See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/283638938

THE INFLUENCE OF FEEDING SLUDGE CHARACTERISTICS ON METHANE

YIELD IN BIOGAS DURING ANAEROBIC SLUDGE DIGESTION

Article · January 2015

CITATIONS READS

0 77

6 authors, including:

Biljana Isić Srdana Kolakovic

University of Novi Sad
7 PUBLICATIONS   5 CITATIONS   
6 PUBLICATIONS   28 CITATIONS   
SEE PROFILE
SEE PROFILE

Maja Sremački
University of Novi Sad
31 PUBLICATIONS   65 CITATIONS   

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

Project III 46009 - Ministry of Education, Science and Technological Development, Republic of Serbia View project

Phos-Force View project

All content following this page was uploaded by Maja Sremački on 10 November 2015.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 Zavisnost prinosa metana u biogasu od karakteristika napojnog mulja pri
anaerobnoj digestiji

Šugar Đerđ1, Isić Biljana1, Gligor Gelert1, Kolaković Srđana2, Sremački Maja2, Kovačević Srđan2.
1
JKP „Vodovod i kanalizacija“, Subotica
2
Fakultet tehničkih nauka, Novi Sad

Rezime
Proces anaerobne stabilizacije različitih otpadnih materija je jedan od najstarijih načina obrade
čvrstih, pogotovo bioloških, materija. Ona podrazumeva mikrobiološku razgradnju organskih
materija u odsustvu kiseonika. Prilikom procesa anaerobne digestije različite grupe
mikroorganizama razgrađuju prisutne organske materije u anaerobnoj sredini pri čemu dolazi do
proizvodnje same biomase i smeše različitih gasova u obliku biogasa. Sam proces anaerobne
digestije se može podeliti na nekoliko faza od kojih svaka zahteva prisustvo određene grupe
mikroorganizama.
Cilj ovog rada je da se prikaže uticaj količine organskih materija koje se razgrađuju anaerobnom
digestijom na količinu metana u proizvedenom biogasu. Rezultazi merenja se odnose na perion od
juna do oktobra 2014.godine na PPOV grada Subotice.

Ključne reči: anaerobna digestija, biogas, napojni mulj;

The influence of feeding sludge characteristics on methane yield in biogas during

anaerobic sludge digestion

Šugar Đerđ1, Isić Biljana1, Gligor Gelert1, Kolaković Srđana2, Sremački Maja2, Kovačević Srđan2.
1
JKP „Vodovod i kanalizacija“, Subotica
2
Fakultet tehničkih nauka, Novi Sad

Abstract
The anaerobic digestion process is one of the oldest methods used for solids stabilization, especially
biosolids. This process consists of organic matter decomposition by microorganisms in an oxygen-
free environment. During this process microorganisms derive energy and grow by metabolising
organic material in an anaerobic environment resulting in the production of biogas. The anaerobic
digestion process can be subdivided into a few different phases, each requiring its own
characteristic group of microorganisms.
The aim of this paper is to present the influence of organic matter quantity feed to the digesters, on
the methane content in the produced biogas. The results in this research are gathered at the WWTP
in Subotica, from june to october in the year 2014.

Key words: anaerobic digestion, biogas, feeding sludge;

UVOD

Jedan od najstarijih načina stabilizacije čvrstih, pogotovo bioloških, materija jeste anaerobna
digestija. Ona podrazumeva mikrobiološku razgradnju organskih materija u odsustvu kiseonika
(Tchobanoglous i dr, 2003). U prirodi je proces mikrobiološke razgradnje mnogih materija u
odsustvu kiseonika široko rasprostranjen i javlja se u različitim sredinama. Princip procesa
anaerobne digestije se može koristiti za obradu različitih otpada koji nastaju u prehrambenoj
industriji, u naseljenim mestima kao komunalni čvrsti otpad, zatim u poljoprivredi u obliku
različitog životinjskog otpada, kao i prilikom prečišćavanja industrijskih ili komunalnih otpadnih
voda. Obrada otpada anaerobnom digestiojom ima mnoge prednosti u odnosu na druge metode
obrade (Ward i dr, 2008):

