You are on page 1of 84

YENİ AÇİLTİYOÜRE TÜREVLERİNİN SENTEZİ, ASİT DİSSOSİYASYON

SABİTLERİNİN BELİRLENMESİ VE Zn(II), Ni(II), Pt(II) İYONLARI İLE


KOMPLEKS OLUŞUM SABİTLERİNİN POTANSİYOMETRİK OLARAK
BELİRLENMESİ

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ELİZE KARASU

MERSİN ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ANALİTİK KİMYA
ANABİLİM DALI

MERSİN
OCAK- 2020
YENİ AÇİLTİYOÜRE TÜREVLERİNİN SENTEZİ, ASİT DİSSOSİYASYON
SABİTLERİNİN BELİRLENMESİ VE Zn(II), Ni(II), Pt(II) İYONLARI İLE
KOMPLEKS OLUŞUM SABİTLERİNİN POTANSİYOMETRİK OLARAK
BELİRLENMESİ

YÜKSEK LİSANS TEZİ

ELİZE KARASU

MERSİN ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ANALİTİK KİMYA
ANABİLİM DALI

Danışman
Doç. Dr. Yahya NURAL

MERSİN
OCAK - 2020

ii
ÖZET

YENİ AÇİLTİYOÜRE TÜREVLERİNİN SENTEZİ, ASİT DİSSOSİYASYON SABİTLERİNİN


BELİRLENMESİ VE Zn(II), Ni(II), Pt(II) İYONLARI İLE KOMPLEKS OLUŞUM SABİTLERİNİN
POTANSİYOMETRİK OLARAK BELİRLENMESİ

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin potansiyel kemosensör özelliklerinden dolayı analitik


kimyada yoğun çalışılan bir bileşik grubudur. Açiltiyoüre türevi bileşikleri geniş spektrumlu
farmakolojik özellikler göstermelerinden dolayı ilaç kimyasında da önemli bir yere sahiptir.
Açiltiyoüre bileşiklerinin tiyohidantoin, tiyazol, 2-iminotiyazol gibi ilaç kimyasınında ayrıcalıklı
yere sahip farmakofor grupların eldesinde ara ürün olarak kullanılmaları bu bileşik grubunun ilaç
kimyasındaki önemini daha da arttırmaktadır. Açiltiyoüreler yapılarında bulunun karbonil ve
tiyokarbonil grupları üzerinden metal iyonları ile kompleks oluşturma yatkınlıklarına sahip olup
koordinasyon kimyasında da çok yoğun bir şekilde çalışılmaktadır.
Bu çalışmada, başta analitik kimya, ilaç kimyası ve koordinasyon kimyası olmak üzere
pekçok alanda potansiyel kullanım alanına sahip olabilecek açiltiyoüre türevi altı adet yeni bileşik
sentezlendi ve yapıları 1H NMR, 13C NMR, FT-IR ve HRMS gibi analitik tekniklerle aydınlatıldı. Tez
çalışması kapsamında sentezlenen açiltiyoüre türevi 1-(3-amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-
2-il)-3-(2,6-diflorobenzoil)tiyoüre bileşiğinin (24e) stereokimyası tek kristal X-ışını kırınımı
çalışması ile tamamen aydınlatıldı. Bileşiklerin dimetil sülfoksit-su (20:80 v/v) hidro-organik
çözücü ortamında 0.1 M NaCl iyonik şiddette ve 25.0 ± 0.1 °C de asit dissosiyasyon sabitleri
potansiyometrik titrasyon sonucu elde edilen datalardan yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar
programı ile belirlendi. Her bir bileşik için üç adet asit dissosiyasyon sabiti belirlendi. Bu
bileşiklerin, 4-naftokinon halka sistemine bağlı amin grubunun protonlanması sonucu oluşan
NH3+ grubuna 1,4-naftokinon yapısında bulunan karbonil grubunun asidik ortamda
protonlanması sonucu oluşan –OH grubuna ve yapıda bulunan tiyokarbonil grubunun
protonlanması sonucu oluşan –SH grubuna ait oldukları düşünülmektedir. Ayrıca, sentezlenen
altı ligandın Zn(II), Ni(II) ve Pt(II) ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitleri de, asit
dissosiyasyon sabitlerinin belirlendiği ortamda potansiyometrik titrasyon sonucu elde edilen
datalardan yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar programı ile belirlendi.

Anahtar Kelimeler: Açiltiyoüre, Asit dissosiyasyon sabiti, Kompleks oluşum sabiti,


Potansiyometrik titrasyon, HYPERQUAD, Zn(II) / Ni(II) / Pt(II).

Danışman: Doç. Dr. Yahya NURAL, Mersin Üniversitesi, Analitik Kimya Anabilim Dalı, Mersin.

v
ABSTRACT

SYNTHESIS AND ACID DISSOCIATION CONSTANTS OF NOVEL ACYLTHIOUREA


DERIVATIVES, AND DETERMINATION OF STABILITY CONSTANTS OF THEIR Zn(II), Ni(II)
AND Pt(II) COMPLEXES

Acylthioureas have been extensively studied in analytical chemistry due to their potential
chemosensor properties. Acylthiourea derivatives have an important place in pharmaceutical
chemistry due to having broad spectrum of pharmacological properties. The use of acylthiourea
compounds as intermediates in the synthesis of pharmacophore groups having privileged place
in pharmaceutical chemistry such as thiohydantoin, thiazole, 2-iminothiazole increases the
importance of this group of compounds in pharmaceutical chemistry. Acylthioureas have the
tendency to form complexes with metal ions through the carbonyl and thiocarbonyl groups
present in their structures and they are very intensively studied in coordination chemistry.
In this study, six novel acylthiourea derivatives were synthesized which could potentially
be used in many fields, especially analytical chemistry, pharmaceutical chemistry and
coordination chemistry, and their structures were determined by analytical techniques such as
1H NMR, 13C NMR, FT-IR and HRMS. The stereochemistry of an acylthiourea derivative, 1-(3-
amino-1,4-dioxo-1,4-dihydronaphthalene-2-yl)-3-(2,6-difluorobenzoyl)thiourea (24e), was
characterized by single crystal x-ray study. Acid dissociation constants of the compounds were
determined by using HYPERQUAD computer program using the data obtained from
potentiometric titrations in dimethyl sulfoxide-water (20:80 v / v) hydro-organic solvent system
at 0.1 M NaCl ionic strength and 25.0 ± 0.1 ° C. Three acid dissociation constants were determined
for each compound and we suggested that one of them related to the NH3+ group which is form
by protonation of the amine group, the second of them related to the -OH group, which is form by
protonation of the carbonyl group, which is in the molecular structure of the naphthaquinone, in
acidic medium and the third of them related to the -SH group which is form by protonation of the
thiocarbonyl group. Moreover, the complex formation constant of the complexes formed by the
ligands synthesized with Zn (II), Ni (II) and Pt (II) were determined by using HYPERQUAD
computer program using data obtained as a result of potentiometric titrations performed under
the same conditions where acid dissociation constants were determined.

Keywords: Acylthiourea, Acid dissociation constant, Complex formation constant,


Potentiometric titration, HYPERQUAD, Zn (II) / Ni (II) / Pt (II).
Advisor: Assoc. Prof. Yahya NURAL, Department of Analytical Chemistry, University of Mersin,
Mersin.

vi
TEŞEKKÜR

Yüksek Lisans eğitimim süresince desteğini esirgemeyen, tez çalışmamın planlanması,


hazırlanması ve yürütülmesi süresince bilgi ve deneyimlerinden yararlandığım değerli hocam ve
danışmanım, Sayın Doç. Dr. Yahya NURAL’a teşekkürlerimi sunarım.

Tek kristal X-Işını kırınımı analizindeki verilerin değerlendirilmesindeki katkılarından


dolayı Prof. Dr. Ertan ŞAHİN’e teşekkür ederim.
Asit dissosiyasyon sabiti ve oluşum sabitlerinin belirlenmesindeki katkılarından dolayı
Doç. Dr. Hasan ATABEY’e teşekkür ederim.
Hiçbir zaman destek ve yardımlarını esirgemeyen ayrıca, tezimin yazım aşamasındaki
yardımlarından dolayı değerli arkadaşım Mersin Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Analitik Kimya
Anabilim Dalı doktora öğrencisi Çağla EFEOĞLU’na teşekkür ederim.
Tez çalışmamın gerçekleştirilmesinde altyapısını kullandıran, Mersin Üniversitesi İleri
Teknoloji Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (MEİTAM)’ne teşekkür ederim.
Her zaman için her türlü desteklerini ve yardımlarını yanımda hissettiğim sevgili aileme
sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
Ayrıca tezimin araştırma projesi (2018-1-TP2-2903) olarak desteklenmesini sağlayan
Mersin Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimine (BAP) teşekkür ederim.

vii
İÇİNDEKİLER

Sayfa
İÇ KAPAK ii
ONAY iii
ETİK BEYAN iv
ÖZET v
ABSTRACT vi
TEŞEKKÜR vii
İÇİNDEKİLER viii
TABLOLAR DİZİNİ ix
ŞEKİLLER DİZİNİ x
KISALTMALAR ve SİMGELER xii
1. GİRİŞ 1
2. KAYNAK ARAŞTIRMALARI 2
2.1. Açiltiyoüre Türevi Bileşikler ve Biyoaktif Özellikleri 2
2.2. Asit Dissosiyasyon Sabiti ve Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Asit Dissosiyasyon 7
Sabitleri
2.3. Kompleks Oluşum Sabiti 11
3. MATERYAL VE YÖNTEM 13
3.1. Materyal 13
3.1.1. Sentezlenen Bileşiklerin Eldesinde Kullanılan Kimyasallar 13
3.1.2. Asit İyonlaşma ve Oluşum Sabitinin Belirlenmesinde Kullanılan Kimyasallar 13
3.1.3. Yapı Tayininde Kullanılan Cihazlar 14
3.1.4. Asit Dissosiyasyon Sabitlerinin ve Kompleks Oluşum Sabitlerinin 14
Belirlenmesinde Kullanılan Cihazlar
3.2. Yöntem 15
3.2.1. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Sentezi 15
3.2.2. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Asit Dissosiyasyon Sabitlerinin Potansiyometrik 17
Olarak Belirlenmesi
3.2.3. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Zn(II), Ni(II)ve Pt(II) İyonları İle Kompleks 18
Oluşum Sabitlerinin Potansiyometrik Olarak Belirlenmesi
4. BULGULAR VE TARTIŞMA 20
4.1. Açiltiyoüre Türevi Yeni Bileşiklerin 1H-NMR, 13C-NMR, FT-IR, MS ve HRMS Verileri 20
4.1.1. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(4-nitrobenzoil)tiyoüre 20
4.1.2. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(3-nitrobenzoil)tiyoüre 21
4.1.3. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(3,5-dinitrobenzoil)tiyoüre 22
4.1.4. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(4-kloro-3-nitrobenzoil) 23
tiyoüre
4.1.5. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(2,6-diflorobenzoil)tiyoüre 24
4.1.6. N-((3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)karbamotiyol)-1,3-diokso- 25
1,3- dihidroisobenzofuran-5-karboksamid
4.2. Açiltiyoüre Türevi Yeni Bileşiklerin Asit İyonlaşma Sabitlerinin Belirlenmesi 27
4.3. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Zn(II) İyonları İle Oluşturduğu Komplekslerinin 34
Oluşum Sabitinin Belirlenmesi
4.4. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Ni(II) İyonları İle Oluşturduğu Komplekslerinin 42
Oluşum Sabitinin Belirlenmesi
4.5. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Pt(II) İyonları İle Oluşturduğu Komplekslerinin 49
Oluşum S abitinin Belirlenmesi
5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER 57
KAYNAKLAR 58
EKLER 63
ÖZGEÇMİŞ 72

viii
TABLOLAR DİZİNİ

Sayfa
Tablo 4.1. Açiltiyoüre bileşikleri için (24a-f) 25.0 C ±0.1 ºC de, I= 0.1 M NaCl iyonik 28
şiddette ve 20% (v/v) DMSO–su çözücü karşımında belirlenen pKa değerleri
Tablo 4.2. Açiltiyoüre bileşiklerinin Zn(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin 35
oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I=0.1 M NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))
Tablo 4.3. Açiltiyoüre bileşiklerinin Ni(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin 43
oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I= 0.1 M NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))
Tablo 4.4. Açiltiyoüre bileşiklerinin Pt(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin 50
oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I= 0.1 M NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))

ix
ŞEKİLLER DİZİNİ
Sayfa
Şekil 1.1. Heksahidro-1H-pirolo[1,2-c]imidazol türevi bileşiğin sentezi 3
Şekil 3.1. Açiltiyoüre türevi bileşiklerin sentezi 24a-f 16
Şekil 3.2. 24e Bileşiğinin tek kristal X-ışını kırınımı yapısı 16
Şekil 4.1. 24a-f Bileşiklerinin protonlanması ile ilgili önerilen mekanizma 27
Şekil 4.2. 24a Bileşiğine ait mL-pH grafiği 28
Şekil 4.3. 24a Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 29
Şekil 4.4. 24b Bileşiğine ait mL-pH grafiği 29
Şekil 4.5. 24b Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 30
Şekil 4.6. 24c Bileşiğine ait mL-pH grafiği 30
Şekil 4.7. 24c Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 31
Şekil 4.8. 24d Bileşiğine ait mL-pH grafiği 31
Şekil 4.9. 24d Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 32
Şekil 4.10. 24e Bileşiğine ait mL-pH grafiği 32
Şekil 4.11. 24e Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 33
Şekil 4.12. 24f Bileşiğine ait mL-pH grafiği 33
Şekil 4.13. 24f Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi 34
Şekil.4.14. 24a-f Bileşiklerinin Zn(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı 34
Şekil 4.15. 24a-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 36
Şekil 4.16. 24a-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 36
dağılım eğrisi
Şekil 4.17. 24b-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 37
Şekil 4.18. 24b-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 37
dağılım eğrisi
Şekil 4.19. 24c-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 38
Şekil 4.20. 24c-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşt urulan 38
dağılım eğrisi
Şekil 4.21. 24d-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 39
Şekil 4.22. 24d-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşt urulan 39
dağılım eğrisi
Şekil 4.23. 24e-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 40
Şekil 4.24. 24e-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluştrulan 40
dağılım eğrisi
Şekil 4.25. 24f-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 41
Şekil 4.26. 24f-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşt urulan 41
dağılım eğrisi
Şekil 4.27. 24a-f Bileşiklerinin Ni(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı 42
Şekil 4.28. 24a-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 43
Şekil 4.29. 24a-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 44
dağılım eğrisi
Şekil 4.30. 24b-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 44

x
Şekil 4.31. 24b-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 45
dağılım eğrisi
Şekil 4.32. 24c-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 45
Şekil 4.33. 24c-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 46
dağılım eğrisi
Şekil 4.34. 24d-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 46
Şekil 4.35. 24d-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 47
dağılım eğrisi
Şekil 4.36. 24e-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 47
Şekil 4.37. 24e-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan 48
dağılım eğrisi
Şekil 4.38. 24f-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 48
Şekil 4.39. 24f-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 49
eğrisi
Şekil.4.40. 24a-f Bileşiklerinin Pt(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı 50
Şekil 4.41. 24a-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 51
Şekil 4.42. 24a-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 51
eğrisi
Şekil 4.43. 24b-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 52
Şekil 4.44. 24b-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 52
eğrisi
Şekil 4.45. 24c-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 53
Şekil 4.46. 24c-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 53
eğrisi
Şekil 4.47. 24d-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 54
Şekil 4.48. 24d-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 54
eğrisi
Şekil 4.49. 24e-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 55
Şekil 4.50. 24e-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 55
eğrisi
Şekil 4.51. 24f-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği 56
Şekil 4.52. 24f-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım 56
eğrisi

xi
KISALTMALAR VE SİMGELER

Kısaltma/Simge Tanım
Brs Broad (Yayvan) Singlet
13C NMR Karbon-13 Nükleer Manyetik Rezonans
d Dublet
dd Dubletin dubleti
DMSO Dimetilsülfoksit
E. N. Erime Noktası
ESI Elektron Sprey İyonlaşma
FT-IR Fourier Dönüşümlü Infrared Spektroskopisi
1H NMR Hidrojen-(Proton) Nükleer Manyetik Rezonans
HRMS Yüksek Çözünürlükte Kütle Spektroskopisi
İTK İnce Tabaka Kromatografisi
J Jiromanyetik Sabiti
I İyonik Şiddet
m Multiplet
MİK Minimum İnhibisyon Konsantrasyonu
MS Kütle Spektroskopisi
Ni(II) Nikel(II)
Pt(II) Platin(II)
q Kuarter
s Singlet
t Triplet
TMS Tetrametilsilan
TOF Uçuş Süresi
UV-GB Ultraviyole Görünür Bölge
XRD X- Işını Kırınım Spektroskopisi
Zn(II) Çinko(II)

xii
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

1. GİRİŞ

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin ve/veya metal komplekslerinin antibakteriyel,


antimikobakteriyel, antifungal, antikanser gibi çeşitli farmakolojik özellikler gösterdikleri
literatürde bilinmektedir. Açiltiyoüre türevi bileşikler tiyohidantoin, tiyazol ve 2-iminotiyazol
gibi farmakofor grupların eldesinde de araürün olarak kullanılmaktadır [1-4]. Ayrıca yapılarında
bulunan NH grupları, C=O ve C=S grupları nedeniyle potansiyel kemosensörler olmaları ve metal
ekstraksiyonlarında kullanılabilmelerinden dolayı açiltiyoüreler analitik kimyada geniş bir
uygulama alanına sahiptir [1-5]. Asit dissosiyasyon sabiti, bir bileşiğin asitliği, bazlığı, bulunduğu
ortamdaki iyonize formları, biyolojik sistemlerdeki emilimi ve dağılımı gibi pekçok özellikleri
hakkında araştırmacılara bilgi sağlayan önemli bir parametredir. Bu parametre ilaç tasarımında
moleküler modellemede, analiz için metod geliştirmede ve saflaştırma işlemlerinde
araştırmacılara kritik veriler sağlar [6-10]. Oluşum sabitleri, ligandların metal iyonları ile
oluşturacakları komplekslerin kararlılıkları hakkında bilgi verir. Farklı pH aralıklarında ligandın
metal iyonu ile bağlanabilme durumları hakkında da bilgiler verir [11, 12].

