Professional Documents
Culture Documents
Byteplus - Hack - WT PDF
Byteplus - Hack - WT PDF
‹mtiyaz Sahibi
Aral›k 2006
D‹DEM DEM‹RKENT
Hepimiz Hacker’›z ••
Genel Y ö n e t m e n
OSMAN S. AROLAT
••
Biliflim Ya y › n l a r › K o o r d i n a t ö r ü
Kim Hacker kim de¤il, iyice kar›flt›. Bu say›m›zda ENG‹N GED‹K
Editörden >>
egedik@dunya.com
ak›ldaki sorulara cevap verece¤iz. ••
Yay›n Yönetmeni
MURAT YILDIZ
ünümüzde Türkiye’de en çok konuflulan meselelerden biri
G
myildiz@byte.com.tr
••
hacking. Özellikle MSN kullan›m›n›n bir 盤 gibi büyüdü¤ü Ya z › ‹ fl l e r i M ü d ü r ü
ülkemizde, MSN’e yönelik sald›r›lar da artmaya bafllad›. SELÇUK fiENOL
ssenol@byte.com.tr
Hemen hemen her gün okurlar›m›zdan bu yönde flikayetler al›yor- ••
duk. Kimisi MSN adresinin çal›nd›¤›ndan flikayet ediyor, kimisi de Editörler
AL‹ KARAKAYA - BERK‹N BOZDO⁄AN
falanca MSN adresini nas›l geri alabilece¤ini soruyordu. Tabii bu fli-
B‹RKAN KONAR - VOLKAN ÇINAR
kayetlerin baz›lar› can› yanm›fl kiflilerden gelirken, kimileri de sinsi ••
bir plan ile “vard›r belki MSN hesab›n› çalman›n bir yolu” diye düflü- Görsel Yönetmen l e r
ERHAN TEKSÖZ - NUR‹ KAYMAKÇI
nerek bizden taktik ö¤renmeye çal›fl›yordu. Sonuçta Türkiye’de bu ••
Reklam Grup Baflkan›
ifllerle u¤raflan, MSN, web sitesi ve uzaktaki PC’lere sald›rmaya ça- SIDIKA AKYOL / sakyol@dunya.com
l›flan bir kitle olufltu. Birçok hacker listesinde Türkiye’nin ismi en ön Müflteri Temsilcileri
s›ralarda yer almaya bafllad›. Ayr›ca hemen hemen her mahallenin ÖZDEN KURBAN / ozdenk@dunya.com
GÜL fiAH‹N / gsahin@dunya.com
bir hacker’› var art›k. ••
Abone ve Da¤›t›m Müdürü
HÜLYA KOÇ
Gerçek Hacker ••
Tan›t›m ve Halkla ‹liflkiler M ü d ü r ü
Bu say›m›zda sizlere Hacker dünyas›n› anlatmaya çal›flt›k. Ancak he- N‹LAY fiAH‹NO⁄LU DOYURAN
men belirtmekte yarar var, kendisini hacker olarak tan›mlayanlar›n ••
Yay›n T ü r ü: YAYGIN SÜREL‹
birço¤u, temel bilgisayar bilgisinden yoksun ve yaln›zca fare kullan-
mas›n› bilenlerden olufluyor. Dergimizde özellikle Script Kiddie veya
Lamer diye tabir etti¤imiz, basit programlar› kullanarak karfl› bilgisa-
yarlara veya servislere zarar verenlerin kulland›¤› yöntemleri göre- DÜNYA YAYINCILIK A.fi.
ceksiniz. Bu basit programlar ve yöntemler yüzünden birçok kifli za- “GLOBUS” DÜNYA BASINEV‹
100. Y›l Mahallesi 34440 Ba¤c›lar - ‹stanbul
rar görebiliyor. Ama iyi haber flu ki, bu programlar› kullananlar ger- Tel: 0.212. 440 24 17 • Fax: 0.212. 629 08 18
çek hacker de¤iller. Dolay›s›yla kulland›klar› programlar› tan›rsan›z, Santral Tel: 0.212. 440 24 24
Ücretsiz Dan›flma Hatt›: 0.800 219 20 24 - 25
önlemlerinizi kolayca alabilir ve size yönelecek olan sald›r›lardan ra- ••
Bask›
hatl›kla kurtulabilirsiniz.
DÜNYA YAYINCILIK A.fi.
Dergimizin ilerleyen sayfalar›nda ise, bu tarz sald›r›lardan veya vi- ••
Da¤›t›m
rüslerden zarar görmüfl bilgisayar›n›z› tekrar canland›rmak için neler DÜNYA SÜPER DA⁄ITIM A.fi.
yapman›z gerekti¤ini bulacaks›n›z. Özellikle baflar›l› bir donan›m MERKEZ DA⁄ITIM PAZARLAMA A.fi.
konfigürasyonunun seçimini ve performans art›r›m› ile ilgili ipuçlar›-
na yer verdik.
Reklam ‹ndeksi
ARMADA..........................15
Murat YILDIZ B‹L‹MER ..........................55
Yay›n Yönetmeni DATAGATE ......................A.K.
DATATEKN‹K....................A.K.‹.
DMS ................................41
EKONOM‹K T‹C ................63
F‹REBAL ..........................11
HP ..................................22
KAV‹ ................................Ö.K.‹.
SEGMENT ........................57
TEKNOCITY......................5
TESTMOB‹L ....................31
ULTRAV‹ZYON ................9
Aral›k 2006 ‹Ç‹NDEK‹LER
Editörden
3
18
Windows
Hacking 24 Lamer
ve Prorat
28
MSN
Hacking 32 Kablosuza
S›zmak
42
50
Bilgisayar
Toplama 60 Overclock
BYTE Tan›t›m
66
HACKER TAR‹H‹
Sertifikal› Hacker
Çivi çiviyi söker CEH nedir ve bu ünvan nas›l al›n›yor? özel olarak haz›rlad›¤›m bir sistemin kurs kat›-
misali, CEH, Certified Ethical Hacker‘› unvan›n›n k›- l›mc›lar› taraf›ndan belli bir sürede e¤itim sü-
salt›lm›fl hali. Bu unvan Amarika’da bulunan resince ö¤rendikleri bilgileri kullanarak ele ge-
hackerlardan EC-Council (International Council of Electro- çirilmesini istiyorum. Bu süre içerisinde kat›-
kurtulmak için nic Commerce Consultant www.eccouncil.org ) l›mc›lar sistemi ele geçirseler bile sürenin so-
kurumlar›n isimli organizasyon taraf›ndan verilmekte. Bu nuna kadar o sistemi di¤er arkadafllar›n›n ele
unvana sahip olmak için öncelikle CEH s›nav›- geçirmemesi için korumaya almalar› gereki-
yapmas› n› geçmeniz grerekiyor. Bu s›nava girebilmek yor. Bu sayede hem sald›r› hem de savunma-
gerekenlerden için iki yol mevcut; birincisi EC-Council Trai- y› gerçeklefltirmifl oluyorlar.
biri de, bir ning Partner olan bir e¤itim kurumundan CEH
e¤itimi almak, sonras›nda ise EC0-350 kodlu Bu kursa kat›lmak için bilinmesi gereken
hacker istihdam s›nav› geçmek. Tabii e¤itim öncesinde bu e¤i- temel fleyler nedir?
etmek. Böylece timde ö¤rendi¤iniz bilgileri kötü amaçl› kullan- Öncelikle e¤itimin içeri¤inden de anlafl›laca¤›
sistemdeki mayaca¤›n›za dair etik bir anlaflma imzalama- üzere e¤itimde hem Windows sistemler, hem
n›z gerekiyor. ‹kinci yol ise kendi bilginize ve linux sistemlerin zay›fl›klar›ndan bahsediliyor
aç›klar› test tecrübenize güveniyorsan›z izlenebilecek bir ve bu zay›fl›klar›n nas›l kullan›laca¤› anlat›l›yor.
edebilir ve olas› yol. Bu duruma s›nava girmek için en az iki y›l- Ayr›ca e¤itimde anlat›lan ve kullan›lan araçla-
sald›r›lara karfl› l›k güvenlik (security) tecrübesine sahip oldu- r›n baz›lar Windows üzerinde baz›lar› linux
¤unuzu belgelemeniz gerekiyor. Doldurmufl üzerinde çal›fl›yor. Bu sistemler üzerinde en az
haz›rl›kl› oldu¤unuz form EC-Council taraf›ndan iflleme yönetici seviyesinde bilgi sahibi olunmas› e¤i-
olabilirler. koyulup incelendikten sonra, e¤er s›nava gir- timden al›nacak verimi ciddi oranda artt›r›r. Ör-
Hacker olmak mek için uygun oldu¤unuza kanaat getirilirse ne¤in bazen kulland›¤›m›z uygulamalar› linux
adaya s›nav kupon’u gönderiliyor ve elinizde- üzerinde çal›flt›rmak için yeniden derlememiz
için de CEH, ki bu kuponla Pormetric ya da VUE s›nav mer- hatta kernel’e yeni modül eklememiz bile ge-
yani sertifikal› kezlerinden herhangi birisinde bu s›nava gire- rekebiliyor. Bunun haricinde sa¤lam bir net-
etik hacker biliyorsunuz. work ve TCP/IP bilgisi gerekiyor. Ayr›ca özel-
likle buffer overflow, web uygulama zay›fl›kla-
kurslar›na Etik hacker kursu tam olarak neyi kaps›yor? r›, SQL injection gibi konular›n daha iyi anlafl›-
gitmeniz Certified Ethical Hacker e¤itiminde temel ola- labilmesi için belirli bir seviyeye kadar prog-
gerekiyor. rak hacker’lar›n kulland›klar› sald›r› yöntemle- ramlama bilinmesi de önemli.
ri, bu sald›r›lar›n sebepleri ve nas›l önlenebile-
Bilge Adam ce¤i anlat›l›yor. Baz› konu bafll›klar›n› s›rala- Baflar›l› bir güvenlik sistemi oluflturmak
Kurumsal Sis- mak gerekirse, sistem ele geçirme, flifre k›r- için sistemin test edilmesi gerekiyor.
tem&Network ma yöntemleri, rootkitler, trojan backdoor ve Dünya’da da bu alanda çal›flan birçok
boot'lar, sniffer'lar, servis d›fl› b›rakma sald›r›- hacker var. Türkiye’de bu konuya firmalar
Dan›flman› Halil lar›, Windows hacking, linux hacking, web uy- ilgi gösteriyor mu?
Öztürkci’ye etik gulama aç›klar›n›n tesbiti ve kullan›m›, wire- Türkiye’de de bu konuda bilincin artmas›yla
hacker less hacking, IDS, Honeypot'lar, zay›fl›k tara- bu tür yaklafl›mlarda art›fl gözlüyoruz. Bu iflin
ma uygulamalar›, penetration test uygulama- ciddiyetinde olan firmalar hem kendi bünye-
e¤itimlerini lar› gibi konular iflleniyor. E¤itimlerde kat›l›m- lerinde bar›nd›rd›klar› güvenlik uzmanlar›n›n
sorduk. c›lar sürekli lab yapma imkan›na sahip oluyor- yapm›fl olduklar› düzenli güvenlik testleri,
lar. Özel olarak dizayn edilmifl lab ortam›nda hem de d›flardan birilerine ya da kurumlara
kat›l›mc›lar›n ö¤rendiklerini rahatça uygulaya- yapt›rd›klar› güvenlik testleri ile kendi a¤ ve
bilecekleri bir network mevcut. Bu sayede ka- uygulama güvenliklerinin sa¤laml›¤›n› göre-
t›l›mc›lar, yetkilerinin olmad›¤› or- bilme flans›na sahip oluyorlar. Yurtd›fl›nda
tamlarda ö¤rendiklerini denemek ciddi bir servis olarak sat›lan bu hizmetin ya-
yerine kontrolu sa¤lanm›fl lab orta- k›n zamanda ülkemizdeki bir çok iflletme için
m›nda çal›flmalar›n› rahatl›kla ger- de hayati öneme sahip olan bir hizmet olaca-
çeklefltirebilmektedirler. E¤itimin ¤›n› düflünüyorum. Tabii gerçeklefltirilecek
hangi konular› kapsad›¤› hakk›nda bu güvenlik testlerinden önce iki taraf› da
detayl› bilgiye www.eccouncil.org/EC- hukiki olarak ba¤layan bir anlaflma imzalan-
Council%20Education/ceh-course-outli- mas› ve çal›flmalar›n bu anlaflma kapsam›nda
ne.htm adresinden ulafl›labilir. Ayr›ca yap›lmas› çok önemli.
ben kendi e¤itimlerimde izledi¤im Halil ÖZTÜRKC‹, CISSP
bir yöntemden de bahsetmek istiyo- Bilge Adam Kurumsal Sistem&Network
rum. E¤itimin son yar›m gününde Dan›flman›
Nam Salan
Hacker’lar
Hacker olmak on zamanlarda, özellikle kiflisel sayfa- farkl› bir flekilde.
kolay de¤il.
