You are on page 1of 440

KISMET-NÂME

Hurûfî Şiirler II

MUHÎTÎ DEDE
TÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI YAYINLARI: 68
Edebiyat ve Sanat Serisi : 17
Kitabın Adı : KISMET-NÂME
0
HURÛFÎ ŞIIRLER II

Müellifi : Muhîtî Dede (ö. 1621’den önce)


Özgün Dili : Osmanlıca
İnceleme - Metin : Doç. Dr. Fatih Usluer
0
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
0
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi
0Arşiv Kayıt : Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Ktp., No. Y 11/1.
Kitap Tasarım : AS-64 Basın-Yayın Tanıtım, Org. ve Paz. Ltd. Şti.
0
Divanyolu Cad. Erçevik İşhanı No: 203 Sultanahmet-İstanbul
0
Tel: 0212 513 39 90 / www.as64.org / info@as64.org
Baskı : Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj Sanayi A.Ş.
0 Dudullu OSB 1. Cadde No. 16 Ümraniye / İstanbul
0 Tel: 444 44 03 www.bilnet.net.tr / Sertifika No. 31345
Baskı Yeri ve Yılı : İstanbul 2016
Baskı Miktarı : 1. Baskı, 2000 adet

KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI


Library of Congress A CIP Catalog Record
Muhîtî Dede
Hurûfî Şiirler II, Kısmet-nâme

1. Edebiyat, 2. Mesnevi, 3. Şiir, 4. Muhîtî Dede, 5. Hurûfîlik,


6. Fazlullâh Esterâbâdî, 7. Fatih Usluer
ISBN: 978-975-17-3846-2

Copyright © Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. Her hakkı mahfuzdur.


Bütün yayın hakları Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı’na aittir. Başkanlığın izni
olmaksızın tümüyle veya kısmen, hiçbir yolla ve hiçbir ortamda yayınlanamaz ve çoğaltılamaz.
T. C. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı
Süleymaniye Mah. Kanuni Medresesi Sok. No: 5 34116 Fatih / İstanbul
Tel.: +90 (212) 511 36 37
Faks: +90 (212) 511 37 00
info@yek.gov.tr
www.yek.gov.tr
KISMET-NÂME
HURÛFÎ ŞİİRLER II

(İNCELEME - METİN)

MUHÎTÎ DEDE
(ö. 1621’den önce)

Hazırlayan
Fatih Usluer

T Ü R K İ Y E
Y A Z M A
ESERLER
K U R U M U
BAŞKANLIĞI
TAKDİM

İnsanlık tarihi, akıl ve düşünce sahibi bir varlık olan insanın kurduğu
medeniyetleri, medeniyetler arasındaki ilişkileri anlatır. İnsan, zihnî faali-
yetlerde bulunma kabiliyetiyle bilim sanat ve kültür değerleri üretir, üret-
tiği kültür ve düşünce ile de tarihin akışına yön verir.
Medeniyetler, kültürler, dinler, ideolojiler, etnik ve mezhebî anlayışlar
arasındaki ilişkiler kimi zaman çatışma ve ayrışmalara, kimi zaman da uz-
laşma ve iş birliklerine zemin hazırlamıştır.
İnsanların, toplumların ve devletlerin gücü, ürettikleri kültür ve mede-
niyet değerlerinin varlığıyla ölçülmüştür. İnsanoğlu olarak daha aydınlık
bir gelecek inşa edebilmemiz, insanlığın ortak değeri, ortak mirası ve ortak
kazanımı olan kültür ve medeniyet değerlerini geliştirebilmemizle müm-
kündür.
Bizler, Selçuklu’dan Osmanlı’ya ve Cumhuriyet’e kadar büyük devletler
kuran bir milletiz. Bu büyük devlet geleneğinin arkasında büyük bir me-
deniyet ve kültür tasavvuru yatmaktadır.
İlk insandan günümüze kadar gökkubbe altında gelişen her değer, haki-
katin farklı bir tezahürü olarak bizim için muteber olmuştur. İslam ve Türk
tarihinden süzülüp gelen kültürel birikim bizim için büyük bir zenginlik
kaynağıdır. Bilgiye, hikmete, irfana dayanan medeniyet değerlerimiz tarih
boyunca sevgiyi, hoşgörüyü, adaleti, kardeşlik ve dayanışmayı ön planda
tutmuştur.
Gelecek nesillere karşı en büyük sorumluluğumuz, insan ve âlem tasav-
vurumuzun temel bileşenlerini oluşturan bu eşsiz mirasın etkin bir şekilde
aktarılmasını sağlamaktır. Bugünkü ve yarınki nesillerimizin gelişimi, geç-
mişimizden devraldığımız büyük kültür ve medeniyet mirasının daha iyi
idrak edilmesine ve sahiplenilmesine bağlıdır.
Felsefeden tababete, astronomiden matematiğe kadar her alanda, Me-
dine’de, Kahire’de, Şam’da, Bağdat’ta, Buhara’da, Semerkant’ta, Horasan’da,
Konya’da, Bursa’da, İstanbul’da ve coğrafyamızın her köşesinde üretilen de-
ğerler, bugün tüm insanlığın ortak mirası hâline gelmiştir. Bu büyük ema-
nete sahip çıkmak, bu büyük hazineyi gelecek nesillere aktarmak öncelikli
sorumluluğumuzdur.
Yirmi birinci yüzyıl dünyasına sunabileceğimiz yeni bir medeniyet pro-
jesinin dokusunu örecek değerleri üretebilmemiz, ancak sahip olduğumuz
bu hazinelerin ve zengin birikimin işlenmesiyle mümkündür. Bu miras
bize, tarihteki en büyük ilim ve düşünce insanlarının geniş bir yelpazede
ürettikleri eserleri sunuyor. Çok çeşitli alanlarda ve disiplinlerde medeni-
yetimizin en zengin ve benzersiz metinlerini ihtiva eden bu eserlerin ko-
runması, tercüme ya da tıpkıbasım yoluyla işlenmesi ve etkin bir şekilde
yeniden inşa edilmesi, Büyük Türkiye Vizyonumuzun önemli bir parçası-
dır. Bu doğrultuda yapılacak çalışmalar, hiç şüphesiz tarihe, ecdadımıza,
gelecek nesillere ve insanlığa sunacağımız eserleri üretmeye yönelik fikrî
çabaların hasılası olacaktır. Her alanda olduğu gibi bilim, düşünce, kültür
ve sanat alanlarında da eser ve iş üretmek idealiyle yeniden ele alınma-
ya, ilgi görmeye, kaynak olmaya başlayan bu hazinelerin ülkemize ve tüm
insanlığa hayırlar getirmesini temenni ederim. Aziz milletimiz, bu kutsal
emaneti yücelterek muhafaza etmeyi sürdürecektir.

Recep Tayyip Erdoğan


Cumhurbaşkanı
SUNUŞ

Tarihte her büyük medeniyet, sosyal, kültürel ve bilimsel alanda kendi


dünya görüşüne uygun, özgün terkipler ortaya koyarak hayatını sürdür-
müştür. Yaşamın her alanında kendini belli eden ve medeniyetleri birbi-
rinden farklı kılan bu sosyo-kültürel ve bilimsel faaliyetler, medeniyetler
arası etkileşimleri canlandırarak insanlık tarihinin renkliliğini artırmıştır.
Bu etkileşimler sonucu ortaya çıkan -gerek sözlü, gerek yazılı- eserler in-
sanlığın hafızasını temsil etmektedir.
İnsanlık tarihinde benzeri görülmemiş bir şekilde sözlü ve yazılı kültüre
damgasını vurmuş olan İslâm medeniyeti, adeta insanlığın hafızasını yazı-
ya geçirme görevini üstlenmiştir. Okumayı, yazmayı ve öğrenip öğretmeyi
her bireyin birincil gayesi olarak gören İslam medeniyeti, kültürel ve bi-
limsel etkileşime daima açık olmuştur. Bunun tabii bir neticesi olarak hem
bilimsel alanda hem de sosyal ve kültürel alanda İslam medeniyeti pek çok
özgün sentezler yakalamayı başarabilmiştir.
Bu sentezin doğal bir neticesi olarak ortaya çıkan pek çok devlet, özel-
likle Selçuklular ve Osmanlılar İslam medeniyetinin birikimini tevarüs et-
miş, yeni fethedilen bölgelere İslam dünya görüşünü yine özgün terkiplerle
götürmüşlerdir. Sadece bilimsel alanda değil, hayata ve insana dokunan
her alanda bu katkı gözlemlenmektedir. Mimariden sanata, edebiyattan
bilime, felsefeden tıbba, pek çok çeşitli sahada İslam medeniyetinin ürün-
leri ortaya konmuştur.
Bu mirasın yazılı kayıtları hükmünde olan yazma eserlerimi-
zin bilinçli şekilde korunması, çağın gerektirdiği şekilde insanla-
rın hizmetine sunulması ve gelecek nesillere sağlıklı şekilde ak-
tarılmasını temin etmek, şüphesiz hayati önem arz etmektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığımıza bağlı Türkiye Yazma Eserler Kurumu
Başkanlığı; bilim, sanat ve edebiyat alanındaki nadide eserleri ilmî usul-
lere uygun olarak neşretmenin yanında, gerek katalog bilgilerinin gün-
cellenmesi, gerek yazma eserlerin restore edilerek yeniden ilim dünyasına
kazandırılması gibi kültürel açıdan oldukça mühim görevleri yerine getir-
mektedir. Bu kıymetli eserlerin gün yüzüne çıkartılması, ilim, hikmet ve
irfanla yoğrulmuş olan kadim medeniyetimizi daha doğru şekilde anlam-
landırmamızı ve gelecek nesillerin kendilerinden daha emin bir şekilde
tarihlerine sahip çıkmalarını sağlayacaktır.
Kültür ve medeniyetimizin bu çok renkli ve özgün tarihini, yazma eser-
leri neşretmenin yanında, kataloglama ve restorasyon faaliyetleriyle de gün
yüzüne çıkartarak ilim dünyasına sunmak, hem kültürel bilincimizi artı-
racak, hem de gelecek nesillerin dünya görüşlerini en sağlam şekilde inşa
etmelerine katkı sağlayacaktır.

Binali Yıldırım
Başbakan
ÖNSÖZ

Kültür ve Turizm Bakanlığımıza bağlı Türkiye Yazma Eserler Kuru-


mu Başkanlığı, kültür ve medeniyet mirasımızın nadide eserlerini; çeviri,
çeviri yazı ve tıpkıbasım şeklinde neşretmenin yanında, mevcut yazma
eserleri ayrıntılı olarak kataloglamak ve hasarlı eserleri restorasyona tabi
tutmak suretiyle ilim dünyasının istifadesine sunmaktadır. Ülke olarak
kültürel kimlik ve bilincimizi daha doğru ve sağlam temeller üzerine inşa
etmek yolunda bu eserlerin gün yüzüne çıkartılması şüphesiz yapılması
gereken öncelikli işlerdendir.
Asya’dan Amerika’ya, Avrupa’dan, Afrika’ya hatta Avusturalya’ya kadar
dünya kütüphanelerine yayılmış olan bu nadide ecdat eserlerini daha iyi
anlayıp kavramak, bizleri ve gelecek nesilleri hikmetin aydınlığına biraz
daha yaklaştıracaktır.

Nabi Avcı
Kültür ve Turizm Bakanı
İÇİNDEKİLER

TAKDİM 4

SUNUŞ 6

ÖNSÖZ 8

HAZIRLAYANIN ÖNSÖZÜ 13

KISALTMALAR 15

GİRİŞ 17

HURÛFÎLİK 17

MUHÎTÎ DEDE VE KISMET-NÂME’Sİ 27

KAYNAKÇA 33

TRANSKRİPSİYON İŞARETLERİ 35

METİN 37

DİZİN 433
HAZIRLAYANIN ÖNSÖZÜ

Estarabadi’nin müritlerinden Âmiloğlu’nun yazdığı manzum Arş-nâme


Tercümesi Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından “Hurûfî Şiir-
ler I” alt başlığıyla yayınlandı. Aldığımız tüm olumlu tepkiler, bu serinin ikin-
ci eseri olan Muhîtî Dede’nin Kısmet-nâme’sini yayınlama arzumuzu arttırdı.
Muhîtî (d. 960/1553) 16. yüzyıl Hurûfî şairlerindendir ve Arşî’nin mürşi-
didir. Muhîtî ile Arşî’nin yolları Arnavutluk’un Ergirikesri şehrinde kesişmiş-
tir. Ergirikesri’ndeki Tekye Mahallesi adını muhtemelen Muhîtî’nin ve daha
sonra da Arşî’nin başında bulunduğu Bektâşî Tekkesinden almıştır. Muhîtî
hakkında bilgilerimiz sınırlı ancak eserleri, inancı ve felsefesi hakkında olduk-
ça doyurucu bilgiler içeriyor. Dîvân’ı onun Alevî-Bektâşî yönünü öne çıkarır-
ken, Kısmet-nâme ve Keşf-nâme isimli eserleri onun Hurûfîlikteki geniş bilgi-
sini ortaya koyuyor.
Hurûfîliğin en belirgin yönlerinden biri, harflerden hareketle yapılan
hesaplardır. Hurûfî tarihi içerisinde bu hesaplarda kullanılan metotlar sı-
nırlı sayıda iken, Muhîtî ile birlikte nihâî noktasına ulaşmıştır. Kısmet-nâme
Hurûfîlikle ilgili içerdiği önemli bilgiler yanında, yeni hesaplama metotlarıyla
da müstesna bir yere sahiptir. Hurûfîlikte kullanılan tüm hesaplama yöntem-
lerini, Muhîtî’nin uyguladıklarıyla birlikte bu eserde bulmak mümkündür.
Muhîtî Dede’nin Dîvân’ı dışındaki tek manzum eseri olan Kısmet-nâ-
me’nin bilinen tek nüshası Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesi
no. Y 11/1’dedir. Bu nüshanın maalesef müstensihi ve istinsah tarihi belli de-
ğildir. Eserde Muhîtî kendi ismini iki yerde
Şükr-i fî vü şükr-i dâd u şükr-i lâm
Her nefesde iy Muhîtî ve’s-selâm (vr. 8b)
ve
Oldı hem ism-i Muhîtî âşikâr
İsm-i Mehdî’den bu sırrı anla var (vr. 19b)
eserin ismini de şu beyitte
Ottuz üç harf oldı ya’ni her tınâb
Okı Kısmet-nâmei bul feth-i bâb (vr. 83a)
zikretmiştir.
14 HAZIRLAYANIN ÖNSÖZÜ - Hurûfî Şiirler II

Neşrettiğimiz metinde geçen hesapların dipnotlardaki açıklamaları hem


okuyucuyu bilgilendirme hem de anlaşılmasını kolaylaştırma noktasında fay-
dadan hâlî değildir. Bu açıklamalar sayesinde de aynı zamanda metnin sağ-
lamasının ve tamirinin yapıldığını söyleyebiliriz. Metin içerisinde konunun
takibini kolaylaştırma adına küçük başlıkların tarafımızdan koyulduğunu da
belirtelim. Aranılan bir konu bu sayede daha rahatlıkla bulunabilecektir.
Elinizdeki çalışmayı Hurûfîlikle ilgili diğer yayınlarımızdan bağımsız ola-
rak okuyacaklara hitaben ilk bölümü Hurûfîlik tarihi ve felsefesine ayırdık.
İkinci bölümde Muhîtî Dede ve eserlerinden bahsettik, Kısmet-nâme ile ilgili
açıklamalar yaptık ve metinde geçen Hurûfî hesaplarından örnekler verdik.
Çalışmamızın son bölümündeki Kısmet-nâme’nin metin kısmında yaygın ola-
rak kullanılan transkripsiyon harflerini seçtik. Metinde geçen hesapları dip-
notlarda detaylı bir şekilde açıkladık.
Her beşer ürünü eser gibi bu çalışmamız da hatadan berî değildir. Her
türlü kusuruna rağmen başta Hurûfîlik olmak üzere, tasavvuf, felsefe, kültür
tarihi ve edebiyat araştırmacılarının da rahatlıkla istifade edebileceği bir key-
fiyette olduğuna ümidimiz tamdır. Bu çalışmanın hayata geçmesinde katkısı
olan herkese, özellikle eserin hazırlanma aşamasında elim ayağım mesabesin-
de olan asistanım Betül Elmacı’ya teşekkür ediyor, himmetini ‎esirgemeyen
Muhîtî Dede’nin şahs-ı manevîsine “hel min mezîd” diyorum. Hamd hatadan
münezzeh olan O ‎ ’nadır.‎

Fatih Usluer
KISALTMALAR

a.g.e. : Adı geçen eser


a.s. : Aleyhisselâm
AKM : Atatürk Kültür Merkezi
c. : Cilt
d. : Doğumu
hzl. : Hazırlayan
Ktp. : Kütüphane
no. : Arşiv numarası, numara.
ö. : Ölümü
S. : Sayı
s. : Sayfa
ss. : Sayfaları arası
T.T.K. : Türk Tarih Kurumu
vr. : Varak
yp. : Yaprak
HURÛFÎLİK

a. Ortaya Çıkışı ve Tarihi Gelişimi


Fazlullah Esterâbâdî (ö. 796/1394) tarafından kurulan Hurûfîlik, talebe-
lerinin de katkılarıyla güçlü bir sistem haline gelmiştir. 15. yüzyılın ortalarına
kadar devam eden sistemleşme süreci Hurûfîliğin ilk dönemidir. Bu dönem
içerisinde vuku bulan, Fazlullah’ın Timur’un oğlu Azerbaycan valisi Miranşah
tarafından Şeyh İbrahim’in fetvasıyla idam edilmesi olayından sonra Hurûfî-
ler tepkilerini ortaya koymaya başlamışlardır. 808/1405 yılında Horasan’da
çıkan ayaklanma Timur’un oğlu Şahruh tarafından bastırılır. Bir yıl sonra
da Mazanderan’da bir ayaklanma çıkar. Herat’ta da yönetim aleyhinde faali-
yet yürütmeleri üzerine Şahruh, Hurûfîlerin kökünün kazınmasını emreder.
Şahruh, yaptığı bu baskıdan kaynaklansa gerek, 23 Rebiülahir 830/21 Şu-
bat 1427 Cuma günü, Herat Camii’ne giderken, Fazlullah’ın müritlerinden
Ahmedî Lor tarafından bıçaklanır. Ahmedî Lor orada öldürülür. Şahruh’un
oğlu Mirza Baysunkar Ahmedî Lor’un cebinden çıkan anahtardan hareketle
tahkikat yaptırmış ve onun şehir pazarındaki kiralık evini bulmuştur. Orada
takke diktiği anlaşılan Ahmedî Lor’un evine gelip gittiği tespit edilen Mevla-
na Maruf Hattat yakalanmış ve Herat’taki İhtiyarüddin Kalesindeki kuyuya
hapsedilmiştir. Ondan başka Fazlullah’ın kız kardeşinin oğlu (bazı kaynaklara
göre torunu) olan Hace Adudiddin ve bir grup Hurûfî de yakalanıp öldürül-
müşler belki de yakılmışlardır. Fazlullah’ın torunu Emir Nurullah ve Emir
Gıyâseddin gibi bazıları da uzunca bir muhakemeden sonra tutuklanmış ve
kaçarak kurtulmuşlardır. Hurûfîler bu dönemde son olarak, 835/1431 yılında
İsfahan’da Hacı Surh önderliğinde isyan çıkararak, Şahruh’un emirlerinden
Abdussamed’in iki oğlunu öldürmüşlerdir.1
Hurûfîlerin İran coğrafyasında uğradıkları bu baskılar ve Hurûfîliği yeni
coğrafyalarda yayma istekleri akımın 15. yüzyılda Anadolu ve Rumeli toprak-
larına sıçramasına ve oralarda yayılmasına neden olmuştur. Hurûfîliğin bu
ilk döneminde yazılan eserlerin tamamı Farsçadır. Bu dönemde Türkçe yazan
tek Hurûfî, Fazlullah’ın halife ve talebelerinden Alevî-Bektaşî geleneğinin yedi
ilâhî ozanından Seyyid Nesîmî’dir. Hurûfîliğin Anadolu’ya geçişini takip eden

1 Fatih Usluer, Hurufilik; İlk Elden Kaynaklarla Doğuşundan İtibaren, İstanbul: Kabalcı,
2009, ss. 18-22.
18 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

süreçte İran ve Azerbaycan coğrafyasındaki Hurûfîlik varlığı hızlı bir şekilde


silinmiştir.
15. yüzyılda Hurûfîliğin Anadolu’ya geçişi ve yayılması aslında akımın
yeniden doğuşudur. Zira fikirsel temellerinin tamamı Farsça dile getirilmiş
olan Hurûfîliğin Anadolulu müntesipleri, ilk dönem Farsça eserleri Türkçe’ye
çevirmişler, böylece akımın Anadolu, hemen akabinde de Balkanlar’da yayıl-
masını ve yeni telif eserler verilmesini sağlamışlardır. Elbette bu dönemdeki
Tahkîk-nâme müellifi Mir Fâzılî, Şerh-i Câvidân-nâme müellifi (telif tarihi
1000/1592) Câvidî Ali Efendi ve Salât-nâme (1030/1620’den sonra telif edil-
miştir) müellifi Işkurt Dede gibi isimler 17. yüzyıla kadar Anadolu ve Balkan-
larda Farsça yazan Hurûfîlerin varlığını da göstermektedir.
Türkçe olarak Hurûfîliği anlatma ve tebliğ etme faaliyetlerinde 15. yüzyıl-
da öne çıkan isimler Refî’î, Âmiloğlu ve Firişteoğlu Abdülmecid’dir. Nesîmî
tarafından Anadolu’ya gönderilen Refî’î, Beşâret-nâme ve Genc-nâme isimli
mesnevîlerini tamamen Hurûfîliği tebliğ etmek maksadıyla yazmıştır. İlkinin
telif tarihinin Ramazan 811/Ocak 1409 olmasına bakılırsa bu tebliğ faaliyetle-
rinin Fazlullah’ın ölümünden on beş yıl sonrası gibi ne denli erken bir döneme
denk geldiği görülecektir. Refî’î muhtemelen, Anadolu insanına Hurûfîliği
anlatmada en etkin yollardan birinin, hafızalarda kalması ve topluluk içinde
okunması daha kolay olan mesnevî formu olmasından hareketle Hurûfîliğin
temel inançlarını mesnevî formunda Türkçeye aktarmıştır. 7 Şaban 823/17
Ağustos 1420 tarihinde Beşâret-nâme’den ilham alarak, belki de Refî’î’nin ta-
lebelerinden biri olan Âmiloğlu, Fazlullah’ın Arş-nâme isimli manzum eserini
Türkçe’ye tercüme etmiştir.2
Bu tarihlerden hemen sonra, Fazlullah’ın talebelerinden Hurûfîliği
öğrenmiş olan Firişteoğlu ismiyle maruf Abdülmecid b. Firişte (ö. 864/1460)
nesir diliyle aynı minvalde eserler vermiştir. Firişteoğlu’nun Şevval 833/Ha-
ziran 1429 tarihli Işk-nâme, Rebî’ü’l-evvel 838/Ekim-Kasım 1434 tarihli
Hidâyet-nâme ve telif tarihleri belli olmayan Tercüme-i Hâb-nâme ve
Âhiret-nâme isimli eserleri Hurûfîliği tebliğ ve anlatma gayesiyle Anadolu’da
yazılmış/tercüme edilmiş ilk Türkçe mensur metinlerdir.

2 Fatih Usluer, “Farsçadan Türkçeye Hurufi Metin Tercümeleri”, Eski Türk Edebiyatı
Çalışmaları IX, İstanbul: Klasik, 2014, ss. 365-366.
Kısmet-nâme 19

15. yüzyılın başlarındaki bu eserler dikkatle incelendiğinde aslında bun-


ların ilk dönem Hurûfî metinlerinden Fazlullah’ın eserlerinin tercümeleri ol-
dukları görülecektir. Firişteoğlu’nun, Seyyid İshak’a ait, Fazlullah’ın hayatı ve
yaptığı rüya tabirlerini anlatan Hâb-nâme isimli eserin tercümesi dışındaki
eserlerine bakacak olursak bunların, Fazlullah’ın eserlerinin seçilmiş pasajları-
nın karışık bir tercümesi mahiyetinde oldukları görülecektir. Refî’î’nin man-
zum eserleri de bu çerçevede değerlendirilebilir. Hurûfîliğin Anadolu’da Türk-
çe olarak tebliğ edilmesi sürecindeki bu ilk dönemde, bu şekilde pragmatist
bir yol izlenmesi oldukça mantıklı ve anlaşılırdır.3
Bu dönemden ancak iki üç asır sonradır ki Fazlullah’ın mensur eseri
Câvidân-nâme motamot şekilde tercüme edilmiştir. Bunlardan birincisi
Fazlullah’ın en önemli eseri Câvidân-nâme’nin Derviş Murtazâ isimli bir
Bektaşi dervişi tarafından yapılmış Dürr-i Yetîm isimli çevirisidir.4
Anadolu ve Balkanlardaki Hurûfîlerin çeviri dışında kalan telif eserlerine
baktığımızda bunlarda şiirin önemli bir yer tuttuğunu söyleyebiliriz. Penahî,
Misalî, Muhitî, Arşî gibi Hurûfî şairler Hurûfîliği şiir diliyle ifade ederek,
hem daha geniş kitlelere ulaşabilmişler hem de Hurûfîliğin yayılmasına katkı
sağlamışlardır. Hurûfî yazarlardan Cavidî Ali’nin şerhleri, Mukimî’nin Vah-
det-nâme’si, Işkurt Dede’nin Salât-nâme’si, felsefî anlamda özgün ve Hurûfî
felsefesini ileriye götüren ikinci döneme ait mensur eserlerdendir.
Sonuç olarak Hurûfîliğin 17. yüzyıla kadar süren, bu son iki buçuk asırlık
döneminde yazılan eserlerin en temel özelliği; Hurûfîliğin yeni bir coğrafya-
da, ilk olarak Anadoluda daha sonra da Balkanlarda, tanıtılması ve yayılması
olmuştur. Fakat, tebliğ eksenli ürünler verilmesi nedeniyle de Hurûfî felsefesi
kısmen iptidaî kalmıştır.
Hurûfîlerin 15. yüzyılda Anadolu ve Rumeli’de başlayan yayılmaları kısa
sürede dönemin padişahı Fatih Sultan Mehmet (ö. 1481)’e kadar ulaşmıştır.
Fatih, aynı zamanda döneminin bir entellektüeli olarak Hurûfîlikle ilgilenmiş
ve bazı Hurûfîlerle görüşmüştür. Fatih’in entellektüel merakından yersiz yere
endişe eden Mahmut Paşa, Fahreddin Acemî’den Hurûfîlerin katline dair fet-
va almayı başarmış ve Edirne’de idam ettirmiştir.

3 Fatih Usluer, “Farsçadan Türkçeye Hurufi Metin Tercümeleri”, Eski Türk Edebiyatı
Çalışmaları IX, İstanbul: Klasik, 2014, ss. 353-355.
4 Bkz. Fatih Usluer, Fazlullah Esterâbâdî, Câvidannâme; Dürr-i Yetim İsimli Tercümesi,
İstanbul: Kabalcı, 2012.
20 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

Bunun dışında II. Bayezid (ö. 1512) ve Kanunî (ö. 1566) dönemlerinde
batıni zümreler üzerine yapılan takibatlardan Hurûfîlerin de etkilenmiş ola-
bileceği ihtimal dahilindeyse doğrudan Hurûfîleri hedef alan bir olaydan söz
etmek şimdilik mümkün değildir.5
Elimizde bulunan ve ketebe kayıtları olan Hurûfî nüshalar üzerine yap-
tığımız bir araştırmaya göre bunların 1420 ve 1896 yılları arasında istinsah
edilmiş olduğunu görüyoruz. Tarihleri belli olan bu nüshalardan üçü 15. yüz-
yılda, on dördü 16. yüzyılda, onu 17. yüzyılda, kırk beşi 18. yüzyılda ve otuz
ikisi 19. yüzyılda istinsah edilmiştir. İstinsah yerleri belli olan 39 nüshadan
28’i Ergirikesri, 5’i İskenderiye (İşkodra), 1’i Kanîne olmak üzere kahir ekseri-
yeti Arnavutluk’ta istinsah edilmiştir. Diğerleri ise İskece, Golos (Yunanistan),
Solnok (Macaristan), Aksaray, Trabzon, Belgrad-İstanbul arası, Zile, Üsküp
ve Kayseri’de birer, Hacı Bektaş’ta iki, İstanbul’da üç nüsha olarak istinsah
edilmiştir. Bu da Hurûfîliğin başta Arnavutluk olmak üzere ağırlıklı olarak
Balkanlarda özellikle Bektaşi ve Kalenderi zümreler arasında kabul görüp ya-
yıldığını göstermektedir.6
Hurûfîliğin müstakil bir tarikat olmaması ancak vahdet-i vücutçu felse-
fi-mistik bir ekol olması nedeniyle farklı tarikat çevrelerindeki müellif ve şa-
irleri etkilemesi çok doğaldır. Elbette hiç bir tarikata müntesip olmayan veya
böyle bir ilişkinin tespit edilemediği bir çok müellif ve şairde de Hurûfîliğin
görülmesi oldukça normaldir. Hatta Hurûfîlik, vahdet-i vücutçulukla benzer-
liği nispetinde, kültürümüzde öyle yaygınlaşmıştır ki bazı şairlerin, Hurûfîliğe
ait yorumları, Hurûfî mahreçli olduklarını bilmeden kullandığını anlıyoruz.
Dolayısıyla aksi bir karine yoksa ve bilinçli bir şekilde kullanılmışsa, Hurûfî
felsefesinden yararlanan bir şairi Hurûfî olarak kabul etmekte bir sakınca
yoktur. Elbette böyle bir şair veya müellifin, Hurûfîliği hayatının merkezine
koymuş, bunun mübelliğliğini ve dâîliğini yapan bir şairden farkı sadece ni-
celikseldir.
Bu nokta gözden uzak tutulmamak kaydıyla Hurûfîliğin, başta Bektaşi şa-
irler olmak üzere, Melâmî, Kalenderî, Halvetî ve Mevlevî çevrelerinde görül-

5 Fatih Usluer, Hurufilik; İlk Elden Kaynaklarla Doğuşundan İtibaren, İstanbul: Kabalcı,
2009, s. 24.
6 Bkz. Fatih Usluer, Fırat Yıldız, “Hurufism Among Albanian Bektashis”, Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, s. 3/15, 2010,
ss. 268-280.
Kısmet-nâme 21

düğü söylenebilir. Hurûfîlik bu tarikatların da özellikle Balkanlardaki temsil-


cileri tarafından kabul edilmiş görünmektedir. Örneğin Arnavutluk’taki bazı
Bektaşiler, Hacı Bektaş Veli’yi Fazlullah’ın müridi olarak kabul etmişlerdir.

b. Hurûfîlik Felsefesi
Hurûfîlik, Fazlullah Esterâbâdî (ö. 796/1394) tarafından 14. yüzyılın
İran’ında kurulmuş mistik ve felsefî bir akımdır. “Hurûfî” ismi “harf ” keli-
mesinden türemiştir. Hurûf, harfler demektir, “Hurûfî” de “harflere mensup
olan” anlamına gelir.
Fazlullah’ın kurduğu Hurûfîlik dışındaki “Harfçi” akımlardan akla ilk ge-
lenler Kabalizm, Mandeizm ve Neo-Platonculuktur. İslam kültüründe ise Ebu
Mansur İclî (ö. 121/739), Ebu Yusuf Yakub b. İshak Kindî (ö. 252/866), Sehl
b. Tusterî (ö. 283/896), El-Hakîm el-Tirmizî (ö. III./IX. yüzyıl sonu), Ebu
Abdullah Hüseyin b. Mansur Hallaç (ö. 309/922) ve İbn Arabî (ö. 560/1240)
harfler üzerine felsefe ve yorum yapmış önemli isimlerdir.
Hurûfîliğin Yahudi batıniliği Kabalizm’den, “her şeyde özellikle en mü-
kemmel şekilde insanda tecelli etmiş bir yaratıcı” prensibini savunan Dürzîlik-
ten, ibadetlerin zahirlerini tevil eden, harf ve sayılara ilgisi olan İsmailîlikten,
insanı mecmu-i hakaik gören İhvanu’s-Safâ’dan etkilendiği veya bunların de-
vamı olduğu söylenegelmiştir. Dünya bilim tarihindeki her akım ve düşünce
sistemi geçmiş benzerlerinden kaçınılmaz olarak etkilenmiştir.
Düşünce ve inanç akımları arasındaki bu gibi benzerlikleri ortaya koymak,
bu sistemlerinin gelişim seyrini takip etme adına faydalı olabilirse de yukarıda
örnekleri görüldüğü şekliyle birkaç benzerlikten yola çıkarak veya hiç bir delil
sunmaksızın bir düşünce sistemini geçmişteki benzer örneklerine indirgemek,
onlara eş göstermek de bir hatadır.
Her sayfasında en az dört beş ayet bulunan ve bunları yine harfler üzerin-
den yorumlayan koca bir Hurûfî külliyatı nasıl olur da Dürzîliğin bir nev-zu-
huru olarak görülür, anlamakta güçlük çekiyoruz. Bir fikri ispatlama adına,
İncil ve Tevrat’a yapılmış sayılı atıflardan hareketle, Hurûfîliğin Yahudi ve Hı-
ristiyan menşeli bir hareket olduğunu söylemenin bilgi yetersizliğinden başka
bir nedeni olamaz. Kabala ile Hurûfîliği aynı kefeye koyanların tek bildikleri-
nin bu iki sistemin harflerden hareket etmiş olduğu gayet açıktır.
22 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

Elbette Hurûfîliği, harfler üzerine yorumlar ve çıkarımlar yapan diğer harf-


çiler ve harfçi akımlardan ayıran çok temel farklar vardır. Herşeyden önce
Hurûfîlere göre harfler arasında ontolojik bir öncelik yoktur; tüm harfler
ezelîdir. Diğer taraftan harfçilerde öne çıkan, harflerin rakamsal değerleri (İs-
lam’da ebced hesapları) üzerinden yapılan çıkarımlar ve kehanetler Hurûfîler-
de görülmemektedir. Hurûfîlerin ebced hesaplarından yararlanmaları oldukça
sınırlı, ebcedi kullanmadaki amaçları da tamamen varlık ve harfler arasındaki
ilişkileri açıklamaya yöneliktir. Harfçilerin harflerin şekilleri üzerine yaptıkları
yorumlar da Hurûfîlerde oldukça az görülmektedir. Hurûfîleri diğer harfçiler-
den ayıran en temel nokta ise, tüm felsefelerini harfler üzerine kurmalarıdır.
Netice itibariyle Hurûfîlerin konulara yaklaşımları, ayet ve hadisleri yo-
rumlama şekilleri, kelimeleri harf üzerinden analizleri, harfler üzerinden kur-
dukları farklı bir vahdet-i vücut yorumu, harfler hakkında getirdikleri bü-
tüncül ve yepyeni bir sistem vs. Hurûfîliği orijinal bir hareket, nev’i şahsına
münhasır bir akım olarak görmemiz için yeterlidir.
Hurûfîliğin amacı varlığın hakikatinin harfler aracılığıyla kavranarak yine
harflerle Allah’ın varlıkta müşahede edilmesi ve O’na ulaşılmasıdır. Harflerin,
aralarında öncelik ve sonralık olmayıp tek bir hakikat olduğunu kabul eden
Hurûfîler doğal olarak ilgilerini harflerin yekununa hasretmişlerdir. Onlara
göre mümkün olan tüm sesleri ifade eden azami harf sayısı 32’dir ki bu Fars
alfabesinin harf sayısıdır. Kuran alfabesinin 28 harfi de, 32 harfi içinde barın-
dırmaktadır. Zira 29. harf olarak kabul edilen lamelif harfinin eczasında (ecza-
nın, harfin okunuşunda ortaya çıkan harfler olduğunu hatırlatalım) tekrarsız
olarak 4 çeşit harf (l, m, e, f ) ortaya çıkmaktadır. İşte lamelif ’ten ortaya çıkan
bu 4 harf, Farsçada olup Arapçada olmayan dört harfin ki bunlara mucem
harf denir, kaim-i makamıdır. Hurûfî felsefesi Arap ve Fars alfabesinin işte bu
28 ve 32 harfi üzerine kuruludur.
Hurûfîliğe göre varlık, harflerin yani tanrısal kelamın zuhurudur. Harfler-
den hareketle tüm varlıkta tanrısal kelamı dolayısıyla tanrıyı müşahede etmek
mümkündür ve gereklidir. Kamil bir insan, kendi yaratılışında bu ilahî keli-
meleri müşahede ederek vuslat makamına, yani Allah’ın zat ve sıfatına ulaşmış
olacaktır.
Varlık ve harfler arasındaki ilişki konusunda ilk nokta, yaratılmış olan her
şeyin, Kuran’da belirtildiği şekliyle Allah’ın “kün” yani “ol” emriyle varlık sah-
nesine çıkmış olmasıdır. Allah’ın kelâmı olan bu emir, harflerden oluşmakta-
Kısmet-nâme 23

dır. Dolayısıyla varlığın özünde harfler vardır ve her bir yaratılmışın varoluş
sebebi harflerdir.
Allah’ın, varlığı yaratırken buyurduğu “ol” emri, O’nun kelamıdır ve ke-
lam, Allah’ın sıfatlarından biridir. Nasıl ki renk, koku ve şekil gibi sıfatlar bir
cismin kendisinden yani zatından ayrılamazsa Allah’ın sıfatı olan kelam da
tanrısal kişilikten yani Allah’ın zatından ayrı düşünülemez. Kuvvet-i ezelînin
32 kelimeden başka sıfatı yoktur ve bununla zuhura gelir. Bu 32 kelime de
onun zatından ayrı değildir, bilakis zatın aynısıdır. Yani harflerden oluşan Al-
lah’ın kelamı, Allah’ın zatından ayrı değil O’nun zatının aynıdır.
Diğer taraftan her bir varlığın bir ismi vardır ki bu isimler harflerden oluş-
maktadır. Bu isimler, varlığın bizzat kendisiyle ki buna müsemma (isimlenen)
denir, doğrudan ilişkilidir. Zira, söz konusu ismi oluşturan harflerde bazı de-
ğişiklikler yapıldığında, bu isim artık vaz’ edilmiş olduğu müsemmayı karşıla-
mayacak ve göstermeyecektir. Buradan hareketle, isim ve müsemmanın aynı
olduğu sonucuna ulaşılır ki bunu, her bir varlığın aslında harflerden ibaret
olmasıyla da ifade edebiliriz.
Varlık ile harfler arasındaki ilişkiyi açıklayan diğer bir nokta ise, harfle-
rin varlıktaki bilfiil ve bilkuvve mevcudiyetidir. Örneğin iki cismi birbirine
vurduğumuzda ortaya bir takım sesler çıkmaktadır ki bu sesleri biz harflerle
ifade ederiz. Cisimlerin birbirlerine vurulmasıyla ortaya çıkan bu ses, onlar-
da harflerin bilkuvve var olduğunu göstermektedir. Canlılardan hayvanlar ise
cansızlardan farklı olarak sesleri yani harfleri bilkuvve olarak değil bilfiil ortaya
çıkarmaktadırlar. Ancak, her hayvan, mevcut tüm seslerden sadece bir kısmını
telaffuz edebilmektedir. Canlılar içinde ontolojik olarak en üst noktada bu-
lunan insan ise, kainatta mevcut olan tüm sesleri bilfiil telaffuz edebilen tek
canlıdır. Kuran’da Allah’ın Hz. Âdem’e esma-i küllü yani tüm isimleri öğrettiği
zikredilir [2/31]. Meleklerin Âdem’e secde etmelerinin bir nedeni de Âdem’de-
ki bu bilgidir. Hurûfîlere göre, Âdem’e Allah’ın öğretmiş olduğu esma-i küll,
mevcut tüm sesleri ifade eden 32 harftir.
Varlığın temeli olan, bilkuvve veya bilfiil varlıkta bulunan harfler, tüm
bunların yanında, fiziksel olarak da tüm varlıkta görülmektedir. Örneğin hay-
vanlarda bulunan 2 göz deliği, 2 kulak deliği, 2 burun deliği ve bir ağız boşlu-
ğunun toplamı 7’dir. 4 unsurla çarpıldığında ise 28 olmaktadır. Var olan her
şeyi simetrik iki parçaya ayıran ve hatt-ı istiva denilen çizgiyi yüzün ortasından
geçirdiğimizde bu deliklerden ağız boşluğu ikiye ayrılarak 8 boşluk oluşturur.
24 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

4 unsurla çarpımı da 32’ye eşittir. Elde edilen bu 28 ve 32 sayıları, ilahî ke-


lamın varlıkta kendini göstermesi, diğer bir ifadeyle ilahî zuhurun varlıktaki
izleridir. Bu noktada 32 harfin zuhuru olan 32 alamete sadece hatt-ı istiva ile
ulaşılabildiği için, hatt-ı istiva 32 harfin bir göstergesi olarak kabul edilmiştir.
Bitkilerin yapraklarını iki eşit parçaya ayıran damar, hurma ve buğday gibi
bitkilerin çekirdeklerini de iki eşit parçaya ayıran çizgi, horozun ibiği, gerge-
danın boynuzu, devenin dudağındaki yarık, tüm bunlar hatt-ı istivaya yani 32
harfe işaret eder.
İnsan ise esma-i küllün yani 32 harfin tamamının vücudunda hatlar şek-
linde zuhur ettiği tek canlı olması hasebiyle varlık zincirinde en üst konumda
yer almaktadır. İnsan, yüzünde 2 kaş, 4 kirpik ve bir saç olmak üzere 7 hatla
dünyaya gelmektedir. Bu hatlar insanın yüzüne anne karnında iken yazıldığı
için ümmî hatlar olarak isimlendirilir. Bu 7 hat, dörder unsurdan oluştuğun-
dan özünde 28 hattır. Hatt-ı istivanın geçirilmesiyle, saç hattı ikiye bölündü-
ğünden 8 hat elde edilir ki bu durumda dörder unsurdan oluşan bu hatlar bize
32 hat olur. Diğer canlıların vücutları kıllarla kaplı olduğundan yüzdeki bu
hatlar sadece insanda müşahede edilmektedir.
Erkeklerde buluğ çağına ulaştıktan sonra yüzün iki tarafındaki sakal, bıyı-
ğın iki tarafı, iki burun deliğindeki kıllar ve çene altı olmak üzere 7 hat ortaya
çıkar. Bu hatlara ebî hatlar denir. Hatt-ı istiva ile çene altındaki hattın ikiye
bölünmesiyle 8 hat zahir olur. Bu hatlardan da 28 ve 32 alamete ulaşılır. Diğer
taraftan 7 ümmî hattın çıktığı 7 mahal vardır ki bunların toplamı 14’tür. Ebî
hatlar da aynı şekildedir. 7 ayetten oluşan ve her namazda okunan Fatiha sû-
resini tanımlayan seb’u’l mesânî (tekrarlanan yedi) terimi Hurûfî felsefesinde
aynı zamanda yüzdeki bu hatları ifade etmektedir.
İnsanda ilahî kelam olan 28 ve 32 harfin zuhuru bunlarla sınırlı değildir.
Bir insanın ağzında 28 veya 32 diş vardır. Vücudunda toplam 12 delik vardır
ve hatt-ı istiva geçtikten sonra 16 delik ortaya çıkar. Mahalleriyle birlikte bu
deliklerin sayısı 32 olur. İnsan vücudunda 360 parça kemik, damar, sinir var-
dır. Bu da 6 kere 28 ve 32’ye eşittir ki insan vücudunun 6 yönden 28 ve 32
harfin mazharı olduğunu ifade eder. İnsanın sağ ve sol ellerindeki parmaklarda
toplam 28 mafsal vardır. Hurûfî metinlerde örnekler bu minval üzere çoğal-
tılmıştır.
İnsan 28 ve 32 harfi telaffuz edebilen ve vücudunda hatlar aracılığıyla harf-
lerin mükemmel bir şekilde zuhur ettiği tek canlı olmasıyla “Ahsen-i takvim”-
Kısmet-nâme 25

dir. İnsandaki bu mükemmel zuhurun ifade ettiği mana insanın, ilahî kelamın
diğer bir deyişle Allah’ın tam bir mazharı olduğudur. Nitekim bir hadiste de
“Allah, Âdem’i kendi sureti ve rahman sureti üzerine yarattı” denmiştir.
Hurûfîler, varlıkta Allah’ın zuhurunu harfler üzerinden takip etmenin ya-
nında, tüm dini ibadetlerde de bu zuhurun izlerini göstermişlerdir. Örneğin;
hazardaki bir kimse günde 17 rekat, Cuma günü 15 rekat, seferi olan da gün-
de 11 rekat farz kılmaktadır. Hazarda ve Cuma günü kılınan farz rekatlar 32
iken hazarda ve seferde kılınan farz rekatlar toplamı 28’dir. Hacda yapılan,
ikizi farz ikisi sünnet dört çeşit tavafın şavtları toplamı, her birinin yedişer
şavtı olmak üzere, 28’dir.
Sonuç olarak Hurûfîlik, peygamberlerden meleklere, ibadetlerden ahirete,
Kuran’dan hadislere, kısaca islamî düşüncenin sınırlarına giren her şeyde, 28
ve 32 harfin varlığını göstermeye çalışmıştır. Hurûfîlik, İslam dünyasında di-
ğer bir çok vahdet-i vücutçu akım gibi eleştirilere maruz kalmış bir akımdır.
Hurûfîliği bir çeşit ateizm olarak yorumlayanlar yanında, Nusayrîlik, Dürzî-
lik, Yezîdîlik gibi esas inançlarında İslami hükümlerden tamamıyla ayrılmış
uydurma bir din olduğunu söyleyenler, en iyimser ifadeyle de batıni bir fırka
olduğunu söyleyenler azımsanmayacak kadar çoktur.
Hurûfî metinleri okunduktan sonra tüm bu yargıların mesnedsiz olduğu
açıkça görülecektir. Başta Fazlullah’ın eserleri olmak üzere hiçbir Hurûfî eserde
Kuran’daki bir hükmün reddedildiği, aksinin söylendiği vaki değildir. Hurûfî-
ler, ibadetlerin bazı iç anlamlarının bilinmesinin zorunlu olduğuna, dini ve-
cibelerin maksadının bunların müşahedesi olduğuna inanmışlardır ancak hiç
bir zaman şeriatın zahirinin önemsiz olduğunu, ibadetlerin Batınî manaları
bilmeyle dini vecibelerin zorunlu olmaktan çıkacağını söylememişlerdir. Faz-
lullah’ın Nev-nâme’deki şu satırlarıyla yetinelim: “Hz. Muhammed’in şeriatı-
nın zahirini küçük görme, itibar göster, şeriattan bir adım bile dışarı çıkma.
Onun şeriatını hakikatin ve hikmetin aynısı bil. Onun şeriatının zahirindeki
her işaret, her remiz, hikmetin ve ebedi hayatın aynısıdır.”7
Hurûfîlerin mezhepleriyle de ilgili olarak onların Sünni bölgelerde Sün-
niliği, Şii bölgelerde de Şiiliği kabul eder göründüklerini fakat Şii-Batınî ka-
rakteri her zaman muhafaza ettikleri, daha yaygın olarak da Şii veya galat-ı
Şii oldukları öne sürülmüştür. Oysa başta Fazlullah olmak üzere onun hemen

7 Fazlullah, Nev-nâme, Millet Ktp. Ali Emîrî, Farsça, No. 1011, vr. 102b.
26 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

hemen tüm ardıllarında açık bir şekilde sünniliği referans aldıkları açıktır.
Elbette irfani bir ekol olarak Hurûfîliğin mezhebinin esas itibariyle çok bir
önemi yoktur ancak onların sünnî fıkhını zemin olarak aldıklarının bilinmesi
önemlidir.
Fazlullah başta olmak üzere Hurûfîlerde, ezan, abdest ve namaz tamamen
sünnilikteki şekliyle tarif edilmiş ve yorumlanmıştır. Fazlullah ve takipçile-
ri, Hazret-i Aişe radıyallahu anhâ, Hazret-i Ebûbekir radiyallahu anh ve Ebû
Hureyre radiyallahu anh gibi zevât hakkında bir şiinin asla yapmayacağı tazim
ifadelerinde bulunmuştur. Fazlullah’ın halifelerinden Aliyyu’l A’lâ, 4 halifeden
bahseder ve “İmam-ı Şâfi’î radiyallahu anh” diyerek Sünni imamlardan birine
atıfta bulunur. Bunlarla ilgili örnekler müstakil bir makale olacak miktarda-
dır. Tüm bunlar, başta Fazlullah olmak üzere Hurûfîlerin sünni mezhebinden
olduklarını göstermek için yeterlidir. Elbette şunu da belirtmek gerekir ki, bu
sünni temel, onların on iki imam inançlarına ve Hz. Ali’ye atfettikleri özel bir
değerle birleşmektedir ki bu, Horasan menşeli tasavvufi akımlarda sık görülen
bir yaklaşımdır.
Bu noktada Hurûfîliğin, harflerden hareketle vahdet-i vücutçu bir sis-
tem kuran mistik bir akım olduğunu ancak bir tarikat olmadığını belirte-
lim. Hurûfîlerin, belirli bir ritüelleri, zikirleri, virtleri, kıyafetleri vs. olmadığı
gibi tekke, dergah ve şeyh gibi yapılanmaları da yoktur. Özellikle yaşayan bir
kutub veya gavs gibi bir liderin de olmayışı, Hurûfîliğin Melamilik gibi bir
müsemma tarikat dahi olmadığını göstermektedir. Zahidane ve münzevi bir
hayat yaşamayan Hurûfîlerin mistisizmi, harflerin bilgisine ve onların varlıkta
müşahedesine dayanır. Bunun yanında ilahi emirleri de yerine getirerek gerçek
vahdete ulaşılacaktır.
Sonuç olarak Hurûfîler, harflerin birliği, harflerin soyut varlıklar olarak
öncesizliği, harflerin yaratılıştaki önemi ve harf temelli “varlığın birliği”,
isim-müsemma’nın aynılığı konularına getirdikleri yeni yorumlar ve bakış açı-
larıyla felsefî-mistik anlamda bir çığır açmışlardır. Ancak bunların da ötesinde
Kuran ve hadis yorumlamaları ile bir kelime üzerinden geliştirdikleri özgür
çağrışımlarla, günümüz felsefe metodlarına daha yakın ve klasik tefsir anlayı-
şının çok ötesinde yorumlar yapmışlardır. Hurûfîlik müstakil ve bütüncül bir
sistem olarak getirdiği yeni yorumlar ve yaklaşımlarla tasavvuf tarihi içerisinde
keşfedilmeyi bekleyen mücevherlerle dolu bir hazinedir.
Kısmet-nâme 27

MUHÎTÎ DEDE VE KISMET-NÂME’Sİ8

Muhîtî Dede doğum tarihinin 960 (1553) olduğunu Keşf-nâme’sinde,


“tokuz ‎yüz altmışdur, delâlet ider Muhîtî’nün vücûda geldügine ki anun
zuhûrından tarîk-i Zât-ı Fazl-ı ‎İlâh zâhir oldı. (Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî
Şer’iyye, no. 1356‎. vr. 54b)” diyerek belirtmiştir. 1030 (1621)’de vefat ettiğini
bildiğimiz Arşî’nin mürşidi Muhîtî için yazdığı bir ‎mersiyesi olduğuna göre
Muhîtî’nin 1621 tarihinden önce vefat ettiğini söyleyebiliriz.
Ahdî Gülşen-i Şuarâ’sında Muhîtî Efendi başlığı altında Rodoslu bir şa-
irden bahseder. Muhîtî Efendi, Bostanzâde Mehmed Çelebi’nin talebelerin-
dendir, Mehmed Çelebi Anadolu kazaskeri olunca, o da Erzurum’da kassam
askeri olmuştur. Lala Mustafa Paşa tarafından ordu-yı hümâyun kadılığına
getirilmiş, Lala Mustafa Paşa ile Şirvan seferine katılmıştır. Lala Mustafa Paşa
öldükten sonra padişaha bî-nokta bir kaside sunmuş ve neticesinde başka bir
makama getirilmiştir. 990 (1582)’de Bağdat’ta bulunmuş, 991 (1583)’de Ker-
belâ’ya gitmiştir. (Solmaz 2005: 526-529). Kınalızâde Hasan Çelebi (Kutluk
1989: c. II, s. 887) ve Beyânî tezkirelerinde de (Kutluk 1997: 260) “Muhîtî”
başlığı altında benzer bilgiler verilmiştir. Her ne kadar 1553 yılında doğup,
1621’den önce ölen Muhîtî için bu bilgiler tenakuz oluşturmasa da tüm bu
tezkirelerde aktarılan şiir örneklerinin Hurûfî şair olan Muhîtî'nin Dîvân'ında
yer almaması aynı yıllarda yaşamış Muhîtî mahlaslı iki şairin varlığını kesin-
leştirmektedir.
Bunun dışında Hurûfî şair Muhîtî ile ilgili kaynaklarda somut bilgiler bu-
lunmamaktadır. Ancak ardında Arşî (ö. 1030/1621) gibi bir halife bırakmasın-
dan, onun Hurûfî mürşidlerden biri olduğu anlaşılmaktadır. Halifesi Arşî’nin
Arnavutluk’ta Ergirikesri (Gjirokaster)’de yaşamasından hareketle Muhîtî’nin
de bu bölgede yaşamış olduğunu söyleyebiliriz. Hatta Ergirikesri’deki Tekye
Mahallesi, adını muhtemelen Muhîtî ve Arşî’nin başında bulunduğu, bugüne
kadar varlığı devam etmemiş olan, Bektâşî Tekkesinden almıştır. Muhîtî’nin
“Baş açık yalın ayak pâk-tırâş u abdâlüz” mısraından (Tataroğlu 1995: 154)
Muhîtî’nin Hurûfî bir abdâl olduğu anlaşılmaktadır. Eserlerinde Fazlullah’a ve
On İki İmam’a bağlılığı açıkça görülen Muhîtî’nin özellikle mensur eserlerin-

8 Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü’ne yazdığımız “Muhîtî” maddesi esas alınarak hazırlan-
mıştır.
28 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

de yaptığı atıflar, Hurûfî literatürüne hakimiyetini, getirdiği yeni yorumlar ve


hesaplar da Hurûfîlikteki dirayetini göstermektedir.
Hurûfîlerin Fazlullah’ın mehdiyet ve mesihiyetini kabul etmeleri ortak
özellikleri olsa da Fazlullah’a “ulûhiyet” atfetme konusu tartışmaya açık bir
konudur. Hurufi metinlerdeki bunu çağrıştıran ifadeler, çoğuz zaman zahir
manasıyla anlaşılmış, bu ifadelerdeki Fazlullah’ın insan-ı kâmil olması ve do-
layısıyla Hakk’ın ondaki tecellisinin kemaline olan inanç göz ardı edilmiştir.
Muhîtî Dede’nin eserlerindeki ifadelerin de (bkz. Keşf-nâme, vr. 14b ve vr.
28b) bu şekilde değerlendirilmesi daha sağlıklı bir okuma için kaçınılmazdır.
Mensur eserlerinde ifade edilen bu tenâsüh ve hulûlcülüğü çağrıştıran yak-
laşımlar şiirlerde daha çok vahdet-i vücutçu şekle bürünmüştür. Muhîtî’nin
tasavvufî coşkunluğuyla birleşen vahdet-i vücutçuluğu onun daha geniş halk
kesimleri tarafından okunmasına olanak sağlamıştır.
Muhîtî’nin bilinen üç eseri vardır:
1. Dîvân-ı Muhîtî: Muhîtî Dîvânı’nın tespit edilebilen nüshaları yurt dı-
şındaki kütüphanelerde iki ve yurt içindeki kütüphanelerde yedi olmak üzere
toplam dokuz tanedir. Bunların içinde en eskisi 1025 (1616) tarihli Ali Emîrî
Manzum 397 numarada nüshadır. Muhîtî Dîvânı Sevgi Tok tarafından Lisans
Tezi (1964), Abdullah Tataroğlu tarafından da Yüksek Lisans tezi olarak dört
nüsha üzerinden karşılaştırmalı olarak hazırlanmıştır (1995).
2. Keşf-nâme: Muhîtî’nin Hurûfî felsefesini anlattığı, yeni yaklaşım ve yo-
rumlarla öne çıkan mensur bir eseridir. Üçü yurt içinde, biri yurt dışında
olmak üzere eserin dört nüshası vardır. En eski ve en sağlam nüsha, Millet
Kütüphanesi, Ali Emîrî Şer’iyye bölümünde, 1356 numaradadır. 96 varaklık
bu nüsha, (1188/1774) tarihlidir ve tarafımızdan yayınlanmıştır (2014).
3. Kısmet-nâme: Muhîtî’nin 4507 beyitlik bu mesnevîsi, Hurûfî felsefe-
sinin anlatıldığı mensur Keşf-nâme ve tasavvufi bir coşkunluğun müşahede
edildiği Dîvân’ından farklı olarak Hurûfî hesapların öne çıktığı bir eserdir.
Kısmet-nâme’nin tespit edilen tek nüshası Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma
Kütüphanesi no. Y 11/1’dedir. Nüsha Hüseyin Arslan ve Döndü Karaca tara-
fından hazırlanmıştır.
Muhîtî’nin edebî gücü kendini asıl olarak Dîvân’ındaki şiirlerde göster-
mektedir. İçselleştirilmiş Hurûfî inancı, vahdet-i vücûd felsefesi ve tasavvufî
coşkunluk, ifadelerindeki akıcılık ve sadelik özellikle gazellerinde açıkça gö-
rülmektedir. İlk Türkçe yazan Hurûfî şair Nesîmî’den sonra, ondaki tasav-
Kısmet-nâme 29

vufî coşkunluk ve cesaretin bir benzeri bir asır sonra ilk defa Muhîtî’de ortaya
çıkmıştır. Nesîmî ile Muhîtî arasındaki dönemde yazan Hurûfî şairlerin şiir-
leri daha çok tebliğin gölgesinde kalmış manzumelerdir. Muhîtî ile birlikte
Nesîmî üslubu tekrar canlanmış ve Arşî gibi Hurûfî şairlere öncülük etmiştir.
Kısmet-nâme isimli mesnevîsi ise, mensur Keşf-nâme gibi, edebî kaygıdan zi-
yade Hurûfî mistisizminin anlatıldığı “tebliğ” gayeli bir eserdir. Kısmet-nâme,
Hurûfî hesaplarının tüm örneklerinin sergilendiği, hatta şair tarafından yeni
metotların da kullanıldığı ve bu açıdan oldukça önemli bir mesnevidir.
Muhîtî’nin bu eserlerine baktığımızda alışılmışın dışında bir Hurûfî şair
ve yazarla karşı karşıya olduğumuzu görürüz. Hurûfîler arasında Fazlullah’ı
bu derece yücelten başka bir şair ve yazar yoktur demek hatalı olmasa gerek.
O, tam anlamıyla bir Fazlullah aşığıdır ve onun ilâhî mazhariyeti Kısmet-nâ-
me’sinde olduğu gibi Keşf-nâme’sinde de yer yer coşku dolu ifadelerle dile ge-
tirilmiştir.
Muhîtî’nin eserlerinde göze çarpan diğer bir özellik, kendine has Hurûfî
yorumlardır. Muhîtî, genel olarak Hurûfî metinlerinde tekrar edilen bilgi-
ler ve yorumlarla yetinmemiş, bunlara yeni bakış açıları ve teviller ekleyerek
Hurûfîliğe yeni bir ivme kazandırmıştır.
Muhîtî’nin diğer Hurûfîlerden farklı diğer bir özelliği de yaptığı hesaplar-
da kendini gösterir. Onun dışındaki Hurûfîlerde bir dereceye görülen harf ve
nokta hesapları Muhîtî tarafından geliştirilmiş ve yeni metotlarla zenginleş-
tirilmiştir. Örneğin bir kelimeyi oluşturan harflerin okunuşlarının yazılması
şeklinde özetleyebileceğimiz “eczâ” veya “batn”, aynı şekilde bir kelimenin
“eczâ”sındaki harflerin de eczasını hesaplama diğer Hurûfîlerde de görülmekle
birlikte Muhîtî bunu batn-ı evvel, batn-ı sânî, batn-ı sâlis şeklinde daha ileri
götürmüş, ayrıca bir kelimenin eczâsındaki harflerin “bî-imâle” hesaplarını ilk
defa kullanmıştır. Bu teknik tabirlerin uygulamaları Kısmet-nâme’nin dipnot-
larında rahatlıkla takip edilebilir.
Bununla birlikte tüm bu farklılıklarına rağmen Kısmet-nâme’nin, Hurûfî
felsefesinin baskın olduğu mensur Keşf-nâme ve tasavvufi bir coşkunluğun
müşahede edildiği Dîvân’ından farklı olarak Hurûfî hesaplarının öne çıktığı
bir eser olduğunu söylemek hatalı olmaz. Bu nedenledir ki Kısmet-nâme’de
Hurûfîliğin felsefi ve tasavvufi boyutu, Hurûfî hesaplarının gölgesinde kalmış-
tır. Zaten bu durum eserin ismine de yansımıştır.
30 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

Elimizde Kısmet-nâme’nin tek nüshası vardır. Bu çalışmamızda eldeki bu


ünik nüshada oldukça fazla yazım hatasını tamir etme yoluna gitmenin yanın-
da eserdeki hesapları okuyucunun daha rahat anlayacağı şekilde açıklamaya
çalıştık. Kısmet-nâme’nin daha iyi takip edilebilmesi için konuyla ilgili geçiş-
lere başlıklar koyduk. Bunları eserin orijinaline dahil olmadığı belli olsun diye
transkripsiyonsuz yazdık. Bu bölümler sırasıyla şunlardır:
Fadl, Fiil, Mehdî-Muhammed, Ahmed-Ali, Elif-Lâm-Mîm, Salât, İbâdet-
ler, Kuran’ın Münzeli 7 Harf, Allah, Âdem, Havva, Muhammed, Ali, Fatıma,
Hasan, Hüseyin, Şepper ve Şüpeyr, Mehdi, Kuran, Salât, Zekat, Savm, Şeha-
det, Hac, Kabe, El-Hamdü, Besmele, Mukatta’ât, Elif-Lâm-Mîm, Elif-Lâm-
Mîm-Sâd (ve diğer mukattaatlar), Müteşâbihât, Lâm-Elif, Mu’cem Harfler,
Nokta, Elif, Be (ve diğer harfler), Turâb-Hâk-Toprak, Mâ-Âb-Su, Nâr-Âteş-
Od, Rîh-Bâd-Yel, Arz, Semâ, Çarh, Zemîn, Âsumân, Yer, Gök, Arş, Kürsî,
Haftanın Günleri, Yıldızlar, Zuhal-Âdem, Müşteri-Nûh, Merih-İbrahim,
Şems-Musa, Zühre-Davud, Utarid-İsa, Kamer-Muhammed, Burçlar, Aylar,
32 Harf, 28 harf, 4 Fe, 4 Mîm, 3 Dâl, 4 Lâm, 3 Vâv, 6 Nûn, 18 Ye, 9 Elif, Ba-
tını Noktalı Harfler, Zahiri ve Batını Noktalı Harfler, Zahiri ve Batını Nokta-
sız Harfler, Zahiri Noktalı Harfler, Eczası İki Harfli Olanlar, Eczası Üç Harfli
Olanlar, Şeş İbtidâ, Cân, Rûh, Nefs, Akl, Aşk, Vücûd, Cesed, Esmâ, Müsem-
mâ, Vech, Yed, Sem’, Hat, Hâl, Lisân, Dehân, Dendân, Zebân, Gûş, Çeşm,
Bînî, Leb, Ruh, Rûy, Zülf, Ebrû, Hâcib, Müjgân, Câvidân, Simurg, Hüdhüd,
Neml, Receb- Şaban- Ramazan, Lâ ilâhe illa’l-lâh, Din, İman, Emânet, Ahd,
Mukatta’ât, Kalem, Levh, Süleymân, Ebced.
Başlıklarını verdiğimiz bu bölümlerde tasavvufi ve felsefi açıklamalardan
ziyade Hurûfî hesaplar yapılmaktadır. Diğer bir ifadeyle listelediğimiz bölüm
başlıklarının her birinin altında bu kelimelerin harfleri, noktaları, ecza (batn-ı
evvel)larındaki, batn-ı sânî ve batn-ı sâlislerindeki harfler ve noktalar hesapla-
narak istihraçlarda bulunulmuştur. Bilindiği gibi Hurûfîlerin bir kelime üzeri-
ne yaptıkları hesaplardan elde ettikleri sayısal sonuç, başka bir kelimeden elde
edilen sayısal sonuçla örtüştüğünde (mukabil olduğunda) bu onların ayniye-
tine veya birinin bir diğerinin mazharı olduğuna veya mazhariyetlerinin ay-
nılığına işaret etmektedir. Metindeki dipnotlarda bu hesaplar açıklanmış olsa
da burada da vücut azalarından Gûş (kulak) ve Çeşm (çeşm)’in incelendiği
bölümlerden örnekler verelim:
Kısmet-nâme 31

Gûş (‎‫گوش‬‎) kelimesi 3 harf ve 3 noktadan oluşur. 3 harf Fadl (‫’)فضل‬ın


3 harfi mukabilindedir. Bunun anlamı Fazlullah’ın tüm varlıkta olduğu gibi
kulakta da zuhurunun bir göstergesidir. Çeşm (‎‫چشم‬‎) de 3 harf‎ten oluştuğun-
dan aynı durumu ifade eder.
Gûş (‎‫گوش‬‎) kelimesinin 3 harf ve 3 noktası toplamı 6’dır. Allah’ın var
edici Kün (‫ )کن‬emrindeki varlığın temelinin harfler olduğunun diğer bir
ispatıdır bu, eczasında yani harflerinin okunuşunda kâf nûn (‫ )کاف نون‬şek-
linde 6 harf zahir olur. Böylece harflerden oluşan Kün’ün Gûş örneğinde
olduğu gibi varlıktaki zuhuru gösterilmiş veya müşahede edilmiş olur. Çeşm
(‫’)چشم‬in 6 noktasında da aynı gerçek müşahede edilir. Yer yer varlığı kuşat-
mış olan altı yönü de kelimelerden elde edilen 6 harf veya noktada müşahe-
de etmiştir Muhîtî.
Gûş (‎‫گوش‬‎)’un eczasına baktığımızda yani harflerinin okunuşlarını yazdı-
ğımızda 9 harf ve 7 nokta zahir olur: ‎‫گاف واو شین‬‎. Buradaki harf ve nokta
toplamı 16’dır. Bu da bize insanın yüzündeki istiva hattı geçtikten sonra zahir
olan 16 hattı (2 saç, 2 kaş, 4 kirpik, 2 bıyık, 2 sakal, 2 anfeka, 2 burun kılla-
rı) gösterir.‎Bu sayısal mütekabiliyet kısaca şu anlama gelir 16 hat gibi kulak
(Gûş) da harflerin bir zuhurudur. Bilindiği gibi yüzdeki bu 16 hat mahalleriy-
le birlikte 32’dir ve 32 Allah’ın 32 ilâhî harfidir, Fazlullah’ın nutkundaki yani
Farsça’daki harflerin sayısıdır, Âdem’e öğretilen “esmâ-i küll”dür.
Çeşm (‎‫چشم‬‎)’in eczasında ise 9 harf ve 13 nokta vardır: ‎‫چيم شین میم‬‎. Harf
ve nokta toplamı 22’dir. Bu da Hz. Musa’ya nazil olmuş olan kutsal kitabın
oluştuğu 22 ilâhî ‎harf mukabilindedir. Yani biz “Çeşm” lafzından hareketle
gözde de ilâhî harflerin zuhurunu görebiliyoruz. Bunun yanında Kuran’ın 28
harfinin 22 noktasını da “Çeşm” lafzından hareketle gözde zuhur ettiğini de
belirtiyor Muhîtî Dede.
Devamını dipnotlara havale ederek bu kadar örnekle yetinelim. Elbette
Kısmet-nâme’yi dipnotlandırırken asıl amacımız okuyucunun metindeki he-
sapları takibini ve anlamasını kolaylaştırmaktı. Bu nedenle beyitlerdeki hesabı
açıklayarak bu mütekabiliyetlerden bir iki tanesini yazmakla yetindik. Örne-
ğin bir lafızdan 4’e nasıl ulaşıldığını gösterdikten sonra bunun mukabilinde
olan 4 unsur, 4 mucem harf, 4 rekat, 4 hat, sidrenin altından akan 4 ırmak,
4 tekbirin hepsi, beyitlerde çok rahat okunduğu ve anlaşıldığı için dipnot-
larda yazılmadı. Ve sayısal mütekabiliyetler yukarıda açıkladığımız anlamlara
geldiği için bu çıkarımları her seferinde tekrar tekrar yazmayarak sadece “Gûş
32 GİRİŞ - Hurûfî Şiirler II

(‎‫گوش‬‎) 3 harf ve 3 noktadır, toplamı Kün (‎‫کن‬‎)’ün eczasındaki 6 harf (‎‫کاف نون‬‎)
mukabilindedir.‎” şeklinde gösterildi.
Metin neşrimizde imkan elverdiği ölçüde küçük harf kullanma yoluna git-
tik. Bunun temel nedeni, okuyucuyu yönlendirmeme isteğiydi. Bazı terkiple-
rin anlaşılmasını okuyucunun yorumuna bıraktık. Metin içerisinde tutarlılık
olması için de kişi isimleri ve lafz-ı celâl dışındaki isimleri küçük harfle yazma-
ya gayret ettik. Nüshadaki yazımlarda, örneğin “penç” kelimesi bazen “c” ile
bazen “ç” ile yazılmış, biz bir şekil altında topladık. Benzer şekilde, “eczâ” ke-
limesinin muzaf olduğu durumlarda da metin içerisinde bazen “hemze” bazen
“ye” ile izafet yapıldığından biz burada da tutarlı bir şekilde “y” ile göstermeyi
tercih ettik. Sayıların yazımında ise “ottuz, ikki, yigirmi, yeddi...” gibi, vezne
uygun şekilde yazmayı tercih ettik. Dolayısıyla bir mısrada “iki”, diğer mısra-
da “ikki” olması bu nedenledir.
İçerdiği hesaplarla ilginçliği tartışılmaz olan Kısmet-nâme, nazmedilmiş
olsa da dipnotlardaki açıklamalar olmadan veya elinizde boş bir kağıt ve kalem
belki de hesap makinesi olmadan düz bir okumayla kolayca anlaşılacak bir
eser değildir. Bu yönüyle dünyada benzeri bir mesnevi olmadığını rahatlıkla
söyleyebilirim.
KAYNAKÇA

Arslan, Hüseyin (2012). Kısmet-nâme. Yaz Okulu Bitirme Tezi, Ankara:


TOBB ETÜ-Indiana Univ.
Esterâbâdî, Fazlullah. Nev-nâme. Millet Ktp. Ali Emîrî, Farsça, No. 1011.
Karaca, Döndü (2010). Muhîtî’nin Kısmet-nâmesi. Doktora Tezi, Adana:
Çukurova Üniversitesi.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şuarâ.
2 C. Ankara: TTK.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1997). Beyâni Mustafa bin Carullah Tezkiretü’ş-Şu-
arâ. Ankara: TTK.
Muhîtî. Keşf-nâme. Millet Kütüphanesi. Ali Emîrî Şer’iyye. No. 1356‎.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı. Ankara: AKM
Yay.
Tataroğlu, Abdullah (1995). Muhîtî Hayatı, Eserleri ve Edebî Kişiliği Dîvâ-
nı’nın Tenkîdli Metni. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
Tok, Sevgi (1964). Dîvân-ı Muhîtî. Lisans Tezi. İstanbul: Türkiyat Ensti-
tüsü.
Usluer, Fatih (2009). Hurûfîlik; İlk Elden Kaynaklarla Doğuşundan İtibaren.
İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Usluer, Fatih-Fırat Yıldız (2010). “Hurûfîsm Among Albanian Bektashis”,
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/15, ss. 268-280.
Usluer, Fatih (2012). Fazlullah Esterâbâdî, Câvidannâme; Dürr-i Yetim
İsimli Tercümesi, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Usluer, Fatih-Hüseyin Arslan (2012). “Kısmet-nâme’nin Döndü Karaca
Neşri ve Açıklaması”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5/23, ss. 45-80.
Usluer, Fatih (2013). “Muhîtî”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü,
http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=476.
Usluer, Fatih (2014). “Farsçadan Türkçeye Hurûfî Metin Tercümeleri”, Eski
Türk Edebiyatı Çalışmaları IX, İstanbul: Klasik, ss. 352-376.
Usluer, Fatih (2014). “Keşf-nâme” in Hurûfî Metinleri I. Ankara: Birleşik
Yayınları.
TRANSKRİPSİYON İŞARETLERİ

‫ اآ‬ À,Á, A,a E,e ‫ ص‬ ä,ã

‫ ب‬ B,b ‫ ض‬ ë,ê Ø,ø

‫ پ‬ P,p ‫ ط‬ Ù,ù

‫ ت‬ T,t ‫ ظ‬ Ô,ô

‫ ث‬ æ,å ‫ ع‬ è

‫ ج‬ C,c ‫ غ‬ Ġ,ġ

‫ چ‬ Ç,ç ‫ ف‬ F,f

‫ ح‬ Ó,ó ‫ ق‬ Ú,ú

‫ خ‬ Ò,ò ‫ك‬,‫ گ‬ K,k, G,g, ñ

‫ د‬ D,d ‫ ل‬ L,l

‫ ذ‬ Õ,õ ‫ م‬ M,m

‫ ر‬ R,r ‫ ن‬ N,n

‫ ز‬ Z,z ‫ و‬ V,v O,o Ö,ö U,u Ü,ü ÿ,ō

‫ ژ‬ J,j ‫ ه‬ H,h E,e A,a

‫ س‬ S,s ‫ ى‬ Y,y I,ı İ,i Í,í

‫ ش‬ Ş,ş ‫ ء‬ A, a ’
KISMET-NÂME

METİN
(1b) 1. Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
FÀèil-i muòtÀr u èallÀm u èalìm
Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
FÀtió-i ebvÀb-ı cennÀt-ı naèìm
Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
HÀdì-i rÀh-ı ãırÀù-ı müstaúìm
Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
KÀşif-i esrÀr-ı ÚuréÀn-ı èaôìm
5. Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
ÚÀdir (u) úahhÀr u úayyÿm (u) úadìm
Faøl-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
MÀlik-i mülk (ü) òüdÀvend-i kerìm
Fì vü êÀd u lÀm geldi ibtidÀ
Fì vü êÀd u lÀmdur hem intihÀ
Geldi evvel fì vü ãoñra êÀd u lÀm
Faøl-ı óaúdur evvel Àòir ve’s-selÀm

Fadl
İbtidÀ geldi çü fì reh-nümÿn
Oldı fìden ÀşikÀrÀ kÀf u nÿn
10. KÀf u nÿnuñ diñle sırrın iy cüvÀn
Kim ne vech-ile olur fìden èayÀn
KÀf u nÿn eczÀ vü noúùa bÀ-cümel
Heyéet-ile seksen olur bì-cedel
Virdi sırr-ı ebcedi fìden òaber
Bu beyÀnı fehm úıl iy pür-hüner9

9 Kef (‫’)ک‬in ebcedi 20, Nûn (‫’)ن‬un ebcedi 50’dir. Ebcedleri ile Kün’ün eczasındaki
(‫ )کاف نون‬6 harf ve 3 nokta ve heyetinin toplamı 80’dir, Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilin-
dedir.
40 METİN - Hurûfî Şiirler II

KÀf u nÿndur yaènì fì-i faøl-ı óay


Fì-i faøl-ı óaydan oldı cümle şey
Yine bir vech-ile kÀf u nÿn èayÀn
Óarf-i fìden gösterür saña nişÀn
15. Yaènì kÀf u nÿn noúùa bÀ-cümel
Yetmiş üç olur bu èaúdi eyle óall
Bì-mükerrer óarf u noúùa kÀf u nÿn
Heft olur çün heft ism-i reh-nümÿn
(2a) Seksen olur cümlesi bì-irtiyÀb
Açdı vech-i şÀhid-i fìden niúÀb
Çünki bildüñ kÀf u nÿndur óarf-i fì
Sırrına fìnüñ de iriş iy zekì10
Fì olur eczÀ vü noúùa bÀ-cümel
Fì vü yì11 fehm it bu sırrı bì-cedel
20. Ottuz ikki óarfüñ eczÀsın èayÀn
LÀm-elifle gösterür bil bì-gümÀn
Noúùa-i fì bÀúì úaldı fehm úıl
Vaódet-i faøl-ı òüdÀyı añlaàıl12
Oldı fì eczÀda ikki üç nuúat
İsm-i õÀt-ı faøl-ı óaúdur bì-àalaù
Penc vaút esrÀrını úıldı èayÀn
Penc òaùù-ı Àdemi hem iy cüvÀn13

10 Kef Nûn (‫’)ک ن‬un ebcedi 70’dir, eczasındaki (‫ )کاف نون‬3 nokta ile eczasındaki gayr-ı mü-
kerrer 5 harf ve 2 noktası (‫ )ک ا ف ن و‬toplamı 80’dir, Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilindedir.
11 Nüshada: hì.
12 Fe (‫’)ف‬nin ebcedi 80’dir, eczasındaki (‫)في‬a2 harf ve 3 noktayla 85 olur. 32 harfin ec-
zasında 82 harf vardır, Lâm-elif (‫’)ال‬in 2 harfiyle 84 olur. Bu ikisi arasında Fe (‫’)ف‬nin
1 noktası karşılığında 1 fark kalır ki bu, Fazl’ın vahdetine işarettir.
13 Fe (‫’)ف‬nin eczasında 2 harf ve 3 nokta (‫ )في‬vardır, toplamı Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve
2 noktası toplamı, 5 vakit namaz, 5 hat (2 bıyık, 2 sakal ve 1 anfeka) mukabilindedir.
Kısmet-nâme 41

Óarf-i fì yì üstine úıldı úıyÀm


Ùoúsan oldı geldi ùoúsan biñ kelÀm14
25. ÇÀrdur fì baùn-ı åÀnìde èayÀn
Heft nuúaùla on bir olur bì-gümÀn
On bir olmışdur sefer farø-ı ãalÀt
Fì vü dÀl u vÀv çün der-muókemÀt15
Üç yì oldı çünki fìden ÀşikÀr
LÀm-ı faôl(ı) óarf-i fìden iste var16
Ottuz üçdür bÀ-cümel üç óarf-i yì
ÚÀf u ùì vü hì olur bÀ-óarf-i fì
Sÿre-i ÚuréÀndan virdi òaber
Añla óarf-i vÀóidi iy pür-hüner17
30. BÀùınında altı noúùa gizlidür
KÀf u nÿnuñ añla kim sırrı budur
Sitte-i eyyÀm18 ôarf-ı kÀéinÀt
Noúùa-i hifdeh19 óurÿf-ı muókemÀt20
Oldı hem şeş ibtidÀ sırrı èayÀn
Şeş ãalÀt-ı cehr hem iy nev-cüvÀn

14 Fe (‫’)ف‬nin eczası (‫’)في‬nın ebcedi 90’dır.


15 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 7 nokta vardır: ‫ في يي‬harf ve nokta toplamı 11’dir.
14 muhkem harfin telaffuzunda ortaya çıkan harflerin yani Fe, Dâl, Vâv (‫’)ف د و‬ın in-
bisatındaki 8 harf ve 3 nokta (‫’)في دال واو‬nın toplamı ayrıca seferde bir günde kılınan
11 farz rekat mukabilindedir.
16 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsindeki 3 Ye (‫’)في يي‬nin ebcedi 30’dur. Fazl (‫’)فضل‬ın ismindeki Lâm
(‫’)ل‬ın ebcedi mukabilindedir.
17 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsindeki 3 Ye (‫ )في يي‬ile bunların ebcedi (30), Fe (‫’)ف‬nin ebcedi (80)
ve Fe (‫’)ف‬nin noktası toplamı 114’tür, Kaf, Tî, Hî (‫’)ق ط ه‬nin ebcedi ve Kuran’ın sûre
sayısı mukabilindedir.
18 (11 : 7) “Altı günde (yarattı)...” Bir çok ayette geçen bu tabir eserde çok sık kullanılmıştır
tekrar dipnotlandırılmayacaktır.
19 Nüshada: hefte.
20 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsinde (‫ )في يي‬görüldüğü gibi (fe’nin zahirdeki noktası dışında)
6 nokta zahir olmaktadır. Kün (‫ )کن‬emrini oluşturan harflerin eczasındaki (‫)کاف نون‬
6 harf ve 17 muhkem harfin (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف‬6 noktası mukabilindedir.
42 METİN - Hurûfî Şiirler II

Şeş cihÀt u şeş elif-lÀm-mìm21 hem


Oldı bu şeş noúùaya fehm it èalem
Noúùa-i ôÀhirledür ümmü’l-kitÀb
Heft òaùù-ı vech-i Àdem bì-óicÀb22
35. Fì ile úÀéim elif ü úÀf u kÀf
Yüz igirmi dört olur bil bì-òilÀf23
(2b) Ebced u óarfinde gizlidür bu sır
Faøl-ı óaúdan bu sözüñ sırrına ir
Geldi yüz iggirmi dört biñ enbiyÀ
Óaú kelÀmında bil iy merd-i òüdÀ
áayn elif çün birbirinüñ èaynıdur
Her biri biñ olduàı sırrı budur
ÚÀf elif u kÀf eczÀ vü nuúaù
Gösterür on dört òaùùı bì-àalaù
40. Fì igirmisinde nuùú-ı Aómedüñ
On yedisinde gelüpdür ebcedüñ
MuókemÀtuñ úıldı eczÀsın èayÀn
Virdi eczÀ-yı muúaùùaèdan nişÀn
Oldı ikkisi otuz yeddi èayÀn
MuókemÀtuñ úıldı eczÀsın beyÀn
Yaènì on dört óarf kim aãl-ı kelÀm
Olur eczÀda otuz yeddi tamÀm24

21 Elif-lâm-mîm (‫ )الم‬mukatta’ât harfi şu 6 sûrede gelmiştir: (2 : 1), (3 : 1), (29 : 1),


(30 : 1), (31 : 1), (32 : 1).
22 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsinin (‫ )في يي‬bâtınındaki (sadece batınından zahir olanlar kastedi-
liyor) 6 nokta ve Fe (‫’)ف‬nin zahirindeki 1 nokta toplamı 7’dir. Ümmü’l-kitâb olan 7 hat,
Kün (‫ )کن‬emrinin eczasındaki 6 harf ve 1 nokta toplamı mukabilindedir.
23 Elif, Kâf ve Kef (‫ )الف قاف کاف‬harfleri okunurken Fe (‫ )ف‬harfi kullanılır. Bunların ebcedi
sırasıyla 1, 100 ve 20’dir, 3 harfin nefsiyle birlikte toplamları 124 olur. Bu üç harfin
eczalarında (‫ )الف قاف کاف‬9 harf, 5 nokta vardır. 14 hat sayısıncadır.
24 Fe (‫ )ف‬harfi alfabede 20nci, ebced harflerinde 17ncidir, toplamı 37’dir. Gayr-ı mükerrer
mukatta’ât harflerinin eczasında da şu şekil üzere 37 harf vardır: ‫الف الم ري کاف هي يي عين‬
‫صاد طي سين حي ميم قاف نون‬.
Kısmet-nâme 43

Geldi fìden ãoñra úÀf u kÀf u lÀm


Der-teheccì añla bu sırrı tamÀm
45. Óarf-i úÀf u kÀfdur êÀd iy cüvÀn
Fì vü lÀmuñ ortasında bì-gümÀn
Çünki ebcedde óesÀb-ı úÀf u kÀf
Yüz igirmidür bu sözde yoú òilÀf
ÚÀf u kÀf oldı yaúìn bil óarf-i êÀd
Noúùa ottuz oldı ùoúsan óarf-i ãÀd25
Noúùa ger dirseñ ne vech-ile i yÀr
Ottuz olur bil bu sırrı ÀşikÀr
LÀm-elifle çün otuzdur müfredÀt
èİlme noúùa didi şÀh-ı kÀéinÀt26
50. èİlm üç óarf oldı her óarf oldı on
Üç on ottuz oldı bì-mekr ü füsÿn
èİlm oldı yaènì sì cüzv-i kelÀm
K’aãlıdur27 bir noúùa iy èÀlì-maúÀm
Bu sebebden èilme ol şÀh-ı güzìn
Noúùa didi añla iy ehl-i yaúìn
Noúùa èilm oldı vü èilm oldı kelÀm
Hem kelÀm oldı otuz eczÀ tamÀm
æÀbit oldı noúùanuñ bì-irtiyÀb
Ottuz aèdÀd olduàı iy kÀm-yÀb
(3a) 55. Pes bu aèdÀd üzre úÀf u kÀf êÀd
Oldı fehm eyle bu sözde yoú èinÀd

25 Fazl (‫’)فضل‬ın ismindeki harflerden Fe (‫ )ف‬ve Lâm (‫ )ل‬arasında Dâd (‫ )ض‬vardır. Alfabede
ise bu iki harf arasında Kâf (‫ )ق‬ve Kef (‫)ک‬. Dolayısıyla Kâf ve Kef (‫)ق ک‬, Dâd (‫’)ض‬a eşit
kabul ediliyor. Kâf ve Kef (‫’)ق ک‬in ebcedi 120’dir. Dâd (‫ )ض‬şeklen Sâd harfi (‫ )ص‬ve bir
noktadan oluşur. Sâd’ın ebcedi 90’dır. Bu durumda nokta 30’a eşit olmuş olur.
26 İmam Ali (as)’nin ‫( العلم نقطة کثرها الجاهلون‬İlim noktadır, onu cahiller çoğalttı) hadisine
telmih. Bkz. İhsâî, Avâliyü’l-Âlî, c. IV, s. 129.
27 Nüshada: K’aãlıladur.
44 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀrdur àayr-ı mükerrer úÀf u kÀf


ëÀd hem çÀr oldı óaúdan bì-òilÀf28
Óarf-i úÀf u kÀfdan çün geldi êÀd
ÔÀhir oldı êÀd-ı faøl iy òoş-nihÀd
ÕÀt èÀlemden münezzeh olduàı
Sırr-ı êÀd-ı faøl-ı óaúdur iy aòì
MuókemÀt içinde êÀd-ı faøl-ı rab
Gelmedügine budur añla sebeb
60. İsm-i fì vü êÀd u lÀm-ı àayb-dÀn
Oldı hem lafô-ı felekde gör èayÀn
Yaènì óarf-i êÀddur kÀf-ı felek
Nükte-i bÀrìkdür bilmek gerek
Birbirine çünki óarf oldı bedel
Faøl-ı óaúdan bu söze yoúdur cedel
Noúùasıyla yaènì kÀf olur çahÀr
ëÀd-ı faøl-ı óaú görinür ÀşikÀr29
Fì vü lÀm-ı faøldur òurşìd u mÀh
Kim felekde seyr ider iy merd-i rÀh
65. Şems bu dünyÀca heştÀd olduàı
Ebced-i fìde èayÀndur iy aòì
Şems-ile fìnüñ çü bildüñ vaódetin
Añla hem mÀh-ile lÀmuñ nisbetin
Kim ne vech-ile olur mÀh-ı felek
LÀm-ı faøl-ı àayb-dÀn bì-reyb ü şek

28 Fazl isminin Dâd (‫’)ض‬ının eczası (‫ )ضاد‬3 harf ve 1 nokta olarak toplamı 4’tür. Dâd (‫’)ض‬a
mukabil gelen Kâf ve Kef (‫’)ق ک‬in eczalarındaki (‫ )قاف کاف‬tekrarsız harf sayısı da (‫ق ا ف‬
‫ )ک‬olmak üzere 4’tür.
29 Felek (‫ )ف ل ک‬ile Fazl (‫’)ف ض ل‬ın harfleri karşılaştırılınca Dâd (‫ )ض‬ile Kef (‫ )ک‬birbirine
mukabil gelir. Bu iki harfin eczalarında (‫ )کاف ضاد‬3’er harf ve 1’er nokta vardır.
Kısmet-nâme 45

Yaènì ottuzdur cümelde óarf-i lÀm


MÀh hem ottuz gün oldı ve’s-selÀm30
Fì vü yì ùoúsan-durur çün óarf-i ãÀd
Noúùa vaøè olınsa olur aña êÀd
70. Fìden it hem noúùa-i êÀdı ùaleb
TÀ saña keşf ola èilm-i faøl-ı rab
Fì ikinci baùnda iy muóterem
ÇÀr óarf (heft) noúùaya oldı èalem31
Noúùa-i êÀd oldı fìden ÀşikÀr
ëÀd óarfin yaènì fìden iste var32
(3b) ëÀd bir vech-ile de fìden èayÀn
ÁşikÀrÀ oldı diñle iy cüvÀn
Geldi ÚuréÀn içre çün faølu’l-èaôìm
Fì vü êÀd u lÀmdur õÀt-ı úadìm
75. İsm-i aèôamdur çü fì vü êÀd u lÀm
Kim oúursa fetó olur eşyÀ tamÀm
Eyle eczÀsında fìnüñ hem33 ùaleb
Faøl-ı óaúúuñ lÀmın iy cÿyÀ-yı rab
İsm-i aèôam oldı fìden ÀşikÀr
Sırr-ı ism-i aèôamı fehm eyle var
İstivÀsında gelüpdür óarf-i êÀd
Bìst u nüh óarfüñ bil iy zìbÀ-nihÀd

30 Fazl (‫’)فضل‬ın Fe (‫ )ف‬harfi şems, Lam (‫ )ل‬harfi kamerdir. Dünya (‫’)دنیي‬nın ebcedi 74,
5 noktası ve 1 heyeti ile 80’dir. Güneş de dünya üzerinden ebcedi 80 olan Fe (‫’)ف‬ye
mukabil görülmüştür. Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi 30’dur, ay da 30 gündür.
31 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsinde (‫ )في يي‬4 harf ve 7 nokta vardır.
32 Fe (‫’)ف‬nin eczasının (‫ )فی‬ebcedi 90’dır, Sâd (‫’)ص‬ın ebcedi mukabilindedir. Sâd (‫’)ص‬a Fe
(‫’)ف‬nin noktasını eklersek Dâd (‫ )ض‬olur. Yani Fazl (‫’)فضل‬ın harflerinden Dâd (‫)ض‬, bir
diğer harfi olan Fe (‫’)ف‬de görülebilir. Harflerin vahdeti yanında Fazl’ın isminin Hurufi
şifrelerinde Fe (‫ )ف‬olarak gösterilmesi de burada hatırlanmalıdır.
33 Nüshada: mìm. Mîm’in ise konuyla alakası olmadığı açıktır.
46 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yaènì er-raómÀn èalÀ’l-èarşi’s-tevÀ34


ëÀd-ı faøl-ı óaú-durur bì-mÀcerÀ
80. LÀm otuzdur óarf-i fì vü êÀd dü
Faøl-ı óaúdur yaènì sırr-ı sì vü dü
Oldı heştÀd ikki de êÀd u lÀm
äÿret-i eczÀ-yı sì vü dü tamÀm35
Baèôın itdi baèôıya úÀéim-maúÀm
Milketi úabø eyledi ãÀóib-kelÀm
Didi çün lÀ òayra illÀ fi’l-vasaù36
ëÀd geldi istivÀda bì-àalaù
Yaènì òayr olur sekiz yüz on zi-rab
ëÀd óarfinden bu sırrı úıl ùaleb
85. ëÀd sekkiz yüz èadedde ÀşikÀr
Baùn-ı åÀnìde ùoúuzdur añla var
Noúùa-i ôÀhirle olur on tamÀm
ëÀddan òayrı ùaleb úıl ve’s-selÀm37
Fì çü óarf-i àayndan ãoñra èayÀn
NÀzil oldı der-teheccì bì-gümÀn
Yaènì devr idüp cihÀn biñ yıl tamÀm
ÁşikÀrÀ oldı faøl-ı lÀ-yenÀm
áayndan ôÀhirdür esmÀ-i ãıfÀt
Óarf-i fìdür yaènì añla ism-i õÀt

34 (20 : 5) “O Rahmân Arş’a istiva etti.”


35 Dâd (‫ )ض‬harfi, Fazl (‫ )فضل‬isminde olduğu gibi alfabede de ortada gelmiştir. Fazl’ın is-
mindeki Lâm (‫ )ل‬da Fe (‫’)ف‬den görülebilir. Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi 30’dur, Fe (‫ )ف‬ve Dâd (‫)ض‬
ile 32 olur. Fazl bu 32 harfin sırrıdır. 32 harfin eczası 82’dir. Fe (‫’)ف‬nin ebcedi de 80’dir
ve diğer iki harf olan Dâd ve Lâm ile 82’ye eşittir. Fazl’ın herşeyi kuşatması ve harflerin
vahdeti bu vesileyle hatırlanmalıdır.
36 “Hayır ancak ortadadır.” Bkz. ‫“ خير االمور أوسطها‬İşlerin en hayırlısı ortasında olanıdır.”
İhsâî, Avâliyü’l-Âlî, c. I, s. 296.
37 Hayr (‫’)خیر‬ın ebcedi 810’dur. Dâd (‫’)ض‬ın ebcedi olan 800 ile 1 noktası ve batn-ı sânîsin-
deki (‫ )ضاد الف دال‬9 harfin toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 47

90. Semè fì vü èayn êÀd u enf lÀm


Faøldur vech-i òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Küllü şeyéin hÀlik illÀ vech-i hū38
Fì vü êÀd u lÀmdur bì-güft u gÿ
(4a) Fì vü êÀd u lÀm olur eczÀda heşt
Muúsem-i ottuz ikidür eyle geşt
Virdi sekkiz òaùù-ı Àdemden òaber
Hem sekiz firdevse oldı rÀhber
Oldı hem sekkiz teşehhüd ÀşikÀr
Hem èimÀd-ı èarş-ı óaú fehm eyle var
95. ÇÀr oldı noúùası bì-úìl u úÀl
PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀya oldı dÀl
Gösterür hem çÀr ırmaàı èayÀn
Hem ãalÀt-ı ôuhr sırrın bì-gümÀn
Óarf u noúùayla olur iånÀ èaşer
On iki burc-ı felekden al òaber
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
On iki òaù sırrını gösterdi hem
Bì-mükerrer heft olur bì-irtiyÀb
Görinür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
100. Virdi heft òaùù-ı ÓavvÀdan òaber
Kim odur aãl-ı òuùÿù-ı her beşer
èUnãurında heft óarfüñ hem iy yÀr
Oldı yiggirmi sekiz óarf ÀşikÀr
PÀnzdeh rekèat namÀz iy kÀm-rÀn
Oldı heft u heşt óarfinden èayÀn

38 (28 : 88) “O’nun zatından başka her şey helak olacaktır.” ‫ ُك ُّل َشى ٍء َه ِال ٌك ِا َّل َو ْج َه ُه‬‎
ْ
ayetine telmih var.
48 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùa-i ôÀhirledür hifdeh ãalÀt


Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
PÀnzdeh bÀ-çÀr noúùa bì-úuãÿr
Noúùasıyla muókemÀtı gösterür
105. Bì-mükerrer heft óarf u noúùa çÀr
Gösterür on bir namÀzı ÀşikÀr
YÀnzdeh óarf-ile on bir şuúúa hem
Oldı bu heft u çahÀr iy muóterem
äÿret-i penc-ile hem on altıdur
Ádemüñ on altı òaùùın gösterür
ŞÀnzdeh bÀ-heşt olur bìst u çahÀr
Rÿşen eyler sÀèat-i leyl ü nehÀr39
Fì vü êÀd u lÀm olur ùoúúuz yüz on
BÀùınında gizli sırr-ı vÀv u nÿn40
110. Cümlesi ùoúúuz yüz altmış altıdur
SÀèat-ı çìl rÿz-ı Ádem görinür41
(4b) Şeş èaded bÀúì úalur şeş rÿz içün
Hem daòi şeş óarf-i kÀf u nÿn içün
Yaènì ki şeş rÿz (u) sırr-ı erbaèìn
Faøl-ı óaúdan ÀşikÀr oldı yaúìn
Heşt óarf-i ism-i faøl-ı lÀ-yenÀm
Noúùa vü eczÀ otuz dörtdür tamÀm
Oldı ottuz dört secde ÀşikÀr
Der-izÀ-yı ism-i faøl-ı kirdgÀr42

39 Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi 2 noktası, Fadl’ın eczasındaki 8 harf ve 4 nokta: ‫في ضاد الم‬, tekrarsız
7 harfi: ‫ف ي ض ا د ل م‬... Bunlar ve kombinasyonlarıyla Fazl’ın camiiyetine işaretler var.
40 Vâv (‫ )و‬ve Nûn (‫’)ن‬un ebcedleri toplamı 56’dır ve Fazlullah’ın vefat yaşı mukabilindedir.
Fadl (‫’)فضل‬ın ebcedi olan 910 ile toplamı Fadl (‫’)فضل‬ın eczasının (‫ )في ضاد الم‬ebcedine
eşittir. 40 günün saati (960) ile Kün’ün eczasındaki 6 harfin (‫ )کاف نون‬toplamı mukabi-
lindedir.
41 ً‫“ خمرت طينة آدم بيدی اربعين صباحا‬Âdem’in çamurunu kırk sabah ellerimle yoğurdum.”
42 Fadl (‫’)فضل‬ın batn-ı sâlisinin (‫ )في يي ضاد الف داد الم الف میم‬22 harf ve 12 noktası toplamı
34’tür, hazarda kılınan 17 rekat farzın secdeleri toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 49

115. Ebced-i bÀùınla eczÀ vü nuúaù


Cümlesi ùoúsan èadeddür bì-àalaù43
Oldı ôÀhir sırr-ı ùoúsan biñ kelÀm
K’Aómede dimişdi faøl-ı lÀ-yenÀm
On iki noúùa yigirmikki óurÿf
Faøl-ı óaúdan añla iy ãÀóib-vuúÿf
Noúùa-i ÚuréÀnı úıldı ÀşikÀr
Âl-i YÀsin sırrını hem añla var
K’oldı on ikki imÀm-ı rÀh-ı dìn
On iki noúùa izÀsında yaúìn44
120. Noúùa-i ÚuréÀn hem yigrmikkidür45
Hem daòi TevrÀt óarfin gösterür
Ebced-i ôÀhirle olur biñ èaded
Noúùa vü eczÀ cümel k’oldı neved
Biñ ãıfÀt-ı faøl-ı óayy-ı lÀ-yenÀm
Oldı esmÀsında ôÀhir ve’s-selÀm
Ebced-i esmÀ-i faøl iy nìk-òÿ
Oldı yiggirmi sekiz kez sì vü dü
Aómedüñ nuùúını úıldı ÀşikÀr
Kim odur aãl-ı kelÀm-ı kirdgÀr
125. Yaènì her bir óarf-i Aómed bì-gümÀn
Oldı nuùú-ı õÀt-ı faøl-ı àayb-dÀn

43 Ebced-i bâtın, ‫’فی ضاد الم‬daki, Fadl (‫ )فضل‬dışındaki harflerin ebcedidir yani ‫ ی ا د م‬harf-
lerinin. Bunların ebcedi toplamı 56’dır. Batn-ı sâlisteki 22 harf ve 12 noktayla birlikte
90 olur. Devamında geleceği üzere Fadl (‫’)فضل‬ın ebcedi olan 910 ile 1000 olur.
44 Nokta-i Kur’an, Arap alfabesindeki 28 harfin 22 noktasıdır. Fadl (‫’)فضل‬ın batn-ı sâlisinin
) ‫ ( في يي ضاد الف داد الم الف میم‬22 harfi mukabilindedir. 12 noktası da 12 imam mukabi-
lindedir.
45 yigirmi ikidür, vezin gereği böyle yazılmış.
50 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀrdeh bÀúì úalur bì-úìl u úÀl


ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl46
BÀ-se ism u çÀrdeh ez-emr-i õÀt
Görinür hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
Hem daòi sırr-ı óaøardan açdı rÀz
Fehm iderseñ ism-i faøl-ı bì-niyÀz
(5a) Dü nuúaùla on ùoúuzdur bì-òaùar
ÔÀhir oldı maènì-i tisèa èaşer
130. Noúùa-i bÀùınla bìst u yek olur
Faøl-ı óaúdan òaùù-ı ÓavvÀ görinür
ÇÀrdehle heşt eczÀ bì-àalaù
Gösterür esrÀr-ı bìst u dü nuúaù
Hem kelìmüñ nuùúı oldı ÀşikÀr
Faøl-ı yezdÀndan bu sırrı añla var
BÀùınında penc óarf iy ehl-i dil
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi bil
ÔÀhiri üç òaùù-ı ümmìdür èayÀn
K’oldı müjgÀn u òaù-ı ser ebruvÀn
135. Muúsem-i sì vü dü oldı ÀşikÀr
Penc u se òaù sırrını fehm eyle var
Penc óarfüñ ebcedi bì-reyb ü şìn
İkki kerre bìst u heşt oldı yaúìn
Virdi nuùú u òaùù-ı Aómedden òaber
İkki kerre bìst u heşt iy pür-hüner

46 Fadl (‫’)فضل‬ın ebcedi 910’dur, 28 kere 32 (896) ile 14’ün toplamı mukabilindedir.
28 kere 32, Hz. Peygamber’in nutkundaki her bir harfin 32 harf mukabilinde olma-
sından kinayedir. 14, 14 hat mukabilindedir. Bunu şöyle de düşünebiliriz; 28 ve
32 ilahi harflerin çarpımı 996’dır. Fazl’ın isminden elde ettiğimiz 1000 ile arasındaki
14 fark, 14 hat mukabilindedir. Devamında ifade edileceği üzere bu 14, Fadl (‫ )فضل‬isminin
3 harfiyle 17, iki noktasıyla 19, Fadl’ın batınında (‫ )في ضاد الم‬ortaya çıkan 2 noktayla
21 yapar. 14 ile Fadl’ın batınındaki 8 harfin toplamı da Kuran alfabesinin 22 noktasına
mukabildir.
Kısmet-nâme 51

İkki bìst u heşt hem fehm it èayÀn


Oldı sinn u sÀl-i faøl-ı àayb-dÀn
Yaènì nuùú u òaùù-ı şÀh-ı enbiyÀ
Oldı terkìb-i ten-i faøl-ı òüdÀ47
140. Nüsòa-i Nev hem buña oldı güvÀh
Kim nev nÀmına faøl-ı ilÀh
Heşt eczÀ ile ikki sì vü dü
Oldı fehm it bu sözi iy nìk-òÿ
Nuùú u òaùù-ı Ádem oldı ÀşikÀr
İkki ottuz ikkii fehm eyle var
Yaènì sırr-ı Ádem u Aómed tamÀm
Oldı ôÀhir faøl-ı óaúdan ve’s-selÀm

Fiil
Çün èarabda fièl mìzÀn-ı kelÀm
Oldı fehm eyle bu esrÀrı tamÀm
145. Yaènì fièle geldi úuvvetden kelÀm
ÔÀhir oldı õÀt-ı fì vü êÀd u lÀm
ëÀd óarfi yirine geldi çü èayn
Fièl-i faøl-ı óaúúı bil iy òurde-bìn48
(5b) Bu cihetden añla aãl-ı fièl (u) ism
ÕÀt-ı faøl-ı óaú-durur bì-levn ü cism
ëÀd-ı çeşme èayn dir çünkim èarab
ëÀd oldı yaènì èayn-ı fièl-i rab

47 Zahirdeki 3 harf Fadl (‫ )فضل‬harfleri, Fadl (‫’)فضل‬ın eczasında (‫ )في ضاد الم‬bu üç harf dı-
şındaki 5 harf: ‫ي ا د ا م‬. Bu 5 harfin (‫ )ي ا د ا م‬ebcedi 56’dır, Hz. Peygamber’in nutkundaki
28 harf ve vechindeki 28 hattın toplamı ayrıca Fazlullah’ın vefat yaşı mukabilindedir.
Nev-nâme’nin diğer bir ismi olan Nüsha-i Nev’deki Nev (‫’)نو‬in ebcedi de 56’dır. Fadl’ın
eczasındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬ile 64 olur ki 2 kere 32’ye eşittir.
48 Fièl (‫ )فعل‬ve Fazl (‫ )فضل‬lafızlarında Fe (‫ )ف‬ve Lâm (‫ )ل‬harfleri mütekabildir. Fazl’daki
Dâd (‫ )ض‬yerine Fi’lde Ayn (‫ )ع‬gelmiştir. Yani Fazl, ilahi kuvvetin fiile gelmiş hali oluyor.
52 METİN - Hurûfî Şiirler II

èAyn heftÀd oldı fì vü lÀm iki


Añla eczÀ-yı óurÿfı iy zekì49
150. èAyn yetmiş lÀm u fì sekkiz iy yÀr
Görinür yetmiş sekiz óarf ÀşikÀr50
Noúùa vü eczÀ-yı èayn-ıla èayÀn
Oldı heştÀd u çahÀr ez-àayb-dÀn51
Virdi òaùlarla mefÀãıldan òaber
Üç yigirmi sekkiz olur bì-òaùar
LÀm otuzdur èayn u fì ottuz iki
Ottuz ikki nuùúı fehm it iy zekì52
Óarf u noúùa oldı eczÀ çÀrdeh53
Fièl-i faøl-ı õü’l-celÀl iy merd-i reh
155. Virdi on dört óarf-i muókemden òaber
Fièl-i faøl-ı lÀ-yezÀl-i dÀd-ger
Oldı fì heştÀd èayn u lÀm hem
Noúùa vü eczÀ olur bil nüh èalem54
Heyéet-i mecmÿèa ile iy yigit
Ùoúsan olur bu sözi óaúdan işit
Oldı ùoúsan biñ kelÀma bil nişÀn
Sırr-ı fièl-i faøl-ı óaú fehm it èayÀn

49 Fi’l (‫’)فعل‬deki Ayın (‫ )ع‬harfinin ebcedi 70, diğer 2 harfle 72’dir. 28 ilahi harfin eczasında
da 72 harf vardır.
50 Lam-elif ’in eczasıyla birlikte 28 ilahi harfin eczasında 78 harf vardır. Fi’l (‫’)فعل‬deki Ayın
(‫ )ع‬harfinin ebcedine diğer 2 harfin eczasındaki (‫ )في الم‬5 harf ve 3 noktayı dahil edersek
de 78 olur.
51 Fi’l (‫’)فعل‬den elde edilen 78’e Ayın (‫’)ع‬ın eczasındaki (‫ )عین‬3 harf ve 3 noktayı eklersek
84 olur.
52 Fi’l (‫’)فعل‬deki Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi olan 30’a diğer 2 harf ekleniyor.
53 Fi’l (‫’)فعل‬in eczasındaki (‫ )في عين الم‬8 harf ve 6 nokta toplamı 14’tür, 14 muhkem harf
mukabilindedir.
54 Fi’l (‫’)فعل‬deki Fe (‫ )ف‬harfinin ebcedi 80, diğer iki harfin eczasındaki (‫ )عین الم‬6 harf ve
3 nokta toplamı 9’dur. Toplamları 89, heyet-i mecmûa ile 90’dır, 90 bin kelam muka-
bilindedir.
Kısmet-nâme 53

Maènì-i terkìbden terkìbi óaúú


ÔÀhir itdi óarfden ber-rÿ-yı raúú
160. Óarfdür çün emr-i õÀt-ı faøl-ı óay
Óarf-ile geldi vücÿda cümle şey
Encüm ü çarò u burÿc u mihr ü mÀh
Óarfdür bu sözde yoúdur iştibÀh
áÀyib u óÀøır ser-À-ser óarfdür
Óarf hem maôrÿfdur hem ôarfdur
Üç mevÀlid dört ùabÀyiè şeş cihet
Cümlesi óarf oldı óarf iy nìk-baòt
Óarfdür aãl-ı vücÿd-ı her kelÀm
Óarfdür yaènì mürekkeb ve’s-selÀm

(6a) Mehdî-Muhammed
165. Çün yuvÀùì ismuhÿ55 didi resÿl
ŞÀn-ı Mehdìye bu úavli úıl úabÿl
Mìmdür ism-i Muóammed lÀ-cerem
Bu beyÀnı añla kim oldı ehem
Mìm pencdür noúùa vü eczÀ-y-ıla
Fì-i faølı gösterür ìmÀ-y-ıla
Ùoúsan olur ebced-i eczÀ-yı mìm
ÁşikÀr oldı fì-i faøl-ı èaôìm56
Lì meèa’l-lÀh57 didi çünkim MuãùafÀ
Mìmi oúúıdı fì-i faøl-ı òüdÀ

55 ...‫ یُواطی اسمه اسمی‬،‫“ یخرج رجل من اهل بیتی‬Ehl-i beytimden bir adam çıkacaktır, ismi ismime
muvafıktır.” Tirmizî, Câmiu’s-Sahîh, hadis: 2230.
56 Muhammed ve Fadl’ın Mîm (‫ )م‬ve Fe (‫ )ف‬harflerinin eczalarındaki (‫ ميم‬ve ‫ )في‬harf ve
nokta toplamı, ve ebcedleri birbirine eşittir.
57 ‫“ لي مع اهلل وقت ال يسعنی ملک مقرب و ال نبی مرسل‬Benim Allah ile bir vaktim vardır ki, o vakitte
ne mukarreb bir melek ne de gönderilmiş bir peygamber bana yaklaşamaz.” Bihâru’l-En-
vâr, Beyrut, El-Vefâ, 1404, c. 79, s. 243.
54 METİN - Hurûfî Şiirler II

170. Vaódet iåbÀt itdi óaúú-ıla resÿl


Añla bu tevóìdi iy ãÀóib-uãÿl
äÿret-i ism-i Muóammed hem èayÀn
Ùoúsan ikkidür bu sözde yoú gümÀn
BÀ-dü ãÿret fì vü yì-i faøl-ı óaú
Ùoúsan ikkidür buña yoúdur nuùaú58
Bu sebebden reh-nümÀ-yı mülk-i dìn
İsm-i Mehdì didi ismümdür yaúìn
Fì vü mìm terkìb olursa bì-gümÀn
Sırr-ı fem ôÀhir olur iy nükte-dÀn
175. Ottuz ikki nuùú-ı õÀt-ı müfredÀt
Yaènì femdendür ôuhÿrı der-ãıfÀt
Birbirine hem meòÀricde úarìb
Oldı fehm it gör bu esrÀr-ı èacìb
Yüz yigirmidür cümelde fem èayÀn
Noúùa vü eczÀda ondur bì-gümÀn
İkki ãÿretle yüz ottuz ikkidür
Sırr-ı úÀf u lÀm u bìi gösterür
Úalbden ãÀdır olur yaènì kelÀm
Fehm iderseñ úalbdür fem ve’s-selÀm59

Ahmed-Ali
180. Fì vü êÀd u lÀmda iy merd-i dìn
İsm-i Ádem gizlidür fehm it yaúìn

58 Muhammed (‫’)محمد‬in ebcedi 92’dir. Fadl’ın isminden kinaye olan Fe (‫’)ف‬nin eczasının
2 harfi (‫ )في‬ve ebcedi toplamı da 92’dir.
59 Fadl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬si ile Muhammed (‫’)محمد‬in Mîm (‫’)م‬i, ağız anlamına gelen Fem
(‫’)فم‬i oluşturur. Fem (‫’)فم‬in ebcedi 120, eczasındaki (‫ )في میم‬5 harf ve 5 nokta ile 130’dur,
zahirdeki 2 harfiyle 132 olur, kalb (‫’)قلب‬in ebcedi mukabilindedir. Bu da, kelamın kalb-
den zahir olmasından kinayedir.
Kısmet-nâme 55

Fì-i elf ü dÀl-i êÀd u mìm-i lÀm


Faøl-ı óaúdur yaènì Ádem iy hümÀm
Óarf-i fì ile elif buldı úıyÀm
Fì elif oldı zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
(6b) ëÀd óarfinde bulındı óarf-i dÀl
Bu beyÀnı fehm ider ehl-i kemÀl
Mìm ile úÀéim-durur hem óarf-i lÀm
Yaènì mìm-ile ôuhÿr oldı tamÀm
185. Pes bu taúdìr üzre Ádem oldı Faøl
Bu sözi fehm iden oldı õÀta vaãl
Fì vü êÀd u lÀmdan hem iy cüvÀn
Görinür ism-i Muóammede èayÀn
ëÀddan dÀl-i Muóammed ÀşikÀr
Oldı fehm it bu sözi iy hÿşyÀr
Óì sekizdür fì seksen èayÀn
Óarf-i óìi fìden iste bì-gümÀn
Çün eóaddan èÀşire irdi èaded
MuãùafÀdur maôhar-ı faøl-ı eóad
190. Óarf-i mìmi lÀmdan itdi ôuhÿr
Faøldan geldi Muóammed uşta gör60
Faøldur yaènì Muóammed ÀşikÀr
Bil yuvÀùì ismuhÿ61 sırrını var
Faøl-ı óaú isminde hem nÀm-ı èAlì
ÁşikÀrÀ oldı fehm it iy velì
ëÀddan èayn-ı èAlì oldı èayÀn
LÀmı lÀm-ı faøl-ı óaúdur bì-gümÀn

60 Fadl (‫ )فضل‬harflerinden Dâd’dan (‫ )ضاد‬Muhammed (‫’)محمد‬in Dâl (‫ )د‬harfi, Lâm’dan (‫)الم‬


Muhammed’in Mîm (‫ )م‬harfi ortaya çıkar. Fe (‫’)ف‬nin ebcedi ile Ha (‫’)ح‬nın ebcedi 80 ve
8 olarak birbirine mukabildir.
61 ...‫ یواطی اسمه اسمی‬،‫“ یخرج رجل من اهل بیتی‬Ehl-i beytimden bir adam çıkacaktır, ismi ismime
muvafıktır.” Tirmizî, Câmiu’s-Sahîh, hadis: 2230.
56 METİN - Hurûfî Şiirler II

Çünki lÀm-ı faøldur lÀm-ı velì


ÕÀta memsÿs olduàı budur èAlì62
195. èAyn çeşm oldı vü oldı çeşm êÀd
IãùılÀó-ı óaúda iy èÀlì-nejÀd
Fìden it yì-i èAlìi hem ùaleb
Kim yì üzre geldi fì-i faøl-ı rab
Faøldan hem iste nÀm-ı Aómedi
Bulmaà isterseñ ùarìú-i sermedi
Ádem u Aómed èAlì yaènì tamÀm
Fì vü êÀd u lÀm-ı óaúdur ve’s-selÀm63

Elif-Lâm-Mîm
Çün elif lÀm mìmdür tÀrìò-i Rÿm64
Añla ednÀ’l-arêi65 ez-şÀh-ı nücÿm
200. Faøldur yaènì elif u lÀm u mìm
İbtidÀ-yı muãóaf-ı rabb-i raóìm
(7a) Pes elif u lÀm u mìm ender óesÀb
Oldı yetmiş bir èaded bì-irtiyÀb
Ùoúúuz eczÀ-y-ıla seksendür tamÀm
ÔÀhir oldı fì-i faøl-ı lÀ-yenÀm
Ùoúúuz eczÀ-y-ıla üç noúùa èayÀn
On ikidür hemçü nÀm-ı àayb-dÀn
æÀbit oldı pes elif lÀm mìm kim
NÀm-ı faøl-ı óaú-durur bì-ters u bìm66

62 ‫“ علی ممسوس فی ذات اهلل‬Ali, Allah’ın zâtına yapışıktır.” Bkz. Bihâru’l Envâr, c. CVII, s. 31.
ّ
63 Fadl (‫ )فضل‬ve Ali (‫ )علی‬harflerinden Dâd (‫)ض‬, yüzde göz olarak zuhur eder ki göz ayndır,
yani Ali’nin Ayn (‫’)ع‬ı mukabilindedir. Lâm’lar ortaktır. Fadl’ın Fe (‫’)ف‬si ise Ali (‫)علی‬
ismindeki Ye (‫ )ي‬ile kaimdir, yani telaffuzda onunla okunur (‫ )في‬gibi.
64 (30 : 1) Elif-lâm-mîm. Beyitteki iktibaslar Rum sûresindendir.
65 (30 : 3) “En yakın bir yerde...”
66 Rum sûresinin mukatta’âtı olan Elif-lâm-mîm (‫’)الم‬in ebcedi 71, eczasındaki (‫)الف الم میم‬
9 harf ile 80’dir, Fazl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬sinin ebcedi mukabilindedir. Eczasındaki 9 harf
Kısmet-nâme 57

205. Lafô-ı edna’l-arêiden67 maúãÿd olan


ëÀd-ı Faølu’l-lÀhdur iy ehl-i fen
Men tekellem êÀd68 didi MuãùafÀ
ëÀd-ı faølı añla iy kÀn-ı ãafÀ
ëÀd sekiz yüzdür èadedde bì-gümÀn
Oldı sekkiz yüzde faøl-ı óaú èayÀn
Aldı úabø u basùına mülki tamÀm
Faøl-ı óaú õÀt-ı òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Mülk anuñdur óÀkim-i muùlaúdur ol
Cümle mevcÿdÀt içinde óaúdur ol
210. Faøl-ı óaúdur lÀ-yenÀm u lÀ-yemÿt
Faøl-ı óaúdur óayy u bÀúì lÀ-yefÿt
Faøl-ı óaúdur Mehdì-i ãÀóib-zamÀn
Faøl-ı óaúdur kÀşif-i sırr-ı nihÀn
Faøl-ı óaúdur vÀúıf-ı esrÀr-ı àayb
Faøl-ı óaúdur sÀtir-i69 her dürlü èayb
Faøl-ı óaúdur evvel u Àòirde hem
ÔÀhir u bÀùında hem iy muóterem
Faøl-ı óaúdur ãÿret u maènÀ tamÀm
Faøl-ı óaúdur nuùú u maôhar ve’s-selÀm

Salât
215. Óarf u noúùa bişdür ism-i faøl-ı õÀt
Bişde anuñçün úarÀr itdi ãalÀt

ve 3 nokta toplamı 12’dir, Fadl (‫ )فضل‬isminin eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta
toplamı mukabilindedir.
67 (30 : 3) “En yakın bir yerde...”
68 ‫بالضاد‬
ّ ‫“ انا افصح من تک ّلم‬Ben dâd ile konuşanların (yani Arapça konuşanların) en fasihiyim.”
El-Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, cüz. 1, s. 200.
69 Nüshada: sÀéir.
58 METİN - Hurûfî Şiirler II

Geldi üç nevè üzre hem óaúdan namÀz


On bir on biş on yedi iy ehl-i rÀz
äubó ikidür şÀm üçdür ÀşikÀr
Ôuhr u èaãr u òuften olmışdur çahÀr
Çünki üç óarf oldı nÀm-ı faøl-ı õÀt
Dört anuñçün úılınur üç vaút ãalÀt
(7b) Yaènì her bir óarf èunãurdan nişÀn
Gösterür fehm it bu esrÀrı èayÀn
220. İkki noúùaya muúÀbil ãubó u şÀm
Fì iki eczÀda êÀd üç ve’s-selÀm70

İbâdetler
LÀm óarfince gelüp óaúdan ãıyÀm
Farø olupdur dutar anı òÀã u èÀm71
Olur üç vaútüñ ãalÀtı on iki
Hemçü óarf u noúùa fehm it iy zekì72
Hem iki vaút oldı biş rekèat ãalÀt
Óarf u noúùa biş olur ez-faøl-ı õÀt
Rÿze vü óacc u şehÀdet hem ãalÀt
Hem úudÿm u saèy u èumre hem zekÀt
225. Hem eõÀn u úÀmet u tekbìr hem
Farø u sünnet her ne kim var bìş u kem
İsm-i faøl-ı óaú izÀsınca tamÀm
Cümlesi emr oldı fehm it ve’s-selÀm

70 Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı 5 vakit namaza, 3 harfi hazarda, seferde ve
Cuma günü şeklinde 3 farklı namaza, yine 3 harfi 2, 3 ve 4 rekat olarak kılınan 3 vakit
namaza, yine 3 harfi 4’er rekatlık Öğle, İkindi ve Yatsı vakitlerine mukabildir. Yine Fadl
(‫’)فضل‬ın 3 harfi, 3 rekat Akşam namazına, 2 noktası 2 rekat Sabah namazına mukabildir.
71 Lam’ın ebcedi 30’dur, 30 gün oruç mukabilindedir.
72 Fadl’ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta toplamı, 4’er rekatlık 3 vakit namazın
rekatları toplamına mukabildir.
Kısmet-nâme 59

