Professional Documents
Culture Documents
KS CompraventaBonivento
KS CompraventaBonivento
so opueno sofam ef & opurear a ered s0 pepmageqat e| anb ysopuanua
‘25 ‘ayawiataraStsu0o ‘K “ayteydope j= sod epraiola pies peisaiod vuned vy anb
oasond “xouayy 2p O81P9D- 6861 FP LEL CL FP £6 oo Te emdaoaxd of
cuoo ‘uorarpuoa ws9 soruaraqut sauo}e3h go & soU2aH9p so] Yoo ouanSo|ofty @
aaped 9p 2 9 uptadope mj ap emtSuo 2s anb uproeyar 7 -pep2 ap 1ouaur oxndope
offy fe away ayaexdope axped je uororqryosd esa xapuarxa 2qop 2s UsIqUIE],
cuppounsar eso opus ap aoare ‘aaqunog [9 anb onde pessnod wunad
[avon sure opt ‘Coy axa =u operanade um BotAra OTUs Me UOrorqOKT
2[ ab pe agq‘orparop aso eypaou0o 2s OU axpeus ¥]¥ ‘pesayod Bay “IDNA op
‘opie geq ‘aypad yo atuouros ourtuox oyDarop [a exe "uoLootgsn/ wuld soureUoOLS
~mouneurENXao Teme ofry Te muay cape ey O BOON Te wpa sped
[P- pasoqod wuned y esata o ua onb amped je epuaar vos o“epevoce! upiaqiuaud
‘iso ap uproar & eouepanand | aagos soomgiH]SemapadsyTe soe apnae 2815
-uprorgosd ap oper omstun
eu2 z0uanr oft ye array meso axpeut K amped “Soyfa op oun LOD
‘epeiggjao 398 epond onb wzed peprnyodo refap urs ‘somped
‘epuaudwos uotorgimoad ey “$7 oftorre ns 2 “puGT OP OC8E
owi0o fr “eyunfuo> wusxoy wa peysaiod euted v] sayepaquod fv ayuoMLE|RTed “of FO
MOTEFAT Sus wa Yalu Bf { aaquioy Jo an pepyens e] as1200/qe150 Te “COTY
fry aauaxy peysaiod euped Zj vBuay anb axpeus o axped jo axyU9 eA
yrjoxd ap oreo oroadse un emmasaad ‘gg6y ap cp ar] e| Woo eyuouRE a
3yHE JP anb sowso0uenssp ON ‘peppedeour x ap uoenduy ~)
‘ofois wr ugiagiyoxd
tas offs anb fepo8ou upioejar wun » ojamcouooas Je JaenoH2x stapod 00 fe
suas saavDVaVONE
tra popruoed vj epereyaop so 0 “ermouacEN ofiy cwso> opIrot:
‘anb sou2u un Woo puoaesditoo 2p cyenitoo tn waqs[30 BUOSIA
Say-om sna “es peprusad vj cwwowteiopaf opexe|zep oC e| sod sowsenaud
00a [9 oprenpaud eXey 08 opuend feanyeu
rojo aso aub oxago So x “Saouzarue sveU| UO
od wined 2 opgotos eewo eruowENeUrENx
‘olny fo & oxpeur v] anc9 wun v| JouRaTe ZcgL O|NARTE jap uptoramrd ef eub
“quod 0:49 outoo ‘euodu0o onsq-peisoiod ened ‘pxoUe ugroeomey sat
sod ‘anan onb of expour 9] $9 TemyeU o [etuounaearenx® offy op sopaNep Ue
9 ou orb oysond ‘apqsvatso e1ns9x 02m
oer aupeMtF] 2p o1w09 axped jap
vuned oy opnawios exanoa os une amb oft pe uoiaepax ua
‘sorpes upioiaqyoud vy op aouvaye [2 enbsod “vores [p
aiped eeuosouous ‘7cgy oman opweno sroep apy ‘seaped so vopuaumeytmfa0.
‘epuodsesi00 peysaiod euujed v[ ap olsiazala ta anb vegas auemresasdxo
anb “p16 a O78 189EC TP #2 OTNANTE 9 wo uoroPrOouCh
sofean axoynbpe “aipad fap mex e pessrod ned w| oprpsou09
LB ugiaignyord Bj zapusnve wypod as BOGE 9P SL Aer]
sou gL Sof ® pepo ap eposeut
ej ofiy onb ‘.y61 ap £¢ A971 ap orepaeur sod astx9 ou pepe ap uorozmgeY eI an
asengtapy Bio Y| uo oMnood ns opevematoM yqeT anb ofty ye & azped Je anu
‘lowapmacepar zun eyuodrs os opto ‘oustox oyazp fo wo sopentas soudiomd Soy
‘opuagndis ‘omftaod aso op wovvenstumpe wy ered pepe ep opeigey & opediowews
Tp ruse of TD o81990 [ep p67 OTARTE | oMena 20d “emsnpUE eLOHSepoud
‘rmoad ns ap 2008 yop apuaidsap 2s anb ‘zaped ns woo pwuaneicuoo op HIER 2
opteno ‘qaoume|dwoo opediouriso ou eanpor ‘orfnpe 3ouSUt Jap wypesasanb fanbe
59 supjrqrgoid e]aagos soperounua soydiouud soy 8 upfadeoxo ap oseo un KEK,
sows seueangen,
souoptsodsip sey ap orepueur sod otsamedesap ‘geet ep ¢9 Aor eseygEIsa amb
‘uproutop ap uofoansaxd ef ‘osm “osu oidiouuid so sod eas os
_nzmo0 op ab ‘coroeuop wun aymaeas epta
3 o7so ‘opeynurs tas ojo080u fo onb so wluusp uonseng “souorsaunsar ms edane
‘usaavraae00 3a oLyHLN0D(ONTRATO DB COMERAENTA
ya que Ia intervencién del juez no supera la
852.