Hem çok çal›flmak
hem de
S lar›n yayg›nlaflmas›yla birlikte, “inter-
net ünlüleri” kavram›n› daha çok duyar
olduk. Ancak daha çok duyuyor olmam›z bu
Robert 1988 y›l›nda ilk solucan› (worm) ka-
zara internet ortam›nda yayd›. Yay›lan solu-
can birçok bilgisayara ulaflt› ve büyük zararla-
kavram›n yeni bir kavram oldu¤u anlam›na ra yol açt›. Bu olaydan iki y›l sonra polis tara-
hacker kurallar›na gelmiyor. ‹nternette ünlü olman›n tarihi de en f›ndan, ayn› zamanda bir hacker grubu üyesi
uymak gerekiyor. az internet kadar eskiye dayan›yor. Tek fark olan Erik Bloodaxe’in evinde yap›lan bask›n-
eskiden internette ünlü olanlar›n genellikle da, Morris’in yazd›¤› ilk internet solucan›n›n
hacker’lar olmas›. fiimdilerde ise internete kaynak kodlar›na ulafl›ld›.
yükledikleri bir videoyla bile ünlü olanlar var.
fiimdi dilerseniz yak›n tarihimizde k›sa bir GNU’nun Gelifliminde Bir Hacker
yolculu¤a ç›kal›m ve internetin ünlü hac- RMS olarak tan›nan Richard Stallman’›n hika-
ker’lar›ndan birkaç›n› k›saca tan›yal›m. yesi di¤er hacker’lardan biraz daha farkl›.
GNU lisans›n›n gelifltirilmesi için çal›flmalar
Gelmifl Geçmifl En Büyük Hacker yapan Stallman, 1980 y›l›nda GNU kod adl› ifl-
Hacker denince akla ilk ge- letim sistemini yazd›. 1971 y›l›nda MIT (The
len isimlerden birisi Kevin Massachusetts Institute of Technology)’de
Di¤erleri Mitnick. Condor takma yapay zeka laboratuar›nda çal›flmaya baflla-
Vladimir Levin: 1995 y›- ad›yla tan›nan hacker, ilk yan Richard daha sonra Free Software Foun-
l›nda bir bankay› inter- suçunu 1978 y›l›nda iflledi. dation'u (Bedava Yaz›l›m Vakf›) kurdu. Gelifltir-
net üzerinden 10 milyon Amatör radyoculukla u¤ra- di¤i yaz›l›m›n kiflisel haklar› ihlal etti¤i karar›-
dolar doland›rd›¤› gerek- flan Kevin, bir yandan da te- na var›lmas› sonucu baz› problemler yaflayan
çesiyle tutukland›. lefon sistemleriyle ilgileni- Stallman, GNU’nun gelifltirilmesi çal›flmalar›-
Mansiz: Norton, Hyundai yordu. Telefon sistemlerinde kimi zaman acil na ise hiç ara vermedi. Ancak lisansl› sat›lan
gibi devlerin sistemlerine
yard›m hatt›n› bir savc›n›n evine yönlendiriyor programlar›n kodlar›n›n çözülmesi konusun-
s›zmay› baflard›¤› iddia
edilen Mansiz kod adl› kimi zaman sevmedi¤i kiflilerin telefonunu da çok daha hassas davranmaya bafllad›.
hacker, Amerika’da da ulafl›lamaz yap›yordu. 1981 y›l›nda Kevin bir John Draper (Kaptan Crunch): Kaptan
binlerce kiflinin ödenme- arkadafl›yla birlikte ise Pasific Bell adl› Tele- Crunch, interneti de¤il ama bugün onun bir
mifl su faturalar›n› ödendi kom flirketinin merkezine girdi. Bu olay ayn› parças› olan telefon hatlar›n› ilk hack eden
olarak camiada gösterdi- zamanda Kevin’›n ceza almaya bafllad›¤› ilk isim olarak tarihe geçti.
¤i için bu kahraman ola- olayd›. Bundan sonra Kevin say›s›z suç nede- Kevin Poulsen (Dark Dante): Poulsen,
rak kabul ediliyor.
niyle arand› say›s›z ceza ald›. Son olarak 5 y›l 1990 y›l›nda Los Angeles’ta, o andan itibaren
Yskorpitx: bu güne ka-
dar hack’ledi¤i 150 bin- hapiste yatt›ktan sonra flartl› olarak b›rak›ld›. kendilerini arayan 102. kifliye Porsche marka
den fazla site oldu¤u Dünyan›n en büyük hacker’› olarak bilinen bir araba vermeyi vaat eden bir yerel radyo
söyleniyor. Bir Türk. Kevin flimdi bilgisayar ve telefona dokunma- istasyonun telefon hatlar›n› kontrolü alt›na al-
Yurtd›fl› sitelerini günde- mak flart›yla serbest. "The Lost Boy of d›. Baflkalar›n›n aramas›na f›rsat vermeden
me göre, protesto ama- Cyberspace" olarak da tan›nan ünlü hacker kendisini 102. arayan kifli olarak gösteren Po-
c›yla hack’liyor. Yerli bir ayn› zamanda FBI’›n arananlar listesine giren ulsen, eme¤inin karfl›l›¤›nda g›c›r g›c›r bir
yaz›l›m kullan›yor.
ilk hacker unvan›na sahip. Porsche 955 S2 kazand›. ■
Adrian Lamo: Exci-
te.com’un sisteminde
buldu¤u aç›kla tan›nd›. ‹lk Solucan Serbest B›rak›ld›
Sitelerde buldu¤u aç›kla- Robert Morris virüs ve hac-
r› site sahiplerine ilete- ker terimlerinin tüm dünya-
rek önlem almalar›n› is- da yayg›nlaflmas›n› sa¤la-
teyen Lamo, iyi niyetli yan kiflidir diyebiliriz. Bunun
hacker olarak biliniyor.
nedeni ise tamamen kazara
Johan Helsingius (Julf):
Gönderenin e-posta ad- geliflen bir olay. Babas›,
resinin belli olmad›¤› bir Amerikan Ulusal Güvenlik Bölümü'ne ba¤l› Bil-
sistem gelifltirdi (Penet.fi gisayar Güvenli¤i Merkezi'nde çal›flan Morris,
ad›nda). bilgisayarla evinde tan›flma flans›n› yakalad›.
Bu flans› onu hem dünyaya tan›tacakt› ancak
ve bu teknolojiden yararlanmak istemifltir. Türkiye rinci kuflak, radyo lamba devreli orta
ise bu teknolojiyle 1959 y›l›nda imzalad›¤› IBM boy bir bilgisayar. ‹lk tasar›m›nda 50
650 Model-I Bilgi ‹fllem Sistemi anlaflmas›yla ta- tane üretilmesi ön görülmüflken
n›flm›fl. Bundan sonras›n› yine Say›n KILAN’a b›ra- 1000’den çok üretilerek çeflitli ülkeler-
k›yoruz: de de¤iflik amaçlarla kullan›lm›fl genel
BYTE: Türkiye’ye gelen ilk bilgisayar›n teslim amaçl› bir bilgisayar. Avrupa’daki ilk
an›n› ve bu bilgisayar› ilk gördü¤ünüzde neler his- temsilcisi TC Karayollar› bilgi ifllem
setti¤inizi anlatabilir misiniz? merkezinde kurulan 650’dir. Ayn› za-
KILAN: Geçti¤imiz 30 Eylül 2006 Türkiye’ye ilk manda Balkanlar’›n ve Orta Do¤unun
bilgisayar›n ayak bas›fl›n›n 46. y›ldönümü idi. 46 ilk bilgisayar› olma gibi bir özellik de
y›l önce, o günlerde ad› “Elektronik Beyin” ya da tafl›r.
“Kompüter” olan Türkiye’nin ilk bilgisayar›n› Esen-
bo¤a Hava alan›nda karfl›lad›k. O hafta TC Karayol- Bilgisayar›n temel özellikleri;
lar› “IBM Müdürlü¤ü” için haz›rlanm›fl, Bay›nd›rl›k - Birinci nesil, lambal› olmas›,
Bakanl›¤› arkas›ndaki tek katl› binaya kuruldu¤un- - Her biri 10 karakter ve 1 iflaretten
da ilk kez Bilgisayar IBM 650 ile tan›flt›m. Bilgisa- oluflan 2000 sözcüklük Tambur bellek
yar düflündü¤ümden daha sevimli ve oldukça da bulunmas›,
‹lk Bilgisayar
küçük boyutlu görünmüfltü. Konsolunda yan›p sö- - Dakikada 78 bin toplama-ç›kartma, 5 bin çarpma
nen daha çok lamba bekliyordum. Bu görünümü ve 138 bin mant›ksal karar verebilme özelli¤i,
bana onunla arkadafl olabilece¤im duygusunu - Delikli kart ile bilgi girifli yap›lmas›, özel kablolarla
vermifl, bekledi¤im korku kaybolmufltu. ba¤lanan kontrol paneller ile delikli kart irtibat›,
BYTE: ‹lk bilgisayar›n büyüklü¤ü ne kadard›? Ay- - Okuma 200, Delme/Yazma 100 kart/sat›r dakika
r›ca genel özelliklerinden biraz bahsedebilir misiniz? h›z›nda olmas›
KILAN: Türkiye’ye gelen ilk bilgisayar›n üretimi - Assembler ve Fortran'›n özel programlama dille-
International Business Machines (IBM) Word Tra- ri kullan›m› (SOAP-FORTRANSIT).
de Coroparation taraf›ndan 1953 Y›l›nda bafllat›l-
m›fl ve ilk befl y›lda 10 tane üretilmiflti. O günler-
de bilgisayarlar siparifl üzerine üretiliyor ve üretim 650 Ana 655 421
süresi bir y›la yaklafl›yordu. Karayollar›na getirilen
ilk bilgisayar 1957 y›l› sonunda siparifl edilmifl ve lem Giri / k Yaz c
haz›rl›k ifllemlerinin tamamlanmas›ndan sonra, ku-
rulumu gerçeklefltirilmifltir. Kaplad›¤› alandan söz
i letim
etmek için o günlerdeki veri iflleme sistemlerinin
genel yap›s›ndan söz etmek gerekir. Veri ya da Konsolu 533 Kart
program›n bilgisayar sistemince girdi olabilmesi, Okuyucu/
di¤er bir de¤iflle alg›lan›p okunabilmesi için iki
aflama gerekli oluyordu. Veri ya da program ko-
mutlar›n›n delikli kartlara ifllenmesi ve bu ifllem Türkiye’nin ilk bilgisayar›,
için gereken donan›m: Kart Delgi (Punch Card) BYTE: Bu bilgisayar›n kullan›m zorluklar›ndan TC Karayollar› Bilgi ‹fllem
Makineleri, di¤eri kart destelerinin s›ra ve birleflti- ve bilgisayar› kullan›mdaki görevinizden bahsede- Merkezine kurulan IBM 650
Model-I Elektronik
rilme ifllemleri için gereken çeflitli yard›mc› maki- bilir misiniz? Bilgi ‹flleme Sisteminin
neler – Kart S›ralama (Sorter), Kart Birlefltirme KILAN: ‹lk bilgisayardaki görevim; Yol Mühen- Donan›m Görünümü
(Collator) makineleri ve sonra Bilgisayar donan›m›. disli¤i Uygulamalar›n›n bilgisayarla gerçeklefltiril-
Ayr›ca bilgisayar sistemin Ana ‹fllem Birimi Radyo mesi ile görevli “Mühendislik Uygulamalar›” biri-
Lamba Devreleri ile donat›ld›¤›ndan, ›s›nma yüz- minde uygulama çözümleme ve program gelifltir-
desi fazlayd› ve sistemi so¤utmak için güçlü bir meydi. Yani k›sa ad› ile “Program Mühendisi” idi.
çevre so¤utma donan›m›na da gereksiniminiz var- O zamanlarda gerek çözümleme ve gerekse prog-
d›. IBM 650 Sistemi üç ana parçadan olufluyordu. ramlama konular›nda yaz›l› kaynak ya da e¤itim
655- Güç kayna¤›: 1,4 ton a¤›rl›¤›nda ve boyutlar›: program› bizde ve dünya da yoktu. Bu nedenle,
1,50 x 0,90 x 1,80 metre; 650-Ana ‹fllem Birimi: yaparak ö¤renme ve yaratma süreçli bir çal›flma
0,9 ton ve boyutlar› 1,60 x 0,90 x 1,80 metre ve ortam› içindeydim. Yaparak ö¤renmede yol göste-
533-Kart Okuyucu/Delici: 0,6 ton ve boyutlar› 1,50 rici ve bir okul olan çal›flmay›: ABD’de Karayollar›
x 0,90 x 0,95 metre idi. Ayr›ca yaz›c› ifllevi için 421- bilgi ifllem merkezinden gelen uzman Mr. Yeager
Hesaplay›c›/Yaz›c› Birimi kullan›l›yordu ki 0,7 ton ile birlikte sabahlar› tasar›m, ö¤leden sonra prog-
olan bu birim 1,50 x 0,90 x 0,90 boyutlar›nda idi. ramlama çal›flmalar› yaparak ö¤rendim. Bunda en
Böylece toplam donan›m yerleflimi için 300 m2 büyük yard›mc›m matematik bilgim ve ‹ngilizce ol-
dolay›nda alan gerekiyordu. Özetleyecek olursak du. Dil ve donan›m sistemi konular›nda IBM flirke-
1960 Ekiminde kurulan IBM 650 Model-I Bilgi ‹fl- tinin oldukça yararl› kaynaklar› vard›. Assembly di-
lem Sistemi iki parçal› bir ana ifllem birimi, bir kart lini ö¤renmek çok zor olmad› fakat el-yöntemini
okuyucu/delici birim ile bir yaz›c›dan olufluyor. ‹lk uygun algoritmaya dönüfltürmek ve yap›y› özgün
yap›m› Aral›k 1954’te gerçeklefltirilen IBM-650 bi- dile çevirmekte saatler bazen de günler az geldi.
Kim Bu Hackerlar
Bilgisayar›n›za giriyorlar, MSN hesab›n›z› çal›yorlar, dosyalar›n›z›
kurcal›yorlar. Peki bunlar› gerçekten kim ve nas›l yap›yor?
ilgisayarlar› birbirine ba¤layan a¤ büyüdük- • Yüksek yetenekli bilgisayar programc›s›.
