Argenti 1958 The Occupation of Chios by The Genoese and Their Administration of The Island 1346-1566 Vol 2 Codex and Documents

THE
OCCUPATION OF CHIOS
BY THE GENOESE AND
THEIR ADMINISTRATION
OF THE ISLAND
1346-1566
Codex Berianus Chiensis, fol. lxxvii (see vol. 1, pp. xvi ff. and P· 195 below)
THE
OCCUPATION OF CHIOS
BY THE GENOESE AND
THEIR ADMINISTRATION
OF THE ISLAND
1346-1566
DESCRIBED IN CONTEMPORARY
DOCUMENTS & OFFICIAL DISPATCHES
BY
PHILIP P. ARGENTI
M.A., D. LITT. (Oxon.), LL.B. (Athens)
CULTURAL COUNSELLOR TO THE ROYAL GREEK EMBASSY IN LONDON
CORRESPONDING MEMBER AND SILVER MEDALLIST
OF THE ACADEMY OF ATHENS
VOLUME II
CODEX AND DOCUMENTS
CAMBRIDGE
AT THE UNIVERSITY PRESS
1958
BULGARI~ ... ~;:::

j-'~~.:fITUT
J.r~ ~J • •I
Yerein ,,FreL. d" d. .. · \li.tgeostein"
1030 Wieil, i:'.ir, a:isse 18
PUBLISHED BY
THE SYNDICS OF THE CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS
Bentley House, 200 Euston Road, London, N.W. I

American Branch: 32 East 57th Street, New York 22, N.Y.
©
PHILIP ARGENTI
1958
Printed in Great Britain at the Universiry Press, Cambridge

(Brooke Crutchley, Universiry Printer)
CONTENTS
INTRODUCTION Page vii
TEXT OF CODEX BERIANUS CHIENSIS 3
OFFICIAL DOCUMENTS FROM VARIOUS SOURCES 375

INTRODUCTION
TO CODEX BERIANUS CHIENSIS
COMPOSITION. Vellum, except final folio. In all, fols. 167

(fols. 1-11, 167 unnumbered; 1 fols. 12-166 numbered 1-cLv),
25·5 x 19 cm., 3 cm. thick. Written in Latin and Italian, with
one document in Greek.
BLANK FOLIOS. Eleven in all: fols. 1, J; fol. v1; fols. LXXXVII,
LXXXVIII; fol. LXXXXVII recto; fol. CIII verso; fol. CXXXII; fols. CLII
verso-CLV verso; and fol. CLVI verso.
SCRIPT. The Index (fols. A-H) is in Italian Gothic minuscule,
the body of the MS. in Italian notarial cursive hand. On
fols. CXI verso-cxxi verso is some additional matter in mid-sixteenth
century cancelleresca script, in which also is a paper fly-leaf at the
end of the MS. (fol. CLVI) containing a list of the ship-owners
who participated in the capture ofChios on 12th September 1346.
OWNERSHIP. At the base of fol. I [one] are the contemporary
(late fifteenth or early sixteenth century) arms, denoting that the
MS. was originally compiled for some member of the Paterii
family. Later the MS. appears to have passed to the Giustiniani
family, for on fol. J verso is a note 'Questa libro e della Signora
Violante Giustiniani quondam Paolo Battista' in cancelleresca
script of the late sixteenth to early seventeenth century.
1 For the purposes of reference to the MS. a system of foliation has been
imposed upon these unnumbered folios. Thus, fols. 1-10 are designated by the
letters A-J; fol. 11 is designated by the numeral o; fol. 167 is designated as
fol. CLVI. All foliation in Roman numerals (with the exception of fol. CLVI,
which, as already stated, is unnumbered) is the numbering of the original MS.
The complete system of foliation and its equation with the MS. notation is
shown in the following table:
Numerical New
foliation MS. foliation foliation
I-IO Unnumbered A-J
II Unnumbered 0
12-166 1-CLV
167 Unnumbered CLVI
This system of foliation has been followed throughout these present notes,
throughout the reference notes to the text of this volume, and in the published
text of the Codex.
viii INTRODUCTION
In the right-hand margin of fol. XXXXII recto are two coloured
drawings of Chian male costume of the fourteenth to fifteenth
century; these are the earliest known illustrations of the costumes
worn in the island ofChios. In the left-hand margin of fol. LXXVIJ
verso are two coloured drawings illustrating the punishments pre-
scribed in the text of the decree (fols. LXXVI verso-LXXVIII): one
is the bust of a bearded man having the end of his nose cut off
with a knife; and the other is a full-length of a young man
hanging from a gibbet, represented as wearing exactly the same
costume as one of those on fol. XXXXII recto.
Bought for 4000 lire by the Biblioteca Civica Berio, Genoa,

in 1935.
Fortunately, the MS. escaped destruction during the air bom-
bardment of 12th November 1942, when the library was gutted
by fire.
THE DATES OF WRITING OF THE MANUSCRIPT
The MS. has been compiled by many hands over a long period;
indeed, the process of accretion can be shown to have occupied
almost the whole of the fifteenth century. The documents have
been copied into the MS. by a succession of Genoese notaries,
each document being followed by a subscription.
These subscriptions are of two radically different kinds. The
first group, comprising those of fols. XVIII verso, xx, xx verso, XXI,
um, LXXXXIII, LXXXXV, LXXXXVI verso, and cxxx, are subjective
in form, and record the notary's direct responsibility for the terms
of the document; that on fol. XVIII verso may be quoted as a typical
example: 'Ego Guidotus de Bracellis imperiali auctoritate notarius
predictis omnibus interfui et rogatus scripsi licet per alium extrahi
fecerim eo quia impeditus eram publicis negotiis Comunisjanue.'
Alongside is the ornamental device or signum of the notary.
The last five of the above-mentioned subscriptions may well
be in the actual autograph of the notary who subscribed the
original document. But those of Guidotus de Bracellis on
fols. XVIII vet o, xx, xx verso and XXI, can scarcely be autograph,
since they fall within a section of the MS. which, as we shall see,
was copied out in about 1400, or nearly 40 years later than the date
(1362) of the original documents drawn up by Guidotus de
Bracellis. In these four instances, therefore, it seems that the
INTRODUCTION ix
scribe of the MS. has faithfully imitated the subscription of the
document which he was copying. Be that as it may, there seems
no doubt that all these subscriptions are replicas---either by the
original notary or by a later transcriber-of those which stood
in the original documents; and it follows that in all these cases
the texts of the documents which we find in the present MS. are
first-hand copies from the originals.
The second type of subscription, which embraces all the
remaining subscriptions in the MS., are objective in form, and
certify that the document has been transcribed from a stated
source-normally a public register or cartulary, or a notary's
own register of deeds drawn up by him. The texts of these docu-
ments as we find them in the MS. are thus, at best, copies of
copies.
Subscriptions of this second type may be suitably described as
attestations. They are occasionally, but all too rarely, dated, and,
like subscriptions of the first type, are invariably in a different
hand from that of the document to which they are appended.
The natural conclusion is that a clerk copied out the document,
to which the notary, under whose supervision the copy was being
made, added his autograph attestation. This is probably true in
the majority of cases, such as that on fol. LXXXII, which may be
quoted here as a specimen:
Mccccv die v Aprilis. Extractum fuit suprascriptum instrurnentum
de foliacio instrumentorurn compositorurn manu mei notarii infrascripti
anno et die contentis in eodem scripto cum additione facta in XI8 prima
linea in verbo ex et in verbo dominici cassato in XXI8 linea et cum
verbo Justiniani adito in XXVIllI linea factum
Rex Dominus} .
Janue BALDASSAL DE FERRARIIS, notarius.
When we turn to the document preceding this attestation we

find that alterations have been made precisely in the places
specified in the attestation; and we may thus conclude that the
document, which dates from 1391, was copied into the present
MS. in 1405, and that the text was checked and certified correct
by the notary Baldassal of Ferrara on 5th April of that year.
Nevertheless, there are some instances where it is demonstrable
that the attestation is not in the autograph of the notary whose
x INTRODUCTION
name it bears, but is an imitation or reproduction of an attestation
which stood in the register or cartulary from which the scribe was
copying. The clearest case is in the group of documents on
fols. LV verso-LXIII verso, which ends with the following attestation:
MCCCCIIII die X 8 Novembris. Extracte transumpte et exemplate sunt
suprascripte rellacio et deliberacio in presentibus decem cartis pergame-
norum utsupra de cartulario diversorum negociorum anni de Mcccr.xxxx0
sexto existente in cancellaria Regie Comunis J anue.
Rex Dominus} ANTHONIUS DE CREDENTIA,
Janue notarius et cancellarius.
The 'present ten parchment leaves' 1 to which reference is made

must be fols. LV verso-LXIII verso of the present MS., notwith-
standing the small discrepancy that this section consists of only
nine folios, not ten, for its contents conform exactly to the descrip-
tion 'rellacio et deliberacio'. It follows that the whole of this
section was copied out under the superintendence of the notary
Anthonius de Credentia, who added his autograph attestation on
10th November 1404. But if this is so, what are we to think of the
attestation of fol. LXII verso (i.e. within the limits of the section
in question), which runs:
Extractum est ut supra de actis publicis curie Syi videlicet de cartulariis
consiliorum scriptis manu mei notarii infrascripti curie Syi.
Populus.{ JOHANNES DE COMPAGNONO,
notarius et curie Syi scriba.
The conclusion seems inescapable that the whole of this attestation

is a scribal copy, reproduced presumably from the original in
the 'cartularium diversorum negociorum' referred to on fol. LXIII
verso as the source of the text. This is confirmed by the historical
evidence, for whereas on fol. LXIII verso the words 'Rex Domin us
Janue' appear in the locus signi, as we should expect in an attesta-
tion written after Genoa had accepted the overlordship of the
King of France on 25th October 1396, the attestation purporting
1 For a similar specification of the space occupied by the document cf.
fol. err verso: ' ... transcriptum et fideliter exemplatum in quinque proxime
precedentibus foliis pergamenorum huius voluminis cum sexta pagina presenti.'
Here the 'five preceding leaves' are fols. LXXXXVII verso-err, the 'sixth page'
being fol. err verso itself.
INTRODUCTION xi
to be written by Johannes de Compagnono has in the corre-
sponding place the word 'Populus ', proving that the original
attestation, of which that on fol. LXII verso is a copy, was written
before 25th October 1396.
Similarly, the attestations bearing the name of Anthonius de
Credentia on fols. LV verso, LVI verso and LXI, all of which have
'Populus' in the locus signi, must be scribal copies of original
attestations written before 25th October 1396. As we have seen, the
copying must have been done on or shortly before 10th November
1404. It is now clear that the evidence of the attestations must be
used with caution in any attempt to decide when and by whom
individual documents were copied into the MS. Nevertheless,
it seems possible by examining each section of the MS. in turn, to
form a picture of the way in which it was compiled which is likely
to be correct at least in general outline.
The original nucleus of the MS. seems to be the present fols.
vrr-xxxxvrn, which contain a continuous series of documents,
in chronological order from 1347 to 1373, attested (except for
fols. xv verso-XXI) by Johannes Stella. The ornate appearance of
fol. VII suggests that it was intended to be the first page of the MS.,
and this is corroborated by the fact that fol. VII is the first leaf of
a quire, while fol. VI is completely blank. The date of this section
of the MS. is approximately fixed, for the use of the title 'Rex
Dominus Janue' in the locus signi shows that it is later than
October 1396, while it must be earlier than 10th November 1404,
when fols. LV verso-LXIII verso (see below) were added to the MS.
This earliest section of the MS. may thus be assigned to about the
year 1400, with a very small margin of error.
The documents on fols. 1-v verso, attested by Anthonius de
Credentia, are plainly a later addition, fol. 1 being written in an
especially ornate style, obviously in an attempt to usurp the
position hitherto enjoyed by fol. VII. A still later addition is fol. o,
for it is inconceivable that fol. I would have been written in so
ornate a form if fol. o had already been present in the MS.
These additions (fols. o-v verso) are placed at the beginning of
the MS. because the documents they contain date from the year
1346, and thus precede the earliest document in the section
fols. VII-xxxxvrn. Apart from the fact that they were added later
than fols. vrr-xxxxvrn, there is no evidence to show when fols. o-v
verso were inserted in the MS.
xii INTRODUCTION
Between fol. xxxxvm, the end of the original nucleus, and
fols. LV verso-Lxm, which are securely dated to 10th November
1404, there are three documents. The first (fols. xxxxvm-um)
is dated 1385 and ends with a subscription of the first type by
Anthonius de Credentia. The reference in this subscription to
the Doge dates it before 25th October 1396, yet since it succeeds
fols. vrr-xxxxvm, it must be later than that date. It follows that
the subscription is not autograph but, like others of its type, is
a replica of that appended to the original document which the
scribe was engaged in copying.
The other two documents, on fols. LilII verso-Lv, are attested
by Johannes Stella, on 20th November 1409 and 10th December
1409 respectively. These documents have been entered in the MS.
on leaves left blank, several years after the next section of the MS.,
fols. LXIIII-LXVIIl verso, had been copied into it.
Fols. LXIIII-LXVIII verso contain documents dated from 15th De-
cember 1404 to 26th November 1405, and if we could be sure that
they were copied into the MS. before fols. LXX-LXXXII verso, which
were added in April 1405, the date of writing of this section would
be very narrowly fixed. But the construction of the MS. at this
point is confused; fol. LXvnl verso is the last page of a quire, and
in the lower margin is an erased catchword, perhaps a witness to
some change in plan as to what was to follow. Actually the
next document (fol. LXVIIn) is in Greek, written no doubt by
a Greek scribe. There is no evidence to indicate when either this
document or the next (fol. LXVIIII verso) were added to the MS.
The documents on fols. LXX-LXXXII verso were all copied into
the MS. in April 1405. The text of these leaves is in the same hand
throughout, and the date of copying is approximately fixed by the
attestations on fols. LXXII, LXXVI and LXXX verso (1st April 1405)
and on fol. LXXXII (5th April 1405). This section is a particularly
good example of a series of documents in the hand of one and the
same scribe being attested by several different notaries. More-
over, it seems clear that some interval could elapse between the
writing of the text and the addition of the attestation, since that
on fol. LXXXII, dated 5th April 1405, is succeeded by that on
fol. LXXXII verso, dated 1st April 1405.
Fols. LXXXIII-LXXXVI verso contain three documents, all by
different scribes, but linked by attestations by Johannes Stella, the
first two dated 14th December 1409, and the third 29th February
INTRODUCTION xiii
1412. This section cannot therefore have been added to the MS.
earlier than 1412, but is probably not many years later. The next
two folios (LXXXvn-Lxxxvn1 verso) are blank.
Fols. LXXXVIIIl-LXXXXVI verso contain three documents bearing
subscriptions of the first type by Anthonius de Credentia. The
documents themselves are dated 1413, but there is nothing to
show how long after this date the copies were inserted in the MS.
Now follows a document of 1436 (fols. LXXXXVII verso-err),
attested by Mattheus de Bargalio; an Italian document, undated,
on fol. cm1; and a document of 1461 (fol. crrrr verso). Here again,
the date of copying is uncertain. A new section, with elaborate
opening page, begins on fol. cv with a document of 1476, attested
on fol. cxr by Nicolaus de Credentia.
The next section (fols. cxr vers~xxr verso) written in two hands
in cancelleresca script, contains two documents of l5IO and 1513
respectively. As there is no mention of these documents in the
Index to the MS., it is evident that they were inserted in the MS.,
after the completion of the Index, on leaves which had been left
blank.
This would also explain why these, the latest documents in
the whole MS., are out of their chronological order.
From fol. cxxrr to half-way down fol. cxxrrr are documents of
1454 to 1459, with attestations, here reduced to a mere signature,
of Jacobus de Bracellis. The remainder of fol. cxxrrr, and the
whole of fol. cxxrrr verso seem to have been left blank, and were
later filled with an Italian document of 1489, quoting a decree
of 1476. Fol. CXXIIII begins a long document, dated 1482, in italic
script and concluding with a formidable subscription, of the first
type, by Andreas de Caria (fol. cxxx). The normal notarial script
is reverted to on fols. cxxx verso-cxxxr, a document of 1408
attested, obviously many years after that date, by Nicolaus de
Credentia.
The whole of the remainder of the MS. proper (fols. cxxxr verso-
CLil) is, except for fol. cxxxr verso itself, in one and the same hand,
and consists of a series of documents, dated 1484, 1487 and 1488,
attested, with two exceptions, by Augustinus de Via. The only
remaining item in the MS. (after fols. CLII verso-CLY verso, which
are blank) is the list of captains who took part in the capture of
Chios, on the paper fly-leaf, fol. CLVI; this is in a cancelleresca hand
of the late sixteenth century and is, of course, ignored in the Index.
xiv INTRODUCTION
DATE OF THE INDEX
The latest document of which note is taken in the Index is dated

1489 (fol. cxxm), and the compilation of the Index must therefore
have taken place after that date. The documents dated I5IO and
I5I3 on fols. CXI verso-cxxI verso are, as has already been noted,
ignored in the Index. These documents, if not contemporary
copies, are not likely to have been written into the MS. later than
the middle of the sixteenth century, and the compilation of the
Index, which is written throughout in neat Gothic minuscules,
may therefore be assigned to a date between 1489 and I 550.
Palaeography suggests a date earlier, rather than later, within this
period.
THE SCRIBES OF THE MANUSCRIPT
Some references have already been made to changes of script,

and it might be thought that an examination of the script would
be of fundamental importance in determining the stages by which
the MS. grew. There are, however, two difficulties: first, changes
in the scribe copying the documents do not coincide with changes
in the person of the notary superintending the transcription,
i.e. documents written by the same hand may be attested by
different notaries, and conversely, documents attested by the
same notary may be written by several different scribes. Secondly,
in the earlier part of the MS. the Italian notarial cursive hand used
by the scribes is so uniform that changes of hand are extremely
difficult to distinguish. Nevertheless changes of hand can be
detected with more or less certainty at the following places: in the
list that follows the sections of the MS. which appear to be written
by the same scribe are noted, together with the principal charac-
teristics which distinguish each scribe from the scribes of the
preceding and following sections.
Fols. o-o verso:
Capital/: J j l Smally: ~.
Small d: usually ~, less often J.
Spelling: Caloiane.
Fols. 1-v:
Capital/: usually { Smally: l·
Small d: J, 'b and ,,8. all used.
Spellings: Calloiane, Syi.
INTRODUCTION xv
Fols.vn-x:
Capital I: usually f 1 .
Small d: J or 'b.
Spelling: Chii.
At beginnin of paragraph enlarged initial letter projects into
margin.
Fols. x verso-xn verso:
Capital I: for i .
Spellings: Syi, conscilium, consciliarios, etc.
At beginning of paragraph enlarged initial and next three or
four letters often stand in margin.
Ampersand: invariably -i; •
Fols. xn1-xx, I. 12:
Small d: d or ~ •
Spellings: Siy, later Chii.
Paragraphs usually marked by internal space in line, less fre-
quently by enlarged initial in margin.
Ampersand: Z •
Fols. xx, I. 13-xxxxv verso, 1. 12:
Here there appears to be a change of hand, but it is difficult to
point to any definite characteristics: the writing becomes slightly
larger and the lines are more widely spaced-for example fol. XXI verso
contains 31 lines as opposed to 39 on fol. xvm1 verso.
Fol. xxxxv verso, I. 13:
At this point there appears to be a further change of hand, to judge
from the shape of the symbol for solidi, which now takes on the form
,,f, tf or as against-q,, cl-, which is used in the preceding pages.
The sums of money are sometimes linked to the names to which
they refer by a continuous horizontal stroke, whereas earlier in the
MS. (e.g. on fols. XXXIII, XXXIII verso, XXXIIII verso, xxxv) a line of
horizontal dashes is used for this purpose.
Fols. xxxxvn1, I. 14-LIIII:
The hand is scarcely distinguishable from that of the preceding,
but seems on the whole somewhat neater and more regular. If the
supposed change of hand is proved illusory, this section must be
regarded as part of the original nucleus of the MS. along with
fols. vn-xxxxvm.
Fols. LIIII verso, LV:
These two pages, as has been shown above, must have been written
at a later period than fols. vn-xxxxvm (or LIIII), and it is eloquent
of the uniformity of the scribal tradition that without external
evidence it is doubtful whether a change of hand could have been
detected.
xvi INTRODUCTION
Fols. LV verso-LXIII verso:
The coherence of this section of the MS. is vouched for by the
attestation on fol. LXIII verso, which has been discussed above.
It appears to be, as one would expect, in the same hand throughout.
Fols. LXIIIl-LXVIn:
The hand is practically indistinguishable from that of the preceding
section and may indeed be identical. The only positive evidence of
a change of hand is that in the writing of dates the day of the month
is written as a cardinal number (e.g. die xvn februarii) whereas in
fols. LV verso-LXn1 verso it is written as an ordinal (die xnn• Marcil).
Fol. LXvnn:
This page is in Greek, and the hand suggests that it is the work of
a Greek scribe.
Fol. LXVIlil verso:

A larger and bolder hand, different, as can be seen at a glance, from
any of those of the earlier sections of the MS.
Fols. LXX onwards:

From this point the individualities of the different writers are clearly
marked, and there is no difficulty in detecting a change of hand.
It is therefore sufficient to give a list of the pages for which one and
the same scribe is responsible:
Fols. LXX-LXXXn, I. 7.
Fols. LXXXn, I. 14-LXXXn verso.
Fols. LXXXm-LXXXnn verso.
Fol. LXXXV.
Fols. LXXXV verso-LXXXVI verso (fols. LXXXvn-LXXXvnI verso blank).
Fols. LXXXVIlil-LXXXXVI verso.
Fols. LXXXXVIl verso-en verso.
Fol. Cim.
Fol. cnn verso.
Fols. cv-cx1.
Fols. CXI verso-CXIID.
Fols. CXIm verso-cxxI verso.
Fol. cxxu.
Fols. cxxn verso-cxxnI, I. 21.
Fol. cxxm, 11. 22-30.
Fol. cxxm verso.
Fols. cxxmI-cxxx.
Fols. cxxx verso-cxxxI.
Fol. CXXXI verso.
Fols. cxxxm-cLI1.
INTRODUCTION xvii
MAKE•UP OF THE MANUSCRIPT
The MS. consists of I 66 leaves of vellum and one of paper. The

arrangement of the quires is quite irregular, though there is some
evidence that the original intention was to produce a volume
with quires of twelve leaves. This is confirmed by catchwords
which are found on the following folios: xx verso, XXXII verso,
XXXXIIII verso, LVI verso, LXVIII verso (erased), CI verso.
The following table shows the extent of each gathering, the
number of leaves it contains, with the addition of the word
'catchword' where a catchword occurs on the last page of the
gathering:
Fols. A-J 10 leaves
Fols. o-VI 7 leaves
Fols.VIJ-XX 14 leaves Catchword
Fols. XXI-xxxn 12 leaves Catchword
Fols.XXXIJJ-XXXXJIIJ 12 leaves Catchword
Fols. xxxxv-LVI 12 leaves Catchword
Fols. LVII-LXVIII 12 leaves Catchword (erased)
Fols. LXVIIII-LXXXV 17 leaves
Fols. LXXXVI-LXXXVIII 3 leaves
Fols. LXXXVIIII-CI 13 leaves Catchword
Fols.cn-cxn 11 leaves
Fols. cxrn-cXXJI 10 leaves
Fols. CXXIIl-cXXXIII I I leaves
Fols. CXXXIm-cxxxxm 10 leaves
Fols. cxxxxnn-cLv I I leaves
BINDING
Original vellum binding, with title on spine: 'Coventi / Insule

Chij / aut"1 manus' (Conventioni Insule Chij autentici mano-
scritti) written in ink.
THE TEXT OF
CODEX BERIANUS CHIENSIS
INDEX OF CODEX BERIANUS CHIENSIS
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, folios un-
numbered.1]
l/ol. A] tabula conuentionum inter excelsum comune ianue et

dominos mahonenses chii. Datio insule chii per iohannem ciuo
domino Simoni vignoso armirato in prima pagina. Datio grecorum
civitatis et insule chii et conuentio inter eos et dominum
Simonem vignosum armiratum in 2.
Datio receptio et conuentio grecorum folie nove et domini
Simonis vignosi in cartis 3.
Conuentio prima inter excelsum comune ianue et dominum
Simonem vignosum armiratum et patronos tempore domini
iohannis de murta tune ducis ianue in cartis 7 in qua continentur
capitula ut infra.
In primo capitulo quod comuneianuehabeatmerumetmixtum
imperium.
In 2, 3 et 4, ellectio potestatis et castellani et qualiter debeant
se regere et gubernare secundum capitula et regulas comunis
ianue.
In 5 quod potestas regat cum consiliariis sex nee aliquid gerere
possit absque consilio predictorum nisi in questionibus civilibus
criminalibus quas possit consulere arbitrio suo.
In 6 quod homines chii possint facere exercitum ad voluntatem
domini ducis non tamen contra participes.
In 7 quod potestas habere debeat perperos mille ducentos
quinquaginta de karatis xx pro suo salario annuatim nee ultra
possit petere nee recipere ab aliqua persona quovismodo nisi quod
in triduum consumi possit.
In 8 quod potestas teneatur annuatim facere sibi et suo vicario
duo paria vestium et familia quam tenere debeat et salaria
eorum.
In g familia quam tenere debeat castellanus et vestes cum
perperis cccc sui salarij.
In 10 familia quam tenere debeat potestas folie nove et vestes
cum perperis DC de karatis XVIIJ sui salarij.
1 See Note on p. 25.
1-2
4 THE OCCUPATION BY THE GENOESE
In 11 familia quam tenere debeat castellanus folie nove et
vestes cum perperis D. sui salarij.
In 12 familia quam tenere debeat castellanus folie veteris cum
vestibus et perperis D. sui salarii etiam potestas et castellanus
possint habere seruientes rlv pro quolibet quos voluerint.
In 13 quod proprietas et dominium insularum sit et pertinere
debeat mahone cum omnibus redditibus.
In 14 quod potestas chii habeat consiliarios sex elligendos per
dominos mahonenses cum quorum consilio seu maiore parte
possit facere expensas et non aliter residuum reddituum diuidatur
inter mahonenses.
In 15 quod merum et mixtum imperium castrorum sit excelsi
comunis ianue.
In 16 quod massarii teneantur reddere rationem annuatim
dicto comuni ianue et securitatem prestare librarum mille de suo
officio bene exercendo.
In 17 quod potestas teneatur reddi facere requirenti possessiones
suas.
In 18 quod aliquis suspectus potestati et suo consilio non possit
commorari in die to loco et in 1 g quod aliquis ex banditis a comune
ianue non possit receptari.
In 20 si acciderit, quod absit, quod civitas ianue non esset sub
statu populi tune potestates et rectores teneant dicta loca nomine
participum mahone.
In 21 quod possit cudi facere monetam argenteam et si erit
beneficium restet mahone.
In 22 quod omnes patroni galearum euntium in romaniam et
siriam teneantur ingredi portum chii et ibi morari per diem unum
tamen sint franchi.
In 23 quod omnes ianuenses sint franchi in insula chii de rebus
portatis et extrahendis de natis solvere teneantur.
In 24 quod fiant loca et privilegentur sicut loca comperarum [?]
ianue.
In 25 quod comune ianue possit emere de dictis locis usque ad
annos viginti.
In 26 quod de predictis locis emptis per comune ianue massarij
teneantur respondere dicto comuni ianue.
[fol. A verso] In 27 si per comune ianue infra dictum tempus
non fuerit facta solutio remaneat proprietas in participibus.
In 28 si comune ianue non soluerit infra dictum tempus libras
THE TEXT OF CODEX BERIANUS CHIENSIS 5
Ccm non possit querere aliquod ius in proprietate seu negotiis
mahone sed possit a singularibus personis loca emere an non se
intromittendo de dominio.
In 29 si habitatores chii voluerint dare aliquod mutuum comuni
ianue participes non possintvetare nee eis aliquod grauamen inferre.
In 30 quod comune ianue non possit alienare dictam insulam
et loca chii sine voluntate participum.
In 3 I quod ldetus arpanus siue philiponus arpanus, cosmas
salvaigus et lodixius pansanus nobiles et patroni habeant gradum
popularem seu patronorum.
In 32 quod officiales masticis possint absque contraditione
potestatis compellere laboratores seu operarios masticis ad dicta
laboreria exercenda secundum consuetudinem.
In 33 quod potestas teneatur dare auxilium mahonensibus et
officialibus suis in colligendis introitibus.
In 34 quod dominus dux et consiliarii dimisserunt quantum in
eis est participibus colligere omnes introytus ut supra.
In 35 quod comuni ianue non remaneant aliqua Jura nisi jura
meri et mixti imperii in dictorum locorum proprietas et dominium
ut supra.
In 36 dominus dux et consilium promisserunt patronis armate
quod per comune ianue eis nulla fiet questio.
In 37 quod comune ianue teneatur defendere loca contra
quemcumque regem offendere volentem expensis participum
qua tenus durent redditus, quibus introytibus deficientibus, comune
sua propria peccunia defendere.
In 38 quod potestas pere et alii rectores orientales non possint
se in aliquo intromittere de regimine seu iurisditione insule chii.
In 39 quod patroni possint scaporare marinarios suos in chio
secundum morem roddi et pere.
Conuentio seu compositio secunda inter comune ianue et
mahonenses facta tempore magnifici domini simonis bucanigre
tune duds anno M°cccLXII in cartis 13 in qua continetur ut infra
[other hand :] die 8 marcij.
In I continetur magnificus dominus dux liberavisse et absoluisse
per aliquam stipulationem participes chii de quacunque sentencia
contra eos lata de quocunque contrafacimento saluo per d.
comune possit peti rationem de sibi competentibus.
In 2 quod participes possint locare insulam cum locis aliis
quibuscunque personis prout eis placuerit.
In 3 quad dicta insula possit appaltari ad tempus annorum XII
duodecim participibus et non minus de populo ex participibus
qui placeant domino Simoni duci et non aliter in vita ipsius
domini duds.
In 4 quad liceat participibus colligere introytus sicut prius
etiam illos de quibus in controuersiis agitatum fuit finitis annis xn
Jura remaneant comuni ianue soluendo participibus infra dictum
tempus, sed non solvendo remaneant participibus usque ad annos
viginti.
In 5 quad liceat comuni ianue redimere insulam ad finem
annorum viginti.
In 6 quad elapsis annis xx non liceat comuni ianue redimere
insulam usque ad annum MCCCLXX sed participes gaudere debeant
usque infradictum annum.
In 7 abinde vero ultra de MCCCLXXIIIJ licitum sit comuni ianue
redimere dictam insulam soluendo participibus libras septuaginta
quinque pro singulo loco remanentibus mastico et aliis obuen-
tionibus participibus sed de solo nudo loco dentur libre septuaginta
quinque; etiam comune possit redimere omnia loca soluendo pro
quolibet loco libras LXXV partem locorum non possit sed omnia
dimittat.
In 8 participes promisserunt comuni ianue non vendere uni-
versaliter proprietatem dicti loci.
In g mahona debeat in se recipere omnia loca que fuerunt
Nicolai ciconie et oliverii [fol. B] carrege et illa que emit
Nicolaus decaneto de mandato comunis.
In IO si contingerit civitatem ianue non esse sub statu populi
dicta insula remaneat libera participibus sed redeunte statu
populi redeat et comune ianue in sua iura que erant tempore
anuss1oms.
In I 1 dominus dux et consilium promisserunt participibus
facere capitulum speciale abrogatorium et derogatorium et par-
ticipes promisserunt iterum se omnia obseruare sub pena flore-
norum centum millia auri.
Venditio et appaltacio chii facta duodecim conductoribus a
participibus mahone in qua continetur ut infra in cartis 16.
In 1 quad conductores duodecim teneantur annuatim soluere
locatoribus libras VIJ Januinorum pro singulo loco pro annis XIJ
in duabus paghis pro anno.
In 2 quad omnia mastica ubicunque sint et processus eorum,
omnes galee seu millia et machine et quecunque alia bona spectent
et sint dictorum emptorum.
In 3 quod conductores inter se suscipiunt ad soluendum pro
dicta mahona eius participibus omnia debita.
In 4 conductores habeant plenam gauditam aliter non sus-
cepissent onera creditorum.
In 5 conductores teneantur omnibus contractibus mastici ita
quod in se suscipiant omnia comoda masticorum, et promisserunt
locatoribus dare et prestare ydoneos fideiussores.
In 6 conductores teneantur ab hinc in antea usque ad finitam
locationem habere in custodia locorum homines armigeros sex-
centos expensis ipsorum conductorum.
In 7 si contingeret dolo conductorum insulas seu solum dictam
insulam chii perdi ante solutionem, eo casu conductores non
teneantur aliquam pensionem post amissionem, sed de preterito
bene teneantur; sed si insula folie nove perderetur diminuatur
de pensione arbitrio bonorum virorum et si perderentur omnes
insule vel solum insula chii, tune omne masticum et alia bona ad
insulas pertinentia que superessent non uendita, diuidi debeant
inter participes.
In 8 si nulla dictarum partium peruenisset ad presentem con-
tractum conductores teneantur soluere locatoribus ante elapsum
duodecim annorum Ii bras septuaginta Januinorum pro singulo
loco et locatores ipsum pretium recipere in totum vel pro parte
in una uice uel pluribus et in diuerso tempore prout sibi uidebitur,
sed si conductores nolent recipere precium locatores teneantur
transferre tot loca quantum fuerit oblatum ad rationem librarum
septuaginta pro singulo loco et describere faciant super con-
ductores,
In g si ante solutionem totius precii uel partis contingeret dictas
insulas amitti, vel saltem insulam chii, conductores non teneantur
ad solutionem precii uel partis sed fiat diuisio mastici ut supra;
sed si soluissent aliquam partem ante perditionem, tune id
quod solutum est permaneat sed abinde infra nichil soluant,
sed fiat diuisio ut supra; sed si totum preeium solutum esset
ante perdicionem tune niehil pertineat ad loeatores si ante
integram solutionem amitteretur solum insula folie nove tune
diminuatur.
Soeietas faeta inter appaltatores ad adinvieem post emptionem,
reeepta in eartis 19.
In I unusquisque appaltatorum. intelligatur esse socius pro
duodecima parte ad omnia commoda et incommoda, si forte
contingerent, et quilibet eorum habebunt loca centum compare
chii in cartulariis, inter omnes habeant loca mille ducenta.
In 2 si predicti uel aliquis eorum acquirerent aliqua loca ex
locis non locatis ultra dicta centum loca stare debeant ad com-
moda et incommoda.
In 3 quad aliquis ex sociis non possit uendere dicta loca uel
aliqua ex eis.
[fol. B verso] Prorogatio locorum emendorum per duodecim
emptores centum pro quolibet prorogata usque ad kalendas maii
in cartis 20.
Ratificatio domini grabielis [sic] adurni tune ducis precedentis
instrumenti in emendo loca centum pro quolibet duodena in
cartis 21.
Deliberationes domini dominici de campofregoso tune ducis
super uenditionem insule chii et aliorum locorum dicta loca
redimere et redempta alienare possint quibus uoluerint in cartis 21.
Promissio domini ducis de uendia deberi ratificari per regula-
tores in cartis 22.
lnstrumentum factum per magnificum dominum dominicum
de campofregoso et dominos antianos ac offi.cium monete per
mittentes dominis emptoribus quad retrouendant omnia jura
insule chii et aliorum locorum. taliter quad regulatores primi
uendiam ratificabunt in cartis 22.
Mutuum factum de libris CLIJmccL per mahonenses comuni
ianue quad comune promittens restituere ad beneplacitum
emptorum subpena dupli et restitutione damnorum in cartis 25.
Venditio facta per mahonenses comuni ianue de insula chii
cum omnibus locis in cartis 27.
Reunditio et appaltatio facta per dominum dominicum de
campofregoso et dominos antianos ac offi.cium monete de nouis
mahonensibus anno M 0 ccCLXXIIJ die iij nouembris in qua con tinetur
ut infra cartis 33.
In I uenditores promisserunt emptoribus predicta non revocare
et quad comune ianue teneatur defendere dicta loca contra quem-
cunque hostem sumptibus emptorum quibus deficientibus sua
propria peccunia defendat.
In 2 uenditores cesserunt emptoribus omnia jura comuni ianue
pertinentia saluis tamen iuribus meri et mixti imperii.
In 3 acto tamen quod si comune ianue soluerit infra dictum
tempus Iibras CLIJ. 0 ccL emptoribus tune emptores teneantur omnia
eisdem uendita tradere comuni ianue remanentibus semper omni
mastico et aliis redditibus emptoribus.
In 4 si comune ianue infra annos duos ut supra dicta loca non
emerit perpetuo remaneant penes emptores.
In 5 quod proprietas remaneat emptoribus sed merum et
mixtum imperium et ius percipiendi floreno duo millia nomine
census remaneat comuni ianue sed si dicta insula non redimeretur
elligatur castellanus more castellani folie noue.
In 6 quad castellanus promittat custodire castrum nomine
emptorum et pres tare fideiussores de libris IIJ 0 millibusJ anuinorum
et finito tempore sui offitii restituere suo successori.
In 7 quod dominus dux et suum consilium annuatim de mense
februarii dare debeant inscriptis viginti homines de populo ianue
emptoribus qui de ipsis xx elligant IIIJ digniores ad officium
potestacie insule chii ex quibus IIIJ dominus dux elligat digniorem
in potestatem chii sed emptores non contenti de primis possint
requirere a domino duce alios xx sibi dari.
In 8 castellanus seu potestas folie ueteris elligatur hoc modo
quod emptores dare debeant inscriptis domino duci sex homines
de populo ex quibus dominus dux elligat unum in potestatem
folie ueteris et fiat sic ellectio castellani folie noue.
In g quod potestas chii, folie ueteris et noue de malegestis
aduersus non habitantes sindicari debeat per sindicatores ianue
et chii et non per alios sed de malegestis contra grecos et habitantes
in chio sindicetur per quatuor bonos uiros habitantes chium et sic
de potestate folie ueteris et noue, sed alii officiales sindicentur per
bonos uiros elligendos a domino potestate chii.
[fol. C] In 1 o quad potestas chii folie ueteris et noue
regat habitantes ciuiliter et criminaliter cum mero et mixto
imperio.
In 11 quod potestas chii habeat sex consiliarios ellectos per
emptores sine consilio quorum potestas nichil agere possit nisi in
causis ciuilibus et criminalibus.
In 12 et eodem modo potestas folie ueteris et noue habeat sex
consiliarios.
In 13 qui officiales soluantur a massariis emptorum de peccuniis
condempnationum factarum per dictos officiales quibus de-
ficientibus soluantur de redditibus.
In 14 potestas chii habeat pro suo salario et pascimentis suis
et sue familie perperos M 0 ducentos quinquaginta.
In 15 potestas habeat uicarium unum discretum, militem unum,
scribam unum de collegio elligendo modo castellani chii, domi-
cellos IIIJ torcimanum unum cocum unum, ragatios IIJ trumbatores
duos, nacaratum unum et tempore sui officii pascere teneatur
equos sex pulcros.
In 16 de salario familie potestis vicarius habeat perperos cxx
milles perperos LXXX torcimanus perperos xxxv domicelli per-
peros CII Cocus perperos XVIIJ ragatii perperos a LIIIJ trumbatores
et nacaratus perperos LX.
In 17 castellanus castri chii semper habeat domicellos duos quos
vestiat annuatim et habeat cocum unum et tam pro suo salario
quam pro pascumentis habeat perperos ceca.
In 18 potestas folie noue habeat domicellos IIIJ et cocum unum
quos bis in anno uestiat et tam pro suo salario et familie quam pro
pascimentis habeat perperos D de karatis XVIIJ.
In 19 castellanus folie noue habeat domicellos duos et cocum
unum quos uestiat, habeat pro suo salario et familie perperos D
de karatis XVIIJ.
In 20 castellanus folie ueteris habeat domicellos duos cocum
unum, quos uestiat habeat pro suo salario et familie perperos
XVIIJ.
In 21 potestates et castellani chii, folie ueteris et noue habeant
seruientes xxv pro quolibet.
In 22 omnes redditus meri et mixti imperii dictorum locorum
applicentur emptoribus.
In 23 massarii teneantur annuatim mittere ianuam racionem
de suo officio bene gubernato.
In 24 habitantes loci teneantur pro arbitrio domini ducis
exercitum facere per terras et per mare contra quemuis non tamen
contra emptores.
In 25 si habitantes chium voluerint imponere inter se aliquod
expendium mutuandum comuni ianue idcirco emptores eos
granuare non ualeant.
In 26 quod aliquis suspectus domino potestati et emptoribus
non possit habitare in locis.
In 27 si contingeret ciuitatem ianue non esse sub statu populi
potestas regat ad meram uoluntatem emptorum sed redeunte
statu populi comune ianue reintegretur in sua iura.
In 28 stampietur moneta cum figuris monete ianue vel cum
figura domini ducis utilitas cuius ad emptores pertineat.
In 29 potestas pere nullam habeat potestatem in locis orientali-
bus et in habitatibus ea [sic].
In 30 patroni galearum teneantur ingredi portum chii et ibi
per diem naturalem morari.
In 31 non tamen idcirco patroni aliquid soluant sed omnes
ianuenses sint franchi.
In 32 emptores non ualeant imponore aliquas nouas cabellas
nisi primo impositas.
In 33 patroni uasorum possint scaporare marinarios in chio
ueluti in roddo.
In 34 loca facta per emptores de mahona chii fortificentur.
[fol. C verso] In 35 officiales emptorum possint cogere quemuis
laboratorem ad laborandum masticum et alia laboreria absque
potestatis licentia.
In 36 insula chii possit appaltari per emptores per annos XVIIJ
tredecim appaltatoribus et non minus qui sint de populo.
In 37 nullus emptorum possit uendere partem suam alicui ex
consociis sed cui libet alii populari subrogando unum alium.
In 38 uenditores prmnisserunt emptoribus facere statutum seu
regulam confirmatorium seu confirmatoriam quod predicta non
reuocabunt.
In 39 si nichil de predictis contractibus factum foret, ita quod
emptores sint et loca redempta non forent restituatur indilate et
sine mora emptoribus.
In 40 omnia pacta aliorum instrumentorum facta inter comune
ianue et conductores et emptores sint irrita.
In 41 pro quibus omnibus attendendis dominus dux et suum
consilium obligauerunt omnia bona comunis ianue que obligari
possunt.
Preceptum domini ducis et sui consilii de ordinatione officii
monete ad Bartholomeum de burgaro et johannem imperialem
massarios comunis ianue recipiendi ab emptoribus mahone libras
cLljccL penes eos tenendas in cartis 46.
Preceptum illustris domini ducis et sui consilii ad Bartholomeum
de burgaro et iohannem imperialem massarios soluendi mahonen-
sibus libras c~ CCL in cartis 47.
Preceptum magnifici domini ducis et sui consilii ad Bartholo-
meum de burgaro et iohannem imperialem massarios recipiendi
ab emptoribus chii libras cfijccL pro predo emptionis insule chii
et aliorum locorum in cartis 4 7.
Prorogatio termini uenditionis et appaltationis chii tempore
magnifici domini Antonioti adurni tune duds ianue anno
M"cccLXXXv die XXVIIJ Junij pro annis duobus finito primo ter-
mino in cartis 48.
In I emptores promisserunt soluere domino dud libras uiginti
quinque millia pro termino infrascripto videlicet terciam partem
numeratam ad liberam uoluntatem dictorum domini ducis et sui
consilii, aliam terciam ad menses sex, reliquam terciam ad annum
unum.
In 2 emptores promisserunt soluere annuatim comuni ianue
pro censu meri et mixti imperii libras duo millia quingentas
Ianuinorum.
In 3 dominus dux et suum consilium teneantur facere per
capitulatores capitulum speciale emptoribus corroborans omnia
supradicta.
Supplicatio domini francisci et Ambrosii de iustinianis re-
quirentium annullare certas iniquas sententias contra eos latas
per olim gubernatorem et in preiuditio mahone in cartis 55.
Decretum contra officialium sindicamentum et quod de sindica-
mentis ipsorum non possint de cetero se appellare nee reclamare
in cartis 55.
Relatio facta magnifico et excelso domino Antonioto adurno
dei gratia ianuensium dud et populi defensori eiusque ancianorum
consilio venerando ac officio prouissionis communis ianue per
Nicolaum fatinanti potestatem chii super introclusis et prout
inferius continetur in cartis 56.
[fol. D] In I dominus dux et consilium ancianorum et officium
prouissionis comittunt uobis Jacobo de cambio ituro potestati
peram. Eliano centuriono ituro consuli caffam et Nicolao fatinanti
ituro potestati chium Cum attingeritis portum chii de duabus
supplicationibus distincte ad nos scribatis.
In 2 tenor unius supplicationis cum responsione ducali super
impositione cabellarum.
In 3 supplicatio domini francisci et Antonii de iustinianis et
eorum consociorum mahonensium ad excelentiam ducalem pro
perperis sex imponendis subditis et ueteribus.
In 4 responsio domini duds et consilii quod potestas iturus
peram et consul iturus caffam et potestas iturus chium quando
attingent chium debeant sumere informationem de uoluntatibus
incolarum de cabellis imponendis et sic rescribant.
In 5 comissio domini Jacobi de cambio et Eliani centurioni
imposita domino Nicolao fatinanti potestati chii de principio
dando de certis cabellis imponendis ut inferius continetur.
In 6 expositiones facte per dominum Nicolaum fatinanti
potestatem chii incolis super certis comertiis imponendis.
In 7 consilium et consensus burgensium et grecorum chii de
drictis imponendis. Videlicet perperi duo pro quolibet capite
domus seu foco.
In 8 consilium et consensus rusticorum insule chii de perperis
duobus imponendis. pro quolibet capite.
In g sequella facta per dominum Nicolaum fatinanti potesta-
tem chii de omnibus hominibus grecis tocius insule repertis
M"DCCCCXXX.
In IO adunatio et uoluntas omnium grecorum facta seu intel-
lecta per dominum Nicolaum fatinanti potestatem chii de perperis
duobus imponendis pro quolibet capite.
In 11 consilium et sententia Nicolaifatinanti potestatis mittenda
ianuam domino duci et suo consilio in qua continetur de perperis
duobus imponendis pro quolibet capite seu foco a qua solutione
nemo sit franchus exceptis marinariis pexariis tabulariis et
masticariis.
In 12 auisatio data per dominum potestatem de comerciis
addendis pro restauratione dannorum dominorum mahonensium
de diminutione perperorum IIIJ ex perperis VI quos greci soluere
solebant pro quolibet capite.
In 13 de addendo denario uno pro quolibet mitro vini uendito
ad adminutum.
In 14 de addendo medio se uno [?] pro centenario de rebus
extraneorum de duobus [?]pro centenario.
In 15 de addendo denario uno pro qualibet bestia minuta pro
qua soluebatur unus et sic soluerentur duo.
In 16 de comerchiis addendis super carnibus que uenduntur in
macellis videlicet pro quolibet castrono karatus J· pro boue 4 pro
hirco capra et oue karati 3 pro porco karati 2 de agno et edo
denarij 2.
In 17 de censaria grecorum pro qua soluitur medium pro
centenario addatur quarta una.
In 18 supplicatio facta per dominum franciscum et Antonium
de iustinianis et alios consocios suos domino duci quod decetero
appellantes possint se appellari ad potestatem uenturum usque
in perperos nc.
In 19 alia supplicatio facta per eosdem de questionibus
uertentibus inter coniunctos que comitti debeant per dominum
potestatem duobus attinentibus.
In 20 deliberatio magnifici domini ducis super supplicatione
predicta est quod potestas [fol. D verso] chii et pere et consul caffe
dilligenter se informent de uoluntate incolarum insule et sic
rescribant de decreto propinquorum fiat ut petitur.
In 2 1 de informatione cap ta a burgensibus chii per Nicolaum
fatinanti absentibus sociis de appellando se ad potestatem uen-
turum et de questionibus uertentibus inter propinquos.
In 22 consilium et deliberatio facta per Nicolaum fatinanti
absentibus sociis cum burgensibus chii de appellationibus videlicet
usque in perperos a possint se appellari ad potestatem nouum
qui affirmando sentenciam amplius appellari non possit, repro-
bando non liceat, ad alium venturum appellari et due sentencie
finiant litem et ne auiditate rettinendi peccunias contentas in
sentenciis quod interim non retardetur executio satisdando a
perperis a. supra possit appellari in Januam.
Deliberatio domini ducis de supradictis cabellis videlicet quod
de cotero ex perperis sex quos soliti erant soluere parichi pro
angaria soluant solum perperos duos pro quolibet capite seu foco.
Item superaddi possitquarta unacomerchio duorum pro centenario
de rebus extraneis et colligantur de cetero duo et quarta et
denarius I pro mitro uini uenditi adminutum ita quod deinceps
colligantur denarii 8 in cartis 63.
Relatio facta domino regio gubernatori ianue et ancianis per
dominum gregorium de malsupinis uicarium et officium patrum
comunis superaddi cabellas et si spectent mahone an non in
cartis 64.
In .I. christi nomine beateque uirginis nominibus inuocatis
referimus cabellas olei et uini videlicet de medio floreno pro
quolibet uegete uini et cabellam olei per mahonenses imponi
potuisse peccunie quarum cedant in mahonenses.
Item referimus ellectionem potestatis folie noue ad comune
ianue spectare.
Item referimus redditus folie noue et meri et mixti imperii
ad participes pertinere.
Delegatio facta per magnificum dominum Malescalum locum-
tenentem regis francie ac uenerandum consilium ancianorum
cum domino vicario et patribus comunis quatenus uideant si
cabella de medio floreno pro uegete vini et cabella olei imposite
per potestatem et Mahonenses potuerunt imponi super ianuensis
et cognoscant si commoda folie noue pertinent at mahonenses
in cartis 67. 1404 die 16 decembris.
Relatio facta per patres comunis regio ianue gubernatori
super introscriptis videlicet de certis comerchiis imponendis in
cartis 68.
In .I. consilium seu auisatio de commodis et cabellis folie noue
que pertinere debent ad mahonenses.
Sententia per eosdem lata quod cabelle posite per potestatem
et mahonenses potuerunt imponi videlicet de medio floreno pro
qualibet vegete vini et de mitriatico olei peccunie quarum cedant
in mahonenses in cartis 69.
Donatio facta dominis mahonensibus de insula chii per
serenissimum imperatorem in littera greca dando eidem impera-
tori inmunere annuatim de mense Maii et Junii perperos M° de
anno 1355 die dominico de menseJunii in cartis 69.
Confirmatio donationis de insula chii facta per serenissimum
imperatorem [fol. E] Johannem paliologon scriptam per quon-
dam richobonum de bozolio notarium anno de 1367 die 14Junii
in cartis 70.
Decretum carcerandi videlicet soluendi karatos 5 pro quolibet
incarcerato in cartis 70.
Decretum dominorum mahonensium super capitula presentata
per illustrem dominum ducem de diuersis corrigendis in cartis
71.
Decretum in quo continentur diuersa uidelicet quad potestas
equitet bis in anno per totam insulam ad perquirendum querel-
lantes de officialibus. Item quad aliquis non possit in domibus
suis receptare aliquem malefactorem et alia multa ut in hiis
continetur in cartis 72.
Decretum dominorum mahonensium in quo continentur diuersa
uidelicet quad gubernatores teneantur reddere rationem de regi-
mine suo finito successoribus suis et sic successiue. Item quod non
debeant tenere aliquam personam ad stipendium nisi sit ydonea.
Item quad aliqua persona non possit onerare aliquas res super
galeas ipsorum dominorum in cartis 73.
Decretum dominorum mahonensium in quo continentur diuersa
videlicet quad gubernatores non possint mittere galeam dona-
tionis adinstantiam alicuius ad aliquem locum extra insulam chii.
Item quad gubernatores de cetero habeant totam ipsorum domi-
norum bailiam. Item quod aliquis stipendiarius latinus non possit
habitare extra ciuitatem chil in cartis 75.
Decretum dominorum mahonensium confirmatum per domi-
num ducem et suum consilium pro furantibus masticum in
cartis 77.
Decretum dominorum mahonensium quod aliquis mahonensis
non possit fideiubere de aliquibus comerchils et aliquibus aliis
in cartis 80.
Decretum dominorum mahonensium videlicet quod de tredecim
uocibus nouem faciant sentenciam in cartis 81.
Decretum annullacionis carcerandi debitores inturri ymo de-
cetero ponantur in carcere solita in cartis 82.
Decretum dominorum mahonensium quod aliquis non ualeat
mittere galeam dominationis ad instantiam alicuius ad aliquem
locum extra insulam chii. Item addunt quod potestas pro suo
salario et sua familia qui antea habebat libras nccc nunc habeat
usque in mille.
Item quod mahonenses non possint incantare aliquod comer-
chium seu cabellas in cartis 83.
Supplicatio qualiter IIIJ burgenses ellecti in consiliarios remoui
debeant a consiliariatu et suo loco suo poni debeant IIIJ ex par-
ticipibus in cartis 83.
Pronuntiatio quod fiat pro ut petitur in cartis 85.
Relatio uenerandi officii procuratorum sancti georgii uobis
illustri domino marchioni montisferrati capitaneo ianue super
introclusis in cartis 86.
In I questio cuiusdam cabelle defunctorum comittatur alicui
magistratui qui earn cognoscant.
In 2 proprietas et dominium insule chii folie noue et ueteris
pertineant ad participes.
In 3 proprietas castrorum chil et folie noue et ueteris remaneat
in ipsos emptores. sola iurisdictio meri et mixti imperil et ius
percipiendi census annuatim remaneat in comune ianue.
[fol. E verso] In 4 omnes redditus meri et mixti imperil appli-
centur emptoribus excepto censu predicto et defunctorum cabella
non potuisse imponi contra chienses.
Prorogatio appaltus chii tempore domini marchionis montis-
ferrati tune capitanei ianue anno de M 0 ccccxm die XI marcii,
manu Antonii de credentia in cartis 89.
In 1 acto tamen quod comune ianue soluerit emptoribus libras
cfij0 ccLj anuinorum infra annos duos emptores teneantur uendere
et traddere comuni ianue omnia et singula sibi uendita remanen-
tibus omni mastico ubicunque esset et omnibus redditibus dictis
emptoribus.
In 2 videlicet quod si commune ianue soluerit appaltatoribus
infra annos duos libras cfij0 ccL J anuinorum appaltatores tenean-
tur uendere comuni ianue dicta loca.
In 3 tamen omnia commoda et mastica ubicunque essent
remaneant emptoribus.
In 4 appaltatores remaneant ueri emptores donec fuerit eis
solutum modo et forma premissis.
In 5 omnia capitula seu pacta uenditionis non refrangantur.
In 6 iura et iurisdictiones et alia retenta remaneant comuni ianue.
In 7 emptores promisseruntprefactisnobilidominolocumtenenti
et consilio soluere libras decem et octo milliajanuinorum videlicet
x 0 ad annum unum vilj ad menses octo post dictum annum.
In 8 emptores promisserunt soluere annuatim comuni ianue
ff
pro censu meri et mix.ti imperil libras quingentas Januinorum.
In 9 que pacta partes promisserunt sibi adinuicem obseruare
sub pena florenorum quinquaginta millium boni auri cum expensis
et interesse.
Declaratio facta baptiste adurno et sociis super eis pro quibus
participant in cartis 94.
In I dicti baptista cosmas et jacobus et guirardus promisserunt
soluere ad scriptam banci libras xVmo ex aliis solutionibus si que
fieri debent dicto comuni ianue.
Relatio et sentencia domini marchionis et consilii super cabella
defunctorum non colligenda in insula chii neque habitatoribus
in cartis 96.
In 1 ellectio potestatis folie noue quod mahonenses debeant
dare inscriptis potestati chii homines sex populares ex quibus
potestas elligere debeat unum quern uoluerit in potestatem seu
castellanum folie.
Prorogatio termini uendie et appaltus chii per dominum
thomam de campofregoso tune ducem at ad venerandum con-
silium anno de M°cccc [?] XXXVJ die XVIJ decembris scripta per
2 AOC II
mattheum de bergalio canzelarium in quo continetur ut infra in
cartis 98.
In 1 quad si comune ianue soluerit infra annos duos emptoribus
libras cLlj0 ccL Januinorum emptores teneantur reddere comuni
ianue omnia eis uendita sed remanentibus emptoribus mastico
et aliis commodis etiam comune ianue habeat quandam pro-
rogationem de locis redimendis usque ad annos viginti quinque.
In 2 comune ianue habeat aliquam prorogationem alterius
termini annorum XXVIIIJ.
In 3 si comune ianue infra annos duos soluerit dictis emptoribus
cLlj 0 ccLjanuinorum emptores teneantur pro suis tredecim terciis
decimis eisdem spectantibus eidem comuni ianue uendere omnia
eisdem uendita remanentibus in omni mastico ubicunque esset
et alia commoda dictis emptoribus.
In 4 emptores promisserunt prefatis domino duci et consilio et
m
officiis soluere massariis libras J anuinorum ad scrip tam bani
banci de tapeto videlicet libras VIlj in festo [.fol. F] nativitatis
reliquas ad terminum suprascriptum.
lurisditio euiotichi super grecos uersa de greco in latinum in
chio de mortuis sine herede de bonis quorum dominatio debet
accipere terciam partem alias duas partes distribuere egenis in
cartis 104.
Sententia super euiotichi data per dominos quilicum et paridem
iustinianos in cartis 105.
Prorogatio termini uenditionis et reappaltationis chii tempore
domini Johannis francisci marchionis Palauicini ducalis in ianua
uicegubernatoris et uicelocumtenentis anno M"cccc [?] LXXVJ die
XVIIIJ nouembris in cartis 105.
In 1 magnificus dominus uicegubernator et antiani consentiunt
quad dicti mahonenses teneant insulam et loca donec comune
ianue soluerit libras cLlj0 ccLJanuinorum tune emptores teneantur
restituere comuni ianue.
In 2 mahonensibus remaneant usque ad ipsum tempus mastica
collecta et omnes obuentiones.
In 3 omnia pacta supradicta in uenditione non refrangantur.
In 4 in dicta uenditione non possit aliquid innovari nisi pro-
rogari terminum redimendi.
In 5 dicti mahonenses promisserunt soluere annuatim comuni
ianue quamdiu dictam insulam tenuerint pro census meri et mixti
imperil libras lj quingentas Januinorum.
In 6 talis solutio fieri debet per mahonenses officio comperarum
sancti georgii.
In 7 magnificus uicegubernator et consilium remittunt quas-
cunque penas pars alteri et altera alteri incidisset.
In 8 convenerunt dicte partes quod de duobus annis in duos
annos elligi. Debeant in ianua per dominum ducem et consilium
sex ex mahonensibus qui unaa [sic] cum potestate habeant deli-
berare expensas neccessarias.
In g comune ianue infra tempus appaltus unaa cum nouem
gubernatoribus possit reformare aliquid circa gubernationem loci
et malefactores seu debitores in domibus mahonensium nullo
modo recipiantur.
In 10 illi sex qui ellecti fuerint prestent fideiussores in Can-
cellaria de ducatis duobus millibus pro singulo.
In 11 eodem modo fiat ellectio nouem gubernatorum qui
gubernent ianue nomine ceterorum mahonensium.
In 12 potestas et sex gubernatores debeant infine cuiuslibet
anni mittere antianis ianuam rationem introytus et redditus
mahone.
In 13 scriba teneatur fideiussores prestare de ducatis quingentis
de vera ratione reddenda.
In 14 potestas possit elligere in ianua xx prouissionatos secum
conducendos chium.
In 15 si contingeret quod potestas chii propter metum sindi-
catus non ministraret recte iustitiam elligantur duo ciues ianue
ex hiis qui tune reperiuntur in chio, et duo burgenses in quibus
non possint esse mahonenses.
In 16 a sentenciis bonorum uirorum in chio appellare possit ad
sindicatores ianue de summa ducatorum quinquaginta et abinde
supra exceptis causis grecorum et iudeorum que comitti debent
duobus ciuibus ianue in chio.
In 17 condempnaciones qui fient in chio per potestatem cedant
in beneficium mahone.
In 18 unus participum non teneatur pro alio ad restitutionem
seu conseruacionem dicte insule exceptis sex gubernatoribus qui
ad restitutionem obligati sunt. [fol. F verso] comune ianue illis
modis et forma et cetera.
In 19 omnia officia qui dantur in chio calculentur in redditibus
mahone.
In 20 conuentum est de solutione librarum cLlj 0 ccL facienda
2-2
mahonensibus debeat intelligi de illa moneta que declarabitur
per iudices nunc elligendos.
In 21 per uerba posita in contractu nullum fiat preiudicium
alicui partium sed dicte partes possint allegare omnia iura de
moneta recipienda.
In 22 conuentum est quod omnes illi qui promisserunt ut in
contractu continetur ratifficent presentem contractum et omnia
in eo contenta mittant in menses sex domino ducali gubernatori.
In 23 actum est quod nullum preiudicium intelligatur factum
alicui mahonensi quantum ad ipsos pertineat sed pro quanto ad
comune ianue pertinet unusquisque obligatus sit pro parte sua.
Supplicatio dominorum mahonensium requirentium addi tres
quarti pro cent" forensium et denarii duo pro quolibet mitro uini
et duplicetur censaria. Item cogi possint latini ad solutionem
caragii et admunitionem uitualium in cartis 122.
Decretum factum per dominum petrum de campofregoso tune
ducem et officium antianorum et mote [monete?] per quod
concessum est augeantur quarti tres pro cent" ita quod de cetero
soluant forenses tria pro cent".
Item denarii duo pro mitro vini itaque decetero soluantur
decem. Item duplicetur censaria. Item cogi possit latini adsolu-
tionem caragii et admunitionem uictualium in cartis 123.
Constitutio et bailia officii maris in chio in cartis 123.
Proclamatio decreti facti per magnificum gubernatorem du-
calem in contractis contrahendis per censarios videlicet quod
censarius et ambo mercatores se subscribant et si contingeret quod
partes nescirent scribere alius scribat pro ipsis 1476 die 20 octobris
in cartis 1 24.
Sententia et compositio inter reuerendum Jeronimum de
camullio episcopum chii et mahonenses pro facto schilimarum
in cartis 124 in qua continetur ut infra.
In 1 dominus Jeronimus episcopus chiensis remissit dominis
temporalibus omnes terras ac alias res quas ipsi domini tenuissent
tam in preterito quam in futuro soluendo annuatim dicto domino
episcopo ducatos 26 ziliatos 6 et quartos 3 unaa cum ducatis
tricentis [sic] et pro securitate dicti census assignauerunt ei
acrosticum ciuitatis et burgorum quo defficiente promisserunt ei
ducatos centum de karatis 68 infra annos tres.
In 2 reverendus episcopus remissit mahonensibus omnes fructus
ac utilitates pertinentes ad ecclesiam sub annuo censu ducatorum
26 ziliatorum 6 et quartorum 3 annuatim soluendorum per dictos
mahonenses ipsi episcopo unaa cum ducatis tricentis septuaginta
quatuor in circa in certo termino soluendis pro quorum securitate
assignauerunt ei acrosticum ciuitatis et burgorum quo defficiente
assignauerunt aliam cabellam et pro reparationem ecclesie pro-
misserunt ei soluere ducatos centum de karatis 68 infra annos tres
quibus omnibus solutis ab eis quicquid non petere promissit.
In 3 dominis mahonensibus a summo pontifice indultum est
quod non possint interdici suspendi uel excommunicari per litteras
apostolicas non facientas plenam mentionem de uerbo ad uerbum
de huiusmodi indulto.
[fol. G] Deliberatio nulla persona layca presumat trahere
aliquem ciuem ianue extra curias seculares ianue sub pena
librarum quingentarum Januinorum nisi in aliquibus casibus in
cartis 131.
Deliberatio facta per dominum paulum de campofregoso et
ancianos quod decretum superius nominatum obseruari debeat
in insula chii sicut in ianua in cartis 132.
Baylia data duobus comissariis chium mittendis per comune
ianue pro cabellis imponendis et aliis in cartis 133.
Decretum condempnacionium factarum per potestatem et
officiales chii in quo continetur ut infra in cartis 134. Et primo
quod facta condempnacio per dictum potestatem peccuniarum
summa scriba significare debeat, teneatur insuper scriba statim
noticiam facere canzellario mahone qui cancellarius teneatur
dictas condempnationes exigere nee per potestatem nee per
mahonenses possint dicte condempnationes revocari.
Decretum quod po testates decetero non possint habere famulum
nee coquum ex xx conductis ex ianua in cartis 135.
Decretum auaniarum turchorum in quo continetur ut infra
alicuius priuati contrahentis cum turchis auania seu molestia non
possit uerti ad mahonam in cartis 135.
Decretum factum per dominum potestatem chii et mahonenses
qualiter Antonius de riparolio et lodisius de flisco comissarii
comunis ianue reuideant debitores mahone in cartis 136.
Decretum factum per dominum potestatem et mahonenses chii
quod aliquis patronus nauium non possit onerare nee exonerare
in portu delfini uel alibi in insula nisi in Nouo portu chii sub
pena quindecim pro cent" quod proclamatum fuit in platea m
cartis 137.
Decretum factum per dominum potestatem et commissarios et
gubernatores chij excludentes de supradicto decreto merces que
solvunt quinque et quartum unum pro centenario quas immunes
volunt esse a quindecim pro centenario in cartis 138.
Decretum factum per dominum potestatem et comissarios et
gubernatores chii quod omnia uictualia reponantur in rebetis et
soluatur denarius unus pro quolibet messario tam grano quam
legumine pro cisterna construenda in cartis 1 38.
Decretum factum per dominum potestatem comissarios et
gubernatores chii quod bancherii tam peccuniarum quam securi-
tatum teneant mensas suas sub porticu que coniuncta est rebetis
et soluant pro pensione prout superius declaratum est in cartis 140.
Decretum pro officialibus et rusticos insule chii in quo con-
tinetur ut infra in cartis 140 videlicet quod officialis non possit
ingredi suum officium absque litteris gubernatorum et prestet
fideiussores de ducatis quingentis de obseruando decreto et etiam
pro acrosticis et caragiis et pro ipso officiale teneantur omnes
participes ipsius duodeni donec satisdederit et pro his omnibus
sint obligati canzellarie.
In 2 rustici non faciant angarias officialibus nisi que de iure
debent sed eas tantum mahonensibus que ad utilitatem insule
pertinent.
In 3 condempnaciones facte ab officialibus aduersum rusticos
non possint exigi nisi prius confirmentur a potestate et sint
ipsorum officialium durante tempore sortium finiendarum anno
1490 abinde citra sint cancellarie si officialis exigeret totum uel
partem [fol. G uerso] teneatur restituere rustico si notam fecerit
potestati sin autem non teneatur quatuor pro uno.
In 4 nullus officialis possit emere a rusticis merces seu res natas
in suis possessionibus subpena soluendi duplum precium eius rei
quam emisset. Quod si secus fieret non possit officiari in nullo
officio per annos quinque et si rusticus uendiderit dicto officiali
aliquid de supradictis teneatur soluere cancellarie du plum pretium
et qui fecerit noticiam uenditionis seu emptionis habeat terciam
partem. teneatur[que] potestas statim iustitiam facere.
In 5 rustici non possint molestari ab officiali de caragio ante
diem 15 Julii et refacimentorum et acrosticorum ante diem
15 augusti liceat tamen officiali pignorare post 15 octobris teneatur
etiam officialis iurare antequam ingrediatur officium obseruare
decretum et potestas teneatur omni tempore querelantem audire.
In 6 officialis non possit anno sequenti exercere eundem officium
et quad potestas teneatur observare facere contenta subpena
sindicamenti si quis officialis contrafeceritdecretum statim priuetur
ab officio nee officiari possit ullum officium hinc ad annos decem
et priuatus sit a gubernatione ciuitatis per annos decem et quad
potestas teneatur obseruare facere quelibet supradicta sub pena
ducatorum ducentorum in suo sindicamento.
In 7 pro rebus malegestis ab officialibus sindicentur per potes-
tatem et quatuor gubernatores in numero quorum non possit esse
pater filius socer gener frater filii fratrum patruus et nepos ex
patre sed si quis officialis contra fecerit in rebus emendis seu
angariis sindicetur a domino potestate.
In 8 greci nee olim sclaui non possint ullo modo officia exercere
sed capitaneus seu dominus mittens seruum seu grecum suum ad
officium intelligatur incidisse in quascunque penas supradicti
decreti.
Decretum uictualium, baylia atributa duobus ex dominis
mahonensibus et uno ex incolis in emendo uendendo distribuendo
et quod recognoscant domino potestati et officio maris, quod
teneantur continue prouissionem frumentorum in urbe tenere ea
lege quod emolumentum assignentur modia mille reliquum sit
assignatum exbitationi compere rebetarum et facta exbitatione
assignetur reparationi castrorum. Volentes deminus potestas et
officium maris quod processum frumentorum non possit converti
in aliam rem nisi inmunitionem urbis et quodlibet masagenum
habeat clauem unam. que claves maneat penes potestatem et
officium maris in cartis 143.
Venditio et iustitutio pensionis rebetarum denarii unius exi-
gendi pro quolibet messario frumentorum et leguminum in urbe
et insula chii in modum inferius declarandum in cartis 143.
In 1 quod collector pensionis rebetarum possit exigere a quo-
libet denarium unum pro quolibet messario grani farine leguminis
et ordei.
[fol. H] In 2 patroni uasorum teneantur collectoribus pro
omnibus frumentis farinis ordeis et leguminibus, donec dicta
victualia fuerint colocata in rebetis et si contingeret quad patroni
solverent pro aliquo possint etiam [?] cogere adsolutionem.
In 3 omnia victualia exonerentur in pontem portus sub pena
soluendi caratum unum pro messario que victualia colocentur in
rebetis et in eis vendi sub pena supradicta et si patroni mahonenses
soluere recussarent obligata sit peccunia ducatorum trecentorum
officii sui. ac etiam eorum credito cancellarie teneatur collector
dare rebetas apertas et capaces conducentibus victualia et clauem
quem sit in potestate domi frumenti sed claues duarum portarum
maiorum esse debeant penes collectorem qui sit obligatus mane
aperire et in uesperis diligentur claudere nisi in dominicis et festis
solempnibus et quod habeant illud jus quod habent alii drictus.
In 4 collector possit conuenire in ianua et ubique quos sibi
obligatos intendit coram quocunque officiali seu magistratu qui
ministret ei ius summarie.
In 5 collector possit sua propria auctoritate detinere et molestare
quoscunque sibi obligatos intendit et merces suas detinere.
In 6 si alique controuersie orirentur potestas chii debeat reddere
ius summarie collectori requirenti.
In 7 si tanta copia victualium accumularetur quod in rebetis
recipi non possit tune collector teneatur dare masagenum
ydoneum habenti granum.
In 8 quod patroni priusquam exonerent teneantur dare summam
sui oneris cum iuramento sub pena carati unius pro messario.
In 9 patroni restent obligati de granis que non portabuntur in
rebetas.
lnstrumentum factum inter dominum leonardum marufum
potestatem chii et Antonium de riparolio et lodixium de flisco
comissarios pro excelso comuni ianue et dominos gubernatores
super comergiis et cabellis additis in cartis 145·
In l obligatio facta per dominos gubernatores de cabellis et
comergiis spectabili domino potestati et comissariis nomine excelsis
comunis ianue ab anno 1488 usque ad integram satisfacionem
creditorum mahone videlicet comergium forensium, comergium
denariorum decem pro mitro vini, cabellam salis, comergium
minuti denariorum duorum pro perpero, comergium dimidii
floreni pro uegete uini, anno 1489 finiendo prima maii 1490.
appaltus saponerie comergium tabularum et picis anno 1490
finiendo die prima mail 1491 cabellam duorum denariorum pro
messario grani, cabellam biscoctorum et ducatos trecentos duos
singulis annis et acrosticum burgorum pro annis tribus.
In 2 exaduerso dictus dominus potestas et comissarii dederunt
et transtulerunt in diminutionem creditorum mahone per
cabellas infrascriptas per eos nuper impositas. videlicet cabellam
denariorum quinque pro singulo mitro vini vendita pro ducatis
[blank], cabellam unius quarti super censaria pro ducatis [blank]
[fol. H verso] cabellam denariorum duorum pro libra fete pro
ducatis [blank] drictum unius quarti pro cent" pro ducatis [blank]
cabellam uini caratorum 17 pro singula uegete vini pro [blank]
ducatis pro annis octo videlicet die prima octobris 1487 usque
ad diem primam maii 1495.
lnstrumentum factum per emptores et promissores qui emerunt
comergia et cabellas spectantes mahone domino potestati et
comissariis in cartis 147.
Memoria et baylia domini potestatis et comissariorum atributa
domino potestati Antonio leonardo iustinianis et Jeronimo Spinule
et rafaeli de furnariis in qua continetur u t infra. officiales depu ta tos
ad soluendum et exigendum creditores et debitores in cartis 148.
lnstrumentum cisterne date Antonio de franchis per dominos
potestates et comissarios adscarsum pro ducatis M" noningentos
et eam dare bene stagnam infra menses sex finiendos ad kalendas
ianuarii 1489 quad si non daret stagnam sumptibus suis se obligat
eam stagnam facere in alias menses sex sub pena ducatorum
quingentorum in cartis 150.
Decretum factum domino bartholomeo iustiniano scribendi
cartularium creditorum mahone et introytuum dicti cartularii
facti per dictos comissarios cum stipendio ducatorum centum in
cartis 151.
Decretum ellectionis gubernatorum trium super munitione
frumentorum in quo continetur ut infra videlicet emendi vendendi
distribuendi prout eis uidebitur qui de summa frumentorum et
de peccunia cognoscant dominum potestatem et officium maris
nee possint distribuere in aliquo de procesu sed semper obligati
sint reddere ueram rationem domino potestati et officio maris qui
dominus potestas et officium maris teneantur de illa moneta
urbem munire de frumentis de modiis mille et ea summa perfecta
reliquum assignatum sit exbitationi rebetarum et exbitata com-
pera in reparationem castrorum masagenorum claues tenere
debeat dominus potestas unam aliam duo mahonenses cum uno
burgense qui elligi debeant binis annis in cartis 152.
[Note. The first twenty pages of the codex, which contain the index, are
not foliated and for convenience of reference to the original a sequence of
=
letters, A-J ( I-IO), is here imposed upon the folios. Of these, fols. 1 and
J verso are blank. On J verso is a note of ownership of the codex 'Questo
libro e della Signora Violante Giustiniani quondam Paolo Battista'.]
TERMS OF THE CAPITULATION OF CALOJ ANNI

Governor of the Fortress of Chios, to SIMONE
crno (Ziffo),
VIGNoso, Admiral commanding the Genoese Fleet. Chios,
12th September 1346.1
(Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chien.sis, fols. o-o verso.]
[fol. o (in scroll)] prima datio lnsule Syi de Ciuoo.

In nomine domini amen. Magnificus dominus Simon Vignosus
honorabilis pro communi Janue Armiratus galearum viginti
novem, cum quibus diu stetit in obsidione hostiliter circha castrum
Syi, et suum consilium nomina quorum consiliarorum inferius
describuntur, nomine comunis Janue ex una parte, et dominus
Constantino de Syo procurator et procuratorio nomine domini
Caloiani Civo, nunc capitanei et domini castri Syi, ut de procura
constat publico Instrumento scripto manu Johannis de Vassallo
notarij hoc anno die presenti, habens ad infrascripta speciale
mandatum ex altera, ex pactis habitis et conventis in datione
Castri Syi predicti que presentialiter fit eidem domino Armirato
nomine comunis Janue, adiutorio et favore dicti Caloiane ipsis
pactis tractatis per providos viros dominos Salvum de Branducio
et Guliermum de Solario de Varagine partium comunes amicos
peruenerunt ad infrascripta[m] compositione[m] concordiam et
pacta ad inuicem: videlicet quia dictum dominum Caloiane Civo,
in premium dationis dicti castri quam presentialiter facit dicto
domino Armirato nomine comunis Janue dictus dominus Armi-
ratus nomine dicti communis recepit in ciuemjanue et tamquam
ciuem Janue decetero tractare promissit et dictus dominus pro-
curator jurauit nomine dicti Caloiane quod dictus Caloiane erit
fidelis et legalis comuni J anue in perpetuo. Item promissit dictus
dominus Armiratus nomine dicti comunis dare et dari facere
dicto Caloiane Civo per annos tres proximos soluendos yperperos
septem milia, videlicet soluendos ex hiis que procedunt ex introy-
tibus lnsulle Syi, videlicet quolibet anno terciam partem et
1 This instrument is published in C. Pagano, Delle Imprese e del Dominio dei
Genovesi nella Grecia (Genova, 1846), pp. 261-2. There is another copy in Codues
Giustiniani, A, fols. 15g-163 verso and B, fols. 1-I verso, and another in the
Archivio di Stato in Genoa, Manoscritto No. 219.
inteligatur prima annuata incepta anno presenti. Item promissit
dictus dominus Armiratus quod dictus Caloiane Civo conserua-
bitur in gracijs sibi concessis per dominum Imperatorem Rome-
orum de quibus appareat commandamentum cum bullis aureis
sive litteris virmillijs pro quibus gracijs ipse Calojane Civo sit et
teneatur comuni Janue obligatus et submissus sicut tenebatur
domino Imperatori predicto occaxione dictarum graciarum et
voluit ipse procurator dicto procuratorio nomine deinceps dictas
gracias recognoscere a comunijanue et non a domino Imperatore
et pro predictis gracijs predictum comune habeat illam juris-
dicionem bailiam et potestatem auctoritatem et regressum contra
dictum Caloiane quam habebat Imperator. Item quod eidem
Caloiane remaneant et observentur omnes possessiones sue tam
hereditarie quam empte a quibuscumque personis. Item quod
monasterio dicti Caloiane vocato Sancta Maria iuxta turrem
Sicilie 1 remaneant et [fol. o verso] reseruate sint omnes intrate
sibi assignate de bonis ipsius per dictum Caloiane uel alias per-
sonas. Item quod dicto Caloiane liceat stare et morari in Syo et
inde recedere et iterum redire sine impedimento ad suam liberam
voluntatem. Item quod dictus Caloiane inquietari impediri uel
agravari seu molestari non possit in Iudicio uel extra de aliquibus
gestis factis uel administratis de bonis Insule Syi tam pro domino
Imperatore seu domino Zacharia uel aliqua persona quam alia
gente. Item quod ipse Caloiane non possit impediri uel molestari
in judicio uel extra nee ciuiliter nee criminaliter de aliquibus
rapinis incendiis offensionibus vel aliis usque in presentem diem
per ipsum uel alium suo nomine factis uel commissis contra
aliquos J anuenses uel alias gentes in personis uel here. Ab hodie
tamen in antea voluit et consensit dictus procurator quod dictus
Caloiane tractari debeat sicutjanuensis in omnibus et per omnia.
Item promissit dictus dominus Armiratus nomine comunis J anue
quod dictus Caloiane et frater ejus Costa predictus et nepos ejus
nomine Micchali Coresi de Syo erunt immunes et exempti in
vita sua tam ab omnibus dacitis cotimis et auariis et prestacionibus
realibus fiendis per comunejanue ita tamen quod non intelligatur
esse nee esse debeat immunis a commercijs. Que omnia et singula
dicte partes promisserunt attendere complere et obseruare et
perpetuo contra non facere uel venire sub pena ypperperorum
quindecim millium et sub ypotheca et obligacione bonorum
1 =Sikelia.
eorum. Nomina quorum consiliarorum sunt hec: Lanfranchus
Drii;acorne; Guliermus Arangius; et Jacobus Morandus. Actum
in civitate Syi in ecclesia Sancti Nicolai anno dominice nativitatis
Mcccxxxx sexto lndicione xma die Martis duodecima Septembris
hora tercia presentibus Gabriele de Rosa Nicolao de Saliceto et
Johanne de Vassalo notario civibus J anue.
Extractum est ut supra de actis publicis cancellarie Regie
comunis J anue vidilicet de foliacio instrumentorum compositorum
per quondam peregrinum de Bracelis notarium per me Anthonium
de Credentia notarium et cancellarium.
Rex dominus} ANTHONIUS DE CREDENTIA,
TREATY between SIMONE VIGNOSO, Admiral commanding

the Genoese Fleet, and the GREEK NOBILITY OF CHI OS.
Chios, 12th September 1346.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. 1-m.]
[fol. I (in scroll)] Dactio Grecorum Civitatis et lnsule Chii et

Conuentio inter eos et dominum Simonem Vignosum Armiratum
Galearum XXVIIII.MCCC"XXXX°VJ 0 die Martis duodecima Sep-
tembris.
In nomine domini amen. Cum Strenuus vir dominus Simon
Vignosus civis laudabilis et popularis Ciuitatis Ianue pro comuni
Ianue et excellenti domino Januensium duce honorabilis Armi-
ratus felicis exercitus gallearum viginti novem Januensium et
gen ti um ipsarum una con patronis et armatoribus ipsarum quorum
nomina inferius describuntur et tum gentibus ipsarum gallearum
usque die sexta decima mensis Junij proximi ad subjugandum
sibi lnsulam Syi et Castrum Syi et incolas ipsius lnsule et castri
tamquam odiosos et inimicantes Januenses ostiliter descendisset
in lnsulam predictam et circa castrum predictum cum dicto
exercitu suo in obsidione stetisset tam per mare quam per terram
dictum castrum cotidie debellando et invandendo et totam alliam
lnsulam predictam videlicet omnes partes et contractas Mastici et
1 This treaty is published in C. Pagano, op cit. pp. 262-6. Another copy
is in Codices Giustiniani, B, fols. n-IV, and yet another in the Archivio di Stato,
Genova, Manoscritto No. 219.
Cardamile Volisso lo Pitio 1 cum omnibus suis pertinentiis sibi
subjugasset iamdiu et de tota insula utilitatibus et introytibus
dicte lnsule predicte nunc habeat plenum dominium et posses-
sionem et iamdiu habuerit nisi de sollo castro Chii, et ex dicta
possessione et guerra homines dicti castri redussi [sic] in dicto
cas tro 2 dicti loci dicte guerre velint et desideren t fin em imponere et
tot in comoda per concordiam euitare deo volente et ad honoremet
exaltacionem comunis et populi J anuensis et domini Ducis J anue
ac ipsius domini Armirati et sociorum et patronorum predictorum
et eorum nomine ex una parte; et proto-Gerachari Argenti,
Costa Civo, Micali Coresi Mega sachilari, Seuasto Coresi et
Georgio Agelasto Sindici et procuratores domini Calloiane Ciuo
Capitanei castri Syi et uniuersitatis hominum dicti loci habentes
ad infrascripta plenum et [fol. I verso] generale mandatum, ut
patet publico instrumento inde scripto hodie manu Johannis
Vasallo notario, suo et dicto Sindicatorio nomine et procuratorio
nomine ex altera parte, sub tractatu prouidorum virorum domi-
norum Salui Bigi et Guliermi de Solario de varagine inter ipsas
partes omnium Amicorum, peruenerunt ad infrascriptas com-
positionem pacem et concordiam: videlicet quia predicti sindici
procuratores, suo nomine et predictis nominibus et pro heredibus
eorum et successoribus, sese et castrum Syi dederunt et dant dicto
domino Armirato et patronis nomine et pro parte comunis J anue
sub observatione pactorum et articulorum infrascriptorum; vide- 1
licet quia primo se et castrum Syi dant cum juramento et jura-
uerunt dictis nominibus tactis scripturis sacrosanctis corporaliter
more grecorum in obsculo et tactu figure Domini nostri Ihesu
Christi et Sanctorum deinceps esse fideles et legales J anuensibus
et obedire legaliter et fideliter mandatis comunisJanue, et ipsum
castrum et Insulam salvare et deffendere pro ipso comuni contra
imperium Romeorum et contra quascumque personas cuiusque
nomine censeantur, et si qui forsitan contrafecerit ipsi comune
Janue uel fuerint ipsi comuni proditores quod perdant et perdere
debeant personas et bona sua omnia, sed teneantur esse fideles et
legales comuni J anue sicut veri J anuenses, habendo ipsi ecclesias 2
suas et monasteria sua et totum clerum suum viduendo [sic] secun-
dum consuetudines suas uxitatas et secundum eorum fidem cum
eorum introytibus omnium ecclesiarum qui sunt in lnsula Syi reser-
uatis et ceptisjuramentis et promissionibus per dictum armiratum
1 = Pytios. 1 Cf. C. Pagano, op. cit. p. 263.
factis quam pluribus monasteriis Insule que non includuntur in
istis, et si forsitan eorum metropolitanus moreretur alium more
3 consueto possint eligere. Item quod omnes nobiles et certi habi-
tatores ciuitatis et castri Syi remaneant in possessionem suarum
possessionum sicut erant ante adventum exercitus dicti domini
Armiratus in Insulam; videlicet tam de possessionibus eis spec-
tantibus jure emptionis quam jure hereditario et tam eisdem
venditis per imperium quam per alias personas siue fuerint
Januensium siue aliarum personarum, [promittentes] ipsi sindici
dictis nominibus domino Armirato pro se et patronis predictis
quod, si ipsi uel aliquis ipsorum patronorum voluerit [fol. n]
siue voluerit aliquam uel aliquas ex possessionibus que fuerint
Januensium, quod ipsi restituent dabunt et traddent ipsas pro
illo precio quo emerunt et ultra soluendo pro melioramento, si
in ipsis melioratum fuerit, secundum quod fuerit conveniens, et
si pelioratum fuerit quod debeant arbitrari, et in eodem gradu
sint omnes fautores et sequaces dictorum de Syo qui sunt in Insula
dum tamen se presentent ad mandata dicti domini Armirati infra
dies quatuor proxime venturos. Quod melioramentum et peliora-
mentum taxari debeat per duas bonas personas; videlicet unum
Grecum et unum Latinum per curiam ad hoc deputati, et si ipsi
duo fuerint discordes tune per magistratum debeat addi una bona
4 persona pro tercio ad dictam taxacionem faciendam. Item quod
ipsi de castro Syi possint facere de suis possessionibus ad eorum
liberam voluntatem cum condicionibus supra dictis; videlicet
vendere alienare donare et locare et dimittere procuratori et
procuratoribus, et si voluerit possit recedere cum familiis suis et
absque familiis et ire quo voluerit habitatum et iterum reddire
ad habitandum in Syo et suas possessiones gaudere. Et si forsitan
aliquis ipsorum de ciuitate et castro Syi vendicione[m] faciet de
possessionibus suis et recedere voluerit seu recedat de loco Syi
pro habitando extra insulam Syi quartam partem precij dictarum
possessionum sic venditarum soluere teneatur comuni Janue.
5 Item quod omnes nobiles ciuitatis et castri qui habeant gracias
siue concessiones siue priuilegia a domino Imperatore Romeorum
de quibus appareat comandamentum cum bulla aurea siue litteris
vermilijs quod nuncupatur prostamata lingua grecha, dictas con-
cessiones et gracias salvas habeant et decetero ipsas gracias recog-
noschant a comuni Janue et pro ipsis graciis sint obligati comuni
J anue sicut et prout erant obligati domino Imperatori Romeorum,
habendo eciam comune Janue super ipsos occasione ipsarum
graciarum illam potestatem et regalliam quam contra ipsos im-
perium habebat. Item quod comunejanue non possit infra duos 6
annos proxime venturos aliquod mutuum vel cotimum imponere
super homines dicti castri et ciuitatis qui sunt in dicto castro,
teneantur tamen ipsi de castro Syi soluere comuni Janue ea que
soluebant domino Imperatori. Item promisserunt ipsi de dicta 7
ciuitate et castro dare dicto domino Armirato nomine comunis
Janue castrum et colla expeditum et in castro domos ducentas
bonas et sufficientes pro habitando expeditas in presenti pro
habitacione illorum Januensium et Latinorum quos in dictis
domibus pro custodia et securitate castri predicti voluerit facere
habitari, et eodem [fol. II verso] modo infra Kalendas Maji
proxime debeant et teneantur expedisse omnes reliquas domos que
sunt intra dictum castrum uel tot quot ipse dominus Armiratus
uel potestas Syi pro comuni Janue declarauerit velle pro habi-
tacione Latinorum, quas omnes ipsi habitatores possint conducere
uel emere. I ta quod ipse possessiones vel precia vendicionis
ipsarum domorum debeant tasari per duos bonos homines, unum
Grecum et unum Latinum, quoi si discordes fuerint per curiam
addatur tercius bonus homo, et hec omnia fiant tam de primis
ducentis domibus supradictis quam alijs. Item quod omnes 8
homines dicte ciuitatis et castris in tantum teneantur et sint
obligati et submissi comuni J anue sicut erant domino lmperatori
Romeorum et quod in ipsis et super ipsis comune Janue habeat
illamjurisdicionem quam in ipsis habebat Imperator Romeorum.
Item quod omnes et singuli homines qui sunt in dicto castro et g
ceteri eorum sequaces et fautores habitatores lnsule et qui sunt
in lnsula Syi, in quibus eciam sint nominati cum duobus sociis
Adamala et sex marinarij qui cum ipso Adamala exiuerunt de
castro Syi de mense Augusti proxime preteriti, sint liberi et
absoluti ab omnibus criminibus et delictis et offensionibus comissis
per ipsos usque in presentem diem contra et aduersus tam
Januenses quam alias quaslibet personas in personis et haere.
Item promissit quod comune Janue eis dabit potestatem et 10
rectorem qui teneatur eis obseruare predicta et ipsos regere et
gubernare injure et justitia sicut et prout reguntur ciues Janue
in ciuitate Janue tam ciuiliter quam criminaliter. Item quod II
marinarij et balistrarij dicti castri non aliter angarizentur in
personis vel here nisi sicut Januenses. Item quod omnes stipen- 12
diarij qui sunt in dicto castro vel extra sequaces vel fautores
eorum possint stare et habitare in Insula et recedere et exire ad
13 suam voluntatem sine molestia. Item quod liceat dicto Ciuo et
ceteris bonis hominibus dicti castri tenere usque in equos duos.
14 Item quod comune Janue teneatur ipsos deffendere et manu
tenere contra imperium et contra quascumque personas tamquam
15 districtuales comunisJanue. Item voluerunt et consenserunt quod
ecclesia et monasteria et clerici dicte Insule que sunt obligata in
aliquo domino Imperatori deinceps sint obligata et submissa
16 comuni Janue prout erant dicto Imperatori. Item quod si qui
fautores vel sequaces dictorum hominum de Syo a die crastina
in antea [sic] delinquerint puniri debeant in arbitrio domini
Armirati. Que omnia et singula dicte partes sibi ad inuicem et
vicisim promiserunt attendere complere et obseruare et in nullo
contrafacere vel venire sub pena heris et personarum, et jura-
uerunt dicte partes tactis scripturis predicta facere complere et
obseruare. Actum in ecclesia Beati Nicolai de Syo, anno dominice
nativitatis millesimo trecentesimo quadragesimo [fol. m] sexto
Indicione tercia decima secundum cursum Janue, die Martis
duodecima Septembris inter nonam et vesperas. Presentibus:
Ianino de Plano de Vulturo; Gabriele de Rossa; Nicolao de
Saliceto; etJohanne de Vasallo notario deJanua ad hec testibus
vocatis et rogatis. Nomina patronorum sunt hec: Laffrancus
Drisacorne; Guliermus de Solario; Guliermus Arangius; Jacobus
Morandus; Nicolaus Tarigus; Cosme Salvaigus; Phyliponus
Alpanus; Matheus Babo de Saona; Franciscus de Coronato;
Nicolaus Cigonia; Franciscus Gattegarius; Petrus Noraschus;
Andriotus Pexarius; Andriolus de Septa; Ansaldus de Oliverio;
Ampeginus de Cantello; et Melianus Ferrand us pro Leonardo
de Cornascha; Lodisius Pansanus; Fredericus Osbergerius;
Jacobus de Olmo; Antonius de Viviano; Thomas de Illionibus;
Raffus de Pistina; Lodisius Peronus; Augustinus de Benato;
Meliadus Adurnus; Johannes de Septa; et Luchinus de Goano.
Extractum transcriptum et exemplatum est ut supra de foliacio
Instrumentorum compositorum per peregrinum de Bracelis
notarium existente in cancellaria Regia comunis J anue per me
Anthonium de Credentia notarium et cancellarium.
TREATY between SIMONE VIGNOSO, Admiral commanding

the Genoese Fleet, and the GREEK NOBILITY OF NEW
PHOCAEA. New Phocaea, 20th September I346. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. m-v verso.]
[fol. III (in scroll] datio. capsio et conuentio grecorum folie nove.
In nomine domini amen. Magnificus et Probus dominus Symon
Vignossus honorabilis civis popularis Ciuitatis Janue pro potenti
comuni Janue et excellentissimo domino Johanne de Murta dei
gratia Januensium duce honorandus armiratus felicis extollei
galearum viginti novem Januensium nunc existentium et dis-
curentium per maria Agyo pelagi Romanie et loca ipsarum par-
tium submittentium dominio possessioni et iurisdictioni sue proprie
et patronorum dictarum galearum cum sociorum suorum et dicti
comunis J anue quorum patronorum nomina sunt hec: Lafranchus
Drisacorne; Guillelmus de Solario; Guillelmus Arangius; Jacobus
Morandus de Sauona; Matheus Babo de Sauona [fol. III verso] siue
Antonius Rubeus de Sauona; Ansaldus de Olliverio; Meliadus
Adurnus; Augustinus de Bena to; Anthonius de Viviano; Fran-
cischus de Coronato; Leonardus Cornascha; Johannes de Seta;
Nicolaus Cigonia; Fredericus Osbergerius; Filiponus Al panus;
Luchinu de Guano; Lodisius Peronus; Raffus de Pesina;
Tomaxinus de Illionibus; lacobus de Olmo; Andriolus de Septa;
Andriotus Pexarius; Cosmas Salvaigus; Petrus Noraschus;
Nicolaus Tarigus; Francischus Gategarius; Ampeginus Cantelli;
et Lodixius Pansanus-et ipsi patroni seu illis ex ipsis patronis
qui inferius sunt scripti cum dictis eorum galeis appositi iuxta
castrum Folie Noue ad dictum lochum vi armorum vel alio pacto
sibi subiugandum, agentes suis proprijs nominibus et nomine et
honore comunisJanue supradicti ex una parte; et papa Michalli
Papia de Folia, Dimitri Stamatico de Folia, et Manoli Crosonergi
de Nifio, et quilibet eorum in solidum nominibus suis propriis
et tamquam procuratores et procuratorio nomine providi viri
Leonis Petrona de Niffio, capitaneo castri et loci ac terre Folie
Noue de Turchia, agentes nomine proprio et nomine et vice
1 This treaty is published in C. Pagano, op. cit. pp. 266--70. Two other copies
are in Codices Giustiniani, A, fols. 165-170 and B, fols. CLXXVII-CLXXIX verso.

3 AOC II
omnium et singulorum hominum uniuersitatis castri et terre Folie
Noue predicte et suorum heredum et sucessorum et heredum et
sucessorum omni um ipsius uniuersitatis, habentes et ad hec plenum
et generale mandatum a dicto leone vigore publici instrumenti
inde scripto manu mei Pelegrini de Bracelis notarij hoc anno et
die, ex altera parte; super datione ipsius castri convenerunt ad
inuicem et peruenerunt ad infrascriptas conuenciones composi-
tiones pacta concordiam et pacem perpetuo duraturas, re-
nunciantes exceptioni dictarum conuencionum compositionum
pactorum et ceterorum predictorum non factorum non conuen-
torum rei ut supra et ut infra non geste vel aliter se habentes doli
1 mali vi metus et omni alij exceptioni et jure: videlicet quia dicti
Micali Dimitri [et Manoli] dictis nominibus et quilibet eorum
de voluntate et beneplacito et concensu ut diserunt omnium et
singulorum hominum dicte uniuersitatis seu maioris partis ipsorum
dederunt et submisserunt se diestricioni et coercioni comunis
Janue et sub dominio ipsius comunis, volentes et consentientes
quod dictum comune Janue in ipsis et super ipsis et dicta uni-
uersitate cum obseruatione pactorum infrascriptorum habeat
domin[io] potestatis etjurisdicionis correctionis et punicionis tam
2 in ciuilibus quam in criminalibus cum gladij potestate. Item
dederunt et tradiderunt dictam [fol. xv] terram Folie et castrum
ipsi domino Simoni et patronis per istud modum: videlicet quod
in castro siue colla possint stare et habitare ille persone quas ipse
dominus Simon voluerit pro custodia dicti castri et prout sibi
videbitur, et in burgo Grecorum possint et debeant libere habitare
et stare omnes Greci incolle Folie predicte, in burgo vero Lati-
norum habitare debeant et possint Latini seu illi quos ipse dominus
Simon et patroni et eorum officiales voluerint et ultra quod in
dicto burgo habitare possint Greci qui in dicto burgo habeant
domos suas proprias emptas per ipsos vel per ipsos hedificatas,
tamen si ipse Dominus Simon et socij vel sui officiales noluerint
quod ipsi Greci qui in dicto burgo Latinorum domos suas proprias
habuerint in dicto burgo debeant habitare teneantur dictas domos
Grecorum emere pro pretio quo ipsis Grecis constitissent et de
domibus per ipsos Grecos hedifficatis dare precium quod fuerint
apreciate valore per duos bonos viros, unum Grecum et unum
Latinum, qui si discordes fuerint in dicta extimacione per potes-
tatem addatur tercius, et si forsitan in domibus per Grecos emptis
esset factum melioramentum per dictos Grecos a tempore sue
impositionis citra extimetur dictum melioramentum per dictum
modum et soluatur unaa cum preciis ipsarum domorum dictis
quorum fuerint et facta dicta extimacione et ipso domine Simoni
et patronis vel eorum officialibus volentibus solvere dictum
pretium dicti Greci qui in dicto burgo Latinorum domos suas
habuerint ipsas sibi vendere teneantur. Item voluerunt quod 3
omnes domos et pocessiones que fuerunt Latinorum que sunt
in dicta burgo Latinorum vel in districtu Folie et similiter
in burgo Grecorum sint et esse debeant ipsius domini Simonis
et patronorum, et quad in ipsos peruenire debeant cum omni
eorum comodo et utilitate ad faciendum de ipsis ad eorum
voluntatem.
Item voluerunt et concensierunt quad si contingat per tempora 4
aliquem grecum habitatorum Follie velle desserere habitacionem
Folie et ire alibi habitare et propterea vendiderit posessiones suas
quas habuerit in Folia, quad tune teneatur dare et soluere dicta
domino armirato et sociis vel suis officialibus quartam partem
precii quad ex ipsis posessionibus processerit. Item voluerunt et 5
pecierunt quad liceat cuilibet greco dicti loci exire de Folia et ire
habitatum ubi voluerit et bona sua tendere [sic]. Item voluerunt 6
et pecierunt quad omnes Greci de Folia salvis predictis pacifice
habeant teneant et possideant omnia eorum bona mobilia et
immobilia. Item voluerunt et pecierunt quad eis detur potestas 7
et rector per comune J anue per ipsos regere [fol. IV verso] et
gubernare debeat iuste et in iusticia et in ratione et secundum
deum tam in ciuilibus quam in criminalibus secundum formam
capitulorumjanue quantum poterit, promittentes eidem comuni
Janue et sui potestati et officialibus esse fiddles perpetuo et
obedientes et devoti tamquam viri districtuales ipsius comunis,
promittentes in fidelitatem et homagium perpetuum ipse [sic]
comuni et suis officialibus, promittentes eciam facere tjvam guer-
ram cum omnibus inimicis comunis J anue et cum quibus comune
mandaverit et veram paceril cum omnibus amicis comunisjanue.
Item voluerunt et pecierunt quad potestas et rector qui ipsos 8
regere habuerit ut supra pro comuni Janue ipsos regere debeat
secundum formam consuetudinis et capitulorum ciuitatis Janue
et sicut reguntur in ciuitate Janue ciues Janue tam in ciuilibus
quam in criminalibus. I tern voluerunt et pecierunt debere tractari 9
de cetera tamquam ciues et districtuales J anue et esse franchi
ubique sicut ciuesjanue et tractari sicut ciuesjanue et habitatores
3-2
comunisJanue tam inJanua quam in diuersis mondi partes [sic].
10 Item voluerunt et pecierunt quod tractari et regere se possint
secundum eorum fidem Grecorum suo solito more et ita tractentur
et tractari permitentur per comune Janue et dictum dominum
11 Armiratum et patronos et eorum officiales. Item quod eorum
ecclesie in dicto locho Folie constitute et dictarum ecclesiarum

rectores et clerici debeant et possint elligere sibi et habere
Archiepiscopum de urbe Constantinopoli eorum usitato more.
12 Item quod eorum ecclesie in dicto loco Folie constitute libere
habeant teneant possideant et gaudeant suas possessiones et bona
13 et jura que hodie habent. Item voluerunt et pecierunt quod
omnes offensiones rancores inimicie dampna rapine robarie
delicta iniquitates et homicidia per ipsos de Folia comisa usque
in presentem diem perpetrata contra quasqunque personas tam
Latinos qam Grecos sive Janue vel alios sint eis remissa et quod
amplius de talibus contra ipsos de Folia nee eorum bona non
possit dari molestia nee questio fieri nee in judicio nee extra
14 judicium nee aliquo modo nee realiter nee personaliter. Item
voluerunt et pecierunt quod omnes et singuli mortati et marinarij
incole et habitatores dicti loci tractari debeant tamquam proprij
Januenses et districtuales Janue, nee aliter Uol. v] angariari
possint vel debeant quam proprij Januenses et sicut in Janua
tractarentur. Et quod quando comune Janue capere debeat vel
contingat ad suum stipendium gentes quod predictis marinarijs
et mortatis in eorum arbitrio liceat dictum stipendium accipere
15 et non accipere. Item voluerunt et requixierunt per pactum
expressum et expresse observandum quod aliqua persona de
parentella Cattaneorum deJanua nee de parentella Zachariorum
de Janua non possit habere domum aliquam nee habitacionem
aliquam nee posessionem aliquam in Folia nee in districtu Folie
nee aliquo modo possit aliqua persona de dictis parentellis morare
nee habitare in terra Folie nee in districtu nee unquam habere
possit nee debeat aliquis de dictis parentellis officium aliquod nee
jurisdicione[m] aliquam in dicto loco de introytibus autem et
prouentibus pensionibus et alijs utilitatibus qui colliguntur et
16 capiuntur in dicto loco Folie. Item voluerunt et consenserunt
quod dictus dominus armiratus et patroni cum sociis ipsius faciant
et facere possint ad suam voluntatem.
17 Item voluerunt et consenserunt fore de cetero submissi comuni
J anue et sue jurisdicioni et sub proteccione ipsius comunis et non
ampliusjurisdicionis lmperatoris Romeorum nee alterius persone,
et pro domino tenere et reputare comune Janue.
Item promisserunt dictum locum et terram Folie tenere saluare 18
et custodire nomine ipsius comunis et ipsam deffendere contra
omnes et singulas personas de mondo nomine ipsius comunis
bona fide fideliter et legaliter et absque fraude, et dictum locum
nee dominium ipsius loci unquam elleuare nee consentire aleuare
de dominio comunisjanue et eius gubernacione, nee ipsum locum
tradere nee consentire tradi alicui alteri dominio vel genti nee
palam nee occulte. Et versa vice dictus dominus Simon Armiratus
et patroni, suis propriis nominibus et nomine et vice omnium et
singulorum patronorum sui extollei et nomine et vice comunis
Janue et dicti domini ducis janue et sub observacione dictorum
pactorum et dictorum articulorum dictorum pactorum per dictos
procuratores requixitorum promissorum et superius conuentorum,
receperunt dictos procuratores dictis nominibus et dictam uni-
uersitatem ad graciam et beneuolenciam et protecione comunis
J anue et suam et in districtualem comunis J anue et tamquam
ciues J anue et districtuales ipsius comunis promisserunt decetero
ipsos tractare saluare et defendere contra quascumque personas,
et dictam uniuersitatem numquam submittere dominio vel iuris-
ditioni alicuius persone vel dominij nisi ipsius comunis, ac pro-
misserunt dicta pacta et compositionem secundum quod superius
sunt requixita declarata et promissa attendere et obseruare per-
petuo et attendi et obseruari facere perpetuo [fol. v verso] integre
et solempniter per comune Janue. Que omnia et singula dicte
partes sibi ad inuicem promisserunt et juraverunt tactis Sacris
Sanctis Euangeliis dictis nominibus actendere et obseruare per-
petuo et attendi et obseruare facere perpetuo et contra non
facere vel venire nee de jure nee de facto sub pena heris et
personarum et sub ypotheca et obligacione bonorum suorum, et qui
juraverunt et interfuerunt predictis sunt hij procuratores predicti:
prefactus dominus Simon Armiratus; Lafranchus Drisacorne;
Guliermus de Solario; Guiliermus Arangius; Nicolaus Tarigus;
Nicolaus Cicognia; Andriotus Pexarius; Iacobus de Olmo;
Philiponus Alpanus; Luchinus de Goano; Tomaxinus de Ylionis;
Lodisius Peronus; Anthonius Rubeus de Saona; Meliadus
Adurnus; Fredericus Osbergerius; Melianus Ferrandus nomine
Leonardi Cornascha; et Niccolaus de Vedereto nomine Lodixij
Pansani.
Actum fideliter in Ripa maris folie noue juxta menia dicti
castri, anno dominice nativitatis M"ccc"xxxxvJ0 Indicione tertia
decima secundum cursum Janue, die vigesima septembris hora
vespertina presentibus: Gabriele de Roxa; Johanne de Vasallo
notario; Lodixio de Dominis de Cucurno; Anthonio de Saulo;
Nicolo de Saliceto, militi dicti domini Armirati; Damalli proto-
comi de Syo; etproto-GerachariArgentideSyo; etaliamultitudine
copiosa; testibus ad hoc vocatis et rogatis.
Extractum transcriptum et exemplatum est ut supra de foliacio
lnstrumentorum compositorum per peregrinum de bracelis nota-
rium existente in cancellaria Regia comunis Janue per me
Anthonium de Credentia notarium et cancellarium.
[fols. VI and VI verso blank]
FIRST CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

and the MAHONA OF CHIOS. Genoa, 26th February
1 347· 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. VII-XII

verso.]
(In scroll) Conventio prima inter Mahonenses Mahone ueteris

Chii tempore domini Simonis Vignosi tune armirati Galearum
xxvnn anno domini M0 cccxxxxVII die XXVI februarii Manu petri
de Reza Notarii et tune comunis Ianue Cancelarii.
[fol. vn] In nomine domini amen. Cum per magnifficum et
egregium d. dominumJohannem de Murta, dei gratiaJ anuensium
ducem et populi deffensorem, et per eius Consilium habitis
scrutinio et consilio quamplurium et multorum ciuiumj anuensium
et omnium offi.cialium officiorum ciuitatis Janue Insimul con-
cordancium cognoscentes grandia pericula tune imminentia ciui-
1 This convention is published in Liber Jurium Reipublicae Genuensis (Historia
Patriae Monumenta), Tome II (Augustae Taurinorum, 1857), cols. 558-71; and,
in a corrupt version wrongly dated 1447, ibid. cols. 1498-1512. It has also been
published in C. Pagano, op. cit. pp. 271-81. There are two other copies in
Codices Giustiniani, A, fols. 1-15 and B, fols. v-xv.
tati Janue et distritui et statui, prelibati domini ducis et eius
consilij et populi Januensis provisum fuerit et ordinatum fieri
debere per comunejanue et hominesjanue et districtus armatam
galearum viginti quinque vel plurium et ipsam armatam fieri
utilissimum fore ymo necesarium ipsi comuni J anue ad se defen-
dere contra exercitum galearum triginta vel plurium et magnum
exercitum peditum armatorum quos preparabant rebeles inimici
et emuli comunis Janue et status presentis qui receptantur in
castro monaci contra honorem et bonum statum d. ducis comunis
Janue et status presentis populi et in preiudicium ciuitatis Janue
et districtus, et propterea per prefatum d. ducem et eius consilium
et comune Janue fuerunt ellecti quatuor officiales: videlicet
Johannes Tarigus; Dominicus de Garibaldo; Pasqual de Furneto;
et Thomas Morandi de Levanto, cum larga potestate et bailia
videlicet con [sic,= cum] tota illa potestate et bailia quam totum
comune Janue habet ut hoc plenius in actis cancellarie prefati
d. ducis et eius consilij et in regulis officij dominorum regulatorum
ciuitatis Janue continetur.
[fol. vn verso] Et cognoscentes quod per predictos officiales pro
explificatione [sic,= expeditione] dicte armate notificatum fuit
quod omnes et singuli volentes armare aliquam galeam in extolleo
predicto deberent coram dicto officio dictorum quatuor electorum
super dicta armata comparere. Et cognoscentes quod nuli alij
reperti fuerunt qui voluerunt de dictis galeis aliquam armare
suis expensis preterquam viginti novem ciuesjanue et districtuales
Janue de peccunia eorum et suorum cumparticipum qui ob
specialem devotionem status presentis galeas viginti novem
armandas susceperunt et qui personas et homines eorum viriliter
exposuerunt ad augumentum et manutemcionem status prefacti.
Et cognoscentes quod ob armamentum galearum predictarum
per comuneJanue fuit eis patronis conuenta idempnitas eorundem
super armata predicta seu occasione dicte armate et eisdem fuit
conuentum quod usque ad integram satisffacionem indempnitatis
eorum ipsi patroni dictarum galearum et participes ipsarum et
armate prefacte deberent habere omnia commoda et utilitates
quorumcunque locorum et terrarum que per armiratum et
patronos et homines ipsarum galearum acquirerentur. Postquam
prefacti patroni pro se et participibus et sociis eorundem arma-
uerunt galeas viginti nouem quarum galear~m extolei per ipsum
d. ducem et eius consilium et per dictum officium dictorum
quatuor officialium armate factus fuit armiratus discretus vir
Simon Vignossus ciuis popularis J anue qui armiratus una cum
dictis galeis accessit versus partes orientales. Et primo ciuitatem
Terracene acquisiuerunt et etiam castrum Traieti [ex?] castris
comitis Fundorum manu armata viriliter acceperunt in detri-
mentum dicti comitis Fundorum inimici et emuli manifesti
comunis Janue, ibique ceperunt plures galeas et galleotas que
dudum antea et tune armate modo pirratico dampnificaverant
et dampnificabant Januenses et eorum res et merces nauigia et
personas, ibidemque ceperunt quam plures et quam plures pirratas
qui in ibi receptabantur quos ultimo supplicio punivit ipse d.
Armiratus cum magno favore et ad bonum et pacificum statum
comunis J anue.
Et postmodum accedentes ad partes orientales inuenerunt quod
propter condiciones guerrarum in dictis partibus vigentium cum
Inimicis fidei christiane et maxime insulam Chij deuenire debere
in extraneis [sic] naciones J anue et J anuensium nacioni et
Romeorum seu Grecorum odiosas ex quo de facilli Ciuitatis
Janue et districtus ipsius esset quam plurimum diminuta et quod
deterius esset si loca predicta in allios devenissent certissimum
aparebat quod .Januense~ eorum mercimoni[i]s in partibus
Romanie Maris Maioris et ali~artibus orientis non sine gravi
periculo personarum et eri~nauigare_potuissent, et etiam ex hoc
secta _perfidorum Turchorum hostium Crucis Chmti suscepisset
[sic] augumentum non sine magno op2robrio Chri.filil'J.JJPrum..ac
aampno Ifol. vrn] inmensso omniuajanuensium e~tu
afium J anue. Volentes occurrere tam grandibus periculis accesse-
runt cum dictis viginti nouem galeis ad dictam Insulam Chij et
ibidem se obtulerunt deffensioni loci predicti contra predictos
requirentes ipse Armiratus et patroni ab hominibus dicte lnsule
quod vexilum siue banderias comunis Janue suscipere deberent
et eidem Armirato tradere duos ambasciatores qui accederent
ad dominam Imperatricem Romeorum cum eo ut visa voluntate
eidem. d. Imperatricis [sic] fieret de dicta lnsula et locis partium
predictarum ne peruenire possent in alienas nationes ut predictum
est. Et cum dictus Armiratus et patroni inuenirent habitatores
dicte Insulle cassuros in pericula predicta et requisitiones dicti
Armirati et sociorum penitus contemptores ipsi Armiratus et
patroni et homines dictarum gallearum pro se et participibus
dicte armate pro manutenicione fauoris nationis Januensis et
comunis Janue steterunt per menses tres seu circa in obsidione
ciuitatis et castri Chij. Et finaliter ceperunt manu armata et sue
potestati totali subjugauerunt totam dictam insullam et postea
castrum ciuitatis Chij cum certis pactis et condicionibus que
fecerunt cum Grecis habitatoribus dicte [sic] loci, prout apparet
publico lnstrumento scripto manu Peregrini de Bracelis notarii
Mcccxxxxv1 die martis XII septembris, et postmodum foliam
nouam et veteram que etiam ipsum extolum [sic] offendebant
et ipsa loca ipsorum potestati favorabiliter subiugauerunt. Et cum
prefati Anniratus [et] patroni pro se et aliis participibus dicte
armate a dicta. d. duce et eius consilio et comuni Janue sibi
satisfacionem fieri de expensis per eos factis in dicta armata in
eundo stando et redeundo et de eorum dampnis et interesse
quorum expensarum dampnorum et interesse summa dicti Armi-
ratus et patroni dictis nominibus aserebant ascendere ad maiorem
quantitatem librarum cCr:. Januinorum ac etiam pro indempni-
tate predicta sibi provideri tamquam benemeritis de ipsorum
labore requirebant ad voluntatem dictorum dominorum ducis et
consilij comunis Janue et prout iustum et conueniens foret. Et
esset incertum et dubium quid et quantum ipsis patronis et
participibus deberetur inter prefatum dominum ducem suum
consilium et comune Janue ex una parte et dictos Armiratum
patronos et participes dicte armate ex altera. Tandem habitis
coloquiis et deliberatione per ipsum. d. ducem et eius consilium
conventis multis ex ciuibusJanue prouidis et discretis et zelatoribus
comunis Janue et status presentis in multitudine copiosa et post
varios tractatus habitos per comunes amicos inter dictas partes
et per ipsum dominum ducem et suum consilium cognito quod
instrumenta [?] explicari debere spectant et pertinent et spectare
et pertineri expresse et manifeste vissum fuit ipsis d. Duci et eius
consilio ad statum et augmentum presentis status populli ciuitatis
Janue. Et cum per ipsum. d. Ducem et suum consilium declara-
tum fuerit instrumenta [?] fore utillia pro salvamento seu aug-
mento status presentis ut hec plenius apparent in actis cancelarie
prefati domini ducis et eius consilii scripti manu Lafranchi de
Zoalio notarij et cancellarij dicti domini ducis anno presenti die
xx februarij.
Tandem prefactus dominus Dux in presentia [fol. VIII verso]
voluntate et consenssu consilij quindecim consiliariorum consilij
dicti d. ducis et consiliariorum ipsius consilij, in quo consilio
interfuerunt infrascripti consiliarij dicti consilj nomina quorum
sunt hec: d. magister Christofforus de Amicis Fixicus prior;
U golinus Monegini de Clauaro; Petrus de Riuemanno speciarus;
Johannes de Panerio notarius ;Jacobus Carrega lanerius; Nicolaus
de Clauaro cultelerius; Oglerius de Ponte de Ca[m]pomorono;
Guliermus Frascaria de Vulturo; Petrus Guidonis Rubeus;
Baldasal Adurnus; Antonius de Saulo; Simon de Monelia sartor;
Carolus de Casalli; nee non dicti consiliarij et consilium pre-
dictorum in presentia auctoritate et consensu dicti d. ducis ex-
posito prius verbaliter per priorem predictum dicti consilij dictis
d. duci et eius consilio si placebat eis quod presens transactio et
compositio poneretur ad postam et quod fiat declaretur et statuatur
super contentis in ea an non et deliberatum fuerit quod sic et
postea per modum examinis per dictum priorem ut [ =utrum]
fieri debeat presens compositio transactio [an] non deliberatum
fuit inter eos quod ad finalem determinationem procederetur et
quod presens transactio et compositio fieret et dato partito inter
ipsos consilliaros [et inter] se absoluentes ad balotulas albas et
nigras inuente fuerunt balotole albe numero quatuordecim
computata ila domini ducis nula existente nigra. Et sic obtentum
fuit quod presens transactio et compositio fieret ut inferius con-
tinetur nominibus eorum et nomine et vice comunis Janue ex
una parte et dominus Simon Vignossus, olim Armiratus dicti
extoli et patronus seu armator unus ex dictis galeis, et Johannes
Tarigus, Dominicus de Garibaldo prior, Pasqual de Furneto,
Gulliermus de Solario de Varagine ciuis J anue, Thomas Morandi
de Levanto, Ampelius Cantelus Ferrarius, procurator[es] patro-
norum et participum dicte armate, habentes potestatem et baliam
ad infrascripta ex forma Instrumenti scripti manu dicti Peregrini
de Bracellis notarij M.ccc.xxxx.VI die .12. septembris, et Nicolaus
de Castello notarius procurator additus ex forma Instrumenti
scripti manu dicti Peregrini notarij, nominibus eorum et nomine
et vice omnium et singulorum participum dicte armate ex altera
parte: ad infrascriptas compositionem et transactionem com-
muniter et concorditer peruenerunt inter dictas partes dictis
nominibus solempni Stipulatione valatas et peruenisse sibi ad
inuicem dictis nominibus confessi fuerunt renunciantes dicte partes
dictis n01ninibus sibi ad inuicem exceptioni dictarum composi-
tionis et transactionis non interuentarum rei ut supra et inter se
non esse vel non fuisse seu sic non se habentis doli mali metus
et omni iure in factum actione conditioni sine causa et omru
alii Jure.
Videlicet quia prefati Symon et procuratores nominibus quibus
supra voluerunt et consenserunt quantum in eis est quod comune
Janue habeat merum et mixtum Imperium et omnimodamjuris-
dictionem in dictis locis et terris et qualibet ipsarum. Ita etiam
quod dicta Loca et quemlibet seu quamlibet ipsorum cum
omnibus locis et terris ipsorum Locorum a predictis regantur et
gubernentur tam ciuiliter quam criminaliter sub nomine comunis
J anue et pro comune J anue et ad honorem et favorem domini
ducis et status [fol. vnn] presentis populi et comunis Janue
nee non proprietatem et dominium castri et Ciuitatis Insule chij
et castrorum et burgorum folie noue et folie veteris in forma
infrascripta et ut infra dicetur et non aliter.
In primis quod ipsa Loca regantur et gubernentur nomine et 1 qualitcr le
chii debe•
vice comunis Janue tantum et etiam custodiantur pro securitate di vi
dictorum patronorum et participum dicte armate et pro ipsis (in scroll)
et nomine ipsorum hoc modo: videlicet quod dominus ~ux et electiopo1
suum consilium annuatim de mense februarij debeant dare in-
scriptis viginti homines populares Ciuitatis J anue et burgorum
illis ex participibus dicte mahone qui per ipsos participes ad hoc
deputati sunt vel deputabuntur qui de ipsis viginti elligant quatuor
quos digniores crediderint ad officium potestacie dicte Insule Chij
et ipsos quatuor representent inscriptis domino duci et suo consilio
et tune dominus dux et consilium suum teneantur elligere in
potestate dicti loci Chij quern voluerint ex ipsis quatuor. Et si
forte predicti constituti seu constituendi requirerent sibi dari
allios viginti a domino duce et suo consilio, non con ten ti de primis,
tune et eo casu dictus d. dux et suum consilium eis debeant dare
inscriptis allios viginti. Ex quibus viginti tam primo quam secundo
datis dicti constituti teneantur et debeant eligere quatuor ut supra
et dictos quatuor domino duci et consilio suo representare et tune
ex ipsis quatuor prefactus dominus dux et consilium teneantur
eligere unum quern voluerint in potestatem dicti loci. Qui
potestas iuret et promitat dictam insulam Chij et homines et
habitatores ipsius regere et gubernare injure etjusticia secundum
formam capitulorum et regularum ciuitatis Janue et secundum
formam conuentionum quas dictus d. Simon fecit cum Grecis
Chij salve semper presenti compositione.
Castellanus vero castri ciuitatis chii eligatur hoc modo: videlicet 2
quod prefati constituti per dictos participes dare debeant inscriptis
domino duci et suo consilio sex homines populares de ciuitate et
burgis Janue quorum sex ipse dominus dux et suum consilium
eligere debeant in castelanum dicti castri unum quern voluerint.
Et si forte dominus dux et consilium vellent sibi dare alias sex
teneantur dicti constituti sibi dare ex quibus primo et secundo
datis dictos d. dux et consilium eligant in castellanum quern
voluerint. Qui castellanus sic ellectus teneantur [sic] et debeat
promittere et iurare, notario publico officio publico stipulanti et
recipienti, ad honorem d. ducis et sui consilij et comunis Janue
et nomine et vice dictorum participum dictum castrum tenere
custodire et saluare bene et legaliter nomine et vice participum
dicte mahone et ad honorem et favorem et bonum statum domini
ducis et sui consilij et boni status populi predicti et pro cautella
et securitate ipsorum participum donec dictum comune dicta
Loca quesierit a dictis participibus titulo emptionis ut infra
dicetur, et de predictis inviolabiliter observandis. Idem castel-
lanus sit [=sic?] elligendus prefato d. duci et suo consilio recipienti
nomine et vice participum predictorum et pro securitate ipsorum
et dictis participibus prestet ydoneas securitates et fideiussores de
libris tribus millibus Januinorum de ipsis Locis custodiendis et
saluandis ut supra nomine et vice ipsorum participum et pro
securitate ipsorum et ad honorem exaltacionis et bonum statum
domini ducis et sui consilij status presenti et comunis Janue.
Et quod finito dicta tempore idem castellanus teneatur eius suc-
cessori modo simili elligendo dictum castrum libere consignare
traddere et ponere in sua forcia et virtute, omni fraude dolo et
malignitate cesantibus, ad mandatum d. ducis et sui consilij et
comunis Janue et dictorum participum nomine et vice ipsorum
participum pro ut superius est expressum sub pena dicte securitatis
stellanus et eris et persone ipsius Castellani contrafacientis. Et si forte per
isi sub
:arma comune Janue seu per aliquam personam nomine dicti comunis
aliter quam dictum sit requireretur castellano dicti loci qui nunc
est et pro tempore [fol. V1III verso] fuerit, sine voluntate participum
seu sapientium constitutorum per ipsos, quod ipsum castrum resti-
tuat ipsi comuni J anue seu alicui persone corpori colegio seu
uniuersitati teneatur ipse castellanus vinculo Sacramenti ipsum
castrum non restituere ipsi comuniJanue, sed ipsum tenere debeat
nomine dictorum participum et pro dictis participibus ut supra.
Nee propterea contra ipsum castellanum seu eius bona seu fideius-
sores ipsius et bona ipsius possit procedi per comune Janue seu
aliquem magistratum per comune Janue constitutum vel con-
stituendum realiter vel personaliter vel alio quouis modo, nee
propterea dici possit rebellus vel contra faciens seu inobediens
comunis Janue et hoc nixi essent a dictis participibus empta dicta
Loca per dictum comune et supra dictum est et inferius dicetur
et infra tempora infrascripta. Qui castellanus suo juramento de inimici
comunis i:
teneatur tractare omnes amicos domini Ducis et sui consilij et tractandis
inimieetd
status presentis populi pro amicis et lnimicos pro inimicis et de !""':eptand
non receptando aliquem Inimicum rebellum nee cursarium vel lffilClS
forestatum comunisjanue vel alicui [sic] officialis ipsius comunis,
sed pocius quemlibet Inimicum rebellum et cursarium vel fores-
tatum huiusmodi qui ad manus suas vel in fortiam suam deuenerit
vel habere potuerit consignabit in fortiam et virtutem d. pote-
statis Chii. Et eodem modo procedatur ad electionem potestatis
et castelani Folie Noue qui tenere debeat dictum castrum nomine
et vice dictorum participum pro ipsorum securitate ad honorem
comunis Janue d. ducis et sui consilj.
Et eodem modo fiat electio castelani Folie Veteris qui castellanus 3 de ellect;io
teneat Locum potestatis qui tenere debeat dictum castrum nomine ~~;;cil:f:
.
d ictorum ' '
partlc1pum a d h onorem comums · Janue ut supra. noue uete1
Alliorum vero retorum Omnium dicte Insule Chij fiat ellectio
per potestatem dicte insule chij modo predictum [sic] electum
cum consilio sibi ordinando de quo infra dicetur. Qui Rectores
sic ellecti iurent et promitant dicti [sic] potestati Chij et notario
publico stipulanti et recipienti nomine comunis J anue dicta Loca
regere et gubernare et nomine dictorum participum dicta loca
tenere et saluare et custodire ad honorem et fauorem et bonum
statum domini Ducis et sui consilij et comunis Janue et nomine
dictorum participum, et redere jus et justiciam uniquique [sic]
in ciuilibus causis. A quorum sententiis per ipsos vel per aliquem
ipsorum la tis possit appelari et recursum habere ad dictum potes-
tatem Chij. Qui potestas sententias inique vel iniuste latas
possit reformare secundum quod ei iustum videbitur secundum
formam regularum et capitulorum ciuitatis Janue presentium
et futurorum. Qui potestas et castelani Folie Veteris et Noue 4 potestase1
de male et non recte gestis per eos vel aliquem ipsorum contra ::·~~
aliquem vel aliquos non habitantes in dictis Locis possint et de- ~::ieant si
beant sindicari per sindicatores comunis Janue secundum formam
capitulorum et regularum comunis Janue et per sindicatores
Chij de quibus infra dicetur et non per alios magistratus. De
gestis vero non ricte seu non recte aut male vel iniuste contra
Grecos et alios habitantes in dictis locis sindicentur et sindicari
possint per quatuor bones viros ex habitantibus dicte Civitatis
Chij elligendos per potestatem successorem ipsius potestatis Chij
et suum consilium. Et potestas sui successor teneatur mittere
processus sindicatoribus communis Janue ut videant si bene
gesserit et quidquid videatur faciendum. Et eodem modo sindi-
1indicandi
' officiales cetur potestas et castellanus Folie Veteris et Noue in dictis Locis.
Alij vero officiales et rectores dictorum Locorum sindicentur per
sindicatores bonos homines elligendos per dictum potestatem Chij
et suum consilium.
5 [fol. x] Et qui potestates Chij et Folie Noue et Veteris regere
et gubernare debeant dicta Loca, ciuiliter et criminaliter cum
plena jurisditione et mero et mixto lmperio et gladij potestatis [sic]
sibi concedendis per Dominum Ducem et suum consilium nomine
comunis Janue, et homines habitantes et conuersantes in dictis
Locis, secundum formam capitulorum et regularum et bonas
consuetudines ciuitatis et comunis Janue et secundum formam
conuentionis Grecorum ut supra et ubi hoc [sic] deessent secundum
Jura Romana.
6 Et quod dominus potestas Chij teneatur et debeat habere sex
consiliarios, illos videlicet qui ellecti fuerint per predictos patronos
et participes, seu per illos qui ellectores constituti fuerint per ipsos
patronos seu participes, de consilio et cum conscilio quorum con-
siliariorum dictus potestas Chij teneatur et debeat dictam Insulam
regere et gubernare et exspendere circa defensionem et forti-
ficationem dictorum locorum et portuum ipsorum facere si et
prout ipsi potestati et consilio dictorum suorum consiliariorum
et masariis participum predictorum videbitur; nee aliquid possit
ibidem gerere et facere vel fieri facere vel mandare nisi de consilio
et cum consilio ipsorum consciliarorum et masarii vel maioris
parte eorum, saluo in questionibus seu causis ciuilibus vel crimi-
nalibus coram eo vertentibus super quibus teneatur et debeat I us et
justitiam reddere et facere prout superius dictum est cum consilio
vel absque consilio dictorum consciliariorum pro ut sibi videbitur.
7 Et cogere homines dictorum locorum ciuitatis et lnsule Chij
et Folie Veteris et Noue facere exercitum et cavalcatam ad
dispositionem domini Ducis et sui conscilij, non tamen contra
participes dicte mahone, ad saluamentum dictorum locorum.
Et eodem modo teneatur et debeat habere sex consciliarios potestas 8 de consilia1
Folie Noue. Quorum omnium officialium et rectorum salaria :~~~!t'
inferius declarata soluantur per masarios, eligendos ut infra ~ffid'ali'=
dicetur, de peccunia condempnationum que fient per ipsos potes-
tates officiales seu rectores, et si condempnationes non sufficerent
soluantur per dictos masarios de alijs Introytibus dictorum locorum.
Videlicet potestas Insule Chij habere debeat pro suo salario et g de sl!-1ario e
prouissione et pascimentis suis et sue familie seu pro expensis :ti.'~wf t
0
cibi et potus ipsorum et equorum infrascriptorum perperos mile

ducentos quinquaginta, ex qua peccunia teneatur habere ut infra,
nee ultra dictam summam possit petere vel habere nee recipere
ab aliqua persona quovis modo vel ingenio nisiforsitan poculentum
et exculentum quod infra triduum consummi possit. Et qui per-
peri sint de peccunia currente in lnsula predicta qui sunt de
Karatiis viginti in circa.
Qui potestas teneatur de dicto suo salario facere sibi et suo 10
vicario anuatim duo paria vestium nouarum pro quolibet eiusdem,
panni et coloris pulcrarum et decentium, cui vicario teneatur dare
pro dictis vestibus foderaturas sufficientes et decentes, sive de
sindone sive de penna. Familia autem quam dominus potestas
de pecunia predicta in domo sue habitacionis secum tenere et
pascere teneatur et debeat est: hec vicarius unus discretus et
sufficiens et honorabilis; Miles unus discretus et valens; scriba
bonus et sufficiens, qui sit de numero notariorum matriculeJanue
eligendus modo predicto castellani Chij; domicellos quatuor
sufficientes et boni; turcimanus seu Interpretator lingue greche
unus; cocus unus; ragacii sive scutiferi tres; trombatores duos;
[fol x verso] nacaratus unus. Et ultra ex dicto suo salario teneatur
emere et tenere et pascere continue toto tempore sui officij equos
sex pulcros ydoneos et sufficientes. Familia vero predicta habere de salario
ordinato fw
debeat pro suo salario ut infra, et non aliud nee ultra, ex quibus potestatis
suis salariis dicti familiares teneantur facere infrascripta, quod sit
et esse debeat de moneta perperorum currentium in Syo qui sunt
Karatis viginti vel circa ut supra: vicarius predictus, perperi cxx;
miles predictus perperi LXXX; torcimanus perperi xxxv, ex quibus desalariovi
teneatur sibi facere anuatim unum parvestium valoris perperorum =~~~o~
x; domiceli quatuor perperi cxx, qui ex predictis teneantur sibi
facere annuatim duo paria vestium nouarum et semper se vestiant
de eodem panno et eodem collore; coqus perperi xvm, de qui bus
teneatur se vestire de una rauba noua; ragacij tres perperi XXIIII,
de qui bus teneantur sibi facere pro quolibet unum par vestium;
trombatores et nacharatus perperi LX, de quibus teneantur sibi
pro quolibet facere et tenere unum par vestium valoris perperorum
VI usque in VIII pro quolibet: summa e[s]t perperorum cccCLVII.
de farnilia
castellani sii 11 Castelanus castri ciuitatis Syi semper habere debeat et tenere
secum domicellos duos ydoneos et fideles, quos vestiat annuatim
de eadem rauba et vestitos de eadem rauba teneat, et ultra semper
habere debeat unum coquum: qui castelanus tam pro suo salario
et pascimentis suis et dicte sue familie et omnium predictorum
habere debeat anuatim de moneta Syi predicta perperos ceca.
de farnilia 12 Potestas Folie Noue in toto suo officio tenere debeat et habere
potestatis folie
noue et pascere domicellos quatuor decentes et idoneos et coquum
unum, quos domicellos vestire debeat bis in anno et vestitos tenere
de eadem rauba et panno eiusdem colloris: et habeat et habere
debeat tam pro suo salario et dicte sue familie et eorum pasci-
mentis, de moneta Folie Noue perperos de Karattijs XVIII pro
quolibet, in anno perperos DC.
de familia 13 Castellanus F olie N oue tenere debea t pascere et habere continue
castellani folie
noue duos domicelos et unum cochum, quibus domicelis faciat unam
raubam eiusdem coloris et eiusdem panni in anno: et habeat
et habere debeat tam pro suo salario et pascimentis et vestibus
et omnibus supradictis, de moneta Folie qui sunt de ziliatis xvm,
annuatim perperi [sic] D.
familia 14 Castelanus Folie Veteris habere debeat pascere et tenere semper
castellani folie
veteris duos domicelos et unum cochum, quibus domicelis faciat unam
raubam in anno eiusdem coloris et panni, et habere debeat in
anno pro suo salario et omnium predictorum pascimentis et ceteris
perperos D. de Karatis XVIII. Et alijs officialibus et rectoribus pro
ut in eorum electione continetur. Qui potestas et castelani Syi
et Folie Veteris et Noue possint et quilibet ipsorum habere ser-
uientes xxv. pro quolibet quos voluerint ex illis qui fuerint in
dictis locis et de quibus fuerint con ten ti, qui teneantur iurare ipsis
rectoribus ad voluntatem ipsorum et cetera.
qualiter pro- 15 Item quad proprietas et dominium utile et directum dicte
prietas et
dominium lnsule Syi territorij Folie Veteris et Noue sint et esse intelligantur
dictorum
locorum spectet et pertineant et pertinere intelligantur ad dictos patronos et
participibus
participes dicte armate, cum omnibus reditibus introytibus pro-
uentibus obuentionibus et commodis quibuscumque dictorum
locorum; et quad omnes reditus introytus et prouentus obuentiones
et comoda dictorum locorum et condempnationes dictorum pates-
tatum et aliorum rectorum coligantur et exigantur per dictos
masarios eligendos per dictos patronos seu participes dicte armate,
seu per dictos electores qui ad hoc per ipsos seu pro ipsis constituti
fuerint, ex quibus redditibus comodis utilitatibus prouentibus et
obuentionibus et condempnationibus dicta salaria et ipsorum
salaria masariorum persoluantur et fiant omnes alie expense
fiende in dictis locis, et que deliberabuntur per dictum potestatem
Syi et suum consilium ordinatum et ordinandum pro utilitate et
defensione dictorum lochorum.
Qui potestas teneatur habere consiliarios sex de populo eli- 16
gendos per participes dicte mahone siue sapientes ordinatos per
ipsos et quorum conscilio seu maioris partis eorum dictus potestas
possit facere expensas et non alio modo. Quibus soluptis totum
residuum pertineat ad ipsos participes pro eorum dampnis et
interesse et remuneratione personarum suarum et ex causa pre-
sentis transactionis et inter ipsos diuidantur per modum ordi-
natum per participes predictos dicte mahone seu illos qui per eos
constituti fuerint.
Proprietas vero castrorum Syj Folie Veteris et N oue et burgorum l 7
sit et esse inteligatur comunisjanue ut superius dictum est et infra
dicetur.
Qui massarij teneantur reddere uel mittere rationem pre- 18
dictorum annuatim J anue magistris racionalibus comunis J anue,
et securitatem prestare pro quolibet ipsorum de suo officio bene
et legaliter exercendo et predictis omnibus attendendis et ob-
seruandis de libris mille J anuinorum.
Item quod predictus potestas Syi teneatur reddere et facere 19
rationem cuilibet persone de populo requirenti poccessiones suas,
seu quas dicerent fuisse suas, solvendo [fol. XI] precium et pro
melioramento, arbitrio duorum bonorum virorum eligendorum, et
soluendo dictis massariis pro dictis participibus quartam partem
illius pretii quod valeret possessio recuperata ultra precium pre-
taxatum per dictos bonos viros.
Et inteligantur populares et de populo illi qui modo sunt de 20
populo et gremio populi et non alij qui in futurum se facient de
populo. Nee possit aliquis predictorum de populo, nee aliquis
nobillis Ciuitatis Janue vel districtus vel aliunde qui videretur
esse suspectus dictis domino potestati et suo conscilio, vel patronis
et eorum Massarijs, habitare in dictis locis nee bona sua recu-
perare: et intelligantur suspecti ut supra illi qui fuerint habiti et
4 AOC II
reputati pro suspectis per potestatem et castelanum dictorum
locorum et per massarios prefatos et Consiliarios dicti potestatis.
Nee possit in dictis locis vel aliquo ipsorum morari vel receptari
aliquis ex bannitis forestatis vel condempnatis comunis Janue.
21 Et si casus accideret, quad absit, quad ciuitas Janue non esset sub statu
populi, tune et eo casu dicti potestates et rectores dictorum locorum ipsa loca
et terras teneant nomine patronorum et participum dicte mahone. Qui
patroni et participes tenere debeant nomine et vice ipsorum participum dicte
mahone seu armate tantum ad honorem et manutencionem status populi;
quo casu eorum et quilibet eorum securitates et prouixiones quas comuni
Janue prestitissent sint casse et nullius valoris in quantum sint, seu esse
possint, seu aliqualiter se extendant, in fauorem comunis Janue. Non
autem sint casse in preiudicium dictorum participum et dicta casu plena
proprietas et dominium et Jurisdictio spectet ad dictos participes. !ta quad
nullum jus habeat comune Janue in alio statu quam populi remanendo et
in forma predicta inteligatur translata jurisdictione in comune Janue ut
supra secundumformam presentis instrumenti et non aliter.
22 Item quad possit dictus potestas nomine comunis Janue cudere
et cudi facere in insula Syi monetam argenti de liga et pondere
de qua melius videbitur ipsi potestati, in qua moneta sint littere
monete Janue et figure ut deliberabitur per potestatem Syi et
suum consilium, videlicet figure domini ducis Janue, et quae
littere dicant Janue dux et conradus rex romanorum, in cuius monete
fabricatione si fuerit utilitas conuertatur in utilitatem et pro-
fichuum dictorum participum. Item quad ducatur de Janua
unus bonus et suficiens sazator.
23 Item quad omnes patroni galearum euncium in Romania, vel
de Romania in Syriam, vel de Syria in Romaniam, ire teneantur
in portum Syi cum dictis galeis et ibi stare per unam diem
naturallem. Non tamen propterea patroni ipsarum galearum seu
mercatores ipsarum aliquid soluere teneantur.
24 Item quodJanuenses sint franchi in insulam Syi de rebus por-
tatis et inde extrahendis saluo de rebus natis in lnsula Syi. In
Foliis Noua et Veteri tractentur sicut tempore Grecorum tracta-
bantur.
25 Item quad fiant loca de quantitatibus supradictis, quemad-
modum loca comperarum comunis J anue, que priuilegientur et
fortificentur et priuilegiata et fortificata esse intelligantur in
omnibus et per omnia cum omni solemnitate pro ut sunt loca
dictarum comperarum comunis J anue.
Item quad comune Janue possit semper et quando voluerit, 26
usque annos viginti proxime venturos, emere iusto titulo et
aquirere de dictis locis qui fient et ordinabuntur de dicta quanti-
tate pecunie de dictis fructibus reditibus et obuentionibus dic-
torum locorum ciuitatis et insule Syi Folie Noue et Veteris, quo
comuni Jnstante vel legiptima persona pro ea sibi vendi, [de]
dictis locis ad minus usque ad sextam partem in vice tocius somme
infrascripte librarum ducentarum trium milium, quad predicti
participes et patroni teneantur et debeant dictam sextam partem
et ultra si ultra velet comune perdictum [sic] pro vice vendere
et [in] ipsum comune transfferre pro rata precij et quantitatis
supradicte ipsum comune de predictis solucionem faciente nichilo-
minus semper tamen dicti participes intelligantur veri et legiptimi
posessores dictorum locorum donec omnia loca predicta fuerint
a dicta comuni empta et solupta ut dictum est.
Et pro dictis partibus quas comunejanue emeret dicti Massarij 27
teneantur comuniJanue respondere de prouentibus. Et postquam
per comune Janue dictis participibus fuerit integre soluptum de
totalli quantitate dictarum librarum ducentarum trium omnes
proprietas et dominium comoda et prouentus dictorum locorum
castrorum burgorum ciuitatis et insulle et territorij sint et esse
intelligantur comunisJanue et nichil remaneat in ipsos participes.
[fol. XI verso] Si vero per ipsum comune infra dictum tempus non 28
fuerit facta dicta soluptio dictis participibus dominium et pro-
prietas dictorum castrorum Syi ciuitatis ipsius et insule et Folie
Veteris et Noue et territori ipsorum locorum cum omnibus in-
troitibus et comodis ac utilitatibus ipsorum locorum remaneat in
ipsos participes, et sola iurisdictio merum et mixtum imperium
remaneant in comuni Janue, et supradictis formis intelligatur
traslata proprietas ipsorum locorum in comuni Janue secundum
formam presentis instrumenti et non aliter.
Si vero infra dictum tempus comune Janue soluerit dictis par- 29
ticipibus partem dictarum librarum cem non possit ipsum
comune elapso dicta tempore sine voluntate participum ali-
quod jus querere in proprietate vel posse dictorum locorum nisi
solum modo quad ipsum comune habeat et habere possit partem
reddituum dictorum locorum pro parte quam comune Janue
soluiset ut supra. Hoc declarato quad comune J anue possit
iusto titulo acquirere a singularibus personis participibus dicte
mahone loca ipsorum dum tamen non habeat se intromittere
4•2
de negociis dicte mahone nisi ut supra dictum est et infra
dicetur.
30 Item quod si homines insulle et ciuitatis Syi voluerint inter
se imponere aliquod cotumum vel expendium pro dando vel
mutuando comuni Janue quod eis liceat, nee propterea dicti
participes eis possint aliquod gravamem inferre vel eos in supra
dictis impedire dirrecte vel per oblicum.
31 Item quod comune Janue dictam insulam et alia loca aut
Foliam Veterem et Nouam vel alliquam partem ipsarum aut
jurisdicionem predictam non alienabit vel alicui trasferret quo-
quomodo causa vel ingenio sine voluntate dictorum participum.
32 Item quod Idetus Alpanus siue Philiponus Alpanus, Cosmas
Salvaigus, et Lodisius Pansanus, qui fuerunt patroni et armatores
trium galearum dicte armate in fauorem et pro fauore populi
Janue, et Jacobus Morandus de Saona et Mateus Babo de Sauona,
siue Antonius Rubeus de Sauona eius consocius, patroni duarum
galearum ex dictis galeis dicte armate, tractari debeant in omnibus
predictis et circa tanquam populares de Janua et sicut ceteri
patroni dicte armate.
33 Item quod officiales dictorum participum constituendi et depu-
tandi super laboreriis et recoleriis seu recolectis masticis in insula
Syi possint, licite et sine metu alicuius pene et absque contra-
dicione potestatis Syi vel alterius officialis, facere masticum laborari
et colligi seruari et consignari officialibus ipsorum participum
secundum modos et consuetudines uxitatos in dicta insula. Ac
possint dictos laboratores et operarios masticis compellere ad
dicta laboreria exercenda et adimplenda secundum consuetudinem
ipsius insule et contradicione ipsorum potestatum et rectorum non
obstante.
34 Item quod predicti potestates castelani et rectores dictorum
locorum et quilibet eorum presentes et futuri tam pro se quam
pro famulis eorum teneantur dare auxilium conscilium fauorem
et iuuamen quibuslibet massariis et officialibus ipsorum parti-
cipum qui in dictis locis vel aliquo ipsorum fuerint deputati et
constituti super percipiendis coligendis et exigendis introytibus
seu commerchiis acrosticis seu condempnacionibus et quibus-
cumque aliis introytibus seu angariis pro ipsis participibus, in
omnibus et per omnia ad nudam et simplicem requisicionem
ipsorum massariorum et officialium et cuiuslibet eorum tociens
quociens fuerint requisiti, et ad ipsorum massariorum et officialium
officium exercendum semper quandocumque per bonorum cap-
tionem seu penarum imposicionem personarum detencionem et
omnibus iuris remediis opportunis compelere quascumque per-
sonas ad dandum et soluendum ipsis massarijs et officialibus
quascumque peccunie quantitates ipsi offi.cialis et massarii pecie-
rint et ipsi Castellani potestates et rectores qui fuerint requisiti
cognouerint dare vel soluere debere. Versa vice prefactus dominus
dux et dicti eius consiliarij et consilium predictum, nomine et vice
comunis Janue, aceptauerunt predicta ut supra et ipsa ex causa
predicte transacionis et compositionis versus dictos patronos et
participes dicte armate et me, Petrum de Reza, notarium et .
cancellarium comunisjanue et dictorum domini Ducis et conscilij
tanquam publicam personam [fol. xn] officio publico stipulanti
et recipienti, nomine et vice omnium et singulorum participum
dicte armate.
Et ex causa predicta dicti domini Dux et conciliarij predicti 35
et ipsum conscilium dicto nomine libere dimixerunt quantum in
eis est dictis patronis et participibus et mihi dicto notario infra-
scripto dicto nomine dictorum participum dictam lnsulam Ciui-
tatem et terras et castra et loca predicta cum omnibus terris et
locis accessoriis et apendiciis ipsorum et cum omnibus iuribus
quouis modo in dictis terris et quolibet vel aliqua earum quouis
modo quesitis seu quomodolibet competentibus seu competituris
et cum omni iure colligendi habendi et percipiendi et colligi et
haberi faciendi omnes et singulos introytus redditus obuentiones
et commoda quecumque ut supra dictum est.
Ita quod ipsi comuni non remaneant aliqua in dictis locis iura 36
seu pro ipsis et occasione ipsorum, nisi iura meri et mixti imperii
et iurisdicionis et alia iura superius comunis [sic] J anue seu pre-
fatis domino duci et eius consilio nomine et vice comunis Janue
secundum formam presentis instrumenti premissa et proprietas
et dominium dicti castri et Ciuitatis syi et dictorum Castrorum
folie veteris et noue in forma predicta et per modum supradictum
ut superius est dictum et nee aliter nee alio modo. ·
Et ex causa predicta transacionis et composicionis prefati domini 37
dux et eius conscilium dicto nomine promisserunt dictis patronis
et participibus dicte armate superius nominatis et mihi dicto
notario stipulanti et recipienti nomine et vice omnium et singu-
lorum participum dicte armate, quod per ipsum dominum ducem
et eius conscilium comuniter vel diuisim seu per comune Janue
seu per aliquem allium pro ipsis domino duce et eius conscilio
seu pro comune Janue nula in perpetuum contra dictos patronos
et participes vel aliquem ipsorum heredes vel bona ipsorum vel
alicuius eorum seu de dictis predictis terris et locis et quolibet
vel aliquo vel aliquibus ipsorum seu pro luribus vel de luribus
ipsorum vel alicuius eorum fiet questio molestia et impedimentum
aliquod vel grauamen seu lex aliqua actio seu questio inferetur
requisitio vel controuersia mouebitur in iudicio vel extra aliqua
ratione occasione vel causa quo modo aliquo vel ingenio de iure
vel de facto dici vel excogitari possit salvis tamen supradictis.
38 Item quod comuneJanue teneatur defendere dicta loca contra
quemcumque regem principem vel baronem Comitem et quem-
cumque alium et quemcumque aliam personam qui vel que vellet
offendere dicta loca seu alterum ipsorum aliquo quouis modo, et
ad ipsa deffendenda et pacificanda suum prestare auxilium con-
scilium et fauorem expensas dictorum participum quas facere
teneantur dicti participes quatenus durarent et sufficerent red-
ditus et prouentus dictorum locorum ad ordinacionem domini
ducis et sui conscilij vissa et examinata ratione dictorum introy-
tuum pro sciende reditus supradictos quibus deficientibus comune
J anue de sua propria pecunia deffendere teneatur que omnia et
singula dicte partes dictis nominibus etc.
39 Item quod potestas peyre vel aliquis allius rector officialis vel
magistratus in partibus orientalibus cons ti tu ti pro comuni J anue
nullam habeant vel habere possint vel pretendere jurisdictionem
coercionem vel potestatem aliquam in dictis vel predictis locis
seu terris vel aliquo vel aliqua ipsarum. Sed separata sit iurisdictio
dictorum locorum a jurisdicionibus aliis quibuscumque quo-
rumvis aliorum officialium rectorum seu magistratuum in quauis
mondi parte orientali pro comuniJanue constitutorum et secun-
dum quod superius in presenti instrumento dictum est.
Que omnia et singula dicte partes nominibus sibi ad inuicem
et una alteri solempniter promisserunt Uol. XII verso] attendere
complere et obseruare et in nullo contrafacere vel venire de iure
vel de facto sub pena librarum mille J anuinorum in quam penam
incidat pars non obseruans parti observanti tociens quociens
fuerit contrafactum vel non obseruatum ratis manentibus sup-
radictis.
Et pro inde ad sic obseruandum omnia bona ipsarum partium
una pars alteri pignori obligauit videlicet dicti dominus dux et
conscilium omnia bona comunis que per capitulum obligari non
prohibentur et dicti patroni et participes et procuratores dictis
nominibus omnia bona ipsorum et cuiuslibet eorum.
Insuper prefacti dominus dux et eius conscilium et consciliarii
dicti conscilij per franciscum de fonte mareso cintracum comunis
Janue de mandato voluntate et decreto prefati domini ducis et sui
conscilij in animas suas et omni um et singulorum J anuensium
et Districtualium comunis Janue jurauerunt ad sancta dei euan-
gelia corporaliter tactis scripturis predicta omnia et singula rata
et firma habere et teneri et contra predicta directe vel indirecte
principaliter vel incidenter non facere vel venire aliqua ratione
occasione vel causa que modo aliquo vel ingenio de iure vel de
facto dici vel excogitari possit. Et dicti Simon et allij patroni et
procuratores superius nominati tactis scripturis nomine ipsorum
et aliorum participum et in animas eorum et alliorum participum
et patronorum simille sacramentum fecerunt et jurauerunt ut
supra.
Item quod patroni vasorum nauigabilium possint licite scapo- 40
rare quoscumque marinarios suos et acordatos quoscumque in
ciuitate syi seu in portu syi quemadmodum scaporarentur in rodo
vel peyra non obstantibus aliquibus statutis vel decretis comunis
J anue seu officij Gazarie.
ActumJanue in terracia palacij ducalis ubi reguntur conscilia
domini ducis et sui conscilij anno Dominice nativitatis millesimo
trecentesimo quadragesimo septimo lndictione decima quarta
secundum cursumJanue die vigesima sexta februarij circa nonam
presentibus testibus Lafranca de Valle, Johannes de Laurentjs
de Gavia, et Lafrancus de Zoalio notarius et cancellarius comunis
Janue. Manuele de Lagnoto notario et Antonio de Passano
quondam Andrioli subscribe cancellarie vocatis et rogatis.
Extractum transcriptum et exemplatum est fideliter ut supra
de foliacio Instrumentorum compositorum per quondam petrum
de reza notarium et cancellarium existentem in cancellaria regia
comunisJanuepermelohannemstellamnotariumetcancellarium.
Rex dominus} IOHANNES STELLA, cance zzanus.
·
Janue
SECOND CONVENTION between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHON A OF CHIOS. Genoa, 8th March
1362.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xm-xv.]
(In scroll) Conuentio secunda inter comune lanue et mahonenses.

