Professional Documents
Culture Documents
Sunum1-Seri̇m Ve Kesi̇m İşlemleri̇
Sunum1-Seri̇m Ve Kesi̇m İşlemleri̇
Bu üretim sisteminde giysi; malzeme, ürün tipine ve işletme alt yapısına bağlı olarak, birbiri
ardınca sıralanmış operasyonlardan geçer.
Giysilerin seri üretimi dikiş makinesinin icadıyla mümkün olmuştur. Dikiş makinesi kullanılarak
dikilen ilk giysiler, askeri giysiler ve erkek giysileridir.
Önceleri, malzemeler kesilip ayrı gruplar haline getiriliyor ve tamamlanmak üzere makinecilerin
evlerine gönderiliyordu. Daha sonra, teslimat ve geri alma maliyetlerini düşürmek, zamandan
kazanmak ve kalitenin sürekliliğini sağlamak için makineciler fabrikalarda bir araya
getirilmişlerdir.
Endüstriyel devrimle birlikte, hızlı ve verimli üretim teknikleri geliştirilmeye başlanmıştır.
Örneğin; bir işçinin; bir giysinin sadece bir veya iki kısmının yaptığı ve süreç boyunca parçanın
bir sonraki aşamaya aktarıldığı üretim sistemlerinde, giysinin çok hızlı bir şekilde hazır hale
geldiği görülmüştür. (Bu yöntem “parça işi” olarak adlandırılmıştır.) Bugün yaygın olan üretim
sistemi budur.
1. Hızlı Moda:
Hızlı moda, “lüks marka trendlerini uygun fiyatlarla daha fazla tüketiciye ulaştırma” hedefiyle
yola çıkmıştır. Daha uygun fiyatlar, ucuz işgücü olan ülkelerde düşük maliyetlerle üretim
gerektirmektedir. Tüketicileri tekrar tekrar mağazalara çekebilmek için trendlerin değişim hızı
ve sunulan yeni koleksiyonlar artmıştır. Eskiden aylar süren tasarım ve üretim süreçleri, tedarik
zincirinin küreselleşmesine ve yayılmasına rağmen artık sadece birkaç hafta sürmektedir. Her
hafta yeni ürünler sunulmakta, yılda yaklaşık 20 yeni koleksiyon tanıtılmakta ve hem üretim
hem tüketim inanılmaz bir hızla ilerlemektedir. Hızlı moda; bugün “ucuz, düşük kaliteli, birkaç
kez kullanılıp atılabilir’’ kıyafetlerle özdeşleştirilmiştir.
Kaynak: https://assemblybuildings.com/content/fast-fashion-surdurulebilir-olabilir-mi--30
Hızlı moda, sürekli üretmek demektir. Çünkü daima yeniyi ve farklıyı giymek isteyen
tüketicilerin taleplerini karşılamak için üreticiler, bu talepleri geri çevirmemek adına sürekli
üretim yapmaktadırlar. Tüketicinin bitmek bilmeyen yeniyi giyme isteği ve üreticilerin daha fazla
kar etmek istemesi, kaynakların hızla tükenmesine neden olmakta ve fazla üretim de çevreye
zarar vermektedir.
Hızlı modanın insanlarda uyandırdığı ve yaygınlaşan “ucuz kullan at” mantığı ile her geçen gün
milyonlarca giysi üretilmektedir. Dünya çapında her yıl yaklaşık olarak 100 milyar parça giysi
satın alınmaktadır. Bu rakam 20 yıl öncesindeki tüketimin yüzde 400 daha fazlasıdır.
Yeni olan bir ürünün bu denli hızlı eskitilmesi, çok fazla tüketime ve bunun ortaya çıkardığı
sosyal, ekonomik ve çevresel problemlere neden olmaktadır. Ayrıca bugün beğenilerek satın
alınan bir ürün kısa süre sonra modası geçmiş bir atık haline gelmektedir.