postor, el negocio queda vici
prohibicin impuesta por eat
13. Ensrazén del cargo que se ocupa
La segunda clase de incapacidad especial estéreglamentad, paricularment, en
Jos artfculos 1853 y 1854 del Codigo ialan los alcances de las
riblicos y por los
Dice el artioulo 1853: “Se prohtbe & los administradores de establecimientos
{os bienes que administran, y cuya enajenacién no
comprendi tades administrativas ordineria; salvo cl caso de
‘presa autorizaciOn de la autoridad competente”. Es esta una prokibicion para
‘ender, que tiene su fundamento en la proteccién que el Estado daa sus bienes. Se
pretende que toda venta, por parte de los administradores de establecimientos
pblics, de los bienes que forman parte de lo que administra, estéprevedide de
futorizaciOn expresa, bien por mandado directo o bien por autorizacién de la
uioridad competent.
14, Efectos de esta incapacidad
Se dice, acudiendo a sus antecedentes, que don Andrés Bello, a pesar de
involucrarla dentro del Derecho Civil, pretendié con esa probibiciéa imponerie ua
caricter de derecho piblico, y, poo tanto, os efectos que produce, de conformidad
‘con el articulo 1519 del Cédigo Civil, son de nulidad uta por contravenir el
derecho piiblico de la Nacién, que ‘al decir del articulo 1741 tiene objeto ilfcito
(Pérez Vives, obra citada, pégina 202).
_Empero, no creemos en el alcance que se le pretende dar aesta norma, Sibien es
ciorto que el Estado, haciendo uso de su poder, trata de defender sus intereses no
por ello hay que concur rdicalmente que la prohibicién del ariculo 1853 e8 de
erecho piblico, porque la mista norma se encarga de autorizer el seneamiento del
contro, realizado por un administrador, por la autoridad competente, De acogerse
plenamente la naturaleva de orden péblico de la norma transcrita no se podsia
en una raificacién posterior como esté expresamente permitido, No hay
“aticulo 1683 del Cédigo Civil chileno, modificado por el
que comresponde al articulo 1742 del Cédigo
‘atfculo 2 de la Ley 50 de 1936, fue concebido
se peritia el saneamiento por ratificacién 0
prescripciGn del contzato por objeto ito.
INCAPACIDADES FSPECALES
Si el contrato puede ser saneado, por aut
competent, el efecto que produce es de mui
(ira situaciém es la que se offece con le Ley 93 de 193¢
1 registra que los administradores de establecimientos pit
ccontratoalgano cuyo valor sea superior
"Valencia Zea, lacontravencién asta prohibicion genera nulidad absoluta
, pagina 26),
) los funcionarios piblicos, en)
comprar los bienes piblicos o particu
la noma general que contempla a to
tca la que se descubre en esta incapacidad.
condiciOn de tal, adquiere para si esos bienes los beneficios
fan, a presumirse, extraordinarios, Con est norma se procura él
roses de la Naciéay de los parculares,
Aun cuando esta norma sblo habla de Magistrados de Ia Corte Supremade Justicia,
de jeces y seretarios, hay que extender esta prohibicibn a todos los miembros del
ap oyequoo jap scion $0
gear pein tun so 2'9/$7 oma St SOpemeD‘ajue Os
{an seUOg OpIGAP YEH LST OTRO; Jap seyPUI ost sop so] anb ye aq “aUEIApE
sr somrareypmyse anb 4 eprpuaa vso9 8] op soBsau so} ap wiqey anb “ALD OBIPO [eP
SLRT Ofnaue fe Ue OpepuRU o] uoo UOToeTar Xf eruOKITE epeNS opundes ostoU! TE]
‘tay ¥s00 a Yu
u
“soparedas onb Aey ‘Zi g| o[nonre yap TeIoUsS
‘odsono op onwap sopesodsoour uorepanb anb ap zesed y “eidoud esoo ap exduzoo
3 9p emmy ef woo san arb uouN pea “Pepyeat Uo ‘SOpeNEO SOStOU! Sop SOT
,Soqemeuo9 sof ap sesaxdxa souotaeyndnsa
sod opeoyrpout 208 opend optape 2y83 02 ONPIP O| OPO, :O4P TEU O81 [> K
-uofrpuoo 2] eprrduma o ozo o opfouaa outs opex09 fe sony 80] wpza0—0= 020
u09 wosaja ap oluada [9 ue 0 odwen oUel9 ap
‘oqno fe ws09 3|s2auo opofadnse wavy as on sovan x Sopeadaton pe upseaaa4=d
“e309 e eaenpoud spndsap anb ‘Sapa outoo sopemusrcuze Sonus $0] spor “F094
9p oda [e soyuaipuad ‘soqemyeu sojnyy sor, :anb eyduiaioo opansas ost
