Profile MSH

walcowane
na gorąco
Postęp dzięki
jakości
Profile MSH walcowane na gorąco
Postęp dzięki jakości

Profile zamknięte walcowane na

gorąco o przekroju okrągłym,
kwadratowym i prostokątnym,
znane pod nazwą MSH, są z
sukcesem stosowane od
kilkudziesięciu lat w konstrukcjach
stalowych. Rezygnacja z profili
mogłaby spowodować trudności w
realizacji nowoczesnych konstrukcji
stalowych wraz z ich filigranowymi i
transparentnymi formami. Zakres
zastosowania profili zamkniętych nie
ogranicza się jedynie do wysokich
konstrukcji stalowych. Profile
znajdują także zastosowanie przy
wznoszeniu zakładów
przemysłowych, hal sportowych
oraz w budowie mostów. Zalety
profili MSH walcowanych na gorąco
są także wykorzystywane w
budownictwie maszyn, m. in. w
takich sektorach przemysłu jak:
maszyny rolnicze, urządzenia do
transportu bliskiego, budowa
okrętów, transport itp. Profile MSH
stosowane w wymienionych
dziedzinach mają odpowiedni typ
konstrukcji i spełniają obowiązujące
normy. W związku z tym zaleca się
dokładne przestudiowanie informacji
na temat mechanicznych i
technologicznych właściwości profili
zamkniętych, bowiem między
profilami istnieją określone różnice.
Niniejsza broszura podaje także
różnice między profilami
walcowanymi na gorąco i na zimno.

Rysunek na stronie tytułowej:

Biurowiec Berliner Bogen, Hamburg
(Zdobywca nagrody dla najlepszej niemieckiej
konstrukcji stalowej 2002)

Tuas Check Point, Singapur

2
Główne walory profili MSH
Przegląd

Szeroki asortyment wymiarów i znaczne długości – tylko w 5

standardowym programie dostawy ok. 740 profili MSH o przekroju
okrągłym, 225 o przekroju kwadratowym i 450 o przekroju prostokątnym
przy długościach maks. 16 m

Duża różnorodność gatunków stali do różnych zakresów zastosowania, 6

od stali niestopowej i stali specjalnej o dużej wytrzymałości aż po
uszlachetnioną stal drobnoziarnistą

Gwarantowana jakość potwierdzona szeregiem niemieckich i 7

międzynarodowych certyfikatów

Duże wartości statyczne profili MSH o przekroju kwadratowym i 8

prostokątnym wynikające z nieznacznych zaokrągleń narożnych i
dużych obciążeń

Optymalne przejmowanie obciążeń zginających wynikające z 9

korzystnego zaszeregowania do linii naprężeń zginających

Nieograniczona spawalność także w brzegowych obszarach profili 12

MSH o przekroju kwadratowym i prostokątnym

Duża estetyka dzięki klarownej, gładkiej i czystej konstrukcji 15

pozbawionej ostrych krawędzi i szwów widocznych z zewnątrz

Optymalne bezpieczeństwo konstrukcji wynikające z równomiernego 16

rozłożenia twardości i nieznacznego poziomu naprężenia własnego dzięki
zastosowaniu procesu walcowania na gorąco

Wysoka udarność zapewniająca doskonałe możliwości zastosowania 18

także w niskich temperaturach

Walory konstrukcyjne wynikające z nieznacznych zaokrągleń narożnych 20

i dużych powierzchni montażu profili MSH o przekroju kwadratowym
i prostokątnym

Estetyka i efektywność dzięki wykorzystaniu zalet profili MSH 21

walcowanych na gorąco

Podstawa: Norma EN 10 210 gwarantuje doskonałe właściwości profili 22

MSH walcowanych na gorąco

I w końcu bogaty know-how, dostępny dla naszych klientów w różno- 23

rodnej formie (porady, broszury, oprogramowanie, internet, infolinia)

