starosolski 6 miekka 2019_Layout 1 8/7/19 5:23 PM Page 1

6 Kolejny, nowy 6. tom (ostatni z serii) stanowi dalsze rozwini´cie znanej 6 Włodzimierz STAROSOLSKI
STAROSOLSKI
IKSLOSORATS
w Êrodowisku budowlanym ksià˝ki obecnej na rynku wydawniczym od 30 lat.

STAROSOLSKI
Obecnie na rynku funkcjonujà tak˝e pozostałe cz´Êci podr´cznika (tomy 1– 5).
W tomie 6. Autor w przyst´pny i szeroki sposób prezentuje na wst´pie
KONSTRUKCJE

6
zasady kształtowania i obliczania konstrukcji halowych.
Zagadnienia odniesiono zarówno do konstrukcji monolitycznych,
jak i prefabrykowanych, wskazujàc na elementy wspomagania
komputerowego w procesie projektowania. W dalszej cz´Êci tomu
przedstawiono zasady zabezpieczania konstrukcji przed katastrofà
˚ELBETOWE
post´pujàcà. W publikacji w sposób pełny uj´to zalecenia zawarte
w Eurokodzie 2 i normach zwiàzanych. Normy „europejskie” według Eurokodu 2
n
(PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO) potraktowano jako podstawowe,
nie rezygnujàc z przedstawienia w pełni zaleceƒ dotychczasowych i norm zwiàzanych
PROJEKTOWANIE Norm Polskich (PN).

WYDANIE I
W ostatnich rozdziałach bardzo szeroko omówiono przeglàd rozwiàzaƒ
n konstrukcyjnych stosowanych (od lat 50. ubiegłego wieku) w polskich
systemach budownictwa Êcianowego i szkieletowego – zarówno
HALE monolitycznych, jak i prefabrykowanych.

KONSTRUKCJE
˚ELBETOWE
Tom 6 zawiera ponad 1200 rysunków i fotografii oraz ponad 1000 stron tekstu.
n
Jest to znakomity podr´cznik dla studentów zarówno studiów in˝ynierskich,
ZABEZPIECZENIA jak i magisterskich, a tak˝e niezastàpione êródło informacji i praktycznych
PRZED wskazówek dla szerokiego grona in˝ynierów zarówno projektantów,
KATASTROFAMI jak i zajmujàcych si´ konserwacjà obiektów.
POST¢PUJÑCYMI
Patroni medialni:

n
SYSTEMY
Partner
ÂCIANOWE wydania:

n
SYSTEMY
SZKIELETOWE

www.pwn.pl t. 6 t. 1-6 WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN

1-3_starosolski_6_wyd_1_2019_Layout 1 10/15/18 11:40 PM Page 1

6
KONSTRUKCJE
˚ELBETOWE
1-3_starosolski_6_wyd_1_2019_Layout 1 10/15/18 11:40 PM Page 3

Włodzimierz STAROSOLSKI

6
KONSTRUKCJE
˚ELBETOWE
według Eurokodu 2
i norm zwiàzanych

WYDANIE I
WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN
WARSZAWA 2019
Projekt okładki i stron tytułowych Przemysław Spiechowski

Rysunki Jacek Chlebicki, Andrzej Kowalczyk, Brunon Nowicki

Wydawca Karol Zawadzki

Koordynatorzy ds. redakcji Renata Ziółkowska, Adam Kowalski

Redaktor Anna Bogdanienko

Produkcja Mariola Grzywacka

Łamanie Grafini, Brwinów

Książka, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie
im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście
znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści
i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.
Szanujmy cudzą własność i prawo.
Więcej na www.legalnakultura.pl
Polska Izba Książki

Copywrite © by Wydawnictwo Naukowe PWN SA

Warszawa 2019

ISBN 978-83-01-19890-9 t. 6 (oprawa twarda)

ISBN 978-83-01-19891-6 (całość)

ISBN 978-83-01-18889-4 t. 6 (oprawa miękka)

ISBN 978-83-01-18890-0 (całość)

Wydanie I

Wydawnictwo Naukowe PWN SA

02-460 Warszawa, ul. G. Daimlera 2
tel. 22 69 54 321; faks 22 69 54 288
infolinia 801 333 388
e-mail: pwn@pwn.com.pl; reklama@pwn.pl
www.pwn.pl
Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graficzne SA
 Skrócony spis rzeczy

