ΚΟΤΣΑΚΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ

Λιβαδιά Σερρών

Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΧΡΩΜΑΤΙΣΤΗ

ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΜΥΣΤΙΚΑ
ΚΑΙ
ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ
ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ
ΜΠΙΜ ΠΗΣ
 ΣΗ Μ Ε ΙΩ Μ Α ΤΟΥ Ε ΚΔΟ ΤΗ

Αγαπητέ αναγνώστη, το βιβλίο αυτό θα πρέπει να το θεω ρείς σαν

ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο. Είναι χρήσιμο όχι μόνο γιατί μπορεί να σε
βοηθήσει να φ τιάξεις το έργο σου, αλλά να το φτιάξεις και ωραίο.
Οι εσω τερικοί χώροι του σπιτιού σου, οι εξω τερικοί χώροι, οι περι­
φράξεις κι όλος ο χώρος που ζεις καθημερινά και ολόκληρη τη ζωή σου,
μπορούν μ ε το κατάλληλο παρουσιαστικό τους νά σου δημιουργούν μια
ευχάριστη διάθεση Κι αυτό, γιατί η επιλογή του χρώματος, των υλικών
και πολλών άλλων παραγόντων, μπορούν να έχουν τη δική σου σφρα­
γίδα. Αυτό το σκοπό έρχεται να καλύψει το παρόν βιβλίο. Και είναι ο
πρώτος.
Υπάρχει κι ένας δ εύτερο ς λόγος που σου προσφέρουμε την
έκδοση αυτή. Είναι η οικονομική πλευρά. Δυστυχώς στη χώρα μας πολύ
λίγο εκτιμήθηκε αυτός ο παράγοντας σε σχέση μ ε την Αμερική και τις
Ευρωπαϊκές χώρες Βλέπουμε πολύ συχνά, σε ταινίες, επισκευές ή
βάψιμο κατοικιών από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες. Οι σκηνές αυτές
συνήθως χρηματοδοτούνται από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών.
Μπορούμε να το πούμε αυτό εθνική πολιτική. Αλλά και διάφορα σεμινά­
ρια γίνονται δωρεάν από τεχνολογικά ινστιτούτα στους πολίτες σχετικά
μ ε τα προβλήματα της στέγης, που έχουν ένα και μόνο στόχο: Φτιάξτο
μόνος σου. Που αυτό σημαίνει ότι ο πολίτης γλυτώνει ένα σημαντικό
■ποσό που μπορεί να το διαθέσει για κάποια άλλη ανάγκη του.
Ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού είναι ελαιοχρωματιστής με
πείρα πολλών χρόνων Μ ε μεγάλο σεβασμό προς εμάς, μας αποκαλύ­
πτει τα μυστικά του και μας νο υθετεί πολύ συγκινητικά. «Κι αν ακόμα
θ έ λ ε τε να μ ε πάρετε για ελαιοχρωματισμούς κ.λ.π., μ ' αυτό το βιβλίο
θα μ ά θ ετε τουλάχιστο να μ ε ελέγ χ ετε, εμ ένα ή τους συναδέλφους
μου»
Δ εν μ έν ει παρά να τον ευχαριστήσουμε για το έργο του αυτό.

ο ΕΚΔΟΤΗΣ
 Πρόλογος
Το κύριο σημείο της καλής επιτυχίας ενό ς βαψίματος εξαρτάται
από τα καλά υλικά.
Εάν σκεφτόμαστε να κάνουμε τα βαψίματά μας φτηνά, αυτός ο
λόγος και μόνο πρέπει να μας οδηγήσει στο να προτιμάμε τα γνήσια
υλικά κι ας είναι λίγο πιο ακριβά.
Η πείρα των τριάντα χρόνων μου δίδαξε γιατί να προτιμώ τα καλά
υλικά.
Παίρνοντας δύο κιλά δ ευτέρας ποιότητας (πλαστικό) καλύπτουμε
20 τετραγωνικά μέτρα, και παίρνοντας δύο κιλά πρώτα υλικά πάλι
καλύπτουμε αυτά τα τετραγωνικά μέτρα. Η διαφορά όμως μ εταξύ τους
είναι η εξής:
1. Με το μάτι θα φαίνεται ποιο είναι το τέλειο.
2. Να είσ τε σίγουροι πως με τη δ εύτερη ποιότητα σε λίγο καιρό θα
έ χ ετε προβλήματα τεράστια, και ακόμη θα αντιληφ θείτε ότι η δουλειά
του θα είναι πιο δύσκολη.
Αντίθετα, μ ε την πρώτη ποιότητα και κυρίως των πολυδοκιμασμέ-
νων εταιρειών, μου έχουν δ είξει ότι δουλεύονται πολύ εύκολα, έχουν
μεγάλη καλυπτικότητα και είναι αυθεντικότερα. Συνιστώ πάντα πρώτα
υλικά γιατί είναι πολυδοκιμασμένα. Τον τρόπο που δουλεύονται θα τον
β ρείτε παρακάτω.
Χρώματα όμορφα και άσχημα δ εν υπάρχουν. ' Ολα είναι όμορφα
και συγχρόνως άσχημα. Τα ωραιότερα χρώματα είναι εκείνα που α ρ έ­
σουν στον καθένα. Αρκεί να προσέξουμε για να κάνουμε καλούς
συνδυασμούς χρωμάτων. Αυτός ο κανόνας που αναφέρω παραπάνω,
ισχύει και γενικά στη ζωή.
Το βάψιμο ενό ς σπιτιού είναι όμοιο μ ε το ντύσιμο ενό ς ανθρώπου,
αυτό που χρειάζεται είναι λίγη προσοχή.
Η τέχνη του μπογιατζή είναι πολύ ωραία. Πιστεύω ότι θα σας
αρέσει να ασχοληθείτε για να κά νετε από μόνοι σας κάτι ωραίο στο δικό
σας σπίτι.

6
 Στο βιβλίο μου θα συναντήσετε αρ κετές φορές να επαναλαμβάνω
τα ίδια πράγματα. Μη σας φ ανεί παράξενο. Η προσπάθειά μου είναι να
δώσω να καταλάβει ο αναγνώστης μ ε λεπτομέρεια κάθε σημείο αυτών
που γράφω.
Σε όλες τις τέχ νες ο ανθρώπινος νους μπορεί να γεννήσει πρωτό­
τυπες ιδέες. Ναι! Στην τέχνη του μπογιατζή να είσ τε σίγουροι πως
μπορεί να γεννηθούν περισσότερες πρωτοτυπίες και αυτό θα σας
κεντρίσει το ενδιαφέρον να αυξήσετε την πείρα σας.
Μαζί θα βάψουμε μια οικοδομή καινούργια από την αρχή μ ε λεπτο­
μέρεια. Και μια άλλη, η οποία χρειάζεται ξανά βάψιμο μ ετά από πολλά
χρόνια έτσ ι ώστε να καλύψουμε το μεγαλύτερο μ έρος των υλικών που
έχουν βγει ως τώρα. Και κάθε καινούργιο που θα βγαίνει θα είναι πλέον
εύκολο να γίνει, λόγω τη ς πείρας που θα αποκτήσετε.
Για ό,τι χρειαστείτε νά κάνετε, κοιτάξτε στο βιβλίο παρακάτω και
θα βρείτε αυτό που σας ενδιαφ έρει μη ξεχνώντας πως καμιά τέχνη δ εν
μπορεί να γραφεί σε βιβλίο ολοκληρωμένα. Κι αυτό, διότι ο κάθε
τεχνίτης δουλεύει μ ε το δικό του σύστημα, πρώτον. Και δεύτερον,
καθημερινά βγαίνουν συστήματα διαφορετικά, εργαλεία και υλικά που
πιθανόν να έχουν κάποιον άλλον τρόπο εργασίας.
Και μη πει κανείς ότι είναι τέλειος. Η τελειότητα βρίσκεται μόνο σε
ένα όνομα. Κι όσο ψηλά κι αν ανεβούμε στην τέχνη μας καλό είναι
πάντα να ρωτάμε, δ εν είναι υποτιμητικό. Εγωιστικό είναι όταν λ έμ ε πως
όλα τα ξέρουμε. Και συνήθως αυτοί οι άνθρωποι μ ένουν πάντα πίσω, σε
όλους γενικά τους τομείς.
Και κάτι άλλο. Εάν δ εν θ έ λ ε τε να ασχοληθείτε μ ε το βάψιμο να
εισθε σίγουροι πως θα έ χ ε τ ε μεγάλο κέρδος διαβάζοντάς το. Μόνο μ ε
τον έλεγχο που θα κά ν ε τε στο μπογιατζή σας θα είσθε κερδισμένοι
κατά πολύ
 ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ
Ξεκινώντας την δουλειά του μπογιατζή πρέπει να έχουμε τα εργα­
λεία που είναι απαραίτητα. ' Οπως τη σκάλα μας που πρέπει να είναι
διπλή για να μπορούμε να κρεμάμε τον τεν ε κ έ μας με το υλικό όταν
πρόκειται να δουλέψουμε ψηλά στο ταβάνι, να μπορούμε άνετα και
σταθερά να βάψουμε κάτω από τα κουρτινόξυλα, να κόβουμε γραμμές
και γενικά για όλες τις δου λειές όπου χρειάζεται σκάλα.

Χρειαζόμαστε 2 σπάτουλες των 15 πόντων και ένα στοκαδοράκι

(μικρή σπατουλίτσα).
 Είναι απαραίτητος ένας ρολός να χωράει στον τεν ε κ έ μας και ένα
κοντάρι για τα ταβάνια, και τα ψηλά σημεία των τοίχων. Με αυτά η
δουλειά γίνεται πιο άνετα και ξεκούραστα. Επίσης ένα μικρό ρολάκι 10
πόντων για λεπτά σημεία όπως κάτω από τα κουρτινόξυλα ή σε στενά
σημεία που ο μεγάλος μας ρολός δεν χωράει. Το κοντάρι μας να είναι
κατά προτίμηση από αλουμίνιο που ανοιγοκλείνει και φ τάνει 4 μέτρα
ύψος.
 Τρεις τεν ε κ έδ ες που να έχουν χερούλι για να μην κουραζόμαστε
στο κουβάλημα των υλικών, και να μπορούμε να τους κρεμάμε στη
σκάλα μας.
 Δύο τρεις βούρτσες, σαν α υ τές στη φωτογραφία, για να κόβουμε
γραμμές.

12
 ■Ενα-δύο πινέλα πέντε πόντων νούμερο 2 ή 3 και ένα μικρό πινε-
λάκι για να βάψουμε λεπτά σημεία.

Θα ήθελα να δ είτε τρία βασικά εργαλεία σ' αυτήν τη φωτογραφία.

Το ένα είναι φλόγιστρο, το χρησιμοποιούμε για το κάψιμο των ρόζων ή
για το κάψιμο της λαδομπογιάς σε ξύλινα σημεία, όπως, πόρτες, παρά­
θυρα, παντζούρια κ.λ.π. προκειμένου να βγάλουμε τις παλιές μπογιές.
Το άλλο είναι ένα μπλάκεντέκερ με ένα σίδερο μπροστά για να
ανακατεύουμε τα υλικά μας σε ταχύ ρυθμό χωρίς κούραση. Και το τρίτο

13
είναι κομφλέρ. Αυτό το χρησιμοποιούμε γενικά για βαψίματα πόρτες,
καλοριφέρ, κάγκελα, αυτοκίνητα, για λαδομπογιές και λούστρα.

r
 ' Ενα άλλο εργαλείο είναι η τρόμπα. Αυτή τη χρησιμοποιούμε για
ασβεστώματα, μεγάλες επιφάνειες στις οποίες δεν έχουμε φόβο για
λέρωμα π.χ. το εξωτερικό εργοστασίων, αποθήκες, περιφράξεις.
Η τρόμπα δουλεύεται ως εξής: Αραιώνουμε τον ασβέστη μας με
νερό το ανακατεύουμε καλά, και το περνάμε από σίτα για να μην
μείνουν χοντράδια. Εάν θέλουμε βάζουμε και πέντε σταγόνες μπλε
πλαστικό για να δείχνει πιο άσπρο. Γερίζουμε την μηχανή μας, τρομπά­
ρουμε και ανοίγοντας το μπεκ αρχίζουμε το βάψιμο.
Με αυτό το ίδιο υλικό ασβεστώνουμε και εσωτερικούς χώρους,
μόνο που εδώ αντί για τρόμπα, χρησιμοποιούμε βούρτσες, για να μην
λερώσουμε.

15
 Σε καινούργιο σουβά το πρώτο χέρι πρέπει να περαοτεί με βούρ­
τσα ή ρολό και στην συνέχεια στο δεύτερο χέρι χρησιμοποιούμε τη
μηχανή μας.
Μηχανάκι για τρίψιμο. Σε αυτό κάνουμε αλλαγές από γυαλόχαρτα
όποιο μας χρειάζεται.
 Επίσης είναι απαραίτητο ένα βαμβακερό σχοινάκι περίπου πέντε
μέτρων για γραμμές. Παίρνουμε λίγη όχρα σκόνη στο χέρι μας και
περνάμε το σχοινάκι μέσα από το χέρι μας και αφού γεμίσει από την
όχρα το τεντώνουμε από τις δυο άκρες και το αφήνουμε να χτυπήσει
στον τοίχο, ώστε να εμφανιστεί η γραμμή από όχρα στον τοίχο. Οι
γραμμές γίνονται για να διαχωρίζουν τα χρώματα. Οι τ έ λ ε ιε ς γραμμές
δείχνουν την τελειότη τα της δουλειάς μας.

Οταν πρόκειται να κάνουμε ρελιέφ χρειαζόμαστε ένα ρολό από

καουτσούκ με μυτούλες μικρές ή μεγάλες. Το ρολό αυτό το χρησιμο­
ποιούμε όταν τελειώνουμε το ρελιέφ. Η διαδικασία είναι η εξής: Π ερ­
νάμε στον τοίχο το ρελιέφ με το συνηθισμένο ρολό ή με τις μεγάλες
σπάτουλες στο τελικό χέρι όταν πρόκειται για πηχτό ρελιέφ. Και τέλο ς
περνάμε την επιφάνεια με το ρολό από καουτσούκ.
Προσέχουμε οι κινήσεις μας νά είναι σχεδόν ταυτόχρονες γιατί το
ρελιέφ στεγνώνει πολύ γρήγορα και δεν θα μπορούμε να κάνουμε τα
17
σχέδια με το ρολό από καουτσούκ στον τοίχο. Γι' αυτό το λόγο περ­
νάμε 4-5 τετραγωνικά ρελιέφ και από πίσω με το ρολό.
Για να μην στεγνώνει γρήγορα; Σε έναν τεν ε κ έ με ρελιέφ
ρίχνουμε 3 κουταλιές λινέλαιο. Με αυτόν τον τρόπο αργεί να στεγνώ­
σει. Κι έτσι κερδίζουμε χρόνο.
 Μια πένσα και ένα σφυράκι για κάρφωμα και ξεκάρφωμα είναι
απαραίτητα.

19
 ' Ενα ξυραφάκι καλλιτεχνίας με το οποίο θα κόβουμε σχέδια σε
χαρτόνι και θα τα βάψουμε, όπως γράμματα σε τοίχους, λαμαρίνες,
πανιά. Υπάρχουν μποτίλιες-σπρέι σε διάφορα χρώματα που αποτελού­
νται από λαδομπογιά. Τα γράμματα ή τα σχέδια που θέλουμε να φ τιά­
ξουμε μπορούμε να τα κάνουμε και με τα σπρέι από λαδομπογιά αλλά
και με πλαστικό και ένα μικρό πινέλο ή ένα κομμάτι σφουγγαράκι.