Mini Sözlük
‹fle bafllamadan önce “Kim kimdir?” sorusunun cevab›n› verelim. Böylece
bundan sonra hacker, lamer, cracker gibi tan›mlamalar›n ne ifade etti¤ini da-
ha net görebiliriz.
Lamer: Lamer’dan bafllayal›m. Kimdir bu lamer’lar? Lamer’lar› kabaca merakl›-
lar ve özentiler olarak tan›mlayabiliriz. Onlar kod yaz›m› konusunda bir fley bil-
mezler. Asl›nda site çökertmek ya da hack etmek konular›nda da pek bilgili ol-
duklar› söylenemezler. Yine de çok tehlikeli olduklar›n›n alt›n› çizmek gerekir.
“Lame” kelime anlam› olarak “eksik, kusurlu veya büyük hata” anlamlar›na ge-
lir. Buradan da anlayabilece¤imiz gibi Lamer’lar kod bilgisi eksik ancak hac-
ker’l›¤a özenen kiflilerdir. Akflama kadar internette kod kullanmadan siteleri, e-
posta adreslerini, flifreleri nas›l ele geçirebileceklerine dair kafa yorarlar. Ken-
dileri için uzmanlar taraf›ndan yaz›lm›fl programlar› bulmaya çal›fl›rlar. Basit bir
MP3” ya da “belefl oyun” yaz›p arama yapmay›n. arayüz ve çift t›klamayla çal›flan bütün programlar› hemen test ederler. Son
Ulaflaca¤›n›z siteler bilgisayar›n›za arad›¤›n›zdan dönemlerde bu gruba yönelik yaz›lan programlar›n say›s› o kadar artt› ki, bu la-
mer’lar›n kendilerini hacker sanmalar›na bile neden oldu diyebiliriz. Ancak du-
daha da fazlas›n› indirecek, dimyata pirince
rum farkl›. Biz Lamer’lar› sadece hacker özentileri olarak tan›ml›yoruz.
giderken evdeki bulgurdan da olacaks›n›z. Kimse Cracker: Bir de craker’lar var. Ad›ndan da anlayabilece¤imizi gibi bu gruba gi-
evinde ya da ofisinde oturup, bugün insanlar için ren kiflilerin uzmanl›k alanlar› yaz›l›mlard›r. Cracker’lar lisansl› sat›lan yaz›l›m-
bedavaya ne üretsem diye düflünmüyor. ‹nter- lar› ücretsiz olarak kullanabilmek ve bunu baflkalar›na da kulland›rabilmek
nette bedava gördü¤ümüz her fleye aldanmamal›, için çal›fl›rlar. ‹nternette gezinirken kafl›m›za ç›kan warez ve crack sitelerinde-
indirip kullanmadan önce program›n güvenilir olup ki programlar› k›ran ayn› zamanda da dikkat edilmesi gereken kiflilerdir. Çün-
olmad›¤›n› araflt›rmal›y›z. Nas›l ki evinize beyaz kü bu sitelere girdi¤inizde bile onlarca casus yaz›l›m sisteminize s›zmak için
haz›r beklemektedir. Zaten cracker’lar güvenlik alan›yla ilgilenen kifliler tara-
eflya ve ya mobilya al›rken araflt›rma yap›yorsan›z,
f›ndan “kötü hacker”lar olarak da tan›mlan›rlar. Bu da dikkatli olmam›z için ye-
bilgisayarlar›n›zda kulland›¤›n›z yaz›l›mlar için de terli bir tan›mlama.
ayn› fleyi yapmal›s›n›z. Phreaker: Adlar›n›n okunmas› bile zor olan bu grubun uzmanl›k alanlar› ise
‹nternetten bir yaz›l›m indirecekseniz kesinlikle telekomünikasyon sistemleridir. Bu bak›mdan kendilerine John Draper (Kap-
bu yaz›l›m› kendi resmi sitesinden indirin veya çok tan Crunch)’› örnek ald›klar›n› söyleyebiliriz. Ancak bu gruba girenlerin amaç-
güvenilir bir site kullan›n. ‹nternet var oldu¤undan lar› sadece bedava telefon görüflmesi yapmak de¤il ayn› zamanda santral
beri birçok dosya indirme sitesi var. Ancak ne üzerindeki tüm aç›klardan yararlanmaya çal›flmakt›r. Telekomünikasyon sis-
temlerinin büyük oranda dijital altyap›ya geçmesiyle birlikte say›lar› azalm›fl
yaz›k ki bir çok dosya indirme sitesinde spyware
olsa a bu grup eskisinden çok daha tehlikelidir.
ve adware dedi¤imiz casus yaz›l›mlar içeren pro- Script Kiddy: Script Kiddy’ler ise arada kalm›fl bir grup olarak tan›mlanabilir.
gramlar› kullan›c›lar›na çekinmeden sunuyorlar. Bunlar lamer’l›ktan hacker’l›a do¤ru terfi eden kiflilerdir. Her ne kadar la-
Dahas›, özellikle aç›k kaynak kodlu popüler pro- mer’lar›n zamanla ifle hakim olup hacker olabilecekleri konusunda tart›flma-
gramlarda baz› de¤ifliklikler yap›larak zararl› hale lar devam etse de, script canavarlar› yok diyemeyiz. Lamer’lar gibi kod üzeri-
getirilebiliyor. Program indirece¤iniz siteleri ne pek bilgileri olmasa da web’de çok gezindikleri için yeni ç›kan aç›klardan
dikkatli seçmek ve casus yaz›l›mlara karfl› bilgisa- haberdar olurlar ve aç›k yamanmadan siteleri çökertirler.
Hacker: Gelelim bu iflin erbaplar›na. Hacker’lar konusunda farkl› birçok ta-
yar›n›z› güvende tutmak iyi bir bafllang›ç olacakt›r.
n›mlama yap›lsa da baz› konularda ortak noktaya varabiliyoruz. Hacker’lar›
birbirinden ay›ran en önemli nokta ise niyetleri. Art›k bir grup hacker güven-
fiifreleri Yönetmek lik aç›klar›n› bularak a¤lar› k›rarken, di¤er yandan bir grup hacker da k›r›lan
fiifreler Nas›l Ele Geçirilir? “Sald›rgan hack a¤lar› korumaya çal›fl›yor. Yani art›k iki tarafta da hacker’lar birbirleriyle sava-
forumlar›ndan bir yaz›l›m bulur. Yaz›l›m›n ad› fl›yor diyebiliriz. Ancak hangi tarafta olursa olsun, hacker’lar›n çok zeki ve ye-
“hotmail password cracker”d›r. Yaz›l›m›n kutu- tenekli olduklar› su götürmez bir gerçek. Sonuç olarak özenle yaz›lan binler-
cu¤una kurban›n e-posta adresi yaz›l›r, bafllat ce kod aras›nda aç›k bulmak elbette bir yetenektir. Önemli olan ise bu a盤›
bulduktan sonra yap›lanlar. Dileriz iyi hacker’lar kötülerinden daha fazlad›r.
dü¤mesine bas›l›r ve bir müddet sonra yaz›l›m,
üzerinde kocaman “Buldum” yazan bir pop-up
pencereyle size kurban›n flifresini söyler. Bu
kadar kolay.” Bunlar, iflleri güçleri “birilerinin hot- Bu sitelere giren kurban, kendi iste¤iyle kullan›c›
mail adresini çalay›m” diye u¤raflmak olan, ciddi ismini ve flifresini baflka bir kifliye göndermifl
bilgisayar korsanlar› taraf›ndan kod veletleri olur. Bir di¤er sebep ise basit ve tahmini kolay
(script kiddies) diye adland›r›lan kifliler için flifreler kullanmakt›r. Ayr›ca cevab› kolayca bulun-
oldukça heyecan verici sözler. Hemen söyleyelim abilecek gizli sorulardan da kaç›nmak gerekir.
böyle bir yaz›l›m yok. Hele ki e–posta flirket- Örne¤in “arabam›n markas› nedir?” gibi bir gizli
lerinin ald›¤› son önlemlerden sonra, bir tak›m sorunun cevab›n› bulmak için piyasada sat›lmak-
yaz›l›mlarla flifre çalmak tarihe kar›flt›. ta 20 kadar arac›n markas›n› denemek yeterli ola-
E¤er e-posta adresi çal›nan kifli, yukar›daki cakt›r. Bunun yerine “en sevdi¤im kitap” gibi
paragraftaki gibi bir sald›r›yla çal›nd›¤›n› cevab› daha zor sorular ayarlamak daha iyi ola-
düflünüyorsa büyük yan›lg› içinde oldu¤unu cakt›r. Hatta yanl›fl cevaplara sahip sorular daha
söyleyebilirim. Maalesef kurban hatay› yine ak›ll›ca olacakt›r. Örne¤in “en sevdi¤im kitap”
kendinde aramal›d›r. fiifre çal›nmalar›ndan birinin sorusunun cevab›n› en sevdi¤iniz yemek olarak
en büyük sebebi, dosya konumuzda da yapabilirsiniz. Böyle bir cevab› tahmin etmek
bahsedilen sahte MSN veya Hotmail siteleridir. hemen hemen imkans›z olacakt›r. ■
Windows Kullan›c›
fiifresini K›r›n
Windows indows’la birlikte gelen en büyük yeni- o kullan›c›ya ait kiflisel ayarlar da kald›r›lacakt›r an-
kullan›c› flifrenizi
unuttunuz mu?
W liklerden birisi de farkl› kullan›c› isimleri
oluflturulabilmesiydi. Böylece ayn› iflle-
tim sistemi alt›nda birden fazla kullan›c› oluflturu-
cak bunlar çok k›sa sürede yeniden yap›labilece-
¤inden göze al›nabilir. Üstelik bu yöntemde silinen
kullan›c› hesab›na ait belgeler de kurtar›labilir.
Masaüstünü labiliyor ve birbirinden ba¤›ms›z çal›flabiliyordu. Peki, bu yöntem ifle yaramad›ysa ya da “Adminis-
görmenin tek Kullan›c› hesaplar› ve hesap ayarlar› Windows trator” parolan›z› unuttuysan›z o zaman ne yap›la-
yolu format XP’de iyice gelifltirildi. Bu durum Vista’da daha da cak? Sistemi yeniden yüklememiz mi gerekiyor?
gelifltirilece¤e benziyor. Zaten denedi¤imiz Vista Asl›nda evet, sistemi yeniden yüklemekten bafl-
atmak m›? Hay›r, betalar›nda bu durumu görebiliyoruz. Hatta baz› ri- ka seçene¤iniz bulunmuyor bu durumda. Win-
de¤il. Windows vayetlere göre Vista’n›n son sürümü ç›kt›¤›nda dows, güvenlik nedeniyle bu parolan›n, parola s›-
kullan›c› flifrenizi kullan›c› hesaplar›yla ilgili bölümde çok daha fazla f›rlama disketi oluflturmad›ysan›z, s›f›rlamas›na
s›f›rlay›n, bafla özelli¤i bir arada görebilece¤iz. izin vermiyor. Dolay›s›yla bu durumda yap›lacak
dönün! Ancak flimdiki konumuz Windows XP alt›ndaki fley, sistemi Windows CD’sini kullanarak yeniden
kullan›c› hesaplar› ve hesap ayarlar›. Windows, bir yüklemek olacak. Ancak bunu yapmadan da bir
tak›m sorunlar ç›karsa da farkl› kullan›c› hesab› ya- program ac›l›¤›yla Windows kullan›c› flifrenizi s›f›r-
ratma becerisiyle birden fazla kifliyi ayn› sistem al- layabiliyorsunuz.
t›nda bar›nd›rabiliyor, üstelik bir k›sm›na “yönetici”
yetkisi vererek, di¤er kullan›c›lar› s›n›rlamalar›na Ofline NT Password & Regitry Editor
izin veriyor. http://home.eunet.no/~pnordahl/ntpasswd adresine
Ancak bu farkl› kullan›c› hesaplar› bazen bir ta- girdi¤inizde bir programla karfl›lafl›yorsunuz. Bu
k›m sorunlar›n yaflanmas›na neden olabiliyor. Ör- program Windows flifrenizi s›f›rlaman›z› sa¤laya-
ne¤in; yaratt›¤›n›z kullan›c› hesab›na atad›¤›n›z pa- cak. Sitede program›n kullanaca¤›n›z sürümünü
rolay› unuttu¤unuzda büyük bir sorunuz var de- indirmeniz gerekiyor. Peter Nordahl imzal› prog-
mektir. Ancak bu sorunu da aflman›n bir tak›m yol- ram “bafllat›labilir disk” (boot disk) fleklinde haz›r-
lar› var. lanmal›. Bu nedenle indirdi¤iniz dosyay› disket sü-
rücüye veya bir CD’ye yazman›z gerekiyor.
fiifreyi Unutunca! CD’ye yazmak için siteden indirece¤iniz CD ima-
Windows kullan›c› parolas›n› unuttu¤unuzda yine j›n›n bulundu¤u s›k›flt›r›lm›fl dosyay› aç›n ve imaj›
ilk olarak Windows’a baflvurabiliriz. Windows’u ku- do¤rudan CD’ye yaz›n. Diskete yüklemek içinse
rarken veya kurulumdan sonra bir “Administrator” disket sürümünü indirmeli ve “INSTALL.BAT” dos-
ad› ve parolas› oluflturduysan›z veya herhangi bir yas›n› çal›flt›rarak bofl bir disket haz›rlamal›s›n›z.
parola girmede Windows kurlumu yapt›ysan›z flöy- Daha sonra oluflturdu¤unuz bafllang›ç diskiyle bil-
le bir flans›n›z var. Windows’u güvenli kipte baflla- gisayar› bafllatt›¤›n›zda, unuttu¤unuz flifrenizi s›f›r-
tarak “Administrator” bölümünden sisteme girifl lamak için birkaç dakikan›z› ay›rman›z gerekiyor.
