Professional Documents
Culture Documents
12
3
CHIẾN THUẬT CƠ BẢN
Bài 1: Đây là ván tiebreak giữa Trần Lâm vs Mạnh Linh, đen vừa lấy mã ăn vào f2. Trắng có
nhiều lựa chọn ở đây như Vf2; Xf2 nhưng đều sai lầm cả. Nước đi đúng là Xe ăn c6!
Bài 2: Vòng 1 giữa Nguyễn Đức Vs Nguyễn Ngọc, đen vừa đi tượng lên ô d7, khiến cho quân
tượng ở d6 không được bảo vệ, Đức lập tức tận dụng bằng nước mã ăn vào f7 tấn công Hậu
đồng thời tượng f4 tấn công tượng d6!
Bài 3: Vòng 2 giữa Hùng Sơn vs Hải 2k9, đen vừa đi mã d7 khiến hậu không bảo vệ tốt b7
nữa, Hùng Sơn nhanh chóng phát hiện và tận dụng thời cơ bằng nước chiếu bắt đôi Hậu d5
Bài 4: Đây là ván tiebreak giữa Hải 2k10 vs Tuấn Tú, Trắng vừa đi hậu vào ô d3 khiến hậu và
xe f1 nằm trên cùng 1 đường chéo, và Tú không bỏ lỡ cơ hội đi tượng a6
Bài 5: Vòng 2 giữa Bằng Lăng Tím vs Gia Huy, trắng vừa đi tượng d1 bảo vệ tốt c3, tuy thế lại
không bảo vệ ô d4 nữa nên Huy tận dụng lấy mã ăn vào d4
Bài 6: Vòng 2 giữa Trọng Hoài vs Đức Minh, đen vừa sai lầm đi Xe c7 không bảo vệ xe a8,
Hoài không bỏ sót cơ hội đi tượng ăn b6!
Bài 7: Vàn cờ đầy kịch tính của Mạnh Linh vs Trần Lâm, đen vừa lấy tốt ăn vào d4. Chúng ta
có thể quan sát thấy rằng tượng g6 chết chắc, nhưng Linh lại sai lầm lấy mã ăn vào g6. Nước
đi đúng phải là mã ăn d7, sau đó chạy mã c3, tượng g6 chúng ta sẽ ăn lúc nào cũng được!
Bài 8: Vẫn là ván Mạnh Linh vs Trần Lâm, đen mới đi tượng c5, Linh lập tức thí xe vào tượng
và sau đó sẽ lên tượng b4 để ăn lại xe, như thế quân mã f7 sẽ không có đủ quân bảo vệ!
Bài 9: Trận Đăng Kha vs Thảo Ngọc, tượng f4 nằm đối mặt hậu đen nên Kha rút mã ăn vào
g6 lấy lợi một tốt khá nhẹ nhàng.
Bài 10: Hải 2k10 vs Tuấn Tú, trắng bất cẩn đi tượng d3, đen đã không tận dụng được cơ hội
để đi nước tốt ăn vào c4, sau khi tượng trắng ăn lại, đen sẽ đi b5 và rồi b4 bắt chết tượng a3
Bài 11: Trận tranh 3/4 giữa Trọng Hoài vs Đăng Kha, trắng đã không tìm ra cách bảo vệ mã
c3 đúng nhất, và đã đi Hậu d2 đối mặt hậu đen nên Kha nhanh chóng tận dụng bằng nước
mã b3 và giành vị trí thứ 3 chung cuộc!
Bài 12: Trọng Hoài vs Đức Minh, đen mới đi xe c8, chúng ta thấy hậu đen đang quá tải khi
phải bảo vệ xe b7 và cả mã d6, tuy vậy Hoài đã sơ ý không tận dụng được cơ hội này, nước đi
dúng phải là tượng ăn d6!
4
KHÔNG BAO GIỜ ĐẦU HÀNG
Tại vòng 2 của giải đấu, Mạnh Linh gặp lại Trần Lâm,
với sự chuẩn bị kĩ càng hơn trong khai cuộc, Linh
chiếm lợi thế, cộng thêm sự bất cẩn từ Lâm, ván cờ
nhanh chóng ngã ngũ về phía Linh.
Và một lần nữa, Lâm sai lầm, Lâm lại rất muốn đầu Lâm thất vọng cho đối thủ quân hậu
hàng khi cờ thiệt hẳn một xe.