20
 ΣΕΙΡΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
Πάντα αρχίζουμε από ψηλά και κατεβαίνουμε προς τα κάτω.
Δηλαδή ξεκινάμε από τα ταβάνια μας, τα γύψινα και εν συνεχεία
τους τοίχους μας. Αρχίζουμε με το ασβέστωμα μέσα και έξω από το
σπίτι, μετά τα τριψίματα, πόρτες, παράθυρα, παντζούρια. Κάψιμο
ρόζων.
Εν συνεχεία στοκαρίσματα στους τοίχους μας και στοκαρίσματα
και σπατουλαρίσματα ο™ ξύλα, πόρτες, παράθυρα, παντζούρια, αν
πρόκειται να γίνουν με λαδομπογιά.
Τελειώ νοντας τα σπατουλαρίσματα στα κουφώματα μας, τρίβουμε
και ψιλοστοκάρουμε τυχόν τρυπούλες ή σημαδάκια που έχουν μείνει.
Και περνάμε την βελατούρα μας. Εδώ σταματάμε. Τελειώ νουμε τα
ταβάνια μας με το σκέτο πλαστικό ή ενισχυμένο ή υδρόχρωμα.
Βάφουμε τα γύψινά μας και τελειώ νουμε τους τοίχους και εν συνεχεία
περνάμε τη λαδομπογιά στις πόρτες, παράθυρα, παντζούρια.
Να μην ξεχνάμε πως πριν αρχίσουμε την λεγάμενη προεργασία,
πρέπει να έχουμε σκεπάσει όλα τα σημεία των δωματίων για να μην
λερώσουμε. Αυτή είναι κάποια σειρά της δουλειάς που πρέπει να
ακολουθήσουμε.
Αν θέλουμε αντί λαδομπογιάς, να λουστράρουμε πόρτες, παρά­
θυρα και παντζούρια, κάνουμε όλη την προεργασία, τελειώνουμε τα
υπόλοιπα βαψίματά μας και στη συνέχεια λουστράρουμε τα κουφώ-
ματά μας πάντα προσεκτικά.
Την ίδια σειρά θα ακολουθήσουμε και στην παλιά οικοδομή.
Και αν θέλουμε να κάνουμε σπατουλαριστά; Αυτή η δουλειά προ­
πορεύεται, μετά το ασβέστωμα τελειώ νουμε το σπατουλαριστό και εν
συνεχεία βάφουμε τοίχους και κουφώματα.

Εάν έχουμε στο σπίτι αλουμίνια περασμένα, πρέπει να προσέ­

ξουμε πολύ να τα σκεπάσουμε με αυτοκόλλητο ρολό και εφημερίδες,
και μετά να ασβεστώσουμε, διότι ο ασβέστης προσβάλει το αλουμίνιο,
το μαυρίζει.
Το ίδιο κάνουμε και όταν τα κουφώματα είναι λουστραρισμένα.
Εδώ τα σκεπάζουμε όχι διότι ο ασβέστης καταστρέφει το λούστρο,
αλλά για να μην λερωθούν και μας δυσκολέψουν στο καθάρισμα. Με
21
τον ίδιο τρόπο καλύπτουμε και τα σουβατιπιά στο πάτωμα.
Εάν ακολουθήσετε τη σειρά που σας προτείνω, να είσ τε σίγουροι
πως θα π ετύχετε πολύ άνετα αυτό που θ έλετε.
Το ίδιο γίνεται και στις σιδηροκατασκευές, τρίψιμο, στοκάρισμα,
μινιάρισμα, αντί βελατούρα που βάζουμε στα ξύλα.
Παρακάτω θα β ρείτε με λεπτομέρεια πως γίνεται η κάθε εργασία.

22
 ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗ
ΓΑΛΑΚΤΩΜΑ ' Η ΑΣΒΕΣΤΩΜΑ

1ος τρόπος: Αρχίζουμε το ασβέστωμά μας αραιώνοντας πρώτα

τον ασβέστη με το νερό, έπειτα τον στραγγίζουμε και προσθέτουμε
λίγες σταγόνες μπλε μπογιά και το ανακατεύουμε καλά. Τους τοίχους
τους ασπρίζουμε με τις βούρτσες. Με δυο χέρια δ εν μένουν βουρ­
τσιές εάν όμως ο σουβάς δ εν είναι καλά φτιαγμένος τον ξύνουμε λίγο
με την σπάτουλα για να φύγουν τα πετραδάκια, ψιλοστοκάρουμε τις
τρυπούλες και γίνεται στη συνέχεια το άσπρισμα.
Εάν οι επιφάνειες είναι μεγάλες και δεν φοβόμαστε μήπως λερώ­
σουμε, περνάμε το πρώτο χέρι με βούρτσα και το δεύτερο χέρι το
κάνουμε με τρόμπα.

2ος τρόπος: Παίρνουμε γλουτολίνες (κόλλες) και στόκο. Λιώ­

νουμε την κόλλα στον τ εν ε κ έ με τρία τέταρτα του τεν ε κ έ νερό.
Ανακατεύοντας το νερό με το μπλάκερ ντέκερ ή με ένα ξύλο και
ρίχνουμε σιγά-σιγά την κόλλα ανακατεύουμε καλά και το αφήνουμε να
ηρεμήσει για ένα πεντάλεπτο και μετά το ξαναχτυπάμε ακόμα δυνατό­
τερα για να είναι έτοιμο, για να προσθέσουμε πέντε κιλά στόκο, τρία
κιλά ασβέστη (περίπου) και λίγες σταγόνες μπλε πλαστικό. Κατά τη
διάρκεια που θα βάζουμε όλα αυτά τα υλικά δεν σταματάμε να ανακα­
τεύουμε το μείγμα μέχρις ότου είναι έτοιμο. Στη συνέχεια χρησιμο­
ποιούμε το μεγάλο ρολό για γρήγορα ή το ρολό στο κοντάρι για να γίνει
πιο ξεκούραστη η δουλειά.
Αρχίζουμε βουτώντας το ρολό στο μείγμα και το τινάζουμε από τη
μια και την άλλη πλευρά. Το ρολό πρέπει να ακουμπά στον τοίχο,
ίσα-ίσα που να εφάπτεται και πριν αδειάσει τοξαναβουτάμε. Πρέπει να
προσέχουμε το ρολό να περνάει από όλα τα σημεία του τοίχου για να
φαίνεται ομοιόμορφο. Οταν τελειώσουμε το πρώτο χέρι, περιμέ­
νουμε να στεγνώσει και να περάσουμε το δεύτερο.
Κάτι πολύ σημαντικό είναι ότι το βάψιμο αρχίζει από το ταβάνι και
όταν τελειώνουμε συνεχίζουμε στους τοίχους.
Προσοχή στις επιφάνειες πριν αρχίσουμε, δεν πρέπει να υπάρ­
χουν μικρές ή μεγάλες τρύπες, αν υπάρχουν πρέπει πρώτα να τις
23
στοκάρουμε ή αν υπάρχουν πετραδάκια στον τοίχο να τα τρίψουμε και
να ξεσκονίσουμε τους τοίχους έτσι ώστε να φ ύγει κάθε τι περίσσιο.

24
 3ος τρόπος: Ενισχυμένο.
Το ενισχυμένο αποτελεί ένα από τα καλύτερα βαψίματα και τα πιο
συνηθισμένα παντού.
Το ασβέστωμα οτον τρίτο τρόπο γίνεται ως εξή ς: Λιώνουμε την
κόλλα μας σε τρία τέταρτα του τεν ε κ έ νερό, βάζουμε τον στόκο και
αντί του ασβέστη ρίχνουμε ένα πεντάκιλο λευκό πλαστικό το ανακα­
τεύουμε καλά καί είμαστε έτοιμοι να διαλέξουμε το χρώμα. Το πλα­
στικό που βάλαμε αντί του ασβέστη είναι η δύναμη του υλικού μας γ ι'
αυτό λέγεται και ενισχυμένο.
Αν θέλουμε να κάνουμε το χρώμα μπεζ, που συνηθίζεται σήμερα,
ρίχνουμε στο μείγμα λίγο καφέ ανοιχτό. ' Οσο περισσότερο ρίχνουμε
τόσο πιο σκούρο γίνεται. Πριν από αυτό χωρίζουμε ένα μέρος από το
λευκό μείγμα για το ταβάνι και μετά προσθέτουμε τα χρώματα. Το
ενισχυμένο γίνεται μετά το γαλάκτωμα - άσπρισμα.

25
 Στο ζαχαρί βάζουμε λίγες σταγόνες κίτρινο και λίγες μαύρο.
Στο γκρι προσθέτουμε μόνο μαύρο.
Τα βασικά χρώματα στο βάψιμο είναι: άσπρο, μαύρο, κίτρινο, κόκ­
κινο, πράσινο, μπλε, όχρα. Με αυτά τα χρώματα γίνονται τα χιλιάδες
χρώματα που υπάρχουν στον κόσμο και λέγονται Σύνθετα. Σύνθετα
χρώματα (έτοιμα δηλαδή) υπάρχουν σε όλα τα χρωματοπωλεία. Για
μεγάλη επιτυχία και αντοχή δια λέξτε χρώματα πρώτης ποιότητας.
Ο τρίτος τρόπος του ενισχυμένου που προανέφερα δουλεύεται
στο δεύτερο και τρίτο χέρι. Το ίδιο γίνεται και στα σύνθετα χρώματα,
αφού ο τοίχος έ χει ασβεστωθεί με τον πρώτο ή δεύτερο τρόπο.

ΣΤΟΚΑΡΙΣΜΑ

Πολλές οικοδομές με τους σεισμούς ή ακόμα τον κακοδουλεμένο

σουβά παρουσιάζουν προβλήματα, όπως πετάματα από πεταλούδες,
όπως τα λέμε, ή σχισμές. Γι' αυτό πρέπει να βουλώσουν, να στοκαρι-
στούν.
Ο τρόπος είναι ο εξής: ' Εχουμε πρώτα την γλουτολίνη μας έτοιμη
λιωμένη. Παίρνουμε μέσα σε ένα μικρό κουτάκι πλαστικό, κατά προτί­
μηση στρογγυλό, λίγη γλουτολίνη, ρίχνουμε γύψο καλλιτεχνίας και με
το υλικό αυτό και με τη μεγάλη και μικρή σπάτουλα στοκάρουμε τις
τρυπούλες ή τις σχισμές κι εφόσον ξεραθούν τα τρίβουμε με χοντρό
γυαλόχαρτο για να μην εξέχουν από τον τοίχο. Μέσα στην κόλλα
ρίχνουμε νιτρικό οξύ (λεμόντουζο ή ξινό) λιωμένο με νερό. Αυτό το
ρίχνουμε για να αντέξει ο γύψος υγρός μέχρι να τελειώσει το στοκάρι­
σμα, γιατί χωρίς το νιτρικό οξύ, ο γύψος στεγνώνει πολύ γρήγορα και
δεν προλαβαίνουμε να στοκάρουμε.
Το στοκάρισμα μπορεί να γίνει και με κόλλα από πλακάκια. Αυτό
όμως θέλει αρκετή ώρα να περιμένουμε για να ξεραθεί για να μπορέ­
σουμε να βάψουμε. Γίνεται όμως αρκετά γερό. Αντίθετα με το γύψο
αφού στεγνώνει εύκολα μπορούμε μέσα σε λίγη ώρα να αρχίσουμε το
βάψιμο.
Ενας άλλος καλύτερος τρόπος μέσα στην κόλλα βάζουμε 1/3
κόλλα από πλακάκια, 1/3 άσπρο τσιμέντο και 1/3 γύψο, τα ανακα­
26
τεύουμε και είμαστε έτοιμοι για το στοκάρισμα.
Υπάρχει και ένας ακόμα τρόπος που είναι ο πιο δυνατός από
όλους. Παίρνουμε ψιλό ροκανίδι από κάποιο ξυλουργείο και αγορά­
ζουμε την κόλλα ΑΤΛΑΚΟΛ. Ανακατεύουμε την κόλλα ατλακόλ με τα
ροκανίδια μέχρι να γίνουν πολτός που να μπορεί να δουλεύεται με
σπάτουλα και στοκάρουμε τα πάντα και κυρίως τα ταβάνια από νοβοπάν
όπου οι γωνίες τους θέλουν πολύ στοκάρισμα. ' Οταν ξεραθεί γίνεται
δυνατό σαν ξύλο. Το μόνο που θ έλει χρειάζεται πολύ ώρα για να
ξεραθεί.

ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΣΚΕΤΟ

Το πλαστικό επί τοίχου δουλεύεται ως εξή ς: Ξύνουμε, στοκά­

ρουμε, ασβεστώνουμε τον τοίχο μας, και για σωστή εργασία λαδώ­
νουμε ό λες τις επ ιφάνειες με λινέλαιο και στεγνωτικό και νέφτι. Στα
δύο κιλά λάδι ένα στεγνωτικό και ένα νεύτι, και αφού στεγνώσει καλά
περνάμε το πλαστικό ή το έτοιμο χρώμα που έχουμε αγοράσει ή το
χρώμα που φτιάξαμε μόνοι μας. Ανοίγουμε το λευκό πεντάκιλο πλα­
στικό ή τά πεντάκιλα ανάλογα πόσο χρειαζόμαστε, ρίχνουμε το χρώμα
που μας αρέσει και βάφουμε τους τοίχους μας. Πρέπει να ξέρουμε
πως για δέκα τετραγωνικά μέτρα χρειαζόμαστε δυο κιλά υλικό για δυο
χέρια.
Το πλαστικό αραιώνεται με νερό. ' Ενα κιλό πλαστικό αραιώνεται
με ένα δέκατο του κιλού νερό, για να δουλεύεται καλά με το ρολό.
' Οταν τελειώσουμε το βάψιμο πλένουμε πολύ καλά τα εργαλεία
που χρησιμοποιήσαμε με νερό για να μην κολλήσουν. Αν λερώσουμε
κάποια σημεία χωρίς να τα προσέξουμε, το πλαστικό καθαρίζεται με
οινόπνευμα. Αν το δουλέψουμε με βούρτσα το αραιώνουμε περισσό­
τερο μέχρι και 1/3 νερό.