TOM I
1. Zagadnienia ogólne projektowania
2. Ogólne zagadnienia zbrojenia konstrukcji żelbetowych
3. Zabezpieczanie konstrukcji z betonu na działanie pożaru
4. Stropy płytowo-belkowe

TOM II
5. Stropy wielokierunkowo zbrojone
6. Stropy płaskie
7. Stropy gęstożebrowe
8. Balkony, wykusze, loggie
9. Schody

TOM III
10. Słupy
11. Ściany
12. Zasady aproksymacji konstrukcji żelbetowych modelami prętowymi
(kratownicowymi)
13. Obliczanie i konstrukcja miejsc szczególnych
14. Fundamenty
15. Ściany oporowe
16. Posadzki przemysłowe

TOM IV
17. Ogólna metodologia projektowania konstrukcji
18. Dylatacje
19. Tarcze (belki – ściany)
20. Elementy usztywnienia ustrojów
21. Ustroje ścianowe
VI Skrócony spis rzeczy

TOM V
22. Konstrukcje szkieletowe
23. Wiązary dachowe i elementy pokrycia
24. Belki podsuwnicowe i estakady podsuwnicowe
25. Łuki

TOM VI
26. Konstrukcje halowe
27. Zabezpieczenie konstrukcji przed katastrofą postępującą
28. Rozwiązania konstrukcyjne w polskich systemach budownictwa ścianowego
29. Rozwiązania konstrukcyjne w polskich systemach budownictwa szkieletowego
 Spis treści

Podstawowe oznaczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII

Duże litery łacińskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII
Małe litery łacińskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XVIII
Greckie duże litery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .XXII
Greckie małe litery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XXII
26. Konstrukcje halowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1
26.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1
26.1.1. Przegląd rozwiązań ustrojów halowych . . . . . . . . . . . . . . .  1
26.1.2. Rozplanowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  40
26.1.3. Ukształtowanie poprzeczne hal . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  49
26.1.4. Słupy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  90
26.1.5. Ściany osłonowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  99
26.1.6. Ściany szczytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  108
26.1.7. Stężenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  111
26.2. Obliczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  121
26.2.1. Ustroje płaskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  121
26.2.2. Ustroje przestrzenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  135
26.2.3. Słupy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  141
26.2.4. Ściany szczytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  158
26.2.5. Stężenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  160
26.3. Konstruowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  160
26.3.1. Konstrukcje monolityczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  160
26.3.2. Konstrukcje prefabrykowane – połączenia elementów nośnych . .  165
26.3.3. Konstrukcja elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  212
26.3.4. Ściany osłonowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  224
27. Zabezpieczenie konstrukcji przed katastrofą postępującą . . . . . . . . .  251
27.1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  251
27.2. Obciążenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  252
27.2.1. Kombinacje obciążeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  252
VIII Spis treści

27.2.2. Uderzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  256

27.2.3. Eksplozje wewnętrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  260
27.2.4. Pożary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  262
27.2.5. Defekty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  263
27.3. Materiał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  264
27.3.1. Beton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  264
27.3.2. Stal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  266
27.4. Niezawodność obiektu budowlanego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  266
27.5. Ogólne zasady zabezpieczenia budowli przed skutkami obciążeń wyjątko-
wych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  270
27.6. Elementy konstrukcyjnych zabezpieczeń budynków przed oddziaływania-
mi wyjątkowymi w świetle przepisów normowych . . . . . . . . . . . . .  275
27.6.1. Stężenia poziome w konstrukcjach ramowych . . . . . . . . . . .  275
27.6.2. Stężenia poziome w konstrukcjach ze ścianami nośnymi . . . . .  284
27.6.3. Stężenia pionowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  289
27.6.4. Elementy kluczowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  290
27.7. Ustroje wtórne prętowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  291
27.7.1. Wsporniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  294
27.7.2. Elementy jednoprzęsłowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  294
27.7.3. Konstrukcje szkieletowe. Zabezpieczenie z uwzględnieniem pracy
giętnej elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  298
27.7.4. Konstrukcje szkieletowe. Zabezpieczenie cięgnowe . . . . . . . .  306
27.7.5. Konkluzja odnośnie do zabezpieczenia konstrukcji szkieletowych  343
27.8. Wtórne ustroje ścianowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  345
27.8.1. Stropy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  345
27.8.2. Klatki schodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  348
27.8.3. Wewnętrzny odcinek ściany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  350
27.8.4. Skrajny odcinek ściany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  355
27.8.5. Loggie dostawiane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  363
27.9. Załącznik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  364
27.9.1. Wieniec krawędziowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  364
27.9.2. Wieniec wewnętrzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  366
27.9.3. Kotwienie zbrojenia wieńców . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  367
27.9.4. Łączenie słupów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  368
27.9.5. Wieńce na zewnętrznych ścianach nośnych . . . . . . . . . . . .  369
28. Rozwiązania konstrukcyjne w polskich systemach budownictwa
ścianowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  371
28.1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  371
28.2. System OWT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  372
28.2.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  373
28.2.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  377
28.2.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  384
28.2.4. Konstrukcja elementów uzupełniających . . . . . . . . . . . . . .  386
 Spis treści IX