[fol. xm] In Eterni dei nomine amen. Cum iam diu est multe
fuerunt lites et controuersie inter comune Janue ex una parte et
participes seu protectores mahone veteris chii ex altera parte
et etiam apaltatores seu mahonam nouam seu participes eiusdem
ex altera et de dictis litibus et controuersijs seu aliquibus articulis
earum aliqua etiam fuerit prolata arbitralis sententia, de qua
constat quodam publico instrumento scripto manu Raphaelis de
Guasco de Monelia notarij millesimo tricentesimo sexagesimo
die ultima Augusti, mediante compromisso vigore cuius lata fuit
dicta sententia, de quo constat quodam publico instrumento
scripto manu Raphaelis de Guasco de Monelia notarij predicti
millesimo tricentesimo sexagesimo die vigessimo nono Julij, et in
quo quidem compromisso euidenter aposite sunt questiones et
controuersie que inter dictas partes dictis nominibus vertebantur
de quibus etiam litibus ex inde facta fuerunt plura compromissa,
unum scripto [sic] manu dicti Raphaelis notarij dicto millesimo
trigentesimo sexagesimo die vigessimo sexto octobris, et aliud
scriptum manu dicti Raphaelis dicto millesimo tricentesimo sexa-
gesimo die tertio decembris, et etiam aliud manu dicti Raphaelis
millesimo tricentesimo sexagesimo primo die nono septembris, et
subsequenter aliud manu dicti Raphaelis dicto millesimo die
decimo tertio octobris et plures processus ex inde facti coram
arbi tris ex illis assumptis. Finaliter excelsus et magnifficus dominus
dominus Simon Bucanigra Dei gratia J anuensium Dux et populi
deffensor et Imperialis vicarius ac etiam Armiratus generalis in
presentia consilio et consensu sui consilij duodecim sapientum
Antianorum. Et ipsum consilium in quo interfuit legiptimus et
suffi.ciens numerus ipsorum consiliarorum in presentia consensu
1 This convention is published in Liber Jurium Reipublicae Genuensis, op. cit.
Tom. 11, cols. 715-20; and in C. Pagano, op. cit. pp. 285--!}1. Another copy is
in Codices Giustiniani, A, fols. 15-20 and B, fols. XXXIX-XLV verso.
auctoritate et Decreto ipsius domini duds. Et quorum quidem
antianorum qui interfuerunt nomina sunt hec: videlicet, Bene-
dictus de Dalfinis de Paxano prior, d. Bartolomeus de Jacob
lurisperitus, Antonius de Conte de Cornilia; Nicolaus Lavoraben;
Thealdus de Coruaria lanerius; Antonius Grifiotus; Joannes de
Zemignano notarius; Antonius de Benedicto de burgo Sancti
Stephani; et Thomas Barrabinus de Riparolio. Nomine et vice
comunis Janue et pro bono et utilitate ipsius comunis et quieto
et pacifico statu tocius ciuitatis et omnium Januensium et pro
conseruatione salute et deffensione lnsule Chij que ad presens
multis dignoscitur subiacere periculis et insidijs inimicorum et
multis etiam pluribus subjaceret si per ipsos dominum ducem
et consilium per infrascripta eiusdem lnsule saluti et deffensioni
non provideretur. Et infrascripti proptetores mahone veteris Siy,
suis propriis nominibus et nomine et vice omnium participum
ipsius mahone veteris, et Raphael de Furneto filius et heres
universalis quondam Pasqualis de Furneto et Petrus de Olliverio
filius et heres uniuersalis quondam Johannis de Olliverio olim
apaltatorum, eorum propriis nominibus et nomine et vice aliorum
apaltatorum seu participum mahone noue Chij et eorum qui-
cumque ab ipsa [fol. XIII verso] mahona veteri causam habuerunt.
Quorum quidem proptetorum mahone veteris nomina sunt hec:
videlicet Baldasal Ad urnus prior; Lafranchus Drizacorne; Nicolaus
de Caneto notarius; Nicolaus Oliverius de Tivegna; Nicolaus de
Sancto Theodoro; Quilicus Bondinarius bancherius; Thomas
Longus; etJohannes de Campis; ad infrascriptam transactionem
compositionem et pacta peruenerunt et peruenisse ad inuicem con-
fessi fuerunt solempni stipulatione hinc inde valata. Renunciantes
dicte partes dictis nominibus sibi inuicem et vicisim exceptioni
dictarum transationis compositionis et pactorum infrascriptarum
et infrascriptorum non peruenisse ex dicta causa rerum sic ut
supra et infra non gestarum et non se habentium doli mali in
factum metus actioni conditioni sine causa vel cum causa iusta
vel iniusta et omni alij exceptioni et juri. Videlicet quia prefacti
dominus dux et consilium nomine et vice comunis Janue tam
coniunctim quam diuisim et omni jure modo et forma quibus
melius possunt et ex quacumque bailia et potestate eisdem
coniunctim vel diuisim atributa et omni debita solempnitate ser-
vata liberauerunt et absoluerunt per acquilianam stipulationem
et acceptilacionem ex inde solempniter subsecutam predictos
protectores mahone veteris Siy seu ad cautellam me notarium infra-
scriptum stipulantem et recipientem nomine et vice dicte mahone
veteris et quorumcumque participum eiusdem et apaltatorum ac
etiam nomine et vice apaltatorum siue mahone noue et quorum-
cumque participum eiusdem ab omnibus et singulis litibus et
controuersis seu questionibus que hactenus in compromisso vel
aliter inter comune Janue seu per comune Janue ex una parte. Et dictam
mahonam vel proptetores mahone veteris seu etiam dictos apaltatores siue
dictam mahonam nouam vel participes eiusdem vel aliquos ex ea ex altera
hatenus fuerint siue lata sit inde sententia arbitralis siue non et
ab hijs omnibus que in dictis sententiis vel compromissis fuerint
quomodolibet agitata uel petita condempnata uel reseruata uel
quomodolibet agitari possent predictorum occasione. !ta ut illa
omnia que petebantur ab iis libere et sine aliqua molestia penes ipsos
remaneant, addeo quod de eis vel eorum occasione vel aliquibus alijs que
hactenus ex dicta vel in dicta Insula vel eius occasione gesta habita vel
colecta sint vel in fucturum [sic] colegentur vigore presentis transactionis
vel quocumque alio jure non possint quomodolibet inquietari vel conueniri
nee contra eos possit aliqua audientia exhiberi sane intelecto in presenti
capitulo pro hiis tantum pro quibus et occasione quorum dictum comune
aliquid aduersus dictos proptetores participes et appaltatores racione sui
petere posset vel occasione processuum in dicto capitulo contentorum quantum
2 pro facto dicti comunis et jurium sibi competentium. Actum est etiam
in presenti transactione quod liceat predictis participibus mahone
veteris et quibuscumque causam habentibus ab eis et mihi dicti
notario stipulanti et recipienti pro eis locare dictam Insulam Siy
cum locis adiacentibus eiusdem seu loca dicte mahone ueteris
cum omnibus obuentionibus utilitatibus comodis juribus introi-
tibus reditibus vectigalibus et alijs quibuscumque quecumque per
dictos appaltatores mahone noue hactenus collecta fuerint dum
tamen pro hijs que ementur in dicta lnsula Siy per patronos vel
marinarios quorumcumque [fol. XIIII] vasorum nauigabilium
3 Januensium pro eorum compagna nichil soluatur. Item quod
dicta lnsula Chij possit appaltari ad tempus annorum duodecim
appaltatoribus duodecim et non minus qui sint populares ex
participibus dicte mahone et qui placeant ipsi proprio domino
simoni Duci predicto tantum. Ita quod alijs inLocationepredicta
locari non possit dicta lnsula quam talibus prout supra quorum
quilibet habeat duodecimam partem in ipso apaltu et quod nullus
ipsorum appaltatorum vendere possit suam duodecimam partem
vel aliquam partem ipsius alicui ex consocijs appaltatoribus.
Possit tamen vendere quilibet ipsorum apaltatorum per se suam
partem subrogando unum alium appaltatorem qui placeat dicto
d. Duci. Ita quod dicta appaltacio seu conducio dicte lnsule
semper remaneat in duodecim personis semper popularibus ad
minus quoad beneplacitum ipsius d. Ducis duret in vita ipsius
domini Simonis tantum. Ita tamen quod post ipsius vitam usque
ad finem dicti appaltus semper sint et remaneant duodecim
appaltatores populares. Et quod ipsi apaltatores et participes
dicte mahone vendere possint loca sua quibuscumque personis
popularibus quibus placuerit et prout placuerit eisdem. Preterea 4
actum est in transatione presenti quod semper licitum sit, non
obstantibus quibuscumque conuentionibus in preteritum initis,
ipsi mahone veteri et eius participibus et mihi dicto notario
stipulanti pro eis colligere a quibuscumque personis seu colligi
facere et libere habere atque legiptime omnes introitus omnes
obuentiones et omnia comoda quecumque hactenus collecta
fuerunt per apaltatores seu conductores ab eis quecumque sint
et qualitercumque collecta sint et quocumque nomine censeantur
etiam ea omnia de quibus in dictis controuersiis fuerat agitatum
ita ut semper vigore presentis transationis licite atque legiptime
illis omnibus gaudere possint et frui et inde facere ad suam liberam
voluntatem. lta quod ex nunc habeantur ea omnia pro institutis
legiptime et libere atque plenarie acquisita dicte mahone veteri
et participibus eiusdem. Et versa vice predicti proptetores nomine
et vice mahone predicte veteris et participum eiusdem conuenerunt
atque solempniter pacti fuerunt versus dictos dominum Ducem
et consilium nomine et vice dicti comunis solempni stipulacione
quod et in ipsis duodecim annis et etiam illis finitis comunijanue
remaneant omnia jura sua salua in dicta lnsula chij et locis
adiacentibus eiusdem quecumque sibi competebant vigore prime
conuentionis ante presens instrumentum, saluis hijs que in presenti
transatione continentur, saluo quia si infra tempus infrascriptum
ex dictis duodecim annis predictum comune non soluerit dictis
participibus mahone veteris nee lnsulam redimerit prout infra
dicetur. Tune comune Janue predictum nichil plus iuris habere
intelligatur in dicta Insula quam ex prima conuentione remanere
debebat post elapsum viginti annorum non facta soluptione in
ipsos annos viginti de quibus in dicta conuentione plenius con-
tinetur. Dum tamen similiter eidem mahone veteri et suis par-
ticipibus remaneant etiam tune ultra premissa omnia sua jura
salua dicte Insule et locorum suorum quecumque ante presens
instrumentum eidem mahone competebant in nichilum diminuta
non obstantibus aliquibus in presenti transatione et instrumento
5 contentis. Ac etiam conuenerunt et promiserunt ipsi proptetores
dictis nominibus versus dictum dominum ducem et consilium
dictis nominibus stipulantes ex dicta causa transationis quod usque
ad finem dictorum viginti annorum qui finientur die vigessimo
sexto februarij anni millessimi tricentessimi sesagessimi septimi
liceat dicto comuni redimere [fol. XIIII verso] dictam lnsulam
chij cum locis adiacentibus soluendo ipsi mahone veteri siue eius
participibus seu proptetoribus eiusdem integre pecuniam de qua
in dicta prima conuentione continetur vel non minus et prout
6 in ea plenius continetur. Post vero elapsum dictorum viginti
annorum est actum in transatione presenti quod non liceat dicto
comuni per solucionem alicuius quantitatis peccunie magne vel
parve redimere dictam lnsulam vel aliqua locha eiusdem usque
ad annum millessimum trescentessimum septuagessimum die
vigessima sexta februarij. Sed dicta mahona vetus vel participes
eiusdem seu qui habebunt causam ab ea libere sine aliqua facul tate
comunis redimendi infra nunc dictum tempus uti frui et gaudere
possit dicta Insula cum omnibus comodis quibuscumque et locis
adiacentibus eiusdem usque in dictum annum de MCCCLXX die
xx februarii.
7 Ab inde vero ultra usque ad annum de MCCCLXXIV die xx
februarii et non ultra possit et licitum sit dicto comuni Janue
redimere dictam Insulam cum locis adiacentibus eiusdem et loca
dicte mahone ipso comune libere et effectualiter soluente ipsi
mahone et participibus eiusdem libras septuaginta quinque pro
singulo loco. Remanere debente in ipsis participibus omni mastico
ubicumque esset et omnibus alijs obuentionibus quod seu quas
usque tune participes predicti habuissent. lta quod de solo nudo
loco dentur libre septuaginta quinque ut supra per dictum comune.
Ita etiam ut infra dictum tempus ipsum comune si vellet omnia
dicta loca soluere et redimere possit ad rationem librarum
septuaginta quinque predictarum pro singulo loco ut supra.
Partem vero locorum solam acquirere non possit sed vel omnia
in solidum loca ad dictam rationem recipiat vel omnia dimitat.
8 Promisserunt etiam et solempniter conuenerunt predicti propte-
tores dictis nominibus versus dictos D. Ducem et consilium dictis
nominibus stipulantes et conuenientes ex dicte transationis causa
seu in transatione presenti quod predicta mahona vetus seu propte-
tores et participes eiusdem non vendent uniuersaliter nee vendere
possint proprietatem dicti loci seu dicte Insule sij cum locis
adiacentibus eius infra dictum tempus annorum duodecim. Acto g
etiam inter dictas partes dictis nominibus quod predicta mahona
vetus teneatur et debeat in se recipere omnia illa loca que fuerunt
Nicolai Ciconie et Olliverij Carrege et que omnia Nicolaus de
Caneto emit et acquisivit de mandato comunis Janue, et in se
recipere omnia onera obligationes preciorum et prouentuum
soluptiones et alia que assumpserat dictis [sic] Nicolaus de Caneto,
et ipsum Nicolaum de Caneto plene indempnem conseruare a
dictis locis et acceptione eorum ut ab ipso principio usque ad
finem nullum dampnum vel onus penes ipsum Nicolaum de
Caneto remaneat. Et versavice ipsum comune promissit solemp-
niter ipsi mahone atque conuenit quod ipsa mahona et participes
eiusdem habeant pro ipsis locis omnia priuilegia decreta libertates
et deffensiones ab omnibus et omnia alia quecumque facta fuerunt
dicto Nicolao Ciconie et in omnibus et per omnia prout in decretis
et instrumentis scripturis factis dicto Nicolao Ciconie plenius
continetur. Et se facturum et curaturum ita et taliter quod pre-
dicta omnia decreta priuilegia deffensiones et libertates et alia
supra dicta pro ipsis locis penes ipsam mahonam et participes
eiusdem affectualiter remanebunt et inviolabiliter obseruabuntur
eidem. Item est actum in transatione presenti inter dictas partes 10
dictis nominibus tam in principio medio quam in fine quod si
casus contigeret, quod absit, quod ciuitas Janue non esse[t] sub
statu populi quod, ex nunc prout ex tune et non [fol. xv] obstante
presenti transactione vel aliis que continentur in ea ipsa, ex inde
ipso jure tota Insula cum locis adiacentibus eiusdem et omnibus
juribus et jurisdicionibus eiusdem mero et mixto Imperio et
omnibus aliis libere sit et in solidum semper remaneat et spectet
et pertineat ad ipsam mahonam et eius participes, nichil in ipso
comuni retento prout in ipsa conuentione prima plenius continetur.
Sane intelecto in presenti capitulo quod redeunte statu populi
reintegretur comune in juribus suis in statu quo erit tempore
amissionis predicti status populi quod deus auertat. Insuper I I
predicti dominus Dux et consilium dicto nomine promisserunt
dictis proptetoribus dictis nominibus stipulantibus et recipientibus
et mihi dicto notario ut supra quod ad cautellam omnium pre-
dictorum fieri facient de predictis et infrascriptis omnibus et
singulis et toto presenti instrumento capitulum speciale abroga-
torium et derrogatorium omnibus aliis quatenus obviarent presenti
instrumento et ipsum non revocabunt ymo in perpetuum ipsum
firmum et ratum tenebunt et ex nunc vigore presentis instrumenti
ipsum fieri mandavit primis capitulatoribus in posterum fiendis.
Que omnia et singula supradicta predicti domini Dux et Consilium
dicto nomine predictis proptetoribus et ad cautellam versus me
notarium predictum recipientem nomine et vice dicte mahone
veteris chij et noue et participum earum et cuiuslibet earum.
Et ipsi proptetores suis propriis nominibus et nomine et vice
dictorum participum siue mahone promisserunt inter se ad in-
uicem dictis nominibus attendere complere et obseruare et contra
non facere vel venire de jure vel de facto aliqua ratione occasione
vel causa que dici vel excogitari posset etiam si de jure venire
posset. Sub pena florenorum centum milia auri boni et justi
ponderis in quam penam incidat pars non obseruans parti obser-
uanti et per partem obseruantem a parte non obseruante possit
exigi cum effectu et tociens comitatur quociens fuerit contrafactum
vel ut supra non obseruatum.
Ra tis nichilhominus manentibus omnibus et singulis supradictis.
Et pro inde et ad sic servandum predicti D. Dux et consilium
nomine et vice dicti comunisJanue et pro ipso comuni obligauerunt
omnia bona dicti comunisjanue que per ipsius comunis capitula
obligari non prohibentur. Et dicti proptetores dictis nominibus
omnia bona ipsorum et participum dicte mahone veteris ac dicti
Raphael et Petrus eorum propriis nominibus et nomine et vice
olim apaltatorum et participum mahone noue Chij similiter eorum
bona sibi ad inuicem et vicisim pignori obligauerunt. lnsuper
Nicolaus de Petra cintracus et preco comunis Janue ibidem
presens ex mandato dictorum domini ducis et consilij jurauit ad
sancta dei evangelia corporaliter tactis scripturis in animam
omniumjanuensium et totius comunisjanue. Ac etiam predicti
proptetores in animam suam et omnium participum dicte mahone
jure predicta omnia et singula actendere complere et obseruare
et in nullo contrafacere vel venire de Jure vel de facto aliqua
ratione occasione vel causa que dici vel excogitari posset sub dictis
penis et obligacione.
Acta fuerunt predictajanue in palacio Ducalis comunisjanue
videlicet in terratia dicti palatij in quo loco consilia reguntur et
comunis Janue negocia exercentur, anno dominice nativitatis
millesimo trecentessimo sexagessimo secundo indicione quarta
decima secundum cursumJanue die octava marcij circha nonam
presentibus domino Bartholomeo Bucanigra germano dicti D.
Ducis et Andreolo de Finario, Petro de Reza, Raphaele de
Goascho de Monelia et Guidoto de Bracellis notarijs ad predicta
testibus vocatis et rogatis.
de foliacio Instrumentorum compositorum per quondam Con-
radum Mazurrum notarium et cancellarium existente in can-
cellaria regia comunisjanue per meJohannem Stellam notarium
et cancellarium.
Rex dominus} JOHANNES STELLA,
.
cancel/anus.
J anue
DEED OF AGREEMENTbetweencertainsHAREHOLDERS
OF THE MAHON A and the twelve GRANTEES. Genoa,
28th September 1362. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xv verso--
xvm verso.]
[fol. xv verso (in scroll)] Apaltacio facta duodecim conductoribus

et emptoribus chii a participibus mahone.
In nomine Domini Amen. Cum ab aliquibus temporibus citra
contingerit multas expensas necessario factas esse circa custodiam
Gubernationem et conseruationem Insularum Chij et Folie Noue
et locorum ad ipsas pertinentium, fructus autem et obuentiones
earum adeo modice utilitatis fuerunt quod necessarium fuit multas
mutuo asumpsisse peccunias etiam sub gravibus dampnis et in-
teresse et hoc continuo multo magis huiusmodi mutua nedum
toli, immo et augmentari necesse erat et per consequens ipsa
loca et participes ipsorum locorum masimis damnis atque inre-
parabilibus efficerentur nisi breuiter per infrascripta remedia
infrascriptorum locationis conuentionis et pactorum salubriter
1 Another copy of this agreement is in Codices Giustiniani, B, fols. XLVI-LVD;
and another is in Archivio di Stato, Genova, Manoscritto No. 259. Raccolta di

copie di documenti diversi.
prouideretur, Id circa infrascripti participes compare [sic] mahone
Chij pro infrascriptis locis: videlicet, Lafranchus de Cantella pro
locis xxv siue per [sic] libris duobus milibus quingentis; Baldasal
Adurnus pro locis quinquaginta siue per libris quinque milibus;
Nicolaus de Guarco pro locis sexdecim siue libris mille sexcentis;
Nicolas de Tiuegna Pexarius pro locis xxxxvm, libris xv, s.x, d.vu
siue libris lliiocccxv, s.x, d. vu; Richetus Rogieronus de Recho
pro locis XIII siue libris Mccc;
Andriolus de Septa quondam lacobi pro locis XXXXJ, libris
LXXXIII, s. VI, d. VIII siue libris llnCLXXXIII, s. VI, d. VIIJ;
Leonardus de Cornascha pro locis XXVI, libris LXVIJ, s.x siue
libris llnCLXVJ, s.x [sic]; Antonius Italianus quondam lacobi
pro locis xx.xx, libris xx.xx, s. VI, d. x, siue lliixxxx s. VI, d. x;
Quilichus Bondinarius B. pro locis xxxVIIII, libris LII, s.XIII siue
libris llDCCCC.LII, s. XIII;
Conradus de Furneto olim de Philipis de Pontremulo pro
locis VII, libris XXIII, s. XVIIIJ' d. VI siue libris DCC.XXIIJ' s. XVIIII, d. VI;
et Nicolaus Marchexanus quondam Philippi pro locis XVIIJ,
libris L, siue libris MDCCCL; suis proprijs nominibus pro locis que
quisque habet in dicta compera pro se et heredibus suis; ac etiam
dictus Lanfranchus nomine et vice hereditatis seu heredum pre-
sentium et futurorum quondam Ampegini de Cantelo fratris sui
participis in dicta compera pro locis XVIJ, libris XII, s. VIIII, d. 8
siue libris MDCC.XIJ, s. VIIII, d. VIII, pro quibus ipse Lafranchus
promixit versus conductores infrascriptos et ad cautellam versus
me notarium infrascriptum tamquam publicam personam officio
publico stipulanti et recipienti nomine et vice dictorum conduc-
torum et suorum heredum de ratis habendis tenendis et obser-
uandis omnibus et singulis infrascriptis sub pena dupli eius de
quanta contrafieret solempniter stipulata et sub ypotheca et
obligatione bonorum suorum; Quilicus Bondinarius predictus
nomine et vice hereditatis seu heredum presentium et futurorum
quondam Caroli de Casali participes in dicta compera pro locis
XXIII, libris LXXXXVIJ, s. VII, pro quibus promissit versus dictos
conductores et me dictum notarium stipulantem et recipientem
ut supra de ratis habendis tenendis et obseruandis omnibus et
singulis infrascriptis sub pena et ypotheca ut supra; Nicolaus
Marchexanus predictus tamquam heres pro dimidia quondam
Philippi Marchexani patris sui participis in dicta compera pro
locis septem et libre [L] sive libris occ.L et etiam nomine et vice
Danielis fra tris sui filij et heredis pro reliqua dimidia dicti quondam
Philippi, pro quo promixit dictus Nicolaus versus dictos conduc-
tores et me dictum notarium stipulantem et recipientem ut supra
de ratis habendis tenendis et obseruandis omnibus et singulis
infrascriptis sub pena et ipotheca ut supra; Stephanus de Sancto
Blaxio nomine et vice hereditatis seu heredum presentium et
futurorum quondam Antonij Medici de Vulturo participes in
dicta compera pro locis duodecim siue libris MCC, pro quibus
promissit versus dictos conductores et me dictum notarium stipu-
lantem et recipientem ut supra de ratis habendis tenendis et
obseruandis omnibus et singulis infrascriptis sub pena et ypotheca
ut supra; Bartolomeus de Benisia filius et heres pro dimidia
quondam Oberti de Benisia participis in dicta compera pro locis
[fol. XVI] tribus et libris xxxu siue libris CCCXXXI] et etiam nomine
et vice Lodixij fratris sui et filij et heredis dicti quondam Oberti
pro reliqua dimidia, pro quo promixit versus dictos conductores
et me dictum notarium stipulantem et recipientem ut supra de
ratis habendis tenendis et obseruandis omnibus et singulis infra-
scriptis sub pena ypotheca ut supra; Antonius Portonarius filius
et heres pro sua parte quondam Christiani Portonarij participis
in dicta compera pro locis viginti IIIJ0 r siue libris licccc et nomine
et vice fratrum suorum filiorum et heredum quondam Christiani
pro reliquis suis partibus, et pro quibus suis fratribus promixit
versus dictos conductores et me dictum notarium stipulantem et
recipientem ut supra de ratis habendis tenendis et obseruandis
omnibus et singulis infrascriptis sub pena et ypotheca ut supra;
et Franciscus Merotus de Capriata nomine et vice Luchine de
Benato uxoris sue participis in dicta compera pro locis viginti
novem libris LXIIJ, s.xv, d.x siue libris f-rncccc.LXIIJ, s.xv, d.x,
pro qua promissit versus dictos conductores et me dictum notarum
stipulantem et recipientem ut supra de ratis habendis tenendis et
obseruandis omnibus et singulis infrascriptis sub pena et ypotheca
ut supra. Ac etiam predicti omnes presentes superius nominati
nomine et vice omnium aliorum non presentium participum dicto
mahone qui ratificare voluerunt presentem contractum seu presens
instrumentum et omnia et singula in ipso contenta, lta quod pro
eis siue ratificent siue non ipsi agentes id est presentem contractum
facientes vel bona eorum obligati vel obligata non intelligantur
suis proprijs nominibus, Volentes prouidere utilitate [sic] dicte
Mahone et omnium dictorum participum et prebere remedia
s AOC II
futuris dampnis et difficultatibus supradictis pro utilitate omnium
supradictorum et tocius dicte Mahone locauerunt et ex causa et
titulo locationis compere concesserunt et tradiderunt sub pactis
modis formis et conditionibus infrascriptis
Nicolao de Caneto, Andreolo de Campis,
Nicolao de Sancto Theodoro, Petro de Olliuerio,
Paulo de Bancha, Francisco Arangio,
Luchino Nigro, Thome Longo,
lohanni de Campis, Raphaeli de Furneto,
Gabrieli Adurno,
pC? de etiam dicto Raphaeli nomine et vice Francisci de Garibaldo
absentis, pro quo dictus Raphael promixit dictis locatoribus et
mihi dicto notario stipulanti etrecipienti ut supra de ratis habendis
tenendis et obseruandis omnibus et singulis infrascriptis sub pena
et ypotheca ut supra, lnsulas Chij et Folie Noue et omnes alias
lnsulas et alia loca spectantes et pertinentes siue spectantia et
pertinentia seu pertinere debent[ia] seu que in futurum pertineri
possent ad dictam lnsulam Chij seu ad dictam Mahonam cum
omnibus luribus dictarum lnsularum et locorum eorum et cum
omnibus utilitatibus commodis et obuentionibus dictorum locorum
quecumque hodie sint vel esse consueverint et quocumque nomine
censeantur et cum quibuscumque introytibus drictis et exac-
tionibus et quibuscumque alijs iuribus et collectis quecumque
ipsi de Mahona vel habentes causam ab eis habent colligunt seu
percipiunt seu habere vel colligere consueti sunt per se vel officiales
suos vel habentes causam ab eis quomodocumque et qualiter-
cumque quam locationem fecerunt quantum pro locis que habent
in dicta compera Chij predicti locatores dictis nominibus et
qualibet ex eis et non ultra. Quam locationem fecerunt predictis
et singulis eorundem prose etsuis heredibus recipientibus quantum
pro una duodecima parte pro singulo eorum ad annos et pro annis
duodecim venturis incipiendis die Kalendarum Madij anni de
MCCCLXIIIJ pro pensione et mercede ipsius locationis infrascripta:
videlicet quantum pro libris septemJanuinorum in singulis annis
pro singulo loco omnium predictorum locorum locatorum, qui
quidem conductores dare et soluere teneantur dictis locatoribus
seu participibus eiusdem dimidiam Uol. XVI verso] dicte pensionis
primi anni in dictis Kalendis Madij dicti primi anni, et reliquam
demidiam in alijs Kalendis Madij tune sequentis, pro secundo
vero anno soluere teneantur dimidiam pensionis sue paghe ipsius
secundi anni in Kalendis Nouembris anni millessimi trecentesimi
sexagesimi quinti et restantem dimidiam ipsius anni in Kalendis
Madij tune sequentis Et sic deinde fiat et soluatur successiue in
omnibus sequentibus annis pro ut in secundo anno fieri debere
dictum est, lta quod in ipsis duodecim annis fiant viginti quattuor
paghe. Acto tamen inter dictas partes dictis nominibus in pre- 2
senti contractu tam in principio medio quam in fine cum aliter
dicti condutores ad presentem contractum non peruenissent quod
ex nunc omnemm [sic] masticum quodcumque sit hodie dicte
Mahone vel in pocessione eius vel alterius pro ea ubicumque sit
siue in Chio siue in Cipro siue in Romania siue in Janua siue
alibi ubicumque sit ac etiam omnes peccunie vel res que ex
mastico deberentur ipsi mahone vel alij pro ea in quocumque
loco et qualitercumque ac etiam omnes Galee, omnia ligna, omnia
masaritia, millium, machine et quecumque alie res et bona cogitata
vel non cogitata que spectent vel pertineant seu spectare et per-
tinere debeant ad ipsam mahonem et corpus eius seu in quorum
possessione sit ipsa mahona vel alij pro ea seu spectantia et
pertinentia ad dictas lnsulas seu ad loca et castra ipsarum libere
et pleno iure ex nunc spectent et pertineant et sint dictorum
conductorum et ad eos et heredes eorum et quo ad Dominium
proprietatem pocessionem ad faciendum inde quicquid voluerint
ipsi conductores ad suam liberam voluntatem. Et que ex nunc
predicta locatores dictis nominibus constituunt se se possidere
nomine dictorum conductorum donec ipsi condutores vel legip-
tima persona pro eis pocessionem corporalem et tenutam acceperit
quam accipiendi et retinendi eisdem ex nunc predicti locatores
dictis nominibus dederunt plenam et liberam licentiam potestatem
et bailiam etiam sine alicuius iudicis vel magistratus licentia vel
mandato saluo a predictis pocessione pensione predicta et quod
non scribantur in cartularijs dicte compere loca dictorum locorum
dictis nominibus super dictos conductores nisi ut et quando infra
dicetur. Et predicta in toto presenti articulo contenta locum
habeant quantum pro partibus illis tantum que pertinent in
dictis rebus ad dictos locatores dictis nominibus pro suis locis
tantum que habent hodie in dicta compera et non ultra. Ac etiam
quod similiter omnia quecumque credita que hodie ipsa mahona
siue corpus eiusdem siue alius pro ea habere seu recipere debeant
a quacumque persona corpore collegio seu uniuersitate cum cartis
5-2
scripturis vel sine quacumque occasione vel causa cogitata vel
non cogitata libere sint et spectent ad ipsos conductores et ex nunc
dicti locatores dictis nominibus pro partibus ad loca dictorum
locatorum dictis nominibus spectantia tantum et non ultra cedunt
ex dicta causa dictis conductoribus dictis nominibus et ad cau-
tellam mihi dicto notario stipulanti et recipienti ut supra omnia
iura rationes et actiones reales et personales utiles et dirrectas
mixtas rei persecutorias et penales et quascumque alias que eidem
mahone seu corpori eius vel alijs pro ea compectant vel melius
competere possent contra quoscumque ex quacumque causa ut
supra. Et hoc quantum pro partibus dictorum locatorum dictis
nominibus et non ultra. lta ut dictis iuribus rationibus et
actionibus uti possint agere experiri excipere et replicare consequi
et se tueri et omnia demum facere que possent dicti locatores
dictis nominibus constituentes dictos conductor~s dictis nominibus
et me dictum notarium stipulantem et recipientem ut supra
procuratores vel ut in rem suam et ponentes eos in locum suum,
lta tamen ut dicta iura intelligantur cessisse et locasse talia qualia
3 sibi competunt, lta ut de euitione vel deffensione eorum non
teneantur nixi quantum pro facto eorum et cuiuslibet eorum
tantum. Et versa vice predicti Uol. xvn] conductores dictis
nominibus in se suscipiunt ad soluendum et satisfaciendum pro
dicta mahona et eius participibus omnia quecumque qualia-
cumque et quantacumque debita ipsius mahone seu quecumque
ipsa mahona vel corpus eius seu alius pro ea hodie debet qua-
cumque occasione vel causa cogitata vel non cogitata cuicumque
persone corpori collegio vel uniuersitati, et hoc quantum pro illis
partibus tantum que ad loca dictorum locatorum dictis nominibus
spectant et pertinent non ultra cum aliter dicti locatores dictis
nominibus ad presentem contractum nullo modo peruenissent
promitentes eiusdem locatoribus dictis nominibus stipulantibus
et recipientibus et mihi dicta notario stipulanti et recipienti ut
supra quod ipsi integre soluant [sic] et satisfacient pro eis omnia
quecumque debita pro ut supra, et ipsos siue dictam mahonam
et corpus et participes eiusdem et bona sua quantum pro partibus
que ad ipsos locatores dictis nominibus pertineat et non ultra
indempnes et indempnia conseruabunt ab omnibus debitis supra-
dictis et ab omnibus litibus questionibus et controuersijs que
contra dictam mahonam vel alias pro ea inde mouerentur vel
mote iam essent et ipsas lites et expensas earum omnifariam in se
suscipiunt pro dictis partibus tantum et ex nunc ad cautellam
promitunt versus me notarium predictum stipulantem et reci-
pientem nomine et vice dictorum creditorum dicte mahone seu
omnium qui ab ea aliquid recipere deberent eisdem satisffacere
pro dicta Mahona integre et complete pro locis siue partibus ad
dictos locatores dictis nominibus pertinentibus tan tum et non ultra
dum modo ex presenti promissione nullum maius vel fortius ius
seu plus iuris queratur eisdem creditoribus contra dictos conduc-
tores dictis nominibus nee ad substantiam iuris nee ad modum
petendi quam competeret contra ipsam mahonam. Acto tamen 4
inter dictas partes dictis nominibus ut melius predicti conductores
satisfacere possint creditoribus supradictis, et cum aliter dicti
conductores dictis nominibus onera dictorum creditorum non
suscepissent quod predicti conductores dictis nominibus habeant
et habere et percipere debeant et in se retinere pleno iure gauditam
et ususfructuum omnium dictarum insularum et locorum earum-
dem et omnes obuentiones utilitates et comoda earumdem cum
omnibus drictis exaccionibus et perceptionibus et alijs supradictis
etiam ab odierna die usque ad dictas Kalendas Madij anni de
MCCCLXIIIJ usque eo quod aliquid soluant nomine pensionis vel
aliter pro dicto tempore, lta quod ex nunc dicti condutores dictis
nominibus pro se vel alios ingredi possint et debeant pocessionem
et tenutam corporalem dictarum Insularum et omnium locorum
et castrorum earum et dependentium ab eisdem sua propria
auctoritate et sine alicuius ludicis vel magistratus licentia vel
decretum et donec intrauerint constituunt ipsi locatores dictis
nominibus se se pro ipsis conductoribus dictis nominibus et eorum
nominibus possidere et hec omnia quantum pro partibus ad dictos
locatores dictis nominibus seu ad loca eorum pertinentibus tantum
et non ultra.
Insuper etiam actum fuit in presenti contractu tam in principio 5
medio quam in fine quod predicti conductores dictis nominibus
teneantur stare omnibus contractibus et instrumentis in quibus
seu sub quibus vel in forma societatis mastici vel aliter ipsa mahona
vel corpus eiusdem vel alius pro ease obligasent vel contransisent
cum quacumque persona corpore collegio vel uniuersitate, lta
quod omnia comoda et incomoda dictorum masticorum et con-
tractuum in ipsos suscipiant pro dicta mahona. Et hoc quantum
ad ipsos locatores dictis nominibus et loca eorum spectat et
pertinet et non ultra, et ex nunc ab eis omnibus et singulis
promiserunt dictos locatores dictis nominibus et bona eorum in-
dempnes et indempnia conseruare, insuper etiam promiserunt
dicti conductores dictis nominibus dictis locatoribus dictis nomi-
nibus et mihi dicto notario stipulanti et recipienti ut supra,
Cum fit actum fuit in toto presenti instrumento inter dictas partes
dictis nominibus fieri deberi quod ipsi condutores dictis nominibus
dabunt seu prestabunt dictis locatoribus dictis nominibus ad
omnem voluntatem et requisicionem eorum ydoneos et sufficientes
fideiussores obligandos in publicis instrumentis cum cautellis
renuntiationibus et solempnitatibus oportunis et consuetis qui
[fol. XVII verso] intercedent versus eos locatores dictis nominibus
seu legiptimam personam pro eis pro integra et tota dicta pensione
et mercede danda et soluenda eisdem omnibus dictis duodecim
annis per tempora supradicta et in omnibus et pro ut superius
solui debere dictum est.
6 Item actum est inter dictas partes dictis nominibus cum dicti
conductores teneantur et debeant ab hinc in antea per totum
tempus usque ad finitam dictam locationem continuo habere et
tenere in dictis locis et ad salutem custodiam et gubernationem
ac deffensionem dictorum locorum homines armigeros sexcentos
expensis et stipendijs ipsorum condutorum et aliorum non lo-
cantium et absque eo quod propterea de dicta pensione vel
mercede aliquid minuatur, etiam si ultra dictam summam stipen-
7 diariorum tenerent. Item acto in presenti lnstrumento tam in
principio medio quam in fine inter dictas partes dictis nominibus
quod si forte contingeret sine culpa et dolo dictorum conductorum
dictas Insulas seu etiam solum dictum Insulam Chij per prodi-
cionem violentiam vel aliter perdi vel amiti ante solutionem
precij de quo infra dicetur. Quod eo casu dicti conductores dictis
nominibus non teneantur ad prestandum ab inde ultra aliquid
occasione dicte pensionis vel mercedis, videlicet que currere
deberet post dictum tempus dicte amisionis et de qua mercede
iam cesisset et venisset dies quia ad mercedem pro tempore
preterito de quo cesisset et venisset dies ante dictam amissionem
bene teneantur. Si vero ex eis lnsula Folie Noue perderetur tune
diminuatur et diminui debeat de dicta pensione vel mercede ab
honore [sic] dictorum conductorum pro ea parte siue rata de qua
diminuendum esse arbitratum fuerit arbitrio bonorum virorum
per dictas partes dictis nominibus eligendorum ita etiam et eo
casu quo dicte omnes Insule amiterentur seu perderentur vel
etiam solum dicta lnsula Chij quia sic debere actum fuit inter
dictas partes dictis norninibus omne masticum omnem masaratia
galee ligna et omnia alia bona ad ipsas Insulas et loca earum seu
custodiam et gubernationem quoquo modo pertinentia que
superessent ex dictis Insulis vel obuentionibus earum eo tempore
penes conductores vel alios pro eis seu officiales ipsius Mahone
Chij non uendita uel alienata diuidi debeant inter omnes tune
participes dicte Mahone pro locis et pro rata locorum que tune
quisque ipsorum haberet non obstante presenti locatione vel
aliquibus supradictis. lnsuper quia ut infra fieri debere actum est 8
principaliter inter dictas partes dictis norninibus in toto presenti
instrumento et qualibet eius parte cum aliter nulla dictarum
partium dictis norninibus peruenisent ad presentem contractum vel
aliquam eius partem quod predicti conductores dictis norninibus
pro se et heredibus suis teneantur dare et soluere dictis locatoribus
dictis norninibus seu legiptime persone pro eis ante elapsum siue
finem dictorum duodecim annorum Iibras septuaginta Ianuinorum
pro singulo loco siue pro precio cuiuslibet loci omnium dictorum
locorum predictorum locatorum dictis norninibus et ipsi locatores
dictis norninibus ipsum precium recipere teneantur, dum tamen
etiam ante finem dicti temporis quandocumque et quotiescunque
dictis conductoribus dictis norninibus et suis heredibus placuerit et
uoluerint soluere possint ipsi et heredes eorum seu legiptima
persona pro eis et ipsi locatores dictis norninibus et heredes eorum
recipere teneantur dictum precium dictorum locorum in totum
vel pro parte in una vice et pluribus et diuersis et pluribus et
variis temporibus et diuisum et et [sic] prout et quandocunque
sibi videbitur et voluerint ita quod semper pro tanto precio
quantum [fol. XVIII] dederint ipsi condutores dictis locatoribus
vel per ipsos steterit quorninus recipiant ex nunc ipsi locatores
dictis norninibus teneantur trasferre tot loca quantum fueret [sic]
dictum precium prestitum vel effectualiter oblatum ad dictam
rationem librarum septuaginta pro singulo loco in dictos con-
ductores et suos heredes et describi facere de super ipsos et scribi
facere super ipsos conductores ita quod ex nunc inteligatur
omnium dictorum locorum dictis nominibus esse perfecte facta
venditio et emptio et firmus contractus omnium dictorum locorum
et in ipsos condutores translatum Dominium eorum et proprietas
et ea ex nunc se constituunt eorum nornine possedere ipsi locatores
dictis norninibus quantum pro locis siue partibus que ad ipsos
pertinent tantum et non ultra licet differatur solutio precij pro
ut supra Remaneat tamen deceptacio dictorum locorum penes
dictos locatores et super columpnas ipsorum, Donec fuerit solutum
precium pro u.t supra pro pignore precij supradicti licet dicti
locatores possint compelere conductores predictos ad soluendum
ut supra. Et econtra conductores predicti possint dictos locatores
compelere recipiendum ut supra et ad cautellam etiam dictorum
conductorum soluto dicto precio in totum vel pro parte ut supra
teneantur dicti locatores dictis nominibus semper facere instru-
mentum venditionis eorum de quot et quotcunque precium
soluptumfuerit, et hoc cum renuntiationibus clausullis etsolempni-
tatibus opportunis et consuetis et cum omnibus iuribus introytibus
et exaccionibus colectis et quibuscunque aliis que ad ipsa loca
pertineant quoquomodo nichil in ipsis retento, Ita quod ab inde
in antea pro dictis locis quorum precium fuerit pro ut supra
solutum vel effectualiter oblatum ipsi conductores non teneantur
aliquam eisdem locatoribus soluere pensionem pro tempore postea
g futuro. Acto tamen in hoc semper quod si ante solutionem dicti
precij vel alicuius partis eiusdem contingeret dictas lnsulas perdi
vel amitti vel saltem dictam Insulam Chij siue dolo et culpa
dictorum conductorum, quod tune et eo casu dicti conductores
non teneantur ad soluptionem precij predicti vel partis eiusdem,
sed fiat isto casu diuisio mastici et rerum ut supra dictum est.
Si vero aliqua pars precij solupta esset et ante dictam perdicionem
tune illud quod solutum esset permaneat et ab inde ultra nichil
de dicto precio restanti, amplius soluere teneantur sed fiat dicta
diuisio pro ut supra. Si vero totum precium solutum esset ante
dictam perditionem tune nichil periculi ex hoc spectet siue per-
tineat ad ipsos locatores et ipsa soluptio firma permaneat; si vero
ante ipsam soluptionem totallem perderetur solum dicta lnsula
Folie Noue tune et eo casu diminuatur de precio predicto tantum
quantum fuerit arbitratum arbitrio bonorum virorum eligen-
10 dorum per dictas partes dictis nominibus. Item etiam actum fuit
inter dictas partes dictis nominibus tam in principio medio quam
in fine presentis instrumenti quod omnes et singuli ex participibus
dicte Mahone ex predictis qui fuerunt presentes vel etiam qui
hodie sunt in lanua vel districtu [possint ?] si voluerint et infra dies
quindecim ab hodie in antea numerandos versus me dictum
notarium et scribam dicte Mahone declarauerint se non voluisse
nee velle esse de locatoribus predictis ymo se velle retinere loca
sua cum dictis conductoribus vel aliquo ex eis quod ipse sic
declarans ut supra et infradictum tempus ex nunc pro ut ex tune
habeatur pro non locatore ymo habeat et habere intelligatur loca
sua ad utilitatem comoda et incomoda eorum que procedent ex
dictis lnsulis [fol. XVIII verso] et earum occasione pro rata suorum
locorum tantum dummodo propterea non intelligatur esse debere
corporalem vel administratorem omnium dictarum Insularum et
locorum eorum que inde procedent remaneant solum in dictis
duodecim conductoribus usque ad infinitum dictum tempus dic-
torum duodecim annorum dum tamen ipse sic declarans eligat
et elligere debeat per quern vel quos ex dictis duodecim vel etiam
ipsos omnes dicta sua loca gubernari et administrari voluerit seu
gubernentur et administrentur teneantur [sic] tamen predictus
qui declarauerit utsupra soluere ac subire pro rata suorum locorum
tantum omnia onera peccuniarum et aliorum necesariorum occa-
sione gubernationis et conseruationis dictarum Insularum et
omnium que fient seu expendentur pro utilitate percipienda ex
dictis Insulis vel etiam pro soluendis creditoribus dicte Mahone
vel huiusmodi ad omnem requixicionem dictorum conductorum
vel maioris partis eorum lta tamen quod pro ipsis dicti locatores
non censeantur in aliquo obligati teneantur tamen dicti conduc-
tores seu ille vel illi penes quern vel quos declarauerint residere
sua loca seu administrationem eorum reddere singulis omnis
rationem infrascriptis dare et aperte pro dictis declarantibus ut
supra et cuilibet eorum de omnibus gestis et administratis pro
illo anno in dictis lnsulis et ex obuentionibus earum. Ita quod si
apareat esse in reliquatu pecuniam numeratam de ilia eis pro sua
rata satisfaciant. Si vero masticum apareat esse in reliquatum
tune de illo fiat certa declaratio dum tamen dictum masticum
remaneant [sic] insimul cum alio non diuisum penes dictos con-
ductores et massarios et officiales eorum et inde fiet pro rata pro
ut de alio mastico et sic fiat sucesiue singulis omnis, illi autem qui
hodie sunt absentes a ciuitate Ianue vel districtu intelligantur
habere tempus ad dictam declarationem faciendam unius anni
ab hodie in antea numerandi, et si infra dictum annum Ianuam
vel districtum venerint intelligantur habere dies quindecim ab
ipso die quo in Ianua vel districtu aplicuerint numerandos. Que
omnia et singula supradicta predicte partes dictis nominibus inter
sese ad inuicem et mihi dicto notario stipulanti et recipienti ut
supra et etiam nomine et vice omnium et singulorum quorum
interest intererit vel interesse posset solempniter promiserunt
actendere complere et obseruare et in nullo contravenire per se
vel per alium in ludicio vel extra de facto vel de iure etiam si de
iure conuenire possent, nee etiam aliqua conditione vel causa seu
occasione que dici vel excogitari possit, sub pena florenorum
duodecim millium auri boni et iusti ponderis solempniter ab una
parte per alteram et econtra stipulatione [sic] in quam penam
incidat pars non obseruans parti obseruanti que tociens commi-
tatur et exigi possit quociens fuerit contrafactum cum restitutione
dampnorum interesse et expensarum litis et rerum [?] ratis manen-
tibus omnibus et singulis supradictis et sub ypotecha et obligatione
omnium bonorum presencium et futurorum dictorum partium
dictis nominibus et cuiuslibet earum respondentes dicte partes
dictis nominibus exceptioni rei sic ut supra non geste non facte
non contracte non vendite non locate seu non confessate doli mali
metus infactum condicioni sine causa ob causam et omni alij iuri.
Actum lanue in Palacio de Mari in Camera qua officiat
officium octo sapientium Gazarie, anno nativitatis Domini
millesimo trecentesimo sesagessimo secundo, indicione decima
quinta secundum cursum lanue die vigessimo octavo Septembris
circa nonam presentibus Antonio de Olledo speciario, Antonio
de Manarolia accimatore, Francisco de Sarzano censario et
lannino de Belforte draperio ciuibus lanue testibus rogatis et
ad hec specialiter et rogatis.
(copia) Ego Guidotus de Bracellis imperiali auctoritate notarius
fecerim eo quia impeditus eram publicis negotijs Comunis lanue.
DEED OF AGREEMENT between the TWELVE APPAL-

T A TORI. Genoa, 14th November 1362.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xvnn-
xx verso.]
[fol. XVIIII (in scroll)] Societas facta inter appaltatores ad inuicem
post appaltacionem receptam.
In nomine Domini Amen. Nicolaus de Caneto, Johannes de
Campis, Franciscus Arangius, Nicolaus de Sancto Theodora,
Gabriel Adurnus, Paulus de Bancha, Tomas Longus, Andriolus
1 Another copy of this agreement is in Codices Giustiniani, B, fols. LVIII-LX verso.
de Campis, Raphael de Furneto, Luchinus Niger, Petrus de
Olliuerio, et Leonardus de Garibaldo nomine et uice Francisci
de Garibaldo fratris sui pro quo dictus Leonardus de rato pro-
missit supradictis et ad cautellam versus me notarium infra-
scriptum tanquam publicam personam officio publico stipulantem
et recipientem nomine et vice supradictorum et suorum heredum
sub pena infrascripta ratis manentibus infrascriptis. Et sub
ypotecha et obligatione omnium bonorum eiusdem scientes et
plenam habentes noticiam quemadmodum ipsi conduxerunt a
multis participibus pro suis partibus Insulas Chii et Foliarum cum
omnibus rebus et iuribus ad ipsas insulas pertinentibus seu multa
et multa loca compare [sic] mahone Chii sub certis pactis modis
et formis, de quibus et pro ut de predictis omnibus et singulis
plenius continetur Instrumento publico scripto manu mei dicti
notarii hoc anno die vigessimo octauo septembris, de quo et
contentis in eo inter se adinuicem confitentur plenam habere
noticiam. Volentes procedere ad augumentum conseruationem et
utilitatem dicte conductionis. Veram in dei nomine societatem
duraturam usque ad kalendas madii anni millesimi trecentessimi
septuagessimi sexti pro se et heredibus eorum contraserunt et se
adinuicem contrasisse confitentur et ex nunc contrahunt inter eos
prose et heredibus eorum de dicta condutione et omnibus comodis
iuribus et utilitatibus et quibuscumque aliis ad ipsam conduc-
tionem spectantibus seu spectare debentibus quoquomodo. Ita p9
uidelicet quod unusquisque ipsorum sit et intelligatur esse socius
pro duodecima parte ad omnia comoda et incomoda si qua
contingerent, quod absit, et omnia alia necessaria seu oportuna
pro expensis seu pro aliis ad ipsam conductionem spectantibus
contribuenda percipienda uel suscipienda per eos et inter eos et
singulos ex eis et ad unumquemque eorum et heredes singulorum
ipsorum pro duodecima parte. Et inter se agere et ad oportuna
contribuere et comoda et incomoda et omnia alia in se suscipere
que ad dictam mahonem vel exipsacontingantinterseadinuicem
solempniter promiserunt. Ad cuius quidem societatis maius robur
et confirmationem supradicti duodecim inter se ad inuicem pro-
misserunt, unus aliis et alii aliis et sic omnes adinuicem pro se
et suis heredibus cum aliter ad predicta non peruenissent, quod
in Kalendis aprilis anni de millesimo trecentessimo sesagessimo
quarto uenturi in effecto ipsis [sic] et quilibet ex eis habebunt
super se uel heredes eorum scripta loca centum dicte compere
Chii in cartulariis ipsius compare [sic] ex illis que scripta hodie
habeant super se uel etiam ex aliis illorum tamen que non fuerunt
locata seu conducta in conducione seu locatione predicta. lta ut
semper se uel heredes eorum habeant inter omnes scripta loca
mille ducenta. Que quidem loca ex nunc inter eos seu dicte
societati locant et effetualiter et qua forma melius possunt locata
intelligantur sub illis pensionibus pactis et formis de qui bus in die to
Instrumento conducionis continetur. Saluo quod in fine dicte
societatis [fol. xvuu verso] ipsa loca centum cuiuscunque debeant
remanere propria cuiuscunque eorum cuius hodie sunt et non
inter se uendita uel alienata pro ut alienata sunt alia loca locata
2 iuxta formam dicti Instrumenti. Acto etiam in presenti societate
et Instrumento quod si predicti uel aliquis eorum acquirerent uel
haberent seu acquireret uel haberet aliqua ex dictis locis non
locatis ultra dicta loca centum pro singulo eorum ut supra quod
pro dictis locis sic ultra quesitis intelligatur acquirens uel habens
stare debere ad comoda et incomoda dictarum lnsularum sicut
alia loca non locata et non uendita et in omnibus et per omnia
luxta formam dicti lnstrumenti conducionis dummodo admini-
stracio dictarum lnsularum et presentis societatis sit semper in
singulis dictorum sociorum pro duodecima parte et non augeatur
licet aliqui uel aliquis eorum acquirerent seu acquireret aliqua
3 de dictis locis ultra dicta loca centum. Ac etiam actum fuit in
presenti societate et instrumento quod predicti uel aliquis pre-
dictorum uel heredes eorum non debeant neque possint uendere
vel aliquo titulo alienare dicta loca centum uel aliqua ex eis uel
etiam aliqua alia loca dicte compare que hodie quisque ipsorum
scripta habeat super se uel etiam quecumque ipsi uel aliquis
eorum uel heredes eorum acquireret uel super se scripta haberet
nisi solummodo tamquam loca locata et uendita predictis sociis
iuxta formam dicti Instrumenti conducionis. lta quod solum
lura pensionis percipiende et precii de quibus in dicto Instru-
mento fit mentio et alia iura quecumque habeant ipsa loca con-
ducta vendere possint et non aliud ex nunc pro ut ex tune ante
ipsam uenditionem uel alienationem, ipse quicunque uendere uel
alienare volens ex tune ea loca dictis sociis et toti societati et mihi
dicto notario pro ea et pro eis ex tune locat et vendit dicte
societati seu uniuersaliter et michi notario predicto pro ea et
locasse et uendidisse intelligatur in omnibus et per omnia iuxta
formam dicti lnstrumenti locationis et conducionis, et ex nunc
pro ut ex tune eo casu constituit ipse sic alienare uolens se ea se
possidere nomine dicte societatis sub pactis tamen modis et formis
de quibus in dicto lnstrumento continetur. lta quad non aliter
nee alio modo uel forma describi possint uel debeant de super
illum ex predictis uel heredes eiusdem super quo uel quibus essent
uel erunt quam ut supra dictum est.
Que omnia et singula supradicta promiserunt et solempniter
conuenerunt dicti consocii sibi adinuicem et vicisim et mihi dicto
notario stipulanti et recipienti ut supra solempnibus stipulan-
tibus [sic] hinc inde interuenientibus actendere complere et
obseruare et in nulo contrafacere uel uenire per se uel per alium
de lure uel de facto etiam si de lure contrauenire possent. Nee
etiam aliqua conditione uel causa seu occasione que dici uel
excogitari possit sub pena florenorum Mille auri boni et iusti
ponderis pro singulo contrafaciente que applicetur aliis ex ipsis
obseruantibus et pro rata eorum, et quam ex nunc taxant et
ponunt pro danno et interesse eorum qui presentem contractum
effectualiter obseruabunt. Cum restitucione dannorum interesse
et expensarum que una pars culpa seu occasione alterius fecerit
uel substituerit in ludicio uel extra. Ratis manentibus omnibus
et singulis supradictis, et sub ypotecha et obligacione omnium
bonorum presentium et futurorum dictorum consociorum seu
dictarum partium dictis nominibus et cuiuslibet eorum. Renun-
ciantes dicti consocii seu dicte partes dictis nominibus exceptioni
rei sic ut supra non geste non facte non contracte non celebrate
non confessate doli mali metus in factum conditione [fol. xx] sine
causa ob causam et omni alii luri.
Actum Ianue in contrata lllorum de ususmaris in volta quam
conducunt dicti socii a beda ususmaris posita sub domo ipsius
Bede. Anno na tivi ta tis domini millesimo trecentessimo sexagessimo
secundo. lndicione decimaquinta secundum cursus Ianue die
decimo quarto nouembris in terciis presentibus Fior Damar de
Bracellis clauonerio, Antonio de Tiuegna tabernario quondam
lohannis et Nicolao de Melacio scutario quondam Cechi testibus
vocatis et rogatis.
Ego Guidotus de Bracellis lmperiali auctoritate notarius
fecerim eo quia impeditus erat publicis negociis Comunis lanue 1 •
1 Another copy of the following prorogation is in Codices Giustiniani, A,
fols. 61-2.
===
Prorogatio In nomine domini Amen. Nicolaus lustinianus olim de Sancto
Theodora,Tomas I ustinianus olim Longus, Paulus I ustinianus olim
de Bancha, Andreolus lustinianus olim de Campis, et Luchinus
lustinianus olim Niger, condutores et emptores ciuitatis et Insule
Chii et locorum dependentium ab eadem, videlicet quilibet eorum
pro una duodecima parte et Bartholomeus de Caneto Lauanie
comes heres pro dimidia cum beneficio lnuentarii quondam
Nicolai de Caneto emptores et condutores dictorum locorum pro
una duodecima parte, et ut curator et curatorio nomine bonorum
et hereditatis dicti quondam Nicolai pro alia dimidia, promitens
tamen versus me notarium infrascriptum ut publicam personam
officio publico stipulanti et recipienti nomine et vice dictorum
conductorum et emptorum presentium et aliorum absentium et
omnium et singulorum quorum Interest et intererit de ratis
habendis tenendis et obseruandis omnibus et singulis infrascriptis
sub ypotecha et obligatione bonorum suorum. Et etiam dicti
Nicolaus, Tomas, Paulus, Andriolus, Luchinus, et Bartholomeus,
ut procuratores Francisci lustiniani olim Arangii, lohannis
lustiniani olim de Campis, Raphaelis lustiniani olim de Furneto,
et Petri lustiniani olim de Oliuerio, conductorum et emptorum
dictorum locorum, videlicet quisque ipsorum pro una duodecima
parte, ac etiam nomine et vice magniffici domini domini Gabrielis
Adurni dei gratia lanue ducis et populi deffensoris, conductoris et
emptoris dictorum locorum pro una alia duodecima parte, in
quantum rattificare et aprobare voluerit presentem contractum;
ac etiam dicti Nicolaus et Tomas nomine et vice Francisci
lustiniani olim de Garibaldo, conductoris et emptoris dictorum
locorum pro una alia duodecima parte, et pro quo promixerunt
versus me notarium stipulantem et recipientem ut supra de ratis
habendis tenendis et obseruandis omnibus et singulis infrascriptis
sub ypotecha et obligatione bonorum suorum; habentes noticiam
de quodam lnstrumento societatis inter eos contracte et inter alia
sicut unusquisque ipsorum habere debet scripta super se loca
centum ex locis compere mahone Chii in Kalendis Aprilis proxirni
pro ut hec omnia et alia clarius constant in instrumento mihi
facto et scripto manu mei notarii infrascripti millesimo trecen-
tessimo sexagessimo secundo, die decima quarta nouembris. Et
scientes non esse possibille hoc posse complere [fol. xx verso] infra
sic breve tempus prorogaverunt dictum terminum siue tempus
usque ad Kalendas madii proxime, alia vero omnia in dicto
Instrumento societatis contenta firma et valida remaneant et in
eo statu condicione et gradu in quibus erant ante presens lnstru-
mentum. Que omnia et singula supradicta promiserunt et solemp-
niter conuenerunt dicti socii siue dicte partes dictis nominibus
sibi ad inuicem vicisim solempnibus stipulationibus hinc inde
Interuenientibus actendere complere et obseruare et in nulo
contrafacere uel uenire per se uel per alium de iure uel de facto
sub pena dupli eius de quanto contrafieret vel non obseruaretur
solempni stipulatione promissa. Cum restitucione dampnorum
lnteresse et expensarum litis et extra. Ratis manentibus supra
dictis. Et sub ypotecha et obligatione bonorum dictorum con-
sociorum siue dictarum partium dictis nominibus habitorum et
habendorum. Renunciantes exceptioni rei sic ut supra non facte
non geste et non sic se habentes doli mali condicione sine causa
et omni alii iuri.
Actum Ianue in contracta illorum de Ususmaris in volta posita
sub domo Bedde Ususmaris quam nunc conducunt dicti emptores
et conductores. Anno a nativitate domini Millesimo trecentessimo
sexagessimo quarto lndicione prima secundum cursum Ianue die
vigessimo nono marcii in terciis, presentibus Gabriele Archerio,
B. Melchione de lugo et Petro Archerio quondam Francisci
testibus vocatis et rogatis.
Ego Guidotus de Bracellis Imperiali auctoritate notarius pre-
dictis omnibus interfui et rogatus scripsi licet per alium extrahi
fecerim eo quia impeditus eram publicis negociis comunis Ianue.
DECREE issued by GABRIELE ADORNO, Doge of Genoa,

confirming the preceding shareholders' agreement. Genoa,
29th March 1364. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xx
verso-XXI.]
[fol. xx verso (in scroll)] Ratificatio domini Gabrielis adurni tune
ducis precedentis instrumenti.
In nomine domini Amen. Magnifficus dominus dominus Gabriel
Adurnus dei gratia Ianue dux et populi deffensor conductor et
emptor ciuitatis et insule Chii et locorum ab eadem dependentium
1 Another copy of this decree is in Codices Giustiniani, B, fols. um verso-LXIII.
pro una duodecima parte habens noticiam de quodam Instru-
mento scripto hodie manu mei notarii infrascripti in quo fit mentio
de quadam prorogation6 facta usque ad Kalendas Madii proximi
ab ipsius domini ducis sociis in dicta emptione et conducione
pro ut in dicto lnstrumento continetur clarius dictum Instru-
mentum et omnia et singula contenta in eo ratificauit confirmauit
et approbauit ac terminum de quo in dicto Instrumento fit mentio
ad cautellam prorogauit in omnibus et per omnia pro ut in dicto
lnstrumento continetur. Que omnia et singula supradicta pro-
mixit mihi dicto notario stipulanti et recipienti nomine [fol. xxi]
et vice omnium et singulorum quorum Interest et intererit atten-
dere et complere et obseruare et in nullo contrafacere uel uenire
per se uel per alium aliqua causa uel Ingenio de iure uel de facto
sub pena dupli eius de quanta contrafieret uel non obseruetur
solempni stipulatione premissa. Cum restitucione dampnorum
interesse et expensarum litis et extra. Ratis manentibus supra-
dictis et sub ipotecha et obligatione bonorum suorum.
Actum lanue in palatio ducali in Capella ueteri in turri qua
solitum erat dici rnissa. Annoanativitate domini MCCC sexagessimo
quarto. lndicione prima secundum cursum lanue die vigessimo
nono marcii circa vesperas presentibus BaldasaleAdurno et Iacobo
de Pinu ipsius domini Ducis massario testibus vocatis et rogatis.
Ego Guidotus de Bracellis Imperiali auctoritate notarius predictis
omnibus interfui et rogatus scripsi licet per alium extrahi fecerim
eo quia eram impeditus negociis publicis comunis Ianue.
ENQUIRY by DOMENICO DI CAMPOFREGOSO, Doge

ef Genoa, and his COUNCILLORS, into the redemption of
Chiosfrom the Mahona. Genoa, 21st November I373· 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xxx-xxn.]
[fol. XXI (in scroll)] Deliberationes d. d. dominici de campo-

fregoso super uenditione et apaltatione lnsulis [sic] chii et foliis.
Milessimo trecentessimo septuagessimo tercio die XXI nouembris.
Illustris et magnifficus dominus dominus Dominicus de Campo-
1 Two other copies of these deliberations are in Codices Giustiniani, A,
fols. 21-21 verso and B, fols. LXXIV-LXXV. Both are dated uth November,
which is more probably the correct date.
fregoso dei gratia dux J anue et populi deffensor cum consilio et
concensu eius consilii in sufficienti et legiptimo numero congregati
quorum consiliariorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Martinus Marruffus, prior Petrus de Grota, notarius
d. Petrus de Castiliono, Iuris peritus Obertus de Monelia
Laurentius Angeli, selarius Johannes de Monleone
Benedictus de Passano, notarius Deserinus de Sancta Agnete
Simon Bargaginus,
Nee non de concensu et deliberatione officii de moneta in pleno
numero congregati quorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Georgius Lomelinus, prior Bartholomeus de Nigro
Christianus Curlus Antonius Griffiotus
Franciscus Embriacus Elianus Spinula
Johannes de Bergalino Peregrinus Muscha
Preuia longa inquisitione et tractatu officii quatuor ellectorum
super negociis [fol. XXI verso] Insule Chii et aliorum locorum
adiacentium dicte Insule et prefacti domini de consilio et de
officio de moneta posito partito ad balotolas albas et nigras more
solito inventis balotolis albis numero XVIIJ nula nigra omnes
unanimiter et concorditer nemine discrepante cum auctoritate
et concensu prefati Magnifici domini Ducis prehabito Scruptimio
quam plurimum et multorum ciuium et officialium officiorum
ciuitatis Ianue considerantes et attendentes quad vigore con-
uentionum et pactorum olim initorum Inter comune Ianue ex
una parte et mahonam veterem et nouam Insule Chii siue par-
ticipes et appaltatores dicte mahone veteris et noue ex alia si per
comune Ianue omnia loca dicte mahone empta et acquisita non
fuerint ipso comune libere et effetualiter soluente ipsi mahone et
participibus eiusdem libras septuaginta quinque pro singulo loco
infra vigessimam sextam die [sic] februarii proxime uenturi de
anno domino M"cccLXXIIIJ dominium et proprietas ipsorum
castrorum Chii ciuitatis ipsius et Insule et Folie Veteris et Noue
et territorium ipsorum locorum cum omnibus Introitibus et
comodis ac utilitatibus ipsorum locorum remanere debeant in
ipsos participes pleno lure absque spe recuperacionis fiende
per dictum comune ut constant [sic] duobus publicis Instrumentis
conuentionum predictarum uno scripto manu quondam petri de
reza notarii M0 cccxxxxvn° die xxv1 februarii alio manu Conradi
Mansurri [sic] notarii M"CCCLXII die vm marcii volentes huius-
6 AOC II
modi periculo prouidere et utilitati rei publice Ianuensis consulere
omni modo lure via et forma quibus melius potuerunt attento
potissime quod in comune Ianue ad presens non est peccunia et
quod dampnosum esset ipsi comuni uendere redictus et alia
queque habet seu pignorare ea pro recuperatione Insule predicte
statuerunt et deliberauerunt quod per ipsos Inueniatur modus
et via pro ut ipsis videbitur per quern et quam emere possint et
emant dicta locha a participibus emptoribus et appaltatoribus
chii et quod ipsis locis emptis et aquisitis possint uendere et
alienare dicta locha et Insulas et terras et omnia supradicta sic
ut supra aquisita cui vel quibus voluerint et pro eo pretio quo
voluerint in continenti vel ex interualo et comodocunque [sic]
et qualitercunque et quandocunque voluerint [fol. xxn] et pro
predictis faciendis et exequendis Inuenire possint peccuniam eo
modo quo voluerint et eis videbitur exspedire et pro dicta peccunia
habenda possint facere quascumque confessiones obligationes cum
renunciationibus obligationibus pactis et convencionibus jura-
mentis et cautellis quas uoluerint.
de foliacio Instrumentorum compositorum per Aldebrandum de
coruaria notarium et cancellarium existente in cancellaria regia
comunisJanuepermeJohannemStellamnotariumetcancellarium.
.
cancellarius.
Janue
DEED AGREEMENT between the COMMUNE OF

OF
GENOA and the SHAREHOLDERS OF THE MAHONA
in which the Commune agrees to appoint Regulatores to
sanction by statute the new DEED OF AGREEMENT.
Genoa, 21st November 1373.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex BerianusChiensis, fols. XXII-XXIm.]
[fol. XXII (blank scroll)] In Christi nomine Amen. Cum ex longa et

matura deliberatione tam Magnifici domini ducis et sui consilii
quam sapientum quam plurium ad hoc ellectorum quam etiam
1 Two other copies of this agreement are in Codices Giustiniani, A, fols. 2I verso-
22 verso and B, fols. LXXV-LXXVII verso.
sapientum de moneta et etiam apaltatorum conductorum et
emptorum chii prefactus dominus Dux et suum consilium et
dicti officiales de moneta nomine comunis lanue ex una parte
et dicti apaltatores conductores et emptores ex altera inter se
conuenerunt quod ipsi apaltatores et emptores libere vendant
ipsi comuni lanue siue prefacto domino duci consilio et officio
de moneta recipientibus nomine dicti comunis totam lnsulam
Chii cum omnibus iuribus ad ipsas [sic] spectantibus nichil in
eis retento pro certo precio et sub certis formis, pro ut patebit
in publico lnstrumento venditionis dicte insule statim conficiendo
manu mei notarii infrascripti, et etiam conuentum et actum fuerit
inter ipsas partes dictis nominibus quod comune lanue siue pre-
factus dominus dux et consilium et officiales nomine dicti comunis
retrouendant dictam lnsulam certis personis pro certo precio et
sub certis modis et formis pro ut et sicut apparebit publico
Instrumento statim conficiendo post confessione [sic] dicti lnstru-
menti dicte vendicionis manu mei dicti notarii et verisimiliter
teneatur ne venditio fienda per ipsum dominum Ducem consilium
sapientes teneat Uol. xxrr verso] de lure obstante Regula posita
rubrica De proibita alienacione et obstantibus capitulis et ordina-
mentis comunis lanue peruenerint ipsi Magnificus dominus Dux
Dominicus de Campofregoso dei gratia Dux lanue et populi
deffensor in presentia consilio et consensu sui consilii antianorum
nee non officii de moneta et ipsum consilium in legiptimo et
sufficienti numero congregatum quorum qui lnterfuerunt nomina
sunt hec:
Martinus Marrufus, prior Laurentius Angeli, celarius
d. Petrus de Castiliono, Iurisperitus Simon Barginus
Benedictus de Passano, notarius Petrus de Grota, notarius
lohannes de Monleone Obertus de Monelia
Dexerinus de Sancta Agnete
Et ipsium officium de moneta in pleno numero congregatum
quorum nomina sunt hec:
Georgius Lomelinus, prior Bartholomeus de Nigro
Francischus Embriachus Elianus Spinulla
Iohannes de Bergalio Pelegrus Muscha.
Auctoritate et decreto ipsius domini ducis nomine et uice
comunis lanue absoluentes se prius ad ballotolas albas et nigras
6-:i
et fuerunt Balotole albe XVIII non nula nigra et in omnibus ob-
seruata forma regularum comunis lanue ex una parte et infra-
scripti appaltatores et emptores dicte Insule Chii ex altera et
quia aliter dicti appaltatores et emptores non essent uendituri
ipsi comuni lanue dictam Insulam nixi [sic] infrascripta fierent
et promiterentur pro comune lanue siue per dictum dom.inum
Ducem consilium et officiales de moneta pro soloditate [sic]
dictorum contractuum et ut dicti contractus habeant perpetuum
effectum pro ut et sicut in I psis lnstrumentis plenius continebitur,
et cum pactis et modis que in dictis Instrumentis et quolibet
eorum continebitur peruenerunt et peruenisse confessi fuerunt ad
infrascripta pacta compositiones et concordiam solemn.i stipula-
cione valatam et valata, renunciantes exceptioni dictorum pac-
torum compositionis et concordie non factorum et non factarum
et rei sic se [fol. xxm] non habentes doli mali metus in factum
condicioni sine causa et omni I uri videlicet quia prefactus dominus
Dux consilium et sapientes de moneta nomine comunis lanue ex
causis predictis solempn.iter promisserunt per [sic] dictis Inferius
nominatis solempniter stipulantibus et recipientibus nominibus
Ipsorum et nomine et uice quorumcunque emptorum qui dictam
Insulam emerent a comune lanue et ad cautelam mihi notario
infrascripto et cazelario comunis lanue tanquam persone publice
officio publico stipulanti et recipienti nomine et uice dictorum
emptorum futurorum et omn.ium quorum interest intererit uel
lnteresse poterit se dictis nominibus facturos et curaturos ita et
taliter quod regulatores primi elligendi iuxta formam regule posite
sub rubrica ... facient regulam et ordinamentum per quam dicta
venditio fienda per ipsum dominum Ducem consilium et officiales
de moneta de dicta lnsula et omn.ia et singula que continebuntur
in dicto lnstrumento approbabuntur et rattificabuntur et ad
cautellam si expendiens fuerit ipsi dominus Dux et consilium eius
quod tune erit et dicti officiales de moneta nomine dicti comunis
lanue habebunt potestatem et bailiam de nouo si expediet dictam
uenditionem faciendi cum dictis pactis modis et conditionibus et
istud facient per regulam conficiendam per dictos regulatores
infra mensem unum proxime subsequentem post quam ellecti
fuerunt. In casu auctem quo regula non fiat ut supra quod per
inde sit ac si nichil de contractibus predictis factum foret. Ita
quod dicti emptores in eo casu sint ac si dicta lnsula et loca
aquisita et redempta non forent per dictum comune usque ad
diem XXVI februarii anni de M 0 cccLXXIIll proxime futuri. Et quod
quantitas florenorum ximo solutorum nomine census ut in dictis
lnstrumentis continebitur restituatur indilate et sine mora dictis
emptoribus, saluo semper quod si usque ad dictos viginti annos
per aliquos regulatores uel per alios officiales habentes ad hec
sufficientem et legiptimam potestatem fiat regula supradicta uel
firmetur legitime et solempniter venditio seu contractus dicte
uenditionis conficiende eo modo quo in lnstrumento inde con-
ficiendo statim continebitur dicti contractus lntelligantur esse
facti ex nunc prout ex tune et dicta quantitas dictorum flore-
norum xlill0 restituatur dicto comuni et fiat solutio ipsi comuni
dicti census promissi usque ad complementum dictorum annorum
viginti proutforma contractus presentis Uol. XXIII verso] et alterius
conficiendi fieri debebat et pro inde sit ac si dicti primi regulatores
regulasent supra. Que omnia et singula supradicta dicte partes
dictis nominibus sibi ad invicem promisserunt sollempnibus
stipulacionibus hinc inde lnteruenientibus perpetuo firma et rata
habere et tenere et contra non facere uel venire aliqua ratione
vel causa de iure uel de facto sub pena dupli tocius eius de quanto
contrafieret ad invicem inter eos stipulatione promisa qua solupta
uel non predicta omnia et singula firma perdurent.
Item refficere et restituere una pars alteri ad invicem inter
ipsos omnia et singula dampna et expensas ac interesse que uel
quas una pars occaxione alterius sine culpa contra predicta
facientis fecerit uel substinuerit in Iuditio sive extra, pro quibus
omnibus et singulis firmiter obseruandis dicti domini Dux con-
silium et officium de moneta nomine comunis lanue obligauerunt
predictis infrascriptis omnia bona comunis Ianue que per capitula
obligari non prohibentur et dicti infrascripti obligauerunt dictis
domino duci consilio et officio de moneta omnia Ipsorum bona
habita et habenda. Nomina auctem predictorum emptorum Chii
sunt hec:
Petrus Recanellus suo nomine,
Lazarinus de Rocha suo nomine et nomine et uiceAntonii de Rocha,
Petrus de Persio,
Petrus Recanellus nomine et uice Augustini Galeoti et J ohannis
Adurnorum fratrum filiorum quondam domini Gabrielis,
Leonardus de Rossio actor et [actor°] nomine domini Martini
de Campofregoso tutoris et tutorio nomine Venerii de
Campofregoso filii et emancipati Magnifici domini Ducis,
Nicolaus lustinianus quondam lacobi olim Longus nomine et
vice Tome lustiniani olim Longi patrui sui,
Paulus I ustinianus olim de Bancha,
Franchus Iustinianus olim Arangeus,
Leonardus lustinianus olim de Garibaldo suo nomine et nomine
et vice Francisci et Raphaelis fratrum suorum,
[fol. XXIIII] Franciscus lustinianus quondam Gabrielis olim de
Campis nomine et vice et procuratorio nomine Iohannis
lustiniani olim de Campis patrui sui,
Franciscus lustinianus olim de Furneto actor et actor" nomine
Andree lustiniani fratris sui,
Nicolaus Adurnus quondam Baldasalis suo nomine et nomine et
vice Moruelis Laurentii et Andree fratrum suorum,
Nicolaus Iustinianus olim Longus quondam lacobi suo nomine.
Actum lanue in palatio ducali in terratia ubi consilia ipsorum
domini Ducis et consilii celebrantur, anno dominice nativitatis
milessimo trecentessimo septuagessimo tercio lndicione undecima
secundum cursum lanue die vigessima prima nouembris circa
terciam presentibus dominis Stephano de Stephanis Legum doc-
tore vicario ipsorum domini Ducis et consilii, Andriolo de Mari,
Celesterio de Nigro, Leonardo de Montaldo, Iohanne de Serra,
Matheo de Illionibus et Bartholomeo Lomelino luris peritis,
Raphaele de Goasco, Georgio de Iugo, Iohanne de Pineto, et
Donato de Clauaro, notariis testibus vocatis et rogatis.
Extractum est fideliter de verbo ad verbum ut superius legitur
exactis publicis cancellarie regie compositis per Aldebruandum
de Coruaria notarium et cancellarium per me Iohannem Stellam
notarium et cancellarium.
Rex dominus} IOHANNES STELLA,
.
cancellarius.
I anue
PROMISSORY NOTE issued by DOMENICO DI CAMPO-

FREGOSO, Doge of Genoa, on behalf of the COMMUNE
OF GENOA, for the sums loaned by the shareholders of the
Mahona. Genoa, 21st November 1373.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. XXIIII verso-
XXVI.]
[fol. XXIIII verso (in scroll)] Mutuum.

In christi nomine Amen. Cum per Magnificum dominum
d. Dominicus [sic] de Campofregoso dei gratia lanue ducem et
populi deffensorem et eius consilium nee non per officium de
moneta unanimiter et concorditer decretum statutum et ordi-
natum fuerit quod per ipsos inueniatur modum et via pro ut ipsis
videbitur per quern et quam emere possint et emant Insulam
Chii Foliam Nouam et Veterem et alia loca et terras spectancia
et pertinentia dicte lnsule et locis cum locis sibi adiacentibus
comuniter uel divisim a participibus et emptoribus et appalta-
toribus Chii et locorum predictorum, et quod ipsis locis emptis et
aquisitis ipsi possint uendere et alienare dictam Insulam terras
et loca et omnia supradicta sic ut supra aquisita cui uel quibus
uoluerint et pro eo precio quo uoluerint in continenti vel ex
interualo et comodocunque et qualitercunque et quandocunque
voluerint. Et pro predictis faciendis et exiquendis [sic] possint
lnuenire peccuniam eo modo quo uoluerint et eis videbitur ex-
pedire et pro predicta peccunia habenda possint facere quas-
cunque confesiones et obligationes cum renunciationibus obliga-
tionibus pactis conuentionibus compositionibus luramentis et
cautellis quas uoluerint et de predictis plenius patet in actis
canzellarie prefacti Magnifici domini Ducis et consilii scripti
manu mei notarii infrascripti hoc Anno die vigessima prima
nouembris. Ecce quod prefactus Magnificus dominus dux cum
deliberatione consilio et consensu dicti consilii duodecim Antia-
norum in sufficienti et legiptimo numero congregati nee non
officii de moneta ac etiam ipsum consilium et officium de moneta
sufficienti et legiptimo numero congregatum Auctoritate et de-
1 Two other copies of this document are in Codices Giustiniani, A, fols. 23-4
and B, fols. LXXVIII-LXXX verso.
creto ipsius domini Ducis, quorum consiliariorum qui interfuerunt
nomina sunt hec:
Martinus Marruffus, prior
d. Petrus de Castiliono, lurisperitus Simon Bargaginus
Benedictus de Passano, notarius Petrus de Grotta, notarius
Laurentius Angeli, selarius lohannes de Monleone
Obertus de Monelia Deserinus de Sancta Agnete,
Officialium auctem omnium de moneta qui interfuerunt nomina
sunt hec:
[fol. xxv] Georgius Lomelinus, prior Elianus Spinula
Franciscus Embriacus Bartholomeus de Nigro et
Iohannes de Bergalio faber Peregrus Muscha,
posito partito ad ballotolas albas et nigras inuentis omnibus ballo-
tolis albis numero XVIII nulla nigra unanimiter et concorditer
nemine discrepante Consulto et ex certa scientia confessi et con-
tenti fuerunt se nomine et vice comunis lanue habuisse et recepisse
et eisdem integre numeratas fuisse mutuo gratis et amore titulo
et ex causa ueri et puri mutui ab infrascriptis infrascriptas pec-
cuniarum quantitates: videlicet, a
Petro Recanello libras duodecim milia quinquaginta duas et
solidos decem et septem et denarios octo siue
libre XnLII, s. XVII, d. VIII;
Lazarino de Rocha libre xnLn, s. XVII, d. vrn;
Antonio de Rocha siue alio pro eo libre xnLrr, s.xvu, d. vm;
Petro de Persio libre xxxxxm, s. I, d. v;
Paulo Justiniano olim de Banca libre xnLn, s. XVII, d. VIII;
Leonardo de Rossio actore et actor" nomine Martini de Campo-
fregoso tutoris et tutorio nomine Venerii· de Campofregoso
filii emancipati dicti d. ducis et de ipsius Venerii peccunia
libre ximLXI, s. XIII;
Toma Justiniano olim Longo siue a Nicolao Justiniano olim Longo
eius nepote nomine et vice ipsius Tome
Leonardo Justiniano olim de Garibaldo nomine suo proprio et
nomine et vice Francisci et Raphaelis fratrum suorum
Francisco Justiniano olim Arangio libre xnLn, s. XVII, d. VIII;
Francisco Justiniano olim de Campis nomine et vice lohannis
lustiniani de Campis pa trui sui libre 'XITLII, s. xvII, d. VIII;
Francisco Justiniano olim de Furneto suo nomine
libre 'XITLir, s. XVII, d. VIII;
[fol. xxv verso] Nicolao Justiniano olim Longo quondam Jacobi
suo nomine et nomine et vice Anthonii fratris sui
libre llJncccxxxxvrrn, s. VIII, d. v [?];
Augustina Adurno pro se et nomine Galeoti et lohannis Adurni
libre lli]xvrr, s. xr, d. vrr;
Nicolao Adurno quondam Baldasalis prose et nomine Moruelis
Laurentii et Andree fratrum suorum
libre lijnccLXVIJ' s. III, d. VIJ;
Francisco Justiniano olim de Furneto actorio nomine domine
Franceschine tutricis Andree et Tome fratrum suorum fili-
orum quondam Raffaelis libre yITJxxxv, s.IIJ, d. [blank];
Que omnes peccuniarum quantitates ascendunt ad summam

librarum centum quinquaginta duarum milium ducentarum
quinquaginta lanuinorum siue Ii. cillccL et sunt pro ipsis con-
uertendis in aquisitione et emptione fienda per comune lanue
a participibus lnsule Chii et locorum adiacentium ipsi lnsule et
locorum compere mahone Chii accipientibus dictam summam
librarum centum quinquaginta duarum milium ducentarum
quinquaginta lanuinorum Bartholomeo Burgaro et Johanne
Jmperiale massariis generalibus comunis lanue pro ut ipsi mas-
sarii confessi et contenti fuerunt. Promitentes ipsi Magnificus
dominus Dux consilium et officium de moneta nomine et vice
comunis lanue sine aliqua exceptione Juris vel facti se obligando
dictis mutuantibus cuilibet videlicet eorum pro parte mutuata
pro se et heredibus suis stipulantibus dare et soluere ac restituere
eisdem actualiter [?] aut eorum et cuilibet eorum certo nuncio
Dictam quantitatem peccunie a se mutuatam semper ad terminum
voluntatis eorum et cuiuslibet eorum in ciuitate lanue quod si
dictis loco et termino non soluerint et non seruaruerint ut dictum
est promiserunt eisdem et cuiuslibet [sic] eorum pro parte ad
eum et eos spectante soluere atque dare duplum ipsius quantitatis
peccunie pene nomine Stipulacionis in singulis capitulis huius
contractus insolidum promisse qua soluta vel non rata remaneant
omnia et singula supra et infra scripta et nichilhominus sortem
et penas ubicunque locorum et fori creditores predicti et quilibet
eorum petierint ab ipsis domino Duce et consilio et officio de
[fol. xxvi] moneta nomine et vice comunis Ianue se integre
soluturos. Item reficere et restituere predictis creditoribus et
cuilibet ipsorum omnia et singula dampna interesse et expensas
litis et extra et de hiis credere suo simplici verbo sine sacramento
vel alia probatione. Pro quibus omnibus et singulis firmiter
obseruandis obligauerunt nomine Ianue ipsis creditoribus cuilibet
videlicet pro parte credita omnia bona dicti comunis que per
capitula alienari non prohibentur. Renunciantes fori privilegio
et exceptione sibi non date et non mutuo acepte predicte quanti-
tatis peccunie et omni alii auxilio. Quibus omnibus et singulis
egregius vir dominus Petrus Gutuerius de castello de Ast potestas
ciuitatis Ianue et districtus presens suam et comunis Ianue auctori-
tatem Interposuit et decretum.
Actum Ianue in palacio ducali in terratia ubi ipsorum domini
Duds et consilii consilia celebrantur. Anno dominice nativitatis
MCCCLXXIIJ" Indicione Xia secundum cursum Ianue die vigessima
prima nouembris circa meridiem presentibus dominis Stephano
de Stephanis legum doctore vicario ipsorum Magnifici domini
Ducis et consilii, Andriolo de Mari, Celesterio de Nigro, Leonardo
de Montaldo, Iohannam de Serra, Matteo de Illionibus et
Bartholomeo Lomelino Juris peritus [sic], Rapha[e]le de Guasco,
Georgio de lugo, Johanne de Pineto, et Donato de Clauaro,
notariis testibus vocatis et rogatis.
de foliacio instrumentorum compositorum per Aldebrandum de
Coruaria notarium et cancellarium existente in cancellaria regia
commums Ianue per me Iohannem Stellam notarium et can-
cellarium.
Rex dominus} IOHANNES STELLA, cancellanus. .
I anue
DEED OF AGREEMENT between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHONA OF CHIOS concerning the
redemption of the Island from the Mahona. Genoa,
1
21st November 1373.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. XXVI verso-
XXXII verso.]
Uol. XXVI verso (in scroll)] venditio facta per mahonenses comuni
ianue.
In nomine domini Amen. Cum olim per Magnificum et
Egregium dominum dominum Johanne [sic] de Murta dei gratia
lanuensium Ducem et eius consilium nomine et vice comunis
Ianue ex una parte, et quondam dominum Simonem Vignosum
et nonnulos alios patronos socios et participes Mahone lnsule
Chii et Folie Veteris et Noue ex alia, post recuperationem seu
acquisicionem factam per dictum comune et dictos participes
de dicta Insula et locis adiacentibus, et solempnem com-
positionem transationem et divisionem factam Inter dictum
comune et dictos participes desuper lurisdicione mero et mixto
Imperio et aliis prouentibus comoditatibus et redditibus seu
obuencionibus dicte Insule Chii cum dictis locis adiacentibus
utsupra,
Inter alia actum extiterit solempniter et conuentum quod dictum
comune Ianue usque ad annos viginti tune proxime sequentes et
finiendos anno domini MCCCLXVIl die xxVI februarii posset iusto
titulo aquirere de locis dicte mahone Chii siue dictarum partium
Insule Chii cum locis adiacentibus ut supra et postquam per
comune lanue dictis participibus foret integre soluptum de totali
quantitate sive precio dictorum locorum que tune ascendebant
ad summa [sic] ducentarum trium milium librarum omnis pro-
prietas dominium comoda et prouentus dictorum locorum sint
comuni lanue et nichil remaneret in ipsos participes si uero per
comune Ianue infra dictum tempus non foret facta dicta aquisitio
et solutio dicte quantitatis peccunie dictis participibus dominium
1 This instrument is published in Liher Jurium Reipuhlicae Genuensis, op. cit.
Tom. 11, cols. 782--go. Two other copies are in Codices Giustiniani, A, fols. 24 verso-
28 and B, fols. LXXXI verso-LXXXVII verso.
et proprietas dictorum castrorum civitatis Chii ipsius et lnsula
Foliis [sic] Veteris et Noue et territoriorium ipsorum locorum cum
omnibus lntroitibus et comodis ac utilitatibus remaneret in
ipsos participos, ut de hiis constat publico lnstrumento scripto
manu dicti quondam petri de reza notarii Anno domini
Mcccxxxxvn, Indicione x1111a secundum cursum lanue die xxv1
mensis februarii cumque pendente ad hue termino et tempore
supradictis scilicet anno MCCCLXIJ cum multe lites et controuersie
Inter comune lanue ex una parte et participes seu protetores
mahone veteris Chii ex alia ac etiam inter appaltatores seu
mahonam nouam et participes eiusdem ex altera orte et uentilate
fuissent, et inter Magnificum dominum dominum Simonem
Bucamnigram dei gratia tune lanuensium ducem et eius con-
silium nomine et vice comunis lanue [fol. xxvn], et inter tune
proptetores mahone ueteris Chii eorum nominibus propriis et
nomine et vice omnium participum ipsius mahone ueteris, et
inter dictos tune appaltatores mahone noue Chii eorum propriis
nominibus et nomine et vice aliorum tune appaltatorum seu
participum dicte mahone noue orte et uentilate fuissent tandem
ad finalem transactionem et compositionem de uentum, foret inter
cetera inter partes predictas actum extiterit et conuentum quod
post lapsum dictorum viginti annorum non liceret dicto communi
- per solucionem alicuius quantitatis peccunie magne uel parue
reddimere dictam Insulam uel aliqua loca eiusdem usque ad
annum domini MCCCLXX die XXVI februarii ad inde uero ultra
usque ad annum proxime venturum silicet MCCCLXXIIIJ die XXVI
februarii et non ultra posset et licitum esse [sic] dicto communi
lanue redimere dictam Insulam cum locis adiacentibus eiusdem
et locha dicte mahone hiis connexa libere et effetualiter soluente
ipso mahone et participibus eiusdem libras septuaginta quinque
pro singulo locho ut de predictis constat publico Instrumento
scripto manu conradi mazurri notarii et nunc [sic] cazelarii pre-
facti domini Ducis et eius consilii et comunis lanue MCCCLXII die
VIII Marcii. Cumque participes dicte mahone Exceptis lacobo
Longo et Baldasale Adurno et eorum et cuiuslibet eorum heredibus
qui non reperiuntur consensisse seu ratificasse fecerint suis nomini-
bus et nomine et vice alliorum participum ratificare nolentium
locationem et apaltacionem et etiam vendicionem et dominii
translationem dicte lnsule Chii locorum terrarum et ciuitatis
predictarum ipse [sic] et ipsis adiacentium.
Nicolaus de Caneto Andriolo de Campis
Johannes de Campis Raphaeli de Furneto
Franciscus Arangius Luchino Nigro
Nicolaus de Sancto Theodora Petro de Olliuerio ac etiam
Gabrieli Adurno dicto Rafaele nomine et
Thome Longo vice Francisci de Garibaldo
Paulo de Bancha absentis.
Secundum formam publici instrumenti scripti manu Guidoti

de Bracellis notarii M0 aaaLXIJ die xxvrn septembris et quod instru-
mentum et contenta in eo ratifficata fuerunt per reliquos participes
dicte mahone et locorum secundum formam publicorum Instru-
mentorum scriptorum manu et cetera.
[fol. XXVII verso] Et cum Petrus de Olliuerio unus ex dictis
duodecim vendicionem fecerit de sua duodecima parte locorum
et Iurium predictorum Petro Recanelo iuxta formam publici
Instrume~ti scripti manu Benedicti de Bergalio quondam Simonis
notarii M0 aaaLXVIII0 die IIII Augusti. Et idem Petrus Recanellus
recognouerit et confessus fuerit quod dictum duodenum erat
Augustini Adurni quondam d. Gabrielis ut constat publico Instru-
mento scripto manu Benedicti de Bergalio quodam Simonis notarii
M 0 aaaLXVIIII die xvm Aprilis.
Et dictus Andrea de Campis unus ex dictis duodecim uendi-
cionem et translationem fecerit de sua duodecima parte locorum
et lurium predictorum dicto Petro Recanello iuxta formam pub-
lici lnstrumenti scripti manu Benedicti de Bergalio notarii quon-
dam Simonis M"aaaLXVIIII die XVIII Aprilis.
Et heredes quondam Nicolai de Caneto unus ex dictis duodecim
uendicionemfecerint de sua duodecima partelocorum [et] Iurium
predictorum Lazarino de Rocha iuxta formam publici Instru-
menti scripti manu Benedicti de Bergalio quondam Simonis
notarii. M"aaaLXVIII die XVIII Aprilis.
Et Nicolaus de Sancto Theodora unus ex dictis duodecim recog-
nicionemfeceritde sua duodecima parte locorum et lurium predic-
torum lnfrascriptis pro partibus Infrascriptis videlicet terciam par-
tem duodecime partis dicto Petro Recanello iuxta formam publici
Instrumenti scripti manu Baldasalis de Pineto notarii hoc anno die
XVI nouembris etreliquas duas tercias partes dicte duodecime partis
filiis et heredibus quondam Raffaellis de Furneto iuxta formam
publici lnstrumenti scrip ti manu dicti Baldasalis M" et die predictis.
Et quondam dominus Gabriel Adurnus recognitus fuerit per
quatuor officiales sindicatores suos quod deberet facere recogni-
tionem de tercia parte siue Karattis VIII sue duodecime partis
heredibus quondam Nicolai de Caneto ut constant.
Et dicti heredes dicti quondam Nicolai de Caneto vendicionem
fecerint Egregiis viris domino Petro et lacobo de Campofregoso
de Karattis VIII predictis iuxta formam publici lnstrumenti scripti
manu Michaelis de Tellia notarii M"CCCLXXIIJ 0 die XII februarii.
Uol. xxvm] Et Luchinus Niger unus ex dictis duodecim
recognouerit Nicolaum de Caneto de suo duodeno ut constat
publico lnstrumento scripto manu Guidoti de Bracellis notarii
M0 ccCLXIJ die XXVIII Septembris.
Et eo mortuo recognouerit ipse Luchinus dictos Bartholomeum
et Nicola um fratres et heredes dicti quondam Nicolai quod dictum
duodenum Spectabat ad dictum quondam Nicolaum et per con-
sequens ad ipsos Bartholomeum et Nicolaum eius heredes vigore
publici lnstrumenti scripti manu Petri de Grotta de Clauaro
notarii M"ccc0 LXIIIJ die XXVIII lunii.
Et dicti Bartholomeus et Nicolaus heredes predicti uendicionem
fecerint [?] Petro de Persio quondam Petri de medietate dicti
duodeni siue Karattis XIJ ut patet publico lnstrumento scripto
manu dicti Benedicti de Bergalio quondam Simonis notarii
M"CCCLXVIIII die XVIII Aprilis.
Et etiam dicti Bartholomeus et Nicolaus fratres heredes quon-
dam Nicolai de Caneto uendiderint medietatem dicti duodeni
dictis dominis Petro et lacobi [sic] de Campofregoso ut constat
predicto publico lnstrumento scripto manu dicti Michaelis
M"CCCLXXIIJ die XII februarii.
Et ipsi domini Petrus et lacobus donauerunt Venerio filio
Magnifici domini Dominici de Campofregoso Duds lanuensium
emancipato dictam medietatem siue Karatos XII dicti quondam
Luchini et terciam partem siue karatos VIIJ dicti quondam domini
Gabrelis ut constat lnstrumento publico scripto manu mei notarii
infrascripti hoc anno die XII Iulii.
Et dictos [sic] etiam dominus Gabriel Adurnus fuerit recognitus
per quatuor officiales sindicatores suos quod deberet facere recog-
nicionem seu recognosceret heredes quondam domini lanoni de
Scarampis de tercia parte siue Karatis VIII dicti sui duodeni ut
constat duobus publicis lnstrumentis scriptis manu Baldasalis de
Pineto notarii M 0 •
Et dicti heredes quondam domini Ianoni de Scarampis videlicet
Jacobus eius filius pro tercia parte et Gabriel eius fratris pro alia
tercia parte [fol. XXVIII verso] uendiderunt domino Martino de
Campofregoso tutori et tutorio nomine Venerii filii emancipati
Magnifici domini Ducis dictam terciam partem dicti duodeni
ut constant publico Instrumento scripto manu mei notarii infra-
scripti hoc anno die xv novembris.
Item quod predicti duodecim pro tota mahona et pro omnibus
et singulis participibus dicte mahone possint contrahere et dis-
ponere solucionem recipere et pacisci uendere et alia facere, pro
ut de hiis constat publico instrumento scripto manu [sic], cumque
per Magnificum dominum dominum Dominicum de Campo-
fregoso dei gratia Ducem Ianuensium et populi deffensorem et
ipsius consilium nee non per officium de moneta unanimiter et
concorditer deliberatum fuerit quod per ipsos Inueniatur modus
et uia pro ut ipsis videbitur per quern et quam emere possint et
emant dicta loca a particibus emptoribus et apaltatoribus Chii
et quod ipsis locis emptis et aquisitis possint uendere et allienare
dicta locha lnsulam et terras et omnia et singula supradicta sic ut
supra aquisita cui uel quibus uoluerint et pro eo precio quo
uoluerint in continenti uel ex intervallo et quocunque et qualiter
cunque et quandocunque uoluerint et pro dictis exequendis et
[fiendis] possint lnuenire peccunie eo modo quo uoluerint et
eis uidebitur expedire et pro peccunia habenda possint facere
quascunque confessiones et obligaciones cum renunciacionibus
solempnitatibus pactis conuentionibus et compositionibus Iura-
mentis et cautellis quas uoluerint, et de predictis plenius patet in
actis Canzelarie prefacti domini Ducis et consilii scriptis manu
mei notarii infrascripti hoc anno die ... [blank] ... Ecce quod pre-
dicti socii et participes in dicta Mahona et quilibet eorum pro
locis et pro partibus sibi spectantibus.
Videlicet, Petrus Recanellus pro una duodecima parte et pro
tercia parte unius duodecime partis et pro locis ducentis quatuor-
decim libris XXVIJ, s. VIJ suo proprio nomine, et nomine et vice
Augustini Adurni filii quondam domini Gabrielis pro una alia
duodecima parte, et pro locis centum sexaginta libris [L]xx,
soldis x, denariis m, et nomine et vice Augustini Galeoti et
lohannis fratrum filiorum quondam dicti domini Gabrielis pro
tercia parte unius duodeni siue duodecime partis et pro locis
quinquaginta tribus libri LVI, soldis XVI, denariis VIIIJ Ianuinum,
pro quibus omnibus et singulis promixit de Rato habendo et
quod approbabunt et rattificabunt, [fol. xxvnn] solempniter et
in publico lnstrumento inde conficiendo cum cautellis et solempni-
tatibus opportunis omnia et singula in presenti lnstrumento
con ten ta infra annos duos prox.ime uenturos sub ypotecha omnium
bonorum suorum;
Franciscus lustinianus olim Arangius pro una duodecima parte
et pro locis centum sexaginta libris LXX, soldis x, d. III suo proprio
nomine;
Franciscus lustinianus olim de Campis quondam Gabriellis
tanquam procurator et procuratorio nomine Iohannis lustiniani
olim de Campis patrui sui ut de procura constat duobus publicis
instrumen tis uno scrip to manu ... [blank] ... alio scrip to manu [sic],
Et ad cautellam nomine et vice dicti Iohannis pro una duo-
decima parte pro locis centum sexaginta libris LXX, soldis x,
denariis III pro quo promixit de rato habendo quod ratificabit
et approbabit solempniter et in publico Instrumento inde con-
ficiendo cum cautellis et sollempnitatibus opportunis omnia et
singula in presenti lnstrumento con ten ta infra annos duos proxime
uenturos sub ypotecha et obligacione bonorum suorum;
Lazarinus de Rocha suo proprio nomine pro una duodecima
parte et pro locis centum sexaginta libris LXX, soldis x, denariis III
suo proprio nomine;
Franciscus lustinianus olim de Furneto suo proprio nomine et
tanquam actor et actorio nomine Franceschine tutricis et tutorio
nomine Andree et Tome filiorum suorum et fratrum ipsius
Francisci, ut de tutella dicitur constare publico lnstrumento
scripto manu Antonii quondam Galeoti de Liturfis notarii
M"cccLXIIJ die ma Augusti et confirmata ut constat publico Instru-
mento scripto manu Nicolai Nicolini de Varisio notarii MCCCLXIIIJ
diexm nouembris et de actoria cons tat publico lnstrumento scripto
manu Gregorii de Iugo notarii MCCCLXXIIJ die xvmr nouembris
pro una duodecima parte et pro duabus terciis partibus unius
duodecime partis et pro locis ducentis sexaginta septem libris
LXXXIIIJ, soldis x;
Petrus de Persio quondam Petri pro medietate uni us duodecime
partis et pro locis octuaginta libris XXXIIIJ, soldis x, denariis 11
suo proprio nomine;
Uol. XXVIIII verso] Leonard us lustinianus olim de Garibaldo
nomine et uice Francisci Justinianis olim de Garibaldo fratris sui
pro una duodecima parte et pro locis CLX, libris LXX, soldis x,
denariis III pro quo promissit de ratto habendo et quod approbabit
et rattificabit solempniter et in publico instrumento inde con-
ficiendo cum cautellis et solempnitatibus opportunis omnia et
singula in presenti Instrumento con ten ta infra annos duos proxime
uenturos sub ypotecha et obligatione bonorum suorum;
Paulus Iustinianus olim de Bancha pro una duodecima parte
et pro locis CLX, libris Lxx, soldis x, denariis m;
Nicolaus Iustinianus quondam Iacobi olim Longus nomine et
vice Tome I ustiniani olim Longi patrui sui pro una ipsius Tome XIJ
parte et pro locis CLX libris LXX, soldis x, denariis III pro quo
promisit de ratto habendo et quod approbabit et rattificabit
solempniter et in publico Instrumento inde conficiendo cum
cautellis et solempnitatibus opportunis omnia et singula in pre-
senti Instrumento contenta infra annos duos proxime uenturos
sub ypotecha et obligatione bonorum suorum;
Leonardus de Rossio actor et actorio nomine domini Martini
de Campofregoso tutoris et tutorio nomine Venerii de Campo-
fregoso filii emancipati Magnifici domini d. Dominici de Campo-
fregoso dei gratia Ducis Ianuensium et populi deffensoris et de
actoria constat publico Instrumento scripto manu Nicolai de
Bergalio notarii hoc anno die ... [blank] ... nouembris, et de tutella
constat alio publico Instrumento scripto manu dicti Nicolai hoc
anno die pro una duodecima parte et pro una sexta parte
unius duodecime partis et pro locis centum octuaginta septem
libris XXXXVIII, soldis XVIII, denariis VII;
Nicolaus Adurnus quondam Baldasalis suo proprio nomine et
tanquam procurator et procuratorio nomine Moruelis Adurni
fratris sui et de procura constare dixit publico Instrumento scripto
manu ... [blank] .. . et tanquam tutoremettutorionomineLaurentii
et Andree fratrum [fol. xxx] suorum filiorum dicti quondam
Baldasalis et de tutella dixit constare alio publico Instrumento
scripto manu ... [blank] • .. pro quibus omnibus etsingulis promixit
de ratto habendo et quod approbabunt et rattificabunt solemp-
niter in publico Instrumento inde conficiendo cum cautellis et
solempnitatibus oportunis omnia et singula in presenti Instru-
mento contenta infra annos duos proxime uenturos sub ypotecha
et obligacione bonorum suorum quantum pro locis quinquaginta
libris XXIJ, soldis rr11, denariis x Ianuinorum que et quas ipsi
habebantin apaltu et emptione predictis et pro qui bus remanserunt
7 AOC IJ
in dicto appaltu et emptione ad proficium et dampnum cum
supradictis duodecim appaltatoribus et emptoribus;
Et dictus Nicolaus lustinianus olim Longus suo proprio nomine
et vice Antonii fratris sui filii et heredis quondam lacobi Longi
patris Ipsorum et dicto hereditatorio nomine pro quo Antonio eius
fratre promixit de rato habendo et quod ratificabit et appro-
babit solempniter et in publico lnstrumento inde conficiendo cum
cautellis et solempnitatibus oportunis omnia et singula in presenti
lnstrumento contenta infra annos duos proxime venturos sub
ypotecha et obligatione bonorum suorum quantum pro locis
quinquaginta unum libris XXXIJ, soldis v, denariis x lanuinorum
que et quas ipsi fratres habebant in appal tu et emptione predictis
et pro quibus remanserunt in dicto appaltu et emptione ad pro-
ficuum et damnum cum supradictis XII appaltatoribus et
emptoribus.
Titullo et ex causa vendicionis lure proprio in perpetuum
dederunt uendiderunt cesserunt et tradiderunt seu quasi prefacto
Magnifico d.d. Dominico de Campofregoso Dei gratia lanuensium
Duci et populi deffensori et eius consilio nee non officio de moneta
quorum consiliariorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Martinus Maruffus, prior Laurentius Angeli, celarius
d. Petrus de Castiliono Iurisperitus Simon Bargaginus
Benedictus de Passano, notario
[fol. xxx verso] Petrus de Grotta, notarius

Obertus de Monellia
lohannes de Monleone et
Deserinus de Sancta Agnete,
Et quorum officialium de moneta nomina Sunt hec:

Georgius Lomelinus, prior Ellianus Spinulla
Franciscus Embriacus Bartholomeus Nigro et
Iohannus de Bergalio Pelegrinus Muscha,
Et ad cautellam mihi notario infrascripto tanquam publice
persone officio publico stipulanti et recipienti nomine et vice
comunis lanue et deliberantibus primo dictis Magnifico domino
duce et eius consilio et officio de moneta super omnibus et singulis
in presenti lnstrumento contentis et lnuentis Ballotolis omnibus
albis numero XVIII nula nigra et per consequens obtento fieri
debere omnia et singula supra dicta in presenti lnstrumento
con ten ta.
Insulam Chii et Foliam Nouam et Veterem et omnes alias
Insulas et alia locha spectantes et pertinentes seu spectancia et
pertinencia seu pertinere debencia uel quouismodo visa sint perti-
nere ad dictam Insulam Chii cum locis adiacentibus ut supra
comuniter uel divisim seu ad dictam mahonam et ad dictos
participes et socios dicte mahone uel ad quemlibet ipsorum et
cum omnibus luribus dictarum lnsularum et locorum eorum et
cum omnibus utilitatibus comodis et obuencionibus dictorum
locorum et cuiuslibet eorum quicunque hodie sint uel esse con-
sueuerint et quocunque nomine senseantur et cum quibuscunque
lntroitibus dictis exactionibus et quibuscunque aliis luribus que-
cunqueipsiappaltatores etaliisupradictihabentseuhaberevisisunt,
Nee non loca ipsius mahone sij que in numero ascendunt ad
summam librarum ducentarum trium milium Ianuinorum de
scripta super participes dicte mahone cum omnibus Iuribus et
pertinenciis dictorum locorum et cuiuslibet eorum ita quod nichil
Juris penitus remaneant [sic] penes dictos participes seu quemuis
alium exceptis dumtaxat masticis et aliis frutibus et obuencionibus
[fol. xxxi] colectis et exactis seu ad ipsos spectantibus usque in
presentem diem,
Ad habendum tenendum possidendum seu quasi quicquid
eidem comuni deinceps placuerit perpetuo faciendum tanquam
de rebus propriis ipsius comunis.
Pro precio et finito precio librarum centum quinquaginta dua-
rum milium ducentarum quinquaginta Ianuinorum ad rationem
librarum LXXV Ianuinorum pro quolibet loco quod precium ascen-
dit pro omnibus locis que sunt numero l]xxx ad dictam summam
quod precium dicti participes et quilibet eorum sponte consulto
et ex certa scientia confessi sunt habuisse et recepisse et eisdem
et cuilibet eorum libere et effetualiter solutum et satisfactum fore
de tota quantitate precii supradicti et hoc de peccunia quam
dictum comune mutuo accepit a certis personis iuxta formam
lnstrumenti dicti mutui paulo ante confecti manu mei notarii
infrascripti soluentibus Bartholomeo Burgaro et Johanne lmperiali
masariis comunis lanue generalibus et dicti vendictores confessi
fuerunt renunciantes exceptione non habite et non recepte dicte
quantitates peccunie et precii non soluti et solucionis et satis-
facionis non facte ut supra doli mali in factum actioni conditioni
7·2
sine causa uel ex iniusta causa legibus et I uribus qui bus subuenitur
deceptis ultra dimidiam iusti precii statutis consuetudinibus priui-
legiis et rescriptis Impetratis et lmpetrandis et omni luri per que
uel quod aliquid contra presentem uendicionem et omnia et
singula contenta in presenti lnstrumento dicere uel opponere
possent comuniter uel divisim.
Quarum omnium rerum et singularum dominium et posses-
sionem et quasi confitentur dicti participes et uenditores et quilibet
eorum pro partibus predictis corporaliter tradidisse et quasi pre-
facto domino Duci et eius consilio et officio de moneta et mihi
iamdicto notario recipienti ut supra nomine et uice dicti comunis
et per eos dicta comuni.
Constituentes dicti uendictores et participes et quilibet ipsorum
se se pro ipso comuni et nomine et vice ipsius precario ab eo omnia
et singula ut supra uendita tenere et possidere et quasi quousque
inde dictum comune uel legiptima [fol. XXXI verso] persona pro
ipso comuni corporalem possessionem uel tenutam uel quasi ad
prehenderit quam ad prehendendi et quasi sua propria auctoritate
et sine alicuius ludicis uel magistratus licentia decreto et quando-
cunque ipsam comune uel legiptima persona pro eo uolerit et
adprehensam et quasi retinendi sine contradicione dictorum par-
ticipum uendentium ut supra et cuiuslibet eorum licentiam et
facultatem omnimodam dederunt et contulerunt prefacto domino
Duci et eius consilio nomine dicti comunis recipientibus et per eos
dicta comuni.
Promittentes dicti participes ut uenditores et quilibet eorum
pro partibus quibus supra dicta domino Duci et eius consilio et
mihi notario infrascripto recipientibus nomine et vice dicti comunis
predicta ut supra uendita uel aliqua predictorum aliquo tempore
non Impedire nee aduocare nee subtrahere et de euicione omnium
et singularum rerum predictarum uenditarum ut supra quantum
est pro facto dictorum uendencium et aliorum quorumcunque
participium [sic] dicte mahone sub pena dupli dicte quantitatis
peccunie. Et sub integra reffectione et restitucione dampnorum
Interesse et expensarum litis et extra que proptera fierent uel
substituerentur ratis et firmis manentibus nichilhominus omnibus
et singulis supra et infrascriptis.
Insuper ex dicta causa uendicionis et pro precio supradicto
dicti participes et quilibet eorum pro partibus quibus supra
cesserunt et mandauerunt prefacto domino duci et eius consilio
et mihi iamdicto notario et supra stipulantibus et recipientibus
nomine et vice dicti comunis et per nos dicta comuni omnia Iura
rationes et acdones utiles et dirretas et reales personales et perse-
cutorias et penales mixtas et alias quascunque dictis participibus
dicte mahone et dictis uenditoribus et cuilibet eorum competentes
et competencia et que competere possunt in predictis et circa
predicta et quelibet predictorum aliqua ratione occasione uel
causa Ita ut dictis luribus rationibus [fol. xxxu] et accionibus
dictum comune et quelibet persona legiptima pro eo seu habens
causam ab eo comuni uti possint agere experiri excipere replicare
deffendere et se tueri in I udido et extra et omnia et singula facere
que dicti participes et uenditores et quilibet eorum facere possent
ante presentem uenditionem et lurium cessionem. Constituentes
comuniter et divisim et omni modo et forma quibus melius
potuerunt prefactum Dominum ducem et eius consilium recipere
ut supra et per eum dictum comune ipsorum et cuilibet eorum
procuratorem ut in rem propriam ipsius comunis.
Et pro predictis omnibus et singulis firmiter actendendis pre-
facti uenditores et quilibet ipsorum obligauerunt pignori prefacto
domino Dud et eius consilio recipientibus ut supra per eum dicta
comuni omnia eorum et cuiuslibet eorum nee non omnium par-
ticipum dicte Maone et ipsius maone bona habita et habenda.
lurantes predicti omnes et singuli nominibus quibus supra ad
sancta dei euangelia corporaliter tactis scripturis predicta omnia
et singula perpetuo firma et rata habere et tenere et non contra-
facere uel uenire nee restitucionem aliquam impetrare contra
predicta uel aliquod predictorum pretextuminoris eta tis uel minoris
precii seu precii non soluti uel occasione alterius cuiuscunque.
Quibus omnibus et singulis dominus petrus gutuerius de Castello
civis astensis miles potestas ciuitatis Ianue et districtus suam et
comunis lanue auctoritatem Interposuit et decretum.
[fol. XXXII verso] Actum lanue in palacio Ducali in terracia
ubi consilia ipsorum domini Duds et consilii celebrantur. Anno
dominice nativitatis M°CCCLXXIII lndicione XI secundum cursum
lanuediexxi nouembris circa meridiem, presentibus d. Stephano de
Stephanis legum doctore vicario ipsorum dominis duds et consilii,
Andriolo de Mari, Celesterio de Nigro, Leonardo de Montalo,
lohanne de Serra, Matheo de Illionibus et Bartholomeo Lomelino
lurisperito, Raffaele de Guasco, Georgia de lugo, lohanne de
Pineto, et Donato de Clauaro, notariis et testibus vocatis et rogatis.
de foliacio lnstrumentorum compositorum per Aldebrandum de
coruaria notarium et cancellarium existentem en cancellaria regia
comunis lanue permelohannem stellam notarium etcancellarium.
.
cancellanus.
I anue
THIRD CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

and the MAH o NA o F c HI o s. The grant to the reconstituted
company afterwards known as the NEW MAHON A. Genoa,
21st November 1373.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. XXXII verso-
xxxxv verso.]
[fol. XXXII verso (in scroll)] Reuenditio facta per dominum domi-
nicum de campofregoso novis mahonensibus
In nomine Domini amen. Magnificus Dominus d. Dominichus
de Campofregoso dei gratiaJanuensium Dux et populi deffensor
in presentia Consilij et consensu sui Consilij duodecim Antianorum
in sufficienti et legiptimo numero congregati quorum qui inter-
fuerunt nomina sunt hec:
Martinus Marrufus Prior, Obertus de Monelia,
D. Petrus de CastilionoJuris peritus, Petrus de Grotta notarius,
Benedictus de Passano notarius, Johannes de Monleone, et
Laurentius Angeli cellarius, Deserinus de San eta Agnete.
Simon Bargaginus,
Nee non de concensu et deliberatione officij de moneta in pleno
numero congregati quorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
[fol. XXXIII] Georgius Lomelinus Prior, Bartolomeus de Nigro,
Christianus Curlus, Antonius Griffiotus,
Franciscus Embriachus, Elianus Spinulla, et
Johannes de Bargalio, Pelegrinus Muscha.
Tom n, cols. 79o-806. There are two copies in Codices Giustiniani, A, fols. 2g-37,
and B, fols. LXXXvm-xCIX verso. There is also a copy in the Archivio di Stato,
Genova, Manoscritto No. 259; and a later one in the Bibliotheque Nationale,
Paris, Manuscrits, Nouvelles Acquisitions Latines, No. 1977.
Et prefacti domini Anciani et officium de moneta auctoritate
et decreto ipsius Domini Ducis posito partito ad ballotolas albas
et nigras, inventis ballotolis omnibus albis numero decem et octo
nulla nigra, omnes unanimiter et concorditer nemine discrepante
et servata in omnibus solempnitate que ex forma iuris capitulorum
et regularum ciuitatis Janue obseruari debet, considerantes et
a ttendentes dictum comuneJ anue ad presens neccessario astrictum
fore ad dandum reddendum soluendum et restituendum libras
centum quinquaginta duo millia ducentas quinquaginta Janui-
norum, Quas mutuo gratis et amore recepit a personis infrascriptis
pro partibus infrascriptis: videlicet, a
Petro Recanello libras duodecim millia quin-
quaginta duas et solidos decem et septem et
denarios octo sive 1. 12052. 17. 8;
Lazarino de Rocha 1. 12052. 17. 8;
Antonio de Rocha siue alio pro eo 1. 12052. 17. 8;
Petro de Persio 1. 10043. I. 5;
Leonardo de Rosio actor et actorio nomine
Martini de Campofregoso tutoris et tutorio
nomine Venerij de Campofregoso filij eman-
cipati dicti Domini Ducis et de ipsius Venerij
peccun [iis] l.1406I. 13. o;
Paulo Justiniano olim de Bancha 1. 12052. 17. 8;
Thoma Justiniano olim Longo siue a Nicolao
Justiniano olim Longo eius nepote nomine et
vice ipsius Tome 1. 12052. 17. 8;
Leonardo Justiniano olim de Garibaldo suo
proprio nomine et nomine et vice Francisci
et Raphaelis fratrum suorum 1. 12052. 17. 8;
[fol. XXXIII verso] Francisco Justiniano olim
Arangio
Francisco Justiniano olim de Campis nomine et
vice J oannis J ustiniani olim de Campis patrui
SUI 1. 12052. 17. 8;
Francisco Justiniano olim de Furneto suo
no mine 1. 12052. 17. 8;
Et actorio nomine Andree et tome fratrum
suorum 1. 8033. 3· - ;
Nicolao Justiniano olim Longo quondam] acobi
nomine suo et nomine etviceAntonij fratris sui 1. 3849. 8. 5;
Aug ustino Adurno pro se et nomine Galeoti et
J ohannis Adurni
Nicolao Adurno quondam Baldasalis prose et
nomine Moruelis Laurentij etAndreefratrum
suorum
Ut apparet publico instrumento inde confecto manu mei notarij

infrascripti anno mense die presentibus Paulo Antea de qua
pecunie quantitate dictum Comune Janue emit et recuperauit
Insulam Chij loca obuenciones utilita tes proprietatem et dominium
Insule chij Folie Veteris et Noue cum pertincijs eiusdem ut de
predictis constat alio publico instrumento scripto manu mei
notarij infrascripti Millesimo et die predictis ac etiam attendentes
quod in Comuni predicto et in fischo seu massaria ipsius non est
ad presens peccunia ymo aliunde grauatum est sumptibus et
expensis potissime propter felicem et proximam armatam in-
ductam et dirrectam contra principem Anthiochie et sequaces
in Ciprum et etiam solemni inquisicione et investigacione per
quatuor ellectos super factis et negocijs dicte Insule Chij et
locorum adiacencium si aliunde et alio modo cum alijs personis
[fol. XXXIV] dicta Insula cum dictis locis adiacentibus et alijs
pertinenciis ut supra vendi seu alienari potest cum maiore como-
ditate fructuum et utilitatis dicti Comunis et rellactione per eos
facta, Quod infrascripte persone reperte sunt magis habiles et
disposite ad emendum loca infrascripta et cum maiori comodo
prerogatiua et utilitate prefacti Comunis omni iure modo et
forma quibus melius et eficacius potuerunt et possunt iure proprio
in perpetuum titulo et ex causa vendicionis nomine et vice dicti
Comunis dederunt vendiderunt cesserunt traddiderunt et quasi
lnsulam Chij et Foliam Nouam et Veterem et omnes alias Insulas
et alia loca spectantes et pertinentes seu spectantia et pertinentia
seu pertinere debencia vel quovis modo visa sunt pertinere ad
dictam Insulam Chij cum locis adiacentibus ut supra Comuniter
vel diuisim seu ad dictam Comune J anue cum omnibus iuribus
dicte Insule et locorum predictorum, et cum omnibus utilitatibus
comodis et obuencionibus dictorum locorum et cuiuslibet eorum
quecumque hodie sint vel esse consueverint et quocumque nomine
censeantur et cum quibuscumque introitibus drictis exactionibus
et quibuscumque alijs iuribus quecumque ipsum Comune Janue
habet seu habere visum est nee non loca Mahone ipsius que sunt
numero ii.xxx siue ascendunt ad summam librarum ducentorum
trium milium ad racionem librarum c. pro quolibet loco cum
omnibus iuribus et pertincentijs dictorum locorum et cuiuslibet
eorum ita quad penes dictum Comune de dictis rebus locis et
iuribus et quolibet eorum nihil penitus remaneat excepto mero
et mixto imperio et iurisdicione sub modis et formis infrascriptis
et saluis pactis et conuentionibus in presenti instrumento contentis
et excepto etiam quad Comunejanue in se retinet quam rationem
census et superioritatis ipsorum locorum quam habet et perpetuo
habere debet in dictis locis racionem meri et mixti imperij pre-
dictis [?] et iurisdicionis ipsum Comune habere et percipere
debeat singulis annis pro censu et nomine census florenos auri
duo millia soluendos [fol. XXXIV verso] per dictos emptores quam
diu tenuerint dictam lnsulam Chij ipsis vero non tenentibus vel
non possidentibus dictam insulam per quoscunque in quos dicta
lnsula quomodolibet perueniret soluatur, lta quad possessores
ipsius Insule qui sunt et pro tempore fuerint teneantur ad dictum
censum persoluendum ita quad dicta lnsula perpetuo sit affecta
ad dictum censum Comuni Janue persoluendum et qui census
a quibuscumque pocessoribus [sic] seu detentoribus dicte lnsule
exigi possit solui debeat ut supra ita tamen quad propter cessa-
cionem solucionis dicti census seu ob aliquam aliam causam
occasione dicti census non soluti seu non agniti seu non professi
non possit cadere dicta Insula in comissum nee propterea liceat
ipsi Comuni vendere dictam lnsulam seu aliquam partem ipsius
et ex quo censu prefacti Dominus Dux et Consilium et dicti
officiales de moneta nomine Comunis Janue confessi et contenti
fuerunt se habuisse et recepisse a dictis infrascriptis emptoribus
florenos auri quatuordecim milia pro primis septem anni[s]
proxime venturis posita seu dimisa dicta Insula et omnibus rebus
predictis venditis in partibus seu karatis triginta octo ex quibus
vendiderunt et tradiderunt seu quasi:
Petro Recanello partes seu karates tres pro precio 1. 12019. 14. 9;
Lazarino de Rocha suo nomine karatos tres pro
precio 1. 12019. 14. 9;
Eidem Lazarino nomine Antonij de Rocha
Karatos tres pro precio 1.12019. 14. 9;
Petro de Petsio karatos duos cum dimidio pro
precio 1. 10016. 8. 4;
Petro Recanello nornine et vice Augustini
Galeoti et Ioannis fratrum filiorum quondam
Domini Gabrielis karatum unum pro precio 1. 4006. 11. 9;
[fol. xxxv] Leonardo de Rossio actori et
actorio nornine Domini Martini de Campo-
fregoso tutoris et tutorio nornine Venerij filij
emancipati magnifici Domini Ducis karatos
tres cum dirnidio pro precio 1. 14023. o. 6;
Nicolao Justiniano quondam] acobi olim Longo
nornine et vice Tome Justiniani olim Longo
patrui sui karatos tres pro precio 1. 12019. 14. 9;
Paulo Justiniano olim de Bancha pro precio
karatos tres 1.12019. 14. 9;
Francisco Justiniano olim Arangio karatos tres
pro precio 1. 12019. 14. 9;
Leonardo Justiniano olim de Garibaldo suo
nornine et nornine et vice Francisci et
Raphaelis fratrum suorum karatos tres pro
precio 1.12019. 14. 9;
Francisco Justiniano quondam Gabrielis olim
de Campis nornine et vice et procuratorio
nomine Iohannis J ustiniani olim de Campis
Patrui seu karatos tres pro precio 1. 12019. 14. 9;
Francisco Justiniano olim de Furneto karatos
tres pro precio 1. 12019. 14. 9;
Eidem Francisco actori et actorio nornine
Andree fratris sui karatos duos pro precio 1.8013. 3. 2;
[fol. xxxv verso] Nicolao Adurno quondam
Baldasalis suo nornine et nornine et vice
Moruelis Laurentij etAndreefratrum suorum
karatum unum pro precio 1. 4006. I 1. 9;
Nicolao Justiniano olim Longo quondam] acobi
karatum unum pro precio 1.4006. 1I. 9;
Que precia partium seu karatorum predictorum sunt et