Kaynak:
• B. Tiber, S. Yücel , 2018, Hazır Giyim Endüstrisinde Çalışan Tasarımcıların Sürdürülebilir Modaya Yönelik Yaklaşımları,
Dokuz Eylül Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, Cilt 20, Sayı 60,
• B. Tiber, S. Yücel , 2018, Hazır Giyim Endüstrisinde Sürdürülebilir Moda, Tekstil ve Mühendis Dergisi, Cilt 25, Sayı 112
2. Sürdürülebilir Moda:
Kaynak: https://assemblybuildings.com/content/fast-fashion-surdurulebilir-olabilir-mi--30
Patagonia Modeli: Daha az tüketim, uzun süre dayanan ürünler
Doğa sporları kıyafeti üreticisi olan marka daha dayanıklı ürünler ve daha az tüketimin gerekli
olduğuna inanıyor. Patagonia «en iyi üretim sürecinin bile etkileri vardır» söyleminden yola
çıkarak sürdürülebilirlik anlayışını “etkileri en aza indirmek (the least impact)” yerine “gereksiz
zarar vermemek (no unneccessary harm)” olarak kurguluyor. Bunun için uzun süre dayanan
ürünler ve daha az tüketim için çalışıyor.
Patagonia 2011 Kara Cuma (”Black Friday”) reklamı – Patagonia Amerika’da her sene
gerçekleşen, özel indirim ve promosyonların sunulduğu bu günde “Gerek olmadığı sürece
bu ceketi almayın” mesajıyla alışveriş çılgınlığını eleştirmiştir.
Kaynak: https://assemblybuildings.com/content/fast-fashion-surdurulebilir-olabilir-mi--30
Reflect:
Bir Türk markası olan Reflect’in çıkış noktası ise ‘sorumlu üretim’ ve ‘sorumlu tüketim’
kavramları olmuştur. ‘Sorumlu üretim’ derken üretimde çevre dostu materyaller kullanıyorlar.
Dolayısıyla üretimden dağıtıma kadar tüm süreçlerini sürdürülebilir bir çerçevede
gerçekleştiriyor ve ekolojik dengeyi korumak amacıyla organik üretim yapıyorlar. Ayrıca aşırı
tüketimi destekleyen hızlı moda endüstrisine karşı yavaş moda anlayışını benimseyerek
‘sorumlu tüketim’ konseptini savunuyorlar. Reflect’in ürünleri; iyi bakıldığı sürece uzun yıllar
kullanabileceğiniz, organik pamuk kullanılarak ve sınırlı sayıda üretilen ürünler olarak
karşımıza çıkıyor.
Kaynak: https://www.themagger.com/surdurulebilir-moda-nedir/
3. Yavaş Moda:
Yavaş Moda (Slow Fashion) terimi 2007 yılında Kate Fletcher tarafından geliştirilmiştir. Yavaş
Moda dönemsel bir gelip geçici trend değil, ivme kazanan bir sürdürülebilir moda kavramıdır.
Yavaş moda, çevreyi ve işçileri dikkate alarak giysi üretiminde etik davranma sürecini de
tanımlamaktadır. Çalışanlara güvenli bir çalışma ortamı ve adil ücret ödenmesini
sağlamaktadır. Ancak etik imalat yöntemleri pahalıdır ve bu durum giysilerin daha pahalı
olması ile sonuçlanmaktadır. Ayrıca, etik imalat yöntemi ile üretilen giysiler, hızlı moda
yöntemleri kullanılarak üretilen giysilerden daha dayanıklı, daha uzun süre kullanılabilir ve
daha kaliteli malzemelerden üretilmektedir.