Fì vü êÀd u lÀm olur óarf u nuúaù


On iki bÀ-penc hifdeh bì-àalaù
On yedi rekèat namÀz iy kÀn-ı nÿr
Faøl-ı óaú ismince geldi yaènì gör
Hem eõÀn-ı ãubóı gösterdi èayÀn
İsm-i fì vü êÀd u lÀm-ı àayb-dÀn73
230. On iki eczÀ vü fì vü êÀd u lÀm
On biş olur añla bu sırrı tamÀm
Gösterür on biş namÀzı ÀşikÀr
Kim úılınur cumèa gün iy hÿşyÀr
Hem daòi on biş eõÀnı úıl ùaleb
Kim oúınur çÀr vaútde rÿz u şeb74
Bì-mükerrer yeddi óarf u dört nuúaù
Gösterür on bir namÀzı bì-àalaù
Görinür hem sırr-ı úÀmet bì-óicÀb
Faøl-ı óaú isminde iy èÀlì-cenÀb75
235. Cumèa vü ender-óaôar ender-sefer
VÀv u óì ùìdur teşehhüd bì-òaùar
Heşt teşehhüd sırrını iy nìk-nÀm
Gösterür eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
(8a) Bì-mükerrer noúùa-i ôÀhirle hem
Nüh teşehhüd sırrına oldı èalem
Üç óurÿf ikki nuúaùla biş olur
Heyéet-i mecmÿèa-y-ıla şeş olur

73 Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası ile eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta toplamı
17’dir, hazardaki 17 rekat farzı ve sabah ezanının 17 kelimesi mukabilindedir.
74 Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ile eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta toplamı, Cuma günkü
15 farz rekat ve sabah ezanı dışındaki ezanların 15’er kelimesi mukabilindedir.
75 Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬tekrarsız 7 harf ve 4 noktası (‫ )ف ي ض ا د ل م‬topla-
mı, seferdeki 11 farz rekat ve kâmetin 11 kelimesi mukabilindedir.
60 METİN - Hurûfî Şiirler II

Şeş teşehhüd sırrı hem oldı èayÀn


Fì vü êÀd u lÀm-ı óaúdan iy cüvÀn76
240. Sırr-ı eõÀn u iúÀmet hem ãalÀt
Òums u mìrÀå u ùavÀf u hem zekÀt
Cümle erkÀn-ı şerìèat bi’t-tamÀm77
Sırr-ı ism-i faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm
Heştdür eczÀ vü çÀr oldı nuúaù
İsm-i fì vü êÀd u lÀm ez-resm-i òaù
ÇÀr noúùa çÀr èunãur sırrıdur
Heşt eczÀ heşt òaùùı gösterür
Noúùa vü óarfinde ôÀhir heşt u çÀr
Reh-nümÀyÀn-ı imÀmÀn ÀşikÀr
245. Bì-mükerrer heftdür çün ism-i faøl
Heft òaùùı gösterür kim odur aãl
Heft deryÀ vü daòi heft ÀsumÀn
Heft muãóaf heft úırÀéat iy cüvÀn
Hem ùavÀf-ı óaccı úıldı ÀşikÀr
Kim gelüpdür heft heft ez-kirdgÀr
Heft bÀb-ı şehr-i èilmi hem èayÀn
Gösterür hem heft Àyetden nişÀn
Heft u heşt u bÀ-devÀnzdeh penc hem
Cümle sì vü dü olur bì-bìş u kem78
250. Faøl-ı óaúdur yaènì ism-i sì vü dü
Hem müsemmÀ fehm úıl iy nìk-òÿ

76 Hazarda 9, Cuma günü 8, seferde 6 teşehhüd vardır. Sırasıyla Tı, Ha ve Vâv (‫’)ط ح و‬ın
ebcedlerine mukabildir. Devamında ifade edildiği üzere bu teşehhüd sayıları Fadl’ın ec-
zasındaki 8 harf (‫)في ضاد الم‬, bu 8 harf ile gayr-ı mükerrer bir nokta toplamı olan 9 ve
Fadl’ın 3 harfi, 2 noktası ve heyeti toplamı olan 6 mukabilindedir.
77 Nüshada kelime lâm-ı tarifsiz şedde ile yazılmıştır: ‫بتمام‬.
ّ İlerideki şeddesiz yazımlarda
kelime bi-tamâm şeklinde okunacaktır.
78 Fazl (‫’)فضل‬ın eczasındaki mükerrer 8 ve gayr-ı mükerrer 7 harf ile Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve
2 noktası, eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta toplamı 32’dir.
Kısmet-nâme 61

Fì vü êÀd u lÀmadur ãavm u ãalÀt


Fì vü êÀd (u) lÀm(uñ) emridür zekÀt
Hem şehÀdet óacc anuñ fermÀnıdur
Raómetinden úullara iósÀnıdur
Faøla getürmez şehÀdet kim ki bil
KÀfir-i muùlaúdur ol iy ehl-i dil
Faøl-ı óaúúa kim ki iúrÀr eyledi
Menzilin firdevs-i gülzÀr eyledi
(8b) 255. Şükr-i fì vü şükr-i êÀd u şükr-i lÀm
Her nefesde iy Muóìùì79 ve’s-selÀm

Kur’anın Münzeli 7 Harf


Nÿn u dÀl u vÀv u fì yì mìm u lÀm
Bu yedi óarf üzre nÀzildür kelÀm
Nezzele’l80-ÚuréÀn èalÀ sebèa81 ki var
Bu yedi óarfüñ beyÀnıdur iy yÀr82
İsm-i Faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn
Bu yedi óarf oldı hem fehm it yaúìn
Yaènì faøl-ı óaúdan oldı ÀşikÀr
Sırr-ı teévìl-i kelÀm-ı kirdgÀr
260. Fì vü lÀmı çün èayÀn gösterdi ol
ëÀd-ı Faølı iste biş óarfinde bul
Nÿn u mìm u vÀv u dÀl u yì tamÀm
Olur ebcedde yüz on mÀ-lÀ-kelÀm

79 Nüshada: Muóùì.
80 Nüshada: NizÀ li’l.
81 ‫“ نزل القرآن علی سبعة احرف‬Kuran, yedi harf üzerine indi.” Bkz. Kütüb-i Sitte, c. IV, s. 457.
82 Bkz. Fatih Usluer, Hurufilik; İlk Elden Kaynaklarla Doğuşundan İtibaren, İstanbul: Ka-
balcı, 2009, s. 192.
62 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùadur yiggirmi ãÀd ùoúsÀn olur


Bu óesÀbı fehm iden insÀn olur83
Óarf-i fì bir noúùa-y-ıla úÀf olur
Yaènì kim noúùa èadedde kÀf olur84
Heyéet-i mecmÿèa vü eczÀ nuúaù
Lafô-ı noúùadur yigirmi bì-àalaù85
265. Pes yigirmi oldı noúùa bì-gümÀn
IãùılÀh-ı óaúda fehm eyle èayÀn
Bu yedi óarf oldı pes fì êÀd86 (u) lÀm
Faøl-ı óaúdur yaènì aãl-ı her kelÀm
İstivÀ-y-ıla olur fehm it sekiz
Bu yedi óarf-i aãl iy ehl-i temìz
Altısı vÀv-ı velìdür ÀşikÀr
İkkisidür fì vü lÀm-ı kirdgÀr87
Çünki bÀùındur velÀyet iy ulı
Gizlü geldi faølda vÀv-ı velì
270. VÀv çün geldi be-cÀ-yı óarf-i êÀd
Úavl-i faøl-ı óaúdur iy zìbÀ nihÀd

83 Kuran’ın üzerine indiği 7 harf: Nûn, Dâl, Vâv, Ye, Mîm, Fe, Lâm (‫)ن د و ی م ف ل‬. Son
ikisi (‫ )ف ل‬Fadl (‫ )فضل‬isminde mevcuttur. O halde kalan 5 harf (‫ )ن د و ی م‬Fadl’ın ismin-
deki Dâd (‫’)ض‬a mukabildir. Beş harfin ebcedi 110’dur. Dâd (‫’)ض‬ı oluşturan Sâd (‫’)ص‬ın
ebcedi 90, noktanın ebcedi -daha önce de açıklandığı üzere- 20, toplamı 110’dur.
84 Fe (‫’)ف‬nin ebcedi 80, Kâf (‫’)ق‬ın 100’dür. Aralarında şeklen bir nokta olduğuna göre
noktanın değeri 20’dir. Kef (‫’)ک‬in ebcedi de 20 olduğundan, nokta adedde Kef (‫ )ک‬olur.
85 Nokta (‫’)نقطه‬nın eczasındaki (‫ )نون قاف طي هي‬10 harf, 9 nokta ve heyet-i mecmûası top-
lamı da 20’dir.
86 Nüshada: ãÀd. Yedi harfin mukabilindeki Fadl’ın harflerini ispatladığına göre bunun êÀd
olması gerekir.
87 Kuran’ın üzerine indiği 7 harf (hatlarda olduğu gibi) istiva ile 8 olur. İki harf (‫ )ف ل‬Fazl’ın
isminde vardır. Kalan 6 harf, ebcedi 6 olan Vâv (‫’)و‬a mukabildir. Vâv, velî (‫’)ولی‬nin ilk
harfidir. 2 harf Fadl’ın zahirine, 6’sı da batınına işarettir, Fazl’ın ismindeki Dad (‫’)ض‬a
mukabildir. Fadl (‫)فضل‬, Velî (‫’)ولی‬dir. Bu iki lafızda Lâm (‫ )ل‬ortaktır. Vâv (‫ )و‬ve Dâd
(‫’)ض‬ın eczalarının üçer harf (‫ )واو ضاد‬olmasından hareketle mütekabildirler.
Kısmet-nâme 63

VÀv-ı veche de işÀretdür bu söz


Úavli bul kim göstere tÀ faøl yüz
ëÀd eczÀda üç oldı vÀv üç
Añla êÀd u vÀv sırrın çekme güç
(9a) Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı lem-yezel
Oldı yaènì birbirisine bedel
Maènì-i vÀv-ı velì-i kirdgÀr
Oldı êÀd-ı faøl-ı óaúdan ÀşikÀr
275. Hem gelüpdür ãÿret-i fìde èayÀn
VÀv(da) bu vechi de fehm it iy cüvÀn
ÔÀhir-i vÀv-ı velì-i àayb-dÀn
Gösterür èünvÀn-ı bÀùından nişÀn
Şekl-i fìde geldi çün vÀv-ı velì
Faøl-ı yezdÀndan velì oldı èAlì
Óarf-i êÀd u lÀm oldı lÀm u yì88
Faøl-ı óaúdur hem èAlì vü hem velì89
Faøl-ı óaú isminde ôÀhir oldı bil
Şekl-i èayn u lÀm u yì iy ehl-i dil
280. Gerçi bÀlÀda geçüpdür bu beyÀn
Lìk bir vech-ile de90 işit èayÀn
èAyn yetmişdür cümelde ÀşikÀr
BÀ-èanÀãır oldı heftÀd u çahÀr
Noúùa vü eczÀ-y-ıla bì-reyb ü şìn
Oldı fì-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
Hem daòi lÀm-ı èAlìdür lÀm-ı Faøl
Bu sözi fehm iden olur õÀta vaãl

88 Nüshada: lÀm-ı velì.


89 Veli (‫ )ولی‬ile Fadl (‫’)فضل‬ın harflerinden Velî’nin Vâv (‫’)و‬ı ve Fadl’ın Fe (‫’)ف‬si birbirinin
mukabilidir. Fadl’ın Lâm ve Dâd (‫ )ل ض‬harfleri de Velî’nin Lâm ve Ye (‫ )ل ي‬harflerine
mütekabildir.
90 Nüshada: vechilde.
64 METİN - Hurûfî Şiirler II

ëÀd-ı faøl-ı óaúdan iy cÿyÀ-yı rab


İste yì óarfini daòi úıl ùaleb
285. Yì iki noúùayla çün bir óarfdür
äÿret-i eczÀ-yı êÀdı gösterür91
Óarf óarfe yaènì kim úÀéim-mÀúÀm
Oldı fehm it bu sözi iy nìk-nÀm
èAyn u lÀm u yì veliyy-i àayb-dÀn
Fì vü êÀd u lÀmdan oldı èayÀn
Bu sebebden Ádem-i evvel menem
Didi fehm it ol imÀm-ı muóterem92
Yaènì Ádem kim odur fì êÀd u lÀm
Oldı ismiyle aña úÀéim-maúÀm
290. èAyn heftÀd oldı èayn u lÀm u yì
Heştdür eczÀda fehm it iy zekì
Gösterür yetmiş sekiz óarfi yaúìn
K’oldı bìst u nüh suver bì-reyb ü şìn
(9b) Yaènì tekrÀr ile bìst u nüh suver
İsm-i èayn u lÀm u yìdür bì-òaùar93
Sırrını fehm it kelÀm-ı nÀtıúuñ94
Óikmetini añla faøl-ı òÀliúuñ
Çün nüzÿl itdi ãıfÀta õÀt-ı óay
Yìde òatm oldı óesÀb-ı cümle şey

91 Ali (‫’)علی‬deki Ayın (‫ )ع‬harfinin ebcedi 70, oluştuğu 4 unsur, eczasındaki (‫ )عین‬3 harf ve
3 nokta ile 80’dir. Fadl (‫’)فضل‬daki Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilindedir. Bu iki isimdeki
Lâm (‫’)ل‬lar ortaktır. Ali’deki ye (‫ )ي‬1 harf, 2 nokta olarak 3’tür. Fadl’daki Dâd (‫’)ض‬ın
eczası (‫ )ضاد‬da 3 harftir.
92 İmam Ali’ye atfedilen ‫“ انا آدم ّاول‬Ben ilk Adem’im” sözüne telmih var. Bkz. Şerhü’l-Esmâ,
s. 554.
93 Ali (‫’)علی‬deki Ayn (‫’)ع‬nın ebcedi 70, harflerinin eczası (‫’)عین الم يي‬ndaki 8 harfle 78 olur.
Lâm-elif dahil Arap alfabesinin eczasındaki harf sayısı da 78’dir.
94 İmam Ali (as) ‫“ انا کالم اهلل ناطق‬Ben Allah’ın konuşan kelâmıyım” demiştir.
Kısmet-nâme 65

295. Yì ki ondur èaşre-i kÀmildür ol


İntihÀ-yı óarfde var(dur) iste bul
Òatm oldı yìde hem nÀm-ı èAlì
Añla bu esrÀrı fehm it iy velì
Mehdì irişince yaènì evãıyÀ
Ondur on birinci úuùb-ı evliyÀ
On ikinci Mehdì-i ãÀóib-zamÀn
Óüccet-i úÀéim imÀm-ı ins ü cÀn
Yì hem ondur on iki eczÀ-y-ıla
On bir olur yine óarf-i yÀ-y-ıla
300. ÔÀhir oldı yìden on ikki imÀm
Fehm úıl iånÀ èaşer sırrın tamÀm
Yìde ikki noúùa kim geldi èayÀn
İkki dürr-i pÀkden virdi nişÀn
Kim Óüseyn-ile Óasandur añla var
Geldiler yì-i èAlìden ÀşikÀr
İkki noúùa evvel u Àòir-durur
Birisi bÀùın biri ôÀhir-durur
Oldı esmÀ vü müsemmÀ lÀ-cerem
Óarf-i yìden ÀşikÀrÀ bì-elem
305. Hem daòi yì üstine úıldı úıyÀm
Fì-i faøl-ı óaú teèÀlÀ ve’s-selÀm

Allah
Lafô-ı Allah pencdür iy nev-cüvÀn95
Penc vaút esrÀrını úıldı èayÀn
Sırr-ı penceh görinür hem penc òaù
Hem óavÀss-ı96 penc bunda yoú àalaù

95 Allah lafzındaki 5 harf: ‫ا ل ل ا ه‬.


96 Nüshada: óavÀããı.
66 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı sekkiz cennete eczÀ èalem97


Heşt teşehhüd heşt òaùùı añla hem
BÀ-se ism u noúùa-i faøl-ı raéÿf98
Görinür hem noúùa-i on dört óurÿf
(10a) 310. Ebcedinde Ádem u ÓavvÀ èayÀn
Oldı AllÀhuñ bu sözde yoú gümÀn
Ebced u bÀ-penc óarf iy muóteşem
Oldı yetmiş ikki eczÀya èalem
Yaènì yetmiş ikki eczÀ-yı óurÿf
Oldı ism-i AllÀh añla bul vuúÿf
ÇÀrdeh eczÀ-yı AllÀh ile hem
Seksen altı oldı ne bìş u ne kem
MüfredÀt-ı bìst u nüh sÿre èayÀn
Noúùasıyla ôÀhir oldı bì-gümÀn99
315. èAyn maóõÿf olsa rÿşendür sebìl
Görinür hem seksen altı secde bil
Ùoúsan olur dört nuúaùla ÀşikÀr100
Sırr-ı ùoúsan biñ kelÀmı añla var
Kim şeb-i mièrÀcda Aómed-ile Óaú
Söyledi fehm it bu sözi bì-nuùaú
ÇÀrdeh eczÀ-yı AllÀh iy cüvÀn
Penc óarfüñ ebcediyle bì-gümÀn

97 Allah lafzındaki tekrarsız harfler (‫’)ا ل ه‬in eczasında 8 harf vardır: ‫الف الم هي‬.
98 Fazl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 noktası, Allah lafzının 5 harfine mukabildir.
99 Allah lafzının beş harfinin (‫ )ا ل ل ا ه‬ebcedi 67’dir, 5 harfle birlikte 72 olur, 28 ilahi
harfin eczasındaki 72 harf mukabilindedir. Allah lafzının eczasındaki 14 harf ile
(‫ )الف الم الم الف هي‬72’nin toplamı 86’dır. Muhîtî bunu 29 sûre başında gelen mukatta’ât-
lar ve noktaları toplamı hizasında görmüştür. Ancak küçük bir hile yapmıştır. Mukatta’ât
harfleri (Yasin’in nida harfi hariç) toplam 77’dir, noktaları (Yasin’in nida harfi dahil)
9’dur, toplamı 86 yapar.
100 Allah lafzının eczasındaki 14 harf (‫’)الف الم الم الف هي‬te 4 nokta vardır. Yukarıda elde
edilen 86 ile 4 noktanın toplamı 90’dır.
Kısmet-nâme 67

Fì-i faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn


Ebcediyle görinür bì-reyb ü şìn101
320. Sırr-ı õÀtu’l-lÀh yaènì bì-gümÀn
Oldı faøl-ı óaú ãıfÀtında èayÀn
Noúùa vü eczÀsına úılsañ naôar102
Görine on bir namÀz iy pür-hüner
Bì-mükerrer ism-i AllÀh üç olur
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı gösterür
Hem de üç nevèe ãalÀtı ÀşikÀr
Gösterür fehm eyle bu esrÀrı var
Ebced-i AllÀhdur altmış yedi
Bì-mükerrer bÀ-se óarf-i sermedì
325. Oldı yetmiş sırr-ı óarf-i kÀf u nÿn
ÔÀhir oldı fehm úıl iy õÿ-fünÿn103
Heyéet-i mecmÿèa vü bÀ-se óurÿf
Ebcediyle faøl-ı óaúdan bul vuúÿf104
Çìl olur gösterür çìl ismi yaúìn
Erbaèìn sırrını hem bì-reyb ü şìn
Heyéet u bÀ-ebced-i ism-i ilÀh
Olur ottuz yeddi bil bì-iştibÀh
(10b) MuókemÀtuñ gösterür eczÀsını
Añla AllÀh isminüñ maènÀsını105

101 Allah lafzının eczasındaki 14 harf, Allah lafzının 5 harfinin ebcedi olan 67 ile 81’dir. Bu,
Fadl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬sinin ebcedi ve Fe (‫ )ف‬harfi toplamı mukabilindedir.
102 Allah lafzının tekrarsız üç harfinin (‫ )ا ل ه‬eczasındaki (‫ )الف الم هي‬8 harf ve 3 nokta top-
lamı 11’dir.
103 Allah lafzındaki 5 harfin (‫ )ا ل ل ا ه‬ebcedi 67’dir tekrarsız 3 harfi (‫ )ا ل ه‬ile, Kün (‫’)کن‬ün
ebcedine eşit olur.
104 Allah lafzının tekrarsız 3 harfi (‫)ا ل ه‬, bunların ebcedi olan 36 ve heyeti toplamı 40’tır.
105 Allah lafzının tekrarsız harflerinin (‫ )ا ل ه‬ebcedi (36) ile heyeti toplamı 37’dir. 14 muh-
kem harfin eczasındaki 37 harf (‫)الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون‬
mukabilindedir.
68 METİN - Hurûfî Şiirler II

330. Oldı eczÀsında AllÀhuñ èayÀn


ÇÀrdeh òaùùuñ beyÀnı bì-gümÀn
MuókemÀt esrÀrını hem úıldı fÀş
Kim anuñ óükmindedür òuşk-ile yaş106
ÇÀr èunãur noúùasında görinür107
İncìl u TevrÀt u hem äuóf u Zebÿr
ÇÀr cÿy u çÀr rekèat çÀr òaù
Görinür hem óarf-i muècem bì-àalaù
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh ÀşikÀr
ÔÀhir itdi èÀlem-i hijdeh hezÀr
335. On sekiz şeklini hem bì-reyb ü şìn
MüfredÀtuñ gösterür fehm it yaúìn
Bì-mükerrer ãÿret-i ôÀhirle hem108
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Bì-mükerrer olur AllÀh şeş óurÿf
KÀf u nÿn eczÀsın añla bul vuúÿf109
Şeş teşehhüd şeş ãalÀt-ı cehr hem
Şeş elif-lÀm-mìme110 hem oldı èalem
Hem şeş AllÀh ekberi úıldı èayÀn
Kim eõÀnda oúunur bellü beyÀn
340. Gösterür hem şeş nuúÀù-ı muókemi111
Şeş cihÀtı añla hem iy Àdemì

106 Allah (‫ )ا ل ل ا ه‬lafzının eczasındaki 14 harf (‫)الف الم الم الف هي‬, 14 hat ve 14 muhkem harf
(‫ )الر کهیعص طس حم ق ن‬mukabilindedir.
107 Allah lafzının eczasında (‫ )الف الم الم الف هي‬4 nokta vardır.
108 Allah lafzının eczasındaki 14 harf, 4 noktası ve Allah lafzının tekrarsız 3 harfinin toplamı
21’dir, Havvâ’nın 21 hattı mukabilindedir.
109 Allah (‫ )ا ل ل ا ه‬lafzının eczasındaki 14 harf (‫’)الف الم الم الف هي‬in tekrarsız 6 harfi: ‫ا ل ف‬
‫م ه ي‬. Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf: ‫کاف نون‬.
110 Elif-lâm-mîm (‫ )الم‬mukatta’âtı (2 : 1), (3 : 1), (29 : 1), (30 : 1), (31 : 1), (32 : 1)’dedir.
111 17 muhkem harfin (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬6 noktası vardır. Buradaki üç harf
(‫)د ف و‬, 14 mukatta’âtın eczasından ortaya çıkan harflerdir. Bkz. Fatih Usluer, a.g.e,
s. 205.
Kısmet-nâme 69

Üç nuúaùla nüh felek sırrın saña112


Gösterür hem nüh teşehhüd ùÀlibÀ
Oldı eczÀsında şeş óarfüñ èayÀn113
PÀnzdeh rekèat namÀz iy nev-cüvÀn
Noúùasında on iki burc ÀşikÀr
On iki òaù sırrını hem añla var
Gösterür hifdeh namÀzı bì-àalaù
äÿret-i ôÀhirle on ikki nuúaù
345. On iki noúùayla on biş óarf hem
Oldı idrÀk it şeb-i úadre èalem
Gösterür hem pÀnzdeh óarfi èayÀn
Noúùasıyla fehm iderseñ iy cüvÀn
äÿret-i penc-ile olur sì vü dü
İsm-i AllÀh fehm úıl iy nìk-òÿ
(11a) Ebced-i ôÀhirle şeş óarf-i ilÀh
Yetmiş üçdür yoú bu sözde iştibÀh
LÀm elifle virdi eczÀdan òaber
Kim olur yetmiş üç iy ãÀóib-naôar
350. Yetmiş üçle bìst u heft iy baór-i nÿr
äad ùınÀb-ı òayme sırrın gösterür
ÇÀrdeh eczÀ-yı evvelle tamÀm
Oldı yüz on dört suver mÀ-lÀ-kelÀm

112 Allah lafzının eczasındaki 14 harf (‫’)الف الم الم الف هي‬in tekrarsız 6 harfi ve 3 noktası
vardır: ‫ا ل ف م ه ي‬. Bu 6 harf ve 3 noktanın toplamı 9 felek mukabilindedir.
113 Allah lafzının eczasındaki tekrarsız 6 harfin eczasında (‫ )الف الم في میم هي يي‬15 harf vardır.
Bunların 12 noktasının Allah lafzının 5 harfi ile toplamı olan 17, 12 noktanın 15 harfle
toplamı olan 27, bu 27 ile Allah lafzındaki 5 harfin toplamı olan 32, Allah lafzının ebce-
di olan 67 ile 6 harfin toplamı olan 73, bu 73 ile az önce zikredilen 27’nin toplamı olan
100, bunun ile Allah lafzının eczasındaki 14 harfin toplamı olan 114 sonraki beyitlerde
değerlendirilir.
70 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀrdeh eczÀ-yı AllÀhuñ èayÀn


Heştdür tekrÀrı fehm it iy cüvÀn114
Heşt òaùù u heşt cennet ÀşikÀr
Görinür hem heşt teşehhüd añla var
Heşt ism-i fì vü êÀd u lÀma hem115
Oldı AllÀh ismi fehm eyle èalem
355. On bir olur bÀ-se óarf-i evvelìn
Gösterür on bir sefer sırrın yaúìn
Heşt óarf u noúùa-i bÀùın iy yÀr116
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr
Hem olur eczÀda bìst u se èayÀn
Bu sekiz óarf-i mükerrer bì-gümÀn117
Noúùasıyla muókemÀta oldı dÀl
Kim olur yiggirmi üç bì-úìl u úÀl
Bìst u se eczÀ vü sekkiz noúùa hem
Olur ottuz bir èaded bì-bìş u kem
360. Bì-mükerrer virdi illÀdan òaber
Maènì-i lÀdur mükerrer ser-be-ser118
Bìst u se eczÀ-yı tekrÀr iy cüvÀn
Bìst u heft bì-mükerrer bì-gümÀn119

114 Allah lafzının eczasındaki 14 harf (‫’)الف الم الم الف هي‬in tekrarsız 6 harfi dışındaki tekrarla
gelen 8 harfi: ‫ل ا ل ا م ا ل ف‬.
115 Fadl (‫ )فضل‬isminin harflerinin eczasındaki 8 harfin (‫ )في ضاد الم‬Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfiyle
toplamı 11’dir. Aynı şekilde Allah lafzındaki tekrarlı 8 harf ile Allah lafzındaki 3 harf
(‫ )ا ل ه‬toplamı da 11’dir.
116 Allah lafzındaki tekrarlı 8 harf (‫ )ل ا ل ا م ا ل ف‬ve bunların eczasında ortaya çıkan 8 nokta:
‫الم الف الم الف میم الف الم في‬. Fadl’ın eczasındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬ile bunların eczasında
8 nokta ortaya çıkar: ‫فی یی ضاد الف دال الم الف میم‬.
117 Allah lafzındaki tekrarlı 8 harf (‫’)ل ا ل ا م ا ل ف‬in eczasındaki 23 harf: ‫الم الف الم الف میم‬
‫الف الم في‬.
118 Allah lafzındaki tekrarlı 8 harf ve eczasındaki 23 harfin toplamı olan 31, illâ lafzının
tekrarsız harflerinin (‫ )ا ل‬ebcedi değerine eşittir. Lâ (‫’)ال‬nın da ebcedi böyledir. Beyit,
Hakk’ın varlığı kuşatmışlığına çok şümullü temas etmektedir.
119 Allah lafzındaki tekrarlı 8 harf (‫’)ل ا ل ا م ا ل ف‬in eczasındaki 23 harf (‫الم الف الم الف میم الف‬
Kısmet-nâme 71

Gösterür penceh ãalÀtı bì-àalaù


Hem kelÀmuñ müfredÀtını bÀ-nuúaù
Baùn-ı evvel lafô-ı AllÀh ÀşikÀr
Hijdeh oldı noúùasıyla çün iy yÀr
Baùn-ı åÀnìde olur ottuz sekiz
Elli altıdur ikisi úıl temìz
365. Oldı sÀl-i ãÀóib-i emre èalem
Kim fenÀ mülkine baãmışdı úadem120
Nuùú u òaùù-ı Aómede hem oldı dÀl
K’oldı ikki bìst u heşt bì-úìl u úÀl
(11b) Ebced-i eczÀ-yı AllÀh iy cüvÀn
äÿret-i penc-ile fehm eyle èayÀn
On iki ottuz ikidür ÀşikÀr121
On iki òaù sırrını fehm eyle var
Yaènì her òaù ottuz ikkidür tamÀm
Sırr-ı AllÀh oldı ôÀhir ve’s-selÀm

Âdem
370. Ádem üç óarf oldı hem fehm it èayÀn
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna nişÀn
Nuùú u ãavt u úuvvete oldı èalem
İsm u fièl u maãdarı fehm eyle hem
Óarf-i medd-ile olur Ádem çahÀr
Görinür sırr-ı èanÀãır ÀşikÀr

‫)الم في‬. Bu 8 harfte gayr-ı mükerrer gelen 4 harf (‫ )ل ا م ف‬ile 23 harfin toplamı olan 27 söz
konusudur. Bir sonraki beyitte bu ikisinin yani 23 ve 27’nin toplamı olan 50, namazın
ilk olarak 50 vakit emredilmesi mukabilinde gösterilmiştir.
120 Allah (‫ )اهلل‬lafzının batn-ı evvelindeki 14 harf ve 4 noktası: ‫الف الم الم الف هي‬. İkinci
batnındaki 38 harf:‫الف الم في الم الف میم الم الف میم الف الم في هي يي‬. Bu ikisinin toplamı
Fazlullah’ın vefat yaşı 56’yı verir.
121 Allah lafzının eczasındaki harflerin (‫ )الف الم الم الف هی‬ebcedi 379’dur, (‫ )اهلل‬lafzındaki
5 harf ile 384 yapar. 384, 12 kere 32’ye eşittir.
72 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀr óarf-i muècem u hem çÀr cÿ


ÇÀr rekèat sırrı hem iy nìk-òÿ
ÇÀr òaù hem çÀr tekbìr oldı bil
ÇÀr óarf-i Ádem ez-faøl-ı celìl
375. Ebcedinde çÀrdeh òaùù ÀşikÀr
Hem otuz ikki kelÀm-ı kirdgÀr
ÇÀr óarf u bÀ-cümel pencÀh olur
Noúùasıyla bìst u heşti gösterür122
On iki burcıla hem on ikki òaù
Oldı eczÀsında ôÀhir bì-àalaù123
ÇÀr noúùayla olur on altı hem
Görinür on altı òaùù-ı muóterem
On iki óarf u cümel bì-irtiyÀb
Heyéet-i mecmÿèa-y-ıla bì-óicÀb124
380. Gösterür fehm it derec sırrın saña
Üç yüz altmış mafãalı hem ùÀlibÀ
Ottuz üçdür baùn-ı åÀnìde èayÀn
İsm-i Ádem fehm úıl iy nev-cüvÀn125
LÀm-elifle sì vü dü óarfe èalem
Oldı fehm it bu beyÀnı bì-elem
Oldı hem esmÀ-yı küll sırrı èayÀn
Ádemüñ isminden işit bì-gümÀn

122 Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi -Elif ’in meddiyle- 46’dır. 14 hat ve 32 harf toplamı mukabilinde-
dir. Âdem’in ebcedine dört harf (‫ )آدم‬eklenirse 50 olur ki Arap alfabesinin 28 harfi ve
22 noktası toplamına mukabildir.
123 Âdem (‫ )آدم‬lafzının eczasında (‫ )الف الف دال میم‬12 harf ve 4 nokta vardır.
124 Âdem lafzının eczasındaki 12 harf (‫)الف الف دال میم‬, bunların ebcedi olan 347 ve heyet-i
mecmûası toplamı 360’tır.
125 Âdem’in batn-ı sânîsindeki 33 harf (‫)الف الم في الف الم في دال الف الم میم یي میم‬, 32 ilâhi
harf ve Lâm-elif ’in toplamı mukabilindedir. Aynı zamanda Fazlullah’ın 33 yaşında tevile
başlamasına işarettir. Devamında değinileceği üzere bunların 17 noktası vardır. Harf ve
nokta toplamı 50’dir, Miraç’ta ilk olarak farz olan 50 vakit namaz mukabilindedir.
Kısmet-nâme 73

Yaènì ottuz ikki óarf-i lÀm-elif


Kim budur esmÀ-i küll bì-iòtilÀf
(12a) 385. Virdi faøl-ı óaú ôuhÿrından òaber
Ottuz üç esmÀ-i Ádem ser-be-ser
Faøl-ı óaúdur yaènì Ádem bì-gümÀn
Úıldı ottuz üçde teévìli èayÀn
Mesìóüñ ottuz üçinde nüzÿl
İtdügi gökden budur eyle úabÿl
Noúùasında on yedi rekèat namÀz
ÔÀhir oldı fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz
Ottuz üç óarf-ile on yeddi nuúaù
Gösterür pencÀh sırrın bì-àalaù
390. Bì-mükerrer oldı şeş óarf ÀşikÀr126
Sitte-i eyyÀm sırrın añla var
Şeş teşehhüd şeş ãalÀt-ı cehr hem
Görinür şeş óarf-i kün hem bì-nedem
Şeş óurÿf üç noúùa-y-ıla nüh olur
Nüh teşehhüd nüh felek sırrı-durur
Şeş óurÿfuñ ebcedi iy ehl-i hÿş
Biş otuz üçdür bu úavli eyle gÿş127
Biş otuz üç yaènì biş ism-i ilÀh
Her birisi ottuz üç bì-iştibÀh
395. Gösterür eczÀda şeş óarf ÀşikÀr
Ádemüñ on altı òaùùın añla var128

126 Âdem (‫’)آدم‬in batn-ı sânisindeki gayr-ı mükerrer 6 harf: ‫ا ل ف م ي د‬. Daha sonraki beyit-
lerde bunların 3 noktası da hesaba dahil edilecektir.
127 Âdem (‫’)آدم‬in batn-ı sânisindeki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫’)ا ل ف م ي د‬in ebcedi 165’tir. Bu
da 5 kere 33’e eşittir. Her bir 33 de (lamelifle birlikte 33 ilahî harf ) Zât’ın ismidir.
128 Âdem (‫’)آدم‬in batn-ı sânisindeki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫’)ا ل ف م ي د‬in eczasında 16 harf
(‫ )الف الم في ميم يي دال‬zahir olur. Devamındaki beyitlerde gösterileceği üzere 10 nokta, Hz.
Musa’nın 10 levhası mukabilindedir. Ayrıca 16 harf ve 6 harfin toplamı, 28 ilâhî harfin
22 noktası mukabilinde, gayr-ı mükerrer 6 harf ile eczasındaki 16 harf ve 10 noktanın
toplamı da 32 ilâhî harf mukabilindedir.
74 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı bir nevèile de bu sır èayÀn


Fehm úıl iy ùÀlib-i rÀz-ı nihÀn
Noúùasından eyle deh levói ùaleb
TÀ saña yüz göstere esrÀr-ı rab
ŞÀnzdeh eczÀ-y-ıla şeş óarf hem
Oldı yiggirmikki noúùaya èalem
ŞÀnzdeh bÀ-şeş óurÿf (u) deh129 nuúaù
Cümlesi sì vü dü olur bì-àalaù
400. Sì vü dü nuùú-ı òüdÀy(ı) gösterür
Añla kim esmÀ-i küll sırrı budur
Bìst u heft tekrÀr bÀúì úaldı bil130
Ottuz üçden bu sözi fehm eylegil
Gösterür on bir óurÿfı bÀ-nuúaù
Kim olur yiggirmi yeddi bì-àalaù
Noúùasında çÀrdeh òaùù ÀşikÀr
Bìst u heft óarfüñ bu sırrı añla var
Bìst u heft u çÀrdeh noúùa èayÀn
Noúùa vü eczÀ-yı şeş óarf iy cüvÀn
(12b) 405. Virdi ismu’llÀhdan saña òaber
K’oldı altmış yeddi fehm it bì-òaùar
İsm-i ÓavvÀ-y-ıla Ádem hem iy yÀr
ÁşikÀrÀ görinür fehm eyle var

129 Nüshada: dü.


130 Burada söz konusu olan Âdem’in batn-ı sânîsindeki 33 harf (‫الف الم في الف الم في دال‬
‫’)الف الم میم یي میم‬ten gayr-ı mükerrer 6 harf (‫ )ا ل ف م ي د‬çıkınca geriye kalan 27 harf (‫ل‬
‫’)ا ف ا ل ف ل ا م ف ي ا ل ا ل ف ل ا م م ي م ي ي م ي م‬tir. Müteakib beyitlerde bu 27 harfin
14 noktası hesaba dahil edilecektir. Bunlara, 6 harfin (‫ )ا ل ف م ي د‬eczasındaki 16 harf ve
10 nokta (‫ )الف الم في ميم يي دال‬dahil edilerek elde edilen 67, Allah (‫ )ا ل ل ا ه‬lafzının eb-
cedinin mukabilindedir. Aynı şekilde Âdem (‫ )ا ا د م‬ve Havvâ (‫ )ح و و ا‬isimlerinin ebcedi
toplamı da 67’dir.
Kısmet-nâme 75

Noúùa vü eczÀ-yı şeş óarf ez-celìl


ÇÀrdeh noúùayla bil olur çihil131
Ádemüñ isminde sırr-ı erbaèìn
ÔÀhir oldı fehm it iy çille-nişìn
Şeş óurÿf-ile çihil fehm eyle hem
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
410. Ádemüñ yaènì ki fehm it iy cüvÀn
Birdür esmÀ u müsemmÀsı èayÀn
İsm-i Ádem baùn-ı evvelde iy yÀr
Eyledi şeş óarf tekrÀr ÀşikÀr132
Noúùasıyla heft olur ümmü’l-kitÀb
Görinür hem òaùù-ı ÓavvÀ bì-óicÀb
Noúùa vü eczÀ-yı şeş óarf ÀşikÀr
Rÿşen itdi sÀèat-i leyl ü nehÀr133
äÿret-i çÀr-ile bìst u heşt olur
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammed görinür
415. Noúùasından eyleseñ úaùè-ı naôar
Şeş óurÿfuñ görüne sırr-ı óaøar
Baùn-ı åÀnìsinde on yeddi namÀz
æÀbit olmışdur ayÀ dÀnÀ-yı rÀz134

131 Âdem’in batn-ı sânîsindeki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫’)ا ل ف م ي د‬in eczasındaki (‫الف الم‬
‫ )في ميم يي دال‬16 harf, 10 nokta ile Âdem’in batn-ı sânîsindeki mükerrer 27 harfin (‫ل ا‬
‫ )ف ا ل ف ل ا م ف ي ا ل ا ل ف ل ا م م ي م ي ي م ي م‬14 noktası hesaplanmıştır bu beyitte ve
toplamları 40’tır. Devamında, Âdem’in ismi ve müsemmasının ayniyetine işareten, bu
40’ın 6 harf ile birlikte, Âdem (‫ )ا ا د م‬isminin ebcedi olan 46’ya mukabil geldiği söylenir.
132 Âdem (‫ )ا ا د م‬isminin eczasındaki 12 harf (‫’)الف الف دال میم‬ten 6’sı gayr-ı mükerrer
(‫)ا ل ف د م ي‬, 6’sı da tekrarla (‫ )ا ل ف ا ل م‬gelmiştir, 1 nokta ile toplamı 7 olur.
133 Âdem’in batn-ı evvelindeki mükerrer 6 harfin (‫ )ا ل ف ا ل م‬eczasında (‫الف الم في الف الم‬
‫ )میم‬17 harf, 7 nokta zahir olur, toplamı 24 saate mukabildir. Âdem’in 4 harfiyle 28 olur
ki Hz. Muhammed’in nutkundaki 28 harfe mukabildir.
134 Burada hazarda kılınan 17 rekat farza iki yerde istihraçta bulunulmuştur. İlki Âdem’in
batn-ı evvelindeki mükerrer 6 harfin (‫ )ا ل ف ا ل م‬eczasındaki (‫)الف الم في الف الم میم‬
17 harftir. İkincisi Âdem’in batn-ı sânîsindeki 33 harfin (‫الف الم في الف الم في دال الف الم‬
‫ )میم یي میم‬17 noktasıdır. Toplamları 34’tür ve hazardaki 17 rekatın ikişer secdesine yani
toplam 34 secdeye mukabildir.
76 METİN - Hurûfî Şiirler II

İkki hifdeh sì vü çÀr oldı tamÀm


ÔÀhir oldı secde sırrı ve’s-selÀm

Havva
İsm-i ÓavvÀdan daòi iy hÿşyÀr
İsm-i faøl-ı óaú görinür ÀşikÀr
Hem namÀz-ı şÀm sırrına èalem
Oldı fehm it ism-i ÓavvÀ bì-elem
420. Şeddesiyle çÀr èunãurdan nişÀn
Gösterür hem çÀr tekbìri èayÀn
ÇÀr cÿ hem çÀr òaùù iy kÀm-yÀb
ÇÀr rekèat sırrıdur hem bì-óicÀb135
Ebcedinde bìst u yek òaùù-ı úadìm
ÁşikÀrÀ oldı ez-faøl-ı èaôìm
(13a) Òaùù-ı vechince gelüp bì-úìl u úÀl
Oldı esmÀsı müsemmÀsına dÀl136
Hem daòi sebèu’l-meåÀnuñ bì-gümÀn
Gösterür yiggirmi bir óarfin èayÀn
425. Şeddesüz eczÀda üç óarf oldı heşt137
Heşt gülzÀr-ı cinÀndur eyle geşt
ÇÀr óarf eczÀda olur yÀnzdeh138
Görinür sırr-ı sefer iy merd-i reh
Noúùa vü eczÀ olur sebèu’l-meåÀn
Kim oúındı çÀrdeh òaù bì-gümÀn

135 Havvâ (‫)حوا‬


ّ ismi Fadl (‫ )فضل‬gibi 3 harftir. Şeddeyle birlikte 4 harf olur, 4 unsur, 4 tekbir,
cennetin 4 ırmağı ve 4 hat mukabilindedir.
136 Havvâ (‫’)ح و و ا‬nın ebcedi 21’dir ve Havvâ’nın yüzünde de 21 hat vardır: 7 ümmî hat,
7 ümmî hat mahalli ve 7 ebî hat mahalli.
137 Havvâ’nın şeddesiz olarak harflerinin (‫ )ح و ا‬eczasında 8 harf (‫ )حي واو الف‬vardır.
138 Havvâ’nın şeddeli olarak harflerinin (‫ )ح و و ا‬eczasında 11 harf ve 3 nokta (‫)حي واو واو الف‬
vardır. Yalnızca harfleri sefer namazı, harf ve nokta toplamı da Seb’u’l-mesânî mukabilin-
dedir.
Kısmet-nâme 77

Bì-mükerrer şeş óurÿf olur èayÀn139


Görinür şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Şeş teşehhüd sitte-i eyyÀm hem
Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem
430. Nüh teşehhüd tisèa ÀyÀt-ı ilÀh140
BÀ-se noúùa gösterür bì-iştibÀh
İnbisÀù-ı şeş óurÿf on biş olur141
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
Noúùasında levó-i MÿsÀ ÀşikÀr
Hem deh Àyet maènìsi iy nÀm-dÀr
PÀnzdeh eczÀ vü deh noúùa èayÀn
äÿret-i ôÀhirle bì-reyb ü gümÀn
Oldı ÚuréÀn müfredÀtına èalem
İsm-i ÓavvÀ fehm úıl bì-bìş u kem
435. PÀnzdeh eczÀ vü şeş óarf ÀşikÀr
BÀ-se noúùa oldı fehm it bìst u çÀr142
SÀèat-i leyl ü nehÀra oldı dÀl
Hem Mesìóüñ nuùúına bì-úìl u úÀl
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güõer
Bìst u yek òaù ôÀhir ola ser-be-ser

139 Havvâ’nın eczasındaki harflerde (‫ )حي واو واو الف‬gayr-ı mükerrer şu 6 harf vardır: ‫ح ي و ا‬
‫ل ف‬. Bunların 3 noktası da ileriki beyitlerde hesaba dahil edilir.
140 (17 : 101) “Andolsun biz Musa’ya apaçık dokuz mucize verdik.”
141 Havvâ’nın eczasındaki harflerden zahir olan 6 gayr-ı mükerrer harfin (‫ )ح ي و ا ل ف‬ec-
zasında (‫ )حي يي واو الف الم في‬15 harf ve 10 nokta vardır. Müteakib beyitlerde söylene-
ceği gibi 15 harf ve 10 nokta Havvâ ismindeki 3 harfle Hz. Muhammed’in nutkundaki
28 ilâhî harf mukabilindedir. Ayrıca 6 gayr-ı mükerrer harf ve 3 noktası, 6 harfin ecza-
sındaki 15 harf ile günün 24 saatine mukabildir.
142 Havvâ’nın eczasındaki harflerden zahir olan 6 gayr-ı mükerrer harf ve 3 noktası (‫ح ي و ا‬
‫ )ل ف‬ile eczasındaki 15 harfin (‫ )حي يي واو الف الم في‬toplamı 24’tür.
78 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ebiced bÀ-şeş óurÿf (u) se nuúaù


ÇÀr sì vü dü olur bil bì-àalaù143
ÇÀr óarf-i muècemi eyler beyÀn
Yaènì her óarf oldı sì vü dü èayÀn
440. Eyle bÀúìsinde heft òaùùı ùaleb
Kim yazupdur ãÿret-i ÓavvÀda rab
Añla ÓavvÀ isminüñ tekrÀrı hem
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem144
(13b) Penc vaút ü ism-i faøl-ı kirdgÀr
Görinür hem òums sırrı ÀşikÀr
Bìst rekèat sırrı hem bì-reyb ü şìn
Ebcedinden ÀşikÀrÀdur yaúìn145
Sırr-ı hifdeh pÀnzdeh iy nev-cüvÀn
Oldı eczÀsında biş óarf èayÀn146
445. Hifdeh u pencinde bìst u dü nuúaù
Görinür hem nuùú-ı MÿsÀ bì-àalaù
PÀnzdehle bìst u dü fehm eyle hem
MuókemÀt eczÀsına147 oldı èalem
èAlleme’l-esmÀ148 budur fehm it tamÀm
TÀ ola ôÀhir müsemmÀ ve’s-selÀm

143 Havvâ isminin inbisÀtındaki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫’)ح ي و ا ل ف‬in ebcedi 135’tir, 3 nok-
ta ile 138 olur. 4 kere 32 (128) ,4 mucem harften her birinin 32 ilâhî harf mukabilinde
olmasından kinayettir. Kalan 10 ise, Havvâ’nın yüzündeki 7 hat (ile açıkça ifade edilmese
de Havvâ’nın 3 harfi toplamı) mukabilindedir.
144 Havvâ’nın eczasındaki 11 harften (‫ )حي واو واو الف‬gayr-ı mükerrer 6 harf (‫)ح ي و ا ل ف‬
çıktıktan sonra 5 harf (‫ )و و ا و ا‬kalır.
145 Gayr-ı mükerrer 6 harf dışındaki 5 harfin (‫ )و و ا و ا‬ebcedi toplamı 20’dir.
146 Gayr-ı mükerrer 6 harf dışındaki 5 harfin (‫ )و و ا و ا‬eczasında (‫ )واو واو الف واو الف‬15 harf
vardır. 2 nokta ile birlikte 17, 5 harfin ilavesiyle 22 elde edilir. 22 ile 15 harfin toplamı
da 37’dir. Bunlarla ilgili işaretler ileriki beyitlerde gösterilmiştir.
147 Şu 37 harftir: ‫الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون‬.
148 (2 : 31) “(Allah Âdem’e) isimleri(n tamamını) öğretti.”
Kısmet-nâme 79

Muhammed
Gösterür ism-i Muóammed ÀşikÀr
ÇÀr óarf-i muècemi fehm eyle var149
ÇÀr òaùù u çÀr èunãur ser-be-ser
Görinür hem ôuhr u èaãr eyle naôar
450. Ebced u bÀ-mìm u óì vü mìm u dÀl150
Üç kez ottuz ikkidür bì-úìl u úÀl
Gösterür üç sì vü dü òaùùı saña
K’oldı òaùù-ı vech ü òaùù-ı dest ü pÀ
ÇÀr óarf eczÀsıdur sırr-ı sefer151
Şeş teşehhüd noúùasında bì-òaùar
ÚÀmet esrÀrı hem oldı ÀşikÀr
ÇÀr óarfinden bu sırrı añla var
Mìm-i müdàamla Muóammed penc olur
Penc òaùù u penc vaúti gösterür
455. Faøl-ı óaú ismine hem oldı èalem
Bu beyÀnı fehm úıl iy muóterem
ÇÀrdeh òaù maènì-i sebèu’l-meåÀn
Oldı eczÀ-yı Muóammedden èayÀn152
Noúùasında heşt cennet ÀşikÀr
Mìm sekiz esmÀ-yı faøl-ı kirdgÀr
Heşt teşehhüd heşt òaù hem bì-óicÀb
Görinür fehm it yaúìn iy kÀm-yÀb
Noúùa vü eczÀ yigirmikki olur
Nuùú-ı MÿsÀ noúùa-i muãóaf-durur

149 Muhammed (‫ )محمد‬ismindeki 4 harf, 4 mu’cem harf (‫ )پ چ ژ گ‬mukabilindedir.


150 Muhammed (‫’)محمد‬in ebcedi 92, 4 harfle birlikte 96’dır, yani 3 kere 32’ye eşittir. Bu da
el, yüz ve ayaklardaki 32’şer hat mukabilindedir.
151 Muhammed (‫’)محمد‬in eczasındaki 11 harf ve 6 nokta: ‫میم حي میم دال‬.
152 Şeddeli olarak Muhammed (‫’)محمد‬in
ّ eczasındaki 14 harf ve 8 nokta: ‫میم حي میم میم دال‬.
80 METİN - Hurûfî Şiirler II

(14a) 460. ÇÀrdeh ism-i Muóammed bì-àalaù


Bì-mükerrer şeş olur ez-resm-i òaù153
Sitte-i eyyÀmı eyler ÀşikÀr
Şeş ãalÀt-ı cehri hem fehm eyle var
äÿret-i çÀr-ile şeş óarf on olur
Sırr-ı deh elvÀó-ı MÿsÀ görinür
Hifdeh olur şeş óurÿf eczÀda bil154
Görinür sırr-ı óaøar bì-úÀl u úìl
Hem eõÀn-ı ãubóı gösterdi èayÀn
Fehm iderseñ menzilüñ oldı cinÀn
465. Nüh teşehhüd noúùasından úıl ùaleb
Kim óaøarda emr idüpdür faøl-ı rab
Şeş óurÿf u bÀ-cümel iy pür-hüner
Virdi ùoúsan ùoúúuz esmÀdan òaber155
Yaènì ùoúsan ùoúúuz ism-i lÀ-yenÀm
Oldı evãÀf-ı Muóammed bi-tamÀm
äÿret-i ism-i Muóammed ÀşikÀr
Bì-mükerrer üç olur fehm eyle var156
Üç namÀz-ı şÀma olmışdur èalem
Gösterür üç ism-i faøl-ı óaúúı hem
470. Elli bişdür ebced u üç óarf bil
Penc vaútüñ úÀmetin fehm eylegil

153 Muhammed’in eczasındaki (‫ )میم حي میم میم دال‬gayr-ı mükerrer 6 harf: ‫م ي ح د ا ل‬.
154 Muhammed’in eczasındaki gayr-ı mükerrer 6 harfin (‫ )م ي ح د ا ل‬eczasında 16 harf vardır:
‫میم يي حي دال الف الم‬. Muhîtî burada heyet-i mecmûasını ekleyebilirdi. Ancak devamında
nokta sayısı 9 olarak doğru hesaplanmıştır.
155 Muhammed’in eczasındaki gayr-ı mükerrer 6 harfin (‫ )م ي ح د ا ل‬ebcedi 93, 6 harf ile
99’dur.
156 Muhammed (‫ )محمد‬isminde gayr-ı mükerrer 3 harf (‫ )م ح د‬vardır. İleride yapılan hesaba
göre bu 3 harf ve bunların ebcedi olan 52’nin toplamı 55’tir.
Kısmet-nâme 81

ÇÀrdeh eczÀnuñ añla iy emìn


Oldı tekrÀrı sekiz bì-reyb ü şìn157
Sekkiz ism-i faøl-ı raómÀna nişÀn
Oldı bir vech-ile de fehm it èayÀn
Altı noúùayla olur fehm eyle hem
MuókemÀt-ı çÀrdeh óarfe èalem
ÇÀrdeh eczÀ-y-ıla bì-úìl u úÀl
Bìst u heşt òaùù-ı resÿle oldı dÀl
475. äÿret-i çÀr-ile olur sì vü dü
Ottuz ikki nuùúı fehm it iy ulu
Oldı eczÀda sekiz óarf-i èaôìm158
Bìst u yek çün bìst u yek òaùù-ı úadìm
İsm-i Maómÿd oldı hem on dört óurÿf159
Hemçü eczÀ-yı Muóammed bul vuúÿf
Bìst u heşt óarf oldı yaènì iy hümÀm
(14b) İsm-i Maómÿd u Muóammed ve’s-selÀm

Ahmed
äÿret-i ism-i Muóammed ÀşikÀr
ÇÀr óarf-i Aómed oldı añla var
480. ÇÀr óarf u çÀr cÿ vü çÀr òaù
ÇÀr èunãur sırrıdur hem bì-àalaù
Sırr-ı cìm-i Cāvidān-ı faøl-ı rab
Ebcedinden Aómedüñ eyle ùaleb

157 Muhammed (‫’)محمد‬in


ّ eczasındaki 14 harf (‫’)میم حي میم میم دال‬in gayr-ı mükerrer 6 harfi-
nin (‫ )م ي ح د ا ل‬dışında kalan 8 harf: ‫م ي م ي م م ي م‬. Bu 8 harf ve 6 noktasının toplamı
olan 14’ten, bu 14 ile Muhammed’in eczasındaki 14’ün toplamı olan 28’den, bu 28 ile
Muhammed isminin 4 harfinin toplamı olan 32’den de ileriki beyitlerde istihraçlarda
bulunuluyor.
158 Muhammed’in eczasından çıkan gayr-ı mükerrerler dışındaki 8 harfin (‫)م ي م ي م م ي م‬
eczasındaki 21 harf: ‫میم يي ميم يي ميم ميم يي ميم‬
159 Mahmûd (‫’)محمود‬un eczasındaki 14 harf: ‫میم حي میم واو دال‬.
82 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yaènì añla ebced-i eczÀ-yı cìm


Elli üçdür bu sözi bilmez racìm160
İbtidÀ çün Aómed itdi fetó-i bÀb
İntihÀda hem odur òatm-i kitÀb
Elli üçüñ ottuz ikkisi èayÀn
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı àayb-dÀn
485. Úaldı bÀúì anda yiggirmi biri
Òaùù-ı ÓavvÀ görinür iy dìn eri
ÔÀhir eczÀsında esrÀr-ı sefer161
Görinür hem şaúú sırrı bì-òaùar
Penc ism-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
Noúùasında ÀşikÀrÀdur yaúìn
Penc òaùù-ı vech-i Ádemden nişÀn
Gösterür hem penc vaúti bì-gümÀn
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀ-yı kirdgÀr
Noúùa vü óarfinden oldı ÀşikÀr
490. Ebced-i ôÀhir daòi on bir óurÿf
Oldı şeãt u çÀr añla bul vuúÿf162
Virdi nuùú u òaùù-ı Ádemden òaber
Geldi ikki ottuz ikki ser-be-ser
Bì-mükerrer heft olur iy kÀm-yÀb163
Görinür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb

160 Cîm (‫’)جیم‬in ebcedi ile Ahmed (‫’)احمد‬in ebcedi 53’erdir.


161 Ahmed (‫’)احمد‬in eczasında 11 harf ve 5 nokta (‫ )الف حي میم دال‬vardır. 11 harf, seferdeki
bir günlük 11 farz rekata, 5 nokta da Fazl (‫’)فضل‬ın 3 harf, 2 nokta toplamına, 11 harf ve
5 noktanın toplamı da 16 hat mukabildir.
162 Ahmed (‫’)احمد‬in 53 olan ebcedi ile eczasındaki (‫ )الف حي میم دال‬11 harfin toplamı 64’tür.
163 Ahmed’in eczasındaki 11 harfteki (‫ )الف حي میم دال‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 nokta:
‫ا ل ف ح ي م د‬. Bunların ebcedi 173’tür. Devamındaki beyitlerde 173, Hayme-i Miâd’ın
100 ipi ve Arap alfabesinin eczasındaki 73 harfe mukabil gösterilmiştir. Arap alfabesinin
28 harfinin eczasında 72 harf vardır. Muhîtî buna bir harf olarak Lâm-elif ’i de dahil
etmiş görünüyor.
Kısmet-nâme 83

Noúùasında ÀşikÀr üç ism-i õÀt


Hem daòi ôÀhir-durur üç nevè ãalÀt
Ebcedinde yetmiş üç eczÀ èayÀn
äad ùınÀb-ı òayme hem iy kÀm-rÀn
495. Yeddi óarfüñ ebcedi yüz yetmiş üç
Oldı fehm eyle bu sırr(ı) çekme güç
Cümle altı kerre bìst u heşt olur
Altı óarf-i kÀf u nÿnı gösterür
BÀúì penc u bÀ-se noúùa oldı heşt
Heşt gülzÀr-ı cinÀndur eyle geşt164
(15a)
Noúùa vü óarfinde deh levó ÀşikÀr165
Sırr-ı úul feétÿ bi-èaşrin166 hem iy yÀr
Heft óarf eczÀda olur on sekiz167
On sekiz biñ èÀlemi eyle temìz
500. Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh oldı hem
Aómedüñ isminde ôÀhir bì-elem
Noúùasında maènì-i iånÀ èaşer
Görinür hem on iki òaù ser-be-ser

164 Ahmed (‫’)احمد‬in eczasındaki 11 harfte (‫ )الف حي میم دال‬bulunan gayr-ı mükerrer 7 harf
(‫’)ا ل ف ح ي م د‬in ebcedi 173’tür. Bu, 6 kere 28 (6 kere kâf-nun mukabilinde) ile 5 harf
(7 harften noktasız olanlar) mukabilindedir. Bu 7 harften noktasız 5 harf ve 7 harfte
görülen 3 nokta toplamı 8 cennet mukabilindedir.
165 Ahmed’in eczasındaki harflerde bulunan gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 noktası (‫ا ل ف ح ي‬
‫ )م د‬toplamıdır.
166 (11 : 13) “De ki: Haydi siz de (onun gibi uydurulmuş) on (sûre) getirin.”
167 Ahmed’in eczasındaki gayr-ı mükerrer 7 harfin eczasında (‫ )الف الم في حي يي میم دال‬18 harf
ve 12 nokta zahir olur. Allah lafzının eczasında da (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta
vardır ki toplamı aynı şekilde 18’dir. 12 noktası 12 İmam’a, 18 harf ve 12 noktanın top-
lamı da Kuran’ın 30 cüzüne mukabildir. Buna Ahmed (‫ )احمد‬lafzındaki 4 harf eklenirse,
hazarda kılınan 17 rekat farzın 34 secdesine mukabil gelir.
84 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı eczÀ vü nuúaù168 iy yÀr-ı men


Sırr-ı sì cüzv-i kelÀm-ı õü’l-minen
ÇÀr ism-i ãÿret-i ôÀhirle hem
İkki hifdeh secdeye oldı èalem
İsm-i Aómed baùn-ı åÀnìde èayÀn169
Oldı yiggirmi ùoúuz óarfe nişÀn
505. Noúùası on ùoúúuz oldı ser-be-ser
ÔÀhir oldı maènì-i tisèa èaşer
Noúùa vü óarf oldı añla úırú sekiz
Sırr-ı óÀ-mìm oldı Aómed úıl temìz
äÿret-i ôÀhirledür pencÀh u dü
BÀ-dü óarf-i lÀm-elif iy nìk-òÿ
Oldı yaènì noúùa vü óarf-i kelÀm
Sırr-ı pencÀh u dü Aómed ve’s-selÀm

Ali
İsm-i èayn u lÀm u yì iy baòtiyÀr
Fì vü êÀd u lÀmı úıldı ÀşikÀr170
510. Hem se rekèat sırrını bì-reyb ü şìn
ÁşikÀrÀ gösterür fehm it yaúìn
İkki rekèat ãubó sırrıdur nuúaù
İkki óarf-i kÀf u nÿn hem bì-àalaù171

168 Nüshada: noúùa.


169 Ahmed (‫’)احمد‬in batn-ı sânîsinde (‫ )الف الم في حي يي میم يي ميم دال الف الم‬29 harf ve
19 nokta vardır. 29 harf, 19 nokta ve Ahmed lafzının 4 harfi toplamı 52’dir. Devamın-
daki beyitlerde bunlarla ilgili istihraçlar yapılmıştır.
170 Ali (‫ )علي‬ve Fadl (‫ )فضل‬isimleri 3’er farf ve 2’şer noktadan oluşmaktadır.
171 Ali (‫ )علي‬isminin 2 noktası, Sabah namazının 2 rekatı mukabilindedir. Devamında bu
2 noktayla 3 harf toplanmıştır. Ali isminin ebcedi 110’dur , heyet-i mecmûa ile 111 olur,
harf-i vahid sırrına işaret eder. 3 harfi buna dahil edersek Kuran’daki 114 sûreye muka-
bil gelir, heyet-i mecmûa dahil edilmezse 113 olur ki, başında besmele gelen 113 sûre
mukabilindedir. 113 ile 2 nokta toplamı da Allah’ın 99 ismi ve 16 hatta mukabil gelir.
Kısmet-nâme 85

Noúùa vü óarfindedür evúÀt-ı penc


Görinür hem penc òaù bì-derd (ü) renc
Ebcediyle heyéet-i mecmÿèa hem
Óarf-i vÀóid sırrına oldı èalem
BÀ-se óarf olur yüz on dört bì-gümÀn
Sÿre-i ÚuréÀndan virür nişÀn
515. äad ùınÀb u çÀrdeh òaù hem iy yÀr
Oldı isminde èAlìnüñ ÀşikÀr
(15b) Ebced u se óarf yüz on üç olur
Yüz on üç besmele sırrın göster
Neved ü nüh nÀm hem on altı òaù
İkki noúùayla olur bil bì-àalaù
Sırrını fehm it kitÀb-ı nÀùıúuñ
Óikmetüñ añla kelÀm-ı òÀliúuñ
Oldı eczÀsında heşt cennet èayÀn
Heşt teşehhüd heşt òaù hem bì-gümÀn172
520. Noúùasında görinür ümmü’l-kitÀb
Heft òaùù-ı FÀùıma hem bì-óicÀb
PÀnzdeh rekèat namÀzı ser-be-ser
Gösterür eczÀ vü noúùa bì-òaùar
Bì-mükerrer kÀf u nÿn eczÀsını173
Gösterür hem şeş cihet maènÀsını
Şeş teşehhüd şeş ãalÀt-ı cehr hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem

172 Ali (‫’)علي‬nin eczasındaki 8 harf ve 7 nokta: ‫عين الم يي‬. Harf ve nokta toplamı Cuma günü
kılınan 15 farz rekata mukabil gelir.
173 Ali’nin eczasındaki (‫ )عين الم يي‬gayr-ı mükerrer 6 harf şunlardır: ‫ع ي ن ل ا م‬. Bu 6 harf,
Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫)کاف نون‬, seferi olan bir kişinin bir günde kıldığı namaz-
lardaki 6 teşehhüd, 6 yön, hazarda kıraati cehri olan 6 rekat namaz ve yaratılışın 6 gü-
nüne mukabildir. Bu 6 harfin 3 noktası ile toplamı 9 felek ve hazarda bir günde kılınan
namazlardaki 9 teşehhüde mukabil gelir. Ali ismindeki 3 harf ile de 12 olur.
86 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀ-se noúùa şeş óurÿf iy baór-i nÿr


Nüh teşehhüd nüh felek esrÀrıdur
525. On ikidür ãÿret-i ôÀhirle bil
On iki òaù sırrını fehm eylegil
Óarf-i tekrÀr u nuúaùla174 on sekiz
Olur AllÀh ismini eyle temìz175
İsm-i èayn u lÀm u yì bì-dÀr u gìr
Baùn-ı åÀnìde olur yiggirmi bir176
Gösterür yiggirmi bir òaùùı saña
Kim odur vech-i òüdÀya reh-nümÀ
Noúùası yiggirmi oldı ÀşikÀr
Görinür sırr-ı terÀvìó añla var
530. Óarf u noúùa úırú iki oldı tamÀm
äÿret-i se óarf-ile iy nìk-nÀm
Úırú biş olur Ádem ismin gösterür
Bil anı kim Ádem-i evvel odur177
Faøl-ı óaúdan ikki vech-i muóterem178
Oldı yiggirmi ùoúuz óarfe èalem
äÿret-i se óarf-ile hem iy hümÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

174 Nüshada: nuúaùıyla, noúùayla da okunabilir.


175 Ali’nin eczasındaki gayr-ı mükkerrer 6 harf dışında kalan (harf-i tekrâr) 2 harf ve 4 nokta
(‫ )يي‬ile bu 12, 18’e eşit olur.
176 Ali (‫’)علي‬nin batn-ı sânîsindeki 21 harf ve 20 noktası: ‫عین يي نون الم الف میم يي يي‬.
177 Nüshada: o durur. Oysa “Âdem-i Evvel” şeklinde izafet yapılması gerektiğinden “odur”
denmesi gerekir. Ali isminin batn-ı sânîsidindeki 21 harf, 20 nokta ile Ali ismindeki
3 harfin toplamı, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 45’e mukabildir.
178 O ikisi Ahmed ve Ali’dir.
Kısmet-nâme 87

Fatıma
(16a) FÀùıma penc óarfdür çün ism-i õÀt179
Gösterür hem penc evúÀt-ı ãalÀt
535. Şeş olur bÀ-noúùa-i fÀ bì-gümÀn
Sitte-i eyyÀmı fehm eyle èayÀn
İnbisÀù-ı kÀf u nÿn şeş ibtidÀ
Görinür hem şeş teşehhüd ùÀlibÀ180
FÀùıma isminde çünkim fÀ-i faøl
ÔÀhir oldı bu cihetden oldı aãl
MuãùafÀ bildi ki faøl-ı àayb-dÀn
FÀùıma neslinden olısar èayÀn
Bu sebebden didi bil iy kÀn-ı nÿr
Mehdì içün FÀùıma evlÀdıdur181
540. Yaènì fÀ-i FÀùıma bì-reyb ü şìn
Olısar isminde Mehdìnüñ yaúìn
On iki òaùù on iki burca èalem
Oldı eczÀsı bu sırrı añla hem182
FÀùıma isminden oldı hem èayÀn
On iki maèãÿm imÀm-ı àayb-dÀn
Noúùasında sırr-ı elvÀó ÀşikÀr
Hem daòi on óarf-i bismi’l-lÀh iy yÀr

179 Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın 5 harfi, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı mukabilindedir.
180 Fâtıma (‫ )فاطمه‬ismi 5 harf ve 1 noktadan mürekkebdir, Kün’ün eczasındaki harfler
(‫ )کاف نون‬ve yaratışın 6 gününe mukabildir.
181 ‫“ المهدی من عترتی اوالد فاطمة‬Mehdi benim soyumdan, Fatıma’nın oğullarındandır.” Bkz.
Ali b. Yusuf Nebâtî Beyâzî, E’s-sırâtu’l Müstakîm, Necef, Kitâbhâne Haydariye, 1384
h.k., c. II, s. 224.
182 Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın eczasındaki 12 harf ve 10 nokta: ‫في الف طي میم هي‬. Beyitin devamın-
da besmelenin 10 harfine mukabil geldiği söylenmiştir ki bunlar besmelenin oluştuğu
(gayr-ı mükerrer) harflerdir, şunlardır: ‫ب س م ا ل ه ر ح ن ی‬.
88 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùa-i bÀùında ôÀhir nüh felek183


Nüh teşehhüd sırrı hem bilmek gerek
545. Nüh nuúaù184 on ikki eczÀ bì-gümÀn
Gösterür yiggirmi bir òaùùı èayÀn
Noúùa-i ôÀhirle bìst u dü olur
Nuùú-ı MÿsÀ noúùa-i ÚuréÀnı gör
Bì-imÀle FÀùıma iy kÀm-yÀb
Heftdür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb185
Görinür hem heft òaù bì-reyb ü şìn
Heft muãóaf sırrını fehm it yaúìn
Heşt òaùù u heşt cennetden nişÀn
Noúùa-i ôÀhirle gösterdi èayÀn
550. Heft óarf on altı olur bÀ-nuúaù
Gösterür on altı òaùùı bì-àalaù
Hifdeh olur noúùa-i ôÀhirle bil
Maènì-i hifdeh namÀzı fehm úıl
On iki eczÀ zi-faøl-ı àayb-dÀn
Bì-mükerrer heft olur fehm it186 èayÀn
(16b) Fì elif lÀm mìm u ùì vü hì vü yì
Bì-mükkerrerdür bular bil iy aòì187

183 Sadece Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın eczasında (‫ )في الف طي میم هي‬ortaya çıkan 9 noktadır ki fe’nin
noktası zahirde olduğu için hesaba dahil değildir.
184 Nüshada: noúùa.
185 Fâtıma isminin eczasındaki (‫ )في الف طي میم هي‬imâlesiz 7 harf: ‫ي ل ف ي ي م ي‬. Bu 7 harf,
Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın 1 noktasıyla 8 olur. 7 harfle bu 7 harfin 9 noktasının toplamı 16’dır,
16 hat mukabilindedir. Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın zahirindeki 1 noktayla 17’dir.
186 Nüshada: itdi.
187 Fâtıma (‫’)فاطمه‬nın eczasındaki 12 harfte (‫ )في الف طي میم هي‬gayr-ı mükerrer 7 harf (‫ف ي ا‬
‫ )ل ط م ه‬vardır.
Kısmet-nâme 89

Baùn-ı evvelde iki heft ÀşikÀr


Oldı fehm it çÀrdeh òaùùı iy yÀr188
555. Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
Görinür hem úuvvet ü ãavt u kelÀm
Heft óarf u bÀ-se noúùa bì-òaùar
äÿret-i penc-ile hem eyle naôar189
On biş olur görinür on biş namÀz
Kim úılınur cumèa gün iy ser-firÀz
Fì elif ü ùì vü mìm u hì èayÀn
Baùn-ı åÀnì bìst u heştdür bì-gümÀn190
Bìst u heşt nuùú-ı resÿle oldı dÀl
Kim odur aãl-ı kelÀm-ı õü’l-celÀl
560. Noúùası ottuz bir oldı ÀşikÀr
Heyéet-i mecmÿèa ile añla var
Sì vü dü oldı bì-reyb ü gümÀn
Nuùú-ı Ádemden saña virdi nişÀn
Altmış olur bìst u heşt u sì vü dü
Ùÿl-i Ádem görinür iy nìk-òÿ191

188 Fâtıma (‎‫فاطمه‬‎)’nın batn-ı evvelindeki/eczasındaki 12 harfin (‎‫في الف طي میم هي‬‎)‎gayr-ı mü-
kerrer 7 harfi (‎‫ف ا ل م ط ه ي‬‎) ile batn-ı evvelindeki 12 harfin ‎(‎‫في الف طي میم هي‬‎)‎bî-‎imâle
7 harfi (‎‫ي ل ف ي ي م ي‬‎)‎toplamı 14’tür, 14 hat mukabilindedir.
189 Fâtıma’nın eczasındaki gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 nokta (‫ )ف ي ا ل ط م ه‬ve Fâtıma
(‫’)فاطمه‬nın 5 harfi toplamı 15’tir.
190 Fâtıma (‫’)فاطمه‬ın batn-ı evvelinin (‫ )في الف طي میم هي‬eczasında 28 harf ve 31 nokta vardır:
.‫ في يي الف الم في طي يي ميم يي میم هي يي‬31 nokta, heyet-i mecmûa ile 32 olur. 28 harf ve
32 noktanın toplamı da Âdem’in 60 zirâ boyu mukabilindedir. Devamında da ifade
edildiği gibi bu 60 ile Fâtıma’nın batn-ı evvelindeki 12 harf, Kuran’ın 28 harfinin eczası
mukabilindedir. Buna Fâtıma isminin 5 harfi de eklenirse 77 olur ki, mukatta’ât harf-
lerinin toplam sayısına mukabildir. Fâtıma’nın batn-ı evvelindeki (‫)في الف طي میم هي‬
10 nokta ile 87 olur, bu da mukatta’ât harflerinin noktalarıyla birlikte toplamı mukabi-
linde olur. Bu da Fe ve Ze (‫ )ف ز‬harflerinin ebcedi toplamına mukabildir.
191 ‫ستون ذراع ًا في السماء‬
ّ ‫(“ طوله‬Âdem’in) boyu semada altmış ziradır.” Kütüb-i Sitte, c. X,
s. 177.
90 METİN - Hurûfî Şiirler II

Hem daúìúa sırrı ez-faøl-ı àafÿr


FÀùıma isminde ôÀhir oldı gör
On iki eczÀ-y-ıla hem bì-gümÀn
Gösterür yetmiş iki óarfi èayÀn
565. äÿret-i penc-ile hem bì-irtiyÀb
Oldı yetmiş yeddi óarf iy kÀm-yÀb
Oldı seksen yeddi on noúùayla hem
Bil muúaùùaè sırrına oldı èalem
Yaènì yiggirmi ùoúuz sÿre tamÀm
Óarf u noúùa fì vü zìdür ve’s-selÀm

Hasan
Sırr-ı fì vü êÀd u lÀm-ı õü’l-minen
ÁşikÀrÀ itdi üç ism-i Óasen
Úuvvet ü ãavt u kelÀma oldı dÀl
Hem se rekèat şÀma iy ehl-i kemÀl
570. ÇÀr cÿ vü çÀr rekèat çÀr òaù
Noúùa-i nÿn-ile oldı bì-àalaù192
(17a) Oldı óìyinde sekiz cennet èayÀn
Sìnden hem úadd-i Ádem bì-gümÀn193
Noúùa vü óarf-i kelÀm-ı kirdgÀr
Oldı nÿnından yaúìn bil ÀşikÀr194
äad ùınÀba ebcedi oldı èalem
Noúùa-i eczÀ-yı AllÀh oldı hem195

192 Hasan (‫ )حسن‬isminin 3 harfi ve 1 noktası vardır. 3 harfi, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilin-
dedir. Harf ve nokta toplamı 4’tür, cennetin 4 ırmağı, 4 hat ve 4 rekat mukabilindedir.
193 Yani Hasan isminin ebced değeri 8 olan Ha (‫ )ح‬harfi 8 cennet, ebced değeri 60 olan Sin
(‫ )س‬harfi Âdem’in 60 zirâ boyu mukabilindedir.
194 Hasan’ın Nûn (‫ )ن‬harfinin ebcedi 50’dir ve Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf ve
bunların 22 noktası toplamı mukabilindedir.
195 Hasan (‫ )حسن‬isminin ebcedi 118’dir ve Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve Allah lafzının ecza-
sındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 91

Dört kitÀb u hem yüz on dört sÿredür


Añla bir vech-ile de iy baór-i nÿr
575. Yüz on ikkisi yine bì-irtiyÀb
Dört yigirmi sekkiz olur bì-óicÀb
Yaènì dört şekl-i Óasen bì-úÀl u úìl
Dört yigirmi sekkiz oldı fehm úıl196
BÀúì şeş úalur görinür şeş cihÀt
KÀf u nÿn eczÀsı hem cehr-i ãalÀt
Heşt cennet heşt òaùù-ı kirdgÀr
Oldı eczÀ-yı Óasenden ÀşikÀr197
Heşt ism-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
ÔÀhir oldı heşt teşehhüd hem yaúìn
580. Áyet-i ümmü’l-kitÀb u heft òaù
Noúùasında ôÀhir oldı bì-àalaù
Heşt óurÿf (u) heft noúùa bì-úuãÿr
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
Ebced u bÀ-heşt eczÀ-yı Óasen
äÿret-i çÀr-ile hem bì-mekr u fen198
Heşt sì vü dü olur fehm it èayÀn
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
Yaènì her bir òaùù-ı vech iy ehl-i dil
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur fehm úıl
585. Bì-imÀle penc vaúte oldı dÀl
Penc òaù sırrına hem bì-úìl u úÀl199

196 Yani Hasan (‫ )حسن‬ismindeki 4 harfin herbiri 28 ilâhî harfe mukabildir.


197 Hasan (‫’)حسن‬ın eczasındaki 8 harf ve 7 nokta: ‫حي سین نون‬.
198 Hasan (‫’)حسن‬ın 4 harfi, eczasındaki 8 harf (‫ )حي سین نون‬ve bu 8 harfin ebcedi olan
244’ün toplamı 8 kere 32’ye eşittir.
199 Hasan (‫’)حسن‬ın eczasındaki (‫ )حي سين نون‬imâlesiz 5 harf: ‫ي ي ن و ن‬.
92 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùasında şeş teşehhüd ÀşikÀr


Hem şeş AllÀh ekberi fehm eyle var200
On bir olur penc óarf u şeş nuúaù
Maènì-i sırr-ı seferdür bì-àalaù
äÿret-i se óarf-ile hem bì-gümÀn
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı nişÀn
Bì-mükerrer heşt óurÿfı bir de gör
ÓÀ vü sìn u nÿn u vÀv u ye olur201
(17b) 590. BÀ-se noúùa ãÿret-i çÀr-ile hem
On iki òaù sırrına oldı èalem
Hem daòi iånÀ èaşer sırrını bil
Gösterür ism-i Óasen uşta delìl
Bìst u yek taólìl-i sÀnìde Óasen
Oldı eczÀ sırrına ger iresen202
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀya dÀl
Oldı bil ism-i Óasen bì-úìl u úÀl
Noúùasında maènì-i tisèa èaşer203
ÔÀhir oldı fehm it iy ehl-i hüner
595. Noúùa vü óarfinde sırr-ı erbaèìn
Oldı çìl ism ÀşikÀrÀ hem yaúìn
Bìst u yek bÀ-ãÿret-i se óarf hem
Oldı İncìlüñ óurÿfına èalem
Heşt eczÀ-y-ıla sì vü dü olur
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀyı gösterür

200 Bu 5 harfin 6 noktası, 6 tekbir (vitirin tekbiriyle birlikte) mukabilindedir.


201 Yani Hasan’ın eczasındaki 8 harfin (‫ )حي سین نون‬gayr-ı mükerrer (‫ )ح ي س ن و‬5 harfi. Bu
5 harf, 3 noktası ve Hasan isminin 3 harf ve 1 noktası ile 12’dir.
202 Hasan (‫’)حسن‬ın batn-ı sânîsindeki 21 harf: ‫حي يي سین يي نون نون واو نون‬. Bu 21 harfin
19 noktası vardır.
203 (74 : 30) “Üzerinde ondokuz vardır.”
Kısmet-nâme 93

On ùoúuz noúùayla olur elli bir


Faøl-ı óaúdan elli bir sırrına ir
LÀm-elifle noúùa vü óarf-i kelÀm
Yaènì elli birdür añla ve’s-selÀm204

Hüseyin
600. ÇÀrdur ism-i Óüseyn iy ehl-i dìn
ÇÀr óarf-i muècemi fehm it yaúìn
ÇÀr òaùù-ı vech-i Ádemden nişÀn
Gösterür hem çÀr cÿ205 sırrın èayÀn
ÇÀr èunãurdan nişÀn gösterdi hem
Hem ãalÀt-ı ôuhra olmışdur èalem
Noúùasında nÀm-ı faøl-ı kirdgÀr
Hem namÀz-ı şÀm sırrı ÀşikÀr206
Óarf u noúùa heft olur ümmü’l-kitÀb
Görinür hem òaùù-ı ÓavvÀ bì-óicÀb
605. Ebcedinde çÀr sì vü dü èayÀn
ÇÀr òaùù-ı vechine oldı nişÀn207
Yaènì ikki òaùù-ı èÀrıô oldı bir
İkki şÀrib daòi birdür iy dilìr
İkki bìnì daòi birdür ÀşikÀr
Bir de òaùù-ı èanfeúa fehm eyle var
(18a) Bu yedi òaùdur kim oldı çÀr òaù
Her biri ottuz ikidür bì-àalaù

204 Kuran’ın 28 harfi, 22 noktasıyla birlikte 50’dir. Lâm-elif ’in dahil edilmesiyle 51 olur.
205 Sidretü’l-Müntehâ’nın altından akan 2’si zahirî 2’si batınî 4 nehir. Bkz. Miraç hadisi,
Kütüb-i Sitte, c. XV, s. 398-401.
206 Hüseyin (‫ )حسین‬ismindeki 3 nokta, Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki 3 harf mukabilindedir.
207 Hüseyin (‫’)حسین‬in ebcedi 128’dir, 4 kere 32’ye eşittir.
94 METİN - Hurûfî Şiirler II

Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀya èalem


Oldı eczÀsı Óüseynüñ añla hem208
610. Noúùasında görinür sırr-ı sefer
Hem de on bir şuúúa sırrı bì-òaùar
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀ iy yÀr
Oldı óarf u noúùasında ÀşikÀr
Bì-mükerrer penc olur bì-reyb ü şìn209
Penc vaút esrÀrını fehm it yaúìn
Heşt teşehhüd heşt cennet heşt òaù
Gösterür üç noúùa-y-ıla bì-àalaù
ÇÀr óarf-i ãÿret-ile be-tamÀm
Gösterür maènì-i on ikki imÀm
615. On iki òaùù u on ikki burc hem
Hem on ikki çeşmeye oldı èalem
Bì-imÀle sitte-i eyyÀma dÀl210
Oldı hem şeş óarf-i kün bì-úìl u úÀl
Şeş ãalÀt-ı cehr hem şeş ibtidÀ
Şeş teşehhüd sırrıdur hem ùÀlibÀ211
Heşt noúùayla olur sebèu’l-meåÀn212
ÇÀrdeh òaùù sırrını fehm it èayÀn
Noúùa-i ôÀhirle hifdehdür yaúìn
Görinür sırr-ı óaøar bì-reyb ü şìn

208 Hüseyin (‫’)حسین‬in eczasında 10 harf ve 11 nokta vardır: ‫حي سین يي نون‬.
209 Hüseyin’in eczasındaki gayr-ı mükerrer 5 harf ve 3 nokta: ‫ح ي س ن و‬.
210 Hüseyin (‫’)حسين‬in eczasındaki (‫ )حي سین يي نون‬imâlesiz 6 harf: ‫ي ي ن ي و ن‬.
211 Nüshada: ùÀ ùÀlibÀ.
212 Hüseyin (‎‫حسين‬‎)’in eczasındaki (‎‫حي سین يي نون‬‎) imâlesiz 6 harfi (‎‫ي ي ن ي و ن‬‎) 8 noktasıyla
birlikte 14’tür, 14 hat (seb’u’l-mesân) mukabilindedir. 6 harf ve 8 nokta ile Hüseyin
(‫ )حسین‬kelimesindeki 3 zahir nokta toplamı da 17’dir, hazardaki 17 farz rekat mukabilin-
dedir.
Kısmet-nâme 95

620. Óì vü yì vü sìn u yì u nÿn u yì


Yì vü nÿn u vÀv u nÿn bil iy aòì213
Yaènì ÓavvÀ ismini iy nev-cüvÀn
Gösterür bÀ-çÀr ãÿretle èayÀn
Bìst u penc olur bu sırrı añla var
Gösterür pencÀh nıãfın ÀşikÀr
Bìst u nühdür ãÿret-i çÀr-ile bil
Bìst u nüh sÿre beyÀnın fehm úıl214
Üç nuúaùla sì vü dü olur tamÀm
ÔÀhir oldı sırr-ı sì vü dü kelÀm
625. Noúùası yiggirmi biş óarfüñ èayÀn
Bìst u heft olur bu sözde yoú gümÀn
Gösterür on bir óurÿfı ÀşikÀr
Kim mürekkebde gelüpdür añla var
(18b) Noúùasıyla yaènì bìst u heft olur
Leyletü’l-úadrüñ daòi sırrı budur215
Bìst u penc u bìst u heft iy óaú-şinÀs
Olur elli ikki bì-ters u herÀs
İkki óarf-i lÀm-elifle bì-úuãÿr
Noúùa vü óarf-i kelÀmı gösterür
630. äÿret-i çÀr-iledür pencÀh u şeş
İkki bìst u heşt sırrına iriş
Yaènì kim ism-i Óüseyn-i muóterem
Oldı nuùú u òaùù-ı vechine èalem216

213 Bunlar Hüseyin (‫’)حسین‬in batn-ı sânîsinden zahir olan (‫)حي يي سين يي نون يي يي نون واو نون‬
25 harftir. Havvâ (‫’)حوا‬nın
ّ da ebcedi 21’dir ve Havvâ’nın dört harfiyle 25 olur.
214 Hüseyin’in batn-ı sânîsindeki 25 harf, Hüseyin ismindeki 4 harfle 29, 3 noktayla 32’dir.
215 Hüseyin (‫’)حسین‬in batn-ı sânîsinden 27 nokta zahir olur: ‫حي يي سين يي نون يي يي نون واو‬
‫نون‬. Bu, 11 müteşabih (mürekkeb) harfin (‫ )ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬16 noktasıyla top-
lamı mukabilindedir.
216 Hüseyin (‎‫حسین‬‎)’in batn-ı sânîsindeki (‎‫حي يي سين يي نون يي يي نون واو نون‬‎) 25 harf ve
27 nokta toplamı 52’dir, Kuran’ın 28 harfi ve bunların 22 noktası ile Lâm-elif (‫’)ال‬in
96 METİN - Hurûfî Şiirler II

Elli altı bì-imÀle şeş óurÿf


Hem on eczÀ ile óaúdan bul vuúÿf
Cümle yetmiş ikki oldı bì-gümÀn
Virdi yetmiş ikki eczÀdan nişÀn
Bì-mükerrer penc ile hem iy hümÀm
Oldı yetmiş yeddi fehm it ve’s-selÀm217

Şepper ve Şüpeyr (Hasan ve Hüseyin)


635. Şepper u Şüpeyr hem bì-reyb ü şìn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn218
Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÁşikÀrÀdur bil iy dÀnÀ-yı rÀz
Óarf u noúùa bìst u dü oldı iy yÀr
Noúùa-i ÚuréÀnı úıldı ÀşikÀr
Şepper üç óarf oldı üç ism-i ilÀh
Görinür hem üç namÀz iy merd-i rÀh
Şeş teşehhüd şeş ãalÀt-ı cehr hem
Noúùasında görinür bì-bìş u kem
640. Üç óurÿf altı nuúaùla nüh olur
Nüh teşehhüd sırrı rÿşen görinür219
Nüh ü şeş ü se olur bil on sekiz
On sekiz biñ èÀlemi eyle temìz

2 harfi toplamı mukabilindedir. Hüseyin (‫’)حسین‬in 4 harfi ile batn-ı sânîsindeki 25 harf ve
27 nokta toplamı 56’dır, 2 kere 28’e eşittir bu da Hüseyin’in nutkundaki 28 harf ve
vechindeki 28 hattı gösterir.
217 Hüseyin (‎‫حسین‬‎)’in 4 harfi ile batn-ı sânîsindeki 25 harf ve 27 nokta toplamı olan 56 ile
Hüseyin (‎‫حسين‬‎)’in eczasındaki 10 harf (‎‫حي سین يي نون‬‎) ve bu eczalardaki imâlesiz 6 harf
(‎‫ي ي ن ي و ن‬‎)‎’in toplamı 72’ye eşittir. Kuran alfabesinin 28 harfinin eczasındaki 72 harf
mukabilindedir. 72’ye Hüseyin (‎‫حسين‬‎)’in eczasındaki (‎‫حي سین يي نون‬‎) gayr-ı mükerrer
5 harfi (‫ )ح ي س ن و‬eklersek 77’yi elde ederiz ki Mukatta’ât harflerinin toplam sayısı
mukabilindedir.‎
218 Şepper ve Şüpeyr (‫ )شپر شپیر‬isimlerinin toplam 7 harfi, 7 ümmî hat mukabilindedir. İle-
riki beyitlerde Muhîtî bunların noktasını 15 hesaplamıştır ancak 14’tür.
219 Şepper (‫ )شپر‬3 harf, 6 noktadır.
Kısmet-nâme 97

Oldı Şüpeyr ismi hem bì-úìl u úÀl


ÇÀr óarf-i muècem esrÀrına dÀl
ÇÀr rekèat çÀr òaù hem bì-gümÀn
Gösterür hem çÀr èunãurdan nişÀn
Noúùasında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem hem iy yÀr220
(19a) 645. Óarf u noúùa on iki burc-ı felek
Oldı hem on ikki òaù bì-hìç şek
Úısmet-i on ikki hem heşt u çahÀr
Rÿşen itdi sÀèat-i leyl ü nehÀr
İnbisÀù-ı Şepper u Şüpeyr hem
Oldı on altı òaù-ı vech(e) èalem
Noúùasında sırr-ı sì cüzé ÀşikÀr
Maènì-i sìmuràı hem fehm eyle var
Óarf u noúùa oldı úırú221 altı tamÀm
ÔÀhir oldı ism-i Ádem ve’s-selÀm222

Mehdi
650. İsm-i Mehdì çÀr óarf oldı çü nÿr
PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀyı gösterür
ÇÀr òaù sırrı hem oldı ÀşikÀr
Hem èanÀãır sırrını fehm eyle var
Hem ãalÀt-ı ôuhrı gösterdi èayÀn
Gökden indi çün MesìóÀ-yı zamÀn
İkki rekèat ãubó sırrın bì-àalaù
ÁşikÀrÀ gösterür ikki nuúaù

220 Şüpeyr (‫ )شپیر‬4 harf ve 8 noktadır.


221 Nüshada: on.
222 Şepper ve Şüpeyr’in inbisatında (‫ )شین پي ري شین پي يي ري‬16 harf ve 30 nokta vardır. Harf
ve nokta toplamı Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 46 mukabilindedir.
98 METİN - Hurûfî Şiirler II

İkki noúùayla yine dört óarf hem


Şeş teşehhüd sırrına oldı èalem223
655. Sitte-i eyyÀmı hem úıldı èayÀn
KÀf u nÿn eczÀsını hem bì-gümÀn
Ebced u bÀ-heyéet-i mecmÿèası
Altmış olur fehm iderseñ cümlesi
Úadd-i Ádemden saña virür òaber
İsm-i Mehdì fehm it iy èÀlì-naôar
Hem daúìúa sırrın itdi ÀşikÀr
K’oldı bìst u heşt u sì vü dü iy yÀr
ÇÀr óarf-ile olur şeãt u çahÀr
İkki ottuz ikki olur añla var
660. İkki ottuz ikki yaènì bì-gümÀn
Nuùú u òaùù-ı vech-i Ádemdür èayÀn
Ebced u bÀ-çÀr óarf iy òurde-bìn
Altmış üçdür fehm úıl bì-reyb ü şìn
Gösterür sìn-i resÿli ÀşikÀr
K’oldı èömri altmış üç yıl añla var224
(19b) Yaènì óarf-i sìndür sinn-i resÿl
Ebced u üç óarf-i sìni iste bul225
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ bì-gümÀn
Oldı eczÀsında Mehdìnüñ èayÀn
665. Noúùasında heşt cennet heşt òaù
Görinür hem heşt teşehhüd bì-àalaù

223 Mehdî (‫ )مهدي‬kelimesinin 4 harfi ve 2 noktası vardır.


224 Mehdî (‫’)مهدي‬nin ebcedi 59, dört harfiyle toplamı 63, heyet-i mecmûası da eklenirse
64 olur. İstihraçlar bunun üzerine yapılmıştır.
225 Sîn (‫’)س‬in ebcedi 60, eczasındaki harf sayısı da (‫ )سین‬3’tür, toplamı Hz. Peygamber’in
vefat yaşı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 99

Hem daòi eczÀ-yı fì vü226 êÀd u lÀm


İsm-i Mehdìde èayÀndur iy hümÀm227
Çünki sırr-ı enbiyÀdur bì-nuùaú
Oldı isminde èayÀn esmÀé-i óaú
Óarf (u) noúùa gösterür bì-mÀcerÀ
On sekiz biñ èÀlemüñ sırrın saña
Ebced-i ôÀhirle eczÀ vü nuúaù
Oldı yetmiş yeddi yoú bunda àalaù
670. Virdi yetmiş yeddiden saña òaber
Kim gelüpdür fì evÀéil-i suver228
Oldı hem ism-i Muóìùì ÀşikÀr
İsm-i Mehdìden bu sırrı añla var
Yaènì yetmiş yeddinüñ sırrın bilen
Mehdìnüñ dìdÀrını oldur gören
Ebced-i eczÀ-yı Mehdì bì-gümÀn
Oldı biş ottuz iki fehm it èayÀn229
Biş kez ottuz ikki biş òaùù oldı bil
Her birini ottuz ikki añlaàıl
675. Ebced u eczÀ vü noúùa iy èazìz
Faøl-ı óaúdan oldı yüz yetmiş sekiz
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
äad ùınÀb-ı òaymei hem bì-gümÀn

226 Nüshada: fì-i.


227 Mehdî (‫’)مهدی‬nin eczasında (‫ )میم هي دال يي‬10 harf ve 8 nokta vardır. Fadl (‫’)فضل‬ın ecza-
sındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬Mehdî’nin eczasındaki noktalarda zahirdir.
228 Mehdî’nin ebcedi olan 59 ile, eczasındaki 10 harf ve 8 noktanın toplamı, mukatta’ât
harflerinin toplamı sayısıncadır.
229 Mehdî’nin eczasındaki harflerin (‫ )میم هي دال يي‬ebced değeri 160, yani 5 kere 32’dir.
Beyitin devamındaki hesaba göre bu 160, 10 harf ve 8 noktasıyla birlikte 178 olur. Bu
da Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve Yâsîn’in yâ nidâ harfi dahil 78 mukatta’ât harfine muka-
bildir. Veya Kuran’ın 114 sûresi ve 2 kere Âdem’in nutkundaki 32 harfe mukabildir.
100 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yine bir vech-ile hem úılsañ naôar


Sÿre-i ÚuréÀn görinür ser-be-ser
İkki ottuz ikki hem bì-reyb ü şìn
K’oldı nuùú u òaùù-ı Ádem bil yaúìn
Bì-imÀle şeş óurÿf u şeş nuúaù
Faøl-ı óaúdan oldı bil on ikki òaù230
680. Mìm u hì231 vü dÀl u yìden bì-òaùar
ÔÀhir oldı maènì-i iånÀ èaşer
Bì-mükerrer hem olur altı óurÿf232
LÀm-elif eczÀsın añla bul vuúÿf
(20a) Ebcedinde sırr-ı ùoúsan biñ kelÀm
Her biri biñ iètibÀrınca233 tamÀm
Ebced u bÀ-şeş óurÿf iy kÀm-yÀb
Üç otuz ikki olur bì-irtiyÀb234
Virdi üç ottuz iki òaùdan òaber
K’oldı òaùù-ı dest (u) òaùù-ı pÀ vü ser
685. Baùn-ı åÀnì mìm u hì vü dÀl u yì
Bìst u penc olur bil iy merd-i zekì
Gösterür pencÀh nıãfın bì-gümÀn
K’oldı óarf (u) noúùa-i muãóaf èayÀn235

230 Mehdî’nin eczasında (‫ )ميم هي دال يي‬imâlesiz 6 harf (‫ )ي م ي ا ل ي‬ve bunların 6 noktası
toplamı 12 hat mukabilindedir.
231 Nüshada: yì.
232 Mehdî’nin eczasındaki ‎(‎‫ميم هي دال يي‬‎)‎bî-mükerrer 6 harf: ‫م ي ه د ا ل‬. Bunların ebcedi de
sonraki beyitte işaret edileceği üzere 90’dır.
233 Nüshada: aèyÀrınca.
234 Mehdî’nin eczasındaki bî-mükerrer 6 harf (‫ )م ي ه د ا ل‬ve bunların ebced değeri olan 90’ın
toplamı da 3 kere 32’dir, el yüz ve ayaklardaki 32’şer hat mukabilindedir.
235 Mehdî’nin batn-ı sânîsinde 25 harf vardır: ‫میم يي میم هي يي دال الف الم يي يي‬. Kuran’ın
28 harfinin 22 noktasıyla birlikte toplamı olan 50’nin yarısına mukabildir.
Derkenârda şöyle bir beyit vardır:
Gösterür pencÀh sırrın bì-àalaù
Ádemüñ óarfi ki fehm it iy cüvÀn
Kısmet-nâme 101

Yaènì on dört óarf hem on bir nuúaù


Oldı nıãf-ı aãl-ı muãóaf bì-àalaù236
Maènì-i şeş nuúaù vü hifdeh óurÿf237
Oldı ôÀhir noúùasında bul vuúÿf
Bìst u se óarf Àyet-i kürsìye hem238
Oldı fehm it bìst u se noúùa èalem
690. Óarf u noúùa oldı fehm it heşt ü çìl
Üç on altı óarf olur bu sırrı bil239
Yaènì bir on altı òaùù oldı siyÀh
İkki on altı beyÀø iy merd-i rÀh
Bì-imÀle óarf u noúùa on iki240
Úırú sekizle altmış olur iy zekì
Ùÿluhÿ sittÿneden241 virdi nişÀn
K’oldı bìst u heşt u sì vü dü èayÀn
Olur on eczÀ-y-ıla yetmiş tamÀm
Sırr-ı yetmiş biñ melekdür ve’s-selÀm

Buradan anlaşılan ise Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 46 ile Âdem’in 4 harfi toplamı olan
50’nin Âdem’in el ve ayaklarında zuhur ettiğidir. Zira Âdem’in (sağ ve sol olarak) el ve
ayaklarında 28 harf mukabilinde 28’er alem vardır. 28 harf de 22 noktasıyla birlikte
50 olduğundan, Âdem’in sağ ve solunda 50 alamet müşahede edilir. Hayme-i Mîâd’ın da
iki tarafında 50’şer ip olduğundan Âdem’den kinayettir.
236 Kuran’ın 28 harfi ve 22 noktasının yarısı 14 harf ve 11 nokta olur ki Mehdî’nin batn-ı
sânîsindeki 25 harf mukabilindedir.
237 17 Muhkem harf ve 6 noktası (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬toplamı 23’tür ve Mehdî’nin
batn-ı sânîsinde zuhur eden 23 noktaya mukabildir.
238 Ayete’l-Kürsî’nin (gayr-ı mükerrer) 23 harfi: ‫ا ل ه و ح ي ق م ت خ ذ س ن ف ض ش ع د ب ط‬
‫ک ر ظ‬.
239 Mehdî’nin batn-ı sânîsindeki 23 nokta (‫ )میم يي میم هي يي دال الف الم يي يي‬25 harfiyle 48’dir
3 kere 16 harf mukabilindedir. Bunlar da devamındaki beyitte ifade edilen hatlarda zu-
hur etmiştir.
240 Mehdî’nin eczasında (‎‫ميم هي دال يي‬‎) imâlesiz 6 harf (‎‫ي م ي ا ل ي‬‎) ve bunların 6 nokta-
sı toplamı 12’dir. Mehdî’nin batn-ı sânîsindeki 23 nokta ve 25 harfle birlikte Âdem’in
semadaki boyu olan 60 zirâya mukabildir. Devamında tevil edileceği gibi Mehdî’nin
eczasındaki (‫ )میم هي دال يي‬10 harfin dahil edilmesiyle 70’e ulaşılır, 70 bin melek muka-
bilindedir.
241 ‫(“ طوله ستون ذراع ًا في السماء‬Âdem’in) Boyu semada altmış zira’dır.” Bkz. Kütüb-i Sitte, c. X,
s. 177.
102 METİN - Hurûfî Şiirler II

Kur’an
695. Lafô-ı ÚuréÀn çÀrdur fehm eyle hem242
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
Virdi hem óarf-i èanÀãırdan òaber
Gösterür enhÀrı hem eyle naôar
Dört kitÀbı gösterür hem bì-óicÀb
Dört òaù sırrını hem iy kÀm-yÀb
Penc olur bÀ-med bu sırrı bil èayÀn
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn
Penc òaùù esrÀrını bì-reyb ü şìn
Gösterür hem lafôatu’l-lÀhı yaúìn
(20b) 700. Noúùasında ôÀhir üç nevèe namÀz
Hem se-nÀm-ı faøl-ı õÀt-ı bì-niyÀz
ÇÀr óarf u se nuúaù olur yedi
Heft aãıldur k’Aómed didi
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem ÀşikÀr
Óarf-i medd-ile olur fehm eyle var
YÀnzdeh rekèat namÀz iy ehl-i dil
ÇÀr óarfüñ geldi eczÀsında bil243
Noúùasında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt teşehhüd sırrı hem iy hÿşyÀr
705. Nÿzdehdür yÀzdeh óarf u nuúaù
Maènì-i tisèa èaşerdür bì-àalaù
Med ki ÚuréÀn üzredür iy merd-i reh
Olur eczÀsıyla anuñ çÀrdeh244

242 Kuran (‫’)قرآن‬da 4 harf, 3 nokta vardır. Elifin meddiyle 5 harf görünür. Harf ve nokta
toplamı bir vecihle 7, diğer bir vecihle de (med nedeniyle) 8 olur.
243 Kuran (‫’)قران‬ın eczasında 11 harf ve 8 nokta vardır: ‫قاف ري الف نون‬.
244 Elif ’in meddi ile Kuran’ın eczasındaki 14 harf ve 9 nokta: ‫قاف ري الف الف نون‬.
Kısmet-nâme 103

ÇÀrdeh òaù sırrına oldı èalem


K’Ádemüñ vechindedür iy muóterem
Noúùasında nüh teşehhüd nüh felek
Hem nüh Àyet sırrıdur bilmek gerek
Bìst u se óarf Àyete’l-kürsì revÀn
Oldı eczÀ vü nuúÀùında èayÀn
710. Noúùasıyla hem daòi hifdeh óurÿf
Oldı KuréÀn içre ôÀhir bul vuúÿf245
Ebced-i penc óarf-i ÚuréÀn se nuúaù
Üç yüz altmışdur bu sözde yoú àalaù246
Virdi sırr-ı üç yüz altmışdan òaber
K’oldı altı kerre altmış ser-be-ser
Yaènì esrÀr-ı mefÀãıl hem derec
Oldı ÚuréÀndan èayÀn bì-hìç lec
Gökden indüài budur ÚuréÀn iy yÀr
K’andadur esrÀr-ı gökler ÀşikÀr
715. Bì-imÀle heftdür çün heft òaù
ÇÀr óarf-i lafô-ı ÚuréÀn bì-àalaù
Penc noúùayla èayÀn on ikkidür
On iki burc on iki òaù sırrıdur
äÿret-i çÀr ile olur şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaù sırrıdur iy merd-i reh247
Bì-imÀle óarf u noúùa ÀşikÀr
Penc óarf-i lafô-ı ÚuréÀn añla var

245 17 muhkem harf ve 6 noktası (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬toplamı, Kuran’ın eczasındaki


14 harf ve 9 nokta toplamı mukabilindedir.
246 Kuran ‎(‎‫قرآن‬‎)‎’ın 5 harfi (‫ )ق ر ا ا ن‬ile bunların ebcedi 352 ve 3 noktası toplamı 360’tır.
247 Kuran ‎(‎‫قران‬‎)‎’ın 4 harfinin (‫ )ق ر ا ن‬eczasındaki (‫ )قاف ري الف نون‬imâlesiz 7 harf (‫ا ف ي ل ف‬
‫ )و ن‬7 ümmî hat mukabilindedir. 7 harf, 5 noktasıyla birlikte toplam 12 olur, 12 burç ve
12 hat mukabilindedir. Hesaba Kuran (‫ )قران‬lafzının 4 harfi eklenirse 16 olur ki 16 hat
mukabilindedir.
104 METİN - Hurûfî Şiirler II

(21a) PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl


Kim buyurmışdur òüdÀ-yı õü’l-celÀl
720. Şeş teşehhüd şeş nuúÀùında èayÀn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn hem bì-gümÀn248
Penc óarf-i lafô-ı ÚuréÀn iy emìn
Baùn-ı åÀnì bìst (u) heft olur yaúìn
Gösterür on bir óurÿfı bì-àalaù
K’oldı bìst u heft bÀ-şÀnzdeh nuúaù
Óarf-i meddinden güõer úılsañ iy yÀr
ÔÀhir ola sÀèat-i leyl ü nehÀr
Óarf (u) noúùa oldı úırú altı èayÀn
Ádemüñ esmÀsına oldı nişÀn
725. äÿret-i çÀr-ile hem pencÀh olur
Noúùa vü óarfüñ beyÀnın gösterür249
Noúùasında on sekiz biñ èÀlemi
Úıl temÀşÀ gözüñ aç iy Àdemì
ÇÀrdeh eczÀ-y-ıla pencÀh hem
İkki ottuz ikki olur bì-elem
Nuùú u òaùù-ı vech-i Ádemden nişÀn
Gösterür ÚuréÀnı fehm it iy cüvÀn
İètibÀr-ı şeşle hem heftÀd olur
KÀf u nÿn maènìsi rÿşen görinür

248 Kuran (‫’)قرآن‬ın elifin meddiyle 5 harfinin (‫ )ق ر ا ا ن‬eczasında (‫ )قاف ري الف الف نون‬imâle-
siz 9 harf (‫ )ا ف ي ل ف ل ف و ن‬ve bunların 6 noktası toplamı 15’tir, Cuma günü kılınan
15 farz rekat mukabilindedir. 6 noktasında 6 teşehhüd (seferînin bir günlük farz namaz-
larda yaptığı teşehhüdler) ve Kün’ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬müşahede edilir.
249 Kuran (‫’)قرآن‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )قاف الف في ري يي الف الم في الف الم في نون واو نون‬37 harf
vardır, nüshada yazdığı gibi 27 değil. Hesap batıldır ancak devamındaki beyitte söylediği
gibi 11 müteşabih harf (‫ )ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬16 noktasıyla 27’dir. Elif meddinin
3 harfi çıkarılsa 24 kalır ve bir gün saatine eşit olur. Batn-ı sânîdeki nokta sayısı (zahir-
deki Kâf ve Nûn’un 3 noktası hariç) 22’dir. Toplamları 46’dır, Âdem isminin ebcedine
mukabildir. Kuran lafzının 4 harfiyle 50 olur, Arap alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası
toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 105

730. Úısmet-i heşt-ile hem iy nìk-nÀm


Maènì-i heftÀd u heştdür ve’s-selÀm
Salât
ÇÀr óarf oldı ãalÀt iy òurde-bìn
ÇÀr óarf-i muècemi fehm it yaúìn
ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
ÇÀr nehrüñ sırrı hem oldı èayÀn
Hem daòi tekbìr-i mevtÀ bì-gümÀn
İkki rekèat cumèa sırrı bil iy yÀr
Oldı ikki noúùasında ÀşikÀr
735. ÇÀr óarf ikki nuúaùla şeş olur
Sitte-i eyyÀm sırrın gösterür250
Hem şeş AllÀh ekberi úıldı èayÀn
Kim ãalÀtuñ şarùıdur ez-àayb-dÀn
(21b) ÇÀr óarfüñ ebcedinden añla var
Görinür on altı sì vü dü iy yÀr
Yaènì on altı òaù-ı Ádem tamÀm
Her biri sì vü düdür mÀ-lÀ-kelÀm
Ola tÀ maèlÿm õÀt-ı bì-niyÀz
Óaùù izÀsında buyurmışdur namÀz
740. BÀúì úaldı çÀrdeh bì-úìl u úÀl
Oldı óarf-i muókemÀta añla dÀl251
VÀv yirine elif oúúuyasın
Nüh teşehhüd bÀúìsinde göresin252

250 Salât (‫ )صلوت‬kelimesinin 4 harfi ve 2 noktası vardır.


251 Salât (‫’)صلوت‬ın ebcedi 526’dır. 16 kere 32 ile 14’ün toplamına eşittir. Her biri 32 harfin
zuhuru olan Âdem’in 16 hattı ile 14 muhkem harf mukabilindedir.
252 Salât (‫’)صالت‬ın ebcedi ise 521’dir. Bu da 16 kere 32 ile 9’un toplamına eşittir. Buradaki
9 ise, hazarda bir günde yapılan 9 teşehhüd mukabilindedir.
106 METİN - Hurûfî Şiirler II

Baùn-ı evvel ãÀd u lÀm u vÀv tì253


Gösterür on bir namÀzı iy zekì
ÇÀr noúùayla olur on biş iy yÀr
Gösterür cumèa namÀzın ÀşikÀr
Bì-imÀle heftdür bì-irtiyÀb
Heft Àyet sırrıdur hem heft bÀb254
745. Yaènì heft bÀb-ı cehennemden necÀt
Bulmaya èamden úılan terk-i ãalÀt
Bì-mükerrer heştdür fehm eyle hem255
Heşt cennet sırrına oldı èalem
Yaènì cennetde şulardur òÀlidÿn
Kim úılurlardı ãalÀt dÀéimÿn
Bì-mükerrer heşt óarf (ü) dört nuúaù
On iki burc oldı hem on ikki òaù
Baùn-ı åÀnì sì vü yek olur ãalÀt256
LÀm-elif sırrın bil iy ehl-i necÀt
750. Óarf-i medle sì vü dü olur èayÀn
Sì vü dü òaù sırrına oldı nişÀn
On üç oldı noúùası fehm eyle hem
Oldı bì-noúùa on üç óarfe èalem257

253 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı evvelinde (‫ )صاد الم واو تي‬11 harf ve 4 nokta vardır.
254 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı evvelinde (‫ )صاد الم واو تي‬bî-imâle 7 harf vardır: ‫ا د ا م ا و ي‬. 7 ayet
(ilk olarak Fatiha’nın 7 ayeti akla geliyor, kıyametin 7 alameti olarak okumak da müm-
kün) ve Cehennemin 7 kapısı mukabilindedir.
255 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı evvelinde (‫)صاد الم واو تي‬, gayr-ı mükerrer 8 harf ve 4 nokta vardır:
‫ص ا د ل م و ت ي‬.
256 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )صاد الف دال الم الف میم واو الف واو تي يي‬31 harf vardır.
Harf-i medle 32 olur.
257 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )صاد الف دال الم الف میم واو الف واو تي يي‬13 nokta vardır.
Arap alfabesinin noktasız 13 harfi (‫ )ا ح د ر س ص ط ع ک ل م و ه‬mukabilindedir.
Kısmet-nâme 107

Bì-mükerrer óarf u noúùa ÀşikÀr258


ÇÀrdeh òaù sırrıdur fehm eyle var
ÇÀrdeh bÀ-sìzdeh bÀ-sì vü yek
Noúùa-i ôÀhirle hem bì-reyb ü şek259
Virdi sırrı ùÿl-i Ádemden òaber
Hem daúìúa sırrın añla ser-be-ser
755. BÀ-çahÀr u iètibÀr-ı heşt iy yÀr
Yetmiş ikki óarfi eyler ÀşikÀr
(22a) İètibÀr-ı pÀnzdehle hem èayÀn
Oldı seksen yeddi bì-reyb ü gümÀn
Yaènì bìst u nüh sÿre sırrın tamÀm
Gösterür fehm it ãalÀtı ve’s-selÀm

Zekat
ÇÀrdur lafô-ı zekÀtuñ óarfi bil260
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı delìl
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
ÇÀr rekèat sırrını gösterdi hem
760. Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
ÁşikÀrÀ oldı iy èÀlì-maúÀm
Hem namÀz-ı şÀm u ibn ü eb ü rÿó
ÔÀhir oldı noúùasında bul fütÿó

258 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı sânîsinde gayr-ı mükerrer (‫ )ص ا د ل ف م ي و ت‬9 harf ve 5 nokta
vardır, toplamı 14 hat mukabilince 14’tür.
259 Salât (‫’)صلوت‬ın batn-ı sânîsinin 31 harf, 13 nokta ve gayr-ı mükerrer 14 unsuru, keli-
menin zahirdeki iki noktasıyla birlikte Âdem’in semadaki boyu olan 60 zirâya mukabil-
dir. Devamında buna, gayr-ı mükerrer 8 harf ve 4 nokta eklenir, 28 harfin eczasındaki
72 harf mukabilinde olur. 72 ile batn-ı evveldeki 11 harf ve 4 nokta toplamıı 87 olur,
29 sûrenin başında gelen mukatta’âtın 78 harf ve 9 noktası mukabilindedir.
260 Zekât (‫ )زکوت‬kelimesi 4 harf ve 3 noktadan oluşur. Devamındaki beyitlerde bunlarla
ilgili istihraçlarda bulunulmuştur.
108 METİN - Hurûfî Şiirler II

Óarf u noúùa heft olur bì-irtiyÀb


Görinür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Bì-mükerrer ism-i faøl-ı àayb-dÀn261
Görinür hem heft òaùù-ı emredÀn
Onda bir virmek gerekdür çün zekÀt
Emr-i óaúdur añla iy ehl-i necÀt
765. Oldı eczÀsında bu sır ÀşikÀr262
Bil zekÀtuñ maènìsin fehm eyle var
Oldı on engüşt sırrına delìl
Gösterür on òaùùı hem bì-úÀl u úìl
Noúùasında müsteóıúúÀn-ı zekÀt263
ÁşikÀrÀ oldı ez-fermÀn-ı õÀt
Heşt òaùù-ı Ádem oldı hem èayÀn
Hem görindi heşt gülzÀr-ı cinÀn
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh ÀşikÀr
Oldı óarf u noúùasında añla var264
770. On sekiz biñ èÀlemüñ sırrını hem
Gösterür fehm it bu sırrı bì-elem
Bì-imÀle zì265 vü kÀf u vÀv u tì
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur iy zekì266

261 Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬gayr-ı mükerrer 7 harfin (‫ )ف ي ض ا د ل م‬zekat
(‫’)زکوت‬ın 4 harf ve 3 noktası mukabilinde olduğu ifade edilmiştir.
262 Zekat (‫’)زکوت‬ın eczasındaki (‫ )زي کاف واو تي‬10 harften hareketle bu istihraçta bulunul-
muştur.
263 Zekat (‫’)زکوت‬ın eczasındaki (‫ )زي کاف واو تي‬8 nokta, zekat müstehiklerinin sayısı muka-
bilindedir.
264 Allah lafzının eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta toplamı Zekat’ın ecza-
sındaki (‫ )زي کاف واو تي‬10 harf ve 8 nokta toplamı mukabilindedir.
265 Nüshada: rì.
266 Zekat (‫’)زکوت‬ın eczasında (‫ )زي کاف واو تي‬bî-imâle 6 harf vardır: ‫ي ا ف ا و ي‬. Kün’ün
eczasındaki (‫ )کاف نون‬6 harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 109

Noúùasında penc vaút oldı èayÀn267


Ádemüñ hem penc òaùùı bì-gümÀn
Óarf u noúùa maènì-i sırr-ı sefer
ÔÀhir itdi fehm iderseñ bì-òaùar
(22b) äÿret-i çÀr-ile pÀ(n)zdeh bì-úuãÿr
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür268
775. Se-nuúÀù-ı ôÀhir u bÀ-yÀnzdeh269
ÇÀrdeh òaù sırrıdur iy merd-i reh
Heft evvel bÀ-deh eczÀ-yı zekÀt270
ÔÀhir itdi maènì-i hifdeh ãalÀt
Baùn-ı åÀnìde zekÀt iy baór-i nÿr
äÿret-i çÀr-ile bìst u nüh olur271
Oldı sırr-ı bìst u nüh óarfe èalem
Fehm iden bu sırrı oldı muóterem
Noúùası yiggirmi birdür bì-gümÀn
Gösterür yiggirmi bir òaùùı èayÀn
780. Bìst u penc u bìst u yek bì-reyb ü şìn
Cümle úırú altı èaded olur yaúìn
Sırrını fehm it zekÀtuñ iy hümÀm
K’Ádemüñ ismince geldi ve’s-selÀm

267 Zekat (‎‫زکوت‬‎)’ın eczasındaki (‎‫زي کاف واو تي‬‎) bî-imâle 6 harfte (‫ي ا ف ا و ي‬‎) 5 nokta vardır,
5 vakit namaz mukabilindedir.
268 Zekat’ın eczasının bî-imâle 6 harf ve bunlardaki 5 nokta ‎(‎‫ي ا ف ا و ي‬‎)‎ toplamı 11’dir.
Zekat’ın 4 harfi ile 15 olur.
269 Zekat’ın eczasının bî-imâle 6 harf ve 5 nokta ‎(‎‫ي ا ف ا و ي‬‎) ile Zekat (‫ )زکوت‬lafzının
3 noktası toplamı 14’tür.
270 Zekat (‫’)زکوت‬ın 4 harf ve 3 noktası ile eczasındaki (‫ )زي کاف واو تي‬10 harf toplamı, ha-
zardaki 17 farz rekat mukabilindedir.
271 Zekat (‫’)زکوت‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )زي يي کاف الف في واو الف واو تي يي‬25 harf vardır,
Zekat’ın 4 harfiyle, 29 olur. Zekat’ın batn-ı sânîsinde ayrıca 21 nokta vardır. 25 harf ve
21 nokta toplamı da Âdem isminin ebcedi mukabilindedir.
110 METİN - Hurûfî Şiirler II

Savm
äavm üç óarf oldı hem iy muóterem
Her birisi oldı deh rÿza èalem
äavm otuz gün olduàı farø iy cüvÀn
Oldı esmÀsında ôÀhir bì-gümÀn
äÀd u vÀv (u) mìm hem bì-úìl u úÀl
İsm-i õÀt-ı faøl-ı óaúúa oldı dÀl
785. Hem namÀz-ı şÀm sırrın bì-òaùar
Gösterür üç óarf-i ãavm eyle naôar
Yaènì kim ãavm u ãalÀt-ı enbiyÀ
İkkisi bir maènìdür ãÿret dü tÀ
Tisèa ÀyÀt-ı yed-i MÿsÀ iy yÀr272
Oldı eczÀsında ãavmuñ ÀşikÀr273
Nüh teşehhüd nüh felek sırrını hem
äavmdan fehm it k’olasın muóterem
İkki noúùa ikki óarf-i kÀf u nÿn
Hem namÀz-ı ãubóa oldı reh-nümÿn
790. On bir olur bÀ-dü noúùa nüh óurÿf
Maènì-i sırr-ı seferdür bul vuúÿf
Görinür hem şuúúa esrÀrı iy yÀr
Hem daòi on bir óurÿf-ı noúùa-dÀr274
(23a) Bì-mükerrer ãavm olur eczÀda şeş275
Sırrına şeş ibtidÀnuñ gel iriş
Gösterür eczÀ-yı kÀf u nÿnı hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem

272 (17 : 101) “Andolsun biz Musa’ya apaçık dokuz mucize verdik.” Ayete eserde çok sık
telmihte bulunulduğu için tekrar notlandırılmayacaktır.
273 Savm (‫ )صوم‬üç harftir ve eczasında (‫ )صاد واو میم‬9 harf ve 2 nokta vardır.
274 Müteşabih harflerdir: ‫ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬.
275 Savm’ın eczasındaki (‫ )صاد واو میم‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 2 nokta: ‫ص ا د و م ي‬.
Kısmet-nâme 111

İkki noúùayla sekizdür úıl ùaleb


Görinür eczÀ-yı ism-i faøl-ı rab
795. Heşt òaùù-ı vech-i Ádem müstaúìm
Hem sekiz cennÀt-ı firdevs-i naèìm
ÔÀhir oldı ãavmden bì-reyb ü şìn
Fehm idersen olduñ aãóÀb-ı yemìn
Heşt bÀ-nüh hifdeh olur bì-gümÀn276
Gösterür hifdeh namÀzı iy cüvÀn
Ebcedinden eyle nüh óarfüñ ùaleb
Sırr-ı şeş sì vü dü nuùú-ı faøl-ı rab277
Yaènì şeş sì vü dü nuùú iy hÿşyÀr
Oldı vech ü dest ü pÀda ÀşikÀr
800. Vech ü dest ü pÀya ãavm oldı bedel
Bu sözi fehm it ki şimdi oldı óall
Maènì-i şeş rÿz u rÿze iy hümÀm
Oldı bÀúìsinde ôÀhir ve’s-selÀm