27
 ΣΠΑΤΟΥΛΑΡΙΣΜΑ ΜΕ ΠΛΑΣΤΙΚΟ, ΛΑΔΟΜΠΟΓΙΑ

Για να κάνουμε σπατουλαριστό, λιώνουμε μια κόλλα γλουτολϊνη

οτον τεν ε κ έ μας και αφού τηναφήσουμε να ηρεμήσει για πέντε λεπτά,
τήν ξαναχτυπάμε, αρχίζει να πυκνώνει, στη συνέχεια βάζουμε στόκο
μέχρι να γίνει σαν ζυμάρι, βάζουμε δυο κιλά λάδι και ένα κιλό στεγνω­
τικό και τα ανακατεύουμε όλα μαζί καλά, και αφού λαδώσουμε τον τοίχο
μας παίρνουμε τις μεγάλες σπάτουλες και σπατουλάρουμε όλους
τους τοίχους. ' Οταν ξερ α θ εί καλά το τρίβουμε με χοντρό γυαλόχαρτο,
το ξεσκονίζουμε και περνάμε το δ εύτερο χέρι σπατουλαριστό. Και
αυτή τη φορά όταν ξερ α θ εί το τρίβουμε με ψιλό γυαλόχαρτο, το
ξαναξεσκονίζουμε και περνάμε και το τρίτο χέρι και το ξεσκονίζουμε
για άλλη μια φορά. Μετά από ένα καλό τρίψιμο βλέπουμε τις επιφά-
νε ιές μας λείες. Στη συνέχεια λαδώνουμε τους τοίχους με λάδι,
στεγνωτικό και νεύτι όπως και στην αρχή. Οταν ξεραθούν οι τοίχοι
παίρνουμε ένα πεντάκιλο βελατούρα (είναι το υπόστρωμα της λαδο­
μπογιάς) την αραιώνουμε με νεύτι ή διαλυτικό. Δηλαδή ρίχνουμε μέσα
στο πεντάκιλό μας ένα τέταρτο του κιλού νέφ τι ή διαλυτικό και περ­
νάμε ε ίτε με το μεγάλο ρολό ε ίτε με το ρολάκι ή το πινέλο τις επιφά­
νειες. Οπου στάξει βγαίνει με διαλυτικό. Οπως το πλαστικό επί
τοίχου, περνάμε μετά την βελατούρα αφού ξεραθεί, το χρώμα που μας
αρέσει δυο χέρια για τέλεια δουλειά.
Τα περισσεύματα τα βάζουμε σε μικρά ή μεγάλα κουτιά τα κλεί­
νουμε μετά καλά και στο καπάκι του κάθε κουτιού βάζουμε μια σταγόνα
από το χρώμα που περιέχει για να τα γνωρίζουμε. Τα κουτιά τα αναπο­
δογυρίζουμε με το καπάκι κάτω και τα αφήνουμε στην αποθήκη μας.
Με αυτό τον τρόπο οι μπογιές μπορεί να χρησιμοποιηθούν και άλλες
φ ορές και διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν ξεχνάμε ότι
για καλύτερη δουλειά πριν το σπατουλάρισμα, λαδώνουμε τους τοί­
χους με λάδι, νεύτι και στεγνωτικό για τελειότερη δουλειά. Το λάδωμα
αποφεύγεται όταν ο τοίχος είναι καινούργιος χωρίς να είναι ασβεστω­
μένος. Δεν αποφεύγεται με κανέναν τρόπο όταν ο τοίχος μας ήταν
βαμμένος και θέλουμε να τον κάνουμε σπατουλαριστό.

29
 ΡΕΛΙΕΦ
1ος τρόπος: Για να κάνουμε δέκα τετραγωνικά χρειαζόμαστε
είκοσι κιλά.
Πρώτα στοκάρουμε τις επ ιφάνειες έτσι ώστε να μην μείνουν
τρυπούλες ή ραγίσματα. ' Επειτα απλώνουμε το ρελιέφ με το μεγάλο
ρολό στον τοίχο και αμέσως μετά σχεδόν από πίσω περνάμε με το
δεύτερο ρολό το λαστιχένιο, για να σχηματιστούν κουκουτσάκια μικρά
ή μεγάλα ανάλογα τι θέλουμε. Εάν αργήσουμε να περάσουμε από πίσω
με το λαστιχένιο ρολό, κινδυνεύουμε να χαλάσουμε την επιστρωμένη
επιφάνεια μας και αυτό γιατί στεγνώνει πολύ γρήγορα. Επειδή το
ρελιέφ στεγνώνει γρήγορα μετά τη χρήση των λαστιχένιων ρολών
πρέπει να τα πλύνουμε πολύ καλά για να μπορούμε να τα ξαναχρησιμο-
ποιήσουμε.
Υπάρχουν ρελιέφ σε πολλά χρώματα.

30
 2ος τρόπος: Μετά το στοκάρισμα αραιώνουμε πέντε κιλά
ρελιέφ με δυο κιλά νερό το ανακατεύουμε καλά και περνάμε τον τοίχο
με βούρτσα. Το υλικό αυτό λέγεται αστάρι. Στη συνέχεια περνάμε το
ρελιέφ όπως και στον πρώτο τρόπο. Για να προφυλάξουμε τα παρά­
θυρα ή τις πόρτες μας πριν ακόμα ξεκινήσουμε τη δουλειά κολλάμε
κολλητικές ταινίες, καθώς και στα πρεβαζάκια και κάθε ανοιχτή επιφά­
νεια την σκεπάζουμε, γιατί δεν καθαρίζεται εύκολα. ' Οποιο σημείο
λερωθεί, πρέπει αμέσως να σκουπίζεται με ένα βρεγμένο πανί ή με
οινόπνευμα. Αυτό όμως μπορεί να προκαλέσει ζημιές σε λουστραρι-
σμένες επιφάνειες, γι' αυτό και θέλουν πολύ καλό σκέπασμα.

31
 3ος τρόπος: Πριν ακόμα κάνουμε το αστάρι λαδώνουμε τον
τοίχο με λινέλαιο και στεγνωτικό ανακατεμένα (σε δύο κιλά λά δ ι,|ΐ/2
στεγνωτικό). Στην συνέχεια όταν ξερ α θεί κάνουμε το αστάρι μας και το
τελικό χέρι του ρελιέφ με τα κουκουτσάκια. Ο τρόπος αυτός είναι ο
καλύτερος κάι συνιστώ να τον προτιμάτε. Το ρ ελιέφ προστατεύει τους
τοίχους μας. ' Ετσι αν λερωθεί μπορούμε άνετα να το πλύνουμε. Με το
πέρασμα του χρόνου μπορεί να αλλοιωθεί και το χρώμα. Σε αυτή την
περίπτωση παίρνουμε πλαστικό χρώμα που μας αρέσει, το αραιώνουμε
με νερό και περνάμε ό λες τις επιφ άνειες μ' αυτό.
Το ρελιέφ δ εν επηρεάζεται από εξωτερική υγρασία αλλά από
εσωτερική. Και στο ρελιέφ μπορούμε να αποφύγουμε το λάδωμα όταν
ο σουβάς μας είναι καινούργιος.

ΚΩΝΙΚΟ ΡΕΛΙΕΦ

Για να κάνουμε κωνικό ρελιέφ να φαίνεται ίδιο με το πραγματικό

γίνεται ως εξής.
Λιώνουμε μια κόλλα σε έναν τ εν ε κ έ νερό με την γνωστή μέθοδο
και κατόπιν προσθέτουμε στόκο ώσπου να γίνει αραιό ζυμάρι, προσθέ­
τουμε δυο κιλά λινέλαιο και ένα κιλό στεγνωτικό. Και για να γίνει πιο
γερό βάζουμε και 5 κιλά ΑΤΛΑΚΟΛ. Το ανακατεύουμε καλά με μπλά-
κερ ντέκερ. Εάν είναι πολύ αραιό προσθέτουμε και άλλο στόκο, ωσό-
του γίνει σαν κρέμα. Η πυκνότητά του πρέπει να είναι τέτοια ώστε να
μπορούμε να το δουλέψουμε με το βαμβακερό ρολό που έχουμε.
Οπως το ρελιέφ που το απλώνουμε στο τοίχο και μετά το περνάμε
με το λαστιχένιο ρολό έτσι και αυτό. Μετά το αφήνουμε να ξερ α θ εί
καλά.
Εχουμε έτοιμα δυο κιλά λάδι με ένα κιλό στεγνωτικό και ένα
δεύτερο του κιλού νεύτι. Τα ανακατεύουμε καλά και με μια μικρή
βούρτσα ή ένα μεγάλο πινέλο περνάμε ό λες τις επιφάνειες. Την άλλη
μέρα ετοιμάζουμε την β ελα το ύ ρ α.' Ενα κιλό βελατούρα καλύπτει επτά
έως δέκα τετραγωνικά. Και αφού περάσουν τέσσερις με πέντε ώρες
είμαστε έτοιμοι να το περάσουμε με πλαστικό χρώμα δυο χέρια. Με
ένα πεντάκιλο πλαστικό λευκό μπορούμε να καλύψουμε πενήντα
32
τετραγωνικά και για λευκότερο λευκό, ρίχνουμε π έντε με επτά σταγό­
νες μπλε πλαστικό.
Γενικά για τα χρώματα μπορείτε να δ ια λέξετε.

ΓΥΨΙΝΑ
Τα γύψινα για να γίνουν τέλεια και δυνατά, τα λαδώνουμε με λάδι
και στεγνωτικό ανακατεμένα. Δηλαδή δυο κιλά λάδι και ένα κιλό σ τε­
γνωτικό. ' Οταν ξεραθούν τα περνάμε βελατούρα, και όταν και αυτή
ξεραθεί καλά, περνάμε το πλαστικό. Στο λευκό χρώμα βάζουμε όπως
επανειλημμένα είπαμε, μπλε σταγόνες. Για πιο τέλεια δουλειά περ­
νάμε δυο χέρια το λευκό.
Αν θέλουμε τα γύψινά μας να γίνουν όμοια με ξύλο κάνουμε ως
εξής: Εφαρμόζουμε τον ίδιο τρόπο μέχρι τη βελατούρα. Μετά παίρ­
νουμε τα χρώματα για ομοίωμα ξύλου και επίσης παίρνουμε και λού­
στρο και διαλυτικό. Στη συνέχεια παίρνουμε ένα φτηνό πινέλο στο
οποίο κόβουμε τις τρίχες στο μπροστινό σημείο του πινέλου πριονωτά
όπως η φωτογραφία.

Αμέσως μετά περνάμε το χρώμα που διαλέξαμε, τρεμουλιαστά με

το χέρι μας για να σχηματίζονται τα διάφορα σχέδια, κύματα. Αλλού θα
πάει περισσότερη μπογιά και αλλού λιγότερη, και όταν ξερ α θ εί καλά τα
περνάμε με το λούστρο μας και είμαστε έτοιμοι. Τα πινέλα τα πλέ­
νουμε πολύ καλά με διαλυτικό μέχρι να μην μ είνει ίχνος λούστρου στις
τρίχες. Εάν δεν καλοδουλεύεται το λούστρο μας και κολλάει, το αραιώ­
νουμε με διαλυτικό μέχρι να δούμε ότι καλοδουλεύεται.

33
 ΓΙΑΠΩΝΕΖΙΚΟ

Το γιαπωνέζικο πωλείται σε νάϋλον σακούλες του κιλού. Βάζουμε

το μείγμα σε λεκάνη και ρίχνουμε λίγο-λίγο νερό και αφού βραχεί καλά
το ζυμώνουμε όπως ακριβώς ζυμώνουμε τον κιμά.
Το γιαπωνέζικο δουλεύεται όπως το σπατουλαριστό και στο ταβάνι
και στους τοίχους. ' Οσο πιο λεπτή στρώση απλώνουμε, τόσο περισσό­
τερα μέτρα μπορούμε να καλύψουμε με το υλικό μας. Πρέπει να προσέ­
χουμε έτσι ώστε να το απλώνουμε ομοιόμορφα παντού, για να μην
φαίνεται αλλού πολύ και αλλού λίγο και επίσης να μην αφήσουμε
σημεία κενά, να φαίνεται από κάτω ο τοίχος.
Αν μετά από χρόνια βαρεθούμε να το βλέπουμε, κάνουμε το εξής:
Βρέχουμε με μια βούρτσα το ταβάνι και εύκολα το ξεκολλάμε. Σε
σημεία όπου δεν βγαίνει μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη μεγάλη
σπάτουλα ή τη μικρή για να ξύσουμε, και μετά βάφουμε κανονικά με
υδρόχρωμα ή ενισχυμένο πλαστικό.

ΣΤΑΛΑΚΤΙΤΕΣ

Αν θέλουμε να κάνουμε σταλακτίτες στο ταβάνι μας κάνουμε τα

εξής: Λιώνουμε μια γλουτολίνη (κοινή κόλλα), ρίχνουμε δυο φακελάκια
νιτρικό οξύ και τα ανακατεύουμε μέχρι να λιώσουν καλα. Στη συνέχεια
αγοράζουμε ένα σακί γύψο καλλιτεχνίας και το ρίχνουμε στον τ ενεκέ
με την κόλλα μέχρι να γίνει σα ζυμάρι.
Με τις μεγάλες σπάτουλες, σπατουλάρουμε το ταβάνι σε ότι
πάχος θέλουμε, που σημαίνει πόσο μεγάλους σταλακτίτες θέλουμε.
Οσο πιο παχύ είναι το στρώμα τόσο μεγαλύτεροι σταλακτίτες θα
γίνουν. Οταν απλώσουμε το υλικό στο ταβάνι, παίρνουμε ένα σανιδάκι
15x15 ή και μεγαλύτερο και με αυτό κολλάμε και ξεκολλάμε όλη την
επιφάνεια σα βεντούζα. ' Ετσι σχηματίζονται σταλακτίτες.
Εν συνεχεία το βάψιμο γίνεται με πλαστικό ή λαδομπογιά. Σωστό­
τερο βάψιμο γίνεται με το πιστόλι αλλά μπορούμε και με το πινέλο ή με
το ρολό αν είναι μικρές μυτούλες. Το νιτρικό οξύ το βάζουμε στο
μείγμα για να μην ξεραίνεται εύκολα ο γύψος. Διαφορετικά θα δυσκο-

35
λουόμασταν πάρα πολύ και δεν θα έχουμε την ίδια επιτυχία.
Εάν θέλουμε μικρές μυτούλες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το
ρολό του ρελιέφ, που πωλείται στα χρωματοπωλεία, αντί του σανιδιού.

ΠΑΝΤΖΟΥΡΙΑ - ΠΟΡΤΕΣ - ΠΑΡΑΘΥΡΑ

ΛΑΔΟΜΠΟΓΙΑ

Οταν ξεκινάμε να βάψουμε τα κουφώματά μας με λαδομπογιά, η

πρώτη μας δουλειά είναι να βγάλουμε πόρτες, παράθυρα, παντζούρια.
Αφού τα βγάλουμε τα σημαδεύουμε για να μην τα μπερδέψουμε. Γι
αυτό καρφώνουμε καρφάκια μικρά δυό πόντων.
Βγάζουμε το πρώτο παράθυρο που μπορεί να έ χει δύο ή τρία
φύλλα, και καρφώνουμε στο επάνω μέρος του κάθε φύλλου ένα καρ-
φάκι. Το καρφώνουμε έτσι ώστε να μένει το κεφαλάκι από έξω και να
μην κρύβεται με το στοκάρισμα. ' Ετσι ξέρουμε ότι τα φύλλα που έχουν
ένα καρφάκι ανήκουν στο παράθυρο που και αυτό έ χει ένα καρφάκι στο
κάτω μέρος της κάσας. Το ίδιο γίνεται και με τα παντζούρια. Στο

36
δεύτερ ο παράθυρο βάζουμε δυο καρφάκια, στο τρίτο τρία, και ούτω
καθεξής. Το ίδιο κάνουμε και με τις πόρτες και τις κάσες. Με αυτόν τον
τρόπο όσο και να τα ανακατέψουμε δεν μπερδεύονται. Και εύκολα
κάθε κομμάτι μπαίνει στη θέση του.

37
 ΚΑΨΙΜΟ ΡΟΖΩΝ

Το κάψιμο γίνεται με το φλόγιστρο. Ανάβουμε το φλόγιστρο και το

φέρνουμε σε επαφή με το ρόζο. Θα παρατηρήσουμε ότι βγαίνει υγρό
από το ρόζο, και αυτός είναι ο σκοπός μας, να φύγουν τα υγρά από τους
ρόζους. Αν δεν τους κάψουμε είναι σίγουρο πως μετά από καιρό ε κ εί
που υπάρχουν ρόζοι θα δούμε πως πέταξε η μπόγια. Αυτό γιατί δεν θα
μπορεί να βγει από μέσα το υγρό που υπάρχει και η πίεση που ασκεί
σπάει τη λαδομπογιά. Μετά το κάψιμο τρίβουμε ό λες τις επιφάνειες
καλά και προχωράμε στο λάδωμα.

ΛΑΔΩΜΑ

Παίρνουμε λινέλαιο και το ανακατεύουμε με στεγνωτικό και νεύτι.

Τρία λάδι ένα στεγνωτικό, ένα νεύτι. Με αυτό περνάμε όλες τις επιφά­
νειες των κουφωμάτων. Το λάδωμα δίνει ζωή στα ξύλα, και συνεχί­
ζουμε το στοκάρισμα.

