సరస మహ

----- సరస

నజ మపరతం

అన అన ఒక ఊ . ఆ ఊ ఊ . ఊ ం ?అ స దం. ఊ పక ఓ న
ఉం . అ వ ణ. ద ం ? ర . వ ణ, అ అ ం న ల సంగమం బ
ర అం .అ ఆవ పక న వ న .

వ ద .వ ణ అ నం ఇం త దం
చ . ,అ ఇం ష ం . అధ యన అ పన యజన జ
తప మ . దం - ఇం న దమ రం . ల
. అ గ పం . ఇ గడవ వన . ఇం ర న న . ఆ డ
ఓ క- ంబవళ న ం అ అ గ ల వం ఉం ం . మ ఉ ఓ
ం ఉం .

అ టం - ర ల !

ఇ -ఇ లం ఎల అం .

ఇ ఉండ ఓ -

ఇం ఓ వ . అత క వన ం అ ం.
"అ ! ట మం - కడ అ గ క ర నచ "ఆ శ
గం జల " అ మన .

ఆయన న ట ం ఆశర ం ం .

వయ న . ఆయన న లప ద . అవ లం ం ప ం .
సం హం ం అ .

ఆయన న . రహస ం . ద పం వం ఆయన ఇవ డట.

 ణం ం .

! ఎ ళ ం ర ల ఉం . ఈ ద దయ అ ంచం
అ .

ఆ న న ఇ అ అ ప ం దంత భర ఒక పస ల
ప ం . ఇం ం ? ----

న ధర శృంగ మల మల నన ఢద ఝ బయ అక ం
.

....అంబర ం రస రఝ
పటల ర ఠ దభంగ తరంగ మృదంగ స న
ట నట లప లక పక ల
కటక చరత కరకం త ల త ల

అ ! ఏ ల ! ఏ మంండల ందర ం. ఏ మంద ! ఏ మందం! అ అ

మ హ ం ! ఈ ఎండ మం క ం !అ ఆలస ం . ఇం వ రన .
వ ద .అ , ఆక త . దమ వంటం ఈయ క
ఏ ఇం ఏ అ ఎ ఉం ం . పం ఇ మవత ర త
న ఎంత అ ర ప ం ! అస న ం ! మ వ ట ఈ పస తన
ంత స త వ ం .ఈ ళ క ం.

అ !

ఇ ! కద ! ఇక ఇక ఉ ! ఈ పస పన ం !అ ! ఎంత కర వ
ప ం .

ఎక డ అ సద ర

క ద

అక ట! చ ం న
 క య గ డ య !

ఎక ! ఎవర డ !ఎ వడం! పర శ ఎంత కషం.

న న ఆ .

అలంత రం ఓ భవనం. ఓ ! పడ వ న . ఇ జ త -ఇ
ఈ !

మృగమద రభ భవ త ఘన ర ం ంధస తర ప మళ మ వ
ఉం !

ంఅ ం న .... అక డ

.... ల హ

శత ప ణ చంచ క ర చం స చ స నత నవ ....మ రత ...ఓ

ద అ ద....అల క .... ణ ం .అ - మ ల -ఆ
కంక ల ధ మ ల ఉం ! సగం క ఎంత రవశ ం ం .

అ !చ నక ం !న ం !అ వ క ఆ ం .
క ప !ఇ వ ం !

ఎవ - తహ ణ! ం జ ం ట
వన రడ వత
న న జ ం రం ర ం
ం ల గద భం క .

భ ! ఏమం న అంద ! ర క . ఎవర ! ఒంట న -

ఏ న పల మ ఇంత భయం ం పలక ం ం ఎంత వ ం అం .

ంత .
 ం అప రసలం వ - ం ఈ ండ ఉం మ అ - ఇ
-అ - ఎండ అ - - ఇ వనం ఆ ధం క ం అం మ .

అ ందర ఊ ! ఆ ధ ఒక ఇవ క ఒక ! ం ప !
వ . మహ న ఊ !అ .... ఏం రయ అంద ! ర ల
డ - ఈ నందన చంద - గం క ప - ం ? ర
నం ం? ఇదం ఎం ! మన ం . ం. అం కత ం .

భ ! . ం హ లం ఇం దగర అ ! అ స
- ఇం క ం య .

ఏ హ ! య స క ! ఆనం అ ! ! ఆనందం
అ భ ం ! భ పం వ ం . మ . అం ఏమం ! వ త తనంత
వల వ న ల న అ ఇంక ఆగ న దబ ం ం .

" హ "! అ చ న రం . న ం కృ తక వ ట భవన

ం ర క ం మం .... వల వల ఏ ం . ఆ రవర ఇంతదల య . చ
ఏల అం ,

ం ం అం ---

అక ం వ గల గ ల ఆ ం న అ న జ క
కం అ ం .

'ఓం అ త '

ఆఅ న - హమ .మ వ ణ వ - ఇంత
న వ ం ! - నజ మ పరతం - వ ....

---*---
 శృం ర లహ

ర సవ తలగంగ
మగ పక ?
అమ ! మగ క
సవ చల ప ప

ర ల ం ల . "ఏ ! పక సవ గంగ ర ?"

సరసవం సరస సం ష చ రమ సమయం సందరం టల ఈ సరడం
సహ సహజం. అ ర ల క న డ ఎవ ఒక ఎ డవడం - తగ అన
హం న స నం మ క ఇవ డం . ఒక " చ క డ "( ః )అ
అ ందట ల . బ యజం దగర .
(బ ర ) అ సరసం జ ందట. ఆ వ ఏడ సవ ....ఆ ర సవ
ం అ అ ందట ల . ... అ న మగ సగ . ఆయన
. ం న సవ చలబర ం అం ట.
రణం గంగ క అక సంభ రట. సవ ంచరట. గంగ
తల ం . ఉ తనం ' గ ' చలబ గం (వర ం) క ! ఎంత ప
వన.

ఇ ఒక కకం...ర న క తన ండంత రంత ' ' పద ం ఇ ట

ద . సపశ , అమ కం అ ం . ఇ ఈ 'శృం ర లహ ' ఇ వ (1981) లం
వ న ఒక ఆ ల సరం. ఏప ఆ పద ! క ప. న ల
హ - అల అల ట అసదృశ వన మ కటడం - ' భ'గల క 'పం ం న' ప
శృం ర వ ం ఇ .

స ం జ రన 508 క ల తరం న 'శృం ర లహ ' పద

రమ యం పద కమ యం ఉం . ప 'ఎ ' అం కషం....ఎ డవడం ద
' ం 'న పద ం (343 70) ఆ చ మృతం.

చమ య వతల ష నంత మ ష ఇవ అం ం
వతల 'ప ' ప . ఆ దట ం క .

య ం
 యగం య

క వక ల లఆ ల-ఆ -ప త - జగజ అందం - అ క ఆ యం -

ఎ ఉం ? ఆ య ం ఉం . అంద ప తరం .క క వక ఇక
యవ న ? ం ం ఉం --- ఇక అ అందగ --- డ,

డ వ, ంత డ డ పలక ం వ న అం . హ న మ
అన అ . అం క వ ల , ల ల , ం ం యం ల
పలక ం ల ందట ఎవ ! ఎంత లనం---

ఆ దట నప ల ణత "ప " ం క ట దట - ఆడ
అం - స తం ం - ఆ ల -ప మ ల ం .

ప ప ర
అడప దడప కదప గడప
లర నంగ
పట పడ లం

ఈప ప రం అక వం వ ంప అక . ం ఎంత మ ర కల న
డం . అధర చ ం హసద శస ర ంభ గ వ ం ప
(359 పద ం 79 ) ఈ పద ం గ ద -క గ ద . "భ "!
అనక తప ఇం పద ం ం.

త సహ ర రహజ ర
ప
మం వలవ క లం న
పద తపర ' షద'మ టం

ఇం న ప ల ం క - సరస సం ష సరస అం య....'అ భవ ర 'ఇ

.... ష కల బంధ సం ల స ప -ప ళ ట ర లమ ల ఎ
ఎ ఇం .

త త తరంగం ల 'సంగ '....ఇద ర లమగ అత .ఒ

అంద ఆడ ల . ఇం క ర అం మగసం ! ద సమం సం మన అ ళ డ
వ . అం టద ణ య .

సం రం స గమ ప 'అవ మంచ ప అమ న న పక న ప న ద '

ప దల వ మరదం ప మం అం . ఇ ఇం ం గవతం ప తన
మ ల ....అ యక ' రతం.

ప పండ ఒక పం ంచ గ .ప ల ఒక తం ం
ద . ం అ ఒక ం . ఏ అం ! అం వ పట
అ గ అదం ప క ప చయం ంచడం ధం చ
ం మ ర ఆశ.

ఈ ఐ ందల " కక వం " ఆనందం ం లడం కషం. అ ఎవ కృ !

మర ం ట అం .

మ క న న
నచ కృ ర ం కృ ప ం
తల ల ట ల ల ం
య ఎవ దవలన

పంచ శ క 'ఆట 'స హం ప ల శృం ర తరంగ లహ సృ ఉం ఎవ ద న

ఆనందం ద ం .

--*--
అ - ల అం

"వ !వ !ఏ ర ం "

అర ఏళ తం పం త స ఎక వ ం ఈ ల కఓ ద
కధ ం . మ ప టకం ఉం ! ఎవ పం త ప చ జత క ంప న
వర న ,అ న , ళన అ ఈ ట ఆ ఆం శం త ఆ త
మ అ !
 ఇ ఒక సంస త వ ం . యణం ఐ క వం . పం తజన రంజ న
బం .

ఒక టకం !
ఒక టకకర హృదయం ం న !
ఒక .
అ ప య టకం !

ఆ టక రచయత క ర దం ంకట య దం దం! పదం దం!

పదం దం! ట దం! అ సం ం న త పం త టక రచ త
న నభ ష

గంధ గంధ య , ణ - ఈ మం యం
య ! ఆపద ఆర ణ ప య , పర శ సృ అపర హ వ వహ ం న
మం మ ! అ ం గంధర త ప య .

ఈ టక కధ తకక త ధల స ! ! ,ఓ గ , మం ,
పం అంద ఆ ం న స వ . ల అల ల న ఆలంప -
ల ఎ ఎ ల ఆలంబ న మం వ కం ఆ చం రం ప య
షణ క - ఈ టల మధ ప న కల నల ల ప య .

ళ ంద తల క తవ . ఆ సృ కర ం కల ప చ వ
సృ -- ఆ కల టకం ఆ ం న ఘనత గంధర మం .

ప క
ప క
ర గ మ
ం క

ఇ క ! పటణం ంబవ న క .
 అ ఎం డయ అం

వ సర ప న సర వల య రం న న న
ంగ తఅ నఓ గ ప మ సం వ . నగరం . మం
గంధ . ఆయన త జ రన మం ఉ .

ట డ న వ ఇక డ స యం అ ం టకం ఆ అ అడ
బం ం ప క .

డ క ఓడ న . సం జదర కృ కన
దతం ల ం న ఆక జ క ం జ య టక రంగం అ .

ఓ గ న మం కధ వ ం . జ క ఒక క - కల
న జ షం సభ ప క ం . కల న
అ వదం .ఇ ట ఆ ప .

ఆ గంధ . ఇక డ మం ద ర ం అక డ
క గ టకం ఆ ం గంధ .

అ --- ఆ ట ఓ గ వ మ ట ---

జ యం ర జ తం ం న ప క .ఇ ఇ ప క అ
స ప ఓ గం ఇద మధ హ ఒప ం ఏర ర ర తం
గంధ !

ఇక టకం మం ! టక సం షణ, క
టల భ పసం ం "ఆటగ " అ ట "ఆటక ం ?" క ఆ ?" అ అ .

ఆ క ---

"సలవ మడతల మ ఎ ద న లల మ
క లమ మ ల యస ల ల క !
అ తన "అచరనచ " ఇమ ం
 అ క న జసభ వ .

"నవల ధ ర
పృ ం స ర
అభవత రమ ర ---

అ ఆ ఆ . ఆశర ం! ఆ హం! ల ం న ఆ
ప ం అ ల ధ క ందం అ ఆశర ం ! అ హ రణం ?
ం --- మ ఇం .

" చ ం రంగ చ "

ం అం ం .అ ర డ జ ! అ అ ల ళ ---

అ --- రంగ చనల న ల చ ం ల అ ---

భ భ మ క అ శంస ం క .

ప యం ఆద ంతం చద మన బ బ మ క అం ం! అ ర ల ఇవ గ నక త
కల న చ ం.

---*---
!చ మ

అమృత డక న ర! ఎంత ప సం ధన! ఎంత ఢ న వం! ఎంత న అరం!

ప ధనమం టగ ం ! ం ల ం ! అందచం ల మ చంద మ! ఆ
చంద మ మన మ దన.

ఏ దన!

రమ ఒ ంత పన ప జ అ ం .అ అ పం ఒ మంచం - మంచం ద
కం వ క ం మంచంప ఆ ర ం అం ం గం
 ంచ ం ం ప - - - ర -భర మధ య రం
న ం ం లల మ ల మధ - క క ం శ త కమ న భర
న పం శ తం.

అ న ర సన ం ల ఎ ల య ం ఎ ట నక
ఇక భం ద అ ప న ఆ జబ ప ఇ త ద న ంత
ఏ ద తన సం యమ ప రమ య కమ య వ లహ
శ తం.

య ర ం ఎవ వ ? ఒక ష శ ం ఒక మ శమత -హంస-మ ఒక ర వంశ

- -ఒక పవంగమ -హ మ మ ఒక ప నయ ఒక ప ధర
- ళ వల ళ ఖ క - బ వల ఖమందగ ం .

అ రం వ ం న ఆ య ఎం కషం ఉం . ఎం షత ఉం ! ఎ అం
దమయం న ద మ టడం అంత . కషం. అ ఎక డ త ఉం
ం వడం హ మ లభం ! షం. ఏ ండ ద ఉం - ఏ పర త మ ల డ ఉం ,
య స -ఆ ండ ండ ండ ళడం అంత -మ ఇక డ? ఈ
య రం ఆ కషం షత ఏ . ఎం కం ఇక డ య రం లప - ంద అ
సంగ !

కం ఎంద ఎ ఉండ ఈ చం య ఎ వ రణం ఏ . ద ,

, చం ఒక స మల లట అం క ళ ం ల ంబం ళట! ఒకరం ఒక
లం ల - లం ల , చం ఎం హమట. ఒక బ ఈ య రం
అ అ . చం దయం ఎంత మ హరం ఉం ందట! ం ం త వ పం
క ం బయట ప న క ండ న న ఉద డట చం !

మ ఆ చం ఓ మచ ఉం . ర గర మధన సమయం కవ ఏర డ
మచట! కమం మచ చంద మ మచ క ం రట. న ఉన మచ అర ందం
అం . గల ణం ం .అ చం గ ! ఉ ! అ కళంకమట!
ఎం క ందట? ఇచ పధ అ ం ందట మ !

ఓక వ ! సన ం వ ! లఎ ? లఅ ల ం పటం
అ . మధ క ం . అ న అ న ల -
 నమ - క అ ల ప ప కమం ల ం .అ ఆ లచ వ
మ సన ం !