www.vmtubes.com
3
4
Szeroki asortyment wymiarów i znaczne długości
2.3 mm

Profile MSH –
ponad 1400 wymiarów przy długościach maks. 16 m
21.3 mm

Przekrój okrągły Przekrój kwadratowy Przekrój prostokątny Profile zamknięte MSH firmy V & M
Średnica 21,3 mm 40 x 40 mm 50 x 30 mm TUBES dysponują największym na
zewnętrzna do do do
świecie asortymentem wymiarów.
Konstruktorzy mają możliwość
711 mm 400 x 400 mm 500 x 300 mm
wybrania z szerokiej oferty
Grubości ścianek 2,3 mm
optymalnego przekroju profilu. W
100 mm do maksymalna grubość ścianki 17,5 mm
obszarach, w których ze względów
konstrukcyjnych na minimalną
Liczba 740 225 450
przestrzeń oddziałują większe siły,
kombinacji można stosować profile MSH o
1415 większej grubości ścianki. W
miejscach, gdzie w celu redukcji
Standardowy program dostawy profili MSH wytwarzanych na gorąco ciężaru własnego konieczne są
obejmuje ponad 1400 kombinacji średnic zewnętrznych i grubości ścianek. obliczenia na papierze, istnieje
możliwość zamówienia optymalnej,
pośredniej grubości ścianki w
Możliwe jest także wytworzenie profili MSH o przekroju okrągłym ze średnicą odpowiednich partiach wyrobów
zewnętrzną do 1500 mm i grubością ścianki do 270 mm z przeznaczeniem walcowanych.
do zastosowań specjalnych. Profile MSH o przekroju kwadratowym i
prostokątnym wraz ze swoją maksymalną grubością ścianki 17,5 mm W celu ułatwienia transportu i
znacznie przekraczają maksymalnie dozwoloną grubość ścianki profili magazynowania profile MSH są
wytwarzanych na zimno, dla których ze względów technologicznych dostarczane przez V & M TUBES w
dopuszcza się jedynie grubość rzędu 12,5 mm. długościach do 12 m. W celu
uzyskania większych strzałek i
redukcji liczby wymaganych spoin
czołowych profile mogą być także
produkowane w długościach do
16 m. Względy produkcyjne
ograniczają maksymalną długość
10

produkowanych rur, dotyczy to

zwłaszcza grubości ścianek powyżej
0

ok. 25 mm.
Ø

Nasz program dostawy zawiera

71

asortyment najbardziej „chodliwych”

1

wymiarów. Użytkownicy będą mogli

rozpoznać, które wymiary profili są
m

najczęściej dostępne w magazynach

handlowców, a które są rzadko
m

spotykane.

Elektrociepłownia opalana odpadami

komunalnymi, Ulm

5
 Gatunki stali
Profile MSH –
optymalny gatunek stali dla
każdego zakresu zastosowania
Na rynku dostępne są profile MSH w
standardowym gatunku S 355 J2H
zgodnie z normą EN 10 210. Profile
MSH walcowane na gorąco mogą
być także produkowane w szeregu
innych gatunków stali. Oprócz
powszechnej stali konstrukcyjnej w
procesie produkcji stosuje się także
stal drobnoziarnistą o dużej
wytrzymałości oraz stal specjalną.
Do celów specjalnych ze względu na
brak szwu stosuje się profile
wyprodukowane ze stali niespawalnej
(np. Ck 45). W konsekwencji
konstruktorzy mają możliwość
dobrania optymalnego gatunku stali
zależnie od celu zastosowania.

Materiały na profile MSH:

stale konstrukcyjne niskostopowe S 235 do S 355*)
stale drobnoziarniste normalizowane S 275 do S 460
stale drobnoziarniste hartowane w wodzie do S 890
(tylko profile MSH o przekroju okrągłym)
stale specjalne: np. SG 40, SG 50, gatunki offshore oraz stale Ck
*)W handlu znajduje się najczęściej stal S 355 J2H, co zapewnia szybką dostawę z
magazynu większości wymiarów standardowych. Stal nadaje się do cynkowania, to
znaczy jest dostępna w wersji z dobieraną zawartością krzemu pomiędzy 0,15 i 0,25 %.
Hala wystawiennicza 6, Düsseldorf 

6
Gwarancja jakości
Profile MSH –
produkt o doskonałej jakości potwierdzonej
szeregiem certyfikatów
Profile MSH wytwarzane na gorąco
są produkowane zgodnie z normą
EN 10 210 bądź zgodnie ze
zbliżonymi normami niemieckimi i
międzynarodowymi. W rezultacie
klient otrzymuje produkt o
potwierdzonej jakości. Kontroli
poddawany jest zawsze produkt
końcowy. W efekcie można być
pewnym, że zachowane zostały
niezbędne mechaniczne i
technologiczne właściwości
materiałowe oraz zakresy tolerancji
poszczególnych wymiarów.
Szczególną ostrożność zaleca się
przy profilach zamkniętych o
stosunkowo niskiej grubości ścianek.
Wprawdzie rury profilowe zgodne z normą DIN 2395 spełniają wymogi w
zakresie wymiarów, to jednak częściowo mają one ostre krawędzie,
uniemożliwiające należyte spawanie (patrz str. 12). Przy produkcji rur
profilowych w gatunku A wykazywanie właściwości mechanicznych nie jest
wymagane.
Obniżona jakość rur profilowych została uwzględniona w normie DIN 2395,
część 2 w taki sposób, że w punkcie 9.2 warunków dostawy znajduje się
zapis: „Rury z ostrymi krawędziami nie są objęte gwarancją z tytułu
obciążeń statycznych lub dynamicznych.”
Od wielu lat nasz system zarządzania jakością funkcjonuje w oparciu o
normy niemieckie i międzynarodowe (np. ISO 9001). Zgodnie z niemieckimi
przepisami budowlanymi profile MSH o jakości zgodnej z normą
EN 10 210-1 muszą być dostarczane z wymaganym dokumentem zgodności
(znak Ü). W specjalnych zakresach zastosowania, m. in. w budowie okrętów
lub w zakresie offshore, odbiór mogą przeprowadzić wyznaczone przez
klienta inne organizacje ds. odbioru, np. Urząd Nadzoru Technicznego (TÜV)
lub Lloyds Register of Shipping (LRS).
7
 Wartości statyczne
Profile MSH –
wyższe wartości statyczne
dopuszczają większe naprężenia
dla wszystkich obciążeń W wyniku różnorodnych procesów
produkcji profili zamkniętych
walcowanych na gorąco i na zimno
powstają różne zaokrąglenia narożne
i – w efekcie – różne powierzchnie
przekroju i wartości statyczne. Fakt
ten stanowi kolejny powód do
przyporządkowania profili
zamkniętych do różnych norm, a
mianowicie profili wytwarzanych na
gorąco do normy EN 10 210, a profili
zimnych do normy EN 10 219.