ascendunt in summam librarum centum quinquaginta duarum
millium ducentarum quinquaginta Januinorum quod precium
dicti venditores nornine et vice Comunis Janue consulto et ex
certa scientia confessi et contenti fuerunt et sunt se a dictis
emptoribus et quolibet eorum nomine et pro partibus quibus
supra habuisse et recipisse et in utilitatem dicti Comunis versum
fuisse hoc modo, videlicet quia satisfactum est et solutum est
integraliter dictis emptoribus de debi to librarum Cr:ij .CCL. ad quod
nomine et ex causa mutui dictum Comune dictis emptoribus
tenebatur pro ut apparet publico instrumento scripto manu mei
notarij infrascripti anno mense et die presentibus et propter quod
dicti emptores versus prefactum Dominum Ducem et eius Con-
silium et officium de moneta et me notarium infrascriptum tam-
quam personam publicam officio publico stipulanti et recipienti
nomine et vice dicti Comuni confessi et contenti fuerunt eo modo
quo [?] habuisse et recepisse et eijsdem integre datum solutum et
numeratum et satisfactum fore de omni eo et toto debito supra-
dicto et de omnibus et singulis ad que dictum Comune dictis
emptoribus tenebatur vigore instrumenti mutui ante dicti dan-
tibus et soluentibus Bartolomeo Burgaro et Johanne lmperiali
massarijs generalibus Comunis J anue dictis emptoribus dictas
libras cfn.ccL. receptas [?] occaxione dicti precij de mandato
dictorum Domini Ducis et Consilij et officij de moneta [fol. XXXVI]
in solucionem et satisfacionem debiti supradicti pro ut dicti
emptores confessi fuerunt se habuisse et recipisse ac sibi integre
datas soluptas et numeratas esse renunciantes exceptioni solucionis
et satisfacionis non sic facte et rei sic non geste ut supra et omni
alij iurij mandantes dicti emptores dictum instrumentum mutui
in quo apparet dictum Comune fore obligatum ut supra vanum
et cassum fore inefficax et cancellatum absoluentes et liberantes
dictum Dominum Ducem et eius Consilium et per eos dictum
Comune et ipsius bona per acceptilacionem et aquilianam stipula-
cionem legiptime interpositas de predicta peccuniarum quantitate
facientes ipsi Domino Duci Consilio et officio de moneta nomine
et vice Comunis Janue recipientibus de predictis peccuniarum
quantitatibus finem liberacionem et pactum de ulterius non
petendo, Et promittentes per se et suos heredes dicta Domino
Duci Consilio et officio de moneta et mihi notario infrascripto
stipulantibus et recipientibus ut supra dicta Comuni occasione
dicti debiti litem questionem vel controuersiam illo tempore non
inferre predictam quitacionem perpetuo ratam habere sub pena
ypotheca et alijs cautelis que inferius describentur [sic], Ita quod
Dominus Dux et Consilium et officium de moneta predicti
nomine et vice ComunisJanue intellegantur et censeantur habuisse
pro precio dicte vendicionis dictas libras cfn.ccL. quas habuerant
ex causa mutui vigore dicti instrumenti, I ta quod dictum mutuum
sit et intelligatur esse compensatum seu soluptum in dicto precio.
Renunciantes dicti venditores nominibus quibus supra ex-
ceptioni non habite et non recepte et non numerate dicte quanti-
tates peccuniarum et precij et census non solupti, videlicet
dictorum florenorum xiill ut supra non numerati et non satisfacti
et rei sic non geste ut supra doli mali metus infactum actioni et
condictioni sine causa vel ex iniusta causa legibus et iuribus
quibus subvenitur deceptis ultra dimidiam iusti precij et quibus
donaciones per ingratitudinem reuocari possent ymmo si plus
valent predicta precio supradicto dicti venditores nomine quo
supra scientes [fol. XXXVI verso] veram dictam rerum exti-
macionem et earum verum precium de ipso pluri meram et puram
donacionem faciunt dictis emptoribus stipulantibus et recipien-
tibus nee non finem remissionem et pactum solempnem de ulterius
non petendo, Renunciantes etiam statutis consuetudinibus privi-
legijs et rescriptis impetratis et impetrandis et omni iuri per que
et quod aliquid contra presentem vendicionem et omnia et singula
contenta in presenti instrumento dicere vel proponere possent
comuniter vel diuisim.
Quarum omnium et singularum rerum supradictarum domi-
nium possessionem et quasi dicti venditores dicto nomine confi-
tentur corporalem tradidisse et quasi prefactis emptoribus.
Constituentes dicti venditores dicto nomine se pro dictis
emptoribus et nomine dictorum emptorum et cuiuslibet eorum
predicta omnia et singula vendita ut supra tenere et possidere et
quasi quo usque dicti emptores et quilibet eorum corporalem
possessionem tenutam vel quasi adprehenderint et quasi, quam
adprehendendi et quasi sua propria auctoritate et sine alicuius
iudicis vel magistratus licentia de cetero et quandocumque dicti
emptores et quilibet eorum voluerunt et prehensam et quasi
retinendi sine contradicione dicti Comunis seu alterius persone
pro eo licentiam et facultatem omnimodam dederunt et contule-
runt dictis ementibus et cuilibet eorum.
p9 Promictentes dicti venditores dicto nomine dictis emptoribus
et cuilibet eorum stipulantibus et recipientibus pro se et eorum
heredibus et habentibus causam ab eis predicta et aliqua pre-
dictorum aliquo tempore non impedire nee aduocare nee sub-
trahere et de euictione omnium et singularum rerum predictarum
venditarum ut supra quantum est pro facto dicti Comunis et hoc
modo videlicet quod Comune Janue teneatur deffendere dicta
loca contra quemcumque Regem Principem vel baronem comuni-
tatem et quemcumque alium et quamcumque aliam personam
Corpus Collegium vel uniuersitatem qui vel que velet offendere
dicta locha seu alterum ipsorum quouismodo et ad ipsa loca
deffendenda et pacificanda suum prestare auxilium consilium et
fauorem expensis dictorum emptorum [fol. xxxvn] et eorum
successorum quas facere teneantur in tantum in quantum et
donec durarent et sufficerent prouentus et redditus dictorum
locorum ad ordinacionem dicti Domini Ducis et sui Consilij visa
et examinata ratione dictorum introytuum prosciendo redditus
supradictos, Quibus deficientibus Comune Janue de sua propria
peccunia deffendere et predicta facere teneatur.
2 lnsuper ex causa dicte vendicionis et pro precio supradicto
dicti venditores nomine quo supra cesserunt et mandauerunt pre-
factis emptoribus et cuilibet eorum et michi iam dicto notario
officio publico et tamquam publice persone stipulantibus et re-
cipientibus nomine et vice dictorum emptorum et cuiuslibet
ipsorum et omnium quorum interest seu interesse poterit omnia
iura raciones et actiones utiles et dirrectas reales et personales
rei persecutorias et penales mixtas et alias quascumque dicto
comuni competentes et competencia et que competere possunt in
predictis et circa predicta et quolibet predictorum aliqua ratione
vel causa, saluis semper iuribus meri et mixti imperij et census
predictorum et contentorum in presenti instrumento, lta ut dictis
iuribus rationibus et actionibus dicti emptores et quilibet eorum
et quelibet legiptima persona pro eis et eorum quolibet uti possint
agere experiri excipere et replicare deffendere et se tueri in iudicio
et extra et omnia et singula facere que dictum Comune facere
posset ante presentem vendicionem et iurium cessionem, con-
stituentes dicto nomine omni modo etforma quibus melius possunt
predictos emptores et quemlibet eorum procuratores ut rem
3 propriam ipsorum emptorum et cuilibet [sic] eorum, Acto et
solempniter conuento inter partes predictas tam in principio
media quam in fine presentis contractus quod quocienscumque
et quandocumque infra duos annos incipiendos in anno Domini
MCCCLXXXXI die XXI nouembris et finendos anno Domini
MCCCLXXXXIIJ ipsa die comprehensa et non ante dictos duos
annos, nee post dictum Comune seu alia legiptima persona
pro eo et eius nomine libere realiter et effectualiter soluerit
libras cLli.ccL. dictis emptoribus vel habentibus causam ab eis
tune et eo casu et non aliter dicti emptores et [fol. XXXVII verso]
eorum successores seu habituros vel habituri causam ab eis vel
quolibet eorum teneantur omnia et singula eisdem vendita et
traddita ut supra vendere et traddere dicto Comuni seu legiptime
persone pro ipso et eius nomine et instrumentum solempne
vendicionis facere remanentibus semper dictis emptoribus et
eorum successoribus et habentibus causam ab eis omni mastico
ubicumque esset omnibus alijs obuentionibus redditibus et
comoditatibus quos et quas dicti emptores et quilibet eorum seu
earum et cuiuslibet eorum successores vel alia persona cuiuslibet
eorum nomine tune retrohaberent percepissent vel colligissent
vel usque tune deberentur qualicumque racione vel causa et
sub dicta condicione forma modo intelligantur [sic] translatum
esse dominium in dictos emptores et non aliter.
4 Acto etiam solempniter et conuento ut supra quod si dictum
Comune seu legiptima persona pro eo in dictis duobus annis ut supra
dicta loca res et iura non emerit pro precio supradicto soluendo ut
supra omnia et singula loca cum omnibus et singulis rebus vendi tis u t
supra perpetuo absque aliqua necessitate seu obligacione vendendi
remaneant penes dictos emptores et eorum et cuiuslibet eorum
heredes successores seu habituros causam ab eis vel eorum quolibet.
5 I ta quod Domini um et proprietas dictorum castrorum Chij
ciuitatis ipsius et lnsule et Folie Veteris et Noue et territoriorum
ipsorum locorum remaneat in ipsos emptores et successores eorum
et sola iurisdicio et merum et mixtum imperium remaneat in
ComuniJanue et etiam ius percipiendi dictum censum florenorum
duo millia percipiendorum nomine census et superioritatis singulis
annis in perpetuum ex quibuscumque possessoribus dicte lnsule
ut supra de custodia vero Castri Chij sit et esse debeat prout esse
debuisset secundum formam publici instrumenti scripti manu
quondam Petri de Reza notarij MCCCXXXXVII. die XXVI februarij
si dicta lnsula non fuisset redemptare infra tempus contentum in
dicto instrumento.
[fol. XXXVIII] Et pro securitate predictorum ut hactenus factum
fuit Dominus Dux et Consilium elligant castellanum Castri ciui-
tatis Chij eo modo quo elliguntur castellani Folie Noue et Veteris
et iuret et faciat pro ut infra describitur et hoc usque ad annos
viginti tantum scilicet ad annum Domini MCCCLXXXXIIIJ.
6 Qui castellanus sic ellectus ut supra debeat promittere et
iurare notario publico officio publico stipulanti et redpienti
nomine et vice dictorum emptorum et ad honorem Domini Duds
et Consilij et Comunis Janue dictum castrum tenere et custodire
et saluare bene et legaliter et ad fauorem et bonum statum populi
et pro cautella et securitate dictorum emptorum et dicti Comunis
J anue donec tempore suprascripto dictum Comune dicta loca
acquisiuerit a dictis emptoribus titulo emptionis ut supra dictum
est et pro predictis inuiolabiliter obseruandis iddem castellanus
versus dictum Comune et dictos emptores seu notarium red-
pientem ut supra prestet ydoneas securitates et fideiussores de
libris tribus milibus J anuinorum de ipsis lods custodiendis et
saluandis ut supra nomine et vice quibus supra et pro securitate
qua supra et quod finito tempore sui officij idem castellanus
teneatur eius successori modo simili elligendo dictum castrum
libere consignare traddere et ponere in sua forcia et virtute omni
fraude dolo et malignitate cessantibus ad mandatum prefacti
Domini Duds et eius Consilij pro ut superius est expressum sub
pena dicte securitatis et eris et persone ipsius castellani contra-
facientes [sic]. Et si forte per Comune Janue seu per aliquam
aliam personam nomine dicti Comunis aliter quam dictum sit
requireretur a Castellano dicti castri qui nunc est vel pro tempore
fuerit sine voluntate dictorum emptorum seu eorum successorum
Qui ipsum castrum restitueret ipsi Comuni seu alij persone corpori
collegio vel uniuersitati teneatur ipse castellanus vinculo sacra-
menti ipsum [fol. XXXVIII verso] castrum non restituere ipsi
Comuni sed ipsum tenere debeat nomine dictorum emptorum et
eorum successorum et pro dictis emptoribus nee propterea contra
dictum castellanum seu eius bona vel fideiussores ipsius seu bona
ipsius possint [sic] procedi pro [sic] Comune Janue seu aliquem
magistratum ComunisJanue in quauis mondi parte fuerit realiter
vel personaliter vel quouis modo nee propterea did possit rebellus
contrafaciens seu inobediens Comuni Janue, Qui castellanus suo
iuramento teneatur tractare omnes amicos Domini Duds et sui
Consilij et status presentis populi pro amids et inimicos pro
inimicis et de non receptando aliquem inimicum rebellem seu
cursarium vel forestatum Comunis Janue vel alicuius officiales
ipsius Comunis sed pocius quemlibet inimicum rebellem seu
cursarium vel forestatum huiusmodi qui ad manus suas vel in
forticiam suam deuenerit vel habere poterit consignabit in forciam
et virtutem dicti Domini Potestatis Chij.
7 Item quia in presenti contractu reseruata sunt dicto Comuni
in perpetuum merum et mixtum imperium et omnimodo iurisdicio
sub certis modis et formis pro declaracione predictorum, actum et
conuentum solempniter extitit inter partes predictas quod Domi-
nus Dux et suum Consilium annuatim de mense februarij debeat
dare inscriptis viginti homines popularesjanuenses dictis emptori-
bus qui nunc sunt et eorum successoribus uni vel pluribus qui
pro tempore fuerint vel illi persone que ad hoc per eos deputabitur
qui de ipsis viginti elligant quattuor quos digniores crediderint
ad officium Potestacie dicte lnsule Chij et ipsos quatuor repre-
sentent in scriptis Domino Duci et sui consilio, et tune Dominus
Dux et suum consilium teneantur elligere in potestatem dicti
loci quern voluerint ex ipsis quatuor, Et si forte predicti emptores
qui nunc sunt [fol. XXXIX] et eorum successores unus vel plures
qui pro tempore fuerint vel alius ad hoc deputatus pro eis require-
rent sibi dari alias viginti a Domino Duce et suo consilio non
contenti de primis tune et eo casu dictus Dominus Dux et suum
consilium dare debeant inscriptis alios viginti ex quibus viginti
tam primo quam secundo dactis dicti emptores qui nunc sunt
vel eorum successores ut supra teneantur et debeant elligere
quatuor ut supra et dictos quatuor Domino Duci et eius Consilio
representare et tune ex ipsis prefactus Dominus Dux et eius Con-
silium teneantur elligere unum quern voluerint in potestatem dicti
loci, Qui Potestas iuret et promitant [sic] dictam lnsulam Chij
et homines habitatores ipsius regere et gubernare in iure et in
iusticia secundum formam capitulorum et regularum ciuitatis
Janue salua semper presenti conuencione et composicione et ubi
3 predicta defficiant secundum iura Romana Castellanus uero
Folie Noue iddemque Potestas dicti loci nee non Potestas et
Castellanus Folie Veteris elligantur hoc modo, videlicet quod
dicti emptores qui nunc sunt vel eorum successores vel alius
pro eis ut supra dare debeant in scriptis Domino Duci et
suo consilio sex homines populares Januenses, Quorum sex
Dominus Dux et eius consilium elligere debeant unum quern
voluerint potestatem i et castellanum dicte Folie Noue et sic
fiat de potestate et castellano Folie Veteris elligendo et si
forte Dominus Dux et eius consilium vellent sibi dari alios sex
teneantur eos sibi dari in scriptis ut supra ex quibus primo et
secundo datis dictus Dominus Dux et eius Consilium elligant in
castellanum quern voluerint aliorum vero rectorum locorum om-
nium dicte lnsule Syi fiat ellectio per potestatem dicte Insule Syi
una cum consilarijs sibi deputandis de quibus infra dicetur, Qui
omnes supradicti sic ellecti iurent et promittent notario publico
stipulanti et recipienti nomine Comunis Janue et dictorum
emptorum et habentium causam ab eis dicta loca regere et guber-
nare nomine [fol. XXXIX verso] dictorum emptorum et habentium
causam ab eis ad honorem et bonum statum Domini Ducis sui
Consilij et Comunis J anue et reddere ius et iusticiam in cuiuslibet
causis tantum a quorum sententijs seu grauaminibus per ipsos vel
aliquem ipsorum illatis et pro latis possit appellari et recursum
haberi ad Dominum Potestatem Chij predictum Qui Potestas
predicta inique uel non iuste illata seu prolacta [sic] possit
reformare confirmare tollere et emendere secundum quod ei
iustum videbitur secundum formam regularum et capitulorum
ciuitatis Janue.
9 Item quod predicti Potestates et castellani Chij Folie Veteris
et Noue de male et non recte gestis per eos vel aliquem ipsorum
contra aliquem vel aliquos non habitantes in dictis locis possint
et debeant sindicari per sindicatores Comunis J anue et per sindica-
tores Chij et non per alios magistratus de gestis uero male uel non
recte contra Grecos uel alios homines habitantes in dictis locis,
Potestas Chij sindicetur et sindicari possit per quatuor bonos viros
ex habitantibus dicte ciuitatis Chij, et eodem modo sindicetur
Potestates et castellani Folie Veteris et Noue in illis locis alij
uero officiales et rectores dictorum locorum sindicentur per sindi-
catores bonos homines elligendos per dictum Potestatem Chij et
suum Consilium.
Item quod Potestas Chij et Folie Veteris Noue regere de-
beant dicta loca et homines habitantes et conuersantes in dictis
locis ciuiliter et criminaliter cum plena iurisdicione et mero et
mixto imperio et gladij potestate sibi concedendis per Dominum
Ducem et suum consilium nomine Comunis J anue secundum
formam capitulorum et regularum et bonarum consuetudinum
ciuitatis et Comunis Janue et secundum formam presentis con-
uencionis et hijs deficientibus secundum iura Romana.
[fol. xxxx] Item quod dictus Potestas Chij teneatur habere
sex consiliarios illos videlicet qui ellecti fuerint per dictos emptores
qui nunc sunt et eorum successores et habituros causam ab eis et
quolibet eorum de quorum et etiam masarij dictorum emptorum
consilio dictus Potestas teneatur et debeat dictam Insulam regere,
8 AOC II
Ita quod dictus Potestas non possit ibidem aliquid gerere facere
vel mandare nisi con [sic] consilio et de consilio et consensu
ipsorum consiliorum et masarij vel maioris partis eorum saluis
in questionibus seu causis ciuilibus vel criminalibus coram eo
vertentibus super qui bus teneatur et debeatius et iusticiam reddere
et facere cum ipsorum consilio et sine ipsorum consilio pro ut
superius dictum est.
12 Et eodem modo teneatur et debeat sex consiliarios Potestas
Folie Nove habere.
13 Quorum omnium officialium et rectorum salaria inferius de-
clarata soluantur per massarios dictorum emptorum seu alios
eorum nomine de peccunia condemnacionum que fient per dictos
potestates officiales seu rectores, et si condennaciones non suffi-
cerent soluantur de introytibus et redditibus dictorum locorum
infrascriptis
Ordo nouus salariorum familiarum
et expensarum dictorum officialium
talis est.
14 Quia videlicet Potestas ciuitatis et Insule Chij habere debeat

pro suo salario et prouissione et pascimentis suis et sue familie
seu pro expensis cibi et potus ipsorum et quorum infrascript-
orum perperos mille ducentos quinquaginta ex qua peccunia
teneatur facere ut infra [fol. xxxx verso] nee ultra dictam sumam
possit petere vel habere nee recipere ab aliqua persona quouis
modo vel ingenio nisi forsitan proculentum et exculentum quod
infra triduum consumi possit et qui perperi sint de peccunia
currente in lnsula predicta qui sunt de karatis xx uel circa qui
Potestas teneatur de suo salario facere sibi et suo vicario annuatim
duo paria vestium nouarum pro quolibet eiusdem panni et coloris
pulclarum [sic] et decentium cui vicario teneatur dare pro dictis
vestibus foraturas sufficientes et dicentes [sic] desindone siue de
penna familia au tern quam Potestas de peccunia predicta in domo
sue habitacionis secum tenere et pascere debeat est hec;
15 Vicarius unus discretus sufficiens et honorabilis, miles unus
discretus et vallens, scriba bonus et sufficiens qui sit de numero
notariorum matriculeJanue elligendus modo castellani Chij pre-
dicto, domicelli quatuor sufficientes et boni, torcimanus siue inter-
pretator lingue Romee unus cocus ragacij siue scutifferi tres
trumbatores duo nacaratus unus et ultra ex dicto suo salario
teneatur emere tenere et pascere continue toto tempore officij sui
equos sex pulchros idoneos et sufficientes familia vero predicta
habere debeat pro suo salario ut infra et non aliud nee ultra ex
quibus suis salarijs dicti sui familiares teneantur facere infrascripta
quad sit et esse debeat de moneta perperorum currentium in
16 Chio qui sunt karatij xx. vel circa ut supra, Vicarius prefactus
perperi cxx. milles perperi LXXX torcimanus perperi xxxv. ex
quibus teneatur sibi facere unum par vestium annuatim val-
loris perperorum x. domicelli quatuor perperi cxx. qui ex
predictis teneantur sibi facere annuatim duo paria vestium
nouarum et semper se vestiant de eodem panno et eodem collore
cocus perperi XVIIJ de quibus teneatur se vestire de una rauba
noua ragacij tres perperi xxim de quibus teneantur sibi facere
pro quolibet unum par vestium trombatores et nacaratus per-
peri LX. de quibus teneantur sibi pro quolibet facere et tenere
[fol. XXXXI] unum par vestium valloris perperorum VI. usque
in VIIJ pro quolibet quorum omnium summa est perperorum
CCCCLVIJ.
17 Castellanus Castri ciuitatis Chij semper habere debeat et
tenere secum domicellos duos idoneos et fideles quos vestiat
annuatim de eadem rauba et vestitos de eadem rauba teneat et
ultra semper habere debeat unum cochum qui castellanus tam
pro suo salario quam pascimentis suis et dicte sue famillie et
omnium predictorum habere debeat annuatim de moneta Chij
predicta perperos cccc.
18 Potestas Folie Noue in toto suo officio tenere debeat et habere
et pascere domicelles quattuor decentes et idoneos et cocum
unum quos domicelos vestire debeat bis in anno et vestitos tenere
de eodem rauba et panno eiusdem colloris et habeat et habere
debeat tam pro suo salario et sue familie predicte et eorum
pascimentis de moneta Folie Noue perperos DC. de karatijs XVIII
pro quolibet in anno perperos DC.
19 Castellanus Folie Noue habere debeat pascere et habere con-
tinua domicellos duos et unum chocum quibus domicellos
faciant unam raubam in anno eisdem colloris et panni eiusdem
in anno et habeat et habere debeat annuatim de moneta Folie
Noue qui sunt ad karatis [sic] XVIIJ perperos D. pro suo salario
et pascimentis et vestibus supradictis.
20 Castellanus Folie Veteris habere debeat pascere et tenere
semper duos domicellos et unum cocum quibus domicelis faciat
8-2
unam raubam in anno et eiusdem colloris et panni et habere
debeat in anno pro suo salario et omnium predictorum pasci-
mentis et ceteris perperi [sic] D. de karatis XVIIJ et alijs officialibus
rectoribus pro ut in eorum ellecione continetur.
21 Qui potestas et Castellani Chij, et Folie Veteris et Noue possint
et debeant [fol. XXXXI verso] quilibet habere seruientes xxv.
pro quolibet quos voluerint ex illis qui fuerint in dictis locis de
quibus fuerint contenti qui teneantur iurare ipsis rectoribus ad
voluntatem ipsorum.
22 Item quod omnis fructus redditus prouentus et obuenciones
dicti meri et mixti imperij et omnimode iurisdicionis dictorum
locorum sint et applicentur dictis emptoribus et eorum et cuius-
libet eorum successoribus ita quod condenaciones multe banna
dictorum potestantum [sic] et aliorum quorumcumque officialium
dictorum locorum et cuiuslibet eorum colligantur et exigantur
per dictos emptores seu massarios vel alias eorum nomine et in
eorum et ipsorum utilitatem excepto semper censu predicto.
23 Item quod massarij dicte Insule teneantur reddere vel mit-
tere rationem predictorum annuatim Januam magistris ration-
alibus Comunis Janue et securitatem prestare pro quolibet
ipsorum de suo officio bene et legaliter exercendo et de predictis
omnibus et singulis attendendis et obseruandis de libris mille
Januinorum.
24 Item quod non obstantibus predictis, homines dictorum loco-
rum teneantur et cogi possint per rectores dictorum locorum
facere exercitum et cavalcatam tam in terra quam in mari in
partibus orientalibus tantum ad dispositionem Domini Ducis et
sui consilij et sic donec ciuitas Janue regatur ad populum et non
aliter non tamen contra dictos emptores ad saluamentum locorum
predictorum seu dicte lnsule vel habentes causam ab eis.
25 Item quod si homines dicte lnsule et ciuitatis Chij voluerint
imponere inter se aliquod contimum vel expendium pro dando
vel mutuando Comunijanue [fol. xxxxrr] eis liceat nee propter
hoc dicti emptores possint aliquod grauamen eis inferre vel eos
in predictis impedire dirrecte vel per obliquum.
26 Item quod aliquis siue de populo siue nobilis, ciuitatis Janue
districtus vel alium de quo viderentur esse suspectus dicta
Domino Potestati et suo consilio siue dictis emptoribus seu mas-
sarijs seu factori ipsorum vel alij qui ibidem pro eis fuerit non
possit habitare seu residentiam facere in dictis locis seu aliquo
ipsorum nee bona sua recuperare et intelligantur suspecti ut supra
illi qui fuerunt habiti et reputati pro suspectis per potestatem
rectores et consiliarios dictorum locorum seu cuiuslibet eorum vel
per dictos emptores vel masarios seu locumtenentes ipsorum, nee
possint [sic] in dictis locis vel aliquo ipsorum morari vel receptari
aliquis ex bannitis et forestatis Comunis Janue.
27 Item si casu accideret quod absit quod ciuitas Janue non esset
sub statu populi tune et eo casu Potestas et rectores dictorum
locorum ipsa loca et terras regant ad meram voluntatem et purum
mandatum dictorum emptorum et eorum nomine et successorum
suorum semper tamen ad honorem et substentacionem status
populi quo casu securitates et promissiones quas Comunis [sic]
Janue fecisent et prestitissent sint casse et nullius valloris in
quantum sic esse possint seu aliqualiter extendantur in fauorem
Comunis J anue vallide in fauorem dictorum emptorum et dic-
torum officialium tune et eo casu ibidem existentium ita quod
nullium ius Commune Janue habeat in alium statum quam
populi remanendo sane intellecto quod dominium [sic] reddeunte
statu populi reintegretur Comune Janue in iuribus suis et in
statu quo erat ante amissionem presentis status populi et intelli-
gatur popularis et de populo quantum ad omnia [fol. XXXXII verso]
in presenti instrumento contenta illi qui modo sunt de populo
et de gremio populi et non aliqui alij qui in futurum se facerent
de populo.
28 Item quod moneta que cudetur et stampietur in lnsula Chij
stampiatur et formetur cum litteris et figuris monete J anue
vel cum figura Domini Ducis Janue cuius fabricationis monete
et ceche ipsius utilitas et fructus sint et conuertantur in utilitatem
et proficuum dictorum emptorum et successorum.
29 I tern quod Potestas Peire vel aliquis alius rector officialis vel
magistratus in partibus orientis constituti pro Comuni Janue
nullam habeat vel habere possit vel pretendere iurisdicionem
cohercionem potestatem seu quod vis aliud ius in dictis vel pre-
dictis locis seu terris vel hominibus ipsorum locorum et cuiuslibet
eorum sed separata sit iurisdicio dictorum locorum ab alijs quibus-
cumque in quauis mundis parte orientali existentibus.
30 Item quod omnes patroni gallearum euncium in Romaniam
vel de Romania in Siriam vel de Siria in Romaniam ire teneantur
in portum Chij cum dictis galeis et ibi stare per unam diem
naturalem.
31 Non tamen propterea patroni ipsarum gallearum seu merca-
tores ipsarum soluere teneantur aliquid ymo Januenses omnes
sint franchi in Insula Chij de rebus portatis et extrahendis saluo
de rebus natis in Insula Chij et in Folijs Noua et Veteri in quibus
tractentur sicut tempore Grechorum tractabantur.
32 Insuper actum extitit et conuentum solempniter inter dictas
partes dictis nominibus quod dicti emptores non possint imponere
vel imponi facere [fol. xxxxm] aliquas nouas collectas dados
impossiciones seu cabellas seu aliqua alia honera nisi illa que
erant imposita et que colligebantur et exigebantur et exigi poterant
usque ad annum de MCCCLXIJ die VIIJ marcij de quibus et pro ut
facta fuit eis concessio per Dominum tune Ducem et consilium
ut continetur in quodam instrumento scripto manu Conradi
Manzurri notarij dicto millesimo et die non obstantibus predictis
vel aliquo ipsorum.
33 Item quod patroni vasorum nauigabilium possint scaporare
marinarios et acordatos quoscumque in ciuitate Chij seu in portu
Chij quemadmodum scaporarentur in Roddo vel in Peira non
obstantibus aliquibus statutis vel decretis Comunis Janue seu
officio Gazarie.
34 Item quod loca facta et fienda per dictos emptores de dicta
Mahona Chij et in dicta Mahona priuiligentur et fortificentur
et priuilegiata et fortificata esse intelligantur in omnibus et per
omnia et in tantum in quantum sunt loca comperarum Comunis
Janue.
35 Item quod officiales dictorum emptorum qui nunc sunt et
qui pro tempore fuerint super laborerijs et recollectionibus
mastici et alijs obuencionibus dictorum locorum et in ipsa insula
Chij possint libere et sine metu alicuius pene et absque contra-
dicione potestatis Chij et aliorum quorumcumque officialium
dicti Comunis facere masticum et alios fructus et redditus laborari
colligi seruari et consignari officialibus ipsorum emptorum ad
eorum meram puram et liberam voluntatem ac possint dictos
laboratores et operarios compelere ad dicta laboreria exercenda
et adimplenda contradicione ipsorum potestatum et rectorum non
obstante ymo dicti potestates et rectores dictorum locorum et
quilibet eorum presentes et futuri tam per se quam per familias
eorum teneantur dare auxilium an consilium et fauorem quibus-
libet massarijs et officialibus [fol. XXXXIII verso] ipsorum emp-
torum qui in dictis locis seu aliquo ipsorum fuerunt deputati et
constituti et per eos dictis emptoribus in percipiendis collegendis
et exigendis introytibus comerchijs acrosticis condempnacionibus
angarijs et perangarijs et quibuscumque alijs rebus obuentionibus
venditis et in principio presentis instrumenti designatis et in
omnibus et per omnia ad simplicem requisicionem ipsorum mas-
sariorum et cuiuslibet eorum seu alterius eorum nomine et vice
dictorum emptorum et hoc semper et quandocumque per bono-
rum caupcionem seu multarum imposicionem personarum deten-
cionem et cum omnibus iuris remedijs opportunis.
36 Item est actum inter dictas partes dictis nominibus quod
Insula Chij possit per dictos emptores appaltari ad tempus
annorum XVIIJ predictorum tresdecim appaltatoribus et non minus
qui sint populares qui placeant Magnifico D. Domino Dominico
de Campofregoso proprio Duci predicto tantum ita quod alijs
non possit locari dicta Insula quam tot et talibus de quot et
qualibet dictum est ut supra quorum quilibet habeat partem XIIJa
in ipso appaltu siue partem supra declaratam.
37 I tern quod null us ipsorum emptorum seu aliquis habens
causam ab eis seu aliquo ipsorum vendere possit suam partem
uel aliquam partem ipsius alicui ex consocijs possit tamen quilibet
ipsorum emptorum vendere partem suam per se cuilibet alij
populari subrogando scilicet unum alium qui placeat dicto Domino
Dominico Duci tantum ita quod dicta empcio dicte lnsule semper
remaneat in XIIJ personis ad minus popularibus semper ut
supra et etiam dominium dicte Insule in XIIJ personis semper
popularibus ut supra ad minus quod beneplacitum ipsius Domini
Ducis duret in vita ipsius Domini Dominici ita tamen quod post
ipsius vitam usque ad finem dictorum annorum viginti semper
sint et remaneant XIIJ emptores seu domini ad minus populares
et quod ipsi emptores et participes dicte Insule possint vendere
[fol. xxxxirn] loca sua singulariter quibuscumque popularibus
quibus placuerit et pro ut placuerit eijsdem qui placeant Domino
Duci ut supra.
38 lnsuper predicti venditores nomine et vice Comunis Janue
solempniter promiserunt dictis emptoribus et mihi notario stipu-
lanti et recipienti ut .supra quod ad cautellam omnium predic-
torum fieri facient de predictis et infrascriptis omnibus et singulis
et toto presenti instrumento capitulum statutum seu regulam
confirmatorium seu confirmatoriam et indutorium seu indutoriam
omnium et singulorum supra et infrascriptorum et tocius presentis
instrumenti ac etiam abrogatorium derrogatorium seu abroga-
toriam seu derrogatoriam omnibus alijs statutis et regulis quatenus
obviarent presenti instrumento seu contentis in eo et ipsum
statutum et regulam non reuocabunt ymmo in perpetuum firmum
et firmam rattum et rattam tenebunt et ex nunc mandant et
ordinant postea de predictis proponendam primis regulatoribus
et capitulatoribus faciendis et factis pro Comune seu elligendis
per Comune Janue seu habentes potestatem super hoc dicto
Comuni.
39 In casu auctem quo regula non fiat ut supra quod pro inde
sit ac si nichil de predictis contractibus factum foret ita quod
dicti emptores in eo casu sint ac si dicta lnsula et loca acquisita
et redempta non forent per dictum Comune usque ad diem XX.VJ
februarij anni de MCCC.LXXIIIJ proxime venturi et dicta quantitas
florenorum xillj soluptorum nomine census ut supra restituatur
indilate et sine mora dictis emptoribus saluo semper quod si
usque ad dictos viginti annos per aliquos regulatores uel per alios
officiales habentes ad hoc sufficientem et legiptimam potestatem
fiat regula supradicta vel firmetur legiptime et solempniter presens
vendicio seu contractus eo modo quo supradicti contractus intelli-
gantur esse facti ex nunc pro ut ex tune et dicta quantitas flore-
norum xllij restituatur dicto Comuni et fiat solupcio ipsi
[fol. xxxxrn1 verso] Comuni dicti census promissi usque ad com-
plementum dictorum annorum viginti pro ut ex forma dicti
contractus fieri debebat et pro inde sit ac si dicti primi regulatores
regulassent ut supra.
40 Item est actum inter dictas partes quod omnia et singula alia
pacta compositiones et contractus facta et facti vigore quorum-
cumque aliorum instrumentorum quantumcumque et quomodo-
cumque alias factorum initorum inter Comune Janue ex una
parte et tune conductores dicte lnsule et aliorum locorum ex
altera parte ac etiam inter se ipsos emptores vel alijs [sic] pro eis
ex altera vigore presentis instrumenti sint et esse intelligantur
casa irricta et nullius valloris presenti contractu in suo robore
perpetuo remansuro.
Que omnia et singula supradicta dicte partes dictis nominibus
communiter singulariter et diuisum et eo modo quo supra sibi
ad inuicem et vicisim inter se solempniter promisserunt actendere
complere et obseruare et contra in aliquo non facere non venire
per se vel alios dirrecte vel per indirrectum de iure vel de facto
aliqua ratione causa vel ingenio que dici seu excogitari possit
etiam side iure posset contrafieri vel veniri sub pena florenorum
centum milium auri boni et iusti ponderis in quam penam
incidat pars non obseruans et applicanda parti obseruanti et
que pena tociens comictatur et per partem obseruantem exigi
possit cum effectu quociens in promissis seu aliquo promis-
sorum fuerint contrafactum ractis et firmis semper manentibus
omnibus et singulis supradictis et sub integra refectione et
restitucione damnorum interesse et expensarum que inde fierent
in iudicio et extra de quibus credi debeat simplici verbo
partis obseruantis sine iuramento testibus et qua uis alia pro-
batione.
[fol. xxxxv] Pro quibus omnibus et singulis firmiter actenden-
dis ut supra prefactu Dominus Dux et consilium una cum dictis
officijs et officialibus nomine et vice dicti Comunis et pro ipso
Comuni omnia bona dicti Comunis que per capitula non prohi-
bentur obligari et dicti emptores et quilibet eorum omnia bona
eorum et cuiuslibet eorum sibi ad inuicem et vicisim pignori
obligauerunt tam presentia quam futura. lnsuper Johannes de
Catiliono cintracus et preco Comunis Janue ibidem presens ex
mandato dictorum Domini Ducis et Consilij iurauit ad Sancta Dei
Euangelia corporaliter tactis scripturis in animam omnium
Januensium et tocius Comunis Janue ac etiam dicti emptores et
quilibet eorum in animam suam similiter iurauerunt predicta
omnia et singula actendere complere et obseruare et non con-
trafacere vel venire de iure vel de facto aliqua racione occasione
vel causa que dici vel excogitari possit sub dictis penis et obli-
gacionibus.
Iurauerunt etiam predicti omnes et singuli emptores nominibus
quibus supra ad Sancta Dei Evangelia corporaliter tactis scripturis
predicta omnia et singula perpetuo firma rata et grata habere
tenere attendere et complere obseruare et nunquam contrafacere
vel venire tam ratione eta tis minoris quam alia quacumque ratione
occasione vel causa que dici vel excogitari possit de iure vel de
facto.
Et ad maioris roboris firmitatem egregius et potens vir Dominus
Petrus de Gutuerijs de Castello ciuis astensis miles Potestas ciui-
tatis J anue et districtus predictis omnibus et singulis presens plene
causa cognita suam et Comunis Janue auctoritatem interposuit
et decretum.
francisco I ustiniano olim de fur-
neto actorio nomine domini
franceschine tutricis Andree et
tome fratrum suorum filiorum
quondam Raffaelis Iivlljxxxv, s.m, d.-;
summa IicLljccL.
(2) ORDER TO MAKE THE STATED PAYMENTS TO THE

SHAREHOLDERS FOR THE REDEMPTION OF CHIOS
[fol. XXXXVI verso] M"ccc 0 LXXIIJ° die XXI novembris.

De mandato magnifici domini ducis et cetera et sui consilii
et ex ordinacione officii de moneta vos Bartholomee de Burgaro
et lohannis Imperiali massarii generales comunis Ianue detis et
soluatis infrascriptis personis qui uendiderunt ciuitatem Insulam
chii et pertinencia omnia ad dictam lnsulam et loca Maone chii
comuni Ianue siue ipsis domino duci et consilio et officio de
moneta nomine comunis lanue iuxta formam publici lnstrumenti
inde scripti manu mei notarii infrascripti anno mense et die
presentibus de peccunia mutuo accepta per ipsum comune a certis
qui mutuantur ipsi comuni et que penes eos est libras ctijccL
et sunt quas dicti infrascripti uenditores habere et recipere debent
ab ipso comuni pro precio et nomine precii dictarum ciuitatis
et insule Syi et pertinentium suarum et locorum uenditorum
comuni confessati per ipsos uenditores iuxta formam infra-
scripta[m] quantitates infrascriptas.
Nomina quorum uenditorum et quantitates ad quemlibet spec-
tantes sunt hec:
Petrus Rechanelus Ii XrrLIJ, S. XVII, d. VIII
Lazarinus de rocha XrrLIJ, S.XVII, d. VIII
Antonius de rocha siue alio pro eo XrrLIJ, S.XVII, d. VIII
Petrus de persio XxxxxIIJ, S.I, d. V
Leonardus de rosio actori et ac-
torio nomine domini Martini de
campofregoso tutoris et tutorio
nomine venerii de campofregoso
filii emancipati dicti domini
---"-
Ducis XIIIILXI, S. XIII
Paulo Justiniano olim de Bancha XrrLII, S.XVII, d. VIII
toma Justiniano olim longo siue
nicolao Justiniano olim longo eius
nepote et nomine et vice ipsius
tome XULII, s. XVII, d. VIII
Leonardo lustiniano olim de gari-
baldo suo proprio nomine et
nomine et vice [fol. xxxxvrr] fran-
cisci et Raffaelis fratrum suorum XULII, S. XVII, d. VIII
francisco Justiniano olim arangio XnLII, s. XVII, d. vm
francisco Iustiniano olim de campis
nomineetvice lohannis I ustiniano
olim de campis patrui sui XnLII, S. XVII, d. VIII
francisco I ustiniano olim de furneto
suo normne XnLII, S. XVII, d. VIII
Nicolao Justiniano olim longoquon-
dam lacobi nomine et vice antonii
fratris sui IDDCCCXXXXVIIIJ, s. VIII, d. v
Augustino Adurno pro se et nomine
galeoti et lohannis Adurni illlxvn, s. XI, d. vu
Nicolao adurno quondam Baldasalis
pro se et nomine moruelis andree
et Laurentii fratrem suorum moccLXvn, s. m, d. vn
francisco Justiniano olim de furneto
actorio et nomine D. franceschine
tutricis Andree tome fratrum
suorum filiorum quondam Raf-
faelis vllixxxv, s.m
summa licLljccL
(3) ORDER TO RECEIVE THE STATED SUMS FROM THE

SHAREHOLDERS OF THE NEW MAHONA
yhus MCCCLXXIII die xxr novembris.

De mandato Magnifici domini Ducis et cetera et sui consilii
et ex ordinacione officii de moneta vos Bartholomee de Burgaro
et Iohannis Imperiali massarii generales comunis lanue recipiatis
nomine comunis lanue et pro ipso comuni ab infrascriptis personis
que emerunt a dicto comuni lanue lnsulam chii cum locis
adiacentibus et loca maone chii quantitates peccunie infrascriptas
a personis et pro partibus infrascriptis et que quantitates ascendunt
in summa licLlfccL et sunt quas comune lanue siue ipse Dominus
Dux et consilium et officium de moneta confessi fuerunt habuisse
et recepisse a dictis personis et emptoribus pro precio vendicionis
dicte [fol. xxxxvn verso] Insule et locorum pro ut constat publico
lnstrumento scripto manu mei notarii infrascripti hoc anno die
XXI nouembris dicte vero persone et quantitatis sunt ut infra
videlicet.
A petro Recanello XITLIJ, s.xVII, d. VIII
Lazarino de rocha XITLIJ, S.XVII, d. VIll
Antonio de rocha siue alio pro eo XITLII, s. XVII, d. VIII
Petro de persio XxxxxnJ, s.1, d.v
Leonardo de rosio actori et actorio
nomine domini martini de campo-
fregoso tutoris et tutorio nomine
venerii de campofregoso filii eman-
cipati dicti D. Ducis ximLXI, S. XIII
Paulo Iustiniano olim de Bancha XITLIJ, s. XVII, d. VIII
toma lustiniano olim longo siue
nicolao Iustiniano olim longo eius
nepoti et nomine et uice ipsius
tome XITLII, s. XVII, d. VIII
francisco lustiniano olim arangio XITLII, s. XVII, d. VIII
Leonardo lustiniano olim de gari-
baldo suo proprio nomine et
nomine et uice francisci et raffaele
fratrum suorum XITLII, s. xvn, d. VIII
francisco Iustiniano olim de campis
nomine et vice lohannis Iustiniani
olim de campis patrui sui XITLII, S.XVII, d. VIll
francisco Iustiniano olim de furneto
suo nomine XITLII, s. XVII, d. VIII
Nicolao Iustiniano olim longo quon-
dam Jacobi suo [fol. xxxxvm]
nomine et nomine et vice antonii
fratris sui llIDCCCXXXXVIIII, S. VIII, d. V
Augustino Adurno pro se et nomine
galeoti et lohannis Adurni Illixvn, S. XI, d. VII
Nicolao adurno quondam Baldasalis
pro se et nomine Moruelis Lau-
rentii et Andree fratrum suorum llIDCCLXVII, S. III, d. V1I
francisco Justiniano olim de furneto
actorio nomine D. franceschine
tutricis Andree et tome fratrum
--"--
suorumfiliorum quondamRaffaelis _.,___ vmxxxv, s.m
summa CLIJCCL
Extracta sunt supradicta tria precepta de foliacio Instrumen-
torum Aldebrandi de Coruaria notarii et cancellarii per me
Iohannem stellam notarium et cancellarium
.
cancellarzus.
I anue
FOURTH CONVENTION between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHON A OF CHIOS. Genoa, 28thJune
1385.l
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. xxxxvm-
LIIII.]
[fol. xxxxvm] In nomine domini amen. illustris et magnifici

dominus dominus Antoniotus Adurnus dei gratia ianuensium dux
et populi deffensor in presentia consilio uoluntate et concensu
sui consilii quindecim sapientum antianorum ciuitatis ianue et
dictum consilium et consiliarii ipsius consilii in presentia auctori-
tate et decreto prefati magnifici domini ducis in quo consilio
interfuit legiptimus et sufficiens numerus ipsorum antianorum et
illorum qui interfuerunt nomina sunt hec. iohannes massonus
prior, quilicus bondinarius. [fol. xxxxvrn verso] leonardus tar-
tarus. dexerinus fatinanti. antonius noytolanus. ricardinus marinus
de portuuenere. Gulliermus marruffus. fredericus de prementorio.
nicolaus guasconus lanerius. obertus stagnus de saulo et iohannes
di rappalo quondam manuelis. Ac etiam in presentia consensu
et deliberatione offi.cii de moneta comunis in pleno et integro
numero congregati. et quorum officialium de moneta nomina
sunt hec. opecinus de cazana tabernarius prior. nicolaus marruffus.
karolus marucellus. bartholomeus salicetus. Bartholomeus de
grimaldis. morruel cigala. dominicus de auria et iohannes de
Tom. n, cols. 1016-25. Two other copies are in Codices Giustiniani, A, fols. 3g-
43 verso and B, fols. cxxm-cxxx verso.
podio de recho corrigiarius. Absoluentes se prius dicti officiales
de moneta ad ballotollas albas et nigras que inuente fuerunt
omnes albe numero octo. et sic obtentum fuit et in omnibus
obseruata forma provisionis et ordinis dicti offi.cii de moneta et
qualibet alia que super huiusmodi fuit necessaria obseruari nomine
et uice comunis ianue et pro ipso comuni habentes nocticiam et
plenam scienciam de conuencionibus et pactis olim initis et
firmatis inter comune ianue ex una parte participes et appalta-
tores mahone ueteris et noue insule chii foliarum noue et ueteris
et aliorum locorum eidem insule adiacentium de quibus constat
duobus publicis instrumentis scriptis uno manu petri de reza
notarii Mcccxxxxvn die XXVI februarii. et alio manu conradi
manzurri notarii MCCCLXII die VIII marcii. nee non de quibusdam
aliis pactis composicione et concordia initis inter dictum comune
ianue ex una parte et nominatos in infrascripto instrumento
uendicionis ex altera uigore cuiusdam publici instrumenti scripti
manu Aldebrandi [fol. xxxxvnn] coruaria notarii MCCCLXXIII
die XXI nouembris. ac etiam habentes noticiam de uendicione
facta de dictis insula chii et folia noua et ueteri et aliis locis eidem
insule adiacentibus iuxta formam alterius publici instrumenti
scripti manu dicti aldebrandi de coruaria notarii MCCCLXXIII die
XXI nouembris. in qua uendicione est articulus infrascripti tenoris.
acto et solempniter conuento inter partes predictas tam in prin-
cipio media quam in fine presentis contractus quod quociens-
cumque et quandocumque infra duos annos incipiendos anno
domini MCCCLXXXXI die XXI nouembris et finiendos anno dominici
MCCCLXXXXIII die XXI nou. ipsa die comprehensa et non ante
dictos duos annos nee post dictum comune seu legiptima persona
pro eo et eius nomine libere realiter et effetualiter soluerit libras
centum quinquaginta duo milia ducentas quinquaginta ianui-
norum dictis emptoribus uel habentibus causam ab eis tune et eo
casu et non aliter dicti emptores et eorum successores seu habiturus
uel habituri causam ab eis uel quolibet eorum teneantur omnia et
singula eisdem uendita et traddita ut supra uendere et traddere
dicta comuni seu legiptime persone pro ipso et eius nomine et
instrumentum solempne uendicionis facere. remanentibus semper
dictis emptoribus et eorum successoribus et habentibus causam
ab eis omni mastico ubicumque esset et omnibus aliis obuen-
cionibus redditibus et comoditatibus quos et quas dicti emptores
et quilibet eorum seu earum et cuiuslibet eorum successores uel
aliqua persona cuiuslibet eorum nomine tunc 1qualicumque
racione uel causa et sub dicta condicione forma et modo intelli-
gatur esse dominium in dictos emptores et non aliter. et atten-
dentes prefati magnificus dominus dux consilium et officium quod
dictum comune ianue est in tantum opressum et grauatum
oneribus maxime diuersarum [fol. xxxxvm1 verso] comperarum
et assignacionum spectantium et pertinencium ad uarias et
diuersas personas singulares quibus asignati sunt omnes introytus
et redditus cabellarum et quorumcumque introytuum dicti
comunis. adeo quod si comune ianue indiget facere aliquam
expensam necesse est quod illam exigat et habeat et habere pro-
uideat de bursis ciuium quod est dictis ciuibus nimium onerosum
propter quod uidetur expediens pro utilitate dicti comunis et
exoneracione seu alleuiacione ciuium predictorum prouidere et
inuenire peccuniam pro aliquali extenuacione dictorum onerum
et desbitacione dictarum comperarum. et previo super hoc longo
tractatu inter prefactum magnificum dominum ducem suumque
consilium et dictum officium de moneta nee non uiso et habito
consilio quamplurium ellectorum ciuium ianue tam nobilium
quam popularium. et deliberato et obtento tam in dicta consilio
petitorum quam inter ipsos magnificum dominum ducem ancianos
et officiales dicti officii de moneta utilimum fore dicto comuni et toti
reipublice ianuensi et quodammodo necessarium quod omnibus modis et
uiis quibus commodius fieri possit inueniatur peccunia de qua possit procedi
ad extenuacionem onerum dicti comunis et aliqualem desbitacionem dictarum
comperarum et cum ocius sine gravamine civium iuveniri non possit pecunia
convertenda in causas predictas quam per novam appaltacionem insule chi}
et aliorum locorum adiacentium ipsi insule seu per prorogacionem dicti
termini in dicto articulo specificati. infra quern terminum licet dicta
comuni reddimere et recuperare dicta loca chii foliarum noue et
ueteris et aliorum locorum adiacentium et per cessionem iurium
competencium dicta comuni recuperandi dictam insulam et loca
predicta. et per illum ex modis predictis comuniter vel diuisim
de quo et prout utillius uidebitur prefatis magnifico domino duci
suo consilio et officio de moneta cum maiori commodo et utilitate
dicti comunis. decreuerunt et deliberauerunt quod ipse magnijicus dominus
1 An omission in the MS.; at this point the instrument of 21st November
1373, Art. 3, [fol. XXXVII verso, see p. 110] reads: ' ... tune [retrohaberent
percepissent vel colligissent vel usque tune deberentur] qualicumque racione
vel causa .... '
9 AOC II
dux [fol. L] et duo ex ancianis quorum nomina sunt hec. Dexerinus
fatinanti olim de ponte et Antonius noyteranus et duo alii de dicto officio
de moneta uidelicet Bartholomeus salicetus et karolus marocellus senciant
et inquirant cum quibus possint meliori condicione dicti comunis super
predictis conuenire et habere peccuniam conuertendam ut supra. et in pre-
missis habita per prefatum magnificum dominum ducem et dictos
quatuor magna prouida et dilligenti inquisitione. et non inuentis
aliquibus qui meliorem condicionem obtulerint quam infrascripti
qui obtulerunt dare dicto comuni libras uigintiquinque millia
ianuinorum terminis infrascriptis uidelicet libras octo millia
tercentas triginta tres soldos sex denarios octo ad mandatum prefati
magnifici domini ducis et consilii et totidem hinc ad menses sex
proxime uenturos et reliquas ad complementum dictarum librarum
viginti quinque millium hinc ad annum unum et ultra libras duo
millia quingentas ianuinorum quolibet anno tocius temporis quo
tenuerint loca predicta.
Et uolentes procedere ad execucionem predictorum et prouidere
euidenti utillitati et bono publico dicti comunis cum ex uersione
dicte peccunie in causas predictas in processu breui~ temporis
exgrauabitur et liberabitur dictum comune et [sic] magna quanti-
tate onerum predictorum. et sic in expensis ipsi comuni in
posterum occurendis leuius cum suis ciuibus poterit pertransire.
Ea propter prefatus magnificus dominus dux et dictum consilium
et officium de moneta congregata ut supra nomine et vice dicti
comunis ianue ex una parte, et infrascripti ciues pro karatis
infrascriptis ex karatis triginta octo in quibus dicta loca insule
chii et foliarum noue et ueteris et aliorum locorum adiacentium
posita sunt. qui infrascripti ciues sunt ex emptoribus nominatis
in dicto instrumento uendicionis et quorum nomina sunt hec.
Johannes iustinianus quondam Ansaldi pro karatis tribus. mar-
garita uxor quondam petri recaneli. iohannes imperialis quondam
gabrielis et olliuerius de sauignonis tutores et tutoriis nominibus
gabrielis petri et iohannis filiorum et heredum dicti quondam petri
recanelli ut de tutella et inuentario apparet duobus publicis
instrumentis scriptis manu oberti foliete notarii Mace ... pro
karatis sex. antonius iustinianus quondam iacobi pro karatis
tribus. Iacobus et uenerius de campofregoso fratres pro karatis
tribus et dimidio. Johannes imperialis quondam gabrielis oliuerius
de sauignonis et franciscus iustinianus quondam gabrielis nomine
[fol. L verso] et uice lazarini quondam lazarini olim de rocha pro
quo de rato habendo promiserunt et se facturos et curaturos ita
et sic quod dictus lazarinus habebit et tenebit rata grata et firma
attendet et obseruabit omnia et singula infrascripta sub ypotecha
et obligacione bonorum habitorum et habendorum pro karatibus
tribus. et etiam dicti lohannes imperialis. Olliuerius de sauignonis
et franciscus iustinianus quondam Gabrielis nomine et uice
Antonii iustiniani quondam Dominici olim de Rocha pro quo
etiam de rato habendo promisserunt et se facturos et curaturos.
ita et sic quod dictus antonius habebit perpetuo et tenebit rata
grata et firma attendet complebit et obseruabit omnia et singula
infrascripta sub ypoteca et obligatione bonorum suorum pre-
sentium et futurorum pro karatis duobus cum dimidio.
Nicolaus iustinianus quondam pauli suo proprio nomine et
nomine et nice iohannis iustiniani fratris sui pro quo ad cautellam
de rato habendo promixit et se facturum et curaturum ita et sic
quod dictus iohannes habebit perpetuo et tenebit rata firma et
grata attendet complebit et obseruabit omnia et singula infra-
scripta sub ypoteca et obligacione bonorum ipsius nicolai habi-
torum et habendorum pro karatis tribus.
Dominicus iustinianus filius francisci quondam dominici pro-
curator et procuratorio nomine dicti eius patris ut constat publico
instrumento scripto manu iacobi nicolai de monelia notarii
MCCCLXXXIII die rr nouembris ut dixit pro karatis tribus.
Andreas et thomas iustiniani quondam raffaelis suis propriis
nominibus et nomine et nice francisci iustiniani fratris ipsorum
pro quo de rato habendo promisserunt et se facturos et curaturos
ita et taliter quod dictus franciscus frater eorum habebit perpetuo
et tenebit rata grata et firma attendet complebit et obseruabit
omnia et singula infrascripta sub ypotecha et obligatione bonorum
ipsorum habitorum et habendorum pro karatis quinque.
Augustinus adurnus quondam domini gabrielis suo proprio
nomine et nomine et nice galeoti et iohannis fratrum ipsius pro
quibus et altero eorum de rato habendo promixit et se facturum
et curaturum ita et taliter quod dicti galeotus et iohannes et alter
eorum habebunt perpetuo et tenebunt. rata grata et firma atten-
dent complebunt et obseruabunt omnia et singula infrascripta.
sub ypotecha et obligatione bonorum ipsius presentium et futur-
orum pro karato uno.
Antonius iustinianus quondam iacobi nomine et uice danielis
iustiniani quondam simonis. pro quo de rato habendo promisit
9-2
et se facturum et curaturum ita et sic quod dictus daniel habebit
perpetuo et tenebit rata grata et firma attendet complebit et
obseruabit omnia [fol. LI] et singula infrascripta. sub ypotecha
et obligatione bonorum suorum habitorum et habendorum pro
karato uno.
Et andreas adurnus quondam baldasalis etatis ueniam conse-
cutus ut constare dixit publico instrumento scripto manu ... suo
proprio nomine et nomine et uice nicolai adurni fratris sui et
etiam nomine et uice filiorum et heredum quondam moruelis
adurni olim etiam fratris sui. pro quibus omnibus et quolibet
eorum de rato habendo promisit et se facturum et curaturum ita
et taliter quod dicti frater et filii quondam alterius fratris predicti
et quilibet eorum habebunt perpetuo et tenebunt rata grata et
firma attendent complebunt et obseruabunt omnia et singula
infrascripta. sub ypotecha et obligatione bonorum ipsius andree
habitorum et habendorum pro karato uno. Ex altera parte.
peruenerunt et peruenisse sibi ad inuicem et uicisim confessi
fuerunt ad infrascripta pacta compositiones et conuentiones
solempnibus stipulacionibus hinc inde interuenientibus uallata
et firmata. renunciantes dicte partes sibi ad inuicem et uicissim
et una alteri et altera alteri exceptioni dictorum pactorum com-
posicionis et conuencionis non facte et non interuentorum rei sic
ut supra et infra non geste uel aliter se habentis doli mali metus
in factum actioni et condicioni sine causa uel ex iniusta causa et
omni alii iure. uidelicet quia cum uigore dicti instrumenti uendi-
cionis facte de dictis locis insule chii foliarum noue et ueteris et
aliorum locorum adiacencium predictorum scripti manu dicti
aldebrandi de coruaria notarii MCCCLXXIII die XXI nouembris sit
actum pactum et conuentum inter dictum comune ex una parte
et emptores quibus facta fuit dicta uendicio ex altera quod quo-
cienscumque et quandocumque infra duos annos incipiendos in
anno domini MCCCLXXXXI. die XXI nouembris et finiendos anno
domini MCCCLXXXXIII. die XXI nouembris ipsa die comprehensa.
et non ante dictos duos annos nee postea dictum comune seu
legiptima persona pro eo et eius nomine libere realiter et cum
effectu soluerit dictis emptoribus et habentibus causam ab eis
libras centum quinquaginta duo milia ducentas quinquaginta
ianuinorum tune et eo casu dicti emptores et eorum successores
et habituri causam ab eis teneantur omnia et singula eis uendita
et traddita uendere et traddere dicto comuni seu legiptime persone
pro ipso. et prout et sicut in articulo superius inserto et in dicto
instrumento uendicionis contento plenius continetur. pepigerunt
et conuenerunt per dicte partes quod dictus terminus facultatis
reddimendi et recuperandi dicta loca per dictum comune ut supra
prorogetur et prorogatus intelligatur. hoc modo uidelicet quod si
dictum comune uel legiptima persona pro ipso et nomine ipsius
dederit et soluerit superius nominatis seu heredibus eorum uel
habituris causam ab ipsis infra duos [fol. LI verso] annos inci-
piendos in anno domini MCcccxv1 die XXI nouembris et finiendos
anno domini MCCCCXVIII. die XXI nouembris ipsa die comprehensa
et non ante dictos duos annos nee post libras centum quinquaginta
milia ducentas quinquaginta ianuinorum quod tune et eo casu
et non aliter predicti emptores superius nominati pro suis duo-
decim terciis decimis partibus eisdem spectantibus teneantur et
debeant uendere et traddere dicto comuni dicta loca modo et
forma quibus debuissent si dictum comune eis soluisset infra dictos
duos annos incipiendos in dicto anno domini MCCCLXXXXI. die
XXI nouembris et finiendos MCCCLXXXXIII. die XXI nouembris ipsa
die comprehensa non celebrato presenti contractu. et sub illis
pactis modis formis et condicionibus de quibus in dicto articulo
continetur. ita tamen quod eis remaneant mastica ubicumque
essent et omnes obuenciones redditus et commoditates quos et
quas dicti emptores superius nominati pro eorum partibus et
quilibet eorum seu ipsorum et cuiuslibet eorum successores uel
alia persona pro eis tune retro haberent percepissent uel colli-
gissent uel usque tune deberentur eisdem qualicumque racione
uel causa prout et sicut remanere debebant dictis emptoribus
mastica que tune fuissent si dictum comune redimisset dictam
insulam chii cum locis sibi adiacentibus infra dictos duos annos
tan tum quibus licebat dicto comuni reddimere a dictis emptoribus
secundum quod continetur in dicta instn1mento scripto manu
dicti aldebrandi de coruaria notarii MCCCLXXIII. die XXI nouembris
et prout in dicta instrumento continetur ad quod se referunt.
Volentes paciscentes et conuenientes dicte partes ad inuicem
et uicisim quod dicti emptores superius nominati pro suis partibus
remaneant effetualiter emptores dictorum locorum quousque
fuerit eis solutum modo et forma premissis. et quod plenum
dominium cum effectu dominii ipsis remaneat usque ad dictam
solucionem si facta fuerit ut premittitur. sub illis pactis priuilegiis
preheminenciis utilitatibus prerogatiuis et immunitatibus de
quibus fit mentio in dicto instrumento dicte uendicionis scripto
manu dicti aldebrandi de coruaria notarii MCCCLXXIII. die XXI
nouembris. ita quod omnia singula capitula pacta et conuenciones
contenta in supradicta uendicione que non refragantur pactis
presentibus et in presenti instrumento contentis intelligantur et
habeantur pro inclusis in presenti instrumento de uerbo ad uerbum
et inter dictas partes sorciantur effectum quemadmodum si essent
in presenti instrumento expressa.
Reseruatis et remanentibus dicto comuni iuribus et iurisdi-
cionibus et quibuscumque aliis sibi rettentis et reseruatis uigore
dicte vendicionis ita quod quoad contenta in dicta [fol. LII]
uendicione per presentem contractum non intelligatur aliquid
innouatum seu mutatum nisi dumtaxat quoad prorogacionem
termini predicti facultatis competentis dicto comuni super redemp-
tione et recuperacione dictorum locorum facta prius solucione
de qua supra fit mencio.
I tern ex causa dictorum pactorum compositionis et conuencionis
prefati magnificus dominus dux consilium et officium de moneta
dictis nominibus cesserunt et mandauerunt et traddiderunt seu
quasi dictis emptoribus superius nominatis omnia iura raciones
et acciones reales et personales utiles et dirrectas mixtas rei perse-
cutorias et penales et alias quascumque et cuiuscumque generis
et speciei existant que et quas dictum comune habet et sibi
competunt seu competere possunt uel competitura sunt et seu
competere uiderentur contra et aduersus franciscum iustinianum
olim arangium unum ex emptoribus nominatis in dicto instru-
mento uendicionis dictorum locorum scripto manu dicti alde-
brandi de coruaria notarii millesimo die supradictis. quo ad ius
et facultatem reddimendi partem competentem dicto francisco
et spectantem ad eum in dictis insula chii et aliis locis sibi et aliis
suis sociis uenditis uigore supradicti instrumenti dicte uendicionis
uidelicet infra tempus expressum in dicto instrumento infra quod
licet dicto comuni recuperare et reddimere dicta loca uigore
supradicti articuli contenti in uendicione predicta. ita ut dictis
iuribus racionibus et actionibus dicti emptores et quilibet eorum
et quelibet legiptima persona pro eis et eorum quilibet uti possint
agere experiri excipere replicare deffendere et se tueri. et omnia
alia et singula in iudicio et extra facere que dictum comune facere
posset ante presentem uendicionem et iurium cessionem. Con-
stituentes dicto nomine omni modo et forma quibus melius possunt
predictos emptores et quemlibet eorum procuratorem ut rem
propriam ipsorum emptorum et cuiuslibet eorum. promittentes
dicta iura eisdem emptoribus deffendere autorizare et disbrigare
quantum pro facto et parte dicti comunis ianue tantum. hoc
addito et inter dictas partes expresse pacto et conuento quod
predicti superius nominati teneantur predictam terciam decimam
partem ad dictum franciscum ad presens spectantem et perti-
nentem redimere a dicto francisco infra tempus infra quod licuisset
dicto comuni si presens cessio facta non fuisset et ipsam tertiam
decimam partem redemptam restituere dicto comuni sicuti re·
liquas duodecim tercias decimas partes soluente comune eis supra-
dictam peccuniam tempore supra contento et non ultra. et quod
de dicta redempcione fienda per eos de dicta tercia decima parte
a dicto francisco dicti emptores teneantur et debeant curare et
facere quantum in eis fuerit quod conficiatur et confici debeat
publicum instrumentum quod in publicam formam extractus
[fol. Lil verso] debeant presentare infra mensem unum a die facte
dicte redemptionis prefatis magnifico domino duci et consilio sane
intellecto quod si non steterit per dictos cessionarios quin dictum
instrumentum conficiatur quod non propterea intelligantur
contrafecisse.
Volentes paciscentes et conuenientes dicte partes ad inuicem
et uicisim solempnibus stipulacionibus interuenientibus quod dicti
emptores superius nominati et cessionarii antedicti ac etiam infra-
scriptus facta redemptione dicte tertie decime ad presens spectantis
et pertinentis ad dictum franciscum iustinianum olim arangium
ut superius est conuentum et expresatum remaneant effectualiter
emptores dicte tertie decime partis ad presens spectantis et perti-
nentis ad dictum franciscum iustinianum olim arangium ut
superius est conuentum et expresatum quousque fuerit eis solutum
precium supradictum modo et forma premissis cum pleno dominio
sub illis pactis modis conuentionibus priuilegiis immunitatibus
prerogatiuis et preheminenciis de quibus fit mencio in dicto
instrumento scripto manu dicti aldebrandi de coruaria notarii
MCCCLXXIII. die XXI nouembris. et in omnibus et per omnia prout
et sicut de aliis duodecim terciis decimis partibus dictorum lo-
corum superius plenissime inter dictas partes est expressum et
conuentum.
I tern ex causa predicta dicti emptores superius nominati volentes
implere acta et conventa inter dictas partes. Cum predicte partes
non fuissent aliter contrature scientes quod debent esse tredecim
populares et non pauciores quibus competant dicta iura in dictis
Insula chij foliis nova et veteri et aliis locis adiacentibus quorum
quilibet sic pro una tercia decima parte et prout et sicut in dicta
vendicione continentur [sic] aggregant et in numero ipsorum
quantum pro tercia decima parte omnium iurium eis acquisitorum
ut supra vigore presentis contractus tam quo ad dominium et
proprietatem dictorum locorum quam quo ad iura supra eisdem
cessa redimendi et recuperandi a dicto francisco I ustiniano olim
arangio dictam suam partem recipiunt presentibus et consen-
cientibus Magnifico domino Duce eius consilio et officia de moneta
franciscum lustinianum quondam Gabrielis pro karatis tribus
presentem volentem consencientem et sponte suscipientem et
acceptantem esse in dictis pactis composicionibus et conven-
tionibus pro dicta tercia decima parte tam quo ad premissa ut
supra dicto comuni quam quo ad concessa supradictis sociis et
emptoribus superius nominatis per dictum comune. lta quod in
omnibus et per omnia sit eis equalis quo ad commoda et incom-
moda et per omnia suprascripta et infrascripta etc. in presenti
instrumento contenta quantum pro dicta tercia decima parte
facta redemptione predicta et non ante.
P9 I tern ex causa dictorum pactorum compositionis et conuentionis
predicti emptores superius nominati et dictusfranciscusiustinianus
quondam gabrielis in numero dictorum emptorum nouiter
[fol. Lm] agregatus promisserunt et conuenerunt prefatis mag-
nifico domino duci consilio et officio de moneta stipulantibus et
recipientibus nomine et uice dicti comunis dare et soluere dicto
comuni libras uigintiquinque milia ianuinorum per terminos
infrascriptos. uidelicet terciam partem numeratam ad liberam
uoluntatem dictorum magnifici domini ducis et consilii et unam
terciam partem hinc ad menses sex proxime uenturos. et reliquam
terciam partem ad complementum tocius dicte summe librarum
uigintiquinque milia infra annum unum proxime uenturum.
2 Nee non ex causa predicta promisserunt eisdem magnifico
domino duci consilio et officio stipulantibus ut supra dare et
soluere dicto comuni siue legiptime persone pro ipso comuni
singulo anno dicti temporis prorogati et eciam tocius temporis
quo dicta loca tenuerint in fine cuiuslibet anni pro censu et
nomine census racione superioritatis quam dictum comune habet et per-
petuo habere debet in dictis locis racione meri et mixti imperii et iurisdicionis
libras duomilia quingentas ianuinorum. et quern censum comune
ianue habere debeat singulis annis a dictis emptoribus superius
nominatis quamdiu tenuerint dicta loca et prout et sicut in dicta
uendicione de dictis locis ultimo facta et scripta manu dicti
Aldebrandi de Coruaria notarii MCCCLXXIII. die xx1 nouembris
plenius continetur.
I tern acto inter dictas partes in principio medio et fine presentis 3
instrumenti et qualibet parte ipsius quod prefati magnificus
dominus dux et suum consilium teneantur et debeant facere et
curare ita et taliter cum effectu quod capitulatores comunis ianue
anni presentis faciant capitulum speciale quo roborentur appro-
bentur et affirmentur omnia et singula in presenti instrumento
contenta et quod inuiolabiliter obseruentur et debeant obseruari
per prefatum magnificum dominum ducem suum consilium et
quoslibet officiales dicti comunis. que omnia et singula supradicta
dicte partes promisserunt sibi ad inuicem et uicisim solempnibus
stipulantibus [sic] hinc inde interuenientibus et etiam dicti mag-
nificus dominus dux et consilium Ancianorum ad sancta dei
euangelia tactis scripturis iurauerunt perpetuo attendere complere
et obseruare et contra in aliquo non facere uel uenire aliqua ratione
occasione uel causa que modo aliquo uel ingenio de iure uel de
facto dici uel excogitari posset. sub pena florenorum auri centum
milium boni et iusti ponderis. in quam penam incidat pars non
obseruans parti obseruanti. et que pena tociens committatur et
per partem obseruantem exigi possit cum effectu quociens in
premissis seu aliquo premissorum fuerit contrafactum. ratis semper
et firmis manentibus omnibus et singulis supradictis cum restitu-
cione dampnorum interesse et expensarum que propterea fierent
in iudicio et extra. de quibus credi debeat simplici verbo partis
observantis sine iuramento testibus vel aliqua probacione.
Pro quibus omnibus et singulis supradictis firmiter attendendis
prefatus magnificus dominus dux et consilium una cum dicto
officio de moneta nomine et uice dicti comunis et pro ipso comuni
obligauerunt dictis emptoribus omnia bona dicti comunis que
per capitula non prohibentur obligari. et dicti emptores [fol. Lill
verso] et quilibet eorum obligauerunt prefatis magnifico domino
duci et consilio nomine et nice dicti comunis omnia bona ipsorum
et cuiuslibet eorum tam presentia quam futura.
Insuper Iohannes de Castiliono cintracus comunis ibidem pre-
sens ex mandato prefacti magnifici domini ducis et consilii iurauit
ad sancta dei euangelia corporaliter tactis scripturis in animam
dicti comunis et omnium ianuensium et etiam dicti emptores et
quilibet eorum in animas suas similiter iurauerunt predicta omnia
et singula attendere complere et obseruare et non contrafacere
uel uenire de iure uel de facto aliqua racione occasione uel causa
que modo aliquo uel ingenio dici uel excogitari posset. sub penis
et obligacionibus predictis.
lurauerunt etiam predicti omnes et singuli emptores nominibus
quibus supra ad sancta dei euangelia corporaliter tactis scripturis
predicta omnia et singula perpetuo firma rata et grata habere
tenere attendere et complere et numquam contrafacere uel uenire
tam racione minoris eta tis quam alia quacumque racione occasione
uel causa que dici uel excogitari posset de iure uel de facto.
Quibus omnibus et singulis nobilis et egregius miles dominus
Cante de gabrielibus de Eugubio potestas ciuitatis ianue et dis-
trictus pro tribunali sedens in loco infrascripto quem sibi ad hec
pro idoneo et competenti elligit decreuit et deputauit causa plene
cognita ad maioris roboris firmitatem suam et comunis ianue
auctori ta tern interposui t pari ter et decretum. Et simili ter Egregius
legumdoctor dominus Antonius de singulo uicarius dicti domini
potestatis predictis omnibus et singulis et specialiter articulo tan-
genti filios et heredes quondam petri recanelli seu tutores ipsorum
filiorum nomine ipsorum et contractui seu stipulacioni in dicto
articulo contente et contenti cognito quod hoc cedit ad magnum
comodum et utilitatem ipsorum minorum et non ad lesionem
eorum. causa plene cognita et officio magistratus ad maioris roboris
firmitatem suam etiam et dicti comunis auctoritatem interposuit
pariter et decretum. laudan tes sta tuentes et decernen tes dicti domini
potestas et uicarius predicta omnia et singula attendi compleri et
obseruari debere et obtinere perpetuam roboris firmitatem et
infringi uel reuocari non posse aliqua racione occaxione uel causa.
Acta sunt predicta ianue in salleta superiori noua terracie
palacii ducalis media inter turrim dicti palacii et cameram nunc
cubicularem dicti magnifici domini ducis. anno dominice natiui-
tatis millessimo tercentessimo octuagessimo quinto indicione sep-
tima secundum cursum ianue. die mercurii vigessima octava iunii
post uesperas. presentibus testibus uocatis specialiter et rogatis
sapiente uiro domino dominico de terronibus [fol. Lnn] de
uiterbio legumdoctor uicarius ducali. aldebrando de coruaria
notario et cancellario. clemente de prementorio quondam martini.
manuele de ualente de rappallo notario et iohanne de ranuciis
de bobio ciue ianue.
Ego Anthonius de Credentia quondam Conradi publicus Im-
periali auctoritate notarius et prefati magnifici domini Ducis
consilii et Comunis Ianue cancellarius premissis omnibus interfui
et rogatus suprascriptum Instrumentum composui et scripsi
Tamen variis agibilibus publicis per alium extrahi feci.
PETITION submitted to the MARQUIS OF MONTFERRAT,

Captain ef Genoa,
and the COUNCIL OF ANZIANI by
FRANCESCO GIUSTINIANI and AMBROSIO GIUSTI-
NIANI, appealing against sentences passed by MARSHAL
BOUCICAUT. And the REPLY ef the MARQUIS OF
MONTFERRAT granting the petition. Genoa, 20th No-
vember 1409.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. Lnn
verso.]
[fol. um verso (blank scroll)] Vobis Illustri domino domino

Melchioni [sic] Montisferrati Capitaneo Ianuensium et cetera
consilium [sic] dominorum Antianorum Reuerenter supplicant
francischus Iustinianus quondam Gabrielis et Ambrosius Iusti-
nianus quondam Iohannis. Quod cum per dominum olim guber-
natorem et cetera solum sine consilio fuerunt comisse et lacte
certe sententie deliberate et acta contra ipsos franciscum et
Ambrosium et filios et extra eorum nuliter et de facto cum non
haberet potestatem sine consilio dignemini dicernere et declarare
et per solempne decretum firmare quod dicte omnes sententie
deliberationes comissiones et acta per dictum dominum guber-
natorem sine consilio facta et factas sint penitus nulle et nullia et
nullius valoris eficacie et momenti ac tales et tallia pro ut si
nunquam fuissent facta ac prohibere quibuscunque officialibus
et magistratibus comunis Ianue in quacunque mondi parte con-
stituciones nee dictas sententias comissiones deliberationes et acta
audiant nee de ipsis executionem faciant seu ipsas et ipsa pro nullis
factis habeant et teneant
+yhus M"cccc°VIIII die xx nouembris.
Responsio Illustris dominis Melchionis Capitanei et cetera consilii
Antianorum et officii prouissionis est. Quod fiat ut petitur
absque tamen preiudicio iurium comunis lanue. Mandatum
presens rescriptum ab omnibus magistratibus obseruari debere.
Extractum est ut supra de actis publicis cancellarie comunis
lanue per me Iohannem Stellam notarium et cancellarium
Comune} IOHANNES STELLA,
.
cancellanus.
I anue
DECREE issued by the MARQUIS OF MONTFERRAT,

Captain of Genoa, enacting that officials sentenced by SINDI-
CATORI may not appeal to Genoa against the sentence.
Genoa, 10th December 1409.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. LV.]
[fol. LV (in scroll)] Contra officiales sindicatos ad magistratum

lanue postea reclamantes.
Attendentes quod aliqui olim officiales pro comuni lanue in
diuersis mundi partibus qui pro eorum demeritis et excessibus in
loco officii sibi commissi fuerunt per sindicatores ad tallia sindicati
postea mituntur ad magistratus lanue pro dictis condemnationibus
seu sindicatibus anullandis habere recursum uel quantitates ad
quas soluendas condennati fuerunt repetere et rehabere nituntur
et sic transirent de dictis eorum de meritis impuniti. Et vollentes
tallium maliciis et fraudibus obviare etiam pro futuro statuimus
et ordinamus quod aliquis qui fuerit fuit uel erit rector vel officialis
pro comuni lanue in aliqua mundi parte et qui in loco officii
sibi commissi fuerit uel erit modo aliquo sindicatus non possit
audeat uel presumat de cetera ad dominum Ducem et seu con-
silium uel ad officium sindicatorum aut alium quempiam magi-
stratum officium vel officialem pro dictis sindicatibus seu con-
demnationibus anullandis corrigendis aut aliqualiter moderandis
habere recursum uel de eis seu pro eis querellam uel lamentacionem
aut reclamationem expenere nee aliquis rector officialis uel magi-
stratus lanue super talibus peticionibus uel querellis possit aliquid
disponere ordinare uel prouidere ymo ipsis condemnatis seu de
cetero condemnandis utsupra eis audientiam denegetur sub pena
sindicamenti
M"cccc"Vn11 die x decembris.
Extractum est ut supra de uolumine regullarum comunis Ianue
que presentialiter locum habent per me Iohannem Stellam nota-
rium et cancellarium.
Comune} JOHANNES STELLA,
.
cancellarzus.
I anue
REPORT submitted by NICOLO FATINANTI, Podesta of

Chios, to ANTONIOTO ADORNO, Doge of Genoa, con-
cerning tax reforms and procedure governing appeals from the
courts in Chios. Chios, 15th October 1395.1
[Biblioteca Civica Berlo, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LV verso--
LXIIverso.]
[fol. LV verso (in scroll at head of page)] Relatio facta Magniffico et

Excelso domino domino Antonioto Adurno dei gratiaJanuensium
Dud et populi deffensori eiusque Antianorum consilio uenerando
ac officio provissionis comunis Janue per Nicholam fatinanti
potestatem Syi super introclusis est pro ut inferius continetur:
IN NOMINE domini Amen. Ego Nicolaus fatinanti potestas et
gubernator ciuitatis et Insule Syi pro Illustri et excelso domino
domino Antonioto Adurno dei gratia Duce ianuensium et populi
deffensore eiusque Antianorum consilio venerando proque felice
comune ianue cui unaa cum dominisJacobo de cambio potestate
tune ituro peyram et Eliana centuriono ituro consuli Gaffe, facta
fuit comissio per prefactum Magnificum dominum Ducem eiusque
consilium Antianorum ac officium prouissionis comunis J anue
super exequendis que continentur in infrascriptis duabus respon-
sionibus siue rescriptis ducalibus factis inscriptis duabus suppli-
cationibus et cuius quidem commissionis tenor talis est.
yhus Millesimo trecentessimo nonagessimo quinto, die vigessimo
quinto Augusti.
1 Two other copies of this report are in Codices Giustiniani, A, fols. 14g-56
verso and B, fols. CLVI-CLXII verso.

primo Nos Dux Januensium et cetera consilium Antianorum et
officium prouissionis et cetera committimus vobisj acobo de cambio
ituro potestati peyre Eliano centuriono ituro consuli caffe et
nicolao fatinanti ituro potestati Syi quod cum actingeritis portum
siue ciuitatem Syi. Visis duobus rescriptis siue duabus respon-
cionibus vestris factis duabus supplicationibus coram nobis exibitis
per condutores seu Maonenses Syi uni videlicet die XIII Julii
proximi preteriti ad requisitionem additionis seu impositionis
quorundam [sic] cabellarum et alii die xx dicti mensis Julii ad
aliam requisicionem de appellationibus a sentenciis potestatis Syi
Interponendis et cetera et examinatis etiam per vos dictis suppli-
cationibus duabus et altera earum plene uos informetis de inten-
cionibus uoluntatibus et dispositionibus habitatarum [sic] Insule
Syi quos tangunt dicte due supplicationes et prout vobis comititur
per dicta duo rescripta quibus informationibus. per vos ut supra
receptis nobis et quid iuveniveritis de premissis et quid etiam vobis
videbitur distincte et ordinate scribatis.
2 pro populo Anthonius de Credentia notarius et Cancellarius
[fol. LVI] tenor vero unius ex dictis duabus supplicationibus
cum responsione seu rescripto ducali super ipsa facto supradicto
die xm Julii de M"cccLxxxV° super requisitionem impositionis
seu addicionis cabellarum et cetera tenor sequitur in hac
forma.
3 Ducali excellentie eiusque uenerabili antianorum consilio reue-
rentur exponitur pro parte dominorum francisci Justiniani olim
de garibaldo et Antonii Justiniani militis et aliorum consotiorum
Mahonensium Mahone Syi Qui cum subditi et habitatores dicte
Insule Syi teneantur et obligati sint dare et soluere dominationi
dicte lnsule perperos sex pro quolibet ipsorum subditorum et
habitatorum in dicta lnsula annuatim et singulo anno propter
quam solucionem dictorum perperorum sex multi ex habitatoribus
dicte Insule propter grauamen dicte solutionis recesserunt de dicta
lnsula et deseruerunt dictam lnsulam ex quo dicta lnsula multum
depopulata est propter recessum ipsorum quod multum cedit ad
damnum ipsorum Mahonensium ac etiam comunis Janue. Et
uolentes dicti Mahonenses circa predicta indemnitati dicte Insule
prouidere cum uoluntate et consensu dictorum subdictorum habi-
tatorum dicte lnsule qui omnes contentarentur seu contenti essent
de solutione seu additione cabellarum infrascriptarum. Ideo
uolentes super addere aliquibus cabellis existentibus in dicta
lnsula et specialiter cabelle uini tantum quod ex augmento dic-
tarum cabellarum solueretur dicte dominationi illud quod primo
habebatur et percipiebatur ex solucione dictorum sex perperorum
pro singulo anno pro quolibet ipsorum que ascenderet ad perperos
quatuor milia quingentos in quinque milia et in dicto casu
absoluere et liberare dictos subdictos a prestacione dictorum sex
perperorum in anno quod quidem erit multum utile dictis sub-
dictis et habitatoribus dicte Insule quia ad solucionem dictarum
cabellarum non solum tenerentur subdicti et obligati essent dicte
dominationi sed etiam omnes forenses et extranei tam conmorantes
et residentes in dicta lnsula quam etiam turchi et alii infideles
qui accederent ad dictam lnsulam. Sane semper inteligendo quod
nullusjanuensis soluere teneantur dictas cabellas et istud addita-
mentum dictarum cabellarum cum inter tot partes diuidatur
nullum erit grauamen subdictorum habitantium in dicta Insula
proinde etiam sequitur magnum beneficium dicte lnsule quia
audientes hoc illi qui recesserunt de dicta lnsula redibunt ad
habitandum in ipsa lnsula quod erit magnum commodum ip-
sorum Mahonensium ac etiam comunis lanue. Et cum Imponere
dictas cabellas seu dictis cabellis dicta augmenta facere dicti
Mahonenses non possunt sine voluntate auctoritate et consensu
comunis J anue seu presidentium dicto comuni. Ea propter dig-
netur Magnifficentia [fol. LVI verso] vestra et predictum vestrum
venerabile consilium decernere statuere et ordinare pro bono et
utilitate dicte lnsule et comunis Janue quod dicti Mahonenses
possint dictas cabellas imponere seu dictis cabellis ueteribus dicta
superaddimenta facere que subrogentur loco solutionis dictorum
sex perperorum nee non dare et concedere officialibus vestris
ituris ad dictam lnsulam chii autoritatem potestatem et bailiam
possendi unaa cum gubernatoribus lnsule Chii lmponere dictas
cabellas seu dictis cabellis ueteribus dicta superaddimenta facere
cum consensu tamen dictorum subditorum.
M°CCCLXXXXV° die xm0 Julij 0 • 4

Responsio Magnifici domini domini Ducis et cetera et consilii
est quod potestas de proximo iturus peyram Consul iturus caffam
et potestas iturus chium quando attingent chium debeant sumere
informationem de voluntatibus et dispositionibus lncolarum chii
super expositis et requisitis et secundum quod inuenerint rescribant
et postea melius poterit in dicta requisitione prouideri quibus
rectoribus ituris ut supra fiat commissio quod dictam informa-
tionem recipiant.
Extractum est ut supra de Actis publicis Cancellarie ducalis
comunis Janue p. pls Anthonius de Credentia notarius et
Cancellarius.
5 Et qui domini Jacobus de Cambia potestas iturus peyram
Elianus Centurionus consul iturus caffam et ego Nicolaus fatinanti
potestas chii applicata [sic] in chio M"cccLXXXXv0 die xv octobris.
Volentes dare principium super exequendis contentis in dictis
supplicationibus et responsionibus siue rescriptis ducalibus ad
eas factis. Et primo super contentis in supplicatione suprascripta
de Impositione cabellarum et cetera. aliquos ex grecis burgorum
chii fuimus de contentis in dictis stip[ulatione ?] supplicatione et
rescripto alocuti ab eis informationem super predictis postulantes.
qui siquidem domini Jacobus et Elian us propter celerem recessum
galearum romanie a chio advertentes quod necessario oportebat
conuocare homines non nullos grecos et insulanos [fol. Lvn] chii
tam burgorum chii quam distantes a civitate chii ab eis informa-
tionem sumere de predictis quod infra paucos dies nullo modo
fieri poterat. Id circa ipsi domini Jacobus et Elianus recedentes
a chio cum galeis commisserunt eorum vices mihi Nicolao fatinanti
et potestati in chio remanenti commissario ipsorum super reci-
piendis et sumendis informationibus contentorum in dictis suppli-
cationibus et responsionibus siue rescriptis ducalibus super eis
factis et super contentis in dicta comissione ducali et exequendis
que in dictis commissione ducali supplicationibus et rescriptis
continentur de qua commissione per dictos dominum Jacobum
et Elianum facta mihi dicto Nicolao comissario eorum apparet
scriptura publica scripta manu J ohannis de compagnono notarii
hoc anno die XVIa Octobris.
6 lgitur dicta commissione ducali lecta et visis et diligenter
examinatis pro dicta supplicatione et rescripto ducali super ipsa
facto continente de requisitione impositionis cabellarum etcetera
et conuocatis et coram me habitis et congregatis hominibus grecis
numero sexaginta nobilibus et ex melioribus burgorum chii
luuenes et sen es diuersarum etatum qui bus facto aliquo preambulo
per me et aliquibus narratis tangentibus intentionem et affec-
tionem bonam quam Magnifficus dominus noster dominus dux
suumque consilium et tota comunitas lanue habent erga grecos
et Insulanos Insule chii etiam intentionem et causam que movit
dominos Mahonenses chij ad dispositionem supplicationis prefacte.
Cognoscentes grauamen quad propter solucionem perperorum
sex pro quolibet greco quolibet anno angarie quad grauamen
affectuose desiderant posse tenus abolere aleuiando ipsos grecos
et grauando se ipsos Mahonenses in una parte et subsequenter
ipsis grecis exposui contenta in dicta supplicatione et rescripto
ducali super ea facto ab eis petens ut eorum intencionem et
voluntatem mihi apperiant atque dicant super predictis videlicet
modum habiliorem et minus grauantem ipsos grecos ad In-
ueniendum uncle posset haberi tanta peccunia que loco dicte
angarie solui mahone posset et tantum minus quantum id de quo
mahonenses dannum substinere volunt et se offerunt videlicet
usque in perperis sexcentis quolibet anno siue per impositionem
cabellarum noviter imponendarum siue per additiones aliquas
fiendas cabellis et conmerchiis dudum in chio collectis siue etiam
per quemcunque modum magis habiliorem et minoris grauitatis
ipsorum et dequo magis forent contenti. Qui greci responderunt
et michi dixerunt inter se ipsos colloquentes per magnum spatium
respondentes primo gratias deo et magnifico domino nostro duci
eiusque consilio totique comunitati Januensium ac dominis
mahonensibus chii agentes. qui orta eorum comoda vigilantes
perquirunt et conantur tantum bonum opus et pium operari
[fol. LVII verso] tantamque gratiam eis facere nee non talem et
totam grauitatem ipsorum grecorum ab eis tolere et abolere.
Quad cum in chio colligantur aliqui introitus siue conmerchii
pro ut est comerchium bestiarum minutarum existentium super
Insulam chii pro quo colligitur pro qualibet bestia denarius unus
quad in ipso conmerchio addentur duo denarii pro qualibet bestia
et sic soluerentur tres denarii pro qualibet bestia Item est aliud
conmerchium quad quicunque ponderari facit septam siue sit
satis siue sit modicum soluit denarius unus pro quolibet pondere
quad in ipso comerchio ubi solvitur denarius unus, solveretur
karatus unus pro singulo pondere. Item est aliud conmerchium
censarie grecorum pro quo soluitur medium pro centenario quad
in ipso adderetur una quarta. Item videretur eis utile imponi
unum conmerchium super Bestiis que Interficientur in macellis
videlicet pro quolibet castrone solueretur karatus unus pro quo-
libet boue ziliatus unus et pro quolibet Irco capra ave et aliis
Bestiis minutis soluerentur denarii tres. Et in quantum peccunia
IO AOCII
que extraheretur ex commerchiis predictis addictis vel nouiter
impositis non sufficeret loco dicte angarie quod imponatur super
quolibet homine, capite domus siue foco tocius lnsule perperi
duo pro quolibet et quolibet anno a quorum solucione nemo foret
francus exceptis masticariis et marinariis galee ac laborantibus
tabulas et picem super quibus tabulariis et facientibus picem
est unum commerchium, quos perperos duos forent contenti
solvere annuatim cum impositione commerchiorum super addu-
mentis [sic] aliorum conmerchiorum de quibus supra dixerunt
dum tamen a dicta angaria et a custodia nocturna Insule
liberarentur.
7 Subsequentur conuocatis et coram me habitis ex burgensibus
latinis melioribus et prudentioribus ciuitatis et burgorum chii
numero triginta trium quibus prius recitatis intentione et affec-
tione bonis quas Magnifficus prefactus dominus Dux eiusque
consilium et comuneJanue gerunt et habent erga ipsos Burgenses
et omnes incolas et lnsulanos dicte Insule nee non intencionem
bonam que mouit dominos Mahonenses chii ad perquirendum
abolere agrauamen dicte angarie cum ipsorum Mahonensium
dispendio et danno quod proinde in parte substinere se offerunt
et ipsis burgensibus chii narrato tenore dicte supplicationis et
rescripti ducalis super ea factis ab eis requirens de eorum inten-
tione et voluntate et consilio quamquam ipsi uel aliqui latini de
predictis in aliquo ledi non debeant qui uelut iam de predictis
bene suffulti prius gratias deo et Magniffico domino nostro domino
duci eiusque consilio ac toti comunitati agentes nee non et dominis
Mahonensibus chii qui dignati sunt de tali et tanto bono opere
respergere [sic] Insulanos et grecos lnsule chii in perquirendo
tolere dictam angariam que erit causa depopulacionis dicte
[fol. LVIII] lnsule et destrucionnis ipsius, et tollendo earn erit
causa approbationis et refficendi ipsam lnsulam, michi re-
sponderunt quod omnibus consideratis et pensatis utilius foret
quod Imponerentur super quolibet homine greco tocius lnsule
chii quolibet anno perperi duo et quod nemo a tali lmpositione
foret immunis exceptis masticariis marinariis galee mahone et
illis qui faciunt tabulas et qui faciunt picem quia super ipsis
facientibus tabulas et picem est conmerchium et semper fuit et
quod angaria ipsorum que colligebatur abolleri debeat et cassari.
Et quam dicti perperi duo non sufficerent ymo damnum inde
Mahonenses substinerent igitur rogant dominos Mahonenses quod
de hoc vellint et dignentur esse contenti quia ipsi burgenses
sperant indubie quod istud talle dannum quod de dicta angaria
substinebant. cedet eis ad commodum pro uenturo tempore quum
sperant quod delecta angaria per modum predictum taliter et sic
appopulabitur lnsula quod eorum conmerchia multo plus in
futuram uendentur. Et quia a paucis annis citra non nulla ymo
bene quam plures homines greci burgorum et lnsule chii median-
tibus marinariis fuerunt facti franchi asserentes se esse infirmos
et alii asserentes se esse septuagenarios et alii asserentes se pati
morbum caducum quod minime uerum fuit, ut hec sunt publica
et notoria inter grecos, nee aliter ipsi dicere scirent videtur bonum
quod aliquis grecus cuiuscunque condicionis existat non sit francus
ab impositione et solucione dictorum perperorum duorum pro
quolibet et singulo anno, exceptis masticariis tabulariis et pexariis,
de quibus supradictum est. Et predicta omnia dicti burgenses
latini de uno in unum interrogati se concordauerunt videlicet ultra
tres quarte partes ipsorum burgensium lattinorum quos bene
tangit salus et uttile grecorum lnsule chii.
Subsequenter missi nuncios pro omnibus codespotis appano- 8
meree lnsule chii ut coram me accederent cum duobus ex
melioribus hominibus sue codespotatie pro quolibet ipsorum et
habitis coram me codespotis duodecim cum duobus hominibus
cuiuslibet codespotarie quibus prius recitata intentione et bona
voluntate prefacti Magnifici domini Ducis et cetera ut superius
aliis fuit narratum et ex eorum humili gratiarum actione intellecta
inclinatis capitibus usque ad terram ac manibus elleuatis ad
celos [sic] auditis que eis exposui super abolitionem dicte angarie
mihi responderunt et dixerunt unanimiter et concorditer de
voluntate omnium conuicinorum aliorum suorum tocius appano-
mere quod contentantur et pro gratia ingenti habebunt quod
unusquisque homo cuiuscunque conditionis existat tocius insule
chii soluat duos perperos quolibet anno loco dicte angarie pro
qua soluebantur perperi sex pro quolibet annuatim, quam abolere
dignentur Domini mahonenses licet de hoc dannum evidens
magnum substineant ipsi mahonenses attamen pro tanto bono
[fol. LVIII verso] tantaque pene subleuatione grecorum et Insula-
norum chii dignentur talle dannum patti et quod absolucione
dictorum perperorum duorum aliqua persona cuiuscunque con-
dicionis sit non debeat esse immunis exceptis marinariis galee
mahone et masticariis et tabullariis et pexariis omnes ceteri uero
I0-2
soluant et hec interpetrante Nicolao de Rappalo interpetre
comunis et curie chii.
9 His uero omnibus per me intellectis ut possim et valeam omnem
informationem debitam super predictis necessariam Magnifico
domino domino Duci et consiliis referare [sic] ut per hec valeam
melius disponere in predictis salubriter quod fiendum, feci fieri
sequella [sic] omnium hominum grecorum tocius lnsule chii et
non computatis masticariis et illis qui mastica laborant nee mari-
nariis galee mahone qui sunt numero marinarii CL nee facientibus
tabulas et picem qui sunt numero sexaginta duo reperi eos esse
homines M.n.ccccxxx computatis in his septuagenariis et infirmis
habentibus lnstrumenta franchisie angarie predicte et computatis
aliquibus hominibus de folia noua dudum in chio habitantibus
qui dicunt se et heredes suos francos esse debere ab omni angaria
et qui hucusque franchi fuerunt et computatis aliquibus extraneis
et mancipiis factis liberis habentibus apodisias a dominatione
chiifranchisieabangariadequibus hominibus MDCcccxxx diminu-
untur homines centum triginta septuagenarii infirmi ceci et
magagnati qui nullum filium masculum habent et sic restant
homines MDCCC ad solutionem predictorum perperorum duorum
pro quolibet et singulo anno de quibus habentur perperi Iljnc
de quolibet anno et de residuo usque ad quantitatem perperorum
llnD usque in quinque millia qui ex dicta angaria percipiebantur
Mahonenses chii dannum supportarent et per [sic, =per pro] omni
facti explanatione et declaratione omnes septuagenarii habentes
filios mascullos unum siue plures cum patribus habentes [quan-
tum]cunque [?] etatis sint obligati ad solutionem duorum per-
perorum pro quolibet capite domus [sive] pro quolibet foco et
hoc fit considerato quod istud tale beneficium cedit ad utilitatem
maiorem filiorum suorum quam sit solucio dictorum duorum
perperorum annuatim in vita ipsorum patrum qui velut antiqui
et septuagenarii rationabiliter parum plus uiuere possunt et si
dicta angaria perperorum sex non tolleretur perpetuo eorum filii
ad solucionem dictorum perperorum sex remanerent obligati
tamen illi qui sunt septuagenarii infirmi et defetuosi non habentes
filios masculos a solutione dictorum perperorum excluduntur qui
sunt numero cxxx etiam non nulli ymo plures ex grecis burgorum
chii mediantibus marinariis ab annis sex citra asserentes se pati
morbum caducum et sentire de rema et glade fuerunt per
potestates facti franchi ab angaria et auaria personalibus qui
nequaquam de dictis morbis sentiunt [fol. LVIIII] ut est publicum
et notorium tam inter grecos quam latinos qui etiam habent filios
et qui ad solutionem dictorum perperorum duorum ponuntur
non obstantibus franchisiis suis etiam aliqui homines de folia
noua qui dudum uenereunt chium habitandum et in chio [erasure]
ceperunt uxores et habent familias in chio qui asserunt tanquam
folinarios angariam soluere non debere propter immunitates homi-
num de folia ad quam angariam prisco tempore minime soluerunt
qui etiam comprehenduntur in illis qui soluere debent dictos
perperos duos quolibet anno. Item etiam sunt aliqui extranei
dudum in chio habitantes et qui ceperunt uxores in chio et
habentes filios et similiter aliqui sclaui facti liberi habentes
apodisias franchisie ab angaria adnotatione [?] chii qui etiam
comprehenduntur in predictis soluere debentibus dictos duos
perperos annuatim. Qui quidem stipendarii filios habentes et
alii facti liberi ut supra foliarum extranei et sclaui sunt in summa
numero ducentorum sexaginta. Ita quod ipsis septuagenariis
filios masculos habentes [sic] et alii franchi diuersis de causis
quamuis non licitis in totum filios maschulos habentes, computatis
cum reliquis nulla excusationem adsolucionem angarie hahen tibus
obligatis ad angariam sunt in sumrnam super totum homines
MDCCC de quibus ad rationem dictorum duorum perperorum pro
quolibet extraherentur perperi Ilj<>nc de residuo mahonenses
dannum supportarent.
Post uero predicta conuocari feci die dominico xxvrna nouembris ro
proxime preteriti in ecclesia beati Michaelis grecorum in burgis
chii grecos ultra centum quinquaginta ex melioribus qui in ipsis
burgis et in campo chii reperiantur inter quos fuerunt senes
iuuenes deffetuosi franchi et non franchi diuersarum etatum et
manerierum quibus sic in dicta ecclesia coadunatis eis exposui
sicuti deliberaueram super facto angarie Magnifico domino nostro
domino Duci et eius consiliis referre, quod per ea que colligere
poteram omnes greci contentarentur quod dicta angaria aboleretur
et quod imponerentur cuilibet capiti domus seu foco perperi duo
annuatim ad quorum solutionem nemo francus esset exceptis
marinariis galee masticariis pexariis et tabulariis et exceptis illis
septuagenariis et infirmis Instrumenta franchisiarum habentibus
qui non habent filios mascullos et sic referre intendebam Mag-
ni[ficencie] prelibate. Quare si aliquid aliud in et super hoc facto
dicere uel recordari uellent quod eos audirentur qui omnes
capitibus in terram inclinatis et manibus ad cellos elleuatis una-
nimiter cridauerunt laudando deum et Magnificum dominum
Ducem et comune Janue ac istos dominos mahonenses qui con-
tentantur et sunt contenti de abolitione dicte angarie et de
impositione dictorum duorum perperorum super quorumcunque
homine franco et non franco modo et ordine de quibus supra
dictum extitit exceptis supra exceptuatis. Quo auditos eos omnes
in terra sedere feci in dicta ecclesia et eis dato partito mediante
[fol. LVIIIl verso] interprete comunis et curie chii. de sedendo ad
leuandum dicendo quicunque contentus est de predictis et nil
aliud in predictis dicere vult se elleuet in pedibus ceteri uero
sedeant omnes cridantes fiat fiat se elleuauerunt et pedes steterunt
in nomine christi reputantes predicta ad gratiam singularissimam.
Consilia uero et informationes sumpta et sumpte super predictis
ab omnibus tam latinis quam grecis scripta et ordinabiliter notata
fuerunt per Johannem de Compagnono notarium et curie chii
scribam qui predictis omnibus semper presens extitit.
11 Et quia in commisione ducali suprascripta de sumptione infor-
mationis predictorum contentorum in suprascripta supplicatione
et rescripto ipsius facta et data prescriptio dominisJacobo et mihi
dicto Nicolao Comittitur predictis et mihi cum eis quod sumpta
dicta informatione per ipsos et me quod etiam quideis et mihi
uidebitur de predictis distinte et ordinate scribere debeamus.
Ergo uolens ego dictus Nicolaus comissionem huiusmodi adimplere
qui solus remansi ad dictas informationes recipiendas dico et
reffero quod mihi, qui omnibus predictis interfui eaque omnia
audiui, videtur utile quod dicta angaria aboleatur et remoueatur
perpetuo et quod de mandato licentia auctoritate et consensu
prefacti Magnifici domini domini Ducis eiusque consilii uenerandi
et officii provisionis comunisJanue Imponantur et imponi debeant
perperi duo annuatim soluendi pro quolibet capite domus seu
foco a quorum solucione nemo exemptus sit exceptis marinariis
gallee mahone numero centum sexaginta et omnibus masticariis
et laborantibus masticha et illis septuagenariis et infirmis et
habentibus lnstrumenta franchisie Qui non habent filios mas-
chullos et exceptis laborantibus picem et tabullas super quibus
est quodam commerchium ab antiquo Reliqui uero omnes et
singuli greci tocius lnsule et tam franchi pro septuagenariis et
pro morbis et infirmitatibus habentibus filios masculos cum eis
habitantes quam foliarum extranei et sclaui liberi facti habentes
domos uxores et familias dudum in Insula chii quam etiam non
franchi sint obligati ad solucionem dictorum duorum perperorum
annuatim pro quolibet quo facto computo et de eis facta per me
diligenti sequella reperti sunt homines mille octingenti a quibus
colligentur ethabenturperperillj0 Dc adratione de perperis duobus
pro quolibet et de residua ad complementum eius quad uende-
batur angaria dominatio siue mahonenses chii dannum paciantur
et substineant in quantum uellint. que dominatio quique
mahonenses intuitu pietatis bonorum hominum dicte lnsule
moti contentantur dannum substinere de perperis sexcentis de
chio quolibet anno et non de pluribus. [fol. LX] Preterea ut 12
prelibata dominatio eius consilium et officium sepe dictum possit
pro uoluntatis libito in predictis omnibus prouidere si aliter quam
supra scribitur uideretur fiendum utilius apponere infra decreui
distincte conmerchia subscripta que colliguntur in chio et etiam
aliqua que nouiter imponi possent si uideretur mellius consilium
in totum dictam angariam dictorum perperorum duorum Im-
ponere et aliter disponere super commerchiis super quibus con-
merchiis superaddi posset dicta peccunia uel in parte. si de
diminuendo de dictis perperis duobus aliquid utillius uideretur.
Et primo conmerchium uini quad uenditur ad minutum pro
quo colliguntur denarii septem pro quolibet mitro uini qui mitrus
est quedam mensura pintarum undecim quad commerchium
uenditur quolibet anno uno cum alio computato perperi IDDC,
si in dicta commerchio supra adderetur denarius unus pro ipso
denario haberentur perperi cccc et si duo denarij supraadderentur
haberentur pro ipsis duobus denariis perperi DCCC.
Item est aliud conmerchium super rebus extraneorum quas 14
deferunt ad portum chii de duobus pro quolibet centenario ex
quo habebatur perperi MDC in anno uno cum alio computato et
si dicta conmerchio adderetur medius pro centenario haberentur
ultra predictos perperi cccc in anno et sic pro rata haberentur
perperi nccc si super adderetur unus pro centenario.
Item est aliud conmerchium super Bestiis minutis existentibus 15
in Insula chii pro quo soluitur denarius unus pro qualibet Bestia
minuta ex quo habentur annuatim perperi DC si alius denarius
supra adderetur haberentur totidem et de ipso commerchio
extraherentur perperi MCC.
Item possit imponi unum commerchium super carnibus recen- 1 6
tibus que venduntur in macellis chii soluendo de quolibet castrono
karatus unus de quolibet boue karati iiij de quolibet Irco capra
oue karati iij de quolibet porco karati ij de quolibet agno et edo
denarii ij de quo commerchio extrahentur perperi ceca in D.
17 Item est aliud commerchium super censaria grecorum pro quo
soluitur medium pro centenario ex quo haberentur annuatim
perperi CL in cc si una quarta superadderetur haberentur pro
dicta quarta perperi c. Et sic pro ratta si plus in ipso commerchio
superadderetur tantum plus haberetur pro ratta.
Ultimatim uero isti domini Mahonenses chii audientes consilia
dispositiones et uoluntates suprauocatorum et requisitorum coram
me comparuerunt dicentes quod imponendo perperos duos pro
~uolibet greco pro ut superius ponitur extraherentur perperi
IIIDC [fol. LX verso] et quo usque ad quantitatem perperorum llij
v
in qui habebantur singulis annis de angaria predicta perperorum
sex dannum substinerent de perperis ncccc in Meece annuatim
quod foret nimis graue attentis expensis et gravaminibus quas
substinent quod damnum sic grave substinere uel supportare nullo
modo possint seu intendunt in totum attamen contentantur et
volunt supportare et substinere de predictis dannum de perperis
sexcentis de chio anno singulo et non de pluribus.
Et propterea dominatio prelibata et consilia memorata possent
superaddi alicui ex conmerchiis supradictis tantum quod sufficeret
usque ad concurrentem quantitatem eius de quo dicta angaria
solita est uendi diminutis dictis perperis sexcentis de quibus dicti
Mahonenses dannum substinere contentantur. Et illud con-
merchium qui nimis grauaret et quascunque in genere est con-
merchium duorum pro centenario quod colligitur super rebus
extraneorum que adducuntur chium super quo conmerchio addi
possit una quarta.
Item addi possit unus denarius super conmerchio uini quod
venditur ad minutum pro quo soluuntur denarii septem pro
quolibet mitro uini et sic soluerentur octo denarii ex quibus super
addimentis extrahetur et reciperetur tantum quod sufficeret ad
predicta et eo casu mahonenses non remanerentur [sic] de pre-
dictis in danno nisi de perperis DC uel circa.
Tenor uero alterius relique supplicationis cum rescripto siue
responsione ducali ad earn facto hoc anno die xxa Julii de appela-
tionibus a sentenciis potestatis chii interponendis etcetera tenor
sequitur infra.
18 Ducali uestre celsitudini et uestro honorando consilio antia-
norum pro parte zelatorum vestrorum francisci et antonii de
I ustinianis et aliorum consortum suorum dominorum lnsule chii
exponitur reuerentur quod cum a sententiis latis per potestatem
chii et aliis grauaminibus tam inter Januenses etJanuenses quam
inter Januensem et alium Burgensem et inter quoscunque sup-
posi tos J urisdi tioni potesta tis chii consueuerin t appelari ad iudicem
et assessorem domini potestatis lanue in graue dannum et dis-
pendium appelantium et etiam in preiudicium personarum que
potestatis grauantur ludiciis obmittentes appellare non ualentes
subire et ferre onus expensarum quod proinde eis immine et
incumbit et sic captiue [sic] eorum destituuntur luribus. Ea-
propter prefacte Magnificencie humiliter supplicant et requirunt
quatenus dicernere et prouidere dignemini quod a sententiis et
[fol. ua] grauaminibus decetero ferendis per potestatem chii
possit et ualleat ad successorem suum immediatum et curiam
ipsius appelari ut unusquisque succumbens seu grauatus seu metu
expensarum et dispendij possit libere appelare non obstantibus
aliquibus decretis statutis et ordinamentis consuetudinibus con-
ventionibus et aliis quibuscunque sane intellecto quod si appellaret
succumberet quod non possit postea appellare, si uero optineret
quod appelatus possit et debeat appellationem ad potestatem
successorem in mediatum ipsius qui superdictam appellationem
tullisset sententiam ita quod due sententie pro eodem habeant
et teneant vim pro re iudicata.
Item supplicant prefacte Magnificencie quatenus ordinet et 1g
disponat quod decretum ducale disponens quod questiones uer-
tentes inter coniunctos de quibus fit mentio in dicto decreto
committantur per dominum potestatem ianue duo bus attinentibus
pro ut et sicut in dicto decreto continetur habeat locum in chio
et quod questiones uertentes in insula chii inter propinquos de
quibus loquitur dictum decretum potestas chii committere possit
et debeat sicut potest et debet facere dominus potestas Januensis
uigore dicti decreti.
M"cccLXXXX0 quinto die uigessima Julij.

Responsio Magnifici domini domini Ducis et cetera et consilii 20
Antianorum ac offi.cii prouissionis est quod potestas peire consul
caffe et potestas chii ituri de proximo plene et diligenter se infor-
ment de voluntate et dispositione lncolarum dicte lnsule chii
super contentis in prima parte huius supplicationis uidelicet de
appellationibus et rescribant quid lnuenerint et postea maturius
poterit responded.
Super secunda uero parte dicte presentis supplicationis uidelicet
de decreto propinquorum responsio ut supra est quod fiat ut
petitur.
Extractum est ut supra de Actis Publicis cancellarie ducalis
comunis Ianue
PPls-Anthonius de Credentia notarius et Cancellarius.
[fol. LXI verso] Et per predictos dominumjacobum de cambio et
Elianum Centurionum meque Nicolaum fatinanti incepta sump-
tione informationis super contentis in dictis duabus supplicationi-
bus per ipsos dominum Jacobum et Elianum et me dictum
Nicolaum dum per tantum temporis in chio stare non possint
ipsi dominusjacobus. et Elianus quod complementum ipsis infor-
mationibus dari potuissent propter galearum romanie a chio
ecessum celerem michi dicto Nicolao potestati in chio remanenti
relinquerunt executionem uices eorum super informationibus per-
cipiendis omnium que in dictis supplicationibus continentur ut
inde apparet scriptura publica scripta manu Johannis de com-
pagnono notarii hoc anno die xVIa Octobris et pro ut superius
circa aliam supplicationem narratum fuit.
Igitur per me dicta supplicatione uisa et lecta cum rescripto
ducali ad earn facto super requisitione de appelationibus a sen-
tentiis potestatis chii interponendis et cetera Conuocatis et requi-
sitis coram me triginta duobus et pluribus ex melioribus
burgensibus latinis chii et eisdem per me expositis contentis in
dictis supplicatione et responsione de appellationibus et cetera
ab eis petito consilio et quid utilius pro Burgensibus et quibus-
cunque aliis lnsulanis et habitoribus lnsule ciuitatis chii eisdem
uidetur de et super contentis in dicta supplicatione per ultra tres
quartas partes ipsorum dictum informatum et responsium fuit
michi quod, consideratis expensis sumptibus et lnteresse tam
itinerum quam dispendij personarum que fiunt per appelantes
quando ad ciuitatem Janue eos transfrectare conuenit etiam
aliarum personarum in quarum fauorem dicte sententie late sunt
etiam pensato et attento quod non nulli grauantur et dannantur
in debite per sententias et alia grauamina potestatum chii qui
nequentes ire ad ciuitatem Janue ad curiam domini Judicis et
assessoris domini potestatis Janue super appelationibus deputati
propter impensas maximas personarum etiam ipsorum dispendium
et interesse illas talles sententias illaque talia grauamina substinent
pro inde appellare desinentes in Ipsorum et luris ipsorum grande
grauamen preiudicium et iacturam pro quibus omnibus euitandis
eisdem salubrius uidetur quad a sententiis et grauaminibus de
cetera illatis seu ferendis per potestatem chii seu etiam inter
lanuenses et lanuenses seu etiam inter Januensem et burgensem
seu etiam inter quascunque personas extraneas que inter se se
questionem aliquam nouerint [sic] in curia dicti potestatis chii
siue etiam inter burgensem et J anuensem et extraneas personas
tam agenda quam deffendendo que questio non sit [fol. um]
a perperis de chio centum supra ut usque in dictam quantitatem
perperorum centum de chio possit et ualeat per quamcunque
personam se grauatam sententie a qualibet sententia seu graua-
mine lata seu illato alicui persone ad potestatem chii inmediate
successorem illius potestatis qui dictam talem sententiam tulisset
seu grauamen fecisset tali modo quad si per illum tallem potes-
tatem successorem qui cognouisset super dicta appelatione sen-
tentiaretur bene iudicatum fuisse per potestatem precessorem
suum qui primo sententiam tullisset in dicta causa et male fuisse
appelatum quad eo casu dictus talis appelans non possit ulterius
appelari ymo dicte litis sit finis impositus et perpetuum silentium.
Si uero per dictum potestatem ad quern fuisset appelatum termi-
naretur et sententiaretur bene fuisse appelatum et male fuisse
iudicatum. Ita quod appelans obtineret tune liceat appellare illi
in cuius fauorem fuisset primo lata sententia in mediatis suc-
cesorem illius potestatis qui supradictam appellationem cog-
nouisset seu tulliset sententiam ita quad due sententie pro eodem
habeant et teneant vim rei iudicate nee aliquem alium magi-
stratum usque in quantitatem perperorum centum de chio a
sententiis uel grauaminibus factis latis seu illatis per potestatem
chii contra aliquam personam cuiuscunque nominis nationis seu
condicionis existat nisi pro ut supra, non obstantibus aliquibus
capitulis regulis seu decretis comunis Janue.
Et ne auiditate rettinendi peccunias contentas in sententiis 22
aliquis materiam habeat appelare consulunt dicunt et informant
quod eis utile uidetur quad non obstante appellatione aliqua
executio siue solutio peccunie contente in illa tali sententia a qua
sit appellatum, non propterea retardetur ymo fiat executio ple-
naria ipsius talis sententie dicta appellatione non obstante illa
persona in cuius fauorem, si actor fuerit, lata erit dicta sententia
in receptione quantitatis peccunie contente in dicta sententia
cauere teneatur uersus succumbentem de restituendo eidem dic-
tam peccunie quantitatem cum expensis que fierent in causa
appellationis iuxta taxationem potestatis chii et ultra si ille talis
recipiens dictam peccuniam finaliter succumbuerit de dando et
soluendo illi tali obtinenti in dicta questione finali decem pro
quolibet centanario [sic] et rata perperorum quos pre testu dicte
prime sententie ille talis primo obtinens recepisset et predicta
omnia fieri et obseruari debeant non obstantibus aliquibus legibus
seu capitulis aliterdisponentibus. Supersententiis etgrauaminibus
siue a sententiis et grauaminibus illatis seu que fient uel ferentur
per potestatem chii presentem uel futuros transcendentibus sum-
mam perperorum centum de chio possit et debeat libere appelare
per quoscunque se grauatos sentientes ad dominum Judicem et
assessorem domini potestatis Janue super appelationibus depu-
tatum pro ut appelari consuevit [?] hactenus et non aliquem
magistratum.
[fol. urn verso] Secundario coram me requisit[is] et habitis
grecis numero sexaginta ex melioribus habitantibus in burgis chii
quibus et in quorum presentia exposui predicta, qui inter se ipsos
coloquio habito super dicto facto dictarum appelationum et
demum volentes eorum intentionem exprimere responderunt et
dixerunt mihi singulatim et etiam omnes in simul quod a sententiis
potestatum chii non transcendentibus summam perperorum cen-
tum de chio a quolibet grauamine illato per aliquem potestatem
chii alicui persone dictam summam perperorum centum de chio
non transcendentibus, possit libere cuiuscunque persone se graua-
tam inde sentientem appelare ad potestatem chii tune in mediatis
successorem dicti potestatis ferentis dictam talem sententiam seu
dictum tale grauamem inferentis et demum in omnibus et per
omnia pro ut supra per supradictos burgenses latinos chii con-
sultum et dictum fuit nichil eorum dictis seu informationibus uel
intencionibus addentes uel in morantes innovantes [?]. A sen-
tentiis uero potestatum chii transcendentibus dictam summam
perperorum centum chii ab omnibus grauaminibus illatis per
dictum potestatem dictam summam transcendentibus appelare
liceat et debeat cuicunque et per quemcunque more solito ad
dominum judicem et assessorem domini potestatis J anue pro
ut et sicut prisco tempore consuetum extitit appelari et prout
demum per dictos Burgenses latinos consultum et dictum fuit ut
supra.
Consilia autem et informationes predictorum omnium scripta
et reddita fuerunt in scriptis distinte et ordinate per Johannem
de compagno notarium et curie chii scribam. Et quum in comis-
sione ducali supra scripta super sumendo et habendo consilium
in predictis et super con ten tis in dicta supplicatione et eius rescripto
facta prescriptis dominis Jacobo de Cambio, Eliano Centuriono
et mihi dicto Nicolao fatinanti conmittitur eisdem et mihi in eis
quod sumpta et habita informatione super predictis per ipsos et
me quod etiam quid inde uobis uidebitur distinte et ordinate
scribere debeamus. Ergo uolens ego dictus Nicolaus qui solus
remansi ad dictas informationes recipiendas de commissione
huiusmodi adimplere meumque consilium quamquam minimum
impendere et scribere in predictis dico quod mihi uidebitur utile
quod in facto appelationum interponendarum a sententiis potes-
tatum chii seruetur et fiat in omnibus et per omnia pro ut distincte
et ordinate scribetur et pro ut in ipsa supplicatione etiam conti-
netur. Altissimus omni um gratiarum dirigat mentes Magnificencie
prefacte ducalis suique consilii uenerandi et officii prouissionis
reuerendi in predictis et omnibus aliis utiliter et salubriter
disponendas.
Extractum est ut supra de Actis publicis curie Syi uidelicet de
cartulariis consiliorum scriptis manu mei notarii infrascripti
curie Syi.
PPlsjoHANNES DE CoMPAGNONO, notarius et curie Syi scriba.
DECREE issued by ANTONIOTO ADORNO, Doge of

Genoa, adopting the preceding report submitted by NI co Lo
FA TIN ANTI, Podesta of Chios. Genoa, 14th March 1396.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXm-
LXIIlverso.]
[fol. LXIII (blank scroll)] M°cccLxxxxVI". die x1111a Marcii.
Illustris et Magnificus dominus dominus Antoniotus dei gratia
Januensium Dux et populi deffensor in presentia consilio consensu
et deliberatione sui consilii decem octo Antianorum et officii octo
officialium prouissionis comunis J anue et ipsum consilium et
offi.cium prouissionis in suffi.cientibus et legiptimis numeris con-
gregata in presentia autoritate et decreto prefacti Magnifici domini
Ducis. Et quorum Antianorum qui interfuerunt nomina sunt hec
uidelicet.
Nicolaus de Mauro prior lulianus de Castro quondam
dominus Gregorius de guisulfis Guislandi
legum doctor Sorleonus Lecauellum
R..aphael de Auria quondam Batistus [sic] Mussus de vulturo
Accelini Joffredus Lomellnus
Jacobus de conforto Batistus de Zoalio
Leonardus lustinianus Antonius de Alegro de quinto
Angelus Ceba Dexerinus de Guiso
Batistus [sic] Ricius Batistus de Roca notarius et
Tomas Spinulla Antonellus rubeus de Celanexi
Nomina uero dictorum offi.calium prouissionis qui omnes inter-
fuerunt sunt hec uidelicet.
dominus Petrus de ultramarinus [sic] Johannes turturinus
legum doctor Daniel de Mamari
Gregorius squarcafichus Clemens de Prementorio
Luchinus de Bonavey Antonius de Castanea
Enricus de Camilla
Visa suprascripta relatione clausa et sigilata solempniter eis
transmissa per superscriptum Nicolaum potestatem chii et ipsorum
commissarium in hac parte Intellectisque diligenter omnibus et
singulis que continentur in ea et super ipsis habito inter eos
examine et deliberatione matura. Ecce pro incremento tocius
lnsule et uniuersali bono tam mahonensium et Incollarum ipsius
Insule quam comunis concesserunt deliberauerunt statuerunt et
decreuerunt quod cassatis prius et totaliter annullatis perperis
sex predictis qui occasione angarie annualiter soluebantur pro
quolibet, possint per potestatem et mahonenses [fol. LXIII verso]
gubernatores imponi perperi duo cuilibet homini greco tocius
lnsule chii annuatim soluendi dictis gubernatoribus seu domina-
tioni chii silicet pro quolibet capite domus seu pro quolibet foco
tocius lnsule, ad quorum solucionem teneantur tam franchi pro
septuagenariis et pro morbis et infirmitatibus qui habent filios
masculos etatis annorum a decem et septem supra habiles ad
lucrandum et cum patribus habitantes, quam foliarini, extranei
et olim sclaui facti liberi habentes domos uxores seu familias
dudum in Insula supradicta. Ita demum ut nemo sit a solutione
dictorum perperorum duorum exemptus exceptis marinariis galee
Mahone numero centum sexaginta et omnibus masticariis et
laborantibus mastica atque aliis picem et tabullas laborantibus
super quibus ut infra Dicta relatione premittitur est impositum
conmerchium ab antiquo. Preterea possit per supradictos potes-
tatem et gubernatores imponi seu superaddi quarta una con-
merchio duorum pro centanario quod colligitur de rebus
extraneorum que apportantur in chium. lta quod ubi collige-
bantur duo tantum pro centanario, colligantur de cetero duo et
quarta. Et similiter denarius unus possit superaddi pro quolibet
mitro vini quod uenditur ad minutum, ita quidem ut cum soliti
sint colligi denarii septem pro mitro deinceps colligi possint octo.
Quiquidem perperi duo annuatim ut supra soluendi pro quolibet
• capite seu foco, atque additiones unius quarte super rebus extra-
neorum et unius denarii super mitro vini ad minutum uendendi,
nee non perperi sexcenti de chio, quos dicti Mahonenses de
dampno in se supportare annis singulis sunt contenti succedant
et sint ac esse et succesisse intelligantur, loco dictorum perperorum
sex qui per angariam hactenus soluebantur.
Super appellationibus auctem concedunt ipsi Magnificus
dominus Dux Consilium et officium prouissionis quod fiat et
seruetur in omnibus et per omnia prout et sicut in dicta relatione
superius scriptum est. Remota tamen et cassata prorsus illa
clausula que de pena decem pro centanario loquitur. Nam licet
interdum succumbat appelans tamen appelasse potuit forsam
recte.
M 0 ccccun° die xa nouembris.

Extracte transumpte et exemplate sunt suprascripte rellacio
et deliberacio in presentibus decem cartis pergamenorum utsupra
de cartulario diuersorum negociorum anni de MCCCLxxxx0
sexto existente in cancellaria Regie comunis Janue.
Rexdominus} ANTHONIUS DE CREDENTIA,
REPORT submitted to MARSHAL BOUCICAUT, Royal

Governor of Genoa, and the COUNCIL OF ANZIANI, by
GREGORIO DI MARSUPINO and OTHERS, Commissarii
from Genoa, concerning taxation in Chios and the rights of the
Mahana over New Phocaea. Genoa, 15th December I404. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXrnI-
LXVI verso.]
[fol. LXITII (blank scroll)] Rellactio jacta vobis Jllustri et Magnifico

domino domino Regio Januensi gubernatori et cetera. Et consilio dominorum
Antianorum per Egregium nobiles et discretos uiros dominos gregorium de
M arsupinis de arecio legum doctorem vicarium prejacti lllustris domini
domini gubernatoris et lnojlium de puteo notarium. Q,uilicum cattaneum.
Cristofforum de cruce et augustinum de franchis patres comunis Janue
commissarios et cetera super introscriptis
yhus M 0 cccc"IIIJ0 die xv decembris.
Deposita et presentata in presentia uenerandi consilii dominorum
Antianorum clausa et sigilata per Nicolaum de medicis de camulio
notarium nomine et pro parte dictorum commissariorum.
In nomine domini Amen. Illustri et Magnifico domino domino
Johanni lemeingre dicto Bouciquaut marescallo francie regio
locumtenenti citra montes ac gubernationi [sic] Januensium
pro sacratissimo Rege franchorum domino Janue [blank] ac
eius uenerando consilio dominorum Antianorum Nos Gregorius
de Marsupinis de arecio legum doctor vicarius prefacti Illustris
domini gubernatoris et cetera. lnoflius de puteo notarius prior
Quilicus cattaneus cristofforus de cruce et Augustinus de franchis
olim turturinus. Patres comunis Janue. Commissarii siue Ref-
ferendarii super infrascriptis. Ellecti per prefactos Illustrem
dominum Regium gubernatorem et consilium. vigore conmissionis
ipsorum in nobis facte scripte manu masimi de Iudicibus notarii
et cancelarii hoc anno die xx octobris, cuius quidam tenor et
uerba sunt hec M 0 cccc die xx octobris, Illustris dominus dominus
Regius gubernator J anuensium et cetera. Et consilium dominorum
1 Two other copies of this report are in Codices Giustiniani, A, fols. 106-107
verso and B, fols. CLXVIl-CLXX.

Antianorum in sufficienti et legiptimo numero congregatum et
in quo consilio octo ex eis interfuerunt, absentibus cacenemicho
saluaygo Johanne casela de sexto Daniele Justiniano et petro de
nigro conmisserunt et auctoritate presentium committunt. Egregio
et prudentibus viris dominis vicario prefacti Illustris domini Regii
gubernatoris et cetera et patribus comunisJanue, qua ten us videant
et se dilligenter informent, si cabelle per potestatem et mahonenses
chii Imposite de novo super vino et olleo videlicet de medio
fl.oreno pro quolibet vegete vini et quas colligi in chio faciunt et
cetera per dictos potestatem et Mahonenses ibi imponi potuerunt
et si ibi possunt et debent exigi et in quos exacta per eos peruenire
debent et refferant. I tern similiter videant et cognoscant si ellectio
potestatis folie noue et appaltacio et commoditates dicti loci
spectant et pertinent ad comunejanue vel ad dictum potestatem
et mahonenses [fol. LXIIII verso] chii uel ad dictos [ ?] mahonenses
chii tantum an ne et Refferant. Extractum est ut supra de actis
publice Cancellarie comunis J anue. Rex dominus J anuensium
Masimus de ludicibus notarius et cancellarius vissa dicta com-
missione et omnibus in ea contentis Peticionibus lamentacionibus
et querelis coram nobis factis per Conradum Mazurrum notarium
Sindicum comunisjanue propterea coram nobis citatum et habi-
tum ac super predictis sepius auditum quodam Mandato facto
per dominos Johannem sauli et Constantinum lercarium con-
missarios et cetera lohanni de Castiliono burgensis [sic] chii
Emptori cabelle vini videlicet dimidii fl.orenii pro qualibet vegete
vini forensis delati ad ciuitatem et lnsulam chii. Et Stephano
triandafilo Emptori et collectori dicte cabelle olei videlicet dena-
riorum duorum pro quolibet perpero valoris dicti ollei quatenus
dictas cabellas de cetero non colligant nomine dictorum mahonen-
sium vel pro eis sed eas obligant nomine comunis Janue et pro
ipso comuni usque ad finitum tempus. Emptionis facte de dictis
cabellis per eos et quod processum dictarum cabellarum deponant
penes Laurentium Ceba et Augustinum ususmaris ciues Janue
depositarios ellectos per ipsos dominos conmissarios scripto manu
Juliani venerosi notarii MccccIIII" die XVIII Junii visa prima con-
uentione siue lnstrumento prime conuentionis insule chii facte
et inite inter comune ianue ex una parte et mahonenses chii ex
alia scripto seu rogato manu quondam petri de Reza notarii
MCCCXXXXVII die xxv1 februarii et extracto ac in publicam formam
redacto manu Guidoti de Bracellis notarii et specialiter capitulo
II AOCll
siue articullo infrascripto in dicto instrumento prime conuentionis
con tento et scrip to, cuius tenor et uerba sunt hec. I tern quod
proprietas et dominium utile et dirrectum dicte lnsule chii.
territorii folie noue et ueteris sint et esse intelligantur et pertineant
et pertinere intelligantur ad dictos patronos et participes dicte
armate cum omnibus redditibus introytibus prouentibus obuen-
tionibus et conmodis quibuscunque dictorum locorum. Et quod
omnes redditus introytus et prouentus obuentiones in [sic] comoda
dictorum locorum et condennationes dictorum potestatum et
aliorum rectorum colligantur et exigantur per dictos Massarios
elligendos per predictos patronos seu participes dicte armate seu
per dictos ellectores qui ad hoc per ipsos seu pro ipsis constituti
fuerint. viso instrumento secunde composicionis facte sive secundo
inite inter dictum comune ex una parte et dictam mahonam
siue dictos Mahonenses ex alia scripto manu Conradi Mazurri
notarii et Cancellarii M"cccLXII die VIII marcii et specialiter qui-
busdam infrascriptis articulis in dicto instrumento contentis et
notatis quorum [sic] primi articuli tenor talis est, videlicet quod
predicti dominus Dux et consilium nomine et uice comunis J anue
tam coniunctim quam diuisim et omni iure modo et forma quibus
melius possunt et ex quacunque bailia et potestate eisdem
coniunctim uel diuisim atributa et omni debita solempnitate
seruata liberauerunt et absoluerunt per acquilanam stipulacionem
et [fol. Lxv] acceptilacione [sic] ex inde solempniter subsecutam
predictos proptetores Mahone ueteris chii seu ad cautellam me
notarium infrascriptum stipulantem et recipientem nomine et
uice dicte Mahone ueteris chii et quorumcunque participum
eiusdem et appaltatorum ac etiam nomine et uice appaltatorum
siue mahone noue et quorumcunque participum eiusdem ab
omnibus et singulis litibus et controuersiis seu questionibus que
hactenus pro promissis uel aliter inter comune Janue seu per
ipsum comune ex una parte et dictam mahonam seu protetores
Mahone ueteris seu etiam dictos appaltatores siue mahonam
nouam uel participes eiusdem uel aliquos ex ea ex altera hactenus
fuerint seu lata sit inde sententia arbitralis sive non et ab hiis
omnibus que in dictis sententiis uel conpromissis fuerint quomodo-
libet agitata uel petita condemnata uel reseruata uel quomodolibet
agitari possent predictorum occasione. Ita ut illa omnia que
petebantur ab eis libere et sine molestia penes ipsos remaneant.
Adeo quod de eis uel eorum occasione uel aliquibus aliis que
hactenus ex dicta uel in dicta insula uel eius occasione gesta
habita uel collecta sint uel infuturum colligentur vigore presentis
transationis uel quocunque alio iure non possint quomodolibet
inquietari uel conueniri nee contra eos possit aliqua audientia
exiberi sane intellecto in presenti capitulo pro his tantum pro
quibus et occasione quorum dictum comune aliquid aduersus
protetores participes et appaltatores ratione sui petere posset uel
occasione processuum in dicto capitulo contentorum quantum
pro facto dicti comunis et iurium sibi conpetentium. Alterius
autem articuli uerba sic leguntur preterea actum est in transatione
presenti quod semper licitum sit non obstantibus quibuscunque
conuentionibus in preteritum initis ipsi mahone ueteri et eis
participibus et mihi dicto notario stipulanti pro eis colligere
a quibuscunque personis seu coligi facere et libere habere ac
legiptime omnes introytus omnes obuentiones et omnia commoda
quecunque hactenus collecta fuerunt per appaltatores seu condu-
tores ab eis quecunque sint et qualitercunque collecta sint et
quocunque nomine conseantur. Etiam ea omnia de quibus in
dictis instrumentis fuerat agitatum. I taut semper vigore presentis
transactione [sic] licite atque legiptime illis omnibus gaudere
possint et frui et inde facere ad suam liberam voluntatem. lta
quod ex nunc habeantur pro institutis legiptime et libere atque
plenarie acquisitis dicte mahone ueteris et participibus eiusdem.
Visa insuper alia conuentione siue instrumento compositionis et
conuentionis tercio facte et inite inter dictum comune ex una parte
et dictos mahonenses sive appaltatores ex altera scripto et com-
posito manu aldebrandi de coruaria notarii et cancellarii
M"cccLXXIIJ0 die XXI nouembris et presertim infrascriptis articulis
in ipsa conuentione repertis scriptis et mentionatis quorum unus
sic legitur Ita quod dominium et proprietas dictorum castrorum
chii ciuitatis ipsius et insule et folie ueteris et noue et territoriorum
ipsorum locorum remaneant in ipsos emptores et eorum succes-
sores. Et sola iurisdicio et merum et mixtum imperium remaneant
in comuneJanue. Et eciam ius percipiendi dictum censum duorum
millium florenorum nomine census et superioritatis singulis annis
in perpetuum a quibuscunque possessoribus dicte insule utsupra.
Alius uero articulus [fol. LXV verso] sequitur sub his uerbis.
Qui potestas et castellani chii folie ueteris et noue possint et
debeant quilibet habere seruientes vigintiquinque pro quolibet
quos uoluerint ex illis qui fuerint in dictis locis. de quibus fuerint
11-2
contenti qui teneantur iurare ipsis rectoribus ad ipsorum uolun-
tatem. Et sequitur inmediate post illum articulus infrascriptus.
Item quod omnes fructus et redditus prouentus et obuentiones
dicti meri et mixti imperii et omnimode iuredicionis dictorum
locorum sint et applicentur dictis Emptoribus et eorum et cuius-
libet eorum successoribus. Ita quod condemnationes multe et
banna dictorum potestatum et aliorum quorumcunque officialium
dictorum locorum et cuiuslibet eorum colligantur et exigantur
perdictos emptores seu massarios uel alios eorum nomine et in
eorum et ipsorum voluntatem. Excepto censu predicto. Alterius
autem articuli tenor subinseritur in his uerbis. lnsuper actum
extitit et conuentum solempniter inter dictas partes dictis nomi-
nibus quod dicti Emptores non possint imponere vel imponi facere
aliquas nouas collectas dacitas impositiones seu cabellas seu aliqua
alia onera nisi illa que erant imposita et que colligebantur et
exigebantur et exigi poterant usque ad annum de M°cccLXII die
VIIJ marcii de quibus et pro ut facta fuit eis concessio per dominum
tune Ducem et consilium ut continetur in quodam instrumento
scripto manu Conradi mazurri notarii dictis Millesimo et die, non
obstantibus. predictis vel aliquo predictorum. Reliqui uero
articuli in dicta conuentione inserti et specifice annotati tenor
inferius legitur sub his uerbis. Castellanus uero folie noue idemque
potestas dicti loci nee non potestas et Castellanus folie ueteris
eligantur hoc modo videlicet quod dicti emptores qui nunc sunt
uel eorum successores uel alius pro eis ut supra dare debeant
infrascriptis domino Duci et suo consilio sex homines populares
J anuenses quorum sex dominus Dux et suum consilium elligere
debeant unum quern uoluerint potestatem et Castellanum dicte
folie noue Et sic fiat de potestate et castellano folie ueteris elligendo
et si forte dominus Dux et eius consilium uellent sibi dari alios
sex teneantur eos sibi dare inscriptis ut supra. Ex quibus primo
et secundo datis dictus dominus Dux et eius consilium elligant in
Castellanum quern uoluerint. Visis preterea quibusdam com-
missionibus seu responsionibus factis duabus supplicationibus alias
porrectis domino tune Duci et suo consilio per dictos Mahonenses
et participes Ex quibus responsis secute sunt quedam commissiones
facte tune Jacobo de Cambio qui tune ivit potestas peyre Elliano
centuriono qui tune ivit Consul caffe et Nicolao fatinanti notario
qui tune fuit potestas chii. Ex quibus commissionibus ab eis
emanauerunt plures et diuerse relaciones informationes Consilia
et responsiones tam dictorum commissariorum quam aliorum
Burgensium et habitatorum chii sunt scripte et notate per
Johannem de compagnono notario tune scribam ciuitate chii.
[fol. LXVI] Et demum quedam confirmaciones approbaciones
rattifficaciones et deliberationes facte super predictis seu aliquibus
predictorum per prefactos dominum tune Ducem et consilium et
officum de moneta extracte de cartulario diversorum nego-
ciorum cancellarie comunis J anue anno de MCCCLXXXXVI° in
quodam libro siue Manuali decem cartarum pergamenorum sig-
nato seu publicato manu Antonii de Credentia notarii et cancel-
larii M°ccccmJ 0 die x nouembris uiso non minus quibusdam
cartulariis introytus et exitus dicte Mahone specialiter annorum
de M°cccu et M°cccLvrrn° per que dare patet dictas cabellas seu
collectas dimidii floreni pro qualibet vegete vini forensis et dena-
riorum duorum pro quolibet perpero valoris seu precii olei
collectas et exactas fuisse perdictos Mahonenses seu dictam
Mahonam uel eorum nomine ante dictum annum de M 0 cccLXII
quo anno inita et facta fuit dicta secunda conuentio et appaltacio
scripta manu dicti Conradi Mazurri notarii. Visis etiam non
nullis testibus receptis et examinatis in curia domini potestatis
chii per Johannem de Bardi notarii tune scribam dicte curie de
mandato dicti domini tune potestatis chii ad instanciam dictorum
Mahonensium sumptisque super predictis pro maiori cautella et
avisatione informationibus a quampluribus civibus etmercatoribus
J anue qui in Dictis lnsula et locis circumstantibus frequentaverant.
Et demum visis auditis et intellectis omnibus et singulis his que
tam dictus Conradus Mazurrus notarius syri.dicus comunis dicto
sindicatorio nomine quam dicti mahonenses se[u] aliqui eorum
pro eis et tota mahona et Antonius de Berchaneca notarius pro-
curator et sindicus dictorum Mahonensium et Mahone coram
nobis dicere proponere ostendere et allegare uoluerunt excipere
et contradicere opponere et replicare uoluerunt oretenus et per
scripta Et super predictis omnibus et quolibet predictorum
solemni examine et matura deliberatione prehabitis facta prius
de predictis et infrascriptis rellatione uerbo prefactis Illustri
domino Regio Januensium gubernatori et cetera et consilio
Antianorum sicut disponitur et tenemur vigore cuiusdam decreti
per eos editi M 0 ccccrJ die x 0 Junii et a prefactis Illustre domino primo
gubernatore et consilio habita et optenta licentia refferendi
inscriptis.
Christi Beateque marie virginis nominibus lnvocatis deumque
semper habentes pre occulis et in mente. Refferimus et cognos-
cimus ac rellacionem facimus in his scriptis ut infra videlicet.
dictas cabellas per potestatam et mahonenses chii impositas super olleo et
vino videlicet de medio .fioreno pro qualibet vegete vini et cabellam ollei
quae alio nomine dicitur mitriaticum minutum de quibus supra fit mentio
in dicta commissione per dictos potestatem et Mahonenses chii imponi
potuisse per dictos mahonenses colligi et exigi posse. Et in ipsos Mahonenses
peccuniam exactam de eis ac exigendam in posterum peruenire debere. I tern
refferimus ellectionem potestatis folie noue ad dictum comune
Janue spectare et pertinere seruata forma dicte conuentionis
[fol. LXVI verso] inite inter dictum comune Janue ex una parte
et dictos mahonenses ex altera scripte manu Ald[obrandi] de
Coruaria notarii et Cancellarii M0 cccLxxnI" die XXI nouembris.
I tern refferunt redditus prouentus fructus obuentiones et commoda
dicti loci folie noue ac meri et mixti Imperii et omnimode iuris-
dicionis ad ipsos mahonenses et participes spectare et pertinere
iuxta formam dictarum conuentionum factarum M°CCCLXIJ° et
M°ccaLXXIu0 Rex dominus J anuensium Nicolaus de medicis de
Camulio notario.
ORDER issued by MARSHAL BOUCICAUT, Royal Governor

of Genoa, instructing
GREGORIO DI MARSUPINO and
oTHE Rs, Commissariifrom Genoa, to supply further informa-
tion on questions arising from their report. Genoa,
16th December 1404. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. LXVI verso.]
die XVI decembris.

M°ccccmJ0
[fol. LXVI verso] Illustris et magnificus dominus dominus Mares-
calus francie Locumtenens et cetera et Regius J anuensium guber-
nator in presentia Consilii voluntate et consensu sui uenerabilis
consilii dominorum duodecim sapientum Antianorum ciuitatis
ianue. Et dictum consilium et consiliarii dicti consilii in presentia
1 Two other copies of this order are in Codices Giustiniani, A, fols. 107-rnB
and B, fols. CLXX-CLXX verso.

auctoritate et decreto dicti Illustris domini Regii J anuensium
gubernatoris in quo consilio interfuit legiptimus et sufficiens
numerus ipsorum Antianorum et illorum qui interfuerunt nomina
sunt hec
Petrus supranus de persio prior Dominicus de fossatello
Georgius granellus Alaonus pilavicinus
Baldasal de ferrariis notarius Jacobus de Zerbis
Benedictus de Flischo Antonius palauania et
Nicolaus Spinula Anfreoni Raphael centurionis J ohannis
Lecta aperta et intellecta suprascripta rellatione et contentis in
ea commiserunt iterum et de nouo committunt ipsis domino
vicario et patribus comunis commissarijs supradictis quatenus
videant cognoscant et refferant an dicte cabelle seu Introytus
videlicet de medio floreno pro qualibet vegete vini et cabella
ollei dicta mitriaticum minutum. per dictos potestatem et maho-
nenses chii potuerunt imponi super Januenses et colligi et Exigi
a Januensibus an non. Item Qui et que sunt redditus prouentus
fructus obuentiones et commoda loci folie noue quos et quas
supra refferunt ad ipsos Mahonenses et participes spectare et
pertinere. Et Iuxta cuius conuentionis specifice seu conuen-
tionum formam
Rex dominus} ANTHONIUS DE CREDENTIA, notarius
Januensium et cancellarius.
DECREE issued by LIVEROTO DI FERECTIS, Deputy

Royal Governor of Genoa, adopting the first report of
GREGORIO DI MARSUPINO and OTHERS, Com-
missariifrom Genoa. Genoa, 23rd November I405·
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXVI verso-
LXVII.]
[fol. LXVI verso] In nomine domini Amen. Magnificus dominus

Liuerotus de ferectis comes castri franci de ancona locumtenens
Illustris domini domini Januensium gubernatoris et cetera et
uenerabile consilium dominorum duodecim sapientum Antia-
norum comunis Janue in sufficienti et legiptimo numero congre-
gatorum in presentia dicti magnifici domini locumtenentis et
illorum de dicto consilio qui interfuerunt nomina sunt hec
[fol. LXVII] Marchus gentillis prior Bartholomeus de Carrega

Rabella de grimaldis Johannes de Olliva
Johannes Sauli Nicolaus ludex et
Urbanus pichamilium Georgius de Auria
Paulus ususmaris
Vissis et auditis suprascriptis rellatione domini vicarii et

patrum comunis subscripta manu Nicolai de medicis de camulio
notarii deposita et presentata. In presentia consilii Antianorum
M0 cccc0 IIIJ" die xv decembris Commissione secunda sive tune
iterum de novo utsupra facta dictis domino vicario et patribus
comunis per Illustrem dominum gubernatorem et cetera et con-
silium Antianorum et cetera M"cccc0 rnJ die XVI decembris scripta
manu Anthonii de Credentia notarii et comunisJanue Cancellarii
infrascripti. Et litteris pro parte prefacti Illustris domini guberna-
toris I psis domino locumtenenti et consilio dirrectis, datis Varagine
die VIIJa nouembris mensis presentis requisitionibusque dictorum
mahonensium chii instantibus nunc et requirentibus pronunciari
super dicta suprascripta rellatione. Et habito inter ipsos Magni-
ficum dominum locumtenentem et consilium super predictis
omnibus examine diligenti. Secuti formam ipsius rellationis
suprascripte. pronunciauerunt sentenciaverunt et terminauerunt
in omnibus et per omnia pro ut supra in ipsa plenius continetur
saluis tamen semper et reseruatis dicta suprascripta secunda sive tune
iterum et de nouo facta commissione data die XVI decembris de M"cccc°InJ 0
et secutis ex ea.
Lata data et pronunciata fuit per prefactos Magnificum domi-
num locumtenentem et consilium presens sententia ut supra et
lecta testata et publicata per me notarium et cancellarium iam
dictum et infrascriptum J anue in camera terracie iuxta turrim
palacii comunis ubi nunc ut plurimum consilia celebrantur
anno dominice nativitatis M"ccccavo Indicione xrna secundum
cursum Ianue. die XXIIJa nouembris presentibus testibus vocatis
specialiter et rogatis. Aldobrando de Coruaria Conrado Mazurro
et Masimo de ludicibus notariis et dictis [sic] comunis Janue
Cancellariis
comunis Janue videlicet de foliacio Instrumentorum composi-
torum per me notarium et dicti comunis Cancellarium infra-
scriptum
Rex dominus} ANTHONIUS DE CREDENTIA, notarius
Janue et cancellarius.
REPORT submitted to MARSHAL BOUCICAUT, Royal

Governor ef Genoa,
and the COUNCIL OF ANZIANI by
GREGORIO DI MARSUPINO and OTHERS, Commissarii
from Genoa, listing taxes in New Phocaea which pertain to
the Mahona. Genoa, 14th February 1405.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXVII verso-
LXvm.]
Uol. LXVII verso (blank scroll)] Relatio quam faciunt vobis Illustri
et Magnifico domino domino regio Januensium gubernatori et
cetera et uenerando consilio dominorum Antianorum Egregius
legum doctor dominus Gregorius de Marsupinis de Arecio vicarius
et cetera atque nobiles et circumspecti viri domini Quilicus
cattaneus, Christofforus de cruce, lnoflius de puteo et Augustinus
de franchis patres comunis Janue super introscriptis
yhus M°cccc°'1° die XIIIJ Februarii.

Deposita et presentata fuit presens relacio clausa et sigilata
nomine et pro parte dictorum commissariorum per nicolaum de
medicis de camulio notarium et eorum scribam.
In nomine domini Amen. Vobis Illustri et Magnifico domino
domino regio Januensium et gubernatori et cetera, et consilio
dominorum Antianorum Nos gregorius de Marsupinis de arecio
legum doctor vicarius prefacti Illustris domini. gubernatores [sic]
et Quilicus Cattaneus prior Christofforus de cruce Inoflius de
puteo notarius et Augustinus de franchis turturinus patres comunis
1 Two other copies of this report are in Codices Giustiniani, A, fols. 1og-109 verso
and B, fols. cLXX1-c1.xx11.