Şehadet
Bil şehÀdet lafôını hem iy cüvÀn
Kim anuñla úÀéim olmışdur ìmÀn
Úaldırup on barmaàuñ birin èayÀn
Óaúúa iúrÀr itmeyince bì-gümÀn
Olmaz ìmÀnı şerìèatde dürüst
Ehl-i İslÀmuñ yaúìn bil olma süst
805. Noúùa vü óarf-i şehÀdetden ùaleb
Eyle bu maènÀy(ı) ez-fermÀn-ı rab278

276 Savm’ın eczasındaki 9 harf ve eczasındaki gayr-ı mükerrer 6 harf ve 2 nokta toplamı
17’dir.
277 Savm’ın eczasındaki (‫ )صاد واو میم‬9 harfin ebcedi 198’dir. Yüz, el ve ayaklarda zuhur eden
6 kere 32 alem ile yaratışın 6 günü toplamı mukabilindedir.
278 Şehâdet (‫ )شهادت‬kelimesinin 5 harf ve 5 noktasından hareketle istihraçlar yapılmıştır.
112 METİN - Hurûfî Şiirler II

Deh òaù-ı Mÿsìi hem fehm eyle var


Noúùa vü óarf-i şehÀdetden iy279 yÀr
Noúùa-i se óarf-i fì vü êÀd u lÀm
Penc óarfinde èayÀndur iy hümÀm
Penc noúùa penc evúÀta èalem
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
YÀnzdeh istÀre vü şems u úamer
Oldı eczÀsında ôÀhir úıl naôar
(23b) 810. Noúùa-i ôÀhirle bÀ-sìzdeh óurÿf
Olur on sekkiz bu èilme bul vuúÿf280
Noúùa vü eczÀsın AllÀhuñ èayÀn
Gösterür bu sırrı fehm it bì-gümÀn
Noúùa-i bÀùında ôÀhir heşt òaù281
Heşt firdevs-i berìn hem bì-àalaù
Faøl-ı óaúdan bì-mükerrer nüh olur282
Tisèa ÀyÀtuñ beyÀnın gösterür
Bì-mükerrer nüh óurÿf iy kÀm-yÀb
Heşt nuúÀù-ı bÀùını hem bì-óicÀb
815. Hifdeh olur görinür hifdeh ãalÀt
Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
Bì-mükerrer nüh óurÿf iy merd-i reh
Noúùa-i ôÀhirle olur çÀrdeh283

279 Nüshada: iy i.
280 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasında (‫ )شين هي الف دال تي‬13 harf vardır. Hz. Yusuf ’un rüyasında
gördüğü 11 yıldız, Güneş ve Ay mukabilindedir. Şehâdet’in eczasındaki 13 harf ile keli-
menin zahirindeki 5 nokta toplamı 18’dir. Allah lafzının eczasındaki (‫)الف الم الم الف هي‬
14 harf ve 4 nokta toplamı mukabilindedir.
281 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasının (‫ )شين هي الف دال تي‬batınından zahir olan 8 nokta: ‫ي ن ي ف‬
‫ي‬.
282 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasının (‫ )شين هي الف دال تي‬gayr-ı mükerrer 9 harfi: ‫ش ي ن ه ا ل ف‬
‫د ت‬. Bu 9 harf ile Şehâdet’in eczasının batınından zahir olan 8 nokta toplamı hazardaki
17 farz rekat ve 17 muhkem harf mukabilindedir.
283 Şehâdet (‫’)شهادت‬in 5 noktası ile eczasının gayr-ı mükerrer 9 harfi toplamı 14’tür.
Kısmet-nâme 113

ÇÀrdeh òaù sırrını eyler beyÀn


Kim anuñ adıdur sebèu’l-meåÀn
Sìzdeh óarfüñ olur tekrÀrı çÀr284
ÇÀr òaùù esrÀrın eyler ÀşikÀr
Noúùa-i bÀùınla tekrÀr-ı óurÿf
On iki òaùdur oúuyup bul vuúÿf
820. Bì-mükerrer óarf u noúùa bì-òaùar
On sekiz biñ mülkden virdi òaber285
Óarf-i tekrÀr ile bìst u dü olur
Bìst u dü noúùa beyÀnın gösterür
Óarf u noúùa ebced-i sìzdeh óurÿf
Bì-mükerrer óarf-i nüh hem bul vuúÿf
Oldı ùoúúuz yüz hem altmış altı bil
İsm-i faøl-ı óaúdur bì-úÀl u úìl286
Yaènì ism-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
ÔÀhir u bÀùında iy cÿyÀ-yı dìn
825. Altmış altı ile ùoúúuz yüz olur
Gel şehÀdet eyle kim sırrı budur
Yaènì kim sırr-ı şehÀdet bì-gümÀn
Oldı fì vü êÀd u lÀm-ı àayb-dÀn
Faøl-ı óaúdur maènì-i ãavm u ãalÀt
Faøl-ı óaúdur hem şehÀdet hem zekÀt

284 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasındaki 13 harfin (‫ )شين هي الف دال تي‬mükerrer harfleri (yani
gayr-ı mükerrer dışındaki harfler): ‫ي ا ل ي‬. Devamındaki beyite göre bu dört mükerrer
harfle Şehâdet’in eczasının batınından zahir olan 8 nokta toplamı 12’dir.
285 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasının (‫ )شين هي الف دال تي‬gayr-ı mükerrer 9 harfi ve 9 noktası
(‫ )ش ي ن ه ا ل ف د ت‬toplamı 18’dir. Mükerrer 4 harf (‫ )ي ا ل ي‬ile 22 olur, Arap alfabesinin
22 noktası mukabilindedir.
286 Şehâdet (‫’)شهادت‬in eczasındaki 13 harfin (‫ )شين هي الف دال تي‬ebcedi 931’dir, bu 13 harf,
13 noktası ve gayr-ı mükerrer 9 harfi ile birlikte 966 yapar. Fadl’ın eczasındaki (‫في ضاد‬
‫ )الم‬harflerin ebcedi de 966’dır.
114 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sırr-ı faøl-ı óak teèÀlÀdur tamÀm


(24a) Cümleten emr-i şerìèat ve’s-selÀm

Hac
Óacc iki óarf oldı óaúdan bì-gümÀn287
İkki iórÀm-ı óacca oldı nişÀn
830. Noúùa-i fì êÀd u lÀma oldı dÀl
Hem iki òuùbeye iy ãÀóib-kemÀl
KÀf u nÿn óarfini hem gösterdi bil
İkki rekèat ãubóı hem bì-úÀl u úìl
Noúùasıyla üç olur iy õÿ-fünÿn
Görinür üç ism-i faøl-ı reh-nümÿn
Hem namÀz-ı şÀm sırrın bì-gümÀn
Gösterür bil óaccuñ esrÀrın èayÀn
Ebcedinde óì vü cìmüñ ÀşikÀr288
Şuúúa sırrı görinür fehm eyle var
835. Hem sefer esrÀrını bì-reyb ü şìn
Gösterür fehm eyle óaccuñ óikmetin
Ebced u noúùa iki óarf iy cüvÀn
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı nişÀn
Hem ùavÀf-ı óacc u èumre ÀşikÀr
Lafô-ı óacdan görinür fehm eyle var
Penc óarf u noúùa-i faøl-ı ilÀh
Oldı eczÀsında rÿşen hemçü mÀh289

287 Hacc (‫ )حج‬2 harf, 1 noktadır.


288 Hacc (‫’)حج‬ın ebcedi 11’dir. Devamındaki beyitlerde değerlendirildiği gibi, 2 harf ve
1 noktasıyla toplamı 14’tür.
289 Hacc (‫’)حج‬ın eczasındaki 5 harf (‫)حي جيم‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı
mukabilindedir. Hacc’ın eczasındaki 5 harf, 5 noktasıyla birlikte 10’dur. Eczasındaki
5 nokta ile zahirindeki (‫ )حج‬bir nokta toplamı 6 noktadır.
Kısmet-nâme 115

Penc òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn


Penc vaút esrÀrı hem oldı èayÀn
840. Noúùa vü eczÀ-yı óac deh oldı bil
Deh òaù-ı Mÿsìi idrÀk eylegil
Penc eczÀ noúùa-i ôÀhirle hem
Şeş teşehhüd sırrına oldı èalem
Görinür şeş rÿz (u) rÿze bì-óicÀb
KÀf u nÿn eczÀsı hem bì-irtiyÀb
Bì-mükerrer çÀrdur óac iy cüvÀn
ÇÀr óarf-i Kaèbeye oldı nişÀn290
ÇÀr ùavÀf-ı Kaèbeyi gösterdi hem
Kim olur yeddi yedi iy muóterem
845. ÇÀr òaùù-ı Ádem oldı hem èayÀn
ÇÀr rekèat çÀr cÿ hem bì-gümÀn
Bì-mükerrer óarf u noúùa ez-celìl
Heft ùavÀf esrÀrına oldı delìl291
(24b) Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Görinür hem sÿre-i ümmü’l-kitÀb
İkki yì vü cìm ü mìmüñ iy cüvÀn
Altmış üçdür ebcedi fehm it èayÀn292
Altmış üç ùaş sırrı oldı ÀşikÀr
Kim atar üç gün anı óüccÀc iy yÀr
850. Óarf-i óinüñ ebcedi fehm eyle hem
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem

290 Hacc (‫’)حج‬ın eczasında (‫ )حي جيم‬gayr-ı mükerrer 4 harf vardır: ‫ح ي ج م‬. Kabe (‫’)کعبه‬nin
4 harfi ayrıca Hac, Umre, Kudûm ve Veda olmak üzere 4 tavaf mukabilindedir.
291 Hacc (‫’)حج‬ın eczasındaki gayr-ı mükerrer 4 harf 3 )‫ )ح ي ج م‬noktasıyla birlikte tavafın
7 şavtı mukabilindedir.
292 Hacc (‫’)حج‬ın eczasındaki harflerden (‫’)ي ج ي م‬in ebcedi 63’tür. Geriye kalan Ha (‫’)ح‬nın
ebcedi 8’dir ve aşağıda ayrıca tevil edilecektir.
116 METİN - Hurûfî Şiirler II

Heşt teşehhüd heşt cennet bì-nuùak


Görinür hem heşt ism-i faøl-ı óaú
Ebcedinden penc óarfüñ bì-òaùar
Heyéet-i mecmÿèa ile úıl naôar293
Sırr-ı yetmiş ikki eczÀ ÀşikÀr
Görinür fehm eyle bu esrÀrı var
Penc eczÀ ile yetmiş yeddidür
Sırr-ı yetmiş yeddi óarfi gösterür
855. Oldı hem eczÀ-yı sì vü dü tamÀm
Noúùa-i penc-ile ôÀhir ve’s-selÀm

Kabe
Kaèbe dört óarf oldı bir noúùa èayÀn
Oldı ism-i faøl-ı raómÀna nişÀn294
Bu sebebden gice gündüz òÀã u èÀm
Dolaşırlar Kaèbe eùrÀfın müdÀm
Ol eve eyler melÀéik hem sücÿd
Faøl-ı óaú emriyle iy ehl-i şühÿd
Óarf u noúùa çünki bişdür ÀşikÀr
Bişde anuñçün namÀz itdi úarÀr
860. Kaèbe çün dört óarfdür bì-irtiyÀb
NÀzil oldı faøl-ı óaúdan dört kitÀb
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem

293 Hacc (‫’)حج‬ın eczasındaki harflerin (‫ )حي جيم‬ebcedi, heyet-i mecmûa ile 72’dir. Eczadaki
5 harf ile 77 olur. Mukatta’ât harflerinin toplam sayısı mukabilindedir. 77’ye eczadaki
5 nokta eklenirse, 32 ilahi harfin eczasındaki 82 harfe mukabil olur.
294 Kabe (‫)کعبه‬, 4 harf ve 1 noktadır. Toplamı, Fadl (‫’)فضل‬ın harf ve noktası toplamı muka-
bilindedir.
Kısmet-nâme 117

Dört kez yeddi ùavÀfı hem èayÀn295


Gösterür fehm it bu sırrı iy cüvÀn
Hem ùavÀf-ı bìst u heşt bì-reyb ü şìn
Aómedüñ nuùúına dÀl oldı yaúìn
BÀ-ùavÀf u óarf-i Kaèbe ÀşikÀr
Gösterür sì vü dü nuùúı añla var
(25a) 865. Bìst u heşt u sì vü dü nuùú-ı celìl
Genc-i Kaèbedür ki ôÀhir oldı bil
KÀf u èayn u bì vü hì ez-resm-i òaù296
Deh òaù-ı Mÿsìdür añla bì-àalaù
Noúùa-i ôÀhirle olur yÀnzdeh
Şuúúa esrÀrını bil iy merd-i reh
Hem ãalÀt-ı yÀnzdeh oldı èayÀn
Kim seferde farø idüpdür àayb-dÀn
Noúùa vü eczÀ olur tisèa èaşer
Kim didi levvÀóatün óaú li’l-beşer297
870. Bì-mükerrer görinür eczÀ-yı faøl
Yaènì sekkiz òaù-durur bil aãl-ı aãl298
Noúùa-i bÀùınla hem on altıdur299
Yaènì on altı òaù-ı Ádem-dürür

295 Kabe (‫’)کعبه‬nin 4 harfi, Hac, Umre, Kudûm ve Veda tavafları mukabilindedir. 7’şer şavt-
tan bu 4 tavafta 28 şavt vardır. Metinde şavtlar, galat-ı meşhur ile tavaf olarak anılmıştır.
Devamında söylendiği gibi bu 28 şavt, Kabe’nin 4 harfiyle, Âdem’in nutku sayısınca
32’dir.
296 Kabe (‫’)کعبه‬nin eczasında 10 harf vardır: ‫کاف عين بي هي‬. Devamındaki beyitlerde tevil
edileceği üzere Kabe’nin zahirdeki 1 noktasıyla 11 olur. Kabe’nin eczasındaki 10 harfin
9 noktası vardır, toplamı 19’dur.
297 (74 : 29) “İnsan için levhalar (sunandır).” Ayetine telmih var.
298 Kabe (‫’)کعبه‬nin eczasında (‫ )کاف عين بي هي‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ک ا ف ع ي ن ب ه‬.
Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 8 harfe (‫ )في ضاد الم‬mukabildir.
299 Kabe (‫’)کعبه‬nin eczasındaki (‫ )کاف عين بي هي‬gayr-ı mükerrer 8 harf (‫)ک ا ف ع ي ن ب ه‬,
sadece eczanın batınında zahir olan 8 nokta (‫ )ف ي ن ي ي‬ile 16’dır. Zahirdeki Be (‫’)ب‬nin
noktasıyla da 17 olur.
118 METİN - Hurûfî Şiirler II

On yedi óarf on yedi rekèat namÀz


Noúùa-i ôÀhirledür iy ser-firÀz
Bì-imÀle deh óurÿf iy õÿ-fünÿn
Oldı şeş eczÀ-yı óarf-i kÀf u nÿn300
Nüh nuúaùla añla bu şeş óarfi hem
Oldı on biş cumèa sırrına èalem301
875. Ebced-i deh óarf u nüh noúùa iy yÀr
Oldı sekkiz sì vü dü fehm eyle var302
Oldı sekkiz òaùù-ı vechu’l-lÀh(a) dÀl
Her biri ottuz iki bì-úìl u úÀl
BÀúì bìst u yek zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
Oldı òaùù-ı vech-i ÓavvÀ ve’s-selÀm

El-Hamdü
Lafô-ı el-óamd penc óarf oldı èayÀn303
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn
Penc òaùù u penc èuøv-ı Ádemi
Gösterür hem ism-i faøl-ı aèôamı
880. Ebced ile heyéet-i mecmÿèa hem304
Olur üç kez bìst u heşt òaùùa èalem
Yaènì òaùù-ı vech ü dest ü pÀ iy yÀr
Oldı üç kez bìst u heşt òaùù ÀşikÀr

300 Kabe (‫’)کعبه‬nin eczasındaki 10 harfte (‫ )کاف عين بي هي‬bî-imâle 6 harf vardır: ‫ا ف ي ن ي ي‬.
Kün’ün eczasındaki (‫ )کاف نون‬6 harf mukabilindedir.
301 Kabe (‎‫کعبه‬‎)’nin eczasındaki (‎‫کاف عين بي هي‬‎) 9 nokta ile, bu eczadaki bî-imâle 6 harf (‎‫ا ف‬
‫ي ن ي ي‬‎) toplamı, Cuma günü kılınan 15 farz rekata mukabildir.‎
302 Kabe (‫’)کعبه‬nin eczasındaki 10 harfin (‫ )کاف عين بي هي‬ebcedi 258’dir. Eczasındaki 10 harf
ve 9 noktayla birlikte 277’dir. 8 kere 32 (256’ya eşittir) hatt-ı ilâhi ve 21 ümmî hattın
toplamına eşittir. Beyitin ilk mısraı, hesaba 10 harfin de dahil edildiği belli olsun diye
“Ebced (u) deh óarf u nüh noúùa iy yÀr” şeklinde tamir edilebilirdi.
303 El-Hamdü (‫ )الحمد‬5 harftir, Fadl (‫’)فضل‬ın harf ve nokta toplamı mukabilindedir.
El-Hamdü’nün 5 harfi, heyet-i mecmûası ile 6 olur.
304 El-Hamdü (‫’)الحمد‬nün ebcedi 83’tür, heyet-i mecmûa ile 84 olur.
Kısmet-nâme 119

ÇÀrdeh òaùùuñ beyÀnı iy cüvÀn


Oldı eczÀsında el-óamdüñ èayÀn305
(25b) Bu sebebden adıdur sebèu’l-meåÀn
Faøl-ı óaúdan bu sözi fehm it èayÀn
Penc óisse noúùası oldı èalem306
Penc tekbìrüñ beyÀnın añla hem
885. Óarf u noúùa virdi muókemden òaber
Kim olur óarf u nuúaù tisèa èaşer
Bì-mükerrer deh olur óarf u nuúaù307
Deh òaù-ı Mÿsìdür añla bì-àalaù
Hem daòi deh óarf-i bismi’l-lÀhdur
VÀúıfı bu sırruñ ehlu’l-lÀhdur
Bì-mükerrer óarf çünkim yeddidür
Yeddi Àyet olduàı sırrı budur
Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
Görinür hem sırr-ı üç rekèat tamÀm
890. Yeddi Àyet geldi çün iy õÿ-fünÿn
Yeddi òaùù-ı aãla oldı reh-nümÿn
èAşra èÀyet sırrı hem bì-imtióÀn
Oldı esmÀsında el-óamdüñ èayÀn
Oldı hem yiggirmi bir òaùù-ı úadìm
Bì-mükerrer ez-òüdÀvend-i èalìm308

305 El-Hamdü (‫’)الحمد‬nün eczasındaki 14 harf: ‫الف الم حي میم دال‬.


306 El-Hamdü (‫’)الحمد‬nün eczasında (‫ )الف الم حي میم دال‬5 nokta vardır. 14 harfle birlikte
5 nokta, 5 noktası olan 14 muhkem harf (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬mukabilindedir.
307 El-Hamdü (‫’)الحمد‬nün eczasında (‫)الف الم حي میم دال‬, gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 nokta
(‫ )ا ل ف م ح ي د‬vardır, harf ve nokta toplamı 10’dur. Devamında ifade edileceği gibi
7 harfi, Fatiha’nın 7 ayeti, 3 noktası Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Harf ve nokta
toplamı olan 10 da besmelenin gayr-ı mükerrer 10 harfi (‫ )ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬mukabi-
lindedir.
308 Fatiha’da gayr-ı mükerrer 21 harf vardır: ‫ا ب ت ح د ذ ر س ص ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬. İle-
ride de ifade edileceği gibi Fatiha’nın 7 ayetiyle birlikte Kuran’ın 28 harfine mukabildir.
120 METİN - Hurûfî Şiirler II

Heft Àyetle olur hifdeh ãalÀt


Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
BÀ-deh esmÀ penc lafô el-óamdü hem
Sırrı on biş rekèate oldı èalem
895. Oldı hem yiggirmi bir óarf-i úadìm
Bì-mükerrer ez-òüdÀvend-i èalìm
Oldı yirmi bir òaù-ı ÓavvÀya dÀl
Kim odur aãl-ı òuùÿù-ı õü’l-celÀl
Yeddi Àyet bìst u yek óarf-ile hem
Oldı ÚuréÀn müfredÀtına èalem
Maènì-i el-óamdü li’l-lÀh309 iy hümÀm
Fehm iderseñ sırr-ı ÚuréÀndur tamÀm
Bìst u nüh óarf-ile bìst u nüh suver
Bìst u nüh lafôında ôÀhir úıl naôar310
900. Bìst u nüh lafô-ile bìst u yek óurÿf
Gösterür pencÀh sırrın bul vuúÿf311
Yaènì óarf u noúùa vü pencÀh vaút
Maènì-i el-óamdüdür iy nìk-baòt
(26a) Lafô-ı el-óamd ile elli biş olur
ÚÀmet esrÀrını rÿşen gösterür
ÇÀrdeh eczÀ-yı el-óamd ez-raéÿf
Bìst u nüh lafô-ile bìst u yek óurÿf312

309 Nüshada: AllÀh.


310 Fatiha sûresinde 29 kelime vardır. Bu, Kuran’da başında mukatta’ât gelen 29 sûre ve
Kuran’ın, Lâm-elifle birlikte 29 harfi mukabilindedir.
311 Fatiha’nın 29 kelimesiyle, gayr-ı mükerrer 21 harfi toplamı 50’dir. Arap alfabesinin
22 noktasıyla 28 harfin toplamı ve miraçta ilk olarak farz olan 50 vakit namaz mukabi-
lindedir. El-Hamdü (‫’)الحمد‬ün 5 harfiyle 55 olur ki 5 vakit farz öncesi getirilen kametin
11 kelimesi toplamı mukabilindedir.
312 El-Hamdü (‫’)الحمد‬nün eczasındaki 14 harf, Fatiha (El-Hamdü)’nın 29 kelimesi ve gayr-ı
mükerrer 21 harfi ile toplamı 2 kere 32’ye eşittir. Bir 32, Âdem’in nutku, diğeri de hatları
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 121

İkki sì vü dü olur fehm it èayÀn


Nuùú u maôhardan saña virdi nişÀn
905. Noúùası heft Àyetüñ bì-reyb ü şìn
İkki bìst u heşt olur fehm it yaúìn
Elli óarf u noúùadur bì-iòtelef
Hem de şeş eczÀ-yı óarf-i lÀm elif313
Elli altı yıl314 ãıfatda añla hem
Faøl-ı óaúúuñ olduàı budur èalem
ÇÀrdeh teşdìd ile heftÀd olur
Sırr-ı kÀf u sırr-ı nÿnı gösterür315
Heft Àyetle olur yetmiş yedi
FÀtióa ümmü’l-kitÀb-ı sermedì
910. Görinür yetmiş yedi óarf iy peser
Kim olur tekrÀr-ı bìst u nüh suver
Cümleten esrÀr-ı ÚuréÀn ÀşikÀr
FÀtióada olduàı budur iy yÀr
YÀnzdeh rekèat namÀz iy kÀm-rÀn
Noúùasında bìst u yek óarfüñ èayÀn
Bìst u yek óarf-ile on bir noúùa hem
Oldı ottuz ikki esmÀya èalem316
Úaldı tekrÀr anda úırú biş noúùa bil
Ádemüñ esmÀsın idrÀk eylegil317

313 Fatiha sûresinde 56 nokta vardır. Arap alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası ile Lâm-eli-
fin eczasındaki (‫ )الم الف‬6 harf toplamı mukabilindedir. Fazlullah’ın hayatta bulunduğu
56 yıl da buna mukabildir.
314 Nüshada: bil.
315 Fatiha’nın 56 noktası ve 14 şeddesi toplamı Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir. Buna,
Fatiha’nın 7 ayeti de eklenirse, 29 sûrenin başında gelen mukatta’ât harflerinin toplamı
mukabilinde 77 olur.
316 Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfinde (‫)ا ب ت ح د ذ ر س ص ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬
11 nokta vardır. Harf ve nokta toplamı 32’dir.
317 Fatiha’nın 7 ayeti, 56 noktası ve 14 şeddesi toplamından 32 nokta çıkarıldığında geriye
45 kalmaktadır, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 45 mukabilindedir.
122 METİN - Hurûfî Şiirler II

915. Elli altı noúùa bìst u yek óurÿf


Cümle yetmiş yeddi olur bul vuúÿf
Oldı bir vech-ile de fehm it èayÀn
Maènìsin heftÀd u heftüñ iy cüvÀn
Elli altı noúùa bìst u yek óurÿf
Heft Àyet bìst u nüh lafô ez-raéÿf
Heyéet-i mecmÿèa ile hem iy yÀr
Sırr-ı (yüz) on dört suverdür ÀşikÀr318
Ser-be-ser esrÀr-ı ÚuréÀn bì-àalaù
Sÿre-i el-óamdüdür óarf u nuúaù
920. Yaènì kim heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Maènì-i ÚuréÀndur añla319 bì-óicÀb
(26b) Oldı bìst u yek óurÿf eczÀsı hem320
Elli vaút esrÀrına óaúdan èalem
Noúùasında erbaèìn sırrına ir
FÀtióa ümmü’l-kitÀbuñ iy dilìr
Oldur üç kez sì vü dü óarf u nuúaù
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀdur bì-àalaù
Maènì-i el-óamdü li’l-lÀh iy èazìz
Yaènì vech ü dest ü pÀdur úıl temìz
925. Bu sebebden emrdür fehm it èayÀn
Bunları yumaú vuøÿda bì-gümÀn
Yaènì bu biş èuøvdan bì-reyb ü şìn
ÁşikÀrÀdur kelÀm-ı àayb-bìn

318 Fatiha’nın 7 ayeti, 29 kelimesi, 56 noktası ve gayr-ı mükerrer 21 harfi toplamı, heyet-i
mecmûa ile 114’tür. Kuran’ın 114 sûresi mukabilindedir.
319 Nüshada: aña.
320 Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfinin (‫ )ا ب ت ح د ذ ر س ص ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬ecza-
sında (‫ )الف بي تي حي دال ذال ري سين صاد ضاد طي عين غين قاف کاف الم ميم نون واو هي يي‬56 harf
ve 40 nokta vardır. Muhîtî Dede, 50 harf olarak hesaplamıştır. Ancak devamında harf ve
nokta toplamını doğru olarak 96 bulmuş ve 3 kez 32 hat mukabilinde değerlendirmiştir.
Kısmet-nâme 123

Ebcedi yiggirmi bir óarfüñ èayÀn


Üç biñ altı yüz daòi biş iy cüvÀn321
Bìst u nüh lafô-ile on dört şedde hem
Oldı yüz on dört otuz ikki èalem
Úıldı yüz on dört suver sırrın èayÀn
Sÿre-i el-óamdü li’l-lÀh iy cüvÀn
930. Yaènì her bir sÿre-i ÚuréÀn tamÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Besmele
Lafô-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Geldi óaúdan bìst u yek óarf-i úadìm322
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Kim yazupdur vech-i ÓavvÀda úalem
Hem yigirmi bir óurÿfın ÀşikÀr
Gösterür ümmü’l-kitÀbuñ añla var
Yaènì bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Maènì-i el-óamdüdür bì-ters u bìm
935. Bu cihetden muútedÀ-yı rÀh-ı dìn
Didi bismi’l-lÀh el-óamddür yaúìn
Saùr-ı bismi’l-lÀh üç lafô oldı hem323
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna èalem
Úıldı üç nevèe namÀzı hem èayÀn
Kim óaøar cumèa seferdür bì-gümÀn

321 Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfinin ebcedi 3605’tir. Fatiha’nın 29 kelimesi ve 14 şed-
desiyle 3648 yapar ki 114 kere 32’ye eşittir. Bu da 114 sûrenin her birinin Hakk’ın
32 nutku mukabilinde olduğu anlamına gelir.
322 Besmele’de 21 harf (‫ )ب ا س م ا ل ل ا ه ا ل ر ح م ن ا ل ر ح ي م‬vardır. Havvâ’nın 21 hattına
ve Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfine mukabildir.
323 Bu üç lafız; ‫ بسم اهلل‬ile ‫ الرحمن‬ve ‫’الرحيم‬dir. Besmele’de aşağıda tevil edileceği üzere 4 nokta
vardır.
124 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùasında çÀr mÀó-ı muóterem


ÁşikÀrÀ çÀr òaù hem bì-elem
(27a) ÇÀr rekèat çÀr tekbìr iy cüvÀn
Görinür hem çÀr enhÀr-ı cinÀn
940. PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ hem ÀşikÀr
ÇÀr noúùa sırrıdur fehm eyle var
Hem kitÀb-ı ÀsumÀnìden nişÀn
Gösterür añla bu sırrı bì-gümÀn
ÇÀr noúùa bÀ-se lafô iy kÀm-yÀb
Gösterür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Heft òaùù-ı aãla hem oldı èalem
Heft baùn esrÀrına dÀl oldı hem
Yine bir vech-ile lafôı çÀr olur
Dört nuúaùla heşt òaùùı gösterür324
945. Ebced-i yiggirmi bir óarf ÀşikÀr
Bì-mükerrer deh óurÿf u noúùa çÀr
Oldı sekkiz yüz iki fehm it èayÀn
CÀvidÀn-ı NÀmeden virdi nişÀn
Yaènì êÀd u bìde cemè oldı yaúìn
CÀvidÀnì NÀme-i faøl-ı mübìn325
Ol ki tÀrìò ire bismi’l-lÀh dir
Ôahir ola Mehdì-i şÀh-ı kebìr

324 Besmele’de ‫ باسم‬ve ‫ اهلل‬ayrı birer lafız olarak kabul edilirse ‫ الرحمن‬ve ‫ الرحيم‬ile toplam 4 lafız
olur. Besmele’nin 4 noktası ile toplamı 8’dir, hatt-ı istivâdan sonraki 8 hat mukabilinde-
dir.
325 Besmele’deki 21 harf (‫’)ب ا س م ا ل ل ا ه ا ل ر ح م ن ا ل ر ح ي م‬in ebcedi 788’dir. Besmele’nin
gayr-ı mükerrer 10 harfi (‫ )ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬ve Besmele’nin 4 noktasıyla 802’dir. De-
vamında Câvidân-nâme’nin bu tarihte cem edildiği söyleniyor. Fazlullah’ın 796’daki ölü-
münden sonra Câvidân-nâme-i Sağîr’in tertiplendiği tarih olabilir. Şeyh Ebu’l-Hasan’ın
802’de Câvidan-nâme’yi manzum olarak tekrar yazdığı bilindiğine göre, bu eserden kas-
tedilenin Kürsî-nâme olduğu dolayısıyla Şeyh Ebu’l-Hasan ile Aliyyu’l-A’lâ’nın aynı kişi
olabileceğine dair mevcut şüphelerimizi arttırmaktadır. Nitekim devamındaki beyitlerde
aynı kişiden Bü’l-Hasan olarak bahsetmektedir.
Kısmet-nâme 125

Faøl-ı yezdÀnuñ ôuhÿrından òaber


Virdi fehm eyle resÿl-i muèteber
950. Yaènì Mehdì nuùú-ı Faølu’l-lÀhdur
Bu sözi fehm itmeyen gümrÀhdur
ÇÀr lafô u bÀ-se teşdìd iy cüvÀn
Oldı sekkiz yüz ùoúuz ez-àayb-dÀn326
Virdi Kürsì-nÀmeden saña òaber
Kim gelüpdür êÀd u ùìde bì-òaùar
Nuùú-ı Faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn
Yaènì mir ãÀéil327 şeh-i dünyÀ vü dìn
Yazdı Kürsì-nÀmei fehm eyle var
ëÀd u ùìde faøl-ı óaúdan ÀşikÀr
955. Oldı çün úÀéim-maúÀm-ı faøl-ı rab
Feyø-i faøl-ı óaú aña geldi laúab
Şübhesüz oldur òalìfe bilesin
Her ne maúãÿduñ var andan bulasın
Ol-durur hÀdì-i cennÀt-ı naèìm
ÚÀtil-i küffÀr-ı aãóÀb-ı caóìm
(27b) Bü’l-Óasen künyet imÀm-ı rÿzigÀr
èAyn u lÀm yì şeh-i düldül-süvÀr
Geliserdür bir daòi bì-dìnlere
Mülk-i óaúúı virmege müéminlere
960. Vaède-i óaúdur bu sözde yoú òilÀf
Müşriküñ göñlinde vardur şìn u kÀf
Bì-i bismi’l-lÀh çü Ádemdür èayÀn
Sìn Muóammeddür bu sözde yoú gümÀn

326 802 ile Besmele’nin 4 lafzı ve 3 şeddesi toplamı 809’dur. Ancak Aliyyu’l-A’lâ’nın Kür-
sî-nâme’si 10 Cemaziyelevvel 810’da yazılmıştır.
327 Sâhib-i Te’vîl terkibinin kısaltması olarak Hurufiler arasında yaygınlaşmış bir kelimedir.
126 METİN - Hurûfî Şiirler II

Mìm Mehdìye işÀretdür yaúìn


Añla bismüñ sırrın iy dÀnÀ-yı dìn
Yaènì evvel Àdem oldı ÀşikÀr
Baèd Ádem Aómed-i mürsel iy yÀr
Geldi ãoñra Mehdì-i ãÀóib-zamÀn
Sırr-ı bì vü sìn ü mìm oldı èayÀn
965. Óarf-i bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Bì-mükerrer èaşra ÀyÀt-ı èaôìm328
Oldı hem deh levó-i Mÿsì ÀşikÀr
Faøl-ı yezdÀndan bu sırrı añla var
Noúùa-y-ıla çÀrdehdür bì-gümÀn
ÔÀhir oldı maènì-i sebèu’l-meåÀn
ÇÀrdeh òaùù-ı ruò-ı insÀna hem
Oldı bismi’l-lÀh fehm eyle èalem
Hifdeh olur bÀ-se teşdìd ÀşikÀr
Gösterür hifdeh namÀzı añla var
970. Oldı tekrÀr anda hem on bir namÀz329
ÁşikÀrÀ fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz
ÇÀr noúùayla hem ol on bir óurÿf
Kim mükerrer geldi óaúdan bul vuúÿf
On biş olur görinür on biş namÀz
Kim buyurmışdur òüdÀ-yı bì-niyÀz
BÀ-se lafô u çÀr noúùa iy emìn
Bìst u yek óarf-ile hem bì-reyb ü şìn330

328 Besmele’nin gayr-ı mükerrer 10 harfi (‫ )ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬vardır. Devamındaki hesapta


buna Besmele’nin 4 noktası, 3 şeddesi de ekleniyor.
329 Yani Besmele’nin 21 harfinden, gayr-ı mükkerer 10 harfi çıktıktan sonra geriye kalan
11 harf (‫’)ا ل ا ا ل م ا ل ر ح م‬tir. Bir sonraki beyitte bu 11 harfe Besmele’nin 4 noktası
ekleniyor.
330 Besmele’nin 3 lafzı, 4 noktası ve 21 harfi toplamı 28’dir.
Kısmet-nâme 127

Bìst u heşt olur bu sırrı añla var


MüfredÀt esrÀrın itdi ÀşikÀr
975. Yaènì bìst u heşt ÚuréÀn-ı èaôìm
Oldı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Ebced-i deh óarf iy èÀlì-cenÀb
Oldı dört yüz altı fehm it bì-óicÀb
(28a) ÇÀr ãad sÀlüñ beyÀnın úıldı fÀş
Şeş cihÀtuñ sırrını hem bì-teóÀş
Yaènì kim şems-i óaúìúì ÀşikÀr
Oldı dört yüz altıda fehm eyle var
Şems dört yüz altı olur bì-àalaù
Ebced ile üç óurÿf u üç nuúaù331
980. Şems-i Mehdìdür ki maàribden èayÀn
Doàdı fehm eyle bu sırrı bì-gümÀn
Úıldı bismi’l-lÀh sırrın ÀşikÀr
Fehm úıl tÀrìò-i bismi’l-lÀh var
Sırr-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Diñle bir vech-ile daòi iy óakìm
Olur eczÀda yigirmi bir óurÿf
Elli altı faøl-ı óaúdan bul vuúÿf332
èÁlem-i ãÿretde faøl-ı àayb-dÀn
Oldı çün kim elli altı yıl èayÀn
985. Virdi sırr-ı faøl-ı yezdÀndan òaber
Elli altı óarf-i eczÀ ser-be-ser

331 Besmele’nin gayr-ı mükerrer 10 harfinin ebced değeri 406’dır. Şems (‫’)شمس‬in de ebcedi
400’dür, 3 harf ve 3 noktası ile 406 olur.
332 Besmele’deki 21 harf (‫’)ب ا س م ا ل ل ا ه ا ل ر ح م ن ا ل ر ح ي م‬in eczasında 56 harf vardır:
‫بي الف سين میم الف الم الم الف هي الف الم ري حي میم نون الف الم ري حي يي ميم‬. Fazl’ın yaşadığı
56 yıl mukabilindedir. Ayrıca Arap alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası ile, Lâm-elif ’in
2 harfi ve 4 mucem harfin toplamı mukabilindedir.
128 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bu daòi tÀrìò-i Mehdìdür èayÀn


K’irdi bismi’l-lÀh añla iy cüvÀn
Ellisidür noúùa vü óarf-i kelÀm
Hem de elli vaút namÀz-ı óaú tamÀm
ÇÀr óarf-i muècem ü hem lÀm-elif
Altısıdur333 fehm it iy õÀt-ı şerìf
Bìst u heşt ü sì vü dü sırrına hem
Noúùa-i ôÀhirle olmışdur èalem334
990. Hem daúìúa sırrı oldı ÀşikÀr
Ùÿluhÿ sittÿnı335 hem fehm eyle var
Elli altı hem yine bì-reyb ü şìn
İkki kerre bìst u heşt olur yaúìn
Nuùú u òaùù-ı Aómede oldı delìl
İnbisÀù-ı óarf-i bismi’l-lÀh bil
Ottuz üçdür noúùası hem ÀşikÀr336
Oldı sırr-ı nuùú-ı faøl-ı kirdgÀr
Ottuz üç yaşında yaènì faøl-ı õÀt
Eyledi teévìl-i óall-i müşkilÀt
995. Bu daòi tÀrìò-i bismi’l-lÀhdur
Fehm úıl kim sırr-ı Faølu’l-lÀhdur
(28b) Elli altı óarf u ottuz üç nuúaù
Cümle seksen ùoúúuz olur bì-àalaù
ÇÀr lafô u bÀ-se teşdìd ile hem
Üç kez ottuz ikkiye oldı èalem337

333 Nüshada: Ellisidür.


334 Besmele’deki 21 harfin eczasındaki 56 harfe Besmele’nin 4 noktası eklenirse, 28 ve
32 harf mukabilinde olur.
335 “Semada Âdem’in uzunluğu altmış zira’dır.” Kütüb-i Sitte, c. X, s. 177.
336 Besmele’deki 21 harfin eczasındaki 56 harfin toplam 33 noktası vardır.
337 Besmele’nin harflerinin eczasındaki 56 harf, 33 noktası ile Besmele’nin 4 lafzı ve 3 şed-
desi toplamı 96’dır, 3 kere 32 hatta mukabildir.
Kısmet-nâme 129

Virdi üç kez sì vü dü òaùdan òaber


Òaùù-ı vech ü dest ü pÀya úıl naôar
YÀnzdeh óarf-i mükerrerle èayÀn
Elli altı óarf hem iy nev-cüvÀn338
1000. Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
Kim olur altmış yedi fehm eyle var
Deh óurÿf ile yine iy nÀm-ver
Virdi yetmiş yeddiden saña òaber
Seksen olur añla üç teşdìd ile
Fì-i faølı gösterür teékìd ile
ÇÀr lafô-ile olur heştÀd u çÀr
Üç yigirmi sekkizi fehm eyle var
İnbisÀù-ı sì vü dü yaènì tamÀm
İkki óarf-i lÀm-elifle iy hümÀm
1005. Olur üç kez bìst u heşt nuùú-ı òüdÀ
İstivÀsuz òaùù-ı vech ü dest ü pÀ
BÀ-se teşdìd olur altmış yeddi hem
Sırr-ı óarf-i kÀf u nÿn iy muóterem339
İnbisÀù-ı deh óurÿf olsa óisÀb
Noúùasıyla çìl ü şeşdür bì-óicÀb340

338 Besmele’nin 10 gayr-ı mükerrer harfi dışında kalan 11 harfiyle, Besmele’nin harflerinin
eczasındaki 56 harfin toplamı olan 67, Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın ebcedi mukabilindedir. Buna,
gayr-ı mükerrer 10 harf eklenirse, mukatta’ât harflerinin toplamı olan 77’ye mukabil
gelir. 77’ye Besmele’nin 3 şeddesi ve 4 lafzı eklenirse 84 olur ki bu 32 harfin inbisatı ve
Lâm-elif ’in iki harfi toplamına, ayrıca 3 kere 28 hatta mukabil gelir. Beyitin devamında
bu istihraçlar anlatılmıştır.
339 Besmele’nin 21 harfinin inbisatındaki 56 harf, mükerrer 11 harfi, Besmele’nin 3 şeddesi
toplamı Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir. Bu hesaba, Besmele’nin 4 lafzı ve 4 noktası
eklenirse mukatta’ât harflerinin toplamı mukabilinde olur.
340 Besmele’nin gayr-ı mükerrer 10 harfinin (‫ )ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬inbisatında 25 harf ve
21 nokta vardır: ‫بي الف سين میم الم هي ري حي نون يي‬. Harf ve nokta toplamı, Âdem (‫)آدم‬
isminin ebcedi olan 46’ya mukabildir.
130 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yaènì kim yetmiş èaded olur èayÀn


Sırr-ı bismi’l-lÀh fehm it iy cüvÀn
ÇÀr lafô u çÀr noúùayla tamÀm
Oldı bil yetmiş sekiz óarf-i kelÀm
1010. Ádemüñ esmÀsın eyler ÀşikÀr
Kim olupdur çìl ü şeş iy hÿşyÀr
Bì-mükerrer inbisÀù-ı deh óurÿf
On ikidür faøl-ı óaúdan bul vuúÿf341
On iki burc u on ikki çeşme hem
On iki òaùùa hem olmışdur èalem
Hem daòi eczÀ-yı ism-i faøl-ı õÀt
Görinür bÀ-noúùa ez-rÿy-ı ãıfÀt
On iki óarfüñ nuúÀùı oldı penc
Penc vaútüñ oldı esrÀrına senc
(29a) 1015. Sırr-ı hifdeh muókem u hifdeh namÀz
Hem de hifdeh enbiyÀ-yı bì-niyÀz
Oldı óarf ü noúùasında ÀşikÀr
Bì-mükerrer deh óurÿfuñ añla var
Sırr-ı bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
ÁşikÀrÀ oldı ez-faôl-ı èaôìm
Devr-i Mehdìdür bil iy èÀlì-maúÀm
İrdi bismi’l-lÀha tÀrìò ve’s-selÀm

Mukatta’ât
Diñle esrÀr-ı muúaùùaèdan òaber
K’andadur esrÀr-ı ÚuréÀn ser-be-ser

341 Besmele’nin gayr-ı mükerrer 10 harfinin (‫ )ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬inbisatındaki 25 harfin (‫بي‬


‫ )الف سين میم الم هي ري حي نون يي‬gayr-ı mükerrer 12 harfi şunlardır: ‫ب ي ا ل ف س ن م ه ر ح‬
‫و‬. Fadl’ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬harf ve nokta toplamı da buna mukabil olarak 12’dir.
Gayr-ı mükerrer 12 harfin 5 noktası vardır bu da ileriki beyitlerde değerlendirilmiştir.
Kısmet-nâme 131

1020. Sÿreler geldi óisÀb-ı kÀf u ùì


MüfredÀtı oldı cümle èayn u óì342
Noútası hem ùoúúuz oldı bì-gümÀn343
Nüh teşehhüd sırrına oldı nişÀn
Tisèa ÀyÀt-ı yed-i MÿsÀya hem
Nüh felek sırrına hem oldı èalem
Bìst u heşt bÀ-lÀm-elif bì-şìn ü kÀf
Oldı yetmiş sekkiz eczÀ bì-òilÀf344
Yaènì kim ism (u) müsemmÀdan nişÀn
Virdi müfredle mürekkeb bì-gümÀn345
1025. YÀ-ı YÀsìn kim ola óarf-i nidÀ
Úala yetmiş yeddi óarf-i kibriyÀ
Gösterür eõÀn sırrın ser-be-ser
Kim olur yetmiş yedi fehm it òaber346
Noútasında görinür iy kÀm-yÀb
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb347
Óarf ü noúùa cümle seksen dört olur
Sırr-ı üç yiggirmi sekkiz görinür
Yaènì üç yiggirmi sekkiz òaù iy yÀr
K’oldı vech ü dest ü pÀda ÀşikÀr

342 Kef ve Tı (‫’)ک ط‬nın ebcedi 29’dur ve başında mukatta’ât harfi gelen 29 sûreye işarettir.
Ayın ve Ha (‫’)ع ح‬nın ebcedi de 78’dir ve mukatta’ât harflerinin toplam sayısıdır.
343 Mukatta’âtın 9 noktası şu harflerdedir: ‫ق ن ي ق ي‬.
344 Arap alfabesinin 28 harfinin eczasında 72 harf vardır, Lâm-elif ’in eczasındaki (‫)الم الف‬
6 harfle birlikte 78 olur. Devamında dile getirildiği gibi mukatta’ât harflerinin toplamı
da 78’dir.
345 Zira mukatta’ât harflerinde toplam 78 harf vardır.
346 Ezan 4 vakitte 15’er kelimedir, 1 vakitte 17 kelimedir, toplamı 77’dir. Yâsin’in yâ harfi,
nida harfi olduğundan hariç tutulursa mukatta’âttaki toplam harf sayısına mukabildir.
347 Yâsin’in yâ harfi hariç mukatta’âtın 7 noktası şu harflerdedir: ‫ق ن ق ي‬. Devamındaki he-
saba göre 77 mukatta’ât harfiyle bu 7 harfin toplamı 84’tür, 3 kere 28 hatta mukabildir.
132 METİN - Hurûfî Şiirler II

1030. Oldı yetmiş yeddi óarf iy ehl-i dil


Bì-mükerrer çÀrdeh bì-úÀl u úìl348
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl
Kim odur sebèu’l-meåÀn bì-úìl u úÀl
Oldı ôÀhir noútasında penc vaút
İsm-i Faølu’l-lÀh hem iy nìk-baòt
(29b) ÇÀrdeh óarf oldı altı sÿre hem
KÀf u nÿn eczÀsına oldı èalem349
Biş nuúaùla on bir olur şeş suver
MuókemÀt içre èayÀn oldı sefer350
1035. Úıldı hem şeş ibtidÀ sırrın èayÀn
Kim odur mühr-i kelÀm-ı CÀvidÀn
YÀnzdeh óarfi hem itdi ÀşikÀr
Şuúúa esrÀrını hem fehm eyle var
Penc nuúaù çÀrdeh óarf u suver
BÀ-se óarf-i bÀùını iy pür-hüner351
Bìst u heşt òaùù-ı ruòın peyàamberüñ
Gösterür gör muècizin ol serverüñ
Hifdeh olur çÀrdeh óarf iy cüvÀn
Üç óarf-i bÀùın-ile bì-gümÀn352
1040. Çünki hifdeh oldı óarf-i muókemÀt
Faøl-ı óaúdan farødur hifdeh ãalÀt

348 Mukatta’âtta gayr-ı mükerrer 14 harf ve 5 nokta vardır: ‫الر کهيعص طس حم ق ن‬. 14 harf
14 hatta, 5 nokta da 5 vakit namaza ve Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki 3 harf ve 2 nokta topla-
mına mukabildir.
349 Bu gayr-ı mükerrer 14 harf formülasyonu (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬bu halleriyle 6 sûrede
görülebilmektedir, Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki (‫ )کاف نون‬6 harf mukabilindedir.
350 6 sûre ile gayr-ı mükerrer mukatta’ât harflerinin 5 noktası toplamı 11’dir. Böylece muh-
kem harflerden serferdeki 11 farz rekat zahir olmuş olur.
351 Gayr-ı mükerrer 14 mukatta’ât harfi, 5 noktası, bunların batınında zahir olan 3 harf
(‫ )ف و د‬ve geldiği 6 sûre toplamı Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harfi mukabilinde
28 hattını gösterir.
352 Gayr-ı mükerrer 14 mukatta’âtın eczasında ortaya çıkan 3 harf: ‫ف و د‬.
Kısmet-nâme 133

Sırr-ı on bir rekèat añla bì-gümÀn


Oldı eczÀsında üç óarfüñ èayÀn353
Fì vü dÀl ü vÀv hem ùoúsan olur
Sırr-ı ùoúsan biñ kelÀm añla budur
Biri biñ olduàı åÀbitdür èayÀn
Faøl-ı óaúdandur KitÀb-ı CÀvidÀn
Perde ardından òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Söyledi sırrıyla ùoúsan biñ kelÀm
1045. Çünki sırru’l-lÀhdur aãl-ı kelÀm
Budur esrÀr-ı kelÀm-ı óaú tamÀm
Noúùa-i hifdeh óurÿf bì-úìl u úÀl354
Oldı şeş eczÀ-yı kÀf u nÿna dÀl
Sırr-ı hem şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Yaènì bu şeş noúùadur fehm it èayÀn
Şeş teşehhüd sırrını gösterdi hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem
On biri hifdeh óurÿfuñ ÀşikÀr
Oldı eczÀda üçer fehm eyle var355
1050. Üç kez on bir ottuz üç olur èayÀn
Kehl-i èÌsÀdan saña virür nişÀn
Yaènì ottuz üç yaşında dir Mesìó
İniser gökden yire fehm it faãìó
(30a) Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÁşikÀrÀ görinür iy merd-i rÀz

353 14 mukatta’âttan zahir olan 3 harfin (‫ )ف و د‬eczasında 8 harf ve 3 nokta vardır: ‫في واو دال‬.
Harf ve nokta toplamı 11’dir. Bu 3 harfin ebcedi toplamı da 90’dır.
354 Mukatta’âtın 17 harfinde (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬6 nokta vardır.
355 Mukattat harflerinden 11’inin eczasında 3 harf zahir olur: ‫الف الم کاف عين صاد سين ميم قاف‬
‫نون دال واو‬. Toplam 33 harf ve 15 noktadır.
134 METİN - Hurûfî Şiirler II

İkkişerdür altısı bì-úÀl u úìl


Ádemüñ şeş òaùùına oldı delìl356
Yaènì ikki òaùù-ı èÀrıø iy cüvÀn
İkki daòi òaùù-ı şÀrib bì-gümÀn
1055. İkki de òaùù-ı zenaòdur ÀşikÀr
Kim bulupdur anı faøl-ı kirdgÀr
Yirleri ile olur on ikki òaù
Bu-durur ol on iki òaù bì-àalaù
Altı óarf eczÀda olur on iki
Gösterür on ikki òaùùı iy zekì
Bu-durur yetmiş yedi óarfüñ èayÀn
On iki òÀããı olan didüm èayÀn
Altı óarf üç noúùa ile nüh olur357
Tisèa ÀyÀt-ı Kelìmi gösterür
1060. Noúùa-i bÀtınla eczÀda iy yÀr
ÔÀhir oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr358
Noúùa-i ôÀhirle bìst u heft olur
Leyletü’l-úadrüñ rumÿzın gösterür
Hem de on bir óarf-i menúÿùuñ èayÀn
Oldı eczÀsına fehm eyle nişÀn
Baùn-ı evvelde olur hifdeh óurÿf
Çìl u penc çün ism-i Ádem bul vuúÿf359

356 Mukattat harflerinden 6’sının eczasında 2 harf zahir olur: ‫ري هي یي طي حي في‬. Toplamda
12 harf ve 15 noktadır.
357 Eczasında 2 harf zahir olan 6 mukatta’ât harfinden sadece zahirde noktalı olanları (‫)ي ف‬
hesaba dahil ediyor. 6 harf zahirdeki 3 noktayla 9’dur.
358 Eczasında 2 harf zahir olan 6 mukatta’âtın eczasındaki toplam 12 harf ve sadece batı-
nından zahir olan 12 nokta ile toplamı 24 saate mukabildir. Zahirdeki 3 nokta eklenirse
27 olur. Ramazan’ın 27. gecesi olan Kadir Gecesi’ne işarettir. Bir sonraki beyittte söylen-
diği gibi bu 27, aynı zamanda 11 müteşabih harfin (harf-i menkût) eczasındaki 27 harf
mukabilindedir: ‫بي تي ثي جيم خي ذال زي شين ضاد ظي غين‬.
359 17 mukatta’ât harfinin eczasında, Âdem isminin ebcedi mukabilinde 45 harf vardır: ‫الف‬
‫الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون في دال واو‬. Devamındaki beyitlerde ifade
Kısmet-nâme 135

Elli bir úıldı namÀzı şÀh-ı êìn


Elli birdür altı noúùayla hemìn
1065. Hem de bìst u heşt óarf bÀ-nuúaù
LÀm elifle elli birdür bì-àalaù
Çìl ü penc óarfüñ nuúÀùı bì-gümÀn
Gösterür sì cüzv-i ÚuréÀndan nişÀn
İkki óarf-i lÀm-elif hem iy hümÀm
Görinür hem bìst u heşt óarf-i kelÀm
BÀ-nuúaù yetmiş sekiz óarf-i òüdÀ
Oldı seksen yeddi fehm it ùÀlibÀ360
On yedisi on yedi rekèat namÀz
Yetmişidür kÀf u nÿn iy merd-i rÀz
1070. èAyn óarfinden eger úılsañ güõer
Seksen altı úala anda ser-be-ser
(30b) Seksen altı secdeye oldı èalem
K’olur on bir on biş on yeddide hem
Fì vü dÀl ü vÀv noúùayla èayÀn
Ùoúsan olur bu söze yoòdur gümÀn361
Faøl-ı óaúdan her biri biñdür tamÀm
Bu-durur maènÀ-yı ùoúsan biñ kelÀm
Yine hem yetmiş sekiz eczÀda bil
İkki yüz on üç olur bì-úÀl u úìl
1075. Altı kerre sì vü dü olur èayÀn
Ottuz ikki nuùú-ı óaúdur bì-gümÀn

edildiği gibi zahirdeki 6 noktayla birlikte 51 yapar. 45 harfin 30 noktası vardır ve Ku-
ran’ın 30 cüzü mukabilindedir. Aynı zamanda 28 harf ve Lâm-elif ’in iki harfi toplamı
olan 30 harf mukabilindedir.
360 Mukatta’ât harflerinin 78 harfi, 9 noktasıyla beraber 87’dir: ‫الم الم المص الر الر الر المر الر الر‬
87 .‫’کهيعص طه طسم طس طسم الم الم الم الم يس ص حم حم حم عسق حم حم حم حم ق ن‬nin 17’si
hazardaki 17 farz rekat, 70 de Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
361 14 mukatta’âtın eczasından zahir olan Fe, Dâl, Vâv (‫ )ف د و‬harflerinin ebcedi 90’dır.
Ayrıca 87 harf ile bu 3 harfin toplamı da 90’dır.
136 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀúì yiggirmi biri bì-mÀcerÀ


Gösterür yiggirmi bir òaùùı saña
Kim yazupdur vech-i ÓavvÀda úadìm
ÒÀme-i úudretle bil faøl-ı èaôìm
Faøl-ı óaúdan noúùası iy kÀm-yÀb
Yüz yigirmi üçdür bì-irtiyÀb
Noúùa-i fÀ-i mükerrerle èayÀn
Yüz yigirmi dört olur ez-àayb-dÀn
1080. Birine biñ didi çün faøl-ı celìl
Yüz yigirmi dört biñ olur noúùa bil
Bil nübüvvet noúùası iy kÀn-ı nÿr
Yüz yigirmi dört biñ olduàı budur
Üç kez sì vü dü biñdür ÀşikÀr
Bir daòi yiggirmi sekkiz362 añla var
Üç otuz ikki bir iggirmi sekiz
ÇÀr èunãur sırrıdur eyle temìz
Faøl-ı óaúdan yaènì kim peyàamberÀn
Oldı nuùú-ı Ádem (u) ÒÀtem èayÀn
1085. CÀvidÀn-ı NÀmedendür bu òaber
Fehm úıl kim söz olupdur muòtaãar
Bir daòi budur ki on yeddi óurÿf
On üçinüñ noúùası yoò bul vuúÿf363
YÀnzdeh istÀre u şems u úamer
Oldı bu on üç óurÿf-ı muèteber
Yaènì kim bunlardur iden perveriş
Ádemi èÀlemde fehm it yaz u úış

362 Yani 28 bin. Zira 3 kere 32 bin ile 28 binin toplamı 124 bindir.
363 Gayr-ı mükerrer mukatta’ât harflerinden noktası olmayan 13 harf: ‫ا ل ر ک ه ع ص ط س ح‬
‫م د و‬.
Kısmet-nâme 137

Bu sebebden Yÿsufa iy yÀr-ı ãÀf


Úıldılar secde be-emr-i nÿn u kÀf
(31a) 1090. Yÿsuf-ile çÀrdehdür bil bular
ÇÀrdeh òaùùa işÀret oldılar
ÇÀr óarfinde gelüpdür noúùa hem364
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
Yaènì óarf-i muècemi ez-faøl-ı rab
Eyle ÚuréÀnuñ óurÿfından ùaleb
ÇÀr óarf altı nuúaùla365 on olur
èAşra ÀyÀtuñ beyÀnın gösterür
Oldı hem eczÀda fehm it on èalem
ÇÀr óarf-i noúùa-dÀr iy muóterem366
1095. Úıldı bismi’l-lÀhuñ on óarfüñ èayÀn
ÇÀr óarfüñ inbisÀùı bì-gümÀn
Noúùa-i ôÀhirle on eczÀ iy yÀr367
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr
On iki burc u on ikki òaùù-ı rab
Noúùasında eyle eczÀnuñ ùaleb
On iki noúùayla on óarf iy hümÀm
Noúùa-i ÚuréÀnı gösterdi368 tamÀm
Geldi yiggirmi sekiz óarfüñ èayÀn
On bişinde noúùa ôÀhir iy cüvÀn369

364 Mukatta’âtın 4 harfinde nokta vardır: ‫ي ق ن ف‬. Noktaların toplamı 6’dır, 4 harf ve
6 nokta toplamı 10’dur.
365 Nüshada: noúùayla.
366 Mukatta’ât harflerinden noktalı olan dört harfin eczasında 10 harf vardır: ‫يي قاف نون في‬.
Besmelenin 10 harfi mukabilindedir: ‫ب ا س م ل ه ر ح ن ي‬.
367 Mukatta’ât harflerinden noktalı dört harfin eczasındaki 10 harf (‫ )يي قاف نون في‬ve za-
hirdeki 6 noktası (‫ )ي ق ن ف‬toplamı 16’dır. İnbisatta zuhur edenlerle birlikte 10 harfin
(‫ )يي قاف نون في‬toplam 12 noktası vardır, 10 harfle birlikte 22 olur ki Arap alfabesindeki
22 nokta mukabilindedir.
368 Nüshada: gösterürdi.
369 Şu 15 harftir: ‫ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ ف ق ن ي‬.
138 METİN - Hurûfî Şiirler II

1100. Oldı on biş rekèat esrÀrına dÀl


Kim úılınur cumèa gün bì-úìl u úÀl
Yaènì bu on biş óurÿf-ı noúùa-dÀr
Ádemüñ nuùúından oldı ÀşikÀr
PÀnzdeh óarf-ile bìst u dü nuúaù
Olur ottuz yeddi fehm it bì-àalaù370
İnbisÀùın çÀrdeh óarfüñ èayÀn
Gösterür yoòdur bu sözde hìç gümÀn
Muókem itdi àayr-ı muókemden ôuhÿr
áayr-ı muókem oldı muókem uşta nÿr371
1105. Her kime keşf oldı esrÀr-ı kelÀm
Buldı isminde müsemmÀsın tamÀm
On ùoúuz olur óurÿf-ı noúùa-dÀr
PÀ vü çÀ vü jÀ vü àÀ-y-ıla iy yÀr372
ÇÀrdeh óarf-ile olur biş nuúaù
Maènì-i tisèa èaşer hem bì-àalaù
On ùoúuz óarf u otuz dört noúùa hem373
Oldı ism-i Aómede oldı èalem
(31b) Elli üçdür yaènì Aómed iy cüvÀn
Oldı õÀt-ı noúùa vü óarfe nişÀn
1110. Şeş suver bÀ-penc noúùa iy zekì
Noúùa-i bÀtınla olur on iki374

370 Arap alfabesinin noktalı 15 harfi, 22 noktasıyla birlikte 37’dir. 14 mukatta’ât harfin ec-
zasında da 37 harf vardır: ‫الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون‬.
371 Müteşabih harflerin telaffuzunda muhkem harflerin kullanılması gerekliliğine temas
ediyor. Örneğin Cîm (‫ )ج‬gayr-ı muhkemdir ve telaffuzunda (‫ )جيم‬Ye ve Mîm gibi iki
mukatta’ât harfi zahir olur ve bu muhkem harfler olmadan Cîm telaffuz edilemez.
372 Arap alfabesinin noktalı 15 harfinin, 4 mucem harfle toplamı 19’dur. 14 mukatta’ât harfi
(‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬ile 5 noktası toplamı mukabilindedir.
373 Buradaki 34 nokta, mukatta’âtın noktalı harflerinin eczasındaki 12 nokta ile Arap al-
fabesinin 22 noktası toplamıdır. 34 noktanın 19 harfle toplamı 53’tür. Devamındaki
beyitlerde de ifade edileceği gibi Ahmed (‫’)احمد‬in ebcedi de 53’tür.
374 Gayr-ı mükerrer 14 muhkem harfin tamamı 6 sûrede görülebilmektir, 6 sûrede görü-
Kısmet-nâme 139

Oldı cìm-i CÀvidÀn hem bì-àalaù


K’Ádemüñ ismi-dürür hem heft òaù375
Oldı on ikki òaù-ı vech(e) nişÀn
Gösterür hem on iki burcı èayÀn
Üç óurÿf-ı bÀùın-ıla ÀşikÀr
Şeş suver bÀ-şeş nuúaù ez-kirdgÀr376
PÀnzdehdür cümlesi bì-úìl u úÀl
PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl
1115. ÇÀrdeh óarf-ile bìst u nüh olur
Bìst u nüh óarfüñ beyÀnın gösterür
Hem de bìst u nüh suver sırrın saña
Gösterür şeş sÿre fehm it ùÀlibÀ
ÇÀrdeh óarfüñ üçidür noúùa-dÀr
Kim oúınur şeş suverden ÀşikÀr377
Üç óurÿf (u) penc noúùa heşt olur
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem görinür
Görinür hem heşt teşehhüd hemçünÀn
Hem daòi eczÀ-yı nÀm-ı àayb-dÀn
1120. Şeş suverden yaènì iy dÀnÀ-yı rÀz
ÔÀhir oldı cümle esrÀr-ı namÀz
Sırr-ı ÚuréÀn fì evÀéil-i suver
æÀbit oldı faøl-ı óaúdan úıl naôar

lebilen bu 14 muhkem harf, 6 grup halinde şöyle yazılır: (‫)الر کهيعص طس حم ق ن‬. Bu
6 grup ile zahirdeki 5 noktası ve batınından zahir olan Fe (‫ )ف‬harfinin bir noktası top-
lamı 12’dir.
375 Cîm (‫’)جيم‬in ebcedi 53’tür. Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 46 ile onun 7 hattının toplamı
mukabilindedir.
376 6 grup mukatta’ât harfi (‫)الر کهيعص طس حم ق ن‬, batınından zahir olan 3 harf (‫ )ف د و‬ve
bunların 6 noktası toplamı 15’tir. Devamında ifade edildiği gibi 14 mukatta’ât harfi ile
toplamı 29’dur.
377 14 mukatta’ât harfinde (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬3 harf (‫ )ي ق ن‬noktalıdır. 3 harf, 5 nokta-
sıyla 8’dir.
140 METİN - Hurûfî Şiirler II

Budur iggirmi ùoúuz sÿre tamÀm


K’andadur esrÀr-ı ÚuréÀn iy hümÀm
LÀm elifden pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
ÔÀhir oldı hemçü òaùù-ı istivÀ378
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı kirdgÀr
Oldı yiggirmi ùoúuzdan ÀşikÀr
1125. Rÿze vü óacc u zekÀt u hem ãalÀt
Hem şehÀdet hem sünen hem vÀcibÀt
Sì vü dü nuùúuñ izÀsında tamÀm
Emr olupdur faøl-ı óaúdan ve’s-selÀm
(32a) Şeş elif-lÀm-mìm elif-lÀm-rÀ
Pencdür şeş bÀ-elif-lÀm-mìm-rÀ
Kef-he-ye-èayn-ãÀd u ùÀ vü hÀ
Hem elif-lÀm-mìm-ãÀd ez-kibriyÀ
Altıdur óÀ-mìm óaúdan bì-òilÀf
Heft bÀ-óÀ-mìm-èayn-sìn-úÀf
1130. İkki ùÀ-sìn-mìm bir ùÀ-sìndür
Nÿn u úÀf u ãÀd hem yÀ-sìndür
Budur iggirmi ùoúuz sÿre tamÀm
Kim muúaùùaè geldi óaúdan ve’s-selÀm

Elif-Lâm-Mîm
Çün elif lÀm mìm şeşdür iy cüvÀn379
Şeş gelüpdür ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Sitte-i eyyÀm u hem eczÀ-yı kün
Şeş elif-lÀm-mìmdür ez-reh-nümÿn
Şeş teşehhüd sırrına dÀl oldı hem
Hem şeş AllÀh ekbere oldı èalem

378 Lâm-elif ’in (‫ )الم الف‬gayr-ı mükerrer 4 harfi (‫)ل ا م ف‬, 4 mucem harf (‫ )پ چ ژ گ‬mukabi-
lindedir.
379 Elif-lâm-mîm (‫’)الم‬in eczasında 6 harf vardır: ‫الف الم ميم‬.
Kısmet-nâme 141

1135. Şeş elif-lÀm-mìm bÀ-eczÀ iy yÀr


Altmış olur bil bu sırrı ÀşikÀr380
Úadd-i Ádemden saña virür òaber
Şeş elif-lÀm-mìm iy ãÀóib-naôar
Bìst u heşt u sì vü düye oldı dÀl
Hem daúìúa sırrına bì-úìl u úÀl
Noúùası on sekkiz oldı bì-gümÀn381
On sekiz biñ èÀleme oldı nişÀn
Altmış ile on sekiz yetmiş sekiz
Eyle yetmiş sekkiz esrÀrın temìz
1140. Nühdür eczÀda elif u lÀm u mìm
Bì-mükerrer penc ez-faølu’l-èaôìm382
ÇÀrdehdür penc ü nüh bì-mÀcerÀ
ÔÀhir oldı çÀrdeh òaùù-ı òüdÀ
Şeş elif-lÀm-mìm yaènì ÀşikÀr
Altı on dört oldı óaúdan añla var
Vech ü dest ü pÀda òaù şeş çÀrdeh
Şeş elif-lÀm-mìmdür iy merd-i reh
Şeş elif-lÀm-mìm şeş hifdeh iy yÀr
Olur üç noúùayla fehm it ÀşikÀr383

380 Kuran’da şu 6 sûrede Elif-lâm-mîm (‫ )الم‬mukatta’âtı vardır: (2 : 1), (3 : 1), (29 : 1),
(30 : 1), (31 : 1), (32 : 1). Elif-lâm-mîmin geldiği 6 sûre ile her birindeki Elif-lâm-mîm
eczasındaki 9 harf (‫ )الف الم ميم‬toplamı 60’tır.
381 Elif-lâm-mîm’in eczasındaki 3 nokta (‫ )الف الم ميم‬6 sûrede toplam 18 tanedir. 60 ile top-
lamı, 78’dir. Bu, toplam 78 mukatta’ât harfi mukabilindedir.
382 Elif-lâm-mîm’in eczasındaki 9 harfte (‫)الف الم ميم‬, gayr-ı mükerrer şu 5 harf vardır: ‫ا ل‬
‫ف م ي‬. Mükerrer ve gayr-ı mükerrer toplamı 14’tür. Devamında da söylendiği gibi Elif-
lâm-mîm’in geldiği 6 sûrede toplam 84 olur. Bu 84, el, yüz ve ayakta zahir olan 28’er hat
mukabilindedir.
383 Elif-lâm-mîm’in eczasındaki 9 harf (‫)الف الم میم‬, 3 nokta ve gayr-ı mükerrer 5 harf (‫ا ل‬
‫ )ف م ي‬toplamı 17’dir. Bu durumda 6 Elif-lâm-mîm’in 17’şer unsuru, 6 günde kılınan
17 farz rekat mukabilinde olur.
142 METİN - Hurûfî Şiirler II

(32b) 1145. Altı günde on yidi rekèat namÀz


Bu sebebden farø olupdur úış u yaz
Bì-mükerrer şeş elif-lÀm-mìm hem
Oldı ism-i faøl-ı raómÀna èalem384
Penc òaùù-ı Ádemi hem ÀşikÀr
Gösterür hem penc vaúti añla var
Şeş elif-lÀm-mìm ki aãlı iy cüvÀn
Üçdür añla faøl-ı óaúdan bì-gümÀn
Yaènì üç óarf-i elif u lÀm u mìm
İsm-i faøl-ı óaú-durur bì-ters u bìm
1150. Hem se úısm üzre ãalÀtı ÀşikÀr
Gösterür fehm eyle bu esrÀrı var
Yaènì on bir on biş on yeddi èayÀn
Kim gelüpdür faøl-ı óaúdan bì-gümÀn
Oldı yetmiş bir èadedde ÀşikÀr
Seksen olur bÀ-nüh eczÀ añla var385
Virdi fì-i faøl-ı raómÀndan òaber
Elf ü lÀm mìm oúúuduñsa eger
Bu cihetden dir386 hüden li’l-muttaúìn
Óaú elif-lÀm-mìme iy dÀnÀ-yı dìn387

384 Fadl (‫ )فضل‬isminin heyet-i mecmûasıyla harf ve nokta toplamı 6’dır. Burada ayrıca
6 Elif-lâm-mîm’in herbirinin Fadl’ın 3 harfine mukabil olduğu da anlaşılabilir. Veya de-
vamındaki beyitlere bakarak Elif-lâm-mîm’in gayr-ı mükerrer 5 harfi mukabilindeki Fadl
(‫’)فضل‬ın sadece harf ve nokta toplamı da müşahede edilebilir.
385 Elif-lâm mîm (‫’)الم‬in ebcedi 71’dir, eczasındaki 9 harfle (‫ )الف الم میم‬toplamı 80’dir.
Fadl’ın isminden kinaye olan Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilindedir. Devamında Elif-lâm
mîm (‫’)الم‬in ebcedi olan 71’e heyet-i mecmûa da dahil edilir ki 72 olur. Bu da, Arap
alfabesinin 28 harfinin eczasındaki harfler sayısınca ve Kün (‫’)کن‬ün ebcedi ve 2 harfi
toplamı sayısıncadır. 72’ye, Elif-lâm-mîm’in eczasındaki gayr-ı mükerrer 5 harf eklenirse
77 olur ki bu da Yâsîn’in nidâ harfi hariç mukatta’ât harflerinin toplamı sayısıncadır.
386 Nüshada: Bu cihetdendür.
387 (2 : 1-5) ayetlerine telmih var. “Elif-Lâm-Mîm...müttakiler için hidayettir.”
Kısmet-nâme 143

1155. Çün elif lÀm mìmdür faøl-ı òüdÀ


Buldı èilminden hidÀyet etúıyÀ
Heyéet-i mecmÿèa yetmiş bir èaded
Yetmiş ikki oldı ez-faøl-ı eóad
Oldı yetmiş ikki eczÀya èalem
KÀf u nÿnuñ sırrını fehm eyle hem
Oldı eczÀ-yı elif u lÀm u mìm
Faøl-ı óaúdan tisèa ÀyÀt-ı Kelìm
Gösterür yetmiş yedi óarfi èayÀn
Bì-mükerrer penc-ile hem iy cüvÀn
1160. Nüh teşehhüd sırrını úıldı èayÀn388
Nüh felekden saña hem virdi nişÀn
Noúùasıyla oldı fehm it on iki
On iki òaù sırrın añla iy zekì
Hem burÿc esrÀrın itdi ÀşikÀr
Hem on iki çeşmei fehm eyle var
Ebced-i nüh óarfüñ añla bì-gümÀn389
Oldı sekkiz kerre sì vü dü èayÀn
(33a) Virdi sekkiz bÀb-ı cennetden òaber
Her biri ottuz ikidür úıl naôar
1165. ŞÀnzdeh bÀúì zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Elif-Lâm-Mîm-Sâd
ÇÀr óarf oldı elif-lÀm-mìm-ãÀd390
ÇÀrdur yaènì ki aãl iy òoş-nihÀd

388 Bu ve devamındaki beyitlerde Elif-lâm-mîm (‫’)الم‬in eczasındaki 9 harf (‫ )الف الم میم‬ve
harflerin 3 nokta ile toplamı olan 12 değerlendirilmiştir.
389 Elif-lâm-mîm’in eczasındaki 9 harfin (‫ )الف الم میم‬ebcedi 272’dir. Bu, cennetin 8 kapısı
üzerindeki 32’şer hat ile yüzdeki 16 hattın toplamı mukabilindedir.
390 Kuran’da Elif-lâm-mîm-sâd (‫ )المص‬mukatta’âtı (7 : 1)’dedir.
144 METİN - Hurûfî Şiirler II

Aãl yaènì pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
Oldı faøl-ı óaúdan añla ùÀlibÀ
ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
BÀ-cümel biş sì vü se olur èayÀn
Bil elif-lÀm-mìm-ãÀd iy nev-cüvÀn391
1170. Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna èalem
Fehm iden bu sırrı oldı muóterem
Yaènì óarf u noúùa-i faøl-ı celìl
Her birisi sì vü se nuùú oldı bil
LÀm-elifle yaènì sì vü dü kelÀm
Sì vü se oldı zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
On iki burc on iki òaùù iy cüvÀn
Oldı eczÀsında ôÀhir bì-gümÀn392
Noúùasında ôÀhir üç rekèat namÀz
Hem daòi üç ism-i faøl-ı bì-niyÀz
1175. Noúùa vü eczÀ zi-faøl-ı õü’l-celÀl
PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl
Ebcedinden on iki óarfüñ iy yÀr
On bir ottuz ikki oldı ÀşikÀr393
Oldı on bir şuúúa sırrına delìl
Her birin ottuz iki bì-úÀl u úìl
BÀúì on biş úaldı bÀ-eczÀ nuúaù
Ottuz olur fehm úıl ez-resm-i òaù

391 Elif-lâm-mîm-sâd (‫’)المص‬ın ebcedi 161’dir, 4 harfle birlikte 165 olur. 165, 5 kere 33’e
eşittir ki Fadl (‫’)فضل‬ın harf ve noktalarının her birinin 33 (Lâm-elifle birlikte 33 harftir)
nutk mukabilinde olduğuna işaret eder.
392 Elif-lâm-mîm-sâd (‫’)المص‬ın eczasında 12 harf vardır: 12 .‫ الف الم میم صاد‬harf, 3 nokta ile
birlikte 15’tir.
393 Elif-lâm-mîm-sâd (‫’)المص‬ın eczasındaki 12 harfin (‫ )الف الم میم صاد‬ebcedi 367’dir. Bu,
11 kere 32 ve 12 harf ve 3 noktası toplamına mukabildir. 11 kere 32, Hayme-i Mîâd’ın
11 şukkasının 32 harf mukabilinde olduğuna işarettir.
Kısmet-nâme 145

Ottuz eczÀ-yı kelÀm-ı lÀ-yenÀm


Oldı fehm eyle bu sırrı ve’s-selÀm

Elif-Lâm-Râ
1180. Pencdür çünkim elif u lÀm u rÀ394
Penc vaút oldı ãalÀt-ı kibriyÀ
(33b) Pencdür ism-i òüdÀ-yı àayb-dÀn
Pencdür hem vech ü dest ü pÀ èayÀn
Penc elif-lÀm-rÀ olur on biş iy yÀr395
Gösterür on biş namÀzı ÀşikÀr
Penc elif u lÀm rì eczÀda bil
Gösterür esrÀr-ı taòmìr-i çihil396
Bì-mükerrer üç olur iy merd-i rÀz
Görinür üç úısm-ı erkÀn-ı namÀz
1185. Heşt eczÀ-yı elf u lÀm u rì397
Heşt teşehhüd heşt òaùdur iy aòì
Noúùasıyla on bir olur bì-gümÀn
Gösterür on bir sefer sırrın èayÀn
Penc on bir elli biş olur yaúìn
Elli bişdür úÀmet añla iy emìn
Bì-mükerrer şeş teşehhüdden nişÀn
Gösterür hem kÀf nÿn óarfin èayÀn398

394 Kuran’da şu 5 sûrede Elif-lâm-râ (‫ )الر‬mukatta’âtı vardır: (10 : 1) (11 : 1) (12 : 1) (14 : 1)
(15 : 1).
395 5 sûredeki Elif-lâm-râ (‫’)الر‬nın toplamında 15 harf vardır.
396 5 sûredeki Elif-lâm-râ (‫’)الر‬nın eczasındaki (‫ )الف الم ري‬8’er harf toplamı 40’tır. Burada
ً‫“ خمرت طينة آدم بيدی اربعين صباحا‬Âdem’in çamurunu kırk sabah iki elimle yoğurdum.” hadi-
sine telmih vardır. Bkz. İbn-i Ebî Cumhur İhsâî, Avâliyu’l Âlî, Kum, İntişârâtu’ş-Şühedâ,
h.k. 1405, c. IV, s. 98.
397 Elif-lâm-râ (‫’)الر‬nın eczasında şu 8 harf vardır: ‫الف الم ري‬. 3 nokta ile 8 harfin toplamı 11’dir.
5 sûrede ise toplam 55 olur ki 5 vakitte okunan kâmet kelimelerinin toplamına eşittir.
398 Elif-lâm-râ (‫’)الر‬nın eczasında (‫ )الف الم ري‬gayr-ı mükerrer 6 harf (‫ )ا ل ف م ر ي‬vardır.
Seferînin 6 teşehhüdü ve Kün’ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir. 6 harfin,
3 noktası ile toplamı 9’dur ve hazardaki 9 teşehhüd ve 9 felek mukabilindedir.
146 METİN - Hurûfî Şiirler II

Üç nuúaùla nüh olur bì-reyb ü şìn


Nüh teşehhüd sırrıdur fehm it yaúìn
1190. Görinür hem nüh felek sırrı tamÀm
Bil elif u lÀm u rìden ve’s-selÀm

Elif-Lâm-Mîm-Râ
Óarf-i elif-lÀm-mìm-rÀ oldı çahÀr399
Hemçü pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ iy yÀr
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem
ÇÀr cÿ-yı cenneti gösterdi hem
Oldı eczÀsında ôÀhir iy cüvÀn
YÀnzdeh rekèat sefer ez-àayb-dÀn400
Noúùası penc oldı hem fehm eyle var
Penc vaút esrÀrın itdi ÀşikÀr
1195. ÔÀhir oldı añla hem bì-iştibÀh
Penc òaùù-ı vech ü penc ism-i ilÀh401
Penc noúùa yÀnzdeh óarf oldı bil
Ádemüñ on altı òaùùına delìl
Hem olur àayr-ı mükerrer şeş óurÿf402
KÀf u nÿn eczÀsın añla bul vuúÿf
Şeş teşehhüd sitte-i eyyÀma hem
Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem

399 Kuran’da Elif-lâm-mîm-râ (‫ )المر‬mukatta’âtı (13 : 1)’dedir.


400 Elif-lâm-mîm-râ (‫’)المر‬nın eczasında 11 harf ve 5 nokta vardır: ‫الف الم ميم ري‬
401 Elif-lâm-mîm-râ (‫’)المر‬nın eczasından zahir olan 5 nokta, 5 hat (2 bıyık, 2 sakal ve
1 anfeka) ve Allah lafzının 5 harfi (‫ )ا ل ل ا ه‬mukabilindedir.
402 Elif-lâm-mîm-râ (‫’)المر‬nın eczasında (‫ )الف الم ميم ري‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ا ل ف م‬
‫ي ر‬. Devamında ifade edileceği gibi bu gayr-ı mükerrer harflerde 3 nokta vardır ve 6 harf
ile toplamı 9’dur. Hazarda bir günde kılınan namazlardaki 9 teşehhüd mukabilindedir.
Kısmet-nâme 147

(34a) Ùoúúuz olur üç nuúaùla iy hümÀm


Görinür ùoúúuz teşehhüd ve’s-selÀm

Kef-He-Ye-Ayn-Sâd
1200. Penc óarfdür kef-he-ye-èayn-ãÀd403
Hemçü nÀm-ı faøl-ı óaú iy òoş-nihÀd
Penc vaút esrÀrın itdi ÀşikÀr
Penc òaùù-ı Ádemi hem añla var
Kef-he-ye-èayn-ãÀd iy ehl-i dìn
Çünki nÀm-ı faøl-ı yezdÀndur yaúìn
İstièÀnet bu sebebden MurtaøÀ
KÀf u hÀdan istedi bil ùÀlibÀ404
İstivÀsında kelÀmuñ geldi çün
Oldı òaùù-ı istivÀya reh-nümÿn
1205. İkki óarf-i kÀf u nÿn ikki nuúaù405
İkki rekèat cumèadur hem bì-àalaù
Heft òaùù-ı vech-i Meryemden nişÀn
Penc óarf ikki nuúaùdur bì-gümÀn406
Sÿre-i Meryem-dürür çün kÀf hÀ
Oldı èÌsÀ nuùú-ı faøl-ı kibriyÀ
YÀnzdeh istÀre òurşìd u úamer
Oldı eczÀsında ôÀhir úıl naôar407
Hijdeh olur ãÿret-i penc-ile bil
èÁlem-i hijdeh hezÀrı fehm úıl

403 Kuran’da Kef-he-ye-ayn-sâd (‫ )کهيعص‬mukatta’âtı (13 : 1)’dedir.


404 Hz. Ali’nin “Yâ Kef-he-ye-ayn-sâd eûzü bike min şerri mâ zalemnâ...” veya “Yâ Kef-he-
ye-ayn-sâd eûzü bike ve’nsurnâ...” şeklinde yaptığı dualara telmih vardır.
405 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬da iki nokta vardır.
406 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın 5 harfi ve 2 noktası toplamı 7 ümmî hat mukabilindedir.
407 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın eczasındaki 13 harf (‫)کاف هي يي عين صاد‬, 11 yıldız, Ay
ve Güneşin toplamı mukabilindedir. Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın 5 harfi, eczasındaki
13 harf ile 18’dir.
148 METİN - Hurûfî Şiirler II

1210. BÀ-deh noúùa bìst u heşt408 olur èayÀn


Bìst u heşt409 òaùdan saña virdi nişÀn410
KÀf-hÀ-yÀ-èayn u ãÀduñ ùÀlibÀ
Noúùasında oúúı deh òaùù-ı òüdÀ
Sìzdeh eczÀ ile bÀ-deh nuúaù
Bìst u sedür iy birÀder bì-àalaù411
Gösterür hifdeh óurÿfı ÀşikÀr
Kim olur bÀ-şeş nuúaù ez-kirdgÀr
Altısı412 yiggirmi üçüñ altı òaù
On yidisidür óaøar bil bì-àalaù
1215. Hem de on biş rekèate oldı èalem
Heşt teşehhüdle bile iy muóterem
On iki òaùù-ıla hem on bir sefer
Gösterür bìst u se añla bì-òaùar
(34b) Yaènì óarf-i kef-he-ye-èayn-ãÀd
MuókemÀtuñ aãlıdur iy òoş-nihÀd
Hifdeh ile penc ãÿret ÀşikÀr
Bìst u dü413 noúùaya dÀl oldı iy yÀr414
Bìst u se bÀ-ãÿret-i penc iy hümÀm415
Aómedüñ nuùúıdur añla ve’s-selÀm

408 Nüshada: bìst u yek.


409 Nüshada: bìst u yek.
410 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın 5 harfi ve eczasındaki 13 harf ve 10 noktanın toplamı
28 hat mukabilinde, 28’dir.
411 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın eczasındaki 13 harf ve 10 noktanın toplamı da 17 mukat-
ta’ât harfi (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬ve bunların 6 noktası mukabilindedir.
412 Nüshada: Yiddisi.
413 Nüshada: deh.
414 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın 5 harfiyle, aslı olduğu 17 mukatta’ât harfinin toplamı
22’dir ve Kuran alfabesinin 22 noktası mukabilindedir.
415 Kef-he-ye-ayn-sâd (‫’)کهيعص‬ın 5 harfi ile eczasındaki 13 harf ve 10 noktanın toplamı
Hz. Peygamber’in nutkundaki harfler mukabilinde 28’dir.
Kısmet-nâme 149

Tâ-Hâ
1220. Geldi ùÀ-hÀ ikki óarf iy nev-cüvÀn416
KÀf u nÿn esrÀrını itdi beyÀn
İkki rekèat cumèaı gösterdi hem
Hem dü òutbe sırrına oldı èalem
BÀ-èanÀãır ùì vü hì bì-irtiyÀb
Gösterür elvÀó sırrın bì-óicÀb417
Ebcedinde çÀrdeh òaùù-ı òüdÀ
ÁşikÀrÀ oldı fehm it ùÀlibÀ
Nüh teşehhüd óarf-i ùìden ÀşikÀr
Penc vaúti iste hì óarfinde var418
1225. BÀ-èanÀãır ebced u ùÀ-hÀ èayÀn
Gösterür nuùú-ı MesìóÀdan nişÀn419
Görinür hem sÀèat-i leyl ü nehÀr
Kim olupdur faøl-ı óaúdan bìst u çÀr
Bìst ü dü nuùú-ı Kelìmi iy èazìz
èUnãur ile ebcedinden úıl temìz420
Noúùa-i ÚuréÀnı hem gösterdi bil
Kim gelüpdür bìst ü dü bì-úÀl u úìl
ÇÀrdur eczÀda óarf-i ùì vü hì
ÇÀr èunãur sırrın añla iy aòì
1230. ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem
ÇÀr óarf-i muècemi gösterdi hem

416 Kuran’da Tâ-Hâ (‫ )طه‬mukatta’âtı (20 : 1)’dedir.


417 Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın 2 harfi ve eczasındaki 4 harf (‫ )طي هي‬ve 4 nokta toplamı 10’dur.
418 Tı (‫’)ط‬nın ebcedi 9, He (‫’)ه‬ninkisi 5’tir. Toplamları 14 hat mukabilindedir.
419 Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın ebcedi olan 14, 2 harfi ve eczasındaki (‫ )طي هي‬4 harf ve 4 nokta toplamı
Hz. Mesih’in nutkundaki 24 harf mukabilindedir.
420 Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın ebcedi olan 14 ile eczasındaki (‫ )طي هي‬4 harf ve 4 nokta toplamı
Hz. Musa’nın nutkundaki 22 harf ve Kuran alfabesinin 22 noktası mukabilindedir.
150 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀr rekèat sırrın itdi hem èayÀn


Oldı hem tekbìr-i mevtÀya nişÀn
ÇÀr óarfüñ ebcedi iy kÀm-yÀb
Olur ottuz dört èaded bì-irtiyÀb421
İkki hifdeh secde sırrın ÀşikÀr
Gösterür faøl-ı òüdÀdan añla var
Óarf ü noúùa heşt olur iy nìk-nÀm
Görinür eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
(35a) 1235. Heşt òaùù-ı vech-i Ádem hem èayÀn
Görinür hem heşt firdevs-i cinÀn
Heşt teşehhüd sırrı hem bì-reyb ü şìn
Faøl-ı óaúdan ÀşikÀrÀdur yaúìn
Bì-mükerrer üç olur bì-úìl u úÀl
Görinür üç ism-i faøl-ı õü’l-celÀl
Hem namÀz-ı şÀm sırrın bì-gümÀn
ÁşikÀrÀ gösterür fehm it èayÀn
Noúùasıyla şeş olur iy õÿ-fünÿn
Görinür eczÀ-yı óarf-i kÀf u nÿn422
1240. Şeş ãalÀt-ı cehri hem gösterdi bil
Şeş teşehhüd sırrını hem ez-celìl
Üç óurÿf u noúùa vü ebced tamÀm
Oldı ottuz cüzv-i ÚuréÀn ve’s-selÀm

421 Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın eczasındaki harflerin (‫ )طي هي‬ebcedi 34’tür. Devamında ifade edildiği
üzere harf ve nokta toplamı 8’dir ve Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf mukabi-
lindedir. Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın eczasında (‫ )طي هي‬gayr-ı mükerrer (‫ )ط ي ه‬3 harf vardır ve Fadl
(‫’)فضل‬ın ismindeki 3 harf mukabilindedir.
422 Tâ-Hâ (‫’)طه‬nın 2 harfi, eczasındaki 4 nokta (‫ )طي هي‬ile 6’dır ve Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki
6 harfe (‫ )کاف نون‬mukabildir. Muhîtî Dede burada Tâ-Hâ’nın eczasındaki (‫ )طي هي‬gayr-ı
mükerrer 3 harf (‫’)ط ي ه‬te 3 nokta hesaplamış da olabilir. Zira 2 beyit sonra, 3 harf,
noktaları ve ebcedi toplamından 30’u elde etmiştir. 3 harf, ebcedi olan 24 ile Muhîtî
Dede’nin hesapladığı 3 nokta toplamı 30’a eşittir.
Kısmet-nâme 151

Tâ-Sîn-Mîm ve Tâ-Sîn
İkki ùÀ-sìn-mìm bir ùÀ-sìn iy yÀr423
Heşt bÀb-ı cennet oldı ÀşikÀr
Heşt teşehhüd sırrı hem bì-reyb ü şìn
Görinür hem heşt òaù-ı Ádem yaúìn
Oldı eczÀ bìst u yek ez-resm-i òaù424
Hemçü òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-àalaù
1245. İkki ùì sìn mìmüñ ez-faølu’l-àafÿr
Noúùasında çÀrdeh òaù görinür425
Penc noúùa geldi ùì sìnde èayÀn
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Faøl-ı óaúúuñ ismini gösterdi hem
ÇÀrdehle penc noúùa iy peser
Gösterür levvÀóa-i tisèa èaşer 426
Nÿzdehle bìst u yek bì-reyb ü şìn
Faøl-ı óaúdan oldı sırr-ı erbaèìn
1250. Oldı hem eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
Bì-mükerrer üç nuúaùla ve’s-selÀm427

423 Kuran’da Tâ-Sîn (1 : 27( )‫’)طس‬de Tâ-Sîn-Mîm (1 : 26( )‫ )طسم‬ve (28 : 1)’dedir, toplam
8 harftir.
424 Bu iki mukatta’âtın eczasında 21 harf vardır: ‫طي سين طي سين ميم طي سين ميم‬.
425 İki Tâ-Sîn-Mîm’in eczasında (‫ )طي سين ميم طي سين ميم‬14, Tâ-Sîn’in eczasında (‫)طي سين‬
5 nokta vardır. Devamında ifade edileceği gibi bunların toplamı 19, eczalarındaki 21
harfle 40’tır.
426 (74 : 29-30) “İnsanlar için levhalar sunandır, üzerinde on dokuz vardır.” Ayetine telmih
var.
427 Tâ-Sîn-Mîm ve Tâ-Sîn’in eczalarındaki gayr-ı mükerrer harfler (‫’)ط ي س ن م‬in 5 harf
ve 3 noktası toplamı, Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf mukabilindedir.
152 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yâ-Sîn
YÀ-sìn ikki óarfdür iy õÿ-fünÿn428
ÔÀhir oldı ikki óarf-i kÀf u nÿn
(35b) Hem namÀz-ı ãubóı úıldı ÀşikÀr
Hem dü iórÀmuñ rumÿzın añla var
Ebced u hem óarf-i yÀ-sin iy emìn
Yetmiş ikkidür bu sırrı bil yaúìn429
Virdi yetmiş ikki eczÀdan òaber
Óarf-i yÀ-sìn aç gözüñ eyle naôar
1255. YÀ vü sìnüñ èunãurından iy èazìz
Heşt teşehhüd sırrını eyle temìz
èUnãur ile ebcedinden bì-gümÀn
ÔÀhir oldı fì-i faøl-ı àayb-dÀn430
Noúùa vü óarf-ile olur dÀl u fì
 Añla eczÀ-yı
óurÿfı iy zekì
Yaènì ottuz ikki óarf eczÀda bil
İkki óarf-i lÀm elifle ez-celìl
Cümle seksen dört olur bì-reyb ü şìn
Ez-beyÀn-ı faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
1260. Virdi üç yiggirmi sekkizden òaber
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀya úıl naôar431

428 Kuran’da Yâ-Sîn (1 : 36( )‫’)يس‬dedir.


429 Yâ-Sîn (‫’)يس‬in ebcedi 70’tir, 2 harfle birlikte 72 olur. Arap alfabesinin 28 harfinin ecza-
sında da 72 harf vardır.
430 Yâ-Sîn (‫’)يس‬in harfleri dörder unsurdan 8’dir, 2 harfle ebcedi olan 70 eklenirse 80 olur
ki Fadl’ın ismine işaret eden Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilindedir.
431 Yâ-Sîn (‫’)يس‬in 2 harfi, 2 noktası ve ebcedi olan 70 ile eczasındaki (‫ )يا سين‬5 harf ve
5 nokta toplamı 84’tür. Dâl ve Fe (‫’)د ف‬nin ebcedine eşittir. 32 harfin eczasında 82 harf
vardır, Lâm-elif ’in 2 harfiyle birlikte aynı şekilde 84 olur. Bu da el, yüz ve ayaktaki 28’er
hat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 153

Noúùasıyla çÀr èunãurdan nişÀn432


Gösterür fehm eyle yÀ-sìn iy cüvÀn
ÇÀr òaùù u çÀr rekèat sırrı hem
Görinür hem óarf-i muècem bì-elem
Penc vaút (u) ism-i AllÀh ÀşikÀr
Oldı eczÀsında fehm eyle iy yÀr433
Noúùası hem penc óarfüñ heft olur
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ görinür
1265. On iki burc-ı felek sırrın èayÀn
Gösterür eczÀ vü noúùa bì-gümÀn
Ál-i yÀ-sìn sırrını hem añla var
K’eyledi óaú yì vü sìnden ÀşikÀr
Ál-i beyt-i raómeten li’l-èÀlemìn
Yaènì kim on ikkidür fehm it yaúìn
Yì vü sìn àayr-ı mükerrer üç olur434
İsm-i fì vü êÀd ü lÀmı gösterür
Úıldı üç nevèe ãalÀt(ı) ÀşikÀr
İbn u eb u rÿó sırrın hem iy yÀr
1270. Bì-mükerrer óarf ü noúùa bì-gümÀn
Şeş teşehhüd sırrına oldı nişÀn
(36a) KÀf u nÿn eczÀsına dÀl oldı hem
Hem cihÀt-ı sitteye iy muóterem
Ebcedi üç óarfüñ iy èÀlì-naôar
Yüz yigirmi olur añla bì-òaùar
Heyéet-i mecmÿèa vü bÀ-se óurÿf
Yüz yigirmi dörtdür añla bul vuúÿf

432 Yâ-Sîn (‫ )يس‬2 harf ve 2 nokta toplamı 4’tür.


433 Yâ-Sîn’in eczasında (‫ )يي سين‬5 harf vardır. 7 nokta ile toplamı 12’dir.
434 Şu 3 harftir: ‫ي س ن‬. Devamında ifade edileceği gibi 3 harfin 3 nokta ile toplamı, 6 te-
şehhüd mukabilindedir. Ayrıca bu 3 harfin ebcedi 120’dir, 3 harfle ve heyet-i mecmûa ile
toplamı 124 olur ve 124 bin peygambere mukabildir.
154 METİN - Hurûfî Şiirler II

Faøl-ı óaúdan her biri biñ ÀşikÀr


Oldı bu maènÀ-yı idrÀk eyle var
1275. EnbiyÀ yaènì ki óaúdan iy hümÀm
Geldi yüz yiggirmi dört biñ ve’s-selÀm

Sâd
äÀd sırr-ı vitri úıldı ÀşikÀr435
Faøl-ı óaúdan bu beyÀnı añla var
èUnãurında çÀr rekèat çÀr òaù
Görinür fehm it bu sırrı bì-àalaù
BÀ-èanÀãır ãÀd penc olur èayÀn436
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn
äÀduñ eczÀsında hem bì-reyb ü şìn437
ÁşikÀrÀ ism-i faøl-ı àayb-bìn
1280. Hem namÀz-ı şÀm sırrı ÀşikÀr
Oldı fehm eyle bu esrÀrı iy yÀr
Ebcedinden añla ãÀduñ iy hümÀm438
ÔÀhir oldı sırr-ı ùoúsÀn biñ kelÀm
Ebced-i ãÀd ile eczÀ ÀşikÀr
Heyéet-i mecmÿèa ile hem iy yÀr
Ùoúsan altı oldı fehm eyle èayÀn
Virdi üç kez ottuz ikkiden nişÀn
Yaènì üç sì vü dü òaù mÀ-lÀ-kelÀm
Geldi vech ü dest ü pÀda ve’s-selÀm

435 Kuran’da Sâd (‫ )ص‬mukatta’ât harfi (38 : 1)’dedir. Sâd (‫ )ص‬vitrin vacip olan 1 rekatı
mukabilindedir.
436 Sâd (‫ )ص‬dört unsur ile birlikte 5’tir.
437 Sâd (‫’)ص‬ın eczasındaki 3 harf (‫)صاد‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
438 Sâd (‫’)ص‬ın ebcedi 90’dır. Eczasındaki 3 harfin (‫ )صاد‬ebcedi 95’tir, heyet-i mecmûa ile
96 olur ki 3 kere 32’ye eşittir.
Kısmet-nâme 155

Hâ-Mîm ve Hâ-Mîm-Ayn-Sîn-Kâf
1285. Heft óÀ-mìm heft òaùù-ı vech-i õÀt439
ÇÀrdehdür óarfi hemçün muókemÀt
ÇÀrdeh òaù sırrını hem bì-àalaù
Gösterür óÀ-mìm heft ez-saùr u òaù
èAyn u sìn u úÀf-ıla hem ÀşikÀr
Gösterür hifdeh ãalÀtı añla var
(36b) Oldı óÀ-mìm-èayn-sìn-úÀf biş óurÿf
Altı óÀ-mìm on ikidür bul vuúÿf
On ikisi on iki mÀha èalem
Bişi de biş vaút namÀz iy muóterem
1290. İkki noúùa ikki óarf-i kÀf u nÿn
Hem namÀz-ı ãubó bì-mekr u füsÿn
On yedi óarf ikki noúùa bì-òaùar
Maènì-i levvÀóatun tisèa èaşer440
Heft óÀ-mìm oldı bil eczÀda hem
Noúùa-i úÀf ile sì vü heft èalem
Gösterür on dört óurÿfuñ ÀşikÀr
Sì vü heft eczÀsını fehm eyle var
èAyn u sìn u úÀfuñ eczÀsıyla bil
Ádemüñ esmÀsına oldı delìl441

439 Kuran’da Hâ-Mîm (1 : 46( )1 : 45( )1 : 44( )1 : 43( )1 : 42( )1 : 41( )1 : 40( ,)‫’)حم‬dedir.
42. sûrede Hâ-Mîm’den sonraki ayette Ayn-Sîn-Kâf (‫ )عسق‬mukatta’âtı gelmiştir. Bu bö-
lümde yer yer birlikte değerlendirilmektedir. 7 Hâ-Mîm (‫’)حم‬de, gayr-ı mükerrer mukat-
ta’ât harfleri gibi toplam 14 harf vardır. Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın 3 harfiyle birlikte, 17 olur.
Bu mukatta’âtlarda bulunan 2 nokta ile birlikte de 19’dur.
440 (74 : 29-30) “İnsanlar için levhalar sunandır, üzerinde on dokuz vardır.” Ayetine telmih
var.
441 Hâ-Mîm (‫’)حم‬in eczasında (‫ )حي ميم‬5 harf vardır, 7 kere bu mukatta’âttan geldiğinden
toplam 35 harftir. Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın iki noktasıyla 37 olur. 14 mukatta’âtın eczasın-
daki 37 harf mukabilindedir. Ayn-Sîn-Kâf ’ın eczasındaki (‫ )عين سين قاف‬9 harfle birlikte
46 olur, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
156 METİN - Hurûfî Şiirler II

1295. Yaènì úırú altı èadeddür bì-gümÀn


Sì vü dü nuùú ile on dört òaùù èayÀn
Heft óÀ-mìm noúùasında bì-taèab
Bìst u heşt nuùú-ı resÿli úıl ùaleb442
Nüh teşehhüd noúùa-i èayn sìn u úÀf
Nüh felek esrÀrıdur hem bì-òilÀf
Nüh nuúaùla bìst u heşt noúùa èayÀn
Sì vü heft eczÀsı muókemdür hemÀn
èAyn u sìn u úÀfsız eczÀ nuúaù
Altmış üç olur bu sözde yoú àalaù443
1300. Altmış üç ùaş sırrın itdi ÀşikÀr
Heft óÀ-mìm añla bu esrÀrı var
Oldı hem eczÀ-yı èayn u sìn u úÀf444
Tisèa ÀyÀt-ı Kelìm iy mÿ-şikÀf
Noúùasıyla on sekizdür añla hem
On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
Heft óÀ-mìm èayn u sìn úÀf iy cüvÀn
Olur eczÀ çìl ü çÀr bì-imtióÀn445
Noúùa-i úÀf ile olur çìl ü şeş
Ádemüñ esmÀsı sırrına iriş

442 Hâ-Mîm (‫’)حم‬in eczasında (‫ )حي ميم‬4 nokta vardır, 7 Hâ-Mîm (‫’)حم‬de toplam 28 olur.
Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın eczasında (‫ )عين سين قاف‬9 teşehhüd mukabilinde 9 nokta vardır.
28 ve 9 noktanın toplamı, muhkem harflerin eczasındaki 37 harf mukabilinde olur.
443 7 Hâ-Mîm (‫’)حم‬in eczasındaki 5 harf ve 4 nokta (‫)حي ميم‬, toplam 63’tür. Şeytan taşlama-
da atılan 63 taş mukabilindedir.
444 Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın eczasında (‫ )عين سين قاف‬9 harf ve 9 nokta vardır. 9 harf, Musa’nın
9 ayeti, toplamları da 18 bin âlem mukabilindedir.
445 7 Hâ-Mîm (‫’)حم‬in eczasındaki 5’er harf (‫ )حي ميم‬ve Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın eczasındaki
9 harf (‫ )عین سین قاف‬toplamı 44’tür. Zahirdeki Kâf (‫’)ق‬ın iki noktasıyla, Âdem (‫’)آدم‬in
ebcedi mukabilinde 46’dır.
Kısmet-nâme 157

1305. Bì-mükerrer oldı nüh eyle naôar446


Virdi nüh mÀh-ı MesìóÀdan òaber
Noúùasında şeş teşehhüd ÀşikÀr
Sitte-i eyyÀm sırrı hem iy yÀr
(37a) Nüh óurÿf u şeş nuúaù pÀnzdeh olur
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
Noúùa vü nüh óarf ü ebced bul vuúÿf
äÿret-i óÀ mìm heft on dört óurÿf
Olur on dört kerre sì vü dü èayÀn447
Virdi on dört òaùù-ı Ádemden nişÀn
1310. Yaènì her bir òaùù-ı Ádem iy hümÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Kâf
ÚÀf bir óarf oldı vü ikki nuúaù
Hemçü nÀm-ı faøl-ı yezdÀn bì-àalaù448
Úıldı üç nevèe namÀzı ÀşikÀr
İbn ü eb ü rÿóı hem fehm eyle var
Oldı hem bÀ-noúùa óarf-i kÀf u nÿn449
ÚÀf ve’l-ÚuréÀn450 zi-faøl-ı reh-nümÿn
ÚÀf olur óarf u nuúaù eczÀda şeş
Sırrına şeş ibtidÀnuñ gel iriş

446 Hâ-Mîm (‫ )حم‬ve Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın eczalarında gayr-ı mükerrer 9 harf ve 6 nokta
vardır: ‫ح ي م ع ن س ق ا ف‬. Harf ve nokta toplamı 15’tir.
447 Hâ-Mîm (‫ )حم‬ve Ayn-Sîn-Kâf (‫’)عسق‬ın eczalarındaki gayr-ı mükerrer 9 harf ve 6 nokta
(‫)ح ي م ع ن س ق ا ف‬, 9 harfin ebcedi olan 419 ve 7 tane 2 Hâ-Mîm (‫ )حم‬harfleri toplamı
448’dir. Bu da 14 kere 32’ye eşittir ki Âdem’in her bir hattının Allah’ın 32 nutku muka-
bilinde olduğu anlamına gelir.
448 Kâf (‫ )ق‬mukatta’ât harfi Kuran’da (50 : 1)’dedir. Kâf (2 )‫ ق‬nokta ve 1 harftir, toplamı
Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
449 Kâf (‫’)ق‬ın 2 noktası Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi mukabilindedir. Ayrıca devamında söylendiği
gibi Kaf (‫’)ق‬ın eczasındaki (3 )‫ قاف‬harf ve 3 nokta toplamı Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki (‫کاف‬
‫ )نون‬6 harf mukabilindedir.
450 (50 : 1) “Kâf, Kuran’a andolsun...”
158 METİN - Hurûfî Şiirler II

1315. Oldı hem şeş óarf-i kÀf u nÿn(a) dÀl


Şeş ãalÀt-ı cehre hem bì-úìl u úÀl
ÚÀf-ı úuvvet úÀf-ı ÚÀf úÀf-ı úıdem
ÚÀf-ı ÚuréÀn añla hem úÀf-ı úalem
ÔÀhir oldı úÀf óarfinden iy yÀr
Añla bu sırrı kim oldı ÀşikÀr
Bu cihetden didi şÀh-ı enbiyÀ
Kÿh-ı ÚÀfı gördüm arø-ı pür-ãafÀ
Nÿr-ile memlÿ sefìd u pÀk u ãÀf
Menzil-i èAnúÀ vücÿd-ı Kÿh-ı ÚÀf
1320. Hem büyüklükde didi óaú raómeti
Yeddi bu dünyÀca vardur vüsèati
İçi ùopdolu melÀéik iy hümÀm
Cümle óaúúuñ õikrin eylerler müdÀm
Her melek elinde vardur bir livÀ
Ùÿli úırú ferseng ez- faøl-ı òüdÀ
Her birisinüñ livÀsında èayÀn
Yazılu nÀm-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn
Bile virdi ÚÀfdan Aómed òaber
ÚÀfa èAnúÀ-veş yüri aç bÀl ü per
(37b) 1325. TÀ saña keşf ola sırr-ı Kÿh-ı ÚÀf
Göresin şehr-i vücÿduñ pÀk u ãÀf
ÚÀf üç óarf oldı fehm it iy cüvÀn
Gösterür saña elif óarfin èayÀn
Yaènì kim birdür óurÿf-ı úÀf elif
Añla vaódet sırrın olma muòtelif451

451 Kâf (‫’)ق‬ın eczasında 3 harf vardır: ‫قاف‬. Bunlardan Elif (‫’)ا‬in ebcedi 1, Kâf (‫ )ق‬harfinin
ebcedi 100’dür. Bu, harflerin vahdetine delildir.
Kısmet-nâme 159

Ottuz ikki óarf murà-ı Kÿh-ı ÚÀf


Cümle bir yirden uçarlar bì-òilÀf
Baùn-ı åÀnìde olur úÀf iy èazìz
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem úıl temìz452
1330. Gösterür hem heşt cennetden nişÀn
Heşt teşehhüd sırrıdur hem bì-gümÀn
Noúùasında sÿre-i ümmü’l-kitÀb
Òaùù-ı ÓavvÀ görinür hem bì-óicÀb
Olduàı dünyÀca yeddi Kÿh-ı ÚÀf
Noúùasında gör èayÀn bì-iòtilÀf
Heşt óarf u heft noúùa oldı hem
PÀnzdeh rekèat namÀz içün èalem
Ebced-i úÀf añla hem ez-àayb-dÀn
äad ùınÀb-ı òaymeye oldı nişÀn453
1335. Yetmişi maènÀ-yı yetmiş biñ óicÀb
Keşf iden gördi óaúı bì-irtiyÀb
Úırúı da ùÿl-i livÀ-yı her melek
Kim buyurdı MuãùafÀ bì-hìç şek
İrişen bu sırra gördi Kÿh-ı ÚÀf
Eyledi Sìmurà-ı èAnúÀy(ı) ùavÀf
ÚÀfuñ esrÀrı budur iy nìk-nÀm
Kim saña keşf itdüm anı ve’s-selÀm

452 Kâf (‫’)ق‬ın eczasındaki (‫ )قاف‬harflerin inbisatında (‫ )قاف الف في‬8 harf ve 7 nokta vardır.
453 Kâf (‫’)ق‬ın ebcedi 100’dür ve Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi mukabilindedir. Devamındaki
beyitte 70 bin hicab mukabilinde 70 ve meleklerin sancağının 40 arşın uzunluğu mu-
kabilinde 40’dan bahsedilmiştir ki toplamı 110’dur. Bu, Kâf ’ın ebcedi ile, eczasındaki
gayr-ı mükerrer 5 harf ve 5 nokta (‫ )ق ا ف ل ي‬toplamı olan 110 mukabilinde olsa gerektir.
160 METİN - Hurûfî Şiirler II

Nûn
Óaú kelÀmında didi nÿn ve’l-úalem454
Yaènì óarf u noúùadur penceh èalem
1340. Noúùa vü óarf-i kelÀma oldı dÀl455
Kim odur kilk-i òüdÀ-yı õü’l-celÀl
Nÿn hem añla lüàatde óÿtdür
Kim didi óaúú arøı anuñ üstindedür
Yaènì nÿndur noúùa vü óarf-i kelÀm
Kim anuñla yir ü gök buldı niôÀm
(38a) Noúùa ile ikki oldı óarf-i nÿn
Hemçü óarf-i bì-i bism iy õÿ-fünÿn
Noúùasını fì vü êÀduñ ÀşikÀr
Gösterür hem ikki iórÀmı iy yÀr456
1345. Eyle eczÀsında iy èÀlì-neseb
Nÿnuñ ism-i faøl-ı yezdÀnı ùaleb
Penc òaùùın457 Ádemüñ gör ÀşikÀr
Penc tekbìr-i şehìdi hem iy yÀr
Penc vaút u òums sırrın añla hem
İnbisÀù-ı nÿndan iy muóterem
Nÿn-ı noúùa oldı çün nÿn-ı nebì
Dir anuñçün el-veled sırr-ı ebi458

454 Nûn (‫ )ن‬mukatta’âtı Kuran’da (68 : 1)’dedir. Nûn (‫’)ن‬un eczasında (3 )‫ نون‬harf ve 2 nokta
vardır ve toplamı 5’tir.
455 Nûn (‫’)ن‬un ebcedi 50’dir ve Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktasının toplamı muka-
bilindedir.
456 Nûn (‫)ن‬, bir harf ve bir noktadır, Besmele’nin Be (‫’)ب‬si gibidir, ayrıca Fadl (‫’)فضل‬ın Fe
ve Dâd harfleri mukabilindedir. Nûn (‫’)ن‬un eczasında )‫ (نون‬3 harf ve 2 nokta vardır ki
3 harf ve 2 noktalı Fadl (‫ )فضل‬ismine mukabildir. 3 harf ve 2 noktanın toplamı da 5’tir,
devamındaki beyitlerde izah edilmiştir.
457 Nüshada: òaùùuñ.
458 ‫“ الولد سر ابیه‬Çocuk babasının sırrıdır.”
ّ
Kısmet-nâme 161

Nÿn-ı noúùa yaènì kim Ádem-dürür


Maórem Ádem sırrına ÒÀtem-dürür
1350. KÀf ÓavvÀ oldı Ádem çünki nÿn
LÀ-cerem kÀf üzre geldi óarf-i nÿn
Hem muúaùùaè sÿresi iy kÀm-yÀb
Nÿnıla òatm oldı añla bì-óicÀb
Faøl-ı óaú nÿndan ãalÀt esrÀrını
ÔÀhir itdi gösterüp dìdÀrını459
Yaènì evvel emr-i pencÀh oldı bil
äoñra pence geldi ez-faøl-ı celìl
Oldı eczÀ vü cümel pencÀh (u) penc460
Añlayan pencÀh u penci buldı genc
1355. Penc vaútüñ úÀmetin hem iy hümÀm
Gösterür fehm eyle óaúdan ve’s-selÀm

Mukatta’ât Bahsinin Hâtimesi


Budur iggirmi ùoúuz sÿre èayÀn
K’oldı yiggirmi ùoúuz óarfe nişÀn
Bì-mükerrer óarfi hem on dört olur461
Sÿre-i sebèu’l-meåÀnı gösterür
Yuòaruda bu beyÀn oldı èayÀn
Úıl maóallinde ùaleb iy nev-cüvÀn

459 Nûn (‫’)ن‬un ebcedi 50’dir. Miraç geesinde namaz evvel emirde 50 vakit farz kılınmıştır,
buna mukabildir.
460 Nûn (‫’)ن‬un ebcedi olan 50 ile eczasındaki (‫ )نون‬3 harf ve 2 nokta toplamı 55’tir ve 5 vakit
namazda okunan kâmetin kelimeleri toplamı mukabilindedir.
461 Gayr-ı mükerrer 14 mukatta’ât harfi: ‫الر کهیعص طس حم ق ن‬. Bunların eczasında
78 harf zahir olur. Yâsin’in nidâ harfi sayılmazsa Ayn ve Ze (‫’)ع ز‬nin ebcedi sayısınca
77 olur. Devamındaki beyitlerde de ifade edileceği üzere bu 14 harfin 5 noktası vardır.
Bu 14 harfin eczasında, mukatta’ât harfi olmayan 3 harf (‫ )د و ف‬zahir olur. Bu 3 harfin
ebcedi toplamı 90’dır, 90 bin kelam mukabilince.
162 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı tekrÀrı yine yetmiş sekiz


Bir úavilde èayn u zìdür bilesiz
1360. Noúùası penc oldı hem ez-bì-niyÀz
Penc vaút emr oldı anuñçün namÀz
(38b) BÀùınında geldi üç óarf iy hümÀm
Ùoúsan oldı dendi ùoúsan biñ kelÀm
Oldı taólìlinde hem fehm it èayÀn
Çìl u penc hifdeh óurÿf-ı àayb-dÀn462
On ikisi burc-ı eflÀk oldı bil
Ottuz üçi ottuz üç nuùú-ı celìl
Aãl çünkim on yedidür iy èazìz
BÀúì eczÀ úaldı yiggirmi sekiz
1365. Oldı yiggirmi sekiz óarfe èalem
K’Aómedüñ nuùúındadur iy muóterem
Noúùasında sÀèat-i leyl ü nehÀr
Nuùú-ı èÌsÀ görinür hem ÀşikÀr
BÀ-cümel hifdeh óurÿf iy kÀm-yÀb
Oldı sekkiz yüz èaded ender-óisÀb463
Faøl-ı yezdÀnuñ ôuhÿrından nişÀn
Virdi fehm eyle bu esrÀrı èayÀn
Yaènì teévìl-i kelÀm-ı kirdgÀr
Oldı sekkiz yüz yıl içre ÀşikÀr
1370. Men tekellem êÀdı464 fehm it yaúìn
K’oldı ism-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn

462 14 mukatta’ât ve bunların eczasında zahir olan 3 harfin yani 17 mukatta’ât harfin ecza-
sında toplam 45 harf vardır: ‫الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون في واو دال‬.
Batınından zahir olan harflerde 24 nokta vardır (‫ )ف ي ف ي ي ي ن ي ي ن ي ي ف ن ي‬bir
günün 24 saati ve Hz. Mesih’in nutkundaki 24 harf mukabilindedir.
463 17 mukatta’ât harfinin (‫ )الر کهيعص حم طس ق ن ف د و‬ebcedi 783’tür, 17 harf ile birlikte
800 olur. Fazl’ın tevilinin zuhuruna işarettir.
464 ‫بالضاد‬
ّ ‫“ انا افصح من تک ّلم‬Ben dâd ile konuşanların (yani Arapça konuşanların) en fasihiyim.”
El-Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, cüz. 1, s. 200.
Kısmet-nâme 163

Çìl u penc eczÀ-yı hifdeh bì-gümÀn


BÀ-nuúÀù u bÀ-cümel ez-àayb-dÀn465
Çìl u şeş sì vü dü olur bì-elem
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
İsm-i Ádem çìl u şeşdür yaènì bil
Her birin sì vü dü idrÀk eylegil
BÀúì bìst u heşt òaùù-ı lÀ-yenÀm
Ádemüñ vechinde ôÀhir ve’s-selÀm
1375. ÇÀrdeh óarfüñ zi-faøl-ı àayb-dÀn
Evveli óarf-i elifdür bì-gümÀn
Áòiri nÿn óarfidür bì-reyb ü şìn
Evvel Àòir oldı elli bir yaúìn
Gösterür pencÀh u yek sırrın èayÀn
Faøl-ı óaúdan bil bu sırrı iy cüvÀn
Yaènì óarf u noúùa-i aãl-ı kelÀm
LÀm-elifle elli bir geldi tamÀm
(39a) Bu cihetden didi şÀh-ı evliyÀ
Elli bir oldı ãalÀt-ı óaú baña
1380. Oldı Àòir vÀv-ile hifdeh óurÿf
VÀv-ı vaèdüñ sırrın añla bul vuúÿf
Yaènì hifdeh óarfüñ ez-faølu’l-àafÿr
İbtidÀ vü intihÀsı yeddidür
Maènì-i heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Oldı hifdeh óarf añla bì-óicÀb
Hem daòi vÀv-ı velìi gösterür
VÀv kim anuñla hifdeh òatm olur

465 17 mukatta’ât harfinin eczasında toplam 45 harf vardır: ‫الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي‬
‫سين حي ميم قاف نون في واو دال‬. 17 mukatta’ât harfi ile, eczasındaki 45 harfin ebcedi olan
1425 ve 30 noktası toplamı 1472’dir. Bu da Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilinde 46 kere
32’ye eşittir.
164 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yaènì bÀùınından ôuhÿra geldi bil


Õü’l-fiúÀr-ı faøl-ı óaú bì-úÀl u úìl
1385. Sırr-ı vÀv-ı vaèd oldı ÀşikÀr466
Şeş cihetden bu sözi fehm eyle var
Óükm-i hifdeh vÀv-ile oldı tamÀm
Keşf-i óaúdur fehm iderseñ ve’s-selÀm

Müteşâbihât
YÀnzdeh467 àayr-ı muúaùùaè iy cüvÀn
Gelmemişdür kim muúaùùaèda èayÀn
Yaènì be vü te vü åe vü cìm ü òì
ÕÀl u ze vü şìn u êÀd u àayn u ôì468
Uş bu yÀnzdeh óarf izÀsında ãalÀt
YÀnzdeh oldı seferde emr-i õÀt
1390. Noúùası on altı oldı añla hem
Oldı on altı òaù-ı vech(e) èalem
Óarf u noúùa bìst u heft olur iy yÀr
Leyletü’l-úadrüñ beyÀnın añla var469
Oldı eczÀsında hem bu sır èayÀn
Fehm iderseñ úadre irdüñ bì-gümÀn
YÀnzdeh óarf oldı eczÀ vü nuúaù
Cümle altmış üç èaded bil bì-àalaù470
Altmış üç ùaş sırrına oldı èalem
Kim atar óüccÀc anı iy muóterem