Nhưng bạn ấy vẫn kiên trì chiến đấu tiếp!
Cuối cùng, may mắn lại đến và Lâm giành được chiến
thắng để vào vòng tứ kết!
Giải đấu theo thể thức loại trực tiếp, vậy nên nếu thua một ván
bạn sẽ bị loại ra khỏi cuộc chơi.
Cả giải đấu, chỉ có 2 ván hòa. Đó là trận vòng 1 giữa Tuấn Tú vs
Hải 2k10, trận vòng 2 giữa Mạnh Linh vs Trần Lâm.
Sau khi hòa là trận tiebreak cờ nhanh.
Theo thống kê riêng của mình, có 7 bạn đã từng đạt được huy
chương tại giải cờ vua trẻ toàn quốc
Sau những nước khai cuộc, trắng có được một thế trận ưu thế hơn một chút xíu nhờ
cặp tốt chồng yếu trên cột mở c. Ngoài ra trắng còn có thêm ô c5 mạnh. Từ những nhận
xét đó, Trí đáng ra có thể lên kế hoạch chơi như đưa hậu và xe ra cột c, mã có thể đi a4
chuyển qua c5. Tốt c6 chính là mục tiêu.
Tuy vậy Trí chọn nước 12.e4, nước cờ tự làm suy yếu tốt d4, khiến nó cũng trở nên yếu
giống như tốt c6!
Tại sao chúng ta lại tạo điểm yếu cho chính bản thân mình? Đây là sai lầm các bạn rất
hay mắc phải trong ván đấu!
7
Xuân Hoàng - Mạnh Linh
Những nước tiến tốt bất cẩn ngoài việc tạo ra tốt yếu thì còn tạo ra những ô yếu
Ván cờ bắt đầu với 1.e4 c5 2.Mf3 Mc6 3.Tb5 g6 4.0-0 Tg7 5.Mc3 e6?!
Với nước đi vừa xong, đen tạo ra 1 lỗ hổng ở ô d6, chúng ta gọi nó là ô yếu. Nếu nhìn rộng
hơn, có thể thấy ô f6 và h6 cũng có thể gọi là ô yếu. Tuy vậy ô d6 là yếu nhất do hiện tại
chưa một quân đen nào bảo vệ nó cả!
Trong ván của GM Ehlvest 2650 - Gomez năm 1991, đen chọn
cách ăn lại bằng tốt b, tuy nhiên bản chất thế cờ vẫn không
thay đối!
6.Tc6 bxc6 7.e5! (xem hình) 7..f6!? nước đi này khiến cho trắng
tận dụng ưu thế của mình khó khăn hơn chút, nhưng nếu quan sát
kỹ, chúng ta dễ nhận thấy cấu trúc tốt của đen sẽ rất yếu, do tốt d
không thể di chuyển vì sẽ làm tốt e6 suy yếu. Từ đó kéo theo tốt c5
cũng sẽ yếu. 8.Xe1 Hc7 9.He2 a5 10.d3 Ta6 11.Tf4 f5 12.Ma4
8
Đức Minh 3
Trọng Hoài
Đen nhận thấy cần phải phá trung tâm của trắng bằng tốt c6, tuy vậy, Minh quá vội khi
đi ngay 17..c6 18.c4! (xem hình dưới)
Kỹ năng phát hiện ra những cách đáp trả hay của đối phương là
một kỹ năng quan trọng nhất!
Đáng ra Đen nên đi 17..Ha4 khống chế ô c4, và từ đó sẽ tìm cách lên c6 bằng những nước
chuẩn bị như Xc8 và Xd8
Trong trận đấu, Trắng củng cố trung tâm bằng c4 rất vững chắc khiến đen nao núng và
dần dần mắc sai lầm. Tuy vậy, đen đáng ra có thể duy trì thế cân bằng với nước
18..Hc8! ép đổi hậu
Quân hậu trắng là quân tích cực nhất của trắng, đang gây áp lực lớn tại cánh hậu của
đen. Vì vậy, đổi quân mạnh của đối thủ sẽ giúp thế cờ chúng ta dễ thở hơn!
9
4 Sai lầm ở những nước trước đó khiến Thảo Ngọc
có thế trận khá xấu, tuy vậy đây là lúc bé Phương
Linh mắc lỗi!
