Professional Documents
Culture Documents
6 fY%aKsh
i
ish¨ u ysñlï weúß‚
ii
Y%S ,xld cd;sl .Sh
iii
iii
;s<sKh f,iska rcfhka fï fmd; ,Èñ
lshjd thska keK .=K t<s lr .ksñ
uf. rg fjkqfjka u oE iïm;a rlsñ
fï fmd; tk jifr fjk flkl=g mqoñ
iv
—w¨;a fjñka" fjkia fjñka" ksje/È oekqfuka
rgg jf. u uq¿ f,djg u fjkak keK myka˜
v
wls, úrdÊ ldßhjiï
wOHdmk wud;H
fmrjok
vi
kshdukh yd wëlaIKh
ví,sõ' ã' moañ‚ kd,sld - wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'
fufyhùu (
ví,sõ' ta' ks¾u,d mshiS,s - flduidßia ^ixj¾Ok&"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'
iïnkaëlrKh
tA' tï' wd¾' fla' wêldß - iyldr flduidßia"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'
m%§ma b÷ks,a mshr;ak ^219 uqøKh& - iyldr flduidßia"
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j'
ixialdrl uKav,h
f,aLl uKav,h
fla' tia' rxckS - .=re WmfoaYl"
BA ^› chj¾Okmqr& l,dm wOHdmk ld¾hd,h, fydrK'
MA ^› ,xld újD; úYajúoHd,h&
PGDE ^cd;sl wOHdmk wdh;kh&
viii
mgqk
1. b;sydih ye¢kaùu
2. wdos ñksid
g''' www.e-thaksalawa.moe.gov.lk
ix
x
m<uqjk mdvu
b;sydih ye`oskaùu
ye¢kaùu
b;sydih hkq l=ula o hk ldrKh;a ^we& wfma .ug fiajh l< jeäysáhka
b;sydih bf.k .ekSu wmg jeo.;a .ek ud okafka ke;'
jkafka l=ula ksid o hk ldrKh;a fï ish,a, Tfí Ôú;fha b;sydihg
fuu mßÉfþofha § Tng bf.kSug wh;a foa hs. ta ms<sn`o j Tn oek .kafka
,efnkq we;. b;sydih hkq È.= ld,hla flfia o?
neúka th f;areï .kafka flfia o ^w& uf.a iShdf.a wïud .ek uf.a ;d;a;d
hk lreK;a fuu mdvfï úia;r lr ug lshd § ;sfí.
;sfí.
^wd& uf.a mdi, bÈ l< yeá mdi,a
1'1 b;sydih hkq l=ulao@ i`.rdfõ ,smshl úia;r lr we;.
^we& wfma .ug fiajh l< jeäysáhka
ñksiaiq fndfyda ld,hl isg mDÓúh u; .ek úÿy,am;s;=ud mdi,a /iaùfï §
Ôj;a fj;s. ta §¾> ld,h ;=<, meyeÈ,s lr ÿkafka h.
^w& Tjqyq f,dalfha úúO m%foaYj, Ôj;a b;sydih bf.k .kakd úg Tng fujeks
jQy. .eg¨ o we;s úh yels h.
^wd& tfia Ôj;a ùug iqÿiq f,i Tjqyq ^w& wfma rfÜ rcjreka ys`o isá isxydikh
mßirh ilia lr .;ay. fln`ÿ tlla o?
^we& Tjqyq tlsfkld iu. l,a .; l<y. ^wd& merKs ld,fha wfma rfÜ Ndú; jQ
uqo,a fudkjd o?
fï wdÈ isoaê úia;r lrk l:dj b;sydih
hss. fláfhka lsjfyd;a b;sydih hkq w;S; ³ tjeks isxydikhla fld<U
ld,fha Ôj;a jQ ñksiqka .ek f;dr;=re msysá cd;sl fl!;=ld.drfha ;ekam;a
fidhd n,d tajd meyeÈ,s lsÍu hs. lr ;sfí.
1'2 b;sydih bf.k .kafka flfia o@ ³ merKs ldis fndfyduhla fl!;=ld.drfha
§ wm oel we;.
wms wE; w;S;fha § Ôj;a fkdjQfhuq.
tfyhska wE; w;S;fha isÿ jQ foa .ek isxydikhla hkq fln`ÿ tlla oe hs th
wmg oekqula ke;. my; oelafjk foa oel .ekSfuka Tng jgyd .; yels jkq
.ek is;kak. we;. merKs ldis .ek jqj o wmg oekqula
,nd .; yelafla tajd oelSfuks.
^w& uf.a iShdf.a wïud ud oel ke;.
wm b;sydih .ek oek .kafka merKs
^wd& uf.a mdi, f.dvkexjQ ieá ud oel ld,fha ,shejqKq fmd;am;a wdY%fhks. tfia
ke;. fkdfõ kï merKs ld,fha ðj;a jQ ñksiqka
1
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 1'2 b;sydih ms<sn| fndfyda oE jeäysáhkaf.ka wid ±k.; yels h'
mßyrKh lr" oekg b;sß ù ;sfnk ^w&. idys;H uQ,dY%h - ^merKs fmd;am;a wdos
NdKav wdY%fhks. fï foj¾.h u yereKq ,shk ,o foa iy ckl;d&
úg wfma jeäysáhka mjik w;S;h .ek
lshefjk l:d u.ska o wmg b;sydih ^wd&. mqrdúoHd;aul uQ,dY%h - ^merKs
.ek oek.; yels h. b;sydih .ek wmg ld,hg wh;a NdKav" f.dvke.s,s iy
oekqu ,nd .ekSug Wmfhda.s jk fï iEu tajdfha iqkanqka wdos foa iy w;S;hg
fohla u ye`Èkaùug fhdok fmdÿ kula wh;a" oekg b;sß ù we;s fjk;a oE&
;sfí. ta ‘uQ,dY%h’ hkak hs. ksoiqka: ñksia wegiels,s" ñksid úiska
b;sydih bf.kSug m%fhdackj;a jk wdydrhg f.k b;sß jQ fkdfhla oE wdÈh'
uQ,dY%h foj¾.hla ;sfí.
idys;Huh
§mjxih l%sia;= j¾I y;r jk ishji fidhdf.k ke;
uQ,dY%hls
uydúydrhg wkqnoaO Èlai|
idys;Huh
uydjxih l%sia;= j¾I mia jk ishji fifkúhd msßfjkajdiS
uQ,dY%hls
uydkdu ysñ
2
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
isxydikh hkq l ?
fln÷ fohla o ?
m<uq jk l%shdldrlu
wfma j¾;udk .eg¨j úi`§ug ud¾.hla
Tfí mdi,a b;sydih fidhd .; yels h. j¾;udkfha § wm
±k .ekSug WmldÍ jQ olsk wik foa tfia jQfhaa flfia oehs
uQ,dY%h my; j.=fjys f;areï .ekSug kï b;sydih foig yeÍ
,shkak. ne,Su wjYH h. ksoiqkla f,i" Tn ,shk
wl=re ta wdldrhg ilia
idys;Huh uQ,dY%h mqrdúoHd;aul uQ,dY%h jQfhaa flfia oehs hk
.eg¨j ljod fyda Èfkl
Tng we;s úh yels h.
tfia fkdfõ kï" Tfí
ñ;=frl= ta .ek Tfnka
1'3 b;sydih bf.k .ekSfï m%fhdack wikakg ms<sjk. tjeks fohla f;areï
.ekSug kï wl=rej, b;sydih fidhd
w;S; ld,fha isÿ jQ foaj,a oeka wjika ne,sh hq;= h. Y%S ,xldfõ wl=re ,Sùu
ù we;s ksid tajd .ek bf.k .ekSfuka .ek wjqreÿ fooyia foish mkyl muK
m%fhdackhla ;sfí oe hs Tng isf;kakg b;sydihla ;sfí. ta wkqj wm ,sùug
ms<sjk. w;S;fha isÿ jQ foa wjika ù we;;a Ndú; lrk ‘l’ wl=r wo ;;a;ajhg ÈhqKq
tajd u.ska fok mKsúvh j¾;udkh jvd jQfhaa flfia oehs wxl 1'3 ork igyk
hym;a lr .ekSu i`oyd m%fhdackhg .; wdY%fhka f;areï .ekSug jEhï lrkak.
yels h. w;S;fha Ôj;a jQ wfma uq;=ka ñ;a;kaa ,nd
wms fuu lreK ir, ksoiqkla u.ska .;a ch.%yK fuka u Tjqka wid¾:l
meyeÈ,s lr .ekSug W;aidy .ksuq. jQ wjia:d .ek fyd`Èka oek .ekSfuka
f.dú;eka lsÍfï § wo wmg uqyqK §ug j¾;udkfha § wmg uqyqK §ug isÿ jk
;sfnk m%Odk .eg¨jla jkafka lDñkdYl .eg¨ úi`od .ekSug u. fmkaùula ,efí.