28.2.5. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  389

28.3. System W-70 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  412
28.3.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  413
28.3.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  416
28.3.3. Konstrukcja stropów, balkonów i schodów . . . . . . . . . . . . .  424
28.3.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  429
28.4. System W k-70 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  454
28.4.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  455
28.4.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  457
28.4.3. Konstrukcje stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  469
28.4.4. Konstrukcja różnych elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . .  471
28.4.5. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  473
28.5. System Szczeciński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  489
28.5.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  489
28.5.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  494
28.5.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  500
28.5.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  502
28.6. Systemy WUF, WUF-T . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  530
28.6.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  531
28.6.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  535
28.6.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  536
28.6.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  536
28.7. System SBM-75 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  543
28.7.1. Rozwój budownictwa monolitycznego . . . . . . . . . . . . . . .  543
28.7.2. Rozwiązania konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  549
28.7.3. Mutacje systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  554
28.7.4. Budynki prototypowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  558
28.8. System Domino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  559
28.8.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  559
28.8.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  560
28.8.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  563
28.8.4. Konstrukcja elementów uzupełniających . . . . . . . . . . . . . .  564
28.8.5. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  565
28.9. System PBU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  566
28.9.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  567
28.9.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  570
28.9.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  579
28.9.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  581
28.10. Ślizgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  597
28.10.1. Rozwój rozwiązania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  597
28.10.2. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  599
28.10.3. Ściany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  599
28.10.4. Stropy, schody i ich połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . .  603
28.11. Systemy W-70 PRAS-BET, PRAS-GIPS . . . . . . . . . . . . . . . . . .  607
X Spis treści

28.11.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  607

28.11.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  609
28.11.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  611
28.11.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  611
28.12. Systemy WB – Wielki Blok, CŻ – Cegła Żerańska . . . . . . . . . . . .  617
28.12.1. Rozwój systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  617
28.12.2. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  627
28.12.3. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  628
28.12.4. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  634
28.12.5. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  636
28.12.6. Nietypowe szczegóły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  643
28.13. System WBS – Wielki Blok Śląski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  645
28.14. System WPP – Warszawski Poligon Przenośny . . . . . . . . . . . . . . .  650
28.14.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  651
28.14.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  652
28.14.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  655
28.14.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  656
28.15. System WWP – Wrocławska Wielka Płyta . . . . . . . . . . . . . . . . .  663
28.15.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  663
28.15.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  663
28.15.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  670
28.15.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  670
28.16. Zebrane – Budownictwo z elementów prefabrykowanych . . . . . . . . .  676
28.16.1. Budynki wielkopłytowe na osiedlu Wola III – Zachód . . . . . .  677
28.16.2. Budynek dla osiedla Kołdunów . . . . . . . . . . . . . . . . . .  678
28.16.3. System BCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  682
28.16.4. Budynki typu „N” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  682
28.16.5. Budynki typu SP i SP-6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  684
28.16.6. System Rataje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  687
28.16.7. Systemy SFN i SFN/c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  689
28.16.8. System Winogrady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  690
28.16.9. System MK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  692
28.16.10. EL-PROGOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  695
28.16.11. Rozwiązania wspólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  695
28.16.12. Budynki w Słupcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  696
28.17. Zebrane – Budownictwo w resorcie górnictwa . . . . . . . . . . . . . . .  699
28.17.1. Kształtowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  699
28.17.2. Konstrukcja ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  701
28.17.3. Konstrukcja stropów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  707
28.17.4. Konstrukcja elementów nietypowych . . . . . . . . . . . . . . .  709
28.17.5. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  710
28.18. Zebrane – Budownictwo ścianowe uszkieletowione . . . . . . . . . . . .  724
28.18.1. System W k-70/Z  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  725
28.18.2. System W k-84/S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  730
28.18.3. System WS84 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  732
 Spis treści XI