J anue una commissarii et refferendarii super infrascriptis electi
vigore infrascripte commissionis in nos facte et subsecute quandam
relacionem etiam per nos his diebus factam cuius commissionis
tenor inferius est incertus. M"ccccmJ die XVI decembris. Illustris
et Magnificus dmninus dominus marescalus francie locumtenens
et cetera et regius Januensis gubernator in presentia consilio
voluntate et consensu sui uenerandi consilii dominorum duodecim
Antianorum sapientum civitatis ianue et dictum consilium et
consiliarii ipsius consilii in presentia auctoritate et decreto dicti
Illustris domini regii gubernatoris in quo consilio interfuit legip-
timus et sufficiens numerus ipsorum Antianorum et illorum qui
interfuerunt nomina sunt hec
Petrus de persio prior Dominicus de fossatelo
Georgius granelus Alaonis pilauicinus
Baldasal de ferrariis notarius Jacobus de Zerbis
Benedictus de flischo Antonius de palauania et
Nicolaus Spinulla Anfreoni Raphael centurionis Johannis
Lecta aperta et intellecta suprascripta relatione et contentis in
ea commisserunt iterum et de nouo committunt ipsis dominis
vicario et patribus comuriis commissariis supradictis quatenus
videant cognoscant et refferant an dicte cabelle seu introitus
videlicet de media floreno pro qualibet vegete vini et cabella ollei
dicta mitriaticum minutum per dictos potestatem et [fol. LXVIII]
mahonenses chii potuerint imponi super Januenses et colligi exigi
a Januensibus an non. Item qui et que sunt redditus prouentus
fructus obuenciones et comoda loca folie noue quos et quas
supra refferunt ad ipsos mahonenses et participes spectare et
pertinere et iuxta cuius conuencionis specifice seu conuentionum
formam. Extractum ut supra de actis publicis cancellarie comunis
Janue. Rex dux Janue. Antonius de Credentia notarius et
cancellarius. Vissis dicta commissione et omnibus in ea contentis
viso quodam cartulario introitus et exitus conmerchium collec-
torum in follia annorum de M 0 cccLXXXVIIJ LXXXVIIIJ et LXXXX
scripto manu galeatii de leuanto tune officialis in dicta loco folie,
habitis et per nos examinatis certis ciuibus et mercatoribusjanue
qui in illis partibus lapsis temporibus frequentaverant pro infor-
macione nostra auditisque non nullis ex dictis mahonensibus et
eis que coram nobis dicere voluerunt atque ostendere et alegare
et super infrascriptis omnibus diligenti examine et matura de-
liberatione prehabitis christi nomine inuocato deumque semper
pre occulis et in mente. Refferimus et relacionem facimus in his
scriptis ut infra super infrascripto secundo articulo dicte commissionis
tantum.
videlicet quia refferimus infrascriptos et infrascripta esse red- primo
ditus prouentus fructus obuenciones et comoda loci folie noue ad
dictos mahonenses et participes atque mahonam spectantes et
pertinentia silicet commerchium baratarie, conmerchium mini-
strarie, conmerchium aere porte turchie, conmerchium scagiatici,
comerchium spagiacij, conmerchium cantarii, conmerchium cere,
conmerchium de florenis 4 pro uegete vini, conmerchium consen-
sarie, conmerchium teuxerie,1 condemnaciones, pastus granii 2
secundum annatam et vallorem conmerchium vitualium unius
et unius quarti pro centanario quod exigitur secundum annatam.
Saluo et reseruato si appareret vel probaretur aliquid dictorum
conmerchiorum per dictos mahonenses uel participes impositum
uel auctum fuisse ab anno de M"cccLXXIJ citra quo anno facta
firmata fuit appaltatio insularum chii et folie predicte uigore
publici lnstrumenti manu dicti conradi mazurri notarii quod
penitus Ignoramus. Item refferimus ad dictos mahonenses et
participes spectare generaliter omnes et singulos introytus pro-
uentus obuenciones et comoda atque conmerchia si que proba-
rentur fuisse imposita uel colecta ante dictum annum de
M0 ccCLXXIJ ultra supra scrip ta specifisse [sic] nominata quod
similiter ignoramus. Reseruantes nobis bayliam iterum refferendi
super ceteris in suprascripta comissione contentis nobisque con-
missis utsupra. Rex dominus J anue Nicolaus de Camulio notarius.
Extractum est ut supra de foliacio Instrumentorum com-
positorum per Nicolaum de Camulio notarium et cancellarium
per me Iohannem Stellam notarium et cancellarium
.
cancellarzus.
J anue
1 In the original MS. the copyist has written tenxerie, but this must be an
error for teuxerie (from teuxum, a silk material), since the former word does not
appear to have existed.
1 Here the MS. reads passus gravii, which is meaningless. It should probably
be emended to pastus grani (granii) or a levy of cereals (granorum). The use by

the notary, who was a Genoese, of grani in the singular instead of in the plural
may be attributed to the corresponding word grano having in Italian a plural
or collective sense similar to that of' grain' in English.
DECREE issued by MARSHAL BOUCICAUT, Royal

Governor of Genoa, adopting the report of GREGORIO DI
MARSUPINO and the other COMMISSARII. Genoa,
I 7th February I405. AndaDISPATCHjrom [LIVEROTO
DI FER E c TI s], Deputy Royal Governor of Genoa, to
Q.UIRICO TADEI, Podesta of Chios, concerning taxation in
Chios and New Phocaea. Genoa, 26th November I405. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. LXVDI verso.]
[fol. LXvrn verso] In nornine dornini M°ccccv die XVII februari

Illustris et magnificus dorninus dorninus marescalus francie locum-
tenens et cetera et Regius Januensium gubernator et consilium
antianorum in quo interfuerunt undecim in presentia dicti Illustris
dornini gubernatoris absente tantum Nicolao Spinulla reliquo
duodecimo antiano. Visa lecta et aperta dicta relatione sequentes
formam ipsius pronunciauerunt et terrninauerunt et firmaverunt
in omnibus et per omnia pro ut et secundum quod in dicta
relatione supra plenius continetur.
comunis Janue videlicet de foliacio Instrumentorum composi-
torum per me notarium et dicti comunis Cancellarium infra-
scriptum
Rex dorninus} ANTHONUS DE CREDENTIA, notarius
Janue et cancellarius.
Hoc exemplum quorumdam litterarum quarum tenor talis est.
Prudenti viro, Quilico de tadeis potestati ciuitatis et lnsule chii
fideli regio et dilecto nostro.
Locumtenens Illustris domini regij gubernatoris Januensium
et cetera et consilium Antianorum.
Carissime, lata per nos sentencia ad relationem et de consilio
dorninorum vicarii et sapientum comunis super et de prouentibus
seu de et introytibus et cabelles [sic] chii et etiam folie nove scripta
manu Anthonii de Credentia notarii et cancellarii nostri comunis
1 Other copies of both these documents are in Codices Giustiniani, A, fol. 109
verso and B, fols. CLXXn--CLXXII verso.
per quam est preuio et maturo examine terminatum per potes-
tatem et mahonenses chii potuisse imponi colligi et exigi cabellam
de medio floreno pro qualibet vegete vini et cabelam olei siue
mitriaticum minutum et peccuniam earum in eos peruenire
debere. Item ad dictos mahonenses et participes spectare et
pertinere redditus prouentus fructus ouentiones et comoda folie
noue ut in ea latius continetur sententiam ipsam ut iuste et eque
latam et tenorem ipsius imitantes. Vobis comittimus et mandamus
Quatenus dictam sententiam et contenta in ea obseruari et exequi
faciatis peccuniam et bona de mandato et comissione lohannis
Sauli et constantini Lercarii. Alias comissariorum comunis in
chio penes Iohannem de Castiliono et Stephanum triandafilo
Emptores duarum ex dictis cabellis uel eorum alterum seque-
stratam et in deposito recomissam relaxari et mahonensibus chii
siue masariis mahone tradendam expediri et solui libere faciatis
non obstante sequestro uel alio mandato facto dictis uel aliis
aliquibus collectoribus huiusmodi cabellarum per tune comissarios
ante dictos. data Janue M"cccc quinto, die XXVI nouembris.
ANTHONIUS.
Chrysobull granted by JOHN PALEOLOGos, Emperor of

Byzantium, to JOHANNES D'OLIVIERO, RAFFAELO DI
FORNETO, and PETROS RECANELI, members of the
Mahana of Chios. Constantinople, 7th June 1355.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Chiensis Berianus, fol. LXVIIIJ.]
[fol. LXVIIIJ (blank scroll)]

Em15t e<pavT}crav ol ei'.lyevf\s &v15pes 01 yevovhes o TE cri]p tooav Toi\e-
f3epTJ, o cri:p pcx<pi: vre <povpvETo 1<cxl 6
cri]p irETpVJ pEKavei\fJ, 6p6ol 1<cxl 1<c:xAol els TTJV f3cxCTTJi\eiav µov,
1<cxl El501<av Sovi\ocrfivTJV eis CXVTi]v •
KCXI EWTJW oTTtav el501<av. fi6Ei\T}CTE 1il5TJ KCXI TTpoepe6TJ KCXI ii f3CXCTTJAEiCX
µov • ivcx evepyETi]CTT} 1<cxl l5ooCTTJ CXVTf\s,
TTJV vi]crcrC.UV Tf\S XIOV' o6ev KCXl ETTEi e3i]TT}CTCXV fJ l5i"i\06evre5 eVyEVf\S
&v15pes. ivcx emxop1yT}6f\ cx\rrf\s e-
VEKEV TOVTOV Xplcr6f3ovi\i\ov Tf\S f3cxcr1i\eicx5 µov· l5i"op13ooµevov t<cxi
CTTepow 1<cxl E7Ti"KVpoiiv Tijv TT}aVTr)V
1 The inaccuracies in spelling throughout this document are innumerable;
the copyist cannot have known any Greek at all.

xexp11v Kcxl evepyecricxv Tfjs 13cx0"11Aeicxs µov. Siopt3ooµevov SoKtµtov [ ?] .
Kcxl TJ'iv KCXTOTepoo p11&r]crooµev11v
KCXTCxO"TCXO"lV KCXI crvµcpovlcxv fiv rnol11crev. cxVTri xexp11v TOVTOV µET
o:VToov, Ti 13cxcr1;\eicx µov TTlS TTl~S Se11creoos
t<CXI ircxpCXJ<A11creoos cxVTooV ETTlµOS E'ITCXKOVO"CXO"CX TOV 'ITCXpOVTO: XPlO"W-
13ov;\Aov optcrµoov. rn1xop1yi) Ko:I rntl3pcxl3ru11 o:vTOtS
Si ov t<CXI e\/SoKei. t<O:I irpocrT6:crcret KO:I 8topi3ETcxt • KCXI evepyETei TOVS
Si'Ao6evTcxs evyevf\s &vspo:s • TJ'iv TTl~v vt-
crcroov TTlV xtov µET6: TTlS Ev cxVTf\ 'ITOAeos. KCXI TOOV KCxO"Tpoov 'ITCXV-
TOOV • Ko:I irO:O"Tls Tfjs voµf\s Kcxl mpioxf\s o:VTf\s !vex St-
AovoTt E)(oO"Tlv o:VTiJv o:Sicxcri)crTos Ko:I KCXTo: ;\ooyov yoV11K~Tos •
Ko:I 11vo: ircxpcxireµiroO"Tlv cxVTfiv • Ko:I irpos Tovs e~o-
crcptovs ircxtSo:s Tovs YVTlcrtovs KA11pov6µovs Kcxl Sicx56xovs o:VToov ·
fi Ko:I irpos &XA.ovs 6movs &v 6e;\fooo0"1'lv o:Vrol
OcpvAOVO"TlµEV Tl ol TloVTOt CX'ITO TOV vi)v t<CXI els TO eµirpocr6ev.
SiSOOVO:l KCXT ETOS KCXi etO"Koµi)3EtV. eis TO 6eocppovptTOV
13EO"TtCxplOV Tfjs 13CX0"11AeiCXS µov • eis TJ'iv 6eoµEyCxA11V KOOVO"TCXVTl-
VOV'ITOATlV • Kcx6 evcx Et<o:O"Tov µi)vcxv µciiov • iowiov · Kcx-
T ETos virepirepo: irEVTCXK6cr1cx· Tfj yow lcrxvi (Ti yow icrx) 1 Kcxi
SOv6:µ11 TOV ircxpoVTOS xpvcro13ovMov 6ptcrµov TTlS Bcxcri-
AEicxs µov· Kcx6e~OV0"11V oV-rt els To e~f\s· TTlV TTl~V vlcrcroov T11V
xtov. µETCX Tfjs Ev cxvTfj ir6;\eos. KCXI
TOV KCXO"Tpov 'ITCXVTOV • KO:I 'ITcXO"f]S Tfjs mptoxf\s t<O:I voµf\s o:VTf\s
KCXTcx Aoyov yov11KoT11TOS ex6VTes sir cxSio:s ircxpcx-
ireµ\jJe o:VTf\v • Kcxl irpos Tovs ircxtScxs Kcxl KA11pov6µovs o:VToov •
fi Ko:i irpos &AAovs oiriovs av e6EAi)crocrtv
•AiroKepSicroVTO:S TOVTOVS xopls Myov TTlVOS TOVS eliyevf\s &vSpcxs.
Ti Kcxi &AAovs TTlVCxS yevvov\To:s·
Ko:l l<CXTCX TOVS ircxpeA600VTCXS xpoovovs Ao:l36VTCXS KCXl iStoirolficrcx-
µevovs • eicrcrooSfjµCXTo: &iro TTlS TTl~S
vicrcrov xeiov· irpos Se To0T1ls, e&v foos ecpecxcre KO:I evepyfT1lcrev
Ti 13cxcr1Aeicx µov · Ti hepos TOV
irpoyoovov T11S 13cxcr1Aeicxs µov • Toov 13cxcri'Afov Toov O:e!Svµoov Kcxl
µCXKcxptTOOV. S'ia: xp1cro-
13ovAAOV Ti irpocrT6:yµCXTOS irp6s T11VO: TOV pooµa:lov. Ti TOOV yevovi-
TOOV • fi Tov Aomoov irCXVTov &iro Tov
SiKo:iov KO:I TOOV ecrcrooS11µ0:Toov TTlS TTl~S vicrcrov xiov· Iva: eve
ToV-ro &Kvpov Kcxl cxvo:-
1 These words are crossed out in the original.

TETpaµevov • Kai TT}V mpt TOVTOV j3atj3eav acrcpcXAT}av • EyEvETO TT}S
5i<XAecp6ficrtv
eVyEVEO"T}V av5p6:0"T}V Kai 6 mxpwv XPVcrwj3ovi\Aos 6p1crµ6s TT}S
j3cxCTTJAEias µov. A-
ATJ6f\s K6:-rcx TT}V e\156µT}v Tov ircxpoVTos 1ow1ov µT}vos· TllS
O"TJVTPEXOVO"T}S' oy56T}s
fiv5\KTT}wvos • Tov e~aK1crxit..16crToiJ · oKTaKocriocrToiJ • e~tKocrTov
Tphov·
E-rovs:+
+lwOVVT}s Ev XptcrTW TOO ee& 1TlcrTOOS j3cxcrtAeVS' Kai cxVTOKp6:-rop
pooµafov • 6 irc:xAeoMyos: +
[TRANSLATION OF CHRTSOBULL
Since the noble Genoese Johannes d'Oliviero, Raffaelo de Forneto, and
Petros Recaneli, have shown themselves upright and well disposed
towards my kingdom and have rendered service to it and have shown
every good-will, my kingdom has already willed and decided to reward
[them] and give them the island of Chios. Wherefore, since the aforesaid
noblemen have sought that a Chrysobull of my kingdom should be
delivered to them for this reason, defining, establishing and ratifying this
same grant and benefaction of my kingdom, defining moreover ... the
below-mentioned status and accord which [my kingdom] has made to
this end with them; my kingdom, having listened readily to this their
prayer and request, grants and awards them the present Chrysobull and
decree, whereby it concedes, assigns, confirms, and bestows to the
aforesaid noblemen the same island of Chios with the city therein and
all the forts and pastures and territory, to the intent namely that they
may hold it peaceably in hereditary succession, and that they may
bequeath it to the children of their bodies, their lawful heirs and suc-
cessors, or to whomsoever else they may wish. And the same persons
shall from now onward be bound to give yearly and pay to the divinely-
protected Treasury of my Kingdom in the divinely-great Constantinople,
on each and every month of May and June each year five hundred
hyperpers. And in virtue and power of this present Chrysobull and decree
of my Kingdom they shall possess henceforward the same island of
Chios with the city therein and all the forts and pastures and territory
in hereditary succession, with permission to bequeath it to their children
and heirs or to whomsoever else they may wish. These noble Genoese
or any other Genoese may exploit the island to their own advantage,
as they have done in former years, without rendering account, both
receiving and appropriating the income from the island of Cbios.
In addition to this if, perchance, my Kingdom or any other of the
ancestors of my kingdom, revered sovereigns of blessed memory, have
already granted by Chrysobull or Prostagma to any Greek or Genoese or
to anyone else anything from the rights and revenues of this island, it
shall be considered as null and void. And the safe assurance of this
privilege to the aforementioned noblemen shall be this present Chrysobull,
decree of my Kingdom. Valid, this seventh day of the present month of
June of the current eighth lndiction of the sixth-thousandth eight-
hundredth and sixty-third year. 1
John, faithful in Christ and God, King and Emperor of the Greeks,
Paleologos.]
CONFIRMATION by JOHN PALEOLOGOS, Emperor of

Byzantium, of the Chrysohull granting the Island of Chios
to the Mahonesi. Constantinople, 14th June 1367.
[Biblioteca Civica Beria, Genova. Codex BerianusChiensis,fol. LXVIIII verso.]
[fol. LXVIIII verso (in scroll)] Donatio facta per seremssunum

Imperatorem de lnsula chii dominis mahonensibus.
Nos Johannes paleologus Imperator et moderator Romeorum
et semper Augustus habentes memoriam cuiusdam seu donationis
facte per nostrum lmperium de lnsula Syi Petro recanelo reci-
pienti pro se et tune Gubernatoribus et aliis sociis suis de qua
gratia dare patet priuilegio nostro bulla aurea nostri Imperii
pendenti munito, volentes nunc gratiam predictam seu dona-
tionem ratifficare et approbare tome lustiniano pro se et guberna-
toribus dicte lnsulle et alliis sociis suis presentis petenti et exigenti
auctoritate presentis priuilegii gratiam predictam seu donationem
et omnia et singula contenta in ipsa privilegio ratifficamus Appro-
bamus et cum fermamus [sic] de gratia speciali de verbo ad verbum
pro ut in ipso privilegio plenius continetur etiam si specialiter et
expresse de omnibus et singulis contentis in dicta gratia plenam
et expressam huic privelegio fieri oporteret mentionem. Dum
tamen per ipsum tomam et socios nunc Gubernatores dicte Insule
obseruetur [sic] nobis ea que ipse Petrus suo nomine et sociorum
suorum tempore dicte gratie seruare promissit. Data in palacio
nostro lmperiali Constantinopolis Anno dominice natiuitatis
1 =Sunday 7th June 1355.
Millesimo trecentessimo sexagessimo septimo. Indicione quarta
secundum cursum lanue, die quarto decimo lunii post meridiem.
Extractum est ut superius legitur de uerbo ad uerbum ex
protoculo diuersarum compositarum per quondam Rico-
bonum de Bozolo notarium per me lohannem Thome de
carega lmperiali, auctoritate notarium
Rex dominus{ IOHANNES DE CAREGA,
.
notarzus.
I anue
RULES FOR THE ADMINISTRATION OF CHIOS

1391-1403
[Biblioteca Civica Berlo, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXX-
LXXXII verso.]
DECREE issued by GIACOMO DE CAMPOFREGOSO,

Doge of Genoa, limiting exactions from prisoners in Chios.
Genoa, 13th February 1391.1
[fol. LXX] primo die XIII° Februarii.

M0 cccLxxxx
Illustris et magnificus dominus dominus lacobus de Campo-
fregoso dei gracia lanuen. dux et populi defensor in presencia
consilio voluntate et consensu sui consilii quindecim ancianorum
et ipsum consilium in sufficienti et legittimo numero congregatum
in presencia. auctoritate et decreto prefati magnifici domini ducis
et quorum ancianorum qui interfuerunt nomina sunt hec,
videlicet
Iohannes de Albario prior,
Quilicus Bondinarius
Nicolaus de Mulac;ana
lohanes de Oneto de pulciffera
Opecinus de Cazana
Lodisius Schafacia
Thomas de Carrega
Peregrus de Maraboto
1 There are two other copies of this decree and of its confirmation in Codices
Giustiniani, A, fol. 51 and B, fols. CXXXVI-CXXXVI verso (where the year is given
as 1395).
AOC U
Simon Gallus
Obertus Sauli lullianus de oppicis de Moneglia
Nicolaus Campanarius et
Franciscus lustinianus Quondam Gabrielis.
lnformati quemadmodum persone que carcerantur in Syo solite

solvere pro dictis carceribus karatos quinque dumtaxat coguntur
iam certis temporibus ad solvendum pro dictis carceribus multo
plures, et ex hoc per nonnullos potestates scribas cavalerios atque
custodes carcerum Syi malam consuetudinem adducentes miser-
andis carceratis aflicio maior datur. Volentes ipsi magnificus
dominus dux et consilium huic reprobande consuetudini obviare,
deliberaverunt statuerunt et solempniter decreverunt omni iure
via modo et forma quibus melius potuerunt et possunt quad
decetero per aliquem potestatem scribam cavalerium custodem
carcerum vel per aliquam aliam personam dirrecte vel per
obliquum non possit quomodolibet clam vel palam ab aliqua
persona carcerata exigi capi recipi vel aliqualiter per se aut
personam interpositam retineri pro dictis carceribus seu eorum
occasione nisi solummodo quinque karatos recipiendos et apli-
candos prout et sicut tempore potestacie quondam Symonis
Vignosi specialiter servabatur, sub pena solvendi de proprio
duplu[m] tocius eius quad ultra dictos quinque karatos ab aliqua
persona carcerata decetero caperetur. Super quibus omnibus
prefati magnificus dominus dux et consilium absolverunt se se
prius ad ballotolas albas et nigras iuxta formam regullarum
comunis Ianue repertas omnes albas quatuordecim numero nulla
nigra.
Extractum est ut superius legitur de actis cancellarie scriptis
manu Petri de Bargalio per me Iohannem Stellam notarium et
cancellarium.
Rex dominus} .
IOHANNES STELLA, cancellarius.
I anue
+McCCLXXXX primo die xx Aprilis.
lllustris et magnificus dominus dominus Antoniotus Adurnus
dei gracia Ianuen. dux et populi defensor in presencia consilio
voluntate et consensu supradicti consilii ancianorum et qui quin-
decim anciani sunt illimet qui una cum prefato domino Jacobo
de Campofregoso tune duce deliberaverunt statuerunt et decre-
verunt ut supra, visis et intellectis omnibus et singulis supradictis
ratifficavit et approbavit ea omnia et singula prout iacent ipsisque
suam interposuit auctoritatem pariter et decretum et pro cautella
et firmo robore premissorum
Extractum est ut superius legitur de actis cancellarie scriptis
manu Petri de Bargalio per me lohannem Stellam notarium
et cancellarium
·.
cancellarzus.
I anue
ORDINANCE issued by the MAHONESI OF CHIOS estab-

lishing rules for the defem;e and administration of the Island.
Genoa, 27th November 1402 .1
[fol. LXX verso] M0 ccccII" die XXVII N ovembris.
Egregii domini emptores et participes insule et mahone Syi

solita ipsorumJanue logia congregati quorum nomina qui inter-
fuerunt sunt hec.
D.Jacobus de Campofregoso nomine heredum quondam domini
Andree Justiniani pro una voce.
D. Antonius Justinianus Iniles pro vocibus duabus.
D. Raffael Justinianus quondam domini dominici nomine
domini Francisci pro voce una.
D. Badasal Cibo nomine domini Antonii Justiniani quondam
domini dominici pro una voce.
Georgius Adurnus pro una voce.
Franciscus J ustinianus quondam domini Gabrielis pro se pro
voce una et nomine domini Octoboni Justiniani pro una voce.
D. Enricus Justinianus nomine domini Batiste Justiniani
quondam domini Lazarini pro una voce.
D. Ambrosius Justinianus pro se et fratribus et consanguineis
pro una voce et
D. Raffael Justinianus quondam domini Francisci pro se et
fratre pro una voce et nomineJohannis Rechanelli pro una voce.
Quia in scriptis per exemplum presentatum fuit nuper coram
ipsis dominis emptoribus et participibus non nulla capitula et
1 There is another copy of this ordinance in Codices Giustiniani, A, fols. 62-
63 verso.
I2·2
ordinamenta pro manutencione civitatis et insule Syi que videntur
transmissa de Syo per dominum potestatem Syi et prius fuisse
porrecta ut dicitur per magnificum dominum regium guberna-
torem ipsi domino potestati Syi licet propium ignorent et dixerint
nichil scire ab ipso domino gubernatore, nichilominus que sunt
bona ingrata non deleat oblivio. Igitur super ipsis capitulis et
ordinamentis habito inter se ipsos examine et advisacione, de-
liberaverunt statuerunt et ordinaverunt omni iure via et forma
quibus melius debuerunt et potuerunt ac debent et possunt fieri
et observari debere secundum et prout inferius distinguitur et
exprimitur seriatim super capitulis inferius denotatis.
Capitula presentata sunt hec et per hunc modum ordinata
ut infra.
Et primo quod reperitur arx sive Rocca dicti loci Syi quod
circum illam fiant fosse prout erat solitum esse quas burgenses
dicti loci impleverunt jactu scobe seu rumenta.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere super hoc iuxta
discrecionem domini potestatis Syi et illorum dominorum par-
ticipum ibidem in Syo existencium.
2 Item quod in dicta arce ponantur furnimenta frumenta et
victualia prout fit in aliis arcibus et secundum quod convenciones
dicunt et disponunt.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere secundum
formam convencionum Syi.
3 [fol. LXXI] Item quod in dicta arce stent et maneant continue
socii sive stipendarii soliciti et debiti ad numerum tam secundum
consuetudinem quam secundum convencionem, qui sint boni et
idonei et apti ad defendendum arcem si opus foret, qui solvi
debeant per massarios presente semper potestate, et quod nullus
ipsorum cassetur et alius reponatur sine potestatis presencia et
mandato.
Super is to capitulo deliberaverunt fieri debere secundum formam
convencionum Syi.
4 Item quod ipsi socii dicte arcis solvantur per massarios presente
potestate et non aliter, nee castellanus possit illis vendere pannum
nee aliquid aliud modo et forma qua dicti castellani solent vendere
dictis sociis dictum pannum.
Super isto capitulo de solucione per massarios etc. delibera-
verunt fieri debere secundum formam convencionum Syi et de
non vendendo panno deliveraverunt fieri debere ut ponitur.
Item quod castellanus non vendat dictis sociis frumentum 5
victualia carnes et vinum nisi prout debet secundum bonos mores
et formam convencionum.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere ut in ipso
continetur.
Item quod domini mahonenses habeant bombardas et alia 6
instrumenta belica eo modo quo habere debent secundum formam
convenc1onum.
Super isto capitulo deliveraverunt fieri debere secundum
formam convencionum.
Item quod habere et tenere debeant socios et stipendiarios tot 7
et tales quot et quales disponitur per convenciones.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere prout in ipso
continetur.
Item quod stipendiarii et socii cassari et scribi et poni possint 8
secundum voluntatem consensum et in presencia domini pote-
statis Syi.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere secundum
formam convencionum et non aliter.
Item quod officium scribanie massarie sive cancellarie non 9
vendatur alicui sed ad illa ponatur aliquis notarius de collegio
civitatis bona persona qui non sit aptus facere aliquam falsitatem
et semper iuret. Introytum sui officij bene et fideliter scriber[e]
in cartulario dicte massarie sub pena falsi et si in aliqua falsitate
vel delicto repiretur puniatur de periurio et falsitate secundum
formam iuris et capitulorumJanue.
[fol. LXXI verso] Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere
secundum formam convencionum.
Item quod sociis et stipendariis predictis non vendatur pannum 10
directe nee per indirectum per apothecam dominorum mahonen-
sium nee per alium quemvis modum.
Super isto capitulo deliveraverunt fieri debere secundum
Item quod dicta apotheca destruatur et anichiletur quia est 11
usura publica et contra bonos mores et rem publicamJanuensem.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri debere ut in ipso
continetur.
Item quoniam per certos burgenses et mahonenses facte fuerunt 12
certe conspirationes promissiones et convenciones inter se ipsos
que sunt contra bonum publicum statum regium et contra bonos
mores, bonum est destruantur et excidantur et quod potestas
Syi investiget tales conspiraciones etiam convenciones et pacta
facte et facta inter se ipsos quomodo stant et per corporale iura-
mentum interoget et compellat et puniat et quilibet potestas in
introitu sui regiminis proclamacionem mittat quod nulus con-
spiret nee pacta convenciones faciat sub pena corporali secundum
formam capitulorum civitatis Jan[ue].
Super isto capitulo deliveraverunt quod siquid factum est et
fiet observetur prout supra continetur.
13 Item quod observentur omnes et singule convenciones grecis
de dicta insulla Syi et omnes et singule bulle auree et privillegia
eorum sub pena florenorum. quingentorum auri aufferendorum
potestati ut supra non observanti.
Super isto capitulo deliberaverunt fiat secundum formam
convenc1onum.
14 Item quad aliqua cabella non imponatur in Chio contra formam
convencionum tam grecis quam latinis sub pena aufferenda potestati et si
aliqua indebita est removeatur omnino et precipue cabella censarie
sub dicta pena aufferenda potestati.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri secundum formam
convenc1onum.
15 Item quod potestas bis in anno equitet per totam insulam et
audiat omnes et singulos de officialibus conqueri volentes qui
officialis si culpabilis inveniatur multetur et puniatur per ipsum
potestatem.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri prout in ipso continetur.
16 Item quod omnes et singule convenciones una cum supradictis
observentur et observari debeant sub pena florenorum quin-
gentorum ab ipso potestate aufferendorum.
[fol. r.xxn] Super isto capitulo deliberaverunt secundum
17 Item quia difficille est invenire malefactores grecos et burgenses
aliquod delictum comictentes ut plurimum unus alii succurrerit
et ob hoc delinquens non potest inveniri, condempnentur casalia
magis vicina a tribus usque ad quatuor in tanta quantitate pecunie
que illis sit gravissima similiter quicunque receptans aliquem qui
aliquod crimen comisserit puniatur corporaliter usque ad ultimum
supplicium, et de hiis quater in anno fiant proclamaciones per
totam insulam, et si potestas fuerit negligens puniatur in florenis
quingentis usque in mille arbitrio domini gubernatoris Januen-
sium: videlicet si fuerit negligens perquirere delinquentem et
intelligatur negligens si hoc iuraverint tres cives Januenses qui
non sint habitatores dicte civitatis vel insulle et qui ibidem se
invenerint tempore dicti talis delicti.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri absque derrogacionem
iurium suorum vigore convencionum.
Item quoniam fiunt infinite iniurie grecis et habitantibus in 18
loco per marinarios socios vel famulos navigiorum Januensium
et nunquarn possunt inveniri, teneantur patroni ad omne damp-
nurn quod ipsi marinarii socii vel famuli intullerint quod per
verum constet si hoc iuraverint dicti greci vel latini, et si false
reperirentur iurasse eis abscindatur nasus.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri ut in ip~o continetur.
I tern quia portus Syi subito erit plenus nisi interveniat remediurn 19
bonum, dictus potestas rnaximarn habeat diligentiam et adver-
tenciam super hoc et specialiter cum suo conscilio diligenter
provideat et iuret in manibus domini gubernatoris hoc facere
antequam redeat injanua.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri ut in ipso continetur.
I tern quia rnultociens fiunt condernpnaciones contra dominos 20
rnahonenses et burgenses que nunquarn exiguntur, teneatur scriba
dicte rnassarie sive cancellarie sub pena falsi quater in anno dare
in scriptis ornnes condernpnaciones factas, et si alique erunt que
non fuerint exacte teneatur dictus potestas dictas condernpnaciones
exigere sub pena florenorum ducentorum applicandorum regimini
Janue.
Super isto capitulo deliberaverunt fieri prout in ipso continetur.
M"ccccv die prirna Aprilis.

Extracturn est ut supra de cartulario diversorum negociorum
et actorurn cornpositorum rnanu Julliani Canelle notarii tune
scribe dictorurn dominorurn ernptorurn et participum insulle Syi
et per notariurn infrascripturn nunc scribarn ipsorurn dominorurn
signatum et publicatum.
ORDINANCE issued by the MAHONE SI OF CHIOS estab-

lishing further rules for the administration of the Island.
Genoa, 24th March 1403. 1
[fol. LXXII verso] M0 ccccnI" die xx1m marcii.

Egregii domini emptores et participes insulle et mahone Syi
congregatiJan. in volta plathee. Nomina illorum qui interfuerunt
sunt hec.
dominus Antonius Justinianus miles pro vocibus duabus
dominus RaffaelJustinianus quondam domini dominici nomine
domini Francisci pro voce una.
dominus Georgius Adurnus pro voce una.
dominus Franciscus J ustinianus quondam domini Gabrielis pro
se pro voce una et nomine domini Octoboni Justiniani pro alia
voce, et pro alia nomine domini Ambrosii de Marinis et socii
ut clixit.
dominus Enricus J ustinianus nomine domini Batiste J ustiniani
quondam domini Lazarini pro una voce, et nomine domini
Leonardi Justiniani quondam domini Antonii pro alia voce.
dominus Raffael J ustinianus quondam domini Francisci pro
se et fratre pro voce una, et pro alia voce pro domino Johanne
Rechanello, et
dominus Gregorius J ustinianus quondam domini J ohannis pro
se fratribus et consanguineis pro voce una.
Pro manutencione et salubritate insulle Syi etc. ordinem
dederunt super gubernacione dicti loci et metha expensarum
eiusdem quae talis est ut infra.
Primo ratifficaverunt et confirmaverunt decretum conditum
per dominum [blank] tune ducem et conscilium ancianorum
M°cccLXXXX primo, die Xill0 februarii super facto carceratorum
Syi quod non debeant solvere pro carcere nisi solum modo karatos
quinque applicandos secundum quod servabatur tempore
potestacie domini Simonis Vignosi.
2 Item statuerunt et deliberaverunt quod gubernatores insulle
Siji qui inceperint die prima Maii anni presentis et sic alii ab
1 There is another copy of this ordinance in Codues Giustiniani, A, fols. 68 verso-
70 verso.
inde ultra successive in fine cuiuslibet anni sui regiminis
teneantur et debeant aliis gubernatoribus successoribus et sic
degradatim racionem reddere de gestis et administratis per eos
tempore eorum regiminis, et si inventum fuerit aliquid ultra
metham expendisse quod ipsi ad dictum plus de proprio teneantur.
Et si forte contingeret eos minus expendisse quam sit metha et
ordo, quod superfluum illud sit tocius mahone Syi, reservato et
intellecto quod si accideret guerram moveri seu inferri contra
insulam eo casu tune dicti gubernatores cum et de consilio novem
vocum participum dicte mahone ibidem existencium vel pro-
curatorum eorum possint et valeant ultra metham et taxacionem
pro protectione dicte [fol. Lxxm] insulle excedere seu augere
expensam ad tantum quantum eis videbitur, et finita guerra ad
pristinam expensam revertantur, et quod quilibet gubernatores
in fine sui anni transmictant in J anua cartularia sue administra-
cionis per exemplum et publicatum et correctum.
Item statuerunt et deliberaverunt quod aliquis particeps sive 3
gubernator mahone decetero per se vel per interpositam personam
non possit aliquam personam elligere ad aliquam castellaniam
cathomeree nee in capitaneatum valisso nee capitaneatum bur-
gorum, nee in officio schaiarie, que dicta officia vel aliqua ex
eis exercuerit antea per annos duos Ita quod ille tales persone que
aliquod dictorum officiorum exercuerint cessent per annos duos
antequam illud possint exercere, possit tamen variare de uno
in aliud.
Item quod dicti gubernatores qui nunc sunt et illi qui pro 4
tempore fuerint non possint nee debeant aliquam personam
cuiusvis condicionis existat tenere ad stipendium aliquod nee sibi
aliquod stipendium conferre nisi sit persona idonea et sufficiens
et semper exerceat et faciat quod debet circha officium sui
stipendij.
Item quod aliqua persona ex participibus dicte mahone de- 5
cetero incantare vel incallegare aliquod eomerchium non possit
nee rem que publice in calega per gubernatores vendatur.
Item quod decetero aliqua persona cuiusvis condicionis existat 6
palam vel secrete non possit nee debeat onerare super galeam
ipsorum dominorum aliquas res vel mercimonia sub pena amis-
sionis earum nisi ad beneficium et naulum solvendum seu qui
solvi debeat mahone, et hoc modo onerarepossitproutei placuerit,
reservato et intellecto quod participes dicte mahone tam guber-
natores quam alii participes possint super dictam galeam onerare
seu onerari facere res sibi neccessarias pro usu eorum et equorum
suorum, et similiter patronus officiales socii et marinarii pro usu
eorum tantum possint in dicta galea onerare absque aliqua
mercede seu naulo solvendo.
7 Item quod gubernatores qui nunc sunt etiam illi qui omni anno
fuerint habeant et habere debeant ac eis licitum sit posse percipere
pro se ad beneficium suum pro singulo eorum usque in cantariis
quinquaginta, thimiame que fiet de mastico sue annate, et non
ultra et si ultra illud sit mahone.
[fol. LXXIII verso] Taxacio et ordinacio expensarum incipiendo
hoc anno, M 0 ccccrn° die primo Maii est ut infra.
Et primo gubernatores accipere possint marinarios opportunos
pro galea cum stipendio seu ad stipendium modernum.
Item debeat per eos expendi pro sociis dicte galee ad racionem
librarum sex soldorum quinque de Syo pro quolibet singulo
mense, qui socii esse debeant numero sexaginta qui continuo
exerceant officium suum.
Item pro salario patroni dicte galee singulo mense cum uno
famulo qui sit de numero marinariorum libras duodecim soldos
decem de Syo.
Item pro comictis duobus ad racionem librarum octo soldorum
quindecim de Syo pro singulo et singulo mense usque in libras
decem.
I tern pro duobus subcomictis ad racionem librarum septem
soldorum decem de Syo. pro quolibet singulo mense libras
quindecim de Syo.
Item pro uno scriba pro dicta galea ad racionem librarum
septem soldorum decem de Syo quolibet mense, et pro uno sub-
scriba ad racionem librarum quinque de Syo in mense.
Item pro scoto patroni comitorum sociorum et scribe duchati
centum auri tantum ut modo habent et sub ea forma.
Item pro pafi. cantaria octuaginta quolibet mense pro mari-
nario ut modo habent et sub ea forma.
Item pro remolario uno ad racionem florenorum sex de Syo
in mense sive lib. VII, sol.x.
Item pro custodia p[rime?] porte in comestabilibus duobus ad
racionem librarum sex soldorum quinque pro singulo et quolibet
mense.
Item pro balistariis dicte porte ad racionem librarum trium
soldorum quindecim in mense pro quolibet qui sint sufficientes
numero quadraginta octo.
Item pro scharaguaitis ad racionem librarum trium soldorum
duorum denariorum sex de Syo in mense pro quolibet et sint
latini et non sclavi numero quadraginta.
Item pro hominibus de Turri ad racionem librarum duarum
soldorum decem pro quolibet in mense qui sint latini et non sclavi
et numero quadraginta octo.
Item pro servientibus domini potestatis Syi et pro servientibus
capitan[ei] burgorum numero viginti quinque ut modo sunt libras
septuaginta quinque.
Item pro nunciis sive placeriis ad racionem libre unius soldorum
decem in mense pro quolibet numero quinque libras septem
soldos decem.
Item pro comestabili servientium ad racionem librarum sex
soldorum quinque de Syo in mense sive libras sex soldos v.
Item pro capitano burgorum ad racionem florenorum sex de
Syo in mense.
[fol. Lxx1m] Item pro salario domini ... potestatis Syi ut ad
praesens habet cum sua comictiva.
Item pro salario gubernatorum duorum in anno pro singulo
ipsorum florenos quadringentos de Syo.
Item pro tubatoribus duobus et uno nacharato ad racionem
librarum septem soldorum decem de Syo in mense.
Item pro nunciis tribus cancellarie Syi ad racionem librarum
septem soldorum decem de Syo in Mense.
Item pro stratiotis tribus vel quatuor cum salario moderno.
Item pro mortatis ad racionem librarum duarum singulo mense
pro quolibet et sint numero triginta computatis vigilibus sive
vigilis.
Item pro castellano de colla cum famulo uno in mense libras
decem octo soldos decem de Syo.
Item pro hominibus de colla ad racionem de libris tribus soldis
quindecim de Syo in mense et sint numero triginta duo ut modo
habentur.
Item pro scriba cancellarie Syi ad racionem librarum centum
viginti quinque in anno.
Item pro subscriba uno cancellarie et rerum dominacionis Syi
ad racionem librarum sex soldorum quinque in mense qui teneatur
capere in scriptis res dominacionis et eodem modo reddat in
scriptis suo successori et quod gubernatores hoc fieri faciant et
teneant racionem.
Item pro torcimanis duobus ad racionem librarum septem
soldorum decem in mense.
Item pro tomastore uno ad racionem librarum duarum sol-
dorum decem de Syo in mense.
Item pro religiosis quatuor ad racionem librarum duarum
soldorum decem in mense pro quolibet vel quomodo habent.
Item pro schaiario uno ad racionem librarum quinque de Syo
in mense.
Item pro scriba acrostici ad racionem librarum octo soldorum
sex denariorum octo in mense.
I tern pro scriba angarie ad racionem librarum sex soldorum
quinque in mense.
Item pro scriba campi ad racionem librarum quinque de Syo
in mense.
Item pro scriba mastici et ponderatore ad racionem librarum
decem de Syo in mense.
Item pro scriba mastici pro venditoribus ad racionem librarum
decem de Syo in mense.
Item pro capitaneo valisso ad racionem librarum decem sol-
dorum octo et denariorum quatuor in mense.
Item pro sociis novem et castellano dicti capitanei tempore
pacis libras triginta octo soldos quindecim de Syo in mense.
I tern pro castellano de vicho et perperea mellaneti sancte
elene et pithio numero quinque in mense libras viginti quinque.
Item pro castellano cardamille cum hominibus tribus vel
quatuor tempore pacis.
Item pro castellano lefcovere cum hominibus consuetis tempore
pacis.
Item pro castellano calamothi cum hominibus consuetis tem-
pore pacis.
I tern pro castellano pigri cum hominibus consuetis tempore
pacis.
[fol. LXXIIII verso] Item pro castellano de lamistai cum
hominibus consuetis tempore pads.
Item pro procuratore et executore ad racionem librarum
quinque in mense.
Item pro Bulla domini lmperatoris computato domino patri-
archa in mense libras viginti octo soldos tresdecim.
Item pro tributo domini theologi in mense libras quinquaginta
septem soldos quinque.
I tern pro avariis diversis in to ta insulla Syi sint pauciores quam
esse possint.
I tern pro pensione magazeni de Roddo ad racionem librarum
quinque in mense.
Item pro domino Episcopo de Syo cum hominibus tribus ad
racionem librarum triginta quatuor soldorum sex denariorum
trium in mense.
Item pro socio uno scribe acrostici ad racionem librarum
duarum soldorum sexdecim denariorum quatuor in mense, salaria
laborerii masticorum anichilamus quia Acrosticum superabondat.
Item pro· equestribus viginti octo computatur capitaneus cum
suo famulo ad stipendium modernum ex quibus quilibet duo-
denarius habeat duos qui duodenarius teneatur et debeat habere
bonos equestres et sufficientes equos et exerceant more solito.
Insuper statuerunt et deliberaverunt quod gubernatores qui
decetero omni anno fuerint non possint nee debeant galeam
dominacionis ad instanciam seu de mandato alicuius vel aliquorum
existencium in ponente sive domini sive singularis persone mittere
ad aliquem locum extra insulam nisi primo processerit de volun-
tate et mandato participum existencium in Janua, et salvo si
procederet de mandato domini regii gubernatoris et si contra-
factum fuerit per aliquos ex gubernatoribus expensa illa sit super
eos et non super mahonenses. Salvo si solverit naulum de
conscientia. dominorum existencium in Syo, eciam non possit
dictam galeam ab insulla dillatare salvo de voluntate et delibera-
cione navem vocum ipsorum.
Item statuerunt et deliberaverunt pro bono honore et favore
omnium ipsorum dominorum ... participum et gubernatorum Syi
et vigore huius scripture auctoritat[is] concesserunt et dederunt
quod gubernatores qui nunc in Syo sunt et pro tempore fuerint
decetero habeant et habere debeant totam ipsorum dominorum
bailiam quantum silicet ad gubernacionem insulle, reservatis
semper ordinacionibus datis et dandis per ipsos dominos participes
eisdem gubernatoribus, et specialiter habeant potestatem cori-
gendi et syndicandi officiales insulle Syi una cum domino
[fol. r.xxv] potestate Syi, et mictant per insulam vicarium suum
cum uno vel duobus prout eis videbitur ad sindicandum, et si
quos male se habere invenerint arbitrio ipsorum et domini ...
potestatis possint ab officio removere quo casu possit et debeat
alius elligi per illum participem vel suum procuratorem qui in
huiusmodi officio remotum posuisset, et teneantur gubernatores
hoc observare sub pena florenorum centum exigendorum per
quemlibet ipsorum dominorum participum.
Item statuerunt et deliberaverunt quod decetero aliquis stipen-
darius latinus existens in Syo cuiuscunque condicionis existat
exceptis infrascriptis non possit nee debeat stare seu habitare cum
eius familia nee absque familia extra civitatem Syi nee dormire
extra civitatem. Sed debeat habitare et dormire intra dictam
civitatem, et si quis contra fecerit sit cassus a stipendio et amictat
illud quod tune recipere debeat et ponatur in racione illius par-
ticipis qui hoc denunciasset, et non habeat stipendium usque ad
annum unum. Et de predictis fiat inquisicio per gubernatores sub
pena solvendi de eorum proprio. Nomina illorum qui debent
stare extra civitatem ... Capitaneus Burgorum cum suis servien-
tibus, schaiarius, comiti et subcomiti galee, patronus scriba et
subscriba galee, ministrales, scriba masticorum, et scriba campi.
Item deliberaverunt quod decetero aliquo modo non possit
fieri aliquod partimentum masticorum inter participes, sed ven-
datur comuniter, ac eciam non possit nee debeat scriba masti-
corum aliquam partem mastici dare alicui persone cuiuscunque
condicionis existat.
Item deliberaverunt quod decetero quilibet duodenarius et
vocem habens eciam participes in insulla Syi habeat unum pro-
curatorem suum cum plena baylia ad solvendum quicquid fuerit
neccessarium, nee possit aliquid tangere seu participare nisi prius
solvat expensas iuridicas et alia necessaria, nee possit nee debeat
decetero aliquis duodenarius appaltare vel locare alicui alii per-
sone introytum et exitum cancellarie Syi sub pena florenorum
trecentorum de Syo applicandorum laborerio insulle.
Item quod aliqua officia per aliquem participem non possint
nee debeant per directum vel per indirectum vendi, uidelicet ex
sortibus incipiendum in M 0 ccccv<> die primo maii.
Et quia qui non dolet non curat deliberaverunt ideo quod
aliquis procurator [fol. LXXV verso] non sit decetero ad guber-
nacionem nee ad consilia insulle. Salvo si fuerit de numero
ipsorum duodenariorum possit tamen quilibet ponere seu con-
stituere pro se ipso de domo ipsius, et si non fuerit de sua domo
sit et esse debeat ille qui fuerit approbatus per novem voces
dummodo non sit burgensis Syi; et dominus Georgius Adurnus
in aliquo non consensit huic capitulo.
Item non possit decetero aliquis duodenarius appaltare suum
duodenum alicui persone.
Item teneantur gubernatores curare et facere quad per totam
insulam fiat bona custodia more solito, et quad aliquis officialis
non possit nee debeat aliquam custodiam vendere sub pena per-
perorum vigintiquinque pro qualibet custodia, quorum dimidia
applicetur acusatori, alia mahone seu cancellarie, et de hoc fieri
debeat proclamacio per totam insulam. Et quia dicitur quad per
officiales constituuntur multi veterani vulgariter veiardi teneantur
et debeant gubernatores et participes more consueto ponere et
constituere numerum rationabilem ipsorum veteranorum.
I tern cognoscentes ipsi domini ... emptores et participes inter
se se esse voces tredecim et sortes officiorum aliter quam et prout
hiis diebus ordinaverunt mictere seu sortisare non potuisse,
ratifficaverunt ipsum modum qui est secundum et prout alias
retrohatis temporibus misse fuerant sortes per annos tredecim et
quamvis scribania cancellarie in numero officiorum agregata sit
et esse volunt, nichilominus ipsorum intentiones sunt illam
assignare alicui legali et probo scribe qui gratis illam habeat et
ad earn constitutus sit comuniter per ipsos dominos ... socios et
participes ad salarium suum ordinatum. Intellecto sane et sic
deliberaverunt quad quilibet particeps cui annuatim obtingerit
ad sortes officiorum dictum officium scribanie habeat et habere
debeat de comuni cancellaria flor[enos] sexaginta de Syo.
Item quia contingere posset quad comune Janue ex bailia
sibi attributa redimeret dictam insullam anno terciodecimo
ipsarum sortium videlicet M"ccccxV" et M 0 ccccxvi0 vel M 0 ccccxv1I"
voluerunt et sic deliberaverunt pro equalitate ipsorum et ut alius
ab alio prerogativam non habeat quad pro anno ultimo ipsarum
sortium quilibet ipsorum pro suo ultimo officio exigere et habere
debeat de comuni cancellaria Syi pecuniam et precium suum
secundum et prout inferius seriatim extitit taxatum et preciatum.
Que precia officiorum sunt hec.
Capitaneatus valisso et castellania, ducatos auri trecentos
quinquaginta.
Schaiaria portus castrum Lathe ducatos auri sexaginta.
[fol. LXXVI] Capitaneatus burgorum castrum mellaneti; ducatos
centum auri.
Castrum pigri et castrum de vigho; ducatos auri centum viginti.
Ministrare due, conestagia una porte. puer nuncius in can-
cellaria, et subscribania galee; ducatos auri nonaginta.
Castrum de lanistai, castrum de pithio; ducatos auri centum
decem.
Subscribania galee, scribania campi; ducatos auri septuaginta.
Patronatus galee, castrum sancte elene; ducatos auri ducentos
septuaginta.
Scribania cancellarie, castrum perparee; ducatos auri centum.
Castrum calamoti, conestagia servientium; ducatos auri centum
decem.
Scribania acrostici, castrum cardamill; ducatos auri octuaginta.
Subscribania cancellarie, scribania angarie; ducatos auri
septuaginta.
Castrum lecovere, conestagia una porte; ducatos auri ducentos.
M 0 ccccv"
die prima Aprilis.
Extractum est ut supra de dicto cartulario diversorum nego-
ciorum et actorum compositorum manu dicti lulliani tune scribe
ipsorum et manu mei notarii infra scripti et nunc scribe ipsorum
dominorum signatam, significatam [?].
Rex dominus} ANTONIUS BERCHANECA,
.
rwtanus.
J anue
EDICT issued by ANSALDO DI ANSALDO, Podesta of

Chios, establishing punishments for the illegal disposal of
mastic. Chios, 26th April I392. 1
[fol. LXXVI verso] MCCCLXXXXII° die XXVI Aprilis.
Egregius vir dominus Ansaldus de Ansaldo ... potestas et guber-

nator civitatis et insulle Syi cum et de voluntate deliberacione
sciencia et conscilio nobilium et egregiorum virorum dominorum
Francisci Justiniani quondam dominici et Danielis Justiniani
gubernatorum presentis civitatis et insulle predicte, nee non
nobilium et egregiorum virorum dominorum consiliariorum
1 Two other copies of this edict are in Codices Giustiniani, A, fols. 71 uerso-73
and B, fols. CLXXXVII-CLXXXIX.

eiusdem domini ... potestatis, quorum nomina sunt hec inferius
describuntur, videlicet:
Domini Lazarinus Justinianus;
Antonius Justinianus quondam domini dominici;
Lodisius J ustinianus;
Franciscus Justinianus quondam domini Gabrielis;
Johannes de Furneto, castellanus Colla; et
Nicolaus de Guiso,
Cupientes rei publice civitatis et insulle predicte salubriter
providere eandemque regere salvare defendere et gubernare ad
magnificenciam decus amplificacionem et laudem potentissimi
magnificissimique comunis Janue pro bono felici paciffico salu-
brique statu illustris et excelsi domini domini Antonioti Adurni
dei gracia Januensis ducis et populi defensoris pensando quot
quantaque dampna insupportabilia et horrenda periculaque
extimescendaque maxime furta rapine contractaciones illicite
defraudaciones indebite et exportacionis masticis dampnocissime
et gravose quotidie inferantur et fiant prefate dominacioni Syi et
participibus eiusdem, Considerantes quam ancipiti periculo inclu-
datur quam diris et asperimis. laboribus anxietatibus continue
sint impliciti, nisi super ipsis furtis et baratariis masticis provideant
nee non secundum iuris regulas imminentem necessitatem antiquos
et bonos mores prefate civitatis et insulle et adnimadvertant quam
sanctum sit pium honestum iusticie debitum et consonum equitati
honestos et bonos viros in insulla civitate predictis tenere tueri
illesos servare defendere ac rectissime gubernare quam que pericu-
losum patrie dedecorosum regentibus et gubernacioni rei publice
presidentibus nefarium mundo contrarium equitati ac iusticie
sine qua adnichilantur imperia habundantissime florentissimeque
civitates brevi tractu temporis deflorescunt ville castra locaque
splendida et magnifica funditus evertuntur. Cuius obmisso rigore
omnia in perniciem precipitium citissime dilabuntur malefactores
criminibus impuniri, nullusque non videat apertissime in quam
audax facinus contractacionis masticis copiosa pars hominum
prefate insule se intulerit ausu temerario et intrepide. Nequis
decetero [fol. LXXVII] audeat in huiusmodi lasivam prosilire
furando vel baratando aliquam masticis quantitatem praeter
scienciam et voluntatem prefatorum dominorum gubernatorum
qui nunc sunt vel pro tempore fuerint ne ve [sic] delinquentes
13 AOC II
huiusmodi suorum scelerum et delictorum impunes evadant suaque
impunitate letentur. Sed et unusquisque quod fecerit praveque
prataverit [sic, =patraverit] penam debitam patiatur et in
auctorem scelus revertatur ut licet et pro modo culpe penis
inferius statutis subiaceat utque metu pene unius ceteri a pravis
cogitatibus et pessimis execucionibus masticis contractande possint
et debeant resilire nee istuc usque fuerit super delictis masticis
habunde promissum matura deliberacione prehabita capitulis
civitatis Janue quantum potuerunt adherescentes et iuri forma
presentis decreti perpetuoduraturi unaminiter [sic] et concorditer.
Statuerunt ordinaverun t sancxerunt deliberaverunt et decreverun t
ut infra.
Videlicet quod si quis vel si qua cuiuscunque condicionis
existat decetero furatus vel furata fuerit vendiderit emerit bara-
taverit alienaverit seu aliter qualitercunque contractaverit dona-
verit vel in premium acceperit aliquam quantitatem masticis
preter seu contra voluntatem prefatorum dominorum guber-
natorum civitatis et insulle predicte qui tune sunt vel pro tempore
fuerint condempnentur ut infra.
Videlicet, pro libra una masticis vel ab inde infra furate vendite
empte baratate alienate donate vel in premium accepte seu
quomodocunque contractate condempnetur in perpero uno pro
singula uncia quam pecunie quantitatem si non solverit infra dies
decem a die sententie, late fustigetur per loca consueta.
A libra vero una supra usque in libris decem furate vendite
empte etc. ut premictitur condempnetur pro qualibet libra
masticis in perperis sex quam pecunie quantitatem si non solverit
infra decem dies a die late sententie fustigetur et ei auricula
abscindatur.
A decem vero libris supra usque in vigintiquinque masticis
furate vendite seu baratate etc. ut premictitur condempnetur in
perperis sex pro qualibet libra masticis quam pecunie quantitatem
si solvere non poterit infra dies decem a die late sen ten tie fustigetur
et marchetur in facie sive in fronte et massilla.
A vigintiquinque autem libris supra usque in quadraginta libris
mastici [sic] furate seu baratate etc. ut supra condempnetur pro
qualibet libra masticis in perperis sex [fol. LXXVII verso] quam
condempnacionem si solvere non poterit infra decem dies a die
late sententie fustigetur ut supra et abscindatur ei nasus.
A quadraginta vero libris supra usque in quinquaginta libris
masticis furate seu baratate etc. ut supra condempnetur pro
qualibet libra masticis in perperis sex quam condempnacionem
si solvere non poterit infra decem dies a die late sententie fustigetur
ut supra et ei nasus et una auricula abscindatur.
A quinquaginta vero libris supra usque in octuaginta libris
masticis furate seu baratate etc. ut supra condempnetur pro
qualibet libra masticis in perperis sex quam condempnacionem si
non solverit infra dies decem a die sententie late fustigetur ut supra
et abscindantur ei nasus et una auricula et marchetur in facie.
Ab octuaginta vero libris supra usque in centum libris masticis
furate seu baratate etc. condempnetur in perperis sex pro qualibet
libra masticis, quam condempnacionem si solvere non poterit
infra dies decem a die late sententie fustigetur et abscindantur ei
ambe auricule et nasus et marchetur in facie.
A centum autem libris supra usque in ducentis libris masticis
furate seu baratate etc. ut supra condempnetur in perperis sex
pro qualibet libra masticis, quam condempnacionem si solvere
non poterit infra decem dies a die sententie late fustigetur ut supra
et abscindatur ei nasus et ultra unum infrascriptorum mem-
brorum, scilicet quia aut evelatur ei occulus vel abscindatur ei
manus vel pes arbitrio magistratus.
A ducentis vero libris masticis supra furate seu baratate etc.
ut supra furchis laqueo suspendatur.
Si vero plura furta baratarias vendiciones empciones contrac-
taciones donationes seu in premium daciones vel accepciones com-
miserit de quorum aliquo non fuerit ut supra punitus seu punita
tune condempnetur facta coaceruatione quantitatis furtorum seu
baratariarum etc. ut supra ea pena pecunaria vel corporali pro ut
supra disponitur, dum tamen si dicta furta baratarie etc. ut supra
excedant quantitatem librarum centum masticis furchis laqueo
suspendatur.
Si vero de aliquo predictorum furtorum seu baratariarum etc.
ut supra premictitur fuerit ut supra punitus seu punita tune si
plura furta seu baratarias etc. commiserit que non excedat [sic]
quantitatem librarum centum masticis excedant tamen quanti-
tatem librarum quinquaginta masticis tune puniatur corporaliter
arbitrio magistratus pro tercio vero furto quantitatis librarum
vigintiquinque masticis vel ab inde supra pro quorum duobus
delictis fuerit punitus pecunialiter vel personaliter furchis laqueo
suspendatur.
Receptatores vero tam masculi quam femine cuiuscunque
gradus preheminencie [fol. Lxxvm] condicionis vel qualitatis
existant penis similibus infrascriptis secundum quantitatem mas-
ticis quam receptaverint puniantur et in maioribus penis arbitrio
magistratus et ultra domus ubi receptaverint si propria receptantis
fuerit comburatur si comode camburi poterit aliter diruatur in
totum pro quantacunque masticis quantitate receptate.
Item quod nulus patronus cuiuscunque condicionis existat
accedens ad portum sive insulam Syi super aliqua barcha vel
gripparea vel alio quocunque navigio audeat vel presumat onerare
vel onerari facere vel permictere aliquam masticis quantitatem
super suo navigio barcha vel gripparea discopertis sub ea pena
qua receptatores puniuntur ut supra secundum masticis quanti-
tatem oneratam non sciente super dictis gripparea barcha vel
aliis navigiis quibuscunque discopertis.
Si vero ipso patrono inscio et ygnorante aliqua quantitas
masticis furate seu baratate etc. ut supra onerabitur super dicto
suo navigio barcha seu gripparea discopertis, dictus talis patronus
condempnetur in perperis sex pro qualibet libra masticis super-
imposite seu onerate per quamcunque personam cuiuscumque
condicionis existat et quod utroque casu supradicto talis barcha
gripparia [sic] seu navigium discopertum igne cremetur misi
patronus presentaret domino potestati Syi delinquentem.
Item quod si patronus alicuius navigii magni vel parvi gripparee
coperti vel coperte oneraverit seu onerari fecerit vel permisserit
in presenti portu sive insulla Syi aliquam masticis quantitatem
super dicta sua gripparea vel navigio copertis puniatur simili pena
qua receptatores ut premictitur puniuntur secundum masticis
quantitatem oneratam ipso sciente super dictis gripparea vel alio
navigio copertis.
Si autem aliqua quantitas masticis furata seu baratata etc. ut
supra onerabitur super aliqua gripparea vel navigio copertis,
ipso patrono dicte talis gripparee vel navigii copertorum inscio
et ygnorante, dictus talis patronus condempnetur in perperis sex
pro qualibet libra masticis in ipsa gripparea seu alio navigio
copertis onerate vel superimposite nisi presentaverit domino
potestati Syi delinquentem.
I tern quod omnes et singule persone cuiuscunque condicionis
existant onerantes aliquam masticis quantitatem furate seu bara-
tate etc. ut premictitur super aliqua gripparea barcha grippo seu
alio navigio quibuscunque et qualibuscunque copertis vel disco-
pertis eadem pena puniantur qua receptatores ut supra puniuntur
secundum masticis quantitatem oneratam per ipsos.
Item quod omnes et singule persone contrafacientes in aliquo
ex casibus suprascriptis ultra [fol. LXXVIII verso] penas predictas
semper et quandocumque teneantur ad restitucionem masticis
furate seu baratate empte vendite et quomodocunque alienate seu
valorem et extimacionem ipsius masticis sine aliqua diminucione
tam penarum scriptarum in quolibet et singulo casu quam
valoris et extimacionis masticis furate seu defraudate vel onerate
ut supra.
Item quod quicunque acusaverit seu denunciaverit contra-
facientes in aliquo ex casibus scriptis dicto domino potestati
qui nunc est vel pro tempore fuerit seu dominis gubernatoribus
tune temporis gubernantibus habeat et habere debeat a domina-
cione Syi karatos duodecim pro qualibet libra masticis furate et
baratate etc. ut supra usque in quinquaginta libris masticis,
a quinquaginta vero libris masticis supra habeat et habere debeat
a prefata dominacione Syi karatos sex pro qualibet libra masticis
furate baratate et onerate etc. et tenebitur secretus; que mercedes
et premia omnes dande et solvende acusatoribus seu denuncia-
toribus debeant dari et integraliter consignari per dominacionem
Syi et de pecunia ipsius propria. Cui dominationi tot bona
delinquentium confiscentur pro ea quantitate pecunie quam
solverint acusatoribus seu denunciatoribus quibuscunque.
Die XIII Madii.

Costa campanarii et bonus de florencia placerii curie dicti
domini potestatis retulerunt se hodie et aliis pluribus diebus
proximis preteritis dictum decretum publice et alta voce in lingua
greca et latina per civitatem et Bazale ac casalia Syi notiflicasse
cridasse et exposuisse de verbo ad verbum in omnibus et per
omnia prout superius in ipso decreto plenius continetur. Et hoc
de mandato dicti domini potestatis.
Extractum est ut supra de cartulario coasiliariorum dictorum
dominorum potestatis et consiliariorum eiusdem scriptorum
manu mei notarii infrascripti et curie Syi scribe.
Potestas et }
gubernator Syi [Unsigned]
ORDERsenthyANSALDO DI ANSALDO, PodestaofChios,

to COSTA CAMPANARII and BONEA DI FLORENCIA,
Town Criers of Chios, requesting them to proclaim that all
mastic must be surrendered. Chios, 26th April 1392.
M 0 cccLxxxxu0 die xxv1 Aprilis.

Preconate vos costa campanarii et Bone de florencia placerii
curie Syi per Bazale Syi et alia loca consueta ut infra de mandato
dornini potestatis et gubernatoris civitatis et insulle Syi quod
omnes et singule persone cuiuscunque [fol. LXXVIIII] condicionis
existant grece vel latine mondane vel religiose habentes presencia-
liter penes se vel in deposito seu secrete quomodocunque aliquam
masticis quantitatem debeant et possint impune et sine metu
alicuius pene pecuniarie vel corporalis seu forestacionis alicuius
presentare consignare seu presentari et consignari facere venerabili
viro domino duiheo sancti Michaelis omnem et totam masticis
quantitatem quomodocunque et qualitercunque penes eos exi-
stentes et hoc infra dies quindecim proxime venturos in ecclesia
sancti michaelis sive in domo habitacionis predicti duihei. Si quis
autem contra fecerit in non presentando seu presentari faciendo
masticem que penes eos posset aliqualiter reperiri ex nunc prout
ex tune intelligantur incidisse in penam seu penas decreti editi
et compositi confirmati et approbati per dominum potestatem
predictum et eius consilium super contrafacientibus in mastice
dominacionis Syi hodierna die aliqua excepcione iuris vel facti
in aliquo non obstante. Adicientes quod quilibet presentans
habebitur secretus.
Potestas et }
[Unsigned]
Gubernator Syi
die XIII madii.

Costa campanari placerius curie Syi retulit se hodie de mandato
dicti domini potestatis publice et alta voce proclamasse et ex-
posuisse per Bazale Syi et alia loca consueta in lingua greca in
omnibus et per omnia prout superius continetur.
DECREE issued by FRANCESCO GIUSTINIANI, Doge of

Genoa, ratifying the preceding edict and proclamation of
ANSALDO DI ANSALDo, Podesta of Chios. Genoa,
18th August 1393. 1
M°CCCLXXXXIII die XVIII Augusti.

Illustris et magnificus dominus dominus Franciscus J ustinianus
dei gracia dux Janue et populi defensor. In presencia consilio
et consensu sui consilii quindecim ancianorum, quorum qui
interfuerunt nomina sunt hec.
Oppecinus de Cazana, prior. Lodisius Scaffacia

Petrus Scarella Nicolla de Lagostena
Antonius de Ventura Franciscus de V allebella
Leo Faxanus Antonius de Savignono, et
Thomas de Agio Melchior de Bracellis.
Petrus de Magneri
Visis capitulis suprascriptis statutis et ordinamentis seu decretis
ipsisque diligenter inspectis et intellectis ipsa omnia ex certa
sciencia [fol. LXXVIIII verso] approbaverunt confirmaverunt et
emologaverunt et eciam voluerunt et decreverunt ipsa omnia
esse rata firma valida et efficacia ipsaque mandaverunt observari
et observanda esse per quoscunque potestates seu rectores et
officiales ac eciam cives incolas et habitatores et subditos dicte
civitatis et insulle Syi sine preiudicio tamen alicuius iuris com-
munis J anue, addentes expresse quod suprascripta capitula ordina-
menta seu decreta et presens confirmacio habeant robur efficaciam
et firmitatem toto tempore quo durabit locatio seu appaltacio
dicte insulle facta per dictum comune J anue mahonensibus dicte
insulle, que locatio seu appaltacio est scripta manu [gap in MS.]
et non ultra ipsum tempus locationis seu appaltacionis pre-
dictorum.
Extractum est ut supra de actis publicis cancellarie ducalis
comunis Janue ut constat quodam exemplo inde extracto et
1 Two other copies of this decree are in Codices Giustiniani, A, fol. 73 verso and
B, fol. CLXXXIX verso.

registrato in quodam libro conventionum mahone Syi quod
exemplum extractum signatum est manu mei Johannis Stelle
notarii et cancellarii.
.
cancellarzus.
J anue
ORDINANCE issued by the MAHONESI OF CHIOS, estab-

lishing additions and amendments to the rules for the admini-
stration of the Island. Genoa, 19th November 1403.
M"ccccIII" die xvrn1 novembris.

Egregii et potentes viri domini ... emptores et participes mahone
et insulle Syi in consueta volta J anue pro suis peragendis et
deliberandis congregati quorum nomina quiinterfueruntsunthec.
d. Antonius Justinianus miles pro vocibus duabus.
d. Raffael Justinianus olim de Garibaldo tanquam patronus
filiorum et heredum quondam domini Francisci pro voce una.
d. Franciscus Justinianus olim de Campis suo nomine et tan-
quam procurator et procuratorio nomine domini Octoboni
Justiniani nee non nomine et vice Ambrosii et fratrum Justinia-
norum olim de bancha pro vocibus tribus.
d. Petrus Justinianus olim de Garibaldo tanquam procurator
et procuratorio nomine domini Raffaelis et Francisci Justiniani
olim de Furneto pro voce una, et
d. Petrus Justinianus olim de Rocha tanquam procurator et
procuratorio nomine dominorum Batisti et Leonardi Justinia-
norum olim de Rocha pro vocibus duabus.
Volentes providere circa salutem civitatis et insulle Syi et que
concernunt commoda et utilitates ipsius effectualiter exequi et
praecipue circa custodiam castri et civitatis ac insulle predicte
nee non quod observentur capitula alias per [fol. LXXX] eos
condita sub quorum disposicione bona dicte civitatis et insulle
conservantur illesa cum infrascriptis addicionibus per ipsos in
dictis capitulis additis que eisdem visum fuit esse non modicum
neccessarias, deliberaverunt unanimiter et concorditer et ordina-
verunt ac deliberaverunt et addiderunt ut infra, videlicet quia
ipsi deliberaverunt et auctoritate presencium deliberant et dis-
ponunt quod aliquis castellanus ellectus vel infuturum elligendus
in castro civitatis predicte non audeat vel decetero presumet [sic]
pallam vel a_scunse [sic,= palam vel abscondite] diurno vel nocturno
tempore in ipsius castellanie officio secum ducere vel aliquo alio
modo ingredi permictere castrum predictum aliquam personam
cuiusvis generis et condicionis ac qualitatis existat nisi solum
habentem stipendium pro custodia dicti castri et de stipendiariis
ipsius castri.
Item, deliberaverunt et ordinaverunt quod in quodam capitulo
alias per ipsos condito qui incipit Item deliberaverunt quod
decetero quilibet duodenarius etc. addatur et addi debeat et ex
nunc addunt quod quilibet particeps et duodenarius moram
trahens et residenciam faciens in Syo tempore vendicionis cabel-
larum ibidem fiende teneantur et debeant coram tune dominis ...
gubernatoribus Syi et eorum scriba ydoneos erga ipsos prestare
fideiubsores [sic] qui tamen non sint de participibus et duodenariis
dicte civitatis et insulle, de solvendo realiter et cum effectu omnes
et singulas iunctas spectantes eisdem, et pro eorum partibus et
omnes alias expensas neccessarias eisdem spectantibus que quo-
modocunque et qualitercunque fieri occurrerint in canzellaria
Syi pro aliquibus casibus et respectibus tempore dicti eorum
guberni quodque notarius deputatus ad recipiendum dictos
fideiubsores non audeat vel presumet modo aliquo in fideiubsorem
accipere et ascribere aliquem ex participibus seu duodenariis
predictis sub pena ducatorum quinquaginta auri applicandorum
operi reparacionis ecclesie et hospitalis beati Antonii de Syo eidem
irremisibiliter aufferenda et exigenda ab ipso tociens quociens
fuerit contrafactum per dominum ... potestatem Syi qui tune
erit, ita quod solum ad dictam exactionem sit et esse debeat merus
executor. Et si quis ex dictis participibus vel aliquis eorum
recusare vellet ut supra prestare fideiubsores vel aliqualiter in
ipsos dandos se opponeret vel contradiceret quod tune ipso facto
et iure pro toto dicto anno privetur a vocibus que [sic] habet vel
haberet in dicta mahona et insulla per dictos dominos tune
gubernatores, eisque eciam liceat et amplam potestatem habeant
[fol. LXXX verso] dare eorum officia et sua propria auctoritate
accipere omnes et singulas obvenciones chisilimas processum
masticorum et omnia alia et singula spectancia et pertinencia
dictis recusantibus et dare seu prestare nolentibus dictos fideiub-
sores usque ad integram solucionem dictarum iunctarum et
expensarum tune factarum vel fiendarum pro parte eisdem spec-
tante, dumtaxat et capta dicta solucione ipsi tamen domini ...
gubernatores restituere teneantur et debeant dicto recusanti vel
se opponenti ut supra illud plus quod pro eisdem recipissent
et exigissent.
Item deliberaverunt et ordinaverunt quod capitulum disponens
quod per aliquem participem mahone et insulle predicte non
possit vel debeat per dirrectum vel per indirrectum vendere
aliqua officia cassandum et irritandum esse et cassari et irritari
debere et ex nunc eum auctoritate presencium cassant irritant
et anullant, mandantes tamen et decernentes quod non obstante
dicta annullacione ordines et convenciones usitate et debite in
dacione officiorum serventur et sequantur per dictos participes,
quodque officiales ellecti et infuturum elligendi in officiis predictis
acotumare et apanomaree stare debeant sindicamento et sindi-
centur prout in ordinibus et convencionibus seriose continetur,
et bis in anno fiat proclamacio per civitatem et totam insullam
Syi continens quod si quis incolla vel aliqua alia persona dicte
insulle aliquod perceperit obprobrium per dictos officiales ellectos
ut supra durante eorum officio vel ei per ipsos vel per aliquem
ipsorum officialium illata fuerit aliqua iniuria vel sibi non fuerit
ministrata iusticia aut alique facte fuerunt indebite extorsiones
liceat illis ac teneantur et debeant de sibi indebite illatis per dictos
officiales lamentacionem et querellam coram dicto domino
potestate Syi facere, et si quis propter metum dictorum officialium
lamentacionem facere et querellam de iniuriis opprobriis et aliis
sibi indebite illatis et acusatus esset per aliquem ex dictis incollis
ipsum iniuriatum non velle vel voluisse dictam facere querellam
incurrat et incurrisse esse intelligatur ipso facto in penam per-
perorum decem manualiter et sine mora actribuendorum accusa-
tori et teneatur secretus de qua pena exigenda et actribuenda
dictus dominus ... potestas sit merus executor.
M"ccccv<> die prima Aprilis.

Extractum est ut supra de cartulario diversorum negociorum
et actorum compositorum manu mei notarii infrascripti et scribe
dictorum dominorum emptorum et participum mahone Syi.
.
notanus.
Janue
ORDINANCE issued by the MAHONESI IN GENOA regu-

lating the distribution of votes in the Mahona, and establishing
the majority necessary for the passing of ordinances. Genoa,
rnth February 1391. 1
[fol. LXXXI] In nomine domini Amen. lnfrascripti nominibus

et pro partibus infrascriptis, Scientes ipsos emisse et appaltasse
seu conduxisse a comune Janue seu presidentibus ipsi comuni
insullam Syi loca foliarum veteris et nove ac cetera loca ac insullas
adiacentes dicte insulle Syi cum quibuscunque iuribus et pertinen-
tibus ipsius ipsorum et ipsarum sub certis pactis modis et formis
iam scriptis et ordinatis in quodam instrumento confecto et
rogato manu Antonii de Credencia notarii et comunis Janue
cancellarii M"cccLxxxv die XXVIII Junii et nomina quorum
sunt hec.
Dominus Antonius Justinianus quondam Jacobi suo proprio
nomine ex parte una pro una voce et nomine et vice Danielis
Justiniani quondam Simonis pro quo de rato habendo promisit
sub ypotheca et obligacione bonorum suorum et sub pena infra-
scripta pro una alia voce.
Domin us Franciscus J ustinianus quondam Gabrielis suo proprio
nomine ex una parte pro una voce et procurator et procuratorio
nomine domini Octoboni Justiniani quondam domini Johannis
ut de procura constat publico instrumento scripto manu Antonii
Berchanecha notarii M"cccLXXXXI die ua Januarii. Habens vigore
dicti instrumenti ad infrascripta plenam bailiam ex alia parte
pro una alia voce.
Domini Andreas et Thomas Justiniani quondam domini
Raffaelis suis propriis nominibus et nomine et vice nepotum
suorum filiorum et heredum dicti quondamFrancisci fratris eorum
pro quibus promisserunt de rato habendo sub pena infrascripta
et ypotheca et obligacione bonorum suorum pro duabus vocibus.
D. Raffael Justinianus quondam domini dominici nomine
et vice domini Francisci Justiniani quondam domini dominici
fratris suis pro quo de rato habendo promissit sub ypotheca et
1 Another copy of this ordinance is in Codices Giustiniani, A, fols. 43 verso--
44 verso.
obligacione bonorum suorum et pena infrascripta ex parte una
pro una alia voce.
Dominus]ohannesJustinianus filius domini Francisci procurator
et procuratorio nomine domini Lazarini Justiniani quondam
Lazarini ut de procura constat publico instrumento scripto manu
Raffaelis de Bracellis notarii M° [date missing] habens ad hec speciale
mandatum iuxta formam dicti instrumenti per me visi et lecti.
Dominus Augustinus Adurnus actor et actorio nomine domine
Margarite uxoris quondam domini Petri Rechanellis curatricis
Gabrielis et Petri filiorum et heredum pro duabus terciis partibus
dicti quondam domini Petri, habentes ad hec speciale mandatum
iuxta formam publici instrumenti scripti manu Oberti foliete
notariiM° [sic] presenti die viii presentis mensis pro duabus vocibus.
Dominus Gabriel iudex procurator et procuratorio nomine
Nicolai Justiniani et pro quo de rato habendo promisit sub
ypotheca et obligacione bonorum suorum et sub pena infrascripta
pro una alia voce.
Volentes ad augmentum bonum et tranquillum statum ipsorum
et dictorum locorum et ad gubernacionem sine scandalo et sinistro
procedere in dei nomine societatem ad invicem contraxerunt et
contraxisse confessi fuerunt sibi vicissim stipulacionibus solempni-
bus interventis a quolibet eorum pro sese et quolibet [fol. LXXXI
verso] eorum et habentibus et habituris causam ab ipsis et quo-
libet eorundem duraturam per annos vigintiquinque finiendos
M°ccccxVIII die XXI Novembris et incipiendum M°cccLXXXXIII die
XXI Novembris de universis et singulis iuribus utilitatibus com-
modis honoribus officiis et beneficiis predictorum locorum ac
gubernacione administracione et regimine eorundem locorum et
cuiuslibet ipsorum, modis formis et ordinibus infrascriptis.
Videlicet quia predicti prenominati contrahentes distribuunt
ordinant et assignant comuniter et divisim in dicta societate et
mahona voces tredecim quarum singula parcium predictarum
unam vocem tan tum habere debeat et non ultra, deinde deliberant
ordinant promictunt et conveniunt inter eos cum stipulacione
solempni cuiuslibet eorum interventa. Quod in regimine guber-
nacione et administracione dictorum locorum et rerum et iurium
ipsorum non possint esse pauciores seu plures vocem habentes,
et quicquid gestum factum vel administratum fuerit in dicta
societate non valeat nisi saltem novem ex predictis x11:r:lm vocem
habentibus seu persone legittime pro eisdem unaminiter [sic]
consenciant et quad deliberatum factum et gestum fuerit per dictos
novem seu plures vel per personas legittimas pro eisdem firmari
ratum teneri et observari debeat ab omnibus ipsis tredecim et
obtineat robor firmitatis ac execucioni mandetur ut factum ab
omnibus dictis tredecim sociis et tota societate predicta. Si autem
contingeret inter eos pertractari de removendo seu revocando
aliquem ordinem prius datum et firmatum inter ipsos vel de aliquo
quod tendat ad remocionem vel destrucionem alicuius ordinis seu
deliberacionis prius firmate inter eos tune requiratur et necesse
sit ad remocionem seu revocacionem predictam obtinendam quad
decem ex eis vocem habentes sint concordes. Alioquin prius
ordinata firma et valida remaneant atque sint, promictentes dicti
contrahentes inter eos nominibus quibus supra quod ad aug-
mentum et utille societatis premisse unusquisque eorum pro
viribus se exponet et dabit et prestabit operam effi.cacem. Que
omnia et singula supra et infra scrip ta dicti contrahentes nominibus
quibus supra sibi ad invicem et vicisim stipulacionibus quibus
supra actendere complere et observare promisserunt quoque
iuraverunt ad sancta dei evangelia corporaliter tangendo scrip-
turas et in nullo contrafacere vel venire de iure vel de facto seu
aliqua racione colore vel causa qui et que dici et excogitari possit,
sub pena librarum duarum milium Ianuinorum pro dampno
et interesse in tantumdem taxato per dictos contrahentes et de
comuni acordio et consensu eorum solempni stipulacione pre-
missa inter ipsos et sibi ipsis vicisim, in quam penam incidat et
incidant quilibet eorum contrafaciens seu contrafacientes reliquis
vel reliquo observanti vel observantibus, et tociens quociens
contrafieri seu non observari contingeret in premissis et quolibet
premissorum et ut supra. Et qua pena soluta vel non soluta rata
nichilominus et firma permaneant atque inviolabiliter observentur
[fol. LXXXII] omnia et singula supradicta cumque restitucione
aliorum dampnorum et expensarum et interesse litis [blank] et
extra. Et sub yppotheca et obligacione omnium bonorum suorum
dictis nominibus habitorum et habendorum. ActumJ anue in logia
plathee supradictorum dominorum de Justinianis, M0 cccLxxxx
primo indicione xrna secundum cursum Janue die xa Februarii,
hora inter signum completorium.
Testes Ansaldus de Ansaldo habitator in burgo sancti Stephani,
Antonius de Finario notarius, et Andriolus de Finario quondam
Andrioli vocatus et rogatus
die v aprilis.
MCCCCV
Extractum fuit suprascriptum instrumentum de foliacio instru-

mentorum compositorum manu mey notarii infrascripti anno et
die contentis in eodem scripto cum additione facta in xia
prima [?] linea in verbo ex et in verbo dominici cassato in xxia
linea et cum verbo Justiniani adito in XXVIIII linea factum.
Rex dominus} BALDASSAL DE FERRARIIS,
.
notarzus.
J anue
EDICT issued by the Podesta of Chios, annulling an earlier

one which provided that convicted debtors should be imprisoned
in the Tower. Chios, 31st January 1442.1
M"cccc"XXXX.0 secundo die XXXI J anuarii in portego palacii novi.

Spectabilis dominus potestas existens in dicto loco una cum
dominis mahonensibus attenta sententia lata per dominum vi-
carium spectabilis domini potestatis Chii continente prout bur-
genses decetero carcerandi pro debito poni debeant in turrim
pro eorum debitis sub pactis modis et formis de quibus in dicta
sententia fit mentio attenta quod dicta sententia est inutilis. ldeo
mandaverunt earn [sic] cassari ita ut ullo unquam tempore in
dicta turri non debeat seu possit et valeat alicui persone in dicta
turri carcerari pro debito sed potius poni debeant in carceribus
consuetis.
Extractum est ut supra de manuali notullarii cosme de clavaro
notarii et olim scribe curie Chii anni de MCCCCXXXXI et
Mccccxxxxn prout in dicto manuali iacet per me notarium
infrascriptum scribam dicte curie.
THOMAS DE RECHO, notarius et curie Chii scriba.
1 Another copy of this edict is in Codices Giustiniani, B, fol. cxc.

ORDINANCE issued by the MAHONESI OF CHIOS estab-

lishing additions and amendments to the rules for the admini-
stration of the Island. Genoa, 31st March 1382 .1
[fol. Lxxxn verso] M°cccLxxx secundo die XXXI marcii.

Supradicti domini emptores Syi in legiptimo et sufficienti
numero congregati volentes addere et corigeire [sic] et emendare
ordinamenta per eos alias ordinata pro bono et utilitate cuiuslibet
eorum dictis ordinibus addiderunt capitulum infrascriptum
videlicet.
Item quod gubernatores futuri et qui omni anno fuerint non
possint nee debeant galeam dominacionis ad instanciam seu de
mandato alicuius vel aliquorum existencium in ponente mittere
in aliquem locum extra insulam tam domini quam singularis
persone nisi primo processisset de mandato voluntate sociorum
hie existencium, et si contrafactum fuerit per aliquos ex dictis
gubernatoribus quod tune et in dictum casum expensa dicte galee
pro eo tempore quo ipsam mitterent et staret sit super ipsos tales
gubernatores et non aliorum sociorum.
Item addiderunt et addunt ac volunt quod in capitulo ubi
dicitur quod potestas non habeat pro suo salario et comitive sue
quam libras nccc in anno, addatur quod habeat et habere debeat
libras mille in anno pro se et comitiva ipsius.
I tern, eodem modo addiderunt et addunt in capitulo ubi dicitur
quod homines de colla habere debeant libras tres et soldos quin-
decim in mense quod habeant libras quatuor in mense pro
quolibet.
Cassantes et anulantes capitulum quod incipit. Item quod
aliqua persona ex participibus non possit inchantare seu incalegare
aliquod comerchium omnia alia statuta expensas et ordinaciones
ratifficaverunt et approbaverunt et observare iuraverunt sub pena
in dictis ordinibus contenta.
1 Two other copies of this ordinance are in Codices Giustiniani, A, fol. 57 and
B, fol. CXVI.
Mccccv" die prima Aprilis.
Extractum est ut supra de cartulario diversorum negociorum
et actorum compositorum manu quondam Jacobi de Monelia per
me notarium infrascriptum.
.
notarius.
Janue
REPORT submitted to the MARQUIS OF MONTFERRAT,

Captain of Genoa, by ANTONIO SANSONO, BATTISTA
DI JACOPO, and BATTISTA CIGALA, Commissarii, con-
cerning an appeal from the Mahonesi of Chios requesting the
removal of four illegally elected members from the Podesta' s
Council. Genoa, 14th December 1409.1
[Biblioteca Civica Berlo, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXIII-
LXXXIIII verso.]
[fol. LXXXIII (in scroll)] Relatio facta illustri et magnifico D. D.

Marchioni Montisferrati Capitaneo pro magnifico comuni lanue
et Venerando consilio dominorum antianorum civitatisjanue per
egregios legum doctores dominos Antonium Sansonum vicarium
prefacti illustris domini capitanei et Baptistam de Jacob et Bap-
tistam Cigalam sapientes comunis lanue commissarios et delegatos
prefactorum illustris domini capitanei et consilii super introclusis.
M"ccccvnrr" die XIIII" decembris.

Presentata fuit presens relatio parte prefactorum dominorum
vicarii et sapientum comunis per Antonium de Leone locum-
tenentem scribe prefacti domini vicarii.
Nomine domini Amen. Nos Antonius Sansonus legum doctor
vicarius illustris et magnifici domini domini Marchionis Montis-
ferrati capitanei pro magniffico comuni lanue, Baptista de Jacob
et Baptista Cigala legum doctores sapientes comunis lanue com-
missarii et delegati prefacti illustris domini capitanei et eiusdem
1 Two other copies of this report are in Codices Giustiniani, A, fols. 112 verso-
113 verso and B, fols. CLXXII verso-cLXXIV verso (where the year is given in error
as 1414).
venerandi consilii dominorum antianorum vigore infrascriptorum
rescripti et deliberationis factorum supplicationi porrecte coram
prefactis illustri domino capitaneo et consilio pro parte partici pum
Mahone Chii et quarum quidem supplicationis deliberationis et
rescripti tenor sequitur et est tallis. Illustri et magniffico domino
d. Marchioni et capitaneo ciuitatis Ianue et vestro venerando
antianorum consilio reuerenter exponitur pro parte participum
mahone Chii quod dicti mahonenses seu participes habent cum
comuni Ianue certa pacta et conuentiones de et super dicta insula
Chii Folie veteris et noue que conuentiones diu fuerunt inite
inter comune Ianue ex una parte et dictos mahonenses seu par-
ticipes ex alia, in quibus conuentionibus et pactis inter cetera
continetur quod dictus potestas Chii debeat habere sex consiliarios
illos videlicet qui ellecti fuerint per dictos emptores seu participes
et mahonenses qui tune erant et eorum successoribus et habituris
causam ab eis. Qui potestas et dicti consiliarii sic ellecti teneantur
et debeant dictam insulam Chii regere gubernare una cum suis
antedictis consiliariis ellectis ut supra Et quod potestas non
poterat in dicta insula aliquid gerere facere vel mandare nisi cum
consilio et de consilio et consensu ipsorum consiliariorum vel
maioris partis eorum prout et sicut in dictis conuentionibus conti-
netur, ad quas se referunt. Item dicunt et exponunt quod cum
hoc anno accesissent ad ciuitatem Uol. LXXXIII verso] lanue duo
burgenses insule Chii et requisiuissent a domino lohanne Lemengre
tune gubernatore lanue quatenus facere et prouidere deberet
quod quatuor burgenses insule Chii deberent esse in numero
illorum sex consiliariorum dicti potestatis qui ad regendum et
gubernandum dictam insulam Chii, qui dominus Iohannes dictam
requisitionem commissit officio romanie absque consilio et con-
sensu antianorum qui officiales romanie virtute dicte coinissionis
deliberauerunt et decreuerunt dictos quatuor burgenses Chii
debere esse consiliarios con [sic] potestate Chii una cum duobus
ex participibus dicte insule. In cuius deliberacionis executione
Conradus de Auria vel presens potestas Chii nuliter et de facto
et contra formam dictarum conuentionum eligerunt [sic] quatuor
burgenses Chii ad regendum et gubernandum dictam insulam
cum dicta potestate et duobus participibus antedictis seu guberna-
toribus dicte insule. Quare cum dicta electio seu constitutio
dictorum quatuor consiliariorum burgensium sit expresse et
notarie [sic] facta contra formam dicte conuentionis nulliter et de
14 AOC II
facto contra deum et iusticiam et maximum damnum et detri-
mentum dictorum participum seu Mahonensium et cum ad mag-
nifficam dominacionem vestram et vestrum venerandum consilium
spectet et pertineat male inique et indebite ac etiam nuliter gesta
annulare reuocare et irritare, ldcirco dignetur magnificencia
vestra et vestrum honorandum consilium in auxilium iuris et
iusticie et in obseruatione dictarum conuentionum declarare
dicernere ac statuere et constitucione dictorum quatuor bur-
gensium fieri non potuisse ipsamque anulare et reuocare et
nulla[m] esse et fuisse decernere et determinare dictosque quatuor
burgenses ellectos sicut de facto ellecti fuerunt in consiliarios
dicte insule. Ita de facto priuentur et remoueantur a dicto officio
dicti consiliariatus et loco ipsorum ponendos esse et poni debere
alios quatuor qui elligantur et elligi debeant per dictos emptores
seu participes dicte insule in omnibus et per omnia secundum
formam predictarum conuentionum.
Item dicunt similiter et exponunt quod vigore dictarum con-
uentionum est expresse cautum quod rectores et officiales dicte
insule exceptis potestate castellano et notario curie ellegi debeant
per potestatem dicte insule Chii unaa cum consiliariis sibi depu-
tatis de quibus supra dictum est prout dare continetur in dictis
conuentionibus. Et cum verum sit quod hoc anno prefacti
officiales Romanie virtute dicte conmissionis sibi facte commis-
serunt et scripserunt potestati Chii quod elligere deberent [sic]
duos burgenses dicte insule Chii ad officium ministrarie dicte
insule et qui potestas ellegit duos burgenses ministrarios in
execucione litterarum sibi scriptarum quod est expresse contra
formam dictarum conuentionum. ldcirco petunt et requirunt
a magnificencia dominatione vestra ac venerando vestro consilio
tam in obseruatione dictarum conuentionum quam in ob-
seruacione iuris et iusticie quatenus magnificentia dominatio
[fol. Lxxxrrrr] vestra dignetur dicernere declarare et statuere
dictos duos burgenses remouendos esse et remoueri debere a dicto
officio ministrarie ipsosque condempnandos et condempnari de-
bere ad restituendum et dandum omnes quantitates peccuniarum
fructus seu obuentiones quos et quas habuissent seu percepissent
et seu percipere potuissent dicti duo ministrarii tempore quo
exercuerunt dictum officium ministrarie et pro rata dicti temporis
et loco ipsorum duorum burgensium surrogandos esse et repon-
endos illos in ministrarios qui ante erant positi in officio dicte
ministrarie et ellecti per tune potestatem Chii et suos conciliarios
in omnibus et singulis supradictis eis fieri et ministrari facere
sunmarium iuris etiusticie conplementum maxime in obseruatione
et pro obseruatione conuentionis supradicte.
M"cccc 0 v1m0 die VI Novembris.

[fol. Lxxx1m] Responsio illustris et magniffici domini domini
Marchionis Montisferrati capitanei pro comuni lanue et venerandi
consilii antianorum in pleno et integro numero congregatorum in
presentia dicti illustris domini capitanei est quod elegans legum
doctor dominus vicarius dicti illustris domini capitanei et cum eo
duo sapientes iuris receptis confidentibus et apertibus [sic] elli-
gendi audiant dictos supplicantes et ex adverso sapientes et
sindicum comunis lanue et iura dicti comunis sunmantque infor-
mationem de actis et gestis predictis et postea ipsis illustri domino
capitaneo et consilio refferant quid agendum, extractum est ut
supra de actis publicis cancellarie comunis lanue, et comune
lanue Antonius de Credentia notarius die xnn dicti mensis
Novembris, prefactus illustris et magnifficus dominus capitaneus
etc. et consilium antianorum in sufficienti numero congregatorum
habita informatione quod de more est in similibus disponi ut infra
deliberaverunt et decreverunt quod dictus dominus vicarius dicti
domini capitanei et dominus Baptista de Jacob et dominus Baptista
Cigala sapientes comunis audiant informationem summant et
refferant ut superius continetur non obstante suprascripta con-
missione quam quo ad sapientes iuris apertibus [sic, =a partibus?]
eligendis ut supra disponebatur reuocauerunt et haberi voluerunt
pro irrita et inani comune lanue. Antonius de Credentia notarius
M0 cccc 0 VIIII die VII Novembris deposita in iure etc. Vissis igitur
dictis supplicatione et rescripto et deliberacione et contentis in
eis responsione et contradicione factis dictis supplicationi rescripto
et deliberationi per Benedictum de Andoria et Johannem de
Valebella notarios et cancellarios sindicos et sindicatorio nomine
comunis lanue visis conuentionibus uigentibus inter comune
lanue ex una parte et dictos mahonenses et participes dicte
mahone ex altera exibitis per dictos participes siue Deserinum de
[fol. LXXXIIIJ verso] Pastino notarium sindicum et procuratorem
dictorum participum viso etiam instrumento procure ipsius
deserini composito et rogato per Raffaelem Bochonum notarium
M 0 cccc0 vn die XI J ulii et extracto manu Cristoffori de Ponte
14-2
notarii, visa quadam ordinatione deliberatione seu decreto facto
per dominum olim gubernatorem et tune consilium antianorum
et officium prouisorum romanie anno presenti die xxm Aprilis 1
super requisitionibus prudentum virorum et Antonii de Capriata
sindicorum tune ambasciatorum burgensium et comunitatis chii
exibitis coram nobis per dictum sindicum comunis scripta manu
lohannis de Valebela notarii visoque toto processu et demum
uisis auditis et intellectis omnibus hiis que dicte partes coram
nobis dicere ostendere proponere producere et allegare voluerunt
semel et plures oretenus et in scriptis et tam per se quam per
eorum sapientes et super predictis omnibus et singulis matura et
pensata deliberatione et informatione sumpta et prehabita Christi
nomine inuocato et deum semper habendo pre occulis et in mente
dicimus et referimus ut infra, videlicet electionem consiliariorum dicte
ciuitatis et insule Chii secundum formam dictarum conuentionum spectare
et pertinere ad ipsos emptores seu mahonenses dicte insule et per ipsos .fieri
debere. Item ellectionem ministralium dicte ciuitatis Chii secundumformam
dictarum conuentionum spectare et pertinere ad potestatem Chii et etiam
consiliarios et per ipsos.fieri debere. Et per consequens dictam deliberationem
seu ordinationem de eligendis quatuor burgensibus ad consilium seu de
consilio dicte ciuitatis Chii. Item de elligendis duobus burgensibus in
ministrales seu pro ministralibus dicti loci Chii fuisse et esse factam preter
et contra formam dictarum conuentionum et ideo dictos mahonenses resti-
tuendos esse et restitui debere ad solitam obseruantiam dictarum con-
uentionum suarum proJuturo tempore. Ra tis tamen et firmis manen tibus
hiis que vigor dicte deliberationis et ordinationis actenus facta
fuit [sic].
Extractum est ut superius legitur de protoculo diuersorum
Gottifredi de Belignano notarii et comunis Ianue cancellarii per
me lohannem Stellam notarium et cancellarium
.
cancellarius.
I anue
1 A copy of this decree is given in extenso in Codices Giustiniani, B, fols. CLXXXIV
vn-so-cLXXXv verso, but it adds no information of value.
DECREE issued by the MARQUIS OF MONTFERRAT,

Captain of Genoa, adopting the preceding report submitted by
ANTONIO SANSONO, BATTISTA DI JACOPO and
BATTISTA CIGALA, Commissarii. Genoa, 14th De-
cember I4og. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. LXXXv.]
[fol. LXXXV] In nomine domini Amen. Illustris et magniffi.cus

dominus dominus Theodorus Marchio Montisferrati capitaneus
pro magnifico comune Janue, et venerandum consilium domi-
norum antianorum in suffi.cienti et legiptimo numero congrega-
torum et quorum qui hiis interfuerunt nomina sunt hec.
Christofforus iudex prior.
d. Nicolaus Spinula legum doctor.
d. Stephanus Cattaneus legum doctor.
Cacenumichus Saluaigus.
Johannes de Serro remolarius.
Leonardus Grillus.
Franciscus de Auria.
Josepo de Gropo notarius.
Johannes Luxardus.
Georgius Cigalla.
Vissis relatione et omnibus et singulis contentis in ea sequendo
ipsius relationis formam Christi nomine inuocato et eum semper
habendo pre occulis et in mente in hiis scriptis pronunciaverunt
in omnibus et per omnia prout in ipsa relatione latius et seriosius
continetur. Lata data et pronunciata est ut supra per prefactos
illustres dominum Marchionem capitaneum etc. et venerandum
consilium dominorum antianorum et lecta testata et publicata
per me Gottifredum de Bolignano notarium et comunis lanue
cancellarium. lanue in palatio comunis videlicet in camera noua
ubi consilia celebrantur. Anno nativitatis domini millesimo
quadrigentessimo nono indicione secunda secundum cursum lanue
die quartadecima Decembris circa tercias presentibus Antonio
1 Two other copies of this decree are in Codices Giustiniani, A, fols. 113 verso-114
and B, fols. CLXXIV versD-CLXXV.
de Credentia, Masimo de Iudicibus, et Benedicto de Andoria
notariis et comunis Ianue cancellariis testis vocatis et rogatis.
Extractum est ut superius legitur de protoculo diuersorum
Gottifredi de Belignano notarii et comunis Ianue cancellarii per
me Iohannem Stellam notarium et cancellarium.
Rex Dominus} JOHANNES STELLA,
.
cancellarius.
I anue
REPORT submitted to the MARQUIS OF MONTFERRAT,

Captain of Genoa, and the COUNCIL
OF ANZIANI by the
OFFICIO DI SAN GIORGIO, coru:erning death-duties in
Chios. Genoa, 23rd February I4I2. 1 And a DECREE
issued by CONRADO DI CARRETO, Deputy Captain of
Genoa, adopting the report. Genoa, 29th February I4I2.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXV
verso-LXXXVI verso.]
[fol. LXXXV verso] Relatio venerandi officii procuratorum Sancti

Georgii vobis illustri domino Marchioni Montisferrati etc. capi-
taneo Ianuensium etc. et venerando consilio dominorum antia-
norum super introclusis.
Millessimo quadringentessimo duodecimo die uigessimo tercio
februarii.
Deposita per Baptistam de Rocha notarium et scribam dicti
officii penes me Iohannem Stellam notarium et cancellarium.
In nomine domini amen. Milessimo quadringentessimo duo-
decimo die xx februarii officium venerandum dominorum octo
procuratorum Sancti Georgii in sufficienti numero congregatum
et quorum de dicto officio qui interfuerunt nomina sunt hec.
'Lucianus Spinula prior.
Raphael de Viualdis.
Peregrinus Tarigus.
Georgius Lomelinus quondam Neapolioni.
Rabella de Grimaldis.
Johannes de Nayrono.
Carolus Ciconia.
1 Another copy of this report is in Codices Giustiniani, A, fols. 102-I03.
Recepta supplicatione porrecta magnifficencie dominacioni et
venerando consilio dominorum antianorum ciuitatis lanue per
lohannem lustinianum de campis quondam Francisci burgensis
Chii Franciscum lustinianum quondam domini Gabrielis nomine
suo et quorumcunque participum mahone Chii et rescripto
eiusdem dominationis et consili dicte supplicationi facto M 0 ccccxi
die XVIIII madii dicto presentatis per dictum franciscum et dictis
supplicatione et rescripto visis deligenter ac examinatis et super
omnibus in ipsis contentis pro declaratione dicti officii habito
consilio in scriptis dominorum Baptiste de Iacop [sic] et Baptiste
Cigale legum doctorum sapientum dicti officii presentandum
venerando officio Sancti Georgii. In Christi nomine eiusdemque
matris virginis gloriose amen. Super eo de quo venerandum
officium Sancti Georgii requirit consilium a nobis consultoribus
dicti officii in scriptis super dubio seu themate quod orietur ex
supplicatione et rescripto cuius tenor talis est. Vestre magniffi-
centie vestroque venerabili consilio dominorum antianorum
reuerenter supplicat lohannes lustinianus de campis quondam
Francisci burgensis Chii siue Franciscus lustinianus Gabrielis
nomine suo et quorumcunque participum mahone Chii quod
nuper prolata est sententia per dominum vicarium domini potes-
tatis Ianue contra dictum lohannem ad instanciam [fol. LXXXVI]
colectorum cabelle defuntorum quod iniquum est et contra con-
uentiones vigentes inter comune lanue et mahonenses Chii et
contra omnem consuetudinem quia nulli burgensi Chii unquam
fuit exacta seu collecta, quare dignetur magnifficencia vestra velle
quod dictus lohannes seu dicti mahonenses non patiantur tallem
iniuriam et quod eisdem obseruentur dicte conventiones. Et quod p~
in premissis prouideantur [sic] videlicet quod questio ipsa non
obstante dicta sententia comitatur alicui magistratui qui predicta
de iure cognoscat in brevem terminum. Et interim dictis suppli-
cantibus nullam dari molestiam. M°ccccxi die XVIIII madij.
Responsio spectabilis et egregii domini Conradi de Carreto potes-
tatis lanue vicegerentis in hac parte illustris et magniffici d.d.
Marchionis Montisferrati lanue capitanei etc. ad presens circa
alia agibilia comunis lanue magis ardua ocupati et venerandi
consilii antianorum in sufficienti et legiptimo numero congrega-
torum est quod officium sancti Georgii excluso domino Antonio
Justiniano seu eius filio quia sunt ex illis quos supplicatio ista
tangit etc. Videat cognoscat referat utrum dicta cabella seu
introitus defuntorum de iure poterit imponi et valeat exigi dictis
et seu a dictis supplicantibus dicto nomine non obstantibus con-
uentionibus dictorum mahonensium Chii vel non. Antonius de
Credentia et cetera. Visis supplicatione et rescripto predictis et
visis conuentionibus seu apaltis dictorum mahonensium inter
ipsos et comune lanue uigentibus et maxime articulis infrascriptis
videlicet quodam articulo prime conuentionis seu primi apaltus
scripti manu quondam Petri de Reza notarii M"ccc<>xxxxv1I" die
xxVI" Februarii cuius tenor talis est.
2 Item quod proprietas et dominium utille et directum dicte
insule Chii territoriis [sic] Folie Noue et Veteris sint et esse
intelligantur et pertineant et pertinere intelligantur ad dictos
patronos et participes dicte armate cum reditibus introytibus
et prouentibus obuentionibus comodis quibuscunque dictorum
locorum et quod omnes reditus introytus et proventus obventiones
et comoda dictorum locorum et condempnationes dictorum potes-
tatum et aliorum rectorum coligantur et exigantur per dictos
massarios eligendos per dictos participes seu patronos,dicte armate
seu per dictos colectores qui ad hoc per ipsos seu pro ipsis constituti
fuerint.
Item quodam alio articulo secunde conuentionis seu secundi
apaltus scripto manu Aldebrandi de Coruaria notarii et cancellarii
M"cccLxxm0 die cuius tenor talis est. Ita quod dominium et
proprietas dictorum castrorum Chii ciuitatis ipsius et insule et
Folie Veteris et Noue et territorium ipsorum locorum remaneant
in ipsos emptores et eorum successores et sola [fol. LXXXVI verso]
iurisdicio et merum et mixtum imperium remaneant in comune
Ianue et etiam ius percipiendi dictum censum florenorum duo
millium percipiendorum nomine census et superioritatis singulis
annis in perpetuum a quibusemque possesoribus dicte insule ut
supra. Et alio articulo eisdem conuentionis cuius tenor talis est.
Item quod omnes fructus et reditus prouentus et obuentiones
dicti meri et mixti imperii omnimode iurisdictionis dictorum
locorum sint et applicentur dictis emptoribus et eorum et cuiuslibet
eorum successoribus. lta quod condempnationes et mulcte et
bona dictorum potestatum et aliorum quorumcunque officialium
dictorum locorum et cuiuslibet eorum coligantur et exigantur per
dictos emptores seu massarios vel alios eorum nomine in eorum
et ipsorum utilitatem excepto censu predicto. Et visa venditione
dicti introytus et super predictis matura et diligenti deliberatione
prehabitis. Christi eiusque matris virginis gloriose nominibus
inuocatis ipsosque semper habentes pre occulis et in mente dicimus
et dicto venerando officio consulendo refferimus. Attenta forma
dictarum conuentionum dictam cabellam seu introytum defun-
torum de iure imponi non potuisse in Chio dictis burgensibus
habitantibus in dicto loco Chii nee ab ipsis exigi debere obstan-
tibus dictis conuentionibus; et ita dicimus et consulendo refferimus
nos Baptista de Iacop et Baptista Cigala legum doctores consul-
tores dicti venerandi officii qui nos subscribi fecimus et sigilis
nostris sigilari mandauimus ad £idem et testimonium premissorum.
Sequendo formam dicti consilii prius se de dicto officio absoluentes
ad voces concorditer omni mode iure via et forma quibus melius
potuit et potest. Christi nomine inuocato et ipsum semper
habendo pre occulis et in mente dicit reffert et relationem facit
vobis illustri d.d. Marchioni Montisferrati capitaneo Ianuensium
etc. et venerando consilio dominorum antianorum ciuitatis Ianue
in omnibus et per omnia prout et sicut dicti domini sapientes
dicti officii retulerunt et eidem officio consulerunt ut supra, et de
predictis dictum officium imposuit michi notario infrascripto fieri
debere presentem publicam scripturam. Comune Ianue, Baptista
de Rocha notarius.
Millessimo quadringentessimo duodecimo die vigessimo nono
Februarii. Magnifficus dominus Conradus de Carreto vicegerens
illustris d.d. Marchionis Montisferrati J anuensium Capitanei etc.
et venerandum consilium dominorum antianorum ciuitatis Ianue
in legiptimo numero congregatum. Visa relatione supradicta et
omnibus contentis in ea sequentes formam illius, omni modo via
iure et forma quibus melius potuerunt, approbauerunt et con-
firmauerunt illam in omnibus et per omnia prout in ipsa relatione
continetur.
Transcriptum est ut superius fideliter legitur de registro comunis
Ianue reposito penes me cancellarium infrascriptum.
.
cancellarzus.
I anue
[fols. LXXXVII, LXXXVII verso, LXXXvm and LXXXVIII verso blank]

FIFTH CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

andtheMAHONA OF CHios. Genoa, 11th March I4I3. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXVIllI-
LXXXXIII.]
[fol. LXXXV1m] Prorogatio termini apaltus Chii tempore domini

Marchionis Montisferrati tune Capitanei Januensium Anno
Domini M0 cccc0 XIII" die XI Marcii. Manu Antonii de Credentia
Notarii et tune Cancellarii Communis Janue.
In nomine domini Amen. Magniff[ic]us dominus Johannes
de Aliprandis locumtenens illustris et magniffici domini Theodori
Marchionis MontisferratiJanue capitanei etc. in presentia consilio
voluntate et consensu uenerabilium consilium [sic] dominorum
duodecim sapientum antianorum ciuitatis Janue et officium
prouisionis et monete comunis J anue, et dicta consilium et officia
et consiliarii dicti consilii, officialesque dictorum officiorum in
presentia auctoritate et decreto dicti magniffici domini locum-
tenentis in quibus consillio et officiis interfuerunt legiptimi et
sufficientes numeri ipsorum antianorum et officialium prouissionis
et monete. Et illorum qui interfuerunt de dicto consilio nomina
sunt hec.
Baptista de Zoallio quondam Gottifredi loco prioris
Jacobus de Auria quondam Andriolis.
Elianus Centurionus olim Berchignonus
Neapollionus Saluaigus
Illarius de Benedicto notarius.
Raphael Squarcaficus.
Franciscus Fatinanti quondam Demulde et
Baptista I ttalianus quondam Cosme.
Et nomina officialium dicti officii octo prouissionis qui etiam
interfuerunt nomina sunt hec.
Nicolaus de Franchis olim de Turri
Simon de auria Bancherius
Guirardus Caparragia
1 Two other copies of this convention are in Codices Giustiniani, A, fols. 123-127
verso and B, fols. CLXXX-CLXXXIV.
Lodisius Pansanus
Bartholomeus de Carega quondam Samuelis
Dominicus de Mari quondam Juanexii et
Johannes Grillus filius Alberti.
Nomina uero officialium dicti officii octo prudentum de moneta
comunis qui etiam interfuerunt sunt hec.
Braschus Imperialis prior
Dexerinus de Pastino notarius
Petrus J ustinianus olim de Rocha
Petrus Cambonus Damiani
Matheus Saluaigus Johannis
Dominicus de Fornariis draperius et
Caspar Gentillis quondam Antonii.
Agentes nomine et uice dicti comunis J anue et pro ipso comuni

absoluentes se se omnes predicti [fol. LXXXVIIII verso] super
infrascriptis ad ballotolas albas et nigras que reperte fuerunt
uiginti albe et quatuor nigre et sic obtentum fuit, et in omnibus
his obseruata forma ordinis seu regule dicti officii de moneta et
qualibet alia super huiusmodi fuit necessaria obseruari, habentes
noticiam et plenam scientiam de conuencionibus et pactis ollim
initis et firmatis inter comunejanue ex una parte et participes seu
appaltatores mahone ueteris et noue insule Chii folliarum noue
et ueteris et alliorum [sic] locorum eidem insulle adiacentium,
de quibus constat duobus publicis instrumentis scriptis uno manu
Petri de Reza notarii, M"cccxxxxvrr die xvr [sic] Februarii. Et
alio manu Conradi Mazurri notarii MCCCLXII die VIII marcii ex
parte altera. Ac etiam habentes noticiam de uendicione facta de
dictis insula Chii et Folia noua et ueteri ac aliis locis eidem insule
adiacentibus iuxta formam alterius publici instrumenti scripti
manu Aldebrandi de Coruaria notarii M0 cccLxxrrr0 die xxr
nouembris, in qua uenditione est articullus infrascripti tenoris.
Acto et solempniter conuento inter partes predictas tam in p9
principio medio quam in fine presentis contractatus [sic] quod
quotienscumque et quandocumque infra duos annos incipiendos in
anno domino M"ccc0 LXXXXI° die xxr Nouembris et finiendos anno
domino MCCCLXXXXIIJ die xxr Novembris ipsa die comprehensa
et non ante dictos duos annos, nee post dictum comune seu alia
legiptima persona pro eo et eius nomine libere realiter et
effetualiter soluerit libras cl:nccL januinorum dictis emptoribus
uel habent[ibus] causam ab eis tune et eo casu non aliter dicti
emptores et eorum successores seu habiturus uel habituri causam
ab eis uel quolibet eorum teneantur et debeant omnia et singula
eisdem uendita et tradita ut supra uendere et tradere dicto comuni
seu legiptime persone pro ipso et eius nomine. Et instrumentum
solempne uenditionis facere remanentibus semper dictis emptori-
bus et eorum successoribus et habentibus causam ab eis omni
mastico ubicunque esset et omnibus aliis obuentionibus redditibus
et commoditatibus quos et quas dicti emptores et quilibet eorum
seu eorum et cuiuslibet eorum succesores uel alia persona cuius-
libet eorum nomine tune retro haberent percepisent uel colligisent
uel usque tune deberentur qualibuscunque ratione uel causa, et
sub dicta conditione forma et modo intelligatur translatum esse
dominium in dictos emptores et non aliter. Habentes noticiam
et certam scientiam de quadam prorogatione termini facultatis
baylie licentie et potestatis reddimendi et recuperandi per dictum
comune dictam insulam cum dictis locis eidem adiacentibus et
cum iuribus et pertinentis suis prorogati usque ad annos uiginti-
quinque sub certis modis pactis et condicionibus de quibus
[fol. LXXXX] et prout patet alio publico instrumento scripto manu
mei Antonii de Credentia cancellarii infrascripti M0 cccLxxx"v"
die xxvm Junii.
Et attendentes prefati magnifficus dominus locumtenens con-
silium et officia quod dictum comune est in tantum oppressum
et grauatum oneribus maxime diuersarum compararum et
assignationum spectantium et pertinentium ad uarias et diuersas
personas singulares quibus assignati sunt omnes introytus et
redditus cabellarum et quorumcunque introituum dicti comunis,
adeo quod si comune Janue indiget facere aliquam expensam
necesse est ut illam exigat et habeat et habere prouideat de bursis
ciuium quod est dictis ciuibus nimium onerossum propter quod
uidetur expediens pro utilitate dicti comunis ut supra et exonera-
tionem seu alienationem omnium predictorum prouidere et in-
ueniri peccuniam pro aliquali extenuatione dictorum onerum et
pro recuperatione castrorum et terrarum comunisJanue, et habito
super hoc longo tractatu ac deliberato et obtento inter et per ipsos
magnifficum dominum locumtenentem antianos et officium pro-
uissionis ac etiam officium de moneta utilius fore dicto comuni
et toti rei publiceJanuensium, et quodam modo necessarium quod
omnibus modis et uiis quibus commodius fieri possit inueniatur
peccunia de qua possit procedi ad extenuacionem onerum dicti
comunis et recuperationem castrorum et terrarum comunis pre-
dicti. Et commodius et sine grauamine duium inueniri non possit
peccunia conuertenda in causas predictas quam per nouam
apaltadonem insule Chii et aliorum locorum ipsi insule adia-
centium seu per prorogationem dicti termini in dicta instrumento
scripto manu dicti Antonii de Credentia notarii et cancellarii
M0 cccLXXXV" die xxvrn J unii, specificati et prorogati intra quern
terminum licet dicta comuni reddimere et recuperare dicta loca
Chii Foliarum noue et ueteris et allia loca adiacentia. Et pro
cessione iurium seu per cessionem iurium competentium dicta
communi reddimere et recuperare recuperandi dictam insulam
et loca predicta aut per illum ex modis predictis comuniter et
diuisim de quo et prout uttilius uidebitur prefactis magniffico
domino locumtenenti consilio et officiis prouixionis et monete cum
maiore commodo et utilitate dicti comunis. Deliberauerunt et
decreuerunt quod ipse magnifficus dominus locumtenens et cetera
et Elianus Centurionus unus de dicta consilio antianorum et
Nicolaus de Franchis olim de turri unus de dicta officio prouissionis
senciant et inquirant cum quibus possint meliori condicione dicti
comunis super predictis conuenire et habere peccuniam conuer-
tendam ut supra. Et in premissis habita per prefactum mag-
nifficum dominum locumtenentem et dictos Elianum et Nicolaum
magna prouida et diligenti inquisitione et non inuentis aliquibus
qui meliorem condicionem obtulerint [fol. LXXXX verso] quam
infrascripti qui obtulerunt dare dicta comuni libras decem octo
millia ianuinorum ad scriptam boni et ydonei band de tapeto
J anue terminis infrascriptis ultra alias Iibras duo millia quingentas
Januinorum quolibet anno tocius temporis quo tenuerint dicta
loca soluendas dicta comuni siue deputatis uel constitutis ab ipso
comuni. Si uidelicet et in quantum dictus terminus facultatis et
licentie redimendi dictam insulam- et loca predicta eis usque ad
annos uiginti nouem secuturos postea prorogetur. Et uolentes
procedere ad executionem predictorum et prouidere evidenti
uttillitati [sic] et bono publico dicti comunis sepe prefacti mag-
nifficus dominus locumtenens et consilium et officia prelibata
congregata ut supra nomine et uice comunis J anue ex una parte
et infrascripti prouidi dues Janue pro karatis infrascriptis ex
karatis triginta octo in quibus dicta loca insule Chii et Foliarum
noue et ueteris aliaque loca adiacentia posita sunt, et quorum
nomina sunt hec.
Georgius Adurnus suo proprio nomine pro karatis tribus.
FrancischusJustinianus quondam Gabrielis suo proprio nomine
pro karatis tribus.
JacobusJustinius quondam domini Antonii militis suo proprio
nomine et nomine et uice Tome et Bartholomei fratrum suorum
pro quibus ad cautellam de ratto [sic] habendo promissit, et se
facturum et curaturum ita et taliter quod dicti eius fratres habe-
bunt perpetuo et tenebunt rata grata et firma actendent et
obseruabunt omnia et singula infrascripta sub ypotheca et obliga-
tione omnium et singulorum bonorum ipsius Jacobi presentium
et futurorum, pro karatis tribus.
Et dicti Georgius Adurnus, Franciscus et Jacobus Justiniani
procuratores et procuratoriis nominibus infrascriptorum parti-
cipum pro karatis infrascriptorum, uidelicet Bernardi Paterii pro
karato uno.
Johannes J ustinianus quondam domini Francisci de Garibaldo
suo proprio nomine et nomine et uice filiorum et heredum
quondam dominici de Garibaldo fratris sui pro karatis tribus.
Octobonus Justinianus quondam Johannis pro karatis duobus.
Baptista Justinianus quondam Lazarini olim de Rocha pro
karatis duobus et septem octauis partibus alterius karati.
Gabrielis Justiniani [sic] olim Rechanelis suo proprio nomine
et tamquam tutoris et tutoro nomine Petri Justiniani olim
Rechanellis quondam Johannis pro karatis sex.
Ambrosii et AndrioliJustinianorum olim de bancha pro karatis
tribus.
Raffaelis et Francisci J ustinianorum fratrum filiorum quondam
Francisci ollim de Furneto pro karatis duobus et dimidio.
[fol. LXXXXI] Quilicus J ustinianus quondam Andree olim de
Furneto suo proprio nomine et nomine et uice fratrum suorum
pro karatis duobus et dimidio.
Bernardi etJohannis Pateriorum tanquam fide comissariorum
testamentorum ac tutorum filiorum et heredum quondam Tome
Paterii pro karatis duobus et quinque octauis partibus alterius
karati.
De quorum omnium procura et mandato constat publico instru-
mento scripto in Chio manu Andree de Corssio notarii M0 ccccxi1°
die XXVIII Octobris. Et dictus Franciscus Justinianus quondam
Gabrielis tanquam procurator et procuratorio nomine Lodixii et
Baptiste J ustinianorum quondam Andrioli olim de campis pro
karato uno de cuius procura et mandato apparet publico instru-
mento scripto in Chio manu Tome de Buatelli de quarto quondam
Bartholomei notarii M 0 ccccxiI" die xxx Novembris hora com-
pletorii.
Et dicti Georgius et Franciscus et Jacobus eorum propriis
nominibus pro karatis duobus cum dimido restantibus ad com-
plementum dictorum karatorum xxxvrn. Quos karatos duos cum
dimidio promitunt dare et asignare illis quorum sunt si et in
quantum velint acceptare et rattificare presentem contractum seu
apaltum infra dies decem proximos venturos et soluere scriptam
pro rata ipsorum infra dictum tempus ex parte altera peruenerunt
et sibi ad inuicem et vicissim pervenisse confessi fuerunt ad infra-
scripta pacta conuenciones et compositiones solempnibus stipula-
tionibus hinc inde intervenientibus valata et firmata. Renunciantes
dicte partes sibi ad inuicem et vicissim una alteri et altera alteri
exceptionem dictorum pactorum compositionis et conuentionis
non facte et non interuentorum rei ut supra et infra non geste
vel aliter se habentis doli mali metus in factum actioni conditioni
sine causa vel ex iniusta causa et omni alii Iuri.
Videlicet quia cum vigore dicti alterius instrumenti proroga- 2
cionis dicti termini prorogati usque ad annos xxv ut supra scripti
manu dicti Antonii de Credentia notarii M 0 cccLxxxv die
xxvmJunii sit actum pactum et conuentum inter dictum comune
Ianue ex una parte et mahonenses quibus fuit dictus terminus
prorogatus ex altera quod si dictum comune Ianue vel legiptima
persona pro ipso et nomine ipsius dederit et soluerit dictis appalta-
toribus Chii nominatis in dicto instrumento seu heredibus eorum
vel habituris causam ab ipsis in duos annos incipiendos in anno
domini M°ccccXVI die XXI Novembris et finiendos anno domini
M 0 ccccxvrn die XXI Novembris ipsa die comprehensa et non ante
dictos duos annos nee post libras centum quinquaginta duo milia
ducentas quinquaginta Ianuinorum quod tune et eo casu et non
aliter predicti emptores pro dictis karatis seu suis tresdecim siue
terciis decimis partibus ipsorum seu eisdem spectantibus teneantur
et debeant vendere et traddere dicto comuni dicta loca modo et
forma quibus debuissent, si dictum comune eis soluisset in dictos
duos annos incipiendos et finiendos ut supra continetur prout et
sicut in dicto instrumento dicte prorogatione [sic] scripto manu
dicti Antonii de Credentia notarii dicta die xvm [sic] Junii
plenius continetur, pepigerunt et conuenerunt predicte [fol.
LXXXXI verso] partes quod dictus terminus facultatis reddimendi
et recuperandi dicta loca per dictum comune ut supra prorogetur
et porrogatus [sic] intelligatur hoc modo, videlicet quod si dictum
comune lanue vel legiptima persona pro ipso comuni et nomine
ipsius dederit et soluerit superius nominatis seu heredibus eorum
vel habituris causam ab ipsis infra duos annos incipiendos anno
domini cursorio M0 cccc 0 xxxxv die XXI Novembris et finiendos
anno domini Mccccxxxxvu die XXI Novembris ipsa die compre-
hensa et non ante dictos duos annos nee post libras 'Cr:llccL
lanuinorum quod tune et eo casu et non aliter predicti emptores
superius nominati pro dictis suis tresdecim terciis decimis partibus
eidem [sic] spectantibus et pertinentibus teneantur et debeant
vendere et traddere dicto comuni dicta loca modo et forma quibus debuissent,
si dictum comune eis solvisset in dictos duos annos incipiendos M°ccccxVI
die XXI Novembris et .finiendos M°ccccXVIII die XXI Novembris ipsa die
comprehensa non celebrato presenti contractu. Et sub illis pactis modis et
formis et conditionibus de quibus in dicto articulo dicto instrumento scripto
manu dicti Antonii de Credentia notarii dicta die xxvm Junii continetur.
3 Ita tamen quod eis remaneant mastica ubicunque essent et
omnes obuenciones reditus et commoditates quos et quas dicti
emptores superius nominati pro eorum partibus et quilibet eorum
seu ipsorum et cuiuslibet eorum seu ipsorum et cuiuslibet eorum
successorem [sic] vel alia persona pro eis tune retro haberent
percepissent vel colligisent vel usque tune deberentur eisdem
qualicunque ratione vel causa prout et sicut remanere debebant
dictis emptoribus mastica que tune fuissent si dictum comune
reddimiset dictam insulam Chii cum locis sibi adiacentibus infra
dictos duos annos, tamen [sic] quibus licebat dicto comuni redi-
mere a dictis emptoribus secundum quod continetur in dicto
instrumento scripto manu dicti Antonii de Credentia notarii dicta
die xxvm Junii, et prout et sicut in dicto instrumento continetur
ad quod se refferunt.
4 Volentes paciscentes et convenientes dicte partes ad inuicem
et vicisim quod dicti emptores superius nominati pro suis partibus
remaneant effectualiter emptores dictorum locorum quousque
fuerit eis soluptum modo et forma premissis et quod plenum
dominium cum effectu dominii ipsis remaneant usque ad dictam
solutionem si facta fuerit ut premittitur sub illis pactis priuilegiis
preheminenciis utilitatibus prerogatiuis et immunitatibus de
quibus fit mentio in dicto instrumento dicte vendicionis scripto
manu dicti Antonii de Credentia notarii dicta die XXVIII Junii.
Ita quod omnia et singula capitula pacta et conuentiones con- 5
tenta in supradicta vendicione que non refragantur pactis pre-
sentibus et in presenti instrumento contentis intelligantur et
habeantur pro inclusis in presenti instrumento de verbo ad verbum
et inter dictas partes sortiantur effectum quemadmodum si essent
in presenti instrumento expressa.
[fol. LXXXXII] Reseruatis et remanentibus dicto comuni iuribus 6
et iurisditionibus et quibuscunque aliis sibi retentis et reseruatis
vigore dicte vendicionis. lta quod quoad contenta in dicta ven-
ditione per presentem contractum non intelligatur aliquid inno-
uatum seu mutuatum nixi dumtaxat quo ad prorogationem termini
predicti facultatis competentis dicto comuni super redemptionem
et recuperationem dictorum locorum facta prius soluptione de
qua supra fit mentio.
Hoc acto inter dictas partes et expresse pacto et conuento inter 7
dictas partes ex causa dictorum pactorum conuentionis et com-
posicionis quia predicti conductores seu emptores superius nomi-
nati promiserunt et solempniter convenerunt prefactis magniffico
domino locumtenenti consilio et officiis dicta nomine stipulantibus
et recipientibus dare et soluere dicta comuni lanue ad presens
siue eius massariis Ii bras decem octo milia lanuinorum ad scriptam
boni et ydonei banci de tapeto in ciuitate lanue, videlicet libras x
ad terminum anni unius proxime venturi, et reliquas libras vm
ad terminum mensium octo inmediate post dictum annum unum
proxime secuturorum.
Et etiam ex causa predicta promisserunt et solempniter con- 8
venerunt nominibus quibus supra eisdem magniffico domino
locumtenenti consilio et officiis stipulantibus et recipientibus ut
supra dare et soluere dicta comuni lanue sive ipsius deputatis vel
constitutis et seu constituendis pro ipso comuni singulo anno dicti
temporis prorogati et etiam tocius temporis quo dicta loca
tenuerint in fine cuiuslibet anni pro censu et nomine census
ratione superioritatis quam dictum comune habet et perpetuo
habere debet in dictis locis ratione meri et mixti imperii et
iurisdictionis libras duo milia quingentas lanuinorum. Et quern
censum dictum comune lanue siue dicti eius deputati seu con-
stituti ad hoc per dictum comune habere debeant singulis annis
15 AOC II
a dictis emptoribus superius nominatis quamdiu tenuerint dicta
loca et prout et sicut in dicta vendicione de dictis locis alias facta
est, scripta manu dicti Aldebrandi olim de Coruaria notarii,
M 0 ccc0 Lxxm die XXI Novembris plenius continetur.
9 Que omnia et singula supradicta dicte partes dictis nominibus
promisserunt sibi ad inuicem et vicissim solempnibus stipula-
tionibus hinc inde interventibus [sic] habere perpetuo et tenere
ratta grata et firma attendere complere et effetualiter obseruare
et contra in aliquo non facere vel venire aliqua ratione occasione
vel causa quo modo aliquo vel ingenio dici vel excogitari possit
de iure vel de facto sub pena florenorum quinquaginta millium
boni auri et iusti ponderis, in quam penam incidat pars non
obseruans parti obseruanti et que pena tociens commitatur et per
partem obseruantem exigi possit cum effectu quociens in premissis
seu aliquo premissorum fuerit contrafactum ratis semper et firmis
manentibus omnibus et singulis supradictis cum restitucione
dampnorum [fol. LXXXXII verso] interesse et expensarum que
propterea essent seu fierent in iudicio vel extra de quibus credi
debeat simplici verbo partis obseruantis sine iuramento testibus
vel aliqua probatione pro quibus omnibus et singulis suprascriptis
firmiter attendendis prefacti magnifficus dominus locumtenens etc.
consilium et officia nomine et vice dicti comunis et pro ipso
comuni obligauerunt dictis conductoribus et appaltatoribus dictis
nominibus omnia bona ipsius comunis que per capitula non
prohibentur obligari. Et e contra dicti conductores et appaltatores
dictis nominibus et eorum quilibet obligauerunt dictis magniffico
domino locumtenenti consilio et officiis recipientibus nomine et
vice dictis [sic] comunis lanue omnia bona ipsorum nominibus
quibus supra et cuiuslibet eorum tam presentia quam futura.
lnsuper Johannes Stella notarius et cancellarius sindicus
comunis lanue ibidem presens de voluntate et mandato prefacti
magniffici domini locumtenentis et consilii iuravit ad sancta dei
evangelia corporaliter tactis scripturis in animam dicti comunis
et conctorum lanuensium et etiam dicti Georgius Franciscus et
Jacobus conductores et appaltatores predicti nominibus quibus
supra in animam eorum dictis nominibus Similiter iurauerunt
predicta omnia singula attendere complere et obseruare et non
contra facere vel venire de iure vel de facto aliqua racione vel
occasione vel causa quo modo aliquo vel ingenio de iure vel de
facto dici vel excogitari possit sub penis et obligationibus predictis,
iurauerunt predicti conductores nominibus sepe dictis ad sancta
dei evangelia corporaliter tactis scripturis predicta omnia et
singula perpetuo et rata grata et firma habere et tenere attendere
et complere et nunquam contrafacere vel venire tam racione
minoris etatis quam alia quacunque racione occasione vel causa
que dici vel excogitari possit de iure vel de facto.
Quibus omnibus et singulis egregius legum doctor dominus
Maffeus de Seregino de mediolano vicarius domini potestatis
lanue pro tribunali sedens in loco infrascripto quern sibi ad hoc
pro ydoneo et competenti elligit decreuit et deputauit predictis
omnibus et singulis et specialiter in quantum tangant vel con-
cernant minores et seu tutores minorum et contractibus et
stipulationibus supra contentis cognito quod hec cedunt ad utili-
tatem et commodum ipsorum minorum et non ad lexionem eorum
causa plene cognita et officio magistratus ad maioris roboris
firmitatem suam et comunis lanue auctoritatem interposuit pariter
et decretum laudans statuens et decernens predicta omnia et
singula attendi et compleri et obseruari debere et obtinere per-
petuam roboris firmitatem infringi uel reuocari non posse aliqua
ratione occasione vel causa et de predictis omnibus voluerunt et
rogauerunt dicti domini contrahentes dictis nominibus per me
sepe dictum Antonium de Credentia notarium et cancellarium
et infrascriptum debere confici unum et plura eiusdem tenoris
publicum et publica instrumenta.
[fol. LXXXXm] Acta sunt predicta Ianue in camera inferiori
noua angulari consilii que est a tergo capitis superioris sale noue
palatii comunis Ianue. Anno dominice nativitatis M°aaaaxrr1°
indicione quinta secundum cursum Ianue die sabbati XI marcii
hora secunda noctis, presentibus testibus vocatis specialiter et
rogatis, Luciano Spinulle, Inoflio de puteo notario, Baptista de
Rocha notario et Benedicto de Andoria notario et dicti comunis
lanue cancellario.
Ego Anthonius de Credentia quondam Conradi publicus im-
periali auctoritate notarius et prefati magniffici domini ducis
consilii et comunis Ianue cancellarius premisis omnibus interfui
et rogatus suprascriptum instrumentum composui et scripsi:
Tamen variis agibilibus publicis occupatus per alium extrahi feci.
15-2
DEED OF AGREEMENT between SHAREHOLDERS OF

THE MAHONA. Genoa, 13th March 1413.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXXIII
verso-r.xxxxv.]
[fol. LXXXXIII verso (blank scroll)] In nomine domini Amen.

Magnificus Domin us lohannes de Aliprandis Lucumtenens [sic]
Illustris et magniffici domini domini marchionis montisferrati
Ianue capitaneus [sic] et cetera In presentia consilio voluntate
et consensu uenerandi consilii dominorum duodecim sapientium
Antianorum Ciuitatis Ianue et dictum consilium et consiliarii dicti
consilii in presentia auctoritate et decreto dicti Magnifici domini
Locumtenentis in quo consilio interfuerunt legiptimus et sufficiens
numerus ipsorum Antianorum et illorum qui interfuerunt nomina
sunt hec
Teramus de Monelia prior Bartholomeus Spinulla de ronco
Iacobus de Auria Andreoli Illarius de Benedicto notarius
Elianus Centurionus Raphael squarsaficus
Baptista de Zoalio Gottifredi franciscus fatinanti et Baptista
Neapolionus Saluaigus Italianus Cosme.
Agentes nomine et vice comunis Ianue et pro ipso comuni ex una
parte et franciscus lustinianus quondam Gabrielis et Iacobus
lustinianus quondam domini Antonii Militis duo ex emptoribus
et condutoribus chii nominibus ipsorum propriis et tanquam
procuratores et procuratoriis nominibus aliorum de quibus infra
fit mentio emptorum seu condutorum utsupra nee non dicti
franciscus et Iacobus ac etiam lacobus adurnus filius georgii
nomine et vice dicti georgii unus ex emptoribus et condutoribus
chii et pro quo georgio ad cautellam de rato habendo promisserunt
et sese suis propriis nominibus facturos et curatoros [szc] ita et sic
quod dictus georgius habebit perpetuo et tenebit rata grata et
firma attendet complebit et obseruabit omnia et singula infra-
scripta sub ypotecha et obligatione omnium bonorum ipsorum et
cuiuslibet eorum presentium et futurorum. Et qui Georgius
1 Two other copies of this agreement are in Codues Giustiniani, A, fols. 129
verso-131 and B, fols. CLXV-CLXVn.
Adurnus franciscus et Jacobus lustiniani fuerint et sunt tres
contrahentes in Instrumento prorogationis termini apaltus chii
de quo infra fit mentio nominibus ipsorum propriis et tamquam
procuratores et procuratoriis nominibus aliorum Emptorum et
conductorum seu participum apaltus et seu conductus chii de
quibus et prout apparet dicta publico Instrumento scripto manu
mei Antonii de Credentia notarii et cancellarii infrascripti die
sabbati xia Instantis mensis martii et de quo lnstrumento etiam
infra fit mentio ex una alia parte et Baptista adurnus quondam
Nicolai suo proprio nomine, Cosmas et leronimus Adurni fratres
filii quondam morruellis adurni ipsorum propriis nominibus et
nomine et vice Sobrane filie et heredis quondam Grauani adurni
eorum fratris pro qua de rati habitione [fol. LXXXXIIII] solemp-
niter promisserunt michi notario et cancellario supradicto et
infrascripto tanquam publice persone offitio publico stipulanti
et recipienti nomine et uice cuius et quorum interest intererit vel
interesse poterit et sese facturos et curaturos ita et sic predicta
Sobrana habebit proprio et tenebit rata grata et firma attendet
complebit et obseruabit omnia et singula infrascripta sub ypotecha
et obligatione omnium bonorum ipsorum Cosme et leronimi
et alterius eorum presentium et futurorum nee non dicti Baptista
Cosmas et leronimus tanquam procuratores et procuratorio
nomine Andree Adurni quondam Baldasalis, iuxta formam publici
lnstrumenti scripti manu lohannis de pineto notarii Anno proxime
preterito die omnes pro uno karato ex karatis XXXVIII in quot
computata est dicta emptio et apaltus chii et guirardus de clauica
tamquam maritus et coniuncta persona Caterine filie et heredis
quondam Augustini adurni pro uno alio karato ex dictis triginta
octo ex una alia parte habentes certam firmam et Indubitatam
noticiam et scientiam de Instrumento prorogationis termini facul-
tatis et balie licentie et potestatis redimendi et recuperandi per
dictum comune lanue dictam Insulam chii cum locis eidem
adiacentibus et cum luribus et cum pertinenciis suis prorogati
usque annos viginti nouem sub certis pactis modis et condicionibus
pro libris decem octo milibus lanuinorum soluendis ad scriptam
per certa tempora quod instrumentum fuit scriptum et rogatum
die XI mensis presentis martii et est illud de quo supra fit mentio
ac de omnibus et singulis contentis in dicta instrumento et
specialiter de clausula et seu particula in ipso contenta que est
tenoris infrascripti videlicet et dicti georgius franciscus et Jacobus
eorum propriis nominibus pro karatis duobus cum dimidio restan-
tibus ad complementum dictorum karatorum XXXVIII quos karatos
duos cum dimidio promitunt dare et asignare illis quorum sunt
si et in quantum velint aceptare et ratificare· presentem con-
tractum seu apaltum infra dies decem proxime venturos et soluere
scriptam, pro rata ipsorum infra dictum tempus. Et volentes
facere que teneantur et debent sponte et ex certa sciencia et nullo
Juris vel facti errore ducti dictis nominibus confessi fuerunt sibi
lnuicem et vicissim quod duo ex dictis karatis duobus et dimidio
de quibus in supradicta clausula et seu particula dicti instrumenti
fit mentio sunt supradictorum silicet unus dictorum Andree
Baptiste Cosme leronimi et Sobrane adurnorum pro suis partibus
et alter dicte Caterine filie quondam Augustini Adurni quodque
ad ipsos spectant et pertinent. Et propterea prefacti Magnificus
dominus locumtenens et consilium nomine et vice dicti comunis
lanue et suprascripti franciscus et lacobus lustiniani ac lacobus
Adurnus nominibus quibus supra et etiam quibus debent et
promisserunt de licentia concensu et beneplacito dictorum Mag-
nifici domini locumtenentis et cetera et [fol. LXXXXIIII verso] con-
silii et in ipsorum presentia dant et designant dictos duos karatos
in dita [sic] noua prorogatione antedictis Baptiste et Cosme et
Jeronimo ac guirando nominibus quibus supra presentibus stipu-
lantibus et recipientibus pro se ipsis eorumque heredibus et
sucessoribus et habentibus et habituris causam ab eis et ad
cautelam mihi dicta notario et cancellario stipulanti et recipienti
nomine et uice ipsorum omnium suprascriptorum ita et taliter
et per inde ac si suprascripti Andreas Baptista CosmasJeronimus
Sobrana et Caterina pro dictis duobus karatis specialiter nomi-
natum et expressum [sic] lnteruenissent et fuissent nominati in
dicta instrumento suprascripto prorogationis scripto manu mei
dicti notarii dicta die XJ marcii instantis mensis et perinde ac si
dicta prorogatione pro dictis duobus karatis personaliter aceptas-
sent et fuissent ex numero dictorum principaliter contrahencium
volentes et mandantes quod supranominati sint quantum pro
dictis duobus karatis in gradu condicione et esse et in omnibus
et per omnia prout alii participes et emptores dicte lnsule pro
utsupra cum sic semper fuerit et sic uoluntatis et lntencionis dic-
torum Magnifici domini locumtenentis et consilii ac dictorum
francisci et Jacobi Justinianorum ad dicti Jacobi adurni nomine
dicti georgii utsupra. Et cum aliter dicti Magnificus dominus
locumtenes [sic] et consilium dictis georgio Adurno francisco
etjacobojustinianis pro dictis duobus karatis cum dimidio nulla-
tenus prorogassent.
Ex aduerso uero dicti Baptista Cosmas et] eronimus et guirardus
nominibus antedictis et pro partibus suprascriptis promisserunt
et solempniter conuenerunt mihi sepe dicto notario infrascripto
tanquam publice persone stipulanti et recipienti officio publico
nomine et uice dicti comunis dare et soluere seu dari et solui facere
scriptam banci per tempora in dicto Instrumento prorogationis
ordinata partes et porciones dictos duos karatos contingentes ex
summa dictarum librarum xVill et ex aliis solucionibus si que fieri
debent dicto comuni Janue siue deputatis uel constitutis ab eo
et in omnibus et per omnia pro ut et sicut facere debent alii
emptores et participes pro eorum partibus omni exceptione re-
mota. Renunciantes supra dicte partes et earum quilibet excep-
tioni predictorum omnium et singulorum utsupra sic non factorum
et non lnteruentorum rei sic utsupra non esse uel non fuisse uel
non sic uel aliter se habentes doli mali metus in factum actioni
condicioni sine causa uel ex iusta causa aut causa metus et omni
alii iuri. Que omnia et singula supradicta dicte partes dictis
nominibus sibi Inuicem et uicisim dictis nominibus unam [sic]
alteri et altera alii nominibus quibus supra promisserunt et
solemniter conuenerunt rata grata et firma habere et tenere
attendere complere et obseruare et contra in aliquo non facere
uel uenire aliqua ratione occasione uel causa que dici uel excogi-
tari possit de iure uel de facto sub pena dupli eius de quo et quanto
contra fieret uel utsupra non obseruaretur cum restitucione damp-
norum interesse ex expensarum que propterea essent seu fierent
litis et extra stipulata soluere et promissa Ratis nichilominus
semper manentibus supradictis [fol. Lxxxxv] et pro inde et ad
sic obseruandum dicte partes dictis nominibus pignori obli-
gauerunt et ypotechauerunt una alteri et altera alii nominibus
sepe dictis omnia et singula ipsarum et cuiuslibet earum bona
presentia et futura et de predictis omnibus mandauerunt et
uoluerunt dicte partes dictis nominibus et earum quelibet per me
Anthonium de Credentia notarium et comunisJanue cancellarium
debere confici publicum lnstrumentum. Actumjanue in camera
inferiori noua angulari consilii que est atergo capitis superioris
sale magne palacii comunis Anno domini Millesimo quadringen-
tessimo terciodecimo. Indicione quinta secundum cursum J anue
die XIII marcii post completorium presentibus testibus ad hec
vocatis specialiter et rogatis Luciano spinulla Inoflio de puteo
notario et Andrea dalfino notario ciuibus J anue.
Anthonius de Credentia quondam Conradi publicus lmperiali
auctoritate notarius et prefati Magnifici domini ducis consilii
et Comunis J anue cancellarius premisis omnibus interfui et rogatus
suprascriptum lnstrumentum composui et scripsi. Tamen uariis
agibilibus publicis occupatus per alium extrahi feci.
DEED AGREEMENT between the COMMUNE OF

OF
GENOA and the MAHON A OF CHIOS concerning the election
of the Podesta and the Castellano of New Phocaea. Genoa,
1 Ith March 1413.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXXV
verso-LXXXXVI verso.]
[fol. LXXXXV verso (blank scroll)] IN nomine domini Amen. Magni-

ficus dominus Johannes de Aliprandis Locumtenens Illustris
magnifici domini domini marchionis montisferrati lanue capitanei
et cetera in presentia consilio uoluntate et concensu Venerandi
consilii dominorum duodecim sapientum Antianorum ciuitatis
Janue et dictum consilium et consiliarii dicti consilii in presentia
auctoritate et decreto dicti Magnifici domini locumtenentis in
quo consilio interfuerunt legiptimus et sufficiens numerus ipsorum
antianorum et illorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Baptista de Zoalio quondam Gottifredi prior

Jacobus de Auria quondam Andreoli
Elianus Centurionis olim Bechignonus
Neapolionis Saluaigus
Illarius de Benedicto notario
Raphael Squarsaficus
Franciscus fatinanti quondam Demulde
et Baptista I talianus quondam Cosme
1 Two other copies of this agreement are in Codices Giustiniani, A, fols. 127
verso-128 and B, fols. CLXIV-CLXV.
Agentes nomine et vice comunis Janue et pro ipso comuni ex
una parte. Et prouidi uiri Georgius Adurnus franciscusJ ustinianus
et Jacobus Justinianus quondam domini Antonii militis tres ex
conductoribus et appaltatoribus chii suis propriis nominibus et
procuratores et procuratoriis nominibus ac nomine et vice aliorum
ex dictis conductoribus nominatorum instrumento prorogationis
termini apaltus chii hodie paulo ante confecti et rogati manu
antonii de credentia notarii et cancellarii infrascripti ex parte
altera. Habentes noticiam et certam scientiam quod in con-
uentione alias facta inter dictum comune Janue ex une parte et
Mahonenses et seu conductores et appaltatores chii ex altera de
qua patet publico Instrumento scripto manu Aldebrandi de
Corvaria notarii M"cccLXXIIJ die XXI nouembris. Est appositus
Articulus tenoris infrascripti. Castellanus uero folie noue idemque
potestas dicti loci nee non potestas et Castellanus folie ueteris
Eligatur hoc modo videlicet quod dicti Emptores qui nunc sunt
uel eorum sucessores uel alius pro eis ut supra dare debeant infra-
scriptis domino Duci et suo consilio sex homines populares
J anuenses quorum sex dominus dux et eius consilium Eligere
debeant unum quern uoluerint in potestatem et Castellanum
folie noue. Et sic fiat de potestate et Castellano folie ueteris
Eligendo. Et si forte dominus Dux et eius consilium uelint sibi
dari alios sex teneantur eos sibi dare inscriptis utsupra ex quibus
primo et secundo datis dictus dominus dux et eius consilium
Eligant in castellanum et potestatem quern uoluerint. peruene-
runt et peruenisse sibi ad inuicem et uicisim confessi fuerunt
[fol. LXXXXVI] dictis nominibus ad infrascripta pacta conuen-
tionem et compositionem solempnibus stipulacionibus hinc inde
interuenientibus valata et firmata. Renunciantes dicte partes
dictis nominibus exceptioni dictorum pactorum conuentionum
et compositionum ut supra et infra non lnteruentorum et non
firmatorum rei ut supra et infra sic non geste aut non sic uel aliter
se habentes Doli mali metus in factum actioni condicioni sine
causa uel ob turpem causam aut causa metus et omni alii Juri.
Videlicet quia non obstantibus contentis in dicto articulo et seu p9
instrumento de quo supra ellectio potestatis et castellani folie noue
fiat et fieri debeant [sic] hoc modo videlicet quod dicti mahonenses
et seu conductores et appaltatores chii dare et exibere debeant
in scriptis potestati et consilio chii eo tempore quo ellegi debuerit
idem potestas folie noue homines sex populares ex quibus sex dicti
potestas et consilium chii elligere debeant unum quern uoluerint
in potestatem et castelanum dicte folie noue. Et qui sic ellectus
potestas teneantur [sic] et debeat prestare fideiussores ydoneos
ciues Janue in dicto loco chii potestati et consilio chii qui tune
erunt uel notario publico solempniter stipulanti nomine et uice
comunis Janue et dictorum mahonensium de tanta quantitate
ducatorum Auri que ualeat uel computari possit pro libris duabus
milibus Januinorum de bene et legaliter custodiendo tenendo et
soluando dictum castrum et lochum folie noue nomine et vice
comunisJanue et dictorum mahonensium et pro eis et eo ipsisque
castrum resignando et restituendo et cetera. Pro ut et sicut in
dictis conventionibus de quibus supra facta est mentio continetur
non obstantibus in ipsarum dicta articulo qui incipit: Castellanus
uero folie. ldemque potestas dicti loci et cetera. Promittentes
sibi inuicem et vicisim conuenientes dicte partes dictis nominibus
predicta sic ut supra de cetero perpetuo attendere et obseruare et
contra in aliquo non facere uel uenire aliqua ratione occasione
uel causa que dici uel excogitari possit de lure uel de facto sub
pena dupli eius de quo et quantum contrafieret uel ut supra non
obseruaretur cum restitucione dannorum interesse et expensarum
que propterea essent seu fierent lites et extra stipulata solempniter
et promissa ractis nichilhominus sic semper manentibus supradictis
Et proinde ad sic obseruandum dicte partes dictis nominibus
pignori obligauerunt et ipotechauerunt una alteri et altera alii
nominibus quibus supra omnia ipsorum dictis nominibus bona
presentia et futura. Et de predictis [fol. LXXXXVI verso] uoluerunt
et rogauerunt dicte partes dictis nominibus debere confici per me
supradictum et infrascriptum Anthonius de credentia notarium
et cancellarium unum et plura eiusdem tenoris publicum et
publica lnstrumenta.
Actum J anue in camera inferiori noua Angulari consilii que
est atergo capi tis superioris sale magne noue palatii comunisJanue
Anno dominice nativitatis millesimo quadringentessimo tercio
decimo lndicione quinta secundum Janue cursum die sabbati
xia marcii paulo post secundam horam noctis presentibus testibus
vocatis et specialiter rogatis. Luciano spinulla, Inoflio de puteo
notario Baptista de rocha notario et Benedicto de Andoria notario
et dicti comunis Janue cancellario. Ego Anthonius de Credentia
quondam Conradi publicus Imperiali auctoritate notarius et
prefati Magnifici domini ducis consilii et comunis Janue can-
cellarius premisis omnibus interfui et rogatus suprascriptum
Instrumentum composui et scripsi tamen variis agibilibus occu-
patus per alium extrahi feci.
[fol. LXXXXVII blank]
SIXTH CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

and the MAHON A OF CHIOS. Genoa, 17th December
1436.l
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. LXXXXVII
verso-cm.]
[fol. LXXXXVII verso (blank scroll)] In nomine domini Amen.