466 Vâv (‫’)و‬ın ebcedi 6’dır, bu nedenle 6 yön mukabilinde değerlendirilmiştir.


467 Nüshada: PÀnzdeh.
468 11 müteşabih harf: ‫ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬. Bu harflerde toplam 16 nokta vardır.
469 11 müteşabih harf ve 16 noktası toplamı, Ramazan’ın 27. gecesi olan Kadir gecesine
işarettir.
470 11 müteşabih harfin eczasında (‫ )بي تي ثي جيم خي ذال زي شين ضاد ظي غين‬27 harf ve 36 nok-
ta vardır. Toplamı 63’tür cemrede atılan taşlar ve 3 kere 21 hat (7 ümmî hat ve bunların
mahalli ile 7 ebî hattın mahalli toplamı 21 hattır) mukabilindedir.
Kısmet-nâme 165

1395. Hem daòi üç yirmi bir òaùdan òaber


Virdi fehm eyle bu sırrı ser-be-ser
Yaènì òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-gümÀn
Oldı óaúdan üç yigirmi bir èayÀn
(39b) Heft ebrÿ-y-ıla müjgÀn u ser
ÇÀrdeh óÀl u maóaldür bì-òaùar
Heft òaù kim gelmemişdür bì-àalaù
Yirleridür faøl-ı óaúdan heft òaù
Her yedi yiggirmi bir òaùù-ı celìl
Oldı óükm-i cüzv-i maúsÿm-ile bil
1400. Altmış üçdür üç yigirmi bir471 yaúìn
Altmış üç ùaş sırrı budur iy emìn
Emr-i óaúdur kim ata üç gün tamÀm
Günde yiggirmi bir óacer her òÀã u èÀm
Maènìsi budur ki kendüñden ıraú
Cehlini üç yirmi bir òaùùuñ bıraú
Üç yigirmi bir òaùuñ yaènì iy yÀr
Sırrını fehm iden olmaz ehl-i nÀr
Bì-mükerrer bìst u heft eczÀ zi-õÀt
Hifdeh olur hemçü óarf-i muókemÀt472
1405. Hem óaøar sırrını gösterdi èayÀn
Kim olupdur on yedi farø iy cüvÀn
Çünki hifdeh yÀnzdeh ile oldı cemè
Bìst u heşt nuùú-ı resÿli eyle semè

471 Nüshada: yigir bir.


472 11 müteşabih harfin eczasındaki 27 harfte gayr-ı mükerrer 17 harf vardır: ‫ب ي ت ث‬
17 .‫ ج م خ ذ ا ل ز ش ن ض د ظ غ‬muhkem harf sayısıncadır ki 17 mukatta’âtın 11 müte-
şabihten görünür olduğu anlamına gelir. Devamında söylendiği gibi 11 müteşabih de
17 mukatta’âtda gizlidir zira 17 mukatta’âtın telaffuzunda zahir olan 3 müteşabih harfin
(‫ )ف د و‬eczalarındaki (‫ )في دال واو‬8 harf ve 3 noktanın toplamı 11’dir. 11 müteşabih harf
mukabilinde kabul edilen bu 11, 17 mukatta’âtta gizli gelmiştir.
166 METİN - Hurûfî Şiirler II

On bir on yeddide gelmişdür nihÀn


On yedi hem oldı on birden èayÀn
Yaènì fì vü dÀl u vÀv eczÀ nuúaù
Hifdeh içre yÀnzdehdür bì-àalaù
Yaènì hifdeh yÀnzdeh ayrı degül
Birbirinüñ èaynıdur àayrı degül
1410. Bì-mükerrer on yedi óarfüñ iy yÀr
On biri àayr-ı muúaùùaè ÀşikÀr
Altısı geldi óurÿf-ı muókemÀt
Nÿn u dÀl u mìm elif lÀm yì zi-õÀt473
KÀf u nÿn eczÀsına oldı èalem
Şeş teşehhüd sitte-i eyyÀma hem
Noúùası üç oldı üç nevèe ãalÀt
ÔÀhir oldı hem de ism-i faøl-ı õÀt
Óarf u noúùa nüh teşehhüd sırrıdur
Görinür hem nüh felek iy kÀn-ı nÿr
1415. Ebced u şeş óarf u noúùa iy ulu
ÇÀr bìst u heşt olur bir sì vü dü
(40a) ÇÀr bìst u heşt u bir sì vü dü bil
Penc òaùù-ı Ádeme oldı delìl
Yaènì her bir òaù zi-faøl-ı kirdgÀr
Bìst u heşt u sì vü düdür ÀşikÀr
ÇÀr bìst u heşt bir vech-ile hem
èUnãurına Ádemüñ oldı èalem
Bìst u heşt u sì vü dü nuùú-ı àayb-dÀn
K’Ádemüñ oldı lisÀnından èayÀn

473 Müteşabih harflerin eczasındaki gayr-ı mükerrer 17 harften 6’sı mukatta’ât harflerinden-
dir: ‫ي م ا ل ن د‬. 6 harf, 3 nokta ve 6 harfin ebcedi olan 135’in toplamı 144’tür. Bu da
4 kere 28 ve bir 32’nin toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 167

1420. Bì-mükerrer on yedi óarf iy aòì


ŞÀnzdeh noúùayla olur se vü sì
Se vü sì sÀl-i MesìóÀdan nişÀn
Virdi fehm eyle bu esrÀrı èayÀn
Ottuz üç yaşında geldügi Mesìó
Ottuz üç óarfüñ beyÀnıdur faãìó
Yaènì ottuz ikki nuùú-ı lÀ-yenÀm
LÀm-elifle ottuz üçdür ve’s-selÀm
Evvelinde yÀnzdeh óarfüñ iy yÀr
Bì-i bismi’l-lÀh geldi ÀşikÀr
1425. Yaènì òilúat èÀleminüñ evveli
Ádem-i òÀkìdür añla bu dili
èÁlem-i terkìbdür on bir óurÿf
èÁlem-i tefrìd muókem bul vuúÿf
Çünki muókem èÀlem-i ervÀódur
áayr-ı muókem ãÿret-i eşyÀódur
Áòirinde àayn geldi bì-gümÀn
İntihÀ-yı keårete oldı nişÀn
İbtidÀ-yı keåret oldı óarf-i bì
İntihÀsı keåretüñ àayn iy aòì
1430. áayn ile bìden ôuhÿr-ı óaú tamÀm
Oldı fehm eyle bu sırrı ve’s-selÀm

Lâm-Elif
LÀm-elif óarfine vÀóid didi õÀt
Bìst u nüh oldı añla müfredÀt
Bìst u nüh oldı çü müfred iy aòì
Elf u be vü te vü åe vü cìm u óì
(40b) Òı vü dÀl u õel vü re vü ze vü sìn
Şìn u ãÀd u êÀd u ùì vü ôì vü èayn
168 METİN - Hurûfî Şiirler II

áayn u fe vü úÀf u kÀf u lÀm u mìm


Nÿn u vÀv u he vü ye nuùú-ı úadìm
1435. Aãlı ÚuréÀnuñ bulardur bì-àalaù
Bunlaruñla geldi bìst u dü nuúaù
Bu cihetden bìst u nüh sÿre tamÀm
Geldi ÚuréÀnda muúaùùaè iy hümÀm
Bìst u nüh olduàı gÀhì ãavm hem
Oldı uş bu bìst u nüh óarfe èalem
Geldi ÚuréÀnda çünkim dört óurÿf
Miålehÿ meèahÿ474 didi bul vuúÿf
LÀm-elifdür aña miål olan èayÀn
Faøl-ı óaúdan bil bu sırrı bì-gümÀn
1440. PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀya çün bedel
Oldı fehm eyle bu úavli bì-cedel
LÀm-elif çünkim mürekkeb geldi bil
Pes mürekkeb müfred oldı ez-celìl
LÀm-elif tekrÀr geldi iy èazìz
Müfred ola tÀ mürekkebden temìz
MuãùafÀdan lÀm-elif sırrın èayÀn
Sordı aãóÀbın birisi nÀgihÀn
Didi yetmiş biñ melekle Cebreéìl
Ádeme getürdi ez-rabb-i celìl
1445. MüfredÀt eczÀsı çünkim iy emìn
Faøl-ı óaúdan yetmiş ikidür yaúìn
LÀm-elif çün ikki óarf oldı èayÀn
BÀúì yetmiş úaldı anda bì-gümÀn

474 ‫معه‬ ِ ِ ‫“ َأال إ ِنّى‬Bana Kuran ve onunla birlikte bir misli daha verildi.” Bkz.
ُ ‫اب َوم ْث َل ُه‬
َ ‫أوتيت الك َت‬
ُ
Kütüb-i Sitte, c. II, s. 333.
Kısmet-nâme 169

Yaènì her bir óarf èinda’l-lÀh hezÀr


Oldı fehm it bu kelÀmı ÀşikÀr
Ádem esmÀ çünki taèlìm eyledi
Hep melÀéik aña taèôìm eyledi
Ádeme taèôìm içün ãaf ãaf gelür
Añla yetmiş biñ melek sırrı budur
1450. Sì vü dü nuùú-ı ilÀhìdür melek
Kim anuñla óÀãıl olur her dilek
LÀmda mìm-i Muóammed gizlidür
Hem elifde fì-i faøl iy kÀn-ı nÿr
(41a) Bu cihetden ŞÀh-ı mülk-i sermedì
LÀm-elif óarfine vÀóiddür didi475
Yaènì birdür Ádem u ÒÀtem yaúìn
LÀm-elifden añla bu sırrı hemìn
LÀm-elifden oldı fehm it ÀşikÀr
Ádem-ile ÒÀtemüñ sırrı iy yÀr
1455. LÀm-elifden ãoñra elif geldi çü bil476
Maènì-i taóte livÀy(ı)477 fehm úıl
Çün elifde gizli geldi fì-i faøl
Yaènì ãoñra geldi faøl eyledi faãl
MüfredÀtuñ evveli geldi elif
Áòiri de hem elif bì-iòtelif
Evvel Àòir ôÀhir u bÀùın hemÀn
Faøl-ı óaúdur yaènì õÀt-ı müsteèÀn

475 ‫“ الم الف حرف واحد‬Lâm-elif bir harftir.” Tenzîhu’ş-Şerîati’l-Merfû’ati, hadis no. 277.
476 Yani Lâm-elif harfinde önce Lâm sonra Elif geldi. Nitekim Lâm Hz. Peygamber’e, Elif
Fadlullah’a işarettir. İkinci mısrada da Hz. Peygamber’in “Âdem sancağımın altında gele-
cektir.” anlamındaki hadisine telmihte bulunulmuştur.
477 ‫“ آدم و َمن دونه تحت لوائي يوم القيامة‬Adem ve soyu, kıyamet günü sancağım altındadır.” Müs-
ned-i Ahmed, cüz V, s. 447.
170 METİN - Hurûfî Şiirler II

Faøldur esmÀé-i küll taèlìm iden


Faøldur sì vü düi taúsìm iden
1460. Faøl-ı óaúúı lÀm-elifden úıl ùaleb
Kim odur sì vü dü ism-i şekl-i eb478
LÀm-elif eczÀda oldı şeş iy yÀr
Şeş teşehhüd sırrı oldı ÀşikÀr
Şeş ãalÀt-ı cehri hem úıldı èayÀn
Sitte-i eyyÀma hem oldı nişÀn
Şeş nuúÀù-ı muókeme oldı èalem479
KÀf u nÿn eczÀsını gösterdi hem
Noúùa-i fìledür ümmü’l-kitÀb480
Heft òaùù u heft muãóaf heft bÀb
1465. èUnãurından bìst u heşti úıl ùaleb
Noúùa-ile şeş óurÿfuñ bì-taèab
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-òaùar
Bìst u nüh óarf oldı bìst u nüh suver
Bìst u heşt èunãurla şeş óarf ÀşikÀr
İkki hifdeh secde sırrıdur iy yÀr
BÀ-cümel şeş óarf bil iy nìk-òÿ
Oldı bìst u heşt bir biş sì vü dü481
Bìst u heşt dÀl oldı nuùú-ı Aómede
Fehm idenler irdi mülk-i sermede

478 Lâm-elif (‫ )ال‬ile hurufilerce otuz iki anlamına gelen “sî vü dü” kelimesi için kullanılan
kısaltma ( ) benzer şekildedir.
479 Lâm-elif (‫’)ال‬in eczasındaki 6 harf (‫)الم الف‬, 17 muhkem harfin (‫الر کهيعص طس حم ق ن ف‬
‫ )د و‬6 noktası mukabilindedir.
480 Lâm-elif (‫’)ال‬in eczasında 6 harf (‫ )الم الف‬ve 1 nokta zuhur eder. Harf ve nokta toplamı
4’er unsurdan 28’dir, heyet-i mecmûa ile 29 olur.
481 Lâm-elif (‫’)ال‬in eczasındaki 6 harf (‫’)الم الف‬in ebcedi toplamı 182’dir, 6 harfle birlikte
188 yapar. Bu da 5 kere 32 ile 28’in toplamına eşittir.
Kısmet-nâme 171

1470. Oldı biş ottuz iki fehm it yaúìn


Penc óarf u noúùa-i faøl-ı mübìn
(41b) Yaènì óarf u noúùa-i faøl-ı ilÀh
Her biri sì vü düdür bì-iştibÀh
Bìst u heşt u bìst u nüh hem sì vü dü
LÀm-elif óarfinde ôÀhirdür úamu
Sì vü yekdür lÀm-elif ender cümel
Heyéet-ile sì vü dü ez-lem-yezel482
Der mürekkeb lÀm-elifdür óarf-i lÀ
Óarf-i illÀ pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
1475. Baùn-ı åÀnìde olur hifdeh óurÿf483
Gösterür hifdeh ãalÀtı bul vuúÿf
Noúùa-i fì-y-ile hijdehdür iy yÀr
ÔÀhir oldı èÀlem-i hijdeh hezÀr
On yedi óarfüñ nuúÀùı oldı heft
Maènì-i heft Àyet-est ìn òod bereft
Óarf u noúùa cümle bìst u çÀr olur
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
Bì-mükerrer lÀm-elif bì-úìl u úÀl
PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀya oldı dÀl484
1480. ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
ÇÀr cÿ-yı èadne hem oldı èalem
Noúùa ile oldı biş vaút iy hümÀm
LÀm-elif añla bu sırrı ve’s-selÀm

482 Lâm-elif (‫’)ال‬in ebcedi 31’dir, heyet-i mecmûa ile 32 olur.


483 Lâm-elif (‫’)ال‬in eczasındaki 6 harf (‫’)الم الف‬in inbisatında (‫ )الم الف میم الف الم في‬17 harf
vardır. Fe (‫’)ف‬nin zahirdeki noktasıyla 18 bin âlem mukabilinde 18 olur. 17 harfin top-
lam 7 noktası vardır, harf ve nokta toplamı 24’tür.
484 Lâm-elif (‫’)ال‬in, mucem harfler mukabilindeki gayr-ı mükerrer 4 harfi: ‫ل ا م ف‬.
172 METİN - Hurûfî Şiirler II

Mu’cem Harfler
PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ iy kÀm-yÀb
Dört kitÀb-ı faøl-ı óaúdur bì-óicÀb485
Dört èunãur dört òaùù u dört óarem
Dört nehrüñ sırrını fehm eyle hem
Oldı hem tekbìr-i mevtÀ ùÀlibÀ
Der izÀ-i pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
1485. Sırr-ı nüh ezvÀc-ı peyàÀmber èayÀn
Oldı ùoúúuz noúùasında bì-gümÀn486
Hem nikÀó-ı ümmetÀn bì-úìl u úÀl
ÇÀr oldıàına bu dört óarf oldı dÀl
On ikidür noúùa-i kÀf-ile bil487
On iki sÿrÀò sırrın fehm úıl
On iki oldı ìmÀm-ı óaú yaúìn
On iki burc oldı hem iy òurde-bìn
(42a) On ikidür noúùa be-eczÀ-yı faøl488
On ikidür òaù ki MÿsÀ didi aãl
1490. İstivÀ-y-ıla on altıdur èayÀn
Nıãf-ı ottuz ikkiye oldı nişÀn
Sırr-ı nıãfu’l-èilmi lÀ-edrì489 budur
Fehm idenler oldı àarú-ı baór-i nÿr
ÇÀr óarf on ikki noúùa ez-celìl
Olur on altı bu sırrı fehm úıl

485 Yani Fazlullah’ın şu 4 kitabı mukabilindedir: Câvidân-nâme, Arş-nâme, Muhabbet-nâme


ve Nev-nâme’dir.
486 4 mucem harf ve 9 noktası: ‫پ چ ژ گ‬.
487 4 mucem harften biri olan Gef (‫ )گ‬bazen üç nokta ile (‫ )ݣ‬şeklinde yazılır, bu vechle
hesaba dahil edilmiştir.
488 Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 4 noktasıyla 8 harf (‫’)في ضاد الم‬in toplamı 12’dir.
489 “İlmin yarısı ‘bilmiyorum’ (demek)tir.”
Kısmet-nâme 173

Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr


K’Ádemüñ yüzinde yazdı kirdgÀr
BÀ-èanÀãır çÀr óarf yiggirmidür
On iki noúùayla sì vü dü olur490
1495. Gösterür sì vü dü òaùùın Ádemüñ
Sırrını fehm it óurÿf-ı muècemüñ
Hem cümelde pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
Ottuz ikki oldı çün nuùú-ı òüdÀ
On olur eczÀda fehm it bì-gümÀn491
Gösterür on levó-i MÿsÀdan nişÀn
Heft noúùa bÀùın(ın)dan bì-óicÀb
ÔÀhir itdi maènì-i ümmü’l-kitÀb
On ùoúuzdur ôÀhir u bÀùın nuúaù
Maènì-i tisèa èaşerdür bì-àalaù
1500. äÿret-i dört óarf yeddi noúùa hem
Bil sefer sırrına olmışdur èalem
BÀ-deh eczÀ heft noúùa bì-òaùar
Hifdeh olur görinür sırr-ı óaøar
On bir ile on yedi fehm eyle hem
Oldı ÚuréÀn müfredÀtına èalem
Noúùa-i ôÀhirle on óarf iy cüvÀn
Bìst u dü noúùaya olmışdur nişÀn492
On ùoúuz noúùayla on óarf ÀşikÀr
Bìst u nüh sÿre olur fehm eyle var
1505. Gösterür hem bìst u nüh óarfi èayÀn
Kim odur aãl-ı kelÀm-ı ÀsumÀn

490 4 harf (‫)پ چ ژ ݣ‬, her biri dörder unsurdan 16 olur. 16 ile 4 harfin kendisinin toplamı
20’dir. 4 harfin 12 noktası ile 32 olur.
491 Mucem harflerin (‫ )پ چ ژ ݣ‬eczasında 10 harf vardır: ‫ پي چيم ژي گاف‬. 10 harfin zahirinde
12, batınında 7 nokta görülür.
492 Kuran alfabesinin 28 harfinin toplam 22 noktasıdır söz konusu olan.
174 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-mükerrer heştdür eczÀ tamÀm


Hemçü heşt eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm493
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heşt bÀb-ı cenneti gösterdi hem
(42b) Heşt teşehhüd sırrıdur bì-reyb ü şìn
Görinür hem ÀsumÀn-ı heştümìn
Kim odur kürsì-i faøl-ı kirdgÀr
Anda úısmet oldı cümle her ne var
1510. Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÁşikÀrÀdur zi-faøl-ı bì-niyÀz
On ikidür ãÿret-i ôÀhirle hem494
Oldı óaúdan on iki mÀha èalem
On iki mÀhuñ hem ez-faøl-ı celìl
Muóteremdür495 dördi bu dört óarfi bil
Cemè idüp on birle dört óarfi tamÀm496
Cumèaı gösterdi faøl-ı lÀ-yenÀm
Cumèa çünkim rÿz-ı Ádemdür iy yÀr
Oldı on biş farø anda ÀşikÀr
1515. Ádemüñ nuùúında cÀrì oldı bu
Gelmedi òÀtem dilinde iy ulu
Geldi óarf-i lÀm-elif aña bedel
Fì vü êÀd (u) lÀm-ı óaúdan bì-cedel
Ádem ottuz ikki yiggirmi sekiz
MuãùafÀdur añla iy yÀr-i èazìz

493 Mucem harflerin eczasında (‫ )پي چيم ژي گاف‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫پ ي چ م ژ ݣ ا‬
‫ف‬. Fadl (‫ )فضل‬isminin eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf mukabilindedir. Bu 8 harfin toplam
15 noktası vardır ve Cuma günü kılınan 15 farz rekat mukabilindedir.
494 Mucem harflerin eczasındaki gayr-ı mükerrer 8 harfin zahirdeki 4 mucem harf ile topla-
mı 12’dir.
495 Haram olan 4 aya işaret ediyor. “Muharrem” şeklinde okunması manaca daha uygun gibi
görünse de vezne uygun olan şekli tercih ettik.
496 11 müteşabih harf ile 4 mucem harf toplanıyor.
Kısmet-nâme 175

Ádem u Aómed-dürür òurşìd u mÀh


Bil vezìr Aómeddür Ádem pÀdişÀh
Yaènì Ádem faøl-ı óaúdur iy hümÀm
Kim oúıdı sì vü dü òaùùı tamÀm
1520. YÀnzdeh óarf-ile dört óarf añla hem
Noúùasıdur bìst u heşt òaùù(a) èalem497
Dört óarf on bir óurÿfuñ añla hem
Noúùasıdur bìst u heşt òaùù(a) èalem
Bìst u heşt nuùúıyla on biş óarf iy yÀr
Úırú üç olur cümlesin fehm eyle var
On biri oldı sefer sırrına dÀl
Ottuz ikkisi kelÀm-ı lÀ-yezÀl
Heşt óarf u pÀnzdeh noúùa èayÀn
Gösterür on yeddi óarfi bì-gümÀn
1525. Noúùasıyla yaènì on yeddi óurÿf
Bìst u se olur bu sırra bul vuúÿf498
Áyete’l-kürsì óurÿfın daòi hem
Gösterür bu heşt óarf-i muóterem
(43a) ÇÀr óarfüñ ôÀhir u bÀùında çün
On ùoúuzdur noúùası iy õÿ-fünÿn
Gösterür nÀòun (u) mafãaldan nişÀn
Her bir elde vü ayaúda bì-gümÀn499

497 11 müteşabih harfteki (‫ )ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬16 nokta ile 4 mucem harfin ‫(پ چ ژ‬


)‫ ݣ‬12 noktası toplamı 28 hat mukabilindedir. 28 noktayla, 11 müteşabih ve 4 mucem
harf toplamı 43’tür. 11 sefer ve 32 harf toplamı mukabillindedir.
498 Mucem harflerin eczasındaki (‫ )پي چيم ژي گاف‬gayr-ı mükerrer 8 harf ve 15 noktasının
(‫ )پ ي چ م ژ ݣ ا ف‬toplamı 23’tür. 17 muhkem harf ve 6 noktasının (‫الر کهيعص طس حم ق‬
‫ )ن ف د و‬toplamı mukabilindedir.
499 4 mucem harfin (‫ )پ چ ژ ݣ‬eczasındaki 10 harf: ‫پي چيم ژي گاف‬. 10 harfin zahirinde
12, batınında 7 nokta vardır. 4 mucem harfin eczasının zahir ve batınındaki noktalar
toplamı 19’dur. Her bir el ve ayak parmaklarında da 14’er mafsal ve 5’er tırnak vardır,
toplamları bu 19 nokta mukabilindedir.
176 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bu-durur levvÀóatun li’l-beşer


Kim onuñ üstindedür tisèa èaşer500
1530. Görinür hem çÀrdeh óarf ÀşikÀr
Kim olur bÀ-noúùa on ùoúúuz iy yÀr501
Bì-mükerrer heşt hem ãÿret çahÀr
On iki noúùayla olur bìst u çÀr502
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
Faøl-ı yezdÀndan bu sırra iregör
Baùn-ı åÀnìde olur hem bìst u çÀr503
Görinür nuùú-ı MesìóÀ ÀşikÀr
On iki òaù sırrıdur añla var
Kim olur óÀl u maóal bìst u çahÀr
1535. Oldı bìst u çÀr óarfüñ noúùası
Sì vü heft ez-faøl-ı yezdÀn ger resì
Úıldı on dört muókem eczÀsın èayÀn
Kim olur ottuz yedi iy nev-cüvÀn
Bì-mükerrer nühdür ez-faølu’l-kebìr504
Nüh teşehhüd nüh felek sırrına ir
Ser-be-ser ottuz iki nuùú u kelÀm
Faøl-ı raómÀnuñ ãıfÀtıdur tamÀm
Her birinde gizlidür ãavm u ãalÀt
Óacc u úurbÀn u şehÀdet hem zekÀt

500 (74 : 29-30) “İnsanlar için levhalar sunandır, üzerinde on dokuz vardır.” Ayetine telmih
var.
501 14 mukatta’ât harfi ve 5 noktası: ‫الر کهيعص طس حم ق ن‬.
502 Mucem harflerin eczasındaki (‫ )پي چيم ژي گاف‬gayr-ı mükerrer 8 harf (‫)پ ي چ م ژ ݣ ا ف‬
ile 4 mucem harf ve 12 noktası toplamı 24’tür.
503 Mucem harflerin batn-ı sânîsindeki 24 harf: ‫پي يي چيم يي ميم ژي يي ݣاف الف في‬. Bu 24 har-
fin toplam 37 noktası vardır. Bu da 14 mukatta’âtın eczasındaki 37 harf mukabilindedir.
504 Mucem harflerin batn-ı sânîsindeki 24 harfte (‫ )پي يي چيم يي ميم ژي يي ݣاف الف في‬gayr-ı
mükerrer 9 harf vardır: ‫پ ي چ م ژ ݣ ا ف ل‬.
Kısmet-nâme 177

1540. LÀm-elif óarfiyle sì vü se olur


Sì vü sede geldügi èÌsÀ budur
Sì vü se sÀle ola ehl-i cinÀn
Didi fehm eyle òüdÀ-yı àayb-dÀn
Sì vü sede yaènì fì vü êÀd u lÀm
Eyledi teévìli ôÀhir ve’s-selÀm

Nokta
Lafô-ı noúùa dört óurÿf u üç nuúaù505
Gösterür ümmü’l-kitÀbı bì-àalaù
ÇÀr óarf-i pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
Noúùası üç ism-i faøl-ı kibriyÀ
(43b) 1545. Nÿn-ı noúùa geldi bil Nÿn ve’l-úalem506
ÚÀf-ı noúùa úÀf ve’l-úuréÀn507 hem
Ùì-i noúùa úıldı ùì-i tÀ vü hÀ
Hì-i508 noúùa sırrı hì-i kÀf u hÀ
Bìst u heşt óarf-ile bìst u dü nuúaù
Noúùanuñ nÿnında ôÀhir bì-àalaù509
ÚÀf u ùì vü hì-i noúùa bì-gümÀn
Sÿre-i ÚuréÀna olmışdur nişÀn
Nÿn u úÀf u ùì vü hì iy nìk-nÀm
èAşra ÀyÀt olur eczÀda tamÀm510

505 Nokta (‫ )نقطه‬lafzında 4 harf ve 3 nokta vardır.


506 (68 : 1) “Nûn, andolsun kaleme...”
507 (50 : 1) “Kâf, Kuran’a andolsun...”
508 Nokta lafzını oluşturan harfleri sırayla zikrettiğine göre burada Hì denmesi gerekirken
nüshada Ùì denmiştir.
509 Nokta lafzının ilk harfi olan Nûn (‫ )ن‬harfinin ebcedi 50’dir. Kuran’ın 28 harfi, 22 nok-
tasıyla birlikte 50’dir. Nokta lafzının diğer harfleri olan Kâf, Tı ve He (‫’)ق ط ه‬nin ebcedi
toplamı 114’tür ve Kuran’ın sûreleri sayısı mukabilindedir.
510 Nokta (‫’)نقطه‬nın eczasında 10 harf vardır: ‫نون قاف طي هي‬. Besmelenin gayr-ı mükerrer
10 harfi (‫ )ب س م ا ل ه ر ح ن ي‬mukabilindedir. Nokta lafzının eczasındaki 10 harfte
(‫ )نون قاف طي هي‬9 nokta vardır, 9 felek, 9 teşehhüd mukabilindedir.
178 METİN - Hurûfî Şiirler II

1550. Yaènì kim on óarf-i bismi’l-lÀh iy yÀr


Noúùadan fehm eyle oldı ÀşikÀr
Noúùasında ôÀhir oldı nüh felek
ÇÀr èunãur ãÿretin bilmek gerek
Nüh nuúaù511 hem nüh teşehhüd oldı bil
Hem nüh Àyet oldı ez-faøl-ı celìl
Óarf u noúùa on ùoúuzdur añla hem
MuókemÀt esrÀrına oldı èalem
Bì-mükerrer sekkiz olur bì-nuùaú512
Görinür eczÀ-yı ism-i faøl-ı óaú
1555. Heşt òaùù-ı Ádem oldı hem èayÀn
Heşt teşehhüd hem sekiz bÀb-ı cinÀn
Noúùa-i ôÀhirle on birdür tamÀm
On bir olmışdur sefer513 mÀ-lÀ-kelÀm
Noúùa-i àayr-ı mükerrer iy peser
Altıdur hemçün teşehhüd der-sefer514
Sitte-i eyyÀm hem şeş óarf-i kün
Şeş ãalÀt-ı cehrdür hem bì-füsÿn
Şeş nuúaù bÀ-heşt eczÀ çÀrdeh
MuókemÀt esrÀrıdur iy merd-i reh
1560. Noúùadur yaènì óurÿf-ı muókemÀt
Noúùadan geldi vücÿda mümkinÀt
ÇÀrdeh òaù sırrı oldı hem èayÀn
Görinür hem sÿre-i sebèu’l-meåÀn

511 Nüshada: noúùa.


512 Nokta lafzının eczasındaki 10 harfte (‫ )نون قاف طي هي‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ن و ق‬
‫ا ف ط ي ه‬. Nokta (‫ )نقطه‬lafzındaki 3 nokta ile toplamı 11’dir ve seferde bir günde kılınan
farz rekatlar toplamı mukabilindedir.
513 Nüshada: ãafer.
514 Nokta lafzının eczasındaki gayr-ı mükerrer 8 harfte (‫ )ن و ق ا ف ط ي ه‬6 nokta vardır.
Kısmet-nâme 179

BÀ-deh eczÀ şeş nuúaù on altıdur


ÁşikÀr on altı òaùùı gösterür
Bì-mükerrer heşt eczÀ-y-ıla hem
äÿret-i heft iledür on biş èalem515
(44a) Oldı on biş rekèat esrÀrına dÀl
Kim úılunur cumèa gün bì-úìl u úÀl
1565. Deh óurÿf u ebced u bÀ-nüh nuúaù
Olur on sì vü dü fehm it bì-àalaù
Gösterür elvÀó-ı Mÿsìden nişÀn
Her birini sì vü dü fehm it èayÀn
BÀúì yiggirmi úalur bì-reyb ü şìn
Noúùa yiggirmi-dürür fehm it yaúìn
Nüh nuúaù on óarf on ùoúúuz-durur
Heyéet-i mecmÿèa ile bìst olur516
Bìst rekèat sünnete hem oldı dÀl
KÀf-ı kün óarfine hem bì-úìl u úÀl
1570. Óarf noúùa noúùa óarf oldı tamÀm
Añla bu tevóìdi óaúdan ve’s-selÀm

Elif
Noúùa itdi çün elif şeklin èayÀn
Oldı õÀt-ı faøl-ı raómÀna nişÀn
Çün elif oldı nişÀn-ı õÀt-ı faøl
Bil elif esrÀrını kim oldur aãl

515 Nokta lafzının eczasındaki gayr-ı mükerrer 8 harf (‫ )ن و ق ا ف ط ي ه‬ile nokta (‫ )نقطه‬lafzı-
nın 4 harf ve 3 noktası toplamı 15’tir.
516 Nokta lafzının eczasındaki 10 harfin (‫ )نون قاف طي هي‬ebcedi 321’dir, 10 harf ve 9 nok-
tasıyla birlikte 340 olur. 320’si (10 kere 32) Hz. Musa’nın 10 levhasının her birinin
32 ilahi kelime mukabilinde olduğunu gösterir. Kalan 20 de Nokta’nın eczasındaki
10 harf, 9 nokta ve heyet-i mecmûanın toplamı mukabilindedir.
180 METİN - Hurûfî Şiirler II

İbtidÀ-yı müfredÀt oldı elif


Aãl u ferè-i kÀéinÀt oldı elif
ÔÀhir oldı çün elif iy òoş-nihÀd
Oldı óarf-i lÀm u fì aña èimÀd
1575. Fì vü lÀm-ı faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
ÁşikÀr oldı elifden bil yaúìn
Çünki e[‫ ]آ‬oldı müsemmÀ iy cüvÀn
LÀm u fìdür añla esmÀsı èayÀn
Yaènì kim ism u müsemmÀ-yı òüdÀ
ÁşikÀr oldı elifden ùÀlibÀ
Noúùa-i vaódet hem oldı ÀşikÀr
BÀùınından elifüñ fehm eyle var
Vaódet-i óaúúa işÀretdür elif
Ehl-i tevóìde beşÀretdür elif
1580. Vitr esrÀrın hem itdi ÀşikÀr
äÿret u şekl-i elif fehm eyle var
Oldı hem eczÀda üç óarf iy cüvÀn
Hemçü nÀm-ı faøl-ı yezdÀn bì-gümÀn
(44b) Çünki õÀt-ı faøla olmışdur ãıfÀt
Oúúınur dÀéim anuñçün óarf-i õÀt
Görinür esrÀr-ı ibn ü eb ü rÿó
Hem mevÀlìd-i åelÀåe bul fütÿó
Úıldı üç nevèe ãalÀtı hem èayÀn
K’on bir517 on biş on yedidür iy cüvÀn
1585. Noúùa-i fì ile oldı hem çahÀr518
ÇÀr èunãur sırrın itdi ÀşikÀr

517 Nüshada: K’o on bir.


518 Elif (‫’)ا‬in ismindeki (‫ )الف‬3 harf ve Fe (‫’)ف‬nin 1 noktası toplamı 4’tür.
Kısmet-nâme 181

Od u yildür ãu elif u lÀm fì


Noúùa-i fì noúùa-i òÀk iy zekì
Bu cihetden noúùa-i òÀk üzre bil
Devr iderler dÀéim Àb u nÀr u yil
Virdi hem üç óarf u bir noúùa èayÀn
Dört kitÀb-ı ÀsumÀnìden nişÀn
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
1590. Hem ãalÀt-ı ôuhrı úıldı ÀşikÀr
Añla hem tekbìr-i mevtÀyı iy yÀr
Ebced u eczÀ zi-faøl-ı õü’l-celÀl
Oldı yüz on dört süver sırrına dÀl519
İúraée’l-ÚuréÀn èalÀ óarfin520 iy yÀr
ÁşikÀr oldı elifden añla var
ÔÀhir eyler bu beyÀnı her óurÿf
Bulduñ ise faøl-ı yezdÀndan vuúÿf
Çün elifden be vü te ayrı degül
Birbirinüñ èaynıdur àayrı degül
1595. äad ùınÀb u çÀrdeh òaùù(a) èalem
Oldı hem óarf-i elif iy muóterem
Ebced u bÀ-ãÿret-i ôÀhir èayÀn
Dört yigirmi sekkiz olur bì-gümÀn521
Dört èunãur sırrın itdi ÀşikÀr
Dört yigirmi sekkizi fehm eyle var

519 Elif (‫’)الف‬in ebcedi 111’dir, 3 harf ile toplamı 114 olur. Kuran’ın 114 sûresi mukabilin-
dedir.
520 “Kuran’ı bir harf üzerine oku.” Müslim, Sahîh, K. Mûsâfirîn, 273-274; en-Nesâî, es-Sü-
nen, K. İftitâh, 37.
521 Elif (‫’)الف‬in ebcedi toplamı olan 111 ile sûreti olan Elif (‫’)ا‬in toplamı 112’dir ve 4 kere
28’e eşittir.
182 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yaènì her èunãurdur iggirmi sekiz


Óarf-i elifden bu sırrı úıl temiz
Baùn-ı åÀnìde elif iy òoş-nihÀd522
Heşt bÀb-ı cenneti úıldı güşÀd
1600. Heşt ism-i faøl-ı óaúú oldı èayÀn
İbtidÀ yaènì elifden bì-gümÀn
(45a) Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heşt teşehhüd sırrını gösterdi hem
èUnãurından oldı heşt óarfüñ èayÀn
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn
èUnãur u bÀ-heşt óarf bì-reyb ü şìn
Erbaèìn sırrıdur iy çille-nişìn
Heşt óarf u çÀr noúùa hem iy yÀr
On iki burc-ı felekdür ÀşikÀr
1605. Noúùa vü eczÀ-yı ism-i àayb-dÀn
Görinür bu sırrı hem fehm it èayÀn523
Oldı hem on ikki òaù sırrına dÀl
K’oúıdı anı kelìm-i õü’l-celÀl
Bì-mükerrer pencdür fehm it yaúìn524
Penc vaúti gösterür bì-reyb ü şìn
Ádemüñ hem penc òaùùın iy cüvÀn
ÔÀhir itdi bu sözi fehm it èayÀn
äÿret-i ôÀhirle añla şeş olur
KÀf u nÿn eczÀsı rÿşen görinür

522 Elif (‫’)ا‬in batn-ı sânîsinde 8 harf vardır: ‫الف الم في‬. 8 harf ve bunların 4 unsurla çarpımı
toplamı 40’tır.
523 Elif (‫’)ا‬in batn-ı sânîsindeki 8 harf ve 4 nokta (‫)الف الم في‬, Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki
(‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta mukabilindedir.
524 Elif (‫’)ا‬in batn-ı sânîsinde (‫)الف الم في‬, gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫ا ل ف م ي‬. 5 harf,
heyet-i mecmûa ile 6, 3 nokta ile de 9 olur.
Kısmet-nâme 183

1610. Şeş ãalÀt-ı cehri hem bì-irtiyÀb


Görinür hem şeş teşehhüd bì-óicÀb
Üç nuúaùla nüh teşehhüd sırrıdur
Nüh felek hem tisèa ÀyÀt-ı àafÿr
Baùn-ı åÀliåde elif oldı èayÀn
Bìst u yek òaùùına ÓavvÀnuñ nişÀn525
Noúùasıdur çÀrdeh òaùù(a) èalem
MuókemÀtı gösterür fehm eyle hem
Baùn-ı evvel baùn-ı åÀnì bì-òaùar
On bir olur görinür sırr-ı sefer
1615. Baùn-ı åÀliåle otuz ikki olur
Ottuz ikki nuùú u òaùùı gösterür526
ÇÀrdeh noúùayla olur çìl u şeş
Ádemüñ sırrına elifden iriş
Baùn-ı rÀbiède olur seksen yedi
Óarf u bÀ-noúùa elif iy evóadì527
Eyledi yetmiş sekiz óarfi èayÀn
Noúùasıyla fehm iderseñ iy cüvÀn

525 Elif (‫’)ا‬in batn-ı sâlisinde 21 harf ve 14 nokta vardır: ‫الف الم في الم الف ميم في يي‬.
526 Elif (‫’)ا‬in batn-ı evvelinde 3 harf (‫)الف‬, batn-ı sânîsinde 8 harf (‫ )الف الم في‬ve batn-ı
sâlisinde 21 harf (‫ )الف الم في الم الف ميم في يي‬vardır. Bunlardan ilk ikisinin toplamı 11,
üçünün toplamı da 32’dir. Batn-ı sâlisteki 14 nokta ile 46 olur ki Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi
mukabilindedir.
527 Elif (‫’)ا‬in dördüncü batnında 54 harf ve 44 nokta (‫الف الم في الم الف ميم في يي الم الف‬
‫ )ميم الف الم في ميم يي ميم في يي يي يي‬vardır, toplamı 98’dir. Muhîtî Dede bunu 87 olarak
hesaplamıştır, 87 de mükerrer 78 mukatta’ât harfi ve 9 noktası toplamı mukabilindedir.
Elif (‫ )ا‬hariç 86’dır. Batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )الف‬hariç 84 (3 kere 28) olur. Aşağıda dör-
düncü batın ile üçüncü batnın inbisatının toplamının 70 olduğunu söylüyor Muhîtî
Dede. Batn-ı sâliste 21 harf olduğunu daha önce ifade etmişti o halde dördüncü batın-
da 49 harf elde etmiş görünüyor. Dördüncü batındaki harf ve nokta toplamından da
87 elde ettiğine göre nokta sayısını da 38 olarak hesaplamıştır. Bu 5 harf ve 6 noktalık
fark birbirini müteakip (‫ )ميم يي‬harflerinden kaynaklanıyor. Muhtemelen inbisatı çıkarır-
ken bu harflerde hata yapmış.
184 METİN - Hurûfî Şiirler II

äÿret-i ôÀhirsüz añla bì-elem


Oldı seksen altı secdeye èalem
(45b) 1620. Baùn-ı evvelden eger úılsañ güõer
Úala üç yiggirmi sekkiz ser-be-ser
Gösterür üç yirmi sekkiz òaùùı bil
Vech ü dest ü pÀda ez-rabb-i celìl
Baùn-ı rÀbiè baùn-ı åÀliåle èayÀn
Yetmiş olur bu söze yoòdur gümÀn
Añla yetmiş biñ melek sırrın saña
Gösterür hem kÀf u nÿnı ùÀlibÀ
Bir iki, ikki olur dört iy èazìz
Dört olur óÀl u maóal yine sekiz
1625. Hem sekiz olur on altı bì-gümÀn
Olur on altı otuz ikki èayÀn
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı lÀ-yenÀm
ÁşikÀr oldı elifden ve’s-selÀm

Be
İbtidÀ-yı muãóaf-ı rabb-i kerìm
Bì-i bismi’l-lÀhi’r-raómÀni’r-raóìm
Yaènì bìdür Ádem-i òÀkì èayÀn
Kim òalìfe oldı õÀta bì-gümÀn
ÔÀhir oldı çün elif óarfinde õÀt
Óarf-i bìdür maôhar-ı õÀt u ãıfÀt
1630. Der-teheccì óarf-i bì hem iy cüvÀn
Ádem-ile virdi ÒÀtemden nişÀn
Noúùa-i vaódet zi-faøl-ı kirdgÀr
Oldı be óarfinde evvel ÀşikÀr
Bìden oldı noúùa-i vaódet beder
Noúùa ferzend oldı óarf-i be peder
Kısmet-nâme 185

Bu cihetden noúùa-i bÀyum didi528


Ádem-i evvel imÀm-ı sermedì
Noúùa ile be ikidür fehm úıl
İkki òutbe sırrına oldı delìl
1635. KÀf u nÿn óarfi daòi oldı èayÀn
Hem namÀz-ı cumèa sırrı bì-gümÀn
Secdeteyn sırrına hem oldı èalem
Noúùa-i fì êÀd u lÀmı añla hem
BÀ-cümel çÀr oldı be ez-àaybdÀn529
Virdi esrÀr-ı elifden be nişÀn
(46a) ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
Hem èanÀãır óarfine iy muóterem
Olur eczÀda iki vü üç nuúaù530
İsm-i faøl-ı óaú görinür bì-àalaù
1640. Penc farøuñ gösterür sırrın tamÀm
Penc vaút esrÀrını hem iy hümÀm
Oldı üç noúùa namÀz-ı şÀma dÀl
äubó ikki óarfdür bì-úìl u úÀl
On ikidür be vü ye ender-cümel
Hemçü nÀm-ı Faøl u Ádem eyle óal531
On iki burc on iki çeşme revÀn
On iki òaù sırrı hem oldı èayÀn
Noúùası üç yeddidür bì-úìl u úÀl
Oldı üç yeddi òaù-ı ÓavvÀya dÀl

528 ‫“ انا نقطة تحت الباء‬Be’nin altındaki noktayım.”


529 Be (‫ )ب‬harf ve nokta olarak 2’dir. Be (‫’)ب‬nin ebcedi olan 2 ile toplamı 4 olur.
530 Be (‫’)ب‬nin eczasında (2 )‫ بي‬harf ve 3 nokta vardır.
531 Be (‫’)ب‬nin eczasının (‫ )بي‬ebcedi 12’dir. Fadl (‫ )فضل‬ve Âdem (‫’)آدم‬in eczalarındaki (‫في‬
‫ )ضاد الم) (الف دال ميم‬harf ve nokta toplamları da 12’şerdir. Be’nin eczasında 3, Fadl ve
Âdem’in eczlarında toplam 7 nokta vardır. Buna istinaden devamındaki beyitlerde bun-
lar Havvâ’nın vechindeki 3 adet 7 hatta mukabil gösterilmiştir.
186 METİN - Hurûfî Şiirler II

1645. ÇÀrdeh olur iki óarf-ile hem532


MuókemÀt esrÀrına oldı èalem
ÇÀrdeh òaù sırrını hem gösterür
K’Ádemüñ vechinde rÿşendür çü nÿr
Noúùa-i be ile oldı pÀnzdeh
PÀnzdeh rekèat namÀza oldı reh
Noúùa-i ye ile hifdeh ÀşikÀr
Oldı hifdeh rekèatı fehm eyle var
èUnãur-ı be ile hifdeh iy óakìm
Oldı bìst u yek òaù-ı vech-i úadìm
1650. Ye ile úÀéim-dürür çün óarf-i yì
İkki yì üstine geldi óarf-i bì
İkki óarf-i ye vü bir be ez-eóad
Olur iggirmi iki ender-èaded
Noúùa-i ÚuréÀnı eyler ÀşikÀr
Hem daòi TevrÀt óarfin añla var
Óarf u noúùa ebced ottuzdur tamÀm
Görinür eczÀ-yı sìmurg-ı kelÀm533
Ebcedinden eyleseñ úaùè-ı naôar
Görine cennÀt-ı èadn heşt der
1655. Baùn-ı åÀnìde olur sì vü dü bil
Óarf-i be üç ye ile iy ehl-i dil534
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı kirdgÀr
Oldı be óarfinden evvel ÀşikÀr

532 Be (‫’)ب‬nin eczasının (‫ )بي‬ebcedi olan 12 ile 2 harfin toplamı 14’tür. Be (‫’)ب‬nin noktası
ile 15, Ye (‫’)ي‬nin iki noktasıyla 17’dir.
533 İki Ye ve bir Be (‫’)ب ي ي‬nin ebcedi olan 22 ile 3 harf ve 5 nokta toplamı 30’dur. Harf ve
nokta toplamı ise (yani 3 harfin ebcedi olan 22 hariç) 8 cennet ve 8 kapısı mukabilinde
olur.
534 Be (‫’)ب‬nin batn-ı sânisinin (‫ )بي يي‬ebcedi 32’dir. Batn-ı sânîde 4 harf zahir olur, zahirin-
de bir nokta (Be’nin noktası) batınında da 6 nokta (Ye’lerin noktaları) vardır. Zahir ve
batındaki noktalar toplamı 7’dir. Müteakip beyitlerde bunlara temas edilmiştir.
Kısmet-nâme 187

(46b) ÔÀhir oldı çünki bìden sì vü dü


Óarf-i be Ádemdür añla iy ulu
Ádemüñ nuùúındadur yaènì tamÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Bì-nuúaù çÀr oldı çün óarf iy cüvÀn
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
1660. Şeş nuúÀù-ı bÀùını iy muóterem
KÀf u nÿn eczÀsına oldı èalem
Şeş ãalÀt-ı cehr sırrı ÀşikÀr
Görinür hem şeş teşehhüd añla var
Noúùa-i ôÀhirle heftdür bì-óicÀb
Şehr-i èilme oldı yaènì heft bÀb
Oldı çün bÀb-ı èulÿm-ı MuãùafÀ
Pes ene noúùa535 buyurdı MurtaøÀ
MurtaøÀdur çün kelÀmu’l-lÀh tamÀm
Şehr-i èilm-i MuãùafÀ oldı kelÀm
1665. Yaènì èilm-i MuãùafÀyı bì-taèab
Úavl u fièl-i MurtaôÀdan úıl ùaleb
Yeddi noúùa oldı hem yeddi ùavÀf
Yeddi gök esrÀrıdur hem bì-òilÀf
Yeddi muãóaf sırrını gösterdi hem
Yeddi òaùù-ı aãla hem oldı èalem
ÇÀr óarf (u) heft noúùa bì-òaùar
ÔÀhir eyler maènì-i sırr-ı sefer
YÀnzdeh óarfüñ beyÀnın hem èayÀn
Gösterür hem şuúúa sırrın bì-gümÀn
1670. Baùn-ı åÀliå be vü ye vü ye vü ye
Ye vü ye vü ye vü ye bil iy zekì536

535 ‫“ انا نقطة تحت الباء‬Be’nin altındaki noktayım.”


536 Be (‫’)ب‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 15 nokta vardır : ‫بي يي يي يي‬.
188 METİN - Hurûfî Şiirler II

Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem


Heşt teşehhüd sırrını gösterdi hem
Noúùasında pÀnzdeh óarf ÀşikÀr
PÀnzdeh bÀ-çÀr muècem añla var537
Hem ãalÀt-ı cumèa sırrın úıl ùaleb
Óarf-i bìden iy birÀder bì-taèab
Heşt óarf u pÀnzdeh noúùa èayÀn
Bìst u se olur bu sözde yoò gümÀn
1675. Gösterür hifdeh óurÿfı ÀşikÀr
Noúùasıyla kim odur muókem iy yÀr538
(47a) Heşt óarfüñ ebcedin fehm eyle hem
Oldı yetmiş ikki eczÀya èalem539
Heşt óarf(i) bÀ-cümel heştÀd olur
Fì-i fì vü êÀd u lÀmı gösterür
Çün elifdür õÀt-ı faøl-ı lÀ-yenÀm
Be ãıfÀt-ı Ádem oldı ve’s-selÀm

Nutfe-Nokta
Noúùa-i be nuùfe-i Ádem-durur
Nuùfe-i Ádem yaúìn ÒÀtem-durur
1680. Noúùa şeklin dutdı540 çün nuùfe èayÀn
ÔÀhir oldı nuùfeden sırr-ı nihÀn

537 Burada 11 müteşabih harf (‫ )ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬ve 4 mucem harf (‫ )پ چ ژ گ‬toplamı


olan 15 harf, yani 17 muhkem harf dışındaki harfler kastedilmiştir. Bu 15 harf, Be’nin
batn-ı sâlisinde zahir olan 15 nokta mukabilindedir.
538 Be (‫’)ب‬nin batn-ı sâlisindeki 8 harf ve 15 nokta toplamı, 17 muhkem harf ve 6 noktası
(‫ )الر کهيعص طس حم ق ن ف د و‬toplamı mukabilindedir.
539 Be (‫’)ب‬nin batn-ı sâlisindeki 8 harfin (‫ )بي يي يي يي‬ebcedi 72’dir. Kuran alfabesinin
28 harfinin eczasındaki 72 harf mukabilindedir. 72 ile 8 harfin toplamı da 80’dir ki Fadl
(‫’)فضل‬ın ismine işaret olan Fe (‫’)ف‬nin ebcedi mukabilindedir.
540 Nüshada: düti (‫)دو تی‬
Kısmet-nâme 189

Nuùfe çün şeklinde geldi noúùanuñ


Noúùadan fehm eyle sırrın nuùfenüñ
Noúùa yaènì nuùfedür ez-faøl-ı õÀt
ÔÀhir oldı nuùfeden nuùú (u) ãıfÀt
Noúùa-i vaódet tecellì úıldı çün
Geldi şekl-i nuùfede iy õÿ-fünÿn
Nuùfedür ol dürr-i beyøÀ-yı ezel
Kim anı òalú itdi evvel lem-yezel
1685. Nuùfe-i dürr-i sefìd-i kirdgÀr
K’Ádemüñ ôahrında úılmışdur úarÀr
Ol güherden on sekiz biñ èÀlemi
Óaú yaratdı yoàiken iy Àdemì
Añla èÀlem didigüm Ádem-dürür
Maôhar-ı óaú mebdeé-i èÀlem-dürür
Dürr-i beyøÀdur vücÿdı Ádemüñ
Aãl(ı)dur hijdeh hezÀrÀn èÀlemüñ
Nuùfe dört óarf oldı èunãurdan nişÀn
Virdi fehm eyle bu sırrı bì-gümÀn541
1690. Ádemüñ dört òaùùına dÀl oldı hem
Dört ırmaàa daòi oldı èalem
Dört rekèat sırrını hem bì-taèab
Dört óarf-i nuùfeden eyle ùaleb
İkki secde sırrını bì-reyb ü şìn
Noúùasında nuùfenüñ fehm it yaúìn
İkki noúùa dört óarf iy hÿşyÀr
Şeş cihÀt esrÀrın itdi ÀşikÀr
(47b) KÀf u nÿn eczÀsını gösterdi hem
Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem

541 Nutfe (‫ )نطفه‬kelimesi 4 harf ve 2 noktadır.


190 METİN - Hurûfî Şiirler II

1695. Şeş teşehhüd sırrı hem keşf oldı bil


Sitte-i eyyÀm hem bì-úÀl u úìl
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-óicÀb
Heftdür çün Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Nüh nuúaù542 hem ôÀhir oldı nuùfeden543
Añla nüh mÀhuñ rümÿzın nuùfeden
Yaènì nüh mÀh raóm-i ÓavvÀda tamÀm
SÀkin olur nuùfe ez-rabbü’l-enÀm
Nuùfe hem eczÀda nüh óarf oldı bil
Nüh felek esrÀrın idrÀk eylegil
1700. Nüh teşehhüd sırrı hem bì-ters u bìm
Görinür hem tisèa ÀyÀt-ı Kelìm
Hem daòi ümmü’l-kitÀbuñ ÀşikÀr
Gösterür on bir nuúÀùın añla var544
Noúùa-i ôÀhirle olur yÀnzdeh
Bil sefer esrÀrını iy merd-i reh
Gösterür eczÀ vü noúùa iy hümÀm
On sekiz biñ èÀlemüñ sırrın tamÀm
Bì-mükerrer óarf u noúùa ÀşikÀr545
On olur elvÀó sırrın añla var
1705. Bì-mükerrer şeş óurÿf iy ehl-i dil
Sekkiz olur noúùa-i ôÀhirle bil
Òaùù-ı vechin Ádemüñ eyler beyÀn
K’istivÀ-y-ıla sekiz olur èayÀn

542 Nüshada: noúùa.


543 Nutfe (‫’)نطفه‬nin eczasında 9 nokta ve 9 harf zahir olur: ‫نون طي في هي‬.
544 Fatiha sûresinde geçen harflerdeki (‫)ا ب ت ح د ذ ر س ص ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬
11 nokta kastediliyor. Bu 11 nokta, nutfenin eczasındaki (‫ )نون طي في هي‬9 nokta ile Nutfe
(‫’)نطفه‬nin 2 noktası toplamı mukabilindedir.
545 Nutfenin eczasında (‫ )نون طي في هي‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 4 nokta vardır: ‫ن و ط ي ف ه‬.
Kısmet-nâme 191

ÔÀhir oldı hem sekiz òuld-ı berìn


Nuùfeden fehm it bu esrÀrı yaúìn
Hem sekiz eczÀé-i ism-i faøl-ı óaú
Görinür hem heşt teşehhüd bì-nuùaú
1710. Nÿn u ùì vü fì vü hì bì-reyb ü şek
Baùn-ı åÀnìde olur bil bìst u yek546
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀ tamÀm
Oldı fehm it nuùfe iy èÀlì maúÀm
On yedi óarf-ile oldı şeş nuúaù
Noúùasından ÀşikÀrÀ bì-àalaù
Bì-mükerrer bìst u yek óarf heft olur547
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ görinür
(48a) Bìst u yek bÀ-heft oldı bìst u heşt
Gülşen-i nuùú-ı òüdÀdur eyle geşt
1715. Heft óarfüñ noúùası çÀr oldı hem
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
Heft óarf u çÀr noúùa bì-òaùar
ÔÀhir eyler maènì-i sırr-ı sefer
Ebced-i nuùfe olur iy nìk-òÿ
ÇÀr bìst u heşt bÀ-yek sì vü dü548
ÇÀr èunãur yaènì dört kez bìst u heşt
Nuùú-ı Ádem sì vü düdür eyle geşt
Bìst u heşt u sì vü dü nuùú-ı ilÀh
Oldı peydÀ nuùfeden iy merd-i rÀh

546 Nutfenin eczasındaki harflerin (‫ )نون طي في هي‬inbisatında 21 harf vardır: ‫نون واو نون طي يي‬
‫في يي هي يي‬. Burada zahir olan 23 nokta, 17 muhkem harf ve 6 noktasının (‫الر کهيعص طس‬
‫ )حم ق ن و ف د‬toplamı mukabilindedir.
547 Nutfenin batn-ı sânîsindeki 21 harfte (‫ )نون واو نون طي يي في يي هي يي‬gayr-ı mükerrer
7 harf vardır: ‫ن و ا ط ي ف ه‬. Bunların toplamı 28’dir. Ayrıca gayr-ı mükerrer 7 harf,
4 noktasıyla birlikte 11’dir.
548 Nutfe (‫’)نطفه‬nin ebcedi 144’tür. Bu da 4 kere 28 ile 32’nin toplamına eşittir.
192 METİN - Hurûfî Şiirler II

1720. Geldi lafô-ı noúùada üç noúùa bil


Nuùfede noúùa ikidür fehm úıl
Noúùanuñ birisidür õÀt-ı òüdÀ
İkkisi oldı ãıfÀt-ı kibriyÀ
İkki noúùa maôhar-ı Ádem-dürür
Nuùfe-i549 ÓavvÀ ile Ádem-dürür
Nuùfe esrÀrını iy èÀlì maúÀm
Noúùa-i bìden ùaleb úıl ve’s-selÀm

Te
Ádem-i òÀkì-durur çün óarf-i bÀ
Añla ÓavvÀdur maúÀm-ı óarf-i tÀ
1725. Óarf-i bìden noúùa-i vaódet nüzÿl
Úıldı óarf-i teye iy ãÀóib-uãÿl
Yaènì oldı nuùfe-i Ádem èayÀn
Raóm-i ÓavvÀda zi-faøl-ı müsteèÀn
Keåret-i noúùa be-emr-i kirdgÀr
Oldı te óarfinden evvel ÀşikÀr
Nuùfe-i ÓavvÀ vü Ádemdür yaúìn
Óarf-i tìde ikki noúùa iy emìn
İkki noúùa evvel u Àòir-durur
Biri bÀùın birisi ôÀhir-durur
1730. Noúùa-i õÀt u ãıfÀt yaènì iy yÀr
Cemè oldı tìde fehm it ÀşikÀr
İkki rekèat ãubódur ikki nuúaù
İkki secde sırrıdur hem bì-àalaù

549 Nüshada: Noúùa-i.


Kısmet-nâme 193

(48b) Óarf u noúùa oldı üç rekèat namÀz550


Hem daòi esmÀ-i faøl-ı bì-niyÀz
èUnãurında noúùa vü tìnüñ èayÀn
Görinür on ikki òaùù ez-àaybdÀn
Óarf u noúùa bÀ-èanÀãır bì-cidÀl
PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl
1735. Gösterür eczÀ-yı tì fehm eyle var551
İkki rekèat cumèa sırrın ÀşikÀr
KÀf u nÿn óarfine hem dÀl oldı bil
Hem dü iórÀmuñ rumÿzın fehm úıl
Noúùasında çÀr rekèat ÀşikÀr
ÇÀr óarf (u) èunãurı hem añla var
İkki óarf-i te vü ye vü dört nuúaù
KÀf u nÿn eczÀsıdur bil bì-àalaù
Şeş teşehhüd sırrın eyler hem èayÀn
Şeş ãalÀt-ı cehrdür hem bì-gümÀn
1740. Gösterür şeş ibtidÀ sırrını hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem
Óarf u noúùa baùn-ı åÀnìde iy yÀr552
On iki burc oldı fehm it ÀşikÀr
ÇÀr óarfinde èayÀndur çÀr òaù
Hem de çÀr ırmaà sırrı bì-àalaù
Noúùasında heşt teşehhüd úıl ùaleb
Heşt baà-ı cenneti hem bì-taèab
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güõer
Deh òaù-ı MÿsÀ görine ser-be-ser

550 Te (‫ )ت‬harfinin 2 noktası ve 1 harfi toplamı 3’tür. Her biri 4 unsurdan 12 olur. 12 ile
2 nokta ve 1 harfin toplamı 15’tir.
551 Te (‫’)ت‬nin eczasında 2 harf ve 4 nokta vardır: ‫تي‬.
552 Te (‫’)ت‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 8 nokta zahir olur: ‫تي يي‬.
194 METİN - Hurûfî Şiirler II

1745. Baùn-ı åÀliåde olur heşt óarf bil553


Tì vü yì vü yì vü yì bì-úÀl u úìl
Heşt òaùùın Ádemüñ eyler èayÀn
Kim odur eczÀ-yı ism-i àayb-dÀn
BÀùınında çÀrdeh noúùa iy yÀr
MuókemÀt esrÀrın eyler ÀşikÀr
Gösterür hem çÀrdeh òaùù(ı) èayÀn
Faøl-ı óaúdan kim odur sebèu’l-meåÀn
Noúùa-i ôÀhirle bÀùın şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaù sırrıdur iy merd-i reh
1750. Heşt óarf u şÀnzdeh noúùa iy yÀr
Rÿşen eyler sÀèat-i leyl ü nehÀr
(49a) äÿret-i ôÀhirle bìst u heft olur
Leyletü’l-úadrüñ beyÀnın gösterür
Baùn-ı åÀnì ile bìst u çÀr hem
Oldı yiggirmi sekiz óarfe èalem
èUnãur-ı tì ile olur sì vü dü
Hemçü nuùú-ı faøl-ı óaú bì-güft u gÿ
Hem teheccìnüñ üçinde ÀşikÀr554
Oldı harf-i te bu sırrı añla var
1755. İbn u eb u rÿódan virdi òaber
Der teheccì óarf-i te iy pür-hüner
Ebced-i te şÀnzdeh noúùa úamu
Heft bìst u heşt olur heft sì vü dü555

553 Te (‫’)ت‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 16 nokta zahir olur: ‫تي يي يي يي‬. 16 noktadan 2’si za-
hirde, 14’ü batındadır. Müteakip beyitlerde değerlendirileceği gibi nokta ve harf toplamı
24’tür, Te (‫’)ت‬nin bir harf ve iki noktasıyla 27 olur. Batn-ı sâlisin harf ve nokta toplamı
olan 24 ile batn-ı sânîdeki (‫ )تي يي‬4 harf toplamı da 28’dir.
554 Yani Te (‫ )ت‬hecâ harflerinin üçüncüsüdür. Tabir-i diğerle alfabenin üçüncü harfidir.
555 Te (‫’)ت‬nin ebcedi olan 400 ile, batn-ı sâlisindeki 16 nokta ve batn-ı sânîsindeki 4 harf
toplamı 420’dir. Bu 7 kere 28 ve 7 kere 32’nin toplamı mukabilindedir. Yani 7 ümmî ve
7 ebî hattın 28 ve 32 ilâhî harf mukabilinde oluduğuna işaret eder.
Kısmet-nâme 195

Oldı óaúdan çÀrdeh òaùù(a) èalem


Fehm iderseñ óarf-i te iy muóterem
Yaènì her bir òaù zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
Bìst u heşt u sì vü düdür ve’s-selÀm

Se
Geldi te şeklinde åe iy kÀn-ı nÿr
Yaènì kim Şìå556 itdi ÓavvÀdan ôuhÿr
1760. Bì vü tìde noúùa-i õÀt u ãıfÀt
ÔÀhir oldı añla ez-fermÀn-ı õÀt
æìde üç geldi çü noúùa bì-gümÀn
Noúùa-i efèÀli gösterdi èayÀn
Çünki üçdür ism-i fì vü êÀd u lÀm
Üçde anuñçün nuúaù oldı tamÀm
Bedür Ádem óarf-i te ÓavvÀ-durur
Faøl-ı óaúdan Şìå óarf-i åÀ-durur
Sırr-ı meånÀ vü åelÀå u hem rubÀè557
Kim anı fehm eylemez dìv u sibÀè
1765. Óarf-i be te vü åe yeden ÀşikÀr
Oldı fehm eyle zi-faøl-ı kirdgÀr
Yaènì sükkÀn-ı semÀvÀta cenÀó
İkki üç dört oldı fehm it bul felÀó
Hem ãalÀt esrÀrına oldı nişÀn
K’oldı dü vü se vü çÀr ez-àaybdÀn
BÀ-se noúùa óarf-i åe çÀr oldı hem
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem

556 Hz. Adem ile Havvâ’nın üçüncü çocukları..


557 (35 : 1) “Hamd... melekleri ikişer, üçer, dörder (kanatlı elçiler kılan Allah’a mahsustur.)”
Aynı zamanda iki, üç ve dört rekatlı namazlara da işaret vardır.
196 METİN - Hurûfî Şiirler II

(49b) ÇÀr èunãur sırrı hem oldı èayÀn


PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ hem iy cüvÀn
1770. ÇÀr mÀh-ı muóterem hem ÀşikÀr
Görinür hem çÀr nehr-i èadn iy yÀr
Çünki óarf u noúùa iy èÀlì-maúÀm
Faøl-ı óaúdan oldı çÀr-ile tamÀm
Bu cihetden çÀr óarfinde èayÀn
NÀzil oldı müfredÀtuñ bì-gümÀn
Noúùa vü óarf-i elif ism añla var
Oldı åe óarfinden evvel ÀşikÀr
Gösterür eczÀda åì bì-ters u bìm558
İkki rekèat cumèa sırrın ez-úadìm
1775. KÀf u nÿn óarfini hem eyler èayÀn
Kim odur aãl-ı vücud-ı kün-fekÀn
Penc vaúte noúùası oldı èalem
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Heftdür åì ikki óarf u penc nuúaù
Maènì-i heft Àyet oldı bì-àalaù
Heft deryÀ oldı hem heft ÀsumÀn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ hem èayÀn
Bì-mükerrer ism-i fì vü êÀd u lÀm
Görinür hem heft muãóaf iy hümÀm
1780. Baùn-ı åÀnì åì vü yì çÀr oldı bil559
Erbaèa rekèÀt sırrın fehm úıl
Noúùasında nüh teşehhüd úıl ùaleb
Nüh felek sırrını hem ez-faøl-ı rab

558 Se (‫’)ث‬nin eczasında 2 harf ve 5 nokta vardır: ‫ثي‬.


559 Se (‫’)ث‬nin batn-ı sânîsinde (‫ )ثي يي‬4 harf ve 9 nokta vardır. 9 noktadan 3’ü zahirde, 6’sı
batındadır.
Kısmet-nâme 197

Şeş nuúÀù-ı bÀùını iy õÿ-fünÿn


Gösterür eczÀ-yı óarf-i kÀf u nÿn
Görinür hem şeş teşehhüd ÀşikÀr
Şeş ãalÀt-ı cehri hem fehm eyle var
Baùn-ı åÀliåde beyÀn-ı åì vü yì
Yì vü yì olur sekiz òaùù iy aòì560
1785. Hem sekiz bÀb-ı behişti gösterür
Heşt teşehhüd sırrıdur hem uşta gör
Noúùasında görinür hifdeh ãalÀt
Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güõer
Göresin on dört òaù-ı nÿr-ı baãar
(50a) ÇÀrdeh noúùayla sekkiz óarf hem
Oldı nuùú-ı pÿr-ı èİmrÀna èalem
Bìst u dü noúùa beyÀnın hem èayÀn
Gösterür fehm eyle óaúdan bì-gümÀn
1790. Baùn-ı evvelle olur bìst u ç(ah)Àr
Görinür nuùú-ı MesìóÀ ÀşikÀr
Penc noúùa bìst u nüh olur tamÀm
Sırr-ı bìst u nüh suverdür ve’s-selÀm

Cîm
Cìmde hem bir oldı noúùa ÀşikÀr
Noúùa-i benüñ rumÿzın añla var
Yaènì úıldı noúùa-i vaódet nüzÿl
Keåret-i efèÀle iy kÀn-ı uãÿl

560 Se (‫’)ث‬nin batn-ı sâlisinde (‫ )ثي يي يي يي‬8 harf ve 17 nokta vardır. 17 noktanın 3’ü zahir-
de, 14’ü batındadır. Batındaki 14 nokta ile 8 harfin toplamı, Hz. Mûsâ’nın nutkundaki
22 harf ve Arap alfabesinin 28 harfinin 22 noktası mukabilindedir. Batn-ı evveldeki iki
harf (‫ )ثي‬ile 24 olur ve Hz. İsa’nın nutkundaki 24 harf mukabilindedir. Batn-ı evveldeki
5 nokta ile 29 olur ki, başında mukatta’ât harfleri gelen 29 sûre mukabilindedir.
198 METİN - Hurûfî Şiirler II

Te vü åede noúùa-i keåret èayÀn


Oldı ez-faøl-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn
1795. èÁlem-i vaódetden açdı yine rÀh
Fehm úıl iy ùÀlib-i faøl-ı ilÀh
Gösterüp gÀhì celÀl u geh cemÀl
Cìmden faøl-ı òüdÀ-yı lÀ-yezÀl
İntihÀ-yı óarfe varınca tamÀm
ÔÀhir oldı sırr-ı faøl-ı lÀ-yenÀm
äÿretÀ gerçi görinür muòtelif
Lìk birdür maènìde hemçün elif
Noúùa-i beden cìme irince iy yÀr
Heft òaùù-ı aãlı úıldı ÀşikÀr561
1800. Yaènì kim heft oldı aãl-ı müfredÀt
Heft òaù kim Aómede gösterdi õÀt
Hem teheccìsinde cìmüñ bì-àalaù
ÁşikÀrÀdur beyÀn-ı penc òaù562
Heft u penc olur on ikki bì-gümÀn
On iki òaù sırrını eyler èayÀn
Ebcedinden cìmüñ iy cÿyÀ-yı rab
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı úıl ùaleb563
Heft u penc u ebced ez-faøl-ı àafÿr
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
1805. Cìm bir noúùayla óaúdan ÀşikÀr564
İkki óarf-i kÀf u nÿndur añla var
(50b) İkki secde sırrını gösterdi hem
İkki rekèat ãubóa hem oldı èalem

561 Be ile Cîm arasında Te ve Se (‫ )ت ث‬harfleri vardır ki 2 harf ve 5 noktadır, toplamı 7’dir.
562 Burada söz konusu olan Cîm’in alfabenin 5. harfi olmasıdır.
563 Cîm’in ebcedi 3’tür Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki 3 harf mukabilindedir.
564 Cîm (‫’)ج‬in harf ve noktası toplamı 2’dir.
Kısmet-nâme 199

Óarf u noúùa bÀ-cümel penc oldı hem


Penc vaút esrÀrın idrÀk eyle hem565
Baùn-ı evvel óarf-i cìm bì-úìl u úÀl566
Oldı üç rekèat namÀz-ı şÀma dÀl
BÀ-se noúùa oldı şeş fehm eyle var
KÀf u nÿn eczÀsın itdi ÀşikÀr
1810. Şeş teşehhüd sitte-i eyyÀma hem
Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem
Cìm u ye vü mìm olur ender-óesÀb
Elli üç iy ùÀlib-i ümmü’l-kitÀb
äÿret-i ôÀhirle olur elli biş
ÚÀmet esrÀrına cehd eyle iriş
Ebced u bÀ-cìm u ye vü mìm iy yÀr
İkki bìst u heşt olur fehm eyle var
Nuùú u òaùù-ı MuãùafÀyı gösterür
Hem zamÀn-ı faøl-ı óaúúı uşta gör
1815. Baùn-ı åÀnìde sekiz óarf oldı cìm567
Oldı sekkiz bÀb-ı cennÀt-ı naèìm
Hem sekiz eczÀ-yı nÀm-ı àaybdÀn
Oldı cìm u yì vü mìm iy nev-cüvÀn
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heşt teşehhüd sırrıdur fehm eyle hem

565 Nüshada: eylegil. Cîm harfinin ebcedi 3’tür, harf ve noktasıyla birlikte 5 olur.
566 Cîm (‫’)ج‬in batn-ı evvelinde 3 harf ve 3 nokta vardır: ‫جيم‬. Bu 3 harfin ebcedi 53’tür.
Cîm harfi ve noktasıyla 55 olur ki bir günde 5 vakitte okunan kâmetlerin toplam keli-
mesi mukabilindedir. Batn-ı evveldeki 3 harf ile bu üç harfin ebcedi toplamı 56 (2 kere
28)’dır. Hz. Muhammed’in nutkundaki 28 harf ve yüzündeki 28 hattın mukabilindedir.
567 Cîm (‫’)ج‬in batn-ı sânîsinde 8 harf vardır : ‫جيم يي ميم‬. Fadl (‫ )فضل‬isminin eczasındaki
harfler (‫ )في ضاد الم‬sayısıncadır. Cîm’in batn-ı sânîsinde 9 nokta zahir olur. Harf ve nokta
toplamı sabah ezanının kelimeleri mukabilinde 17’dir. Batn-ı evvelde elde edilen, bir
günlük kametler mukabilinde olan 55 unsur ile toplamı 72’dir. Bu da (Lâm-elif hariç)
Arap alfabesinin eczasındaki 72 harf mukabilindedir.
200 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùasında nüh teşehhüd ÀşikÀr


Nüh felek hem tisèa ÀyÀt añla var
Heşt ü nühdür maènì-i hifdeh ãalÀt
Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt
1820. Hem eõÀn-ı ãubóa dÀl oldı èayÀn
K’oúınur hifdeh kelime bì-gümÀn
Hifdeh ü pencÀh penc iy nÀmver
Virdi yetmiş ikki eczÀdan òaber
LÀm-elifle yetmiş ikkiye èalem
Hifdeh u pencÀh şeşdür añla hem
Baùn-ı åÀliåde zi-faøl-ı kirdgÀr
Cìm u yì vü mìm u yì vü yì iy yÀr
Mìm u yì vü mìm olur bì-úìl u úÀl
Bìst rekèat sünnet esrÀrına dÀl568
(51a) 1825. Óarf u noúùa çìl u pencdür bì-gümÀn
Ádemüñ esmÀsı sırrıdur èayÀn
BÀ-teheccì oldı pencÀh ÀşikÀr
Gösterür pencÀh vaúti añla var
Óarf u noúùa sırrını gösterdi hem
Faøl-ı óaúdan kim olur penceh èalem
Ebced u bÀ-óarf u noúùa be-tamÀm
Olur on dört sì vü dü mÀ-lÀ-kelÀm569
Gösterür on dört òaùı saña èayÀn
K’Ádemüñ vechinde yazdı müsteèÀn

568 Cîm (‫’)ج‬in batn-ı sâlisinde 20 harf ve 25 nokta vardır: ‫جيم يي ميم يي يي ميم يي ميم‬. Harf ve
nokta toplamı 45’tir, buna Cîm harfinin alfabedeki sırası olan 5 eklenirse (bâ-teheccî)
50 olur.
569 Cîm’in batn-ı sâlisindeki 20 harf, 25 nokta ve 20 harfin ebcedi olan 403’ün toplamı
448’dir ki 14 kere 32’ye eşittir. Bu da 14 hattan her birinin 32 ilâhî harf mukabilinde
olduğuna işarettir.
Kısmet-nâme 201

1830. Faøl-ı óaúdan keşf-i esrÀr eyledüm


Bu sözi fehm it ki tekrÀr eyledüm
Yaènì her bir òaù zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm


Óì sekiz oldı cümelde iy dilìr
Fì vü êÀd u lÀmuñ eczÀsına ir570
Kim olur eczÀda sekkiz ÀşikÀr
Hem sekiz òaùù-ı òüdÀyı añla var
Rÿz-ı cumèa hem teşehhüddür sekiz
Hem sekiz firdevs-i571 èadni úıl temìz
1835. Vaódet-i óarf-i elif hem bì-gümÀn
Oldı óìden ôÀhir evvel iy cüvÀn
Yaènì kim noúùa elifde óìde hem
Gelmedi oldı ikisi bir èalem
Heşt eczÀ-yı elif hem bì-gümÀn
Oldı fehm it ebced-i óìden èayÀn
On ikidür èunãur ile bellü bil
BÀ-nuúaù eczÀ-yı faølı fehm úıl
On iki burc-ı felekden açdı rÀh
Gösterür hem on iki òaùù-ı siyÀh
1840. Altısında müfredÀtuñ bì-gümÀn
Geldi şeş eyyÀmı gösterdi èayÀn572
Şeş teşehhüd sırrına hem oldı dÀl
Şeş ãalÀt-ı cehre hem bì-úìl u úÀl

570 Ha (‫’)ح‬nın ebcedi 8’dir. Fadl (‫ )فضل‬ve Elif (‫’)الف‬in eczasındaki (‫)في ضاد الم) (الف الم في‬
8’er harf mukabilindedir.
571 Nüshada: Firdes.
572 Ha (‫)ح‬, alfabenin altıncı harfidir.
202 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı hem eczÀda ikki óarf-i óì573


İkki óarf-i kÀf u nÿndur iy zekì
(51b) Hem namÀz-ı fecri úıldı ÀşikÀr
Hem dü iórÀmuñ rumÿzın añla var
İkki secde noúùasında úıl ùaleb
Kim olupdur emr-i óaúdan rÿz u şeb
1845. Óarf u noúùa çÀr olur bì-imtióÀn
ÇÀr rekèat sırrını eyler beyÀn
ÇÀr òaùù-ı Ádem(e) oldı èalem
ÇÀr cÿy-ı cenneti gösterdi hem
Óì vü yì oldı cümelde on sekiz
On sekiz biñ èÀlemi eyle temiz
On sekiz biñ èÀlemi úılduñsa ùayy
èÁlem-i maènÀda olduñ õÀt-ı óayy
Bìst u düdür bÀ-cümel óarf u nuúaù
Sırr-ı bìst u dü nuúaùdur bì-àalaù574
1850. Baùn-ı åÀnì çÀr olur óì yì hemìn575
ÇÀr óarf-i muècemi fehm it yaúìn
Noúùasında şeş cihet sırrı èayÀn
Hem daòi şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Óarf u noúùa oldı deh òaùù-ı kelìm
K’Ádemüñ vechinde yazmışdur úadìm
Bì-imÀle óì vü yì iy merd-i dìn576
Üç namÀz-ı şÀm sırrıdur yaúìn

573 Ha (‫’)ح‬nın eczasında 2 harf, 2 nokta vardır: ‫حي‬. Harf ve nokta toplamı 4’tür. Bu 2 harfin
ebcedi 18’dir.
574 Ha (‫’)ح‬nın eczasının (‫ )حي‬2 harfi, 2 noktası, 18 olan ebcedi toplamı 22’dir. 28 ilahi
harfin 22 noktası mukabilindedir.
575 Ha (‫’)ح‬nın batn-ı sânîsinde 4 harf, 6 nokta zuhur eder: ‫حي يي‬.
576 Ha (‫’)ح‬nın batn-ı sânîsinde (‫ )حي يي‬bî-imâle 3 harf vardır: ‫ي يي‬. Bu 3 harf, 6 noktasıyla
birlikte 9 olur ve 9 teşehhüd mukabilindedir.
Kısmet-nâme 203

BÀ-nuúaù üç óarf nühdür ÀşikÀr


Nüh teşehhüd sırrıdur fehm eyle var
1855. Óì vü yì vü yì vü yì olur sekiz
Baùn-ı åÀliåde bil iy yÀr-ı èazìz577
PÀye-i èarş-ı ilÀhìden nişÀn
Gösterür fehm it bu sırrı bì-gümÀn
Noúùasında çÀrdeh òaùù ÀşikÀr
Sÿre-i sebèu’l-meåÀn hem añla var
Heşt óarf (u) çÀrdeh noúùa tamÀm
Bìst rekèat sünnet oldı úıl müdÀm
Bì-imÀle oldı sırr-ı heft òaù
Nÿzdehdür fehm iderseñ bÀ-nuúaù578
1860. Ebcedinden heşt óarfüñ bì-taèab
Eylegil yetmiş sekiz óarfi ùaleb
Kim muúaùùaèda gelüpdür ÀşikÀr
YÀ-i yÀsìnle bu sırrı añla var579
(52a) Heşt óarf u bÀ-cümel iy yÀr-ı cÀn
Seksen altıdur bu sözde yoú gümÀn
Seksen altı secde sırrıdur tamÀm
Faøl-ı óaúdan fehm iderseñ ve’s-selÀm


İkki rekèat cumèa sırrın ÀşikÀr
Noúùasıyla gösterür òì añla var580

577 Ha (‫’)ح‬nın batn-ı sâlîsinde 8 harf vardır: ‫حي يي يي يي‬. 8 harf, 14 noktası ile birlikte
22 olur ancak 20 sünnet mukabilinde gösterilmiştir.
578 Ha (‫’)ح‬nın batn-ı sâlîsinde (‫ )حي يي يي يي‬bî-imâle 7 harf vardır: ‫ح يي يي يي‬. 12 noktası ile
birlikte toplamı 19’dur.
579 Ha (‫’)ح‬nın batn-ı sâlîsindeki 8 harfin (‫ )حي يي يي يي‬ebcedi 78’dir. Mukatta’ât harflerinin
toplamı mukabilindedir. 8 harf, ebcediyle birlikte 86 olur ki hazarda, Cuma günü ve
seferde toplam 43 farz rekatta yapılan 86 secde mukabilindedir.
580 Hı (‫)خ‬, bir harf ve bir nokta olarak toplamı 2’dir.
204 METİN - Hurûfî Şiirler II

1865 Òuùbeteyn esrÀrını gösterdi hem


KÀf u nÿn óarfine hem oldı èalem
MüfredÀtuñ hem yedisinde èayÀn581
NÀzil oldı ez-òüdÀ-yı àayb-dÀn
Virdi yeddi òaùù-ı ÓavvÀdan òaber
Kim odur aãl-ı òuùÿù-ı her beşer
Olur eczÀda iki bì-reyb ü şìn582
İkki secde sırrını fehm it yaúìn
Òì noúùa bÀ-teheccì nüh olur583
Nüh teşehhüd sırrı rÿşen görinür
1870. Noúùasında görinür ism-i ilÀh584
Hem namÀz-ı şÀm iy cÿyÀ-yı rÀh
Óarf u noúùa pencdür penc vaút namÀz
Görinür hem penc ism bì-niyÀz
Penc òaùùın Ádemüñ hem ÀşikÀr
Gösterür hem òums sırrın añla var
Baùn-ı åÀnìde olur ez-resm-i òaù
ÇÀr óarf u heft noúùa bì-àalaù585
ÇÀr òaùùa çÀr óarf oldı èalem
ÇÀr rekèat sırrını fehm eyle var
1875. Heft noúùa oldı heft Àyet èayÀn
Heft muãóaf sırrıdur hem bì-gümÀn
ÇÀr óarf u heft noúùa bì-òaùar
ÔÀhir eyler maènì-i sırr-ı sefer

581 Hı (‫)خ‬, alfabenin 7. harfidir.


582 Hı (‫’)خ‬nın eczasında (‫ )خي‬iki harf vardır.
583 Hı (‫ )خ‬harfi, noktası ve alfabedeki sırası olan 7’nin toplamı 9’dur.
584 Hı (‫’)خ‬nın eczasındaki (‫ )خي‬3 nokta, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Hî (‫’)خي‬nin
3 nokta ve 2 harfi toplamı 5 vakit namaz mukabilinde olduğu gibi, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf
ve 2 noktası toplamı mukabilinde olur.
585 Hı (‫’)خ‬nın batn-ı sânîsinde 4 harf ve 7 nokta vardır: ‫خي يي‬.
Kısmet-nâme 205

Òì vü yì vü yì vü yì olur sekiz
Baùn-ı åÀliåde bu sırrı úıl temìz586
Görinür sekkiz teşehhüd ÀşikÀr
Hem sekiz òaùù-ı ruò-ı Ádem iy yÀr
Görinür hem heşt ism-i faøl-ı óaú
(52b) Heşt cennet sırrıdur hem bì-nuùaú
1880. Heşt teşehhüd sırrını fehm eyle hem
Heşt óarf-i eczÀ-yı òìden bì-elem
Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÁşikÀrÀ görinür iy merd-i rÀz
Óarf u noúùa bìst u sedür ÀşikÀr
BÀ-nuúaù hifdeh óurÿfı añla var
Bìst u yekdür bì-imÀle iy hümÀm587
Bìst u yek òaùùa èalemdür ve’s-selÀm

Dâl
DÀl çÀr oldı cümelde ez-celìl588
ÇÀr èunãur sırrına oldı delìl
1885. Rÿşen itdi çÀr mÀhuñ óürmetin
Hem ãalÀt-ı ôuhruñ añla óikmetin
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem
ÇÀr cÿy-ı cenneti gösterdi hem
BÀ-èanÀãır oldı iy ãÀóib-kemÀl
Fì vü êÀd u lÀmuñ eczÀsına dÀl589

586 Hı (‫’)خ‬nın batn-ı sâlisinde 8 harf ve 15 nokta vardır: ‫خي يي يي يي‬. Harf ve nokta toplamı
23’tür ve 17 mukatta’ât ve 6 noktasının (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬toplamı mukabilin-
dedir.
587 Hı (‫’)خ‬nın batn-ı sâlisinde (‫ )خي يي يي يي‬bî-imâle 7 harf 14 nokta (‫ )ي يي يي يي‬vardır,
toplamı 21’dir. Havvâ’nın vechindeki 21 hat mukabilindedir.
588 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi 4’tür.
589 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi olan 4 ile Dâl’ın oluştuğu 4 unsur toplamı Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki
(‫ )في ضاد الم‬8 harf mukabilindedir.
206 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÔÀhir itdi heşt bÀb-ı cenneti


DÀòil ol bul faøl-ı óaúdan raómeti
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
Heşt teşehhüd sırrın añla hem èayÀn
1890. Üç olur eczÀda dÀl iy nìk-nÀm
Görinür üç óarf-i ism-i lÀ-yenÀm590
KÀf u nÿn u noúùasından açdı rÀz
Görinür hem sırr-ı üç rekèat namÀz
äÿret-i şekl-i elif evvel iy yÀr
BÀùınından oldı dÀlüñ ÀşikÀr
Hem elifden fì-i faøl oldı èayÀn
Añla bu esrÀrı kim itdüm beyÀn
DÀlden hem lÀm-ı faôl evvel ôuhÿr
İtdi fehm it bu sözi iy kÀn-ı nÿr591
1895. BÀ-teheccì dÀl eczÀé-y-ıla hem
Oldı on bir şuúúa sırrına èalem
Hem sefer sırrını úıldı ÀşikÀr
Kim odur on bir óurÿf-ı noúùa-dÀr
BÀ-teheccì bÀ-cümel bì-reyb ü şìn592
Gösterür iånÀ èaşer sırrın yaúìn
(53a) Olur eczÀ-y-ıla on biş iy hümÀm
Añla on biş rekèat esrÀrın tamÀm
BÀ-cümel eczÀ olur bì-irtiyÀb593
Heft òaùù-ı Àyet-i ümmü’l-kitÀb

590 Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki (‫ )دال‬3 harf, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi, kün (‫’)کن‬ün 2 harf ve 1 noktası
toplamı mukabilindedir.
591 Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki (‫ )دال‬harflerden Elif zahir olur, Elif ’in telaffuzunda (‫ )الف‬Fadl
(‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬si zuhur eder. Lâm’ı da Fadl’ın Lâm’ı mukabilindedir.
592 Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki (‫ )دال‬3 harf ile Dâl’ın alfabedeki sırası olan 8’in toplamı 11’dir. Dâl
(‫’)د‬ın ebcedi olan 4 ile, alfabedeki sırası olan 8’in toplamı 12’dir. Buna eczasındaki (‫)دال‬
3 harf eklenirse 15 olur.
593 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi olan 4 ile eczasındaki (‫ )دال‬3 harfin toplamı 7’dir.
Kısmet-nâme 207

1900. Sebèa eóruf heft baùn594 oldı èayÀn


Heft secde sırrıdur hem bì-gümÀn
DÀl elif u lÀm oldı sì vü penc595
Bu ùılısmı fetó idenler buldı genc
Yeddisi oldı òuùÿù-ı ümmehÀt
Bìst u heştidür óurÿf-ı müfredÀt
DÀl elif u lÀm üç óarf oldı bil
BÀúì ottuz ikkiyi fehm eylegil
Nüh olur eczÀ-yı dÀl iy cüvÀn
Baùn-ı åÀnìde bu sözde yoú gümÀn596
1905. Nüh felek esrÀrın itdi ÀşikÀr
Nüh teşehhüd sırrını fehm eyle var
Vitr sırrın noúùasından úıl ùaleb
Kim odur tevóìd-i õÀt-ı faøl-ı rab
Óarf u noúùa oldı deh levóa nişÀn
Hem daòi eşrÀù-ı sÀèatdür inan
BÀ-deh eczÀ sì vü penc ez-àayb-bìn
Ádemüñ esmÀsıdur fehm it yaúìn597
Pencdür çün ism-i faøl-ı õü’l-celÀl
Bì-mükerrer oldı ismu’l-lÀha dÀl598

594 ‫“ نزل القرآن علی سبعة احرف‬Kuran, yedi harf üzerine indi.” ‫ا ّن للقرآن ظهر ًا و بطن ًا و لبطنه بطن إلی‬
‫“ سبعة أبطن‬Kuran’ın zahiri ve batını vardır. Batınının da batnı vardır tâ yedi batna değin.”
hadislerine telmihler var. Bkz. Kütüb-i Sitte, c. IV, s. 457; Avâliyu’l Âlî, c. IV, s. 107.
595 Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki 3 harfin (‫ )دال‬ebcedi toplamı 35’tir. Bunun 7’si 7 ümmî hat muka-
bilinde, 28’i de müfred harfler (alfabe harfleri) mukabilindedir. Devamında ifade edildiği
gibi başka bir açıdan 3’ü Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki 3 harf (‫)دال‬, 32’si de 32 ilâhî harf muka-
bilindedir.
596 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sânîsinde 9 harf vardır: ‫دال الف الم‬. 1 noktası, vitr mukabilindedir. Harf
ve nokta toplamı da Hz. Musa’nın 10 levhası mukabilindedir.
597 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sânîsindeki 9 harf, 1 nokta (‫ )دال الف الم‬ile Dâl (‫’)دال‬ın ebcedi olan 35’in
toplamı, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi yani 45 mukabilindedir.
598 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )دال الف الم‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫د ا ل ف م‬. Fadl
(‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası mukabilindedir. Gayr-ı mükerrer 5 harf (‫)د ا ل ف م‬, 1 nokta
ile 6 olur.
208 METİN - Hurûfî Şiirler II

1910. Rÿşen itdi penc òaùù-ı Ádemi


Hem ãalÀt-ı òamsei iy Àdemì
Noúùa-i fì ile oldı şeş tamÀm
KÀf u nÿn eczÀsın añla iy hümÀm
Şeş teşehhüd sırrın itdi ÀşikÀr
Hem ãalÀt-ı cehri idrÀk eyle var
Ebced u bÀ-penc óarf iy òurde-bìn
Penc sì vü dü olur fehm it yaúìn599
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Yaènì her bir sì vü düdür bì-elem
1915. DÀl elif u lÀm elif u lÀm u fì
LÀm elif u mìm fehm it iy aòì
Baùn-ı åÀliåde olur óarf u nuúaù
İkki hifdeh secde sırrı bì-àalaù600
(53b) Bì-mükerrer şeş óarf olur èayÀn
Görinür şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
BÀ-se noúùa tisèa ÀyÀt oldı hem
Kim aña faøl-ı òüdÀ didi úalem
Ebced u şeş óarf (u) se noúùa iy yÀr601
Yüz yetmiş dört èadeddür ÀşikÀr
1920. Yüz yetmiş dört èaded bì-reyb ü şìn
Altı kerre bìst u nüh olur yaúìn

599 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sânîsindeki (‫ )دال الف الم‬gayr-ı mükerrer 5 harf (‫ )د ا ل ف م‬ve bunların
ebcedi olan 155’in toplamı 160’tır, 5 kere 32’ye eşittir. Yani Âdem’in 5 hattının her biri-
nin 32 harfin zuhuru olduğuna işaret eder.
600 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sâlisinde 26 harf ve 8 nokta vardır: ‫دال الف الم الف الم في الم الف ميم‬. Harf
ve nokta toplamı hazarda 17 rekat farzın 34 secdesi mukabilindedir. Bu 26 harfte gayr-ı
mükerrer 6 harf vardır: ‫د ا ل ف م ي‬. 3 nokta ile toplamı 9’dur.
601 Dâl (‫’)د‬ın batn-ı sâlisindeki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫)د ا ل ف م ي‬, 3 noktası ve 6 harfin
ebcedi olan 165’in toplamı 174’tür, 6 kere 29’a eşittir. Bu da gayr-ı mükerrer mukatta’ât
harflerinin 6 grubundan (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬her birinin, başında mukatta’ât gelen
29 sûre mukabilinde olduğu anlamına gelir.
Kısmet-nâme 209

Bì-mükerrer şeş suver sırrın saña


ÔÀhir itdi bìst u nühden ùÀlibÀ
Yaènì her sÿre zi-bìst u nüh tamÀm
Bìst u nüh nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Zel
ÕÀl bir noúùayla iy ãÀóib-kemÀl
İkki óarf-i kÀf u nÿna oldı dÀl602
İkki rekèat cumèa sırrın ez-celìl
Hem dü òuùbe sırrını gösterdi bil
1925. èUnãurında heşt cennet heşt òaù
Heşt teşehhüd sırrıdur hem bì-àalaù
Noúùa vü óarf-ile olur deh tamÀm
èAşra ÀyÀt sırrıdur iy nìk-nÀm
İsm-i fì vü êÀd u lÀm-ı kirdgÀr
Oldı eczÀsında fehm it ÀşikÀr603
Gösterür üç nevèe erkÀn-ı namÀz
K’oldı dü vü se vü çÀr iy merd-i rÀz
Noúùa vü se óarf-i õÀl olur çahÀr604
ÇÀr èunãur sırrını fehm eyle var
1930. ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr tekbìrüñ rumÿzın añla hem
Gösterür hem çÀr òaùù-ı Ádemi
ÇÀr cÿ hem çÀr óarf-i muècemi

602 Zel (‫’)ذ‬in bir harf ve bir noktası toplamı Kün (‫’)کن‬ün iki harfi mukabilindedir. Bir harf
ve bir noktanın unsurları toplamı (dörder unsurdan) 8’dir, 1 harf ve 1 nokta ile toplamı
10 olur.
603 Zel (‫’)ذ‬in eczasındaki (‫ )ذال‬3 harf, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
604 Zel (‫’)ذ‬in eczasındaki (‫ )ذال‬3 harf ve 1 noktanın toplamı 4’tür.
210 METİN - Hurûfî Şiirler II

Hem teheccìnüñ ùoúuzında èayÀn


NÀzil oldı faøl-ı óaúdan bì-gümÀn605
Nüh felek esrÀrın itdi ÀşikÀr
Nüh teşehhüd sırrını hem añla var
Baùn-ı åÀnì ùoúúuz eczÀdur èayÀn606
Gösterür nüh Àyet-i óaúdan nişÀn
(54a) 1935. BÀ-teheccì ùoúúuz eczÀ-y-ıla hem
ÕÀl on sekkiz olur iy muóterem607
On sekiz biñ èÀlemi ez-resm-i òaù
Gösterür fehm it bu sırrı bì-àalaù
Noúùasında ikki secde ÀşikÀr
İkki rekèat ãubóı hem fehm eyle var
On bir olur bÀ-dü noúùa nüh óurÿf
Şuúúa esrÀrını añla bul vuúÿf
Bì-mükerrer ism-i fì vü êÀd u lÀm
YÀnzdehdür bÀ-nuúaù fehm it tamÀm
1940. Hem sefer sırrını úıldı ÀşikÀr
Kim gelüpdür yÀnzdeh ez-kirdgÀr
Bì-mükerrer pencdür bì-úìl u úÀl608
Penc vaút esrÀrına dÀl oldı õÀl
BÀ-dü noúùa heftdür609 bì-reyb ü şìn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn

605 Zel (‫ )ذ‬harfi alfabenin 9. harfidir.


606 Zel (‫’)ذ‬in batn-ı sânîsinde 9 harf vardır: ‫ذال الف الم‬.
607 Zel (‫’)ذ‬in batn-ı sânîsindeki 9 harf (‫ )ذال الف الم‬ile alfabedeki sırası olan 9 ile toplamı
18’dir. 9 harfin 2 noktası vardır ve 2 secde ile sabahın 2 rekatı mukabilindedir. Zel (‫’)ذ‬in
batn-ı sânîsinin harf ve nokta toplamı 11’dir. Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf
ve 3 nokta toplamı mukabilindedir.
608 Zel (‫’)ذ‬in batn-ı sânîsindeki 9 harfin (‫ )ذال الف الم‬gayr-ı mükerrer harfleri 5 tanedir: ‫ذ ا ل‬
‫ف م‬. 2 nokta ile 5 harfin toplamı 7’dir. Batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )ذال‬ile toplamı 10 olur.
609 Nüshada: hefdür.
Kısmet-nâme 211

Heft baùn-ı evvel ile deh olur


Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ görinür
Baùn-ı åÀliå õÀluñ eczÀsı èayÀn
Bìst u şeş olur bu sözde yoú gümÀn610
1945. Bìst u nühdür baùn-ı evvelle iy yÀr
Sırr-ı bìst u nüh suverdür ÀşikÀr
Ebced-i õÀl bÀ-se óarf u noúùa hem
Bìst u dü sì vü dü olur bì-elem611
Bìst u dü noúùaya dÀl oldı tamÀm
Bìst u dü sì vü dü fehm it ve’s-selÀm


Óarf-i rìde vaódet-i şekl-i elif
ÁşikÀrÀ görinür bì-iòtelif
BÀ-èanÀãır penc olur bì-imtióÀn
Penc ism-i faøl-ı óaúdur bì-gümÀn612
1950. Penc vaút esrÀrına oldı èalem
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Hem onında müfredÀtuñ ÀşikÀr613
Geldi fehm eyle bu esrÀrı iy yÀr
Gösterür elvÀó-ı MÿsÀdan nişÀn
èAşra ÀyÀtuñ rumÿzın hem èayÀn
(54b) Oldı eczÀda iki iy õÿ-fünÿn614
ÔÀhir oldı ikki óarf-i kÀf u nÿn

610 Zel (‫’)ذ‬in batn-ı sâlisinde 26 harf ve 9 nokta vardır: ‫ذال الف الم الف الم في الم الف ميم‬. Bu
26 harfin, batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )ذال‬ile toplamı 29’dur.
611 Zel (‫’)ذ‬in ebcedi 700’dür, eczasındaki (‫ )ذال‬3 harf ve 1 nokta ile toplamı 704 olur. Bu da
22 kere 32’ye eşittir ki 28 harfin 22 noktasının her birinin 32 harf mukabilinde olduğu
anlamına gelir.
612 Rı (‫ )ر‬harfinin şeklinde Elif ’in (‫ )ا‬şeklindeki vahdet müşahede edilir. Rı (‫ )ر‬harfi ve
4 unsuru toplamı 5’tir.
613 Rı (‫ )ر‬alfabenin 10. harfidir.
614 Rı (‫’)ر‬nın eczasında 2 harf ve 2 nokta vardır: ‫ري‬.
212 METİN - Hurûfî Şiirler II

İkki rekèat ãubóı hem gösterdi bil


Hem dü iórÀmuñ rumÿzın fehm úıl
1955. Noúùasında ikki secde ÀşikÀr
Hem nuúÀù-ı ism-i faøl-ı kirdgÀr
İkki óarf u ikki noúùa çÀr olur
ÇÀr èunãur sırrı rÿşen görinür
ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr enhÀruñ rumÿzın añla hem
Baùn-ı åÀnì rì vü yì olur çahÀr615
ÇÀr óarf-i muècemi fehm eyle var
Noúùasında şeş óurÿf-ı nÿn u kÀf
Şeş ãalÀt-ı cehri hem bì-iòtilÀf
1960. Bì-mükerrer óarf-i bismi’l-lÀh iy yÀr
Oldı óarf u noúùasında ÀşikÀr
Bì-imÀle rì vü yì (bì-)reyb ü şìn
Oldı üç esmÀ-yı faøl-ı óaú yaúìn616
İbn u eb u rÿódan hem açdı rÀz
Görinür hem sırr-ı üç rekèat namÀz
Nüh teşehhüd sırrıdur óarf ü nuúaù617
Nüh felek hem tisèa Àyet bì-àalaù
Baùn-ı åÀliå rì vü yì vü yì vü yì618
Heşt bÀb-ı cennet oldı iy aòì
1965. Heşt òaùù-ı Ádemi úıldı èayÀn
Heşt teşehhüd sırrıdur hem bì-gümÀn

615 Rı (‫’)ر‬nın batn-ı sânîsinde 4 harf ve 6 nokta vardır: ‫ري يي‬. Harf ve nokta toplamı besme-
lenin gayr-ı mükerrer 10 harfi (‫ )ب س م ا ل ه ر ح ن ي‬mukabilindedir.
616 Rı (‫’)ر‬nın batn-ı sânîsinde (‫ )ري يي‬bî-imâle 3 harf vardır: ‫ي يي‬. Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki
3 harf mukabilindedir.
617 Rı (‎‫ر‬‎)’nın batn-ı sânîsindeki (‎‫ري يي‬‎) bî-imâle 3 harf (‫ي يي‬‎) 6 noktasıyla birlikte 9’dur,
9 felek mukabilindedir.
618 Rı (‫’)ر‬nın batn-ı sâlisinde 8 harf ve 14 nokta vardır: ‫ري يي يي يي‬. Muhîtî Dede, 16 nokta
hesaplamış, dolayısıyla harf ve nokta toplamını da 24 olarak göstermiştir.
Kısmet-nâme 213

ŞÀnzdeh òaù noúùasında ÀşikÀr


K’Ádemüñ vechinde yazdı kirdgÀr
ŞÀnzdeh bÀ-heşt bìst u çÀr olur
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
Hem daòi nuùú-ı MesìóÀyı èayÀn
Gösterür fehm eyle óaúdan bì-gümÀn
Bì-imÀle heft òaùù-ı aãla dÀl619
Oldı fehm it bu sözi bì-úìl u úÀl
1970. Baùn-ı åÀnìyle olur on bir tamÀm
On bir esrÀr-ı seferdür ve’s-selÀm

Ze
(55a) Óarf-i ze bir noúùa ile bì-gümÀn
İkki óarf-i kÀf u nÿn oldı èayÀn620
İkki òuùbe sırrına oldı èalem
İkki rekèat cumèaı gösterdi hem
Hem dü iórÀmuñ rumÿzın fehm úıl
Kim giyüpdür faøl-ı yezdÀndan òalìl
BÀ-èanÀãır óarf u noúùa deh olur621
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ sırrıdur
1975. Ebcedinde görinür hem bì-àalaù622
Heft baór u heft muãóaf heft òaù
BÀ-cümel óarf ü nuúaù623 ez-bì-niyÀz
Nüh felek sırrından açdı saña rÀz

619 Rı (‫’)ر‬nın batn-ı sâlisindeki 8 harf (‫ )ري يي يي يي‬bî-imâle 7 harftir: ‫ي يي يي يي‬. Batn-ı
sânîdeki 4 harf (‫ )ري يي‬ile toplamı 11’dir.
620 Ze (‫’)ز‬nin bir harf ve bir nokta toplamı Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi mukabilindedir.
621 Ze (‫’)ز‬nin bir harf ve bir noktası ve bu ikinin dörder unsuru toplamı 10’dur.
622 Ze (‫’)ز‬nin ebcedi 7’dir. Ebcedinin harf ve nokta ile toplamı 9’dur.
623 Nüshada: noúùa.
214 METİN - Hurûfî Şiirler II

Nüh teşehhüd sırrını gösterdi hem


Hem nüh Àyet sırrına oldı èalem
MüfredÀtuñ on birinde hem èayÀn624
NÀzil oldı faøl-ı óaúdan bì-gümÀn
Úıldı on bir şuúúa sırrın ÀşikÀr
Hem sefer esrÀrını fehm eyle var
1980. BÀ-óesÀb-ı ebced olur on sekiz
On sekiz biñ èÀlemi eyle temìz
Oldı hem AllÀhuñ eczÀsına dÀl
Kim olur bÀ-noúùa hijdeh iy ricÀl
Penc olur eczÀda óarf u bÀ-nuúaù
Hemçü nÀm-ı faøl-ı yezdÀn bì-àalaù625
Penc vaútüñ sırrına oldı èalem
Penc òaùù esrÀrını fehm eyle hem
Òums sırrını hem itdi ÀşikÀr
Penc farø esrÀrını hem añla var
1985. Yaènì kim óacc u şehÀdet hem zekÀt
Hem ãalÀt u ãavm ki buyurdı õÀt
Ebcedinden on yidi rekèat namÀz
Zì vü yìnüñ fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz626
BÀ-dü óarf on ùoúúuz olur bì-òaùar
ÔÀhir eyler maènì-i tisèa èaşer
BÀ-óisÀb-ı ebced ü óarf ü nuúaù
Gösterür nuùú-ı kelìmi bì-àalaù

624 Ze (‫)ز‬, alfabenin 11. harfidir. Alfabedeki sırası olan 11’in, Ze (‫’)ز‬nin ebcedi olan 7 ile
toplamı 18’dir. 18 bin âlem ve Allah (‫ )اهلل‬lafzının eczasındaki 14 harf ve 4 nokta (‫الف الم‬
‫ )الم الف هي‬toplamına mukabildir.
625 Ze (‫’)ز‬nin eczasındaki (‫ )زي‬3 nokta ve 2 harf toplamı, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 nokta
toplamı mukabilindedir.
626 Ze (‫’)ز‬nin eczasının (‫ )زي‬ebcedi 17’dir, 2 harf ile birlikte 19, 3 noktanın hesaba dahil
edilmesiyle 22 olur.
Kısmet-nâme 215

Noúùa-i ÚuréÀnı hem úıldı èayÀn


Kim gelüpdür bìst ü dü óaúdan nişÀn
(55b) 1990. Noúùasından zì vü yìnüñ bì-taèab
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı úıl ùaleb627
Hem se rekèat sırrın iste ÀşikÀr
İbn u eb u rÿóı hem fehm eyle var
Ebced-i zì bÀ-dü óarf u se nuúaù628
On iki òaùù-ı òüdÀdur bì-àalaù
Zì vü yì baùn-ı düvüm olur çahÀr629
ÇÀr rekèat sırrın eyler ÀşikÀr
ÇÀr òaùù u çÀr enhÀr-ı cinÀn
Görinür hem çÀr tekbìr iy cüvÀn
1995. Noúùasında sebèa eóruf630 ÀşikÀr
Yeddi yer gök yeddi yılduz hem iy yÀr
ÇÀr óarfüñ ebcedi bì-úìl u úÀl
MuókemÀtuñ oldı eczÀsına dÀl631
Oldı yeddi noúùa dört óarf añla hem
Faøl-ı óaúdan yÀnzdeh632 óarfe èalem
Ebced u bÀ-óarf u noúùa úırú sekiz633
Oldı fehm eyle bu sırrı iy èazìz
Úırú sekiz heftei úıldı ÀşikÀr
Óarf-i zìden bu beyÀnı añla var

627 Ze (‫’)ز‬nin eczasındaki (‫ )زي‬3 nokta, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.


628 Ze (‫’)ز‬nin ebcedi olan 7 ile, eczasındaki (‫ )زي‬3 nokta ve 2 harfin toplamı 12’dir.
629 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 7 nokta vardır: ‫زي يي‬.
630 ‫“ نزل القرآن علی سبعة احرف‬Kuran, yedi harf üzerine indi.” Bkz. Kütüb-i Sitte, c. IV, s. 457.
631 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sânîsinin (‫ )زي يي‬ebcedi 37’dir. 14 mukatta’ât harfinin eczasındaki
37 harf mukabilindedir.
632 Nüshada: pÀnzdeh.
633 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sânîsindeki (‫ )زي يي‬4 harf ve bunların ebcedi olan 37 ile, 7 noktası-
nın toplamı 48’dir. Bir yıldaki 48 hafta mukabilindedir. Batn-ı evveldeki (‫ )زي‬2 harf ile
50 olur ki 28 ilâhî harf ve 22 noktasının toplamı mukabilindedir.
216 METİN - Hurûfî Şiirler II

2000. Baùn-ı evvelle olur elli tamÀm


ÔÀhir eyler noúùa vü óarf-i kelÀm
Gösterür zì baùn-ı åÀliåde èayÀn
Heşt òaùù u heşt cennetden nişÀn634
Heşt teşehhüd sırrı hem bì-reyb ü şìn
ÁşikÀrÀ görinür fehm it yaúìn
Heşt óarfüñ noúùası eyle naôar
Virdi on biş cumèa sırrından òaber
Óarf ü noúùa bìst u se bì-úìl u úÀl
Noúùasıyla oldı hifdeh óarfe dÀl
2005. äÿret-i ôÀhirden eylerseñ güõer
Görine yiggirmi bir òaù ser-be-ser635
Zì vü yì vü yì vü yìnüñ ebcedi636
Faøl-ı yezdÀndan olur yetmiş yedi
Gösterür yetmiş yedi óarfi saña
Kim muúaùùaèda gelüpdür ùÀlibÀ
Ebced ü bÀ-óarf ü noúùa iy hümÀm
(56a) äad ùınÀb-ı òayme oldı ve’s-selÀm

Sîn
Ùÿl-i Ádem bìst u heşt u sì vü dü
Ebced-i sìnde èayÀn bì-güft ü gÿ637

634 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 15 nokta vardır: ‫زي يي يي يي‬. Harf ve nokta toplamı
23’tür, 17 muhkem harf ve 6 noktasının toplamı mukabilindedir.
635 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sâlisinin harf ve nokta toplamından Ze (‫ )ز‬harfi ve noktasını çıkarırsak
21 kalır, Havvâ’nın 21 hattı mukabilindedir.
636 Ze (‫’)ز‬nin batn-ı sâlisinin (‫ )زي يي يي يي‬ebcedi 77’dir. Mükerrer mukatta’ât harflerinin
toplamı mukabilindedir. 77’ye, batn-ı sâlisteki 8 harf ve 15 noktayı eklersek 100 olur ki
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi mukabilindedir.
637 Sîn (‫’)س‬in ebcedi 60’tır, Hz. Âdem’in 60 zirâ boyu ile 28 ve 32 ilâhî harfin toplamı mu-
kabilindedir.
Kısmet-nâme 217

2010. Hem daúìúa sırrını fehm eyle var


Kim felekde úısmet olmışdur iy yÀr
èUnãurıdur çÀr tekbìre èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Sìnüñ üç dendÀnesinden bì-taèab
İsm-i fì vü êÀd ü lÀmı úıl ùaleb
Sìnüñ eczÀsında hem oldı èayÀn638
Sırr-ı ibn ü eb ü rÿó iy òurde-dÀn
Hem namÀz-ı şÀm oldı ÀşikÀr
Sìn óarfinden bu sırrı añla var
2015. Hem Muóammed ismini eyle ùaleb
Harf-i sìnden iy birÀder bì-taèab
Geldi yÀ-sìn deyü óaúdan çün nidÀ
MuãùafÀ şÀnında iy merd-i òüdÀ
Óarf-i yÀ óarf-i nidÀ oldı yaúìn
Pes Muóammed óarf-i sìn oldı hemìn
Hem Muóammed bì-mükerrer üç olur
Ebcedi üç óarfüñ elli ikkidür
Mìm ü óì vü dÀlüñ eczÀsıyla hem
Altmış olur sìn gibi bì-ters ü àam639
2020. Pes bu taúdìr üzre iy dÀnÀ-yı dìn
Óarf-i sìn oldı Muóammed bil yaúìn
Hem teheccìde on ikkide èayÀn640
ÔÀhir oldı çün imÀmÀn-ı zamÀn
Bu cihetden on iki oldı imÀm
Ál-i yÀ-sìn sırrı budur iy hümÀm

638 Sîn (‫’)س‬in eczasında 3 harf vardır: ‫سين‬.


639 Muhammed (‫’)محمد‬in gayr-ı mükerrer harflerinin (‫ )م ح د‬ebcedi olan 52 ile, eczasındaki
(‫ )ميم حي دال‬8 harfin toplamı Sîn (‫’)س‬in ebcedine eşittir.
640 Sîn (‫ )س‬alfabede 12. harftir.
218 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀ-cümel eczÀ-yı sìn bì-úìl u úÀl


Müddet-i èömr-i resÿle oldı dÀl641
Nüh zen-i Aómedden açdı hem niúÀb
Her birinüñ heft òaùùın bì-óicÀb
2025. Gösterür bu sırrı sìn u ebcedi
Altmış üçdür yaènì ùoúúuz kez yedi
Server-i èÀlem şeh-i ãÀóib-uãÿl
Bu sebebden nüh óarem úıldı úabÿl
(56b) èUnãur-ı sìnle eczÀ vü cümel
Gösterür AllÀhuñ ismin eyle óal642
Ádem u ÓavvÀnuñ ismin hem èayÀn
Gösterür bu sözde yoúdur hìç gümÀn
Yetmiş olur bÀ-se nuúaù ÀşikÀr
KÀf u nÿnuñ ebcedin fehm eyle var
2030. BÀ se noúùa şeş olur eczÀ-yı sìn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur gör yaúìn643
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem
Şeş teşehhüd sırrını gösterdi hem
Heyèet ü eczÀé cümel iy pür-hüner
Virdi yüz yiggirmi dört biñden òaber644

641 Sîn (‫’)س‬in ebcedi olan 60 ile eczasındaki (‫ )سين‬3 harfin toplamı Hz. Peygamber’in vefat
yaşı mukabilindedir. Ayrıca Hz. Peygamber’in 9 eşinin 7’şer hattı toplamı mukabilinde-
dir.
642 Sîn (‫’)س‬in ebcedi olan 60, 4 unsuru ve eczasındaki 3 harf (‫ )سين‬toplamı 67’dir, Allah
(‫ )ا ل ل ا ه‬lafzının ebcedi mukabilindedir. Ayrıca Âdem (‫ )آدم‬ve Havvâ (‫’)حوا‬nın ebced-
leri toplamı mukabilindedir. Sîn’in eczasındaki 3 nokta ile 70 olur, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi
mukabilindedir.
643 Sîn (‫’)س‬in eczasındaki (‫ )سين‬3 harf ve 3 nokta toplamı, Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki (‫کاف‬
‫ )نون‬6 harf mukabilindedir.
644 Sîn (‫’)سين‬in ebcedi olan 120 ile 3 harf ve heyet-i mecmûası toplamı 124’tür, 124 bin
peygamber mukabilindedir.
Kısmet-nâme 219

Sìn-ile òatm olduàı budur kelÀm


Yaènì sìnde enbiyÀ oldı tamÀm645
Baùn-ı åÀnì sìn ü yì nÿn heşt olur646
Heşt gülzÀr-ı cinÀnı gösterür
2035. Görinür eczÀ-yı ism-i àayb-bìn
Heşt teşehhüd sırrı hem işit yaúìn
Noúùasında nüh teşehhüd ÀşikÀr
Nüh felek hem tisèa ÀyÀt añla var
Óarf ü noúùa hifdeh olur bì-gümÀn
Gösterür hifdeh óaøar sırrın èayÀn
Hifdeh ü bÀ-ebced-i sìn iy emìn
Gösterür yetmiş yedi óarfi yaúìn
Oldı biş vaúit eõÀn sırrına dÀl
Kim olur yetmiş yedi bì-úìl u úÀl
2040. Bì-mükerrer çÀrdur bì-reyb ü şek647
ÇÀr èunãur sırrını bilmek gerek
ÇÀr rekèat sırrıdur hem bì-gümÀn
Oldı hem enhÀr-ı firdevs-i cinÀn
BÀ-se noúùa heft olur bì-iòtilÀf
Faøl-ı óaúdan görinür sırr-ı ùavÀf
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Görinür hem sÿre-i ümmü’l-kitÀb

645 Kuran’ın son ayeti Sîn (‫ )س‬harfi ile bitmektedir. 124 bin peygamberin de sonuncusu
Hz. Muhammed’dir ve Kuran’da Allah ona “yâ-Sîn” diye hitap etmiştir.
646 Sîn (‫’)س‬in batn-ı sânîsinde 8 harf vardır: ‫سين يي نون‬. Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫)في ضاد الم‬
8 harf mukabilindedir. 9 noktası ile toplamı hazardaki 17 farz rekat mukabilindedir. Sîn
(‫’)س‬in ebcedi olan 60’ın hesaba dahliyle 77 olur ki mükerrer 77 mukatta’ât harfi muka-
bilindedir. Ayrıca sabah ezanının 17 kelimesi ile diğer 4 vakitteki ezanın 15’er kelimesi
toplamı mukabilindedir.
647 Sîn (‫’)س‬in batn-ı sânîsinde (‫ )سين يي نون‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 3 nokta vardır:
‫س ي ن و‬.
220 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sìn ü yì vü nÿn u yì vü yì vü nÿn


VÀv u nÿn baùn-ı siyom iy õÿ-fünÿn648
2045. Bìst u yek oldı òaù-ı ÓavvÀ miåÀl649
Kim odur aãl-ı òuùÿù-ı her ricÀl
(57a) Noúùasında bìst u yek óarfini gör
Sÿre-i ümmü’l-kitÀbuñ hemçü nÿr
Óarf ü noúùa úırú ikidür iy hümÀm
Baùn-ı åÀnìyle olur elli tamÀm650
Úıldı elli vaút namÀzı ÀşikÀr
Elli óarf ü noúùaı hem añla var
Bì-mükerrer pencdür penc vaút namÀz
Görinür hem penc ism-i bì-niyÀz651
2050. Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Penc tekbìr-i şehìdi añla hem
Penc óarf ü bÀ cümel bì-reyb ü şìn
Cümle yüz ottuz iki olur yaúìn
Yüz ùınÀb-ı òaymeye yüzi bedel
Ottuz ikkisi kelÀm-ı lem-yezel
Oldı ôÀhir sırr-ı óarf-i sìn tamÀm
Faøl-ı óaúdan fehm iderseñ ve’s-selÀm

648 Sîn (‫’)س‬in batn-ı sâlisinde 21 harf vardır: ‫سين يي نون يي يي نون واو نون‬. Havvâ’nın 21 hattı
mukabilindedir. 21 noktası da Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfi (‫ا ب ت ح د ذ ر س ص‬
‫ )ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬mukabilindedir.
649 Nüshada mısra başında “Ve” vardır, vezni bozduğu için hazfettik.
650 Sîn (‫’)س‬in batn-ı sâlisindeki 21 harf, 21 nokta ve batn-ı sânîsindeki 8 harfin toplamı
50’dir, miraçta ilk olarak emredilen 50 vakit namaz mukabilindedir.
651 Sîn (‫’)س‬in batn-ı sâlisinde (‫ )سين يي نون يي يي نون واو نون‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫س‬
‫ي ن و ا‬. 5 harf ve 5 harfin ebcedi olan 127’nin toplamı 132’dir. Bunun 100’ü Hayme-i
Mîâd’ın 100 ipi, 32’si de 32 ilâhî harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 221

Şın
Üç nuúaùla hem-reh oldı óarf-i şìn652
èUnãur esrÀrını gösterdi yaúìn
2055. Oldı hem sırr-ı ãalÀt-ı ôuhra dÀl
Hem óurÿf-ı muèceme bì-úìl ü úÀl
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı delìl
ÇÀr cÿ-yı èadne hem oldı sebìl
ÇÀr zen sırrını hem úıldı èayÀn
Kim olupdur ümmete farø iy cüvÀn
èUnãurından noúùa vü óarfüñ iy yÀr
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀyı añla var653
BÀ-se noúùa nÿzdehdür bì-òaùar
Rÿşen oldı maènì-i tisèa èaşer
2060. Óarf-i şìn-ile yigirmi oldı hem
Bìst rekèat sünnete oldı èalem
Nüh olur eczÀ-yı şìn óarf ü nuúaù654
Nüh teşehhüd sırrın añla bì-àalaù
MuãùafÀya hem bu yüzden nüh óarem
Maórem oldı fehm úıl iy muóterem
Gösterür hem nüh felek sırrın èayÀn
Görinür hem tisèa Àyet bì-gümÀn
(57b) Altı noúùa oldı altı ibtidÀ
Üç óurÿf üç ism-i faøl-ı kibriyÀ
2065. Şeş nuúaù hem şeş teşehhüd sırrıdur
KÀf u nÿn eczÀsını hem gösterür