38
 ΣΤΟΚΑΡΙΣΜΑ

Το στοκάρισμα γίνεται για να βουλώσουμε όπου υπάρχουν τρύπες.

Ο στόκος υπάρχει και έτοιμος αλλά μπορούμε να τον κάνουμε και
εμ είς. Το έτοιμο λέγεται στόκος σπάτουλας. Για να το κάνουμε μόνοι
μας τον λαδόστοκο κάνουμε τα ε ξή ς: Παίρνουμε πρώτα στόκο, σκόνη,
λινέλαιο, στεγνωτικό, νεύτι και τσίγκο. Βάζουμε δυο μέρη λινέλαιο, ένα
στεγνωτικό, τα ανακατεύουμε καλά σε κάποιο δοχείο. Στη συνέχεια
ρίχνουμε στόκο και ανακατεύουμε πριν νυκτώσει. ' Επειτα ρίχνουμε
σκόνη τσίγκο και λίγο νεύτι. Τα ανακατεύουμε καλά, προσθέτουμε δυο
κουταλιές της σούπας νερό και μετά ξαναρίχνουμε στόκο σκόνη μέχρι
να γίνει πηκτό σαν κρέμα. Με αυτό το στόκο βουλώνουμε ό λες τις
τρυπούλες στα κουφώματα. Εάν έχουμε μεγάλες τρύπες αγοράζουμε
σιδηρόστοκο. Ο σιδηρόστοκος πωλείται σε δυο μέρη. Το πρώτο είναι
ένα κουτί που έχει το στόκο και το δεύ τερ ο σε ένα σωληνάρι που
δίνεται σαν στεγνωτικό. Βάζουμε στη μεγάλη μας σπάτουλα όσο στόκο
χρειαζόμαστε και δυο τρία γραμμάρια από το σωληνάρι. Τα ανακα­
τεύουμε καλά με τη μικρή σπάτουλα και είναι έτοιμο το υλικό για να
βουλώσουμε τις μεγάλες τρύπες. Πρέπει να προσέχουμε και να βου­
λώσουμε πολύ γρήγορα τις τρύπες γιατί το υλικό στεγνώνει γρήγορα.
Αν δούμε ότι ο σιδηρόστοκος έσφ ιξε λιγάκι πρέπει να τον πετάξουμε
και να κάνουμε καινούργιο.
Η επόμενη δουλειά μας είναι να τρίψουμε τα κουφώματά μας με
χοντρό γυαλόχαρτο μέχρι να φύγουν ό λες τις ακίδες και εξογκώματα.
Μετά σπατουλάρουμε με τον λαδόστοκο που ετοιμάσαμε όλες τις
επ ιφάνειες των κουφωμάτων και όταν ξεραθούν τα ξανατρίβουμε με
πιο ψιλό γυαλόχαρτο (πωλούνται με νούμερα). Ψιλό γυαλόχαρτο νού­
μερο 120 πιο χοντρό, νούμερο 80 κ.τ.λ.). Υπάρχουν και άλλα γυαλό-
χαρτα που τα νούμερά τους όσο πιο μικρά είναι τόσο τα γυαλόχαρτο
είναι χοντρότερα π.χ. νούμερο 60,80 κ.λ.π.). Θα τα καταλάβετε βλέπο-
ντάς τα.
Στη συνέχεια κάνουμε το δ εύτερο σπατουλάρισμα και όταν ξερ α ­
θεί, το τρίτο. Μετά τα τρίβουμε με το πιο ψιλό μας γυαλόχαρτο, τα
ξεσκονίζουμε και τα βάφουμε με βελατούρα. Η βελατούρα είναι υπό­
στρωμα της λαδομπογιάς. Μετά το πρώτο χέρι βελατούρα το αφή­
νουμε να στεγνώσουν καλά (μια μέρα) και περνάμε και το δεύτερ ο χέρι

39
και όταν ξεραθεί καλά τα τρίβουμε με το ψιλότερο γυαλόχαρτο νού­
μερο μηδέν ή εκατόν είκοσι και είναι έτοιμο για λαδομπογιά.
Αν θέλουμε τις πόρτες μας να τις κάνουμε λευκές, μέσα στη
λαδομπογιά όταν την αραιώνουμε με λίγο νεύτι ή διαλυτικό ρίχνουμε
και τρεις έως π έντε σταγόνες μπλε. Στις πόρτες για να γίνεται γρηγο­
ρότερη δουλειά χρησιμοποιούμε το μικρό μας ρολάκι και ένα πινέλο
που πάντα βοηθάει αν ξεφ ύ γει περισσότερη μπογιά, την απλώνουμε με
το πινέλο ή και όλες οι γωνίες γίνονται με αυτό γιατί το ρολάκι μας δε
χωράει.
Η ίδια διαδικασία γίνεται και στα παντζούρια και τα παράθυρα μέχρι
τη λαδομπογιά. Το βάψιμο των παντζουριών γίνεται κατά προτίμηση με
το κομφλέρ. Αν δεν το έχουμε γίνεται με το πινέλο. Δηλαδή με το
τελευτα ίο σπατουλάρισμα κάνουμε δυο χέρια βελατούρα και τέλος
λαδομπογιά.

ΚΑΓΚΕΛΑ
ΓΕΝΙΚΑ ΣΙΔΕΡΑ
Τα σίδερα βάφονται ως εξής: Αφήνουμε τα καινούργια κάγκελα ή
τις πόρτες ή κάθε τι που αποτελείται από σίδερο να πιάσουν λίγη
σκουριά να φ ύγει το νίκελ το άσπρο από πάνω τους.
Τα τρίβουμε καλά με ομιριδόπανο και τα ξεσκονίζουμε.Τόσμιριδό-
πανο είναι και αυτό οα το γυαλόχαρτο με τη διαφορά πως τα πετραδά-
κια του είναι ενσωματωμένα και αποτελούν ένα πιο ισχυρό σύνολο από
το γυαλόχαρτο.
Μετά το τρίψιμο ξεσκονίζουμε τα σίδερα, παίρνουμε σιδηρόστοκο
και ψιλοστοκάρουμε τυχόν τρυπούλες. Μετά το στοκάρισμα αγορά­
ζουμε μίνιο-αντισκουριακό και το αραιώνουμε με είκοσι - τριάντα στα­
γόνες νεύτι ή διαλυτικό και περνάμε ό λες τις επιφάνειες με αυτό. Για
καλύτερη δουλειά το περνάμε δυο χέρια και όταν ξεραθεί περνάμε το
χρώμα που μας αρέσει.
Το βασικό χρώμα είναι το λευκό με το οποίο μπορούμε να κάνουμε
όποιο χρώμα θέλουμε. Μπορούμε να ρίξουμε δέκα σταγόνες μπλε και
να το κάνουμε ανοιχτό μπλε ε ίτε λίγες σταγόνες πράσινο για να γίνει

40
ανοιχτό πράσινο, ε ίτε λίγο μαύρο για να γίνει γκρι, ε ίτε όχρα λαδομπο­
γιά για να γίνει προς μπεζ, και με αυτό τον τρόπο γίνονται όλα τα
χρώματα. Για τα σύνθετα χρώματα θα μιλήσω παρακάτω.
Πολυσύνθετα είναι τα χρώματα που αποτελούνται πάνω από ένα
χρώμα.
Στα χρώματα όμως δεν δίνω πολύ μεγάλη σημαοία γιατί τα περισ­
σότερα χρώματα, ε ίτε σε λαδομπογιά, ε ίτε σε πλαστικό υπάρχουν στην
αγορά. ' Ετσι μπορείτε να βλέπετε το χρωματολόγιο και να πάρετε
αυτό που σας αρέσει.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι όταν κάνετε μόνοι σας τα χρώματα σε
λαδομπογιά ή σκέτο πλαστικό δεν θα παραμείνει το ίδιο χρώμα όταν
ξεραθεί. Τα σκέτα πλαστικά και οι λαδομπογιές σκουραίνουν περισσό­
τερο από ότι φαίνονται την ώρα που τα φτιάχνετε. Αντίθετα, τα ενισχυ-
μένα και τα υδροχρώματα χάνουν χρώμα από ό,τι φαίνονται αρχικά.
Προσοχή να μην ανακατέψ ετε ποτέ λαδομπογιά με πλαστικό γιατί
θα είναι για πέταμα.
' Οταν δουλέψουμε με το πινέλο ή με το μικρό ρολάκι τη λαδομπο­
γιά, και τελειώσουμε τη δουλειά πρέπει να πλύνουμε τα εργαλεία που

42
χρησιμοποιήσαμε με διαλυτικό ή με νεύτι πολύ καλά. Αν δεν πλυθούν
και μείνουν υπόλοιπα στο ρολάκι ή το πινέλο, θα ξεραθούν και θα
γίνουν άχρηστα. Αν όμως δεν τελειώσουμε και πρόκειται να συνεχί-
σουμε την επόμενη ημέρα δεν χρειάζεται να πλύνουμε τα εργαλεία,
αρκεί να τα βάλουμε σε ένα κουτί με νερό. ' Οταν θα ξαναρχίσουμε το
βγάζουμε από το νερό και το τρίβουμε γρήγορα πάνω σε μια επιφάνεια
ή σε σανίδι και συνεχίζουμε το βάψιμο.
' Οταν βουτάμε το ρολάκι στη λαδομπογιά, πριν το βγάλουμε το
τρίβουμε στα τοιχώματα του τεν ε κ έ μας ο οποίος πρέπει να είναι
τετράγωνος, για να μην στάζει η μπογιά μας. Τα περισσεύματα της
λαδομπογιάς τα βάζουμε σε κουτιά και αφού τα κλείσουμε καλά τα
αναποδογυρίζουμε, όπως και στα πλαστικά.

43
 ΛΟΥΣΤΡΑ
Οταν πρόκειται για καλοδουλεμένο καινούργιο ξύλο από τον
ξυλουργό.
Βάζουμε την πόρτα πάνω σε δυο καβαλέτα και την τρίβουμε με
γυαλόχαρτο 100 νούμερο. Το τρίψιμο γίνεται με το χέρι ή με μπλάκερ
ντέκερ. ' Επειτα στοκάρουμε την πόρτα με ειδικό στόκο, που πωλείται
σε ποικιλία χρωμάτων. Το χρώμα του στόκου που θα διαλέξουμε πρέπει
να είναι το ίδιο με το χρώμα που πρόκειται να βάψουμε την πόρτα. Μετά
τρίβουμε την πόρτα και την ξεσκονίζουμε. Τέλος βάφουμε στο χρώμα
που θέλουμε.
Αν πάρουμε σκόνη την λιώνουμε με νερό και με ένα σφουγγαράκι
βάφουμε ομοιόμορφα. Χρώμα έ χ ε ι και σε υγρό διάφορες μάρκες όπως
το BONDEZ το οποίο είναι και το καλύτερο. Το επόμενο βήμα είναι η
προεργασία. Αγοράζουμε προεργασία και λούσ τρο-για καλύτερα απο­
τελέσματα συνιστώ την εταιρεία ΣΟ ΛΩ Μ Ο Υ-. Ανακατεύουμε λοιπόν
προεργασία Α και Β με τις μπουκάλες από νίτρο, και περνάμε όλη την
επιφάνεια. Μ ετά από τέσσερις - πέντε ώρες όταν ξεραθούν τα τρί­
βουμε με γυαλόχαρτο νούμερο εκατό. Πρέπει όταν τρίβουμε να βγαί­
νει σκόνη. Αν δεν βγαίνει σημαίνει ότι δ εν ξεράθηκαν καλά. Στο βάψιμο

44
η θερμοκρασία του περιβάλλοντος πρέπει να είναι άνω των δεκαπέντε
βαθμών κελσίου.
Αφού τρίψουμε και ξεσκονίσουμε την προεργασία, δύο φ ορές
ανακατεύουμε το Α και Β νίτρο λούστρο και το αραιώνουμε μόνο με
διαλυτικό όχι νεύτι, και περνάμε ό λες τις επιφ άνειες ωσότου ποτίσει το
ξύλο. Αυτό το καταλαβαίνουμε από τη γυαλάδα που βλέπουμε που
πρέπει να είναι ομοιόμορφη.
' Ολη η διαδικασία της πόρτας πρέπει να γίνεται σε μέρος όπου δεν
υπάρχει σκόνη.
Μπορούμε να λουστράρουμε και γύψινα. Εκεί χρειάζεται χρώμα,
κατευθείαν προεργασία και λούστρο. Καλύτερη δουλειά γίνεται με το
κοφλέρ, αλλά και με το πινέλο.
Σήμερα βλέπουμε ότι στα περισσότερα σπίτια γίνονται βεράντες
με ξύλα τα οποία λουστράρονται χωρίς χρώμα. Δηλαδή γίνεται κατευ­
θείαν λούστρο ένα-δύο και τρία χέρια με αποτέλεσμα το ξύλο να
φαίνεται καθαρό. Ο τρόπος αυτός είναι και ο πιο απλός.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιήσαμε τα πλένουμε καλά με διαλυ-
τικό. Αν πέσουν σταγόνες στο δάπεδο το καθαρίζουμε με διαλυτικό. Αν
κάτι θέλουμε να κάνουμε πάνω στα λούστρα είναι προτιμότερο να
παίρνουμε τη συμβουλή του πωλητή βερνικιών. Αυτοί έχουν όλες τις
συνταγές εφαρμογής.
Το σκέτο λούστρο που περνάμε κατευθείαν πάνω στα ξύλα μπορεί
να είναι ο πιο απλός τρόπος, δεν είναι όμως ο σωστότερος. Για σωστή
δουλειά πρέπει να πάρουμε από το BONDEX το άχρωμο. ' Ετσι περ­
νάμε πρώτα αυτό και έπειτα το λούστρο. To BONDEX προστατεύει τα
ξύλα από σκουλίκια και ο λούστρος πάνω σ ' αυτό γίνεται τελειότερο ς.
Υπάρχουν πολλά χρώματα από ανοιχτά μέχρι και πολύ σκούρα.

45
 ΛΟΥΣΤΡΑ ΝΕΥΤΙΟΥ
Τα λούοτρα Νίτρο δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να
λουστράρουμε πόρτες οι οποίες είναι βαμμένες με λαδομπογιά.
Πόρτες και κάθε ξύλινη επιφάνεια που είναι βαμμένη με λαδομπο­
γιά και θέλουμε να τη λουστράρουμε, μπορούμε μόνο με λούστρα του
νευτιού. Υπάρχει ειδική βελατούρα που την περνάμε επάνω στις βαμ­
μ ένες επιφάνειες μετά γίνεται το τρίψιμο και στη συνέχεια περνάμε το
λούστρο του νευτιού.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε είναι πιστόλι ή πινέλο. Μετά τη
χρήση των εργαλείων μπορούμε να τα πλύνουμε με νεύτι αλλά και με
διαλυτικό.
Αν κατά λάθος ακουμπίσουμε λούστρο νίτρο επάνω σε επ ιφάνειες
με λαδομπογιά εκείνη η επιφάνεια θα καεί. ΓΓ αυτό χρειάζεται προ­
σοχή.
Οταν περάσουμε την ειδική βελατούρα μετά το στέγνωμά της,
εάν θέλουμε περνάμε από τά χρώματα της ZAR απομίμηση ξύ λο υ .
Μετατρέπει κάθε σκληρή και λεία επιφάνεια σε απομίμηση ξύλου τόσο
αληθινή που ούτε και εσείς μπορείτε να διακρίνετε τη διαφορά!!!
Χρώματα υπάρχουν καρυδιά, όρεγκον, καρυδιά ανοιχτή, μαόνι, δρυς,
καρυδιά σκούρη.

46
ΠΑΛΙΟ ΣΠΙΤΙ
Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάζονται στα παλιά σπίτια.