Eski dost DOS ekran› unutulan yapabilir ve parolas›n› unuttu¤umuz kullan›c› hesa-
flifreyi geri getirmede yard›mc›
oluyor. b›n› kald›rarak yenisini oluflturabiliriz. Bu durumda ‹fllem Bafll›yor
Program Windows yüklemesi bafllamadan önce
bilgisayar›n›za yükleniyor ve iflleme bafll›yor. Prog-
ram ilk ad›mda;
==========================
. Step ONE: Select disk where the Windows installati-
on is
==========================
Disks:
Disk /dev/ide/host0/bus0/target0/lun0/disc: 2147 MB,
2147483648 bytes
NT partitions found:
1 : /dev/ide/host0/bus0/target0/lun0/part1 2043MB
[X] Pwd don't expir | [ ] Auto lockout | [ ] (unknown <>========<> chntpw Main Interactive Menu
0x08) | <>========<>
[ ] (unknown 0x10) | [ ] (unknown 0x20) | [ ] (unknown
0x40) | Loaded hives:
Failed login count: 0, while max tries is: 0 1 - Edit user data and passwords
Total login count: 3 2 - Syskey status & change
3 - RecoveryConsole settings
* = blank the password (This may work better than set- ---
ting a new password!) 9 - Registry editor, now with full write support!
Enter nothing to leave it unchanged q - Quit (you will be asked if there is something to sa-
Please enter new password: * ve)
Burada koydu¤umuz “*” iflareti, yeni parolan›n What to do? [1] -> q
bofl oluflturulmas›n› istedi¤imiz anlam›na geliyor.
Böylece kullan›c› hesab›na girmek için herhangi Buradan da “q” harfiyle ç›k›fl ifllemini gerçeklefl-
bir parola girmenize gerek kalmayacak. Bu nokta- tiriyoruz. fiimdi ise en önemli bölüme geldik. Yap-
da özellikle dizüstü bilgisayar kullan›c›lar›, bu ifla- t›¤›m›z de¤iflikliklerin kaydedilip edilmemesiyle il-
reti koymakta güçlük çekebilirler. Baz› bilgisayar- gili ad›m› “y” ile onaylayarak geçiyoruz:
larda bu karakterin konulamad›¤›n› da hat›rlatal›m.
Parolay› bofl b›rakt›ktan sonra s›ras›yla flu ad›m- Hives that have changed:
lar› takip ediyoruz: # Name
0 - OK
Please enter new password: *
Blanking password! ==========================
. Step FOUR: Writing back changes
Do you really wish to change it? (y/n) [n] y ==========================
Changed! About to write file(s) back! Do it? [n] : y
Select: ! - quit, . - list users, 0x - User with RID (hex) Bu aflamadan sonra program iflleminizi tamam-
or simply enter the username to change: [Administrator] layacak. Daha sonra ekranda flu yaz›y› görmeniz
! gerekiyor:
Burada parolay› bofl b›rakt›k, gerçekten de¤ifl- ***** EDIT COMPLETE *****
tirmek isteyip istemedi¤imiz soruldu¤unda
“Evet” (y) dedik ve yeni bir kullan›c› ad› girerek ifl- You can try again if it somehow failed, or you selected
lem yapma s›ras›nda “!” (ünlem) iflaretiyle bir üst wrong
menüye ç›kt›k. Daha sonra bildik bir menüye tek- New run? [n] : n
rar dönüyoruz.
Bu aflamada da yeni bir deneme yap›p yapma-
fiifre Dönemi Bitiyor yaca¤›n›z veya yanl›fll›kla ç›k›fl yap›p yapmad›¤›n›z
soruluyor. “n” ile “Hay›r” diyerek ç›k›fl ifllemini son-
Paranoya halinde her yere akla hayale gelmeyecek
land›r›yoruz.
flifreler giriyor sonra da laz›m oldu¤unda hangi flif-
reyi kulland›¤›n›z› unutuyorsan›z, flifre yerine par- Tüm bu aflamalar› baflar›yla uygulad›ysan›z
mak izinizi kullanman›z›n zaman› gelmifl demektir. Windows kullan›c› parolan›z›n kald›r›lm›fl olmas›
Microsoft’un parmak izinizi tan›yabilen kablosuz fa- gerekiyor. Ancak bu ifllemler s›ras›nda program›n
resi bu ifl için biçilmifl kaftan. Gerekli CD’leri yükle- istedi¤i karakterleri yazamad›ysan›z zaten ifllemi
dikten sonra bir defaya mahsus olmak üzere ciha- sonland›ram›yorsunuz. Bir de son aflamada yap-
za kendi parmak izinizi tan›t›yorsunuz. Ard›ndan t›¤›n›z de¤ifliklikleri kaydetmeyi unutmaman›z
karfl›n›za gelen flifre formlar›nda art›k flifre yerine parmak izinizle girifl yapmak is- gerekiyor.
tedi¤inizi söylüyorsunuz. Program iflini baflar›yla yerine getiriyor. Asl›n-
“Digital Personal Password Manager” isimli yaz›l›m flifrelerinizi kaydediyor ve bir da program›n yapt›¤› fley gayet basit: Windows
flifre girmeniz gerekti¤inde size sadece parma¤›n›z› okuyucuya dokundurmak ka- kullan›c› hesaplar›n parolalar›n› bir dosya içeri-
l›yor. Parmak izi ile girifl özelli¤ini Windows’un aç›l›fl ekran›nda, bankalar›n flifre gi- sinde flifreler. Siz bu dosyalar› açt›¤›n›zda hiçbir
rifl formlar›nda, ya da flifre korumal› web sitelerinde kullanabiliyorsunuz. E¤er In- fley anlamazs›n›z, çünkü flifreleme tekni¤iyle
ternet Explorer haricinde bir web taray›c›s› kullan›yorsan›z, ne yaz›k ki Micro- tüm flifreler anlams›z rakamlara dönüfltürülür. ‹fl-
soft’un parmak izi ile girifl fonksiyonunu kullanam›yorsunuz. te bu program Windows’u bu dosyalar›n› tekrar
Parmak izi yöntemiyle hem flifrenizi unutma ihtimali ortandan kalk›yor hem de flif- anlamland›r›r ve unuttu¤unuz flifrenizin s›f›rlan-
renizin ele geçirilme riski. Siz de web’de birden çok flifre kullan›yorsan›z, Micro- mas›n› sa¤lar.
soft’un faresi sizin için de iyi bir seçim olabilir. Ancak program kötü niyetli olarak da kullan›labi-
lece¤i için dikkatli olmak gerekiyor. ■
Web Hacking
Basit scriptler ve programlar, internet sitelerini ve hatta koca
sunucular› tehdit edebiliyor.
on zamanlarda internet sitelerinde s›kça haz›rlad›¤›n›z veritabanlar›n› flifreli hale getirmek
2007 Y›l›
Bol Foto¤rafl› Geçecek!
em yeni y›l hem de bayram beraber geliyor.
ederek sa¤lad›¤› ürünler hem bask› kalitenizi olum- R967, Tam 10 Milyon Piksel
suz yönde etkiler hem de uzun vadede ürünlerin HP Photosmart R967, 10 MP gö-
ömürlerini k›salt›r. Bu tür ürünleri kullanmak hem rüntü büyüklü¤üyle çözünürlük
sizlerin istedi¤iniz sonuçlar› almas› yolunda önemli savafl›nda ölçütleri daha da yük-
bir engel hem de ürünlerinizin garantisini tehlikeye seltiyor. Metal bir gövdeyle güç-
atan bir durum. lendirilen, derli toplu bir yap›daki
HP Photosmart R967, benzersiz
HP’den Yeni Y›l Kampanyas› bir LCD ekrana sahip. 7,6 cm kö-
HP, Kurban Bayram› ve yeni y›l an›lar›n› çerçevelet- flegen mesafesine sahip olan
mek isteyenlere foto¤raf makinesi ve yaz›c›lar›nda LCD ekran, 170 derecelik görüfl
cazip bir kampanya sunuyor. HP’den 1-31 Aral›k tarih- aç›s› sunuyor. 3x optik ve 10x di-
leri aras›nda kampanya kapsam›nda dijital foto¤rafç›- jital yak›nlaflt›rmaya sahip olan
l›k ürünlerinden birini alanlar, istedikleri daha düflük HP Photosmart R967, sars›nt›
fiyatl› bir ürüne %50* geri ödeme f›rsat›yla sahip ola- önleme özelli¤iyle bulan›k foto¤-
bilecekler. *‹ndirim, düflük fiyatl› ürün için geçerlidir. raflar› tarihe gömüyor.
Kurban Ne Yapabilir?
Gelelim as›l konumuza. Düflman›m›z› tan›d›k.
Peki, bu durumda tuza¤a düflen kullan›c›lar
ne yapabilirler? Öncelikle bir lamer size ken-
disini belli ediyorsa ifli e¤lencedir ya da ala-
ca¤›n› alm›fl demektir. Ama siz yine de ether-
net kablonuzu çekmekle ifle bafllay›n. Ard›n-
dan sisteminizi Ultimate Boot CD ya da Bit-
Defender Live CD gibi güvenlik araçlar›yla ta-
rat›n. E¤er elinizde bu tarz araçlar yoksa bafl›-
n›za bir ifl gelmeden önce edinin.
Hemen belirtmekte yarar var ki bu yaz›l›m Sisteminizde kurulu olan
kullan›c›lar kadar güvenlik flirketleri taraf›n- akraban›zdan bile gelse inanmay›n. Malum tüm lisansl› yaz›l›mlar›n CD
Key’leri lamerlerin eline
dan da biliniyor. Ve önlemleri al›nm›fl durum- MSN ya da e-posta adresini çald›rm›fl bir ar- geçebilir. Üstelik tek
da. Yani sisteminizde üçüncü parti bir güven- kadafl›n›z olabilir ve lamer kendisini tan›d›¤›- t›klamayla…
lik yaz›l›m› kullan›yorsan›z bu tarz virüs geldi- n›z birisi gibi tan›t›yor olabilir.
¤inde hemen yaz›l›m›n›z sizi uyaracakt›r. An- Bu yaz›da internette dolafl›rken gizlenen
cak lamer’lar bu duruma da çare bulmufllar. düflmanlar›m›zdan birisini (lamer) daha tan›-
Sisteminize yerlefltirmek istedikleri yaz›l›mla- d›k. Ayn› zamanda lamer’lar taraf›ndan kulla-
r› da¤›t›rken antivirüs yaz›l›m›n›z› kapatman›z› n›lan araçlardan birisi hakk›nda da bilgi ver-
sa¤lamaya çal›fl›yorlar. Buna bir örnek ver- meye çal›flt›k. Düflman›m›z› ne kadar yak›n-
mek gerekirse, internet ortam›ndan tan›flt›¤›- dan tan›rsak, web’de o kadar güvenli gezine-
n›z birisiyle chat yaparken size bir oyun ya da biliriz. Bu nedenle elinizden geldi¤inde bilgi-
ekran koruyucusu yollamak isteyip, küçük bir sayar›n›zda bir antivirüs program› bulundur-
aç›klamada bulunuyor. Bunun için de hemen maya özen gösterin. Lisansl› güvenlik yaz›-
herkesin bildi¤i birkaç bilgiden yararlan›yor. l›mlar›n› kullan›rken herhangi bir sorunla kar-
Mesela “Buldu¤um bu oyun / ekran koruyu- fl›laflman›z durumunda tam teknik destek ala-
Arkadafl›n›z oldu¤unu
cu Visual Basic ile yaz›lm›fl oldu¤undan kul- bilece¤inizi de akl›n›z›n bir köflesinde tutun. sand›¤›n›z kifli size gayet iyi
land›¤›n güvenlik yaz›l›m› uyar› verebilir ya da Güvenlik önlemleri tam olarak al›nm›fl bir bil- haz›rlanm›fl bir tuzak
daha kötüsü onu bir virüs zannedebilir. O ne- gisayara d›flar›dan girifl yap›lmas›n›n çok zor kurabilir. Resimde Mario
denle ya uyar›lar› “ignore et” (yoksay) ya da oldu¤unu da yine unutmay›n. ■ oyunu içine gizledi¤imiz bir
virüs görüyorsunuz.
yaz›l›m› kurulum süresince kapat” gibisinden
bir aç›klama yapabiliyor. Bu tarz aç›klamalara
inanmay›n ve güvenlik yaz›l›mlar›n›z› her ne
olursa olsun kapatmay›n. Bu tarz bir istek çok
yak›ndan tan›d›¤›n›z bir arkadafl›n›zdan ya da
MSN Hacking
MSN hesaplar› gerçekten de hack edilebilir mi? MSN hesaplar› ile
u¤raflanlar asl›nda neler yap›yor?
on y›llar›n en popüler iletiflim araçlar›ndan
Phishing ve Trojanlar
Phishing, ‹ngilizce ‘password (flifre)’ ve ‘fishing
(bal›kç›l›k)’ kelimelerinden oluflturulmufl, kullan›c›-
lar› kand›rarak flifre veya özel bilgilerine ulaflmak
anlam›na gelen bir internet tabiri. Anlafl›laca¤› gibi
MSN Sniffer örne¤i. Görüldü¤ü gibi a¤ üzerinde yap›lan yap›lan fley bal›k avlamaya benziyor, olta denize
tüm konuflmalar görülebiliyor. at›l›r ve yemin yutulmas› için beklenilir. ‹nternette
lar›d›r. Hotmail.com veya msn.com sitelerinin girifl en yayg›n sald›r› yöntemlerinden biri olan phishing
sayfalar›n› oldu¤u gibi taklit eden sald›rgan kulla- MSN sald›r›lar›nda iki flekilde kullan›labilinir. ‹lk
n›c› ad› ve flifre istenen bölüme yap›lan giriflleri yu- yöntem, baflka bir programa gerek duymadan di-
kar›da oldu¤u gibi kendine yollatmaktad›r. Dikkat rekt aldatma gücü ile kurban› kand›r›p bilgilerine
etmemiz gereken fley adres sat›r›n› kontrol etmek- ulaflmak. Bu yöntem tamamen sald›rgan›n ikna
tir. Sald›rganlar genellikle bunu da düflünerek ad- gücü ve zekas›na ba¤l› olarak kullan›labilinir. ‹kinci
res sat›r›n› Hotmail veya MSN adreslerine benzer yöntem ise trojan veya MSN Messenger için yaz›l-
isimler kullan›r. Örnek verirsek hotmail_lo- m›fl olan özel programlar› kurban›n bilgisayar›nda
gin.xxx.com, login_page_msn.xxx.com gibi. Bizim çal›flt›rmak. Bir bilgisayara uzaktan ba¤lanabilmek
girdi¤imiz sayfalar direkt olarak hotmail.com veya için iki bilgisayar aras›nda “sunucu istemci” ba¤-
msn.com fleklinde olmal›d›r. lant›s› olmal›d›r. Sunucu, ba¤lan›lacak bilgisayarda
çal›fl›r, istemci ise sunucuya ba¤lanacak bilgisa-
‹nternet Kafelerdeki yarda çal›fl›r. Burada sald›rgan›n yemi sunucudur.