Kaynak: Hazır Giyim Sektöründe Sürdürülebilir Trendler, 2017, Uludağ İhracatçı Birlikleri
4. 3R (Reduce “Azaltım”-Reuse “Tekrar Kullanım”- Recycle “Geri Dönüşüm”) Yaklaşımı:
• Ham materyal miktarını ve ürünün üretim süreçlerini ya da tasarımını değiştirerek her bir
ürün için kullanılan enerji miktarını azaltmak
• Atık hacmini azaltarak ya da geri dönüştürülebilir ham materyal kullanarak bertaraf edilmiş
atık miktarını azaltmak
B. Tiber, S. Yücel , 2018, Hazır Giyim Endüstrisinde Sürdürülebilir Moda, Tekstil ve Mühendis Dergisi, Cilt
25, Sayı 112
Reuse (Tekrar kullanım): Kullanılmayan eşyaların değerlendirilmesi şeklinde tanımlanabilir. Yani
tekrar işe yarar hale getirmek denilebilir. Atıkların azaltılması için tekrar kullanım kavramının
faaliyet gösterebileceği iki yol bulunmaktadır:
• Birincisi, yeni bir ürün alımında sadece bir kez kullanılıp atılmasını gerektiren malzemeler
yerine sürekli kullanılabilecek bir ürün almaktır.
• Diğer bir yol ise ürünü yeni satın almak yerine o ürün kiralanabilir veya ödünç alınabilir.
Tekrardan kullanılan ürünler nihayetinde yine atık olur, fakat o ürünlere ikinci bir işlev
verilerek ve kullanım ömrü uzatılarak tekrar kullanımı sayesinde toplamda meydana gelen
atık oluşumu azaltılabilir.
Recycle (Geri Dönüşüm): Kullanılan malzemelerden yeni ürün elde etmedir. Yani elden
çıkarılan malzemelerin yeni ve kullanışlı ürün haline getirilmesi amacıyla tekrardan işlenmesidir.
NIKE:
İleri dönüşüm; kullanılmış olan ürünün karakteristik değeri bozulmadan esnek, kullanışlı forma
Hammadde
Sipariş
Planlama
Model
Numaralama, eşleme
Konfeksiyon imalatı
tasarım ve model hazırlama
Modelleme
kalıp hazırlama Dikim
grafik hazırlama
pastal serme
kesim Ütü, finisaj
dikim
ütü
Kontrol ve ambalaj Mamul depo
paketleme
Tasarım ve Model Hazırlama
Analitik, adım adım ilerleyen ve kapalı bir proses olan bir yap-boz bulmaca
oluşturmanın aksine grafik planlama sezgisel, açık ve yaratıcı bir prosestir. Bir grafik
planlama probleminin tek bir çözümü yoktur: sadece biraz daha sıkı paketlenmiş ve
dolayısıyla daha kısa bir grafik elde etmek için daha fazla zaman harcamak gerekir.
Verimli bir planlama için bir bakışta görmek ve grafiği bir bütün olarak göz önünde
canlandırmak gerekir.
İlk olarak büyük kalıp parçaları, daha küçük parçaların yerleştirilebileceği uygun
boşluklar öngörülerek yerleştirilir. Birkaç farklı yerleşim denenir ve en kısa grafiği
veren plan seçilir.
http://www.geminicad.com/tehnologia/Gemini-Nest-Expert.jpg
Grafik planlamacının çalışmasını sınırlayan birkaç faktör söz konusudur:
1. Kumaşın tabiatı
a) Kumaş düz çizgisine göre kalıp hizalama
b) Simetri ve asimetri
c) Kumaş eni
2. Kesimdeki kalite gereksinimleri
3. Üretim planlama gereksinimleri
1. Kumaşın Tabiatı
a) Kumaş düz çizgisine göre kalıp hizalama: Normal olarak kalıp parçalarının
üzerinde düz bir çizgi bulunur. Kalıp parçaları kumaşın üzerine yerleştirildiğinde bu
düz çizgi; dokuma kumaşlarda çözgü, örme kumaşlarda çubuk doğrultusuna paralel
olmalıdır. Kalıp boyu kumaş enince yerleştirilmek istenirse, düz çizgi; dokuma
kumaşlarda atkı, örme kumaşlarda sıra doğrultusuna paralel olmalıdır. Verev
kesilecek pervaz, kravat gibi parçalarda ise düz çizgi, çözgü/çubuk doğrultusuna
45 açı yapacak şekilde yerleştirilmelidir. Yerleştirme düz çizgiye dikkat edilmeden
yapılırsa, bitmiş giysi giyildiğinde form ve duruş bozuklukları görülecektir.
b) Simetri ve Asimetri: Birçok kumaş 180° döndürüldüğünde aynı görünümü verir.