Bu çalışmada, altı farklı açilklorür bileşiği kullanılarak sentezlenen açilizotiyosiyanat


bileşiklerinin 2,3-diaminonaftalen-1,4-dion ile tepkimeleri sonucunda kemosensör özellik,
farmakolojik aktivite çalışmaları ve koordinasyon kimyası gibi potansiyel pekçok uygulama
alanında kullanılabilecek 1,4-naftokinon yapısını bulunduran yeni açiltiyoüre türevi bileşikler
sentezlendi. Bileşiklerin yapıları 1H NMR, 13C NMR, FT-IR ve HRMS gibi analitik tekniklerle
karakterize edildi. Sentezlenen 1-(3-amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(2,6-
diflorobenzoil)tiyoüre bileşiğinin (24e) stereokimyası tek kristal X-ışını kırınımı çalışması ile de
tamamen aydınlatıldı. Bileşiklerin asit dissosiyasyon sabitleri ve bu bileşiklerin Zn(II), Ni(II),
Pt(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitleri, 25.0 ± 0.1 °C de, 0.1 M NaCl
iyonik şiddette ve dimetil sülfoksit (DMSO):su (20:80 v/v) hidro-organik çözücü sisteminde
potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar
programı kullanılarak belirlendi.

1
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

2. KAYNAK ARAŞTIRMALARI

2.1. Açiltiyoüre Türevi Bileşikler ve Biyoaktif Özellikleri

Açiltiyoüre türevi bileşikler R1CONHCSNR1R2 genel yapısında olup kemosensör olarak


analitik kimyada, ligand olarak koordinasyon kimyasında, farmakofor grup olarak ilaç
kimyasında gibi çeşitli uygulama alanlarında yaygın bir şekilde çalışıldıkları ile ilgili pekçok
derleme yayınlanmıştır [1-5]. Açiltiyoüre yapısını bulunduran bileşiklerin antibakteriyel [13-16],
antimikobakteriyel [13, 14], antifungal [14, 17], antiviral [18], antikanser [19-21] ve analjezik
[22] gibi farklı farmakolojik aktiviteler göstermelerinden dolayı bu yapı ilaç kimyasında önemli
bir yere sahiptir. Ayrıca, açiltiyoüre yapısının, tiyazol [14, 23-25], tiyohidantoin [26] ve triazol
[27] gibi önemli farmakofor grupların eldesinde araürün olarak kullanılabilmelerinden dolayı bu
yapının ilaç kimyasındaki önemi gün geçtikçe artarak devam etmektedir. Nural ve ark. [13] fused
yapıda pirolidin ve pirolidindion yapılarını bulunduran oktahidropirolo[3,4-c]pirol açiltiyoüre
türevlerini sentezledikleri (1a-d) bileşiklerin S. aureus, B. subtilis, A. hydrophila, E. coli ve A.
baumannii standart bakteri suşlarına karşı 62.5 ile 125 µg/mL arasında bir Minimum İnhibisyon
Konsantrasyonu (MİK) değeri ile antibakteriyel aktivite ve M. tuberculosis H37Rv mikobakteri
suşuna karşı 40 ile 80 µg/mL arasında bir MİK değeri ile antimikobakteriyel aktivite
gösterdiklerini belirtmişlerdir. Nural ve ark.’nın bir başka çalışmasında, sentezledikleri 5,5-
difenilpirolidin açiltiyoüre türevi bileşiklerin (2a-e) anti(miko)bakteriyel aktivite gösterdikleri
ve bu bileşiklerden çıkarak pirolidin ve tiyohidantoin yapılarını bulunduran heksahidro-1H-
pirolo[1,2-c]imidazol türevi bileşiği (3) sentezledikleri literatürde mevcuttur (Şekil 1.1) [15].
Bununla birlikte, Nural ve ark. oktahidropirolo[3,4-c]pirol açiltiyoüre türevi bazı bileşikleri hem
aseton çözücüsünde hem de subkritik su ortamında sentezlemiş ve bileşiklerin antibakteriyel,
antimikobakteriyel ve antifungal aktivitelerini incelemişlerdir. Aynı çalışmada,
oktahidropirolo[3,4-c]pirol açiltiyoüre türevi bileşiklerden çıkarak tiyazol türevi yeni bileşiklerin
sentezini de rapor etmişlerdir [14].

2
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Şekil 1.1. Heksahidro-1H-pirolo[1,2-c]imidazol türevi bileşiğin sentezi

Qin ve ark [27], açiltiyoüre-kitosan türevlerinin S. solani, A. porri ve G. theae-sinensis


mantarlarına karşı antifungal aktiviteye sahip olduklarını belirtmişlerdir. Qin ve ark. aynı
çalışmada açiltiyoüre-kitosan türevlerinden çıkarak 1,2,4-triazolil kitosan türevlerini de
sentezlediklerini rapor etmişlerdir. Elkholy ve ark. [28] sentezledikleri açiltiyoüre-kitosan
türevlerinin R. solani ve S. rolfsii mantarlarına karşı önemli sayılabilecek antigungal aktivite
gösterdiklerini rapor etmişlerdir. Bir başka çalışmada, Mohamed ve El-Ghany [29], karboksimetil
kitosanın açiltiyoüre türevleri olarak, asetil, kloroasetil ve benzoiltiyoüre türevlerini
sentezlemişlerdir. Sentezledikleri üç karboksimetil kitosanın açiltiyoüre türevlerinin B. subtilis, S.
Aureus ve E. coli bakterilerine karşı 3.9 ile 500 µg/mL arasında bir MİK değeri ile antibakteriyel
aktivite ve A. fumigate, G. candidum ve C. albicans mantarlarına karşı 7.8 ile 250 µg/mL arasında
bir MİK değeri ile antifungal aktivite gösterdikleri belirtilmiştir. Zhong ve ark. [30] kitosanın üç
farklı açil türevini sentezleyerek, bu bileşiklerin E. coli, P. aeruginosa, S. Aureus ve Sarcina
bakterilerine karşı antibakteriyel A. solani, F. oxysporum f. sp. vasinfectum, C.
gloeosporioides (Penz.) Saec ve P. zingiberi mantarlarına karşı antifungal aktiviteye sahip
olduklarını bildirmişlerdir. Cui ve ark. [31] açiltiyoüre yapısı bulunduran bir seri yeni tiyourasil
türevlerini (4) sentezledikleri ve bu bileşiklerin B. amyloliquefaciens, S. aureus ve B. subtilis
bakterilerine karşı umut verici aktiviteye sahip olduklarını rapor etmişlerdir. Chang ve ark [32]
açiltiyoüre yapısı içeren 1,2,3-benzotriazin-4-on türevi bileşiklerin (5) Meloidogyne incognita’ya
karşı nematisital aktivite gösterdiğini ortaya koymuşlardır.

3
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Duan ve ark. [33] sentezledikleri 1-açil-3-(2’-aminofenil)tiyoüre türevlerinin (6)


bağırsaklarda anti-intestinal nematod öncü ilaç molekülleri olduklarını göstermişlerdir.

Pandey ve ark. [19] 7 ve 8 nolu açiltiyoüre türevi iki bileşik sentezlediklerini ve bu


bileşiklerin servikal (2008 ve C13 *), kolorektal (HT29 ve HCT116) ve yumurtalık karsinoması
(A2780, A2780 / CP ve IGROV-1) olmak üzere yedi adet insan kanser hücre hattında sitotoksik
aktiviteye sahip olduklarını rapor etmişlerdir.

O2N O2N
S O S O

N N O N N
H H H H
Cl Cl
7 8 NO2

Koca ve ark. [20] sentezledikleri pirimidil açiltiyoüre türevi bileşiklerin (9) invaziv duktal
meme karsinomunun ve bunun kemik metastazının etkili tedavisi için bir ilaç şablonu
sağlayabileceğini, ayrıca ilaç tasarımı için yeni terapötik bakış açısı da sağlayabileceğini
belirtmişlerdir. Bir başka çalışmada Koca ve ark. [21] pirazol içeren açiltiyoüre türevi bileşiklerin
(10) insan kolon, karaciğer ve lösemi kanser hücre hatlarında antikanser aktivite gösterdiklerini
literatüre kazandırmışlardır.

Literatürde açiltiyoüre türevi bazı bileşiklerin (11, 12) influenza virüsü


(Orthomyxoviridae), tacaribe virüsü (Arenaviridae) ve dang virüsüne (Flaviviridae) karşı geniş
spektrum antiviral aktiviteye sahip oldukları bilinmektedir [18].

4
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Fattah ve ark. [34] 1-aroil/açil-3-(3-aminosülfonilpenil)tiyoüre türevlerini (13)


sentezledikleri ve bu bileşiklerin insan karbonik anhidraz (hCA, EC 4.2.1.1) inhibitörleri olarak
etki gösterdiklerini rapor etmişlerdir.

R1CONHCSNR1R2 genel yapısında bulunan açiltiyoüre bileşiklerinin sahip olduğu karbonil


ve tiyokarbonil grupları üzerinden kolayca metal kompleksler oluşturmalarından dolayı bu tür
ligandlar koordinasyon kimyasında önemli bir yere sahiptir. Açiltiyoüre bileşiklerinin geniş
spektrum biyoaktiviteye sahip olmalarının yanı sıra metal komplekslerinin de farklı farmakolojik
aktiviteler göstermelerinden dolayı açiltiyoüre bileşiklerinin metal kompleksleri de ilaç
kimyasında önemli bir yere sahiptir [1-4, 13]. Ghazal ve ark. [35] açiltiyoüre türevi bileşiklerin
Ni(II) ve Cu(II) komplekslerini sentezledikleri ve bu komplekslerin E. aerogenes, B. bronchiseptica
ve S. typhimurium bakterilerine karşı antibakteriyel ve A. fumigatus, F. solani ve Mucor sp.
mantarlarına karşı antifungal aktivite gösterdiklerini bildirmişlerdir.

Nural ve ark. [13] yapısında pirolidin bulunduran açiltiyoüre türevi bileşiklerin Ni(II) ve
Pt(II) komplekslerini sentezledikleri ve bu kompleks bileşiklerin S. aureus, B. subtilis, A.
hydrophila, E. coli ve A. Baumannii bakterileri ile M. tuberculosis H37Rv mikobakteri suşlarına
karşı antimikrobiyal aktivite gösterdiklerini literatüre kazandırmışlardır.

Literatürde, Cunha ve arkadaşlarının sentezledikleri Ru(II)/açiltiyoüre organometilik


komplekslerinin insan akciğer kanser hücre hattında antikanser etki gösterdiği ve bu etkinin
cisplatinin IC50 değerinden anlamlı derecede düşük oldukları ile ilgili çalışma yer almaktadır [36].

5
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Khan ve ark. [37] N-(açil)-N’,N’-(disübstitüe)tiyoüre ve fosfin ligandlarını içeren Pd(II)


organometalik kompleksleri sentezlediklerini, komplekslerden bazılarının akciğer skuamözüne
(H-157) ve Leishmania tropica'ya karşı önemli ölçüde aktif olduğunu bazılarının ise meme
adenokarsinom hücre hattına (MDA-MB-231) karşı önemli ölçüde aktif olduklarını rapor
etmişlerdir.

Plutin ve ark. [38] sentezledikleri PtII/N,N-disübstitüe-N'-açiltiyoüre komplekslerinin


insan hücre hatları karsinomları üzerinde aktikanser aktiviteye ve Mycobacterium tuberculosis
(H37Rv ATCC 27294) mikobakteri suşuna karşı antimikobakteriyel etkiye sahip olduklarını
göstermişlerdir. Bir başka çalışmada, Plutin ve arkadaşları [Pt(dppf)(Ln)]PF6 genel formüllü
Pt(II)/N,N-disübstitüe-N'-açiltiyoüre kompleksleri sentezlemiş ve kompleks bileşiklerinin
bazılarının Mycobacterium tuberculosis (H37Rv ATCC 27294) suşuna karşı referans ilaç
etambutol kadar antimikobakteriyel aktiviteye sahip olduklarını belirtmişlerdir [39].

Literatürde, Colina-Vegas ve arkadaşlarının Ru(II)-açiltiyoüre kompleksleri


sentezledikleri ve tüm kompleks bileşiklerin insan meme ve akciğer tümör hücre hattında 48
saatte IC50 değerleri 6.0 ile 45.0 μM arasında büyüme inhibisyonu gösterdikleri bilinmektedir
[40].

Açiltiyoüre bileşiklerinin önemli farmakolojik etkilerinin yanı sıra kemosensör olarak


analitik kimyada da uygulamaları mevcuttur. Nural ve ark. [41] yapılarında naftokinon
bulunduran açiltiyoüre türevlerinin (14) F−, AcO−, CN− ve H2PO4− anyonlarına karşı kemosensör
özelliğe sahip olduklarını rapor etmişlerdir.

Liu ve ark. [42] altı adet açiltiyoüre türevi bileşiği (15) sentezledikleri ve bu bileşiklerden
bazılarının F− ve AcO− anyolarına karşı yüksek bir sensitiviteye sahip olduğunu bildirmişlerdir.

6
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Literatürde, Khairul ve arkadaşlarının sentezledikleri piridin içeren açiltiyoüre türevi N-


piridinil-N’-(butiril)tiyoüre bileşiğin (16) su fazında Cu(II) iyonunun belirlenmesinde iyonofor
özellik gösterdiği yer almaktadır [43].

Li ve ark. [44] salisilik asitten çıkarak çeşitli açiltiyoüre türevi bileşikleri (17)
sentezledikleri ve bu bileşiklerden bazılarının F− anyonuna karşı seçici kemosensör özellik
gösterdiklerini rapor ettiler. Literatürde açiltiyoüre türevlerinin kemosensör özelliklerinin
incelendiği başka çalışmalarda görmek mümkündür [45].

2.2. Asit Dissosiyasyon Sabiti ve Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Asit Dissosiyasyon


Sabitleri

Asit dissosiyasyon sabiti Ka (genellikle pKa olarak da ifade edilir), bir asit olan HA'nın S
çözücüsünde ne kadar güçlü olduğunu gösteren bir denge sabitidir. Denklem 2 de, solvent S'nin
aktivitesinin sabit olduğu varsayılır ve ihmal edilir. Asit ayrışması polar çözücülerde denklem 1'e
göre ilerler (εT > 20…30) [46].