Tuzaklar ve Sniffing Sunucu e¤er karfl› bilgisayarda çal›fl›rsa sald›rgan
‹nternet kafe, bilgisayar laboratuvarlar› ve benzeri elindeki istemci ile sunucuya yani kurban›n bilgi-
birden fazla kiflinin kullanabildi¤i bilgisayarlar her sayar›na ba¤lan›r. Trojanlar ise özel yap›land›r›lm›fl
zaman tehlike arz etmektedir. ‹lk olarak sizin kendi sunuculard›r. Bilgisayarda bir trojan sunucusu ça-
hesab›n›z› aç›k unutman›z durumunda siz kalk›p l›flt›¤› andan itibaren e¤er bir güvenlik önlemi yok-
gittikten sonra yerinize oturan birinin hesab›n›z› sa trojan ya uyku haline geçer ya da keylogger
ele geçirmesi mümkün. Bu yüzden gitmeden ön- mant›¤›yla bilgisayarda yap›lan her fleyi sald›rgana
ce mutlaka hesab›n›z› kapatmal›s›n›z. bildirir. E¤er uyku haline geçmiflse sald›rgan
Böyle bir unutma söz konusu de¤ilse bile sizin istemci yard›m› ile kurban›n bilgisayar›na ba¤lana-
için tehlike devam etmektedir. Sizden önce yerini- bilir ve trojan›n özelliklerine göre bilgisayarda bir-
ze oturan biri bilgisayara keylogger kurmufl olabi- çok ifllem yapabilir bunlardan biri de MSN Mes-
editor@byte.com.tr
HACK
Dinleme Modu
Kablosuz a¤larla ilgili yap›lacak her ifllem
“dinleme” ile bafllar. Yani havada dolaflan
kablosuz sinyalleri yakalamak… E¤er kullan-
d›¤›n›z kablosuz a¤ cihaz› (PCI, USB ya da
PCMCIA olabilir) dinleme moduna destek
vermiyorsa hiçbir fley yapamazs›n›z. Ayr›ca
kablosuz a¤ cihaz›n›z›n sürücülerinin Back-
Track’in içerisinde yüklü olmas› gerekir. Back-
Track CD’sini tak›p, bilgisayar›n›z› yeniden
bafllatt›ktan sonra, ilk ifl olarak BackTrack’in
kablosuz a¤ arabiriminizi tan›y›p tan›mad›¤›n›
kontrol etmelisiniz. Bunun için Airmon Script
arac›n› kullanaca¤›z. (Bu araca ulaflmak için
KDE menüsünden Wireless Tools > Cracking
> Air Crack > Airmon yolunu izlemelisiniz.)
BackTrack canl› CD’sinin ye sonra sistem aç›lacakt›r. Siyah ekranda Airmon’u çal›flt›rd›¤›n›zda afla¤›daki gibi bir
içerisinde bütün kablosuz slax login: yaz›s›n› gördü¤ünüzde root ya- pencere ile karfl›laflacaks›n›z.
flifre k›rma araçlar› bir arada z›n. Hemen ard›ndan da flifre olarak toor ya-
bulunuyor.
zacaks›n›z. Biraz sonra “Slax:” yaz›s›n› gör-
dü¤ünüzde startx komutunu verin ve grafik
arayüzün bafllamas›n› sa¤lay›n. Art›k Back-
Track’in masaüstünü karfl›n›zda görüyor ol-
man›z laz›m. E¤er daha önce hiç Linux sürü-
mü kullanmad›ysan›z, birkaç dakikan›z›
BackTrack’in menülerini kurcalamakla geçi-
rebilirsiniz. Bu arada yine ilk kez Linux kulla-
nanlar, ‘Sistemi Özellefltirme’ bafll›kl› kutuya
bir göz atabilirler. Resimde gördü¤ünüz gibi bizim kulland›¤›-
Biz yaz›m›zda genel olarak BackTrack’in m›z makinede eth0 arabirimini kullanan Cen-
içerisindeki Wireless Tools (Kablosuz Araçla- trino b/g model bir kablosuz a¤ kart› bulunu-
r›n›) kullanaca¤›z. Bu araçlara ulaflmak için yor. Bu kart ipw2200 sürücüsünü kullan›yor.
ekran›n en alt sol bölümünde yer alan “Bafl- Buradaki eth0 arabirimi bizim için özellikle
lat” menüsünün muadili “KDE” menüsünden önemli. Çünkü her aflamada bu arabirimi kul-
“Wireless Tools” ve “Cracking” yolunu izle- lanaca¤›z. Sizin cihaz›n›z eth1, wlan0 gibi bir
melisiniz. Sabredin, birkaç sat›r sonra tüm bu baflka arabirimi kullan›yor olabilir.
araçlar›n nas›l kullan›laca¤›n› anlataca¤›z. Bizim yaz›m›zda et0 olarak geçen tüm ifa-
delerin yerlerine siz kendi arabiriminizi yaz-
Sistemi Özellefltirme mal›s›n›z.
E¤er ki herhangi bir kablosuz a¤ sürücüsü
Öncelikle startx komutunu kullan›p, masaüstüne ulaflt›¤›n›zda Windows’tan
bulunamazsa sisteminiz kablosuz a¤lara ba¤-
aflina oldu¤umuz bir görünümle karfl›laflacaks›n›z. O nedenle kullan›m aç›s›n-
dan çok s›k›nt› yaflayaca¤›n›z› sanm›yoruz. Özellefltirmelere ise klavye ayarla- lanamayaca¤›ndan, yaz›m›zdaki uygulamalar›
r›yla bafll›yoruz. Ekran›n sa¤ alt taraf›nda, saat bilgisinin yan›nda, bayrak sim- gerçeklefltiremezsiniz. Ancak bu noktada da
gesiyle belirtilmifl olan klavye ayarlar›n› gördükten sonra üzerinde sa¤ t›kla- çaresiz de¤ilsiniz. ‹nternette küçük bir ara-
y›p, ‘Configure’ sekmesine girin. Aç›lan pencerede birçok ülke ad› ve bayra¤›- mayla kulland›¤›n›z a¤ arac›na uygun Linux
n›n listelendi¤ini göreceksiniz. Buradan Tr k›saltmas›yla tan›mlanm›fl olan ül- sürücülerini bulabilirsiniz. Ancak kulland›¤›n›z
kemize ait klavye ayarlar›n› seçip, ‘Add’ komutuyla pencerenin sa¤ taraf›na araç Broadcom chipset’i tafl›yorsa ifliniz ol-
al›n. Art›k dilerseniz sa¤ tarafta yer alan ve ön tan›ml› gelen TR haricindeki
dukça zor. Öncelikle BackTrack’in kulland›¤›
tüm klavye ayarlar›n› silebilirsiniz. E¤er F klavye kullan›yorsan›z TR_F seçene-
¤ini tercih etmelisiniz. Linux çekirde¤ini güncelleyip, Broadcom
‹ngilizce bilginiz sistemi anlaman›za yeterli gelmiyorsa arayüzleri Türkçelefl- deste¤ini kernel modülü olarak yüklemeniz
tirmeniz de mümkün. Bunun için BackTrack’in adresinden Türkçe dil pake- gerekiyor. Bu ifllemi BackTrack’i sabit diskini-
tini indirip kurabilirsiniz. Yapt›¤›n›z dil de¤iflikli¤inin aktif olmas› için oturu- ze kurmadan yapamayaca¤›n›z› da hemen
mu kapatarak konsola düflüp, tekrar startx komutuyla masaüstüne geçifl belirtelim. Bunun d›fl›nda BackTrack’in teme-
yapmal›s›n›z. li olan Slackware ve Slax Linux da¤›t›mlar›n›n
Kablosuz a¤ adaptörünüzün do¤ru çal›fl›p çal›flmad›¤›n› veya etrafta a¤ olup
paket depolar›n› gezerek derlenmifl driver,
olmad›¤›n› ise Wireless Manager ile ö¤renebilirsiniz. Wireless Manager KDE
bileflenlerinden biri olup, “KDE menüsü > ‹nternet” yolundan ulafl›labilir. kernel ve di¤er yaz›l›mlar› kolayca bulabilirsi-
niz (BackTrack canl› da¤›t›m›na yaz›l›m ya da
kablosuz a¤ adaptörü aç›k ama herhangi bir yazarak komut sat›r›na geçin. Kablosuz a¤
KLAVYE modeme ba¤l› de¤il. Büyük ihtimalle listede- adaptörünüz tak›l› ve çal›fl›r durumdaysa flu
KISAYOLLARI ki ilk 3 MAC adresinin modemden izni var. Bu komutu yaz›n: net config rdr
Tüm konsol çal›flmala- yüzden bu MAC adresleri klonlayarak bu mo- fiimdi Resim 3’teki gibi bir ekran görüyor
r›n›zda size faydas› ola- deme eriflim sa¤layabilece¤imizi düflünüyo- olmal›s›n›z. Bu ekranda gördü¤ünüz ayraçlar
cak baz› klavye k›sayol- ruz. fiimdi buradaki ilk üç MAC adresini bir içindeki uzunca bölüm GUID (Globally Uniqu-
lar›n› belirtmekte fayda kenara yaz›yoruz. e ID) numaras›d›r.
var. Örne¤in CTRL+C fiimdi CD’yi ç›kart›p yeniden Windows’a Hemen onun yan›ndaki ise MAC adresiniz...
k›sayolu ile, o an çal›fl-
dönme zaman› geldi. Windows’ta MAC adre- GUID numaras›n› bir kenara not edin. “Bafl-
makta olan program›
sonland›rabilirsiniz. Yi- simizi de¤ifltirmeyi deneyece¤iz. Baz› kablo- lat” menüsünden “Çal›flt›r”a gelip regedt32
ne daha önce kulland›- suz a¤ kartlar› MAC adresinizi do¤rudan de- yaz›n. HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM
¤›n›z komutlara ulafl- ¤ifltirmenize izin veriyor. E¤er siz de bu kart- \CurrentControlSet\Control\Class\ yolunu iz-
mak için yukar› ok tu- lardan birini kullan›yorsan›z ifliniz çok kolay. leyin ve bu yolun sonunda kendi GUID numa-
flunu kullanabilece¤i- Masaüstündeki “A¤ Ba¤lant›lar›m”a sa¤ t›kla- ran›z› bulun. Alt alta 0000,0001 gibi klasörler-
niz gibi yeni bir komut y›p “Özellikler” menüsünü seçin. Aç›lan pen- le karfl›laflacaks›n›z. Bu klasörlere t›klayarak
girerken TAB tuflunu
cerede “Kablosuz A¤ Ba¤lant›s›”na sa¤ t›kla- AdapterModel k›sm›nda Wireless adaptörü-
kullan›rsan›z girmekte
oldu¤unuz komut oto- y›p bir kez daha özellikleri seçin. “Yap›land›r” nüzü bulmaya çal›fl›n. Do¤ru klasörü buldu-
matik olarak tamamla- butonuna bas›n ve “Geliflmifl” sekmesine ge- ¤unuzda alt sat›rlardan NetworkAdress k›sm›
nacakt›r. çin. Listede ‘Mac Adresi’ gibi bir seçenek ol- karfl›n›za ç›kacakt›r. Burada yapman›z gere-
mas› gerekiyor. Buradan De¤er k›sm›na not ken, MAC adresinizi istedi¤iniz baflka bir ad-
etti¤imiz MAC adreslerinden birini giriyoruz. resle de¤ifltirmek.
OK tufluna bast›¤›n›zda art›k MAC adresini- Asl›nda MAC adres korumal› bir a¤a gir-
zin de¤iflmifl olmas› laz›m. Art›k MAC adres mek için ihtiyac›n›z olan bilgileri Windows al-
filtreleme metoduyla gü- t›nda çal›flan NetStumbler isimli programla
venlik sa¤lamaya çal›flan da elde edebilirdiniz. Ancak biz WEP ve WPA
byte a¤›na ba¤lanabiliriz. flifrelerini de k›rarken BackTrack’i kullanaca¤›-
E¤er sizin a¤ kart›n›z Mac m›z için konuyu da¤›tmamak ad›na NetS-
adresini de¤ifltirmenize tumbler’i ifle kar›flt›rmad›k.
izin vermiyorsa sorun de-
¤il. MAC adresini de¤iflti-
ren birçok program bula-
bilirsiniz. Ama bu prog-
2 WEP fiifrelerini K›rmak
Paket Toplama
fiimdi WEP flifresinin k›rabilmek için Airo-
dump isimli program ile biraz paket yakalaya-
ca¤›z. Airodump’i bafllatmak için “KDE menü-
sü > Backtrack > Wireless Tools > Cracking
> Air Crack > Airodump” yolunu izliyoruz.