Illustris et excelsus dominus dominus Tomas de Campofregoso,
Dei gratia J anuensium Dux et libertatis eorum deffensor, in
presentia Consilio, voluntate et consensu uenerabilium Consilii
dominorum duodecim Antianorum ciuitatis Janue et officiorum
prouissionis et monete comunis et dicta consilium et officia in
presentia, auctoritate et decreto dicti Illustris domini Duds in
quibus consilio et officiis interfuerunt legiptimi et sufficientes
numeri ipsorum Antianorum officialium prouissionis et monete
et Illorum de dicta consilio qui interfuerunt nomina sunt hec
Illianus Leardus prior Obertus Justinianus
d. Stephanus Cattaneus legum Bartholomeus de Auria quondam
doctor domini Jacobi
Januinus de Rapallo notarius Antonius Mastrucius
Stephanus Lomelinus Nicolaus de Monleone
Gaspar Lercarius Absentibus Ambrosio grillo et
Franciscus Rex Luciano de grimaldis infirmis
Et nomina officialium dicti officii octo prouissionis etiam qui
interfuerunt sunt hec:
d. Andreas Bartholomeus Im- Petrus de monte nigro notarius
perialis legum doctor Franciscus ususmaris
Bernaldus Marruffus Brancha de strupa
Leonel Spinulla de Luculo Absente Andronico Bucanigra
Opicius de flischo
1 Two other copies of this convention are in Codices Giustiniani, A, fols. 196-
202 and B, fols. cxCIV-cc1.
Nomina uero officialium dicti officii Octo prudentium de moneta
comunis quia etiam interfuerunt sunt hec
Cacinimicus de franchis Borbonus Centurionus
Luxardus prior Bartholomeus Spinulla Ambrosii
Andreas de marinis Gaspar marruffus
Petrus de sarzano notarius Bartholomeus Bondinarius
Obertus Lomelinus
Agentes nomine et uice dicti comunisJanue et pro ipso comuni
absoluentes se se ad Ballotolas albas et nigras que reperte fuerunt
omnes albe numero uiginti septem affirmativam signifantes [sic]
et in omnibus his obseruata forma ordinis et seu regule dicti
officii de moneta et qualibet alia que super huiusmodi fuit seruari
necessaria habentes noticiam et plenam scientiam de conuen-
tionibus pactis initis olim et firmatis inter dictum comune lanue
ex una parte, et participes seu appaltatores mahone ueteris
comune [sic] noue insule chii foliarum noue et ueteris et aliorum
locorum eidem insule adiacentium de quibus constat duobus
publicis instrumentis scriptis uno manu petri de reza notarii
M°CCCXXXXVII0 [fol. LXXXXVIII] die XXVI0 februarii et alio manu
conradi mazurri M"cccLxrr0 die VIIJ martii ex parte altera ac
etiam habentes noticiam de uendicione facta de dictis insula chii
et follia noua et ueteri et aliis locis eisdem insule adiacentibus
iuxta formam alterius publici instrumenti scrip ti manu Aldebrandi
de corvaria notarii M 0 cccLXXIIJ die xxr nouembris in qua uendi-
tione est articulus infrascripti tenoris.
P9 Acto et solempniter conuento inter partes predictas tam in
principio medio quam in fine presentis contractus quod quotiens-
cunque et quandocunque infra duos annos incipiendos in anno
domini M"cccLXXXXI die xxr nouembris et finiendos anno domini
M"CCCLXXXXIII die xxr nouembris ipsa die comprehensa et non
ante dictos duos annos nee post, dictum comune seu alia legiptima
persona pro eo et eius nomine libere realiter et effetualiter solverit
libras centum quinquaginta duo millia ducentas quinquaginta
Januinorum dictis emptoribus uel habentibus causam ab eis tune
et eo casu et non aliter dicti emptores et eorum successores seu
habiturus uel habituri causam ab eis uel quolibet eorum teneantur
et debeant omnia et singula eisdem vendita et tradita utsupra
uendere et tradere dicto comuni seu legiptime persone pro ipso
et eius nomine et instrumentum solempne venditionis facere
remanentibus semper dictis emptoribus et eorum successoribus
et habentibus causam ab eis omni mastico ubicumque esset et
omnibus aliis obuentionibus redittibus et commoditatibus quos
et quas dicti emptores et quilibet eorum seu eorum et cuilibet
ipsorum successores uel alia persona cuiuslibet eorum nomine
tune retro haberent et percepissent uel collegissent uel usque tune
deberentur qualicunque ratione uel causa et sub dicta condicione
forma et modo intelligatur translatum in dictos emptores et non
aliter habentes etiam noticiam et certam scientiam de quadam
prorogatione termini facultatis baylie licentie et potestatis reddi-
mendi et recuperandi per dictum comune dictam Insulam cum
dictis locis eidem adiacentibus et cum Iuribus et pertinentiis suis
prorogati usque ad annos vigintiquinque sub certis modis pactis
et condicionibus de quibus et pro ut patet alio publico Instru-
mento scripto manu antonii de credentia notarii et cancellarii
M"CCCLXXXXVa die XVIIJ J unii.
Demumque etiam habentes noticiam et certam scientiam de 2
quadam prorogatione alterius termini facultatis bailie licentie et
potestatis redimendi et recuperandi per dictum comune dictam
insulam cum dictis locis eidem adiacientibus cum iuribus et
pertinentiis suis prorogati usque ad annos viginti nouem sub
certis modis pactis et conditionibus de quibus et pro ut patet alio
publico instrumento scripto manu dicti Antonii de credentia
notarii et cancellarii M 0 ccccxrrr die sabbati xra marcii. Et atten-
dentes prefacti Illustris et excelsus dominus Dux Consilium et
officia quod erarium dicti comunis euacuatum est dictumque
comune grauatum et oppressum multis oneribus maxime librarum
tercentarum milium Januinorum et ultra debitarum per ipsum
comune siue massarios eius [fol. Lxxxxvm verso] bancho uene-
randi offi.cii octo proctetorum [sic] et procuratorum comperarum
sancti Georgii pro scriptis factis massariis dicti comunis ad sub-
stentationem et subsidium impensarum publicarum ob discrimina
guerrarum et reparationes contra inimicos dicti comunis castra-
mentantes quinque circa ciuitatem ianue, quinque in conterminis
locis et in ripariis orientis et occidentis adeo quod pro indigentiis
publicarum impensarum de cetero opportunarum non possit alio
modo subueniri nisi per exactionem et impositionem onerum
auariarum et mutuorum a ciuibus priuatim exigendorum quod
est ipsis ciuibus exaustis de preterito nimium onerosum ex quo
visum est expediens pro utilitate dicti comunis et supportatione
seu aleviatione omnium ciuium providere de modo inueniendi
peccuniam pro extenuatione dictorum onerum. Et habito super
hoc longo tractu maturo ac deliberato consilio et obtento inter
et per ipsos Illustrem dominum Ducem Antianos et offi.cia pro-
uissionis et de moneta non solum dicta comuni et toti rei publica
Januensium fore utile sed etiam necessarium quod omnibus modis
et viis quibus commodius fieri possit inueniatur peccunia de qua
possit procedi ad satisfationem crediti dicti Band et extenua-
cionem onerum dicti comunis et cum commodius sine immenso
grauamine ciuium inueniri non possit peccunia erroganda in
causis predictis et alliis [sic] necessitatibus presentibus quam per
nouam prorogationem facultatis redimendi lnsule chii et aliorum
locorum ipsi lnsule adiacentium seu per prorogatione dicti ter-
mini in dicta instrumento scripto manu Antonii de credentia
notarii et cancellarii M 0 ccccxi11 die XI marcii specificati et pro-
rogati infra quern terminum licet dicta comuni redimere et
recuperare dicta loca chii foliarum noue et ueteris et alia loca
adiacentia deliberauerunt et decreuerunt quod sepe dictus Illustris
dominus Dux franciscus Rex et Lucianus de grimaldis duo de dicto
consilio Antianorum Leonel Spinula de luculo et petrus de monte-
nigro notarius duo de dicta officio prouissionis sentiant etinquirant
praticent et concludant mod um habendi peccuniam meliori modo
et conditione quo fieri possit pro dicta comuni super predictis
erroganda ut supra. Et in premissis habita per dictum Illustrem
dominum Ducem et Dictos franciscum Lucianum Leonelem et
petrum solerti magna et prouida cura et non inuentis aliquibus
qui meliorem nee eque bonam conditionem obtulerint quam
infrascripti qui obtulerunt dare dicta comuni libras uiginti quinque
milia Januinorum in bono et ydoneo Banco de tapete Janue per
tempora et terminos infrascriptos videlicet libras nouem milia
Januinorum in festo natiuitatis domininostri yhesu christi proxime
uenturo anni de M°ccccxxxviJ Et libras octo milia Januinorum
termino mensium quatuor numerandorum a dicto festo. Et re-
liquas [fol. LXXXXVIrn] libras octo milia deinde ad alias quatuor
menses inchoandos statim finitis dictis quatuor mensibus ultra
alias libras duo milia quingentasJanuinorum quolibet anno totius
temporis quo tenuerint dicta loca et solitas soluere dicta comuni
uel habentibus causam ab eo pro censu et recognitione superiori-
tatis si uidelicet et in quantum dictus terminus facultatis et
licentie redimendi dictam Insulam et loca predicta eis usque ad
annos uiginti nouem secuturos postea prorogetur et uolentes pro-
cedere ad executionem predictorum et prouidere euidenti utilitati
et bono publico dicti comunis Ea propter prefactus Illustris
dominus Dux et consilium ac officia prelibata utsupra congregata
nomine et uice comunisJanue ex una parte et infrascripti Egregii
ciues Janue pro caratis infrascriptis ex caratis triginta octo in
quibus dicta loca insule chii et foliarum noue et ueteris aliaque
loca adiacentia posita sunt. Et quorum nomina sunt hec. dominus
Barnabas de goano procurator et procuratorio nomine, ut asseritur
Antonii et petri de paterii quondam tome et lohannis raphaelis
Georgii et Bernardi pateriorum quondam Nicolai pro quibus ad
cautellam ipse Dominus Barnabas suo proprio et priuato nomine
de rato habendo promissit etiam se facturum et curaturum ita
et taliter quod supradicti de pateriis habuerint perpetuo et
tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt omnia
et singula supra et infrascripta sub ypotecha et obligatione omnium
et singulorum bonorum ipsius domini Barnabe presentium et
futurorum pro karatis tribus octauis partibus unius karati et
duabus quintis partibus dictorum trium octauorum. dominus
JacobusJustinianus olim de furneto miles. et tomas eius fratris [sic]
suis nominibus propriis et nomine et uice Quilici Gregorii et
franci fratrum eorum pro quibus ad cautellam suis propriis
nominibus de rato habendo promisserunt etiam se facturos et
curatoros ita et taliter quod dicti eorum fratres habebunt perpetuo
et tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt omnia
et singula supra et infrascripta sub ypotecha et obligatione omni um
et singulorum bonorum ipsorum domini Jacobi et tome presen-
tium et futurorum pro karatis tribus Bartholomeus Justinianus
olim de campis quondam Domini francisci militis pro karato uno
cum dimidio. Simon Justinianus quondam danielis procurator
et procuratorio nomine Enrici J ustiniani quondam Simonis et
asseritur constare publico instrumento scripto in chio manu
Lazarini de Rapallo notarii M0 aaaaxxxIIJ 0 die xx februarii pro
karatis tribus. Item dictus Simon procurator et procuratorio
nomine Andreoli Justiniani de Bancha ut de procura asseritur
constare publico Instrumento scripto in chio [fol. LXXXXVIIII verso]
manu peregri de Sorilli notarii M0 aaaaXXXIIJ0 die XII februarii pro
karatis uno cum dimidio. Item dictus Simon Justinianus pro-
curator et procuratorio nomine francisci Justiniani de furneto ut
asseri tur pro kara to uno cum dimidio ac procurator et pro cura torio
nomine pauli Octauiani et pasqualis Justinianorum de furneto
quondam Raphaelis pro karato uno cum dimidio ut de procura
predictorum francisci pauli Octauiani et pasqualis asseritur con-
stare instrumento scripto in chio manu Juliani Gazelle notarii
M 0 ccccxxxr0 die XIII Augusti pro quibus omnibus supranominatis
in tribus suprascriptis articulis capientibus summam caratorum
septem cum dimidio dictus Simon suo proprio et privato nomine
ad cautellam de ratto habendo promisserunt [sic] etiam se fac-
turum et curaturum ita et taliter quod prenominati participes
dictorum karatorum septem cum dimidio habebunt perpetuo et
tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt omnia et
singula supra et infrascripta. Sub ypotecha et obligatione omnium
et singulorum bonorum ipsius Simonis presentium et futurorum.
lohannes lustinianus de campis pro karato uno et uno deceno
alterius karati. Nicolaus Justinianus quondam domini francisci
militis pro se et nepotibus suis pro karato uno cum dimidio pro
Baptista Justiniano de Campis pro karato medio et pro petro
Justiniano de Campis pro una decima parte unius karati in summa
pro dictis tribus partibus capientibus summam karatorum duorum
et unius decime partis alterius karati pro quibus suo proprio et
priuato nomine et nomine et uice predictorum nepotum Baptiste
et petri ad cautellam de rato habendo promisit et se facturum
et curaturum ita et taliter quod dicti eius nepotes Baptista et
petrus habebuntperpetuo et tenebunt rata grata et firma attendent
et obseruabunt omnia et singula supra et infrascripta sub ypotecha
et obligatione omnium et singulorum bonorum iypsius [sic] Nicolai
presentium et futurorum. Imperialis lustinianus domini Octoboni
et pro quo domino Octobono patre suo proprio et priuato nomine
dictus Imperialis de rato habendo promissit et se facturum et
curaturum ita et taliter quod dictus eius patre habebit perpetuo
et tenebit rata grata et firma attendet et obseruabit omnia et
singula supra et singula infrascripta sub ypotecha et obligatione
omnium et singulorum bonorum ipsius Imperialis presentium et
futurorum pro karatis duobus. Nicolaus Justinianus quondam
domini francisci militis procurator et procuratorio [nomine]
Bartholomei Justiniani quondam domini Antonii militis ut
asseritur de eius procura constare instrumento publico manu
dexerini de pastino notarii M°ccccxxxvr0 die xxr octobris nomine
dicti [Bartholomei?] et nepotum eius filiorum quondam Jacobi
fratris ipsius Bartholomei pro quibus quidem Bartholomeo et
nepotibus ipse Nicolaus suo proprio et priuato nomine de rato
habendo promissit etiam se facturum et curaturum ita et taliter
quod dicti Bartholomeus et nepotes habebunt perpetuo [fol. c]
et tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt omnia et
singula supra et infra scripta sub ypotecha et obligatione omnium
et singulorum bonorum ipsius Nicolai presentium et futurorum
pro karatis duobus. Damianus Iustinianus quondam tome pro
se et fratribus suis pro quibus suo proprio et priuato nomine de
rato habendo promissit etiam se facturum et curaturum ita et
taliter quod dicti eius fratres habebunt perpetuo et tenebunt rata
grata et firma attendent et obseruabunt omnia et singula supra
et infrascripta sub ypotecha et obligatione omnium et singulorum
bonorum ipsius damiani presentium et futurorum pro karato uno.
Antonius Iustinianus de garibaldo nomine et uice lohannis
Iustiniani de Garibaldo et nepotum pro quibus ipse Antonius
suo proprio et priuato nomine de rato habendo promissit etiam
se facturum et curaturum ita et taliter cum effectu quod dictus
Johannes et nepotes perpetuo habebunt et tenebunt rata grata
et firma attendent et obseruabunt omnia et singula supra et
infrascripta sub ypotecha et obligatione omnium et singulorum
bonorum ipsius Antonii presentium et futurorum pro karatis
tribus. Franciscus Iustinianus de Bancha quondam Ambrosii pro
se et fratribus suis pro quibus suo proprio et priuato nomine de
rato habendo promissit etiam se facturum et curaturum ita et
taliter quod dicti fratres sui habebunt perpetuo et tenebunt rata
grata et firma attendent et obseruabunt omnia et singula supra
et infra scripta sub ipotecha et obligatione omnium et singulorum
bonorum ipsius francisci presentium et futurorum pro karato uno
cum dimidio. Tomas lustinianus de furneto nomine filiorum et
heredum quondam gabrielis recanellis pro quibus ipse tomas ad
cautellam de rato habendo promissit etiam se facturum et cura-
turum ita et taliter quod dicti filii et heredes habebunt perpetuo
et tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt omnia
et singula supra et infrascripta sub ypotecha et obligatione
[omnium] et singulorum bonorum ipsius tome presentium et
futurorum pro karatis tribus. Jacobus et Benedictus de Auria
quondam pauli nomine et uice lohannis Iustiniani de rocha pro
quo dicti Jacobus et Benedictus suis propriis et priuatis nominibus
ad cautellam de rato habendo promisserunt etiam se facturos et
curaturos ita et taliter quod dictus Johannes habebit perpetuo
16 AOC II
et tenebit rata grata et firma attendet et obseruabit omnia et
singula supra et infrascripta subypotecha et obligatione omnium
et singulorum bonorum ipsorum Iacobi et Benedicti presentium et
futurorum pro karatis duobus et septem octauis partibus alterius
karati. Item omnes et singuli supranominati qui suo et dictis
nominibus promisserunt utsupra et cetera pro heredibus quondam
Lodisii Iustiniani de campis absentibus participibus pro karato
medio. Item pro Lodisio de franchis de paulo participe pro karato
medio. Item pro Raphaele Adurno. [fol. c verso] cumsanguineis
et nepotibus eius absentibus participibus pro karatis tribus. Que
tres partite predictorum absentium capiunt summa karatorum
quatuor dicti prenominati presentes et qui ut supra promisserunt
et cetera eorum propriis et priuatis nominibus ad cautellam
quilibet ipsorum pro suis ratis de rato habendo promittunt etiam
se facturos et curatoros [sic] ita et taliter quod dicti habentes pro
karatis quatuor predictis unusquisque pro sua parte habebunt
perpetuo et tenebunt rata grata et firma attendent et obseruabunt
omnia et singula supra infrascripta sub ypotecha et obligatione
omnium et singulorum bonorum ipsorum presentium et promit-
tentium et cuiuslibet eorum pro suis ratis ut supra presentium et
futurorum. Quequidem omnes et singule partite pro quibus supra
promittitur capiunt summa [sic] karatorum triginta octo et cetera.
peruenerunt et sibi ad inuicem et uicisim peruenisse confessi
fuerunt ad infrascripta pacta conventiones et compositiones
sollempnibus stipulantibus hinc inde interuenientibus vallata et
firmata Renunciantes exceptioni dictorum pactorum conuen-
tionum et compositionum utsupra et infra non interuentorum et
non firmatorum rei utsupra et infra sic non geste aut non sic uel
aliter se habentis doli mali metus in factum actioni conditioni
sine causa uel ex iniusta causa uel ob turpem causam aut causa
metus et omni alii iuri. uidelicet quia cum uigore dicti alterius
instrumenti prorogationis dicti termini prorogati usque ad annos
uiginti nouem, utsupra scripti manu dicti Antonii de credentia
notarii et cancellarii M0 ccccXI1J 0 die sabbati XI marcii sit actum
pactum et conuentum inter dictum comune Janue siue officiales
agentes pro eo ex una parte et mahonenses quibus fuit dictus
terminus prorogatus ex altera quod si dictum comune J anue uel
legiptima persona pro ipso et nomine ipsius dederit et soluerit
dictis Emptoribus chii nominatis in dicto Instrumento seu here-
dibus eorum uel habituris causam ab eis infra duos annos
incipiendos anno domini cursuro M ccccxxxxV<> die XXI nouembris
0
et finiendos anno domini M0 ccccxxxxvxr0 die XXI nouembris ipsa

die comprehensa et non ante dictos duos annos nee post libras
centum quinquaginta duo milia ducentas quinquaginta Janui-
norum quod tune et eo casu et non aliter predicti emptores pro
dictis karatis seu suis tresdecim siue terciis decimis partibus
ipsorum seu eisdem spectantibus teneantur et debeant uendere
et tradere dicto comuni Janue dicta loca modo et forma quibus
debuissent si dictum comune eis soluisset infra dictos duos annos
Incipiendos et finiendos utsupra continetur pro ut et sicut in dicto
Instrumento dicto prorogationis scripto manu dicti Antonii de
credentia notarii dicta die xra marcii [fol. er] plenius continetur
pepigerunt et conuenerunt dicte partes quod dictus terminus
facultatis redimendi et recuperandi dicta loca per dictum comune
utsupra prorogetur et prorogatus intelligatur hoc modo. Vide- 3
licet quod si dictum comune ianue uel legiptima persona pro ipso
comune et nomine ipsius dederit et soluerit superius nominatis seu
heredibus eorum uel habituris causam ab ipsis infra duos annos
incipiendos anno domini cursuro MccccLXXIIII° die xxr nouembris
et finiendos anno domini MccccLXXVI0 die XXI nouembris ipsa die
comprehensa et non ante dictos annos nee post libras centum
quinquaginta duo milia ducentas quinquaginta lanuinorum quod
tune et eo casu et non aliter predicti emptores superius nominati
pro dictis suis tresdecim terciis decimis partibus eisdem spec-
tantibus et pertinentibus teneantur et debeant vendere et tradere
dicto comuni dicta loca modo et forma quibus debuissent si
dictum comune eis soluisset infra dictos duos annos incipiendos
M0 ccccxxxxV° die XXI nouembris et finiendos anno domini
M°ccccxxxxVII° die XXI nouembris ipsa die comprehensa non
celebrato presenti contractu et sub illis pactis modis et formis et
condicionibus de quibus in dicto articulo dicti Instrumenti scripti
manu dicti Antonii de credentia notarii die xra marcii continetur.
Ita tamen quod eis remaneant mastica ubicunque essent et omnes
obuentiones redditus et commoditates quos et quas dicti emptores
superius nominati pro eorum partibus et quilibet eorum seu
ipsorum et cuiuslibet eorum successores uel alia persona pro eis
tune retro haberent percepissent uel collegissent uel usque tune
deberentur eisdem qualicunque ratione uel causa pro ut et sicut
remanere debebant dictis emptoribus mastica que tune fuissent
si dictum comune redimissent dictam insulam chii cum locis sibi
16-2
adiacentibus infra dictos duos annos tantum quibus licebat dicto
comuni redimere a dictis emptoribus secundum quod continetur
in dicto instrumento scripto manu dicti Antonii de Credentia dicta
die XI marcii et pro ut et sicut in dicto instrumento continetur ad
quod sese referunt. Volentes paciscentes et conuenientes dicte
partes ad inuicem et uicisim quod dicti emptores superius nomi-
nati pro suis partibus remaneant effetualiter emptores dictorum
locorum quo usque fuerit eis solitum [sic] modo et forma premissis
et quod plenum dominium cum effectu dominii ipsis remaneat
usque ad dictam solucionem si facta fuerit ut premittitur illis
pactis. priuilegiis preheminentiis utilitatibus prerogativis lmmuni-
tatibus de quibus fit mentio in dicto instrumento dicte uendicionis
scripto manu dicti Antonii de credentia notarii dicta die XI marcii
ita quod omnia et singula capitula pacta et conuentiones contenta
in supradicta uendicione que non refragantur pactis presentibus
in presenti instrumento contentis intelligantur et habeantur pro
inclusis in presenti [fol. CI verso] instrumento de uerbo ad uerbum
et inter dictas partes sortiantur effectum quern ad modum si
essent in presenti Instrumento expressa. Reseruatis et remanen-
tibus dicto comuni luribus et lurisdicionibus et quibuscunque
aliis sibi rettentis reseruatis vigore dicte uendicionis ita quod
quoad contenta in dicta uendicione per presentem contractum
non intelligatur aliquid innouatum seu mutatum nisi dumtaxat
quo ad prorogationem termini predicti facultates competentes
dicto comuni super redemptione et recuperatione dictorum lo-
4 corum facta prius solucione de qua supra fit mentio hoc acto
inter dictas partes et expresse pacto et conuento inter eos ex causa
dictorum pactorum conuentionis et compositionis quia predicti
conductores et seu emptores superius nominati promisserunt et
sollempniter conuenerunt prefactis Illustri domino Duci consilio
et officiis dicto nomine stipulantibus et recipientibus dare et
soluere dicto comuni Ianue ad presens siue eius Massariis libras
uiginti quinque milia lanuinorum ad scriptam boni et ydonei Banci
de tapeto in ciuitate lanue videlicet libras nouem milliaJanuinorum
in festo nativitatis domini ut supra et reliquas libras ad terminum
suprascriptum et etiam ex causa predicta promisserunt et solempniter
conuenerunt nominibus et quibus supra eidem lllustri domino duci consilio
et officiis stipulantibus et recipientibus ut supra dare et soluere dicto comuni
Janue seu deputatis uel constitutis et seu constituendis et pro comuni singulo
anno dicti temporis prorogati et etiam tocius temporis quo dicta loca
tenuerint in fine cuiuslibet anni pro censu et nomine census ratione
superioritatis quam dictum comune habet et perpetuo habere debet in dictis
locis ratione meri et mixti imperii et iurisdictionis Libras duo milia
quingentas Januinorum et quern censum comune Janue sive dicti eius
deputati et seu constituti ad hoc per dictum comune habere debeant singulis
annis a dictis emptoribus superius nominatis quamdiu tenuerint dicta loca
et pro ut et sicut in dicta uenditione de dictis locis alias facta et scripta
manu dicti Aldobrandi de coruaria notarii M°aaaLXXIIJ0 die XXI nouembris
plenius continetur. hoc addito et inter dictas partes expresse pacto
et conuento de concordi concensu et uoluntate ipsarum partium
quia aliter ad conclusionem et confectionem predictorum de-
uentum non foret quod liceat et licitum sit dicto comuni lanue
siue prefactis Illustri domino Duci Consilio et officiis nomine
dicti comunis Imponere et instituere seu imponi et institui facere
Introitum alterius medii pro centenario assignandum et traden-
dum dictis emptoribus ut inferius declarabitur uel ad ipsorum
Instantiam substandum [sic] licitandum et uendendum in publica
collega plus ceteris offerenti et colligendum in dicta ciuitate chii
ultra alium introitum medii pro centanario iam diu impositum
et per dictum comune tune temporis assignatum et translatum in
comperiis sancti georgii quern introytum primum quern ad-
modum dicitur de hoc secundo medio pro cen~nario imponendo
utsupra dicti Emptores sponte et ex certa scientia approbant
[fol. an] rattificant et confirmant in omnibus et prout fit mentio
in assignatione et instrumento assignationis facte de eo dictis
comperis sancti georgii non obstantibus aliquibus protestacionibus
oppositionibus et contradicionibus hactenus factis pro dicto in-
troitu primo pro [sic] d.ictos emptores seu agentes nomine ipsorum
et qui secundus introitus imponendus perpetuo colligatur et colligi
debeat per dictum comune seu habentes uel habituros causam ab
eo sub illis modis et formis clausulis obligationibus declarationibus
et cautellis appositis et descriptis et de quibus fit mentio in uen-
ditione et articulis uendicionis dicti primi medii sic ut supra
iam assignati impositi et approbati que duo dimidia que faciunt
et constituunt unum pro centanario dicti emptores colligi uendi
et imponi consenserunt et consensiunt non obstantibus aliquibus
contradicionibus oppositionibus decretis conuentionibus dictorum
emptorum uel habentium seu habiturorum causam ab eis et aliis
obstantiis quibuscunque etiam si tales essent de quibus opporteret
fieri mentionem specialem quibus in quantum predictis omnibus
et singulis de quibus predictis duobus introytibus superius dictum
est et obuiarent ex certa scientia dicti emptores uoluerunt et
mandauerunt fore et esse derrogatum et abrogatum specialiter
et expresse qua institutione et impositione sic ut supra facta de
dicto Introytu cum lure perpetuo ilium colligendi utsupra dicti
emptores. teneantur et debeant et sic ex nunc prout ex tune
promitunt contentantur et volunt dictum lntroytum secundum
cum luribus suis in se retinere et accipere pro eius precio et
ualore dare et tradere dicto comune Ianue seu deputatis aut
deputandis ab eo libras viginti quinque milia lanuinorum in
Banco ydoneo de tapeto ianue in quantum et non aliter prefacti
Illustris dominus Dux consilium et officia elligant et uellint ilium
dare et assignare dictis emptoribus et conductoribus intra diem
quintadecimam mensis Januarii proxime venturi anno de
M°ccccxxxvII" inclusiue et in quantum prefacti Illustris dominus
Dux Consilium et officia non uellent seu disponerent uel elligerent
dictum secundum Introitum medii pro centanario imponendum
ut supra dare et assignare dictis emptoribus prefacti et Illustris
dominus dux consilium et officia possint et ualleant pro uoluntatis
arbitrio dictum Introitum subastari facere licitari ut supra et
uendi in publica collega plus ceteris offerenti reicta [sic] omni
contraditione et oppositione dictorum Emptorum. lnsuper pre-
facti Illustris dominus Dux Consilium et offitia nomine et uice
dicti comunis et pro ipso comuni ex una parte Et dicti Emptores
pro se heredibus et successoribus suis nominibus quibus supra ac
habentibus seu habituris causam ab eis ex parte altera sponte et
ex certa scientia et nullo iuris uel facti errore ducti sed omni
meliori modo via lure et forma quibus melius et ualidius fieri
[fol. en verso] potest remisserunt et remittunt sibi ad inuicem et
uicisim quascumque penas in quibus una pars alteri et altera uni
quomodolibet hactenus et usque in presentem diem incurrisset
quacunque ratione occasione uel causa que dici uel excogitari
posset de iure uel de facto etiam si tallis esset de qua opporteret
fieri mentionem specialem. Volentes dicte partes in quantum
opus esset de presenti articulo remissione penarum tam pro tutiori
cautella fieri instrumentum quitacionis et remissionis inter partes
ipsas nominibus quibus supra cum solempnitatibus debitis et
opportunis fiat et fieri debeat ad dictamen et laudem sapientis
per me notarium infra scriptum. Que omnia et singula supra
dicta dicte partes dictis nominibus promisserunt sibi ad inuicem
et uicisim solempnibus stipulantibus hinc inde interuenientibus
habere perpetuo et tenere rata grata et firma attendere complere
et effetualiter obseruare et contra in aliquo non facere uel uenire
aliqua ratione occasione uel causa que modo aliquo uel ingenio
dici uel excogitari possit de iure uel de facto. Sub pena florenorum
centum milium auri. In quam penam incidat pars non obseruans
parti obseruanti et que pena exigi possit cum effectu quociens
in premissis seu aliquo premissorum fuerit contrafactum. Ratis
semper et firmis manentibus omnibus et singulis supradictis. Cum
restitucione dannorum interesse et expensarum que propterea
essent seu fierent in ludicio uel extra de quibus credi debeat
simplici uerbo partis obseruantis sine luramento testibus uel alia
probatione pro quibus omnibus et singulis supradictis firmiter
attendendis et obseruandis prefacti Illustris dominus Dux con-
silium et officia nomine et uice dicti comunis et pro ipso comuni
obligauerunt dictis Emptoribus dictis nominibus omnia bona ipsius
comunis que per capitula obligari non prohibentur. Et contra dicti
Emptores dictis nominibus et eorum quilibet obligauerunt dictis
Illustri domino Duci consilio et officiis recipientibus nomine et uice
dicti comunis omnia bona ipsorum nominibus quibus supra et
cuilibeteorum tam presentiaquamfutura. Actasunt predicta lanue
in camera inferiori noua angulari consilii que est atergo capitis
superioris sale noue magne palacii ducalis comunis lanue. Anno
dominice natiuitatis Millesimo quadringentissimo trigessimo sexto
lndicione quarta decima secundumJanue cursum die Lune decima
septima decembris hora tercia noctis, presentibus testibus vocatis
specialiter et rogatis Deserino de pastino et Antonio de Monleone
notariis. Thoma de credentia Jacob de Bracellis etgottando perroni
de donatis de sarzana notariis et comunis lanue Cancellariis.
Matheus de Bargalio quondam petri publicus imperiali autori-
tate notarius et comunis lanue cancellarius supra scriptum presens
instrumentum alias per me compositum et testatum ac de mea
commissione transcriptum et fideliter exemplatum in quinque
proxime precendentibus foliis pergamenorum huius voluminis cum
sexta pagina presenti utsupra. Legi correxi et diligenter ascultavi.
[fol. cm] cum autentico et originali scripto manu mea ut utrumque
concordare inueniens subscripsi et publicavi cum signo et nomine
meis in instrumentis apponi solitis ad robur et testimonium pre-
missorum.
[fol. cm verso blank]
ANONYMOUS LETTER in Genoese dialect addressed to

RAFFE PATEE [RAFFAELE PATERIO?]. Undated,
c. 1375.l
[fol. mm (in scroll)] Iurisditio Amotichi super grecos uersa de

greco in latinum in chio.
Caro amigo e frae meser Raffe patee-la uostra lettera hauemo
receuuo e uisto de so che voi ne suieiui de che noi ue regraciemo
per lo bon amor segurtae che voi mostrae inuer de noi. E tuti
quelli chi an vistola uostra lettera Ian loa e si se sum marauegiai
de tanta bontae e conscientia che uoi cercai che sia facto quello
che a raxon apartem in lo logo. Noi receuando la uostra lettera
ecomo chi parse ben faito e la mostrai a Ii homini ecclesiastichi
e mondani e si me sum informao de so che voi me scriuei fasandone
asavei che in lo faeto de la morte efaito tal cosa per lo Amotichi
che quella persona chi morisse e habia figi tuti Ii lor ben sum le
lor figi. Ma quello chi morisse e non hauesse figi o elo testasse
e hauesse paere e maire frai neui o coxin quello tal testamento
se debe autentichar in che modo ello testasse. Inter essi pocho
o asai che ello lassase ala Segnoria e se elo non lassase quello tal
testamento e anullao. E imperso de prender la Segnoria lo terso
de tuto soche elo hauesse E a quelo chi morisse sensa testar
semegieuementi la segnoria de hauei lo terso de Ii soi beni e Ii
doi tersi se partissam inter Ii parenti de quello morto per la soa
anima. E digo frai figi de frai e coxim e ciaschum fin in quello
grao che aperten parentao. E questo se fa con grande preghere
E se chaisse che alcuna persona non habiando parente nisum
proximo in longi morisse e testasse per altro modo e lassase legati
quelli tai legati se den autentichar saluo delo terso chi aperten
ala segnoria. Questo tal capitulo sie faito con grande delibera-
mento. Primamenti se sercha Ii ben delo morto e de so che se
troua con ueritai de quello terso la segnoria fa alcuna lassa.
Ancor se alcuna persona morisse sensa testar e non hauesse
antecessesoi paire avo o bexavo succesoi figi neuj ne fraj coxin
zermani o segondi nj altri parenti proximi chi in quello caxo lo
1 This letter is published in C. Pagano, op. cit. p. 310. There are two other
copies in Codices Giustiniani, A, fol. 158 and B, fols. CXXXI verso-mourn verso.
mario de heredita la moie, e semevegieivementi la moie de
heredita lo mario. E la segnoria prende lo terso e se o scheisse
che alcun non hauesse moie ni femena mario che in quello caxo
la segnoria de heredita tuto. E la segnoria debia dar per anima
de quello morto. La dicta lettera per mao cautella se sum sotto-
scripti
Mitropoliti amastridos Jocif
Mega ecclexiarchi de la sancta iexa de dio di cheofilas
Protopresvitis ofilas
Taularios J eromimon carsmatis
Lo seruo de lo sancto Imperio Andronicho Retachinos
Theodoro pardaleo in la presente lettera per cautella mesum
sottoscripto
Michali fillas in la presente lettera me sum sottoscripto
Nicola farandino in la presente lettera mesam sottoscripto.
3 papa
Sidero de Syo la presente lettera o registrao de lo otenticho.
ORDINANCE issued by
Q.UILICO GIUSTINIANI and
PA RIDE GIUSTINIANI, Commissarii withfull powers, con-
cerning the disposal of the property of the deceased. Chios,
12th June 1461.I
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. cuu verso.]
+Jesus. M°ccccLXI die xn Junii in chio.

[fol. mm verso] Spectabiles domini Quilicus et paris Justiniani
ellecti ad asestandum et corrigendum rem viotichi vigore balie
eis atribute anno de M0 ccccLX die VIIIJ marcii scripte manu
quondam lohannis Anthonii de coloma tune scribe cancellarie
ad quam se referunt statuerunt ordinauerunt et correxerunt ut
infra. Et primo si continget tempore pestis aut ab inde citra et
de cetero contingerit aliquem mori dimittentem post se filios uel
filias quod ipsi filii uel filie hereditent omnia bona ipsius mortui
licet decederet uel decessisset abintestato. Si uero contingerit
1 There is another copy of this ordinance in Codices Giustiniani, B, fols. CCVII
verso-ccvin, where the date is given as i3thjune 1461.
aliquem mori utsupra non dimittentem post se filios uel filias
sed habeat patrem matrem fratres sorores nepotes neptes aut
consanguineos usque in tercio gradu possint ipsi tales patres
matres fratres sorores nepotes neptes neptes [sic] aut consanguinei
usque in tercio gradu utsupra hereditare ipsum talem mortuum
hac tamen conditione quod testando dimittat dominationi aliquam
partem bonorum suorum. Si uero testando non dimitteret aliquid
dominationi uel decederet abintestato tune ipsi tales heredes uel
heres teneantur dare dominationi de omnibus bonis dicti mortui
perperos decem reliquum uero dictorum bonorum sit et spectet
dicto heredi uel heredibus superius nominatis. Et quia continget
uel contingit aliquem mori absque ullo herede ipsi parentela et
affinitate coniuncto usque in tercio gradu utsupra quod fecerit
testamentum intelligatur tale testamentum ualidum et autenticum
hac tamen conditione quod testando dimittat dominationi tertiam
partem omnium bonorum suorum quod si non fecerit uel non
fecisset aut decederet uel decesisset ab intestato tune et eo casu
omnia bona ipsius mortui perueniant et peruenisse intelligantur
in dominationem. Item si contingerit aliquem mori et non esset
etatis possendi testare eo casu intelligatur quod heres uel heredes
sui usque in tercio gradu ut supra sint obligati solummodo soluere
dominationi perperos decem habendo heredes utsupra et non
habendo heredes omnia perueniant in dominationem. Item si
contingerit aliquem virum uel mulierem mori sine heredibus
utsupra, si vir haberet uxorem uel mulier haberet maritum possit
maritus hereditare uxorem et uxor maritum et quod dominatio
habeat terciam partem omnium bonorum suorum si uero mortuus
non haberet uxorem uel muller non haberet maritum nee heredes
ut supra omnia bona ipsius mortui perueniant in dominationem
et dominatio teneatur dare pro anima sua in discretione sua.
Insuper dicimus et exclaramus ac volumus non obstante supradicta
quod si aliquis heres sive heredes aut fratres sive sorores in pluri
numero qui tune fuissent sive sint in futurum et tune mortuus
fuisset aut in futuro moreretur aliquis ex ipsis qui non fuissent
etatis possendi testare quod non sint obligati nee in aliquo tene-
antur soluere dominatione. Imo unus debeat hereditare alterum
et alter alium successiue ita quod contingendo omnes heredes
mori quod non teneantur nee obligati sint nisi pro unica siue
sola solutione unius persone tan tum siue heredis unius cum quanta
sint plures heredes in numero habendo tamen ipsi tales heredes
usque in tercio gradu ut superius dictum et exclaratum est qui
teneantur et obligati sunt ipsi tales heredes soluere dominationi
perperos decem prodicto siue dictis talibus qui non fuissent etatis
possendi testare.
SEVENTH CONVENTION between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHON A OF CHIOS. Genoa, 19th No-
vember 1476.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cv-cxI.]
[fol. cv (blank scroll)] IN NOMINE domini Amen. Magnifficus

et prestantissimus Dominus lohannes Francischus Marchio pala-
uicinus Ducalis in lanua vice gubernator et uice locumtenens.
Magnifficumque consilium dominorum Antianorum comurus
Ianue. Et qui interfuerunt nomina sunt hec:
lacobus de Axereto prior Nicolaus picamilium
Simon de nigrono Nicolaus de furnariis
Paulus de Auria Galeatius de levanto
Lucanus de marinis Lodisius de riparolio
leronimus de grimaldis ceba Laurentius de costa notarius
Spectabileque officium monete. Et qui interfuerunt nomina
sunt hec:
Lucas cattaneus Manuel de grimaldis ceba
Galeotus centurionus Nicolaus Adurnus
Iohannes Saluaigus quon- Augustinus de zoalio
dam M. Austinus Caffarotus
Antonius galus notarius.
Ac officium chii. Et qui interfuerunt nomina sunt hec:
Saluagius de vivaldis Iohannes Baptista de grimaldis
Ceua de Auria Bendinelus Sauli
Iohannes gentillis Accursus de Borlascha
Ieronimus de Sale
1 There are two other copies of this convention in Codices Giustiniani, A,
fols. 204-213 and B, fols. ccx-ccxVI.

Et duo sapientes additi cum ipso officio Chii videlicet
dominus lohannes de Serra miles et utriusque Iuris doctor
dominus Franciscus marchexius luris utriusque doctor.
Agentes nomine et uice Excelsi comunis Ianue Absoluentes
se prius ad calculos albos et nigros, repertis omnibus albis
affirmantibus hec que dicentur inferius fieri posse et debere pro
comunis uttilitate. Habentes noticiam certam et plenam Scientiam
de conuentionibus et pactis alias innitis et firmitis [fol. av verso]
et sepe reuocatis inter excelsum comune lanue siue agentes pro
eo ex una parte et participes siue appaltatores mahone ueteris
et noue insule chii foliarum noue et veteris et aliorum locorum
eidem lnsule adiacentium de quibus maxime constat duobus
publicis instrumentis uno manu petri de reza notario Millesimo
cccxxxxVII die vigessima sexta februarii et alio manu Conradi
mazurri notarii M"cccLXII die VIII marcii parte ex altera ac etiam
de uenditione facta de dictis lnsula chii et foliarum noue et
ueteris et aliis ipsi lnsule adiacentibus iuxta formam Alterius
publici instrumenti scripti manu Aldobrandi de crouaria notarii
M0 cccLxx tercio die vigessima prima nouembris. In qua uendi-
tione est articulus infrascriptus et tenoris lnfrascripti: Videlicet
acto et solemniter conuento inter partes predictas tam in principis
medio ac fine presentis contractus Que quocienscunque et quando-
cunque infra duos annos incipiendos in anno domini M°CcCLXXXX
primo die uigessima prima nouembris et finiendos anno domini
M0 ccCLXXXX tercio. die vigessima prima nouembris ipsa die com-
prehensa et non ante dictos duos annos nee post dictum comune
Ianue siue agentes pro eo et eius nomine libere realiter et effetua-
liter soluerint libras centum quinquaginta duo millia ducentas
quinquaginta ianuinorum dictis emptoribus uel habentibus
causam ab eis tune et eo casu et non aliter dicti emptores et
eorum successores seu habentes uel habituri causam ab eis uel
quolibet eorum teneantur et debeant omnia et singula eisdem
uendicta et tradita ut supra uendere et tradere dicto comuni
lanue seu legiptime persone pro eo et eius nomine et instru-
mentum solempne vendicionis facere remanentibus semper dictis
emptoribus et eorum successoribus et habentibus causam ab eis
omni mastico ubicunque esset et omnibus aliis obuentionibus
redditibus et commoditatibus quos et quas dicti emptores et qui-
libet eorum seu earum et cuiuslibet eorum successores uel alia
persona cuiuslibet eorum nomine tune retro habuissent uel per-
cepissent uel collegissent uel usque tune eis deberentur qualicunque
ratione uel causa et sub dicta conditione modo et forma intelli-
gatur translatum esse dominium in dictos emptores et non aliter.
Habentes etiam noticiam et certam Scientiam de quadam
prorogatione termini facultatis balie licentie et potestatis redi-
mendi et recuperandi per dictum comune ianue dictam insulam
cum dictis locis adiacentibus et eorum luribus ac pertinenciis
suis prorogati usque ad annos vigintiquinque sub certis modis
pactis et condictionibus de quibus et prout patet alio publico
instrumento scripto manu Antonii de credentia notarii et con-
cellarii M0 cccLXXXXV die xx octava lunii. Demumque etiam
habentes noticiam et certam Scientiam de quodam prorogatione
Alterius termini facultatis balie licentie ac potestatis redimendi
ac recuperandi per dictum comune ianue dictam Insulam cum
dictis locis adiacentibus et cum iuribus et pertinentiis suis pro-
rogate usque ad annos viginti nouem sub certis modis pactis
et conditionibus de quibus et prout patet alio publico instrumento
Scripto [fol. CVI] manu dicti Anthonii de credencia notarii et
cancellarii M°ccccxirr die sabbati undecima marcii.
Habentes demum certam noticiam et Scientiam de alia ultima
porrogatione [sic] termini supradicti ad omnia suprascripta usque
ad alios annos viginti nouem. Sub certis pactis modis et formis
ac condicionibus de quibus et pro ut patet publico instrumento
scripto et rogato manu matthei de Bargalio notarii publici et
cancellarii Anno M°ccccxxxVI'0 die Lune decima Septima mensis
decembris hora tercia noctis.
Et attendentes prefacti Magnificus et prestantissimus dominus
lohannes franciscus ducalis vicegubernator et vicelocumtenens
et consilium dominorum Antianorum spectabiliaque officia
monete et chii tempus pristinum ut supra prorogatum compre-
hensis duobus annis addictis ipsi termino finire in hoc anno die
vigessima prima nouembris et consideratis deliberationibus factis
circa istam materiam de componendo si commode fieri possit
cum ipsis mahonensibus circha factum dicte mahone et aliter de
lnueniendo peccunias pro Satisfacione eorum mahonensium nee
esse pro nunc commodum comuni lanue peccunias ipsis mahonen-
sibus soluere de quibus in conuentionibus et pactis fit mentio
propter Sumptus ingentes quibus ad presens comune lanue
afficitur. Ea propter prefacti Magnificus et prestantissimis domi-
nus Ducalis in ianua vicegubernator Magnificum conscilium
dominorum Antianorum spectabiliaque officia monete et chii in
sufficientibus et legiptimis numeris congregata et presertim ipsum
spectatum officium chii habens cum duobus Sapientibus adiunctis
plenam et omnimodam potestatem ad hec omnia a magno con-
uocatorum consilio de qua constat in actis cancellarie manu
Ambrosii de Senarega cancellarii anno presenti die tercia lanuarii
tam coniunctim quam divisim et pro ut mellius expedit. Agentes
nomine et uice excelsi comunis ianue et pro ipso comuni ex una
parte et infrascripti spectati et egregii uiri mahonenses ac parti-
cipes dicte mahone et Insule chii ac locorum et pertinentiarum
Suarum et quorum nomina sunt hec.
Glarus Iuris utriusque doctor. dominus Baptista de guano pro
philipo paterio et fratribus.
Item pro Barnaba et fratribus pateriis pro karatis duobus grosis
et octavis duobus.
Antonius Iustinianus Longus pro karato medio groso.
lacobus Iustinianus eius frater pro alio medio karato.
Johannes Iustinianus de banca pro karato uno groso.
Franciscus lustinianus Arangius pro Raphaele patre suo pro
octauis sex et quintis duobus.
Uol. cvi verso] Gaspar lustinianus pro ipso et pagano ac
fratribus suis pro duobus karatis et duobus quintis unius karati
grosi.
Paulus Iustinianus quondam Andreoli de Banca pro se et
fratribus pro karato uno groso et uno octauo. Item pro lohanne
et fratribus quondam Bernardi pro octauis sex.
Gregorius Adurnus pro Kara to medio groso. Item pro Leonardo
Justiniano quondam Urbani pro octauo uno et quartis duobus.
Item pro Augustino Adurno pro octauis quatuor.
Nicolaus paterius pro se pro octauis duobus et quartis tribus.
Iulianus paterius pro octavis quinque et uno tercio. Item pro
Lafrancho et guirardo patteriis pro duobus octauis. Item pro
marietina quondam galeacii pro octauis duobus et terciis duobus.
Raphael Iustinianus quondam tome pro ipso et fratre pro
quartis tribus unius karati grosi.
Baptista et Bartholomeus lustiniani pro octauis tribus.
Baldasar Iustinianus ac Bartholomeus Iustinianus procuratores
Leonardi heredis pro tribus quartis partibus quondam domini
paridis pro karatis duobus et duobus octavis.
Philipus lustinianus recanetus [sic] pro gabriele lustiniano
recaneto patre suo pro karato uno cum dimidio.
Edoardus ciprianus et Andreas Iustiniani pro quinque octauis
et quatuor quintis heredum quondam pauli lustiniani quondam R.
Franciscus Iustinianus de campis quondam Iuliani pro se et
toma Iustiniano de Campis fratre suo pro octauis quatuor et
quintis duobus unius karati grosi.
Iulianus Adurnus pro duobus octavis.
Edoardus Iustinianus prose et fratre suo pro karato uno groso
et octauis sex et quartis duobus.
Philipus gabrielis recaneti pro paulo Adurno pro octavis quin-
que unius karati grosi.
Baptista de guano et I ulianus paterius pro Bernardo ac Leonardo
pateriis quondam Bartholomei pro octauo uno cum dimidio.
Oliverius Iustinianus quondam Oliverii pro se et fratribus pro
octauis sex.
[fol. cvrr] Edoardus quondam Francisci et Andreas Octaviani
lustiniani pro pasquale lustiniano pro octauis quatuor.
Raffael de franchis Luxardus pro lacobo de campis quondam
Lodixii pro octauis sex et terciis duobus.
Baptista de guano et Edoardus lustinianus pro Ieronimo
lustiniano de garibaldo pro octauis sex.
Octavianus lustinianus pro Karato dimidio.
Baptista lustinianus de rocha lohannis pro patre suo pro
karatis duobus et septem octauis.
Nicolaus Iustinianus quondam R. pro cazano eius fratre pro
tribus octavis.
Franchus lustinianus quondam Georgii pro se et fratribus pro
Karatis tribus unius Karati grossi.
Julianus Adurnus pro heredibus quondam tome fratris sui pro
duobus octavis.
Ambrosius de franchis pro Securano luxardo pro duo bus octavis
et duobus terciis.
lohannes Iustinianus et paulus de banca pro pelegro lustiniano
de banca pro Karato medio grosso.
Baptista lustinianus de campis francisci pro dicto francisco
et se ipso pro karato uno cum dimidio grosso.
Item pro francisco iustiniano recaneto procuratorio nomine ad
hunc Actum pro karatis duo bus et decima parte unius karati grossi.
Item pro lustiniano lustiniano pro duobus octavis.
Raphael lustinianus quondam tome pro mateo Justiniano
quondam Antonii pro karato uno et quarto uno.
Baptista lustinianus Francisci pro Johanne Antonio Justiniano
pro octavis septem cum dimidio. I tern pro heredibus quondam
nicolai lustiniani de campis pro octauis quatuor. Item pro
mariola lustiniana uxore leonardi lustiniani de campis pro octauo
uno cum dimidio. Item pro Simone Justiniano et fratribus quon-
dam pauli pro octauis quatuor. Item pro maria uxore quondam
marci lustiniani de campis pro octauis quatuor.
Et predicti tam suo nomine qua~ etiam alieno pro ut unus-
quisque supra descriptus est et pro quibus promissit unusquisque
de rato sub ypotecha et obligatione omnium bonorum suorum
presentium et futurorum Quodque omnes et singuli suprascripti
qui alieno nomine de rato promisserunt. Ut supra facient et
curabunt cum effectu quod illi pro quibus promisserunt de rato
infra menses sex a die presentis contractus habebunt ratum et
gratum presentem contractum et instrumentum ac omnia et
singula in eo contenta ratifficabunt et hoc per instrumentum
publicum cum uerbis et solempnitatibus opportunis subdicta obli-
gatione ratis tamen et firmis manentibus omnibus et singulis
supra et infrascriptis. Secundum formam ratificationis ordinande
inter ipsos partes et transmittendam chium qua ratificatione facta
qui pro eis de rato promisserunt non sint Amplius pro ipsis obligati
ex parte altera Sponte et ex certa Scientia nulloque Juris aut facti
errore ducti et seu aliqualiter circumventi peruenerunt et sibi
lnuicem et vicisim dictis nominibus peruenisse confessi fuerunt
ad infrascripta pacta conventiones et compositiones solempnibus
stipulationibus hinc inde lnteruenientibus uallatas et uallata ac
firmata [fol. CVII verso] renunciantes exceptioni dictorum pac-
torum conuentionum et compositionum ut supra et infra non
interuentorum et non firmatorum rei ut supra et infra sic non
geste aut sic uel aliter se habentis doli mali metus in factum actioni
uel condicioni sine causa uel ex iniusta causa uel ob turpem causam
aut causa metus et omni alii Iuri.
p'i' Videlicet quod ex causa dictorum pactorum ac conuentionum
prefactus Magnificus dominus uicegubernator et uicelocumtenens
Magnificumque consilium dominorum Antianorum Spectabilia-
que officia monete ac chii nomine et uice excelsi comunis Ianue
consenserunt ac consentiunt. Quod dicti Mahonenses chii teneant
ac possideant dicta[m] Insulam chii cum omnibus locis ac perti-
nenciis suis titulo emptionis et sub ypotecis et iurisditione ac sub
illis pactis formis ac conditionibus de quibus continetur in Instru-
mento uendicionis de ea insula ac locis quibus supra scripto et
rogato manu Aldebrandi de Crouaria notarii M"cccLxx tercio et
aliis instrumentis prorogationum ex inde sequutis. Singula singulis
refferendo et cum omnibus redditibus ac emolumentis et obuen-
tionibus quibuscunque cuiuscunque generis ex ea insula ac locis
adiacentibus et seu pertinentiis habitis per eos et perceptis aut
haberi et percipi solitis per ipsos mahonenses et emptores ac prout
et quemadmodum tenuerint et possiderint habuerint perciperint
et seu habere et percipere soliti sunt ac hodie tenent et possident
et hoc usque ad annos uiginti nouem. Quod incipiant die uiges-
sima prima nouembris Anni Millesirni quadragentessirni Septua-
gessirni Sexti presentis Sub hoc expresso pacto et conditione.
Quod quandocunque et quocienscunque infra duos annos proxime
sequuturos a die finitorum annorum uiginti nouem de quibus
supra et non ante nee post comune Ianue uel habens causam
a comune lanue realiter ac cum effectu soluente ipsis mahonen-
sibus et emptoribus ut supra et seu habentibus causam ab eis
seu quolibet eorum videlicet cuilibet pro rata seu participacionis
libras centum quinquaginta duo rnilia ducentas quaquaginta
ianue ipsi mahonenses et quilibet eorum teneantur et debeant
retrouendere et traddere et seu restituere dicto comuni ianue
siue habenti causam ab eo dictam Insulam chii cum locis et
pertinenciis suis libere et cum effectu in pace siue lite omni
prorsus exceptione remota. Sub pactis modis forrnis et condi-
tionibus contentis in lnstrumentis de quibus supra fit mentio.
lta tamen quad ipsis mahonensibus dicta tempore restitucionis 2
dicte lnsule chii et seu uenditionis remaneant mastica colecta
ubicunque erunt et omnes obuentiones redditus ac comoditates
quos et quas dicti mahonenses et seu emptorcs superius nominati
usque ad ipsum tempus percepissent uel habuissent aut collegissent
uel eis usque ad dictum tempus tam ipsorum annorum uiginti
nouem quam etiam alliorum [sic] annorum duorum proxime
Succedentium deberentur [fol. cvrn] quacunque ratione uel
causa et prout et quemadmodum continetur in lnstrumento et
seu Instrumentis sepe dictis uolentesque expresse prefactus Mag-
nificus dorninus Ducalis vice gubernator et uice locumtenens et
Magnificum consilium dorninorum Antianorum Spectabiliaque
officia nornine comunis Ianue ac emptores predicti paciscentes
17 AOC II
ad Inuicem quod prefacti Mahonenses et seu emptores de quibus
supra uidelicet quilibet pro suis partibus. Stent et remaneant
effetualiter emptores dictorum locorum donec et quousque fuerit
eis soluptum ac satisfactum modis et formis premissis et quod
dominium dicte lnsule cum omnibus de quibus ipsis remaneat
usque ad dictam satisfactionem, si facta fuerit ut premittitur cum
illis pactis priuilegiis preminentiis utilitatibus prerogativis im-
munitatibus de quibus fit mentio in dicto lnstrumento seu lnstru-
mentis sepe dictis.
3 Item quod omnia et singula pacta conuentiones et capitula con-
tentainsupradicta uendicione que non refragentur pactis presenti-
bus in presenti Instrumento contentis intelligantur et habeantur
pro inclusis in presenti instrumento et de uerbo ad uerbum. et Inter
partes sorciantur effectum quemadmodum si essent in presenti in-
strumento expressa reseruatis etremanentibus dicto comuni I uribus
et lurisdicionibus et quibuscunque alliis [sic] sibi retentis et reseru-
atis vigore dicte uenditionis et pro ut in ipso lnstrumento et seu
Instrumentis continentur excepto quam obligatione librarum
viginti quinque millium de qua fit mentio in alliis contractibus
que in hoc non intelligatur contineri. Ac etiam pro licentia impo-
nendi drictum de qua fit mentio in alliis contractibus que ex hoc
contractum [sic] non intelligatur concessa. Saluis tamen Imposi-
tionibus usque in hunc diem factis que in suo robore permaneant.
4 Item quod quo ad contenta in dicta uenditione per presentem
contractum non intelligatur aliquid innouatum seu mutatum nisi
dumtaxat quo ad prorogationem termini predicti facultatis com-
petentis dicto comuni super redemptione et recuperatione dicte
Insule et locorum et pertinentiarum facta prius soluptione de qua
supra fit mentio. Saluis tamen omnibus et singulis supra et
Infrascriptis.
5 Et etiam ex causa predicta solempniter promisserunt et con-
uenerunt nominibus quibus supra ipsis Magnifico domino vice-
gubernatori et uicelocumtenenti consilio et officiis stipulantibus
et recipientibus ut supra dare et soluere dicto comuni ianue
Seu deputatis uel deputandis ab eo pro ipso comuni singulo anno
tocius tempore[sic] dictorum annorum uiginti nouem et alliorum
duorum annorum subsequentium ac quamdiu eam insulam et seu
loca tenuerint ut supra in fine cuiuslibet anni pro censu et nomine
census ratione superioritatis quam habet comune lanue et perpetuo habere
debet in dicta Insula et locis ac meri et mixti Imperii iurisdicionis
libras duo millia quingentas Ianuinorum et quem concensum
comune ianue siue dicti eius deputati et seu constituti ad hoc per
dictum comune Ianue habere debeant [fol. cvm verso] singulis
annis a dictis Emptoribus superius nominatis et prout et sicut
in dicta uenditione de dictis locis alias facta lnstrumento et seu
instrumentis sepe dictis plenius continetur.
Et que soluptio dicti census fieri possit et debeat per ipsos 6
mahonenses et emptores Magnifico officio comperarum Sancti
georgii singulis annis et pro dicta comuni et ita promisserunt mihi
dicta notario et cancellario infrascripto. Stipulanti et recipienti
nomine et uice dicti officii Sancti georgii.
Et insuper prefacti Magnificus et prestantissimus dominus uice- 7
gubernator et uicelocumtenens Consilium et officia nomine et
uice comunis Ianue et pro ipso comuni ex una parte et dicti
Emptores pro se heredibus ac successoribus suis nominibus quibus
supra ac habentibus et seu habituris causam ab eis ex parte altera.
Sponte et ex certa Scientia et nullo iuris uel facti errore ducti
Sed omni meliori modo via iure et forma quibus mellius ac
ualidus fieri potest remisserunt et remittunt sibi ad inuicem et
uicisim quascunque penas in quibus una pars alteri et altera alteri
quomodolibet hactenus et usque in presentem diem incurrissent
quacunque ratione occasione uel causa que dici uel excogitari
possit de lure uel de facto. Etiam si tallis esset de qua oporteret
mentionem fieri specialem uolentes dicte partes in quantum opus
esset de presenti articulo remissionis penarum tantum pro tuciori
cautella fieri instrumentum quitacionis et remissionis inter ipsas
partes nominibus quibus supra cum solempnitatibus debitis et
oportunis et ad dictamen et laudem sapientis per me ipsum
notarium et cancellarium infrascriptum.
Volentes insuper dicte partes aliquid de nouo comuni concensu 8
et uoluntate reformare pro meliori regimine et gubernatione loci
illius ac lnsule chii. Solempni pacto pepigerunt ac conuenerunt
quod de cetero de duobus annis in duos Annos elligantur et elligi
debeant in lanua per Magnificum et prestantissimum dominum
Ducalem vicegubernatorem et uicelocumtenentem et Magnificum
consilium dominorum Antianorum officia monete et Sancti georgii
ad calculos albos et nigros Sex ex numero illorum mahonensium
qui Ianue erunt uel in chio uel mixtim ex illis qui erunt in chio
et in Ianua pro arbitrio ipsorum Magnifici et prestantissimi domini
Ducalis in lanua uicegubernatoris Magnifici consilii dominorum
17-2
Antianorum ac Spectabilium officiorum monete et Sancti georgii.
Ita tamen quod mahonenses habitantes in lanua qui ad hoc
elligerentur non possint cogi ad hoc contra eorum uoluntatem
[fol. cvnn] Sed si recusauerint allii eo casu debeant surrogari.
Qui sex una cum potestate qui pro tempore fuerit et nullii allii [sic]
potestatem et curam habeant circha gubernationem lnsule om-
nium reddituum dicte mahone et cum ipso potestate expensas
necessarias deliberandi ac faciendi in quibus omnibus potestas
habeat uoces duas et uoces quinque faciant sententiam et quod in
fine cuiuslibet anni teneantur et debeant contribucionem facere
participibus uel legiptimis personis pro eis pro quibus peragendis
prestetur fideiussio per eos. Excepto solum quod circha colli-
gendos redditus et tangendo eos prefactus potestas nullam habeat
auctoritatem. Sed pro suo libito possit reuidere libros et cartularia
dictorum introitum [sic] tam de introitu quam de exitu declarato
tamen quod per hec dicti gubernatores non intelligantur posse
aut debere se impediri de offiocio [sic] potestatis ac pertinentibus
ad iusticiam nee possit ex dictis mahonensibus Elligi ad dictum
exercicium qui fuerit de dicto numero nisi finito biennio et sic
successiue et cetera.
g Acto insuper etiam et conuento quod si infra tempus presentis
appaltus quandocunque uideretur comuni ianue una cum nouem
gubernatoribus in ianua pro tempore existentibus reformare ali-
quid circa gubernationem loci de qua in presenti capitulo fit
mentio id fieri possit ac insuper quod non liceat alicui Mahonensi
inhibere quominus malefactores uel debi tores capiantur in domibus
mahonensium et si quis contra fecerit teneantur pro illo possitque
insuper dictus potestas in causis criminalibus procedentibus a
robariis uel contrafacione masticorum consulere gubernatores qui
pro tempore erunt in chio. Sed tamen ad hoc non teneantur.
10 Item quod qui ex ipsis sex ellecti fuerint tam in ianua quam
in chio prestent fideiussores uel in lanua in cancellaria de ducatis
duobus millibus pro singulo de reddenda bona ratione et reli-
quatus satisfacione uel in chio in eorum ellectione penes potes-
tatem chii nee possit alliquis accipi hie uel in chio dicta occasione
fideiussor pro pluri summa ducatorum quingentorum et pro tribus
dumtaxat fideiubere videlicet pro ducatis quingentis pro quolibet
trium.
11 I tern quod sic ut supra dictum est de ellectione sex gubernatorum
qui gubernent in chio pariter et eodem modo ac tempore elligi
debeant in Ianua ad calculos nouem ex mahonensibus existentibus
in Ianua uel ex alliis qui pro mahonensibus in Ianua curam habere
uidebuntur ex quibus sex faciant Sentenciam qui gubernent in
ianua nomine ceterorum mahonensium. Circa ellectionum potes-
tatum et officialium ac aliarum deliberationum que dietim occur-
rant in ianua pro mahona. non autem quod sint obligati ad aliquas
expensas nisi more solito et qui fuerit in primo anno ad hoc
exercitium non possit esse ex secundo.
Item quod omni anno in fine sive cuiuslibet anni potestas chii 12
et ipsi sex gubernatores in chio de quibus supra. teneantur et
debeant. mittere omni anno Ianuam Magnificis dominis Ancianis
veram et legalem rationem introitus et exitus dicte mahone
clausam et sigilatam ac subscriptam per scribam mahone ac etiam
scribam curie domini potestatis cum officio maris qui pro tempore
illic fuerit qui [fol. CVIIII verso] omnes una cum potestate interesse
debeant quando dicta ratio extrahetur ex dictis cartulariis ut uera
habeatur et quam rationem prefacti Magnificus et prestantissimus
dominus uicegubernator et uicelocumtenens et Magnificum consilium domi-
norum Antianorum aperire possint et uidere semper pro suo libito si eis
uidebitur et specialiter ac quando a mahonensibus petetur aliquod auxilium
seu subsidium a comunitate ianue ad quad comunitas ipsi non teneatur nee
obligata sit nisi si et quatenus constet ex ipsa ratione dictos mahonenses
integraliter impe[n] disse omnes redditus dicte mahone ipso anno quo sub-
sidium petetur. Q,uos redditus dicti mahonenses teneantur et obligati sint
integraliter impendere pro dejfensione dicti loci et insule nee aliter petere
possint a comuni ianue aliquod subsidium et seu subuentionem.
Item quod Scriba dicte mahone teneatur fideiussores prestare 13
omni anno apud dominum potestatem chii de ducatis quingentis
de redenda uera et legali ratione et quam iuret esse ueram quando
lanuam mittet.
Item quod potestas qui pro tempore fuerit quando ad officium 14
mittetur possit et debeat ex ianua Secum conducere uiginti pro-
uixionatos ex somma prouisionatorum quadraginta quos ipsi
mahonenses tenentur et obligati sunt tenere ad custodiam dicti
loci chii suis sumptibus. Qui viginti prouixionati elligantur per
potestatem pro tempore ellectum et seu elligendum. una cum
gubernatoribus nouem in ianua et subiciantur seruitio et imperio
ipsius potestatis ad omnia negocia et etiam teneantur servire
custodie et excubiis ac uigiliis dicti loci et alliis oportunis ad
salutem loci. Alii uero uiginti capiantur et conducantur in chio
per ipsum potestatem in chio et sex gubernatores de quibus supra
qui seruiant custodie loci et aliis necessariis. Ita tamen quod in
arbitrio potestatis solius sit semper cassare ab ipso stipendio quos
uoluerit reponere uero non possit, nisi cum dictis sex gubernatori-
bus, nee possit in ianua aut in chio capi aliquis ad stipendium
predictum quadraginta prouixionatorum qui habitent in chio.
15 Item cum aliquando contingerit ut potestates metu Sindicatus
in chio non potuerint ea facere que ad bonum regimen ac iusticiam
pertinent solempniter promisserunt ac conuenerunt quod ad eius
Sindicatum et in tempore sui sindicatus elligantur et elligi debeant
duo ciues ianue ex hiis qui pro tempore fuerint in chio de populo
in quibus ciuibus non possint esse Mahonenses et duo Burgenses
qui si in eo sindicatu fuerint discordes et accusator uel querelans
fuerit Mahonensis uel burgensis elligantur pro tercio duo alii
cives ianue in quibus ut dictum est non possit esse mahonensis
et unus burgensis et si accusator uel querelans fuerit ciuis uel etiam
districtualis ianue elligantur eo casu duo burgenses et unus ciuis
et tamen ab eorum sentenciis pro summa ducatorum centum et
ab inde supra possit appelari ad sindicos Janue non retardata
executione et prestita satisdatione [fol. ex] per actorem de stando
iuri in ianua et de iudicato soluendo. Que ellectio Sindicatorum ad
declarationem in dictis casibus fieri debeat per potestatem nouum
et sex gubernatores in chio declarato quod si contingat potestatem
appelare a sententia contra eum lata in dicto Sindicatu ad
Sindicatores ianue ne frustra et iniuste quempiam ob huiusmodi
causam lanuam atrahat. teneatur dictus potestas priusquam
audiatur deponere apud ipsos Sindicatores ianue tan tum quantum
tassauerint domini Sindicatores ianue pro dampnis expensis et
interesse illius qui per ipsam appellationem tractus fuerit ianuam
a quibus expensis dannis et interesse dictus potestas absolui non
possit a prefactis Sindicatoribus si Succubuerit insorte. De causis
uero pertinentibus ad grecos et ad ludeos non possint trahi
lanuam Sed comittantur duobus ciuibus ianue de populo in
chio qui pro tempore illic erunt non tamen mahonensibus.
16 Item quod a Sentenciis bonorum uirorum in chio appelari
possit ad Sindicatores ianue de summa ducatorum quinquaginta
et ab inde supra exceptis causis ludeorum et grecorum que com-
mitti debeant duobus ciuibus ianue de populo in chio pro ut
supradictum est in casu Sindicatus in quibus tamen ciuibus non
possint esse mahonenses.
Item quod condempnationes et mulcte quas fieri contingat in 17
chio per potestatem seu alias officiales dicti loci et insule chii
Spectent et cedant in benefficium dicte mahone et in reditibus
comp[u]tentur et que remitti nullo pacto possint.
Acto et expresse conuento ac declarato quod per presentem
contractum nee per aliqua in eo contenta non sit nee intelligatur
derrogatum iuribus partium nee alicuius earum in hiis que com-
petunt alteri parti contra alteram nee econtra Sed ymo omnia
iura partium remaneant salua et illessa et talia qualia competunt
et seu unquam compecierunt uel competere possint firmis et
saluis manentibus presenti Instrumento et contentis in eo et salua
remissione penarum de qua supra.
Acto etiam quod tam pro conseruatione quam pro restitucione 18
dicte Insule ciuitatis et pertinenciarum chii et aliis omnibus ad
mahonam pertinentibus unus participum pro alio non teneatur.
Sed solum quilibet pro parte sua excepto quod Sex gubernatores
elligendi et qui pro tempore fuerint ad predictam restitucionem
et conseruationem predictorum et ad alia ut supra singula singulis
congruis temporibus refferendo teneantur et sint obligati comuni
ianue illis modis et ad ea et in omnibus pro ut et sicut ex forma
ueterum contractuum dicti mahonenses omnes tenebantur et ita
inter partes conuenerunt. Ita etiam quod in criminalibus fiat
iusticia contra deliquentes complices et participes ac eos qui
dederint auxilium consilium uel opem aut fauorem.
Item quod omnia et singula officia que dantur in chio et 1 9
emolumenta ipsorum officiorum spectent et [fol. ex verso] per-
tineant et seu calculentur in redditibus mahone. Ex quibus
tamen possint rettineri per dictos mahonenses Anuatin usque in
ducati [sic] centum chii pro singulo karato grosso dicte mahone.
Ita tamen quod dicta retentio fieri non possit aliunde quam ex
dictis officiis et emolumentis eorum.
Acto etiam et expresse conuento quod ubi dictum est de solup- 20
tione librarum centum quinquaginta duarum millium ducen-
tarum quinquaginta facienda mahonensibus casu quo comune
lanue finito tempore presentis appaltus uoluerit restitui sibi locum
chii cum pertinenciis et cetera dicte libre centum quinquaginta
duo milia ducente quinquaginta. Et esse debeant et intelligi de
ea moneta que declarabitur per iudices comuniter ex nunc elli-
gendos et semper ad requisitionem alterius partium qui declarare
teneantur de qua moneta tempore restitucionis facende solutio
ipsarum librarum centum quinquaginta duarum millium ducen-
tarum quinquaginta sit facienda manente semper ualido et in
suo robore presenti contractu et omnibus in eo contentis.
21 Acto etiam quod per aliqua uerba posita in presenti contractu
nullum fiat preiudicium alicui dictarum partium quo ad quali-
tatem monete de qua fieri debeat soluptio ymo possint dicte partes
et quelibet earum omnia iura et rationes allegare super facto
qualitatis monete in omnibus et per omnia prout competunt
quouis iure non obstantibus supradictis.
22 Acto insuper demum et expresse conuento quod omnes illi pro
quibus uigore presentis lnstrumenti facta est promissio de ratiffi-
cando presentem contractum teneantur et debeant rattificare
presentem contractum et omnia ac singula in eo contenta per
solempne lnstrumentum infra menses sex proximos et continuos
a die presentis contractus ut dictum est. dictamque ratifficationem
et seu ratifficacionis lnstrumentum mittere ac presentari facere
ipsi Magnifico domino Ducali uicegubernatori et uicelocumtenenti
et Magnifico consilio dominorum Antianorum infra annum unum
proxime sequuturum.
23 Acto etiam et declarato quod non inteligatur per presentem
contractum preiuditium factum alicui mahonensi quantum inter
se ipsos pertinet si in nominatione participacionum quispiam
descritus uideretur particeps pro pluri aut minori quantitate
quam re uera foret aut esse deberet. sed pro quanta ad comune
lanue pertinet unusquisque tamen qui se pro alio obligauit
Intelligatur ac sit et remaneat obligatus erga comune ianue pro
ea quantitate et seu participatione pro qua et pro ut ex forma
presentis contractus se obligasse uideatur.
[fol. CXI] Que omnia et singula supra scripta dicte partes dictis
nominibus promisserunt sibi ad lnuicem et vicisim solempnibus
stipulationibus hinc inde interuenientibus habere perpetuo et
tenere rata grata et firma attendere complere et effectualiter
obseruare et contra in aliquo non facere vel uenire aliqua ratione
occasione uel causa que modo aliquo uel ingenio dici uel excogitari
possit de iure uel de facto sub pena florenorum centum milium
auri in quam penam incidat pars non obseruans parti obseruanti
et que pena exigi possit cum effectu quotiens in premissis et seu
aliquo promissorum fuerit contrafactum.
Ratis semper et firmis manentibus omnibus et singulis supra-
scriptis cum restitucione dannorum interesse et expensarum que
propterea essent seu fierent in luditio uel extra de quibus credi
debeat. Simplici uerbo partis obseruantis sine luramento testibus
uel alia probatione pro quibus omnibus et singulis supradictis
firmiter attendendis et obseruandis prefacti Magnificus et pre-
stantissimus dominus uicegubernator et uicelocumtenens et con-
silium et officia nomine et uice dicti comunis et pro ipso comuni
obligauerunt dictis emptoribus dictis nominibus omnia bona
ipsius comunis que per capitula obligari non prohibentur. Econtra
dicti emptores dictis nominibus et eorum quilibet obligauerunt
dictis Magnifico et prestantissimo domino uicegubernatori et
uicelocumtenenti consilio et officiis recipientibus nomine et uice
dicti comunis omnia bona ipsorum nominibus quibus supra et
cuiuslibet eorum tam presentia quam futura.
Actum lanue in palatio et in camera inferiori ubi consilia
hiberno tempore solent celebrare presentibus viris Egregiis
Ambrosio de Senarega francisco de Vernatia Nicolao de credentia
cancellariis comunis lanue et Angelo de compiano Scriba ipsorum
Mahonensium in lanua. Testibus ad hec habitis uocatis et rogatis.
Anno a nativitate domini Millesimo quadringentessimo Septua-
gessimo Sexto lndicione nona secundum Ianue cursum. die martis
decima nona mensis nouembris.
Transcriptum est ut superius fideliter legitur de registro nouo
comunis lanue reposito penes me cancellarium infrascriptum.
NICOLAUS DE CREDENTIA, cancellarius.
et rogatum per gotardum Stelam notarium et cancellarium.
MINUTES of an assembly of the ROYAL GOVERNOR OF

GENOA, the ANZIANI and three hundred citizens to ratify
the government's decision to create a new office to redeem Chios
or renew the lease to the MAHON A. Genoa, 4th February
1510.l
••• MDX die IIIJ Februarii.

[fol. CXI verso] Cum ad conspectum Illustris domini Regii in
Ianua Gubernatoris et Magnifici consilii dominorum Antianorum
1 Two other copies of this document are in Codices Giustiniani, A, fols. 276--277
and B, fols. CCXLVII versO-CCXLVIII.

comunis Ianue vocata fuissent magnifica ac spectahilia offitia
monete sancti Georgii priuilegiorum ac chii et preterea ciues
circiter tercentum ipsisque propositum fuisset sub his uerhis
Signoi-la cagion della conuocation uestra e questa. Hahhiando
noi notitia como certa prorogation facta dello apalto del Isola
de scio alli mahonesi di quel luogho spira alli xx de nouemhre
prossimo e sin a quel tempo non restan puoi che mesi noue e
giorni n'e parso necesario di crea nouo offitio chi sono M. francesco
da Camogli e Compagni qui presenti li qui haian cura delle cose
de scio et di poei redimere intra dictum tempus l'isola da detti
mahonesi ali que e statta apalta con condition e patto chi in fine
eorum apaltus se li possa paga quello chi per dicto apalto e statto
apalta ut latius si contien in dicto appalto uel se gli para lo megio
de comun de reapalta detta Isola lo possan fa sotto quelle reffor-
mation e condition e suvention per conseruation e sustentamento
de ditta Isola in hon stao de quella e del comun che a loro parera
espediente. E perche e far tutte ditte cose uel qual si uogli di
esse li bisogna grande balia cosi per troua li dine che debbeno
hauer detti mahonesi quando lo comun se elezese di pagarle infra
dictum tempus come a fare detto appalto Et a potere prouidere
alli bisogni di detta isola per conseruatione e mantenimento de
quella secondo la forma de ditto appalto e de quello si hauesse
a fa o peresse di bisogno sei statti domande qui accioche si ui pari
lo hon possiate dari a detto offitio de sio o a chi ui parera quella
balia quale ui parera neccessaria per tutte dette cose e con halia
de poei comparir e requeri allo magnifico officio di santo Georgio
quelle fede e consentimenti in tutte quelle cose che serano nec-
cesarie cosi per lo pagamento e si hauessi a far a ditti mahonesi
quando si elezessero di dar li loro dinari como per quello bisognasse
per mantinimento e conseruation de ditta Isola reapa[l]tandola
e per tutte quelle fede chi per ditto magnifico offitio li fussero
ficte per ohliga ogni cosa e pegno di comun accioche non manchi
chi infra dictum tempus e sia breue si possa prendi uno modo hen
adrizo' in questa materia tanto importante alla Gita quanto
ogniun de voi puo intende. Priusque rogatus fuisset suam sen-
tentiam dicere Vir nohilis Melchion di Nigrono in hunc modum
locutus est, intelexisti ea qua in elimati [?] ordinate dicte sunt
bonoque consilio ac deliheratione senatus factam fuisse electionem
novere officialem chij-et quoniam in propositione lecta prudenter
[For continuation of these minutes see p. 372]
EIGHTH CONVENTION between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHON A OF CHIOS. Genoa, 15thJune
1513.l
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxn-
CXXI verso.]
[fol. mm] 1513. 15 lunij.

In Nomine Domini Nastri] esu Christi Amen. Illustris Dominus
Antoniotus Adurnus regius injanua Gubernator Magnificumque
Consilium Dominorum Antianorum Civitatisjanue, et eorum qui
interfuerunt nomina sunt hec
Stephanus de monelia Prior-Tomas Salvaigus-Augustinus
Cattaneus-Stephanus de Nigrono---Leonardus Spinula-Simon
Justinianus-Obertus de Lazario---Francus de Flisco---Franciscus
de Valetari-Absentibus viris magnificis Petro de villa notario---
Francisco di Argusta et Antonio lomelino---quondam Caroli.
Spectabileque o.ffitium monete, et qui interfuerunt nomina sunt hec
Andreas de Auria Antonius de zoalio
Simon bigna [Absentibus] Viris spectatis
Petrus Lecarius Joanne Ambrosio de franchis
Thomas de ferrarijs et Ioanne Baptista Usumaris
Laurentius de vivaldis surrogatus
loco Babilani pallavicini
Ac o.ffitium chij, et eorum qui interfuerunt nomina sunt hec
Bernardus de franchis lula Ansaldus de grimaldis
Paulus Sauli Augustinus de ferrarijs
Petrus franciscus Cataneus Luquinus de marinis prius
Johannes Jacobus spinula prius subrogatus loco Laurentiis
subrogatus loco stephani de lomelini
auria et Baptista Bottus
Agentes nomine et vice excelsi Comunis Genue Absolventes se
prius ad Calculos albos et nigros Repertis Calculis vigintiquinque
1 There are two other copies of this convention in Codices Giustiniani, A,
fols. 278-305 and B, fols. CCXLVIII verso-CCLXVII; another copy is in Archivio

di Stato, Genova, Manoscritto No. :u6.
affirmantibus hec que dicentur inferius fieri posse ac deberi pro
Communi Utilitate Cognoverunt, habentes notitiam ac plenam
Scientiam de Conventionibus et pactis alias initis et firmatis, ac
sepe renovatis inter excelsum Commune Genue sive agentes pro
eo ex una parte, et participes sive apaltatores mahone veteris et
nove Insule chij foliarum nove et veteris, ac aliorum locorum
eiusdem insule adiacentium, de quibus maxime Constat duobus
publicis instrumentis uno manu petri de reza notarij MaaaxxxxvJJ
die 26 februarij, et alio manu Conradi mazurri notarij MCCCLXJJ
die 8 martij, ac et etiam de venditione facta de dicta insula chij
et foliarum nove et veteris, et alijs ipsi insule adiacentibus iusta
formam alterius publici instrumenti scripti manu Aldebrandi de
Crovaria notarij MCCCLXXIII in die vigesimaprima novembris,
in qua venditione est articulus infrascriptus [fol. CXII verso] et
tenoris infrascripti. Videlicet
Acto et solempniter Convento inter partes predictas, tam in
principio medio et fine presentis contractus quod quotiescunque
et quandocunque infra duos annos incipiendos in anno Domini
MCCCLXXXXI die vigisima prima novembris, ipsa die compre-
hensa, et non antea dictos duos annos, nee post dictum Comune
Janue sive agentes pro eo et eius nomine libere realiter et effec-
tualiter solverint Libras Centum quinquaginta duo milia ducentas quin-
quaginta dictis emptoribus vel habentibus Causam ab eis, tune
et eo casu et non aliter dicti emptores et eorum successores
seu habentes vel habituri Causam ab eis vel quolibet eorum
teneantur et debeant omnia et singula eisdem vendita et traddita
ut infra [?] vendere et tradere dicto Communi Janue sive
legitime persone pro eo et eius nomine et Instrumentum solemne
venditionis facere remanentibus semper dictis Emptoribus et
eorum successoribus, habentibus Causam ab eis Omni Mastico
Ubicunque esset et omnibus alijs obventionibus, redditibus, et
commoditatibus quos et quas dicti emptores, et cuilibet eorum
seu eorum et cuilibet eorum successores vel alia persona cuius-
libet eorum nomine tune retro habuissent vel percepissent, vel
colligissent, vel usque tune eis deberent qualicunque ratione
occasione vel causa, et sub dicta Conditione modo et forma
intelligatur translatum esset Dominium in dictos emptores et
non aliter.
Habentes etiam notitiam et certam scientiam de quadam pro-
rogatione termini facultatis balie licentie et potestatis, redimendi
et recuperandi per dictum Comune J anue dictam lnsulam Cum
dictis locis adiacentibus et eorumJuribus ac pertinentijs suis pro-
rogati usque ad annos viginti quinque sub certis modis pactis, et
condictionibus de quibus et pro ut patet alio publico lnstrumento
scripto manu Antonij de Credentia notarij et Cancellarij
MCCCLXXXV die 28Junij, Ac etiam habentes notitiam de quadam
prorogatione alterius termini facultatis balie licentie et potestatis
redimendi et recuperandi per dictum Comune J anue dictam
insulam cum dictis locis adiacentibus et cum] uribus et pertinentijs
suis prorogati usque ad annos viginti novem sub certis pactis modis
et conditionibus, de quibus et pro ut patet alio publico instru-
mento scripto manu dicti Antonij de Credentia notarij et Can-
cellarij MccccXIII die Sabbati XJ martij. Ac etiam de alia pro-
rogatione termini supradicti ad omnia supradicta usque ad alios
annos viginti novem sub certis pactis modis et formis et conditionibus
de quibus et pro ut patet publico lnstrumento rogato manu
Mathei de Bargalio notarij et Cancellarij anno Mccccxxxv1 Die
17 decembris, et quod tempus ut supra prorogatum comprehensis
duobus annis additis ipsi termino durat usque ad annum de
MccccLXXVJ die xx prima novembris, et habentes etiam notitiam
et certam scientiam de quadam alia concessione seu prorogatione
temporis facta per tune agentes pro excelso Comuni Janue ipsis
mahonensibus de dicta insula chij cum omnibus locis et perti-
nentijs suis pro annis viginti novem inceptis die xx prima novembris
annis de MCCCCLXXVJ sub modis formis pactis et conditionibus
contentis in quodam publico lnstrumento rogato per Gotardum
Stellam notarium et Cancellarium dicto anno de MCCCCLXXVI
die 19 novembris, in quo inter cetera expresse fuit actum et con-
ventum quod quandocumque et quotienscumque infra annos
duos proxime secuturos a die finitorum annorum viginti novem
de quibus supra et non ante nee post, Comune J anue vel
habentes Causam ab eo realiter et cum effectu solvet ipsis
mahonensibus et Emptoribus ut supra seu habentibus Causam
ab eis, et seu quolibet eorum Videlicet cuilibet pro rata sue
participationis libras Centum quinquaginta duo milia ducentas
quinquaginta Janue, ipsis mahonensibus et quilibet eorum tene-
antur et debeant retrovendere, et tradere seu restituere dicto
Communi Janue sive habenti Curam ab eo dictam insulam chij
cum locis et pertinentijs suis libere, et cum effectu in pace et sine
lite etc.
Et in omnibus et per omnia pro ut latius continetur in dicta
instrumento, cui pro veritate habeatur relatio. Et que Concessio
seu prorogatio ex inde per tune agentes pro excelso Communi
Janue fuit facta seu prorogata usque ad alias annos duos inceptos
[fol. cxm] die 21 novembris anni de MDVJJ cum pacto et conditione
quod quotienscumque infra annum unum proxime secuturum
a die finitorum annorum duorum de quibus supra, et non ante
nee post Commune Janue vel habentes ab eo Causam possint
redimere dictam insulam chij cum dictis locis et pertinentijs
solvendo dictis mahonensibus et emptoribus ut supra seu haben-
tibus Causam ab eis dictas libras Centum quinquaginta duo millia
ducentas quinquaginta Janue, et in omnibus, et per omnia pro
ut continetur in alio publico lnstrumento rogato per me
Bartholomeum de senaregha notarium et Cancellarium, dicta
anno de MDVJJ die 16 novembris cui in omnibus pro veritate
habeatur relatio.
Habentes etiam notitiam quod per spectatos et prestantes
officiales deputatos super rebus chij pro excelso Communi Janue
vigore publicorum Consiliorum ac deliberationum publicarum
de quibus constat ex actis Cancellarie Communis Janue Coram
Magnifico Domino potestate eiusdem Civitatis in actis Hieronimi
Logie notarij fuisse depositas libras centum quinquaginta duo
millia ducentum quinquagintaJanue pro ipsis Dandis et solvendis
mahonensibus et participibus loci et insule chij et pertinentiarum,
scilicet cuilibet ipsorum mahonensium et participum pro sua rata,
ipsis tamen mahonensibus et participibus realiter et effectualiter
relaxantibus et restituendibus dicta excelso Communi Janue sive
agentibus pro eo dictum locum et insulam chij Cum pertinentijs
etc. et ultra cum incertum esset de qua moneta esset fienda dicta
solutio, Deposuerunt libras ducentasJanue pro solutione facienda
de ea moneta de qua declaratum fueritJuxta formam contractus,
et promisserunt plus solvere et deponere quatenus facta dicta
declaratione contingeret plus esse solvendum et deponendum,
et prestiterunt fideiussores, Qui ipsi Domini offictiales chij suis
proprijs et privatis nominibus intercesserunt et quilibet ipsorum
in solidum cum renuntiatione Juris de principali etc.
Qui prefatus Dominus potestas dictas summas peccuniarum ut
supra, realiter depositas, ordinavit eas transmitti ad Bancha
Bancheriorum in dictis et infrascriptis actis nominatorum Vide-
licet cuilibet ipsorum partem et ratam de qua in dictis actis,
eosque pro idoneis depositarijs elegit, easque scribi et annotari
in Cartulariis dictorum Bancheriorum in credito prefati Domini
potestatis nomine depositi pro ipsis dandis et solvendis in omnibus
ut infra et ita in Cartularijs dictorum Bancheriorum scriptum
fuit ac notificatum et intimatum parte prefati Domini Pretoris
Gubernatoribus in Janua mahone chij et participibus dicte
mahone suis nominibus et procuratoriis nominibus aliorum
mahonensium, et alijs in dictis actis nominatis dictum depositum
ut infra [?] factum et contenta in scriptura et depositione per
dictos Dominos offitiales chij dictis nominibus facta et deposita,
et etiam factum proclama generale pro contentis in dicta de-
positione et scriptura, et etiam affixa Copia Uni ex Columnis
bancorum, et per egregium lucam J ustinianum et socios, et aliis
nominibus in actis contentis responsum et oppositum, contentis
in dictis scriptura et depositione et intimationi, et pro ut de pre-
dictis omnibus et singulis latius Constat ex actis prefati Magnifici
Domini potestatis manu dicti J eromini Logie notarij sub anno
1510 sub diversis diebus, Quibus omnibus brevitatis Causa
habeatur relatio, Et attendentes prefati illustris et excelsus Domi-
nus Antoniotus Adurnus Gubernator Magnificum Consilium
Dominorum Antianorum spectabiliaque offitia Monete et chij
bonum et utile esse a litibus discedere et alijs Justis rationibus
moti, consideratis etiam deliberationibus factis circa hanc mate-
riam de quibus Constat ex actis Cancellarie Communis, propterea
prefacti Illustris et excelsus Dominus Antoniotus Gubernator
Magnificum Consilium, Dominorum Antianorum spectabiliaque
offitia monete et chij in suffitientibus et legitimis numeris Congre-
gata, et presertim ipsum spectatum offitium chij habens plenam
et omnimodam potestatem ad hec omnia a magno Convocatorum
Consilio de qua Cons tat in actis Cancellarie manu mei Cancellarij
infrascripti tam coniunctim quam divisim pro ut melius expedit
agentis nomine et vice excelsi Communis Janue ex una parte.
Et spectati et Egregi Viri Andreas Cicer, StephanusJustinianus
Antonius Sauli Nicolaus I ustinianusJulianus I ustinianus quondam
Thome, et Hieronimus Justinianus quondam fabiani absentibus,
et luca Justiniano quondam Leonardi propter mortem, et
Alexandro Justiniano propter absentiam a Civitate Janue maho-
nenses et participes mahone et insule chij, et locorum et pertinen-
tiarum suarum suis nominibus, et pro dictis suis participationibus
ac etiam tam quam procuratores et procuratorijs nominibus, ac
agentes nomine et vice aliorum mahonensium et participum dicte
mahone chij ac locorum et pertinentiarum suarum in infrascripto
Instrumento descriptorum rogato chij manu Baptiste de palodio
notarij anno 1512 die 24 septembris, viso et lecto per me nota-
rium et Cancellarium infrascriptum, cuius tenor de verbo ad
verbum inferius describetur, et pro quibus omnibus et singulis
mahonensibus et participibus nominatis et descriptis in dicto
Instrumento rogato ut supra per dictum Baptistam de palodio
notarium, dicti Andreas et sotij superius nominati suis proprijs
et privatis nominibus et quilibet eorum in solidum pro omnibus et
singulis in presenti lnstrumento contentis de rato promittunt etc.
sub etc. Renuntiantes etc.
Et vir egregius Franciscus paterius quondam domini petri
tanquam particeps [fol. CXIII verso] et mahonenses dicte insule
chij et pertinentiarum suo nomine pro sua participatione, ac
etiam tanquam procurator et procuratorio nomine, ac nomine
et vice aliorum mahonensium et participum dicte mahone etc.
descriptorum et nominatorum in alijs duobus publicis Instru-
mentis, mandatorum rogatorum(?] alterius Videlicet scripti dicto
anno die 18 octobris manu predicti Baptiste MDX et alterius
scripti die 2a augusti manu eiusdem Baptiste de anno 1513 (?]
etiam visis et lectis per me notarium et Cancellarium infra-
scriptum, Et quorum tenores de verbo ad verbum etiam inferius
describentur, et pro quibus omnibus et singulis mahonensibus
et participibus descriptis, et nominatis in dictis duobus lnstru-
mentis, dictus franciscus suo proprio et privato nomine de rato
promissit pro omnibus et singulis contentis in presenti lnstru-
mento etc. sub. etc. Renuntiantes etc.
Et predicti tam suo nomine quam alieno pro ut Unusquisque
descriptus est, et pro quibus promisit unusquisque de rato sub
hipotecha, et obligatione omnium bonorum suorum presentium
et futurorum qui quidem omnes et singuli suprascripti qui alieno
nmnine de rato promisserunt ut supra faciunt et curabunt cum
effectu quod illi pro quibus prmnisserunt de rato intra tempus
anni unius proxime secuturi a die presentis Contractus habebunt,
ratum et gratum presens instrumentum et contractum, ac omnia
et singula in eo contenta ratificabunt et hoc per publicum
Instrumentum seu lnstrumenta manu publici notarij confitiendum
et conficienda cum verbis et solempnitatibus ac cautellis oppor-
tunis et insimilibus consuetis, Ratis tamen et firmis manentibus
omnibus et singulis suprascriptis et infra, et quod intra menses
decem et octo dictum Instrumentum sive Instrumenta ratificationis
seu ratificationem ut supra in publicam formam presentabunt et
ita presentare promitunt in presenti Civitate J anue ipsis Illustri
Domino Gubernatori, et Magnifico Consilio Dominorum Antia-
norum, ac etiam infra scripti mahonenses et participes dicte
mahone, Videlicet Illustris Dominus Antoniotus et Magnificus
Dominus hieronimus Adurni proprij Bartholomeus Justinianus
quondam J ohannis, Baldasar Ad urnus, J eronimus Ad urnus,
Antonius Justinianus quondam pagani, Baptista Adurnus quon-
dam Dominici. Et quilibet predictorum suis et dictis nominibus
et quilibet eorum Coniunctim et divisim pro ut melius expedit
refferendo singula singulis ex parte altera, sponte etc. et omni
meliori modo etc. pervenerunt etc. Renuntiates etc.
Videlicet quia in primis attentis predictis et infrascriptis dicte
partes et quelibet earum dictis nominibus de communi consensu
et voluntate annullaverunt et annullant dictum depositum inter-
pellationes et protestationes ut supra factum et factas per prefatos
Dominos offitiales chij agentes nomine excelsi Communis Janue
pro redemptione dicte insule chij, cum suis locis et pertinentijs
ac responsiones oppositiones et scripturas ut supra factas et
depositas per dictos mahonensem et emptores ac spectabilem
Lucam Justinianus et socios dictis nominibus contra dictum
depositum interpellationes et requisitiones parte dicti Communis
ut supra factum et factas, et omnia et singula in dictis actis hinc
inde dicta facta opposita responsa et agitata in actis prefati
Magnifici Domini postestatis, rogatis per dictum Jeronimum
Logiam notarium pro inde ac si dicta facta opposita responsa et
agitata non fuissent, et restituerunt ac reponunt se ipsas partes et
quamlibet earum dictis nominibus et iura ipsarum parcium et
cuiuslibet earum dictis nominibus in illis stat11 et gradu quibus
erant dicto tempore et temporibus contentis in dictis lnstrumentis
rogatis uno per dictum Gotardum Stellam notarium et cancel-
larium anno de MCCCCLXXVJ die XVIIII novembris, et alterum per
me Bartholomeum de Senaregha notarium et Cancellarium anno
de MDVJJ die XVI novembris. Quibus pro veritate habeatur relatio,
salvis semper omnibus et singulis infrascriptis, et in presenti
Instrumento contentis et non aliter, et successive attentis predictis
et infrascriptis dicte partes et quelibet earum dictis nominibus
consenserunt et consentiunt quod dictum depositum et seu deposita
18 AOC II
ac peccunie in Cartularijs dictorum bancorum scripta et scripte,
... predicti Domini potestatis nomine depositi ut supra contra
scribantur et restituantur dicto Communi sive agentibus pro
eo sive alie persone seu personis pro ut mandaverint et ordi-
naverint dicti Domini offitiales chij nomine dicti Communis,
Qua contra scriptione et seu restitutione facta dicti Bancherij
intelligantur et sint pro dictis peccunijs in dictis Bancis eorum
et Cartularijs eorum scriptis et depositis absoluti et liberati, et
ita eos et quemlibet eorum pro dictis peccunijs et summis libera-
verunt et liberant et ad cautellam me notarium et Cancellarium
infrascriptum personam publicam et offitio publico eorum et
cuiuslibet ipsorum ac heredum suorum nomine stipulantem etc.
et pari modo liberaverunt et liberant dictas promissiones et
fideiussiones in actis spectabilis Domini potestatis ut supra factas,
et ad cautellam me notarium et Cancellarium infrascriptum stipu-
lantem et recipientem nomine et vice dictorum fideiussorum et
cuius libet eorum ac heredum suorum, firmis semper manentibus
omnibus et singulis in presenti lnstrumento Contentis, et ulterius
ex causa dictorum pactorum et conventionum et aliorum de
quibus supra et infra prefatus Illustris et excelsus Dominus Guber-
nator Magnificum Consilium dominorum Antianorum spectabile
offitium monete et chij nomine et vice excelsi Communis J anue
consenserunt et consentiunt, et ad cautellam, et quatenus expediat
de novo concesserunt et concedunt quod dicti mahonenses chij
[salvis infrascriptis et non aliter teneant ac possideant dictam
insulam chij] 1 cum omnibus locis et pertinentijs suis titulo
emptionis et sub hypoteca et iurisditione ac sub illis pactis et
formis ac conditionibus de quibus continetur in instrumento ven-
ditionis de ea insula ac locis, de quibus supra, scripto et rogato
manu Aldobrandi de Crovaria notarij de MCCCLXXJJJ et alijs
instrumentis prorogationum exinde sequutis singula singulis
refferendo et cum [fol. mam] omnibus redditibus ac emolumentis
ac obventionibus quibuscumque et cuiuscumque generis, ex ea
insula ac locis adiacentibus et seu pertinentijs habitis per eos et
perceptis aut haberi et percipi solitis per ipsos mahonenses et
emptores, ac pro ut et quern admodum tenerunt et possiderunt,
habuerunt et perceperunt, et seu habere et percipere soliti sunt
1 The phrase in square brackets is omitted in the Codex, but is contained
in the copy of the convention in the Archivio di Stato, Genova, Manoscritto

No. :u6.
ac hodie tenent et possident, et hoc usque ad annos viginti novem
qui incipiant die xv Junij anni presentis MDXIII sub hoc expresso
pacto et conditione quad quandocumque et quotiescumque
infra duos annos proxime sequuturos a die finitorum annorum
viginti novem de quibus supra, et non ante nee post, Commune
Genue vel habentes Causam ab ipso Communi sive agentes
pro eo realiter et cum effectu solverint ipsis mahonensibus et
Emptoribus ut supra, et seu habentibus Causam ab eis, et seu
quolibet eorum, Videlicet cuilibet pro rata sue participationis
Libras Centum quinquaginta duo millia ducentas quinquaginta
Genue ipsi mahonenses, et quilibet eorum sive habentes causam
ab eis et seu quilibet eorum teneantur et debeant retrovendere
et traddere et seu restituere dicta Comune Janue sive habenti
causam ab eo, aut agenti pro eo dictam insulam chij cum locis et
pertinentiis suis libere et cum effectu in pace, et sine lite omni
prorsus exceptione remota, sub pactis, modis, forrnis, et con-
ditionibus contentis in Instrumentijs de quibus supra fit mentio,
Ita tamen quad ipsis mahonensibus dicta tempore restitutionis
dicte insule, et seu venditionis remaneant mastica Collecta ubi-
cumque erunt, et omnes obventiones redditus ac commoditates
quos et quas dicti mahonenses et seu Emptores superius norninati
usque ad ipsum tempus percepissent vel habuissent aut col-
legissent vel eis usque ad dictum tempus tam ipsorum annorum
viginti novem, quam aliorum annorum duorum proxime succe-
dentium de quibus supra deberentur quacumque ratione vel causa
pro ut et quemadmodum continetur in Instrumento et seu Instru-
mentis sepe dictis, Volentes expresse prefatus Illustris Dorninus
Gubernator, et Magnificum consilium spectabiliaque Offitia
monete et chij nornine Communis J anue, ac Emptores predicti
paciscentes ad invicem quad predicti mahonenses et seu Emptores
de quibus supra Videlicet quilibet pro suis partibus stent, et
remaneant effectualiter Emptores dictorum locorum donec et
quousque fuerit eis solutum et satisfactum modis et forrnis pre-
rnissis, et quad Dorninium dicte insule cum omnibus de quibus
supra [ipsis] remaneat usque ad dictam satisfactionem si facta
fuerit ut prernittitur cum illis pactis privilegijs, preheminentijs,
Utilitatibus, prorogativis, immunitatibus de quibus fit mentio in
dictis Instrumento seu Instrumentis supra dictis, Reservatis et
remanentibus semper dicta Communi Juribus et Jurisditionibus
et quibuscumque alijs sibi retentis et reservatis vigore dicte ven-
18-2
ditionis, et pro ut in ipso instrumento et seu Instrumentis Con-
tinetur Ita et tali modo quod omnia et singula pacta Conventiones
et Capitula Contenta in suprascripta Venditione ac dictis Instru-
mentis que non reffraxentur pactis presentibus et in presenti
Instrumento Contentis intelligantur et habeantur pro inclusis in
presenti lnstrumento de verbo ad verbum, et inter partes sor-
tiantur effectum quemadmodum si essent in presenti lnstrumento
expressa et in omnibus et per omnia pro ut continetur in dictis
lnstrumentis rogatis ut supra manu dicti Gotardi anno de
MCCCCLXXVJ die XVIIII novembris, et alio manu Bartholomei de
senarega anno de MDVJJ die XX.VI novembris et in omnibus et per
omnia pro ut in dictis Instrumentis Continetur, quibus habeatur
relatio refferendo singula singulis, et ita ac tali modo quod ipse
partes dictis nominibus et quelibet earum ac Jura ipsarum par-
tium et Cuiuslibet earum dictis nominibus inteligantur, reposita
et reposite ac esse et sint in illis statu et gradu pro ut erant tempore
dictorum Instrumentorum de quibus supra, ita quod ipsis par-
tibus et Juribus earum dictis nominibus ultra contenta in dictis
Instrumentis, non intelligatur nee sit aliquid auctum vel dimi-
nutum, salvis semper et reservatis omnibus et singulis in presenti
Instrumento Contentis.
Acto etiam et declarato quod per illa verba ut supra apposita
ut legitur, et ad cautellam et quotiens expediat de novo Con-
cesserunt et concedunt, non intelligatur nee sit plus Juris auctum
vel diminutum ipsis partibus nee alicui ipsarum dictis nominibus
quam esset tempore dictorum instrumentorum rogatorum per
dictos Gotardum et Bartholomeum ut superius dictum fuit, sed
Jura ipsarum Partium sint in illis statu et gradu pro ut erant
temporibus in dictis instrumentis Contentis salvis semper et reser-
vatis omnibus et singulis in presenti instrumento contentis pro
ut etiam superius dictum fuit.
Et insuper prefati Illustris et excelsus Dominus Gubernator
Consilium, et offitia nomine et vice Communis J anue, et pro ipso
Communi ex una parte, et dicti Emptores pro se heredibus et
successoribus suis nominibus quibus supra, ac habentibus seu
habituris Causam ab eis parte altera, sponte et ex certa scientia
et nullo Juris vel facti errore ducti sed omni meliori modo via
Jure et forma quibus melius et validius fieri potest, Remisserunt
remittunt sibi ad invicem et vicisim quascunque penas in quibus
una pars alteri, et altera uni quomodolibet hactenus et usque in
presentem [fol. mum verso] diem incurrissent, quacunque ratione
vel causa quae dici vel excogitari possit, de Jure vel de facto,
etiam si tales essent de quibus opporteret mentionem fieri
specialem.
Volentes dicte partes in quantum opus esset de presenti articulo
remissionis penarum tan tum pro tutiori cautela fieri Instrumentum
quitacionis et remissionis inter partes nominibus de quibus supra
cum solempnitatibus debitis et opportunis et ad dictamen, et ad
laudem sapientis per me ipsum notarium et Cancellarium infra-
scriptum.
Et volentes dicte partes de novo aliquid Communi consensu
et voluntate reformare pro meliori regimine et gubernatione loci
illius ac insule chij solempni pacto pepigerunt ac convenerunt.
Qui [sic] de cetero potestas quam primum electus fuerit teneatur
et debeat Jurare in manibus Magnifici Senatus et spectati offitij
chij Janue Commorantis observantiam omnium contentorum in
presenti Contractu, observaturque decreta et leges conditas et
condendas per potestatem et Gubernatores chij et CapitulaJanue,
et omnes alias ordinationes et alia qualibet que ad suum pertineat
offitium. Que fuerint approbata et confirmata per Illustrem
Dominum Regium Gubernatorem Consilium et offitia et seu per
representantes Commune Janue, et de hoc fideiussionem prestare
de ducatis Mille approbandam per ipsum offitium chij. Ita tamen
quod mahonenses fideiussores essent [sic,=esse] non possint
quod sacramentum subire et fideiussionem prestare debeat ante-
quam litteras patentes sui offitij capiat, Quas litteras Cancellarii
non traddant nisi predictis ad impletis sub pena ducatorum
Centum, et si forsitan per inadvertentiam Cancellarij vel alia
quavis causa litteras haberet, non adimpletis predictis non sol-
vetur illi sallarium.
Et teneatur etiam potestas in suo discesu ex Janua secum
Conducere unum Cancellarium ac etiam unum Scribam Curie,
qui ambo sint de collegio notariorum Janue, et qui Cancellarius
et scriba dare debeant fideiussiones de ducatis Quingentis pro
singulo hie in Janua de legaliter exercendo eorum offitium, et
omnia ea ad que tenentur vigore presentis contractus.
Potestas semel in anno debeat equitare per insulam revidendo
precipue quomodo offitiales insule se habeant et ordinare ut
Justitia locum habeat, cum quo potestate in tali cavalcata non
debeant nee possint aliqui mahonenses equitare, ut liberiores sint
rustici ad dicendum et conquerendum se de male gestis, et quod
subditi non graventur muneribus nee expensis insolitis vel
immoderitis.
Quia a capite omnia procedunt, ita equum esse illud [sic]
quantum fieri possit auctoritate muniri, Ideo actum et conventum
esse quod liceat ipsi potestati tam mahonenses quam burgenses
quam alios quosvis cogere ad dandas securitates de prestanda ipsi
potestati obedientia, et de observando quascumque ordinationes
per ipsum potestatem faciendas, et etiam omnia contenta in
presenti Instrumento, et si fuerit aliquis mahonensis aut alius
presumens dicere facere machinare aut temptare aliquod contra
honorem dicti potestatis, debeat dictus potestas illum talem seu
tales punire tam in corpore quam in peccunia, vel eum extra
insulam expelereJuxta delicti naturam, et illo casu Gubernatores
mahone et allij mahonenses requisiti a dicto potestate debeant
ipsi prebere auxilium consilium et favorem ac brachium auxiliare
ad predicta, sub pena quam ipse potestas imponere voluerit
a quolibet Contrafatiente vel eorum fideiussoribus de quibus supra
dictum est aufferenda secundum et pro ut, et in his de quibus dicto
Domino potestati permissum est de Jure Communi, et ex dis-
positione CapitulorumJanue, et presentis conventionis et aliarum
Conventionum.
Teneatur potestas finito tempore offitij sui, et post sindicatum,
cum primo passagio J anuam reddire cum Cancellario et scriba
Curie, et portare secum Cartularium solidatum de toto introitu
et exitu sui temporis, vel pluria Cartularia solidata [si plura fuerint
in tempore offitij sui, ipsemque Cartularium seu Cartularia soli-
data] ut supra deponere hie Janue, in manibus offitij chij et
gubernatorum mahone hicJ anue residentium, Qui offitiales chij et
gubernatores mahonenses chij et quilibet ipsorum Curam habeant
et debeantipsa Cartularia revidere, et possint [fol. cxv] Compellere
ipsos potestatem et Cancellarium ad Corrigendum et satisfatien-
dum omnes deffectus quos reperirentur tam in scriptura ipsorum
Cartulariorum, quam ea que scripta fuissent in ipsis Cartularijs
contra formam et ordinationem presentis Contractus, Juditio
tamen dicti spectati offitij chij.
Gubernatores in chio numero duodecim et aliquando tresdecim
secundum quod obvenit pro rata de Caratis duobus grossis,
pertinentibus Duodena spessata de cetera in hunc modum elli-
gantur et Constituant primum quodquilibet mahonensis pro sua
participatione et etiam aliorum de qua Curam habebit gubernare
debeat per menses tres in spatio annorum sex pro quolibet Carato
parvo, et sic pro rata maioris participationis sue aut de qua curam
haberet, ita tamen quod nemo particeps summe sue proprie sive
aliene de qua Curam haberet ut supra dictum est exercere possit
offitium dicte gubernationis nisi pro annis duo bus tan tum in dictis
annis sex, quos nulla ratione excedere possit, fierique possit [et]
debeat supradicta Electio in chio per sortes et in hunc modum,
Videlicet, quod nomen uniuscuiusquam participis annotetur in
una Cedula quot sunt Carati parvi Cuiusque participis, dicteque
cedule in tresdecim saculis includantur, qui in una Capsia
reponantur, que capsia stare debeat penes Guardianum Sancte
Marie de gracijs, Que claudatur cum tribus Clavibus dissimilibus
quarum unam teneat dictus Guardianus, Alteram prior Sancti
Dominici, Tertiam Episcopus vel eius locum tenens seu Vicarius,
et sic deducantur suo tempore nomina gubernatorum per potes-
tatem et priores gubernatores in presentia dictorum tenentium
Glaves et Capsiam ut supra, et mox deductis Claudatur Capsia
et custodiatur sub ordine predicto. Qui sic deducti gubernatores
priusquam ad gubernium admittantur debeantJurare ad sancta
dei evangelia se bona fide munus gubernationis administraturos
et facturos et observaturos pro viribus que bonosJustosque guber-
natores facere equum et Justum est, et presertim Contenta in
presenti Contractu.
Et quia diverse sunt participationes mahone, parve videlicet
et magne, ldeo pro bono loci illius Conventum est quod de cetera
tres quarte partes eorum qui gubernabunt debeant habere saltem
Caratos duos parvos de participatione pro singulo ipsorum guber-
natorum, nee aliter admittantur ad dictum gubernium, pro
reliqua vero quarta parte admittantur ad Gubernium etiam qui
minorem participationem dictorum duorum Caratorumhabuerint.
Acto tamen quod tam habentes duos caratos quam etiam habentes
minorem participationem de Caratis dictis duobus caratis non
possint tempore dicte eorum gubernationis, dictas eorum partici-
pationes minuere, teneanturque tam illi qui gubernabunt cum
dicta participatione Caratorum duorum, quam illi qui guberna-
bunt cum minori participatione ut supra dictum est: fideiussionem
prestare de ducatis ducentum auri pro Carato singulo parvo de
observandis omnibus Contentis in presenti instrumento, nee possit
aliquis intrare in gubernium nee ad aliquod offitium nisi prius
dederint talem fideiussionem, nee potestas possit quempiam
admittere ad gubernium qui fideiussionem predictam non presti-
terit modo quo supra sub pena aureorum Centum exigenda a dicto
potestate, vel a suis fideiussoribus in casu Contrafactionis.
Teneatur etiam Cancellarius mahone residens in chio fideius-
sionem prestare de ducatis quingentis auri de servandis his que
in suo introibunt offitio, et alijs ad que tenetur vigore presentis
Contractus, et si predicta per eum non servarentur, eo casu
condemnari debeat per potestatem et gubernatores chij [fol. cxv
verso] et etiam in Janua per offitium chij, et id de quo fuerit
Condemnatus, si fuerit in chio exigatur per Dominum potes-
tatem et gubernatores, si in Janua Condemnabitur quod fiet per
spectatum offitium chij, exigatur per gubernatores mahoneJanue
ab ipso et fideiussoribus suis.
Expense ordinarie mahone assignentur Emptoribus reddituum
seu Cabellarum, ita quod unus quisque intelligat unde et quando
habere debeat suam satisfationem presertim pro Carachio et
pertinentijs suis et tamen non obstantibus dictis assignationibus
Creditores accipere debeant apodisias a Domino potestate et
gubernatoribus subscriptas manu amborum Cancellariariorum
pro illis quibus erunt assignati, et in Cartularijs mahone anno-
tentur ut possint revideri quando opus fuerit, Pro Expensis vero
extraordinarijs provetur et provari debeat forma de qua infra,
Videlicet, quod si loqueretur de aliqua expensa facienda quo [sic]
que non sit donatio aliquo quovis Colore cuiusvis summe, quamvis
minima fuerit nihil deliberari possit neque scribi in Cartularijs
mahone per Cancellarios nee appodisiari in illis qui de solvendis
dictis expensis habebunt Curam nisi cum potestate Conveniantur
omnes Gubernatores, et ex omnibus vocibus Concordentur in
unum voces decem, excepto si loqueretur de aliqua expensa
facienda occasione alicuius Cause turcharum, quo casu possint
similes expense deliberari per potestatem cum quatuor vel quinque
gubernatoribus habentibus Curam pro tempore usque ad sum-
mam ducatorum vigintiquinque et non ultra et in quantum
voces quatuor si erunt quatuor gubernatores vel quinque si
erunt quinque gubernatores Concordentur. Si vero loqueretur de
aliqua donatione quamvis partita foret minima et ut ita dicamus
solius ducati nihil deliberari, nee scribi in dictis Cartularijs et
minus apodisiari possit nisi convenerant Dominus potestas Cum
omnibus Gubernatoribus, et omnes voces Concordentur in unum.
j
Declarato tamen quod si talis donatio fieret Theucris, eo casu
possit supra simili donatione deliberari in omnibus secundum
summam pro ut de expensis superius declaratum fuit. Quiquid
autem impendetur per dictas deliberationes annotetur in duobus
Cartularijs in quibus etiam scribantur omnes redditus mahone
et expense ordinarie de quibus supra, quorum alterum scribatur
per Cancellarium ex Janua mittendum, et alterum manu Can-
cellarij chij et ambo subscribant apodisias que fient illis qui
habebunt Curam pro protectoribus Comperule solvendi peccunias
deliberatas ut supra, et Cancellarius qui ex Janua mittetur in
suo redditu Januam sive potestas cum quo est reversurus ut supra
dictum est portare debeat cartularium scribendum manu Cancel-
larii chij alterum uero scribendum manum dicti Cancellarij
venientis Januam, dimittere in chio, revisis prius diligenter ipsis
ambobus Cartularijs per potestatem et gubernatores mahone
chij, quo facto subscribantur dicta Cartularia manibus proprijs
ipsorum Cancellariorum, ita ut omni tempore constet Copias
esse et consimiles et veraces, de donatione vero masticis quamvis
summa minima foret nullo quovis modo loqui nee deliberari
possit, nisi si donatio fieret Theucris, quo Casu servetur forma
decreti super hac materia Conditi.
Que quidem expense extraordinarie faciende, prout superius
ordinatum est, extrahi et solvi poterit, solutis prius et adimpletis
assignationibus et ordinationibus factis prout inferius in institu-
tione Comperule Continetur.
Acto quod non liceat mahonensibus nee aliquibus alijs pro-
hibere quo minus malefactores vel debi tores [fol. CXVI] Capiantur
in domibus mahonensium vel aliorum, nee alicui prebere auxilium
seu favorem quo minus capiantur et a Justitia puniantur et
similiter non liceat alicui sive mahonensi sive alij qui vis dare
auxilium vel favorem transferendi et seu transportandi extra
insulam malefactores vel debitores, et si quis contrafecerit, si
fuerit debitor teneatur solvere Creditori dicti debitoris omne id,
de quo esset debitor ille talis, et si ex nunc prout ex tune remaneat
condemnatus suo Creditori, et ultra cadat in penam ducatorum
vigintiquinque usque in ducentum arbitrio potestatis. Si vero
fuerit delinquens intelligatur factus reus delicti et puniri possit
pro ut potuisset dictus delinquens si captus fuisset, et ultra cadat
ipso jure in penam ducatorum vigintiquinque usque in quingentis
iuxta naturam delicti arbitrio dicti potestatis.
Acto et expresse Convento et declarato quod per presentem
Contractum nee per aliqua in eo Contenta non sit nee intelligatur
derrogatumjuribus partium nee alicuius earum in his que com-
petunt alteri parti contra alteram, nee ne contra, sed immo omnia
iura partium remaneant salva et illesa et talia qualia Competunt
et seu umquam Competierunt vel competere possunt firmis et
salvis manentibus presenti instrumento et contentis in eo, et salva
remissione penarum de qua supra.
Acto insuper et expresse Convento quod ubi dictum est de
solutione librarum ruIXL [sic] quinquaginta facienda mahonen-
sibus casu quo ComuneJ anue finito tempore de quo supra voluerit
restitui sibi locum chij cum pertinentiis et dicte libre cUIXL [sic]
sint et esse debeant, et intelligi de ea moneta que declarabitur
per Judices Communiter ex nunc elligendos et semper ad requisi-
tionem alterius partium, que declarare teneantur, de qua moneta
tempore restitutionis faciende solutio ipsarum librarum Cr:-IIXL [sic]
sit facienda manente semper valido et in suo robore presenti
Contractu et omnibus in eo contentis.
Acto etiam quod per aliqua verba posita in presenti contractu
nullum fiat preiuditium alicui dictarum partium, quo ad quali-
tatem monete de qua fieri debeat solutio, imo possint dicte partes
et quelibet earum omniajura et allegationes allegare super facto
qualitatis monete in omnibus et per omnia pro ut competunt quo
vis Jure, non obstantibus supradictis.
Item ordinatum et conventum est quod cabelle et membra
introitus mahone de cetero non vendantur nee vendi possint nisi
de mensibus sex usque in mensibus duodecim antequam dicti
introitus Colligi possint arbitrio venditorum. Appaltus vero mas-
ticum vendi possit quando videbitur potestati et Gubernatoribus
mahone ad solvendum pretium eorum prime annate in Kalendis
aprilis MDXVJ et exinde successive in quibus venditionibus tam
appaltus masticum quod aliarum Cabellarum et membrorum
mahone non possit nee debeat aliquo quovis modo, nee exquisito
colore fieri mutuum peccuniarum sicut aliquando factum fuisse
videtur, et quando contigit [sic] fieri venditionem de drictu
forensium et alijs Cabellis et membris mahone vendantur ad
solvendum pretia, scilicet quartam partem in principio quando
emptor intrabit in possessionem Residuum vero solvatur videlicet
aliam quartam partem finitis primis tribus mensibus, In principio
aliorum trium mensium qui succedent, et sic successive de tribus
in tribus mensibus scilicet in principio ipsorum trium mensium,
lta quod anticipetur quarta pars pretij de mensibus tribus, quia
utilis est ista anticipatio, ne in fine anni Emptores remaneant
debitores. De quibus Cabellis et alijs pertinentibus ad mahonam,
ac eorum pretia Emptores debeant Fideiussiones dare in solita
forma In quibus fideiussionibus non acceptentur nee acceptari
debeant mahonenses, nee vendantur dicte Cabelle, et membra
mahone Ultra tempus annorum quinque, appaltus vero masticum
vendi possit pro annis octo, si ita utile videbitur.
[fol. cxvr verso] Potestas vero nee aliqui ex mahonensibus qui
in venditionibus Cabellarum vel appaltus masticum intervenerint,
non possint, nee debeant recte vel indirecte in dictis Cabellis et
appaltu participare, sub pena ducatorum Tricentorum usque in
quingentis auri arbitrio offitij chij Janue commorantis. pena
omnino exigatur irremissibiliter a quocumque contrafaciente per
potestatam, qui statim secuta contradictione debeat, a quocumque
Contrafaciente exigere supradictam penam Ducatorum xx [sic]
auri, et exinde restet arbitrium spectato offitio chij exigere seu
exigi facere a contrafatiente usque in summa Ducatorum D. auri.
Qui potestas teneatur predicta adimplere, sub pena sindicamenti,
et ultra fideiussionum per eum prestitaturum, et casu quo potestas
ipse contrafecerit subsequens potestas dictam penam et fideius-
siones teneatur et debeat exigere et exequi sub eadem pena et
ultra participationes debeant retrocedi ad proficuum et utile
mah one.
Dictus potestas habere debeat stipendiatos quinquaginta duos
ex quibus saltim XXVJ ex Janua secum conducat, qui pedites
conducendi per ipsum potestatem elligantur et approbentur per
Gubernatores Janue Commorantes, reliqui vero usque numerum
de LJJ et stipendiati tam deputati ad custodiam Turrium quam
murorum eligi debeant per dictum potestatem et gubernatores
in chio ad calculos et voces decem faciant sententiam, et eisdem
stipendiatis defferatur Juramentum per manus Cancellariorum
qui exercebunt diligenter et legaliter eorum offitia, Quibus
stipendiatis solvantur integre solita stipendia [que non possint
alicui assignari nee vendi, sed dicta stipendia] debeant exigere
ipsimet stipendiati solitis temporibus a Cancellaria seu illis qui
curam habebunt solutionis eorum, et nullus mahonensis aut alius
possit ipsa stipendia aliquomodo contractare, nee de ipsis se
impedire et hoc sub pena ducatorum viginti quinque pro quolibet
Contrafaciente, et qualibet vice qua Contrafactum fuerit exigen-
dorum tam a dictis stipendiatis quam a dictis contractantibus
per potestatem semper cumque et omnium [sic] tempore quando
venerit in lucem contrafactio.
Debitores mahone cum fide et dilligentia exigantur et de eo
quod exigetur suppleri possit Creditoribus veris liquidis dicte
mahone quibus pro quanto non supplebunt dicti debitores sup-
pleatur de comperula Janue hie instituta pro ut inferius Con-
tinetur.
Nullus mahonensis qui in Cartularijs mahone reperiatur debitor
possit intrare [in guberno] nee habere aliquod offitium insule vel
alterius cuiusvis qualitatis nisi prius satisfecerit illud de quo erit
debitor ut supra, et si quis contra formam presentis Capituli
electus fuisse reperietur, talis electio sit nulla et non possit con-
validari quamvis post electionem solverit, sed ad aliam electionem
alterius loco ipsius deveniatur.
Mahonenses in quibus perveniunt offitia insule et non eligunt
ipsa personaliter exercere nominare debeant illum quern eorum
loco ponunt, qui talis ellectus et nominatus per dictum maho-
nensem teneatur dare fideiussiones solitas et consuetas.
Quia sepe contingit aliquos tam mahonenses quam alios velle
a rusticis satisfactionem pro damnis que pretendunt illata fuisse
in eorum possessionibus est actum et conventum quod si de cetero
aliquis pretendet in similibus se fuisse damnificatum, non possit
nee presumat devenire ad ullam executionem vel ad alia remedia,
nisi prius liquidata re per magistratum et super ea Judicatum,
quad si aliter factum fuerit cadat et omni iure quad possit pre-
tendere pro dictis damnis de quibus supra.
Singuli mahonenses promittant et se obligent obedire potestati
in his que ad offitium eius pertinent, et [fol. cxvu] solvere
condemnationes quas dictus potestas pro delictis et criminibus
contra eos fecerit secundum formam Capitulorum Janue et
formam presentis contractus, et ubi capitula non provideant
secundum dispositionem Juris Communis, quam formam et
summam in dictis Capitulis declaratam potestas excedere non
possit imo tenere et observare debeat que in Capitulis Janue pro
natura delicti et Criminis statuta inveniantur et pater mahonensis
ac quilibet alius [non possit] receptare in eius domo filium neque
alium delinquentem non comparentem potestati, et non solventem
Condemnationem, et si quis sciens contrafecerit cadat in eandem
penam in quam filius delinquens, vel alius [non] obediens et
condemnationem non solvens incurrisse [sic].
Et pro predictis omnibus observandis teneantur singuli maho-
nensem obligare suam participationem, vel ex ea partem suffici-
entem pro ducatis Centum viginti quinque auri larghis, eamque
obligationem annotari facere sub colunna et ratione sue participa-
tionis, nee non fideiussionem prestare de ducatis Centum Viginti-
quinque auri largis eidem potestati, qui fideiussores non possint
esse mahonenses, et supradictas obligationes Videlicet de participa-
tione et fideiussione faciendas in adventu cuiusquam potestatis
renovari facere teneantur modis supra declaratis, Qui vero ante
dictas duas obligationes non feccerit Gubernator chij esse non
possit, et ultra cadat in penam ducatorum ducentorum chij.
Item quia aliqui sunt non habentes patres qui pro filijs possint
intercedere, Ideo cogantur illi tales prestare Cautionem hie in
Janua aut in chio de ducatis Centum viginti quinque auri de
obediendo potestati ut supra, et de observando omnia in presenti
Contractu Contenta quod si facere recusarent mittantur omnino
illi tales extra insulam, in quo gradu intelligantur filij naturales
seu bastardi.
Item quod potestas seu vicarius [non] possint per se vel per
alios mercaturam exercere ut ingenium possint dimittere ad ea
que introibunt eorum offitio, et specialiter non possint participare
cum aliquo Emptore Cabellarum nee appaltu masticis, sub pena
ducatorum Tricentorum usque in quingentes arbitrio prefati
offitij ut superius dictum est, in quam incidat potestas et vicarius
si contentis in presenti Capitulo Contrafecerint.
Si mahonenses qui gubernabunt Contrafeccerint ordinationibus
et obligationibus declaratis circa venditiones Cabellarum et
appaltus masticis ac forme de expendendis peccunijs tam pro
expensis ordinarijs quam extraordinarijs et generaliter in Causis
omnibus supra et infra declaratis, habeat potestas illi et seu illis
proptestare de nullitate et de penis que intelligantur in duplo de
omni eo quod contrafeccerint, que pene exigantur et exigi debeant
a dictis Contrafactoribus, et eorum fideiussoribus, et pariter exigi
debeant dicte pene ab illis et eorum fideiussoribus qui essent socij
in guberno cum tali seu talibus Contrafatientibus, Si dicti socij
recusarent dare auxilium potestati pro resistendo dictis Contra-
fatientibus qui omnes contrafacientes, etiam per dictum potes-
tatem debeant privari gubernio et offitijs insule ac alijs offitijs,
nee possint ipsi tales admitti nisi per offitium chij Janue Com-
morantem, et tres quarte partes faciant sententiam.
Item non possit dari salvus conductus per potestatem nee
Gubernatores in chio alicui persone pro debitis et obligationibus
privatis nisi mittatur proclama per civitatem per tres continuos
dies quemadmodum inJanua fit et opponentes excludantur salvo
si vinceret et inter potestatem et gubernatores, et tres quarte partes
faciant sententiam quod includi debeant dicti opponentes, et hoc
pro illis qui essent absentes ab insula, non autem dari possit illis
qui essent in Insula [fol. CXVII verso] nisi pro conseruatione status,
dicte lnsule etiam in Casu imminentis periculi alicuius nauis, in
quibus casibus tantum possit concedi saluus conductus, etiam non
seruata forma de qua supra.
Quia erepta sunt scribanie Curie chij ab aliquo tempore citra
diversa membra que precipere solebat scriba dicte curie, ut sunt
salvi conductus, et alia, Actum est ut dicta membra erepta et
alienata quecumque ea sint et cuiusvis nominis dicto offitio
scribanie restituantur, ad hoc ut ad dictum offitium scribanie
mitti possit persona idonea et suffitiens.
Offitiales insule sive mahonenses fuerint sive alij quivis durante
tempore eorum offitij non possint a rusticis exigere, seu petere
peccunias, fructus, nee aliqua bona, quavis de causa, pro qua dicti
rustici, eis essent debitores, et tantum modo ab eis petere, seu
exigere possint peccunias quas ipsi rustici dare debent et soliti
sunt solvere mahone. Nee pariter debeantseu possintipsos rusticos
astringere ad faciendas aliquas privatas angarias, Cuiusvis generis
sint, nee ipsos rusticos etiam possint Conducere ad aliqua eorum
Laboreria invitis ipsis rusticis, etiam qui solvere vellent eis mer-
cedem seu pretium Convenientem, nee aliquis alius mahonensis,
sive alius possit quidquam exigere a dictis rusticis, nisi prius satis-
factis Credi tis mahone, sub pena aureorum viginti quinque usque in
centum, arbitrio potestatis, qui exigantur per ipsum potestatem.
Potestas Vicarius et Cavalerius in fine eorum offitij debeant
sindicari in omnibus et per omnia quemadmodum distinguitur
in Instrumento manu Gotardi stelle Cancellarii confecto in anno
de 1476 potestas dare debeat solitas fideiussiones, Vicarius autem
fideiussionem de ducatis quingentis auri, Cavalerius vero de
ducatis Centum auri, nee fideiussores esse possint mahonenses.
Acto insuper et expresse Convento quod Cabelle infrascripte,
Videlicet, Cabella Cabellarum drictus ponderis, Anchoragium
portus, et drictus medij pro Centenario forensium, quarum
Cabellarum introitus assignati sunt fabbrice Turrium et murorum
insule, pro tuendis et salvandis rusticis a Theucris, attento quod
in Calculo modo facto Cabelle ipse incluse restaverunt et assignate
pro debitis ac expensis mahone ideo voluerunt dicte partes et
declaraverunt ac declarant quod Cabelle ipse et introitus earum
libere restent, et remaneant de Cetero dictis mahonensibus.
Et quia forte Contingere posset quod in posterum per potes-
tatem et Gubernatores extra insulam pro suspectis aliquos mitti
Continget, quod aliquando licet pro bono publico factum existi-
mari posset, Tamen inventi sunt qui aduxerunt alijs Causis factum
fuisse, ut veritati semper in omnibus locus sit est actum et con-
ventum ut liceat et licitum sit talli vel talibus pro suspectis extra
insulam missis Januam venire et querellam suam facere spectato
offitio chij quod quidem offitium audito tune tali Conquerente
fatiat et provideat quod justum prefato offitio videbitur.
Acto insuper et convento quod si intra tempus presentis appaltus
quandocumque et quotienscumque videretur Communi J anue
una cum gubernatoribus mahone in J anua pro tempore existen-
tibus reformare aliquid tam circa gubernationem loci et insule,
quam circa [fol. cxvm] impositionem Comperule, de qua in
presenti Conventione fit mentio, et in allijs que viderentur dicto
Communi et Gubernatoribus cedere in utilitatem Comunis et
dicte mahone, id facere possint.
Item conventum est inter dictas partes de Communi consensu
et consensu etiam gubernatorum Caratorum et drictuum Janue,
quod et omnes et singule merces extrahende ex chio post diem
primam februarij proximi venturi de I 514 1 ipsa die comprehensa,
et defferende ad quasvis mundi partes, [nee non? omnes et singule
merces que ex quavis mundi parte] ad dictum locum deferentur,
et que in eodem loco pervenient, et ex eo exibunt intra dictam
diem, que Merces Tenebantur et Tenerentur ad solutionem
traiectorum et drictuum Commerchiorum J anue immunes libere
remaneant, sint et esse debeant nee aliquid pro dictis traiectis, et
drictibus Commerchiarij predicti seu gubernatores requirere seu
exigere possint nee debeant pro tempore adhuc durante Videlicet
Usque ad diem Secundam februarij anni proxime venturi,
millesimi quingentesimi sexti decimi, quia ut dicitur sic con-
1 At this period, and up to the Council of Trent, the year began at Easter
and, therefore, this would be 1515 by the present calen,dar.
cordatum et conventum est inter excelsum CommuneJanue parte
una, et agentes pro dicta mahona parte altera, de voluntate et
consensu Domini Petri francisci Catanei et sociorum emptorum
et gubernatorum comerchiorum ac drictuum pro suprascripto
tempore, Post vero dictum tempus etiam actum est, et Con-
ventum inter agentes pro excelso Commune Janue, et agentes
pro dicta mahona, quod pari modo perseveretur si et in quantum
sit approbatum seu confirmatum per Magnificum offitium Sancti
Georgij, Cui offitio auctoritas et Jurisdictio de dictis traiectis et
drictibus spectat et pertinet elapso dicto tempore et suprascripta
Conventa et inter dictas partes acta intelligantur cum Infrascriptis
pactis et conditionibus et non aliter. Videlicet quod imponatur
drictus unus generalis supra mercantia, Colligendus in chio, et
qui ad colligendum incipere debeat dicta die secunda februarij
anni de 1514 de duobus pro Centenario super omnibus et singulis
mercibus tam de introitu quam de exitu in eodem loco chij
conducendis et extrahendis de quacumque mundi parte, et ex eo
loco pro quacumque mundi parte Janua cum districtu exclusis,
etiam[?] exclusis etiam illis locis que ad traiecta non teneantur et
in omnibus et per omnia secundum et pro ut continebitur in
institutione facienda de ipso drictu, cui relatio habeatur, et de
pretio ex ipso drictu habendo [et extrahendo] pervenire et solvi
debeat in dictos Commerchiarios singulo anno pro tempore eorum
emptionis illud et quantum de accordio erunt inter agentes pro
dicta mahona, et ipsos comerchiarios.
Residuum vero dicti pretij pervenire debeat in mahonam
ipsam et utilitatem eiusdem pro recompensatione damni patiendi
per dictam mahonam ex drictu forensium Qui drictus foraneum
occasione dicte impositionis verisimile, et certum videtur detri-
mentum magnum recipere debeat.
Et quia hoc tempore contingit mahonam chij oppressam esse
de diversis peccuniarum quantitatibus, de quibus diversi modi
est in debito tam per viam Comperularum in eo loco institutarum,
quam pro alijs diversis debitis de quibus in chio interesse patitur,
etiam pro expensis factis et faciendis, ad perficiendum opus
fabrice Turrium et murorum insule, in quibus tuentur et salvantur
rustici a Teucris, nee non pro provisione facienda de frumentis
servandis pro munitione loci. Item pro eo quod hie inJanua dare
debent presertim Magnifico offitio Sancti Georgij de 1444 pro
Censu dicti Loci et insule chij super quibus omnibus cum neces-
sarium sit providere, et mahonam ipsam a tanto onere sublevare
ac nitidare, ut a suis redditibus de cetero, solvi possint expense
tam ordinarie quam extraordinarie, ideo actum et Conventum est
inter dictas partes, ut pro causis et seu necessitatibus suprascriptis
et infradicendis, provideatur modo [fol. cxvm verso] inferius
describendo hoc est per viam Comperule nove hie in Janua, iam
annis proxime elapsis institute. Cuius comperule loca a principio
imposita pro maiori parte ex debitata fuerunt cuius solummodo que vigent
dijfalcata ex debitatione in presentiarum de ipsis facienda restant loca
quadringenta sexaginta in circa cum proventibus solvendis in K alendis maij
proxime venturi de 1514 et sic annuatim successive super qua quidem Com-
perula addantur et addi debeant tot loca quot necessefuerit, pro satisjactione
ipsius debiti, et extintione Creditorum dicte mahone, nee non partitarum
quibus occasionibus suprascriptis providendum esse, dummodo in totum loca
ipsius Comperule suprascriptis Q_uadringentis sexaginta in circa, ut supra
computatis, non excedant loca duo millia quingenta et ex quibus locis
2500, scribantur et assignentur loca Tricentum quinquaginta in
una Colunna que de proficuo in Capi tali debeant multiplicare sive
eorum proventus continuo et annuatim servire habebunt pro
cauda et extinctione Dicte Comperule, Reliqua Vero loca dicte
institutionis quot erunt vendi debeant per dies et tempora secun-
dum, et pro ut tam in chio quam injanua peccuniarum necessitas
urgebit pro solutione Creditorum et pro provisionibus faciendis
in Causis superius contentis; ex quibus locis et seu de illa parte
que ad vendendum restabit, si voluerint gubernatores mahone
chij possint in eo loco instituere et emere usque in summam de
locis septingentis ad rationem ducatorum sexaginta sex, et duorum
tertiorum ducati chij singulo loco cum proven tu annuo ducatorum
quattuor chij pro singulo loco que summa serviet et servire
habebit in locum de illis locis mille quinquaginta dicte institutionis
et successive ad ratam secundum summam que in dicto loco
venderetur Declarato quod si vendi non possent dicto pretio aut
meliori nihil in dicto loco ex ipsis locis vendi seu institui possit
nee debeat et quiquid in dicto loco vendetur seu instituetur intelli-
gatur institutum et venditum super protectione et ordinatione
protectorum dicte Comperule eligendorum in J anua et qui pro
tempore erunt et seu deputandorum in chio ab ipsis protectoribus
Janue, et cui quidem Comperule confirmatur assignationes iam
facte de introitu saponerie chij et eidem obligantur Emptores
emptionis dicti introitus pro tempore pro quo venditus est, et
19 AOC II
quad de introitu ipso protectores et participes eiusdem Comperule
disponere possint et debeant finito tempore venditionis dicte
saponerie ad eorum libitum.
Item confirmantur et de nova si expedit assignantur debitores
dicte Comperule obligati de libris quatuor millibus quingentis
monete Currentis Janue singulo anno solvendis annuatim die
prima maij usque ad dictam diem primi maij anni millesimi
quingentesimi quintidecimi incluxive, Que procedunt ab ultima
vendia appaltus masticum facta in chio.
Item ultra predicta dicte Comperule per pactum expressum
Conventum inter partes est quad nunc et de Cetera in perpetuum
quousque durabit seu vigebit comperula ipsa, assignant et assig-
natos esse voluerunt et obligaverunt agentes pro dicta mahona
nomine ipsius mahone et participum eiusdem infra dicendos,
redditus, introitus, partitas, et Uol. cxVIIII] debitores, Videlicet
drictum unius quarti pro Centenario mercantie generalis, qui
colligitur in chio ultimo loco venditus pro ducatis mille quingentis
quinquaginta chij qui finem habuit in Kalendis maij proxime
preterite, et quia Credibile et noviter fuisse venditus Carculari
ad minus potest ducat[?J 2250 chij.
Item assignaverunt et tradiderunt ut supra Drictum Censarie
quarti pro Centenario in dicta loco Ultimate Venditum pro
annis quinque inceptis die prima presentis maij anni presentis
pro ducatis tribus millibus quingentis quinque chij singulo anno,
Acta et declarato quad gubernatores mahone in chio nomine
dicte mahone, teneantur et debeant debitores et Emptores dic-
torum duorum introituum seu drictuum dare obligatos hie in
J anua seu personas pro eis idoneas protectoribus dicte Compe-
rule, Cum promissionibus idoneis et solitis in similibus darijuditio
dictorum protectorum, de solvendo ipsis protectoribus in Kalendis
maij anni proxime venturi de 1514 Verum pretium seu valorem
dictorum ducatorum chij, pro quibus tenentur in observatione
dictarum obligationum ad rationem seu Computum de soldis
Triginta monete Currentis Janue pro singulo ducato chij, et sic
successive dictam solutionem annuatim facere et de anno in anno
die prima maij, pro toto illo tempore pro quo dictos introitus
emerint, Teneanturque dicti gubernatores mahone in chio dicta
nomine intra mensem ad tardius post habitam notitiam presentis
instrumenti presentare Emptores et debitores dictorum drictuum
illis qui in chio erunt deputati a dictis protectoribus, et eisdem
deputandis, dictos debitores obligatos dare cum litteris dirrectis
hie in Janua, de observantia de satisfactione predictorum, salvo
si dicti deputandi ab ipsis protectoribus non curabunt seu non
elligent litteras ipsas recipere, sed potius elligent suis temporibus
in chio peccunias et pretia exigere, quod sit in arbitrio dictorum
elligendorum pro Uno seu pluribus annis dictarum vendiarum
secundum quod voluerint Qui protectores dicte Comperule elapso
tempore venditionum dictorum duorum introituum vel antea
secundum ipsis videbitur et placuerit possint et debeant exinde
introitus ipsos vendere hie inJanua seu in chio ubi voluerint semel
et pluries, et de ipsis disponere ad eorum libitum, Teneanturque
potestas et mahonenses in chio acceptare ad gubernium et exac-
tionem dictorum introituum, quoscumque deputandos a dictis
protectoribus et illis prestare auxilium et favorem semper et
quando ab ipsis collectoribus erunt requisiti.
Item assignaverunt modo quo supra alium drictum Censarie
Venditum ultimate Janue per offitium Sancti Georgij de 1444 pro
annis sex finiendis in Kalendis Januarij anni de 1518, pro libris
quattuor millibus quadringentis pagarum singulo anno, et quam
assignationem tantummodo dederunt et assignant pro annis
quinque inceptis die prima Januarij anni presentis, et finiendis
dicta die prima Januarij anni de 1518, Qui introitus quia obli-
gatus fuit dicto offitio Sancti Georgij de 1444. occasione census
eidem offitio debiti pro loco et insula chij, promittunt et se obligant
agentes pro dicta mahona in Janua nomine dicte mahone, ita
facere et cum effectu curare quod introitus ipse per dictum
officium liberabitur, et debitores vendie facte pro dictis annis
quinque assignabuntur protectoribus ipsius Comperule taliter
quod in ipsis protectoribus remanebit Jurisdictio tam erga dictes
debitores qum dictum introitum [fol. CXVIIII verso] post lapsum
tempus dicte venditionis,
Item assignaverunt et assignant modo suprascripto eidem
Comperule ex nunc ducatos undecim millia triginta unum chij
in redditibus dicte mahone inferius declarandis, ad exigendum
in chio redditus et introitus ipsos in Kalendis maij anni proxime
venturi millesimi quingentesimi quarti decimi et successive omni
anno et in perpetuum, et quousque vigebit seu durabit Comperula
ipsa,
Primum assignant Comerchium Tabullarum et picis Carcu-
latum debere vendi pro ducatis sexcentis chij
19-2
Item Cabellam rebettarum Carculatum pro ducatis quingentis
sexaginta chij
Item Cabellam denariorum duorum pro libra septe forensium
Carculatum pro ducatis Centum sexaginta chij
Item Comerchium salis Carculatum pro ducatis Ducentis
Item Cabellam denariorum quinque pro metria vini venditam
pro ducatis quingentis quinquaginta novem
Item decatum ortorium pro ducatis Centum Viginti duobus
I tern Cabellas quatuor scilicet Callegarum medij pro Centenario,
forensium, denariorum quatuor, ponderis, et anchoragij portus,
Carculatis ipsis Cabellis quatuor pro ducatis mille quingentis, et
plus drictum forensium Comprehenso scaliatico [scaratico ?] pro
ducatis septem millibus trecentis Triginta, que partite insimul
gionte faciunt summam predictorum ducatorum undecim millium
triginta unius chij cum declaratione quod si plus vel minus
extraheretur seu extractum fuerit de partitis ac redditibus ipsis,
quia in parte vel in toto possunt esse vendita et seu venditi illud
plus aut minus quod responderent seu respondebunt pertineat
ipsi Comperule a participibus eiusdem,
Et quia pretenditur emptores Drictus forensium minus honeste
seu legitime emerint, Actum et conventum est quod Commissarij
qui in chio mittentur debeant super Causa ipsa investigare et
Justitia mediante de remedio providere, in primis Omnimode
exequendo, quod solutiones pretij dicti Drictus fiant annuatim,
sive venditio que facta est firma remaneat, sive alijs de novo
vendetur, quia istud omnimodo necessarium est pro complendis
et supplendis assignationibus Suprascriptis, Declarato quod si
occasione dicte pretense iniuste venditionis Contingit pro tempore
preterito aliquid Circa pretium evantaliare seu recuperare, illud
quod erit Cedat et servire debeat ad extinctionem debiti mahone,
post vero tempus ellapsum dicte venditionis quiquid extrahetur
ex dicto Drictu intelligatur pertinere dicte comperule
Acto et declarato quod gubernatores mahone chij in chio
commorantes dicto nomine saltem intra mensem post habitam
notitiam presentis contractus assignare Cedere et transferre
debeant solemniter et cum solitis et opportunis Cautionibus, et
fideiussionibus, debitores quoscumque dicti Drictus forensium et
aliorum omnium Drictuum cabellarum et introituum supra-
scriptorum illis qui a protectoribus dicte Comperule erunt depu-
tati, pro toto tempore, quo introitus Cabelle et Drictus predicti
erunt venditi a dicta die prima maij anni proxime venturi
millesimi quingentesimi quarti decimi, et ab inde ultra, ita et
taliter quod dicti deputandi de debitoribus ipsis pro libito dis-
ponere possint et valeant et erga eos nulla actio seu Jurisdictio
remaneat in dictis mahonensibus.
Acto et expresse declarato quod post tempus seu tempora
dictarum venditionum protectores dicte Comperule hie in Janua
possint et eis licitum sit vendere et alienare introitus Drictus et
Cabellas ipsis semel et pluries in perpetuum et donec et quousque
vigebit dicta comperula, aut ordinare ipsas venditiones fieri in
chio secundum et pro ut protectoribus ipsis melius [fol. cxx]
videbitur et placuerit, Declarato quod si in chio vendentur seu
vendi illas continget in toto aut in parte, venditiones ipse fieri
debeant per potestatem et Gubernatores mahone chij coniunctim
Cum illis qui ab ipsis protectoribus deputati erunt, cum hac
declaratione, et conditione, quod pretium seu pretia eorum et
earum solvantur et solvi debeant dictis deputandis tantum et non
alijs, et debitores ipsis deputandis obligentur et solvere promittant
cum Cautionibus et fideiussionibus solitis, si vero in J anua in
parte aut in toto vendi contingat teneantur et debeant potestas
et mahonenses acceptare quoscumque Collectores et Emptores
ordinandos per dictos protectores illisque favorem et auxilium
prestare si erunt requisiti.
Et quia introitus Cabelle et drictus predicti non tantum in
Janua quantum in chio Cognoscuntur ut ipsi Comperule et eius
participibus de dictis assignationibus Cautum sit, ultra obliga-
tiones factas et assignationes predictas specialiter in dictis in-
troitibus Cabellis et drictibus obligaverunt agentes[?] pro dicta
mahona, et hipothecaverunt obligant et hipothecant virtute pre-
sentis instrumenti pro summa dum taxat Ducatorum undecim
millia triginta unius chij, omnia mastica que ad presens habent
non vendita et in futurum habebunt seu habere potuerint tam in
dicto loco chij quam in Janua et alia quavis mundi parte ubi ea
reperiantur, et tam collecta in presentiarum quam colligenda in
futurum, in quibus masticibus ut supra hactenus non venditis,
voluerunt et volunt dicti mahonenses quod Comperula ipsa seu
protectores, et participes eiusdem habeant et habere intelligantur
specialem principalem ac omnimodam hipothecam et actionem
si in suprascriptis introitibus, redditibus et Cabellis assignatis
fieret aliquod impedimentum seu aliquomodo sequeretur, quod
protectores dicte Comperule aut deputandi ab eis, de assignationi-
bus ipsis disponere non posset, aut in illis seu aliqua [earum]
impedirentur,
Item assignaverunt dicte Comperule modo iam dicto post
annum millesimum quingentesimum [quintumdecimum] quo
anno die Videlicet prima maij finietur solutio de libris quatuor
millibus quingentibus procedentibus ab ultima venditione masti-
cum facta in chio, alias totidem libras quatuor millia quingentas
monete currentis Janue, solvendas annuatim in Janna dictis
protectoribus dicta die prima maij in perpetuum seu quousque
durabit et vigebit Comperula et ad quam solutionem specialiter
obligaverunt et obligant quoscumque Emptores masticum,
quandocumque emerint seu ement mastica ipsa. Qui Emptores
intelligantur male et nulliter emisse nisi satisfaciant et adimpleant
solutionem dicte partite modis infrascriptis. Videlicet quod facta
emptione in chio de masticibus teneantur Emptores saltem intra
mensem unum facere litteras pro Janna de solvendo annuatim
dictam quantitatem dictis protectoribus et dare debere fideiussores
idoneos in eorum Contentamento ab illis quibus dicte littere
directe erunt, pro toto tempore pro quo mastica Emerint seu
ement. Et ulterius predicti Emptores obligare se debeant pro
observandis predictis per lnstrumentum manu nottarii publici
confirmandum et nisi predicta fecerint possint dicti protectores
habere regressum contra dictos Emptores et quemlibet eorum in
solidum et eorum bona in genere et in spetie erga dicta mastica
ubicumque reperiantur. Acto quod propter obligationem pre-
dictam non intelligatur derrogatum alteri obligationi facte de
masticibus in presentiarum non venditis, sed firma et in suo robore
semper remaneat,
[fol. cxx verso] Item assignaverunt assignant et obligant dicte
Comperule dicti agentes pro predicta mahona in perpetuum
quousque Comperula ipsa durabit illud totum quod perveniet
seu pervenire debeat in ipsa mahona ex drictu imposito seu
imponendo loco traiectorum de quo in presenti instrumento
superius fit mentio, volentes dicti agentes pro dicta mahona, quod
ex dicta parte ipsi mahone porvenientis [sic] ex dicto drictu,
protectores dicte Comperule possint disponere ad eorum libitum
semel et pluries, eiin perpetuum quousque Comperula ipsa vigebit.
De quibus quidem assignationibus dicte comperule factis trad-
ditis et ut supra datis primo et in primis provideri debeat pro-
ventibus locorum ad rationem de libris quatuor monete Currentis
pro singulo loco in Janua, et pro locis si in chio vendentur ad
rationem de ducatis quatuor chij singulo anno et pro ea tota
summa locorum que in Comperula erunt et instituta fuerint que
loca non possint excedere summam antedictam de locis duobus
millibus quingentis modis superius specificatis, excepto quia
liberato Drictu Censarie nunc obligato offitio Sancti Georgii anni
de 1444 necessarium erit erga dictum offitium sufficienter Cavere
pro solutiones[?] census eidem offitio assignati hoc est de libris
duabus millibus quingentis debitis singulo anno pro drictu Censu
de paghis annorum octo sequentium, Ideo Conventum est inter
dictas partes quod ultra predictam summam locorum institui
possint in dicta Comperula tot loca quot pro cautione dicti offitij
necesse erit pro dicta partita Census de paghis ut supradictum est.
Solutis vero et satisfactis proventibus locorum ut superius dictum
est, provideatur et provideri debeat per protectores dicte Compe-
rule de assignationibus et redditibus eidem Comperule factis ad
partitas et expensas, inferius declarandas, et sub formis infra-
dicendis, Videlicet deputari debeant per protectores Janue dicte
Comperule qui pro tempore erunt Gives duo Janue in chio,
quibus ordinare debeant dicti protectores quod in dicto loco chij
omni anno solvant spectati offitij Sancti Georgij de 44. seu depu-
tandis ab ipso offitio ducatos mille quadringentos chij, de quibus
offitium dudum fuit assignatum in Cabellis mahone, occasione
expensarum classis Capitaneatus quondam Thome Justiniani.
Item solvant dicti deputandi ab ipsis protectoribus singulo
anno ducatos quingentos chij illis quatuor qui deputati sunt, et
pro tempore erunt, quorum duo mahonenses, reliqui duo cives
Janue, expendendos in reparatione portus et fossorum Castri,
Cum ista Condictione, quod si ipsis quatuor aliquo anno non
videretur necesse tantum summam pro dictis reparationibus
expendere, id quod supererit errogari sive Converti debeat in
locis dicte Comperule scribendis in una Columna deputanda
expensis ipsis et quando alio anno videretur necessarium impendere
ultra summam predictam fieri possit si per protectores de Janua
ordinabitur, quod supra plus extrahatur de eo quod antea super-
asset, et esset in locis conversum et errogatum.
[fol. cxxr] Item solvi debeant annuatim Cancellario qui ex
Janua mittetur in chio ducati ducentum quinquaginta chij,
taxatos pro mercede et salario ipsius Cancellarij.
Item quia actum et conventum est inter partes ut potestas qui
in chio mittetur, et gubernabit pro excelso Communi Janue pro
manu tenendaJustitia secum habeat, et tenere debeat continuos
stipendiatos quinquaginta duos, quorum duodecim ad minus
sint Bombarderij et qui stipendiati servire et obedire debeant in
omnibus necessariis tam pro administratione Justitie, quam pro
custodia Loci, nee non in faciendis nocturnis excubijs et custodijs
que nocturne Custodie fieri solebant seu in presentiarum fiunt
per stipendiatos deterioris Conditionis, a quorum expensa de
cetero Cassabitur quia supplebitur ut dictum est cum dictis
quinquaginta duobus, De quibus ipse potestas in suo discessu de
Janua Conducere secum debeat saltem dimidiam partem, nam
complementum poterit in chio capi, pro quorum omnium
stipendio ad rationem, ducatorum quatuor chij pro singulo in
singulum mensem computatis ultra in tota summa Duca tis Centum
quatuor chij, si aliquibus magis idoneis videbitur fatiendum
evantalium, Deputantur ducati 2600 chij solvendi ut supra, et
quas solutiones, deputande a protectoribus, facient in proprijs
manibus de mense in mensem ipsis stipendiatis, facta prius mostra,
et dato eis et singulis ipsorum sacramento in forma in qua monstra
intervenire debeant dicti deputati a protectoribus cum Domino
potestate et Gubernatoribus, et si voluerit ipse Dominus potestas
aliquem vel aliquos removere id facere possit, loco quorum
removendorum alij totidem reponantur et elligantur per dictos
potestatem et Gubernatores.
Item pro stipendio Castellanorum Turrium insule, in quibus
rustici a teucris tuentur impenduntur annuatim ducati mille
quadringenti sexaginta chij et pro custodibus insule ad litus maris
Ducati tercentum viginti partite ipse solventur per dictos depu-
- tandos a dictis protectoribus in proprijs manibus dictis Castellanis
et custodibus de mense in mensem, declaratur quod ellectio de
ipsis Castellanis et Custodibus fieri debeat per Dominum potes-
tatem et dictos gubernatores mahone.
Item quia Contigit quod ab annis Citra maxime tempore
collectionis masticum necessarium fuit pro custodia insule pro
piratis Teucris expensas facere de stipendiati contra ipsos piratas,
qui et insulam et animas depredantur et rapiunt, ad quam curam
ellectus fuit Capitaneus, qui quandoque cum minori quandoque
cum maiori numero peditum curam suam exercuit, et pro tali
expensa in totum Ducati mille sexcentum chij annuatim deputati
sunt, que partita pari modo solvenda erit per dictos deputatos
a dictis protectoribus, et quia contingere posset aliquando non
impendere totam partitam, tali casu id quod supererit converti
debeat per dictos deputandos et errogari in locis dicte Comperule
scribendis supra Columna eiusdem Cause, et contingendo alio
tempore maiorem expensam facere in tali opere Custodie, id
fieri possit et debeat de illis peccunijs illius suprapluris quod
antea in locis fuisset conversum, Capitaneus aut deputatus [fol.
cxxr verso] ad hoc opus et stipendiati per Dominum potestatem
gubernatores in chio et dictos deputandos a protectoribus Com-
perule elligantur.
Item ex dictis assignationibus ultra partitas in chio solvendas
et superius declaratas dicti protectores debeant hie in Janua
solvere omni anno Gubernatoribus mahone Janue agentibus pro
expensis faciendis occasione mahone libras ducentas quinquaginta
Januinorum monete Currentis.
Item ex dictis assignationibus, quando advenerit terminus sol-
vendi Censum debitum offitio Sancti Georgij de 44 de paghis pro
ut superius declaratum est, debeant dicti protectores paghas ipsas
satisfacere singulo anno de dictis redditibus taliter quod dictum
offitium Causam non habeat ex dictis locis obligandis cum?
occasione dicti census in aliquo se valere.
Item ex dictis assignationibus dicti Deputandi solvere possint
annuatim usque ad summam ducatorum Centum chij pro expensis
ordinarijs mahone, dummodo deliberentur per Dominum potes-
tatem, et Gubernatores modo quo dictum est in Capitulo de
expensis extraordinarijs.
Si vero solutis proventibus et omnibus antedictis expensis et
peccunijs necessarijs pro scriba protectorum Comperule et alijs
expensis ipsius Comperule ex redditibus et assignationibus supra-
scriptis Continget superesse tam in chio quam in Janua, quod in
fine anni, et omni anno per protectores dicte Comperule hie J anue
et in chio per deputandos ab eis Carculandum erit, tune tale
supraplus, quia Justo titulo pertinet dictis mahonensibus.
Actum est et conventum ut in ipsis mahonensibus perveniat
et inter eos dividatur equis portionibus secundum eorum partici-
pationes solvendo in chio, quantum in chio superare Continget,
Item fiat injanua si injanua superare Continget, declarato pacto
expresso quod nullum partimentum seu divisio fieri possit seu
debeat in tali casu nisi prius solutis et satisfactis omnibus et
singulis partibus expensarum et Creditorum tam in chio quam
in Janua de quibus superius dictum fuit.
I tern quia ordinatum est, quodmodo de cetero pro expensis
extraordinarijs Dominus potestas et Gubernatores in chio pro-
cedere debeant quemadmodum in Capitulo presentis Instrumenti
declaratur, Item ordinabunt protectores deputandis ab eis in
chio, quod solvant quantum deliberatum fuerit sub formis in
dicto Capitulo Contentis de peccunijs dictarum assignationum
pro quanto satisfacere et servire poterunt assignationes ipse,
advertendo semper quod nihil solvatur nisi servatis formis et
ordinibus in Capitulo supra Contentis.
Quando vero Contingeret expensas et alia de quibus supra
in chio solvendas per dictos deputandos plus ascendere, quam sit
illud quod de predictis assignationibus et redditibus in eos per-
venerit, tali casu ipsi deputandi seu gubernatores mahone, si
deputandi ipsi recusarent debeant hie in Janua ad solvendum
mittere dictis protectoribus, quantum Continget indigere Causis
et occasionibus predictis, qui protectores ex eo quod in ipsis in
Janua superabit solutis proventibus Locorum et allijs de quibus
supra debeant similibus debitis satisfacere.1
[Si vero in ipsis protectoribus nichil superesse constaret, eis
liceat vendere tot loca quot necesse fuerit ex comperula ipsa et
pro proventibus ipsorum assignare quod necessarium erit ex
assignationibus predictis ipsorum arbitrio, ac etiam vendere loca
caude multiplicata ex exdebitatione de locis CCCL dicte caude
superius distincte secundum et prout eis videbitur, et contingendo
nova loca imponere occasione predicta intelligantur institui posse
ipsa ultra summam superius declaratam.
Contingendo autem quod expense supradicte ac extraordinarie
chij, pro quibus nulla estis [sic] limitata summa nee limittari
potest, cum casus incerti sint tante essent seu forent quod assigna-
tiones supradicte et nova Loca super ipsis assignationibus impo-
nenda vel ex cauda extrahenda ut supra dictum est supplere non
possent tali casu ne deficiat supplementum et seu complementum
predictis omnibus habere, ita quod mahona de novo ab expensis
ipsis non possit suffocari.
1 The rest of this convention is omitted in the Codex, but it has here been
transcribed from the copy in the Archivio di Stato, Genova (Manoscritw No. 216),
and is given in its complete form. The additional material is printed within
square brackets.
Actum et conventum est inter partes pacto expresso, attento
quod adveniente tali casu dare cognoscetur redditus mahone
fore et esse in toto extinctos et impeditos; tune liceat dictis
protectoribus nova loca in dicta Comperula instituere et vendere
ex eisque semel et pluries dictis expensis supplere, et pro pro-
ventibus talium locorum tantam partem dritus imponere quanta
necessaria fuerit pro ipsis proventibus, super quarto uno pro
centanario Censarie chii; Quern dritum sic imponendum dicti
protectores vendere possint et debeant absque alicuius auctoritate
secundum et prout facient et facere poterunt de alijs dritibus iam
super dictam Censariam impositis
Declarato quod si continget nova loca imponere ultra summam
de qua supra pro quorum proventu deputaretur ex assignationibus
supradictis aut ipsis proventibus aliquid imponeretur super quarto
Censarie chij, et contingat, postea quod solutis expensis omnibus
ac creditoribus suprascriptis superet aliquo anno creditum ex
predictis redditibus et assignationibus tune illud supraplus, quod
omni anno superaret, debeat errogari et converti in locis dicte
comperule quousque in toto extinguantur loca que de novo
imposita fuerint seu erunt, cum assignatione proventuum modis
suprascriptis, et extinctis locis ipsis impositis occasionibus pre-
dictis postea de tali supra pluri fiat divisio inter mahonenses in
omnibus ut supra dictum fuit
Item actum est inter partes quod super dritu unius pro cen-
tenario chij, imponantur et vendantur loca mille ducentum,
dimidia quorum spectet Comunijanue et de qua disponere possit
ad libitum pro necessitatibus dicti Communis: Et reliqua dimidia
mahonensibus pro satisfatione debiti mahone simul cum locis
2150 imponendis in nova Compera instituta de locis 2500. ven-
dendis per dies et tempora secundum et pro ut opus erit pro
satisfactione et extinctione debiti dicte mahone: pro eo vero
tempore: pro quo non opus erit solvere proventus dictorum
locorum, convertantur dicti proventus in locis dictarum Com-
perularum, qui serviant una cum alijs caudis et exdebitationibus
pro cauda et extinctione dictarum Comperularum.
Et quia probatum est mahonam tempore prefato habuisse
magnum et quasi insuportabile damnum occasione frumentorum,
quia multotiens propter penuriam eorum necessarium fuit de
ipsis frumentis provisionem facere, ldeo volentes providere et toto
posse evitare de cetera damn um ipsum considerato etiam quantum
utile sit saluti loci et insule earn bene munitam de frumentis con-
tinua habere. Actum est devoluntate partium quod ultra pecunias
reperiendas pro satisfactione creditorum mahone et aliorum de
quibus supra via Comperule suprascripte, etiam reperiantur tot
peccunie ex quibus emi possint saltim missarij rn frumentorum,
qui conduci debeant quanta citius fieri possit in loco chij et reponi
debeant in aliquo bono et tu to loco bene apto ad conservationem:
Qui locus perdictos mahonenses reperiri et ordinari debeat sub
clavibus et custodia dictorum elligendorum per protectores dicte
Comperule, qui elligendi habeant obligationes de quibus constabit
in Comissione seu commissionibus et ordinibus ipsis imponendis
per dictos protectores tam de permutandis ipsis frumentis, quam
de recuperando eorum precio ac satisfaciendo et alijs pro ut in
dictis ordinibus declarabitur. Decernentes prefati Illustres domini
Gubernator Consilium et officia de voluntate et consensu pre-
nominatorum Gubernatorum mahonensium Janue agentium
eorum nomine, et nomine reliquorum mahonensium et par-
ticipum, virtute presentis instrumenti per decretum sollemne,
quod quisquis cuiusvis generis et nationis sit, qui de cetera in
chio frumenta conducet sive parvam, sive magnam conduxerit
quantitatem, teneatur et obligatus sit, nee modo aliquo recusare
possit dare et consignare decimam partem eius quod conducet
in dicta loco et insula Chij dictis deputandis et seu habituris
curam de frumentis suprascriptis ad munitionem et salvacionem
dicti loci et insule. Ipsis tamen tantundem restituentibus ex dicta
frumento quod in ipsis erit veteri, et hoc fieri debeat singulo
anno totiens quotiens dicti deputandi voluerint et elligent, ad hoc
utfrumenta que in eis erunt occasione dicte munitionis sint semper
recentia, et de collecta nova. et ne devastentur et seu modo aliquo
devastari non possint. Volentes et declarantes quod frumenta ipsa
sic deputata stent sub custodia illorum qui curam habebunt ut
dictum est. et solummodo de ipsis possint distributionem facere
in casu manchamenti et penurie frumentorum, et quando in
alijs manibus frumenta non essent, et tallis distributio ordinata
et deliberata erit per Dominum potestatem et Gubernatores
mahone, qua delibera tione facta tune distribui debeant et precium
recuperari per dictos deputandos debeat sub modis formis et alijs
Condictionibus ac pretijs de quibus constabit in commissione et
ordinibus eis dandis per dictos protectores, Declarantes quod si
contingat de dictis frumentis distributionem et venditionem fieri
ut supra. debeant protectores comperule in quos peccunie habe-
bunt pervenire et sic deputandi ab ipsis ut supra virtute com-
missiones per eos illis dande de subito et sine mora ex peccunijs
ipsis alia totidem frumenta emere seu emi facere defferenda seu
conducenda in dicta loco chij et in eodem loco reponenda, in
omnibus pro ut superius dictum est.
Contingendo autem quad summa locorum de qua supra sup-
plere non possit ad peccunias quas referire [sic] necessarium est
pro emendis dictis frumentis.
Actum est de Communi consensu et voluntate quad dicti pro-
tectores possint et debeant ultra summam locorum de quibus
supra imponere alia loca, et tot que sufficiant pro habenda pro-
visione peccuniarum Constei dictorum frumentorum usque in
Chio, pro proventu quorum locorum si suppleri non posset ex
redditibus et assignationibus eidem Comperule assignatis et
superius datis imponi possit et debeat onus ad sufficientiam super
ipsis frumentis, de quo onere percipiatur tallis proventibus [sic]
de quo supra: Et quia verisimile est quad de precio extrahendo
tempore vendie dictorum frumentorum a Consteo eorum superesse,
et seu lucrari debeat, talle supraplus per ipsos protectores con-
vertatur et errogetur in exdebitationem locorum dicte Comperule
et presertim locorum que instituta forent pro emptione ipsorum
frumentorum.
Volentes dicte partes de communi consensu quad frumenta
que sic ut supra pro munitione conducentur nihil solvere debeant,
nee teneantur ad solutionem alicuius Cabelle seu drictuum
impositorum vel imponendorum in Chio.
Que omnia et singula suprascripta dicte partes dictis nominibus
promisserunt sibi ad invicem et vicisim servare solemnibus stipula-
tionibus hinc inde intervenientibus habere perpetue et tenere
rata grata et firma attendere et complere et effectualiter observare,
et contra in aliquo non facere vel venire aliqua ratione occasione
vel causa que modo aliquo vel ingenio dici vel excogitari possit
c
de Jure vel de facto, sub pena florenorum auri, in quam penam
incidat pars non observans parti observanti, et que pena exigi
possit cum effectu quotiens in premissis seu aliquo premissorum
fuerit contrafactum. Ratis semper et firmis manentibus omnibus
et singulis suprascriptis cum restitutione damnorum interesse et
expensarum que propterea essent seu fierent in iudicio vel extra,
De quibus credi debeat simplici verbo parti observanti sine
Juramento, testibus vel alia probatione, pro quibus omnibus et
singulis supradictis firmiter attendendis et observandis prefati
Illustris Dominus Gubernator Consilium et officia nomine et vice
dicti Communis, et pro ipso Communi obligaverunt dictis emptori-
bus dictis nominibus omnia bona ipsius Communis que per
capitula obligari non prohibentur, et contra dicti emptores dictis
nominibus et eorum quilibet obligaverunt dicto Illustri Domino
Gubernatori Consilio, et officijs recipientibus nomine et vice dicti
communis omnia bona ipsorum nominibus quibus supra et cuius-
libet eorum tam presentia quam futura, lta tamen quod per
dictam obligationem generalem non intelligatur nee sit derro-
gatum obligationibus specialibus ut supra factis nee e converso.
Actum Janue in palatio in camera superiori que vergit ad
meridiem, in qua duces habitare solent, presentibus viris Egregijs
Nicolao de Brignali, Communis J anue Cancellario, lodisio de
Bervei notario, et Vincentio de Borlascha quondam Francisci
scriba ipsorum mahonensium in Janua testibus ad hec habitis
vocatis et rogatis Anno a nativitate Domini millesimoquingen-
tesimo tercio decimo. indictione quintadecima secundum Cursum
Janue, Die xva Junij hora circiter Vigesima secunda.
BARTHOLOMEUS DE SENAREGA, cancellarius.]
PETITION submitted to PIETRO DI CAMPOFREGOSO,