ఓ చం ధన ల !ఈ కం ఒక మ ఇం క న అడగడం చ న
క ! ఒక ళ అ ఒక ఖం ళ .మ క ఖం మటమట
. ంద ప . ఎవ ఒక ట ద దం . ఈ ఉప రం
ద దల న త తల ం .

ఏం నం ?

- ం ం క ం . కంఠం తన మృ హ ల ల
పరవశత ం ం ం . అం ం ల ద ం . అం న ంచమ గడం ప
బ ం . ఇదం దయ !

అ ం న న ధపడ

ం క త ఎవ ?

మ ?

ఉత ఉత .

ఎ అం ?

ఇ న ం అధ య . - అటం మధ ఇ . తప క
- అటం ట అన -ఇ వంద ల ఉత . అ ఉత ల
ఉత చం !

చంద ఈ దయ ఉ ఎవ డ ఎ ఎన రహం ధప ం ళ
ఆ -చ ల నజ ఆ ద ఒక !

లక చల న క మృ కం న కమ య రచన శ ధ
సత యణ శ త . ం ల ం మ ఉన చ న రమ య రచన
శ త .

---*---
అలంత న

ల కళ మ

పర ల అలంత రం ట ఎల న ం ర! ప వ ల
బం య స స ఆ . బృహస ం ఏ . ర
మనసం ఆ యగం ఉం .

" అంత చం !" అం న భర ట ం .ఒ ! మ హ !అ ం .

చక వ న ట ! అ దశ ద .... ...."
అ ం ర. చం సం రం ం .ఏ గ . క మ ం ఫలం ఆ ం
ధం చం ం ం ర.

వనం వ ం ఎం న వసం న వ వం
ల అంద ం ం . ర ం ల ం క ం . అత ల డ
. అత ద అ ర ంద ం ధ న . అత ప క ంచ
కల . అత ఖం త ం , కంద కమల .
అతన ల ఆశపడ ల ం ఉండ . ఏ మద రవశ ం ం ం !ఏ ం
మ క ! అబల ంత దయ డమం ! గజ గమన
. అత ప వన స తతర ంద త రం అ స !

ఇం ణం తన నగ వ ల త ప న చం న ర-
ళ క ం .ఎ ఇత ంగ అ ం . యం అ
వగల అ స ం .

ల ల అత స పం డ ం . బృహస సమయం ంత ప య ం
ం . అత దగర ఓర పయట ంత తన మ ం .

అల - ప ! ! ! !అ .ఇ ఓ ! ఓ యజ హ ర!
వగ డ! !అ న ల ం .
 అ యకం న న చం ఏ ం ర ం రక ఏ ర
అ అ ం . జడ వ క ఎ ం అ అ ం . అత దగ ఒ
లబ అ ం . ఎవర అ ఉండ .
చం ! చం ! ఇ ! అదం ! ఈ లకం న అ ం . వ లకం అత
మ అన స ం . అత అ య నం వ
స స ం .

ఇక ఇ ద ! తలక న అ అత ర ం ట ద
అత తల తన ం ల హ ం ం ! క త న గ ం .
అ అత రమ నడం మ నడం .

ఓ ఆదమర ం తమకం ఆ కఆ త గ ం . చం వ
అదం ఆ ం ? ఎవ ? ? చ మ
పం ఇ య ర అ ల ం . పం త చం !

అ అ ర చ చం ందర ద ం . ఆ చన అనంత వ
అనంగ సం రగ ం . ఆ యల . కం
ఎంద డ ! చంద మ ఖం ఎంద ఈ అందచం ఎవ ! క
ఎ ట !ఇ అంద ఫల ం ! ఏం ప వ ! అ మన ధ దన న .ఏ
ఏ ఏ ఏ కం ఎ ం అ ం . అం
లయ క ఈ ల క త ంచడం తర సం ? అనంగ రంగ ఈ డ క క స
పలకడం స ర సం !ఈ న రడం గ సం !ఈ ర ల
ంచడం ంఖ సం దనగల ! ఆ డ వ ంచడం సం అన ! అం తం అ తం
కల క ట లం ! అ ంత దన అంతరం .

ఆ ద ంచడం ష సలపడం .

ఎ ఆ ం క త ణం వడం . ర రకర చ ం తప ద
రహం ద యడం . ం క చ సలసల ం తప
సరస శృం ర మ గతం పలకడం .

ఎ ?ఎ ?ఎ ?
 చం క పం త ణం వ ం అన బృహస వ ం . యజం ంచ
అమ వ రకర ల ధ చం మ మ .
ఇంక ర కల ర ల ం ఆ .... ....

---*---

వయ ప !

ఓమ ! మ ం త ఆయన యజం య సంక ం . మ రవ

ర రం రమ న పం అ త బృహస వద వ ప బృహస
గ ం అ ! ం జన ల న రమ !అ వ న క
.

అక డ---

అ న సత మ , కల న ర ం ర. ఆ భర ర కం ళడం మన సం షం
క ం ం ఎం ధ క ం . భర డ ం . ఖం
ం .

అ - బృహస అ ం గమ ంచన ఓ గ ం ! ఇం గం ఆ వ
అ క పం . గం ఎ స ! ల క రమ క ఎ
రస ంచడం! రమ న గం ంచ ! మం భం రమ పం ం !
మన ధ ం -ఇ భ ం ! ఓ మదమ ం ంభస !
న చ ం న, ఆచ ం న ఉ ! !

న
తలక జడ .అ ం జడ ! రకర ల న సర
న డ !ఉ రం ం క ! గంధం న లకం
రకర ల ఆభర ధ ంచ డ . అన తల ండ దండ డ .... అవ ంచడం
భర న ఏ అ ఇ ఉం .

న తల ! ప మన ం !

అ ఏం పం!
 అన ఇం ట! య చం ! అ మం ! మన
త న ం . ఏ అరమ క ం వల న ప ం !

వయ !అ ం ప పక న ద ! గృహకృ న
మ !అ ఎండ క గ చం !

ఇం క ం అడగ ఆ అర ళ వ ం ! అత ఎంత మ
అ .

ర కళ .

జం ! జం పయన ! న ట అం ! ద ప !న ంట
డ ! తమ ఏ మన ం , ఎ ండటం?

ఎం కం ళడం అం మ యజ భంగం న షం! క ం అమంగళం! రం అన

వడం .న ళ ం అం అ ంత ర !

అ ! మ అ ం ం !

ల ంబ . యజ అ . క !మ
తప , ఠ వచ ల -అ త డమ స - న - ఇ ఋ
అ మ - అలసట -

ఇ ల యమం ం !ఏ ఒక మ ర న ఒక య ట,
ఎరగ . వర ణ గం.

అ యజం యజమం క ! జఘనమ క ం .జ బల క ల . అధర

రస మరస ం ! ! గళరవ మం ల ల ఆ మన ధ శతృ కం ం ,
జన ం !

ట ! రయ న ంట ళ నం ళ -ఎ పయన
వ -
 అ ఏ ఏ ం -

ప స - న కం గృహ కృ ర అం ల
చంద మ . మ క అ ఉబ టం - -ఏ .

అ క -భ !అ ఎ ? ఇక వ ఎవ !అ స రం అం -
నట ట రవ స తం. అక అ ం ఆడప ఎవ !
వ ట అ ప వ ....

'అ ం , రం ! టల ఎ ప గల న ! ఇక ం అక డ గం
అ షం ఆగక రం !

అ ఆత ం . ణ దం ర !
!

ఇక సంగ మ రం ! అం అ రధ ం ఇ ..., ం ... ఎ ?

----*----
య ల నం

రహ క నసంబ న న ఘృతం ల లయ ప న
లన న వన నకం తనవ ర న
ఇ మన ర యన యల ం పచ ం పంకజ కంకణ ణ
సగ వ ర స జనం ంత ం దన మనః ం న .

బృహస స ఇం లపనం . తన ర ర అప ంత .ఎ
ఉం య షర ం . తన య న చం త డమ . అ
అన యల వర చం . అత అందం చందం ఆ స ర మన హ ం ం .
ఇం ఎవ ' మ హర' అ ఎం ఆనం ం . క ప య ం ం .
తల ం ం . ఫ నన ం .న న , అంత త మ ం .
దగర రమ ం . చ ం . ఏ ంతం అం దగ రమ ం .
చ ం , ఏ ంతం అం దగ వ ం . స స న న ఖం
 ం . మ ం .ఆ భర.... అప ంత ;ఆత
' (కన అ - ఆత - మన అ పల ం )
ం నం ం . య న డవల అం ం - భర క చం
సపర ం .అ - అ ఈ సందరం.

రఇ ఉం చం అంత ం రహం . మన ద ంచబ న

న ం సం ద ట -అ ం .

ఏ ద ,ఏ స ,ఏ ద ,ఏ క అ .ఈ అ తర సం
ఖం రడ గ సం. క డవడ సం - ఇ ఒక వడ అ తం - గ
. అరం అ ం . త వ రం అ . అ అ
ఇం వద ఇతన ప ం ం . 'సరస గ ష' ల ం న
చం చక అవ శం ం .

మనసం చం ద ట మగ పయనమ బృహస . అలక వ ---

సర ంప,శ గంధం య - . లకం ద - అం
" " ళ" " అలం . ర ర మం ం . ర -
- ఆ య ఎ ? ఎ , , య అం .
యవ నమం ఇ క ం అ "మన ధకృ క క జన ం ?" అం ఆయ
వ ండ ర . బృహస మన మర ం బయల డ య ర
తన మనసం అత ఉన గ న ం ం .అ భర ళ -

చం తలం త నం ం అ ం ం జనం ం . తన య
క ం . అ గమ ం న చం మ ం . అ ం ం . భయ భ
ం ం . ఇక తప ద ం . చం ంకం జం "చం ! అందం
హప " నం ం . ం . చం ప శం . మగ - అం .
మగ న ం ట ం దగదం మగ మగండనంగ మ మ వ వ యం
కం ంప నత వ యత త ద య న తగ జ ల ధర మర
ం -అ జ ల ధర ం ం - త కన ర సరస .
వ తన నత ధ స . వ నఅ వ స ంచ . స ఇం
అహల - ళ ంత ఇ ం మర - అ ఎవ అబ
ం - ,ధ , ఎవ ? త -ఇ .
 క న ంద రబ స లం త ంప కయ
క మ ష నన తమ ంతలనంట ండ
ల న ప ంగన న పమం అ
ల ల నయంగ -

అం చం ! లం వ . లం వ . ఆ మగ వ .ఆ ర వ - ప వ -
మ వల ! ! రం !

అ అ న ర చం స డ .

ఆత త? ఏ ం ??

---*---
' న' లలన!

అ బృహసఅమ వ ఇ ఇం రకర ల వంట ల త ం అంత వ న

చం బంగట ద తలం జం ? రం ! క
మధ ? మన వవ ఏ ంతం ం ? ఇక ఇషం అ తలం నం
ం ఇం న జనం ం జం న వలప ం వడ క , ఆ
బం రం బవం ర ం ం ర క నజ క అ చం
న ట వ ం .

ఆ న చం మ బంగ మ , ఇం బం ,క మ
, మ వణ మ అ ం ం .

ఆ దట ఆ అం ం త తన స ం త ం అం ల అ వ . ఆకృ
మ - డ తమ - నశ ఖ- ట మంజ ష అ అప ర
మ ల .

అ ఆ ంద న ---

డ ండంగ డ ద బ , నంత మ న ఇం వదన ఎ న

ఇంక ర శ జ ఈశ జ ర ఈశ న మన ఆజ ఎ ం అ ం .
 మన ఆజ ఏమం ం ? ఏ ం ం ? ఏ ంతం ఏ త ల ంప యడం,
తం తత ంప యడం, వశత ం ంచడం ఆ దట రహం సం గం ఇ క మన జ.

భయంభయం ర ఎం . ఇం ప ? మన ఏమ ం అ
మంద ం న అం ఆ ప ప వ . ఇం ప ం ? ఎవ ర ? డ ,ఏ
అ ం ?అ ? ఎవ ం ప ? మన ధ వ ?ఐ జం .

ర , గ , ర కత ం, సం, నవ హ రం, ల యం ం
అ నం ఇ మన ధ ధ ర . స ం స వ .న క ం
క ం ం ల ం అం .

ఆ ట న చం ం ఝ మం . అదం తగ ఉదంతం అ .

ం నఅ భ మం . త ర త ఏ అం . ఆ దట అత అం
ం . ఆగ క బ ం ం .

చం ర అం బం అ . శృం ర బం అ . శృం ర సంబం అ .అ

ద శృం ర ండ సర స ం పరస రం ఠం ం ండ వ బృహస .

వ న త త శల శ అ క
ళ అ నత న ఆయన అ నం వ ం . ఇ
ప చయం ఏర న చ క మ బంధ సంబంధ ంఅ .

ప , క సన , మ , సర , మర గర సం షణ . పం ర
.

అ .ఇ ం. ఆ డ . డ వ ం ం? వల
అప వ ం ! ద వ ం ఇద ఒంట అ త . దతనం వ
డతల ప ం ! ఎంత పం !

న అ , అమ అ .అ చ !అ ం! జం! ఆ
నమ డ . లకడ ండ . వరస ండ .
హం , భయం . చంచల హృద , త , అబ ల . అం అంతః
 గ వ ...

ఎం ఏ ?ఏ ట టన ల . లమం వ దృ ! ఇంత
చ ం ? ? ... త న ....

భర ట ం -త న దం మ .... త యం వ ?ఆ హ
అహ త ందం న వ ఒక తర ం ?ఎ మగ ఓ . క
న క ! అ భర ల ద ఎ ఏ ం .... ర....

ఇం ం అం బృహస .... చం ....ఊ అ పం . చం భయ

భ ల ల ళ .

గం ఇద . ళ ళ కవ ప వ ళ చం .
బృహస ఇం కధం తన ర ంచమం . ఇం దం క .
ం బృహస శ న చం . ద జ ం . వ ---

వ శ ల హ ఆ . ర చం తన అ ం
అ చం ర బృహస ఇ హ ---

షం ంకటప చమ అ గ ఆ ంచ దగ .... దం చమ రం
రంగ ంచడం మ ర ంకన ం ం ఐ వంట ప ం ద ం న ంకటప
!

---*---
లప మ

ఆఊ ల ం ఉం . ల ల ల ం ట
ఉం . ం ం ట ం ంద వయ ం వ ం . అక డ
దండ క ఉం .క వ ఉం . సం ంగ ం ,మ ం . న
న వయ ందర పడ . ండ ల రం రం జ ం .
జ ం కం జ ం కం వం ం ట . ట న న
 వడం అ అం తగ స నం .

ల దండ ల ంత?
దండ ల ట వ తరం
క వ న మ కదంబక
క వ డకయ క ?
క పడ దం నన
క ంద
వం ణ
ప త న డ య

.... .... ....

ఆఊ శ త వ ? ం లం వడంవల పళ ద వ న క వ ంజ
ల .ప నం క ం ప ద ప .
కల క యక ం ఎ ం లం క ం . ఒక తమ ం ఆ ద
ద న ఆ ం . క త ం కమ ప గల .

ఆ ఊ ప మళ వ ఉం ఆడ -ప న న . ఎం కం ఆ ఊ ఏ ఇ క
తల ఉం నత అ వ వ నం మర
న హ ల మ బట అ ల అ నఎ యట.
అ న ఆడ న .