“LUBE TE fap TAUB ow ap opemaRIesop O|oMeJod rosed soutaronb ON,
AST oTMONAE [ep SePUANABUODNT “pS
fou sose> so}se ua sond S091
“(LI9] oman) aj euang ap tpI>8 opuEnd sopeBot sososerEy SO] NOD A
Sigur o&1p99 fp gIgz ofa) af wpe ap apaonid zopapuen To opuERD "s=ITAWOD
Sasa So| Goo opirunsatJ0splagop ofsad fa “O}e ep etopuy x sod owwarmydcan
Jr ope8ijgo x0s zepod urs ‘opep waargny of oan ep ose [a Ue OLRM ap osBL=Nsqe
2” Je auaigns azargny anb owans [2 wa ws00 w 20d opesed ararqny amb of
‘eXeqgsox of 25 onb 8 v oxsauappapuen Zopexdu [9 ‘OvENNOD TKS OF 10g
‘edoud wsoo ap exdcaoo ef ered fee
nope fp wo optsaqqerse 0] op sou} e "wprpuaA sos upon
wopiquyosd van hey
sound Jap anuap eidoxd vs0o op waco ey zou exed
‘2500 e] ab vas 0 oH
‘ynaurepuny ep 24338 peprrau | ap cnoaa 2 req ‘20aua1d a] an oj utnbpe apend
aqpen anb vk ‘opeuoo fop pjousisxourz| so exdoud soo 29 extzoa vj conpexd onb
‘oy ‘opaog o wo ‘peprna wun epnar nie ais9 en i opep
‘adatgay anb of eéngnsar aj 98 anb @ oyoarap
309 ap exiuoo #, 2187 ome [pp oveurd
poy “araaaa in & 0 Jopapus |e vozauaned
cnreno tm outoo ‘wauansos anb ‘Sano anua ‘SONA 28894 “HDUESSDTY
sopapa L oxdsouog *¢s
idoua VSO AA VEEINOD
"upmpsarns "2.0
“aynmedatoo pepuoyne od wpeyarcapupisiip ep omvorur duno fo ered sopexdiuoo
Jp eMtoo euoTorpaTalas uproar | prpuy oxauTUHOD ano 2p vf aIqps 2094 FIPIAA
‘e900 ef ap asad vy A jeuoreat ‘py aonpoud 2s 18 olag “UOISTAIpuL 9p OpeIse
‘yussnvaaroo a0 onPNoDCONTRO DE COMPRAVERTA
ended, ft hace
¥ lisponer de una cosa de un tercero a titulo de compraventa, ro
eq “ila pos con el eompradoraentegile el objeto vendido y a sali al
Saneanert. La enmege e sje leas dads en el ilo VE dl Libro
Es,
ad ali ‘
‘eur ano9 30 OUPEANODCCONTRITO DE COMPRAVENTA
Del mismo modo el articulo 908 del Cédigo de Comercio se encarga de
reglamentar las situaciones previ culos 1874 y 1875 del Cédigo
Civil, que comentamos anteric gue las engloba en wn articulo
desprende del hecho de que el
y entregado una cosa ajena, el
dominio della, paraimprimirle efecto detradicion desde el momento de laentrega
no desde ef momento en que el vendedor se hace al dominio de ela
“Luego, en el inciso final, trata Ta situacin que se deriva de la declaracién que
haga el verdadero duefo en torno a la venta de una cosa por una persona que no
tenia el dominio sobre ella, para aplicare la misma re
lejos de corregirse los
frente al aticulo 908 del Cédigo de Comercio, p
conceptos expresados para aquellos preceptos, lanorma comercial pertinent, Los
‘acogid. Debemos insstir que por ningtin motivo el compradar de cosa ajena,
‘euyo dominio es adguixido posterionmente por cl vendedor, se tendrd por ductio
En absoluto, Lo seré desde el momento de la
fa hecho, ya que el vendedor de cosa
jnciso segundo del articulo 1874, reza que: “Por consiguiente, si el vendedor la
vvendiere (1a cosa ajena) a otra persona después de adquirirloel dominio, subsistiré
el dominio sobre ela en el primer comprador”
En el mismo error se fucurre ene inciso final del articulo 908 cuando dice: “La
rmisma regla se seguié encl caso de que el verdadero duefioratifique Ie engjenacion
hecha por el vendedor”, Plantea el concepto de tradicién como igual al de entrega.
Siel verdadero duefio conviene en la vent, permite 0 concede que la tradicion se
‘tenga hecha desde el dfa en que se realizé Ja entroga.
Sin embargo, pretend el inciso final coregir el yerro det axtfulo 1874, que
hnabla de ratificacién de la venta, para decir que ratifica la enajenacién hecha por el
‘vendedar, pero incuriG en oto por cuanto es imposible que el verdadero dueto de
‘una cose, que ha sido Vendida por otra, pueda ratificar la enajenacién, Lo que se hit
coperado es una venta valida, como generadora de obligaciones, y se obiene una
ttadicion, también, con efecto hacizel pasado, més concretamente, para el momento
‘en que se realiz6 la entrega de la cosa.