Doge of Genoa, and the by the
COUNCIL OF ANZIANI
MAHONESI OF CHIOS, requesting permission to increase
taxes in Chios in order to raise money to defend the Island
against the Turks. No date. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. morn.]
[fol. mom (blank scroll)] Illustri et excelso domino domino Duci

J anuensium et magniffico consilio dominorum Antianorum
comunis Janue reuerenter exponitur nomine deuotissimorum
Ciuium vestrorum Mahonensium chii. Quod ut notissimum est,
amisso oppido Pera, Ciuitas et insulla [sic] chii facta est caput et
precipua omnium J anuensium in terris transmarinis, ibique
1 Another copy of this petition is in Codices Giustiniani, B, fols. ccv-ccv verso.
necesse est plus solito conuenire et accumulari naues ac merces
et facultates Januensium, que omnia, nisi urbs ipsa muris et
propugnaculis maioribus muniretur et maiore presidio custodi-
retur, manifestis periculis subiacerent, propter que, consideratis
hinc maximis turchorum viribus maritimis ac terrestibus, inde
perfidia et auaritia Machometi regis eorum statuerunt nouis
muris et quidem ingentis crassitudinis cum turribus, prout
expediet, urbem cingere ut sic et urbs ipsa et J anuensium facul-
tates a periculis eripiantur. Et cum facile possit intelligi quod iste
metus huius potentissimi regis Turcorum causam prebet mahonen-
sibus ipsarum maximarum impensarum, considerata magnitudine
intollerabilis tributi quod eis pendere singulis annis coacti sunt
iudicari facile potest quod redditus et fructus Insule non sufficerent
aliquo modo tributis et aliis impensis turcorum et ultra muros et
aliis edificiis extruendis ad diffensionem eius urbis et Insule, imo
quod etiam multo maiores facultates que omnium Mahonensium
sint intra pauculos annos absumerentur; propter que non solum
equum, et humanum sed etiam omnino necessarium est quod fiat
urbs et facultates Ianuensium in ea reposite conservande sint
comune Ianue adiutrices manus porrigat infirmandam et tuendam
earn urbem et ipsam eripiendam a periculis et faucibus teucrorum,
et, quamquam supplicantibus ipsis, uideretur opus esse subuen-
tione celeri et peccuniaria tamen considerentes magnos ipsius
comunis sumptus minasque ac pericula imminentia non audent
ea pettere que utilitas rei peti suaderet. Ex quo diuertendum sibi
esse putauerunt ad ea que dicentur inferius licet intelligantur non
sufficere magnitudini sumptuum propterea faciendorum. Primum
supplicant ut nectigal sive comercium duorum et unius quarti
pro centanario quod a solis alienigenis, exigitur augeatur usque
in supplementum trium pro centanario. Item commercium vini
pro quo exiguntur denarii octo pro singulo mitro augeatur usque
ad suplementum denariorum decem. I tern quod solucio et exactio
pro censariis emptionum et uendicionum omnium mercium cam-
biorum et rerum duplicetur in qua tamen exactione includatur
merces censarii qui pro sua opera tantum precipiat quantum
potestas et consilium ciuitatis chii declarauerint reliquum omne
cedat ipsi mahone pro subuentione et sustentacione tantarum
impensarum. Item quia tributum quod regi turcorum penditur
vulgo appellatur Caragium quod sonat exactio pro domibus et
possessionibus supplicant ut liceat cogere habitatores Burgensos
latinos ciuitatis chii ad eiusmodi solucionem pro eorum domibus
et possessionibus non obstante quavis immunitate quondam con-
cessa hiis qui ad habitandum chii se conferrent. Item et pari
ratione obligare liceat ipsos Burgensses latinos ciuitatis chii ad
faciendam singulis annis prouisionem vitualium quemadmodum
faciunt greci Iudei et alii non obstante quauis immunitate ut
dictum est dudum concessa.
DECREE issued by PIETRO DI CAMPOFREGOSO, Doge

of Genoa, granting the preceding appeal to increase taxes in
Chios. Genoa, 18th December 1454.1
(Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. mom verso.]
[fol. mom verso] Ihesus MCCCCL quarto. die XVIII decembris.

Illustris et excelsus dominus petrus de campofregoso dei gratia
dux Januensium et Magnificum consilium dominorum Antia-
norum comunis lanue in pleno numero congregatum quorum hec
sunt nomina.
Baptista Lomelinus prior Lucas Pasturinus

Paulus Baxadone legum doctor Obertus Squarciaficus
Gregorius pinellus Paulus Marruffus
Franciscus Spinula quondam Dominici Philippus de Camilla
Cristoforus de Vinelli notarius Georgius Bonvinus et
Luchinus fatinanti Gregorius de Flischo.
Cum audissent earn supplicationem et preter ipsam audissent bis

etiam eosdem supplicantes: et hesterna die longo examine per-
censissent quinque petticiones supra scriptas et earum quibusdam
ascensum prebuissent: tandem hodie re iterum in examen deducta,
omni lure ac uia quibus melius et ualidius potuerunt: statuerunt
et decreuerunt in omnibus prout in ipsis quinque articulis petitum
est et tam de augendo usque ad tria pro centenario vectigali
alienigenarum: et augendo usque ad denarios decem pro singulo
mitro commertium vini deque duplicandis censariis modo superius
1 Two other copies of this decree are in CodU;es Giustiniani, A, fols. 202 verso-
203 verso and B, fols. CCVI-CCVI verso.
declarato: quam etiam de onore [sic, =onere] latinorum Bur-
gensium chii pro eorum domibus et possessionibus perferendo et
insuper de frumentaria prouisione more aliorum ab eis facienda
pro ut in quinque his peticionibus superius declaratum est non
obstante quauis immunitate latinis burgensibus ipsis quandoque
concessa. Quas quidem prouissiones et concessiones ac donationes
sic decretas perdurare uoluerunt ac decreuerunt quamdiu
Mahonenses ipsi hoc nouum tributum pendere cogentur regibus
Turchorum.
+die xvuua eiusdem decembris.
Spectatum officium monete comunis in pleno numero Congre-
gatum ex subrogatione nobilis viri Thobie pallauicini suffecti loco
nobilis viri Branchalionis Grilli absentis. lntellectis concessionibus
et donationibus supra scriptis causisque et rationibus earum.
Longe examine precedente et explorato prius quamtum credibile
sit ex his annuatim precipi posse. Liberum his omnibus assensus
prebuit, sub condicione tamen ac declaratione quod si nouum
tributum quod Regi turchorum penditur quod affirmatur esse
aureorum sex millium aliquando minueretur pari ratione ad
ratam proportione minui debeant concessiones et exactiones supra-
scripte: ita ut quantum ex summa tributi eiusmodi fuerit detrac-
tum tantum ex his redditibus et exactionibus detrahatur inuentis
calculis septem albis fauentibus unico nigro contradicente
+die xx eiusdem decembris.

Prenominati Illustris dominus dux et consilium in undenario
numero congregatum solo Luca pasturino absente; Cognitis
assensu officii monete conditioneque ac declaratione ibi apposita;
ipsum et ipsas conprobauerunt et seruari preceperunt: statuentes
ac iubentes eorum omnium que sic superius decreta declarataque
sunt executiones fieri debere modis ac remediis expedientibus ita
ut que fieri debere decretum est. effectos [sic] suos consequantur.
IACOBUS DE BRACELLIS, cancellarius.
20 AOC II
DECREE issued by PIETRO DI CAMPOFREGOSO, Doge

of Genoa, creating the Oificium Maris in Chios. Genoa,
23rd January 1459.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CXXIII.]
[fol. moan (blank scroll)] Petrus de Campofregoso dei gratia dux

Ianuensium et cetera Consilium Antianorum et officium maris
comunis Ianue. Considerantes quantis hoc tempore periculis
plena sint et quam magna cura nauigationi prospicendum sit
harum litterarum auctoritate creamus et constituimus in chio
officiales maris nobiles et prestantes viros viscontem lustinianum
Nicolaum de Auria quondam Acelini Petrum Lomelinum et
franciscum de prementorio usque ad beneplacitum nostrum. lta
quidem ut aliquo uno eorum absente uel aliter impedito tres
reliqui sub rogant loco eius. Et si duos simul et eodem tempore
abesse uel iustis impedimentis attineri contingat fieri debeat
eorum loco sub rogatio a duobus reliquis simul cum potestate chii.
Cui officio maris damus et harum litterarum uirtute attribuimus
amplissimam et generalem auctoritatem arbitrium et potestatem
in retinendis ac relaxandis quibusvis nauibus tam Ianuensium
quam peregrinorum in ordinandis comitatibus ac nauigationibus
earum. lnceddendis armis et propugnatoribus si et quot pro
tempore condicionibus utile putauerit lnprouidendo ne nimio
naues grauentur onere et demum in inibendo statuendo et proui-
dendo quicquid ad nauigationem nauiumque deffensionem et
solutem pertineat. Atque insuper in his que dicta sunt et impen-
dentibus emergentibus et conexis ab eis aut eorum aliqua ea
omnia faciendi que nos ipsi possemus si presentes rebus interesse-
mus. In quibus quidem illud tacere nollumus quod possit ipsum
officium mulctare condempnare mulctas exigere. Et omnia eius-
modi facere per que preceptis eius prompte et efficaciter pareatur.
lubemus igitur non solum potestatibus chii presenti et futuris sed
omnibus insuper aliis quibusuis ad quos attimere hec possint ut
ad ea omnia facilius peragenda prestent quotiens requirentur.
eidem officio maris: opem fauores ac brachium suum sine ulla
1 Another copy of this decree is in Codices Giustiniani, B, fols. CCVI verso-
CCVII, where the year is given as 1458.
hesitatione uel mora. In quorum omnium testimonium has fieri
littera iussimus et sigilli nostri impressione muniri. Data Ianue
M"CCCCLVIIII die XXIIIa Ianuarii. IACOBUS.
PROCLAMATION published by the PODESTA and

GOVERNORS OF CHIOS announcing to the inhabitants
the text of the decree issued by GIOVANNI FRANCESCO
PALL Av I c IN o, Ducal Vice-Governor of Genoa on 20th
October 1476. Chios, 28th July I48g.
[fol. CXXIII (blank scroll)] yhus M°CCCCLXXXVIIIJ die XXVIIJ lulii.

Per parte de lo spectabile messer lo poesta e de Ii spectabili
segnori gouernaoi de la citta e lzolla de scio se notiffica a ogni
persona de che grado e stato conditione si sia come per lo Illustre
e Magnifico Messer Augustina Adurno governaor ducha in Ienoa
e magniffico consegio de Ii segnoi Antiani de la dita cita de Ienoa
e stato mando a Ii prefacti messer la poesta e gouernaoi una copia
de uno decreto facto in quella cita de Ienoa lo anno de M 0 ccccLxxVI
sum lo fatto de Ii contracti chi se fanno tra Ii mercanti e altre
persone per medio de censsarii e como se debiano conteneire le
dicte [fol. cxxm verso] parte e censsarii precipue in sotto scriversse
le dicte parte sotto le dicti contracti insieme con Ii dicti censarii
et che dicti contracti chi fossono facti preter et cum Jorden de lo
dicto decreto non debean tenere ne avere logo a dicta penna
fl.orenorum decem contra de dicti censsarii se fosseno altramenti
come se contene in dicto decreto la copia de lo quale decreto se
scriue Infra eso publica parte qua supra in obseruatione de le
lettere scripte a essi prefacti messer lo poesta e gouernoi per parte
della prefacta Illustra Segnoria nostra de Ienoa scripte a secondo
di de Iunio de lo anno presente sotto scripte per Bartholomeo
cancellario Acioche niguno possa pretendere ignorantia La copia
de la quale decreto e infrascripta e hauera executione da ogi infra:
die xx octobris.
M 0 cccc0 Lxxv1°
[fol. CXXIII verso] Magnifficus et prestantissimus dominus

ducalis in Ianua vicegubernator et vicelocumtenens Mag-
nificumque consilium dominorum Antianorum comunis Ianue in
20-2
sufficienti et legiptimo numero congregati audientes a quodam
tempore citra lnueniri appodisias censsariarum mercantie que
uel ignorantia uel maliticia [sic] eorum controuersias sepe aferunt
quod partes que contrazerunt non earn fuisse suam uoluntatem
con ten dun t ex quo magna confuxio ori tur in fidem mercan tilli [sic]
quod oportet omni suspicione uachuam ferre cum libere sit agenda
et uoluntas rei hinc aliquod remedium hadibere participacione
de huiusmodi re habita non cum nullis ex officio monete ac officio
Sancti georgii aliisque ciuibus fere numero triginta hoc idem
landantibus statuerunt et decreverunt et pro stabilli decreto
haberi voluerunt quod de cetero lncipiendo in prima die post
festum Beati Martini proxime quecunque appodisia alicuius mer-
cati per censarium facta nullam vim habeat aut habere possit aut
validitatem nixi ultra subscriptionem censarii ea appodisia sub-
scripta sit manibus propriis ipsorum contrahentium et si contingat
ex cotrahentibus aliquem nescire scribere aut si ambo contrahentes
nescirent scribere locho eius scribere nescientis allius sit qui se
pro eo subscripsserit et dicat se pro talli sub scribere et de suo
mandato quia subscribere non sciret. Imponent pennam omnibus
censsariis si aliquod mercatum per appodisiam fecerint nixi modo
quo supra fl.orenorum decem in quam ipso facto Incidant et
applicata ex nunc dominis patribus comunis nee remittenda ac
totiens quotiens Inuentum fuerit aliquem censsarium in con-
trarium fecisse exigenda mandantes de hoc fieri publicum pre-
conium in bancis et locis consuetis ut nemo ignorantia pretendat.
DEED OF AGREEMENT between the MAHON A OF CHI OS

and GERONIMO DI CAMULIO, Bishop of Chios, by which
the temporal rights of the Church in Chios are ceded to the
MAHONA in return for an annual payment. Genoa,
1
29th May 1482 .
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxnrr-
cxxx.]
[fol. CXXIIII (blank scroll)] IN NO MINE DOMINI AMEN. Uniuersis

et singulis presentes Litteras siue presens publicum Instrumentum
1 There is another copy of this agreement in Codices Giustiniani, A, fols. 217
verso-230, where the date is given as 28th May 1482.
et hunc nostrum processum Inspecturis visuris audituris et lecturis,
et presertim spectabilibus et egregiis viris gubernatoribus et
presidentibus Mahone et Insule chiensis omnibusque aliis et
singulis quorum interest uel intererit, quousque infrascriptum
tangit negocium seu tangere poterit quomodolibet in futurum,
quibuscumque nominibus nuncupentur aut quacunque pre-
fulgeant dignitate, Antonius de Valletarii Brugnatensis et
Bartholomeus pammoleus Acciensis Episcopi, in ciuitate lanuensi
commorantes, iudices comissarii et executores ad infrascripta
a Reuerendissimo in Christo patre et domino domino Iuliano
miseratione diuina Episcopo Sabinensi Cardinali Sancti Petri ad
vincula nuncupato, domini nostri Pape maiore penitenciario in
francie et nonnullis aliis Regnis prouinciis et dominiis Apostolice
sedis Legato cum clausula quantus seruata forma, et cetera, vos
coniunctim per vos ipsos et cetera, specialiter deputati, Salutem
in domino et presentibus fidem indubiam adhibere. Litteras
prefati Reuerendissimi in Christo patris et domini Iuliani Episcopi
Sabinensis, Cardinalis et Legati apostolici Datas lanue Anno
Incarnacionis Dominice Millesimo quadringentesimo octuagesimo
primo, tertio nonas lanuarii Pontificatus Sanctissimi in christo
patris et domini nostri domini Sixti diuina prouidencia pape
Quarti anno undecimo, veri Siggilli ipsius Reuerendissimi domini
Iuliani Cardinalis Legati Apostolici Gere Rubee in cera alba
impresse, Cum cordono fili rubei coloris appensione munitas,
una cum tenore aliarum quarumdam Litterarum apostolicarum
felicis Recordationis domini pauli pape secundi cuiusdam statuti
et Decreti super Infrascriptis scripti in papiro annotato dictisque
Litteris annexo, sanas et integras, non viciatas, non cancellatas
nee in aliqua altera parte suspectas, sed omni prorsus vicio et
suspicione carentes Nobis per Reverendum in christo patrem
dominum Hyieronimum de Camulio eadem gratia Episcopus
chiensem principalem in dictis Litteris principaliter nominatum
coram notario publico Infrascripto et fide dignis testibus pre-
sentatas. Nos, cum ea qua decuit Reuerentia recepisse noueritis
prout de huiusmodi presentatione et Receptione Latius constat
publico lnstrumento scripto et publicato manu andree de cario
notarii publici infrascripti die ueneris decima mensis maii Anni
presentis et quarum quidem Litterarum prefati Reuerendissimi
domini Iuliani Cardinalis Legati apostolici tenor de uerbo ad
uerbum sequitur et est talis: Iulianus Miseratione diuina Epis-
copus Sabinensis Cardinalis sancti petri ad uincula nuncupatus
Domini nostri pape maior penitentiarius, in francie et non nullis
aliis Regnis prouinciis et dominiis apostolice sedis Legatus.
Reuerendis in christo patribus Antonio Brugnatensi et Bartholomeo
Actiensi Episcopis in ciuitate lanuensi Residentibus Salutem in
domino ad ea nostre mentis aciem propensius diuertere debemus
per que semotis quibusuis Littigiorum uepribus ac dissidiorum
fomentis singularum ecclesiarum et presertim cathedralium nee
non personarum illis presidencium utilitatibus consulitur et opor-
tunitatibus subuenitur. et hiis que propterea noscuntur ab eisdem
personis procesisse ut firma quidem et Illibata persistant ut ne in
recidiue contencionis scrupulum Labantur Cum a nobis petitur
nostri mandamus adijci muniminis firmitatem. Sane Sanctissime
[sic] in christo patri et domino Sixto diuina prouidencia pape IIIJ
pro parte Reuerendi in christo patris Ieronimi Episcopi chiensis
exposito Quod non nulli tam sacerdotes quam Layci greci lnsule
chii infra Limites chiensis diocesis commorantes forsan propter
[fol. moarn verso] Rebelliones et prodiciones aut, ut credebatur,
propter demerita sua per ipsius Insule temporales dominos uel
ipsius Insule usufructuarios seu quosdam alios erant expulsi ac
bonis suis quibuscumque priuati et bona tam mobilia quam
Immobilia predictorum sacerdotum eorumque ecclesiarium et
Illarum possessiones ac teritoria cum omnibus pertinenciis
eorumdem ac luribus quibuscunque Mense episcopali chiensi
de lure ut eciam credebatur effecta existebant et confiscata Illaque
pro tempore existens Episcopus chiensis ut dicebatur tenuerat
et possederat ac tenere et possidere debebat: prefati quoque
domini temporales seu usufructuarii aut quicunque alii dictas
ecclesias et bona aut saltem eorum aliqua ut credebatur quandoque
detinuerant et quandoque detinebant in non modicum dicte
Mense dampnum et detrimentum. Prefatus Sanctissimus in
christo pater et dominus noster dominus Sixtus diuina prouidentia
papa IIII Eidem hyeronimo Episcopo Cum memoratis dominis
temporalibus Mahonensibus seu quibusvis aliis dictorum bonorum
et ecclesiarum Detentoribus occupatoribus et appropriatoribus
sub annuo censu aut alias prout sibi melius et utilius expedire
uideretur perpetuis futuris temporibus de predictis bonis in eui-
dentem utilitatem componendi et cum illis concordandi et cum
illis cumveniendi et si ad concordiam deuenire non posset deten-
tores ipsorum ad restituendum predicte Ecclesie Ecclesiastica
bona et Ecclesias huiusmodi per censuram Ecclesiasticam et alia
oportuna luris remedia appellacione postposita compescendi
plenam et liberam per suas Litteras Licentiam concessit et etiam
facultatem, quarum uigore sicut in eadem peticione subiunctum
fuit Ipse Ieronimus Episcopus cum dominis temporalibus
Mahonensibus Ciuitatisque et lnsule chii tractatum habuerat
et auditis earum allegationibus et excusationibus ac lntellectis
maximis damnis oneribus et expensis quas et que continue passi
erant et patiebantur in dies propter Immanitatem et potenciam
turci in cuius confinibus predicta lnsula posita est consideratisque
quia pluribus aliis respectibus suo et nomine ecclesie chiensis et
successorum suorum ex una et dillecti nobis in christo Raphael
Iustinianus potestas ciuitatis et lnsule chii ac quatuor ex sex
gubernatoribus, aliis duobus ab eadem lnsula absentibus, Mahone
ciuitatis et lnsule chii predictorum tam ipsorum quam aliorum
mahonensium principum dicte Mahone quorum negocia predicti
gerebant nominibus partibus ex altera, ad Infrascriptam composi-
cionem et transactionem deuenerunt Videlicet quia prefatus
leronimus episcopus tam suo quam successorum suorum nomini-
bus omnes et singulos fructus et prouentus ac bona quecunque
Ecclesiarum oratoriorum et possessionum Intra limites diocesis
chiensis existentium ad ipsas Ecclesiarum oratoria ac possessiones
eorum pertinentes et pertinencia per ipsos dominos temporales
et Mahonenses chii aut quascunque alias personas habitos et
habita seu preceptos et precepta, nee non domos terras et posses-
siones alias quascunque ac lura quas et que supradicti tenuerant
et possederant tam pro preteritis quam pro futuris temporibus
sub annuo censu videlicet ducatorum viginti sex ziliatorum sex et
quartorum trium, annis singulis per dictos dominos temporales
eorumque successores prefato leronimo et pro tempore existenti
Episcopo chiensi una cum ducatis tricentis in certo termino ac
sub certis modo et forma tune expressis soluendo remissit: ab eis
quicquam non petere promissit. Ipsi uero domini [fol. cxxv]
temporales pro securitate solucionis dicti census acrosticum seu
gabellam ciuitatis et burgorum qui [?] leronimo episcopo et
successoribus suis predictis assignauerunt et casu quo dicta gabella
defficeret uel pro solucione dicti census non sufficeret alias gabellas
et reditus quas et quos Ieronimus episcopus et successores sui
predicti malent assignare et dare in reparatione ecclesie chiensis
Centum ducatos de caratis sexaginta octo. Infra terminum trium
annorum ex tune Immediate sequentium exponere promisserant
et se obligauerant prout in quodam lnstrumento publico de super
confecto plenius dicebatur contineri. Cum autem sicut prefatus
leronimus episcopus nobis exposuit Licet conuentiones transac-
tiones et pacta huiusmodi cum antefactis dominis temporalibus
luxta licentiam et facultatem sibi ab eodem domino Sanctissimo
nostro papa concessas fecerit ipseque leronimus episcopus, ut
arbitratur, luxta licentiam et facultatem predictas premissa facere
potuerit ac conuentiones transactiones et pacta huiusmodi in
euidentem Mense sue episcopalis cedant utilitatem, nichilominus,
ne in predictorum soluptione aliqua suboriatur Controuersia aut
difficultas sumopere desiderat conuentiones transactiones et pacta
huiusmodi apostolico munimine roborari. Quare idem episcopus
asserens de premissis in ciuitate lanuensi plene constare posse ac
in predicta lnsula non esse personas quibus eas comitti possent
nobis humiliter supplicauit Ut conuentionibus transactionibus et
pactis huiusmodi nee non omnibus aliis et singulis in predicto
lnstrumento contentis pro illorum subsistentia firmiori perpetue
firmitatis robur adiicere ac aliis circa premissa oportune prouidere
de benignitate dignaremur. Nos Itaque qui ex officio nobis
iniuncto singularum Ecclesiarum et personarum lnibi diuinis
Laudibus lnsistentium Commoda procurare tenemur. De pre-
missis tamen certam noticiam non habentes huiusmodi supplica-
tionibus lnclinati. Circumspectioni uestre per hec scripta
mandamus quatenus, seruata forma Litterarum felicis memorie
pauli pape IJ que lncipiunt Cum In omnibus ludiciis et cetera,
et quarum copiam informa autentica vobis transmittimus totali
forma uos coniunctim et per uos ipsos de premissis omnibus et
singulis ac eorum circumstantis uniuersis uos diligenter informetis.
Et si per informacionem eandem conuentiones transactiones nee
non pacta huiusmodi in euidentem predicte mense utilitatem
cessisse atque cedere repereritis [sic] superque Cuiuslibet uestrum
conscientiam oneramus conuentiones transactiones et pacta et
prout illas et ilia concernunt omnia et singula in predicto Instru-
mento contenta auctoritate qua fungimini approbetis et con-
firmetis Illasque et ilia plenum firmitatis robur obtinuisse et
obtinere decernatis. Et Nichilominus si approbationem et con-
firmacionem et decretum huiusmodi per vos fieri contigerit ut
prefertur Jeronimo et successoribus suis Episcopis Chiensibus pro
tempore existentibus Dominos temporales et Mahonenses prefatos
ac alios cum quibus huiusmodi conuentiones et pacta ut pre-
mittitur facta et lnita sunt ac ipsorum heredes et successores si
forsan dictis Conuentionibus et pactis contractauerint aut illa
non obseruare seu censum uel canonem predictum tempore debito
in toto uel parte persoluere recusauerint ad obseruantiam Con-
uentionum et pactorum et census siue canonis huiusmodi solu-
cionem per excommunicationis et suspensionis aliasque censuras
et penas Ecclesiasticas et alia Juris remedia cogendi et compellendi
atque Loca ad que eos declinare contigerit Ecclesiastico inter-
dicto [sic] supponendi plenam et Liberam tenore [fol. axxv verso]
presentium concedimus facultatem non obstantibus Constitu-
tionibus et ordinationibus Apostolicis contrariis quibuscumque
aut si dominis temporalibus et Mahonensibus prefatis uel quibusuis
aliis comuniter uel diuisim ab apostolica sit sede indultum quod
lnterdici suspendi uel excomunicari non possint per Litteras
apostolicas non facientes plenam et expressam de uerbo ad
uerbum de indulto huiusmodi mentionem. In quorum fide et
testimonium presentes Litteras fieri nostrique sigilli lussimus
appensione Communiri Data Ianue Anno lncarnationis dominice
Millesimo quadrigentessimo octuagessimo primo, tercio nonas
Ianuarii pontificatus eiusdem domini nostri pape Anno undecimo
Ia. Gratis de Mandato Reuerendissimi domini Legati lo opilonis
Implicatura in medio N. bride pro sclafenato [?] Tenor uero
dictarum aliarum Litterarum domini pauli pape dictis Litteris
annexa [sic] talis est. PAULUS et cetera ad perpetuam rei
memoriam. Cum in omnibus ludiciis sit rectitudo Iusticie et
conscientie puritas conseruanda. Id multa magis in comissionibus
alienationum rerum Ecclesiasticarum cumuenit [sic] observari
In quibus de christi patrimonio et dispensatione pauperum non
de proprio cuiusque peculio agitur atque tractatur. Qua propter
oportet in examinandis huiusmodi alienationum causis que a sede
apostolica in forma si in euidentem utilitatem cedunt oneratis
eorumdem ludicium conscientiis Dellegantur nichil fauor usurpet
nichil timor extorqueat nulla expectacio premii Iusticiam con-
scienciamque subuertat. Monemus Igitur et sub Interminacione
divini Iudicii omnibus Comissariis et delligatis huiusmodi districte
precipimus ut cauti et dilligenter attendant Causas in Litteris
Apostolicis per suplicantes expressas Illasque solicite examinent
atque discutiant testes et probationes super narratorum ueritate
recipiant et solum deum pre oculis habentes omni timore aut
fauore deposito Ecclesiarum Indemnitatibus consulant nee in
Lexionem aut detrimentum earumdem rerum decretum quomodo-
libet interponant. Si quis autem comissarius aut dellegatus con-
scientie sue prodigus grauamen et et [sic] detrimentum Ecclesie
per graciam timorem uel sordes alienacioni consenserit aut de-
cretum uel auctoritatem Interposuerit: Inferior quidem Episcopo
Sentenciam Excommunicationis Incurrat. Episcopus uero aut
superior ab executione officii per annum noverit se suspensum ad
extimacionem detrimenti Ecclesie illati. Nichilominus conde-
nandus sciturus quod si suspensione durante damnabiliter Inges-
serit se in divinis Irregularitatis Laqueo se Inuoluat a qua non
nisi per sumum pontificem poterit Liberari. His uero qui dolo uel
fraude aut scienter in detrimentum Ecclesiarum Alienacionem
fieri procurauerit aut per sordes uel Impressionem alienacionis
decretum extorserit similem excommunicationis sentenciam In-
currat a qua non nisi per romanum pontificem possit absolui ad
Restitutionem nichilominus rerum alienatarum cum fructibus
quandocunque de premissis constiterit condemnandus volumus
antequam dellegati et commissarii predicti de penis constitucionis
nostre specifice moneantur et in quibuscunque Litteris comis-
sionum huiusmodi hoc statutum nostrum inseratur. Nulli ergo
omnino hominum hanc paginam nostre monicionis precepti et
uoluntatis infringere et cetera. Si quis et cetera. Data Rome apud
sanctum petrum anno Incarnationis dominice Millesimo quadrin-
gentessimo [fol. cxxvi] Sexagesimo quinto. Quinto Idus Maii
pontificatus nostri primo. Auscultati per me theobaldum gayleti
notarium apostolicum et concordant. Post quarum quidem Litter-
arum prelibati Reuerendissimi domini Iuliani cardinalis Legati
apostolici una cum tenore aliarum Litterarum predic"tarum Statu ti
et mandati domini pauli pape presentacionem et receptionem
nobis et per nos ut premittitur facta [sic] Exhibitis prius et pro-
ductis coram nobis per prefatum Reuerendum patrem dominum
Ieroninum de Camulio Episcopum Chiensem principalem ad
lnstruendum animum nostrum de et super premissis omnibus
et singulis pro parte ipsius Reuerendi domini Ieronimi Episcopi
narratis et expositis ac in dictis Litteris contentis quadam com-
paracione et requisicione una cum certis titulis inscriptis. nee non
quibusdam Litteris apostolicis prefati Sanctissimi domini nostri
Sixti pape quarti de quibus in dictis Comparacione et requisitione
fit mentio et aliis lnstrumentis publicis scripturis autenticis Iuribus
et munimentis Eciam in dicta scriptura comparacione requisitione
et titulis contentis. Et cuius quidem comparacionis et requisicionis
ac titulorum tenor de verbo ad verbum sequitur et est talis:
Coram uobis Reuerendis dominis Antonio de valletarii Episcopo
Brugnatensi et Bartholomeo pamoleo Episcopo Acciensi comissa-
riis et dellegatis a Reuerendissimo in christo patre domino Iuliano
Episcopo Sabinensi Cardinali sancti petri ad uincula nuncupato
et sedis apostolice Legato de Latere constitutus in lure Reuerendus
dominus Ieronimus de camulio episcopus Chiensis in primis pro-
ducit et presentat ac exhibet Litteras comissionis et dellegationis
uestre emanatas a prefato Reuerendissimo domino Cardinali
Legato Datas lanue anno Incarnationis dominice Millesimo
quadringentessimo octuagesimo primo tercio nonas lanuarii cum
bulla in eis pendente. Sanas et integras non in aliqua parte
uiciatas requirens cum debita lnstancia ad earum executionem
precedi Iuxta dictarum Litterarum continenciam et tenorem.
Dicit et exponit quod cum ipse pretenderet certa bona non
nullorum tam sacerdotum quam Laycorum grecorum lnsule chii
seu quorundam aliorum spectare et pertinere ad mensam dicti
sui Episcopatus chiensis Considerans bona ipsa possessiones et
territoria ab ea detinentibus euellere non posse attentis maximis
oneribus et expensis quibus dicti domini temporales affecti fuerunt
et quotidie afficiuntur propter metum et potenciam turcorum
et eciam pluribus aliis dignis respectibus Motus Zelo animarum
Considerans etiam quod si de predictis omnibus et singulis bonis
antedictis posset se componere sub certo annuo censu cum dictis
dominis temporalibus Mahonensibus dicte Ciuitatis et Insule chii
seu quibusvis aliis detentoribus id cederet in euidentem utilitatem
dicte sue mense Episcopalis lmpetravit et obtinuit Licentiam
a sanctissimo domino nostro Sixto papa quarto se componendi
cum dictis dominis Mahonensibus seu quibusvis aliis de et super
bonis predictis quorum qualitates quantitates confines et vallores
Idem sumus pontifex voluit habere pro expressis et hoc sub annuo
censu uel pro ut ipsi domino Episcopo melius videbitur et placuerit
prout patet ex Litteris apostolicis datis Rome anno de Millesimo
ccccLXXIII die in eis contento Item <licit et exponit quod ipse post
dictam Licenciam Concessam deuenit ad compositionem transac-
tionem [fol. cxxVI verso] et pacta cum spectabilibus et egregiis
dominis Raffaele Justiniano tune potestate dicte ciuitatis et Insule
ac quatuor ex sex gubernatoribus Mahone dicte ciuitatis et Insule
aliis duobus ab eadem Insula absentibus quorum vigore ipse
dominus episcopus suo et successorum suorum nominibus remissit
dictis dominis potestati et gubernatoribus omnes et singulos fructus
prouentus et bona quecunque Ecclesiarum oratoriorum et posses-
sionum intra Limites diocesis chiensis existentium ad ipsasque
ecclesias oratoria et possessiones pertinentes et pertinencia per
ipsos dominos Mahonenses et seu quosuis earum [sic] alias habitas
et habitos seu percepta et perceptos ac etiam dictas domos terras
ac possessiones ac Iura quas et que tenuerunt et possederunt tam
pro preteritis quam pro futuris temporibus et hec omnia sub annuo
censu ducatorum viginti sex ziliatorum sex et quartorum trium
annis singulis soluendorum per dictos dominos Mahonenses et
successores eorum ipsi domino Episcopo et sucessoribus suis Una
cum ducatis trecentis septuaginta quatuor in circa. In certis
terminis soluendis pro cuius dicti census solucionis securitate dicti
domini Mahonenses assignauerunt dicta domino Episcopo e suc-
cessoribus suis acrosticum siue cabellam dicte ciuitatis et burgorum
ac etiam alias gabellas et redictus casu quo dicta cabella defficeret
quas ipse dominus Episcopus et successores sui maluerunt promis-
seruntque dicti domini Mahonenses dare et exponere in repara-
tione Ecclesie Chiensis Ducatos centum de caratis sexaginta octo
et hoc Infra terminum annorum trium ex nunc inmediate sequen-
tium de quibus pactis compositionibus et transactionibus constat
ex publico Instrumento inde confecto rogato manu nicolai de
turrilia notarii Que quidem pacta compositio et transactio post-
quam sic ut super premittitur facta fuerunt ipse dominus Episcopus
notificauit sumo pontifici qui dicta pacta transactionem et com-
positionem auctoritate Apostolica confirmauit et approbauit sup-
plendo omnes et singulos deffectus tam Iuris quam facti si qui
forte Interuenissent prout patet ex Litteris apostolicis super inde
confectis cum bulla plumbea in forma solita et oportuna. Item
dicit et exponit quod certum et indubitatum est dicta pacta et
transactionem et compositionem cessisse et cedere in euidentem
utilitatem dicte Ecclesie chiensis prout patet ex eorum tenore et
maxime quia predecessores ipsius domini Episcopi quamuis de
et super predictis bonis terris domibus et possessionibus et cetera
Multo tempore Litigauerunt. Cum dictis dominis tune Mahonen-
sibus tamen ab eis aliquid numquam obtinuerunt uel obtinere
potuerunt et euidens utilitas et multo utilius est dicte ecclesie
et ipsi domino Episcopo habere et percipere annuatim censum
certum perpetuis temporibus duraturum et redditus certos duca-
torum quadrigentorum de chio et pro securitate soluciones eorum
habere dictum acrosticum et cabellas pro ut in dictis pactis
continetur quam esse salariatus in ducatis trecentis chii pro ut
ipse et predecessores sui ante erant pro quibus sibi et predeces-
soribus suis fiebant assignationes in certis chomerchiis [fol. cxxvn]
dicte ciuitatis ex quibus non poterant percipere ducatos trecentos
sed quandoque patiebantur damnum quandoque opus erat expec-
tare per annos tres antequam possent dictos ducatos trecentos in
totum exigere et sic habet reditus certos et est cautus et securus
in dicto acrostico et gabellis. Ita ut amplius sub dubietate et
Incertitudine ipse et successores sui non sint suppositi est eciam
euidens utilitas dicte ecclesie quod in t:ius reparatione que summe
necessaria est exponantur dicti ducati centum que omnia cessarent
si dicta pacta transactio et compositio firmata non fuissent. Et
eciam alia utilitas quia a ten tis maximis damnis oneribus et expensis
quas et que ipsi domini Mahonenses passi sunt et patiuntur in dies
propter potenciam turchorum in quibus confinibus dicta lnsula
posita est nullo modo posset dicta bona terras possessiones et alia de
quibus supra euellere ab hiis qui eas et ea detinuerunt et detinent
quibus omnibus et multis aliis consideratis Licet ut dictum est
dicta pacta transatio et compositio Auctoritate apostolica fuerunt
roborata et firmata lta ut nullo umquam tempore lnfringi aut
violari possint tamen non ex necessitate sed ex habundanti cautela
et ad omnem bonum finem qui sibi melius prodesse possit petit
et requirit per uos Reuerendos dominos Comissarios et dellegatos
seu executores ante dictos ex uestro officio quod lmplorat si et
in quantum sit ac veniat Implorandum ut de predictis omnibus
ac de contentis in dictis Litteris comissionis uestre dilligenter
Informetis dictaque pacta transactionem et compositionem tam-
quam facta in euidentem utilitatem dicte Ecclesie aprobetis et
confirmetis eademque pacta transactionem et compositionem
antedicta plenum firmitatis robur obtinuisse et obtinere decernatis
et prout in dictis Litteris plenius continetur exhibens et producens
dictas Litteras apostolicas quarum vigore ipse obtinuit Licentiam
se componendi cum dictis dominis Mahonensibus ac etiam dictas
Litteras apostolicas confirmatorias in quibus est lnclusus tenor
dictorum pactorum ac etiam dictas Litteras comissionis uestre
una cum Litteris felicis memorie domini pauli pape secundi in
eis inclusis. lnsuper intendit probare et fidem facere de Infra-
scriptis et primo quod rei veritas fuit et est quod predecessores
ipsius domini Episcopi ac ipse dominus Episcopus anteaquam
fierent dicta pacta et compositio cum dictis dominis mahonensibus
de quibus in supradicta requisitione continetur quam testibus
Legi requirit antequam respondeant erant salariati et eis debe-
batur omni anno per dictos dominos Mahonenses salarium duca-
torum trecentorum chii quod salarium eis assignabatur per dictos
dominos Mahonenses in certis Comerchiis siue gabellis dicte
ciuitatis chii adeo quod nisi cum magna difficultate poterant
habere dictum salarium et multotiens ipse dominus episcopus
stetit per annos tres in circa antequam posset exigere dictum
salarium ex dictis comerchiis siue gabellis et necesse sibi erat
Ihuire et sic habere dictum salarium cum Ihuymentis damnis et
interesse. Nunc uero uigore dictorum pactorum compositionis
et transactionis habeat annuum censum certum et firmum duca-
torum quadrigentorum chii annuatim assignatorum prout In dicto
lnstrumento pactorum continetur quos habere potest annuatim
absque eo quod ipse dicto nomine siue dicta Ecclesia patiatur
aliquod damnum. Item quod dicti domini Mahonenses preteritis
temporibus [fol. CXXVII verso] passi sunt et patiuntur in dies
Maxima damna onera grauamina et expensas propter potentiam
et metum turcorum In quibus confinibus est dicta lnsula chii in
reparando et fortificando dictam ciuitatem et Insulam et maxime
quia soluerunt annuatim regi turcorum ducatos decem milia
auri uenetos per certa tempora et deinde soluerunt et soluunt
duodecim milia pro caraihio siue tributo et attentis dictis maximis
damnis et oneribus passis et que in dies patiuntur non possit dictus
dominus Episcopus euellere dicta bona terras et possessiones de
quibus in dictis pactis et requisitione de qua supra fit mentio
ab hiis qui ea et eas detinuerunt seu detinent. Item quod prede-
cessores dicti domini Episcopi, Et maxime Reuerendus dominus
Leonardus de palauecinis pro dictis bonis et ocaxione eorum
Littigauerunt Cum dictis dominis tune Mahonensibus tam in
curia romana quam extra curiam et nunquam aliquid obtinuerm1t
nee obtinere potuerunt. Item quod Ecclesia episcopalis chiensis
Indiget magna reparatione et nisi repararetur efficeret ruinosa
pro magna parte et de predictis plus uel minus et cetera. Item
quod de predictis omnibus et singulis fuit et est publica vox et
fama publicum notorium et manifestum tam in civitate et lnsule
chii quam alibi Inter quoscumque habentes noticiam de predictis.
Et predicta dicit requirit et facit ut supra ad presens omni meliori
modo et cetera. tenor autem aliarum litterarum apostolicarum
dicti domini sixti pape quarti coram nobis ut supra exhibitarum
et de quibus supra fit mentio sequitur in hec uerba et est talis.
Sixtus Episcopus seruus seruorum dei uenerabili fratri leronimo
Episcopo Chiensi Salutem et apostolicam benedicionem suscepti
pastoralis officii cura nos admonet et Inducit ut Ecclesiarum
quarumlibet tam prope quam Longe positarum utilitates et
comoda desiderantes hiis que propterea facta sunt ut perpetuo
durent apostolici adijciamus roboris firmitatem pro ut eorum
Locorum et Ecclesiarum earumdem qualitate pensata conspicimus
in domino Salubriter expedire. Dudum si quidem pro parte tua
nobis exposito quod non nulli tam sacerdotes quam Layci greci
lnsule chii Infra Limites chiensis diocesis commorantes forsan
propter rebelliones et prodiciones aut ut credebatur propter
demerita sua per ipsius lnsule temporales dominos aut ipsius
Insule usufructuarios seu quosdam alios erant expulsi et bonis
suis quibuscumque priuati et bona tam mobilia quam immobilia
dictorum sacerdotum eorumque Ecclesiarum et illarum posses-
siones et teritoria cum omnibus pertinentiis eorumdem ac luribus
quibuscumque mense Episcopali chiensi de lure ut etiam crede-
batur affecta existebant et confiscata. Illaque pro temporibus
Existens Episcopus Chiensis ut dicebatur tenuerat et.possederat
aut tenere et possidere debebat prefati quoque domini temporales
seu usufructuarii aut quicunque alii dictas Ecclesias et bona aut
saltem aliqua illorum ut credebatur quandocunque detinuerant
et tune detinebant in non modicum dicte mense damnum et
detrimentum. Nos tune tuis in ea parte suplicationibus lnclinati
tibi cum eisdem dominis temporalibus mahonensibus seu quibus-
vis aliis dictorum bonorum et Ecclesiarum detentoribus ocupa-
toribus et appropriatoribus sub annuo censu aut alias pro ut tibi
melius et utilius expedire uideretur perpetuis futuris temporibus
de predictis bonis in euidentem utilitatem componendi et cum
illis concordandi et conueniendi. Et si ad concordiam seu com-
positionem deuenire non posses detentores ipsorum ad restituen-
dum ipsi Ecclesie ecclesiastica bona et Ecclesias huiusmodi per
censuram Ecclesiasticam et alia oportuna Iuris remedia appella-
cione postposita. Compescendi plenam et liberam licentiam
auctoritate Apostolica concessimus et etiam facultatem prout in
nostris de super confectis Litteris plenius continetur. Quarum
vigore sicut exhibita nobis super pro parte tua peticio continebat
[fol. cxxvm] tu cum dominis temporalibus Mahonensibus Ciui-
tatisque et insule chii tractam habuisti et auditis eorum allega-
tionibus et excusationibus ac Intellectis maximis damnis oneribus
et expensis quas et que continue passi" sunt et patiuntur in dies
propter Immanitatem et potenciam turci in quibus confinibus
dicta lnsula posita est. Et consideratis quam pluribus aliis re-
spectibus tuo et nomine Ecclesie tue chiensis ac successorum
tuorum ex una. Et dilecti fili Raphael Iustinianus potestas ciui-
tatis et Insule chii ac quatuor ex sex gubernatoribus aliis duobus
ab eadem Insula absentibus Mahone ciuitatis et Insule chii
predictorum tam ipsorum quam aliorum Mahonensium prin-
cipum dicte Mahone quorum negocia predicti gerebant nominibus
partibus ex altera ad Infrascriptam compositionem et transac-
tionem deuenistis videlicet quia tu tam tuo quam successorum
tuorum nominibus omnes et singulos fructos et prouentus ac bona
quecunque Ecclesiarium oratoriorum et possessionum Infra
Limites diocessis chiensis existentium ad ipsas Ecclesias oratoria
et possessiones earum pertinentes ac pertinencia per ipsos dominos
temporales Mahonenses chii aut quascunque alias personas habitos
et habita seu perceptos et percepta nee non domos terras et
possessiones alias quascumque ac Iura quas et que supradicti
tenuerunt et possederunt tam pro preteritis quam pro futuris
temporibus sub annuo censu uidelicet ducatorum viginti sex
ziliatorum sex et quartorum trium annis singulis per dictos dominos
temporales eorumque successores tibi pro tempore existenti Epis-
copo chiensi una cum ducatis trecentis in certo termino ac sub
certis modis et forma tune expressis persoluendo remissisti ac ab
eis quicquid non petere promisisti: ipsi uero domini temporales
pro securitate dicti census. Acrosticum seu gabellam ciuitatis et
burgorum chii tibi et successoribus tuis assignauerunt. Et casu
quo dicta gabella defficeret vel pro solucione dicti census non
sufficeret alias gabellas et reditus quas et quos tu successores tui
malueritis assignare et dare. Et In repa~atione Ecclesie Chiensis
Centum ducatos de caratis sexaginta octo Infra terminum trium
annorum. Ex tune Inmediate sequentium exponere promisserunt
et se obligauerunt prout in quodam Instrumento publico de super
confecto plenius dicitur contineri cum autem sicut eadem peticio
subiungebat Licet nos per dictas nostras Litteras conuentiones
transactiones et pacta huiusmodi cum prefatis dominis temporali-
bus faciendi Licentiam et facultatem ut premittitur concesserimus
ac ut arbitraris Iuxta facultatem predictam premissa facere
potueris Nichilominus ne domini temporales et Mahonenses pre-
dicti ac alii cum quibus huiusmodi conuentiones et pacta inita
sunt eo pretextu quod illa viribus non subsistant a solucione
canonis predicti uel obseruacione aliorum predictorum canonum
retrahantur pro eo quod confirmatio sedis apostolice predictis
non accesserit pro parte tua nobis fuit humiliter suplicatum ut
compositionibus transactionibus et remissionibus ac aliis in dicto
Instrumento contentis que sicut asseris in euidentem utilitatem
dicte Ecclesie chiensis cedunt robur confirmacionis apostolice
adijcere aliasque in premissis oportune prouidere de benignitate
apostolica dignaremur. Nos lgitur lnstrumenti predicti tenorem
ac si de uerbo ad uerbum presentibus lnsereretur pro expresso
habentes huiusmodi suplicationibus Inclinati compositiones tran-
sactiones quietationes renuntiationes remissiones etiam et pacta
Huiusmodi ac prout illa concernunt omnia et singula in dicto
lnstrumento contenta quatenus in huiusmodi euidentem utili-
tatem cesserint atque cedant auctoritate apostolica tenore pre-
sentium confir- [fol. CXXVIII verso] mamus et approbemus ac
presentis scripti patrocinio communimus suplemusque omnes et
singulos deffectus tam luris quam facti si qui forsan interuenerint
in eisdem Et Nichilominus tibi et successoribus tuis Episcopis
Chiensibus pro tempore existentibus dominos temporales et
Mahonenses prefatos ac alios cum quibus huiusmodi conuentiones
et pacta ut premittitur facta et Inita sunt ac ipsorum heredes.
Et successores. Si forsan dictis conuentionibus et pactis contra-
uenerint aut illa non obseruare seu censum vel canonem predictum
tempore debito in toto uel parte persoluere recusauerint ad obser-
uationem conuentionum ac pactorum et census siue canonis
huiusmodi solutionem per excommunicationis et suspensionis
aliasque censuras et penas Ecclesiasticas et alia Iuris remedia
cogendi et compellendi atque loca ad que eos declinare contigerit
Ecclesiastico Interdito supponendi plenam et Liberam tenore
presentium concedimus facultatem. Non obstantibus constitu-
tionibus et ordinationibus apostolicis contrariis quibuscunque.
Aut si dominis temporalibus et Mahonensibus prefatis uel qui-
busuis aliis comuniter uel diuisim ab eadem sit sede indultum quod
lnterdici suspendi uel excommunicari non possint per Litteras
Apostolicas non facientes plenam et expresam ac de verbo ad
2I AOC II
verbum de indulto huiusmodi mentionem. Nulli ergo omnino
hominum Liceat hanc paginam nostre confirmacionis approba-
tionis communionis supletionis et concessionis Infringere uel ei
ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare pre-
sumpserit lndignacionem omnipotentis dei Ac beatorum petri et
pauli Apostolorum eius se nouerit Incursurum. Data Rome apud
Sanctum petrum Anno Incarnationis dominice Millesimo quadri-
gentessimo octuagesimo primo tercio Nonas lulii pontificatus
nostri Anno tercio L. de Subatariis. Nos tune Antonius brugna-
tensis et Bartholomeus Acciensis Episcopi ludices comissarii et
executores apostolici prefati visis et reuerenter receptis dictis
Litteris prefati Reuerendissimi domini luliani Cardinalis Legati
apostolici ac Litteris apostolicis visis etiam aliis Instrumentis et
scripturis publicis Iuribus et munimentis coram nobis ut pre-
mittitur exhibitis et productis Volentes prefatas Litteras et seu
mandatum prelibati Reuerendissimi domini luliani Cardinalis
et Legati apostolici nobis in hac parte dirrectas seu dirrectum
Cum omni solicitudine studio reverenter exequi Et in negocio
huiusmodi rite et Legiptime procedere seruata forma Dictarum
Litterarum apostolicarum dicti domini pauli pape secundi de
quibus supra fit mentio prout tenebamur ac tenemur ad prefati
reuerendi domini hyeronimi Episcopi Chiensis principalis lnstan-
tiam requisiti uniuersos et singulos christi fideles et presertim
. supradictos dominos gubernatores et presidentes Mahone Ciui-
tatis et Insule chii in dictis Litteris nominatos omnesque alios
et singulos sua comuniter uel divisim Interesse putantes ad
uidendum Legendum palpandum et recognoscendum uideri Legi
palpari Et recognosci originaliter uidendum supra dictas Litteras
prefati Reuerendissimi domini luliani Cardinalis Legati apostolici.
Et alias Litteras Apostolicas ac Instrumenta lura et munimenta
predicta coram nobis ut supra Exhibita et producta Et contra
huiusmodi Litteras presentatas et lnstrumenta ac lura exhibita
et requisitionem preinsertam ac in eis contenta. Et quarum per
nos ad executionem predictarum Literarum nobis presentatarum
Iuxta ipsarum Et preinserte requisitionis continentiam et tenorem
[fol. cxxvrm] procedi non deberet opponendum et contradi-
cendum quicquid uelent et de lure possent et precipue ad
lnstruendum animos nostros dicendum et exprimendum mentem
et lntentionem eorum utrum transactio compositio et pacta de
quibus in dictis Litteris presentatis et exhibitis et preinsertis fit
mentio. Cesserit et cedat In evidentem utilitatem dicte mense
episcopalis chiensis nee non si sua putauerint Interesse ad
faciendum sua lnterogatoria super titulis ante dictis si que facere
uoluissent ex ad uidendum lurare quoscumque testes coram nobis
producendos per ipsum Reuerendum dominum Episcopum ac
recipiendis et examinandis super ipsis titulis per nostras patentes
et autenticas Litteras eciam lnforma edicti publici Sub data lanue
in domo prepositure sancti petri de Banchis solite ressidentie nostri
Bartholomei Episcopi Acciensis et dicte Ecclissie prepositi dicta
die decima mensis mai. In personas septem ex dictis guberna-
toribus Mahone et lnsule chii ciuium lanuensium videlicet lacobi
quondam lacobi. Gasparis quondam uescontis: pauli quon-
dam andreoli. Nicolai quondam Raffaelis: Lazari lohannis:
Melchionis Valerani: Et franci quondam Georgij omnium de
lustinianis Et eciam Nicolai paterii Et cipriani lustiniani et
successiue ualuis et seu portis maioris Ecclesie Januensis affixas
publice Citauimus et citari mandauimus et fecimus ad certum
peremptorium terminum competentem tune expressum Cum
cominatione quod Lapso dicto termino et ipsis non comparentibus
et premissa non adimplentibus nos receptis debitis et oportunis
lnformacionibus in et super premissis in dictis Litteris contentis
ad premissa omnia et singula procederemus usque ad plenariam
executionem dictarum Litterarum Inclusiue Iuxta ipsarum con-
tinentiam et tenorem Absentia seu contumacia ipsorum in aliquo
non obstante Et prout in nostris Citatoriis Litteris ut premittitur
debite et publico exequtis plenius continetur quo quidem peremp-
torio termino adueniente et pridie Lapso et nemine comparente
seu contradicente Nonnullisque fide dignis testibus per dictum
dominum leronimum Episcopum coram nobis productis et de
mandato nostro receptis. luratis et diligenter examinatis ac
ipsorum depositionibus et dictis in scriptis fideliter redactis et
per nos visis et lectis preterea comparuit coram nobis prefatus
Reuerendus dominus hyeronimus Episcopus Chiensis principalis
et supradictas nostras citatorias Litteras originales una cum
ipsarum executione nee non Litteras apostolicas lnstrumenta
scripturas lura et munimenta predicta ut supra Exhibita et pro-
ducta una cum atestationibus et dictis dictorum testium coram
nobis reproducens supra dictorum omnium Citatorum et moni-
torum in dicto termino uel eciam post et usque ad hanc horam
lnferius descriptam non comparentium nee aliquid opponentium
2I·2
seu contradicentiwn contra premissa uel aliquod premisorwn con-
tumaciam acusauit eosque contwnaces reputari et ad ulteriorem
executionem predictarwn Litterarum prefati Reuerendissimi
domini luliani cardinalis Legati apostolici luxta ipsarum et
preinserte requisitionis continentiam et tenorem per nos procedi
cum lnstanciadebita postulauitetrequisivit. Nos ltaqueAntonius
Brugnatensis Et Bartholomeus acciensis Episcopi ludices comissarii
et Executores apostolici prefati attendentes requisitionem huius-
modi fore lustam et Consonam rationi Et uolentes huiusmodi
mandatum prelibati Reuerendissimi domini luliani Cardinalis
Legati apostolici nobis in hac parte dirrectum Reuerenter exequi
pro ut tenemur Et quia visis et diligenter inspectis dictis Litteris
[fol. CXXVIIII verso] prefati Reuerendissimi domini cardinalis
Legati una cwn tenore dictarum Litterum Apostolicarwn man-
dati et statuti dicti domini pauli pape secundi inserto nobis
presentatis ac aliis Litteris apostolicis prefati Sanctissimi Domini
Sixti pape moderni ac lnstrumentis publicis et scripturis autenticis
luribusque et munimentis exhibitis et productis Atestacionibusque
et dictis testium productorum Ipsisque Litteris Instrumentis et
luribus per nos plene recognitis et super premisis omnibus et
singulis per nos habitis et sumptis et in omnibus seruata forma
Litterarum predictarum domini pauli pape secundi visisque
uidendis et seruatis seruandis Christi nomine Inuocato Et deum
semper habentes pre oculis et in mente pronunciamus et decla-
ramus transactionem conuentiones compositiones et pacta supra-
dicta factas et habitas et Initas ac facta habita et lnita per et
Inter prefatum Reuerendum dominwn hyeronimum de Camulio
Episcopum Chiensem suo et dicti sui Episcopatus ac successorum
suorum nominibus ex una parte et dictos dominos temporales siue
gubernatores Mahone et insule chii ex parte altera Et de quibus
in dictis Litteris apostolicis et prefati Reuerendissimi domini
luliani cardinalis Legati apostolici fit mentio in euidentem utili-
tatem mense Episcopalis chiensis predicte cessisse et cedere et
reperisse declaramus super quibus ipse Reuerendissimus dominus
Cardinalis Legatus nostras conscientias onerauit ipsasque trans-
actiones compositiones conuentiones et pacta predicta Et prout
illas et illa concernunt omnia et singula in dicto instrumento
publico inde confecto contenta per nos approbandos et con-
firmandos. Et approbanda et confirmanda esse approbarique et
confirmari debere ex causis et rationibus in dictis Litteris
apostolicis et prefati Reuerendissimi domini luliani cardinalis
Legati ac in requisitione preinsertis contentis et expressis. Quas
et omnia et singula in eis contenta narrata exposita et subiuncta
quoad effectum supra et Infrascriptorum nobis constitit et constat
ueritate fulciri et per consequens Auctoritate prefati Reuerendis-
simi domini luliani Cardinalis Legati apostolici ymmouerius
apostolica nobis comissa Et qua fungimur in hac parte supradictis
transactionem compositiones conuentiones et pacta predicta et
prout Illas et illa concernunt omnia et singula in dicto Instru-
mento contenta approbauimus et confirmauimus ac approbamus
et confirmamus per presentes premissisque omnibus et singulis
tanquam rite et Legiptime gestis et pro euidenti utilitate dicte
mense Episcopalis celebratis nostram ymmouerius auctoritatem
interposuimus et lnterponimus pariter et decretum Laudantes
Statuentes pronunciantes et decernentes eadem auctoritate trans-
actiones conuentiones compositiones et pacta huiusmodi et prout
ea concernunt omnia et singula in dicto lnstrumento contenta
valida firma et stabilia esse ac obtinere debere perpetuam vim
et roboris firmitatem. Eaque infringi tolli violari seu reuocari
non posse aliqua ratione occasione uel causa de lure uel de facto
Et nichilominus approbatione confirmacione et decreto huiusmodi
per nos ut premittitur factis prefato Reuerendo domino hieronimo
et successoribus Episcopis Chiensibus pro tempore Existentibus
Dominos temporales et Mahonenses Ciuitatis etinsule chii prefatos
ac alios Cum quibus huiusmodi conuentiones et pacta ut pre-
mittitur facta et lnita sunt ac ipsorum heredes et successores si
forsan dictis Conuentionibus ac pactis contrauenerint aut illa non
obseruare seu censum uel canonem predictum tempore debito
in toto uel parte persoluere recusauerint ad abseruacionem con-
uentionis et pactorum et census siue canonis huiusmodi solucionem
per excommunicationis Et suspensionis aliasque censuras et penas
Ecclesiasticas et alia luris remedia Cogendi et compellendi atque
Loca ad que eos declinare Contigerit Ecclesiastico Interdito
supponendi Auctoritate predicta apostolica nobis comissa et qua
fungimur plenam et Liberam tenore presentium concedimus
facultatem prout prefatus Reverendissimus dominus [fol. cxxx]
lulianus Cardinalis et Legatus per dictas suas Litteras apostolicas
facultatem huiusmodi concessit. Non obstantibus constitutionibus.
Et ordinationibus Apostolicis contrariis quibuscumque aut si
dominis temporalibus et Mahonensibus prefatis uel quibusuis
aliis comuniter uel diuisim ab apostolica sit sede indultum quad
interdici suspendi uel excommunicari non possint per Litteras
apostolicas non facientes plenam et expressam ac de uerbo ad
uerbum de indulto huiusmodi mentionem et in omnibus et per
omnia prout in dictis Litteris apostolicis et prefati Reuerendissimi
domini Cardinalis legati apostolici continetur QuE omnia et
singula nee non prefatas Litteras apostolicas et in eis contenta et
hunc nostrum processum omniaque alia premissa vobis omnibus
et singulis suprascriptis quibus presentes nostre dirriguntur et
quorum Interest uel lntererit seu lnteresse poterit in futurum ut
supra intimamus lnsinuamus et notificamus ac ad nostram et
cuiuslibet vestrum noticiam deducimus et deduci volumus per
presentes. IN Q.UOR UM omnium et singulorum fidem et testi-
monium premissorum presentes Litteras siue presens publicum
lnstrumentum huiusmodi nostrum processum in se continentes
siue continens ex inde fieri Et per Andream de cario notarium
publicum lnfrascriptum subscribi et publicari mandauimus
Sigillorumque nostrorum Solitorum lussimus et fecimus appen-
sione communiri Datum et actum Ianue in Ecclesia predicta
sancti petri de bancis sub anno a nativitate domini Millesimo
Quadringentessimo octuagesimo secundo. lndicione quarta-
decima Secundum Ianue cursum Die Mercurii vigesima nona
Mensis Maii post nonam et ante uesperas pontificatus Sanctissimi
in christo patris et domini nostri domini Sixti pape quarti prefati
Anno undecimo presentibus Ibidem Venerabilibus et discretis
uiris Dominis presbitero lohanne de Plazia de zoalio in Sancti
petri de bancis predicta. Et presbitero lohanne de Castiliono in
Sancti Matthei Januensis Ecclesiis Capellanis prospero bonico
textore fustaneorum quondam Antonii Bartholomeo de barberiis
de pulcifera Barberio filio lohannis Ciuibus et habitatoribus Ianue.
testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis
Andreas de Cario quondam Nicolai clericus Ianuensis publicus
Apostolica et lmperiali Auttoritatibus [sic] Notarius supradic-
tarum li tterarum apostolicarum presentationi et receptioni requisi-
tioni pronuntiationi et declarationi approbationi et confirmationi
conuentionum compositionum et pactorum auctoritatis lnter-
positioni et processus decreto omnibusque aliis et singulis premissis
dum sic ut premittitur per prefatos Reverendos dominos Episcopos
commissarios et Executores apostolicos et coram eis agerentur
dicerentur et fierent una cum prenominatis testibus lnterfui eaque
sic fieri et audivi. Ideoque presens Publicum lnstrumentum per
alium me aliis occupato negociis fideliter scriptum confeci sub-
scripsi et publicaui. Quad signo nomineque meis solitis et con-
suetis signaui. Rogatus et requisitus in £idem et testimonium
omnium et singulorum premissorum.
DECREE issued by UGO CHO LE TI, Deputy Royal Governor

of Genoa, enacting that appeals in secular cases may not go
beyond the Genoese courts. Genoa, 10th February 1408.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chien.sis, fols. cxxx verso-
cxxxi.]
+yhus MCCCCvm" die xa februarii xva Indicione.

[fol. cxxx verso] Spectabilis et egregius Miles dominus Ugo
Choleti locumtenens Illustris et Magnifici domini domini Regii
lanuensium Gubernatoris. Et uenerandum concilium domi-
norum duodecim sapientum Antianorum in sufficienti et legiptimo
numero congregatorum in presentia dicti domini Locumtenentis.
Et illorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Nicolaus de franchis olim de Damianus Bochonus de Sturla
turri prior lohannes de Alegro notarius
Sebastianus de nigro Franciscus de Auria
Lodisius pansanus Obertus Senestrius
Michaele de semino Philippus de Vivaldis
Cognoscentes capitula et ordinamenta ciuitatis lanue cum
librato examine et multa maturitate fuisse hinc retro condita ad
commune bonum et utile reipublice lanuensis. Et super hoc
felicissimo tempore Status regii fuisse reformata correcta suppleta
et prout rei commoditas exigit, prudentissime expurgata per
sapientes et discretos viros tanto laborum fastidio tanteque
solicitudini sufficientes. Et aduertentes quad nonnulli cauillosis
artibus subterfugiis et maximis reuolutionibus querunt omissa
forma dictorum capitulorum ciues et districuales lanue uexare
litibus et expensis extra curias lanuenses et per indirectum querere
quad directo querere non possunt in maximum detrimentum
lurisditionis comunis lanue et officialium ipsius comunis et in
graue dampnum ciuium districtualium et aliorum subditorum
comunis lanue: quorum curis prouidere oportet pariter et mederi.
ldcirco volentes in predictis salubre remedium adhibere pro bono
et utilitate reipublice lanuensis. Deliberauerunt statuerunt ordi-
nauerunt et decreuerunt omni modo via lure et forma quibus
melius potuerunt hac presenti lege decreto siue capitulo et statuto
perpetuo valituro. Quod nulla persona layca cuiuscunque con-
dicionis status gradus seu preheminentie uel dignitatis existat
audeat attentet vel presumet [sic] quouis colore quesito directe
uel indirecte principaliter vel secundario ciuiliter uel criminaliter
aliquem ciuem seu districtualem comunis lanue seu habitatorem
dicte ciuitatis lanue sine expressa licentia et uoluntate dicti
illustris domini regii lanuensium Gubernatoris et eius uenerandi
consilii Antianorum trahere vocare molestare vel inquietare siue
trahi vocari molestari uel inquietari facere per se uel alium suo
proprio et privato nomine uel alieno. In aliqua curia extra curias
seculares civitatis lanue et districtus pro aliqua causa lite questione
uel differentia ciuili vel criminali sub pena et ad penam librarum
quingentarum lanuinorum pro quilibet contrafaciente et qualibet
vice applicandorum pro tribus partibus operi portus et moduli
ciuitatis lanue et pro quarta parte parti molestate uel inquietate
et quam penam incurrat ipso lure et ipso facto contrafaciens
[fol. cxxx1] tociens quotiens contrafecerit et ab ipso exigi possit
ipso facto absque condemnacione aliqua uel processu etiam si
per viam rescripti uel delegationis seu supplicationes a quauis
persona dignitate uel auctoritate impetrati uel obtente traheretur
vocaretur molestaretur vel inquietaretur. Saluo quam in quinque
casibus infrascriptis tan tum videlicet In causa matrimoniali: I tern
in causa seu crimine heresis. I tern in causa periurij, ubi tractaretur
de iuramento servando vel non. Item in causa usurariorum vide-
licet si ageretur ad anullandum uel irritandum aliquod Instru-
mentum seu contractum qui uel quod diceretur et allegaretur
usurarium. Item si convenierc.i.:.ir aliquis pro aliquo testimonio
prohibendo. Et nihilominus quicquid factum obtentum seu impe-
tratum fuerit contra formam presentis ordinamenti deliberationis
decreti seu statuti non valeat nee teneat ipso iure. Sed pro casso
nullo et irrito habeatur. Et non obstante uel obtento quilibet
magistratus ciuitatis et seu etiam comunis lanue reddant et facient
iusticiam observando dicta capitula et ordinamenta perinde ac si
nihilomnino impetratum uel obtentum fuerit sub uinculo iura-
men ti et sub pena librarum quinquaginta Ianuinorum pro quolibet
et qualibet uice qua contrafecerit applicanda dicto operi portus
et moduli: quam penam ipso facto et ipso iure incurrat et incurrisse
intelligatur. Et presens Lex decretum Statutum et deliberatio
uendicet sibi locum et locum habeat in presentibus ac pendentibus
et futuris et predicta non uendicent sibi locum in ciuibus et aliis
Ianuensibus nauigantibus et euntibus mercando et alia facendo
extra ciuitatem Ianue et districtum qui ratione maleficii uel
contractus possint de his uel pro his conueniri coram primo [?]
Iudice prout disponitur a iure et ipsis existentibus in Ianua et
districtu secundum formam capitulorum et ordinamentorum pre-
dictorum dicti comunis lanue et non aliter nisi ex conuentione
aliter actum esset inter partes predictas. Et presens Capitulum
seu decretum et deliberatio intelligatur ad litteram pro ut iacet:
nee possit glosari interpetrari restringi extendi uel aliter modificari:
nisi prout sonat ad litteram, et nullus audeat uel presumat dicere
seu allegare contra presens decretum seu statutum sub pena
librarum quingentarum Ianuinorum applicanda ut supra
Transcriptum est fideliter de uerbo ad verbum ut superius
legitur ex actis publicis cancellarie egregii quondam Antonii de
credentia cancellarii excelsi comunis Ianue repositis penes me
cancellarium infrascriptum.
NICOLAUS DE CREDENTIA, cancellarius.
DECREE issued by PAOLO DI CAMPOFREGOSO, Doge

of Genoa, enacting that the preceding decree issued by u Go
c Ho LET 1, Depury Royal Governor of Genoa, must be observed
also in Chios. Genoa, 10th March 1484.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CXXXI verso.]
+M0 ccccLXXXIIIJ 0 die x Martii.

[fol. CXXXI verso] Reuerendissimus in christo pater dominus
Paulus de Campofregoso tituli Sancti Sixti presbiter cardinalis et
Illustris dux lanuensium et populi Defensor. Et Magnifficum
consilium dominorum Antianorum comunis Ianue in sufficienti
et legitimo numero congregatum. Scientes suprascriptum de-
cretum fuisse conditum pro utile et commodo reipublice Ianuensis
et ut leges ac statuta comunis lanue non violarentur: ipsumque
decretum diu fuisse saruatum [sic] continueque obseruari in
ciuitate Ianue et districtu: Censentes <lignum ac per utile fore ad
pluraque discrimina euitanda ut obserueretur etiam in ciuitate
et lnsula chii Omnibus illis meliori modo et forma quibus melius
potuerunt et possint Statueruent et decreuerunt ut in ea ciuitate
et lnsula chii iddem Decretum obseruetur et obseruari debeat
habeatque illud robur et vim prout seruatur habet in ciuitate
Ianue et districtu. Non obstantibus in contrarium quibuscumque.
AUGUSTINUS DE VIA cancellarius.
(fols. CXXXII and cxxxrr verso blank]
COMMISSION issued by PAOLO DI CAMPOFREGOSO,

Doge of Genoa, appointing LEONARDO MARUFFO,
Podesta of Chios, ANTONIO DI RIPAROLIO and
Lu Dov 1co FIE s c H 1 as commissioners with full power to
reform taxation and the general administration of Chios.
Genoa, 28th May 1487.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxm-
cxxxm verso.]
[fol. CXXXIII (blank scroll)] Paulus de Campofregoso dei gratia

Sancte Romane Ecclesie tituli Sancti Sixti presbiter Cardinalis
dux lanuensium et cetera, Consilium antianorum offitium Chii
comunis lanue. Spectatis prestantibus nobilibus et Egregiis uiris
Potestati Maonensibus mercatoribus burgensibus Chii ceterisque
omnibus tum grecis tum latinis in ea habitantibus, dilectissimis
nostris salutem. Cupientes aliqua facere et redunare saluberrima
huic insule et omnibus in ipsa habitantibus quos unice amamus,
et cogitantes quibus potissimum curam daturum rerum per-
ficiendarum committeremus, viri nobilles et Egregii Antonius de
Riparolio et Lodisius de Flischo visi sunt nobis illi quibus prudentia
rerum experientia amore in patriam potissimum hanc curam
1 Another copy of this document is in Codices Giustiniani, A, fols. 221 verso-222.

committeremus: freti igitur his quas diximus causis: harum
Litterarum nostrarum auctoritate eligimus Constituimus et cre-
amus eos Commissarios nostros cum omni arbitrio auctoritate
et potestate simul cum spectato viro Leonardo marruffo potestate
ea faciendi ordinandi exequendi precipiendi mandandi et refor-
mandi. Cabelas imponendi super cabelis addendi: et alia pleraque
faciendi que ipsis necesaria visa fuerint que nunc particulatim
non attingemus ad utilitatem conseruationem et salutem istius
Loci; Cum eamet potestate et arbitrio et iurisditione quam nos
habemus et que nos metipsi facere possimus. Ex quo iubemus et
enixe precipimus vobis omnibus et singulis supradictis ut statim
visis presentibus Litteris eosdem Antonium et Lodisium Com-
missarios excipientes eosque debitis honoribus uenerantes pre-
ceptis monitis et ordinationibus eorum quibuscunque que nostrum
et excelsi comunis Ianue decus afficiant et istius Insule commodi-
tatem. et ad ipsorum offitium pertinere uideantur prompte et
efficaciter pareatis et quicquid iusserint et ordinauerint impigre
et alacri animo exequamini non aliter quam si nos ipsi manda-
remus. In quibus omnibus volumus et iussa eorum sine ula hesita-
tione peraga tis. Nos enim omnis et singulas ordinationes addi tiones
impositiones reformationes et alia huiusmodi ab eis recte faciendas
ad insule commoditatem processusque singulos ab eis si casus
exigerit recte faciendos auctoritate harum Litterarum compro-
bamus eaque omnia ualere et seruari uolumus. [fol. cxxxrr1 verso]
non secus quam si a nobis Legitime profecta essent. Cum hac
speciali declaratione ut in quacunque re per ipsos agenda ex tribus
uocibus due in aprobando uel reprobando faciant sentenciam.
Valituris presentibus annum unum proximum. In horum igitur
que diximus testimonium has fieri litteras iussimus: Sigillique
nostri impressione muniri datta [sic] Ianue die xxvm maii
MCCCCLXXXVII. FRANCISCUS.
M0 ccccLXXXVII die XXI augusti

presentate fuerunt presentes littere et lecte fuerunt per me
notarium infrascriptum sub porticu palatii Coram spectabile
domino Baptista Justiniano pro Spectabilibus dominis Guber-
natoribus in ea· porticu congregato fere omni populi chii et per
ipsos cum reuerentia qua decet admisse et acceptate.
Extractum est ut supra
Augustinus de uia notarius et curie chii scriba.
ORDINANCE issued by LEONARDO MARUFFO, AN-

TONIO DI RIPAROLIO and LUDOVICO FIESCHI,
Commissarii with full powers, providing for the stricter super-
vision and collection offines imposed by the law courts. Chios,
29th November I487. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. cxxxn11.]
[fol. cxxxnn] In christi nomine MCCCCLXXXVII die XXVIIIJ

Nouembris.
Spectabiles domino Leonardus marrufus potestas Antonius de
Riparolio et Lodouicus de Flisco Commissarii Excelsi comunis
lanue. Et prestantes domini Gubernatores chii in pleno numero
in Cubiculo palatii conuocati. Quorum qui interfuerunt nomina
sunt hec:
d. Baptista Iustinianus domini francisci
d. Ieronimus Iustinianus
d. Britius Iustinianus
d. Leonardus lustinianus quondam d. paridis
d. Lucas Iustinianus
d. Barnabas paterius
d. Lazarius lustinianus
d. filipus Iustinianus quondam d.G.
d. Dominicus adurnus
d. Jacobus Iustinianus quondam d. lohannis
d. Johannes Iustinianus quondam d. Galeatii
et d. Gregorius Iustinianus quondam d. pagani
Considerantibus superioribus temporibus non fuisse seruatam
regulam condennationl.lm a spectato domino potestate constituen-
darum. et cognoscentes non solum equum esse sed etiam utile
maone ut huic quoque rei modus imponatur et conuentiones et
decreta super huiusmodi negotio confecta plene seruentur Cum
potissimum deceat ut qui ciuitatibus presunt. bene uiuendi regu-
lam prebeant et suo exemplo ceteros ad rectam viam legumque
obseruationem adhortentur. Re examinata omni meliori modo
1 There is another copy of this ordinance in Codices Giustiniani, B, fols. cCXLn-
CCXLII verso.
via et forma quibus melius potuerunt et possunt. decreuerunt
et statuerunt et hoc valido decreto decernunt et statuunt quod
spectatus dominus Potestas qui nunc est et pro tempore erit
quam primum peccuniaria pena quempiam condennauerit earn
peccunie summam scribe curie significare debeat. qui subito
condennatum debitorem faciat in libro in quo condennationum
rationes solum scribantur et unuscunque [sic] condennati pena
annotetur. Teneatur insuper scriba ipse accepta a spectato domino
potestate de cuiusque condennationi noticia illam subito Can-
cellario dominorum maonensum significare. Statuentes quod
Cancellarius ipse peccuniam a condennato nomine dominorum
maonensium exigere et tenere debeat atque illam in libro rationum
spectatorum dominorum maonensium annotare. Quibus con-
dennationum peccunie ex conuentionibus iure debentur, decer-
nentes insuper quod spectatus dominus Potestas qui nunc est et
pro tempore erit in condennatorum peccuniam nulum ius potes-
tatemve habeat nee per spectatos dominos maonenses conden-
natio ipsa ulo quouis pacto et ratione reuocari minui aut in
alicuius gratiam condonari uel concedi possit postquam a spectato
domino potestate constituta et scriba curie annotata fuerit.
Extractum est ut supra Augustinus de uia notarius et curie
chii scriba.
EDICT issued by LEONARDO MARUFFO, PodestaofChios,

ruling that the Po DE s TA may not include his personal servants
in the twenty men he is allowed to take with him from Genoa.
Chios, 8th December 1487.
[Biblioteca Civica Berlo, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CXXXIIII
verso.]
[fol. cxxxmr verso] In christi nomine MccccLxxxvn die

VIII decembris.
Spectabilles domini Leonardus marrufus potestas et Guber-
natores chii pleno numero in Cubiculo pallatii conuocati.
Quorum qui interfuerunt"nomina sunt hec:
d. leronimus lustinianus
d. Britius lustinianus
d. Leonardus lustinianus
d. Lucas lustinianus
d. Lasarus lustinianus
d. Baptista lustinianus d. francisci
d. filipus lustinianus quondam d. Gabrielis
d. dominicus adurnus
d. lacobus lustinianus quondam d. Iohannis
d. Iohannes lustinianus quondam d. Galeatii et
d. Gregorius lustinianus quondam d. Pagani
Cum sepe inter eos de componendo statu publico sermo habitus
esset maxime quod improbarentur corrupti mores preteriti tem-
poris ipseque spectabilis dominus Leonardus potestas uolens
ceteris re et exemplo prodesse quibuscunque Legibus et institutis
se subiceret maturo examine precedente omni meliori modo uia
et forma quibus melius potuerunt et possunt. decreuerunt et
statuerunt et hoc valido decreto perpetuo duraturo decernunt
et statuunt quod spectabilli domino Potestati qui nunc est et pro
tempore erit de cetero habere non liceat in numero hominum
viginti qui a spectabili domino Potestate secundum conuentiones
lanua stipendio coducuntur quempiam ex his qui ei in domo
ministret et domesticis offitiis intendat siue ille famulus siue coqus
siue quouis alio nomine appeletur. Imo familiam suam separatam
et exclusam tenere debeat ab omni offitio supradictorum hominum
viginti ut conuentionibus ipsis satis cautum est. Statuentes quod
potestas qui nunc est et pro tempore erit si aliter fecerit et huic
decreto non paruerit possit et debeat de huiusmodi transgressione
ad suos sindicatores in ludicium uocari debeatque stipendium
quod famulus aut hij qui domi sibi ministrauissent quique in
numero viginti virorum supradictorum stipendium accepissent
spectatis dominis maonensibus restituere. atque arbitrio ipsorum
dominorum sindicatorum debita pena puniri.
Extractum est ut supra Augustinus de via notarius curie chii
scriba.

Commissarii with full powers, enacting that private persons
contracting with the Turks do so on their own responsibility.
Chios, 8th February I488. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxv-
cxxxv verso.]
[fol. cxxxv (blank scroll)] +In christi nomine MccccLXXXVIII

die VIII februarii.
Spectabiles et prestantes domini Leonardus marrufus potestas
Chii Antonius de Riparolio et Lodouicus de Flico commissarii
simul cum supranominato s. domino Leonardo marrufo potestate
habentes amplissimam potestatem et baliam uirtute litterarum
Reuerendissimi et Illustri domini Pauli de Campofregoso Cardi-
nalis ac Ianuensium ducis ac Magnifici Consilii dominorum
antianorum lanue transcriptarum in curia s. domini Potestatis
per me Augustinum de uia notarium et eiusdem curie scribam
ac spectabiles domini Gubernatores maone eiusdem Insule Chii
in cubiculo palatii in pleno numero congregati ex surrogatione
domini Petri lustiniani quondam domini Gabrielis loco domini
filipi eius fratris et domini dominici lustiniani domini lohannis
loco domini Lasari lustiniani eius fratris. ad hunc actum tantum
Quorum dominorum Gubernatorum nomina sunt hec:
d. Ieronimus lustinianus quondam domini christoffori d. Bap-
tista lustinianus d. francisci
d. Britius lustinianus quondam domini francisci
d. Leonardus lustinianus quondam domini peridis
d. Lucas lustinianus quondam domini Lanceloti
d. Barnabas paterius quondam domini petri
d. Petrus lustinianus quondam domini Gabrielis surrogatus
utsupra
d. dominicus lustinianus d. lohannis surrogatus utsupra
d. dominicus adurnus d. Gregorii
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. pp. 311-12. Another copy
is in Codices Giustiniani, B, fols. CCXVI verso-caxVIII.

cl. lacobus Iustinianus quondam domini Iohannis
cl. Gregorius Iustinianus quondam domini pagani
cl. lohannes lustinianus quondam domini Galeatii
Cognoscentes crebras extorsiones seu auanias a turcis priua-

torum hominum causa contra maonenses superiori tempore motas
fuisse et cotidie moueri ex qua una re a maona ingens peccunie
summa in maximum illius detrimentum persoluta est ex eaque
debita maone maximum in modum aucta sunt adeo ut eius iures
multum attricte et inminute inueniuntur atque tanto oneri in
futurum non suffi.cerent. Ex eaque re Ciuitas et lnsula in periculo
uersatur. Considerantes preterea huiusmodi auaniarum causam
a priuatis hominibus peruenire solere qui sui commodi gratia
cum turcis et subditis Regis turcorum negotiis contrahendis impli-
cantur nee honestum esse quod priuatorum incomoda a maona
et republica perferantur. Cum multa in utilitatem comunem
reformassent volentes pro saluti [sic] maone atque incolumitate
Insule chii lusticieque in hacque parte recte [fol. cxxxv verso]
consulere pro comuni omnium utilitate re inter eos dilligentissime
discusa. Omni meliori modo uia et forma quibus melius potuerunt
et possunt decreuerunt et statuerunt et hoc valido decreto per-
petuo duraturo decernunt et statuunt quod quicunque maonensis
mercator civis aliusve quouisnomine appeletur qui in futurum
quouis modo cum turcis saracenis aut subditis Regis turcorum res
aut merces contractauerit aut quouismodo se immiscuerit et ea
de causa illi molestia quomodocunque illata fuerit uel iuste uel
iniuste teneatur et debeat pro ilia se defendere sumptibus propriis
atque omne onus pro ea suscipere. Et demum satisfacere aut si
oporteat ad loca transire ad quern in iuditium ad magistratus
turcorum ubicunque fuerint vocatus sit. Et demum ita prouidere
quod ex huiusmodi auania iusta uel iniusta nulum onus ad maonam
preueniat [sic]. Preterea si contingat aduersus dominos maonenses
auaniam moueri uel ad quempiam ex eis qui illam in maonam
retorquere uelet ut sepe accidit. Volentes prouidere ne priuata
incommoda maone inferantur alicuius fauore gratia aut opera,
decernunt et statuunt quod de cetero de auania aliqua tractanda
uel componenda persoluenda et de peccunia pro ea erroganda
decerni non possit nisi a dominis potestate et Gubernatoribus ac
duodecim ex participibus maone elletis ad calculos albos et nigros
sumptis calculis quorum quatuor quinte partes albe in se conti-
nentes sententiam faciant nee alio modo super huiusmodi auania
et impensa facienda decerni liceat. Que quidem forma si seruata
non fuerit a spectabille domino Potestate et Gubernatoribus.
Ipse spectabillis dominus Potestas et Gubernatores teneantur
propriis nominibus maone tante peccunie summa [sic] satisfacere
quanta in huiusmodi auania ex illorum decreto contra formam
huius Legis et decreti errogata fuisset quibuscunque in contrarium
non obstantibus.
+die XXVI dicti.
Presens decretum fuit hodie proclamatum in platea palacii
seu Banchorum et aliis locis consuetis publice uulgari et alta uoce
per Lucam belochium cintracum publicum ciuitatis chii et in
omnibus et per omnia pro ut supra continetur.
Extractum est ut supra et cetera.
Augustinus de uia notarius et curie chii scriba.
EDICT issued by LEONARDO MARUFFO, Podesta of Chios,

appointing ANTONIO DI RIPAROLIO and LUDOVICO
FIESCHI as commissioners to investigate debts owing to the
Mahona. Chios, rnth February 1488.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CXXXVI.]
[fol. cxxxVI (blank scroll)] +In christi nomine MCCCCLXXXVIII

die x februarii.
Spectabilles et prestantes domini Leonardus marrufus potestas
ac Gubernatores Chii in Legitimo numero in cubiculo palatii
Conuocati. Cum scirent non leuem peccunie summam a plerisque
Longo iam tempore maone deberi eaque quod negligentia amite-
retur querelas sepius factas esse: nee ignorent preterea esse in
non nulos qui a maona peccuniam sibi debere intendant. Cogno-
scentes ex ea re maonam grauem iacturam sentire presertim in
hac peccuniarum angustia qua oprimitur eamque causam esse
inter maonenses discordie nutriende cum ualde iniquum sit quad
debitores non satisfaciant et maona usuris confitiatur. Volentes
1 Another copy of this edict is in Codices Giustiniani, A, fol. 223.
22 AOC II
preterita concta finire et controuersiarum materiam tollentes
particium animos in beniuolentia confirmare. re examinata omni
meliori modo uia et forma quibus melius potuerunt et possunt
ellegerunt et constituerunt et hoc valido decreto elligunt et con-
stituunt prestantes viros dominum Antonium de Riparolio et
dominum Ludouicum de Flisco commissarios Excelsi comunis
lanue qui quoscunque maone debitores reuideant eos presertim
qui in quodam libello separatim descripti sunt. Illorumque
rationes diligenter examinent declarent et diffiniant. Attribuentes
insuper illis potestatem et baliam iudicandi absoluendi et con-
dennandi quantum a maona a quouis peti contingat. Compro-
bantes ex nunc illorum iuditium et sententiam. eamque ratam
esse omnino volentes.
Transcriptum est ut supra Augustinus de via notarius et curie
chii scriba.

Commissarii with full powers, enacting that all ships trading
with the Island must use the port of Chios only and not Port
Delphinium. Chios, 20th March I488. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXVI
verso-cxxxvn.]
[fol. cxxxviverso (blank scroll)] In christi nomine M"ccccLXXXVIII

die xx martii.
Spectabilles domini Leonardus marrufus potestas Chii Antonius
de Riparolio et Lodouicus de Flisco commissarii una cum ipso
spectabili domino Leonardo marrufo potestate ex balia eis attri-
buta uirtute litterarum Reuerendissimi domini Cardinalis et
Illustris ducis Pauli de Campofregoso Magnifici consilii domi-
norum Antianorum Comunis lanue ac spectati officii Chii. Et
prestantes domini Gubernatores Chii in Legitimo numero in
cubiculo palatii congregati. Absentibus dominis filipo Justiniano
1 This ordinance is published by C. Pagano, op. cit. pp. 312-14. Another
copy is in Codices Giustiniani, B, fols. CCXXlll verso-ccxxrv verso.

quondam domini Gabrielis et Gregorio Iustiniano quondam
domini Pagani. Quorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
d. leronimus Iustinianus quondam d. christoffori

d. Britius Iustinianus quondam d. francisci
d. Leonardus Iustinianus quondam d. p[ar]idis
d. Lucas Iustinianus quondam d. Lanciloti
d. Lasarus Iustinianus d. lohannis
d. lacobus Iustinianus quondam d. lohannis
d. lohannes Iustinianus quondam d. Galeatii
Cum cernerent naues et nauigia que Chium ueniunt mercature

causa et inde ad alia loca proficiscuntur nouo consilio in portum
delfini se recipere ibique quam diu libet mora facta onerari atque
exonerari declinantibus dominis et patronis nauium ac merca-
toribus antiquum et verum urbis portum qui securi nichil de
publica salute cogitantes priuatis negotiis intenti sunt. tantumque
numerum nauium et nauigiorum in portu delfini accumulatum
esse et cotidie magis accumulari ut mutata portus et urbis facie
nouam Chium in delfino aspicere Liceat. Considerantes eam esse
potissimam causam urbis deserende quotiens ab hoste periculum
instaret quod fere quot annis nunciato de classe turcorum rumore
contingere solet cum homines urbe relicta pre timore in naues
sese commodissime transferre possint. uolentes saluti lnsule recte
consulere et huic nascenti malo ac teterrimo consilio prouidere
re dilligentissime examinata omni meliori modo uia et forma
quibus melius potuerunt et possunt decreuerunt et statuerunt et
hoc valido decreto decernunt et statuunt quod de cetero dominis
et patronis nauium et nauigiorum omnis generis in portum
[fol. cxxxvu] delfini aliosue insule chii portus cum nauibus uel
nauigiis apelere atque in eis res aut merces onerare atque exonerare
non liceat sub pena soluendi quindecim pro centanario que exi-
guntur a corpore nauium nauigiorum cuiusuis generis sint rebus
mercibus ac bonis que in ipsis nauibus uel nauigiis onerari aut
exonerari contingat. exceptis rebus illis et mercibus pro quibus
soluuntur quinque et quartum unum pro centenario que ab hac
pena immunes sint. quam quidem peccuniam supranominati
22-2
potestas commissarii et Gubernatores ex nunc attribuunt et assig-
nant operi fossarum murorum ac urbis reparationi. In quam
quidem penam incidisse et incidere quicumque patronus et
mercator inteligatur qui contrafecerit et decretum non obserua-
uerit atque pro ipsis mercatoribus pro mercibus que onerari aut
exonerari contingeret patronus ipse sit etiam obligatus. Verum
cum non tam necesse quam commodum sit quod naues et nauigia
postquam in eis res et merces onuste sunt negotiis expedictis ut
quandocunque fieri consuetum est se se recipiant interdum in
delfinum interdum in stationem ferme ut in his locis ligna aquam
et huiusmodi que victui necesaria sunt magis commode habere
possint. Statuerunt quod patroni nauium uel nauigiorum quibus
ut supradictum est ex portu exire et cum eorum nauibus uel
nauigiis in portum aut stationem insule, excepto loco fosse, sese
transferre continget. Spectabilibus dominis potestati et Guber-
natoribus de ea summa peccunie usque ad duo milia ducatorum
que arbitrio ipsorum spectabilium dominorum Potestatis et
Gubernatorum statuta erit ex his portubus et stationibus exeundi
quam primum illis uidebitur et placuerit Idonee cauere debeat
non amota pena que circa onerationem et exonerationem rerum
et mercium superius statuta est. Mandantes michi augustino
de uia infrascripto notario et curie scribe de his omnibus hoc
decretum confici et preconio publico nuntiari
+M"ccccLXXXVIII die XXII Martii.

Presens decretum fuit hodie de mandato prefactorum domi-
norum publice alta uoce ac uulgari sermone proclamatum in
platea bancorum et aliis locis consuetis per Lucam belogium
publicum preconem Ciuitatis sicut ipse retulit.1
1 The original decree appears to have been drawn up in the form of a notarial
deed and is extant to-day (see Archivio di Stato, Genova, Sala VI, Scanzia m.
Notaio Agostino Foglietta, Filza l, No. 164).

Commissarii with full powers, clarifying exceptions to their
preceding ordinance. Chios, 24th March 1488. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CXXXVII
verso.]
[fol. CXXXVII verso] +M"ccccLXXXVIII die XXIIII Martii.

Prefacti spectabiles domini Potestas Commissarii et Guber-
natores in Legitimo numero congregati in supradicto Cubiculo
palatii absentibus tantum dominis dominico adurno. lacobo
Justiniano quondam domini lohannis et lohanne Justiniano
quondam domini Galeatii. Volentes ad tollendas dubitationes
que oriri possint in suprascripto decreto exclarare eorum mentes
in eo presertim articulo et parte ubi excluduntur res et merces
que soluunt quinque et quartum unum pro centenario quas
immunes esse uoluerunt a supradicta pena soluenda silicet quin-
decim pro centenario declauerunt et statuerunt quod supradicta
Inteligantur in exoneratione dictarum mercium tantum et non
in oneratione earum pro qua volunt statuunt et declarant eas
esse obligatas sicut cetere merces
+die ea paulo post.
Lucas belogius sicut ipse retulit proclamauit supradictam decla-
rationem publice vulgari sermone in platea bancorum ab a1iis
locis consuetis.
Transcriptum est ut supra Augustinus de uia notarius et curie
chii scriba.
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. p. 314. There is another
copy in Codices Giustiniani, A, fol. 224 verso.

Commissarii with full powers, concerning the storage of food
supplies and the duties to be imposed upon them. Chios,
28th March 1488. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXVII
verscrcxxxVIIII.]
[fol. cxxxvu verso] +M"ccccLXXXVIII die XXVIII martii.

Spectabiles et prestantes domini Leonardus marrufus potestas
domini antonius de riparolio Lodouicus de flisco commissarii et
domini Gubernatores chii in sufficienti numero in cubiculo palatii
conuocati. Quorum qui interfuerunt nomina sunt hec
d. Ieronimus lustinianus d. Baptista Iustinianus d. Francisci

d. Britius lustinianus d. filipus lustinianus quondam d.
d. Leonardus lustinianus Gabrielis
d. Lucas lustinianus d. dominicus adurnus
d. Barnabas Paterius d. Jacobus Iustinianus quondam d.
d. Lasarus Iustinianus lohannis.
Cogitantes continuo studio omnia facere que utilitati et saluti

urbi accomodata sint, cum, inter cetera, statuissent firmo com-
meatu urbem munire Cisternam construere pleraque perficere
que ad publicum commodum pertinent eaque de causa decre-
uerint frumenta ac legumina omnis generis in rebetis colocari et
uendi debere post kalendas maii anni M"ccccLXXXVIIJ [fol.
CXXXVIII] quemadmodum in institutione super ea re facta latius
declaratum est, et a quolibet missario frumenti et leguminis
exigendum esse denarium unum sub illis modis et formis que in
eadem institutione continetur decreverunt et statuerunt et omni
meliori modo via et forma quibus melius et ualidius possint,
decernunt et statuunt loca imponere super exactione denarii
unius a quolibet misario frumenti et leguminis qui coligitur pro
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. pp. 315-17. There is
another copy in Codices Giustiniani, B, fols. ccxxv--ccxxvn.

pensione rebetarum et porticus ut ex pretio locorum ea perficere
possint in comune commodum que superius memorata sunt.
Quam quidem impositionem et locorum institutionem in hunc
mod um faciendam decreuerunt: primum quod ex summa peccunie
que ex lnstitutione denarii unius pro misario frumenti et leguminis
exigitur pro tempore iuxta pretia quibus in annos uendi continget
-nee non pensio porticus que coniuncta est rebetis, assignata et
attributa sit prouentui locorum equa portione inter ilia distri-
buenda. declarantes nulum certum prouentum his Locis assig-
natum esse nisi quantus ex supradictis membris prouenire con-
tinget. Statuentes decem pro centenario pro prouentu ipsorum
Locorum per annos quatuor incohandos in Kalendas maii proximi
huius anni M 0 ccccLXXXVIII Quoniam ex pretio pensionis rebetarum
denarii unius per id tempus uendite tantumdem inter participes
pro uno quoque loco distribui potest. declarantes preterea par-
ticipes et creditores Locorum teneri et obligatos esse peccuniam
locorum accipere quanta in dies eis dari continget in diminu-
tionem et exbitationem sortis locorum et peccuniarum ad rationem
ducatorum quinquaginta singulo loco. Que quidem exbitatio
locorum fieri debeat per sortes a protectoribus ipsius comperule
Et statuentes quod participes et creditores supradicti sortem
peccunie quam nomine locorum super his institutionibus exponent
nulo iure repetere possint invictis [sic] spectabilibus dominis
Potestate et Gubernatoribus sed earn peccuniam tenere debeant
eorum periculo sub institucione predicta. I taut nulum ius habeant
in ulum maone membrum nisi in rebetis porticum et exactionem
seu pensionem denarii unius pro mesario supradicti. Sed supra-
dicti spectabilles dominus Potestas et [fol. CXXXVIII verso] Com-
missarii ac Gubernatores uolentes quod hec comperula in primis
optime gubernetur decernunt et statuunt quod ex numero par-
ticipum ipsius comperule duo protectores eligantur singulo anno
per participes ad calculos albos et nigros quorum tres quarte
partes sententiam faciant qui huius comperule administrationem
suscipientes potestatem et arbitrium habeant pensionem rebe-
tarum denarii unius pro misario uendendi etiam per id tempus
quod illis placuerit peccuniam ipsam ac porticus pensionem
exigendi ac quoscumque suos debitores ad satisfationem compe-
lendi prouentus taxandi et iuste distribuendi exbitationem et
diminutionem locorum ac demum omnia faciendi que ad negotia
et administrationem comperule pertinere uideantur. Ipsique pro-
tectores fideiusores idoneos prestare debeant de ducatis sexcentis
Chii de bona et iusta administracione In quibus fideiusoribus
maonenses esse non possint sed omnino excludantur. Volentes
insuper quod omnis facultas balia et arbitrium de rebetis pen-
sionibus et reliquis omnibus que ad hanc institutionem comperule
pertineant sit penes protectores et participes predicte comperule
sub legibus superius memoratis transferentes in ipsos protectores
et participes omne ius et arbitrium quod spectabiles domini
Potestas et Gubernatores uel eorum alteri in ipsis rebetis ac tota
institutione ista habent uel habere possint donec debita locorum
exbitata et persoluta fuerint quo casu et tempore postquam par-
ticipibus locorum de sorte plene satisfactum fuerit, volunt et
decernunt quod pensio uel institutio denarii unius modo supra-
dicto exigendi ac pensio porticus assignata et atributa sit repara-
tioni urbis et Castrorum insule quam ex nunc hoc valido decreto
illi assignant et atribuunt ea etiam lege quod super huiusmodi
pensione ac peccunia loca instituere liceat. ex quorum pretio urbs
reparetur et muniatur nee alio modo peccunia supradictarum
pensionum uel locorum si institui contingeret in alium quemvis
usum conuerti liceat nisi in urbis et castrorum insule reparationem
quemadmodum superius dictum est. Volentes quod spectabiles
domini potestas et commissarii hoc anno tantum duos protectores
pro eorum iuditio elligant. Reseruantes facultatem ipsis spectabili
domino potestati et Commissariis scribam libri et rationum elli-
gendi [fol. cxxxvnu] eiusque mercedem constituendi nee non
quantum protectoribus comperule singulis annis dare honoris
potius quam premii causa equum uisum fuerit. Atque hanc
omnem peccuniam ex redditibus pensionis denarii unius rebe-
tarum ac porticus excipiendi Reliquum uero peccuniarum pro-
uentui locorum atribuentes utsupra satis declaratum est. Qui
quidem scriba supradicte Comperule modo antedictis [sic] elli-
gendus teneatur singulo anno fideiussores idoneos prestare de
ducatis Mille de bona uera et iusta administratione a quibus
fideiussoribus omnino maonenses exclusi esse intelligantur. Sed
ut loca huius comperule omni fauore muniantur decernunt et
statuunt quod loca huius comperule omnibus priuilegiis et
fauoribus gaudeant que loca comperarum sancti Georgii concessa
sunt quod que ad illa regressus et recursus haberi non possit nisi
illis de causis propter quas ius habetur in illa comperarum sancti
Georgii. Volentes insuper ut horum locoium firma et stabilia sint
fondamenta quod illorum numerus Centessimum excedere non
possit nee ullo quouis modo ultra earn summam amplius augeri.
Imo ut quam celerius ipsa locorum summa imminuatur atque
exbitetur volunt et decernunt quod omne emolumentum et com-
modum quod ex furmentis que continue munitioni urbis asignata
sunt uendendo reuendendo uel quomodocunque in dies capi
continget huic comperule asignatum deputatum et debitum sit
nee in ulam aliam rem et usum ulo quouismodo conuerti possit.
Ex quo quidem emolumento et commodo exbitatio singulo anno
exbitatio [sic] facta sit. Statuentes quod hii qui super cura
munitionis urbis constituti sint. de emolumentis et commodo
ipsorum frumentorum rationem protectoribus comperule quotiens
ipsis protectoribus placuerit reddere debeant et soluere quantum
commodum esse inuenietur.
Transcriptum est ut supra Augustinus de uia notarius et curie
chii scriba.
ORDINANCE issued hy LEONARDO MARUFFO, AN-

Commissarii with full powers, enacting that hanks must have
their offices in the colonnade near the food stores. Chios,
28th March 1488.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxvmr
verso-cxxxx.]
[fol. cxxxvmr verso] +M"ccccLXXXVIII die XXVITJ martii.

Spectabiles et prestantes dornini Leonardus marrufus potestas
Anthonius de Riparolio et Ludouicus de Flisco Comrnissarii
Excelsi Comunis lanue una cum spectabile domino Leonardo
marrufo potestate virtute balie eis concesse habentes amplissimam
potestatem et baliam uirtute litterarum et cetera. ac spectabiles
dornini Gubernatores in cubiculo palatii conuocati. Scientes ab
eis hedificatas fuisse in urbe chio stationes quasdam quas rebetas
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. pp. 317-18. Another
copy is in Codices Giustiniani, B, fols. CCXXVII-CCXXVII verso.

uulgus appelat in quibus frumenta reposita vendantur, idque
factum esse tum pro urbis munimento tum pro populi commodo,
et pro harum rebetarum pensione statutum ab eis fuisse quod
denarius unus pro misario frumenti ordei farine et leguminis
exigatur, quemadmodum in institutione de ea re facta declaratum
est, volentes redditus harum rebetarum quantum licet pro publica
utilitate augere: decreuerunt et statuerunt quod in porticu nuper
facta et que coniuncta est ipsis rebetis Bancherii tam peccuniarum
scriptarum quam securitatum mensas tenere debeant et obligati
sint. Et pro pensione mense soluere scilicet. quisque Bancherius
peccuniarum per singula mensa ducatos duodecim singulo anno
et Bancherius securitatum ducatos nouem. declarantes quod in
nulo quouis loco supradictis Bancheriis uel qui more bancheriorum
publice super eorum mensis peccuniam scribunt mensas tenere
non liceat. quod si aliter factum esset teneantur nichilominus ante
dictam pensionem soluere perinde ac si mensas in ipsa porticu
habuissent. Statuentes quod peccunia harum pensionum de sex
in sex menses solui et computari debeat in redditibus rebetarum
eamque ex nunc illis assignant et atribuunt. sub illorum Guber-
natione et administratione que rebetis antedictis erit constituta.
declarantes insuper quod qui censariam securitatum exercere
uoluerit sub porticu antedicta mensam tenere debeant [fol. cxxxx]
ceteris locis exclusis quod si non fecerint nichilominus pensionem
porticus soluere debeant sub pena ducatorum quinquaginta a
quolibet contrafaciente auferendam quotiens contrafecerit. Quo-
rum quidem ducatorum quinquaginta dimidia pars compere
rebetarum attributa et assignata sit ducati duodecim ziliati quin-
que accusatori: et reliquum ducati duodecim ziliati quinque operi
fossarum et urbis reparationi.
transcriptum est ut supra Augustinus de uia notarius et curie
chii scriba.

Commissarii with full powers, regulating the actions ef
officials ef the Mahona towards the inhabitants ef the country-
side in Chios. Chios, 2nd May 1488.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxx-
cxxxxn.]
[fol. cxxxx] +M"ccccLXXXVIII die

maii. IJa
Spectabilles domini Leonardus marrufus potestas Antonius de

riparolio et Lodouicus de Flisco commissarii Excelsi comunis
Ianue habentes amplissimam potestatem una cum ipso spectabili
d. Leonardo marrufo potestate ac prestantes domini Gubernatores
Chii in cubiculo palatii in pleno numero conuocati. Quorum qui
interfuerunt nomina sunt hec:
d. leronimus Iustinianus
d. Britius Iustinianus
d. Leonardus Iustinianus quondam d. p.
d. Lucas Iustinianus quondam d. Lanciloti
d. Lasarus Iustinianus d. lohannis
d. Baptista Iustinianus d. francisci
d. Filipus Iustinianus quondam d. Gabrielis
d. lacobus Iustinianus quondam d. lohannis
d. lohannes Iustinianus quondam d. Galeatii
d. Gregorius lustinianus quondam d. pagani
Cum frequentes querelas audissent de iniuriis que agrestibus
et rusticis lnsule ab officialibus et his qui officiorum et casalium
administrationi presunt inferuntur. Scientes nichil magis pro-
prium esse ciuitates regentium nichilque magis ab illis prestandum
quam subditos et populos ab lniuria tueri atque recte gubernare.
In primisque lusticiam colere ex qua rei publice tranquilitas
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. pp. 31g--22. There is
another copy in Codices Giustiniani, B, fols. ccxxx-ccxxxn verso.
oritur et populi in offitio et beniuolentia continentur. Volentes
huic rei optime consulere omni meliori modo uia et forma quibus
meliuspotueruntetpossuntrediligentissimeexaminata [fol.cxxxx
pl' verso] decreuerunt et statuerunt quod quispiam ad administra-
tionem offitii admitti non possit nisi prius acceptis litteris a specta-
bilibus dominis potestate et Gubernatoribus virtute quarum ad
Gubernationem offitii admitatur et sine quibus offitium ingredi
et exercere non possit sub his gravioribus penis que in hoc decreto
continentur. Et nisi fideiusores idoneos prestiterit per spectabilem
dominum potestatem approbandos a quibus maonenses omnino
exclusi sint. de ducatis quingentis Chii de bona et lusta admini-
stratione. Et parimodo fideiubere ldonee iuditio spectabilium
dominorum potestatis et Gubernatorum in kalendis aprilis a qua
quidem fideiussione exclusi sint maonenses de promitendo et
soluendo debitis temporibus caratia refacimenta atque acrostica
ad cancelariam pertinencia. Sed ut que statuuntur rectius ob-
seruentur volunt et decernunt quod participes cuiusque duodeni
qui uendiderint uel quomodocunque partem sui offitii in aliquem
transtulerint obligati sint pro emptore quousque supradictas
litteras a spectabilibus dominis potestate et Gubernatoribus
habuerit. Et pro his omnibus participibus cuiusque duodeni et
uenditoribus obligate sint peccunie ille de quibus creditores sunt
et erunt ac quisque eorum in libro spectabilium dominorum
Commissariorum que ipso iure intercipi possint per spectabiles
dominos potestatem et Gubernatores a quolibet participe uendi-
tore contrafaciente et supradictam formam non seruante. Qui
uero non uendiderit si contingat ab aliquo offitium insule occupari
contra leges supradictas, lntelligatur non esse obligatus pro eo
qui non seruata forma supradictam offitii administrationem in-
ll gressus esset. Et uolentes quod rustici et agrestes ea solum faciant
ad que iure obligati sunt decernunt et statuunt quod rustici lnsule
nulas angarias officialibus facere teneantur. sed eas tantum que
dominis [fol. CXXXXI] maonensibus pro publica insule et urbis
utilitate et necesitate ab illis debentur nee ulo modo ad alias
angarias ulius officialis uel priuati hominis cogi et compelli possint
nee etiam mercede conducti. Et uolentes ut omnis iniurie causa
3 tollatur quod condennationes et pene aduersum rusticos ab
officialibus facte exigi non possint nisi prius confirmentur a specta-
bili domino potestate cui illas reprobare liceat ac deputate assig-
nate officialibus sint durante tempore sortium finiendarum anno
M"ccccLxxxx quo elapso pene et condennationes ipse statui
debeant ab officialibus que corrigi et reprobari possint a spectabile
domino potestate et ex cancellarie sine ulla exceptione assignate
sint. Sed si post annum M0 ccccLxxxx quo tempore conden-
nationes et pene cancelarie atribuantur ut supradictum est con-
tingat quod condennatio per officialem a condennato uel ex toto
uel ex parte extorqueretur et interciperetur partem condennationis
remitendo uel non remitendo eamque rem condennatus spectabili
domino potestati notam fecerit. Volunt et statuunt quod integra
condennatio condennato remitatur et relaxetur atque ea pars que
ab officiale intercepta fuisset illi plene persoluatur. Sed si conden-
natus qui penam et condennationem ex parte uel ex toto modo
supradicto officiali soluisset condennationem et solutionem factam
ocultam tenuerit nee domino potestati declarauerit ut supra-
dictum, est soluere cancelarie dominorum maonensium teneatur
quatuor pro uno eius quod officiali soluisset uel in peccunia uel
in eadem re que officiali pro satisfatione a condennato dari conti-
gisset. Verum cum non leuis iniurie causa ex hac una re oriri 4
soleat cum rustici ab officialibus res suas iniustis pretiis illis uendere
cogantur: decernunt et statuunt nemini officialium licere ullo
quouismodo a rusticis et agrestibus sui casalis et offitii [fol. CXXXXI
verso] emere vinum frumentum oleum setam ficus carubas aut
alia que in eorum agris et possessionibus nascuntur quovis nomine
apelentur sub pena soluendi duplum pretium eius rei quam
emisset. quod si in hac parte contrafecerit ad ulum insule offitium
ad annos quinque admitti non possit. Sed si rusticus contra
formam huius decreti aliquid ex predictis officiali uendiderit hoc
valido decreto soluere teneatur Cancelarie dominorum maonen-
sium duplum pretium rei que ab eo uendita fuisset. Statuentes
his qui de huiusmodi uenditione et emptione domino potestati
noticiam fecerit terciam partem eius rei que accusare contingat.
Et uolentes quod spectabilis dominus potestas de huiusmodi
accusatione noticia habita teneatur statim ius administrare tam
aduersus officialem emptorem et eius fideiusorem quam rusticum
uenditorem. Et uolentes quantum licet rusticorum et populi 5
commoditati studere. decernunt et statuunt quod rustici ad satis-
fationem caratii ante diem quintam decimam lulii et refaci-
mentorum ac acrosticorum ante diem quintam decimam diem
Augusti cogi non possint. Liceat tamen officiali ab agrestibus
debitoribus pignora capere post quintamdecimam octobris.
Statuentes preterea quod officiales antequam officii administra-
tionem suscipiant promitere debeant iureiurando prestito in
manibus spectabilis domini potestatis se bene et iuste offitium
administraturum ac decreta et leges que in presenti decreto con-
tinentur integre seruaturum. Volentes quod rustici de lniuriis
per officiales sibi illatis spectabili domino potestati quocunque
anni tempore querelam facere possint et a spectabili domino
potestati illis lustitia [sic] administrari quotiens a rusticis petita
6 fuerit sine ulla anni diferentia. Sed ne homines diutius unum
tantum offitium continuare possint ex quo insolentiores erga
rusticos fiunt. Hoc valido decreto statutum est quod idem offitium
a nemine [fol. cxxxxn] exerceri possit nee alius pro [sic] nisi
unius anni spatio interiecto ita quod qui offitium administrauerit
illud eodem sequenti anno exercere non possit. Volentes quod
spectabilis dominus potestas sub pena sui sindicamenti ad obserua-
tionem Legum supradictarum cogere debeat. Et ut prouideatur
quibuscumque modis et viis ut que superius dicta sunt plene
obseruentur. Volunt in primis et statuunt quod si quis contra
formam supradictam offitium insule administrandum susceperit
uel leges huius decreti plene non seruauerit lnteligatur ab offitio
ipso iure priuatus esse nee ad administrationem alicuius offitii
admitti possit nisi post decem annos ab eo anno incohandos et
a gubernatione Ciuitatis et insule priuatus sit. Etiam si ab inclito
comuni lanue iusta formam conuentionum ellectus esset: .qec de
numero gubernatorum esse possit exclusus ab omni ciuitatis et
insule gubernatione. ad quorum omnium supradictorum obserua-
tionem spectabilis dominus potestas quemlibet cogere teneatur
sub pena ducatorum ducentorum uenetorum ab eo auferendorum
7 tempore sui sindicamenti. Pro rebus autem ab officialibus insule
male gestis spectabilis dominus Potestas qui nunc est et pro tem-
pore erit ac quatuor ex gubernatoribus pro tempore secundum
morem gubernantes officiales ipsos corrigere emendare et punire ·
debeant et si quis de angariis et rebus que a rusticis emuntur.
formam huius decreti non seruauerit a spectabili domino potestate
tantum re ab illo Cognita puniatur et omnia fiant que circa
provisionem utriusque rei decreta sunt. In numero uero illorum
quatuor esse non possit pater filius socer gener frater filii fratrum
patruus et nepos ex patre quibus in causis horum propinquorum
8 et graduum nequaquam iudicare liceat. Sed quoniam plurimum
interest qui homines administrationi rerum et populi presint. hoc
valido decreto cautum est non licere de cetera grecis libertis et
seruis ulo quouis modo offitia insule administrare atque exercere
sed ab illorum gubernatione omnino exclusi sint. Verum Capitanei
qui seruum Libertum aut grecum administrationi insule pro-
posuerit [sic] inteligatur incidere et incidisse in quascunque penas
que in hoc decreto continentur.
chii scriba.