అ ఊ ల . ఆయన అ వ! స వర చ లం ఏ
త న జనం ఆ ధం ం ర ంప స యన. ఆయన ర ం ఎంత మ .జ న
మండక ర క గ య ఎం బ ం . అం ఆయన
అ లం ఎంత రవం? ఎంత మ!

ఆ హ మన ం న ం ం శ ణ కధ వ బం
సం న న ' కబ ' ష స దన షవంచ కృప కవ మ
ట .

అ ! ర దం . ,ప . రం . అన ం అంత
తమ ళ ం వ . దయ ం యం . అ సవచ ం .
ఆయ ఓ మత ధ జ సభ మ . మన ట న ఆయన భయం
ంచ ట ప త ంచడం న ఇం
- నన క పం - - తమ ఓట !

తన ం గృహ స రన -జ హరణ శృం ర పల ం వహనం వన కరణ

లభ లభ ధ జ హణం వ జ త ప ధృ .... ....

ఆభ .

ఇచ నక -అ ం అ . ఈయన ఈ మ -అక డ కధ....

.

ఆ మధ వర ం వ ం .అ ం ం అం మ ల మ ప ల లత న
డ ం . లం గ ం .ఆ త ఓ త మ ం . ఆయమ .ఆ ం ద
ఆ సం ల లక తన జడ ఆ అ ం . అం త
ఆ క ల దఅ ం . ఆ కధ అ గ ఆనంద ండవ -

ఆ ఓ భ . అత న లం అత మంగళ నం -ఓ ంద
ం ం - అ అప బ హ ంగ ం . త రన
వ .ఆ ం అం . పకప న ఇ ం ట ప అం ఒ
అం .

ర రజ ర చ భ ంప ం ర రల ద ల ఇక ం గ -

పం ఎ ఉ ఏ చరణం దర ర ర కరం చరణం

దర ర ర కరం ల వ !

అ -అ క -అ -అ ర -అ -ఏం .- ఊ .... అం ఆ
ర మ ల ద పడ వ ర ంచమం . ఉ అ ట పద గం
ర భ .

ఆ ఊ ఇంత మ మ రం న సకం ఆ క ల ద. న ంత య య
 ం వర .

గ ల యన శం
వల ండ కండ
ల నృ వఎ గ
శ షలం స!

అ బ ం న కృష వ య ! ద న
య - జల జ ర ప జ పర శ ర న శ సమ ంగణ ర !

----*----

స ! శ ంత !

మన ష యద పంచ న మ చ ,వ చ ,
అ క ల ద, ం రంగ మ త , శృం ర షధం, మ న అల ద
మ జ ష అనబ భ , న కృష వ య , మ ంగ
న మకృషక , ధక ర ఈమ మన ం నమ ,
న క పంచ అం .

సంస తం అ ద . ఆ సం అ స ం ఈ పంచ
ఎ క . సంస తం ఆ సమ క న ఘసం శం, ర సంభవం,
ర వంశం, ర యం ల వధ. అ నమ క
ట .అ జగత నఅ న ంతలం, ర యం,
ళ ం.

ఘ సం ఎంత ష వ ట అ న ంత అంత
శంస వ . ఇత ఎవ సృ ంచ అ ర భ "శ ంతల" . పంచ
టకం రమ ం, ట శ ంత అ స సర ఖర ం ఆ టకం.

ఏ ంతలం ప దనం?

ఏ ప?
 పంచ తం పద (GATHE) (జర ) ఎ గం ంత ప దనం ఎక ం
వ ం ?

క నం గణ సం
క త
అ ల త క ర
ద స వ బ వ---

ర క ల ఒక అ న రట. త త అం ం
ం డవ మ క .ఆ ---- ఆ ఆ ఔన త ం స న న క ల ంచ దట.
ం అ కఅ ఆ క రక ందట! ఓ ఎంత ప శంస.

మ రస ం ల అ అ --- త ం

సక నవం వయః
షం ద సశర ర పయః
ణ ంస మబ చ మ
సంభ వం మమ జన జన

ఎ త యవ నం ం --- న న .చ రక న క ర . ంక
ంస ఆ అబలం మలం . అం క త .... జన జన ఇ -ఇ -
--- అ డట, స క త అం అ !
కథ త . దం అంద ం . మ ఎక ం కత.

ంతల క వ ం హణక తన మన ం అ
వ . అంత ఉ మన ఈ ద లగ ందం ఈ క తప ం యక .
మన త క అ ం షం అ కత.

స ం సం హ ప వ
ణ మంతః కరణ వృతమః

అనడం ప దనమం "సజ ల " అనడం ఉం . ఆ వల న మ

ఓ అ ం .అ తం ష ం, సలయమ నం కర ర దం రత ...

ఇ ం చక ఉప ల "ఉప సస " అ " " ఏర ం ం .

త
త శ ంతల ంధర హం ం . ఉంగరం .
స రవం మ ం ం న ళ .త త స పం. శ ంతల గరవ వడం
క అ ం పం ,అ ం న ఇంత ధ క ం కన ళ
అ ం పం ఎంత దన ం అ ం .

( స త ద శ న ....
పద ం గృ ః కదం తన ష ర ః)

' ట శ ంత ' అన త త "త చ ంకః" "త క చ షయం" అ న ల

ఒక ఇ వడం. వకటవ ఇ .

హృద స ం " ల" ంచడం క ధ ంచడం . ప

టల అర గం ర రచన . జం ఆయన "నవర " ఒక రత ం.
ఆ నం నవర ం ళట- .

ధన ంత పణ మర ంహశం
ళభ ఘటకర ర ః
వరహ నృప ః
స ంర వర ర వ మస
అం ఎవ మ డ .
జయం కృ రస ః క శ రః
ం యశః జ మరణజం భయం

---*----
 జనం నం

ప ల పద బం ల పటంగ ప ల ఖతఇ న జ ---

టల రస క పం ఇ న "జయ ల" బంగ మయం న
జ ! లం వ , ప ం , రం ళ సం ం ,
, వ , ఇక అక అ ం జన తం రవంతం ం ' ట ' పద
అలంక ం . పం త సభ , జసభ పద ం ట ం అ గ ం ం పద ....
... జనం ట అ .

ఎంత ద ంత ద ....
ఇ పల .... ఎ గడ ఎంత వశబలత!

ల ట- ద డట - అ ం ం ప . వన ల అంద సంపద
పం ఇ క త వ, ప త వ, త వ, సంవత త ల గం అ భ ం
ద !ఏ క అన ! అంత ద ం --- అల అ ల
---- ఓ ర.

శ !అ జ - ల ధ అం ! ం ఒప ం ! ద క
ం న టగ వ నప అ అ మ ం !అ ద ఆ రం!
అ ల ం న ఆయన ఇం ంత ద క !క దన దనగల ?

ఇం ఏ ఉపప ం ం!
పండమంచ ం వజన
ం
అండ ం అ ద జ
అవ నమ
ండ ం ండ
ద స ఓ !

పం! జగ క ల అ ప క సం ఓ మంచ !

అం పడక .ఏ కఏ క బ చ వ డ ల ల చమ !ఇ
క ! పం ం ? -ఊ ప !ఇ క క ఆయన స ం
 రం ం . పం! ఈ మనం ఆ ఆయన కం !

క వస ం కంస - ం
గన ర ం
బడక ం ం గ
ల
ట ం ండ రబ
ం న ఓ ర!

జం ఎంత న వనం! క బట (బట ), వ రం . కషప క ండ .

అం క కల ర . . ల ఇళ రబ న ంగ ం !
ప ం అ ఆయన రమం ? ఆక , ఆక సం ఆ .అ రక అంద ళ
( ంద ంద వద ) న - ం బం ఎ క క
బట క వడం వ ట ప ండడం కల ర ఎ !

ప వ న ం
ప
ద ం ధ డ శ జ
ల పంచ
న యక ర ం
గ క చజ ఓ !

ఎక హనం ఏ ! హంస ఒక - మ ఒక - క ఒక అ అ . రధం ,

ం ,ఏ , అం గద . ఎవ , దగ ర వ . అం
జ ల పంచ వ . ఆ ధం స ం ఏ . లం ఒక వ ధం ఒక అ
అ . అం హత ం గ క అ ధ ం .

ఇ పం - ఆ ం పం .

కటబట . ఉండ ఇ . న ం , ఊ గం మం మం ఉ గ మ
ల ద దం ! ద ఆయన ద ద ద!

ఈ మ హర తం - రన ఆల ం ం . రంగ , పద రచన రంగల ....

 శృం ర సం రన , , , ంతం తన ప బంగ బయ న
నగర న పద బం , ఒక పదం ల వర ం . ం
క ప - పద చమ ఎ - మ ర న చమ రం తన పదం
భ ప న ం.

మ వ సభల
మన ం ఆ
వగ పల స
వ మ ల బ ఈ
జగ వ జలం వ ....

టల చమ రం . నడక , వ , పగ ద ం .

ఇ ం ఇం ! మన ఆనం ం మ ఈ పద క త కృ మ ల కృత
ల ర న ఈ న క త మం మం --- హ గ కత న
రం శస త పదక త అ చదవం మన ష .

----*----

ప న కళ

అ ఒక మం. ల ఉం . అక డ ఎ తమ నబ ఉం .
అ మహ త ల ఆ మం. ఆయన .స . అం . ఆయన
హఅ .ఆ హ అ ఇ అ . అందగ ల అందగ .

అసల జ ందం -

ఒక స రం త వ ం . అంద అందగ అ .అ ఇం ఆ ట జమ .
అం నల బ అ అ ం . రం అందగ అం ష రంభ అ
ం అ . ం ఒక చ , మహ ండ ఋ శృం తం హ ,
ఇం క మ క ర , మ, మ లస .

ఆ
 క రలం లవ ద నర ద చ
ర యలం డ ర క
న మ చంద మ క క క
క ల న న నజ న నప ద

ం చర శకన అందచం అంజ అ గల

ఎవ ష న ప .

ఈ లం ఎం క ఇం అంద డగ సృ కర వద జగడం రమ .
ఆయన అం ఒ క ఒ పం అ అంగ మ మ సృ న .

ఒ ల ప రంత చం
వ జవ నం గల దం
మద గ గ క క ం మ

మ సృ ం - అ పంతం ప సృ ం ఇ న ంద ం అహల . ఆ అచరలం

త బ . వతలం త ప . ల మన ం .

అ ఇం దృ ఆ ద ప ం . ఆ అత క ం . ం అత న
ం ద ఋ ఈ త న ఎవ . వత త న .
ఆ ం అ అ . హ పకపక న గ వడం తగ ఇం !
అ ద న . అహల భర ద న త అ అప క అహల త
.

అహల త అడ రం .అ ఉండ ఒక త ఇం ళ
వ ఆ మం రబ క స ఆ క ం లబ ం . అహల ప ం .

న న అ ఇం ప వ హసం . ఆ ఒక
జగజంత య రం ం . ం ఓ పల రబ .అ త
షం .

అహల వ ం ఇం డ ?ఏ !
 వ న (మగ ) అంత ఇం వ మగ మగ పం ఉన ఇం
?ఏ !ఏ ం అహల ల ం నందం ం ం . ఏ పం ం ఇం
క ం . అంత ం ఇద మధ పసం న సం షణ జ ం .

ం ఆ న మగ ష షల ధ ం వ ంగ అం మగ ప
ట నడవం పంకజ గం అం . ఇం ఈ టల కం అంత ం
ట గ స .

! శ మ రమ ! అం ం ఆ మన శ ఆనం ంప అం నర గరం
అం ఇం అం . భవం వ నం .ఇ ం అరం ఇ న టక !
త తవ నవమన ! అ సం ం .

వ న అం . మన ఆజ అ అరం. మన ఆజ మన ధ తం వ న
ధ ం ఇం .ఆ ఇక ఈ ట ం అం ఇం
ప .

తగ ం ఒప ఒప న ఒ ం ం ఒ ల ప ఆ య ల ం గ క అం క
ఇం .

త త ఇం మ ం నం అ భ .ఆ ల ర ంద ళ క లవ అత
డవ క డవ క అం ం .

న న న త న న న ఇంక
నమ క ల! న ర లడ ట
సమ త య - వ !ఎ
మన ల న ం ణ ండ

అ సమయం త వ ఇం అహల శ . ం కధ కం ం .ఈ
మ ర న అహ సం ందన బం స ంగ ందరం పద రమ యం చ ర
సం షణమయం ం స ఖం ంకట కృషప .

----*----
 పద ! పద

మ ఖ అ భ ం న ళ జనం ంచ . అ ం
స ంచ . మ క , ,క ర మ కల అ తటస ప న -
సటప అందం ఉం ందట. మ ర కమ ఉం ందట మ !

అ ఊ ఏఊ ం అ పల మండలం ప అక .మ జ
అ భ ం న ఆఊ -ఆ - ఆ అన ం - ఆ వనం....ఏ నచ . ం తం ఆ మ .

అంగ ఊర వ అన త
దంగన ం య న వనం
భంగ పడంగ ల కృ ప వ త
న ంగ న న పల వ

ఏ ఊ ఆ ఊరందం న మ మ ళ . అక డ జన , జన వన న మ !
ఏ నచక న ఏ ం మం అంగ క క ం ం వ అన ం క ఏ అ
పలక మం కం ఇం ఎవ కనబడక పం ం మం క ఎంత ధ ప !
అ ం ం ం త క వడం.

అక ! మ సందరం పల యన!

ర వ ప
సగం రంభ న వడ
వ న న
ం న న

ల న , ల న ప ళ రట ర న ంప
ళ డట! ర ం మం వస , స మ ం రస ! ఇం ం మ ం ట టం
జనం! అ రకవట ప ! అక డ త రంభ ం ప ఉం ఆ ఏ వ ందట
ర ప క ం ప క ంచదట! ం అ ం ! పం న
తృణ పణ న క ం ం ! ఒక ళ పరమ - .
అత ంత న న డ ం ఎంత క మం ం క ర పం!
 ఒక ఏం జ ం అంత మ క క త ర ం . అ ఆడ క అ నం ం .

క త న డ న వృ కషం ఈ గ ం
జవ ం క గ స ం ల చ ?
సవరం గ వ షం టం
వ ధనం ద ప వ !

పం తప మ అన . అ అ మ ఏ ఊ బ
వ ! అక కరణం ఈయ పలక ంచ ప . క , ఇవ ! అక
ప ఊ ద . అంద అంద ! అ క పద ం
స ం లం ఏ ఉం క !

ఊ నగర రగం కరణం

క వ ం కస
ం గ చట ర ల మ
ఓ ల క ట

ఆఊ ! కరణం గయ .ఊ ద హ మంతయ , లయ ! అంద

అంద ! దమ !

అ న ం పల మ శభ ! తృ అం న రవం!
మన మ .

వ
ంగ ల క
రయ ల ర నంకమ శ య అన ర
గం ధర మ క క లం
మ పటణ గ పల

వ రతం ం మర ;అ చ ల త ం ఆ ల ం
ం న పల జల భ వ - ల ల రవం - ఎంత న
క నం ం .క లం కబ ం కమ ఆయన ప ం ఉ .
 ----*---

క ర వంటకం కమ
మ వంట

ఆ -ఈ - - ఏ మ ! - డ- .
ం ! ం క కండ కల కండ గ న మ అన అ
ం అ ల ం జన ఖం. అ ం ఆ వ .