B
racio
PRECIO
58. Generalidades
El precio es otro de los element
tos esenciales del contrato de com,
onsen fal contan next odeeneaen ota cle doacefticn
lin aa compar -yla causa de le cbligacin del yendeder,
est contrat se refieren aque el vended
'y &ste se llama precio, : [ aaa
Claro esté que la expresién dinero,
», que emplea el. ‘ivil
no consagrarequsitos del precio la doctina se ha
en dinero 0. en dir
‘ous b)Queseadeeminadoofcimenteetsminahe.o|Que sively sede
60. Que consista en dinero o parte en dinero y parte en otra cosa
EL dinero se tiene como patré fi
3 patrén para sef
moneda comriente de curso legal en un pafs. Por lo tanto, no sélo la moneda
colombianasicve como dinero toda
é fed moneda extanjera, :
en Colombia hace ls Yeoes de esteelement nee Hotasondogel
cl precio, y se tiene como tal Ia
si mina
aaa ala suma 10, a que se obliga el comprador, no hay
erent. conto, pus sitet; pores, eee quel precio,
, $e exprese al momento de pronunciarse las voluntades, Es cl acuerdo del
otro extremo del contrato. No es indi
oie del naa Noes ndpensble fora de page: puede ace ca
Cuando se da nna cosa
por otra el contrato que se prfeccions
Pec pede cblgusecleompratr aearga pare delpsiven neo sree
ve que ésta no valga més que el dinero. Si éste es igual o vale mas
frente @ un coatrato de compraventa,
Denizo de principio de intervencigin esata,
: : :
ste ata mone cen eel ao Poa cle nao en
PpEpi 2s ond (@ 21qiBuny vas eprpwon S09 Bf ond (e semUOW
Souoiotpuoo sey o¥enf uo wanda opmeno anb auans 9g
ap sonat veBanue e 2p Bip [op Jo wuopuewa 2s “wand 2 Papuan os 6
werBesu09 open ‘upioou ws2 ‘oma onsen Bea
[PP [Pay ostour fy ‘sorezreMnD soy am oIwoAT0D
jgeammnarep ayeowyioys mansar apond orsaxd |g,
aIqemmuayap peg -Z9
‘soiueyesiuoa Sogure 9p unt0o opzanoe [a 20d ours opeoonas 208 apond ow
‘nb 9p pepaates¥] coo ‘oayppn! 2yzuoo un ap soSsex us TeoIpnfens> antoumaw
sBlogseo ap o8szoua ofc an exfaioug axtsdato9 e ap eiocas9 onteulD|o eutoo
reid jap wopseuanaap 22 us
‘pina axon ou orseud yop uotoelg vy ‘opeaydéxe Soma of ow [ei “oso¥8nn,
Pippo ap msanoMBOD wan ap UPSI29p | atogeD 9] 28 ‘Speoedse Seay ong
‘watnb e euosrod van ms9 0s sod ‘oni owoa omaray fe Jave) ponds oaodumey,
‘012014 [op oloeTE}oaP B ta So} so] tod 0 ‘oorpun
oroo8eu so wad anb spas sey too oprenoe ap ‘opuazuco olepuedt 9p FEN [ap
‘nazar drow sod opepuewap 30s opand anwemrs £ soued se ego orraid jo
{yg oxpazay jo opuen) ‘ox Jaronb yo 40d sayaeyenoa soy ered wroww8I.g0 so 078020)
[Pod orpasd op wool 1p 21d o soured sy ezed onnenjnozy
ous ‘ouoreiqo so ou ofsizad fo ‘sexgeped seno ug. -uotoesapistog ns ¥ ats
2] 98 anb oyand jap sopaa0u00 auodns a8 anb axeoxmy un 2p upioersaude e a0301
‘uuowny da sowed sy 2 Zane eSqq0 on onzad un apa an woUeIp [easy
"se 109 sxrpunyuoo apand ou ‘oRzaod un “puny epata wa “ea‘ona open une
‘oped jp wo}elg yong ouzoo ws onad ono orasra fe oua] apandas ON
‘019 Som
‘ owopuets 9p oxo fap seat sete apne anb gap a
{be vimayqoud ups aneyuaseud os 1 ‘oso Jog “oveora fap aod peyunyoa vidoud ws
oscars onmeno sod ‘Sayue3uov Soj ap uorseyuasaudas { euquron Ua “eouansasuo
ol ScIBEEUD SOU USOM mse zepyedse1
‘owoa wago areata ja anb socmeapist0-)
stp
BaOO So| sod orcaud fo wl onb oxoaxay [a auon pepifes $n)?
Og Tea KonovAoLaC
®
‘oSmo v pase ‘oroaud jap uprely ey be
yuend Jod ewan pagel OU “Buosiad BNO of mn
Sie ‘ano wrembjuno efeq oj anb smaxtioo upzpod ‘opzence co 2° sa
so arn} of Ox ores Ig "sO zp cavalo on
oua(d sonpoud ‘exaueur vse ap opeploae ojsaxd fa"012022 ePaper 7
open ‘aqnetmestaaid ‘59 enb wotoeliy ey exe ‘operdzcr yyse OF are
‘an magluis azomb 9s osa top -ora0r21 Un ap omigre Te oroaud [2 We ne oa
‘taatAgog “022020 tn sod opejeuas vas oroaxd jo onb seprode mapand sowed s
avoman
oyna osu sma 50 9 om
et ees onsen onze oo 40 20 SEO
re anearp
sod oppuraeiep
4 108 waUz4a09
-4 Bf ap ofoaud tq “olsaid yo “upiqaTe | 219
ee a a non
of ‘opo1 arb saiay jotoaud jo eunmssrap vapand soug!’
vangpd ‘oymuuag & vpuannscwio))
soywaurofe sonent 9p
iqpsodunt vo: soyoute Soto 9p
totsonpomtr agptzad emma nossa Us S09
Stoounle op ‘ques wun 0 uofoeiodo ayduuis wun 20d am A oe
pan, SeNth 72394 951) 01909 0 ‘olasd [ap uoKoBURUAED fad
Seana uoayane opumo ioitooe apend OG SA sown pred jon
jp A ‘e800 Bf ap cioexe AOTeA © BAUER wy ally 28 OX anh ‘opOL HOD AIR
33 anb aan
% fod optuoasoo 3s0 aqap ootppf 018 [pp ome ‘
ee eee geen
‘uptoe3i{go Bap oyolgo fp z2qes apand as esate ese AC] qgza a —
o openturaiep :sesqeped seo wa “oyesIU09 Jo Ue opereues ses Os
i opoad jap way 0 napeuRmaG “19
“amp gu sta oto our sos ue aa a seman
‘aquuiogy so "wrofenxa epaconr ta ‘omeud yo weed ap sopeaggo nb PRETION
‘ppersop apa vadeonzeo ue ‘or om ae O00 PAY alee
2 ooodluy,owzntoo fp wouter of 0 omarneycumous fo ‘Bony *PA9Te food
tas equipo epoca wo aqofearabo ws eed 20 aps Papasan po EEE
“samjyp 9p pepe wm ord oma eed ass ‘3b wxouseaes100
ap P oT -ofien vo wpovous Bf op o1ques axgy esau Wied SOMES2000.
asanveanOD 90 ODPRINODCCONTRATO DE COMPRAVERTA
coniente de Ia plaza, yc) Que no se haya expresado el precio, s¢ entiende que Jas
partes quieren o han convenido técitamente el que twvieren el dia dela entrege, y Ia
Jey supone que las partes han acordado el precio comiente dela plaza.
