PAKIKILAHOK SA MGA GAWAING PAMPULITIKAL

Ang pamumuno sa isang bansa ay nakasalalay sa mga inilahal na opisyal ng pamahalaan.

Subalit kailangan nila ng tulong at suporta mula sa ordinayong mamamayan upang magtagumpay ang
pagpapatupad ng mga polisya at programa para sa kapakanan ng bayan.
Ano ang nakapaloob sa usaping Pakikilahok sa mga Gawaing Pampulitikal?
Ang pakikilahok sa mga gawaing pulitikal ay tumutukoy sa aktibong pagsali ng isang tao o
pangkat sa mga proseso sa pamahalaan na nakaapekto sa kaniya o sa kanilang buhay. Dahil
sa pakikilahok na ito, nabibigyan ng pagkakataon ang mga mamamayan na suportahan at ihalal ang
mga lider na sa kanilang palagay ay makatutulong sa pag-angat ng kalidad ng kanilang buhay.
Anu-ano ang tatlong Uri ng Pakikilahok sa mga Gawaing Pampulitikal?
1. Tradisyunal o Konserbatibong Pakikilahok
• Ang pakikilahok na ito ang inaasahan sa mga responsableng mamamayan. Kabilang sa tradisyunal o
konserbatibong pakikilahok ang pagboto sa halalan, paggawa ng sulat at pakikipag-ugnayan sa
mga kinatawan ng pamahalaan, pagtrabaho sa mga ahensiya ng pamahalaan o pampublikong
tanggapan, pagiging bahagi ng tinatawag ng cause-oriented groups tulad ng mga grupo o
samahan na aktibo at ang pagbibigay ng tulong na pisikal, moral o pinansyal sa mga
kampanya.
• Sinasabing ang uring ito ng pakikilahok ay mas produktibo at epektibo. Ang resulta nito ay direktang
nakaapekto sa buhay ng mga mamamayan at ang kanilang di- pakikisali ay maaaring magdulot ng
kawalan ng katatagan o tuluyang pagbagsak ng mga proseso o sistema ng pamahalaan. Subalit sa
kasamaang palad, sa mahabang kasaysayan ng pagboto sa Pilipinas man o sa ibang bansa,
kadalasan ay mahaba ang bilang ng mga taong nakikilahok sa halalan at mga aktuwal na bumoboto.
2. Alternatibong Pakikilahok
• Ang pakikilahok na ito naman ay mga gawaing pinapayagan ng batas subalit hindi katanggap-
tanggap. Kadalasan, ang mga sumasali sa ganitong pakikilahok ay mga kabataan, estudyante o mga
tao o grupong pinakamatinding naapektuhan ng iba’t ibang isyung pampulitika.
• Ilan sa mga halimbawa ng ganitong pakikilahok ay ang paglagda sa iba’t ibang petisyon,
pagsuporta sa mga boycott at pagsasagawa ng mga protesta o demonstrasyon.
3. Ilegal na Pakikilahok
• Ito ay tumukoy sa mga gawaing labag sa batas. Ayon sa mga gumagawa ng ganitong uri ng gawain,
napipilitan lamang sila na gawin ito kung ang lahat ng mga legal na paraan na kanilang sinubukan ay
hindi nagtagumpay, hindi nagkaroon ng matinding epekto o hindi nakatulong sa pagkakaroon ng
pagbabago.
• Ang pagpaslang ng mga kalaban sa pulitika, terorismo, pagsabotahe sa kampanya ng kalabang
partido sa pamamagitan ng pagnanakaw, bandalismo o iba pang hindi katanggap- tanggap na paraan
ay ilan lamang sa mga halimbawa ng illegal na pakikilahok.
Mga Teorya Ukol sa Pakikilahok na Pampulitika
1. Demokratikong Elitismo (Democratic Elitism)
• Sinasabi sa modelong ito na ang mga taong may ganitong paniniwala ay mas iniintindi ang
pagpapanatili ng maayos na kalagayang politikal at ang pagtataguyod ng demokrasya ay
pangalawang prayoridad lamang.
• Naniniwala sila na ang mga mamamayan ang pinakamabisang paraan ng pagpapanatili ng
kapayapaan at kaayusan sa lipunan. Sinasabi pa sa modelong ito na tama lamang na limitahan
 ang pakikilahok ng mga mamamayan dahil sa kanilang limitadong kaalaman na hindi akma sa
paglahok sa mga gawaing pampulitika.
KARAGDAGANG KAALAMAN:

Marami ang tumutuligsa sa teoryang ito sapagkat naniniwala silang hindi lahat ng
mamamayan ay limitado ang kaalaman at hindi dapat na maging batayan sa paglahok sa mga
usapin at prosesong pampulitika ang intelekwal na kakayahan ng isang tao. Ang ganitong
paniniwala ay tahasang kumukontra sa prinsipiyo ng demokrasya na gumagalang sa Karapatan at
kontribusyon ng bawat isang mamamayan.

2. Pagpiling Rasyonal (Rational Choice)

• Sinasabi na sa teoryang ito na ang paglahok ng mga mamamayan sa mga gawaing pulitikal ay
nakasalalay sa kanilang rasyonal na pag-iisip. Kung pinili nilang hindi makilahok ay hindi ito
nagangahulugang sila’y walang kakayahan o walang alam. Maaaring ito ay dahil sa kawalan nila
ng interes sa isang particular na isyu.
• Ayon sa mga nagpapalaganap ng paniniwalang ito, mas makabubuting hindi na sumali sa mga gawain
at prosesong pampulitika ang mga nasabing mamamayang dahil ang kanilang partisipasyon
ay maaaring sapilitan lamang kung kaya’t hindi rin makapagpadulot ng mabuting epekto sa isyung
pinaglalaban.
3. Demokratikong Paglahok (Democratic Participation)
• Ang panghuling teorya ay naniniwala naman na ang paglahok sa mga usapin at gawaing pulitikal
ay hindi lamang tumutukoy sa pamumuno kundi sa paraan kung paano nagpag- iisa ang
lipunan at lalong- lalo na sa pagtuturo sa mga mamamayan ng tunay na kahulugan ng paggamit
ng kapangyarihan.
• Sa teoryang ito, binibigyang- diin ang pagpapaliwanag sa ordinaryong mamamayan kung paano
ginagampanan ng pamahalaan ang tungkulin nito at kung paano naman naiimpluwensiyahan
ng pakikiisa ng mga mamamayan ang desisyon ng mga nasa kapangyarihan.

KARAGDAGANG KAALAMAN:

Dagdag pa ng mga tagapagtaguyod ng teoryag ito, kung hindi matuturuan nang tama ang
mga mamamayan, magiging mali o depektibo ang kanilang mga desisyon na makapagpapahina sa
sistemang politkal ng bansa. Binibigyan ng teoryang ito ang mga mamamayan ng tamang kaalaman
at kakayahang politikal upang maihayag ang kanilang saloobin at paniniwala.

Dahilan ng Pakikilahok sa Gawaing Pampulitika

Karamihan sa mga mamamayan sa mga demokratikong bansa ay naniniwalang ang
pakikilahok sa mga isyu at proseso ng pamahalaan, lalo na ng tradisyunal na pakikilahok, ay
katanggap- tanggap at nararapat. Subalit hindi madali ang gawaing ito at kinakailangang maglaan ng
oras at kadalasan ng pera para rito. Kung gayon, bakit patuloy ang pakikilahok ng mga mamamayan?
Narito ang kanilang mga dahilan:
Dahilan ng Hindi Pakikilahok sa Gawaing Pampulitikal
May mga bansa sa daigdig na hindi popular ang pagboto. May mga bansang halos kalahati
ng mga mamamayang maaaring bumoto ay hindi nakikilahok sa pampanguluhang halalan. Ang hindi
paglahok na ito ay nagpapakita ng isa sa mga sumusunod na dahilan:

KARAGDAGANG KAALAMAN:
*Every three years, Filipinos go to the polls to elect local government officials in all the 1,634 cities
and municipalities of the 81 provinces of the Philippines.
On May 13, 2019, three in every four or 47,296,442 of the nation’s total registered voters of 63,
643,263 cast their ballot. (The latter number excludes as yet the Overseas Absentee Voters or
OAVs.)
The Commission on Elections (Comelec) pegged at 76.9 percent the voter turnout in the last
balloting that was also synchronized with the election of 12 senators, and party-list and district
representatives.
Ayon sa Philippine Center for Investigation Journalism, isa sa bawat apat na Pilipino ang
nakilahok sa Halalan 2019 sa ating bansa.