Airodump arac›n› kullanarak
fiimdi beflinci kanaldaki paketleri toplayaca- byte modemine ba¤l› iki
¤›z. Bunun için afla¤›daki komutu yaz›yoruz. Trafi¤i H›zland›rmak kullan›c›y› belirliyoruz.
Airodump isimli program yakalad›¤› verileri Resim 5
airodump-ng --channel 5 --write kaydederken bir baflka pencerede Aireplay
yakalanan_veri --ivs eth0 isimli program› çal›flt›raca¤›z. E¤er modeme
ba¤l› kullan›c›lar varsa, daha do¤rusu mode-
Bu komut flu anlama geliyor: Beflinci kanal- min üzerinde trafik varsa, var olan trafi¤i ma-
dan gelen tüm verileri eth0 cihaz›n› kullana- niple ederek daha da ço¤altmak için afla¤›da-
rak (kablosuz a¤ kart›) yakala. Yakalanan veri ki komutu kullanaca¤›z. Dikkat edin; bu ko-
içerisindeki IV’leri ay›kla. Ay›klanm›fl veriyi mutun ifle yaramas› için modeme ba¤l› en az
yakalanan_veri isimli bir dosya oluflturarak bir kullan›c›n›n olmas› gerekiyor.
içine kaydet.
fiifreyi çözebilmek için sadece IV’leri yaka- aireplay-ng --arpreplay -b 00:11:F5:8E:B7:83
lamam›z yeterli. Geri kalan› iflimize yaramaya- -h 00:13:02:0C:97:E7 eth0
cak. Daha önce de belirtti¤imiz gibi amaç da-
ha fazla IV yakalamak. Burada yapt›¤›m›z ifllem çok basit. Bir kul-
Airodump komutunu verdikten sonra afla- lan›c›n›n modeme gönderdi¤i isteklerin ayn›-
¤›daki gibi bir görüntüyle karfl›lafl›yoruz. s›n› modeme bir kez daha gönderiyoruz. (Fa-
Peki, ne kadar IV yakalamam›z gerekiyor? kat unutmay›n ki yukar›da yazd›¤›m›z adresler
Biraz Sab›r
Paket toplama iflleminde biraz sab›r gerekir.
E¤er çok vaktiniz varsa sorun yok. Airo-
dump’› çal›flt›r›n ve b›rak›n. Bir gün boyunca
toplayabildi¤i kadar paket toplas›n.
Yeteri kadar paket toplad›¤›n›z› düflünüyor-
san›z (#Data k›sm›nda en az 50.000 paket
görmelisiniz) flifre k›rma denemelerimize ge-
çebiliriz.
Bunun için Aircrack isimli program› aç›yo-
ruz. Bu arada arkadaki programlar›n çal›fl-
maya devam etmesinin herhangi bir mah-
suru yok.
Aircrack’te afla¤›daki komutu veriyoruz.
aircrack-ng -a 1 -b 00:11:F5:8E:B7:83
yakalanan_veri-01.ivs
editor@byte.com.tr
CRACK
te geliyor. www.crackser-
ver.com, www.cleanserials.com
ve www.andr.net adresleri de
bu türden içerik için baflvura-
bilece¤iniz siteler. www.the-
bugsws adresinde crack’ler ve
seri numaralar›n›n yan›nda
oyunlar için indirilebilir dosya-
lar ve hileler de bulunuyor.
www.subserials.net ve www.
crackportal.com ise di¤erlerine
oranla daha yeni ve daha az
reklam içeren siteler.
Google, Crack
Ararken Baflar›s›z
Web’de birfley ararken ilk seçe-
www.serials.ws seri numaralar›n›n güvenilirli¤i hakk›nda önceki nek olarak akl›m›za gelen Goog-
kullan›c›lar›ndan ald›¤› ipuçlar›n› sergiliyor.
le, crack’ler ve seri numaralar›
arama formuna girdi¤iniz program ismi ve söz konusu oldu¤unda sizi do¤ru sonuçtan
sürüm numaras› ile say›s›z sunucu aras›nda çok reklama do¤ru götürüyor. Google’›n ara-
arama gerçeklefltirerek sonuçlar› görüntülü- ma formuna bir program›n ismini ve yan›na
yor. www.astalavista.com adresinde de benzer da ‘Crack’ ya da ‘Serial’ kelimelerini yazman›z
bir arama motoru bulunmas›na ve yak›n isim- durumunda daha çok, sizi reklama bo¤an ve
lere sahip olmalar›na ra¤men bu iki sitenin içinde çok da fazla ifle yarar fleylerin bulun-
bir ba¤lant›s› yok. Yine ayn› mant›kla çal›flan mad›¤› sonuçlar görüntüleniyor. Yine de ara-
www.astalavista.com adresini kullanarak ana- ma sat›r›n›za “filetype:zip” ve ya da “filety-
sayfada seçti¤iniz 30’a yak›n kayna¤›n içeri- pe:txt” komutlar›n› eklemeniz daha tutarl› so-
sinde crack’ler, seri numaralar› ve Keygen’le- nuçlar elde etmenizi sa¤layabilir. FTP siteleri
re dair bir arama yapabiliyorsunuz. içerisinde arama yapmak da amac›n›za ulafl-
man›za yard›mc› olabilir. Bu tip aramalar için
Sitelerde Ayr›nt›l› Arama www.filesearching.com gibi spesifik siteler bu-
Arama motorlar›n›n d›fl›nda baflvurulabilecek lunuyor. FTP sitelerinin kullan›c› arayüzleri çok
crack ve seri numaralar› konusunda baflar›l› kullan›fll› olmasa da, içerik olarak zengin ol-
içerik sunan siteler de var. Bu tür siteleri ter- duklar› için crack ve seri numaras› bulmak ko-
cih etmek farkl› kullan›m kolayl›klar› getirdi¤i nusunda iyi birer kaynak teflkil ediyorlar.
gibi, sizi arama motorlar› üzerinden ulaflt›¤›-
n›z yerlerdeki can s›k›c›, yo¤un reklamlardan Craagle ve Crack App
da kurtarabiliyor. Örne¤in www.serials.ws ad- Crack ve seri numaralar›na ulaflmak için yap›-
resindeki her seri numaras› için, onu daha lan aramalar› kolaylaflt›rmak üzere basit ve
önce kullananlar›n ne oranla baflar›l› oldukla- kullan›fll› ücretsiz programlar yarat›lm›fl. Cra-
r›n› görebiliyorsunuz. “Rating” ifadesinin al-
t›ndaki yüzde, kullan›c›lar›n geri bildirimleriy-
le oluflturuluyor.
www.cracks.ws adresini Serials.ws ile kar›fl-
t›rmamal›s›n›z. Zira bu adresteki birçok
crack dosyas› beraberinde Trojan’larla birlik-
Haber Gruplar›
Usenet de, crack ve seri numaralar›n›n bulun-
mas› konusunda önemli bir kaynak teflkil edi-
yor. Örne¤in; http://groups.google.com alt›ndaki
baz› gruplarda arad›¤›n›z sonuca ulaflma ihti-
maliniz var. Arama formuna di¤er yerlerde ol-
du¤u gibi program›n ismini sürüm numaras›
Tera News konuyla ilgili verileri bulabilece¤iniz haber ile birlikte girmelisiniz.
gruplar›na ulaflman›z› sa¤l›yor.
Haber Okuyucu ve Sunucular›: Usenet’i
Popüler iki yaz›l›mdan biri olan Craagle’›n tam anlam›yla kullanmak için ‘Forte Agent’
kimler taraf›ndan haz›rland›¤› belli de¤il. gibi bir haber okuyucusuna ihtiyac›n›z var.
Arayüzde “Youking Crew” gibi bir ibareye Bu program sayesinde belirli bir içerik sa¤-
rastlansa da, program› yaratan gruba dair lay›c›s›n›n yay›nlad›¤› bilgileri kolayca alabi-
herhangi bir link bulunmuyor. Craagle indir- lirsiniz. Günümüzde birçok internet sa¤lay›-
me sitelerinde kolayca bulunamad›¤› için c› ve medya firmalar› ücretsiz olarak içerik
kullan›c›lar aras›nda genellikle dosya payla- sa¤lama hizmeti veriyor. www.disenter.com
fl›m programlar› yoluyla yay›l›yor. Yine il- adresinden, dünya üzerindeki ücretsiz ha-
ginç bir nokta, program›n shareware olarak ber sunucular›na dair listeye bir göz atabi-
geçiyor olmas›na ra¤men ödeme için bir lirsiniz.
link içermemesi. Program sizi, bunun yeri- www.teranews.com, tek seferlik 3,95 dolar
ne Unicef’e ba¤›fl yapmaya davet ediyor. kay›t ücretiyle zengin bir içerik ve günlük
Craagle’a girdi¤iniz bir program ismi (yuka- 50MB indirme limiti sunuyor. ■
HACKER’IN ALET
ÇANTASI
PRORAMLAR
Craagle 1.91
Craagle1.91: Daha çabuk crack bulmak
Forte Agent 4.1
için baz› crak sitelerinden rahatl›kla arama
Google Toolbar
yapabilmenizi sa¤layan bir program.
Yahoo and AntiSpy Toolbar
Aircrack 0.6.2
Brutus aet2
Cain and Abel
Framework 2.7
‹pScan
John the Ripper
Net Stumbler
Superscan 4
Spike Proxy
NetScan
Registry Cleaner 4
Windows Registry Repair Pro 3
Get Data Back 3.02
Everest Ultimate Edition 2006 3.50.761
HTTP Tunnel Client 4.0: fiirkette, okulda
AOL Active Security Monitor 1.31
MSN kullanam›yor, download yapam›yor
Offline NT Password & Registry Editor
ve istedi¤iniz sitelerde gezemiyorsan›z,
A1 Monitor Network Monitoring Server 7.01
HTTP Tunel Client bu dertlerinize çözüm
Activity Monitor 3.92
olabilir.
Free Proxy 3.81 build 1514
Hacker 2005 The Broken Link 2.5
HTTP Tunnel Client 4.0 3065
IP Filter 4.1
MSN Chat Monitor & Sniffer 3.3
Prorat Public Edition Fix2
Tiny Personal Firewall 6.5
Tunnelier 3.61
Ultra Network Sniffer 1.30.66
NetScan: A¤daki bilgisayarlar›n paylafl›m MSN Chat Monitor & Sniffer 3.0: Ayn›
aç›klar›ndan yararlanabilmenizi sa¤layan a¤ içerisinde bulundu¤unuz kiflilerin tüm
bir yaz›l›m. sohbetlerini takip eden bir yaz›l›m.
Bilgisayar›n nternette her gün milyonlarca kifli web sayfa- ‹nternette Gezinirken Dikkat Edilecekler
zannetti¤inizden
daha tehlikeli bir ‹ lar›n› ziyaret ediyor. Birbirleriyle çeflitli prog-
ramlar arac›l›¤›yla sohbet edip, bilgisayarlar›na
çeflitli programlar indiriyorlar. Tüm bu ifllemler s›-
IRC, MSN, Yahoo gibi platformlarda sohbet eder-
ken kiflisel bilgilerinizi (nerede yaflad›¤›n›z, ifliniz
vb.) güvenmedi¤iniz kiflilerle paylaflmamal›s›n›z.
ortam oldu¤unu ras›nda muhtemelen birilerinin kendilerini izledi¤i- Her zaman için ücretsiz posta servislerinden (Hot-
unutmamal› ve nin fark›nda de¤iller. Bu cümleyi daha önce oku- mail, Yahoo, Gmail gibi) al›nm›fl yedek bir e-posta
her zaman dikkatli mayan bir internet kullan›c›s›ysan›z “ne oluyor, adresi bulundurun. Bu adresleri internette gezer-
olmal›s›n›z. kim beni izliyor, neden izliyor?” gibi sorular› kendi- ken kay›t olunmas› istenen yerlerde kullanabilirsi-
nize sormaya bafllam›fls›n›zd›r. ‹nternette dolafl›r- niz. Size ait esas e-posta adresini ise daha önemli
Web’de
ken bir bilgisayar korsan›, e¤er bir flirkette çal›fl›- ifllerinizde kullanabilirsiniz. ‹nternette kay›t formlar›-
gezinmede ve yorsan›z patronunuz, büyük flirketlerin web sayfa- n› doldururken güvenmedi¤iniz yerlere mümkün ol-
e-posta lar›nda dolafl›yorsan›z o flirketler veya hükümet ta- du¤u kadar kiflisel bilgilerinizi vermemeye çal›fl›n.
al›verifllerinde raf›ndan izleniyor olabilirsiniz. Bunlar bazen kötü Sürekli kullanmad›¤›n›z bir bilgisayarda ifliniz bit-
yapman›z niyetli, size zarar vermek için bazen maddi kazanç tikten sonra b›rakt›¤›n›z izleri (geçmifl klasörü,
için bazen de takip amaçl› olabilir. Bu nedenle in- cache, yükledi¤iniz dosyalar gibi) temizlemeyi
gerekenleri
ternette gizlilik, e¤er bilgilerinizin sakl› kalmas›n› unutmay›n.
anlat›yoruz. istiyorsan›z oldukça önemlidir. ‹nternette gezinirken Proxy kullanmaya dikkat
‹nternete ba¤lan›rken bilgisayar›n›za bir IP (‹nter- edin. Siz internette dolafl›rken servis sa¤lay›c›n›z
net Protocol) adresi atan›r. Bu adres e¤er çevirme- IP adresinizden yap›lan istekleri tarih ve saat olarak
li bir ba¤lant›ya sahipseniz dinamik yani de¤iflken- kaydeder. Proxy arkas›ndan ba¤lan›rsan›z bu bilgi-
dir. Kablo modem veya ADSL gibi bir ba¤lant›n›z ler yan›lt›c› oldu¤undan gizlili¤iniz sa¤lanm›fl olur.
var ise statik yani sabittir. ‹nternette gizlili¤in en E-posta gönderirken flifreleme teknikleri kullan-
önemli noktas› IP adresinizdir. IP adresinizi baflka maya özen gösteriniz. Bunu PGP (pretty good pri-
kullan›c›larla paylaflman›z sizin için tehlikeli olabilir. vacy) benzeri programlarla yapabilirsiniz.
