You are on page 1of 2

Rëndësia[Redakto 

| Redakto nëpërmjet kodit]


Nga perspektiva e gjeolog planetare, atmosfera është një agjent evolucionar thelbësore për
morfologjinë e planetit. Transportit era pluhurin dhe grimcat e tjera të cilat erodes lehtësim dhe lë
depozitave (proceset eolian). Acar dhe precipitations, që varet nga përbërja, gjithashtu ndikim
lehtësim. Ndryshimet klimatike mund të ndikojnë në historinë gjeologjike të planetit. Anasjelltas,
duke studiuar sipërfaqe të tokës çon në një kuptim të atmosferës dhe klimës së një planet - të dy
gjendjen e tanishme dhe e kaluara e saj.
Për një meteorolog, përbërjen e atmosferës përcakton klimën dhe variacionet e tij.
Për një biolog, përbërja është i varur nga afër paraqitjen e jetës dhe evoluimin e saj.
Për një gjeolog, atmosfera është një agjent të rëndësishëm në morfologjinë evolucionare e
planetit. Era e pluhurit që mbart ha terrenit dhe të lënë depozitave. Ngrirjes dhe rreshjet, që varet
nga përbërja, edhe formën terrenit. Për meteorolog, përbërjen e atmosferës përcakton klimën
dhe variacionet e tij. Për biolog, përbërja është i lidhur ngushtë me shfaqjen e jetës dhe
evoluimin e saj. Kërko për planete jashtë sistemit diellor të çojë të pyes veten nëse ata kanë një
atmosferë dhe çka është përbërja e tij.

Troposfera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Është shtresa më e poshtme dhe më e dendur e atmosferës dhe përfshin afro 80% të masës së
saj. Troposfera në ekuator arrin lartësine 18-20 km, në gjerësinë e mesme 11-14 km dhe në pole
8-10 km. Në troposferë gjendet sasia kryesore e avullit të ujit, që luan rol të rëndësishëm në
proceset dhe dukuritë atmosferike-formimi i reve, i reshjeve, i mjegullave etj. Është konstatuar se
në troposferë tempratura zbret me rritjen e lartësisë mesatarisht 0,56C në çdo 100 metra.
Njehsoni temperaturën në kufirin e sipërm të troposferës mbi ekuator dhe mbi pole të Tokës.

Stratosfera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Shtrihet mbi troposferë, e cila ndahet nga ndenshtresa e quajtur tropopauza, që ka një trashësi
500-3000 metra, dimrit është në lartësinë më të vogël, kurse verës në lartësi më të mëdha. Ajo
nuk është shtresë unike, por e shkëputur me kontaktin e masave të ftofta dhe të nxehta të ajrit.
Stratosfera arrin lartësinë deri ne 40 km, dhe ka gati përbërje të njejtë të ajrit sikurse troposfera. I
vetmi ndryshim qëndron në përqendrimin e ozonit (O3), që ka më tepër në lartësi 20-35 km e
quhet ozonosfera. Ozoni ka rëndësi të madhe në absorbimin e rrezeve ultravjollcë, të cilat janë të
rrezikshme për jetën në tokë. Stratosfera cildesohet me dendësi të vogël të ajrit dhe pak avull uji.

Mezosfera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Ndahet nga stratosfera me nënshtresen - stratopauza. Shtrihet në lartësi prej 40-80 km, nde
pjesën e poshtme karakterizohet me rritjen e temperaturës, kurse në pjesët e sipërme ajo zbret.
Në mezosferë formohen retë e argjendta.

Termosfera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Ajo ndodhet nga mezosfera në nënshtresën - mezopauza. Termosfera shtrihet nde lartësi 80-800
km. Në termosferë temperatura ngritet dhe në lartësi prej 200 km mbi sipërfaqe të tokës arrin
+250 C. Në termosferë molekulat dhe atomet e gazeve absorbojnë rrezet ultravjollcë dhe
ndikojnde nde rritjen e madhe të temperatures, ku në shtresat më të larta të termosferës arrin
mbi 1200 C, në të cilën molekulat dhe atomet janë të elektrizuara. Për këtë arsye, kur është një
pyetje elektropërqyshmerija e termosferës, atëherë e quajmë - jonosferë. Në këtë zonde jonet
janë të koncentruara sipas shtresave (E,F,F1 dhe F2) dhe njëra gjendet nde mezosferë (D).
Radiovalët rrefuzohen prej këtyre shtresave dhe për këtë arsye është e mundshme radiolidhja
nde tokë edhe nde lartësi më të mëdha. Në jonosferë shfaqet drita polare, karakteristikë për
regjionet me gjerësi më të mëdha gjeografike dhe zgjat disa dhjetra minuta deri në disa ditë dhe
me së shpeshti ka ngjyrë të kaltër në të bardhë dhe të verdhë në të gjelbër. Në lartësinë rreth
120 km shtrihet shtresa atmosferike, e cila paraqet kufirin e shprëndarjes së dritës dhe përcakton
ngjyrën e qiellit. Në lartësinë më të madhe qielli është i errët dhe atmosfera merr veti të hapsirës
ndërplanetare.Bye

Ekzosfera[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]


Shtrihet në lartesi 800-3000 km. Gazrat ne te jane aq te rralle sa që mund të krahasohen me
vakuumet, që mund të përiftohen në laboratorët bashkkohore tde fizikës. Molekulat dhe atomet e
gazrave janë të rralla, cilësohen me shpejtësi të madhe të levizjes dhe pjesërisht mbizotrojnë
forcën tërheqëse të tokës dhe shkojnë në hapsirën ndërplanetare.

You might also like