Κτητικές: Είναι οι αντωνυμίες που φανερώνουν σε ποιoν ανήκει

Αντωνυμίες είναι οι λέξεις που χρησιμοποιούνται κάτι.

αντί για ονόματα, ουσιαστικά ή επίθετα. Δηλαδή:
• οι λέξεις: μου, σου, του, της, μας, σας, τους, όταν
Χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες: ακολουθούν ένα ουσιαστικό .
π.χ. Το αυτοκίνητό μου είναι λερωμένο.
Προσωπικές: Είναι οι αντωνυμίες που • το επίθετο δικός, δική, δικό
αντικαθιστούν τα τρία πρόσωπα του λόγου (στον π.χ. Το δικό σου αυτοκίνητο είναι καθαρό.
ενικό και στον πληθυντικό).
Δηλαδή:  Προσοχή: Δεν πρέπει να μπερδεύουμε τις κτητικές αντωνυμίες με τις
• εγώ - εμένα, μου, με προσωπικές.
π.χ. Εγώ θα κοιμηθώ. Εμένα δε με πειράζει. Οι κτητικές αντωνυμίες μπαίνουν ύστερα από ουσιαστικό, ενώ οι προσωπικές,
• εσύ – εσένα, σου, σε συνοδεύουν ρήμα.
π.χ. Εσένα σου αρέσει; π.χ. Το σπίτι μου/ ο σκύλος μας/ η μητέρα τηςκτητικές αντωνυμίες
• αυτός – αυτού, αυτό(ν), του, τον Μίλησέ μου/ μας έδειξε/ της είπεπροσωπικές αντωνυμίες
π.χ. Τον είδα χτες.
αυτή – αυτής, αυτή(ν) της, τη(ν) Δεικτικές: Λέγονται οι αντωνυμίες που τις χρησιμοποιούμε όταν
π.χ. Της είπες να έρθει στην εκδρομή; δείχνουμε και είναι οι εξής:
αυτό – αυτού, του, το • Αυτός, αυτή, αυτό (για να δείχνουμε όσα βρίσκονται κοντά
π.χ. Μου ζήτησε το βιβλίο και εγώ της το έδωσα. μας)
• εμείς – εμάς, μας π.χ Αυτός είναι φίλος μου.
π.χ. Μας έφεραν πολλά δώρα. • (Ε)τούτος, (ε)τούτη, (ε)τούτο (για να δείχνουμε όσα βρίσκονται
• εσείς – εσάς, σας πολύ κοντά μας)
Εσείς τι αγοράσατε; π.χ Ετούτο εδώ είναι το βιβλίο μου.
• αυτοί – αυτών, αυτούς, τους • Εκείνος, εκείνη, εκείνο (για να δείχνουμε όσα βρίσκουμε
π.χ. Τους είδα που περνούσαν. μακριά μας)
αυτές – αυτών, αυτές, τις, τες π.χ Εκείνο τον άνθρωπο δεν τον ξέρω.
π.χ. Τις ψάχναμε όλη μέρα. • Τέτοιος, τέτοια, τέτοιο (για να δείχνουμε ποιότητα)
αυτά – αυτών, τα π.χ Τέτοιο φαγητό δεν έχω ξαναφάει!
π.χ. Μάζεψέ τα αμέσως! • Τόσος, τόση, τόσο (για να δείχνουμε ποσότητα)
π.χ Πώς πέρασε τόσος καιρός!
Αναφορικές: Λέγονται οι αντωνυμίες με τις οποίες ολόκληρη η Μην κάθεσαι να ακούς τι λέει ο
πρόταση αναφέρεται σε μια λέξη. δείνα και ο τάδε.
Αυτές είναι: • κάτι, κατιτί
• το άκλιτο που Κάτι πήρε το αυτί μου.
π.χ. Εκείνος που μιλά είναι ο αδερφός μου. • καθετί
• το άκλιτο ό,τι Καθετί που υπάρχει μέσα σ΄αυτό
π.χ. Μάζευε ό,τι έβρισκε μπροστά της. το σπίτι το αγαπώ.