652 Şın (‫)ش‬, bir harf ve 3 nokta olarak, 4 unsur, öğle namazının 4 rekat farzı, 4 mucem harf,
Âdem’in 4 hattı, cennetteki 4 nehir vs. mukabilindedir.
653 Şın (‫’)ش‬ın bir harf ve 3 noktasının her biri 4’er unsurdan toplam 16’dır, 3 harf ile topla-
mı 19, bir harfin dahil edilmesiyle 20 olur.
654 Şın (‫’)ش‬ın eczasında (‫ )شين‬3 harf ve 6 nokta vardır.
222 METİN - Hurûfî Şiirler II

MuókemÀtuñ noúùasın gösterdi hem


Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem
ÔÀhirinde dört kitÀb-ı ÀsumÀn
BÀùınında penc vaút oldı èayÀn655
Bì-nuúaù üç óarf ez-fermÀn-ı õÀt656
Gösterür üç nevèe erkÀn-ı ãalÀt
Ebced-i şìn noúùa vü eczÀ tamÀm
Sì ãad u nüh olur iy èÀlì-maúÀm657
2070. Sì ãad u nüh sÀl mekå-i ehl-i àÀr
ÔÀhir oldı óarf-i şìnden añla var
Şìn ü yì vü nÿn cümelde bì-cedel
Altı kerre altmış oldı eyle óal658
Altı kerre altmışuñ bì-güft ü gÿ
Altı bìst u heşt ü altı sì vü dü
Altı sì vü dü vü altı bìst u heşt
On iki burc-ı felekdür eyle geşt
Hem mefÀãıl u derec iy nìk-nÀm
Oldı óarf-i şìnden ôÀhir tamÀm
2075. Faøl-ı óaúdan hem teheccìnüñ èayÀn
Sìzdeh óarfinde geldi bì-gümÀn659
Sìzdeh sırrından açdı saña rÀh
Fehm úıl iy ùÀlib-i faøl-ı ilÀh
Yaènì on bir kevkeb ü şems ü úamer
Secde úıldı Yÿsufa iy pür-hüner

655 Şın (‫’)ش‬ın eczasındaki (‫ )شين‬harf ve noktalardan 3 nokta ve 1 harf (‫ )ش‬zahirinde,


3 nokta ve 2 harf de (‫ )ين‬batınında görülür.
656 Yani Şın (‫’)ش‬ın eczasındaki (‫ )شين‬3 harf.
657 Şın (‫’)ش‬ın ebcedi olan 300 ile eczasındaki (‫ )شين‬6 nokta ve 3 harfin toplamı 309’dur.
658 Şın (‫’)ش‬ın eczasındaki (‫ )شين‬3 harfin ebcedi 360’tır ve 6 kere 60’a eşittir. Bu da 6 kere
28 ve 6 kere 32’nin toplamına eşittir. Bu iki 6’nın toplamı da 12 burc mukabilindedir.
659 Şın (‫)ش‬, alfabenin 13. harfidir.
Kısmet-nâme 223

Yÿsuf-ile çÀrdeh sırrına dÀl


Oldı fehm it bu sözi bì-úìl ü úÀl
BÀ-teheccì óarf-i şìn hem ez-celìl
ÇÀrdehdür bu beyÀnı fehm úıl660
2080. BÀ-se noúùa hifdeh olur ÀşikÀr
Gösterür hifdeh ãalÀtı añla var
Baùn-ı åÀnì heşt òaùùı iy cüvÀn661
Gösterür hem heşt firdevsi èayÀn
Fì vü êÀd ü lÀmuñ eczÀsını hem
Gösterür hem heşt teşehhüd bì-elem
(58a) Noúùası on ikki òaùùı gösterür
Hem on ikki burcı óaúdan uşta gör
On iki noúùayla eczÀdan iy yÀr
Oldı esrÀr-ı terÀvìó ÀşikÀr
2085. Bì-mükerrer çÀr òaùù-ı Ádemi662
ÁşikÀrÀ gösterür bil bu demi
Altı noúùayla on olur bì-gümÀn
Gösterür on levó-i MÿsÀdan nişÀn
Heşt óarfüñ èunãurından bì-àalaù
ÁşikÀrÀ oúúı ottuz ikki òaù663
BÀ-èanÀãır heşt óarf-i şìn yaúìn
Faøl-ı óaúdan oldı sırr-ı erbaèìn

660 Alfabedeki sırası olan 13 ile Şın (‫ )ش‬harfinin toplamı 14’tür. 3 nokta ile birlikte 17 olur.
661 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sânîsinde 8 harf ve 12 nokta vardır: ‫شين يي نون‬. 8 harf, Fadl (‫’)فضل‬ın ec-
zasındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬mukabilinde, 12 nokta da 12 hat ve 12 burc mukabilindedir.
Harf ve nokta toplamı olan 20 de teravihin 20 rekatı mukabilindedir.
662 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )شين يي نون‬gayr-ı mükerrer 4 harf vardır: ‫ش ي ن و‬. Bunların
toplam 6 noktası vardır.
663 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sânîsindeki 8 harf (‫)شين يي نون‬, dörder unsurdan toplam 32 olur. 32 ile
8 harfin toplamı da 40’tır ki Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir.
8 harfin 12 noktası ve batn-ı evveldeki (‫ )شين‬3 harf de hesaba dahil edilirse toplam
55 olur. Beş vakitte okunan kametlerin kelimeleri toplamı mukabilindedir.
224 METİN - Hurûfî Şiirler II

On iki noúùayla olur elli iki


Baùn-ı evvele hem añla iy zekì
2090. Sırr-ı úÀmetdür kim oldı elli biş
Faøl-ı yezdÀndan bu esrÀra iriş
ÇÀr óarfüñ ebcedi virdi èayÀn664
Üç yüz altmış altı menzilden nişÀn
Şìn ü yì vü nÿn u yì vü yì vü nÿn
VÀv nÿn baùn-ı siyom iy õÿ-fünÿn665
Bìst u yek olur zi-faøl-ı õü’l-celÀl
Oldı bìst u yek òaù-ı ÓavvÀya dÀl
Noúùasında görinür nuùú-ı Mesìó
Hem de bìst u çÀr sÀèat iy ãabìó
2095. Bìst u yek óarf-ile noúùa bìst u çÀr
Ádemüñ esmÀsın itdi ÀşikÀr
äÿret-i evvelle úırú ùoúúuz olur
Heyéet-i mecmÿèa ile ellidür
Elli óarf ü noúùadan virdi òaber
Kim odur aãl-ı kelÀm-ı dÀd-ger
Baùn-ı åÀnì-y-ile hem bì-dÀr u gìr
Yetmiş olur kÀf u nÿn sırrına ir
Bì-mükerrer bìst u yek óarf añla hem666
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem

664 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sânîsindeki (‫ )شين يي نون‬gayr-ı mükerrer 4 harfin (‫ )ش ي ن و‬ebcedi
366’tır.
665 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sâlisinde 21 harf ve 24 nokta vardır: ‫شين يي نون يي يي نون واو نون‬. Harf
ve nokta toplamı Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilinde 45 olur. Buna Şın (‫’)ش‬ın 3 nokta,
1 harfi ve heyet-i mecmûası eklenirse 50 olur. Kuran alfabesinin 28 harfi ile 22 noktası
toplamı mukabilindedir. Bu 50 ile Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sânîsindeki (‫ )شين يي نون‬8 harf ve 12
nokta toplamı 70 yapar, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
666 Şın (‫’)ش‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )شين يي نون يي يي نون واو نون‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫ش‬
‫ي ن و ا‬. Bu 5 harf, 6 noktasıyla birlikte seferde kılınan 11 farz rekat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 225

2100. Altı noúùayla olur on bir tamÀm


On bir esrÀr-ı seferdür ve’s-selÀm

Sâd
(58b) ÔÀhir oldı çÀrdeh óarfinde ãÀd
MüfredÀtuñ añla iy zìbÀ-nihÀd667
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl
K’Ádemüñ vechinde yazdı õü’l-celÀl
äÿret-i ãÀd-ile hem pÀnzdeh olur
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
Olur eczÀ-y-ıla hifdeh ÀşikÀr668
Hifdeh esrÀr-ı óaøardur añla var
2105. èUnãur-ı ãÀd-ile olur bìst u yek
Bìst u yek òaù sırrıdur bì-reyb ü şek
Sırr-ı ùoúsan biñ kelÀmı ÀşikÀr669
Ebcedinden úıl ùaleb ãÀduñ iy yÀr
äÀd elif dÀl oldı ùoúsan biş tamÀm
Der-óisÀb-ı ebced ez-rabbü’n-nièÀm
èUnãur-ı ãÀd-ile hem bì-imtióÀn
Oldı ùoúsan ùoúúuz esmÀya nişÀn
äÿret-i ôÀhirle ùoúsan altıdur
Sırr-ı üç ottuz ikii gösterür670
2110. Yaènì üç ottuz iki òaùù-ı celìl
Oldı ôÀhir vech ü dest ü pÀda bil

667 Sâd (‫)ص‬, alfabenin 14. harfidir. Sâd harfi ile birlikte 15 olur.
668 Sâd (‫’)ص‬ın eczasındaki 3 harfin (‫)صاد‬, Sâd’ın alfabedeki sırası olan 14 ile toplamı 17’dir.
Sâd (‫ )ص‬harfinin oluştuğu 4 unsur ile toplamı 21’dir.
669 Sâd (‫’)ص‬ın ebcedi 90’dır, 90 bin kelam mukabilindedir. Sâd (‫’)ص‬ın eczasındaki 3 harfin
(‫ )صاد‬ebcedi 95’tir. Sâd (‫’)ص‬ın 4 unsuru ile toplamı 99 olur ki Allah’ın 99 ismi mukabi-
lindedir.
670 Sâd (‫’)ص‬ın eczasındaki 3 harfin (‫ )صاد‬ebcedi olan 95 ile Sâd (‫ )ص‬harfi toplamı 96’dır,
3 kere 32’ye eşittir ki bu da el, yüz ve ayaktaki 32’şer hat mukabilindedir.
226 METİN - Hurûfî Şiirler II

Baùn-ı evvel üç olur ãÀd ÀşikÀr


Görinür üç ism-i faøl-ı kirdgÀr671
Oldı üç rekèat namÀz-ı şÀma dÀl
İbn ü eb ü rÿóa hem bì-úìl ü úÀl
Baùn-ı åÀnì ãÀd elif dÀl iy èazìz672
Nüh teşehhüd sırrıdur eyle temìz
Úıldı nüh Àyet rumÿzın hem èayÀn
Nüh felek sırrına hem oldı nişÀn
2115. Noúùasında sırr-ı vaódet ÀşikÀr
ÔÀhirinde hem ãalÀt-ı vitr iy yÀr
On olur bÀ-noúùa nüh óarf-i èaôìm
Gösterür esrÀr-ı deh levó-i kelìm
èUnãur-ı nüh óarf ü bir noúùa èayÀn
Gösterür taòmìr-i Ádemden673 nişÀn
BÀ-óurÿf u noúùa pencÀh oldı hem
Elli vaút esrÀrına oldı èalem
Elli óarf ü noúùaı hem ÀşikÀr
Gösterür hem elli biñ yıl añla var
(59a) 2120. Bì-mükerrer pencdür çün ism-i õÀt674
Görinür hem penc evúÀt-ı ãalÀt

671 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı evvelindeki 3 harf (‫)صاد‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
672 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı sânîsinde 9 harf ve 1 nokta zahir olur: ‫صاد الف دال‬. Harf ve nokta
toplamı olan 10, dörder unsurdan oluştuğundan toplam 40 olur ve Âdem’in çamurunun
yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir. 40 ile 9 harf ve 1 noktanın toplamı da 50 olur ki,
Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası toplamına mukabildir.
673 Tahmîr-i Âdem tabiriyle ً‫“ خمرت طينة آدم بيدی اربعين صباحا‬Âdem’in çamurunu kırk sabah
iki elimle yoğurdum.” hadisine telmih vardır. Bkz. Avâliyu’l Âlî, Kum, İntişârâtu’ş-Şühe-
dâ, h.k. 1405, c. IV, s. 98.
674 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )صاد الف دال‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫ص ا د ل ف‬. 5 vakit
namaz ve Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı mukabilindedir. Bu 5 harf, 1 noktası
ile birlikte 6 olur, seferînin bir günde yaptığı 6 teşehhüd ve Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki
6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir.
Kısmet-nâme 227

Şeş teşehhüd şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn


Noúùa-i fÀ ile olur bì-füsÿn
BÀ-nüh eczÀ vü cümel bì-irtiyÀb
İkki yüz elli èadeddür úıl óisÀb675
Heyéet-i mecmÿèa vü noúùayla hem
èUnãur-ı ãÀd ile hem iy muóterem
Heşt sì vü dü olur bì-úÀl ü úìl
Heşt òaùù-ı Ádemi gösterdi bil
2125. Yaènì her bir òaùù-ı Ádem bì-gümÀn
Ottuz ikkiden mürekkebdür hemÀn
Hem elifden ãÀda irince iy yÀr
ÇÀrdeh noúùa gelüpdür ÀşikÀr676
ÇÀrdeh muókem óurÿfı gösterür
äÀd baór-i Mekke olduàı budur
ÇÀrdeh óarfinde çünkim müfredüñ
NÀzil oldı añla sırrın Aómedüñ
Yaènì óarf ü noúùa bìst u heşt olur
Bìst u heşt nuùú-ı resÿli gösterür
2130. äÀd elif ü dÀl elif ü lÀm u fì
DÀl elif lÀm baùn-ı åÀliå iy zekì677
BÀ-nuúaù sì vü dü olur ÀşikÀr
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur añla var

675 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı sânîsinin (‫ )صاد الف دال‬ebcedi 241’tir, 9 harf ile birlikte 250 olur. Buna,
heyet-i mecmûasını, 1 noktayı ve Sâd (‫’)ص‬ın 4 unsurunu eklersek 256 olur ki 8 kere
32’ye eşittir. Âdem’in 8 hattının her birinin 32 harf mukabilinde olduğuna işarettir.
676 Aslında 13 nokta vardır: ‫ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز س ش ص‬. Sâd (‫’)ص‬ın alfabedeki sırası olan
14 ile Muhîtî’nin hesapladığı 14 noktanın toplamı 28’dir.
677 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı sâlisinde 26 harf ve 6 nokta zahir olur: ‫صاد الف دال الف الم في دال الف الم‬.
228 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-mükerrer heft olur bì-reyb ü şìn678


Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn
Baùn-ı evvel baùn-ı åÀliå iy hümÀm
Sırr-ı bìst u nüh suverdür ve’s-selÀm679

Dâd
äÀddur çün arş-ı faøl-ı kirdgÀr
Úıldı êÀd-ı faøl ãÀd üzre úarÀr
2135. Maènì-i lÀ-òayra illÀ fi’l-vasaù680
ëÀd óarfinde èayÀndur bì-àalaù681
Faøl-ı óaú isminde yaènì bì-úuãÿr
ÔÀhir oldı maènì-i òayru’l-umÿr682
Bìst u nüh óarfüñ hem iy dÀnÀ-yı dìn
İstivÀsında gelüpdür bil yaúìn
(59b) Yaènì on bişinde ez-faøl-ı celìl
Geldi on biş rekèate oldı delìl
ëÀd bir noúùayla kün óarfine dÀl
Oldı fehm it bu sözi bì-úìl ü úÀl683
2140. İkki rekèat cumèaı gösterdi hem
Hem dü òuùbe sırrına oldı èalem
Dü sücÿd esrÀrın itdi ÀşikÀr
Hem dü iórÀmuñ rumÿzın añla var

678 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )صاد الف دال الف الم في دال الف الم‬gayr-ı mükerrer 7 harf
vardır: ‫ص ا د ل ف م ي‬.
679 Sâd (‫’)ص‬ın batn-ı evvelindeki 3 harf ve batn-ı sâlisindeki 26 harf toplamı, başında mu-
katta’ât harfi gelen 29 sûre mukabilindedir.
680 “Hayır ancak ortadadır.” Bkz. ‫“ خير االمور أوسطها‬İşlerin en hayırlısı ortasında olanıdır.”
İhsâî, Avâliyü’l-Âlî, c. I, s. 296.
681 Alfabenin 15. harfi olan Dâd (‫)ض‬, alfabenin tam ortasındaki harftir.
682 ‫“ خير االمور أوسطها‬İşlerin en hayırlısı ortasında olanıdır.”
683 Dâd (‫ )ض‬bir harf ve bir nokta olarak, toplam 2 olur, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi mukabilinde-
dir.
Kısmet-nâme 229

Ebcedinde görinür hem bì-nuùaú


Gün gibi ôÀhir ôuhÿr-ı faøl-ı óaú684
Men tekellem êÀddan685 virdi òaber
Bu sözi fehm it kim oldı muòtaãar
Oldı eczÀsında hem êÀduñ èayÀn
İsm-i fì vü êÀd ü lÀm-ı àayb-dÀn686
2145. İbn ü eb ü rÿódan virdi òaber
Hem namÀz-ı şÀmdan iy pür-hüner
ëÀd elif ü dÀl u noúùa oldı çÀr687
ÇÀr èunãur sırrın itdi ÀşikÀr
ÇÀr ırmaàuñ rumÿzı bì-àalaù
Faøl-ı óaúdan görinür hem çÀr òaù
ÇÀr rekèat sırrını fehm eyle hem
Oldı hem tekbìr-i mevtÀya èalem
èUnãurı üç óarfüñ on ikki olur
On iki òaù sırrı rÿşen görinür
2150. èUnãur-ı noúùayla olur şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaùdur èayÀn iy merd-i reh
ŞÀnzdeh èunãurla üç óarf ÀşikÀr
Maènì-i tisèa èaşerdür añla var
Noúùa ile añla kÀf-ı kün olur
Bìst rekèat sünneti hem gösterür
Baùn-ı åÀnìde olur nüh ÀsumÀn688
ëÀd elif u dÀl-i óaúdan bì-gümÀn

684 Dâd (‫’)ض‬ın ebcedi 800’dür ve Fazlullah’ın zuhuruna işarettir.


685 ‫بالضاد‬
ّ ‫“ انا افصح من تک ّلم‬Ben dâd ile konuşanların (yani Arapça konuşanların) en fasihiyim.”
hadisine telmih var. Bkz. El-Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, cüz. 1, s. 200.
686 Dâd (‫’)ض‬ın eczasındaki 3 harf (‫)ضاد‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
687 Dâd (‫’)ض‬ın eczasındaki (‫ )ضاد‬3 harf ve 1 nokta toplamı 4’tür. 3 harfin herbiri dörder
unsurdan toplam 12 olur. Noktanın 4 unsuru da hesaba dahil edilirse 16 olur ki 16 hat
mukabilindedir. Bu 16’ya 3 harf dahil edilirse 19, noktanın ilavesiyle 20 elde edilir.
688 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sânîsinde 9 harf vardır: ‫ضاد الف دال‬. 2 noktasıyla birlikte 11 olur.
230 METİN - Hurûfî Şiirler II

Tisèa Àyet nüh felek maènÀsı hem


Görinür hem nüh teşehhüd bì-elem
2155. Faøl-ı óaúdan on bir olur bÀ-nuúaù
On bir esrÀr-ı seferdür bì-àalaù
Tisèa esrÀrını hem eyler èayÀn
Kim olupdur yÀnzdeh ez-àayb-dÀn
(60a) Ebced u bÀ-nüh óurÿf iy merd-i dìn
SÀèat-i taòmìr-i Ádemdür yaúìn689
Bì-mükerrer penc olur fehm eyle hem690
Penc vaút esrÀrına oldı èalem
Penc tekbìr-i şehìde oldı dÀl
Penc òaù sırrına hem bì-úìl u úÀl
2160. Penc baùn-ı evvel ile oldı heşt
Heşt gülzÀr-ı cinÀndur eyle geşt
BÀ-dü noúùa heft òaùdur bì-óicÀb
K’adıdur óaúdan anuñ ümmü’l-kitÀb
Heft baùn-ı evvel ile on olur
On òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ görinür
ëÀd elif dÀl ü elif ü lÀm ü fì
DÀl elif lÀm baùn-ı åÀliå iy zekì691
Bìst u şeş olur görinür ÀşikÀr
Rÿz u şeb bÀ-sÀèat-i bìst u çahÀr

689 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sânîsinin (‫ )ضاد الف دال‬ebcedi 951’dir, 9 harfle birlikte 960 olur ki
Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 günün saatleri (40x24) mukabilindedir.
690 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )ضاد الف دال‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫ض ا د ل ف‬. Batn-ı
evveldeki 3 harf (‫ )ضاد‬ile 8 olur. Gayr-ı mükerrer 5 harf ve 2 noktası toplamı da 7’dir. Bu
7 ile batn-ı evveldeki 3 harfin toplamı da 10’dur.
691 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sâlisinde 26 harf ve 7 nokta zahir olur: ‫ضاد الف دال الف الم في دال الف‬
‫الم‬. 26 harf, batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )ضاد‬ile 29’dur. 26 harfin 7 noktası, Kuran’ın üzerine
nazil olduğu 7 harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 231

2165. Bìst u şeş bÀ-baùn-ı evvel bì-òaùar


ÔÀhir itdi sırr-ı bìst u nüh suver
Bìst u şeş óarfüñ nuúÀùın bì-gümÀn
Sebèa eóruf692 sırrını eyler èayÀn
Heft noúùa bìst u şeş óarf-ile hem
Oldı óaúdan ottuz üç óarfe èalem693
Ottuz üç sÀl-i MesìóÀdan òaber
Virdi hem fehm eyle iy ãÀóib-naôar
Bì-mükerrer heft bÀ-se noúùa hem
Baùn-ı evvelle olur on dört èalem694
2170. Gösterür on dört òaùı çün bedr-i mÀh
Kim odur sebèu’l-meåÀn bì-iştibÀh
Heft bÀ-se noúùa hem iy merd-i reh
Baùn-ı åÀnìyle kim oldı yÀnzdeh
Bìst u yek olur bu sözde yoú gümÀn
Virdi òaùù-ı vech-i ÓavvÀdan nişÀn695
Heft óarfüñ ebcedi bì-irtiyÀb
Bìst u şeş696 bÀ-heft noúùa bì-óicÀb
äÿret-i ôÀhirle olur biñ tamÀm697
Biñ ãıfÀt-ı faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm

692 ‫“ نزل القرآن علی سبعة احرف‬Kuran, yedi harf üzerine indi.” Bkz. Kütüb-i Sitte, c. IV, s. 457.
693 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sâlisindeki (‫ )ضاد الف دال الف الم في دال الف الم‬26 harf ve 7 nokta top-
lamı 32 ilâhî harf ve Lâm-elif ’in toplamı olan 33 harf mukabilindedir.
694 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )ضاد الف دال الف الم في دال الف الم‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve
3 nokta vardır: ‫ض ا د ل ف ي م‬. Harf ve nokta toplamı 10’dur, Dâd’ın batn-ı evvelindeki
3 harf ve 1 nokta (‫ )ضاد‬ile toplamı 14 olur.
695 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sâlisindeki (‫ )ضاد الف دال الف الم في دال الف الم‬gayr-ı mükerrer 7 harf
ve 3 nokta (‫ )ض ا د ل ف ي م‬ile batn-ı sânîdeki 9 harf ve 2 nokta (‫ )ضاد الف دال‬ki 11’dir
toplamı 21 olur. Havvâ’nın yüzündeki 21 hat mukabilindedir.
696 Nüshada: bìst u yek.
697 Dâd (‫’)ض‬ın batn-ı sâlisindeki 26 harfin (‫ )ضاد الف دال الف الم في دال الف الم‬gayr-ı müker-
rer 7 harfinin (‫ )ض ا د ل ف ي م‬ebcedi 965’tir, batn-ı sâlisin 26 harf ve 7 noktası ile Dâd
(‫’)ض‬ın 1 harf ve 1 noktası toplamı 1000’dir.
232 METİN - Hurûfî Şiirler II


(60b) 2175. èUnãur ile pencdür ùì ÀşikÀr698
Penc vaút esrÀrını fehm eyle var
äÿretinde maènì-i sırr-ı elif
ÁşikÀrÀ görinür bì-iòtelif
Nüh teşehhüd nüh felek bì-reyb ü şìn
Ebcedinde gizlidür fehm it yaúìn699
èUnãur u ùì bÀ-cümel bì-úìl u úÀl
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl
Baùn-ı evvel kÀf u nÿn esrÀrıdur700
Hem iki rekèat namÀz-ı701 ãubóı gör
2180. Noúùasında ikki secde ÀşikÀr
Hem iki iórÀm sırrı añla var
Óarf u noúùa çÀr rekèatden nişÀn
Gösterür hem çÀr enhÀrı èayÀn
Ùì vü yìnüñ ebcedinde bì-òaùar
ÔÀhir oldı maènì-i tisèa èaşer702
BÀ-dü óarf yiggirmi birdür iy óakìm
Görinür yiggirmi bir òaùù-ı úadìm
Ùì teheccìnüñ on altısında hem703
Geldi on altı òaùa oldı èalem
2185. BÀ-teheccì èunãur-ı ùı ùì vü yì
BÀ-dü noúùa bìst u çÀr olur aòì

698 Tı (‫ )ط‬harfi ve 4 unsuru toplamı 5’tir.


699 Tı (‫’)ط‬nın ebcedi 9’dur. Harfin kendisi ve 4 unsuru ile ebcedinin toplamı 14 olur.
700 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı evvelinde 2 harf ve 2 nokta vardır: ‫طي‬. 2 harf, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi ve
sabahın 2 rekat farzı, 2 nokta da 2 secde, 2 parça ihram mukabilindedir.
701 Nüshada: namÀzı.
702 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı evvelinin (‫ )طي‬ebcedi 19’dur, 2 harfle birlikte 21 olur.
703 Tı (‫)ط‬, alfabenin 16. harfidir. 16 ile Tı (‫’)ط‬nın unsuru olan 4, ‫’طي‬nin 2 harfi ve 2 noktası
toplamı 24’tür.
Kısmet-nâme 233

SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür


Hem Mesìóüñ nuùúını iy kÀn-ı nÿr
BÀ-dü noúùa ùı vü ye vü bÀ-cümel
Bìst u se olur bu èaúdi eyle óal704
Gösterür hifdeh óurÿfı bì-àalaù
Kim olur yiggirmi üç bÀ-şeş nuúaù
Ebced u bÀ-ùı vü ye iy muóterem
BÀ-teheccì heyéet-i mecmÿèa hem
2190. BÀ-dü noúùa oldı sırr-ı erbaèìn
K’Ádemüñ taòmìr(i)dür fehm it yaúìn705
Ùì vü yì baùn-ı düvom olur çahÀr706
ÇÀr òaùù-ı vech-i Ádemdür iy yÀr
Sitte-i eyyÀm u hem şeş ibtidÀ
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn hem ùÀlibÀ
Şeş teşehhüd şeş ãalÀt-ı cehr hem
Şeş nuúÀù-ı ùì vü yì oldı èalem
(61a) ÇÀr óarf u şeş nuúaù iy nev-cüvÀn
Gösterür deh levó-i MÿsÀdan nişÀn
2195. ÇÀr óarf u ebced u bÀ-şeş nuúaù
Heyéet-i mecmÿèa-y-ıla bì-àalaù707
Gösterür elli namÀzı ÀşikÀr
Elli óarf u noúùaı hem añla var

704 Tı (‫’)ط‬nın eczasındaki (‫ )طي‬2 harf, 2 noktası ve ebcedi olan 19 ile toplamı 23’tür.
17 mukatta’ât (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬ve 6 noktası toplamı mukabilindedir.
705 Tı (‫’)ط‬nın alfabedeki sırası olan 16 ile, eczasındaki (‫ )طي‬2 harf, 2 nokta, heyet-i mecmûa-
sı ve ebcedi olan 19’un toplamı 40’tır.
706 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sânîsinde 4 harf ve 6 nokta vardır: ‫طي يي‬.
707 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sânîsindeki (‫ )طي يي‬4 harf ve 6 nokta ile bu dört harfin ebcedi olan
39 ve heyet-i mecmûasının toplamı 50’dir. Miraçta ilk olarak farz olan 50 vakit namaz ve
Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası toplamı mukabilindedir.
234 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-imÀle ùì vü yì iy merd-i dìn708


Üç namÀz-ı şÀm sırrıdur yaúìn
Görinür hem ism-i fì vü êÀd u lÀm
İbn u eb u rÿó hem fehm it tamÀm
Üç óurÿfuñ ebcedi ottuz olur
Ottuz eczÀ-yı kelÀmı gösterür
2300. BÀ-cümel üç óarf oldı añla hem
LÀm-elifle sì vü dü óarfe èalem
Baùn-ı åÀliå ùì vü yì vü yì vü yì
Heşt bÀb-ı cennet olur iy aòì709
Heşt óarfüñ èunãurından úıl ùaleb
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı õÀt-ı rab
èUnãur u bÀ-heşt óarf olur çihil
Sırrını çìl ismüñ idrÀk eylegil
Heşt òaùùın Ádemüñ eyler èayÀn
Gösterür hem heşt teşehhüd(d)en nişÀn
2305. Noúùasında çÀrdeh óarf ÀşikÀr710
Kim odur sebèu’l-meåÀn iy hÿşyÀr
ÇÀrdeh bÀ-heşt bìst u dü olur
Noúùa-i ÚuréÀn u MÿsÀ nuùúıdur
Heşt óarf u bÀ-cümel ez-àayb-dÀn
Oldı seksen yeddi bì-reyb ü gümÀn
Gösterür yetmiş sekiz óarfi tamÀm
Noúùasıyla fehm it iy èÀlì maúÀm

708 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sânîsinde (‫ )طي يي‬bî-imâle 3 harf vardır: ‫ي يي‬. Bu üç harfin ebcedi top-
lamı 30’dur. 3 harf ile toplamı 33 olur ki 33 harf (32 harf ve Lâm-elif ) mukabilindedir.
709 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sâlisinde 8 harf vardır: ‫طي يي يي يي‬. 8 harf dörder unsurdan 32 olur, 8
harfle birlikte 40’tır.
710 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sâlisindeki 8 harfin (‫ )طي يي يي يي‬14 noktası vardır. Harf ve nokta top-
lamı 22’dir. 8 harfin ebcedi 79’dur, 8 harfle birlikte 87 olur ki 78 mukatta’ât ve 9 noktası
toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 235

Bì-imÀle seksen altı oldı hem


Seksen altı secdeye oldı èalem711
2310. Bì-imÀle heşt heft olur yaúìn
Heft òaùù-ı ümmdür iy dÀnÀ-yı dìn712
ÇÀrdeh noúùayla oldı hem inan
Bìst u yek óarfine el-óamdüñ nişÀn
Ebcedinde heft óarfüñ ÀşikÀr
Görinür heftÀd sırrı añla var
(61b) Heft óarf u bÀ-cümel iy pür-hüner
Virdi yetmiş yeddiden saña òaber
Heft óarfüñ èunãurı bì-úìl u úÀl
Bìst u heşt nuùú-ı resÿle oldı dÀl
2315. BÀ-èanÀãır heft óarf ez-àayb-dÀn
Ebced u bÀ-èunãur-ı ùı bì-gümÀn
Baùn-ı åÀnì-y-ile hem iy nìk-nÀm
Sırr-ı yüz on dört suverdür ve’s-selÀm713


İkki rekèat ãubó sırrın iy zekì
Gösterür bir noúùa-y-ıla óarf-i ôì714
İkki óarf-i kÀf u nÿna oldı dÀl
Secdeteyn sırrına hem bì-úìl u úÀl

711 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sâlisindeki 8 harf (‫ )طي يي يي يي‬ve ebcedi olan 79’un toplamından Tı
çıkarılırsa (bî-imâleden kasıt budur) 86 kalır ki hazarda (17 rekat), seferde (11 rekat),
Cuma günü (15 rekat) yapılan toplam secde sayısı mukabilindedir.
712 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sâlisindeki 8 harf (‫ )طي يي يي يي‬bî-imâle 7 harftir: ‫ي يي يي يي‬. 14 noktası
ile bu 7 harfin toplamı 21’dir. Bu 7 harfin ebcedi toplamı da 70’dir, 7 harfle birlikte 77
olur.
713 Tı (‫’)ط‬nın batn-ı sâlisinin bî-imâle 7 harfi (‫ )ي يي يي يي‬dörder unsurdan 28 olur. Bu 7
harfin ebcedi olan 70, 7 harf ve unsuru olan 28, Tı (‫ )ط‬ve unsuru (toplam 5’tir), batn-ı
sânîdeki 4 harf (‫ )طي يي‬ile toplanınca 114 elde edilir, Kuran’ın 114 sûresi mukabilindedir.
714 Zı (‫)ظ‬, bir harf ve bir noktadan oluşur, harf ve nokta toplamı 2’dir. Harfin 4 unsuruyla
6, noktanın 4 unsuruyla 10 olur.
236 METİN - Hurûfî Şiirler II

èUnãur-ı ôì ile añla şeş olur


Şeş cihÀt u şeş teşehhüd görinür
2320. èUnãur-ı noúùayla olur on tamÀm
Deh òaù-ı MÿsÀdur añla iy hümÀm
Baùn-ı evvel ôì ikidür ÀşikÀr715
İkki iórÀmuñ rumÿzın añla var
Noúùası üç oldı üç rekèat namÀz
Görinür hem ism-i faøl-ı bì-niyÀz
Óarf u noúùa penc oldı bì-gümÀn
Penc òaùù u penc vaút oldı èayÀn
Baùn-ı åÀnì ôì vü yì olur çahÀr716
ÇÀr rekèat sırrıdur iy hÿşyÀr
2325. ÔÀhir itdi çÀr òaùù-ı Ádemi
Gösterür hem çÀr óarf-i muècemi
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Noúùasında görinür hem heft bÀb
Óarf u noúùa maènì-i sırr-ı sefer
Gösterür hem şuúúa sırrın bì-òaùar
Baùn-ı åÀliå ôì vü yì vü yì vü yì717
Heşt bÀb-ı cennet olur iy aòì
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heşt teşehhüd sırrını gösterdi hem
2330. Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÁşikÀrÀ görinür ez-bì-niyÀz
(62a) On yedisinde hem iy dÀnÀ-yı dìn
NÀzil olmışdur teheccìnüñ yaúìn718

715 Zı (‫’)ظ‬nın batn-ı evvelinde 2 harf ve 3 nokta vardır: ‫ظي‬.


716 Zı (‫’)ظ‬nın batn-ı sânîsinde 4 harf ve 7 nokta vardır: ‫ظي يي‬.
717 Zı (‫’)ظ‬nın batn-ı sâlisinde 8 harf ve 15 nokta vardır: ‫ظي يي يي يي‬.
718 Zı (‫)ظ‬, alfabenin 17. harfidir.
Kısmet-nâme 237

Gösterür hifdeh namÀzı bì-nuùaú


Kim óaøarda emr idüpdür faøl-ı óaú
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güõer
Sırr-ı on dört òaù görine ser-be-ser719
Heşt óarf (u) çÀrdeh noúùa èayÀn
Sırr-ı bìst u dü nuúaùdur bì-gümÀn
2335. Hem kelìmüñ nuùúına oldı èalem
Kim gelüpdür bìst u dü iy muóterem
Noúùa-i ôÀhirle bìst u se720 olur
Şeş nuúaùla óarf-i hifdeh sırrıdur
Óarf-i ôìden eyleseñ úaùè-ı naôar
Úala yeddi óarf-i yì iy pür-hüner721
Yeddi baùn esrÀrın eyler ÀşikÀr
Yeddi muãóaf sırrını hem añla var
ÇÀrdeh noúùayla bìst u yek olur
Bìst u yek òaù sırrı rÿşen görinür
2340. Heft yìnüñ ebcedi bì-reyb ü şìn
Gösterür heftÀd esrÀrın yaúìn
Ebced u bÀ-heft óarf iy kÀm-yÀb
Gösterür heftÀd u hefti bì-óicÀb
ÇÀrdeh noúùayla óarf-i ôì iy yÀr
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr

719 Zı (‫’)ظ‬nın batn-ı sâlisindeki (‫ )ظي يي يي يي‬15 noktadan zahirdeki yani Zı (‫’)ظ‬nın noktası
çıkarılırsa 14 hat mukabilinde 14 nokta görülür. 14 nokta 8 harfle birlikte 22’dir. Zahir-
deki nokta dahil edilirse 23 olur, 17 mukatta’ât ve 6 noktası toplamı müşahede edilir.
720 Nüshada: sì.
721 Zı (‫’)ظ‬nın batn-ı sâlisindeki (‫ )ظي يي يي يي‬harflerden Zı (‫ )ظ‬dışında 7 harf müşahede
edilir. Bu 7 harfin (‫ )ي يي يي يي‬14 noktası vardır. Harf ve nokta toplamı 21 olur. Bu
7 harf ve ebcedi olan 70’in toplamı 77’dir, mukatta’ât harflerinin toplamı mukabilin-
dedir. 7 harfin 14 noktasıyla Zî (‫’)ظي‬nin 2 harfi toplamı 16’dır. Zı (‫’)ظ‬nın noktasıyla
17 olur.
238 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùa-i ôì-y-ıla hifdehdür tamÀm


Maènì-i hifdeh óaøardur ve’s-selÀm

Ayın
Gösterür bì-noúùa şekl-i óarf-i èayn
Óarf-i vÀóid sırrını èaynu’l-yaúìn
2345. ÔÀhiren gerçi722 ki eşkÀl-i óurÿf
Muòtelif gelmişdür ez-faøl-ı raéÿf
Yoú-durur bÀùında lìkin iòtilÀf
Her birinüñ èaynıdur bil bì-òilÀf
èUnãurında çÀr rekèat ÀşikÀr
ÇÀr óarf-i muècemi hem añla var
BÀ-èanÀãır èayn penc olur èayÀn
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn723
(62b) Görinür hem nÀm-ı faøl-ı kirdgÀr
Óarf u noúùa kim olur penc ÀşikÀr
2350. Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Gösterür hem òums sırrın bì-elem
Faøl-ı óaúdan hem teheccìnüñ èayÀn
On sekizinde gelüpdür bì-gümÀn724
Gösterür AllÀh ismin bì-àalaù
Kim olur hijdeh èayÀn óarf u nuúaù
On sekiz biñ èÀlemi èayn-ı èAlì
ÔÀhir itdi añla iy merd-i velì

722 ÔÀhir egerçi şeklinde de okunabilir.


723 Ayın (‫ )ع‬harfi ve 4 unsuru toplamı 5’tir. Fadl (‫’)فضل‬ın isminin 3 harfi ve 2 noktası topla-
mı mukabilindedir.
724 Ayın (‫)ع‬, alfabenin 18. harfidir. Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın eczasındaki 14 harf ve 5 nokta (‫الف الم‬
‫ )الم الف هي‬mukabilindedir.
Kısmet-nâme 239

Hem cümelde yetmiş oldı ÀşikÀr


KÀf u nÿn esrÀrını fehm eyle var725
2355. Kim olur yetmiş èaded bì-irtiyÀb
Keşf ider maènÀ-yı yetmiş biñ óicÀb
èAyn yetmiş yì vü nÿn yetmiş iki
MüfredÀt eczÀsın añla iy zekì726
Heyéet-i mecmÿèa u bÀ-se nuúaù
Óarf-i èayn ile hem añla bì-àalaù
Gösterür yetmiş yedi óarfi saña
Kim muúaùùaèda gelüpdür ùÀlibÀ
Oldı èayn eczÀda üç óarf añla hem727
Üç ãalÀt esrÀrına oldı èalem
2360. Yaènì on bir on biş on yeddi iy yÀr
Kim sefer cumèa óaøardur ÀşikÀr
Hem se rekèat şÀm sırrın gösterür
İsm-i faøl-ı óaúúı hem iy kÀn-ı nÿr
Noúùasında sırr-ı ibn ü eb ü rÿó
Görinür fehm eyle óaúdan bul fütÿó
èAyn u yì vü nÿnuñ iy dÀnÀ-yı dìn
Fehm iderseñ ebcedi bì-reyb ü şìn
Gösterür sì cüzv-i ÚuréÀnı èayÀn
äad ùınÀb-ı òaymei hem bì-gümÀn
2365. Üç óurÿf üç noúùa ile oldı şeş
Şeş teşehhüd sırrıdur cehd it iriş

725 Ayın (‫’)ع‬ın ebcedi, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilinde 70’tir.


726 Ayın (‫’)ع‬ın eczasındaki (‫ )عين‬harflerden Ayın (‫’)ع‬ın ebcedi 70’tir, Ye ve Nûn (‫ )ين‬harfle-
riyle 72 olur. Eczasındaki 3 nokta, harfin kendisi ve heyet-i mecmûası ile toplamı 77’dir.
Mukaattaat harflerinin toplam sayısı mukabilindedir.
727 Ayın (‫’)ع‬ın eczasında 3 harf ve 3 nokta vardır: ‫عين‬. Bu 3 harfin ebcedi toplamı 130’dur.
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
240 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sitte-i eyyÀmı úıldı ÀşikÀr


KÀf u nÿn eczÀsını hem añla var
èAyn u yì vü nÿn iy cÿyÀ-yı dìn
Baùn-ı åÀnì heşt olur bì-reyb ü şìn728
(63a) Heşt òaùù-ı Ádemi úıldı èayÀn
Heşt cennetden saña virdi nişÀn
Heşt teşehhüd sırrın eyle hem ùaleb
Hem daòi eczÀ-yı nÀm-ı faøl-ı rab
2370. Nüh teşehhüd noúùasında ÀşikÀr
Hem nüh Àyet nüh felek fehm eyle var
Heşt óarf u nüh nuúaù hifdeh olur
Maènì-i hifdeh ãalÀtı gösterür
Sì vü dü nuùú u òaù-ı729 Ádem èayÀn
èUnãurında heşt óarfüñ bì-gümÀn
BÀ-èanÀãır heşt óarf olur çihil730
Görinür taòmìr-i Ádem fehm úıl
Baùn-ı evvelle bil olur çìl u şeş
Ádemüñ esmÀsı sırrıdur iriş
2375. Bì-mükerrer heşt óarf olur çahÀr731
ÇÀr òaùù-ı Ádemi fehm eyle var
ÇÀr tekbìrine mevtÀnuñ èalem
ÇÀr rekèat sırrına dÀl oldı hem
BÀ-se noúùa heft olur bì-reyb ü şìn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn

728 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sânîsinde 8 harf ve 9 nokta vardır: ‫عين يي نون‬. Harf ve nokta toplamı
17’dir.
729 Nüshada: òaùùı.
730 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sânîsindeki 8 harf (‫ )عين يي نون‬dörder unsurdan 32’dir, 8 harfle toplamı
40 olur. Batn-ı evveldeki 3 harf ve 3 nokta (‫ )عين‬ile 46’ya eşittir.
731 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sânîsindeki 8 harfte (‫ )عين يي نون‬gayr-ı mükerrer 4 harf vardır: .‫ع ي ن و‬
3 noktasıyla 4 harfin toplamı 7’dir.
Kısmet-nâme 241

èAyn u yì vü nÿn u yì vü yì vü nÿn


VÀv (u) nÿn baùn-ı siyom iy õÿ-fünÿn732
Bìst u yek òaùù sırrına oldı nişÀn
Kim gelüpdür vech-i ÓavvÀda èayÀn
2380. Bìst u yek óarfine el-óamdüñ èalem
Oldı óaúdan nokùası fehm eyle hem
Óarf u noúùa úırú iki bì-úÀl u úìl
Baùn-ı åÀnì-y-ile pencÀh oldı bil
Eyledi pencÀh namÀzı ÀşikÀr
Muãóafuñ hem noúùa vü óarfin iy yÀr
Bì-mükerrer bìst u yek óarf oldı bil
Penc vaút u penc òaù bì-úÀl u úìl733
Bì-mükerrer penc óarf iy muóterem
Baùn-ı evvel kim hem oldı şeş èalem
2385. On bir olur ikkisi bì-imtióÀn
Gösterür on bir sefer sırrın èayÀn
Baùn-ı åÀnìyle siyom bì-úìl u úÀl
Oldı bìst u nüh suver sırrına dÀl734
(63b) Penc óarfüñ noúùasıyla iy hümÀm
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm735

732 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sâlisinde 21 harf ve 21 nokta vardır: ‫عين يي نون يي يي نون واو نون‬. 21 harf
Havvâ’nın 21 hattına, 21 noktası da Fatiha’nın gayr-ı mükerrer 21 harfine mukabildir.
Harf ve nokta toplamı, batn-ı sânîdeki 8 harfle birlikte 50 olur.
733 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sâlisindeki 21 harfte (‫ )عين يي نون يي يي نون واو نون‬gayr-ı mükerrer
5 harf vardır: ‫ع ي ن و ا‬. Bu 5 harf ile Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı evvelindeki 3 harf ve 3 nokta (‫)عين‬
toplamı 11 olur.
734 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sânîsindeki 8 harfle batn-ı sâlisindeki 21 harf toplamı, başında mukat-
ta’ât gelen 29 sûre mukabilindedir.
735 Ayın (‫’)ع‬ın batn-ı sâlisindeki gayr-ı mükerrer 5 harf ve 3 noktası (‫ )ع ي ن و ا‬ile batn-ı
evvelindeki 3 harf ve 3 nokta (‫ )عين‬toplamı 14’tür.
242 METİN - Hurûfî Şiirler II

Gayın
Geldi şekl-i èaynda àayn ez-eóad
Noúùa vaøè olmasıyla oldı biñ èaded
Yaènì èinda’l-lÀh bir noúùa hezÀr
Oldı fehm eyle bu sırrı ÀşikÀr
2390. Virdi saña èilm-i sÀèatden òaber
Kim güni biñ yıl ola dir dÀdger
Óarf noúùa noúùa óarf oldı tamÀm
Çün ôuhÿra geldi faøl-ı lÀ-yenÀm736
Faøl-ı óaúdur mÿcid-i leyl ü nehÀr
K’eyledi737 taúsìm-i sÀèat ÀşikÀr
Noúùa vü óarfinde àaynuñ bì-gümÀn
İkki rekèat ãubó görindi èayÀn738
KÀf u nÿn óarfini hem gösterdi bil
Hem iki iórÀm sırrın fehm úıl
2395. On ùoúuzında gelüpdür müfredüñ739
èÁrif ol nuùúın fehm it Aómedüñ
MuókemÀt esrÀrın itdi ÀşikÀr
K’oldı740 óarf u noúta on ùoúúuz iy yÀr
BÀ-teheccì àayn óarf u noúùa hem741
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Baùn-ı evvel àayn üç óarf oldı bil742
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı fehm úıl

736 Ayın (‫ )ع‬ile Gayın (‫’)غ‬ın arasında bir nokta fark vardır. Ayın’ın ebcedi 80, Gayın’ınki
1000’dir. O halde noktanın değeri 920 olur ki Fazlullah’ın zuhurundan kinayedir.
737 Nüshada: Ki eyledi.
738 Gayın (‫ )غ‬bir harf ve bir noktadan oluşur ki toplamı 2’dir.
739 Gayın (‫ )غ‬alfabenin 19. harfidir. 14 Muhkem harf ve 5 noktasının (‫الر کهيعص طس حم ق‬
‫ )ن‬toplamı mukabilindedir.
740 Nüshada: Ki oldı.
741 Gayın (‫’)غ‬ın bir harfi, bir noktası ile alfabedeki sırası olan 19’un toplamı 21’dir.
742 Gayın (‫’)غ‬ın batn-ı evvelinde 3 harf ve 4 nokta vardır: ‫غين‬. Harf ve nokta toplamı 7’dir.
Kısmet-nâme 243

İbn u eb u rÿódan hem açdı rÀz


Hem èayÀn gösterdi üç rekèat namÀz
2400. ÇÀr èunãur çÀr rekèat çÀr òaù
Noúùasında ÀşikÀrÀ bì-àalaù
Óarf u noúùa heft olur bì-reyb ü şìn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn
Heft şÀò-ı berre743 sırrı hem èayÀn
Görinür hem heft muãóaf bì-gümÀn
Hem daòi heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
ÁşikÀrÀ görinür hem heft bÀb
Hem görindi sırr-ı sÀl-i heft hezÀr
áayn óarfinden ger eylerseñ şumÀr
(64a) 2405. ÔÀhir oldı àayndan hem iy hümÀm
Bì-mükerrer ism-i fì vü êÀd u lÀm744
Baùn-ı åÀnì àayn heşt óarf oldı bil745
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı delìl
Heşt teşehhüd sırrına oldı èalem
Heşt bÀb-ı cenneti gösterdi hem
Baùn-ı evvelle olur on bir iy yÀr
Gösterür on bir namÀzı ÀşikÀr
Noúùası deh levó-i MÿsÀdan òaber
Virdi fehm it bu beyÀnı muòtaãar
2410. Óarf u noúùa oldı hijdeh ÀşikÀr
èÁlem-i746 hijdeh hezÀrı añla var

743 Bkz. Fatih Usluer, a.g.e., s. 359.


744 Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬gayr-ı mükerrer 7 harf (‫)ف ي ض ا د ل م‬, Gayın (‫’)غ‬ın
batn-ı evvelindeki 3 harf ve 4 noktanın (‫ )غين‬toplamı mukabilindedir.
745 Gayın (‫’)غ‬ın batn-ı sânîsinde 8 harf ve 10 nokta vardır: ‫غين يي نون‬. Harf ve nokta toplamı
18’dir, Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın eczasındaki 14 harf ve 4 nokta (‫ )الف الم الم الف هي‬toplamı mu-
kabilindedir. 8 harf ile batn-ı evveldeki 3 harfin (‫ )غين‬toplamı 11’dir.
746 Nüshada: èÁlemi.
244 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùa vü eczÀ-yı ismu’l-lÀh hem


ÁşikÀrÀ görinür iy muóterem
Baùn-ı åÀliå àayn u yì vü nÿn u yì
Yì vü nÿn u vÀv u nÿn bil iy aòì747
Bìst u yek óarfini el-óamdüñ èayÀn
Gösterür fehm eyle óaúdan bì-gümÀn
Noúùasında noúùa-i ÚuréÀnı gör
Hem kelìmüñ nuùúını iy kÀn-ı nÿr
2415. Óarf u noúùa úırú üç olur ez-celìl
Baùn-ı evvelle olur úırú altı bil
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
ÇÀrdehle sì vü dü fehm eyle hem
Bì-mükerrer penc olur bì-úìl u úÀl748
Penc òaùù u penc vaúte oldı dÀl
Ùoúúuz olur çÀr noúùayla èayÀn
Görinür ùoúúuz teşehhüd bì-gümÀn
Gösterür hem nüh felek sırrın tamÀm
Hem nüh Àyet maènìsin bil ve’s-selÀm

Fe
2420. Fì-i faølu’l-lÀh-ı õÀt-ı àayb-dÀn
Oldı óarf-i àayndan ãoñra èayÀn
Çünki esmÀé-ı ãıfÀt-ı kirdgÀr
Oldı óarf-i àayndan bil ÀşikÀr
Óarf-i fìden ôÀhir oldı ism-i õÀt
Çün ôuhÿra geldi faøl-ı kÀéinÀt

747 Gayın (‫’)غ‬ın batn-ı sâlisinde 21 harf ve 22 nokta vardır: ‫غين يي نون يي يي نون واو نون‬.
21 harf, 22 nokta ve batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )غين‬toplamı 46’dır.
748 Gayın (‫’)غ‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )غين يي نون يي يي نون واو نون‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 4 nokta
vardır: ‫غ ي ن و ا‬. Harf ve nokta toplamı 9’dur.
Kısmet-nâme 245

(64b) Fì ile oldı elif óarfi èayÀn


Óarf-i vÀóid749 sırrın añla iy cüvÀn
Bu cihetdendür elif ism-i òüdÀ
K’oldı750 fì-i faøl anda ibtidÀ
2425. Gelmese lafô-ı elifde óarf-i fì
El olurdı bil bu sırrı iy aòì
Pes elif óarfine fì oldı èimÀd
Vechdür yaènì ki fì iy òoş-nihÀd
Kim elif óarfinden oldı ÀşikÀr
İbtidÀ bil fì-i faøl-ı kirdgÀr
MüfredÀtuñ geldi yigirmisinde hem
KÀf-ı kün esrÀrına oldı èalem751
Bìst rekèat sünneti hem iy cüvÀn
ÔÀhir itdi fehm iderseñ bì-gümÀn
2430. BÀ-teheccì fe be-emr-i752 kirdgÀr
äÿret-i ÓavvÀyı úıldı ÀşikÀr753
Kim olur yiggirmi bir òaù bì-óicÀb
Hemçü óarf-i Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Noúùasıyla olur iggirmi iki
Noúùa-i ÚuréÀnı fehm it iy zekì
Hem kelìmüñ nuùúını fehm eyle var
Kim gelüpdür bìst u dü óarf ÀşikÀr

ٍ
749 ‫واحد‬ ٍ
‫حرف‬ ‫“ اقرؤ القرآن علی‬Kuran’ı bir harf üzerine oku.” Müslim, Sahîh, K. Mûsâfirîn,
273-274; en-Nesâî, es-Sünen, K. İftitâh, 37. Hurufilerce tüm harfler tek bir hakikattir.
Bkz. Fatih Usluer, a.g.e., s. 221.
750 Nüshada: Ki oldı.
751 Fe (‫)ف‬, alfabenin 20. harfidir ve Kün (‫’)کن‬ün Kef harfinin ebcedi mukabilindedir.
752 Nüshada: Faêl bÀ-emr-i. Müstensih kopya ettiği nüshadaki Fe harfini Fadl’ın kısaltması
olarak anlamış.
753 Fe (‫ )ف‬harfi ile alfabedeki sırası olan 20’nin toplamı 21’dir ve Havvâ’nın 21 hattı muka-
bilindedir. Fe’nin noktasının hesaba dahil edilmesiyle 22 olur.
246 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀ-teheccì vü cümel bil óarf-i fÀ


Òayme-i mìèÀda oldı rehnümÀ
2435. ÚÀf ve’l-ÚuréÀn754 esrÀrına hem
Faøl-ı óaúdan oldı óarf-i úaf(a) èalem755
BÀ-èanÀãır bÀ-cümel heştÀd u çÀr
Oldı fehm it fì-i faøl-ı kirdgÀr756
Virdi ism-i faøl-ı yezdÀndan nişÀn
Kim gelüpdür muãóaf içinde èayÀn
Hem se bìst u heşt òaùùı gösterür
Vech ü dest ü pÀda kim rÿşen-dürür
Noúùa vü óarfinden oldı hem èayÀn757
İkki rekèat cumèa sırrı bì-gümÀn
2440. KÀf u nÿn óarfine hem oldı èalem
Òuùbeteyn esrÀrını fehm eyle hem
Óarf u noúùa bÀ-cümel iy nìk-nÀm
Gösterür eczÀ-yı sì vü dü kelÀm758
(65a) èUnãur-ı fe óarf u noúùa ez-celìl
Şeş teşehhüd sırrına oldı delìl759
èUnãur-ı noúùayla yine deh olur
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ görinür

754 (50 : 1) “Kâf, Kuran’a and olsun...”


755 Fe (‫’)ف‬nin ebcedi olan 80 ile alfabedeki sırası olan 20’nin toplamı 100’dür, Hayme-i
Mîâd’ın 100 ipi mukabilindedir, ebcedi 100 olan Kâf (‫ )ق‬harfi mukabilindedir.
756 Fe (‫ )ف‬harfinin oluştuğu 4 unsur ile ebcedinin toplamı 84’tür, 7 noktasıyla 77 mukatta’ât
harfi mukabilindedir. Ayrıca 84, 3 kere 28’e eşittir, el, yüz ve ayaktaki 28’er hat mukabi-
lindedir.
757 Fe (‫)ف‬, 1 harf ve 1 nokta olarak toplamı 2’dir.
758 Fe (‫ )ف‬harfi ve noktasıyla ebcedi olan 80’nin toplamı 82’dir. 32 harfin eczasındaki
82 harf mukabilindedir.
759 Fe (‫ )ف‬harfinin 4 unsuru ve harfin kendisi ve noktası toplamı 6’dır. 6’nın, noktanın
4 unsuru ile toplamı da 10’dur.
Kısmet-nâme 247

Óarf u noúùa bÀ-teheccì fe èayÀn760


Bìst u dü noúùaya olmışdur nişÀn761
2445. èUnãurında fìnüñ oldı ÀşikÀr
ÇÀr rekèat maènì-i hem òaùù-ı çÀr762
BÀ-teheccì èunãur-ı fe bì-gümÀn
Gösterür nuùú-ı MesìóÀdan nişÀn
èUnãur-ı noúùayla bìst u heşt olur
Bìst u heşt nuùú-ı resÿli gösterür
Noúùa vü óarf-ile olur sì tamÀm
Görinür esrÀr-ı sì cüzv-i kelÀm
Gösterür eczÀda fì hem ÀşikÀr763
Secdeteyn esrÀrını fehm eyle var
2450. Noúùasında ism-i faøl-ı óaúú èayÀn
Hem se rekèat şÀm sırrı bì-gümÀn
Óarf u noúùa penc vaút esrÀrıdur
Penc òaùù-ı Ádemi hem gösterür
Ebcedinde fì vü yìnüñ iy hümÀm
Görinür esrÀr-ı ùoúsan bìñ kelÀm764
Baùn-ı åÀnì fì vü yì olur çahÀr765
ÇÀr cÿy-ı èadn(i) idrÀk eyle var

760 Tamir ettiğimiz mısra nüshada şu şekildedir: Óarf nuúaù bÀ-teheccì fe èayÀn. Ayrıca bu
mısradaki fe harfinin müstensih tarafından hataen Fadl’ın kısaltması şeklinde yazıldığını
da belirtelim.
761 Fe (‫ )ف‬harfi ve noktasıyla, alfabedeki sırası olan 20’nin toplamı 22’dir. Kuran alfabesinin
22 noktası mukabilindedir.
762 Fe (‫ )ف‬harfinin 4 unsuru, 4 rekat farz ve 4 hat mukabilindedir. Bunun, harfin alfabedeki
sırası olan 20 ile toplamı Hz. İsa’nın nutkundaki 24 harf mukabilindedir. Bu 24’e, Fe
(‫’)ف‬nin noktasının 4 unsurunu, harfin kendisi ve noktasını dahil edersek 30 olur ki
Kuran’ın 30 cüzü mukabilinde olur.
763 Fe (‫’)ف‬nin eczasında 2 harf ve 3 nokta vardır: ‫في‬.
764 Fe (‫’)ف‬nin eczasının (‫ )في‬ebcedi 90’dır, 90 bin kelam mukabilindedir.
765 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 7 nokta vardır: ‫في يي‬.
248 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùasında ÀşikÀrÀ heft òaù


Heft baùnuñ maènìsi hem bì-àalaù
2455. Noúùa vü óarfinde maènÀ-yı sefer
Görinür hem şuúúa sırrı bì-òaùar
Ebced u bÀ-çÀr óarf iy òurde-dÀn766
Úıldı yüz on dört suver sırrın èayÀn
Ebced u óarf u nuúaù767 bì-reyb ü şìn
Yüz yigirmi bir olur fehm it yaúìn
Yüz ùınÀb-ı òaymeye yüzi èalem
Òaùù-ı ÓavvÀdur yigirmi biri hem
Baùn-ı åÀliå fì vü yì vü yì vü yì768
Heşt èadn u heşt òatdur iy zekì
2460. Heşt teşehhüd sırrıdur hem bì-nuùaú
Kim úılupdur cumèada farø anı Óaú
Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
Görinür fehm eyle iy dÀnÀ-yı rÀz
Óarf u noúùa bìst u sedür bì-àalaù
Gösterür hifdeh óurÿfı bÀ-nuúaù
(65b) Bì-imÀle heft yìdür bì-gümÀn769
Heft Àyet sırrıdur fehm it èayÀn
Noúùasında çÀrdeh òaùù ÀşikÀr
MuókemÀt esrÀrını hem añla var
2465. Bìst u yek óarfine el-óamdüñ èayÀn
Oldı óarf u noúùası fehm eyle hem

766 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsindeki 4 harf (‫ )في يي‬ve bunların ebcedi olan 110’un toplamı
Kuran’ın 114 sûresi mukabilinde 114’tür. 7 noktasıyla birlikte 121 olur ki bunun 100’ü
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi, 21’i de Havvâ’nın yüzündeki 21 hat mukabilindedir.
767 Nüshada: noúùa.
768 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 15 nokta vardır: ‫في يي يي يي‬. Harf ve nokta toplamı,
17 muhkem harf ve 6 noktası toplamı mukabilindedir.
769 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sâlisinde bî-imâle 7 harf ve 14 nokta vardır: ‫ي يي يي يي‬. Harf ve nokta
toplamı 21’dir. Bu 7 harfin ebcedi 70’dir, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
Kısmet-nâme 249

Ebcedinde heft yìnüñ bì-gümÀn


KÀf u nÿn esrÀrını fehm it èayÀn
Baùn-ı åÀnì baùn-ı åÀliå bì-àalaù770
Faøl-ı óaúdan gösterür on ikki òaù
Baùn-ı evvelle olur hem şÀnzdeh
Görinür on altı òaù iy merd-i reh
Noúùa-i fì ile hifdehdür tamÀm
Maènì-i hifdeh óaøardur ve’s-selÀm

Kaf
2470. Úaf bir óarf oldı vü ikki nuúaù
Gösterür esmÀ-yı faøl(ı) bì-àalaù771
Hem namÀz-ı şÀm sırrın ÀşikÀr
İtdi fehm eyle bu esrÀrı iy yÀr
èUnãurından úÀfuñ iy cÿyÀ-yı rab
ÇÀr òaùù-ı Ádemi eyle ùaleb772
ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr nehr u çÀr tekbìr oldı hem
İkki noúùa èunãurıyla bì-gümÀn
Úıldı óaúdan on iki òaùùı èayÀn
2475. èUnãur u óarf u nuúaù773 pÀnzdeh olur
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür

770 Fe (‫’)ف‬nin batn-ı sânîsindeki 4 harf ile batn-ı sâlisindeki 8 harfin toplamı 12’dir. Batn-ı
evvelin 2 harfi (‫ )في‬ile Ye (‫’)ي‬nin iki noktası dahil edilirse 16 hat mukabilinde 16 olur,
batn-ı evveldeki Fe (‫’)ف‬nin noktasının dahil edilmesiyle de 17 olur ki hazardaki 17 farz
rekat mukabilinde olur.
771 Kâf (1 ,)‫ ق‬harf ve 2 nokta olarak Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir.
772 Kâf (‫ )ق‬harfinin 4 unsuru, 2 noktasının ise 8 unsuru vardır. Harf ve nokta unsurları
12’dir. 1 harf ve 2 nokta ile birlikte 15 olur.
773 Nüshada: noúùa.
250 METİN - Hurûfî Şiirler II

Hem teheccìnüñ zi-faøl-ı àayb-dÀn


Geldi yiggirmi birinde bì-gümÀn774
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Kim yazupdur vech-i ÓavvÀda úalem
BÀ-teheccì vü cümel noúùayla úÀf
Yüz yigirmi dört olur bì-iòtilÀf775
EnbiyÀ yüz yirmi dört biñdür èayÀn
Virdi yüz yiggirmi dört biñden nişÀn
2480. Yaènì bir óarf oldı èinda’l-lÀh hezÀr
CÀvidÀn-nÀme sözidür añla var
(66a) BÀ-teheccì vü dü noúùa óarf-i úÀf
Bìst u çÀr olur bu sözde yoú òilÀf776
ÔÀhir eyler sÀèat-i leyl ü nehÀr
Hem Mesìóüñ nuùúı k’oldı bìst u çÀr
èUnãur-ı úÀf-ile bìst u heşt olur
Nuùú-ı bìst u heşt-i Aómed görinür
Baùn-ı evvel úÀf eczÀ vü nuúaù
Şeş óurÿf-ı kÀf nÿndur bì-àalaù777
2485. Şeş eãÀbiè sırrıdur hem iy cüvÀn
Kim olur vaút-i şehÀdetde èayÀn778
Şeş teşehhüd sırrını gösterdi hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem

774 Kâf (‫)ق‬, alfabenin 21. harfidir.


775 Kâf (‫’)ق‬ın ebcedi 100’dür, alfabedeki sırası olan 21, 1 harfi ve 2 noktası ile toplamı
124’tür.
776 Kâf (‫’)ق‬ın alfabedeki sırası olan 21 ile, harfin kendisi ve 2 noktası toplamı 24’tür. Kâf (‫)ق‬
harfinin 4 unsuruyla 28 olur.
777 Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı evvelinde 3 harf ve 3 nokta vardır: ‫قاف‬. Harf ve nokta toplamı, Kün
(‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir.
778 Şehadette sağ elin işaret parmağı kaldırılır. Bu parmak, 3 mafsalıyla birlikte sol elin
5 parmağına ki 14 mafsaldır, dahil edilir. Beyitte buna işaret vardır.
Kısmet-nâme 251

èUnãur-ı şeş óarf u noúùa ÀşikÀr


Sırr-ı sì cüzv-i kelÀm oldı iy yÀr779
BÀ-teheccì èunãur-ı bìst u çahÀr
Ádemüñ ismidür añla ÀşikÀr780
Baùn-ı åÀnì úÀf elif fì bì-àalaù781
Heşt bÀà-ı èadndür hem heşt òaù
2490. Heşt teşehhüd sırrı hem oldı èayÀn
Hem daòi eczÀ-yı nÀm-ı àayb-dÀn
Heft782 òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Noúùasında görinür hem heft bÀb
Óarf u noúùa pÀnzdeh rekèat namÀz
Oldı fehm it bu sözi iy merd-i rÀz
On sekiz biñ èÀleme úÀéim-maúÀm
äÿret-i ôÀhirle úÀf oldı tamÀm
Bì-mükerrer penc vaút-i èÀlemi783
Gösterür hem penc òaùù-ı Ádemi
2495. Noúùasında penc tekbìr ÀşikÀr
Òums sırrı görinür hem añla var
Óarf u noúùa oldı deh levóa èalem
Bì-mükerrer óarf-i bismi’l-lÀha hem
Baùn-ı åÀliå úÀf elif u fì elif
LÀm u fì vü fì vü yì bì-iòtelif784

779 Kâf (‫’)ق‬ın eczasındaki (‫ )قاف‬3 harf ve 3 noktaya bunların unsurları toplamı olan 24 dahil
edilirse 30 elde edilir. Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
780 Kâf (‫’)ق‬ın alfabedeki sırası olan 21 ile eczasındaki 3 harf ve 3 noktanın unsuru olan
24’ün toplamı 45’tir. Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
781 Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı sânîsinde 8 harf ve 7 nokta vardır: ‫قاف الف في‬. Harf ve nokta toplamı
15’tir. Kâf (‫’)ق‬ın 2 noktası ve 1 harfiyle 18 olur.
782 Nüshada: heşt. Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı sânîsinde 7 nokta vardır ve Havvâ’nın 7 hattı mukabi-
lindedir. Burada istinsah hatası olduğu muhakkaktır.
783 Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )قاف الف في‬bî-mükerrer 5 harf ve 5 nokta vardır: ‫ق ا ف ل ي‬.
784 Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı sâlisinde 20 harf ve 18 nokta vardır: ‫قاف الف في الف الم في في يي‬.
18 noktası, alfabenin harflerindeki 18 temel şekil (‫)ا ب ح د ر س ص ط ع ف ق ک ل م ن و ه ی‬
mukabilindedir.
252 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bìst rekèat sünneti úıldı èayÀn


Kim edÀ olur óaøarda bì-gümÀn
Noúùasında on sekiz şekl-i óurÿf
Kim gelüpdür bì-mükerrer bul vuúÿf
(66b) 2500. Bì-mükerrer oldı şeş óarf ÀşikÀr
ÚÀf elif fì lÀm u mìm u yì iy yÀr785
Şeş nuúÀù-ı muókeme oldı èalem
Şeş elif-lÀm-mìm idrÀk eyle hem
On bir olur penc noúùayla èayÀn
Gösterür on bir namÀzı bì-gümÀn
Baùn-ı evvelle olur hifdeh tamÀm
Hifdeh esrÀr-ı óaøardur ve’s-selÀm

Kef
Kef yigirmidür cümelde ÀşikÀr
BÀ-èanÀãır oldı fehm it bìst u çÀr786
2505. SÀèat-i leyl ü nehÀra oldı dÀl
Hem Mesìóüñ nuùúına bì-úìl u úÀl
Kef oldı bÀ-cümel bì-reyb ü şìn
Bìst u yek çün òaùù-ı vech-i óÿr-ı787èayn788
Hem teheccìde zi-faøl-ı àayb-dÀn
Oldı yiggirmi ikisinde èayÀn789

785 Kâf (‫’)ق‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )قاف الف في الف الم في في يي‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 5 nokta
vardır: ‫ق ا ف ل ي م‬. Harf ve nokta toplamı 11’dir. Buna, batn-ı evveldeki (‫ )قاف‬3 harf ve
3 nokta eklenirse 17 olur.
786 Kef (‫’)ک‬in ebcedi 20’dir, harfin 4 unsuru ile toplamı 24 olur.
787 Nüshada: óÿr u.
788 Kef (‫ )ک‬harfi ve ebcedi toplamı 21’dir.
789 Kef (‫)ک‬, alfabenin 22. harfidir.
Kısmet-nâme 253

Noúùa-i ÚuréÀnı úıldı ÀşikÀr


Hem kelìmüñ nuùúını fehm eyle var
Noúùa vü eczÀ teheccì bÀ-cümel790
Ádemüñ esmÀsı sırrın úıldı óal
2510. BÀ-teheccì vü cümel kÀf iy emìn
Gösterür maènÀ-yı sırr-ı erbaèìn
İsm-i Ádem yaènì olur çìl u şeş
Ebcedinden oúúı bu sırra iriş
èUnãur-ı kÀf-ile pencÀh oldı hem
Óarf u noúùa sırrına oldı èalem
Virdi hem nÿn-ı nihÀyetden òaber
Kim muúaùùaèda gelüpdür úıl naôar
Nÿn Ádem kÀfdur ÓavvÀ yaúìn
KÀf u nÿn sırrını fehm it iy emìn
2515. Òaùù-ı Ádem yaènì ÓavvÀdan ôuhÿr
Eyledi fehm it bu sırrı düşme dÿr
KÀf eczÀda üç oldı bì-gümÀn791
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna nişÀn
Gösterür hem sırr-ı üç rekèat namÀz
İbn u eb u rÿódan hem açdı rÀz
(67a) Noúùasında óarf-i vaódet ÀşikÀr
Hem namÀz-ı vitri idrÀk eyle var

790 Kef (‫’)ک‬in eczasındaki (‫ )کاف‬3 harf ve 1 nokta ile alfabedeki sırası olan 22 ve ebcedi olan
20’nin toplamı 46’dır, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir. Buna Kef (‫’)ک‬in 4 unsuru
eklenirse 50 olur ki Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası mukabilindedir. Ayrıca eb-
cedi 50 olan ve mukatta’âtın son harfi olan Nûn (‫’)ن‬dan kinaye olur. Âdem’in hatlarının
Havvâ’nın hatlarından sonra gelmesinden dolayı Âdem, nihayette gelen Nûn (‫ )ن‬muka-
bilinde, Havvâ da Kef (‫ )ک‬mukabilinde ki birlikte Kün (‫’)کن‬ü oluştururlar, müşahede
edilir.
791 Kef (‫’)ک‬in eczasında 3 harf (‫ )کاف‬vardır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Kef (‫’)ک‬in
eczasındaki 3 harf ve 1 nokta toplamı 4’tür.
254 METİN - Hurûfî Şiirler II

Óarf u noúùa çÀr èunãurdan òaber


Gösterür hem çÀr òaùùı ser-be-ser
2520. ÇÀr rekèat sırrına oldı èalem
ÇÀr tekbìrüñ rumÿzın añla hem
èUnãurında şÀnzdeh òaùù ÀşikÀr
Üç óurÿf u noúùanuñ fehm it iy yÀr792
äad ùınÀb-ı òayme vü hifdeh óaøar
Ebced-ile èunãurıdur úıl naôar793
BÀ-se óarf u şÀnzdeh èunãur èayÀn794
Nÿzdeh levvÀóadan virdi nişÀn
Baùn-ı åÀnì kÀf elif fì bì-òaùar795
Heşt firdevs-i berìndür úıl naôar
2525. Heşt teşehhüd heşt òaùù esrÀrı hem
ÁşikÀrÀ görinür iy muóterem
Noúùasında penc vaút u penc òaù
Görinür hem ism-i AllÀh bì-àalaù
Bì-mükerrer óarf u noúùa deh olur796
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ görinür
BÀ-teheccì èunãur-ı kÀf iy cüvÀn
Heşt eczÀ penc noúùa bì-gümÀn
MuókemÀt eczÀsın itdi ÀşikÀr
Kim olur ottuz yedi fehm eyle var797

792 Kef (‫’)ک‬in eczasındaki (‫ )کاف‬3 harf ve 1 nokta, dörder unsurdan toplam 16 olur.
793 Kef (‫’)ک‬in eczasının (‫ )کاف‬ebcedi 101’dir, 3 harf ve 1 noktanın 16 unsuruyla 117 olur.
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve hazardaki 17 farz rekat mukabilindedir.
794 Kef (‫’)ک‬in eczasındaki (‫ )کاف‬3 harf ve 1 noktanın toplam 16 unsuruyla 3 harfin toplamı
19’dur.
795 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sânîsinde 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫کاف الف في‬. 5 nokta Allah (‫)ا ل ل ا ه‬
lafzındaki 5 harf mukabilindedir.
796 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sânîsindeki (‫ )کاف الف في‬5 nokta ile gayr-ı mükerrer 5 harf (‫)ک ا ف ل ي‬
toplamı 10’dur.
797 Kef (‫’)ک‬in alfabedeki sırası olan 22, batn-ı sânîsindeki (‫ )کاف الف في‬8 harf ve 5 nokta ile
Kef ’in unsuru (4 iken 2 kabul edilmiştir) toplamı, 14 mukatta’ât harfinin eczasındaki
Kısmet-nâme 255

2530. Sìzdeh óarf u nuúaù798 iy ehl-i dil


Ebced-i kÀf-ile hem bì-úÀl u úìl799
LÀm-elifle sì vü dü nuùúı èayÀn
Gösterür hem kehl-i èÌsÀdan nişÀn
KÀf elif fì vü elif u lÀm fì
Fì vü yì baùn-ı siyom bil iy aòì800
Bìst rekèat sünnete oldı èalem
Görinür sırr-ı terÀvìó añla hem
Baùn-ı åÀnì ile bìst u heşt olur
Bìst u heşt nuùú-ı resÿli gösterür
2535. Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı dÀdger
Baùn-ı evvelle görinür bì-òaùar
ŞÀnzdeh òaùù-ı beyÀø iy ehl-i dìn
Noúùasında ÀşikÀrÀdur yaúìn801
(67b) Bì-mükerrer şeş óurÿf oldı èayÀn802
Bìst eczÀ fehm iderseñ iy cüvÀn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿna oldı dÀl
Şeş teşehhüd sırrına hem bì-cidÀl
Ùokkuz olur bÀ-se noúùa şeş óurÿf
Nüh teşehhüd nüh felekdür bul vuúÿf

harfler toplamı mukabilindedir. Burada Kef ’in unsurunun 4 olması gerekirdi. Hesaba
Kef ’in teheccîdeki sırası yerine ebcedi dahil edilseydi daha yerinde olurdu.
798 Nüshada: noúùa.
799 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sânîsindeki 8 harf ve 5 nokta (‫ )کاف الف في‬ile Kef ’in ebcedi olan 20’nin
toplamı 32 harf ve Lâm-elif ’in (toplam 33 harf olur) mukabilindedir.
800 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sâlisinde 20 harf vardır: ‫کاف الف في الف الم في في يي‬. Batn-ı sânîdeki
8 harfiyle toplamı 28’dir. Buna batn-ı evveldeki (‫ )کاف‬3 harf ve 1 nokta eklenirse 32 olur.
801 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sâlisindeki 20 harfin (‫ )کاف الف في الف الم في في يي‬16 noktası vardır,
16 ak hat mukabilindedir.
802 Kef (‫’)ک‬in batn-ı sâlisinde (‫ )کاف الف في الف الم في في يي‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 3
nokta vardır: ‫ک ا ف ل ي م‬. Harf ve nokta toplamı 9’dur, batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )کاف‬ile
12 olur. Gayr-ı mükerrer 6 harf, batn-ı sânîdeki 8 harf (‫ )کاف الف في‬ile 14’tür. Buna
batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )کاف‬eklenirse 17 olur, 1 nokta da dahil edilirse 18 olur.
256 METİN - Hurûfî Şiirler II

2540. On iki bÀ-baùn-ı evvel oldı bil


On iki òaùù-ı kelìmi fehm úıl
Bì-mükerrer şeş óurÿf iy hÿşyÀr
Baùn-ı åÀnìyle ki heştdür ÀşikÀr
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀy(ı) gösterür
K’Ádem u ÒÀtem yüzinde yazlıdur
Hifdeh olur bÀ-se óarf-i evvelìn
Görinür hifdeh óaøar sırrı yaúìn
Noúùa ile on sekiz olur tamÀm
On sekiz biñ èÀlem oldı ve’s-selÀm

Lâm
2545. Ebced-i lÀm añla iy ehl-i kemÀl803
Oldı sì cüzv-i kelÀmu’l-lÀh(a) dÀl
Bìst u se óarf-i teheccìde èayÀn
NÀzil oldı lÀm-ı faøl-ı àayb-dÀn
Áyetü’l-kürsìi úıldı ÀşikÀr
Kim olur yiggirmi üç óarf añla var
Hem daòi hifdeh óurÿfa oldı dÀl
Şeş nuúaùla fehm úıl bì-úìl ü úÀl
LÀm óarf-i vÀóide dÀl oldı hem
Hem namÀz-ı vitre olmışdur èalem
2550. èUnãurında çÀr nehr u çÀr òaù
Görinür hem çÀr rekèat bì-àalaù
BÀ-èanÀãır lÀm penc vaút oldı bil804
Penc òaù sırrına hem oldı delìl

803 Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi 30’dur. Alfabede 23. sıradadır. Ayete’l-Kürsî’nin (gayr-ı mükerrer)
23 harfi (‫ )ا ل ه و ح ي ق م ت خ ذ س ن ف ض ش ع د ب ط ک ر ظ‬mukabilindedir. Ayrıca
17 mukattat ve 6 noktası toplamı mukabilindedir.
804 Lâm (‫’)ل‬ın 4 unsuru ile harfin kendisi toplamı 5’tir.
Kısmet-nâme 257

BÀ-teheccì vü èanÀãır óarf-i lÀm


ÁşikÀrÀ nuùú-ı Aómeddür tamÀm805
BÀ-teheccì lÀm bìst u çÀr olur
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
èUnãur ile ebcedinde ÀşikÀr806
İkki hifdeh secde sırrı añla var
(68a) 2555. Oldı eczÀsında lÀmuñ iy cüvÀn
İsm-i fì vü êÀd u lÀm-ı óaúú èayÀn807
Hem se rekèat sırrına oldı èalem
İbn ü eb u rÿóı idrÀk eyle hem
İstivÀsında elif óarf-i èayÀn
Hem elifde fì-i faøl-ı àayb-dÀn
Oldı hem mìm-i Muóammed ÀşikÀr
Mìm-i lÀm-ı faøldan fehm eyle var
İttióÀd-ı óarf fehm it iy ulu
Kim ne vech-ile olur gör sì vü dü
2560. LÀm otuz elf ü mìm ottuz iki
Olur añla bu óisÀbı iy zekì
LÀm elif mìm oldı yetmiş bir èaded
Heyèet-i mecmÿèa ile ez-eóad
Oldı yetmiş ikki eczÀya èalem
KÀf u nÿn u ebcedin fehm eyle hem808

805 Lâm (‫’)ل‬ın alfabedeki sırası olan 23 ile harfin kendisi ve 4 unsuru toplamı 28’dir. Lâm
(‫’)ل‬ın alfabedeki sırası olan 23 ile harfin kendisinin toplamı da 24 olur.
806 Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi olan 30 ile 4 unsuru toplamı 34’tür ve hazarda 17 farz rekatta yapılan
toplam 34 secde mukabilindedir.
807 Lâm (‫’)ل‬ın eczasında 3 harf vardır: ‫الم‬, Fadl (‫ )فضل‬ismindeki 3 harf mukabilindedir.
Lâm (‫’)ل‬ın eczasındaki (‫ )الم‬Elif (‫’)الف‬te Fadl’ın Fe (‫’)ف‬si zuhur eder. Hz. Muhammed’in
Mîm(‫’)م‬i de zahirdir. Lâm’ın eczasındaki (‫ )الم‬Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi 30’dur, kalan 2 harfle
(‫ )ام‬toplamı 32 olur.
808 Lâm (‫’)ل‬ın eczasının (‫ )الم‬ebcedi 71’dir, heyet-i mecmûası ile 72 olur. 28 harfin eczasın-
daki 72 harf ve Kün (‫’)کن‬ün ebcedi ve 2 harfi toplamı mukabilindedir.
258 METİN - Hurûfî Şiirler II

èUnãurında lÀm elif mìmüñ èayÀn


On iki òaùù-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn809
èUnãur-ı lÀm ile eczÀ bì-àalaù
Heft Àyet sırrıdur hem heft òaù
2565. Oldı hem sırr-ı elif u lÀm u mìm
LÀmuñ eczÀsında ôÀhir iy óakìm
èUnãur-ı lÀm u cümel bì-reyb ü şìn
BÀ-teheccì hem daòi eczÀ yaúìn810
Bìst u heşt ü sì vü düden açdı rÀh
Fehm úıl iy ùÀlib-i faøl-ı ilÀh
Sırr-ı ùÿl-ı Ádemi úıldı èayÀn
Hem daúìúa sırrın añla iy cüvÀn
Baùn-ı åÀnì lÀm elif mìm ÀşikÀr811
Nüh teşehhüd sırrıdur fehm eyle var
2570. Oldı nüh ÀyÀt-ı MÿsÀya èalem
Nüh felek esrÀrın idrÀk eyle hem
BÀ-nuúaù iy ùÀlib-i sırr-ı ilÀh
On iki burc-ı felekden açdı rÀh
Oldı hem on ikki sÿrÀòa delìl
Hem on ikki çeşmeye bì-úÀl u úìl
Bì-mükerrer penc tekbìr-i şehìd
Oldı hem maènÀ-yı òums iy ehl-i dìd
(68b) BÀ-se noúùa heşt firdevs-i berìn
Ádemüñ hem heşt òaùùıdur yaúìn

809 Lâm (‫’)ل‬ın eczasındaki 3 harf (‫ )الم‬dörder unsurdan 12 olur. Lâm (‫’)ل‬ın 4 unsuruyla
eczasındaki 3 harfin (‫ )الم‬toplamı 7’dir.
810 Lâm (‫’)ل‬ın 4 unsuru, ebcedi olan 30, alfabedeki sırası olan 23 ve eczasındaki 3 harfin
toplamı 60’tır. 28 ve 32 harfin toplamı, Âdem’in semadaki 60 zirâ uzunluğu ve 60 dakika
mukabilindedir.
811 Lâm (‫’)ل‬ın batn-ı sânîsinde 9 harf ve 3 nokta vardır: ‫الم الف ميم‬.
Kısmet-nâme 259

2575. Heşt teşehhüd sırrın itdi hem èayÀn


Hem èimÀd-ı èarşdan virdi nişÀn
Bì-mükerrer óarf ü noúùa ÀşikÀr
Baùn-ı evvelle olur on bir iy yÀr812
Gösterür on bir sefer sırrın saña
Hem de şuúúa sırrın añla ùÀlibÀ
Baùn-ı åÀliå lÀm elif mìm ez-úadìm
Elf ü lÀm u fì vü mìm ü yì vü mìm813
Bìst u penc olur bu sözde yoú gümÀn
Nıãf-ı pencÀhı saña eyler beyÀn
2580. Nıãf-ı pencÀh yaènì ez-faøl-ı àafÿr
ÇÀrdeh óarf-ile on bir noúùadur
Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
ÔÀhir oldı fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz
Sırr-ı taòmir-i gil-i Ádem tamÀm
Noúùa vü óarfinde ôÀhir ve’s-selÀm

Mîm
BÀ-èanÀãır pencdür mìm iy óaúìm
Penc óarf ü noúùaı faøl-ı èaôìm814
Penc òaùù esrÀrını úıldı èayÀn
Penc vaútüñ sırrını hem bì-gümÀn

812 Lâm (‫’)ل‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )الم الف ميم‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 3 nokta vardır: ‫ل ا م ف‬
‫ي‬. Harf ve nokta toplamı ile Lâm (‫’)ل‬ın batn-ı evvelindeki 3 harfin (‫ )الم‬toplamı 11 olur.
813 Lâm (‫’)ل‬ın batn-ı sâlisinde 25 harf ve 15 nokta vardır: .‫الم الف ميم الف الم في ميم يي ميم‬
25 harf, Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktasının yarısı yani 14 harf ve 11 noktası
mukabilindedir. 15 noktası, Cuma günü kılınan 15 farz rekat mukabilindedir. Harf ve
nokta toplamı da Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilinde olur.
814 Mîm (‫ )م‬harfi ile 4 unsuru toplamı 5’tir ve Fadl (‫ )فضل‬isminin 3 harf ve 2 noktası toplamı
mukabilindedir.
260 METİN - Hurûfî Şiirler II

2585. Eyleseñ sırr-ı teheccì sen ùaleb


Bulasın nuùú-ı Mesìói bì-taèab815
Görine hem sÀèat-i leyl ü nehÀr
Faøl-ı óaúdan bu beyÀnı añla var
BÀ-teheccì vü èanÀãır bì-òaùar
Virdi ÚuréÀnuñ óurÿfından òaber
Ebcedinden erbaèìn sırrın èayÀn816
Fehm úıl iy ùÀlib-i sırr-ı nihÀn
èUnãur-ı mìm u cümel bì-reyb ü şìn
Ádemüñ esmÀsı sırrıdur yaúìn
2590. BÀ-teheccì heyéet-i mecmÿèa hem
Ebced-i kün óarfine oldı èalem
ÔÀhir eczÀsında fì vü êÀd u lÀm817
Hem namÀz-ı şÀm sırrı iy hümÀm
(69a) İkki rekèat sırr-ı ãubó oldı èayÀn
Noúùasında fehm iderseñ bì-gümÀn
İkki secde sırrına hem oldı dÀl
Hem iki iórÀma fehm it bì-cidÀl
Óarf ü noúùa òums sırrın gösterür
Hem de tekbìr-i şehìdi uşta gör
2595. Ebcedinden oúúı ùoúsan biñ kelÀm818
ÁşikÀr ez-faøl-ı óayy-ı lÀ-yenÀm

815 Mîm (‫ )م‬alfabenin 24. harfidir ve bu, Hz. Mesih’in nutkundaki harf sayısı mukabilinde-
dir. 24 ile Mîm (‫’)م‬in 4 unsuru toplamı 28 olur.
816 Mîm (‫’)م‬in ebcedi 40’tır. Mîm (‫’)م‬in 4 unsuru ve harfin kendisi ile toplamı 45 olur ki
Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir. 45 ile Mîm (‫’)م‬in alfabedeki sırası olan 24 ve he-
yet-i mecmûasının toplamı 70 olur, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
817 Mîm (‫’)م‬in eczasında, Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki 3 harf mukabilinde 3 harf vardır: ‫ميم‬.
3 harfin 2 noktası, sabah namazının 2 rekatı, 2 secde, ihramın 2 parçası mukabilindedir.
Harf ve nokta toplamı 5 olur.
818 Mîm (‫’)م‬in eczasının (‫ )ميم‬ebcedi 90’dır, 90 bin kelam mukabilindedir. 90 ile 3 harf,
2 nokta ve heyet-i mecmûası toplamı 96 olur, 3 kere 32’ye eşittir. El, yüz ve ayaklardaki
32 hat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 261

Ebced u bÀ-se óurÿf u dü819 nuúaù


Heyèet-i mecmÿèa ile bì-àalaù
Ùoksan altıdur bu sözde yoú gümÀn
Üç kez ottuz ikkiye oldı nişÀn
Yaènì üç ottuz iki bì-reyb ü şìn
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀ oldı yaúìn
Mìm ü yì vü mìm olur heşt ÀşikÀr
Baùn-ı åÀnìde be-óükm-i kirdgÀr820
2600. Heşt òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heşt bÀb-ı cenneti gösterdi hem
Heşt teşehhüd sırrı hem oldı èayÀn
Hem de heşt eczÀ-yı faøl-ı àayb-dÀn
Muúsem-i sì vü dü nuùú-ı kirdgÀr
Noúùasında heşt óarfüñ ÀşikÀr
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl
Fehm iderseñ óarf ü noúùa bì-cidÀl
Baùn-ı evvelle olur nÿzdeh tamÀm
Maènì-i tisèa èaşerdür iy hümÀm
2605. Olur ikki noúùa ile bìst u yek
Bìst u yek òaù sırrıdur bì-reyb ü şek
Mìm ü yì vü mìm ü yì vü yì vü mìm
Yì (vü) mìm baùn-ı siyom fehm it úadìm821
Bìst rekèat sünnete oldı èalem
Kim buyurmışdur resÿl-i muóterem

819 Nüshada: deh.


820 Mîm (‫’)م‬in batn-ı sânîsinde 8 harf ve 8 nokta vardır: ‫ميم يي ميم‬. Harf ve nokta toplamı
16 hat mukabilindedir. Batn-ı evveldeki 3 harf (‫ )ميم‬ile 19, 2 noktasıyla 21 olur.
821 Mîm (‫’)م‬in batn-ı sâlisinde 20 harf ve 24 nokta vardır: ‫ميم يي ميم يي يي ميم يي ميم‬. 20 harf
20 rekat sünnet mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı Âdem’in çamurunun yoğruldu-
ğu 40 gün ve 4 unsuru mukabilindedir. Heyet-i mecmûa ile 44, 45 olur ki Âdem (‫’)آدم‬in
ebcedi mukabilindedir.
262 METİN - Hurûfî Şiirler II

Óarf ü noúùa çìl ü çÀrdur bì-gümÀn


èUnãur (u) taòmìr-i Ádemdür inÀn
Heyéet-i mecmÿèa ile añla hem
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
2610. Baùn-ı åÀnì şÀnzdeh óarf ü nuúaù
Baùn-ı åÀliå óarf ü noúùa bì-àalaù822
(69b) Úadd-i Ádemden saña virdi òaber
Hem daúìúa sırrın añla ser-be-ser
Nuùú u òaùù-ı Ádem u ÒÀtem èayÀn
Oldı bu úısmetden añla bì-gümÀn
Baùn-ı åÀnì baùn-ı åÀliå ÀşikÀr
èUnãur-ı mìm ü teheccì hem iy yÀr823
Müddet-i faøl-ı óaúa oldı èalem
Òaùù u nuùú-ı Aómede dÀl oldı hem
2615. Baùn-ı åÀnì vü siyom bì-reyb ü şìn824
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl oldı yaúìn
èUnãur-ı mìm ile hem iy nìk-nÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Nûn
Nÿn noúùayla ikidür ÀşikÀr825
İkki rekèat cumèa sırrın añla var

822 Mîm (‫’)م‬in batn-ı sânîsinin 8 harf ve 8 noktası (‫ )ميم يي ميم‬ile batn-ı sâlisinin 20 harf ve
24 noktası (‫ )ميم يي ميم يي يي ميم يي ميم‬toplamı 60’tır.
823 Mîm (‫’)م‬in batn-ı sânîsinin 8 harfi (‫ )ميم يي ميم‬ile batn-ı sâlisinin 20 harfi (‫ميم يي ميم يي‬
‫)يي ميم يي ميم‬, Mîm (‫’)م‬in 4 unsuru ve alfabedeki sırası olan 24’ün toplamı 56’dır. Fazlul-
lah’ın vefat ettiği yaşa işaret eder.
824 Mîm (‫’)م‬in batn-ı sânîsinin 8 harfi (‫ )ميم يي ميم‬ile batn-ı sâlisinin 20 harfi (‫ميم يي ميم يي‬
‫ )يي ميم يي ميم‬toplamı Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf mukabilindedir. Mîm (‫’)م‬in
4 unsuru ile birlikte 32 yapar ki Fadl’ın nutkundaki 32 harf mukabilinde olur.
825 Nûn (‫ )ن‬bir harf ve bir nokta olarak Cuma’nın 2 rekatı, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi, Cuma’daki
2 hutbe mukabilindedir. Nûn harfi ve 4 unsuru toplamı 5’tir, nokta ile birlikte 6 olur.
Noktanın 4 unsuru buna ilave edilirse 10 olur.
Kısmet-nâme 263

Gösterür hem kÀf u nÿn sırrın èayÀn


Hem dü òutbe sırrına oldı nişÀn
BÀ-èanÀãır óarf-i nÿn iy ehl-i dìn
Penc ism-i faøl-ı raómÀndur yaúìn
2620. Noúùasıyla şeş cihÀta oldı dÀl
Sitte-i eyyÀma hem bì-úìl u úÀl
Gösterür şeş ibtidÀ-ı CÀvidÀn
Şeş elif lÀm mìme hem oldı nişÀn
Şeş teşehhüd sırrını gösterdi hem
Hem şeş AllÀh ekbere oldı èalem
èUnãur-ı noúùayla úılsañ iètibÀr
Deh òaù-ı MÿsÀ görine ÀşikÀr
Ebcedinde gizli nÿnuñ bì-àalaù
Bìst u heşt óarf-ile bìst u dü nuúaù826
2625. Bìst u pencinde teheccìnüñ èayÀn827
Geldi nıãf-ı pencÀha oldı nişÀn
Óarf ü noúùa vü teheccì vü cümel
èAyn u ze olur bu èaúdi eyle óal
Yaènì yetmiş yeddiden virdi nişÀn
Kim muúaùùaèda gelüpdür bì-gümÀn
Üç olur eczÀda nÿn ez-resm-i òaù828
İsm-i faøl-ı óaú görinür bì-àalaù
(70a) Oldı üç rekèat namÀz-ı şÀma dÀl
İbn ü eb (ü) rÿóa hem bì-úil u úÀl

826 Nûn (‫’)ن‬un ebcedi 50’dir, Kuran alfabesinin 28 harfi ve 22 noktasının toplamı mukabi-
lindedir.
827 Nûn (‫)ن‬, alfabenin 25. harfidir. Alfabedeki sırası olan 25 ile ebcedi (50) ve Nûn (‫ )ن‬harfi
ve noktası toplamı 77’dir, Ayın ve Ze (‫’)ع ز‬nin ebcedince, Kuran’daki toplam 77 mukat-
ta’ât harfinin mukabilindedir.
828 Nûn (‫’)ن‬un eczasında 3 harf ve 2 nokta vardır: ‫نون‬.
264 METİN - Hurûfî Şiirler II

2630. Noúùasında ôÀhir oldı secdeteyn


İkki rekèat ãubó sırrı hem yaúìn
Ebced-i nÿn üç óurÿf ikki nuúaù
ÚÀmet esrÀrıdur añla bì-àalaù829
Virdi eczÀ vü teheccì bì-òaùar830
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammedden òaber
İkki noúùayla otuz olur tamÀm
Görinür esrÀr-ı eczÀ-yı kelÀm
Ebced-i eczÀ-yı nÿn iy ehl-i dìn
İkki noúùayla yüz on birdür yaúìn831
2635. äad ùınÀb-ı òayme vü şuúúa èayÀn
Görinür sırr-ı elif hem bì-gümÀn
Baùn-ı åÀnìde olur nüh bì-òilÀf832
Nüh teşehhüd sırrıdur hem nÿn u kÀf
Noúùasında çÀr tekbìr ÀşikÀr
ÇÀr cÿy-ı cenneti hem añla var
YÀnzdeh kevkeble mihr ü mÀha hem
ÇÀr noúùa nüh óurÿf oldı èalem
äÿret-i ôÀhirden eylerseñ güzer
Rÿşen ola maènì-i sırr-ı sefer

829 Nûn (‫’)ن‬un ebcedi olan 50 ile eczasındaki (‫ )نون‬3 harf ve 2 noktanın toplamı 55 olur. Beş
vakitte okunan kâmetin kelimeleri toplamı mukabilindedir.
830 Nûn (‫’)ن‬un alfabedeki sırası olan 25 ile eczasındaki 3 harfin (‫ )نون‬toplamı Hz. Peygam-
ber’in nutkundaki 28 harf mukabilindedir. Eczasındaki 2 noktayla birlikte 30 olur ki
Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
831 Nûn (‫ )ن‬ile eczasındaki 2 nokta, 3 harf (‫ )نون‬ve 3 harfin ebcedi olan 105’in toplamı
111’dir. Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ile 11 şukkası mukabilindedir. Ayrıca ebcedi 111 olan
Elif (‫ )الف‬de buradan müşahede edilir.
832 Nûn (‫’)ن‬un batn-ı sânîsinde 9 harf ve 4 nokta vardır: ‫نون واو نون‬. Harf ve nokta toplamı
13’tür, Hz. Yusuf ’un rüyasında gördüğü 11 yıldız, Güneş ve Ay mukabilindedir. Nûn
(‫’)ن‬un harf ve noktasından sarf-ı nazar edilirse 11 kalır ki seferdeki 11 farz rekat muka-
bilinde olur. Batn-ı evveldeki 3 harf ile (aslında 14’tür) 15, Nûn (‫’)ن‬un harf ve noktası
hesaba dahil edilirse 17 olur. Nûn (‫’)ن‬un ebcedi ile bu 17’nin toplamı da 67 olur ki Allah
(‫’)ا ل ل ا ه‬ın ebcedi mukabilindedir.
Kısmet-nâme 265

2640. BÀ-se óarf-i baùn-ı evvel bì-cidÀl


PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl
äÿret-i ôÀhirle hifdeh muókemÀt
Görinür hem maènì-i hifdeh ãalÀt
Ebced-i nÿn-ıla hifdeh añla var
Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
Baùn-ı åÀlìå nÿn u vÀv nÿn vÀv elif
VÀv u nÿn u vÀv u nÿn bì-iòtelif833
Oldı yiggirmi yedi óarf iy cüvÀn
Gösterür sırr-ı şeb-i úadri èayÀn
2645. ÁşikÀrÀ úıldı on bir óarfi hem
Kim olur bÀ-noúùa834 bìst u heft èalem
Noúùasında sırr-ı nüh çarò-ı èaôìm
Görinür hem tisèa ÀyÀt-ı kelìm
Bì-mükerrer òums sırrın gösterür835
Hem şehìdüñ penc tekbìrini gör
(70b) BÀ-dü noúùa heft olur iy nìk-nÀm
Heft òaùù-ı ümmi fehm it ve’s-selÀm

Vâv
VÀv óarf-i vÀóide oldı èalem
Gösterür fehm eyle sırr-ı vitri hem
2650. èUnãurında çÀr tekbìr ÀşikÀr
Görinür hem çÀr rekèat añla var

833 Nûn (‫’)ن‬un batn-ı sâlisinde 27 harf ve 9 nokta vardır: ‫نون واو نون واو الف واو نون واو نون‬.
27 harf, Ramazan’ın 27’sindeki Kadir Gecesi ayrıca 11 müteşabih harf ve 16 noktası
toplamı mukabilindedir.
834 Nüshada: nuúaù.
835 Nûn (‫’)ن‬un batn-ı sâlisinde (‫ )نون واو نون واو الف واو نون واو نون‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve
2 nokta vardır: ‫ن و ا ل ف‬.
266 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ebcedinde şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn836


Şeş teşehhüd görinür hem bì-füsÿn
BÀ-èanÀãır vÀv u ebced bì-gümÀn
Gösterür on bir sefer sırrın èayÀn
BÀ-teheccì vü cümel iy nìk-òÿ
ÔÀhir eyler saña sırr-ı sì vü dü837
VÀvuñ eczÀsında iy cÿyÀ-yı rab
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı úıl ùaleb838
2655. Úıldı üç rekèat namÀzı ÀşikÀr
İbn ü eb u rÿóı hem fehm eyle var
èUnãurında úıl ùaleb on ikki òaù
Hem on ikki burc sırrın bì-àalaù
BÀ-se eczÀ pÀnzdeh rekèat namÀz
Görinür fehm eyle iy dÀnÀ-yı rÀz
Ebced-i ôÀhirle bìst u yek olur
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀ-durur
BÀ-cümel eczÀ-yı vÀv bì-reyb ü şìn
Olur on altı òaù-ı Ádem yaúìn839
2660. İkki rekèat ãubó sırrın bì-cidÀl
Bì-imÀle gösterür vÀv iy ricÀl840
Ebcedinde elf ü vÀvuñ èayÀn
Görinür heft Àyet-i sebèu’l-meåÀn

836 Vâv (‫’)و‬ın ebcedi 6’dır. Vâv (‫)و‬, ebcedi ve 4 unsuru toplamı 11 olur.
837 Vâv (‫ )و‬alfabede 26. sıradadır, ebcedi ile toplamı 32’dir.
838 Vâv (‫’)و‬ın eczasında, Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki gibi 3 harf vardır: ‫واو‬. Bu 3 harf, dörder
unsurdan oluştuğundan 12 olur. 3 harf ile birlikte Cuma günü kılınan 15 farz rekat mu-
kabilinde olur. Buna Vâv (‫’)و‬ın ebcedi olan 6 eklenirse 21 olur ki Havvâ’nın yüzündeki
21 hat mukabilindedir.
839 Vâv (‫’)و‬ın eczasındaki 3 harfin (‫ )واو‬ebcedi 13’tür, 3 harf ile birlikte 16 olur, Âdem’in
yüzündeki 16 hat mukabilindedir.
840 Vâv (‫’)و‬ın bî-imâle eczasındaki (‫ )او‬2 harf, sabah namazının 2 rekatı mukabilindedir. Bu
iki harfin ebcedi olan 7 de Fatiha’nın 7 ayeti mukabilindedir.
Kısmet-nâme 267

èUnãur-ı ôÀhirle ebced ÀşikÀr


VÀv bÀ-eczÀ be-emr-i kirdgÀr841
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀya oldı dÀl
Kim odur sebèu’l-meåÀn bì-úìl ü úÀl
Baùn-ı åÀnì vÀv elif vÀv iy cüvÀn842
Nüh teşehhüd sırrına oldı nişÀn
2665. Gösterür maènÀ-yı nüh çarò-ı berìn
Hem nüh Àyet sırrını fehm it yaúìn
(71a) Noúùa-i fÀ ile deh levóa èalem
Oldı fehm it bu sözi iy muóterem
ÇÀr òaùùın Ádemüñ ez-kirdgÀr
Bì-mükerrer gösterür fehm eyle var843
Penc olur bÀ-noúùa bì-reyb ü gümÀn
Penc vaút esrÀrına oldı nişÀn
Penc tekbìr-i şehìd ü penc òaù
Òums sırrı görinür hem bì-àalaù
2670. ÇÀr óarfüñ ebcedi iy merd-i rÀz
äad ùınÀb-ı òaymedür hifdeh namÀz
VÀv elif ü vÀv elif ü lÀm u fì
Baùn-ı åÀliå vÀv elif vÀv iy aòì844
Bìst u şeş óarf olur añla bì-gümÀn
Mÿsì845 nuùúıy(ı)la èunãurdan nişÀn

841 Vâv (‫ )و‬harfi, 4 unsuru, ebcedi (6) ve eczasındaki 3 harf toplamı 14’tür.
842 Vâv (‫’)و‬ın batn-ı sânîsinde 9 harf ve 1 nokta vardır: ‫واو الف واو‬.
843 Vâv (‫’)و‬ın batn-ı sânîsinde (‫ )واو الف واو‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 1 nokta vardır: ‫و ا ل‬
‫ف‬. Bu dört harfin ebcedi 117’dir, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve hazardaki 17 farz rekat
mukabilindedir.
844 Vâv (‫’)و‬ın batn-ı sâlisinde 26 harf ve 6 nokta vardır: ‫واو الف واو الف الم في واو الف واو‬. Harf
ve nokta toplamı 32’dir.
845 Nüshada: Sì vü dü (kısaltma olarak). Nitekim beyitte Hz. Musa’nın nutkundaki 26 harf-
ten bahsediliyor. Sî vü dü ile tahriçler devamındaki beyitlerde geliyor.
268 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùası şeş ibtidÀya oldı dÀl


Sitte-i eyyÀma hem bì-úìl ü úÀl
Óarf bÀ-noúùa olur sì vü dü òaù
K’Ádemüñ yüzinde geldi bì-àalaù
2675. Bì-mükerrer şeş cihÀtı gösterür846
Hem şeş AllÀh ekberi iy kÀn-ı nÿr
Baùn-ı evvel baùn-ı åÀliå bì-gümÀn
Úıldı bìst u nüh süver sırrın èayÀn847
Noúùa-i baùn-ı düvomla iy hümÀm
Görinür sì cüzv-i ÚuréÀn ve’s-selÀm

He
İsm-i faølu’l-lÀh óarf u bÀ-nuúaù
Ebced-i hìde èayÀndur bì-àalaù848
Penc vaút esrÀrına oldı èalem
Penc òaùù u òums sırrın añla hem
2680. Bìst u heftinde teheccìnüñ èayÀn
Geldi úadr esrÀrını úıldı beyÀn849
BÀ-teheccì vü cümelden ÀşikÀr
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı kirdgÀr
Ebced-ile èunãurında iy èazìz
Nüh teşehhüd sırrını eyle temìz850

846 Vâv (‫’)و‬ın batn-ı sâlisinde (‫ )واو الف واو الف الم في واو الف واو‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve
3 nokta vardır: ‫و ا ل ف م ي‬.
847 Vâv (‫’)و‬ın batn-ı evvelindeki 3 harf (‫ )واو‬ile batn-ı sâlisindeki 26 harfin (‫واو الف واو الف‬
‫ )الم في واو الف واو‬toplamı 29’dur, başında mukatta’ât harfi gelen 29 sûre mukabilindedir.
Batn-ı sânîdeki (‫ )واو الف واو‬1 noktanın ilavesiyle 30 olur ki Kuran’ın 30 cüzü mukabilin-
dedir.
848 He (‫’)ه‬nin ebcedi 5’tir, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktasının toplamı mukabilindedir.
849 Kadir Gecesi’nin Ramazan’ın 27’sinde olması gibi He (‫ )ه‬harfi de alfabenin 27. harfidir.
He (‫’)ه‬nin alfabedeki sırası olan 27 ile ebcedi olan 5’in toplamı 32’dir.
850 He (‫’)ه‬nin 4 unsuru ile ebcedinin toplamı 9’dur. Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki (‫ )کاف نون‬6 harf
ve 3 noktanın toplamı mukabilindedir. Harfin kendisi hesaba dahil edilirse 10 olur.
Kısmet-nâme 269

KÀf u nÿnuñ noúùa vü eczÀsını


Gösterür hem nüh felek maènÀsını
(71b) Deh olur bÀ-óarf-i he bì-irtiyÀb
Gösterür deh levó sırrın bì-óicÀb
2685. Şeş teşehhüd sırrın iy cÿyÀ-yı rab
Şekl-i he vü ebcedinden úıl ùaleb851
BÀ-teheccì óarf-i he bì-úìl u úÀl
Bìst u heşt nuùú-ı resÿle oldı dÀl
èUnãur ile ebcedin úılsañ muêÀf
Sì vü heft olur bu sözde yoú òilÀf
Görinür eczÀ-yı on dört muókemÀt
Kim olur ottuz yedi ez-óükm-i õÀt
Hì vü yì eczÀda fehm it iy cüvÀn852
KÀf u nÿn óarfini gösterdi èayÀn
2690. Hem dü òutbe sırrına oldı èalem
İkki rekèat cumèaı gösterdi hem
Noútasında ikki secde ÀşikÀr
Hem iki iórÀm sırrın añla var
Óarf ü noúùa çÀr olur bì-reyb ü şìn
ÇÀr rekèat sırrıdur fehm it yaúìn
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem
ÇÀr nehr ü çÀr tekbìr oldı hem
Ebcedinde pÀnzdeh rekèat namÀz853
Görinür fehm eyle iy dÀnÀ-yı rÀz

851 He (‫ )ه‬ile ebcedi toplamı 6’dır. He (‫ )ه‬ile alfabedeki sırası olan 27’nin toplamı, Hz. Pey-
gamber’in nutkundaki 28 harf mukabilindedir. Buna, He (‫’)ه‬nin 4 unsuru ile ebcedi olan
5’i ilave edersek 37 olur ki 14 muhkem harfin eczasındaki harf sayısına mukabil gelir.
852 He (‫’)ه‬nin eczasında 2 harf ve 2 nokta vardır: ‫هي‬.
853 He (‫’)ه‬nin eczasının (‫ )هي‬ebcedi 15’tir, 2 harf ile 17, 2 noktanın ilavesiyle 19 olur.
270 METİN - Hurûfî Şiirler II

2695. BÀ-dü óarf hì vü yì hifdeh olur


Maènì-i hifdeh namÀzı gösterür
BÀ-dü noúùa nÿzdehdür úıl naôar
ÔÀhir oldı maènì-i tisèa èaşer
Ebced-i hì bÀ-dü eczÀ bì-àalaù
Heft Àyet sırrıdur hem heft òaù854
Hì vü yì vü yì vü yì olur çehÀr
Baùn-ı åÀnì görinür èunãur iy yÀr855
İsm-i fì vü êÀd ü lÀmı bì-gümÀn
Bì-imÀle gösterür fehm it èayÀn856
2700. Oldı üç rekèat namÀza hem èalem
İbn ü eb ü rÿó sırrı oldı hem
Ebcedinde sırr-ı sì cüzv-i kelÀm
ÁşikÀrÀ oldı fehm it iy hümÀm
èUnãur-ı hì ile sì vü çÀr olur
Sırr-ı sì vü çÀr secde görinür
(72a) Noúùasında sırr-ı şeş rÿz ÀşikÀr
Görinür hem şeş cihet fehm eyle var
Ebced ü bÀ-çÀr óarf ü dü nuúaù
Heyèet-i mecmÿèa ile bì-àalaù857
2705. ÔÀhir itdi saña sırr-ı erbaèìn
Óarf-i hì fehm eyle iy çille-nişìn

854 He (‫’)ه‬nin ebcedi olan 5 ile eczasındaki 2 harfin (‫ )هي‬toplamı 7’dir.


855 He (‫’)ه‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 6 nokta vardır: ‫هي يي‬. 4 harf, 4 unsur mukabilinde-
dir.
856 He (‫’)ه‬nin batn-ı sânîsinde (‫ )هي يي‬bî-imâle 3 harf, 6 nokta (‫ )ي ي ي‬vardır. 3 harf, Fadl
(‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Bu 3 harfin (‫ )ي ي ي‬ebcedi 30’dur ve Kuran’ın 30 cüzü
mukabilindedir. He (‫’)ه‬nin 4 unsuru ile 34 olur ki hazardaki 17 farz rekatın 34 secdesi
mukabilindedir.
857 He (‫’)ه‬nin batn-ı sânîsindeki 4 harfin (‫ )هي يي‬ebcedi olan 35 ile eczasındaki (‫ )هي‬2 harf
ve 2 nokta ile heyet-i mecmûası toplamı 40’tır. Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 271

Baùn-ı åÀliå hì vü yì vü yì vü yì858


Heşt òaùù u heşt cennetdür daòi
Heşt teşehhüd sırrın itdi hem èayÀn
Hem èimÀd-ı èarşdan virdi nişÀn
Baùn-ı åÀnìyle on ikki òaùù olur
Hem on iki burc sırrı görinür
Noúùasında heşt óarfüñ ÀşikÀr
ÇÀrdeh òaùù-ı ruò-ı Ádem iy yÀr
2710. Bì-imÀle heft olur heft ÀsumÀn859
Görinür hem heft iúlìm bì-gümÀn
Heft óarfüñ ebcedi bì-irtiyÀb
Keşf úıldı sırr-ı yetmiş biñ óicÀb
ÇÀrdeh noúùayla seksen dört olur
Sırr-ı üç yiggirmi sekkiz görinür
Yaènì üç yiggirmi sekkiz òaù iy yÀr
K’oldı vech ü dest ü pÀda ÀşikÀr
Heft óarf ü bÀ-cümel bì-reyb ü şìn
Sırr-ı yetmiş yeddi óarf oldı yaúìn
2715. Maènì-i yetmiş sekiz óarf iy hümÀm
äÿret-i he ile oldı ve’s-selÀm860

858 He (‫’)ه‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 14 nokta vardır: ‫هي يي يي يي‬. Batn-ı sâlisin 8 harfi,
batn-ı sânînin 4 harfi (‫ )هي يي‬ile 12 burç mukabilinde olur.
859 He (‫’)ه‬nin batn-ı sâlisinde (‫ )هي يي يي يي‬bî-imâle 7 harf vardır: ‫ي يي يي يي‬. Bu 7 harfin
ebcedi 70 bin perde mukabilinde 70’tir. 70 ile bî-imâle 7 harfin (‫ )ي يي يي يي‬14 noktası
toplamı 84 olur ki el, yüz ve ayaklardaki 28’er hattın toplamı mukabilindedir.
860 He (‫’)ه‬nin batn-ı sâlisindeki (‫ )هي يي يي يي‬bî-imâle 7 harf (‫ )ي يي يي يي‬ile ebcedinin
(70) toplamı 77’dir, 77 mukatta’ât harfi (Yâsin’in nidâ harfi hariç) mukabilindedir. He
(‫’)ه‬nin dahil edilmesiyle 78 olur ki 78 mukatta’ât harfi (Yâsin’in nidâ harfi dahil) muka-
bilinde olur.
272 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ye
Noúùa-i bì-i bidÀyet iy fetÀ
Faøl-ı óaúdan buldı yìde intihÀ
İbtidÀ vü intihÀ sırrı tamÀm
Oldı óarf-i yìde añla ve’s-selÀm
Yìdür esmÀ vü müsemmÀya delìl861
İntihÀ-yı óarf anuñçün oldı bil
İkki noúùa bir yire cemè oldı çün
ÁşikÀrÀ oldı genc-i kÀf u nÿn
2720. Bu cihetden ikkidür yìde nuúaù
Bu beyÀnı fehm úıl düşme àalaù
(72b) Yì iki noúùayla iy dÀnÀ-yı dìn
Gösterür nÀm-ı òüdÀ-yı èÀlemìn862
İbn ü eb (ü) rÿóa dÀl oldı èayÀn
Hem se vech-ile namÀza bì-gümÀn
ÇÀr rekèat èunãurında ÀşikÀr
Óarf-i yìnüñ fehm it iy şÀh-ı kibÀr
İkki noúùa èunãurından bì-àalaù
Heşt cennet görinür hem heşt òaù
2725. èUnãur-ı yì ile on ikki olur
Sırrı on ikki burÿcuñ görinür
PÀnzdeh rekèat namÀzı bì-gümÀn
Gösterür bÀ-óarf ü dü noúùa èayÀn
Óarf ü noúùa èunãurı bì-óicÀb
Rÿşen itdi maènì-i ümmü’l-kitÀb

861 Ye (‫’)ي‬nin ismi (‫ )يي‬müsemmâsı ile yani Ye (‫ )ي‬ile aynı harflerden oluşmaktadır.
862 Ye (‫ )ي‬harfi ve 2 noktası toplamı Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Ye (‫ )ي‬harfinin
4 unsuru vardır, 2 noktasının da toplam 8 unsuru olur. Harf ve 2 noktanın unsurları top-
lamı 12’dir. 12’ye, Ye harfi ve 2 noktası eklenirse 15 elde edilir, Cuma günkü 15 farz rekat
mukabilindedir. Harfin unsuru olan 4 ile harf ve 2 noktası toplamı 7’dir, ümmü’l-kitâb
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 273

Heft baùn esrÀrına oldı èalem


Heft òaùù-ı mÀderi gösterdi hem
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ iy emìn
Ebcedinde ÀşikÀrÀdur yaúìn863
2730. Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i àayb-dÀn
Uş teheccìsinde ôÀhir bì-gümÀn
BÀ-teheccì èunãurı (hem) bì-cidÀl
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀya oldı dÀl
İkki noúùa èunãur ile oldı çìl
Maènì-i çìl rÿzdur fehm eyle bil
Ebced-ile èunãurında bì-gümÀn
ÁşikÀrÀ maènì-i sebèu’l-meåÀn864
Hifdeh olur bÀ-dü noúùa óarf-i yì
Maènì-i hifdeh óaøardur iy zekì
2735. Hem gelüpdür on yidi óarf-ile bil
Maènì-i hifdeh óurÿfı fehm úıl
èUnãur-ile ebced ü óarf (ü) nuúaù
BÀ-teheccì çìl ü pencdür bì-àalaù865
Gösterür hifdeh óurÿf eczÀsını
Ádemüñ fehm eyle hem esmÀsını
İkki rekèat cumèa sırrı ÀşikÀr
Oldı eczÀsında yìnüñ añla var866

863 Ye (‫’)ي‬nin ebcedi 10’dur. Alfabenin 28. harfidir. Alfabedeki bu sırası, Hz. Peygamber’in
nutkundaki 28 harf mukabilindedir. Alfabedeki sırası ile 4 unsuru toplamı Fazlullah’ın
nutkundaki 32 harfe mukabil olur. Buna iki noktanın unsuru eklenirse 40 olur ki
Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 güne mukabil gelir.
864 Ye (‫’)ي‬nin ebcedi olan 10 ile harfin 4 unsuru toplamı 14’tür. Buna 2 nokta ve harfin
kendisi eklenirse 17 olur.
865 Ye (‫’)ي‬nin alfabedeki sırası olan 28 ile ebcedi olan 10, 2 nokta, 1 harfin kendisi ve harfin
4 unsuru toplamı 45’tir. 17 muhkem harfin eczasında 45 harf vardır ve Âdem (‫’)آدم‬in
ebcedi mukabilindedir.
866 Ye (‫’)ي‬nin eczasında 2 harf ve 4 nokta vardır: ‫يي‬.
274 METİN - Hurûfî Şiirler II

İkki òuùbe sırrına oldı èalem


KÀf u nÿn óarfini idrÀk eyle hem
(73a) 2740. Noúùasında çÀr èunãur ÀşikÀr
ÇÀr cÿ-yı èadn ü hem tekbìr-i çÀr
BÀ-dü óarf ü çÀr noúùa şeş olur
Maènì-i şeş rÿz rÿşen görinür
Şeş ãalÀt-ı cehr oldı hem èayÀn
Şeş teşehhüd maènìsi hem bì-gümÀn
BÀ-cümel dü óarf-i yì bì-reyb ü şìn
Bìst u dü noúùa beyÀnıdur yaúìn867
Baùn-ı åÀnì yì vü yì olur çehÀr
ÇÀr óarf-i muècemi fehm eyle var868
2745. Noúùası oldı èimÀd-ı èarş-ı óaú
Muúsem-i sì vü düdür hem bì-nuùaú
Ebcedinde sırr-ı çìl ism ÀşikÀr
K’oúıyana869 keşf olısar her ne var
On ikidür çÀr óarf ü heşt nuúaù
Maènì-i on ikki òaùdur bì-àalaù
Baùn-ı evvel k’oldı870 óarf ü noúùa şeş
Baùn-ı åÀnìye olur hijdeh iriş871
Gösterür hijdeh hezÀrÀn èÀlemi
Óarf-i yì fehm eyle añla bu demi

867 Ye (‫’)ي‬nin eczasının (‫ )يي‬ebcedi 20’dir, 2 harfle birlikte 22 olur.


868 Ye (‫’)ي‬nin batn-ı sânîsinde 4 harf ve 8 nokta vardır: ‫يي يي‬. Ebcedi 40’tır. 4 harf ve 8 nokta
toplamı 12’dir.
869 Nüshada: Ki oúıyana.
870 Nüshada: Ki oldı.
871 Ye (‫’)ي‬nin batn-ı evvelindeki (‫ )يي‬2 harf ve 4 nokta ile batn-ı sânîsindeki (‫ )يي يي‬4 harf ve
8 nokta toplamı 18’dir.
Kısmet-nâme 275