ఒక ఓ గ నగరం ఇద ఎ వ న పర . అత
జనం వ .ఈ ట వంటకం అ . ర ల -ఆ ర న -
ర న - ర అ అ ఆ ర న అం నం .

క ర
వంటక కమ మ ం వంట
పంచ ర త న ల స
ప నల పం నం
లప ల డ ం ల ణ వజల ంట క

అ - ట జ ఒక క ఇ ఆ ల ణ వ ల ంట మం పసం న జన
ం . ఎ గం ?క ర య ం అన ం వం . క అ న
ఆ వ . కమ సరప ఆ న లం అం ం . పచ
ఊర య ఉం . మ ం వంట ం . అర ప - పంచ ర అం గడ
మ . తర ణం ం ంద -

బ క అ ం జనం ఆర ం క ఆ మ
ఉం .ఈప , తం ఎ వ జ సంబం ం న వరన ఎ వ ఉం .
ఎవ క " జనం ం త ప సమ తం షంచ శరచం చం ధవళం ద " అ
అ డట! మ అ అ ం ! జనం!!

జన ఎవ ఉండ , అం ఆయన క త ం , ం , జన
వరన ట .
 ఆయన నగరం ఓ క దర నం ర ప న ఒక ఎ - అక డ జనం
ంచక పడ ఒక ఎ అం .

ం క ట మ స
ల ష స శ స వ ంప

చ అంబ సం బం క త .... అ ....

జ మ పం న ల మ సరస స ల ం ర ం నక ం
శ స వ అంబ మ గ నడం కష . అక . పల మ ఆయన ఎ
ఎ న న క న అంబ నన న స , న తప మ క ంచ అం ఆ
ం న క స .

ర మం ష న గర ప ద ల గరళకంఠ!
ండ మపం నల న బయ
టప !

బ ండ న న ం పం రపపచ మ ం ఉం . అం ఆ జనం
హ చ ఉం ం . ం

క నం న లక వక భయపడవ
క సం హ పడవ చప ం
ఎన క య గ య హస జ య

కమ సన న గర ట ట కయం అ నచ ,అ ఈ జన
డ .

న క అన
వడ న డమ వ
గ ద య న
నడ నం ప న అ
అ శలం అ .ఇ క పంపడం ఆయన అల .
 ద డ
ప నం డ
న శ డ
న ల ర న న
అల ఆనందం పం న మ వక పలక ంచడం
ట ధర ం
ం ష వ న చల వడం

ప
న మ పండ
క ర ం క
ఉ ల ఇం
ఒ గ చల న రద

ఇ షం వ ంచడం ఒక క గ ! జనం న స జనం

మన ? అం ఆ మ స అ .

లస జ అల తన చ ల
నలద ం నటం ద ల ం
పలవ క ఉ బచ క న
లన ఒక ద గ ం పస నన

ఇ ం ద దం క త నక అ - అం ర .

----*----
ర క శృం రం రమ య ధన

రధ య ఆయన జయ ఘవ య శృం జ .
మ ధర ః అన ఎ న ఉం అ చ అ అ ం .
ర వడం జ నం క 'శృం ' పటం క . అ అం
ంతమం క తమ ట ల ంచక . వర త కం బంధరచన క తన
ం త ద చమ రంగ ఎంత రచన యవ జయ సం
అ ం రచనల సం క ం ం . వ స వ షత
సం ం ం "హంస ంశ "

ఇం కధ న . ఒక న వ . భర ంతరం అత ర కల క
సం ం ం బయ ం . అ ఆ ఇం ఉన 'హంస' సం త
వ ఆ 'రం నమ ం ' ఆ మర ం, ఆ సమయజత ఉ అ అ - ఓ కధ
ఆ కథ చల త ం ఓ ణ అంతట అ అ ం .

తన ం న వ ం ర ం లక ఆ ం . అ ఇర
గ . అంత వ భర వ . ం త గమ , వ
' 'మం . కథ కం మనం ఇం ఓ మం బంధం. ఇంత ంత న సకం కసప ఉం .
హంస ంశ అయ ల యణ రచ క మ క . ' ' కధ
ఇ ఉండవ . మ ం ఇ ండవ . న సర స ం రచన ం . అం
హంస ంశ ఆ షత. ఇం హంస న కథ కల అ వరన అ నప ఒక
మ క క ం త ఒ దగర న కసర అ . అం ఆ
ల ం న ష ష ఎం త ప లన న క .

బయ ట అత ఏ వంట ఏఏప ఒక ప క
ఇ . ఇదం ఆ ం కచ వ ఉప గప ం .' ' డ
ప డం మరమ అప ఉ య ం .' ' ఆప క ఉ !

హంస ఇంత కధ నడవ రణం ఉం . అంత అందగ అ న ర . బ

హంస ఇం భ ంఅ . అ అస అంతః ర రహస ం.

ళ ం ం న అమ - త దమయం , శ , ప
తమ న వణ ంద, న ష, చ ల ల రస ం ం . ఎ ం
వ ం . సంగ తగ రం ం .

అ రఫ స లధరం ం
ధ ళక ళ సదృ న ం ం
?ధ మతదం స ట
డ? ధ భృ చ రం డం ,
అ ం . ఇం చమ రం ం.
 షంక ం . ళ అధర ంబనం ఆ ం ? ప షం ఎక ?
ళ ం . ళ ం ంచడం ఎ ధ ం? అ ం ఆఖ క !
ఏ ం - ళ త ? ఇం శబ చమ రం డవల ం ?

అ అ ఉండ దట ం . ం మ
ద ం వ . అ హంస త న న కధ అ ం ర ం ఉం అ
అ ం .

క నం ం కధ 64 ద ఏ వ ం క . డశ కర - డశ మ ల
ప ఇ . కధ ఇత ల ం ఎ ం ం హంస. మ ం . వ
ఆ ం .మ కధ . అం క య . అత ర అత ల మ,
ణ మ, అలఘ మ, అ రమ అసమ మ వదన త మ అ క వణ మ ఖ, ఆ డ
పల క ం క ం గండ ం న దం కతన స నస స క స ం
రం య ం . ఆ ల ం బం రం. క ం ప మ . ట గ ఖ ఉన
మ ఖ, ఓ సంగ ం . అక డ ద ప మ ప క .ఆ "ప ప ఈ
కలకం " అ అం . ఇద అ సమయం బయట న భర వ . మ ఖ అబద
క దం ర ం డ ం ం . అత న 'బ నం' ఇ
స .అ ఆ మ ఖ ర ం ఉం అ అ ం హంస. అంత ం .

ఇ ఇరవ గ .అ గ అ తవరన న సర స ం మృ ల, ప ల,
ల డల, డల, ళ , కల పర ల, ళ కంపల, లప వ స ఇ .

అ క పం ర , పంట , ర య , ణ మ న ఒక ఎక డ ఏ సందరం ఏ
అవసర ఆ ప ఇ .

ఎ శృం ర ంధమండ అ న ఈ ం ఠ ష ష ప ష రణ
అర త దం . వ మ లప ంకట హణ 64
అ ళ .మ అ డ అ ం .

ఢ కల న క నం ం ఈ శృం ర బంధం. అన ఇ సకమ

అప త (1871) ం ం . శం పం లం ఆ ఉత .
 లద క ఈ వ ం ప ష ం న మ లప ఋణం ఎ ర .

----*----

అంద " "

ల న ప ల నఆ న ---

అ న
న
ల ల

క ల ం ధగధగ మ ల సం ల న ---

అ న
ఎ ఉం ంట నల

లత ం నల మ ల య ంగ త త లవల
ఊహ క

అ న
వల న న
ల కల

ఇ 60 ఏళ తం 1926 శ ధ న న తల అ యం త త టల పరమ
ర న వనల అ శ ధ ర ట లమ ఆ వ .ఎ
ఖం క .ఎ క . పంచ ంశ అ సంకలనం శ ధ చమ రం క
ర ఎంత ప ఉం .

ఆ శం లమ అ యం 1925
అచ ం .
 ం
మ ల
చంద మ !న
చంద మన న
చంద మన

రవ వంత
ల మబ
చల !న (చంద )
అంత డఆ శ
ఆ శ నమ
చంద మ న
ఇ ం త ప .
కల వృ ం అరణ ండం - త ఎ
వ ఉం
ఐ న య
న త
న త
ఏ టం ట త క

ఐ ఆన య ం న అత ం ! త వ అత
-ఏ -ఏ ట కధ డ ! అం . ఎంత ప చమ రం ఉం మన
ం .

ఆయన మనమ , మన ష , మన సంస అ పటప శం ం . ఆం త

ం చ అప య ల -

బ జన కృత ణ ప క న
ఆం నవత ం
బ జన కృత ణ ప క న
ఆం ష ట ం
 బ జన కృత ణ ప క న
ఆం త న య ం
బ జన కృత ణ ప క న
ఆం మ క ం

వ నడమంతర వ న
సలంగ మ ం పడ
ఆం డ నంత త తత
మ ల ం టన యం

అంత ర శం న ఆం షం చ ం సంత క, అర ఓ క ఉం
మ మం ర టల శ తం రం ం కల వృ ం వ .

అమృతం గ న ర ం మ రక త ఆ ంచవ . వ ప న శ ధ రద
క నవ పం అంత త అ ఏక ర య కట పడగ
స న శర ఇం చ ణ ర ం ఎ ద ధ ం ం
డవ . స న యవ - కం అంద ప లన అ ఓ త ఉం . మన
అం అం మన శ లక అ ఒ వడం ఇషం క ఆ వ ంచపరచడం
బతక న ళ .ఆ ర ఈ త.

క తంఆ ంచ ం త ం కం ఖ ం రసవంతమ న మన . అ క వడం వలన

వంతమ న క త ం అదృశ ఉం . త ం అంత ం అ న జం జ ప
సంత సం అం ఉం ం .ఏ త ల త నక త త
ర ం క పం రచన ం ప ం డం .

శధ సత యణ ఒక ట అం
లప ర
య ఠ య ఈ
ల నక ష
క న ల గ ల న

అ ఐ ం ప . శ ధ పరమ ర న . ఆయ చదవ క ణ కం
అనడం న న .
 ----*----

క ం

అ ఇం ర కత వ లం. శృం రమం మన త ఆ ం రం ం మం

లం. అ భ త త అ భ అ న లం. మ మ
వృ స చ రచన చక లం. వరన మ క ణం
య ం మన ణ మ రం శృ అంద న ల ప ం న చక క ల లం.

రం క త ం క ల ం . కృ అం తం ఇ ఆ దట తృ
సంతృ లం గ క . వ త వన భృ ంప నగ క ల క ల
ఉం . అం త చక వరనల ఎంచక న క అం ం .ఆ స పం
చం ం అ ఊ ం .ఆ ఊ మం పం త ంబం. చ గ ల
ళఇ , అన మ క . త జగక . ఇద క త ం ఉదం ! మ క ట ట
టల ట ర కజన మ మం . అ శ పం పఠన ఠం రం
ం ం .

ఆ ఆ ప అం క య ఇం న వరన పసం న వన ఓ శ నబ .
ఆ శ వరస ల చ భరత ద అ సం ణ ద న
సం త ఇం వ న సర న ం ట ట ఆట సం షప ఆ
త త ర నం పం .వ మన ంతప త ంతప ల
.

ద జన రంజ అ ల అ క ఆ ంధం చద ల ం ం చ క ఇంత

శృం ర రస షణ నక ఎంతర ఎంత అంద అ ఆక ల
బయ ం రం చం ం ం .

ఈ స ఆక ఎ ఉ ?మ హ ం వ రన ఆ దట జ
అవసర న స ం .

మ హ ం జన ళ క న మ పం --- త ం ఆర యడంవల వ
రం వ ం . ళ జ ఎగ క . న గం త . న గడం ఒక
అ ర న ం క లక , ల ద ష పంచ!

ఆ పం అతన డ రంజ మన ం . " ఏం పనయ వ !క

ర వ ఉన ం ంబ పం ం ం న ప
న చందనం ం ం లం స ఉం వ ం స
ం అ ం .

అ త ం నమస ం ం .

"క ల నమ రం!"

" భమ ! భనమ ! ం మన

" మ ల వ "

"వ !"

' ర క జనమ మం----'

'చ !'

"ఆ ఏం పద ం.... ఏం వరన"

అం గ ప పరవశం అం చ ం .ఈ క స , అం
ల , న స వ ం .న ం ద ం .

అ రప చ న క త ం మన త బ పరవశత ం ఎ ఆ - అంద అ నక
ర - న ల బ వంచ ం ం? ప ంబ బ త
పం అ ం? నక లకం బ గం త ం? డ రత లబ
జంధ ం ఏం? ఆ వ వ చట ప న చట ప ఆగ క
క ం ం .

వ నప ం లకం. సంత ం సంత త ం న అరం అవ అ ం .

ఇ ఇ ంత----

చ న ఖం .క ర .ఊ మ ం రం ఊ మన మన క మం .
క త ం చ రల న ంత ణసటం , ంత ం ,ఇ డగ
ర గణ !"

ఏమ క !ర ! ణ !చ ల చ డవ ం ! వ న
న డ ఖం డ ం? అం పద ం అ క గద ం .

న న మక ం !

అ పం! వ ఖం ! ఇంత ంత న వ నం నం
ఖమ న ప ? ఇంత అ గమ ం ఎం ?

"అ త మ న బంగర ంగర ంగవ చ తయ న న నటం

."

" ! ల వ ! బం రం ంగ అ ల అండ ఉన చ
ప ం .అ అంత ఆగ ం ం
వ న ఆ న ఖ అ అ .

అం !

"భ సత ర మ! మం మ ! జం ణ !" అం ల గఅ ం రంజ .

----*----

' క ' అం ల సం

అ !ప ! ం ట! ఈ గ అంగ య రం ం !
ఎ ం! ఎందర ల ం. ఎక అందగ ద అ !

ఆ ల త న ట . క న ఎ సర ఆ
అం . బ లత ంత వ . ష కల ం స బ ఎల ం
ంత . కం ంప ఖ ఉం ం బ క ంత ం !వ రం
ం ం బ చమ లం ంత సమయం వ . అం ఆ గ ం కల ఏ స .
ఆన ఆ త తం - ఆ ద - ఆ ద ఆ ర అ ! ంప శక ం ....

అన ం ! జయం త యగం అ . కృ ణస డ !
పర శ వ --- ఇం ం ? అత కత చ ర ప త మ తలం అ న !

అంద - ఐశ ర ప వ ! అ
ర ర న ర ం ! ం ఒ ంట ం . ండ
ల డమ ! ఉం ం ర ఒక అ న !

అ కత ?ఆవరన నవ !ఒ క న మం వ క !
ఆ న అ . ల పర త దృశ ం వ ం .
చ ! ఏం గ ! ఎంత గ అన . ! అ న . ఇక న
ఘ దయం ం ఘ క తలద ఉంద ! జ క దట
న మం వ ల మ ?

నవ య ల నడక అంచల జ - చ క ర ంగ గ మ క !ఆ వ
ప ల క ర -క చ ర న అంద . అంతందం అంత
ఏమందం. మంద న ఖ మందం న ర ందం ం .