Z uwagi na mniejsze promienie

kątowe profile wytwarzane na
gorąco mają zasadniczo większy
przekrój od profili wytwarzanych na
zimno; zalety profili MSH w stosunku
do profili zimnych postępują wraz ze
wzrostem grubości ścianki. W
praktyce oznacza to, że przy
identycznym wymiarze profilu
możliwe jest przyjęcie większych
obciążeń, czyli – inaczej mówiąc –
przy identycznym naprężeniu
uzyskuje się wyższy poziom
% bezpieczeństwa.
120 112
107
100 100
100
Profile walcowane
80 na zimno
Profile walcowane
60 na gorąco

40

20

0 Większe powierzchnie
Rozciąganie Zginanie przekroju wynikające z
A [cm2] W [cm3] mniejszych promieni kątowych

Porównanie maksymalnie dopuszczalnego naprężenia rozciągającego i zginającego

(profile walcowane na zimno = 100 %) 100 x 100 x 10,0 mm dla S 355

8
Obciążenie zginające
Profile MSH –
zaszeregowanie do optymalnych linii naprężeń zginających

Dzięki doskonałym wartościom „nowej generacji”1. Mowa tu o profilach, wyprodukowanych w oparciu o nowe
statycznym profile zamknięte można i ulepszone analizy stali z wykorzystaniem zmodernizowanych linii
stosować jako elementy produkcyjnych. Wynik rozczarowuje producentów profili walcowanych na
konstrukcyjne dla dużych obciążeń zimno. Mimo zaklasyfikowania do lepszej linii naprężeń zginających „a” profile
zginających (podpory, drążki puste wytwarzane na zimno muszą zostać zdegradowane do kategorii „c”.
dociskowe do kratownic i ram). Poniższy diagram z raportu końcowego porównuje linię naprężeń zginających
Różnorodne właściwości profili „c” z wynikami testu.
walcowanych na gorąco i na zimno
znajdują odzwierciedlenie w Nexp
zasadach doboru elementów
N= [-]
A • fy EUROCODE 3 – BUCKLING CURVE C
ściskanych, przy czym zgodnie z 1
niemieckimi normami dotyczącymi 0.9
konstrukcji stalowych (np. Krzywa „c” EC3
0.8
DIN 18 800) profile walcowane na Testy CIDECT
0.7
gorąco są w przeciwieństwie do
0.6
profili walcowanych na zimno
0.5
klasyfikowane do wyższej linii
naprężeń zginających. 0.4

0.3

Ze względu na przygotowania do 0.2

wprowadzenia nowej europejskiej 0.1
normy dotyczącej konstrukcji 0
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3
stalowych (Eurocode 3) producenci

profili zamkniętych walcowanych na
zimno zapoczątkowali prace
badawcze, mające na celu uzyskanie
lepszej klasyfikacji profili do linii
naprężeń zginających. Projekt
badawczy wspierany przez CIDECT
(Comité International pour le
Développement et l’Étude de la
Construction Tubulaire –
Międzynarodowy Komitet dla Badań
i Rozwoju Konstrukcji z Profili
Zamkniętych) i realizowany przez
Szkoły Wyższe w Aachen i Lüttich
objął swym zasięgiem profile
walcowane na zimno należące do
√ Ef [-]
L •

 y
(E=210 000MPa)
r •π
Raport stwierdza: „Diagram pokazuje, że linia naprężeń zginających „c” wg
normy Eurocode 3 opisuje w zadowalający sposób rzeczywisty przebieg
zginania, mimo że linia „c” przecenia rzeczywisty przebieg zginania badanych
elementów. Statystyczna analiza testów wykazuje współczynnik
bezpieczeństwa częściowego *M = 1,15, będący w doskonałej zgodności z
wymaganą przez normę Eurocode 3 wartością *M = 1,1.”

1
Cidect Research Programs 2 R:
Buckling Behaviour of a New Generation of
Cold-Formed Hollow Sections, Final Report 1996

9
Dużym sukcesem zakończyły się prace badawcze, których celem było zbadanie
przebiegu zginania walcowanych na gorąco profili z S 460 o podwyższonej
wytrzymałości2. W rezultacie tego rodzaju profile można zaklasyfikować do
najlepszej linii naprężeń zginających „a0”.

Dlatego też nowa norma Eurocode 33 reguluje sposób zaszeregowywania

różnych przekrojów w tabeli 6.2, której fragment jest przedstawiony poniżej.