iy ridhksl fmdfydr Ndú; lsÍu ksid tmuKla fkdj ta oekqfï wdf,dalfhka"
we;s ù ;sfnk wys;lr mßir ;;a;ajh hs. wkd.;h flfia úh hq;= o hk l,amkdj
tfy;aa mqrdK ld,fha § Y%S ,xldj we;s lr .ekSug;a, ta wkqj wfma rg
fmrÈ. OdkHd.drh hehs úreodj,shlg wkd.;fha § ÈhqKq lrkafka flfia o hk
ysñlï lSfõ id¾:l f,i f.dú;eka ldrKh myod .ekSug;a b;sydih wmg
l< ksid h. ta ld,fha f.dú;ek ksid u. fmkaùula lrhs. úúO ck fldgia
wo olskakg ;sfnkakdla fuka mßirh Ôj;ajk iudcfha Tjqfkdjqkaf.a weoys,s
¥IKhla mej;s njg lsisÿ idlaIHla úYajdi m%Odk fldg.;a ixialD;sl
ke;. tfia mßir ys;ldó f,i w;S;fha wx.j,g .re lrñka iu.sfhka
f.dú;eka lf<a flfia o hkak wjfndaO iyÔjkh mj;ajdf.k hdug b;sydih
lr .ekSfuka f.dú;ek yd iïnkaO bf.k .ekSfuka yelshdj ,efí'
3
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
bm§ug wjqreÿ foish mkylg fmr h.
tfyhska tu isÿ ùu l%sia;= mQ¾j foish
mkyg wh;a he hs ie,fla. ñkafkaß jej
bos l< uyfika rcq Ôj;a jQfhaa l%sia;=ka
l%sia;= mQ¾j jykafiaf.a W;am;a;sfhka wjqreÿ foish
250 l%sia;= j¾I ye;a;Ey;rla .sh miq hs. tfyhska th
1200 l%sia;= j¾Ifhka foish ye;a;Ey;f¾ § isÿ
l%sia;= j¾I l%sia;= j¾I jQjla f,i ms<s.efka.
250 800
fï yereKq úg nqoaO j¾I iy Yl j¾I
rEmh wxl 1'3 - wjqreÿ 1500 la ;siafia zlZ wlaIrh
hk j¾I l%u o we;eï úg ld,h oelaùug
j¾;udk ;;a;ajhg ÈhqKq jQ wdldrh
fhdod .efka. merKs ld,fha bkaÈhdfõ
iy Y%S ,xldfõ fuu l%u fhdod f.k
we;. iuyr úg wfma ksfjiaj, ;sfnk
fojk l%shdldrlu ,sf;a o fuu j¾I l%u i`oyka lr ;sfnkq
Tng oel .; yels h. fuu j¾I l%u fol
Tfí mdif,a b;sydih o b;sydi ld,h uek .ekSug oekg;a
ms<sn| rpkhla ,shkak' we;eï wjia:dj, Ndú; flf¾.
nqoaO j¾I wdrïN jkafka nqÿka jykafiaf.a
1'4 b;sydi ld,h uek .kafka flfia o@ uyd mßks¾jdKh isÿ jQ Èk isg h. nqÿka
jykafiaf.a mßks¾jdKh isÿ jQ j¾Ih
.ek W.;=ka w;r fkdfhl=;a woyia
b;sydih hkq b;d È.= ld,hla jk neúka we;;a idudkHfhka ms<s.efkkafka th
th ksjerÈ j uek .ekSu b;sydih l%sia;=ka jykafiaf.a W;am;a;shg wjqreÿ
bf.k .ekSug wjYH jk jeo.;a mkaish y;<sia y;rlg fmr tkï l%sia;=
lreKls. b;sydifha úúO isÿùï wh;a mQ¾j 544 § isÿ jQjla f,i h.
ld, uekSug l%u lsysmhla ;sfí. iq,n
jYfhka ta i`oyd Ndú; jkafka Yl j¾I l%uh yskaÿ Èk o¾Ykhls. th
wdrïN jkafka l%sia;= j¾Ifhka 78 § h.
^w&' l%sia;= mQ¾j iy bkaÈhdfõ ngysr m%foaYh md,kh l<
f.!;ómq;% id;l¾KS rcq úiska fuu j¾I
^wd&' l%sia;= j¾I l%uh wdrïN lrk ,oafoa Yljreka mrod
hk fhÿï fol hs. fuu l%u fol ilia Tyq tu m%foaY ch.%yKh lsÍu isys lrkq
lr ;sfnkafka l%sia;=ka jykafiaf.a msKsi h.
W;am;a;sh isÿ jQ j¾Ih mokula fldg uqia,sïjreka ;ukaf.a wd.ñl W;aij
f.k h. ta wkqj, meje;aùfï § ld,h uek .ekSug Ndú;
l%sia;=ka jykafiaf.a W;am;a;sh isÿ ùug lrk j¾I l%uhla ;sfí. th ye¢kafjkafka
fmr ld,h l%sia;= mQ¾j f,i;a" ysÊß j¾I hk kñks. th wdrïN jkafka
l%sia;= j¾I 622 § h. bia,dï wd.fï
l%sia;=ka jykafiaf.a W;am;a;sfhka miq kdhlhd jQ uyïu;a;=ud ulalu isg u§kd
ld,h l%sia;= j¾I f,i;a ye`Èka fõ. k.rhg meñKs j¾Ih th hs.
ksoiqkla weiqfrka wms fuh meyeÈ,s fï yereKq úg wjqreÿ ,laI .Kkla
lr .ksuq. ñys`ÿ uyry;ka jykafia merKs b;sydih uek .ekSug úoHd.drj,
furgg jevu lf<a l%sia;=ka jykafia isÿ lrk mÍlaIK l%u .Kkdjla ;sfí.
4
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
j¾;udkh
j¾;udkh
w;S;h
w;S;h w;S;fha ;snQ fndfyda oE ±ka je<,S
f.dia h' tAjdg wh;a iqkanqka
fmdf<dfõ mia ;Ügqj, b;sß ù
;sfí' mfriaifuka fmdf<dj
leŒfuka tjeks oE fidhd f.k
b;sydih ±k .ekSug yels h h'
6
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fojk mdvu
rEmh wxl 2.1 - mDÓúh ìys jQfhaa o wyfia ;snQ fujeks ¥ú,s j,dl=<lsks.
7
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 2.2 - cmdkfha iql=rcsud .skslkao mqmqrd fmdf<dj ueo ;sfnk .skshï jQ ,djd msg;g .,d .sh wkaou
we;. .sksl`ÿ mqmqrk úg bka msg;g .,d Tjqka f.dvìug meñKsfha miq ld,hl
tkafka fmdf<dj ueo tfia WKqfjñka § h. m<uq jrg f.dvìu my< jQfhaa mdo
;sfnk oE h. tajd ye¢kafjkafka ‘,djd’ lsysmhla ;sfnk yel/,a,ka jeks i;=ka
hk kñks. h. ta óg wjqreÿ ñ,shk ydrish úiailg
by; ld,hl § h. ta ld,h ye`Èkafjkafka
mDÓúh iE§ wjika jQ miq tys Ôùka is¨ßhka hq.h kñks.
we;s jQfhaa ;j;a ld,hla .sh miq j h.
tfia ìys jQ Ôjhla iys; m<uq foa weig uq,ska u f.dvìu me;sÍ .sfha i;=ka fkdj
fkdfmfkk ;rï l=vd fohls. th Ydl j¾. hs. ta óg wjqreÿ ñ,shk mkaish
ye`Èkafjkafka fm%dldfhdaÜ nelaàßhdj y;<siafollg fmr ld,hl mej;s
kñks. tu nelaàßhdj ìys jQfhaa óg me,sfhdfidhsl kñka ye`oskafjk hq.hl
wjqreÿ ñ,shk fooyia mkaishhlg by; § h. mDÓúfha Ydl j¾. iy i;=ka ìys jQ
§ h. ld,h iu. ii`ok úg ñksid ìys jQfhaa
fndfyda miq ld,hl § h. ta ms<sn`o úia;r
óg wjqreÿ ñ,shk mkaish y;<sia B<`. mdvfï § úia;r flfrkq we; .
follg fmr cSj;a jQ if;l=f.a
i,l=Kla lekvdfjka fidhd f.k
;sfí. fikaáógr 4 ;a 7;a w;r È.lska
hq;a fuu i;d Ôj;a ù ;sfnkafka uqyqÿ
m;=f,a h. wdydr .ekSug uqLhla iy weia
myla msysgd ;sìKs. fudyq ye`Èkafjkafka
zTmîkshdZ hk kñks.
f,dalfha uq,a u cSùka ìys jQfhaa c,fha h. rEmh wxl 2.3 - fm%dldfhdaÜ nelaàßhdjlf.a
iajrEmh ±lafjk rEm igykla
8
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 2.4 - óg wjqreÿ ñ,shk
mkaish y;<sia follg fmr Ôj;a jQ
Tmîkshdjl=f.a mdId‚N+; i,l=Kla.
fuh fidhd f.k ;sfnkafka lekvdfjks.
fojk fldgi
2'2 wdÈ ñksidf.a úldYkh
ñksid ìys ùu
ñksid iajNdj O¾uhg wh;a i;a;ajfhls.
jeo.;a lreKq tfy;a fjk;a i;=kag jvd Tyq bÈßfhka
1. mDÓúh ìys jQfhaa óg wjqreÿ ñ,shk isà. fkdfhla fkdfhla oE ;ekSfï
ydroyia mkaish y;<sylg by; yelshdj ^;dlaIKh& woyia yqjudre lr
ld,hl § h. ta wyfia ;snQ ¥ú,s .ekSfï yelshdj ^NdIdj& keàu" .ehSu
j,djlsks. wdos fi!kao¾hd;aul oE ^l,dj& ñksid
úiska ksmojk ,È. fjk;a i;=ka w;r
2. mDÓúh WKqiqï j ;sî l%ufhka isis,a tjeks foa olskakg ke;. i`o ;rKh
úh. tfy;a th ;ju;a iïmQ¾Kfhka lsÍug mjd ñksid iu;a ù we;. Tyq
isis,a ù ke;. fï ;;aa;ajhg ÈhqKq jQfhaa §¾> ld,hla
;siafia fkdfhl=;a wNsfhda.j,g uqyqK
3. mDÓúh u; cSjh ìys jQfhaa miq §fï m%;sM,hla f,i h. fjk;a i;=ka
ld,hl § h. m<uq jrg Ôjh yg w;r ;j;a if;l= jQ ñksid wfkla i;=ka
.;af;a c,fha h. ish¨ fokd wìnjd ÈhqKq jQfhaa flfia o?
hkak fuu mdvfï § Tng bf.k .ekSug
4. m%:u jrg f,dalfha we;s jQfhaa ,efí. tfia bf.k .ekSfuka ñksia
b;du;a l=vd nelaàßhdjls. mrmqrg wh;a jQfjl= f,i ;u iudchg
Tn l< hq;= fiajh wjfndaO lr .ekSug
5. m<uq jrg f.dvìu my< jQfhaa Ydl Tng wjia:djla ,efnkq we;.
j¾. hs. fojkq j i;a;aj j¾. ìys úh.