2750. Baùn-ı åÀliå yì vü yì vü yì vü yì


Gösterür sekkiz teşehhüd iy aòì872
Noúùası on altı oldı bì-gümÀn
Oldı on altı òaù-ı Ádem èayÀn
Rÿşen oldı sÀèat-i bìst u çahÀr
Noúùa vü óarfinden añlarsañ iy yÀr
Heşt óarfüñ ebcedinde müstaúil
ÁşikÀrÀdur fì-i faøl-ı celìl
İbtidÀ óarf-i elifden fì-i faøl
ÁşikÀrÀ oldı yaènì fìdür aãl
2755. Fìden oldı ÀşikÀrÀ óarf-i yì
Oldı yì óarfiyle hem òatm-i hecì
İbtidÀ vü intihÀ iy merd-i rÀh
Faøl-ı óaúdan yaènì kim bì-iştibÀh
Nÿr-ı faøl-ı óaúdur Àà u úarada
Faøl-ı óaúdan àayrı yoúdur arada
Yirde vü gökde nihÀn u ÀşikÀr
Maôhar-ı faøl-ı òüdÀdur her ne var
(73b) ÁsumÀn u kevkeb ü òurşìd ü mÀh
Nuùú-ı Faølu’l-lÀhdur bì-iştibÀh
2760. Od u ãu topraà u yil hem iy cüvÀn
Nuùú-ı õÀt-ı faøl-ı óaúdur bì-gümÀn
Nuùú-ı óaúdur her ne dilce söyleseñ
FÀrisì vü tÀzì vü türkì diseñ
äÿret-i esmÀdur olan iòtilÀf
Yoúsa kim birdür müsemmÀ bì-òilÀf

872 Ye (‫’)ي‬nin batn-ı sâlisinde 8 harf ve 16 nokta vardır: ‫يي يي يي يي‬. Harf ve nokta toplamı
24’tür. 8 harfin ebcedi 80’dir ve Fadl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬sinin ebcedi mukabilindedir. Alfa-
benin ilk harfi olan Elif (‫’)الف‬ten Fe (‫ )ف‬zahir olduğu gibi son harfi olan Fî (‫’)في‬den de
Ye (‫ )ي‬zahir olmuş olur. Yani evvel ve ahir Fadl’dır.
276 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÒÀk u topraà u turÀb oldı óurÿf


Áb u mÀ vü ãuda hem bul sen vuúÿf
Cümlesi nuùú-ı òüdÀdur ser-be-ser
Áteş ü nÀr u hevÀ vü rìó eger
2765. Bilmek isterseñ bu esrÀrı tamÀm
İydelüm óaúdan işitgil ve’s-selÀm

Turâb-Hâk-Toprak
ÇÀr óarf oldı yaúìn lafô-ı turÀb873
èUnãur esrÀrıdur añla bì-óicÀb
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
ÇÀr òaùù-ı Ádemi fehm eyle hem
Noúùasında ism-i faøl-ı kirdgÀr
Görinür hem ibn ü eb ü rÿó iy yÀr
Noúùa vü óarfinde ôÀhir bì-àalaù
Maènì-i ümmü’l-kitÀb ü heft òaù
2770. èUnãurında noúùa vü óarfüñ èayÀn
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i àayb-dÀn874
Oldı eczÀsında ôÀhir nüh felek875
Kim döner eùrÀfını cemèì melek
Noúùasında levó sırrın bì-òaùar
Gösterür fehm eyle iy ãÀóib-naôar
Nüh óurÿf u deh nuúaù nÿzdeh olur
Áyet-i tisèa èaşer sırrını gör
Ùoúúuz eczÀ noúùa-ı ôÀhirle hem
On iki òaù sırrına oldı èalem876

873 Turâb (‫ )تراب‬4 harf ve 3 noktadır.


874 Turâb (‫’)تراب‬ın 4 harf ve 3 noktası dörder unsurdan 28 olur.
875 Turâb (‫’)تراب‬ın eczasında 9 harf ve 10 nokta vardır: ‫تي ري الف بي‬.
876 Turâb (‫’)تراب‬ın zahirindeki 3 noktası ile eczasındaki 9 harfin (‫ )تي ري الف بي‬toplamı
12’dir.
Kısmet-nâme 277

2775. Bì-mükerrer heft muãóafdan nişÀn


Gösterür hem baùn-ı åÀnì bì-gümÀn877
Noúùasında sırr-ı şeş rÿz ÀşikÀr
Hem daòi şeş óarf-i kÀf u nÿn iy yÀr
(74a) Bì-mükerrer heft bÀ-nüh iy hümÀm
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm
ÒÀk üç óarf oldı hem bì-reyb ü şìn878
İsm-i Faølu’l-lÀh gösterdi yaúìn
Noúùasıyla çÀr èunãurdan nişÀn
Gösterür hem çÀr òaùùı bì-gümÀn
2780. èUnãurında gizlidür on altı òaù
K’Ádemüñ vechinde geldi bì-àalaù
Oldı eczÀsında heşt cennet èayÀn
Heşt òaùù-ı aãla hem oldı nişÀn879
Noúùasında penc tekbìr ÀşikÀr
Penc vaút esrÀrını hem añla var
Noúùa-ı ôÀhirle eczÀ nüh felek
Hem nüh Àyet sırrıdur bilmek gerek
Heşt eczÀ ãÿret-i ôÀhirle hem
On iki òaù sırrına oldı èalem
2785. Mihr ü mÀh u yÀnzdeh kevkeb èayÀn
Noúùa vü eczÀdan oldı bì-gümÀn880
Heyéet-i mecmÿèa ile iy hümÀm
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

877 Turâb (‫’)تراب‬ın eczasında (‫ )تي ري الف بي‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 6 nokta vardır: ‫ت ي ر‬
‫ا ل ف ب‬. Batn-ı sânîsindeki 9 harf ile gayr-ı mükerrer 7 harfi toplamı 16’dır.
878 Hâk (‫ )خاک‬3 harf ve 1 noktadır. Harf ve nokta toplamı dörder unsurdan 16 olur.
879 Hâk (‫’)خاک‬in eczasında 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫خي الف کاف‬. Eczasındaki 8 harf ile Hâk
(‫’)خاک‬in 1 noktası toplamı 9’dur. Buna Hâk (‫’)خاک‬in 3 harfi de eklenirse 12 olur.
880 Hâk (‫’)خاک‬in eczasındaki (‫ )خي الف کاف‬8 harf ve 5 noktanın toplamı 13’tür. Hz. Yusuf ’a
secde eden 11 yıldız, Ay ve Güneş mukabilindedir, heyet-i mecmûa ile 14 olur.
278 METİN - Hurûfî Şiirler II

Görinür topraàda bu maènì hem


Gözüñ aç eyle naôar iy muóterem
Pencdür topraà hem fehm it èayÀn881
Penc òaùù esrÀrına oldı nişÀn
Noúùasında çÀr èunãur ÀşikÀr
PÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ hem añla var
2790. Óarf ü noúùa oldı nüh bì-reyb ü şìn
Nüh felek esrÀrıdur fehm it yaúìn
Pì oúursañ şeş olur noúùa èayÀn882
KÀf u nÿn eczÀsını eyler beyÀn
On bir olur penc óarf ü şeş nuúaù
Maènì-i on bir seferdür bì-àalaù
On iki òaùù on iki burc-ı felek
Rÿşen eczÀsında gör bì-reyb ü şek883
(74b) äÿret-i penc-ile hifdeh muókemÀt
Görinür hem maènì-i hifdeh ãalÀt884
2795. Noúùası on ikki óarfüñ bì-àalaù
Gösterür on dört òaù u on altı òaù
Bì-mükerrer nüh teşehhüd sırrıdur885
Hem de nüh mÀh-ı Mesìói gösterür
Noúùasında pì oúursañ886 ÀşikÀr
Deh òaù-ı MÿsÀ görinür añla var

881 Toprak (‫ )تبراغ‬kelimesi 5 harf ve 4 noktadır.


882 Toprak kelimesi pe harfiyle yazılırsa (‫ )تپراغ‬5 harf ve 6 nokta müşahede edilir.
883 Toprak (‫’)تبراغ‬ın eczasında 12 harf ve 14 nokta vardır: ‫تي بي ري الف غين‬. Pe ile yazılırsa
Toprak (‫’)تپراغ‬ın eczasında 12 harf ve 16 nokta zahir olur: ‫تي پي ري الف غين‬.
884 Toprak (‫’)تبراغ‬ın 5 harfi ile eczasındaki 12 harf (‫ )تي بي ري الف غين‬toplamı 17’dir.
885 Toprak (‫’)تبراغ‬ın eczasında (‫ )تي بي ري الف غين‬gayr-ı mükerrer 9 harf ve 8 nokta vardır:
‫ت ي ب ر ا ل ف غ ن‬. Pe ile yazılırsa Toprak (‫’)تپراغ‬ın eczasında (‫ )تي پي ري الف غين‬gayr-ı
mükerrer 9 harf ve 10 nokta zuhur eder: ‫ت ي پ ر ا ل ف غ ن‬.
886 Nüshada: oúur şek.
Kısmet-nâme 279

Bì oúursañ heşt cennetdür èayÀn


Heşt òaùù esrÀrıdur hem bì-gümÀn
BÀ-deh ü nüh on ùoúuz olur tamÀm
Maènì-i tisèa èaşerdür ve’s-selÀm

Mâ-Âb-Su
2800. İkki óarf-i kÀf u nÿndur lafô-ı mÀ887
ÚÀbe úavseyn888 sırrı hem bì-mÀcerÀ
èUnãurında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem hem iy yÀr
BÀ-èanÀãır óarf-i mÀ iy kÀn-ı nÿr
Sırr-ı deh levó-i Kelìmi gösterür
Mìm elif şeş óarf olur eczÀda bil889
Sitte-i eyyÀm(ı) idrÀk eylegil
Noúùasında nÀm-ı faøl-ı óaúú èayÀn
İbn ü eb ü rÿó hem ez-àayb-dÀn
2805. Ùoúúuz olur şeş óarf ü se nuúaù
Nüh felek sırrı görinür bì-àalaù
Heyéet-i mecmÿèa vü eczÀ ile
Ebced ü mìm ü elif ìmÀ ile
Gösterür óarf ü nuúaù890 sırrın tamÀm
Kim olur pencÀh fehm it ve’s-selÀm891

887 Mâ (‫ )ما‬2 harftir. 2 harf dörder unsurdan 8 olur. 2 harf ve unsurları olan 8’in toplamı
10’dur.
888 (53 : 9) “Onunla arasındaki mesafe, iki yay kadar, yahut daha az kaldı.”
889 Mâ (‫’)ما‬nın eczasında 6 harf ve 3 nokta vardır: ‫ميم الف‬.
890 Nüshada: noúùa.
891 Mâ (‫’)ما‬nın ebcedi 41’tir, eczasındaki (‫ )ميم الف‬6 harf ve 3 nokta ile toplamı 50’dir. Arap
alfabesinin 28 harfi ve 22 noktası toplamı mukabilindedir.
280 METİN - Hurûfî Şiirler II

Áb oldı ikki óarf-i kÀf u nÿn892


MÀ gibi fehm it bu sırrı bì-füsÿn
Üç olur bÀ-óarf-i med bì-irtiyÀb
İsm-i faøl-ı óaúdur añla bì-óicÀb
2810. èUnãurında on iki burc ÀşikÀr
On iki òaù sırrını hem añla var
(75a) èUnãur-ı noúùayla olur şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀdan açdı reh
BÀ-èanÀãır üç óurÿf on biş olur893
Maènì-i on biş namÀzı gösterür
èUnãur-ı noúùayla olur bì-òaùar
äuret-i levvÀóatun tisèa èaşer894
Noúùa-ıla oldı óarf-i kÀf-ı kün
Bìst rekèat sünnete hem reh-nümÿn
2815. Noúùa-ı bÀ ile üç óarf oldı çÀr895
èUnãur esrÀrını fehm it ÀşikÀr
Óarf ü noúùa bÀ-cümel olur sekiz896
Heşt cennet sırrıdur eyle temìz
Oldı eczÀsında ôÀhir heşt òaù
Lafô-ı Àbuñ fehm iderseñ bì-àalaù897
Noúùasında ism-i AllÀh ÀşikÀr
Penc vaút esrÀrını hem añla var

892 Âb (‫ )آب‬2 harftir, Elif ’in meddi ile 3 harftir. 3 harf, dörder unsurdan 12 olur. 1 noktanın
4 unsuru ile toplamı 16’dır.
893 Âb (‫’)آب‬ın 3 harfi ve 12 unsuru toplamı 15’tir. Noktanın 4 unsuruyla toplamı 19’dur.
Noktanın kendisiyle birlikte 20 olur. Kün (‫’)کن‬ün ebcedi 20 olan Kef (‫ )ک‬harfi ve
20 rekat sünnet mukabilindedir.
894 (74 : 29-30) “İnsanlar için levhalar sunandır, üzerinde on dokuz vardır.” Ayetine telmih
var.
895 Âb (‫’)آب‬ın 3 harfi ve 1 noktası toplamı 4’tür.
896 Âb (‫’)آب‬ın ebcedi olan 4 ile 3 harf ve 1 noktası toplamı 8’dir.
897 Âb (‫’)آب‬ın eczasında 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫الف الف بي‬.
Kısmet-nâme 281

Óarf ü noúùa sìzdehdür bì-gümÀn


Mihr ü mÀh on bir nücÿm oldı èayÀn
2820. Bì-mükerrer óarf ü noúùa nüh olur898
Nüh felek sırrını rÿşen gösterür
Nüh óurÿf u noúùa vü ebced yaúìn
Yüz otuz ikki olur bì-reyb ü şìn
äad ùınÀb-ı òayme ile iy hümÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm
Su iki óarf oldı miål-i Àb u mÀ899
İkki óarf-i kÀf u nÿndur ùÀlibÀ
Heşt cennet èunãurında bì-gümÀn
Görinür hem heşt òaùù-ı müsteèÀn
2825. Şeş cihÀt u şeş óurÿf-ı nÿn u kÀf
Oldı eczÀsında ôÀhir bì-òilÀf
Noúùasında ism-i Faølu’l-lÀh(ı) gör
İbn ü eb ü rÿóı hem iy kÀn-ı nÿr
Óarf-ile noúùa nüh Àyetden nişÀn
Gösterür hem nüh felek sırrın èayÀn
Bì-mükerrer penc olur fehm eyle hem900
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
(75b) Sìn u vÀvuñ ebcedi iy nìk-nÀm
Heyéet-i mecmÿèa vü eczÀ tamÀm
2830. Oldı altmış yeddi fehm eyle èayÀn
Gösterür Ádemle ÓavvÀdan nişÀn901

898 Âb (‫’)آب‬ın eczasında (‫ )الف الف بي‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 4 nokta vardır: ‫ا ل ف ب ي‬.
Bu 5 harfin ebcedi olan 123 ile 5 harf ve 4 noktanın toplamı 132’dir. Hayme-i Mîâd’ın
100 ipi ve 32 ilâhî harf mukabilindedir.
899 Su (‫ )سو‬2 harftir, dörder unsurdan 8 olur. Eczasında 6 harf ve 3 nokta vardır: ‫سين واو‬.
900 Su (‫’)سو‬nun eczasında (‫ )سين واو‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫س ي ن و ا‬.
901 Su (‫’)سو‬nun ebcedi 66’dır, heyet-i mecmûa ile 67 olur. Âdem (‫ )آدم‬ile Havvâ (‫’)حوا‬nın
ّ
ebcedleri toplamıdır. 67, Su (‫’)سو‬nun eczasındaki (‫ )سين واو‬3 nokta ile 70 olur ki Kün
(‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
282 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yetmiş olur bÀ nuúaù fehm it tamÀm


KÀf u nÿn sırrıdur añla ve’s-selÀm

Nâr-Âteş-Od
NÀr óarfin daòi eylerseñ ùaleb
Bulasın esrÀr-ı rÿó u ibn ü eb902
Se tecellì-i òüdÀ vü se ôuhÿr
NÀr óarfinde èayÀndur uşta gör
èUnãurında on iki burc-ı felek
Fehm iderseñ olduñ üstÀd-ı melek
2835. Noúùasıyla faøl-ı óaúdan óarf-i nÀr
ÇÀr èunãur sırrın eyler ÀşikÀr
ŞÀnzdehdür èunãur-ı noúùayla bil
ŞÀnzdeh òaùùuñ rumÿzın fehm úıl
Nÿn u elif rì olur eczÀda heşt903
Heşt firdevs-i berìndür eyle geşt
Noúùasında görinür fehm it èayÀn
Penc óaùù-ı vech-i Ádem bì-gümÀn
Noúùa-i ôÀhirle heşt eczÀ iy yÀr904
Nüh felek esrÀrın eyler ÀşikÀr
2840. Heyéet-i mecmÿèa vü eczÀ nuúaù905
Sırr-ı on dört òaùù-ı óaúdur bì-àalaù
Bì-mükerrer heft olur bì-reyb ü şìn906
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn

902 Nâr (‫ )نار‬lafzında 3 harf ve 1 nokta vardır. 3 harf, dörder unsurdan 12’dir. Bir noktanın
da 4 unsuru vardır. Harf ve noktanın unsurları toplamı 16’dır.
903 Nâr (‫’)نار‬ın eczasında 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫نون الف ري‬.
904 Nâr (‫’)نار‬ın 1 noktasıyla, eczasındaki (‫ )نون الف ري‬8 harf toplamı 9’dur.
905 Nâr (‫’)نار‬ın eczasındaki 8 harf ve 5 nokta (‫ )نون الف ري‬ile heyet-i mecmûası toplamı
14’tür.
906 Nâr (‫’)نار‬ın eczasında (‫ )نون الف ري‬gayr-ı mükerrer 7 harf: ‫ن و ا ل ف ر ي‬. 7 harf, sadece
batında zahir olan 3 nokta (‫ )ف ي‬ile 10’dur.
Kısmet-nâme 283

BÀ-se noúùa deh olur iy nìk-nÀm


Deh òaù-ı MÿsÀdur añla ve’s-selÀm
Oldı Àteş daòi üç óarf iy debìr907
Üç tecellì sırrına Àteşden ir
İsm-i fì vü êÀd u lÀma oldı dÀl
İbn u eb u rÿóa hem bì-úìl u úÀl
2845. èUnãurında on iki burc ÀşikÀr
On (iki) òaù sırrını hem añla var
(76a) Noúùasıdur lafôatu’l-lÀh(a) èalem
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Óarf ü noúùa heşt olur bì-reyb ü şìn
Heşt cennet sırrıdur fehm it yaúìn
Ottuz ikki nuùú-ı faøl-ı àayb-dÀn
èUnãurında noúùa vü óarfüñ èayÀn
Óarf-i medd-ile olur Àteş çahÀr908
ÇÀr èunãur sırrıdur fehm eyle var
2850. ÇÀr óarf ü penc noúùa nüh olur
Nüh felek sırrını rÿşen gösterür
ÇÀr óarf eczÀda olur yÀnzdeh909
Görinür sırr-ı sefer iy merd-i reh
Noúùa vü eczÀ-yı Ádem bì-gümÀn
Noúùasında görinür fehm it èayÀn
Óarf ü noúùa bìst u sedür bì-àalaù
Görinür hem hifdeh óarf910 u şeş nuúaù

907 Ateş (‫ )آتش‬kelimesinde 3 harf vardır, dörder unsurdan 12 olur. 3 harf ve 5 noktası topla-
mı 8’dir. 8 harf ve nokta dörder unsurdan oluştuğundan toplamı 32 olur.
908 Ateş (‫ )آتش‬kelimesinde Elif ’in meddiyle 4 harf (‫ )ا ا ت ش‬vardır. 4 harf, 5 noktasıyla bir-
likte 9’dur.
909 Ateş (‫’)آتش‬in eczasında 11 harf ve 12 nokta vardır: ‫الف الف تي شين‬. 12 noktası, Âdem
(‫’)آدم‬in eczasındaki (‫ )الف دال ميم‬9 harf ve 3 nokta toplamı mukabilindedir. Ateş’in ecza-
sındaki harf ve nokta toplamı 23’tür.
910 Nüshada: óurÿf. Vezin gereği “óarf ” şeklinde düzelttik.
284 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-mükerrer heft olur bì-reyb ü şìn911


Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn
2855. Noúùasında nüh teşehhüd ÀşikÀr
Hem nüh Àyet sırrını fehm eyle var
ŞÀnzdehdür heft ü nüh iy nìk-nÀm
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm
Od óarfinden daòi hem ÀşikÀr
Üç tecellì ôÀhir oldı añla var912
Yaènì lafô u úuvvet ü fièl iy cüvÀn
Ki ibn ü eb ü rÿó olur bì-gümÀn
On iki burc-ı felek bì-iştibÀh
èUnãurında görinür iy merd-i rÀh
2860. Ebcedinde yÀnzdeh sırr-ı sefer
Görinür hem şuúúa sırrı bì-òaùar
Oldı eczÀsında nüh çarò-ı berìn913
ÁşikÀrÀ fehm it iy dÀnÀ-yı dìn
Noúùasıyla oldı deh levóa èalem
èAşra Àyet sırrını fehm eyle hem
Bì-mükerrer penc òaùùın Ádemüñ914
Gösterür hem penc vaútin ÒÀtemüñ
(76b) Noúùasıyla şeş cihet maènÀsını
Gösterür hem kÀf u nÿn eczÀsını
2865. äad ùınÀb u bìst u yek òaùù iy hümÀm
Ebcedinde penc óarfüñ ve’s-selÀm

911 Ateş (‫’)آتش‬in eczasında (‫ )الف الف تي شين‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 9 nokta vardır: ‫ا ل ف ت‬
‫ي ش ن‬. Harf ve nokta toplamı 16’dır.
912 Od (‫ )اود‬kelimesinde 3 harf vardır, dörder unsurdan oluştuğundan toplamı 12’dir. Od
(‫’)اود‬un ebcedi 11’dir.
913 Od (‫’)اود‬un eczasında 9 harf ve 1 nokta vardır: ‫الف واو دال‬.
914 Od (‫’)اود‬un eczasında (‫ )الف واو دال‬bî-mükerrer 5 harf ve 1 nokta vardır: ‫ا ل ف و د‬. Bu
5 harfin ebcedi 121’dir.
Kısmet-nâme 285

Rîh-Bâd-Yel
Rìó üç óarf oldı hem iy ehl-i dil915
Áb u òÀküñ èaynıdur bu daòi bil
èUnãurında görinür iånÀ èaşer
On iki burc-ı felekden al òaber
İkki noúùa ikki óarf-i kÀf u nÿn
Oldı fehm it bu sözi iy õÿ-fünÿn
Penc vaúù ü penc òaùù-ı Ádemi
Óarf ü noúùa gösterür bil bu demi
2870. èUnãurında noúùanuñ bì-reyb ü şìn
ÁşikÀrÀ heşt òaù fehm it yaúìn
Şeş olur eczÀda rì vü yì vü óì916
KÀf u nÿn eczÀsın añla iy zekì
Heşt cennet noúùasında ÀşikÀr
Fehm iderseñ menzilüñ olmaya nÀr
ÇÀrdehdür noúùa vü eczÀ tamÀm
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm
BÀd hem üç óarf olupdur rìó-veş917
Bu beyÀnı fehm úıl iy yÀr-ı òÿş
2875. İbn ü eb u rÿódan virdi òaber
Faøl-ı óaúúuñ ismidür hem bì-òaùar
Noúùasıyla çÀr èunãurdan nişÀn
Gösterür hem çÀr òaùùı bì-gümÀn
èUnãurında noúùa vü óarfüñ iy yÀr
ŞÀnzdeh òaù sırrı oldı ÀşikÀr

915 Rîh (‫ )ريح‬kelimesi 3 harf ve 2 noktadır. 3 harfi, dörder unsurdan 12 olur. Harf ve nokta
toplamı 5’tir. 2 nokta da dörder unsurdan toplam 8 olur.
916 Rîh (‫’)ريح‬in eczasında 6 harf ve 8 nokta vardır: ‫ري يي حي‬. Harf ve nokta toplamı 14’tür.
917 Bâd (‫ )باد‬3 harf ve 1 noktadır. Nokta ve harf toplamı dörder unsurdan 16 olur. 3 harf,
dörder unsurdan 12’dir, 3 harfle birlikte 15 olur.
286 METİN - Hurûfî Şiirler II

èUnãurından noúùanuñ úılsañ güõer


Görine on ikki òaùù-ı muèteber
Üç óurÿf-ile olur on biş yaúìn
Sırrın on biş rekèatüñ fehm it hemìn
2880. Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Ebcedinde görinür hem heft bÀb918
(77a) Úıldı eczÀsında heşt cennet ôuhÿr919
Hem sekiz òaùù-ı ruò-ı Ádem çü nÿr
Noúùasında ism-i Ádem ÀşikÀr
Hem óurÿf-ı muècemi fehm eyle var
Noúùa vü eczÀ-yı Ádem bì-àalaù
Oldı sekkiz óarf-ile bu dört nuúaù
Ottuz ikki nuùú u òaùù-ı faøl-ı rab
Heşt óarfüñ èunãurından úıl ùaleb
2885. Çìl olur bÀ-heşt óarf iy nev-cüvÀn
Ádemüñ taòmìri sırrıdur èayÀn
èUnãur u noúùayla olur çìl ü penc
İsm-i Ádemdür bilenler buldı genc
Bì-mükerrer bì elif ü dÀl iy yÀr
KÀf u nÿn eczÀsın’itdi ÀşikÀr920
ÇÀr noúùayla olur deh iy hümÀm
Gösterür deh levó sırrın ve’s-selÀm

918 Bâd (‫’)باد‬ın ebcedi 7’dir.


919 Bâd (‫’)باد‬ın eczasında 8 harf ve 4 nokta vardır: ‫بي الف دال‬. 4 noktası Âdem (‫’)آدم‬in 4 harfi
ve 4 mucem harf mukabilindedir. Âdem (‫’)آدم‬in eczasındaki (‫ )الف دال ميم‬harf ve nokta
toplamı olan 12, Bâd (‫’)باد‬ın eczasındaki (‫ )بي الف دال‬harf ve nokta toplamı mukabilin-
dedir. Bâd (‫’)باد‬ın eczasındaki 8 harf, dörder unsurdan 32’dir, 8 harfle birlikte 40 olur,
Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir. 40’a Bâd (‫’)باد‬ın 1 noktası ve
noktanın 4 unsuru eklenirse 45 olur ki Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
920 Bâd (‫’)باد‬ın eczasında (‫ )بي الف دال‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 4 nokta vardır: ‫ب ي ا ل ف د‬.
Kısmet-nâme 287

Yil iki óarf oldı miål-i kÀf u nÿn921


Fehm iden bu èilmi oldı õÿ-fünÿn
2890. ÇÀr òaùù u çÀr èunãurdan nişÀn
Noúùasıyla gösterür fehm it èayÀn
Yì vü lÀmuñ èunãurından bì-àalaù
Görinür sekkiz behişt u heşt òaù
ŞÀnzdehdür èunãur u noúùayla hem
ŞÀnzeh òaù sırrına oldı èalem
Ebcedinden erbaèìn sırrına ir922
Hem çìl ismi oúúı iy rÿşen-øamìr
Yì vü lÀm eczÀda penc oldı èayÀn923
Penc òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
2895. Tisèa ÀyÀt-ı Kelìm ü nüh felek
Noúùa vü óarfinde gör bì-reyb ü şek
Penc óarf ü çÀr noúùa bÀ-cümel
äad ùınÀb-ı òaymeye oldı bedel924
Bì-mükerrer óarf ü noúùa iy hümÀm
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur ve’s-selÀm925

(77b) Arz
Arø üç óarf oldı hem bì-úìl u úÀl926
İsm-i fì vü êÀd u lÀma oldı dÀl
Noúùasıyla çÀr olur fehm it yaúìn
ÇÀr èunãur sırrıdur bì-reyb ü şìn

921 Yel (‫ )يل‬2 harf ve 2 noktadır. 2 harf ve 2 nokta dörder unsurdan oluştuğundan 8 unsur
harf ve 8 unsur nokta için zahir olur, toplamı 16’dır.
922 Yel (‫’)يل‬in ebcedi 40’tır.
923 Yel (‫’)يل‬in eczasında 5 harf ve 4 nokta vardır: ‫يي الم‬.
924 Yel (‫’)يل‬in eczasındaki (‫ )يي الم‬5 harf ve 4 nokta ile 5 harfin ebcedi olan 91’in toplamı
100’dür.
925 Yel (‫’)يل‬in eczasında (‫ )يي الم‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 2 nokta vardır: ‫ي ل ا م‬.
926 Arz (‫ )ارض‬3 harf ve 1 noktadır. Ebcedi 1001’dir.
288 METİN - Hurûfî Şiirler II

2900. ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem


ÇÀr óarf-i muècemi gösterdi hem
Biñ bir esmÀ-yı òüdÀ-yı kirdgÀr
Oldı arøuñ ebcedinden ÀşikÀr
Bu cihetden Ádemi faøl-ı òüdÀ
Arøda úıldı (bil) òalìfe ùÀlibÀ
Biñ bir esmÀé-i òüdÀnuñ maôharı
Yaènì Ádemdür bil iy dìn serveri
Fì-i Faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn
áayndan ãoñra teheccìde yaúìn
2905. Geldi fehm eyle bu sırrı bì-gümÀn
Faøl-ı óaúdur yaènì kim ãÀóib-zamÀn
áayn biñdür fÀ ile biñ bir olur
Biñ bir esmÀnuñ beyÀnın gösterür
ÔÀhir oldı êÀd-ı faøl-ı àayb-bìn
Arøda fehm it bu sırrı hem yaúìn
Fì vü lÀm oldı felekde ÀşikÀr
Faølda arø u felekde gör iy yÀr
Yaènì kim arø u felek iy nìk-òÿ
Faøl-ı óaú ismiyle úÀéimdür úamu927
2910. Heşt òaùù u heşt cennetden òaber
Virdi heşt eczÀ-yı arø eyle naôar928
Hem sekiz eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
ÔÀhir oldı arøda bil ve’s-selÀm
Noúùasıdur çÀr enhÀra èalem
ÇÀr tekbìri èayÀn gösterdi hem

927 Arz (‫ )ارض‬ve Fadl (‫ )فضل‬lafızlarında Dâd (‫ )ض‬harfleri müşterektir. Fadl (‫’)فضل‬ın kalan
Fe (‫ )ف‬ve Lâm (‫ )ل‬harfleri felek (‫’)فلک‬de zahirdir. Arz ve felek, Fazlullah ile kaimdir.
928 Arz (‫’)ارض‬ın eczasında 8 harf ve 4 nokta vardır: ‫الف ري ضاد‬. Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki
(‫ )في ضاد الم‬8 harf ve 4 nokta mukabilindedir. 8 harfin unsurları toplamı 32’dir, 8 harfle
birlikte 40 olur. Arz’ın eczasındaki harf ve nokta toplamı 12’dir.
Kısmet-nâme 289

èUnãurında heşt óarfüñ bì-àalaù


ÁşikÀrÀ oldı ottuz ikki òaù
Heşt eczÀ ile sırr-ı erbaèìn
ÔÀhir oldı fehm it iy cÿyÀ-yı dìn
2915. Óarf ü noúùa on iki burc oldı bil
Hem on ikki òaù-durur bì-úÀl u úìl
Bì-mükerrer heftdür heft ÀsumÀn
Görinür hem heft òaùù-ı ümm èayÀn929
(78a) YÀnzdehdür çÀr noúùayla tamÀm
Maènì-i sırr-ı seferdür ve’s-selÀm

Semâ
Arø óarfi gibi üçdür hem semÀ930
Oúúı rÿşen anda da nÀm-ı òüdÀ
Úıldı üç nevèe ãalÀtı hem èayÀn
Kim óaøar cumèa seferdür bì-gümÀn
2920. Ùÿluhÿ sittÿne zirÀè fi’s-semÀ931
Görinür sìn-i semÀda ùÀlibÀ932
Hem daòi mìminde sırr-ı erbaèìn
ÁşikÀrÀ görinür fehm it yaúìn
Elf-i AllÀh u Ádem hem iy yÀr
Oldı elif-i semÀda ÀşikÀr
èUnãurıdur on iki burca èalem933
On iki òaù sırrını gösterdi hem

929 Arz (‫’)ارض‬ın eczasında (‫ )الف ري ضاد‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 4 nokta vardır: ‫ا ل ف ر ي‬
‫ض د‬.
930 Semâ (‫ )سما‬3 harftir.
931 ‫ستون ذراعاً في السماء‬
ّ ‫(“ طوله‬Âdem’in) boyu semada altmış ziradır.” Bkz. Kütüb-i Sitte, c. X,
s. 177.
932 Semâ (‫’)سما‬nın Sîn (‫’)س‬inin ebcedi 60’tır. Mîm (‫’)م‬inin ebcedi 40, Elif (‫’)ا‬inin de ebcedi
1’dir.
933 Semâ (‫’)سما‬nın 3 harfi, dörder unsurdan toplam 12 olur, 3 harfle birlikte 15’tir.
290 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀ-èanÀãır sìn elif mìm bì-cidÀl


PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl
2925. Heyéet-i mecmÿèa vü èunãur cümel
Sırr-ı yüz on dört suverdür bì-cedel934
Oldı eczÀsında ôÀhir nüh felek935
Hem nüh Àyet sırrıdur bì-reyb ü şek
Noúùası şeş rÿz sırrıdur èayÀn
KÀf u nÿn eczÀsıdur hem bì-gümÀn
Oldı ùoúúuz óarf-ile altı nuúaù
PÀnzdeh óarfe müşÀbih bì-àalaù
Bì-mükerrer nüh óurÿf olur yedi936
Yeddi òaùù-ı vech-i ümmdür sermedì
2930. Heft óarfüñ noúùası olur çahÀr
ÇÀr èunãur sırrıdur fehm eyle var
èUnãurında heft óarfüñ hem èayÀn
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i àayb-dÀn
Oldı dört noúùayla ottuz ikki hem
Nuùú u òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Heft óarf u çÀr noúùa iy hümÀm
YÀnzdeh sırr-ı seferdür ve’s-selÀm

(78b) Çarh
Çarò hem üç óarfdür iy ehl-i rÀz937
Hemçü nÀm-ı faøl-ı õÀt-ı bì-niyÀz

934 Semâ (‫’)سما‬nın ebcedi 101’dir, 3 harfinin unsurları toplamı olan 12 ve heyet-i mecmûa
ile 114’tür.
935 Semâ (‫’)سما‬nın eczasında 9 harf ve 6 nokta vardır: ‫سين ميم الف‬.
936 Semâ (‫’)سما‬nın eczasında (‫ )سين ميم الف‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 4 nokta vardır: ‫س ي ن م‬
‫ا ل ف‬. 7 harfin unsurları toplamı 28’dir, 4 nokta ile birlikte 32 olur. 7 harf ve 4 noktanın
toplamı 11’dir.
937 Çarh (‫ )چرخ‬3 harf ve 4 noktadır. 3 harfin unsurları toplamı 12’dir, 3 harfle birlikte
15 olur. 4 nokta hesaba dahil edilirse 19 olur. Çarh’ın harf ve nokta toplamı 7’dir.
Kısmet-nâme 291

2935. Noúùasında óarf-i muècem çÀr òaù


Görinür hem çÀr èunãur bì-àalaù
Oúúı óarfüñ èunãurından ùÀlibÀ
Hemçü MÿsÀ on iki òaùù-ı òüdÀ
BÀ-se òaù on biş olur bì-reyb ü şìn
Sırr-ı on biş rekèati fehm it yaúìn
ÇÀr noúùayla olur tisèa èaşer
Maènì-i levvÀóadur eyle naôar
Oldı óarf ü noúùa-i çarò iy cüvÀn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-gümÀn
2940. Heft çarò u heft kevkeb oldı hem
Heft iúlìme hem olmışdur èalem
Rì vü òì-i çaròuñ iy ãÀóib-uãÿl
Ebcedinden êÀê-ı faølı iste bul938
Keşf ola tÀ kim saña esrÀr-ı çarò
Faøl-ı óaúdan göresin envÀr-ı çarò
Eyle çìminden çahÀr erkÀn ùaleb
ÇÀr rekèat sırrını hem bì-taèab
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem ÀşikÀr
Oldı eczÀsında óarfüñ añla var939
2945. èUnãurında sì vü dü nuùú-ı òüdÀ
Heşt óarfüñ ôÀhir oldı ùÀlibÀ
BÀ-èanÀãır heşt óarf bì-reyb ü şìn
Gösterür maènÀ-yı sırr-ı erbaèìn

938 Çarh (‫’)چرخ‬ın Rî ve Hî (‫ )رخ‬harflerinin ebcedi 800’dür, Fadl (‫’)فضل‬ın Dâd (‫ )ض‬harfinin
ebcedi mukabilindedir. Çîm (‫’)چ‬in ise 1 harf ve 3 noktası toplamı 4’tür.
939 Çarh (‫’)چرخ‬ın eczasında 7 harf vardır: ‫چيم ري خي‬. Burada kast edilenin Çîm (‫’)چيم‬in ec-
zası (3 harf ve 5 noktadan oluştmaktadır, harf ve nokta toplamı 8’dir.) olduğu düşünüle-
bilirse de devamındaki beyitlerden böyle olmadığı anlaşılmaktadır. Muhîtî’nin hesabına
göre 8 harf dörder unsurdan 32 yapar, 8 harf (veya 8 harf ve nokta) ile 40 olur.
292 METİN - Hurûfî Şiirler II

Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ bì-gümÀn


Heşt óarfüñ noúùası oldı èayÀn940
Óarf u noúùa on sekizdür añla hem
On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
Bì-mükerrer penc olur eczÀ-yı çarò941
Penc vaúti gösterür esmÀ-yı çarò
2950. Noúùasında şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
ÁşikÀrÀ oldı bì-mekr u füsÿn
Şuúúa vü sırr-ı sefer iy nìk-nÀm
Noúùa vü óarfinde ôÀhir ve’s-selÀm

(79a) Zemîn
Gösterür sırr-ı èanÀãır iy emìn
Fehm iderseñ ãÿret-i óarf-i zemìn942
Noúùasında pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
Görinür hem çÀr òaùù-ı istivÀ
Zì vü mìm ü yì vü nÿnuñ bì-àalaù
èUnãurında ÀşikÀr on altı òaù
2955. ÇÀr óarf ü çÀr noúùa heşt olur
Heşt òaùı vü heşt èadni gösterür
BÀ èanÀãır bìst u çÀr olur iy yÀr
ÔÀhir eyler sÀèat-i bìst u çehÀr
Heşt óarf ü noúùanuñ bì-iştibÀh
èUnãurında sì vü dü nuùú-ı ilÀh

940 Çarh (‫’)چرخ‬ın eczasında 10 nokta vardır: ‫چيم ري خي‬. 8 harfle toplamı (7 harf vardır as-
lında) 18 olur.
941 Çarh (‫’)چرخ‬ın eczasında (‫ )چيم ري خي‬bî-mükerrer 5 harf ve 6 nokta vardır: ‫چ ي م ر خ‬.
942 Zemîn (‫ )زمين‬kelimesi 4 harf ve 4 noktadan oluşur. Harf ve nokta toplamı 8’dir. 4 nok-
tanın unsurları toplamı 16’dır, 4 harf ve 4 nokta ile toplamı 24 olur. 4 harf ve 4 nokta,
her biri dörder unsurdan 16’şar olur, toplamı 32’dir. Buna, 4 harf ve 4 noktayı eklersek
40 olur.
Kısmet-nâme 293

BÀ-óurÿf u noúùa çìl olur èayÀn


Gösterür taòmìr-i Ádemden nişÀn
BÀ cümel óarf-i zemìn ser-firÀz
Oldı yüz on bir elifden açdı rÀz943
2960. Oldı eczÀsında deh òaùù ÀşikÀr944
èAşra Àyet maènìsin hem añla var
Noúùasında yÀnzdeh şuúúa èayÀn
Görinür sırr-ı sefer hem bì-gümÀn
Óarf ü noúùa bìst u yekdür bì-cidÀl
Oldı bìst u yek òaù-ı ÓavvÀya dÀl
Bì-mükerrer pencdür penc vaút namÀz945
Görinür hem penc ism-i bì-niyÀz
Penc òaùù-ı Ádemi hem ÀşikÀr
Gösterür fehm it zemìn sırrını var
2965. Sırr-ı nüh çarò u nüh Àyet iy hümÀm
Noúùa vü óarfinde ôÀhir ve’s-selÀm

Âsumân
Penc óarf-i ÀsumÀn bì-reyb ü şìn946
Gösterür AllÀhuñ esmÀsın yaúìn
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Penc vaúù esrÀrını gösterdi hem
Noúùasıyla kÀf u nÿn eczÀsını
Gösterür hem şeş cihet maènÀsını
Óarf-i medd-ile olur heft ÀsumÀn
Gösterür hem heft kevkebden nişÀn

943 Zemîn (‫’)زمين‬in ebcedi 107’dir, 4 harfle birlikte 111 olur.


944 Zemîn (‫’)زمين‬in eczasında 10 harf ve 11 nokta vardır: ‫زي ميم يي نون‬.
945 Zemîn (‫’)زمين‬in eczasında (‫ )زي ميم يي نون‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 4 nokta vardır: ‫ز ي م‬
‫ن و‬.
946 Âsumân (‫’)آسمان‬ın 5 harfi (elifin meddiyle 6 harfi) ve 1 noktası vardır.
294 METİN - Hurûfî Şiirler II

(79b) 2970. Heft muãóaf görinür hem heft ùavÀf


Heft òaùù-ı vech-i ümm hem bì-òilÀf
Penc óarfüñ ebcedi iy nìk-òÿ
İkki bìst u heşt olur üç sì vü dü947
Oldı üç sì vü dü fì vü êÀd u lÀm
İkki bìst u heşt iki noúùa tamÀm
Yaènì üç sì vü dü ikki bìst u heşt
ÁsumÀn-ı faøl-ı óaúdur eyle geşt
On biş olur penc óarf eczÀda bil948
PÀnzdeh rekèat namÀzı fehm úıl
2975. Noúùasında sırr-ı nüh Àyet èayÀn
Görinür hem maènì-i nüh ÀsumÀn
Óarf ü noúùa oldı fehm it bìst (u) çÀr
ÔÀhir oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr
İnbisÀù-ı medd-ile on biş óurÿf
On sekiz biñ èÀlem oldı bul vuúÿf949
On sekiz óarfüñ nuúÀùı deh olur
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ görinür
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh oldı hem
ÁsumÀn maènìde fehm it lÀ-cerem
2980. On sekiz óarf on nuúaù bì-úìl ü úÀl
Bìst u heşt nuùú-ı resÿle oldı dÀl
Bì-mükerrer heşt òaù sırrın èayÀn950
Gösterür hem heşt firdevs-i cinÀn

947 Âsumân (‫’)آسمان‬ın ebcedi 152’dir. 2 kere 28 ve 3 kere 32’nin toplamına eşittir. Fadl
(‫’)فضل‬ın 2 noktasının 28 harf ve 3 harfinin 32 harf mukabilinde olduğuna işarettir.
948 Âsumân (‫’)آسمان‬ın eczasında 15 harf ve 9 nokta vardır: ‫الف سين ميم الف نون‬.
949 Âsumân (‫’)آسمان‬ın eczasında, Elif ’in meddi ile, 18 harf ve 10 nokta vardır: ‫الف الف سين‬
‫ميم الف نون‬. Harf ve nokta toplamı 28’dir. 18 harf, Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın eczasındaki (‫الف الم‬
‫ )الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta toplamı mukabilindedir.
950 Âsumân (‫’)آسمان‬ın eczasında (‫ )الف سين ميم الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ا ل ف س‬
‫ي ن م و‬. Her bir harf dörder unsurdan toplam 32 olur.
Kısmet-nâme 295

èUnãurında heşt óarfüñ iy hümÀm


Sì vü dü òaù sırrın oúúı ve’s-selÀm

Yer
İkki óarf-i yir zi-faøl-ı reh-nümÿn951
Oldı fehm it ikki óarf-i kÀf u nÿn
èUnãurında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı Ádemi hem añla var
2985. İkki óarf u ikki noúùa çÀr olur
ÇÀr òaùù u çÀr èunãur görinür
Oldı eczÀsında ôÀhir dört kitÀb952
ÇÀr nehrüñ sırrı hem bì-irtiyÀb
èUnãurında çÀr óarfüñ bì-àalaù
ÁşikÀrÀ görinür on altı òaù
Noúùası şeş kÀf u nÿn eczÀsıdur
Şeş cihÀtuñ añla hem maènÀsıdur
(80a) ŞÀnzdeh èunãurla şeş noúùa èayÀn
Bìst u dü noúùaya olmışdur nişÀn
2990. Faøl-ı óaúdan on olur óarf u nuúaù
On òaù-ı MÿsÀ görinür bì-àalaù
Añladuñ çünkim yirüñ sırrın tamÀm
Diñle gök esrÀrını hem ve’s-selÀm

Gök
İsm-i fí vü êÀd u lÀm-ı kirdgÀr
Oldı gökden fehm iderseñ ÀşikÀr953

951 Yer (‫ )ير‬2 harf ve 2 noktadır. Harf ve nokta toplamı 4’tür. 2 harf, dörder unsurdan 8 olur.
952 Yer (‫’)ير‬in eczasında 4 harf ve 6 nokta vardır: ‫يي ري‬. 4 harf, dörder unsurdan toplam
16 olur, 6 nokta ile birlikte 22’dir. 4 harf ve 6 nokta toplamı 10’dur.
953 Gök (‫ )گوک‬kelimesi 3 harftir. Ebcedi, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilinde 46’dır.
296 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ebcedinde ism-i Ádem gizlidür


ÇÀrdeh òatt-ile hem sì vü dü nÿr
èUnãurında on iki burc-ı semÀ954
Oúúınur hem on iki òaùù-ı òüdÀ
2995. èUnãur-ile on biş olur üç óurÿf
Gösterür on biş namÀzı bul vuúÿf
KÀf u vÀv u kÀf olur bì-reyb ü şìn
ÙÀlibÀ eczÀda nüh çarò-ı berìn955
Noúùasında ikki óarf-i kÀf u nÿn
ÁşikÀrÀ oldı bì-mekr ü füsÿn
Óarf ü noúùa yÀnzdeh rekèat sefer
Gösterür hem şuúúa sırrın bì-òaùar
Ebced ü bÀ-nüh óurÿf iy nev-cüvÀn
Heft sì vü dü olur fehm it èayÀn956
3000. Heft òaù sırrını itdi ÀşikÀr
Yaènì her òaù sì vü düdür añla var
KÀf u vÀv (u) kÀf olur bil bì-àalaù
Bì-mükerrer çÀr èunãur çÀr òaù957
Noúùasıyla penc olur fehm eyle hem
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
ÇÀr óarf ü noúùa vü ecbed iy yÀr
Oldı yüz on bir bu sırrı añla var

954 Gök (‫ )گوک‬kelimesinin 3 harfi, dörder unsurdan toplam 12’dir, 3 harfle birlikte 15 olur.
955 Gök (‫’)گوک‬ün eczasında 9 harf ve 2 nokta vardır: ‫گاف واو کاف‬. Harf ve nokta toplamı
11’dir.
956 Gök (‫’)گوک‬ün eczasındaki 9 harf (‫ )گاف واو کاف‬ve 9 harfin ebcedi olan 215’in toplamı
224’tür. Bu da 7 kere 32’ye eşittir. 7 ümmî hattın her birinin 32 harf mukabilinde oldu-
ğuna işarettir.
957 Gök (‫’)گوک‬ün eczasında (‫ )گاف واو کاف‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 1 nokta vardır: ‫ک ا ف‬
‫و‬. Bu 4 harf ve 4 harfin ebcedi olan 107’nin toplamı 111’dir. Elif (‫’)الف‬in ebcedi olan
111 mukabilindedir.
Kısmet-nâme 297

YÀnzdeh şuúúayla sırr-ı ãad ùınÀb


ÁşikÀrÀ oldı gökden bì-óicÀb
3005. Añla gökden hem elif sırrın tamÀm
Kim yüz on birdür èadedde ve’s-selÀm

(80b) Arş
èArş üç óarf oldı hem bì-úìl ü úÀl958
İsm-i fì vü êÀd u lÀma oldı dÀl
èUnãurında ÀşikÀrÀdur yaúìn
On iki burc-ı felek iy òurde-bìn
PÀnzdeh rekèat rumÿzın ÀşikÀr
Gösterür bÀ-èunãur u óarf añla var
Üç óurÿf u üç nuúaù bì-úÀl u úìl
Şeş nuúÀù-ı muókeme oldı delìl959
3010. KÀf u nÿn eczÀsına dÀl oldı hem
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem
èUnãurında noúùa vü óarfüñ iy yÀr
ÔÀhir oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr
èUnãur u óarf ü nuúaù960 bì-úìl ü úÀl
Oldı sì cüzv-i kelÀmu’l-lÀha dÀl
Oldı eczÀsında heşt cennet èayÀn961
èAyn u rì vü şìnüñ añla bì-gümÀn
Hem sütÿnından saña virdi òaber
Heşt òaùù-ı èarş-ı óaú eyle naôar

958 Arş (‫ )عرش‬3 harf ve 3 noktadan oluşur. 3 harf, dörder unsurdan toplam 12’dir, 3 harf ile
birlikte 15 olur.
959 Arş (‫’)عرش‬ın 3 harf ve 3 noktası toplamı 17 muhkem harfin 6 noktası mukabilindedir.
3 harf ve 3 nokta, dörder unsurdan toplam 24 olur, 3 harf ve 3 nokta ile toplamı 30’dur.
960 Nüshada: noúùa.
961 Arş (‫’)عرش‬ın eczasında 8 harf ve 11 nokta vardır: ‫عين ري شين‬. Harf ve nokta toplamı
19’dur. 14 muhkem harf ve 5 noktasının toplamı mukabilindedir.
298 METİN - Hurûfî Şiirler II

3015. Noúùasında yÀnzdeh rekèat namÀz


ÔÀhir oldı fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz
Óarf ü noúùa nÿzdehdür bì-àalaù
MÿhkemÀtı gösterür bÀ-penc nuúaù
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güzer
Göstere on altı òaùùı ser-be-ser962
Şìn-i èarşda görinür sırr-ı derec963
Fehm iderseñ bu sözi bulduñ ferec
Ebced-i èaynında hem bì-imtióÀn
Oldı óarf-i kÀf u nÿn sırrı èayÀn
3020. Hem de yetmiş biñ melek sırrın saña
Gösterür fehm eyle óaúdan ùÀlibÀ
Kim buyurmışdur òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Dolaşurlar èarşuñ etrÀfın müdÀm
Ebced-i eczÀ-yı èarşuñ bì-òaùar
Faøl-ı óaúdan oldı heft ãad úıl naôar964
Gösterür sebèa senÀbìlden965 nişÀn
K’oldı966 her birinde yüz óabbe èayÀn
Yaènì yeddi òaùù-ı ümm iy nÀm-dÀr
Kim odur sebèa senÀbìl ÀşikÀr
(81a) 3025. Her birinde òaùlaruñ bì-úÀl u úìl
ÚÀf ve’l-ÚuréÀn967 beyÀnın fehm úıl

962 Arş (‫’)عرش‬ın 3 noktası hariç eczasında (‫ )عين ري شين‬8 harf ve 8 nokta vardır.
963 Arş (‫’)عرش‬ın Şin (‫ )ش‬harfinin eczasının (‫ )شين‬ebcedi 360’tır. Ayın (‫’)ع‬ın ebcedi 70’tir,
Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
964 Arş (‫’)عرش‬ın eczasındaki (‫ )عين ري شين‬harflerin ebcedi 700’dür. Bu, 7 hattan her biri-
nin (7 sünbül gibi) 100 (Kâf- ‫’ق‬ın ebcedidir) olduğu anlamına gelir. Ayrıca 700, 28 ile
21 kere 32’nin toplamına eşittir. 28, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf mukabilinde,
21 kere 32 de 21 hattan her birinin 32 harf mukabilinde olduğunu ifade eder.
965 (2 : 261) “... yedi başak ve her başakta yüz tane var.” ayetine telmih var.
966 Nüshada: Ki oldı.
967 (50 : 1) “Kâf, Kuran’a andolsun...”
Kısmet-nâme 299

Hem daòi heftãad èaded bì-reyb ü şìn


Oldı bìst u yek otuz ikki yaúìn
Bir yigirmi sekkiz oldı hem èayÀn
Bu beyÀnı fehm úıl iy nev-cüvÀn
Bìst u yek ottuz iki bì-úìl ü úÀl
Oldı bìst u yek òaù-ı ÓavvÀya dÀl
Yaènì bìst u yek òaù-ı àılmÀn u óÿr
Her biri ottuz iki nuùú oldı gör
3030. Bir yigirmi sekkiz oldı hem işit
MuãùafÀnuñ nuùú u òaùùı iy yigit
Bì-mükerrer penc vaút ü penc òaù
Oldı èayn u rì vü şìn bil bì-àalaù968
Şeş nuúaùla on bir olur iy hümÀm
Añla on bir şuúúa sırrın ve’s-selÀm

Kürsî
Óarf-i kürsì çÀr geldi ÀşikÀr
ÇÀr èunãur sırrını fehm eyle var969
ÇÀr cÿy-ı cenneti fehm eyle hem
ÇÀr òaù sırrına hem oldı èalem
3035. èUnãÿrında şÀnzdeh òaùùı èayÀn
Oúúı kürsìnüñ işit óaúdan beyÀn
Noúùasında ikki rekèat ãubóı gör
KÀf u nÿn óarfini hem iy kÀn-ı nÿr
Óarf ü noúùa şeş cihet maènÀsını
Gösterür hem kÀf u nÿn eczÀsını

968 Arş (‫’)عرش‬ın eczasında (‫ )عين ري شين‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 6 nokta vardır: ‫ع ي ن ر ش‬.
969 Kürsî (‫ )کرسي‬4 harf ve 2 noktadan oluşur. Harf ve nokta toplamı 6’dır. 4 harf, dörder
unsurdan toplam 16, 2 nokta da 8’dir. Toplamları 24’tür, 4 harfle birlikte 28, 2 noktanın
da dahil edilmesiyle 30 olur.
300 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sitte-i eyyÀm u hem şeş ibtidÀ


Şeş teşehhüd sırrın itdi hem edÀ
Hem şeş AllÀh ekbere oldı nişÀn
Şeş elif lÀm mìmdür hem bì-gümÀn
3040. èUnãurında noúùanuñ bì-reyb ü şìn
Görinür eczÀ-yı nÀm-ı àayb-bìn
Heşt teşehhüd heşt cennet sırrı hem
Hem görinür heşt òaùù-ı muóterem
èUnãur-ı noúùayla kürsì iy cüvÀn
BÀ èanÀãır bìst u heşt olur èayÀn
(81b) Bìst u heşt nuùú-ı resÿle oldı dÀl
Úısmet-i kürsì zi-faøl-ı õü’l-celÀl
BÀ-dü noúùa oldı sì cüzv-i kelÀm
Kim odur sìmurà-ı úÀf-ı lÀ-yenÀm
3045. Oldı eczÀsında kürsìnüñ èayÀn
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ bì-gümÀn970
Noúùası deh óarf-i bismi’l-lÀhdur
Fehm iden bu sırrı ehlu’l-lÀhdur
Noúùa-i ôÀhirle eczÀ on iki
Gösterür on ikki burcı iy aòì971
Heşt òaùù u heşt cennet bì-àalaù
BÀùınında gösterür sekkiz nuúaù
Deh óurÿf u deh nuúaù fehm eyle hem
Bìst rekèat sünnete oldı èalem
3050. Bì-mükerrer heftdür iy kÀm-yÀb972
Òaùù-ı ÓavvÀ görinür bì-irtiyÀb

970 Kürsî (‫’)کرسي‬nin eczasında 10 harf ve 10 nokta vardır: ‫کاف ري سين يي‬. 10 harf ile Kürsî
(‫’)کرسي‬nin 2 noktası toplamı 12’dir. 10 harf ve 10 nokta toplamı 20’dir. Kürsî (‫’)کرسي‬nin
eczasında, zahirdeki 2 nokta hariç, 8 nokta zuhur eder.
971 Nüshada: zekì.
972 Kürsî (‫’)کرسي‬nin eczasında (‫ )کاف ري سين يي‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 4 nokta vardır: ‫ک ا‬
‫ف ر ي س ن‬.
Kısmet-nâme 301

Çün kelÀmında didi faøl-ı ilÀh


Vesièa kürsiyyuhÿ973 iy merd-i rÀh
Kürsì òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur yaúìn
K’anda sıàmışdur semÀvÀt u zemìn
YÀnzdeh şuúúa namÀz-ı àayr-ı cehr
Hem görinür yÀnzdeh rekèat sefer
KÀf u rì vü sìn ü yì iy hÿşyÀr
Dört yüz elli bir èadeddür ÀşikÀr
3055. Bì-mükerrer óarf ü noúùayla èayÀn
ÇÀrdeh sì vü se olur bì-gümÀn974
ÇÀrdeh sì vü se iy èÀlì-maúÀm
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Haftanın Günleri
İsm-i heft rÿz oldı bìst u nüh óurÿf975
Cumèadan sebte irince bul vuúÿf
LÀm-elifle bìst u heşt óarfe èalem
Oldı bìst u nüh suver fehm eyle hem
Noúùasında bìst u yek òaùù ÀşikÀr
Kim gelüpdür vech-i ÓavvÀda iy yÀr
3060. Bir úavilde bìst u heştdür ÀşikÀr
Bìst u heşt óarf-i kelÀmı añla var

973 (2 : 255) “O’nun kürsisi (bütün gökleri ve yeri) kuşatmıştır.”


974 Kürsî (‫’)کرسي‬nin eczasındaki (‫ )کاف ري سين يي‬gayr-ı mükerrer 7 harfin (‫ک ا ف ر ي س‬
‫ )ن‬ebcedi 451’dir, 7 harf ve 4 noktasıyla birlikte 462 olur. Bu da 14 kere 33’e eşittir ki
14 hattın (seb’u’l-mesânî) Lâm-elif ’le birlikte 32 harf mukabilinde olmasına işarettir.
975 Haftanın günleri (‫ )جمعه سبت احد اثنين ثالثه اربعه خمیس‬29 harf ve 21 noktadır. Harf ve nok-
ta toplamı 50’dir. Salı gününün sülesâ (‫ )ثلثا‬şeklinde okunmasıyla 28 harf olur. Fatiha’nın
bî-mükerrer 21 (‫ )ا ب ت ح د ذ ر س ص ض ط ع غ ق ک ل م ن و ه ي‬ve besmelenin 21 harfi (‫ب‬
‫ )ا س م ا ل ل ا ه ا ل ر ح م ن ا ل ر ح ي م‬haftanın günlerinin 21 noktası mukabilindedir.
302 METİN - Hurûfî Şiirler II

(82a) Bì-mükerrer sÿre-i ümmü’l-kitÀb


Görinür tekrÀrsız bì-irtiyÀb
Hem óurÿf-ı besmele bì-reyb ü şìn
Heft rÿzuñ noúùası oldı yaúìn
Bìst u nüh óarf-ile bìst u yek nuúaù
Gösterür penceh namÀzı bì-àalaù
Óarf ü noúùa sırrına hem oldı dÀl
K’Aómedüñ nuùúındadur bì-úìl ü úÀl
3065. Óaú didi rÿz-ı úıyÀmet iy cüvÀn
Elli biñ yıldur bu sözde yoú gümÀn976
Noúùa vü óarfinde oldı ÀşikÀr
Heft eyyÀmuñ rumÿzın añla var
Elli biñ yıl sırrı bu heft rÿzdur
Fehm idenler ùÀlièi fìrÿzdur
Heft òaùdur heft rÿz ez-emr-i kün
Heftenüñ sırrını bil iy õÿ-fünÿn
Baş òaùùı cumèa sırrın gösterür
K’anda on biş on yedinüñ cemèidür
3070. Bu cihetden òaùù-ı ser olur dırÀz
K’adıdur yevmü’l-mezìd ez-bì-niyÀz
Bì-mükerrer ism-i heft rÿz iy cüvÀn
ŞÀnzdeh òaù sırrına oldı nişÀn977
Noúùasında görinür sırr-ı sefer
Sırr-ı on bir şuúúa hem eyle naôar
ŞÀnzdeh óarf-ile on bir noúùa hem
Oldı bìst u heft şeb-i úadre èalem

ٍ ‫سنة و خمسين الف‬


976 ‫سنة‬ ٍ ‫“ يوم کالف‬Bin sene ve elli bin sene gibi (olan) gün.” hadisine telmih
vardır.
977 Haftanın günlerinde (‫ )جمعه سبت احد اثنين ثالثه اربعه خمیس‬bî-mükerrer 16 harf ve 11 nok-
ta vardır: ‫ج م ع ه س ب ت ا ح د ث ن ي ل ر خ‬. Harf ve nokta toplamı 27’dir, Ramazan’ın
27. gecesi olan Kadir gecesi mukabilindedir.
Kısmet-nâme 303

Görinür hem yÀnzdeh óarf ÀşikÀr


Kim olur bÀ-noúùa bìst u heft iy yÀr
3075. YÀnzdeh noúùayla şeş978 rÿz oldı baú
On yedi rekèat namÀz-ı farø-ı óaú979
ŞÀnzdeh óarf-ile ottuz üç olur
LÀm elifle sì vü düyi gösterür
Bìst u nüh óarf-ile on bir noúùa hem980
Erbaèìn sırrına olmışdur èalem
ŞÀnzdeh óarf-iledür pencÀh u şeş
Bu beyÀnı fehm úıl iy yÀr-ı òÿş
Nuùú u òaùù-ı Aómede dÀl oldı bil
K’oldı ikki bìst u heşt bì-úÀl u úìl
(82b) 3080. Heft eyyÀm-ile altmış üç olur
Altmış üç sÀl-i resÿli gösterür
Bìst u yek noúùayla hem bì-reyb ü şìn
Faøl-ı óaúdan oldı seksen dört yaúìn
Virdi üç yiggirmi sekkizden òaber
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀya úıl naôar
ŞÀnzdeh óarf-ile bìst u nüh óurÿf
Sırr-ı ism-i Ádem oldı bul vuúÿf981

978 Nüshada: heft.


979 Burada haftanın günlerindeki 11 nokta ile 7 gün toplanmıyor. 17 rekat haftanın 6 gü-
nünde kılındığından 11 ile 6 günün toplanması maksada daha uygundur. Elde edilen
17 ile bî-mükerrer 16 harfin toplamı 33’tür.
980 Haftanın günlerindeki (‫ )جمعه سبت احد اثنين ثالثه اربعه خمیس‬29 harf ile gayr-ı mükerrer
harflerindeki (‫ )ج م ع ه س ب ت ا ح د ث ن ي ل ر خ‬11 noktanın toplamı 40’tır. Gayr-ı mü-
kerrer 16 harf ile birlikte 56 olur, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf ile vechindeki
28 hattın toplamı mukabilindedir. 56 ile haftanın 7 gününün toplamı da Hz. Peygam-
ber’in vefat ettiği yaş mukabilindedir. Haftanın günlerindeki 21 nokta ile 84 olur ki el,
yüz ve ayaklardaki 28’er hattın toplamı mukabilindedir.
981 Haftanın günlerindeki (‫ )جمعه سبت احد اثنين ثالثه اربعه خمیس‬29 harf ile gayr-ı mükerrer
16 harfin (‫ )ج م ع ه س ب ت ا ح د ث ن ي ل ر خ‬toplamı 45’tir, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi muka-
bilindedir. Buna haftanın günlerindeki 21 nokta ve 7 gün eklenirse 73 olur, Arap alfabe-
sinin eczasındaki 72 harf ve Lâm-elif ’in toplamı mukabilindedir.
304 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bìst u yek noúùayla heft eyyÀm hem


Cümle yetmiş üç olur bì-biş ü kem
3085. LÀm-elifle oldı eczÀya nişÀn
Kim olur yetmiş üç añla bì-gümÀn
Ebced-i sebt ü eóad iåneyn hem
Hem åülÀåe erbaèa iy muóterem
Hem òamìs u cumèa sırrın eyle geşt
K’oldı yüz sì vü dü hem bir bìst u heşt982
Yüz ùınÀb-ı òaymedür yüz sì vü dü
Bìst u heşt ùÿlidür añla iy ulu
Heft(e) vü eyyÀm-ı sÀl u meh tamÀm
èİlm-i úısmetdür oúı bil ve’s-selÀm

Yıldızlar
3090. Şems ü mirrìó ü èuùÀrid müşterì
BÀ-úamer zühre zuóal iy dìn eri
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammedden nişÀn
Virdi fehm eyle bu esrÀrı èayÀn
Yaènì yiggirmi sekiz óarf oldı bil983
KevkebÀn-ı burc-ı eflÀk ez-celìl
Heft kevkeb heft rÿz oldı yaúìn
Sırr-ı heft òaùù oldı hem bì-reyb ü şìn
Noúùasında görinür hifdeh ãalÀt
Hem daòi hifdeh óurÿf-ı muókemÀt

982 Haftanın günlerinin (‫ )جمعه سبت احد اثنين ثالثه اربعه خمیس‬ebcedi 3228’dir. Bu da 100 kere
32 ve 1 kere 28’nin toplamıdır. Hayme-i Mîâd’ın 100 ipinin 32 harf mukabilinde ve
kumaşlarının uzunluğu olan 28 arş mukabilinde olduğu anlamına gelir.
983 Yedi yıldızın isimlerinde (‫ )زحل مشتري مریح شمس زهره عطارد قمر‬28 harf vardır. 16 noktayı
ّ
Muhîtî Dede 17 nokta olarak hesaplamıştır. Buna göre harf ve nokta toplamı 45’tir,
Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
Kısmet-nâme 305

3095. Óarf ü noúùa Ádemüñ ismin èayÀn


Gösterür hem çìl ü pencdür bì-gümÀn
On yedi noúùayla heft encüm iy yÀr
ÔÀhir itdi sÀèat-i leyl ü nehÀr
Bì-mükerrer şÀnzdehdür añla hem984
ŞÀnzdeh òaù sırrına oldı èalem
(83a) On ikisi on iki burc-ı felek
Dördi èunãur sırrıdur bilmek gerek
Noúùasında görinür sırr-ı sefer
Fehm iderseñ olmaya yirüñ saúar
3100. Óarf ü noúùa oldı bìst u heft hem
Oldı bìst u heft şeb-i úadre èalem
ŞÀnzdeh óarf-ile on yeddi nuúaù
Ottuz üç olur bu sözde yoú àalaù
LÀm-elifle sì vü dü óarfi èayÀn
Gösterür fehm eyle óaúdan bì-gümÀn
Heft ism-i kevkeb-ile erbaèìn
Erbaèìn sırrına dÀl oldı yaúìn
İètibÀr-ı yÀnzdehle ùÀlibÀ
Oldı elli bir namÀz-ı MurtaøÀ
3105. Şübhe yoú kim gökden inmişdür namÀz
Gökler esrÀrın bil iy dÀnÀ-yı rÀz

984 Yedi yıldızın isimlerinde (‫ )زحل مشتري مریح شمس زهره عطارد قمر‬gayr-ı mükerrer 15 harf ve
ّ
10 nokta vardır: ‫ز ح ل م ش ت ر ي س ه ع ط ا د ق‬. Ancak Muhîtî Dede 16 harf ve 11 nokta
hesaplamıştır. Her ne kadar devamında doğru şekilde okuyup hesaplamış olsa da Mirrîh
veya Zühal’deki Ha (‫’)ح‬lardan birini Hı (‫ )خ‬şeklinde hatalı okuduğu ihtimali oldukça
güçlüdür. Zira devamındaki beyitlerde 7 yıldızın ebcedini, 17 noktasıyla birlikte 3303
olarak hesaplamıştır. Gerçekte 7 yıldızın isimlerinin ebcedi toplamı 2694’tür, 17 nokta
ile 2711 olur. Muhîtî Dede’nin hesabıyla aradaki fark 592’dir. Ha (‫ )ح‬ile Hı (‫’)خ‬nın
ebcedleri arasındaki fark da 592’dir.
306 METİN - Hurûfî Şiirler II

Çün müfìd oldı kelÀm-ı muòtaãar


Muòtaãar anuñçün oldı bu òaber
äÿretÀ gerçi kim oldı iòtiãÀr
Lìk maènìde mufaããaldur iy yÀr
Her birinde kevkebüñ ez-faøl-ı rab
Eyle isminden müsemmÀsın ùaleb
TÀ saña yüz göstere bu èilm-i àayb
Úalmaya ayruú gümÀn u ôann u reyb
3110. Ebced-i şems ü úamer mirrìó zuóal
Müşterì zühre èuùÀrid bì-cedel
On yedi noúùayla hem bì-reyb ü şìn
Olur üç biñ üç yüz üç fehm it yaúìn
Cümlesi yüz kerre ottuz üç olur
Yüz ùınÀb-ı òayme sırrın gösterür
Ottuz üç óarf oldı yaènì her ùınÀb
Oúúı Úısmet-nÀmei bul fetó-i bÀb
Úaldı üç bÀúì zi-fì vü êÀd u lÀm
Fe vü êÀd u lÀm-ı óaúdur ve’s-selÀm

Zuhal-Âdem
3115. Kevkeb-i Ádem-durur çünkim zuóal
Oldı müşkil Ádemüñ isminde óal
(83b) Yaènì Ádem çìl ü pencdür ÀşikÀr
Çìl ü penc oldı zuóal hem añla var985
Bu-durur devr-i zuóalde geldügi
Ádemüñ üstÀd-ı esmÀ olduàı

985 Zuhal (‫’)زحل‬in ebcedi 45’tir, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.


Kısmet-nâme 307

Heft ü heştüñ ãÀóibidür yaènì ol


LÀm-ı faøl-ı hem zuóalde iste bul986
Ádem üç óarf oldı esmÀda èayÀn
Hem zuóal üç óarf geldi bì-gümÀn987
3120. Noúùasıyla çÀrdur bì-reyb ü şìn
Bir elif Ádemde gizlidür yaúìn
Devr-i òÀããı oldı lÀmında tamÀm988
Faøl-ı óaúdan bil bu sırrı ve’s-selÀm

Müşterî-Nûh
Nÿó devr-i müşterìde geldi bil
Óikmet-i faøl-ı òüdÀyı fehm úıl
Ebcedinde müşterìnüñ èömr-i Nÿó
ÔÀhir oldı faøl-ı óaúdan bul fütÿó
èÖmr-i Nÿó ez-faøl-ı óayy-ı lÀ-yenÀm
Yaènì oldı nüh ãad u pencÀh tamÀm989
3125. Nüh ãad u deh ism-i faøl-ı õü’l-celÀl
Oldı bÀúì erbaèìn sırrına dÀl
Biñ èadedden çünki elli geldi kem
Óarf ü noúùa sırrına oldı èalem

986 Zuhal (‫’)زحل‬in Lâm (‫ )ل‬harfi Fadl (‫’)فضل‬da mevcuttur. Ze ve Ha (‫ )ز ح‬harflerinin ebcedi
olan 7 ve 8 de onun vechindeki 7 ve istivadan sonraki 8 hatta işarettir.
987 Zuhal (‫ )زحل‬ve Âdem (‫ )آدم‬isimleri 3’er harftir. Âdem’in elifi medd ile okunursa 4 harf
olur, Zuhal de bir noktasıyla 4’tür.
988 Toplam 360 derece olan 12 burcun her biri 30 derece olduğundan, Fadl (‫’)فضل‬ın, ebcedi
30 olan Lâm (‫’)ل‬ı mukabilinde gösterilmiştir.
989 Müşterî (‫’)مشتري‬nin ebcedi 950’dir. Hz. Nuh’un vefat yaşı mukabilindedir. Fazlullah’ın
zuhuru 910’dadır, kalan 40 da çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir. Her bir
gezegenin 1000 yıllık devrinden 50 yıl eksiktir, bu da 28 ilâhî harf ve 22 noktası toplamı
mukabilindedir.
308 METİN - Hurûfî Şiirler II

Nÿó olur eczÀ vü noúùa on iki


Müşterì hem on ikidür iy zekì990
Müşterìnüñ Nÿó-ile bì-reyb ü şìn
Nisbet-i küllìsi budur bil yaúìn
Devr-i òÀã-ı müşterì hem iy hümÀm
Noúùa vü óarfinde ôÀhir ve’s-selÀm

Merih-İbrahim
3130. Devr-i mirrìó içre gelmişdür Òalìl
Keşf-i óaúdur bil bu sırrı ez-celìl
Yaènì mirrìó oldı penc óarf ÀşikÀr991
Penc çaròa olduàı budur süvÀr
Pencdür eczÀda hem nÀm-ı Òalìl
Bì-mükerrer bu beyÀnı fehm úıl
(84a) äÿret-i mirrìó heft óarf ü nuúaù
İsm-i İbrÀhìm oldı bì-àalaù992
Hem o devr içinde úıldı bì-nuùaú
Úoçı İsmÀèìl içün úurbÀn-ı óaú
3135. Añla kim mirrìó ãıfÀtıdur tamÀm
Úaãdı oàlına Òalìlüñ ve’s-selÀm

Şems-Musa
Geldi MÿsÀ devr-i şems içre èayÀn
ÁşikÀr itdi kitÀb-ı ÀsumÀn
Yaènì kim erkÀn-ı şerè iy ehl-i dìn
Oldı Mÿsìden èayÀn evvel yaúìn

990 Müşterî (‫’)مشتري‬nin eczasında 12 harf (‫ )ميم شين تي ري يي‬vardır, Nûh (‫’)نوح‬un eczasındaki
(‫ )نون واو حي‬harf ve nokta toplamı da 12’dir. Müşterî’nin 30 derecesi de eczasındaki (‫ميم‬
‫ )شين تي ري يي‬12 harf ve 18 nokta toplamı mukabilindedir.
991 Mirrîh (‫ )مريح‬5 harftir, Halîl (‫’)خليل‬in eczasında (‫ )خي الم يي الم‬gayr-ı mükerrer 5 harf
ّ
vardır: ‫خ ي ل ا م‬.
992 Mirrîh (‫ )مريح‬5 harf ve 2 nokta olarak toplam 7’dir, İbrahim (‫’)ابراهيم‬in 7 harfi mukabi-
ّ
lindedir.
Kısmet-nâme 309

Çün maóall-i úısmet olmışdur derec


Şemse maòãÿã oldı añla bul ferec
Nisbeti şems ile Mÿsìnüñ budur
Oldı çün isminde ôÀhir uşta gör
3140. Şeş olur Mÿsì óurÿf u bÀ-nuúaù
Şems hem bÀ-noúùa şeşdür bì-àalaù993
Sìn u mìmi şems içinde hem èayÀn
Geldi Mÿsìnüñ bu sözde yoú gümÀn
Şìn-i şems oldı şehÀdet sırrı hem
K’oldı Mÿsìden èayÀn evvel úalem
Devr-i òÀã-ı şems hem bì-úÀl u úìl
Sìn u şìninde gelüpdür müstaúil
Faøl-ı óaúdan añla Mÿsìnüñ tamÀm
Nisbeti şems ile budur ve’s-selÀm

Zühre-Davud
3145. Zühre devrinde zi-faøl-ı kirdgÀr
Geldi DÀvÿda òilÀfet ÀşikÀr
Ebced ü eczÀ-yı DÀvÿd bÀ nuúaù
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-àalaù
ÇÀr óarf-i ãÿret-i ôÀhirle hem
Bì-mükerrer penc óarf iy muóterem
İkki yüz on yiddidür bì-reyb ü şìn
Zühre ismine muùÀbıúdur hemìn994

993 Şems (‫ )شمس‬3 harf ve 3 noktadır, toplamı 6’dır, Musa (‫ )موسي‬lafzının 4 harf ve 2 noktası
toplamı mukabilindedir. Musa (‫’)موسي‬ın Sîn ve Mîm harfleri Şems (‫ )شمس‬içinde geç-
mektedir. Şems (‫’)شمس‬te geriye kalan Şin (‫ )ش‬harfi, şehâdetten kinayedir. Ayrıca Şems’in
Sîn ve Şin harflerinin ebcedi 360’tır, güneşin 360 derecesi mukabilindedir.
994 Davud (‫’)داود‬un 4 harfi, eczasındaki (‫ )دال الف واو دال‬12 harf ve 1 noktası, bunların ebcedi
olan 194 ve eczasındaki gayr-ı mükerrer 5 harf (‫ )د ا ل ف و‬ile heyet-i mecmûasının topla-
mı 217’dir. Zühre (‫’)زهره‬nin ebcedi olan 217 mukabilindedir.
310 METİN - Hurûfî Şiirler II

İsm-i DÀvÿda zi-faøl-ı àayb-dÀn


ÇÀr óarf-i zühre hem oldı nişÀn995
(84b) 3150. Hem de òoş elóÀn u ãavt iy bÀ ãafÀ
Zühre devrinde naãìb oldı aña
Zühre ile nisbeti budur tamÀm
Añla DÀvÿd nebìnüñ ve’s-selÀm

Utarid-İsa
Rÿó-ı pÀk-ı èÌsì-i nuùú-ı àafÿr
Eyledi devr-i èuùÀritde ôuhÿr
Çün ikinci gökde şÀh-ı mürselìn
Didi gördüm èÌsìi fehm it yaúìn
Ol sebebden kim úamer gögine ol
Cümleden aúrebdür iy ãÀóib-uãÿl
3155. èAyn-ı èÌsìdür èuùÀrid òod èayÀn
Bu söze óÀcet degül şeró u beyÀn
İsm-i èÌsì ôÀhir u bÀùında hem
Ebcedidür ikki yüz ùoúsÀn èalem
Ebced u ism-i èuùÀrid ÀşikÀr
Heyéet-i mecmÿèa ile hem iy yÀr
İkki yüz ùoúsÀn èadeddür bilesin
İsm-i èÌsìi eger kim bulasın996
èÌsì-i nuùú-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn
Nisbetin fehm it èuùÀridle èayÀn
3160. Yaènì kim devrinde her bir yılduzuñ
Geldi bir peyàamber añla aç gözüñ

995 Davud (‫ )داود‬ve Zühre (‫’)زهره‬nin her ikisi 4’er harften oluşmaktadır.
996 İsa (‫’)عيسی‬nın eczasındaki (‫ )عين يي سین يي‬harflerin ebcedi 290’dır. Utarid (‫’)عطارد‬in ebce-
di olan 284 ile 5 harfi ve heyet-i mecmûası toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 311

İsm u resmine muvÀfıú be-tamÀm


ÔÀhir oldı bil bu sırrı ve’s-selÀm

Kamer-Muhammed
äÀóib-i menzil-dürür çünkim úamer
Geldi devrinde resÿl-i muèteber
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammed ÀşikÀr
Menzil-i devr-i úamerdür añla var
Yaènì kim nuùú-ı Muóammed ez-celìl
ÁşikÀr oldı Úamer devrinde bil
3165. Aómed-i ümmì óabìb-i faøl-ı óaú
Eyledi devr-i úamerde mÀhı şaú
Yaènì bìst u heşt òaù-ı vechini ol
Bölüp ottuz ikki nuùúa buldı yol
(85a) Anuñiçün ãÀóib-i devr-i úamer
Oldı fehm it bu sözi iy pür-hüner
Nisbetin añla úamerle Aómedüñ
Faøl-ı yezdÀndan o şÀh-ı sermedüñ
Hem Muóammed penc óarfdür bì-àalaù
Penc anuñçündür úamer bÀ-dü nuúaù
3170. Çünki üç óarf ü iki noúùa úamer
Faøl-ı óaú ismince geldi bì-òaùar997
LÀ-cerem faøl-ı òüdÀ-yı àayb-dÀn
Oldı bil devr-i úamer içre èayÀn
Yeddi yılduz yeddi peyàamber-dürür
Kim yedi òaù sırrına rehber-dürür

997 Kamer (‫’)قمر‬in 3 harf ve 2 noktası toplamı Muhammed (‫’)محمد‬in


ّ 5 harfi mukabilindedir.
Ayrıca devr-i kamerde gelmiş olan Fadl (‫’)فضل‬ın isminin 3 harf ve 2 noktası mukabilin-
dedir.
312 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yeddi yılduz yeddi peyàamber tamÀm


ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Burçlar
Sünbüle åevr ü óamel iy òurde-dÀn
èAúreb u cevzÀ esed úavs u mìzÀn
3175. SereùÀn u cedy u delv u óÿt hem
Cümle úırú dört óarf olur ne bìş ü kem998
On ikisi on iki burc ÀşikÀr
Ottuz ikkisi kelÀm-ı kirdgÀr
On iki ism-i burÿc u bÀ-óurÿf
Elli altı oldı óaúdan bul vuúÿf
İsm-i faøluñ úıldı eczÀsın beyÀn
Kim cümelde elli altıdur èayÀn
İkki bìst u heşt oldı añla hem
Nuùú u òaùù-ı Aómede oldı èalem
3180. Noúùasıdur noúùa-i ÚuréÀna dÀl
K’oldı yiggirmi iki bì-úìl ü úÀl999
Óarf ü noúùa altmış altı iy èazìz
On iki burc-iledür yetmiş sekiz
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
Kim muúaùùaèda gelüpdür bì-gümÀn
İkki hifdeh secde sırrı bì-àalaù
On iki burc oldı bìst u dü nuúaù

998 12 burcun isimlerinde (‫ )سنبله ثور حمل عقرب جوزا اسد قوس میزان سرطان جدي دلو حوت‬44 harf
vardır. 12 burcun isimleriyle birlikte 56 olur. Fadl (‫’)فضل‬ın eczasının sadece batınında
zuhura gelen (‫ )ي اد ام‬harflerinin ebcedi de 56’dır.
999 12 burcun isimlerindeki 44 harfin (‫سنبله ثور حمل عقرب جوزا اسد قوس میزان سرطان جدي دلو‬
‫ )حوت‬22 noktası, Kuran alfabesinin 22 noktası mukabilindedir. 44 harf ve 22 nokta
toplamı 66’dır, 12 burçla birlikte 78 olur, mukatta’ât harflerinin toplamına mukabildir.
22 nokta ile 12 burcun toplamı da 34’dür ki hazardaki 17 rekat farz namazdaki 34 secde
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 313

Bì-mükerrer on ùoúuzdur ÀşikÀr1000


On iki burcuñ beyÀnın añla var
(85b) 3185. Virdi on dört óarf-i muókemden òaber
Kim nuúaù ile olur tisèa èaşer
On ikisi on iki mÀh oldı hem
Hem on ikki òaùù-ı MÿsÀya èalem
Yeddisi yeddi kevÀkibdür èayÀn
Yeddi òaù sırrına hem oldı nişÀn
YÀnzdeh istÀre vü òurşìd u mÀh
Noúùasında görinür bì-iştibÀh
Sìzdeh noúùayla on ùoúúuz óurÿf
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur bul vuúÿf
3190. Ebcedi on ikki burcuñ ÀşikÀr
Oldı seksen yeddi bìst u heşt iy yÀr1001
Sırr-ı bìst u nüh suverdür bì-àalaù
Kim olur seksen yedi óarf u nuúaù
Yaènì her bir noúùa vü óarf-i celìl
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammed oldı bil
Úısmetinde on iki burcuñ èayÀn
Gizlidür esrÀr-ı peydÀ vü nihÀn
BÀúìsinde úıl ùaleb iy nìk-nÀm
Sırr-ı on dört muókemÀtı ve’s-selÀm

1000 12 burcun isimlerinde (‫ )سنبله ثور حمل عقرب جوزا اسد قوس میزان سرطان جدي دلو حوت‬gayr-ı
mükerrer 19 harf vardır: ‫س ن ب ل ه ث و ر ح م ع ق ج ز ا د ي ط ت‬. 14 muhkem harf ve
5 noktasının toplamı mukabilindedir. Gayr-ı mükerrer 19 harfin 13 noktası vardır, top-
lamı 32 harf mukabilinde 32’dir.
1001 12 burcun isimlerinin ebcedi 2448’dir. Bu da 87 kere 28 (2436) ve 12’nin toplamı mu-
kabilindedir. Muhîtî Dede bölümün sonunda kalanı 14 olarak göstermiştir ancak bakisi
12’dir.
314 METİN - Hurûfî Şiirler II

Aylar
3195. İsm-i õi’l-úaède vü õi’l-óicce èayÀn
Hem Muóarrem hem ãafer1002 ez-àayb-dÀn
Hem rebìèu’l-evvel iy yÀr-ı güzìn
Hem rebìèu’l-Àòir ez-faøl-ı mübìn
Hem cemÀõi’l-evvel esrÀrını bil
Hem cemÀõi’l-Àòiri bì-úÀl u úìl
Receb u şaèbÀn ramaøÀn bì-óicÀb
Hem daòi şevvÀl iy èÀlì-cenÀb
Cümle yetmiş biş óurÿf oldı èayÀn1003
Keşf-i óaúdur bil bu sırrı bì-gümÀn
3200. Yetmiş ikkisidür eczÀ-yı óurÿf
Üçi ism-i faøl-ı óaúdur bul vuúÿf
Penc şedde penc vaúte oldı dÀl
Kim buyurmışdur òüdÀ-yı õü’l-celÀl
İkki meddi ikki óarf-i kÀf u nÿn
İkki rekèat ãubó hem iy reh-nümÿn
(86a) Penc şedde ikki med olur yedi
Rÿşen oldı yeddi òaùù-ı sermedì
Heft şedde vü medd ü yetmiş biş óurÿf
Seksen ikkidür bu sırra bul vuúÿf
3205. Ottuz ikki óarfüñ eczÀsına dÀl
Oldı fehm eyle bu sırrı bì-cidÀl

1002 Nüshada: safer. Hesaplarda nüshada yazılan şeklini kabul ettik.


1003 12 Arabî ayın isimleri (‫االول جماذي‬
ّ ‫االول ربيع اآلخر جماذي‬
ّ ‫محرم سفر ربيع‬ ‫الحجه‬
ّ ‫ذي القعده ذي‬
ّ
‫شوال‬
ّ ‫رمضن‬ ‫شعبن‬ ‫رجب‬ ‫)اآلخر‬ 75 harften oluşur. Bu 75 harfin 72’si, 28 harfin eczasındaki
72 harf mukabilindedir, 3’ü de Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Arabî aylarda top-
lam 5 şedde ve 2 medli Elif vardır, toplamları 7’dir. 75 harfe şedde ve medler dahil edilir-
se 82 olur. 32 harfin eczasındaki 82 harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 315

Seksen ikki óarfüñ iy yÀr-i güzìn


Noúùasıdur sì vü nüh fehm it yaúìn1004
Oldı óaúdan bìst u nüh óarfe èalem
Deh òaù-ı MÿsÀ ile fehm eyle hem
On iki mÀh ile sì vü nüh nuúaù
Elli bir olur bu sözde yoú àalaù
Gösterür óarf ü nuúaù1005 sırrın saña
Hem de óarf-i vÀóidi bì-mÀcerÀ
3210. On iki mÀh-ile yetmiş biş óurÿf1006
Oldı seksen yeddi óaúdan bul vuúÿf
Virdi seksen yeddiden saña òaber
K’oldı óarf ü noúùa bìst u nüh suver
Oldı yetmiş biş óurÿf iy (nev) cüvÀn
Sì vü nüh noúùayla yüz on dört èayÀn1007
Sÿre-i ÚuréÀnı úıldı ÀşikÀr
K’oldı yüz on dört bu sırrı añla var
Heft óarf-i bÀùın-ile iy emìn
Yüz yigirmi bir olur bì-reyb ü şìn1008
3215. Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
äad ùınÀb-ı òaymei gösterdi hem

1004 12 ayda (‫االول جماذي اآلخر رجب شعبن‬


ّ ‫االول ربيع اآلخر جماذي‬
ّ ‫محرم سفر ربيع‬ ‫الحجه‬
ّ ‫ذي القعده ذي‬
ّ
‫شوال‬
ّ ‫)رمضن‬ şeddesi olan noktalı harf (‫)ج‬ iki sayılmakla, toplam 39 nokta zuhur eder,
29 harf ve 10 hatt mukabilindedir. 39 nokta ile 12 ayın toplamı 51’dir.
1005 Nüshada: noúùa.
1006 12 ay ve bunların 75 harfi toplamı 87’dir, 78 mukatta’ât harfinin 9 noktasıyla toplamı
mukabilindedir.
1007 12 ayın 75 harfinin 39 noktasıyla toplamı 114’tür, Kuran’ın 114 sûresi mukabilindedir.
1008 12 ayın harflerinde gelmeyen 7 harf kast ediliyor olsa gerek: ‫ت ث ز ط ظ غ ک‬. 75 harf,
39 nokta bu 7 harfile 121 olur, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve 21 hat mukabilindedir.
316 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-mükerrer seksen ikki óarf iy yÀr


Bìst sünnet sırrın itdi ÀşikÀr1009
Bìst óarfüñ noúùasında bì-taèab
ÇÀrdeh òaùù-ı ruò-ı Ádem ùaleb
Sırr-ı sì vü çÀr secde bì-gümÀn
Oldı óarf ü noúùadan fehm it èayÀn
Sì vü çÀr u on iki mÀh oldı hem
Faøl-ı óaúdan Ádem ismine èalem
3220. On iki mÀh-ile yiggirmi óurÿf
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur bul vuúÿf1010
On iki òaùù oldı hem on ikki mÀh
Bize virmişdür òaber faøl-ı ilÀh
(86b) Seksen ikki óarf ü hem on dört nuúaù
Ùoúsan altı oldı fehm it bì-àalaù1011
Oldı ùoúsan altı òaù sırrına dÀl
Kim oúıdı anı faøl-ı õü’l-celÀl
Yaènì òaùù-ı vech ü dest ü pÀ tamÀm
Üç kez ottuz ikki òaùdur ve’s-selÀm
3225. On iki mÀh on iki burc ÀşikÀr
Oldı sırr-ı sÀèat-i bìst u çehÀr
LÀm elifle sì vü dü nuùúı èayÀn
Gösterür bÀ-nüh felek bì-imtióÀn
Heft kevkeble olur fehm eyle hem
Erbaèìn esrÀrına óaúdan èalem

1009 12 ayın harflerinde gayr-ı mükerrer 20 harf ve 14 nokta vardır: ‫ذ ي ا ل ق ع د ه ح ج م ر س‬


‫ف ب و خ ش ن ض‬. 20 harf 20 rekat sünnet, 14 nokta da 14 hat mukabilindedir. Harf ve
nokta toplamı da hazarda kılınan 17 farz rekattaki 34 secde mukabilindedir. Buna 12 ay
ilave edilirse 46 olur ki Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
1010 12 ayın gayr-ı mükerrer 20 harfi ile 12 ayın toplamı 32 ilâhî harf mukabilindedir.
1011 12 ayın mükerrer 82 harfiyle, gayr-ı mükerrer 20 harfinin 14 noktası toplamı 96’dır el,
yüz ve ayaklardaki 32’şer hattın toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 317

äad olur bÀ-şeãt daúìúa bì-óicÀb


Gösterür fehm eyle sırr-ı ãaê ùınÀb
BÀ-daúìúa on iki burc-ı felek
Sırr-ı yetmiş ikkidür bì-reyb ü şek
3230. On iki mÀh ile seksen dört olur
Sırr-ı üç yiggirmi sekkiz gösterür
Yaènì üç yiggirmi sekkiz bì-àalaù
Oldı ôÀhir vech ü dest ü pÀda òaù
Nüh felek bÀ-heft kevkeb ùÀlibÀ
Oldı óaúdan şÀnzdeh òaùù-ı òüdÀ
Heft seyyÀr ile heft çarò-ı berìn
Maènì-i sebèu’l-meåÀn oldı yaúìn
On iki burc on iki òaùdur tamÀm
On iki mÀh oldı on ikki imÀm
3235. On (iki) burc u yedi yılduz èayÀn
Maènì-i tisèa èaşerdür bì-gümÀn
Şeãt daúìúa ùÿl-i Ádem oldı hem
Bìst u heşt u sì vü düye hem èalem
Şeãt daúìúa heft kevkeb hem iy yÀr
Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
Hem de ism-i Ádem ü ÓavvÀ olur
Şeãt daúìúa heft kevkeb uşta gör
Bìst u heşt menzil hem oldı bì-gümÀn
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i àayb-dÀn
(87a) 3240. BÀ menÀzil nüh felek bì-úÀl u úìl
İnbisÀù-ı çÀrdeh óarf oldı bil
Yeddi yılduz oldı óaúdan yeddi òaù
Yeddi gök yeddi yiridür bì-àalaù
318 METİN - Hurûfî Şiirler II

Şeãt daúìúa bìst u heşt menzil iy yÀr


Yeddi yılduz hem yedi gök ÀşikÀr
On iki burc-ile hem ez-àayb-dÀn
Oldı yüz on dört suver sırrı èayÀn
Úıldı esrÀr-ı kelÀmı ÀşikÀr
Úısmet-i eflÀk u encüm añla var
3245. Bìst u heşt menzil on ikki burc hem
Olur ottuz gün ile yetmiş èalem
Oldı óaúdan kÀf u nÿn óarfine dÀl
Kim olur yetmiş èaded bì-úìl ü úÀl
Gösterür yeddi sitÀr-ile èayÀn
Sırr-ı yetmiş yeddi óarfi bì-gümÀn
On iki burc u menÀzil hem derec
ÇÀr ãaddur yoú bu sözde hìç lec
ÇÀr ãad sÀlüñ zi-keşf-i faøl-ı rab
Gösterür şems-i kemÀlin úıl ùaleb
3250. Oldı ottuz gün yedi yılduz èayÀn
Nüh felekle ism-i Ádem bì-gümÀn
SÀèat u eyyÀm-ı hefte mÀh u sÀl
Úısmetinde her birinüñ bì-cidÀl
Gizlidür biñ dürlü esrÀr iy hümÀm
Faøl-ı óaúdan fehm iderseñ ve’s-selÀm

32 Harf
Sì vü dü óarfüñ olur fehm eyle hem
ÇÀrdeh óarfi ikişer bì-elem1012

1012 32 harften eczasında 2 harf zahir olan 14 harf (‫ )ب ت ث ح خ ر ز ط ظ ف ه ي پ ژ‬vardır.


Bunların noktası toplam 18’dir. Bu 14 harfin eczasında (‫بي تي ثي حي خي ري زي طي ظي في‬
‫ )هي يي پي ژي‬toplam 28 harf vardır. 28 harf, zahirdeki 18 nokta ile 46 olur, Âdem (‫’)آدم‬in
ebcedi mukabilindedir. 14 harfin batınından (yani yalnızca eczasında görülen noktalar)
28 nokta zahir olur. 14 harfin eczasındaki 28 harf ve batınından zahir olan 28 nokta, Hz.
Peygamber’in 28 nutku ve 28 hattı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 319

Bìst u heşt óarf olur ikki çÀrdeh


Sırr-ı ÚuréÀndur işit iy merd-i reh
3255. ÇÀrdeh òaù sırrını eyler èayÀn
Hem óurÿf-ı muókemÀtı bì-gümÀn
Hem menÀzil sırrıdur bì-reyb ü şìn
Hem óaøarla sefere oldı yaúìn
Noúùasında on sekiz biñ èÀlemi
Úıl temÀşÀ aç gözüñ iy Àdemì
(87b) On sekiz noúùayla hem on dört óurÿf
Ottuz ikki olur añla bul vuúÿf
Ottuz ikki nuùú-ı óaúdur bì-àalaù
Oldı hem fehm eyle ottuz ikki òaù
3260. ÇÀrdeh óarf ikkişerdür iy cüvÀn
Bìst u heşt olur bu sözde yoú gümÀn
Yaènì bì vü tì vü åì vü óì vü òì
Rì vü zì vü ùì vü ôì vü fì vü hì
Yì vü pì vü jì bulardur ÀşikÀr
Faøl-ı óaúdan ikkişer olan iy yÀr
Noúùa-i ôÀhirle úırú altı olur
Ádemüñ ismi óesÀbın gösterür
Bìst u heşt óarf-i kelÀm-ı kirdgÀr
Noúùa-i bÀùından oldı ÀşikÀr
3265. Noúùa-i bÀùınla eczÀ ser-be-ser
Nuùú u òaùù-ı Aómed oldı úıl naôar
Sì vü dü óarfüñ üçerlisi èayÀn
Faøl-ı óaúdan on sekizdür bì-gümÀn1013

1013 32 harften eczasında 3 harf zahir olan 18 harf vardır: ‫ا ج د ذ س ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و چ‬


‫ݣ‬. 18 harf, 28 harfin gayr-ı mükerrer 18 şekli (‫ )ا ب ج د ر س ص ط ع ف ق ک ل م ن و ه ي‬ve
Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬harf ve nokta toplamı mukabilindedir.
Bu harflerin noktaları toplam 16 tanedir.
320 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-mükerrer bìst u heşt şekle èalem


Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh oldı hem
Noúùasında şanzdeh òaùù-ı siyÀh
ÁşikÀrÀ oldı ez-faøl-ı ilÀh
ŞÀnzdeh noúùayla hijdeh1014 óarf hem
Oldı sì vü çÀr secdeye èalem
3270. Oldı hijdeh óarfüñ eczÀsı èayÀn1015
ÇÀrdeh òaùù-ile çìl rÿz iy cüvÀn
Noúùa-i ôÀhirle eczÀ ser-be-ser
Yetmiş olur kÀf u nÿndur bì-òaùar
äÿret-i hifdeh óurÿf u şeş nuúaù
Noúùa-i bÀùından iste bì-àalaù1016
Noúùa-i bÀùınla eczÀ bì-gümÀn
Sırr-ı yetmiş yeddi óarf oldı èayÀn
Sì vü düden úıl ùaleb iy nìk-nÀm
Cümle esrÀr-ı òüdÀy(ı) ve’s-selÀm

28 harf
3275. Sì vü dü óarfüñ çü bildüñ óikmetin
Añla bìst u heşt óarfüñ úısmetin
(88a) Bìst u heşt óarfüñ olur yaènì ki bil
İnbisÀù(ı) yetmiş ikki ez-celìl1017

1014 Nüshada: hizdeh.


1015 32 harften eczasında 3 harf zahir olan 18 harfin eczasında 54 harf vardır: ‫الف جیم دال ذال‬
‫سین شین صاد ضاد عین غین قاف کاف الم میم نون واو چیم ݣاف‬. Bu 54 harfle, 18 harfin (‫ا ج د ذ س‬
‫ )ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و چ ݣ‬16 noktası toplamı 70’tir.
1016 18 harfin batınında (yani yalnızca eczalarında) 23 nokta vardır, bu da 17 muhkem harf
ve 6 noktası toplamı mukabilindedir. Batındaki 23 noktayla, 18 harfin eczasındaki
54 harfin toplamı 77’dir, 77 mukatta’ât harfin mukabilindedir.
1017 28 ilâhî harfin eczasında 72 harf ve 66 nokta vardır: ‫الف بي تي ثي جيم حي خي دال ذال ري زي‬
‫سين شين صاد ضاد طي ظي عين غين في قاف کاف الم ميم نون واو هي يي‬.
Kısmet-nâme 321

Oldı yetmiş ikki tekbìre èalem


Yetmiş ikki óÿrìi fehm eyle hem
Hem óurÿf-ı kÀf u nÿndur bì-cedel
Kim olur yetmiş iki bil bÀ-cümel1018
Yetmiş ikki óarfden iy hÿşyÀr
Altmış altı noúùa oldı ÀşikÀr
3280. Bìst u heşt u sì vü düye oldı dÀl
LÀm-elif eczÀsına hem bì-cidÀl
Yine altmış yeddi noúùa bì-gümÀn
Noúùa-i lÀm u elifle iy cüvÀn
Oldı AllÀh ismine fehm it èalem
Ádem (u) ÓavvÀnuñ ismin añla hem
Altmış altı noúùa iy yÀr-ı güzìn
Yetmiş ikki óarf hem bì-reyb ü şìn
Sırr-ı yüz on dört suverdür bì-gümÀn
Oldı hem yiggirmi dört sÀèat èayÀn
3285. Yetmiş ikki óarf u bìst u heşt hem
äad ùınÀb-ı òaymeye oldı èalem
İnbisÀù-ı yetmiş ikki bì-àalaù
Üç yüz elli biş olur óarf u nuúaù
ÇÀr óarf-i muècem-ile bì-gümÀn
LÀm-elif óarfiyle hem fehm it èayÀn
Virdi altı kerre altmışdan òaber
K’oldı üç yüz daòi altmış ser-be-ser
Gösterür óaúdan derec sırrın tamÀm
Kim odur sırr-ı mefÀãıl ve’s-selÀm

1018 28 ilâhî harfin eczasındaki 72 harf, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi ve ebcedi olan 70’in toplamı
mukabilindedir. 72 harfin eczasındaki 66 nokta, 28 ve 32 ilâhî harf ile Lâm-elif ’in ec-
zasındaki 6 harfin (‫ )الم الف‬toplamı mukabilindedir. Lâm-elif ’in eczasındaki (‫)الم الف‬
1 nokta ile 66 nokta, 67 olur, Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın ebcedi, Âdem ile Havvâ (‫حوا‬
ّ ‫ )آدم‬ebcedleri
toplamı mukabilindedir.
322 METİN - Hurûfî Şiirler II

4 Fe
3290. Bìst u heşt óarfüñ işit fehm it èayÀn
Úısmetin bir vech-ilen de bì-gümÀn
ÇÀr geldi Aómedüñ nuùúında fì1019
Faøl-ı óaúdan bil bu sırrı iy aòì
Üçi maòfì geldi biri ÀşikÀr
ÇÀr fìnüñ óikmetin fehm eyle var
ÇÀr òaùùın Ádemüñ úıldı èayÀn
Virdi hem dört óarf (u) èunãurdan nişÀn
(88b) Dört kitÀbuñ ôÀhir itdi maènìsin
Hem behiştüñ çÀr ırmaàın yaúìn
3295. ÇÀr noúùayla olur heşt ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı Ádemi fehm eyle var
Heşt teşehhüd sırrına dÀl oldı hem
Heşt bÀb-ı èadne hem oldı èalem
BÀùınında çÀr fìnüñ bì-gümÀn
ÔÀhir oldı on iki òaùù-ı nihÀn1020
ÇÀr fì-ile olur on altı òaù
K’Ádemüñ vechindedür ol bì-àalaù
Bìst rekèat sünnet esrÀrına dÀl
Noúùa-i ôÀhirledür bì-úìl u úÀl
3300. Ebcedinde úıl ùaleb sırr-ı derec
ÇÀr fì vü çÀr yìnüñ bul ferec1021
ÇÀr fìnüñ bÀùınında çÀr yì
Erbaèìn sırrıdur añla iy aòì

1019 28 harften 1’i Fe (‫’)ف‬dir. 28 harfin eczasında da 3 Fe zahir olur (‫)الف قاف کاف‬, toplamı
4’tür. 4 Fe (‫)ف ف ف ف‬, 4 noktasıyla 8’dir.
1020 4 Fe’nin eczasında (‫ )في في في في‬12 nokta vardır, 4 harfle birlikte 16 olur. 4 Fe (‫ف ف ف‬
‫’)ف‬nin 4 noktasıyla 20’dir.
1021 4 Fe (‫’)ف ف ف ف‬nin eczasının (‫ )في في في في‬ebcedi 360’tır, feleğin 360 derecesi mukabi-
lindedir. 4 Fe’nin batınında zahir olan 4 Ye’nin ebcedi 40’tır.
Kısmet-nâme 323

KÀf-ı muècemden daòi bir fì èayÀn


Oldı fehm it bu beyÀnı bì-gümÀn1022
Penc olur penc òaùù-ı vech(e) oldı dÀl
Bu sözi fehm itmez illÀ ehl-i óÀl
Faøl-ı óaú ismini bÀ-óarf u nuúaù
Gösterür hem penc vaúti bì-àalaù
3305. Noúùasında òums sırrı ÀşikÀr
Penc fìnüñ bu sözi fehm eyle var
Penc fìde penc noúùa bì-gümÀn
Gösterür deh levó-i MÿsÀdan nişÀn
Virdi hem eşrÀù-ı sÀèatden òaber
Kim olur deh Àyet añla ser-be-ser
BÀùınında penc fìnüñ penc yì
Sırr-ı pencÀh oldı fehm it (iy) aòì
Penc yì bÀ-ebced elli biş olur
ÚÀmet esrÀrını rÿşen gösterür
3310. Altmış olur penc fì-yle ÀşikÀr
Görinür sırr-ı daúìúa añla var
Yetmiş olur noúùa-i bÀùınla bil
KÀf u nÿn sırrını idrÀk eylegil
On biş olur penc yì bÀ-deh nuúaù
Gösterür on biş namÀzı bì-àalaù

1022 28 harfin dışındaki 4 mucem harften Gâf (‫’)ݣ‬ın eczasında (‫ )ݣاف‬da Fe zahir olur. Bu
durumda 5 Fe, 5 hat, 5 vakit namaz ve Fadl (‫’)فضل‬ın harf ve nokta toplamı mukabilinde
olur. 5 Fe (‫’)ف‬nin, 5 noktası da hums mukabilindedir. 5 harf ve 5 nokta toplamı da
10 levh-i Musa mukabilindedir. 5 Fe (‫’)ف‬nin eczasındaki (‫ )في‬5 Ye (‫’)ي‬nin ebcedi 50’dir,
5 Ye ile birlikte 55 olur, beş vakitteki kamet kelimelerinin toplamı mukabilindedir. 55 ile
5 Fe’nin de toplamı 60 olur ki bu da 60 dakika mukabilindedir. 5 Ye (‫’)ي‬nin noktaları
da dahil edilirse 70 olur ki Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir. 5 Ye (‫ )ي ي ي ي ي‬ve
10 noktası toplamı Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
324 METİN - Hurûfî Şiirler II

ÇÀr ãad olur cümelde penc fì1023


Keşf-i óaúdur bil bu sırrı iy aòì
(89a) Şems-i maàrib sırrın eyler ÀşikÀr
Kim olur dört yüz èaded fehm dÀr
3315. Yaènì oldı çÀr ãad sÀle èalem
Bu beyÀnı fehm idendür muóterem
Eyleseñ tekrÀrını ùaró iy cüvÀn
Fì-i faøl-ı óaú úalur bÀúì hemÀn
Yaènì fì-i faøldur şems-i cihÀn
K’oldı seksen uş bu dünyÀca èayÀn
Nuùú-ı faøl-ı óaú-durur òurşìd-i õÀt
Kim anuñla úÀéim olmışdur cihÀt
ÁfitÀb u mÀh u seyyÀre tamÀm
Cümle nuùú-ı faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm

4 Mîm
3320. ÇÀr geldi mìm hem iy nev-cüvÀn1024
ÇÀrdur yaènì kitÀb-ı ÀsumÀn
ÇÀr èunãur çÀr cÿ bu çÀr òaù
ÇÀr rekèat sırrıdur hem bì-galaù
Ebcedinde penc sì vü dü èayÀn
Oldı fehm it çÀr mìmüñ bì-gümÀn
Penc vaút esrÀrına oldı delìl
K’oldı her bir vaút bir sì vü dü bil

1023 5 Fe (‫’)ف‬nin ebcedi 400’tür. Ebcedi 400 olan Şems (yani Fadlullah)’in batıdan doğma-
sından yani zuhurundan kinayedir.
1024 28 harften 1’i Mîm (‫’)م‬dir. 28 harfin eczasında da 4 Mîm zahir olur (‫)جيم الم ميم‬, toplamı
4’tür. 4 Mîm (‫’)م م م م‬in ebcedi 160’dır, 5 vaktin her birinin 32 harf mukabilinde oldu-
ğuna işarettir.
Kısmet-nâme 325

Oldı eczÀda on ikki çÀr mìm1025


Rÿşen oldı on iki òaùù-ı Kelìm
3325. On iki burca işÀret oldı hem
Hem on ikki çeşme sırrına èalem
äÿret-i çÀr-ile olur şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaù sırrıdur iy merd-i reh
Noúùasında heşt òaùùın Ádemüñ
Oúúıyan fehm itdi èilmin èÀlemüñ
Görinür sekkiz teşehhüd ÀşikÀr
Hem sekiz eczÀ-yı faøl-ı kirdgÀr
Heşt noúùa on iki eczÀ èayÀn
Bìst rekèat sünnete oldı nişÀn
3330. äÿret-i çÀr-ile bìst u çÀr olur
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
Ebcedi on ikki óarfüñ iy dilìr
Üç yüz altmışdur derec sırrına ir
(89b) ÔÀhir oldı çìmden1026 bir mìm hem
Penc olur penc òaùùa bil oldı èalem1027
Yaènì dü şÀrib dü èÀrıø èanfeúa
Kim anı bilmedi dìv-i zındıúa
Oldı eczÀsında penc mìmüñ èayÀn
PÀnzdeh rekèat namÀz iy òurde-dÀn
3335. Noúùası eşrÀù-ı sÀèat oldı bil
Maènì-i deh levó hem bì-úÀl u úìl

1025 4 Mîm (‫’)م‬in eczasında 12 harf vardır: ‫ميم ميم ميم ميم‬. 4 Mîm ile birlikte 16 olur. 4 Mîm’in
eczasında 8 nokta vardır. 12 harf ve 8 noktası toplamı 20, 4 harfle birlikte 24 olur.
12 harfin ebcedi feleğin 360 derecesi mukabilinde 360’tır.
1026 Nüshada: cìmden.
1027 28 harfin dışındaki 4 mucem harften Çîm (‫’)چ‬in eczasında da (‫ )چيم‬Mîm zahir olur.‎
28 harfteki 4 Mîmle birlikte 5 Mîm olur, 5 hat (2 bıyık, 2 sakal, 1 anfeka) mukabilinde-
dir. 5 Mîm’in eczasında (‫ )ميم ميم ميم ميم ميم‬15 harf ve 10 nokta zahir olur. Harf ve nokta
toplamı 5 Mîm ile birlikte 30’dur.
326 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı on biş óarf u deh noúùa tamÀm


äÿret-i penc-ile sì cüzv-i kelÀm
İkki yüz olur èadedde penc mìm1028
èİlm-i úısmet sırrın añla iy óakìm
Olur altı kerre yiggirmi sekiz
Bir otuz ikki bu sırrı úıl temiz
Altı yiggirmi sekiz altı cihÀt
Ottuz ikki ottuz ikki nuùú-ı õÀt
3340. Altı bìst u heşt hem bir sì vü dü
Heft òaùù-ı aãldur bì-güft u gÿ
Yaènì her bir òaù zi-faøl-ı àayb-dÀn
Bìst u heşt u sì vü düdür bì-gümÀn
Ebced u on biş óurÿf u deh nuúaù
Oldı sekkiz ottuz ikki bì-àalaù1029
Bir yigirmi ùoúúuz oldı hem èayÀn
Penc mìmüñ sırrını bil iy cüvÀn
Sekkiz ottuz ikkidür sekkiz behişt
K’oldı sekkiz òaùù-ı Ádem der-sirişt
3345. Sırr-ı bìst u nüh suver iy nìk-nÀm
Oldı bir yiggirmi ùoúúuz ve’s-selÀm

3 Dâl
DÀl üç geldi hem añla bì-cidÀl1030
İsm-i fì vü êÀd u lÀma oldı dÀl

1028 5 Mîm (‫’)م‬in ebcedi toplamı 200’dür, 6 kere 28 ve bir 32’nin toplamına eşittir. 6 yönün
28 ilâhî harf mukabilinde olmasından kinayedir. 6 ile 1’in toplamı da 7’dir, 7 ümmî hat
mukabilindedir, 7 hattın 28 ve 32 harf mukabilinde olmasından kinayettir.
1029 28 ve 32 harf ile, 5 Mîm (‫’)م‬in ebcedi 200, eczasındaki 15 harf ve 10 nokta (‫ميم ميم ميم‬
‫ )ميم ميم‬toplamı 285’tir. 8 kere 32 ile 29’un toplamı 285’tir.
1030 28 harften 1’i Dâl (‫’)د‬dır. 28 harfin eczasında da 2 Dâl zahir olur (‫)صاد ضاد‬, toplamı 3’tür.
3 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi 12’dir, 3 Dâl harfiyle birlikte 15 olur.
Kısmet-nâme 327

Üç namÀz esrÀrın itdi hem beyÀn


K’oldı on biş on bir on yeddi èayÀn
Ebcedinde görinür on ikki òaù
Kim anı MÿsÀ oúıdı bì-àalaù
Ebced u üç dÀl hem iy hÿşyÀr
Sırr-ı on biş rekèat oldı añla var
(90a) 3350. èUnãur-ile ebcedi bì-reyb ü şìn1031
SÀèat-i leyl ü nehÀr oldı yaúìn
BÀ-se óarf-i dÀl bìst u heft olur
Leyletü’l-úadrüñ beyÀnın gösterür
Oldı eczÀsında ôÀhir nüh felek1032
Nüh teşehhüd sırrı hem bì-reyb ü şek
Ùoúúuz eczÀ ebced-i üç dÀl hem
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Ebced u eczÀsı üç dÀlüñ èayÀn
Oldı yüz on dört bu sözde yoú gümÀn1033
3355. Sÿre-i ÚuréÀnı gösterdi tamÀm
Faøl-ı rabbü’l-èÀlemìnden ve’s-selÀm

4 Lâm
ÇÀr geldi müfredÀtuñ lÀm hem1034
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Gösterür hem çÀr tekbìri èayÀn
ÇÀr cÿy-ı cenneti hem bì-gümÀn

1031 3 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi olan 12 ile her biri dörder unsurdan 3 harfin unsurları toplamı olan
12, 24 olur. 3 Dâl ile 27’dir.
1032 3 Dâl (‫’)د‬ın eczasında 9 harf vardır: ‫دال دال دال‬. 9 harfin, 3 Dâl (‫’)د‬ın ebcedi olan 12 ile
toplamı 21’dir.
1033 3 Dâl (‫’)د‬ın eczasındaki (‫ )دال دال دال‬9 harf ile bunların ebcedi olan 105’in toplamı
114’tür.
1034 28 harften 1’i Lâm (‫’)ل‬dır. 28 harfin eczasında da 3 Lâm zahir olur (‫)الف دال ذال‬, toplamı
4’tür.
328 METİN - Hurûfî Şiirler II

BÀ-cümel olur ãad u bìst u çahÀr1035


Fehm iden bu sırrı olmaz ehl-i nÀr
Virdi yüz yiggirmi dört biñden òaber
Kim gelüpdür enbiyÀ òayrü’l-beşer
3360. Biri biñ olduàınuñ vechin yaúìn
ÁşikÀr itmiş-durur faøl-ı mübìn
Bilmek isterseñ bu sırrı bì-taèab
Faøl-ı óaúdan úıl maóallinde ùaleb
ÇÀr bìst u heşt u çÀr ottuz iki
Ebcedinde oúúı tenhÀ iy aòì1036
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı delìl
Heşt firdevs-i berìne hem sebìl
Yaènì her bir òaùù u her cennet èayÀn
Bìst u heşt u sì vü düdür bì-gümÀn
3365. İnbisÀùı çÀr lÀmuñ oldı hem
On iki òaù sırrına óaúdan èalem1037
Gösterür hem on iki burcı èayÀn
Hem on ikki çeşme sırrın bì-gümÀn
BÀ-èanÀãır çÀr lÀm iy kÀn-ı nÿr1038
ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀyı gösterür
(90b) Ebced u eczÀsı eyler ÀşikÀr
Ùoúúuz ottuz ikkii fehm eyle var1039

1035 4 Lâm ile bunların ebcedi toplamı 124’tür.