Przekroje Sposób produkcji Linia naprężeń zginających

S 235, S 275 S 460

S 355, S 420

Formowanie na gorąco a a0
Formowanie na zimno c c
Przyporządkowanie przekrojów do linii naprężeń zginających wg normy EN 1993-1-1:01.05.2005, tabela 6.2

2
CIDECT Research Programs 2 T:
Buckling Behaviour of Hot-Formed SHS in High
Strength Steel Grade S 460, Final Report 1999
3
EN 1993-1-1:01.05.2005

 Port lotniczy Stuttgart

10
Wpływ sposobu klasyfikacji na zastosowania praktyczne jest uwidoczniony na poniższych
diagramach porównujących obciążenie zginające dla podpór o długości 3 m:

Współczynnik wyboczenia [mm]

Linia naprężeń
zginających:
Na gorąco:

Współczynnik smukłości podpory

a (S 355)
a0 (S 460)
Na zimno: c
Profile
walcowane
na zimno
Profile
walcowane
na gorąco

Masywny Umiarkowany Smukły

Krzywa „a” pokazuje wartości zwiększone do maks. 27 % Porównanie 100 x 100 x 10,0 mm
w stosunku do krzywej „c”, krzywa „a0” nawet do maks. 36 %. w S 355 i S 460 przy długości wyboczeniowej 300 cm

Profile walcowane na zimno

Obciążenie przy wyznaczaniu:
Profile walcowane na gorąco 500 KN
Nacisk:

Profil zimny: 100 x 100 x 10 mm

Maks. obciążalność: 506 kN
Waga: ~ 126 %)
76,7 kg (=

Profil MSH: 100 x 100 x 7,1 mm

Maks. obciążalność: 531 kN
Waga: ~ 100 %)
60,8 kg (=
Grubość
ścianki

Porównanie maksymalnie dopuszczalnych obciążeń ściskających (profile walcowane na Przykład wyznaczania podpór
zimno = 100 %) 100 x 100, gatunek S 355, długość wyboczeniowa 300 cm

11
Spawalność
Profile MSH –
bezproblemowe spawanie –
także w obszarze brzegowym
Wpływy różnego rodzaju mechaniczno-technologicznych właściwości
profili ciepłych i zimnych są wyraźnie widoczne podczas spawania. Z
uwagi na to, że formowanie na zimno stanowi jeden z najistotniejszych
czynników wywołujących niebezpieczeństwo pęknięć kruchych, w
stosownych przepisach dot. spawania są podane regulacje, które nie
tylko zalecają stosowanie określonych grup gatunków stali w zależności
od stopnia odkształcenia, lecz także precyzują czas spawania w
obszarach formowanych na zimno.
Nowa europejska norma dotycząca konstrukcji stalowych - EN 1993
(EC 3)4 - podaje warunki, które muszą być spełnione podczas spawania w
obszarach formowanych na zimno i w strefach sąsiednich. Wartości te
zostały przejęte z niemieckiej normy dotyczącej konstrukcji stalowych
DIN 18 800. Poniżej jest podane porównanie miarodajnego parametru
wewnętrznego promienia zaokrąglenia do grubości ścianki (ri /t) wg norm
EC 3 i EN 10 219:
Zakres grubości Wymagana wartość ri /t wg Istniejąca wartość ri /t wg
ścianki w mm EC 34 dla umożliwienia normy produkcyjnej
spawania EN 10 219-25
≤4 1,0 1,0
4<t≤6 1,5 1,0
6<t≤8 1,5 1,5
8 < t ≤ 10 2,0 1,5
10 < t ≤ 12 2,0 2,0
12 < t ≤ 24 3,0 2,0
t = grubość ścianki
ri = wewnętrzny promień zaokrąglenia Na podstawie przykładów widać, że
dla profili zamkniętych walcowanych
Przy zakresach grubości ścianek zaznaczonych na czerwono stosunek
na zimno zgodnie z normą
promienia wewnętrznego do grubości ścianki wg normy produkcyjnej
EN 10 219-2 dotrzymanie warunków
EN 10 219-2 jest tak mały, że spawanie profilu zamkniętego walcowanego
spawania wg normy Eurocode 3
na zimno wg normy EC 3 jest w zasadzie niedopuszczalne.
może okazać się niemożliwe dla
wielu zakresów grubości ścianek.
Ponadto żadne deklaracje
Poniższa tabela porównuje wymagany promień zaokrąglenia wg normy
producentów lub handlowców nie
EC 3 z wewnętrznym promieniem zaokrąglenia wynikającym z normy
mogą wprowadzać użytkowników w
produkcyjnej.
błąd, bo w tym zakresie muszą
Grubość ścianki Wymagany wewnętrzny Istniejący wewnętrzny obowiązywać wszystkie normy. Z
w mm promień zaokrąglenia zgodnie promień zaokrąglenia zgodnie uwagi na to, że również w sąsiednich
z normą EC 3 w mm z normą EN 10 219-2 w mm obszarach 5 x t spawanie nie jest
5,0 7,5 5,0 dozwolone, w profilu zamkniętym
10,0 20,0 15,0 walcowanym na zimno 100 x 100 x
12,5 37,5 25,0 5,0 mm (200 x 200 x 10,0 mm)
spawanie zgodnie normą Eurocode 3
4
EN 1993-1-8:01.05.2005, tabela 4.2
5
EN 10 219-2: 1997, załącznik A.2
jest dopuszczalne tylko w środku
profilu 30 mm (60 mm). W efekcie
profile zimne uniemożliwiają
powstanie prawidłowej konstrukcji
12
spawanej (patrz prawa strona).
Wymienione ograniczenia nie dotyczą profili MSH, bo te z reguły są
walcowane na gorąco. Spawanie można przeprowadzać w sposób
bezproblemowy na całym przekroju łącznie z obszarem brzegowym.

