LOJİK DEVRELER

KOMBİNEZONSAL LOJİK DEVRE SENTEZİ

Bazı MSI ve LSI Elemanlarla devre sentezi

Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Dr. Öğr. Ü.
Murathan ALPAY

1
 Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı devrelerinin
SSI elemanlarla tasarım örnekleri
Yarı toplayıcının doğruluk tablosu:
A B S Cout S  f ( AB ) için Karnaugh diyagramı:
0 0 0 0
𝐴 0 1
0 1 1 0 𝐵
1 0 1 0
1 1 0 1 0 0 1
C  f ( AB ) için Karnaugh diyagramı:
1 1 0
𝐴 0 1
𝐵 S  AB ' A ' B
0 0 0 C  AB

1 0 1 2
 Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı devrelerinin
SSI elemanlarla tasarım örnekleri
Yarı toplayıcının devre tasarımları:
A A
B B
A
B S S S
A A
B B
A
B C
A A
B C C
B

A A
B B
S S

A C A C
B B
3
 Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı
devrelerinin SSI elemanlarla
tasarım örnekleri
Tam toplayıcının doğruluk tablosu:
A B Cin S Cout S  f ( ABCin ) için Karnaugh diyagramı:
0 0 0 0 0
𝐴𝐵
0
0
0
1
1
0
1
1
0
0
Cin 00 01 11 10
0
1
1
0
1
0
0
1
1
0
0 1 1
1 0 1 0 1
1 1 0 0 1 1 1 1
1 1 1 1 1

S  A ' B ' Cin  A ' BCin ' ABCin  AB ' Cin '  Cin ( A ' B ' AB )  Cin '( A ' B  AB ')
S  Cin ( A  B ) ' Cin '( A  B )  ( A  B )  Cin 4
 Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı
devrelerinin SSI elemanlarla
tasarım örnekleri
Tam toplayıcının doğruluk tablosu:
A B Cin S Cout C  f ( ABCin ) için Karnaugh diyagramı:
0 0 0 0 0
0 0 1 1 0 𝐴𝐵
0 1 0 1 0 Cin 00 01 11 10
0 1 1 0 1
1 0 0 1 0 0 1
1 0 1 0 1
1 1 0 0 1
1 1 1 1
1 1 1 1 1
Cout  AB  BCin  ACin  AB  A ' BCin  AB ' Cin
Cout  AB  Cin ( A  B ) 5
Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı
devrelerinin SSI elemanlarla
tasarım örnekleri
Tam toplayıcının devre sentezi:
S  ( A  B )  Cin
Cout  AB  Cin ( A  B )

A
B S

Cout
Cin

6
Bir bitlik yarı ve tam toplayıcı
devrelerinin SSI elemanlarla
tasarım örnekleri
Tam toplayıcının devre sentezi:
S  ( A  B )  Cin
Cout  AB  Cin ( A  B )

A S
Yarı Yarı
Toplayıcı Toplayıcı
B
Cout

Cin

7
Paralel toplayıcı MSI elemanı
hücresel tasarım örneği

8
 Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
n girişli 2n çıkışlı lojik devreler olup (n X 2n)’lik dekoder olarak
adlandırılırlar. n adet girişin alabileceği her bir giriş
permütasyonu için çıkışlardan aktif ‘1’ dekoder ise yalnızca bir
tanesi 1, diğerleri 0 olur, aktif ‘0’ dekoder ise yalnızca bir tanesi
0, diğerleri 1 olur. Aktif ‘1’ dekoder çıkışları minterimleri verir,
aktif ‘0’ dekoder çıkışları makterimleri verir.

9
Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
C Y0
B Y1
A D Y0 D Y0
Y2 C Y1 C Y1
Y3 B Y2 B Y2
A A
Y3 Y3
Y4 Y4 Y4
Y5 Y5 Y5
Y6 Y6 Y6
Y7 Y7 Y7
Y8 Y8
Y9 Y9
C Y0 Y10 Y10
B Y1 Y11 Y11
A Y12 Y12
Y2 Y13
Y13
Y3 Y14 Y14
Y4 Y15 Y15
Y5
Y6
Y7
10
 Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Uygun bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   3, 4, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

11
 Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Uygun bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   3, 4, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

C Y0
B Y1
A
Y2
Y3
Y4
Y5
Y6
Y7

12
Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Aktif "1" çıkışlı bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   0,1, 2, 5, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

13
Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Aktif "1" çıkışlı bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   0,1, 2, 5, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

C Y0
B Y1
A
Y2
Y3
Y4
Y5
Y6
Y7

14
Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Aktif "0" çıkışlı bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   0,1, 2, 5, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

C Y0
B Y1
A
Y2
Y3
Y4
Y5
Y6
Y7

15
 Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Uygun bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   0, 3,8,12 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

16
 Kod Çözücü (Dekoder) MSI
elemanı
Uygun bir dekoder kullanarak
f ( x3 , x2 , x1 )   0, 3,8,12 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

D Y0
C Y1
B Y2
A
Y3
Y4
Y5
Y6
Y7
Y8
Y9
Y10
Y11
Y12
Y13
Y14
Y15

17
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
2n girişli, n adet seçici girişine sahip tek çıkışlı lojik devreler
olup (2nX1)’lik MUX olarak adlandırılırlar. Seçici
girişlerinden verilen kod hangi giriş indisine karşı düşüyorsa
o girişi çıkışa yönlendirirler. Bu işlem, birçok kanaldan gelen
verilerden birini seçip çıkışa o kanalı yönlendirmek şeklinde
de düşünülebilir.