ñksid ìys ùu wdrïN jkafka jdkr
mrïmrdjlsks. we;af;ka u th rij;a
l:djls. óg wjqreÿ ñ,shk folyudrlg
y;r jk l%shdldrlu muK by; § wm Ôj;a jk fï mDÓúfha
mej;sfha wêl YS;, foaY.=Khls. ta
tla tla ld,j, § ìys jQ me<Eáme<Eá, ld,h ye`Èkafjkafka zuydysu hq.hZ
i;a;ajhka yd ñksid ms<sn| j hkqfjks. uydysu hq.h wdrïN jk
wjfndaOhla ,efnk wdldrfhaa
ld,fha wm%sldfõ Ôj;a jQ Ñïmkais
j¾.hla Tjqkaf.a wfkla kEoEhkag
mska;+r tl;=jla .=rejrhdf.a Wmfoia jvd fjkia wdldrhg yev .efikakg
mßÈ ilikak. mgka .;af;a h. ta ld,fha mej;s wêl
9
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
uydysu hq.h kñka ye`Èkafjk wêl YS;,
ld,h ;=< foaY.=Kh WKqiqï jQ flá ld,
mej;sfha h. uydysu hq.h ;=< tjeks wêl
YS;, ld, y;rla iy flá WKqiqï ld,
y;rla ;sìKs. WKqiqï ld,j, wdydr iq,n
ùfuka ish¨ i;=kag i;=gqodhl ld,hla
kej; Wod úh. jdkr mrïmrdjg wh;a
Ñïmkaisfhl=f.ka ñksfil= ÈhqKq jQfhaa
fï uyd ysu hq.fha § h. tu l%shdj,sh
ye`Èkafjkafka zudkj mßKduhZ hkqfjks.
YÍr yevfhka uq,a ld,fha udkjhka iy
jdkrhska w;r úYd, fjkila fkd;snqKq
kuq;a fjk;a jdkrhska fkdl< fohla
udkjhska úiska wdrïN lrk ,È. ta
WmlrK mdúÉÑ lsÍuhs. iajdNdúl j
rEmh wxl 2.5 - jdkrfhl= j isg wjqreÿ ,laI .Kkla c,h .,d f.k hk ;ekaj, ;sfnk rjqï
;siafia ÈhqKqjg m;a ñksid wm Ôj;a jk mDÓúhg n,mEï .,a tl;= fldg tajdhska hï hï weg
we;s lsÍug ;rï n,j;a úh.
j¾. ;,d f.k tajd wdydrhg .ekSug;a
fjk;a ;e,Sfï wjYH;dj,g;a tu .,a
YS;,g Tfrd;a;= §ug isÿ ùu ksid;a" Tjqka Ndú;hg f.k ;sfí.
wdydr ÿ,n jQ ta ld,fha § kqmqreÿ wdydr
.ekSu ksid;a" fï ÑïmkaiSkaf.a o;aj,;a fuf,i ñksfil= ùug keUqrejla we;s
uqyqfKa;a fjkialï we;s úh. mdo l< mer‚;u jdkrhd ye¢kafjkafka
foflka weúo hdug tl, Tjqyq yqre jQy. Tiag%f,dams;slia hk kñks' mdo foflka
tfia we;s jQ ta fjkialï ÑïmkaiSkaf.ka weúo hEfï yelshdj ksid udkjhskag
ñksia j¾.hd ìysùug wjYH lrk miqìu fjk;a jdkrhskag l< fkdyels foa l<
ilia lf<a h. yels úh.
jdkr mjq,lska udkj mrïmrdjla ìys
ùug n, mE tla m%Odk fya;=jla jQfhaa
uydysu hq.fha § mej;s foaY.=Kh
hs. fuu ld,fha § mDÓúfha W;=re
iy ol=Kq m%foaY uq`Mukska u
>k ysu ;Ügqj,ska jeiS .sfha h.
.yfld< lsisjla m, oerefõ
ke;. tksid u wdydr iq,n jQfhaa
o ke;. ueu;a w,s Ôj;a jQfhaa fï
ld,fha § h.
10
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
uyd ysuhq.h
§¾> YS; ld,h flá WKqiqï §¾> YS; ld,h flá WKqiqï
ld,h ld,h
11
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 2.8 - wjq r eÿ ñ,s h k
folyudrlg fmr ld,hl is g
ñks i d jdkrhl=f.a mgka ÈhqKq ñksil=
olajd mßKduh úh.
12
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
wjqreÿ ñ,shk folyudrl muK §¾> ovhu iy ;ek
ld,hl § ñksid ish cSú;h yev.iajd ;ek weúo
.;a wdldrh l%ufhka fjkia úh. .,a wdydr tl;=
fuj,ï, jdiia:dk, wdydr wdÈh fuf,i lsÍu hs.
fjkia ùïj,g ,la fjñka ÈhqKq jQ nj
fmfka. §¾> ld,hla ;=< ñksid ,nd mqrdYs,d hq.fha
.;a ÈhqKqj flfia ù oehs wjfndaO lr wjika ld,fha
.ekSug bjy,a jkafka udkjhd ksmo jQ § Ñ;% we`§ug;a
.,a fuj,ï nj by; i`oyka flßKs. Èrd .,aj,ska rEm
hdulg ,la fkdjk ksid .,a fuj,ï ilia lsÍug;a
§¾> ld,hla ;siafia fkdkeiS b;sß Tjqyq mqreÿ jQy.
j ;sfí. l,a .; fj;a u ñksid ksmo
jQ .,a fuj,ïj, yevh m%udKh iy
ld¾hlaIu;dj ÈhqqKqjg m;a ùu olskakg
;sfí. fuj,ïj, iajrEmh wkqj ñksidf.a
ixialD;sl ÈhqKqj m%Odk wjê ;=klg rEmh wxl 2.11- mqrdYs,d hq.fha miqNd.fha § iE¥
ldka;d rEmhla. fuh ilia lr ;sfnkafka i;a;aj weg
fnokq ,efí. tkï" lene,a,lsks.
1.mqrdYs,d hq.h
2.uOHYs,d hq.h uOHYs,d hq.fha § ,enQ ÈhqKqj
3.kjYs,d hq.h hkqfjks.
f,dalfha fkdfhla m%foaYj, uOH Ys,d
mqrdYs,d h q.fha § ñksiqka Ô j;a hq.h wdrïN jQfhaa tlsfklg fjkia
jQfhaa flfia o@ ld, mßÉfþoj, h. tfy;a fmdÿfõ .;a
l, th óg wjqreÿ 20 000 ;a 18 000 ;a
mqrdYs,d hq.fha § ñksiaiq lKavdhï f,i w;r ld,hlg by; § wdrïN jQ nj iaÓr
;eka ;ekaj, t<suyfka cSj;a ùug mqreÿ l< yels h. mqrdYs,d hq.fha § fuka u fï
ù isáhy. tjeks lKavdhulg
idudcslhska 20;a 30;a w;r
m%udKhlska hq;a mjq,a lsysmhla
we;=<;a úh. ;ukaf.a u<.sh
kEoEhska fjkqfjka wjux.,
pdß;% meje;aùug ñksiqka
yqremqreÿ jQfhaa o fuu hq.fha
§ h. tjeks pdß;%j, § Tjqka
wkq.ukh l< tla m%Odk
lghq;a;la jQfhaa wegiels,s u;
j¾K wdf,am lsÍu hs. j¾K
iE§u i`oyd Ndú; lr we;af;aa
.=re.,a h. .=re.,a iq,n fkdjk
m%foaYj, cSj;a jQ wh tajd iq,n
m%foaYj,ska ,nd .ekSu ksid ta
ld,fha NdKav yqjudrej wdrïN
úh. fï ld,fha § ck.ykh
úYd, m%udKhla fkdù h. rEmh wxl 2'12 - uOHYs,d hq.fha §
mqrdYs,d hq.fha § ñksiqka cSj;a bkaÈhdfõ úiQ ñksiqka úiska w¢k
ùu i`oyd Wmfhda.s lr .;af;a ,o Ñ;%hls'
13
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
lr f.k Wkaf.ka lsß, ì;a;r, uia, f,dï
wdÈ foa ,nd .ekSug fm,ôKs. tksid
f.dú;ekg wu;r j i;a;aj md,kh o
me;sr .sfhah. fï ld,fha § m%:u jrg
f,day j¾. fidhd .ekSu ksid .,a fuj,ï
fjkqjg f,day wdhqO ;kd .ekSug Tjqkag
yels úh. óg fmr mej;s uOHYs,d hq.fha
§ wdrïN jQ tla ;ekl cSj;a ùfï mqreoao
jeä ÈhqKq ùfuka .ïudk ìys jQfhaa o fï
ld,fha § h. f.dú;eka lghq;=j, iy
i;=kaf.a wdrlaIdj m;d foúhka weoySu
fï ld,fha § werôKs. tksid ñksiqka
rEmh wxl 2.13 - ,S o~q yd fld< w;= Ndú; fldg fujeks
;djld,sl me,am;a iE§ug uOHYs,d hq.fha § ñksid mqreÿ wd.ñl lghq;=j,g keUqre ùu m<uq jrg
úh. ms<sìUq jkafka o kjYs,d hq.fha § nj
ms<s.efka.