ΤΑΒΑΝΙΑ

Υπάρχουν ταβάνια πολυσχισμένα τα οποία όμως στοκάρονται με

τον τρόπο που είπαμε παραπάνω. Αν το ταβάνι είναι κακοδου­
λεμένο από κακή βαφή και ξεφ λουδίζεται πρέπει να το ξύσουμε καλά,
μέχρι να φύγουν οι φλούδες, με τη σπάτουλα. Ακόμη πρέπει να περά­
σουμε τον τοίχο με συρμάτινη βούρτσα, να τον ξεσκονίσουμε καλά αν
θέλουμε να το δουλέψουμε με σκέτο πλαστικό. Ακόμη καλύτερα θα
είναι πρώτα να το λαδώσουμε και μετά να το βάψουμε.
Αν όμως θέλουμε να το βάψουμε υδρόχρωμα ή ενισχυμένο δεν
χρειάζεται προηγουμένως να το λαδώσουμε γιατί οι δυο α υ τές μπογιές
μαζεύουν όλα τα υπολλείματα σκόνης τα οποία ανακατεύονται με
αποτέλεσμα το μείγμα να γίνει ωραιότερο και πιο ανθεκτικό.

48
 Αν υπάρχουν γύψινα ξεκολλημένα, τό τε γυψάρουμε τα σημεία με
γύψο καλλιτεχνίας. Πρώτα βγάζουμε προσεκτικά με την σπατουλίτσα
τα κομμάτια που είναι έτοιμα να πέσουν. Τα σημεία που θα γυψάρουμε
πρώτα τα ξεσκονίζουμε με ένα πινέλο και έπειτα τα βρέχουμε. Με
κάποιο μαχαιράκι ή σπατουλίτσα βγάζουμε τα στρώματα βαφής μέχρι
να φ ανεί ο σουβάς. Μετά βάζουμε ο ' ένα κουτί λίγο νερό και ρίχνουμε
τον γύψο καλλιτεχνίας όχι γύψο οικοδομής και γυψάρουμε.
Αν το ταβάνι έχ ε ι καπνιστεί από τη σόμπα μπορούμε με δυο χέρια
βελατούρα να σκεπάσουμε ό λες τις μαυρίλες. Το ίδιο ισχύει για τους
τοίχους οι οποίοι έχουν μουτζουρωθεί από σόμπα ή από μολύβι και
μπογιές παιδιών, ή έχουν υγρασία, λάδια, γράσα, ακόμα από ζωγραφιές
και μεγάλα γράμματα.
Το πιο σοβαρό πρόβλημα σ' α υ τές τις περιπτώσεις που μας απα­
σχολεί πολύ είναι η υγρασία. Για να αποφύγουμε την υγρασία υπάρχουν
διάφοροι τρόποι. Αν δηλαδή η υγρασία προέρχεται από την πλάκα,
φτιάχνουμε σκεπή ή μωσαϊκό ή πίσα με πισόχαρτο. Ο πιο απλός όμως
τρόπος γίνεται με ένα υλικό που πωλείται στα χρωματοπωλεία και
λέγεται ακρυλικό μονωτικό. Με το υλικό αυτό περνάμε όλα τα μέρη που
παρουσιάζουν προβλήματα, δύο και τρία χέρια. Πρώτα όμως καθαρί­
ζουμε και σκουπίζουμε καλά τις επιφάνειες, και βλέπουμε τις οδηγίες
στο κουτί.
Υπάρχουν και άλλα υλικά για μόνωση, και καθημερινώς βγαίνουν
καινούργια. Δ εν έχουμε παρά να ρωτάμε τους καταστηματάρχες.

Αν έχουμε τοίχους που θέλουμε να τους μετατρέψ ουμε από

πλαστικό σε ενισχυμένο μπορούμε κατευθείαν. Το ίδιο γίνεται και από
πλαστικό σε λαδομπογιά, και από λαδομπογιά σε πλαστικό. Από υδρό­
χρωμα όμως σε πλαστικό γίνεται, αλλά πρώτα πρέπει να προσέξουμε
τους τοίχους, αν ξεφ λουδίζεται, ή με το τρίψιμο της παλάμης αν
βγάζει σκόνη. Για το ξεφλούδισμα ξύνουμε τα πάντα, στοκάρουμε,
λαδώνουμε και μετά βάφουμε. Για τη σκόνη που βγάζει ο τοίχος, τον
ξεσκονίζουμε με μία βούρτσα καλά, τον λαδώνουμε και αφού στεγνώ­
σει τον βάφουμε.

49
 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ

Μεγάλη προσοχή πρέπει να δώσουμε στις εξω τερικές επιφάνειες

γιατί είναι ε κ τεθ ειμ ένες στις καιρικές συνθήκες. Αν ξεφλουδίζονται οι
εξω τερικοί τοίχοι πρέπει να γίνουν οι εξή ς διαδικασίες: Πρώτα πρέπει
να ξύοουμε πολύ καλά τους τοίχους όπου χρειάζεται για να ξεφ λουδι­
στούν, να τους τρίψουμε καλά με συρματόβουρτσα, να τους λαδώ­
σουμε καλά αν είναι δυνατό δυο φ ορές και τέλος να τους βάψουμε με
σκέτο πλαστικό ή με ενισχυμένο.
Στις εξω τερικές επιφάνειες μη σ κεφ τείτε τα υλικά που θα ξ ο δ έ­
ψ ετε αλλά προτιμήστε τα καλύτερα.
Μετά από τόσα χρόνια που εργάζομαι σαν ελαιοχρωματιστής δεν
άκουσα ποτέ παράπονα από τους πελάτες μου κι αυτό το οφείλω σε
μεγάλο βαθμό ο αυτά τα υλικά που υπάρχουν παντού γιατί είναι πάντα
τα καλύτερα.
Αν κάνετε μόνοι τη δουλειά με τους τρόπους που σας προτείνω
γλυτώνετε πολλά χρήματα και έχ ε τε μεγάλο ουμφέρον να προτιμάτε
καλά υλικά.
Αν πάλι το σπίτι σας είναι ρελιέφ και ξεφ λουδίζεται σημαίνει ότι
δεν έγινε σωστή ενσωμάτωση γιατί το σπίτι ήταν στην αρχή βαμμένο με
υδρόχρωμα που περιείχε ελάχιστο πλαστικό ή και καθόλου και δεν
έγιναν οι απαραίτητες διαδικασίες για να βάφει σωστά. ' Επρεπε να
τρίψουμε τον τοίχο, να τον ξεσκονίσουμε, να τον λαδώσουμε και
έπειτα να περάσουμε το αραιωμένο ρελιέφ (το αστάρι που λέμε) με
βούρτσα και στο τέλος να περάσει το τελικό ρελιέφ ούμφωνα με τον
τρίτο τρόπο δουλειάς του ρελιέφ που ανέφερα. Στην συνέχεια, πρέπει
να οτοκαριστούν όλα τα σκασμένα μέρη, να λαδωθούν και να γίνουν
ό λες οι ε ν έρ γ ε ιες όπως ανέφερα παραπάνω. ' Οταν τελειώσουμε με
τα μπαλώματα σε όλες τις επιφάνειες θα τις περάσουμε με σκέτο
πλαστικό για να υπάρχει ομοιομορφία. Να προτιμάτε δυο χέρια πέρα­
σμα γιατί θα μπορείτε να τα πλένετε άφοβα. Υπάρχουν σπίτια που
ασβεστώθηκαν πολλές φορές και έχουν σχηματιστεί πολλά στρώματα
με συνέπεια να χρειαοτεί να τα ξύοουμε για να τα στοκάρουμε. Σε
τέτοια σπίτια μην προτιμάτε το ρελιέφ γιατί δεν θα α ντέξει και θα πάνε
άδικα τα υλικά και ο κόπος. Το καλύτερο είναι να κάνουμε ενισχυμένο,
δηλαδή κόλλα, στόκο και πλαοτικό. Γίνεται οωστότερη ενσωμάτωση.

50
Δεν πρέπει να βάζουμε πολύ ασβέστη στους τοίχους γιατί πάνω από
χιλιοστό αφήνει χοντρά στρώματα. ' Οταν σχηματίζονται πολλά στρώ­
ματα χαλάει το σπίτι. Αντίθετα το σκέτο πλαστικό ή το ενισχυμένο
αφήνουν πολύ λεπτό στρώμα (δέκατα του χιλιοστού) και δεν δημιουρ­
γούν πρόβλημα.
Σε σπίτια κλειστά, εγκατελειμ ένα προσθέτουμε στον τεν ε κ έ δύο
πλάκες ασβέστη γιατί σκοτώνει τα μικρόβια που βρίσκονται σ' αυτό.
Δηλαδή μέσα στο ενισχυμένο βάζουμε τις δυο χούφ τες ασβέστη.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΙΔΕΡΑ ΚΑΓΚΕΛΑ

Αν μετά από χρόνια δούμε τα κάγκελα ή ότι άλλο σιδερένιο έχουμε

βάψει να παρουσιάζουν εδώ και εκ εί σκουριές ή και ορισμένα να
ξεφλουδίζονται τό τε θα καταλάβουμε ότι οφείλεται ε ίτε σε κακή δου­
λειά, ε ίτε στην λαδομπογιά που ήταν κακής ποιότητας, ε ίτε ακόμη και
στην πολυκαιρία.
Σε α υ τές τις περιπτώσεις τρίβουμε με σμιρδόπανο όλα τα μέρη
που παρουσιάζουν πρόβλημα. Τα μέρη που έχουν σκουριές τα
βάφουμε με μίνιο και αν χρειάζεται στοκάρεται με σιδερόστοκο. Δεν
ξεχνάμε πως και τα υπόλοιπα μέρη πρέπει να καλοτρίβονται. Ειδικά τα
κάγκελα ή σίδερα που εκτίθενται στις καιρικές συνθήκες το στοκάρι­
σμα είναι το βασικό σημείο γιατί αν δεν βουλώσουμε έστω και μία
τρυπούλα τότε το σημείο αυτό θα πάρει αμέσως νερό και τότε ξέρουμε
πως είναι εύκολο να σκουριάσει όχι μόνο εκείνο το μέρος αλλά και
πολλά άλλα μέρη αν τα κάγκελά μας είναι από ράβδους κενού. " Ετσι
εισχωρεί το νερό μέσα από τις σωληνώσεις και καταστρέφει όλα τα
σημεία που περνάει και πολύ χειρότερο, τα μέρη όπου σταθμεύει.
Αφού κάνουμε όλη αυτή την προεργασία είμαστε έτοιμοι να
βάψουμε ε ίτε με το πινέλο, ε ίτε με το κομφλέρ και για πιο εύκολη
δουλειά με το μικρό ρολάκι.
Αν θέλουμε να γυαλίζει πολύ η λαδομπογιά ρίχνουμε μέσα σ'
αυτήν λίγο άχρωμο βερνίκι πατωμάτων. Αν δεν θέλουμε να γυαλίζει
καθόλου τότε παίρνουμε λαδομπογιά ΜΑΤ που σημαίνει ότι δεν έ χει
καθόλου γυαλάδα. Αφού τελειώ σουμε, καθαρίζουμε τα εργαλεία μας
είτε με νεύτι, ε ίτε με διαλυτικό.

52
 ΞΥΛΑ - ΠΟΡΤΕΣ - ΠΑΡΑΘΥΡΑ - ΠΑΝΤΖΟΥΡΙΑ

Αν οι πόρτες δεν έχουν χτυπήματα ή σκασίματα φρεσκάρονται

κατευθείαν με λαδομπογιά αφού προηγουμένως έχουν γυαλοκαθαρι-
στεί. Αν είναι λερω μένες θα πρέπει για καλύτερη δουλειά να πλυθούν
πρώτα και έπειτα να βαφούν εφόσον τριφτούν με ψιλό γυαλόχαρτο. Τα
μικροχτυπήματα πρέπει να στοκάρονται με λαδόστοκο όπως γίνεται
όταν αρχίζουμε μία καινούργια πόρτα και μετά η βαφή. Αν έχουν
μεγάλα χτυπήματα χρειαζόμαστε σιδερόστοκο έπειτα τα τρίβουμε
καλά να γίνουν λεία και αυτά τα μέρη τα περνάμε με βελατούρα και στη
συνέχεια τις βάφουμε. Στην περίπτωση που οι πόρτες είναι πολύ
παλιές και έχουν πολλά στρώματα λαδομπογιάς και είναι σκασμένες
χρησιμοποιούμε το φλόγιστρο με το οποίο καίμε την λαδομπογιά και με
μια μικρή σπάτουλα ξύνουμε όλα τα καμμένα μέρη. Αυτό γίνεται μέχρι
να φύγουν όλες οι παλιές λαδομπογιές και τότε τρίβουμε καλά τις
πόρτες μας και ξεκινάμε την διαδικασία που κάνουμε για τις καινούρ­
γιες πόρτες όπως αναφέρω παραπάνω (σπατουλάρισμα, τρίψιμο, βελα­
τούρα, και λαδομπογιά).
Η ίδια διαδικασία γίνεται και για τα παράθυρα και πατζούρια όπως
και ό λες τις ξύλινες επιφάνειες. Στις πόρτες το ρολάκι μας βοηθάει να
τελειώσουμε γρηγορότερα ενώ στα παντζούρια το κομφλέρ ή σε
τελική ανάλυση το πινέλο.

Μην ξεχνάτε πως η τελειότητα της δουλειάς μας εξαρτάται

από το καλό τρίψιμο ή γυαλοχαρτάρισμα.

53
 ΠΕΡΙΦΡΑΞΕΙΣ ΤΣΙΜΕΝΤΕΝΙΕΣ

Στις περιφράξεις πρώτα στοκάρουμε τις τρυπούλες που έχουν με

άσπρο τσιμέντο, δηλαδή τσιμέντο και νερό ανακατεμένα. Αφού στοκά­
ρουμε βάφουμε με μπετονέξ δυο χέρια. Το πρώτο αραιωμένο με λίγο
νερό και το δεύτερο με σχεδόν καθόλου νερό. Κι αυτό γίνεται γιατί έχει
αποδειχτεί ότι κρατάει αρκετά χρόνια.
 ΤΑΠΕΤΣΑΡΙΕΣ
«Πώς κολλάμε το χαρτί»

Παίρνουμε μία κίτρινη γλουτολίνη, τη λιώνουμε όπως ξέρουμε σε

μισό τεν ε κ έ νερό. Την κόλλα που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει να τη
φτιάξουμε από την προηγούμενη μέρα για να λιώσει πολύ καλά. Παίρ­
νουμε το χαρτί που μας αρέσει και κόβουμε ένα ή δύο ρολά τα οποία
έχουμε μετρήσει σωστά από το ταβάνι στο πάτωμα όταν πρόκεται για
δωμάτιο ή όπου αλλού θέλουμε. Αρκεί να προσέξουμε τα σχέδια από
το χαρτί αν αυτό το έχουμε κόψει σε δύο ρολά να είναι στην ίδια ευθεία.
Το κόλλημα αρχίζει από το επάνω μέρος από το ταβάνι. Τα σχέδια που
τυχόν έχουν τα χαρτιά μας πρέπει το ένα κομμάτι με το δ εύτερο να
είναι στο ίδιο σημείο και συνεχώς να το τρίβετε με ένα πανί γιατί με
αυτόν τον τρόπο διώχνουμε τον αέρα που υπάρχει από κάτω με αποτέ­
λεσμα να κολλάει καλύτερα. Η και, με λαστιχένια ρολάκια που είναι
ειδικά γ ι' αυτήν τη δουλειά.