ఆ అందం జ న జగ ం !అ ! య అందం క ల క న వ
ఉం ఇం ఉం క ? ఇం ఇం !ఆ అ క అ క
యవ ! ఎం ? ఏర . తన ం , రం ఉ .ఆ
క ం . చక క !ఆ గ బ ల ండ అం .ఆ
ర ందం ఆ చంద మ జం ం . పం న చం మన .

అ !ఆ వం ఎక డ ! ల -ఆ ల-ప ల మ ఆ అంగ
ంగ ఈ ఉం ! ర ఊఁ అ యగల .

!ఆ క ! ఎం న అ !అ చ ం
వ మ ! ఇక క ట క ! అ ఇ అనడం ఎం ?అ ! మ పస
అం ! పం న ం పస .క ద ట ం అన ంత సన ం.

ఓ నృప ంగ ! ఇం ం ప గల ఆ శ రం బం రం! ఆ స ( ల వంక, ఇం ,

అన ఇం క !స .అ ఆ మన ం ళవ
ఉం . ఇం ం . ఎక డ . తర ణ చక దన ఇంక అమ క ! అ మనంగ ఇ డం
శ ంశ ల . ఒ క యంగ ంచ వల ప ల ఖం క
న క ఎ ంగ వ !

అ భ గ అర . స బయ . ఆ - అబ ఎంత కభ.

పద నం చమత క గంగ ప న మ ర ంకట క టల సరస ర

ం టల గం కళ గ బ న ల ! టక ల ! కటన వల
ఎ ట డఅ ట అ నర ధ యల రస పదం
ర చమ ర అర ర క ర ం న యల క న కమ య వ ం జయ
సం.

ఆన ఇ అ రం. ఎవ కృ .ఇ అ ఏ అ
ర న ఈ ంధం ప ప చమ ట ఉపమల అ !
ఎ !ఎ ! ధ హృద సందగ ం చ తప త ం !అ
క అ వడం! ' ర ఇ వం కవనం'

----*---
మ ' జయ సం'

ంత కనవ
మ
ం ం సం ం క
త క న .....

ఈ పద ం - బంధ క త ం అం ఇం ప చయ ఉన చ న ఇ ' జయ సం'

పద మ .
 ఇ జయ సం పద అ ' మ ర' జయ సం . గణపవర ంకట క
' బంధ జ ంక శ ర జయ సం'---

బం ఆ సర వరన అ క త ం ఎక ఒక ట ప డం మన బంధ క ల యమం.

అం క త న ఏ క బంధం " బంధ జ ంక శ ర జయ సం" ఎక ఒక ట
అ పద ం ం ప రం వ తప అరం .అ ం ం ంధ
తం అ ం ఇక ం .

అం - అం క న ప ఆడ ళ న అం . ప
ఆ రం ం ంక కళ - ప కద క క న అ న అం . ఆ ఇం
క గవ - ం క - క ల ప -- అం ఏ ందట - అం పక ల క -
ం య అరం ---

అం చం క - అం అందచం ఓమడమం జ ంచడం మ అందగ ఆ

అందగ ఖ చం చం అందచం ల జ ం డట---
ం అం ం ం అం ఆ . సం అం అంద . ఆ
క . గ గ అం ం ందట - ఆడ ళ శ గ లడం
క సమయం. అ ఈ క శ రం గ గ అం ం న దట.

అం ఆ శం. ఆ శం గగనం న ం అ .... అ ఆ శం అం న ంఅ అ

. అం అందం. న గగనం . ఆ శం కం క ం . అ
నం . బ ఉం న , న ం తన గగనం ఉప ంచడం క సం యం.
అ ఈక న ఈ ఆ శం ఉ న ందట ---
ఒక క పద ం ఇంత కసర ం ం క న న పద ం ఎ ం.
మన నన న
న న న నన మ న
మన మ న
క న

ఇ ఘం దగర ం అరం రక పద ం. త పద ం మ క ....

ల ల ల
లలల లల ల ల ....
 ఇవ పం త ం వల ఒల మనం " "ఆ ంచదగ ఇ ప --- ఉ
. మ ంచం ---

జయ సం అన ం --- అ ం ప ల .
హ పద జవ
టద ల మ
ల ం ం
గ మ లకన క జఘన ఘన

ఇ స య షచమ రం ం ఇం ం మ అం ఛందస ం భం . ఇ క
బంధ క త సర .

బంధ క త ం బంధం మం క న --- అ ఒక పద ం ం

ప గడం మం న ప . అ ఇం ఒక సం 41 వృ
ఇమడడం--- న నభ ష అ ం ం గణపవరం ంకట క ! (808 పద ం) ప ల
కందమ సమ చంపక ల ం ం . ఉ ---- కగ త చంపక క--- అం చంపక ల
పద ం కం ం ం (822)--- అ 41 వృ ల ఇ న ఆ పద ం ఒక ద వచనం
ం ం ---

ఇ క న డ క " క న ఆట " ప ల ఆ ంకట క --- సంవత ర క

సం భవ--- మ --- వ దల న సంవత ల ర పద ం క క (389)---
సర ల వచనం (383) , సర వచనం ం (447) అచ పచ ఇం
ం క .

ఇ రచమ చక క తం క .
ఏ న నవ ట ర ం
న న దవ త ల
ం ట న ట
ట ట ధర కృప గ య న

ఒక క ఆ తం కృ ఇ బం సృ ంచగల . అ ం ం ప ం లం ఎం
క ఓ క అవసరం. ణ ణ ంక న ఆం తఅ డ .ఇ శ లయం
ప గ ం ఎవ " " కృ ఈ ' జయ సం' 'ఆం వ ఆ దం'
పడయగల . ఎవ ఆ ?ఎ ఆ బం లం?

----*----
గంగమ

అంత ం ం ర ం ల. ఆ ల ం న ల చ ం . అచ
ం .ప ం .ఆ - ఆ ఘ సం న - నఆ కగ య
న ల బయ . , ల వ - ద మ ంత ల క - జం ద చలవ న
ం ఖద పం - ప మన సం ం న మ ల ణం .

తమం ఆ న ' ' ం . న - న న వ ంభ

- మం ద ఆ మం వ ల న నప ం అ ధం ఉదయం
మ హ , మ హ ం యం ల , యం అత ం ం ఆ న
----

ఊ వర ధవ వళం. సత స డ న రహం గ రహం ఏ

యన . శయ ం గ ం .

ఊయ తంబ బయ
ఎంత ద - ంత ద

అంత ద ం అల అ ల -ఓ ఎంత ... కర పర ం ం ఆ

ట.

అద క ం మన నమ రం " న గ క
న ల ం దయ ధ గడ ల దండ జ "అ
.... ఆ ల అఖర ఊ .

అ అ ం అ తన ం ద న ం . ఉ గం ణ ం .
ఏ . ట . వక క అ న . కం న న
య ం .
 అ కరణం అ మహం ల లం ఆ క ఆ ల ప క లప న .ఆ
, రం కమతం యణ ం నలత ం ఇం పడ
పంట న ప ఘంటం ట ర మహం ల లం ం ఆ
వ .

ఈ వ ం ఆ వ ం గ య లం ప ం . కరణం లం -
న .

మగ డ
వ

వ ...
ఓవ వ !

మ సం ంగ !జ మ మ మ కద ! ల గళం
! ట పం ం ం ! ట వం ం ం ! రం ం ం ! లబ .

'ఏ ట పన !' అద డ మ ల ద బరం ద క ఈ

ం ?

ం గ .

" పన కప ఏ నం మంత స ం ! పలక ం లం న ?"

"ఎవ "

'ఆ మస -న త ం ం '

'గం ----'

"ఆ గం - ఎంద సంగ ?"

 "గం "

'ఆ గంగ - ఏంద త ఎన డ ఎ ఆడ ల ?"

"గం !"

"ఏం ? గం అం . ం ం?"

" ం గం ---"

" ంతపం రసం --- ంత ---"

" ంత ---- పం ఆ చన వ రం !"

"ఏంద మ !"

"గం - ం !
ళ - ం కట న
మ గ - న పం
వ - మనన ల ---"

పకపక న ం గం ! న ల- ం లఅ లఇ లఎ అ ల అన
న ం గం ---

- ల ల !
వ న -క -మ ధద
మంచ గ - కం

గం ట గం ం ప న క ప పటం డ -ఓ
న ల -అ ణం ---
వల క గ స
మన ట ?
 త న డ స న న !అ నం .
చ న వ ం గం , ం .ఒ ం ం . వగ ం .
నం .

ఎ స వమ స
మ స వ స
క త క ట ం
వ త వ న ం .

అం వన మం
మ ంద ప

ం
తల
ప వ .... అం ఇ ం గం
రసగంగ న ర సం
క ఏ ం న స
స అ .
అ గం టక ణ ం ం ట ం .

---*---
చ " "

ఒక చల . ఇం య . ఘ చం కమ ల తన ర ల
.చ చ మంద మందం . ఇ న
జం ద ండ , టకటక బ బ ండ , ంట ఆంతరం క
నమ డ న ధక ర .

ఓ ఇం సం ఓ ఇం సం .మ మ బం మ ల ం ... మదవ కం
ఇ . అంత ఎగ వ న ఉ ,ఉ యం ం ం అ .
 బల మ మ వర మబ
గ ల .... ల క
నంట గ ద నన
నబ! ప జ గర మగ ఇంత స

మం ప శం న ఆ పద ం ఆ గ క . జ !ఆ
వయ ల ం య ఇ . ఆ పక య హనం ం మగ ! అడ నఆ
అం నర క ర ం క క త ంవ ం .

మ అ ఇద ! అక డ అ ం లబ క ం నవ డ
పక పక న .

' ! ?'

"ఆ ం ర మం ఇ ర ం . నగర సం రం బయ " "" "

న ---!

" నమ ----!"

' ం నం ---'

" !
మయ వ ం న క -
మ త ం ప క త న ంట ం
మక ణ పరం పర గడ క
మయ " వ" (మం ) జన ప మ మ ప వ
ం తత బళ ళఫల ణ

ఇం ంత ద ం ం డ చట ం ం .

' క ం ! జం! న సం ం న మ కర క , పం వ ,ఆ
దయ ం బ క చల కదల ం ఖం -' అ మయ -

వ మం ష స తం క మ అ య అక డ వజ శర ఇ క ం ం .
 న ఇ , సం ం ం న ప . గం సం రం! తల న త , , వ న...
ఆపద అక ర క ం న వంట క .... ఇలం ం ం .
మన గటం వ ...

ంప ప ల మంచ డ ణ
న వంటకం ప ర చ స ల
న డ తల న ండ వంట ండ
క తలప ం కృత
అ ఆ

" ! ఒక
లకంథర! ఈ న! గరళకంఠ!
స స నగ నక సట వ
మ మచ ర !
పనస న వం ద ంబన

అ ఈ ఇ , ఈ ఇం న డ ంట, వంట న అసహ ం అం , ఎద ం

మ మం పద ం ల వ ం . ల వ --- వం మ ...." అ అ
నమ .

ట అ క .

తట త ర న యవ నం న ఆయన అంతరం ంద ం ం .

పం ం న ప ధర ం , త ---
మం ం ం త రం బ ల ---
పం "ప ష రహస పరమ హ స పం
ం మ పదం క ట టం ....

"నమ రం క వ ! జల ర.... త ప , అ క అర న
ంబ ం ద ం మన ధ ఉప ష ఠ రహ పర హ
స ప న ల ద ఈ జన ధన ! రం ం .న ం
అ య గతం ఏ .... క ఆ ధం ... ఆ అంజ ఘ ...." అం .
 "త !" అ క మ అ ం

"ధ " అం ం

నమ ంట న .

" ! !"

" ! క త న !
పం బ జ
రగ ధ సవ రభ ల
క కర టక రత
టంక గ ళదళ ల
బంధ బంధ న క త

న సంస తం న ప క .... అం ఆ మ క ం
ఇం ం మం ం ---" అ .

ఆ ట అన
మ ం గ

ప ళ చం ంత.... ప ల త, య ల ంత.... గ ల లక ంత నమస ం ం

ఎ .

అగ భ ంతరం
మ వ! మన ధచ మండప
సర ద న షవం

త రం కటక ల.... అం ఆ వ ం . స క నమ రం ం
క.

మ ంత రం నడవ ఎక ం ట ం ం .
 ల ం న నయ
ం గ న జగ హ న గ
న ల ఈ
క ద న డగ ట---

అ ' ! ఎంత గ ం -' అ .

' తం - త మ -'

"ఊ" అం గ న అ .త ళ దల న ఆఇ ---

ఆయన మన న ం ం చ న
అఱ , బచ
ంగ గ ల నవ
డ శ రత
బ వగ న హ -

అప ం మన ప ం ఆ , తన క, వ రక, రక
గ ---- అ .

' '

ణతన కల - సవరతన కల , కల కల , యలం తమ -

ళ వల

న గ గ ళం -

'భ నమ !

ఘ సం వ మల ం
బచడం ల ఉ ద చ
తచ గ మ ర
 చ ఱ య ం యనంగ!

అ కందర దర భంగం ---

తహ " కందర స ఇంత ం ంత ంత ఱప - సం ంపకన ---"

అ .

ంద ం న మద సంద ం సరభసం న .
ఆ సమయం ఆ ఆట ల బయట వ ం .
ఆ ల - మన ఆ ల

ప య - ల మం ఉ ప లక .... ఆ సమయం ఆ షం....

ర క ర మన మం చ న ....

' ! ం---'

' వ ---' తతర అ .

'అ !'

అసల గ
శల శ ం మన ?
కస కర ండ

ర కతయన ! ! ---' అం స సన .
అ ---

శృం ర రస ---
క ర ర క ర ---
క సరస క జ---
అం రస .
 ----*----

మన త ం ఒక వ ం ఒక టకం ఒ ఒక నవ రచన శశ శత
సం ం న మహ ఎంద ండవ . క లం ర డ, వర యం
ళ , త వ ల మ క ర యశ సం ం ఠ ల హృదయ
జం శ తం వ . మ రచన ండవ అ ఈ రచన
సంత ం క వడంవల అ వ .

అ శంకరం ంద అ ద త ం లఘ ర ం ,
మ ం రచన అ ఇ ఏ ంద తప అంద . అ
ఆం నఆ ం ఆ ట ఆం ల న ఈ వర ఒ ఒక యం ; అ
త సం రనం. త మ దండ. కన త మంగ ర అం ఆయన
తృ తృ ష న సవం ష. , , జం ఉన
ధ ం ం . ఒక వం తరం (బం ం చం ఛట ) ఒక జనగణ మన
(ర ం ధ )అ ఒక (య) తం.

ఇ న మ లం ఒక ం రచన ఏ ఒక వ అజ మర న
ం న . సంస త త ం ఒ ఒక క రచన ఆ ం ర క రంజనం
ర క జన మ హరం న ఆ ఒక క రచన ర క హృద నక ం
ఒక ఒక ....

ఆయన తృ
ఆయన ర చ వ ల
ఆయన తర న ర ప ం నక .
అ ం --- ఆయన క ం .' ద డ .'

తృ ప క దం ద . ఆయన న క వం ప ష న రసవంత
వ ర నం వల ఆ ఒక కం త ఆయన మ నప ఆయన దం ' ద ' శ తం
ం .
 ఒక మ జం బంగ లం ఆ ర , సర సం త ఆ
జం క క య కఇ జ ంక పం య ఇక వ
స శం స నం ం .ఆ క న ఛ ఒక ఒక క
. అ ఎవ అ అచ న క దన !

