Νίκος Δ.

Μπογονικολός , PhD
Αφιερώνω το βιβλίο αυτό σε έναν άνθρωπο που έβλεπε πέρα από την εποχή του. Αν
και παιδί της κατοχής είχε καταφέρει να προβλέπει εξελίξεις που και εμένα όσο ζούσε
μου φαινόταν παράδοξο πως τα κατάφερνε, στον πατέρα μου…

2
Περιεχόμενα
1. Εισαγωγή ............................................................................................................................................................. 4

2. Όλα ξεκίνησαν από το bitcoin............................................................................................................................... 8

3. Από το 'κρυπτονόμισμα' σε μια νέα τεχνολογία ................................................................................................. 11

4. Το Ethereum & τα Έξυπνα Συμβόλαια ............................................................................................................... 16

5. Η έκρηξη των κρυπτονομισμάτων και τα ICO ..................................................................................................... 27

6. Μπαίνουν οι μεγάλοι παίκτες στο blockchain με πρώτη την ΙΒΜ ....................................................................... 33

7. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: το πρωτοπόρο κράτος στην τεχνολογία blockchain .............................................. 37

8. Πρώτες εφαρμογές Blockchain για το δημόσιο τομέα......................................................................................... 43

9. Η ΚΙΝΑ στην επίθεση στην τεχνολογία blockchain............................................................................................. 48

10. Από τα «κρυπτονομίσματα» στα «ψηφιακά νομίσματα» με τις ευλογίες της ΕΚΤ ......................................... 52

11. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τοποθετείται συνολικά ................................................................................................ 57

12. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα «ψηφιακά νομίσματα» ..................................................................................... 65

13. Οι ΗΠΑ «ελέγχουν» την διακίνηση ψηφιακού χρήματος με έμμεσο τρόπο. ................................................... 67

14. LTO network: η ολλανδική απάντηση στην υπερεθνική εφαρμογή Blockchain.............................................. 71

15. Η πρώτη εφαρμογή τεχνολογίας Blockchain στο Ελληνικό Δημόσιο, στον Δήμο Άργους-Μυκηνών ............. 73

16. O OAΣΑ συμβάλει στην επιτάχυνση των τεχνολογιών .................................................................................. 76

17. Τραπεζικές Εφαρμογές τεχνολογιών blockchain ............................................................................................ 80

18. Σε πορεία για την διαδικασία δημιουργίας προτύπων και τεχνολογικής ωρίμανσης .................................... 86

19. Η καθοριστική πρωτοβουλία του Facebook με το «ψηφιακό νόμισμα» Libra ή πλέον Diem ......................... 90

20. Οι μεγάλες απάτες και οι κίνδυνοι απωλειών χρημάτων ............................................................................... 94

21. Κυβερνοασφάλεια και προστασία blockchain ............................................................................................. 100

22. 2020 το έτος των κρατικών «κρυπτονομισμά-των» ή των «ψηφιακών νομισμάτων» .................................. 105

23. Όλα είναι tokeconomics ............................................................................................................................... 109

24. Οι μεταφορές με την ασφάλεια της τεχνολογίας blockchain ......................................................................... 115

25. Το blockchain δημιουργεί το εργοστάσιο του μέλλοντος.............................................................................. 119

26. Το μέλλον της συνάντησης τεχνητής νοημοσύνης και blockchain............................................................... 126

27. Ο αλυσοδεσμός στα Ελληνικά, το blockchain με προοπτική το 2030 .......................................................... 131

28. Η νέα οικονομία που δημιουργεί το blockchain............................................................................................ 136

3
1. Εισαγωγή

Οι καταιγιστικές εξελίξεις της τεχνολογίας blockchain δημιούργησαν μια νέα οικονομία, αυτή
του blockchain.

Είναι όμως το blockchain το νέο ίντερνετ; φέρνει την εμπιστοσύση στις ανταλλαγές
δεδομένων, και γι’ αυτό είναι εκρηκτική η ανάπτυξη του;

Αυτή είναι μια αναγκαία ερώτηση λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα ανάπτυξης των
τεχνολογιών και των εφαρμογών blockchain.

Τόσο δημόσιοι οργανισμοί όσο και ιδιωτικές εταιρείες σε διάφορους τομείς θα μπορέσουν να
ωφεληθούν πάρα πολύ με την ενσωμάτωση της τεχνολογίας blockchain στις λειτουργίες τους
και κυρίως την απόλυτη εμπιστοσύνη σε κάθε συναλλαγή. Η δύναμη της τεχνολογίας
blockchain έγκειται κυρίως στην ικανότητά της να προσφέρει μια πλατφόρμα όπου μπορείτε
να πραγματοποιείτε συναλλαγές με ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Ο κατανεμημένος
λογαριασμός δημιουργεί ένα μη έγκυρο μητρώο όλων των συναλλαγών. Δεδομένου ότι δεν
μπορείτε να το τροποποιήσετε μονομερώς, το blockchain μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο για τη
διατήρηση σημαντικών αρχείων, είτε για τον δημόσιο τομέα ιδρύματα είτε για επιχειρήσεις.
Ομοίως, η τεχνολογία blockchain μπορεί να προσφέρει διαφάνεια στις διεθνείς
χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, αφού μπορείτε πάντα να ανατρέχετε στα αρχεία σε
περίπτωση διαφωνίας. Αυτό παρουσιάζει μια βιώσιμη και ασφαλή εναλλακτική λύση στις
τρέχουσες τραπεζικές διαδικασίες που είναι γραφειοκρατικές, αργές και δαπανηρές. Ο
αποκεντρωμένος χαρακτήρας των βάσεων δεδομένων blockchain καθιστά αδύνατο για τους
εγκληματίες του κυβερνοχώρου να παρεμβαίνουν ή να καταστρέφουν τη βάση δεδομένων,
καθώς στοχεύουν συνήθως σε κεντρικά σημεία αποθήκευσης δεδομένων. Με το blockchain,
κάθε κόμβος έχει ένα τοπικό αντίγραφο της βάσης δεδομένων, έτσι ώστε ακόμα και αν ένας
κόμβος επιτεθεί, τα υπόλοιπα παραμένουν άθικτα.

Οι εφαρμογές του blockchain είναι σχεδόν ατελείωτες, πολλές έχουν ήδη ανακαλυφθεί, και
άλλες όχι. Όχι μόνο τα ψηφιακά νομίσματα και οι μεταφορές χρημάτων. Μπορεί να λειτουργεί
για όλες τις συναλλαγές που περιλαμβάνουν αξία (αγαθά, χρήματα και τίτλο). Μπορεί επίσης
να λειτουργεί για όλες τις συναλλαγές που αφορούν την τήρηση αρχείων. Υπάρχει άραγε
επιχειρηματική συναλλαγή που δεν περιλαμβάνει τήρηση αρχείων; Πέρα από τις
επιχειρηματικές συναλλαγές, η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές κυβερνητικές
λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της τήρησης αρχείων στη δημόσια διοίκηση, τη διαχείριση
των εκλογών και τη λειτουργία εν συνόλω της δημόσιας διοίκησης.

Όλα αυτά μας περιγράφουν ότι η επανάσταση που φέρνει είναι ίσως παρόμοια με αυτή του
1994 του διαδικτύου. Οι εκθετικοί ρυθμοί όμως των τεχνολογικών εξελίξεων και της

4
ανάπτυξης των υποδομών δημιουργούν τις συνθήκες το blockchain να κυριαρχήσει πολύ
ταχύτερα!

Βέβαια ενώ πολλοί ελπίζουμε ότι το blockchain θα αντικαταστήσει τα υπάρχοντα συστήματα,

τελικά μπορεί να καταλήξει να είναι επωφελές με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο όπως
συνέβη με το Linux φερ’ ειπείν.

Αν και πολύ νέα η τεχνολογία blockchain είναι καλό να σκεφτούμε και με ποια Ελληνική λέξη
θα μπορούσαμε να το εκφράσουμε, κατ’ αντιστοιχία όπως το ίντερνετ ονομάστηκε διαδίκτυο.
Η λέξη «Αλυσοδεσμός»: η Ελληνική λέξη για την τεχνολογία blockchain.

Το Blockchain ως η νέα καινοτόμος τεχνολογία η οποία παρουσιάζεται ως μία δημόσια, μη

δυνάμενη να τροποποιηθεί ως προς το ιστορικό της, κατανεμημένη σειρά δεδομένων,
ομαδοποιημένων σε χρονικά αριθμημένα «τμήματα», «συστοιχίες» (blocks). Η πρώτη
ιστορικά, εφαρμογή της τεχνολογίας πραγματοποιήθηκε στον χώρο των ψηφιακών
νομισμάτων, και ήταν η περίπτωση του bitcoin.

Δεδομένου ότι η Ελληνική Γλώσσα ανέκαθεν (συ-)σχετίζεται δραστικά με όλες τις Επιστήμες
και όλες τις Τέχνες και Τεχνικές, σίγουρα αποτελεί ανάγκη να διερευνηθεί και να αποδοθεί και
η παραπάνω νέα καινοτόμος τεχνολογία με ελληνική ορολογία.

Ακολουθώντας μία απλή διαδικασία αναλύουμε την αγγλική λέξη στα επιμέρους τμήματά της:
block και chain. Τμήμα, συστοιχία και αλυσίδα. Αλυσίδα τμημάτων, αλυσίδα συστοιχιών.
Παρατηρούμε εδώ ότι δεν προκύπτει εύκολα ένας ενοποιημένος όρος όπως ο αντίστοιχος
αγγλικός. Αυτό εν μέρει οφείλεται και στον αρκετά συμπτυγμένο χαρακτήρα της αγγλικής
γλώσσας σε σχέση με τον υπεραναλυτικό και πολυδιάστατο χαρακτήρα της ελληνικής
γλώσσας. Ακριβώς αυτό το πολυδιάστατο και πολυμορφικό της ελληνικής γλώσσας, μας
καθοδηγεί στο επιπλέον βήμα που είναι θα θεωρήσουμε τη λειτουργία των τμημάτων της
αλυσίδας, την συμπεριφορά των συστοιχιών της αλυσίδας. Είναι ομαδοποιημένα, όπως
προαναφέρθηκε στην αρχή του κειμένου. Ενταγμένα σε κλειστές ομάδες, δεσμευμένα. Εδώ
εδράζονται και οι λέξεις-κλειδιά που μας βοηθούν: αλυσίδα, δέσμευση, δεσμός. Τα τμήματα
της αλυσίδας, οι συστοιχίες αλληλοδεσμεύονται λοιπόν.

Πιο συγκεκριμένα, ας δούμε λίγο την διαδικασία:

Όλα τα τμήματα/συστοιχίες που συμμετέχουν στη δημιουργία μιας αλυσίδας κατέχουν

ξεχωριστά και από κοινού ταυτόχρονα ένα πανομοιότυπο αντίγραφο από ένα κοινό αρχείο. Το
αρχείο αυτό δεν είναι στατικό σε περιεχόμενο, αλλά εμπλουτίζεται συνεχώς με καινούργιο
περιεχόμενο. Η ειδοποιός διαφορά του αρχείου “blockchain” σε αντίθεση με οποιουδήποτε
άλλου είδους αρχείο έγκειται στο ότι απουσιάζει η δυνατότητα διαγραφής δεδομένων σε
αυτό. Πρόκειται λοιπόν για μια αλυσίδα νέων εγγραφών πάνω στο αρχείο αυτό, εγγραφών
ομαδοποιημένων σε ομάδες που ονομάζονται τμήματα δεδομένων («datablocks»), τμήματα
που αντιστοιχούν και θυμίζουν τους κρίκους μιας αλυσίδας. Και όπως οι κρίκοι μιας αλυσίδας,

5
έτσι και αυτά τα ομαδοποιημένα δεδομένα ή αλλιώς τμήματα (blocks), συγκολλούνται χρονικά
το ένα μετά το άλλο δημιουργώντας μια αλυσίδα κατασκευασμένη από κοινού.

Τι κοινό βρίσκει κανείς στα παραπάνω; Αλυσίδα, δέσμευση, συγκόλληση… «δεσμός» και πάλι
λοιπόν! Τώρα δείχνουν να ξεκαθαρίζουν τα πράγματα.

Καταλήγουμε εύκολα στο ζητούμενο με βάση τα παραπάνω: Αλυσοδεσμός, κατ’ αναλογία, υπό
μία έννοια, με τον όρο «αλυσοδέσμιος»! Είπαμε, η ελληνική γλώσσα έχει μια μεγάλη
ικανότητα να εικονοποιεί τα πάντα.

Ο νέος αυτός όρος που εν τόση συντομία εισάγουμε εδώ στο προσκήνιο της πληροφορικής
τεχνολογίας εν Ελλάδι, ο “Αλυσοδεσμός”, εμπεριέχει την μέθοδο της συγκεκριμένης
τεχνολογίας (αλυσίδα, άλυσος) αλλά και τον τρόπο, την επιμέρους λειτουργία, τη συσχέτιση σε
μοναδιαίο επίπεδο που φθάνει να συγκροτεί συνολικά ολόκληρη την αλυσίδα: ο δεσμός (η
δέσμευση, η ομαδοποίηση συγκολλημένων τμημάτων, κρίκων της αλυσίδας).

Θεωρούμε ότι ο νεοσύστατος αυτός όρος δεν αποτελεί έναν τυπικό νεολογισμό αλλά έχει τα
φόντα να χρησιμοποιηθεί σαν λειτουργική μετάφραση του αντίστοιχου αγγλικού όρου
(Blockchain) στην καθημερινότητα ενός ασχολούμενου με την Πληροφορική, στην επικοινωνία
του και στην συγγραφή, και με αυτόν τον τρόπο να εξυπηρετήσει, να διευκολύνει την έκφραση
μας με μία αμιγώς ελληνική σύνθετη λέξη που παρουσιάζει πολύ ζωντανά την ουσία της
συγκεκριμένης τεχνολογίας.

Aπο σήμερα το blockchain μπορεί να ονομάζεται στα Ελληνικά «αλυσοδεσμός»

Το βιβλίο αυτό που έχει τίτλο «Η Νέα Οικονομία του blockchain» και είναι δομημένο ώστε να
καλύψει τα πολλαπλά νέα ¨κεφάλαια¨ που ανοίγει στην οικονομία αλλά και στην κοινωνία.

Τα κρυπτονομίσματα ή ψηφιακά νομίσματα ήταν η αρχή αλλά και ένα μεγάλο μέρος του
μέλλοντος της τεχνολογίας blockchain. Αυτά δημιουργούν το ερώτημα αν ήρθε το τέλος του
ευρώ, του δολαρίου και των άλλων κεντρικών νομισμάτων; σίγουρα το νέο με τα
κρυπτονομίσματα blockchain είναι παρόν!!!

Στην κορύφωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης με την κατάρευση των πιστωτικών ιδρυμάτων
στις ΗΠΑ το 2008 κάποιοι πίστευαν ότι είναι η κορυφή του παγόβουνου και το σκάσιμο της
φούσκας που ξεκίνησε η δημιουργία της με την κατάργηση του αντικρύσματος του δολαρίου
σε χρυσό την δεκαετία του ‘70. Σήμερα τι μπορούμε να δούμε; Εγινε αυτή; Είναι σε εξέλιξη;
Αύριο τί;

Τότε και πριν την δημιουργία εναλλακτικών τεχνολογικών λύσεων όπως το bitcoin είχα
δημιουργήσει τον Ιανουάριο 2009 το "εναλλακτικό κοινωνικό νόμισμα ΟΒΟΛΟΣ". Εγινε
προσπάθεια να γίνει κατανοητό ότι ήταν μονόδρομος η στήριξη του ευρώ στην Ελλάδα με ένα
συμπληρωματικό νόμισμα και η δημιουργία γραμμών άμυνας απέναντι στην γενικευμένη
κρίση.

6
Δυστυχώς όχι μόνο δεν έγινε αποδεκτή η πρόταση αλλά πολεμήθηκε βρώμικα. Την συνέχεια
την ξέρουμε και την βιώνουμε με μνημόνια, καταστροφή τραπεζών και κυρίως με καταστροφή
της κοινωνίας μας και των δομών της.

Βεβαια είδαμε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση που η Ελλάδα ήταν απλά μία αιχμή της καλά
κρατεί με υπερβολικά χρέη σε όλα σχεδόν τα ανεπτυγμένα κράτη, με κινήσεις όπως το brexit
αλλά και με ευτελισμό της αξιοπιστίας του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Τα προβλήματα των νομισμάτων όπως το ευρώ κυρίως αλλά και το δολάριο και άλλα
περιφεριακά νομίσματα είναι δομικά και αυτή η γενικευμένη ασθένειά τους δεν θεραπεύεται
με ασπιρίνες όπως γίνεται προσπάθεια στις μέρες μας. Ούτε αυτά μπορούν να δώσουν νέες
προσεγγίσεις σε ένα πλέον παγκόσμιο ψηφιακό περιβάλλον. Χαρακτηριστικά μπορεί να
αναφερθεί ότι το σύστημα ηλεκτρονικης αποστολής χρημάτων μεταξύ τραπεζών είναι το
SWIFT που αποτελεί ηλεκτρονική μέθοδο αποστολης τεχνολογίας του 70!!! Είναι σαν να λέμε
π.χ. το αυτοκίνητο tesla να είχε για καταγραφικό ένα σύστημα γραφομηχανής!!!

Το τελευταίο διάστημα ζούμε την επανάσταση της τεχνολογίας blockchain και των
κρυπτονομισμάτων με όχημα το bitcoin αλλά το τρένο των κρυπτονομισμάτων έχει πολλά
βαγόνια. Κάθε μέρα και ένας νέος παίκτης μπαίνει στο παιχνίδι , μόλις τις τελευταίες μέρες
ξεκίνησαν την συμμετοχή τους η google και η microsoft. Χώρες από όλο τον κόσμο, από την
ζώνη του ευρώ όπως η Αυστρία και η Μάλτα ή από δυναμικες οικονομικά χώρες όπως τα
Εμιράτα και η Ελβετία συμμετέχουν με δικά τους ή αποδέχονται απλώς την λειτουργία των
κρυπτονομισμάτων. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τα αποδέχεται πλέον ως άυλα πάγια. Η
Ολλανδική κυβέρνηση ζητά από τους φορολογούμενους να δηλώνουν στο περιουσιολόγιο
στην ετήσια δήλωσή τους τα κρυπτονομίσματα που τυχόν διαθέτουν.

Ειναι πλέον σίγουρο οτι η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ έχει ξεκινήσει! Μία νέα επανάσταση με πιθανό
μηδενισμό ακόμη και του παγκόσμιου χρέους είναι προ των πυλών.

Αθήνα, Ιανουάριος 2021

Νίκος Δ. Μπογονικολός, PhD

7
2. Όλα ξεκινήσαν από τό bitcoin

Το blockchain διευκολύνει τη διαδικασία καταγραφής συναλλαγών και παρακολούθησης

περιουσιακών στοιχείων σε ένα επιχειρηματικό δίκτυο. Ένα περιουσιακό στοιχείο μπορεί να
είναι απτό - ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο, μετρητά, γη - ή άυλο όπως πνευματική ιδιοκτησία,
διπλώματα ευρεσιτεχνίας, πνευματικά δικαιώματα ή μια επωνυμία. Σχεδόν ο,τιδήποτε αξίας
μπορεί να παρακολουθείται και να ανταλλάσσεται σε ένα δίκτυο blockchain, μειώνοντας τον
κίνδυνο και μειώνοντας το κόστος για όλους τους εμπλεκόμενους.

Εντοπισμός της προέλευσης του blockchain

Κάποιος μπορεί να αποκτήσει μια βαθύτερη κατανόηση του blockchain εξερευνώντας το

πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκε - την ανάγκη για ένα αποτελεσματικό, οικονομικά αποδοτικό,
αξιόπιστο και ασφαλές σύστημα για τη διεξαγωγή και καταγραφή χρηματοοικονομικών
συναλλαγών. Σε αυτήν την ενότητα, παρέχω αυτό το πλαίσιο και περιγράφω τα
χαρακτηριστικά του blockchain που το καθιστούν μια τέτοια κατάλληλη λύση.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας, διάφορα μέσα εμπιστοσύνης, όπως νομισματοκοπεία,
χαρτονομίσματα, πιστωτικές επιστολές και τραπεζικά συστήματα, έχουν προκύψει για τη
διευκόλυνση της ανταλλαγής και την προστασία αγοραστών και πωλητών. Σημαντικές
καινοτομίες, όπως τηλεφωνικές γραμμές, συστήματα πιστωτικών καρτών, το Διαδίκτυο και οι
τεχνολογίες κινητής τηλεφωνίας έχουν βελτιώσει την ευκολία, την ταχύτητα και την
αποτελεσματικότητα των συναλλαγών ενώ συρρικνώνονται και μερικές φορές ουσιαστικά
εξαλείφουν την απόσταση μεταξύ αγοραστών και πωλητών.

Ωστόσο, πολλές επιχειρηματικές συναλλαγές παραμένουν αναποτελεσματικές, ακριβές και

ευάλωτες, υποφέροντας από τους ακόλουθους περιορισμούς:

• Τα μετρητά είναι χρήσιμα μόνο σε τοπικές συναλλαγές και σε σχετικά μικρά ποσά.

• Ο χρόνος μεταξύ συναλλαγής και διακανονισμού μπορεί να είναι μεγάλος.

• Η επικάλυψη της προσπάθειας και η ανάγκη επικύρωσης από τρίτους ή / και η

παρουσία διαμεσολαβητών αυξάνουν τις ανεπάρκειες.

• Η απάτη, οι κυβερνοεπιθέσεις και ακόμη και τα απλά λάθη αυξάνουν το κόστος και την
πολυπλοκότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας και εκθέτουν όλους τους
συμμετέχοντες στο δίκτυο σε κίνδυνο εάν διακυβευτεί ένα κεντρικό σύστημα, όπως μια
τράπεζα.

8
 • Οι οργανισμοί πιστωτικών καρτών έχουν ουσιαστικά δημιουργήσει περιφραγμένους
κήπους με υψηλή τιμή εισόδου. Οι έμποροι πρέπει να πληρώσουν το υψηλό κόστος της
επιβίβασης, το οποίο συχνά συνεπάγεται σημαντική γραφειοκρατία και μια χρονοβόρα
διαδικασία ελέγχου.

• Τα μισά άτομα στον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό λογαριασμό και
χρειάστηκε να αναπτύξουν παράλληλα συστήματα πληρωμών για τη διεξαγωγή
συναλλαγών.

Οι όγκοι συναλλαγών παγκοσμίως αυξάνονται εκθετικά και σίγουρα μεγεθύνουν και τις
πολυπλοκότητες, τις ευπάθειες, τις ανεπάρκειες και το κόστος των τρεχόντων συστημάτων
συναλλαγών. Η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, των διαδικτυακών τραπεζικών
συναλλαγών και των αγορών εντός εφαρμογής έρχονται σίγουρα να διευκολύνουν την
κατάσταση αυτή.

Η αυξανόμενη κινητικότητα ανθρώπων σε όλο τον κόσμο τροφοδότησε την αύξηση του όγκου
συναλλαγών Και ο όγκος των συναλλαγών θα εκραγεί με την άνοδο του Internet of Things (IoT)
- αυτόνομα αντικείμενα, όπως ψυγεία που αγοράζουν είδη παντοπωλείου όταν οι προμήθειες
εξαντλούνται και αυτοκίνητα που παραδίδονται

Για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις, ο κόσμος χρειάζεται δίκτυα πληρωμών που να
είναι γρήγορα και που να παρέχουν έναν μηχανισμό που να δημιουργεί εμπιστοσύνη, να μην
απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό, να μην έχει αντιστροφές χρεώσεων ή μηνιαίες χρεώσεις και
να παρέχει μια συλλογική λύση τήρησης βιβλίων για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της
εμπιστοσύνης.

Η εμφάνιση του bitcoin

Μια λύση που έχει αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση των περιπλοκών, των τρωτών σημείων,
των αναποτελεσματικότητας και του κόστους των τρεχόντων συστημάτων συναλλαγών είναι
το bitcoin - ένα ψηφιακό νόμισμα που ξεκίνησε το 2009 από ένα μυστηριώδες άτομο (ή
άτομα) γνωστό μόνο με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto.

Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά νομίσματα, τα οποία εκδίδονται από κεντρικές τράπεζες, το

bitcoin δεν έχει κεντρική νομισματική αρχή. Κανείς δεν το ελέγχει. Τα bitcoins δεν
εκτυπώνονται όπως τα δολάρια ή τα ευρώ. «Εξορύσσονται» από ανθρώπους και όλο και
περισσότερο από επιχειρήσεις, με συγκεκριμένες διαδικασίες που εκτελούν υπολογιστές σε
όλο τον κόσμο, χρησιμοποιώντας λογισμικό που λύνει μαθηματικούς γρίφους. Αντί να
βασίζεται σε μια κεντρική νομισματική αρχή για την παρακολούθηση, την επαλήθευση και την
έγκριση συναλλαγών και τη διαχείριση της προσφοράς χρήματος, το bitcoin ενεργοποιείται
από ένα δίκτυο υπολογιστών peer-to-peer που αποτελείται από τα μηχανήματα των χρηστών
του, παρόμοια με τα δίκτυα που υποστηρίζουν το BitTorrent και Skype.

9
Το bitcoin έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα τρέχοντα συστήματα συναλλαγών,
όπως τα ακόλουθα:

• Φθηνότερο: Το bitcoin εξαλείφει την ανάγκη για μεσάζοντες.

• Αποτελεσματικότερο: Οι πληροφορίες συναλλαγών καταγράφονται μία φορά και είναι

διαθέσιμες σε όλα τα μέρη μέσω του κατανεμημένου δικτύου.

• Ασφαλέστερο: Το υποκείμενο καθολικό είναι στεγανό. Δεν είναι δυνατή η αλλαγή μιας
συναλλαγής. Μπορεί να αντιστραφεί μόνο με άλλη συναλλαγή, οπότε και οι δύο
συναλλαγές είναι ορατές.

Το bitcoin έχει χτισθεί, αναπτυχθεί, στην βάση του blockchain, το οποίο χρησιμεύει ως
κοινόχρηστο καθολικό του bitcoin. Σκεφτείτε το blockchain ως λειτουργικό σύστημα, όπως τα
Microsoft Windows ή MacOS και το bitcoin ως μία από τις πολλές εφαρμογές που μπορούν να
εκτελεσθούν σε αυτό το λειτουργικό σύστημα. Το blockchain παρέχει τα μέσα για την
καταγραφή συναλλαγών bitcoin αλλά αυτό το κοινόχρηστο καθολικό μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή οποιασδήποτε συναλλαγής και για την παρακολούθηση
της κίνησης οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου, είτε είναι απτό, είτε άυλο ή ψηφιακό. Για
παράδειγμα, το blockchain επιτρέπει στους τίτλους να διακανονίζονται σε λεπτά αντί για
ημέρες. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τις εταιρείες να διαχειριστούν τη
ροή αγαθών και σχετικές πληρωμές ή να επιτρέψουν στους κατασκευαστές να μοιράζονται
αρχεία καταγραφής παραγωγής με κατασκευαστές αρχικού εξοπλισμού (OEM) και ρυθμιστές
για να μειώσουν τις ανακλήσεις προϊόντων.

Εν κατακλείδι

Το bitcoin και το blockchain δεν είναι τα ίδια. Το blockchain παρέχει τα μέσα για την
καταγραφή και την αποθήκευση συναλλαγών bitcoin, αλλά το blockchain έχει πολλές χρήσεις
πέρα από το bitcoin. Το bitcoin είναι μόνο η πρώτη περίπτωση χρήσης blockchain.

10
3. Από τό 'κρυπτόνόμισμα' σε μια νεα τεχνόλόγια

Με τις παραδοσιακές μεθόδους καταγραφής των συναλλαγών και της παρακολούθησης

περιουσιακών στοιχείων, οι συμμετέχοντες σε ένα δίκτυο δεδομένων διατηρούν τα δικά τους
καθολικά και άλλα αρχεία, όπως φαίνεται στο παρακάτω Σχήμα 1-1.

Αυτή η παραδοσιακή μέθοδος μπορεί να είναι ακριβής επειδή περιλαμβάνει και μεσάζοντες
που χρεώνουν τέλη για τις υπηρεσίες τους που παρέχουν σχετική αξιοπιστία. Είναι όμως
σαφώς αναποτελεσματικό λόγω των καθυστερήσεων στην εκτέλεση των συμφωνιών και στην
επανάληψη της προσπάθειας που απαιτείται για τη διατήρηση πολλών καθολικών. Είναι
επίσης ευάλωτο επειδή εάν ένα κεντρικό σύστημα (για παράδειγμα, μια τράπεζα) έχει τεθεί σε
κίνδυνο, λόγω απάτης, κυβερνοεπιθέσεων ή απλού λάθους, επηρεάζεται ολόκληρο το
επιχειρηματικό δίκτυο.

Το παραπάνω Σχήμα 1-1 αντιπροσωπεύει τα επιχειρηματικά δίκτυα που χρησιμοποιούν

blockchain. Η αρχιτεκτονική blockchain δίνει στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να
μοιράζονται ένα καθολικό που ενημερώνεται, μέσω αναπαραγωγής peer-to-peer (σημείο προς
σημείο), κάθε φορά που πραγματοποιείται μια συναλλαγή. Η αναπαραγωγή peer-to-peer
(σημείο προς σημείο) σημαίνει ότι κάθε συμμετέχων (κόμβος) στο δίκτυο ενεργεί τόσο ως
εκδότης όσο και ως συνδρομητής. Κάθε κόμβος μπορεί να λαμβάνει ή να στέλνει συναλλαγές
σε άλλους κόμβους και τα δεδομένα συγχρονίζονται σε ολόκληρο το δίκτυο καθώς
μεταφέρονται.

Το δίκτυο τεχνολογίας blockchain είναι οικονομικό και αποδοτικό, επειδή εξαλείφει την
επανάληψη της προσπάθειας και μειώνει την ανάγκη για μεσάζοντες. Είναι επίσης λιγότερο
ευάλωτο επειδή χρησιμοποιεί μοντέλα συναίνεσης για την επικύρωση πληροφοριών. Οι
συναλλαγές είναι ασφαλείς, επικυρωμένες και επαληθεύσιμες.

11
Οι συμμετέχοντες και στα δύο συστήματα συναλλαγών είναι οι ίδιοι. Αυτό που έχει αλλάξει
είναι ότι το αρχείο συναλλαγών είναι πλέον κοινόχρηστο και διαθέσιμο σε όλα τα μέρη.

Ένα δίκτυο blockchain έχει τα ακόλουθα βασικά χαρακτηριστικά:.

 Συναίνεση: Για να είναι έγκυρη μια συναλλαγή, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να

συμφωνήσουν για την εγκυρότητά της.

 Προέλευση: Οι συμμετέχοντες γνωρίζουν από πού προήλθε το κάθε στοιχείο και πώς
άλλαξε η ιδιοκτησία του με την πάροδο του χρόνου.

 Απαραβίαστο καθεστώς: Κανένας συμμετέχων δεν μπορεί να παραβιάσει μια

συναλλαγή αφού καταγραφεί στο καθολικό. Εάν μια συναλλαγή είναι εσφαλμένη,
πρέπει να χρησιμοποιηθεί μια νέα συναλλαγή για να αντιστραφεί το σφάλμα και τότε
και οι δύο συναλλαγές είναι ορατές.

 Τελικότητα: Ένα ενιαίο, κοινόχρηστο καθολικό παρέχει ένα μέρος για να προσδιορίσετε
την ιδιοκτησία ενός περιουσιακού στοιχείου ή την ολοκλήρωση μιας συναλλαγής.

Αναγνωρίζοντας τα βασικά επιχειρηματικά οφέλη του blockchain

Για τις επιχειρήσεις, το blockchain έχει τα ακόλουθα ειδικά οφέλη:

 Εξοικονόμηση χρόνου: Οι χρόνοι συναλλαγών για πολύπλοκες, πολυμερείς

αλληλεπιδράσεις περικόπτονται από ημέρες σε λεπτά. Ο διακανονισμός συναλλαγών
είναι ταχύτερος, επειδή δεν απαιτεί επαλήθευση από κεντρική αρχή.

 Εξοικονόμηση κόστους: Ένα δίκτυο blockchain μειώνει τα έξοδα με διάφορους τρόπους:

o Απαιτείται λιγότερη επίβλεψη επειδή το δίκτυο αυτο-αστυνομεύεται από τους

συμμετέχοντες στο δίκτυο, όλοι οι οποίοι είναι γνωστοί στο δίκτυο.

o Οι ενδιάμεσοι μειώνονται επειδή οι συμμετέχοντες μπορούν να ανταλλάσσουν

αντικείμενα αξίας απευθείας.

o Η επανάληψη της προσπάθειας εξαλείφεται επειδή όλοι οι συμμετέχοντες

έχουν πρόσβαση στο κοινόχρηστο καθολικό.

 Αυστηρότερη ασφάλεια: Τα χαρακτηριστικά ασφαλείας του blockchain προστατεύουν

από παραβιάσεις, απάτες και εγκλήματα στον κυβερνοχώρο. Γενικά επιτρέπεται η
δημιουργία ενός δικτύου μόνο για μέλη με απόδειξη ότι τα μέλη είναι αυτά που λένε
ότι είναι και ότι τα αγαθά ή τα περιουσιακά στοιχεία που διαπραγματεύονται είναι
ακριβώς όπως αντιπροσωπεύονται.

12
Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι δεν έχουν δημιουργηθεί όλες οι πλατφόρμες τεχνολογίας
blockchain για επιχειρήσεις. Ορισμένες είναι κατάλληλες ενώ άλλες όχι. Ένα εξουσιοδοτημένο
δίκτυο είναι κρίσιμο για μία πλατφόρμα blockchain για επιχειρήσεις, ειδικά σε μια
ρυθμιζόμενη βιομηχανία καθώς προσφέρει:

 Βελτιωμένο απόρρητο: Μέσω της χρήσης των αναγνωριστικών και αδειών, οι χρήστες
μπορούν να καθορίσουν ποιες λεπτομέρειες συναλλαγής θέλουν να επιτρέπεται σε
άλλους συμμετέχοντες να βλέπουν. Τα δικαιώματα μπορούν να επεκταθούν για
ειδικούς χρήστες, όπως ελεγκτές, οι οποίοι ενδέχεται να χρειάζονται πρόσβαση σε
περισσότερες λεπτομέρειες συναλλαγής.

 Βελτιωμένη δυνατότητα ελέγχου: Η κατοχή ενός κοινόχρηστου βιβλίου που χρησιμεύει

ως μοναδική πηγή αλήθειας βελτιώνει την ικανότητα παρακολούθησης και ελέγχου
των συναλλαγών.

 Αυξημένη λειτουργική αποδοτικότητα: Η καθαρή ψηφιοποίηση των περιουσιακών

στοιχείων βελτιστοποιεί τη μεταβίβαση ιδιοκτησίας, έτσι ώστε οι συναλλαγές να
μπορούν να διεξάγονται με ταχύτητα περισσότερο σύμφωνα με τον ρυθμό της
επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Δημιουργία εμπιστοσύνης με blockchain

Το blockchain ενισχύει την εμπιστοσύνη σε ένα επιχειρηματικό δίκτυο. Δεν είναι ότι δεν
μπορείτε να εμπιστευτείτε εκείνους με τους οποίους κάνετε συναλλαγές, απλά δεν χρειάζεται
να το κάνετε όταν χρησιμοποιείτε ένα δίκτυο blockchain.

Το blockchain είναι ιδιαίτερα πολύτιμο για την αύξηση του επιπέδου της εμπιστοσύνης μεταξύ
των συμμετεχόντων στο δίκτυο. Επειδή κάθε συναλλαγή βασίζεται σε κάθε άλλη συναλλαγή,
οποιαδήποτε διαφθορά είναι άμεσα εμφανής και όλοι ενημερώνονται για αυτήν. Αυτή η αυτο-
αστυνόμευση μπορεί να μετριάσει την ανάγκη εξάρτησης από το τρέχον επίπεδο νομικών ή
κυβερνητικών διασφαλίσεων και κυρώσεων για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ροής
των επιχειρηματικών συναλλαγών. Η κοινότητα των συμμετεχόντων το κάνει αυτό.

Όπου απαιτείται εποπτεία τρίτου μέρους, το blockchain μειώνει την επιβάρυνση του
ρυθμιστικού συστήματος διευκολύνοντας τους ελεγκτές και τους ρυθμιστές να επανεξετάσουν
τις σχετικές λεπτομέρειες συναλλαγής και να επαληθεύσουν τη συμμόρφωση.

Το blockchain δημιουργεί εμπιστοσύνη μέσω των ακόλουθων πέντε χαρακτηριστικών:

 Κατανεμημένο και βιώσιμο: Το καθολικό κοινοποιείται, ενημερώνεται με κάθε

συναλλαγή και αναπαράγεται επιλεκτικά μεταξύ των συμμετεχόντων σε σχεδόν
πραγματικό χρόνο. Επειδή δεν ανήκει ούτε ελέγχεται από κανέναν οργανισμό, η

13
 συνεχιζόμενη ύπαρξη της πλατφόρμας blockchain δεν εξαρτάται από καμία
μεμονωμένη οντότητα.

 Ασφάλεια, ιδιωτική και μόνιμη: Τα δικαιώματα και η κρυπτογραφία εμποδίζουν την μη

εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στο δίκτυο και διασφαλίζουν ότι οι συμμετέχοντες είναι
αυτοί που ισχυρίζονται ότι είναι. Το απόρρητο διατηρείται μέσω κρυπτογραφικών
τεχνικών ή/και τεχνικών διαμερισμού δεδομένων για να δοθεί στους συμμετέχοντες
επιλεκτική ορατότητα στο καθολικό. Και οι δύο συναλλαγές καθώς και η ταυτότητα των
συναλλασσόμενων μερών μπορούν να καλυφθούν. Αφού συμφωνηθούν οι όροι, οι
συμμετέχοντες δεν μπορούν να παραβιάσουν ένα αρχείο της συναλλαγής. Τα
σφάλματα μπορούν να αντιστραφούν μόνο με νέες συναλλαγές.

 Διαφανές και ελεγχόμενο: Επειδή οι συμμετέχοντες σε μια συναλλαγή έχουν πρόσβαση

στις ίδιες εγγραφές, μπορούν να επικυρώσουν τις συναλλαγές και να επαληθεύσουν τις
ταυτότητες ή την ιδιοκτησία χωρίς την ανάγκη για μεσάζοντες τρίτων. Οι συναλλαγές
φέρουν χρονική σήμανση και μπορούν να επαληθευτούν σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.

 Συναινετικό: Όλοι οι σχετικοί συμμετέχοντες στο δίκτυο πρέπει να συμφωνήσουν ότι

μια συναλλαγή είναι έγκυρη. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης συναίνεσης
αλγορίθμων. Κάθε δίκτυο blockchain μπορεί να καθορίσει τις συνθήκες υπό τις οποίες
μπορεί να πραγματοποιηθεί συναλλαγή ή ανταλλαγή στοιχείων.

 Ενορχηστρωμένο και ευέλικτο: Επειδή οι επιχειρηματικοί κανόνες και τα έξυπνα

συμβόλαια (που εκτελούνται βάσει μίας ή περισσότερων προϋποθέσεων) μπορούν να
ενσωματωθούν στην πλατφόρμα, τα επιχειρηματικά δίκτυα blockchain μπορούν να
εξελιχθούν καθώς ωριμάζουν για να υποστηρίξουν επιχειρηματικές διαδικασίες από
άκρο σε άκρο και ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.

Γιατί ονομάζεται "blockchain"

Το blockchain οφείλει το όνομά του στον τρόπο αποθήκευσης των δεδομένων συναλλαγών -
σε μπλοκ που συνδέονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν μια αλυσίδα (βλ. Σχήμα 2-1). Καθώς
ο αριθμός των συναλλαγών αυξάνεται, το blockchain αυξάνεται. Ένα μπλοκ καταγράφει και
επιβεβαιώνει την ώρα και την ακολουθία των συναλλαγών, οι οποίες στη συνέχεια συνδέονται
στο blockchain, σε ένα διακριτό δίκτυο που διέπεται από κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από
τους συμμετέχοντες στο δίκτυο.

14
Κάθε μπλοκ περιέχει κατακερματισμό (ψηφιακό δακτυλικό αποτύπωμα ή μοναδικό
αναγνωριστικό), δέσμες με χρονική σήμανση πρόσφατων έγκυρων συναλλαγών και
κατακερματισμό του προηγούμενου μπλοκ. Το προηγούμενο μπλοκ κατακερματισμού συνδέει
τα μπλοκ μεταξύ τους και αποτρέπει την τροποποίηση οποιουδήποτε μπλοκ ή την εισαγωγή
μπλοκ μεταξύ δύο υφιστάμενων μπλοκ. Με αυτόν τον τρόπο, κάθε επόμενο μπλοκ ενισχύει
την επαλήθευση του προηγούμενου μπλοκ και επομένως ολόκληρο το μπλοκ. Η μέθοδος
καθιστά το blockchain ανθεκτικό σε παραβίαση, προσφέροντας το βασικό χαρακτηριστικό του
απαράλλακτου.

Για να είμαστε σαφείς, ενώ το blockchain περιέχει δεδομένα συναλλαγών, δεν αντικαθιστά
βάσεις δεδομένων, τεχνολογία ανταλλαγής μηνυμάτων, επεξεργασία συναλλαγών ή
επιχειρηματικές διαδικασίες. Το blockchain περιέχει επαληθευμένη απόδειξη συναλλαγών.
Ωστόσο, ενώ το blockchain ουσιαστικά χρησιμεύει ως βάση δεδομένων για την καταγραφή
συναλλαγών, τα οφέλη του υπερβαίνουν πολύ πέρα από αυτά μιας παραδοσιακής βάσης
δεδομένων.

15
4. Τό Ethereum & τα Έξυπνα Συμβόλαια

Το Ethereum είναι η πλατφόρμα λογισμικού που βασίζεται σε τεχνολογία blockchain και

χρησιμοποιείται κυρίως για την υποστήριξη του δεύτερου μεγαλύτερου κρυπτονομίσματος
στον κόσμο όσον αφορά την κεφαλαιοποίησή του στην αγορά μετά το bitcoin. Όπως και άλλα
κρυπτονομίσματα, το Ethereum μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποστολή και λήψη αξίας
χωρίς παρακολούθηση από κανένα τρίτο, απόλυτα αποκεντρωμένα.

Η ανταλλαγή κρυπτονομισμάτων είναι η κύρια χρήση του blockchain Ethereum σήμερα, και
συχνά μέσω του ανταλλακτηρίου blockchain του Ether. Παράλληλα πολλοί από τους
προγραμματιστές εργάζονται για την ανάπτυξή του λόγω της μακροπρόθεσμης προοπτικής
του και του οράματος των προγραμματιστών της να χρησιμοποιούν το Ethereum για να
παρέχουν στους χρήστες μεγαλύτερο έλεγχο των οικονομικών τους αλλά και των
διαδικτυακών δεδομένων τους. Η φιλόδοξη ιδέα – η οποία μερικές φορές οδηγεί στο να
αναφέρεται το Ethereum ως "παγκόσμιος υπολογιστής" –έχει δεχθεί και κριτικές που λένε ότι
πιθανότατα δεν θα λειτουργήσει. Πολλοί όμως υποστηρικτές βλέπουν το Ethereum ως τον
«παγκόσμιο υπολογιστή» που θα μπορούσε να αποκεντρώσει συνολικά το Διαδίκτυο. Με το
Ethereum, οι κεντρικοί διακομιστές του διαδικτύου αντικαθίστανται από χιλιάδες λεγόμενους
«κόμβους» που ελέγχονται από εθελοντές σε όλο τον κόσμο σχηματίζοντας έτσι έναν
«παγκόσμιο υπολογιστή». Η τεχνολογική ελπίδα είναι ότι μια μέρα, ο οποιοσδήποτε στον
κόσμο θα μπορεί να το χρησιμοποιήσει. Αλλά αν αυτό το πείραμα ολοκληρωθεί όπως είχε
σχεδιαστεί, θα δημιουργήσει εφαρμογές πολύ διαφορετικές από το Facebook και το Google,
τις οποίες οι χρήστες θα εμπιστεύονται εν γνώσει ή εν γνώσει τους θα παραχωρούν τα
δεδομένα τους.

Οι οπαδοί του Ethereum στοχεύουν να παραδώσουν τον έλεγχο των συστημάτων πίσω στους
χρήστες με τη βοήθειατου blockchain. Η τεχνολογία που αποκεντρώνει τα δεδομένα έτσι ώστε
χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να έχουν από ένα αντίγραφο. Οι προγραμματιστές
μπορούν να χρησιμοποιούν το Ethereum για τη δημιουργία εφαρμογών χωρίς κεντρικό
σύστημα , γεγονός που σημαίνει ότι τα δεδομένα ενός χρήστη δεν μπορούν να παραβιαστούν
από τους δημιουργούς της εφαρμογής.

Το Ethereum εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2013 από τον προγραμματιστή Vitalik Buterin, ο
οποίος ήταν 19 ετών εκείνη την εποχή, και ήταν ένας από τους πρωτοπόρους της ιδέας της
επέκτασης της τεχνολογίας blockchain που ήταν πίσω από το Bitcoin, σε περισσότερες
περιπτώσεις και εφαρμογές και όχι μόνο σε συναλλαγές κρυπτονομισμάτων.

Ενώ το bitcoin δημιουργήθηκε με στόχο να διαταράξει τις διαδικτυακές τραπεζικές

συναλλαγές και τις καθημερινές συναλλαγές, οι δημιουργοί του Ethereum στόχευσαν να
χρησιμοποιήσουν την ίδια τεχνολογία για να αντικαταστήσουν τρίτα συμβαλόμενα μέρη στο

16
Διαδίκτυο. Εκείνα που αποθηκεύουν τα δεδομένα, μεταφέρουν υποθήκες και παρακολουθούν
τα περίπλοκα χρηματοοικονομικά μέσα. Τέτοιες είναι οι εφαρμογές διαδικτύου βοηθούν τους
ανθρώπους με αναρίθμητους τρόπους, όπως δημιουργώντας έναν τρόπο να μοιράζεστε τις
φωτογραφίες των διακοπών με φίλους σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο τέτοιες
εφαρμογές έχουν κατηγορηθεί για την κατάχρηση αυτού του ελέγχου είτε για προληπτική
λογοκρισία δεδομένων ή για την κατά λάθος διαρροή ευαίσθητων δεδομένων χρήστης.

Η πλατφόρμα ξεκίνησε επίσημα το 2015, μετατρέποντας την ιδέα του Ethereum σε ένα
πραγματικό, λειτουργικό δίκτυο τεχνολογίας blockchain.

Το Ethereum και ένα αποκεντρωμένο διαδίκτυο

Για να καταλάβει κάποιος το Ethereum, πρέπει πρώτα να γίνει κατανοητή η έννοια των
(ηλεκτρονικών) μεσαζόντων.

Σήμερα οι μεσάζοντες είναι παντού. Μας βοηθούν να επιτύχουμε κάθε είδους ψηφιακές
εργασίες. Το Gmail για παράδειγμα μας βοηθά να στέλνουμε email. Η Venmo μας βοηθά να
στείλουμε χρήματα σε έναν φίλο.

Αυτό σημαίνει ότι τα προσωπικά μας δεδομένα, τα οικονομικά στοιχεία μας κλπ
αποθηκεύονται σε μεγάλο βαθμό σε υπολογιστές άλλων ατόμων - σε σύννεφα και διακομιστές
υπολογιστών που ανήκουν σε εταιρείες όπως το Facebook, το Google ή το PayPal. Αυτή η δομή
είναι προβληματική, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της αποκέντρωσης όπως το blockchain.
Aυτό συμβαίνει γιατί σημαίνει λιγότερο άμεσο έλεγχο από τους χρήστες και παρέχει επίσης
ευκαιρίες λογοκρισίας. Οι ευκαιρίες υπάρχουν όταν ο διαμεσολαβητής μπορεί να
παρεμβληθεί και να αποτρέψει έναν χρήστη από οποιαδήποτε ενέργεια, είτε να αγοράσει ένα
συγκεκριμένο προιόν είτε να δημοσιεύσει ένα συγκεκριμένο μήνυμα στα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης ή και να τον αποκλείσει εντελώς.

Η ιδέα του Ethereum είναι να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας των εφαρμογών στο Διαδίκτυο
παρέχοντας στους χρήστες μεγαλύτερο έλεγχο και αντικαθιστώντας τους διαμεσολαβητές με
έξυπνες συμβάσεις τεχνολογίας blockchain που να εκτελούν αυτόματα κανόνες.

Πολλοί συμπεριλαμβανομένων των εφευρετών του Διαδικτύου, πιστεύουν ότι το Διαδίκτυο

προοριζόταν πάντα να αποκεντρωθεί και να μην ελέγχεται από κανένα κεντρικό σύστημα. Ετσι
ένα κίνημα ξεκίνησε χρησιμοποιώντας νέα εργαλεία για να βοηθήσει στην επίτευξη αυτού του
στόχου με κορυφαίο το blockchain. Το Ethereum είναι μία από τις τεχνολογίες που
εφαρμόζονται για να γίνει πράξη αυτό το κίνημα.

Το κρυπτονόμισμα Ethereum αντλεί την έμπνευση του από το πρωτοπόρο bitcoin. Το

Ethereum χρησιμοποιεί την ίδια τεχνολογία blockchain η οποία δημιούργησε το bitcoin, μία

17
τεχνολογία η οποία χρησιμοποιεί ένα κοινό, αποκεντρωμένο δημόσιο καθολικό για την
αποκέντρωση του δικτύου δεδομένων, οπότε δεν είναι υπό τον έλεγχο μιας μόνο οντότητας.

Όμως, ενώ το bitcoin χρησιμοποιείται κυρίως ως αντικείμενο αξίας, ένα άυλο πάγιο , η ιδέα
πίσω από το Ethereum είναι η αποκέντρωση άλλων μορφών εφαρμογών και υπηρεσιών
blockchain , από τα δίκτυα κοινωνικών μέσων έως τις πιο περίπλοκες οικονομικές συμφωνίες.

Ο στόχος είναι οι εφαρμογές blockchain με Ethereum να επιστρέψουν στον κάτοχό τους, τον
έλεγχο των δεδομένων.Οι εφαρμογές που βασίζονται στο Ethereum και προσφέρουν αυτά τα
λειτουργικά χαρακτηριστικά είναι γνωστές ως αποκεντρωμένες εφαρμογές. Οι χρήστες
χρειάζονται κρυπτονομίσματα Ethereum, για να τα χρησιμοποιήσουν σε αυτές τις εφαρμογές.

Πώς λειτουργεί το Ethereum

Πολλές από τις εφαρμογές που χρησιμοποιούμε καθημερινά ανήκουν σε εταιρείες που
παρακολουθούν την καλή λειτουργία της εφαρμογής. Το YouTube αποθηκεύει τα βίντεο για
την προβολή τους από άτομα. Η Robinhood κρατά τα χρήματά μας για επενδύσεις σε μετοχές.
Το Facebook αποθηκεύει και αναλύει λεπτομερείς προσωπικές πληροφορίες για τους χρήστες
του.

Το Ethereum είναι μια πλατφόρμα blockchain που στοχεύει να διευκολύνει τη δημιουργία

διαδικτυακών εφαρμογών που δεν θα διαχειρίζονται ή θα ελέγχονται από μία οντότητα. Αντ
'αυτού διέπονται από κώδικα ο οποίος δημιουργεί αποκεντρωμένο περιβάλλον.Μια
παγκόσμια υποδομή blockchain βοηθά αυτές τις εφαρμογές να λειτουργούν.

Το Ethereum δανείζεται σε μεγάλο βαθμό την τεχνολογική υποδομή από το πρωτόκολλο του
bitcoin και την τεχνολογία blockchain, αλλά προσαρμόζει την τεχνολογία για να υποστηρίζει
και εφαρμογές πέρα από τα χρήματα. Με απλά λόγια, μία πλατφόρμα blockchain είναι μια
συνεχώς αναπτυσσόμενη και αποκεντρωμένη λίστα αρχείων συναλλαγών. Ένα αντίγραφο του
blockchain διατηρείται από κάθε υπολογιστή σε ένα δίκτυο, το οποίο διαχειρίζονται εθελοντές
από οπουδήποτε στον κόσμο. Αυτή η καθολική διαδικασία αντικαθιστά τους μεσάζοντες.

Σε υψηλή ανάλυση η αρχιτεκτονική του Ethereum αποτελείται από πολλά βασικά τμήματα:

18
 • Έξυπνα συμβόλαια: Κανόνες που διέπουν υπό ποιες προϋποθέσεις το
τοκενς/κρυπτονομίσματα μπορούν να αλλάξουν χέρια.

• Η Εικονική Μηχανή Ethereum (EVM): Αυτό το μέρος του Ethereum είναι που εκτελεί
τους κανόνες του Ethereum και διασφαλίζει ότι μια υποβληθείσα συναλλαγή ή έξυπνο
συμβόλαιο ακολουθεί τους κανόνες.

• Η πλατφόρμα blockchain Ethereum: Ολόκληρο το ιστορικό του Ethereum - κάθε

συναλλαγή και έξυπνη κλήση συμβολαίου αποθηκεύεται στο blockchain.

• Ether: Το περιβάλλον Ethereum, το οποίο απαιτείται για την πραγματοποίηση

συναλλαγών και την εκτέλεση έξυπνων συμβολαίων στο Ethereum.

• Απόδειξη εργασίας: Αυτό είναι το μοντέλο συναίνεσης του Ethereum. Είναι η “κόλλα”
που συγκρατεί ολόκληρο το σύστημα και που διασφαλίζει ότι όλοι στο δίκτυο
ακολουθούν τους κανόνες.

Βέβαια ως εξέλιξη οι προγραμματιστές του Ethereum αναμένεται να πραγματοποιήσουν

ορισμένες σαρωτικές αλλαγές τα επόμενα χρόνια. Το Ethereum 2.0, το οποίο άρχισε να
κυκλοφορεί την 1η Δεκεμβρίου 2020, θα αναβαθμίσει τον τρόπο λειτουργίας του Ethereum,
ειδικά όσον αφορά τον κορμό της απόδειξης εργασίας

Έξυπνα συμβόλαια Ethereum.

Ας ξεκινήσουμε με τα έξυπνα συμβόλαια, επειδή αυτά είναι η πρωτοπορία του Ethereum.

Τα έξυπνα συμβόλαια καθιστούν δυνατή την κωδικοποίηση των προϋποθέσεων υπό τις οποίες
τα tokens/κρυπτονομίσματα μπορούν να μετακινούνται στο περιβάλλον των ίδιων
κρυπτονομισμάτων, αναιρώντας την ανάγκη χρήσης της εμπιστοσύνης ενός διαμεσολαβητή.
Είναι βασική διαδικασία οποιουδήποτε κρυπτονομίσματος. Το bitcoin, για παράδειγμα,
επιτρέπει πληρωμές απευθείας μεταξύ του Α και του Β χρήστη χωρίς τρίτο μέρος, όπως μία
τράπεζα, διευκολύνοντας και παρακολουθώντας τη συναλλαγή. Πριν από την τεχνολογία
blockchain, αυτό δεν ήταν δυνατό στο διαδικτυακό εμπόριο.

Το περιβάλλον Ethereum στοχεύει στην επέκταση των έξυπνων συμβολαίων αφαιρώντας το

σχεδιασμό του bitcoin, ώστε οι προγραμματιστές να μπορούν να χρησιμοποιούν την
τεχνολογία για περισσότερες από απλές συναλλαγές, επεκτείνοντας τη χρήση της σε
συμφωνίες με επιπλέον βήματα και νέους κανόνες ιδιοκτησίας. Για παράδειγμα, τα
αστραπιαία δάνεια χρησιμοποιούν έξυπνα συμβόλαια για να επιβάλουν έναν κανόνα ότι τα
χρήματα δεν θα δανειστούν ξανά παρά μόνο εάν ο δανειολήπτης τα επιστρέψει.

19
Ορισμένες υπηρεσίες με χρήση της πλατφόρμας Ethereum, όπως η Compound,
πειραματίζονται με το να επιτρέπουν στους χρήστες να δανείζονται ή να δανείζονται χρήματα
με έξυπνα συμβόλαια που να διαχειρίζονται αυτά τις οικονομικές κινήσεις των δανείων.

Ενώ αυτή η ευελιξία με τα έξυπνα συμβόλαια είναι η κύρια καινοτομία της πλατφόρμας
Ethereum έναντι του bitcoin, ορισμένοι ερευνητές και προγραμματιστές έχουν επικρίνει αυτήν
την διαδικασία σχεδιασμού, υποστηρίζοντας ότι ανοίγει την πιθανότητα περισσότερων
τρωτών σημείων ασφαλείας καθώς στην ουσία δημιουργείται ένα blockchain μέσα στο
blockchain.