I0
I0 I1
I1
2X1 I2 4X1
Y Y
MUX I3
MUX
S
S1 S0

18
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
I0
I0 I1
I1 I2
I2 I3
I3 I4
I4 8X1 Y I5
I5
MUX I6
I6 I7 16X1 Y
I7 I8 MUX
I9
S2 S1 S0 I10
I11
I12
I13
I14
I15 S3 S2 S1 S0

19
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
1) 8X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
I0
I1 0 0 0 0
I2 0 0 1 1
I3
0 1 0 1
I4 8X1 Y 0 1 1 0
I5
I6
MUX 1 0 0 0
I7 1 0 1 0
1 1 0 1
S2 S1 S0 1 1 1 1

20
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
1) 8X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 1
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 0
1 1 0 1
1 1 1 1

21
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
2) 4X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
I0 0 0 1 1
I1 0 1 0 1
I2 4X1 Y 0 1 1 0
I3
MUX 1 0 0 0
1 0 1 0
S1 S0
1 1 0 1
1 1 1 1

22
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
2) 4X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 1
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 0
1 1 0 1
1 1 1 1

23
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
2) 4X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 1
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 0
1 1 0 1
1 1 1 1

24
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
3) 2X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
I0
I1
2X1 0 0 1 1
Y
MUX 0 1 0 1
S 0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 0
1 1 0 1
1 1 1 1

25
 Seçici(Çoklayıcı)
(Multiplexer)(MUX) MSI elemanı
3) 2X1 mux ve gerekirse ilave lojik kapı ya da kapılar kullanarak
f ( x1 x2 x3 )   1, 2, 6, 7 fonksiyonunu gerçekleyiniz?

x1 x2 x3 f(x1x2x3)
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 1
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 0
1 1 0 1
1 1 1 1

26
 ROM(Read-Only Memory) LSI
elemanı
n girişli, m çıkışlı lojik devreler olup (2nXm)’lik
ROM olarak adlandırılırlar. Bellek yapısında olup
kombinezonsal bir bellek elemanıdır.

27
 ROM(Read-Only Memory) LSI
elemanı
1) Kolaylık açısından 2 adet 2 değişkenli aşağıdaki
fonksiyonları gerçekleyen bir ROM düşünülsün:

Adres x1 x2 F1 F2 Kelime
0 0 0 0 1 1
1 0 1 1 0 2
2 1 0 1 1 3
3 1 1 1 0 2

28
 ROM(Read-Only Memory) LSI
elemanı
Adres x1 x2 F1 F2 Kelime
1) 0 0 0 0 1 1
1 0 1 1 0 2
2 1 0 1 1 3
3 1 1 1 0 2

29
 ROM(Read-Only Memory) LSI
elemanı
2) Sıfırdan yediye kadar sayıların karelerini alan
bir devre ROM elemanıyla nasıl gerçeklenir?
Adres x1 x2 F1 F2 Kelim
e
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1
2 0 1 0 0 0 0 1 0 0 4
3 0 1 1 0 0 1 0 0 1 9
4 1 0 0 0 1 0 0 0 0 16
5 1 0 1 0 1 1 0 0 1 25
6 1 1 0 1 0 0 1 0 0 36
7 1 1 1 1 1 0 0 0 1 49
30
 ROM(Read-Only Memory) LSI
elemanı
2)

31
 PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
n girişli, m çıkışlı lojik devreler olup (nXm)’lik PLA
olarak adlandırılırlar. Yine kombinezonsal bir bellek
bellek yapısında olup ROM’a göre iç yapısı daha
sadedir ve de esnek şekilde indirgeme yapılarak
programlanabilir.

32
PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
PLA iç yapısı programlama örneği:
Aşağıdaki doğruluk tablosu ile verilen çıkış fonksiyonlarını indirgeyerek
PLA’nın iç yapısında nasıl programlarını kolay çizim ile gösteriniz?

x1 x2 x3 F1 F2
0 0 0 0 0
0 0 1 0 0
0 1 0 0 0
0 1 1 0 1
1 0 0 1 0
1 0 1 1 1
1 1 0 0 0
1 1 1 1 1

33
 PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
Aşağıdaki doğruluk tablosu ile verilen çıkış fonksiyonlarını indirgeyerek
PLA’nın iç yapısında nasıl programlarını kolay çizim ile gösteriniz?

F1  x1 x2 ' x1 x3

F2  x1 x3  x2 x3

34
 PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
Aşağıdaki doğruluk tablosu ile verilen çıkış fonksiyonlarını indirgeyerek
PLA’nın iç yapısında nasıl programlarını kolay çizim ile gösteriniz?
Fonksiyonlar için gereken çarpım terimleri: 1) x1 x2 ' 2) x1 x3 3) x2 x3

x1 x2 x3 F1 F2
𝑥1 𝑥2 ′ 1 0 - 1 -
𝑥1 𝑥3 1 - 1 1 1
𝑥2 𝑥3 - 1 1 - 1

PLA program tablosu örneği

35
 PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
Aşağıdaki doğruluk tablosu ile verilen çıkış fonksiyonlarını indirgeyerek
PLA’nın iç yapısında nasıl programlarını kolay çizim ile gösteriniz?
Fonksiyonlar için gereken çarpım terimleri: 1) x1 x2 ' 2) x1 x3 3) x2 x3

36
 PLA(Programmable Logic Array)
LSI elemanı
Aşağıdaki doğruluk tablosu ile verilen çıkış fonksiyonlarını indirgeyerek
PLA’nın iç yapısında nasıl programlarını kolay çizim ile gösteriniz?
Fonksiyonlar için gereken çarpım terimleri: 1) x1 x2 ' 2) x1 x3 3) x2 x3

37