Đen đang hơn một tốt, lại có trong tay cặp tượng,
và trắng thì có tốt yếu e3. Đen chỉ có 1 thiếu sót
nho nhỏ đó là chưa phát triển hết các quân.
Quân tượng c8 vẫn chưa được đưa vào trận chiến
5
Nước đi vừa xong không gây ra thiệt hại lớn cho đen, nhưng cũng chính vì thế lỗi này
khiến chúng ta rất hay mắc phải và cho đó là điều bình thường! Đen quên hẳn việc
phải phát triển nốt các quân bên cánh hậu, cuối cùng cộng thêm một vài lỗi chiến
thuật, Linh đã thua ván cờ!
Điều trắng nên làm là đi 9.d4 và rồi c3, như vậy sẽ không tạo ra lỗ hổng hay tốt
Hãyhoạtluđộngôn chcủúaýquântới vị ttưríợng!của tốt, nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng
yếu nào cả, mà cũng không khiến cho bất cứ quân tượng nào của trắng bị cản trở!
10
6 Nói đến lối chơi thế trận, không thể không nhắc đến
cột mở. Đó chính là một trong những nhân tố quan
trọng trong thế cờ.
Trong hình cờ bên, cuộc chiến đang diễn ra khốc liệt
tại cột mở d. Sự tranh dành cái cột mở này có thể so
sánh với việc giành giật sự thắng thua của cả ván cờ.
Tuy thế Huy đã để Dương Quá trao đổi thành công
hết các quân xe và cân bằng thế cờ.
Gia Huy - Dương Quá
7
Đáng ra, trắng có thể chiếm cột d một cách tốt hơn bằng nước 19.Xd7 và dù quân mã
hay tượng ăn lại, xe trắng sẽ ra d1 cùng hậu kiểm soát cột d vì lúc này nếu xe đen có ra
d8 thì nó cũng sẽ rơi vào tình huống bị ghim. Sau đó, trắng có chuyển mã vào d6.
Chính từ đánh giá trên, chúng ta thấy trắng nên tập trung trận chiến tại cánh hậu,
chính xác hơn là cột a hoặc b vì đó là nơi mà đen đang yếu nhất. Về vị trí quân thì mã
f3 cần phải đưa tới b5 hoặc d6 nếu có thể. Tượng e3 có thể sẽ cần chuyển qua đường
chéo a3-f8. Hai kế hoạch có thể diễn ra như sau:
Kế hoạch 1: 15.Xa1 Vd8 16.Me1 Vc7 17.Mc2
Kế hoạch 2: 15.Xb1 Mc8 16.Mg1 Vd8 17.Me2 Vc7 18.c4
Tuy thế trong ván Trắng lại phát động cuộc chơi bên cánh vua bằng h4 g4 nơi các
quân đen đang nằm ngủ vẫn có thể thủ ở đó!
11
8 Vị trí quân là một trong những nhân tố quan
trọng bậc nhất trong lối chơi thế trận, Những
nguyên tắc đơn giản mình hay đưa ra cho các
bạn học trò như Nguyên tắc lãnh thổ: quân
nào xâm nhập vào trong vùng đất của mình
thì phải có hành động đáp trả ngay lập tức
như đuổi về, đổi hay tiêu diệt!
Đen vừa đưa một quân mã xâm chiếm ngay ô trung tâm của trắng, chúng ta có
thể coi đó giống như hành động đưa giàn khoan của Trung Quốc vào lãnh hải
Việt Nam vậy! Trắng cần hành động ngay!
14.Md5! đây không hẳn là hành vi xâm lược, chúng ta cũng chỉ mong hòa bình mà
thôi, mục đích của nước đi này là mở đường cho tốt lên c3 đuổi mã đen về. 14..Hd8
(nếu 14..Md5 15.cxd5 và sau đó vẫn sẽ là c3) 15.c3 Mc6 16.He1 vùng đất của trắng
lại yên bình, vắng bóng quân thù!
Tuy vậy, Phú lại phớt lờ hành vi xâm lược trắng trợn của đen, dù sau đó vài nước
có hành động để trao đổi mã d4 nhưng đã quá muộn, thế cờ đen đã trở nên vững
mạnh hơn rất nhiều.
