ASİT BAZ TUZ (CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN İNORGANİK BİLEŞİKLER-3)

A. ASİT SORU 1. Asitler için aşağıdakilerden hangisi

-Suda çözündüğünde hidrojen iyonu H+ veren bileşiklerdir. söylenemez?
-Tatları ekşidir. (Limonun ekşiliği) A) Sulu çözeltilerine H+ iyonu verir.
-Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirir. B) Tatları acıdır.
-pH aralığı 0-7 arasıdır. C) Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.
-Ayrıca asitler ayıraç olarak kullanılır. (Nitrik asit protein ayıracı olarak kullanılır.) D) Bazlarla nötürleşme tepkimesi yapar.
NOT: E) pH derecesi 7'den küçüktür.
-Yapılarında karbon bulunan asitlerin çoğu organiktir. Örnek: Laktik asit,
limonda bulunan sitrik asit gibi.
-Bazıları ise inorganik asitlerdir.
Örnek: Hidroklorik asit (HCl), Sülfürik asit (H2SO4) gibi. SORU 2. Bazlar için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Turnusol kağıdının rengini kırmızıdan maviye
B. BAZLAR dönüştürürler.
-Suda çözündüğünde hidroksit iyonu (OH-) veren bileşiklerdir. B) Sulu çözeltilerine OH– verirler.
-Tatları acıdır. C) Asitlerle birleşerek su ve tuz oluştururlar.
-Elde kayganlık duygusu uyandırır. (Sabunun kayganlığı) D) pH derecesi 7'ye eşittir.
-Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirir. E) Elde kayganlık hissi oluşturabilir.
-pH aralığı 7-14’dür. www.biyolojiportali.com
-Ba(OH)2, KOH, Ca(OH)2, NaOH gibi bazlar solunum ve fermantasyon deneylerinde CO2
tutucu özelliklerinden dolayı ayıraç olarak kullanılır. Bunlar aynı zamanda nem tutucu
olarak da kullanılır. SORU 3. Tuzun etki ve özellikleri ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
NOT:
A) Bulundukları ortamın pH değerini arttırır.
-Yapılarında karbon ve azot bulunduranların çoğu organik bazlardır. Nükleik B) Asit ve bazların nötürleşme tepkimeleri ile
asitlerin yapısına katılan; adenin, guanin, sitozin, timin ve urasil organik baza oluşur.
örnek olarak verilebilir. C) Yiyecekleri bozulmaktan ve çürümekten korur.
-Bazıları ise inorganiktir. D) Fazla miktarda tüketilmesi böbrek
Örnek: NaOH (Sodyum hidroksit), Potasyum hidroksit (KOH) rahatsızlıklarına yol açabilir.
E) Hücrelerin osmoz gücünü arttırarak su
-Bir çözeltinin ne kadar asidik ya da bazik olduğunu içeriğindeki serbest H+ iyon almalarını sağlar.
derişimi belirler. Bir çözeltinin H+ iyon derişimi pH değeri ile ifade edilir. pH’ı 7 olan bir
çözelti nötr olup H+ ve OH- iyonlarının yoğunluğu birbirine eşittir. pH’ı 7’den küçük
olan çözelti asidik, pH’ı 7’den büyük olan çözelti baziktir.
NOT: SORU 4. Canlılardaki su, asit ve bazların her birine
ait bir özellik aşağıda verilmiştir.
Asitlik arttıkça hidrojen iyonu, bazlık arttıkça hidroksit iyonu çözeltide artar. I. Sulu çözeltilerinde H iyonu bulundururlar.
Her pH birimi H+ konsantrasyonundaki on misli farkı temsil eder. Örneğin II. Asitlerle tepkimeye girdiklerinde tuz ve su
pH'sı 2 olan normal mide asidi pH'sı 4 olan aynı miktardaki portakal suyundan oluştururlar.
100 misli daha asidiktir. III. Fotosentezde H kaynağı olarak kullanılır.
Buna göre; aşağıdakilerden hangisinde yapılan
eşleştirme doğrudur?
Su Asit Baz
A) III II I
B) I II III
C) II I III
D) II III I
E) III I II