Το Ethereum blockchain

Το ιστορικό όλων αυτών έξυπνων συμβολαίων αποθηκεύεται στο blockchain Ethereum. Η

δομή του blockchain Ethereum είναι πολύ παρόμοια με αυτή του bitcoin - είναι ένα κοινό
αρχείο ολόκληρου του έξυπνου συμβολαίου και του συνόλου του ιστορικού των συναλλαγών.

Χιλιάδες εθελοντές από όλο τον κόσμο αποθηκεύουν ένα αντίγραφο του πλήρους blockchain
Ethereum, το οποίο είναι αρκετά μεγάλο. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που κάνει το Ethereum
αποκεντρωμένο ως πλατφόρμα. Καθένα από αυτά τα σημεία αποθήκευσης ονομάζεται

20
«κόμβος» στο δίκτυο του Ethereum. Κάθε φορά που χρησιμοποιείται ένα έξυπνο συμβόλαιο
Ethereum, ένα δίκτυο χιλιάδων υπολογιστών το επεξεργάζεται, διασφαλίζοντας ότι ο χρήστης
ακολουθεί τους κανόνες. Όλοι αυτοί οι κόμβοι είναι συνδεδεμένοι. Εκτός από την αποθήκευση
αυτών των δεδομένων, κάθε κόμβος του Ethereum ακολουθεί το ίδιο σύνολο κανόνων για την
αποδοχή των συναλλαγών και την εκτέλεση έξυπνων συμβολαίων.

Σε αντίθεση με το bitcoin, οι κόμβοι Ethereum αποθηκεύουν περισσότερα από τα απλά

στοιχεία κάθε συναλλαγής. Το δίκτυο πρέπει να παρακολουθεί την "κατάσταση" - ή τις
τρέχουσες πληροφορίες - όλων αυτών των εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένου του υπολοίπου
κάθε χρήστη, όλων των έξυπνων κωδικών συμβολαίου, όπου είναι όλοι αποθηκευμένοι και
τυχόν αλλαγών που γίνονται κατά τις κινήσεις.

Ακολουθεί μια σύνοψη του τι αποθηκεύεται σε κάθε κόμβο:

• Λογαριασμοί: Κάθε χρήστης μπορεί να έχει έναν λογαριασμό, ο οποίος δείχνει πόσα
κρυπτονομίσματα Ether έχει ο χρήστης.

• Κωδικός έξυπνου συμβολαίου: Το Ethereum αποθηκεύει έξυπνα συμβόλαια, τα οποία

περιγράφουν τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται για να ξεκλειδωθούν και να
μεταφερθούν τοκενς/κρυπτονομίσματα.

• Κατάσταση έξυπνου συμβολαίου: Η αναλυτικη κατάσταση των έξυπνων συμβολαίων.

Το Ether και οι συναλλαγές με Ethereum

Το εγγενές διακριτικό του Ethereum. Το token/κρυπτονόμισμα Ether είναι απαραίτητο για να

γίνει σχεδόν οτιδήποτε στο Ethereum και όταν χρησιμοποιείται για την εκτέλεση έξυπνων
συμβολαίων στο δίκτυο, αναφέρεται συχνά ως «αέριο». Το Ether μπορεί να χρησιμοποιηθεί
για την κλήση έξυπνων συμβολαίων: Για παράδειγμα, ένα συμβόλαιο θα μπορούσε να
ενεργοποιήσει μια ανάρτηση στο Twitter (ή μια εναλλακτική λύση) ή θα μπορούσε να
ενεργοποιήσει έναν λογαριασμό για να αρχίσει να δανείζεται κέρματα σε μια πλατφόρμα
δανεισμού με βάση το Ethereum.

Το Ethereum χρησιμοποιεί λογαριασμούς για την αποθήκευση των Ether, ανάλογα με τους
τραπεζικούς λογαριασμούς.

Υπάρχουν δύο τύποι λογαριασμών:

• Λογαριασμοί εξωτερικής ιδιοκτησίας (EOA): Οι λογαριασμοί που χρησιμοποιούν οι

κανονικοί χρήστες για την κατοχή και την αποστολή Ether.

• Λογαριασμοί συμβολαίου: Αυτοί οι ξεχωριστοί λογαριασμοί είναι αυτοί που διαθέτουν

έξυπνα συμβόλαια, τα οποία μπορούν να προκληθούν από συναλλαγές Etherα από
EOA ή άλλες συναλλαγές.

21
Η κλήση των έξυπνων συμβολαίων δεν είναι δωρεάν. Κάθε συναλλαγή κοστίζει ένα Ether, το
οποίο αυξάνεται ανάλογα με τον υπολογισμό που χρησιμοποιεί η συναλλαγή. Επίσης, όταν το
Ethereum είναι γεμάτο σε κίνηση, τα τέλη αυξάνονται.

Το Ethereum 2.0

Όταν εφαρμοστεί αυτό πλήρως (και εκτιμούμε πολύ σύντομα), το Ethereum 2.0 θα αλλάξει
δραματικά τον τρόπο λειτουργίας του Ethereum. Ένας πρωταρχικός περιορισμός του Ethereum
είναι ότι δεν μπορεί να υποστηρίξει πολλούς χρήστες ταυτόχρονα, όπως και πολλά άλλα
κρυπτονομίσματα.

Ακόμη και με το Ethereum 2.0, απομένει να δούμε αν το Ethereum μπορεί να ξεπεράσει αυτά
τα εμπόδια μέχρι το σημείο που οι εφαρμογές που υποστηρίζονται από το δίκτυο θα μπορούν
να χειριστούν τη χρήση σε ευρείας κλίμακας εφαρμογών όπως το Instagram ή το YouTube.

Πώς λειτουργούν οι Έξυπνες Συμβάσεις του Ethereum

Τα έξυπνα συμβόλαια είναι εργαλεία που μπορούν να εκτελούν αυτόματα συναλλαγές εάν
πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις χωρίς να απαιτείται η βοήθεια μιας ενδιάμεσης
εταιρείας ή οντότητας. Συχνά συνδέονται με το Ethereum που έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί
έξυπνα συμβόλαια, αλλά η ιδέα δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένη πλατφόρμα ή δίκτυο.

Είτε είναι προφανές είτε όχι, οι μεσάζοντες διαπερνούν την ψηφιακή μας ζωή. Ακόμα και η
απλή κοινή χρήση φωτογραφίας γάτας με φίλους στο διαδίκτυο απαιτεί τις υπηρεσίες ενός
διαμεσολαβητή όπως το Facebook ή το Twitter - μια κεντρική αρχή που δεν διαχειρίζεται μόνο
το δίκτυο, αλλά επίσης θέτει τους κανόνες και επιβάλλει την παραβίαση τους. Τα έξυπνα
συμβόλαια καθιστούν δυνατή την αυτοματοποίηση αυτών των ψηφιακών εργασιών χωρίς να
απαιτείται κεντρική οντότητα για τη διαχείριση και την έγκριση της συναλλαγής.

Τα έξυπνα συμβόλαια καθίστανται λειτουργικά στο περιβάλλον blockchain καθώς ένα δίκτυο
υπολογιστών συνεργάζονται για την επιβολή κανόνων στο δίκτυο χωρίς να απαιτείται η
βοήθεια ενός διαμεσολαβητή.

Με συμβατικά συμβόλαια, ένα έγγραφο περιγράφει τους όρους μιας σχέσης μεταξύ δύο
μερών, η οποία μπορεί να επιβληθεί από το νόμο. Εάν ένα Μέρος Α παραβιάζει τους όρους, το
Μέρος Β μπορεί να παραπέμψει το Μέρος Α στο δικαστήριο επειδή δεν συμμορφώνεται με τη
συμφωνία. Ένα έξυπνο συμβόλαιο ενισχύει τέτοιες συμφωνίες σε κώδικα, οπότε οι κανόνες
εφαρμόζονται αυτόματα χωρίς να εμπλακούν δικαστήρια (ή οποιοδήποτε τρίτο μέρος).

22
Τα έξυπνα συμβόλαια δεν χρησιμοποιούνται μέχρι στιγμής ευρέως εκτός της πλατφόρμας
Ethereum και μερικοί αναλυτές είναι σκεπτικοί αν θα επιτύχουν ποτέ την πολύ μεγάλη
δημοτικότητα ως ένας τρόπο διαχείρισης των συναλλαγών. Οι υποστηρικτές του Ethereum,
ωστόσο, πιστεύουν ότι θα μπορούσαν τελικά τα έξυπνα συμβόλαια να γίνουν ο κανόνας για
την εκτέλεση και την εξασφάλιση των διαδικτυακών σχέσεων.

Εκατοντάδες εφαρμογές που χρησιμοποιούν έξυπνα συμβόλαια έχουν ήδη τεθεί σε

λειτουργία. Οι δημοφιλείς εφαρμογές Ethereum MakerDAO και Compound χρησιμοποιούν
ήδη έξυπνα συμβόλαια για τον δανεισμό και επιτρέπουν στους χρήστες να κερδίζουν πολλά
πλεονεκτήματα.

Ενώ σχεδιάστηκε για πρώτη φορά το 1993, η ιδέα ενός «έξυπνου συμβολαίου» και
περιγράφηκε αρχικά από τον επιστήμονα υπολογιστών και κρυπτογράφο Nick Szabo ως ένα
είδος ψηφιακού αυτόματου πωλητή. Στο διάσημο παράδειγμα του ο ερευνητής περιέγραψε
πώς οι χρήστες μπορούσαν να εισάγουν 1 $ και να λάβουν ένα αντικείμενο από ένα μηχάνημα,
στην περίπτωση του ένα σνακ ή ένα αναψυκτικό. Τα έξυπνα συμβόλαια ήταν τα ίδια, με μια
συγκεκριμένη είσοδο (το $ 1), ο χρήστης θα έπρεπε να μπορεί να περιμένει ένα συγκεκριμένο
αποτέλεσμα (το επιλεγμένο ποτό).

Σε ένα απλό παράδειγμα έξυπνου συμβολαίου Ethereum, ένας χρήστης στέλνει σε έναν φίλο
10 Ether κρυπτονομίσματα αλλά απαιτεί να μην μπορεί να παραληφθεί μόνο μετά από μια
συγκεκριμένη ημερομηνία και μόνο χρησιμοποιώντας ένα έξυπνο συμβόλαιο.

Γιατί η επιλογή του Ethereum και τα Έξυπνα Συμβόλαια

Το πρώτο κρυπτονόμισμα στον κόσμο, το bitcoin, ήταν το πρώτο που υποστήριξε βασικά
έξυπνα συμβόλαια, αν και είναι εξαιρετικά περιορισμένα σε χρήση σε σύγκριση με αυτά του
Ethereum. Κάθε συναλλαγή είναι μια έξυπνη σύμβαση, επειδή το δίκτυο θα εγκρίνει τις
συναλλαγές μόνο εάν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις - ότι ο χρήστης παρέχει μια

23
ψηφιακή υπογραφή που αποδεικνύει ότι κατέχουν όντως την κρυπτογράφηση που ισχυρίζεται
ότι κατέχει. Μόνο ο κάτοχος ενός ιδιωτικού κλειδιού bitcoin μπορεί να παράγει μια τέτοια
ψηφιακή υπογραφή.

Αντίθετα, το Ethereum αντικαθιστά την πιο περιορισμένη γλώσσα του bitcoin,

αντικαθιστώντας το με μία γλώσσα που επιτρέπει στους προγραμματιστές να χρησιμοποιούν
το blockchain για να επεξεργάζονται περισσότερα και όχι μόνο απλές συναλλαγές σε
κρυπτονομίσματα. Η γλώσσα αυτή είναι η "Turing-complete", που σημαίνει ότι υποστηρίζει
ένα ευρύτερο σύνολο υπολογιστικών οδηγιών. Χωρίς όρια λοιπόν, οι προγραμματιστές
μπορούν να γράψουν σχεδόν οποιοδήποτε έξυπνο συμβόλαιο μπορούν να σκεφτούν.

Αν και έχει προφανή πλεονεκτήματα αυτό σημαίνει επίσης ότι επειδή τα νέα έξυπνα
συμβόλαια είναι λιγότερο δοκιμασμένα, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα ευπάθειας κατά την
χρήση. Η πλατφόρμα Ethereum έχει ήδη δει μεγάλες απώλειες από ευπαθείς εκμεταλλεύσεις
σε έξυπνα συμβόλαια.

Μερικοί συνηθισμένοι τρόποι της χρήσης των έξυπνων συμβολαίων είναι:

• Λογαριασμοί πολλών υπογραφών: Τα χρήματα μπορούν να δαπανηθούν μόνο όταν

συμφωνηθεί ένα απαιτούμενο ποσοστό ατόμων.

• Κωδικοποίηση χρηματοοικονομικών συμβάσεων: Διαχείριση των συμφωνιών μεταξύ

χρηστών. Ας πούμε εάν ένα άτομο αγοράζει ασφάλιση από μια ασφαλιστική εταιρεία,
οι κανόνες για το πότε μπορεί να εξαργυρωθεί η ασφάλιση μπορούν να
προγραμματιστούν σε ένα έξυπνο συμβόλαιο.

• Συμφωνίες που βασίζονται στον έξω κόσμο (εκτός διαδικτύου): Τραβήξτε δεδομένα
από τον έξω κόσμο (οικονομικά, πολιτικά ή οτιδήποτε άλλο) με τη βοήθεια των
χρηστών.

• Παροχή τρίτων: Παρόμοια με τον τρόπο λειτουργίας μιας βιβλιοθήκης λογισμικού, τα

έξυπνα συμβόλαια μπορούν να λειτουργήσουν με άλλα έξυπνα συμβόλαια σε μια
αλυσίδα συμβολαίων.

• Αποθήκευση: Αποθηκεύστε πληροφορίες σχετικά με μια εφαρμογή, όπως οι

πληροφορίες εγγραφής τομέα ή εγγραφές μελών. Η αποθήκευση σε τεχνολογία
blockchain όπως το Ethereum είναι μοναδική στο ότι τα δεδομένα είναι αμετάβλητα
και δεν μπορούν να διαγραφούν.

Πώς λειτουργούν συνεργατικά τα Έξυπνα Συμβόλαια

Τα έξυπνα συμβόλαια δεν προορίζονται να χρησιμοποιούνται μεμονωμένα. Ορισμένα έξυπνα

συμβόλαια έχουν δημιουργηθεί για να βοηθούν άλλα έξυπνα συμβόλαια. Όταν κάποιος, ας

24
πούμε, τοποθετεί ένα απλό στοίχημα για την θερμοκρασία σε μια καυτή καλοκαιρινή μέρα
μέσω ενός έξυπνου συμβολαίου, τότε μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση
συμβάσεων. Ένα συμβόλαιο θα χρησιμοποιούσε τα εξωτερικά δεδομένα για τον προσδιορισμό
του καιρού και ένα άλλο συμβόλαιο θα μπορούσε να διευθετήσει το στοίχημα βάσει των
πληροφοριών που έλαβε από το πρώτο συμβόλαιο όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις.

Έχοντας αυτό υπόψη ότι τα έξυπνα συμβόλαια αποτελούν τα δομικά στοιχεία για
αποκεντρωμένες εφαρμογές και ακόμη ότι ολόκληρες εταιρείες, που ονομάζονται
αποκεντρωμένες αυτόνομες εταιρείες οι οποίες ελέγχονται από έξυπνες συμβάσεις και όχι
από ανθρώπινα στελέχη.( εικονικές εταιρίες που υπάρχουν μόνο σε πλατφόρμα blockchain ).

Πώς υλοποιείται ένα Έξυπνο Συμβόλαιο

Ένας προγραμματιστής μπορεί να δημιουργήσει ένα έξυπνο συμβόλαιο γράφοντας κώδικα -

εξηγώντας τους κανόνες, όπως ότι τα κρυπτονομίσματα 10 Ether μπορεί να ανακτηθεί μόνο
από την A σε 10 χρόνια από τώρα. Στη συνέχεια, ο προγραμματιστής τοποθετηθεί το έξυπνο
συμβόλαιο στην πλατφόρμα Ethereum, το οποίο επιβάλλει τη σύμβαση - δεν επιτρέπει σε
κανέναν να πάρει τα χρήματα, εκτός εάν ακολουθήσει τους ακριβείς κανόνες του κώδικα.
Χιλιάδες υπολογιστές από όλο τον κόσμο έπειτα έχουν ένα αντίγραφο αυτού του έξυπνου
συμβολαίου.

Πώς χρησιμοποιούνται τα Έξυπνα Συμβόλαια

Οποιοσδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει τα έξυπνα συμβόλαια εάν έχει τα

τόκεν/κρυπτονομίσματα Ether του Ethereum, τα οποία μπορεί να αγοραστεί σε ανταλλακτήρια
κρυπτονομισμάτων. Οι εφαρμογές Ethereum συνήθως παρέχουν οδηγίες για τον τρόπο
χρήσης της συγκεκριμένης εφαρμογής τους και των υποκείμενων έξυπνων συμβολαίων. Μια
κοινή μέθοδος είναι να χρησιμοποιήσετε ένα εργαλείο πορτοφολιού Ethereum, όπως το
Metamask, για να σταλούν τα Ether. Οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιούν τα έξυπνα
συμβόλαια για μια σειρά από περιπτώσεις εφαρμογής τους. Οι χρήστες μπορούν να
δημοσιεύουν αναρίθμητες αναρτήσεις σε εφαρμογές microblogging ή να δανείζουν χρήματα
χωρίς μεσάζοντα, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία εφαρμογών Ethereum.

Πόσο κοστίζουν τα Έξυπνα Συμβόλαια

Ωστόσο, η χρήση χιλιάδων υπολογιστών σε όλο τον κόσμο για την επικύρωση των έξυπνων
συμβάσεων δεν είναι φθηνή και γι αυτό υπήρξαν όπως πρόσφατες αυξήσεις των τελών
χρήσης Ethereum. Ο χρήστης πρέπει να πληρώσει ένα τέλος, συνήθως σε

25
τοκεν/κρυπτονόμισμα Ether για να διατηρήσει το δίκτυο σε λειτουργία. Οι χρεώσεις
αυξάνονται όταν το δίκτυο μεγαλώνει περισσότερο.

Τα έξυπνα συμβόλαια επιβάλλονται νόμιμα?

Για πολλούς υποστηρικτές του Ethereum, τα έξυπνα συμβόλαια προορίζονται να υπάρχουν

εκτός του νομικού συστήματος, επειδή εφαρμόζονται αυτόματα. Εάν λειτουργούν όπως
πρέπει, οι χρήστες δεν θα χρειαστεί να πάνε σε δικαστήριο για να επιλύσουν τις διαφορές
τους. Με βάση αυτή την παραδοχή πολλοί αναρωτιούνται πώς θα αντιμετωπίζονται αυτές οι
συμβάσεις βάσει του ισχύοντος νομικού συστήματος. Η απάντηση είναι περίπλοκη. Ένα
ερευνητικό έγγραφο του 2018 από τους Stuart D. Levi και Alex B. Lipton παρουσίασε ότι ο
νόμος των ΗΠΑ πρέπει να αναγνωρίζει τα έξυπνα συμβόλαια. Όμως, κάθε χώρα έχει μια
διαφορετική νομική προσέγγιση για τα κρυπτονομίσματα και τις πλατφόρμες blockchain, με
μερική αποδοχή της νέας τεχνολογίας από άλλες.

Είναι τα έξυπνα συμβόλαια το μέλλον?

Πολλοί προγραμματιστές, ερευνητές ακόμη και δικηγόροι και γιατροί είναι ενθουσιασμένοι
για τις τεχνολογικές υποσχέσεις έξυπνων συμβολαίων blockchain. Αλλά είναι οι πρώτες μέρες
πραγματικής λειτουργίας για τα έξυπνα συμβόλαια. Ενώ οι χρήστες των έξυπνων συμβολαίων
δεν χρειάζεται να εμπιστεύονται τους διαμεσολαβητές, οι χρήστες πρέπει να εμπιστεύονται
ότι ο κώδικας γράφτηκε σωστά, κάτι που είναι μεγάλο ζήτημα, καθώς εξακολουθούν να
υπάρχουν πολλά ζητήματα ασφαλείας. Πολλές ευκαιρίες εκμετάλλευσης σφαλμάτων έχουν
ανακαλυφθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών που επέτρεψαν σε κυβερνοαπατεώνες να
κλέψουν χρήματα χρηστών. Η ελπίδα είναι ότι αυτά τα θέματα θα γίνουν πιο σπάνια καθώς ο
κώδικας ωριμάζει και η ασφάλεια θα είναι απόλυτη

26
5. Η εκρήξή των κρυπτόνόμισματων και τα ICO

Τι είναι το ICO;

Ένα ICO, ή "Initial Coin Offering" είναι η μέθοδος που με την χρήση τεχνολογίας blockchain
συγκεντρώνονται κεφάλαια για νέες επιχειρήσεις και έργα κρυπτονομισμάτων ή tokens για
εφαρμογές blockchain. Κάθε ICO διαθέτει το δικό του μοναδικό κρυπτονόμισμα που συχνά
αναφέρεται ως "νόμισμα ICO" ή "ICO κρυπτονόμισμα", το οποίο καθίσταται διαθέσιμο για
δημόσια αγορά κατά την έναρξη του ICO. Όταν τα άτομα αγοράζουν «νομίσματα ICO»,
επενδύουν στην λειτουργία και ανάπτυξη της συγκεκριμένης εφαρμογής ή έργου. Η ιδέα πίσω
από ένα ICO είναι να συμμετάσχει ένας μεγάλος αριθμός ατόμων, συγκεντρώνοντας όσο το
δυνατόν περισσότερα κεφάλαια, διανέμοντας τα tokens μετά την λήξη του ICO μέσω της
τεχνολογίας blockchain σε μια μεγάλο αριθμό επενδυτών αυτόματα μέσω έξυπνων
συμβολαίων blockchain.

Tα ICO είναι παρόμοια με το crowdfunding διότι χρησιμοποιούν τα ψηφιακά δίκτυα στο

internet για να συγκεντρώσουν οικονομική υποστήριξη από πολλούς χρηματοδότες. Ωστόσο,
τα ICO έχουν πολλές επιπλέον δυνατότητες που δεν ισχύουν με τις παραδοσιακές πλατφόρμες
crowdfunding συγκέντρωσης κεφαλαίων. Για παράδειγμα, το περιουσιακό στοιχείο που
αποκτάται από την επένδυση ενός συμμετέχοντα (δηλαδή, το νόμισμα ICO) μπορεί να
εκτιμηθεί αυτό καθαυτό σε αξία. Αυτό είναι το κύριο κίνητρο για την αγορά «νομισμάτων
ICO». Εκτός από αυτό, τα ICO παρουσιάζουν μια ποικιλία νέων ζητημάτων νομικών, ηθικών
και ασφάλειας. Η ιδέα της χρήσης τεχνολογίας blockchain για τη διευκόλυνση της
χρηματοδότησης έργων σε αρχικό στάδιο δεν έχει λειτουργικό προηγούμενο στην ιστορία των
χρηματοδοτικών εργαλείων. Έτσι, οι πρακτικές γύρω από την πολιτική, τη ρύθμιση και την
ασφάλεια βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση γενικά.

Παρά την απόλυτη καινοτομία της ιδέας τα ICO υπήρξαν εξαιρετικά επιτυχημένα. Μόνο το
2019 είχαν συγκεντρώσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ σε επενδυτικά
κεφάλαια. Ενώ λίγοι ειδικοί στην τεχνολογία και επενδυτικοί σύμβουλοι που γνωρίζουν το
blockchain ίσως γνώριζαν τις προσφορές κρυπτονομισμάτων πριν το 2017, πλέον τα ICO έχουν
αρχίσει να τραβούν την προσοχή και σε μη εξειδικευμένο κοινό. Καθώς το ενδιαφέρον για τα
ICO αυξάνει αποδεικνύεται ότι είναι μια εξαιρετική μέθοδος για τη συγκέντρωση κεφαλαίων
για έργα καινοτομίας.

27
Τα «νομίσματα ICO» αντιπροσωπεύουν οικονομική αξία, αν και οι συγκεκριμένοι τύποι
περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να αντιπροσωπεύουν ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό. Ένα
σημαντικό πλεονέκτημα των ICO είναι ότι οι προγραμματιστές τους έχουν μεγάλη ελευθερία
να καθορίζουν τη συναλλαγματική ισοτιμία και τη λειτουργικότητα των κρυπονομισμάτων που
αποτελούν το αντικείμενο κάθε ICO. Για παράδειγμα, μια εταιρεία εφαρμογών για κινητά
ενδέχεται να αναπτύξει “νομίσματα ICO” που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την
πραγματοποίηση αγορών μέσω της εφαρμογής μόλις ξεκινήσει να λειτουργεί στην αγορά.
Κατά τη στιγμή της κυκλοφορίας τους, όσοι συμμετείχαν στο ICO θα έχουν ήδη κρυπτονόμισμα
για να δαπανήσουν με χρήση της εφαρμογής. Αυτό το κρυπτονόμισμα μπορεί να κερδίσει αξία
με την πάροδο του χρόνου, οπότε οι συμμετέχοντες ενδέχεται να επιθυμούν να πουλήσουν τα
κρυπτονομίσματα τους σε άλλους χρήστες της εφαρμογής ή απλά να απολαύσουν τα οφέλη
από το να έχουν περισσότερα χρήματα για να ξοδέψουν από αυτά που αρχικά ξόδεψαν κατά
το ICO. Ανάλογα με τη πρόβλεψη του ICO, τα νομίσματα ενδέχεται επίσης να ανταλλάσσονται
με άλλα κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin ή το Ethereum.

Η χρηματοδότηση μέσω ενός ICO μπορεί να θεωρηθεί ότι πληρώνει εκ των προτέρων για ένα
τεχνολογικό εργαλείο ή υπηρεσία που βρίσκεται ακόμη σε έκδοση beta, με τη δυνατότητα να
υπάρξει μεγάλο κέρδος από τον κίνδυνο που ενέχει κάθε νέο έργο τέτοιο τεχνολογικό
εργαλείο ή υπηρεσία. Επειδή υπάρχει πάντα η πιθανότητα αυτά να μην ανταποκριθούν στις
προσδοκίες της αγοράς, οι πιθανοί επενδυτές ICO ενθαρρύνονται να μάθουν όσα περισσότερα
μπορούν για την πρωτοβουλία πριν συμμετέχουν στην χρηματοδότηση της. Στην περίπτωση
σχεδόν όλων των ICO, οι προγραμματιστές/υπεύθυνοι του έργου παρέχουν μια «λευκή βίβλο»
κατά το χρόνο εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Ετσι οι πιθανοί επενδυτές να μπορούν να
μελετήσουν τις τεχνικές λεπτομέρειες πριν επενδύσουν τα χρήματά τους. Οι προγραμματιστές
ICO καλλιεργούν επίσης συχνά την εμπιστοσύνη των επενδυτών δημοσιεύοντας τον κώδικα
τους σε μια ανοιχτή πλατφόρμα όπως το Github.

Αυτή η διαδικασία αντικατοπτρίζει μια μεγαλύτερη δυναμική των ICO, δηλαδή ότι μέχρι τώρα
χρησιμοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά γιά τεχνολογικές πρωτοβουλίες - και κυρίως έργα που
βασίζονται σε blockchain αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Για προφανείς λόγους οι προσφορές
ICO έχουν αγκαλιαστεί μέχρι στιγμής από την κοινότητα που ήδη πιστεύει στη δύναμη των
κρυπτονομισμάτων. Ωστόσο καθώς η ιδέα των ICO αποκτά έλξη παγκοσμίως, ένας συνεχώς
αυξανόμενος αριθμός προτάσεων έργων που δεν ανήκουν στο τομέα τεχνολογίας blockchain
και ακόμη και σε μη τεχνολογικούς τομείς μπορεί σύντομα να ενδιαφερθούν για το πώς
μπορούν να τους βοηθήσουν οι ICO.

28
Πόσο αποτελεσματικό είναι το ICO Crowdsales, πραγματικά; Πόσο επηρεάζουν τα ICO την
αγορά;

Τα μέχρι τώρα ICO έχουν δείξει ότι έχουν πολλά περιθώρια επιτυχίας παρόλα τα όποια
μειονεκτήματά τους. Το μεγαλύτερο ζήτημα με τα ICO ήταν κάποιες παραβιάσεις
κυβερνοασφάλειας. Ευτυχώς οι τεχνολογικά υπεύθυνοι έμαθαν γρήγορα από παρελθούσες
παραβιάσεις. Η πιο αξιοσημείωτη παραβίαση της ασφάλειας ήταν η επίθεση στο DAO, το
οποίο χρησίμευσε και ως μελέτη περίπτωσης στις πολυπλοκότητες της λειτουργίας ενός ICO.

Παρά την ελκυστικότητά τους στους χάκερ και τη φήμη του χτυπήματος στο DAO, το ποσοστό
επιτυχίας των προσφορών κρυπτονομισμάτων έχει αυξηθεί σημαντικά με την πάροδο του
χρόνου. Χαρακτηριστικά το Ethereum ήταν ένα από τα πρώτα αξιοσημείωτα έργα που
χρηματοδοτήθηκε από ένα ICO, συγκεντρώνοντας δεκαοκτώ εκατομμύρια δολάρια σε
σαράντα δύο ημέρες. Το Ether, το Ethereum κρυπτονόμισμα, έκτοτε έγινε το δεύτερο πιο
δημοφιλές κρυπτονόμισμα στον κόσμο. Μετά την κυκλοφορία τους, μια σειρά επιτυχημένων
πρωτοβουλιών εφαρμογών με τεχνολογία blockchain, συμπεριλαμβανομένων και πολλών ICO,
δημιουργήθηκαν με βάση την τεχνολογική πλατφόρμα Ethereum

Άλλες επιχειρήσεις, όπως το The Golem Project - ένα τεχνολογικό εργαλείο για την αξιοποίηση
της αδράνειας του υπολογιστή - και η Aragon - μια πλατφόρμα τεχνολογίας blockchain που
υποστηρίζει αυτόνομες, αποκεντρωμένες επιχειρήσεις - κατάφεραν να πετύχουν αξιόλογα
αποτελέσματα με την διάθεση των κρυπτονομισμάτων τους με ICO. Οι πωλήσεις του
κρυπτονομίσματος Golem συγκέντρωσε πάνω από οκτώ εκατομμύρια δολάρια σε λιγότερο
από δέκα λεπτά! Παρόμοια, το ICO της Aragon συγκέντρωσε είκοσι πέντε εκατομμύρια
δολάρια σε είκοσι έξι λεπτά!

Το ποσοστό επιτυχίας των ICO είναι εξίσου ενθαρρυντικό και στην συνέχεια. Η πώληση
κρυπτονομισμάτων τον Αύγουστο 2017 για το Filecoin ένα εργαλείο που επιβραβεύει τους
συμμετέχοντες για τη φιλοξενία αρχείων δεδομένων με το διακριτικό Filecoin (με βάση το
Ethereum) συγκέντρωσε διακόσια εκατομμύρια δολάρια σε μια ώρα!

Ασφάλεια, κανονισμός και σχετικές ανησυχίες, ICO ασφάλεια και ρύθμιση

Μαζί με τον μεγάλο ενθουσιασμό γύρω από τα ICO, πρέπει να αντιμετωπιστεί και το γεγονός
ότι υπάρχουν λίγες ρυθμίσεις από κρατικές ρυθμιστικές αρχές αλλα και γενικά κάποια
ερωτηματικά σχετικά με την ασφάλεια τους. Όπως αναφέρθηκε η μεγαλύτερη ανησυχία
αφορά την κυβερνοπειρατία. Με δεδομένο ότι συχνά κατά το ICO υπάρχει υψηλό χρηματικό
κεφάλαιο σε κρυπτονομίσματα, οι κυβερνοπειρατές ενδιαφέρονται για τα ICO από την αρχή. Η
πειρατεία DAO δεν ήταν η μόνη προσφορά ICO που είχε θέματα κυβερνοασφάλειας και σε
κάθε περίπτωση η παραβίασης της ασφάλειας οδήγησε σε έλεγχο και γενική συζήτηση μεταξύ
των κατόχων κρυπτονομισμάτων και της κοινότητας του ψηφιακού νομίσματος.

29
Η καλύτερη στρατηγική κατά της κυβερνοπειρατείας είναι η ισχυρή άμυνα. Ένα καλό μέτρο
που πρέπει να εφαρμοστεί ως βασικό είναι η ύπαρξη ενός συστήματος σύνδεσης για κάθε
επενδυτή που θα πρέπει να διαθέτει τον έλεγχο ταυτότητας μέσω email και τον έλεγχο
ταυτότητας μέσω google. Αυτή η καθιέρωση των πολλαπλών μεθόδων ελέγχου ταυτότητας, θα
εξαφανίσει τον σχετικό κίνδυνο. Για να αποκτήσει πρόσβαση στα κεφάλαια ενός επενδυτή,
ένας κυβερνοπειρατής θα πρέπει να υποκλέψει και τον λογαριασμό email του όσο και τα
στοιχεία του από την εφαρμογή Google Authenticator. Ένα άλλο χαρακτηριστικό ασφαλείας
που πρέπει να έχει καθε ICO είναι ένα σενάριο (συνήθως ένα έξυπνο συμβόλαιο) που
δημιουργεί πολλαπλές διευθύνσεις από μία διεύθυνση εγγραφής λογαριασμού συμμετοχής
στην χρηματοδότηση. Η μια και μοναδική διεύθυνση εγγραφής χρηματοδότησης σε ICO
παρέχει την δυνατότητα να υπάρχει ένα κεντρικό σημείο επίθεσης από κυβερνοπειρατές. Η
επίθεση και η αλλαγή αυτής της διεύθυνσης επιτρέπει στους κυβερνοπειρατές να μεταφέρουν
τα εισερχόμενα χρήματα του επενδυτή μακριά από τον προορισμό τους. Η δημιουργία
διαφορετικών διευθύνσεων για κάθε επενδυτή ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο καθώς ένας
κυβερνοπειρατής πρέπει να εξασφαλίσει πολλές διευθύνσεις για να αποκτήσει μεγάλο ποσό
χρημάτων.

1) Δυστυχώς, είναι πιθανό να υπάρξει και ένα ICO που να είναι απάτη: Οι ιδιοκτήτες του
ICO συλλέγουν τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από τους επενδυτές και δεν τα
επιστρέφουν ποτέ. Οι ιδιοκτήτες της εταιρείας μπορεί να ισχυριστούν ότι το ICO τους
χάθηκε μέσω κυβερνοπειρατίας . Ο καλύτερος τρόπος για να προστατευτείτε από ύποπτα
ICO είναι να έχετε κάνει έρευνα σχετικά με τους ιδιοκτήτες του ICO, να ελέγξετε αν η
εταιρεία είναι νόμιμα εγγεγραμμένη και σε ποιο κράτος. Βασικά, οι ιδιοκτήτες ICO πρέπει
να εφαρμόζουν τις επαληθεύσεις KYC (Know Your Customer, γνωρίστε τον πελάτη σας),
αποδεικνύοντας ότι δεσμεύονται και συμμορφώνονται με τους νόμους κατά της απάτης.
Το νομικό και το κανονιστικό καθεστώς των ICO είναι ένα άλλο περίπλοκο ζήτημα. Το
γεγονός ότι τα ICO δεν ρυθμίζονται από τις κρατικές ρυθμιστικές αρχές και τις εθνικές
κυβερνήσεις είναι ανησυχητικό. Μέχρι σήμερα τα ICO έχουν διεξαχθεί χωρίς κυβερνητική
παρέμβαση. Ωστόσο, τα ανταλλακτήρια που υποστηρίζουν τις ανταλλαγές Bitcoin και
άλλων κρυπτονομισμάτων δεν είχαν πλήρη νομική υπόσταση ανάλογα με το κράτος
εγκατάστασης τους. Σε μερικές περιπτώσεις, έχουν ελεγχθεί για την ικανότητά τους να
διευκολύνουν τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την πώληση
παράνομων αγαθών και υπηρεσιών. Αυτή ήταν και η περίπτωση του Silk Road, το οποίο
χρησιμοποίησε την ενσωματωμένη ανωνυμία του Bitcoin για να προστατεύσει την
ταυτότητα των χρηστών του.

Μέχρι στιγμής, το κεφάλαιο που συγκεντρώνεται από ένα ICO δεν υπόκειται στους ίδιους
φορολογικούς νόμους με τις παραδοσιακές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων

30
που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας διαδικασίας πρόσκλησης αύξησης
μετοχικού κεφαλαίου εταιριών. Επειδή είναι από την φύση τους διεθνικά, θα είναι δύσκολο να
αναπτυχθεί μία κοινή πολιτική που να διέπει τη φορολογία των ICO. Παρ 'όλα αυτά, είναι πολύ
πιθανό να ρυθμιστούν με αυστηρότερους κανόνες τα ICO τα επόμενα χρόνια. Στις Ηνωμένες
Πολιτείες υπάρχουν υποστηρικτές πολιτικής ελέγχου όπως το Επιμελητήριο Ψηφιακού
Εμπορίου και συνεργάζονται με την κυβέρνηση για να αποφασίσουν πώς θα μπορούσε να
υλοποιηθεί ο έλεγχος. Εν τω μεταξύ, όσον αφορά τη διασφάλιση της μέγιστης επιμέλειας όσον
αφορά τον τρόπο χρήσης των κρυπτονομισμάτων ICO, οι ιδιοκτήτες ενός ICO καλούνται να
ακολουθήσουν τις διαδικασίες KYC. Η πλατφόρμα Blockchain, το Bitcoin και όλες οι
επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τα ICO έχουν έννομο συμφέρον να καθιερωθούν ως
αξιόπιστα και ηθικά συστήματα προσέλκυσης επενδυτών. Εάν οι προγραμματιστές blockchain
και οι ιδιοκτήτες εταιρειών που κάνουν ICO τηρούν αυστηρά τον νόμο θα δημιουργήσουν ένα
μέλλον στο οποίο αυτή η τεχνολογία θα συνεισφέρει πολύ σε επενδυτικά σχέδια.

Πώς αγοράζονται, αποθηκεύονται και πωλούνται τα κρυπτονομίσματα από ένα ICO;

Το πρώτο βήμα για την αγορά κρυπτονομισμάτων από ένα ICO είναι η αγορά
κρυπτονομισμάτων Bitcoin ή Ether. Τα μελλοντικά ICO μπορούν να δεχτούν ίσως και
παραδοσιακό νόμισμα, αλλά ο κανόνας είναι η ανταλλαγή αυτών των δημοφιλών ψηφιακών
νομισμάτων με κρυπτονομίμσματα του ICO. Αν και το Bitcoin είναι πιο διαδεδομένο, το ETH
είναι επίσης αποδεκτό από τα ICOs επειδή πολλά ICO λειτουργούν στην πλατφόρμα blockhain
Ethereum.

Το επόμενο βήμα είναι να βεβαιωθείτε ότι τα στοιχεία του κρυπτονομίσματος σας

διατηρούνται σε ένα ψηφιακό πορτοφόλι που σας ανήκει. Πολλά δημοφιλή πορτοφόλια
κρυπτονομισμάτων, όπως το ψηφιακό πορτοφόλι Coinbase, δεν προσφέρουν στους χρήστες
ιδιωτικά κλειδιά. Επομένως, εάν επενδύσετε σε ένα ICO από το Coinbase, τα κρυπτονομίσματα
ICO σας θα κυκλοφορούν σε ολόκληρο το σύστημα Coinbase σε αντίθεση με τον προσωπικό
σας χώρο αποθήκευσης. Τα Ψηφιακά πορτοφόλια που προσφέρουν ιδιωτικά κλειδιά είναι
κάποια όπως το πορτοφόλι Parity και My Ether (για ETH) και το πορτοφόλι blockchain.info (για
BTC). Σε αυτό το βήμα, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δεν θα χάσετε τις βασικές
πληροφορίες σας καθώς είναι απαραίτητο να αποκτήσετε πρόσβαση στα κρυπτονομίσματα
ICO μετά την αγορά τους. Η απώλεια κάποιων βασικών πληροφοριών μπορεί να σημαίνει την
απώλεια όλων των επενδυτικών σας χρημάτων. Ευτυχώς, οι πάροχοι υπηρεσιών ICO μπορούν
να παρέχουν βασικά εργαλεία πρόληψης της απώλειας.

Όταν βρείτε ένα ICO στον οποίο θέλετε να συμμετάσχετε και να επενδύσετε στέλνετε
κρυπτογραφικές πληροφορίες που σχετίζονται με το ψηφιακό σας νόμισμα σε μια διεύθυνση
που δημοσιεύτηκε από το ICO. Οι κάτοχοι ICO λαμβάνουν BTC ή ETH σε αυτήν τη διεύθυνση,
και συνήθως δημοσιεύουν το ποσό κεφαλαίου που μαζεύουν στον ιστότοπό τους. Είναι
σύνηθες να αυξάνουμε σταδιακά την τιμή ενός κρυπτονομίσματος ICO καθώς κερδίζονται

31
περισσότερα χρήματα και η εμφάνιση κερδών μπορεί να βοηθήσει να επιταχυνθεί το
ενδιαφέρον για το ICO.

Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι η διεύθυνση στην οποία στέλνετε τα
στοιχεία σας είναι νόμιμη. Οι κυβερνοπειρατές μπορούν να εξαντλήσουν τα ICO
δημιουργώντας ψευδείς διευθύνσεις ως πραγματικές για ένα ICO. Είναι επίσης δυνατό να
αυτοματοποιήσετε την επένδυσή σας σε ένα ICO με ένα έξυπνο συμβόλαιο. Τα ICO μπορούν
να λειτουργήσουν πολύ γρήγορα, δημιουργώντας τεράστια ποσά κεφαλαίου σε λίγα λεπτά και
πιθανώς να προκληθεί συμφόρηση του συστήματος. Η αυτοματοποίηση της επένδυσής σας
μπορεί να είναι συνετή εάν ενδιαφέρεστε να ενεργήσετε γρήγορα - ενώ η τιμή ενός
νομίσματος ICO παραμένει στην πιο προσιτή τιμή.

Μετά την αγορά κρυπτονομισμάτων μέσω ICO, συνιστάται να χρησιμοποιείτε αποθηκευτικό

χώρο πορτοφολιού (εκτός σύνδεσης) για να κρατάτε τις κρυπτογραφικές πληροφορίες που
είναι απαραίτητες για την εξαργύρωση των κρυπτονομισμάτων. Αυτός είναι ένας από τους
απλούστερους και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την προστασία των κρυπτονομισμάτων
από ICO και άλλων ψηφιακών νομισμάτων.

32
6. Μπαινόυν όι μεγαλόι παικτες στό blockchain με
πρωτή τήν ΙΒΜ

Πριν από λίγα χρόνια, οι επιχειρήσεις άρχισαν να δείχνουν ενδιαφέρον να χρησιμοποιήσουν

το blockchain ως τεχνολογία για να προσφέρουν εμπιστοσύνη, διαφάνεια και καλύτερη
συνεργασία σε πολλές άλλες επιχειρηματικές οντότητες που μοιράζονται από κοινού
ευαίσθητα επιχειρηματικά δεδομένα. Ωστόσο, καθώς η τεχνολογία blockchain έχει ωριμάσει,
περισσότερες εταιρείες έχουν αρχίσει να βλέπουν το blockchain λιγότερο ως τεχνολογία και
περισσότερο ως σημαντικό επιχειρηματικό εργαλείο για την ψηφιοποίηση και τον ψηφιακό
μετασχηματισμό. Ο Γενικός Διευθυντής της IBM Blockchain, Alistair Rennie, παρατήρησε αυτήν
την εξέλιξη πριν λίγο καιρό. Ένα δικτυακό πόρταλ σχετικό με την τεχνολογία blockchain μίλησε
μαζί του για να μάθει περισσότερα για το εξελισσόμενο επιχειρηματικό τοπίο blockchain, πώς
το blockchain παίζει σημαντικό ρόλο στην υβριδική στρατηγική cloud της IBM και γιατί το "Big
Blue" συμφωνεί απόλυτα με τις αρχές των ιδιωτικών, επιτρεπόμενων δικτύων blockcain.

Θεωρώ ότι η αυτή η συνέντευξη αξίζει να αποτελέσει ένα κεφάλαιο στο βιβλίο καθώς η ΙΒΜ
είναι ένας σημαντικός τεχνολογικός γίγαντας.

Ο Alistair Rennie απάντησε λοιπόν στις παρακάτω ερωτήσεις:

Ερώτηση: Ποια είναι η στρατηγική blockchain της IBM;

Alistair Rennie: Τώρα που το blockchain βρίσκεται πλέον στην αγορά για σημαντικό διάστημα
ετών παρουσίας και έχουμε παράλληλα εργαστεί σε εκατοντάδες δίκτυα,
αναρωτιόμαστε πού θα ταιριάζει καλύτερα το blockchain στο πλαίσιο του
ψηφιακού μετασχηματισμού μιάς επιχείρησης. Για παράδειγμα, υπάρχουν
πολλά πεδία εφαρμογής στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και εντός των
δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας. Ανακαλύψαμε επίσης ότι πολλά από αυτά τα
δίκτυα blockchain δεν έχουν τεράστια εμβέλεια και ότι διαθέτουν μικρό
αριθμό χρηστών για να ξεκινήσουν με κάποιες σημαντικές προτάσεις
προστιθέμενης αξίας. Τα δίκτυα αυτά blockchain μπορούν να ξεκινήσουν
απλά και να αναπτυχθούν με την πάροδο του χρόνου, και θα προσπαθήσουμε
να εντάξουμε ορισμένα από αυτά με στο χαρτοφυλάκιο λύσεων της ΙΒΜ.
Καταλήξαμε επίσης ότι το blockchain ταιριάζει στην αρχιτεκτονική των
επιχειρήσεων με ειδικά με την ικανότητά του να επιτρέπει στις εταιρείες να
ψηφιοποιούν τις επιχειρηματικές τους διαδικασίες από κοινού με άλλες
εταιρείες. Αυτό δείχνει ότι το blockchain εξελίσσεται από μια τεχνολογία σε
ένα πραγματικό επιχειρηματικό εργαλείο και ότι η υιοθέτηση του μπορεί να
συμβεί πολύ γρήγορα. Για παράδειγμα, όταν ξεκίνησε το COVID-19, είδαμε
πραγματικά παραδείγματα ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ εταιρειών που

33
 χρησιμοποιούν το blockchain ως μηχανισμό. Αλλά αυτό που ήταν
πραγματικά εντυπωσιακό ήταν η ταχύτητα ανάπτυξης αυτών των
συναλλαγών. Το Blockchain δεν χρειάζεται να είναι ένα περίπλοκο και
μακροχρόνιο τεχνολογικό έργο. Εργαζόμαστε κυρίως ώστε το blockchain να
γίνει το βασικό συστατικό της υβριδικής πλατφόρμας cloud με κυρίαρχα την
συνεργασία και την εμπιστοσύνη.

Ερώτηση: Μπορείτε να μιλήσετε περισσότερα για το ρόλο που θα παίξει το blockchain στην
υβριδική πλατφόρμα cloud της IBM;

Alistair Rennie:Αυτό που παρέχει αποκλειστικά το blockchain είναι η ικανότητά του να

ενσωματώνει και να διαχειρίζεται τις ροές εργασίας που ξεφεύγουν από τα
όρια μιάς εταιρείας. Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι μπορούν
να το κάνουν αυτό σήμερα, αλλά τείνει να είναι αδέξιοι και να
περιλαμβάνουνι πολλές συγκεντρωτικές αλλαγές λογισμικού και διαδικασιών.
Το Blockchain αποδεικνύεται ένας γρήγορος τρόπος ενσωμάτωσης των
επιχειρηματικών δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιεί έξυπνα
συμβόλαια για την αυτοματοποίηση των ροών εργασίας. Δημιουργεί έτσι τη
δυνατότητα συνεργασίας και εμπιστοσύνης όταν οι οργανισμοί συνεργάζονται
με πολλούς άλλους.

Ερώτηση: Πώς μπορούν τα ιδιωτικά δίκτυα να εξασφαλίσουν εμπιστοσύνη σε σχέση με

εξωτερικά δεδομένα;

Alistair Rennie: Η τεχνολογία Blockchain επιτρέπει στους χρήστες να μοιράζονται πληροφορίες

σχετικά με ένα καθολικό, ενώ οι έξυπνες συμβάσεις διαχειρίζονται τις ροές
εργασίας. Για παράδειγμα, οι αγρότες σε ένα δίκτυο blockchain δεν
μοιράζονται όλα τα δεδομένα τους με τους άλλους αγρότες, καθώς οι
άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν ποιος βλέπει τι σε ένα ιδιωτικό δίκτυο.
Αυτό επιτρέπει στους οργανισμούς να εισέλθουν σε ένα δίκτυο blockchain με
μια σχετικά ασφαλή νοοτροπία ότι η κοινή χρήση δεδομένων είναι εντάξει και
η προστιθέμενη αξία μπορεί να παραχθεί από αυτό. Τελικά, τα ιδιωτικά
δίκτυα blockchain επιτρέπουν στους ανθρώπους να έχουν ορατότητα για τα
δεδομένα που χρειάζονται, αλλά να εξακολουθούν να έχουν ικανοποιητικό
βαθμό εμπιστοσύνης.

_____________________________________________
Σ.Σ.: Σχετικό θέμα: «Από τη θάλασσα στο τραπέζι: Η Νορβηγική Βιομηχανία Θαλασσινών εφαρμόζει το IBM
Blockchain»
Ένα καλό παράδειγμα είναι αυτό που κάνει η Atea ASA, ένας πάροχος υποδομής πληροφορικής για τις
σκανδιναβικές και τις βαλτικές περιοχές. Χρησιμοποιεί το δίκτυο IBM Blockchain για να συνδέσει τους αλιείς
θαλασσινών με τους μεταποιητές και τους εμπόρους λιανικής πώλησης.

34
Ερώτηση: Σε τι διαφέρει η πλατφόρμα υβριδικού cloud IBM από αυτό που το IBM
Blockchain προσφέρει στους πελάτες;

Alistair Rennie: Η μεγάλη διαφορά είναι ο τρόπος με τον οποίο μιλάμε στους πελάτες. Έχουμε
περάσει από μια φάση που το blockchain, όπως και οποιαδήποτε άλλη
τεχνολογία, αντιμετωπίζεται καθαρά μέσω ενός τεχνολογικού φακού. Αλλά
τώρα πλέον βλέπουμε μια πλήρη ενσωμάτωση της. Μιλάμε με ανθρώπους
από τον κόσμο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και τον τομέα της
εφοδιαστικής αλυσίδας, όπου η λέξη "blockchain" δεν εμφανίζεται καν ως
έννοια . Όλες αυτές οι επιχειρήσεις ενδιαφέρονται για την προέλευση ενός
προιόντος και το ίχνος στη πορεία του αλλά και για την επίλυση διαφορών.
Θέλουμε να μιλήσουμε με εταιρείες σχετικά με τον τρόπο συνεργασίας και
δημιουργίας ροών εργασίας εκτός των δικών τους περιβαλλόντων,
χρησιμοποιώντας το blockchain ΙΒΜ. Η προσφορά του υβριδικού cloud IBM
διασκευάζει επίσης τεχνολογικά ό, τι χρειάζεται ένας οργανισμός για να
δημιουργήσει εύκολα ένα δίκτυο blockchain.

Ερώτηση: Ποιοι τύποι επιχειρήσεων θα θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη στρατηγική IBM

υβριδικό cloud;

Alistair Rennie:Η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας επηρεάζει πολλές διαφορετικές

εταιρείες. Αυτές οι επιχειρήσεις προσπαθούν να γνώση της πορείας των
εμπορευμάτων μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού. Αυτό ακούγεται απλό αλλά
πραγματικά πολύ δύσκολο, επειδή όλες οι επιχειρήσεις λειτουργούν σε
διαφορετικά συστήματα. Στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών,
βλέπουμε το blockchain να χρησιμοποιείται σε δίκτυα διακανονισμού
εμπορίας χρηματοπιστωτικών ποριόντων όπως το We.trade. Η σχετική
πρωτοβουλία Blockchain μόλις ανακοίνωσε επίσης ότι η ηλεκτρονική
πλατφόρμα εγγυήσεων έχει προχωρήσει επιτυχώς και τώρα επεκτείνει την
εμβέλεια των υπηρεσιών και του δικτύου της σε επιχειρήσεις όλων των
μεγεθών. Αυτή η πλατφόρμα ξεκίνησε στα τέλη του 2019 και σήμερα
διαχειρίζεται 300 εκατομμύρια εγγυητικές επιστολές. Έχει αποδειχθεί ότι
μειώνει τον χρόνο έκδοσης της εγγυητικής σε λιγότερο από μια ημέρα.
Οποιοδήποτε μέρος όπου υπάρχουν διακανονισμοί και συνδέσεις πολλαπλών
τραπεζών είναι εκεί που μπορεί να εφαρμοστεί το blockchain. Αρχίζουμε
επίσης να βλέπουμε περισσότερους πειραματισμούς και πλέον
συνεργαζόμαστε με τις κεντρικές τράπεζες που θέλουν να εφαρμόσουν ένα
ψηφιακό νόμισμα.

Ερώτηση: Θα σκεφτόταν ποτέ η IBM να δημιουργήσει ένα δημόσιο blockchain για να

αξιοποιήσουν οι επιχειρήσεις;

35
Alistair Rennie: Οι αρχές που έχουμε εφαρμόσει δείχνουν ότι η IBM ενδιαφέρεται πολύ για τα
δίκτυα blockchain που επιτρέπονται και είναι ιδιωτικά. Επικεντρωνόμαστε στο
να κάνουμε την τεχνολογία πιο προσιτή σε διαφορετικούς οργανισμούς και να
επιτρέπουμε στους ανθρώπους να ξεκινήσουν γρήγορα και να αποκτήσουν
προστιθέμενη αξία με το blockchain. Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει πολλή
δουλειά ακόμα καθώς αυτά τα δίκτυα blockchain πηγαίνουν από τον
πειραματισμό σε πλήρως λειτουργικά. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να
καταλάβουν πώς να διαχειρίζονται τα δίκτυα blockchain, πώς να τα ελέγχουν
και πώς να συνομιλούν με ρυθμιστικές αρχές.

Συμπερασματικά

Η τοποθέτηση της ΙΒΜ σε αυτή την συνέντευξη ενώ έδειξε την τεράστια σημασία που δίνει
στην τεχνολογία blockchain εντούτοις επιβεβαίωσε τον συντηρητισμό της. Η προσπάθεια που
κάνει να «ελέγξει» το blockchain δεν έχει ελπίδα επιτυχίας γιατί αντιβαίνει τον βασικό κανόνα
της φύσης της τεχνολογίας blockchain που είναι η αποκέντρωση. Οσο αφορά τα «ιδιωτικά»
blockchain αμφιβάλω αν οι αναγνώστες θυμούνται το αντίστοιχο της δεκαετίας με τα
«ιδιωτικά» ίντερνετ που τότε είχαν και όνομα, τα ίντρανετ! Απλά είναι χρήσιμο να υπάρχουν
και αυτά ως εκδοχή καθώς ωριμάζει η τεχνολογία blockchain για να γίνεται τελικά πιο εύκολα
αποδεκτή από οικονομικούς κλάδους που φημίζονται για την συντηρητική πολιτική τους.

36
7. Ηνωμενα Αραβικα Εμιρατα: τό πρωτόπόρό
κρατός στήν τεχνόλόγια blockchain

Η στρατηγική του Dubai Blockchain θα βοηθήσει το Dubai να επιτύχει το όραμα του ηγέτη του
Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum να γίνει η πρώτη πόλη που θα ελέγχεται πλήρως
από το Blockchain έως το 2022 (η αρχική στόχευση του 2020 μεταφέρθηκε χρονικά και λόγω
της πανδημίας COVID-19) και θα κάνει το Dubai την πιο ευτυχισμένη πόλη στη γη. Η
στρατηγική αυτή χρησιμοποιεί 3 κυρίαρχους πυλώνες, την Κρατική Αποδοτικότητα, την
Δημιουργία Βιομηχανίας blockchain και την Διεθνή Ηγεσία στην τεχνολογία.

Η στρατηγική του Blockchain στο Dubai, είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ του
Smart Dubai Office και του Dubai Future Foundation που έχουν ως στόχο τη συνεχή
εξερεύνηση και αξιολόγηση των τελευταίων τεχνολογικών καινοτομιών οι οποίες δίνουν την
ευκαιρία να προσφερθεί μια πιο απρόσκοπτη, ασφαλή, αποτελεσματική λειτουργία της πόλης.

Η τεχνολογία Blockchain είναι ένα νέο, ισχυρό εργαλείο που διαμορφώνει ήδη το μέλλον του
Διαδικτύου με απλές και ασφαλείς συναλλαγές. Η στρατηγική Blockchain του Dubai θα
βοηθήσει την πόλη να επιτύχει το όραμα του Σεΐχη Mohammed bin Rashid Al Maktoum ώστε
να δημιουργήσει κάνει το Dubai την πιο ευτυχισμένη πόλη στη γη. Και το εντυπωσιακό ότι
αυτός ο στόχος ευτυχίας συνδιάζεται με την εφαρμογή τηε τεχνολογίας blcockchain.