Để nhận xét thế cờ tàn này, chúng ta cần quan sát về cấu trúc tốt trước. Rõ ràng bên
cánh hậu, đen gặp bất lợi do có tốt yếu còn bên cánh ngược lại, trắng có cấu trúc tốt
xấu hơn. Về vị trí quân, thì xe trắng đang ở vị trí tích cực hơn nhiều so với anh bạn
đồng nghiệp tài năng ngang ngửa nhưng lại đang làm bảo vệ!
Cuộc chiến có thể nên diễn ra như sau: 27.Xc6 tấn công tốt a6 yếu, do bận bịu bảo vệ c7
nên xe đen đành bỏ mặc tốt a6 27..Ve7 28.Xa6 c5! ép đổi tốt để có thể thủ hòa dễ hơn
29.bxc5 Xc5 Với thế trận này, cơ hội hòa rất cao vì đen có khả năng vòng xe ra sau tốt
thông của trắng
Tuy thế trong ván, Trí chọn một kế hoạch sai lầm, các bạn cùng xem để cùng rút kinh
nghiệm!
27.a4? lao đám tốt lên để trao đổi và kết quả là tốt b5 bị biến thành tốt yếu. Sau vài
nước nữa chúng ta có hình cờ như bên dưới.
Từ nhận xét trên, có lẽ kết quả hòa là một điều không quá bất ngờ nếu như không
có một nước đi tai hại xảy ra...
39.Tc8?? Tự đưa mình vào nơi nguy hiểm 39..Ve7?! Cả đen lẫn trắng đều chưa nhận
ra vị trí tượng trắng có gì đó bất ổn. 40.Vg3?? bỏ lỡ cơ hội chạy thoát 40..Tb5 cạch! cửa
đã đóng lại, chuẩn bị thả chó bắt tượng thôi anh em!
18
Trắng đang hơn hẳn quân mã nên
thoải mái ăn vào tốt a5, liệu trắng có
quá bất cẩn?
Bài 2: Đáng ra Tú không nên tin vào suy tính của đối thủ! Sau khi 17.Hh6 Xe2
(xem hình)
Đánh giá sơ bộ chúng ta thấy đen chậm phát triển hơn trắng rất nhiều, chính
vì thế đây là cơ hội để trắng phát động tấn công ngay lập tức!
18.Xae1 đổi một trong hai quân tích cực duy nhất của đen 18..Xe1 19.Xe1 và
đen sẽ không thể đứng vững trước những đe dọa như Tượng d5 hay Xe e8
Bài 3: Kế hoạch trong cờ tàn là tạo tốt thông chính vì thế nếu có đòn chiến
thuật, thì cũng là để tạo ra tốt thông nhanh hơn mà thôi! Đen có thể chớp thời
cơ để đi 35..g4! 36.fxg4 (nếu 36.Vg4 Xh2 dọa tốt h5 chiếu hết) 36..Te4 và đen
có tốt thông trên cột e cực mạnh!
BIÊN BẢN CÁC VÁN ĐẤU
Gia Huy - Dương Quá (Vòng 1.32)
20
1. f4 Mf6 2. Mf3 g6 3. g3 d5 4. Tg2 Tg7 5. O-O e6 6. d3 O-O 7. He1 b6 8. e4
dxe4 9. dxe4 Tb7 10. Mc3 Mbd7 11. e5 Md5 12. Mxd5 Txd5 13. b3 c5 14. Tb2 Hc7
15. c4 Tc6 16. Xd1 Xad8 17. Xd6 Mb8 18. Hd2 Xd7 19. Xd1 Xfd8 20. Vf2 Hb7 21. a4
a5 22. He2 Ma6 23. Xxd7 Xxd7 24. Xxd7 Hxd7 25. Md2 Txg2 26. Vxg2 Mb4 27. Me4
Tf8 1-0
Mình đã cố gắng hết sức để tìm ra và tổng hợp lại những bài học hay qua
các ván cờ của giải đấu. Tuy vậy mình biết chắc vẫn còn rất nhiều thiếu
sót, hy vọng các bạn sẽ bỏ thêm thời gian nghiên cứu các ván cờ để phát
hiện ra thêm những thế cờ thú vị!
Và hãy nhớ ghé thăm kênh youtube Ba Bé Bơ Dạy Cờ vua
Hoặc tham gia group facebook: Học Cờ Vua Miễn Phí
để cập nhật thêm nhiều chia sẻ thú vị nhé!