ld,fha § ñksid ovhñka iy wdydr tl;=
lsÍfuka ;j ÿrg;a ish cSúldj f.k
.sfha h. ÿkq- B;, Ndú; lr ovhï lsÍu
wdrïN jQfhaa fï ld,fha § h.
.=rejrhdf.a Wmfoia mßÈ my; j.=fõ 4. ñksid ÈhqKq jQfhaa mßirh u.ska
±lafjk wdldrhg ñksid tA tA hq.j, we;s l< fkdfhl=;a wNsfhda.j,g
§ ,nd .;a ch.%yK ms<sn| fidhd uqyqK §fï m%;sM,hla f,i h.
n,kak.
5. ñksid wfkla i;=kaf.ka fjkia
mQ¾j Ys,d uOH Ys,d kj Ys,d jkafka Tyq fkdfhl=;a oE ksmojQ
hq.h hq.h hq.h ksid h. tfia ksmojQ oE wog;a wmg
m%fhdackj;a h.
6. fydafuda idmshka udkjhd úiska
wjqreÿ ,laIhlg muK by; § NdIdj"
ix.S;h" Ñ;% iy kegqï wdÈ foa y`ÿkajd
fok ,È.
15
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
f;jk fldgi ;sß`.= uq,a jrg j.d lf<a uOHOrKs
m%foaYfha h. wm wo wdydrhg .kakd
f.dú;ek wdrïN ùu OdkH j¾. lsysmhla uq,a jrg j.d l<
ia:dk fufia h.
ñksidf.a ÈhqKqj fyj;a udkj mßKduh nvbß`.= - uOHu fulaisfldaj ^l%sia;=
isÿ jQfhaa uydysu hq.fha § nj Tn oeka mQ¾j 3000& wÈka wjqreÿ 5000 lg fmr
fyd`Èka okakd lreKls. óg wjqreÿ 12 000
lg muK by; ld,hl § tf;la mej;s ;sß`.= - uOHOrKs m%foaYh ^l%sia;= mQ¾j
uydysu hq.h wjika jk ,l=Kq my< 9000& wÈka wjqreÿ 11 000 lg fmr
úh. tys § mDÓúfha wêl YS;, foaY.=Kh
WKqiqï njg m;a úh. fï fya;=j ksid ù - Ökh -^l%sia;= mQ¾j 7000& wÈka wjqreÿ
.iaje,a idrj;a f,i jefvkakg mgka 9000 lg fmr
.;af;a h. i;=kag jqjukd ;rï wdydr ñksid f.dú;ekg fhduq ùu ksid ish
iq,n úh. fï m%fndaOh ñksiqkag;a tl mjqf,a idudðlhska iu. tl ;eklg ù
fia oefkkakg mgka .;af;a h. fuu Ôj;a ùug fm,ôKs. fï ksid jdiia:dk
w¨;a foaY.=Ksl ;;a;ajh wdrïN jk f,i ksjdi bÈ flßKs. lsysm fofkl=
hq.h ye`Èkafjkafka fydf,daisk hq.h ish mjq,a iu. tfia tla ;ekl cSj;a ùu
kñks. ksid .ïudk ìys ùu wdrïN úh. ñksid
fï ld,fha § ñksiaiq i;=ka ovhï lsÍug uq,a jrg .ïudk ;kd .;af;a l%sia;= mQ¾j
fjkqjg f.dú;eka lsÍu wdrïN l<y. 6000 § muK h. uq,a jrg tfia ìys jQ
f,day j¾. fidhd f.k tajd ;ukaf.a .ïudkj, kgnqka fidhd f.k ;sfí.
m%fhdackhg .;ay. i;=ka ovhï lrkq f.dú;ek wdrïN ùu ksid wdydrh i`oyd
fjkqjg i;=ka yS,E lsÍfuka i;a;aj iqÿiq OdkH j¾. y`ÿkd .ekSug iy tajd
md,khg fhduq jQy. tla tla rgj, tl, fnda lr .ekSug ñksid W;aidy .;af;a h.
úiQ ñksiqka úúO OdkH j¾. j.d lr wo wm tÈfkod wdydrhg .kakd tjeks
we;. ksoiqkla olajkafka kï ù j.dj OdkH j¾. f,dalfha fkdfhla m%foaYj,
uq,a jrg wdrïN jQfhaa Ökfha h. fkdfhla ld,j, § fnda lr .kakd ,o
rEmh wxl 2'15 - mqrdK;u f.dúhka úiQ .ïudkhla is;a;frl= úiska ÿgq wdldrh ±lafjk Ñ;%hla
16
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
tajd fõ. óg wu;r j f.dú;eka lghq;= ye¢kafjk nqoaêu;a ñksid f;la ÈhqKq
i`oyd wjYH lrk WmlrK ;kd .ekSug úh.
ñksiaiq l%shd l<y. fï ld,fha § f,day
j¾. fidhd .ekSug iu;a ùu ksid tjeks wm ljqre;a fydfuda idmshka j¾.hg
WmlrK fyd`Èka ilia lr .ekSug Tjqyq wh;a jqj o wo f,dalfha we;eï
iu;a jQy. tfy;a f,day fidhd .ekSug m%foaYj, Ôj;a jk ñksiqkaf.a uqyqKj,
fmr isg u ñksid úiska f.dú WmlrK fjkialï olakg ;sfí. wm%sldfõ
;kd .ekSug W;aidy f.k ;sfí. fï Ôj;ajk whf.a uqyqK Ökfha Ôj;a jk
whqßka ksmojk ,o mqrdK ld,hlg whf.a uqyqKqj,g jvd fjkia h. tu
wh;a ueáfhka iE¥ oE le;a;la tla;rd fjkialï wkqj fydafuda idmshka ñksid
.,a.=ydjl ;sî mqrdúoHd{hska úiska fldlfidhsâ, kSf.%dhsâ, Tiag%f,dhsâ iy
BY%dh,fhka fidhd .kakd ,È. fudkaf.df,dhsâ hkqfjka j¾. y;rlg
fnÞ ;sfí. fujeks fjkialula isÿ jQfhaa
uq,a ld,fha § bÈ lrk ,o ksjdi b;d Tjqka Ôj;a jk mßirj, mej;s fjkialï
ir, tajd h. ueáfhka idok ,o ì;a;s ksid h.
iy fld< w;= fiú,s lrk ,o jy<la
tajdg ;sìKs. fï wdldrfha f.j,a
ye¢kafjkafka jßÉÑ f.j,a hkqfjks.
iuyr rgj, tfia idok ,o f.j,aj, jeo.;a lreKq
ì;a;s ,S o~qj,ska ilia lr ;sìKs.
1. óg wjqreÿ 12000 lg muK by;
ld,hl § tf;la f,dalfha mej;s isis,a
f.dú;eka lsÍug bf.k .ekSu ñksid ,nd foaY.=Kh fjkia ùu werô‚'
.;a úYd, ch.%yKhls. ;ek ;ek weúo
hñka ovhï lrkq fjkqjg .ïudkj, 2' f,dalfha foaY.=Kh WKqiqï ùu ksid
Ôj;a ùug mqreÿ jQfhaa f.dú;eka lsÍug ñksiqkag f.dú;eka lghq;= wdrïN
mqreÿ jQ ksid h. wiajekak ,nd .;a miq lsÍug iqÿiq miqìula we;s úh'
,enqKq úfõlh fya;=fjka ñksiqkag
f.dú;ekg wu;r j fjk;a fkdfhla 3. wo wm wdydrhg .kakd fndfyda
lghq;=j, ksr; ùug bv ,eìKs. Ñ;% OdkH j¾. b;d mer‚ ld,hl §
we`§u" ms<su iE§u" ix.S;hg fhduq ñksiqka úiska uq,a jrg j.d lrk ,o
ùu wdÈ foa ÈhqKq jQfhaa tys m%;sM,hla
tAjdhs'
jYfhks. fuf,i f.dú;ekg iy i;a;aj
md,khg fm,öu ksid ñksidg YsIagdpdr 4. ñksid f.dú;eka lghq;=j,g
;kd .ekSfï yelshdj ,eìKs. keUqre ùu yd .,a fjkqjg f,day j¾.