1. Manja proizvodnja mulja u odnosu na aerobnu obradu;

2. Uspešna obrada muljeva sa sadržajem suve materije ispod 40%;
3. Efikasnije uklanjanje patogenih organizama;
4. Minimalna emisija gasova u atmosferu;
5. Kao krajnji proizvod se dobija mulj koji bi mogao da se koristi kao đubrivo;
6. Smanjenje odnošenja biorazgradivog otpada na deponije;
7. Proizvodi se biogas, koji kasnije može dalje da se upotrebi;

Prilikom procesa anaerobne digestije različite grupe mikroorganizama razgrađuju prisutne

organske materije u anaerobnoj sredini pri čemu dolazi do proizvodnje same biomase i smeše
različitih gasova u obliku biogasa. Sam proces anaerobne digestije se može podeliti na četiri faze od
kojih svaka zahteva prisustvo određene grupe mikroorganizama:

Slika 1. Uprošćen grafički prikaz faza anaerobne digestije

1. Hidroliza: konverzija nerastvornih biopolimera u rastvorljive organske materije;
2. Acidogeneza: konverzija rastvorenih organskih materija u isparljive masne kiseline i
ugljen-dioksid;
3. Acetogeneza: konverzija isparljivih masnih kiselina u sirćetnu kiselinu i vodonik;
4. Metanogeneza: konverzija sirćetne kiseline i ugljen-dioksida i vodonika u metan;

Uprošćen grafički prikaz nabrojanih faza je dat na slici 1. U prvoj fazi određena grupa
bakterija proizvodi enzime koji vrše hidrolizu i konverziju rastvorenih organskih materija u
isparljive masne kiseline i alkohole. Druga grupa bakterija učestvuje u fazi acetogeneze pri čemu se
isparljive masne kiseline i alkoholi konvertuju u sirćetnu kiselinu, vodonik i ugljen-dioksid. U
poslednjoj fazi bakterije odgovorne za metanogenezu prevode sirćetnu kiselinu ili vodonik i ugljen-
dioksid u metan (Reith i dr, 2003).

Najvažniji faktori koji utiču na proces anaerobne digestije su (Tahal, 2008):

1. Temperatura sredine;
2. pH vrednost sredine;
3. Mešanje mulja;
4. Koncentracija inhibirajućih materija;
5. Dinamika ubacivanja svežeg napojnog mulja;
6. Promene opterećenja napojnog mulja;

Na Postrojenju za prečišćavanje otpadnih voda grada Subotice se nalaze dva identična

digestora u kojima se odvija proces jednostepene anaerobne digestije pod mezofilnim uslovima i u
ovom radu će biti reči isključivo o ovom tipu procesa. Temperatura pri kojoj se odvija anaerobna
digestija je između 34 i 36◦C, pri vrednosti pH između 6,8 i 7,2. Mešanje mulja se vrši uduvavanjem
biogasa u digestore u određenim vremenskim intervalima, kako bi se održavala homogenost mulja u
digestorima. Pod normalnim uslovima je ukupna količina napojnog mulja koja se ubacuje 200
m3/dan, međutim stvarna količina mulja koja se šalje na anaerobnu obradu u digestorima varira u
određenim granicama. Količina i kvalitet napojnog mulja u posmatranom periodu su prikazani u
ovom radu.