ఒక మ య చ చ ద వల మ మండ ఏకచ ం ప పకం

సం ం గ నక గంద ం . గ క ల పం ల , య ల ఆ
అదృషం, ఆ అవ శం రక ఆం కృష వ య ం న స ర గం సం ల
నృ ంహ క వం ళ వల న నం ం .అ ఇం ంద ం మన క
.

అంతః ర జద ర ఎ రం రం వద ఒ ఘ
ఉం క ! ఉదం న కట క మ ంగ క అంత వన జయ స శం ం
దం త త ళ ట .

ర చ వ ప లన కధ ఇ .

ఒక హ ం .అ సమయం ం నద భ అ .

అత క . అంత స లగణన ప ఆశర ం అ .

భ తన రం అ . ఎం రం అం రం.... వల న
భ నం ట సం వల వ ంద క . భంగం ఆగక
ర వ ల అ .

అ భ ఉన " తృ " అన "క " ఓ కం అ ఇ .

పప యత స ద దృ మ !
సంస శ ద గం ం వృ తతః
వత రభ కశ స ం!!
త న దహం శ న ద ః కృతః!!

పం న యతమ సన ం ల ం ండ భంగ స ప
భంగ ం . కల వడం " ంత" క ం . కల క ం అల ం ఆ ప ం
 నఆ మ మ కలగ మ ఆ కల ఆ సన ం
ఆ మ ం మం . ద ఇక కల ఎక ? క క కల ంత
ఎక ం .

అస ఖం ఎరగన మ అ ప ఆయన న కం అ .

ఈ " తృ " వన శ ధ ర శ నవల వ ం . ఆ ర శనవల .... కల

జ త ం ఆ రం శ ధ సృ ం న ఆ నవల " మర " ఒక .

ఆ " మర " నవల దప ధన న గృ త మ య వర ంత

ంధం ం ఈ కం.

కం ఎంత మ ర , ఎంత రభ , ఎంత ఘ య , స ర య శ ధ మర

జ న ప లనం అంత శంస యం.... పఠ యం.... ఓ ప క ం సమయం ఒక
ప " " వడం త ద ం .

----*----

ల ఆ
, మగ

ఎండ ! ఎండ ! ఎ ఎండ ? ఎ ఎండ ?

ఈ ఎండ మం ం ఆతప త క వత ఎ ఉ రట!

దటమ ఘ లవ ల ర
క లవట
గ చదలప ం ల
అట స ట !

అంత వత త కవ ళ త కల న రం మనం వ ళ త కల త
తడవడం ం ం ?ఏ ల న, లర న ం త ం
ఋ వం ఎక ం .శ అంత ంతరం త ం ం .

ఎండ ఎం న ప ం స ! స ఎం వర ం త రవంత ం
గ న కం తనంత ప పంట పం . ఈ సహజ ప క తన
దృ ఎ డం .

యయ తన ర య న
కర ల డ ద డన
ం ండ క ర ధర
ట ప ఎడద ట !

య అం డ! య ర ట! కడ ం ం డం ం క !
యం ల ర దజ ం అ ర తన ర య ల
న ందట! ఆయన ర క ! అం త ఆ క ఓర
తనంత టప క ట ందట! ఏమ ! ర ఇక డ ంద
! లం అన ట ందట ! ఎంత ప ఊహ!

ఇం ఊ ం ం.

ఆయన ం ! ద ! ఆక ! అం త ఎక డ క అక డ డ
భయప ం డ! దటం మ మ మ మ స తమ డ
ం .

అం త ం ర ల త డ వృ ల ఆ ంచదట! అ అక సంగ !
స ళ ఎక జలం రక తపన త ! ఎక క జ
లటం . అందడం . ఆ అ ణ ద ఆ ఒక ళ డ న ల
ఆ ం న డ ండ ం ట!

ణం క యమ వగ
వృ ద లం న డ!
అ ణ ధ తఆత న
ం ండగ డ న !
 ఎంత సహజ న వరన! భయం ద ళ ప వడం- ఆ దట ఆ ద ం ర భయప
వడం క ధ ంచడం !

మం ండ న ల డ మ డ ! ళ ట ం వత ం
! ఎం కట! ప భ వ ట!

న న వ
అ ర ర! మ న ట కత ---
న వత ప భ
వ పృ న డ !

మ అ క న మ గడ ం ఎ అ ? అ
ట క గల ? ఎం వత ! ఎం ? అమ ! ళ
మ అ అవ శం . నవ ర ణ సం ం ం వ వత --- పం
ం మ అ ంద వడం ! శ నం ళ ంప ?

క ఊహ అ ం క ! స ం ! అం సం ం !మ
ర కట అక ఉన ఇ క ఎం ?

నస నం క !

చమ రం డం !

మం స ఇ క ం మం ం ! లకం ఇ క ల త ర
నం ద ం న ఇ క ఇ క మం ! ఆ మం క స ం
ఆ స ం మం ం అ మన ం ఆ క ండల ం ర
ం య ! అ అ త న ఊహ!

మం ఈ ఇ క దం ర కట
మం జల మన ల ఇ య
ండల ం క
దం న న ల ంచ
 త ళం జయ ండ క త చ త ఆనం ం న ఆ తన ళ సం
ం న" స "ప --- ఆయన . " ల" ప మ " "

----*----

ప .... .... పసం న

మ

ప పక తన మ ం . ఒక అ త న చం
ం తన ' కృ ' ఉ . ఎవ ? జ చ మ ఒక మహతర
ంధ ర ం న క ం . ఆయన ఎవ , ఏ లం ఎక డ ఉం , చ ప ధ ల
య . త ప ర య .

అ ం ఆయన న డబ . ఆ ంధం
అ వ ంపబ . యక ఆ క ఆ చం రం లబ స కల .
' నఏ కల ' అ ఆ అ !

జ చ తం న సంస త ష యబ న . పద ం ట సంస త పద
ష అరం -ఈ సంస తం ం కం సంస తం.

"స మన జస జ జస బనః కధ " అ రంభమ ం కధ. తం ం .

ఆయన క క ఒక అ వృ ప . అత అ ళ వయ ం . జం
కట బలవం న త మం ఏం చం - జం అ అ
భయపడం ఖ మం ంచడం కధ నడక ద ం . రకర ఆ ం న
మ త పటం కట డ . అప .

అ ' తకం' న మం అత చం ల ధ య . వ
అత జ ం అప . అక ం జచ ద . 'య త 'అ ట ట
త ం . కం ఇ .

జధ ధ పవ ః స
న మ వర య త ః
 అం ధర వం జ అ ఉం . అ నఅ ఉం ఉం
జ అం .... అ .

ఇ ం ల
ఏ ల ఇ ల త ణ ల అ
కం ఇ
అ నస నస కరవ స చ కర ణః
మ య ణస లః బ సంపదః

ల ఇ ల అ ంట .అ కఅ ఇ అ ం లం ఆ సంపద
ం ఆ దట ఇవ టం ఉండ , వడ ఉండ .
మం - కం ఉండ అ కం ం.

ల ః సతతం య నః
అ యస చ పధ స వ చ రభ

కమ క ఎక డ ప అక డ ఉం .అ ట కషం ఉ త త
ట . రకడం కషం.

ఈ కం
ం ఓత ( కం) పద ం ఉం . ఎవ క ఒక దం వ .
ఆ ం సం వన ఇ ంచమ అ . గ దం క ం జస శం
ం స నం ం . ఆ కం ద గం వలం ఆ , అ ం ఉం . క త ం . ం
గం చక ఊ ఉం డం .

జనం ం ఘృత ప సమ తం
షంచ శరచం చం ధవళం ద

ఓ ! జనం -ప ఉం . ఇ అపం త. శర ల ల ల ఉం
ఉం అ క త. న షణం ఉం క త మం !

ం డ తప కధ మ ం ఉం . క త తప మ క జ ం ఉండ ....
అం ం ఒక . డ వంక -న తరం క య
క య తరం క - ల మ రం త ద ఠః హ ంక కవ వ
. అ క తం . అ క త అ ప న కషప
ప గల !ఓమ .... కవ (క త ం )వ ( ) (వ ) అ క
స ం ం . నమ ప కం ఉం .

వరమఘ నవరం
సం త ఘ తః హః
హృతనయ న భవ
సఖ త ంధః

య ం . హం వ యడం వడం మం .
క న ధ. అంత ధ ఉం ం ? ఎంత చక ఉపమ!

మ లన క లం ఖం ఉ . ఎవ ఒక క అవ శం క .
రణమ క చమ రం ఎ ం.

జ కనక ఃత సర వర
అ గ చ సంఛ మ ంధవః

జ ! కనక వ .అ ం రదృషమ తల ం . ఒక
ద పడం !

ఇ ఎ కధ . ఎ చమ .ఒ క జ దర వ ఒ చమ రం .ఒ
షం ఒ అ తం. ఓ క వ . తన అ క ల లం ంఅ ం ఎ ---

అం ప న , నత
ంబ నమ
అహ మ న త నత వద
జ కస యం

అమ పం వ ం . అం రణం . ఆ . ఆ డ పం వ ం . రణం
అమ . అన పడ ! అం రణం అ . ఆ .
మ తప ం ఎక ! ఎవ ?.... అం అ త ల లం ం.
 ఈ జచ ర టల ప డం ధం .చ ం ....

----*----
లలన దం త ం

మ ! సత మ ! మ !ప మ లంద కగన ందర

సత మ. అల కృ ల యప కఈ అ లజ వ ఆ ధ క సత మ.
అం , అం తగ , ం అహం ర తగ క 'సత మ' ం
జనం.

ఆ స కృ ల స టల వ . లస అంద న, మ ర న క త ఇంతకం చక
క ఇం వ ప ర న వం పహరణం.

ఒక న ర ల ం వ క త . న
ఎవ ఇవ క నలనయ ఇ -ఆ ఊ క అక లబ .

ఆ అయ మన జ ం . ం కథ అడం
ఉం కల శ న ం అ అక డ ం ఇం వ పంపడం వ ం
ద ఇ .ఆ జడ ం . ం చక ద క చక దనం, యవ క
ంత యవ నం వ డ . ఆ దట ర భ ఆ మ మ , ఇ
సవ లంద సత మ క స వశంవ కృ న ం డ ఇ అబదం.
వం ఆయన రవం. అ చక న , ఎలజవ న -అంద న న -భర తన
అ ర డ - గ ం సత మ ఈ సంగ న కన క ం అ న
లం .

ఇం ం ! ంపలం .

గ ఆ ఏ ధం స - నవ ందర వ , మహ య గ వ -సత ం
స . క వ స క ఆజ ంపడ అ భ మన , బ న
మన "ఏ ! ర అ అ ?" అ " ఆయన? ఇం ం జ ం "
అ గ ం .
 అం ం ఆ క లం ఒక సల రం మ మగ ల ంచడం ర జన
కృతం అ ం . తన ఎ - తల ం . మగ ణస అత వం - -
అ ం మగ త ల ల ఇం ంగ అం ! ధన ం ఓర వ గ వర ల
మన ం ఎ బ అ ం . ంట క న ర న రక ప ం
మంచం ప క పల ప ం .

అ అయ వరణం ం . అంత రవం ంప ం . న

షయం ఎవ న అ ం ప .ఆ ఎ నయ ప . ఎం
ఆభర ధ ంచ ! మం గ ఎం డగ . ఏ ఈ నం? ఏల డ ? డ ?
ర ల సం ఇతర వ తల ఏ - య అ ర క ! !
క ఖం పక- వ ం ళగల - అం ఆ జగ టక ఆ 'మృ పలవ
మల పదద 'ఆ .

జల సన స ర జ నం తన
ల ం కన తం రమ మ దం న
లగం ల ం అటయ ర య
ర కం ం న య ం త ర .

అ హ ఇం , వ వత వం నమస ం ర మశ కన తం ర -
ఆ ఎడమ లగ ం .అ అం క ! మగ త పం భ న మం ల
ఇం ం .అ ఉ త ,అ త ఆ ం అవ శం ఎక ?

త న త ంద ఆ నలనయ ఆ దం క ఒళ ం లక ంత అ మదన జ ం
ల ం న ం అం ." న ద పం అ న ఆ శం న త అ
మన ! తల అంద న సదృశ న పద పలవం ం అ ధ ఉం . స !
ఇక పం ం !అ న .

సత మ అధరం అదర -క ఎ క 'ఈ నయ 'ఈ -ఈ గ చ !

న నం మం జ ం .అ క ఏ ఏ ం ! ఎ ? పంకజ
సఖ న ప ల రం ల పలవ స క య కంఠ కలకంఠ వ కల క ధ - చక నమ
అందం ందన సత మఏ ల న ందట!
 ఆ అ ఏ ఆయన ఆ జ ం ద క య
య అ . న ఇంత ంత . ంతం ఆ చ వ
దజ ంగల లన సరస క ర క త లన మ- ర అ అ .

ఇం ం కధ కం ---

ఈ కధ నం మన ఆ . కృష వ యల ఆ నం అరణ క
అమ ంట వ న మ న ప గ ఈ కధ బం క ంచ ఓ పసం న కధ .

అ జ అ అ నప ఈ పద ం అ న వృ ం .

సరస ట ల త ర దర న నంద బ సం
భరణ క జడ గళం
హ న ఖం గ చ ల ఇం
ర కృప త నర వ మ కృష య

కృష వ య వరన కృషవరన అ న ం న మ న పకడం జ ఆ ం ఈ రచన

ఉం .

అ ఇ జ ఆ ం . బ ఆం బం పరమ ర ంద జలం
ం ....

----*----
అయ !
అమ !!

సంస తం మ రభ , శృం ర త ందం భగవ త. మ అ , య

వ లప ! మభ రమ త! కృ ల గ జల ం న రసవ త య
ప -కృష రహం క రహ మ రం ం ంద త ందం ఢం బ ం
ం . య ప .

అమ కం , , ఉమ ఖ ం క యప క ఒక
శృం ర ఢమయ ధ - క పరవ ంచ తగ . క ఒక శృం ర సర స ం రస ఠం.
 య ప తల కంవం పదం డం .

మ వ తన మం ర డ
వగ డ కం వరద ల న
డ జం దండ జడ
క క ప న కంట స
దక ల రమ
ద పద గ న దడబ నడ
గ గయ వల ల
నగవగల ఘన ర సనల
గ ం ం ల
సగ చ ల య చం ల
త సమ ర బడ క
గడల దండ త ల
పర త వ ల ల
మ వ తన మం ర డ .

పద తం ంతకం మం పదం మన క ంచ ! పద పదం అ భవ శృం

వభవజనక షకం భవ శకం ప ం వ వ ం న
పదం క !

కం వరద జ ళమం రం ం అమ ల ల ళ శృం ం త

ల త వకం ం ల క వం వ గ ల క నక
జ కల నల ల ఖరం ఇ !

గ కమ ళ పవ ం వఅ క ం త
తల ల జం వల ల ఆ ం .