uq,a u cSùka c,fha ìys ù miq j f.dvìu Ndú; lsÍu hk oE tl u ld,hl isÿ
me;sÍ .sh wdldrh ms<sn| fuu mdvfï § úh'
meyeÈ,s flß‚. f.dvìu § úúO i;=ka
ÈhqKq jQ w;r j¾;udkfha f,dalfha Ôj;a
jk mlaISka" Wr.hska" u;aiHhska" lDóka"
mKqjka" ikaêmdÈlhska" ËSrmdhSkA tfia
j¾Okh jQ Ôùka h. fl;rï fjkialï
;snqK o tA ish¨ fokd wdrïN jQfhaa tl u
;eklsks. ñksid o tA úúO i;=ka w;r
isák ;j;aa tla i;a;ajfhls. jdkrhl= j
isg miq j Tyq fydafuda idmshka kñka
17
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 2'16 - Ôjh yg.;af;a c,fha h' tA tla ffi,hlska iukaú; ÔjdKqjla f,isks' miq ld,hl oshqKq Ôùka we;s
úh' th jvd;a fõ.j;a jQfhaa Ôùka f.dvìug meñŒfuka miq j h' iajNdj O¾uhg wh;a ish¨ Ôjh we;s foa tl u
;eklska wdrïN jQ nj f;areï .ekSu jeo.;a h' tksid tA iEu Ôjhlg u fï f,dalfha iqrlaIs; j Ôj;a ùug iudk
whs;sjdislula ;sfí' tfyhska mßirhg wdorh lsÍu;a wm ldf.a;a hq;=luls'
18
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
Tiag%f,dams;slia fydafudayeì,sia fydfuda bfrlagia
rEmh wxl 2'17
wjqreÿ ñ,shk folyudrl muK ld,hla
;siafia ñksid ÈhqKqjg m;a jQfhaa h.
jdkrfhl= j isg udkjhl= olajd fjkia
ùfï ,l=Kq fmkajk jeo.;a ,laIK
ñksidf.a YÍrfhka ms<sìUq fõ. uqyqK tA
w;ßka jeo.;a h. fuys olajd ;sfnkafka
tA udkjhskaf.a ysia ln,aj, iajrEmh
wkqj ks¾udKh lrk ,o rEm lsysmhls.
fydafudakshekav;df,kaisia fydafudaidmshka
kshe,S isáhy. tu
m%foaYj, j¾Idj ys`. jQ
ksid Tjqyq .x.dj, c,h
we< ud¾.j,ska ;ukaf.a
f.dúm<j,a fj; /f.k
.sfhda h. j.djg iqÿiq
jk mßÈ fmdf<dj ilia
lsÍug i;=ka fhdod
.ksñka iS iEfjda h. ta
i`oyd Tjqyq f,dayj,ska
;ekQ k.=,a o .,ska ;ekQ
Wo¨ o Ndú; l<y. tys
iS iEfï wjia:djla ±lafjk merKs j.d l< oE w;r OdkH
fufidfmdf;añhdkq ueámqjrejla j¾." m,;=re iy t<j`M j¾. o úh.
;sß`.= iy nd¾,s Tjqka j.d l< m%Odk
fufidfmdf;añhdkq YsIagdpdrhg wh;a OdkH j¾.j,g wh;a úh.
m%Odk k.r wjg jdih l< f.dúfhda
lDIsl¾ufha iy i;a;aj md,kfha
22
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
^w& fuu foaj uKav,fha
m%Odkshd jQfhaa - wkQ
kñka ye`ÈkajQ foúhd
h.
^wd& fmdf<djg wêm;s
foúhd ye¢kajQfha
tkalsls hk kñks.
^t& tka,s,s kñka
jkaokdudkhg ,la
jQfhaa iq<`.g iy
f.dú;ekg wêm;s
merKs W!¾ k.rfha msysá foúhd h.
fufidfmdf;añhdkq is.=rÜ foajd,hla fufidfmdf;añhdfõ iEu k.rhl u
fuifmdf;añhdkq jeisfhda iajNdj tu k.rhg wh;a foú flfkla isáfha
O¾uh foúhka f,i i,ld je÷ï-msÿï h. foúhkag mqo mQcd meje;aùug ;ekQ
l<y. j¾Idj iq<`. iy .xj;=r tfia foajd, ye`Èkaùug is.=rÜ hk jpkh
foaj;ajfhka mQcdjg ,la úh. ;uka Ndú; fõ. tu foajd,j, isá mQclhskag
Ôj;a jkafka iajNdj O¾uhg wh;a fuifmdf;añhdkq iudcfha jeo.;a
tjeks foújreka i;=gq lsÍug nj Tjqyq ;ekla ysñ ù ;sìKs.
l,amkd l<y'
fuu YsIagdpdrh ÈhqKq jQfhaa bkaoshdfõ ish¨ k.rj, ñ,shk myla muK
jhUÈ. m%foaYh yryd .,d hk ck.ykh cSj;a ù ;sfí. bkaÿksïk
bkaÿ .x.d ksïkfha h' j¾;udkfha YsIagdpdrfha úiq ck;dj ;U" f,dalv"
tu m%foaYh we*a>ksia:dkhg;a" Bhï iy áka hk f,day Ndú; l<y.
mlsia:dkhg;a" bkaÈhdfõ jhU Tjqyq ms,siaiq ueá .fvd`M Ndú; fldg
fldgig;a wh;a fõ' tu YsIagdpdrfha iE¥ ksjdij, cSj;a jQy. tu ksjdij,
ÈhqKq u wjia:dj mej;sfha l%sia;= b;d ÈhqKq c,k< moaO;shla ;sìKs.
mQ¾j 2600¡- 1990 ;a w;r ld,fha § h' Tjqkaf.a k.r b;d fyd`Èka ie,iqï
fudfykafcdodfrda iy yrmamd hkq l< tajd úh. bkaÿksïk jeisfhdaa
tys mej;s m%Odk k.r folls' ÈhqKq u wlaIr f,i Ndú; l< yels ixfla;
wjia:dfõ § tu YsIagdpdrhg wh;a moaO;shla o ks¾udKh l<y'
bka ÿ ks ï k Ys I a g dpdrhg
wh;a m% O dk k.r 4 la ;s ì K.
ta j d kï fudfykafcdÞfrda"
yrmamd" fOd,ùr iy
ld,snka.ka h. fï ish¨
k.r fyd¢ka ie,iqï
lrk ,o tAjd h. fï
PdhdrEmfha ±lafjkafka
mqrdúoHd;aul leŒïj,ska
fidhd .kakd ,o tjeks
k.rhl kgnqqka h.
25
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
bkaÿksïkfhka fidhd.;a fuu uQ¾;sfhka ms<sìUq
jkafka tu YsIagdpdrhg wh;a k.rhl Ôj;a jQ mQ-
clfhl= hehs ms<s.efka. uQ¾;sfha k<f,a olakg we;s
máh Tyq Wiia mqoa.,fhl= nj yÕjk ixfla;hls.
weia wvjka fldg isák whqßka uQ¾;sh fk<d ;sîu
Tyq ikaiqka j Ndjkdfjka isák nj fmkajhs. tu
uQ¾;sfhka olajd ;sfnkafka mQclhl= nj thska ;j
ÿrg;a ikd: lrhs.
bkaÿksïkhg wh;a
k.rj, úiQ ck;dj
b;du;a l%uj;a f,i
bÈlrk ,o c,ldKq
<sx iy wmøjH neyer
lrk k< moaO;s Ndú;
l<y. fuu PdhdrEmfhka
±lafjkafka tjeks
k.rhl bÈlrk ,o"
fm!oa.,sl m%fhdackh
i|yd Ndú;hg .;a
<s|ls.
26
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fuu PdhdrEmfha ±lafjkafka bkaÿ
ksïk YsIagdpdrhg wh;a uqødjls. tys
by<ska fmfkkafka ixfla; lsysmhls.
tAjd lsis hï woyila m%ldY lsÍug
fhdod.;a wlaIr úfYaIhla hehs fndfyda
fokd l,amkd lr;s. rEmfha ±lafjk
i;a;ajhd rhsfkdaisria nj ksiel h.
bkaÿksïk YsIagdpdrhg wh;a uqødj,
l=ula ,shd ;sfnkafka ± hs fuf;la
lsisjl= y÷kdf.k ke;.