H στρατηγική του Dubai Blockchain θα προσφέρει οικονομική ευκαιρία για όλους τους τομείς
της πόλης και θα ενισχύσει τη φήμη του Dubai ως παγκόσμιου ηγέτη τεχνολογίας. Σύμφωνα με
την επιλογή του Smart Dubai να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης στην έξυπνη οικονομία,
αναπτύσοντας την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Το Dubai έχει μια μακρά παράδοση ως κορυφαία χώρα της ψηφιακής καινοτομίας στην
περιοχή. Τώρα για πρώτη φορά το Dubai θα πρωτοστατήσει στην εφαρμογή της νέας
τεχνολογίας blcockhain για πόλεις και θα μοιραστεί αυτό παγκόσμια. Όταν το σχέδιο πετύχει
το Dubai θα είναι η πρώτη κυβέρνηση που θα λειτουργεί με blockchain, οδηγώντας παγκόσμια
τη μελλοντική οικονομία.

Η υιοθέτηση της τεχνολογίας Blockchain στο Dubai έχει ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 5,5
δισεκατομμυρίων dirham ετησίως μόνο στην επεξεργασία εγγράφων - ίσο με την αξία του
πύργου Burj Khalifa. Η στρατηγική του Dubai Blockchain δημιουργεί έναν οδικό χάρτη για την
εισαγωγή της τεχνολογίας Blockchain στο Dubai και τη δημιουργία μιας ανοιχτής πλατφόρμας
για την κοινή χρήση της τεχνολογίας blockhain με πόλεις σε όλο τον κόσμο. Η στρατηγική του
Dubai Blockchain βασίζεται σε τρεις πυλώνες της αποτελεσματικότητας της διακυβέρνησης,
της δημιουργίας σχετικής βιομηχανίας και της διεθνούς ηγεσίας.

37
Λόγω της σαφούς στρατηγικής επιλογής για blockchain τα ΗΑΕ παρουσιάζουν επίσης μια
μεγάλη ποικιλία περιπτώσεων εφαρμογής της τεχνολογίας. Τα ΗΑΕ έχουν ισχυρές φιλοδοξίες
να γίνουν επιλογή για τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με το blockchain. Ήδη δημιουργήθηκε
ένας κόμβος blockchain για την οικονομική και τεχνολογική καινοτομία και μία σειρά
τελευταίες πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην περιοχή υποδηλώνουν την ισχυρή υποστήριξη
για το blockchain.

Τον Απρίλιο του 2018, η κυβέρνηση των ΗΑΕ ξεκίνησε τη στρατηγική Blockchain της Emirates
2021. Η στρατηγική στοχεύει να αξιοποιήσει την τεχνολογία blockchain για να μετατρέψει το
50% των κυβερνητικών συναλλαγών στην πλατφόρμα blockchain έως το 2021 (και όπως
αναφέραμε μεταφέρθηκε λόγω COVID-19 to 2023). Με την υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας,
η κυβέρνηση των ΗΑΕ αναμένει να εξοικονομήσει:

• 11 δισεκατομμύρια AED σε συναλλαγές και σε έγγραφα που υποβάλλονται σε τακτική

επεξεργασία

• Μειώση 398 εκατομμύρια έντυπα έγγραφα ετησίως

• 77 εκατομμύρια ώρες εργασίας ετησίως

Τα ΗΑΕ θα χρησιμοποιούν το blockchain για ψηφιακές συναλλαγές, δίνοντας σε κάθε πολίτη

έναν μοναδικό αριθμό αναγνώρισης που θα δείχνει τις πληροφορίες του σχετικά με την
πλατφόρμα blockchain. Οι πληροφορίες και τα δεδομένα στο blockchain δεν μπορούν να
παραβιαστούν ή να αλλάξουν, γεγονός που θα διασφαλίσει την ψηφιακή ασφάλεια των
εθνικών εγγράφων και συναλλαγών και τελικά θα μειώσει το λειτουργικό κόστος και θα
επιταχύνει τη λήψη αποφάσεων.

Τον Νοέμβριο του 2018, στην δεύτερη ετήσια συνάντηση της κυβέρνησης των ΗΑΕ, η κοινή
ομάδα εργασίας τεχνητής νοημοσύνης (AI) και Blockchain ανακοίνωσε την έναρξη δύο
παράλληλων κυβερνητικών πρωτοβουλιών. Η πρωτοβουλία ενός οδηγού για την Τεχνητή
Νοημοσύνη (AI) και το Blockchain στοχεύει στην παροχή ενός τυποποιημένου ορισμού της
Τεχνητής Νοημοσύνης και του blockchain σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Στοχεύει επίσης στην
απόκτηση σχετικών γνώσεων με τις έννοιες της Τεχνητής Νοημοσύνης και τις πολλαπλές
χρήσεις της. Ο οδηγός θα παρέχεται σε όλες τις έξυπνες τοπικές πρωτοβουλίες σε εθνικό
επίπεδο. Το Εθνικό Πρόγραμμα για την τεχνητή νοημοσύνη AI και το Blockchain στοχεύει στην
παροχή εκπαιδευτικών πανεπιστημιακών προγραμμάτων και υποτροφιών στον τομέα της
τεχνητής νοημοσύνης και του blockchain, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανώτατης
Εκπαίδευσης. Προσφέρει επίσης εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης μίας ημέρας ή μίας
εβδομάδας για να εκπαιδεύσει το προσωπικό του κράτους σε όλα τα επαγγελματικά επίπεδα.
Επιδιώκει δηλαδή να ενσωματώσει την Τεχνητή Νοημοσύνη στα διάφορα στάδια της
εκπαίδευσης.

38
Παγκόσμιο Συμβούλιο Blockchain

Στο Dubai, η έλλειψη δικαίου στο παρελθόν σχετικά με την τεχνολογία blockchain δυσκόλευε
τις επιχειρήσεις να διαμορφώσουν μια σαφή στρατηγική για την ανάπτυξη και τη χρήση της
τεχνολογίας. Υπήρχε η ανάγκη για μια πλατφόρμα που να ανοίγει το δρόμο για την ανταλλαγή
γνώσεων και τις βέλτιστες πρακτικές. Ως αποτέλεσμα, τον Φεβρουάριο του 2016, το Dubai
Future Foundation ξεκίνησε την πρωτοβουλία για το Παγκόσμιο Συμβούλιο Blockchain. Εκεί
τόσο οι ιδιωτικές εταιρείες όσο και οι δημόσιοι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κατανοήσουν
καλύτερα την τεχνολογίας και τις επιπτώσεις της. Να δούν τον δρόμο προς τα εμπρός όσον
αφορά τον πειραματισμό, τη θεσμική υποστήριξη και τη σύνταξη των ρυθμιστικών κανόνων.
Αυτό με την μορφή ενός φόρουμ στοχεύει στη διευκόλυνση της ανάπτυξης συμπράξεων
δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα σταθερό οικοσύστημα γύρω
από το blockchain. Ως αποτέλεσμα αυτής της πρωτοβουλίας, 15 πιλοτικά έργα έχουν ήδη
υποστηριχθεί από το Dubai Future Foundation από την αρχή της δημιουργίας του.

Πρέπει βέβαια να παρατηρηθεί ειδικά οσον αφορά τις περιπτώσεις χρήσης

κρυπτονομισμάτων blockchain σε κυβερνητικό επίπεδο, ότι τα κρυπτονομίσματα δεν
ενθαρρύνονται στα ΗΑΕ και ότι η τεχνολογία blockchain χρησιμοποιείται περισότερο ως
εργαλείο αυτοματοποίησης με χρήση αυτών ως tokens/ψηφιακά κουπόνια θα λέγαμε.

Ορισμένες από τις περιπτώσεις χρήσης περιλαμβάνουν και τα παρακάτω:

 Dubai Pay - μια εφαρμογή ενοπποίησης δεδομένων για όλες τις κυβερνητικές αρχές
και οργανισμούς του Dubai.
 Dubai Vehicle Chain - θα διαχειριστεί ολόκληρο τον κύκλο ζωής των οχημάτων που
χρησιμοποιούνται στο Dubai.
 Το «Τμήμα Γης του Dubai» χρησιμοποιεί την τεχνολογία blockchain για πολλαπλούς
σκοπούς, όπως τα κτηματολόγια, τα συστήματα ηλεκτρονικής υποθήκης κ.λπ.
 Το «Τμήμα Μετανάστευσης του Dubai» στοχεύει όλοι όσοι που εισέρχονται και
εξέρχονται από το Dubai να καταγράφονται σε μία πλαταφόρμα blockchain.
 Η «Αρχή Γνώσης και Ανθρώπινου Δυναμικού» στο Dubai βάζει επίσης όλα τα
εκπαιδευτικά αρχεία και τα πιστοποιητικά στο blockchain.

Οι περισσότερες από αυτές τις εφαρμογές βρίσκονται επί του παρόντος στο πιλοτικό στάδιο.
Καθώς τα πράγματα εξελίσσονται, μέχρι το τέλος του 2021, αναμένεται να είναι σε πλήρη
εφαρμογή. Μάλιστα πρέπει να τονιστεί ότι με την χρήση των πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας
blockchain όλες αυτές οι πληροφορίες θα είναι ενοποιημένες ενώ θα τηρούνται οι κανόνες
ασφάλειας, διαφάνεις και προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Είναι εμφανές ότι η τεχνολογία και τα συστήματα blockchain αναπτύσσονται πολύ

συστηματικά. Οι εφαρμογές στους τομείς που αναφέρονται παραπάνω υποστηρίζονται από το
Smart Dubai Office και το Dubai Future Foundation. Αυτά παρέχουν βοήθεια σε αυτές τις
ψηφιακές πρωτοβουλίες και τις λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού. Αυτοί οι δύο φορείς

39
έχουν ιδρύσει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Blockchain, το οποίο προωθεί το οικοσύστημα και
συντονίζει δράσεις μεταξύ των διαφόρων κρατικών φορέω ντμημάτων, αποτρέποντας τις
επικαλήψεις.

Με βάση τον ως τώρα απολογισμό στα ΗΑΕ υπάρχουν πάντα μαθήματα από τις πρώτες
εφαρμογές blockchain. Είναι μια εξέλιξη, όχι μια επανάσταση. Μέχρι στιγμης δεν έχουν
υπάρξει αποτυχίες σε όλα τα έργα blockchain που ξεκίνησε η κυβέρνηση του Dubai. Όλα τα
έργα είναι ζωντανά και φαίνεται θετικά από την πιλοτική φάση ότι μπορούν να μεταφερθούν
σε μαζική εφαρμογή. Η τοπική κυβέρνηση δεν έρχεται απλώς να συνεισφέρη με εφαρμογές
της τεχνολογίας αλλά ασχολείται αποτελεσματικά και με άλλες πτυχές, όπως η διαμόρφωση
Εθνικής Στρατηγικής Blockchain και το Πλαίσιο της Πολιτικής για τη ψηφιακή διακυβέρνηση.

Οι βασικοί παράγοντες για την επιτυχή εφαρμογή ευρείας υιοθέτησης της τεχνολογίας
blockchain είναι κυρίως η προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω. Το Dubai προωθεί την
υιοθέτηση του blockchain μέσω μιας προσέγγισης από πάνω προς τα κάτω. Οι υπεύθυνοι
χάραξης πολιτικής του Dubai ήξεραν ότι θα έπρεπε να κάνουν κάτι με αυτήν τη συγκεκριμένη
τεχνολογία και καθόρισαν τους στόχους, τα σχέδια δράσης, τη στρατηγική και τις πολιτικές.

Σημ. Σύνταξης:

Η εκπαίδευση και η δημιουργία Οικοσυστήματος

Είναι σημαντικό να εκπαιδευτούν οι χρήστες και να ευαισθητοποιηθούν οι

πολίτες σε αυτήν την τεχνολογία. Από το 2017 έως και τώρα, το Dubai
φιλοξένησε περισσότερες από εκατό διαφορετικές εκδηλώσεις και συνέδρια
στο blockchain. Αυτά δημιούργησαν μια μαζική ευαισθητοποίηση και
αξιοποίησαν το οικοσύστημα των ανθρώπων και των έργων στο χώρο του
blockchain. Ισως δεν υπάρχει άλλη πόλη στον κόσμο με αυτόν τον αριθμό
διασκέψεων που να σχετίζονται με το blockchain τα τελευταία χρόνια. Ανάμεσα
σε αυτά και η ετήσια Σύνοδος Κορυφής Blockchain στο Dubai

Η ετοιμότητα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό

Τα τελευταία χρόνια, το Dubai αναζητά λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού

πολύ επιθετικά. Έχουν δημιουργηθεί πολλές κυβερνητικές πρωτοβουλίες και
προγράμματα. Επομένως, δεν επικεντρώνονται μόνο στο blockchain, καθώς
δίνουν εξίσου σημασία στην τεχνητή νοημοσύνη AI, στην ανάλυση δεδομένων
και στο ιντερνετ τον πραγματων IoT. Απλά το Blockchain είναι αναμφίβολα το
νουμερό ένα στη λίστα προτεραιοτήτων.

Ένα σημαντικό γεγονός είναι ότι το Dubai έχει εισάγει συγκεκριμένους κανονισμούς και
πρωτοβουλίες για την υποστήριξη του blockchain.

40
Πρώτα απ 'όλα, πρέπει να δούμε ποιες είναι οι σχετικές ρυθμιστικές αρχές. Υπάρχουν τρείς
κυρίως: η Κεντρική Τράπεζα των ΗΑΕ, η Παγκόσμια Αγορά του Αμπού Ντάμπι (ADGM), το
Διεθνές Οικονομικό Κέντρο του Dubai (DIFC).

Η Κεντρική Τράπεζα είναι δεν είναι σαφής σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των
κρυπτονομισμάτων. Προς το παρόν υπάρχει κάποια απαγόρευση οποιουδήποτε είδους
πώλησης και αγοράς κρυπτονομισμάτων μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Όλα τα τραπεζικά
ιδρύματα καλούνται να μην αποδεχτούν τα κρυπτονομίσματα μέσω των καναλιών τους.

Αντίθετα οι επιχειρήσεις με κρυπτονομίσματα ως περιουσιακά στοιχεία, αυτά διέπονται από

ένα σύνολο κανονισμών που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από το ADGM. Αυτές οι επιχειρήσεις
θεωρούνται Επιχειρήσεις Κρυπτό-παγίων δηλαδή τα κρυπτονομίσματα ως άυλα πάγια και
πρέπει να ακολουθούν τις σχετικές οδηγίες και να διαθέτουν άδεια από την αρχή.

Το DIFC προετοιμάζει προς το παρόν τους δικούς του κανονισμούς για τα κρυπτονομίσματα
γιά το Dubai.

Όταν μιλάμε για κανονισμούς σχετικούς με το blockchain είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι
μιλάμε για μια εφαρμογή του blockchain, που είναι κρυπτονομίσματα. Δεν μπορεί να
ρυθμιστεί η τεχνολογία blockchain καθώς δεν υπάρχουν κανονισμοί για τα λειτουργικά
συστήματα ή τα συστήματα βάσεων δεδομένων. Ομοίως, η ρύθμιση δεν πρέπει να
προορίζεται για την τεχνολογία, αλλά για την αντιμετώπιση της πλευράς κρυπτονομισμάτων
(συμπεριλαμβανομένης της επιμέλειας, της αγοράς και της πώλησης και της έκδοσης όπως τα
ICO)

Το Smart Dubai Office είναι η ραχοκοκαλιά των πρωτοβουλιών σχετικά με το blockchain των
διαφόρων κυβερνητικών υπηρεσιών. Αυτές υποστηρίζονται επίσης από το Dubai Future
Foundation. Οι δύο φορείς δημιούργησαν έναν κόμβο blockchain, ο οποίος βοηθά στην
εναρμόνιση των πρωτοβουλιών και των πολιτικών.

Σημαντικό για την ανάπττυξη του blockchain στο Dubai είναι ότι αποτελεί μια πολύ σταθερή
χώρα όσον αφορά το πολιτικό περιβάλλον. Αυτό είναι και ένας από τους κύριους λόγους που
αυτή η χώρα μπορεί να κινηθεί πολύ γρήγορα στη λήψη αποφάσεων αλλά και στην εφαρμογή.
Είναι απίθανο να δούμε μια ξαφνική πολιτική αλλαγή που θα διαταράξει την ανάπτυξη του
blockchain στα ΗΑΕ .Ο ηγέτης του, ο Σεΐχης Χαντάν μπιν Μωάμεθ μπιν Ράσιντ Αλ Μακτούμ,
πρίγκιπας του Dubai, πιέζει για γρήγορες εξελίξεις την κυβέρνηση Αυτό παρακινεί και τους
άλλους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παραμένουν στο χρονοδιάγραμμα ή ακόμη και να
είναι ένα βήμα μπροστά για να είναι σε εφαρμογή.

Μία ερώτηση για τα ΗΑΕ είναι αν υπάρχουν ηθικές ανησυχίες ή τριβές με το νόμο της Σαρία
σχετικά με τη χρήση του blockchain; Ο βαθμός προσαρμογής της τεχνολογίας δεν έχει φτάσει
σε αρκετά προχωρημένο στάδιο για να δικαιολογήσει ηθικούς προβληματισμούς. Καθώς τα
περισσότερα έργα παραμένουν στο πιλοτικό τους στάδιο ακόμα. Το ηθικό ζήτημα μπορεί να
προκύψει μόνο όταν ορισμένες ιδιωτικές τράπεζες ή οι γίγαντες της λιανικής αρχίσουν να

41
χρησιμοποιούν blockchain, πράγμα που θα σήμαινε την αντιμετώπιση της διαχείρισης των
προσωπικών δεδομένων των καταναλωτών. Όμως είναι δύσκολο να δούμε τέτοιες ηθικές
ανησυχίες όταν εξετάζουμε τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές γιατί μέσα στην κυβέρνηση, το
χρησιμοποιούν απλώς ως εργαλείο αυτοματισμού.

Όσον αφορά τη συμμόρφωση της Σαρία με τα κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία, η υιοθέτηση

αυτών των περιουσιακών στοιχείων από το Dubai παραμένει μικρή προς το παρόν, οπότε δεν
υπάρχει καμία τριβή. Κάποιος θα μπορούσε ωστόσο να υποστηρίξει ότι εάν χρησιμοποιηθεί το
blockchain ως εργαλείο αυτοματισμού για τον ισλαμικό τραπεζικό τομέα, αυτό μπορεί να είναι
ακόμα πιο καλό για τη συμμόρφωση με τη σαρία από ό, τι οι συμβατικές τραπεζικές μορφές.
Στην πραγματικότητα υπάρχει μια ισχυρή περίπτωση για την εφαρμογή του blockchain σε
ισλαμικά χρηματοπιστωτικά συστήματα. Αυτό γιατί η ισλαμική χρηματοδότηση απαιτεί διπλή
συμμόρφωση: συμμόρφωση με τον παραδοσιακό δημοσιονομικό κανονισμό και το νόμο της
Σαρία. Το Blockchain βοηθά να συμμορφωθούν και με τα δύο μέσω του δικτύου του.

Βλέπουμε λοιπόν χωρίς αμφιβολία,οτι το Dubai ηγείται της σκηνής blockchain, ειδικά στην
υιοθέτηση της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, ορισμένες χώρες μικρότερου
μεγέθους μπορεί να έχουν ενεργήσει με πιο γρήγορο ρυθμό τα τελευταία χρόνια. Μια άλλη
πρόκληση για το Dubai είναι ότι το blockchain ως τεχνολογία εξακολουθεί να ωριμάζει και,
σύμφωνα με έρευνα, αναμένεται ότι, έως το 2021, το 90% των υπαρχουσών επιχειρηματικών
εφαρμογών blockchain να απαιτήσει κάποιο είδος επανεξέτασης στην υποδομή και τη
στρατηγική τους. Έτσι, το Dubai επενδύει σε μεγάλο βαθμό σε blockchain σε κρίσιμο στάδιο
όταν η τεχνολογία δεν είναι τόσο ώριμη. Αυτό το καθιστά μεν ιδανικό έδαφος αναπαραγωγής
για το οικοσύστημα blockchain, αλλά σημαίνει ότι άλλες χώρες μπορούν να περιμένουν και να
δουν τις προκλήσεις κατά την εφαρμογή στο Dubai τα επόμενα χρόνια και στη συνέχεια να
προχωρήσουν πολύ γρήγορα.

42
8. Πρωτες εφαρμόγες Blockchain για τό δήμόσιό
τόμεα

Το πλαίσιο

Οι κυβερνήσεις φαίνεται να εστιάζουν όλο και περισσότερο την προσοχή τους σε πιθανές
εφαρμογές τεχνολογίας blockchain στο δημόσιο τομέα. Σε γενικές γραμμές, μπορεί να γίνει
καθολικά μια νέα υποδομή πληροφοριών που να υποστηρίζει την ανταλλαγή πληροφοριών
μεταξύ δημόσιων διοικήσεων, πολιτών και επιχειρήσεων.

Συγκεκριμένες ομάδες περιπτώσεων εφαρμογές blockchain που χρησιμοποιούν

αποκεντρωμένες υποδομές πληροφοριών έχουν εντοπιστεί στο πλαίσιο του δημόσιου τομέα.
Συγκεκριμένα, η τεχνολογία blockchain αναμένεται να φέρει επανάσταση ή, τουλάχιστον, να
διευκολύνει διάφορες κυβερνητικές υπηρεσίες και λειτουργίες. Σε αυτές περιλαμβάνονται για
παράδειγμα, η παροχή αρχείων πολιτών, τα μητρώα των κρατικών υπηρεσιών και την
υποστήριξη της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Επίσης τη διευκόλυνση των οικονομικών
συναλλαγών, την παροχή ρυθμιστικής εποπτείας των αγορών, την καταπολέμηση της
φοροδιαφυγής και την αναδιανομή του δημόσιου χρήματος, συμπεριλαμβανομένων των
επιχορηγήσεων, των κοινωνικών πολιτικών στις μεταφορές και τις συντάξεις.

Η ψηφιακή διακυβέρνηση είναι μια υπερσύγχρονη ιδέα γιά την επιστήμη της δημόσιας
διοίκησης. Το προηγούμενο μοντέλο πρόεβλεπε απλώς την ψηφιοποίηση της δημόσιας
διοίκησης. Η ψηφιακή διακυβέρνηση αναφέρεται στη δημιουργία νέων δημόσιων υπηρεσιών
και μοντέλων παροχής υπηρεσιών που να αξιοποιούν τις ψηφιακές τεχνολογίες και τα στοιχεία
των κυβερνητικών και πολιτικών πληροφοριών. Το νέο υπόδειγμα επικεντρώνεται στην
παροχή κεντρικών, ευέλικτων και καινοτόμων δημόσιων υπηρεσιών. Η τεχνολογία Blockchain
είναι μία από τις πιο καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες που πρέπει να εξεταστεί στο νέο
πρότυπο χάραξης κυβερνητικής πολιτικής και παροχής υπηρεσιών στους πολίτες.

Στο πλαίσιο της ψηφιακής διακυβέρνησης, η τεχνολογία blockchain έχει τη δυνατότητα να

διευκολύνει τις άμεσες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των δημόσιων θεσμών, των πολιτών και των
επιχειρήσεων. Στο βασικό επίπεδο, αυτό συνεπάγεται τις βελτιωμένες δημόσιες υπηρεσίες
στις διαδικασίες εγγραφής και ανταλλαγής πληροφοριών. Η τεχνολογία Blockchain είναι ένας
συνδυασμός πολλών υπαρχόντων αλλά και νέων τεχνολογιών που σχηματίζουν μια νέα
αποκεντρωμένη υποδομή πληροφοριών. Η αποκέντρωση των αποκλειστικών αλυσίδων είναι
το βασικό χαρακτηριστικό που μπορεί να αναμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο οι
κυβερνήσεις αλληλεπιδρούν με τους πολίτες και μεταξύ τους . Η τεχνολογία Blockchain θα
μπορούσε να αφαιρέσει ένα μεγάλο μέρος των διοικητικών καθηκόντων που εκτελούν οι
κυβερνήσεις στην κοινωνία σήμερα. Οι κυβερνήσεις πιθανώς δεν χρειάζεται να παρέχουν από
μόνες τους τις διαδικασίες αποθήκευσης πληροφοριών και ανταλλαγής πληροφοριών

43
προκειμένου να διευκολύνουν τις οικονομικές δραστηριότητες στις κοινωνίες, καθώς αυτό θα
μπορούσε να παρέχεται από εφαρμογές τεχνολογίας blockchain. Αντί γι αυτό θα πρέπει να
διατηρούν τον εποπτικό ρόλο τους όσον αφορά τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται στην
υποδομή blockchain.

Οι τεχνολογίες Blockchain μπορούν δυνητικά να χρησιμοποιηθούν ως η υποδομή

πληροφοριών για την ανταλλαγή των πληροφοριών μεταξύ δημόσιων διοικήσεων. Για
παράδειγμα η έγκαιρη και η αξιόπιστη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την
εγκληματικότητα, η διανομή επιχορηγήσεων και η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με
ακαδημαϊκούς τίτλους ή τους φόρους θα μπορούσε να διευκολυνθεί από το blockchain . Η
κατανεμημένη καταχώριση εγγράφων και περιουσιακών στοιχείων, αντί να εγγράφεται
αποκλειστικά σε κεντρικό τρόπο με χρήση blockchain αποφέρει πολλά τεχνικά και οικονομικά
πλεονεκτήματα. Η μεγαλύτερη διαφάνεια, η αξιοπιστία και η βελτιωμένη απόδοση είναι
ιδιαίτερα σημαντικά όταν οι εφαρμογές απαιτούν δεδομένα από πολλούς ιστότοπους,
πληροφοριακά συστήματα, οργανισμούς ή χώρες. Βέβαια η αποκεντρωμένη φύση των
συστημάτων blockchain αναμένεται να δημιουργήσει αβεβαιότητες σχετικά με τη
σταθερότητα στο δίκτυο καθώς αφαιρεί τον κεντρικό ελέγχου. Για παράδειγμα, ενώ στο
τραπεζικό σύστημα οι τράπεζες λειτουργούν ως κεντρικοί διαμεσολαβητές για τον έλεγχο του
συστήματος, σε ένα σύστημα που βασίζεται σε τεχνολογία blockchain η ισχύς στο δίκτυο
κατανέμεται μεταξύ όλων των συμμετεχόντων. Η αποκέντρωση είναι, ως ένα βαθμό,
πρόκληση, καθώς είναι ασυμβίβαστη με τις θεσμικές δομές των κυβερνήσεων, των εταιρειών
και των αγορών, όπως τις γνωρίζαμε ως σήμερα. Ως εκ τούτου, ειδικά οι κυβερνήσεις θα
πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διακυβερνητικές και οργανωτικές επιπτώσεις των εφαρμογών
blockchain, λαμβάνοντας υπόψη τις θεμελιώδεις διαφορές τους σε σχέση με τις παραδοσιακές
υποδομές πληροφοριών. Υποστηρίζεται ότι για να αξιοποιηθεί πλήρως η τεχνολογία του
blockchain στο δημόσιο τομέα, οι διοικητικές διαδικασίες και οι κυβερνητικές δομές θα πρέπει
να επανασχεδιαστούν για να προσαρμοστούν στην τεχνολογία και όχι το αντίστροφο.

Η τεχνολογία Blockchain είναι επίσης πολλά υποσχόμενη από την άποψη της υποστήριξης των
πολιτών. Συγκεκριμένα, οι πολίτες μπορούν να βιώσουν καλύτερα οικονομικά οφέλη και
οφέλη από την απόδοση από υπηρεσίες που αξιοποιούν τον αυτοματισμό ή τα
συμβολαιογραφικά έξυπνα συμβόλαια όπως προσωπικά πιστοποιητικά ή έκδοση τίτλων γης ).
Επιπλέον, οι υπηρεσίες που θα βασίζονται στην αποκεντρωμένη φύση του blockchain, όπως η
ταυτοποίηση του πολίτη ή η ψηφοφορία, αλλάζουν την ισορροπία της εξουσίας, αυξάνοντας
τον έλεγχο των πολιτών σε δημοκρατικές διαδικασίες.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά τα οφέλη και τις προκλήσεις, η τεχνολογία blockchain μπορεί
να διαταράξει το status quo στον δημόσιο τομέα. Το Blockchain μπορεί να προσφέρει
αποτελεσματικότητα με τη χρήση ενιαίων επιπέδων και εμπνέοντας με νέα μοντέλα παροχής
υπηρεσιών από τις κυβερνήσεις. Η αρχιτεκτονική δομή του blockchain μπορεί επίσης να
μειώσει τον λειτουργικό κίνδυνο και το κόστος των συναλλαγών, να αυξήσει τη συμμόρφωση
και να αυξήσει την εμπιστοσύνη σε κυβερνητικούς οργανισμούς. Ωστόσο, η έλλειψη ώριμων,

44
σταθερών, εμπορικών πλατφορμών αλλά και ορισμένα κενά στην ουσιαστική λειτουργικότητα
(π.χ. έξυπνα συμβόλαια) και η έλλειψη πραγματικών εφαρμογών εντός των κυβερνήσεων
δείχνουν ότι αυτή η τεχνολογία δεν έχει ωριμάσει ακόμη. Οι προκλήσεις κατά την εφαρμογή
της τεχνολογίας blcockhain που συχνά συναντόνται είναι η δυνατότητα ευρείας κλιμάκωσης, η
διακυβέρνηση, η ευελιξία και οι τρόποι υλοποίησης.

Η τρέχουσα υιοθέτηση Blockchain από τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης

Η κυβερνητική υιοθέτηση συνολικά του blockchain εξετάζεται από τις κανονιστικές και τις
τεχνολογικές προοπτικές. Ως κυβερνητικό όργανο, ένα κράτος μπορεί να επιθυμεί να
παρακολουθεί τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι πλατφόρμες τεχνολογίας
blockchain, όπως στην περίπτωση των κρυπτονομισμάτων. Ως χρήστης εφαρμογών, οι
κυβερνήσεις ενδέχεται να χρησιμοποιούν το blockchain για τη βελτίωση των διαδικασιών. Και
σε ορισμένες περιπτώσεις, μια κυβέρνηση είναι δυνατόν να αναπτύξει τη δική της εφαρμογή
βασισμένη σε blockchain για να αντιμετωπίσει μια εσωτερική ανάγκη. Παρακάτω, εξετάζουμε
τις κυβερνητικές προσπάθειες που καταβάλλονται από χώρες σε όλο τον κόσμο σε πιλοτικό
επίπεδο όσον αφορά το blockchain.

Το πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης της Ευρώπης Horizon υποστηρίζει έργα τεχνολογίας
blockchain σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα ξεκίνησαν όταν η Γερμανία, η Γαλλία, το
Ηνωμένο Βασίλειο και 19 άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν την κοινή δήλωση
αναγνωρίζοντας «τη δυνατότητα του blockchain να μετατρέψει τις ψηφιακές υπηρεσίες στην
Ευρώπη». Αυτή περιελάμβανε την υποστήριξη σε κυβερνητικό και διακυβερνητικό επίπεδο για
τον προσδιορισμό «ενός αρχικού συνόλου υφιστάμενων αναγκών για ψηφιακές
διασυνοριακές υπηρεσίες του δημόσιου τομέα που θα κέρδιζαν προστιθέμενη αξία από την
υποστήριξη μιας υποδομής υπηρεσιών blockchain. Παράλληλα θα εξερευνήσουν και άλλες
περιπτώσεις χρήσης ». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επένδυσε αρχικά 80 εκατομμύρια ευρώ σε έργα
τεχνολογίας blockchain, ενώ ένα επιπλέον ποσό 300 εκατομμυρίων ευρώ διατέθηκε έως το
2020.

Το Λουξεμβούργο ξεκίνησε μια «ψηφιακή πρωτοβουλία του Λουξεμβούργου» το 2017, με

επίκεντρο τη δημιουργία ενός πλαισίου διακυβέρνησης με χρήση blockchain. Ο σκοπός ήταν
να οικοδομηθεί μια κοινότητα γνώσης σχετικά με το blockchain και να αναπτυχθούν πρότυπα
διακυβέρνησης με blockchain.

Το πρόγραμμα e-Estonia υποστηρίζει την εφαρμογή blockchain με πολλαπλές δυνατότητες

όπως η ηλεκτρονική ταυτότητα, η ηλεκτρονική υγειονομική περίθαλψη και η ηλεκτρονική
διακυβέρνηση. Οι περισσότερες εφαρμογές είναι ήδη λειτουργικές, με το 98% των Εσθονών να
υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις συμπληρωμένες στο διαδίκτυο και το 99% των δεδομένων
υγείας τους να ψηφιοποιούνται και να αποθηκεύονται σε blockchain. Παρόλο που
παραμένουν κάποια ζητήματα και ανησυχίες, οι εφαρμογές blockchain έχουν πράγματι
αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αποθηκεύει και επεξεργάζεται τα δεδομένα. Η

45
Εσθονία δημιούργησε πραγματικά ένα αποτελεσματικό, ασφαλές και διαφανές οικοσύστημα
όπου το 99% των κυβερνητικών υπηρεσιών είναι επί του παρόντος διαδικτυακά.

Χώρες όπως η Σουηδία (και χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως η Ελβετία) χρησιμοποιούν
το blockchain για τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων.

Η Σουηδία έχει επίσης δημιουργήσει μια εφαρμογή βασισμένη σε blockchain για εγγραφή γης
και συναλλαγές σε ακίνητα.

Το Blockchain στη δημόσια εκπαίδευση έχει επίσης εφαρμοστεί. Η κυβέρνηση της Μάλτας
ολοκλήρωσε πρόσφατα τον πρώτο εθνικό πιλότο ενός συστήματος blockchain για τη
διαχείριση των ακαδημαϊκών διαπιστευτηρίων όπως διπλώματα, τα σχολικά πιστοποιητικά και
τα αντίγραφα τους . Αυτό αποδείχθηκε ότι βελτιώνει την ασφάλεια των προσωπικών
πληροφοριών, ελαχιστοποιεί τη γραφειοκρατία και επιτρέπει στους μαθητές να έχουν
πρόσβαση στα διαπιστευτήριά τους πιο εύκολα.

Στις Κάτω Χώρες, η Υποδομή Συντάξεων (PI) είναι στηριγμένη σε ένα πλήρες σύστημα
blockchain διαχείρισης συνταξιοδοτικών υπηρεσιών που βασίζεται στην κοινότητα και
στοχεύει στην υλοποίηση ενός πιο ευέλικτου και διαφανούς συστήματος διαχείρισης των
συντάξεων για τους πολίτες. Eτσι μειώνονται παράλληλα σημαντικά τα έξοδα διαχείρισης των
συντάξεων. Ο Ολλανδικός φορέας πάροχος συντάξεων APG διερευνά πολλαπλές περιπτώσεις
χρήσης για τεχνολογία blockchain. Η Ολλανδική Εθνική Κυβέρνηση συμμετέχει στο έργο μέσω
της Ολλανδικής Αρχής για τις Χρηματοοικονομικές Αγορές (AFM) και της Ολλανδικής Εθνικής
Φορολογικής Υπηρεσίας (Belastingdienst).

Τελικές παρατηρήσεις

Από την προοπτική των υπό εξέλιξη έργων που αναπτύσσουν οι δημόσιες υπηρεσίες, η
τεχνολογία blockchain είναι εμφανές ότι προσφέρει κυρίως βελτιώσεις της απόδοσης στη
διατήρηση αρχείων. Καταγράφοντας τα αποσπάσματα εγγράφων σε ένα δημόσιο
κατανεμημένο καθολικό blockchain , το οποίο είναι ανοιχτό σε όλους, οι κυβερνήσεις μπορούν
να αυξήσουν την αξιοπιστία της τήρησης αρχείων των δικών τους κεντρικών μητρώων. Το
καθολικό μπλοκ μπορεί να ενημερωθεί με τρόπο μόνο για προσάρτημα και να συνδέσει τις
τρέχουσες καταχωρήσεις με προηγούμενες συναλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι το ιστορικό που
τεκμηριώνει τις μεταβάσεις μεταξύ διαφορετικών καταστάσεων του καθολικού είναι
αναπόσπαστο, ακριβές και πλήρως ελεγχόμενο. Το γεγονός ότι διανέμεται το μπλοκ αλυσίδων,
υπονοεί ότι κάθε κόμβος εκτελεί το ίδιο κοινόχρηστο αντίγραφο του καθολικού, το οποίο το
καθιστά ανθεκτικό σε σφάλματα ή κακόβουλη συμπεριφορά. Ορισμένες από τις εφαρμογές
που βασίζονται σε blockchain απλά χρησιμοποιούν αυτά τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά για
να δημιουργήσουν ένα επιπλέον επίπεδο εμπιστοσύνης πάνω από τις υπάρχουσες κεντρικές
παρεχόμενες υπηρεσίες μητρώου. Οι υπηρεσίες που βασίζονται σε αυτά τα χαρακτηριστικά
εμπιστοσύνης-σχεδιασμού και ασφάλειας-σχεδιασμού του blockchain αποτελούν επί του

46
παρόντος τον κύριο τομέα πειραματισμού και πλησιάζουν περισσότερο στην ωριμότητα της
αγοράς.

Όμως, ο πειραματισμός με το blockchain στο δημόσιο τομέα ξεπερνά τις στοιχειώδεις

εφαρμογές που επικεντρώνονται στις συμβολαιογραφικές πράξεις μέσω κατανεμημένης
συναίνεσης. Ορισμένα έργα χρησιμοποιούν το blockchain ως την κοινή τεχνολογία βάσης
δεδομένων. Αυτή η βάση δεδομένων είναι μια μοναδική πηγή αλήθειας που επιτρέπει την
αυτοματοποίηση επιχειρηματικών διαδικασιών που περιλαμβάνουν πολλούς παράγοντες.
Συμπεριλαμβάνουν τόσο ιδιώτες , δημόσιους φορείς όσο και πολιτών. Τα έξυπνα συμβόλαια
είναι προγραμματιζόμενα εκτελέσιμα, τοποθετημένα στο blockchai. Μπορούν και
αλληλεπιδρούν με άλλα έξυπνα συμβόλαια και με πραγματικούς χρήστες με βάση μια
συγκεκριμένη κατάσταση του συστήματος. Αυτό επιτρέπει τον έλεγχο και την εκτέλεση πιο
προηγμένων ροών εργασίας με βάση διάφορες πιθανές καταστάσεις που μπορούν να
διαμορφωθούν από τους χρήστες ή από εξωτερικούς παράγοντες. Μια άλλη πλευρά του
νομίσματος είναι ότι το περιεχόμενο του έξυπνου συμβολαίου πρέπει να είναι προσεκτικά
σχεδιασμένο και σωστά κωδικοποιημένο ώστε να προκαλεί μια ακριβή συμπεριφορά σε
ακριβείς συνθήκες. Σε πραγματικές εφαρμογές blockchain , πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί
αποκατάστασης για τη διόρθωση περιπτώσεων ακατάλληλης λειτουργίας ή σφαλμάτων στον
κώδικα.

Το Blockchain παράληλλα προσφέρει τρόπους αύξησης της διαφάνειας των κυβερνητικών

ιδρυμάτων σε τομείς όπως τα δημόσια οικονομικά ή η επέκταση του ελέγχου των πολιτών στις
εκλογικές διαδικασίες. Αυτά τα παραδείγματα δυνητικά ως δράσεις ψηφιακού
μετασχηματισμού εφαρμογών του blockchain ως ενός νέου μηχανισμού διακυβέρνησης δεν
εξετάζονται επί του παρόντος παρά με την λογική του συνεχή πειραματισμού. Αυτή η τάση
πιθανότατα θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια για δύο λόγους. Πρώτον, σε αυτό το στάδιο, η
τεχνολογία δεν φαίνεται να εγγυάται την αξιοπιστία ότι θα της ανατεθεί ένας ρόλος του
μοναδικού ενδιάμεσου. Προς το παρόν απαιτούνται πολλές κεντρικές τεχνολογίες, όπως τα
κεντρικά μητρώα, για να την υποστηρίξουν. Δεύτερον, τα γραφειοκρατικά θεσμικά όργανα
μπορεί να μην ενδιαφέρονται για τον περιορισμό της εξουσίας τους υπέρ ενός μηχανισμού
συναίνεσης που δημιουργείται απευθείας μεταξύ των πολιτών.

Τα οφέλη: Σημαντικά πρόσθετα οφέλη μπορούν να επιτευχθούν σε ορισμένους τομείς μέσω

της χρήσης τεχνολογιών blockchain για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών. Οι δύο κύριες
ομάδες πλεονεκτημάτων που σχετίζονται με το blockchain είναι η αυξημένη ασφάλεια
(ενίσχυση της ακεραιότητας των δεδομένων, της αμετάβλητης και της συνέπειας των
δεδομένων μεταξύ των οργανισμών) και τα κέρδη απόδοσης (όπως μειωμένος χρόνος
επεξεργασίας και χαμηλότερο κόστος).

47
9. Η ΚΙΝΑ στήν επιθεσή στήν τεχνόλόγια
blockchain

Πρόσφατα μία ισχυρή κυβερνητική αρχή που είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό της
οικονομίας της Κίνας δήλωσε ότι το blockchain θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της
υποδομής δεδομένων και τεχνολογίας της χώρας. Η δήλωση αυτή αφενός έχει επιβεβαιωθεί
από την μέχρι τώρα εξέλιξη της τεχνολογίας στην πιο ισχυρή ίσως οικονομικά χώρα του
κόσμου και εφετέρου με δεδομένη την Κινέζικη συνέπεια δείχνει την σταθερή πρόθεση των
Κινέζων να επενδύσουν τα επόμενα χρόνια στην τεχνολογιά Blockchain.

Ποια είναι η υπάρχουσα κατάσταση

Οι αρχές στην Κίνα έχουν καταργήσει την ιδιωτική κρυπτογράφηση, αλλά έχουν επενδύσει σε
μεγάλο βαθμό και ενθαρρύνουν συστηματικά την ανάπτυξη άλλων εφαρμογών και υπηρεσιών
τεχνολογίας blockchain.

Το αποτέλεσμα: Ο ραγδαία αυξανόμενος αριθμός έργων τεχνολογίας blockchain στην Κίνα που
συνοδεύεται από αυξημένη ρύθμιση του, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης να
εγγράφονται όλα ταέργα που σχετίζονται με blockchain στην Υπηρεσία Κυβερνοχώρου της
Κίνας.

Κοιτάζοντας μπροστά: Καθώς η κεντρική τράπεζα της Κίνας συνεχίζει να αναπτύσσει το

ψηφιακό νόμισμα που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση, πιθανότατα δεν θα αρθούν οι
απαγορεύσεις και τα εμπόδια άλλων τύπων κρυπτονομισμάτων στην Κίνα. Ωστόσο, η
τεχνολογία blockchain θα συνεχίσει να επεκτείνεται και οι ξένες εταιρείες που
δραστηριοποιούνται στην Κίνα θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τις σχετικές νομικές
εξελίξεις σχετικά με την τεχνολογία.

Καταστολή και εμπόδια του οικοσυστήματος των κρυπτονομισμάτων

Λέγεται ότι η Κίνα ελέγχει περίπου το 70% των δραστηριοτήτων των κρυπτονομισμάτων σε
όλο τον κόσμο. Από το 2014, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας εργάζεται για την ανάπτυξη ενός
πλήρως υποστηριζόμενου ψηφιακού νομίσματος και αναμένεται να γίνει η πρώτη εθνική
κεντρική τράπεζα στον κόσμο που θα λανσάρει το υπάρχον επίσημο νόμισμα σε ψηφιακή
μορφή με τεχνολογία blockchain. Πριν από την εισαγωγή του, οι Κινέζικες χρηματοοικονομικές
ρυθμιστικές αρχές ήδη έχουν απαγορεύσει άλλες εταιρείες και όποιες δραστηριότητες
σχετίζονται με την κρυπτογράφηση. Ήδη από το 2013, η κεντρική τράπεζα της Κίνας και άλλες
κρατικές αρχές εξέδωσαν μία από κοινού Ανακοίνωση για την Πρόληψη Κινδύνων που
προκύπτουν από την χρήση των Bitcoin έτσι ώστε να απαγορεύσουν στα χρηματοπιστωτικά
ιδρύματα να συναλλάσσονται με bitcoin, να εκφράζουν προϊόντα ή/και υπηρεσίες σε bitcoin ή
να παρέχουν υπηρεσίες που να σχετίζονται με bitcoin. Αυτοί οι περιορισμοί επεκτάθηκαν τον

48
Σεπτέμβριο του 2017 όταν οι κινεζικές αρχές δημοσίευσαν την ανακοίνωση για την πρόληψη
των χρηματοδοτικών κινδύνων των αρχικών προσφορών νομισμάτων (ICO), απαγορεύοντας
ουσιαστικά τις αρχικές προσφορές νομισμάτων (ICOs) και τις δραστηριότητες χρηματοδότησης
που σχετίζονται με τα ICOs. (Σ.Σ. Το ICO είναι η εισαγωγή ενός νέου κρυπτονομίσματος στην
αγορά με την παράλληη άντληση κεφαλαίων, παρόμοια με μια αρχική δημόσια προσφορά
μετοχών που θα εισαχθούν σε ένα χρηματιστήριο αξιών).

Αυτή η ανακοίνωση κήρυξε τη χρηματοδότηση κρυπτονομισμάτων μέσω ICO ως μη

εξουσιοδοτημένη και παράνομη δημόσια χρηματοδότηση, παρόμοια με την παράνομη έκδοση
κινητών αξιών ή ακόμη και χαρακτηριζόμενη ως οικονομική απάτη. Απαίτησε επίσης από τις
αρχές να κλείσουν τις πλατφόρμες συναλλαγών που παρέχουν υπηρεσίς; ανταλλαγής μεταξύ
νόμιμου χρήματος και κρυπτονομισμάτων και άλλων υπηρεσιών που σχετίζονται με τα
ψηφιακά νομίσματα, όπως η τιμολόγηση και οι ενδιάμεσες υπηρεσίες, και απαγόρευσε στα
χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στα ιδρύματα πληρωμών να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες. Η
Ανακοίνωση οδήγησε σε εκτεταμένη καταστολή των κρυπτονομισμάτων συμπεριλαμ-
βανομένου του bitcoin.

Στην αντιπέρα όχθη στα τέλη του 2019, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε ότι υποστηρίζει
και ενθαρρύνει την ανάπτυξη τεχνολογίας blockchain στην Κίνα. Με το blockchain να είναι η
βασική τεχνολογία πίσω από τα κρυπτονομίσματα ή ψηφιακά νομίσματα, πολλοί επενδυτές
και επιχειρηματίες ερμήνευσαν εσφαλμένα αυτήν την έγκριση ως μία επικύρωση για ιδιωτικά
κρυπτονομίσματα, επίσης, επαναφέροντας προσωρινά στην νομιμότητα τον κλάδο
κρυπτονομισμάτων της Κίνας και τις δραστηριότητες συναλλαγών ψηφιακών νομισμάτων.
Ομως οι κινεζικές αρχές τερμάτισαν γρήγορα αυτή την ψευδαίσθηση , ωστόσο, κλείνοντας
όλες τις πλατφόρμες που πραγματοποίησαν συναλλαγές ή παρείχαν υπηρεσίες που
σχετίζονται με ξένα κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένων πέντε ανταλλακτηρίων
κρυπτονομισμάτων με βάση την Κίνα και που επίτρεπαν συναλλαγές μεταξύ κρυπτο-
νομισμάτων.

Τεχνολογία Blockchain σε δημόσιους και ιδιωτικούς τομείς

Παρά την αυστηρή καταστολή των ιδιωτικών κρυπτονομισμάτων, η τεχνολογία blockchain

αποκτά ταχεία αποδοχή στην Κίνα. Κατά την καταστολή των εφαρμογών κρυπτογράφησης, η
κινεζική κυβέρνηση τόνισε τη διάκριση που βλέπει μεταξύ των χρηστών κρυπτογράφησης και
των χρηστών blockchain. Οι χρήστες προειδοποιούνται να μην συγχωνεύσουν τα δύο και
υπενθυμίζουν ότι η ανάπτυξη εφαρμογών blockchain, σε αντίθεση με την κρυπτογράφηση,
ενθαρρύνεται ευρέως. Οι οργανισμοί που χρησιμοποιούν τεχνολογία blockchain στην Κίνα ή
σε παγκόσμια βάση θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη διάκριση και να αναζητούν
λεπτομερείς νομικές και κανονιστικές συμβουλές όπου είναι απαραίτητο.

Υπήρξε μια έκρηξη λύσεων που βασίζονται σε blockchain στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα.
Ένα σημαντικό έργο που ξεκίνησε η κινεζική κυβέρνηση είναι η πλατφόρμα διασυνοριακής
χρηματοδότησης που βασίζεται σε blockchain και υλοποιήθηκε από την κρατική διοίκηση

49
ξένου συναλλάγματος ("SAFE") τον Μάρτιο του 2019. Παρόμοια με την πλατφόρμα Blockchain
του Greater Bay Area Trade Finance, η οποία ξεκίνησε το Το 2018, η πλατφόρμα διευκολύνει
τη χρηματοδότηση απαιτήσεων και την επαλήθευση πληροφοριών για διασυνοριακές
επιχειρήσεις και τώρα χρησιμοποιείται από εμπορικές τράπεζες και γραφεία SAFE σε 19
επαρχίες και πόλεις σε ολόκληρη την Κίνα.

Άλλα κινεζικά κυβερνητικά έργα περιλαμβάνουν μια εφαρμογή έξυπνης σύμβασης που
εισήχθη από το Hangzhou Internet Court που βοηθά τον αυτοματισμό της εκτέλεσης των
συμβάσεων και την έξυπνη εκδίκαση υποθέσεων, μια πλατφόρμα αναγνώρισης στο Shenzhen
που αυτοματοποιεί την επαλήθευση ταυτότητας των χρηστών κυβερνητικών υπηρεσιών και
μια πλατφόρμα λογιστικής που εισήγαγε το Τελωνεία της επαρχίας Tianjin που διευκολύνουν
τις διασυνοριακές συναλλαγές και πληρωμές.

Οι ειδικοί προβλέπουν ότι το blockchain έχει τη δυνατότητα να εφαρμοστεί στην Κίνα σε

τομείς όπως η καταπολέμηση της διαφθοράς, η δημόσια ασφάλεια, οι δημόσιες συγκοινωνίες
και η διερεύνηση εγκλήματος, και φυσικά, ως η ραχοκοκαλιά του ψηφιακού νομίσματος της
κεντρικής τράπεζας στο εγγύς μέλλον. Πολλές εταιρείες διερευνούν επίσης τη χρήση της
τεχνολογίας blockchain στον ιδιωτικό τομέα, ορισμένες με χρηματοοικονομικές επενδύσεις
από τοπικούς γίγαντες τεχνολογίας. Τέτοιες εφαρμογές κυμαίνονται από πιστοποίηση και
επαλήθευση προϊόντων, έως τιμολόγιο και σύστημα ηλεκτρονικής χρέωσης, καταγραφή
δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και εντοπισμό και παρακολούθηση της ταυτότητας
φαρμάκου σε φαρμακευτικές αλυσίδες εφοδιασμού.

Καθώς οι εφαρμογές blockchain αυξάνονται σε δημοτικότητα, η απόδοση των εταιρειών

blockchain αποκτά μεγαλύτερη σημασία στις ευρύτερες κινεζικές χρηματοοικονομικές αγορές.
Στο Σενζέν, προτάθηκε πρόσφατα ένα ταμείο ανταλλαγής συναλλαγών ("ETF") με βάση την
απόδοση των εισηγμένων εταιρειών blockchain. Ενώ αυτή η πρόταση εκκρεμεί η έγκριση της
Επιτροπής Ρυθμιστικής Αρχής Κινητών Αξιών της Κίνας, το Χρηματιστήριο Αξιών της Shenzhen
ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 έναν δείκτη blockchain που αντικατοπτρίζει την απόδοση
των κορυφαίων εταιρειών με επιχειρηματικές δραστηριότητες blockchain. Αυτές οι εξελίξεις
σηματοδοτούν νέες ευκαιρίες στο χρηματιστήριο, καθώς και αισιοδοξία στη συνεχιζόμενη
ανάπτυξη της βιομηχανίας blockchain

Στον Κατάλογο για την αναδιάρθρωση της βιομηχανίας καθοδήγησης, που εκδόθηκε από την
Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων της Κίνας τον Οκτώβριο του 2019 και τέθηκε
σε ισχύ την πρώτη ημέρα του 2020, οι υπηρεσίες πληροφοριών blockchain που εγκρίθηκαν
από την κινεζική κυβέρνηση χαρακτηρίζονται ως ενθαρρυντικές βιομηχανίες.

Κανονισμοί

Με την επέκταση των δραστηριοτήτων blockchain φυσικά έρχεται η επέκταση των αντίστοιχων
κανόνων και κανονισμών. Οι Διατάξεις για τη Διαχείριση Υπηρεσιών Πληροφοριών Blockchain
("Διατάξεις") που εφαρμόστηκαν από την Υπηρεσία Κυβερνοχώρου της Κίνας ("CAC"), μια

50
κυβερνητική υπηρεσία που ρυθμίζει, επιβλέπει και ελέγχει το Διαδίκτυο της Κίνας, ρυθμίζει
συγκεκριμένα ζητήματα που σχετίζονται με το blockchain και το blockchain υπηρεσίες
πληροφοριών. Για παράδειγμα, οι Διατάξεις παρέχουν στο CAC την εξουσία να εποπτεύει και
να ρυθμίζει όλες τις υπηρεσίες πληροφοριών blockchain στην Κίνα.

Οι εταιρείες που επιδιώκουν να παρέχουν υπηρεσίες πληροφοριών blockchain στην Κίνα,

συμπεριλαμβανομένων ιστότοπων ή εφαρμογών που χρησιμοποιούν τεχνολογία blockchain
για την παροχή πληροφοριών στο κοινό, πρέπει να εγγραφούν στην CAC στις υπηρεσίες
πληροφοριών blockchain, καθώς και σε τυχόν επακόλουθες τροποποιήσεις στις υπηρεσίες.
Επιπλέον, απαιτείται επαλήθευση ταυτότητας για όλους τους χρήστες και οι πάροχοι
υπηρεσιών δεν πρέπει να παρέχουν υπηρεσίες σε έναν χρήστη που αρνείται να συμμορφωθεί
με αυτήν την απαίτηση. Οι πάροχοι υπηρεσιών πρέπει επίσης να διατηρούν αρχεία
περιεχομένων, αρχεία καταγραφής και άλλες πληροφορίες για τουλάχιστον έξι μήνες και να τα
θέτουν στη διάθεση του νόμου κατόπιν αιτήματος. Οι Διατάξεις ισχύουν τόσο για τοπικές όσο
και για ξένες εταιρείες που επιδιώκουν να παρέχουν υπηρεσίες πληροφοριών blockchain στην
Κίνα.

Ένας άλλος νέος κανονισμός που μπορεί να σχετίζεται με όσους θέλουν να δημιουργήσουν
υπηρεσίες που σχετίζονται με το blockchain στην Κίνα είναι ο νέος νόμος περί
κρυπτογράφησης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας ("Νόμος περί κρυπτογράφησης"), ο
οποίος τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του τρέχοντος έτους. Ο νόμος απαιτεί τα προϊόντα
κρυπτογράφησης να συμμορφώνονται με τα τεχνικά πρότυπα και τα πρότυπα ασφαλείας που
πρέπει να καθορίζονται από τις αρμόδιες κινεζικές ρυθμιστικές αρχές. Καθώς η
κρυπτογράφηση αποτελεί βασικό στοιχείο που υποστηρίζει την κρυπτογράφηση και το
blockchain, οι πάροχοι υπηρεσιών και οι προγραμματιστές πρέπει να συμμορφώνονται με
τους κανόνες του Νόμου περί κρυπτογράφησης. Η διατήρηση προτύπων κρυπτογράφησης
είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της τεχνολογίας blockchain, καθώς οι
εξελίξεις στον κβαντικό υπολογισμό απειλούν να κάνουν την υπάρχουσα τεχνολογία
κρυπτογράφησης λιγότερο ασφαλή. Τα προϊόντα κρυπτογράφησης με λειτουργικότητα
προστασίας που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια ή το δημόσιο συμφέρον υπόκεινται
επίσης σε ελέγχους αδειών εισαγωγής και εξαγωγής.

Τρεις βασικές επιλογές

 Οι κινεζικές αρχές έχουν καταργήσει επιχειρήσεις που ασχολούνται με κρυπτογράφηση

και συναφείς δραστηριότητες.
 Οι κινεζικές αρχές ενθαρρύνουν την ανάπτυξη άλλων εφαρμογών blockchain και
υπήρξαν μεγάλες επενδύσεις στη βιομηχανία τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον
ιδιωτικό τομέα.
 Οι προγραμματιστές και οι πάροχοι υπηρεσιών blockchain πρέπει να παρακολουθούν
στενά τις κινεζικές νομικές εξελίξεις που σχετίζονται με τις υπηρεσίες blockchain.