BALITAAN ON THE GO!

Panuntunan para sa Halalan 2022, binubuo na.
Sanggunian: Malou Escudero (Pilipino Star Ngayon ) - February 24, 2021 - 12:00am
Binubuo na ng Commission on Elections ang mga panuntunan na iiral para sa eleksyon sa 2022 sa
gitna ng pandemya.Sa Laging Handa public press briefing, sinabi ni Chairman Sheriff Abas na
binabalangkas na nila ang mga protocols mula sa paghahain ng candidacy, hanggang sa bilangan
ng boto.Posibleng ilabas ang mga panuntunan sa ikahuling quarter ng taon.
“Ongoing pa po iyong aming proseso diyan, Secretary, dahil hinihimay pa po namin halos lahat ng
protocols from canvassing, from filing, from bilangan, lahat. So, siguro mga end or last quarter ng
taong ito,” sabi ni Abas.
Sinabi pa ni Abas na sa ngayon ay wala pang “fixed na guidelines” tungkol sa pangangampanya
kahit pa lumutang ang planong ibawal ang face-to-face na pagharap ng mga pulitiko sa mga botante.
Idinagdag nito na tinitingnan pa rin nila kung hanggang kailan tatagal ang pandemic at hihigpitan
ang mga health at safety protocols sa eleksiyon. Gagawin aniyang batayan ang gaganaping
plebesito sa Palawan sa Marso 13 kung magiging epektibo ang mga ipatutupad na
polisiya.Lilimitahan na rin ang mga watchers ng mga pulitiko at mahigpit aniyang ipatutupad ang
pagsusuot ng face mask at face shield.

PAGNILAYAN:

Paano mailalarawan ang bansang may mga mamamayang aktibo sa mga gawaing
pampulitikal?
Ang pakikilahok ng mga mamayan ay napg-aalab ng kanilang kagustuhan na mabigyang-
kahulugan ang mga konsepto ng opisisyong pulitikal at resposibilidada. Ang pakikilahok ang daan
upang maisabuhay o malimitan ang demokrasya sa lipunan at ang mga namumuno ay mapanagot
sa kanilang pinamumunuan. Sapagkat nagiging Malaya at pantay- pantay lamang ang mga tao kung
 sila ay kabahagi ng mga pangyayari sa lipunan, ang pakikilahok ay nakikita bilang daan upang
matamo ang layuning ito. Dagdag pa rito, nakikitang tumataas ang kapakinabangan ng pamayanan
kung napagsama- sama ang talento at kakayahan ng mas maraming mamamayan.

PAGLALAHAT:
· Ang pakikilahok sa gawaing pulitikal at tumutukoy sa aktibong pagsali ng mga mamamayan sa
mga proseso sa pamahalaan na nakaaapekto ng direkta sa mga mamamayan.
· May tatlong uri ng pakikilahok sa mga gawaing pulitikal: tradisyunal o konserbatibo, alternatibo
at illegal na pakikilahok. Magkakaiba man ang paraan ng pagsasagawa at epekto sa pamahalaan
at lipunan, patuloy pa rin itong isinasagawa ng mga mamamayang mulat sa mga isyu ng lipunan.
· May iba’t ibang teorya kung bakit nakikilahok ang mga mamamayan sa mga usaping pampulitika:
a. Demokratikong Elitisismo (Democratic Elitism)
b. Pagpiling Rasyonal (Rational Choice)
c. Demokratikong Paglahok (Democratic Participation)
· Ayon sa mga mananaliksik, iba’t iba rin ang ang dahilan ng pakikilahok ng mga mamamayan sa
mga gawaing pampulitika. Maaaring ito ay dahil sa kanilang:
a. Ideyalismo
b. Responsibilidad
c. Pansariling Interes
d. Kasiyahan
· Gayundin naman, mayroong iba’t ibang dahilan ng hindi pakikilahok ng mga mamamayan sa mga
gawaing pampulitika. Maaaring ito ay dahil sa kanilang:
a. Pagiging kuntento
b. Kalayaan
c. Kawalan ng pagpapahalaga
d. Paglayo ng damdamin