SORU 5. Aşağıdakilerden hangisi canlıların

yapısına katılan maddelerden biri değildir?
- pH değerlerindeki küçük değişiklikler bile canlılar için oldukça tehlikelidir. A) Kükürt B) Azot C) Demir
İnsan kanının pH değeri ortalama 7.4 civarındadır. Kanın pH’sı 7’ ye düşer ya D) Kurşun E) Magnezyum
da 7.8’e yükselirse canlı birkaç dakika içerisinde yaşamını yitirir.
*Kanın pH'sı 7,4’ün üzerine çıkarsa;
SORU 6. Demir minerali için;
Karbonik asit (H2CO3) H+ + HCO3- reaksiyonu gerçekleşir ve H+ iyonu I. Eksikliği kansızlığa neden olur.
arttığı için kanın pH’sı düşer. II. Hidroliz olduktan sonra kana geçer.
* Kanın pH'sı 7,4’ün altına düşerse; III. Bitkilerde klorofilin yapısına katılır.
H+ + HCO3- H2CO3 reaksiyonu gerçekleşir ve H+ iyonu azalacağı için yargılarından hangisi doğrudur?
kanın pH’sı yükselir. www.biyolojiportali.com A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
-İnsanda depresyon, sinirsel ağrılar, diş çürümesi, kalp krizi, saç dökülmesi, D) I ve III E) I, II ve III
konsantrasyon eksikliği, kronik yorgunluk, gibi metabolik rahatsızlıkların
nedenlerinden birisi de asit-baz dengesinin bozulmasıdır.

www.biyolojiportali.com
-Toprağın asidik ya da bazik özellik göstermesi de bitkileri etkiler. Çam ağacı
asidik toprakta, akasya ağacı ise bazik toprakta daha iyi yetişir. Hatta ortanca CEVAPLAR ve ÇÖZÜMLERİ
bitkisi topraktaki “pH” değerine göre renklenir. Toprak ne kadar kireçliyse 1. Asitlerin değil, bazların tadı acıdır.
Cevap: B
pembe-beyaz; bunun tam zıttı, ne kadar asitliyse o kadar mavi-mor olur.
2. pH derecesi 7'ye eşit değil, 7’den büyüktür.
C. TUZ Cevap: D
Asitlerle bazların tepkimeye girmesi sonucu oluşur. Yan ürün olarak su
oluşur. Asitlerle bazlar karşılaştığında asidin H+ iyonu ile bazın OH- iyonu 3. Tuzlar ortam pH’sını değiştirmez. Cevap: A
birleşir. Bir molekül su açığa çıkar, diğer iyonların birleşmesi ile tuz oluşur.
4. I. Sulu çözeltilerinde H iyonu bulunduran ASİT.
II. Asitlerle tepkimeye girdiklerinde tuz ve su
HCl + NaOH → H2O + NaCl
oluşturan TUZ.
Hidroklorik Sodyum Su Sodyum III. Fotosentezde H kaynağı olarak kullanılan SU.
asit hidroksit klorür Cevap: E
(Sofraen önemli görevi vücut
-Sofra tuzunun içeriğinde yer alan sodyum ve klorun 5. Kurşun ağır metaldir. Canlı yapısında
sıvılarının osmotik basıncını düzenlemektir. Tuzların fazla miktarda bulunmaması gerekir. Cevap: D
tüketilmesi, kalp ve böbrek rahatsızlıklarına ayrıca kan basıncının
yükselmesine neden olabilir. www.biyolojiportali.com 6. I. Eksikliğinde kansızlığa neden olur. Doğru
II. Küçük moleküldür. Hidroliz olmaz. Yanlış
NOT: III. Klorofilin yapısına magnezyum katılır. Yanlış
-Tuzlar ortam pH’sını değiştirmez. Cevap: A

www.biyolojiportali.com