ఆ దట అయ , అమ ఏ ంతం ఏకశ గం అమ ం మ ,న అ ం .
త వ భకగణం వ అమ అయ అమ ంత ! అం ల ఎచ క
ంద బయ వ ం మ వ.
 ల ం ం న ర దండ జడ ం డ ం . లవగల
గల ందట అ ! కంటస సర న కవల బ ందట య దర
గ నం వల రమ దక ల ందట! క లఎ ట స అయ మం రం
ం అమ లం క ! అం అ తడబ యట. ఇక ఆ ఎ
. వల గ గయడం వల ం యట!
మధ మధ ం నక పకన న వగవగ ందట. ం ల
గం ం ం .ఆ దంత లవల ం యట. నఖ
అరచంద మ --- అ కం కం స క, రడంవల క . వళ ం త ల
అల ం . వరద జ న న సమశృం రం ఆ వడ ఒడ క ం గడ
దండ తడబ అ ల బడ ల న న రట- ల న పర
ఎచ ం ఆ బయ వ క, బ అయ అ ల !

ఇం చక మక పద రచన . య ం ంత కధ రసవతరం ప ం ---

ఆయన ప బ అ తం ం . అ న మగ క అంతకన
సం న అం ఓ ట! ఇ వ ద వ డ అ ఆశర ,
ఎంత చక అ ? ఒక ఓ అ ఎగ
క ం క అ ఆశప , వల క స అ ం , చట ర వ
అ , రమ న ! స న య ర అ ల , మ! మ! ఈ క
డవ , ద ం అ ర ం సర జన సఫల అ ర ం
న ం అ తృ ం న మన క క ప కలటం
య ం .

గం మ రప ( ) ఒ ఒక ప (ర) ఇంత అ అ ఆ !

జ ల మల ం ... అ ఆయ అన య ంత వ పద పద రచన యవ ,
క తచ రవ , అవగలయం య వ !

---*---
ట క జ సం

క త ంఎ ం ?
 కప గవ క ర ప న --- ం మ య ట న గ - క త ం సభల
ఘమ ---

అ ం వ ?
ర ధ య

జయనగరం మం తం క నం త న --- ళ
సమ ంగ ర మత ం యక .

ర ధ య డం . పద ం చమ రం ం
పగ న మ ర ంకటక అంత . " తన డగ జభ అంత వశ " తం
ర ధ య ట "అ ందవర క డ నక --- జక ర ధ
.

అత మ జ ---
నం జ అం ఆన ఇ ఆ రం అ మ ర. ఆ
ఘట ర ఘ త ర ర డ నర ం .

టల ? సరస ర ం ! ట గం ?
కళల గ !బ న ల ! టక ల ! కటన వల ట డన ట
ర ధ నృ అ మ ర... టల రవడం తన అ న మ ర
" ట "అ డం వలం జ ండ పద చమ రం అ అ
ఉం .

అం . ఆయన ం "కృ ం న " అన జం మ ర ం ం భయప

ఉం . ఎం కం రస పదం న ర చమ ర అరం రవ గల
అ క కృ సన గం రగ ర ం మ ం స ఆర ధ పర " క పగ
శ వర "అ .

అ ర - అ రణరంగం తల ధం -అం తన క
సంబం ం ర ం . ఇ "ప కగవ నవరస క -- రస ప క
లన " ల - .
 ఏ ఓ గడం .

రస ప - - క లట - సభ - దతభ క
యణం న .

కధ క-ఆ కధ న కధ య దగ అ ం ం జక . వతల
ం ఉప బం ట ఎ ఎ . ఒక "క "
ం " వ ం" ంఆ ం ఈ " చ " ఒక !

ఈ కధ వల నంత ట యత ం . అం " చ " ఉం .ర ధ

నృ , రస ం నక త .

ఇత ఆ నం క మత సత ర ం ం . మం ంద ంధకర. ఆయన
యజ యణ ర ఎ ర ం న కృ ధ ఆ న క
మ ంబ ర కవ -ఆ మ భ ంబ అష కవ -
ర దయం అ క ంధం - తన భర తచ న మ ---

జయ ఘవ య క - పం -అత ఆ నం రం జమ
ఉం ం . తం తగ తన జయ ఘ .

ఈక కవ ఒ --

మ ర ంకట క ఒక ఒ .

జయ సం "న నభ ష " అ ం నక ం - క న క
డప ర ఆ . పదకర య తం సంద ం జదర నం స నం
ం న !

---*---
 ఇ క లవ ల ల" "

ం , ఆనం ం , ప రచన యడం ఈ ం ం. క--- న

రవం రచన ఆ . త ంక శ ర ఏ సంకలనం అం
'త హం' అన ఉటం , రకం వం ఆ .

" ర "అ న ర ం పరవ ం ఓ అంద న కధ అ " సం తం ఆత న "

అ చక య వ ం .అ టల అ ం . , అచరల ం , గ యల
త టం ం . పద స ర య ం . ఒక క స , ం ం న
, జడ సం , ం " " ం ల క ర
ం .

"వన ల ల బయ "న ర సస మలం ం

సం తమయం ం . ళ " క క ం " .... ర ల ం
ర తం ం . ఆ ం ఈ " ర " ఏ ర !" అ ం . బ
క క ం .

ఇంత అల ం ం అం ఏ ం ? "అంద క ల మ ఉ గ హృదయ రఎ వ

ం న నఅ డళ టం ఆ ఇం ం . ఖ గ అత
ర ద ంద ంచటం ప అ ం . ఒక ఆ డ న ంద భ ంచడం మ ప తఅ న
ర కష ం . ర హృదయం కం త ళయ స ం అ ం ---"

క వ ం ం త ద , ర
ఓ ర ర భర ం ం లఅ ....

సర జన న నస న న కధ బ ర ట ఇం ం ప
ధ .

ఓ ర !
ఓ ర
ఊహ పల
ం వ జవ
 అం ర ంట ప ప ఆ ళ ంట ప ం " ల న ల,
ర . ల ండల టల వ ం ద "అ న భరవ ర ధ ఇ .

" మ ప వ ం నం , అ కంఠ సన వ న భర
ద న .

ఒడ గ ం ం ం " అ న కధ" ఇ .
అత ర ం ఎంత ! ఎడమ ం ఒ ప ---ఆ "త త ం క
తడబ న" డత ! ఆ క కృ ; అం ఆ క ఆ న షజన
ం న డత ! మం ప నంత మ! ఆ న నర .

అక డ మ ట నఆ మ తల తల నం న ః !

ఇంత ప
ఇంత పంత
ఇం జగ నప ల
ఇంత రట

అ ర న ర ల హృద .క -ఆ తరగల ఆ పసం లవ

క ల క ం య .

ఆ న ఆ వ తరగ ఆ క అ య ఊ ం .ఆ
జఘ ఇ క న తన క ల ద ఊ పడ ద - ఉ య న
ః .

వ ంచడం క ల జఘ ఇ క ల లడం సం యం. ఇక ! ఏ అ తన

క ల పం తన త సర స ం తన వన పం ం ం ఆ న ం !అ
క పల . జఘనం ఇ క అ ం .అ శ ల సృ ! "అ భవ ర ."

ఇక ఆ ర నడక ఆ నృత ం సం తం ఎంత ప ం ం న కడ .ఉ ం నఆ

జడ ః ం న ర ఓ న వ ఆ ద ర భవం! అ ం ?

----*----
 క "ఆ " ల

నండ !జ నం ! ంతర ంతర ంత ఆత కర ఫ అ భ ంద ట

అబదం! దం ణం ద ! ఖం ం స ఈ పంచం అ రమ !
, షం ఆచ ం ద ధర ం. అ దం క !

ట వరల ట! నం ! ధర ం! మన వం! ఒక వ గమ ం. చ క వడం

అ అబదం చ , మ ం .

నండ ! నం ! ఇం కం ద ! అత వంద య .
అత అహల సం ప న ం న య ! అతడ కషప అహల సం
ంప డటం ఇతర ఇ రం రత ం య మ అ జ ఇవ డం ?ఆ ంచం !

ఈ ధం క భ ప త దం వ ! ళం ం లబ .అ
ఇం ---

" న మల ద జ ఫలం వ ంద ఆశప . నమ డం! ఓ భ !

ఆ ంచం ! ం ఎ అ ఫ ం అవ శం ం క ! ఇక ల
జ వల ఎ ఫ !

అ ! మన . వ ం ఇం క . ఉప ష ల రం . రద
సంభం ం . తర ం--- యణ మం . ంఖ గ ంతం . ఎం
చ . కషం ఖం ద రం ఎ ం "

అ ం -ఆ దట ఆగ ం ఢం బ ం తమ " ంత " ప .

" నం ! నం ! ఈ హం ఆఖ మంట ప ! ఇం పం ఎ
ఉం ం ! ఈ శ రం న ఈ శ రం నమ ం ! బ పరమ పర
సంగ క ంచం ! ఓ న ంత వర తన న య ం !"

ఇవ ఎం సం అం ?

ఉన వత ం .క చర ం - కవ ?ద ఎ క
 ?బ ? హ ?
క ?స ఎ ? చం ? కల వృ ం ? వత ఎంతక
త న ! ళ ల కత మన ---"

ఇ జృం ం క భ సమ స ఖం , ం చ
అ నం వ ఉ .అ న వతల ఒ మం ం .

న - ఇం -య -వ -అ - న దమయం స యంవ -
న త పం ం - వ దమయం న వ అ ర ం ఉం ళ
ఎ ర . క బం - ళ డ నన వత "అయ !
క ? ం అత ఇ క ఆ . ంప లం. య మన
బంటం మమ మ ంచం !" అ ం .

అ తనం సనం నల శ రం గ గ వ క . ళ
పలక ం , నమస ం దమయం స యంవ న అ ర ం పంపండ క !

అ "అ ంట !! హ హ క ! ళం ?అ దమయం న
ం క ! ం ఇ డక ం వ ం! ఆ దమయం ల ప త ం ం . ల
అ ం ం . ల రస ం ం . న వ ం ం .

ఏం ం! ఈశ జబ య ం !అ న !

అ న క భ మ .

" హ ం? ం కం ర ఉ . ఖప ? క హ చర ం
డ ? ల ఏం క !

ఆ
మ ల ంద ద - ఒక న వ ం ఎ ఊ ? ఇదం వ య ం !
ఆ ఎ . క స (ఇం ) ప (అ ) ప తప (యమధర ), కహ
(వ ) పంచ ండ ( ) - మనం ఈ అ రం క - ండ ప పం న పం
అ భ ం! అ క .

ఆ ట న ! !అ .న ధర రత .
 అ క ళ నమస ం గ ద ం ఆ జం ఎవ ఒక
త - ఆ రకం - జల త బ - ప న
.

హర ష ఆం క ం న శృం ర షధం క ష ,క ,క జృంభ ఎం

చక .

----*----

అ .... ంత

న ల
త ల భ ష సం. ఆ తకం ప తక చ ం
. ఆ
తక చ ం త ం లగ రయం-అం న సమయం . న
సమ బ న ల త భ ష వర న ష ప గల . త తం ప ం
ఫ ప డం స త ర పడవ సం త . జన బ ఆ రలగ ం
ర అం న తృగరం ప న సమయం. ఏ ం టం ల
కల క మం సమయం . యజమ ఆ శం ఫ తం సం నం ఎ ం ం
ళహ మ త ం ం .న నమ క కల క సమయం భరల త వృ
సం వ . జ స త ఇ ర .

ళహ మహత కధ ం---

ఒక సృ కర అ న హ సృ రం ద ప త న ంఛ ందట అం క ర
సరస " ంఛ పల ం లం . వ వంద సరస
ంతరం ం శ నం అ !" అ అ .అ సరస వంద " ష"ల పం
ధ ం ం .

హ నంద భ డ .

ఇళ , ండ చ య , డల ద, న , ద ళ , శం, లం సమయం, ఆ సమయం అ

ష మర ం క . అర గ య ర ఆనందం గ . ణ ం,
పం అ ం అ ప మ డ .
 ఫ తం ---

ఆయన ప లమం . ళం , , , జగ ,
మ భయంక , ధర , పర ఖ ల ,ఆ ర , క కంట , ర ,
ట తమ క ర న సృ కర వద , . "ప ప ! పం , మ ల
రపట మం ? ం ండ ం య మం ? ష ఒక ఆట ఆ ంచమం ?
ంచమం ? మృ ర రగదన మం ?య ర ?ఏ ండ
గర బం ట ఆ మం ?" అ అ .

ఒ గం ఒ ఒ రం . ర ం .వ హ
పం ఆ .అ ఒ క సం ఒ అవ రం ఎ వ ం .

మ !

అవ ం అం .

ళ చం ర ం లం !

అం న హ తల ప . "హత !" అ . కళ వరం క ంధ

రం ర నం ల ఈ అ - తన ప వగ - అంద ంధ మ
ఆ ం .

అ తఉ హం అక డ---

జం ల చం . ం .ఋ ప ల రప . వతల నగ ల ట ం . ల
తప డ . చం .

ఎ . సంపద కం ఖ ం ం . ---

ర ం .

అ హ ం . ఆ పం ం "ఉ "అ . అత ఉ ంహ ర ,
అ ల , శ ల , వ కవ ఇ -" ! దం ఆ ల మం చం ,
అ వ . అన అ సం ంచవ - క కంట . ళ వల ల తల ం ల .
చం !" అ పం .

ళ దం అంద చం తం ఎ ట ఉ .

ఆ ల షవరనం ఈ ళ చంపడం అం మన హ మన పం
ం మ . ఆ దం ఉ భస మ .

వడం - హ షం వడం తప హ-
కధ అం అ - గమ ం ం - సం న రణం ఆ సమయం త దం ల మనసతం.... తత తం

----*----
అలల మ అం ల రవ

అడ య క న న ర నృత ం వ స నం గం ల నం ం .
అ ర " ధ ధగత జ ర గ టం ల నగ టం ల
ం వ ం ం .అ ల క ం . ర అం ల క
బం గంట అ కలకండ న న ల ం కద . ర ట
అందక ల అం య న ం . ఇదం ం కడ .

అత ల ఊ ? క , ఆయన ర
అందచం ల ం . క తటపట త ం . పం!
అత ణం ఏ ం ---- చలదన మ ం ! ఈ ర వడం అత త ? గంగతన
ఇ ? య న తన ఇ ?" ఇం ఎంతమం ?ఇ వ --- (ఏళ ం వయస ---
ఏ ల చమ రం క !) ఇంత న తం తతరపడడం త .'

ఈస కడ .... న ల రగ న ద - ం -తన "మ ద" త - త

స ప గల మం త ల ?అ త ?త ఆ ంఆ ర త
ం ం ? తన ద ం ? అ క జలజ ల వ ం తన
ంద ంచడం - ం వడం త ?ఆ జ ల కలవరప ఎ
ం న కడ అ ం . ఒక ట ం . అ న జ భయం
ం ! ం అ కడ ం ం ! కడ ఉ ం అం కడ య కట
ం అ .
 ఆ కడ ఉ , ఉ కం, ం వడం, న ర మన ద ం ం
ఆ ఐక ం క తప ద ఆ ల గడ క ం ల ఎం తల ం . ఎం వగ ం ,
ఏ ం . యడం ం . దలడం ం ణం క ం . జల జ ల
ఃఖం ఆ క అ ఏ ం . తన అంతర ధనం ం . క క అ ఈ ధ
ం ద ధ ప ం . తమ -కడల త ం ం . అంత ఏ న ఏ ల ళ ఎ
అ ,త నలన , ల నడక గ ఏ ం . ఆ ఃఖం మృ వ .
ఓ ల వ అ ఏ .అ అ ఏ , వ ఆ ం వ ం ,
అభయ ం . సంగమం అ తం, అ ర ం.