ΕΡΓΑΣΙΑ

Ο τοίχος που θα δουλέψουμε δεν πρέπει να έχει σκόνη. Αν

τρίψουμε με την παλάμη μας τον τοίχο και δούμε ότι τρίβεται, δεν
μπορούμε να κολλήσουμε το χαρτί γιατί θα ξεκολλήσει πολύ γρήγορα.
Ο τοίχος πρέπει να είναι γερός και για καλύτερα αποτελέσματα είναι το
σπατουλαριστό. ' Ετσι γίνεται και πιο εύκολη και πιο τέλεια δουλειά. Αν
έ χ ε ι σκόνη πρέπει να φ ύγει και να πλυθεί με μια βούρτσα και νερό.
Αφού γίνουν αυτά απλώνουμε το κομμάτι χαρτί σε μια μεγάλη επιφά­
νεια (τραπέζι, δάπεδο) και από την πίσω μεριά περνάμε την κόλλα με
μια βούρτσα. Συγχρόνως, περνάμε την κόλλα και στον τοίχο που θα
κολλήσουμε το χα ρ τί.' Οταν απλώσουμε την κόλλα στο χαρτί, το διπλώ­
νουμε προς την εσωτερική πλευρά για να πάρει όλο το κομμάτι από την
κόλλα που βάλαμε και για να μαλακώσει το χαρτί. Αρχίζουμε κολλώντας
από το επάνω μέρος και σιγά-σιγά κατεβαίνουμε προς τα κάτω. Με ένα
κομμάτι πανί, τρίβουμε την επιφάνεια που κολλάμε για να φ ύγει ο
αέρας που βρίσκεται ανάμεσα στον τοίχο και το χαρτί. Το ίδιο μπορεί να

56
, - ι αν το χαρτί το χωρίσουμε σε δύο ή τρία κομμάτια. Στο τέλος με
ένα ξυραφάκι ή ψαλίδι κόβουμε το χαρτί που περισσεύει. Το χαρτί σε
σημεία που υπάρχουν μπρίζες κόβεται σε σχήμα (X) για να υπάρχει
τέλεια εφαρμογή όταν αφαιρέσουμε τα κομμάτια. Αν κάποτε βαρε­
θούμε το χαρτί, μπορούμε εύκολα να το βγάλουμε αν επαλείψουμε με
μια βούρτσα και χλιαρό νερό τον τοίχο με το χαρτί. Αυτό έ χει σαν
αποτέλεσμα να μαλακώσει το χαρτί και η γλουτολίνη (κόλλα) που
βρίσκεται από κάτω και όταν το τραβήξουμε να βγει χωρίς δυσκολία. Τα
λίγα σημεία που μένουν τα τρίβουμε με μία σπάτουλα. Μετά το τέλο ς
της δουλειάς θα δ είτε πως σε πολλά σημεία θα υπάρχουν φούσκες. Μη
φοβηθείτε. Σε δύο ώρες που θα ξεραθεί θα έχουν φύγει όλες. Γιατί
γίνονται οι φούσκες; Διότι σε ορισμένα μέρη, ε κ εί που υπάρχει φού­
σκα, ή έμεινε πολύ κόλλα ή έμ εινε λίγος αέρας. Κι εφόσον τα καλοτρί-
ψουμε με πανί ή το ρολάκι μένουν οι φούσκες οι οποίες είναι γεμάτες
με κόλα. Κι όταν καλοξεραθούν φεύγουν.

ΟΜΟΙΩΜΑΤΑ

Τα ομοιώματα είναι μια απλή και αξιαγάπητη δουλειά. Για να

κάνουμε ομοιώματα, χρειαζόμαστε: γύψο καλλιτεχνίας, γλουτολίνη,
νερό, ένα φακελάκι νιτρικό οξύ, παλιές εφ ημερίδες ή τσουβάλια από
τσιμέντα και τέλος χρώματα σε σπρέϋ. Θα αναφέρω για παράδειγμα
ορισμένα σχέδια.
Πώς θα κάνουμε μια τσιμεντένια κολώνα να μοιάζει με κορμό
δέντρου. Κάνουμε το εξής: Λιώνουμε γλουτολίνη όπως ξέρουμε, με
το ένα χέρι ρίχνουμε τη γλουτολίνη μέσα στον τεν ε κ έ ενώ με το άλλο
ανακατεύουμε συνέχεια. Ανακατεύουμε δυνατά, και το αφήνουμε να
ηρεμήσει πέντε λεπτά και το ξαναχτυπάμε. Μετά ρίχνουμε το νιτρικό
οξύ. Στη συνέχεια παίρνουμε το σακί με το γύψο και το ρίχνουμε μέσα
στον τεν ε κ έ με την κόλλα ανακατεύοντας μέχρι να αποκτήσει τέτοια
πυκνότητα, ώστε να μπορούμε να βουτάμε τα χαρτιά που θα χρησιμο­
ποιήσουμε.
Βουτάμε κομμάτια από τα χαρτιά μέσα στο γύψο και τα κολλάμε
επάνω στην κολώνα, ούτως ώστε να πάρει ένα στρόγγυλο σχήμα, όπως
ο φλοιός του δέντρου. Μετά από μιά ώρα που θα ξεραθεί παίρνουμε το

57
σπρέϋ (κόκκινο, χρυσάφι, καφέ και μαύρο). Πρώτα κάνουμε ένα απλό
ψέκασμα με το κόκκινο σπρέϋ σε όλη την επιφάνεια. Στη συνέχεια ένα
ψέκασμα με το μαύρο, το χρυοαφί και στο τέλο ς με το καφέ. Δηλαδή
από λίγο να έχουν όλα τα μέρη του κορμού. Αφού δούμε τα αποτελέ­
σματα θα καταλάβουμε ποιο από αυτά τα χρώματα θα χρειαστεί να
ξαναρίξουμε.
Για να σχηματίσουμε ένα φίδι ακολουθούμε τον ίδιο τρόπο, μόνο
που με τα χαρτιά προσπαθούμε να σχηματίσουμε το φίδι. Για μάτια
μπορούμε να βάλουμε δυο χάντρες. Στο βάψιμο θα χρειαστεί και το
πράσινο χρώμα. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να κάνουμε διάφορα
σχέδια, αρκεί να έχουμε μεγάλη φαντασία. Αντί για χαρτιά μπορούμε
ακόμα να δουλέψουμε με παλιά πανιά ή με λινάτσες.

58
 ΣΙΔΕΡΟ ΣΤ Ο ΚΟ Σ

Είπαμε σε προηγούμενη σελίδα ότι ο σιδερόστοκος πωλείται σε

δυο μέρη. ' Ενα στο κουτί με το στόκο και δ εύτερ ο στο σωληνάρι με το
στεγνωτικό.
Παίρνουμε λίγο στόκο στην σπάτουλα, βάζουμε και λίγο στεγνω­
τικό από το σωληνάρι και ανακατεύουμε με την σπατουλίτσα. Το υλικό
το δουλεύουμε πολύ γρήγορα γιατί στεγνώνει αμέσως, και δεν μπο­
ρούμε να στοκάρουμε. Γι αυτό το λόγο, κάθε φορά βάζουμε λίγο από
τα υλικά πάνω στην σπάτουλα, γιατί αλλιώς θα χαραμίσουμε πολύ υλικό.
Το σιδερόστοκο τον χρησιμοποιούμε για στοκάρισμα σιδερένιων
επιφανειών ή σε σπασμένη πόρτα, να γεμίσουμε κτυπήματα σε αυτοκί­
νητα, τρακτέρ κ.λ.π. Με το σιδερόστοκο μπορούμε να διορθώσουμε τα
πάντα. Αν δεν το πετύχουμε με το πρώτο χέρι, κάνουμε και δεύτερο
και τρίτο, αφού μετά από κάθε φορά γίνει καλό τρίψιμο και ξεσκόνισμα.

59
 ΚΑΛΟ ΡΙΦ ΕΡ

Τα καλοριφέρ μας εάν είναι μινιαρισμένα από το εργοστάσιο, τότε

έχουμε να περάσουμε μόνο λαδομπογιά. Ζητάμε από τον χρωματο-
πώλη λαδομπογιά ειδική για καλοριφέρ. Εάν δεν είναι μινιαρισμένα,
τότε παίρνουμε ειδικό μίνιο και εν συνεχεία τη λαδομπογιά αφού πρώτα
στεγνώσει το μίνιο.
Εάν είναι βαμμένα τα σώματα και θέλουμε να τα ξαναβάψουμε
μπορούμε με δύο τρόπους: α) ' Εχουμε την μπογιά έτοιμη αραιωμένη
την οποία για να βάλουμε οτο πιστόλι την στραγγίζουμε από μια νάϋλον
κάλτσα για να μην υπάρχει μέσα κανένα χοντρό κομμάτι και βουλώσει η
τρύπα του πιοτολιού.
Εάν θέλουμε να τα βάψουμε έξω από το σπίτι, τοποθετούμε τα
σώματα ο ένα ανοιχτό χώρο ή τα κρεμάμε για να μπορούμε να χειριζό­
μαστε ευκολότερα το πιστόλι και οτα πιο δύσκολα σημεία. Για να τα
βγάλουμε ξεβιδώνουμε τις επάνω βίδες και αμέσως και τις κάτω.
Οταν ξεβιδώσετε τις κάτω βίδες, καλό θα ήταν να βάζατε κάποιο

60
σκεύος για να αδειάσ ετε το νερό που υπάρχει μέσα. Εφόσον αδειάσει
μπορούμε να το μεταφέρουμε στο σημείο που θα γίνει η βαφή. Εγώ
στην διάρκεια του βαψίματος των σωμάτων φοράω μάσκα ή κάποιο πανί
για προστασία της αναπνοής.

β) Αν τα σώματά μας παρουσιάζουν κάποια ανοίγματα στα μέρη

που είναι κολλημένα τα σφίγγουμε με μία πένσα και με λίγο σιδηρό-
στοκο γεμίζουμε τα ανοίγματα αυτά. Μετά από αυτή τη διαδικασία
είμαστε έτοιμοι για βάψιμο.
Στρώνουμε στο κάτω, στα πλαϊνά και στο πίσω μέρος του σώματος
πανιά ούτως ώστε να μην λερώσουμε τον τοίχο.
Ετσι το κάθε σώμα βάφεται στο σημείο όπου είναι τοποθετημένο.
Στην περίπτωση αυτή τα πίσω μέρη των σωμάτων δεν βάφονται.
Αφού τελειώσουμε το βάψιμο καθαρίζουμε το πιστόλι με νεύτι ή
διαλυτικό.
Στις περιπτώσεις που το βάψιμο θα γίνεται μέσα στο σπίτι επί
τόπου, όπως είπαμε, θα μας χρειασθεί και ένα πινέλο. Το πινέλο αυτό
λέγεται στραβοπινέλο και πράγματι το μπροστινό του σημείο είναι
στραβό. Και αυτό για να μπορούμε να βάψουμε στα πίσω σημεία των
σωμάτων. Τόσο που να μην φαίνεται άβαφο το μέρος με το μάτι.

61
 ΛΙΓΑ ΑΠ ΟΛΑ

ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΡΟΛΑΚΙ

' Οταν πρέπει να βάψω κάτω από τα κουρτινόξυλα, χρηοιμοποιώ το

μικρό ρολάκι κι ένα πινέλο. Επίσης πίσω από ντουλάπια, και γενικά σε
κάθε στενό μέρος και ένα μικρό κονταράκι, ανάλογα, ενός ή μισού
μέτρου κι ένα στραβοπινέλο.

62
 ΒΕΛΑΤΟΥΡΑ ΣΤΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ

' Οταν πρέπει να βάψω μια παλιοβαμμένη πόρτα ή· παράθυρο και

δεν θέλω να την στοκάρω, τότε την περνάω δυο χέρια βελατούρα, τα
τρίβω και μετά ένα χέρι λαδομπογιά.

ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

Τα περίσσια χρώματα, τα κλείνω καλά μέσα σε κουτιά τα οποία

αναποδογυρίζω. ' Ετσι διατηρούνται πολύ καιρό.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
ΠΟΥ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΖΟΜΑΣΤΕ

Τα εργαλεία με τα οποία δουλέψαμε λαδομπογιά, τα πλένουμε με

διαλυτικό ή νεύτι.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιήσαμε σε πλαστικό τα πλένουμε με
νερό. Εφόσον όμως δεν τελειώ σαμε τη δουλειά μας και θέλουμε να
συνεχίσουμε την άλλη μέρα, και στις δυο περιπτώσεις τα βάζουμε
μέσα στο νερό, και την άλλη μέρα τα τινάζουμε καλά και συνεχίζουμε
το βάψιμο, ειδικά τα ρολάκια ή πινέλα με λαδομπογιά, για να μην
ξοδεύουμε νέφτι ή διαλυτικό.

ΜΑΥΡΙΛΕΣ ΣΤΑ ΤΑΒΑΝΙΑ

Λόγω της μόνωσης των ταβανιών με φ ελιζόλ με τον καιρό παρου­

σιάζονται μαυρίλες - σκιές.
Αυτά χάνονται πολύ εύκολα αν περάσουμε το ταβάνι μας με
βελατούρα. Με τον ίδιο τρόπο χάνονται και τα τρεξίματα από σόμπες,
υγρασίες, μολιβιές, αγιογραφίες, και κάθε τι που δεν χάνεται με ενι-
σχυμένο ή σκέτο πλαστικό. Ο μάγος για όλα αυτά είναι η βελατούρα.
Αρκεί να την αφήσουμε να στεγνώσει καλά και μετά να βάψουμε.

63
 ΒΕΡΝΙΚΙ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ

Μη β άζετε οποιοδήποτε βερνίκι στην επένδυση πέτρας που

έχετε.
Να γνωρίζετε ότι υπάρχει ειδικό βερνίκι για την πέτρα σε διάφο­
ρες μάρκες.

ΠΗΧΑΚΙ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ

' Οταν κάνουμε σπατουλαριστό στις κουζίνες συνήθως φτάνουμε

στο ύψος από τα πλακάκια της κουζίνας.
Το πηχάκι που βάζουμε ή το γύψινο μας, το επάνω μέρος του,
πρέπει να είναι στην ευθεία των πλακιδίων.
' Ετσι δείχνει ότι είναι ένα σύνολο και φαίνεται όμορφο. ' Ενα μικρό
λαθάκι στη δουλειά μας φαίνεται πάρα πολύ και ασχημαίνει όλη την
κατάσταση.

ΜΟΝΩΣΕΙΣ ΤΑΡΑΤΣΩΝ

Το πιο εύκολο στην δουλειά μας είναι οι μονώσεις ταρατσών. Και

το πιο επικερδές. Παίρνουμε το υλικό που θέλουμε από το χρωματοπω­
λείο γιατί υπάρχουν πολλών ειδών.
Το μυστικό είναι το καλό καθάρισμα της ταράτσας μας, να μη
μένουν ίχνη σκουπιδιών. Εφόσον καθαριστεί καλά και πλυθεί, εάν είναι
δυνατόν, την αφήνουμε να ξεραθεί καλά και μετά περνάμε με βούρτσα
τις επ ιφάνειες που θέλουμε ένα, δύο και αν χρειαστεί και τρία χέρια.
Εάν υπάρχουν μεγάλες ρωγμές συνιστώ να γεμιστούν με τσιμέντο
(ψιλή άμμος με μπόλικο τσιμέντο).
Μετά που θα ξερ α θεί κάνουμε τα δύο ή τρία χέρια που ανέφερα.
Υπάρχει και η κόλλα μαρμάρων αντί του τσιμέντου μόνο που είναι λίγο
ακριβή, οπωσδήποτε όμως κάνεις πολύ πιο σταθερή και σίγουρη δου­
λειά.
Προσοχή, χρειάζεται πολύ καλό καθάρισμα.