28.18.4. System WUF-80 GT i system WUF-GT/84 . . . . . . . . . . . .  735

28.18.5. Systemy OWT-75 NS i OWT-67 NS . . . . . . . . . . . . . . . .  738
28.19. Zebrane – Prefabrykaty ścian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  745
28.19.1. Ściany trójwarstwowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  745
28.19.2. Ściany z betonów lekkich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  750
28.19.2. Ściany keramzytobetonowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  764
28.19.3. Ściany o strukturze niejednorodnej . . . . . . . . . . . . . . . .  768
28.20. Zebrane – Budownictwo uprzemysłowione rozproszone i wiejskie . . . .  770
28.20.1. Budynki z  elementów produkowanych dla systemów budownic-
twa kilkukondygnacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  770
28.20.2. Budynki z elementów z betonów komórkowych i keramzytobeto-
nowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  774
28.20.3. Budynki z  elementów wielkowymiarowych ceramiczno-betono-
wych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  778
28.20.4. Budynki monolityczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  780
29. Rozwiązania konstrukcyjne w polskich systemach budownictwa
szkieletowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  781
29.1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  781
29.2. System BWP-71 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  781
29.2.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  781
29.2.2. Wariant krakowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  782
29.2.3. Wariant warszawski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  788
29.3. System JBS-W  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  798
29.3.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  798
29.3.2. Elementy konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  803
29.3.3. Połączenia elementów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  809
29.4. System H – Rama H . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  812
29.4.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  812
29.4.2. Elementy konstrukcyjne systemu i ich połączenia . . . . . . . .  815
29.5. System SBM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  820
29.5.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  820
29.5.2. Elementy konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  822
29.6. System SBO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  824
29.6.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  824
29.6.2. Elementy konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  825
29.6.3. Kształtowanie szkieletu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  829
29.6.4. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  831
29.7. System T . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  833
29.7.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  833
29.7.2. Elementy konstrukcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  835
29.8. System URT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  839
29.8.1. Opis ogólny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  839
29.8.2. Elementy prefabrykowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  843
29.8.3. Połączenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  843
XII Spis treści

29.9. Zebrane systemy handlowo-usługowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  844

29.9.1. System CWK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  844
29.9.2. System GS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  846
29.9.3. System SBD-86 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  848
29.9.4. System SIK-6-80 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  856
29.9.5. System Społem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  859
29.9.6. System SPU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  862
29.9.7. System SWS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  864
29.10. Zebrane – Podnoszone stropy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  866
29.10.1. Budynek trzonolinowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  866
29.10.2. Budynek wypychany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  868
29.10.3. System GPS-90 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  870
29.10.4. Podnoszone stropy domów jednorodzinnych . . . . . . . . . . .  874
29.10.5. Ruszt RA-12×12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  875
29.10.6. Śląski system podnoszenia stropów . . . . . . . . . . . . . . . .  876
29.10.7. System TPS-WG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  877
29.11. Zebrane – Różne rozwiązania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  880
29.11.1. System Dąbrowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  880
29.11.2. Konstrukcje grzybkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  886
29.11.3. System Krzyżyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  889
29.11.4. System Pras-Bet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  892
29.11.5. System SKBP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  894
29.11.6. Słupy zawieszone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  895
29.11.7. Konstrukcje szkieletowe o sprężonych ryglach . . . . . . . . . .  897
29.11.8. System TPS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  899
29.11.9. Budynek płytowo-słupowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  902
29.11.10. Wierzbno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  902
29.12. Systemy ZSBO, ZSBO-M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  903
29.12.1. Kształtowanie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  903
29.12.2. Elementy konstrukcyjne systemu ZSBO . . . . . . . . . . . . .  906
29.12.3. Elementy konstrukcyjne systemu ZSBO-M . . . . . . . . . . . .  909
29.12.4. Połączenia w systemie ZSBO . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  911
Literatura, normy i materiały firmowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1003
Rozdział 26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1003
Rozdział 27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1007
Rozdział 28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1011
Rozdział 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1019
Podstawa rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  1025

