Indoevropski jezici - Wikipedia https://sh.wikipedia.

org/wiki/Indoevropski_jezici

Indoevropski jezici
Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije

Indoevropska jezična porodica je prema broju

govornika najveća svjetska jezična porodica kojoj pripada
većina jezika Europe i južne i zapadne Azije. Ima oko 450
jezika i dijalekata kojima govori oko 3 milijarde ljudi.
Jezici s više od 100 milijuna govornika su (abecednim
redom): bengalski, engleski, francuski, hindi, njemački,
perzijski, portugalski, ruski i španjolski. Indo-Evropski
jezici su porodica jezika kojom su tokom 1000 godina Indoevropski većinski jezik
prije nove ere govorili stanovnici skoro čitave Evrope pa
Indoevropski manjinski jezik sa službenim
sve do jugozapadne i Južne Azije. Počevši od druge
statusom
polovine 15-tog vijeka tom vrstom jezika govore
stanovnici čitave zemlje. Osnovni razlog grupisanju ovih
jezika je da imaju veliki broj zajedničkih korjena
uključujući: riječi, gradnju gramatike, zvučnost i oblik. Slaganje u Sanskritu “as-ti”, u Latinskom “es-
t” i u Gotskom “is-t“, što znači jest, je, pojačano je sa redukcijom korjena na “s” u pluralu množine:
Sanskrit “s-anti”, Latinski “s-unt“, Gotski “s-ind”, jesu. Stari Grci i Rimljani su podrazumijevali
sličnost u svojem izrazu dok je proširivanje toga interesovanja i za druge jezike se dogodilo tokom 16-
toga vijeka kad su Evropljani počeli otkrivati Sanskrit. Bezbrojni radovi su napisani otada koji
upoređuju ove jezike.

Upoređivanjem zapisa na Indo-Evropskim jezicima, naročito onih najstarijih, može se rekonstruisati

dosta od toga arhaičnog jezika. Drugim riječima gramatika i korijen je dosta poznat ali se to ne može
isto reći i za bogatstvo riječi. Prilično je lako da određeni žargon nestane ili promijeni mišljenje i
postane sasvim nešto drugo. Iz tog se može zaključiti da Lingvistika ne može tvrditi da je prastarom
Indo-Evropskom jeziku ikada nedostajao termin za neku stvar. Jedino je moguće tvrditi da postoji
vjerovatnoća da su određene stvari postojale. Iz toga možemo predpostaviti da je Praindoevropska
zajednica govorila o psima (kwon-), ovcama (H ewi-) i skoro sigurno o kravama (G ow) i svinjama
(suH-). Najvjerovatnije da su to bile već tada domaće životinje. Oni su imali izraze za žita (yewo-) I za
metal (H eyos-). Bilo je i prevoznih sredstava (wogho-) sa točkovima (k ek lo-), vučenih (yugo-). Med
je bio poznat i bio baza za piće (melit-, medhu-). Brojevi do sto (kmtom-) su se često koristili. To sve
govori o jedno društvu sa dobro razvijenim neolitskim karakteristikama, sa poljoprivrednim razvojem
koje je govorilo srednjim jezikom a možda su čak koristili i kopar i bronzu.

Lingvistima je nemoguće potpuno tačno utvrditi početak ovoga jezika ali se iz datih arheoloških i
drugih istraživanja može zaključiti da su jezici dovoljno izdiferencirani da su daleko prije 2000 prije
Nove ere nastali ali isto da nisu toliko izdiferencirali se da bi bili stariji od 3000 godina prije Nove ere.
Savremenmi arheolozi predpostavljaju da takvu grupu mogu naći u Kurgan kulturi u južno Ruskoj
stepi, istočno od Dnjepra, sjeverno od Kavkaza i zapadno od Urala. Ova se kultura proširivala na
zapad oko 4000-3500 godine prije Nove ere (Kurgan II) i počela da naseljava veoma široke oblasti od
istočne centralne Evrope pa sve do sjevernog Irana (3500-3000 prije Nove ere) Kurgan III. Ostatke
ove kulture je moguđe pronaći sve do 5000 godina prije Nove ere.

1 од 3 26.4.2021. 17:15
Indoevropski jezici - Wikipedia https://sh.wikipedia.org/wiki/Indoevropski_jezici

Za sada nema podataka da su Indo-Evropski jezici nastali stapanjem dva ili više jezika. Najbolje što se
može naći su podaci da su neki ne-Indo-Evropski jezici ostavili svoje tragove. Primjer bi mogla biti
sikira (pelekus), riječ posuđena od komšije sa naprednijom tehnologijom. Izvjesni su i uticaji
Dravidske porodice jezika u Indiji koji začudo imaju svoje ostatke kao superiorniji.

Porijeklo
Svi indoevropski jezici potječu od praindoeuropskog (PIE) kojim se prema najšire prihvaćenoj
kurganskoj hipotezi govorilo oko 4500. pne. u stepama između Crnog mora i Volge, odakle se proširio
na zapad u Europu i na jug u područja današnjeg Irana i Indijskog potkontinenta.

Grane
Indoeuropsku jezičnu skupinu možemo podijeliti na 2 temeljne grane:

Centum-jezici u koje spadaju:

Germanski jezici
Romanski jezici
Ilirski jezici
Grčki kao zasebna grana
Keltska grana
Satem-jezici u koje spadaju:
Balto-slavenski jezici
Armenski jezik
Indo-iranski jezici
Anatolijski jezici
Toharski jezici

Geografsko područje
Govore se na širokom pojasu od evropskog zapada do ruba Indije i do kineskog Turkmenistana u srcu
Azije. Nakon velikih zemljopisnih otkrića dospjeli su i na područje Sjeverne i Južne Amerike,
Australije i Novog Zelanda. Različite skupine jezika nastale su raseljavanjem pojedinih plemena
Indoeuropljana u različitim smjerovima. Usprkos tome, sličnosti između svih indoeuropskih jezika i
danas su jako velike i iznenađujuće.

Indoevropski jezici na Wikimedijinoj

ostavi

2 од 3 26.4.2021. 17:15
Indoevropski jezici - Wikipedia https://sh.wikipedia.org/wiki/Indoevropski_jezici

Dobavljeno iz "https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Indoevropski_jezici&oldid=40860885"

Ova stranica je zadnji put izmijenjena 22:57, 6 novembar 2018.

Tekst je dostupan pod Creative Commons Attribution/Share-Alike licencom; dodatni uslovi se mogu primijeniti. Za detalje
pogledajte uslove korištenja.

3 од 3 26.4.2021. 17:15