Zastosowanie normy Eurocode 3

w profilach zamkniętych walcowanych
2t 5t 30 5t 2t 100
na zimno wg EN 10 219-2 =10 =25 Pozostały =25 =10 Obszar
obszar spawalny
spawalny

2t
=10
ra=2t
5t
=25
t Przykład: Przykład:
Profil zamknięty
ri Profil zamknięty
walcowany na zimno wytwarzany na gorąco
100 x 100 x 5 mm 100 x 100 x 5 mm

Spawanie Spawanie
ra=ri+t niedozwolone dozwolone
ri/t=1*)
=> ri=t
=> ra=2t
*) Wartość ta wynika z powyższej tabeli wg
EN 10 219-2 dla grubości ścianki t=5 mm
100

13
14
Estetyka

Profile MSH –
klarowne, gładkie i filigranowe konstrukcje

W nowoczesnej architekturze profile MSH walcowane na gorąco coraz

częściej stosuje się jako widoczne elementy konstrukcyjne. Dzięki dużej
wytrzymałości profili powstają wąskie konstrukcje, pozwalające architektom
wprowadzać lekkie i eleganckie rozwiązania. Dotyczy to nie tylko architek-
tury na bazie stali i szkła, przy której dąży się do zminimalizowania wymiarów
właściwej konstrukcji nośnej.

Różnorodne obciążenia są uwzględniane jedynie przez wariacje grubości

ścianek, co zapewnia jednolity obraz z zewnątrz. Umożliwia to między
innymi produkcję podpór dla wielu kondygnacji ze stałymi wymiarami
zewnętrznymi. Stanowi to zaletę nie tylko z punktu widzenia estetyki. Jest to
także korzystne ekonomicznie ze względu na możliwość wykonywania
identycznych przyłączeń.

Nowoczesne urządzenia produkcyjne oraz nowe wsady zoptymalizowane do

procesu walcowania na gorąco gwarantują gładką powierzchnię profili MSH,
całkowicie porównywalną z powierzchnią innych profili. Przykładem może
być wiele wspaniałych konstrukcji z widocznymi profilami MSH. Poza tym
powierzchnia zewnętrzna nie jest „oszpecona” widocznym szwem, który
przy obecnie preferowanych jasnych i połyskujących barwach mógłby
powodować niemiłe odczucia.

 Most Nesenbachtal, Stuttgart  Identyczna średnica zewnętrzna przy różnej

grubości ścianki

Biurowiec Berliner Bogen, Hamburg

15
Bezpieczeństwo
Profile MSH –
bez żadnego ryzyka

Perfekcja – precyzja - bezpieczeństwo. Dzisiejsze konstrukcje odpowiadają Obraz rozłożenia twardości jest
wymienionym aspektom, zarówno w budownictwie lądowym, mostowym zbliżony do przebiegu naprężeń
jak i dźwigowym. Kwestie bezpieczeństwa odgrywają coraz większą rolę. własnych. Profile MSH walcowane
na gorąco wykazują na całym
Profile zamknięte walcowane na gorąco wykazują swoje walory w tym przekroju wyjątkowo równomierne
wyjątkowo wrażliwym zakresie. Przykładowo przepisy (np. BN 918 002) naprężenia własne na bardzo niskim
obowiązujące kolej oraz producentów dźwigów lub kolejek linowych bądź poziomie, natomiast profile zimne
wewnątrzzakładowe uregulowania wyraźnie zalecają stosowanie profili cechują wysokie naprężenia
pustych wytwarzanych na gorąco. Nawet jeśli przedsiębiorstwa są rozciągające. Grafiki przedstawione
zobligowane do przestrzegania przepisów normy Eurocode, w większości na kolejnej stronie pokazują to
przypadków istnieje przymus stosowania profili walcowanych na gorąco bardzo wyraźnie.
(patrz spawalność).

Podstawą przepisów bezpieczeństwa są różnorodne właściwości profili

zamkniętych walcowanych na gorąco i na zimno, przedstawionych w
dalszej części na przykładzie parametrów rozłożenia twardości i naprężeń
własnych.