7
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Bir asidin iyonizasyonu, iyon çiftleri üreten iyonlaşma aşaması, ardından serbest iyonları
üreten ayrışma işlemi ile ilerler. Daha az polar çözücülerde, asit-baz etkileşimleri genellikle
iyonlaşma ile sınırlıdır, ancak daha karmaşık işlemler ortaya çıkabilir. Asit HA ne kadar güçlüyse
iyonlaşması o kadar çok olur (ortamın yeterince polar olması durumunda). Düşük olan pKa'dır ve
yüksek olan, asit moleküllerin (HA) konsantrasyonları ile kıyaslandığında anyonik türlerin (A–)
ve çözelti içinde çözülmüş protonların (SH+) konsantrasyonudur. Suda, en iyi bilinen mineral
asitler pratik olarak tamamen iyonlaşır. Çok güçlü asitlerin bile birbirinden ayrılmayan formları
hala çözelti içerisinde bulunmaktadır, ancak denge konsantrasyonları doğru bir şekilde
ölçülemeyecek kadar düşüktür [46]. Bir kimyasal maddenin pKa değeri, sıcaklık, iyonik şiddet ve
çözücünün dielektrik sabiti (ε) gibi çeşitli faktörlerden etkilenir [47].

Asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlenmesi için çeşitli yöntemler bulunmakla birlikte,


potansiyometri ve ultraviyole görünür bölge (UV-GB) absorpsiyon spektrometrisi, doğruluk ve
tekrarlanabilir olmalarından dolayı pKa değerlerinin belirlenmesinde en yaygın olarak kullanılan
tekniklerdir. Sıvı kromatografisi ve elektroforez gibi ayırma temelli tekniklerde pKa değerlerinin
belirlenmesinde alternatif teknikler olarak geliştirilmiştir. Sıvı kromatografisi ve elektroforezde
ayırma verimliliğini ve seçiciliği artırmak için kimyasal etkileşimler yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bu teknikler ayrılmaları etkileyen kimyasal dengeleri incelemek için avantajlı
bir şekilde kullanılabilir. Bir dengenin ayırma işlemine kıyasla yeterince hızlı olması durumunda,
kromatografideki tutma özellikleri mobil fazın; elektroforez için ise göçme özellikleri elektrolit
bileşiminin işlevleri olarak ifade edilebilir. Uygun bir deneysel düzenleme kullanılarak, hareketli
faz bileşimindeki tutma (göç) özelliklerinin bağımlılıkları ölçülebilir ve mobil fazda yer alan
dengeler için denge sabitlerini hesaplamada kullanılabilir parametredir [48].

Asit dissosiyasyon sabiti bilgisi çok çeşitli uygulamalarda ve araştırma alanlarında temel
öneme sahiptir [49]. Aktif farmasötik bileşenlerin çoğu asidik ve / veya bazik fonksiyonlara sahip
olduğundan, iyonlaşma durumları hem çözelti pH'ı hem de asit dissosiyasyon sabitleri (Ka veya
pKa değerleri) ile kontrol edilir. İyonize form genellikle daha fazla suda çözünür ancak nötr form
daha lipofiliktir ve daha yüksek membran geçirgenliğine sahiptir. İyonlaşmanın derecesi,
bileşiklerin biyolojik sistemlerde ve çevrede emilimini, dağılımını, metabolizmasını ve atılımını
tahmin etmek için kullanılan çeşitli ana özelliklerden biridir. Dissosiyasyon sabitleri, farmasötik
türlerin ortamda bulunan ana bileşenin hangisi olduğunun tahmin edilmesinde önemli bir
parametredir [10, 48]. Bir ilaç molekülünün çözünürlüğü, emilimi, dağılımı, metabolizması ve
eliminasyonu asit-baz özelliğine bağlı olduğundan, asit dissosiyasyon sabitleri ilaç geliştirmede
rol oynayan kritik bir fiziko-kimyasal parametredir. Bununla birlikte, bir kimyasal maddenin asit

8
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

dissosiyasyon davranışı, yeniden kazanım sırasında çıkarılmasının etkinliğini belirleyen önemli


bir faktördür [6-10, 48-50].

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlenmesi ile ilgili literatürde
çalışmalar mevcuttur.

Gemili ve ark. [41] 1,4-naftokinon N-aroiltiyoüre türevi beş bileşiğin (14) 25±0.1°C ve 0.1
M NaCl iyonik şiddette DMSO-su (50:50 v/v) hidro-organik çözücü sisteminde potansiyometrik
titrasyonlar sonucunda elde ettikleri datalarda HYPERQUAD bilgisayar programı yardımıyla her
bir bileşik için dörder adet pKa değeri belirledikleri literatürde bulunmaktadır. pKa1 (4.79 (±0.12)
- 5.64 (±0.10) aralığında), pKa2 (6.21 (±0.05) - 6.48 (±0.05) aralığında), pKa3 (7.00 (±0.03) - 7.42
(±0.04) aralığında) ve pKa4 (8.95 (±0.07) - 9.54 (±0.03) aralığında) değerlerinin sırasıyla yapıda
bulunan –NH3+, -OH, -SH, ve -OH (naftokinon halka sisteminde bulunan) gruplarına ait
olabileceklerini önermişlerdir.

Gemili ve ark. [13] pirolidin ve pirolidindion halkalarının fused olarak bağlanmaları ile
oluşan oktahidropirolo[3,4-c]pirol N-benzoiltiyoüre türevi dört bileşiğin (1a-d) 25±0.1°C ve 0.1
M NaCl iyonik şiddette asetonitril-su (25:75 v/v) hidro-organik çözücü sisteminde
potansiyometrik titrasyonlar sonucunda elde ettikleri datalarda HYPERQUAD bilgisayar
programı yardımıyla asit dissosiyasyon sabitlerini belirlemişlerdir. Bu çalışmalarında 1a-c
bileşikleri için üçer pKa değerini 1d bileşiği içinse dört pKa değerini belirlediklerini rapor ettiler.
pKa1 değerlerinin 10.40 (±0.08) - 9.68 (±0.07) aralığında ve NH grubu ile ilişkili; pKa2 değerlerinin
7.66 (±0.04) - 7.38 (±0.07) aralığında ve entiyol grubu ile ilişkili; pKa3 değerlerinin 6.74 (±0.08) -
6.46 (±0.07) aralığında ve enol grupları ile ilişkili olabileceklerini önermişlerdir. 1d bileşiği için
2.60 (±0.08) olarak buldukları pKa4 değerinin asidik ortamda metil esterin hidrolizi sonucu
oluşan karboksilik asit grubu ile ilişkili olabileceğini bildirmişlerdir.

9
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Bir başka çalışmada Nural ve ark. [51], 5,5-difenilpirolidin N-aroiltiyoüre türevi beş
bileşik (2a-e) sentezlediklerini ve bu bileşiklerin 25±0.1°C ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette
asetonitril-su (30:70 v/v) hidro-organik çözücüde potansiyometrik titrasyonlar sonucunda elde
ettikleri datalarda HYPERQUAD bilgisayar programı yardımıyla her bir bileşik için üçer pKa
değeri belirlemişlerdir. pKa1 değerlerinin 3.49 ± 0.07 - 5.19 ± 0.04 aralığında ve asidik ortamda
metil esterinin hidrolizi sonucu oluşan karboksilik asit grubu ile ilişkili; pKa2 değerlerinin 6.96 ±
0.03 - 7.84 ± 0.04 aralığında ve enol grubu ile ilişkili; pKa3 değerlerinin 8.29 ± 0.02 - 9.94 ± 0.08
aralığında ve entiyol grupları ile ilişkili olabileceklerini önermişlerdir.

Literatürde Nural [52]’ın, 5,5-difenilpirolidin N-aroiltiyoüre türevi dört bileşik (18a-d)


sentezlediği ve 25±0.1°C ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette DMSO-su (25:75 v/v) hidro-organik
çözücü sisteminde potansiyometrik titrasyonlar sonucunda elde ettiği datalarda HYPERQUAD
bilgisayar programı yardımıyla bu bileşiklerin asit dissosiyasyon sabitlerini belirlediği yer
almaktadır. Bu çalışmasında Nural, R grubu olarak 2-ClPh veya naftalen-2-il olduğunda ikişer pKa
değeri, R grubu olarak 4-metilfenil olduğunda üç adet pKa değeri (5.87±0.06, 8.87±0.05 ve
11.62±0.03) ve R grubu 2,4-diklorofenil olduğunda dört adet pKa değeri (2.53±0.08, 5.70±0.06,
8.37±0.05 ve 10.11±0.03) tespit edebildiğini bildirmiştir.

10
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

CO 2CH 3

H
N N R

H3CO 2C
Ph S O
Ph

18a-d
R = 4-MePh, 2-ClPh, 2,4-diClPh, Naftalen-2-il

Binzet ve ark. [53] N,N-dialkil- '-(4-sübstitüebenzoil)tiyoüre türevi bileşiklerin 19 asit


dissosiyasyon sabitlerini dioksan-su (50:50) hidro-organik çözücü karışımında 25.0 ± 0.1 C
̊ ’ de
ve 0.1 M iyonik şiddette potansiyometrik olarak belirlediklerini rapor ettiler. Potansiyometrik
titrasyonlardan elde ettikleri datalardan BEST programını kullanarak her bir bileşik için 8.79 ±
0.02 ile 9.84 ± 0.06 aralığında bir adet asit dissosiyasyon sabiti belirlemişlerdir.

2.3. Kompleks Oluşum Sabiti

Metal iyonları birçok biyolojik sistemde çok önemli bir rol oynamaktadır [54, 55]. Temel
fizyolojik faaliyetlerle ilgili çeşitli biyomoleküllerle ilişkili oldukları bilinen özellikle demir,
kobalt, nikel, bakır ve çinko gibi metal iyonlar, insanlar ve hayvanlar için sağlıklı yaşamın temel
unsurlarıdır. Metal şelasyonu, çeşitli metal iyonları ve çok çeşitli ligandlar arasında
koordinasyonun ortaya çıkabileceği birçok önemli biyolojik süreçte yer almaktadır. M(II) iyonları
ile N veya O donör bağlama bölgeleri içeren biyoaktif ligandlardan türetilen karışık ligand
kompleksleri, biyolojik, analitik, tarımsal endüstriyel ve terapötik uygulamalar gibi birçok alanda
kullanılır [56].

Organik bileşiklerin tüm metaller ile kompleks oluşum yeteneği aynı değildir ve yeni
oluşturulan komplekslerin kararlılığı ile büyük ölçüde ilgilidir [11]. Ligand-katyon arasındaki
reaksiyon kararlı bir kompleks oluşumu ile sonuçlanır. Kompleksin kararlılığı, ligandın boşluk
büyüklüğü, katyonun çapı ve niteliği, ligandtaki donör atomun türü ve çözücünün karakteri gibi
çeşitli faktörlere bağlıdır [12]. Ayrıca metal şelat komplekslerinin oluşum sabitleri pH’a bağlıdır
[11]. Yumuşak, B veya b tipi olarak sınıflandırılan metal iyonları, iyodür gibi daha az
elektronegatif donör atomları ile kompleks yapmayı tercih eder. Sert, A veya a olarak
sınıflandırılan metal iyonları, florür gibi daha elektronegatif, verici atomlarla kompleks yapmayı

11
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

tercih eder [57]. Çözücünün ligand ve katyon arasındaki kompleks oluşum reaksiyonları
üzerindeki etkisi, genellikle kararlılık/oluşum sabiti ve termodinamik parametreler ile incelenir.
Çözücünün bu reaksiyonlardaki etkisi esas olarak polarite, hidrojen bağı, donör / alıcı özelliği,
polarizasyon, asitlik / bazlık ve hidrofobiklik / hidrofiliklik gibi solventlerin bazı fiziksel ve
kimyasal özelliklerinden kaynaklanmaktadır [12].

Metal-ligand oluşum sabitleri, çözeltide nicel çalışmalar yapan tüm bilim insanları için
büyük önem taşımaktadır [58, 59]. Kademeli veya stokiyometrik kompleks türler, bağlı oldukları
koordinasyon valanslarından (alanlarından) daha az dikkate alındığında bağlı ligandların sayısı
ile karakterize edilir. Bir sonraki her ligandın eklenmesi için denge sabiti, aşamalı (stokiyometrik)
makroskopik sabiti olarak adlandırılır [60].

Metal ligand kompleksleri için oluşum sabitinin belirlenmesi, doğrudan belirlemeye veya
bir ayırma basamağı tutulumuna dayanabilen iki farklı yöntem kategorisi ile gerçekleştirilebilir.
Oluşum sabitlerinin potansiyometrik, polarografik ve spektrofotometrik metotlar ile doğrudan
değerlendirme yöntemlerinin kullanıldığı pek çok çalışma literatürde mevcuttur. Bununla
birlikte, ayırma basamağını içeren yöntemler genellikle elementlerin tespiti için ekipmanla
birleştirilmiş (örneğin, atomik spektrometre, endüktif olarak eşleşmiş plazma kütle
spektrometrisi) ultrafiltrasyon ve iyon değişim kromatografisi gibi teknikler de kompleks oluşum
sabitlerinin belirlenmesinde kullanılabilmektedir [11].

12
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

3. MATERYAL VE YÖNTEM

3.1. Materyal

3.1.1. Sentezlenen Bileşiklerin Eldesinde Kullanılan Kimyasallar


Açiltiyoüre bileşiklerinin sentezinde gerekli olan açilizotiyosiyanat bileşiklerini eldesinde
kullanılan 1,3-Diokso-1,3-dihidroizobenzofuran-5-karbonil klorür (Kat. No: T68020); 2,6-
Diflorobenzoil klorür (Kat. No: 249408); 3-Nitrobenzoil klorür (Kat. No: 127663 ); 3,5-
Dinitrobenzoil klorür (Kat. No:156272 ); 4-Kloro-3-nitrobenzoil klorür (Kat. No: 407925 ) ve
4-Nitrobenzoil klorür (Kat. No:112208) reaktifleri Sigma Aldrich firmasından temin edildi.

2,3-diaminonaftalen-1,4-dion bileşiğin sentezinde reaktif olarak kullanılan 2,3-


Dikloronaftalen-1,4-dion (Kat. No: D67200 ) bileşiği madde Sigma Aldrich firmasından
temin edildi.

Açiltiyoüre bileşiklerinin sentezinde reaksiyon ortamı için kullanılan Aseton (Kat. No: 1.00014)
Merck firmasından temin edildi.

2,3-Diaminonaftalen-1,4-dion bileşiğin sentezinde reaksiyon ortamı için kullanılan


Asetonitril (Kat. No:1.00030) Merck firmasından temin edildi.

Açiltiyoüre bileşiklerinin sentezinde gerekli olan açilizotiyosiyanat bileşiklerini eldesinde


kullanılan Potasyum tiyosiyanat (Kat. No: 1.05124) bileşiği Merck firmasından temin edildi.

3.1.2. Asit İyonlaşma ve Oluşum Sabitinin Belirlenmesinde Kullanılan Kimyasallar


Açiltiyoüre türevi bileşiklerin kompleks oluşum sabitlerinin belirlenmesinde reaktif olarak
kullanılan Çinko klorür (Kat. No: 108816); madde Merck firmasından, Nikel(II) Klorür
Hekzahidrat (Kat. No: 106717) ve Potasyum tetrakloroplatinat (Kat. No: 206075) Aldrich
firmasından temin edildi.

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin asit iyonlaşma sabitleri ile bu bileşiklerin Zn(II), Ni(II) ve Pt(II)
iyonları ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitlerinin belirlenmesinde ortamın asidik
yapılmasını sağlamak amacıyla kullanılan Hidroklorik asit (Kat. No: 1.09970) Merck
firmasından (Titrisol) edildi.

13
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Potansiyometrik çalışmalarda ortamın iyonik şiddetini sabit tutmak için kullanılan madde
Sodyum klorür (Kat. No: 1.06404.1000) Merck firmasından temin edildi.