Bu tip simetrik kumaşlarda kalıplar her iki yönde yerleştirilebilir. Grafik planlaması
zor olan kumaşlar, 180° döndürüldüğünde farklı görünüm veren asimetrik
kumaşlardır (havlı, kadife, ekoseli, çizgili, büyük desenli kumaşlar). Bu kumaşlarda
bütün kalıplar tek yönlü yerleştirilmelidir.
Grafik planı yapılırken bütün kalıpları kapsayan uzun bir pastal planı hazırlamanın
mı yoksa daha kısa iki veya daha fazla sayıda kısa pastal planı hazırlamanın mı
daha hızlı ve ekonomik olacağı, işletmenin serim masalarının uzunluğu ve
dikimhanenin ihtiyaçları göz önüne alınarak belirlenir.
Siparişte bütün bedenlerin aynı grafik üzerinde yer alması daha yüksek verimlilikte
çalışılmasını sağlar. Ancak bu durumda grafik hazırlama, serim ve kesim işlemleri
daha uzun sürecektir. Gerekli hallerde sipariş birkaç bölüme ayrılıp daha kısa
pastallar hazırlanabilir.
2. Pastal Serme
Serme işlemi; grafik planında belirlenen renklerde ve uzunluktaki kumaş
katlarının doğru uzunluk, genişlik ve gerginlikte üst üste serilmesidir. Bu şekilde
oluşan kumaş yığınına pastal adı verilir.
Serim işleminde dikkat edilecek noktalar:
4. Kumaş serim yönüne dikkat edilmesi: Kumaş özelliklerine bağlı olarak serme
yöntemi belirlenir. Çift yüzlü ve kumaş yönü önemli olmayan kumaşlar bütün
serim metotlarıyla serilebilir. Ancak kadife ve havlu gibi tek yüzlü ve tek yönlü
kumaşlarda tek yüzlü ve tek taraflı serim yapılır. Tek yönlü serimlerde tam kalıp
kullanılır. Yüz yüze serimde ve simetrik modellerde yarım kalıp kullanılabilir.
3. Kesim
Kesimin amacı; grafikteki kalıp parçalarına göre kumaşı kesmektir. Kesimin hassas
olarak ve kumaş düzlemine dik yapılması gerekir.
http://www.pezcyclingnews.com/?pg=fullstory&id=6381
Kesim iki şekilde gerçekleştirilir:
Kaba kesim: Kalıp kenarlarını kaba olarak kesme işlemidir. Kaba kesim ile,
serilmiş olan kumaş katları parçalara ayrılmış olur. Kesme işlemi dik yada döner
bıçaklarla yapılır. Kaba kesim daha çok cep, yaka, manşet vb. küçük parçaların
hassas kesiminden önce uygulanır. Kaba kesimi yapılan parçalar hassas kesim için
hızara verilir.
Hassas kesim: Kumaşın tam olarak dikişe hazır hale getirildiği kesim işlemidir.
Kumaş kenarları hassas bir biçimde düzeltilerek tekrar kesilir.
Kesme işleminde dikkat edilecek noktalar:
Delme aleti
Düzenleme İşlemi:
1.Kesimhaneden çıkan kesilmiş katlar dikime gitmeden önce tek tek kontrol edilir.
2.Bir giysiyi oluşturan parçalarda olası ton farklılıklarının önlenebilmesi için pastalın
aynı katından kesilen parçaların kullanılması gerekir. Bu amaçla, kesim işleminden
sonra her kat ve her parça numaralandırılır (metolama). Ayrıca kesilmiş olan her
kalıp parçasına beden etiketi vurulur. Böylelikle, aynı kat numarasına ve bedene
sahip parçaların eşlemesi yapılır.
3.Daha sonraki işlemlerin verimli ve hatasız olması için kesilen parçalar tasnif edilir
ve düzenli demetler halinde birbirine bağlanır.
https://www.igneiplikburada.com/ph8-blitz-etiket-makinesi