Podstawowe oznaczenia

Duże litery łacińskie

A – pole przekroju poprzecznego ściany mierzone w rzucie poziomym na odcin-
ku między pionowymi stężeniami [m2]
Ac – sumaryczny przekrój obu gałęzi słupa
Ac i – przekrój poprzeczny i-tego słupa
Ad – oddziaływanie wyjątkowe
Ag – umowne oddziaływanie wyjątkowe
Ap – obliczeniowe oddziaływanie wyjątkowe przykładane zarówno poziomo, jak
i pionowo
As – suma przekrojów prętów zbrojenia podporowego
As,req(0) – pole przekroju zbrojenia górnego wymaganego na krawędzi rozpatrywanej
podpory dla rozpiętości l i dla podstawowej kombinacji obciążeń
As,req(x) – minimalne pole przekroju zbrojenia górnego w  odległości x od krawędzi
rozpatrywanej podpory
Asw – powierzchnia przekroju poprzecznego zbrojenia zespalającego ścianę
z wieńcem
Av – powierzchnia elementów upustowych [m2]
B – szerokość budynku
CC1, CC2, CC3  –  klasy konsekwencji zniszczenia
DSL 1 – nadzór normalny, DSL 2 – nadzór normalny, DSL 3 – nadzór zaostrzony
Ecm – średni sieczny moduł sprężystości betonu
Ed – obciążenie od obliczeniowej kombinacji oddziaływań
F – obciążenie/siła skupiona działające na słup
F – pionowa siła przenoszona przez ścianę [kN]
F – siła w cięgle
Fc – siła ściskająca
Fd – wskaźnikowa obliczeniowa siła równoważna
Fdx – siła obliczeniowa działająca w głównym kierunku jazdy (x)
Fdy – siła obliczeniowa działająca w kierunku prostopadłym do głównego kierun-
ku jazdy (y)
XIV Podstawowe oznaczenia

FEd – siła obliczeniowa

Fi – siła w stężeniach wewnętrznych [kN]
Fi – minimalna siła przenoszona przez ciągłe zbrojenie /m
Fk, Fr – pozioma siła działająca na górnej krawędzi słupa k, r
Fp – siła przenoszona przez stężenie obwodowe [kN]
Frt – siła działająca na górnej krawędzi słupa wywołana zmianą temperatury ry-
gla (wzrost lub obniżenie temperatury)
FRd – siła zrywająca zbrojenie wyprowadzone ze słupa we wszystkich kierunkach
przy dolnej krawędzi stropu
FRd,exp – siła zrywającą zbrojenie dolne przy pominięciu możliwości współpracy
zbrojenia przebiegającego poza słupem,
FRd,int – siła, jaką po przebiciu jest w stanie przenieść strefa podporowa
FRk – siła charakterystyczna
Ftie – siła przenoszona przez wieniec wewnętrzny
Ftie,col – siła wymagana przenoszona przez wieniec przytrzymujący słup
Ftie,int – siła przenoszona przez połączenia między płytami dachowymi a wiązarami
[kN/mb wiązara]
Ftie,per – siła przenoszona przez wieniec obwodowy
Fx, Fy – siła pozioma działająca na górnej krawędzi słupa w kierunku x, y
Fx, Fy – w ymagana nośność zbrojenia zabezpieczającego przed awarią dla kierunku
x, y, w tym w cięgle krawędziowym
Fz – siła pionowa działająca na górnej krawędzi słupa
F1 – w ymagana siła przenoszona przez zbrojenie wieńców ścian i belek, na któ-
rych opierają się stropy
F1 – wartość reakcji podpierającej górną krawędź słupa skrajnego
F1* – minimalna siła przenoszona przez zbrojenie wieńców ścian i belek, na któ-
rych opierają się stropy
F2 – siła równoległa do długości płyt [kN/(m szerokości płyty)]
F2* – wymagana siła przenoszona przez zbrojenie płyt równoległe do ich długo-
ści, gdy brak jest połączeń prostopadłych do długości płyty [kN/(m szeroko-
ści płyty)]
Gk,j – j-te obciążenie charakterystyczne stałe
H – wysokość kondygnacji [m]
H – wysokość ściany w świetle między licami stropów albo licami ostatniego
stropu i dachu,
H – siła skupiona/obciążenie poziome
I – moment bezwładności
Id, Ig – moment bezwładności części dolnej, górnej słupa
Ii, Ik – moment bezwładności rozpatrywanego słupa i, k w rozważanym kierunku
Ip – moment bezwładności przewiązki
Is – moment bezwładności gałęzi słupa
Ix – moment bezwładności całego przekroju względem osi y
I z – zastępczy moment bezwładności słupa, w którym dwie gałęzie słupa zastę-
powane są jedną o stosownie dobranym przekroju
IL1 – inspekcja normalna, IL2 – inspekcja normalna, IL3 – inspekcja zaostrzona
 Małe litery łacińskie XV