1a agilidad que enciesra esta clase do
negocios, hay tna noma que r ce el articulo
92D det Codigo de Comercio que: “Sil compradorrecibe la cosa, se presumiré que
[as partes aceptan el precio medio que tenge en el diay Ingar de la entrega
63, El precio debe ser serio y real
Para que el prosio tenga presencia juridica se require que sea realy serio, esto
5, que n0 sea ni simslado ni irisori, que son las formas que se contraponen a este
tercer requisito.
Cuando se dice que el precio debe ser real significa que el convenido en el
contrato es el que paga el comprador al vender 0 se obliga @ pagar en dinero 0
parte en dinero y parte en ora cosa. Con esta realidad en el precio, el contrato existe
vélidamente, si por otro lado hay acuerdo en la cose.
Sin embargo, se puede consignar que las partes han acordado un precio, que se
declararecibido por el vendedor, de manos de comprador, a entera satisfac, sin
(queen l realidad se haya pagado ese precio. O acuerdan, en ot0€
Gebe el precio pactado, Nos encontramos, pues, frente a un preci
aparente, que desnaturaliza el elemento en estudio, por cuanto no hey precio. De
presentarse, se daria una donaci6n disfrazada de compraventa que puede ser
Impugnada por teceros en el evento de que, de ese acto, aparezca um fraude 0
perjucio a acreedores
Qué efectos produce esa simotacién frente a Jas partes? Le exigencia de Ta
realidad en el precio permite que los contratantes se obliguen reciprocamente: @
centrogar una cosa y & pagar un precio por esa cosa. Si en un contato se declare
recibido el precio, cuando en verdad no se ha entregado nada por:
acudir al querer ointencidn de las partes: si se queria dona el val
aque entender que es una Gonacién y tenemos que remitirmos a esta figura par fiir
sus efectos. Pero si las partes han declarado, por cuslquier medio idéneo, que el
precio no se ha pagado, puede pedirse la sesolucién del contrato, por parte del
2
DETERMINACION DEL PRECIO
vended, demostrando que el precio realmente no se ha pagada. En este caso, se
ya que en el fondo no se ha hecho efectiva esta obli
{esvirtia lo consignado en i escrituracomespondiente,
se obligacién, se coloca en un estado de incumplimicato
YY qué alcance tiene, entonces, el articulo 1934, que a su tenor dice: “Si en la
se admitirg prueba
en contrario sino la nulidad o falsiticacin de Ja escritura, fend cant
prueba habré accién contra
este interrogante: “La disp
en el sentido de que la declaracién contenida en una escritra piblica de bi
aberse
pagado el precio de la venta, admite prueba en contraro, al aplicar el articulo 1759.
ra terceros hay nevesidad de proba Ia nulidad
(CasaciGn, 8 de septiembre de 1938, LVI, 121; 16 de
; 20 de octubre de 1955 LXXXA, 450; 29 de marzo
por cualquier medio probatorio idénco que el
‘manifestacin contenida en la escitura de venta no produce efectos contra terceros
poseeddores de buena fe. Le nonma constituye un instrument de proteccinatexceres,
Y contra ellos solamente se puede probar la nulidad ofalsficacida de la escrtura.
Qué efectos produce la simulaci6n del precio frente a terceros? Cuand
sehace para pecudicar a &
evitar concediéndote,
‘mediante la proeba del fra
‘querer de las parts.
Pero siun zercero adquiere la cosa, por venta posterior, vale deci, si el
dispone del cen evar de rao qu deseonoce KemolciGnea peso os
yy dela divergencia entre le declaraciGn y a intencién
de lamulidad ofasificacin de la escritura.Estaes una defensasaludable en faver dct
tercero, porno conocer acto interno yprvado entre Ios canvatantes. Para él prevalece
«el negocio extern, ya queen considerecin a éste celebré el contrato
ge stl simple sin imo de pia ares, y cone ato se
para enervar I
El otro elemento: es que el precio sea serio, El i
a 3 precio puede existir pero tan
vimnte gue no aleanza imponecnsderai ent alacasa vedida Se apres
%‘sts 9p owund a 9 as
7 2p PELE BL URIOAR an so} Soom.