51
10. Από τα «κρυπτόνόμισματα» στα «ψήφιακα
νόμισματα» με τις ευλόγιες τής ΕΚΤ

Τα ψηφιακά νομίσματα που υποστηρίζονται από την κεντρική τράπεζα, όπως το ψηφιακό
ευρώ και το ψηφιακό γιουάν, ενδέχεται να γίνουν πραγματικότητα τα επόμενα χρόνια. Σε
αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin και το Ethereum, αυτά τα νομίσματα
υπόσχονται λιγότερη αστάθεια και μεγαλύτερη ασφάλεια. Επιπλέον, θα έχουν την υποστήριξη
των αντίστοιχων νομισματικών ιδρυμάτων τους, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη διασφάλιση
της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μελετά και αναλύει τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ,
με την έννοια του ψηφιακού νομίσματος της Κεντρικής Τράπεζας. Θα ήταν μια «ψηφιακή
μορφή χρημάτων της κεντρικής τράπεζας που διαφέρει από τα υπόλοιπα, με παραδοσιακούς
λογαριασμούς αποθεματικών ή διακανονισμού» και εξαρτάται άμεσα από το ίδρυμα,
σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS).

Η ΕΚΤ προχωρά με προσοχή και πιστεύεται ότι οι πρώτες μελέτες και δοκιμές θα μπορούσαν
να διεξαχθούν στα μέσα του 2021. Μία πιθανότητα είναι να εφαρμόσουμε τύπους πρακτικής
που βασίζονται στην τεχνολογία blockchain, η ίδια που χρησιμοποιείται από κρυπτονομίσματα
όπως το bitcoin και ο αιθέρας. Αυτό θα επέτρεπε στην Ευρώπη να διαθέτει εργαλεία που
επιτρέπουν μεγαλύτερη διαφάνεια και παρακολούθηση των πληροφοριών, των συναλλαγών
και των κινήσεων, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση BBVA Research.

Κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει μετά τις παραπάνω δηλώσεις: Είναι τα ψηφιακά νομίσματα
(δηλαδή το ψηφιακό ευρώ) το επόμενο στάδιο εξέλιξης των κρυπτονομισμάτων; Ας δούμε
παρακάτω δύο απαραίτητους ορισμούς σχετικά με τα κρυπτονομίσματα και τα ψηφιακά
νομίσματα.

Ορισμός για τα κρυπτονομίσματα

Τα κρυπτονομίσματα είναι μια συγκεκριμένη παραλλαγή των ψηφιακών νομισμάτων. Είναι

νόμισμα με αλγόριθμο που χρησιμοποιείται ως μάρκα σε επιλεγμένες διαδικτυακές κοινότητες
και υποστηρίζεται από συγκεκριμένες τεχνολογίες, στοιχεία ή έργα. Χρησιμοποιούνται ως επί
το πλείστον σε πληρωμές peer-to-peer, αλλά τώρα χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για
την πληρωμή αγαθών και υπηρεσιών πραγματικού κόσμου.

52
Το Cryptocurrency θεωρείται ασφαλές και αξιόπιστο καθώς βασίζεται στην κρυπτογραφία. Η
τέχνη της γραφής ή της επίλυσης κωδικών, η κρυπτογραφία είναι ένας συνδυασμός
διαφορετικών επιστημών, με βάση τα μαθηματικά.

Τα κρυπτονομίσματα χρησιμοποιούν Blockchain και αποκεντρωμένο καθολικό, πράγμα που

σημαίνει ότι κανένα άτομο ή εποπτική αρχή δεν ελέγχει τις ενέργειες στο δίκτυο. Είναι καθαρή
αποκέντρωση, στο πιο ένδοξο!

Ορισμός για τα Ψηφιακά νομίσματα

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για το 2015 «Εικονικά νομίσματα
- μια περαιτέρω ανάλυση», το εικονικό νόμισμα είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση της αξίας,
που δεν εκδίδεται από μια κεντρική τράπεζα, πιστωτικό ίδρυμα ή ίδρυμα ηλεκτρονικού
χρήματος, το οποίο, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιείται ως εναλλακτική
λύση για τα χρήματα. Με λίγα λόγια, τα ψηφιακά νομίσματα είναι ένα άλλο όνομα για τα
χρήματα που χρησιμοποιούνται για την πληρωμή συγκεκριμένων αγαθών ή υπηρεσιών στο
Διαδίκτυο.

Όπως μπορεί κανείς να φανταστεί, το ψηφιακό χρήμα είναι εντελώς ψηφιακό, δεν έχει φυσικό
ισοδύναμο στον πραγματικό κόσμο. Αλλά, ενεργεί με τον ίδιο τρόπο όπως τα φυσικά,
παραδοσιακά - ή fiat - χρήματα. Κάποιος μπορεί να λάβει, να μεταφέρει ή / και να ανταλλάξει
ψηφιακό νόμισμα με άλλο νόμισμα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή αγαθών και
υπηρεσιών, σε ένα ηλεκτρονικό κατάστημα, για παράδειγμα, και δεν έχει γεωγραφικά ή
πολιτικά σύνορα.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι γραμμές γίνονται πλέον θολές καθώς κινούμαστε προς μια
κοινωνία χωρίς μετρητά, δηλώνοντας ότι τα φυσικά χρήματα που χρησιμοποιούνται στο
διαδίκτυο, για τραπεζικές και λιανικές πωλήσεις κ.λπ. πρέπει να ταξινομηθούν ως ψηφιακό
νόμισμα.

Ψηφιακά νομίσματα έναντι κρυπτονομισμάτων - Οι κύριες διαφορές

Αν και τα κρυπτονομίσματα αποτελούν παραλλαγή ψηφιακών νομισμάτων, υπάρχουν μερικές

βασικές διαφορές μεταξύ των δύο.

Τα ψηφιακά νομίσματα συγκεντρώνονται, πράγμα που σημαίνει ότι η συναλλαγή εντός του
δικτύου ρυθμίζεται σε μια κεντρική τοποθεσία, όπως μια τράπεζα. Τα κρυπτονομίσματα
αποκεντρώνονται και οι κανονισμοί εντός του δικτύου διέπονται από την πλειοψηφία της
κοινότητας.

53
Στα ψηφιακά νομίσματα, δεν μπορείτε να επιλέξετε τη διεύθυνση του πορτοφολιού και να
δείτε όλες τις μεταφορές χρημάτων από την αρχή του χρόνου. Αυτές οι πληροφορίες
διατηρούνται αυστηρά εμπιστευτικές και απόρρητες. Τα κρυπτονομίσματα είναι διαφανή.
Όλοι και όλοι μπορούν να δουν όλες τις συναλλαγές που γίνονται και λαμβάνονται από
οποιονδήποτε χρήστη, καθώς όλες οι ροές εσόδων τοποθετούνται σε μια δημόσια αλυσίδα -
το blockchain.

Τα ψηφιακά νομίσματα έχουν μια κεντρική αρχή που μπορεί να αντιμετωπίσει τυχόν
προβλήματα ή ζητήματα. Αυτός ο κεντρικός φορέας μπορεί, για παράδειγμα, να παγώσει ή να
ακυρώσει συναλλαγές κατόπιν αιτήματος του συμμετέχοντος ή των αρχών. Τα
κρυπτονομίσματα ρυθμίζονται από τις αντίστοιχες κοινότητές τους.

Οι περισσότερες χώρες διαθέτουν κάποιο νομικό πλαίσιο σχετικά με τα ψηφιακά νομίσματα,

για παράδειγμα, την οδηγία 2009/110 / ΕΚ της ΕΕ. και το άρθρο 4Α των ΗΠΑ του ενιαίου
εμπορικού κώδικα.

Αυτή τη στιγμή, το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί για τα κρυπτονομίσματα. Στις περισσότερες
χώρες, η επίσημη κατάστασή τους δεν καθορίζεται.

Κεντρικά εκδοθέντα ψηφιακά νομίσματα που υποστηρίζονται από κεντρικές τράπεζες

Σε αντίθεση με τα Bitcoin και Ethereum, τα οποία διαθέτουν επίσης DLT (τεχνολογία

κατανεμημένων καθολικών), τα επίσημα υποστηριζόμενα ψηφιακά νομίσματα θα εκδίδονται
κεντρικά και θα υποστηρίζονται από τις κεντρικές τους τράπεζες. Μία από τις διαφορές μεταξύ
ενός ψηφιακού ευρώ και ενός Bitcoin είναι ο τρόπος με τον οποίο εκδίδονται. Ενώ οι πράξεις,
στην περίπτωση του ευρώ, είναι συγκεντρωτικές και η μόνη που μπορεί να εκδώσει είναι η
ΕΚΤ, στην περίπτωση ενός Bitcoin, είναι εντελώς διαφορετική.

Τα κρυπτονομισμάτων από τους χρήστες είναι μια κατανεμημένη διαδικασία ριζικά

διαφορετική από την έκδοση νομίσματος από μια κεντρική τράπεζα, καθώς τα κράτη μπορούν
να το εκδώσουν χωρίς όριο. ενώ, για παράδειγμα, η νομισματική μάζα του Bitcoin είναι
προκαθορισμένη και δεν θα υπερβαίνει τις 21.000.000.

Ωστόσο, με τα κρυπτονομίσματα συμβαίνει κάτι άλλο. Καταρχάς, αφού δημιουργούνται από

τους ίδιους τους χρήστες, μόνο μετά τη δημιουργία των μπλοκ και την επαλήθευσή τους, τα
νέα νομίσματα τίθενται σε κυκλοφορία. Από εκεί, η αξία τους καθορίζεται από την αγορά. Από
οικονομική άποψη, τα εγγενή κρυπτονομίσματα αποκεντρωμένων και μη επιτρεπόμενων
δικτύων, όπως το Bitcoin ή το Ethereum, δεν είναι βασισμενα στην αξία μιας νόμιμης
προσφοράς, αλλά υπόκεινται στην τιμή που καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση.
Επιπλέον, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι δεν υποστηρίζονται από νομική οντότητα που
ανταποκρίνεται σε περίπτωση τεχνικών προβλημάτων.

54
Μια άλλη από τις κύριες διαφορές είναι ότι ένα ψηφιακό νόμισμα που υποστηρίζεται από μια
κεντρική τράπεζα θα έχει χαμηλή μεταβλητότητα, σε σύγκριση με αυτό που παρουσιάζουν
σήμερα τα κρυπτονομίσματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ενώ οι κεντρικές τράπεζες
διασφαλίζουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα μέσω των νομισματικών πολιτικών, σε σχέση
με την αξία άλλων νομισμάτων, το Bitcoin είναι ένα ασταθές νόμισμα επειδή ενεργεί σε μια
ανώριμη αγορά, δεν υποστηρίζεται και γεμάτη προσδοκίες. Αν και ο οικονομολόγος
επισημαίνει ότι αυτό μπορεί να αλλάξει όσο γίνεται πιο δημοφιλής η χρήση
κρυπτονομισμάτων.

Τα κρυπτονομίσματα υποστηρίζονται από εταιρείες

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα έργα ψηφιακού νομίσματος που δεν υποστηρίζονται από
κεντρικές τράπεζες, αλλά από εταιρείες υπόκεινται σε ρυθμίσεις, όπως το Libra, γνωστό τώρα
ως Diem, το πρόγραμμα κρυπτογράφησης που υποστηρίζεται από το Facebook. Υπάρχουν
άλλοι τύποι λύσεων που επιδιώκουν να συνδυάσουν τις καινοτόμες λειτουργίες που
βρίσκονται στα δίκτυα κρυπτογράφησης με μεγαλύτερες εγγυήσεις για τους χρήστες.

Αυτοί οι τύποι νομισμάτων υποστηρίζονται από ένα αποθεματικό περιουσιακών στοιχείων του
ιδρύματος που τα εκδίδει και μπορεί να είναι λιγότερο επικίνδυνα από τα κρυπτονομίσματα
ως μέσο πληρωμής. Ωστόσο, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, δεδομένης της καινοτομίας
αυτών των προτάσεων, οι αρχές τις αναλύουν επί του παρόντος και, όπου ενδείκνυται,
προσαρμόζουν τον δημοσιονομικό κανονισμό για να προσαρμόσουν αυτούς τους τύπους
λύσεων.

Φυσικά, αυτοί οι τύποι λύσεων, όταν έχουν παγκόσμια εμβέλεια και μεγάλο αριθμό χρηστών,
θέτουν σημαντικές προκλήσεις στην οικονομική σταθερότητα λόγω της συστημικής τους
σημασίας.

Χαρακτηριστικά των ψηφιακών νομισμάτων

Προκειμένου να εκδοθεί ένα ψηφιακό νόμισμα που υποστηρίζεται από κεντρικές τράπεζες,
που ονομάζεται CBDC, η Τράπεζα για Διεθνείς Διακανονισμούς (BIS) απαριθμεί έως και 14
χαρακτηριστικά που καθιστούν αυτόν τον τύπο νομίσματος μια πλατφόρμα που
ευθυγραμμίζεται με τους στόχους χρηματοοικονομικής σταθερότητας που διέπουν τη διεθνή
νομισματική ιδρύματα. Τα κυριότερα σημεία των CBDC, σύμφωνα με το BIS, είναι:

• Η μετατροπή και η τιμή θα είναι ίδια με τα φυσικά χρήματα και θα αποφευχθεί η αστάθεια.

55
• Θα γίνουν αποδεκτά και διαθέσιμα για όλους τους τύπους διαδικτυακών και εκτός σύνδεσης
συναλλαγών 24/7.

• Το κόστος του θα είναι χαμηλό και σχεδόν μηδέν στις στιγμές δημιουργίας και τελικής
διανομής των χρημάτων.

• Θα είναι ένα ασφαλές και ανθεκτικό σύστημα ανά πάσα στιγμή έναντι πιθανών επιθέσεων
στον κυβερνοχώρο, βλαβών ή διακοπών του συστήματος.

• Θα λειτουργούν μεταξύ διαφορετικών τραπεζικών συστημάτων.

• Θα είναι ισχυρά και νομικά νομίσματα χάρη στην υποστήριξη μιας κεντρικής τράπεζας.

Τελικές παρατηρήσεις

Ο αγώνας για την ηγεσία των ψηφιακών νομισμάτων έχει ήδη ξεκινήσει και τόσο η Ευρώπη
όσο και η Κίνα θέλουν να πρωτοστατήσουν και να αποτρέψουν τα μη ρυθμιζόμενα
κρυπτονομίσματα να είναι ο κύριος παράγοντας στον κόσμο των ψηφιακών πληρωμών. «Αυτά
τα ψηφιακά νομίσματα ανταποκρίνονται στο ενδιαφέρον των κεντρικών τραπεζών να
παραμένουν ενημερωμένοι για να εγγυηθούν την εκπλήρωση των στόχων και των λειτουργιών
τους. Πολλές κεντρικές τράπεζες διερευνούν τον αντίκτυπο μιας έκδοσης CBDC στο
χρηματοπιστωτικό σύστημα, ενώ άλλες έχουν επιλέξει την έκδοσή της και βρίσκονται στο
στάδιο της ανάπτυξης. Αυτή είναι η περίπτωση της κινεζικής κεντρικής τράπεζας, της οποίας το
ψηφιακό νόμισμα DCEP βρίσκεται σε φάση δοκιμής.

Τα βασικά μηνύματα βάσει των «ευλογιών» της ΕΚΤ για τη μελλοντική υιοθέτηση ψηφιακών
νομισμάτων στην Ευρώπη και συγκεκριμένα του ψηφιακού ευρώ είναι τα εξής:

• Σε μια σειρά μελλοντικών σεναρίων, ένα ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να είναι μια βιώσιμη
επιλογή για το Ευρωσύστημα, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που σχετίζονται με τις
βασικές λειτουργίες της κεντρικής τράπεζας και τις γενικές οικονομικές πολιτικές της ΕΕ, υπό
την προϋπόθεση ότι ο σχεδιασμός του πληροί αρκετές ειδικές απαιτήσεις σεναρίων .

• Θα μπορούσε να εκδοθεί ψηφιακό ευρώ (i) για την υποστήριξη της ψηφιοποίησης της
ευρωπαϊκής οικονομίας και της στρατηγικής ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (ii) ως
απάντηση σε σημαντική μείωση του ρόλου των μετρητών ως μέσου πληρωμής, (iii) εάν
υπάρχει σημαντική δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ευρέως ξένες CBDC ή ιδιωτικές ψηφιακές
πληρωμές στη ζώνη του ευρώ, (iv) ως νέα κανάλι μετάδοσης νομισματικής πολιτικής, (v)) για
τον μετριασμό των κινδύνων για την κανονική παροχή υπηρεσιών πληρωμών, (vi) για την
ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ, και (vii) για την υποστήριξη βελτιώσεων στο συνολικό
κόστος και το οικολογικό αποτύπωμα του νομισματικού και συστήματα πληρωμών.

56
11. Η Ευρωπαική Ένωσή τόπόθετειται συνόλικα

Στα πλαίσια της Ευρωπαικής Ενωσης ιδρύθηκαν πολλές διεθνείς ομάδες για την προώθηση της
υιοθέτησης blockchain, συμπεριλαμβανομένης της Συνεργασίας Blockchain και της INATBA
αλλά και σχετικό Ευρωπαικό παρατηρηριο Blockchain.

Οσον αφορά την ασφάλεια και το σχετικό δίκαιο εχουν δημιουργηθεί ειδικοί κανονισμοί που
ορίζουν τα σχετικά με κρυπτονομίσματα και πιέζεται η Ευρωπαική Επιτροπή να υποβάλει
κανονισμό σχετικό με Fintech.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ελέγχει ήδη τα πρότυπα Big Tech και της προστασίας των δεδομένων
και έχει θεσπίσει ορισμένες πολιτικές για την προώθηση της χρήσης blockchain σε ολόκληρη
την Ευρώπη. Το κλειδί για τη στρατηγική της ΕΕ είναι ο καθορισμός των σωστών
προϋποθέσεων για την εμφάνιση ενός ανοιχτού, καινοτόμου, αξιόπιστου, διαφανούς και
συμμορφούμενου με τη νομοθεσία της ΕΕ της σχετκής με τα δεδομένα και του περιβάλλοντος
συναλλαγών. Ο στόχος είναι να επιτραπεί ένα πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ που να υποστηρίζει
υπηρεσίες βασισμένες σε τεχνολογία blockchain που να σέβονται την αρχή της μέγιστης
εναρμόνισης της ενιαίας αγοράς. Τέσσερα θεσμικά όργανα βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής
της πολιτικής για την εφαρμογή του blockchain στην Ευρώπη: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ) και το Παρατηρητήριο & Φόρουμ
Blockchain της ΕΕ.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε για πρώτη φορά μια πρόταση ψηφίσματος σχετικά με τις
τεχνολογίες blockchain: σχετικά με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και με διαμεσολάβηση
(Οκτώβριος 2018). Η πρόταση καλεί την Επιτροπή να αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες που
σχετίζονται με τις διανεμημένες τεχνολογίες καθολικών (DLT) , όπως είναι η άλλη ονομασία
της τεχνολογίας blockchain . Αυτές θα προωθήσουν την ανταγωνιστική θέση της ΕΕ σε αυτόν
τον τομέα και θα επηρεάσουν θετικά πολλούς τομείς της κοινωνίας, όπως την ενέργεια, τις
μεταφορές, την υγεία, τις αλυσίδες εφοδιασμού, την εκπαίδευση, τις δημιουργικές
βιομηχανίες και τα οικονομικά. Αυτή η πρόταση έχει γίνει το σημείο αναφοράς για τις
μελλοντικές εκθέσεις σχετικά με το blockchain στο Κοινοβούλιο. Επίσης έχει παράσχει
κατευθυντήριες γραμμές στην Επιτροπή, μαζί με τις κατευθύνσεις πολιτικής, προετοιμάζοντας
το έδαφος για περαιτέρω δράση.

Με βάση αυτήν την πρόταση, το Κοινοβούλιο ενέκρινε στη συνέχεια την Έκθεση σχετικά με το
Blockchain: μια μελλοντική εμπορική πολιτική (Δεκεμβρίου 2018). Η έκθεση αυτή
υπογραμμίζει τα τρέχοντα βέλτιστα ζητήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού, την εμπορική

57
πολιτική της ΕΕ και τις τελωνειακές διαδικασίες. Προσδιορίζει τα εμφανή οφέλη που
απορρέουν από την εκτεταμένη εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain και συνιστά τα
σταδιακά βήματα πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη για να επιτρέψουν
τη λειτουργία αυτής της τεχνολογίας

Αν και τα κρυπτονομίσματα δεν αποτελούν το επίκεντρο αυτής της αναφοράς, αξίζει ωστόσο
να σημειωθεί ότι η εκθετική αύξηση της χρήσης κρυπτονομισμάτων έχει επίσης οδηγήσει σε
αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας blockchain για τη μεταφορά
αξίας με ένα τρόπο που να παρακάμπτει τις αρχές και την εποπτική εποπτεία. Ως εκ τούτου, η
πέμπτη οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες (5AMLD) (Μάιος 2018), επέκτεινε το πεδίο εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ για
να συμπεριλάβει και τους παρόχους υπηρεσιών ανταλλαγής μεταξύ κρυπτονομισμάτων και
νομισμάτων, καθώς και παρόχους πορτοφολιών κρυπτονομισμάτων.

Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επίσης λάβει θετικά μέτρα για την προώθηση της
καινοτομίας blockchain σε όλη την Ευρώπη. Δύο Γενικές Διευθύνσεις που είναι καθοριστικές
για τη στρατηγική και τις πολιτικές blockchain της ΕΕ είναι: η Γενική Διεύθυνση
Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Ένωση Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και
Κεφαλαιαγορών (ΓΔ FISMA), αρμόδια για την πολιτική της ΕΕ στον τραπεζικό και
χρηματοοικονομικό τομέα και η Γενική Διεύθυνση Δικτύων Επικοινωνιών, Περιεχομένου και
Τεχνολογίας (ΓΔ CONNECT), αρμόδια για την ανάπτυξη μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς για τη
δημιουργία έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη.

Η κύρια συμβολή της ΓΔ FISMA σε αυτόν τον χώρο ήταν μέσω του σχεδίου δράσης της FinTech
(Μάρτιος 2018). Το Σχέδιο στοχεύει να βοηθήσει τον χρηματοοικονομικό κλάδο να κάνει
χρήση των ταχέων τεχνολογικών εξελίξεων συμπεριλαμβανομένου του blockchain Με βάση
αυτό το Σχέδιο, η Επιτροπή ανέθεσε στους Ευρωπαικούς εποπτικούς οργανισμούς ΕΕΑ να
εξετάσουν, εντός των αρμοδιοτήτων τους, τον χώρο κρυπτονομισμάτων .

Με βάση τις συμβουλές που δόθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Δεκέμβριο του
2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση σχετικά με ένα πλαίσιο της ΕΕ
για αγορές κρυπτονομισμάτων. Η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει τις απαντήσεις για να
εκτιμήσει τον καλύτερο τρόπο για να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη ενός βιώσιμου
οικοσυστήματος για κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τους
μεγάλους κινδύνους που δημιουργούν.

Μέσα από αυτή την διαβούλευση :

Πρώτον, η Επιτροπή ζήτησε απόψεις σχετικά με τη χρήση ή την πιθανή χρήση

κρυπτονομισμάτων·

58
Δεύτερον, η Επιτροπή ζήτησε ανατροφοδότηση από τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με το τον
τρόπο ταξινόμησης των κρυπτονομισμάτων. Σε αυτή η ενότητα εξετάστηκαν τα
κρυπτονομίσματα ως άυλα περιουσιακά στοιχεία που εμπίπτουν στην υφιστάμενη νομοθεσία
της ΕΕ (εκείνα που χαρακτηρίζονται ως «χρηματοοικονομικά μέσα» βάσει του MiFID II και
εκείνα που χαρακτηρίζονται ως «ηλεκτρονικό χρήμα» βάσει του EMD2) και εκείνα για τα
οποία δεν ισχύουν.

Μέσω της τρίτης ενότητας αναζήτησε απόψεις σχετικά με το τελευταίο, δηλαδή τα

κρυπτονομίσματα άυλα περιουσιακά στοιχεία που επί του παρόντος δεν εμπίπτουν στο πεδίο
εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ο στόχος αυτών των
ερωτήσεων ήταν να προσδιοριστεί εάν απαιτείται ένα κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για αυτά τα
κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία.

Μέσω της τέταρτης ενότητας αναζήτησε τις απόψεις των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με
τα κρυπτονομίσματα άυλα περιουσιακά στοιχεία που επί του παρόντος εμπίπτουν στο πεδίο
εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ, δηλαδή εκείνα που χαρακτηρίζονται ως
«χρηματοοικονομικά μέσα» βάσει του MiFID II και εκείνα που χαρακτηρίζονται ως
«ηλεκτρονικό χρήμα» στο EMD2.

Οι απαντήσεις επέτραψαν Επιτροπή να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των πιθανών αλλαγών στη
νομοθεσία της ΕΕ (όπως ο κανονισμός για το ενημερωτικό δελτίο, το MIFID II, ο κανονισμός για
τους κεντρικούς θεματοφύλακες κινητών αξιών…) βάσει προκαταρκτικού ελέγχου και
αξιολόγησης που διενεργούν οι υπηρεσίες της Επιτροπής.

Αυτή η διαβούλευση και τα αποτελέσματα της οδηγούν την ΕΕ στα επόμενα βήματα της
λαμβάνοντας υπόψην και την ιδιαιτερότητα των νέων συνθηκών της πανδημίας COVID-19.

Η EE και ειδικά η αρμόδια Γενική Διεύθυνση για την Ευρωπαική Ενοποίηση θεωρεί ότι το
blockchain είναι μία από τις βασικές τεχνολογίες που θα στηρίξουν την ψηφιακή ενιαία αγορά.
Για το σκοπό αυτό, ξεκίνησε για πρώτη φορά το Blockchain Partnership (Απρίλιος 2018), με μια
κοινή δήλωση που υπεγράφη από πολλά κράτη μέλη, η οποία στοχεύει:

 προώθηση της συνεργασίας προς μια ευρωπαϊκή υποδομή blockchain ·

 να αναπτύξει μοντέλα διακυβέρνησης, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ και να
αντικατοπτρίζει τις αξίες της ·
 εξασφάλιση διαλειτουργικότητας ·
 τόνωση νέων επιχειρηματικών μοντέλων · και
 θέση της Ευρώπης σε ηγετικό ρόλο

59
Η αρμόδια Γενική Διεύθυνση ανακοίνωσε επίσης τη δημιουργία της Διεθνούς Ένωσης
Εμπιστευτικών Εφαρμογών Blockchain (INATBA) (Νοέμβριος 2018), σε συνεργασία με ηγέτες
της σχετικής βιομηχανίας. Ενώ η Επιτροπή συμμετέχει σε αυτήν την πρωτοβουλία ως
διαμεσολαβητής για να βοηθήσει στη συμμετοχή των ιδιωτικών και των δημόσιων
οργανισμών που εμπλέκονται σε Blockchain δεν θα είναι μέλος της ίδιας. Η διαδικασία για τη
σύσταση του Συλλόγου ως «Association Internationale Sans But Lucratif» (δηλ. Μη
κερδοσκοπικός σύλλογος) βάσει του βελγικού νόμου ξεκίνησε στις 6 Μαρτίου 2019. Ο
Σύνδεσμος ξεκίνησε επίσημα στις 3 Απριλίου 2019. Στόχος του είναι η ανάπτυξη ενός πλαισίου
που προωθεί τη συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, τη ρυθμιστική σύγκλιση,
τη νομική προβλεψιμότητα και εξασφαλίζει την ακεραιότητα και τη διαφάνεια του
συστήματος.

Τέλος, τον Δεκέμβριο του 2019, η ΓΔ CONNECT ξεκίνησε ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο για
τις ευρωπαϊκές προ-εμπορικές προμήθειες Blockchain (PCP). Το PCP αναζητά νέες λύσεις
blockchain για την Ευρωπαϊκή Υποδομή Υπηρεσιών Blockchain (EBSI). Η διαβούλευση για την
ανοιχτή αγορά, η οποία θα κράτησε ως τις 2 Μαρτίου 2020, προσέφερε την ευκαιρία να
ληφθούν σχόλια σχετικά με το πεδίο εφαρμογής του μελλοντικού PCP και να συμμετάσχει και
να συν-δημιουργήσει τη μελλοντική ανάπτυξη λύσεων blockchain σε ολόκληρη την ΕΕ.

Το blockchain PCP επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και τη δοκιμή ενός νέου κατανεμημένου
περιβάλλοντος με τεχνολογία blockchain που να βασίζεται στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ, ιδίως
στον κανονισμό GDPR, στον κανονισμό eIDAS και στην οδηγία NIS. Μια τέτοια δημόσια
υποδομή θα πρέπει να πληροί τις βασικές απαιτήσεις της επεκτασιμότητας και της απόδοσης,
τη διαλειτουργικότητα με άλλα συστήματα, την ασφάλεια, την ευρωστία, την υψηλή
βιωσιμότητα / μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, την ενεργειακή απόδοση και τη
συνέχεια της υπηρεσίας. Πρέπει να προβλέπει την εφαρμογή ενός ευρέος φάσματος νέων
περιπτώσεων διασυνοριακής χρήσης ή υπηρεσιών που θα μπορούσαν να είναι δημόσιες ή
ιδιωτικές. Ο στόχος του PCP είναι να προχωρήσει σημαντικά περισσότερο από αυτό που
προσφέρει οι υπάρχουσες λύσεις. Το PCP έχει ξεκινήσει το 2020, με στόχο να οδηγήσει στην
ανάπτυξη λύσεων εντός των επόμενων τριών ετών.

Επιπλέον, το Κοινό Κέντρο Ερευνών, η υπηρεσία επιστήμης και γνώσης της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, δημοσίευσε μια εμβληματική έκθεση, "Blockchain τώρα και αύριο - Αξιολόγηση
του πολυδιάστατου αντίκτυπου των κατανεμημένων τεχνολογιών καθολικών" (Σεπτέμβριος
2019). Η έκθεση διερευνά τις προκλήσεις και τις επιπτώσεις των κατανεμημένων τεχνολογιών
καθολικών DLT. Προσφέρει σε βάθος και την πρακτική κατανόηση του blockchain και πώς
μπορεί να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία στη χρηματοδότηση, τη βιομηχανία, το εμπόριο και το
δημόσιο τομέα στο μέλλον.

60
Στις 5 Δεκεμβρίου 2019, το Ευρωπαικό Συμβούλιο Οικονομικών και Δημοσιονομικών
Υποθέσεων (ECOFIN), αρμόδιο για την οικονομική πολιτική, τα φορολογικά θέματα και τη
ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, συνεδρίασε για διάφορα θέματα,
συμπεριλαμβανομένων των stablecoin (σταθερά κρυπτονομίσματα ) . Εκεί, ενέκρινε την τελική
εκδοχή της δήλωσης του Κοινού Συμβουλίου και της Επιτροπής για τα «stablecoins». Η κοινή
αυτή δήλωση ζητά μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ για τα κρυπτονομίσματα άυλα περιουσιακά
στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των «σταθερών κρυπτονομισμάτων», η οποία μπορεί
ενδεχομένως να περιλαμβάνει και νέα νομοθεσία. Μέχρι να διασφαλιστεί το νομικό πλαίσιο ,
οι παγκόσμιες πρωτοβουλίες stablecoin δεν θα πρέπει να λειτουργούν στην ΕΕ. Σε σχετική του
δήλωσή , μετά την έγκριση της κοινής δήλωσης, ο Valdis Dombrovskis από την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, δήλωσε ότι «Προς τα εμπρός, σκοπεύουμε να προτείνουμε ένα ειδικό νομοθετικό
πλαίσιο για τα κρυπτονομίσματα. Η ομάδα μου εργάζεται για να προετοιμάσει αυτό το έργο
και η κοινή δήλωση είναι ένα σημαντικό μέρος αυτού. Θα συμβουλευτούμε όλους τους
ενδιαφερόμενους. Σχετικά με τη ρύθμιση κρυπτονομισμάτων άυλων παγίων ως στοιχείων
ενεργητικού, θα αποτελεί μέρος της συνολικής στρατηγικής μας για την ψηφιακή
χρηματοδότηση. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η ΕΕ αγκαλιάζει τις ψηφιακές αλλαγές στον
χρηματοπιστωτικό τομέα, ενώ ταυτόχρονα μετριάζει τους κινδύνους. "

Οι Ευρωπαϊκοί εποπτικοί οργανισμοί (ΕΕΑ) αποτελούνται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών
(EBA), την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) και την
Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ).

Τον Ιανουάριο του 2019, τόσο η ΕΑΤ όσο και η ΕΑΚΑΑ δημοσίευσαν τις συμβουλές τους στην
Επιτροπή σχετικά με την τεχνολογία blockchain . Η ΕΑΤ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η
Επιτροπή πρέπει να προβεί σε ανάλυση της σχέσης κόστους / οφέλους για να εκτιμήσει εάν η
δράση σε επίπεδο ΕΕ είναι κατάλληλη και εφικτή σε αυτό το στάδιο για την αντιμετώπιση των
ζητημάτων που εντοπίστηκαν από την χρήση τεχνολογιών blockchain. Μια τέτοια ανάλυση
κόστους / οφέλους θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πιθανή εφαρμογή blcokchain και των
κρυπτονομισμάτων ως άυλων περιουσιακών στοιχείων πέρα από τον χρηματοπιστωτικό τομέα
και θα πρέπει να επεκτείνεται σε πτυχές που σχετίζονται με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις
ορισμένων δραστηριοτήτων των κρυπτονομισμάτων όπως πχ η υπερβολική κατανάλωση
ενέρεγειας. Η ΕΑΤ συμβούλεψε επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει υπόψη τις
τελευταίες συστάσεις και τα τυχόν περαιτέρω πρότυπα ή οδηγίες που εκδίδει η Ομάδα
Δράσης Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) ως μέρος μιας ολιστικής επισκόπησης της
ανάγκης, εάν υπάρχει, για δράση σε επίπεδο ΕΕ. Κάλεσε επίσης την Επιτροπή να λάβει, μέτρα
για την προώθηση των συνεπειών στη λογιστική αντιμετώπιση των κρυπτονομισμάτων. Η
ΕΑΚΑΑ υποστήριξε αυτήν την άποψη, προσθέτοντας στη δική της έκθεση ότι πρέπει να
παρέχεται μεγαλύτερη σαφήνεια για τα κρυπτονομίσματα άυλα περιουσιακά στοιχεία που
αποτελούν και χρηματοοικονομικά μέσα. Με βάση τα πορίσματα των ΕΕΑ, η Επιτροπή

61
προβλέπεται ότι θα αξιολογήσει τώρα εάν και τι είδους νομοθετική δράση απαιτείται τα
αμέσως επόμενα χρόνια.

Τον Οκτώβριο του 2019, η Μικτή Επιτροπή της ESA, ένα φόρουμ με στόχο την ενίσχυση της
συνεργασίας μεταξύ των αρχών, δημοσίευσε το πρόγραμμα εργασίας της για το 2020. Τομείς
ιδιαίτερης εστίασης περιλάμβαναν τη χρηματοοικονομική καινοτομία - επίσης σε σχέση με το
σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής FinTech και το έργο του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για
τους συντονιστές καινοτομίας (EFIF) - καθώς και τη βιώσιμη χρηματοδότηση .

Στον τομέα της τεχνολογίας blockchain και ειδικά των κρυπτονομισμάτων ως tokens οι ΕΕΑ
σχεδιάζουν να αξιολογήσουν:

- τάσεις στην εξισορρόπηση και τη χρήση των εφαρμογών που βασίζονται σε blockchain
(οι οποίες ενδέχεται να περιλαμβάνουν ή όχι κρυπτονομίσματα) ·
- μείζονα κανονιστικά και εποπτικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων τυχόν τομέων στους
οποίους επιτυγχάνονται κοινές απόψεις σχετικά με την κατάλληλη ρυθμιστική και
εποπτική απάντηση .Παρατηρούνται επαναλαμβανόμενα παρόμοια ρυθμιστικά
εμπόδια ή κενά που παρεμποδίζουν την κλιμάκωση της χρηματοοικονομικής
καινοτομίας και που ενδέχεται να απαιτούν προσοχή από τις ΕΕΑ ή / και την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ενδέχεται να απαιτηθεί δράση πολιτικής για την αντιμετώπιση
τυχόν κινδύνων για τους καταναλωτές, την ακεραιότητα της αγοράς ή για τη
χρηματοοικονομική σταθερότητα.

Τέλος, ένα σημαντικό εργαλείο για την αξιολόγηση των πολιτικών που σχετίζονται με το
blockchain σε επίπεδο ΕΕ είναι αναμφίβολα το Παρατηρητήριο και το Φόρουμ Blockchain της
ΕΕ..

Ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2018, αυτός ο οργανισμός στοχεύοντας να επιταχύνει την
καινοτομία και το blockchain και την ανάπτυξη του οικοσυστήματος blockchain εντός της ΕΕ.
Ετσι να ενισχύσει τη θέση της Ευρώπης ως παγκόσμιου ηγέτη στον τομέα . Λειτουργεί υπό την
αιγίδα της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης της ΕΕ.

Παρόλο που το Παρατηρητήριο δεν έχει άμεση νομική σημασία, οι εκθέσεις του, όπως αυτές
για το «Blockchain για κυβερνήσεις και δημόσιες υπηρεσίες» και «Blockchain και ο GDPR»
εξετάζονται σίγουρα από την Επιτροπή κατά την αξιολόγηση της νομοθετικής δράσης.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του 2019, το Παρατηρητήριο φιλοξένησε διάφορα εργαστήρια με

ενδιαφερόμενους φορείς σε μια σειρά από βασικά θέματα blockchain, όπως:

62
- Ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία: Το Blockchain διευκολύνει τη «διαγραφή» φυσικών
και άυλων περιουσιακών στοιχείων, προσφέροντας οφέλη από τη μείωση του κόστους
και την προσθήκη αποτελεσματικότητας στις πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές
περιουσιακών στοιχείων σε προγραμματιζόμενα χρεόγραφα και νέα μοντέλα, όπως
κλασματικές ιδιοκτησίες. Η εξέταση του Παρατηρητηρίου κάλυψε αυτά και άλλα
ζητήματα, καθώς και πρώιμα έργα, περιπτώσεις χρήσης και αναδυόμενες βέλτιστες
πρακτικές.
- Νομικό και κανονιστικό πλαίσιο: το Παρατηρητήριο εξέτασε τη διασταύρωση του
blockchain και του νόμου από διάφορες διαφορετικές οπτικές γωνίες. Αυτά
περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, τη νομική κατάσταση των έξυπνων συμβάσεων και των
μητρώων που βασίζονται σε blockchain, και την ακανθώδη ευθύνη και των ζητημάτων
δικαιοδοσίας που σχετίζονται με πλατφόρμες που βασίζονται σε blockchain και πλήρως
αποκεντρωμένους, αυτόνομους οργανισμούς (DAO).
- Ψηφιακή ταυτότητα: Το Παρατηρητήριο συνέχισε την εξερεύνηση του blockchain και
της ψηφιακής ταυτότητας με τη δημοσίευση της θεματικής έκθεσης. Το επίκεντρο ήταν
η αποκεντρωμένη ταυτότητα (DIDs) γενικά, καθώς και η συγκεκριμένη περίπτωση της
αυτο-κυριαρχικής ταυτότητας (SSI).
- Επεκτασιμότητα, διαλειτουργικότητα και βιωσιμότητα: Οι εργασίες του
Παρατηρητηρίου σχετικά με αυτό το θέμα με μεγάλα οργανωτικά θέματας όσο και σε
επιμέρους τεχνολογικές αναφορές. Με το πλήθος των πρωτοκόλλων, των πλατφορμών
και των κοινοπραξιών που εργάζονται σήμερα στην Ευρώπη και τον κόσμο για το
blockchain το Παρατηρητήριο προβλέπει ένα μελλοντικό «πολλαπλό» blockhain στο
οποίο διαφορετικά πρωτόκολλα, πλατφόρμες και μοντέλα κοινοπραξίας θα
αναπτυχθούν για συγκεκριμένες περιπτώσεις και αγορές. Eπίσης αυτά θα πρέπει να
είναι σε θέση να επικοινωνούν μεταξύ τους. Εξετάστηκαν επίσης ερωτήσεις σχετικά με
τον τρόπο επιτυχούς κατασκευής και διαχείρισης τέτοιων πλατφορμών blockchain.Στα
τεχνικά μέρη της εργασίας ανάλυσης και προβλέψεων, το Παρατηρητήριο εξέτασε πώς
νέα μοντέλα διαχείρισης, καθώς και καινοτόμες προσεγγίσεις και νέες τεχνολογίες
μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση ζητημάτων επεκτασιμότητας του blockchain. Των
τεχνικών ζητημάτων κατά τη διαλειτουργικότητα μεταξύ blockchaiαn. Των τρόπων με
τους οποίους μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η τεχνολογία blockchain στο μέλλον θα
είναι βιώσιμη και από περιβαλλοντική άποψη.
- Σύγκλιση blockchain με AI και IoT. Το Blockchain είναι μια από τις αναδυόμενες
τεχνολογίες που έχουν μεγάλο αντίκτυπο στον κόσμο μας. Το Παρατηρητήριο εξέτασε
πώς το blockchain είναι πιθανό να λειτουργήσει σε συνεργασία με την τεχνητή
νοημοσύνη AI και το ιντερνετ των πραγμάτων IoT και να κατασκευάσει νέες
τεχνολογικές πλατφόρμες μεγάλης κλίμακας, όπως έξυπνες πόλεις ή έξυπνες αλυσίδες
εφοδιασμού, με καινοτόμες νέες δυνατότητες.
- Χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Δεν είναι μυστικό ότι οι τράπεζες αντιμετωπίζουν
σήμερα αυξανόμενο κόστος και μείωση των εσόδων χάρης διάφορους παράγοντες,
όπως πιο δαπανηρή ρύθμιση, πιο ασταθείς και επικίνδυνες αγορές και εξαιρετικά

63
 πολύπλοκα προϊόντα. Από τον ριζικό αυτοματισμό στις αγορές περιουσιακών στοιχείων
έως τα σταθερά νομίσματα και τα ψηφιακά νομίσματα της κεντρικής τράπεζας, έως τα
νέα είδη επιλογών πληρωμής για χρήστες λιανικής, το blockchain είναι έτοιμο να
ωθήσει την καινοτομία. Υπάρχουν όμως πολλά τεχνικά και κανονιστικά ζητήματα που
πρέπει να επιλυθούν.
- Κυβερνασφάλεια. Το Blockchain εγείρει και αντιμετωπίζει ορισμένα κρίσιμα ζητήματα
ασφαλείας. Αυτά κυμαίνονται από την ασφάλεια των ίδιων των πλατφορμών
blockchains έως την ασφάλεια των έξυπνων συμβάσεων και ψηφιακών στοιχείων αλλά
και την ασφάλεια .

64
12. Η Ευρωπαική Οδήγια για τα «ψήφιακα
νόμισματα»

Στις 19 Ιουνίου 2018, εκδίδεται στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ η Οδηγία ΕΕ 2018/843 του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με την οποία τροποποιείται η ευρωπαϊκή
νομοθεσία για το ξέπλυμα χρήματος και καθιερώνονται σημαντικές ρυθμίσεις για τα λεγόμενα
«κρυπτονομίσματα», συμπεριλαμβανομένου όπως είναι φυσικό και του bitcoin. Στόχος της
εφαρμογής αυτών των ρυθμίσεων είναι να περιορίσει την ανωνυμία που υφίσταται μέχρι
σήμερα στις συναλλαγές κρυπτονομισμάτων, η οποία έχει δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος
για συναλλαγές εγκληματικών ενεργειών και ξεπλύματος χρήματος, σε διεθνές επίπεδο.

Η μέχρι σήμερα εικόνα τροποποιείται, με την υποχρεωτική τήρηση στοιχείων των πελατών
από τους παρόχους τέτοιου είδους συναλλακτικών και ανταλλακτικών υπηρεσιών, ώστε αυτά
τα στοιχεία να μπορούν να δοθούν, εφόσον ζητηθούν, στις κατά νόμο διωκτικές και
φορολογικές αρχές της εκάστοτε χώρας.

Πιο αναλυτικά, η συγκεκριμένη οδηγία αφορά αφενός τους παρόχους υπηρεσιών ανταλλαγής
κρυπτονομισμάτων με κανονικά νομίσματα, ανταλλακτήρια δηλαδή κρυπτονομισμάτων σε
μετρητά, και αφετέρου εταιρείες που διαχειρίζονται πλατφόρμες ανταλλαγής και μεσίτες
ανταλλαγής (exchangers). Τα παραπάνω πρόσωπα από τώρα και στο εξής ορίζονται ως
«υπόχρεα πρόσωπα» της νομοθεσίας κατά του ξεπλύματος χρήματος. Οι πάροχοι τέτοιου
είδους υπηρεσιών και οι αντίστοιχες εταιρείες, υποχρεώνονται σε καταχώρηση στο εκάστοτε
επίσημο μητρώο της χώρα στην οποία δραστηριοποιούνται, και στη συμμόρφωση με όλα τα
μέτρα της σχετικής νομοθεσίας, ξεκινώντας φυσικά από την απαραίτητη συλλογή στοιχείων
για την πλήρη ταυτοποίηση των πελατών τους, όπως ακριβώς γίνεται με τις τράπεζες και άλλα
πιστωτικά ιδρύματα πληρωμών ηλεκτρονικού χρήματος.

Αντίστοιχα, οι πελάτες τους θα πρέπει να αποδίδουν τα απαραίτητα στοιχεία έτσι ώστε να

είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις εν λόγω υπηρεσίες. Σημαντική αλλαγή που φέρνει η
οδηγία 2018/843, είναι η έναρξη εποπτείας των συγκεκριμένων εταιρειών και παρόχων για την
δραστηριοποίηση τους, από αρμόδια αρχή, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα υπόλοιπα
χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, μέσω επιτόπιων ελέγχων και επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση
μη συμμόρφωσης με την οδηγία. Οι έλεγχοι αυτοί θα έχουν να κάνουν τόσο με την σωστή
εφαρμογή των βασικών υποχρεώσεων των εταιρειών, όσο και με τη συλλογή πρόσθετων
στοιχείων, σε περίπτωση που συναλλαγές χαρακτηρίζονται ως «Υψηλού Κινδύνου», με σκοπό
την υποβολή σχετικής αναφοράς προς την εκάστοτε Αρμόδια Αρχή.

65
Ακόμα, αλλαγές έρχονται και στους παρόχους υπηρεσιών θεματοφυλακής πορτοφολιών
κρυπτονομισμάτων (web blockchain wallet holders), οι οποίοι επίσης χαρακτηρίζονται ως
υπόχρεα πρόσωπα. Αυτές οι εταιρείες λειτουργούν ως μέσα αποθήκευσης υψηλών
προδιαγραφών για τους κατόχους κρυπτονομισμάτων, προσφέροντας τους ασφάλεια μέσω
της χρήσης ιδιωτικών κλείδων, ενώ παράλληλα προσφέρουν και υπηρεσίες εντολών
μεταφοράς προς ή από άλλων διευθύνσεων κρυπτονομισμάτων.

Τέλος, κοινά ανταλλακτήρια που προσφέρουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, θα πρέπει να

καταχωρούνται στο εξής στα αντίστοιχα Εθνικά Μητρώα, και να είναι σε θέση να πιστοποιούν
τους πελάτες τους, εφαρμόζοντας τα μέτρα συμμόρφωσης με την Οδηγία.

Όσον αφορά τους απλούς κατόχους κρυπτονομισμάτων, χρήστες δηλαδή οι οποίοι δεν
χρησιμοποιούν τους ανωτέρω παρόχους ή μεσάζοντες υπηρεσιών, αλλά επιλέγουν είτε να
ανταλλάσσουν τα κρυπτονομίσματα απευθείας με κάποιον ενδιαφερόμενο είτε απλά τηρούν
τις ιδιωτικές τους κλείδες, είναι περιπτώσεις που δεν εντάσσονται στην εν λόγω Οδηγία.
Ωστόσο, η Οδηγία προβλέπει τη δημιουργία μίας βάσης Κεντρικού Μητρώου Κατόχων
«Διευθύνσεων» Κρυπτονομισμάτων, στην οποία θα καταχωρούνται τα πλήρη στοιχεία των
χρηστών σε αντιστοιχία με τη συγκεκριμένη ιδιωτική και δημόσια κλείδα του πορτοφολιού
τους (Wallet Address). Σε αυτή τη Βάση, πρόσβαση θα έχουν οι Αρχές όπως ακριβώς συμβαίνει
με την πρόσβαση που έχουν σήμερα στους τραπεζικούς λογαριασμούς μέσω του Συστήματος
Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών.

Η ενσωμάτωση των διατάξεων της Οδηγίας 2018/843 στο Ελληνικό Δίκαιο, αλλά και στο Δίκαιο
των υπόλοιπων κρατών μελών, ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2020.

66
13. Οι ΗΠΑ «ελεγχόυν» τήν διακινήσή ψήφιακόυ
χρήματός με εμμεσό τρόπό.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα κρυπτονομίσματα αποτέλεσαν το επίκεντρο της προσοχής τόσο

των ομοσπονδιακών όσο και των πολειτιακών κυβερνήσεων. Στο πλαίσιο της ομοσπονδιακής
κυβέρνησης, το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής ήταν στο διοικητικό και το ρυθμιστικό
επίπεδο. Αυτό συμπεριλάμβανε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC), την Επιτροπή Εμπορίου
Εμπορευμάτων και Μελλοντικών Συναλλαγών (CFTC), την Ομοσπονδιακή Επιτροπής Εμπορίου
(FTC) και το Υπουργείο Οικονομικών, μέσω της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων (IRS), το
Γραφείο του Ελεγκτή του Νομίσματος (OCC) και το Δίκτυο Επιβολής Χρηματοοικονομικών
Εγκλημάτων (FinCEN). Ενώ αρχικά υπήρξε σημαντική δέσμευση για δράση από αυτούς τους
οργανισμούς τελικά έχει σημειωθεί μικρή επίσημη λήψη κανόνων σχετικών με τα
κρυπτονομίσματα και το blockchain. Σε γενικές γραμμές, οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες και οι
υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θεωρούν την συγκεκριμένη τεχνολογία ως σημαντικό μέρος της
μελλοντικής υποδομής των ΗΠΑ και την ανάγκη οι ΗΠΑ να διατηρήσουν ηγετικό ρόλο στην
ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Πολλοί ανεξάρτητοι οργανισμοί έχουν αναγνωρίσει τον
κίνδυνο της υπερβολικής ρύθμισης και προειδοποίησαν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής
για την αποφυγή θέσπισης νομοθεσίας που θα οδηγούσε τις σχετικές επενδύσεις στην
τεχνολογία σε φυγή στο εξωτερικό.

Αρκετές πολιτειακές κυβερνήσεις έχουν προτείνει ή/και έχουν εκδώσει νόμους που
επηρεάζουν τα κρυπτονομίσματα και την τεχνολογία blockchain. Το μεγαλύτερο μέρος της
δραστηριότητας πραγματοποιείται στον νομοθετικό πλαίσιο. Υπήρξαν γενικά δύο
προσεγγίσεις στη ρύθμιση σε πολιτειακό επίπεδο. Ορισμένες πολιτείες έχουν προσπαθήσει να
προωθήσουν την τεχνολογία με τη θέσπιση πολύ ευνοϊκών κανονισμών που εξαιρούν τα
κρυπτονομίσματα από τους νόμους περί κρατικών κινητών αξιών. Αυτές οι πολιτείες ελπίζουν
να ωθήσουν τις επενδύσεις στην τεχνολογία blockchain για να τονώσουν τις τοπικές
οικονομίες και να βελτιώσουν τις δημόσιες υπηρεσίες.

Η πώληση κρυπτονομισμάτων ρυθμίζεται γενικά μόνο εάν η πώληση (i) συνιστά πώληση
χρηματοπιστωτικού προϊόντος βάσει του πολιτειακού ή του ομοσπονδιακού νόμου ή (ii)
θεωρείται μεταφορά χρημάτων βάσει του πολιτειακού νόμου ή συμπεριφορά που καθιστά το
άτομο επιχείρηση χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (MSB) σύμφωνα με την ομοσπονδιακή
νομοθεσία. Επιπλέον, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, τα δικαιώματα προαίρεσης, τα
συμβόλαια ανταλλαγής και άλλα παράγωγα που αναφέρονται στην τιμή ενός
κρυπτονομίσματος που αποτελεί άυλο εμπόρευμα υπόκεινται σε ρύθμιση από το CFTC βάσει
του Commodity Exchange Act. Επιπλέον, το CFTC έχει την δικαιοδοσία για τις προσπάθειες

67
χειραγώγησης της αγοράς σε σχέση με εκείνα τα κρυπτονομίσματα που θεωρούνται άυλα
εμπορεύματα. Η πιθανότητα του CFTC να επιβεβαιώσει την δύναμη του και να αποτρέψει τη
χειραγώγηση της αγοράς είναι πολύ υψηλότερη σήμερα ως αποτέλεσμα τόσο του Chicago
Exchange Options Exchange (CBOE) όσο και του Chicago Mercantile Exchange (CME) που
προσφέρουν συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης που συνδέονται με την τιμή του bitcoin.

Η επιτροπή κεφαλαιαγοράς (SEC) είναι γενικά η ρυθμιστική αρχή για την έκδοση ή
μεταπώληση οποιουδήποτε τίτλου ή άλλου ψηφιακού περιουσιακού στοιχείου που συνιστά
χρηματοπιστωτικό προιόν. Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, ένα χρηματοπιστωτικό προιόν
μπορεί να είναι και ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο που περιλαμβάνει «ένα επενδυτικό
συμβόλαιο», το οποίο έχει οριστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ως επένδυση
χρημάτων σε μια κοινή επιχείρηση με εύλογη προσδοκία ότι τα κέρδη θα προέρχονται από τις
επιχειρηματικές ή διαχειριστικές προσπάθειες άλλων. Η SEC έχει ξεκαθαρίσει στη θέση της ότι
ακόμη και αν ένα κρυπτονόμισμα που εκδίδεται σε μια αρχική προσφορά κρυπτονομισμάτων
(ICO) έχει "χρησιμότητα", το κρυπτονόμισμα θα εξακολουθεί να θεωρείται ως ασφάλεια που
ρυθμίζεται βάσει του νόμου περί κινητών αξιών

Εάν ένα ψηφιακό περιουσιακό στοιχείο προσδιορίζεται ως χρηματοπιστωτικό προιόν, τότε ο

εκδότης πρέπει να καταχωρίσει το χρηματοπιστωτικό προιόν στην SEC ή να το προσφέρει
σύμφωνα με εξαίρεση από τις απαιτήσεις εγγραφής. Για προσφορές που γίνονται με
ομοσπονδιακή εξαίρεση από την εγγραφή τίτλων, η SEC θέτει λιγότερους περιορισμούς στην
πώληση κινητών αξιών σε «διαπιστευμένους επενδυτές». Ένας μεμονωμένος επενδυτής είναι
«διαπιστευμένος επενδυτής» μόνο εάν (i) είναι διευθυντής ή εκτελεστικό στέλεχος της
εταιρείας που εκδίδει τις αξίες, (ii) έχει ατομική καθαρή αξία (ή κοινή καθαρή αξία με σύζυγο)
που υπερβαίνει το 1 εκατομμύριο δολλάρια, εξαιρουμένης της αξίας της κύριας κατοικίας του
επενδυτή, (iii) έχει ατομικό εισόδημα που υπερβαίνει τα 200.000 δολλάρια σε καθένα από τα
δύο τελευταία έτη.

Εκτός από τους ομοσπονδιακούς νόμους περί κινητών αξιών, οι περισσότερες πολιτείες έχουν
τους δικούς τους πολιτειακούς νόμους οι οποίοι δεν υπόκεινται πάντα στον ομοσπονδιακό
νόμο. Όποιος πωλεί ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία που ενδέχεται να αποτελούν
χρηματοπιστωτικό προιόν πρέπει να ελέγξει με συμβούλους σχετικά με την εφαρμογή των
νόμων. Ιδιαίτερης σημασίας είναι ότι υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις από την καταχώριση
σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία που δεν προδικάζουν την εφαρμογή των σχετικών
νόμων.

Δύο άλλες συνέπειες για ένα κρυπτονόμισμα που αποτελεί χρηματοπιστωτικό προιόν είναι (i)
η απαίτηση να είναι ένα άτομο μεσίτης με άδεια από την SEC και να είναι μέλος της
Ρυθμιστικής Αρχής Χρηματοοικονομικής Βιομηχανίας (FINRA) προκειμένου να διευκολυνθεί η
πώληση κινητών αξιών ή να ενεργήσει ως διαπραγματευτής της αγοράς ή να αποτελέσει άλλον
αντιπρόσωπο του περιουσιακού στοιχείου και (ii) το περιουσιακό στοιχείο να μπορεί να

68
πραγματοποιεί συναλλαγές μόνο με άδεια ανταλλαγής κινητών αξιών ή εναλλακτικό σύστημα
συναλλαγών (ATS) εγκεκριμένο από την SEC.