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin asit dissosiyasyon sabitleri ile açiltiyoüre türevlerinin Zn(II), Ni(II)
ve Pt(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitlerinin belirlenmesi için yapılan
potansiyometrik titrasyonlarda titrant olarak kullanılan Sodyum hidroksit (Kat. No:
1.09956.0001) Merck (Titrisol) firmasından temin edilmiştir.

3.1.3. Yapı Tayininde Kullanılan Cihazlar


Erime Noktası Tayini Cihazı: Mettler Toledo MP90 dijital erime noktası tayini cihazı
sentezlenen bileşiklerin erime noktalarının tayini için kullanıldı.

Fourier Dönüşümlü Kızıl Ötesi (FT-IR) Spektrometresi: Yatay ATR kullanan bir Varian
Scimitar Serisi 1000 FT-IR spektrofotometre, sentezlenen bileşiklerin fonksiyonel gruplarını
tespit etmek için kullanıldı. Ölçümler Horizontal ATR de, 400-4000 cm-1 aralığında
gerçekleştirildi.

Yüksek Çözünürlüklü Kütle Spektrometresi (HRMS): Yüksek çözünürlüklü kütle spektrumları


Waters-LCT-Premier-XE-LTOF (TOF-MS) cihazında elektrosprey iyonizasyon tekniği ile
kaydedildi.

Magnetik Karıştırıcı: Velp Scientifica Marka AreX model ısıtıcılı magnetik karıştırıcı,
reaksiyonların gerçekleştirilmesinde ısıtıcı ve karıştırıcı olarak kullanıldı.

Nükleer Manyetik Rezonans (NMR) Spektrometresi: BRUKER ULTRASHIELD PLUS BIOSPIN


GmbH Nükleer Manyetik Rezonans Spektrometresinin AVANCE III 400MHz NaNoBay FT-NMR
modeli kullanıldı. Çözücü olarak DMSO ve iç standart olarak da TMS kullanıldı.

Tek Kristal X-Işını Kırınımı (XRD): Rigaku R-Axis Rapid-S model XRD cihazı yapı tayininde
kullanıldı.

3.1.4. Asit Dissosiyasyon Sabitlerinin ve Kompleks Oluşum Sabitlerinin Belirlenmesinde


Kullanılan Cihazlar
Otomatik titratör seti: pH-Metrik titrasyonlar, bir bilgisayar tarafından kontrol edilebilen ve bir
otomatik mikro-bürete sahip olan bir cam pH elektrotu ile birleştirilmiş SI-Analytics ile Titroline

14
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

7000 otomatik titratör kullanılarak gerçekleştirildi. Titratör setinde manyetik karıştırıcı da


mevcuttur.

Termostat: Potansiyometrik titrasyonlar süresince sıcaklığı sabit tutmak için Buchi marka
Chiller F105 model bir ısıtmalı/soğutmalı sirkülatör kullanıldı.

3.2. Yöntem

3.2.1. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Sentezi

Açiltiyoüre türevi yeni bileşikler literatürde belirtilen yöntemle sentezlendi (Şekil 3.1)
[41]. 2 mmol uygun açil klorür bileşiği ve 2 mmol potasyum tiyosiyanat 100 mL’lik balona kondu
ve üzerine 25 mL aseton ilave edildi. Karışım bir saat boyunca riflaks olacak şekilde ısıtıldıktan
sonra üzerine literatür metoduna göre sentezlenen [41] ve 25 mL asetonda çözünen 2,3-
diaminonaftalen-1,4-dion bileşiği damla damla ilave edildi. Reaksiyonun tamamlandığı İTK ile
belirlendikten sonra karışım oda koşullarına kadar soğutuldu ve çözücü rotari evaporatör
yardımıyla uzaklaştırıldı. Üzerine 100 mL saf su ilave edildi ve süzüldü. Ham karışım sırasıyla
dietileter, metanol ve diklorometan ile yıkanarak safsızlıklar uzaklaştırıldı. Daha sonra saf ürün
rotari evaporatörde kurutuldu ve yapısı 1H NMR, 13C NMR, FT-IR ve HRMS ile karakterize edildi.
Ayrıca bir bileşiğin yapısı bu analitik tekniklerle birlikte tek kristal X-ışını kırınımı ile de
karakterize edildi (Şekil 3.2).

15
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

KSCN
R Cl 21
20

(CH3)2CO
Ri laks
1 saat

O O

NH2 NH2
O
S O

(CH3)2CO
R NCS
NH2 Ri laks N N R
23 12 saat H H
O O
22 24

O O

NH2 NH2
S O S O

NO2
N N N N
H H H H
O O
24a 24b
NO 2
O O

NH2 NH2
S O S O

NO 2 NO2
N N N N
H H H H
O 24c O 24d
Cl

NO 2
O O

NH2 NH2
S O F S O
O

N N N N
H H H H
O
O O
F
24e 24f
O

Şekil 3.1. Açiltiyoüre türevi bileşiklerin sentezi 24a-f

Şekil 3.2. 24e Bileşiğinin tek kristal X-ışını kırınımı yapısı

16
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

3.2.2. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Asit Dissosiyasyon Sabitlerinin Potansiyometrik


Olarak Belirlenmesi

Bu aşamada, 1,4-naftokinon yapısını bulunduran N-açiltiyoüre türevi yeni bileşiklerin


(24a-f) (Şekil 3.1) pKa değerleri, DMSO:su (20:80 v/v) hidro-organik çözücü sisteminde
potansiyometrik olarak gerçekleştirilen titrasyonlar sonucunda elde edilen datalardan
yararlanarak belirlenmesi ile ilgili çalışmalar gerçekleştirildi. Potansiyometrik titrasyon
işlemlerinin gerçekleştirilmesinde kullanılan bütün reaktifler analitik saflıkta satın alınarak
herhangi bir saflaştırma işlemi uygulanmadan kullanıldı. pKa değerlerinin belirlenmesi işlemi
literatürde belirtilen yöntemin modifikasyonu ile gerçekleştirildi. Potansiyometrik titrasyonlar,
bilgisayar ile kontrol edilen SI Analytics Marka TitroLine 7000 model bir otomatik titratör
yardımıyla gerçekleştirildi. Sıcaklığı sabit tutmak için Buchi marka Chiller F105 model bir
ısıtmalı/soğutmalı sirkülatör kullanıldı. Titrasyon işlemleri sırasında elektrot sistemleri pH 4.01,
7.00 ve 10.01 olmak üzere üç farklı tampon çözeltisiyle kalibre edildi. Titrasyon süresince
ortamdan yüksek saflıkta azot gazı geçirildi. Asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlenmesi
çalışması literatür metodunun modifikasyonu ile gerçekleştirildi [41, 61]

Hazırlanan stok çözeltiler:

 N-açiltiyoüre türevi bileşikler (24a-f) DMSO içinde 1.10-3 M olarak hazırlandı.


 0.025 M NaOH çözeltisi Titrisol 1 M NaOH çözeltisinden seyreltme ile deiyonize
su kullanılarak hazırlandı.
 0.1 M HCI çözeltisi Titrisol 1 M HCl çözeltisinden seyreltme ile deiyonize su
kullanılarak hazırlandı.
 1.0 M NaCl çözeltisi Merck firmasından yüksek saflıkta alınan katı NaCl’ün gerekli
olan miktarının deiyonize suda çözünmesi ile hazırlandı.

Potansiyometrik titrasyonlar sırasında sıcaklığın 25.0 ± 0.1 °C de sabit tutulması için çift
duvarlı bir cam titrasyon hücresinin içerisinden sürekli su geçirildi. Titrasyon hücresi, titrasyon
süresince kapalı tutuldu ve sürekli içerisinden sabit bir hızda azot gazı geçirildi. Her titrasyon
öncesinde ve sonrasında titrasyon hücresi, şırınga ve elektrot yıkandı. Titrasyon süresince
manyetik bir karıştırıcı kullanılarak analit çözeltisi sabit bir hızda karıştırıldı.

Prosedür: Sıcaklıkğın sabit tutulması için titrasyon hücresinin çift duvarı arasından sürekli su
geçirilen titrasyon hücresine, N-açiltiyoüre bileşiklerinin hazırlanan stok çözeltisinden 10 mL,
hazırlanan stok HCI çözeltisinden 0.2 mL ve iyonik şiddeti 0.1 de sabit tutmak için hazırlanan stok
NaCl çözeltisinden 5 mL ilave edildi. Daha sonra, titrasyon hücresine ultrasaf su ilave edilerek 50
mL tamamlandı. Böylece titrasyon hücresindeki N-açiltiyoüre bileşiklerin derişimlerinin 2.10-4 M

17
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

olmaları sağlandı. Titrasyon hücresi kapatıldı, içerisinden azot gazı geçirilmesi sağlandı ve
manyetik katıştırıcı ile karıştırıldı. Daha sonra bilgisayardan gerekli ayarlamalar yapılarak asidik
ortamda N-açiltiyoüre bileşiklerin NaOH ile titrasyonu gerçekleştirildi. Titrasyon işlemi boyunca
bilgisayar kontrollü otomatik titratörden 0.03 mL’lik 0.025 M’lık NaOH çözeltisinin ilavesi
gerçekleştirildi. Titrasyon işlemlerinden elde edilen datalardan HYPERQUAD bilgisayar programı
yardımıyla bileşiklerin pKa değerleri belirlendi. Potansiyometrik titrasyon işlemi herbir bileşik
için üç defa gerçekleştirildi.

3.2.3. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Zn(II), Ni(II)ve Pt(II) İyonları İle Kompleks Oluşum
Sabitlerinin Potansiyometrik Olarak Belirlenmesi

Bu aşamada, 1,4-naftokinon yapısını bulunduran N-açiltiyoüre türevi yeni bileşiklerin


(24a-f) Zn(II), Ni(II) ve Pt(II) ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitleri, 24a-f
ligandlarının pKa değerlerinin belirlendiği DMSO:su (20:80 v/v) hidro-organik çözücü sisteminde
potansiyometrik olarak gerçekleştirilen titrasyonlar sonucunda elde edilen datalardan
yararlanarak belirlenmesi ile ilgili çalışmalar gerçekleştirildi. Potansiyometrik titrasyon işlemleri
pKa değerlerinin belirlendiği aynı koşullar altında gerçekleştirildi. Kompleks oluşum sabitlerinin
belirlenmesi çalışması literatür metodunun modifikasyonu ile gerçekleştirildi [13, 51]

Hazırlanan stok çözeltiler:

 N-açiltiyoüre türevi bileşikler (24a-f) DMSO içinde 1.10-3 M olarak hazırlandı.


 0.025 M NaOH çözeltisi Titrisol 1 M NaOH çözeltisinden seyreltme ile deiyonize
su kullanılarak hazırlandı.
 0.1 M HCI çözeltisi Titrisol 1 M HCl çözeltisinden seyreltme ile deiyonize su
kullanılarak hazırlandı.
 1.0 M NaCl çözeltisi Merck firmasından yüksek saflıkta alınan katı NaCl’ün gerekli
olan miktarının deiyonize suda çözünmesi ile hazırlandı.
 ZnCl2, NiCl2 ve K2PtCl4 bileşiklerinin deiyonize su içinde 1.10-3 M’lık çözeltileri
hazırlandı.

Prosedür: Sıcaklığın sabit tutulması için titrasyon hücresinin çift duvarı arasından sürekli su
geçirilen titrasyon hücresine, N-açiltiyoüre bileşiklerinin (24a-f) hazırlanan stok çözeltisinden
10 mL, ZnCl2 veya NiCl2 veya K2PtCl4 bileşiklerinden hazırlanan stok çözeltiden 5 mL, hazırlanan
stok HCI çözeltisinden 0.2 mL ve iyonik şiddeti 0.1 de sabit tutmak için hazırlanan stok NaCl
çözeltisinden 5 mL ilave edildi. Daha sonra, titrasyon hücresine ultrasaf su ilave edilerek 50 mL’ye
tamamlandı. Böylece titrasyon hücresindeki N-açiltiyoüre bileşiklerin derişimlerinin 2.10-4 M ve
Zn(II) veya Ni(II) veya Pt(II) iyonları derişimlerinin 1.10-4 M olması sağlandı. Titrasyon hücresi

18
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

kapatıldı, içerisinden azot gazı geçirilmesi sağlandı ve manyetik katıştırıcı ile karıştırıldı. Bu
koşullar altında 10 dakika beklendikten sonra, bilgisayardan gerekli ayarlamalar yapılarak NaOH
ile titrasyon gerçekleştirildi. Titrasyon işlemi boyunca bilgisayar kontrollü otomatik titratörden
0.03 mL’lik 0.025 M’lık NaOH çözeltisinin ilavesi gerçekleştirildi. Titrasyon işlemlerinden elde
edilen datalardan HYPERQUAD bilgisayar programı yardımıyla ligandların (24a-f) Zn(II), Ni(II)
ve Pt(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin oluşum sabitleri belirlendi. Potansiyometrik
titrasyon işlemi herbir bileşik için üç defa gerçekleştirildi.

19
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

4. BULGULAR VE TARTIŞMA

4.1. Açiltiyoüre Türevi Yeni Bileşiklerin 1H-NMR, 13C-NMR, FT-IR ve HRMS Verileri

4.1.1. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(4-nitrobenzoil)tiyoüre (24a)


Verimi %96 olan sarı renkli 24a bileşiğinin E.N. 235-237 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.02 (brs, 1H, N-H), 11.49 (brs, 1H, N-H), 8.37 (d, 2H, J = 8.9
Hz, Ar-H), 8.18 (d, 2H, J = 8.8 Hz, Ar-H), 8.02-7.99 (m, 2H, Ar-H), ), 7.86 (td 1H, J = 1.2 Hz, 7.5 Hz,
Ar-H), 7.76 (td, 1H, J = 1.2 Hz, 7.5 Hz, Ar-H), 7.35 (brs, 2H, NH2).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 180.3 (C=O), 176.8 (C=S), 166.8 (C=O), 149.9,
144.7, 138.3, 135.1, 132.5, 132.4, 130.2 (3 x C), 125.9, 125.7, 123.4 (2 x C), 112.9.
IR (cm-1): υmax 3416, 3283, 3233, 3105, 3079, 1699, 1683, 1625, 1604, 1525, 1342, 1287, 1151.
HRMS (ESI-TOF-MS): C18H13N4O5S için hesaplanan [M+H+]: 397.0601; bulunan: 397.0612.

NH2
S O

N N
H H

O
24a NO2

Bileşik 24a için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.02 ppm ve 11.49 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H
protonlarına aittir. 8.37 ppm ve 7.76 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri sekiz protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve 4–nitrofenil halkasında bulunan aromatik protonlara aittir.
İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.35 ppm de yayvan singlet olarak görülen pik NH2
protonlarına aittir.
24a Bileşiği için alınan 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 180.3 ppm ve 166.8 ppm’de
görülen pikler bileşiğin yapısında yer alan üç adet karbonil (C=O) grubunun karbonlarına aittir.
Bileşiğin yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan pik ise 176.8 ppm’de
görülmektedir. Spektrumda on dört karbona denk gelen ve 149.9 ppm ile 112.9 ppm arasında
görülen pikler naftokinon ve 4–nitrofenil halkasında bulunan aromatik karbonlara ait olup
bileşiğin yapısını doğrulamaktadır.
24a Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3416, 3283, 3233 cm-1’deki pikler N-H ve 3105,
3079 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte 1699,

20
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

1683, 1625 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir. Yapıda bulunan C=S
grubunun gerilme titreşim piki ise 1151 cm-1 de görülmektedir.
Kapalı formülü C18H13N4O5S olan açiltiyoüre türevi bileşik 24a için 397.0601 olarak
hesaplanan [M+H+] değeri, ESI-TOF tekniği kullanılarak 397.0612 olarak bulundu. Bulunan bu
değer bileşiğin molekül ağırlığı ile uyumlu olup bileşiğin yapısını doğrulamamıza destek
vermektedir.