Bcsma;= YsIagdpdrh
wm%sldkq uydoaùmh yryd .,d nisk hs' ta ksid ÈhqKq jdßud¾. moaO;shla
khs,a .x.dfõ my< fldgig wh;a ksmo ùug Tjqyq iu;a jQy' Bcsma;=
ksïk m%foaYfha fuu YsIagdpdrh ÈhqKq jeishka f,dalhg odhdo l< úYsIag;u
jQfhaa l%sia;= mQ¾j 3150 § muK h' tu ks¾udKh jQfhaa msróv hs' mdrdfjda
m%foaYh j¾;udk Bcsma;=jg wh;a jk rcjrekaf.A u<isrere ;ekam;a lrk
neúka fuu YsIagdpdrh o tkñka ,oafoa msróvj, h' Tjqka ksmo jQ ;j;a
ye`Èkafõ' §¾> ld,hla ;siafia fuu jeo.;a wx.hla kï wlaIr moaO;sh hs'
YsIagdpdrh md,kh lrk ,oafoa mdrdfjda fkdfhla i;=kaf.a iy NdKavj, rEm
kñka ye`Èkafjk rc fm<m;la úisks' Ndú; fldg ks¾udKh l< tu wlaIr
Bcsma;= YsIagdpdrhg wh;a ñksiqkaf.a ye`Èkafjkafka Bcsma;= Ñ;%dlaIr kñks'
m%Odk cSjfkdamdh jQfhaa lDIsl¾uh
27
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fuu PdhdrEmfha ±lafjkafka
Bcsma;=fõ w.kqjr jQ lhsfrda
k.rhg u`ola wE;ska ;ekl
msysá .Sid kï ia:dkfha
f.dv k.d ;sfnk msróv hs'
fïjd ;=< mdrdfjda
rcjrekaf.a iy Tjqkaf.a
ìfidajrekaf.a uD; foay
;ekam;a lr ;sfí' Bcsma;=fõ
merKs;u msróv bÈ lrk
,oafoa l%sia;= mQ¾j 2630- -2611
w;r ld,fha § h' .Sidys
msysá msróv f,dalfha
;sfnk mqÿu yf;ka tlla
f,i ie,fla'
28
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rdclShhl= mlaISka yUd-
hk wdldrh ±lafjk
mer‚ Bðma;= is;=juls.
mßirh b;d u o¾YkSh
f,i fuys is;=jï lr
;sfí.
fuu PdhdrEmfhka
±lafjkafka l%sia;=
mQ¾j 1332-1323 w;r
kj jk l%shdldrlu ld,fha Ôj;a jQ
gQgkalduka rcqf.a
by; olajd we;s rEm igyka wOHhkh uñfha uqyqK u; ;nd
fldg my; ±lafjk iaudrl wh;a ;snQ rkska l< fjia
uqyqK hs'
YsIagdpdrh ,shd olajkak'
29
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
isõjk mdvu
m<uq jk fldgi
32
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fojk fldgi
4'2 úch rcqf.a meñŒu iy ckdjdi .ekSu hs. fmdf<dfõ ;sfnk hlv iys;
jHdma;sh .,a WKq fldg hlv idod f.k ;sfí.
ish tÈfkod cSú;fha wjYH;d i`oyd Tjqyq
ye`oskaùu .,a fuj,ï iu. hlv fuj,ï o iq`M
.,ahq.h wjqreÿ ,laIhlg jeä jYfhka Ndú; l<y. hlv WmlrKj,
ld,hla ;siafia mej;sKs. tfy;a óg ;sfnk Yla;su;a nj ksid Tjqkag ;ukaf.a
wjqreÿ 5000- ¡ 4500 ;a w;r ld,hl jev lghq;= fjkodg jvd fyd`Èka lr .;
§ tu hq.fha Ôj;a jQ wh jvd ÈhqKq yels úh.
;;a;ajhlg m;a jQy' j<x iE§ug ta wh jßÉÑ f.j,aj, Ôj;a jQy. tu
mgka .ekSu;a .,afuj,ï fjkqjg f.j,aj, jy< fld< w;= fiú,s fldg
hlv f,dayh Ndú; lrkakg mgka ;sìKs. jy, fiú,s lsÍug udkd fyda
.ekSu;a fuu ÈhqKqj fmkakqï lrk b`Mla fld< fõ<d tajd Ndú; lrkakg
m%Odk ,laIK hs. l%sia;= mQ¾j 544 § we;. oekg;a ta m%foaYj, fyaka f.dúfhda
úch l=ure we;=`M msßi furgg f.dv ;ukaf.a fyafka me, fiú,s lsÍug fhdod
nisk ld,fha wfma rfÜ Ôj;a jQfhaa .kafka fõ<d .;a udkd fyda b`Mla fld<
tfia ÈhqKq fjñka isá msßils' fuu wdÈh hs'
fldgfia § Tng ta .ek úia;r bf.k
.ekSug ,efnkq we;' ñh.sh ;ukaf.a kEoEhska fjkqfjka
f.dú;eka lsÍug mqreÿ jQ fï rfÜ Tjqka fidfydka ;kd we;. u< isrere
merKs;u ck;dj cSj;a jQfhaa l`ÿlr lsis hï ;ekl j<,d ld,hla .sh miq
m%foaYj, h. ta óg wjqreÿ 4400 lg ^l%sia;= wegiels,s f.dvg f.k wdodykh
mQ¾j 2400& muK by; ld,hl § h. l`ÿlr lr we;. miq j NIaudjfYaI ^ñkS w`M&
m%foaYj, ;ekska ;ek msysgd ;sfnk ueáfhka iE¥ uqÜáhl oud ueáfhka u
;eks;,d ìïj, Tjqyq jdih l< y. tjeks bÈ l< fidfydkl ;ekam;a l<y. fï
;eks;,d ìula ye`Èkafjkafka idkqj hk wh uq,a u ld,j, § l`ÿlr m%foaYj, Ôj;a
kñks. Tjqka Ôj;a jQ ;ekaj,ska OdkH ù ;sfí. miq j Tjqyq l`ÿlrfhka my<
weUÍug .kakd .,a fidhd f.k ;sfí. ;sfnk ;eks;,d ìïj,g .uka lf<da h.
th Tjqka OdkH j¾. wdydrhg .;a nj l%ufhka ÈhqKqj lrd .uka lrñka isá
fmkajk idlaIHls. iajdNdúl j jefjk Tjqkag l%uj;a ;dlaIKhla ;snQ nj Tjqka
;K j¾.j, weg Tjqka wdydrhg .kakg ksmojd ;sfnk j<x j¾." hlv fuj,ï
we;' tfy;a ta OdkH j¾. fudkjd oe hs iy bÈfldg ;sfnk ksjdij,ska meyeÈ,s
;ju;a fidhd f.k ke;. Tjqyq ueá j<x fõ.
iE¥y. fï ld,fha § Tjqka lr ;sfnk
uy;a ymkalu kï hlv iE§ug bf.k úch l=uref.a meñKSu
úch kñka ye`Èkafjk l=ufrl= Tyqf.a
msßjr y;aishhla fokd iu. l%sia;= mQ¾j
544 § muK bkaÈhdfõ isg meñK fï
rfÜ mosxÑ jQ nj b;sydifha i`oyka h'
fï nj meyeÈ,s j úia;r jkafka wfma
rfÜ b;sydih bf.k .ekSug bjy,a
jk uydjxih kï jQ jeo.;a ft;sydisl
uQ,dY%fhks' fï msßi f.dv ng ;ek
ye`Èkafjkafka ;ïnmKa‚ hkqfjks' th
PdhdrEmh wxl 4.5 - Y%S ,xldfõ l`ÿlr m<d;aj, úiQ Y%S ,xldfõ ngysr uqyqÿ fjrf<a msysá
uq,ald,Sk f.dúhka úiska Ndú; lrk ,o weUreï.,a iy
;j;a oE' ;ekls'
33
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
úch l=ure furgg f.dv nisk
úg hlaI" kd." foaj hk msßia
fuys Ôj;a jQ nj úYajdi flf¾'
hlaI f.da;%hg wh;a l=fõKs
kñka ye`Èkafjk ldka;djla"
úch l=uref.a msßig wh;a jQjka
w,a,d ie`.jQjd h. ;uka iu.
meñKs msßi fidhñka isá úch
l=ureg wjidkfha l=fõKsh
uqK .eisKs. ta wjia:dfõ weh
lmq láñka isá nj i`oyka fõ.
l=fõKsh hlaI f.da;%hg wh;a
ldka;djl nj jgyd .;a úch
l=ure ;ukaf.a lvqj Tijd weh
ìhm;a fldg" i`.jd ;enQ ;ukaf.a msßi kej; ,nd .;af;a h' miq j úch l=ure
úiska l=fõKsh irK mdjd .kakd ,§. úch l=ureg odj l=fõKshg msßñ orejl=
iy .eyekq orefjl= ,eìKs' Tjqkag Ôjy;a: iy Èid, hkqfjka kï ;nkq ,eì‚.
fuu hlaI f.da;%sl lKavdhug wh;a k.r folla ;sìKs' tajd isßij;a:qj iy
,xldmqrh f,i ye¢kaú‚' isßij;a:q k.rfha W;aijhla meje;afjk Èfkl
rd;%sfha ish¨ u hlaIf.da;%sl kdhlhska úkdY fldg Y%S ,xldfõ rc ùug l=fõKsh
úch l=ureg Wojq l<d h.
hlaI f.da;%slhska úkdY lsÍfuka miq úch l=ureka l=fõKsh w;yer ta fjkqjg
ol=Kq bkaÈhdfõ mdKavH ráka l=ußhl f.kajd f.k irK mdjd .;af;a h.
úch l=ure iu. meñKs msßi fkdfhla ;ekaj, mosxÑ jQy' wkqrdOmqr u,aj;=Th
wdY%s; m%foaYfha Tjqka .ïudk we;s l< nj uydjxifha i`oyka fõ. ta w;r isá
Wm;siai weue;shd Wm;siai kï .u o" wkqrdO kï weue;shd wkqrdO.u o" §>dhq
weu;shd §>dhq.u o msysgqjQy.