Από τον Αύγουστο του 2020, πολλά χρηματιστήρια έλαβαν έγκριση ως ATS και αρκετές
εταιρείες έχουν εγγραφεί ως χρηματιστές, σε κάθε περίπτωση, με την πρόθεση να
διαπραγματευτούν σε κρυπτονομίσματα που θεωρούνται κινητές αξίες. Μέχρι σήμερα,
ωστόσο, υπάρχουν μόνο μερικά κρυπτονομίσματα που ενεργούν ενεργά σε αυτές τις
πλατφόρμες ATS.

Τον Μάρτιο του 2014, το IRS δήλωσε ότι «το εικονικό νόμισμα», όπως το bitcoin και άλλα
κρυπτονομίσματα, θα φορολογούνται από το IRS ως «ιδιοκτησία» και όχι νόμισμα. Κατά
συνέπεια, κάθε άτομο ή επιχείρηση που κατέχει κρυπτονομίσματα θα πρέπει γενικά, μεταξύ
άλλων, (i) να διατηρεί λεπτομερή αρχεία αγορών και πωλήσεων κρυπτονομισμάτων, (ii) να
πληρώνει φόρους για τυχόν κέρδη που μπορεί να έχουν πραγματοποιηθεί κατά την πώληση
κρυπτονομισμάτων με μετρητά, (iii) πληρώνουν φόρους για τυχόν κέρδη που ενδέχεται να
έχουν πραγματοποιηθεί κατά την αγορά ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας και (iv) πληρώνουν
φόρους επί της εύλογης αγοραίας αξίας οποιουδήποτε νέου παραγόμενου κρυπτονομίσματος,
από την ημερομηνία δημιουργίας.

Για ένα άτομο που υποβάλλει μια ομοσπονδιακή δήλωση φόρου εισοδήματος, τα κέρδη ή οι
ζημίες από την πώληση κρυπτομίσματος που κρατήθηκε ως «περιουσιακό στοιχείο
κεφαλαίου». Τυχόν πραγματοποιηθέντα κέρδη σε κρυπτονόμισμα που διατηρούνται για
περισσότερο από ένα έτος ως περιουσιακό στοιχείο κεφαλαίου από ένα άτομο υπόκεινται σε
φορολογικούς συντελεστές υπεραξίας. Τυχόν πραγματοποιηθέντα κέρδη σε κρυπτονόμισμα
που διατηρείται για ένα έτος ή λιγότερο ως περιουσιακό στοιχείο κεφαλαίου από ένα άτομο
υπόκεινται σε συνήθεις συντελεστές φόρου εισοδήματος. Το IRS απαιτεί, για κάθε συναλλαγή
κρυπτονομίσματος, να γνωστοποιούνται οι ακόλουθες πληροφορίες: (i) περιγραφή του ποσού
και του τύπου του κρυπτονομίσματος που πωλείται. (ii) την ημερομηνία που αποκτήθηκε· (iii)
την ημερομηνία πώλησης του κρυπτονομίσματος· (iv) το ποσό των εσόδων από την πώληση·
(v) το κόστος (ή άλλη βάση)· και (vi) το ποσό του κέρδους ή της ζημίας. Πρέπει να σημειωθεί
ότι οι απαιτήσεις τήρησης αρχείων μπορεί να είναι ιδιαίτερα επαχθείς για όσους έχουν
χρησιμοποιήσει κρυπτονομίσματα για να κάνουν πολλές μικρές αγορές αγαθών ή υπηρεσιών
καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους.

Υπάρχει ο κίνδυνος το IRS να χρησιμοποιήσει τις προηγούμενες αποφάσεις εσόδων για το

χρυσό ως βάση για να λάβει τη θέση ότι, για συναλλαγές που ολοκληρώθηκαν στις ή πριν από
τις 31 Δεκεμβρίου 2017, τα διαφορετικά κρυπτονομίσματα δεν είναι «ιδιοκτησία παρόμοιου
είδους». Το IRS έχει αποφασίσει ότι η ανταλλαγή χρυσού με χρυσό αργύρου δεν πληροί τις
προϋποθέσεις για μη αναγνώριση κέρδους. Αν και τα μέταλλα έχουν μερικές παρόμοιες
ιδιότητες και χρήσεις, το ασήμι και ο χρυσός είναι εγγενώς διαφορετικά μέταλλα και
χρησιμοποιούνται κυρίως με διαφορετικούς τρόπους. Το ασήμι είναι ουσιαστικά ένα
βιομηχανικό εμπόρευμα. Ο χρυσός χρησιμοποιείται κυρίως ως επένδυση. Μια επένδυση σε

69
ένα από τα μέταλλα διαφέρει ουσιαστικά από μια επένδυση στο άλλο μέταλλο. Επομένως, το
ασημένιο και το χρυσό δεν είναι ιδιοκτησία παρόμοιου είδους. Τα νομίσματα τύπου bullion, σε
αντίθεση με τα νομισματικά νομίσματα, αντιπροσωπεύουν μια επένδυση σε χρυσό στις
παγκόσμιες αγορές και όχι στα ίδια τα νομίσματα. Επομένως, τα νομίσματα τύπου ράβδου και
τα νομισματικά νομίσματα τύπου δεν αποτελούν ιδιοκτησία παρόμοιου είδους.

Από όλη αυτή την ανάλυση είναι εύκολα κατανοητό ότι σε μία περίοδο που δεν έχει ρυθμιστεί
παγκόσμια το θέμα της χρήσης αλλά και του πλαισίου λειτουργίας των κρυπτονομισμάτων οι
ΗΠΑ έχουν έμμεσα κάνει σημαντικές κινήσεις ελέγχου. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την
ουσιαστική αποδοχή κυκλοφορίας των κρυπτονομισμάτων ως άυλων παγίων αλλά και την
ένταξη τους σε κανονισμούς που αφορούν τα υπόλοιπα χρηματοπιστωτικά προιόντα.

70
14. LTO network: ή όλλανδική απαντήσή στήν
υπερεθνική εφαρμόγή Blockchain

Ένα απόλυτα επιτυχημένο παράδειγμα πλατφόρμας τεχνολογικών εφαρμογών blockchain

είναι και το LTO Network, μία από τις πιο επιτυχημένες πλατφόρμες παγκόσμια με δημιουργό
μία νεοφυή Ολλανδική εταιρία.

Τι είναι το LTO Network στην πραγματικότητα;

• Το LTO Network είναι ένα υβριδικό blockchain για την ασφάλεια, την επαλήθευση και την
ανταλλαγή κρίσιμων πληροφοριών για τις επιχειρήσεις. Η πλατφόρμα του LTO δημιουργεί
και διατηρεί σε πλήρως αποκεντρωμένες και εξαιρετικά αποδοτικές υποδομές blockchain,
άμεσα εφαρμόσιμες συναλλαγές από οποιαδήποτε τεχνολογική υποδομή βάσης
δεδομένων. Το LTO Network είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί από οποιαδήποτε εταιρεία
που έχει την ανάγκη για μία εφαρμογή τεχνολογίας blockchain. Είναι έτοιμη πλατφόρμα
για ανάπτυξη σχετικού λογισμικού που να επιτρέπει την ψηφιακή επαλήθευση των
ψηφιακών στοιχείων και να επιτρέπει τη συνεργασία μέσω της χρήσης αποκεντρωμένων
ροών εργασίας. Λειτουργώντας με χρήση ενός token LTO δημιουργεί ένα εγγενές
πλεονέκτημα του οικοσυστήματος του LTO Network και μπορεί να παράγει υπεραξίες κατά
την διευρυμένη χρήση του.
• Το LTO Network είναι ένα υβριδικό περιβάλλον blockchain που συνδυάζει μια δημόσια και
ιδιωτική αλυσίδα blockchain. Αυτό του επιτρέπει να χρησιμοποιεί ένα μοντέλο λειτουργίας
blockchain χωρίς άδεια, όπου οι κανόνες εφαρμόζονται αποκλειστικά με συναίνεση
δικτύου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το απόρρητο.
• Το LTO Network παρέχει με μοναδικό τρόπο στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να
δημιουργούν δίκτυα εμπιστοσύνης για συγκεκριμένα έργα blockchain, τα οποία να
συνδυάζουν πιστοποιητικά που εκδίδονται από το σύστημα αυτό και είναι υπογεγραμμένα
με τεχνολογία blockchain.
• Το LTO Network προσφέρει απόλυτη διαφάνεια μέσω των αποκεντρωμένων ροών
εργασίας που συνδέουν (υπάρχοντα) συστήματα με προκαθορισμένες διαδικασίες
blockchain με τρόπο συμβατό με το GDPR.
• Το LTO Network παρέχει μια πραγματική λύση σε επιχειρήσεις με τεχνολογία blockchain.
Πρέπει επίσης να αναφερθεί η ευκολία ενσωμάτωσης του με τα υπάρχοντα συστήματα
που αναπτύσσονται σήμερα από εταιρείες εκτός τεχνολογιών blockchain. Τα παλαιά
συστήματα γίνονται γρήγορα πιο αναποτελεσματικά σε σύγκριση με άλλες εναλλακτικές
λύσεις. Με την υποστήριξη του LTO Network, οι εταιρείες μπορούν να προστατεύσουν τα
δεδομένα τους μέσα σε λίγα λεπτά και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των
επιχειρηματικών διαδικασιών τους.

71
Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα σαφές ότι το LTO Network είναι ένα καινοτόμο υβριδικό
περιβάλλον blockchain που επιτρέπει την ισότιμη βάση για τη συνεργασία B2B με τις
αποκεντρωμένες ροές εργασίας που ονομάζονται «έξυπνα συμβόλαια» (smart contracts),
σχεδιασμένα να είναι το επίπεδο εμπιστοσύνης για τις επιχειρήσεις με τρόπο συμβατό με το
GDPR. Πρόκειται για μια πλήρως αποκεντρωμένη και εξαιρετικά αποτελεσματική υποδομή
blockchain που είναι εύκολο να ενσωματωθεί σε υπάρχοντα συστήματα.
Tο LTO Network ξεκίνησε το 2014 ως εφαρμογή παραγωγής λύσεων blockchain και ιδρύθηκε
μετά την επιτυχία του στο Ολλανδικό Υπουργείο Δικαιοσύνης στο σχετικό διαγωνισμό
Hackathon τότε.
Η υβριδική προσέγγιση blockchain του LTO Network επιτρέπει στους χρήστες του να πληρούν
τυχόν κανονισμούς προστασίας δεδομένων και αποτρέπει ζητήματα λειτουργικών
διαδικασιών που συνήθως σχετίζονται με έργα blockchain. Εκτός από τις αποκεντρωμένες ροές
εργασίας, τα LTO Networks ’’ψηφιακά πιστοποιητικά’’ επιτρέπουν να εξαλείφονται όλοι οι
τύποι απάτης μέσω της πλήρους διασφάλισης οποιουδήποτε τύπου ψηφιακών δεδομένων.
Παρέχει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο εμπιστοσύνης και διαφάνειας που χρειάζεται
οποιοδήποτε σύνθετο συστήμα και ισχύει για εκατοντάδες περιπτώσεις χρήσης.
Ενσωματώνεται σε λίγα λεπτά, προστατεύοντας κάθε τύπο δεδομένων που μπορεί να
φανταστεί κανείς.
Η εταιρεία με έδρα την Ολλανδία διαθέτει σημαντικούς πελάτες στον ιδιωτικό και κυβερνητικό
τομέα, όπως το ολλανδικό Υπουργείο Υποδομής και Διαχείρισης Υδάτων, το DEKRA (εταιρεία
επιθεώρησης οχημάτων με έδρα τη Γερμανία), την Deloitte, το MSeven, την Heineken, το
Velcro κλπ.
Έχοντας κάνει αναφορές στα τεχνολογικά χαρακτηριστικά blockchain του LTO network είναι
σχεδόν βέβαιο ότι πολλοί αναγνώστες θα αναρωτηθούν τι είναι αυτό τελικά που το κάνει
ξεχωριστό ανάμεσα σε άλλες πλατφόρμες blockchain.
Η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή: οι πελάτες του και η ταχύτητα και αμεσότητα με την οποία
εφαρμόστηκε σε δημόσιους και διεθνείς οργανισμούς που δεν φημίζονται για την οργανωτική
τους ευελιξία.
Ετσι ας σκεφτούμε π.χ. ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών χρησιμοποίησε την τεχνολογία
blockchain του LTO network για την διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας με διαφάνεια και
ασφάλεια σε ευπαθείς ομάδες στο Αφγανιστάν. Ή ότι υποστηρίζει την διακρατική μεταφορά
απορριμάτων ανάμεσα σε Ολλανδία και Βέλγιο που διασφαλίζει την ακρίβεια, την ασφάλεια
και το χαμηλό κόστος έλεγχου σε έναν τομέα που θεωρείται ιδιαίτερα ευαίσθητος και σε
πρώτη προτεραιότητα και γία ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

72
15. Η πρωτή εφαρμόγή τεχνόλόγιας Blockchain στό
Ελλήνικό Δήμόσιό, στόν Δήμό Άργόυς-Μυκήνων

Συνοπτικά

Ο Δήμος Άργους-Μυκηνών έγινε ο πρώτος Δήμος που εγκατέστησε επιτυχώς και χρησιμοποιεί
πλέον Blockchain τεχνολογία. Στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών και του
εκσυγχρονισμού των διοικητικών του δομών, ο Δήμος Άργους-Μυκηνών έγινε ο πρώτος Δήμος
της Ελλάδας που προχώρησε στην εφαρμογή της Blockchain τεχνολογίας στις υπηρεσίες του.

Η συγκεκριμένη εφαρμογή που δημιουργήθηκε και υλοποιήθηκε από την εταιρεία Blockchain
2050 BV, μέλος του Ομίλου ΑΡΑΤΟΣ, αναμένεται να οδηγήσει σε μια σειρά από καινοτόμους
και αποδοτικές υπηρεσίες προς τους πολίτες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το αδιάβλητο μίας
σειράς εγγράφων που εκδίδονται και πιστοποιούνται από τις δημοτικές υπηρεσίες. Επιπλέον,
αποφεύγονται οι χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες για την πιστοποίηση και τη
μοναδικότητα ενός εγγράφου, καθώς πρόκειται για μια διαδραστική πλατφόρμα ηλεκτρονικής
υπογραφής κι ελέγχου γνησιότητας εγγράφων με την τεχνολογία Blockchain.

Έτσι, καλύπτεται αποτελεσματικά η ανάγκη για παροχή υπηρεσιών που είναι πιο αξιόπιστες
ταχύτερες, ασφαλέστερες και με την ελάχιστη δυνατή συμμετοχή του πολίτη και της δημόσιας
υπηρεσίας, μειώνοντας παράλληλα την πιθανότητα λαθών στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο.

Στη σχετική παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε την 29η Ιουνίου 2020 στην έδρα των
υπηρεσιών του Δήμου Άργους-Μυκηνών, εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό του Ομίλου
ΑΡΑΤΟΣ παρέδωσε το λογισμικό, ενώ παράλληλα παρουσίασε στους υπηρεσιακούς φορείς τις
θετικές λειτουργίες της εφαρμογής Blockchain τόσο για τους Δημότες όσο και για
εργαζόμενους στις δημοτικές υπηρεσίες. Έκτοτε ο Δήμος Άργους-Μυκηνών χρησιμοποιεί
καθημερινά την τεχνολογία αναφορικά (σε αυτή τη φάση) με την έκδοση και εξακρίβωση
γνησιότητας πιστοποιητικών του Δήμου προς επιχειρήσεις και πολίτες.

Η είσοδος του Δήμου Άργους-Μυκηνών στην Blockchain τεχνολογία δημιουργεί την πεποίθηση
ότι θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι Δήμοι και δημόσιοι φορείς το δρόμο της τεχνολογικής
ανάπτυξης νέων συστημάτων, εκσυγχρονίζοντας τις δομές και τις υπηρεσίες τους προς τους
πολίτες.

Η Εφαρμογή πιο συγκεκριμένα:

Η αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου Άργους-Μυκηνών δημιουργεί ένα ψηφιακό αρχείο που
περιλαμβάνει και μερικές βασικές πληροφορίες όπως το όνομα του Πιστοποιούμενου, το
Όνομα της Αρχής Έκδοσης του Πιστοποιητικού, η ημερομηνία και την ώρα έκδοσης κλπ.

73
Το έγγραφο υπογράφεται ψηφιακά από τον εκδότη του χρησιμοποιώντας ένα «κλειδί» γνωστό
μόνο στον ίδιο. Αυτή η ψηφιακή υπογραφή ενσωματώνεται στο ψηφιακό Πιστοποιητικό.

• Δημιουργείται ένα μοναδικό «hash», που είναι μια ακολουθία χαρακτήρων και
η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε για να πιστοποιήσει την
γνησιότητα του πιστοποιητικού και αν κάποιος έχει αλλάξει κάτι στο
περιεχόμενό του ή στην υπογραφή του.

• Με την χρήση του κλειδιού πάλι, δημιουργείται αυτόματα μια έγγραφή σε

πλατφόρμα Blockchain (τύπου Ethereum ή Hyperledger) όπου καταγράφεται το
ιστορικό έκδοσης (εκδότης, πιστοποιούμενος, ημερομηνία κλπ.)
διασφαλίζοντας απολύτως την γνησιότητα με μέγιστη ασφάλεια.

• Της υπογραφής και έκδοσης του τελικού ηλεκτρονικά υπογεγραμμένου

πιστοποιητικού που θα παραδοθεί στον αιτούντα, θα προηγηθεί η με τον ίδιο
τρόπο ηλεκτρονική υπογραφή των προηγούμενων εκδόσεων του
υπογεγραμμένων ηλεκτρονικά από τους αρμόδιους χειριστές (εντεταλμένος
υπάλληλος, Τμηματάρχης, Διευθυντής κλπ). Ως εκ τούτου το σύστημα
πιστοποιεί και την γνησιότητα των επί μέρους φάσεων έκδοσης, με τον ίδιο
ασφαλή τρόπο.

• Ο Δήμος Άργους-Μυκηνών αποστέλλει στον αιτούντα το υπογεγραμμένο με

αυτόν τον τρόπο ψηφιακό πιστοποιητικό, πχ με e-mail καθώς και το «hash» που
έχει υδατογραφηθεί σε αυτό. Το τελικό hash εμφανίζεται ως υδατογράφημμα
στο τελικό προς παράδοση έγγραφο, μαζί και με τα αντίστοιχα των
ηλεκτρονικών υπογραφών των χειριστών του.

• Τόσο ο Εκδότης όσο και ο Πιστοποιούμενος αναγνωρίζονται από την

πλατφόρμα της εφαρμογής Blockchain, που εκτελεί με πολύ φιλικό τρόπο όλα
τα προηγούμενα, πάλι μέσω «hash».

• Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ελέγξει αυτόματα την γνησιότητα του

Πιστοποιητικού με την χρήση του ενσωματωμένου με υδατογράφημμα hash
στο υπογεγραμμένο Πιστοποιητικό μέσω του Internet με απλή πρόσβασή του
στην ιστοσελίδα διεπαφής με την εφαρμογή Blockchain.

• Κάθε προσπάθεια αλλοίωσης του περιεχομένου του αρχικού ή των ενδιάμεσων

προς υπογραφή εγγράφου καταγράφεται αυτόματα στην πλατφόρμα
Βlockchain, δημιουργώντας αυτόματα μια νέα εγγραφή και παραγωγή νέου
hash (δηλαδή ηλεκτρονικής υπογραφής) στο ιστορικό καταγραφής του αρχείου.

74
Έτσι, η προσφερόμενη υπηρεσία αποκτά τα κάτωθι χαρακτηριστικά:

1. Λειτουργία συστήματος έκδοσης/πιστοποίησης με ελάχιστο κόστος.

2. Την σε ελάχιστο χρόνο πιστοποίηση της γνησιότητας κάθε εγγράφου Πιστοποιητικού

χρησιμοποιώντας το Internet.

3. Την απλή δημιουργία ψηφιακών υπογραφών, χωρίς την χρήση πολύπλοκων

διαδικασιών με USBs, συστήματα τύπου Ερμής κλπ.

4. Την μέγιστη ασφάλεια αφού κάθε πιστοποιητικό πιστοποιείται σε πραγματικό χρόνο

από όλα τα άλλα Πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί.

5. Πολύ εύκολο και φιλικό περιβάλλον χρήσης της εφαρμογής.

Το σύστημα είναι σε θέση να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε υπηρεσία του Δήμου,

συμπεριλαμβάνοντας και τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) για να μπορεί, με την χρήση
scanners, να πιστοποιεί ηλεκτρονικά με αυτόν τον τρόπο και έγγραφα που κατατίθενται ή
εκδίδονται και απαιτούν το γνήσιο της φυσικής υπογραφής του πολίτη.

75
16. O OAΣΑ συμβαλει στήν επιταχυνσή των
τεχνόλόγιων

Ορισμένες ψηφιακές καινοτομίες όπως η τεχνολογία blockchain εμφανίστηκαν στην

παγκόσμια οικονομία και προσφέρουν δυνατότητες μετατροπής του τρόπου λειτουργίας των
επιχειρήσεων και οργανισμών κάνοντας τις υποδομές, τον τομέα κατασκευών, το εμπόριο, και
τη γεωργία πιο συνδεδεμένα, πιο έξυπνα αλλά και αποτελεσματικά. Η ψηφιακή καινοτομία
είναι ο καταλύτης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω καινοτομίες, ξεκλειδώνοντας
απρόβλεπτα τις δυνατότητες που παρέχουν στο νέο ψηφιακό περιβάλλον. Αυτό ισχύει
ιδιαίτερα στις υπηρεσίες που αφορούν υποδομές αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό. Η
πρόσφατη έκθεση του ΟΑΣΑ σχετικά με την θεώρηση της τεχνολογίας blockchain ως ψηφιακού
παράγοντα βιώσιμων υποδομών (2019) διερεύνησε τον τρόπο παρέμβασης της νέας
καινοτομίας στο ψηφιακό περιβάλλον. Συγκεκριμένα την σημασία των κατανεμημένων
τεχνολογιών καθολικών (DLT) όπως είναι η τεχνολογία blockchain. Αυτές ενσωματωμένες με
άλλες τεχνολογίες όπως το Διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα
μπορούσαν να επιταχύνουν οικονομικά αποδοτικά την μετάβαση σε βασικές υπηρεσίες
ψηφιακής υποδομής.

Όταν σκεφτόμαστε το blockchain, η φιλικότητα προς το περιβάλλον και η πράσινη ανάπυξη

δεν είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό. Το κρυπτονόμισμα bitcoin, η πρώτη
ιστορικα εφαρμογή του blockchain, είναι ευρέως γνωστό ως περιβαλλοντικός ρύπος, γιατί
καταναλώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας και εκπέμπονται τεράστιες ποσότητες CO2 για να
επικυρώνονται οι συναλλαγές και να διατηρείται το δίκτυο blockchain. Ωστόσο, οι ανησυχίες
αυτής της φύσης ισχύουν μόνο για συγκεκριμένες εφαρμογές της αναφερόμενης τεχνολογίας.
Υπαρχεί ανάλυση πώς η τεχνολογία blockchain μπορεί να αναπτυχθεί με ενεργειακά
αποδοτικό τρόπο. Η έκθεση του ΟΑΣΑ δείχνει ότι οι τεχνολογίες blockchain και το
οικοσύστημα τους έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν στην βιώσιμη υποδομή,
ξεκλειδώνοντας ευκαιρίες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας υποδομής.

Κατ' αρχήν, η τεχνολογία blockchain ή DLT (όροι που συχνά χρησιμοποιούνται εναλλακτικά για
την τήρηση αρχείων και την μεταφορά αξίας μέσω κρυπτονομισμάτων ή με άλλους τρόπους)
μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς να απαιτείται η ύπαρξη μιας αξιόπιστης κεντρικής οντότητας
η οποία να διατηρεί μια βάση δεδομένων που να επικυρώνει τις σχετικές συναλλαγές. Αντί
αυτού οι τεχνολογίες αυτές επιτυγχάνουν να αποκεντρώνουν το δίκτυο στο οποίο
αποθηκεύονται τα δεδομένα και να παρέχουν έναν μηχανισμό επικύρωσης μέσω του οποίου
όλοι οι συμμετέχοντες στο δίκτυο έχουν αμετάβλητη ενιαία «πηγή αλήθειας». Τα λεγόμενα
«έξυπνα συμβόλαια» που ενεργοποιούνται από την τεχνολογία blockchain επιτρέπουν την
αυτόματη εκτέλεση μιας συναλλαγής όταν μία ή περισσότερες προϋποθέσεις πληρούνται,
παρέχοντας έτσι μια δυνατότητα για σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας.

76
Πλέον τα φυσικά και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία μπορούν να αναπαρασταθούν ως
«μάρκες» αξίας στην κοινή χρήση που διανέμονται τα μητρώα με μορφή blockchain,
επιτρέποντας σε αυτά να ανταλλάσσονται απευθείας μεταξύ των συμμετεχόντων στο δίκτυο.
Στην ουσία, αυτές οι τεχνολογικές δυνατότητες επιτρέπουν τη χρήση κρυπτονομισμάτων (π.χ.
bitcoin, ether) σε ψηφιακές εγγραφές (π.χ. για τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και δικαιώματα
φυσικής ιδιοκτησίας).

Ο σχετικά πρόσφατος χάρτης πορείας της G20 για τις υποδομές στις περισσότερες κάθετες
αγορές με γνώμονα την αξιόπιστη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων επικεντρώνεται σε
τρόπους βελτίωσης όσον αφορά στο συνολικό επενδυτικό περιβάλλον για αυτές τις υποδομές
(G20, 2018). Αυτό το έργο/πορεία συνδυάστηκε με τις εργασίες του ΟΟΣΑ για τις υποδομές, τη
μέτρηση των δεδομένων και των επιδόσεων και τη χρηματοδότηση και τις σχετικές αποδόσεις
σε πολλά βασικά σημεία που είναι σημαντικά στο πλαίσιο του blockchain όπως παρακάτω:

• Δημιουργία μεγαλύτερης τυποποίησης στις βιώσιμες υποδομές σε ολόκληρη την

αλυσίδα αξίας, συμπεριλαμβανομένης της τυποποίησης των σχετικών συμβάσεων και
της τυποποίησης στα χρηματοοικονομικά με μεγαλύτερη τυποποίηση των σχετικών
συμβάσεων και τεκμηρίωσης στην υποβολή προσφορών και τις προμήθειες.

• Τα στάδια του κύκλου ζωής κάθε έργου βιώσιμης υποδομής είναι ζωτικής σημασίας
για τη μείωση του κόστους του έργου και της πολυπλοκότητας, καθώς και για την
διευκόλυνση της συγκρισιμότητάς τους. Η μεγαλύτερη τυποποίηση στα οικονομικά θα
μείωνε το κόστος επένδυσης.

• Υπογραμμίζοντας τη σημασία των δεδομένων για την υποστήριξη των

επικαιροποιημένων επενδύσεων - τις αποφάσεις στην υποδομή της τεχνολογίας. Οι
νέες τεχνολογίες μπορούν να αξιοποιηθούν για την υποστήριξη, την μεγαλύτερη
διαθεσιμότητα και την ποιότητα δεδομένων, ιδίως όταν τα εξετάζουμε ως δυνατότητες
IoT, AI, δορυφορικών εφαρμογών και του blockchain ως κοινή υποδομή συστημάτων.

• Λύσεις για την καλύτερη διαχείριση των επενδύσεων σε βιώσιμες υποδομές μέσω
καλύτερων μεθόδων γιά διαφάνεια, ταυτοποίηση ή μέτρηση των κινδύνων.

• Οι κίνδυνοι που συσχετίζονται με την αναγκαία υποδομή θα μπορούσαν να

βελτιωθούν με την ενίσχυση της λογοδοσίας, την βελτιωμένη εποπτεία και
διευκόλυνση. Ακόμη και μια μικρή μείωση αυτών των κινδύνων θα μπορούσε να έχει
πραγματικά μεγάλο αντίκτυπο στα επίπεδα επενδύσεων στις υποδομές, ιδίως στις
αναπτυσσόμενες χώρες.

• Η μετάφραση κερδών απόδοσης, προσδιορισμού κινδύνου και μείωσης προς

χαμηλότερο κόστος κεφαλαίου και προς πιο αποτελεσματικές χρεώσεις κινδύνου για
περιουσιακά στοιχεία βιώσιμων υποδομών. Τεχνολογικά εργαλεία όπως οι αισθητήρες

77
 IoT θα μπορούσαν να παρέχουν ακριβέστερο χρηματοοικονομικό και πιστωτικό
κίνδυνο στην μοντελοποίηση, χρησιμοποιώντας δεδομένα σε πραγματικό χρόνο
σχετικά με την απόδοση των περιουσιακών στοιχείων. Ακριβέστερα έσοδα και
πρόβλεψη κόστους χρησιμοποιώντας εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης AI τα οποία
μπορούν να επεξεργαστούν μεγάλες ποσότητες δεδομένων και να παρέχουν επίσης
περαιτέρω εξοικονόμηση του σχετικού κόστους. Ωστόσο, οι σχετικές με τις υποδομές
δράσεις που λαμβάνονται σε εθνικό και υποεθνικό επίπεδο παρουσιάζουν ορισμένες
προκλήσεις. Πρώτον, η συμφόρηση της δυναμικότητας σε υποεθνικά επίπεδα
περιορίζει την επένδυση ως ευκαιρία των εκάστοτε κυβερνήσεων και οδηγώντας έτσι
σε έλλειμμα χρηματοδότησης των έργων υποδομής. Η συμμετοχή των επενδυτών είναι
επίσης περιορισμένη λόγω των εσφαλμένων ευθυγραμμίσεων μεταξύ των
χρηματοοικονομικών στοιχείων ή ανάλογα με το προφίλ κινδύνου των έργων
υποδομής και των απαιτήσεων των επενδυτών. Δεύτερον, οι προσπάθειες συχνά δεν
είναι διαφανείς όσον αφορά στην ευθυγράμμισή τους με τις ενέργειες άλλων
επιχειρήσεων κι οργανισμών ή με τη συμμόρφωση προτύπων, συμπεριλαμβανομένων
των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών (ESG) κριτηρίων. Τρίτον, σε
περιπτώσεις, που οι επενδυτικές αποφάσεις λαμβάνονται χωρίς να ληφθούν υπόψη οι
επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή.

Το blockchain μπορεί να εφαρμοστεί ως ψηφιακή ραχοκοκαλιά σε έργα και λειτουργίες

υποδομής.

Η τεχνολογία blockchain μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και της
διαφάνειας στις παγκόσμιες βιώσιμες υποδομές και συστήματα. Αν και το blockchain
θεωρείται αναδυόμενη τεχνολογία, μια πληθώρα εργασιών με πρότυπα και συνεργατικές
πρωτοβουλίες που στοχεύουν στις μεταφορές, την ενέργεια και τη γεωργία και τις βιομηχανίες
έχουν αναπτυχθεί και θα καθιερωθούν για να πραγματοποιήσουν τις προτεινόμενες
περιπτώσεις χρήσης τους.

Όταν εξετάζει κανείς περιπτώσεις χρήσης blockchain για βιώσιμες υποδομές (είτε ως
υφιστάμενες πρωτοβουλίες είτε σε μελέτες πιλοτικών προγραμμάτων και δοκιμών), οι
ακόλουθες πτυχές εμφανίζονται ως βασικοί τομείς για τη διευκόλυνση των επενδύσεων:

• Βελτίωση της πρόσβασης σε αγορές και χρηματοδότηση για βιώσιμες υποδομές.

• Αύξηση της διαφάνειας, της τυποποίησης και της ποιότητας των δεδομένων
επιδόσεις υποδομής, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών δεδομένων, λειτουργιών και
κριτηρίων έργων υποδομής.

• Προώθηση της συμμόρφωσης με πρότυπα, όπως πρότυπα βιωσιμότητας.

78
 • Βελτίωση των λειτουργιών των υποδομών, των διαδικασιών, των συναλλαγών και
των αρχείων τήρησης δεδομένων.

• Ενίσχυση της τεχνολογικής ολοκλήρωσης, περαιτέρω αύξηση της παραγωγικότητας

και δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων.

Ωστόσο, η τεχνολογία blockchain αντιμετωπίζει επί του παρόντος πολλές προκλήσεις. Αν και
πολλοί ειδικοί αναμένουν ότι θα έχει ευρεία και θετική επίπτωση στις καθημερινές
διαδικασίες (π.χ. διασυνοριακές συναλλαγές, προμήθεια ενέργειας, ηλεκτρονικό εμπόριο,
παρακολούθηση αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων), η έλλειψη εκπαίδευσης και γνώσης
σχετικά με τις αρχές και τα μειονεκτήματά της παρατηρείται έντονα στην αγορά τουλάχιστον
επί του παρόντος. Επιπλέον, ορισμένες λανθασμένες αντιλήψεις έχουν ήδη, ως φαίνεται,
εγγραφεί στο ευρύτερο κοινό. Νέες τεχνολογίες, ειδικά σε μη-δοκιμασμένες αγορές, ενέχουν
κινδύνους που πρέπει να συγκριθούν με οφέλη. Είναι επομένως απαραίτητο να αυξηθεί η
γνώση και η κατάρτιση σχετικών υπεύθυνων λήψης αποφάσεων, προκειμένου να
αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας.

Οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις της τεχνολογίας blockchain για βιώσιμες υποδομές

συζητούνται διεξοδικά στην σχετική πρόσφατη έκθεση του ΟΑΣΑ (2019) ως εξής:

 Πρώτον, αν και κατά πόσον οι αρχές της τεχνολογίας blockchain παρουσιάζουν

συνάφεια με τις αποδεκτές διαδικασίες για την ενεργοποίηση βιώσιμων υποδομών.
 Δεύτερον, αναφορικά με την υπόθεση που γίνεται για χρήση της τεχνολογίας
blockchain σε βιώσιμες υποδομές, συμπεριλαμβανομένης μιας επιλογής πιθανών
εφαρμογών της που μπορούν να διευκολύνουν αποτελεσματικά το γενικότερο κλίμα
μετριασμού και προσαρμογής.
 Τρίτον, αναφορικά με μια σειρά πρωτότυπων περιπτωσιολογικών μελετών,
αξιοποιώντας τις πιο σημαντικές ευκαιρίες για την αντιμετώπιση των προηγουμένως
προσδιορισμένων εμπόδιων για επενδύσεις σε βιώσιμες υποδομές.
 Τέταρτον, με την παρουσιάση ενός χάρτη πορείας για το blockchain.

Η πρόσφατη έκθεση του ΟΑΣΑ παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης για τη βιωσιμώτητα υποδομών
μέσω πιλοτικών προγράμματων και ολοκληρώνεται προτείνοντας βήματα για την αξιοποίηση
της προστιθέμενης αξίας της τεχνολογίας blockchain.

79
17. Τραπεζικες Εφαρμόγες τεχνόλόγιων blockchain

Εισαγωγή

Οι μεγάλες τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συνειδητοποιούν ότι η τεχνολογία

blockchain μπορεί να βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών
τους και να μειώσει το κόστος. Πολλοί έχουν ήδη ενώσει τις δυνάμεις τους για να ερευνήσουν
και να εφαρμόσουν νέες λύσεις που βασίζονται σε blockchain, και αν ακόμη και ορισμένα
κανονιστικά εμπόδια παραμένουν. Είναι αλήθεια ότι μόλις ληφθούν υπόψη τα καινοτόμα
χαρακτηριστικά του blockchain, είναι λογικό ότι ο τραπεζικός κλάδος θα αναλάβει το
προβάδισμα στην υιοθέτηση αυτού του είδους τεχνολογίας. Μια σειρά από ενδιαφέρουσες
και πολύτιμες περιπτώσεις χρήσης του blockchain στον τραπεζικό τομέα παρουσιάζονται εν
συντομία παρακάτω για να δείξουν πώς ο κλάδος των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών θα
προσπαθήσει το blockchain στο εγγύς μέλλον.

1. Ταχύτερες πληρωμές

Με τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου καναλιού πληρωμών, τα τραπεζικά ιδρύματα

μπορούν να χρησιμοποιούν αναδυόμενες τεχνολογίες για τη διευκόλυνση των ταχύτερων
πληρωμών και τη μείωση των τελών επεξεργασίας τους. Προσφέροντας υψηλότερη ασφάλεια
και χαμηλότερο κόστος αποστολής πληρωμών, οι τράπεζες είναι σε θέση να εισαγάγουν ένα
νέο επίπεδο υπηρεσίας, να φέρουν νέα προϊόντα στην αγορά και τελικά να είναι σε θέση να
ανταγωνιστούν με καινοτόμες νεοσύστατες εταιρείες FinTech.

Επιπλέον, υιοθετώντας το blockchain, οι τράπεζες μπορούν να μειώσουν την ανάγκη

επαλήθευσης από τρίτα μέρη και να επιταχύνουν τους χρόνους επεξεργασίας για τις
παραδοσιακές τραπεζικές μεταφορές. Ήδη το 2016, το 90% των μελών του Ευρωπαϊκού
Συμβουλίου Πληρωμών πίστευε ότι το blockchain θα άλλαζε τον κλάδο ριζικά μέχρι το 2025.

2. Συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού

Μια τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού όπως το blockchain μπορεί να επιτρέψει την άμεση
διευθέτηση των τραπεζικών συναλλαγών και να τις παρακολουθεί καλύτερα από τα
υπάρχοντα πρωτόκολλα όπως το SWIFT. Μια μέση τραπεζική μεταφορά διαρκεί λίγες μέρες
για να διευθετηθεί επειδή περιορίζεται από τον τρόπο κατασκευής της χρηματοοικονομικής
μας υποδομής.

80
Η μεταφορά χρημάτων σε όλο τον κόσμο αποτελεί υλικοτεχνική πρόκληση για πολλές
τράπεζες. Μια απλή τραπεζική μεταφορά πρέπει να παρακάμψει ένα περίπλοκο σύστημα
διαμεσολαβητών, όπως υπηρεσίες φύλαξης πριν φτάσει στον προορισμό του. Επιπλέον, τα
τραπεζικά υπόλοιπα πρέπει να συμβιβαστούν σε όλο το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό
σύστημα, το οποίο περιλαμβάνει ένα ευρύ δίκτυο κεφαλαίων, διαχειριστές περιουσιακών
στοιχείων, εμπόρους και άλλα.

Το κεντρικό πρωτόκολλο SWIFT επεξεργάζεται μόνο τις εντολές πληρωμής. Τα πραγματικά

χρήματα υποβάλλονται σε επεξεργασία μέσω ενός συστήματος διαμεσολαβητών. Καθένα από
αυτά διατίθεται με επιπλέον κόστος και απαιτεί πολύ χρόνο.

Έτσι, ένα αποκεντρωμένο καθολικό συναλλαγών όπως το blockchain μπορεί να επιτρέψει στις
τράπεζες να παρακολουθούν όλες τις συναλλαγές δημόσια και διαφανή. Οι τράπεζες δεν
χρειάζεται να βασίζονται σε ένα δίκτυο υπηρεσιών φύλαξης και ρυθμιστικών φορέων όπως το
SWIFT. Μπορούν απλώς να διευθετήσουν συναλλαγές απευθείας σε ένα δημόσιο blockchain.

3. Αγορά και πώληση περιουσιακών στοιχείων

Αφαιρώντας τον μεσάζοντα και τη μεταφορά δικαιωμάτων ενεργητικού, το blockchain μειώνει

τα τέλη ανταλλαγής περιουσιακών στοιχείων και μειώνει την αστάθεια της παραδοσιακής
αγοράς κινητών αξιών.

Η αγορά και πώληση περιουσιακών στοιχείων όπως μετοχές, εμπορεύματα ή χρέη βασίζεται
στο να παρακολουθείτε ποιος κατέχει τι. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές το επιτυγχάνουν μέσω
ενός σύνθετου δικτύου ανταλλαγών, μεσιτών, γραφείων εκκαθάρισης, κεντρικών αποθετηρίων
ασφαλείας και τραπεζών θεματοφυλακής. Όλα αυτά τα διαφορετικά μέρη έχουν
κατασκευαστεί γύρω από ένα ξεπερασμένο σύστημα ιδιοκτησίας χαρτιού. Με αυτόν τον
τρόπο, το σύστημα δεν είναι μόνο αργό αλλά γεμάτο λάθη και επιρρεπές σε εξαπάτηση.

Η εκτέλεση τέτοιων συναλλαγών είναι ηλεκτρονικά περίπλοκη, διότι τις περισσότερες φορές,
οι αγοραστές και οι πωλητές δεν βασίζονται στις ίδιες τράπεζες θεματοφυλάκων και αυτοί δεν
βασίζονται πάντα σε αξιόπιστα τρίτα μέρη για να διατηρήσουν όλα τα έντυπα πιστοποιητικά.
Εάν κάποιος αγοράζει ή πουλάει ένα περιουσιακό στοιχείο, η παραγγελία θα μεταδίδεται
μέσω πολλών τρίτων. Γι’ αυτό η μεταφορά ιδιοκτησίας είναι τόσο περίπλοκη. Με αυτόν τον
τρόπο κάθε μέρος διατηρεί τη δική του εκδοχή της αλήθειας σε ξεχωριστό καθολικό. Το
σύστημα δεν είναι μόνο αναποτελεσματικό αλλά και ανακριβές.

Το blockchain θα φέρει επανάσταση στις χρηματοπιστωτικές αγορές δημιουργώντας μια

αποκεντρωμένη βάση δεδομένων ψηφιακών στοιχείων. Ένα κατανεμημένο καθολικό επιτρέπει
τη μεταφορά των δικαιωμάτων ενός περιουσιακού στοιχείου μέσω κρυπτογραφικών μαρκών
που μπορούν να αντιπροσωπεύουν τέτοια στοιχεία εκτός αλυσίδας. Τα νομίσματα όπως το
bitcoin και το ethereum κ.λπ. το επιτυγχάνουν με καθαρά ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία,

81
αλλά πολλές εταιρείες blockchain εργάζονται τώρα σε λύσεις που θα μας βοηθήσουν να
αναδείξουμε τα πραγματικά στοιχεία όπως ο χρυσός ή τα ακίνητα. Η αποκοπή του μεσάζοντος
θα μειώσει επίσης τα τέλη ανταλλαγής περιουσιακών στοιχείων και θα επιταχύνει σημαντικά
τη διαδικασία.

4. Συγκέντρωση χρημάτων

Η συγκέντρωση χρημάτων μέσω επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι μια περίπλοκη διαδικασία

σήμερα. Τις περισσότερες φορές, συμβαίνει έτσι: Οι επιχειρηματίες συναρμολογούν
καταστρώματα, πραγματοποιούν αμέτρητες συναντήσεις με συνεργάτες, ακολουθούν μακρές
διαπραγματεύσεις για την αποτίμηση και τα ίδια κεφάλαια - και, τελικά, ελπίζουν να
ανταλλάξουν την εταιρεία τους με πληρωμή.

Οι εταιρείες blockchain επιταχύνουν τη διαδικασία συγκεντρώνοντας κεφάλαια με διάφορες

εναλλακτικές λύσεις. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι προσφορές αρχικής ανταλλαγής (IEO), οι
προσφορές μετοχών μετοχών (ETO) και οι προσφορές με διακριτικά ασφαλείας (STO). Το STO
είναι προς το παρόν η πιο δημοφιλής επιλογή επειδή προστατεύεται νομικά. Για να
επωφεληθούν από αυτό το μοντέλο, τα έργα πρέπει να περάσουν μια διαδικασία δέουσας
επιμέλειας. Πρωτοπόροι των STO περιλαμβάνουν την Ελβετία και τη Μάλτα όπου οι εταιρείες
προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες. Η πιο εξέχουσα πλατφόρμα συναλλαγών του ETO σήμερα
είναι το Neufund. Προηγουμένως, οι Αρχικές προσφορές νομισμάτων (ICOs) ήταν πιο
δημοφιλείς, αλλά τώρα θεωρούνται απατηλές και αναξιόπιστες.

5. Πίστωση και δάνεια

Τα παραδοσιακά τραπεζικά ιδρύματα αναλαμβάνουν δάνεια χρησιμοποιώντας ένα σύστημα

πιστωτικής αναφοράς. Με το blockchain, εξετάζουμε το μέλλον των δανείων peer-to-peer,
ταχύτερων και ασφαλέστερων διαδικασιών δανείου γενικά, ακόμη και σύνθετων
προγραμματισμένων δανείων που μπορούν να προσεγγίσουν τη δομή ή τις υποθήκες
κοινοπρακτικών δανείων.

Οι τράπεζες που επεξεργάζονται αιτήσεις δανείου αξιολογούν τον κίνδυνο εξετάζοντας

παράγοντες όπως πιστωτικό αποτέλεσμα, κατάσταση ιδιοκτησίας σπιτιού ή αναλογία χρέους
προς εισόδημα. Για να λάβουν όλες αυτές τις πληροφορίες, πρέπει να ζητήσουν την πιστωτική
σας έκθεση που παρέχεται από εξειδικευμένα πιστωτικά γραφεία.

Αυτά τα κεντρικά συστήματα είναι συχνά επιβλαβή για τους καταναλωτές επειδή περιέχουν
λανθασμένες πληροφορίες. Επιπλέον, η συγκέντρωση τόσο ευαίσθητων πληροφοριών σε
μικρό αριθμό ιδρυμάτων το καθιστά πολύ ευάλωτο. Έτσι, γίνεται προφανές γιατί το blockchain

82
προσφέρει έναν πιο ασφαλή, αποτελεσματικό και φθηνότερο τρόπο επεξεργασίας αιτήσεων
δανείου.

6. Εμπορική χρηματοδότηση

Ένα άλλο πλαίσιο blockchain είναι έτοιμο να φέρει επανάσταση στον τομέα της
χρηματοδότησης του εμπορίου. Η εμπορική χρηματοδότηση αναφέρεται σε όλες τις
χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με το διεθνές εμπόριο και το εμπόριο.
Είναι γεγονός ότι πολλές δραστηριότητες εμπορικής χρηματοδότησης σήμερα εξακολουθούν
να βασίζονται σε ντεμοντέ χαρτιά όπως τιμολόγια, πιστωτικές επιστολές ή λογαριασμούς.
Πολλά συστήματα διαχείρισης παραγγελιών επιτρέπουν την εκτέλεση αυτής της εργασίας στο
Διαδίκτυο, αλλά η διαδικασία χρειάζεται ακόμη πολύ χρόνο. Η εμπορική χρηματοδότηση με
βάση το blockchain αναμένεται να βελτιώσει σημαντικά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης
απαλλάσσοντας τέτοιες χρονοβόρες μη αυτόματες διαδικασίες, γραφειοκρατία και
γραφειοκρατία.

Στα παραδοσιακά συστήματα εμπορικής χρηματοδότησης, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να

διατηρούν τη δική τους βάση δεδομένων για έγγραφα που σχετίζονται με συναλλαγές και όλες
αυτές οι βάσεις δεδομένων πρέπει να συμβιβάζονται συνεχώς μεταξύ τους. Ένα μόνο σφάλμα
σε ένα έγγραφο μπορεί να αντιγραφεί στα αντίγραφα αυτού του εγγράφου σε άλλες βάσεις
δεδομένων. Με το blockchain, δεν χρειάζεται να διατηρείτε πολλά αντίγραφα του ίδιου
εγγράφου. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πληροφορίες μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα
ψηφιακό έγγραφο, το οποίο ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο και είναι προσβάσιμο από
όλα τα μέλη του δικτύου.

7. Επαλήθευση ψηφιακής ταυτότητας

Οι τράπεζες δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν διαδικτυακές χρηματοοικονομικές

συναλλαγές χωρίς επαλήθευση ταυτότητας. Ωστόσο, η διαδικασία επαλήθευσης αποτελείται
από πολλά διαφορετικά βήματα που δεν τους αρέσουν οι καταναλωτές. Μπορεί να είναι
έλεγχος πρόσωπο με πρόσωπο, μια μορφή ελέγχου ταυτότητας (για παράδειγμα, κάθε φορά
που κάποιος συνδέεται στην υπηρεσία) ή εξουσιοδότηση. Για λόγους ασφαλείας, όλα αυτά τα
βήματα πρέπει να λαμβάνονται ξανά και ξανά για κάθε νέο πάροχο υπηρεσιών.

Με το blockchain, οι καταναλωτές και οι εταιρείες μπορούν να επωφεληθούν από την ταχεία

διαδικασία επαλήθευσης. Αυτό συμβαίνει επειδή το blockchain επιτρέπει την
επαναχρησιμοποίηση της επαλήθευσης ταυτότητας για άλλες υπηρεσίες με ασφάλεια. Χάρη
στο blockchain, οι χρήστες μπορούν σταδιακά να επιλέξουν πώς επιθυμούν να ταυτιστούν και
με ποιον συμφωνούν να μοιραστούν την ταυτότητά τους. Πρέπει να δηλώσουν την ταυτότητά
τους στο blockchain μόνο μία φορά. Δεν υπάρχει ανάγκη επανάληψης αυτής της εγγραφής για

83
κάθε πάροχο υπηρεσιών - εφόσον αυτοί οι πάροχοι τροφοδοτούνται επίσης από το
blockchain. Φυσικά, η αποθήκευση αυτού του τύπου πληροφοριών σε ένα blockchain
εξασφαλίζει επίσης την ασφάλειά του.

8. Λογιστική και έλεγχος

Η λογιστική ήταν μια σχετικά αργή περιοχή για ψηφιοποίηση. Ένας από τους λόγους πίσω από
αυτό είναι η ανάγκη να πληρούνται οι αυστηρές κανονιστικές απαιτήσεις σχετικά με την
ακεραιότητα και την εγκυρότητα των δεδομένων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η
λογιστική είναι δυνητικά ένας άλλος τομέας που θα μπορούσε να μετατραπεί με blockchain.

Η τεχνολογία blockchain απλοποιεί τη συμμόρφωση και βελτιστοποιεί τα παραδοσιακά

συστήματα λογιστικής διπλής εισόδου. Αντί να διατηρούν ξεχωριστά αρχεία με βάση τις
αποδείξεις συναλλαγών, οι επιχειρήσεις προσθέτουν συναλλαγές απευθείας σε κοινό μητρώο.
Όλες οι εγγραφές στο μητρώο διανέμονται. Ως αποτέλεσμα, οι εγγραφές είναι πιο διαφανείς
και ασφαλείς. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα περιβάλλον blockchain λειτουργεί πραγματικά σαν
ψηφιακός συμβολαιογράφος που επαληθεύει όλες τις συναλλαγές. Οι έξυπνες συμβάσεις
blockchain χρησιμοποιούνται σε τέτοιες εφαρμογές για την αυτόματη πληρωμή τιμολογίων.

9. Hedge funds

Το hedge fund είναι ένας τύπος επενδυτικής εταιρικής σχέσης που περιλαμβάνει έναν
διαχειριστή κεφαλαίων και μια ομάδα επενδυτών που είναι περιορισμένοι συνεργάτες. Όμως
αυτοί οι συμμετέχοντες είναι συνήθως έμποροι και όχι απλοί επενδυτές. Η ιδέα πίσω από τα
hedge funds είναι η μεγιστοποίηση των αποδόσεων των επενδυτών και η ελαχιστοποίηση των
κινδύνων.

Ένα αποκεντρωμένο crypto hedge fund παρέχει μια ανοιχτή πλατφόρμα που επιτρέπει τη
συμμετοχή περισσότερων επενδυτών και στρατηγικών. Τα παραδοσιακά αμοιβαία κεφάλαια
αντιστάθμισης ελέγχονται από διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων που εργάζονται σε μία
μόνο οντότητα. Μια τέτοια διαδικασία αποκέντρωσης που εμφανίζεται πραγματικά στη
σχετική αγορά είναι ένα άλλο εξαιρετικό παράδειγμα του μεγάλου δυναμικού του blockchain
για τη βιομηχανία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

10. Μεταφορές Peer-to-peer (P2P)

Οι μεταφορές μέσω P2P επιτρέπουν στους πελάτες να μεταφέρουν χρήματα από τους
τραπεζικούς τους λογαριασμούς ή τις πιστωτικές τους κάρτες σε άλλο άτομο μέσω Διαδικτύου.
Επί του παρόντος, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες εφαρμογές μεταφοράς P2P στην αγορά. Όλοι

84
όμως έρχονται με ορισμένους περιορισμούς και σε ορισμένες περιπτώσεις οι υπηρεσίες P2P
ενδέχεται να χρεώνουν μεγάλες προμήθειες για τις υπηρεσίες τους και να μην είναι αρκετά
ασφαλείς για την αποθήκευση ευαίσθητων δεδομένων πελατών.

Όλα αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με blockchain. Η τεχνολογία blockchain συμβάλλει

στην αποκέντρωση εφαρμογών για μεταφορές peer-to-peer. Καθώς το blockchain δεν έχει
γεωγραφικούς περιορισμούς, επιτρέπει τη μεταφορά P2P σε ολόκληρο τον κόσμο. Επιπλέον,
οι συναλλαγές που βασίζονται σε blockchain πραγματοποιούνται σε πραγματικό χρόνο, οπότε
ο παραλήπτης δεν χρειάζεται να περιμένει τέσσερις ημέρες έως τη λήψη χρημάτων.

Τελικές παρατηρήσεις

Τα τραπεζικά στελέχη πιστεύουν ότι το blockchain πρέπει να πληροί αρκετές προϋποθέσεις

πριν γίνει μια βασική τεχνολογία στον τραπεζικό τομέα. Ταυτόχρονα, για να αξιοποιήσουν στο
έπακρο το blockchain, οι τράπεζες πρέπει πρώτα να αναπτύξουν την υποδομή που απαιτείται
για τη λειτουργία ενός παγκόσμιου δικτύου χρησιμοποιώντας αντίστοιχες λύσεις. Μια τέτοια
επένδυση θα προκύψει σίγουρα με σημαντικές αποδόσεις. Μόλις υιοθετηθεί πλήρως σε
παγκόσμιο επίπεδο, το blockchain αναμένεται να επιτρέψει στα τραπεζικά ιδρύματα να
διεκπεραιώνουν τις πληρωμές ταχύτερα και με μεγαλύτερη ακρίβεια, μειώνοντας παράλληλα
το κόστος επεξεργασίας συναλλαγών και παρέχοντας μια πολύ καλύτερη εμπειρία πελατών
και βοηθώντας επίσης τα παραδοσιακά τραπεζικά ιδρύματα να ανταγωνιστούν τις
νεοσύστατες εταιρείες της FinTech.

85
18. Σε πόρεια για τήν διαδικασια δήμιόυργιας
πρότυπων και τεχνόλόγικής ωριμανσής

Δεδομένων των γεγονότων τα τελευταία πέντε χρόνια μέχρι σήμερα, μπορεί κανείς να
εξετάσει τα ακόλουθα βήματα εξέλιξης, όπως αυτά προέκυψαν ως τώρα αλλά και όπως
προβλέπονται για την συνέχεια, σχετικά με την υιοθέτηση της τεχνολογίας blockchain και την
τεχνολογική ανάπτυξη:

2015: Εξερεύνηση και επένδυση

• Αρχικές αξιολογήσεις ικανοτήτων και χαρακτηριστικών της τεχνολογίας όσο και

περιπτώσεων χρήσης.

• Προετοιμασία για πρόωρη υιοθέτηση της τεχνολογίας σε οργανισμούς σε εσωτερικά θέματα.

2016-2017: Πρόωρη υιοθέτηση

• Οι τράπεζες βλέπουν την αξία της τεχνολογίας blockchain και ξεκινούν την ανάπτυξη για
κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων που δεν επιβάλλουν κεντρική αρχή εκκαθάρισης.

• Η κανονιστική βεβαιότητα οδηγεί την υιοθέτηση της τεχνολογίας από οργανισμούς για
εξωστρεφείς χρήσεις.

• Οι ρυθμιστικές αρχές συνειδητοποιούν τα οφέλη του blockchain για τον έλεγχο και τη
συμμόρφωση.

2018-2024: Ανάπτυξη

• Οι τράπεζες αρχίζουν να παρατηρούν τα οφέλη που προσφέρονται στους πρώτους χρήστες

και - σε συνδυασμό με την κανονιστική νομοθεσια και βεβαιότητα - το αποτέλεσμα του
δικτύου καθίσταται ιδιαιτέρως εμφανές.

• Εμφανίζονται νέοι πάροχοι υπηρεσιών και μοντέλα με βάση την τεχνολογία blockchain.

• Οι αναπτύξεις γίνονται viral σε πολλές κατηγορίες στοιχείων.