0] 08 Souris wed sou oquonumuastog
|p 01x tm opor ane $9
Top OWEA un so om10Ks
sroyne aso ‘oyduiafa sod ‘rq “ommaramuast09
anb “v9, BawaeA Sonos
‘suLIOUD Uo!s9] B] 9p BxpHNf wzayANIEN| “99
THAD OFIPOD I°P 4561 ® OFT SOMORTE soy
‘ua epnaaezdanoo ey ered eistaand ‘amon woysoy 2] ap ems x ‘Sand "yuasaxd og
‘Sgenumm ap asopupian a “Tea 0784
{peat vj ap sour ‘oroaxd owron ‘agisas optend sopepuaa je ered & ‘agent
‘Un op Red JOTRA ep @|gop [ap spur wed opueno orourud jo wred‘sopapuas (a wed
‘ag 0 zopeacmoa fo wred warg 0 oats s ‘ons So ou oxsaxd ja opurend ‘ose 30g
‘settaneadanoo strato ap pepe o upistosar 2 aonposd amb soxsey
saore@qgo sey ap uproeumsa ry ua epumoctut wseanpaoenxa un aN
2 9p soweyo so] zeuodar ox 10d ‘ousmibar ouzoo oproouoasep sa 1g “sentenuOD
So[ ap somorpessard se] uo Ongynbe orapepies {9 Teo] eed oTWoUEa[a oWWOD
ue ‘oroaad fo song song
‘arpuinf oye ono ua ‘saued se]
ur $9 eyvaxssdi0a WSO
80] opeypnisa sowagy
ymasexdamon eva opord osaf ry °g9
2p upfut 2H0o oprong ap ‘aUaEAOD as 0
3p oun opm pop ‘rsa op sopetouana sn
‘VINGAVWENOD VINE SHON NOISET
“euriquinyo9
‘pane wife esp Bf ap tpESeAmIO ap pEpHEpoU Eno waqrdnsa sauzed sean
oo anb rods ‘wsaraeranb onnd
yexuoa So] UeypOd OU ~L961 @P Pe
‘ea NTL
8
rata ovrerquito creas opeure fp wauedia wy woo ‘ayuanionays enb ows
oumrouow vetmat oxanu jo U9 ajqunostpur wnsas sored sot 2p petunjoA vl @P
‘rauapeaaad of oap 59 worDeST QO 9[ asizenZoo ap owawuoU Teese ap Sopa [U9
‘road ye uqnoeronap a enquiojoo wpouows wari wsLtD | ap UOETBANOO P|
sear ua wauatauoo ou roped £ sopopuaa 1s axeg “seared sey ane opeyndns2
‘9 409 pepraoyuea ap “YEIquiojoo epouoK renxo wstanp uo med &
‘ope8yjgozopexdioo jose ou an eywanryos “opipa so—sopenud sorenu0a so op 0}
owsonddns od oatsuaixo- eitanexdusoo wf to otoo “exofuestxe epouoUt wo o1sa3d
1Pp oped jp enb sewage apond as ‘soiuapooasd sauorstaaud sey woo opzance 2q]
-Ruunstp erouaraya ap ese o wyooy eu opruaxco weey saued so] onb
‘ones ‘soprencoo sejonbs uoxany anb wa way w{ wo orgie ap sopeor & sestATP
9p BIuas f wxduion ap sauoroerado se ap sepezapuod sese se] ap aydus congue
‘rponzoud [a tos 0 opeasou fap Banmuasaiday ciqurea ap Be RUEIqMO[Oo epaddut
ue asined wepand anb ap opps Jp va ‘orqmmea ap souotmerado v wepuodsasioo
‘ow onb erafuenxo epoaou ua seuo1eq90 Sep eae 8
Upfonyosay atuerpaus ‘eorgndayy vy 2p ooueg [ap eaNoaNIC,
“upinognsas
89 ap sepmnjoxo OM an oisond “eueiquioj00
ej Ppouou! w do o1oo weiapsu00
28 soqwapisax arue waiqajao as anb someanos & sozesuco soy “warg WOUY
orguneo ap souorserado
“(Tey ‘oy oma ‘7661 ap Te Ao) vongadey
ou exeuea aap eaosead0o
ger S9 uprarodoxdsap
[P onmeno ta equourees asre|noutA warotnb ou sued sy
es [9 ajq3suaIso We $9 oad ‘Jopexdusoo To
“eprpaaa soo wf ap upI20U ©
wad jag “ouoswH Fraud ut
se[ a ouqgmbasop opuemian un
vaxaaeaanco 30 ouvaaNeD‘CONTTATO DE COMERAVENTA
«estado de necesida noes libre.” Nagase opone, sino que mis bien complementa
Jaidea expuesta, a dar como fundamento ala lesiGn enorme ta iea de la equivalencia
{que debe reinaren Jos contratos conmutativos, de las cuales el principal es le venta”
(Coniratos, yg. 17)
in enorme no es otra cosa que un vicio objetivo, por el rompimiento del
equilbrio en las retaciones contractual. Es, precisamente, la coniente modema para
concebir la lsiéu por cuanto en el derecho romano estabe erigida como un vicio del
consentimiento. Noes wn punto de vista estrecho, como Jo estima el tatadista citado,
sino una ampliay consecuente aplicacida de la encl precio,
‘Cuando se confiere « cualquiera de las partes lesionadas la acci6n pertinent,
rescisoria por lesién enorme, la califica la fey, es porque se ha roto
8 Y no porgue el consentimiento esté viciado, La
1 de presente que la voluntad no se ha expresado librem
ra ese supuesto, para hacerle prodtucir los efectos de Tare
0 no viciado el consentimiento, Esto es: dentro del proceso para
rescisiéa de la compraventa no hay que acreditar que
jamente en su declaraci6
por lz parte que promueve la accién, 6
‘enorme y @ comprobar que el contato est viciado, sin acreditar la diferencia en las
‘ones, no va prosperar su pretensi6n, por cuanto el juzgador no contaré con
cio para responder favorablemente las pretensiones de la demande,
meramente objetivala que haré el ez para sustentar su decisn,
dl es el valor real o justo d la cosa y se prueba el precio
aprecia con la comespondiente escritura pblica de venta,
allesin enorme que debe ser declarada pr el jez, rescindiendo el
contrat, Si se eportan otras pruebas no serviin sino para respaldar los hechos de la
«demands, pero no para lcalizar el alcance dela pretensién. Si se tratara de un vieio
del consentimiento, se tend, ahi sf, que probar la existencia del vicio
Algo mis: todo viio del consentimientoafectael contrato que se celebre, cualquiera
‘que sea la narraleza del acto jurdico. De suerte que sila
10 vicio del conseatimiento tendrfa que extenders a t
LESION ENORME
Esa limitacién legal destruye cuaquier consideracién modemza dela leséin como
vicio del consentimiento por caanto no habra azn para tearlo para unos acts jufions
Y exchirio en le gran mayorfa. Sie vico del consentimiento, como tal, debe incidir
en los negocios jurigicos, como sucede con el eror, el dolo y la violencia, y hemos
axlvertdo, claramente, que no estéprevisa sino en contadisimos actos juraicos
67, Recuento hist6rico de la lesién enorme
Aparece en Roma, con Diocleciano y Maximisno, quienes considecaroa que se
daba lesin enorme cuando se prodicfa una desproporcién en el precio, por medio
de la Lex Secundae: “Si uf o tu padre han vendido a un menor precio una cosa de
‘mayor Valor, es equit
valor de la cosa, si
Este tento romano traduce la idea dela lesin enorme: la desproporciéa ea la
venta, que afecta el interés patrimonial del vendedor a disponer aun menor precio
‘una cosa de mayor valor, aun cuando se habla, én un primer orden, de venta de
Juego advierte en los:
Esta ha servido para pens
‘entas del inmueble y fren
suponfa que solamente el vendedor po tar afectado en un contratoIesivo,
al inducirlo el comprador, en circunstancias ventajosas para ést, a la celebracién
del negocio.