K – współczynnik/współczynnik do określenia jednostkowych przemieszczeń

słupa
K F1 – współczynnik
Kp – względna sztywność przewiązki Kp = Ip/h0
K s – względna sztywności gałęzi słupa Ks = Is/lη
M – moment skupiony działający na słup/w słupie
MS – moment obciążający słup
MS – moment działający na przewiązkę
Mw – moment maksymalny dla belki swobodnie podpartej o rozpiętości leff
M0, ML, MP – momenty uplastycznienia przekroju: środkowego, na podporze lewej i pra-
wej
N – podłużna siła w wieńcach
Nd = Qg + Qd – siła działająca na dolnym odcinku słupa
Nd,i – obliczeniowa siła działająca w i-tym słupie
Ng = Qg –  siła działająca na górnym odcinku słupa
Ns – siła osiowa w pojedynczej gałęzi słupa dwugałęziowego
P – miarodajna wartość reprezentatywna oddziaływania sprężającego
Qk,i – i-te obciążenie charakterystyczne zmienne
R – wartość reakcji, w  tym reakcji dla obciążonego słupa zamocowanego na
dolnej krawędzi i podpartego przegubowo przesuwnie na górnej
Rci – w ytrzymałość ściskanego betonu przy zginaniu
R H – reakcja od obciążenia poziomą siłą skupioną H
R M – reakcja od obciążenia momentem skupionym M
Rw – reakcja od obciążenia równomiernego w na całej wysokości słupa
RC1, RC2, RC3  –  klasy niezawodności
S – obciążenie śniegiem
V – siła poprzeczna, poprzeczna siła w wieńcu [kN]
V – wewnętrzna siła pozioma
V – siła działająca uprzednio w słupie utraconym
V – objętość wewnątrz przestrzeni obudowanej [m3]
Vmax – siła przenoszona przez odkształcony ustrój
VEd – siła przenoszona przez połączenie pomiędzy wieńcem a znajdującą się niżej
ścianą
VRdi – nośność połączenia ścinanego na długości l
Vs – siła poprzeczna występująca w przewiązce
W – obciążenie wiatrem
X – poszukiwana wartość siły

Małe litery łacińskie

a – ugięcie, przemieszczenie
a – wartość zwisu cięgna
a – osiowy rozstaw między gałęziami słupa
XVI Podstawowe oznaczenia