• Δημιουργούνται νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι υφιστάμενες διαδικασίες και υπηρεσίες

απορρίπτονται.

86
2025: Ωριμότητα

• Η υιοθέτηση Blockchain θεωρείται βασική και αναπόσπαστη προϋπόθεση στο οικοσύστημα

των κεφαλαιαγορών.

Πέραν των παραπάνω, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν παρατηρούμε μόνο την ανάπτυξη
της υιοθέτησης Blockchain από τη βιομηχανία και τις κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια, αλλά
παρατηρούμε επίσης μια αρκετά ουσιαστική αλληλεπικάλυψη στο σχετικό τοπίο καθορισμού
προτύπων.

Επειδή υπάρχουν αρκετά όργανα καθορισμού προτύπων που βρίσκονται σε εξέλιξη, υπάρχουν
ορισμένες περιοχές με υψηλή συγκέντρωση δραστηριότητας - και ορισμένες που δεν έχουν
διερευνηθεί ακόμη από οργανισμούς καθορισμού προτύπων. Μια σύντομη ανάλυση των
χαρτογραφημένων προτύπων διαπίστωσε ότι οι πέντε κορυφαίες περιοχές αλληλεπικάλυψης
είναι:

1. Ασφάλεια: Φυσικά, η ασφάλεια υπήρξε βασικός τομέας εστίασης για τα τεχνικά

πρότυπα. Δεδομένου ότι δεν δημιουργούνται όλα τα blockchains με τον ίδιο τρόπο, η
κατανόηση του τρόπου διασφάλισης της συνοχής της διαχείρισης ασφάλειας σε
διαφορετικούς τύπους blockchain είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της βιώσιμης
χρήσης της πλατφόρμας. Ωστόσο, απομένει να δούμε πώς διάφοροι παράγοντες όπως
τα πρωτόκολλα συναίνεσης και η άδεια θα επηρεάσουν αυτά τα πρότυπα.

2. Διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT): Η αξιολόγηση της σύγκλισης των αναδυόμενων

τεχνολογιών είναι ζωτικής σημασίας για την τυποποίηση της μελλοντικής σκέψης. Τα
τεχνικά πρότυπα περιλαμβάνουν την κατανόηση των απαιτήσεων για περιπτώσεις
χρήσης IoT και blockchain και ανάλυση των απαιτήσεων διαλειτουργικότητας μεταξύ
IoT και blockchain.

3. Ταυτότητα: Θεωρείται θεμελιώδες στοιχείο και εφαρμογή του blockchain, βασικά

στοιχεία ψηφιακής ταυτότητας όπως πρωτόκολλα κυκλοφορίας, δημιουργία κλειδιών
και διαχείριση, και προδιαγραφές πρωτοκόλλου για την αμοιβαία ταυτότητα
προέλευσης δημόσιων κλειδιών / διευθύνσεων που δημιουργούνται μεταξύ
διαφορετικής κρυπτογραφίας είναι το επίκεντρο των φορέων τυποποίησης.

87
 4. Απαιτήσεις DLT: Έχουν ξεκινήσει εργασίες για τον καθορισμό απαιτήσεων λογισμικού
και υλικού για τη λειτουργία blockchains. Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτής της
δραστηριότητας αφορά ειδικά στο σχετικό πρωτόκολλο και ενδέχεται να μην συμπίπτει
απαραίτητα με άλλες πτυχές, όπως οι απαιτήσεις διακυβέρνησης.

5. DLT ταξινόμηση / ορολογία: Δεδομένου ότι η ορολογία είναι η βάση για όλες τις
περαιτέρω δραστηριότητες καθορισμού προτύπων, οι περισσότερες οντότητες έχουν
ξεκινήσει εδώ. Όμως, όπως περιγράφηκε προηγουμένως, υπάρχουν διαφορές στους
ορισμούς και στις αρχιτεκτονικές αναφοράς.

Ενώ αυτή η συνένωση μπορεί να είναι ενδεικτική των τομέων υψηλής προτεραιότητας για
τυποποίηση, εισάγει επίσης τις δυνατότητες αλληλεπικάλυψης ή σύγκρουσης στη ρύθμιση
προτύπων σε αυτούς τους χώρους. Για παράδειγμα, τα ISO, IEEE, ITU-T κ.λπ. έχουν
περισσότερες από δώδεκα πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την ασφάλεια blockchain - πάνω
από τις προτάσεις βελτίωσης που σχετίζονται με την ασφάλεια σε επίπεδο πρωτοκόλλου. Είναι
εύκολο να γίνει κατανοητό ότι δεδομένου ότι η δικτύωση μεταξύ αυτών των πρωτοβουλιών
είναι σε μεγάλο βαθμό ανεπίσημη, υπάρχει μεγάλη δυνατότητα για αποτελέσματα που δεν
είναι πλήρως ευθυγραμμισμένα.

Επιπλέον, καθώς πολλά από τα πρότυπα που σχετίζονται με το blockchain δεν έχουν ακόμη
οριστικοποιηθεί, και είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το ακριβές επίπεδο επικάλυψης στις περιοχές
περιεχομένου. Ωστόσο, αυτές οι περιοχές πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά και να
συντονίζονται όταν αυτό είναι δυνατό.

Επιπροσθέτως, πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από την αλληλεπικάλυψη μεταξύ προτύπων
που σχετίζονται με το Blockchain, παρατηρούμε επίσης κενά και αποκλίσεις στο πρότυπο
ρύθμισης τοπίου.

Τα αναγνωρισμένα κενά στην τυποποίηση γενικά εμπίπτουν στις ακόλουθες τέσσερις

κατηγορίες:

1. Πότε να εφαρμόσετε το DLT: Οι περισσότερες απόπειρες καταχώρισης των κριτηρίων για

την αξιολόγηση της καταλληλότητας για το blockchain ήταν άτυπες. Τα ενδιαφερόμενα

88
ιδρύματα μπορούν να επωφεληθούν από καθοδήγηση σχετικά με τις προσδοκίες απόδοσης
και ένα πλαίσιο για την αξιολόγηση των λειτουργικών κινδύνων.

2. Βασικά τεχνικά στοιχεία: Τα βασικά τεχνικά στοιχεία της τεχνολογίας blockchain, όπως οι
αλγόριθμοι συναίνεσης και η διαλειτουργικότητα, έχουν αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό μέσω
παραγόντων της βιομηχανίας και της τεχνικής εξέλιξης, παρά μέσω τυποποίησης.

3. Δοκιμές απόδοσης DLT: Επί του παρόντος δεν υπάρχουν πρότυπα για τους τύπους δοκιμών
που μπορούν και πρέπει να εκτελούνται σε πλατφόρμες DLT. Τα πρότυπα θα μπορούσαν να
περιγράψουν τις παραμέτρους για τους τύπους δοκιμών (π.χ. τεχνικές, λειτουργικές, χρήστες,
άγχος ή ασφάλεια) και διαδικαστικές συστάσεις.

4. Σχετικοί κλάδοι: Όπως περιγράφηκε προηγουμένως, οι οργανισμοί καθορισμού προτύπων

έχουν ήδη αρχίσει να διερευνούν τις συνδέσεις με τους κλάδους της βιομηχανίας. Ωστόσο,
αρκετοί κλάδοι παραμένουν μη διερευνημένες περιοχές.

Επιπλέον, υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις ως προς το σε ποιες «τυπικές» οντότητες καθορισμού

προτύπων, σε αντίθεση με τις βιομηχανικές ομάδες, επέλεξαν να επικεντρωθούν. Τα
τυποποιημένα πρότυπα και οι ειδικές περιπτώσεις χρήσης, όπως η κινητικότητα και οι
αλυσίδες εφοδιασμού, για παράδειγμα, εμφανίζονται περισσότερο από τη βιομηχανία.

Συνοψίζοντας, πρέπει να σημειώσουμε ότι η τεχνολογία blockchain γίνεται όλο και πιο ώριμη
κάθε μέρα. Αυτό που έχουμε δει μέχρι τώρα στην πραγματικότητα είναι πραγματικά η
αυξανόμενη ωριμότητα της τεχνολογίας. Και αυτή η τάση θα συνεχιστεί με επιταχυνόμενο
τρόπο στο εγγύς μέλλον. Το επόμενο έτος θα σηματοδοτήσει την έναρξη πιο ώριμων και
εύχρηστων δικτύων δημιουργώντας αποκεντρωμένες εφαρμογές, δημιουργώντας ένα ολοένα
και πιο ανταγωνιστικό τοπίο για έργα που θα διαγκωνιστούν προκειμένου να γίνουν
mainstream. Προχωρώντας προς τα εμπρός, προκειμένου οι πλατφόρμες blockchain και οι
σχετικές εφαρμογές που έχουν κατασκευαστεί πάνω τους να έχουν την ευκαιρία να «βγουν
μπροστά», το επίκεντρο θα πρέπει να είναι πολύ περισσότερο στη βελτίωση της χρηστικότητας
και στην εύρεση της αγοράς προϊόντων. Το 2021-2022 θα δούμε την έναρξη πολλαπλών έργων
blockchain «τρίτης γενιάς», με μεγαλύτερη ποικιλία και εμβέλεια εφαρμογών να
κατασκευάζονται πάνω από το οικοσύστημα blockchain.

89
19. Η καθόριστική πρωτόβόυλια τόυ Facebook με τό
«ψήφιακό νόμισμα» Libra ή πλεόν Diem

Τι είναι το Diem (πρώην Libra);

Το Diem (πρώην Libra) είναι ένα σύστημα πληρωμών που προτείνει το Facebook μέσω ενός
ομώνυμου ψηφιακού νομίσματος. Βασίζεται σε ένα επιτρεπόμενο blockchain (permissioned
blockchain) που αναμένεται να τροφοδοτήσει ένα οικοσύστημα για ψηφιακές πληρωμές και
άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.

Το νόμισμά του, που ονομάζεται δολάρια Diem (πρώην Libra), θα υποστηρίζεται από σταθερά
νομίσματα και πρόκειται να κυκλοφορήσει μέσα στο 2021.

Εισαγωγή

Οι ψηφιακές πληρωμές είναι ένας χώρος με πολλές ευκαιρίες. Καθώς όλο και περισσότεροι
άνθρωποι έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσω φθηνότερων smartphones, μεγάλο μέρος της
οικονομικής δραστηριότητας πραγματοποιείται στο Διαδίκτυο. Εταιρείες όπως η Paypal, η Visa
και η MasterCard καλύπτουν ήδη πολλές από αυτές τις δραστηριότητες. Επιπλέον, πολλά έργα
στον χώρο κρυπτογράφησης προσπαθούν επίσης να δημιουργήσουν προϊόντα για αυτόν τον
τομέα.

Σε αντίθεση με άλλα έργα, ωστόσο, το Facebook έχει ήδη μια μεγάλη βάση χρηστών. Εδώ, η
χρήση της λέξης «μεγάλη» μπορεί να είναι υποτιμητική καθώς κατά το τρίτο τρίμηνο του 2020,
το Facebook είχε περίπου 2,7 δισεκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες. Αυτό είναι κάτι
που εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε ενδεχομένως να κάνει το προτεινόμενο σύστημα
πληρωμών επιτυχημένο.

Τι είναι το Facebook Diem (Libra);

Το Libra (μετονομασία πλέον σε Diem) είναι ένα σύστημα πληρωμών βασισμένο σε blockchain
που προτάθηκε από το Facebook το 2019. Στόχος του είναι να παρέχει πρόσβαση σε
χρηματοοικονομικές υπηρεσίες σε άτομα χωρίς τραπεζικό λογαριασμό. Μερικά από τα
ιδρυτικά μέλη του αναφέρονται ως Morgan Beller, David Marcus και Kevin Weil. Η κυκλοφορία
είχε αρχικά προγραμματιστεί να γίνει το 2020, αλλά προωθήθηκε για διάφορους λόγους και
είναι πιθανό να συμβεί μέσα στο 2021.

Το Libra πρόκειται να διοικείται από την Libra Association (που πλέον μετονομάζεται σε Diem
Association), η οποία είναι μια ανεξάρτητη οργάνωση ιδιότητας μέλους που εδρεύει στη
Γενεύη της Ελβετίας. Τα μέλη αποτελούνται από αρκετές εταιρείες από τους τομείς blockchain,

90
ψηφιακής τεχνολογίας, online πληρωμών, τηλεπικοινωνιών, επιχειρηματικών κεφαλαίων και
μη κερδοσκοπικών φορέων.

Τα μέλη της Diem Association είναι υπεύθυνα για τις αποφάσεις διακυβέρνησης, την εποπτεία
της λειτουργίας του συστήματος πληρωμών Diem, τα έργα που κατασκευάζονται πάνω από το
blockchain Diem και την παροχή επιχορηγήσεων. Το Facebook στοχεύει να έχει 100 μέλη σε
αυτήν την ένωση με την έναρξη διάθεσης και κυκλοφορίας του Diem.

Πώς θα λειτουργήσει το Diem (Libra) του Facebook;

Το Diem Blockchain είναι ένα επιτρεπόμενο blockchain που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά αυτού
του συστήματος πληρωμών. Λοιπόν, πώς είναι διαφορετικό από άλλα blockchain;

Συχνά μιλάμε για το πώς τα blockchain όπως το Bitcoin ή το Ethereum είναι χωρίς άδεια. Αυτό
σημαίνει ότι οποιοσδήποτε έχει σύνδεση στο Διαδίκτυο μπορεί ελεύθερα να έχει πρόσβαση σε
αυτά, να συναλλάσσεται μαζί του ή να αναπτύσσει πάνω του. Δεν υπάρχει κανένας (ή
ο,τιδήποτε) να ελέγχει την πρόσβαση.

Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει με ένα επιτρεπόμενο (permissioned) blockchain. Για να το

χρησιμοποιήσετε, θα χρειαστείτε άδεια από όποιον ελέγχει το δίκτυο. Ή, πιο συγκεκριμένα, οι
εφαρμογές που χρησιμοποιείτε χρειάζονται ειδική πρόσβαση.

Το Diem που είναι ένα επιτρεπόμενο blockchain σημαίνει επίσης ότι δεν θα χρησιμοποιεί
εξόρυξη για την επικύρωση συναλλαγών, όπως πολλά άλλα blockchain. Αντ' αυτού, θα
βασιστεί σε ένα σύνολο εγκεκριμένων επικυρωτών (μέλη του Diem Association) για την
επικύρωση των συναλλαγών.

Σύμφωνα με τους δημιουργούς του, η Diem μπορεί να μεταβεί σε ένα σύστημα Proof of Stake
(PoS, αλγόριθμος συνέναισης) μετά τα πρώτα πέντε χρόνια. Ωστόσο, αυτό συνιστά πολύ καιρό
σε έναν τόσο νέο χώρο. Οπότε εδώ προκύπτει το ερώτημα: γιατί να μην χρησιμοποιηθεί το PoS
από την αρχή; Οι ιθύνοντες της Diem Associationούν την επιλογή τους στη Λευκή Βίβλο Diem
που έχουν εκδώσει. Σύμφωνα με τις προοπτικές τους, δεν υπάρχει επί του παρόντος κάποιο
άδειο σύστημα που να μπορούσε να υποστηρίξει δισεκατομμύρια ανθρώπους να
διεκπεραιώνουν συναλλαγές σε αυτό.

Είναι το Facebook Diem (Libra) αποκεντρωμένο ή συγκεντρωτικό;

Σύμφωνα με πολλούς στον χώρο του blockchain, οι εγκεκριμένες blockchain δεν μπορούν να
είναι τόσο αποκεντρωμένες όσο οι αντίστοιχες άδειες, καθώς μοιάζουν περισσότερο με μια
παραδοσιακή εταιρική βάση δεδομένων. Υπό αυτήν την έννοια, το Diem δεν είναι censorship-
resistant όπως το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα. Δεδομένου ότι οι επικυρωτές πρέπει να
είναι μέλη του Diem Association, το δίκτυο θα μπορούσε τελικά να είναι σχετικά
συγκεντρωτικό.

91
Το σύστημα πληρωμών Diem (Libra)

Το σύστημα πληρωμών Diem υποστηρίζει διάφορα ενιαία σταθερά νομίσματα συνδεδεμένα

σε νομίσματα fiat, όπως USD, EUR, GBP. Αυτά λειτουργούν παρόμοια με τα σταθερά
νομίσματα και η αξία τους προέρχεται από ένα αποθεματικό που ονομάζεται Diem (Libra)
Reserve. Αυτό το αποθεματικό αποτελείται από μετρητά, ισοδύναμα μετρητών και
βραχυπρόθεσμους κρατικούς τίτλους.

Επιπλέον, το σύστημα πληρωμών Diem θα υποστηρίζει επίσης ένα μη-ενιαίο νόμισμα που
ονομάζεται Diem Dollar (πρώην LBR). Είναι ένα είδος σύνθετου νόμισμα από σταθερά
νομίσματα και υποστηρίζεται από ένα καλάθι στοιχείων που διασφαλίζουν την αξία του. Θα
μπορούσατε να το σκεφτείτε ως «stablecoin των stablecoins» (και πιθανώς και άλλων
περιουσιακών στοιχείων, όπως οι τίτλοι). Η ιδέα είναι ότι αυτές οι διάφορες μορφές
εξασφάλισης θα μπορούσαν να το προστατεύσουν από οποιαδήποτε αστάθεια - μια
σημαντική πτυχή για κάτι που στοχεύει να ενεργήσει ως μαζική μέθοδο πληρωμής.

Η κρυπτογράφηση Diem πρόκειται να αποθηκευτεί σε ένα επερχόμενο πορτοφόλι που

ονομάζεται Novi (πρώην πορτοφόλι Calibra). Όπως μπορείτε να περιμένετε, αυτό το ψηφιακό
πορτοφόλι μπορεί να ενσωματωθεί σε άλλα προϊόντα κοινωνικών μέσων, όπως το Facebook
Messenger και το WhatsApp. Σύμφωνα με τα σχέδια, οι χρήστες θα πρέπει να μπορούν να
μετατρέπουν εύκολα μεταξύ δολαρίων ΗΠΑ (ή άλλων νομισμάτων fiat) και του νομίσματος του
Facebook.

Ο πηγαίος κώδικας Diem, που ονομάζεται Diem Core, είναι ανοιχτού κώδικα και είναι
γραμμένος στο Rust - μπορείτε να τον ελέγξετε και μόνοι σας στο Diem GitHub. Σύμφωνα με τα
σχέδια, η Diem θα υποστηρίξει επίσης τη δυνατότητα έξυπνης σύμβασης μέσω μιας γλώσσας
προγραμματισμού που ονομάζεται Move.

Το Facebook Diem θα αντικαταστήσει το Bitcoin;

Μέχρι τώρα είναι προφανές ότι το Diem και το Bitcoin είναι θεμελιωδώς διαφορετικά και θα
μπορούσαν πολύ καλά να συνυπάρχουν στο μέλλον. Ενώ και τα δύο μπορούν να θεωρηθούν
συστήματα ψηφιακών πληρωμών, εντούτοις στοχεύουν στην εξυπηρέτηση διαφορετικών
περιπτώσεων χρήσης.

Το Bitcoin είναι ένα αποκεντρωμένο, censorship-resistant ψηφιακό νόμισμα που συχνά

λειτουργεί ως τύπος αποθεματικού περιουσιακού στοιχείου ή αποθέματος αξίας. Το Diem,
από την άλλη πλευρά, είναι μια πρόταση που βασίζεται σε ένα εξουσιοδοτημένο δίκτυο που
προτείνει ένα πιο συγκεντρωτικό μοντέλο.

Ποιο είναι το μέλλον του Diem (πρώην Libra);

Το Facebook αντιμετώπισε κάποια κριτική μετά την αρχική ανακοίνωση του Diem (πρώην
Libra), ειδικά από τις κεντρικές τράπεζες, τους νομοθέτες και τις ρυθμιστικές αρχές. Απομένει

92
να δούμε αν θα καταφέρει τελικά να ενώσει όλα τα απαραίτητα δομικά στοιχεία για να το
κάνει επιτυχές.

Εν κατακλείδι

Το Diem είναι ένα σύστημα πληρωμών που προτείνεται από το Facebook βάσει ενός
permissioned blockchain. Στόχος του είναι να προσφέρει χρηματοοικονομικές υπηρεσίες σε
αποδέκτες εκτός του χρηματοοικονομικού κλάδου μέσω των εφαρμογών κοινωνικών μέσων
δικτύωσης του Facebook.

93
20. Οι μεγαλες απατες και όι κινδυνόι απωλειων
χρήματων

Η επένδυση στα κρυπτονομίσματα μπορεί να είναι μια αναδυόμενη τάση, όμως ήδη μπορεί
κάποιος να αποκομίσει μεγάλα κέρδη από αυτήν, ειδικά όσοι έχουν εμπειρία από τον
χρηματοοικονομικό τομέα. Τα κρυπτονομίσματα αποθηκεύονται μέσα σε ένα ψηφιακό
πορτοφόλι και ασφαλίζονται με κωδικό πρόσβασης. Η απώλεια του κωδικού πρόσβασης είναι
σαν να χάνεται ένα φυσικό πορτοφόλι και όλο το περιεχόμενό του. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος
φόβος των ιδιοκτητών τους, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να ανακτηθεί ο κωδικός. Υπάρχουν
πολυάριθμα περιστατικά απώλειας των κωδικών πρόσβασης των χρηστών, με αποτέλεσμα την
αδυναμία της πρόσβασης στα ψηφιακά τους στοιχεία. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πορτοφόλι
μπορεί να εξακολουθεί να λαμβάνει χρήματα αλλά θα παραμείνει αχρησιμοποίητο έως ότου ο
κάτοχος ανακτήσει τον χαμένο κωδικό πρόσβασης.

Φυσικά, η απώλεια του κωδικού πρόσβασής δεν είναι ο μόνος κίνδυνος απώλειας των
αποθηκευμένων κρυπτονομισμάτων τα οποία αντιστοιχούν σε παραδοσιακά χρήματα. Παρόλο
που τα κρυπτονομίσματα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο ασφαλές περιβάλλον της
τεχνολογίας blockchain, η αυξανόμενη δημοτικότητά τους έχει δελεάσει πολλούς
κυβερνοπειρατές να επωφεληθούν από αυτήν την αναδυόμενη τάση και να εξαπατήσουν
σημαντικό αριθμό κατόχων κρυπτονομισμάτων δημιουργώντας απώλειες εκατομμυρίων ή και
δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Σε αυτό το κεφάλαιο παρουσιάζονται μερικές από τις μεγαλύτερες απάτες σχετικές με

κρυπτονομίσματα που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια τεράστιων ποσών χρημάτων. Οι
αριθμοί που παρουσιάζονται είναι μόνο εκτιμήσεις, καθώς η πραγματική οικονομική ζημία δεν
μπορεί να υπολογιστεί ακριβώς.

OneCoin

Ως αρχή, αν και το OneCoin δεν ήταν ποτέ κρυπτονόμισμα (σημαίνει ότι δεν ήταν τεχνολογίας
blockchain), για πολλά χρόνια έως και σήμερα προωθείται ως κρυπτονόμισμα με μεγάλη
επιτυχία. Το OneCoin είναι ένα Σχέδιο «πυραμίδας» που προωθείται ως κρυπτονόμισμα από
υπεράκτιες εταιρείες όπως η OneCoin Ltd με έδρα τη Βουλγαρία (εγγεγραμμένη στο Dubai)
και η OneLife Network Ltd (εγγεγραμμένη στο Μπελίζ). Και οι δύο εταιρίες ιδρύθηκαν από την
Ruja Ignatova σε συνεννόηση με τον Sebastian Greenwood. Το OneCoin θεωρείται Σχέδιο
«πυραμίδας» λόγω της οργανωτικής του δομής και λόγω της προηγούμενης συμμετοχής
πολλών από αυτούς που συμμετέχουν κεντρικά στο OneCoin σε παρόμοια σχήματα. Το Σχέδιο
«πυραμίδας» είναι μια μορφή απάτης. Η μέθοδος είναι να δελεάζει τους επενδυτές και να

94
πληρώνει κέρδη σε προηγούμενους επενδυτές με κεφάλαια από πιο πρόσφατους επενδυτές.
Το πρόγραμμα οδηγεί τα θύματα να πιστεύουν ότι τα κέρδη προέρχονται από πωλήσεις
προϊόντων ή με άλλα μέσα. Ετσι αγνοούν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές ότι άλλοι επενδυτές
είναι η πηγή των κεφαλαίων. Ένα Σχέδιο «πυραμίδας» μπορεί να διατηρήσει την
ψευδαίσθηση μιας βιώσιμης επιχείρησης, εφόσον οι νέοι επενδυτές συνεισφέρουν νέα
κεφάλαια, και εφόσον οι περισσότεροι επενδυτές δεν απαιτούν πλήρη αποπληρωμή και
εξακολουθούν να πιστεύουν στα ανύπαρκτα περιουσιακά στοιχεία που φέρεται να κατέχουν.
Η εφημερίδα "The Times" περιέγραψε την απάτη OneCoin ως "μία από τις μεγαλύτερες
απάτες στην ιστορία". Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 3.000.000 επενδυτές έχουν
εξαπατηθεί.

Οι αμερικανοί εισαγγελείς διαπίστωσαν ότι το σύστημα απέφερε έσοδα περίπου 4

δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές περισσότερα από 19,4
δισεκατομμύρια δολάρια περιλαμβάνει η απάτη του OneCoin. Η Κίνα με την επιβολή νομικής
δίωξης ανέκτησε 1,7 δισεκατομμύρια γιουάν (267,5 εκατομμύρια δολάρια) ενώ άσκησε δίωξη
σε 98 άτομα. Η Ruja Ignatova εξαφανίστηκε το 2017, περίπου στο χρόνο της κατάθεσης
μυστικού αμερικανικού εντάλματος για τη σύλληψή της και αντικαταστάθηκε από τον αδελφό
της, Konstantin Ignatov. Οι περισσότεροι από τους ηγέτες της απάτης έχουν πλέον εξαφανιστεί
ή συλληφθεί, αν και η Ruja Ignatova παραμένει ελεύθερη. Ο Greenwood συνελήφθη το 2018,
όπως και ο Konstantin Ignatov τον Μάρτιο του 2019. Τον Νοέμβριο του 2019, ο Konstantin
Ignatov ομολόγησε ότι είναι ένοχος για τις κατηγορίες για ξέπλυμα χρήματος και απάτη.

Παραδόξως, η απάτη OneCoin λειτουργεί μέχρι σήμερα και η απάτη συνεχίζεται. Οι άχρηστες
μάρκες πωλούνται με τη μορφή «εκπαιδευτικών πακέτων» και υπόσχονται υψηλές αποδόσεις
στους συμμετέχοντες. Η απάτη δεν έκλεισε ποτέ και εξακολουθούν να υπάρχουν «ηγέτες» που
προσπαθούν να εξαπατήσουν και να εντάξουν περισσότερους ανθρώπους στο σύστημα για να
κερδίσουν χρήματα από αυτούς.

Bitconnect

Το κρυπτονόμισμα Bitconnect κυκλοφόρησε το 2016 με στόχο να επιτρέψει στους χρήστες του

να δανείζονται την αξία του κρυπτονομίσματος Bitconnect (BCC) σε αντάλλαγμα για τις
πληρωμές τόκων. Ήταν ένα κρυπτονόμισμα ανοιχτού κώδικα που συνδέθηκε με το επενδυτικό
πρόγραμμα υψηλής απόδοσης bitconnect.co (ένα είδος σχήματος «πυραμίδας» κι εδώ). Το
Bitconnect κέρδισε ένα σημαντικό μέρος της δημοτικότητάς του προσελκύοντας επενδυτές
μέσω προσωπικών συναντήσεων. Επίσης απατεώνες «επιρροείς» το προωθούσαν και κέρδιζαν
χρήματα μέσω των συνδέσμων αναφοράς νέων επενδυτών.

Το πρόγραμμα marquee ήταν η λεγόμενη πλατφόρμα δανεισμού όπου οι χρήστες

αντάλλασσαν Bitcoin για το κρυπτονόμισμα Bitconnect. Μπορούσαν να κλειδώνουν τη
στιγμιαία αξία του κρυπτονομίσματος για μια καθορισμένη χρονική περίοδο, κερδίζοντας

95
τόκους που υπολογίζονται καθημερινά. Οι πληρωμές τόκων καθορίζοταν από το λεγόμενο
"bot συναλλαγών". Το bot συναλλαγών ήταν το πιο αμφιλεγόμενο κομμάτι του συστήματος
Bitconnect.co. Ωστόσο, όπως επεσήμαναν οι χρήστες, οι πληρωμές υπολογίστηκαν ως ένα
κλάσμα της ανοικτής και κλειστής τιμής του Bitcoin με ένα ανώτατο όριο. Η ρευστότητα του
κρυπτονομίσματος BCC χρηματοδότησε την δυνατότητα των χρηστών του να ανταλλάσσουν τα
κέρδη τους με Bitcoin.

Όπως ανέφεραν οι διαχειριστές του: "Το Bitconnect δεν είναι εταιρεία". Αρκετές «εταιρικές»
οντότητες εμφανίστηκαν χρησιμοποιώντας το όνομα Bitconnect και ορίζοντας άλλους
γνωστούς προωθητές. Είναι άγνωστο εάν ποτέ χρήματα ή συμβόλαια διανεμήθηκαν μέσω
αυτών των «εταιρικών» οντοτήτων. Τον Νοέμβριο του 2017, η κυβέρνηση του Ηνωμένου
Βασιλείου εξέδωσε ανακοίνωση προς το Bitconnect με προθεσμία δύο μηνών για να αποδείξει
τη νομιμότητά του. Τον Ιανουάριο του 2018, το Texas State Securities Board εξέδωσε διαταγή
παύσης στην εταιρεία, αποκαλώντας την, Σχέδιο «πυραμίδας». Επικαλέστηκε την άρνηση
διαφάνειας της κατανομής των κερδών των χρηστών και άλλες παραπλανητικές δηλώσεις. Το
Συμβούλιο Κρατικής Ασφάλειας του Τέξας και ο Γραμματέας του Τμήματος Κινητών Αξιών της
Βόρειας Καρολίνας προειδοποίησαν επίσης ότι η Bitconnect δεν είχε εγγραφεί επίσημα για την
πώληση κινητών αξιών στις πολιτείες.

Οι διαχειριστές της πλατφόρμας κρυπτονομισμάτων έκλεισαν την κερδοφόρα πλατφόρμα τον

ίδιο μήνα. Διένημαναν τα χρήματα των χρηστών στο Bitconnect, και ταυτόχρονα η
εμπιστοσύνη χάθηκε και η αξία του κρυπτονομίσματος έπεσε κάτω από το $1 από το
προηγούμενο υψηλό που κατείχε των σχεδόν $500.

Οι εξαπατηθέντες χρήστες εκτιμήθηκαν περίπου σε 1.500.000, με συνολικές χρηματικές

απώλειες μεταξύ των 2,5 και 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

PlusToken

Ένα άλλο πρόγραμμα κρυπτονομίσματος τύπου «πυραμίδας» ήταν το PlusToken. Όπως και τα
προηγούμενα το PlusToken είχε μεταμφιεστεί ως ένα επενδυτικό πρόγραμμα υψηλής
απόδοσης.

Το κρυπτονόμισμα PlusToken είχε σημαντική ανάπτυξη στην Κορέα και την Κίνα και κυρίως
μεταξύ επενδυτών που δεν ήταν εξοικειωμένοι με τα κρυπτονομίσματα. Το PlusToken
προσέφερε τεράστιες ανταμοιβές στην «επένδυση» σε ανυποψίαστα θύματα σε αυτές τις
χώρες. Το πρόγραμμα προσέφερε μηνιαίες αποδόσεις από τις επενδύσεις ύψους 9% έως 18%.
Σε μεγαλύτερες επενδύσεις εισέπραταν περισσότερες ανταμοιβές.

Σε αντίθεση με το Bitconect, οι διαχειριστές του PlusToken χρησιμοποίησαν μια διαφορετική

προσέγγιση για την προσέλκυση χρηστών επενδυτών. Αυτοί εστίασαν περισσότερο σε offline
συναντήσεις και εκδηλώσεις για να συζητήσουν πρόσωπο με πρόσωπο με τους πιθανούς

96
επενδυτές. Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να δημιουργήσουν μια μεγάλη βάση χρηστών-
επενδυτών ακόμη και εκτός του κόσμου των κρυπτονομισμάτων.

Στα τέλη Ιουνίου 2019, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα προβλήματα. Οι επενδυτές είχαν
πρόβλημα στο να αποσύρουν τα κέρδη τους από την πλατφόρμα. Η ομάδα διαχείρισης
PlusToken προσπάθησε να κρύψει το γεγονός ότι είναι έτοιμοι πολλοί χρήστες να βγούν από
την πλατφόρμα-απάτη. Μάλιστα κατηγόρησαν τους παραγωγούς του κρυπτονομίσματος
(miners) για… παράτυπο mining. Όμως, λίγο καιρό μετά έκλεισαν επίσημα, αφήνοντας το
μήνυμα «συγνώμη, κλείνουμε», με περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια δολάρια ανοικτές
υποχρεώσεις, τεράστια ποσά σε BTC και ETH. Πιστεύεται ότι αυτός ήταν ο λόγος που το Bitcoin
κατέρευσε μέσα στο 2019, καθώς αυτοί πωλούσαν ενεργά μεγάλες ποσότητες BTC. Έξι από τα
μέλη της ομάδας εντοπίστηκαν και παραδόθηκαν στις κινεζικές αρχές για να δικαστούν.

Mt Gox

Ίσως η πιο αμφιλεγόμενη, και σίγουρα η πιο φημισμένη περίπτωση μαζικής απώλειας
κρυπτονομισμάτων, είναι αυτή του Mt Gox. Το Mt Gox ήταν ένα ανταλλακτήριο bitcoin με
έδρα το Shibuya, στο Τόκιο της Ιαπωνίας. Ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2010, λίγο μετά τη γέννηση
του Bitcoin.

Ο Jed McCaleb δημιούργησε τον ιστότοπο που έγινε το βασικό ανταλλακτήριο Mt Gox. Αρχικά
ήταν ένας τρόπος για τους λάτρεις του παιχνιδιού καρτών "Magic: The Gathering" να
ανταλλάσσουν κάρτες στο διαδίκτυο. Το όνομα Mt. Gox δημιουργήθηκε ως αρκτικόλεξο για το
"Magic: The Gathering Online eXchange". Ο ιστότοπος μεταφέρθηκε στον Mark Karpeles το
2011 με αντάλλαγμα tην πώληση εσόδων έξι μηνών. Ο Karpeles έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος
και διευθύνων σύμβουλος. Από το 2013 και έως το 2014 χειριζόταν πάνω από το 70% όλων
των συναλλαγών Bitcoin (BTC) παγκοσμίως, ως ο μεγαλύτερος διαμεσολαβητής bitcoin και το
κορυφαίο ανταλλακτήριο bitcoin παγκοσμίως. Ο χειρισμός τόσων πολλών συναλλαγών έδωσε
στο Mt. Gox τη φήμη ότι είναι ο βασικότερος παράγοντας καθορισμού της ισοτιμίας του
bitcoin. Το 2013, για παράδειγμα, ανέστειλε τις συναλλαγές για αρκετές ημέρες για να στηρίξει
την αγορά.

Η εξέχουσα θέση του το έκανε επίσης στόχο στους κυβερνοπειρατές και το Mt Gox
αντιμετώπισε προβλήματα ασφαλείας αρκετές φορές κατά τη διάρκεια των ετών λειτουργίας
του. Το 2011 οι κυβερνοπειρατές χρησιμοποίησαν κλεμμένα εγγραφα για τη μεταφορά
Bitcoin. Την ίδια χρονιά, οι ανεπάρκειες ασφάλειας στα πρωτόκολλα του δικτύου είχαν ως
αποτέλεσμα να χαθούν αρκετές χιλιάδες bitcoin.

Τους επόμενους μήνες μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014, οι πελάτες εξέφρασαν αυξανόμενη
απογοήτευση με πολλά προβλήματα ανάληψης χρημάτων. Τα τεχνικά σφάλματα δε εμπόδιζαν
την εταιρεία να καταγράφει με ακρίβεια τα στοιχεία των συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένης
της αβεβαιότητας σχετικά με το εάν τα bitcoin έχουν μεταφερθεί στα ψηφιακά πορτοφόλια

97
των πελατών. Αυτό το ζήτημα ήταν το αποτέλεσμα ενός σφάλματος στο λογισμικό ανταλλαγής
bitcoin που επέτρεψε στους χρήστες να αλλάξουν τα αναγνωριστικά συναλλαγών.Μάλιστα
μερικές φορές αναφέροταν ως «ελλάτωμα συναλλαγών».

Το ανταλλακτήριο υπέστη θανατηφόρο πλήγμα τον Φεβρουάριο του 2014. Στις αρχές
Φεβρουαρίου 2014, το ανταλλακτήριο ανέστειλε τις αναλήψεις αφού προηγουμένως
ισχυρίστηκε ότι βρήκε ύποπτη δραστηριότητα στα ψηφιακά πορτοφόλια του. Τα νέα της
αναστολής οδήγησαν στην πτώση της τιμής του bitcoin κατά 20%. Η εταιρεία ανακάλυψε ότι
είχε «χάσει» περισσότερα από 850.000 BTC, τα οποία αντιπροσώπευαν πάνω από το 6% των
bitcoin σε παγκόσμια κυκλοφορία εκείνη την εποχή.

Αργότερα μπόρεσε να εντοπίσει 200.000 bitcoin όμως τα 650.000 bitcoin που έλλειπαν είχαν
μια βαθιά αποσταθεροποιητική επίδραση στην αγορά. Η αξία των bitcoin εκτιμήθηκε σε πάνω
από 450 εκατομμύρια δολάρια τότε, με την απώλεια να ωθεί το ανταλλακτήριο Mt Gox να
χάσει την φερεγγυότητα του. Ετσι κήρυξε πτώχευση στο Επαρχιακό Δικαστήριο του Τόκιο και
διατάχθηκε η εκκαθάρισή του τον Απρίλιο του 2014.

Παρά την κήρυξη πτώχευσης σχεδόν έξι χρόνια νωρίτερα, το τελικό αποτέλεσμα και ζημία του
ανταλλακτηρίου Mt Gox δεν είχαν ακόμη καθοριστεί στις αρχές του 2020. Υπήρχαν ακόμη
παράλληλες αγωγές που ισχυρίζονται ότι εξακολουθεί να υφίσταται παράνομη δραστηριότητα
από το ανταλλακτήριο Mt Gox. Έγιναν επίσης και άλλες απόπειρες εύρεσης των
κυβερνοπειρατών και έπεσαν μάλιστα στο τραπέζι και προτάσεις για την επαναλειτουργία του
ανταλλακτηρίου. Η διαμάχη για το Mt Gox συνεχίζεται σε μεγάλο βαθμό επειδή η τιμή των
bitcoins αυξήθηκε δραματικά, αυξάνοντας τα μερίδια.

Για διάφορους λόγους η πτώχευση του Mt Gox εξελίχθηκε όλο και πιο περίπλοκα. Τα
κρυπτονομίσματα αποτελούσαν νέες και ανεξέλεγκτες επενδύσεις όταν το Mt Gox ήταν σε
λειτουργία. Οι πελάτες της εταιρείας υπήρχαν επίσης σε όλο τον κόσμο. Το ανταλλακτήριο
κατά την εκκαθάρισή του είχε περιουσιακά στοιχεία περισσότερα από 200.000 bitcoin και
άλλα κρυπτονομίσματα, αξίας 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην άνοδο του bitcoin τον
Δεκέμβριο του 2017. Τον Οκτώβριο του 2019, ο διαχειριστής του ΜGox Nobuaki Kobayashi
παρέτεινε την προθεσμία υποβολής αξιώσεων έως τις 31 Μαρτίου 2020. Ο Kobayashi πούλησε
σταδιακα τα bitcoin του Mt Gox για να εξοφλήσει τους πιστωτές.

Το 2019 ήταν μια μεγάλη χρονιά για τις ειδήσεις και τις φήμες που σχετίζονται με το
ανταλλακτήριο Mt Gox. Υπήρξε μια νέα φήμη ότι Ρώσοι κυβερνοπειρατές ήταν πίσω από την
κλοπή και υπήρξαν πρόσκαιρες ελπίδες ότι μερικά από τα κλεμμένα bitcoin θα μπορούσαν να
ανακτηθούν. Ο επιχειρηματίας κρυπτονομισμάτων Brock Pierce πρότεινε την αναβίωση του Mt
Gox και την παράλληλη επιστροφή χρημάτων στους πελάτες. Ωστόσο η συμβαλόμενη CoinLab
εξακολούθησε να επιδιώκει διακοπή της σύμβασης και αποζημίωση ύψους δισεκατομμυρίων
δολαρίων εναντίον του Mt Gox. Επίσης είναι σαφές ότι αγωγές από πιστωτές θα μπορούσαν
να αποτρέψουν τους πελάτες από τη λήψη επιστροφών. Οδεύοντας προς το τέλος του 2020,
το μόνο σίγουρο είναι ότι το μέλλον του ανταλλακτηρίου Μt Gox παρέμεινε αβέβαιο.

98
Φυσικά όλα τα παραπάνω περιστατικά δεν είναι τα μόνα που συνέβησαν στη σύντομη
διάρκεια ζωής των παραπάνω κρυπτονομισμάτων. Πολλά άλλα περιστατικά είχαν ως
αποτέλεσμα λιγότερες ή παρόμοιες απώλειες χρημάτων. Ταυτόχρονα νέα σχήματα
κρυπτονομισμάτων αναδύονται κάθε στιγμή και δελεάζουν κυρίως ανθρώπους που δεν είναι
εξοικειωμένοι με κρυπτονομίσματα ή με κακόβουλες ψηφιακές πρακτικές γενικά.

Η πραγματική αλήθεια τελικά είναι δύσκολη. Δεν υπάρχουν κρυμμένες μεγάλες ευκαιρίες στον
κόσμο των κρυπτονομισμάτων που περιμένουν τα «πρώιμα πουλιά» ή εκείνους που είναι
«έξυπνοι» αρκετά για να το καταλάβουν αμέσως.

Σε κάθε περίπτωση, ο γενικός κανόνας παραμένει πάντα σε ισχύ: «αν κάτι φαίνεται πολύ καλό
για να είναι αληθινό, τότε δεν είναι αλήθεια».

99
21. Κυβερνόασφαλεια και πρόστασια blockchain

Οι μελλοντικές εφαρμογές της τεχνολογίας του Blockchain για την κυβερνοασφάλεια είναι
ένας από τους πλέον υποσχόμενους τομείς εφαρμογής του.

Μια επιτυχημένη επίθεση στον κυβερνοχώρο μπορεί να προκαλέσει την πτώση οποιασδήποτε
επιχείρησης. Οι παραβιάσεις των επιχειρησιακών δεδομένων δεν προκαλούν μόνο σημαντικές
οικονομικές απώλειες, αλλά είναι επίσης και μία κύρια αιτία κακής φήμης για τις εταιρείες
θύματα κυβερνοεπιθέσεων.

Το Blockchain ενώ ξεκίνησε ως η τεχνολογία πίσω από το κρυπτονόμισμα Bitcoin έχει εξελιχθεί
ευρέως σε μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Η εποχή μας είναι δύσκολη για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν σε πλατφόρμες ψηφιακού
δικτύου στο ιντερνετ. Οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο συστηματικά στοιχειώνουν τις
διαδικτυακές επιχειρηματικές δραστηριότητες και γίνονται ολοένα και πιό εξελιγμένες και
επιζήμιαες. Καθώς αυτός ο εφιάλτης συνεχίζει να κλιμακώνεται, δεν είναι μόνο οι μικρές
επιχειρήσεις που πέφτουν θύματα των επιθέσεων, αλλά και μεγάλες εταιρείες πληροφορικής
όπως η Siemens, το Facebook, το Yahoo, η Microsoft και η LG, για να αναφερθούμε σε μερικά
παραδείγματα τον τελευταίων ετών.

Οι επιθέσεις με κακόβουλο λογισμικό έχουν πλέον γίνει καθημερινή πρόκληση για τις
εταιρείες. Πρόσφατες αναλύσεις και στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και οι πιο
κρίσιμες διαδικασίες ενός κράτους, όπως οι προεδρικές εκλογές, δεν είναι ασφαλείς από
αυτές τις επιθέσεις. Αυτό δείχνει ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο δεν αποτελεί πλέον
ζήτημα μόνο για εταιρείες, αλλά και για τις κυβερνήσεις και άλλους διεθνείς οργανισμούς.

Για την ανάπτυξη βιώσιμων στρατηγικών προστασίας της κυβερνοασφάλειας, θα ήταν χρήσιμο
να αναλυθούν οι πρόσφατες τάσεις και στατιστικές επίθεσης στον κυβερνοχώρο.

Σύμφωνα με την Juniper Research, οι ζημιές που προκλήθηκαν από επιθέσεις στον
κυβερνοχώρο το 2019 ανήλθαν σε 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Με τέτοιες τεράστιες
οικονομικές επιπτώσεις, οι εταιρείες συνεχίζουν να αυξάνουν τις επενδύσεις τους στην
ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Εκτιμάται ότι έως το 2030, οι παγκόσμιες δαπάνες για την
ασφάλεια στον κυβερνοχώρο θα είναι 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια προσπάθεια να
μετριαστούν αυτές οι κακόβουλες επιθέσεις.

Ας δούμε κάποιες τάσεις και στατιστικά για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο:

 Το Bitcoin συμμετέχει σε παράνομες δραστηριότητες σχεδόν 76 δισεκατομμυρίων

δολαρίων: Σε αντίθεση με άλλα νομίσματα, το Bitcoin προσφέρει μια φανταστική μορφή
γρήγορων συναλλαγών με ανωνυμία και ασφάλεια. Τα κρυπτονομίσματα δεν ρυθμίζονται

100
 από τις παλαιότερες νομισματικές ισοτιμίες. Αυτό τα μετέτρεψε γρήγορα στον πλέον
προτιμώμενο τρόπο ανώνυμης λειτουργίας σε παράνομες δραστηριότητες όπως το
έγκλημα στον κυβερνοχώρο και το εμπόριο ναρκωτικών. Σύμφωνα με μελέτη του
Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ στην Αυστραλία, το bitcoin διευκόλυνε 76 δισεκατομμύρια
δολάρια παράνομων επιχειρηματικών συναλλαγών σε όλο τον κόσμο.
 Ransomware Attack κάθε 14 δευτερόλεπτα: Εκτιμάται ότι μετά από κάθε 14 δευτερόλεπτα,
ένα άτομο ή εταιρεία πέφτει θύμα επίθεσης ransomware. Αυτό είναι σύμφωνα με την
Επίσημη Ετήσια Έκθεση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο του 2019 (ACR) που επίσης
έδειξε ότι οι περισσότερες από αυτές τις επιθέσεις δεν αναφέρονται. Με ένα νέο άτομο
που συμμετέχει σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων κάθε 15 δευτερόλεπτα, το πεδίο
ευπάθειας του ransomware συνεχίζει να διευρύνεται.
 Οι μικρές επιχειρήσεις είναι οι πρωταρχικοί στόχοι των κυβερνοεπιθέσεων: Οι
περισσότερες μικρές επιχειρήσεις θεωρούν ότι είναι «απίθανο» να υποφέρουν από
κυβερνοεπιθέσεις. Σύμφωνα με αναφορές της Cybint, τα δύο τρίτα των εταιρειών έχουν
βιώσει επιθέσεις όπως περιστατικά κοινωνικής μηχανικής, phishing και επιθέσεις DDoS τα
τελευταία τρία χρόνια. Οι μικρές επιχειρήσεις εξακολουθούν να είναι οι μικρότεροι
επενδυτές στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο παρά το 13% της αγοράς εγκλήματος στον
κυβερνοχώρο.
 Κόστος απειλής στον κυβερνοχώρο: Σύμφωνα με αναφορές πληροφοριών ασφαλείας, το
μέσο κόστος μιας παραβίασης δεδομένων επίθεσης στον κυβερνοχώρο το 2019 ήταν 3,92
εκατομμύρια δολάρια. Αντίθετα, το κόστος της πειρατείας είναι σχεδόν ασήμαντο, με τα
εργαλεία επίθεσης στον κυβερνοχώρο που είναι τώρα διαθέσιμα στο Dark Web με μόλις 1
δολάριο, με άλλες συμπληρωματικές υπηρεσίες να προσφέρονται δωρεάν. Γίνεται πιο
ανησυχητικό ότι χρειάζονται κατά μέσο όρο 5 λεπτά για να χακάρουν μια συσκευή IoT.

Το μέλλον αυτών των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο και το κακόβουλο λογισμικό

Η τρέχουσα ταχεία πρόοδος στην τεχνολογία προσφέρει επίσης επίδραση επώασης στις
επιθέσεις στον κυβερνοχώρο για να συνεχίσει να γίνεται πιο εξελιγμένη και εκτελέσιμη. Με
την ανάπτυξη των δικτύων πέμπτης γενιάς (5G) που αλλάζουν το παιχνίδι και προσφέρουν
δέκα φορές ταχύτερες ταχύτητες λήψης, αυτό αναπόφευκτα θα δημιουργήσει περισσότερες
ευκαιρίες για τους χάκερ. Οι ταχύτερες ταχύτητες θα αυξήσουν τις πιθανότητες παραβίασης
περισσότερων συσκευών και την εκτέλεση μεγαλύτερων επιθέσεων στον κυβερνοχώρο.

Υπάρχει μια τεράστια εμπορική όρεξη για το Διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT). Σχεδόν τα πάντα,
από έπιπλα έως βοηθητικό εξοπλισμό, είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες συνδεδεμένους στο
Διαδίκτυο. Σύμφωνα με τον Gartner, έως το 2021, θα σημειωθεί αύξηση του αριθμού των
πραγμάτων που συνδέονται με το Διαδίκτυο, από 14 δισεκατομμύρια σε 25 δισεκατομμύρια.
Οι περισσότερες από αυτές τις νέες τεχνολογίες έχουν ανωμαλίες ασφαλείας που τείνουν να

101
προσελκύουν χάκερς. Επίσης, τα χαρακτηριστικά οικιακού αυτοματισμού θα μπορούσαν να
οδηγήσουν σε περισσότερα σπίτια ευάλωτα σε κυβερνοεπιθέσεις από εγκληματίες.

Νέα παρότρυνση για δράση

Τι είναι το Blockchain;

Η τεχνολογία Blockchain είναι ένα κατανεμημένο και αποκεντρωμένο σύστημα καθολικών που
μπορεί να καταγράφει συναλλαγές μεταξύ πολλών υπολογιστών. Το Blockchain ξεκίνησε ως η
τεχνολογία πίσω από το bitcoin, αλλά γενικά έχει εξελιχθεί σε μια πολλά υποσχόμενη
τεχνολογία μετριασμού για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Συγκεκριμένα, το ανθρώπινο σφάλμα παραμένει η κύρια αιτία παραβίασης δεδομένων. Το

Blockchain αυτοματοποιεί πλήρως την αποθήκευση δεδομένων μειώνοντας έτσι το ανθρώπινο
στοιχείο σε αυτά τα συστήματα αποθήκευσης δεδομένων.

Το Blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιονδήποτε τομέα ή κλάδο. Αυτό συμβαίνει

επειδή οποιοδήποτε είδος ψηφιακού στοιχείου ή συναλλαγής μπορεί να εισαχθεί σε
blockchain, από οποιονδήποτε κλάδο. Η νέα τεχνολογία θεωρείται ένα αξιόπιστο πρωτόκολλο
ασφάλειας στον κυβερνοχώρο λόγω των δυνατοτήτων του να υποδεικνύει τυχόν φάουλ και να
παρέχει βεβαιότητα στην ακεραιότητα των συναλλαγών.

Η τεχνολογία Blockchain σχεδιάστηκε για να είναι διαφανής. Επομένως, σε αντίθεση με τη

διάσημη εσφαλμένη αντίληψη, το blockchain δεν προσφέρει κανένα απόρρητο ή
εμπιστευτικότητα των συναλλαγών που πραγματοποιούνται μέσω αυτού. Όταν ορίζεται ως
ασφαλές, προορίζεται να περιγράψει την ακεραιότητα των συναλλαγών και όχι το απόρρητό
της.

Περιπτώσεις χρήσης Blockchain για κυβερνοασφάλεια

Αν και δεν είναι άθραυστο, το blockchain έχει εξελιχθεί σε μια από τις πιο ασφαλείς μορφές
συναλλαγών στον χώρο του ψηφιακού δικτύου. Όπως σχεδιάστηκε και προοριζόταν, η
τεχνολογία πιστώθηκε για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της πληροφορίας της. Εάν
χρησιμοποιηθεί σωστά, πολλοί τομείς μπορούν να επωφεληθούν από αυτό.

Με τη δυνατότητα να είναι πρακτική σε πολλές χρήσεις, η τεχνολογία blockchain μπορεί να

εφαρμοστεί σε πολλές χρήσεις. Μία από τις καλύτερες χρήσεις είναι η αξιοπιστία της
ακεραιότητας για την κατασκευή λύσεων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο για πολλές άλλες
τεχνολογίες. Ακολουθούν μερικές περιπτώσεις μελλοντικής ωφέλιμης χρήσης του blockchain
για την ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο:

102
Εξασφάλιση ιδιωτικών μηνυμάτων: Με το Διαδίκτυο να συρρικνώνει τον κόσμο προς ένα
παγκόσμιο χωριό, όλο και περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν στα κοινωνικά μέσα
δικτύωσης. Ο αριθμός των πλατφορμών κοινωνικών μέσων αυξάνεται επίσης. Περισσότερες
κοινωνικές εφαρμογές ξεκινούν κάθε μέρα και διαγκωνλιζονται συνεχώς στην αρένα της
δημοτικότητας. Τεράστιες ποσότητες μεταδεδομένων συλλέγονται κατά τη διάρκεια των
αλληλεπιδράσεων των χρηστών με τις πλατφόρμες. Οι περισσότεροι χρήστες πλατφόρμας
κοινωνικών μέσων προστατεύουν τις υπηρεσίες και τα δεδομένα τους με αδύναμους,
αναξιόπιστους κωδικούς πρόσβασης.

Οι περισσότερες εταιρείες ανταλλαγής μηνυμάτων υιοθετούν την τεχνολογία blockchain για

την ασφάλεια των δεδομένων χρήστη ως ανώτερη επιλογή από την κρυπτογράφηση από άκρο
σε άκρο που χρησιμοποιούσαν ως αυτήν τη στιγμή. Το Blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί
για τη δημιουργία ενός τυπικού πρωτοκόλλου ασφαλείας. Για την ενεργοποίηση δυνατοτήτων
επικοινωνίας cross-messenger, το blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σχηματίσει ένα
ενοποιημένο πλαίσιο API.

Στο πρόσφατο παρελθόν, πολλές επιθέσεις έχουν εκτελεστεί σε κοινωνικές πλατφόρμες όπως
το Twitter και το Facebook. Αυτές οι επιθέσεις είχαν ως αποτέλεσμα παραβιάσεις δεδομένων
με παραβίαση εκατομμυρίων λογαριασμών και πληροφορίες χρήστη που έφτασαν σε λάθος
χέρια. Οι τεχνολογίες Blockchain, εάν εφαρμοστούν σωστά σε αυτά τα συστήματα ανταλλαγής
μηνυμάτων, ενδέχεται να αποτρέψουν τέτοιες μελλοντικές κυβερνοεπιθέσεις.

ΙoT Security:

Οι χάκερ χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο συσκευές αιχμής, όπως θερμοστάτες και
δρομολογητές, για να αποκτήσουν πρόσβαση σε συνολικά συστήματα. Με την τρέχουσα
εμμονή για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), έχει γίνει ευκολότερο για τους χάκερ να έχουν
πρόσβαση σε συνολικά συστήματα όπως ο οικιακός αυτοματισμός μέσω συσκευών αιχμής,
όπως «έξυπνοι» διακόπτες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένας μεγάλος αριθμός αυτών των
συσκευών IoT έχουν χαμηλά χαρακτηριστικά ασφαλείας.

Σε αυτήν την περίπτωση, το blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διασφάλιση τέτοιων

συνολικών συστημάτων ή συσκευών αποκεντρώνοντας τη διαχείριση τους. Η προσέγγιση θα
δώσει τη δυνατότητα στη συσκευή να λαμβάνει αποφάσεις ασφαλείας μόνη της. Το να μην
εξαρτάται από τον κεντρικό διαχειριστή ή την αρχή καθιστά τις τελικές συσκευές πιο ασφαλείς
ανιχνεύοντας και απενεργώντας ύποπτες εντολές από άγνωστα δίκτυα.

Κανονικά, οι χάκερς διεισδύουν στην κεντρική διαχείριση μιας συσκευής και αποκτούν
αυτόματα πλήρη έλεγχο των συσκευών και των συστημάτων. Με την αποκέντρωση τέτοιων
συστημάτων εξουσιοδότησης συσκευών, το blockchain διασφαλίζει ότι τέτοιες επιθέσεις είναι
πιο δύσκολο να εκτελεστούν (εάν είναι δυνατόν να εκτελεστούν).