64
 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΝΕΞΟΔΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ

Αν κάθεστε σε σπίτι χωρίς κεραμοσκεπή αλλά με πλάκα από

μπετόν, ένας ανέξοδος και εύκολος τρόπος για να αποφύγετε την
υπερβολική θερμότητα είναι να ασπρίζετε κάθε χρόνο την ταράτσα
σας. Με τον τρόπο αυτό απομονώνονται οι ακτίνες του ήλιου και έτσι το
σπίτι γίνεται πιο δροσερό.

ΠΩΣ ΚΑΘΑΡΙΖΟΥΜΕ ΤΑ ΠΙΝΕΛΑ

Πρέπει να κάνουμε αμέσως μια διάκριση ανάμεσα στο προσωρινό

καθάρισμα ενός πινέλου (το βράδυ μετά την εργασία του επόμενου
πρωινού) και στο οριστικό (με το τέλο ς της όλης εργασίας), όταν
δηλαδή πρόκειται να μη χρησιμοποιήσουμε το πινέλο για ένα μεγάλο
χρονικό διάστημα.
Στην πρώτη περίπτωση αρκεί ένα επιφανειακό καθάρισμα. Αν το
πινέλο χρησιμοποιήθηκε για βαφή με υδροχρώματα, το πλένουμε στη
βρύση και μετά το βυθίζουμε σε ένα δοχείο με νερό. Κάνουμε μια
τρύπα στη λαβή του πινέλου και περνάμε από αυτήν ένα σύρμα, που θα
στερεωθεί στα χείλη του δοχείου και δεν θα αφήσει το βάρος του
πινέλου να παραμορφώσει τις τρίχες του. Στους ελαιοχρωματισμούς,
αντίθετα συνιστάται να βυθίσουμε το πινέλο σε νέφτι.
Και στις δυο περιπτώσεις σκουπίζουμε καλά το πινέλο με φύλλα
εφημερίδας πριν ξαναρχίσουμε την εργασία μας, το επόμενο πρωί.
Μ ετά το οριστικό τέλο ς μιας εργασίας κατά την οποία χρησιμοποιή­
σαμε υδροχρώματα, πλένουμε προσεκτικά το πινέλο στο νεροχύτη,
κάτω από τη βρύση με ζεστό νερό και μετά το βυθίζουμε σε ένα
διάλυμα ζεστού νερού και απορρυπαντικού. Τέλος, το ξεβγάζουμε
πάντα με ζεστό νερό και το στίβουμε με τα δάχτυλα για να φ ύγει όσο το
δυνατόν περισσότερο νερό. Αντίθετα, το πινέλο που χρησιμοποιήθηκε
για ελαιοχρωματισμούς, πλένεται σε ένα δοχείο με νέφτι, μετά με
ζεστό νερό και απορρυπαντικό και τέλο ς ξεβγάζεται.
Και στις δυο περιπτώσεις, όταν το πινέλο έ χει σχεδόν στεγνώσει,
το τυλίγουμε σε ένα κομμάτι εφημερίδας και το βάζουμε σε ένα ράφι ή
σε ένα κουτί, σε οριζόντια όμως θέση για να μην παραμορφωθούν οι
τρίχες.

65
Με ποιο τρόπο γίνονται οι οριζόντιες ή κάθετες γραμμές με
πινέλο

Με πινέλο καλά στραγγισμένο, για να μην τρέχει, το εφαρμόζω

επάνω στην γραμμή που έχω κάνει με σκοινάκι ή κάποιο χάρακα.
Πάντοτε προσέχω το τρίχωμα του πινέλου να μην περνάει επάνω
από τη γραμμή για να σχηματιστεί πραγματικά η ευθεία. Το κάτω μέρος
δεν μας απασχολεί γιατί θα βάφει.
Την ίδια ακριβώς εργασία κάνω όταν προσπαθώ να βάψω τις άκρες
στις πόρτες ή τα παράθυρα για να μην λερώσω τους τοίχους.
Με δυο λόγια λοιπόν για να κάνουμε μια ευθεία γραμμή προσέ­
χουμε τη σωστή θέση που θέλουμε και που πρέπει να είναι πάντοτε σε
πλάγια θέση και ποτέ σε κάθετη.

ΤΟ ΒΑΨΙΜΟ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΔΙΩΝ

Το άσχημο που βλέπω τις περισσότερες φορές είναι το να μην

βάφ ετε τα κεραμίδια σας.
Το βάψιμο των κεραμιδιών είναι κάτι το απλό.
Αρχίζοντας το εξωτερικό βάψιμο του σπιτιού μας πρώτα απ' όλα
βάφουμε τα κεραμίδια.
Το χρώμα των κεραμιδιών είναι το κεραμίδι το οποίο βρίσκουμε
έτοιμο ή το φτιάχνουμε εμείς. Το κεραμίδι αποτελείται από δύο χρώ­
ματα: το κόκκινο και το μαύρο. 5 κιλά κόκκινο και 1/8 μαύρο περίπου.
Καλλίτερα βέβαια είναι βάφει με ΜΠΕΤΟΝΕΞ το οποίο είναι έτοιμο και
α ντέχει πολύ περισσότερο στις καιρικές συνθήκες.
Εάν όμως θ έλ ε τε πλαστικό, το παίρνετε έτοιμο ή το φτιάχνετε
εσ είς με το τρόπο που ανέφερα.

66
 ΠΟΙΟ ΚΑΙΡΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΑΦΟΝΤΑΙ
ΤΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ

Τα κουφώματα με λαδομπογιά πρέπει να βάφονται Ά ν ο ιξη ή

Φθινόπωρο, για καλύτερη επιτυχία. Και ο λόγος; διότι το Καλοκαίρι τα
κουφώματα είναι πολύ ξερά έ χ ε ι φ ύγει η φυσιολογική τους υγρασία.
Ενώ αντίθετα τον Χειμώνα έχουν πάνω από το κανονικό υγρασία. Εάν
λοιπόν τα βάψουμε Καλοκαίρι ή Χειμώνα η λαδομπογιά θα σκάσει, διότι
εμποδίζει στο ξύλο να αποβάλει την παραπανίσια υγρασία ή αντίθετα να
πάρει όση χρειάζεται.
Γι' αυτό αν είναι αναγκαίο να βαφούν α υ τές τις εποχές τότε καλό
είναι να μ ένει άβαφο το κάτω μέρος της πόρτας ή το επάνω μέρος των
παραθύρων και παντζουριών για να υπάρχει μέρος το ξύλο να δώσει ή
να πάρει υγρασία.
Εάν πάνω στα φρεσκοβαμμένα κουφώματά μας κολλήσουν ξένα
σώματα (σκνίπες, μύγες) δεν τα πειράζουμε, τα αφήνουμε να ξερ α ­
θούν, και τα τρίβουμε. ' Ετσι εξαφανίζονται.

ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

1ος τρόπος: Με χάρακα σχηματίζεις τα γράμματα που θ έλεις και

με μικρό πινέλο προσεκτικά βάφεις τα κενά σημεία.
2ος τρόπος: σχηματίζεις με μολύβι πάνω στο χαρτόνι τα γράμ­
ματα που θέλεις και κατόπιν τα κόβεις με ένα ξυραφάκι καλλιτεχνίας,
στη συνέχεια τα στερεώνουμε ε κ εί που θέλουμε, και αρχίζουμε το
βάψιμο με πινέλο ή με ένα κομμάτι σφουγγαριού αφού βουτήξουμε τη
μια μόνο άκρη στην μπογιά. Ο καλύτερος όμως τρόπος είναι με σπρέϋ.

ΛΟΥΣΤΡΑ ΜΕ ΛΑΚΑ

Παίρνουμε τις πόρτες ή παράθυρα ή και ότι άλλο ξύλινο θέλουμε

να λουστράρουμε.
Εάν είναι καλοτριμμένα καλώς, αλλιώς τα τρίβουμε καλά και τα
ξεσκονίζουμε. Οπου θ έλει στοκάρισμα στοκάρουμε με τον ειδικό
στόκο, και στη συνέχεια τρίβουμε και ξεσκονίζουμε τα στοκαρισμένα
σημεία. Μετά από αυτό αγοράζουμε υλικό προεργασίας Α και Β τα

67
αναμιγνύουμε, και περνάμε όλα τα σημεία, το αφήνουμε να στεγνώσει
καλά, 4-5 ώρες. Στη συνέχεια τα τρίβουμε, στο τρίψιμο πρέπει να
βγάζει σκόνη, αλλιώς σημαίνει ότι δεν ξεράθηκε καλά. Τα ξαναπερ­
νάμε προεργασία και τα ξανατρίβουμε. Μ ετά το ξεσκόνισμα είμαστε
έτοιμοι. Παίρνουμε λάκα (υπάρχουν διάφορες λάκες). Το κάθε
κιλό το αραιώνουμε με ένα ή δύο κιλά διαλυτικό, αυτό είναι λευκό εάν
θέλουμε να το χρωματίσουμε, πωλούνται μικρά μπουκαλάκια με διά­
φορα χρώματα. ΚΑΣΙΑ λέγεται, με αυτό χρωματίζουμε την αραιωμένη
ΛΑΚΑ στο χρώμα που θέλουμε. Το υλικό αυτό το δουλεύουμε πάντα με
κομφλέρ, αφού ρίξουμε ομοιόμορφα το υλικό έχουμε τέλεια λείες
επιφάνειες.

ΛΑΚΑ έ χει σε δύο τύπους. Γυαλιστερή και ΜΑΤ.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Είναι επιβλαβές στην αναπνοή και κατάποση ερ εθ ι­
στικό στα μάτια και στην αναπνοή.
Μην τρώτε, πίνετε και καπνίζετε κατά τη διάρκεια της χρήσεως.
Διατηρείται μακριά από την φωτιά. Μην π ετάτε υπολλείματα σε αποχε­
τεύσεις.

ΠΟΛΥΒΑΜΜΕΝΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ

Για να εξαφανίσουμε τα παλιά στρώματα λαδομπογιάς από τα

κουφώματα κάνουμε το εξής:
Κάνουμε μια ξύλινη προσωρινή δεξαμενή που να χωράει ολόκληρη
την πόρτα ή τις πόρτες εάν έχουμε πολλές.
Βάζουμε μέσα στην δεξαμενή τόσο νερό όσο χρειάζεται να σκε­
πάσει τα κουφώματα. Ρίχνουμε επίσης και καυστική ποτάσα, τόση που
να αντιστοιχεί σε 20 κιλά νερό 1 κιλό ποτάσα και 250 γραμ. οξυζενέ.
Σκεπάζουμε την δεξαμενή μας καλά με λαμαρίνα ή με σανίδια και
παλιοτσούβαλα. Τα αφήνουμε γύρω στις 3 ώρες. Μετά από αυτό βγά­
ζουμε τις πόρτες και τις βάζουμε τη μια πάνω στην άλλη και αρκετό
βάρος επάνω για να μην σκευρώσουν.
Οι πόρτες μας θα είναι σαν καινούργιες, όπως τις πήραμε από τον
ξυλουργό, έτο ιμ ες για λούστρο. Το σκεύρωμα μπορεί να γίνει μόνο
στις πόρτες τις οποίες είναι ντυμ ένες με καπλαμά. Α υτές που είναι
από σκέτο ξύλο δεν έχουν ανάγκη.

68
 ΓΥΑΛΟΧΑΡΤ ΟΧ APT ΑΡΙΣΜΑ

Αν έχουμε περασμένες επιφάνειες με λαδομπογιά ή οπατουλαρι-

στό και θέλουμε να τις φρεσκάρουμε ακολουθούμε την ε ξή ς διαδικα­
σία: ψιλοοτοκαρίζουμε ξανά τις επιφάνειες, τις τρίβουμε με γυαλό-
χαρτο και μετά τις περνάμε ρεπουλίνη, δηλαδή λαδομπογιά.
Με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουμε πιο γερ ές και τ έλ ε ιες επιφά­
νειες. Το γυαλόχαρτο να είναι νούμερο 100 ή 120.

ΑΝ ΚΑΝΕΤΕ ΧΡΩΜΑΤΑ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ

Από κακό υπολογιομό πολλές φ ορές θα σας τελειώ σει η μπογιά

σας, είτε είναι πλαστικό ε ίτε λαδομπογιά, ενισχυμένο και υδρόχρωμα.
Οπως τυχαίνει και σε μας παρ' όλο που είμαστε τεχνίτες.
Τι κάνουμε τότε;
' Οπως γνωρίζουμε από παραπάνω τις περισσότερες φ ορές ξ εκ ι­
νάμε από λευκό για να κάνουμε κάποιο χρώμα. ' Ετσι και τώρα.
Πριν τελειώσει το χρώμα μας, γνωρίζοντας πως δεν θα φτάσει,
ξεχωρίζουμε λίγο υλικό από αυτό που χρησιμοποιούσαμε. Παίρνουμε
την ποοότητα λευκού χρώματος, λαδομπογιάς, πλαστικού ενισχυμέ-
νου ή υδροχρώματος κι έχουμε δίπλα μας το βασικό χρώμα, με το οποίο
κάναμε την πρώτη φορά το χρώμα μας. Βάζουμε 10 σταγόνες επάνω
σε ένα καπάκι από το χρώμα που θέλουμε να ξαναφτιάξουμε. Και αφού
ξαναφτιάξουμε χρώμα, ρίχνουμε μία δύο σταγόνες, δίπλα σε αυτές
που έχουμε κρατήσει, και βλέπουμε εάν το χρώμα που φτιάξαμε είναι
απολύτως όμοιο. Εάν είναι σκούρο ή ανοιχτό, ρίχνουμε ανάλογα, άσπρο
ή χρώμα. Μ ' αυτό τον τρόπο θα πετύχουμε ακριβώς το ίδιο χρώμα με
αυτό που είχαμε.

69
 ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑ

Πολλοί αγαπούν τα σχέδια στους τοίχους. Εάν θ έλεις και συ να

κάνεις σχέδια υπάρχει ειδικό εργαλείο, αρκεί να αγοράσεις τα σχέδια,
τα οποία είναι ρολάκια από καουτσούκ.
Η εργασία του είναι πολύ απλή. Διαλέγουμε το χρώμα μας.
πάντοτε πλαστικό, και μ' αυτό γεμίζουμε τη μηχανή μας, που είναι ένα
κουτάκι, με μεταλλικά ρολάκια μικρά και μεγάλα.
Κι εφόσον μπουν στη σειρά τα μετάλινα ρολάκια και το σχέδιο
είμαστε έτοιμοι για εργαοία. Αρχίζουμε πάντα από δεξιά, διότι οι περισ­
σότεροι άνθρωποι δουλεύουν με το δ εξί χέρι.
ΓΓ αυτό το λόγο βολεύει το ξεκίνημα να γίνει από κάποια δεξιά
γωνία.
Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να κρατάμε οταθερά και ευθεία το
εργαλείο στο χέρι μας και το σχέδιο να εφάπτεται καλά οτον τοίχο.
Αρχίζουμε από ψηλά κάτω από το γύψινο, και σιγά-σιγά κατεβαίνουμε
μέχρι το πάτωμα. Αφήνουμε ένα πόντο και συνεχίζουμε τη δεύτερη

70
γραμμή. Μπορεί να φτάσουμε σε ένα σημείο, όπως παράθυρα, πόρτες
και γωνίες και να μη μας παίρνει όλο το σχέδιο.
Τότε παίρνουμε ένα χαρτόνι στο ένα χέρι και το βάζουμε στο
σχεδιασμένο μέρος δίπλα από ε κ εί που μας έμ εινε να σχεδιάσουμε,
και περνάμε το εργαλείο μας κανονικά. ' Ετσι το μισό μας σχέδιο θα
περνάει πάνω από το χαρτόνι το οποίο δεν αφήνει σημάδια στον τοίχο,
και η άλλη πλευρά θα περνάει στο κενό μας μέρος.
Εάν ένα δωμάτιο μας δεν είναι καλοβαμμένο, δηλαδή δείχνει
σκιές εδώ κι εκεί, και το περάσουμε σχέδια, θα φαίνεται τέλειο.
Μπορούμε να περάσουμε τα σχέδια παντού εκτό ς από υδρό­
χρωμα. Στις λαδομπογιές, πλαστικά, ενισχυμένα γίνεται κάτι το υπέ­
ροχο.
Θ έλει λίγο προσοχή στο χρώμα που θα διαλέξουμε. Δηλαδή εάν το
δωμάτιο μας είναι μπεζ ανοιχτό καλά θα είναι τα σχέδια να γίνουν με
μπεζ σκούρο ή καφέ. Εάν πάλι είναι ανοιχτό γκρι να γίνουν με γκρι
σκούρο κ.τ.λ.