Profile MSH walcowane na gorąco wykazują równomierne rozłożenie

twardości na całym obwodzie, natomiast profile zimne charakteryzują się
dużą twardością w krawędziach formowanych na zimno. W związku z tym
należy się liczyć z niejednorodnymi parametrami wytrzymałościowymi.
Maksymalna twardość występuje także w szwie wzdłużnym. Oznacza to,
że w omawianym przypadku szew nie został poddany obróbce cieplnej.
Sugerowana przez różne strony możliwość wykorzystania w projektach
obliczeniowych wzrostu wytrzymałości w brzegowym obszarze profili
zimnych jest problematyczna z powodu trudności w oszacowaniu ryzyka,
o ile nie zostało ono wcześniej wykluczone przez odpowiednie normy.

HB 150 HB
150
140
140 130

130 120

110

110 100

100 90

90 80

80

Rozłożenie twardości
wg HB 30/2,5 – 10 Rozłożenie twardości wg
(HV 10 w narożach) na HB 30/2,5 – 10
przekroju profilu (HV 10 w narożach) na
zamkniętego przekroju profilu zamkniętego
160 x 160 x 4,0 mm 220 x 220 x 6,3 mm
walcowanego na zimno walcowanego na gorąco ze
stali St 52 bez szwu
ze stali St 37 ze szwem wzdłużnego
wzdłużnym

Rozłożenie twardości w Rozłożenie twardości w

profilach zimnych profilach gorących

Wyraźna różnica pomiędzy profilami walcowanymi na gorąco i na zimno jest

widoczna przy rozłożeniu twardości na przekroju (patrz diagramy).

16
 W trakcie obróbki wspomnianych
profili (spawanie, cynkowanie itp.)
(a) „Zimny” (b) „Goràcy” może dojść do powstania naprężeń
160 x 160 x 6 mm 180 x 180 x 6,3 mm własnych oraz do niekontrolowanego
+300 +300
odkształcenia profili lub konstrukcji.
+200 +200 Nakłady związane z prostowaniem
+100 +100
0 0 mogą osiągnąć znaczny poziom.
-100 -100
+300
+200
+100

+300
+200
+100
+100
+200
+300
-200
-100

+100
+200
+300
-200
-100

-200 -200
0

0
0

-200 -200
-100 -100
0 0
+100 +100
+200 +200
+300 +300

Rozkład naprężenia własnego podłużnego dla profilu „zimnego” i

„gorącego” wytworzonego ze stali S 235 w N/mm2

200 200
200 100 200 100
100 0 100 100 0 100
0 0 0 0

Szew
0

0
300
200
100

100
200
300

0
100

100

0 0
0 0 0
100 100 0
200 100 100 100
100
200
200 200

Rozkład naprężenia własnego poprzecznego w N/mm2 dla profilu

„zimnego” (a) i „ciepłego” (b) z 60 x 60 x 4 mm

17
Udarność z karbem
Profile MSH –
optymalne możliwości zastosowania
także w niskich temperaturach
Pęknięcie kruche stanowi jedną z najbardziej niebezpiecznych sytuacji, Niebezpieczeństwo pęknięcia
z jaką może się zetknąć konstruktor w sektorze konstrukcji stalowych i w kruchego rośnie wraz ze wzrostem
przemyśle budowy maszyn. Pęknięcie kruche jest niebezpieczne z tego stopnia formowania na zimno.
powodu, że powstaje ono nagle bez jakichkolwiek wcześniejszych oznak, Ważną oznaką tendencji do pękania
i to nawet przy obciążeniach znacznie poniżej dopuszczalnych naprężeń. kruchego może być udarność z
karbem, bo ten parametr ulega
pogorszeniu wraz ze wzrostem
stopnia formowania na zimno.
Temperatury przejścia w stan
kruchości ulegają przesunięciu o ok.
3–5 °C na każdy 1 % odkształcenia
w kierunku niekorzystnym. Biorąc
pod uwagę fakt, że odkształcenie
profili walcowanych na zimno mieści
się w zakresie 20–30 % (w
ekstremalnych przypadkach
dochodzi nawet do 43 %!),
przesunięcie temperatury przejścia
jest znaczne.

Wynika to także ze wspólnych

przedsięwzięć badawczych
zrealizowanych przez uniwersytety w
Toronto, Kanada, i w Karlsruhe,
Niemcy. Zaczerpnięty z publikacji
diagram przedstawiony po prawej
stronie wyraźnie wskazuje na różnice
pomiędzy profilami walcowanymi na
gorąco i na zimno. Doboru położenia
i kierunku próbki dokonano w
sposób zapewniający uzyskanie
najwyższych wartości. Wyniki badań
pokazują, że profile walcowane na
gorąco wykazują w niskich
temperaturach znacznie mniejszą
tendencję do pęknięć kruchych.