• ο οποίος, η οποία, το οποίο • τίποτα
π.χ. Το σχολείο στο οποίο έμαθε τα πρώτα του γράμματα, βρίσκεται Έμαθες τίποτα για το
στο χωριό. δυστύχημα;
• όποιος, όποια, όποιο
π.χ. Όποιος έρθει πρώτος, θα πάρει το κύπελλο. Ερωτηματικές: Λέγονται οι αντωνυμίες που χρησιμοποιούμε όταν
• όσος, όση, όσο ρωτάμε και είναι οι εξής:
π.χ. Φάε όσο θέλεις. • Τι (άκλιτη)
π.χ Τι κάνεις;
Αόριστες: Λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν ένα πρόσωπο ή • Ποιος, ποια, ποιο
ένα πράγμα αόριστα, χωρίς να το ονομάζουν. Αυτές είναι: π.χ Ποιος είναι; Ποια ήρθε; Ποιο θέλεις;
• ένας, μια, ένα • Πόσος, πόση, πόσο
Σηκώθηκε ένας και πήρε το λόγο. π.χ Δεν ξέρω πόσα θα στοιχίσει.
• καθένας καθεμιά, καθένα
Καθένα από τα παιδιά κρατούσε ένα λουλούδι.  Προσοχή: Δεν πρέπει να μπερδεύουμε την ερωτηματική αντωνυμία ποιο
• κάποιος, κάποια, κάποιο που συνοδεύει ουσιαστικά, με το επίρρημα πιο που συνοδεύει επίθετα και
Κάποια κυρία σε ζητάει. επιρρήματα.
• κανένας, καμιά, κανένα π.χ Ποιο καράβι; Είναι πιο ψηλός.
Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα Ποιο μολύβι; Θα έρθω πιο αργά.
• κάμποσος, κάμποση, κάμποσο
Μαζέψαμε κάμποσα χρήματα από τον έρανο.
• άλλος, άλλη, άλλο
Θα τα πούμε άλλη φορά.
• μερικοί, μερικές, μερικά
Σε μερικές μέρες θα φύγουν.
• (ο, η, το) δείνα/τάδε
...ΏΡΑ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ  Να συμπληρώσεις τα κενά στο παρακάτω κείμενο με
 Να υπογραμμίσεις τις αντωνυμίες που υπάρχουν στις κατάλληλες αντωνυμίες.
παρακάτω προτάσεις και να αναγνωρίσεις το είδος τους. Το καλοκαίρι του 1935 ___ θυμάμαι με _________ λεπτομέρεια, σαν
Αυτός κοιμάται κι η τύχη του δουλεύει. να ____ έχω μέσα ______ βιβλίο και ___ διαβάζω χρόνια μοναχός.
........................................................................................ Είναι οι σελίδες ______ μπρος – πίσω, ανάκατες. Λεω να _____
Ό,τι κι αν λέω, εσύ συνέχεια διαφωνείς. γυρίσω, να βάλω μια αρχή κι ένα τέλος για να ____ διαβάσουν τα
........................................................................................ παιδιά ______. Ίσως γιατί είναι __________ το καλοκαίρι ______
Αυτά τα πράγματα δε λέγονται. σημάδεψε τη ______________ ζωή, ίσως γιατί δε θέλω να σβηστούν
........................................................................................ για πάντα οι μέρες _____ άλλαξαν _________ τη ζωή __________
Είναι υπερβολή να ξοδεύει κάποιος τόσα χρήματα για ένα ρούχο ανθρώπων.
.................................................................................................................
Τέτοια τρομάρα δεν είχα ξαναπεράσει στη ζωή μου!  Να ξαναγράψεις τις παρακάτω προτάσεις όπως το
................................................................................................................. παράδειγμα.
....... Άνοιξα της Έλενας το μπουκάλι.
Ποιους άλλους να ειδοποιήσω; Της το άνοιξα.
................................................................................................................. Έδωσα του πατέρα την εφημερίδα
....... .....................................................................................................
Το κρουαζιερόπλοιο με το οποίο ταξίδεψαν είναι πολυτελές. Η μητέρα έραψε του Τάκη ένα παντελόνι,
................................................................................................................. .....................................................................................................
Τόσο πολύ φοβήθηκε που δεν μπορούσε να μιλήσει. Έδειξα της Μαρίας το σχολείο.
................................................................................................................. .................................................................................................................
Κανένας δεν ήξερε τι είχε γίνει. Ο μάστορας έφτιαξε τα παράθυρα της γιαγιάς.
................................................................................................................. .................................................................................................................
Ποιο είναι το πραγματικό της όνομα; Ο κύριος άφησε στο σερβιτόρο φιλοδώρημα.
................................................................................................................. .................................................................................................................
Τον ρώτησε πώς έμαθε τι συνέβη. Ο δάσκαλος εξήγησε στους μαθητές το πρόβλημα.
................................................................................................................. .................................................................................................................
Όποια απόφαση κι αν πάρεις, εγώ θα σε υποστηρίξω! Η Ρένα έδωσε της θείας το δώρο.
................................................................................................................. .................................................................................................................