Commissarii with full powers, enacting that three commis-
sioners be appointed to control the distribution offood supplies.
Chios, 28th May 1488.1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxxn
vers~.]
[fol. cxxxxn verso (blank scroll)] +M0 ccccLXXXVIII die XXVIII Maii.
Spectabilles domini Leonardus marrufus potestas Antonius de
riparolio et Ludouicus de flisco commissarii Excelsi Comunis
Ianue Et prestantes domini Gubernatores Chii in sufficienti
numero in turri magna conuocati absente tantummodo domino
filipo Justiniano quondam domini Gabrielis. Considerantes nichil
esse tam necessarium saluti urbis et insule quam firmo commeatu
urbem munire. Et scientes earn rem precipue cure esse Excelse
dominationi Ianue, volentes partim illius mandatis obtemperare
partim saluti insule bene consulere et uitare pericula que ex
frumentorum inopia sepe contigerunt, re examinata, Comuni
omnium consensu, decreuerunt et statuerunt quod duo ex dominis
maonensibus eligerentur et unus ex incolis et habitatoribus Chii
qui curam et potestatem habeant frumenta et commeatus guber-
nandi emendi uendendi quotiens illis necesse uissum fuerit atque
sepius emendi distribuendi prout illis vissum fuerit inter habita-
tores urbis et insule Chii. Et demum omnia faciendi que ad hanc
1 This ordinance is published in C. Pagano, op. cit. pp. 322-3. Another copy
is in Codices Giustiniani, B, fols. ccxxxm-ccxxxm verso. See also p. 369.

curam et negotia frumentorum et commeatus pertinere uideantur,
Qui quidem tres de quibus mentio facta est recognoscere debeant.
Spectabilem dominum Potestatem qui nunc est et pro tempore
erit et spectatum offitium maris de summa frumentorum supra-
dictorum et de peccunia ac pretio eorum quando uendi contingat.
Ita quod de ipsis frumentis ac commeatu nee non de processu
illorum ipsi tres supradicti nulo modo disponere possint sed obli-
gati sint de illis ueram reddere rationem spectabili domino
Potestati et offitio maris. Qui spectabilis dominus Potestas et
offitium maris earn prouisionem commeatus et frumentorum con-
tinuam et firmam in urbe tenere debeant ea lege quod emolu-
mentum quod exfrumentisetcommeatu peruenire in dies continget
assignatum sit suplemento modiorum Mille frumenti et tritici et
ea summa perfecta reliquum quod erit deputatum et asignatum
sit exbitationi locorum compere rebetarum. Et facta integra
exbitatione dicte compere reparationi Castrorum lnsule ut in
institutione [fol. cxxxxm] ipsorum locorum continetur. Volentes
quod spectabilis dominus Potestas et offitium maris commeatum
ipsum et frumenta uel eorum procesum in ulam aliam rem atque
usum quovismodo conuertere et asignare non possint nisi in muni-
tionem et firmum urbis commeatum sub legibus et modis superius
memoratis. De quorum quidem clauibus magasenorum et locorum
in quibus frumenta munitionis colocata erunt esse debeant vide-
licet cuiuscunque magaseni una clauis in potestate spectabilis
domini potestatis et offitii maris et altera supradictorum trium
qui elegi debeant per spectabiles dominos potestatem et Guber-
natores binis annis a presenti die incohandis. Et ex nunc ellegerunt
et elligunt dominum mattheum lustinianum et dominum Bap-
tistam lustinianum domini Iohannis ac hylarium Stellam urbis
habitatorem.
chii scriba.
DE c REE levying a tax on foodstuffs brought for storage zn

order to raise money for defence. No date. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXXIII-
CXXXXllll.]
[fol. cxxxxm] Venditio et lnstitutio pensionis rebetarum denarii

unius exigendi pro quolibet misario frumentorum et leguminum
in urbe et insula chii in modum inferius declarandum.
Et primo quad emptor et colector huius pensionis possit et 1
ualeat exigere et percipere denarium unum monete chii pro
singulo misario mensure chii pro omnibus et singulis granis ordeis
farinis et leguminibus cuiusuis generis sint tam Ianuensium quam
extraneorum qui inteligantur esse omnis nationis que conducentur
et exonerabuntur in loco et insula chii ex quacunque mondi parte
super quibusuis nauibus nauigiis et uasis nauigabilibus a die prima
maii anni M°CCCCLXXXVIII.
Item quad patroni cuiusuis nationis sint quarumcumque nauium 2
nauigiorum et uasorum nauigabilium sint obligati dicta emptori
et seu colectori pro omnibus granis ordeis farinis et leguminibus
que conducuntur et exonerabuntur in presenti loco et insula chii
quousque grana ordea farine et legumina reposita sint in rebetis
inferius declarandis que postquam in illis collocata fuerint patroni
a presenti onere et solutione exempti sint. Et si contingat patronis
solutionem facere presenti pensioni pro granis ordeis farinis et
leguminibus [fol. CXXXXIII verso] ut superius dictum est liceat eis
regressum habere contra dominos granorum ordeorum farinarum
et leguminum a quibus possit et ualeat suam consequi solutionem.
Preterea uolentes uitare fraudes que in huiusmodi re committi 3
possent volunt et decernunt quod grana ordea farine et legumina
in nulo loco exonerare possint nisi in pontem portus ceteris aliis
locis exclusis sub pena soluendi charatum unum pro misario.
Que grana ordea farine et legumina colocari debeant in rebetis
ad hoc deputatis de quibus inferius fiet mentio. In eisque uendi
et non in alio quouis loco qui omnino prohibitus esse inteligatur.
Et id fieri debeat sub pena supradicta a quolibet contrafaciente
1 Another copy of this decree is in Codices Giustiniani, B, fols. CCXXVII verso-
CCXXIX verso.
23 AOC II
auferenda. Et inteligatur utramque penam supradictam deberi
ac asignatam esse dicto colectori. Verum quia contingere posset
quod patroni maonenses nauium nauigiorum et uasorum cum
suis nauibus et nauigiis grana ordea farinas aut legumina in chium
conduxerint ac omni modo ad debitum presenti pensioni facien-
dum compelantur inteligatur posse habere regressus et recursus
ad peccuniam ducatorum trecentorum que ex officiis singulo anno
ad illos proueniunt nee non ad omnem peccuniam de qua credi-
tores essent tam in libris maone quam dominorum commisariorum.
que quidem pecunia pro huiusmodi solutione obligata esse inteli-
gatur. Et ex aduerso autem emptor et collector huius pensionis
teneatur dare et consignare illis qui frumenta ordea farinas et
legumina in terram exponent rebetas aptas idoneas et capaces
in quibus frumenta ordea farinas et legumina recipi et collocari
commode possint et claues cuiusque rebete que sunt in potestate
domini frumenti ordei farine et leguminum. Sed claues duarum
portarum maiorum intra quas rebete continentur esse debeant
penes emptorem et colectorem huius pensionis. Qui obligatus
sit mane portas illas aperire et vesperi bene et cum dilligentia
claudere singulis diebus dominicis et solemnibus tantum exceptis
quibus aperire non liceat. Et pro pensione huius pensionis teneatur
emptor solutionem facere termino mensium decem incipiendorum
die prima maii M0 ccccLXXXVIII". Cui quidem pensioni concessa
sunt et esse inteligantur omnia priuilegia [fol. cXXXXIIII] et
clausule tam generales quam speciales que concesse sunt collec-
toribus aliorum drictuum et charatorum maris que illi fauorem
prebent et que pro expressis in presenti institutione esse inteli-
gantur.
4 Item possit emptor et collector presentis pensionis conuenire
in lanua et ubique illos quos sibi obligatos esse intendet. videlicet
eoram dominis consulibus calegarum et aliis locis coram magi-
stratibus competentibus. Qui teneantur ius administrare sum-
marie et expedicte.
5 Item emptor seu colector possit sua propria auctoritate detineri
molestari ac arestari facere omnes quos intenderet suos esse
debitores pro solutione presentis pensionis ac parimodo frumenta
ordea farines et legumina que huic pensioni obligata esse inteli-
geret. nee non merces illorum quos intenderent huic pensioni
obligatas esse.
6 De differentiis autem et controuersiis que hie quomodocumque
orirentur causa supradictorum omnium uel connexorum aut
dependentium ab eis Spectabilis dominus Potestas ciuitatis et
insule chii qui nunc est et pro tempore erit sit in chio magistratus
et ius reddere debeat nee alius quivis magistratus de huiusmodi
controuersiis se se impedire possit teneaturque ipse spectabilis
dominus potestas requirente emptore seu colectore ius summarie
et expedicte administrare.
Verum quia posset tanta summa et copia frumenti ordei farine 7
uel leguminum in urbe uno tempore acumulari que in rebetis
commode recipi non possint eo casu quotiens non esset in rebetis
idoneus locus et capax frumentorum ordeorum farinarum et
leguminum teneatur emptor habenti grana farinas ordea uel
legumina magasenum et locum suo sumptu dare et consignare
idoneum et commodum in quo frumenta ordea farinas uel legu-
mina commode collocare possit et ad id faciendum uirtute harum
clausularum teneatur.
Item quod patroni priusquam exonerent teneantur dare por- 8
tatam veram de summa sui oneris cum iuramento et facere
staxum cum misario de mensura ad quam mensurauerunt ubi
onerauerunt grana sub pena charati unius pro misario.
Item quod patroni restent obligati pro granis et leguminibus 9
que vendentur uel exonerabuntur de eorum uasis et non porta-
buntur in rebetis.
DEED OF AGREEMENT between the COMMUNE OF

GENOA and the MAHONA OF CHIOS. The Mahona,
being in debt to Genoa, cedes certain of its taxes to the
Commune. Chios, 20th May 1488.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXXIIll
verso-cxxxxVI.]
[fol. CXXXXIIII verso (blank scroll)] In nomine domine [sic] Amen.

Spectabilis dominus Leonardus marrufus in hac parte potestas et
spectabiles domini Gubernatores Ciuitatis in insule chii in pleno
numero congregati in infrascripto loco. Quorum nomina sunt hec
d. Ieronimus lustinianus quondam domini Christoffori
d. Britius lustinianus quondam domini francisci
d. Leonardus lustinianus quondam domini paridis
d. Lucas lustinianus quondam domini Lanciloti
d. Barnabas paterius quondam d. petri
d. Lazarus lustinianus d. Iohannis
d. Filipus lustinianus quondam d. Gabrielis
d. dominicus adurnus d. Gregorii
d. lacobus lustinianus quondam d. lohannis
d. Gregorius lustinianus quondam d. pagani
d. Johannes lustinianus quondam d. Galeatii
Scientes per reuerendissum dominum Paulum de Campofregoso

tituli sancti Sisti Cardinalem et ducem lanuensium Illustrem
Magnificum consilium dominorum antianorum et spectatum
offitium deputatum super salute publica chii ellectos fuisse pre-
stantes viros dominum Antonium de Riparolio et dominum
Lodisium de Flisco commissarios una cum spectabile domino
Leonardo marrufo potestate cum amplissima balia super guber-
natione facienda maone ciuitatis et insule chii opresse non leui
summa peccuniarum debitarum et eris alieni et super quibus-
cumque pertinentibus ad salutem predicte ciuitatis et insule ut
aparet ex litteris ducalibus datis lanue anno preterito die
xxvm maii et roboratis sigilis consuetis Excelsi comunis lanue et
transcriptis in curia prefacti domini potestatis chii per me nota-
rium infrascriptum et scribam dicte curie nee non scientes prefactos
dominos Leonardum antonium et Lodisium ellectos commissarios
iuxta formam litterarum habuisse in mandatis a prelibata superiore
dominatione lanue inter cetera quod uenditiones comertiorum
et cabellarum quarumcunque uenditarum in presenti loco quo-
modocunque spectantium maone abrogentur et anulentur ac
iterum reuendantur pro subuentione et commodis ipsius maone
et in obseruatione mandatorum et uoluntatis prelibate domina-
tionis de nouo uendite fuerunt per spectabilem dominum potes-
tatem et Gubernatores in presentia consensu et auctoritate etiam
dictorum commissariorum semper presentium ipsis uenditionibus
et quas anulationes et nouas uenditiones ipsi dominus Potestas
et commissarii hie presentes de nouo ratificant et aprobant et
confirmant. Scientes ipsi dominus Potestas et Gubernatores
ordine prefactorum dominorum commissariorum Liquida tos fuisse
creditores dicte maone tam sortis quam interesse computati usque
ad kalendas maii anni presentis M0 ccccLxxxm1 octaui et eos a
[fol. cxxxxv] cartulariis maone transcriptos et reductos fuisse
in uno Cartulario scripto manu Bartholomei lustiniani curam
habentis cartulariorum maone quod cartularium gubernari debet
per prefactos dominos commissarios uel deputandos ab eis et siue
eligendos a prelibata dominatione. Et insuper scientes satis-
faciendum esse ipsis creditoribus tam occasione sortis quam pro-
uentus siue interesse partim ex creditoribus maone partim ex
drictibus et cabellis impositis per ipsos dominos potestatem et
commissarios nomine excelsi comunis lanue ldcirco prefactus
dominus potestas et Gubernatores uolentes adimplere tractata
inter eos et dictos dominos Commissarios et prouidere integre
solutioni creditorum tam sortis quam prouentuum et interesse.
Hine est quod ipsi spectabiles domini potestas et gubernatores
agentes nomine et uice totius maone chii ac omnium et quorumcunque
participum dicte maone sponte et ex certa scientia asignauerunt et trans-
tulerunt asignant et transferunt in dictos dominos potestatem et commissarios
ellectos uirtute supradictarum litterarum presentes ac acceptantes et reci-
pientes nomine excelsi comunis Ianue ac ipsis dominis commissariis pre-
sentibus et agentibus nominibus quibus supra obligauerunt et obligant
irifrascriptas cabellas comercia et membra reddituum maone ab infrascripto
anno M0 ccccLxxxmo octauo usque ad integram et plenam creditorum
satisfacionem videlicet dicto anno M0 ccccLxxx octauo Comertiumforensium
Comercium denariorum decem pro mitro vini Cabellam salis Comertium
minuti denariorum duorum pro perpero. Comertium dimidii Jloreni pro
uegete vini anno MCCCCLXXX nono finiendo primo maii M°ccccLxxxx.
Supradicta omnia et singula Comercia et insuper comertium sive apaltum
saponerie comertium tabularum et picis anno de M°ccccLxxxxto finiendo
die prima Maii de M0 ccccLXXXXt0 primo omnia et singula comercia
duorum antedictorum annorum et preterea cabellam denariorum duorum
pro misario frumenti Cabellam biscotorum et ducatos trecentos duos singulis
annis ex acrostico burgorum pro annis tribus incipiendis prima Maii
M0 ccccLXXXm1 noui. Sequentibus uero annis usque ad plenam et integram
satisfactionem dictorum creditorum ut supra omnia et singula comertia
et cabellas cum omnibus earum iuribus et actionibus quomodo-
cumque eis comertiis et cabellis spectantibus usque ad tempus
supradictum declarantes quod finito tempore cabellarum seu
comertiorum aut reddituum [fol. cxxxxv verso] que ad presens
vendite sunt si contingat easdem cabellas comertia aut membra
reddituum iterum uendi pro satisfacione creditoribus facienda ut
superius dictum est. Vendi debeant per ipsos spectabiles dominos
potestatem et Gubernatores more solito et secundum conuentiones
quibus inteligantur [sic] in hac parte in presenti contractu nihil
fuisse derogatum et eo casu emptores dictarum cabellarum comer-
tiorum et membrorum maone asignari et transferri debeant in
supranominatos dominos commissarios siue deputandos ab eis uel
ab excelso comuni Ianue quotiens expediet et ita ex nunc pleno
iure transferunt dictis dominis Commissariis presentibus agentibus
et recipientibus nominibus quibus supra asignant emptores cabel-
larum comertiorum et membrorum reddituum maone predicte
uendendorum et uendendarum et in dictis dominis commissariis
translatarum ut supra dictum est. Et ex aduerso prefacti domini
potestas et Antonius ac Lodisius Commissarii habentes ad hec
amplissimam potestatem et baliam uirtute antedictarum litte-
rarum excelsi comunis Ianue agentes nomine et uice dicti excelsi
comunis uolentis recte subuenire debitis maone ut in mandatis
illis datum est ab excelsa dominatione Ianue Cognito et per-
scrutato diligentissime statu dicte maone dederunt et assignaverunt
infrascriptas cabellas et comertia per eos imposita nomine excelsi
comunis Ianue et transtulerunt ac uirtute huius instrumenti dant
asiguant et transferrunt in subuentionem et diminutionem debiti
ac creditorum maone sub regimine et gubernatione sua uel eorum
qui ab eis constituti et deputati erunt uel ab excelso comuni
Ianue per tantum tempus quantum est a die prima octobris anni
preteriti M0 ccccmiLxxx septimi usque ad diem primam maii anni
M0 ccccmiucxxx quinti liberas et libera sine ulo impedimento que
anulari reuocari nee in alium quemuis usum conuerti ulo modo
possint nisi in satisfacionem et diminutionem debiti et creditorum
qui in Cartulario spectabilium dominorum potestatis et com-
missariorum continentur videlicet Cabellam denariorum quinque pro
singulo mitro vini Cabellam unius quarti supra censaria Cabellam dena-
riorum duorum pro Libra sete, drictum unius quarti pro centenario cabellam
vini charatorum decem et septem pro singula vegete vini. Renunciantes
supradicti omnes videlicet potestas et Gubernatores ex una parte
nominibus quibus supra ac prefacti domini potestas et commis-
sarii ex altera [fol. cxxxxvi] etiam nomine quo supra
Exceptioni etc.
Que omnia et singula etc.
Sub pena ducatorum quinque milium soluendorum per par-
tem non obseruantem parti obseruanti totiens quotiens fuerit
contrafactum et ut supra non obseruatum pro iusto danno et
interesse partium in tanta quantitate taxata de comuni earum
consensu.
Et cum restitutione etc.
Ratis manentibus etc.
Et pro inde etc.
de quibus omnibus mandauerunt et rogauerunt per me fieri
publicum lnstrumentum in presentia testium infrascriptorum et
ad ditamen sapientis substantia non mutata.
Actum chii videlicet supra turri miliorum que est ante portam
Ciuitatis anno dominice nativitatis M0 ccccLxxx octauo inditione
quarta secundum lanue cursum die martis vicessima maii in
vesperis presentibus testibusJeronimo adurno quondam augustini
et Benedicto de flisco quondam Innocentii ciuibus lanue. Et
enricho vigio quondam pauli Burgense chii ad hoc vocatis et
rogatis.
Extractum est ut supra Augustinus de uia notarius et curie chii
scriba.
DEED OF AGREEMENT between the COMMISSIONERS

FROM GENOA and the FARMERS OF THE TAXES ceded
by the Mahonesi to Genoa. Chios, 22nd May I488.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXXVI
verso-cxxxxvrr.]
[fol. cxxxxVI verso (blank scroll)] +MccccLxxxVIII die xxu mail in

domo habitationis infrascriptorum dominorum Commissariorum.
In nomine domini amen. Cum sit quod per spectabilem domi-
num Potestatem et Gubernatores maone ciuitatis et insule chii
asignata et translata fuerunt in spectabiles dominos Commissarios
uirtute instrumenti rogati per me infrascriptum notarium hoc
anno die xxa presentis mensis non nula comercia cabelle et
acrostica ciuitatis Ideo infrascripti emptores videlicet unusquisque
pro eo comertio cabella et acrosticis pro quo uel quibus est debitor
dictis dominis Gubernatoribus sponte se se constituerunt debitores
dictorum dominorum Commissariorum uel deputandorum ab eis
aut ab excelso comune Ianue siue cartularii ipsorum et in presentia
iam mei dicti notarii ac testium infrascriptorum promisserunt
predictis dominis commissariis uel deputa:qdis ut supra debitum
facere pro [space] tenebantur dictis dominis Gubernatoribus suis
tenrums. preterea et cauere singulis annis in principio anni ex
idoneis personis in quibus non possint esse maonenses aut ex credito
supradicti cartularii.
Et primo Raphael de furnariis emptor saponerie pro dicta
emptione incipienda die prima mail anno M 0 ccccLxxxvrm pro-
missit eo modo et forma quibus tenebatur dictis dominis Guber-
natoribus salua promissione facta Leonardo cibo et leronimo
Spinule et ea etiam conditione quod prefati domini Commissaril
uel deputandi ab eis teneantur eum idoneum conseruare a pro-
missione cambii ducatorum mile quingentorum viginti soluere
missorum in Ianua per hylarium stellam et cum illis obligationibus
quas ipsi domini Gubernatores habent dicto Raffaeli siue dicto
hylario occasione dicti cambil.
Augustinus et Gregorius lustiniani quondam domini pasqualis
emptores comertii tabularum et picis pro dicto comertio incipiendo
die prima maii anno M°ccccLXXXVIIII salua obligatione et seu
prornissione facta per eos et participes dicti comertil ducatorum
septingentorum quadraginta quinque Leonardo Cibo et leronimo
Spinule promisserunt ut supra.
Laurentius Landinus lohannes Castagnola lohannes meranus
et Lucas de saulo emptores Comertii denariorum duorum pro
singulo [fol. cxxxxvn] misario frumenti promisserunt pro dicto
comertio. salua obligatione eis facta per prefactos dominos guber-
natores de partito eis dato per eos pro comertio biscotorum ex quo
restant habere ducatos quadraginta videlicet ducatos uiginti
singulo anno.
Baptista domini lohannis, lacobus quondam domini Bernardi,
Baptista domini francisci et Augustinus quondam domini oliueril
lustiniani emptores comertii forensium promisserunt pro ipso
comertio pro annis tribus incipiendis prima maii M°ccccLXXXVIIII
restantibus ex annis quatuor.
Lasarus lustinianus domini lohannis pro dicto domino lohanne
eius patre pro quo de rato promissit et pro se ac pro melchione
lustiniano quondam domini valarani sub ea obligatione quam
habent erga dominos Gubernatores maone promiserunt pro
acrostico burgorum pro annis tribus incipiendis prima mail
M 0 ccccLxxxvn videlicet ducatos trecentos duos singulo anno.
Que omnia et singula suprascripti promisserunt etc.
Sub pena dupli etc.
Ratis etc.
Et sub Ipoteca etc.
De quibus omnibus etc.
Testes Bartholomeo Iustiniano quondam domini lohannis et
lohanne de ancona Burgense chii.
Baptista domini lohannis, Andreas quondam domini ottauiani
Lasarus domini lohannis et melchion quondam domini Valarani
lustiniani emptores comertii dimidii floreni pro vegete singula
vini promiserunt ut supra pro tempore quo tenentur. Sub etc.
Hylarius Stella emptor Comertii denariorum duorum pro
perpero promissit pro tempore quo emit sub etc.
Lasarus lustinianus domini lohannis pro tribus quartis et
melchion lustinianus quondam domini Valarani pro reliquo
quarto cabelle salis promiserunt ut supra sub etc.
Olliuerius lustinianus pro Comertio biscoti luripendi prima
maii M°CCCCLXXXVIIII etc.
Item pro Comertio vini denariorum decem pro mitrio vini
pro annis duobus incipiendis prima maii anni M 0 cccCLXXXVTIII
promisit ut supra. Sub etc.
scriba.
INSTRUCTIONS issued by the COMMISSIONERS FROM

GENOA to LEONARDO MARUFFO and OTHERS con-
cerning the continuation of the Commissioners' work. Chios,
23rd May I488.
[Biblioteca Civica Berlo, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cxxxxvn
verso--cxx:xxVIm verso.]
[fol. CXXXXVII verso (blank scroll)] Spectabili domino Leonardo

marrufo potestati lohanni antonio et Leonardo Quondam domini
paridis lustinianis. Ieronimo spinule et Raffaeli de furnariis
+In christi nomine M 0 ccccLXXXvm die XXIIJ maii in chio.
Spectati ac prestantes viri honorandi Composita sunt negotia
maone dei beneficio uirtute dominorum maonensium ac nostra
diligentia side nobis fas est et in meliorem statum ita reformata
sunt ut de [sic] nostro in primis infinite gratie continuo agende
sunt [sic] etdesalutehuius ciuitatisinposterumoptimesperandum.
terminis. preterea et cauere singulis annis in principio anni ex
idoneis personis in quibus non possint esse maonenses aut ex credito
supradicti cartularii.
Et primo Raphael de furnariis emptor saponerie pro dicta
emptione incipienda die prima maii anno M0 ccccLXXXVIIII pro-
missit eo modo et forma quibus tenebatur dictis dominis Guber-
natoribus salua promissione facta Leonardo cibo et Ieronimo
Spinule et ea etiam conditione quad prefati domini Commissarii
uel deputandi ab eis teneantur eum idoneum conseruare a pro-
missione cambii ducatorum mile quingentorum viginti soluere
missorum in Ianua per hylarium stellam et cum illis obligationibus
quas ipsi domini Gubernatores habent dicta Raffaeli siue dicto
hylario occasione dicti cambii.
Augustinus et Gregorius lustiniani quondam domini pasqualis
emptores comertii tabularum et picis pro dicto comertio incipiendo
die prima maii anno M0 ccccLXXXVIIII salua obligatione et seu
promissione facta per eos et participes dicti comertii ducatorum
septingentorum quadraginta quinque Leonardo Ciba et Ieronimo
Spinule promisserunt ut supra.
Laurentius Landinus lohannes Castagnola Iohannes meranus
et Lucas de saulo emptores Comertii denariorum duorum pro
singulo [fol. cxxxxVII] misario frumenti promisserunt pro dicta
comertio. salua obligatione eis facta per prefactos dominos guber-
natores de partito eis data per eos pro comertio biscotorum ex quo
restant habere ducatos quadraginta videlicet ducatos uiginti
singulo anno.
Baptista domini Iohannis, lacobus quondam domini Bernardi,
Baptista domini francisci et Augustinus quondam domini oliuerii
lustiniani emptores comertii forensium promisserunt pro ipso
comertio pro annis tribus incipiendis prima maii M°ccccLXXXVIIII
restantibus ex annis quatuor.
Lasarus lustinianus domini Iohannis pro dicta domino lohanne
eius patre pro quo de rato promissit et pro se ac pro melchione
lustiniano quondam domini valarani sub ea obligatione quam
habent erga dominos Gubernatores maone promiserunt pro
acrostico burgorum pro annis tribus incipiendis prima maii
M0 ccccLXXXVII videlicet ducatos trecentos duos singulo anno.
Que omnia et singula suprascripti promisserunt etc.
Sub pena dupli etc.
Ratis etc.
Et sub Ipoteca etc.
Testes Bartholomeo Justiniano quondam domini lohannis et
Johanne de ancona Burgense chii.
Baptista domini lohannis, Andreas quondam domini ottauiani
Lasarus domini lohannis et melchion quondam domini Valarani
lustiniani emptores comertii dimidii floreni pro vegete singula
vini promiserunt ut supra pro tempore quo tenentur. Sub etc.
Hylarius Stella emptor Comertii denariorum duorum pro
perpero promissit pro tempore quo emit sub etc.
Lasarus lustinianus domini Iohannis pro tribus quartis et
melchion lustinianus quondam domini Valarani pro reliquo
quarto cabelle salis promiserunt ut supra sub etc.
Olliuerius lustinianus pro Comertio biscoti luripendi prima
maii M°CCCCLXXXVIIII etc.
Item pro Comertio vini denariorum decem pro mitrio vini
pro annis duobus incipiendis prima maii anni M 0 ccccLXXXVIIII
promisit ut supra. Sub etc.
scriba.
INSTRUCTIONS issued by the COMMISSIONERS FROM

GENOA to LEONARDO MARUFFO and OTHERS con-
cerning the continuation of the Commissioners' work. Chios,
23rd May I488.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. CXXXXVII
versO-CXXXXVIIII verso.]
[fol. cxxxxvrr verso (blank scroll)] Spectabili domino Leonardo

marrufo potestati lohanni antonio et Leonardo Quondam domini
paridis lustinianis. Jeronimo spinule et Raffaeli de furnariis
+In christi nomine M°ccccLXXXVIII die XXIIJ maii in chio.
Spectati ac prestantes viri honorandi Composita sunt negotia
maone dei beneficio uirtute dominorum maonensium ac nostra
diligentia si de nobis fas est et in meliorem statum ita reformata
sunt ut de [sic] nostro in primis infinite gratie continuo agende
sunt [sic] et de salute huius ciuitatis in posterum optime sperandum.
His rebus in hunc modum peractis reliquum est ut que instituta
sunt deinceps recte administrentur. Itaque recogitantibus nobis
vissum est uos eligere et construere qui regimen cartularii in
quibus creditores maone descripti sunt quibus satisfaciendum est
suscipientes negotia omnia que ad hanc rem pertinent gubernetis
freti uirtute et prudentia uestra quam in rebus omnibus satis
perspectam habemus. Infrascripti autem modi et Leges sunt
quibus hec negotia a vobis gubernari uolumus omnino plene
seruabitis. Non est ignotum uobis viri prestantes nos in hanc
urbem ab inclita republica nostra missos fuisse-eo animo ut
maone here alieno Laboranti ac debitis peccunie sumerse auxilium
et opem prestaremus. In quo ita profecto Laborauimus ut nichil
magis a nobis curatum sit quam voluntati ciuium nostrorum
satisfacere et necesitatibus huius urbis recte prouidere. ltaque
scrutati primum dilligentissime statum maone quoscumque uero
illius ueros creditores in Cartulario separatim descripsimus qui
in ipso Cartulario dare aparent diuersis temporibus summam
capiunt ducatorum [blank space] his prouentum decem pro cen-
tenario singulo anno dare statuimus ut iam facere incepimus
anno incepto prima maii M"ccCCLXXXVIIJ ut ex eodem Libro satis
constat. propositum nobis est idque cum dominis maonensibus
conuentum ut summam creditorum imminuatur singulo anno
quousque plene omnibus satisfactum sit earn ob causam Impo-
suumus quartum unum pro Centenario generalem super mercibus
exigendum. Quartum unum super censaria denarios duos pro libra
sete denarii quinque pro mitrio vini. Et charati [fol. cxxxxVIII]
decem et septem pro uegete vini Que cabelle per ea tempora
uendite sunt que in cartulario annotata inuenietis. Preterea
spectabiles domini Potestas et Gubernatores nomine dominorum
maonensium assignauerunt nobis et in nostram potestatem trans-
tulauerunt ea comercia et drictus maone que ex instrumento inter
eos et nos confecto per Augustin um de via notarium uidere poteritis.
Ex his omnibus cabelis tam per nos impositis quam dominorum
maonensium satisfaciendum est singulo anno partim prouentui
creditorum partim sorti quousque debita solutio omnibus facta
sit. Sed scitote cabellas nostras non durare nisi a prima octobris
anni preteriti usque ad primam maii anni M"CCCCLXXXXV ut ex
supradicto lnstrumento satis aparet. Relique uero que ad maonam
pertinent usque ad plenam debiti extinctionem et creditorum
satisfacionem. Curabitis igitur quod emptores supradictarum
cabellarum et drictuum suis temporibus idonee prestent fideius-
sores quos nolumus in possessione cabellarum et drictuum ulo
pacto admittatis et recepiatis nisi idoneos prestiterint fideiussores.
Et quoniam supradicte cabelle et drictus ad diuersa tempora
uendite sunt cum aduenerit tempus quo illas iterum uendi necesse
sit uel antea si cognoueritis commodo creditorum et uestro fieri
posse. Laudamus et baliam ac potestatem vobis damus illud
faciendi cum utilius fore indicaueritis. Ex peccuniis autem supra-
dictarum omnium cabellarum in Kalendis maii M"ccccLXXXVIIIJ
et Kalendis annorum subsequentium modo antedicto distribuetis
prouentum ad decem pro Centenario singulis creditoribus equa
portione et pro ea summa asignabitis cuique creditori aliquem
ex emptoribus dictarum cabellarum. non loquimur de anno
M"ccccLxxxVIIJ quia hec distributio prouentuum et quibus credi-
toribus facta est satisfactio quantum Licuit per pecuniam cabel-
larum ut distinte in cartulario annotatum inuenietis. Pari ratione
eisdem temporibus facta prouentuum distributione quod reliquum
erit ex pecuniis cabellarum asignabitis exbitationi debiti et satis-
fationi creditorum summe seruata equalitate. Ita ut equo iure
ad solidum Uol. CXXXXVIII verso] et libram ut dicitur ipsa
distributio fiat hoc modo inter creditores equa erunt omnia et
vos exigendi a debitoribus Labore carebitis et creditoribus maior
erit commoditas. Sed de prouentu et sorte nulam facietis asigna-
tionem nisi maonenses debentes emptoribus cabelle vini plene
soluerint quantum debent quum alioquin difficilimum esset ab
illis consequi solutionem. Sed volumus ne noui creditores in
cartulario amplius Scribantur nihilominus si in rationibus credi-
torum qui iam descripti sunt eror commisus inueniretur emendare
illum Liceat et ex summa iam annotata uel imminuere uel addere
quantum iustum esse compertum sit. Pecunie uero drictuum et
cabellarum tam per nos imposite quam dominorum maonensium
et cabelle et drictus ipsi que huic cartulario asignate sunt in nulum
alium usum nee ad ulam aliam rem conuerti et asignari possint
uel obligari sed satisfationi creditorum dumtaxat deputentur.
Preterea curam delegauimus Bartholomeo lustiniano quondam
domini lohannis hunc librum et cartularium scribendi et negotia
que ad hanc rem pertinent procurandi et uirtute huius instruc-
tionis delegamus cum annua mercede ducatorum centum chii
computanda a die prima decembris anni M"cccCLXXXVIJ et de qua
in uno mandato creditor factus est in eodem Cartulario ut uidebitis
a die ipsa prima decembris M"ccccLxxxVIJ usque ad diem primam
maii M0 ccccLxxxVIIIJ eamque mercedem singulorum annorum
illi persoluetis asignatam in debitoribus cabellarum modo de
prouentu et exbitatione creditoribus facienda sicut antedictum
est. Et cognoscentes illius doctrinam et animi integritatem eum
cum supradicta cura potestate et mercede per id tempus con-
stituimus quousque plena satisfacio creditoribus huius libri facta
sit. Qui cum a nobis requisitus esset fideiussores dare de summa
ducatorum trium milium de bona et lusta administratione illam
nobis habunde prestitit de ducatis quinque milibus quemad-
modum ex actis Augustini de uia [fol. CXXXXVIIII] notarii uidere
poteritis. Est ipse Bartholomeus satis instructus et peritus rerum
omnium que ad hanc causam pertinent et ut nobis in quibusdam
auxilio fuit lta uos quoque de multis instruere poterit que cogni-
tioni rerum agendarum viam aperient. Cartularium autem ante-
dictum penes ipsum Bartholomeum et in eius potestate esse
uolumus nee vobis nee vestrum cuique licere seorsum et separatim
illum retinere, sed quotiens. necesse erit et uniuersis uobis et
uestrum cuique particulatim de illo uobis copia et facultas data
erit. Ita ut singulis horis ne dum diebus quecunque licebit ex eo
cartulario a uobis et uestrum uno quoque perspici poterit modo
cartularium ipsum a potestate ipsius Bartholomei non discedat.
Preterea uolumus quod ule partite et pecunie dari et expendi
possint nisi per apodisiam per Bartholomeum lustinianum Ante-
dictum Scriptam cum sigillo spectabilis domini potestatis et
subscriptione uestrum maioris natu, aprobantes nostra auctoritate
quascunque apodisias dicti Bartholomei modo antedicto sub-
scriptas et subscribendas nee non partitas in predicto cartulario
per eum scriptas et scribendas quibus plenam fidem adhiberi
uolumus. In deliberationibus autem quibuscumque que a uobis
fieri continget vos spectate domine Leonarde marrufe potestas
unam tantum vocem habebitis et tres uoces inter se continentes
sententiam facient sed ad calculos deliberationes uestras facietis
seruata forma supradicta. Ut scire debetis Spectatum offitium
chii nobis mandauit et quidem cum maxima instantia ut cisterna
iamdiu incepta tandem perficiatur, de ea conuenimus cum antonio
de franchis Lusardo his pactis et conditionibus que in instrumento
per augustinum de uia notarium continentur. Curabitis igitur
cum magno studio inteligere quid in opere cisterne in dies agatur.
dabitisque operam ut ab antonio promissa serventur et cum
celeritate cisterna construatur. Est res ista ad salutem huius urbis
non Leuis momenti et ciuibus maxime cordi. Hee sunt que super
toto negotio et harum rerum administratione a uobis curari
uolumus nee pluribus uerbis vos hortabimur ad ea cum amore et
diligentia peragenda quoniam uestram uirtutem et studium
uestrum erga rempublicam cognitum satis habemus. hoc autem
non necesitatis sed offitii nostri causa uobis dicimus. Si modi
et leges que supradicte sunt seruate non erunt uos non repre-
hensione tantum sed pena digni eritis. Ob quam causam si
formam antedictam non seruaretis et in aliquo erraueritis uos
simul cum bonis uestris pro huiusmodi transgressione obligatos
et obnoxios esse iudicamus et uolumus Licet a uobis omnia recte
actum iri non [fol. cxxxxvm1 verso] dubitamus, volentes quad si
contingat uestrum quempiam e uita decedere aut ab urbe abesse
liceat illis uestrum qui in Chio erunt alium sustituere ad calculos
modo supradicto loco mortui uel absentis-ita ut maonensis loco
maonensis et mercator loco mercatoris seruata ordinum forma
substituatur.
chii scriba.
DEED OF AGREEMENTbetweenLEONARDOMARRUFO,
Podesta of Chios, ANTONIO DI RIPAROLIO and
LUDOVICO DI FLISCO, Commisarii withfull powers, and
ANTONIO L USARDO, concerning the construction of a reser-
voir in Chios. Chios, 24th May I488.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiemis, fols. CXXXXVIIII
verso-cL verso.]
[fol. CXXXXVIIII verso] In nomine domini amen. Spectatus

dominus Leonardus marrufus potestas Ciuitatis et insule chii et
antonius de riparolio ac Lodisius de flisco commissarii pro excelso
comuni Ianue habentes de hoc una cum prefacto domino Leonardo
potestate amplissimam baliam uirtute litterarum dicti excelsi
comunis registratus [sic] in curia prefacti domini potestatis per
me notarium infrascriptum agentes nomine et uice dicti excelsi
comunis ex una parte et egregius Antonius de francis Lusardus
ex parte altera peruenerunt et uicissim pervenisse confessi fuerunt
ad infrascripta pacta conuentiones et transationes solennibus
stipulantibus interiectis. Videlicet quia ex causa dictorum pac-
torum dictus antonius accepit et accipit ad scarsum opus et
fabricam cisterne iam incepte in claustro sancti francisci castri
Chii quam cisternam idem antonius promissit et solemniter se
obligauit prefactis dominis potestati et commissariis presentibus
et stipulantibus nomine et uice dicti excelsi comunis Laborari
et in toto compleri facere ac earn Laboratam seu fabricatam ac
completam de omni opere ad ipsam cisternam necessario et bene
stagnam cum duabus buchis faciendis ab eis partibus quibus dicto
domino potestati et Gubernatoribus chii uidebitur dare intra
Kalendas Ianuarii proximi anni M0 ccccLxxx novem et que stag-
natio durare debet per menses sex numerandos a die qua dicta
Cisterna erit completa ac plena aqua. Et casu quo stagna non
remaneret per supradictum tempus mensium sex dictus antonius
promissit et solemniter se obligauit prefatis domino Potestati et
Commissariis stipulantibus nomine quo supra iterum et de nouo
ipsam Cisternam restagnari facere infra alios menses sex. lta quod
ipsa cisterna stagna remaneat modo quo supra dictum est quod
si non fecerit soluere promisit ducatos quingentos chii pro iusto
[fol. cL] danno et interesse dicti comunis taxato de comuni
partium consensu inter quas etiam est conuentum quod dictus
antonius teneatur et obligatus sit ad earn cisternam aponi facere
petram marmoream cum armis prefatorum dominorum Leonardi
marrufi potestatis et antonii ac lodisii commissariorum et ita
promisit idem Antonius. Ex aduerso prefati domini Leonardus
marrufus potestas et commissarii nomine quo supra promisserunt
et solenniter se obligauerunt eidem antonio presenti et stipulanti
et recipienti prose et heredibus suis pro premio supradicti scarsi et
operis dicte Cisterne perficiende et complende ut supra dare et
soluere realiter et cum effectu ducatos Mille noningentos chii in
hunc modum, videlicet in Kalendis lulii proximi ducatos mile.
in Kalendis septembris proximi ducatos quadringentos quinqua-
ginta in Kalendis Decembris proximi ducatos tricentos triginta
et die quintadecima Ianuarii proximi anni M0 ccccLxxx noni
restum usque ad complementum dictorum ducatorum Mille
noningentorum et ultra dederunt et asignaverunt dant et con-
signant dicto antonio omnem aparatum et omnem materiem ut
puta Lateres clapatiolos et simila demum ea omnia que reperientur
spectare ad dictam Cisternam seu ad eius fabricam francha et
Iibera et sine ula solutione cum hac tamen conditione et pacto
inter dictas partes convento quod tam pro predictis ducatis mille
noningentis pretii dicti scarsi quam pro ducatis quingentis per
dictum Antonium soluendis cum quo dicta Cisterna non remaneret
stagna pro supradicto tempore dictus Antonius debeat idonee
cauere erga prefatos dominos potestatem et commissarios antea
de personis idoneis in quibus non possint esse maonenses et ita
dicte partes concordes remanserunt solenni stipulatione premissa
Renunciantes dicti contrahentes etc.
Que omnia etc,
Sub pena ducarorum quingentorum etc.
Cum restitutione etc.
Ratis etc.
Et pro inde etc.
Et ad ditamen sapientis substantia non mutata.
[fol. CL verso] Actum chii videlicet in palatio in camera cubi-
culari spectati potestatis anno dominice natiuitatis M"ccccLXXX
Octauo inditione quinta secundam Ianue cursum die sabbati
XXIIII maii hora prima noctis uel circa presentibus testibus Enricho
Vegio quondam pauli burgense chii Benedicto de Flischo quondam
innocentii et Thoma de Flisco quondam Christoffori ciuibus lanue
Vocatis et rogatis.1
scriba, +die XXVIIII dicti
Supradictus antonius de francis Lusardus uolens ea que pro-
missit in supradicto instrumento denuo promisit et solenniter
obligauit obseruare omnia et singula contenta in ea sub etc.
Et pro eo intercesserunt et fideiusserunt infrascripti sub etc.
Restantes etc.
Videlicet
leronimus Spinula domini dominici pro ducatis tri-
centis siue due. CCC
Peregrus tarigus pro ducatis trecentis siue CCC
Genesius de Brignali pro ducatis trecentis siue " CCC
Benedictus de Flisco pro ducatis trecentis siue " CCC
Carolus lustinianus pro ducatis trecentis siue " CCC
"
1 The original deed was drawn up by Agostino Foglietta and is extant to-day
(see Archivio di Stato, Genova, Sala VI, Scanzia m. Notaio Agostino Foglietta,
Filza 1, No. 186).
lohannes Baptista Spinula pro ducatis trecentis siue due. CCC

Petrus de Grimaldis pro ducatis trecentis siue ,, CCC
Clemens Iustinianus pro ducatis trecentis siue ,, CCC

chii scriba.

TONIO DI RIPAROLIO and LUDOVICO DI FLISCO,
Commissarii with full powers, appointing BART o Lo ME o
GIUSTINIANI as accountant to the Mahona. Chios,
26th May I488.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. cu.]
[fol. cu] +M"ccccLXXXVIII die xxvi maii in chio.

Spectabiles domini Leonardus marrufus potestas Antonius de
Riparolio et Lodouicus de Flisco Commissarii Excelsi comunis
Ianue. Considerantes negotia que pertinent ad rationes et librum
in quo maone creditores quibus satisfaciendum est descripti sunt
hominem desiderare animi integritate et doctrina prestantem ac
circumspicientes quisnam huic muneri idoneus esset tandem re
examinata Ellegerunt Egregium Bartholomeum lustinianum
quondam domini lohannis cuius fidem et doctrinam perspectam
habent qui librum supradictum scribat et omnia et singula negotia
ac creditores supradictos et causam cabellarum pertinentia pro-
curet per id tempus quousque creditoribus ipsis plene satisfactum
sit cum annua mercede ducatorum Centum chii a die prima
decembris anni proxime preteriti M"ccccLXXXVII computanda.
Approbantes ex nunc quascunque partitas in supradicto libro
per eum scriptas nee non apodisias per eum subscriptas cum sigillo
spectabilis domini potestatis chii et subscriptas per maiorem natu
ex deputandis administrationi libri et negotiorum supradictorum
a spectabilibus dominis Leonardo Antonio et Ludouico supra-
nominatis. Scientes preterea constituisse procuratores comperule
rebetarum Egregios viros hylarium stellam et Augustinum lusti-
nianum quondam olliuerii ac considerantes· oportere hominem
deputare qui huius comperule librum et rationes scribat. Elli-
gerunt eundem Bartholomeum lustinianum quondam lohannis
cuius uirtutem et diligentiam perspectam habent cum annua
mercede ducatorum viginti quatuor a die prima maii proximi
anni M°ccccLXXXVIII computanda qui librum et rationes illius
comperule scribat negotiaque ad huiusmodi offitium pertinentia
procuret. Mandantes mihi Augustino de via notario infrascripto
ut de omnibus que supradicte sunt hoc decretum conficiam.
chii scriba.

TONIO DI RIPAROLIO and LUDOVICO DI FLISCHO,
Commissarii with full powers, enacting that three com-
missioners be appointed to control the distribution of food
supplies. Chios, 28th May 1488. 1
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. cu verso-
cm.]
[fol. cu verso (blank scroll)] +M"ccccLXXXVIII die xxvirr maii.

Spectabiles domini Leonardus marrufus potestas, dominus
Antonius de riparolio et Lodouicus de flisco commissarii excelsi
comunis lanue et prestantes domini Gubernatores Chii in suffi-
cienti numero in turri magna conuocati-absente tandum modo
domino filipo Iustiniano quondam domini Gabrielis-Consider-
antes nichil esse tam necessarium saluti urbis et Insule quam firmo
commeatu Vrbem munire. Et scientes eam rem precipue cure
esse excelse dominationi Ianue. Volentes partim illius mandatis
obtemperare partim saluti insule bene consuleri et vitare pericula
que ex frumentorum inopia sepe contigerunt. Re examinata
comuni omnium consensu decreuerunt et statuerunt quod duo ex
dominis maonensibus eligerentur et unus ex incolis et habi-
tatoribus chii qui curam et potestatem habeant frumenta et com-
meatus gubernandi recipiendi [?] uendendi quotiens illis necesse
visum fuerit atque sepius emendi distribuendi pro ut illis vissum
fuerit inter habitatores urbis et insule chii. Et demum omnia
faciendi que ad hanc curam et negotia frumentorum et com-
meatus pertinere videantur. Qui quidem tres de quibus mentio
facta est recognosere debeant spectabilem dominum Potestatem
1
Another copy of the Ordinance is on folio CXXXXII verso-cxxxxm (see
PP· 351-2 and p. 351 note 1).
AOC II
qui nunc est et pro tempore erit et Spectatum Offitium maris de
summa frumentorum supradictorum et de peccunia ac pretio
eorum quando uendi contingat. Itaque de ipsis frumentis ac
commeatu nee non de processu illorum ipsi tres supradicti nullo
modo disponere possint sed obligati sint de illis ueram reddere
rationem spectabili domino potestati et offitio maris. Qui specta-
bilis dominus Potestas et offitium maris earn prouisionem com-
meatus et frumentorum continuam et firmam in urbe tenere
debeant ea lege quod emolumentum quod ex frumentis et com-
meatu peruenire in dies contiget [sic] asignatum sit suplemento
modiorum mile frumenti et tritici et ea summa perfecta reliquum
quod erit deputatum et asignatum sit exbitationi Locorum com-
perule rebetarum. Et facta integra exbitatione dicte compere
reparationi Castrorum insule ut in institutione ipsorum Locorum
continetur. Volentes quod spectabilis dominus Potestas et offitium
maris commeatum ipsum et frumenta uel eorum procesum in
ulam aliam rem atque usum quouismodo conuertere et asignare
non possint nisi in minutionem et firmum urbis commeatum sub
legibus et modis superius memoratis de quorum quidem clauibus
magasenorum et locorum in qui bus frumenta [fol. cLn] muni-
tionis colocata erunt esse debeant Videlicet cuiuscunque magaseni
una clauis in potestate spectabilis domini potestatis et offitii maris
et altera supradictorum trium qui eligi debeant per spectabilem
dominum potestatem et Gubernatores binis annis a presenti
die incohandis. Et ex nunc elligerunt et elligunt dominum
Mattheum Iustinianum et dominum Baptistam Iustinianum
domini Iohannis ac hylarium Stellam urbis habitatorem.
scriba.
[fols. CLII verso-cLv verso blank]
of the owners of the galleys taking part in the capture of

LI s T
Chios, 12th September 1346.
[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fol. CLVI.]
[fol. CLVI] Nomina Patronum Galearum captionis Chii anno

domini 1346 die I 2 Septembris.
Dominus Simon Vignosus Armiratus cum galea una
Gulielmus de Solario cum galea una
Guglielrnus Arangus cum galea una
Lanfrancus Drisacorna cum galea una
lacobus Morandus cum galea una
Nicolaus Tarigus cum galea una
Cosmas Saluaigus cum galea una
Philiponus Alpanus cum galea una
Mathias Babo de Sauona cum galea una
Franciscus de Coronato cum galea una
Nicolaus Cigonia cum galea una
Franciscus Gategarius cum galea una
Petrus N orascus cum galea una
Andriotus Pexanus cum galea una
Andriolus de Septa cum galea una
Ansaldus de Olliverio cum galea una
Ampernus de Cancello cum galea una
Mellianus Ferrandus pro Leonardo de Cornasca cum
galea una
Loxidus Pansanus cum galea una
Federicus Osbergerius cum galea una
Jacobus de Olmo cum galea una
Antonius de Viviano cum galea una
Thomas de Illionibus cum galea una
Raffus de Pessina cum galea una
Lodisius Perronus cum galea una
Augustinus de Bennato cum galea una
Meliadus Adurnus cum galea una
Joannes de Septa cum galea una
Luchinus de Guano cum galea una
Somna Numero galee uentineve [viginti nouem] no. 29.
Extractum ab antiquo de uerbo ad uerbum.
[fol. CLVI verso blank]
[Continued from p. 266]
et distincte dictum fuit et de redemptione Insule si earn redimi
contingat ac de nouo appaltu faciendo si ea de nuo [sic] appal-
tenda fuerit huius sententie ... [?] et in presenti consilio deliberen-
tur et deliberata subeantur cum vagem [?] omnia contenta ea
propositione facta de quod ipsi spectabiles officiales habeant et
haberi intelegantur omnem illam baliam quam habet Ianue,
faciendi exequendi comparendi obligandi omne pignus comunis
lanue et demum omnia faciendi sua ultima executione presentis
materie in omnibus et per omnia pro et in eadem propositione
continetur. Quam sententiam in aprobauisset omnes qui aderant
illam suo decreto haberi voluerunt.
OFFICIAL DOCUMENTS
FROM VARIOUS SOURCES
ARRANGED IN
CHRONOLOGICAL ORDER
[1] The Pope, CLEMENT VI, to HENRY, Latin Patriarch

of Constantinople. Avignon, 28th September 1343.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Registri Vaticani, Vol. 159.
Clementis VI Communium, anno 2. Tom. m, fols. ro verso-Ir.]
Venerabili fratri Patriarche Constantinopolitano salutem etc.

Nuper ad audienciam nostram fidedigna relacione pervenit
quod cum dudum quondam Andronicus Imperator Grecorum
ad insulam Syi ad dilectum filium nobilem virum Martinum
Zacharie dejanua dominum ipsius Insule pertinentem accessisset
et ipsum Martinum, quern persequebatur hostiliter, assecurasset
in personam et omnibus bonis suis, et super hoc idem Andronicus
fidem sibi eciam prestisset, ac nonnullis per ipsum Andronicum
factis premissionibus, super istis prefatus Martinus de hiis con-
fidenter se dicti Andronici conspectui presentavit, qui per ipsum
Andronicum contra assecuraciones fidem et premissiones huius-
modi venientem personaliter captus et detentus bonaque mobilia
sua valorem sexaginta milium ftorenorum excedencia ac ipsa
Insula et immobilia queque ibidem existencia capta occupata et
detenta fuerunt etipsum carceri mancipatum, prefatus Andronicus
per undecim annos vel circa iniuriose necnon predictis Insula et
bonis a dicto tempore cum detinuit spoliatum, prout adhuc ipse
Martinus spoliatus eisdem contra deum et iusticiam detinetur,
et quod tandem propter convenciones et pacta inter Grecorum
Imperium et dilectorum filiorum Commune Civitatis Janue
existentes, quibus cavetur quod per lmperatorem Grecorum nullus
Januensis quacumque ex causa nullo modo possit personaliter
detineri et econverso nullus Grecus per ipsos detineri valeat
Januenses, prefati Commune commoti solennes ambaxiatores in
Greciam mittentes petierunt ab eodem Andronico ipsum Ivfar-
tinum virtute dictarum convencionum relaxari libere et admitti
debere, quodque, cum nullo modo ipsum habere possent nisi pro
eo fideiuberent et promitterent quod ipse Martinus cum sancta
Romana ecclesia vel Rege quocumque seu principe vel com-
munitate aut persona alia contra dictum Grecorum Imperium
aliquid non tractaret vel faceret verbo vel facto directe vel indirecte
nee se eidem opponeret et ambaxiatores ipsi pro dicto Martino
fideiubere nollent nisi dictus Martinus promitteret eisdem super
hiis sacramentum prestare ac fideiusores dare ad libitum et
voluntatem Communis predictorum, prefatus Martinus sic in
carcere dicti Imperatoris detentus existens eisdem ambaxiatoribus
presentibus dilectis filiis Communitate terre Pere prope Con-
stantinopolim de hiis faciendis et servandis prestitit corporaliter
iuramentum, ac deinde dictus Martinus ipsis ambaxiatoribus
fideiubentibus, ut premittitur, pro eodem ab ipso Andronico
restitutus, ductus fuit ad Civitatem predictam et Rectori Civitatis
ipsius, qui Dux nuncupatus, personaliter presentatus ac tamdiu
ab ipso Rectore detentus fuit donec fideiussores pro decem et octo
milibus librarumJanuensis monete pro premissis eide:r.n Grecorum
Imperio observandis ad ipsius Rectoris requisicionem prestitit
et de novo ea omnia iterato iuramento firmavit cum adiectione
quod absque speciali licencia dicti Rectoris Civitatem non egrede-
retur eandem; quod ipse Martinus inviolabiliter observavit nee
Civitatem ipsam egressus fuit donec ad nostram presenciam pro
ambaxiatore extitit destinatus. Nos igitur attendentes quod, si
premissis suffragetur veritas fideiussio promissiones ac iuramenta
per ipsum Martinum sponte prestita non fuerunt, ymo per vim
carceris, ut prefertur, extorta et quod ea que vi metusvi causa
fiunt cavere debent robore firmitatis, gerentes quoque de tue
circumspeccionis industria et fidelitate probata in hiis et aliis
fiduciam in domino specialem fraternitati tue per apostolica
scripta committimus et mandamus quatinus vocatis evocandis,
si est ita, prefatos Martinum et fideiussores suos ab eorundem
iuramentorum observacione apostolica auctoritate absolvas, con-
tradictores per censuram ecclesiasticam appellacione postposita
compescendo, testes autem qui fuerunt nominati, si se gracia odio
vel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante com-
pellas veritati testimonium perhibere, non obstantibus felicis
recordatoriis Bonifacii Pape VIII predecessoris nostri, quibus
cavetur ne aliquis extra suam Civitatem et diocesem nisi in certis
exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis
ad iudicium evocetur, et tam de duabus dietis in consilio generali
quam de personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis
aut aliis quibuscumque constitucionibus contrariis a predeces-
soribus nostris Romanis Pontificibus editis per quas tue iuris-
diccionis explicacio in hac parte possit quomodolibet impediri,
seu si aliquibus comminuter vel divisim a sede apostolica sit
indultum quod interdici suspendi vel excommunicari non possint,
per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de
verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum
Avinioni. IV Idas Octobris Anno Secundo.
[2] The Pope, CLEMENT VI, to HENRY, Latin Patriarch

of Constantinople. Avignon, 18th September 1344.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Regesti Vaticani, Vol. 62.
Clementis V, Johannis XXII, Benedicti XII, Clementis VI Bullae,
fol. 59 verso.]
Venerabili fratri Henrico Patriarche Constantinopolitano in par-

tibus transmarinis apostolice sedis legato.
lnsinuacione percepimus displicibili et infesta quod licet nos
Christicolis Romanie aliarumque transmarinarum partium super
dictis affiiccionibus persecucionibus etoppressionibus quas a Turchis
Infidelibus fidei Catholice inimicis passi sunt graviter hactenus et
sepius patiuntur, paterno compacientes affectu pro ipsorum defen-
sione fidelium ac repressione et expugnacione lnfidelium predic-
torum certum Galearum subsidium per nos et ecclesiam Romanam
et quosdam fideles alios ad partes illas procuraverimus, sicut tua
novit prudencia destinari, te volentes circa premissa superintendere
tibique pareri plenarie in hac parte, tamen dilectus filius nobilis
vir Martinus Zacharie miles quemvelut e~pertum in talibus et nobis
super hoc multipliciter commendatum Galearum nostrarum et
ecclesie Capitaneum providimus deputandum, non directe ad
defensionem predictorum fidelium sed expugnacionem potius
lnsule Chio, que dicitur detineri per Grecos, ut earn dictus
Martinus sibi posset subicere, stolium Galearum predictarum
direxit. Et nichilominus tam ipse quam venerabilis frater noster
Archiepiscopus Thebanus tuus delegatus seu commissarius di-
lectum filium magistrum hospitalis sanctiJohannisJerosolimitani
et Cyprenses eciam requisiverunt instanter ut ad hoc suas Galeas
destinarent, eosdem Cyprenses ad id prefatus Archiepiscopus per
excommunicacionis sentencias compellendo, ex quibus sequitur
ut eadem insinuatio subiungebat quod Greci, qui ex missione
Galearum predictarum Turchos predictos suos utique persecutores
et hostes debilitari sperabant et ad se reuniendos cum ecclesia
sancta Catholica disponebant, videntes contra se predictarum
dirigi stolium Galearum et quod ad utilitatem publicam defen-
sionem videlicet fidelium et expugnacionem Turchorum infidelium
ad commodum privatum converti, a suo proposito reunionis
huiusmodi tepescendo tractant de confederacione cum Turchis
facienda predictis; quod, si verum esset, in detrimentum fidei
eiusdem Catholice ac dilatacionem Secte dampnate Machometi
perfidi, quod misericordiarum avertat dominus, redundaret.
Ideoque tu frater, de cuius circumspecta prudencia et fidelitate
plenius in domino confidimus, taliter super premissis et ea tan-
gentibus celeriter ut expedit studeas providere quod, cessantibus
dictis periculis et incomodis per aliqua cum eisdem Galeis facienda
nostre intentioni principali que pie fertur circa defensionem
fidelium ac repressionem et expugnacionem lnfidelium, nulla-
tenus obvietur, nobis super premissis et aliis que tibi occurrerint
quantocius et quociens poteris et tibi oportunum exstiterit nichil-
ominus rescripturus. Datum apud Villamnovam Avinionensis
diocesis. XIV Kalendas Octobris. Anno Tercio.
[3] The Pope, CLEMENT v1, to HUMBERT, Dauphin

de Vienne. Avignon, 15th June 1346.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Regesti Vaticani, Vol. 62.
fols. Bo verso-82 verso.]
Dilecto filio nobile viro Humberto dalphino Viennensi.

Nobili viro Capitaneo generali et duci Excercitus fidelium contra
Turchos auctoritate apostolica deputato. Tanto iocundiori animo
litteras nobilitatis tue nobis die ultima mensis Aprilis proximo pre-
teriti per dilectum £ilium Bartholomeum de Thomariis Canonicum
Smirnensem nuncium tuum presentatas recepimus, quanto avidius
de statu tuo et tui progressu itineris votivos desiderabamus audire
rumores, quarumquidem litterarum serie necnon et hiis que idem
nuncius prudenter et eleganter nobis explicare curavit verbotenus
plenius intellectis, quia per ea dare percepimus te cum gente tua
que tecum Veneciis applicuerat ad Civitatem Nigropontensem
pervenisse feliciter et ibidem a Clero et populo exultanter et
honorifice fuisse receptum, rore consolacionis et gaudii exinde
respersa fuerunt non modicum intima cordis nostri; sane quia
qualiter ad te apud Nigropontem venerantsexGaleeunionis, vide-
licet quatuor nostre, una hospitalis sanctiJohannisJerosolimitani
et alia Venetorum, quarum patroni tibi reverenciam exhibentes
et obedienciam offerentes de statu excercitus fidelium satis, ut
dicebatur, prospero et felici et aliis multis negocium pro quo
domino militas tangentibus te plenius informarunt, quamvis
patroni dictarum Galearum nostrarum conquererentur de solu-
cionibus non impensis, necnon et alia multa predicte tue littere
seriosius describebant. Volumus illa distingui per articulos ut ad
eorum singula clarior responsio posset sequi: huiusmodi autem
distinccione sic facta nos plena et matura deliberacione cum
fratribus nostris prehabita eis duximus, ut sequitur inferius, re-
spondendum. Primo namque super eo quod de non impensis
pro dictis Galeis nostris solucionibus premittebatur in litteris
antedictis, te fili scire volumus quod cum crederemus, sicut nobis
et quibusdam ex eisdem fratribus nostris scriptum de partibus
illis fuerat, predictas quatuor Galeas iam diu est de mense Augusti
proximo preteriti de illis partibus recessisse, pro illis pecuniam
non curavimus destinare. Sed quamvis ante recessum tuum de
Curia te volente fuisset ordinatum quod nos duas tantum Galeas
in illis partibus transmarinis et loco aliarum duarum Galearum
centum armatos in equis homines teneremus, quia tamen veniens
postmodum pro parte tua venerabilis frater noster Archiepiscopus
Metillinensis nobis dixit magis tibi placere teque utilius arbitrari
quod non illos centum homines armatos sed quatuor Galeas
teneremus in eisdem partibus sicut prius, nos voluntatem et con-
silium tu um sequi volentes super hiis apudJ anuam quatuor Galeas
complete sufficienter et decenter tibi ad partes illas mittendas
fecimus preparari, et eis nichilominus pro magna parte satis-
faccionem impendi. Deinde vero tam per tuas predictas litteras
quam per relacionem dicti Bartholomei nuncii tui nobis innotuit
quod dictas quatuor Galeas que illuc erant nequaquam, sicut
suggestum fuerat, recesserant, immo tu eas duxeras retinendas;
quamobrem nos quid de illis quas parari, ut prefertur, feceramus
J anue possemus facere, fuimus non indigne perplexi, sed delibera-
cione subsequenter super hiis habita pleniori ordinavimus duas
ex istis quatuor Galeis quas parari feceramusJanue, ut prefertur,
cum pecunia pro faciendis debitis pro preterito et futuro tempore
solucionibus destinare, ut, retentis illis et duabus melioribus de
quatuor Galeis antiquis predictis que forsan deliberate sunt vel
consumpte, negocium valeat uberius dante domino prosperari;
nee aliter poteramus pecunias predictas secure mittere nisi cum
duabus Galeis supradictis que cum duabus aliis hospitalis sunt
de mense sequenti J ulii, sicut condictum est inter eos, de J anuae
recessure. Ad hoc quidem quod petebas, ut soluciones per dilectum
filium magistrum hospitalis impensas patronis Galearum predic-
tarum pro tribus mensibus a fine impense solucionis ultime com-
putandis gratas haberemus et ratas, breviter respondemus quod,
ut premissum est, eidem magistro pecunias ad satisfaciendum pro
preterito et futuro temporibus quibus fideliter et continue servi-
verint destinamus, intendentes quod ea que per nos debent fieri
secundum ordinaciones sanctas circa negocium huiusmodi, quod
insidet admodum cordi nostro, nullum ex parte nostra defectum
quomodolibet paciantur. Preterea cum pro parte tua ulterius
peteretur a nobis ut carissime in Christo filie nostre Johanne
Imperatrici Constantinopolitanae illustri lnsulam de Chio tibi
et unioni valde neccessariam velit ob favorem fidei accomodare
usque ad Triennium, retentis tamen et sibi salvis iuribus redditibus
et proventibus ad eam in eadem insula spectantibus, et nichilo-
minus datis sibi cautionibus ydoneis de restituendo ipsam Insulam
elapso termino sine contradiccione quacumque scribere cura-
remus; ecce fili quod nos, qui negocium predictum ardentibus
cupimus desideriis prosperari, eidem Imperatrici super hoc affec-
tuose scribimus iuxta formam quam cedula continet presentibus
interclusa. Et nichilominus ut eadem Imperatrix cognoscat et
intelligat clarius quod restitucionem sibi de predicta lnsula elapso
dicto Triennio libere faciendam noluimus per aliquem vel aliquos
quomodolibet impediri, oportunam comissionem venerabili fratri
nostro Francisco Archiepiscopo Cretensi vicelegato in partibus
illis pro faciendis processibus neccessariis super hoc fecimus, quam
tibi, ut exhibeatur eciam Imperatrici predicte, si hoc expedire
videris, destinamus. Porro super credencia quam prefato nuncio,
sicut ipse nobis retulit, ad te dederunt dilecti filii nobiles viri
Nicolaus Pisanus Capitaneus Galearum Venetorum et Petrus de
Palude miles circa reduccionem seu reunionem eiusdem Impera-
tricis ac Grecorum ecclesie Catholice procurandam, volumus quod
quantum poteris et expedire videris ac fructum exinde posse pro-
dire conspexeris, proviso tamen quod non illudaris nee comissum
tibi principaliter negocium effectu suo frustretur propter hoc,
huiusmodi negocium prosequaris, sciturus quad nos favorem quern
honeste dare poterimus super hoc exhibebimus; et inde nichilo-
minus prefate lmperatrici scribimus exhortando per nostras litteras
sicut vidimus expedire, quarum seriem cedula interclusa pre-
sentibus tibi plenius indicabit. Tractare autem cum Catucusino
ad presens honori nostro et ecclesie ac tuo propter causas quas
referet idem nuncius expediens non videtur. Ad hoc quoque quad
de non revocandis per nos Galeis nostris in partibus illis existen-
tibus tue predicte subiungebant littere, breviter respondemus
quad Galeas ipsas, si commode fieri posset, augeremus potius
quam revocaremus vel minueremus easdem. Ulterius supplicasti
ut abstinere a faciendis in partibus illis novitatibus dignaremur,
super quo volumus te tenere quad novitates hiis que tibi commissa
sunt obviantes aut impedientes eadem nequaquam facere intendi-
mus quoquomodo, quia, quamvis venerabilem fratrem nostrum
Stephanum Patriarcham Constantinopolitanum, cuius persone
plenam te noticiam habere credimus, propter devocionem in-
gentem quam habebat et habet ad fidem tuendam Catholicam
et augendam, multorum instanciis stimulati ad Patriarchatum
Constantinopolitanum duxerimus providendum et a pluribus in-
staretur ut sibi sicut predecessori sue legationis officium comittere
in illis partibus deberemus; quia tamen prefatum Archiepiscopum
Cretensem vicelegatum tam per te quam per alias audivimus in
illis negociis laudabiliter utiliter et strenue se gessisse ac gerere
incessanter nichil adhuc satisfaciendo eciam voluntati tue inno-
vare nolumus, sed dictum Patriarcham ferventer ad partes illas
accedere cupientem apud nos quousque aliud ordinaverimus super
hoc providimus retinendum, nempe quia carissimus in Christo
filius noster Hugo Rex Cypri Illustris per suas litteras nobis
scripsit quad eidem placebat unionis facta propogatio erat quad
paratus tenere suas Galeas sicut ante. Nos sibi regraciatorie ac
exhortatorie necnon prefato magistro hospitalis predicti ac dilectis
filiis duci et Communi Venetorum scribimus super hiis sicut
expedire vidimus oportune et sub forma quam ex cedula inter-
clusa presentibus colligere poteris evidenter. Et nichilominus
confidimus quad magister hospitalis predicti suum continuabit
servicium et auxilium et maius eciam, si poterit, exhibebit, super
quo per litteras predictas solicitamus eundem, sed scribere sibi
specialiter quad ultra servicium faciat solitum honestum ex eo
presencialiter non videmus, quad ipsum qui propter guerras pee-
catis exigentibus in diversis Regnis et partibus hiis temporibus
ingruentes de suis responsionibus satisfacciones plenas non potest
assequi gravatum nirnium oneribus importabilibus arbitramur.
Tu vero fili stude providere prudenter quad Grecos expugnando
vel aliter non consumas inaniter tempus tuum, cum ad expugna-
cionem Turchorum hostium eiusdem fidei catholice ipsamque
fidem defendendam contra ipsos et ampliandam eciam, dextera
dornini faciente, virtutem, peregrinari principaliter decreveris,
et ad hoc tue potestatis officium se extendat. Ceterum super eo
quad sentencias olim promulgatas adversus illos de magna societate
Catalanorum in ducatu Athenarum existencium et interdictum
ibidem appositum sub certis modis forrnis et condicionibus tam
fidei catholice quam negocio dei pro quo laboras in transmarinis
partibus, quam eciam dilecto filio nobili viro Galtero duci
Athenarum multipliciter ut racionibus per te in eisdem litteris
prudenter et subtiliter allegatis colligitur accomodis et expedien-
tibus, per nos suspendi usque ad Triennium postulasti, suspen-
sionem huiusmodi sub eisdem modis forrnis et condicionibus,
quamquam aliquibus non videretur expendiens, cornittimus per
litteras nostras quas tibi eciam rnittimus faciendam. Verum cum
faciendi cudi monetam pro utilitate unionis predicte fidelium et
negocii supradicti petieris a nobis licentiam, tibi dari placet nobis
dicte monete cutio dummodo id expedire de consensu unionis
predicte cognoveris, sitque talis moneta ilia quad deus non
offendatur nee inde ledatur proximus nee eciam nostro et tuo
propterea aliquatenus derogetur honori. Ad hec super faciendis
treugis inter magnates et potentes partium Lombardie per nuncios
et litteras solicitudines hactenus studiosas adhibuimus varias et
diversas, et adhuc, ut petisti, solertius intendimus adhibere, nam
nos treugas inter eos induximus et nichilorninus venerabilem
fratrem nostrum Beltrarninum Episcopum Bononiensem litter-
arum nostrarum contradictarum Auditorem illuc cum oportunis
litteris ordinavimus evestigio propterea specialiter destinandum,
et ordinabimus insuper de personis discretis et fidelibus a quibus
ilia que offerentur pro ilia dei negocio recipiantur et fideliter
conserventur. Demum vero cum tua devocio petierit ut quasdam
pias ordinaciones presertim super restitucionibus faciendis in tuo
dalphinatu ante tuum exinde recessum feceras deduci ad effectum
debitum mandaremus, adiciens te plus velle in transmarinis ubi
ad presens existere dinosceris partibus esurire quam quad re-
manerent ordinaciones huiusmodi quomodolibet incomplete, nos
tuum devotum sincerum et laudabile propositum super hiis multi-
pliciter in domino commendantes iuxta tuam peticionem piam
huiusmodi tibi favorabiliter assistendo, venerabile fratri nostro
Archiepiscopo Lugdunensi Gubernatori dalphinatus eiusdem
mandamus districte ut ordinaciones easdem exequi realiter studeat
et complere. Denique cum duxeris humiliter supplicandum ut ad
te litteras et cursores mittere teque recommendatum habere cor-
dialiter dignaremur, ne quibusvis contra te detractoribus accomo-
dare velimus faciliter credulas aures nostras, te tenere pro certo
volumus quod sepe tibi post ressum tuum scripsimus et miramur
quod littere nostre tibi super hoc non extiterint presentate, sicque
scribere ac nuncios tibi destinare frequenter, prout oportunum
fuerit, et te habere sicut habemus recommendatum intendimus
in visceribus caritatis, lingue tercie contra te auditum credulum
faciliter cum de tuis confidamus virtutibus non prebendo.
Rogamus itaque nobilitatem tuam et attencius in domino exhor-
tamur quatinus diligenter et consideranter attendens, quod perse-
verantibus coronam glorie veritas repromittit, super negocio pro
quo domino militas magnanimiter et strenue, prout tua tibi indicit
prosapia generis, te studeas excercere quod illo donante cuius res
specialiter agitur ex tuis solicitudinibus et laboribus sperati fructus
perveniant tuaque inde cumulenter apud deum merita et fama tui
honoris et nominis per orbem diffusius divulgetur, pro certo sciturus
quod ad supradictumnegociumfavores, quos bono modo poterimus,
curabimus exhibere. Tu quidem que circa illud acta fuerint et alia
tibi de partibus illis occurrencia statumque tu um quern nos delectat
audire prosperum, quociens oportunum exstiterit, nobis studeas
intimare. Quamquam autem presentes et suprascriptas litteras per
dictumBartholomeumnuncium tuum,quemgratumhabemussicut
meritis exigentibus destinemus, per Galeas tamen predictas mit-
tere tibi ad cautelam intendimus duplicatas. Datum apud Villam-
novam Avinionensis diocesis. XVII Kalendas Julii anno quinto.
In eodem modo eidem dalphino. Tanto iocundiori etc. ut supra

usque nobis studeas intimare. Et licet alias litteras huiusmodi
per tuum predictum nuncium duxerimus destinandas, illas tamen
verentes viarum discrimina sicut in aliis tibi scripsimus iterato
mittimus duplicatas. Datum apud Villamnovam Avinionensis
diocesis. XVII Kalendas Julii Anno Quinto.
[4] The Pope, CLEMENT v1, to ANNE, Empress o;

Constantinople. 1 Avignon, 15th June 1346.
[Archivio Vaticano, CittA del Vaticano. Regesti Vaticani, Vol. 62.
fols. 82 verso-83.]
Carrissime in Christo filie Johanne Imperatrici Constantinopoli-

tanae Illustri.
N uper dilectus filius nobilis vir Humbertus dalphinus Viennensis
Capitaneus generalis et dux exercitus fidelium contra Turchos
auctoritate apostolica deputatus nobis significare curavit quod
ipse pro magna et evidenti utilitate comissi sibi negocii fidei pro
se ac unione fidelium predictorum, videns se lnsula de Chio per
tempus aliquod multipliciter indigere, ut tu, filia carissima, earn
sibi et unioni predicte usque ad Triennium accomodare velles
de gracia speciali absque tamen quibusvis tuis incomodis et peri-
culis, suppliciter institit et insistit. Et licet ate responsum habuisse
dicatur super hoc satis gratum, ad te tamen, ut grossius et liberalius
quod petit in hac parte obtineat, adici petiit preces nostras. Nos
igitur volentes et intendentes quod, si, ut speramus, dalphino et
unioni predictis lnsulam ipsam accomodaveris, tuis indempni-
tatibus plenarie consulatur, serenitatem tuam rogamus et in
domino attencius exhortamur quatinus tam ab ipso dalphino
quam aliis de unione predicta illarum partium de quibus ex-
pediens fuerit receptis caucionibus ydoneis et cautelis quod reddi-
tibus fructibus iuribus proventibus et obvencionibus, quos in
eadem Insula percipere consuevisti, propter commendam huius-
modi dicto Triennio non frauderis quod statim eo lapso tibi
restituatur plene libere ac expedite sine contradiccione quacunque,
accomodare velis eisdem, ob favorem fidei ac pro nostra et
apostolice sedis reverencia, memoratam lnsulam graciose. Ut
autem experiatur et videat clarius tua excellencia quod ilia que
super tuis securitatibus et indempnitatibus supra premissis effec-
tualiter volumus adimpleri, litteras nostras venerabilibus fratribus
nostris Patracensi et Thebano Archiepiscopis, quas tibi exhiberi
1 Anne of Savoy, widow of the late Emperor Andronikos III, from 1341
acted as regent in the name of her sonjohn V (Palaiologos) during his minority.
volumus, super hoc dirigimus oportunas, offerentes nos durius et
fortius adversus omnes et singulos qui contrarium attemptarent
presumere, quando et quociens opus fuit, processuros, te, filia
precarissima, taliter super hiis habitura quod adeo consequaris
perennis meredis premium ac nostram et apostolice sedis graciam
uberius mercaris. Datum apud Villamnovam Avinionensis dio-
cesis. XVII Kalendas Julii anno Quinto.
[5] NICOLO GUARCO DI MONTANARO, Doge of

Genoa, to the APALTATORES and CONDUCTORES of
Chios. 1 Genoa, 14th February 1382.
[Archivio di Sta to, Genova. Atti del Notaro Canceliere Antonio de Credentia.
Reg. No. 11. No. Generale 497, fol. XXVIIII, Doc. No. 45.]
Dux J anuensis etc. et Consilium Antianorum.

Prudentibus viris ... Apaltatoribus et Conductoribus Civitatis
et lnsule Syi dillectis nostris.
Super traddicione viginti nominum ex quibus futurus potestas
Syi est iuxta servatum diutius ordinem assumendus, a vobis sive
aliquibus ex vobis pro parte omnium requisiti, dictos viginti infra-
scriptos vobis presentibus nominamus. Quorum nomine sunt hec:
Luchinus Leardus Gaspal Cochalosa
Spagnolus Ferrandus Marcus Beorcius
Andriolus Manescalcus Benedictus de Monelia
Bartholomeus de Reza Anthonius Leardus
Raffael Comunalis Anthonius de Guiso
Martini q. d. MagistriJohannis Ugheti Johannes de Langasco
Constantinus de Jllicis Johannes Granellus
Anthonius de Nuce Georgius de Via
Angellus Marruffus Jullianus Tarigus, et
Franciscus Senestrarius Anthonius Amorosus
Datum J anue die XIIIJa februarij in sero.
Ellectio xxu de Syo.
1 This document and the next are published here only as an example of the
manner in which was implemented the clause contained in the Conventions

between the Commune and the Mahana relating to the election of the Podesta.
~ AOCll
[6] MINUTESof a Meeting of NICOLO GUARCO DI

MONT AN ARO, Doge of Genoa, and the ANZ IAN I. Genoa,
7th March I382.
[Archivio di Stato, Genova. Atti del Notaro Canceliere Antonio de Credentia.
Reg. II. No. Generale 497, fol. XXXVIIlI, Doc. No. 71.]
M"ccc0 LXXXII die vn Marcij.

Ellectio ojficialium Syi
Magnificus dominus dux etc. et Consilium Antianorum in pleno
et integro numero congregatum. Receptis ab emptoribus et
conductoribus Civitatis et lnsule Syi nominibus illorum civium
ex quibus per ipsos dominum Ducem et consilium assumi et
ellegi debent potestas futurus Syi et Castellanus ac scriba. Et
habito solempni examine inter eos. Absolventes se ad ballotollas
albas et nigras, que reperte fuerunt XIII"im albe et una nigra,
Confisi de sufficientia probitate et constancia infrascriptorum
civium Janue, Ipsos ellegerunt et approbaverunt ut infra Mar-
tinum de Ugheto, filium q. domini Magistri Johannis Buschoni,
in potestatem Civitatis et lnsule Syi
Percivalem de Lazarino in Castellanum Castri Colla de Syo;
EtJacobum de Monellia, notarium, in scribam Curie Syi.
Et hoc secuti formam convencionis vigentis inter Comune
Janue ex una parte et dictos emptores et Conductores Syi.
MCCCLXXXIII" die vrma J anuarij.

Dictus Martinus f. de Ugheto ellectus ut supra potestas Syi,
Constitutus in presentia Magnifici domini ducis et Consilii sponte
renuntiavit dictum potestacie officium etc.
[7] FRANCESCO BUSSONE CARMAGNOLA, Ducal

of Genoa, the COUNCIL of the ANZIANI and the
Governor
OFFICIO DI ROMANIA, to the PODESTA of Chios.
Genoa, 1st February 1424.
[Archivio di Stato, Genova. Registro Provisionis Romanie. 0.fficium
Provisionis Romanie. San Giorgio. Sala 34, Scanzia 47. Cartularo 1°
(1424-1428), Nos. 1-2.]
Ducalis Gubernator Januensis, Consilium Antianorum et Officium

Provisionis Romanie.
Potestati et Consilio civitatis et insule Chii.
Literis vestris acceptis vehementer vestram diligentiam com-
mendamus que adversus illas Cathalonorum naves tam celerem
provisionem dederit duas naves armando. Recte namque fecistis
more bonorum civium et de Republica bene sentientiam. Pro-
cessus duplicatos adversus quondam Georgium de Pontremulo
factos alios sigillatos accepimus, non autem quales fuerant nobis
propositi de veneno dato a plurimis, gratum vero habuimus id
falsum inventum esse. Officium vero maris si electum non est
hactenus iuxta nostrarum litterarum seriem quas pridie vobis
scripsimus volumus per vos eligi servata equalitate colorum si
fieri potest, aut saltem inter nobiles et populares si aliter fieri
nequit, eligendo graves et egregias personas. Quia nunc non tam
in Cathalonia quam alibi monstrantur exercitus maritimi galearum
et navium vos monemus quatenus erectis auribus atque oculis
intendatis ad ea que salutis loci illius sint ne mala custodia
discrimen contraveniet. Sicut per venientes latius audietis et
emulatores et adversarii nostri classes instaurant. ltaque utile
admodum et necessarium est bone custodie ac saluti locorum
illorum iugiter vigilare ne per ignaviam quicquid sinistri possit
accidere.
Datajanue primo februarii [1424].
25-2
[8] Cardinal GIOVANNI DE ISOLANIS, Ducal Governor

of Genoa, the ANZIANI, and the OFFICIO DI ROMANIA
to the PODESTA, GOVERNORS and the COUNSELLORS
of the Town and Island of Chios. Genoa, 7th April I425.
[Archivio di Stato, Genova. Registro Provisionis Romanie 1424-1428.
Sala 34, Scansia 45, fols. 39 verso-40.]
Potestati, Gubernatoribus et Consulibus Civitatis et Insule Chii.

Viri prudentes et circumspecti nobis carissimi,
Quamadmodum felices successus in tempore nunciandi sunt
et communicandi vobis ac ceteris fidelibus ut eorum non sitis
expertes, ita quidem de infelicibus fieri oportet ut cautiores possitis
et vobis et ceteris nostratibus attinet providendo consulere. Cum
enim proximis diebus Catalani hastes nostri notorii intra portum
Cascaes regis Portusgallie esset navis Babilani de Nigro ubi velut
in loco amicissimo tutissimam se fore putabat superveniens navis
una catalanorum improvisa illam nostram intercepit. Nuperrime
vero cum essent in portu Cadexis naves due nostratum divites
atque magne videlicet Georgini Spinule seu Pauli Salvaigi et
Jeronimi Falamonice in frandriam navigantes improvisa similiter
superveniens navis alia catalanorum alias vocata Ziriola repertis
patronis et plurimis nostrorum in terra naves ipsas sine ictu belli
cepit, et iam conductas in Cataloniam preparabant armare in
damna nostratum. His autem casus quantum fuit nobis horribilis
tum propter summam illatorum damnorum tum maxime propter
futura iminentia pericula nostris navibus per mundum spersis
vestre prudentie sitjudicium. Nos vero non exterritis sed excitatis
animis deo favente hec non sinemus inulta sed ne nostratum
navibus que et illic sunt et venture sunt si hec essent ignota posset
resultare discrimen. Volumus hec ipsa non Iatere diligentiam
vestram quam expresse monemus quatenus omni studio curet
nostratum naves omnes ilia sulcantes maria de his advisatas tenere
ut circumspiciant et ab imminentibus periculis sibi caveant.
Janue VII aprilis Mccccxxv.
[9] BAR TOLOMEO CAPRA, Archbishop of Milan and

Ducal Governor of Genoa, the ANZIANI, and the OFFICIO
DI BA LIA, to the PODESTA and GOVERNORS of Chios.
Genoa, 19th March 1431.
[Archivio di Stato, Genova. Litterarum, Reg. 3/1779, fol. 371 verso,
Doc. No. 902.]
Bartholomeus Archiepiscopus et Consilium etc. et officium Balie

civitatis Janue etc.
Egregiis Viris potestati et Gubernatoribus Chij nobis carissimis.
Egregii viri nobis carissimi,
Compulit nos Florentinorum et Venetorum insolentia contra
eos arma movere. Nam in magno convocatorum civium consilia
nullo adversante, bellum hoc suscipere decretum est: quod quidem
magnis animis et totis viribus gerendum est. Statuimus autem id
vobis notum facere: primum ut oppidum illum adhibitis pro-
visionibus opportunis, ita moniatis: ut ab hostium impetu tutum
sit. Deinde ut patronis navigiorum nostrorum id significetis:
providentes ne navigia temere navigent et si possunt hastes pro
viribus offendunt postremo ut curetis hac idem Peraro, Caffam
et Famagustam nunciare: mitten tis ad has civitates copiam harum
litterarum. Nos quidem mox illuc missuri sumus navem ltalianam
cum munitionibus et provisionibus opportunis: et infra dies paucos
talem potentiam ut ab inimicorum violentia tuti esse possitis.
Data xvnrr martii [1431].
[10] BARTOLOMEO CAPRA, Archbishop of Milan and

Ducal Governor of Genoa, and the OFFICIO DI BALIA,
to the PODESTA and HARBOUR-MASTERS of Chios.
Genoa, gth July 1431.
[Archivio di Stato, Genova. Litterarum, Reg. 5/1781, fol. 27, Doc. No. 73.]
Bartholomeus Archiepiscopus etc. et offi.cie balie etc.

Potestati et officio maris Chii.
Illuc pro terrarum Orientalium et securitate navigiorum nostro-
rum trasmittimus navem Egregii Philippijustiniani cum ducentis
electis hominibus. Sicut ex monstris quas vobis missurus est
capitaneum navium nostrarum videre poteritis. Volumus ideo ut
mox et quam primum navis ipsa illuc attigerit revideatis an
attulerit plene hos cctos nobisque de ea re omnino rescribatis ne
decepti esse possimus. Navis autem ipsa, prima die qua illuc
attigerit exobligata est. Nee habet illud vinculum quam illud
generale quo naves omnes alligate sunt parendi mandatis et
monitis vestris. Vos autem quibus curam et onus illarum rerum
commissimus invigilate saluti illarum terrarum primum, deinde
navigiorum et mercantiarum consilia hostium ceteraque omnia
nobis nota, idem Philippus referet vobis oretenus ut edocti harum
rerum melius providere possitis. Ceterum volumus vos ignorare
quod Luce Italiano jam dudum concessum fuerat ne qua navis
mercibus onerari posset nisi ipsa pr~us plena esset ut scriptura
loquitur. Postea vero initis eum illo novis pactionibus concessio
illa a nobis revocata irritataque est quad expedit esse notum vobis
ne patiamini ipsum Lucam eo decreto uti si vellet. Navis nostra
ipsa nullus amplius jus habet quam cetere vos autem quorum
mandatis parere tenentur circumspicite omniajubetque ac provi-
dete pro ut salvis securitasque rerum exigit.
Data ut supra [die vnrrJulii 1431].
[11] Extract from the MINUTES of the MAGGIOR CON-

SIGLIO. Venice, 23rd August I431.
[Archivio di Stato, Venezia. Senato. Deliberazioni Secrete, Reg. 12,
fol. IO.]
MCCCCXXXI die XXIII Augusti in Rogatis.

Ser Leonardus Mocenigo, procurator
Ser Fantinus Michael, procurator
Ser Antonius Contareno, procurator
Ser Johannes Navaierio
Ser Franciscus Lauredano
Sapientes Consilij.
Ser Marinus Sanuto

Ser Leo de Molino
Sapientes ordinum.
Quod pro bona executione impresie quam facere deliberavimus

de Sio mandetur. Castellanis nostris Coroni et Mothoni, quatenus
poni facere debeant in ordine et armare galeotam nostram Coroni
et taliter earn preparari ut in adventu galearum nostrarum Baruti
et Alexandrie sequi valeat et esse ad obedientiam Capitanei nostri
ipsarum galearum.
Et insuper mandetur potestati et capitaneo nostro Neapolis
Romanie [ = Nauplia], quatenus recepto presenti nostro mandato,
subito poni faciat in ordine et armarem galeam nostram dicti loci,
et illam quam celerius potest mittat Mothonum ad expectandum
Capitaneum nostrum galearum Baruti et Alexandrie per quern
habebit mandatum nostrum .. Et preterea mandetur Regimini
Crete ut providentur omoino, quod.de Candia, vel de aliquo loco
lnsule non recedat ullo modo aliquod gripum, barcha, vel aliud
navigium pro Siria nee pro Romania usque ad adventum galea-
rum nostrarum Baruti et Alexandrie.
de parte ug
de non • 4
non sinceri 0

SIGLIO. Venice, 26th August I43I.
fol. IO.]
MccccXXXI die XXVI Augusti in Rogatis.

Sex sapientes Consilij suprascripti et
Ser Silvester Mauroceno
Ser Marcus Lipomano
Sapientes terrarum etc.
Ser Marinus Sanuto

Ser Bernardus Bollani
Ser Leo de Molino
Sapientes ordinum.
Quod pro bona executione impresie Sij, quam accipere delibera-

vimus, et ut possint fieri et mitti ea que sunt necessaria ex nunc
captum sit quod armari debeat per nostrum Comune una galea
de mensuris grossis, que armetur omnibus hominibus iuxta solitum
excepto quam de ballistarijs; patronus eius eligatur statim in is to
consilio per duas manus electionum et unam per scrutinium inter
dominum, consilium et capita, ac Sapientes Consilij, terrarum de
novo acquisitarum, et ordinum; et habeant ducatos xxv in mense
et ratione mensis, cum utilitate mense pro hominibus quos ducet,
quibus faciet expensas. Et respondere teneatur statim, aut via
ad tercias. Et detur hominibus ipsius galee paga trium mensium.
De parte • 124
De non 8
Non sinceri 2
Electus
Ser Ludovicus Michel 9uon~am ser Alexandri. Acceptavit.

fol. IO verso.]
MCCCCXXXI die XXVI Augusti in Rogatis.

Ser Fantinus Michael, procurator
Ser Vitus de Canali
Sapientes Consilij.

Ser Marcus Lipomano
Quod sic possint fieri ea que necessaria sint pro impresia quam
deliberavimus accipere de Sio, fieri debeat per omnes facientes
de imprestitis una quarta pro c 0 • ad cameram nostramim presi-
torum, cuius terminus sit per totum diem veneris ultimum pre-
sentis sub penis solitis; et omnes qui solverint ad ipsum ipsa
terminum habeant prode suum. Et non possit ipsa terminus ullo
modo elongari sub pena ducatorum centum pro quolibet illo
termino, ullo modo exigere, sed subito die sabati mittant libros
officij alium de Catavere, ut exigant cum pena a solvere restan-
tibus iuxta solitum, et hoc sub eadem pena ducatorum centum
eisdem officialibus imprestitorum qui contrafacerent. Et ex nunc
captum sit, quod dicti denarij non possint aliquo modo accipi,
distribui, vel expendi in aliqua alia re, quam in rebus impresie
predicte sub pena ducatorum quingentorum pro quolibet contra-
faciente vel consentiente partem in contrarium, de qua pena non
possit fieri gratia aliqua, donum, remissio vel recompensatio, nee
presentis partis revocatio, vel suspentio sub pena predicta. Et sic
procedatur de pena in penam usque in infinitum. Et commit-
tantur hec inquirenda Advocatoribus nostri comunis habentibus
partem penarum, ut de alijs penis sui officij.
De parte • 96
De non 27
Non sinceri
[14] Extract from the MINUTES of the MAGGI OR CON-

[Archivio di Stato, Venezia. Senato. Delibera.;;ioni Secrete, Reg. 12,
fol. IO verso.]
MCcccXXXI die XXVI Augusti in Rogatis.
Ser Leonardus Mocenigo, Procurator
Ser Fantinus Michael, Procurator
Ser Antonius Contareno, Procurator
Ser Vitus de Canali
Sapientes Consilij.
Ser Marcus Lippomano
Ser Marcus Sanuto
Ser Bernardus Bolani
Ser Leo de Molino
Sapientes ordinum.
Quod viris nobilibus Georgio Cornario potestati Padue, et Andree
Mocenigo civibus nostris in exercitu existentibus scribatur in
forma infrascripta:
Scripsimus vobis pridie de peditibus trecentis quos nobis opus
est habere de nostro exercitu; et quia ipsi pedites trecenti sunt
nobis penitus necessarij, et esse posset quod venire nolent pro
libris XIII quas habent in mense ne ob hoc non restet quod eos
habeamus, cum nostro Consilio Rogatorum et additionis vobis
damus libertatem quod si videretis ipsos venire nolle pro stipendio
predicto, eis addere possitis soldos xx in XL in mense et ratione
mensis pro paga, ita quod habeant libras xrn1 in xv quam melius
facere poteritis.
de parte • omnes alij
de non 2
non sinceri
Die XXVI Augusti in Rogatis.
Sapientes omnes suprascripti
Quod pro bono impresie quam facere deliberavimus, ex nunc
captum sit, quod ultra peditis quingentos captos mitti debere
ad dictum factum, mittantur, qui possint recuperari et accipi per
ilium modum et prout videbitur Collegio.
De parte 116
de non • 4
non sinceri

SIGLIO. Venice, 1st September 1431.
fol. I 1.]
Mccccxxxx die primo Septembris in Rogatis.
. Ser Franciscus Lauredano
Sapientes Consilij.
Ser Franciscus Donato
Sapientes Ordinum.
Cum sit adhibenda mnnis opportuna provisio et ea que capta sunt
et deliberata in hoc consilio de loco Sij habeant bonam et votivam
executionem sicut sperandum est in divina gratia, et in casu
haberemus ipsum locum etiam providendum est ut ibi sic nomine
nostri dominij unus noster nobilis solemnis ad gubernationem
illius; vadit pars quod in nomine domini nostriJesu Christi eligi
debeat per scrutinium in hoc consilio unum Locumtenens totius
classis nostre galearum et navium, que ibunt ad istud negotium,
qui possit eligi de omni loco et officio, continuo et habeat in mense
et ratione mensis ducatos centum pro sua persona, habendo
pagam quatuor mensium ante quam recedat de Venetijs; Et ducat
secum ad expensas nostri comuni& sex famulos, unum cochum,
unum expensatorem et unum notarium cum uno famulo. Et
vadat dictus Locumtenens ad expensas nostri Comunis, eundo,
stando et redeundo, possendo expendere ducatos tres in die in
mari, et in terra illud plus quod erit necessarium, non computatis
agoc;ijs equorum, nee nabulis navigiorum. Et haberet officium
continuum, reservatur ei dictum officium et utilitas eius. Et
teneatur respondere statim si erit in hoc consilio, et si non erit
in hoc consilio, mittatur pro eo, qui teneatur subito respondere;
et non possit refutare sub pena ducatorum quingentorum. Et si
refutaret pro eundo extra, teneatur transire Alpes et Quarnarium,
et stare per sex menses. Verum illi qui eligerentur ad hoc factum
si transivissent etatem annorum septuaginta, possint refutare sine
aliqua pena, declarando ex nunc, quod dictus Locumtenens et
Capitanei galeaium nostrarum, que ibunt ad istud factum,
debeant dividere decimas inter se ipsos per tercium de his rebus
mobilibus, que caperentur, vel acquirentur eundo ad acquirendum
et capiendum dictum locum Sij, sed non possint accipere aliquid
ultra dictas decimas sub pena perpetue privationis omnium
Capitaneorum, Regiminum, officiorum, beneficiorum et con-
siliorum comunis Venetiarum intus aut extra. Et contrafacientibus
non possit fieri aliqua gratia, donum, remissio, recompensatio,
vel aliqua declaratio, nee presentis partis in hoc revocatio, vel
suspensio, nee aliquid de predictis, sub penis et stricturis contentis
in parte nova contrabanorum. Et committantur hec inquirenda
Advocatoribus Comunis, tamen sit licitum ipsis Locumtenenti et
Capitaneis galearum posse accipere illud, quod caperent et ac-
quirerent familiares sui. Et ad similem conditionem sint Supra-
comiti et patroni galearum et capitaneus navilium.
Et debeat dictus Locumtenens eligendus ascendere super illam
galeam, que sibi placuerit usque in Cretam, et postea in Greta
possit ascendere super qua galearum, vel navium sibi placuerit.
Verum ex nunc declaretur quod Capitanei illarum galearum, et
navium, que vadunt ad istud negotium exerceant suas Capita-
nerias in ministrando jus etjusticiam inter gentes sibi commissas,
et in facto navigandi prout sibi commissum est per eorum com-
missiones usque in Cretam. Sed cum iter suum dirrexerint pro
eundo ad exequendum intentionem nostram contra Sium, omnes
gentes et classis sint commisse dicto Locumtenenti, et omnia alia
pro executione dicti negotij, cum hac tamen declaratione, quod
omnes deliberationes et alia que fieri debebunt super ista materia,
fieri debeant per ipsum locumtenentem, et per ipsos duos Capi-
taneos dictarum galearum, vel maiorem partem ipsorum confer-
rendo semper se interesse poterit, et habendo parere et opinionem
viri nobilis ser Ludovici Lauredano Capitanei navium in omnibus
rebus predictis.
Verum quia aliquo casu posset occurrere quod in factis predictis
non essent presentes nisi Locumtenens, et unus ex predictis Capi-
taneis superius nominatis, tune ipsi suo faciant huiusmodi delibera-
tiones. Si autem non essent concordas, tune deliberationes ipse
fiant per ipsum locumtenentem. Et obtento dicto loco Sij, sicut
sperandum est in divina gratia, dictus Locumtenens remanere
debeat ad gubernationem ipsius loci, usque tempus novum; cum
familia, expensis et omnibus alijs conditionibus. predictis.
De commissione autem dicti Locumtenentis providetur per hoc
Consilium ante suum recessum.
De parte, 70, 82.
Ser Marinus Sanuto Sapiens Ordinum.
Vult quod ut melius omnia gerantur, addatur dicte parti quod
ultra dictum Locumtenentem eligi debeat unus provisor per
scrutinium in hoc consilio cum salario ducatorum quinquaginta
in mense, ducando secum quatuor famulos, et vadat ad expensas
nostri Comunis; et possit accipi de omni loco et officio etjudicatu
petitionum. Et respondeat statim si erit in hoc Consilio, et si
non erit mittatur pro eo qui teneatur subito respondere. Et sit
et debeat dictus provisor equalis cum dictis Capitaneis in delibera-
tionibus que fient pro executione eorum, que fieri debebunt in
negotijs predictis.
de parte 25
de non 36
Non sinceri II
Electus Locumtenens
Ser Fantinus Michael procurator Reffutavit pro persona.
Ser Leonard us Mocenigo procurator. Reffutavit propter etatem.
Ser Andreas Mocenigo qm. Ser Francisci. Acceptarunt eius
nomine D. Leonardus suprascriptus et ser Marinus Mocenigo.

SIGLIO. Venice, 1st September 1431.
fol. I I verso.]
MCCCCXXXI die primo Septembris in Rogatis.
Ser Joannes Navaierio
Sapientes Consilij.
Et quia quanto potentiores erimus ad faciendum negotium Sij,
tanto cicius veniemus ad perfectionem eius; ex nunc captum sit
quod ultra naves deliberatas pro eundo ad istud factum, detur
libertas Locumtenenti et ipsis Capitaneis galearum, vel maiori
parti ipsorum, quando erunt in Greta accipiendi a quattor usque
octo naves de Greta et de Venetijs, illas videlicetque sibi vide-
buntur, cum illis modis et conditionibus cum quibus accepte
fuerunt alie naves, et quod sibi solvatur secundum numerum
hominum earum. Verum detur etiam libertas predictis vel maiori
parti eorum, quod possint ponere super eis navibus accipiendis
illum numerum hominum, qui sibi videbitur de hominibus de
Greta, cum illo soldo qui sibi videbitur, expendendo illud minus
quod facere poterunt. Et mandetur Regimini nostro Crete, quod
omnem dictam expensam, que sequetur pro dictis hominibus
ponendis super dictis navibus de Venetijs et de Greta, accipiendis,
et similiter illud quod habere debebunt ipse naves de Greta, pro
ipso facto solvere debeat de pecunia camere nostre Crete. Navibus
autem de Venetijs solvetur in Venetijs. Verum si vir nobilis ser
Delfinus Venerio non applicuisset in Cretam ad applicationem
dicti Locumtenentis in Greta, ut non amittatur tempus in acci-
piendo dictas naves, intret loco eius se Ludovicus Lauredano
Capitaneus navium pro exequendo intentionem nostram pre-
dictam. Tamen si videtur ipsi Locumtenenti et dictis Capitaneis
vel maiori parti ipsorum, quod propterea non amittatur tempus
debeant dimittere de accipiendo ipsas naves.
de parte . 43
de non 81
non sinceri 8
[17] Extractfrom the MINUTES of the MAGGIOR CON-

SIGLIO. Venice, 2nd September 1431.
fol I I verso.]
MCCCCXXXI die II Septembris in Rogatis.
Ser Silvester Mauroceno sapiens terrarum.
Quoniam heri captam fuit quod decima rerum mobilium que
caperentur, eundo contra locum Sij, dividerentur per tercium
inter Locumtenentis et Capitaneos galearum euntium ad dictum
negotium etc. Et in ea parte non fiat mentio quid fieri debeat
de residuo ipsarum rerum. Ex nunc declaretur quod dictum resi-
duum debeat dividi inter Capitaneum navium, supracomitos et
patronos galearum et navium admiratos et comitos, nauclerios
et homines a pede, a remo, et alios qui erunt super dicta classe
galearum et navium, prout volunt ordines nostri, qui dari debeant
dicto Locum ten en ti, u t valeat se in telligere, declarando etiam quod
pedites qui erunt super dicta armata, intelligantur ad conditionem
zurmarum.
de parte . 60
de non 40
Non sinceri 16

SIGLIO. Venice, 3rd September 1431.
fol. 12.]
Mccccxxx1 die tercio Septembris in Rogatis.
Ser Paulus Corrario
Sapientes Consilij.
Ser Marinus Sanuto, Sapiens Ordinum.
Quia bonum et utile est pro meliori executione rerum geren-
darum contro locum Sij, dare omnem materiam et causam, ut
patroni galearum Baruti et Alexandrie vadant cum bono animo
ad faciendum honorem nostri Dominij; et quia pridie captum
fuit, quod ipsis patronis pro tempore quo stabunt ad servicia
nostra per nostrum Dominium sibi solverentur refusure. Et ipsi
patroni dicant non accepisse dictas galeas pro eundo ad istud
negotium, sed nihilominus sunt contenti ire cum bono animo,
dummodo provideatur, quod pro obsequijs nostris non patiantur
damnum et detrimentum; et ulterius dicant aliquos ex eis dedisse
pagam trium mensium, et aliquos duorum mensium et duorum
terciorum et proinde in dandis ipsis refusuris non servaretur
equalitas. Vadit pars quod illud quod pridie captum fuit in ipsis
refusuris dandis ipsis patronis revocatur. Et ex nunc captum et
ordinatum sit, loco ipsarum refusurarum quod a diebus quatuor
postquam applicuerint in Candidam usque ad diem quo licentiati
fuerint a servicijs nostris, ipsi patroni habere debeant a nostri
comuni ad rationem ducatorum octingentorum in mense, et
ratione mensis pro quobinet[?] ipsarum galearum. Qui donarijs
sibi dari debeant de nabulis illarum trium galearum, quarum est
Capitaneus vir nobilis ser Delfinus Venerio; et si ipsi denarij non
sufficerent, sibi suppleri et solvi debeat de denarijs trium et duarum
pro centenario, que non sint obligate.
de parte • 86
de non 17
Non sinceri 7
[19] Extract from the MINUTES of the MAGGI OR CON-

SIGLIO. Venice, 3rd September I43I.
[Archivio di Stato, Venezia. Senato. Delibera;;.ioni Secrete, Reg. 12,
fol. 12.]
MCCCCXXXI Die tercio septembris in Rogatis.

Sapientes omnes suprascripti.
Quia patroni galearum nostrarum Baruti et Alexandrie propter
deliberationem factam de loco Sij, ita facile non reperiunt de his,
qui velint naulizare pro mittendo oleum et alias res suas cum
dictis galeis, cum sperent post recessum ipsarum galearum per
unum mensem mittere dictas res suas cum navibus. Et conveniens
et iustum sit subvenire ipsis patronis, qui causa obsequiorum
nostrorum paterentur hoc damnum; Vadit pars quod sicut in
incanter ipsarum galearum continetur, quod nulla nostra navis
per unum mensem post recessum ipsarum galearum de Venecijs
possit ire ad partes subiectas Soldano. Ita declaretur quod nulla
nostra navis possit de Venetijs recedere pro eundo ad partes
subiectas Soldano, nisi per duos menses post recessum ipsarum
galearum de Venetijs.
De parte . 8
de non 12
Non sinceri II

SIGLIO. Venice, 20th September I43I.
[Archivio di Stato, Venezia. Senato. Deliberaz.ioni Secrete, Reg. 12,
20 verso-23 verso.]
fols.
Mccccxxxi die xx Septembris in Rogatis.

Ser Paulus Corrario
Sapientes Consilij.
Ser Marinus Sanudo
Sapientes Ordinum.
Nos Franciscus Foscari Dei Gratia Dux Venetiarum etc. Com-
mittimus vobis nobilius viris Andree Mocenigo Locumtenenti
nostro, Vito de Canali et Delfino Venerio Capitaneis Armatarum
vobis commissarum, quod nomine Jhesu Christi ac in bona et
felici prosperitate, ire debeatis ad excipiendum infrascripta nostra
mandata.
Primo vos Andreas Mocenigo et Vite de Canali ibitis cum
presentibus galeis nostris deputatis ad viagia Alexandrie et Baruti,
et cum galea nostri comunis, unius est supracomitus nobilis vir
Aloysius Michael et cum fantarijs et alijs provisionibus et appara-
tibus usque in Cretam, volumusque quod Gubernatio et regimen
26 AOC II
dictarum galearum ac ordo et dispositio navigandi usque in
Cretam sit in libertate et arbitrio tui Viti de Canalijuxta formam
tue commissionis, navigando cum omni possibile sollicitudine, et
non perdendo tempus in aliquo loco, ac ducendo vobiscum illas
duas galeas nostras de Greta, que esse debent in bucha Culfi
nostri, quarum provisor est ser Georgius Lauredano. Et si forte
non reperietis eas, relinquatis ordinem Rectori nostri Corphoi,
quad subito sequantur vos et veniant ad illum locum, qui vobis
aptior comodiorque videbitur, ita quad disarmari non possint,
quad que eas habere possitis vobiscum ad omnem vestrum man-
datum, sed nullo modo veniant in Cretam, nee in aliquo loco
ubi possint disarmari. Quando eritis in Greta ubi verisimiliter
reperietis naves nostras armatas et naves Sirie, que habeant man-
datum ibi esse ad diem octavum octobris, accipietis et locabitis
super istis galeis et navibus, sicut nobis videbitur, illos ballistarios
et arcerios, quos ordinavimus parari per Regimen nostrum Crete,
qui esse debent V vel pluries, si esse poterit, sed accipietis illos,
quos habere poteritis. Et immediate cum applicueritis, dabitis
ordinem cum illo nostro Regimine, quad subito de Candida
recedetis, mittere debeatis ad recipiendumser Delphinum Venerio,
et avisandum eum quad ubicumque fuerit subito cum armata sibi
commissa, vadat recto tramite ad partem Sij; et vos ambo expediti
de Greta, vadatis recto tramite Sium cum galeis et navibus supra-
scriptis; relinquendo ordinem Regimini nostro Crete si forte idem
Gripus non reperiret Ser Delfinum Venerio, et ipse veniret in
Cretam, quad immediate ipsa ser Delfinus dirrigatus iter suum
versus Sium ad recipiendum hanc nostram armatam, volumusque
quad a recessu vestro de Greta ultra, regimen et gubernatio pre-
sentium galearum et totius armate galearum et navium, ac
omnium gen tium remaneat et sit in arbitrio et po testate tue Andree
Mocenigo locumtenentis nostri, tam in navigatione quam in
executionibus fiendis super infrascripta materia; cum hac tamen
declaratione quad omnes deliberationes, que fieri habebunt in
hoc facto, fieri debeant per vos tres, quando eritis simul vel per
maiorem partem vestrum trium, conferrendo semper cum nobile
viro ser Aluvisio Lauredano capitaneo navium, si poterit interesse,
et habendo parere et opinionem suam in omnibus illis rebus.
Verum si casus erit quad in factis predictis non possent esse pre-
sentes, nisi tu Locumtenens et unus ex vobis duobus capitaneis;
Tune vos duo qui eritis presentes faciatis cuiusmodi deliberationes;
et si non essetis concordes, eo casu deliberationes fiant per te
Locumtenentem solum.
Volumus insuper quod omnes merces, que erunt super presen-
tibus galeis pro Alexandria, discaricentur in Greta si vobis vide-
bitur si eas esse in tanta quantitate, que haberet impedire facta
huius impresie. Sed si essent in modica quantitate, sit in libertate
cuiuslibet discaricandi et non discaricandi, sicut eis videbitur.
Sit quoque in libertate omnium discaricare in Greta et havere
suum capse, declarando quod postea, quando merces et capse
iterum caricabuntur, non solvant nisi primum nabulum. lbi
autem in Greta nolumus, quod aliquo modo stetis nee differatis
plusquam diebus quinque.
Vt intelligatis nostram intentionem volumus quod expediti de
Greta, vadatis cum tota armata omnium galearum et navium,
Scium, ibique vel de plano et voluntate seu concordia aut per vim
sive alio modo, qui vobis melior videbitur, procuretis et omnia
possibilia faciatis, quod terra, castrum et insula Sij sub potestate
et libera obedientia nostri dominij reducatur et ob hanc causam
principalem mittimus cum presenti armata bonam copiam pedi-
tum forensium sicut scitis, quorum constituimus capitaneum et
gubernatorem probissimum scaramuciam de Papia comestabilem
nostrum, qui tamen simul cum ipsis peditibus et cum tota ista
armata esse debet ad obedientiam tui Locumtenentis, misimus
quoque tam super galeis quam super navibus multa instrumenta
bellica aliosque plurimos apparatus pro consequenda suprascripta
nostra intentione, pro qua obtinenda volumus ut fiant omnia
possibilia omnibus meglioribus vijs et modis, qui vestris prudentijs
videbuntur.
Obtenta autem nostra intentione de facto Sij, aut non obtenta
si per ea que sentietis, videbitur vobis quod galee nostre, deputate
ad viagia Alexandrie et Baruti, ire possint ad viagia sua cum
securitate; tune tu Vite de Ganali cum tua galea et cum galea
ser Nicolai Lombardo, et cum duabus ex alijs deputatis ad dicta
viagia per Fexeram vel Goncordiam vadas in Gretam ad levandum
mercationes et res, que ibi erunt, exceptis speciebus et alijs rebus,
que ibi capitassent pro Venetijs; et postmodum vadas ad viagium
Alexandrie, ubi stare possis diebus quindecim, computatis diebus
accessus et recessus cum omnibus alijs modis et conditionibus con-
tentis in incantu ipsarum galearum; Et tu Delfine Venerio cum
tua galea et alijs tribus galeis a mercato vadas ad viagium Baruti
26-2
secundum formam incantus et ordinum dicti viagijs; et sex naves
Sirie iture ad mercaturam vadant ad earum viagium, super quibus
ascendere debeat ser Georgius Lauredano, et esse earum capi-
taneus, cum salario et conditionibus quibus nunc est super galeis
de Greta, et cum commissione quam mittimus dicto ser Georgio
Lauredano; cum quibus navibus volumus quod etiam tu Delfine
Venerio vadas in bona societate ultra Castrum Ruzum vel plus
si tibi videbitur opus esse pro securitate navium predictarum, et
donec ipse naves erunt simul cum galeis, idem ser Georgius sit ad
obedientiam tui Delfini Venerio. De navibus autem armatis
volumus quod ser Alovisius Lauredano cum ipsis navibus, et cum
duabus galeis, videlicet Capella et Michiela, que sint ad eius
obedientiam. Expeditus de Sio vadat ad partes Rodi ac se nutriat
in illis aquis, donec galee Baruti et naves Sirie erunt expedite,
et recesserint pro redeundo Venetias, assicurando eas si erit ex-
pediens, et offendendo inimicos nostros qualitercumque poterit;
et expeditis galeis Baruti et navibus Sirie, idem ser Aluisius cum
navibus armatis et dictis duabus galeis, vadat versus Cretam, et
in illo loco, qui sibi comodior videbitur, licentient ipsas duas
galeas, ut vadant in Cretam ad levandum species, qui ibi essent,
Et dictus ser Aluisius se nutriat in aquis Capitis malei et capitis
Spete pro securitate ipsarum galearum, donec redierint Mothonum
pro veniendo Venetias.
Quando autem expedito facto Sij, vel uno vel alio sicut predi-
citur, vobis videretur quod suprascripte galee iture ad viagia
Alexandrie et Baruti, irent cum periculo ita divise secundum
ordinem suprascriptum, eo casu volumus quod vos ambo Capitanei
cum omnibus suprascriptis octo galeis unitis vadatis de conserva
ad dicta viagia Alexandrie et Baruti secundum primum ordinem,
qui continetur in incantu ipsarum galearum, faciendo capita-
neriam ad zornatam, et sex naves Sirie sub capitaneria ser Georgij
Lauredano vadant ad viagium suum Sirie.
Et cum ipsis navibus Sirie vadat etiam ser Aluisius Lauredano
cum navibus armatis et cum duabus galeis Capella et Michiela,
pro earum securitate nutriendo se in aquis Rodi aut ubi sibi
melius videbitur pro securitate navium predictarum et offensione
hostium nostrorum. Et cum ipsis navibus Sirie quando expedite
erunt, idem ser Aluisius revertatur; et quando erit in loco, qui
sibi videbitur comodior, mittat illas duas galeas Capellam et
Michaelam in Cretam ad levandum species, que ibi erunt. Qui
ser Aluisius se nutriat in aquis illis inter Mothonum et Cretam,
donec dicte galee redierint de Creta et venerint Mothonum.
Si obtinebitur nostra intentio sicut speramus de factis Sij, tu
Andrea Mocenigo Locumtenens remanebis in Sio, ac tecum
retinebis pro custodia et conservatione illius loci et Insule, illam
partem peditum, qui vobis tribus aut maiori parti videbitur, et
residuum peditum distribuatur inter naves armatas ac galeas
Capellam et Michaelam sicut vobis videbitur. Sed in specie
volumus quod de numero illorum octuagintaquatuor ballista-
riorum qui sunt super galeis Michaele ille numerus ballistariorum
qui vobis videbitur, quoniam sicut scitis non habet ad presens
aliquem ballistarium, et de alijs disponatis sicut prudentie vestre
videbitur, providendo etiam ad fortificationem illius terre et
Castri et aliorum locorum Insule, quanto melius possibile fuerit,
ut in omnem eventum defendi et conservari possint ad honorem
et statum nostrum, quern locum reges et gubernabis in civilibus
et criminalibus ad honorem et statum nostri dominij usque ad
tempus novum, aut donec de illo regimine aliter providebimus,
tenendo familiam et expensam, que tibi limitata est, videlicet sex
famulos, unum cochum, unum expensatorem ac unum notarium
cum uno famulo ad expensas nostri comunis. Tu vero habere
debes pro provisione tue persone ducatos centum in mense et
ratione mensis, et recepisti salarium quatuor mensium ante trac-
tum, potesque expendere de pecunijs nostri comunis ducatos tres
in die in mari et in terra illud plus quod fuerit opportunum non
computatis nabulis navigiorum neque agocijs equorum. Insuper
etiam habito dicto loco Sij, volumus quod ibi remaneant ille
due galee de Creta pro meliori custodia et conservatione dicti loci
ad tuam obedientiam. Et si forte dictus locus non obtinebitur,
eo casu quando suprascripte galee et naves ibunt ad viagia et
loca superius declarata, volumus quod iste due galee de Creta
vadant ad disarmandum, cum quibus tu Andreas venias in
Cretam, et postea cum illis duabus galeis Capella et Michaela,
que venient ad levandum species in Cretam, Venetias revertaris.
Etiam in hoc casu, quo non obtineatur locus Sij, volumus quod
fantarie forenses dividantur et ascendant super navibus novis
armatis et super galeis ser Danielis Capello et ser Aluisij Michael,
ituris cum dictis navibus, et partim super navibus Sirie ituris
ad mercaturam, sicut discretioni vestre videbitur illas dividere,
ut in omnem even tum sint tutiores atque potentiores ad faciendum
honorem nostrum ubicumquefuerit oportunum. Et galea Neapolis
et Galeota Coroni etiam revertantur ad disarmandum.
Obtendo autem loco Sij, aut etiam non obtento, volumus quod
ballistarij et arcerij de Greta in Candidam revertantur per illum
modum qui prudentie vestre videbitur. Ballistarij autem qui
accepti fuerunt a navibus nostris, et positi super galeis tibi Delfino
Venerio, restituantur illis navibus a quibus accepti fuerunt.
Vobis insuper declaramus quod vos Locumtenens et capitanei
galearum que ibunt ad factum predictum, debetis dividere decimas
inter vos per tercium de rebus mobilibus que caperentur vel
acquirentur, eundo ad requirendum et capiendum locum Sij,
sed non possitis accipere aliquid aliud ultra dictus decimas sub
pena perpetue privationis omnium Capitaneorum Regiminum,
officiorum, beneficiorum et consiliorum Comunis Venetiarum
intus et extra. Et contrafacientibus non possit fieri gratia aliqua,
donum, remissio, recompensatio, vel aliqua declaratio nee[?] pre-
sentis ordinis, sub penis et stricturis contentis in parte nova
contrabannorum. Sit tamen licitum vobis posse accipere id quod
caperent et acquirerent familiares vestri. Et ad similem condi-
tionem sint Capitaneus navium, a Supracomiti et patroni galearum.
Residuum verum rerum et bonorum predictorum mobilium, divi-
datur inter Capitaneum navium, supracomitos et patronos
galearum et navium, admiratos, comitos, nauclerios et homines
de pede ea remo, et alios qui erunt super dicta classe galearum
et navium, sicut disponunt ordines nostri, declarando etiam quod
pedites qui erunt super hac armata intelligantur ad conditionem
zurmarum. Verum de facto Scaramutie capitanei peditum alio-
rumque comestabilium et personarum principalium peditum
forensium, in libertate vestra requirimus providendi, ut habeant
illam partem, que vobis conveniens videbitur, consideratis opera-
tionibus et portamentis eorum, consideratisque consuetudinibus
que observarunt in factis armorum in exercitibus terrestribus in
huiusmodi casibus.
Scripsimus alias de recessu tui Delfini Venerio Rectoribus nostris
Coroni et Mothoni, ac Neapolis Romanie, qui armarent et
ponerent in ordine galeam et galeotam suas, sicque credimus eos
fecisse. Nunc quoque scribimus et mandamus ipsis Rectoribus
per litteras vobis consignatas, et subito ipsas expediant et mittant
in Cretam, ut eas vobiscum habere possitis ad facta predicta,
utque sitis potentiores in omnem even tum. Et licet ordinaverimus
etiam de galeota Corphoi, volumus tamen quod non veniat
vobiscum sed remaneat.
Praeterea volumus quod in Greta reperiatis ac vobiscum ducatis
usque Sium octo vel decem equos, de quibus tu Andrea Mocenigo
Locumtenens disponis et ordinabis ut sint ad comoditatem tuam
et aliorum qui tue providentie videbuntur pro factis predictis.
Et proinde mandavimus Regimini nostro Crete quod de ipsis
equis immediate provideant ad omnem vestram requisitionem;
sed vobis expresse mandamus, quod non differatis in Greta ullo
modo plusquam diebus quinque sicut prediximus, sed solicitetis
expeditionem vestram et executionem eorum, que fieri habent,
quanta magis possibile fuerit, faciatisque levari in Greta bonam
quantitatem biscoti pro tota hac nostra armata, et omnia alia
oportuna pro comodo et bona executione nostre intentionis.
Mandavimusque preterea omnibus Rectoribus nostris partium
illarum Levantis quod ad omnem vestram requisitionem provi-
deant, et provideri faciant de victualibus, refrescamentis omni-
busque alijs comoditatibus et subsidijs opurtunis, tam pro armata
nostra quam pro facto Sij, et pro omni alio casu, qui posset
occurrere.
Mandamus etiam vobis quod subito cum applicueritis Sium,
scribatis aut mittatis ad dominum Metelini ad sciendum si in-
tendit esse amicus nostri dominij, aut vivere neutralis, nee se
impedire in his factis. In quo casu contenti sumus, quod promit-
tente eo et faciente hoc cum effectu tractetur tamquam amicus;
sed si aliter velet facere et esse in opinione Januensium qui
obediunt duci Mediolani, eo casu tractetis eum et loca sua sicut
alias J anuenses.
Quando autem casus occurreret quod nee per concordiam, nee
per vim nee per alium mod um possetis obtinere liberum dominium
Sij pro nostro dominio; eo casu relinquimus in libertate vestra
capiendi cum illis de Sio, omne concordium quod vobis videbitur.
Declaravimus vobis supra intentionem nostram ac modos et
ordines, qui nobis videntur esse servandi per galeas et naves
nostras, tam obtento quam non obtento Sio. Sed quoniam
varietates rerum et casuum sunt multo plures quam ordines vel
conceptus hominum, et fortasse possent occurrere aliqua nobis
incognita propter que si nobis nota essent mutaremus opinionem,
confidentes de sapientijs vestris, quoniam eritis super factis, ac
videbitis et intelligetis qualitatem temporum ac naturam rerum
et casium qui occurrere poterunt. Relinquimus in deliberatione
et arbitrio vestro, non obstantibus ordinibus suprascriptis datis
post factum Sij, quod omnibus bene consideratis possitis variare
ordines suprascriptos, ac disponere, ordinare et providere sicut
vobis, vel maiori parti vestrum trium melius videbitur pro honore
et sta tu nostro, ac pro securi tate et conserva tione omni um galearum
et navium nostrarum et galearum Romanie in omne eventum.
Nam certissimi sumus quod habebitis bonam considerationem ad
consulendum et deliberandum id quod erit utilius et tutius pro
honore et statu nostro.
Quoniam super galea ser Nicolai Lombardo sunt ducati Vin
uno gropo et balle due pannorum de ratione ser Silvestri Mauro-
ceno et ser Nicolai Truno, qui dari debent in Rodo dicto ser
Nicolao Truno, provideatis quod euntibus galeis Alexandrie et
Baruti seperatis ad viagia sua, dicti denarij et panni caricentur
super galea tui Delfini Venerio, et consignentur in Rodo dicto
ser Nicolao Truno absque solutione alicuius nabuli quia iam solvit
nabulam suprascriptum. Similiter decimus quod si super galeis
que per concordiam vel texeram ibunt ad viagium Baruti, erunt
havere capse, aut alie mercationes caricate pro Alexandria, aut
e converso volumus quod transmutentur de una galea ad aliam,
ita quod havere, capse et mercationes que per quaternos galearum
apparebunt caricate pro Alexandria vadant cum galeis ituris in
Alexandriam; et id quod reperietur caricatum pro Barudo, vadat
cum galeis ituris Barutum secundum voluntatem et ordinem
illorum qui caricari facerunt sicut apparebit per quaternos scri-
barum galearum, non solvendo aliud novum nabulum.
De parte 55 65
Ser Leonardus Mocenigo procurator
Ser Fantinus Michael procurator
Sapientes Consilij
Volunt suprascriptam comrmss1onem per totum, execpto quod

loco sexti capituli, quod incipit: Obtenta autem etc. dicatur ut
infra videlicet:
Obtenta autem nostra intentione defacto Sij, sicut in divina
gratia et bonitate speramus, ac etiam si casus claret quod obtineri
non posset, volumus quod si vobis videbitur per ea que sentietis,
quod galee nostre deputate ad viagia Alexandrie et Baruti ire
possint ad earum viagia cum securitate; eo casu tu Vite de Canali
cum tua galea et cum galea ser Nicolai Lombardo, et cum duabus
ex is tis galeis deputatis ad dicta viagia per texeram vel concordium,
vadas in Cretam ad levandum mercationes et res ibi existentes,
exceptis speciebus et alijs rebus que ibi capitassent pro Venetijs,
et postea vadas ad viagium Alexandrie, ubi stare possis diebus xv
computatis diebus accessus et recessus cum omnibus alijs modis
et ordinibus contentis in incantu ipsarum galearum. Et tu Delfine
Venerio cum tua galea et cum tribus alijs galeis a mercato vadas
ad viagium Baruti secundum formam et incantum et ordinum
dicti viagij. Et sex naves Sirie iture ad mercaturam vadant ad
earum viagium, super quibus ascendere debeat ser Georgius
Lauredano et esse earum capitaneus cum salario et conditionibus
quibus nunc est super galeis; cum quibus navibus volumus etiam
quod tu Delfine Venerio vadas de conserva in bona societate
usque ad castrum Ruzum vel plus si tibi videbitur opus esse pro
securitate navium predictarum, et donec iste naves erunt simil
cum galeis, idem ser Georgius Lauredano sit ad obedientiam tui
Delfini Venerio. Verum ser Aluisius Lauredano in recessu de Sio
non tenserit quod galee Romanie redierint, vadat cum navibus
armatis et cum duabus galeis Capella et Michiela, que sint ad
eius obedientiam ad insulam Tenedos; et si sentiet quod galee
nostre viagij Romanie redierint et transiverint pro redendo
Venetias, ao casu ipse etiam revertatus et veniat versus Cretam.
Et quando erit ad caput Malium, aut in illis aquis ubi sibi como-
dius videbitur, licentiet dictas duas galeas ut vadant in Cretam
ad levandum species, que ibi essent, et ipse ser Aluisius cum
navibus se nutriat in illis aquis, donec galee et naves redierint
et venerint Mothonum pro earum securitate et pro offensione
inimicorum nostrorum. Et quando dicte due galee erunt Mothoni
expectent primam armatam galearum nostrarum a mercato, que
illuc attinget et cum illa Venetiarum revertatur. Sed si idem ser
Aluisius Lauredano, quando erit supra Tenedum, sentiet quod
galee Romanie nundum redierint, tune vadat cum dictis navibus
et galeis intra strictum usque ad locum columnarum, damnificando
Januenses, terras loca et navigia sua quantum poterit, et expec-
tando galeas Romanie vel ad locum columnarum, vel ubi sibi
melius videbitur, posse eas expectare ac magis damnificare
Januenses, veniendo postea cum illis usque Tenedum. Et quando
ibi erunt galee Romanie veniant ad viam suam. Et idem se
Aluisius sequatur ordinem suprascriptum. Si vero in strictu
obviaret galeis Romanie, tune non procedat ulterius, sed revertatur
cum ipsis galeis usque Tenedum, et postea tam galee quam naves
sequantur modum et ordinem antedictum.
Item volunt capitulum septimum solum usque.
Item volunt quod ultra omnia suprascripta capitula commis-
sionis, addatur etiam infrascriptum capitulum, videlicet:
Subito cum applicueritis Sium volumus quod mittatis ad
Turchum aliquem nuntium, mittendo nomine vestro, dicendo
mittendi ad eum, ad declarandum honestatem et jura nostra, et
causas huius guerre cumJanuensibus, et quod habetis in mandatis
a nobis tractandi et reguardandi loca sue Excellentie tamquam
nostra propria, quia intendimus conservare bonam pacem et
amicitiam secum; Et quia posset occurrere sicut est de natura
guerrarum quod acquiremus et accipiemus de locis J anuensium
pro quibus fortasse solvunt sive contribuunt aliquid Excellentie
sue, vos offertis nomine nostro facere versus eum illas solutiones,
recogni ti ones et honorificen tias quas facere consueverun tJ anuenses.
Et si erit contentus sicut sperandum est, aut non contradicet huic
nostre intentioni; conten ti sumus et volumus quod quandocumque
vobis videbitur posse accipere locum Folearum novarum, aut ante
quam armata recedat de Sio, aut post, ipsum accipiatis et conser-
vetis nomine nostro. Et ut facilius cintentetur, ac in signum bone
amicitie et pro consuetudine volumus quod mittatis sibi parte
vestra aliqua munera usque ad valorem ducatorum centum, ex
quibus vobis dari facimus hie aliquas res pro hoc facto. Sed si
idem Turchus non esset contentus, volumus quod sumatur tali
impresia contra voluntatem suam, ut propter hoc inter eum et
nos non oriatur nova guerra sive discordia.
de parte 43 42
Ser Franciscus Lauredano Sapiens Consilij
Ser Leo de Molino Sapiens Ordinum
Volunt quod committatur viris nobilibus Andree Mocenigo,

Vito de Canali et Delfino Venerio, quod in Dei nomine vadant
ad executione Sij per modum per sapientes annotatum.
Et insuper mandetur viris nobilibus ser Delfino Venerio et ser
Ludovico Lauredano, quod obtento loco Sij, debeant subito
expedire unam galeotam cum qua citissime ante mittant ad
Serenissimum dominum Regem Cipri virum nobilem Georgium
Lauredano provisorem galearum nostrarum Crete, qui in simul
cum baiulo nostro Cipri debeat ad ipsius domini Regis presentiam
comparere et in secreto ei dicere, quod Dominatio nostra propter
sinceram amicitiam que iam dudum vignit et vigit inter Sereni-
tatem Suam et nostrum Dominium, optans comodum et utile sue
Serenitatis, cum nunc habeat potentem armatam, est contenta
ipsam armatam mittere ad expugnationem Famaguste ita ut
deveniet sub dominio sue Serenitatis si fieri poterit, cum illis
modis tamen qui sint rationabiles et convenientes. Et possint
ipsi ser Georgio etiam Baiulo Cipri dare libertatem se concordandi
cum prefato cl.no Rege in hunc modum, videlicet: Quod ipse
dominus Rex per terram mittat omnes illas gentes, quas mittere
poterit et ipsi ser Delfinus et ser Ludovicus cum armata nostra
ei commissa, et cum gentibus in ea existentibus vadant ad castra-
metandum se contra Famagustam, et attendant ad ipsius expug-
nationem, et toto posse acquirendum ipsum locum, sed pro
expensis ipsius armate, idem dominus Rex de presenti, aut per
illos terminos qui ipsis ser Delfino et ser Ludovico videbuntur,
solvat et contribuat id quod eis conveniens videbitur, prout
inferius declarabitur.
Et si obtinebitur, uti mediante divino presidio sperandum est,
ipse locus, idem cl.nus Rex habere debeat terram ipsam et nostrum
Dominium habere et tenere debeat castrum ipsius terre, cum hoc
quod idem dominus Rex solvere debeat de tempore in tempus
expensam que fiet per nostrum Dominium in custodia ipsius.
Item quod nostris subditis et fidelibus observentur franchisie
et libertates contente in pactis antiquis que habebamus cum illa
Serenitate Regia, que pacta antiqua in totum debeant observari.
Item quod Dominatio nostra cum devenietur cumJanuensibus
ad pacem, includet in ea pace ipsum dominum Regem, et si
ipsis ser Delfino et ser Ludovico videbitur debeant dicto ser
Georgio committere, ut procuret obtinere omnes alias franchisias
et preheminentias que eis videbuntur, et prout eis consilium
fuerit per Baiulum nostrum Cipri.
Et advisentur predicti ser Delfinus et ser Ludovicus quod ipse
dominus Rex Cipri dare debet Januensibus circa dx ducatos
pro quibus solvit ducatos ~ in anno; et ultra hoc habent ipsi
Januenses anno quolibet de introitibus Famaguste circa alios
ducatos ~. quapropter plus poterant pro armata nostra predicta
et quad pro eo quodnobis solvere debebit ipsa de causa, nobis
obligatum sit datium portarum Nicosie ad tinctoriarum usque
quo vobis fuerit satisfactum.
Goncluso autem cum ipso cl.no Rege debeant in Dei nomine
sequi omni cum celeritate possibili ad expugnationem ipsius loci
Famaguste per illos modos, qui utiliores eis videbuntur, sed pro-
curent quad ipse dominus Rex subito cum eo concluso caute
provideatur si possibile est, quad omnes Januenses, qui sub
dominio suo esse reperientur, intromittantur et capiantur cum
in hoc consistat magna pars victorie sequende.
Sed si idem dominus Rex redderet se difficilem in aliquo pre-
dictorum, applicatis predictis ser Delfino et ser Ludovico Giprum
habeant libertatem predictam corrigendi et mittendi ea que sibi
videbuntur, etetiamcastrumFamaguste si eis videbitur, dummodo
prefatus dominus Rexcontribuat ad expensam armate suprascripte,
et ob earn solvat a sex milliarum ducatorum supra annuatim
usque ad annos decem, pro quorum solutione nobis obligatum
sit datium portarum et tinctoriam Nichosie, ut supra dictum est.
Si vero idem dominus Rex nolet aliqua ratione vel causa
attendere, aut secum concordes esse non possent, et ipsis ser
Delfino et ser Ludovico videretur posse etiam sine subsidio ipsius
domini Regis rationabiliter sperare de obtinendo locum ipsum
Famaguste, debeant in Dei nomine ipsum locum expugnare, et pro
posse procurare de obtinendo illum; et si eum obtinebunt debeant
dimittere ad ipsius custodiam et gubernationem virum nobilem
Georgium Lauredano suprascriptum, cum illa provisione quam
habet ad presens, ac cum illo numero peditum qui eis videbitur.
Ante autem quam de Sia discedant dimittere debeant de fun-
tarijs que super galeis sunt in illo numero qui eis et ser Andree
Mocenigo vel maiori parti eorum videbitur, oportunum esse pro
securitate ipsius loci, nee non galeotas duas ad obedientiam ipsius
ser Andree, et cum reliquis peditibus et gentibus et de Greta, et
forinsecis intus quos sit omnino Scaramutia de Papia, ac cum
bombardis magnis et aliis necessariis et cum galeis Baruti et de
Greta, et alijs galeis et navibus sibi commissis se ponant in ordine
pro eundo Famagustam ut dictum est.
Et in eorum discessu de Sia postquam miserit ad dominum
Regem Gipri virum nobilem Georgium Lauredano ut supra
dictum est antequam vadant Famagustam, si eis videbitur habere
posse locum Folearum novarum non ammittendo tempus plus-
quam octo dierum; ire debeant ad accipientum ilium si tenetur
per J anuenses, et quod teucri in eo dominium non habeant,
gerendo se taliter quod cum Turcho non deveniamus ad guerram,
quo accepto mittant unum ad magnum teucrum ad dicandum
ei quod ut ei notum esse posset, devenimus ad guerram cum
Januensibus, et attendentes ad damna ipsorum acepimus inter
cetera ipsum locum Folearum novarum ut locum publicorum
inimicorum nostrorum. Et quod intendimus servare cum ipso
Teucro bonam pacem, et facere ea que convenientia sint; et
detur eis libertas possenti ei promittere id quod eis videbitur
usque ad quantitatem quam ei dantJanuenses et illis met modis,
non possendo melius facere; et ad locum predictum Folearum
dimitteri debeat ad ipsius gubernationem aliquam ydoneam per-
sonam prout eis videbitur.
lnappulsuverosuoFamagustamsipereaquehabebuntvidebitur
eis unam galeam, secure Barutum ire posse, debeat ipse ser Delfin us
caricari facere super una ex galeis Baruti totum havere, capse et
merces que sunt pro Siria, et illam mittere Barutum cum ordine
quod ipsa galea ibi discaricet, et subito ad eum redire procuret.
Et tam si obtinebitur intentio nostra de Famagusta quam non
tune vir nobilis Delfinus Venerio cum galeis Baruti, sequi debeat
viagium suum et naves Sirie suum per modum in parte sapientum
annotatum. Vir autem nobilis ser Ludovicus Lauredano venire
debeat cum navibus nostris armatis ac cum galeis Crete et duabus
galeis grossis restantibus usque supra Rodum. Et cum ibi erit
mandare debeat galeis de Greta ut vadant Sium ad faciendum
prout eis iniunxerit vir nobilis Andreas Mocenigo Locumtenens
noster et duas galeas nostras mittat in Candidam si videbit eas
secure ire posse ad levandum species, que sunt in Candida, et
quod deinde veniant Mothonum ad expectandum unam arma-
tarum nostrarum, et cum prima que venerit venire Venetias.
Et ipse ser Ludovicus cum navibus armatis si sentiet aliquod
dubium esse se nutrire in aquis deinde in illis locis, que siti
videbuntur pro assecurando galeas viagiorum et naves Sirie,
damnificando Januenses ut melius et videbitur. Postquam autem
galee suprascripte et naves Sirie transiverint, exequi debeat prout
in parte sapientum annotatum est.
Si vero accideret quod non sequeretur intentio nostra de facto
Sii, tune et eo casu galee viagiorum sequi debeant viagia sua
prout continetur in parte sapientum, et similiter naves Sirie cum
illis peditibus qui capitaneo videbuntur sequantur viagium suum;
sed super ipsis ascendere debeat et esse capitaneus earum vir
nobilis ser Georgeus Lauredano suprascriptus cum salario et modis
quibus est ad presens, vir autem nobilis ser Ludovicus Lauredano
licentiare debeat duas galeas de Greta ut vadant ad disarmandum
et mittere debeat duas galeas grossas ad levandum species que
sunt in candida cum mandato ut deinde Mothonum se reducant
et cum prima armatarum nostrarum, que Mothonum applicuerit
venire Venetias; et ipse ser Ludovicus cum navibus armatis ire ad
associandumnaves Sirie, etnutriresedebeatinillis aquis pro earum
assecurationem usque ad reditum galearum viagiorum et navium
predictarum Sirie, et post ultimas venire versus Caput Malium,
et exequi et facere prout in parte sapientum annotatum est.
Et ex nunc captum sit quod mandatur viro nobili ser Andree
Mocenigo Locumtenenti nostro, ut si vir nobilis Ludovicus Laure-
danus Sium ad eum mittet duas galeas Crete, eas teneat quousque
erunt ei necessarie. Si autem illis non egeret eas debeat licentiare
ut vadat ad disarmandum.
De parte • 2
De non 16
Non sinceri 12 21
[21] BARTOLOMEO CAPRA, Archbishop of Milan and

Ducal Governor of Genoa, and the OFFICII DI BALiA and
DI ROMANIA to the PODESTA, GOVERNORS, MAHO-
NESI, and PEOPLE of Chios. Genoa, 31st October 1431.
[Archivio di Stato, Genova. Archivio Segreto. Litterarum, Reg. 5/1781,
fols. rno verso-mi, Doc. No. 281 A.]
Bartholomeus Archiepiscopus etc. et Officia Balie ac Provisionis

Romanie civitatis Janue.
Egregiis viris potestati, gubernatoribus, ac mahonensibus et toto
populo Chyi.
Non dubitamus Venetos, ut est ea gens ventosa et arrogantis-
sima, multajactasse in laudem sui, ac multa in dies fingere, quibus
res suos extollant, nostras deprimant. Quarum rerum ut veram
noticiam habeatis, post vulnus illud galeis nostris illatum, in quo,
ipsis etiam non negantibus, multo plus sanguinis fuderunt quam
vos, descendit Barnabas Adurnus cum veneto commissaris sextum,
trahens secum equestres ac pedestres copias marchionis Montis-
ferrati, quo in loco cum aliquot diebus reditum galearum vene-
tarum expectaret, que ex illa pugna attrite, confracteque adeo
erant, ut parte magna remigum sociorumque trucidata, reliqui
fere omnes sauci [?] essent, et propterea in Portum Pisarum
semivicte confugeran t, su perveni t da to ordine Magnificus Nicolaus
Picinus a principe nostro missus. Et cum hora constituta ipse ex
Pulcifera, ex civitate autem multi pedites equitesque ac galea
duodecim, in castra ipsorum Venetorum et march~onis impetum
fecissent, satis levi certamine, hostes in fugam versi sunt, captisque
fere omnibus, in quibus ipse commissarius venetus ac idem
Barnabas fuere, vix sexaginta equites fuga dilapsi sunt. Cogni-
tumque est ex confessione et litteris huius commissarii, pactos esse
Venetos Saonam tradere ipsi marchioni. Galee autem venete que
in Portu Pisano tam diu morate sunt, donec ex Venetiis missi
sunt ad eas remiges et balistarii in supplementum occisorum, cum
Rapallum redissent, et invenissent exercitum suum deletum et
cap tum, exeuntibus eis obviam duodecim galeis nostris cum aliquot
navibus, aspectum nostrorum non sostinuerunt, sed mox datis in
altum velis, in Portum Pisanum redierunt. In apparatu autem
huius fuge, cum homines Rapalli et alii viderent se deseri, omnes
quos in terra assequi potuerunt, gladio interfecerunt. Atque hoc
pacto ad obedientiam solitam ipsis conversis, arx Rechi que ad
manus hostium pervenerat, subito nobis reddita est. Itaque dono
Dei omnis districtus noster ad altam pacem redactus est. Res
autem principis nostris adeo secunde sunt omnes, ut post adventum
Hungarorum in Forum Iulii Veneti omnes intra civitatum muros
lateant, et soli defensioni intendant. Nos autem cum audissemus
Venetosjactare se accessuros ad expugnationem terrarum nostra-
rum orientalium duas provisiones meditati sumus: prima est
navium, quas hie festinanter armamus, que in orientem confestim
venient, sub ductu viri nobilis Thome Scipionis Ceba. Altera
quod ad regem Turcorum mittitur a principe nostro spectabilis
dominus Benedictus Fulcus de Foroliniis harum litterarum por-
titor, qui dabit operam apud regem illum, ut si petetis frumenta
aut propugnatores aut aliquid eiusmodi, vobis subveniatur. Et si
in Tenedo Venetus tentaret arcem aedificare, communibus viribus
id prohibeatur. Quas ob res este bono animo, et si qua belli
moles in vos convertatur petite illius regis auxilium, scribentes
ipsi domino Benedicto quenam eum facere oporteat. Interea hec
naves ad vos properabunt, que opem ferent ubicumque hostes
aliquid molirentur.
Data ultima octubris [1431].
Similes littere fiant egregiis capitaneo orientis ac potestati et
consilio Pere nobis carissimis.
Addatur tamen ut infra:
Ceterum volumus ut si Chyuum subventione ulla egeat, vos
iuxta vires vestras illi strenue subveneatis, et si ad manus vestras
pervenient littere, quas Caffam scribimus, curetis illas tuto mittere
per hominem fidum.
Data ut supra.
[22] OLDRADO LAMPUGNANo,DeputyDucalGovernor

of Genoa, and the OFFICIO DI BALiA and DI ROMANIA
the PODESTA, HARBOUR-MASTERS, MAHONESI,
MERCHANTS and all the GENOESE in Chios. Genoa,
28thjanuary I432.
fol. 144, Doc. No. 406.]
Oldradus locumtenens etc. et Officia Balie ac Romanie.