Özelliklede statik bir IP adresine sahipseniz. Ücretsiz toolbar programlar›n› (Alexa Toolbar,
‹flinize ilgisayar almak, e¤er içindekilerden marka olsun, hangi alt model ve performans
yarayacak en
iyi bilgisayar›
B az çok anl›yorsan›z zor bir ifltir. Neyi
nas›l seçece¤iniz flimdi ve ilerisi için
önemli bir karar halini al›r. Zaten ileriye dönük
de¤erine sahip olsun… Sistemde en pahal›
olabilecek olan bilefleni neye göre seçmeli-
yiz? Önce bu soruya yan›t arayal›m.
bir seçim yap›yorsan›z olay iyice de¤iflir ve ‹fllemcinizde kaç çekirdek bulunmas› ge-
almak iflinizi neyi bir sene sonra nas›l güncelleyerek siste- rekti¤i bilgisayar› nas›l kulland›¤›n›zla do¤-
kolaylaflt›r›r. mimi zinde tutar›m diye düflünmeye bafllars›- rudan ba¤lant›l›d›r. Tek seferde genelde sa-
n›z. Ama bir sene sonra neler olaca¤›n› han- dece bir ifllem mi yap›yorsunuz yoksa ayn›
Seçim gimiz biliyor ki? Yaln›zca baflar›l› tahminler anda birden fazla program› çal›flt›rarak fark-
konusunda üzerine kurabilece¤imiz gelece¤e dönük yük- l› ifllemler üzerinde çal›fl›yor musunuz?
sek performans sistemi de olsa, yaln›zca E¤er ifllemlerinizi teker teker s›rayla yap›-
size yard›mc› gündelik ifllerimizi yapaca¤›m›z nispeten eko- yorsan›z, o zaman tek çekirdekli bir ifllemci
olal›m istedik. nomik bir sistem de olsa, hangi parçaya ne- sizin için daha uygun olacakt›r. Tek çekir-
den para verece¤imizi bilmek önemlidir. dekli ifllemciler genelde çift çekirdeklilere
Bilgisayar›n›za takaca¤›n›z ifllemci, nere- oranla daha yüksek saat h›zlar›na sahip ol-
deyse sistemdeki di¤er her fleyi belirledi¤i duklar›ndan, tek ifllem üzerinde çal›flt›¤›n›z-
için önemlidir. Kaç çekirdekli olsun, hangi da genelde daha h›zl› sonuç verirler. Tabii
bu geçici bir durum olabilir. Çünkü önümüz- n›z, ister tek çekirdeklisini, isterseniz de çift
deki birkaç y›l içerisinde kulland›¤›m›z uy- çekirdeklisini tercih edin; her ikisi de arad›¤›-
gulamalar›n büyük bir k›sm›n›n çift çekir- n›z› verecektir. Ayr›ca bir de Soket 940 için
dekli ifllemcilerin avantaj›ndan faydalanaca- üretilmifl DDR2 bellek kullanan FX62 var; fa-
¤›n› tahmin ediyoruz. Çift çekirdekli ifllemci- kat performans farklar› çok fazla de¤il.
ler ayn› fiziksel yap›da iki adet CPU motoru- Intel'in sadece isim/numara kodlar›n›n aç›l›-
na sahipler. Her ne kadar bu iki çekirdek ge- m› hakk›nda genifl bir yaz› kaleme al›nabilir.
nelde tek çekirdekli ifllemcilere oranla daha Düflük fiyatl› Celeron D, orta seviye Pentium
yavafl çal›fl›yor olsa da, ihtiyaç duyulan ifl- 4, çift çekirdekli Pentium D, tek çekirdekli
lemleri paylafl›rlar. Bu da özellikle birden Pentium 4 Extreme Edition, çift çekirdekli
fazla çekirdek avantaj›n› kullanabilmek üze- Pentium Extreme Edition ve en son bomba
re gelifltirilmifl uygulamalar›n tek çekirdekli Core 2 Duo Intel ifllemcileri aras›ndakiler. Her
ifllemcilere göre çok daha yüksek bir per- ifllemci ailesinde özetle bilmeniz gereken bil-
formansla çal›flmalar›n› sa¤lar. Ayn› anda iki gi, daha yüksek bir numaraya sahip olan ifl-
farkl› uygulama çal›flt›rmak da çok daha lemcinin daha fazla performans verdi¤idir. Bir
yüksek performans verecektir. di¤er önemli de¤iflken de Hyper-
Marka konusunda ortada basit bir yan›t Threading'dir. Firman›n tek çekirdekli ifllemci-
yok. Çünkü hem Intel hem de AMD taraf›nda lerinde, Hyper-Threading ifllemciye sanal bir
çok baflar›l› ve performans/fiyat oran›nda öne ikinci çekirdek kazand›r›r. Bu sayede prog-
ç›kan ifllemciler var. Bu sebeple marka konu- ramlar ayn› anda ifllemcinin farkl› alanlar›n›
sundaki genel tercihiniz, paran›z›n yetece¤i kullanabilir. E¤er çift çekirdekli bir ifllemci sa-
ve mesela eski sistemden güncelleme yap›- t›n al›yorsan›z genel olarak Hyper-Threading
yorsan›z ve eski baz› parçalar› atmadan gün- için fazladan maliyeti göze al›p Extreme Edi-
celleme yapacaksan›z ihtiyac›n›z› tam olarak tion ürünler için masraf yapmak çok gerekli
karfl›layacak seviyedeki anakart›n do¤rultu- de¤il. Bizce flu an için en iyi seçim, “Pamuk
sunda vermenizi öneririz. Örne¤in elinizdeki Eller Cebe” teknolojisiyle desteklenmifl bir
DDR RAM modüllerini kullanacaksan›z Core 2 Duo ifllemcisine yönelmektir. En son
AMD’nin soket 939 ifllemcileri daha oturmufl Pentium serisi ifllemciler ve Core 2 Duo’lar›n
bir çal›flma ortam› sunarken orta ve üst sevi- hepsi LGA 775 soket mimarisine sahipken,
yede flu s›ralarda önde olan Intel, s›f›rdan elektriksel sebeplerden dolay› Core 2 Duo ifl-
toplad›¤›n›z sistem için daha iyi bir tercih ola- lemciler kendilerine has uyumluluk gerektiri-
bilir. Tabii, her zaman oldu¤u gibi, tan›d›¤›n›z yorlar. Core 2 Duo ifllemciler konusunda kar-
ve bildi¤iniz platforma da öncelik s›ras›nda fl›laflaca¤›n›z tek ayr›m 2 veya 4 MB önbellek
yukar›larda yer verebilirsiniz. konusu olacak. 4 MB önbellekli en ekonomik
AMD ifllemcileri fiyat oranlar›na göre dü- model olan E6600 ise performans atefliyle
flükten yükse¤e do¤ru s›ras›yla Sempron, yan›p tutuflup da overclocksuz olmaz diyen-
Athlon 64, çift çekirdekli Athlon 64 X2 ve Ath- lerin flimdiki en önemli hedefi konumunda.
lon 64 FX serisi olarak say›labilir. Biz tercihini-
zi Athlon 64'ten yana koyman›z› tavsiye edi- Anakart
yoruz çünkü Sempron yeterli güç vaat etmi-
yor. Bunun yerine yak›n fiyatlardaki, daha dü- Bütün di¤er parçalar› kendisi üzerinde çal›flt›-
flük saat h›zlar›na sahip Athlon 64'leri edine- raca¤›n›z anakart, yerine göre belki ifllemci-
bilirsiniz. den de önemli bir seçim haline geliyor. ‹flin
AMD; Sempron, Athlon 64 ve X2 ifllemcile- bafllang›ç noktas› da soket. Halihaz›rda piya-
rini 3200+, 3800+ ve 4800+ gibi model nu- sada befl farkl› soket yap›s› bulunuyor. AMD
maralar›yla s›n›fland›r›yor. Buradaki temel ifllemcileri için Soket 754, Soket 939 ve AM2
fark ifllemcinin saat h›z›, içerisindeki dahili (soket 940) aras›nda seçim yapacaks›n›z. In-
önbellek miktar› (daha fazlas› daha iyidir) ve
sahip oldu¤u çekirdek say›s›d›r. Bir ifllemci-
nin performans›n› di¤erlerine göre de¤erlen-
dirmenin en iyi yolu, yüksek model numara-
s›na sahip olan›n daha h›zl› oldu¤una dikkat
etmektir. Ayn› model numaraland›rmas› yeni
Soket 940 (AM2) için de geçerli ve aradaki
farklar sadece DDR2 bellek kullan›m›ndan
ibaret diyebiliriz.
AMD'nin FX ifllemcileri özellikle oyuncular
ve performans delisi kullan›c›lar için tasarlan-
m›flt›r. Firma iki FX çipi üretiyor: Tek çekirdek-
li 2.8 GHz FX57 ve çift çekirdekli 2.6 GHz
FX60. E¤er en yüksek performans› istiyorsa-
tel taraf›nda ise Soket 478 ve Soket 775 bu- tan bu durum, kullanaca¤›n›z grafik kartlar›-
lunuyor. Dedeniz için ucuz bir sistem yapm›- n›n büyüklü¤üne göre etkin flekilde kullanabi-
yorsan›z genifl bir ifllemci deste¤i ve yükselt- lece¤iniz di¤er PCI Express ve PCI yuvalar›-
me imkanlar› için Soket 939, 940 ya da Soket n›n say›s›n› oldukça s›n›rl›yor.
775'i tercih etmek isteyeceksiniz. Hatta AMD
için de art›k do¤rudan AM2’yi önerebiliriz. Bellek
E¤er ifllemci tercihinizi AMD'den yana koy-
mayacaksan›z alaca¤›n›z herhangi bir yeni Sistemimizde ayn› anda birçok ifli rahat ya-
anakart›n en yeni çok çekirdekli ifllemcileri pabilmemiz ifllemcimizin gücü kadar belle-
destekledi¤ini varsayamazs›n›z. AMD taraf›n- ¤imizin performans›yla da ilgilidir. Asl›nda
da tüm Soket 939 ve AM2 anakartlar› çift çe- belle¤in ilk dikkate alaca¤›m›z özelli¤i mik-
kirdekli X2 ve FX ifllemcilerini destekliyor. Yal- tar› olmal›d›r zira az bellek bir sistemi yavafl
n›z daha eski olan Soket 754'lerde bu deste- bellekten daha iyi süründürür. Sürünmek is-
¤i konuflmuyoruz; zira 754 için çift çekirdek- ter miyiz? Eh öyleyse bellek konusunda en
li bir ifllemci söz konusu de¤il. alt s›n›r›m›z, sistem ne olursa olsun 1 GB
Intel diyar›nda ise soketin destekledi¤i ifl- olsun. Böylelikle pek s›k›nt› çekmeyiz. Oyun
lemciler daha çok anakart›n üreticisine ba¤l› mu oynayacaks›n›z? 2 GB olsun! Daha faz-
durumda. Unutmay›n, özellikle Core 2 Duo ifl- las› 32 bit iflletim sistemlerinde iflinize pek
lemcilerini tercih edecekseniz anakartta LGA yaramayabilir.
775 ifllemci yuvas› olmas› o ifllemciyi çal›flt›- DDR m› DDR2 mi sorusu ise tamamen
rabilece¤i anlam›na gelmiyor. Haz›r yeri gel- anakart›n›za ve ifllemcinize ba¤l› bir seçim.
miflken, Intel'e, bir soket içinde en fazla elek- Günümüzdeki anakartlarda Intel ifllemcilerin
triksel ve ifllevsel türev sunabilme ba- büyük ço¤unlu¤u DDR2 kullan›yor. DDR bel-
flar›s›n› ölümsüzlefltirmek ad›na bir lek kullanan Intel anakart istiyorsan›z za-
ödül de vermek istiyoruz. ten özel bir çaba sarf etmelisiniz.