4.1.2. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(3-nitrobenzoil)tiyoüre (24b)


Verimi %94 olan turuncu renkli 24b bileşiğinin E.N. 215-217 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.12 (brs, 1H, N-H), 11.53 (brs, 1H, N-H), 8.79-8.78 (m, 1H, Ar-
H), 8.50-8.48 (m, 1H, Ar-H), 8.39-8.37 (m, 1H, Ar-H), 8.01-7.99 (m, 2H, Ar-H), 7.87-8.83 (m, 2H,
Ar-H), 7.78-7.74 (m, 1H, Ar-H), 7.36 (brs, 2H, NH2).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 180.4 (C=O), 176.8 (C=S), 166.4 (C=O), 147.4,
144.7, 135.0 (2 x C), 134.1, 132.5, 132.4, 130.2, 130.1, 127.2, 125.9, 125.7, 123.6, 112.9.
IR (cm-1): υmax 3383, 3279, 3247, 3151, 3069, 1695, 1685, 1633, 1602, 1505, 1349, 1255, 1162.
HRMS (ESI-TOF-MS): C18H13N4O5S için hesaplanan [M+H+]: 397.0601; bulunan: 397.0622.

NH2
S O

NO2
N N
H H

O
24b

24b Bileşiği için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.12 ppm ve 11.53 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H
protonlarına aittir. 8.79 ppm ve 7.74 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri sekiz protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve 3–nitrofenil halkasında bulunan aromatik protonlara aittir.
İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.36 ppm de yayvan singlet olarak görülen pik NH2
protonlarına aittir.
Bileşik 24b için alınan 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 180.4 ppm ve 166.4 ppm’de
görülen pikler bileşiğin yapısında yer alan üç adet karbonil (C=O) grubunun karbonlarına aittir.
Bileşiğin yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan pik ise 176.8 ppm’de
görülmektedir. Spektrumda on dört karbona denk gelen ve 147.4 ppm ile 112.9 ppm arasında

21
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

görülen pikler naftokinon ve 3–nitrofenil halkasında bulunan aromatik karbonlara ait olup
bileşiğin yapısını doğrulamaktadır.
24b Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3383, 3279, 3247 cm-1’deki pikler N-H ve 3151,
3069 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte 1695,
1685, 1633 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir. Yapıda bulunan C=S
grubunun gerilme titreşim piki ise 1162 cm-1 de görülmektedir.
Kapalı formülü C18H13N4O5S olan açiltiyoüre türevi bileşik 24b için 397.0601 olarak
hesaplanan [M+H+] değeri, ESI-TOF tekniği kullanılarak molekül ağırlığı ile uyumlu olarak
397.0622 olarak bulundu.

4.1.3. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(3,5-dinitrobenzoil)tiyoüre
(24c)
Verimi %93 olan kırmızı-pembe renkli 24c bileşiğinin E.N. 214-216 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.43 (brs, 1H, N-H), 11.40 (brs, 1H, N-H), 9.11-9.10 (m, 2H, Ar-
H), 9.06-9.04 (m, 1H, Ar-H), 8.00 (td, 2H, J = 1.0 Hz, 7.7 Hz, Ar-H), 7.86 (td 1H, J = 1.2 Hz, 7.5 Hz,
Ar-H), 7.76 (td, 1H, J = 1.2 Hz, 7.5 Hz, Ar-H), 7.38 (brs, 2H, NH2).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 180.0 (C=O), 176.8 (C=S), 164.5 (C=O), 147.8 (2 x
C), 144.7, 135.4, 135.1, 132.5, 132.4, 130.1, 129.0 (2 x C), 125.9, 125.7, 122.1, 112.8.
IR (cm-1): υmax 3392, 3301, 3261, 3197, 3100, 3025, 1737, 1686, 1650, 1629, 1600, 1542, 1514,
1344, 1286, 1154.
HRMS (ESI-TOF-MS): C18H12N5O7S için hesaplanan [M+H+]: 442.0452; bulunan: 442.0461.

Bileşik 24c için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.43 ppm ve 11.40 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H
protonlarına aittir. 9.11 ppm ve 7.76 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri yedi protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve 3,5–dinitrofenil halkasında bulunan aromatik protonlara aittir.

22
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.38 ppm de yayvan singlet olarak görülen pik NH2
protonlarına aittir.
Bileşik 24c için alınan 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 180.0 ppm ve 164.5 ppm’de
görülen pikler bileşiğin yapıda yer alan üç adet karbonil (C=O) grubunun karbonlarına aittir.
Bileşiğin yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan pik ise 176.8 ppm’de
görülmektedir. Spektrumda on dört karbona denk gelen ve 147.8 ppm ile 112.8 ppm arasında
görülen pikler naftokinon ve 3,5–dinitrofenil halkasında bulunan aromatik karbonlara ait olup
bileşiğin yapısını doğrulamaktadır.
24c Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3392, 3301, 3261, 3197 cm-1 deki pikler N-H ve
3100, 3025 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte
1737, 1686, 1650 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir. Yapıda
bulunan C=S grubunun gerilme titreşim piki ise 1154 cm-1 de görülmektedir.
Kapalı formülü C18H12N5O7S olan açiltiyoüre türevi bileşik 24c için 442.0452 olarak
hesaplanan [M+H+] değeri, ESI-TOF tekniği kullanılarak molekül ağırlığı ile uyumlu olarak
442.0461olarak bulundu.

4.1.4. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(4-kloro-3-nitrobenzoil)tiyoüre
(24d)
Verimi %93 olan turuncu renkli 24d bileşiğinin E.N. 233-235 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.06 (brs, 1H, N-H), 11.44 (brs, 1H, N-H), 8.66 (d, 1H, J = 2.0
Hz, Ar-H), 8.24 (dd, 1H, J = 2.0Hz, 8.4 Ar-H), 7.02-7.97 (m, 3H, Ar-H), 7.86 (td 1H, J = 1.1 Hz, 7.5
Hz, Ar-H), 7.76 (td, 1H, J = 1.1 Hz, 7.5 Hz, Ar-H), 7.37 (brs, 2H, NH2).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 180.2 (C=O), 176.8 (C=S), 165.4 (C=O), 147.1,
144.8, 135.0, 133.7, 132.6, 132.5, 132.4, 132.0, 130.1, 129.4, 125.9, 125.8, 125.7, 112.8.
IR (cm-1): υmax 3397, 3293, 3255, 3153, 3015, 1690, 1683, 1635, 1605, 1505, 1344, 1287, 1167.
HRMS (ESI-TOF-MS): C18H12ClN4O5S için hesaplanan [M+H+]: 431.0211; bulunan: 431.0207.

24d Bileşiği için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.06 ppm ve 11.44 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H

23
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

protonlarına aittir. 8.66 ppm ve 7.76 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri yedi protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve 4-kloro-3–nitrofenil halkasında bulunan aromatik protonlara
aittir. İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.37 ppm de yayvan singlet olarak görülen pik NH2
protonlarına aittir.
24d Bileşiği için alınan 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 180.2 ppm ve 165.4 ppm’de
görülen pikler bileşiğin yapısında yer alan üç adet karbonil (C=O) grubunun karbonlarına aittir.
Bileşiğin yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan pik ise 176.8 ppm’de
görülmektedir. Spektrumda on dört karbona denk gelen ve 147.1 ppm ile 112.8 ppm arasında
görülen pikler naftokinon ve 4-kloro-3–nitrofenil halkasında bulunan aromatik karbonlara ait
olup bileşiğin yapısını doğrulamaktadır.
24d Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3397, 3293, 3255 cm-1 deki pikler N-H ve 3153,
3015 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte 1690,
1683, 1635 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir. Yapıda bulunan C=S
grubunun gerilme titreşim piki ise 1167 cm-1 de görülmektedir.
Bileşik 24d için (kapalı formülü, C18H12ClN4O5S) 431.0211 olarak hesaplanan [M+H+]
değeri, ESI-TOF tekniği kullanılarak molekül ağırlığı ile uyumlu olarak 431.0207 olarak bulundu.

4.1.5. 1-(3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)-3-(2,6-diflorobenzoil)tiyoüre
(24e)
Verimi %88 olan sarı renkli 24e bileşiğinin E.N. 229-231 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.23 (brs, 1H, N-H), 11.24 (brs, 1H, N-H), 8.03-7.99 (m, 2H, Ar-
H), 7.88-7.85 (m, 1H, Ar-H), 7.78-7.75 (m, 1H, Ar-H), 7.68-7.60 (m, 1H, Ar-H), 7.47 (brs, 2H, NH2),
7.28-7.24 (m, 2H, Ar-H).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 179.8 (C=O), 176.7 (C=S), 161.1 (C=O), 159.0 (dd,
JFC = 250.6 Hz, 7.0 Hz, 2 x C-F), 144.8, 135.1, 133.3 (dd, JFC = 10.2 Hz, 9.7 Hz, C), 132.5, 132.4, 130.1,
125.9, 125.7, 113.3 (dd, JFC = 21.1 Hz, 20.9 Hz C), 112.8, 112.0 (d, JFC = 19.5 Hz, 4.5 Hz, 2 x C).
IR (cm-1): υmax 3400, 3299, 3191, 3100, 3030, 1882, 1622, 1580, 1539, 1466, 1344, 1277, 1153.
HRMS (ESI-TOF-MS): C18H12ClN4O5SNa için hesaplanan [M+Na] : 410.0378; bulunan: 410.0426.
O

NH 2
S O F

N N
H H

O
24e F

24
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Bileşik 24e için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.23 ppm ve 11.24 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H
protonlarına aittir. 8.03 ppm ve 7.24 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri yedi protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve 2,6–diflorofenil halkasında bulunan aromatik protonlara aittir.
İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.47 ppm de yayvan singlet olarak görülen pik NH2
protonlarına aittir.
Bileşik 24e için 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 179.8 ppm ve 161.1 ppm’de görülen
pikler bileşiğin yapısında yer alan üç adet karbonil (C=O) grubunun karbonlarına aittir. Bileşiğin
yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan pik ise 176.7 ppm’de görülmektedir.
159.0 ppm de dubletin dupleti olarak görülen ve JFC değeri 250.6 Hz ve 7.0 Hz olan pik iki
adet C-F karbonlarına aittir. 133.3 ppm de dupletin dubleti olarak görülen ve JFC değeri 10.2
Hz ve 9.7 Hz olan pik her bir flor atomunun bağlı olduğu karbona göre meta pozisyonda
bulunan karbona ait olan piktir. 113.3 ppm de dupletin dubleti olarak görülen ve JFC = 21.1 Hz
ve 20.9 Hz olan pik flor atomlarının bağlı olduğu karbonların arasında kalan karbona ait olan
piktir. Ayrıca 112.0 ppm de dupletin dupleti olarak görülen ve JFC değeri 19.5 Hz ve 4.5 Hz
olan pik her bir flor atomunun bağlı olduğu karbona göre orto pozisyonda bulunan iki karbon
atomuna ait olan piktir.
24e Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3400, 3299, 3191 cm-1’deki pikler N-H ve 3100,
3030 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte 1882,
1622 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir. Yapıda bulunan C=S
grubunun gerilme titreşim piki ise 1153 cm-1 de görülmektedir.
Bileşik 24e için (kapalı formülü, C18H12ClN4O5S) 410.0387 olarak hesaplanan [M+Na]
değeri, ESI-TOF tekniği kullanılarak molekül ağırlığı ile uyumlu olarak 410.0426 olarak bulundu.

4.1.6. N-((3-Amino-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)karbamotiyol)-1,3-diokso-1,3-
dihidroisobenzofuran-5-karboksamid (24f)
Verimi %93 olan turuncu renkli 24f bileşiğinin E.N. 241-243 ºC (bozunma)’dir.

1H NMR (400 MHz, DMSO-d6):  12.21 (brs, 1H, N-H), 11.46 (brs, 1H, N-H), 8.56 (s, 1H, Ar-H),
8.46 (d, 1H, J = 7.9 Hz, Ar-H), 8.23 (d, 1H, J = 7.9 Hz, Ar-H), 8.03-7.99 (m, 2H, Ar-H), 7.86 (td 1H, J
= 1.3 Hz, 7.5 Hz, Ar-H), 7.77 (td, 1H, J = 1.3 Hz, 7.5 Hz, Ar-H), 7.35 (brs, 2H, NH2).
13C NMR (100 MHz, DMSO-d6):  181.6 (C=O), 180.5 (C=O), 176.8 (C=S), 168.3 (C=O), 167.5
(C=O), 167.0 (C=O), 144.8, 137.3, 135.0, 134.2, 132.5, 132.4, 131.8, 131.3, 130.2, 129.1, 128.3,
125.9, 125.7, 112.9.

25
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

IR (cm-1): υmax 3388, 3289, 3253, 3170, 3112, 3024, 1849, 1776, 1689, 1634, 1602, 1558, 1519,
1359, 1234, 1154.
HRMS (ESI-TOF-MS): C20H12N3O6S için hesaplanan [M+H+]: 422.0441; bulunan: 422.0441.

Bileşik 24f için alınan 1H-NMR spektrumunda, integralleri birer protona karşılık gelen
12.21 ppm ve 11.46 ppm de yayvan singlet olarak görülen pikler yapıda bulunan iki adet N-H
protonlarına aittir. 8.56 ppm ve 7.77 ppm aralığında görülen ve toplam integralleri yedi protona
karşılık gelen pikler naftokinon ve isobenzofuran-1,3-dion halkası sistemlerinde bulunan
aromatik protonlara aittir. İntegrali iki protona karşılık gelen ve 7.35 ppm de yayvan singlet
olarak görülen pik NH2 protonlarına aittir.
24f Bileşiği için alınan 13C-NMR spektrumunda, 181.6 ppm, 180.5 ppm, 168.3 ppm, 167.5
ppm ve 167.0 ppm’de görülen pikler bileşiğin yapısında yer alan beş adet karbonil (C=O)
grubunun karbonlarına aittir. Bileşiğin yapısında yer alan tiyokarbonil (C=S) karbonuna ait olan
pik ise 176.8 ppm’de görülmektedir. Spektrumda on dört karbona denk gelen ve 144.8 ppm ile
112.9 ppm arasında görülen pikler naftokinon ve isobenzofuran-1,3-dion halkasında bulunan
aromatik karbonlara ait olup bileşiğin yapısını doğrulamaktadır.
24f Bileşiğinin FT-IR spektrumunda, 3388, 3289, 3253, 3170 cm-1 deki pikler N-H ve
3112, 3024 cm-1 deki pik ise aromatik C-H gerilme titreşimlerine ait piklerdir. Bununla birlikte
1849, 1776, 1689, 1634 cm-1 de görülen pikler C=O grubunun gerilme titreşim pikleridir.
Yapıda bulunan C=S grubunun gerilme titreşim piki ise 1154 cm-1 de görülmektedir.
Bileşik 24f için (kapalı formülü, C20H12N3O6S ) 422.0441 olarak hesaplanan [M+H+] değeri,
ESI-TOF tekniği kullanılarak molekül ağırlığı ile uyumlu olarak 422.0441olarak bulundu.

26
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

4.2. Açiltiyoüre Türevi Yeni Bileşiklerin Asit Dissosiyasyon Sabitlerinin Belirlenmesi

Sentezlenen açiltiyoüre türevi yeni bileşiklerin (24a-f) asit dissosiyasyon sabitleri,


bileşiklerin suda çözünürlüklerinin çok düşük olmasından dolayı DMSO-Su (20:80 v/v) hidro-
organik çözücü karışımında 25.0 °C ± 0.1 °C'de ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette, 0.025 M NaOH ile
gerçekleştirilen potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan yararlanarak
HYPERQUAD bilgisayar programı ile belirlendi. Her bir ligand için potansiyometrik titrasyon
işlemi üçer defa yapıldı. Tüm bileşikler (24a-f) için üçer pKa değeri saptandı. 24a-f Bileşiklerinin
protonlanması ile ilgili önerilen mekanizma Şekil 4.1 de yer almaktadır. Belirlenen pK 1

değerlerinin 3.77 ± 0.03 ile 4.62 ± 0.04 aralığında, pK 2 değerlerinin 8.93 ± 0.01 ile 10.58 ± 0.01
aralığında ve pK 3 değerlerinin 10.45 ± 0.03 ile 10.79 ± 0.01 aralıklarında oldukları belirlendi
(Tablo 4.1).