18
W oparciu o wyniki badań Profil MSH, S355 J 2 H
sporządzono wskazanie do Profil zimny, producent 1, ASTM A 500, stopień B
Profil zimny, producent 1, w stanie odprężonym,
wyłącznego stosowania profili
ASTM A 500, stopień C
zamkniętych wytwarzanych na Profil zimny, producent 2, ASTM A 500, stopień C 1
gorąco w konstrukcjach obciążonych
dynamicznie, w których istotne
znaczenie ma równomierna wiązkość
we wszystkich położeniach i formach
Udarność z karbem [J]

próbek. Również amerykańska

norma dotycząca profili zamkniętych
wytwarzanych na zimno ASTM
A 5007 zwraca w przypisie uwagę na
to, że wspomniane profile mogą się
okazać nieodpowiednie w
27 dżuli
zakresie niskich temperatur dla
konstrukcji obciążonych
dynamicznie: Temperatura kontrolna [°C]
„Note 1 – Products manufactured to
this specification may not be Z zaprezentowanych różnic wynika, że w wyniku znacznych odkształceń na
suitable for those applications such zimno (maksymalnie do 43 %!) następuje znaczne zużycie rezerw
as dynamically loaded elements in odkształceniowych stali. W związku z tym istnieje niebezpieczeństwo defektu,
welded structures, etc., where który nie jest sygnalizowany powolnym powiększaniem rysy, tylko następuje
low-temperature notch-toughness nagłe pęknięcie nie poprzedzone żadnymi wcześniejszymi zjawiskami. Profile
properties may be important.” MSH walcowane na gorąco gwarantują pełne bezpieczeństwo także i w tym
W zaleceniach AWS (American aspekcie.
Welde Society, wydanie 2002)
przypis jest rozszerzony o:
„Special investigation or heat
treatment may be required if this
product is applied to tubular T-, Y-,
and K-connections”.

Stacja górska, Fellhorn 

6
Packer, J.A., Kosteski ,N., Puthli, R.S. The
Toughness of Rectangular Hollow Sections. Paper
for International Workshop on Tubular Connections,
Kumamoto University, Japan, June 2002.
7
ASTM A 500: Standard Specification for
Cold-Formed Welded and Seamless Carbon Steel
Structural Tubing in Rounds and Shapes, wydanie
10 marca 2001 r.

19
Zastosowanie
Profile MSH –
walory konstrukcyjne wynikające z nieznacznych
zaokrągleń narożnych oraz dużych i równych powierzchni
montażowych
Profile MSH walcowane na gorąco
charakteryzują się doskonałymi
właściwościami także podczas
obróbki.

Podczas procesu walcowania na

gorąco w profilach MSH o przekroju
kwadratowym i prostokątnym
C1 = C2 = Ra
powstaje stosunkowo mały promień C1,C2: Długość
brzegowy (patrz także wartości Lekerekítési hossz
(látszó oldal)
statyczne), który ponadto nie wpada
t
stycznie w powierzchnie boczne, lecz
tworzy „widzialną krawędź ”. W
efekcie powstają doskonałe warunki
do wykonania szwu i zużycie stopiwa
utrzyma się na niskim poziomie.

Inną zaletą nieznacznych promieni

Profile walcowane Profile walcowane
brzegowych są duże i równe na zimno na gorąco
powierzchnie montażowe (patrz
prawa strona). Fakt ten ma
decydujące znaczenie w wielu
Niewielkie powierzchnie Duże powierzchnie
zakresach zastosowania; statyczne montażowe przy dużych montażowe przy
walory profili MSH można w pełni promieniach kątowych nieznacznych promieniach
kątowych
wykorzystać przy wznoszeniu
konstrukcji.

Wymagana duża Oszczędność

ilość stopiwa stopiwa

20
Efektywność
Profile MSH –
w efekcie wszystko się zgadza

Efektywność konstrukcji stanowi kryterium decydujące. Udane i bezpieczne

rozwiązania muszą być także efektywne.
Ekonomiczność konstrukcji zależy nie tylko od ceny pojedynczych elementów,
ale także jest efektem współdziałania wielu czynników. Wykorzystanie
specyficznych właściwości profili MSH walcowanych na gorąco zwiększa
efektywność konstrukcji MSH w stosunku do innych wariantów rozwiązań:

redukcja wymiarów, grubości ścianki i w efekcie ciężaru własnego dzięki

dobraniu optymalnego materiału
identyczne przyłącza w podporach i wspornikach z uwagi na stałą
średnicę zewnętrzną na całej długości konstrukcji
możliwość zaplanowania większych odległości między węzłami w
konstrukcjach kratowych dzięki doskonałym właściwościom statycznym,
w efekcie mniejsza liczba węzłów
prosta i tania obróbka (np. proste i równe nacięcia, wyeliminowanie
przygotowań przed wykonaniem szwu, proste spoiny pachwinowe)
nieznaczny wolumen szwu wynikający z niewielkich średnic zewnętrznych
i nieznacznych grubości ścianek
nieznaczny wolumen szwu wynikający z nieznacznych promieni kątowych
profili MSH o przekroju kwadratowym i prostokątnym
zmniejszenie kosztów pokrycia malarskiego dzięki niewielkim
powierzchniom i w efekcie redukcja nakładów na zabezpieczenie
korozyjne
wykorzystanie przekroju elementów pustych do wypełnienia betonowego
w celu zwiększenia obciążenia granicznego
wykorzystanie przekroju elementów pustych do wypełnienia
betonowego/wodnego dla ochrony przeciwpożarowej
wykorzystanie przekroju elementów pustych do poprowadzenia
przewodów zasilających (klimatyzacja, prąd, woda itp.), w konsekwencji
brak konieczności wykonania oddzielnych kanałów kablowych

Widać więc, że ważna jest nie tylko cena za tonę, lecz także całościowy
wynik. A ten przemawia za profilami MSH!