1036 4 Lâm’ın ebcedi 120’dir. Muhîtî Dede bunu 4 tane 2 kere 60 (yani 28+32) olarak kabul
etmiş ve 8 kere 28 ve 8 kere 32 olarak hesaplamıştır.
1037 4 Lâm’ın eczasında 12 harf vardır: ‫الم الم الم الم‬.
1038 4 Lâm’ın her biri dörder unsurdan toplam 16 olur.
1039 4 Lâm’ın eczasındaki 12 harf (‫ )الم الم الم الم‬ve bunların ebcedi olan 284’ün toplamı
296’dır, 9 kere 32 ve 8’in toplamına eşittir. 9 kere 32, 9 feleğin her birinin 32 harf muka-
bilinde olmasından kinayettir. Kalan 8 de Fadl’ın isminin eczasındaki 8 harf (‫)في ضاد الم‬
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 329

Oldı ùoúúuz ottuz ikki nüh felek


Her felek sì vü düdür bì-reyb ü şek
3370. Úaldı bÀúì heşt ez-rabbü’l-enÀm
Heşt ism-i faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm

3 Vâv
Gösterür üç vÀv nuùú-ı kirdgÀr1040
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı ÀşikÀr
İbn u eb u rÿódan hem açdı rÀz
Faøl-ı óaúdan görinür hem üç namÀz
Kim olur meånÀ vü åülÀå u hem rubÀè
Farø-ı óaúdur rÿz u şeb úıl istimÀè
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh iy cüvÀn
Ebcedinde oldı üç vÀvuñ èayÀn1041
3375. On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
Bì-mükerrer şekl-i müfred oldı hem
Ebced u üç vÀv olur yiggirmi bir
Sırrına yiggirmi bir òaùùuñ gel ir
Eyle eczÀsında üç vÀvuñ ùaleb
Nüh teşehhüd nüh felek sırrın zi-rab1042
Ebced u nüh óarfden hem bì-gümÀn
Oldı sırr-ı úırú sekiz cumèa èayÀn
Úırú sekiz bÀ-ãÿret-i se vÀv iy yÀr
Faøl-ı óaúdan elli birdür ÀşikÀr

1040 28 harften 1’i Vâv (‫’)و‬dır. 28 harfin eczasında da 2 Vâv zahir olur (‫)نون واو‬, toplamı 3’tür.
1041 3 Vâv’ın ebcedi 18’dir. Allah (‫’)اهلل‬ın eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta
toplamı mukabilindedir. 3 Vâv ile ebcedi olan 18’in toplamı 21’dir, Havvâ’nın 21 hattı
mukabilindedir.
1042 3 Vâv’ın eczasında 9 harf vardır: ‫واو واو واو‬. 9 harf ile 9 harfin ebcedi olan 39’un toplamı
48’dir, bir yıldaki 48 Cuma mukabilindedir. 48 ile 3 Vâv’ın toplamı 51’dir. Kuran alfabe-
sinin 28 harfi, 22 noktası ve Lâm-elif (‫’)ال‬in toplamı mukabilindedir.
330 METİN - Hurûfî Şiirler II

3380. LÀm-elifle noúùa-i óarf-i kelÀm


ÁşikÀrÀ oldı fehm it ve’s-selÀm

6 Nûn
Altıdur nÿn ôÀhir u bÀùında hem
KÀf u nÿn eczÀsına oldı èalem1043
Virdi hem altı teşehhüd(d)en òaber
Kim olupdur emr-i óaúú ender-sefer
Şeş ãalÀt-ı cehr u şeş rÿze èayÀn
Oldı hem şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Noúùası şeş nÿnuñ oldı şeş cihÀt
Gösterür hem şeş nuúÀù-ı muókemÀt1044
(91a) 3385. Óarf u noúùa on ikidür bì-àalaù
On iki burc oldı hem on ikki òaù
Altı nÿn-ı nuùú-ı faøl-ı àayb-dÀn
Altı elliden saña virdi nişÀn1045
İkki elli oldı fehm it ãad ùınÀb
Elli daòi óarf u noúùa bì-óicÀb
Elli daòi oldı elli vaút namÀz
Elli daòi evãıyÀ iy merd-i rÀz
Oldı bir elli daòi ãavm-i Mesìó
Altı nÿnuñ maènìsin fehm it ãarìó
3390. Ebced u şeş nÿn u şeş noúùa1046 iy yÀr
Üç yüz on ikki èadeddür ÀşikÀr1047

1043 28 harfin eczasında 6 Nûn vardır: ‫سين شين عين غين نون‬. Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf
(‫ )کاف نون‬mukabilindedir.
1044 6 Nûn (‫’)ن‬un 6 noktası vardır, 6 yön mukabilindedir. 6 harf ile birlikte 12 olur, 12 burc
ve 12 hat mukabilindedir.
1045 6 Nûn’un ebcedi 6 kere 50’dir.
1046 Nüshada: nuúaù.
1047 6 Nûn, 6 noktası ve ebcedi olan 300’ün toplamı 312’dir, 9 kere 32 ile 24’ün toplamına
eşittir. 9 kere 32, 9 ayetin her birinin 32 harf mukabilinde olmasından kinayettir. 24 de
Hz. Mesih’in nutkundaki harf sayısına mukabil gelir.
Kısmet-nâme 331

Cümle ùoúúuz kerre sì vü dü olur


Hem daòi yiggirmi dört bÀúì úalur
Tisèa ÀyÀt oldı ùoúúuz sì vü dü
Her bir Àyet sì vü düdür iy ulu
BÀúì bìst u çÀr sÀèat oldı hem
Hem Mesìóüñ nuùúına oldı èalem
Noúùa vü eczÀ-yı ism-i õÀt-ı óaú
Oldı şeş nÿn inbisÀùı bì-nuùaú1048
3395. On iki noúùayla hem bì-úìl u úÀl
Oldı sì cüzv-i kelÀmu’l-lÀh(a) dÀl
MüfredÀt esrÀrın itdi hem èayÀn
LÀm-elifle kim otuzdur bì-gümÀn
On sekiz óarfüñ óesÀbı eyle geşt
Oldı nÿzdeh sì vü dü bir bìst u heşt1049
Nÿzdeh sì vü dü iy nÿr-ı baãar
Oldı fehm it maènì-i tisèa èaşer
Bìst u heşt oldı kelÀm-ı lÀ-yenÀm
K’Aómedüñ nuùúında geldi ve’s-selÀm

18 Ye
3400. On sekiz yì geldi ez-faøl-ı celìl
MüfredÀtında kelÀmuñ fehm úıl1050

1048 6 Nûn’un eczasında 18 harf vardır: ‫نون نون نون نون نون نون‬. Allah lafzının eczasındaki (‫الف‬
‫ )الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta toplamı mukabilindedir. 18’e Nûn’un eczasındaki
12 nokta eklenirse 30 olur, Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir. Ayrıca 28 harf ile Lâm-elif
(‫’)ال‬in 2 harfi toplamı mukabilinde olur.
1049 6 Nûn’un eczasının (‫ )نون نون نون نون نون نون‬ebcedi 636’dır. 19 kere 32 ile 28’in toplamı
mukabilindedir. 19 kere 32, 19 ayetin her birinin 32 harf mukabilinde olmasından kina-
yettir. 28 de Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf mukabilindedir.
1050 28 harfin eczasında 19 Ye (‫ )ي‬gelmiştir: ‫بي تي ثي جيم حي خي ري زي سين شين طي ظي عين غين‬
‫في ميم هي يي‬. Bunlardan biri zahirdeki Ye (‫’)ي‬dir, 18’i batında zahir olan Ye (‫’)ي‬dir. Muhîtî
Dede bir eksik saymıştır.
332 METİN - Hurûfî Şiirler II

On yedisi geldi bÀùında nihÀn


Birisi ôÀhirde geldi bì-gümÀn
BÀùını hifdeh ãalÀtı gösterür
ÔÀhiridür vaódet-i óaúú uşta gör
(91b) On sekiz yì ôÀhir u bÀùında hem
On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
Noúùasında sì vü dü nuùú ÀşikÀr
ÇÀr èunãur sırrı hem fehm eyle var1051
3405. Ottuz altı noúùa on sekkiz óurÿf
Cümle elli dört oldı bul vuúÿf
Elli óarf u noúùaya oldı èalem
ÇÀr óarf-i muècemi gösterdi hem
Ebcedi üç bìst u heşt üç sì vü dü
Oldı hem eczÀ-yı kün iy nìk-òÿ1052
Yaènì her bir óarf-i kÀf u nÿn èayÀn
Bìst u heşt u sì vü düdür bì-gümÀn
Pì vü çìm u jìden üç yì daòi bil1053
ÔÀhir oldı bu beyÀnı fehm úıl
3410. On sekiz yì ile üç yì bìst u yek
Bìst u yek òaù sırrıdur bì-reyb ü şek
Bìst u yek yìnüñ nuúÀùı úırú iki
Sırr-ı üç on dörtdür añla iy zekì

1051 18 Ye’nin noktaları 36’dır, 32 ilâhî harf ve 4 unsurun toplamı mukabilindedir. 36 nokta
ile 18 harfin toplamı 54’tür. Kuran alfabesinin 28 harf ve 22 noktası ile 4 mucem harfin
toplamı mukabilindedir.
1052 18 Ye’nin ebcedi 180’dir, 3 kere 32 ve 3 kere 28’in toplamı mukabilindedir. Kün (‫’)کن‬ün
eczasındaki 6 harf (‫’)کاف نون‬ten her birinin 28 ve 32 mukabilinde olduğu anlamına da
gelir.
1053 28 harfin dışındaki 4 mucem harften 3’ünde de Ye zahir olur: ‫پي چيم ژي‬. 18 Ye ile bu
3 Ye’nin toplamı 21’dir. 21 Ye’nin 42 noktası vardır. 42 nokta, yüzdeki 14 hat ile Hz.
Peygamber’in nutkundaki 28 harfin toplamı mukabilindedir. Ayrıca Hz. Âdem’in ha-
murunun yoğrulduğu 40 gün Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi toplamı mukabilindedir. 21 Ye ve
42 noktası toplamı 63’tür, cemrede atılan toplam 63 taş mukabilindedir.
Kısmet-nâme 333

Yaènì on dört òaùù-ıla bì-reyb ü şìn


Bìst u heşt nuùú-ı Muóammeddür yaúìn
Hem daòi çìl rÿz u óarf-i kÀf u nÿn
Oldı úırú ikki èaded iy reh-nümÿn
Úırú iki noúùayla bìst u yek óurÿf
Altmış üç olur tamÀmı bul vuúÿf
3415. Altmış üç daş sırrın itdi ÀşikÀr
Kim atar óüccÀc anı üç gün iy yÀr
Olur eczÀ on sekiz yì sì vü şeş
Bìst u heşt nuùúıyla heşt èadne iriş1054
Noúùası yetmiş iki eczÀya dÀl
Oldı ottuz altı yìnüñ bì-cidÀl
Yetmiş ikki noúùa sì vü şeş óurÿf
Yüz sekiz oldı bu sırra bul vuúÿf
Yüz ùınÀb-ı òaymeye oldı èalem
Sekkizi sekkiz òaù-ı aãl oldı hem
3420. Ebcedidür sì vü şeş yìnüñ èayÀn
Üç yüz altmış çün derec iy òurde-dÀn
Hem mefÀãıl sırrıdur bì-reyb ü şìn
K’oldı üç yüz altmış ez-faøl-ı mübìn
(92a) Bìst u yek yì hem olur eczÀda bil
Úırú iki bu sözde yoú hìç úÀl u úìl1055

1054 18 Ye’nin eczasında 36 harf vardır, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf ve 8 cennetin
toplamı mukabilindedir. 36 harfin 72 noktası vardır ve Hz. Peygamber’in nutkundaki
28 harfin eczasındaki 72 harf mukabilindedir. 36 harf ve 72 noktasının toplamı 108’dir,
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve 8 ümmî hattın toplamı mukabilindedir. 36 Ye’nin hebcedi
360’tır.
1055 32 harfin eczasındaki 21 Ye’nin eczasında 42 Ye harfi zahir olur, 84 noktası vardır.
84 noktası, 32 harfin eczasındaki 82 harf ve Lâm-elif (‫’)ال‬in 2 harfi toplamı mukabilin-
dedir. 42 harf ve 84 noktası toplamı 126’dır. Kuran’ın 114 sûresi ile vechdeki 12 hattın
toplamı mukabilindedir.
334 METİN - Hurûfî Şiirler II

Gösterür sì vü dü nuùúı ÀşikÀr


Deh òaù-ı MÿsÀyı hem fehm eyle var
Noúùasıdur inbisÀù-ı sì vü dü
İkki óarf-i lÀm-elif hem iy ulu
3425. Úırú iki óarf-ile seksen dört nuúaù
Yüz yigirmi altı olur bì-àalaù
On iki òaùù-ile yüz on dört suver
Oldı yüz yiggirmi altı bì-òaùar
Ebced u úırú ikki óarf u noúùa hem
Oldı hifdeh sì vü dü bì-bìş u kem1056
Eyledi hifdeh ãalÀtı ÀşikÀr
K’oldı her biri otuz ikki iy yÀr
ÇÀr bÀúì úaldı ez-rabbü’l-enÀm
ÇÀr óarf (u) èunãur oldı ve’s-selÀm

9 Elif
3430. Geldi bìst u heşt óarf içre yaúìn
Nüh elif çün tisèa ÀyÀt-ı mübìn1057
Faøl-ı óaúdan nüh elif hem bì-gümÀn
ÔÀhir itdi nüh felek sırrın èayÀn
Noúùa vü eczÀ-yı kÀf u nÿna dÀl
Oldı hem ùoúúuz teşehhüd bì-cidÀl
Ùoúúuz elif bÀ-cümel hijdeh olur1058
èÁlem-i hijdeh hezÀrı gösterür

1056 42 harf, ebcedi olan 420 ve 84 noktası toplamı 546’dır. 17 kere 32 ile 2’nin (Muhîtî
Dede 4 olduğunu söylemiştir) toplamı mukabilindedir.
1057 28 harfin eczasında 9 Elif gelmiştir: ‫الف دال ذال صاد ضاد قاف کاف الم واو‬. 9 ayet ve Kün
(‫’)کن‬ün eczasındaki (‫ )کاف نون‬harf ve nokta toplamı mukabilindedir.
1058 9 Elif (‫ )ا‬ile bunların ebcedi olan 9’un toplamı 18’dir. 9 Elif ’in eczasında, her birinde
3 harf (‫ )الف‬olmak üzere 27 harf vardır, Ramazan’ın 27. gecesindeki Kadir Gecesinin
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 335

Nüh elif eczÀda oldı añla hem


Faøl-ı óaúdan leyletü’l-úadre èalem
3435. Ebced-i ôÀhirle eczÀ vü nuúaù
Nüh elif úırú altı olur bì-àalaù1059
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
ÇÀrdeh òaù sì vü dü nuùú oldı hem
Bir elif de gÀf-ı muècemden iy yÀr
ÁşikÀr oldı bu sırrı añla var1060
Nüh elifle deh olur bì-reyb ü şìn
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀdur yaúìn
Bìst rekèat sünnet esrÀrına dÀl
On elif bÀ-ebced olur bì-cidÀl
(92b) 3440. Ottuz olur on elif eczÀda bil
Sırr-ı sì cüzv-i kelÀmı fehm úıl1061
Úırú olur on noúùa ile ÀşikÀr
Erbaèìn sırrını idrÀk eyle var
Ebced-i ôÀhirle ellidür tamÀm
Óarf u noúùa sırrıdur bil ve’s-selÀm

Batını Noktalı Harfler


Bìst u heşt óarf-i ilÀhìnüñ iy yÀr
Ùoúúuzınuñ bÀùınında noúùa var1062

1059 Elif ’in ebcedi olan 1 ile, 9 Elif, eczasındaki 27 harf ve eczasındaki 9 nokta toplamı 46’dır.
Âdem (‫’)آدم‬in 14 hattı ve nutkundaki 32 harfin toplamı mukabilindedir.
1060 28 harfin dışındaki 4 mucem harften Gâf (‫’)گاف‬tan da bir Elif zahir olur. 28 harften zahir
olan 9 Elifle birlikte 10 Elif yapar. 10 Elif, ebcedi olan 10 ile birlikte 20 rekat sünnet
mukabilindedir.
1061 10 Elif ’in eczasında, her birinde 3 harf (‫ )الف‬olmak üzere 30 harf zahir olur, 10 nokta ile
birlikte 40’a eşittir. 10 Elif ’in ebcedi olan 10 ile birlikte 50 olur.
1062 28 harften 9’unun eczasında nokta zahir olur: ‫الف حي ري سين طي عين کاف ميم هي‬. Bu liste-
ye kendisi noktalı olan harfler dahil değildir. Bu 9 harfin 18 noktası vardır. 18 bin âlem
ve Allah’ın eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬harf ve nokta toplamı mukabilindedir.
336 METİN - Hurûfî Şiirler II

Elf u óì rì vü sìn u ùì vü kÀf


Mìm u hì vü èayndur bil bì-òilÀf
3445. Ol bulardur kim beyÀn itdüm saña
BÀùınında noúùa olan ùÀlibÀ
Oldı ùoúúuz çarò bu ùoúúuz óurÿf
Noúùası on sekkiz oldı bul vuúÿf
Faøl-ı óaúdan on sekiz noúùa èayÀn
On sekiz biñ èÀleme oldı nişÀn
Noúùa vü eczÀsın AllÀhuñ yaúìn
Gösterür fehm eyle hem bì-reyb ü şìn
Nüh óurÿf eczÀsı bìst u se olur
BÀ-nuúaù hifdeh óurÿfı gösterür1063
3450. Nüh óurÿf-ile yine hijdeh nuúaù
Bìst u heft olur bu sözde yoú àalaù
MüteşÀbih óarfini eyler èayÀn
ŞÀnzdeh noúùayla fehm it bì-gümÀn
Gösterür hem leyletü’l-úadri tamÀm
Bìst u heftinde ãıyÀmuñ ve’s-selÀm

Zahiri ve Batını Noktalı Harfler


Bì vü tì vü åì şìn u cìm u òì vü zì
áayn u nÿn u úÀf u ôì vü fì vü yì
Uş bu on üç óarfi gördüñ ÀşikÀr
ÔÀhirinde bÀùınında noúùa var1064

1063 Eczasında nokta zahir olan 9 harfin eczasında (‫ )الف حي ري سين طي عين کاف ميم هي‬23 harf
vardır, 17 muhkem harf ve 6 noktası mukabilindedir. 9 harf, eczasındaki 18 nokta ile
27 olur, Kadir gecesi ayrıca 11 müteşabih harf (‫ )ب ت ث ج خ ذ ز ش ض ظ غ‬ile 16 noktası
toplamı mukabilindedir.
1064 28 harfin 13’ünün hem zahirinde hem batınında nokta vardır: ‫ب ت ث ج خ ز ش ظ غ ف ق‬
‫ن ي‬. 11 yıldız, Ay ve Güneş mukabilindedir. 13 harfin 20 noktası vardır. Harf ve nokta
toplamı 33’tür. 32 harfle Lâm-elif (‫ )ال‬mukabilindedir.
Kısmet-nâme 337

3455. YÀnzdeh kevkeble mÀh u ÀfitÀb


Bu on üç óarf oldı añla bì-óicÀb
ÔÀhirinde bu on üç óarfüñ èayÀn
Noúùası yiggirmi geldi bì-gümÀn
(93a) Bìst rekèat sırrına oldı èalem
Kim terÀvìó úılınur iy muóterem
Bìst noúùa sìzdeh óarf oldı bil
LÀm-elifle sì vü dü nuùú-ı celìl
LÀm-elif sırrına óaúdan iy cüvÀn
Oldı eczÀsı on üç óarfüñ nişÀn1065
3460. ÔÀhir u bÀùında eczÀ vü nuúaù
Maènì-i yetmiş yedidür bì-àalaù
ÔÀhir u bÀùında noúùa ÀşikÀr
Cümle úırú altı olur fehm eyle var
Ádemüñ esmÀsın iy èÀlì-maúÀm
Gösterür faøl-ı òüdÀdan ve’s-selÀm

Zahiri ve Batını Noktasız Harfler


DÀl u ãÀd u lÀm u vÀv iy òurde-bìn
MüfredÀt içre bu dört óarfüñ yaúìn1066
Noúùası yoú ôÀhir u bÀùında bil
Faøl-ı óaúdan bu beyÀnı añlaàıl
3465. Yaènì bu dört óarf bì-noúùa iy yÀr
ÇÀr óarf (u) èunãur oldı ÀşikÀr

1065 Hem zahiri hem batını noktalı olan 13 harfin eczasında 31 harf vardır: ‫بي تي ثي جیم خي زي‬
‫شین ظي غین في قاف نون يي‬. 31, Lâm-elif (‫’)ال‬in ebcedi mukabilindedir. 13 harfin eczasında
(zahir ve batınında) toplam 46 nokta görünür. 13 harfin eczasındaki 31 harfle 46 noktası
toplamı 77’dir, muhkem harflerin toplamı mukabilindedir.
1066 28 harften 4’ünün zahirinde ve batınında nokta gelmez: ‫د ص ل و‬.
338 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sırr-ı sì cüzv-i kelÀm u ãad ùınÀb


Ebcedinde úıl ùaleb bì-irtiyÀb1067
On iki burc on iki òaùù iy hümÀm
Oldı eczÀsında ôÀhir ve’s-selÀm

Zahiri Noktalı Harfler


ëÀd u õÀl yaènì ki bu ikki óurÿf
Noúùası ôÀhirde geldi bul vuúÿf1068
ÕÀl heft ãaddur1069 cümelde ÀşikÀr
ëÀd heşt ãaddur bu sırrı añla var
3470. Heft ãad u heşt ãad zi-faøl-ı õü’l-celÀl
Heft òaùù u heşt òaùù-ı bì-miåÀl
Yaènì her bir òaù óaúìúatde èayÀn
ÚÀf ve’l-ÚuréÀndur1070 añla bì-gümÀn
ëÀd u õÀl ikki óurÿf-ı kÀf u nÿn
İkki noúùa ikki secde bì-süòan1071
İkki óarf u ikki noúùa çÀr olur
ÇÀr èunãur sırrı rÿşen görinür
(93b) Sitte-i eyyÀm sırrı ÀşikÀr
Oldı eczÀsında hem fehm eyle var1072
3475. İkki noúùayla sekiz dÀru’s-selÀm
Görinür faøl-ı òüdÀdan ve’s-selÀm

1067 4 harfin (‫ )د ص ل و‬ebcedi 130’dur, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve Kuran’ın 30 cüzü muka-
bilindedir. 4 harfin eczasında da 12 harf vardır: ‫دال صاد الم واو‬, 12 burç ve 12 hat muka-
bilindedir.
1068 28 harften şu 2 harfin sadece zahirinde nokta vardır: ‫ض ذ‬. Zâl (‫’)ذ‬in ebcedi 700, Dâd
(‫’)ض‬ın ebcedi 800’dür. 7 yüz ve 8 yüz, 7 ümmî hat ve istivâ ile 8 ümmî hat mukabilin-
dedir. Her bir hat, Kâf (‫ )ق‬mukabilindedir ki bunun ebcedi 100’dür.
1069 Nüshada: hifdehdür.
1070 (50 : 1) “Kâf, Kuran’a andolsun...”
1071 Sadece zahirinde nokta olan 2 harf (‫)ض ذ‬, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi, 2 noktası da 2 secde
mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 4’tür, 4 unsur mukabilindedir.
1072 2 harfin eczasında 6 harf vardır: ‫ضاد ذال‬, yaratılışın 6 günü mukabilindedir. 6 harf,
2 noktasıyla 8 cennet mukabilindedir.
Kısmet-nâme 339

Eczası İki Harfli Olanlar


Bìst u heşt óarfüñ on ikkisi èayÀn
İkkişerdür bil bu sırrı bì-gümÀn1073
Yaènì bì tì åì vü óì vü òì vü rì
Zì vü ùì vü ôì vü fì vü hì vü yì
Faøl-ı yezdÀndan bulardur ikkişer
Õü’l-fiúÀr-ı MurtaøÀ gibi dü ser
On iki burca işÀret oldı hem
Noúùası on ikki óarfüñ bì-elem
3480. On iki óarf on iki òaùùa bedel
Oldı bìst u çÀr bÀ-óÀl u maóal
Noúùasıyla oldı hem bìst u çahÀr
On iki óarfüñ beyÀnın añla var
Hem daòi eczÀda bìst u çÀr olur
SÀèat-i leyl ü nehÀrı gösterür
Noúùa-i bÀùın zi-faøl-ı àayb-dÀn
Hem Mesìóüñ nuùúını eyler beyÀn
Noúùa-i bÀùınla eczÀ úırú sekiz
Úırú sekiz hefte beyÀnın úıl temiz
3485. Altmış olur noúùa-i ôÀhirle bil
Bìst u heşt u sì vü düdür fehm úıl
Úadd-i Ádemden saña virdi òaber
Hem daúìúa sırrın añla ser-be-ser

1073 28 harften 12’sinin eczasında 2 harf vadır: ‫ب ت ث ح خ ر ز ط ظ ف ه ي‬. 12 harf, 12 burç


mukabilindedir. 12 harf, 12 noktasıyla 24’tür, mahalleriyle birlikte 12 hat mukabilinde-
dir. 12 harfin eczasında 24 harf vardır: ‫بي تي ثي حي خي ري زي طي ظي في هي يي‬, bir günün
24 saati mukabilindedir. 12 harfin batınında zahir olan 24 nokta, Hz. Mesih’in nutkun-
daki 24 harf mukabilindedir. Bu 24 noktayla 12 harfin eczasındaki 24 harfin toplamı
48’dir, bir yıldaki 48 hafta mukabilinde olur. 48 ile 12 harfin zahirindeki 12 noktanın
toplamı da 60’tır, Âdem’in semadaki boyu olan 60 zirâ ve 60 dakika mukabilindedir.
340 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bu on ikki óarfüñ iy ehl-i necÀt


Altısı geldi zi-óarf-i muókemÀt1074
Yaènì óì vü rì vü ùì vü fì èayÀn
Hì vü yì fehm it bu sırrı bì-gümÀn
Oldı altı ibtidÀ sırrına dÀl
KÀf u nÿn eczÀsına hem bì-cidÀl
3490. Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
ÁşikÀrÀ kim odur rabbü’l-enÀm
Óarf u noúùa nüh olur bì-reyb ü şìn
Nüh teşehhüd sırrıdur fehm it yaúìn
(94a) Altısı hem àayr-ı muókem geldi bil1075
Şeş cihÀt esrÀrına oldı delìl
Noúùasında eyle nüh óarfi ùaleb
Hem de nüh ÀyÀt sırrın bì-taèab
Óarf u noúùa on biş olur iy hümÀm
Gösterür on biş namÀzı ve’s-selÀm

Eczası Üç Harfli Olanlar


3495. Bìst u heşt óarfüñ on altısı èayÀn
Ol kim eczÀda üçerdür bì-gümÀn1076
Yaènì cìm u dÀl u õÀl u sìn u şìn
äÀd u êÀd u úÀf u kÀf u èayn u àayn
Nÿn u vÀv u hem elif u mìm u lÀm
Kim bulardur sırr-ı faøl-ı lÀ-yenÀm

1074 Eczasında 2 harf zahir olan 12 harften 6’sı muhkem harflerdendir: ‫ح ر ط ف ه ي‬. 6 harfin
3 noktası vardır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 9’dur,
hazarda bir günde yapılan 9 teşehhüd mukabilindedir.
1075 Eczasında 2 harf zahir olan 12 harften 6’sı gayr-ı muhkem (müteşabih) harflerdendir: ‫ب‬
‫ت ث خ ز ظ‬. 6 yön mukabilindedir. 6 harf, 9 noktasıyla birlikte 15’tir.
1076 28 harften 16’sının eczasında 3 harf vadır: ‫ا ج د ذ س ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و‬. Her birinin
eczasındaki 3 harf, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. 16 harf, 16 hat mukabilindedir.
16 harfin toplam 10 noktası vardır, 10 hat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 341

Oldı on altı òaù-ı vech(e) èalem


Bu on altı óarf kim añla direm
Her birisi hem èalÀ óaddih èayÀn
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna nişÀn
3500. Yaènì kim on altı óarf on altı òaù
Şekl-i nÀm-ı faøl-ı óaúdur bì-àalaù
Noúùası deh òaùùa hem oldı nişÀn
Kim gelüpdür levó-i MÿsÀda èayÀn
BÀùınında sì vü dü nuùú-ı òüdÀ
ÁşikÀrÀ oldı fehm it ùÀlibÀ1077
ÔÀhir u bÀùın üç on altı olur
Üç on altı òaùù-ı vechi gösterür
Yaènì kim ottuz iki òaùù-ı sefìd
Hem on altı òaùù siyÀh iy ehl-i dìd
3505. Üç kez on altı olur fehm it èayÀn
Úırú sekiz hefteye olmışdur nişÀn
Bìst rekèat sünneti gösterdi bil
BÀùınında noúùası bì-úÀl u úìl1078
Noúùa-i ôÀhirle ottuzdur tamÀm
Görinür eczÀ-yı sì cüzv-i kelÀm
Úırú sekiz óarf-ile ottuz noúùa hem
Oldı bil yetmiş sekiz óarfe èalem

1077 Eczasında 3 harf zahir olan 16 harfin sadece eczasında 32 harf zahir olur: ‫لف يم ال ال‬
‫ین ین اد اد ین ین اف اف ام یم ون او‬.. 32 ilâhî harf mukabilindedir. Sadece batınından zahir
olan 32 harfle zahirindeki 16 harfin (‫ )ا ج د ذ س ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و‬toplamı 48’dir.
Yüzdeki 32 beyaz hat ve 16 siyah hattın toplamı mukabilindedir. Ayrıca yıldaki 48 hafta
mukabilindedir.
1078 Eczasında 3 harf zahir olan 16 harfin sadece batınında (‫لف يم ال ال ین ین اد اد ین ین اف اف‬
‫ )ام یم ون او‬20 nokta zahir olur, 20 rekat sünnet mukabilindedir. Bu 20 nokta, 16 harfin
zahirindeki (‫ )ا ج د ذ س ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و‬10 nokta ile 30’dur, Kuran’ın 30 cüzü
mukabilindedir. 16 harfin eczasındaki 48 harfle birlikte 30 nokta, 78 olur, 29 sûrenin
başında gelen 78 mukatta’ât harfin mukabilindedir. Ayrıca, 28 harfin eczasındaki 72 harf
ve Lâm-elif ’in eczasındaki (‫ )الم الف‬6 harfin toplamı mukabilindedir.
342 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bìst u nüh sÿre ki yaènì iy èazìz


Oldı tekrÀrı1079 ile yetmiş sekiz
(94b) 3510. Hem daòi yetmiş iki eczÀ ile
LÀm-elif eczÀsı daòi hem bile
Oldı yetmiş sekkiz añla bì-óicÀb
Oúúı bu vechi daòi iy kÀm-yÀb
On birisi óarf-i muókemdür èayÀn
Bu on altı óarfüñ añla bì-gümÀn1080
Gösterür on bir namÀzı ÀşikÀr
Hem de on bir şuúúaı fehm eyle var
Noúùası on bir óurÿfuñ iy cüvÀn
Oldı ism-i faøl-ı raómÀna nişÀn
3515. BÀ-se noúùa yÀnzdeh óarf añla hem
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı èalem
Faøl-ı óaúdan penc óarfi bì-gümÀn
áayr-ı muókemdür bu sırrı gör èayÀn1081
Penc òaùù u penc vaúte oldı dÀl
Òums sırrın añla hem bì-úìl u úÀl
Noúùasında heft òaù bì-irtiyÀb
Görinür hem sÿre-i ümmü’l-kitÀb
Óarf u noúùa on ikidür bì-àalaù
On iki burc oldı hem on iki òaù

1079 Derkenârda: tekrÀrı.


1080 Eczasında 3 harf zahir olan 16 harfin 11’i muhkem harflerdendir: ‫ا د س ص ع ق ک ل م‬
‫ن و‬. 11 harf, seferdeki 11 farz rekat ve Hayme-i Mîâd’ın 11 şukkası mukabilindedir.
11 harfin 3 noktası da Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı da
14 hat mukabilindedir.
1081 Eczasında 3 harf zahir olan 16 harfin 5’i gayr-ı muhkemdir yani müteşabih harflerden-
dir: ‫ج ذ ش ض غ‬. 7 noktası ile 5 harfin toplamı 12’dir.
Kısmet-nâme 343

3520. Ebced u on altı óarf u noúùa hem


Oldı yüz kerre otuz üç bì-elem1082
Yüz ùınÀb-ı òaymeye oldı nişÀn
Yüz kez ottuz üç bu sözde yoú gümÀn
Her ùınÀb-ı òayme yaènì iy hümÀm
Ottuz üç óarf oldı óaúdan ve’s-selÀm

Şeş İbtidâ
Faøl-ı óaúdan maènì-i şeş ibtidÀ1083
Şeş óarf-i kÀf u nÿndur ùÀlibÀ
Sitte-i eyyÀma hem oldı èalem
Şeş elif lÀm mìme hem iy muóterem
3525. Şeş teşehhüd şeş cihÀta oldı dÀl
Şeş ãalÀt-ı cehre hem bì-úìl u úÀl
Oldı hem şeş sÿre-i muókem èayÀn1084
äÿret-i şeş ibtidÀdan iy cüvÀn
Şeş nuúÀù-ı muókemi hem ÀşikÀr1085
Gösterür şeş rÿzei hem añla var
(95a) Penc óarf u noúùa-i faøl-ı òüdÀ
Oldı fehm it penc óarf-i ibtidÀ1086
Penc vaút u penc òaù hem bì-óicÀb
Òums sırrı oldı hem bì-irtiyÀb
3530. Noúùası üç oldı üç nevèe ãalÀt
ÔÀhir oldı añla iy ehl-i necÀt

1082 Eczasında 3 harf zahir olan 16 harfin (‫ )ا ج د ذ س ش ص ض ع غ ق ک ل م ن و‬ebcedi 3274’tür,


16 harf ve 10 noktası ile birlikte 3300 olur. Hayme-i Mîâd’ın 100 ipinin 33 harf muka-
bilinde olduğundan kinayettir.
1083 Câvidân-nâme-i Kebîr’in başlangıcında 6 kere arka arkaya gelen ibtidâ (‫ )ابتدا‬kelimesi.
1084 Yani gayr-ı mükerrer muhkem harflerin 6 grubu: ‫الر کهيعص طس حم ق ن‬.
1085 Muhkem harflerin 6 noktası: ‫الر کهيعص طس حم ق ن د ف و‬.
1086 İbtidâ (‫ )ابتدا‬kelimesinin 5 harfi ve 3 noktası vardır. 6 ibtidâ kelimesinde toplam 30 harf
ve 18 nokta zahir olur. Harf ve nokta toplamı 48’dir.
344 METİN - Hurûfî Şiirler II

Fì vü êÀd u lÀm ismi oldı hem


İbn u eb u rÿóa hem oldı èalem
Pencdür her ibtidÀ çün iy emìn
Altı penc ottuz olur bì-reyb ü şìn
Maènì-i sì cüzv-i ÚuréÀn oldı gör
Hem daòi sìmurà sırrın gösterür
Bìst u heşt u lÀm-elifden açdı rÀz
Hem otuz gün ãavmden iy ser-firÀz
3535. On sekizdür noúùa-i şeş ibtidÀ
On sekiz biñ mülki gösterdi saña
On sekiz noúùa otuz óarf añla hem
Úırú sekiz hefteye olmışdur èalem
Úırú sekiz òaù sırrın itdi hem èayÀn
K’Ádemüñ vechinde yazdı àaybdÀn
Yaènì ottuz ikki aà òaùù-ı debìr
Hem on altı òaùù-ı siyÀh dilpezìr
Úırú sekiz òaùdur úamu aà u siyÀh
Kim yazupdur dest-i úudretle ilÀh
3540. Görine tÀ sırr-ı óÀ-mìm ÀşikÀr1087
Faøl-ı óaúdan bu beyÀnı añla var
On sekiz noúùayla hem şeş ibtidÀ
Nuùú-ı èÌsÀdan òaber virdi saña1088
Görinür hem sÀèat-i leyl ü nehÀr
Kim olupdur faøl-ı óaúdan bìst u çÀr

1087 Hâ-mîm (‫’)حم‬in ebcedi, 6 ibtidâ kelimesindeki 30 harf ve 18 noktanın toplamı muka-
bilindedir.
1088 6 ibtidâ ile bunların 18 noktası toplamı Hz. Mesih’in nutkundaki 24 harf mukabilinde-
dir.
Kısmet-nâme 345

Penc óarf-i ibtidÀ vü se nuúaù


Heşt bÀb-ı ravøadur hem heşt òaù1089
Heşt teşehhüd sırrı hem oldı èayÀn
Hem daòi eczÀ-yı faøl-ı àaybdÀn
3545. Bì-mükerrer heft olur óarf u nuúaù
Heft òaùù-ı ümdür añla bì-àalaù1090
Noúùasından eyleseñ úaùè-ı naôar
ÇÀr òaùù-ı eb görine ser-be-ser
(95b) ÇÀr rekèat çÀr tekbìre èalem
ÇÀr óarf-i muèceme dÀl oldı hem
ÇÀr óarfüñ úılsañ eczÀsın şumÀr1091
Görine deh levó-i MÿsÀ ÀşikÀr
Óarf u noúùa on sekizdür bì-gümÀn
Úıldı şekl-i on sekiz óarfi èayÀn
3550. Noúùasıdur müsteóiúúÀn-ı zekÀt
Kim sekizdür fehm it iy ehl-i necÀt
Yaènì olur bì-mükerrer on sekiz
Şekli bìst u heşt óarfüñ úıl temiz
Penc óarf-i ibtidÀ bì-reyb ü şìn
Olur eczÀ sìzdeh fehm it yaúìn1092

1089 İbtidâ (‫’)ابتدا‬nın 5 harfi ve 3 noktası toplamı cennetin 8 kapısı ve istivâdan sonraki
8 ümmî hat mukabilindedir.
1090 İbtidâ (‫’)ابتدا‬da gayr-ı mükerrer 4 harf vardır: ‫ا ب ت د‬. 4 harf, 3 noktasıyla birlikte
7 ümmî hat mukabilindedir. 4 harfin kendisi 4 ebî hat (bıyık, sakal, anfeka, burun kıl-
ları) mukabilindedir.
1091 İbtidâ (‫’)ابتدا‬nın gayr-ı mükerrer 4 harfinin (‫ )ا ب ت د‬eczasında 10 harf vardır: ‫الف بي تي‬
‫دال‬. 10 harf, 8 noktasıyla birlikte 18 olur. Alfabenin harflerinin 18 şekli şunlardır: ‫ا ب ج‬
‫د ر س ص ط ع ف ق ک ل م ن و ه ي‬. 8 nokta, zekat verilen 8 grup insan mukabilindedir.
1092 İbtidâ (‫’)ابتدا‬nın eczasında 13 harf ve 9 nokta vardır: ‫الف بي تي دال الف‬. Alfabedeki noktasız
13 harf (‫ )ا ح د ر س ص ط ع ک ل م و ه‬mukabilindedir. 13 harf, 9 noktası ile birlikte 22
olur, Kuran alfabesinin 22 noktası mukabilindedir. 6 ibtidânın eczalarındaki 13’er harf
ve 9’ar noktanın toplamı 132’dir, 4 kere 33’e eşittir. Bu, 4 unsurun her birinin 33 harfin
(32 harf ve Lâm-elif ) mazharı olduğu anlamına gelir. Ayrıca 132, Hayme-i Mîâd’ın
100 ipi ve 32 ilâhî harfin toplamı mukabilinde olur.
346 METİN - Hurûfî Şiirler II

Sìzdeh bì-noúùa óarfi gösterür


Kim óurÿf-ı müfredÀt içre gelür
Noúùasında nüh felek sırrı èayÀn
Görinür hem nüh teşehhüd bì-gümÀn
3555. Nüh nuúaù1093 sìzdeh óarf iy ehl-i óÀl
Oldı bìst u dü nuúaù sırrına dÀl
Altı kerre bìst u dü bì-reyb ü şìn
Yüz otuz ikki olur fehm it yaúìn
Dört otuz üç oldı yüz ottuz iki
ÔÀhir oldı sırr-ı èunãur iy zekì
Yaènì kim bu çÀr èunãur her biri
Ottuz üç óarfüñ olupdur maôharı
Hem yüz ottuz ikkinüñ iy nìk-nÀm
Ottuz ikkisi otuz ikki kelÀm
3560. Yüzi oldı yüz ùınÀb-ı òayme hem
K’oldı dest u pÀ-yı insÀna èalem
Olur altı sìzdeh yetmiş sekiz
Maènì-i şeş ibtidÀ úıl temiz1094
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
Kim muúaùùaèda gelüpdür bì-gümÀn
İnbisÀù u ãÿret-i şeş ibtidÀ
Oldı üç kez bìst u heşt òaùù-ı òüdÀ
Yaènì üç kez bìst u heşt òaùù iy peser
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀdur úıl naôar

1093 Nüshada: noúùa.


1094 Herbiri 13 harften, 6 İbtidâ (‫’)ابتدا‬nın eczasındaki harfler toplamı 78’dir, muhkem harfle-
rin toplamı mukabilindedir. 78 ile 6 (ibtidâların adedi)’nın toplamı da 3 kere 28’e eşittir,
el, yüz ve ayaklardaki 28’er hat mukabilindedir. Ayrıca 32 harfin eczasındaki 82 harfle
Lâm-elif ’in 2 harfi (‫ )ال‬toplamı mukabilindedir. 84 ile ibtidâ (‫’)ابتدا‬nın 3 noktası toplamı
87’dir, 77 mukatta’ât harfi ve 9 noktası mukabilindedir.
Kısmet-nâme 347

3565. Oldı hem eczÀ-yı sì vü dü èayÀn


BÀ-dü óarf-i lÀm-elif ez-àaybdÀn
(96a) BÀ-se noúùa oldı seksen yeddi hem
İbtidÀnuñ sırrın añla kim direm
Gösterür yetmiş sekiz1095 óarfi èayÀn
Kim ùoúuz noúùayla geldi bì-gümÀn
Ebced-i şeş ibtidÀ iy kÀm-yÀb
Noúùa vü óarfin daòi úılsañ óesÀb1096
İkki biñ dört yüz ùoúsan altıdur
Bu óesÀbı ehl-i keşf olan bilür
3570. İkki biñ dört yüz ùoúsan altıdan
Oúúı yetmiş sekkiz ottuz ikki sen
Oldı bil yetmiş sekiz óarfe èalem
Maènì-i şeş ibtidÀ iy muóterem
Yaènì kim yetmiş sekiz óarf ÀşikÀr
Her biri ottuz ikidür añla var
Oldı on üç sì vü dü her ibtidÀ1097
Añla bu sırrı da ez-faøl-ı òüdÀ
Yaènì her bir ibtidÀ iy nìk-nÀm
Oldı eczÀsı izÀsında tamÀm
3575. Evvelinde CÀvidÀn-ı NÀmenüñ
Bilüñ niçün ibtidÀ geldi anuñ
Yaènì kim óarf-i elifdür ibtidÀ
Hem daòi óarf-i elifdür intihÀ

1095 Nüshada: yedi. Yâsin’in Yâ harfiyle 78 harfin 9 noktası vardır.


1096 6 ibtidâ (‫’)ابتدا‬nın ebcedi olan 2448 ile 30 harfi ve 18 noktası toplamı 2496’dır, 78 kere
32’ye eşittir. Bu, 78 mukatta’ât harfinden her birinin 32 harf mukabilinde olduğundan
kinayedir.
1097 6 ibtidâ (‫’)ابتدا‬dan her birinin ebcedi olan 408 ile 5 harfi ve 3 noktası toplamı 416’dır,
13 kere 32’ye eşittir. Bu, ibtidâ (‫’)ابتدا‬ın eczasındaki 13 harfin (‫ )الف بي تي دال الف‬herbiri-
nin 32 ilâhî harf mukabilinde olmasından kinayedir.
348 METİN - Hurûfî Şiirler II

Geldi hem óarf-i elifden ãoñra bì


Ádeme oldı işÀret iy aòì
Geldi bìden ãoñra óarf-i tì èayÀn
Oldı ÓavvÀya işÀret bì-gümÀn
Yaènì nÿr-ı õÀt-ı faøl-ı kirdgÀr
Evvel Ádemden görindi ÀşikÀr
3580. äoñra ÓavvÀya nüzÿl itdi o nÿr
İbtidÀnuñ sırrın añla düşme dÿr
Yaènì Ádem ãÿretidür ibtidÀ
äÿret-i Ádem-dürür hem intihÀ
Elf u bì vü tì muúaddem geldi çün
MüfredÀt içinde bil iy õÿ-fünÿn
İbtidÀnuñ elf u bì tìyi hem
MüfredÀt esrÀrına oldı èalem
CÀvidÀn-ı NÀme yaènì iy hümÀm
MüfredÀt esrÀrıdur bil ve’s-selÀm

(96b) Cân
3585. İkki noúùa üç óurÿf-ı cÀn èayÀn1098
Gösterür esmÀ-yı faøl-ı àaybdÀn
Penc vaút esrÀrın itdi ÀşikÀr
Penc òaùù-ı Ádemi hem añla var
Bì-nuúaù cÀn fehm úıl iy serfirÀz
KÀf u nÿn u noúùasından açdı rÀz
Bì-mükerrer görinür ism-i ilÀh
Hem namÀz-ı şÀm sırrı úıl nigÀh
İkki rekèat ãubó sırrı iy emìn
Noúùasında ÀşikÀrÀdur yaúìn

1098 Cân (‫ )جان‬kelimesi 3 harf ve 2 noktadır. 3 harf, Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki (‫)کاف نون‬
3 nokta mukabilindedir.
Kısmet-nâme 349

3590. Ebced-ile noúùasından úıl ùaleb


CÀnuñ iy èaúl issi sÀl-i faøl-ı rab1099
Yaènì ikki kerre yiggirmi sekiz
Oldı èömr-i faøl-ı yezdÀn bilesiz
Nuùú u òaùù-ı Aómed oldı hem yaúìn
İkki yiggirmi sekiz bì-reyb ü şìn
Ebced u üç óarf-i cÀn ikki nuúaù
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-àalaù
Úadd-i Ádemden saña virdi nişÀn
Yaènì kim Ádem-dürür cÀn-ı cihÀn
3595. Bìst u heşt u sì vü düden açdı rÀh
Hem daúìúa sırrıdur bì-iştibÀh
Nüh teşehhüd nüh felek sırrı èayÀn
Oldı eczÀsında ôÀhir bì-gümÀn1100
Şeş teşehhüd sırrı hem iy kÀn-ı nÿr
Noúùasında ôÀhir oldı uşta gör
Oldı hem şeş óarf-i kÀf u nÿna dÀl
Hem cihÀt-ı sitteye bì-úìl u úÀl
Úıldı hem şeş rÿz sırrın ÀşikÀr
Şeş ãuver maènÀsıdur hem añla var
3600. Noúùa vü óarfinde iy dÀnÀ-yı rÀz
Faøl-ı óaúdan görinür pÀnzdeh namÀz
Bì-mükerrer heşt olur eczÀda bil1101
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı delìl

1099 Cân (‫’)جان‬ın ebcedi 54’tür, 2 noktasıyla 56 olur, 2 kere 28’e eşittir ve Fazl’ın vefat yaşı
mukabilindedir. Ayrıca Hz. Muhammed’in nutkundaki 28 harf ve vechindeki 28 hattın
toplamı mukabilindedir. 56 ile 3 harf ve heyet-i mecmûanın toplamı Âdem’in 60 zirâ
boyu mukabilindedir.
1100 Cân (‫’)جان‬ın eczasında (‫ )جيم الف نون‬9 harf ve 6 nokta vardır.
1101 Cân (‫’)جان‬ın eczasında (‫ )جيم الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ج ي م ا ل ف ن و‬.
350 METİN - Hurûfî Şiirler II

Gösterür hem heşt firdevs-i berìn


Heşt teşehhüd oldı hem fehm it yaúìn
(97a) Heyéet-i mecmÿèa vü eczÀ cümel
Olur on yiggirmi sekkiz bì-cedel1102
Gösterür deh levó-i MÿsÀdan nişÀn
Faøl-ı óaúdan fehm úıl esmÀ-yı cÀn
3605. Oldı her òaù bìst u heşt óarf ÀşikÀr
Levó-i cÀn üstinde deh òaùù añla var
äÿret-i cÀn oldı yaènì iy hümÀm
Levó-i MÿsÀdaki on òaù ve’s-selÀm

Rûh
Rÿó üç óarf oldı hem iy pür-hüner1103
Fì vü êÀd u lÀmdan virdi òaber
Görinür sırr-ı elif u lÀm u hì
İsm-i Ádem hem Muóammed iy aòì
Oldı eczÀsında heft òaùù ÀşikÀr1104
Añla ruòuñ1105 sırrını fehm eyle var
3610. Noúùasında çÀr èunãur úıl naôar
Görinür hem çÀr òaùù-ı muèteber
Noúùa vü óarfine ger úılsañ nigÀh
Görine sırr-ı sefer bì-iştibÀh
Bì-mükerrer penc olur hem çün òavÀã
Fehm idenler oldı dÿzeòden òalÀã

1102 Cân (‫’)جان‬ın eczasının (‫ )جيم الف نون‬ebcedi 270’tir, 9 harf ve heyet-i mecmûa ile 280 olur.
Bu da Hz. Musa’nın 10 levhinin her birinin 28 harf mukabilinde olmasından kinayedir.
1103 Rûh (‫ )روح‬3 harftir, Fadl (‫)فضل‬, İlâh (‫)اله‬, Âdem (‫ )آدم‬ve Muhammed (‫’)محمد‬in 3’er harfi
mukabilindedir.
1104 Rûh (‫’)روح‬un eczasında 7 harf ve 4 nokta vardır: ‫ري واو حي‬. Gayr-ı mükerrer 5 harftir: ‫ر‬
‫ي و ا ح‬.
1105 Nüshada: rÿòuñ. Açıktır ki yüzdeki 7 hatta işaret vardır ve kelimenin doğrusu “ruò”tur.
Kısmet-nâme 351

Faøl-ı óaúúuñ noúùa vü óarfin èayÀn


Úıldı hem penc vaút esrÀrın beyÀn
Ebced u eczÀ vü noúùa bilesiz
Oldı ùoúúuz kerre yiggirmi sekiz1106
3615. Virdi nüh mÀh-ı MesìóÀdan nişÀn
Kim ùoúuz kez bìst u heşt oldı èayÀn
Geçmeyince yaènì ùoúúuz bìst u heşt
Eylemez ten èÀlemini rÿó geşt
Rÿó sırrın añla iy èÀlì maúÀm
K’olasın rÿó-ı muúaddes ve’s-selÀm

Nefs
Nefs üç óarf oldı hem ikki nuúaù
Gösterür esmÀ-yı faølı bì-àalaù1107
Penc òaùù-ı Ádeme oldı èalem
Penc vaút esrÀrını gösterdi hem
(97b) 3620. Noúùasında kÀf u nÿn óarfi èayÀn
Hem namÀz-ı fecr sırrı bì-gümÀn
Nefsüñ üç óarfinden iy cÿyÀ-yı rab
Sırr-ı ibn ü eb ü rÿóı úıl ùaleb
On iki burc on iki òaùù-ı mübìn
èUnãurında úıl ùaleb bì-reyb ü şìn
Noúùa vü óarf u kelÀm-ı kirdgÀr
Oldı nÿn-ı nefsden bil ÀşikÀr1108

1106 Rûh (‫’)روح‬un eczasının (‫ )ري واو حي‬ebcedi olan 241 ile 7 harf ve 4 noktanın toplamı
252’tir, 9 kere 28’e eşittir. Hz. Mesîh’in ete kemiğe büründüğü 9 ayın her bir ayının
28 ilâhî harf mukabilinde olmasından kinayedir.
1107 Nefs (‫ )نفس‬3 harf ve 2 noktadır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 noktası mukabilindedir.
3 harfin her biri dörder unsurdan toplam 12 olur, 12 burc ve 12 hat mukabilindedir.
1108 Nefs (‫’)نفس‬in Nûn (‫ )ن‬harfinin ebcedi 50’dir. Kuran alfabesinin 28 harfi ile 22 noktası
toplamı mukabilindedir. Fadl’ın Fe (‫ )ف‬harfi de Nefs (‫’)نفس‬in ortasında gelmiştir. Son
harfi olan Sîn (‫’)س‬in ebcedi 60’tır, Âdem’in 60 zirâ boyu ve 60 dakika mukabilindedir.
352 METİN - Hurûfî Şiirler II

Fì-i Faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn


Nefsüñ ortasında geldi gör yaúìn
3625. Yaènì fì-i faøldur nefs-i beşer
Fehm idendür nefsini ehl-i naôar
Nefs sırrın añla kim úıldum èayÀn
Men èaref1109 sırrından isterseñ nişÀn
Úadd-i Ádem oldı sìninden èayÀn
Bìst u heşt u sì vü dü hem bì-gümÀn
Hem daúìúa sırrı oldı ÀşikÀr
Sìn-i nefsüñ sırrını fehm eyle var
Ebced ile noúùası bì-mÀcerÀ
Altı kerre sì vü düdür ùÀlibÀ1110
3630. Şeş cihÀt u sitte-i eyyÀma dÀl
Oldı fehm it nefs iy ãÀóib-kemÀl
KÀf u nÿn eczÀsını hem gösterür
Yaènì kim her biri ottuz ikkidür
Oldı eczÀsında sekkiz òaùù èayÀn
Geldi hem eczÀ-yı nÀm-ı àaybdÀn1111
Noúùa-i ôÀhirle ondur bì-òaùar
Virdi deh elvÀó-ı MÿsÀdan òaber
Noúùa-i bÀùınla heşt eczÀ iy yÀr
MuókemÀt esrÀrıdur fehm eyle var1112

1109 ‫“ من عرف نفسه فقد عرف ربه‬Nefsini bilen rabbini bilir.” el-Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ, II/362.
1110 Nefs (‫’)نفس‬in ebcedi 190’dır, 2 noktasıyla birlikte 192 olur, 6 kere 32’ye eşittir. Bu da,
6 yön, yaratılışın 6 günü ve Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki altı harften (‫ )کاف نون‬her birinin
32 ilâhî harf mukabilinde olmasından kinayedir.
1111 Nefs (‫’)نفس‬in eczasında 8 harf vardır: ‫نون في سین‬. Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 8 harf (‫في ضاد‬
‫ )الم‬mukabilindedir. Nefsin eczasındaki 8 harf ile kelimenin kendisindeki 2 noktanın
toplamı 10’dur, Hz. Musa’nın 10 levhi mukabilindedir.
1112 Nefs (‫’)نفس‬in eczasındaki (‫ )نون في سین‬8 harf ve sadece batınında gelen 6 nokta toplamı
14’tür ve 14 muhkem harf mukabilindedir. Nefs (‫’)نفس‬in zahirindeki 2 nokta da hesaba
dahil edilirse 16 olur ki 16 hat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 353

3635. ŞÀnzdehdür noúùa-i ôÀhirle bil


ŞÀnzdeh òaùù-ı òüdÀyı fehm úıl
Bì-mükerrer noúùa vü óarfinde hem
Nüh felek sırrı görindi bì-elem1113
Heşt óarfüñ ebcedi iy nìk-òÿ
Oldı bir kez bìst u heşt nüh sì vü dü1114
Tisèa ÀyÀta èalem nüh sì vü dü
Her biri sì vü dü nuùú-ı faøl-ı hÿ
(98a) Bìst u heşt nuùú-ı Muóammeddür tamÀm
Faøl-ı óaúdan añla nefsüñ ve’s-selÀm

Akl
3640. Noúùa vü óarfinde èaúluñ iy cüvÀn
Görinür esmÀ-yı faøl-ı àaybdÀn1115
NÀm-ı AllÀh u Muóammed hem èAlì
ÁşikÀrÀ oldı hem nÀm-ı Velì
Oldı hem penc vaút sırrı ÀşikÀr
Penc òaùù u òums sırrı hem iy yÀr
Oldı üç rekèat namÀza óarf-i dÀl
İbn u eb u rÿóa hem bì-úìl u úÀl
KÀf u nÿn u noúùasın gösterdi hem
Hemçü cÀn u nefs u èaúl iy muóterem

1113 Nefs (‫’)نفس‬in eczasında (‫ )نون في سین‬gayr-ı mükerrer 5 harf ve 4 nokta vardır: ‫ن و ف ي س‬.
Harf ve nokta toplamı 9 felek mukabilindedir.
1114 Nefs (‫’)نفس‬in eczasının (‫ )نون في سین‬ebcedi 316’dır. 9 kere 32 ile 28’in toplamına eşittir.
1115 Akl (‫’)عقل‬ın 3 harfi ve 2 noktası vardır, Fadl (‫)فضل‬, Ali (‫ )علي‬ve Veli (‫’)ولي‬nin 3’er harf
ve 2’şer noktası, Allah (‫ )اهلل‬ve Muhammed (‫)محمد‬
ّ lafızlarındaki 5’er harf mukabilindedir.
3 harfi 3 rekat akşam namazı ile baba-oğul-ruh mukabilindedir. Can, nefs lafızlarında ol-
duğu gibi aklın da 3 harfi, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi ve 1 noktası mukabilindedir. Akl (‫’)عقل‬ın
2 noktası ise sabahın 2 rekatı mukabilindedir.
354 METİN - Hurûfî Şiirler II

3645. İkki rekèat ãubó ez-faøl-ı ilÀh


Noúùasında görinür bì-iştibÀh
Ebcedinden úıl ùaleb iy nìk-òÿ
Noúùa-i úÀf-ile altı sì vü dü1116
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿna oldı dÀl
Altı sì vü dü zi-faøl-ı õü’l-celÀl
Yaènì bir óarf iy cÿyÀ-yı dìn
Ottuz ikki nuùúdur fehm it yaúìn
èAyn u úÀf u lÀm eczÀda èayÀn
Nüh felek esrÀrına oldı nişÀn1117
3650. Tisèa ÀyÀt-ı Kelìmdür1118 ÀşikÀr
Nüh teşehhüd sırrı hem fehm eyle var
BÀùınında çÀr noúùa bì-òaùar
ÇÀr èunãurdan saña virdi òaber
èAyn-ı èilm u úÀf-ı úuvvet lÀm-ı faøl
ÁşikÀrÀ gösterür fehm eyle èaúl
Noúùasında ùoúúuz eczÀnuñ iy yÀr
Sitte-i eyyÀm sırrın añla var
On biş olur nüh óurÿf u şeş nuúaù
Gösterür on biş namÀzı bì-àalaù
3655. Bì-mükerrer heşt olur eczÀda bil
Heşt òaùù esrÀrıdur bì-úÀl u úìl1119

1116 Akl (‫’)عقل‬ın ebcedi 200’dür, Kâf (‫’)ق‬ın 2 noktasıyla birlikte 202 olur. Muhîtî Dede bunu
6 kere 32 (192) olarak hesaplamıştır.
1117 Akl (‫’)عقل‬ın eczasında 9 harf vardır: ‫عین قاف الم‬. Zahirindeki 2 nokta dışında batınından
4 nokta zahir olur. Batınındaki 4 nokta 4 unsur, eczasındaki toplam 6 nokta da yaratı-
lışın 6 günü mukabilindedir. 9 harf ve 6 nokta toplamı da Cuma günü kılınan 15 farz
rekat mukabilindedir.
1118 Nüshada: úalemdür.
1119 Akl (‫’)عقل‬ın eczasında (‫ )عین قاف الم‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ع ي ن ق ا ف ل م‬. 8 harf,
istiva hattından sonra zahir olan 8 ümmî hat ve Fadl’ın eczasındaki (‫ )في ضاد الم‬8 harf
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 355

Oldı hem eczÀ-yı ism-i faøla dÀl


Añla èaúluñ sırrın iy ãÀóib-kemÀl
(98b) Ebcedin eczÀ-yı èaúluñ bì-óicÀb
Noúùa-i ôÀhirle eylerseñ óisÀb1120
On iki kez sì vü dü olur èayÀn
Gösterür on iki burcı bì-gümÀn
Yaènì her bir burc iy èÀlì maúÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Aşk
3660. èAşú şekli faøl-ı óaúú ismin èayÀn
Gösterür fehm it bu sırrı bì-gümÀn
Ádem u ÓavvÀ vü hem nÀm-ı òüdÀ
Görinür isminde èaşúuñ ùÀlibÀ1121
Noúùasında oldı penc vaút ÀşikÀr
Penc òaùù-ı Ádemi hem añla var
Sekkiz olur üç óurÿf u biş nuúaù
Muúsem-i ottuz ikidür bì-àalaù
Heşt òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Heşt bÀb-ı èAdne hem oldı èalem
3665. èAşúda èayn-ı èAlì oldı èayÀn
Hem daòi şìn-i şehÀdet bì-gümÀn
ÚÀf-ı úuvvet hem daòi úÀf-ı úalem
ÁşikÀrÀ oldı hem úÀf-ı úıdem

1120 Akl (‫’)عقل‬ın eczasının (‫ )عین قاف الم‬ebcedi 382’dir, zahirdeki 2 noktayla 384 olur. Bu da
12 kere 32’ye eşittir, 12 burcun 32 harf mukabilinde olmasından kinayettir.
1121 Aşk (‫ )عشق‬3 harf ve 5 noktadır. 3 harfi, Fadl (‫)فضل‬, Âdem (‫ )آدم‬ve Havvâ (‫’)حوا‬nın
ّ üçer
harfi mukabilindedir. 5 noktası, beş vakit namaz ve yüzdeki 5 ebî hat (iki sakal, iki bıyık
ve anfeka) mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 8’dir ve 32’nin muksemi, cennetin
kapıları ve 8 ebî hat mukabilindedir.
356 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yine èayn-ı èaşúdan iy kÀmyÀb


KÀf u nÿn sırrı görinür bì-óicÀb1122
Hem daòi aãóÀb-ı kehfüñ mekåi bil
Görinür şìninde èaşúuñ fehm úıl
äad ùınÀb-ı òayme úÀfından ôuhÿr
Eyledi fehm eyle bu esrÀrı gör
3670. Tisèa ÀyÀt-ı yed-i MÿsÀ èayÀn
Oldı eczÀsında èaşúuñ bì-gümÀn1123
Görinür hem nüh teşehhüd nüh felek
Fehm iderseñ olduñ üstÀd-ı melek
Noúùasında on iki burc ÀşikÀr
Hem on ikki òaùù-ı MÿsÀ añla var
Noúùa vü eczÀ-yı èaşú iy ehl-i óÀl
Oldı bìst u yek òaù-ı ÓavvÀya dÀl
Òaùù-ı ÓavvÀ ãÿret-i èaşú oldı bil
Bu cihetden õÀta èaşú oldı sebìl
(99a) 3675. Bì-mükerrer heft olur bì-irtiyÀb
Heft òaùù-ı ümmdür añla bì-óicÀb1124
Noúùa vü óarfinde iy dÀnÀ-yı dìn
ŞÀnzdeh òaùù ÀşikÀrÀdur yaúìn
Ebced-i eczÀ-yı èaşú iy kÀn-ı nÿr
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-úuãÿr1125

1122 Aşk (‫’)عشق‬taki Ayın (‫’)ع‬ın ebcedi 70’dir Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir. Şın (‫’)ش‬ının
ebcedi 300’dür, Ashab-ı Kehf ’in mağarada kaldığı 300 yıl mukabilindedir. Kâf (‫’)ق‬ının
ebcedi 100’dür, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi mukabilindedir.
1123 Aşk (‫’)عشق‬ın eczasında 9 harf ve 12 nokta vardır: ‫عین شین قاف‬. Harf ve nokta toplamı
21’dir, Havvâ’nın yüzündeki 21 hat mukabilindedir.
1124 Aşk (‫’)عشق‬ın eczasında (‫ )عین شین قاف‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 9 nokta vardır: ‫ع ي ن ش ق‬
‫ا ف‬.
1125 Aşk (‫’)عشق‬ın eczasının (‫ )عین شین قاف‬ebcedi 671’dir, heyet-i mecmûa ile 672 olur, 21 kere
32’ye eşittir. Bu da 21 hattın her birinin 32 harf mukabilinde olmasından kinayettir.
Kısmet-nâme 357

Bìst u yek ottuz ikidür bì-elem


Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
Yaènì bìst u yek òaù-ı ÓavvÀ èayÀn
Her biri ottuz ikidür bì-gümÀn
3680. èAşúdur kim òaùù-ı vech-i òÿbdur
Dil-firìb u ãuret-i maóbÿbdur
èAşú imiş çün ãÿret-i maèşÿúda
Gör ãıfÀt-ı òÀlıúı maòlÿúda
èÁşıú u maèşÿú u èaşú iy nìk-nÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

Vücûd
Faøl-ı óaúdan çÀr óarf oldı vücÿd1126
Bil vücÿd esrÀrın iy ehl-i şühÿd
ÇÀr èunãur sırrın itdi ÀşikÀr
ÇÀr òaùù-ı Ádemi hem añla var
3685. èUnãurı oldı vücÿduñ bì-òaùar
ŞÀnzdeh òaùù-ı siyÀh-ı muèteber
Noúùa ile èunãur olur muókemÀt
Kim anuñçün farødur hifdeh ãalÀt
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀya dÀl
ÇÀr óarf-ile olur bì-úìl u úÀl
ÇÀr óarf u noúùa-i ism-i vücÿd1127
Pencdür çün ism-i AllÀh-ı vedÿd
Penc vaút esrÀrına oldı èalem
Penc òaùù-ı Ádemi gösterdi hem

1126 Vücud (‫ )وجود‬4 harften oluşur, her harfi dörder unsurdan toplam 16 olur. Zahirdeki bir
noktayla birlikte 17’dir. Buna vücudun 4 harf i eklenirse 21 olur.
1127 Vücud (‫ )وجود‬lafzının harf ve nokta toplamı 5’tir.
358 METİN - Hurûfî Şiirler II

3690. Ebcedinden hem vücÿduñ bì-gümÀn


Görinür tisèa èaşer sırrı èayÀn1128
Noúùasıyla yaènì on dört muókemÀt
On ùoúuzdur fehm iden buldı necÀt
BÀ-cümel ismi vücÿdÿñ bì-àalaù
Gösterür hifdeh óurÿf u şeş nuúaù
(99b) SÀèat-i bìst u çahÀr iy kÀn-ı nÿr
Ebced ile noúùa vü óarfindedür
ÇÀr óarfüñ èunãurı fehm it yaúìn
èUnãur-ı noúùayla hem bì-reyb ü şìn
3695. Ebced ile heyéet-i mecmÿèa hem
Erbaèìn esrÀrına oldı èalem1129
İnbisÀù-ı vÀv u cìm u vÀv u dÀl
On iki burc oldı fehm it bì-cidÀl1130
On iki òaù sırrın itdi hem èayÀn
Hem on iki çeşmeden virdi nişÀn
Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
ÔÀhir oldı fehm it iy èÀlì maúÀm
PÀnzdeh rekèat namÀzı ÀşikÀr
Gösterür eczÀ vü noúùa añla var
3700. Ebced-i ôÀhirle eczÀ-yı vücÿd
Noúùa-i cìm ile hem iy ehl-i cÿd1131

1128 Vücud (‫’)وجود‬un ebcedi 19’dur. 19 levvâha ve 14 muhkem harfle 5 noktası toplamı mu-
kabilindedir. Ebcediyle 4 harfin toplamı da 23’tür, 17 muhkem harf ve 6 noktası toplamı
mukabilindedir. Zahirdeki bir noktayla 24 olur ki 24 saat mukabilindedir.
1129 Vücud (‫’)وجود‬un ebcedi olan 19 ile 4 harf ve 1 noktanın dörder unsurdan 20 alameti,
heyet-i mecmûa ile birlikte 40’tır. Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilin-
dedir.
1130 Vücud (‫’)وجود‬un eczasında 12 harf vardır: ‫ واو جيم واو دال‬12 burç, 12 hat ve 12 çeşme
mukabilindedir. 12 harfin 3 noktası Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. 12 harf ve
3 noktası toplamı, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1131 Vücud (‫’)وجود‬un ebcedi olan 19 ile eczasındaki 12 harf ve zahirdeki 1 noktası toplamı
32’dir.
Kısmet-nâme 359

Ottuz ikki olur añla bu demi


Yaènì nuùú oldı vücÿd-ı Àdemì
Ebced(i) on ikki óarfüñ bì-gümÀn
Úıldı yüz on dört suver sırrın èayÀn1132
Oldı yüz on dört èaded fehm eyle hem
äad ùınÀb u çÀrdeh òaùùa èalem
Bì-mükerrer heft olur bì-irtiyÀb1133
Görinür heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
3705. Oldı üç noúùayla on òaùù-ı Kelìm
K’Ádemüñ vechinde yazmışdur Kerìm
Heft óarfüñ èunãurı hem iy hümÀm
Aómedüñ nuùúıdur añla ve’s-selÀm

Cesed
èAúl u nefs u rÿóa dÀl oldı cesed1134
Hemçü ism-i faøl-ı AllÀhu’ã-ãamed
İbn u eb u rÿóa hem oldı èalem
Üç namÀz esrÀrını gösterdi hem
Noúùa-i cìm ile çÀr olur èayÀn
ÇÀr óarf-i muèceme oldı nişÀn
3710. Ebcedinde ism-i AllÀh ÀşikÀr
Yaènì altmış yeddi olur añla var
(100a) Geldi ismine muúÀbil çün cesed
Bu cihetden secde buyurdı eóad

1132 Vücud (‫’)وجود‬un eczasının (‫ )واو جيم واو دال‬ebcedi 114’tür, Kuran’ın 114 sûresi, ayrıca
Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve 14 hatt mukabilindedir.
1133 Vücud (‫’)وجود‬un eczasında (‫ )واو جيم واو دال‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 nokta vardır: ‫و ا‬
‫ج ي م د ل‬. 7 harf, dörder unsurdan 28 olur, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf muka-
bilindedir.
1134 Cesed (‫ )جسد‬lafzı 3 harf ve 1 noktadan oluşur. Ebcedi 67’dir, Allah (‫’)اهلل‬ın ebcedi muka-
bilindedir.
360 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ádem u ÓavvÀnuñ ismi hem èayÀn


Görinür faøl-ı òüdÀdan bì-gümÀn
İnbisÀùında görinür nüh felek
Hem nüh Àyet maènìsi bì-reyb ü şek1135
Sitte-i eyyÀm sırrı ÀşikÀr
Noúùasında görinür fehm eyle var
3715. Olur on biş nüh óurÿf u şeş nuúaù
Gösterür on biş namÀzı bì-àalaù
Noúùa-i cìm ile eczÀ on olur
Sırr-ı deh levó-i Úelìmi gösterür
Ebced-i ôÀhirle taólìl-i cesed
Noúùa-i cìm ile hem iy bÀ-òıred
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
Kim muúaùùaèda gelüpdür bì-gümÀn
Bì-mükerrer heşt oldı bì-àalaù1136
Heşt cennet sırrıdur hem heşt òaù
3720. äÿret-i ôÀhirle olur yÀnzdeh
Görinür sırr-ı sefer iy merd-i reh
Noúùasında çÀr èunãur ÀşikÀr
ÇÀr òaùù-ı Ádemi hem añla var
Óarf u noúùa on iki òaùùa delìl
Hem on iki burc-ı eflÀk oldı bil
Müfred (u) terkìb-i sì vü dü kelÀm
Maènì-i rÿó u ceseddür ve’s-selÀm

1135 Cesed (‫’)جسد‬in eczasında 9 harf ve 6 nokta vardır: ‫جيم سين دال‬. Harf ve nokta toplamı
15’tir. Cesed (‫’)جسد‬in zahirindeki bir nokta ile kelimenin inbisatındaki 9 harfin toplamı
10’dur. Bu 10 ile, Cesed (‫’)جسد‬in ebcedi olan 67 ile zahirindeki 1 noktanın toplamı
78’dir, mukatta’ât harflerinin toplamı mukabilindedir.
1136 Cesed (‫’)جسد‬in eczasında (‫ )جيم سين دال‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ج ي م س ن د ا ل‬.
Cesed (‫’)جسد‬in 3 harfiyle birlikte 11 olur. 8 harfin 4 noktası, 4 unsur mukabilindedir. 8
harf ve 4 nokta toplamı 12’dir.
Kısmet-nâme 361

Esmâ
äÿret-i esmÀy(ı) fehm it iy cüvÀn1137
Kim olur dört óarf bì-reyb ü gümÀn
3725. ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem
èUnãur esrÀrını idrÀk eyle hem
Ebced-i esmÀ vü eczÀ iy peser
Sÿre-i ÚuréÀndan virdi òaber
Sırr-ı esmÀ oldı óaúdan ÀşikÀr
Perdei çün açdı faøl-ı kirdgÀr
Çünki esmÀ cemè-i ism oldı yaúìn
İsm hem üç óarfdür bì-reyb ü şìn1138
(100b) İsm-i fì vü êÀd u lÀmı gösterür
İbn u eb u rÿódur hem uşta gör
3730. İsmüñ eczÀsında oldı nüh felek
Nüh teşehhüd sırrı hem bilmek gerek
Noúùasında penc vaút oldı èayÀn
Óums sırrın gösterür hem bì-gümÀn
Óarf u noúùa oldı on dört òaùù-ı õÀt
Hem daòi on dört óurÿf-ı muókemÀt
ÇÀr óarf-i esmÀnuñ eczÀsı èayÀn
On iki burc-ı felekdür bì-gümÀn1139
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-óicÀb
Noúùasında görinür hem heft bÀb

1137 Esmâ (‫ )اسما‬4 harftir. Ebcedi olan 102 ile eczasındaki 12 harfin (‫ )الف سين ميم الف‬toplamı
114’tür.
1138 Esmâ, ism (‫’)اسم‬in çoğuludur ve isim (‫ )اسم‬lafzı 3 harftir. İsm (‫’)اسم‬in eczasında 9 harf
vardır: ‫الف سین میم‬. 9 harfin 6 noktası vardır ancak Muhîtî Dede bunu 5 nokta olarak
hesaplamıştır.
1139 Esmâ (‫’)اسما‬nın eczasında 12 harf ve 7 nokta vardır: ‫الف سین میم الف‬. 12 harf ve 7 nokta-
nın toplamı 19’dur.
362 METİN - Hurûfî Şiirler II

3735. On iki eczÀ-y-ıla yeddi1140 nuúaù


Maènì-i tisèa èaşerdür bì-àalaù
Bì-mükerrer noúùa vü óarfinde bil
Görinür sırr-ı sefer iy ehl-i dil1141
Añla esrÀrını esmÀnuñ tamÀm
Bulasın tÀ kim müsemmÀ ve’s-selÀm

Müsemmâ
ÇÀr óarf oldı müsemmÀ ÀşikÀr1142
Hemçü esmÀ iy birÀder añla var
ÇÀr óarf-i muècemi gösterdi bil
Hem èanÀãır sırrını bì-úÀl u úìl
3740. Ebced ile çÀr óarfinden èayÀn
Görinür biş yigirmi ùoúúuz bì-gümÀn
Biş yigirmi ùoúúuz oldı biş òaù
K’Ádemüñ yüzinde geldi bì-àalaù
Yaènì her òaùù oldı bìst u nüh óurÿf
Añla bu taúsìmi ez-faøl-ı raéÿf
Mìm u sìn u mìm elif eczÀda hem
On iki òaù sırrına oldı èalem1143
Noúùası eczÀ-yı nÀm-ı àaybdÀn
Oldı hem fehm it sekiz baà-ı cinÀn

1140 Nüshada: ùoúúuz.


1141 Esmâ (‫’)اسما‬nın eczasındaki 12 harfte (‫ )الف سین میم الف‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 4 nokta
vardır: ‫ا ل ف س ي ن م‬. Harf ve nokta toplamı seferde bir günde kılınan 11 farz rekat
mukabilindedir.
1142 Müsemmâ (‫)مسما‬, esmâ lafzı gibi 4 harftir. Ebcedi olan 141 ile 4 harfin toplamı 5 kere
29’a eşittir. Yani Âdem’in yüzündeki 5 hattan her birinin 29 harf (lâm-elifle birlikte
28 harf ) mukabilinde olmasından kinayettir.
1143 Müsemmâ (‫’)مسما‬nın eczasında 12 harf ve 8 nokta vardır: ‫میم سین میم الف‬.
Kısmet-nâme 363

3745. Mìm-i bÀùınla müsemmÀ pencdür


Penc vaúti gösterür kim gencdür1144
Görinür hem nÀm-ı faøl-ı àaybdÀn
Kim iki noúùayla penc olur èayÀn
(101a) PÀnzdehdür penc óarf eczÀda bil1145
PÀnzdeh rekèat rumÿzın fehm úıl
Noúùasında oldı deh òaùù ÀşikÀr
Kim gelüpdür levó-i MÿsÀda iy yÀr
Bì-mükerrer heft olur ez-àaybdÀn
Oúúı tekrÀrında heşt òaùùı èayÀn1146
3750. Heft u heşt òaù bìst u heşt u sì vü dü
Gösterür fehm it zi-èunãur iy ulu
YÀnzdeh rekèat namÀzı bì-àalaù
Gösterür yeddi óurÿf u dört nuúaù1147
Oldı on bir óarf-i menúÿù èalem
Şuúúa sırrına işÀret oldı hem
On biş eczÀnuñ óesÀbı bì-gümÀn
Bì-mükerrer óarf u noúùayla èayÀn1148
ŞÀnzdeh bÀr sì vü dü olur işit
ŞÀnzdeh òaùù(a) èalemdür iy yigit
3755. Yaènì her bir òaù zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

1144 Müsemmâ (‫ )مسما‬Mîm’in şeddesiyle 5 harftir: ‫م س م م ا‬. Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası
toplamı mukabilindedir.
1145 Müsemmâ (‫’)مسما‬nınّ eczasında 15 harf ve 10 nokta vardır: ‫میم سین میم میم الف‬.
1146 Müsemmâ (‫’)مسما‬nın
ّ eczasında 15 harfte mükerrer 8 harf (‫ )م ي م ي م م ي م‬ve gayr-ı mü-
kerrer 7 harf (‫ )م ي س ن ا ل ف‬vardır. Bunlar 7 ve 8 hat mukabilindedir ki dörder unsurdan
oluştuklarından 28 ve 32 hat olurlar.
1147 Müsemmâ (‫’)مسما‬nın ّ eczasındaki gayr-ı mükerrer 7 harf (‫)م ي س ن ا ل ف‬, 4 noktasıyla
birlikte 11’dir.
1148 Müsemmâ (‫’)مسما‬nın
ّ eczasının (‫ )میم سین میم میم الف‬ebcedi 501’dir, gayr-ı mükerrer 7 harf
(‫ )م ي س ن ا ل ف‬ve 4 noktayla birlikte 512 olur, 16 kere 32’ye eşittir. Yani 16 hattan her
biri 32 harf mukabilindedir.
364 METİN - Hurûfî Şiirler II

Vech
äÿret-i esmÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
Vech geldi fehm it ez-rabbü’l-enÀm1149
Vechdür yaènì ki faøl-ı müsteèÀn
Kim odur bÀúì vü óayy-ı cÀvidÀn
Noúùa ile çÀr olur fehm eyle var
èUnãur esrÀrını eyler ÀşikÀr
ÇÀrdeh òaù sÿre-i sebèu’l-meåÀn
Ebcedinde görinür fehm it èayÀn1150
3760. BÀ-cümel se óarf-i vech iy òurde-bìn
Gösterür hifdeh óaøar sırrın yaúìn
On sekizdür noúùa-i cìm ile hem
On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
Heşt òaùù-ı vech-i faøl-ı kirdgÀr
Oldı eczÀsında vechüñ ÀşikÀr1151
Gösterür hem heşt firdevs-i berìn
Vechüñ añla sırrını iy ehl-i dìn
Penc vaúte noúùası oldı èalem
Gösterür AllÀhuñ ismin añla hem
(101b) 3765. Heşt óarfüñ ebcedi bì-irtiyÀb
äÿret-i üç óarf hem olsa óesÀb
Olur üç yigirmi sekkiz bì-gümÀn
Òaùù-ı vech ü dest ü pÀ gibi èayÀn

1149 Vech (‫ )وجه‬3 harftir, Fazl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. 3 harf, 1 noktasıyla 4 olur,
4 unsur mukabilindedir.
1150 Vech (‫’)وجه‬in ebcedi 14’tür, seb’u’l-mesân olan 14 hat mukabilindedir. Ebcedi, 3 harfle
birlikte 17’dir, hazardaki 17 farz rekat mukabilinde. Bir noktası da hesaba dahil edilirse
18 olur, 18 bin âlem mukabilindedir.
1151 Vech (‫’)وجه‬in eczasında 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫واو جيم هي‬. 8 harfin ebcedi 81’dir,
vech (‫’)وجه‬in 3 harfiyle birlikte 84 olur, 3 kere 28’e eşittir. El, yüz ve ayaktaki 28’er hat
mukabilindedir. Ayrıca 32 harfin eczasındaki 82 harf ile Lâm-elif (‫’)ال‬in 2 harfi toplamı
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 365

Hem daòi eczÀ-yı sì vü dü kelÀm


Görinür bÀ-lÀm-elif fehm it èayÀn
Bì-mükerrer şeş olur fehm it èayÀn1152
Görinür şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Sitte-i eyyÀm u hem eczÀ-yı kün
ÔÀhir oldı vech-i óaúda bì-süòan
3770. Üç nuúaùla nüh olur bì-úÀl u úìl
Nüh teşehhüd nüh felek sırrını bil
Bì-mükerrer şeş óurÿf u bÀ-cümel
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-cedel
Gösterür yetmiş iki óarfi tamÀm
Añla sırr-ı vech-i óaúúı ve’s-selÀm

Yed
İkki óarf oldı yedu’l-lÀh iy cüvÀn
KÀf u nÿn óarfini gösterdi èayÀn1153
Yaènì emr-i kün yedu’l-lÀh oldı bil
Gel yedu’l-lÀhuñ rumÿzın fehm úıl
3775. Noúùasıyla çÀr òaùù-ı Ádemi
Gösterür hem çÀr óarf-i muècemi
ÇÀr èunãur sırrına oldı èalem
ÇÀr cÿy-ı cenneti gösterdi hem
Ebcedinde çÀrdeh òaùù ÀşikÀr
Kim yed-i úudretle yazmış kirdgÀr

1152 Vech (‫’)وجه‬in eczasında (‫ )واو جيم هي‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫و ا ج ي م ه‬. 6 harf,
3 noktasıyla birlikte 9’dur. 6 harfin, ebcedi olan 65 ve heyet-i mecmûası ile toplamı
72’dir. 28 harfin eczasındaki 72 harf mukabilindedir.
1153 Yed (‫ )يد‬kelimesi 2 harftir, Kün (‫’)کن‬ün mukabilindedir. Yed (‫’)يد‬in 2 harfi, 2 noktasıyla
4 unsur ve cennetin 4 ırmağı mukabilindedir. Ebcedi 14 hat mukabilinde 14’tür. 2 harfle
birlikte 16’dır ki 8 ümmî ve 8 ebî hattın toplamı mukabilindedir. Hesaba 2 noktayı da
dahil edersek 18 olur, 18 bin âlem mukabilindedir.
366 METİN - Hurûfî Şiirler II

Yì vü dÀl ile olur on altı òaù


K’Ádemüñ yüzinde geldi bì-àalaù
BÀ-dü noúùa on sekizdür ÀşikÀr
On sekiz biñ èÀlemi fehm eyle var
3780. Pencdür eczÀda yì vü dÀl hem
Oldı penc ismine AllÀhuñ èalem1154
Hem olur eczÀda AllÀh çÀrdeh
Yed gibi fehm it bunı iy merd-i reh1155
Pençe sırrın gösterür hem ÀşikÀr
Penc òaùù-ı Ádemi hem añla var
(102a) ÇÀr noúùa penc eczÀ bì-gümÀn
Gösterür ùoúúuz felek sırrın èayÀn
Tisèa ÀyÀtı èayÀn gösterdi hem
Kim yazupdur dest-i MÿsÀda úalem
3785. Penc vaútüñ úÀmetin bì-reyb ü şìn
Penc óarfüñ ebcedinde gör yaúìn1156
Ebced ile penc óarf altmış olur
Bìst u heşt u sì vü düyi gösterür
Görinür hem úadd-i Ádem ÀşikÀr
Hem daúìúa sırrını fehm eyle var
Noúùalarla olur altmış dört èayÀn
İkki ottuz ikkiden virür nişÀn

1154 Yed (‫’)يد‬in eczasında 5 harf vardır: ‫يي دال‬. Allah (‫’)ا ل ل ا ه‬ın 5 harfi mukabilindedir. Ay-
rıca 50 vakit namaz ve Âdem’in 5 hattı mukabilindedir. Eczasındaki 5 harf, 4 noktasıyla
birlikte 9 felek ve Hz. Musa’nın 9 âyeti mukabilindedir.
1155 Yed (‫’)يد‬in ebcedi 14’tür, Allah (‫’)اهلل‬ın eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf mukabilin-
dedir.
1156 Yed (‫’)يد‬in eczasının (‫ )يي دال‬ebcedi 55’tir, bir günde okunan 5 kâmetin kelimeleri topla-
mı mukabilindedir. 5 harf ve ebcedi olan 55’in toplamı da 28 ve 32 ilâhî harfin toplamı,
Âdem’in 60 zirâ boyu, 60 dakika mukabilindedir. Hesaba 5 harfin 4 noktası da ilave
edilirse 64 olur ki Âdem’in nutkundaki 32 harf ve yüzündeki 32 hattın toplamı mukabi-
lindedir.
Kısmet-nâme 367

Yaènì nuùú u òaùù-ı vech-i Ádemi


Gösterür fehm it bu sırrı Àdemì
3790. Bì-mükerrer óarf u noúùa ez-celìl
KÀf u nÿn eczÀsına oldı delìl1157
Ebced u yì dÀl elif u lÀm iy yÀr
Ádemüñ esmÀsın itdi ÀşikÀr
Yaènì Ádemdür yedu’l-lÀh bì-gümÀn
Hem de vechu’l-lÀh fehm eyle èayÀn
Penc óarf-ile olur elli tamÀm
Elli óarf u noúùadur yed ve’s-selÀm

Sem’
Semè üç óarf oldı gÿş it iy cüvÀn
Gösterür faøl-ı òüdÀ ismin èayÀn1158
3795. Óarf-i sìni úadd-i Ádemdür yaúìn
Hem daòi mìminde sırr-ı erbaèìn
KÀf u nÿn sırrını hem èayn ÀşikÀr
Gösterür fehm eyle bu esrÀrı var
İnbisÀùında èayÀn ùoúúuz felek
Ùoúúuz Àyet sırrı hem bilmek gerek1159
Heşt cennet noúùasında gizlidür
Heşt òaùù-ı Ádemi hem gösterür

1157 Yed (‫’)يد‬in eczasındaki (‫ )يي دال‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 2 nokta (‫ )ي د ا ل‬toplamı Kün
(‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir. Yed (‫’)يد‬in eczasındaki gayr-ı mü-
kerrer 4 harfin ebcedi 45’tir, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir. 5 harf ile bunların
ebcedi olan 45’in toplamı 50’dir, 28 harf ve 22 noktasının toplamı mukabilindedir.
1158 Sem’ (‫ )سمع‬3 harftir, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. Sem’in Sîn (‫ )س‬harfinin ebce-
di Âdem’in 60 zirâ boyu, Mîm (‫’)م‬inin ebcedi Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün,
Ayn (‫’)ع‬ının ebcedi de Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilindedir.
1159 Sem’ (‫’)سمع‬in eczasında 9 harf ve 8 nokta vardır: ‫سین میم عین‬. Harf ve nokta toplamı
17’dir.
368 METİN - Hurûfî Şiirler II

Hifdeh olur nüh óurÿf u heşt nuúaù


Gösterür hifdeh namÀzı bì-àalaù
3800. Bì-mükerrer penc olur penc vaút ãalÀt
Görinür hem penc óarf-i ism-i õÀt1160
(102b) Ebcedinde yeddi kerre sì vü dü
Penc óarf-i semèüñ oúúı iy ulu
Yeddi kerre sì vü dü bì-reyb ü şìn
Yeddi òaùù esrÀrıdur fehm it yaúìn
BÀúì şeş úalur zi-faøl-ı lÀ-yenÀm
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur ve’s-selÀm

Hat
İkki óarfi kÀf u nÿn sırrın èayÀn
Gösterür şekl-i òaùù añla bì-gümÀn1161
3805. İkki secde sırrına dÀl oldı hem
Hem nuúÀù-ı faøl-ı yezdÀna èalem
Noúùasında õÀt-ı vÀóid ÀşikÀr
Añla òaùùuñ sırrını iy hÿşyÀr
Noúùa ile òaùù üç olur bì-gümÀn
KÀf u nÿn(uñ) noúùasın eyler beyÀn
Görinür esmÀ-i fì vü êÀd u lÀm
Hem se rekèat şÀm sırrı iy hümÀm

1160 Sem’ (‫’)سمع‬in eczasında (‫ )سین میم عین‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫س ي ن م ع‬. 5 harfin
ebcedi 230’dur. 7 kere 32 ile 6’nın toplamına eşittir. 7 kere 32, 7 hattan herbirinin
32 harf mukabilinde olmasından kinayettir. 6 da, Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf mu-
kabilindedir.
1161 Hatt (‫’)خط‬ın 2 harfi, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi, 2 secde ve Fadl (‫’)فضل‬ın ismindeki 2 nokta
mukabilindedir. Bir noktası da Zât-ı vâhid mukabilindedir. 2 harf ve bir nokta olarak
Hat (‫)خط‬, Kün (‫’)کن‬ün 2 harf ve 1 noktası mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 3’tür,
Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi, akşamın 3 rekat farzı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 369

Òì vü1162 ùìnüñ èunãurıdur heşt òaù1163


Heşt cennet sırrıdur hem bì-àalaù
3810. On ikidür èunãur-ı noúùayla bil
On iki òaùù-ı òüdÀyı fehm úıl
èUnãur u noúùa vü óurÿf-ı òaùù èayÀn
Gösterür on biş namÀzı bì-gümÀn
ÇÀr cÿ vü çÀr èunãur u çÀr òaù
ÔÀhir eczÀsında òaùùuñ bì-àalaù1164
Noúùasında lafôatu’l-lÀh ÀşikÀr
Penc vaút u penc òaù hem añla var
Óarf u noúùa nüh teşehhüd sırrıdur
Nüh felek nüh òaùù-ı MÿsÀ görinür
3815. Bì-mükerrer óarf u noúùa bì-gümÀn
KÀf u nÿn eczÀsına oldı nişÀn1165
Oldı hem şeş ibtidÀ sırrına dÀl
Sitte-i eyyÀma hem bì-úìl u úÀl
Ebcedinde oldı òìnüñ ÀşikÀr
On sekiz kez sì vü dü fehm eyle var
On sekiz ottuz iki iy muóterem
On sekiz biñ èÀleme oldı èalem
(103a) Yaènì her bir èÀlem ez-faøl-ı celìl
Ottuz ikkiden vücÿda geldi bil

1162 Nüshada: Òaùù u.


1163 Hatt (‫’)خط‬ın 2 harfi dörder unsurdan 8’dir, 8 hat ve 8 cennet mukabilindedir. Bir nokta-
sının 4 unsuruyla 12 olur, 12 hat mukabilindedir. Buna Hatt (‫’)خط‬ın 2 harf ve 1 noktası
eklenirse 15 olur, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1164 Hatt (‫’)خط‬ın eczasında 4 harf vardır: ‫ خي طي‬4 unsur ve cennetin 4 ırmağı mukabilin-
dedir. 5 noktası da Allah (‫ )اهلل‬lafzının 5 harfi mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı,
hazarda bir günde kılınan farz rekatlardaki 9 teşehhüd mukabilindedir.
1165 Hatt (‫’)خط‬ın eczasında (‫ )خي طي‬gayr-ı mükerrer 3 harf ve 3 nokta vardır: ‫خ ي ط‬. Harf ve
nokta toplamı Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir.
370 METİN - Hurûfî Şiirler II

3820. BÀúì bìst u çÀr úaldı bì-gümÀn


SÀèat-i leyl ü nehÀr oldı èayÀn
ÇÀr óarf-ile olur nuùú-ı resÿl
Añla òaùùuñ sırrın iy kÀn-ı uãÿl
İkki yì bir ùìnüñ olur ebcedi
Bìst u nüh fehm it bu nuùú-ı sermedi
Yaènì bìst u nüh suver sırrı tamÀm
Oldı òaù øımnında ôÀhir ve’s-selÀm1166

Hâl
Noúùa-i efèÀl-i õÀt u hem ãıfÀt
ÒÀlüñ üç óarfidür iy ehl-i necÀt
3825. İsm-i faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn
Görinür hem rÿó u ibn ü eb yaúìn1167
ÇÀr olur bÀ-noúùa fehm it bì-gümÀn
ÇÀr èunãurdan virür saña nişÀn
èUnãurında şÀnzdeh òaùù-ı òüdÀ
Noúùa vü üç óarfüñ añla ùÀlibÀ
Oldı eczÀsında òÀlüñ bì-àalaù
ÁşikÀrÀ heşt cennet heşt òaù1168
Noúùasında çÀr òaù sırrı èayÀn
K’Ádemüñ vechinde úıldı óaú beyÀn

1166 Hatt (‫’)خط‬ın eczasındaki 4 harften (‫ )خي طي‬Hı (‫ )خ‬harfinin ebcedi 600’dür. 18 kere
32 ile 24’ün toplamına eşittir. 18 kere 32, 18 bin âlemin 32 harf mukabilinde olmasın-
dan kinayettir. 24 de, bir günün 24 saati mukabilindedir. 24 ile Hatt (‫’)خط‬ın eczasındaki
(‫ )خي طي‬4 harfin toplamı Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf mukabilindedir. Kalan
3 harfin (‫ )ي ط ي‬ebcedi ise 29’dur, başında mukatta’ât harfi gelen 29 sûre mukabilin-
dedir.
1167 Hâl (‫ )خال‬3 harf ve 1 noktadır. Bunların her biri dörder unsurdan 16 olur.
1168 Hâl (‫’)خال‬in eczasında 8 harf ve 4 nokta vardır: ‫خي الف الم‬. Harf ve nokta toplamı 12’dir.
Kısmet-nâme 371

3830. ÇÀr noúùa heşt óarf fehm eyle hem


Oldı óaúdan on iki òaùùa èalem
Bì-mükerrer şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
Sitte-i eyyÀmdur hem bì-füsÿn1169
Şeş óurÿf bÀ-çÀr noúùa deh olur
Sırr-ı deh elvÀódur iy kÀn-ı nÿr
Heşt óarfüñ ebcedi bì-reyb ü şìn
Yeddi yüz ùoúsan iki olur yaúìn
Yeddi yüzle ùoúsan altı bì-gümÀn
ÇÀr noúùayla olur fehm it èayÀn
3835. ÒÀlden tÀrìò-i faøl-ı õü’l-celÀl
ÔÀhir oldı fehm it iy ehl-i kemÀl1170
Yeddi yüz ùoúsan iki sekkiz óurÿf
Heştãad olur faøl-ı óaúdan bul vuúÿf
(103b) Yaènì ism-i êÀd-ı faøl-ı kirdgÀr
Oldı fehm it maènì-i òÀl ÀşikÀr1171
Bì-mükerrer óarf u noúùa iy cüvÀn
Yeddi yüz ùoúsan iki hem bì-gümÀn
CÀvidÀn(ì)-nÀme cemèin gösterür
K’oldı sekkiz yüz ikide uşta gör1172
3840. Maènì-i òÀl u òaù-ı Ádem tamÀm
Nuùú-ı õÀt-ı faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm

1169 Hâl (‫’)خال‬in eczasında (‫ )خي الف الم‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫خ ي ا ل ف م‬. 6 harf,
4 noktasıyla 10’dur.
1170 Hâl (‫’)خال‬in eczasının (‫ )خي الف الم‬ebcedi 792’dir, 4 noktasıyla birlikte 796 olur. Fazlul-
lah’ın vefat tarihi (h. 796) mukabilindedir.
1171 Hâl (‫’)خال‬in eczasının (‫ )خي الف الم‬ebcedi olan 792 ile 8 harfin toplamı 800’dür, Fadl
(‫ )فضل‬ismindeki Dâd (‫’)ض‬ın ebcedi mukabilindedir.
1172 Hâl (‫’)خال‬in eczasının (‫ )خي الف الم‬ebcedi olan 792 ile bu harflerdeki gayr-ı mükerrer
6 harf ve 4 nokta ( ‫ )خ ي ا ل ف م‬toplamı 802’dir. Câvidân-nâme’nin Fazlullah’ın ölümün-
den 6 yıl sonra yani, 802 yılında toplanıp son şeklini aldığı tarihi gösterir.
372 METİN - Hurûfî Şiirler II

Lisân
Faøl-ı óaúdan çÀr óarf oldı lisÀn
ÇÀr èunãurdan saña virdi nişÀn
Noúùa-i nÿnıla oldı penc òaù
Penc vaút esrÀrıdur hem bì-àalaù1173
èUnãurıdur çÀr óarfüñ şÀnzdeh
ŞÀnzdeh òaù sırrıdur iy merd-i reh
ÇÀr óarf u noúùa-i nÿn ile hem
Bìst u yek òaù sırrına oldı èalem
3845. ÇÀr óarf u bÀ-cümel bì-reyb ü şìn
Penc bìst u nüh olur fehm it yaúìn
Penc óarf u noúùa-i faøl oldı bil
Her birini bìst u nüh fehm eylegil1174
ÇÀr óarfüñ inbisÀùı ÀşikÀr1175
On iki burc-ı felekdür añla var
Noúùasında şeş cihet sırrı èayÀn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn hem bì-gümÀn
Óarf ü noúùa hijdeh olur ÀşikÀr
èÁlem-i1176 hijdeh hezÀrı añla var
3850. Bì-mükerrer heşt òaùdur bì-àalaù
LÀm sìn elif u nÿn ez-resm-i òaù1177

1173 Lisân (‫ )لسان‬4 harf ve 1 noktadır. 4 harf dörder unsurdan 16 olur. 16 ile 4 harf ve 1 nok-
tası toplamı 21’dir.
1174 Lisân (‫’)لسان‬ın ebcedi 141’dir, 4 harfle birlikte 145 olur, 5 kere 29’a eşittir. Bu, Fadl
(‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktasının her birinin 29 harf mukabilinde olmasından kinayettir.
1175 Lisân (‫’)لسان‬ın eczasında 12 harf ve 6 nokta vardır: ‫الم سین الف نون‬.
1176 Nüshada: èÁlemi.
1177 Lisân (‫’)لسان‬ın eczasında (‫ )الم سین الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ل ا م س ي ن ف و‬.
Kısmet-nâme 373

Ebced-i1178 eczÀ-yı on ikki lisÀn


Olur on dört bìst u heşt fehm it èayÀn
Sırr-ı on dört òaùù-ı vechi gösterür
Yaènì her òaù bìst u heşt óarf oldı gör
LÀm sìn elif u nÿnuñ èunãurı
ŞÀnzdeh bÀúì daòi iy dìn eri
Olur ikki şÀnzdeh bì-úìl u úÀl
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı õü’l-celÀl1179
(104a) 3855. Başdan ayaàa vücÿd-ı Ádemi
Óaú kitÀbıdur oúı iy Àdemì
èAyn u enf u fem lisÀn óÀcib tamÀm
Cümle nuùú-ı faøl-ı óaúdur ve’s-selÀm

Dehân
ÇÀr èunãurdan òaber virdi dehÀn
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
Penc ism-i faøl-ı raómÀna èalem
Noúùa-i nÿn iledür fehm eyle hem
Ebcedinde bìst u heşt u sì vü dü
Şeãt daúìúa sırrı hem bì-güft u gÿ
3860. ÇÀr óarf-ile olur şeãt u çahÀr
İkki sì vü dü görinür ÀşikÀr
Yaènì ikki sì vü dü bì-reyb ü şìn
Nuùú u òaùù-ı vech-i Ádemdür yaúìn1180

1178 Nüshada: Ebced u. Aşağıda gösterilecek hesaba göre bunun “Ebced-i” olması gerekir,
doğru şekliyle yazdık.
1179 Lisân (‫’)لسان‬ın eczasının (‫ )الم سین الف نون‬ebcedi 408’dir, 14 kere 28 ile 16’nın toplamına
eşittir. 14 kere 28, yüzdeki 14 hattan her birinin 28 ilâhî harf mukabilinde olduğunu
gösterir. Kalan 16 ile, Lisân (‫’)لسان‬ın 4 harfinin dörder unsurdan 16 alametinin toplamı
32 hat mukabilindedir.
1180 Dehân (‫ )دهان‬4 harf ve 1 noktadan oluşur. Harf ve nokta toplamı 5’tir. Ebcedi 60’tır,
28 ve 32 harfin toplamı mukabilindedir. Dehân (‫’)دهان‬ın 4 harfiyle 64 olur ki Âdem’in
32 nutku ve 32 hattı toplamı mukabilindedir.
374 METİN - Hurûfî Şiirler II

İnbisÀùında dehÀnuñ bì-òaùar


ÔÀhir oldı şuúúa hem sırr-ı sefer1181
Noúùasında penc vaút oldı èayÀn
Penc óissi gösterür hem bì-gümÀn
Maènì-i on bir óurÿf u biş nuúaù
äÿret-i on altı òaùdur bì-àalaù
3865. Bì-imÀle on bir eczÀ-yı dehÀn
Heft òaùù-ı ümmdür añla bì-gümÀn
èUnãurında heft óarfüñ ÀşikÀr
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i nÀmdÀr1182
Bì-mükerrer heştdür on bir óurÿf
Heşt bÀb-ı cennet oldı bul vuúÿf
ÇÀr noúùayla olur iånÀ èaşer
On iki burc-ı felekdür al òaber1183
Heşt óarfüñ èunãurıdur bì-cidÀl
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı õü’l-celÀl
3870. Bìst u heşt u sì vü dü sırr-ı kelÀm
ÁşikÀr oldı dehÀndan ve’s-selÀm

Dendân
Penc ism-i faøl-ı AllÀh ÀşikÀr
Oldı dendÀnuñ óurÿfından iy yÀr1184

1181 Dehân (‫’)دهان‬ın inbisâtında 11 harf ve 5 nokta vardır: ‫دال هي الف نون‬. Harf ve nokta top-
lamı 16 hat mukabilindedir.
1182 Dehân (‫’)دهان‬ın inbisâtındaki 11 harfte (‫ )دال هي الف نون‬bî-imâle 7 harf vardır: ‫ا ل ي ل ف‬
‫و ن‬. Her biri dörder unsurdan 28 olur.
1183 Dehân (‫’)دهان‬ın inbisâtında (‫ )دال هي الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫د ا ل ه ي‬
‫ف ن و‬. 8 harf 4 noktasıyla 12 burç mukabilindedir. 8 harfin her biri dörder unsurdan
32 olur. Dolayısıyla yukarıda elden edilen 28 ve buradaki 32, 28 ve 32 ilâhî harfler ola-
rak, hakikatte olduğu gibi burada da “dehân” lafzından ortaya çıkmaktadır.
1184 Dendân (‫ )دندان‬5 harf ve 2 noktadır. 5 harfin ebcedi olan 109 ile 5 harfin toplamı Ku-
ran’ın sûreleri sayısınca 114’tür. Dendân (‫’)دندان‬ın harf ve nokta toplamı 7’dir, her biri
dörder unsurdan 28 olur, 4 mucem harfle 32’dir. Dişlerin 28 veya 32 olması lafızdan
da müşahede edilir. Metinde, fe kısaltmasıyla, Faølu’l-lÀh olarak yazılan kelimeyi, Allah
lafzının beş harfinden dolayı faøl-ı AllÀh olarak düzelttik.
Kısmet-nâme 375

(104b) Ebced u penc óarf-i dendÀn bì-cidÀl


Oldı yüz on dört suver sırrına dÀl
ÇÀrdeh òaù sırrın itdi hem èayÀn
äad ùınÀb-ı òaymei hem bì-gümÀn
İkki noúùa ikki óarf-i kÀf u nÿn
Oldı dendÀn sırrın añla bì-süòan
3875. Penc óarf eczÀ ile bÀ-dü nuúaù
Gösterür hifdeh ãalÀtı bì-àalaù1185
İkki noúùa biş óurÿf olur yedi
ÔÀhir oldı yeddi òaùù-ı sermedì
èUnãurıdur noúùa vü óarfüñ èayÀn
Bìst u heşt nuùú-ı resÿl-i àaybdÀn
ÇÀr óarf-ile olur sì vü dü bil
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀyı fehm úıl
Bìst u heşt u sì vü dü olduàı diş
ÁşikÀrÀ oldı isminde iriş
3880. Bì-imÀle oldı dendÀn deh óurÿf1186
Añla deh elvÀó sırrın bul vuúÿf
DÀl u nÿn u dÀl elif nÿn ÀşikÀr
Olur eczÀ pÀnzdeh fehm eyle var1187

1185 Dendân (‫’)دندان‬ın eczasındaki 15 harf (‫ )دال نون دال الف نون‬ile zahirindeki 2 noktası topla-
mı 17’dir, hazardaki 17 farz rekat mukabilindedir. 15 harf de Cuma günü kılınan 15 farz
rekat mukabilindedir. Dendânın eczasındaki 5 nokta da 5 vakit namaz mukabilindedir.
Eczasındaki 15 harfle 5 nokta toplamı 20’dir, 20 rekat sünnet mukabilindedir. Heyet-i
mecmûa ile 21’dir, Havvâ’nın 21 hattı mukabilindedir.
1186 Dendân (‫’)دندان‬ın eczasındaki 15 harf (‫)دال نون دال الف نون‬, bî-imâle 10 harftir: ‫ا ل و ن ا ل‬
‫ل ف و ن‬.
1187 Dendân (‎‫دندان‬‎)’ın eczasındaki 15 harf (‎‫دال نون دال الف نون‬‎) devamındaki beyitte söylendiği
gibi Cuma günü kılınan 15 farz rekat mukabilindedir. 15 harfin 5 noktası, 5 vakit namaz
ve 5 hat mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 20’dir, bir günde kılınan 20 rekat sünnet
mukabilindedir. Heyet-i mecmua ile 21 olur ki Havvâ’nın yüzündeki 21 hat mukabilin-
dedir.
376 METİN - Hurûfî Şiirler II

PÀnzdeh rekèat namÀza oldı dÀl


Kim úılunur cumèa gün bì-úìl u úÀl
PÀnzdeh eczÀda penc oldı nuúaù
Maènì-i penc vaútdür hem penc òaù
Óarf u noúùa bìst olur çün óarf-i kÀf
Bìst rekèat sırrıdur hem bì-òilÀf
3885. Heyéet-i mecmÿèa ile bì-gümÀn
Oldı bìst u yek òaù-ı ÓavvÀ èayÀn
Bì-mükerrer şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
Oldı dendÀn añla bì-mekr u füsÿn1188
Sekkiz olur ikki noúùayla èayÀn
Sekkiz uçmaúdan virür saña nişÀn
Muúsem-i sì vü düdür sekkiz tamÀm
Sırrını dendÀnuñ añla ve’s-selÀm

Zebân
ÇÀr èunãur çÀr nehr u çÀr òaù
Görinür ism-i zebÀndan bì-àalaù1189
(105a) 3890. Noúùasında ism-i fì vü êÀd u lÀm
Hem se rekèat şÀm sırrıdur tamÀm
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ bì-gümÀn
Oldı óarf u noúùa-i lafô-ı zebÀn
Ebcedinde úadd-i Ádem gizlidür
Yaènì bìst u heşt u sì vü dü olur

1188 Dendân (‫’)دندان‬ın eczasındaki (‫ )دال نون دال الف نون‬gayr-ı mükerrer 6 harf (‫)د ا ل ن و ف‬,
Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir. 6 harf (‫)د ا ل ن و ف‬, 2 noktasıyla
birlikte 8 cennet mukabilindedir ve 32’nin muksemidir.
1189 Zebân (‫ )زبان‬4 harf ve 3 noktadır. Harf ve nokta toplamı 7’dir. Ebcedi 60’tır. Âdem’in
60 zirâ boyu mukabilindedir. Zebân (‫’)زبان‬ın ebcediyle 4 harfi toplamı, Âdem’in nutkun-
daki 32 harf ve vechindeki 32 hat toplamı mukabilindedir. 4 harfi, 3 noktası, 4 harfin
ebcedi olan 60 ile 67 olur. Allah (‫’)اهلل‬ın ebcedi, ayrıca Âdem (‫ )آدم‬ve Havvâ (‫’)حوا‬nın
ّ
ebcedleri toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 377

ÇÀr óarf-ile olur şeãt u çahÀr


Nuùú u òaùù-ı Ádem oldı ÀşikÀr
BÀ-se noúùa şeãt u heft olur yaúìn
Gösterür AllÀhuñ ismin iy emìn
3895. Ádem u ÓavvÀnuñ esmÀsına hem
Faøl-ı yezdÀndan zebÀn oldı èalem
Zi vü bì elif u nÿn bì-úìl u úÀl
İnbisÀùında olur deh levóe dÀl1190
Noúùasında sırrı nüh çarò-ı èaôìm
Görinür hem tisèa ÀyÀt-ı Kelìm
On ùoúuzdur deh óurÿf u nüh nuúaù
Maènì-i tisèa èaşerdür bì-àalaù
Bì-imÀle şeşdür eczÀ-yı zebÀn1191
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur bì-gümÀn
3900. Noúùasında sırr-ı şeş rÿz ÀşikÀr
Hem cihÀt-ı sittei fehm eyle var
Altı óarf u altı noúùa on iki
On iki burc-ı felekdür iy zekì
Bì-mükerrer heşt cennetden nişÀn
Gösterür fehm eyle eczÀ-yı zebÀn1192
Şeş nuúaùla çÀrdeh olur tamÀm
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀdur ve’s-selÀm

1190 Zebân (‫’)زبان‬ın inbisâtında 10 harf ve 9 nokta vardır: ‫زي بي الف نون‬.
1191 Zebân (‫’)زبان‬ın inbisâtında (‫ )زي بي الف نون‬bî-imâle 6 harf ve 6 nokta vardır: ‫ي ي ل ف و‬
‫ن‬. 6 harf, Kün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir, 6 nokta da yaratılışın 6 günü
ve 6 yön mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı da 12 burca mukabil gelir.
1192 Zebân (‫’)زبان‬ın inbisâtında (‫ )زي بي الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf ve 6 nokta vardır: ‫ز ي‬
‫ب ا ل ف ن و‬. Harf ve nokta toplamı 14 hat mukabilindedir.
378 METİN - Hurûfî Şiirler II

Gûş
Gÿş üç óarf oldı vü üç noúùa hem
KÀf u nÿn eczÀsına oldı èalem1193
3905. Üç óuruf-ı gÿş ism-i faøl-ı óaú
Noúùası üç rekèat oldı bì-nuùaú
Oldı eczÀsında nüh Àyet èayÀn1194
Nüh teşehhüd nüh felek hem bì-gümÀn
Heft òaùù-ı Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Noúùasında ÀşikÀrÀ bì-óicÀb
(105b) Óarf u noúùa olur on altı iy yÀr
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr
Bì-imÀle şeş olur bì-reyb ü şìn
Şeş cihet esrÀrıdur fehm it yaúìn
3910. Şeş óurÿfuñ noúùasıdur çÀr bil
ÇÀr nehr u çÀr òaùùı fehm úıl
Şeş óurÿf u çÀr noúùa deh olur
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ sırrıdur1195
Bì-mükerrer heft olur eczÀ-yı gÿş1196
Heft óarfüñ maènìsidür eyle gÿş
Noúùasında oldı heft kevkeb èayÀn
Heft óarfüñ fehm úıl ez-àaybdÀn

1193 Gûş (‫ )گوش‬3 harf ve 3 noktadır, toplamı Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬muka-
bilindedir.
1194 Gûş (‫’)گوش‬un eczasında 9 harf ve 7 nokta vardır: ‫گاف واو شین‬. Harf ve nokta toplamı
16 hat mukabilindedir.
1195 Gûş (‫’)گوش‬un eczasında (‫ )گاف واو شین‬bî-imâle 6 harf ve 4 nokta vardır: ‫ا ف ا و ي ن‬.
6 harf, 6 yön mukabilindedir. 4 nokta da 4 nehir ve 4 hat mukabilindedir. Harf ve nokta
toplamı Hz. Musa’nın 10 levhine mukabil gelir.
1196 Gûş (‫’)گوش‬un eczasında (‫ )گاف واو شین‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 7 nokta vardır: ‫گ ا ف و‬
‫ش ي ن‬. 7 harfin her biri dörder unsurdan 28 olur, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 379

Faøl-ı óaúdan heft óarf u heft nuúaù


ÇÀrdeh òaù maènìsidür bì-àalaù
3915. Bìst u heşt nuùú-ı Muóammed iy hümÀm
Heft óarfüñ èunãurıdur ve’s-selÀm

Çeşm
Çeşm ism-i fì vü êÀd u lÀmdur1197
İbn u eb u rÿóa hem aèlÀmdur
èUnãurında on iki òaùù ÀşikÀr
On iki burc-ı felek hem añla var
BÀ-èanÀãır üç óurÿf-ı çeşm hem
Óaúdan on biş rekèate oldı èalem
Noúùasında şeş cihet sırrı èayÀn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn hem bì-gümÀn
3920. Şeş nuúÀùuñ èunãurı bìst u çahÀr
ÔÀhir oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr
Nüh felekden óarf u noúùa açdı rÀh
Görinür hem tisèa ÀyÀt-ı ilÀh
Nüh teşehhüd geldi eczÀsında hem1198
Oldı hem nüh mÀh-ı èÌsÀya èalem
Çìm u şìn u mìm eczÀ vü nuúaù
Nuùú-ı MÿsÀya èalemdür bì-àalaù
Gösterür hem bìst u heşt óarfüñ èayÀn
Noúùasını faøl-ı óaúdan bì-gümÀn

1197 Çeşm (‫ )چشم‬3 harf ve 6 noktadır: 3 harfin her biri dörder unsurdan 12 olur. 12 ile
3 harfin kendisi 15’tir, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir. 6 noktanın da her biri
dörder unsurdan 24 olur, 24 saat mukabilindedir.
1198 Çeşm (‫’)چشم‬in eczasında 9 harf vardır: ‫چيم شین میم‬. 9 harf, 13 noktasıyla 22 olur,
Hz. Musa’nın nutkundaki 22 harf mukabilindedir. Ayrıca 28 ilâhî harfin 22 noktası
mukabilindedir.
380 METİN - Hurûfî Şiirler II

3925. Bì-mükerrer çeşm fehm it penc olur1199


İsm-i õÀt u penc vaúti gösterür
(106a) Noúùasıyla penc óarf iy muóterem
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı èalem
Ebced-ile çeşm fehm it ÀşikÀr
Bì-mükerrer óarf u noúùa hem iy yÀr1200
Olur altı kerre yaènì sì vü dü
Altı bìst u heşt hem bì güft u gÿ
Altı sì vü dü vü altı bìst u heşt
BÀà-ı gülzÀr-ı derecdür eyle geşt
3930. BÀ-nüh eczÀ vü cümel bì-reyb ü şìn
Olur on altı otuz ikki yaúìn1201
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr
Her birini ottuz ikki añla var
Çeşmdür çünkim cihÀnı seyr iden
Anda bulındı ter(i)mÀn u1202 zemen
Úısmet-i çeşm ez-òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
ÁşikÀrÀ oldı fehm it ve’s-selÀm

Bînî
ÇÀr óarf-i ism-i bìnì iy cüvÀn1203
ÇÀr èunãur sırrını eyler beyÀn

1199 Çeşm (‫’)چشم‬in eczasında (‫ )چيم شین میم‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫چ ي م ش ن‬. 5 harf,
9 noktasıyla birlikte 14’tür.
1200 Çeşm (‫’)چشم‬in 3 harfi, ebcedi olan 343 ve eczasının gayr-ı mükerrer 5 harfi ve 9 noktası
toplamı 360’tır. 6 kere 28 ve 6 kere 32’nin toplamı mukabilindedir.
1201 Çeşm (‫’)چشم‬in eczasındaki 9 harf (‫ )چيم شین میم‬ve bu 9 harfin ebcedi olan 503’ün topla-
mı 512’dir, 16 kere 32’ye eşittir. Yani 16 hattın her birinin 32 harf mukabilinde olmasın-
dan kinayettir.
1202 Nüshada: termÀn-ile.
1203 Bînî (‫ )بيني‬4 harf ve 6 noktadır. Ebcedi 72’dir, 28 harfin eczasındaki 72 harf mukabilindedir.
6 noktayla birlikte 78 olur ki mukatta’ât harflerinin toplam sayısı mukabilindedir. Hesaba
4 harf de dahil edilirse 82 olur, 32 harfin eczasındaki harflerin toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 381

3935. Noúùasında sitte-i eyyÀmı gör


KÀf u nÿn eczÀsı hem rÿşen-dürür
Noúùa vü óarfinde deh òaùù ÀşikÀr
Kim gelüpdür levó-i Mÿsìde iy yÀr
Ebced-i bìnì zi- faøl-ı dÀdger
Virdi yetmiş ikki eczÀdan òaber
BÀ-nuúaù heftÀd u heştdür bì-gümÀn
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
ÇÀr óarf-ile olur heştÀd u dü
Görinür eczÀ-yı nuùú-ı sì vü dü
3940. Oldı eczÀsında nüh Àyet èayÀn1204
Nüh teşehhüd nüh felek hem bì-gümÀn
Nüh óurÿf-ı bìnì vü sìzdeh nuúaù
Sırr-ı bìst u dü nuúaùdur bì-àalaù
Bì-mükerrer bì vü yì vü nÿn u yì
ÇÀr òaùù-ı Ádem oldı iy aòì1205
Heşt olur bÀ-çÀr noúùa ÀşikÀr
Heşt gülzÀr-ı cinÀndur añla var
(106b) ÇÀr óarf u sìzdeh noúùa tamÀm
Sırr-ı hifdeh rekèat oldı ve’s-selÀm

Leb
3945. Leb iki óarf oldı óaúdan bì-gümÀn
Úıldı ikki kÀf u nÿn óarfin èayÀn

1204 Bînî (‫’)بيني‬nin eczasında 9 harf ve 13 nokta vardır: ‫بي يي نون يي‬. Harf ve nokta toplamı,
Arap alfabesinin 22 noktası mukabilindedir.
1205 Bînî (‫’)بيني‬nin eczasında (‫ )بي يي نون يي‬gayr-ı mükerrer 4 harf ve 4 nokta vardır: ‫ب ي ن و‬.
Bu 4 harf, eczadaki 13 nokta ile hazardaki 17 farz rekat mukabilinde olur.
382 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùa-i bì noúùa-i nÿna èalem


Oldı lebdür kÀf u nÿn rÿşen direm1206
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı ÀşikÀr
Gösterür bÀ-noúùa lÀm u bì iy yÀr
èUnãurında ikki óarf u noúùa hem
On iki òaù sırrına oldı èalem
On iki èunãurla lÀm u bì èayÀn
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı nişÀn
3950. Noúùa ile on biş olur ÀşikÀr
Gösterür on biş namÀzı añla var
Ebcedinde sì vü dü nuùú-ı òüdÀ
Gösterür leb fehm iderseñ ùÀlibÀ1207
Ebced u dü óarf-i leb bì-reyb ü şìn
İkki hifdeh secde sırrıdur yaúìn
Penc óarf u noúùa-i faøl-ı ilÀh
Penc òaùù u penc vaút iy merd-i rÀh
Oldı eczÀsında fehm eyle èayÀn
Faøl-ı óaúdan lÀm u bìnüñ bì-gümÀn1208
3955. Şeş èalemdür noúùa-i ôÀhirle bil
KÀf u nÿn eczÀsına oldı delìl

1206 Leb (‫ )لب‬2 harf ve 1 noktadır. Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi mukabilindedir. Leb’in Be (‫’)ب‬sindeki
nokta, Kün (‫’)کن‬ün Nûn (‫’)ن‬unun noktası mukabilindedir. Yani her iki kelime de
2 harf ve 1 noktadır. Leb (‫’)لب‬in harf ve nokta toplamı 3’tür ve dörder unsurdan 12 olur,
12 hat mukabilindedir. 2 harfle birlikte 14 hat mukabilinde olur. 1 nokta da hesaba dahil
edilirse 15 olur ki Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1207 Leb (‫’)لب‬in ebcedi 32’dir, 32 ilâhî harf mukabilindedir. 2 harfle birlikte 34 olur ve hazar-
da 17 farz rekatta yapılan 34 secde mukabilindedir.
1208 Leb (‫’)لب‬in eczasında 5 harf vardır: ‫الم بي‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 noktası toplamı,
5 hat ve 5 vakit namaz mukabilindedir. Eczasındaki 5 harf, zahirdeki (‫ )لب‬1 nokta ile
6 olur. Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir.
Kısmet-nâme 383

Noúùa-i bÀùınla oldı añla hem


Heşt òaùù-ı vech-i insÀna èalem1209
Ebced u eczÀ-yı lÀm u bì yaúìn
Noúùa-i bÀùınla hem bì-reyb ü şìn1210
Ùoúsan olur añla ùoúsan biñ kelÀm
ÁşikÀrÀ oldı óaúdan ve’s-selÀm

Ruh
İkki óarf-i ruòdan1211 oldı ÀşikÀr
İkki óarf-i kÀf u nÿn fehm eyle var
3960. Rì vü òì vü noúùa yine üç olur
İsm-i fì vü êÀd u lÀmı gösterür1212
(107a) Ebcedinde rì vü òìnüñ bì-taèab
Eyle êÀd-ı faøl-ı yezdÀnı ùaleb
Yaènì ruò gösterdi faøl-ı àaybdÀn
Hicretüñ sekkiz yüzinde bì-gümÀn
èUnãurında rì vü òìnüñ heşt òaù
ÔÀhir oldı faøl-ı óaúdan bì-àalaù
Rì vü òì ile olur deh1213 ÀşikÀr
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀdur iy yÀr

1209 Leb (‫’)لب‬in eczasındaki (‫ )الم بي‬5 harf ve 3 nokta toplamı istivâdan sonraki 8 hat muka-
bilindedir.
1210 Leb (‫’)لب‬in eczasının (‫ )الم بي‬ebcedi 83’tür, 5 harf ve batında zahir olan 2 nokta ile
90 olur, 90 bin kelâm mukabilindedir.
1211 Nüshada: rÿó, bazen de rÿò şeklinde yazılmıştır, biz doğru şeklini kullandık.
1212 Ruh (‫ )رخ‬2 harf ve 1 noktadır. Ebcedi 800’dür, Fadl (‫’)فضل‬ın Dâd (‫ )ض‬harfinin ebce-
di mukabilindedir. Fadl’ın 800 yılında zuhurundan kinayettir. 2 harf, dörder unsurdan
8 olur, 8 hat mukabilindedir. 2 harfle birlikte 10 olur, Hz. Musa’nın 10 levhi mukabi-
lindedir. Bir noktanın unsuru olan 4 ile toplamı 14 olur, Ye ve Dâl (‫’)ي د‬ın ebcedi ve
14 hat mukabilindedir. Noktanın kendisiyle birlikte 15 olur, Cuma günkü 15 farz rekat
mukabilindedir.
1213 Derkenârda: heşt òaùù.
384 METİN - Hurûfî Şiirler II

3965. èUnãur-ı noúùayla olur yì vü dÀl


Yaènì on dört òaùù-ı vech-i õü’l-celÀl
BÀ-óesÀb-ı noúùa hem pÀnzdeh olur
PÀnzdeh rekèat namÀzı gösterür
Rı vü òì eczÀda oldı çÀr hem1214
ÇÀr èunãur sırrına oldı èalem
Noúùasında penc vaút oldı èayÀn
Penc òaù hem nÀm-ı faøl-ı àaybdÀn
Óarf u noúùa nüh felekden açdı rÀh
Gösterür hem tisèa ÀyÀt-ı ilÀh
3970. Bì-mükerrer şeş olur óarf u nuúaù1215
Şeş cihet sırrıdur añla bì-àalaù
èUnãur-ı şeş óarf u noúùa bìst u çÀr
Oldı fehm it sÀèat-i leyl ü nehÀr
Şeş óurÿf u noúùa vü èunãur tamÀm
Oldı sì eczÀ-yı ÚuréÀn ve’s-selÀm

Rûy
Rÿy üç óarf oldı vü ikki nuúaù
Hemçü nÀm-ı faøl-ı yezdÀn bì-àalaù1216
İkki noúùa ikki rekèat ãubóa dÀl
Üç namÀz-ı şÀma üç óarfi miåÀl
3975. èUnãurı üç óarfüñ oldı ÀşikÀr
On iki burc on iki òaù añla var

1214 Ruh (‫’)رخ‬un eczasında 4 harf ve 5 nokta vardır: ‫ري خي‬.


1215 Ruh (‫’)رخ‬un eczasında (‫ )ري خي‬gayr-ı mükerrer 3 harf ve 3 nokta vardır: ‫ر ي خ‬. 3 harf
ve 3 nokta dörder unsurdan 24 olur, bir günün 24 saati mukabilindedir. Buna 3 harf ve
3 noktanın kendisi dahil edilirse 30 olur, Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
1216 Rûy (3 )‫ روي‬harf ve 2 noktadır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası mukabilindedir.
3 harfin her biri dörder unsurdan 12 olur, 12 burç ve 12 hat mukabilindedir. 3 harfin
kendisiyle birlikte 15, 2 noktasıyla 17 olur. Cuma günkü ve hazardaki 15 ve 17 farz
rekatlar mukabilindedir.
Kısmet-nâme 385