Şekil 4.1. 24a-f Bileşiklerinin protonlanması ile ilgili önerilen mekanizma

Açiltiyoüre bileşiklerinde bulunan 1,4-naftokinon halka sisteminde bulunan NH2 grubu


bir aromatik amin olması nedeniyle beklenen pK değerinin anilin'in pK değerine (sübstitüe
gruplara göre genellikle 1.02-6.08 aralığında) benzer bir değer aralığında olması beklenir [62].
Açiltiyoüre bileşikleri (24a-f) için elde edilen pK 1 değerlerinin (3.77 ± 0.03 ile 4.62 ± 0.04
aralığında) protonlanmış NH2 grubuna (-NH3+) ait olacağı düşünülmektedir. 8.93 ± 0.01 ile 10.58
± 0.01 aralığında oldukları belirlenen pK 2 değerlerinin tiyokarbonil grubunun protonlanması
sonucu oluşan –SH grubuna ait olabileceği söylenebilir. Açiltiyoüre bileşikleri (24a-f) için 10.45
± 0.03 ile 10.79 ± 0.01 aralığında tespit edilen pK 3 değerlerinin ise asit ortamında 1,4-naftokinon
halka sisteminin halkada delokalizasyondan dolayı bir naftalen-1,4-diol yapısı olarak
düşünülebileceği ve bu değerin protonlanma ve delokalizasyon sonucu oluşan-OH gruplarıyla
ilişkili olabileceği söylenebilir (Şekil 4.1) [63]. Asidik ortamda yapısında sübstitüe grup olarak
1,4-naftokinon bulunduran açiltiyoüre türevlerinin (24a-f) protonlanması ile bu türler
oluşmaktadır. Açiltiyoüre bileşiklerinin (24a-f) yapıları incelendiğinde açil kısmında bir
sübstitüentin değiştiği, diğer kısımların aynı olduğu görülmektedir. Değişen sübstitüentin 1,4-
naftokinon halka sistemine uzak olması nedeniyle farklı süsbtitüentin bağlanması bu yapıdaki
grupların pK değerlerinde bir azalmaya neden olması beklenmektedir. Ayrıca değişen

27
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

sübtitüentin bulunduğu konumdan dolayı, tiyokarbonil grubunu asitliğini daha çok


etkileyebilecekken, protonlanmış NH2 grubunu (-NH3+) ve naftokinon karbonilinin
protonlanması sonucu oluşan –OH grubunu asitliğinde önemli derecede bir değişikliğe neden
olması beklenmemektedir. Genel olarak 24f bileşiğinin pK 1 değeri dışında, diğer bileşiklerin pK 1

ve pK 3 değerlerinde kayda değer bir fark olmadığı görülmektedir. Beklendiği gibi bileşiklerin
tiyokarbonil grubunun protonlanması sonucu oluşan –SH grubunda kayda değer bir değişikliğin
olduğu görülmektedir. En düşük pK 1 değeri 24e için gözlenirken, en düşük pK 2 ve pK 3 değerleri
sırasıyla 24b ve 24a bileşikleri için oldukları görülmektedir (Tablo 4.1). 24a, 24b, 24c, 24d, 24e
ve 24f bileşiklerine ait mL-pH grafiği sırasıyla Şekil 4.2, Şekil 4.4, Şekil 4.6, Şekil 4.8, Şekil 4.10 ve
Şekil 4.12 de verilmiştir. 24a, 24b, 24c, 24d, 24e ve 24f bileşikleri için HYPERQUAD programı ile
oluşturulan dağılım eğrileri ise sırasıyla Şekil 4.3, Şekil 4.5, Şekil 4.7, Şekil 4.9, Şekil 4.11 ve Şekil
4.13 de görülmektedir.

Tablo 4.1. Açiltiyoüre bileşikleri için (24a-f) 25.0 C ±0.1 ºC de, I= 0.1 M NaCl iyonik şiddette
ve 20% (v/v) DMSO–su çözücü karşımında belirlenen pKa değerleri
Ligand pKa1 Değerleri pKa2 Değerleri pKa3 Değerleri
24a 3.99 ± 0.02 9.57 ± 0.02 10.45 ± 0.03
24b 3.84 ± 0.02 8.93 ± 0.01 10.79 ± 0.01
24c 3.83 ± 0.03 10.22 ± 0.01 10.77 ± 0.01
24d 3.81 ± 0.01 10.58 ± 0.01 10.78 ± 0.05
24e 3.77 ± 0.03 10.47 ± 0.01 10.76 ± 0.04
24f 4.62 ± 0.04 9.37 ± 0.02 10.49 ± 0.02

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
mL
(24a)

Şekil 4.2. 24a Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

28
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY10
100

LH3 LH2

80

% formation relative to L
L
LH
60

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.3. 24a Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
mL
(24b)

Şekil 4.4. 24b Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

29
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

2
100

LH2
LH3 L
80

% formation relative to L LH

60

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.5. 24b Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
mL
(24c)

Şekil 4.6. 24c Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

30
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY12
100
LH2
LH3
L

80

% formation relative to L
60
LH

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.7. 24c Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
mL
(24d)

Şekil 4.8. 24d Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

31
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY13
100

LH3 LH2 L

80

% formation relative to L
60

40

20
LH

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.9. 24d Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2
mL
(24e)

Şekil 4.10. 24e Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

32
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

100

L
LH3

80

% formation relative to L
60

40

LH2
20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.11. 24e Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3 3,2 3,4 3,6
mL
(24f)

Şekil 4.12. 24f Bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

33
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY14
100

LH2 L
LH3

80

% formation relative to L
LH

60

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.13. 24f Bileşiğinin HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC,
I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

4.3. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Zn(II) İyonları İle Oluşturduğu Komplekslerin Oluşum
Sabitlerinin Belirlenmesi

Sentezlenen açiltiyoüre türevi bileşiklerin 24a-f Zn(II) ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri, asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlendiği çözücü ortamında (DMSO-Su (20/80
v/v) hidro-organik çözücü karışımında 25.0 °C ± 0.1 °C'de ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette) , 0.025
M NaOH ile gerçekleştirilen potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan
yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar programı ile belirlendi. Her bir ligandın Zn(II) iyonları ile
oluşturacakları komplekslerin oluşum sabitlerinin belirlenmesi için potansiyometrik titrasyon
işlemi üçer defa yapıldı. Tüm bileşikler için ZnL, ZnHL ve ZnH2L olmak üzere üç farklı türün varlığı
tespit edildi. ZnL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 14.73 ± 0.04 ile 16.40 ± 0.06 aralığında,
ZnHL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 21.71 ± 0.02 ile 24.05 ± 0.06 aralığında ve ZnH2L
türleri için oluşum sabiti değerlerinin ise 24.31 ± 0.02 ile 29.71 ± 0.09 aralığında oldukları
belirlendi (Tablo 4.2).

Şekil 4.14. 24a-f Bileşiklerinin Zn(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı

34
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Açiltiyoüre bileşiklerinden 24d bileşiğinin Zn(II) ile oluşturdukları komplekslerin


diğerlerine göre daha kararlı oldukları 24f bileşiğin Zn(II) ile oluşturdukları komplekslerin ise
diğerlerine göre daha az kararlı oldukları söylenebilir. Açiltiyoüre türevi bileşiklerin 24a-f Zn2+
iyonları ile oluşturdukları kompleksler 1,4-naftokinon halka sistemindeki karbonil oksijeni ve
amin azotu ile tiyoürenin tiyokarbonil kükürdü ile Zn2+ iyonları arasında oluşacak bağlar
üzerinden komplekslerin oluşacakları söylenebilir. Bileşiklerinin Zn(II) iyonları ile
oluşturacakları kompleksin olası yapısı Şekil 4.14’de verilmiştir. 24a-Zn(II), 24b-Zn(II), 24c-
Zn(II), 24d-Zn(II), 24e-Zn(II) ve 24f-Zn(II) kompleks bileşiklerine ait mL-pH grafiği sırasıyla
Şekil 4.15, Şekil 4.17, Şekil 4.19, Şekil 4.21, Şekil 4.23 ve Şekil 4.25 de verilmiştir. 24a-Zn(II), 24b-
Zn(II), 24c-Zn(II), 24d-Zn(II), 24e-Zn(II) ve 24f-Zn(II) kompleks bileşikleri için HYPERQUAD
programı ile oluşturulan dağılım eğrileri ise sırasıyla Şekil 4.16, Şekil 4.18, Şekil 4.20, Şekil 4.22,
Şekil 4.24 ve Şekil 4.26 da görülmektedir.

Tablo 4.2. Açiltiyoüre bileşiklerinin Zn(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I=0.1 M NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))

Türler Log10β
MHL Zn2+
101 15.54 ± 0.06
24a 111 22.74 ± 0.06
121 26.30 ± 0.03

101 16.05 ± 0.02


24b 111 23.36 ± 0.03
121 26.86 ± 0.02
101 16.10 ± 0.02
24c 111 23.42 ± 0.04
121 26.75 ± 0.05
101 16.40 ± 0.06
24d 111 24.05 ± 0.06
121 29.71 ± 0.09
101 15.56 ± 0.02
24e 111 23.08 ± 0.04
121 26.16 ± 0.06
101 14.73 ± 0.04
24f 111 21.71 ± 0.02
121 24.31 ± 0.02

35
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3
mL

Şekil 4.15. 24a-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY10Zn
100

ZnLH ZnL
ZnLH2
80
% formation relative to Zn

60

40

20

0
3 5 7 9
pH

Şekil 4.16. 24a-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım
eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

36
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3
mL

Şekil 4.17. 24b-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY11Zn
100

ZnLH2 ZnLH ZnL

80
% formation relative to Zn

60

40

20

0
3 5 7 9
pH

Şekil 4.18. 24b-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım
eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

37
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3
mL

Şekil 4.19. 24c-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY12Zn
100

ZnLH ZnL
ZnLH2

80
% formation relative to Zn

60

40

20

0
2 4 6 8 10
pH

Şekil 4.20. 24c-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım
eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

38
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3
mL

Şekil 4.21. 24d-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY13Zn
100

ZnLH2 ZnL
80

ZnLH
% formation relative to Zn

60

40

20

0
4 6 8 10
pH

Şekil 4.22. 24d-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım
eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

39
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8 3
mL

Şekil 4.23. 24e-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

100

ZnLH ZnL
ZnLH2
80
% formation relative to Zn

60

40

20

0
2 4 6 8 10
pH

Şekil 4.24. 24e-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım
eğrisi (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

40
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,4 0,8 1,2 1,6 2 2,4 2,8 3,2 3,6 4
mL

Şekil 4.25. 24f-Zn(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY14Zn
100

ZnLH ZnL
ZnLH2
80
% formation relative to Zn

60

40

20

0
2 4 6 8
pH

Şekil 4.26. 24f-Zn(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

41
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

4.4. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Ni(II) İyonları İle Oluşturduğu Komplekslerin Oluşum
Sabitlerinin Belirlenmesi

Sentezlenen açiltiyoüre türevi bileşiklerin 24a-f Ni(II) ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri, asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlendiği çözücü ortamında (DMSO-Su (20/80
v/v) hidro-organik çözücü karışımında 25.0 °C ± 0.1 °C'de ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette) , 0.025
M NaOH ile gerçekleştirilen potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan
yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar programı ile belirlendi. Her bir ligandın Ni(II) iyonları ile
oluşturacakları komplekslerin oluşum sabitlerinin belirlenmesi için potansiyometrik titrasyon
işlemi üçer defa yapıldı. Açiltiyoüre ligandları için NiL, NiHL ve NiH2L olmak üzere üç farklı türün
varlığı tespit edildi. NiL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 13.49 ± 0.05 ile 15.04 ± 0.06
aralığında, NiHL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 21.68 ± 0.04 ile 23.56 ± 0.07 aralığında ve
NiH2L türleri için oluşum sabiti değerlerinin ise 24.87 ± 0.06 ile 27.34 ± 0.06 aralığında oldukları
belirlendi (Tablo 4.3).
Cl
Ni
O O

NH2 NH
S O S O
NiCl2

N N R N N R
H H H H

O O

Şekil 4.27. 24a-f Bileşiklerinin Ni(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı

NiL türündeki kompleksler için Ni-24f kompleks bileşiği; NiH-24d kompleks bileşiği ve
NiH2-24d kompleks bileşiğinin diğerlerine göre daha kararlı oldukları söylenebilir. Açiltiyoüre
türevi bileşiklerin Ni2+ iyonları ile oluşturdukları kompleksler 1,4-naftokinon halka sistemindeki
karbonil oksijeni ve amin azotu ile tiyoürenin tiyokarbonil kükürdü ile Ni2+ iyonları arasında
oluşacak bağlar üzerinden komplekslerin oluşacağı söylenebilir. 24a-f Bileşiklerinin Ni(II)
iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı Şekil 4.27’de verilmiştir. 24a-Ni(II), 24b-
Ni(II), 24c-Ni(II), 24d-Ni(II), 24e-Ni(II) ve 24f-Ni(II) kompleks bileşiklerine ait mL-pH grafiği
sırasıyla Şekil 4.28, Şekil 4.30, Şekil 4.32, Şekil 4.34, Şekil 4.36 ve Şekil 4.38 de verilmiştir. 24a-
Ni(II), 24b-Ni(II), 24c-Ni(II), 24d-Ni(II), 24e-Ni(II) ve 24f-Ni(II) kompleks bileşikleri için
HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrileri ise sırasıyla Şekil 4.29, Şekil 4.31, Şekil
4.33, Şekil 4.35, Şekil 4.37 ve Şekil 4.39 da görülmektedir.

42
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Tablo 4.3. Açiltiyoüre bileşiklerinin Ni(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I=0.1 mol dm-3 NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))

Türler Log10β
MHL Ni2+
101 13.49 ± 0.05
24a 111 23.12 ± 0.04
121 26.57 ± 0.09

101 14.26 ± 0.03


24b 111 23.12 ± 0.03
121 26.86 ± 0.04
101 14.40 ± 0.06
24c 111 23.22 ± 0.04
121 26.83± 0.02
101 14.40 ± 0.08
24d 111 23.56 ± 0.07
121 27.34 ± 0.06
101 13.62± 0.02
24e 111 22.83 ± 0.07
121 25.17± 0.08
101 15.04 ± 0.06
24f 111 21.68 ± 0.04
121 24.87 ± 0.06

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
mL

Şekil 4.28. 24a-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

43
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY10Ni
100
NiLH NiLH-2
NiLH2

80

% formation relative to Ni
NiL
60

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.29. 24a-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
mL

Şekil 4.30. 24b-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

44
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY11Ni
100

NiLH
NiLH2 NiL

80

% formation relative to Ni 60

40

20

0
3 5 7 9 11
pH

Şekil 4.31. 24b-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
mL

Şekil 4.32. 24c-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

45
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY12ni
100

NiLH NiL
NiLH2

80

% formation relative to Ni
60

40

20

0
3 5 7 9 11
pH

Şekil 4.33. 24c-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
mL

Şekil 4.34. 24d-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

46
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY13Ni
100

NiLH2 NiLH NiL


80

% formation relative to Ni 60

40

20

0
4 6 8 10 12
pH

Şekil 4.35. 24d-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
mL

Şekil 4.36. 24e-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

47
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY15Ni
100

NiLH2 NiLH NiL

80

% formation relative to Ni
60

40

20

0
0 4 8 12
pH

Şekil 4.37. 24e-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

12

10

8
pH

0
0 0,4 0,8 1,2 1,6 2 2,4 2,8 3,2 3,6 4
mL

Şekil 4.38. 24f-Ni(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

48
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

MY14Ni
100

NiLH2 NiLH NiL


80

% formation relative to Ni
60

40

20

0
2 4 6 8
pH

Şekil 4.39. 24f-Ni(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

4.5. Açiltiyoüre Türevi Bileşiklerin Pt(II) İyonu İle Oluşturduğu Komplekslerin Oluşum
Sabitlerinin Belirlenmesi

Sentezlenen açiltiyoüre türevi bileşiklerin 24a-f Pt(II) ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri, asit dissosiyasyon sabitlerinin belirlendiği çözücü ortamında (DMSO-Su (20/80
v/v) hidro-organik çözücü karışımında 25.0 °C ± 0.1 °C'de ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette) , 0.025
M NaOH ile gerçekleştirilen potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan
yararlanarak HYPERQUAD bilgisayar programı ile belirlendi. Her bir ligandın Pt(II) iyonları ile
oluşturacakları komplekslerin oluşum sabitlerinin belirlenmesi için potansiyometrik titrasyon
işlemi üçer defa yapıldı. Açiltiyoüre ligandları için PtL, PtHL ve PtH2L olmak üzere üç farklı türün
varlığı tespit edildi. PtL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 13.65 ± 0.09 ile 15.70 ± 0.07
aralığında, PtHL türleri için oluşum sabiti değerlerinin 21.75 ± 0.06 ile 24.51 ± 0.04 aralığında ve
PtH2L türleri için oluşum sabiti değerlerinin ise 25.05 ± 0.09 ile 29.59± 0.07 aralığında oldukları
belirlendi (Tablo 4.4). PtL türündeki kompleksler için Pt-24d kompleks bileşiği; PtHL türündeki
kompleksler için PtH-24d kompleks bileşiği ve PtH2L türündeki kompleksler için PtH2-24e
kompleks bileşiğinin diğerlerine göre daha kararlı oldukları söylenebilir.