Hala wejściowa uniwersytetu Bremen 

(Zdobywca nagrody MSH za architekturę roku 2002 )
Fot.: Andreas Keller

21
Profile MSH walcowane na
gorąco zgodnie z normą EN 10 210
Profile MSH –
EN 10 210: klucz do sukcesu
Pomiędzy profilami walcowanymi na gorąco i na zimno istnieją zasadnicze Z tego względu przy obliczeniach
różnice w kwestii właściwości. Celem uwypuklenia istniejących różnic statycznych, w dokumentacji
profile walcowane na gorąco i na zimno będą zgodnie z normami przetargowej i na rysunkach
europejskimi umieszczane w oddzielnych warunkach dostawy i będą wykonawczych należy koniecznie
także różnie traktowane w przepisach dotyczących obliczania profili (np. podawać dokładny opis produktu:
Eurocode 3). Obowiązek zapoznania się z wymienionymi przepisami profile MSH walcowane na gorąco
dotyczy również wszystkich użytkowników. W związku z tym konieczne zgodnie z normą EN 10 210, wraz ze
jest podanie podstawowych norm (np. EN 10 210) dla zastosowań świadectwem zakładowym. Patrz
praktycznych. także MSH „Informacja techniczna 1”.

Profile zimne można zawsze

zastępować profilami wytwarzanymi
na gorąco. Jeśli obliczenia bazują na
profilach zamkniętych walcowanych
na gorąco, w praktyce stosować
należy wyłącznie ten typ profili.
Profile MSH walcowane na gorąco to
bezpieczny wybór.

Oczywiście profile MSH posiadają

właściwości mechaniczne,
technologiczne i geometryczne
zalecane w normach dostawy. W
wielu przypadkach dopuszcza się
także możliwość realizacji życzeń
klienta wykraczających poza ramy
normy.

Sony Center, Berlin

22
Informacje końcowe
Profile MSH –
know-how w oparciu o ponad
100-letnie doświadczenie
Oprócz realizacji dostaw
doskonałych produktów specjaliści
V & M TUBES służą wsparciem w
zakresie możliwości stosowania
profili MSH. Dotyczy to zarówno
handlowców jak i odbiorców
końcowych. Przykładowo podczas
seminariów MSH będą szczegółowo
omawiane wszystkie wątpliwości i
sugestie.
Zespół MSH służy pomocą także w
fazie planowania i realizacji projektów.
Wsparcie obejmuje nie tylko kwestie
techniczne. Zespół specjalistów ds.
projektów troszczy się o płynną i
terminową realizację przyjętych
zleceń.
Dzięki naszemu kilkudziesięcioletniemu członkostwu w CIDECT
(Comité International pour le Développement et l’Étude de la
Construction Tubulaire – Międzynarodowy Komitet dla Badań i
Rozwoju Konstrukcji z Profili Zamkniętych) wnieśliśmy istotny
wkład w rozwój sektora profili zamkniętych. Zdobyte informacje są
publikowane w wielu podręcznikach CIDECT (www.cidect.org).
Ścisłe, międzynarodowe kontakty ze związkami, uczelniami wyższymi i
centrami badawczymi nawiązane podczas wspólnych przedsięwzięć
pomagają znaleźć wyjątkowe rozwiązania.
W razie pytań na temat profili MSH prosimy o niezwłoczny kontakt drogą
telefoniczną, faksową lub elektroniczną. Dalsze informacje dotyczące
produktów oraz osób kontaktowych, ich adresów i numerów telefonów są
podane w naszym portalu www.vmtubes.com.
Jesteśmy zawsze do Waszych usług.

V & M TUBES wydał obszerny

zestaw informacji technicznych na Idea profilu MSH Nazwa MSH jest prawnie
temat profili MSH ze szczegółowymi chroniona i oznacza produkt o
wyjaśnieniami z zakresu obliczeń, sprawdzonej jakości.
konstrukcji i sposobu produkcji.
Wymienione materiały wraz z
oprogramowaniem „Stacom”
(z wartościami statycznymi i
parametrami obciążeń zginających
dla profili MSH) są udostępnione w
naszym portalu
„www.vmtubes.com”.

Hala wystawiennicza 6, Düsseldorf 

23
V& M DEUTSCHLAND GmbH
Structurals
Theodorstraße 90
40472 Düsseldorf · Germany
Telefon: + 49 (0) 211 960-35 80
Telefax: + 49 (0) 211 960-23 73
E-mail: info.service@vmtubes.de

Porady techniczne
Telefon: + 49 (0) 211 9 60-25 08 / 35 65
V & M 303 - 5 pl

Telefax: + 49 (0) 211 960-23 93

E-mail: msh.technik@vmtubes.de
www.vmtubes.com/msh