úch l=ure we;=`M y;aishhla msßi wd¾h kñka ye`Èkafjk ck fldgilg wh;a
jQ nj uydjxifha i`oyka h' úch l=ure we;=`M msßif.a meñKSsfuka miq bkaÈhdkq
iudcfha ta jk úg mej;s fkdfhl=;a isß;a-úß;a fï rfÜ o me;sÍ .sfha h'
34
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
jeo.;a lreKq
1. fï rfÜ úiQ .,ahq.fha ñksiaiq
miq ld,hl § f.dú;ekg yqre jQy. tfldf<diajk l%shdldrlï
35
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
miajk mdvu
W;=re fÞr.ï
k.rh
ol=Kq fÞr.ï
k.rfha ngysr fodrgqj wi, foajd, t;=ud l=vd ld,fha fkdfhl=;a ÿla
;kd ÿkafka h' ta whqßka fjk;a wd.ñl lrorj,g uqyqK ÿkak o fyd`Èka bf.k
mQclhskag o wd.ñl lghq;= i`oyd wjYH ta iEu ndOlhla u ch.%yKh fldg
f.dvke.s,s bÈ fldg mQcd lf<a h' wjidkfha rg fjkqfjka wemlemjQ
wdldrh ish¨ fokdg u wdo¾Yhls'
k.rhla wi, m<uq jrg jejla bÈ mKavqldNh rc;=udf.a wdo¾Yj;a Ôjk
lf<a mKavqldNh rc;=ud h' ta ld,fha pß;h u;l ;nd f.k f.!rjkSsh
tu jej ye`ÈkajqfKaa wNh jej kñks' mqrjeishl= ùug Tn o bgd .; hq;= h'
oekg wkqrdOmqrfha olskakg ;sfnk
nijlal=,u kñka ye`Èkafjk jej th hs' jeo.;a lreKq
mKavqldNh rc;=ud fufia uy;a 1. mKavqldNh l=ure l=vd l,
fjfyila orñka ;u rgjeishkaf.a fkdfhla ÿla .eyeg úkafoa h.
hym; fjkqfjka Wodr fiajdjla lrñka
wjqreÿ ye;a;Ejla furg rclï lf<a h' 2. tfy;a tA ish¨ wNsfhda. ch.;a
tA l=ure miq j rfÜ rc njg m;a
úh. iaj¾Kmd,S l=ußh t;=udf.a
ìfidj hs.
3. fmr mej;s wkqrdO.du"
wkqrdOmqrhla njg m;a lrk ,oafoa
fÞf<dia jk l%shdldrlu fï rc;=ud úisks'
4. mKavqldNh rc;=ud úiska
1' wxl 5'1 rEmh fyd¢ka ksßlaIKh
wkqrdOmqrh is;a.kakd k.rhla f,i
lrkak'
f.dvk.k ,È.
2' mKavqldNh rc;=ud wkqrdOmqr
5. k.rhla wi, úYd, jejla m<uq
k.rh ks¾udKh lr we;s wdldrh
jrg bÈlf<a fï rc;=ud hs. tA wNh
ms<sn| jdlH myla ,shkak'
jej h.
37
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
5'2 foajdkïmsh;siai rc;=ud wfYdal rc;=udf.a mq;a jQ ñys`ÿ uyry;ka
foajdkïmsh;siai rc;=udf.a mshd jykafia m%uqL NslaIQka jykafia,d
mKavqldNh rcqf.a mq;d jk uqgiSj msßila Y%S ,xldjg nqÿoyu /f.k wdfõ
rc;=ud h' t;=udf.a uj ljqreka ù oe hs foajdkïmsh;siai rc;=ud furg md,kh
b;sydi fmd;aj, i`oyka lr ke;' lrñka isá ld,fha § h' th isÿ jQfhaa
foajdkïmsh;siai rcqg ifydaorhska nqÿrcdKkajykafia msßksjka mEfuka
kjfofkla iy fidfydhqßhka fofofkla wjqreÿ 237 lg miq h' ta wjia:dfõ §
jQy' rc;=ud ta mjqf,a fojekakd hs' rc;=ud tu msßi uy;a f.!rjfhka
rcùug fmr t;=udf.a ku ;siai h' uqgiSj ms<s.;af;a h' nqÿoyu fï rfÜ msysgqjkakg
rc;=udf.ka miq j ;siai l=ure rclug kï rfÜ rcq nqoaêu;a flfkl= ùu wjYH
m;a úh' ta ld,fha bkaÈhdj md,kh lrk nj ñys÷ uyry;kajykafia oek isáhy'
,oafoa O¾udfYdal wêrdchd úisks' ;siai tys § rcqf.a nqoaêu;a nj mÍlaId lsÍug
rc;=ud n,hg m;a jQ miq O¾udfYdal tysñfhdaa wi, ;sfnk wU .ila fmkajd
wêrdchd fj; ¥; msßila msg;a lf<a h' foajdkïmsh;siai rcqf.ka m%Yak lsysmhla
wßÜG l=udrhd tu ¥; msßfia kdhlhd weiQy'
úh' tlS ¥; msßi kej; Y%S ,xldjg ñys÷ uyry;kajykafia iy Wkajykafia
meñfKk úg ;siai rcqf.a wNsfIalhg iu. furgg jevu l< bÜÁh"
wjYH rdclSh NdKav O¾udfYdal W;a;sh" iïn," noaOYd, hk ry;ka
wêrdchd úiska furgg tjk ,È' wfYdal jykafia,dg;a iquk idufKar ysñhka
wêrdchdf.a Wmfoia wkqj ;siai rcqf.a iy NKavql Wmdil we;=`M lKavdhug;a
wNsfIal W;aijh mj;ajd we;' wfYdal foajdkïmsh;siai rc;=ud uy;a
rc;=ud Ndú; l< foajdkïmsh hk f.!rjdorfhka ie,lS h' t;=ud ñys÷
f.!rj kduh miq ld,hl ;siai rc;=ud ysñhka fj; uyfujqkd Whk iy tys
o Ndú; lf<a h' tu f.!rj kdufha ;siaidrduh kñka mkai,la idod th o
f;areu zfoúhkag ms%h jQZ hkakhs' mQcd lf<a h'
39
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
/.;a kej meñKsfha
oUfld<mgqk jrdhg h'
th hdmkfha msysgd ;snQ
jrdhlss' Y%S uyd fndaêh;a
ix>ñ;a;d fufyKska
jykafia;a ms<s.ekSug
tys .sh rc;=ud uy;a
yrißka ta msßi;a Y%S uyd
fndaêh;a wkqrdOmqrhg
jevujd f.k wdfõ h'
ix>ñ;a;d fufyKska
jykafia iu. Ys,amfY%aKs
oy wglg wh;a Ys,amSka
msßila o furgg
meñKshy' W;aijY%Sfhka
Y%S uydfndaêh uyfujqkd
Whfka frdamKh l<
rc;=ud uyfndaf.h kñka
f.dvke.s,a,la bÈ fldg
th NslaIQka jykafia,dg
mQcd lf<ah' Bg
wu;rj Wkajykafia,df.a
m%fhdackh i`oyd fmdl=Kq
wdÈh o ;ekù h'
rcq ñyska;,d m¾j;fha
wjg msysá .,a.=yd msßisÿ
lrjd ñys÷ ysñhka we;=`M
ta jk úg;a nqÿ oyu je,`o
f.k meúÈ ù isá msßig
jdih lsÍu i`oyd mQcd
lf<a h' tajd ye`Èkafjkafka
wgieg f,ka hkqfjks'
ta tfia mQcd l< .,a.=yd
m%udKh yeg wgla jQ
rEmh wxl 5.3 - ix>ñ;a;d fufy‚ka jykafia Y%S
uydfndaêfha YdLdjla furgg jevu jQfhaa foajdkïmsh;siai ksid h'
rcqf.a md,k ld,fha § h'
foajdkïmsh;siai rc;=ud bgq l< ;j;a
bf.kSfï lghq;=j,g wjYH msßfjka jeo.;a lghq;a;la jQfhaa wkqrdOmqrfha
lsysmhla bÈ lrjQ rc;=ud ta uq`M m%foaYh k.r iSudj ,l=Kq lsÍu h' rc;=ud
uyd úydrh hehs kï lr i`.i;= fldg bka woyia lf<a fn!oaO úydrdrdu bÈ
mQcd lf<A h' fldg ;j ÿrg;a k.rh w,xldr lsÍu
h' k.rfha iSud ,l=Kq lsÍug ñys÷
Y%S uyd fndaëkajykafia furgg jevu uyry;kajykafia rcqg u. fmkajd we;'
jQfhaa o fï rcq rg md,kh lrk ld,fha Wkajykafiaf.a wkqYdikd mßÈ uydmÿu
§ h' tu mQckSh jia;=j jevujd f.k iy l=xc hk kï we;s we;=ka fofofkl=
meñKs ix>ñ;a;d fufyKska jykafia úiska wÈk ,o k.=,lska rc;=ud tu iSud
40
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
rEmh wxl 5'2 - Y%S uyd fndaêh wkqrdOmqrhg jevujd uy;a W;aijY%Sfhka frdamKh lsÍug
foajdkïmsh;siai rc;=ud lghq;= lf<a h'
,l=Kq lrjQ nj b;sydifha i`oyka h' t;=udf.a fidfydhqrdf.a ìij jQ wkq,d
foaúh meúÈ ùfuka Y%S ,xldfõ fufyKs