Üç óurÿf-ile olur èunãur tamÀm


PÀnzdeh rekèat namÀz iy nìk-nÀm
BÀ-dü noúùa hifdeh olur bì-gümÀn
Gösterür hifdeh haøar sırrın èayÀn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀ ÀşikÀr
Oldı eczÀsında hem fehm eyle var1217
(107b) Noúùasında şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
ÁşikÀrÀ oldı fehm it bì-süòan
3980. Óarf u noúùa heyéet-i mecmÿèa hem
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı èalem
Bì-mükerrer rì vü vÀv u yì èayÀn1218
ÇÀr èunãurdan virür saña nişÀn
èUnãurında çÀr óarfüñ bì-àalaù
Faøl-ı óaúdan görinür on altı òaù
İkki noúùa èunãurıyla1219 bìst u çÀr
Oldı fehm it sÀèat-i leyl ü nehÀr
ÇÀr óarf-ile hem iy cÿyÀ-yı dìn
Bìst u heşt nuùú-ı Muóammeddür yaúìn
3985. İkki noúùayla otuz olur èayÀn
Gösterür sì cüzv-i ÚuréÀndan nişÀn
Yaènì ÚuréÀn oldı rÿy u mÿ tamÀm
Oúúı rÿy u mÿ kitÀbuñ ve’s-selÀm

1217 Der-kenârda: fehm eyle iy yÀr. Rûy (‫’)روي‬un eczasında 7 harf ve 6 nokta vardır: ‫ري واو‬
‫يي‬. Harf ve nokta toplamı, heyet-i mecmûa ile 14 olur, 14 hat mukabilindedir.
1218 Rûy (‫’)روي‬un eczasında (‫ )ري واو يي‬gayr-ı mükerrer 4 harf vardır: 4 .‫ ر ي و ا‬harf, dörder
unsurdan 16 olur, 16 hat mukabilindedir. 16 ile 2 noktanın dörder unsuru ki 8’dir,
toplamı 24’tür, bir günün 24 saati mukabilindedir. Buna, 4 harfin kendisi eklenirse
Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf mukabilinde olur. 2 noktanın ilâvesiyle 30 olur,
Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
1219 Nüshada: èunãur ile.
386 METİN - Hurûfî Şiirler II

Zülf
Zülf üç óarf oldı ikki noúùa hem
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna èalem1220
Penc òaùù-ı Ádeme oldı miåÀl
Penc vaút esrÀrına hem bì-cidÀl
Noúùasında kÀf u nÿn óarfini gör
Óarfi ibn ü eb ü rÿóı gösterür
3990. Maènì-i hifdeh óurÿf u ãad ùınÀb
Ebcedinde görinür bì-irtiyÀb1221
èUnãurında on iki òaùù ÀşikÀr
Hem on iki burc sırrın añla var
Zì vü lÀm u fì ile on biş olur
Cumèada on biş namÀzı gösterür
BÀ-dü noúùa hifdeh olur bì-òaùar
Rÿşen eyler maènì-i hifdeh haøar
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdan nişÀn
Gösterür eczÀ-yı zülf añla èayÀn1222
3995. Noúùa-i ôÀhirle olur nüh felek
Hem nüh Àyet sırrıdur bì-reyb ü şek
ÔÀhir u bÀùında noúùa altıdur
Sitte-i eyyÀm sırrın gösterür
(108a) Bì-mükerrer şeş cihet maènÀsıdur1223
Hem daòi şeş kÀf u nÿn eczÀsıdur

1220 Zülf (‫ )زلف‬3 harf ve 2 noktadır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 noktası mukabilindedir.
1221 Zülf (‫’)زلف‬ün ebcedi 117’dir. Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve 17 mukatta’ât harfi mukabi-
lindedir. 3 harf dörder unsurdan 12’dir, 3 harf ile 15, 2 noktanın ilavesiyle 17 olur.
1222 Zülf (‫’)زلف‬ün eczasında 7 harf vardır: ‫زي الم في‬. 7 harf, kelimenin zahirindeki 2 noktayla
9 olur, 9 felek mukabilindedir. Eczasında 6 nokta vardır, yaratılışın 6 günü mukabilinde-
dir.
1223 Zülf (‫’)زلف‬ün eczasında (‫ )زي الم في‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 4 nokta vardır: ‫ز ي ل ا م ف‬.
Harf ve nokta toplamı Hz. Musa’nın 10 levhi mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı
dörder unsurdan 40 olur. Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir.
Kısmet-nâme 387

Noúùasında çÀr èunãur ÀşikÀr


ÇÀr òaùù-ı Ádemi hem añla var
Şeş óurÿf u çÀr noúùa añla hem
Oldı deh elvÀó-ı MÿsÀya èalem
4000. èUnãurında noúùa vü óarfüñ yaúìn
ÁşikÀrÀ oldı sırr-ı erbaèìn
Bì-imÀle óarf u noúùa iy hümÀm
Zülf sekkiz cennet oldı ve’s-selÀm1224

Ebrû
Óarf-i ebrÿ faøl-ı óaúdan oldı çÀr1225
ÇÀr èunãur sırrın itdi ÀşikÀr
Penc olur bÀ-noúùa fehm it iy cüvÀn
Görinür penc ism-i faøl-ı àaybdÀn
ÇÀr óarfüñ èunãurında bì-àalaù
ÁşikÀrÀ görinür on altı òaù
4005. Noúùa-i bÀ ile on yeddi olur
On yedi rekèat namÀzı gösterür
ÇÀr óarf-ile olur bì-reyb ü şìn
Bìst u yek òaùù-ı ruò-ı ÓavvÀ yaúìn
Oldı eczÀsında deh òaùù ÀşikÀr1226
Kim gelüpdür levó-i Mÿsìde iy yÀr
Noúùasıdur şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
Şeş cihet maènÀsıdur hem bì-füsÿn

1224 Zülf (‫’)زلف‬ün eczasında (‫ )زي الم في‬bî-imâle 4 harf ve 4 nokta vardır: ‫ي ا م ي‬. Harf ve
nokta toplamı 8 cennet mukabilindedir.
1225 Ebrû (‫ )ابرو‬4 harf ve 1 noktadır. 4 harf, dörder unsurdan 16 hat mukabilindedir, nokta ile
17 olur hazardaki 17 rekat farz mukabilindedir. 4 harfin ilavesiyle Havvâ’nın yüzündeki
21 hat mukabilinde olur.
1226 Ebrû (‫’)ابرو‬nun eczasında 10 harf ve 6 nokta vardır: ‫الف بي ري واو‬. Harf ve nokta toplamı
16 hat mukabilindedir. 10 harf, dörder unsurdan 40 gün mukabilindedir. 6 noktayla
birlikte 46 olur, Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilindedir.
388 METİN - Hurûfî Şiirler II

ŞÀnzdeh òaùù-ı beyÀø iy muóterem


Oldı ôÀhir noúùa vü óarfinde hem
4010. Deh óurÿfuñ èunãurında bì-gümÀn
Oldı fehm it erbaèìn sırrı èayÀn
Şeş nuúaùla èunãur-ı deh óarf hem
Ádemüñ esmÀsına oldı èalem
Elli olur èunãur u bÀ-deh óurÿf1227
Sırr-ı elli vaútdür añla bul vuúÿf
Elli altı olur añla ÀşikÀr
Fehm iderseñ altı noúùayla iy yÀr
Elli altı ikki bìst u heşt olur
Nuùú u òaùù-ı vech-i Aómed görinür
(108b) 4015. èUnãurında şeş nuúÀùuñ bì-gümÀn
SÀèat-i leyl ü nehÀr oldı èayÀn1228
Şeş nuúaùla oldı sì cüzv-i kelÀm
Añla ebrÿnuñ beyÀnın ve’s-selÀm

Hâcib
ÇÀrdur óÀcib daòi ebrÿ gibi
ÇÀr òaùù-ı Ádem oldı iy zekì1229
Noúùasında ikki óarf-i nÿn u kÀf
ÁşikÀrÀ oldı fehm it bì-òilÀf

1227 Ebrû (‫’)ابرو‬nun eczasındaki 10 harf (‫ )الف بي ري واو‬dörder unsurdan 40’tır, 10 harf ile
birlikte 50 olur. 6 noktayla birlikte 56 olur, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harfle,
vechindeki 28 hattın toplamı mukabilindedir.
1228 Ebrû (‫’)ابرو‬nun eczasındaki (‫ )الف بي ري واو‬6 nokta, dörder unsurdan 24’tür, 6 noktanın
kendisyle 30 olur, Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.
1229 Hâcib (‫ )حاجب‬4 harf ve 2 noktadır. Harf ve nokta toplamı bir günlük namazlarda kıraati
sesli olan 6 rekat mukabilindedir. 4 harf, dörder unsurdan 16 olur, 16 hat mukabilin-
dedir. 2 noktayla birlikte 18’dir, 18 bin âlem mukabilinde. 4 harfin kendisiyle 22 olur
ki, Kuran alfabesinin 22 noktası mukabilindedir. 2 nokta da, dörder unsurdan 8 olur,
8 hat mukabilindedir. 4 harf ve 2 nokta, dörder unsurdan toplam 24 olur, bir günün
24 saati mukabilindedir. 24’e 4 harf ve 2 noktanın kendisi eklendiğinde 30 olur, Kuran’ın
30 cüzü mukabilindedir.
Kısmet-nâme 389

ÇÀr óarf u bÀ-dü nuúaù ÀşikÀr


Şeş ãalÀt-ı cehrdür fehm eyle var
4020. ÇÀr óarfüñ èunãurı bì-reyb ü şìn
ŞÀnzdeh òaù sırrıdur fehm it yaúìn
Hijdeh1230 olur bÀ-dü noúùa bì-cidÀl
èÁlem-i hijdeh hezÀra oldı dÀl
ÇÀr óarf-ile yigirmi ikki olur
Bìst u heşt óarfüñ nuúÀùın gösterür
İkki noúùa èunãurında bì-àalaù
Faøl-ı óaúdan ôÀhir oldı heşt òaù
èUnãurında noúùa vü óarfüñ iy yÀr
ÔÀhir oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr
4025. Dört óurÿf ikki nuúÀù-ile tamÀm
Faøl-ı óaúdan oldı sì cüzv-i kelÀm
ÇÀrdeh òaùù ebcedinde bì-gümÀn
Oldı ism-i óÀcibüñ fehm it èayÀn1231
Óarf-ile görinür bì-reyb ü şìn
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh iy emìn
İkki noúùayla olur bìst ÀşikÀr
Bìst rekèat sünneti fehm eyle var
Óì elif u cìm u bì eczÀda bil1232
Sırr-ı deh elvÀóa olmışdur delìl
4030. Noúùasında nüh felek sırrı èayÀn
Görinür hem nüh teşehhüd bì-gümÀn
Nÿzdehdür deh óurÿf u nüh nuúaù
Maènì-i tisèa èaşerdür bì-àalaù

1230 Nüshada: hizdeh.


1231 Hâcib (‫’)حاجب‬in ebcedi 14’tür. 4 harf ile birlikte 18 olur, Allah (‫’)اهلل‬ın eczasındaki (‫الف‬
‫ )الم الم الف هي‬14 harf ve 4 noktanın toplamı mukabilindedir. Hâcib (‫’)حاجب‬in 2 nokta-
sıyla birlikte 20 olur, 20 rekat sünnet mukabilindedir.
1232 Hâcib (‫’)حاجب‬in eczasında 10 harf ve 9 nokta vardır: ‫حي الف جیم بي‬.
390 METİN - Hurûfî Şiirler II

Bì-imÀle şeş cihÀta oldı dÀl


KÀf u nÿn eczÀsına hem bì-cidÀl
(109a) Noúùası heft oldı heft òaùùa èalem
Heft Àyet sırrıdur fehm eyle hem1233
Bì-mükerrer heşt firdevs-i berìn
Oldı deh eczÀ-yı óÀcib iy emìn1234
4035. Noúùası penc ism-i fì vü êÀd u lÀm
Oldı fehm it heşt óarfüñ ve’s-selÀm

Müjgân
Penc geldi óarf-i müjgÀn ÀşikÀr1235
Oldı ôÀhir ism-i faøl-ı kirdgÀr
Noúùa-i müjgÀndan hem iy cüvÀn
ÇÀr müje sırrını fehm it èayÀn
Gösterür hem çÀr òaùù-ı Ádemi
Maènì-i hem çÀr óarf-i muècemi
Müje hem üç ism-i faøl-ı óaúúa dÀl
Oldı fehm it bu sözi bì-úìl u úÀl
4040. Noúùasında sırr-ı üç nevèe ãalÀt
Görinür hem sırr-ı üç èÀlem zi-õÀt
Sitte-i eyyÀm sırrı ÀşikÀr
Oldı óarf u noúùasında añla var
Nüh óurÿf u noúùa-i müjgÀn hem
Nüh felek esrÀrına oldı èalem

1233 Hâcib (‫’)حاجب‬in eczasında (‫ )حي الف جیم بي‬bî-imâle 6 harf ve 7 nokta vardır: ‫ي ل ف ي م‬
‫ي‬. 6 harf, 6 yöne ve Kün’ün eczasındaki 6 harfe mukabildir. 7 nokta da 7 hat ve 7 ayet
mukabilindedir.
1234 Hâcib (‫’)حاجب‬in eczasında (‫ )حي الف جیم بي‬gayr-ı mükerrer 8 harf ve 5 nokta vardır: ‫ح ي‬
‫ا ل ف ج م ب‬.
1235 Müjgân (‫ )مژگان‬5 harf ve 4 noktadır. Müje (‫ )مژه‬kelimesi 3 harf ve 3 noktadır.
Kısmet-nâme 391

ÇÀrdeh òaùù-ı ruò-ı insÀna dÀl


Oldı eczÀsı èayÀn bì-úìl u úÀl1236
Noúùasında yÀnzdeh sırr-ı sefer
Görinür hem şuúúa sırrı bì-òaùar
4045. Bì-imÀle oldı nüh óarf ÀşikÀr1237
Tisèa ÀyÀt-ı Kelìmi añla var
Noúùasıdur heft òaùù iy kÀmyÀb
Hem daòi heft Àyet-i ümmü’l-kitÀb
Nüh óurÿf u heft noúùa bì-gümÀn
ŞÀnzdeh òaùù sırrına oldı nişÀn
Bì-mükerrer heşt cennetden òaber
Virdi bil eczÀ-yı müjgÀn ser-be-ser1238
Heft noúùayla olur on biş tamÀm
Gösterür on biş namÀzı ve’s-selÀm

(109b) Câvidân
4050. Faøl-ı óaúdan geldi lafô-ı cÀvidÀn
Altı óarf-i kÀf u nÿn fehm it èayÀn
Oldı altı ibtidÀ sırrına dÀl
Şeş nuúÀù-ı muókeme hem bì-cidÀl1239
İkki rekèat cumèa sırrına èalem
Oldı ikki noúùası fehm eyle hem1240

1236 Müjgân (‫ )مژگان‬kelimesinin eczasında 14 harf ve 11 nokta vardır: ‫میم ژي گاف الف نون‬.
1237 Müjgân (‫ )مژگان‬kelimesinin eczasında (‫ )میم ژي گاف الف نون‬bî-imâle 9 harf ve 7 nokta
vardır: ‫ي م ي ا ف ل ف و ن‬. Harf ve nokta toplamı 16’dır, 16 hat mukabilindedir.
1238 Müjgân (‫ )مژگان‬kelimesinin eczasında (‫ )میم ژي گاف الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf ve
7 nokta vardır: ‫م ي ژ گ ا ف ن و‬. Harf ve nokta toplamı Cuma günkü 15 farz rekat mu-
kabilindedir.
1239 Câvidân (‫ )جاودان‬kelimesi 6 harftir ve Kün (‫’)کن‬ün eczasının 6 harfi (‫)کاف نون‬, Câvi-
dân-nâme’nin başındaki 6 ibtidâ kelimesi ve 17 muhkem harfin 6 noktası mukabilinde-
dir.
1240 Câvidân (‫ )جاودان‬kelimesinin 2 noktası da, Cuma namazının 2 rekatı mukabilindedir.
Câvidân (‫’)جاودان‬ın 6 harfiyle 2 noktası 8 cennet ve 8 hat mukabilindedir.
392 METİN - Hurûfî Şiirler II

Gösterür ÓavvÀ vü Ádem nuùfesin


Hem bidÀyet hem nihÀyet noúùasın
Óarf u noúùa heşt cennetdür èayÀn
Heşt òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn
4055. Ebcedin fehm it zi-faøl-ı sermedì
İkki noúùayla olur altmış yedi1241
Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
Kim olur altmış yedi iy hÿşyÀr
Şeş óurÿf-ile olur fehm eyle hem
Faøl-ı óaúdan yetmiş üç óarfe èalem
Ebced ile şeş óurÿf-ı CÀvidÀn
Gör elif-lÀm-mìm sırrıdur èayÀn1242
Bì-mükerrer penc lafô-ı cÀvidÀn
Oldı penc esmÀ-yı faøl-ı àaybdÀn1243
4060. BÀ-dü noúùa heftdür bì-irtiyÀb
Heft òaùù-ı vech-i ümmdür bì-óicÀb
Ebcedinde penc óarfüñ úıl ùaleb
İkki ottuz ikki nuùú u òaùù-ı rab
Evvelinde cìm óarfi bì-gümÀn
Oldı nÀm-ı faøl-ı yezdÀna nişÀn1244

1241 Câvidân (‫’)جاودان‬ın ebcedi 65’tir, 2 noktasıyla birlikte 67 olur, Allah (‫ )اهلل‬lafzının ebcedi
mukabilindedir. Câvidân (‫’)جاودان‬ın 6 harfiyle 73 olur, Kuran alfabesinin eczasındaki
72 harf ve 1 Lâm-elif (‫’)ال‬in toplamı mukabilindedir.
1242 Câvidân (‫’)جاودان‬ın ebcedi olan 65 ile 6 harfinin toplamı 71’dir, Elif-lâm-mîm (‫ )الم‬mu-
katta’âtının ebcedi mukabilindedir.
1243 Câvidân (‫’)جاودان‬ın bî-mükerrer 5 harfi (‫)ج ا و د ن‬, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası
toplamı mukabilindedir. 2 noktayla birlikte 7 olur, 7 ümmî hat mukabilindedir. 5 harfin
(‫ )ج ا و د ن‬ebcedi 64’tür, 32 harf ve 32 hattın toplamı mukabilindedir.
1244 Câvidân (‫’)جاودان‬ın başındaki Cîm (‫’)ج‬in ebcedi 3’tür ve Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mu-
kabilindedir. Ebcedi 1 olan Elif (‫’)ا‬i Zât’ın vahdetine işarettir. Ebcedi 6 olan Vâv (‫’)و‬ı
6 yön, ebcedi 4 olan Dâl (‫’)د‬ı, istivâ hattıyla zahir olan 4 hat, sonundaki Nûn (‫)ن‬, en
son mukatta’ât olan Nûn (‫ )ن‬ayrıca 28 harf ve 22 noktası toplamı ve 50 vakit namaz
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 393

Hem cemÀl-ile celÀli gösterür


Sırr-ı cìm-i CÀvidÀn iy kÀn-ı nÿr
Elifinde vaódet-i õÀt ÀşikÀr
Oldı fehm eyle zi-faøl-ı kirdgÀr
4065. VÀvı oldı şeş cihet sırrına dÀl
K’anda yüz gösterdi faøl-ı õü’l-celÀl
ÇÀr òaùù-ı istivÀ bì-reyb ü şìn
Oldı dÀlinde èayÀn fehm it yaúìn
Nÿnı hem nÿn-ı muúaùùaèdur iy yÀr
Kim gelüpdür Àòirinde ÀşikÀr
Óarf ü noúùa sırrına oldı èalem
Elli vaútüñ sırrıdur fehm eyle hem
(110a) CÀvidÀnì-nÀmedür iy dìn eri
Evvel Àòir kÀéinÀtuñ rehberi
4070. CÀvidÀnì-nÀmedür èilm-i óayÀt
Oúúuyup fehm eyleyen bulmaz memÀt
CÀvidÀnì-nÀme óall-i müşkilÀt
CÀvidÀnì-nÀmedür deryÀ-yı õÀt
Bulmaú isterseñ óayÀt-ı cÀvidÀn
Rev kitÀb-ı CÀvidÀn-nÀme be-òˇÀn
Dört kitÀbuñ maènìsine bì-óicÀb
CÀvidÀn(ì)-nÀmedendür fetó-i bÀb
CÀvidÀnì-nÀmedür cÀnum menüm
ÚıblegÀhum dìnüm ìmÀnum menüm
4075. Õikr (u) tesbìó u namÀzum rÿz u şeb
CÀvidÀn(ì)-nÀmedür ez-faøl-ı rab
CÀvidÀn(ì)-nÀme oldı óırz-ı cÀn
Kim getürse buldı şeyùÀndan emÀn
394 METİN - Hurûfî Şiirler II

Cìm elif u vÀv u dÀl elif u nÿn


Oldı taólìlinde hijdeh bì-füsÿn
Noúùa vü eczÀ(-yı) AllÀh oldı bil
On sekiz biñ èÀlemi hem fehm úıl
Heft baùna noúùası oldı èalem
Sebèa ebvÀbı1245 èayÀn gösterdi hem1246
4080. Bì-imÀle on iki òaùùa nişÀn1247
Oldı fehm eyle bu sırrı bì-gümÀn
Penc nuúaùla zi-faøl-ı õü’l-celÀl
On yedi rekèat namÀza oldı dÀl
Bì-mükerrer hijdeh eczÀ ÀşikÀr
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀdur iy yÀr1248
Deh óuruf u penc noúùa iy hümÀm
Sırr-ı on biş rekèat oldı ve’s-selÀm

Simurg
Gel berü iy ùÀlib-i sìmurà-ı úÀf
Fehm úıl sìmurà sırrın bì-òilÀf
4085. Pencdür esmÀ-i sìmurà ÀşikÀr1249
Hemçü nÀm-ı faøl-ı õÀt-ı kirdgÀr

1245 Örneğin bkz. ‫باب ملکان‬ٍ ‫کل‬ ٍ


ّ ‫يومئذ سبعة ابواب علی‬ ‫الد ّجال لها‬
ّ ‫“ ال يدخل المدينة رعب المسيح‬Dec-
cal’ın korkusu Medine’ye giremez. O gün (Medine’nin) yedi kapısının her birinde ikişer
melek bulunur.” el-Buhârî, Sahîh, III/ 28, IX/75; Ahmed b. Hanbel, Müsned, V/43.
1246 Câvidân (‫’)جاودان‬ın eczasında 18 harf vardır: ‫جیم الف واو دال الف نون‬. Allah (‫ )اهلل‬lafzının
eczasındaki 14 harf ve 4 nokta (‫ )الف الم الم الف هي‬toplamı mukabilindedir. 18 harfin
7 noktası, Kuran’ın 7 batnı ayrıca Medine’nin 7 kapısı mukabilindedir.
1247 Câvidân (‫’)جاودان‬ın eczasında (‫ )جیم الف واو دال الف نون‬bî-imâle 12 harf ve 5 nokta vardır:
‫ي م ل ف ا و ا ل ل ف و ن‬. Harf ve nokta toplamı 17’dir.
1248 Câvidân (‫’)جاودان‬ın eczasındaki 18 harfte (‫ )جیم الف واو دال الف نون‬gayr-ı mükerrer 9 harf
ve 5 nokta vardır: ‫ج ي م ا ل ف و د ن‬. Muhîtî Dede 10 harf hesaplamış ve harf ve nokta
toplamını Cuma günkü 15 farz rekat mukabilinde göstermiştir.
1249 Sîmurg (‫ )سیمرغ‬5 harftir, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 noktası toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 395

Faøl-ı óaúdur sırr-ı sìmurà-ı cihÀn


Uşta sì cüzv-i kelÀm aña nişÀn1250
(110b) Ottuz eczÀ-yı kelÀm-ı õü’l-celÀl
Oldı sìmurà-ı cihÀn-ı àaybe1251 dÀl
Ottuz olduàına eczÀnuñ sebeb
Bìst u heşt bÀ-lÀm-elifdür úıl ùaleb
4090. Noúùasında oldı sìmuràuñ èayÀn
İbn u eb (u) rÿó sırrı bì-gümÀn
äÿret-i eczÀ-yı fì vü êÀd u lÀm
Noúùa vü óarfinde ôÀhir iy hümÀm1252
èUnãurında noúùa vü óarfüñ èayÀn
ÔÀhir ottuz ikki nuùú-ı àaybdÀn
èUnãur u óarf u nuúaù1253 sìmurà-ı úÀf
Oldı sırr-ı erbaèìn bì-iòtilÀf1254
Sìn u yì vü mìm1255 u rì vü àayn bil
Olur eczÀ sìzdeh bì-úÀl u úìl1256
4095. Òilúat-i Ádem görindi bì-òilÀf
Yaènì kim Ádem-dürür sìmurà-ı úÀf
Gösterür òurşìd u mÀhı ÀşikÀr
Hem de on bir yılduzı fehm eyle var
Noúùasında pÀnzdeh rekèat namÀz
Oldı ôÀhir fehm it iy dÀnÀ-yı rÀz

1250 Sîmurg, 30 kuş demektir, Fazlullah’tan kinayedir ve Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir.


Kuran’ın 30 cüzü de 28 harf ve Lâm-elif (‫’)ال‬in 2 harfi toplamı mukabilindedir.
1251 Nüshada: cihÀna àayb, derkenârda: àaybe.
1252 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un 3 harfi, Baba-Oğul-Ruh mukabilindedir. 5 harfle birlikte 3 nokta,
Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬mukabilindedir.
1253 Nüshada: noúùa.
1254 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un 5 harfi ve 3 noktası dörder unsurdan 32 olur, 32 harf mukabilindedir.
5 harf ve 3 nokta ile birlikte Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilinde olur.
1255 Nüshada: nÿn.
1256 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un eczasında 13 harf ve 15 nokta vardır: ‫سین يي میم ري غین‬. Harf ve nokta
toplamı 28 ilâhî harf mukabilindedir.
396 METİN - Hurûfî Şiirler II

Óarf u noúùa bìst u heşt nuùú-ı resÿl


Oldı sìmuràuñ beyÀnın úıl úabÿl
Bì-imÀle heşt cennetden nişÀn
Gösterür hem heşt òaùùı bì-gümÀn
4100. Noúùası on ikki òaùùa oldı dÀl
Hem on ikki burcdur bì-úìl u úÀl1257
Sìzdeh eczÀ-yı sìmurà-ı cihÀn
Bì-mükerrer şeş olur fehm it èayÀn1258
KÀf u nÿn eczÀsın eyler ÀşikÀr
Şeş cihet maènìsidür hem añla var
Noúùasında çÀr èunãur bì-àalaù
Görinür hem çÀr cÿy u çÀr òaù
Faøl-ı óaúdan óarf u noúùa deh olur
Deh òaù-ı elvÀó sırrın gösterür
4105. èUnãurında şeş óurÿfuñ iy cüvÀn
SÀèat-i leyl ü nehÀr oldı èayÀn1259
Faøl-ı óaúdan oldı sì cüzv-i kelÀm
(111a) èUnãur u şeş óarf-i sìmurà ve’s-selÀm

Hüdhüd
Hüdhüd oldı çÀr óarf iy nev-cüvÀn1260
ÇÀr òaùù-ı Ádeme oldı nişÀn

1257 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un eczasında (‫ )سین يي میم ري غین‬bî-imâle 8 harf ve 12 nokta vardır:
‫ي ن ي ي م ي ي ن‬. 8 harf, 8 cennet ve 8 hat mukabilindedir. 12 nokta, 12 hat ve 12 burç
mukabilindedir.
1258 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un eczasındaki 13 harfte (‫ )سین يي میم ري غین‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve
4 nokta vardır: ‫س ي ن م ر غ‬.
1259 Sîmurg (‫’)سیمرغ‬un eczasındaki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫ )س ي ن م ر غ‬dörder unsurdan
24 olur, bir günün 24 saati mukabilindedir. 6 harfin kendisiyle 30 olur ki Kuran’ın
30 cüzü mukabilindedir.
1260 Hüdhüd (‫ )هدهد‬4 harftir, her biri dörder unsurdan 16 olur, 16 hat mukabilindedir. Eb-
cedi 18’dir Allah (‫’)اهلل‬ın eczasındaki (‫ )الف الم الم الف هي‬14 harf ve 4 nokta toplamı muka-
bilindedir. Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün 4 harfi ve ebcedi olan 18’in toplamı 22’dir, Hz. Musa’nın
nutkundaki 22 harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 397

èUnãurında çÀr óarfüñ bì-àalaù


ÁşikÀrÀ görinür on altı òaù
Noúùa vü eczÀ-yı AllÀh ÀşikÀr
Ebcedinde görinür fehm eyle var
4110. On sekiz biñ èÀlemüñ hem ser-be-ser
Gösterür sırrını hüdhüd úıl naôar
ÇÀr óarf u bÀ-cümel bì-úìl u úÀl
Bìst u dü nuùú-ı Kelìme oldı dÀl
Deh olur eczÀda hem bì-reyb ü şìn1261
Deh òaù-ı elvÀó sırrıdur yaúìn
Deh óarfüñ èunãurı iy nev-cüvÀn
Maènì-i çìl rÿzdur fehm it èayÀn
èUnãur u deh óarf hem pencÀh olur
Remz-ile pencÀh vaúti gösterür
4115. ÇÀr èunãur noúùasında ÀşikÀr
ÇÀr cÿy-ı cenneti hem añla var1262
ÇÀrdeh òaùùuñ beyÀnın bì-àalaù
Gösterür eczÀ-yı hüdhüd bÀ-nuúaù
BÀ-deh eczÀ vü nuúaù bì-reyb ü şìn
Ebced-i ôÀhirle hem fehm it yaúìn1263
Gösterür sì vü dü nuùú-ı Ádemi
Sì vü dü òaùù oldı hem iy Àdemì
NÀmesin fehm it SüleymÀnuñ budur
Kim iletdi Belúìsa hüdhüd çü nÿr

1261 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasında 10 harf vardır: ‫هي دال هي دال‬. 10 harf, her biri dörder unsur-
dan 40 olur, 10 harfle birlikte 50’dir.
1262 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasındaki (‫ )هي دال هي دال‬4 nokta, cennetin 4 ırmağı ve 4 unsur
mukabilindedir. 4 nokta, 10 harfle birlikte 14 hat mukabilindedir.
1263 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün ebcedi olan 18 ile eczasındaki (‫ )هي دال هي دال‬10 harf ve 4 nokta top-
lamı 32’dir. Âdem’in nutkundaki 32 harf ve vechindeki 32 hat mukabilindedir.
398 METİN - Hurûfî Şiirler II

4120. İstivÀ-yı tÀc-ı hüdhüd hem èayÀn


Ottuz ikki nuùúa olmışdur nişÀn
Gördigi sìmurà budur ÀşikÀr
Hüdhüdüñ fehm it bu esrÀrı iy yÀr
Ebced-i eczÀ-yı hüdhüd añla hem
äad ùınÀb-ı òayme oldı èalem1264
Noúùa vü eczÀ-yı hüdhüd bÀ-cümel
Sırr-ı yüz on dört suverdür bì-cidÀl
Bì-imÀle hüdhüd olur şeş óurÿf1265
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur bul vuúÿf
(111b) 4125. èUnãurıdur şeş óurÿfuñ bìst u çÀr
Rÿşen oldı sÀèati-i leyl ü nehÀr
Şeş hurÿf-ile olur ottuz tamÀm
Gösterür maènì-i sì cüzv-i kelÀm
Dört nuúaùla yine sì vü çÀr olur
İkki hifdeh secde sırrın gösterür
Yì elif u lÀm u yì elif u lÀm
Seksen ikki1266 olur iy èÀlì maúÀm1267
ÔÀhir eyler sì vü dü óarfüñ èayÀn
İnbisÀùın fehm iderseñ bì-gümÀn

1264 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasının (‫ )هي دال هي دال‬ebcedi 100’dür, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi
mukabilindedir. Eczasındaki 10 harf ve 4 nokta ile 114 olur, Kuran’ın 114 sûresi muka-
bilindedir.
1265 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasında (‫ )هي دال هي دال‬bî-imâle 6 harf vardır: ‫ي ا ل ي ا ل‬. 6 harfin
her biri dörder unsurdan 24 olur, bir günün 24 saati mukabilindedir. 6 harf ile 30 olur,
Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir. Hesaba 4 noktası da dahil edilirse 34 olur, hazarda
kılınan 17 farz rekatın secdeleri mukabilindedir.
1266 Nüshada: altı.
1267 Hüdhüd (‎‫هدهد‬‎)’ün eczasındaki (‎‫هي دال هي دال‬‎) bî-imâle 6 harfin (‎‫ )ي ا ل ي ا ل‬ebcedi
82’dir, 32 harfin eczasındaki 82 harf mukabilindedir. 4 nokta ile 86 olur, 43 (bir günlük
hazardaki 17, Cuma günkü 15, seferdeki 11 farz rekatlar toplamı) farz rekatın secdeleri
mukabilindedir.
Kısmet-nâme 399

4130. Seksen altı çÀr noúùayla olur


Seksen altı secde sırrın gösterür
Seksen altı secde yaènì bì-gümÀn
Oldı üç nevèe ãalÀt içre èayÀn
Bì-mükerrer hì vü yì vü dÀl elif
LÀm hì yì dÀl elif lÀm bì-òalef
Penc olur çün ism-i faøl-ı bì-niyÀz1268
Gösterür hem penc evúÀt-ı namÀz
Noúùasında sırr-ı ibn ü eb ü rÿó
Hem se rekèat şÀm sırrı bul fütÿó
4135. Heşt òaùdur penc óarf u se nuúaù
Heşt cennet1269 sırrıdur hem bì-àalaù
Hì vü yì dÀl elif lÀmuñ iy yÀr
Ebcedinde sırr-ı pencÀh ÀşikÀr1270
Penc óarf (u) ebced elli biş olur
ÚÀmet esrÀrını rÿşen gösterür
İkki noúùayla olur bì-reyb ü şìn
Elli yeddi fehm it iy dÀnÀ-yı dìn
Úırúı oldı erbaèìn sırrı tamÀm
Hifdehi sırr-ı óaøardur ve’s-selÀm

1268 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasında (‫ )هي دال هي دال‬gayr-ı mükerrer 5 harf vardır: ‫ه ي د ا ل‬. Fadl
(‫’)فضل‬ın isminin 3 harf ve 2 noktası toplamı ve 5 vakit namaz mukabilindedir. 5 harfin
sadece 2 noktası vardır, Muhîtî Dede bunu 3 olarak hesaplamıştır, dolayısıyla harf ve
nokta toplamını da 8 olarak göstermiştir.
1269 Nüshada: cennet.
1270 Hüdhüd (‫’)هدهد‬ün eczasındaki (‫ )هي دال هي دال‬gayr-ı mükerrer 5 harfin (‫ )ه ي د ا ل‬ebcedi
50’dir, Miraç gecesi ilk olarak farz olan 50 vakit namaz mukabilindedir. 5 harfle birlikte
55 olur ki beş vakitteki kametlerin kelimeleri toplamı mukabilindedir. 5 harfin 2 nok-
tası da (Muhîtî Dede burada noktaları doğru görmüştür) hesaba dahil edilirse 57 olur,
40 gün ve 17 farz rekatın toplamı mukabilindedir.
400 METİN - Hurûfî Şiirler II

Neml
4140. äÿret-i neml-i SüleymÀn ÀşikÀr
Oldı üç óarf-ile bir noúùa iy yÀr1271
İsm-i fì vü êÀd u lÀma óarfi dÀl
Noúùasıdur vaódet-i õÀta miåÀl
Óarf u noúùa çÀr òaùùın gösterür
İstivÀdan k’Ádemüñ vechindedür
(112a) Elli vaúte nÿnıdur fehm it èalem
Erbaèìn sırrını gör mìminde hem
LÀmı sì cüzv-i kelÀm oldı yaúìn
Sırr-ı mÀh-ı ãavm hem bì-reyb ü şìn1272
4145. Ebced-i üç óarf-i neml u noúùa hem
Oldı óaúdan yüz yigirmi dört èalem1273
Virdi yüz yiggirmi dört biñden òaber
Kim gelüpdür enbiyÀ òayru’l-beşer
èUnãurında nemlüñ oldı ÀşikÀr
On iki òaùù-ı òüdÀ-yı kirdgÀr1274
On biş olur nÿn u mìm u lÀm-ile
Cumèa sırrın gösterür ìmÀ ile
On ùoúuzdur èunãur-ı noúùayla bil
Noúùasıyla muókemÀtı fehm úıl
4150. èUnãurında noúùa vü nemlüñ iy yÀr
ŞÀnzdeh òaù sırrı oldı ÀşikÀr1275

1271 Neml (‫ )نمل‬3 harf ve 1 noktadır.


1272 Neml (‫’)نمل‬in Nûn (‫’)ن‬unun ebcedi 50’dir ve 50 vakit namaz mukabilindedir. Mîm
(‫’)م‬inin ebcedi 40’tır ve 40 gün mukabilindedir, Lâm (‫’)ل‬ının ebcedi de 30’dur ve Ku-
ran’ın 30 cüzü ve Ramazan’ın 30 günü mukabilindedir.
1273 Neml (‫’)نمل‬in ebcedi olan 120 ile 3 harfi ve 1 noktası toplamı 124’tür, 124 bin peygam-
ber mukabilindedir.
1274 Neml (‫’)نمل‬in 3 harfinin her biri dörder unsurdan 12’dir, 3 harf ile 15 olur, 1 noktanın
4 unsuruyla 19 olur, 14 muhkem harf ve 5 noktası toplamı mukabilindedir.
1275 Neml (‫’)نمل‬in 3 harfi ve 1 noktası dörder unsurdan 16’dır, 16 hat mukabilindedir,
1 noktanın kendisiyle 17 olur, hazardaki 17 farz rekat mukabilindedir.
Kısmet-nâme 401

Noúùa ile hifdeh olur bì-gümÀn


Görinür hifdeh haøar sırrı èayÀn
Nüh olur eczÀda nÿn u mìm u lÀm1276
Nüh felek sırrını gösterdi tamÀm
ÇÀr noúùa çÀr èunãurdur èayÀn
ÇÀr nehrüñ sırrıdur hem bì-gümÀn
Bì-imÀle nÿn u mìm u lÀm iy yÀr
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿndur ÀşikÀr1277
4155. Noúùası hem ez-òüdÀ-yı õü’l-celÀl
Üç nuúÀù-ı kÀf u nÿna oldı dÀl
èUnãurı şeş óarfüñ oldı bìst u çÀr
Rÿşen oldı sÀèat-i leyl ü nehÀr
èUnãur u şeş óarf olur ottuz tamÀm
Gösterür maènÀ-yı sì cüzv-i kelÀm
LÀm-elif sì vü dü nuùúa èalem
Oldı üç noúùayla idrÀk eyle hem1278
Bì-mükerrer nemlüñ eczÀsı èayÀn
Heft òaùù esrÀrına oldı nişÀn1279
4160. BÀ-se noúùa deh òaù-ı levó-i Kelìm
Oldı şeş óarf añla ez-faøl-ı èaôìm
Baóå-i neml u bÀ-SüleymÀn iy hümÀm
(112b) ÔÀhir oldı fehm iderseñ ve’s-selÀm

1276 Neml (‫’)نمل‬in eczasında 9 harf vardır: ‫نون میم الم‬. 9 harfin 4 noktası, 4 unsur ve cennetin
4 nehri mukabilindedir.
1277 Neml (‫’)نمل‬in eczasında (‫ )نون میم الم‬bî-imâle 6 harf ve 3 nokta vardır: ‫و ن ي م ا م‬.
1278 Neml (‫’)نمل‬in eczasındaki (‫ )نون میم الم‬bî-imâle 6 harfi (‫ )و ن ي م ا م‬dörder unsurdan
24’tür, 24 saat mukabilindedir. 6 harfle birlikte 30 olur. Kuran’ın 30 cüzü mukabilinde-
dir. 3 nokta ile 33 olur, 32 harf ve Lâm-elif (‫’)ال‬in toplamı mukabilindedir.
1279 Neml (‫’)نمل‬in eczasında (‫ )نون میم الم‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ن و م ي ل ا‬. Muhîtî
Dede bunu 7 harf olarak hesaplamıştır, 3 nokta ile 10 olur, Hz. Musa’nın 10 levhi muka-
bilindedir. Burada düzelterek gayr-ı mükerrer 6 harfin zikri geçmiştir. Ancak nüshadaki
“añla” kelimesi “ile” olsaydı, 6 harfin hesaba dahil edilmesiyle 16 elde edilirdi ki karın-
canın istivâ hattından Hz. Süleyman’a haber vermesi ve 16 hattın zahir olmasına işaret
edilmiş olur ve son iki beyit daha anlamlı olurdu.
402 METİN - Hurûfî Şiirler II

Receb
Didi AllÀhuñ-durur mÀh-ı receb
Aómed-i ümmì resÿl-i faøl-ı rab
Virdi ism-i faøl-ı raómÀndan òaber
K’oldı1280 üç óarf ikki noúùa ser-be-ser1281
Bu èalÀmet àayrı ayda yoú iy yÀr
Muóterem olduàı budur ÀşikÀr
4165. Óarf u noúùa pencdür çün iy hümÀm
Gösterür penc ism-i AllÀh(ı) tamÀm
Penc vaút esrÀrına oldı èalem
Penc òaùù-ı Ádeme dÀl oldı hem
èUnãurı üç óarfüñ on ikki olur
On iki òaùù-ı Kelìmi gösterür1282
Üç óurÿf-ile olur on biş namÀz
Cumèa sırrın gösterür iy ser-firÀz
BÀ-dü noúùa hifdeh olur bì-gümÀn
Gösterür hifdeh óaøar sırrın èayÀn
4170. Rì vü cìm u bì olur eczÀda bil
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀya delìl1283
Noúùasında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı Ádemi hem añla var

1280 Nüshada: Ki oldı.


1281 Receb (‫ )رجب‬3 harf ve 2 noktadır, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 2 notkası mukabilindedir.
Allah’ın ayı olan Receb’den başka bir ayda Fadl’ın ismi mukabilince 3 harf ve 2 nokta
zahir olmaz. Receb’in 3 harf ve 2 noktası toplamı 5’tir.
1282 Receb (‫’)رجب‬in 3 harfi, dörder unsurdan 12’dir, 3 harf ile birlikte 15 olur, Cuma günkü
15 farz rekat mukabilindedir. 2 noktasıyla birlikte 17’dir, hazardaki 17 farz rekat muka-
bilindedir.
1283 Receb (‫’)رجب‬in eczasında Havvâ’nın 7 hattı mukabilinde 7 harf vardır: ‫ري جیم بي‬. 7 har-
fin 8 noktası, 8 cennet mukabilindedir. Ayrıca Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 8 harf (‫في ضاد‬
‫ )الم‬mukabilindedir. 7 harf ve 8 nokta toplamı ezanın 15 kelimesi mukabilindedir.
Kısmet-nâme 403

Hem daòi eczÀ-yı ism-i faøl-ı rab


Oldı sekkiz noúùa-i ism-i receb
Çünki ism-i faøl-ı óaúú oldı receb
Muóterem olduàına budur sebeb
Her receb ayında hem iy kÀn-ı nÿr
Gözler açılduàı bu maènÀ-durur
4175. Yaènì receb sırrına her kim ire
Gözin açup faøl-ı yezdÀnı göre
Heft óarf u heşt noúùa iy cüvÀn
On biş olur görinür sırr-ı eõÀn
Bì-imÀle çÀr eczÀ-yı receb1284
ÇÀr òaùù-ı Ádem oldı úıl ùaleb
Noúùası şeş óarf-i kÀf u nÿna dÀl
Oldı şeş eyyÀm hem bì-úìl u úÀl
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ bì-àalaù
Oldı fehm it çÀr óarf u şeş nuúaù
(113a) 4180. ÇÀr óarfüñ ebcedinde bì-gümÀn
ÁşikÀrÀ sırr-ı heftÀd iy cüvÀn1285
Ebced u óarf u nuúaù heştÀd olur
Fì-i faøl-ı õÀt-ı óaúúı gösterür
ÇÀr óarfüñ èunãurıyla bì-gümÀn
Olur üç kez sì vü dü fehm it èayÀn
Gösterür yaènì receb iy nìk-nÀm
Sırr-ı üç sì vü dü òaùùı ve’s-selÀm

1284 Receb (‫’)رجب‬in eczasında (‫ )ري جیم بي‬bî-imâle 4 harf ve 6 nokta vardır: ‫ي ي م ي‬. 4 harf,
Âdem’in 4 hattı mukabilindedir. 6 nokta da yaratılışın 6 günü ve Kün (‫’)کن‬ün eczasında-
ki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir. 6 nokta ve 4 harfin toplamı, Hz. Musa’nın 10 levhi
mukabilindedir.
1285 Receb (‫’)رجب‬in eczasındaki (‫ )ري جیم بي‬bî-imâle 4 harfin (‫ )ي ي م ي‬ebcedi 70, 4 harf
ve 6 nokta ile 80’dir. Fadl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬sinin ebcedi mukabilindedir. 4 harfin her biri
dörder unsurdan 16 olur, 80 ile toplamı el, yüz ve ayaklardaki 32’şer hat toplamı muka-
bilinde olur.
404 METİN - Hurûfî Şiirler II

Şaban
İsm-i şaèbÀn penc geldi bì-cidÀl
Penc ismine resÿlüñ oldı dÀl1286
4185. MÀh-ı şaèbÀn çün benümdür dir resÿl
Sen Muóammed sırrın andan iste bul
Penc ism-i õÀtı hem úıldı èayÀn
Kim ãıfÀtıdur Muóammed bì-gümÀn
Penc evúÀt-ı ãalÀtı ÀşikÀr
Gösterür hem penc òaùùı añla var
Noúùasıyla deh òaù-ı MÿsÀ olur
èAşra ÀyÀtuñ rumÿzın gösterür
èUnãurında noúùa vü óarfüñ èayÀn
Erbaèìn sırrı görinür bì-gümÀn
4190. èUnãur u deh óarf u noúùa iy ricÀl
Maènì-i pencÀh vaúte oldı dÀl
Noúùasından eyleseñ úaùè-ı naôar
Ádemüñ ismi görine ser-be-ser
Oldı şìninde èayÀn sì ãad derec1287
Hem daòi aãóÀb-ı kehf bì-hìç lec
KÀf u nÿn sırrını èaynı úıldı faş
Kim anuñ emrindedür òuşk(i)le yaş

1286 Şaban (‫ )شعبان‬5 harftir ve Hz. Muhammed (‫’)محمد‬inّ 5 harfi mukabilindedir. Allah’ın
sıfatı olarak Hz. Peygamber’in ayı olan Şaban’ın 5 harfinde Allah (‫’)اهلل‬ın 5 harfi de mü-
şahede edilir. Şaban (‫’)شعبان‬ın 5 harf ve 5 noktası toplamı Hz. Musa’nın 10 hattı muka-
bilindedir. 5 harf ve 5 nokta, dörder unsurdan toplam 40’tır ve 40 gün mukabilindedir.
40 ile, 5 harf ve 5 noktanın da toplamı 50 vakit namaz mukabilindedir. Hesaba sadece
5 harf dahil edilirse Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi mukabilinde olur.
1287 Şaban (‫’)شعبان‬ın Şın (‫’)ش‬ının ebcedi 300’dür, 300 derece ve Ashab-ı Kehf ’in mağaradaki
300 yılı mukabilindedir. Ayn (‫’)ع‬ının ebcedi 70’tir, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mukabilinde-
dir. Be (‫’)ب‬si Âdem’den kinayedir. Elif (‫ )ا‬ebcedi 1 olarak Zât-ı Hak’tan kinayedir. Nûn
(‫’)ن‬unun ebcedi ise 50’dir, 28 harf ve 22 noktasının toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 405

Yaènì mescÿd-ı melÀéikden nişÀn


Gösterür fehm it bì1288 esrÀrı èayÀn
4195. ÕÀt-ı óaúúa elifi oldı èalem
Bu sözi fehm iden oldı muóterem
Noúùa vü óarf-i kelÀm-ı kirdgÀr
Oldı nÿnında birÀder ÀşikÀr
Bu sebebden mÀh-ı şaèbÀn iy cüvÀn
Faøl-ı óaúdan Aómedüñ oldı èayÀn
(113b) Yaènì sırr-ı õat u sırr-ı kÀf u nÿn
Sırr-ı Ádem hem derec hem sırr-ı nÿn
Faøl-ı óaúdan cümlesi bì-reyb ü şìn
ÔÀhir oldı Aómede fehm it yaúìn
4200. On bişinde emr olupdur hem berÀt
Añladuñsa bulduñ Àteşden necÀt
Yaènì on biş cumèa sırrına iren
Faøl-ı óaú dìdÀrını oldur gören
Oldı eczÀsında şaèbÀnuñ èayÀn
ÇÀrdeh òaù hemçü bedr-i ÀsumÀn1289
Hem daòi şaèbÀnda iy pür-hüner
ÔÀhir itdi MuãùafÀ şaúúu’l-úamer
Yaènì on dört òaùdan fehm eyle var
Eyledi on altı òaùùı ÀşikÀr
4205. Noúùasında görinür on biş namÀz
Kim úılınur cumèa gün ez-rÿy-ı rÀz
ÇÀrdeh eczÀ ile on biş nuúaù
Sırr-ı bìst u nüh suverdür bì-àalaù

1288 Nüshada: bu.


1289 Şaban (‫’)شعبان‬ın eczasında 14 harf vardır: ‫ شین عین بي الف نون‬14 hat mukabilindedir.
15 noktası, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir. 14 harf ve 15 nokta toplamı
29’dur, başında mukatta’ât gelen 29 sûre ve Kuran’ın 29 harfi (Lâm-elifle birlikte) mu-
kabilindedir.
406 METİN - Hurûfî Şiirler II

Hem de bìst u nüh óurÿfı gösterür


Nisbeti şaèbÀnuñ Aómedle budur
Şìn u èayn u bì elif nÿn ez-celìl
Bì-mükerrer nüh olur eczÀda bil1290
Nüh felek esrÀrın eyler ÀşikÀr
Hem nüh ÀyÀt-ı Kelìmi añla var
4210. Heşt òulde noúùası oldı èalem
Heşt òaùù-ı Ádemi gösterdi hem
Hifdeh olur heşt u nüh bì-reyb ü şìn
Gösterür hifdeh óaøar sırrın yaúìn
Bì-imÀle óarf u noúùa iy hümÀm1291
Maènì-i tisèa èaşerdür ve’s-selÀm

Ramazan
İsm-i Faølu’l-lÀh-ı rabbü’l-èÀlemìn
Penc óarf-i ramaøÀn oldı yaúìn1292
Penc tekbìr-i şehìd u penc òaù
Penc vaúti gösterür hem bì-àalaù
4215. İkki rekèat cumèa óarf-i kÀf u nÿn
Noúùasında ÀşikÀrÀ bì-füsÿn
(114a) İkki noúùa penc óarf-i ramaøÀn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur èayÀn
RamaøÀnda farø olduàı ãıyÀm
On iki mÀh içre ez-rabbu’l-enÀm

1290 Şaban (‫’)شعبان‬ın eczasında (‫ )شین عین بي الف نون‬gayr-ı mükerrer 9 harf ve 8 nokta vardır:
‫ش ي ن ع ب ا ل ف و‬. Harf ve nokta toplamı 17’dir.
1291 Şaban (‫’)شعبان‬ın eczasındaki (‫ )شین عین بي الف نون‬bî-imâle 9 harf ve 10 nokta (‫ي ن ي ن ي‬
‫ )ل ف و ن‬toplamı 19’dur.
1292 Ramazan (‫ )رمضان‬5 harf ve 2 noktadır. Harf ve nokta toplamı 7’dir, 7 ümmî hat muka-
bilindedir.
Kısmet-nâme 407

Bu ki êÀd-ı faøl-ı óayy-ı lÀ-yenÀm


RamaøÀn isminde geldi iy hümÀm
MÀh-ı ümmet olduàı budur sebeb
K’anda gösterdi kemÀlin faøl-ı rab
4220. ÔÀhir eczÀsında on dört muókemÀt1293
Hem de on dört òaùù-ı vech-i faøl-ı õÀt
Noúùasında heşt cennet ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı vech-i Ádem hem iy yÀr
Noúùa vü eczÀ yigirmi ikki olur
Bìst u dü nuùú-ı Kelìmi gösterür
äÿret-i ôÀhirle oldı añla hem
Bìst u nüh óarfine ÚuréÀnuñ èalem
Bìst u nüh gün ãavm sırrın hem èayÀn
Gösterür fehm eyle ism-i ramaøÀn
4225. Ottuz olduàını hem iy kÀn-ı nÿr
Heyéet-i mecmÿèa ile gösterür
Heyéet-i mecmÿèa ile bì-òaùar
Noúùa-i ôÀhirden eylerseñ güõer1294
Úala bìst u heşt bì-reyb ü gümÀn
Leyletü’l-úadrüñ beyÀnıdur èayÀn
RamaøÀn sırrına yaènì kim ire
ÁşikÀrÀ leyletü’l-úadri göre

1293 Ramazan (‫’)رمضان‬ın eczasında 14 harf vardır: ‫ ري میم ضاد الف نون‬14 muhkem harf mu-
kabilindedir. 8 noktası 8 cennet mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 22’dir, Hz. Mu-
sa’nın nutkundaki 22 harf mukabilindedir. Ramazan (‫’)رمضان‬ın 5 harf ve 2 noktasıyla
29 olur, Kuran alfabesinin 29 harfi ayrıca orucun 29 günü mukabilindedir. Heyet-i mec-
mûa ile 30 olur ki, orucun bazı senelerdeki 30 gününe mukabil gelir.
1294 Ramazan (‫’)رمضان‬ın 5 harfi ve heyet-i mecmûası ile eczasındaki 14 harf ve 8 nokta (‫ري‬
‫ )میم ضاد الف نون‬toplamı 28 olur, Ramazan’ın 28’indeki Kadir Gecesi mukabilindedir.
408 METİN - Hurûfî Şiirler II

Rì vü mìm u êÀd elif nÿn ÀşikÀr


Bì-mükerrer dehdür eczÀda iy yÀr1295
4230. Oldı bismi’l-lÀhuñ on óarfine dÀl
Sırr-ı deh elvÀódur hem bì-cidÀl
On biş olur deh óurÿf u penc nuúaù
Gösterür on biş namÀzı bì-àalaù
Bì-imÀle ùoúúuz olur ÀşikÀr1296
Tisèa ÀyÀtuñ rumÿzın añla var
Noúùasıdur şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
Sitte-i eyyÀmdur hem bì-füsÿn
RamaøÀnuñ sırrını fehm it tamÀm
(114b) K’anda nÀzil oldı ÚuréÀn ve’s-selÀm

Lâ ilâhe illa’l-lâh
4235. LÀ ilÀhe illa’l-lÀh iy ùÀlib èayÀn
Hem Muóammed resÿlu’l-lÀh bì-gümÀn1297
Bìst u heşt óarf oldı bil ez-rÿy-ı òaù
Gösterür ÚuréÀnuñ aãlın bì-àalaù
Yaènì ìmÀn ez-òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Oldı bìst u heşt óarf-ile tamÀm
Kim ki ìmÀn bìst u heşt óarfe èayÀn
Getürüp úılmazsa iúrÀr iy cüvÀn
Olmaz ìmÀnı óaúìúatde úabÿl
Hem òüdÀ bì-zÀr1298 andan hem resÿl

1295 Ramazan (‫’)رمضان‬ın eczasında (‫ )ري میم ضاد الف نون‬gayr-ı mükerrer 10 harf vardır: ‫ر ي م‬
‫ض ا د ل ف ن و‬. Besmelenin gayr-ı mükerrer 10 harfi (‫ )ب س م ا ل ه ر ح ن ي‬mukabilindedir.
10 harf, 5 noktasıyla 15 olur, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1296 Ramazan (‫’)رمضان‬ın eczasında (‫ )ري میم ضاد الف نون‬bî-imâle 9 harf ve 6 nokta vardır: ‫ي ي‬
‫م ا د ل ف و ن‬.
1297 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫ )ال اله ّال اهلل‬14 harf Muhammedun resûlu’l-lâh (‫)محمد رسول اهلل‬
ّ 14 harftir.
Toplamları 28 ilâhî harf mukabilindedir. Her biri 14 muhkem harf ve 14 hat mukabilin-
dedir.
1298 Nüshada: bì-rÀz.
Kısmet-nâme 409

4240. Faøl-ı óaúdan sırrı oldı ÀşikÀr


Kelme-i tevóìdüñ iy yÀr añla var
LÀ ilÀhe illa’l-lÀh on dört oldı bil
Hem Muóammed resÿlu’l-lÀh ez-celìl
MuókemÀt esrÀrına oldı èalem
ÇÀrdeh òaù sırrını gösterdi hem
LÀ ilÀhe illa’l-lÀh iy cÿyÀ-yı dìn
Bì-mükerrer üç óurÿf olur hemìn1299
İsm-i faøl-ı óaúúı eyler ÀşikÀr
Bu sözi fehm iden olur baòtiyÀr
4245. Hem Muóammed resÿlu’l-lÀh bì-gümÀn
Bì-mükerrer altı óarf olur èayÀn1300
KÀf u nÿn eczÀsını bì-úìl u úÀl
Gösterür fehm it zi-faøl-ı õü’l-celÀl
Ùoúúuz olur altı ile üç óurÿf
Nüh felek sırrıdur añla bul vuúÿf
Ùoúúuz ile bìst u heşt óarf iy cüvÀn
Olur ottuz yeddi fehm it bì-gümÀn
MuókemÀtuñ oldı eczÀsına dÀl
Kim olur ottuz yedi bì-úìl u úÀl
4250. LÀ ilÀhe illa’l-lÀh eczÀda iy yÀr
Erbaèìn sırrını eyler ÀşikÀr1301

1299 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬da gayr-ı mükerrer 3 harf vardır: ‫ل ا ه‬. Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi
mukabilindedir.
1300 Resûlu’l-lâh (‫’)رسول اهلل‬da gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ر س و ل ا ه‬. Kün (‫’)کن‬ün eczasın-
daki 6 harf (‫ )کاف نون‬mukabilindedir. Muhammed (‫’)محمد‬in gayr-ı mükerrer 3 harfiyle
(‫ )م ح د‬9 harf olur ki 9 felek mukabilindedir.
1301 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın eczasında 40 harf ve 10 nokta vardır: ‫الم الف الف الم هي الف‬
‫الم الم الف الف الم الم الف هي‬. Harf ve nokta toplamı 50’dir. Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın
14 harfiyle toplamı 64’tür Âdem’in nutkundaki 32 harf ve yüzündeki 32 hattın toplamı
mukabilindedir. 64’e Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın gayr-ı mükerrer 3 harfi (‫ )ل ا ه‬ilave
edilse 67 olur, Allah (‫’)اهلل‬ın ebcedi mukabilindedir. Ayrıca Âdem ile Havvâ (‫حوا‬ ّ ‫’)آدم‬nın
ebcedleri toplamı olan 67 mukabilindedir.
410 METİN - Hurûfî Şiirler II

Noúùasında eyle deh levói ùaleb


Kim anı MÿsÀya virmişdür çeleb
Noúùa vü eczÀ olur pencÀh bil
Óarf u noúùa sırrıdur bì-úÀl u úìl
(115a) Kim izÀsında anuñ elli namÀz
Farø úıldı ol òüdÀ-yı bì-niyÀz
ÇÀrdeh ãÿretle altmış dört olur
Noúùa vü eczÀ bu sırra ire gör

4255. İkki ottuz ikkiden virdi òaber
Kim oúındı òaùù u nuùú-ı bü’l-beşer
Bì-mükerrer üç óarf olsa óesÀb
Olur altmış yeddi fehm it bì-óicÀb
Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
Kim olur altmış yedi iy hÿşyÀr
Ádem-ile hem de ÓavvÀnuñ èayÀn
Faøl-ı óaúdan oldı ismine nişÀn
LÀ ilÀhe illa’l-lÀh oldı yaènì bil
Maènì-i ÓavvÀ vü Ádem ez-Celìl
4260. äÿret-i on dört ile on noúùa hem
Oldı bìst u çÀr sÀèat iy nedìm1302
Bì-mükerrer oldı eczÀsı nişÀn
Şeş ãuver sırrına fehm eyle èayÀn1303
Şeş suver kim ol-durur ümmü’l-kitÀb
MuókemÀt-ı aãl-ı ÚuréÀn bì-óicÀb

1302 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın 14 harfiyle eczasındaki 10 noktanın toplamı 24 saat
mukabilindedir.
1303 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın eczasında (‫الم الف الف الم هي الف الم الم الف الف الم الم الف‬
‫ )هي‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ل ا م ف ه ي‬. 6 grup (‫ )الر کهيعص طس حم ق ن‬mukatta’ât
harfleri mukabilindedir.
Kısmet-nâme 411

Hem Muóammed resÿlu’l-lÀh bì-gümÀn


Olur eczÀda otuz ùoúúuz èayÀn1304
Heyéet-i mecmÿèa ile úırú olur
Erbaèìn sırrını olda gösterür
4265. Noúùasından eyle iy cÿyÀ-yı rab
On sekiz biñ èÀlemüñ sırrın ùaleb
Elli yeddi olur eczÀ vü nuúaù
Elli vaút u yeddi òaùdur bì-àalaù
Görinür hem on yedi rekèat namÀz
Hem de çìl ism-i òüdÀ-yı bì-niyÀz
Bì-mükerrer gösterür fehm it èayÀn1305
On iki burc-ı semÀvìden nişÀn
Noúùasında çÀr èunãur ÀşikÀr
ÇÀr rekèat çÀr òaù hem añla var
4270. Bì-mükerrer óarf u noúùa bì-àalaù
Rÿşen itdi maènì-i on altı òaù
Bì-mükerrer óarf u noúùa iy cüvÀn
Hem daòi ottuz ùoúuz eczÀ èayÀn
(115b) ÚÀmet esrÀrına olmışdur èalem
Kim olur pencÀ(h) u penc bì-bìş u kem
Heyéet-i mecmÿèa ile oldı bil
Elli altı ez-òüdÀvend-i celìl

1304 Muhammedun Resûlu’l-lâh (‫’)محمد رسول اهلل‬ın


ّ eczasında 39 harf vardır: ‫میم حي ميم ميم دال‬
‫ري سین واو الم الف الم الم الف هي‬. Heyet-i mecmûa ile 40 olur, 40 gün mukabilindedir.
39 harfin 17 noktası (Muhîtî Dede 18 nokta saymıştır), 18 bin âlem mukabilindedir.
39 harf ve 18 nokta toplamı 57’dir, 50 vakit namaz ve 7 ümmî hattın toplamı mukabi-
lindedir.
1305 Muhammedun Resûlu’l-lâh (‫’)محمد رسول اهلل‬ınّ eczasında (‫میم حي ميم ميم دال ري سین واو‬
‫ )الم الف الم الم الف هي‬gayr-ı mükerrer 12 harf ve 4 nokta vardır: ‫م ي ح د ا ل ر س ن و ف ه‬.
Harf ve nokta toplamı 16 hat mukabilindedir. 16 ile eczadaki 39 harfin toplamı 55’tir,
beş vakitte okunan kâmetin toplam kelimeleri mukabilindedir. Heyet-i mecmûa ile
56 olur, Fazlullah’ın bu dünyada yaşadığı 56 yıl mukabilindedir. Ayrıca Hz. Peygam-
ber’in nutkundaki 28 harf ve vechindeki 28 hattın toplamı mukabilindedir.
412 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı elli altı yıl sırrına dÀl


Kim ãıfatda úaldı faøl-ı õü’l-celÀl
4275. Nuùú u òaùù-ı Aómedi gösterdi hem
K’oldı ikki bìst u heşt iy muóterem
LÀ ilÀhe illa’l-lÀh eczÀda èayÀn
Hem Muóammed resÿlu’l-lÀh bì-gümÀn1306
Oldı yetmiş ùoúúuz añla bì-àalaù
Oúuduñsa faøl-ı óaúdan èilm-i òaù
Heyéet-i mecmÿèa ile añla var
Fì-i Faølu’l-lÀh úıldı ÀşikÀr
Kelme-i tevóìd yaènì bilmiş ol
İsm-i faøl-ı óaúdur iy ãÀóib-uãÿl
4280. Noúùasıdur bìst u heşt bì-reyb ü şìn
Bìst u heşt óarfe işÀretdür yaúìn
Óarf u noúùa heyéet-i mecmÿèa hem
Faøl-ı óaúdan oldı yüz sekkiz èalem
Yüz ùınÀb-ı òaymedür yüzi èayÀn
Sekkizi bÀb-ı behişt-i cÀvidÀn
Bì-mükerrer noúùa vü óarfin iy yÀr
İètibÀr idüp ger eylerseñ şumÀr1307

1306 Lâ ilâhe illa’l-lâh (‫’)ال اله ّال اهلل‬ın eczasında (‫الم الف الف الم هي الف الم الم الف الف الم الم الف‬
‫ )هي‬ve Muhammedun Resûlu’l-lâh (‫’)محمد رسول اهلل‬ın ّ eczasında (‫میم حي ميم ميم دال ري سین‬
‫ )واو الم الف الم الم الف هي‬toplam 79 harf vardır, heyet-i mecmûa ile 80 olur, Fadl (‫’)فضل‬ın
Fe (‫’)ف‬sinin ebcedi mukabilindedir. Noktaları toplamı da 27’dir (Muhîtî Dede 28 nokta
hesaplamıştır) 28 ilâhî harf mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı, heyet-i mecmûa ile
108 olur, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve cennetin 8 kapısının toplamı mukabilindedir.
1307 Lâ ilâhe illa’l-lâh Muhammedun Resûlu’l-lâh (‫محمد رسول اهلل‬ ّ ‫’)ال اله ّال اهلل‬ın eczasındaki (‫الم‬
‫الف الف الم هي الف الم الم الف الف الم الم الف هي میم حي ميم ميم دال ري سین واو الم الف الم الم الف‬
‫ )هي‬79 harf, 28 noktası ve heyet-i mecmûası toplamı 108’dir. Bunun ile Lâ ilâhe illa’l-lâh
Muhammedun Resûlu’l-lâh (‫محمد رسول اهلل‬ ّ ‫’)ال اله ّال اهلل‬ın eczasındaki gayr-ı mükerrer
12 harf ve 4 noktanın (‫ )ل ا م ف ه ي ح د ر س ن و‬toplamı 124’tür, 124 bin peygamberin
mukabilindedir. Hesaba dahil edilen heyet-i mecmûa ve 12 harften sarf-ı nazar edilirse
111 olur ki ebcedi 1 olan Elif (‫’)ا‬in sırrı görülür.
Kısmet-nâme 413

Ola yüz yiggirmi dört bì-reyb ü şìn


EnbiyÀnuñ gösterür èaúdin yaúìn
4285. Yaènì yüz yiggirmi dört biñ enbiyÀ
ÚÀéil-i tevóìd-i faøl-ı kibriyÀ
Kelme-i tevóìd aèdÀdınca hep
Virdiler òalúa òaber ez-faøl-ı rab
Bì-mükerrer óarfden úılsañ güõer
Heyéet-i mecmÿèadan hem bì-òaùar
Kelme-i tevóìd içün bì-reyb ü şìn
Geldi yüz yiggirmi dört biñ mürselìn
Úala yüz on bir èaded bì-irtiyÀb
Görine sırr-ı elif iy kÀm-yÀb
4290. Yaènì kim óarf-i elifdür añla var
Kelme-i tevóìd-i faøl-ı kirdgÀr
(116a) Kelme-i tevóìdüñ añla vaódetin
Bulasın tÀ faøl-ı óaúúuñ raómetin
Úavl-i illa’l-lÀh u úavl-i lÀ ilÀh
Cümle óÿr u nÿrdur bì-iştibÀh1308
Øıddı vaóşiyyÀt u mÿõiyÀtdur
NÀr-ı sÿzÀn èaúreb u óayyÀtdur
Õikrini úoyma dilüñden bir nefes
Faøl-ı óaúúuñ kim odur feryÀd-res
4295. Faøl-ı óaúdan úıl ùaleb iy ehl-i dil
Her ne maúãÿduñ ki var bì-úÀl u úìl
Faøl-ı óaúdan óÀãıl olur her murÀd
Faøl-ı óaúdur pÀdişÀh-ı rÿz-ı dÀd
Sırr-ı lÀ ilÀhe illa’l-lÀh iy yÀr
Oldı çün kim faøl-ı óaúdan ÀşikÀr

1308 İllâ’l-lâh (‫)ال اهلل‬


ّ ve Lâ ilâhe (‫ )ال اله‬lafızlarındaki 14 harf, 14 hat mukabilindedir.
414 METİN - Hurûfî Şiirler II

Vird idüp úoyma dilüñden ãubó u şÀm


TÀ kim ola ãÀf úalbüñ ve’s-selÀm

Din
Lafô-ı dìn üç óarfdür bì-reyb ü şìn1309
Hemçü ism-i faøl-ı rabbü’l-èÀlemìn
4300. Noúùasında ôÀhir üç nevèe ãalÀt
K’oldı on bir on biş on yeddi zi-õÀt
Óarf u noúùa oldı şeş eyyÀma dÀl
KÀf u nÿn eczÀsına hem iy ricÀl
Ebcedinde ikki sì vü dü yaúìn
Nuùú u òaùù-ı Ádem oldı yaènì dìn1310
Ebced u bÀ-üç óurÿf-ı dìn èayÀn
Olur altmış yeddi fehm it bì-gümÀn
Gösterür AllÀh ismin ÀşikÀr
K’olur ism-i Ádem u ÓavvÀ iy yÀr
4305. Yetmiş olur ebced u óarf u nuúaù
KÀf u nÿn sırrıdur añla bì-àalaù1311
Oldı eczÀsında dìnüñ ÀşikÀr
Heşt òaùù-ı aãl k’oldur dìn iy yÀr1312
Gösterür sekkiz behişti hem èayÀn
Kim odur eczÀ-yı ism-i àaybdÀn
Heşt teşehhüd sırrı hem iy ehl-i dìn
Oldı ôÀhir dìnden fehm it yaúìn

1309 Din (‫ )دين‬3 harf ve 3 noktadır.


1310 Din (‫’)دين‬in ebcedi 64’tür, Âdem’in nutkundaki 32 harf ve vechindeki 32 hattın toplamı
mukabilindedir. 3 harfle birlikte 67 olur, Allah (‫’)اهلل‬ın ebcedi, ayrıca Âdem ve Havvâ’nın
ebcedleri toplamı mukabilindedir.
1311 Din (‫’)دين‬in 3 harfi, 3 noktası ve 64 olan ebcedi toplamı 70’tir, Kün (‫’)کن‬ün ebcedi mu-
kabilindedir.
1312 Din (‫’)دين‬in eczasında 8 harf ve 6 nokta vardır: ‫دال يي نون‬. Harf ve nokta toplamı 14’tür.
Zahirdeki 3 harfle birlikte 17 olur, 17 muhkem harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 415

(116b) Noúùasında şeş teşehhüd şeş suver


Şeş ãalÀt-ı cehrdür hem bì-òaùar
4310. ÇÀrdeh olur óurÿf u noúùa hem
MuókemÀt esrÀrına oldı èalem
Gösterür hem çÀrdeh òaùùı èayÀn
K’Ádemüñ yüzinde yazdı müsteèÀn
Hifdeh olur ãÿret-i ôÀhirle bil
Dìn ãalÀt-ı hifdeh oldı fehm úıl
äÿret-i ôÀhirle eczÀdan ùaleb
Úıl sefer sırrın eyÀ cÿyÀ-yı rab1313
Heşt eczÀ bì-mükerrer şeş olur
BÀ-se noúùa nüh teşehhüd sırrıdur1314
4315. BÀ-nüh u şeş ãÿret-i ôÀhirle hem
Oldı on biş cumèa sırrına èalem1315
On bir ile on yedi cemè olsa ger
Nuùú-ı Aómedden virür saña òaber
On biş ile on yedi hem añla var
Ádemüñ nuùúını eyler ÀşikÀr
Nuùú-ı Aómed nuùú-ı Ádemdür tamÀm
Dìn-i óaú yaènì ki fehm it ve’s-selÀm

İman
Penc óarf u noúùa-i faøl-ı celìl
Oldı ìmÀnuñ óurÿfı fehm úıl1316

1313 Din (‫’)دين‬in 3 harfiyle eczasındaki 8 harfin (‫ )دال يي نون‬toplamı, seferde bir günde kılınan
11 farz rekat mukabilindedir.
1314 Din (‫’)دين‬in eczasında (‫ )دال يي نون‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve 3 nokta vardır: ‫د ا ل ي ن و‬. Bir
günde kılınan farz namazlardaki 9 teşehhüd mukabilindedir.
1315 Din (‫’)دين‬in 3 harfi ve 3 noktasıyla, eczasındaki (‫ )دال يي نون‬gayr-ı mükerrer 6 harf ve
3 noktanın (‫ )د ا ل ي ن و‬toplamı 15’tir, Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1316 İman (‫ )ايمان‬5 harftir, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı mukabilindedir.
416 METİN - Hurûfî Şiirler II

4320. Penc òaùù-ı vech-i Ádem oldı hem


Penc vaúte oldı hem óaúdan èalem
Noúùası oldı üç ism-i faøl-ı óay1317
Ol kim olmışdur muóìù-i küllü şey
Penc óarf üç noúùa olur heşt òaù
Heşt bÀb-ı òulddür hem bì-àalaù
Heşt teşehhüd sırrına hem oldı dÀl
Añla ìmÀn sırrın iy ehl-i kemÀl
äad ùınÀb-ı òayme óarf-i kÀf u nÿn
Ebcedinde ÀşikÀrÀ bì-füsÿn1318
4325. Ebced u üç noúùa biş óarf-i ìmÀn
Sırr-ı èayn u lÀm yì olur èayÀn1319
Maènì-i ìmÀn-durur yaènì èAlì
Bu sözi fehm eyleyen oldı velì
(117a) Olur eczÀ çÀrdeh òaùùa delìl1320
ÇÀrdeh òaùù oldı ìmÀn yaènì bil
MuókemÀt esrÀrın itdi hem èayÀn
Faøl-ı óaúdan kim odur sebèu’l-meåÀn
Deh òaù-ı elvÀó-ı MÿsÀ ÀşikÀr
Noúùasında fehm it ìmÀnuñ iy yÀr
4330. ÇÀrdeh eczÀ ile on noúùa hem
Nuùúına oldı MesìóÀnuñ èalem

1317 İman (‫’)ايمان‬ın 3 noktası, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi mukabilindedir. 3 nokta, 5 harfle birlikte
8’dir, cennetin 8 kapısı mukabilindedir.
1318 İman (‫’)ايمان‬ın ebcedi 102’dir, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi ve Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi mukabi-
lindedir.
1319 İman (‫’)ايمان‬ın 5 harfi, 3 noktası ve ebcedi olan 102’nin toplamı 110’dur, Ali (‫’)علی‬nin
ebcedi mukabilindedir.
1320 İman (‫’)ايمان‬ın eczasında 14 harf ve 10 nokta vardır: ‫الف يي میم الف نون‬. Harf ve nokta
toplamı 24’tür, Hz. İsa’nın nutkundaki 24 harf mukabilindedir. İman (‫’)ايمان‬ın 5 harfiy-
le 29 olur ki başında mukatta’ât gelen 29 sûre mukabilindedir. Hesaba İman (‫’)ايمان‬ın
3 noktası da dahil edilirse 32 olur, 32 ilâhî harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 417

äÿret-i penc-ile bìst u nüh olur


Sırr-ı bìst u nüh suver sırrı-durur
BÀ-se noúùa sì vü dü olur tamÀm
Yaènì ìmÀn oldı sì vü dü kelÀm
Bì-mükerrer çÀrdeh óarf iy cüvÀn
Heft òaùù-ı vech-i ÓavvÀdur èayÀn1321
äÿret-i ÓavvÀda yaènì heft òaù
Oldı ìmÀn faøl-ı óaúdan bì-àalaù
4335. Noúùasında pÀ vü çÀ vü jÀ vü gÀ
ÇÀr rekèat sırrı hem bì-mÀcerÀ
Bì-mükerrer lafô-ı ìmÀn ser-be-ser
On bir olur óarf u noúùa bì-òaùar
Gösterür on bir namÀzı ÀşikÀr
Kim buyurmışdur seferde kirdgÀr
Sırrını bildüñse ìmÀnuñ tamÀm
Bulduñ ìmÀn-ı èaùÀyı ve’s-selÀm

Emanet
Penc óarf oldı emÀnet ÀşikÀr1322
Penc vaútüñ sırrıdur fehm eyle var
4340. Penc óarf u noúùa-i faøl oldı hem
Penc òaùùa oldı hem óaúdan èalem
Noúùasında sırr-ı üç nevèe namÀz
K’oldı be vü te vü åe iy merd-i rÀz

1321 İman (‫’)ايمان‬ın eczasında (‫ )الف يي میم الف نون‬gayr-ı mükerrer 7 harf vardır: ‫ا ل ف ي م ن و‬.
7 ümmî hat mukabilindedir. 4 noktası, 4 mucem harf ve 4 rekat mukabilindedir. Harf
ve nokta toplamı 11’dir, seferdeki 11 farz rekat mukabilindedir.
1322 Emânet (‫ )امانت‬5 harf ve 3 noktadır. Harf ve nokta toplamı istivâdan sonraki 8 ümmî hat
mukabilindedir.
418 METİN - Hurûfî Şiirler II

Penc óarf u se nuúaù1323 olur sekiz


Heşt òaùù-ı aãldur eyle temìz
Oldı eczÀsında ôÀhir muókemÀt
Kim odur on dört òuùÿù-ı ümmehÀt1324
Budur esrÀr-ı emÀnet şöyle bil
Kim kelÀmında didi faøl-ı celìl1325
(117b) 4345. Noúùası deh òaùù-ı MÿsÀ-yı Kelìm
Kim anı levó üzre yazmışdur úadìm
Óarf u noúùa sÀèat-i bìst u çahÀr
Oldı bil sırr-ı emÀnet ÀşikÀr
Bì-mükerrer heşt cennetdür èayÀn
Hem daòi eczÀ-yı nÀm-ı àaybdÀn1326
Noúùası şeş ibtidÀ-yı CÀvidÀn
Şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn hem bì-gümÀn
Óarf u noúùa oldı on dört iy cüvÀn
Rÿşen oldı maènì-i sebèu’l-meåÀn
4350. İkki on dörtden òaber virdi saña1327
Bil emÀnet oldı nuùú-ı kibriyÀ
Heşt óarfüñ èunãurından úıl ùaleb
Ottuz ikki nuùú-ı õÀt-ı faøl-ı rab

1323 Nüshada: noúùa.


1324 Emânet (‫’)امانت‬in eczasında 14 harf vardır: ‫ الف میم الف نون تي‬14 muhkem harf mukabi-
lindedir. 14 harfin 10 noktası vardır, Hz. Musa’nın 10 hattı/levhi mukabilindedir. Harf
ve nokta toplamı 24 saat mukabilindedir.
1325 (33 : 72) “Biz o emaneti göklere, yere ve dağlara arz ettik, onlar, onu yüklenmeye yanaş-
madılar...” ayetine telmih var.
1326 Emânet (‫’)امانت‬in eczasında (‫ )الف میم الف نون تي‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ا ل ف م ي‬
‫ن و ت‬. 8 cennet ve Fadl (‫’)فضل‬ın eczasındaki 8 harf (‫ )في ضاد الم‬mukabilindedir. 8 harfin
6 noktası, Câvidân-nâme’nin 6 “ibtidâ”sı ve Kün (‫’)کن‬ün eczasındaki 6 harf (‫)کاف نون‬
mukabilindedir. 8 harf ve 6 noktanın toplamı, seb’u’l-mesân mukabilindedir.
1327 Emânet (‫’)امانت‬in eczasındaki 14 harf ve eczasındaki gayr-ı mükerrer harf ve nokta topla-
mı olan 14 olmak üzere iki 14 zahir olur. Toplamı 28’dir, Hz. Peygamber’in nutkundaki
28 harf mukabilindedir. Eczasındaki gayr-ı mükerrer 8 harf, dörder unsurdan 32 olur,
Hz. Âdem’in nutkundaki 32 harf mukabilindedir.
Kısmet-nâme 419

Sırr-ı bìst u heşt u sì vü dü tamÀm


Oldı fehm eyle emÀnet ve’s-selÀm

Ahd
èAhd üç óarf oldı óaúdan bì-gümÀn1328
Sırr-ı üç nevèe ãalÀt oldı èayÀn
NÀm-ı faøl-ı óaúúa hem oldı èalem
İbn u eb u rÿóı ôÀhir itdi hem
4355. Ebced u bÀ-èahd seksen ikkidür
Noúùasıyla fì-i faølı gösterür
Sì vü dü1329 óarfüñ hem eczÀsına dÀl
Oldı fehm it èahd-i faøl-ı õü’l-celÀl
Oldı eczÀsı sekiz òaùùa èalem1330
Kim odur èahd-i òüdÀ-yı bìş u kem
èUnãurında heşt óarfüñ ÀşikÀr
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı kirdgÀr
Noúùasında görinür penc vaút namÀz
Faøl-ı óaúdan èahdüñ iy dÀnÀ-yı rÀz
4360. Óarf u noúùa sìzdeh olur yaúìn
äÿret-i ôÀhirle hem bì-reyb ü şìn
Gösterür on altı òaùùı ÀşikÀr
K’Ádemüñ yüzinde yazdı kirdgÀr
äÿret-i èahd ile heşt eczÀ èayÀn
Ebcedi hem heşt óarfüñ bì-gümÀn

1328 Ahd (‫ )عهد‬3 harftir. 3 harf ve ebcedi olan 79’un toplamı 82’dir. Fadl (‫’)فضل‬ın Fe (‫’)ف‬sinin
ebcedi olan 80 ile 1 harf ve 1 noktasının toplamı mukabilindedir. Ayrıca 32 harfin ecza-
sındaki 82 harf mukabilindedir.
1329 Nüshada: Bìst u heşt.
1330 Ahd (‫’)عهد‬in eczasında 8 harf vardır: ‫ عین هي دال‬Allah’ın ahdi olan 8 cennet mukabilin-
dedir. 8 harfin her biri dörder unsurdan 32’dir, 32 ilâhî harf mukabilindedir. 8 harfin
5 noktası, 5 vakit namaz mukabilindedir. Harf ve nokta toplamı 13’tür, Ahd (‫’)عهد‬in
3 harfiyle 16 olur, 16 hat mukabilindedir.
420 METİN - Hurûfî Şiirler II

(118a) Penc noúùayla olur şeş sì vü dü


Sırr-ı şeş sì vü dü òaùdur iy ulu1331
Yaènì nuùú (u) òaùù-ı vech ü dest ü pÀ
èAhd-i faøl-ı óaúdur añla ùÀlibÀ
4365. Bì-mükerrer oldı èayn u hì vü dÀl
Heft òaùù-ı ümm zi-faøl-ı õü’l-celÀl1332
Se nuúaùla deh òaù-ı elvÀó olur
EnbiyÀnuñ óaúú-ile èahdi budur
Sırr-ı èahd oldı èayÀn iy nìk-nÀm
èAhdi cehd eyle unutma ve’s-selÀm

Mukatta’ât
Bì-mükerrer bìst u nüh sÿre èayÀn
ÇÀrdeh şekl oldı fehm it bì-gümÀn
Elf u lÀm mìm elf u lÀm u rÀ
KÀf u hÀ yÀ èayn u ãÀd u ùÀ vü hÀ
4370. YÀ vü sìn óÀ mìm èayn u sìn u úÀf
ÙÀ vü sìn u mìm u ãÀd u nÿn u úÀf
ÙÀ vü sìn óÀ mìm elif lÀm mìm ãÀd
Hem elif lÀm mìm rÀ iy òÿş-nihÀd1333
ÇÀrdeh şekl oldı bu vech-ile bil
ÇÀrdeh òaù sırrına oldı delìl
K’Ádemüñ yüzinde yazdı faøl-ı óaú
ÒÀme-i úudretle bì-ãavt u nuùaú

1331 Ahd (‫’)عهد‬in 3 harfi, eczasındaki 5 nokta, 8 harf (‫ )عین هي دال‬ve bu 8 harfin ebcedi olan
180’in toplamı 196’dır. 7 kere 28’e eşittir. Muhîtî Dede bu hesaptan 6 kere 32’yi elde
etmiştir. 2 el, 2 ayak, yüz ve nutuktaki, toplamı 6’dır, 32’şer hat mukabilindedir.
1332 Ahd (‫’)عهد‬in eczasında (‫ )عين هي دال‬gayr-ı mükerrer 7 harf ve 3 nokta vardır: ‫ع ي ن ه د ا ل‬.
1333 29 sûrenin başındaki mukatta’ât harfleri gayr-ı mükerrer 14 kombinasyon üzerinedir:
‫الم الر کهيعص طه يس حمعسق طسم ص ن ق طس حم المص المر‬.
Kısmet-nâme 421

Bu cihetden muèciz olmışdur kelÀm


K’anda geldi baóå-i müfred be-tamÀm
4375. Yaènì ÚuréÀn k’aãlıdur on dört óurÿf
Geldi bìst u nüh suverde1334 bul vuúÿf
Şekl-i bìst u nüh suver hem ÀşikÀr
Bì-mükerrer çÀrdeh oldı iy yÀr1335
Sÿre-i sebèu’l-meåÀna oldı dÀl
Muèciz-i Aómed budur bì-úìl u úÀl
Nüh nuúaù òod nüh teşehhüd sırrıdur1336
Rÿşen olmışdur beyÀn-ı óaúda gör
ÇÀrdeh şekl-i suver iy muóterem
MuókemÀt-ı çÀrdeh óarf-ile hem
4380. Bìst u heşt nuùú-ı Muóammeddür èayÀn
Kim odur aãl-ı kelÀm-ı ÀsumÀn
(118b) Nüh nuúaùla sì vü heft olur iy yÀr
MuókemÀt eczÀsın eyler ÀşikÀr
Ottuz ikki nuùú-ile penc ism-i õÀt
Oldı bil eczÀ-yı on dört muókemÀt
Óarfi on dört sÿrenüñ bì-reyb ü şìn
Oldı fehm eyle otuz sekkiz yaúìn1337

1334 Nüshada: sÿrede.


1335 29 sûrenin başındaki tüm mukatta’ât harfleri de gayr-ı mükerrer olarak 14 tanedir:
‫الر کهيعص طس حم ق ن‬.
1336 Mukatta’ât harflerinin gayr-ı mükerrer 14 kombinasyonunda (‫الم الر کهيعص طه يس حمعسق‬
‫ )طسم ص ن ق طس حم المص المر‬9 nokta vardır, 9 teşehhüd mukabilindedir. Toplamları
23’tür, gayr-ı mükerrer 14 mukatta’ât harfiyle toplamı 37’dir, 14 mukatta’ât harfinin
eczasında da 37 harf vardır: ‫الف الم ري کاف هي يي عين صاد طي سين حي ميم قاف نون‬. 32 ilâhî
harfle Allah (‫’)اهلل‬ın 5 harfi veya Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harf ve 2 noktası toplamı, 14 mukat-
ta’âtın eczazındaki 37 harf mukabilindedir.
1337 Mukatta’ât harflerinin gayr-ı mükerrer 14 kombinasyonunda (‫الم الر کهيعص طه يس حمعسق‬
‫ )طسم ص ن ق طس حم المص المر‬38 harf vardır. Kuran’ın 30 cüzü ve cennetin 8 kapısının
toplamı mukabilindedir. 38 harf, 9 noktasıyla birlikte 47’dir, 40 gün ile 7 ümmî hattın
toplamı, ayrıca Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 46 ile müsemmâsının toplamı mukabilindedir.
422 METİN - Hurûfî Şiirler II

Ottuzı oldı otuz cüzv-i kelÀm


Sekkizi bÀb-ı sekizdür ve’s-selÀm
4385. Oldı ùoúúuz noúùa ile úırú yedi
Heft òaùù u erbaèìn sırrın didi
Hem de ism-i Ádeme oldı èalem
BÀ-müsemmÀ çìl u heft iy muóterem
BÀ-se óarf-i bÀùını pencÀh olur
Maènì-i pencÀh namÀzı gösterür1338
Noúùa-i fÀ ile olur elli bir
Elli bir rekèat namÀz sırrına ir
Noúùa-i fÀ ile ùoúúuz noúùa hem
Oldı deh elvÀó-ı MÿsÀya èalem1339
4390. Úısmet-i ottuz yedi ottuz sekiz
Oldı yetmiş biş bil iy ehl-i temìz1340
Yetmiş ikkisidür eczÀ-yı óurÿf
Üçi nuùú u ãavt u úuvvet bul vuúÿf
Üç óurÿf-ı bÀùın-ile bì-gümÀn
Gösterür yetmiş sekiz óarfi èayÀn
Oldı nüh noúùayla seksen yeddi hem
Bil muúaùùaè sırrını iy muóterem

1338 Mukatta’ât harflerinin eczasından/batınında 3 yeni harf zahir olur: ‫ف د و‬. Bu 3 harf ile
yukarıdaki beyitte elde edilen 47’nin toplamı 50’dir, 50 vakit namaz mukabilindedir.
Buna, 3 harfin bir noktası eklenirse 51 olur, 51 rekat mukabilindedir.
1339 Mukatta’ât harflerinin gayr-ı mükerrer 14 kombinasyonundaki (‫الم الر کهيعص طه يس‬
‫ )حمعسق طسم ص ن ق طس حم المص المر‬9 nokta ile bunların eczasından zahir olan 3 yeni
harfteki (‫ )ف د و‬1 noktanın toplamı 10’dur, Hz. Musa’nın 10 levhi mukabilindedir.
1340 14 mukatta’ât harfinin eczasındaki 37 harf ile mukatta’ât harflerinin gayr-ı mükerrer
14 kombinasyonundaki 38 harfin toplamı 75’tir. 28 harfin eczasındaki 72 harf ile nutk,
savt ve kuvvetin toplamı mukabilindedir. 75 ile mukatta’âtın batınında zahir olan 3 yeni
harfin (‫ )ف د و‬toplamı 78’dir, mukatta’ât harflerinin, mükerrer olarak, toplamı mukabi-
lindedir. 78 ile 14 kombinasyondaki 9 noktanın toplamı 87’dir, 78 mukatta’ât harfinin
de 9 noktasıyla toplamı mukabilindedir. Bu hesapta mukatta’âtın batınından zahir olan
3 harften sarf-ı nazar edilirse 84 kalır ki el, yüz ve ayaklardaki 28’er hattın toplamı mu-
kabilinde olur.
Kısmet-nâme 423

Eyleseñ üç óarf-i bÀùından güõer


Úala seksen dört zi-faøl-ı dÀd-ger
4395. Gösterür üç bìst u heşt òaùùı iy yÀr
K’oldı vech ü dest ü pÀdan ÀşikÀr
Sırr-ı ÚuréÀn bìst u nüh sÿre tamÀm
Geldi on dört sÿre içre ve’s-selÀm

Kalem
Oldı ism-i faøl-ı yezdÀna èalem
Fehm iderseñ ãÿret-i lafô-ı úalem1341
Noúùasıdur ikki óarf-i kÀf u nÿn
Aãl-ı mevcÿdÀt mÀ kÀn mÀ yekÿn
(119a) Oldı üç óarfinde ôÀhir bì-cidÀl
èÁlem-i àayb u şehÀdet hem òayÀl
4400. äad ùınÀb-ı òayme sì cüzv-i kelÀm
Erbaèìn esrÀrı hem iy nìk-nÀm
Oldı úÀf u lÀm u mìmüñ ÀşikÀr
Ebcedinde bu beyÀnı añla var1342
Oldı üç óarf-i úalem bÀ-dü nuúaù
Faøl-ı óaúdan penc vaút u penc òaù
Tisèa ÀyÀt-ı yed-i MÿsÀ èayÀn
Oldı eczÀ-yı úalemden iy cüvÀn1343
Ol úalem kim adıdur anuñ èaãÀ
Leşker-i Firèavna oldı ejdehÀ
4405. Noúùası penc oldı sırr-ı òumsa dÀl
Oldı fehm it bu sözi bì-úìl u úÀl

1341 Kalem (‫ )قلم‬3 harf ve 2 noktadır.


1342 Kalem (‫’)قلم‬in ebcedi 170’tir, Hayme-i Mîâd’ın 100 ipi, Kuran’ın 30 cüzü ve 40 günün
toplamı mukabilindedir.
1343 Kalem (‫’)قلم‬in eczasında 9 harf ve 5 nokta vardır: ‫قاف الم ميم‬. Harf ve nokta toplamı
14 hat mukabilindedir.
424 METİN - Hurûfî Şiirler II

Penc noúùa nüh óurÿf iy ehl-i dìn


ÇÀrdeh òaù sırrıdur bì-reyb ü şìn
Bu-durur sırr-ı cerÀcir-i úalem
K’oldı óaúdan çÀrdeh òaùùa èalem
Sırr-ı òaùù u yed oldı hem èayÀn
ÇÀrdeh şekl-i úalemden iy cüvÀn
Òalú-ı evvel sırrı oldı ÀşikÀr
Kim buyurmışdur resÿl-i kirdgÀr
4410. Úalem evvel didüài yaènì resÿl1344
ÇÀrdeh òaùùa işÀret oldı ol
ÇÀrdeh òaù kim odur ümmü’l-kitÀb
İbtidÀ andan gerekdür fetó-i bÀb
Hem daòi nÿn ve’l-úalem1345 sırrı budur
Kim beyÀn itdi anı faøl-ı àafÿr
Yaènì nÿn pencÀhdur óarf u nuúaù
Olmaàa bÀèiå úalemdür saùr u òaù
Hem úalem vÀsıùasıyla bì-gümÀn
Oldı iúraé bismi rabb1346 sırrı èayÀn
4415. Bu cihetden dir işitdüm MuãùafÀ
Gökde aúlÀmın ãarìfin ez-òüdÀ1347
Yaènì keşf oldı baña ceffu’l-úalem
Sırr-ı levó üzre nigeh itmiş1348 raúam
Ebced u nüh óarf-i úÀf u lÀm u mìm
Noúùa vü eczÀ hem ez-faøl-ı èaôìm

1344 ‫“ ّاول ما خلق اهلل القلم‬Allah’ın yarattığı ilk şey kalemdir.” Bkz. El-Ehâdîsü’l-Muhtâra,
no. 3680.
1345 (68 : 1) “Nûn, andolsun kaleme...”
1346 (96 : 1) “(Yaratan) Rabbinin adıyla oku!”
1347 ‫“ بمکان مستوی سمعت فيه صريف االقالم‬Bir mekanda, istiva etmiş haldeyken, kalemlerin sesini
duydum.”
1348 Nüshada: itmişdi.
Kısmet-nâme 425

(119b) äÿret-i üç óarf hem bì-reyb ü şìn


Heyéet-i mecmÿèa ile hem yaúìn1349
Üçyüz altmışdur derec sırrın èayÀn
Gösterür fehm it úalem iy nev-cüvÀn
4420. Üç yüz altmış oldı hem ÚuréÀn daòi
Biş óarf üç noúùa ile iy aòì
Yaènì kim ÚuréÀn úalemdür ÀşikÀr
İtdi göklerden bu sırrı añla var
ÔÀhir itdi cümle ÀyÀt-ı óaúı
Gösterüp Ádemde õÀt-ı muùlaúı
Nüh óurÿf-ı úÀf u lÀm u mìm hem
Bì-mükerrer oldı şeş óarfe èalem1350
Yaènì oldı şeş óurÿf-ı kÀf u nÿn
Faøl-ı raómÀndan úalem iy rehnümÿn
4425. ÔÀhir itdi maènì-i şeş ibtidÀ
Sitte-i eyyÀm hem bì-mÀcerÀ
BÀ-nuúaù şeş óarf oldı bì-cidÀl
YÀnzdeh rekèat sefer sırrına dÀl
Şeş teşehhüd şeş óurÿfında èayÀn
Oldı òod yoú bu söze reyb ü gümÀn
İètibÀr-ı yÀnzdeh bÀ-şeş iy yÀr
Gösterür hifdeh ãalÀtı ÀşikÀr
Nüh teşehhüd òod nüh eczÀ-yı úalem
Oldı óaúdan bu òaber rÿşen direm

1349 Kalem (‫’)قلم‬in 3 harfi, eczasındaki 9 harf ve 5 nokta ile eczasının (‫ )قاف الم میم‬ebcedi olan
342 ve heyet-i mecmûası toplamı 360’tır. Feleğin 360 derecesi mukabilindedir. Ayrıca
Kuran (‫’)قرآن‬ın ebcedi olan 352 ile 5 harfi ve 3 noktası toplamı mukabilindedir.
1350 Kalem (‫’)قلم‬in eczasında (‫ )قاف الم میم‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ق ا ف ل م ي‬. 6 harf,
5 noktasıyla 11 olur, seferdeki 11 farz rekat mukabilindedir. Buna 6 harf ilave edilirse
hazardaki 17 farz rekat elde edilir. Kalem (‫’)قلم‬in eczasındaki 9 harfle (‫ )قاف الم میم‬ec-
zasındaki gayr-ı mükerrer 6 harf (‫ )ق ا ف ل م ي‬toplamı da Cuma günkü 15 farz rekat
mukabilindedir.
426 METİN - Hurûfî Şiirler II

4430. İètibÀrı bÀ-nüh ü şeş òod èayÀn


Sırr-ı pÀnzdeh rekèat oldı bì-gümÀn
Üç óurÿf-ı ôÀhir ile biş nuúaù
Heşt teşehhüd sırrıdur òod bì-àalaù1351
Bìst u heşt u sì vü dü òaùù-ı òüdÀ
ÁşikÀr oldı úalemden ùÀlibÀ
ÔÀhir oldı maènì-i sırr-ı úalem
Faøl-ı yezdÀnuñ beyÀnından bu dem
Sırr-ı úÀf-ı úuvvet u lÀm-ı èalìm
Mìm-i mülk-i faøl-ı sulùÀn-ı úadìm
4435. Cümlesi oldı úalemden ÀşikÀr
Faøl-ı óaúdan bu beyÀnı añla var
Yaènì sırr-ı evvel u Àòir tamÀm
(120a) ÁşikÀr oldı úalemden ve’s-selÀm

Levh
Levó hem miål-i úalem iy yÀr baú1352
Oldı ism-i fì1353 vü êÀd u lÀm-ı óaú
Úıldı hem üç nevèe òaù sırrın èayÀn
Òaùù-ı ser müjgÀn u òaùù-ı ebrÿvÀn
ÇÀrdeh muókemle sì cüzv-i kelÀm
Oúúı levóüñ ebcedinden iy hümÀm1354
4440. Üç óurÿf-ı levó-ile úırú yeddidür
İsm-i Ádem bÀ-müsemmÀ görinür

1351 Kalem (‫’)قلم‬in 3 harfiyle, eczasındaki gayr-ı mükerrer harflerdeki (‫ )ق ا ف ل م ي‬5 nokta-
nın toplamı 8’dir, 8 teşehhüd mukabilindedir.
1352 Levh (‫ )لوح‬3 harftir, Fadl (‫’)فضل‬ın 3 harfi ve 3 çeşit namaz (hazarda, seferde, Cuma günü)
ve 3 çeşit hat (saç, kirpik, kaş) mukabilindedir.
1353 Nüshada: Faøl.
1354 Levh (‫’)لوح‬in ebcedi 44’tür, Kuran’ın 30 cüzü ve 14 hattın toplamı mukabilindedir. Levh
(‫’)لوح‬in 3 harfiyle ebcedi toplamı 47’dir Âdem (‫’)آدم‬in ebcedi olan 46 ile müsemmâsı
toplamı mukabilindedir. Ayrıca 30 gün oruç ve hazardaki 17 farz rekatın toplamı muka-
bilindedir.
Kısmet-nâme 427

Hem otuz gün ãavm on yeddi namÀz


ÔÀhir oldı levóden iy merd-i rÀz
Oúúı eczÀsında levóüñ heşt òaù1355
K’Ádemüñ vechinde geldi bì-àalaù
Levó-i vech-i Ádem oldı ÀşikÀr
Oúúı òaùù-ı levó-i vechüñ añla var
İkki noúùa kÀf u nÿn óarfin èayÀn
Úıldı levóüñ bÀùınında bì-gümÀn
4445. Heşt óarf-i levó ikki noúùa hem
èAşra Àyet sırrına oldı èalem
èUnãurında heşt óarfüñ ÀşikÀr
Sì vü dü nuùú-ı òüdÀ-yı kirdgÀr
İkki noúùa èunãur ile erbaèìn
Sırrıdur fehm it bu úavli iy emìn
BÀ-èanÀãır levó eczÀ vü nuúaù
Gösterür pencÀh ãalÀtı bì-àalaù
Bì-mükerrer heşt eczÀ oldı şeş1356
Ádemüñ şeş òaùù-ı vechidür iriş
4450. Kim irür baèd-ez-bülÿà iy nev-cüvÀn
Òaùù-ı èÀrıø èanfeúa şÀrib èayÀn
İstivÀ ile olur şeş òaù bular
Der-izÀ-yı şeş óurÿf-ı levó iy yÀr
Cümle esrÀr-ı òüdÀ-yı lÀ-yenÀm
Òaùù-ı levó-i Ádem oldı ve’s-selÀm

1355 Levh (‫’)لوح‬in eczasında 8 harf ve 2 nokta vardır: ‫الم واو حي‬. Harf ve nokta toplamı 10’dur,
10 ayet mukabilindedir. 8 harf, dörder unsurdan 32’dir, 32 ilâhî harf mukabilindedir.
2 nokta, dörder unsurdan 8 olur, 32 ile toplamı 40 gün mukabilindedir. Bu hesaba 8 harf
ve 2 noktanın kendileri de eklenirse 50 olur, 50 vakit namaz mukabilindedir.
1356 Levh (‫’)لوح‬in eczasındaki 8 harfte (‫ )الم واو حي‬gayr-ı mükerrer 6 harf vardır: ‫ل ا م و ح ي‬.
İstivâdan sonraki 6 ebî hat (2 sakal, 2 anfeka, 2 bıyık) mukabilindedir.
428 METİN - Hurûfî Şiirler II

Süleyman
Virdi şeş óarf-i SüleymÀn iy cüvÀn1357
KÀf u nÿnuñ şeş óurÿfından nişÀn
(120b) Şeş nuúÀù u şeş teşehhüd şeş suver
Oldı şeş óarf-i SüleymÀn úıl naôar
4455. Noúùasında ism-i faøl-ı bì-niyÀz
Görinür hem sırr-ı üç nevèe namÀz
Oldı üç noúùayla altı óarf hem
Nüh teşehhüd sırrına óaúdan èalem
Hem nüh ÀyÀt-ı yed-i MÿsÀ èayÀn
Oldı fehm eyle SüleymÀn bì-gümÀn
Sìni bìst u heşt u sì vü dü tamÀm
LÀmı oldı sırr-ı1358 sì cüzv-i kelÀm
Yìsi sırr-ı deh òaù-ı levó-i Kelìm
Mìmi sırr-ı erbaèìn bì-ters u bìm
4460. Vaódet-i õÀta elif oldı èalem
Nÿnı óarf u noúùa-i pencÀh hem1359
Maènìsin fehm it SüleymÀnuñ yaúìn
Bilmek istersen eger úuşlar dilin
Ebced u bÀ-óarf u noúùa iy ulu
Oldı altı bìst u heşt bir sì vü dü1360

1357 Süleymân (‫ )سليمان‬6 harf ve 3 noktadır.


1358 Nüshada: sırrı.
1359 Süleymân (‫’)سليمان‬ın harflerinden Sîn (‫’)س‬in ebcedi 60’tır, 28 ve 32 ilâhî harfin topla-
mı mukabilindedir. Lâm (‫’)ل‬ın ebcedi 30’dur ve Kuran’ın 30 cüzü mukabilindedir. Ye
(‫’)ي‬sinin ebcedi 10’dur, Hz. Musa’nın 10 levhi mukabilindedir. Mîm (‫’)م‬inin ebcedi
40’tır ve Âdem’in çamurunun yoğrulduğu 40 gün mukabilindedir. Elif (‫’)ا‬inin ebcedi
1’dir, Allah’ın vahdetine işarettir. Nûn (‫’)ن‬unun ebcedi 50’dir, Kuran alfabesinin 28 harfi
ve 22 noktasının toplamı mukabilindedir.
1360 Süleymân (‫’)سليمان‬ın 6 harfi ve 3 noktası ile ebcedi olan 191’in toplamı 200’dür. 6 kere
28 ile 32’nin toplamına eşittir. Bu, 6 günün 28 harf mukabilinde, Cuma gününün
32 harf mukabilinde olmasından kinayedir. Yani haftanın 7 gününün 28 ve 32 harf
mukabilinde olduğu zahir olmuş olur.
Kısmet-nâme 429

Altı bìst u heşt oldı altı gün


Sì vü düdür rÿz-ı cumèa bì-füsÿn
Yeddi gün yaènì yedi òaùù oldı bil
Bìst u heşt u sì vü düyi fehm úıl
4465. Budur olduàı SüleymÀnuñ èayÀn
ÓÀkim-i vaóş u ùuyÿr u ins ü cÀn
Yaènì buldı ottuz ikki isme yol
Gördi eşyÀda müsemmÀsını ol
Òilúat esrÀrından oldı bÀ-òaber
Emrine rÀm oldı èÀlem ser-be-ser
Oldı taólìlinde on yeddi óurÿf
İsm-i şeş óarf-i SüleymÀn bul vuúÿf1361
ÔÀhir oldı sırr-ı on yeddi ãalÀt
Hem daòi on yeddi óarf-i muókemÀt
4470. Noúùası on ikki òaùùa oldı dÀl
Hem on ikki burcdur bì-úìl u úÀl
Óarf u noúùa sırr-ı bìst u nüh suver
Oldı esmÀ-yı SüleymÀn bì-òaùar
Bì-mükerrer sìn u lÀm u yì vü mìm
Elf u nÿndur sekkiz bÀà-ı naèìm1362
(121a) Hem sekiz eczÀ-yı ism-i àaybdÀn
Oldı fehm eyle SüleymÀn-ı zamÀn
Ádemüñ sekkiz òaùın hem gösterür
Hem daòi sekkiz teşehhüd sırrıdur
4475. Noúùası çÀr oldı óaúdan añla hem
ÇÀr óarf-i muèceme oldı èalem

1361 Süleymân (‫’)سليمان‬ın eczasında 17 harf ve 12 nokta vardır: ‫سین الم يي میم الف نون‬.
1362 Süleymân (‫’)سليمان‬ın eczasında (‫ )سین الم يي میم الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf ve 4 nokta
vardır: ‫س ي ن ل ا م ف و‬.
430 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı nüh óarf-i mükerrer ÀşikÀr1363


Faøl-ı óaúdan nüh felek sırrı iy yÀr
On sekizdür noúùa-i bÀùınla bil
On sekiz biñ èÀlemi fehm eylegil
äÿret-i şeş óarf-i ôÀhirle èayÀn
Nüh nuúÀù-ı bÀùın ile bì-gümÀn1364
Sırr-ı on biş rekèate oldı èalem
Kim úılınur cumèa gün iy muóterem
4480. äÿret-i şeş óarf-i ôÀhir ÀşikÀr
Bì-mükerrer heşt eczÀ añla var1365
ÇÀrdeh òaùù-ı òüdÀyı gösterür
K’Ádemüñ vechinde ôÀhirdür çü nÿr
Heşt óarfüñ èunãurı bì-iştibÀh
Gösterür ottuz iki nuùú-ı ilÀh1366
Şeş óurÿfuñ èunãurı bìst u çahÀr
ÔÀhir itdi sÀèat-i leyl ü nehÀr
Bìst u çÀr u sì vü dü bì-reyb ü şìn
İkki bìst u heşt olur fehm it yaúìn
4485. İkki bìst u heşt yaènì iy hümÀm
Nuùú u òaùù-ı MuãùafÀdur ve’s-selÀm

1363 Süleymân (‫’)سليمان‬ın eczasında (‫ )سین الم يي میم الف نون‬mükerrer 9 harf vardır: ‫ي ي م ي م‬
‫ا ل ن ن‬. Süleyman (‫’)سليمان‬ın hususen eczasında zahir olan 9 nokta (‫ )ي ن ي ي ف ن‬ile 18
olur, 18 bin âlem mukabilindedir.
1364 Süleymân (‫’)سليمان‬ın 6 harfiyle yalnızca eczasında zahir olan 9 nokta (‫’)ي ن ي ي ف ن‬nın
toplamı Cuma günkü 15 farz rekat mukabilindedir.
1365 Süleymân (‫’)سليمان‬ın 6 harfiyle eczasındaki (‫ )سین الم يي میم الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf
(‫’)س ي ن ل ا م ف و‬in toplamı 14’tür, 14 hat mukabilindedir.
1366 Süleymân (‫’)سليمان‬ın eczasındaki (‫ )سین الم يي میم الف نون‬gayr-ı mükerrer 8 harf (‫س ي ن‬
‫’)ل ا م ف و‬in her biri dörder unsurdan 32 olur, 32 ilâhî harf mukabilindedir. Süleymân
(‫’)سليمان‬ın 6 harfinin de her biri dörder unsurdan 24 olur, 24 saat mukabilindedir. Bu
hesaplardaki 24 ve 32’nin toplamı 56’dır, Hz. Peygamber’in nutkundaki 28 harf ve vec-
hindeki 28 hattın toplamı mukabilindedir.
Kısmet-nâme 431

Ebced
Añla sırr-ı ebcedi iy nÀmver
Kim anı yÀd itdi faøl-ı dÀdger
CÀvidÀn-ı NÀmede yaènì ki bil
Geldi müfred ùÀlibÀ bì-úÀl u úìl
ÇÀr óarf-i muèceme yaènì èalem
Oldı fehm it bu sözi bì-bìş u kem1367
Gösterür hem çÀr èunãurdan nişÀn
ÇÀr rekèat sırrıdur hem bì-gümÀn
4490. Noúùasında kÀf u nÿn sırrını gör
İkki rekèat ãubó hem iy kÀn-ı nÿr
(121b) Óarf u noúùa oldı şeş eyyÀma dÀl
Şeş eãÀbiè sırrına hem bì-cidÀl
Şeş teşehhüd sırrını gösterdi hem
Şeş ãalÀt-ı cehre hem oldı èalem
Ebcedinden ebcedüñ eyle ùaleb
Sırr-ı deh levó-i Kelìmi faøl-ı rab1368
ÇÀr óarf-ile olur ümmü’l-kitÀb
Kim odur aãl-ı kitÀb-ı müsteùÀb
4495. BÀ-dü noúùa gösterür bì-reyb ü şìn
ŞÀnzdeh òaùù-ı ruò-ı Ádem yaúìn
On iki burc-ı felek sırrı iy yÀr
Ebcediyle noúùasında ÀşikÀr

1367 Ebced (‫ )ابجد‬4 harf ve 2 noktadır. 4 harfi, 4 mucem harf, 4 unsur, 4 rekat mukabilinde-
dir. 2 noktası, Kün (‫’)کن‬ün 2 harfi, 2 rekat sabah namazı mukabilindedir. Harf ve nokta
toplamı 6’dır, şehâdette sağ elde kaldırılan şehâdet parmağının sol eldeki 5 parmakla
toplamı mukabilindedir. Bu 6 parmakta toplam 17 mafsal vardır.
1368 Ebced (‫ )ابجد‬lafzının ebcedi 10’dur, Hz. Musa’nın 10 levhi mukabilindedir. 4 harfle bir-
likte 14’tür, Havvâ’nın vechindeki 14 hat mukabilindedir. Buna, Ebced (‫’)ابجد‬in 2 nokta-
sı da eklenirse 16 olur ki Hz. Âdem’in yüzündeki 16 hat mukabilindedir. Ebced (‫’)ابجد‬in
ebcedi ile 2 noktasının toplamı da 12’dir ve 12 burç mukabilindedir.
432 METİN - Hurûfî Şiirler II

Oldı eczÀ-yı elif bì cìm u dÀl


YÀnzdeh sırr-ı sefer bì-úìl u úÀl1369
Noúùa vü eczÀ beyÀnı ser-be-ser
On sekiz biñ kevnden virdi òaber
Noúùasında heft òaùù-ı muèteber
Kim odur aãl-ı òuùÿù-ı her beşer
4500. Ebced-i ôÀhirle bìst u heşt olur
Bìst u heşt óarfüñ beyÀnın gösterür
PÀnzdeh rekèat ãalÀt-ı cumèa hem
äÿret-i ôÀhirle eczÀdur èalem
Ebced-i ôÀhirle eczÀ oldı bil
Bìst u yek òaùùına ÓavvÀnuñ delìl
Bì-mükerrer heşt cennetdür èayÀn
Gösterür hem heşt teşehhüd nişÀn1370
Noúùasında lafôatu’l-lÀh ÀşikÀr
Penc vaútüñ sırrını hem añla var
4505. ÔÀhir oldı sırrı óarf-i ebcedüñ
Yaènì èilmi Ádem-ile Aómedüñ
Bilmeyen tefsìr-i ebced lÀ-cerem
Bulısardur miónet u derd u elem
Elfden tÀ àayna varınca tamÀm
Sırr-ı KuréÀn oldı ebced ve’s-selÀm
Temmet

1369 Ebced (‫’)ابجد‬in eczasında 11 harf ve 7 nokta vardır: ‫الف بي جیم دال‬. Harf ve nokta toplamı
18’dir, 18 bin âlem mukabilindedir. Ebced (‫’)ابجد‬in ebcedi olan 10 ile toplamı 28’dir, 28
ilâhî harf mukabilindedir. Eczasındaki 11 harfle Ebced (‫’)ابجد‬in 4 harfi toplamı Cuma
günkü 15 farz rekat mukabilindedir. Ebced (‫’)ابجد‬in eczasındaki 11 harfle ebcedi olan
10’un toplamı 21’dir, Havvâ’nın yüzündeki 21 hat mukabilindedir.
1370 Ebced (‫’)ابجد‬in eczasında (‫ )الف بي جیم دال‬gayr-ı mükerrer 8 harf vardır: ‫ا ل ف ب ي ج م د‬.
Cuma günü farz namazlarda yapılan 8 teşehhüd ve 8 cennet mukabilindedir. 8 harfin
5 noktası Allah (‫ )اهلل‬lafzının 5 harfi ve 5 vakit namaz mukabilindedir.
DİZİN
A E
Abdülmecid b. Firişte 18 Ebu Abdullah Hüseyin b. Mansur
Abdussamed 17 Hallaç 21
Ádem 431 Ebû Hureyre 26
Âhiret-nâme 18 Ebu Mansur İclî 21
Ahmedî Lor 17 Ebu Yusuf Yakub b. İshak Kindî 21
Aksaray 20 Edirne 19
Alevî 13, 17 Emir Gıyâseddin 17
Ali 18, 19, 25, 26, 27, 28, 30, 33, 43, Emir Nurullah 17
54, 56, 64, 84, 85, 86, 87, 147, Ergirikesri 13, 20, 27
353, 416 esmÀ-i küll 73, 74
èAlì 55, 56, 63, 65, 238, 353, 355, 416
Aliyyu'l A'lâ 26 F
Âmiloğlu 13, 18 Fahreddin Acemî 19
Anadolu 17, 18 Fatih Sultan Mehmet 19
èAnúÀ 158 FÀùıma 85, 87, 88, 90
Arnavutluk 13, 20, 21, 27 Fazlullah Esterâbâdî 17, 19, 21, 33
Arşî 13, 19, 27, 29 Firişteoğlu Abdülmecid 18
Arş-nâme 13, 18, 172
Azerbaycan 17, 18 G

B Genc-nâme 18
Golos 20
Balkanlar 18
Bektâşî 13, 27 H
Belgrad 20 Hâb-nâme 19
Beşâret-nâme 18 Hace Adudiddin 17
Bostanzâde Mehmed Çelebi 27 Hacı Bektaş 20, 21
C-Ç Hacı Bektaş Veli 21
Hacı Surh 17
Câvidân-nâme 19, 124, 172, 343, 371, El-Hakîm el-Tirmizî 21
391, 418 Halvetî 20
Câvidî Ali Efendi 18 Óasen 90, 91, 92, 125
Cebreéìl 168 ÓavvÀ 50, 66, 74, 75, 76, 77, 78, 82,
D 93, 94, 95, 115, 118, 131, 151,
153, 159, 161, 165, 191, 192, 195,
DÀvÿd 309, 310 196, 219, 220, 236, 251, 253, 266,
Derviş Murtazâ 19 286, 291, 300, 317, 355, 356, 357,
Dürr-i Yetîm 19 361, 376, 385, 387, 392, 410, 414
Dürzîlik 25 Hazret-i Aişe 26
Hazret-i Ebûbekir 26
434 DİZİN - Hurûfî Şiirler II

Herat 17 M
Herat Camii 17
Hıristiyan 21 Mahmut Paşa 19
Hidâyet-nâme 18 Mandeizm 21
Horasan 17, 26 Mazanderan 17
Óüseyn 65, 93, 95 Mehdì 54, 57, 65, 87, 97, 98, 99, 124,
125, 126
I-İ Mekke 227
Işkurt Dede 18, 19 Melâmî 20
İbn Arabî 21 Mesìó 133, 167, 224, 330
İbrÀhìm 308 MesìóÀ 97, 176, 197
İhtiyarüddin Kalesi 17 Mevlana Maruf Hattat 17
İhvanu’s-Safâ 21 Mevlevî 20
İmam-ı Şâfi'î 26 Miranşah 17
İncil 21 Mir Fâzılî 18
İncìl 68 Mirza Baysunkar 17
İran 17 Misalî 19
èÌsÀ 147, 162, 177 Mukimî 19
İsfahan 17 MuókemÀt 44, 68, 78, 81, 132, 178,
èÌsì 310 186, 194, 242, 248, 254, 352, 409,
İskece 20 410, 415, 416, 421
İskenderiye 20 MurtaøÀ 147, 187, 305, 339
İstanbul 17, 18, 19, 20, 33, 61 MÿsÀ 77, 78, 79, 80, 88, 98, 110, 172,
İånÀ èaşer 47, 65, 83, 92, 100, 206, 193, 211, 213, 230, 234, 246, 254,
285, 374 263, 273, 278, 291, 292, 294, 295,
300, 308, 315, 327, 345, 356, 369,
K 378, 403, 404, 416, 418, 423, 428
Mÿsì 126, 267, 309
Kabalizm 21
Kaèbe 116, 117 N
ÚÀbe úavseyn 279
Kalenderî 20 Nesîmî 18, 28
Kanîne 20 Nusayrîlik 25
Kanunî 20 Nüsòa-i Nev 51
Kayseri 20 Nÿó 307, 308
Kelìm 143, 156, 190, 287, 325, 359, P
377, 401, 418, 428
Kerbelâ 27 Penahî 19
Keşf-nâme 13, 27, 28, 29, 33
R
Kÿh-ı ÚÀf 158, 159
Refî'î 18, 19
L
Rumeli 17, 19
Lala Mustafa Paşa 27
Kısmet-nâme 435

S-Ş Tevrat 21
TevrÀt 49, 68, 186
Salât-nâme 18, 19 Timur 17
Sehl b. Tusterî 21 Trabzon 20
Seyyid İshak 19
Seyyid Nesîmî 17 Ü
Solnok 20
Sìmurà 159 Ümmü’l-kitÀb 42, 47, 75, 82, 85, 88,
SüleymÀn 400, 401, 428, 429 91, 93, 108, 115, 121, 122, 124,
Sünni 25, 26 159, 163, 170, 173, 190, 199, 206,
ŞÀh-ı güzìn (Hz. Ali) 43 219, 230, 243, 245, 272, 276, 302,
ŞÀh-ı kÀéinÀt (Hz. Ali) 43 342, 359, 378, 391, 410, 424, 431
Şahruh 17 Üsküp 20
Şepper 30, 96, 97 V
Şerh-i Câvidân-nâme 18
Şeyh Ebu’l-Hasan 124 Vahdet-nâme 19
Şeyh İbrahim 17 Y
Şii 25
Şìå 195 Yahudi 21
Şüpeyr 30, 96, 97 Yezîdîlik 25
T Z
Tahkîk-nâme 18 Zebÿr 68
Tekye Mahallesi 13, 27 Zile 20
Tercüme-i Hâb-nâme 18

You might also like