49
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

Şekil 4.40. 24a-f Bileşiklerinin Pt(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı

Tablo 4.4. Açiltiyoüre bileşiklerinin Pt(II) iyonları ile oluşturdukları komplekslerin


oluşum sabitleri (25.0 °C ± 0.1 °C, I=0.1 mol dm-3 NaCl, DMSO:su (20:80 v/v))

Türler Log10β
MHL Pt2+
101 15.45 ± 0.03
24a 111 22.55 ± 0.05
121 26.35 ± 0.02

101 14.35 ± 0.05


24b 111 22.62 ± 0.05
121 25.97 ± 0.06
101 13.65 ± 0.09
24c 111 22.57 ± 0.07
121 26.97 ± 0.05
101 15.70 ± 0.07
24d 111 24.51 ± 0.04
121 26.48 ± 0.09
101 13.94 ± 0.09
24e 111 23.08 ± 0.06
121 29.59± 0.07
101 15.00 ± 0.08
24f 111 21.75 ± 0.06
121 25.05 ± 0.09

Açiltiyoüre türevi bileşiklerin Pt2+ iyonları ile oluşturdukları kompleksler 1,4-naftokinon


halka sistemindeki karbonil oksijeni ve amin azotu ile tiyoürenin tiyokarbonil kükürdü ile Pt(II)
iyonları arasında oluşacak bağlar üzerinden komplekslerin oluşacakları söylenebilir.
Bileşiklerinin Pt(II) iyonları ile oluşturacakları kompleksin olası yapısı Şekil 4.40’da verilmiştir.

50
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

24a-Pt(II), 24b-Pt(II), 24c-Pt(II), 24d-Pt(II), 24e-Pt(II) ve 24f-Pt(II) kompleks bileşiklerine


ait mL-pH grafiği sırasıyla Şekil 4.41, Şekil 4.43, Şekil 4.45, Şekil 4.47, Şekil 4.49 ve Şekil 4.51 de
verilmiştir. 24a-Pt(II), 24b-Pt(II), 24c-Pt(II), 24d-Pt(II), 24e-Pt(II) ve 24f-Pt(II) kompleks
bileşikleri için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrileri ise sırasıyla Şekil 4.42, Şekil
4.44, Şekil 4.46, Şekil 4.48, Şekil 4.50 ve Şekil 4.52 de görülmektedir.

12

10

8
pH

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8
mL

Şekil 4.41. 24a-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY10Pt
100

PtLH

PtLH2 PtL
80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
3 5 7 9
pH

Şekil 4.42. 24a-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

51
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8
mL

Şekil 4.43. 24b-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY11Pt
100

PtLH2 PtLH PtL

80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
2 4 6 8 10
pH

Şekil 4.44. 24b-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

52
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8
mL

Şekil 4.45. 24c-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY12Pt
100

PtLH2 PtLH PtL

80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
3 5 7 9 11
pH

Şekil 4.46. 24c-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

53
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6 2,8
mL

Şekil 4.47. 24d-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY13Pt
100

PtLH
PtLH2 PtL
80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
0 4 8
pH

Şekil 4.48. 24d-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

54
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,4 0,8 1,2 1,6 2 2,4 2,8 3,2 3,6
mL

Şekil 4.49. 24e-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

100

PtLH2 PtLH PtL


80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
6 8 10
pH

Şekil 4.50. 24e-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

55
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12

10

pH 8

0
0 0,4 0,8 1,2 1,6 2 2,4 2,8 3,2 3,6 4 4,4 4,8
mL

Şekil 4.51. 24f-Pt(II) Kompleks bileşiğine ait mL-pH grafiği (25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20%
(v/v) DMSO–su)

MY14Pt
100

PtLH2 PtLH PtL


80
% formation relative to Pt

60

40

20

0
2 4 6 8
pH

Şekil 4.52. 24f-Pt(II) Kompleks bileşiği için HYPERQUAD programı ile oluşturulan dağılım eğrisi
(25.0 C ±0.1 ºC, I= 0.1 M NaCl, 20% (v/v) DMSO–su)

56
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER

Bu tez çalışması kapsamında literatürde yer almayan altı adet açiltiyoüre bileşiği
sentezlenerek yapıları tamamen karakterize edildi. Bir bileşiğin yapısı ve stereokimyası tek
kristal X-ışını kırınımı ile de tamamen belirlendi. Herbir bileşiğin DMSO-Su (20/80 v/v) hidro-
organik çözücü karışımında 25.0 °C ± 0.1 °C'de ve 0.1 M NaCl iyonik şiddette, 0.025 M NaOH ile
gerçekleştirilen potansiyometrik titrasyonlar sonucu elde edilen datalardan yararlanarak
HYPERQUAD bilgisayar programı ile asit dissosiyasyon sabitleri belirlendi. Bileşikler için
belirlenen asit dissosiyasyon sabitlerinden pK 1 değerlerinin 3.77 ± 0.03 ile 4.62 ± 0.04 aralığında,
pK 2 değerlerinin 8.93 ± 0.01 ile 10.58 ± 0.01 aralığında ve pK 3 değerlerinin 10.45 ± 0.03 ile 10.79
± 0.01 aralıklarında oldukları ve bunların sırasıyla NH3+, -SH ve -OH gruplarıyla ilişkili
olabilecekleri düşünülmektedir. Ayrıca bu altı ligandın, Zn(II), Ni(II) ve Pt(II) iyonları ile
oluşturacakları kompleksler için oluşum sabitleri belirlendi. Her bir açiltiyoüre bileşiği ile metal
iyonu arasındaki kompleksleşmede farklı pH aralıklarında oluşup tükenen ML, MHL ve MH2L tipi
türlerinin oluştuğu tespit edildi. MH2L tipi komplekslerin oluşum sabitlerinin diğer iki türden
daha büyük oldukları tespit edildi. 24d ligandının Zn(II) ve Ni(II) iyonları ile diğerlerine göre
daha kararlı kompleksler oluşturacağı söylenebilir. Benzer şekilde 24d ligandının Pt(II) iyonları
ile diğerlerine göre daha kararlı ML ve MHL tipi kompleksleri, 24e ligandının da Pt(II) iyonları ile
diğerlerine göre daha kararlı MH2L tipi kompleksler oluşturacağı söylenebilir.

Bu çalışmanın devamında, sentezlenen bileşiklerin başta farklı anyon ve katyonlara karşı


kemosensör özellikleri ve antimikrobiyal, antikanser gibi çeşitli farmakolojik özelliklerinin
belirlenmesi ile birlikte koordinasyon kimyasında ligand olarak uygulama alanlarının
araştırılması için daha kapsamlı çalışmalar gerçekleştirilebilir.

57
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

KAYNAKLAR

[1]. Saeed, A.; Mustafa, M. N.; Zain-ul-Abideen, M.; Shabir, G.; Erben, M. F.; Flörke, U., Current
developments in chemistry, coordination, structure and biological aspects of 1-(acyl/aroyl)-3-
(substituted) thioureas: advances Continue…. Journal of Sulfur Chemistry 2019, 40, (3), 312-350.

[2]. Saeed, A.; Qamar, R.; Fattah, T. A.; Flörke, U.; Erben, M. F., Recent developments in chemistry,
coordination, structure and biological aspects of 1-(acyl/aroyl)-3-(substituted) thioureas.
Research on Chemical Intermediates 2017, 43, (5), 3053-3093.

[3]. Saeed, A.; Flörke, U.; Erben, M. F., A review on the chemistry, coordination, structure and
biological properties of 1-(acyl/aroyl)-3-(substituted) thioureas. Journal of Sulfur Chemistry
2014, 35, (3), 318-355.

[4]. Aly, A. A.; Ahmed, E. K.; El-Mokadem, K. M.; Hegazy, M. E. A. F., Update survey on aroyl
substituted thioureas and their applications. Journal of Sulfur Chemistry 2007, 28, (1), 73-93.

[5]. Koch, K. R., New chemistry with old ligands: N-alkyl-and N, N-dialkyl-N′-acyl (aroyl) thioureas
in co-ordination, analytical and process chemistry of the platinum group metals. Coordination
Chemistry Reviews 2001, 216, 473-488.

[6]. Öğretir, C.; Yarlıgan, S.; Demirayak, Ş.; Arslan, T., A theoretical approach to acidity-basicity
behaviour of some biolagically active 6-phenyl-4,5-dihydro-3(2H)-pyridazinone derivatives, J.
Mol. Struc.-Theochem 2003, 666-667, 609-615.

[7]. Völgyi, G.; Ruiz, R.; Box, K.; Comer, J.; Bosch, E.; Takacs-Novak, K., Potentiometric and
spectrophotometric pKa determination of water-insoluble compounds: Validation study in a new
cosolvent system. Analytica Chimica Acta 2007, 583, (2), 418-428.

[8]. Haklı, Ö.; Ertekin, K.; Özer, M. S.; Aycan, S., Determination of pKa values of clinically important
perfluorochemicals in nonaqueous media. Journal of Analytical Chemistry 2008, 63, (11), 1051-
1056.

[9]. Narin, I.; Sarioglan, S.; Anilanmert, B.; Sari, H., pKa determinations for montelukast sodium
and levodropropizine. Journal of solution chemistry 2010, 39(10), 1582-1588.

[10]. Aslan, N.; Erden, P. E.; Doğan, A.; Canel, E.; Kılıç, E., Protonation constants of some alanyl
dipeptides in mixed aqueous organic solvents. Journal of Solution. Chemistry 2016, 45, (2), 299-
312.

[11] Ferraro, A.; Fabbricino, M.; van Hullebusch, E. D.; Esposito, G.; Pirozzi, F., Effect of
soil/contamination characteristics and process operational conditions on aminopolycarboxylates
enhanced soil washing for heavy metals removal: a review. Reviews in Environmental Science and
Bio/technology 2016, 15, (1), 111-145.

[12]. Kazemi, M. S.; Shamshirgaran, B., Determination of the Stoichiometry, Stability Constant of
Complexes Formation and Thermodynamic Parameters between 15-Crown-5, 1, 4, 8, 11-
Tetrathiacyclotetradecane and 1, 7-Diaza-12-crown-4 Macrocyclic Ligands in Acetonitrile–
Methanol Binary Solvent Mixtures. International Journal of Electrochemical Science 2016, 11, (5),
3415-3424.

58
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

[13]. Gemili, M.; Sari, H.; Ulger, M.; Sahin, E.; Nural, Y., Pt (II) and Ni (II) complexes of
octahydropyrrolo [3, 4-c] pyrrole N-benzoylthiourea derivatives: Synthesis, characterization,
physical parameters and biological activity. Inorganica Chimica Acta 2017, 463, 88-96.

[14]. Nural, Y.; Gemili, M.; Yabalak, E.; De Coen, L.; Ulger, M., Green synthesis of highly
functionalized octahydropyrrolo [3, 4-c] pyrrole derivatives using subcritical water, and their
anti (myco) bacterial and antifungal activity. Arkivoc 2018, (5), 51-64.

[15]. Erşen, D.; Ülger, M.; Mangelinckx, S.; Gemili, M.; Şahin, E.; Nural, Y., Synthesis and anti (myco)
bacterial activity of novel 5, 5-diphenylpyrrolidine N-aroylthiourea derivatives and a
functionalized hexahydro-1H-pyrrolo [1, 2-c] imidazole. Medicinal Chemistry Research 2017, 26,
(9), 2152-2160.

[16]. Abd Halim, A. N.; Ngaini, Z., Synthesis and characterization of halogenated bis (acylthiourea)
derivatives and their antibacterial activities. Phosphorus, Sulfur, and Silicon and the Related
Elements 2017, 192, (9), 1012-1017.

[17]. Antypenko, L.; Meyer, F.; Kholodniak, O.; Sadykova, Z.; Jirásková, T.; Troianova, A.; Buhaiova
V.; Cao S.; Kovalenko S.; Garbe, L. A.; Steffens, K. G., Novel acyl thiourea derivatives: Synthesis,
antifungal activity, gene toxicity, drug-like and molecular docking screening. Archiv der
Pharmazie 2019, 352, (2), 1800275.

[18] Burgeson, J. R.; Moore, A. L.; Boutilier, J. K.; Cerruti, N. R.; Gharaibeh, D. N.; Lovejoy, C. E.;
Amberg, S. M.; Hruby,D. E.; Tyavanagimatt S. R.; Allen R. D.; Dai, D., SAR analysis of a series of
acylthiourea derivatives possessing broad-spectrum antiviral activity. Bioorganic & medicinal
chemistry letters 2012, 22,(13), 4263-4272.

[19]. Pandey, S. K.; Pratap, S.; Tiwari, M. K.; Marverti, G.; Jasinski, J. P., Experimental and theoretical
exploration of molecular structure and anticancer properties of two N, N′–disubstituted
thiocarbamide derivatives. Journal of Molecular Structure 2019, 1175, 963-970.

[20]. Koca, İ.; Özgür, A.; Er, M.; Gümüş, M.; Coşkun, K. A.; Tutar, Y., Design and synthesis of
pyrimidinyl acyl thioureas as novel Hsp90 inhibitors in invasive ductal breast cancer and its bone
metastasis. European journal of medicinal chemistry 2016, 122, 280-290.

[21]. Koca, I.; Özgür, A.; Coşkun, K. A.; Tutar, Y., Synthesis and anticancer activity of acyl thioureas
bearing pyrazole moiety. Bioorganic & medicinal chemistry 2013, 21,(13), 3859-3865.

[22]. Shoaib, M.; Shafi Ullah, S.; Bari, A. U.; Tahir, M. N.; Shah, S. W. A., Acute toxicity, brine shrimp
cytotoxic, antioxidant and analgesic activities of synthesized 1-benzoyl-3-methyl
thiourea. Pharmacologyonline 2014, 3, 90-98.

[23]. Gemili, M.; Nural, Y.; Keleş, E.; Aydıner, B.; Seferoğlu, N;, Ülger, M.; Şahin, E.; Erat, S.; Seferoğlu,
Z., Novel highly functionalized 1, 4-naphthoquinone 2-iminothiazole hybrids: Synthesis,
photophysical properties, crystal structure, DFT studies, and anti (myco) bacterial/antifungal
activity. Journal of Molecular Structure 2019, 1196, 536-546.

[24]. Nural, Y.; Gemili, M.; Ulger, M.; Sari, H.; De Coen, L. M.; Sahin, E., Synthesis, antimicrobial
activity and acid dissociation constants of methyl 5, 5-diphenyl-1-(thiazol-2-yl) pyrrolidine-2-
carboxylate derivatives. Bioorganic & medicinal chemistry letters 2018, 28, (5), 942-946.

[25]. Nural, Y., Synthesis, antimycobacterial activity, and acid dissociation constants of
polyfunctionalized 3-[2-(pyrrolidin-1-yl) thiazole-5-carbonyl]-2H-chromen-2-one derivatives.
Monatshefte für Chemie-Chemical Monthly, 2018, 149, (10), 1905-1918.

59
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

[26]. Nural, Y.; Dondas, H. A.; Grigg, R.; Sahin, E., Polysubstituted fused ring bicyclic thiohydantoins
from aminocarbo-N-thioylpyrrolidines derived from azomethine ylide 1, 3-dipolar
cycloadditions. Heterocycles 2011, 83, (9), 2091-2114.