Potestati, Officio maris, Mahonensibus et Mercatoribus Chii
ac Januensibus omnibus ibi existentibus.
Dilectissimi nostri,
Heri ad nos per terram venit ex duobus nunciis vestris is qui
junior est cum litteris vestris dierum tresdecim novembris, que
autem scripsistis et que ille oretenus rettulit plene intelleximus.
Quo circa certissimi estate quod tota hec civitas unanimi ardore
nichil aliud quam de salute vestra cogitat. Mittebamus primum
ad vos virum nobilem Thomam Scipionem cum navibus armatis,
ut innotuisse vobis potuit. Sed nunc audito hoc nuncio, omnia
que petiistis, perficere sine mora curamus. Quare este bonis
animis et obsidionem illam viriliter tolerate. Scriberemus ad vos
apertius et seriosius pro consolatione vestra, sed metuentes ne
littere nostre in hostium manus devenirent, utile judicavimus
plura non scribere. Vos ut viros decet bone custodie illius civitatis
invigilate. Nam nos interea nichil aliud quam de vestra salute
cogitamus, et que petiistis conficere properamus, que adiuvante
Deo infra medium februarii perfecta erunt, et abunde. Data
J anue Mccccxxxn° die xxvma J anuarii,
[23] OLD RADO LAMPUGNANO,Deputy Ducal Governor

of Genoa, and the and DI ROMANIA
OFF IC II DI BA LIA
to TOMMASO SCIPIO CEBA, Captain of the Genoese fleet
and his COUNSELLORS. Genoa, 28th/29th January
I432.
[Archivio di Stato, Genova. Litterarum, Reg. 5/1781, fols. 144-145verso,
Doc. No. 406.]
Oldradus locumtenens et officia Balie et Romanie.

Spectabilis et egregiis viris Thome Scipioni capitaneo et con-
siliariis navium nostrarum nobis carissimis.
Spectabili et egregii viri nobis carissimi,

Heri ad nos venit vir nobilis Christianus Lomellinus a potestate,
officio maris, mahonensibus et mercatoribus Chij ad nos missus.
Que autem illi scribunt et ipse oretenus refert hec sunt: Classis
Venetorum die vr novembris Chium pervenit ibique exposuit
archerios ncatos totidem pedites assuetos militie et partem tur-
marum ex navibus et galeis, qui exercitus fixit castra in bazalli
in illis dominibus nunc adustis, in quibus Leonardus de Grota
et vicini habitare consueverunt. Naves autem Venetorum numero
XI et galee grosse x cum tribus subtilibus ac duabus galeotis et
tribus brigantinis ad fossam Chij se collocaverunt. Levia quedam
proelia inter partes commissa sunt, sed nihil actum est cognitione
<lignum. Sunt in navibus ipsis due ille magne communis. Relique
sunt vegetum quingentarum sexcentarum et septingentarum.
Intra moenia Chij sunt Januenses nccti et greci electi fere cccu.
In portu sunt naves Spinula, Catanea et tres aut quatuor minores.
AOC II
Ut autem nostri in potestate semper habeant hostia portus mer-
serunt in ipso introitu portus naviculas duas a lateribus, medium
autem spacium adeo angustum remanet, ut navis Spinula aut
Catanea ad custodiam illius introitus deputata, totum spacium
impleat, ita ut si qua navis intratura sit portum necesse sit ut
prius illa que portum servat se retrahat et intranti locum expediat.
Hee sunt que nobis partim scribuntur a Chio, partim ab ipso
Christiano referuntur qui die xuua novembris illinc abscessit
omnium rerum abunde instructus. Que omnia considerantes
statuimus potentes et maximas provisiones in subventionem illius
civitatis confertim parare et tantus quidem quibus hastes resistere
non possint. lntellegimus enim et ipse Christianus affirmat nostros
qui in Chio obsessi manent non hominibus sed frumentis indigere,
quippe qui frumenta vix habeant usque ad Kalendis maij. Propter
que necesse iudicavimus nova vobis dare mandata, quorum
primum est ut in Sicilia aut alibi sive precio sive rapto sive aliter
curetis habere frumenta in navibus vestris usque ad minas saltem
triamilia. Deinde volumus immo vobis prorsus inhibemus ne
Peram accedatis. Aliud est ut properetis navigare usque ad
insulam Chij vel loca ibi vicina sive ad Palathiam sive ad alia
Turchie loca ubi curetis informari quo in statu res ille site sint.
Et si vobis alibi frumenta defuissent existimamus quad in Palathia
aut aliis Turchie locis vobis non deerunt. Quad si intelligetis
posse sine periculo vestro intrare portum Chij vel aliter rebus
illis subvenire gratum nobis est id pertentetis. Si vero sine magno
periculo ea res tentari non possit, tune volumus ut prudentibus
modis conemini nunciare nostris, qui sunt Chij, adventum vestrum
et ad eos mittatis per varias vias litteras nostras his annexas, nam
omnes unius et eiusdem tenoris sunt. Deinde redeatis ad caput
sancti Angeli, atque ibi percurrendo et pervagando maria illa que
inter ipsum caput et Milum et insulas vicinas sunt conemini
Venetos offendere et navigia omnia intercipere que pro deferendis
commeatibus ad eorum exercitum aut ad alia quevis loca naviga-
bunt. In illo autem mari tamdiu manete donec naves quas hie
armare festinamus ad vos venerint et coniuncte utraque potentia
poteritis sine periculo illi civitati subvenire et hastes sine periculo
delere. Date autem operam ut he naves armande illic in mari illo
vos inveniant et in hoc adhibete omnem artem atque ingenium,
tam dimittendo in illis insulis homines qui hoc nuncient nostris
venturis, quam adhibendo alias provisiones possibiles. Namque
nos scire vos volumus quad adiuvante deo has naves in dies
xxti expediemus. Ex quo brevior erit omnis mora vestra. Ceterum
considerantes quad homines, quos in navibus vestris officiales
Romanie posuerunt longa navigatione vexati sunt, contentamur
ac placet no bis ut incipiant servire quamprimum appropinquabitis
Chio ad eum scilicet locum, ultra quern progredi noletis. Ibi enim
ut tune incipiat eorum stipendium equum videtur no bis. Si tamen
omnibus consideratis videbitur vobis utile concedere illis ut prius
per aliquot paucos dies servire incipiant, id vestro arbitrio relin-
quimus. Quad attinet ad habenda frumenta facile utcumque
libet, dummodo illa habeatis usque ad summam superius decla-
ratam. Nam nos quicquid pro illis habendis promiseritis ratum
habebimus et solvemus iuxta promissiones vestras. Et quoniam
ut intelligitis festina navigatio vestra necessaria est nee retardari
potest contentamur ut d. Antonium Gentilem deponatis ubi-
cumque commodius dimitti poterit. Nam nolumus ut si venti
obstent, vel navigatio retardetur propterea plombinum eatis,
immo illum dimittatis ubi aptius dimitti poterit. Utile preterea
indicamus ut cum nostris, qui in Chio sunt intelligentiam, si fieri
potest, habeatis, et cum redibitis ad caput sancti Angeli aut ad
alia quevis ipsi id sciant ut supervenientibus navibus nostris, si vos
non invenirent ex Chio sibi nuncietur ubinam vos possint invenire.
Ordinate etiam cum eis ut cum potentia nostra unita fuerit et
videbitur impugnandas esse Venetorum naves, Spinula et Catanea
parate sint etiam et nostris se se adiungant. His autem navibus
quas paramus et omni studio acceleramus signum dabimus quad
cum vos procul viderint vestre naves prius peI].nam arboris maioris
depriment usque ad imum et carium erigent ad summum. Quare
facile hoc signum vos prius et iste id ipsum signum reddent vobis.
Data Janue die xxvma januarii [1432].
Insuper significamus vobis quad decembri is to ex V enetiis
recessit galea una que in Orientem properavit, ut de vobis
noticiam faceret, ex quo vos oportet prudenter et caute navigare.
Quare committimus vobis ut si naviculas Venetorum capere
contigat illas mergatis nee post vos hec impedimenta trahatis.
Demum cogitate assidue de vestra et totius Orientis salute, et
que huic rei abesse possunt, evitate. Hee omnia ut vobis nuncia-
remus bane navem Nicolai de Camulio ad vos mittimus cum
hominibus cxx, que se coniunget vobis et sub ductu ac regimine
vestro vobiscum manebit. Quare curate aliquid agere quad
27-2
honori vestro et saluti terrarum nostrarum conveniat. Cum
poteritis facile monstram horum hominum cxx eamque nobis
remittite.
Data XXVIIIIa Januarij [1432].
[24] o LD RAD o LAMP u G NAN o, Depu'ty Ducal Governor

of Genoa, and the OFFICII DI BALiA and DI ROMANIA
to NICCOLO SCIPIONE CEBA. Genoa, 31st January
1432.
fol. 146 verso, Doc. No. 410.]
Oldradus locumtenens et Officia Balie ac Romanie civitatisJanue.

Nobili viro Nicolao Scipione Ceba nobis carissimo.
In Adrianopoli.
Carissime,
Annexe littere quas nostris qui in Chio sunt obsessi scribimus,
unius sunt et eisdem tenoris. Vehementi autem desiderio cupimus
ut earum alique salvo Chium ingrediantur. Non ignoramus terras
obsessas intrari non posse sine difficultate. Parte alia scimus
prudentes, ea que difficilia videntur, arte et ingenio superare.
Ex quo statuimus per tam longos terrarum tractus eas litteras ad
vos mittere, onerantes vos quantum possumus ut varias vias
tentantes enitamini eas vel earum aliquas Chium perferri, sive
a greco sive a Turco, sive mare, sive terra, ut prudentie vestre
videbitur. Et quia Spectabilis genitor vester capitaneus navium
armatarum, qui jam mense uno hinc recessit, jam debuit in terras
illas pervenisse. Si quid de illo persenseritis aut de Chio, id omne
nobis nunciate, et quicquid nostra cognitione dignum putabitis.
Existimamus enim quod stante in Italia gloriosissimo imperatore,
multi ob earn causam deberent ltaliam petere, per quos facile
erit scribere possitis namque ordinare ut littere vestre primum
Illustrissimo domino nostro mitterentur, qui illas ad nos ocius
mitteret. Itaque apponite in hoc studium et diligentiam. Data
ultima Januarii [1432].
[25] o LD RAD o LAMP u GN AN o, Deputy Ducal Governor

of Genoa, the OFFICII DI BALIA and DI ROMANIA
to the PODESTA, HARBOUR-MASTERS, MAHONESI,
MERCHANTS, and all GENOESE in Chios. Genoa,
Ist February I432.
fol. 146, Doc. No. 409.]
Oldradus de Lampugnano locumtenens etc. et Officia Balie ac

Romanie civitatis J anue.
Potestati, Officio maris, Mahonensibus ac mercatoribus Chii
omnibusque Januensibus ibi existentibus.
Egregii dilectissimi nostri,

Die xxvrr (vigesima septima) Januarii ad nos venit unus nun-
ciorum vestrorum, que bona causa non nominamus, sed is est
qui junior est et a vo bis li tteras a ttuli t dierum tresdecim novembris.
Rettulitque nobis obsidionem vestram, et ea omnia que fieri
petitis a nobis. Nos autem timentes ne in hostium manus he
littere nostre deveniant, consilium tutius indicamus, nichil vobis
scribere ita apertum, ut hostes nos possint intelligere. Hoc autem
scitate et sine ulla dubitatione vobis persuadete quod hec civitas
nichil aliud quam de salute vestra cogitat. Omissis enim et curis
et negociationibus, ea die noctuque molimur, que vestri parte
petita sunt. Nee unquam in civitate tantus fuit ardor, tantaque
concordia ad rem aliquam peragendum, quanta est in perficiendo
celerrime que optatis. Quare este bonis animis, et obsidionem
illam pauculis diebus tolerate. Que enim molimur maiora sunt
et ampliora votis vestris. Ea que favente Deo intra medium
februarii perficiemus. Misimus primum ad vos egregium Thomam
Scipionem Ceba cum navibus armatis. Ubi autem de condicione
vestra certiores facti sumus intelleximus ea que petiistis fore
remedium rerum vestrarum. Illa igitur omni nixu quantum
possumus et plus que credibile sit, acceleramus. Vos autem ut
decet viros saluti illius civitatis intendite. Data prima februarii
[1432].
[26] PIETRO SPINOLA, Commander-designate of the

Genoese Fleet, to the PODESTA, HARBOUR-MASTERS,
and MAHONESI in Chios. Genoa, 4th February 1432.
Potestati, Officio Maris et Mahonensibus Chij.

Spectabiles amici honorandissimi,
Si liceret mihi ad vos apertius scribere multa nunciarem vobis,
que vos gaudio et consolatione replerent, sed pericula per que has
litteras transituras puto monent me nihil dicere, quod possit
consilia nostra hostibus aperire. Differam igitur ea vobis dicere
cum presens ero. Interea vos saluti et custodie illius civitatis
invigilate, et quidem diebus pauculis, aspirante enim Deo, prius
ero illic quam he littere in manus vestras perveniant. Nihil enim
aliud cogito, nihil aliud ago quam ut classis hec medio februario
expediatur. Et tune, iuvante Deo, simul colletabimur. Valete.
Data uua februarii [1432].
PETRUS SPINULA, capitaneus.
[27] OLD RADO LAMPUGNANO, Deputy Ducal Governor

of Genoa, the OFFICII DI BALIA and DI ROMANIA to
the PODESTA, HARBOUR-MASTERS, MAHONESI,
MERCHANTS, and all the GENOESE in Chios. Genoa,
18th/23rd February 1432.
Oldradus locumtenens et Officium Balie civitatis Janue.

Egregiis viris Potestati, Officio Maris, Mahonensibus, et merca-
toribus Chii ac Januensibus omnibus ibi existentibus.
Egregii dilectissimi nostri,
Nescimus utrum magis laboribus vestris compati, an virtutem
vestram laudare debeamus: toleratis duram et longam obsi-
dionem, et quotidie in periculum vite dimicatis, verum ut id
formidabile, ita viro decorum est. Nam si quoque pro coniuge
et liberis, pro gloria, pro patria, pro vita demum et salute laborem
recuset, quid erit pro quo is tandem pugnandum putet animalia
quedam natura genuit adeo innocua et mitia, ut si velint ledere
nequeant; hec tamen si illorum catulos attingas, irasci discunt,
et spretis periculis natos tuentur; homo autem ad gloriam natus,
cui summum omnium malorum dedecus videri debet, pro gloria
et patria, non minus quam pro salute propria sese periculis offeret.
Hee vobis persuasa esse, et hec vos quotidie facere, conspectum
habemus; que res afficit, ut nunc virtutem vestram laudare
possimus, et pro liberatione vestra nobis sit totis viribus anni-
tendum. Quo circa ut sciatis esse nobis earn curam salutis et
liberationis vestre, que pro optimis civibus esse debet, significamus
vobis totam hanc civitatem unanimi ardore nichil aliud die
noctuque moliri, quam ea que liberationi vestre conducant.
Exiguntur pecunie nullo labore, quoniam cives sponte illas in
medium offerunt; homines aut mercede aut delectu ex omnibus
terris contrahuntur. Naves habemus quindecim numero, de
quibus ne quis possit dubitare; illarum hec sunt nomina, navis
Simonis Spinule, Luce Italiani, Bartholomei de Mari Montani,
Simonis Grilli, Andree de Mari, Gregorii Salvaigi olim a Venetis
capta, Raffaelis de Vultabio, Raffaelis Lomellini, Percivalis de
Camilla, Bartholomeo Pernixii, Baptiste Ciceri, Nicolai de
Camulio, Bartholomei de Orerio, Hyeronimi de Furnariis, et
una Catalanorum, que ex Cipro triticum vexit. Praeter has
scitis Thomam Squarcaficum, Philipum Justinianum et Petrum
Fallamonicam esse vobis vicinos, recte et hominum numero et
ceteris bellicis rebus instructos. Expectamus in dies Lucam de
Rocha, Lucam Ordimentum, Galeotum Pinellum et Franciscum
Vivaldum, quas naves simul cum his quindecim aut posteas quam
citissime mittemus. Sed has quindecim omni ardore et conatu
et mirabili quadam acceleratione paramus, ut non dubitemus
intra kalendas martias posse illas viris armisque repletas e portu
emittere. Scimus ex relatu Christiani Lomellini qui ad nos venit
cum litteris vestris vos multo minore numero esse contentos.
At nos qui intelligimus totam belli molem illuc converti, quique
arbitramur Venetos naves galeasque alias esse missuros, statuimus
earn classem comparare, que juvante Deo ad delendos hostes
sufficiat. Expeditis autem navibus et portum egressis, omnes
conatus nostros convertemus ad expeditionem galearum, que mox
naves sequenter, non quia pro liberatione vestra galeis opus sit,
sed quia cognoscimus omnem belli terrorem in orientem esse
transferendum, atque ibi malumus vires nostros contrahere pro
salute terrarum nostrarum et hostium lesione, quam hie in finibus
nostris bellum gerere. Vos itaque fortissimi viri, pauculorum
dierum obsidione forti pectore tolerate. Fidimus enim in Deo
justicie nostre defensore, hanc obsidionem quam perfertis, ad
menia hostium nostrorum cito convertere. Sunt enim omnia
principi nostro perprospera, ac nuper Rolandus marchio Pallavi-
cinus damnato errore suo ad solitam principis nostri devotionem
rediit, captis quatuorcentis equitibus totidemque peditibus ac
commissario Veneta et quodam Bernardo Mauroceno. Qua pro
re cum campanis et letis ignibus laudes Deo referamus, ominamur
brevi futurum esse ut pro vestra liberatione maiore gaudio laudes
omnipotenti Deo simus reddituri. Vos valete, et bonis animi
ultionem ex hostibus expectate.
Data die duodevigesima februarii [1432].
Has litteras sigillavimus die vigesima tertia februarii et postea
nichil innovatum est cognitione vestra dignum, nisi quod die
noctuque naves ipsas, quantum fieri potest, acceleramus.

of Genoa, and the OFFICIO DI BALIA to RAFFAELE
MONT ALDO, Capitano of Chios. Genoa, 23rd February
1432.
fol. 170, Doc. No. 477.]
Oldradus de Lampugnano ducali in Janua locumtenens et

Officium Balie.
Spectabili viro Raffaeli de Montaldo capitaneo Chii nobis
carissimo.
Spectabilis vir nobis carissime,

Ea que de laboribus ac periculis et virtute vestra quotidie
audimus, effi.ciunt ut qui nobis semper carus fecistis, mirum in
modum et sine mensura nunc diligamus. Meministis credimus
preteritorum temporum, in quibus nos Oldradus multa vobiscum
familiarissime egimus. Cum volente Deo sospes redibitis, amplec-
temur vos non minus fraterne quam solebamus, et de premiis
laborum vestrorum cogitabimus. Ut autem sciatis quas provi-
siones post adventum Christiani Lomellini in subventionem
vestram paremus, scire vos volumus hanc civitatem unanimi
ardore nichil aliud die noctuque moliri, quam ea que ad sub-
ventionem vestram pertinent. Quo circa agimus Deo in primis
gratias quod habemus in hoc portu naves quindecim magnas et
hello aptas, quas omnes mirabili quodam fervore armis virisque
replemus, et omni conatu acceleramus, sperantes posse illas intra
dies decem expedire; quibus portum egressis, galeas et alias naves
si supervenient, confestim parabimus, non quod existimemus
galeas fore necessarias vestre subventionis, sed potius quod arbi-
tramur Venetos totam belli molem velle in orientem transferre,
ex quo expedit ut nos quoque vires nostras illic paratas habeamus.
Verum quod in litteris nostris Petro Regi et Thome Justiniano
datis diffuse vobis et ceteris scribimus non expedit de hac materia
plura dicere. Invigilate saluti vestre, et paucorum adhuc dierum
obsidione forti pectore tolerate. Que enim nunc perfectis in-
comoda, cito aspirante Deo ad hostium moenia transferemus.
Nomina navium quas expedimus sunt hec: navis Simonis Spinule,
Luce ltaliani, Bartolomei de Mari Montani, Simonis Grilli,
Andree de Mari, Gregorii Salvaigi olim a Venetis capta, Raffaelis
de Vultabio, Raffaelis Lomellini, Percivalis de Camilla, Bartholo-
meo Pernixii, Baptiste Ciceri, Nicolai de Camulio, Bartholomei
de Onerio, Hyeronimi de Furnariis et una Catalanorum, que ex
Cipro triticum vexit. Habetis quoque illic in mari illo Philipum
J ustinianum, Thomam Squarcaficum et Petrum Fallamonicam
cum hominibus nccccti•. Itaque este bonis amicis, et ultionem ex
hostibus expectate.
Data vigesimatertia februarii [1432].

of Genoa, and OFFICIO DI BALIA to RAFFAELE
MONTALDO, Capitano of Chios, and the HARBOUR-
MASTERS and MAHONESI of Chios. Genoa, 8th March
1432.
fol. 184, Doc. No. 523.]
Oldradus locumtenens et Officium Balie.

Spectabili et egregiis viris Raffaeli de Montaldo Officialibus
maris et Mahonensibus Chii nobis dilectissimis.
Dilectissimi nostri,'
Fecerunt obsidio et pericula vestra nos longo tempore mestos
et sine fine solicitos, adeo ut hec civitas nichil cogitaret, nichil
ageret, nisi ea que saluti vestre conducere videbantur. Exacte
sunt quam celerrime pecunie, parate sunt naves,juventus armata,
construendis triremibus omnis faber adactus, adeo ut quicquid
ope humana fieri potuit, id omne brevissimo tempore confectum
sit. In hoc rerum apparatu supervenit ecce fama fusorum hostium
et clarissime victorie vestre, cuius effectum quamquam incertis
autoribus sciamus, seriem tamen rei geste adhuc ignoramus.
Intelligimus tamen tam celeberrimum facinus, non aliunde quam
adeo provenisse. Illi igitur ante omnes cui causa nostra sunt cure,
agende sunt gratie, et quidem immortales atque infinite. Quo
circa totam per urbem supplicationes decrevimus, campanisque
ac festis ignibus letitiam testati sumus. Commendanda est deinde
patientia vestra, qui ab infestissimo hoste circumvallati, nullos
labores, nulla jejunia formidastis; post hec virtutem vestram et
animositatem, omni laudis genere attolinus, et quantum possumus
collaudamus; effecistis profecto ut nomina vestra eterne memorie
mandari mereantur. At nos, quamquam divina ope adiuti nullo
amplius auxilio indigeatis, ad vos mittere constituimus has duas
triremes et in eis Petrum Regem commissarium nostrum, qui
mandata nostra vobiscum communicabit. Partes igitur vestre
erunt si ultionem ex hostibus affectatis, triremem vestram recte
armare, cuius corpus si non habetis, I\1itileni invenietis; con-
ficite etiam si commode potestis cantara ad duo milia biscocti
pro classe nostra. Nam spectabilis capitaneus noster cum plurimis
navibus max in maria illa perveniet, quern tres et viginti triremes
nostre max sequentur. Expediet igitur et omnino expedit illi
triremem vestram illic armata paratamque habere; panis quoque
biscoctus magno usui erit sibi, cuius precium vobis persolvet.
Hee media maio parata illic esse oportet. Quare utrique rei
diligenter intendite. Deinde si quid contra hastes tentari poterit,
hunc nostrum comrnissarium vestris consiliis adiuvate. Data
octava martii [r432].
[30] The MAHONESI of Chios to the Pope, CALIXTUS Ill.

Chios, 14th August 1455.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Codici Barberini Latini, No. 3210,
fols. I 15-116.]
Maonenses civitatis et insulae Chii Romano Pontifici, qui fuit

Calixtus III.
Etsi videmus, Beatissime Pater, maxirnis nostris periculis nos
obiectos furori Machometi Turcarum regis, qui in omnes christi-
anos prorniscue [fol. 115 verso] arma sumpsit, huiusque tamen
quadam anirni alacritate saevas illius rninas et illata plurima mala,
idea perferebamus, quia certam conceperamus spem christianos
clade tam nepharia accepta pia arma sumpturos et summo con-
sensu ac faciliore eventu hostem infidelem atque nirnium inso-
lentem oppressuros: cumque in dies graviora ab ipso capi ti nostro
imrninerent, non aliter eadem soliti eramus pendere quam ut
quoddam commune christianorum incitamentum ad vindictam
accelerandam. Quibus rebus spem nostram faventes omnibus
artibus et praesidiis contra eius vim nos muniebamus. Sed heu
nirnis longam spem, christianorum arma nimis dilata, siquidem
omnibus quiescentibus iam oppugnamur, iam ingens vis et rabid us
furor in nos conversus est. Nos erimus in eo nunc occupati,
Sanctissime Pater, ut Vestrae Sanctitati explicemus, ernissam
nuper in nos classem, et damna plurima illata. Illud potius est
praesentis terroris, illud instantis et maxirni discrirninis, quod,
inspecta loci opportunitate, primo proximo vere eadem classis,
auctis viribus et comparatis bellicis operibus quaeque ad oppugna-
tionem pertinent, in nos redditura; quod ita fore non vano rumore
sed certis authoribus comperimus. Contra quos impetus ut prae-
stare possimus fidelis quidem et constans animus non desserat.
Sed quae sunt vires nostrae, quonam pacto sine communi christia-
norum auxilio tam modica colonia defendetur[?] quae licet parva,
quanti tamen sit momenti omnibus christianis transmarinis haud
ignotum putamus cuius ruina plurimos in eandem secum traheret
calamitatem. In tantis igitur nostris et aliorum christianorum
periculis ad Vestram Sanctitatem sapientissimam confugimus,
quam non dubitamus, divina providentia hoc potissimum tempore
ad apostolicam sedem assumptam, ut suo impulsu et auctoritate
[fol. 116] universalis fides et christianorum decus instauraretur.
Apud eamdem, quas praesens necessitas expremit, praeces fundi-
mus obsecrantes ut causam nostram et christianorum faveat,
coeptum ortus ne deserat, christiani concitentur, sumantur arma,
quae si non ita statim inferri terrae marique possunt, at illud
saltem maritimi auxilii non denegetur quo tan tis per hanc para tum
vim ferus hostis contineat, et nos salvi esse possimus. Haec ita
fieri non maximi laboris esse putamus, et apostolicae auctoritati
non difficile. Conservantur autem non graeci, non schismatici,
sed italici generis antiquissimi christiani, qui semper sacrosanctae
romanae ecclesiae pio affectu et dediti et obsequentissimi fuerunt,
in quorum tutela aliorum pericula propulsantur. Quod si ea
infelicitas esset ut tam iustae praeces apud christianos deperirent,
Jesum Christum dominum nostrum iudicem invocamus, V es tram
Sanctitatem testanter nos impie a sociis christianis destitutos, pro
fide tamen usque ad extrema pericula pugnaturos paratissimi
semper omnibus obsequis Beatitudinis Vestrae, cuius pedes
humiliter exosculamur.
Ex Chyo die 14 augusti 1455.
[31] MINUTESof a Meeting of the ANZIANI, the

OFFICIUM PROVISIONIS CHII, the TREASURY and
eighty GENOESE CITIZENS, in the presence of the DOGE
OF GENOA. Genoa, 18th November 1455.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 62/557, fol. 59.]
Super rebus Chiensibus

1fn455 die 18 Novembris.
Cum ad presentiam Illustris domini ducis, Magn~i consilij domi-
norum Antianorum et Spectati officij provisionis Chij vocati
essent preter Spectatum officium monete cives octoaginta pro-
positumque esset verbo per egregium Antonium de Ponte dicti
officij priorem substantialiter in hec verba: Segnoi lo Illu. mese
lo duxe et lo officio nostro diligentissimamenti ha atteigo ad
quelo chi era de nostro officio: et parlao cum li maonesi li quae
havemo trovao dispositissimi ad far tuto quelo i degian et possan
fa saltem ad provei ad lo bezogno de Sio de victualie et munitiom
ad noi e parsuo resta ad provei per lo presente de nave doe cum
homini cinquecento benche per chi scrive fusse dicto non poi
ad men de homini mille. In questa speiza havemo considera
bezogno de havei de libre 20,000 in 25,000 de le quae non
sapiando hen trova la forma: desirosi de trovarle per quela via
phi paera non greve ad li citain voi sei steti demande ad consegia
per che via la dicta monea se hagia a trova. Cum prefatus vir
nobilis Filippus Cataneus tandam laudasset scrutinio consulere
cives dum nullo modo partiendum sit in eos. Et post eum clarus
utriusque iuris doctor dominus Bapfa de Goana ad maiorem
celeritatem necessariam exigentie rei laudavisset impositionem
drictus super rebus quarum interest. Jussus tertio sentenciam
suam dicere vir nobilis Antonius Lomellinus dixit omnibus palam
esse quantum referat res ipsa Chij: ob quod circa earn nil aliud
ferendum censuit preterquam adhortari officium: ipsum provi-
sorum ad quanta fieri possit diligentia insistendum dicte provisioni:
eamque maturandam et adeo abundanti sump tu: ut neque es
pereat [sic]: neque saluti non provideatur exemplo rei perensis
que periculum fere adduxit universe christianitate. Laudavit si
non supleant quingenti haberi sexcentos aut septingentos aptos
milites etiam si pluris constent. Ad habendam vero pecuniam de
qua supra: licet sibi non displiceat consilij dicti domini Bapte de
Goano, tamen quia plura conferre poterunt, laudavit sententiam
dicti domini Filippi que exequi potest sine iactura et dilatione
minimi temporis cum forte melius consuli possit in quibus petendis
consilijs unum scribatur hoc dicti domini Bapte. Adortatus insuper
est precatusque prelibatum illustrem dominum ducem ad per-
severantiam diligentie sue huiuscemodi expeditiones et pariter
dictum officium. Scribendum de hac re Sanctissimo domino
summo pontifici et ceteris dominationibus uti censuit idem
dominus Bapta de Goano: laudavit etiam. In quam sententiam
dicti Antonij universis collectis vocibus quatuor et septuaginta
ea prevaluit et pro decreto habita est.
[32] The Pope, CALIXTUS III, to the MAHONESI and

INHABITANTS of Chios. St Peter's, Rome, 4th De-
cember 1455.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Regesti Vaticani, Vol. 439;
Callixti III de Curia anno 1, tom. IV, fols. 220-221.]
Calistus etc.
Dilectis filiis Mahonensibus aliisque utriusque sexus personis civi-
tatis et insule Chii habitatoribus presentibus et futuris salutem etc.
Fidedigna nobis relatione pridem innotuit quod per multas ac
pene omnes christiani orbis provincias fama perlatum esse non
dubitamus vos contra immanes nefandosque christiani nominis
hostes Turcos fortes et viribus animoque constantes hactenus
prestitisse, adeo ut illorum impetum in vos factum viriliter re-
puleritis quod quisdem non magis utile et salutiferum [fol. 220
verso] vobis quam gloriosissimum fuit. Deumque oramus ut quod
per eius auxilium et gratiam tune feliciter fecistis, in futurum
quoque quotienscunque necesse fuerit faciatis prout dante ipso
gratiarum Domino, confidimus effecturos. Et tamen ut intentis
dispositisque ad conservationem salutemque vestram calcar fidei
et devotionis stimulos addamus, vos omnes et singulos in Domino
duximus exhortantes, ut armis, que vos viri fortes et in rebus
bellicis experti bene et perite tractare novistis scudo fidei et spei
divini officii superaddito confidatis dominum exercitum miseri-
cordem et pium vestre protectioni, tutele et defensioni continua
affuturum. Et tamen ut eo libentius ardentiusque pro patria,
pro liberis, pro coniugibus, pro libertate, pro salute vestra et fidei
catholice defensione pugnetis constantesque sitis quo uberius
gratiis, muneribusque spiritualibus ad corporum tuitionem anima-
rumque salutem a nobis vel potius a Dea per nostrum ministerium
vos noveritis esse munitos. Omnibus et singulis vestrum, qui in
defensione ipsius civitatis vel insule bellando, consulendo, mini-
strando, exhortando vel quomodolibet operando manebitis, ac
omnibus et singulis cuiuscunque nationis vel conditionis, qui
personaliter ad dictam civitatem seu insulam accedent, mensibus
sex in dicta defensione mansuri expensis propriis, seu etiam mer-
cede conducti, si aliter sibi de armis et victu commode non
poterunt providere, etiam si ipsos in itinere mori forte contigerit,
earn indulgentiam et remissionem plenariam suorum peccaminum
que in anno J ubileo proxime elapso, illis qui venerunt Romam
sive euntibus tempore Cruciate in subsidium Terre Sancte tam
per felicem recordationem Nicolaum papam V, predecessorem
nostrum, quam per alias summos pontifices concessa fuit, et quam
ipsi ex concessionibus huiusmodi consecuti quomodolibet extite-
runt, tenore presentium auctoritate apostolica de omnipotentis
Dei misericordia et beatorum apostolorum eius Petri et Pauli
auctoritate confisi concedimus atque impartimus. Utque omnes
gratie, [fol. 221] indulgentie et facultates per nostras apostolicas
litteras Cruciate generalis datas Rome hoc anno idibus maii quas
presentibus ac side verbo ad verbum insererentur haberi volumus
pro expressis, ad vos et vestrum quemlibet ac alios per Semestre
accedentes, ut prefertur, extendantur et ut illis in omnibus et per
omnia vos et predicti omnes uti possitis sicut ceteri crucesignati,
predicta apostolica auctoritate decernimus atque concedimus per
presentes. Volentes atque mandantes has nostras litteras pro toto
eo tempore quo prefate littere Cruciate in suo robore perstiterint
permanere et inviolabiliter observari. Nulli ergo etc. nostre con-
cessionis, voluntatis et mandati infringere etc. Si quis etc. Datum
Rome apud Sanctum Petrum anno etc. millesimo quadringen-
tesimo quinquagesimo quinto quarto kal. decembris pontificatus
nostri anno primo.
DE CURIA
A. DE MAGIO.
[33] PIETRO CAMPOFREGOSO, Doge of Genoa, to

HENRY VI, King of England. Genoa, 7th April 1456.
[Archivio di Stato, Genova. Materie Politiche. Mazzo 12. No. Generale
2731. Anni 1421-1454.]
anno 1456, 7 aprilis.

Sacre Regie Maiestati,
Et si nobilissimum illud Regnum Angliae, Serenissime et
Excellentissime Princeps, remotum est admodum ab lmperio
Turcarum arbitramur tamen non esse ignotum Maiestati vestrae
quanto cum periculo versentur urbes illae Insulaeque Christia-
norum quae Turcis propiores sunt. Chius certe Lesbus, aliaeque
his vicinae lnsulae et amastra preterea ac Simbolum,1 Caffaque
et aliae Pontici Maris Civitates adeo attonitae et tremefactae sunt
ut nisi praesidiis nostris servarentur vix in diem usque praesentem
perdurare potuissent. Nos tertius iam annus elabitur ex quo his
Populis adversus Regem Turcarum naves, viros, arma, triticum
assidue prope subministramus, tanto quidem sumptu ut defessi
et exhausti vix spiritum trahamus. Non ignoramus, Preclarissime
Princeps, in iis quae rerum gestarum scriptores prodidere, perraro
unquam adversus infideles bella esse suscepta in quibus incliti
quondam Reges Angliae viri Christianissimi, et divini cultus
zelantissimi magnam laborum et periculorum portionem non
subierint. Quae nos movent Maiestatem vestram orare ut ad
reprimendam insolitam hanc Turcarum ferociam velit iam oculos
et cogitationes suas convertire ita quidem ut Christiani Populi
in Oriente ac septentrione positi tanti Regis auxilia sentiat et
Rex ipse Turcarum, apud quern omnes Reges nostri irrisui sunt,
sciat esse sublimitati vestrae vires, quae sibi terrori ac formidini
esse possint.
Data Genuae 1456 die 7 aprilis.
PETRUS (CAMPO FREGOSO)
Dux et Consilium.
1 =Cembalo.
[34] MINUTES of a Meeting of PAOLO DE CAMPO-

FREGOSO, Doge of Genoa, the ANZIANI,
the OFFICIO
the TREASURY, the OFFICIO DI SAN GIORGIO,
DI SCIO,
and two hundred GENOESE CITIZENS. 1 Genoa,
17thJanuary 1463.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 82/577, fols. 2 verso-4.]
De subveniendo Chio
+die I 7 januarij.
Cum ad conspectum Rev'!'! in Christo patris domini Pauli de
Campofregoso Dei Gratia Januensium Archiepiscopi et ducis
illustris ac populi defensoris et Magnci Consilij dominorum Antia-
norum comunis J anue vocata fuissent Spectabilia officia Monete,
Sancti Georgii et octo rerum Chiensium et preter ea cives du-
centum ibique propositum fuisset sub iis verbis: Segnoi da poi
che lo officio nostro e steto creao se hamo deto logo de officia piu
assiduamenti sia steto possibile. E per noise pu exequio e imbastio
unna [sic] grande parte de quello incombe alo officio nostro a fare
ma non in tuto como voi ordirei de sotta. Scheirao e terminao
1 After the fall of Mitylene to the Turks the Mahonesi appealed to the
Genoese government for assistance in defending Chios. In Genoa many

meetings were held to discuss how that help could best be offered. The minutes
of this particular meeting are here published in extenso, because they illustrate
both the question of principle-was the Commune obliged to assist the
Mahonesi to defend Chios?-and the practical difficulty-how was the money
to be raised to send reinforcements to the island?
The minutes of the complete series of meetings are extant to-day, and are
in the Genoese archives in the series Diversorum. They are:
(i) Ibid. Reg. 77/572, fols. 97-g7 vers!I, 'De subveniendo civitati et insule
Chii' dated rnth December 1462. The eight representatives of the Ojficio di Scio
were authorized to arrange for at least 150 infantrymen and an experienced
officer to be sent to Chios.
(ii) Ibid. Reg. 80/575, fols. 87-89 verso, 'lnstitutio drictus Chii' dated
rnth January 1463. An export duty was imposed in Chios to raise funds to
provide reinforcements.
(iii) The document here published.
(iv) Ibid. Reg. 80/575, fols. 93-g5, 'lnstitutio comperule nove Chii' dated
21st January 1463. A compera was instituted to raise funds for the same purpose.
(v) Ibid. Reg. 81/576, fols. unnumbered [=9], 'Pro rebus Chii' dated
25th January 1463. It was decided to abolish the office of Castellano of Chios
28 AOC II
che e steto per noi la differentia chi era tra lo comun e Ii protectoi
dela Compereta de Sio de nova habiamo venduo lo dricto de loqua
pensamo de retrare da 14.000 in 15.000 lire. Apresso examinao
inter noi e havuo lo parei de Ii mahonexi e de altri: a vegna che
fossa sereiva necessario de far maior provision nientedemeno per
poi mantegneire per longamenti la speiza se acadera: par non
podeire essere menor lo subsidio chi se ha a fare per voleire salvare
quela izola coma e mandarge unna nave cum 350 fin in 4000 com-
pagnoin e altre munitioni le quae per la maior parte haveran
a restare in lo logo de Sio tute queste cosse paran montare in
prexio de lire 30,000, fin a chi per noi non se ancora trovao altra
via straordenaria de havei dine salvo quella de lo dricto, li quai
scarzamenti pensamo porran supplire a la speiza de la nave e de
li compagnoin e avegna che ne sian stete aregordae altre vie
straordinarie coma e le altre comperete: quando per noi e steto
inteigo tuto le hamo trove o difficile per poi exequire, o da non
trare cossa da non far conceto. Semo ancora steti cum li dicti
mahoneixi manta sia per intendere se da lor se povia haveire
alchunna contribution: attento che per le conventioin che elli
han cum Io comun: acadendo haveire guerra quella izola lo
comun non ghe ha obligo de far speiza alchunna: salvo se prima-
menti non sian speize tute le intre de Ia mahona. quello chi da
lor se possuo haveir si e questo che elli se offeren de far tutto
quello han obligo e quarche cossa piu, e in fine tandem da lor
non se potra cossa alcunna e quando a lor e steto demandao le
raxoin de lintra e uisia de le speize han respozo non haveirle alo
presente ma che elli se offeren de farle manda presto: avegna che
for three years, to demolish houses outside the walls of Chios, and to increase
the garrison.
(vi) Ibid. Reg. 81/576, fols. unnumbered [=46 verso-48], 'Pro factis Chii'
dated 23rd September 1463. It had already been decided in principle that the
Commune was obliged to provide for the defence of Chios if the Malwnesi's
means were inadequate, and the Mahonesi had presented their accounts to prove
that they were, in fact, unable to afford to defend the island. The Officio di Scio
reported, however, that their calculations of the Mahona's revenues and expen-
diture did not agree with those of the Mahonesi.
(vii) Ibid. Reg. 81/576, fols. unnumbered [=48 verso-49], 'Pro facto Chio'
dated 5th October 1463. The discrepant figures were discussed in detail and
full powers granted to the Doge and Anziani to reinforce Chios.
(viii) Ibid. Reg. 82/577, fols. unnumbered [=54 verso-55 verso], 'Mandatum
factum legatis Chii' dated 15th December 1463. The Doge and Anziani
instructed the Officio di Scio to decide what were the Commune's obligations
in the defence of Chios and whether it was possible to offer military aid.
monto afferman quelle intre essere tutte speize parte in contentar
lo Segnor turcho e parte in fortifica lo logo e in altre cosse
necessarie: e non tanto per lo passao como etiamdio per lo avegnir
como voi poi intendere a voleir mandar lo subsidio predicto
bezognereiva anchora de lire 15,000, le quale habiamo inteizo
non poile haveire per via alcunna, per questa caxon voi sei steti
demande chi aso che inteizo tu to quello ve se proposo voi posse hen
consegiar e deliberar quello ve par se habia a fare per noi, e
deliberando voi como noi tuti concoremo de far la provision
predicta donde ve parse habia a trare le lire 15,000, chi manchan
ala soma predicta. Interven anchora unna altra cossa de la qua
se demanda lo parei vostro. Ose ha caxon de mandare unna
nave como voi havei odio e non pare alo officio nostro che altre
nave alo presente possam supplire excepto o quella de Ambrosio
deli Franchi o quella de Pelegro de Marin se elle se poissen haveire,
ma elli fin a chi per cossa chi ge sia steta dita stan durissimi in
voleir consentir de andarge: digando che elli restereivan cum
damno intolerabile se elli se desviassen da li viagij donde elli sum
steti noleggiati, e per questo e steto aregordao da alcuni de prende
la nave chi e steta conducta per Luchan de Marin chi e de cantera
6,500, cum unna caravela, questa cossa non e parseia alo officio
nostro de farla senza vostro consegio, per che como de sovra se
dicto voi havei anchora a dar lo vostro parei. Et multi assurgere
ac sententias suas dicere iussi essent et varie disseruissent tandem
collectis vocibus compertum est sententiam Egregii Pauli Judicis
in quam voces quindecim supra centum convenerunt ceteris
prevaluisse et sic pro decreto habitam fuisse: Js enim ita dixit:
per Spectatum dominum Bapfam de Goano qui prefatus est:
fuisse abinde ac optime dictum: et se sententie sue adherere hac
tamen additione: quum dicitur dominos Mahonenses nunc exhi-
bere non posse computa et seu rationes eorum: quod mutuent
pecuniam deficientem pro supplemento sumptus fiendi; et nomine
comunis eis fiant cautiones: ita ut ipsis bene cautum sit: et quando
poterunt rationes eorum exhibere, si cognoscetur illos non debuisse
contribuere, quod tune illis satisfiat: declarato tamen quod,
propterea nullum arbitrium demptum vel diminutum sit spectato
officio rerum chiensium: si huiusmodi sumptui aliter providere
possent: quin id efficere valeant: sed quando nulla alia via ad
recuperandam hanc pecuniam haberent: hec sit pro decreta ut
dictum est. Sententia vero prenominati domini Bapte hec est:
28-2
dominus Bapfa de Goano utriusque iuris doctor, primus omnium
iussis assurgere et sententiam dicere, Seandose scuzao cum unna
breve scuza che tal provincia non tocava a lui ne per usansa ne
per altro devei, respondando a la proposta ha dicto che a lui
e parsuo che tal congregation sea omnino superfluae sensa alcunna
raxon e utilitae: perso che a questo spectahile officio e staeta
daeta in la lor creation amplissima hailia contra de ogni personna
sea contra de Mahoneixi sea contra participi de comperete sea
contra roha chi prenda utilitae de tal provisium sea contra de noi
mesmi per che far tal consegio non vol dir altro cha che chi non
intende si hem le cosse como lor, sea streito a dir quello che lor
non volem dir. E vegnando a la responsium possia che ella accusao
la nostra tarditae e negligentia e exortacione a far heme presto,
tandem ha dicto che a questo officio de Sio se conferme e daga de
novo tuta quella hailia che ha lo comun de Zenoa, cossi contra
Mahoneixi como contro participi de comperete e roha chi ne
prenda utilitae e demum contra de noi mesmi non excludendo
cossa alcunna. Circa autem la parte che toca ali patroni ha dicto
che vogiando lo comun far tuto quello che indicheram treitar
mercadanti como sum steti nomine pur che se fassa per parte de
lo comun yo che se de perche lo so parei si e pur de dar etiam in lo
facto de la nave largissima bailia como e tuta quella che ha lo
comun ello ha dicto pregar lo Revmo monsegnor che vogia dar lo
so hrazo et ogni favor in strenze e patroni e altri secondo che
questo officio requerira.
[35] The Pope, PIUS 11, to the OFFICIALES PROVI-

SIONIS OF CHIOS. St Peter's, Rome, 3rd July 1463.
[Archivio Vaticano, Citta del Vaticano. Regesti Vaticani, Vol. 491,
Pii II de Curia anno 5, Tom. XXIV, fols. 231 verso-234.]
Pius etc.
Dilectis filiis officialihus provisionis lnsule et Civitatis Chiensis
in Civitate Januensi constitutis salutem etc.
Quoniam alto et incomprehensihili domino constituimus in
conspectu omnis populi reddere vota nostra, sic in hiis que ad
laudem Dei et gloriam fidei Christiane conservationem et aug-
mentum animarumque salutem respiciunt oportet esse solicitos,
ut in nobis nichil nota dignum reperiatur, sed potius illud evan-
gelicum merito dici possit. Hie est pastor bonus qui animam
suam ponit pro ovibus suis. Et quia humana repugnante natura
cuncta per nosmetipsos efficere non possumus, ideo alios Chris-
tianos fideles ad illa peragenda remissionibus et indulgentiis ac
aliis quibuscunque modis, quantum possumus, invitamus et
trahimus. Sane superioribus diebus de incredibili Turchorum
apparatu et validissimo eorum exercitu per fidedignorum velatum
certiores facti sumus veremurque maxime ne civitatem Chiensem
et eius insulam aliaque loca, que in partibus orientalibusJanuense
dominium tenet perfidissimi ipsi Turci occupent, et nephandissimo
eorum iugo subiciant, nisi nos ab eorum faucibus illa eruamus.
Verum quia sicut intelligimus civitas vestraJanuensis tot et tantis
curis tantisque laboribus ad presens affiicta est, ut non solum
defensioni ipsorum locorum partium orientalium non sufficiat
sed vix se ipsam ab hostibus suis defendere valeat. Id circo
attendentes quod si eadem civitas Chiensis per eosdem Turcos,
quod Deus advertat, occuparetur, maximum detrimentum ex hoc
omnes Christiani sentirent cederetque ad non mediocrem religionis
Christiane confusionem et vilipendium. Nos quantum possumus
de thesauro Christi Jhesu Domini et Salvatoris nostri, vobis pro-
videre volentes, universos et singulos nacionis Januensis, et sub
eodem dominio et protectione degentes utriusque sexus, etiam
clericos seculares et regulares, tam in dicta civitate quam alibi
ubicumque terrarum habitantes vel negociantes, ac omnium et
singularum riperiaram civitatum, insularum et locorum prefato
dominio subditorum incolas et habi ta tores cuiuscumque dignitatis,
status, gradus, ordinis, condicionis et preeminencie existant, etiam
si particularia obtineant dominia eorumque subditos, vassallos
et feudatarios ac no biles, marchiones, comittes, dominos ac omnes
et singulos, ut prefertur, utriusque sexus commendationi et pro-
tectioni J anuen. recommissis necnon quoscunque Lunensis,
Terdonensis, Aquensis, Albensis, Astensis, Niciensis, Grassensis,
Venciensis, Foroiuliensis, Tholonensis, Aquensis, Arelatensis,
Massiliensis, Aptensis, Dignensis, Cistaricensis, Senectensis,
Regensis,1 civitatum et diocesum utriusque sexus, ac etiam clericos
1 These are various dioceses in northern Italy and southern France, the
present names of which in their respective order are:

Italy. Luni near Spezia, formerly Lunae at the mouth of the River Magra;
Tortona, formerly Terdona or Dertona in the province of Alessandria; Arqui,
seculares vel regulares, ut prefertur, ac omnes et singulos incolas
et habitatores patrie, provincie tam dictarum civitatum et dio-
cesum, quam aliarum eiusdem patrie, vel quos ibidem causa
mercature adesse contigerit, obsecramus in Domino, et per Viscera
misericordie Dei nostri exhortamur atque requirimus, ut pro
civitatis et insule et locorum supradictorum defensione, auxilio
et favore oportunis velint personaliter, sive de bonis ac facultatibus
sibi a Deo collatis larga manu et libenti animo providere recepturi
a piissimo Domino nostro bonorum omnium remuneratore in
presenti seculo abundanciam gratiarum, et post finitum humane
condicionis cursum gloriam felicitatis eterne. Nos enim de Omni-
potentis Dei misericordia ac beatorum Petri et Pauli apostolorum
eius auctoritate confisi, omnibus illis, qui personaliter accedent
mensibus quatuor in predicta defensione mansuri, etiam si eundo
ipsos in itinere mori forte contingeret, aut vobis vel ministris
ecclesiasticis per vos deputandis, viginti florenos auri de Camera,
singuli videlicet eorum persolverint vel centesimam bonorum, que
possident, et clerici, si decenter beneficiati essent, vigesimam
annuorum reddituum suorum, si vero nobiles, artifices et merca-
tores mediocriter opulenti ac etiam divites fuerint, vigesimam
annui introitus sive lucri etiam per industriam acquisiti, si autem
clerici exigue beneficiati et artifices ac mercatores mediocrum
vel paucorum lucrorum personaliter accedere volentes vel ne-
queuntes de facultatibus suis iuxta prudentiam alicuius dictorum
ecclesiasticorum per vos deputandorum pia manu erogaverint,
auctoritate apostoliCa tenore presentium indulgentiam et remis-
sionem plenariam omnium suorum peccaminum, infrascriptis
casibus tantum exceptis, concedimus eamque impertimur, que
in anno Jubileo, proxime elapso, hiis qui venerunt Romam sive
existentibus tempore Cruciate in subsidium Terre Sancte, tam
per felicem recordationem Nicolaum papam V quam per alios
romanos pontifices predecessores nostros concessa fuit, et quam
tales ex concessionibus huiusmodi consequi quomodolibet po-
tuerunt. Predictis vero necnon ceteris, qui nee personaliter ire
formerly Aquae Statiellae in the province of Alessandria; Alba, formerly

Alba Pompeia on the River Tanaro; Asti, formerly Asta on the River Tanaro.
France. Nice; Grasse (Alpes Maritimes); Vence (Alpes Maritimes); Frejus,
formerly Forumjulii (Var); Toulon; Aix-en-Provence, formerly Aquae Sextiae;
Aries; Marseilles; Apt (Vaucluse); Digne (Basses Alpes); Citeaux (Cote d'Or);
Senez (Basses Alpes); Reji, to the north-east of Aix-en-Provence.
nee subsidia huiusmodi persolvere potuerint, sed pro facultatum
suarum modulo iuxta eorum conscientias providi confessoris con-
silio formatas huic piissimo operi peccunias arma vel alia bona
contribuent, aut confessor ydoneus secularis vel cuiuslibet Ordinis
regularis, quern quilibet ipsorum duxerit eligendum, confes-
sionibus suis diligenter auditis, pro eatenus commissis excessibus,
criminibus et delictis etiam in singulis casibus Sedi apostolice
reservatis semel tan tum plenam absolutionem impendere et iniun-
gere penitentiam salutarem. Necnon, si id humiliter petierint,
ipsos a quibuscumque excommunicationum, suspension um, irregu-
laritatum preterque ex bigamia et voluntario homicidio contrac-
tarum et interdicti aliisque sententiis, censuris et penis ecclesiasticis
a Jure vel ab homine promulgatis, pro quibus forsitan irretiti
existant, exclusis tantummodo hiis qui contra apostolicam Sedem
et terras Ecclesie Romane immediate subiectas armati venissent,
necnon omnibus et singulis, qui de crimine heresis iudicaliter
convicti et condempnati fuissent, et quibuscumque presbytericidiis,
seu qui episcopum suum membro aliquo mutilassent, aut occi-
dissent, iniunctis sibi pro modo culpe penitentia salutari iuxta
eiusdem confessoris discretionem ac satisfactione per eundem
confessorem discrete imponenda, et maxime hiis, qui vetita in-
fidelibus sarracenis et Turcis detulerint absolvere, et super irregu-
laritatibus huiusmodi dispensare, ac omnibus supradictis personis
vere penitentibus et confessis immortis articulo plenariam omnium
peccatorum suorum, de quibus corde contricti et ore confessi
fuerint indulgentiam et remissionem eis in sinceritate fidei, unitate
sancte Romane Ecclesie ac obedientia et devotione nostra et
successorum nostrorum romanorum pontificum canonice intran-
tium persistentibus similiter concedere prefata auctoritate valeat,
facultatem et licentiam plenas et liberas elargimur. Sic tamen
quod idem confessor de hiis de quibus fuerit alteri satisfactio
impendenda, earn sibi per se ipsos si supervixerint, vel per alios,
si forte transierint, faciendam iniungat, quam ipsi facere teneantur.
Volumus quod quoque patres et matres familias qui huiusmodi
subsidium impenderint, easdem indulgentias et remissiones etiam
pro uxoribus et liberis ac familia domus si pro eisdem mediam
dati a se muneris persolverint, consequantur, quodque etiam ipsi
per vos deputandi clerici seculares vel regulares, de quibuslibet
male ablatis incertis etiam usuram sapientibus cum supranomi-
natis et eorum quolibet componere et huiusmodi composita in
eundem pium opus convertere eosdemque eadem auctoritate
apostolica similiter absolvere possint et valeant, prout fuerit opor-
tunum. Volentes nichilominus quod si ex compositione huius-
modi a quoquam forsitan ultra centum florenos auri de Camera
per vos exigi contigerit dimidia eiusdem pluris ad Cameram
apostolicam, reliqua vero ad vos in huiusmodi opus convertenda
pertineant. Omnes quoque, qui vota peregrinationis cuiuscumque
et quecumque alia vota preterquam religionis ingressus Sancti
Jacobi in Compostella, ultramarino et liminum apostolorum ac
perpetue castitatis emisissent, ut confessor suus ipsos tantum in
peccunia solventes quantum in votis peregrinationis expendissent,
vel quantum arbitrio confessoris pro voti qualitate, et condicione
videbitur contribuentes absolvere similiter valeat eodem tenore
eis damus potestatem et etiam facultatem. Ceterum ut hanc rem
ad optatum necessariumque effectum per ydoneas ministros per-
ducere possitis devocioni vestre ut ex consilio dilecti filii nostri
Jacobi tituli Sancti Grisogoni [sic] presbyteri cardinalis Papiensis
viros religiosos, doctos et ydoneos sacerdotes et ecclesiasticos
prudentes et fideles, qui has litteras secum deferentes, verbum
dominicum predicare et populos ad auxiliorum contributionem
exhortari possint. Et insuper ministros ex viris ecclesiasticis sive
religiosis ordinum quorumcunque, quos idem cardinalis ad hoc
ydoneos declarare ac per litteras suas vobis designare decreverit,
qui ad percipiendas supradictis omnibus modis peccunias et res
per se ipsos, aut a se ipsis sustinuendos percipere ac vobis dare,
defferre et mittere debeant deputare valeatis concedimus per
presentes. Quibusquidem religiosis et ecclesiasticis predicatoribus
seu laycis ministris in hoc exercitu per quatuor menses laboran-
tibus, necnon omnibus officialibus provisionis Chiensis scribisque
et reliquis officialibus circa provisiones huiusmodi similiter operan-
tibus ac legato seu oratori, qui ad has impetrandas ad nos accessit
eiusque familiaribus, ut confessor quoque quam ipsorum quilibet
duxerit eligendum, semel dumtaxat in vita et semel in mortis
articulo plenariam remissionem eis et vobis, ut prefertur, con-
cedere valeas simili modo concedendum duximus. Et insuper
deputandis per vos ac substituendis predictis ecclesiasticis et
ipsorum cuilibet, et super confessionibus predictis testimoniales
litteras, que manu ipsorum subscripte, vel etiam vestro aut
psorum deputandorum sigillo signate ubilibet plenariam et in-
tegram fidem faciant libere et licite tradere possint et valeant,
harum serie concedimus. Volentes atque mandantes has nostras
litteras duobus annis prima die post festivitatem beati Michaelis
Archangeli proxime futuram incepturis tantummodo duraturas
inviolabiliter observari, ac supradictis tenore et auctoritate de-
cernentes omnes et singulos ex supradictis, aut aliis quibuscunque,
qui peccunias et res vigore harum litterarum nostrarum quomodo-
libet perceptas, in alios usus quam huiusmodi subsidii contra
infideles, et ut supradictum est, converterint, ministrorum et
nunciorum nostrorum expensis ac salariis dumtaxat exceptis,
necnon omnes et singulos qui partem predictam apostolicam
Cameram ex compositionibus huiusmodi contingentem, quam
primum poterint vel non mittent ad illam vel quomodolibet
defraudabunt, excommunicationis penam incurrere, a qua nisi
a Sede apostolica, et causa expressa absolutionis beneficium
nequeant reportare. Non obstantibus suspensionibus indulgen-
tiarum tam per nos quam felicem recordationem Nicolaum V
et Calistum tercium romanos pontifices predecessores nostros sub
quacumque verborum forma factis sub quibus presentes litteras
et indulgentias decernimus et declaramus non fuisse nee esse
comprehensas, ceterisque contrariis quibuscumque. Nulli ergo
et nostrorum obsecrationis, exhortationis, requisitionis, conces-
sionis, imparticionis, elargitionis, dationis, constitutionis, mandati
et voluntatis infringere etc. Si quis autem etc.
Datum Rome apud Sanctum Petrum anno etc. MCCCCLXIIJ
tercio kal. Julii pontificatus nostri anno quinto.
Gratis de mandato d. n. pape.
N. BREGEON, B. de Janua.
[36] CONTRACT betweenMICHELOZZO MICHELOZZI

and Lu Dov IC o DE P 1GL1 s, in which M ichelo:a.i agrees
to serve in Chios as architect to the Mahonesi. Ragusa,1
16th May 1464.
[Archivio di Sta to, Firenze. Conventi Soppressi (Badia Fiorentina), No. 78,
Filza 395. Exteriorum, Tom. 1, fo. 301; published in Giornale Ligustico
di Archeologia, Storia e Letteratura, Anno IO (1883), pp. 457-g. 9]
Copia cumventionis et pacti Michelozi jlorentini nobiscum domini

Mahonenses Chii
In Christi nomine amen. Anno Nativitatis eiusdem Millesimo
quatrigentesimo sexagesimo quarto, indictione XIJ" die XVJe mensis
maii, Ragusii coram testibus infrascriptis. Partes infrascripte
videlicet: Circumspectus vir Ser. Ludovicus quondam lohannis
de Pillis de Pisis 3 vice et nomine spectabilium et nobilium virorum
Domini leronimi I ustiniani de Galibaldo [sic] et domini Adouardi
lustiniani dal Fornetto duorum ex mahonensibus terre Chii
a quibus ipse Ser. Ludovicus habet commissionem et libertatem,
prout infra apparet ex una parte; et egregius vir magister
Michelotius quondam Bartolomei, civis florentinus architettor [sic]
ex altera; tulerunt concorditer mihi notario infrascripto accordium
pactum et conventionem infrascriptam, volentes dicte partes scribi
et registrari in libro diversarum scripturarum notarie Communis
Rausii [sic] pro maiori robore et cautela omnium contentorum
in dicto accordio pacto et conventione scriptum [sic] in vulgari
sermone tenoris infrascripti, videlicet:
A di XVJ di maggo 1464 in Ragusia.
1 On 8th August 1462 the munition stores in the fortifications of Ragusa
exploded and the famous architect, Michelozzo Michelozzi, was summoned

from Florence. Michelozzi remained in Ragusa from 1462 to 1464, during
which period he drew up the plans, and all the repair work was completed;
he was the architect of the Palazzo dei Rettori and of the fortifications of
Ragusa as they stand to-day. This explains why this deed was drawn up in
Ragusa, where, after he had terminated his contract, Michelozzi was engaged
by the Mahonesi.
1 This text has been collated with the original document in the Florentine
archives and differs only very slightly from the one already published.
a I.e. of Pisa.
El circumspecto Ser. Ludovico quondam Iohannis de Piglis
da Pisa al presente habitante in Rausia [sic] per vice et nome
degli spectabili huomini Messer Ieronimo Justiniano da Garibaldo
et Messer Adoardo Iustiniano dal Fornetto dui de'Mahonesi della
terra di Scio dalli quali messer Ieronimo et messer Adoardo el
decto Ser. Lodovico disse havere commissione et liberta allui
data in Rausia [sic] adl. .. di maggio in presentiadi M 0 Bartolomeo
da Genova, corazzaro, et M 0 Damiano da Genova, balestriero,
habitanti in Rausia [sic] testimoni alla decta liberta et com-
missione data al decto Ser. Lodovico ad far lo infrascripto accordio
pacto et convenzione collo infrascripto maestro Michelozo. Et
questo perche seando giunti li detti Messer Gironimo [sic] et
Messer Adoardo in Rausia [sic] et hauuto principio et colloquio
col detto M 0 Michelozo non si pote finire et conchiudere per la
subita partita delli decti Messer Ieronimo et Messer Adaoardo.
Imper<'> el decto Ser. Lodovico per vice et nome delli decti Messer
Ieronimo et Messer Adoardo, Mahonesi della terra do Scio ha
concluso et fermato lo infrascripto pacto et conventione collo
egregio architettore et ingegnere M 0 Michelozo di Bartolomeo,
citadino fiorentino, presente et acceptante cioe: che 'l decto
M 0 Michelozo bene fedelmente sia tenuto et cosi obligasi et promette
al presente andar a Scio e servire e [sic] detti Mahonesi dell'arte
del decto M 0 Michelozo bene fedelmente ad uso di buon maestro;
et lo decto Ser. Lodovico in nome de'predecti Mahonesi promette
et obliga i detti Mahonesi a dar et pagar al detto maestro
Michelozo per suo salario et provisione a raxon de ducati trecento
d'oro viniziani ciaschuno anno: et che la presente condocta del
decto M 0 Michelozo se intende almanco per sei mesi, et tanto piu
quanta li decti Mahonesi et el decto M 0 Miehe/ow saranno
d'accordio, comincando el tempo el gorno [sic] del partire del
decto M 0 Michelozo da Raugia [sic] per andar a Scio; el qual
partir debba essere infra sei o otto giorni proximi futuri, e avanti
partendosi uno balenieri, el quale e in porto di Rausia [sic]
patronegiato per lohanni di Dionisio d'Ancona, el quale vole
andar a Scio. Et piu promette el decto Ser. Ludovico in suo
proprio nome sotto obligation di se et suoi et successor de'beni
et spetialiter et nominatim sopra case possessioni et molt'altri beni
del decto Ser. Ludovico mobili et stabili si trovasse in Pisa o nel
suo contado, che in caso che 'l detto M 0 Michelozo s'apresentassi
a Scio a'decti Mahonensi et alli lor servitii, come di sopra si
contiene et essi Mahonesi non observassino al detto M 0 Michelozo
el pacto et pagamento predecto; in tal caso el decto Ser. Lodovico
in suo proprio nome sopra se, suoi heredi et successori et beni
ut sopra promette del suo proprio satisfare al detto M 0 Micheloza
et refarli ogni danno et interesso nello quale per decta cagione
fussi incorso; dechiarando che 'l decto M 0 Michelozo sia tenuto
andar a Scio insieme col decto Ser. Ludovico in sul balenier pre-
decto padroneggiato per lohanni di Dionisio d' Ancona. Altra-
mente non andando el decto M 0 Michelozo insieme col decto Ser.
Lodovico in sul decto balenieri ut supra: che 'l decto Ser. Lodovico
non sia tenuto a quello promette in suo proprio nome al decto
M 0 Michelozo ma sia libero et franco el decto Ser. Lodovico dalla
promessa predecta; premettendo la parte, cioe el decto Ser.
Lodovico per vice et nome selli decti Mahonesi et suo proprio
nome, ut supra per una parte, et lo decto M 0 Michelozo in suo nome
proprio tutte le cose soprascripte aver ferme et rate et attendere
et observare et non contraffar, overo contravernire per alcuna
ragione o cagione.
Renuntiando ambe le parti a tutti et singulis beneficii, privilegii,
statuti, ordini, legge, constitutione, reformatione, et a cascuni
remedii tanto de ragione quanta de consuetudine per li quali per
alcummodo overo ingegno si potessi contraffar overo contravenir
alle predecte case over a cascuna d'esse; hec autem cartha nullo
testimonio rumpi possit.
Actum Rausii [sic] in notaria Communis Rausii [sic] anno
inditione mense et die suprascriptis, presentibus spectabili et
generoso viro domino Bartolo de Gaze iudice annuario er Ser.
Iacobo Merlato et Ser. Xenophonte Philelfo cancellariis com-
munis Ragusii, testibus ad hec rogatis et vocatis.
Cum subscriptione notarii et eiusdem approbatione et sigillo
Communitatis Ragusii ad predictorum fidem.
[37] BATTISTA II FREGOSO, Doge of Genoa, and the

ANZIANI, to the PODESTA, MAHONESI, BURGENSES,
and INHABITANTS of Chios. Genoa, 8th July I483.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 131/626, Doc. No. 318.]
Baptista Dux etc. et Consilium etc.

Littera electionis gubernatorum mahone Chii.
Spectabilibus et egregiis viris potestati Mahonensibus burgen-
sibus et incolis insule nostre Chii dillectis nostris salutem.
Cum per ultimas conventiones conventum sit quod elligantur
sex gubernatores ad gubernandam et regendam Mahonam illam
et insulam et nuper vero per gubernatores hie apud nos morantes
a nobis petitum, et cum instantia requisitum sit, pro bono et
utile illius insule augere numerum eorum sex gubernatorum ad
tredecim maxime quia ex dictis conventionibus constat id fieri
posse: Cumque annuentes eorum gubernatorum honeste requisi-
tioni presertim cum affirmarent vos omnes quasi in eamdem
opinionem esse, elligerimus superioribus diebus loco istorum sex
gubernatorum precessorum in gubernatores et pro gubernatoribus
istius Mahone et insule more solito in reliquis preter in numero,
servataque forma earum conventionum: spectatos viros Valla-
ranumJustinianum; Gregorium Adurnum; Jacobum de Campis
quondam Lodisii; Nicolaum Paterium; EdoardumJustinianum;
Franciscum J ustinianum quondam J uliani; J ohannem Antoni um
Justinianum quondam Bartholomei; Raphaelem Justinianum
quondam Thome; Matheum Justinianum quondam Antonii;
Baptistam Justinianum de Rocha; Andream Justinianum quon-
dam Octaviani; Laurentium Justinianum de Banca; et Petrum
Justinianum Recanelum; cum auctoritate balia preheminentiis
prerogativis ceteris suis sex precessores dari solitis et que ipsi sex
precessores soliti sunt percipere et habere ita ut per auctionem
numeri non intelligatur aliquid eis gubernatoribus auctum vel
diminutum. Ideo mandamus vobis omnibus antedictis potestati
Mahonensibus burgensibus et lncolis ut prenominatos tresdecim
in novos Gubernatores acceptetis et admittatis admissosque manu
teneatis et defendatis tractetisque et reputetis benigne et honorifice
sicut decet sub indignationis nostre pena: In quorum testimonium
presentes nostras fieri iussimus et registrari nostrique sigilli im-
pressione muniri. Data Janue, die VIII Julii 1483.
(38) MINUTES OF MEETING oj PAOLO CAMPO-

FREGOSO, Doge of Genoa, the ANZIANI, the TREASURY,
the OFFICIO DI SAN GIORGIO and SIXTY CITIZENS
to discuss currency reform in Chios. Genoa, 21st July 1484.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum. Reg. 133/628, Doc. No. 319.]
die XXI lulii 1484.

Remedium pro moneta fabricata in Chio.
Cum ad conspectum Reverendissimi Domini Cardinalis et Ducis
Januensium illustris etc. et Magnifici consilii dominorum Antia-
norum Comunis Janue vocata essent spectabilia officia monete
Sancti Georgii Chii. et preter ea cives circiter sexaginta et post
aliam propositionem sibi facta de societate danda navi Camille
navigature Chium propositum fuisset per Spectabilem Gotardum
Stellam cancellarium parte ipsorum Reverendissimi domini Car-
dinalis et Ducis et Consilii in hac fere verba: Segnoi ele comparssuo
novamenti davanti a questi Magnifici Segnoi alcun citain liquae
ne hanc facto intende como novamenti in lo logo de Sio e staito
batuo de ordem de quelli Mahonexi monea monto bassa de lega
et reivera piu tosto de ramo et de quella facto pagamenti che pare
che resulte in grande dano e detrimento de tuti li mercanti chi
pratican in quello loco et etiam de questa terra. Et hanc requesto
che a questo inconveniente se debia dare bono e presto remedio
percio che altramenti faciando souvraveneria tropo grande dano
a chi travesse a recevie denario in quello logo: attento la grande
jactura chi se prendereiva in quelle monee et per questo anchora
voi sei congrege qui a porze lo vostro savio consegio in quello chi
ve pare se habie a fare: Et cum nonnulli iussi essent suam sen-
tentiam dicere. Vir egregiusJ acobus de Casanova suam sententiam
in hec verba dixit: potuisse ipsum sententiam viri nobilis Melchionis
de Nigrono aprobare si ea quantitas curatorum Chii inveniretur
que erat annis superioribus ibi. Sed ex iis relationibus quas habet
non est ibi maior numerus quam quinque aut sex millia caratorum
qui una die a solo mercatore possent restringi. quad si de huius-
modi carati solutiones fieri oporteret: verendum est ne in aliquod
inconveniens quad evitari plurimum convenit incidentur. Idea
videri sibi ut res melius examinetur quod ista materia remittatur
Spectato Officio Chii quod scrutatis civium animis ante navium
recessum que de proximo Chium navigature sint referant quad
invenerint et tune per ipsos Reverendissimum Dominum Ducem
Consilium et officium decernatur quid agendum fuerit: Quam
sententiam cum approbassent omnes qui aderant pro lege et
decreto haberi voluerunt.
[39] DECREE issued by PAOLO CAMPOFREGOSO,

Doge of Genoa, concerning currency reform in Chios. Genoa,
I 4th August I 484.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 133/628, Doc. No. 321.]
+die X1III Augusti [1484].

Contra monetam eneam in Chio fabricatam
Reverendissimus in Christo frater et dominus dominus Paulus
de Campofregoso dei gratia tittuli Sancti Sixti presbiter Cardinalis.
Dux Januensium illustrissimus et populi defensor. Magnificum
Consilium dominorum Antianorum et Spectatum officium Chii
Comunis Janua in legitimis numeris congregati. Quorum domi-
norum Antianorum nomina sunt hec:
D. Lucianus de Rocha Prior.
Gentilis de Camilla.
Edoardus Grillus.
Obertus de Auria [=Doria].
Nicolaus Rex.
Federicus lmperialis.
Petrus Gentilis.
Petrus Baptista de Guizo.
Thomas Carrega.
Lucas de Grimaldis et
Barnabas de Castiliono. absente tantummodo Johanne
de Vallebella.
Officialium autem Chii sunt hec:
Dominicus de Promontorio.
Johannes Baptista de Grimaldis.
Baptista de Rapallo.
Melchior de Nigrono.
Franciscus de Camulio, notarius.
Paulus Lercarius.
absente viro nobili Costantino de Auria reliquo octavo compre-

henso viro egregio Petro Baptiste de Guizo qui est etiam ex ipso
officio Chii. Quoniam diebus proxime preteritis multorum civium
utriusque ordinis relacione nunciatum ipsis fuit in loco Chii
fabricatum esse genus quoddam monete enee que nullius lige sit
sed simplicis illius eris quad nos ramum apellamus: ordinatumque
fuisse per potestatem et gubernatores Mahone illius de huiusmodi
moneta posse solutiones fieri nee a quoquam ad statutam ordina-
tamque summam eam recusari posse non satis legitima nee proba-
bili causa necessitatis ad rei velamem allata. Que res non tantum
ob publicam jacturam que non mediocris fuit et futura est sed
est ipso exemplo detestanda cum facile unusquisque qui mercature
cognitionem habeat dare possit cognoscere mercatores ad ea loca
merces suas non comportaturos in quibus vendere eas cum huius-
modi pecuniis debere sciant unde universalem jacturam nemo
est qui manifestissime non videat huiusmodi decreta insuper sine
superiorum licentia facere quam sit maiestatem publicam con-
temnere et sibi quad non licet vendicare: quisque dare videt.
Quo factum est ut scrutatis illorum civium animis qui et rerum
experientia et arte mercatoria plurimum valent qui de hoc etiam
ipsi sentirent quorum opinio cum una fuisset huic rei providendi:
omnino obviandum et providendum huic publice jacture esse
consuerunt, habitis insuper inter eos varjis disceptationibus et
maturis examinationibus hoc solemni decreto perpetuis tem-
poribus valituro statuerunt et decreverunt, statuunt et decernunt
quod quam primum de presenti eorum decreto: quod voce pre-
conis volunt et mandant per locum illum publicari et notificari
noticia in Chio fuerit: nemo deinceps de huiusmodi moneta
solutionem aliquam facere possit quantulacumque ea fuerit: nee
quispiam earn recipere sub pena solvendi duplum illius talis
monete non in aenea moneta sed in argento que exigatur per
potestatem illius loci cui ea mandata et scriptis et verbis dederunt
qualitatis rei sufficere crediderunt. Annullantes irritantes et de-
lentes decretum quo premittitur ordinatumque est de huiusmodi
moneta solutiones fieri statim habita de presenti eorum decreto
in Chio noticia et alia omnia que post illud facta sunt, decernentes
et solemniter deliberantes vigore presentium ut de cetera non
liceat potestati nee gubernatoribus illius insule nee alicui in ea
insula commoranti quacumque dignitate fungatur sit qui velit
talia decreta talesque ordinationes facere sine licentia ipsorum
Reverendissimi Domini Ducis et Consilii et si forsitan fierent non
valeant neque teneant preterea quantum ipsa ratione et experi-
mento satis probatum est causam huius mali precipuam esse illos
qui mensas publicas et seu banca publica tenent: quinimo in ipsis
visceribus morbum enutrire: cum genera omni um monetarum
in eos tamquam in mare aque omnes confluant: arbitrantes sub-
latis bancis tune facilius posse remedium cause imponi: decre-
verunt et deliberaverunt, decernunt et deliberant quad illi qui
nunc in loco Chii mensas publicas sive bancas tenent elapsis
mensibus quatuor numerandis a die sibi facte noticie de presenti
decreto quam illi facere teneantur potestas et gubernatores pre-
dicti non amplius banca teneant sub pena aureorum mille auri
qui si non paruerint ab eis eorumque bonis exigentur sine remis-
sione aliqua. Et quam intentio ipsorum Reverendissimi et illus-
trissimi domini Ducis consilii et officii est ut decreta per eos plene
et exacte observentur et ut etiam sciant ornnes quid agere quid
vitare debeant mandaverunt et mandant enixissime potestati et
gubernatoribus illius loci quatenus presens decretum voce preconia
in loca Chii consueta publicari faciant et non publicari tantum sed
exactissime observari sub pena fidejussionum per ipsum potestatem
prestitarum et ultra sindicamenti et conventionum dictorum
Mahonensium.
29 AOC II
[40] DECREE issued by AGOSTINO ADORNO, Ducal

Governor of Genoa, concerning currency reform in Chios.
Genoa, 7th July I 498.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 162/656, fol. 33 verso.]
Pro rebus Chii

+die vn iulii.
Illustris et excelsus dominus Augustinus Ad urnus ducalisJ anuensis
Gubernator et locumtenens Magnificum Consilium dominorum
Antianorum communis Janue in sufficienti et legitimo numero
congregati. Quorum qui interfuerunt nomina sunt hec:
Lucas de Grimaldis, prior Baptista Testana
J eronimus Parmarius Bernardus de Audoria
Baptista de Serravalle Augustinus de Guizulfis
Franciscus de Recho Baptista Lomelinus
Johannes Baptista Pichenotus Raffael Pillavicinus
Absentibus prestantibus viris Christoforo Centuriono et Antonio
de Auria Marci.
Et spectatum officium Chii in pleno numero congregati quorum
nomina sunt hec:
Joannes Baptista de Grimaldis Augustinus de Zerbis
Petrus de Persio Ansaldus Lomelinus
Melchior de Nigrono Stephanus Spinula
Thomas Jhocia Antonius Sauli
Cum multorum relatione et litteris ex Chio scriptis intellexissent
monetam in civitate et insula Chio in mala esse conditione et in
dies deteriorem fieri ad eamque vilitatem redactam esse ut nego-
ciacioni et civitati in tantum noceat ut nisi debita adhibeantur
remedia a mercature cessandum sit. Cupientes illam in melius
reformare et ut cetera ad commodum et securitatem illius insule
bene componere, re inter eos diligenti examine discussa com-
municataque cum spectatis maonensibus J anue agentibus, decre-
verunt et statuerunt monetam in Chio reformare sub modis
regulis et legibus que infra dicentur. Videlicet: quod omnes et
singulis habentes in Chio monetam eneam minutam stampatam
de stampa Chii teneantur illam tradere et consignare spectato
potestati et deputatis ab eis intra dies quindecim computandos
a die qua per ipsos potestatem et deputatos publico preconio
noticia facta fueri tin civita te Chii et locis insule consuetis elapsisq ue
dictis diebus quindecim nemini liceat illam potestati et deputatis
consignare, sed irremissibiliter amissa sit nee a potestate et depu-
tatis ulla gravis de causa recipi possit. Imponentes potestati et
deputatis ut habentes monetam eneam minutam stampe Chii ut
supra dictum est que intra dies quindecim supradictos non fuisset
consignate ad consignandum illam compellant et sine ulla satis-
factione illam retineant et pro amissa habeant. Aliam vero
monetam minutam eneam que non sit stampe Chii omnino
excludunt nee expendi posse volunt nee per deputatos recipi.
Collecta vera moneta intra dies quindecim de quibus mentio
supra facta est solvatur dominis ipsius monete scilicet cuique
eorum pro rata parte sui crediti tanta summa quanta capiunt
ducati tria milia auri largi ad rationem et computum denariorum
septingentorum octoginta singulo ducato largo et reliquatus ipsius
monete collecte et existentis penes potestatem et deputatos mit-
tatur Januam ipsis illustribus dominis Gubernatori consilio et
officio in prima bona et idonea navi per ipsos potestatem et
deputatos ac per eos satisfiat creditoribus dicte monete in charatis
Chii vel ducatis auri largis arbitrio et in electione ipsius potestatis
et deputatorum pro ut illis melius visum fuerit scilicet, racionandi
charatum Chii denarios sex, ducatum denarios septingentos octo-
ginta fiatque satisfactio modis antedictis ex tune et de presenti
vel cum aliqua temporis convenienti commoditate. Consideratis
per potestatem et deputatos creditorum condicionibus et indi-
gentiis et si potestas et deputati commoditatem temporis habere
eligent de tota summa aut de parte promittant propriis nominibus
creditoribus solucionem facere, statuto tempore ut creditoribus
cautum sit quibus potestati et deputatis dari debeat honesta
cautio pro moneta quam promitti ab eis continget modo antedicto
statuentes et decernentes supra nominati illustres Gubernator,
consilium et officium quod dimidia pars damni monete J anuam
mittende et pro qua satisfaciendum est in charatis aut ducatis
largis modis supra declaratis spectet et pertineat ad mercaturam
et alteram dimidiam ad maonenses Chii eamque deliberationem
fecerunt re communicata cum aliquibus civibus ac etiam cum
29-2
maonensibus J anue agentibus et de eorum consensu ac voluntate
volueruntque et volunt auctoritate presentis decreti quod mao-
nenses dictum damnum computare et calculare possint in summa
aliorum debitorum suorum que exdebitari debent et provisionem
huic damno habere debeant illis viis et formis quibus aliis debitis
in presenti providetur pro eorum exdebitatione pro parte vero
ad mercaturam pertinente imponetur comperula. lllamque ex
nunc imponunt et instituunt scilicet tot locorum quot huius
debiti satisfactioni sufficere invenientur, pro proventu quorum
locorum dari et solvi debeant decem pro centenario singulo anno
et de reliquatu pecuniarum huic compere assignatarum exdebi-
tatio fiat annuatim ad ratam singulorum participurn vel per sortes
pro ut potestati et deputatis melius visum fuerit et imponere
deliberant dritum unius quarti pro centenario illumque ex nunc
imponunt, colligendum et exigendum sub illis modis formis legibus
et ordinibus sub quibus impositus fuit in Chio dritus unius quarti
pro centenario per prestantes commissarios excelsi communis
Janue Baptistam de Grimaldis et Francum de Montaldo ita ut
omnes clausule et favores intelligantur huic dritui concessi et
concesse que inveniuntur attributi et attribute dritui unius quarti
impositi per supranominatos Baptistam et Francum dantque
amplam potestatem et baliam potesti et deputatis imponendi et
vendendi antedictum dritum modis et formis supra declaratis et
preciis ac per tempus que et quod illis videbuntur et placuerint
finito autem tempore per quod a potestate et deputatis venditum
fuerit vendatur deinceps per potestatem qui pro tempore fuerit
et per protectores ipsius comperule detractoque proventu atque
expensis si que fuerint de reliquatu exdebitentur loca ipsius
compere modis et formis supra declaratis et restituatur pro singulo
loco exdebitato tantum quantum fuisset solutum pro precio
locorum eligantur preterea duo protectores dicte comperule vide-
licet unus ex numero participum et alter ex mercatoribus qui
duo protectores comperam ipsam gubernent modis et formis
quibus compere gubernari solent. Ceterum scientes ipsi illustres
domini Gubernator consilium et officium mercatores in Chio
exigere unum pro miliario pro imposita litterarum [sic] et cupientes
quantum fieri potest meliorari onus mercature que satis et multi-
pliciter gravata est dictum unum pro miliario de cetera abrogant
et anullant, statuentes et ordinantes virtute presentis decreti quod
nemini de cetera liceat dictum unum pro miliario pro imposita
litterarum exigere et precipere super rebus et mercibus aliisque
quibuscumque super quibus exigi et percipi consuetum erat
preterea intelligentes utile valde esse restringere usum monete
enee minute que ut cognosci potest non exiguam causam prebuit
male condictioni et vilitate monete, deliberant et decernunt quod
nemini liceat de cetero in solutum dare ullam quantitatem monete
enee minute que excedat ducatum largum in quantavis summa
de qua solutio fiat sive illa magna sive mediocris sit que excedat
ducatum unum largum ita ut in solutum dare non possit omnisque
summa monete enee minute dari in solutum super illum omnino
prohibita sit et esse intelligatur. Verum considerantes ducatum
Chii sub cuius nomine in Chio contractus omnes fiunt rem
quandam esse inanem et umbram nomineque verius quam effectu
et propterea vanum esse super eo fondamenti ponere sed utile
fore monetam super re stabili et durature firmare. Deliberant et
statuunt nomen ipsum ducati Chii omnino abolere et anullare et
ex nunc nomen ipsum ducati Chii de cetero abolent et anullant
volentes quod contractus quicumque pertinentes tam mahonen-
sibus quam aliis privatis personis bancheriis etiam inclusis facti
sub nomine ducatorum Chii de quibus condiciones et tempora
advenissent vel nundum advenissent reducantur tam per debitores
quam per creditores ad ducatos largos auri boni et iusti ponderis
et ducatus Chii rationetur pro charatis sexaginta octo Chii et
ducatus auri largus boni et iusti ponderis pro charatis centum
triginta et sub hoc rationamento quisque debitor teneatur solu-
tionem facere et creditor ipsam solutionem nullo modo recusare
possit. Declarentes quod ducatus auri largus cuiusvis stampe in
solutionibus faciendis recusari non possit qui sit bonis et iusti
ponderis excepto ducato lucensi eo quia non est par bonitate
reliquis ducatis largis volentes quod illi qui solutiones facturi
sunt dare possint quartam partem ex charatis Chii solitis in
quantitate quam solvere debent eaque quarta pars recusari non
possit a creditore. Statuentes insuper et penitus deliberantes quod
post factam noticiam presentis decreti in Chio contractus cuiusvis
nominis et generis sint fiant et fieri debeant in Chio sub nomine
ducatorum largorum de quibus supra dictum est et solutiones
fieri debeant secundum formam et ordimenta que supra declarata
sunt videlicet in ducatis auri largis boni et iusti ponderis tres
quartes partes et reliquam partem in dictis ducatis aut in charatis
solitis argenti Chii in electione debitoris computando charatos
centum triginta Chii pro ducato uno auri sive contractus ipsi
procedant a cambiis aut alio quovis contractu quocumque nomine
ille appelletur non obstante conditione clausula et pacto aliquo
in litteris cambiorum aut in contractu appositas tam per instru-
mentum apodisiam aut aliam quamcumque viam que diciant
excogitari possit cui et quibus conditionibus, clausulis et pactis
nullum locum esse volunt sed illam et illas abrogant et anullant
ita ut solutiones cuiusvis contractus sint omnino fiant et fieri
debeant modis et formis qui supra memorati sunt ordinantes
quoque quod quicumque contractus basalis et bergagnum qui
fieret aut factus esset sub alio modo quam sub forma presentis
decreti non valeat nee locum habeat liceatque alteri partium
contractum ipsum rescindere. Jubentes cuicunque magistratui
huiusmodi contractus factos contra formam presentis decreti non
observari facere sed petentibus illorum observantiam repulsam
dari atque inauditos dimittere nisi contractus ipsi ad formam in
presenti decreto contentam prius reducantur nihilominus qui
contrafecissent incidant et incidisse intelligantur pro inobserva-
tione decreti in penam ducatorum decem usque in mille taxandam
arbitrio magistratorum, scilicet unaquaque pars que contra regu-
lam huius decreti contractus quovis modo fecisset que pena
assignata sit et esse intelligatur excelso communiJanue pro dimidia
et maone Chii pro altera detracta et soluta prius acusatori tertia
parte pene. A qua quidem pena exclusus et liberatus est accusator
ille qui con tractum contra presentem formam fecisset et declarasset
et accusasset et ut quibuscumque modis provideatur quod nomen
ducatorum Chii abolatur quod utile negociationi approbatum
est volunt quod cambia decetero facienda in J anua pro Chio et
in Chio pro J anua et pro quibuscunque mondi partibus post
habitam noticiam presentis ordinamenti fiant et fieri debeant sub
nomine ducatorum largorum auri fiantque solutiones modis et
formis in presenti decreto declaratis reservatio arbitrio contra-
hentibus conveniendi de preciis et aliis que institutionem pre-
sentem non offendunt et volentes parcere impense ducatorum
ordinant et decernunt quod qui in sica 1 stampabunt ducatos
largos in stampa veneta aut alia habere debeant pro mercede
charatum unum pro ducato neque earn summam excedere possint
sed hanc regulam servent sine ulla personarum exceptione ita ut
charatum tantum pro ducato uno percipiant tam a mahonense
1 I.e. Italian <;ecca=mint.
quam quocunque alio sine personarum differentia, non obstante
maiori mercede que antea solvi consuevisset. lubentes omnibus
et singulis personis cuiusvis condicionis sint ut predicta omnia
plene observent nee contravenire audeant potestatique Guber-
natoribus ac maonensibus integre et sine ulla contradictione
adimpleant atque inconcusse observari faciant.

Governor of Genoa, controlling the expenditure of the MAH o NA
and reforming the administration of Chios. Genoa,
14th August 1498.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 162/656, fol. XXXXII verso.]
+die XIIII Augusti [1498].

Illustris et excelsus dominus Augustinus Ad urn us ducalis J anuen-
sium Gubernator et Locumtenens. Magnificum consilium domi-
norum Antianorum Spectatum officium Chii et octo cum eo
additi in sufficientibus et legitimis numeris congregati quorum
dominorum Antianorum nomina sunt hec:
J eronimus Palmarinus, prior Baptista Testana
Johannes Baptista Pichenotus Bernardus de Auria
Christoforus Centurionus Baptista Lomelinus
Franciscus de Recho Antonius de Auria
Baptista de Seravalle, notarius Augustinus de Guizulfis
Lucas de Grimaldis Raffael Pillavicinus
Officialium Chii sunt hec:

Johannes Baptista de Grimaldis Augustinus de Zerbis
Melchion de Nigrono Stephanus Spinula
Additorum sunt hec:

Filipus de Nigro Petrus Baptista de Guizo
Alarame Pillavicinus Johannes Ambrosius de Flisco
Gaspar de Sancto Petro Ciprianus Folieta
Jeronimus Parmarius qui supplevit etiam in presenti actu
Johannes de Auria Marci.
Cum post institutam diebus proxime preteritis comperulam
ex qua sublevari Mahona Chii gravi onere debitarum pecuniarum
pressa posse creditur: utile consilium esse duxissent: viam aliquam
excogitare per quam liberati oneris dulcedine frui diutius posset:
iudicassentque nullam potiorem inveniri posse quam si pro-
videatur ne novis civimentis oprimetur: vanumque preterea esse
quicquid tanto labore et impensa factum sit que duo adeo inter
se iuncta sunt ut alterum sine altero. Stare non possint et ex-
aminassent cum spectatis viris Bartholomeo Justiniano oratore et
Gubernatoribus Chii Janue commorantibus rem ut pate peri-
tioribus rerum chiensium in modum infrascriptum utrique rei
providendum esse omnino censuerunt. In primis certiores facti
de summa reddituum et expensarum illius insule cognoverunt
reditus eius ordinarios deductis que deduci debent ut ex calculo
facto facile fuit videre: capere summam aureorum xlln ncccctorum
LXXII qui hoc modo percipiuntur. Videlicet ex venditionibus et
reditibus omnium cabellarum maone exclusis masticis et comerciis
saponerie, ducati decem septem milia sexcenti octo ex quibus
deducuntur ducati mille octingenti quinquaginta assignati com-
perule hie imposite, ultra commerchium saponerie et ducati mille
quingenti ex scripta masticis. Restant ducati quindecim milia
septingenti quinquaginta octo et posito computo charatorum
centum triginta pro quolibet ducato auri sunt ducati auri octo-
milia ducenti quadraginta. Item in venditione que singulis annis
fit de capsis ducentis quindecim masticis precio ducatorum tri-
ginta octoque capit summam ducatorum vrucLXXX ex quibus
deducuntur ducati mille quingenti assignati comperule restant
ducati VIDCCXXXI veneti sed cum supra pluri charati unius pro
singulo ducato sunt ducati largi VIDCCXXXII. Quam quidem
summam aureorum ximnccccLXXII deductis partitis de quibus
supra fit mentio, omni iure via modo et forma quibus melius
potuerunt et possunt volunt et ordinant expendi et dividi debere
eo modo et forma, et in omnibus pro ut inferius describetur.
Quam formam enixissime mandant debere servari nee earn ullo
modo transgredi posse a quocunque decernunt, quia cognitum
longo examine sit et longa discussione conclusum id esse ex
utilitate illius maone eandemque sine novo debito et pignoratione
hoc modo diu posse permanere. Primum impendi possint pro
tributo mittendo singulis annis Regi Turchorum qui initium
capiat ab anno presenti die prima maij et finem habeat anno
proxime venturo die prima maij de LXXXXVIIII et sic successive
singulis annis comprehensis muneribus basalium ducati veneti
auri decem milia trecentum quinquaginta qui constabunt com-
prehensa manifatura stampe carati unius ducati decem milia
quadringenti triginti [sic]. Item pro muneribus faciendis ipsi
regi et tribus basalibus porte Sanjac bei Galipolis exclusa veste
borcati ducati septingenti quinquaginta Chii qui sunt auri ccccL.
Item pro expensis oratoris comprehensa veste borcati ducatis
CCLXXXX. I tern pro salario potestatis et diversorum stipendia-
torum exclusis stipendiatis ipsius domini potestatis comprehenso
eo quod solvitur domino episcopo et cadili Turchie ducati mille
sexcenti. Item pro salario medici ducati ducenti. Item pro
avariis et donis extraordinariis que annuatim fiunt ducati mille.
Item pro stipendiatus decem domini potestatis quos de cetero
tenere debeat ubi prius erant viginti in quibus computari non
possint famuli dicti domini potestatis sed sint et esse debeant
iuvenes electi alieni geneanimo et corpore prompti remotiores
quantum fieri possit ab omni submissione maonensium ducati
ducenti quadraginta non includatur tamen nee inclusus esse
intelligatur in hac ordinatione numeri decenarii spectatus Domi-
nicus Adurnus nunc potestas cui licitum sit tenere stipendarios
viginti donec in officio fuerit. Ceterum quoniam optimum factum AureiDC
impendendi
esse duxerunt ordinare ut decetero castra insule diligentiori cura
quam hactenus factum sit custodiantur. Reparetur portus re-
ficiantur muri castri, reparentur birremes et armentur cum opus
fuerit. In hiis omnibus impendi debeant omni anno ducati
sexcenti et in illis precipue causis de quibus dictum est plus et
minus pro ut videbitur illis quibus specialis cura huius rei per
ipsorum litteras demandabitur, qui quidem ducati sexcenti vel
eorum pars in alias usus diverti non possint nee super ipsis pigne-
ratio aliqua fieri vel alienari et si secus factum esset non valeat
neque teneat et repeti semper possint, et quoniam supersunt,
facta ratione debiti et crediti, omni anno ducati centum sexaginta
duo auri, et item omne id quod singulis annis exigi continget
a debitoribus procrioris [procrioribus, procriorum?] ex mutuo
ipsis debitoribus facto, quia, ut supra dictum est, visum est ipsis
illustri domino Gubernatori c~nsilio et aliis supranominatis de
numero viginti stipendiatorum assignatorum prefato domino
Dominico potestati neminem demere. Ideoque necessarium erit
dum tempus eius officii duraverit alios ducatos ducentum quadra-
ginta expendere, ordinaverunt ipsos aureos centum sexaginta tres
qui, ut supra dictum est, supersunt, huic impense pro parte
debere supplere, et sic ordinant ac volunt ut suppleant. Reliquam
usque in ducatis quadringentis octoginta percipiatur ex eo quod
exigetur a debitoribus procrioris [?] ex quibus credibile est imo
certum plus exigi posse ex quo summa pecuniarum supra specifi-
catarum non modo [non] deficiet sed locupletior erit, et tanto
magis si contingat non plus impendi in expensis extraordinariis
quam sint dicti aurei mille quod forte posset contingere. Sed quia
incerti casus sunt pericula vicina quibus subycitur ea insula
sapientis viri esse duxerunt providere illis rebus que possent con-
tingere. Decernunt et volunt ut impense ordinarie tributi et alliis
etiam ordinariis impensis assig[n]entur illi [.sic] qui debitores
sunt redituum insule. Ita quidem ut quelibet impensa suos habeat
debitores assignatos quod ideo fit ut statutis temporibus integram
satisfactionem habeant creditores a debitoribus ipsorum redituum
ne dillatione solutionis ad aliquod civimentum incomodum vel
interesse publicum devenire necesse sit, quod non modum evi-
tandum est sed id fieri posse prohibitur. Quod autem respicit
partitam aureorum mille extraordinarie impense deputatorum
volunt et decernunt ut reservetur tantum ex dictis reditibus
facilioribus ad exigendum quantum capiant ipsi ducati mille ut
si in dies aliquid extraordinarie impendi contingent parata et ad
manus sit pecunia sine aliqua civimenti necessitate. Ceterum
quia tam bene ordinate et disposite sunt partite suprascripte tam
prudenter circa eas est provisum ut statutis temporibus sine
civimentis et interesse communis parate esse poterunt omni modo
non meliori quo potuerunt et possunt statuunt et decernunt nullum
ur
posse fieri civimentum super aliquibus ex suprascriptis partitis
aut aliquibus ab ipsis vel earum aliqua dependentibus recte vel
indirecte etiam si aligaretur urgens necessitas vel periculum et si
civimentum aliquod vel aliquod huiusmodi interesse super ipsis
fieret non valeat neque acceptatur si vero continget extraordinarias
expensas excedere summam aureorum mille et necessitas impen-
dendi insteterit revidendum erit tune quid ex partitis supranomi-
natis superesse possit et quid a debitoribus procrioris [?] excerpi
non fiat queat et tune quicquid ex utraque re percipietur predicte extra-
nsa extra-
aria ordinarie impense assignetur. Decernentes non posse fieri aliquam
impensam extraordinariam nisi ea deliberetur per dominum potes-
tatem et gubernatores assentientibus saltem vocibus decem
nihilque impendi posse nisi per apodisiam cancellarii maone
signatam sigillo potestatis et manu prioris gubernatorum sub-
scriptam, si vero non tantum eos aureos mille sed quicquid haberi
poterit ex partitis supranotatis et debitoribus procrioris [?] in
rebus extraordinariis impendi continget tune predicti dominus
potestas et gubernatores dare constare facient illis quos ipsi
illustris dominus gubernator consilium et offi.cia ad hoc deputabunt
eas omnes pecunias expensas fuisse et ratione necessitateque ex-
pensas non leviter ut aliquando factum fuisse fertur ne ex hoc ad
aliquod interesse deveniatur quod est ut sepius diximus omnino
evitandum, tune et eo casu ipsi domini potestas Gubernatores
et deputati prius approbantes expensas fuisse debite factas et
expensum esse quicquid sit deputatum, mittere debeant hie
debitum pecunie plus expendite modo quo supra dictum est cui
debito satisfiat ex venditione tot locorum in comperule nuper
imposita institutorum et quia necessarius esse dicitur assensus
maonensium Chii commorantium propter clausulas dicte com-
perule si vendi aliqua loca debeant. Ideo in tali casu decernunt
per dictos Gubernatores mitti debere eorum assensum in sufficienti
forma. Preterea quia non satis sufficit recta ordinatio nisi ordina-
tioni succedat recta administratio et administrationi fidelis et
clara omnium annotatio et descriptio preter ea que iam circa hec
decreta ordinataque sunt. Decernunt et volunt ut scripture illius quod diligenter
scribantur
insule introitus et exitus fideliter diligenter clareque scribantur scripture
et facile ab omnibus presertim ab illis qui ordinati fuerint inspici
possint. Imponentes potestati et gubernatoribus sub pena fideius-
sonum suarum que etiam per alia decreta imposita est ut singulis
annis in fine anni vel saltem intra dies decem post annum exactum
debeant solidasse et in totum calculasse cartularium illius anni ut
facilior [sic] sit deputatis omnia intelligere. Insuper quoniam
utile est ut cartularie ipsa per offi.ciales revideantur, inherentes
ordinationibus pro hac causa factis virtute presentis decreti
specialiter imponunt presenti potestati et futuris ut quilibet ip-
sorum in fine officii sui hue mittat cartularia ipsa sive eorum
exemplum fideliter descriptum confirmatum et autenticatum per
deputatos ab ipsis totius temporis quo in magistratu fuerint cum
speciali pena aureorum quingentorum qui ab eo et fideiussoribus
suis exigentur. Considerantes preterea non minoris momenti esse
providere ut iusticie locus sit et tollatur quantum fieri possit omnis
occasio discriminis presenti decreto pro omnibus eius partibus
De iuramento perpetuis temporibus valituro. Statuunt et decernunt quod de
potestatis
cetero quilibet potestas eligendus cum primum electus fuerit
teneatur et debeat iurare in manibus spectati officii Chii Janue
commorantis se observaturum decreta et leges conditas tam per
potestatem et gubernatores quam per ipsos commissarios missos
per communeJanue in Chio que fuerunt comprobate et compro-
bata per illustrem dominum Gubernatorem consilium et officia
et seu per representantes commune Janue et capitula Janue ac
omnes alias ordinationes et alia quelibet que ad suum pertineat
officium et de hoc fideiussionem prestare hie de ducatis mille
approbandum per ipsum officium Chii a qua excludantur
maonenses. Quod sacramentum subire et fideiussionem prestare
debeat antequam litteras patentes officii sui capiat quas litteras
cancellarii non tradant nisi adimpletis his duabus condicionibus
sub pena ducatarum centum et si forsitan vel in curia cancellarii
vel alia quavis causa litteras haberent rebus illis duabus non
peractis non solvatur illi salarium suum et teneatur idem potestas
habere vicarium unum omnino iurisperitum et eundem secum
hinc Chium conducere sub pena aureorum centum percipien-
dorum vel a fideiussoribus suis vel ex suis salariis pro arbitrio.
Preterea cupientes recte gubernationi bene consulere et quantum
fieri potest in ea gubernatione equalitatem servare inter participes
Demodo
elegendi guber-
que mentes hominum in concordia tenet. Decreverunt quod
natores Gubernatores civitatis et insule Chii de cetero in hunc modum
eligantur videlicet quod quisque maonensis gubernare debeat in
spacio annorum sex pro suo participatione et eorum maonensium
de qua illi ab alijs participibus cura data fuerit scilicet quod parti-
cipes unius charati parvi spacio dictorum annorum sex gubernare
debeat mensibus tribus et sic pro rata maioris participationis.
lta tamen quod nemo particeps maioris summe sive proprie sive
aliene de qua ut supra dictum est cura illi data fuerit exercere non
possit officium dicte gubernationis nisi pro annis duobus tantum
quos nulla ratione excedere possit supradictaque electio in forma
antedicta in J anua fiat et fieri debeat per sortes in hunc mod um
quod nomen cuiusque participis notetur in una scedula pro carato
uno parvo et pari modo plura nomina in pluribus scedulis quot
fuerint carati parvi cuiusque participis. lta tamen quod nemini
liceat gubernare nisi per annos duos tantum ut supra dictum est
dictequesceduleinunacapsiareponanturpenesillustrumdominum
Gubernatorum etmagnificosAntianos sub clavibus duabus quarum
altera sit in potestate magnifici domini prioris dominorum Antia-
norum et altera penes priorem maonensiumjanue agentium, que
forma electionis ut recte servari possit, teneantur potestas et
Gubernatores significare quam primum nomina participum
maone et participationem singulorum in forma autentica. Qui
sic deducti gubernatores prius quam ad gubernationem admit-
tantur debeant iurare per sacra Dei Evangelia se bona fide munus
gubernationis administraturos et ea facturos et servaturos pro
viribus et ingenio que bonum iustumque rectorem facere equum
est. Et insuper de hoc fideiussionem prestare de ducatis ducentis
auri sub iudicio de hoc faciendo tam in Chio quamjanue pro ut
melius predictis officialibus Chii visum fuerit, vetantes et prohi-
bentes quempiam de numero maonensium pro tali Gubernatore
posse intercedere et ideo mandant potestati tam presenti quam
futuro ne admittat aliquem ad gubernationem qui fideiussionem
predictam non prestiterit, ideoque illi imponitur pena aureorum
centum si contrafecerit idest si illum talem sine prestita fideius-
sione admisserit teneaturque etiam cancellarius maone fideius-
sionem prestare de ducatis quingentis aurei de observandis ijs
que suo incombunt [sic] officio, ut promptior ad omnia reddatur.
Certiores facti verissimis et testibus et exemplis male consultum
fuisse reipublice illius insule quotiens maonenses officia insule
exercuerint, ideo dignissimis moti rationibus, Decreverunt et
decernunt quod maonensis aliquis officia insule exercere non
possit sed ab eorum administratione omnino exclusus sit, intelli-
gantur tamen spectare singulis maonensibus officia iuxta ultimas
sortes factas tempore Baptiste de Grimaldis et Francisci de
Montaldo commissariorum qui maonenses ilia conferre possint
et debeant ab aliis tamen administranda quam per maonenses
exclusis grecis et alienigenis non habitantibus in Chio cum familia
ac libertis. Teneanturque habentes administracionem officiorum
servare ordines et leges quibus capitanei officiorum subijciuntur
et precipue quod administrator officii idem officium duobus annis
continuis administrare non possit sed annus unus interponatur
imponentes potestati penam aureorum quingentorum si dictos
maonenses exercere officia predicta posse permitteret et litteras
officii concederet. Si quispiam autem inventus fuerit huic ordina-
tioni contravenire vel avaritia vel temerario ausu quod tamen
credibile non est, cadat eo tune in penam aureorum ducentorum
quisquis contrafecerit totiens quotiens contrafecerit et sic ex nunc
pro ut ex tune illum condemnatum esse declarant et pronunciant
perinde ac si servate essent omnes solemnitates necessarie pro
solutione cuius pene obligata sit participatio maone illius talis
qui deliquerit et preter hoc exclusus perpetuo sit a gubernatione
Chii firmis tamen semper manentibus penis et quod de contra-
faciente dictum est idem intelligatur de potestate dici si ipse vel
negligens vel consentiens fuisse inveniretur. Et ut modus im-
ponantur tante licentie qua utuntur maonenses in eo loco qua
promissio per nihil deterius dici potest, Decreverunt etiam quod singuli mao-
mahonenses
nenses promittant et se obligent obedire potestati in ijs que ad
eius officium pertinent et solvere condemnationes quas potestas
pro delictis et criminibus fecerit secundum formam capitulorum
Janue quam formam et summam in capitulis declaratam potestas
excedere non possit sed illam tenere et observare debeat que in
capitulis Janue pro natura delicti et criminis statuta invenitur
quodque pater maonensis teneatur domi non tenere nee recipere
filium delinquentem non obedientem potestati et condemnationem
non solventem. Et incidat in earn penam in qua filius delinquens
non obediens et condemnationem non solvens incurrisset et pro
predictis omnibus observandis teneantur singuli maonenses obli-
gare suam participationem vel ex ea partem sufficientem pro
ducatis centum vigintiquinque auri largis eamque obligationem
annotari facere sub columna et ratione sue participationis in
chartulariis nee non fideiussionem dare de ducatis centum viginti
largis eidem potestati a qua maonenses omnino excludantur,
supradictasque obligationes de participatione et fideiussione
faciendas in adventu cuiusque potestatis renovari facere teneantur
modis supra declaratis, qui vero antedictas obligationes non
fecerit gubernator civitatis esse non possit. Et quoniam participa-
tiones maonensium scripte non sunt in libro particulari nee
maonenses in illis per ordinem creditores apparent, sed in diversis
libris sparsim alie scripte alie scripte [sic] non inveniuntur que
res confusionem inducit et in dies maiorem inducere posset.
Decreverunt quod potestas et gubernatores credita participa-
tionum in unum librum restringi faciant in eoque singuli participes
de sua participatione creditores annotentur, ita ut participatio
cuiusque et obligationes quas in dies fieri continget in oculis et
in aperto sit et ut tollatur materia littigii et contentionis voluerunt
etiam ac decreverunt quod singulus annus teneatur diligens ratio
de omnibus condemnationibus quas fieri continget eodemque in
uno libro describantur exiganturque nam preterquam quod utili-
tatem res hec allatura est incutiet etiam impositis timorem.

Governor of Genoa, abolishing the Chian ducat. Genoa,
29th April 1499.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 162/656, fol. LXX.]
Abolitio rwminis ducati Chii

+die XXVIIII Aprilis [1499].
Illustris et excelsus dorninus Augustinus Adurnus ducalisJanuen-
sium Gubernator et locumtenens, Magnificum Consilium dorni-
norum antianorum, Spectatum Officium Chii et octo cum eo
additi in sufficientibus et legitirnis numeris congregati, quorum
dorninorum Antianorum nornina sunt hec:
Jo. Baptista de Francis, prior Joannes Grillus
Paulus Baptista Calvus Jo. de Cavo
Raffael Richernie Dominicus de Marinis
Nicolaus de Brignali JulianusJustinianus qd. T.
Marchus de Grimaldis Jeronimus de Casanova
Simon de Mari Jo. Jacobus de Auria

Melchior de Nigrono Stephanus Spinula
Additorum sunt hec:

Alexiam Pillavicinus Johannes Ambroxius de Flisco
J eronimus Parmarius Johannes de Auria Marci.
Audientes monetam in Chio ad earn devenisse condictionem ut
nisi remedium prebeatur vel a navigatione mercatoria cessandum
sit vel si sit in ea perseverandum difficulter et sine incommodo
exercere omnes cogantur Ideo cogitationes eorum diverterunt ad
ea que sublevare mercaturam et illius favoris affere posse putentur
ob id respicientes ducatum Chii sub cuius nomine in Chio con-
tactus omnes fiunt rem quamdam esse inanem et umbram
nomenque verius quam effectum et propterea vanum esse super
eo fundamentum facere sed utile fore monetam super re stabili
et duratura firmare. Sua propter ex nunc nomen ipsum ducati
Chii ex nunc [sic] abolent et anullant volentes quod contractus
quicunque pertinentes tam maonensibus quam aliis privatis per-
sonis bancheriis etiam inclusis facti sub nomine ducatorum Chii
de quibus condictiones et tempera advenissent vel nondum adve-
nissent reducantur tam per debitores quam per creditores ad
ducatos largos auri boni et iusti ponderis et ducatus Chii rationetur
pro charatis LXVIII Chii et ducatus auri largus bone lige et iusti
ponderis pro charatis cxxx et sub hoc rationamento quisque
debitor teneatur solutionem facere et creditor ipsam solutionem
nullo modo recusare possit. Declarantes quod ducatus auri largus
cuiusvis stampe in solutionibus faciendis recusari non possit qui
sit bone lige et iusti ponderis excepto ducato lucensi 1 eo quia non
est par bonitate reliquis ducatis largis volentes quod illi qui
solutiones facturi sunt dare possint quartam partem ex charatis
Chii solitis in quantitate quam solvere debent eaque quarta pars
recusari non possit a creditore, statuentes insuper et penitus
deliberantes quod post factam noticiam presentis decreti in Chio
contractus cuiusvis nominis et generis sint fiant et fieri debeant
in Chio sub nomine ducatorum largorum de quibus supra dictum
est et soluciones fieri debeant secundum formam et ordinamenta
que supra declarata sunt, videlicet in ducatis auri largis bone lige
et iusti ponderis tres quartas partes et reliquam partem in dictis
ducatis aut in charatis solitis argenti Chij in electione debitoris
computando charatos centum xxx Chij pro ducato uno auri sive
contractus ipsi procedant a cambijs aut alioquovis contractu
quocunque nomine appelletur non obstante condictione clausula
et facto aliquo in litteris cambiorum aut in contractu appositas [sic]
tam per instrumentum apodisiam aut aliam quamcunque viam
que dici aut excogitari possit cui et quibus condictionibus clausulis
1 =ofLucca.
et pactis nullum locum esse velint sed illam et illas abrogant et
anullant ita ut solutiones cuiusvis contractus sint omnino fiant
et fieri debeant modis et formis qui supra memorati sunt; ordi-
nantes quoque quod quicunque contractus basalis et bergagnum
[sic] qui fieret aut factus esset sub alio modo quam sub forma
presentis decreti non valeat nee locum habeat liceatque alteri
partium contractum ipsum rescindere. Jubentes cuicunque magi-
stratui huiusmodi contractus factos contra formam presentis decreti
non observari facere sed petentibus illorum observantiam repulsam
dari atque inauditos dimittere nisi contractus ipsi ad formam in
presenti decreto contentam prius reducantur nichilominus qui
contrafecissent incidant et incidisse intelligantur pro inobserva-
tione decreti in penam ducatorum decem usque in mille taxandam
arbitrio magistratus scilicet unaqueque pars que contra regulam
huius decreti contractus quovis modo fecisset. Que pena assigneta
sit et esse intelligatur excelso communi Janue pro dimidia et
maone Chii pro altera, detracta et soluta prius accusatori tertia
parte pene. A quaquidem pena exclusus et liberatus sit accusator
ille qui contractum contra presentem formam fecisset et declarasset
et accusasset et ut quibuscumque modis provideatur quod nomen
ducatorum Chij aboleatur quod utile negociationi approbatum
est. Volunt quod cambia de cetero facienda in J anua pro Chio et
in Chio pro J anua et pro quibuscunque mondi partibus post
habitam noticiam presentis ordinamenti fiant et fieri debeant sub
nomine ducatorum largorum auri fiantque soluciones modis et
formis in presenti decreto declaratis. Reservato arbitrio contra-
hentibus conveniendi de preciis et aliis que institutionem pre-
sentem non offendant et volentes parcere impense ducatorum
ordinant et decernunt quod qui in sica stampabunt ducatos largos
in stampa veneta aut alia habere debeant pro mercede charatum
unum pro ducato neque eam summam excedere possint sed hanc
regulam servent sine ulla personarum exceptione ita ut charatum
tantum pro ducato uno percipiant tam a maonense quam quo-
cunque alio sine personarum differentia. Non obstante maiori
mercede que antea solvi consuevisset iubentes omnibus et singulis
personis cuiusvis condictionis sint ut predicta omnia plene ob-
servent nee contravenire audeant potestatique Gubernatoribus
ac mac;:mensibus integre et sine ulla contradictione adimpleant
atque inconcusse observari faciant.
30 AOC II

Governor of Genoa, regulating the form of the government of
Chios. Genoa, 29th April 1499.
[Archivio di Stato, Genova. Diversorum, Reg. 162/656, fol. LXXI verso.]
Decretum quomodo gubernare debeant Mahonenses in Chio.

+Die XXVIlII aprilis 1499.
Illustris ac excelsus dominus Augustinus Adurnus ducalisJanuen-
sium gubernator et locumtenens consilium Antianorum, officium
Chii et octo cum eo additi in sufficientibus et legitimis numeris
congregati. Quorum dominorum Antianorum nomina sunt hec:
Johannes Baptista Francis, prior Joannes Grillus
Paulus Baptista Calvus Johannes de Cavo
Raffael Richemie Dominicus de Marinis
Nicolaus de Brignali Julianus Justinianus qd. L.
Marcus de Grimaldis J eronimus de Casanova
Simon de Mari Johannes Jacobus de Auria
Melchion de Nigrone Stephanus Spinula
Additorum sunt hec:
Alerame Pillavicinus Johannes Ambrosius de Flisco
Jeronimus Parmarius Johannes de Auria Marci
Scientes superioribus diebus pleraque ordinata per eos fuisse
ad utilitatem amantissime civitatis et insule Chij ut ex decretis
confectis facile datur intelligi et presertim ex eo quod anno
preterito die xnn. augusti manu mea infrascripti cancellarii
scriptum est in quo inter cetera descriptum est sub quibus modis
et condicionibus electio gubernatoris predicte civitatis et insule
fieri debeat quia cogitationes eorum continuo suntintente omnibus
illis rebus que rectam gubernationem et salutem illi loco et insule
afferi possint. Revocantes earn partem dicti decreti tantum, hoc
novo decreto quod ab omnibus servari debeat formam infra-
scriptam servari deinceps ad unguem volunt, ob id omni jure via
modo et forma quibus melius potuerunt et possunt. Statuerunt
et decreverunt quod Gubernatores civitatis et insule Chii de
cetero in hunc modum eligantur. Primum quod quisque
Mahonensis gubernare debeat in spacio annorum sex pro sua
participatione et eorum maonensium de qua illi ab aliis parti-
cipibus cura data fuerit. Scilicet quod particeps unius charati
parvi spacio dictorum annorum sex gubernare debeat mensibus
tribus et sit pro rata maioris participacionis. lta tamen quod nemo
particeps maioris summe sive proprie sive aliene de qua ut supra
dictum est cura illi data fuerit exercere possit officium dicte
gubernationis nisi pro annis duobus tantum quos nulla ratione
excedere possit, fierique possit supradicta electio in Chio per
sortes et in modum hunc. Videlicet quod nomen cuiusque parti-
cipis notetur in una scedula pro carato uno parvo et parimodo
plura nomina in pluribus scedulis quot fuerint charati parvi
cuiusque participis. lta tamen quod nemini liceat gubernare nisi
per annos duos tantum ut supra dictum est. Dicteque scedule
in uno saculo includantur qui in una capsia reponatur qua capsia
stare debeat penes goardianum Sancte Marie de Gratiis qua
claudatur cum duabus clavibus dissimilibus quarum altera [sic]
teneat dictus Goardianus alteram prior Sancti Dominici et si
episcopus in lnsula fuerit claudatur cum tribus et tertia simul cum
ipsa capsia tune stet penes episcopum, si non fuerit episcopus in loco
et tantum vicarius clavis que episcopo dari debet detur servanda
vicario. Capsia vero Goardiano Sancte Marie custodienda com-
mittatur et sic deducantur suo tempore nomine gubernatorum in
presentia suprascriptorum patrum et mox deductis claudatur
capsia, qui sic deducti Gubernatores priusquam ad gubernationem
admittantur debeant iurare per sacra Dei Evangelia se bona fide
munus gubernationis administraturos et ea facturos et observa-
turos pro viribus que bonum iustumque rectorem facere equum
et iustum est. Et insuper de hoc fideiussionem prestare de ducatis
ducentis auri in Chio pro dimidia quorum possint obligare
tantum partem eorum participationis que capiat ipsos aureos
centum de reliqua fideiussionem prestare vetantes et prohibentes
quempiam de numero maonensium pro tali Gubernatore posse
30-z
intercedere et ideo mandant potestati tam presenti quam futuro
ne admittat aliquem ad gubernationem qui fideiussionem pre-
dictam non prestiterit modo quo supra dictum est, propter quod
imponitur illi penam aureorum centum si contrafecerit idest si
ullum talem sine prestita fideiussione admisserit teneaturque
etiam cancellarius maone fideiussionem prestare de ducatis quin-
gentis auri de observandis ijs que suo incombunt officio ut promp-
tior ad omnia reddatur et ut hec ordinatio ad unguem ut dictum
est servetur nee quispiam ausit eam violare vel contra eam aliquid
attentare. Statuunt et decernunt quod si alia forma vel via
servaretur quam ea de qua supra fit mentio ex nunc irritum et
inane sit quicquid fuisset per ipsos in eorum officio gestum trac-
tatum ordinatum vel administratum allegari in omne tempus et
in omnem rem nullitatem posse. Ceterum quia tempus solet esse
optimus magister et cognitor eorum que utilia futura sint et que
non, quamvis eo animo presentem deliberationem fecerint ut
perpetua sit reservant tamen sibi arbitrium et facultatem et
addendi et minuendi vel aliter ordinandi pro ut pro tempore et
rerum necessitate faciendum esse iudicaverint non obstantibus
obstantiis quibuscumque mandantes potestati et maonensibus
ut presentem ordinationem describi et registrari faciant tam in
cancellaria Chij quam apud acta Curie et cancellario et notario
ut eam descriptionem quilibet in loco suo faciat sub pena
aureorum xxv.
[44] MINUTESof a Meeting of the ANZIANI, the

OFFICIO DI scro, the TREASURY, the OFFICIO DI
BALIA, the OFFICIO DI SAN GIORGIO, andfour hundred
GENOESE CITIZENS, in the presence of PHILIPPE DE
CLEVEs,RoyalGovernorofGenoa. 1 Genoa,23rdjuly I500.
[Archivio di Stato, Genova. Diuersorum, Reg. 163/657, fol. 86 verso.]
+Millesimo quingentesimo die XXIII julii.

Cum ad conspectum illustris et excelsi domini Philippi de Cleves
domini Ravesteni regii admirati et Januensium Gubernatoris
1 The suggestion, which originated from the Venetian government, that
Genoa should arm ships to be used against the Turks was the subject of several
Magnificique consilii dominorum Antianorum communis J anue
vocata fuissent spectabilia officia balie Monete Sancti Georgi et
Chij et preter ea cives quadringenti propositum illis fuit thema
infrascriptum.
Segnoi la cason de la convocation vestra se ve dira. Questo
meise de Mazo proxime passato se have noticia che li Ambasciatori
venetiani havian requesto a lo Reverendissimo Domino Cardinale
de Ambosia a Milan che se armasse qui a Genua qualche nave
per mandare contra il turcho. De la qual cosa cognosciuto il
periculo demo cure a lo spectabile officio de Sio de scrivere
a domino Augustino Panigarola lo quale era a Milano per cose
publice et fare ogni opere per la quale epso Reverendissimo
Cardinale o sea la Maesta de Re desistese da la domanda de dicti
Venetiani et cossi se scripse et credandosi ogniuno che cognosciuti
Ii infiniti periculi nostri se dovesse desistere de tal cosa: infra
pochi jorni vene lo Magnifico Monsignor de Pyenes lo quale
expose a nome del Christianissimi Re nostro segnore che se voless
armare quatro nave con la turma navale a le speze nostre e
mandarle contra il turcho cum altre provisione se li faria per le
Maesta regia dicendo che cossi la Maesta sua havia promisso et
che tenendo lo nome de Re Christianissimo paria de suo debito
favorire le impreze de Christiani per la quale expositione se
convoca subito tuti Ii Magistrati de la citae: Ii quali tutti una voce
dixemo de confirmare et de novo dare cura a lo prenominatio
meetings of the Governor and the Anziani. The Genoese authorities thought
the suggestion a dangerous one, because their possession of Chios meant that
they were peculiarly open to reprisals from the Turks, and they considered
various means of evading the French king's request.
The document here published in extenso contains a summary of most of the
arguments and decisions reached at previous meetings, and records the final
attempt of the Genoese authorities to avoid arming the ships. The whole
series of minutes of the meetings are extant, and are to be found in the Genoese
archives in the series Diversorum. They are:
Ibid. Reg. 161/655, fol. 31, 'Pro officio Chii' dated 29th May 1500. The
announcement was made that a proposal had been made to the French King
that Genoa should arm a fleet against the Turks. The dangers of such an
action were pointed out and the problem referred to the Officio di Scio.
Ibid. Reg. 161/655, fol. 35, 'Pro Officio Chii' dated rnth June 1500. The
announcement was made that the French King had decided that Genoa must
arm four ships against the Turks, and the question was referred back to the
OjficW di Scio.
Ibid. Reg. 161/655, fol. 40 verso, 'Pro officio Chii et Maris' dated4thJuly 1500.
It was announced that Genoese representatives in France had secured the
reduction of the King's demands from four ships to two.
officio de Sio de essere et parlare con lo dicto Monsignor de
Pyenes et addure tutte le rasoni casoni et extremi periculi in li
quali manifestissimamenti se metterie la cite et insula de Sio cum
tante digne familie et mercadanti et habitanti de quella insula
et ultra tanti altri citadini et mercadanti et beni li quali sono in
le terre del Signor turco et cossi con bona diligentia et prudentia
lo predicto officio de Sio per la cura a lor data trovan lo dicto
Monsignore de Pyenes et adduxen tutte le raxoni per excusationi
nostra: le quale se potessem addure in tal materia et certo lo
dicto Monsignor de Pyenes: lo qua le ha demonstrato bona pru-
dentia et affection a le cose nostre inteze presto tutto et cognosce
manifestamenti Ii periculi nostri esser grandissimi et certissimi
et respose che ello exponeria le vere excusatione nostre a la
Serenita regia et ancora che potesse hastare la offerta del dicto
Monsignor de Pyenes : tamen al dicto spectabile officio de Sio
parse hen mettere li iustification nostre in scriptis et mandare
etiam messer Bartholomeo de Senarega: adcioche la cosa nostra
fusse bene inteza et cum persona propria hen et diligentementi
impressa et solicitata et cossi se dato ad epso Bartholomeo
copiosissima instructione de tutto et inter le altre raxoni se etiam
dio commisso al dicto Bartholomeo che ello expona a la Maesta
de Re cum la debite semper reverentia che per li capituli nostri
sua Maesta e obligata defendere le membre nostre et specialmenti
la cita et insula de Sio et ideo quando la sua Maesta non acceptasse
le honestissime excusatione nostre che ello ghe requera anci che
le due nave ultimate requeste a le spexe de sua Maesta se armeno
et parteno de qui: Sua Maesta ordine et daghe provisione in
questa cita che se armeno tre nave cum mille fanti et arteJarie
et altre cose necessarie: le quali se mandeno per defensione de
quella cita de Sio et questo se facia ante lo armamento et expedi-
tione de le dicte due: et che noi de la spexa de questo securso se
offerimo pagare la meita: anchora che non ghe havessemo obligo
et che fossemo in questi periculi per tale sua requesta et che
piacesse a sua Maesta a desistere da lo armamento de le due nave
a dare provisione a Ii denari per la expeditione de le dicte tre
et provedere qui per la sua Meita de ducatis iv como piu ampla-
menti pare per la commissione date a lo dicto Bartholomeo: lo
quale pare haver facto lo debito suo con discretione et diligentia
et scrive che lo dicto Monsignor de Pyenes ha ancora facto officio
de bona amicitia et tamen la Maesta de Re non obstante le nostre
iustificatione persiste et vole che se armeno a le speze de Sua
Maesta dicte due nave: in questa tractamenti ancora che tutti
li citadini desideren semper gratificare et obtemperare a lo
Serenissimo nostro Signore tamen per lo imminente periculo et
manifesto excidio de lo nome Genueze mai non se manchato de
scrivere et rescrivere et studiare che lo periculo nostro sie intezo
et ultimamenti a li xvm del presente se expedi uno correro cum
lettere de le quale de brevi se expecta risposta et certamenti in
tutte queste pratiche lo illustre Gouvernao nostro con scrivere
et mandare uno suo de casa ha facto tutte quelle opere le quale
se possano desiderare da uno benivolentissimo Governatore et
demum se usato ogni studio et solicitudine in removere la Maesta
de Reda tale proposito cum tutte quelle raxoni: le quale possano
occurrere in pregare sua Maesta non voglia a petitione de
Venetiani destruere questa sua fidelissima et obsequentissima cita
como distinctamenti se contene in le instructioni et lettere de tal
materia scripte et per maior efficacia de una cosa tanto importante
se sono ancora electi dui Ambasciatori li quali se expedirano piu
presto se potera: ad cioche la Maesta de Re meglio possa imprimere
le verissime rasone et periculi nostri et restare satisfacta de queste
sua devotissime cita. Ma dei di fa lo Illustre Governao ha facto
intendere ad epso spectabile officio de Sio lui haver expresso
commandamento de armare et expedire dicte due nave et haver
havuto qualche provisione de denari de verso Milano et che lui
quantunche prehende despiacere de ogni nostri affani tamen
e costrecto ad obedire et exequire li commandamenti de la Maesta
de Re et cossi ha deliberato de fare si che intendano questa cosa
essere pestifera a questa cita maxime che non se parla de la
requesta nostra facta de lo mandare de le tre nave con lo presidio
supradicto per defensione de la cita de Sio la qual cosa se omette
et se tace et lo signor Governatore dice de questo non havere
commissione alcuna: ne noi etiam dio intendeno altro, e pare tal
cosa metterse in oblivione salvo che la Maesta de Re ha dicto che
queste due navi anderan a pari a pari tanto avanti quanto farano
quelle di Re de Spagna: et demum vedando lo dicto officio de
Sio le cose essere in questi termini: e comparso davanti da noi
et narrato tutta la cossa in che grado se trove: et noi certamenti
attoniti de tale inconveniente revolvendo in lanimo tanti grandi
periculi: non havemo saputo che remedio dare a questa materia
et maxime a cioche ogniuno hen intenda tutto, che novamenti se
est ancora inteso che lo signor turco cum lettere et mandatario
proprio ha facto intendere et admonire che non se debiamo intro-
mettere ne favorire Venetiani cum nave nostre et ha denunciato
che quando se facessi altramenti che quelli de Sio et mercadanti
nostri in le sue terre existenti et la sua testa lo sapera, si che
vedando noi la cita de Sio et tutti mercadanti nostri e beni
existenti in Grecia et Turchia essere in questi periculi et sensa
alcuna provisione et cognoscando la imminente destructione et
calamita nostra ve havemo facto convocare qui: perche intendiati
tutto et per haveire lo consiglio vostro et fare quelle provisione
ve pareramo necessarie in tanto caso cossi per provisione de dicto
loco de Sio: como etiam per provisione et salvatione de dicti nostri
mercadanti et beni existenti in dicti loci de Grecia et Turchia.
Quo themate recitato Magnificus dominus Lucas Spinula
primus iussus sententiam dicere in hunc modum locutus est: rem
propositam acerbam nimis et lacrimobilem esse eo quod urbis
nostre iacturam maximam excidiumque minetur plurimumque
omnes dolere posse adeo sinistra opinione Maiestatem Regiam
imbutam fuisse, ut iustissimas verissimasque rationes et excusa-
tiones nostras non admiserit: se preterea intelligere illustrem
dominum Gubernatorem nostrum curasse et quantum ei possibile
fuit conatum fuisse ut a tali proposito regiam Maiestatem dimo-
veret pro quo merito civitas tota ei plurimum debet et obligata
est: et demum ut ad rei conclusionem veniat suam sententiam
esse quod legatio iam decreta ad Christianissimum dominium
nostrum quantum fieri possit acceleretur curaque tribuatur Spec-
tato officio Chii cum amplissima balia dictam legationem ex-
pediendi litteras que et instructionem faciendi quas necessarias
iudicaverit: et insuper facultatem habeat naves armandi et alias
provisiones faciendi pro tutela et defensione insule Chii ac salute
mercatorum J anuensium in partibus Greciae et Turchie nego-
tiantium que necessitati et periculo eorum expedire videbuntur
cum omnimoda potestate et balia pro his causis et tota hac materia
inveniendi pecunias undecunque et quomodocunque ipsi officio
videbitur exclusis tamen civium bursis: et tandem quod ipsum
officium Chii in ipsa causa ea omnia facere possit et eam potestatem
auctoritatem et baliam habeat quam habet et que facere posset
ipsum comune J anue. Post quern dominum Lucam vir pres tans
Johannes Baptista de Grimaldis sententiam rogatus dixit cum ipse
sit unus ex officialibus Chii notos esse sibi tractatus et successus
omnes huius cause pleneque constare quicquid per suprascriptum
thema propositum fuit et preter id quod Magnificus dominus
Lucas bene prudenterque disserunt videri sibi sanius consilium
quod possit in tali materia capi fore, ut hoc armamentum non
procederet: et ob id denuo procurandum et instandum esse omni
studio et diligentia omnibusque vijs tam cum illustre domino
Gubernatore quam apud Christianissimum dominum nostrum
ut Maiestatas eius a tali proposito dimoveatur: expediendo insuper
oratores iam electos quam celerius fieri possit scribendoque et
rescribendo pro ut rei necessitas exigere videbitur: et quando
Maiestas regie omnino a tali proposito desistere nollet: efficiendum
esse ab ijs qui talem curam habebunt pro salute insule Chii et
mercatorum nostrorum et omni tempore cognoscatur id arma-
mentum coacte et invitis nobis ac contra voluntatem nostram
et totius civitatis factum fuisse idemque notum fieri debere tur-
corum principi omnibus illis modis et vijs que sibi videbuntur
pro exoneratione civitatis nostre ac salute prefate insule Chii
mercatorumque nostrorum et bonorum suorum in partibus Grecie
et Turchie existentium: cum amplissima potestate et balia quan-
tam habet communeJanue omnia suprascripta faciendi reperien-
dique pecunias in hac tota materia necessarias per omnes illas
vias que sibi videbuntur nulla exclusa preterquam bursis civium
que tamen per decreta superinde condita excluse sunt. Et demum
se laudare et approbare cetera omnia que a magnifico domino
Luca Spinula superius dicta fuerunt. Quas quidem sententias
prefatorum dominorum Luce ac J ohannis Baptiste cum reliqui
omnes qui aderant approbassent habite sunt pro decretis.
[45] The GOVERNORS OF THE MAHONA in Genoa,

to the GOVERNORS OF THE MAHON A in Chios. Genoa,
gth November 1529.
[Archivio di Sta to, Genova. Sezione Segreta. Oriente Scio, Busta No.
2774B.]
.. . Mahone ...
Spies tanquam Fratres,
Da noi e venuto Georgio Schilici uno citadino de quella insula
e ne ha facto intendere esserli stato rotto e violato uno privilegio
de franchixia a lui e suoi descendenti concesso per lo Sermo
Johanne Paleologo ofun Imperatore de Constantinopoli e con-
fermato ne le conventioni con questa citta sotto pretexto de uno
decreto alias chosti 1 facto per messer J oham Baptista Justiniano
tune Bin lisola podesta ne lo anno de 1522 e de tale rompimento
e violatione ne ha portato dui processi per lui apelati et davanti
da Ii Sri Antiani magistrato deputato per la rnma S. nostra.
In questa causa e stato cognosciuto decizo fuisse per lo dicto
Georgio bene appelatum et male judicatum et lo dicto Georgio
lui e soi descendenti da essere manutenuto in possessione de lo
dicto privilegio et de cettero 11 piu ne lui ne soi descendenti sopra
de questo havere da recevere piu molestia alchuna Et piu ne ha
facto intendere lo dicto Georgio como volendo seguire la dicta
appellatione de processi Ii fo per voi facto uno commandamento
che sotto gravissime pene como in quello se contene quale ne ha
mostrato segnato da manojeronimo de Logia Canzelero che non
dovesse perseguire dicta appellatione ne transferirse qui per tale
causa: cosa certo che a noi ne paruta non poco fora 3 de dovere
et inconsueta e forsi non mai piu audita perche mai non e stato
inteso che se debia prohibire che uno non domande sua iusticia
ne lege humana ne divina questo consente et volendo andare lo
dicto Georgio per remedio per causa de lo dicto comandamento
davanto la 111ma s. nostra prima e venuto davanti da noi, quali
questo vedendo et intendendo, havemo facto restar lo dicto
Georgio da lo ... de dicta S. con prometerli che talmenti pro-
vederiamo al facto suo che seria anulato in tuto dicto comanda-
mento et che di qui avanti non Ii seria piu dato impachio 4
alchuno sopra dicto suo privilegio ne per lui ne per descendenti
soi, anzi che in pacificho gauderia le sue franchixie de dicto
privilegio et questo havemo facto perche havemo cognosciuto
che se fosse andato davanti la dicta nostra S. con tale comanda-
mento che seria stato de pocho honore et pocha reputatione a tuti
Ii mahonesi e forsi damno con pocho honore, quale Georgio ad
exortatione nostra e stato contentissimo de fare quanto li habiamo
dicto dexideroso de vivere in pace et esser sempre bono figliolo
e hon citadino de quella insula. Per tanto se vi scrive la presente
per farvi intendere il tuto e per laudarvi et exortarvi e pregarvi
se bisogna per honore de tuto e per honore vostro et nostro che lo
1 =there, in that place. 8 = fuori, outside.
2 =henceforth. ' =hindrance.
dicto Georgio de qui avanti ne lui ne soi decendenti non sia piu
molestato de dicto privilegio ne datoli impedimento alchuno
anzi che a lui et a soi decendenti lassari in pace gaudere tute le sue
franchixie cossi como resercha il dovere e la justicia et cossi che
Ii annullari in tuto dicto comandamento per inde como se mai
non fosse stato facto et de qui avanti vi laudamo et exortamo non
fazati piu simili comandamenti perche non sono ne justi ne
honesti ne de doversi e potriamo ... che i tempi parturiscono
cossa che non seria al propoxito de quella Insula maxime sotto
questa nostra felise Sria de adesso cossi como anche voi hem
pensando posseti considerare.
Da Genova a di VIIII di novembre 1529.
GUBERNATORES MAHONE CHIJ,
Agentes Janue.

Argenti 1958 The Occupation of Chios by The Genoese and Their Administration of The Island 1346-1566 Vol 2 Codex and Documents

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Argenti 1958 The Occupation of Chios by The Genoese and Their Administration of The Island 1346-1566 Vol 2 Codex and Documents

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

THE

CODEX AND DOCUMENTS

BULGARI~ ... ~;:::

Bentley House, 200 Euston Road, London, N.W. I

Printed in Great Britain at the Universiry Press, Cambridge

TEXT OF CODEX BERIANUS CHIENSIS 3

OFFICIAL DOCUMENTS FROM VARIOUS SOURCES 375

COMPOSITION. Vellum, except final folio. In all, fols. 167

Bought for 4000 lire by the Biblioteca Civica Berio, Genoa,

THE DATES OF WRITING OF THE MANUSCRIPT

When we turn to the document preceding this attestation we

The 'present ten parchment leaves' 1 to which reference is made

The conclusion seems inescapable that the whole of this attestation

DATE OF THE INDEX

The latest document of which note is taken in the Index is dated

Some references have already been made to changes of script,

Fol. LXVIlil verso:

Fols. LXX onwards:

MAKE•UP OF THE MANUSCRIPT

The MS. consists of I 66 leaves of vellum and one of paper. The

Original vellum binding, with title on spine: 'Coventi / Insule

l/ol. A] tabula conuentionum inter excelsum comune ianue et

TERMS OF THE CAPITULATION OF CALOJ ANNI

[fol. o (in scroll)] prima datio lnsule Syi de Ciuoo.

TREATY between SIMONE VIGNOSO, Admiral commanding

[fol. I (in scroll)] Dactio Grecorum Civitatis et lnsule Chii et

TREATY between SIMONE VIGNOSO, Admiral commanding

are in Codices Giustiniani, A, fols. 165-170 and B, fols. CLXXVII-CLXXIX verso.

ecclesie in dicto locho Folie constitute et dictarum ecclesiarum

[fols. VI and VI verso blank]

FIRST CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

[Biblioteca Civica Berio, Genova. Codex Berianus Chiensis, fols. VII-XII

(In scroll) Conventio prima inter Mahonenses Mahone ueteris

cibi et potus ipsorum et equorum infrascriptorum perperos mile

SECOND CONVENTION between the COMMUNE OF

(In scroll) Conuentio secunda inter comune lanue et mahonenses.

[fol. xv verso (in scroll)] Apaltacio facta duodecim conductoribus

and another is in Archivio di Stato, Genova, Manoscritto No. 259. Raccolta di

DEED OF AGREEMENT between the TWELVE APPAL-

DECREE issued by GABRIELE ADORNO, Doge of Genoa,

ENQUIRY by DOMENICO DI CAMPOFREGOSO, Doge

[fol. XXI (in scroll)] Deliberationes d. d. dominici de campo-

DEED AGREEMENT between the COMMUNE OF

[fol. XXII (blank scroll)] In Christi nomine Amen. Cum ex longa et

PROMISSORY NOTE issued by DOMENICO DI CAMPO-

[fol. XXIIII verso (in scroll)] Mutuum.

Que omnes peccuniarum quantitates ascendunt ad summam

DEED OF AGREEMENT between the COMMUNE OF

Secundum formam publici instrumenti scripti manu Guidoti

[fol. xxx verso] Petrus de Grotta, notarius

Et quorum officialium de moneta nomina Sunt hec:

THIRD CONVENTION between the COMMUNE OF GENOA

Ut apparet publico instrumento inde confecto manu mei notarij

Que precia partium seu karatorum predictorum sunt et

14 Quia videlicet Potestas ciuitatis et Insule Chij habere debeat

(2) ORDER TO MAKE THE STATED PAYMENTS TO THE

[fol. XXXXVI verso] M"ccc 0 LXXIIJ° die XXI novembris.

(3) ORDER TO RECEIVE THE STATED SUMS FROM THE

yhus MCCCLXXIII die xxr novembris.

FOURTH CONVENTION between the COMMUNE OF

[fol. xxxxvm] In nomine domini amen. illustris et magnifici

PETITION submitted to the MARQUIS OF MONTFERRAT,

[fol. um verso (blank scroll)] Vobis Illustri domino domino