a1, a2 – przemieszczenie punktu 1, 2

b – szerokość ściskanej półki
b – szerokość pojedynczej gałęzi słupa
bb – szerokość przekroju rygla/belki
bi – szerokość płaszczyzny zespolenia ściany z wieńcem
bint – obwód kontrolny
bp – szerokość krzyżulca, przewiązki
b s – szerokość przekroju słupa
c – wysokość gałęzi słupa
c – wysokość obszaru przyłożenia obciążenia
d – ogólnie wymiar obiektu
dres – odległość między środkiem ciężkości zbrojenia na zginanie i środkiem cięż-
kości zbrojenia zabezpieczającego dolnego
f – strzałka łuku, strzałka załamania rygla
f bd – obliczeniowe (graniczne) naprężenie przyczepności [MPa]
fcm – wytrzymałość średnia betonu na ściskanie [MPa]
fctd – w ytrzymałość obliczeniowa betonu na rozciąganie w konstrukcjach żelbe-
towych [MPa]
fctm – średnia wytrzymałość betonu na rozciąganie [MPa]
fck – wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie [MPa]
fctk,0,05 – wytrzymałość betonu na rozciąganie – 5% qwantyl [MPa]
ft – wytrzymałość zbrojenia na rozciąganie
ftm – średnia wytrzymałość zbrojenia na rozciąganie [MPa]
f y – granica plastyczności zbrojenia [MPa]
f yd – obliczeniowa wytrzymałość prętów zbrojenia, w tym zbrojenia integrujące-
go [MPa]
f yk – charakterystyczna granica plastyczności stali zbrojeniowej [MPa]
gk – charakterystyczne obciążenie stałe [kN/m2]
h – wysokość, całkowita wysokość hali
h – całkowita wysokość przekroju belki/słupa w środkowej części rozpiętości
h – rzeczywista minimalna wartość prześwitu przejazdu (prześwitu)
hb – wysokość przekroju rygla/belki
hc – wysokość przyłożenia obciążenia w przypadku samochodów osobowych
hg – w ysokość przekroju górnej gałęzi słupa
hk – w ysokość przekroju krzyżulca
hp – w ysokość przekroju przewiązki
hpg – w ysokość przekroju górnej przewiązki
h s – wysokość przekroju słupa
h0 – odległość w świetle między gałęziami słupa dwugałęziowego
h0 – minimalna wartość prześwitu między górną powierzchnią drogi a  dolną
krawędzią przejazdu (prześwitu), powyżej której należy uwzględnić możli-
wość uderzenia w nadbudowę
h1 – wartość prześwitu między górną powierzchnią drogi a  dolną krawędzią
przejazdu (prześwitu), powyżej której można nie uwzględniać działania
siły Fx
 Małe litery łacińskie XVII

ix – promień bezwładności całego przekroju względem osi y (poprzecznej)

iη – promień bezwładności pojedynczej gałęzi słupa
k – współczynniki do obliczenia reakcji od stosownych obciążeń
l – podstawowa rozpiętość elementu, rozpiętość międzypodporowa
l – długość prefabrykatu, całkowita rozpiętość dźwigara
l – rozpiętość stężenia
l – rozpiętość w świetle pomiędzy podporami po awarii
lbd – obliczeniowa długość zakotwienia
lb,net – długość zakotwienia jako funkcja przyczepności
lb,tot – długość zakotwienia pręta w spoinie między płytami stropowymi
lcol – wysokość (całkowita) słupa
lcol,d, lcol,g –  w ysokość części dolnej, górnej słupa
lcol,i, lcol,k – w ysokość rozpatrywanego słupa i, k
leff – rozpiętość pomiędzy miejscami powstania skrajnych przegubów plastycz-
nych
li – rozpiętość przęsła skrajnego
li – długość rozpatrywanego odcinka wieńca
li – osiowy odstęp przewiązek
lmax – maksymalna rozpiętość hali
lnet – rozpiętość analizowanego elementu w świetle podpór
l s – osiowa odległość między przewiązkami
lt,pl – dodatkowa długość zakotwienia wynikła z rozwoju plastycznych odkształ-
ceń
lw – długość odcinka między poprzecznymi usztywnieniami ściany
lx,net , ly,net – rozpiętości w świetle słupów dla kierunku odpowiednio x, y
lx, ly – rozpiętość pomiędzy osiami podpór w kierunku x, y
, – szerokość zbierania obciążenia z kierunku x, y
lx0 – długość swobodna (wyboczeniowa) rozważanej gałęzi słupa w kierunku x
l0 – długość swobodna (wyboczeniowa)
l0t – odległość między usztywnieniami na skręcanie
l1, l2 – rozpiętości sąsiednich przęseł
lη – odległość w świetle między przewiązkami
lη0 – długość swobodna (wyboczeniowa) odcinka słupa między przewiązkami
m – liczba wspólnie analizowanych słupów
m – liczba odcinków gałęzi słupa między przewiązkami
m – 1 – suma wszystkich słupów z wyłączeniem słupa rozpatrywanego
ni – współczynnik wytężenia przekroju słupa
n s – liczba kondygnacji
p d – nominalne efektywne ciśnienie statyczne [kN/m2]
pstat – równomierne ciśnienie statyczne powodujące otwarcie elementów upusto-
wych [kN/m2]
qk – charakterystyczne obciążenie zmienne [kN/m2]
qw – w ytrzymałość ściany na obciążenie ciśnieniem wybuchu [kN/m2]
rF – współczynnik zależny od wysokości prześwitu h
ri – promień bezwładności przekroju rozpatrywanego słupa
XVIII Podstawowe oznaczenia