[27]. Qin, Y.; Liu, W.; Xing, R.; Liu, S.; Li, K.; Li, P., Cyclization Reaction of Acyl Thiourea Chitosan:
Enhanced Antifungal Properties via Structural Optimization. Molecules 2018, 23, (3), 594.

[28]. Elkholy, S. S.; Salem, H. A.; Eweis, M.; Elsabee, M. Z., Synthesis and characterization of some
acyl thiourea derivatives of chitosan and their biocidal activities. International journal of
biological macromolecules 2014, 70, 199-207.

[29]. Mohamed, N. A.; El-Ghany, N. A. A., Preparation and antimicrobial activity of some
carboxymethyl chitosan acyl thiourea derivatives. International journal of biological
macromolecules 2012, 50, (5), 1280-1285.

[30]. Zhong, Z.; Xing, R.; Liu, S.; Wang, L.; Cai, S.; Li, P., Synthesis of acyl thiourea derivatives of
chitosan and their antimicrobial activities in vitro. Carbohydrate Research 2008, 343,(3), 566-
570.

[31]. Cui, P.; Li, X.; Zhu, M.; Wang, B.; Liu, J.; Chen, H., Design, synthesis and antibacterial activities
of thiouracil derivatives containing acyl thiourea as SecA inhibitors. Bioorganic & medicinal
chemistry letters 2017, 27,(10), 2234-2237.

[32]. Chang, Y.; Zhang, J.; Chen, X.; Li, Z.; Xu, X., Synthesis and nematicidal activities of 1, 2, 3-
benzotriazin-4-one derivatives containing thiourea and acylthiourea against Meloidogyne
incognita. Bioorganic & medicinal chemistry letters 2017, 27,(11), 2641-2644.

[33]. Duan, L. P.; Xue, J.; Xu, L. L.; Zhang, H. B., Synthesis 1-acyl-3-(2'-aminophenyl) thioureas as
anti-intestinal nematode prodrugs. Molecules 2010, 15,(10), 6941-6947.

[34]. Fattah, T. A.; Bua, S.; Saeed, A.; Shabir, G.; Supuran, C. T., 3-Aminobenzenesulfonamides
incorporating acylthiourea moieties selectively inhibit the tumor-associated carbonic anhydrase
isoform IX over the off-target isoforms I, II and IV. Bioorganic chemistry 2019, 82, 123-128.

[35]. Ghazal, K.; Shoaib, S.; Khan, M.; Khan, S.; Rauf, M. K.; Khan, N.; Badshah A.; Tahir, m. N.; Ali, I.;
Rehman, A., Synthesis, characterization, X-ray diffraction study, in-vitro cytotoxicity, antibacterial
and antifungal activities of nickel (II) and copper (II) complexes with acyl thiourea ligand. Journal
of Molecular Structure 2019, 1177, 124-130.

[36]. Cunha, B. N.; Colina-Vegas, L.; Plutín, A. M.; Silveira, R. G.; Honorato, J.; Oliveira, K. M.;
Cominetti, M. R.; Ferreira, A. G.; Castellano, E. E.; Batista, A. A., Hydrolysis reaction promotes
changes in coordination mode of Ru (II)/acylthiourea organometallic complexes with cytotoxicity
against human lung tumor cell lines. Journal of inorganic biochemistry 2018, 186, 147-156.

[37]. Khan, M. R.; Zaib, S.; Khan, A.; Badshah, A.; Rauf, M. K.; Imtıyaz-ud-Din; Tahir, M. N.; Shahid,
M.; Iqbal, J., Pd (II)-based heteroleptic complexes with N-(acyl)-N′, N′-(disubstituted) thioureas
and phosphine ligands: Synthesis, characterization and cytotoxic studies against lung squamous,
breast adenocarcinoma and Leishmania tropica. Inorganica Chimica Acta 2018, 479, 189-196.

[38]. Plutín, A. M.; Alvarez, A.; Mocelo, R.; Ramos, R.; Sánchez, O. C.; Castellano, E. E.; SilvaM. M.;
Villarreal, W.; Vegas, L. C.; Pavan, F. R.; Batista, A. A., Structure/Activity of PtII/N, N-Disubstituted-
N'-acylthiourea Complexes: Anti-Tumor and Anti-Mycobacterium tuberculosis Activities. Journal
of the Brazilian Chemical Society 2018, 29, (6), 1256-1267.

60
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

[39]. Plutín, A. M.; Alvarez, A.; Mocelo, R.; Ramos, R.; Castellano, E. E.; Da Silva, M. M.; Colina-Vegas,
L.; Pavan F. R.; Batista, A. A., Anti-Mycobacterium tuberculosis activity of platinum (II)/N, N-
disubstituted-N′-acyl thiourea complexes. Inorganic Chemistry Communications 2016, 63, 74-80

[40]. Colina-Vegas, L.; Luna-Dulcey, L.; Plutín, A. M.; Castellano, E. E.; Cominetti, M. R.; Batista, A.
A., Half sandwich Ru (II)-acylthiourea complexes: DNA/HSA-binding, anti-migration and cell
death in a human breast tumor cell line. Dalton Transactions 2017, 46,(38), 12865-12875.

[41]. Gemili, M.; Nural, Y.; Keleş, E.; Aydıner, B.; Seferoğlu, N.; Şahin, E.; Sarı H.; Seferoğlu, Z., Novel
1,4-naphthoquinone N-aroylthioureas: Syntheses, crystal structure, anion recognition properties,
DFT studies and determination of acid dissociation constants. Journal of Molecular Liquids
2018, 269, 920-932.

[42]. Liu, S.; Kang, J.; Cao, X.; Yue, X., Acylthiourea derivatives as colorimetric sensors for anions:
Synthesis, characterization and spectral behaviors. Spectrochimica Acta Part A: Molecular and
Biomolecular Spectroscopy 2016, 153, 471-477.

[43]. Khairul, W. M.; Zuki, H. M.; Hasan, M. F. A.; Daud, A. I., Pyridine Acyl Thiourea as Ionophore
for the Detection of Copper (II) in Aqueous Phase. Procedia Chemistry 2016, 20, 105-114.

[44]. Li, S.; Cao, X.; Chen, C.; Ke, S., Novel salicylic acid-oriented thiourea-type receptors as
colorimetric chemosensor: synthesis, characterizations and selective naked-eye recognition
properties. Spectrochimica Acta Part A: Molecular and Biomolecular Spectroscopy 2012, 96, 18-
23.

[45]. Kalaiyarasi, A.; Haribabu, J.; Gayathri, D.; Gomathi, K.; Bhuvanesh, N. S. P.; Karvembu, R.; Biju,
V. M., Chemosensing, molecular docking and antioxidant studies of 8-aminoquinoline appended
acylthiourea derivatives. Journal of Molecular Structure 2019, 1185, 450-460.

[46]. Kütt, A.; Selberg, S.; Kaljurand, I.; Tshepelevitsh, S.; Heering, A.; Darnell, A.; Kaupmees, K.;
Piirsalu, M.; Leito, I., pKa values in organic chemistry–Making maximum use of the available
data. Tetrahedron letters 2018, 59, (42), 3738-3748.

[47]. Soames, A., Iglauer, S., Barifcani, A., Gubner, R., Acid Dissociation Constant (pKa) of Common
Monoethylene Glycol (MEG) Regeneration Organic Acids and Methyldiethanolamine at Varying
MEG Concentration, Temperature, and Ionic Strength. Journal of Chemical & Engineering Data
2018, 63, (8), 2904-2913.

[48]. Babić, S.; Horvat, A. J.; Pavlović, D. M.; Kaštelan-Macan, M., Determination of pKa values of
active pharmaceutical ingredients. TrAC Trends in Analytical Chemistry 2007, 26, (11), 1043-
1061.

[49]. Gumustas, M.; Şanlı, S.; Şanlı, N.; Ozkan, S. A., Determination of pKa values of some
antihypertensive drugs by liquid chromatography and simultaneous assay of lercanidipine and
enalapril in their binary mixtures. Talanta 2010, 82, (4), 1528-1537.

[50]. Andrasi, M.; Buglyo, P.; Zekany, L.; Gaspar, A., A comparative study of capillary zone
electrophoresis and pH-potentiometry for determination of dissociation constants. Journal of
pharmaceutical and biomedical analysis 2007, 44(5), 1040-1047.

[51]. Ersen, D.; Gemili, M.; Sarı, H.; Nural, Y., Acid dissociation constants of 5, 5-
diphenylpyrrolidine N-aroylthioureas and stability constants of their Pt (II) and Ni (II) complexes
in acetonitrile-water hydroorganic solvent. CBÜ Fen Bil Dergi 2017, 13, (1), 125-138.

61
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

[52]. Nural, Y., Synthesis and Determination of Acid Dissociation Constants in Dimethyl Sulfoxide–
Water Hydroorganic Solvent of 5, 5-Diphenylpyrrolidine N-Aroylthiourea Derivatives. Journal of
the Turkish Chemical Society, Section A: Chemistry 2017, 4(3), 841-854.

[53]. Binzet, G.; Zeybek, B.; Kılıç, E.; Külcü, N.; Arslan, H., Determination of the ionization constants
of some benzoyl thiourea derivatives in dioxane-water mixture. Journal of Chemistry 2013, 2013,
Article ID 201238, 7 pages.

[54]. Sigel, A.; Sigel, H.; Sigel, R. K. O., Interrelations between essential metal ions and human
diseases. Springer, Dordrecht. 2013. DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-007-7500-8

[55]. Abdelkarim, A. T.; El-Sherif, A. A., Potentiometric, Thermodynamics and Coordination


Properties for Binary and Mixed Ligand Complexes of Copper (II) with Imidazole-4-acetic Acid
and Tryptophan or Phenylalanine Aromatic Amino Acids. Journal of Solution Chemistry 2016, 45,
(5), 712-731.

[56]. Abdelkarim, A. T.; Al-Shomrani, M. M.; Rayan, A. M.; El-Sherif, A. A., Mixed ligand complex
formation of cetirizine drug with bivalent transition metal (II) ions in the presence of 2-
aminomethylbenzimidazole: synthesis, structural, biological, pH-metric and thermodynamic
studies. Journal of Solution Chemistry 2015, 44, (8), 1673-1704.

[57]. Anderegg, G.; Arnaud-Neu, F.; Delgado, R.; Felcman, J.; Popov, K., Critical evaluation of
stability constants of metal complexes of complexones for biomedical and environmental
applications*(IUPAC Technical Report). Pure and applied chemistry, 2005, 77,(8), 1445-1495.

[58]. Pettit, L. D.; Powell, K. J., The IUPAC stability constants database. Chemistry international
2006, 28, 5, 14-15. DOI: https://doi.org/10.1515/ci.2006.28.5.14

[59]. Atabey, H.; Sari, H.; Al-Obaidi, F. N., Protonation equilibria of carminic acid and stability
constants of its complexes with some divalent metal ions in aqueous solution. Journal of solution
chemistry 2012, 41, (5), 793-803.

[60]. Timoshkin, A. Y.; Kudrev, A. G., Calculations of microconstants and equilibrium formation
constants for platinum (II) and palladium (II) halide complexes in solution. Russian Journal of
Inorganic Chemistry 2012, 57, (10), 1362-1370.

[61]. Nural, Y.; Gemili, M.; Seferoglu, N.; Sahin, E.; Ulger, M.; Sari, H., Synthesis, crystal structure,
DFT studies, acid dissociation constant, and antimicrobial activity of methyl 2-(4-chlorophenyl)-
7a-((4-chlorophenyl) carbamothioyl)-1-oxo-5, 5-diphenyl-3-thioxo-hexahydro-1H-pyrrolo [1, 2-
e] imidazole-6-carboxylate. Journal of Molecular Structure 2018, 1160, 375-382.

[62]. Gross, K. C.; Seybold, P. G., Substituent effects on the physical properties and pKa of aniline.
International Journal of Quantum Chemistry 2000, 80, (4-5), 1107-1115.

[63]. Chiang, Y.; Kresge, A. J.; Hellrung, B.; Schünemann, P.; Wirz, J., Flash Photolysis of 5-Methyl-
1, 4-naphthoquinone in Aqueous Solution: Kinetics and mechanism of photoenolization and of
enol trapping. Helvetica chimica acta 1997, 80(4), 1106-1121.

62
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

EKLER
24a-f Bileşiklerinin 1H-NMR, 13C-NMR ve FT-IR Spektrumları

24a Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu

24a Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

63
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

98
96
94
92
90

3079
3416
88
86

3105
3233
84

3283

552
1391
82

980
80

1459
78

1579

1010
%T

1198
76

1114

892

787
74

1699

1604

1040
72

1227

600
1683

1151

807
70

700
1342
1625
68

1323

1075

624
1252

852
66
64

662
1287
1525
62

736
60

726
719
58

874
56

4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000


Wavenumbers (cm-1)

24a Bileşiğinin FT-IR spektrumu

24b Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu

64
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

24b Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

95

90

85
3383

80
3151
3247

75
3069

866

70
1077

65
3279

910
987
%T

793
1602

60
1112

922
1391

1008

813

55
1233
1687

604
1555

50
1162
1291

45
646
1255
1202
1633

1505

40
669
1349

725

35
1695

698

30

4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000


Wavenumbers (cm-1)

24b Bileşiğinin FT-IR spektrumu

65
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

24c Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu


181.6
180.0
176.8

164.5

147.8
144.7
135.4
135.1
132.5
132.4
130.1
129.0
125.9
125.7
122.1
112.8

2E+05

2E+05

1E+05

1E+05

1E+05

1E+05

1E+05

90000

80000

70000

60000

50000

40000

30000

20000

10000

-10000

200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
f1 (ppm)

24c Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

66
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

100

95

3025
3197
90

3100
3301

860
3392
85

3261

1737

1013
1629

1408
80

799
921
1231
%T

75

610
816
936
1686

1247

1106
70

1600

665
954
1584

1286
1650

1132
65

705
986
1498

1154

722
60

1344
1542
1514
55

4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000


Wavenumbers (cm-1)

24c Bileşiğinin FT-IR spektrumu

24d Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu

67
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

24d Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

96
94

92
90
3015
3397

88
3153
3255

86
84
3293

82
1092
1635

928

80
1392
%T

78
988

76
1690

74
1683

1010
1148

794
1605

72
1249

601

70
1566

1051

68
1167

757
653
1287
1358

66
1537
1505

813

702

64
1201
1344

62
835

726

60
58
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000
Wavenumbers (cm-1)

24d Bileşiğinin FT-IR spektrumu

68
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

12.23

11.24

8.03
8.01
7.99
7.88
7.87
7.85
7.78
7.76
7.75
7.68
7.66
7.64
7.62
7.60
7.47
7.28
7.26
7.24
1.0

1.0

2.0
1.0
1.0
1.1
1.9
2.0

24e Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu

09-2018
MY 15
60000

55000

50000

45000

40000

35000

30000

25000

20000

15000

10000

5000

-5000

200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
f1 (ppm)

24e Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

69
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

95

90

3400
3299

3030
85

3191
3100

862
80

1093

891
75
%T

652
1580

1194
1682
70

593
1466

1344

1153

608
1226
65

1003

700
797
1622

1379

626
716
807
1258
60

1539

731
1277
55

1054
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000
Wavenumbers (cm-1)

24e Bileşiğinin FT-IR spektrumu

24f Bileşiğinin 1H-NMR spektrumu

70
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

24f Bileşiğinin 13C-NMR spektrumu

95

90
3388

85
3170
3253

3024

80
1849

802
3112

75
3289

70
986

772
%T

875

65
930
1482

866
1602

60
1288

604
1110

55
661
1359
1262

50
1154
1689
1776

1558 1519

681

45
897
1389

1174

40
1634

1234
1200

732
723

35
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000
Wavenumbers (cm-1)

24f Bileşiğinin FT-IR spektrumu

71
Elize Karasu, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2020

ÖZGEÇMİŞ

Adı ve Soyadı : Elize KARASU

Doğum Tarihi : 10.09.1989

E-mail : karasuelize@hotmail.com

Öğrenim Durumu :
Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl
Lisans Kimya Mühendisi Mersin Üniversitesi 2009-2014
Yüksek Lisans Analitik Kimya Mersin Üniversitesi 2017-2020

72

You might also like