METODOLOGIJA RADA

Merenja kvaliteta napojnog mulja i biogasa su vršena u periodu između juna i oktobra 2014.
godine. Napojni mulj predstavlja smešu ugušćenog primarnog i ugušćenog viška aktivnog mulja. U
ovim muljevima je određivana koncentracija ukupne suve mase, kao i sadržaj organskih materija u
njima. Koncentracija suve mase se određuje sušenjem mulja na 105◦C, a sadržaj organskih materija
se dobija kao gubitak žarenjem suve mase na 600◦C. Na osnovu karakteristika pojedinačnih
muljeva, izračunava se koncentracija suve mase i sadržaja organskih materija ukupnog napojnog
mulja. Iz dobijenih vrednosti i na osnovu ukupne količine napojnih muljeva se dobijaju količine
organskih materija koje su unete u digestore i podvrgnute anaerobnoj razgradnji.

Prenosivim analizatorom za sastav proizvedenog biogasa je moguće pratiti promenu

procenta metana u biogasu. Pored metana se određuje i sadržaj ugljen-dioksida i vodonik-sulfida u
biogasu. Praćenje kvaliteta biogasa je važno ne samo za praćenje procesa anaerobne digestije već i
radi očuvanja opreme na Postrojenju.

REZULTATI ANALIZA

Rezultati analiza su dati u tabeli 1, gde su date prosečne količine organskih materija i
prosečan sadržaj metana u biogasu na nedeljnom nivou. Tokom 21 nedelje su praćene promene u
periodu od juna do oktobra. Ovaj period je odabran jer obuhvata intervale u kojima je u digestore
ubačena veća količina ugušćenog mulja od projektovane, a takođe obuhvata i intervale gde tokom
nedelju dana nije uopšte ubacivan mulj u digestore.
 Tabela 1. Karakteristike napojnog mulja i sadržaj metana u biogasu

Slika 2 grafički prikazuje promenu dnevne količine organskih materija koje su podvrgnute
anaerobnoj digestiji u posmatranom periodu, odnosno, promenu procenta metana u biogasu u istom
periodu. Pošto je potrebno nekoliko dana da bi se primetila promena, merenje sastava biogasa je
vršeno nedelju dana nakon unošenja navedene količine organskih materija.

Slika 2. Grafički prikaz promene sadržaja metana u biogasu i

količine organskih materija u napojnom mulju tokom 21 nedelje
 ZAKLJUČAK

Projektom je predviđena ukupna količina organskih materija iz napojnih muljeva koja se

ubacuje u digestore oko 7 tORG/dan. Iz priloženih rezultata se jasno vidi da je tokom posmatranog
perioda došlo do velikih varijacija u količini organskih materija koje su podvrgnute anaerobnoj
obradi od čak 0 tORG/dan, pa sve do 9 tORG/dan. Ovako širok opseg nije pogodan za jedan biološki
proces jer predstavlja udare, međutim pažljivim praćenjem ostalih parametara se proces drži pod
kontrolom. Činjenica da je procenat metana u biogasu sve vreme bilo oko 60%, što je normalna
vrednost za ovakav proces, ukazuje na stabilnost procesa. Ukoliko bi došlo do većih odstupanja od
te vrednosti, bilo bi neophodno preduzeti odgovarajuće mere.

LITERATURA

1. Ward A. J,Hobbs P. J, Holliman P. J, Jones D. L. (2008): Optimization of the anaerobic

digestion of agricultural resources, Bioresource Technology, 7928-7940;
2. Reith J. H, Wijffels R. H, Barten H. (2003): Bio-methane and bio-hydrogen: status and
perspectivesof biological methane and hydrogen production, Dutch Biological Hydrogen
Foundation – NOEM;
3. Tahal d.o.o. (2008): Glavni projekat – linija vode, Rehabilitacija i dogradnja postrojenja za
prečišćavanje otpadnih voda opštine Subotica, knjiga SL 1 – opšti deo, Sveska 1, Procesno-
tehnološki deo-tehnološki proračuni;
4. Tchobanoglous G, Burton F. L, Stensel H. D. (2003): Wastewater Engineering: Treatment
and Reuse (Fourth Edition), McGraw-Hill Inc;

View publication stats