s – rozpiętość między podporami albo podwojony wysięg wspornika

s – rozstaw stężeń
send,y – wydłużenie zakotwionej jednostronnie wkładki zbrojeniowej w przypadku
osiągnięcia przez zbrojenie granicy plastyczności f y
sint – szerokość grupy prętów z jednego boku słupa
t – grubość ściany
w – obciążenie równomierne wiatrem
w – wartość rozwarcia rysy
w – wydłużenie w strefie załamania elementu
x – odległość od krawędzi podpory
xi – odległość rozważanego słupa od słupa skrajnego
x0 – odległość środka przemieszczeń ustroju od skrajnego słupa
z – wartość mniejsza z 5-krotnej wysokości kondygnacji H w świetle lub naj-
większej odległości w metrach między środkami słupów lub innych piono-
wych elementów nośnych

Duże litery greckie

Δ – imperfekcja
Δt – zmiany wartości temperatury
ΔV – dodatkowa siła przejmowana przez słup sąsiedni w stosunku do słupa utra-
conego
Δ1 – odchyłka długości wiązarów dachowych
Δ2 – odchyłka usytuowania słupów
Δ3 – odchyłka pochylenia słupa
ΣΔ – suma odchyłek

Małe litery greckie

α – kąt pochylenia zbrojenia zespalającego względem płaszczyzny połączenia
α – kąt obrotu cięgna na podporze
αi – wartości kątów obrotu
αk – współczynnik pomocniczy do określenia długości swobodnej słupa k
αt – współczynnika rozszerzalności termicznej
αult – kąt nachylenia prętów przechodzących nad śladem słupa względem płasz-
czyzny płyty po wystąpieniu plastycznych deformacji w fazie po przebiciu
β – kąt odchylenia krzyżulców od poziomu
γ – parametr sprowadzający słup dwugałęziowy do zastępczego słupa jednoga-
łęziowego
γex – współczynnik materiałowy
γF – współczynnik obciążenia
 Małe litery greckie XIX

δi – wartości przesunięć poziomych

δr,F – ugięcie pojedynczego słupa r pod przyłożoną na jego górnej krawędzi siłą F
δ1F, δ2F – odkształcenia na końcach wsporników wywołane obciążeniem zewnętrz-
nym, dla słupa 1 w punkcie 1, dla słupa 2 w punkcie 2
δ11, δ22 – odkształcenia słupa od poziomych sił jednostkowych przyłożonych na jego
końcu, dla słupa 1 w punkcie 1, dla słupa 2 w punkcie 2
ε – wydłużalność stali
εuk,max – maksymalna wydłużalność stali
εuk,min – minimalna wartość wydłużenia całkowitego stali
εuk – charakterystyczne odkształcenie stali przy maksymalnej sile
η – współczynnik η = lcol,g/lcol
τbm,pl – naprężenia styczne między stalą zbrojeniową a betonem w dobrych warun-
kach pracy zbrojenia
τb,max – maksymalne naprężenia styczne między stalą zbrojeniową a betonem w za-
leżności od warunków przyczepności
λ x – podstawowa smukłość danej gałęzi słupa
λ η – smukłość odcinka gałęzi słupa
νg, νd – współczynniki do określenia długości obliczeniowej odcinka górnego/dol-
nego słupa
νk – współczynnik do określania długości obliczeniowej k-tego słupa jednogałę-
ziowego powiązanego z innymi słupami
σ x, σ y – naprężenia rozciągające: w kierunku poziomym x, w kierunku pionowym y
ϕ – średnica pręta okrągłego
ψ – odpowiedni współczynnik w wyrażeniu na efekty kombinacji obciążeń dla
wyjątkowej sytuacji obliczeniowej
ψ1 – współczynnik dla wartości częstej oddziaływania zmiennego
ψ2 – współczynnik dla wartości prawie stałej oddziaływania zmiennego