103
Συμπέρασμα

Ανεξάρτητα από το πώς χρησιμοποιείται, το βασικό συστατικό της τεχνολογίας blockchain

είναι η ικανότητά της να αποκεντρώνεται. Αυτή η δυνατότητα καταργεί το μοναδικό σημείο-
στόχο, που θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο από κυβερνοεπιθέσεις.

Ως αποτέλεσμα, καθίσταται εντελώς αδύνατο κυβερνοπειρατές να διεισδύσουν σε συστήματα

ή ιστότοπους των οποίων ο έλεγχος πρόσβασης, η αποθήκευση δεδομένων και η κυκλοφορία
δικτύου δεν είναι πλέον σε μία μόνο τοποθεσία αλλά αποκεντρωμένες.

Επομένως, το blockchain μπορεί να είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές
μετριασμού για τις απειλές στον κυβερνοχώρο στο προσεχές διάστημα. Παρ' όλα αυτά, το
blockchain, όπως και άλλες νέες τεχνολογίες, αντιμετωπίζει πολλούς κινδύνους ασφάλειας
καθώς υφίσταται ακόμα τους αναπόφευκτους κλυδωνισμούς της διαδικασίας αρχικής
ανάπτυξης στην οποία βρίσκεται.

104
22. 2020 τό ετός των κρατικων «κρυπτόνόμισμα -
των» ή των «ψήφιακων νόμισματων»

Το 2020 θα μείνει στην ιστορία ως το έτος των κρατικών κρυπτονομισμάτων ή ψηφιακών

νομισμάτων δηλαδή ουσιαστικά το πρώτο βήμα για την επόμενη εξέλιξη τους: Οι χώρες
εκδίδουν το δικό τους ψηφιακό νόμισμα. Αυτό συμβαίνει αφού προηγουμένως υπήρξαν
πολλές εικασίες σχετικά με το εάν τα κρυπτονομίσματα είναι μία φούσκα έτοιμη να εκραγεί ή
είναι κάτι πιο σημαντικό και είναι πιθανό να αντέξει στην δοκιμασία του χρόνου.

Η αβεβαιότητα σχετικά με τα κρυπτονομίσματα είχε αυξηθεί τα τελευταία λίγα χρόνια και

αυτό οφείλοταν σε μεγάλο βαθμό στην αλλαγή της στάσης της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ
στα κρυπτονομίσματα, στην απόφαση της Κίνας να απαγορεύσει τις προεγραφές ICO για την
δημιουργία νέων κρυπτονομισμάτων. Αυτά θεωρήθηκαν από ορισμένους ως την αρχή του
τέλους για την αποκεντρωμένη, μη ρυθμιζόμενη αγορά κρυπτονομισμάτων τεχνολογίας
blockchain όπως αυτή είναι σήμερα.

Η Κίνα ενώ είχε προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με το μέλλον των κρυπτονομισμάτων στις
μεγαλύτερες αγορές παραγωγής κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, τελικά φαίνεται να
παρουσιάζει μία ένδειξη αύξησης του θετικού κλίματος προς τα κρυπτονομίσματα. Αυτό
συνέβει καθώς ήδη διάφορες χώρες έχουν ξεκινήσει ή διερευνούν τις δυνατότητες
δημιουργίας εθνικών κρυπτονομισμάτων. Μια τέτοια κίνηση υποδηλώνει ότι πιθανότατα θα
υπάρχει διάρκεια στην ύπαρξη των κρυπτονομισμάτων και η μόνη πραγματική ερώτηση τελικά
που πρέπει να έχουν οι κάτοχοι κρυπτονομισμάτων είναι πότε θα πέσουν τα εμπόδια ως
ντόμινο.

Είναι πολύ ενδιαφέρον, ότι το 2015, όταν ο Ισημερινός έγινε η πρώτη χώρα που κυκλοφόρησε
ένα ψηφιακό νόμισμα, η τοπική κυβέρνηση είχε απαγορεύσει το Bitcoin και ανταγωνιζόταν με
άλλα συστήματα ψηφιακού χρήματος πριν από την δική τους μετάβαση στο ηλεκτρονικό
χρήμα. Ίσως η κινεζική κυβέρνηση να έχει μια παρόμοια σκέψη, καθώς ο έλεγχος της κινέζικης
κυβέρνησης στις εκροές κεφαλαίων μέσω κρυπτονομισμάτων είναι ένας διαφορετικός λόγος
για τον οποίο η κυβέρνηση είναι πιθανό να επιθυμεί μια εναλλακτική λύση «τύπου-Bitcoin»
για το Bitcoin.

Εκτός από τον Ισημερινό και την Κίνα αρκετές ακόμα χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει τα δικά τους
κρυπτονομίσματα, και υπάρχουν και άλλες που θέλουν να ακολουθήσουν αυτό τον δρόμο. Οι
διάφορες κυβερνήσεις προσπαθούν να καταπολεμήσουν το αποκεντρωμένο και μη
ελεγχόμενο χαρακτηριστικό του Bitcoin και να ανακτήσουν τον έλεγχο, με μια κεντρική έκδοση
κρυπτονομίσματος. Αυτό οφείλεται και στην συνεχώς αυξανόμενη δημοτικότητα των λοιπών
κρυπτονομισμάτων.

105
Αναλυτικά μέχρι σήμερα, οι χώρες που έχουν εκδώσει τα δικά τους κρυπτονομίσματα
περιλαμβάνουν τον Ισημερινό, την Κίνα, τη Σενεγάλη, τη Σιγκαπούρη, την Τυνησία. Αυτές οι
χώρες δεν θα μείνουν οι μόνες γιά πολύ καιρό γιατί ήδη άλλες με πιο σύντομη εφαρμογή της
τεχνολογιάς από την Εσθονία, την Ιαπωνία, την Παλαιστίνη, τη Ρωσία και τη Σουηδία οι οποίες
θέλουν να ξεκινήσουν τα δικά τους εθνικά κρυπτονομίσματα σύντομα. Ορισμένες από αυτές
τις χώρες είναι πιθανό να κάνουν ένα βήμα παραπέρα και να αντικαταστήσουν την
κυκλοφορία των παραδοσιακών νομισμάτων πλήρως. Η Κίνα π.χ. είναι ένα κράτος που θέλει
να κάνει ένα βήμα πέρα από την έντυπη έκδοση του εθνικού νομίσματος προς μία εικονική,
ψηφιακή έκδοση.

Ανάμεσα στις χώρες που θέλουν να εισαγάγουν τα δικά τους κρυπτονομίσματα, υπάρχουν και
οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει τις αρχές των
μικρότερων εθνών στην δημιουργία κρυπτονομισμάτων, δημιουργώντας μία ξεχωριστή
δυναμική τα επόμενα χρόνια. Οι κεντρικές τράπεζες εξετάζουν ήδη πολύ προσεκτικά τις
επιτυχίες και τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν εκείνοι που έχουν ήδη εισέλθει στην
υλοποίηση πρωτοβουλιών έκδοσης κρυπτονομισμάτων. Εντουτοις ο Πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο
Ντράγκι έχει δηλώσει σε σχετική συνέντευξη Τύπου ότι κανένα κράτος μέλος της Ευρωζώνης
δεν μπορεί να εισαγάγει το δικό του ψηφιακό νόμισμα, γιατί το νόμισμα της ευρωζώνης είναι
το ευρώ. Βέβαια οι εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες που δεν γνωρίζουμε τελικά ποια θα είναι η
θέση της ΕΚΤ το 2021.

Μία κρίσιμη ερώτηση είναι αν η εκκίνηση κυκλοφορίας των εθνικών κρυπτονομισμάτων από
διάφορες χώρες μπορεί να επηρεάσει τα Bitcoin και Ethereum.

Το Bitcoin και το Ethereum κατάφεραν να περάσουν από την πτώση σε δυναμική άνοδο το
τελευταίο διάστημα παρόλες τις προσπάθειες περιορισμού τους. Η ύπαρξη των εθνικών
κρυπτονομισμάτων εκτιμάται δεν θα επηρεάσει την διάθεση της αγοράς για αποκεντρωμένα
κρυπτονομίσματα. Το Bitcoin εξέπληξε και πάλι στις αρχές του 2021 καθώς οι τιμές έσπασαν
κάθε ψυχολογικό επίπεδο και έφτασαν σε ένα νέο υψηλό όλων των εποχών. Ένα ζήτημα είναι
ότι η αγορά των αποκεντρωμένων κρυπτονομίσματων όπως το Bitcoin θα είναι πιθανό να
αντιμετωπίσουν την απόφαση των κεντρικών τραπεζών να απαγορεύσουν τα υπάρχοντα
χρηματιστήρια και ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων, όπως το έκανε ήδη η Κίνα,
αναγκάζοντας τους κατόχους Bitcoin να μετακινηθούν από το Bitcoin σε εθνικά ψηφιακά
νομίσματα.

Η μετάβαση σε ένα περιβάλλον ύπαρξης κρυπτονομισμάτων με κρατικά ψηφιακά νομίσματα

θα γίνει μάλλον δεκτή από το οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων. Αν και εκτιμάται ότι λίγοι
θα υποστηρίξουν την ανάγκη για κάποια κρατική κανονιστική εποπτεία, κάτι τέτοιο θα ήταν
ίσως πιο ενδεδειγμένο να προέρχεται από ένα ρυθμιστικό όργανο που να είναι ανεξάρτητο
από τις κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες.

Βέβαια προς το παρόν, το Bitcoin και το Ethereum είναι πιθανό να συνεχίσουν να είναι
ασφαλή και με δεδομένο ότι αρκετές χώρες έχουν ήδη αναγνωρίσει το Bitcoin ως νόμιμο

106
χρήμα, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας. Ισως θα χρειαστεί λίγο χρόνος για να ξεκινήσει η
η αντίστροφη διαδικασία ακόμα και για τους πολίτες των πιο προοδευτικών κρατών ώστε να
αυξηθεί η ελκυστικότητα ενός εθνικού κρυπτονομίσματος έναντι του Bitcoin. Εξάλλου, το
Bitcoin δεν είναι απλώς ένα ψηφιακό νόμισμα, αλλά και μια επένδυση και για πολλούς θυμίζει
την επένδυση σε χρυσό. Τα εθνικά κρυπτονομίσματα είναι απίθανο να δώσουν στους
αγοραστές μια παρόμοια ελκυστική επενδυτική ευκαιρία καθώς η κεντρική φύση τους θα
συμπεριφέρεται παρόμοια με τα υπάρχοντα παραδοσιακά νομίσματα και όπου η αξία τους
είναι πιθανό να ελέγχεται απόλυτα από τις αντίστοιχες κεντρικές τράπεζες.

Ένα νέου τύπου κρυπτονομίσματος είναι και το Numeraire

Με τα κρυπτονομίσματα να έχουν πιάσει στις παγκόσμιες αγορές ισχυρή τοποθέτηση αλλά και
με τις αγορές των μετοχών κοντά ή σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ, οι έξυπνοι διαχειριστές
κεφαλαίων αναζήτησαν μια νέα εναλλακτική λύση, με πολλούς από αυτούς να αναζητούν
παρόμοιες αποδόσεις με αυτές που απολαμβάνουν πλέον οι πρώτοι κάτοχοι του Bitcoin.

Ένα από τα βασικά οφέλη των κρυπτονομισμάτων για τις υψηλές αποδόσεις τους είναι και το
γεγονός ότι τα κρυπτονομίσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία παραγωγής
λογισμικού. Ετσι με τον προγραμματισμό των κρυπτονομισμάτων με τεχνολογία blockchain
αυτό καθιστά δυνατή την ενσωμάτωση νέων κανόνων που μπορούν να επηρεάσουν τον
κάτοχο ενός συγκεκριμένου κρυπτονομίσματος.

Ετσι το 2016, η Numerai κυκλοφόρησε ως «νέο είδος hedge fund που δημιουργήθηκε από ένα
δίκτυο επιστημονικών δεδομένων». Παραδοσιακά, τα επενδυτικά κεφάλαια πραγματοποιούν
συναλλαγές και επιλογές με βάση ανθρώπινες αποφάσεις αλλά στην περίπτωση αυτή μια
μαζική έρευνα απέδειξε ότι η Numerai επιτρέπει σε ανώνυμους προγραμματιστές να γράφουν
αλγόριθμους συναλλαγών ανοιχτού κώδικα και με βάση δεδομένα που παρέχονται από την
Numerai. Στη συνέχεια, οι προγραμματιστές / επιστήμονες επεξεργασίας των δεδομένων
πληρώνονται Bitcoins ανάλογα με το πόσο καλά πάνε οι αντίστοιχοι αλγόριθμοι στην αγορά.

Σε μια προσπάθεια να κάνει ένα ακόμη άλμα καινοτομίας, η Numerai ξεκίνησε το δικό της
κρυπτονόμισμα που ονομάζεται Numeraire. Η Numerai διέδωσε αρχικά ένα εκατομμύριο
κρυπτονομίσματα Numeraire σε 12.000 επιστήμονες επεξεργασίας δεδομένων, οι οποίοι στη
συνέχεια μπορούσαν να ποντάρουν τα κρυπτονομίσματα τους σχετικά με το πόσο καλά θα
αποδώσουν οι αντίστοιχοι αλγόριθμοί τους. Η διανομή των κρυπτονομισμάτων βασίστηκε
στην προηγούμενη απόδοση των αλγορίθμων των επιστημόνων δεδομένων.

Όπως και πριν, εάν ένας αλγόριθμος τα πάει καλά, ο επιστήμονας δεδομένων θα πληρωθεί με
Bitcoins, αλλά θα επιστρέψει επίσης το μερίδιο του Numeraire καθώς τότε οι
προγραμματιστές έχουν στείλει τα μερίδια του Numeraire στο έξυπνο συμβόλαιο της Numerai
στο blockchain. Εάν ο αλγόριθμος δεν πάει καλά, τότε ο επιστήμονας δεδομένων δεν θα λάβει

107
καμία πληρωμή και θα χάσει επίσης το μερίδιο του Numeraire, με τα χαμένα
κρυπτονομίσματα Numeraire να καταστρέφονται μόνιμα.

Η κυκλοφορία του Numerai και η τελική δημιουργία των Numerai κρυπτονομισμάτων είναι
σίγουρα κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί, με τους επιστήμονες δεδομένων όχι μόνο να
παρακινούνται να προσφέρουν ισχυρούς αλγόριθμους αλλά και να φέρνουν νέους
προγραμματιστές για τη βελτίωση της απόδοσης του επενδυτικού κεφαλαίου. Όσο καλύτερη
είναι η απόδοση του Numerai, τόσο περισσότερη η αξία που αποδίδεται στο κρυπτονόμισμα
Numeraire και τόσο περισσότερα κέρδη θα μοιραστούν μεταξύ των προγραμματιστών που
εξακολουθούν να κατέχουν κρυπτονομίσματα Numeraire.

Λέγεται ότι είναι το πρώτο hedge fund που αξιοποιεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δικτύου
blockchain και η σχετική θεωρία είναι ότι η αξία αποκτάται μέσω της ενίσχυσης των
χαρακτηριστικών, αλλά η κριτική επιτροπή απόδοσης του επενδυτικού κεφαλαίου είναι σε
θέση να αναλύει για την μελλοντική απόδοση του Numerai και τους επιστήμονες δεδομένων
που κατέχουν τα κρυπτονομίσματα Numeraire. Το hedge fund επιδιώκει να μειώσει τον
ανταγωνιστικό χαρακτήρα στα χρηματοοικονομικά, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία για κέρδος.

Το παράδειγμα αναφέρθηκε για να γίνει κατανοητό πόσο δραστικά μπορεί η τεχνολογία

blockchain και τα κρυπτονομίσματα να επηρεάσουν παραδοσιακά δεδομένα όσον αφορά
επενδύσεις, χρηματαγορές και προβλέψεις για τις αγορές νομισμάτων.

Συμπερασματικά

Κατ’ αντιστοιχία η ύπαρξη και σχεδιασμός των κρατικών κρυπτονομισμάτων είναι σίγουρο ότι
θα ασκήσει επίδραση στα μακροοικονομικά των κρατών αλλά και του παγκόσμιου
χρηματοπιστωτικού συστήματος. Είναι αδύνατο να σταματήσει η εξέλιξη της δημιουργίας
εθνικών κρυπτονομισμάτων αλλά ταυτόχρονα δεν είναι προβλέψιμο τί συνέπειες θα έχει αυτό
στη παγκόσμια οικονομία και ειδικά στις σχέσεις των νομισμάτων και των ισοτιμιών μεταξύ
των κρατών.

Όλα αυτά μέχρι να δούμε ίσως και ένα μοναδικό παγκόσμιο ψηφιακό νόμισμα...

108
23. Όλα ειναι tokeconomics

Ο όρος Token Economy, αναφέρεται στην οικονομία των Blockchain tokens, και αναφέρεται
στην λειτουργία ενός συστήματος που βασίζεται σε ψηφιακά νομίσματα ή κρυπτονομίσματα
που λειτουργούν και αλληλοεπιδρούν σε τεχνολογικό περιβάλλον blockchain.

Από την δημιουργία του πρώτου ψηφιακού νομίσματος ή κρυπτονομίσματος το bitcoin το

2009 μέχρι σήμερα υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις. Ο πολλαπλασιασμός των ψηφιακών
νομισμάτων τα τελευταία χρόνια οδήγησε σε έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο νέων άυλων
περιουσιακών στοιχείων σε παγκόσμιο επίπεδο. Εξαιτίας του αρχικά μικρού βαθμού
ανάπτυξης της τεχνολογίας blockchain με παράλληλη όμως την αναγνώριση και την προσδοκία
για το τι θα μπορούσαν να επιτύχουν στο μέλλον τα κρυπτονομίσματα όπως το bitcoin και το
ethereum, τα άυλα αυτά περιουσιακά στοιχεία που έχουν δημιουργηθεί προσφέρουν ισχυρά
οφέλη στην πραγματική οικονομία - από την ενίσχυση συγκεκριμένων βιομηχανιών, όπως οι
τραπεζικές συναλλαγές και τα ακίνητα, έως την επίλυση παγκόσμιων προκλήσεων, όπως τα
ζητήματα αλυσίδας εφοδιασμού και της ιχνηλασιμότητας πρωτογενών προϊόντων.

Ετσι βλέπουμε ήδη εκατοντάδες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που εκδίδουν ψηφιακά

νομίσματα με σκοπό να αυξήσουν τόσο την υιοθέτηση από τους χρήστες όσο και τη χρήση
τους, καθώς και την προώθηση της χρήσης συγκεκριμένων πλατφορμών blockchain. Αλλά
δεδομένου ότι αυτά τα διάφορα ψηφιακά νομίσματα αντιπροσωπεύουν τώρα μια αυξανόμενη
σειρά χρήσιμων στοιχείων και λειτουργιών, και το κάθε ένα κρυπτονόμισμα εκτίθεται σε
πολλές οικονομικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων της προσφοράς και ζήτησης, των
αλλαγών στις τιμές των ανταγωνιστικών νομισμάτων και τον πληθωρισμό και επειδή το
καθένα ψηφιακό νόμισμα έχει μια οικονομική αξία η οποία μπορεί να αλλάξει σχετιζόμενη με
τους παραπάνω παράγοντες, καθίσταται εξαιρετικά σημαντικό να κατανοήσουμε την εγγενή
χρησιμότητα κάθε ψηφιακού νομίσματος ή κρυπτονομίσματος. Αυτό διασφαλίζει ότι τόσο οι
χρήστες των κρυπτονομισμάτων όσο και οι επενδυτές είναι σίγουροι ότι αγοράζουν κάτι που
αποτιμάται με ακρίβεια. Είναι επίσης σημαντικό για αυτούς να διασφαλίσουν ότι ένα
κρυπτονόμισμα θα χρησιμοποιηθεί εκτενέστερα στην πραγματική οικονομία, πράγμα που με
τη σειρά του θα σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα απαιτήσουν να το χρησιμοποιήσουν ,
και έτσι η αξία του πρέπει να εκτιμηθεί.

Λοιπόν, ποια είναι η χρησιμότητα των κρυπτονομισμάτων;

Αυτή η ερώτηση οδήγησε στην πρώιμη ανάπτυξη νέων οικονομικών μοντέλων που στοχεύουν
να εξηγήσουν τις δυνάμεις που καθορίζουν την αξία των ψηφιακών νομισμάτων. Ως εκ τούτου,

109
τα token Economics, η οικονομία των τόκενς, επιδιώκει να αναλύσει τους διάφορους
οικονομικούς παράγοντες και μηχανισμούς που εμπλέκονται στη διαδικασία δημιουργίας
αξίας ενός οικοσυστήματος και την σχετική τεκμηρίωση του. Αναφέρεται στον τρόπο με τον
οποίο οι οικονομικές δυνάμεις προχωρούν στην δημιουργία μιας διαρκούς υιοθέτησης από
τους χρήστες τόσο κάθε κρυπτονομίσματος όσο και του οικοσυστήματος στο σύνολό του, και
έτσι να χρησιμοποιείται τελικά για να προσδιοριστεί εάν τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν
τεθεί σε λειτουργία μπορούν να είναι χρήσιμα στον πραγματικό κόσμο μακροπρόθεσμα, πέρα
από την λειτουργία τους ως ψηφιακά νομίσματα.

Οι μέθοδοι μέσω των οποίων τα κρυπτονομίσματα δημιουργούνται και εκδίδονται σε

κυκλοφορία παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Ενώ ορισμένα εκδίδονται με εφάπαξ τρόπο, άλλα
κυκλοφορούν πιο σταδιακά. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σχετική ανεπάρκεια του
κρυπτονομίσματος οποιαδήποτε στιγμή, το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει το πόσο αξίζει
κάθε νόμισμα. Παρόμοια με το πώς τα πραγματικά προϊόντα όπως ο χρυσός αντλούν μεγάλο
μέρος της αξίας τους από τη σχετική έλλειψη και χρησιμότητα τους, η έλλειψη και η
χρησιμότητα των ψηφιακών νομισμάτων συμβάλλουν επίσης σημαντικά στον καθορισμό της
αξίας τους.

Η οικονομία των τόκενς (Token Economics) ασχολείται επίσης με το πώς μπορούν να

σχεδιαστούν ισχυρά συστήματα blockchain ώστε να παράγουν επιθυμητά αποτελέσματα για
όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς του δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των χρηστών token
ή/και ψηφιακών νομισμάτων και εκείνων που είναι υπεύθυνοι για την επικύρωση
συναλλαγών. Έχοντας αυτό κατά νου, μια από τις σημαντικότερες παραμέτρους η οποία
πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά το σχεδιασμό τέτοιων μοντέλων, αυτή είναι το κίνητρο. Με τα
ψηφιακά νομίσματα τεχνολογίας blockchain που συνεπάγονται πάντα μια αποκεντρωμένη
αρχιτεκτονική, δεν χρειάζεται τα εμπλεκόμενα μέρη εντός του οικοσυστήματος να
εμπιστεύονται ή να βασίζονται σε έναν ενδιάμεσο φορέα για τη διατήρηση της ακεραιότητας
του καθολικού των συναλλαγών (όπως συμβαίνει ως τώρα γενικά με άλλες τεχνολογικά
κεντρικές εφαρμογές όπως το Facebook ή το Google) .

Η τεχνολογία blockchain επιτρέπει σε όλους τους κόμβους επικύρωσης να διατηρούν τα δικά

τους αντίγραφα του ίδιου καθολικού, το οποίο με τη σειρά του βελτιώνει σημαντικά την
ασφάλεια των δεδομένων. Ωστόσο, για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, οι
ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν επαρκή κίνητρα για να ενεργούν προς όφελος του
συστήματος στο σύνολό του. Εάν αυτό επιτευχθεί, θα υπάρξει εμπιστοσύνη στην ακεραιότητα
του συστήματος και, συνεπώς, θα διευκολύνει τη μεγαλύτερη υιοθέτηση του κάθε
κρυπτονομίσματος του συστήματος από τους χρήστες.

110
Το Bitcoin, για παράδειγμα, περιλαμβάνει αποστολείς και παραλήπτες του κρυπτονομίσματος,
καθώς και «παραγωγούς» που είναι υπεύθυνοι για την επικύρωση των συναλλαγών και την
προσθήκη του επόμενου μπλοκ συναλλαγών στο blockchain. Αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας
κρυπτογραφία, η οποία παρέχει την αδιάψευστη απόδειξη όλων των προηγούμενων
συναλλαγών εντός του συστήματος. Τα κίνητρα απόκτησης και χρήσης ενός κρυπτονομίσματος
σχεδιάζονται έτσι ώστε να διασφαλίζουν ότι το σύστημα συνεχίζει να παράγει επιθυμητά
αποτελέσματα. Ο «παραγωγός», ο οποίος λέγεται και miner (μεταλλωρύχος) καθώς με χρήση
υπολογιστών «εξορύσσει» τυχαία νέα νομίσματα, λαμβάνει bitcoin ως ανταμοιβή για την
επικύρωση συναλλαγών σύμφωνα με τους κανόνες του δικτύου. Εάν, ωστόσο, οι «παραγωγοί»
παραβιάσουν τους κανόνες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορεί να τιμωρηθούν, συνήθως
λόγω της απώλειας των ψηφιακών νομισμάτων τους. Αυτό το σύστημα παρακινεί τους
«παραγωγούς» να μην συμπεριφέρονται άτακτα και, ως εκ τούτου, διασφαλίζει ότι τα άτομα
ενεργούν προς όφελος της ασφάλειας του συστήματος και όχι προς το ατομικό συμφέρον.

Το δεύτερο σημαντικό κρυπτονόμισμα ή τόκεν κρυπτογράφησης στον κόσμο είναι το

ethereum. Αυτό έχει σχεδιαστεί κυρίως για την εκτέλεση έξυπνων συμβολαίων που
χρησιμοποιούνται για διάφορες περιπτώσεις χρήσης, όπως η δημιουργία αποκεντρωμένων
αυτόνομων οργανισμών (DAO) και αποκεντρωμένων εφαρμογών (DApps). Ο έξυπνος κωδικός
συμβολαίου αποθηκεύεται στο blockchain του ethereum. Και ενώ είναι παρόμοιο με το
bitcoin, στο ότι οι «παραγωγοί» επικυρώνουν νέα μπλοκ και ανταμείβονται με
κρυπτονόμισμα, το οικοσύστημα ethereum απαιτεί επίσης από τους χρήστες να πληρώνουν με
κρυπτονόμισμα εάν θέλουν να εκτελέσουν έξυπνα συμβόλαια στην πλατφόρμα του.

Παρομοίως, οι πραγματικοί χρήστες κάθε οικοσυστήματος (όπως οι αποστολείς και οι

παραλήπτες κρυπτονομισμάτων στην περίπτωση του bitcoin) πρέπει να ενθαρρυνθούν
κατάλληλα για να διασφαλίσουν ότι η συμπεριφορά τους προωθεί τη συνεχή βιωσιμότητα του
οικοσυστήματος. Αυτό σημαίνει ότι ζητήματα όπως η συνεχής αύξηση τόσο του συνολικού
αριθμού χρηστών που υιοθετούν το κρυπτονόμισμα όσο και του αριθμού των χρηστών που
χρησιμοποιούν πραγματικά το κρυπτονόμισμα για τον επιδιωκόμενο σκοπό του λαμβάνονται
υπόψη. Όσον αφορά το τελευταίο, αυτό αποδεικνύεται ότι δεν είναι απλό. Λαμβάνοντας
ιδιαίτερα υπόψη τις τεράστιες μεταβολές των τιμών κατά την λειτουργία τους.

Ο χώρος των κρυπτονομισμάτων γνώρισε για τους κατόχους τους έως το 2018 μία πληθώρα
ευκαιριών να επωφεληθούν από τις βραχυπρόθεσμες ανατιμήσεις των τιμών και αυτό έχει
κάνει τους περισσότερους χρήστες μέχρι σήμερα να κρατήσουν τα κρυπτονομίσματα τους ως
επένδυση που θα μπορούσε να αποφέρει πιθανές σημαντικές αποδόσεις αντί να τα
χρησιμοποιούν πραγματικά ως ψηφιακά νομίσματατα. Ακόμα και σήμερα, πολλοί επενδυτές
συνεχίζουν να διατηρούν τα tokens τους με την ελπίδα να δουν το bitcoin να αυξάνει τα ύψη

111
που κατάφερε να πετύχει στα τέλη του 2017. Κάτι που ήδη το είδαν να γίνεται πραγματικότητα
με την έκρηξη της τιμής τους το τέλος του 2020 και τις πρώτες μέρες του 2021.

Η απλή αγορά και η κατοχή ψηφιακών νομισμάτων δεν είναι καθόλου ιδανική από την πλευρά
του εκδότη κρυπτονομίσματος, ειδικά με δεδομένου ότι τέτοια ψηφιακά νομίσματα - τοκενς
έχουν δημιουργηθεί κυρίως για την χρήση τους για συγκεκριμένο σκοπό εντός του
οικοσυστήματος blockchain. Πράγματι, είναι απίθανο οι βίαιες μεταβολές των τιμών να
θεωρηθούν επιθυμητές ακόμη και από τους εκδότες των κρυπτονομισμάτων , ειδικά εάν αυτές
οι μεταβολές των τιμών δεν αντικατοπτρίζουν την ενδογενή αξία του ίδιου του
κρυπτονομίσματος αλλά προβολή των εμπορικών δραστηριοτήτων και συναλλαγών που
διεξάγονται από επενδυτές που επιθυμούν να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες κέρδους.

Ούτε μια στατική τιμή μακροπρόθεσμα θα παρακινήσει τους χρήστες να διατηρήσουν τα

κρυπτονομίσματα τους. Καθώς το οικοσύστημα των ψηφιακών νομισμάτων blockchain
μεγαλώνει και ολοένα και περισσότεροι χρήστες αρχίζουν να υιοθετούν κρυπτονομίσματα,
κάποιος θα μπορούσε εύλογα να υποθέσει ότι η αύξηση της χρησιμότητας που σχετίζεται με
αυτήν την ανάπτυξη θα προκαλέσει μια σταθερή αύξηση της τιμής κάθε κρυπτονομίσματος, η
οποία με τη σειρά της θα προσφέρει τουλάχιστον αξιοσέβαστες αποδόσεις για τους κατόχους
κρυπτονομισμάτων. Τα οικονομικά που συνδέονται με το σχεδιασμό ενός τέτοιου
οικοσυστήματος, επομένως, είναι πιθανό να αποδειχθούν πολύ δύσκολα για τους σχεδιαστές
νέων ψηφιακών νομισμάτων, ειδικά για εκείνα τα νέα ψηφιακά νομίσματα για τα οποία η
εγγενής αξία κάθε ψηφιακού στοιχείου δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί.

Μερικά οικονομικά μοντέλα έχουν τεθεί για να αντιμετωπίσουν ορισμένες από αυτές τις
προκλήσεις. Για παράδειγμα, το Factom, ένα σύστημα για την εξασφάλιση εκατομμυρίων
εγγραφών σε πραγματικό χρόνο χρησιμοποιώντας το blockchain, προσπάθησε να εφαρμόσει
μια διαδικασία «εγγραφής», με την οποία οι χρήστες «καίνε» (η σωστή φράση είναι
«χρησιμοποιούν», το «καίνε» είναι καθομιλουμένη έκφραση για χρήση κρυπτονομισμάτων τα
οποία έτσι χάνονται από το σύνολο) τα κρυπτονομίσματα Factom (Factoid) κάθε μήνα για να
χρησιμοποιούν το Factom οικοσύστημα, ενώ οι εκδότες χωρίζουν ξεχωριστά 73.000 νέα
κρυπτονομισματα (τοκενς) κάθε μήνα που διανέμονται στους επικυρωτές συναλλαγών. Σε
περίπτωση που οι χρήστες καταλήξουν να αυξάνουν λιγότερο από αυτόν τον αριθμό ανά
μήνα, η συνολική προσφορά συμβολικών στοιχείων στην κυκλοφορία αυξάνεται, ασκώντας
πτωτική πίεση στην τιμή Factoid. Αλλά η συνολική προσφορά θα μειωθεί εάν οι χρήστες
καταλήξουν να «καίνε» περισσότερα από τα 73.000 κρυπτονομίσματα, κάτι που με τη σειρά
του θα αυξήσει τις τιμές. Καθώς η χρήση του οικοσυστήματος Factom αυξάνεται με την
πάροδο του χρόνου, ως εκ τούτου, θα πρέπει να «καίγονται» υποθετικά περισσότερα
κρυπτονομίσματα, κάτι που θα βοηθούσε στη σταδιακή αύξηση των τιμών σε άμεση αναλογία
με τη χρήση του δικτύου. Όμως, ο μηχανισμός εγγραφής θα πρέπει επίσης να ενθαρρύνει τους

112
κατόχους κρυπτονομισμάτων τους να τα χρησιμοποιούν πραγματικά και όχι απλώς να τα
κρατούν.

Μπορεί επίσης να υπάρχουν και άλλα ζητήματα που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την
εξακρίβωση των οικονομικών μοντέλων που απαιτούνται για το σχεδιασμό ενός κατάλληλα
ισχυρού συνολικού μοντέλου, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος διακυβέρνησης, των
μηχανισμών κατανομής εσόδων και της ευκολίας πρόσβασης για τους χρήστες. Τελικά, με
κάθε πρωτόκολλο μοντέλου πιθανό να είναι διαφορετικό και να εξαρτάται από τη
συγκεκριμένη χρησιμότητα του κρυπτονομίσματος, η προσέγγιση στην αποτίμηση των
κρυπτονομισμάτων θα είναι επίσης διαφορετική για κάθε έργο. Ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός
των κατάλληλων μηχανισμών και κινήτρων για να διασφαλιστεί ότι οι συμπεριφορές των
συμμετεχόντων είναι πάντα όπως επιθυμείται δεν θα είναι μια τυπική διαδικασία. Και αυτό
καθιστά τα οικονομικά των κρυπτονομισμάτων ένα απαιτητικό πεδίο για την πλοήγηση των
σχεδιαστών νέων ψηφιακών νομισμάτων κατά τη διάρκεια αυτών των πρώτων ετών της
εξέλιξης του blockchain. Αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικό γίνεται αυτό ειδικά όταν από το
2019 ξεκίνησε η δημιουργία κρατικών κρυπτονομισμάτων σε όλο τον κόσμο.

Παρά το αυξανόμενο ενδιαφέρον από την ακαδημαϊκή αλλά και την επιχειρηματική κοινότητα
στην τεχνολογία blockchain και στα κρυπτονομίσματα, η θεωρητική γνώση σχετικά με τις
επιπτώσεις του tokenization (δηλαδή της εκτεταμένης χρήσης ψηφιακών νομισμάτων ή
κρυπτονομισμάτων) είναι σπάνια. Κάνοντας κανείς μία βασική ερευνητική αναζήτηση για τις
επιπτώσεις της εφαρμογής κρυπτονομισμάτων blockchain θα πρέπει παράλληλα να
συμπεριλάβει και την διαμόρφωση της αξίας του κρυπτονομίσματος σε ξεχωριστές φάσεις
ανάπτυξης πλατφόρμας συναλλαγών και να προσδιορίσει υπό ποιες συνθήκες ένα
κρυπτονόμισμα παρέχει οικονομικό κίνητρο. Από όσα είναι γνωστά, το διαθέσιμο σε
κυκλοφορία κρυπτονόμισμα είναι το πρώτο του είδους του που διακρίνει και αναλύει ένα
πιθανό οικονομικό κίνητρο των κρυπτονομισμάτων σε διαφορετικές φάσεις ανάπτυξης
πλατφόρμας που χρησιμοποιείται αυτό. Αυτή η ανάλυση είναι κατάλληλη τόσο για τη θεωρία
όσο και για την πρακτική για την προσέγγιση περαιτέρω ερωτημάτων σχετικά με τη
δημιουργία ICO (δημόσια πρόσκληση για προαγορά κρυπτονομισμάτων πριν κυκλοφορήσουν).

Αναφορικά με το οικονομικό κίνητρο για την υιοθέτηση της πλατφόρμας ενός νέου
κρυπτονομίσματος και μια διαφοροποιημένη κατανόηση των επιπτώσεων του tokenization
(της χρήσης του κρτυπτονομίσματος), τα ευρήματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός ενός
οικονομικού κινήτρου με ένα μέσο πληρωμής σε συναλλαγές οδηγεί σε αντιφατική επίδραση:
ενώ το οικονομικό κίνητρο επιτρέπει πρώτα την ανάπτυξη της πλατφόρμας του
κρυπτονομίσματος και βοηθά να ξεπεραστεί το αρχικό πρόβλημα «κοτόπουλο και αυγό»,
αναστέλλει την ανάπτυξη της πλατφόρμας μόλις η πλατφόρμα του κρυπτονομίσματος ξεκινά
λόγω του αποπληθωριστικού χαρακτήρα του. Επισημαίνεται ότι η τιμή του κρυπτονομίσματος

113
μειώνεται δυνητικά όταν η πλατφόρμα του είναι προσβάσιμη, καθώς η ανοδική τιμή του
κρυπτονομίσματος εμποδίζει τη χρήση του.

Σε μια τέτοια ερευνητική αναζήτηση για την οικονομία των τόκενς, υφίστανται και περιορισμοί
προκειμένου να προκύψουν ευρήματα σε εύλογο χρόνο.

Πρώτον, περιορίζεται η ανάλυση αποτίμησης κρυπτονομίσματος σε απλούς παράγοντες

εισαγωγής. Δεδομένου ότι το blockchain εξακολουθεί να είναι μια σχετικά νέα τεχνολογία,
μόνο λίγα χρηματοοικονομικά μέσα αντιμετωπίζουν αυτήν την τεχνολογία και παρέχουν
σχετικά στοιχεία. Μια πιο αναλυτική και χρονιβόρος έρευνα θα πρέπει να δημιουργήσει μια
πιο περίπλοκη μέθοδο αποτίμησης συμβολικών στοιχείων για να λάβει υπόψη περισσότερες
πτυχές της νομισματικής θεωρίας μόλις υπάρχουν επαρκείς εμπειρικές πληροφορίες. Μια
τέτοια μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να ενσωματώσει και άλλες πτυχές της
χρηματοοικονομικής θεωρίας ή των κινήτρων των μετόχων, π.χ., εφαρμόζοντας τη θεωρία
τιμολόγησης προαιρετικών επιλογών ή τη χρηματοοικονομική θεωρία σχετικά με τα κίνητρα
των μετόχων.

Δεύτερον, θεωρείται ότι κρυπτονόμισμα διατηρεί το μοντέλο της τιμής. Καθώς η τεχνολογία
blockchain διατηρεί τις δυνατότητες για νέα επιχειρηματικά μοντέλα, είναι πιθανό το αγαθό ή
η υπηρεσία να είναι προσβάσιμο μόνο στην πλατφόρμα που βασίζεται σε blockchain και δεν
μπορεί να ανταλλαχθεί εκτός της πλατφόρμας. Αυτό ενισχύει την ανάγκη για πιο σύνθετες
μεθόδους αποτίμησης στη μελλοντική έρευνα.

Τρίτον, δεν διερευνούνται οι επιπτώσεις της μείωσης της δραστηριότητας των χρηστών στην
τιμή του κρυπτονομίσματος. Μια μελλοντική έρευνα θα πρέπει να μπορεί να αναπτύξει ένα
μοντέλο οικονομικής ισορροπίας για την αποτίμηση των κρυπτονομισμάτων, θέτοντας μια
αύξηση στους αριθμούς χρηστών με τη μείωση των δραστηριοτήτων των χρηστών σε σχέση.

Τέταρτον, εστιάζουμε μόνο στη συμπεριφορά των αγοραστών στην αμφίδρομη αγορά. Η
μελλοντική έρευνα θα πρέπει επίσης να μπορεί να εκτιμήσει την πλευρά του πωλητή και να
αντλήσει επιπτώσεις από την αύξηση της αξίας συμβολής στη συμπεριφορά ενός πωλητή.
Επιπλέον, θα ήταν επιθυμητές περαιτέρω εκτιμήσεις σχετικά με τη στάση κινδύνου των
αγοραστών και των πωλητών έναντι της ανοδικής δυναμικής της αξίας.

Είναι εμφανές λοιπόν ότι με αφορμή την οικονομία των τοκενς η τεχνολογία blockchain και τα
ψηφιακά νομίσματα απασχολούν ολοένα και περισσότερο και όλους τους τομείς ανάλυσης και
μελετών των παραδοσιακών χρηματοοικονομικών προιόντων όπως τα νομίσματα και οι
μετοχές.

114
24. Οι μεταφόρες με τήν ασφαλεια τής τεχνόλόγιας
blockchain

Πώς το Blockchain μπορεί να μεταμορφώσει τη βιομηχανία μεταφορών;

Η τεχνολογία Blockchain είναι μια από τις πιο θεμελιώδεις και επαναστατικές εφευρέσεις της
ανθρωπότητας μέχρι σήμερα σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Digital Asset, Blythe
Masters, o οποίος αναφέρει ότι «το Blockchain είναι τόσο σημαντικό όσο το Διαδίκτυο ήταν
πριν από 25 χρόνια». Ο κύριος λόγος για αυτήν την επιτυχία είναι το πλήθος των
πλεονεκτημάτων που έχει το Blockchain.

Οι ρίζες του Blockchain προήλθαν από την δημιουργία κρυπτονομισμάτων. Πολλοί άνθρωποι
συνδέουν το blockchain με το πρώτο κρυπτονόμισμα το Bitcoin. Ναι, είναι αλήθεια ότι η
επιτυχία του Bitcoin έδωσε στον κόσμο μια εικόνα για την τεχνολογία blockchain. Παλαιότερα,
η συναλλαγή ψηφιακού χρήματος ήταν η μόνη εφαρμογή του Blockchain, ωστόσο τα
τελευταία χρόνια αυτό έχει αλλάξει και τώρα βλέπουμε πολλές εφαρμογές στον τομέα της
υγειονομικής περίθαλψης, της ιατρικής, της πολιτικής, της οικονομίας και πολλών άλλων. Σε
αυτό το κεφάλαιο θα εξεταστούν μερικοί τρόποι με τους οποίους η τεχνολογία Blockchain
μπορεί να μεταμορφώσει τη βιομηχανία μεταφορών.

Το Blockchain είναι μια τεχνολογία που αποθηκεύει όλες τις πληροφορίες με χρονολογική
σειρά. Αυτές οι πληροφορίες παρουσιάζονται με τη μορφή μπλοκ και κάθε μπλοκ συνδέεται
με το άλλο, οπότε κανείς δεν μπορεί να αλλάξει τις πληροφορίες. Το Blockchain δίνει ιδιαίτερη
δύναμη σε άτομα που εργάζονται από κοινού. Έχει την ικανότητα να κάνει τους οργανισμούς
πιο διαφανείς, δημοκρατικούς, αποκεντρωμένους, αποτελεσματικούς, ασφαλείς και
ανθεκτικούς στις διακοπές λειτουργίας. Και με τη βιομηχανία μεταφορών, η προέλευση, το
αμετάβλητο, η διαφάνεια και η ασφάλεια των δεδομένων γίνεται αναπόσπαστο
χαρακτηριστικό του Blockchain, το οποίο θα επηρεάσει αυτόν τον κλάδο καθοριστικά.

Για πολλές επιχειρήσεις, η δυνατότητα του αποτελεσματικότερου εντοπισμού των αγαθών

στην αλυσίδα εφοδιασμού είναι ένα από τα πιο ελκυστικά οφέλη του Blockchain. Θα
εξεταστούν όμως και πολλές άλλες, εξίσου ελκυστικές, εφαρμογές για την τεχνολογία στον
κλάδο των μεταφορών.

Παρακολούθηση εμπορευμάτων

Η παρακολούθηση των φορτίων κατά τη μεταφορά δεν είναι νέα. Οι εταιρίες μεταφορών
χρησιμοποιούν τεχνολογία εντοπισμού θέσης GPS και αυτοματοποιημένα συστήματα, όπως τα

115
παραδοσιακά EDIs και API σε έξυπνα τηλέφωνα για την παρακολούθηση όλων των στοιχείων
μεταφοράς εμπορευμάτων για πολλά χρόνια. Ωστόσο, οι μεταφορικές εταιρίες αναζητούν πιο
ενημερωμένες πληροφορίες, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν προληπτικές αποφάσεις και να
μοιράζονται τα δεδομένα, ώστε άλλοι χρήστες / συστήματα να μπορούν να κάνουν το ίδιο. Ως
εκ τούτου, η αυθεντικότητα των δεδομένων είναι καθοριστικής σημασίας για τη λήψη
αποφάσεων. Καθώς τα δεδομένα περνούν από διάφορα συστήματα, υπάρχει πιθανότητα να
παρερμηνευθούν, να τροποποιηθούν ή να αλλοιωθούν με ή χωρίς τη γνώση ή τη συγκατάθεση
του ιδιοκτήτη των πληροφοριών. Αυτό προκαλεί αναταραχή σε μια παγκόσμια αλυσίδα
εφοδιασμού. Επιπλέον, μια από τις κύριες ανησυχίες που υπάρχει στον κλάδο των μεταφορών
είναι η πληρωμή και η επίλυση διαφορών (η στατιστική λέει ότι κάθε μέρα υπάρχουν
συναλλαγές ύψους 140 δισεκατομμυρίων δολαρίων που δεσμεύεται για τις πληρωμές τους με
την επίλυση διαφορών στις μεταφορές). Αυτό απαιτεί πολύ χρόνο και πολλές φορές ο κλάδος
των μεταφορών εξαρτάται από ένα τρίτο μέρος διαπραγματευτή διαφορών.

Με την τεχνολογία Blockchain, δεν υπάρχει ανάγκη για το τρίτο μέρος. Το Blockchain, μέσω
του οποίου ολόκληρο το δίκτυο συμβάλλει στην επικύρωση των δεδομένων των συναλλαγών,
εμπιστεύεται ολόκληρο το οικοσύστημα. Ο καθένας μπορεί εύκολα να παρακολουθεί τα
οχήματα και να γνωρίζει την κατάσταση των εμπορευματικών μεταφορών. Επιπλέον, επειδή
τα δεδομένα αποθηκεύονται με αποκεντρωμένο τρόπο, η ενοποίηση των δεδομένων
απλοποιείται. Ολα τα συστήματα συνδέονται σε έναν μόνο κόμβο για πρόσβαση σε αξιόπιστα
δεδομένα.

Ευκολότερη επιβίβαση στους αερομεταφορείς

Η επιβίβαση σε έναν αερομεταφορέα συνεπάγεται την επικύρωση των αρχείων πορείας του
αερομεταφορέα για να διασφαλιστεί ότι διατηρεί υψηλό δείκτη ασφάλειας, να επαληθεύει
τις προϋποθέσεις για την ασφαλιστική κάλυψη και να επιβεβαιώνει την ικανότητά να
πληρούνται οι υψηλές απαιτήσεις επιπέδου τηε υπηρεσίας. Αυτό δεν είναι εύκολο.
Παραδοσιακά, οι αποστολείς και οι μεσίτες βασίζονται στους μεταφορείς για την παροχή
αυτών των πληροφοριών είτε σε έντυπη είτε σε ηλεκτρονική μορφή. Το πρόβλημα με αυτήν
την προσέγγιση είναι ότι υπάρχουν χιλιάδες μεταφορικές εταιρείες φορτηγών. Επιπλέον, οι
φορτωτές μερικές φορές πέφτουν θύματα προγραμμάτων με τα οποία ένας απατεώνας
μεταμφιέζεται ως νόμιμος μεταφορέας.

Σε αυτήν την περίπτωση, η τεχνολογία blockchain είναι πολύ χρήσιμη στην επικύρωση της
εγγραφής του προγράμματος μεταφοράς. Το Blockchain μπορεί να επιτρέψει στον αποστολέα
να αναγνωρίσει έναν δεδομένο φορέα ως πλαστογράφο εάν ο αερομεταφορέας δεν διαθέτει
την κατάλληλη εγγραφή πιστοποίησης που δημιουργήθηκε μέσω της τεχνολογίας blockchain.

Επιπλέον, είναι πολύ επωφελές όταν ένας μεσίτης φορτίου προσπαθεί να φτάσει την
ικανότητα φόρτωσης σε μια τοποθεσία. Εάν ο μεσίτης εντοπίσει μια νέα εταιρεία κινητής

116
τηλεφωνίας, μπορεί να χρησιμοποιήσει το καθολικό μητρώο στο Blockchain για να
επαληθεύσει τον πάροχο και να εκχωρήσει το φορτίο. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας
Blockchain, μπορεί να υπάρχει ένα αποκεντρωμένο σύστημα όπου μπορούν να διατηρούνται
όλα τα αρχεία των μεταφορέων σε ολόκληρο τον κλάδο.

Ταχεία πληρωμή

Αυτός είναι ένας ακόμη τομέας εφαρμογής του Blockchain στο κλάδο μεταφορών. Οι
μεταφορείς θα μπορούσαν να συνάψουν έξυπνα συμβόλαια όπου οι κανόνες προβλέπουν ότι
η πληρωμή πραγματοποιείται αυτόματα όταν ένα δεδομένο φορτίο φτάνει στον προορισμό
υπό διάφορες συνθήκες. Αυτά τα έξυπνα συμβόλαια είναι μια από τις καλύτερες εφαρμογές
της τεχνολογίας Blockchain. Πρόκειται για ένα προγραμματισμένο συμβόλαιο που έχει
καθορισμένους όρους. Αυτοί οι όροι είναι προκαθορισμένοι και όταν πληρούνται οι
προϋποθέσεις αυτές, η πληρωμή εκτελείται. Επομένως, οι εταιρείες διαχείρισης ηλεκτρονικών
συναλλαγών ενδέχεται να μην χρειάζεται πλέον να αφιερώσουν σημαντικούς πόρους στις
προσπάθειες χρέωσης και είσπραξης εάν το ίδιο το δίκτυο (και όχι ένα τρίτο μέρος)
επικυρώσει με το blockchain έτσι ώστε η πληρωμή να γίνεται αυτόματα.

Διαδίκτυο των πραγμάτων (IOT) για την επικοινωνία οχημάτων

Το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) είναι ένα δημοφιλές θέμα σε πολλές βιομηχανίες. Με τον
συνεχή πολλαπλασιασμό των συνδεδεμένων συσκευών και των σχετικών δεδομένων, η
ασφαλής αποθήκευση αυτών των δεδομένων θα είναι πάντα πρόκληση. Το IoT, μαζί με το
Blockchain, μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση του ζητήματος της βασικής συλλογής
δεδομένων και της ασφάλειας τους.

Για το κλάδο μεταφορών υπάρχουν πολλές εφαρμογές που θα μπορούσαν να επωφεληθούν

από το γάμο του IoT και του Blockchain. Όσον αφορά την τηλεματική, θα επέτρεπε στους
κατασκευαστές να προσθέσουν περισσότερους αισθητήρες για να βοηθήσουν τα κέντρα
εξυπηρέτησης να καταγράφουν και να αποθηκεύουν με ασφάλεια τα διαγνωστικά δεδομένα
του κινητήρα και άλλες πληροφορίες απόδοσης του κάθε οχήματος. Ο ρόλος του Blockchain
είναι να παρέχει αποκεντρωμένη αποθήκευση δεδομένων, να εξαλείφει ένα μόνο σημείο
αποτυχίας, να παρέχει μια ασφαλή εγγραφή και να επιτρέπει στις έξυπνες συσκευές να
επικοινωνούν αυτόνομα μεταξύ τους.

Επιπλέον, ο συνδυασμός IoT και Blockchain μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διασφάλιση της
ασφαλούς παράδοσης ευπαθών τροφίμων, ελέγχοντας τη θερμοκρασία καθ 'όλη τη διάρκεια
της διαδικασίας μεταφοράς (σύμφωνα με αναφορές περίπου το 8,5% των ευαίσθητων
φαρμακευτικών αποστολών αντιμετωπίζουν προβλήματα διαφορών θερμοκρασίας). Όταν

117
αναφέρονται προϊόντα ελεγχόμενης θερμοκρασίας, η μεταφορά βασίζεται στην έγκαιρη
παράδοση και αυτό αυξάνεται εντυπωσιακά με την εφαρμογή τεχνολογίας Blockchain.

Έμπιστος πίνακας φορτίων εμπορευμάτων

Ένα από τα κοινά προβλήματα που αντιμετωπίζει η βιομηχανία μεταφορών είναι ο πίνακας
φόρτωσης εμπορευμάτων. Στο παραδοσιακό σύστημα, είναι πιθανό ότι τα δεδομένα θα
μπορούσαν να αλλάξουν λόγω παρωχημένων και μη αυθεντικών διαδικασιών καταγραφής και
υπολογισμού και συνεπώς να δημιουργούν λανθασμένη ζήτηση φορτίου.

Είναι σίγουρο ότι τα προβλήματα γνησιότητας δεδομένων που σχετίζονται με τους πίνακες
φόρτωσης εμπορευμάτων μπορούν να αντιμετωπιστούν εφαρμόζοντας την τεχνολογία
Blockchain στην καρδιά αυτού του επιχειρηματικού μοντέλου. Οι μεταφορείς μπορούν εύκολα
να τροφοδοτήσουν με τους χρόνους φόρτωσης φορτίων που θα επαληθεύονται από το δίκτυο
Blockchain. Αυτά τα δεδομένα θα είναι αμετάβλητα.

Προστασία ευαίσθητων πληροφοριών

Κατά τη διαδικασία αποστολής εμπορευμάτων, υπάρχουν ορισμένοι τύποι ευαίσθητων

πληροφοριών, όπως οι προσφορές και τα συμβόλαια, η εμπορευματική φύση, ο όγκος
φορτίων, οι τιμές κ.λπ., που οι αποστολείς και οι μεταφορείς θέλουν να διατηρήσουν
απόρρητα. Δεδομένου ότι το Blockchain βασίζεται σε μια αποκεντρωμένη τεχνολογία , όλοι οι
κόμβοι του θα έχουν ακριβές αντίγραφο δεδομένων. Ωστόσο, τα ίδια αυτά τα δεδομένα
προστατεύονται χρησιμοποιώντας αλγόριθμους κρυπτογραφίας που απαιτούν από τους
χρήστες της πλατφόρμας blockchain να έχουν τα κατάλληλα επίπεδα άδειας για την πρόσβαση
στα δεδομένα. Χωρίς τα δικαιώματα, τα δεδομένα δεν μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν.

Ένα παράδειγμα είναι ότι εδώ και χρόνια, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δίσταζαν να
μοιράζονται τα δεδομένα τους με τους προμηθευτές τεχνολογίας με σκοπό τη βελτιστοποίηση
μεταξύ δικτύων, τη μηχανική εκμάθηση κ.λπ. Μέσω της χρήσης επιπέδων άδειας Blockchain
και έξυπνων συμβολαίων, το σύστημα μπορεί να εκτελέσει αυτές τις δραστηριότητες χωρίς
ανθρώπινη συμμετοχή και έτσι να προσφέρει στους χρήστε συμμετέχοντες στην διαδικασία
την προστασία που αναζητούν.

Η τεχνολογία Blockchain είναι μια σημαντική εφεύρεση που έχει τεράστιες εφαρμογές που
φθάνουν σε κάθε σημείο στον παγκόσμιο επιχειρηματικό αλλά και τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Ισως σύντομα να υπάρχει ένα μέλλον όπου οι καταναλωτές θα επωφελούνται από τα
χαρακτηριστικά του blockchain χωρίς καν να το εξετάσουν, όπως το ίδιο με το Διαδίκτυο που
έχει ενσωματωθεί απρόσκοπτα σε κάθε γωνιά της καθημερινής ζωής.

118
25. Τό blockchain δήμιόυργει τό εργόστασιό τόυ
μελλόντός

Καθώς τα εργοστάσια σε όλο τον κόσμο αλληλοσυνδέονται όλο και περισσότερο, η επιρροή
της τεχνολογίας blockchain γίνεται διαδεδομένη πολύ γρήγορα. Όταν αναφέρουμε
«Εργοστάσιο του μέλλοντος» εννοούμε την μορφή της παραγωγικής επιχείρησης η οποία
εκτείνεται σε ολόκληρο το δίκτυο μηχανημάτων παραγωγής, ανταλλακτικών, πρώτων υλών,
ημιέτοιμων προϊόντων και τελικών προϊόντων αλλά και όλων των στοιχείων που συμμετέχουν
στην αλυσίδα παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων υποεργολάβων και των εταιρειών
διακίνησης και μεταφορών. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, οι βιομηχανίες αντιμετωπίζουν την
πρόκληση της ασφαλούς ανταλλαγής των δεδομένων εντός και εκτός των εργοστασιακών
τοίχων.