అ ం . ర భవం. ల న ం ర
చ అ సత ప కం చ ల ం . ఆ యగం ఆ నడక
నల ట న ం ం . వ ర లం ంతం ల వ
భ మయ దర నం ల -ఆ చల డ అం ం . త రభ వ ం .

ఇ ఒక అచ న క .స చ న క రం..... ఇం అట సం . ఎక తప
ప డంబరం ." భ రధ ప ంట ప నఅ క ఖ ... ఇక డ ఓ పదం. ఈ
తరగల కద క ఓ త కంఠ ణ ం... ఇక ట వ మ లంక మృత వ మ
తరం .... ఇక క ం.... మం ండ న ష . ండ అం ల ం న
ఊష మ .... ఇక అ త స.... క రంజ ళగ ం అక స సం... ఇ
ప మ అ ప ట క త కడ తప -అం క నం న క నం ం
మధ మధ క శ ధ ద పం త శ ధ క ం ట తప గ అం కక త !
ఎవ ఏడ ల ఏడవ . ఏ న తప ం మం కం
య .క అం ! ం క పదం పద ం ద . అం క మయ తప ప డంబరం
ం డంబరం ండ ండ . వ హం లన - ఊహకం కప తప
క పదం పడ ....---

శ రంభ దశ బ ఇ ల ఏ ం కంఠ అ క . ఈ నడక ఒక

లయ ం . ఒక ణం గణ ఉం . ః శం త క వ ం అసల న క త. అ ర
నడక అ గ నక ం .' మ ల న ంక ంచ క
మ ర మ డ మర .... ఇం క త ం కథ ఉం ? ధ
ం అన ర భర - వలన - క మ ల అ ల రం ప క !
ల - ఎంత ల ? ల ళ ర ల - ర నల ఆ భర సఖ ం నం
అ ం . రం ఖం .బ ఈ రం ల ర అత ఆరళ ఒక రణ
అ ం !

ర ట
జం కలకండ న న ర ంప ఉ .
కల వృ ఆమ యణ ధ న ఠబ మ వ వ క- ర ట క తం
జం బ మ ద ం .

జతక లమ ం మ .

----*----
శృం ర బం ర ధం

ఆయన మ క . హ, కం పంచవృ ఎ కర -అ
ఆయన మ అత .

మంతం శృం ర షధం, ఖండం, హర సం, శర

ణం, వ మ త ం ( మం) ట ల ఉం చల
ం - ఛంద పద నమ వ ంప రచ .

ండ
డ ఆ నం న త త ( రక ం శ మ ) ధ .
ధ జ . అక క ల , సం , చర .ఊ
వరనల ల క ం . ఆయన త ం ఎంత ం -ఆయన న
చ ం క వ వస అ కళ క న శ ల నప . స ల కన
స షం జ స లక .

ఆయన అ పల .అ ఎ అ భ ఎ ఆనం అ అ
ప -మం రక గల త ల ప ల తగ ం డ న
ద ం ! .... పర గంగ డ ర .

ద గంగమ తప ట శం అ . ల, ల, మ ల, మ మం ల
సరసన మ జ గం అ భ ం . స నమం స ర డ డ మ న ఎవ పం
కలద ధప న అప మ వ దయ ం ం ల క సన మ క
 నమ ,అ - జన సమయం నక , న , న అంబ , న స , న
తప సన న ం క ఎ నగల .

ఇక ఆ ఊ ఊ నగరం ( ) ఉరగం ( గ ! ష !) కరణం, క వ

(హ మ , ఆంజ ) కస ( ) ... అ టఇ ం క ఏం మ ద జ
ఉం . అం .

అ ఉం ం వ .

అక డ---

వ ంగ త త
రయ ర ం జ ంక ర లం
గంధ ర మ మ క కయ ల
మ పటణ గ పల

అంత ం బ మన పల చ .

ర ఎంత శ , ఉం పల ర అం శ , ఉం . రతం
అ మ ఎంత ఖ త ఉం , ప చ లచం అం ఖ త ఉం . ఆ
చ ఎంత ం ఇ ం అం ం జనం! రతం అశ మ అ తః
చ ః పృషతః సశరం ధ ః

ఇదం హ దం ం ద శ ద అ ఉన ఇం ఈప ర రతం అన
ఉ .అ ఎ త ర ర రవ ఇ అ పద ర దయం.

అ ,అ అ ం వ దం వడ న క ర -ఈ న
పద రచన ఎం ల ం ం . ం ల ? తృ ? షయ ప రత షత రణ ?
రణ ?

చర న శ కల క ం రం ణ ం సమ న పల ల గవతం అం తం
ఇమ . క పల లచ తజ లభ చ ట ర మంజ పద .... వచః
రయగ ప .
 పల ల గవతం అ
అంద రతం మ !
ఇంత రత ఏ ప రణం అ న ఈప రణం గమ
య -అ హ ఇ
గమ జ తం ం రణతం ం ం . రత దం
ఎ ప ఈ పం అ ల . ర ల చర జం
ం - క క సంబ ల అంబ న ం రప వ ండ అడ న
చర వ వలస త త అక డ ఇక డ దం. ర కృ ఈప కధ
హ శ తం ం న ం య . కధ అం కధనం కద ం
కలం.

అక డ దం జ ం ఇక డ లచం ం ఆ ం . ఆట ంగరం అన మ అ
శ ంత త ఆ ర ం .త త లచం ం .ఓ !
ఓ ర! ం గ ర . గర .... క న నవ కటంగవల ....
మదం ం ంగ... . ష ండ.... క ల ల చ. అయ
ల ం నబ ల డ ద ఉ ం న ట క వ
నవ ంహ ద అ ఆ -నయ న లచం
క ట ప అన టల అ ంగరం బ త మ ం "నయ వ న"
అ పణ అ .

అక ం త ఐతమ వద ఎక డ దం ఏ కథ అ అ గ ఆ ర ం .
భయంకరం వ ం . ఘనక ం ల ర వం ం రంగ జృంభణ రధ సం ల
బల శబం ల త ప చయ అట సం డ ల ళ త" ఎ స . డరణ డ
బల డ? ర ప న ం న
గం తనం ల తనయ అ మంద ం ,

అ "నల ర ం -ఎ వ " అం . న ళయ ,
అ , ,హ మ , ం . ఆ అబ ల సం అ అ ఎంత
త ం ం .అ న . ఆ అత అత ర ం ల ల మ
పం ం .మ వ ం లమ మ నక. ఆ భర ం ఖడం ఇ పం ం .

అస లచం .... గత జన , , , అంగ , ,అ మ ....

నట ఇదం లల కధ, ల మ హర న ధ.
 ఘ న ధక జ
కృప త త ం
మ ణ ల
జ ల వ ం ....

ఆస ం చ న, న న బం , , చ సకల భ సమ
ఇక చదవం .

---*---

ఆ ధన దనల బ ల
ధనల పళ

శృం మంత న రం ం . ధవ శృం రం క ల కల న కమ య ల ం

బం రం త ర .ఆ కృ ల స ల . అ న ఎన త ం . " పళ "
ంతనం.

ఇళ య ద న డ వయ ఈ న ఇళ సమర ం ల క ద క జ
న చ కల ఆ ఇద ఇళ - పడ ం పం ం ధ. అ సహజ న
ఈ య ఆ త . న ం ం రం బం మ నయ ల ల
మ ంహ అం ం - ఆ దట.

య వ మ ంద యవ
ఇయ ణ య వ .

తన త
లవశ ఎ న ---

అ తల ం , ఆవలవంత ల అ ం . త ం ధ ఇళ
బయ ం . ధ పల ం . ధ క ర ం . ఆ దట కృ ల మధ
సరస న సం షణ ం . సవ ఇళ ం ఇ కృ ల శృం భ ధ -
ఇళ ఒక గ రమ యకత ధ ఢ ఎం ప వ . ఇళ ద
 చందన చర .మ ఎక మం ద కమ క . నఖ ల
ం మ త . ఇదం అ కయ ద ద ంభ - ఇళ తం వ
అ తన ఇం ళ .

ధ ర
రం ప ం . అత అం ం వ తల ం ం . అత , నడక,
గ ం . అవ రం ఎ షయ అ -శంఖం ఇ కంఠ ందట. చ ం ందట -
ఆ షయం కళ ల ల ఎ ల యట. ఆ
డ కన ందట ---

ల సర
క ల వ ంప గ , ంత
న తల జ ల ల
న న మంత

ఎంత మ ర కల న ఎంత మ రం వ ం ఆ ధ కృ టల న ట
ం.

ట త
ట పంచ ర ట
ట కల
ట కంస ట తన .

జం పళ క త ం ఇ ఉం ం . అత వ ం డం . ఆ
నంత మ రం ం .

ద ం
ద అమృతం
ద క రం
ద ---

భ అ ం కల న! క ట! మన ధ వనం న రట! క స రవన వంశం ---

అ ఆయన అ వ మ హరం (మన ధం ) తల తల కల తన

 త ం ం . య రం ళ మం ం . ఆ క ధ ట న లక బ
డ బయ ం .

ఇ ఇక డ ధ న గం చం మల మద క ల
ం .

స బ ల
త లన ం ప త ఘ ం
లగ ం ఇ జగ ం
ప ద గ రవ ం ---

ఇ చం య పద ం

స ... న బృహస ర --- ద .... తనకం వయ ద న ళ న ప .

ల ర పడ . త ల ఆ ం త .... పద ...
లగ ...ఎంత సమయ ం చం నడక బ ట ర .ఇ ప ర ంకట క
తన జయ సం ' ళ ల గద నడక ' అ చమత ం .... ... ర ం
అ గ ం . లగ కృషప , కప అ భ ం .

ఇ ం ం క ఇం త న లక అ ం ం ధ.... న
న సమయం లక ం . అక డ కృష "శృం " బట బయ ం .
తనవ పరవ న అత తన వద టమ ధ అ ందం ం లక.

ం ధ భ మం ం . ఇళ రకర నపర ం ం . ళ ఖం
య ంగ ఇంత ం ?

తన మ ంత ంత? ఇంత
న ంత య
న లంత అ న
న న ఎంత .

అం ం ంత
 అ ఇ న కధ ఆయన ంత ం .క ం న ర సర బ
ంగ వలవంత త .

ర ద త న
క ర ద ల
ఏ మన ధ య
ంచక ం ంచక ం
నంతరం క ఒక క ఎ ం .

న వ రం న నల నమ వ అం ం ధ.

వల ట పగ న అం . అత షకంధ ( ) - ష చ
చ ( తన) . ష (స ం ) షధ ( ) శయ ం ష హ (జలజ )
నయ న షమ ( షయ( ణ ఎక ం అ ల స త దండం స అ ,
ఆయన ల ద ప . ం కధ కం .... కం క పడ ం ం .
అ గ శృం బం రం పద ం ప ం న పళ భ అనదగ కవ .

---*---
చదనం న మచ

"ఉహ దమం ! మన క డ క! రహం జ ర పం రనగలం

! సం వందనం య మం ం అమ ! అంత ద ...
డ ట వ ప ం ంత చరల రమ ం ! రం
అం ం అమ ! రవ జన నస న య అధ మృతం ఆనందం....
రం ఎక ం . శం చ ం --- మ మం న .... ల
(నఖ !) ప ం అ న శ ఈ షవ ం --- --- ష ---

త ఎం డ . మనం జ ఖ ం! అ పంట
ఇం ఎం ? న అ . మన ం డవ!మనమం అంద రవం!
మం డ మం నడత గల డ గ డ ---అం - మనం ం అం
క ం . అదం న స ప చల ం !
 క ంగ మ రం భరణం. అ ఘనత , నత వ ం ! క న తం
ల అం వ పం ం ం చ ట న ం స ప స ఎ ం
ం .

అ ఎ న జ ం .అ ఆ డ ఖం చ
చం ! య చం ల మ ఉండ ఆ ం మ !అ ఈ ల -
అమ ంత అందగ ళ త ( శ త ) అంత జగజంత ! న చమ ఒం
న . అమ ఆభర ం . న వ న ప
ఎంత ంత అ మ . అం ! ండవ అ ం .

అ మనం ఓ ం!

త - డ ళ ళ అ ం ల న టక ల అ
కలకల న .

న క !

ఎక డ అ ఇ ! ఎంత మ ఇ ఇ మన ! అం ంప క
ప న న స అక అప అక ం . అక నం ంత మ! మంత ం
కమ గ తం ఆ ర ం ం . ఆ క గ ఆ డ" దదయ క "
ఆ ం ం . ఆ దట వ న అందరం కల ంచం.

ఆ దట అక 'పద క క న పద ' ం డ చ గ న రమ గ
డ ,న అం .

" భంగం అ ంద ? ల "చ వ గం"

ం . వ చం న చ ం - అ ల మ ఖ
జ ం క తల ప అన ం !" అం .

అ అ ం .

శ సర ధన ం ?
ంబం ఖండ త ర ఖండం
 రం గ నమ చ న ? న
స ద ల ధ సం కర !-

అం అంత ఆగ ం లం - మ ర త నవ దట నఏ - క మ ల సహ
య న ంచ !" అం శృం ఇ ం ! అదం శల !

అ అక ం త మ ల క క - ల
వ ర - న ఉ మ యం ఉ అంగ మ రం
గ . అదం జనం జం అ .

ఓ ఇం న దం -ప ప క పక తర త యం ఇ .
క. ంత ఎ ం అ ఇంట కష న న
వ .

అ ఓ న ఇం త ం తన ఇం ఉం . ఇం అడం
ం ర .

ర ం అ ! అ ంట అంద ! నం ఎంత ణ అం ర రద బం
ంద చంక -ఓ మగ న ళ ఇం ం వ ం - డ తన
కంచంత లవం ం .

సం రం ం .ఆ ద పర కం ం ం .

రం న - ఒం ద వ నన ంఛచద చ సచ మ ంధ - బంభర ,
ం క పవ కన ంప -

ఆ కళ ం వల భం క ం . సం రం ఈద ఓ ఇ న "అ
" ర , ల , ఇ అ భస .

అ ధ ఏం చప మం . పం ?

ఎల ఏళ ధన మృ ల ం
పలవ ! ఏ పరమ వన వంశ ఇ ం
 నల క మ న ! వంబ క
ల నయ ర హ ట ఎరంగ ంత .

దం ?డ -ఇ - లం - నగ ఇ . - పరమ వన వంశం ఇ .

ఎం క ?? నల క మ నమ డంవల? అ ఈ గ య
ం ! అ ంట ధ ? అం ? ళం -

ఈ కడ మ నం న
క క జన పరంపర మ అం
కృత ం ట తలంక-కలంక కచం.
కృ ఖ నంద మృత ం ం ట -

అ ఎంత వగ ం! క !ఆ ధ వ ధగ
ద వ న అ ధ ప ఆ దప ల ణం .

అ యమ త వ . త వ ళ
ం న ర ం .
స . ఇంత వరం ? గ శర - కధ ఇం లం లం
ం రంగ మ త ం అ మకృష క న సకం ఆ సం డం !

అ ం

----*---