Justiniano, siguiendo la idea del texto de Diocleviano y Maximiano, impuso
expresamente la procedencia de la lesiGn enorme en los inmuebles. De esta manera
se disipé la duda frente al descripto citado, Ratificé, también, que el vendedor era la
‘inica parte que podta logtar el restablecimiento del equilibrio contractual
El Codigo Napolesnico, acogiendo los principio del derecho romano, redact6
1a figura de la lesion enorme, con fandamento en tn vicio del consentimiento. La
tescisiGn por Iesién en més de los siete doceavos del precio (articulo 16
solamente promovida pore vendedor y en tatindose de inmuebles (artculos
¥ 1685). Se excluyen la corapraventa de inmuebles quetienen el cardcter aleatoro,
{as hechas con autorizaci6n judicial y las consentidas por 1 Adminitracin bajo los
tramites de la expropiaciéa,
Dos textos legues existen actualmente en Francia que estblecen la lesiGn enorme
en ciertas compraventas mobiliarias: Fl primero hace relaciGn con las ventas de
abonos y algunos otos elementos destinados a la agricultura Ley del 8 de julio de
aufone] ap soso so] rsfoard wre “awaxupnuauoopany
uaAns anb ‘sauorsou sero of
1 ‘wots v] wa sau0Ue soraereo Te wNaND Wo tN a 9p OMG Jp TevOFDPPUOD
© open 2y 25 Ops ON “eos}sar uo‘oe e| ap pepsadsoud vexed soysibar soy
‘operidure vy ‘uoroesea ap serousyuss sepesayial wo ‘eionsny ap wmaudng aU0;) &]
mudunr eq anb omis ‘souresardxa of omt0a
“TXX OIL [2 Ue AID onarumpeaoug ap o81p9> Je gaaid enb
‘ureupro ossooxd un-ap seus se ofegaxsuuoud os upwoe msg SoUOIAsoAd sy 2
‘ougyTnbe jap owartitoa|quasea fo e180] und etzostosar uorooe ¥] woo wWaND TOpepuaA
© sopeaduoo oso ‘epeorpnlzed ayred vy ‘cumoua apis vj asmeuasaid Ty
‘pexdtmoa ¥soo ep rod opsand ors fp 24qop
ug 119 sod opep vy anb ora ap pen wv soap so exdiuo9 anb esoo ep ord
‘ssn [2 opteno ugisa 2 aims ‘sued ns tod Sopeadinoa 1g -otzaud ont op peat e|
=p sot 0d opto opare sopapuas [pexed wp as uoisa 3 anb ops
pu anarauos opirens ‘seugeye se0
aaron upisa rod etrospsar woOY “gp
‘atj0o wornoppsanl ap sosaoaud soj uo soarennsenpe
soxeworoeny ap oppoutsara sod waneta5 onb se] oo axmoo owoa “asegns eon we
X x aueIpA anb erauenr eno
2p zzoey vapond 2s ou onb ‘sepezi0g seu ap BIEN ag ‘OpeSOrap HHT OMOHTE To
‘joep ouoo "segs Baygnd wa o ious wap oLarsTuR 30d seyoay seIIOA Sy Ue
oun un ‘snd fey
0s onb SeyuaA
O81P9D FP P89T
e] 2p oueystot 20d
‘epourvodun ay,
_UUIONe upyso] rod asmpmtasar
ue |p 2ey ab resaue8 wo} uasaId
9p ourstum sod ousaq raxrqnr
ev se8ny pagey ox, ‘oa oa) fe soAq0a Pe ‘Ze Ojnanse ns UO “Pet ap Le AO]
sod epeZozap ary euuou vse orag “eIogns Foxapd ua seyoaq sequaA Sef B OUTS
eqn ou owen 20d ‘ourwox oqDatap fo apsap queued OLD} [ap ne
JP 2g ‘sagan owod soqganurur souayg aiqos oxum syuarpuodsex10 U0
‘nnd ‘oop
‘ostosay SIGE ON, 21099 66 OTRO Fy
saqndaosns uesoanb souerg pase ef ® 08003 Of a
antaumejeg "Bua[9 uoraeatpoo wf 2p SER OTE (e SqouTeARe puedo
an ‘ep61 ojnague 1 30d uo'se] bf Bp seoUEOLe soy worestaaid ag “org
Spapuy tog 2p orpeXoxd fo Tay o84pg_ fap Saroroepar soy uoxomys v2109 aqf
_Blonsnf wap ouotsturr 20d ous
So uo ru ‘S9jgonu Sova 2p seas Se Ho oass0u> HOTS sod eLOSFsas
8h gage ON, So|GamULap Sea SW BLOTS WAOe B99 31085
“ooyupejodey o81p9D fap & onewox oyDarep fap OUAYED [9 Uo9 cpueTIRUOD f
_21j 0d Bed anb ovaxd yop pevgur
8 soLAFU so wxdu109 ab ws00 wap oxpand onl ja optEno ‘cxEsoNE UIs] ans
aa ns zopexdaoo jo £‘apuan as ab es0o e ap otsard rent yap peu a 8 soWayEA
nb osoaud je opera autzoua upisa| alms ropapton Ta, onkan =aTaMaS [a
1D OF1P99 ep 6881 oMtapE fp so fox an o| wa ‘gUTsUoo ow Ise an
“TauaA zum wa opexoaye xeponb
“opeuoys|osasepod sop2pu3A [0198
ou ouvousue axquioY UexE 2389 BBY TopRIduICD Jap JOsBy Uo UorODe Bf TeINEASE
9p peynoey & oxide azag “ouay
| eqow ered ouemor oyoar9y
‘sojgonu 800 Se 9p oye a wo eama.DaND omALM [a aqUapEAS aX Opt “ULOUS
_ups9| od upsiosor yp upiane ap odes fa sandr uey oar oyoaap (9 apsep nb