71
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ
ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΑ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

Εάν τυχόν έχουμε χτυπήματα, ξεφλουδίσματα κ.τ.λ. οε κάποια

σημεία των κουφωμάτων ή στα έπιπλά μας πρέπει να γνωρίζουμε, ότι το
πρώτο πράγμα που έχουμε να κάνουμε είναι το καλό τρίψιμο. ' Οταν
λέμε καλό τρίψιμο, εννοούμε πως πρέπει με το τρίψιμο να φύγουν τα
στρώματα όλα, μέχρι να φανεί καθαρά το ξύλο χωρίς ίχνος από παλιά
μπογιά.
Εάν το χτύπημα είναι βαθύ και θέλει στοκάρισμα; Μετά από το
τρίψιμο στοκάρουμε την τρυπούλα ή ράγισμα με τα κεράκια της ετα ι­
ρείας ΚΛΟΥ, κεράκια διαφόρων χρωμάτων, και με αυτά καίοντας το
λιώνει και στοκάρουμε τα οημεία που θέλουμε. Μετά από το στοκάρι­
σμα περνάμε προεργασία Α και Β που σημαίνει πως ανακατεύουμε το
δοχείο Α και Β και με αυτό περνάμε την επιφάνεια την οποία στοκά-
ραμε, προσεκτικά με πινέλο και αφού περάσουν 4-5 ώρες και στεγνώ­
σει καλά το τρίβουμε, και περνάμε το ΣΑΤΙΝΕ. Το σατινέ υπάρχει σε
δυο μορφές, γυαλιστερό και ματ.
Οπως καταλάβατε, περνιέται και με πινέλο, δεν χρειάζεται να
χαραμίσετε τις δύο μποτίλιες Α και Β, που είναι πολύ για μπαλώματα.
Αλλά σε ένα δοχείο ρίχνουμε λίγο από το Α και λίγο από το Β και
κάνουμε την προεργασία. Το υπόλοιπο αφού κλείσουμε καλά τα δοχεία
δεν χαλάνε.
' Οπου δεν χρειάζεται στοκάρισμα, τα τριμμένα μέρη τα περνάμε
με ΚΑΣΙΑ, είναι υγρό και υπάρχει σε όλα τα χρώματα, και αφού περά­
σουμε με κάσια, κατόπιν περνάμε και την προεργασία όπως παραπάνω.
Και αφού ξεραθεί και τριφτεί, περνάμε το ΣΑΤΙΝΕ.

72
 ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ

Τα εξωτερικά καταστρέφονται περισσότερο λόγω που είναι ε κ τ ε ­

θειμένα στις καιρικές συνθήκες. Γίνεται η ίδια δουλειά μέχρι την
προεργασία και το τρίψιμο, και αντί του ΣΑΤΙΝΕ περνάμε το ΜΠΑΝΤΕΞ,
πιο δυνατό υλικό. Αυτό το ΜΠΑΝΤΕΞ, μπορούμε να το περάσουμε και
χωρίς την προεργασία αλλά οπωσδήποτε με προεργασία είναι καλύ­
τερα.
Σατινέ, μπαντέξ, προεργασία αραιώνονται με διαλυτικό, επίσης
με διαλυτικό πλένονται και τα πινέλα.

73
 ΧΡΩΜΑΤΑ
Τα χρώματα που χρησιμοποιούμε σήμερα πάρα πολύ είναι τα μπεζ,
ζαχαρί, γκρι.
Για να κάνουμε το μπεζ χρώμα παίρνουμε αρχικά το άσπρο (λευκό)
και μέσα ο αυτό ρίχνουμε σταγόνες από χρώμα καφέ ανοιχτό. Για να
γίνει το καφέ παίρνουμε όχρα πλαστικό ένα δ εύτερο του κιλού ή ένα
κιλό και μέσα σ' αυτό ρίχνουμε κόκκινο πλαστικό. Στο μισό κιλό όχρας
βάζουμε ένα όγδοο του κιλού κόκκινο και ένα δέκατο έκτο του κιλού
μαύρο το οποίο και αυτό είναι βασικό. Τα ανακατεύουμε καλά και
έχουμε αμέοως το καφέ χρώμα.
Εάν θέλουμε να το κάνουμε πιο σκούρο βάζουμε περισσότερο
μαύρο. Αν θέλουμε να ανοίξουμε το χρώμα προσθέτουμε και άλλη
όχρα πλαστικό, και για ακόμα πιο πολύ ανοιχτό βάζουμε λίγο άσπρο
πλαστικό.
Αν από αυτό το καφέ πολυσύνθετο χρώμα που φτιάξαμε ρίξουμε
λίγες σταγόνες μέσα στο λευκό πλαστικό αμέσως θα έχουμε ανοιχτό
μπεζ χρώμα. ' Οσο πιο σκούρο το θέλουμε, τόσες περισσότερες στα­
γόνες ρίχνουμε. Τα μπεζ χρώματα είναι πάρα πολλά. Κάθε μία σταγόνα
καφέ που θα ρίξουμε θα έχουμε και ένα διαφορετικό μπεζ. Δεν πρέπει
να ξεχνάμε πως και για να κάνουμε τον ασβέστη μας μπεζ γίνεται με
τον ίδιο τρόπο.
Το ίδιο γίνεται και με τις λαδομπογιές με τη μόνη διαφορά πως στις
λαδομπογιές το καφέ χρώμα που φτιάξαμε ή αγοράσαμε έτοιμο, πρέ­
πει να είναι λαδομπογιά. Στα σκέτα πλαστικά, στα ενισχυμένα, στα
υδροχρώματα στον σκέτο ασβέστη χρησιμοποιούμε πλαστικό καφέ.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στα υδροχρώματα και ενισχυμένα το μπεζ
το χρώμα όταν στεγνώσει θα φαίνεται στον τοίχο πιο ανοιχτό από ότι
φαινόταν στον τενεκέ. Αντίθετα στις λαδομπογιές και στα σκέτα πλα­
στικά όταν στεγνώσει το χρώμα φαίνεται πιο σκούρο.
Τα έτοιμα κουτιά που παίρνουμε είναι αριθμημένα και δείχνουν τα
χρωματολόγια πώς θα γίνει το χρώμα ακριβώς στον τοίχο. Αραιώνονται
με νερό. Αν τα δουλέψουμε με μικρό ρολό ή μεγάλο το αραιώνουμε
λίγο για να μπορούμε να το δουλέψουμε. Αν πάλι θέλουμε να το
δουλέψουμε με βούρτσα το αραιώνουμε περισσότερο και μπορούμε
έτσι να κάνουμε περισσότερα μέτρα. ' Οταν στεγνώσει το πρώτο χέρι
περνάμε το δεύτερο. Πριν ξεκινήσουμε το βάψιμο κολλάμε κολλητι­
κές ταινίες γύρω στις πόρτες και τα παράθυρα.

Για να προσανατολισθείτε καλλίτερα θα πρέπει να διαβάσετε καλά

τα περί χρωμάτων. Για να μπείτε στο σωστό πνεύμα πρέπει να κοιτά­
ξ ε τ ε μέχρι και την τελευταία σελίδα του εξώφυλλου όπου είναι και το
χρωματολόγιο.
Με λίγη προσοχή νομίζω πως θα κατορθώσετε να κάνετε τα πάντα.
Δώστε μεγάλη προσοχή στα νούμερα των χρωμάτων.

75
 Χ Ρ Ω Μ Α ΤΑ

ΜΠΕΖ
Από τα βασικά χρώματα τα οποία είναι όπως βλέπετε στο χρωματο-
λόγιο, το νούμερο 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 φτιάχνουμε όλα τα χρώματα που
υπάρχουν.
Για να φ τιά ξετε τα χρώματα που βλέπετε στο χρωματολόγιό μου
πρέπει να γνω ρίζετε ότι:
Το νούμερο οκτώ (8) είναι σύνθετο, φτιαγμένο από τα νούμερα 7,
4, 2. Παίρνουμε 1/2 κιλού όχρα που σημαίνει το 7 νούμερο, 1/20 κιλού
κόκκινο δηλαδή (κ) και 1/30 κιλού μαύρο δηλαδή Νο(2). Με αυτά τα τρία
χρώματα κάνουμε το καφέ δηλαδή το No (8). Εκεί που βλέπετε το
νούμερο 1742 σημαίνει 1 άσπρο, 7 όχρα, 4 κόκκινο και 2 μαύρο.
Είναι βαλμένα σε τέτοια σειρά που να σας δίνει να καταλάβετε με
ποια χρώματα γίνεται και η σειρά των αριθμών δείχνει την ποσότητα των
χρωμάτων.
Γ ια να φτιάξουμε το νούμερο 1742 παίρνουμε 1 κιλό λευκό (No 1)
και είκοσι (20) περίπου σταγόνες καφέ που γίνεται από τα νούμερα (7,
4, 2) και αφού τα ανακατέψουμε καλά έχουμε το νούμερο 1742Α.
Εάν ρίξουμε 15 σταγόνες καφέ θα έχουμε το 1742Β. Με 10
σταγόνες θα έχουμε 1742Γ και με πέντε σταγόνες το 1742Δ.
Εάν θέλουμε πιο σκούρο χρώμα σε αυτήν την απόχρωση, ρίχνουμε
περισσότερο καφέ (No 8). Με αυτόν τον τρόπο γίνονται πάρα πολλά
χρώματα στην ίδια απόχρωση σκούρα και ανοιχτά.
To 17342Α μπεζ γίνεται με τα ίδια χρώματα συν του κίτρινου
χρώματος δηλαδή το νούμερο 3. Εάν φτιάξουμε το 1742Β και προσθέ­
σουμε και 30 σταγόνες κίτρινο θα έχουμε μπροστά μας το 17342Α. Εάν
θέλουμε το 17342Β προσθέτουμε λίγο άσπρο. Το ίδιο και για το 17342Γ
πιο πολύ ακόμη άσπρο.
Στο 17342Α ρίχνουμε λευκό για να φτιάξουμε το 17342Β,
ρίχνουμε λίγο-λίγο ενώ συγχρόνως ανακατεύουμε, και με το μάτι κατα­
λαβαίνουμε πού πρέπει να σταματήσουμε. Επίσης και για το Γ.

/6
ΓΚΡΙ νούμερο 12
' Οπως καταλάβαμε το 1 σημαίνει άσπρο και το 2 σημαίνει μαύρο. Σε
1 κιλό άσπρο χρώμα ρίχνουμε 20 σταγόνες μαύρο κι έχουμε μπροστά
μας το χρώμα 12Α, για το 12Β ρίχνουμε 15 σταγόνες και για το Δ 5-6
σταγόνες.
Εφόσον διαβάσετε με προσοχή όσα γράφω, πιστεύω πως θα
κατορθώσετε να κάνετε πάρα πολλά χρώματα μόνοι σας.
Η διαδικασία των χρωμάτων είναι ίδια ακριβώς για τα πλαστικά και
την λαδομπογιά.

Ζαχαρί

Για να γίνει το ζαχαρί χρώμα ρίχνουμε στο λευκό χρώμα πέντε

σταγόνες κίτρινο πλαστικό βασικό, πέντε σταγόνες όχρα, και δυο τρεις
σταγόνες μαύρο. Πάντοτε δουλεύουμε με σταγόνες και για μεγαλύ­
τερη ευκολία παίρνουμε ένα πηχάκι ξύλινο και βουτάμε την άκρη του
πρώτα στο κίτρινο, έπειτα στην όχρα και το μαύρο. Και ανακατεύουμε
καλά.
Μπορούμε και με μόνο το μαύρο να κάνουμε ζαχαρί ρίχνοντας
πολύ λίγες σταγόνες ανάλογα με το χρώμα που θ έλουμε να κάνουμε.
Δηλαδή απλώς σπάσιμο του χρώματος.

Γκρι

' Ενα πολύ απλό χρώμα είναι το γκρι. Παίρνουμε λευκό χρώμα ή
υδρόχρωμα ή πλαστικό και ρίχνουμε σταγόνες μαύρο, και έχουμε το
γκρι. Με λίγες σταγόνες το ανοιχτό γκρι, λίγο μαύρο περισσότερο
έχουμε πιο σκούρο γκρι.

Πορτοκαλί

Γίνεται με κίτρινο και κόκκινο. Ρίχνουμε μέσα στο λευκό χρώμα

κίτρινο, σε ένα τ ενεκέ υδρόχρωμα ή ενισχυμένο ρίχνουμε ένα πέμπτο
κίτρινο και ένα δέκατο κόκκινο. Το κόκκινο το βάζουμε λίγο-λίγο ανακα­
τεύοντας και σταματάμε ε κ εί που μας αρέσει το χρώμα.

77
 Παπαγαλί

Για να γίνει το παπαγαλί, βάζουμε στο λευκό μας κίτρινο βασικό και
λίγο-λίγο μπλε βασικό. Με περισσότερο μπλε κάνουμε το λαχανί
χρώμα.

Χακί

Βάζουμε στο λευκό όχρα πλαστικό πράσινο βασικό και πολύ λίγο
μαύρο βασικό, π.χ. λευκό 5 κιλά όχρα 1/2 κιλού, πράσινο 1 /5 και μαύρο
5-10 σταγόνες.

Ροζ
Στο λευκό ρίχνουμε λίγο-πολύ κόκκινο βασικό και σταματάμε όπου
μας αρέσει το χρώμα.

Γκρι σιελ

Γίνεται αν στο λευκό βάλουμε μπλε πλαστικό και μαύρο. Δηλαδή

10 μέρη μπλε και ένα μαύρο.

Αν καταφ έρετε να φ τιά ξετε αυτά τα χρώματα θα μπορέσετε να

κάνετε και πολλούς άλλους συνδυασμούς χρωμάτων.

ΜΠΕΤΟΝΕΞ
Το μπετονέξ είναι ένα υλικό όμοιο με το πλαστικό. Η δύναμή του
είναι μεγάλη και το χρησιμοποιούμε για εξωτερικά βαψίματα, όπως το
σκέτο πλαστικό. Πρώτα λαδώνουμε τους τοίχους και από πίσω αφού
στεγνώσει βάφουμε με μπετονέξ. Το χρησιμοποιούμε επίσης για το
μπετό, όπως περιφράξεις με τσιμεντένια σχέδια και σε κάθε τι που
είναι φτιαγμένο με τσιμέντο. Εκεί η ανθεκτικότητα του είναι ακόμη
μεγαλύτερη. Αραιώνεται με νερό και μπορούμε να το χρωματίσουμε με
βασικά χρώματα πλαστικά για να κάνουμε όποιο χρώμα θέλουμε.
Τα εργαλεία και τα σημεία που λερώθηκαν τα καθαρίζουμε με
νερό όσο είναι φρέσκα. Αν όμως ξεραθούν τα καθαρίζουμε με οινό­
πνευμα.
Σε παλιοβαμμένες επιφάνειες είναι απαραίτητο το λάδωμα των
τοίχων. Τρία μέρη λάδι, ένα στεγνωτικό και ένα μέρος νεύτι.

79