Μία βιομηχανία για να επιλέξει τους καλλίτερους τομείς για την εφαρμογή των τεχνολογιών
blockchain πρέπει να πραγματοποιήσει μια δομημένη αξιολόγηση του συνόλου της
λειτουργίας της. Αυτή η πρέπει να ξεκινά με τον εντοπισμό των τρεχόντων επιχειρηματικών
προβλημάτων και των μελλοντικών αναγκών της εταιρείας. Στη συνέχεια μπορεί να
διερευνήσει πώς να αξιοποιεί την τεχνολογία για να επιλύσει τα πιο προβληματικά σημεία των
βιομηχανικών διαδικασιών και να καλύψει τις ανάγκες της . Εχοντας ως εφόδιο την ισχυρή
κατανόηση των ευκαιριών και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει, η βιομηχανική εταιρεία
μπορεί στη συνέχεια να επιλέξει την καταλληλότερη επιλογή από τις διαθέσιμες τεχνολογικές
λύσεις.

Σε αυτή την διαδικασία βελτίωσης των διαδικασιών η τεχνολογία Blockchain μπορεί να

διασφαλίσει τη διαφάνεια , την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη σε όλα τα στάδια της αλυσίδας
της βιομηχανικής παραγωγής , από την προμήθεια των πρώτων υλών έως την παράδοση του
τελικού προϊόντος. Συνήθως τα προβληματικά σημεία που θα μπορούσαν να βελτιώσουν
ιδιαίτερα την βιομηχανική παραγωγή περιλαμβάνονται:.

 Η παρακολούθηση της αλυσίδας εφοδιασμού για μεγαλύτερη διαφάνεια

 Η προέλευση υλικών πρώτων υλών και η ανίχνευση ελλαττωματικών
 Ο βιομηχανικός σχεδιασμός για προϊόντα μεγάλης διάρκειας και πολυπλοκότητας
 Η διαχείριση ταυτότητας των προϊόντων
 Η παρακολούθηση επιμέρους στοιχείων όλων των φάσεων παραγωγής
 Η διασφάλιση ποιότητας και των σχετικών διαδικασιών
 Η Κανονιστική Συμμόρφωση στα αναγκαία πρότυπα

119
Για να διευκολυνθεί η κατανόηση της σημασίας του στο εργοστάσιο του μέλλοντος ας
επαναλάβουμε πάλι τι είναι το Blockchain. Η τεχνολογία blockchain είναι ουσιαστικά, όπως
υποδηλώνει το όνομα, μια αλυσίδα μπλοκ. Ωστόσο, αντί για μια φυσική αλυσίδα, υπάρχουν
ψηφιακές πληροφορίες (το μπλοκ) αποθηκευμένες σε μια δημόσια βάση δεδομένων (η
αλυσίδα). Όταν ένα μπλοκ αποθηκεύει νέα δεδομένα, προστίθεται στο blockchain.

Οι τεχνολογικές λύσεις λοιπόν που λειτουργούν με Blockchain μπορούν να συγκεντρώνουν

απρόσκοπτα όλες τις σχετικές πληροφορίες για να προσφέρουν προστιθέμενη αξία στις
βιομηχανικές εταιρείες και να βοηθήσουν στην αξιοποίηση του δυναμικού και άλλων
προηγμένων τεχνολογιών, όπως της επαυξημένης πραγματικότητας, του ιντερνετ των
αντικειμένων (IoT) και της 3D εκτύπωσης.

Σε μία Παγκόσμια Έρευνα για το Blockchain το 2018 της PwC, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το
84% των στελεχών σε διάφορες βιομηχανίες δήλωσαν ότι οι εταιρείες τους είχαν κάποια
συμμετοχή με το blockchain και το 15% έχουν τρέχοντα έργα της τεχνολογίας. Η δυναμική των
τεχνολογικών λύσεων που λειτουργούν με blockchain δημιουργούν προστιθέμενη αξία,
ενδυναμώνοντας τις βιομηχανικές εταιρείες να ξεπεράσουν τα απαιτητικά προβλήματα είναι
πλέον ξεκάθαρη. Η τεχνολογία Blockchain μπορεί να αυξήσει τη διαφάνεια σε ολόκληρη την
βιομηχανική διαδικασία , τις εφοδιαστικές αλυσίδες, την παρακολούθηση των επιδόσεων του
προσωπικού και να επιτρέπεται πιο απρόσκοπτα η λειτουργία στον έλεγχο και στην
συμμόρφωση.

Οι λύσεις με χρήση του Blockchain μπορούν να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στους

βιομηχανικούς οργανισμούς με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αυτή η δυνατότητα δεν
σημαίνει ότι είναι εξίσου αποδεκτή λύση για όλες τις εταιρείες ή τους βιοτεχνικούς τομείς
παραγωγής. Εχοντας εστιάση η σχετική έρευνα σε τέσσερις βασικούς τομείς για στις αρχικές
προσπάθειες εφαρμογής του blockchain, οι εταιρείες μπορούν ευκολότερα να έχουν επιτυχή
εκτέλεση εφαρμογής της τεχνολογίας. Στην έκθεση της PwC «Πώς μπορεί η βιομηχανική
παραγωγή να εκμεταλλευτεί την δύναμη του blockchain;», εξετάστηκαν οι τέσσερις βέλτιστες
πρακτικές για εφαρμογή λύσεων του blockchain.

Επιλογή συγκεκριμένης περίπτωσης επιχειρηματικών διαδικασιών

Η εφαρμογή τεχνολογίας Blockchain μπορεί να είναι ένα ισχυρό εργαλείο στις επιχειρηματικές
διαδικασίες ωστόσο δεν είναι αλάνθαστο. Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί η
στρατηγική της ομαλής εφαρμογής του. Παρόλο που υπάρχει η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι
όλα τα διάφορα σημεία της βιομηχανικής διαδικασίας μοιράζονται και ενημερώνουν τα
δεδομένα τους, οι λύσεις τεχνολογίας blockchain είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στις
περιπτώσεις που χρόνος ενημέρωσης είναι μικρός και απαιτείται εμπιστοσύνη μεταξύ των
μερών.

120
Δημιουργήστε ένα οικοσύστημα τεχνολογίας blockchain

Συγκεντρώνοντας μια ομάδα ενδιαφερομένων βιομηχανιών για να συμφωνήσουν συλλογικά

σε ένα κοινό σύνολο προτύπων θα πρέπει να ορίσουν το επιχειρηματικό μοντέλο και αυτό
είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις κατά την υλοποίηση λύσεων με blockchain. Οι
συμμετέχοντες του οικοσυστήματος πρέπει να αποφασίσουν τους κανόνες με τους οποίους θα
λάβουν μέρος, το πώς θα διασφαλίσουν ότι το κόστος και τα οφέλη κατανέμονται ομοιόμορφα
και ποιο είναι το πλαίσιο κινδύνου και ελέγχου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

Σχεδιασμός και μελέτη σκοπιμότητας

Πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στο σχεδιασμό μιάς εφαρμογής τεχνολογίας blockchain. Θα
είναι από λευκό χαρτί όλα, θα επιτρέπονται σε οποιονδήποτε να ξεκινήσει και να δει
συναλλαγές ή με ειδική άδεια, περιορίζοντας την πρόσβαση σε συγκεκριμένα μέρη; Η
παγκόσμια έρευνα για την τεχνολογία Blockchain της PwC έδειξε ότι οι εταιρείες υιοθετούν και
τις δύο αυτές προσεγγίσεις καθώς και αναπτύσσουν υβριδικές εφαρμογές. Οι επιτρεπόμενοι
αλυσοδεσμοί (blockchains ελληνιστί) αναμένεται να είναι πιο κατάλληλες λύσεις για τις
περισσότερες εταιρικές δομές, καθώς οι ιδιοκτήτες ή τα διοικητικά τους όργανα μπορούν να
δομήσουν κανόνες με γνώμονα την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών
δεδομένων.

Μια βόλτα στην μη ρυθμιζόμενη αβεβαιότητα

Οι ρυθμιστικές αρχές σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να εξετάζουν τις πιθανές απαντήσεις
στην συνεχώς αυξανόμενη επιρροή των λύσεων που οδηγούν σε τεχνολογίες blockchain.
Σύμφωνα με το 27% των ερωτηθέντων από την PwC στην σχετική μελέτη, το 26% των οποίων
εδρεύει στις ΗΠΑ, πιστεύει ότι οι κανονιστικές ανησυχίες αποτελούν το νούμερο ένα εμπόδιο
στην υιοθέτηση της τεχνολογίες blockchain. Αντί να περιμένουν οι ρυθμιστικές αρχές να
ορίσουν την ατζέντα για την τεχνολογία blockchain, οι οργανισμοί που βλέπουν αξία στην
τεχνολογία θα πρέπει να λειτουργούν προετοιμαζόμενοι από πριν για την εφαρμογή. Ετσι
υπάρχει μια ευρύτατη κίνηση από επιχειρήσεις και βιομηχανίες για συνεργασία με
ρυθμιστικές αρχές, πολιτικούς και επιμελητήρια ώστε να καταστεί δυνατή η εμπιστοσύνη στην
τεχνολογία blockchain το νωρίτερα δυνατό.

Το blockchain στην παραγωγική διαδικασία

121
Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για την τεχνολογία blockchain στην παραγωγική διαδικασία.
Αυξάνοντας την ορατότητα σε όλους τους τομείς της παραγωγής από τους προμηθευτές, την
στρατηγική προμηθειών , τις διαδικασίες προμηθειών και την ποιότητα των προμηθευτών έως
τις οριζόντιες λειτουργίες της παραγωγής που περιλαμβάνουν την παρακολούθηση σε
οριζόντιο επίπεδο μηχανής και συντήρησης, το blockchain μπορεί να συμβάλει σε ένα εντελώς
νέο επιχειρηματικό μοντέλο στην παραγωγή. Οι αλυσίδες εφοδιασμού είναι η βάση όλων των
μεταποιητικών επιχειρήσεων, οι περισσότερες από τις οποίες είναι σε θέση να κάνουν χρήση
της δομής του κατανεμημένου καθολικού τεχνολογίας blockchain και της προσέγγισης βάσει
μπλοκ για τη συγκέντρωση των συναλλαγών με άμεση βελτίωση της αποτελεσματικότητας. Με
την βελτίωση της ακρίβειας των παραγγελιών από τους προμηθευτές, της ποιότητας του
προϊόντος και της ιχνηλασιμότητας του πορείας του, οι κατασκευαστές θα είναι σε θέση να
βελτιώσουν τον προγραμματισμό στις ημερομηνίες παράδοσης, να βελτιώσουν την ποιότητα
του προϊόντος και τελικά να κάνουν περισσότερες πωλήσεις.

Ο Richard Waterhouse, Διευθυντής Στρατηγικής της NBS, αναγνωρίζει την πραγματική αξία της
τεχνολογίας blockchain και πιστεύει ότι η επιρροή του θα αυξάνεται σταθερά. «Η τεχνολογία
Blockchain χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στην παραγωγή, ιδίως στην αλυσίδα
εφοδιασμού. Πολλές βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένης των αεροδιαστημικών και των
φαρμακευτικών προϊόντων, έχουν σοβαρά τεκμηριωμένα προβλήματα με την παραχάραξη και
η χρήση του blockchain μπορεί να βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα εξαρτήματα είναι γνήσια»,
λέει. «Ενώ η μαζική υιοθέτηση δεν έχει ακόμη έρθει στην κατασκευή προϊόντων δομικών
κατασκευών, αυτό είναι θέμα χρόνου, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς η νομοθεσία θα
οδηγήσει σε αυξημένη εστίαση στην ασφάλεια», προσθέτει. Ωστόσο, ο Waterhouse κατανοεί
ότι θα χρειαστεί χρόνος για να γίνει αισθητή η εισαγωγή του blockchain στον κατασκευαστικό
κλάδο. «Στις κατασκευές, υπάρχει μια κίνηση προς το ‘χρυσό νήμα πληροφοριών’ και αυτό
περιλαμβάνει μια απαίτηση για μοναδικά στοιχεία αναγνώρισης για κάθε δομικό προϊόν και
τη σχετική βιβλιογραφία του. Ο στόχος είναι ότι τα πρότυπα δόμησης θα βελτιωθούν και τα
λάθη από εσφαλμένες προδιαγραφές προϊόντος ή άσκοπη εργασία θα εξαλειφθούν. Το
blockchain θα μπορούσε κάλλιστα να συμβάλει στη βελτίωση του ελέγχου πληροφοριών και
της λογοδοσίας».

Aς δούμε μερικούς τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία blockchain μπορεί να δημιουργήσει

αξία στο «εργοστάσιο του μέλλοντος»:

 Ενίσχυση της ιχνηλασιμότητας παντού

Οι εταιρείες μπορούν να αξιοποιήσουν το blockchain για να ανταλλάξουν δεδομένα πιο

εύκολα, με ακρίβεια και ασφάλεια μέσα σε περιβάλλον με πολύπλοκες αλυσίδες
εφοδιασμού. Μπορεί η τεχνολογία του να προσφέρει μια μόνιμη ψηφιακή εγγραφή
υλικών, ανταλλακτικών και προϊόντων, η οποία επιτρέπει την προώθηση της

122
διαφάνειας από άκρο σε άκρο και παρέχει μια μοναδική πηγή αλήθειας σε όλους τους
συμμετέχοντες. Αυτά τα οφέλη είναι σημαντικά εάν η αλυσίδα εφοδιασμού
περιλαμβάνει πολλούς συμμετέχοντες με ανεξάρτητα συστήματα πληροφορικής ή εάν
υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων ή αν υπάρχει η ανάγκη να
ενταχθούν νέοι συμμετέχοντες στην εφοδιαστική αλυσίδα.

 Προστασία και δημιουργία εσόδων από την πνευματική ιδιοκτησία

Οργανισμοί σε όλες τις βιομηχανίες αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο για την προστασία της
πνευματικής ιδιοκτησίας ειδικά σε κάθε καινοτομική κίνηση τους. Σε συνδυασμό με το
κόστος, η προστασία πνευματικών δικαιωμάτων αποτελεί σημαντικό ζήτημα ακόμα και
για αποφάσεις σχετικά με το αν θα κατασκευάζονται ανταλλακτικά εντός ή θα
αγοράζονται από υποεργολάβο προμηθευτή με μικρότερο κόστος. Μια δυνατότητα
πλέον είναι για μια εταιρεία να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία blockchain για να
αποδείξει ότι κατέχει πνευματικά δικαιώματα σε περίπτωση διαφωνίας σχετικά με τα
διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Ήδη υπάρχουν εφαρμογές όπως για παράδειγμα μια
διαδικτυακή υπηρεσία που επιτρέπει στους χρήστες της να εγγράφουν τα πνευματικά
δικαιώματα σε μία πλατφόρμα blockchain. Η υπηρεσία δημιουργεί ένα πιστοποιητικό
που αποδεικνύει την ύπαρξη, την ακεραιότητα και την ιδιοκτησία των πνευματικών
δικαιωμάτων.

 Απλοποίηση και διασφάλιση ποιοτικών ελέγχων

Χρησιμοποιώντας εφαρμογές blockchain για να υποστηριχθεί ο ποιοτικός έλεγχος, μία

βιομηχανία μπορεί να αποκτήσει προστιθέμενη αξία αναγκαία για τους πελάτες, έναν
ακόμη πρωταρχικό στόχο του εργοστασίου του μέλλοντος. Σήμερα, στη θέση της
τεχνολογίας blockchain που παρέχει πλήρη διαφάνεια και πλήρη τεκμηρίωση στους
πελάτες σχετικά με την ποιότητα των διαδικασιών και των προϊόντων λειτουργούν
κεντρικά συστήματα πληροφορικής που απαιτούν δαπανηρή υποστήριξη για την
καταγραφή των ελέγχων. Εκτός από το να βοηθά τους πελάτες να εντοπίζουν τα
εισερχόμενα μέρη κατά μήκος μιας αλυσίδας εφοδιασμού, η τεχνολογία blockchain
δημιουργεί την αμετάβλητη τεκμηρίωση των ποιοτικών ελέγχων και των δεδομένων
της διαδικασίας παραγωγής. Η σχετική βάση δεδομένων επισημαίνει με μοναδικό
τρόπο κάθε προϊόν και εγγράφει αυτόματα κάθε συναλλαγή, τροποποίηση ή έλεγχο
ποιότητας στο blockchain. Για να επιτρέπεται αυτή η εφαρμογή, η εγκατάσταση
παραγωγής πρέπει να περιλαμβάνει αυτοματοποιημένους ελέγχους ποιότητας που να
δημιουργούν και να γράφουν τις μετρήσεις απευθείας στο blockchain. Αυτή η
διαδικασία μειώνει την ανάγκη ελέγχου από κατασκευαστές αρχικού εξοπλισμού ή τις
κεντρικές αρχές για την επαλήθευση ποιοτικών ελέγχων.

123
 Προώθηση της χρήσης μηχανών ως υπηρεσία

Το Blockchain επιταχύνει τις δυνατότητες χρήσης ενός καινοτόμου μοντέλου πληρωμής

ανά χρήση για όλα τα βιομηχανικά μηχανήματα, συχνά γνωστά ως «μηχανήματα ως
υπηρεσία» (MaaS). Με αυτό το μοντέλο, αντί να πουλάει τον εξοπλισμό παραγωγής,
ένας έμπορος βιομηχανικών μηχανημάτων χρεώνει για τη χρήση του εξοπλισμού με
βάση την παραγωγή που παράγει. Για παράδειγμα, αντί να πουλάει ένα συμπιεστή, ο
έμπορος μηχανημάτων πωλεί τον παραγώμενο πεπιεσμένο αέρα κατ' όγκο.
Βασιζόμενοι στο νέο αυτό MaaS αντί των ιδιοκτητών μηχανημάτων, οι κατασκευαστές
μπορούν να αποφύγουν μεγάλες επενδύσεις εκ των προτέρων και μπορούν εύκολα να
αναβαθμίζουν τον εξοπλισμό για να αποκτούν πρόσβαση στην τελευταία τεχνολογία.
Εάν εφαρμοστεί σωστά, το μοντέλο MaaS θα επιτρέψει στις βιομηχανίες να
προγραμματίζουν αποτελεσματικά την ευελιξία της παραγωγής τους.

 Δυνατότητα συντήρησης αυτόματα ελεγχόμενης από μηχανή

Το Blockchain μπορεί να υποστηρίξει νέες προσεγγίσεις στην συντήρηση, όπως

αυτοματοποιημένες συμφωνίες επισκευής και μικρότερους χρόνους συντήρησης.
Αυτές οι καινοτομίες είναι απαραίτητες για τη διαχείριση της μεγαλύτερης
τεχνολογικής πολυπλοκότητας των προηγμένων μηχανημάτων παραγωγής.
Προκειμένου να διευκολυνθεί η εξωτερική ανάθεση συντήρησης, οι χρήστες έχουν
συμφωνίες υπηρεσίας και έγγραφα εγκατάστασης που σχετίζονται με κάθε μηχανή
στην εγγραφή blockchain, δημιουργώντας ένα ψηφιακό δίδυμο της μηχανής . Η
τεχνολογία Blockchain μπορεί στη συνέχεια να επιτρέπει την αυτόματη εκτέλεση και
πληρωμή για κάθε προγραμματισμένη συντήρηση. Ένα μηχάνημα που απαιτεί
συντήρηση μπορεί να ενεργοποιήσει ένα αίτημα επισκευής και να δημιουργήσει ένα
έξυπνο συμβόλαιο για την εργασία ή για το ανταλλακτικό. Με την εκτέλεση της
παραγγελίας, η επεξεργασία των σχετικων πληρωμών πραγματοποιείται αυτόματα.
Επιπλέον, η αμετάβλητη τεκμηρίωση του ιστορικού συντήρησης επισυνάπτεται στην
εγγραφή στο σύστημα blockchain. Τέτοιες εφαρμογές, οι οποίες βρίσκονται ακόμη στη
φάση της πρώιμης ανάπτυξης, αυξάνουν την αξιοπιστία του εξοπλισμού, διευκολύνουν
την παρακολούθηση της υγείας και της φθοράς του εξοπλισμού και δημιουργούν
καλύτερα ελεγχόμενες αξιολογήσεις της κατάστασης των μηχανημάτων. Η Rafi Billurcu,
εταίρος παραγωγής στην Infosys Consulting, μία από της μεγαλύτερες συμβουλευτικές
εταιρίες βιομηχανικής παραγωγής, πιστεύει ότι στην βιομηχανία μία χρήση του
blockchain που έχει δει ήδη επιτυχία είναι η δημιουργία έξυπνων συμβολαίων σε
παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. «Τα έγγραφα και τα συμβόλαια αποτελούν τον
πυρήνα κάθε αλυσίδας εφοδιασμού. Αντί να τα αποθηκεύετε σε όλα τα νομικά

124
 τμήματα, στις προμήθειες και στα λογιστικά τμήματα διαφόρων εταιρειών, όπως σε
μια παραδοσιακή αλυσίδα εφοδιασμού, με μία πλατφόρμα blockchain, καθένα από
αυτά τα στοιχεία μπορεί να αποθηκευτεί σε αποκεντρωμένους και εξαιρετικά
κρυπτογραφημένους κόμβους με ένα «έξυπνο συμβόλαιο». «Αντί να υπάρχουν σε
χαρτί, τα έξυπνα συμβόλαια υπάρχουν ως πρόγραμμα υπολογιστή με blockchain. Οι
όροι και οι προϋποθέσεις μιας σύμβασης δεν μπορούν να αλλάξουν, διασφαλίζοντας
ένα επίπεδο εμπιστοσύνης που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο από τους ανθρώπους.
Αυτό που κάνει τα έξυπνα συμβόλαια πραγματικά «έξυπνα» είναι η ικανότητά τους να
όχι μόνο βελτιστοποιούν και να αυτοματοποιούν ολόκληρες διαδικασίες αλλά και να
εκτελούν ανθρώπινες εργασίες, όπως η παρακολούθηση των αποθεμάτων ή η
διαπραγμάτευση των τιμών με άλλα μέρη. Συνολικά, τα έξυπνα συμβόλαια μπορούν να
παρακολουθούν αυτόματα όλα τα επίπεδα αλυσίδας εφοδιασμού, τα επίπεδα
αποθέματος και τις τιμές, αντικαθιστώντας ακριβές, μη αυτόματες διαδικασίες. Αυτό
μειώνει τελικά το κόστος και επιτρέπει στις βιομηχανίες να μεγιστοποιούν τα κέρδη -
χωρίς συμβιβασμούς στην αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη.

Εν κατακλείδι: Τι προβλέπεται για το μέλλον;

Η μεταποίηση θεωρήθηκε ανέκαθεν ως ένας κλάδος που καθορίζεται με τους παραδοσιακούς

τρόπους της. Ωστόσο, με την τεχνολογία όπως το blockchain, την τεχνητή νοημοσύνη AI και τη
μηχανική μάθηση να διαδραματίζουν πιο σημαντικό ρόλο, το «εργοστάσιο του μέλλοντος»
είναι σχεδόν έτοιμο να φαίνεται πολύ διαφορετικό από τα τωρινά εργοστάσια. Καθώς η
τεχνολογία blockchain ωριμάζει, θα επιτρέψει, μέσω της εμπιστοσύνης, στις βιομηχανίες να
ξεπεράσουν ορισμένα εμπόδια που τις έχουν εμποδίσει την πλήρη ανάπτυξη των άλλων
τεχνολογιών επόμενης γενιάς και νέων καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων. Ως
αποτέλεσμα, πιο αποτελεσματικές εργοστασιακές λειτουργίες που απαιτούν κοινή χρήση
δεδομένων και συνεργασία μεταξύ σύνθετων δικτύων εταιρειών και μηχανών θα
δημιουργηθούν και θα τεθούν ως νέος κανόνας σε ολόκληρο τον κλάδο.

125
26. Τό μελλόν τής συναντήσής τεχνήτής νόήμόσυνής
και blockchain

Η σύγκλιση των τεχνολογιών Blockchain και τεχνητής νοημοσύνης AI είναι αναπόφευκτη

επειδή και οι δύο τεχνολογίες ασχολούνται με την διαχείριση πληροφοριών και την
προστιθέμενη αξία τους. Το Blockchain επιτρέπει την ασφαλή αποθήκευση και κοινή χρήση
των πληροφοριών. Η τεχνητή νοημοσύνη AI μπορεί να αναλύσει και να δημιουργήσει
προστιθέμενη αξία από συνδυασμό διαφορετικών πληροφοριών και επεξεργασία τους. Στη
συνέχεια του κεφαλαίου θα εξεταστεί σε ποιες περιοχές εφαρμογών μπορούν να
συνδυαστούν το blockchain και η τεχνητή νοημοσύνη AI.

Xρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη AI το Blockchain;

Ναι. Ο συνδυασμός τεχνητής νοημοσύνης AI και Blockchain οριοθετεί ένα περιβάλλον

λογισμικού που χρησιμοποιεί έξυπνες διαδικασίες για τη διαχείριση της αλυσίδας. Η
τεχνολογία blockchain λειτουργεί ως εργαλείο ασφάλειας και διαφάνειας στον κυβερνοχώρο -
και ως εφαρμογή λογισμικού - για τους κλάδους διαχείρισης ακινήτων, μέσων μαζικής
ενημέρωσης, υγείας και χρηματοοικονομικών.

Η σύγκλιση των τεχνολογιών Blockchain και τεχνητής νοημοσύνης AI μπορεί να διευκολύνει τη

μηχανική μάθηση και να επιτρέψει σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης AI να δημιουργούν
νέες λύσεις στην διαχείριση οικονομικών προϊόντων... Το Blockchain επιτρέπει την ασφαλή
αποθήκευση και κοινή χρήση δεδομένων ή οτιδήποτε άλλο έχει προστιθέμενη αξία ως
πληροφορία. Η τεχνητή νοημοσύνη AI μπορεί να αναλύσει και να δημιουργήσει νέες
πληροφορίες από δεδομένα για να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία.

Η τεχνητή νοημοσύνη AI υπόσχεται να αυτοματοποιήσει πολλές εργασίες και είναι

αποτελεσματικότερη στη μοντελοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών από τους ανθρώπους. Το
Blockchain, από την άλλη πλευρά, προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια δεδομένων και
προστασία των προσωπικών δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα μειώνει την γενική και κεντρική ισχύ
ενός παγκόσμιου συστήματος.

Ποιο είναι το μέλλον για το Blockchain;

Μέχρι το 2022, οι καινοτόμες εφαρμογές που βασίζονται στην τεχνολογία blockchain θα

αξίζουν 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Μέχρι το 2026, η προστιθέμενη επιχειρηματική αξία από

126
το blockchain θα αυξηθεί σε πάνω από 360 δισεκατομμύρια δολάρια και στη συνέχεια έως το
2030 θα αυξηθεί σε περισσότερα από 3,1 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Τεχνητή νοημοσύνη ΑΙ ή Blockchain

Αφ’ ενός το γεγονός είναι ότι το blockchain προσφέρει εμπιστοσύνη, ασφάλεια και διαφάνεια
στην τεχνητή νοημοσύνη AI. Αφ’ ετέρου, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη AI προσφέρει τις
δυνατότητες της για τη δημιουργία συστημάτων μηχανικής μάθησης, όταν βασιστεί στο
blockchain μπορεί να επιτύχει επεκτασιμότητα τέτοια που είναι αναγκαία για την
εξατομίκευση και την έξυπνη διαχείριση πληροφοριών.

Το Blockchain έχει ιδιαίτερη βαρύτητα εξαιτίας του μοναδικού τρόπου που διαχειρίζεται με
ασφάλεια και αποκεντρωμένα τις πληροφορίες. Ωστόσο, τα υφιστάμενα συστήματα
blockchain αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις στα θέματα της λειτουργικής
διαχείρισης, τη διασφάλιση ποιότητας των έξυπνων συμβολαίων και την ανίχνευση
κακόβουλης επίθεσης σε επίπεδο χρηστών. Οι νέες δυνατότητες στον τομέα της τεχνητής
νοημοσύνης παρέχουν την δυνατότητα να αντιμετωπιστούν απόλυτα οι παραπάνω κίνδυνοι.

Η ενσωμάτωση του blockchain με την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι επωφελής για την
ενίσχυση των υπαρχόντων συστημάτων blockchain.

Το blockchain είναι ιδιαίτερα επίκαιρο ως τεχνολογία λόγω των δυνατοτήτων του για την
διαχείριση πληροφοριών με διαφάνεια, ασφάλεια και ταχύτητα ταυτόχρονα από διαφορετικές
πηγές. Παρά τα πλεονεκτήματα του blockchain, η ανάπτυξη τεχνολογιών blockchain έχει
συναντήσει αρκετές προκλήσεις, όπως αδυναμίες στην επεκτασιμότητα, δυσκολίες στη
συντήρηση λειτουργίας, ανίχνευση κυβερνοκινδύνων σε έξυπνα συμβόλαια και εντοπισμός
κακόβουλων συμπεριφορών σε ιστορικά δεδομένα πληροφοριών πάνω σε blockchain.

Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης AI σε εφαρμογές με τεχνολογίες blockchain παρέχει

την δυνατότητα να ξεπεράστουν οι παραπάνω προκλήσεις του blockchain. Ονομάζουμε τα
έξυπνα χαρακτηριστικά που παρέχει η τεχνητή νοημοσύνη AI στα συστήματα blockchain ως
blockchain intelligence. Συγκεκριμένα, τεχνικές της τεχνητής νοημοσύνης, όπως η μηχανική
μάθηση και η οπτικοποίηση δεδομένων μπορεί να βοηθήσουν στην καταγραφή των
ανώμαλων συμπεριφορών στο blockchain, στον εντοπισμό κινδύνων στις συναλλαγές, στον
εντοπισμό πιθανών ευάλωτων τμημάτων σε έξυπνα συμβόλαια κλπ. Ετσι είναι δυνατόν να
υπάρχουν προληπτικές ενέργειες στην λειτουργία των συστημάτων που να προκαλούν την
αποφυγή η την παρεμπόδιση κυβερνοκινδύνων σε συστήματα blockchain, και έτσι να γίνει το
blockchain πιο έξυπνο.

Σε αυτό το κεφάλαιο μελετώνται οι τεχνολογίες blockchain καθώς και οι τεχνολογίες τεχνητής

νοημοσύνης AI και παρουσιάζεται μια ανάλυση σχετικά με την ενσωμάτωση του blockchain με

127
τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης AI, επιδεικνύοντας τις συνέπειες με την χρήση τεχνολογιών
blockchain intelligence.

Οι ευκαιρίες από την τεχνητή νοημοσύνη ΑΙ

Η τεχνητή νοημοσύνη ΑΙ ως μια τεχνολογία καλύπτει έννοιες όπως τη μηχανική μάθηση και
τον γνωστικό υπολογισμό και στην ουσία είναι η ικανότητα των υπολογιστών να εκτελούν
πνευματικές εργασίες. Οι πρόσφατες εξελίξεις στα μεγάλα δεδομένα (big data), οι νέες
τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης (όπως τα βαθιά νευρωνικά δίκτυα) και το υλικό των
ηλεκτρονικών υπολογιστών, όπως οι νέες μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPU), έχουν
βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης AI.

Έτσι, έχουμε δει τον πολλαπλασιασμό διαφορετικών εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης AI

όπως η επεξεργασία φυσικής γλώσσας, η αναγνώριση ομιλίας, η συναισθηματική ανάλυση
δεδομένων. Τα μεγάλα δεδομένα (big data) διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στις εφαρμογές
τεχνητής νοημοσύνης AI. Για παράδειγμα, η βαθιά μάθηση που βασίζεται κυρίως σε βαθιά
νευρωνικά δίκτυα (DNNs) έχει επιτύχει ανώτερη απόδοση χάρη στη διαθεσιμότητα τεράστιων
δεδομένων, ώστε τα DNN να μπορούν να εξαγάγουν (ή να μάθουν) αρκετά χαρακτηριστικά
από μεγάλο όγκο δεδομένων.

Η εμφάνιση διαφορετικών συστημάτων blockchain έχει δημιουργήσει τεράστιους όγκους

δεδομένων blockchain, τα οποία είναι δημόσια διαθέσιμα σε όλους. Πάρτε το Bitcoin ως
παράδειγμα. Όπως ανέφερε η Statista (www.statista.com) στο τέλος του τρίτου τριμήνου του
2019, το Bitcoin περιέχει σχεδόν 242 ΤB δεδομένα. Η ανάλυση δεδομένων για τα τεράστια
δεδομένα του blockchain δεν μπορεί μόνο να εξαγάγει τεράστιες προστιθέμενες τεχνολογικές
αξίες, αλλά επίσης να προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες για να ξεπεραστούν οι προαναφερθείσες
προκλήσεις των συστημάτων blockchain. Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη
οδήγησαν επίσης σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη αναλυτικών μεθόδων μεγάλων δεδομένων.
Έτσι, η ενσωμάτωση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης AI και blockchain μπορεί δυνητικά να
ξεπεράσει τις προαναφερθείσες προκλήσεις των συστημάτων blockchain, δημιουργώντας έτσι
έξυπνα συστήματα blockchain. Ονομάζουμε μια τέτοια ενσωμάτωση του blockchain με την
τεχνητή νοημοσύνη AI ως ευφυΐα blockchain (blockchain intelligence). Πρέπει να σημειωθεί
ότι υπάρχουν αρκετές ερευνητικές προσπάθειες για την ενσωμάτωση του blockchain με την
τεχνητή νοημοσύνη AI, και ενώ οι περισσότερες από αυτές επικεντρώνονται κυρίως στην
εκμετάλλευση του blockchain για χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης AI έτσι ώστε να
ξεπεραστούν οι αναδυόμενες ευπάθειες ασφάλειας και απορρήτου της τεχνητής AI. Το
κεφάλαιο αυτό και σε αντίθεση με αυτές τις μελέτες, επικεντρώνεται κυρίως στην επίλυση
των εγγενών ζητημάτων των blockchain με τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης AI.

Συνοψίζουμε τις ευκαιρίες που προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη AI για την ενίσχυση των
υφιστάμενων συστημάτων τεχνολογίας blockchain ως εξής:

128
Η έξυπνη επιχειρησιακή συντήρηση του blockchain. Το Blockchain δημιουργεί τεράστια
ποσότητα δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Αναλύοντας τα δεδομένα blockchain, μπορούμε
να εντοπίσουμε τα πιθανά σφάλματα, να προβλέψουμε τις αστοχίες και να εντοπίσουμε το
πρόβλημα της απόδοσης, ώστε να συντονίσουμε ή να προσαρμόσουμε την απόδοση των
συστημάτων blockchain. Υπάρχουν τέσσερα διαφορετικά επίπεδα αναλυτικών δεδομένων,
όπως: περιγραφικά αναλυτικά, διαγνωστικά αναλυτικά, προγνωστικά αναλυτικά και
προδιαγραφικά αναλυτικά.

Αναλυτικά τα θέματα που είναι ανοικτά στην εξέλιξη της τεχνολογίας Blockchain και όπου η
τεχνητή νοημοσυνη ΑΙ παρέχει σημαντικές συνέργιες είναι :

- Η ευφυής επιχειρησιακή συντήρηση, η σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση, η

ανίχνευση κυβερνοκινδύνου και η ευφυής αποκατάσταση.
- Η έξυπνη διασφάλιση ποιότητας έξυπνων συμβολαίων, η αυτόματη διόρθωση
ελαττωμάτων, η Αυτόματη βελτιστοποίηση κώδικα.
- Η ανίχνευση κακόβουλης συμπεριφοράς που να βασίζεται σε τεχνητή νοημοσύνη AI, η
ανίχνευση απάτης, χειραγώγησης της αγοράς, εγκληματικών συμμοριών, η μηχανική
εκμάθηση οπτικοποίησης δεδομένων, η εξόρυξη δεδομένων, η ανίχνευση ανωμαλιών.
- Ο αυτοματοποιημένος εντοπισμός κακόβουλης συμπεριφοράς και κυβερνοκινδύνου. Η
αποκεντρωμένη φύση των συστήματων blockchain προκαλεί δυσκολία στον έλεγχο
κακόβουλων συμπεριφορών όπως το ξέπλυμα χρήματος, το ηλεκτρονικό ψάρεμα, τα
τυχερά παιχνίδια και οι απάτες που κατά καιρούς σημειώθηκαν σε πλατφόρμες
blockchain. Τα συστήματα τεχνολογίας Blockchain έχουν δημιουργήσει τεράστια
δεδομένα συναλλαγών, τα οποία είναι ουσιαστικά διαθέσιμα σε όλους, ενώ τα
ιστορικά δεδομένα συναλλαγών είναι με ψευδώνυμα μέσω της ανωνυμοποίησης των
διευθύνσεων των λογαριασμών χρηστών. Τα τεράστια δεδομένα (big data) στο
blockchain φέρνουν τις ευκαιρίες στον έλεγχο και τον εντοπισμό κακόβουλων
συμπεριφορών.

Τα αναλυτικά στοιχεία των πληροφοριών σε δεδομένα blockchain μπορούν να βοηθήσουν

στον εντοπισμό κακόβουλων χρηστών, να αναγνωρίσουν το μοτίβο συμπεριφοράς, να
αναλύσουν χειραγώγηση της αγοράς, να εντοπίσουν απάτες.

Οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης ΑΙ, της μηχανικής μάθησης και της μεγάλης
ανάλυσης δεδομένων παρέχουν πολλές ευκαιρίες για την αντιμετώπιση των
προαναφερθεισών προκλήσεων και κινδύνων της τεχνολογίας blockchain. Η ενσωμάτωση
τεχνικών τεχνικής νοημοσύνης AI με την τεχνολογία blockchain θα οδηγήσει περαιτέρω στην
ανάπτυξη ιδιαίτερων συστημάτων blockchain.

Οι μελλοντικές κατευθύνσεις στην ευφυΐα blockchain θα είναι οι εξής:

• Η σε πραγματικό χρόνο και αυτοματοποιημένη λειτουργική συντήρηση του

blockchain. Αντί της παρακολούθησης της απόδοσης και της ανίχνευσης σφαλμάτων,

129
 τα μελλοντικά έξυπνα λειτουργικά συστήματα blockchain αναμένεται να
πραγματοποιούν την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο σε πολλαπλές μετρήσεις
απόδοσης των συστημάτων τεχνολογίας blockchain και να επιτύχουν την
αυτοματοποιημένη επαναφορά από σημεία σφαλμάτων.

• Η χρήση συλλογικής νοημοσύνης που θα παρέχει στα έξυπνα συμβόλαια. Οι

τρέχουσες προσεγγίσεις διασφάλισης ποιότητας των έξυπνων συμβολαίων βασίζονται
κυρίως στην ανάλυση των προτύπων συμβολαίων (δηλαδή, ανίχνευση και ταξινόμηση
ευάλωτων συμβολαίων) σε μια μοναδική ομάδα στο blockchain. Σε αντίθεση με έναν
ενιαίο ευφυή υπολογιστικό παράγοντα, η συλλογική νοημοσύνη θα παρακινεί όλους
τους συμμετέχοντες να συμμετάσχουν στην ανάλυση και τη συλλογιστική,
συμβάλλοντας έτσι στη συλλογική τους γνώση για να πάρουν καλύτερη απόφαση σε
παγκόσμιο πλαίσιο. Στο μέλλον, η συλλογική νοημοσύνη αναμένεται να ενσωματωθεί
στο αποκεντρωμένο σύστημα τεχνολογίας blockchain έτσι ώστε να προσφέρει μια
αξιόπιστη και έξυπνη παροχή υπηρεσιών τεχνολογίας blockchain.

• Η ενσωμάτωση πολλαπλών προσεγγίσεων μηχανικής μάθησης για την

παρακολούθηση και την εποπτεία δεδομένων blockchain. Η αποκέντρωση του
blockchain φέρνει τη δυσκολία στην παρακολούθηση και την εποπτεία των
συναλλαγών σε πλατφόρμες blockchain, με αποτέλεσμα μια σειρά παράνομων
συμπεριφορών.

Εν τω μεταξύ, τόσο η ετερογένεια όσο και η ψευδωνυμία των δεδομένων blockchain κάνουν
αυτήν την κατάσταση ακόμη δυσκολότερη στον χειρισμό. Στο μέλλον, οι πολλαπλές
προσεγγίσεις μηχανικής μάθησης θα ενσωματωθούν και θα εξαγάγουν βασικά χαρακτηριστικά
από διαφορετικούς τύπους δεδομένων blockchain. Επιπλέον, ένα δυναμικό γράφημα (ή
δίκτυο) συναλλαγών αναμένεται επίσης να προσδιορίσει τη συσχέτιση μεταξύ διαφορετικών
λογαριασμών, ώστε να αναγνωρίζει τις κακόβουλες συμπεριφορές.

130
27. Ο αλυσόδεσμός στα Ελλήνικα, τό blockchain με
πρόόπτική τό 2030

Η εκθετική ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών τα τελευταία χρόνια θα συνεχιστεί και αυτή την
δεκαετία ίσως και ταχύτερα. Έννοιες όπως τεχνητή νοημοσύνη, διαστημικά ταξίδια, αυτόνομα
οχήματα, ενέργεια από υδρογόνο αλλά και άλλες όπως επικοινωνία ανθρώπινου εγκεφάλου-
μηχανής, τεχνοανθρωπισμός και κβαντική υπολογιστική θα αποτελούν περιγραφή της
καθημερινότητας μας.

Στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 η επανάσταση του ίντερνετ σε διάστημα 25 ετών δημιούργησε
την απόλυτη δικτύωση των ανθρώπων σπάζοντας τα σύνορα, τους τόπους και τον χρόνο στην
ανθρώπινη επικοινωνία. Ζούμε πλέον σε μια διαδικτυομένη κοινωνία σε όλους τους τομείς
από την οικονομία μέχρι τις ανθρώπινες σχέσεις.

Η εκρηκτική επανάσταση του blockchain που ξεκίνησε πριν 2-3 χρόνια θα έχει γρηγορότερες
επιπτώσεις στην ανθρωπότητα με ολοκλήρωση της παρουσίας του παντού μέχρι το 2030.

Μάλιστα αν θέλουμε να δούμε και κάποιους αριθμούς στην ανάπτυξη του αυτοί λένε ότι από
10 δις δολάρια που θα είναι το μέγεθος της τεχνολογίας του 2021 αυτό μέχρι το 2030 θα
εκτιναχθεί στο ποσό των 3,1 τρις δολαρίων!

Τι ευαγγελίζεται με επιτυχία όπου έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα το blockchain; Ταχύτητα,

διαφάνεια , ασφάλεια και οικονομία σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική συναλλαγή ανεξάρτητα από
το αντικείμενο και την διαδικασία συναλλαγής .

Είναι ενδιαφέρον λοιπόν να κάνουμε ένα μικρό ταξίδι στο μέλλον και να δούμε τι θα έχει
επηρεάσει το blockchain.

Το blockchain συντελεστής της βελτίωσης της ποιότητας ζωής

Η χρήση από εμάς των ηλεκτρονικών συσκευών μας θα γίνεται σε συνδυασμό με τεχνολογικές
εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που θα σημαδεύονται όμως με το απόλυτα ελεγχόμενο από
εμάς προσωπικό μας αποτύπωμα blockhain. Ετσι θα είμαστε απόλυτα κυρίαρχοι χωρίς κανένα
κίνδυνος υποκλοπής η επιβολής χρήσης από τρίτο. Οι αισθητήρες που θα χρησιμοποιούμε
στην καθημερινότητα μας θα έχουν ασφάλεια και οι πληροφορίες περασμένες σε
διασυνδεδεμένες εφαρμογές blockchain θα είναι επέκταση μας και γιατί όχι και απλά με την
σκέψη μας.

131
Με το blockchain γνωρίζουμε τι θα τρώμε.

Έχοντας δυνατότητα να παρακολουθούμε την τροφική αλυσίδα από την παραγωγή μέχρι το
τραπέζι μας θα γνωρίζουμε την τροφή μας, την ποιότητα της και θα προστατεύεται κλάδος
τροφίμων από παρανομίες, νοθεύσεις και αλλοιώσεις.

Η τεχνολογία του blockchain δίνει λύση στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Η κάθε προσπάθεια παραβίασης κανόνων περιβαλλοντικής προστασίας θα καταγράφεται από

τεχνολογία blockchain. Ετσι η προστασία των πολύτιμων φυσικών πόρων θα ελέγχεται με
απόλυτο τρόπο, ασφαλώς και με διαφάνεια. Συνδυασμένος ο έλεγχος και με τεχνολογίες
παρατήρησης από το διάστημα και ύπαρξης αισθητήρων με χαρακτηριστικά τεχνητής
νοημοσύνης θα αποτελούν τους απόλυτους φρουρούς περιβαλλοντικής προστασίας. Τα δάση
παγκόσμια θα έχουν την ψηφιακή τους ταυτότητα blockchain και η ανάπτυξη και προστασία
τους θα γίνεται σε ένα παγκόσμιο ψηφιακό πλέγμα ομπρέλα προστασίας.

Blockchain για ασφαλή αυτόνομα οχήματα

Τα αυτόνομα οχήματα που ήδη υπάρχουν στους δρόμους την επόμενη δεκαετία θα
κυριαρχήσουν στις μετακινήσεις των ανθρώπων και τις μεταφορές. Το blockchain θα αποτελεί
το κύριο τεχνολογικό εργαλείο για τον παγκόσμιο έλεγχο της κυκλοφορίας σε αέρα, στεριά και
θάλασσα. Για να γίνει κατανοητό με τον ίδιο τρόπο που σήμερα υπάρχουν κανόνες εναερίου
κυκλοφορίας και παρακολούθησης των πτήσεων ώστε να μην γίνονται ατυχήματα αυτό θα
γίνεται και για τα εκατοντάδες εκατομμύρια, μάλλον τα δισεκατομμύρια των οχημάτων
παγκόσμια. Με ένα συστηματικό τρόπο και με την υποστήριξη της διασυνδεσιμότητας με
τεχνολογίες όπως το 5G (μάλλον τότε το 6G) θα υπάρχει παγκόσμιος έλεγχος της κίνησης.
Ελάχιστα ατυχήματα και χαμηλότερο κόστος στις μεταφορές. Το blockchain θα συμβάλει και
στην συντήρηση και ευκολία στην διακίνηση ανταλλακτικών.

Μηδενισμός του παγκόσμιου χρέους με κυριαρχία των κρυπτονομισμάτων

Το παγκόσμιο χρέος που πλέον έχει αυξηθεί σε απίστευτα μεγέθη ανάμεσα στις δυσκολίες
διαχείρισης του θέτει και το ερώτημα: τι θα γινόταν αν αύριο μηδενιζόταν; Τα νέα ψηφιακά
νομίσματα ή κρυπτονομίσματα όπως έχουμε μάθει να τα λέμε είναι η τεχνολογική λύση να
γίνει μια επανεκκίνηση της παγκόσμιας οικονομίας στηριγμένη μόνο στο παγκόσμιο
ενεργητικό. Η διαφάνεια και ασφάλεια που προσφέρουν τα ψηφιακά νομίσματα επιτρέπουν
τον παγκόσμιο συντονισμό σε αυτή την περίπτωση. Με το ενεργητικό της παγκόσμιας
οικονομίας και χωρίς δυνατότητα από καμία κεντρική τράπεζα να κόβει ανεξέλεγκτα

132
νομίσματα προχωράμε σε μία παγκόσμια λύση σπάζοντας τα δεσμά και τα βάρη του
παγκόσμιου χρέους.

Δίκαιη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας στην υποανάπτυκτες χώρες

Η ανθρωπιστική βοήθεια με την χρήση της τεχνολογίας blockchain μηδενίζει την διαφθορά
στην διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στους συνανθρώπους μας που την έχουν ανάγκη.
Αυξάνει την ταχύτητα και την ασφάλεια στην διανομή της δημιουργώντας έλεγχο σε όλα τα
στάδια από την συλλογή της βοήθειας, την μεταφοράς της και την διανομή στους τελικούς
δικαιούχους.

Το κλειδί στην προστασία των προσωπικών δεδομένων μας

Σήμερα κυριαρχεί ο φόβος ότι με τα κοινωνικά δίκτυα και τις άλλες εφαρμογές που
χρησιμοποιούμε κινδυνεύουν τα προσωπικά δεδομένα μας. Αυτό είναι σωστό γιατί πχ δεν
μπορούμε να παρατηρήσουμε την διακίνηση μιας φωτογραφίας μας ή ποιοι την βλέπουν και
πότε. Με την τεχνολογία blockchain αυτό αλλάζει. Θα μπορούμε να ελέγχουμε εμείς και όχι
μόνο να παρατηρούμε αλλά και να αλλάζουμε τα δικαιώματα πρόσβασης στις πληροφορίες
μας.

Πνευματικά δικαιώματα χωρίς όριο

Γράφουμε ένα κείμενο στο ίντερνετ ή ανεβάζουμε μία ωραία φωτογραφία. Την επόμενη
στιγμή μπορεί να υποκλαπεί ακόμα και να αποκτήσει τίτλο άλλου δημιουργού. Έχοντας κάθε
ψηφιακό αντικείμενο μια υπογραφή με τεχνολογία blockchain γίνεται διαχρονικά και απόλυτα
ελεγχόμενο από εμάς όσον αφορά τα πνευματικά δικαιώματα. Στην παγκόσμια βάση των
ψηφιακών προϊόντων ανάμεσα σε δισεκατομμύρια άλλα το δικό μας έχει την ψηφιακή
υπογραφή μας. Εκείνο δε που κάνει το γεγονός αυτό μοναδικό είναι η ευκολία στην εφαρμογή
του και το πολύ χαμηλό κόστος. Για τον πολιτισμό αυτό το γεγονός έχει ακόμα μία σημαντική
συνέπεια. Όλα τα ψηφιακά πολιτιστικά αγαθά είναι προστατευμένα και κατά συνέπεια
ανεβαίνει η αξία τους. Έτσι το παγκόσμιο πολιτισμικό προϊόν εκτινάσσεται ως συνολική αξία.

Σταματά η σπατάλη στην διανομή ενέργειας

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην παραγωγή και διανομή ενέργειας είναι η απώλειες εξαιτίας
κακού προγραμματισμού. Επίσης δεν υπάρχει μέχρι στιγμής δυνατότητα παγκόσμιας

133
παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο των διασυνδεδεμένων ηλεκτρικών δικτύων. Με την
εκτεταμένη εφαρμογή τεχνολογίας blockchain θα υπάρξει απόλυτος έλεγχος στην κατανομή
της ενέργειας και κατά συνέπεια μείωση της σπατάλης. Αυτό ειδικά θα συμβάλει στην πρόοδο
και καλύτερη εφαρμογή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που είναι γνωστό ότι υπάρχουν
μεγάλες απώλειες από τα σκαμπανεβάσματα ανάμεσα στην παραγωγή και την ζήτηση για
κατανάλωση.

Το διάστημα αποκτά εργαλείο κοινής ανάπτυξης

Η εκρηκτική ανάπτυξη των διαστημικών αποστολών είτε επανδρωμένων είτε τοποθέτησης

δορυφόρων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια με εκπληκτικό ρυθμό. Αυτό κάνει αναγκαία την
ύπαρξη κοινών διαδικασιών ανταλλαγής πληροφοριών για τον συντονισμό όλων των χωρών
που δρουν στο διάστημα. Το blockchain θα διασφαλίσει αυτό τον συντονισμό με ασφάλεια και
διαφάνεια. Θα σπάσει τα τείχη μεταξύ των διαφορετικών προσπαθειών και θα συμβάλει ώστε
η διαστημική ανάπτυξη να είναι μία κοινή παγκόσμια δράση.

Μια νέα γλώσσα στις επιχειρηματικές συναλλαγές

To blockchain θα είναι η νέα κωδικοποιημένη γλώσσα. Συνδυάζοντας τα ψηφιακά νομίσματα

με τα έξυπνα συμβόλαια blockchain δημιουργείται μία νέα γλώσσα παγκόσμιας
επιχειρηματικής πρακτικής. Τι θα σημάνει αυτή η νέα γλώσσα; Δημιουργία καλύτερης
αμοιβαίας εμπιστοσύνης στην αγορά και πώληση προιόντων αλλά και στην διακίνηση των
εμπορευμάτων.

Εξυπνα συμβόλαια για χαμηλότερο κόστος στις υπηρεσίες υγείας

Οι υπηρεσίες υγείας είναι παράλληλα κρατικές και προσφερόμενες από ιδιώτες παρόχους.
Αυτό σε συνδυασμό με την παροχή τους μέσα από προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης
κάνουν την τεχνολογία blockchain να αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την βελτίωση των
υπηρεσιών υγείας με μικρότερο κόστος.

Περισσότερη άμεση δημοκρατία

Η δυνατότητα να γίνονται με ασφάλεια και διαφάνεια ψηφοφορίες και κυρίως με ελάχιστο

κόστος από απόσταση με ψηφιακή ψήφο blockchain παρέχει την δυνατότητα στα κράτη να
εφαρμόσουν άμεση δημοκρατία και να κάνουν συχνά δημοψηφίσματα.

134
Προς ένα παγκόσμιο διαβατήριο για κάθε άνθρωπο

Παρέχει την δυνατότητα στα κράτη, υπό την εποπτεία ενός οργανισμού όπως ο ΟΗΕ, να
προχωρήσουν στην δημιουργία ενός παγκόσμιου διαβατηρίου. Ενός διαβατηρίου που να
περιέχει και στοιχεία για την υγεία του πολίτη αλλά και άλλα όπως σπουδές του και
επαγγελματικές δεξιότητες. Αυτό θα συνεισφέρει στην προοπτική της ενοποίησης των
διαδικασιών σε ένα περιβάλλον παγκοσμιοποίησης.

Όλα αυτά θα έχουν όμως την κρισιμότερη επίπτωση σε όλους τους ανθρώπους. Η βεβαιότητα
της αλήθειας σε κάθε ψηφιακή συναλλαγή ή κίνηση σε ένα κόσμο που θα είναι κυρίαρχα
ψηφιακός θα αλλάξει το τρόπο που θα σκέφτονται οι άνθρωποι. Με την σιγουριά της
αλήθειας θα απελευθερωθούν από την αμφιβολία, θα ηρεμήσουν από την αναζήτηση και
απομόνωση των ψευδών ψηφιακών πληροφοριών και θα γίνουν πιο δημιουργικοί καθώς θα
είναι προσηλωμένοι στην κατεύθυνση υλοποίησης νέων ιδεών και εφαρμογών αυτής της
ξεχωριστής τεχνολογίας.

135
28. Η νεα όικόνόμια πόυ δήμιόυργει τό blockchain

To blockchain ήρθε να μπεί στην ζωή μας σε μία περίοδο διαδοχικών παγκόσμιων κρίσεων. Η
οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 και στην συνέχεια η πανδημία του COVID-19.

Αυτή η περίοδος έχει δημιουργήσει μία αστάθεια στην οικονομία και το επιχειρείν τόσο στα
κράτη όσο και στον ιδιωτικό τομεά.

Ένα ήδη προβληματικό παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα , με μεγάλα χρέη , κόκκινα

δάνεια αλλά και διόγκωση πέρα από τα όρια του παγκόσμιο δανεισμού φαίνεται ανίκανο να
παράγει θετικές λύσεις.

Το bitcoin ως το πρώτο κρυπτονόμισμα και ως «λαγό» της τεχνολογίας blockchain ήρθε στην
κατάλληλη στιγμή για να ανατρέψει όλα τα κατεστημένα και διαδικασίες που υπάρχουν
σχεδόν σε όλους τους τομείς της ανθρωπότητας. Ηρθε και ως φυσικό αποτέλεσμα του
ταχύτητατου ψηφιακού μετασχηματισμού της κοινωνίας μας. Ως ένα αποτελεσματικό
εναλλακτικό εργαλείο σε σχέση με τα παραδοσιακά νομίσματα.

Η τεχνολογία που έφερε το blockchain είναι ότι σημαντικότερο στην οικονομία μετα από
εκατοντάδες χρόνια που εφαρμόστηκε ευρέως το διπλόγραφικό σύστημα , δημιουργήθηκαν οι
τράπεζες και λειτουργεί η οικονομία όπως την γνωρίζουμε τώρα.

Όμως αυτή η τεχνολογία έχει να προσφέρει κατί πολύ πιο σημαντικό στην ανθρωπότητα , την
δημιουργία μίας νέας οικονομίας. Τα άυλο πάγια που δημιουργεί δεν προυπήρχαν αλλά
σχηματοποιούνται με το blockchain.

Αφού ο άνθρωπος εξαντλεί τους φυσικούς πόρους αλλά ακόμα και πλησιάζει να είναι
μετρήσιμο το κεφάλαιο γνώσης έρχεται αυτή η υπέροχη τεχνολογία να δώσει στον άνθρωπο
την μέθοδο να καταγράψει , να χρησιμοποιήσει και να πολλαπλασιάσει νέα άυλα πάγια.

Φαίνεται ότι την επόμενη δεκαετία θα είναι το blcockhain η πιθανή λύση αποφυγής μίας
παγκόσμιας οικονομικής καταστροφής. Τουλάχιστον μέχρι να γίνουν πράξη τα οράματα και να
κατακτήσει η ανθρωπότητα και άλλους πλανήτες…..

136