“,opmenuoo omaud [ap upistar 2 ouaigo apand ‘ago ws9
‘2p soranpoxd sof sox8300p ayats So] ap spur ue soNRuruproesaumuuay an 30d wgo
wa ‘/<61 9p ozieur 3p Ty Yop Aer] eT ‘bun ap uotonioydxe By
‘eed oggaiap jep souoisao sey 100 aims ‘opunfas 1q “soromnliad soy ap oruonmioresat
pK opttantos o rprponpary ‘aured weno Bj op syur uo opUTOIsoy Opts wy IS
‘teuoygo-apand"r(000 ep unfazed seman
‘emanate ej sepeursep se} souoge apubpe exer anb Jopesdwoo
1a 9 9p W651 3 Ce p90 paw LA
uNaAvagynd 30 OBPALNODCONTEATO DE COMPRATENTA
Estos requisites son:
a) Que se trate de inmuebles. Ya consignamos el erterio imperante en
decredor de la clase de bienes que son susceptibles de lesién enorme, y, por ende, de
la aceidn comrespondiente.
(Que no se trate de ventas hechas por ministerio de la justicia o en
poblicasubasta, Sobre este aspecto ya tuvimos ocasién de trata en kines anteriores
©) Que no se trate de ventas en contratos mercantiles. Bl atfculo 218 del
(Céigo de Comercio Teestre preceptiaba que no habiarescisi ‘
en los contratos mercantile. Esto obedecta a la naturaleza de las operaciones
comerciales, que peritfan el maximo de elasticidad.
Con fundamento en el nuevo Ciéidigo de Comercio, este requisite ha perdido
vigencia. Resulta, pues, inefcaz. {Con base en qué razones de carécer legal se
“digo de Comercio dice:
Ja formacién de los actos y contratos y las obligaciones de derecho civil, sus
efectos, interpretaciGn, modo de extingurse, anuarse 0 rescindirse,serdn aplicables
alasot
siciones y negocios juridicos mercantiles, a menos que la ley establezca
esto es asi, tenemos que concluir que no estableciendo laley comercial
norma alguna que prescinda de la rescisiGn de le commpraventa de inmuebles en
‘materia mercanti, debe gobemnarse por la materia civil que sila reglamenta.
De esta manera se supera cualguier discusiGn sobre el particular A esto habria
que agregar, dada a importancia o incremento de los negocios comerciales, que se
hhace imperiosa Ia aceptacién de la lesidn enorme y la cosrespondiente accidn que se
de esta naturaleza: la rescisoria.
Que no de un contrato aleatorio. El contraio debe ser
conmutativo, De suerte que ls partes contratantes deben conocer de antemano el
alcance de sus prestaciones. Si el contratoestérevestido de hechos incietos en el
resultado no se puede pensar que se oftezce la lesin enorme,
©) Que después de celebrado el contratono se haya renunciado ala accién
rescisoria. El ariculo 1950 del Codigo Civil, norma de orden piblico, establece
0
Enlasentenciade30de
“Se comprende, por tanto, qu
‘general la nulidad relativa pr
en cuanto no contradiga el derecho es;
serrenunciable la accién:
ies pare afirmartampoco, que por no
gine aticulo 1950, no puede ratifcase la venta, porque
ni la de nulidad abs ib
'S2y pe
la Ley 50 de 1936... Dice el artfculo 1750: ‘Si se estipulare que no
arse Ja accidn rescsoria por lesiGn enorme, no valdr la estipulacién; y
si por parte de vendedor se expresare la intenciGn de donar 2
clfosula por no escrito’. Este es el alcance de tl disposi cuanto prohibe
estipular que no se puede ejercer lx accibn resisoria, o, lo que es Jo mismo, le
reauncia dea accida, el texto
‘que prohfbe Ia renuncia de Las ) EV hecho de
‘no estar permitid la enuncia no significa que no pueda ratifcarse la venta, porque
Ja renueia que se prohibe es la que se hace al celebrarse el contrato, no la que se
hace después, porque, por una parte, si se permitiera aquélla, habrian desaparecido
‘précticamente a nulidad por lsién enorme y su accién, en consecuencia, ya que la
renuncia se habrfa vuelto costumbre, 0 de estilo, como dicea algunos autores; y por
otra, la enuncia posterior noes otra cosa que wna ratificacién del contrato, que estd
«admitda...) La renuncia posterior, para que sea valida debe ser hecha desaparecidas
‘alls citounstancias que engendraron la lesi6n, porque Iémese renuncia,Iémese
0