Anakart üzerinde bakaca¤›- Di¤er taraftan AMD’nin bellek
n›z en önemli ikinci konu ise denetçileri ifllemciye
ürünün kulland›¤› yonga gömülü oldu¤u için
seti ve ek yongalar bunun karar›n›
olacakt›r. Anakart do¤rudan ifllemci
yonga setleri (ço- verdiriyor. Soket 939
¤unlukla Intel, ifllemciler DDR, AM2 ifl-
ATI, Nvidia ve VIA lemciler ise DDR2 bellek
taraf›ndan üretilirler) ifl- kullan›yorlar.
lemcinin anakart üzerinde Günümüzdeki en çok kullan›-
yer alan di¤er bileflenlerle nas›l lan bellek standartlar› DDR tara-
iletiflim kuraca¤›n› belirler. USB, SATA, f›nda PC3200 olarak da bilinen 400
gigabit ethernet ve benzeri ço¤u ifllev yonga MHz DDR SDRAM, DDR2 taraf›nda
setleri içerisine eklenmifltir. Intel sistemlerin- ise PC5300 olarak da an›lan 667 MHz’lik DDR
de yonga seti ayn› zamanda bellek denetçisi- SDRAM’dir. Her iki bellek türünde de daha
ni de içinde bar›nd›r›r (AMD64 sistemlerinde düflük ve daha yüksek frekanslarda çal›flan
ise bellek denetçisi ifllemci içine yerlefltiril- ürünler mevcut. Yaln›z burada küçük bir hat›r-
mifltir) latma yapal›m: AM2 soketinde DDR2 bellek
Yonga setleri güncel bilgisayar sistemlerin- kullanan ifllemciler için h›zdan önce düflük
de iki parçadan oluflur: Birincisi kuzey köprü- gecikme süresine sahip bellekleri öneririz.
sü dedi¤imiz, grafik veriyolu denetçisi (bazen Bellek denetçisi ifllemci içinde oldu¤u ve bel-
de tümleflik grafik ifllemcisi), ifllemci ve bel- lekler do¤rudan ifllemciye ba¤l› oldu¤u için
lek aras›ndaki denetimi sa¤layan parçad›r. Di- veriye eriflim için geçen süre, aktar›lan veri-
¤eri ise güney köprüsü olarak an›lan ve sis- nin ak›fl h›z›ndan daha önemli olabiliyor.
temdeki tüm ba¤lanabilirlik seçeneklerini Her iki taraf da DDR2 bellek kullan›m›na
(PCI Express yuvalar›ndan tümleflik FireWire
denetçisine kadar) belirleyen yongad›r.
Yeni nesil üst seviye anakartlar›n hepsinde
RAID, SATA, gigabit ethernet, tümleflik ses
ifllemcisi gibi bileflenler yer al›yor ama ileri bir
tarihte yeni bir bileflen için yere ihtiyac›n›z
olabilir? Bir anakart almadan önce ihtiyaçlar›-
n›z› gözden geçirin. E¤er ileride çift grafik
kart›na terfi etmeyi düflünüyorsan›z, buna uy-
gun bir anakart (ATI CrossFire veya Nvidia SLI
destekleyen) alman›z gerekiyor. Di¤er taraf-
Grafik Kart›
‹nce Dokunufllarla
Performans
Sisteminize büyük veya küçük müdahaleler yaparak çal›flma
fleklini iyilefltirebilirsiniz! So¤utun, Sessizlefltirin, H›zland›r›n!
Berkin BOZDO⁄AN / berkin@byte.com.tr
So¤utun!
Bilgisayar› so¤utmak, en temelinde ifllemciyi
etkin so¤utmaktan geçer. Bunun için kocaman
fanlar, devasa bak›r ›s› emiciler ve art›k anakar-
ta neredeyse 1 kiloya varan yükler bindirip k›-
racakm›fl gibi büken so¤utucular kullanman›za
gerek de olmad›¤›n› eklemeliyiz. Sistemin için-
Bunlara de do¤ru flekilde yerlefltirilmifl basit bir so¤u-
Dikkat! tucu günümüzde piyasada son kullan›c›n›n be-
Ka¤›t üzerinde oldukça ¤enisine sunulmufl ifllemcileri so¤utmaya ye-
baflar›l› olan s›v› so¤utma ter. Yüksek kapasiteli so¤utma yöntemleri an-
sistemleri, evimizde kura- cak sistemleri zorlad›¤›m›z noktalarda bizlerin
ca¤›m›z hâle gelse de ba- ifline yarayacakt›r. Di¤er taraftan, su so¤utma
z› noktalara dikkat et- yöntemleri verimli ve sessiz so¤utma yetenek-
mekte fayda var. Öncelik- leriyle çok çekici durumdalar. Gerçi bir miktar
le kul-land›¤›m›z parçala-
bak›m istiyorlar fakat getirdikleri serinlik yan›n-
r›n (e¤er farkl› üreticiler-
den geli-yorsa) birbirleriy- da bunu dert etmezsiniz. bestçe geziniyorlar. ‹fl bu ya, nerede bir elek-
le uyumlu olup olmad›¤›- Su veya genel anlamda sivili so¤utma sistem- tronik eflya görseler hemen onun yan›nda biti-
n› denetle-meliyiz. Bunun lerinde temel iflleyifl basit: Is› yayan yerin (bilgi- veriyorlar. An›nda yap›fl›p ayr›lmak nedir bilmi-
yan›nda parçalar aras›n- sayarlarda sistem veya grafik ifllemcileri) üzerine yorlar. Toz zerrecikleri girmemeleri gereken
daki ba¤lan-t›lar› müm- yerlefltirilen s›v› blo¤u, ›s› kayna¤› üzerinden ›s›y› yerlere girip her yeri t›kayabilecek kadar da us-
kün oldu¤u derecede dik- emerek içinden akmakta olan s›v›ya aktar›yor. S›- talar. Çöldeki kum f›rt›nas›nda kum yutmama-
katli flekilde de-netlemek-
v›lar›n ›s› tafl›ma yetene¤i de oldukça iyi oldu¤u n›z ne kadar zorsa bir “temiz oda” haricinde
te fayda var. Malum,
e¤er su kaça¤› olur-sa için sürekli olarak ifllemcideki ›s› al›nm›fl oluyor. bilgisayar›m›z›n da toz kapmamas› da o kadar
belki evi su basmaz; ama Sistemde dönen s›v› da s›v› blo¤u üzerinden he- olas›d›r.
sisteminizde zaman-s›z men sonra radyatörlere gidiyor. Burada düflük
bir yenileme yapmak zo- devirli sessiz bir fan taraf›ndan da s›v› so¤utula- Tozu Dumana Katacak
runda kalabilirsiniz. rak pompan›n deposuna doluyor ve tekrar su Yüzlerce F›rça Darbesi
S›v› so¤utma sistemle- blo¤u üzerine do¤ru yolculu¤a ç›k›yor. E¤er sisteminizi birkaç ayd›r temizlemiyorsan›z
rinde belirli bir risk ald›-
Burada anlat›lan basit düzenek, araya daha her taraf toz duman olacakt›r. Bunun yerine her
¤›-n›z› söyleyebiliriz. Ne
de olsa klasik haval› so- farkl› ve çeflitli bileflenler yerlefltirilerek çeflit- parçay› bilgisayardan, etrafa fazla toz ç›kmama-
¤ut-ma yöntemlerinde lendirilebilir. Örne¤in, kulland›¤›n›z pompa ye- s› için bir elektrik süpürgesi deste¤inde ç›kart›p
kullan›lan ›s› emici ve terince güçlüyse sistemdeki di¤er ›s› odaklar›- tozlar›n› alabilirsiniz. Bunun ard›ndan kasadaki
üfleyici ikilisi çal›flmad›- n› da bertaraf edebilirsiniz, ifllemciye uyan so- fanlar› yerlerinden sökerek eski bir difl f›rças›yla
¤›nda veya bozuldu¤un- ¤utma bloklar› oldu¤u gibi, grafik ifllemcisi için kenarlar›nda kalan yap›flm›fl toslar› temizleyebi-
da en fazla sisteminiz ifl- de kullan›labilecek olan özel so¤utucu bloklar lirsiniz. Ayr›ca grafik kart›n›n fan›n› ve varsa ku-
lemci üzerindeki afl›r›
bulmak mümkün. Tabii bu bloklar›n, e¤er ekle- zey köprüsündeki fanl› so¤utucuyu tozlardan
›s›nmandan ötü-rü ken-
disini kapat›r. Burada me yapmay› düflünürseniz, sat›n ald›¤›n›z ilk difl f›rças› yard›m›yla ar›nd›rman›z kafa sa¤l›¤›n›-
ise oluflabilecek bir y›r- so¤utma sistemine uyumlu olup olmad›¤›n› da z› olumlu yönde etkileyecektir.
t›k veya çatlak sistemi araflt›rman›z gerekecektir. Üreticiler öyle ilginç Bu ifllemlerden sonra makinenizi tekrar bir-
kullan›lmaz hale getire- ürünler sunuyor ki, sistemin her yerini birkaç lefltirebilirseniz sesin kulakla fark edebilece¤i-
bi-lir. S›kça bak›m yap- radyatör ve birkaç s›v› blo¤u ile birkaç metre niz ölçüde azald›¤›n› hissedeceksiniz. Di¤er ta-
mak ve sistemi s›namak boru döfleyerek so¤utabiliyorsunuz. Ayr›ca bu raftan toz öyle sinsi bir düflman ki, siz ne kadar
bu se-beple önemli bir
sistemi besleyecek fazladan s›v› depolar› ve kaliteli ürünler kullan›rsan›z kullan›n, ne kadar
ayr›nt›d›r. Ayr›ca ani ›s›
de¤iflimle-ri borular üze- arada ak›fl› gösteren parçalar da cabas›. s›k bak›m yaparsan›z yap›n, o yine kulland›¤›n›z
rinde terleme yapabilir. fanl› ürünlerde kal›c› hasarlar b›rakmak için elin-
En gizli tehli-ke de bu ol- Sessizlefltirin den geleni yapacakt›r. Ve ço¤u zaman birkaç y›-
sa gerek. Bilgisayar›n›z›n en büyük dostu ve sizin en bü- l›n› doldurmufl her so¤utucu gere¤inden fazla
yük düflman›n›z olan toz zerreleri havada ser- ses ç›kartmakta tutarl› flekilde ›srar edecekti.
rafik kartlar› güncel oyunlar› oynayabilme- overclock, yamaç paraflütünden ald›¤›n›z heyeca-
1 2 3
Settings K›sm›ndaki Ayarlar 4. Startup: Her bafllang›çta yüklenecek bir profil seçebilirsiniz.
1. Overclocking: Ayg›t›n detaylar›n› ve h›zlar› art›r›rken uyula- Bu flekilde her defas›nda tekrar ayar yapman›za gerek kalmaz.
cak kurallar› görebilirsiniz. Birinci seçenek kayd›rma çubu¤unu 5. 3D Detection: Üç boyutlu hesaplama gerektirecek bir uy-
çekti¤iniz anda saat h›z›n› de¤ifltirmenize olanak verirken gulama bafllad›¤›nda ve sonland›r›ld›¤›nda, belirli profilleri et-
üçüncü seçene¤i seçti¤inizde saat h›zlar›n› belirli bir aral›kta kin hale getirmenizi ve baz› uygulamalar› çal›flt›rman›z› sa¤lar.
hareket edecek flekilde kilitlemifl olursunuz.
6. Driver Tweaks: Sürücünün ince ayarlar›n› (eflyönsüz süz-
2. Artifact Scanning: Burada afl›r› yüklenme sonucu oluflabi- me veya detay seviyesi gibi) buradan yapabilirsiniz.
lecek hesaplama hatalar›n›n taranmas›nda kullan›lacak olan
süreleri ve tarama aflamas› kurallar›n› belirleyebilirsiniz. 7. Miscellaneous: Buradan yaz›l›mla ilgili baz› ayarlar› yapabi-
lirsiniz. Örne¤in listede ad› geçen kartlardan birine sahipseniz
3. Gamma Control: Ekran parlakl›¤›n› ayarlayabilirsiniz. h›z kilidini buradan kald›rabilirsiniz.
a b
c d e f g 5
7 6
Overclock Zaman›
Biraz fazla h›z›n er yerde görüyoruz, bir overclock ak›m›d›r lemin en çok uyguland›¤› bileflenler ise tabii ki bil-
zarar› yok;
tabii denetim
H gidiyor. Bu konuda overclock iflleminin al-
t›nda yatan düflünceyi ve uygulama yön-
temlerini sizlere anlataca¤›z. Burada anlatacaklar›-
gisayar›n›z›n ifllemcisi, belle¤i ve grafik kart›. Bu
bileflenler oyun ve sistem performans› üzerine en
çok etki eden bileflenler olduklar› için kullan›c›lar›n
alt›nda oldu¤u m›z, uygulamasan›z bile bilgisayar içindeki baz› yo¤un “ilgisine” maruz kal›yorlar. Kullan›c›lar da
sürece. mekanizmalar›n iflleyiflini kavramak aç›s›ndan hakl› elbet; sürat mutluluktur.
önemli oldu¤unu düflünüyoruz.
Overclock, bilgisayardaki bileflenlerin özgün h›z- Neden Yap›l›yor?
lar›ndan daha yüksek h›zlarda çal›flmaya zorlan- Çünkü kimsenin ifli gücü yok, gibi yüzeysel bir
malar›d›r. Bilgisayarda bütün bileflenlerin referans aç›klama yersiz ve yanl›fl olacakt›r. Bilakis, bu sis-
ald›¤› bir saat vuruflu üreteci vard›r. Bu saat vuru- temdeki bileflenleri oldu¤undan h›zl› çal›flt›rmak
flunu temel alan di¤er bileflenler kendilerini buna için tüketicilere sa¤lanan birçok ürün, kendi adlar›-
göre ayarlarlar. Bu “saat üreteci” kavram›n›n varl›- na bilgi ve iletiflim teknolojileri içinde önemli bir ifl
¤›ndan dolay› bu iflleme overclock, yani afl›r› saat kolu oluflturmufl durumda. Özel bellekler, özel
h›z› kullanma gibi bir isim veriliyor. Dilimizde h›z anakartlar, özel so¤utucular, özel güç kaynaklar› ve
afl›rtma fleklinde de an›labilen bu ifllem birçok hatta özel kasalar… Bu ürünler bir arada kullan›c›-
farkl› bilgisayar bilefleni için kullan›labiliyor. Bu ifl- lar›n yaln›zca sistemlerini daha baflar›l› flekilde h›z-
www.byte.com.tr