Y%S ,xldfõ nqÿoyu je,`o .;a m<uq jk iiqk wdrïN úh' foajdkïmsh;siai
md,lhd foajdkïmsh;siai rc;=ud h'rcqf.a rc;=udf.a ÿr olakd kqjK ksid;a ieoeye;s
{d;s mq;%fhl= jQ wßÜG kï l=ure meúÈ nj ksid;a ,dxlslhkag fn!oaOhka ùfï
lrùfuka furg NslaIq Ydikh werôKs' jdikdj Wod úh' ta rc;=udf.a Wodr
jeo.;a lreKq lghq;= isysfldg rg fjkqfjka fiajh
lsÍug Tn;a is;g .kak'
1' foajdkïmsh;siai rc;=udf.a kug
fh§ ;sfnk zfoajdkïmshZ hkq
foúhkag m%sh jQ hk woyi fohss'
2' O¾udfYdal rc;=udf.a wkq.%yfhka oy;=ka jk l%shdldrlu
foajdkïmsh;siai rc;=ud fojk jrg foajdkïmsh;siai rcqf.a rdcH ld,fha
wNsfIal ,eî h' isÿ jQ my; ±lafjk jeo.;a isÿùï
3' fï rcqf.a md,k ld,fha § nqÿoyu ±lafjk mska;+r w,jd tA ms<sn| jdlH
yd Y%S uydfndaêfha YdLdjla furgg ;=k ne.ska ,shkak'
jevu lrjkq ,eì‚' 1' ñys÷ uyry;kajykafia we;=`M
4' wkqrdOmqrfha msysá :Qmdrduh bÈ msßi jevuùu
lf<A fï rc;=ud h' 2' Y%S uyd fndaêh jevuùu
5' wkqrdOmqr k.r iSudj ,l=Kq lsÍu 3' :Qmdrduh lrùu
isÿ lf<a fu;=udf.a md,k ld,fha §
h'
41
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
5'3 ÿgq.euqKq rc;=ud t<dr rc;=ud
ÿgq.euqKq rc;=ud n,hg m;a ùug m%:u
ÿgq.euqKq rc;=ud wfma rg md,kh l< wkqrdOmqrh md,kh lf<a t<dr kï
nqoaêu;a ld¾hY+r md,lfhls' t;=udf.a rfcls' t<dr rc;=ud fid,S foaYfha isg
mshd ldjka;siai rc;=ud h' uj úydruyd furgg meñKs wfhls' wkqrdOmqrhg
foaúh hs' ta rc;=udg ;siai kñka ngysßka jQ uqyqÿ fjrf<a msysá udf;dg
ifydaorfhla o isáfha h' fï rc mjq,
Ôj;a jQfhaa ud.u rdcOdksfha h' merKs jrdfha fjf<| lghq;=j,ska iy
ud.u rdcOdkshg wh;a j ;snqfKa Y%S f.dú;eka lghq;=j,ska furgg ,enqKq
,xldfõ ol=Kq iy .sksfldk m<d;a h' ta iïmQ¾K wdodhï ish,a,u tl, ,nd
ld,fha ta m%foaYh ye`ÈkajQfhaa reyqKq rg .kakd ,oafoa t<dr rcq úisks' t;=ud
hk kñks' kS;s .rel Od¾ñl rfcls' rc;=udf.a
r:hla" od.enl .eàu ksid tu
furg úfoaY wdêm;Hfhka uqojdf.k od.efnys fldgilg ydks isÿ úh'
rg ±h iuh wdrlaId lr .ekSug ;ukag th m%;sixialrKh lrùu i|yd t<dr
wjia:djla ,efnkafka kï rg ÈhqKq rc;=ud lghq;= l< nj uydjxYfha
lsÍug ;ukag yels jk nj jgyd .;a oelafõ'
ÿgq.euqKq l=ure ;ud jeäysá jQ miq
wkqrdOmqr md,kh lsÍug bgd .;af;a h'
ÿgq.euqKq l=uref.a wruqK f;areï .;a
ldjka;siai rc;=ud Bg iqÿiq Yla;su;a
msßila ilia fldg wdydr iq,n lsÍug
jev lghq;= lf<a h' ta i`oyd ÿgq.euqKq
rEmh wxl 5.5 - ÿgq.euqKq rc;=udf.a urKdikak fudfydf;a wvla ksu l< rejkaje,s uy iEfha jev ksu fkdl<
fldgi iqÿfrÈj,ska jid t;=udf.a fidfydhqre ioaOd;siai l=ure úiska rc;=udg fmkajk ,§'
42
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
ÿgq.euqKq rc;=ud bÈlsÍu wdrïN l< rejkaje,siEh ft;sydisl uQ,dY%hj, y÷kajd §
;sfnkafka uyd:Qm hk kñks. md,s NdIdfjka ,shQ fmd;am;aj, Bg r;akud,S fÉ;sh
hk jpkh Ndú; lr ;sfí. bkaÈhdfõ rdu.du Þ.efí ;ekam;afldg ;snQ nqÿrcdKka
jykafiaf.a YdÍßl Od;= miq j rejkaje,siEfha ksoka lrk ,o nj lshefõ. uq,a
wjia:dfõ fuu ia;+mfha Wi wä 300 jQ w;r .¾Nfha mdofï úIalïNh wä 298 ls.
fuu ia;+mfha bÈlsÍï lghq;= wjika lrk ,oafoa ioaOd;siai rcq úisks. trcqf.a mq;a
,Êð;siai rc;=ud rejkaje,s iEhg hï m%;sixialrK lghq;a;la isÿ l< o tu ia;+mh
lsisjl= úiska úYd, lrjk ,o njla ft;sydisl uQ,dY%h u.ska fyda mqrdúoHd;aul
uQ,dY%h u.ska ;yjqre fkdfõ.
rEmh wxl 5.7 - §¾> ld,hla lgmdvñka mj;ajdf.k wd O¾uh ;j ÿrg;a tfia mej;=Kfyd;a Bg ydks meñfKa hehs
is;+ j,.ïnd rc;=ud ud;f,a w¨ úydrhg uyd ix>r;akh /ia lrjd O¾uh .%ka:drEV lsÍug úê úOdk fh§ h'
45
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
wNh.sß ia;+mh bÈ lrjk ,oafoa j,.ïnd rcq úisks' t;=ud tu ia;+mh l=mslal, ;siai
kï NslaIQka jykafiag mQcd lf<a h' uq,a bÈlsÍï wjia:dfõ ia;+mfha Wi wä 350 úh.
.¾Nfha mdofï úIalïNh wä 355 ls' kgnqka jQ miq ia;+mfha j¾;udk Wi wä
245 ls. wNh.sß ia;+mfha l=uk mQckSh jia;=jla ;ekam;a lr we;af;a o hk lreK
lsisÿ uQ,dY%hl i`oyka fkdfõ' m<uq jk .cndyq rc;=ud wNh.sß ia;+mh úYd, fldg
n|jd tys u`Mfõ fÞrgq i;r bÈ lrù h' lksÜG;siai rc;=ud úiska ia;+mfha m%Odk
ÈYd y;f¾ jdy,alv bÈ lrjkq ,eì‚. tA :Qmh yereKq úg úYd, wdrdñl f.dvke.s,s
m%udKhla wNh.sß úydrhg wh;a h.
lgmdvñka /l f.k meñKs nqoaO O¾uh id.;h ksid tf;la O¾uh lgmdvñka
fmd;am;aj, ,sùu hs' nqÿka jykafia /f.k wd NslaIQyq msßila o wmj;a jQy'
úiska foaYkd lrk ,o uq`M uy;a O¾uh fufia lgmdvñka muKla O¾uh /l
we;=<;a j ;sfnkafka ;%smsglfha h' fuu .ekSu wkd.;fha § nqÿ oyug ydksodhl
;%smsglh u fmd;aj, ,Sùu ye¢kafjkafka jk nj jgyd .;a ta nqoaêu;a rc;=ud
;%smsglh .%ka:drEV lsÍu hkqfjks' fufia O¾uh fmd;aj, ,sheùug lghq;=
;%smsglh .%ka:drEV lrk ,oafoa ud;f,a fh§ h' fuu ÿIalr wjia:dfõ § ;%smsglh
w`M úydrh kñka ye`Èkafjk ia:dkfha fmd;aj, ,shùu f,dal fn!oaO ck;djg
§ nj b;sydifha i`oyka h' j<.ïnd ,dxlslhkaf.ka isÿ jQ úYd, fiajhls'
rc;=ud jk.; j isá ld,fha rfÜ oreKq
id.;hla we;s úh' jir .Kkdjla jeiai fï rc;=ud NslaIQkajykafia,d fj;
fkd,eîu ksid we;s jQ fuu id.;h .,a.=yd mQcd lf<a h' t;=udf.a ku
zneñKs;shdidhZ f,i kï lr ;sfí' fï i`oyka lr fldgjk ,o fi,a,sms iys;
.,a.=yd lsysmhla fidhd f.k ;sfí' ta
46
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fi,a,smsj, t;=ud ye`Èkaùu i`oyd Ndú;
lr ;sfnkafka zms;rcZ hk kuhs' ta t;=ud
ye`Èkaùug ta ld,fha Ndú; jQ ;j;a kuls' jeo.;a lreKq
j<.ïnd rcqf.a fidfydhqre L,a,dgkd. 1' j<.ïnd l=uref.a mshd ioaOd;siai
rcq ñh.sh miq msfhl= fuka t;=udf.a
mq;a l=urd /ln,d .;a ksid j<.ïnd rcq rc;=ud h'
ms;=rdc jYfhka ye¢kaúKe hs uydjxifha 2' j<.ïnd rc;=udf.a md,k ld,fha
i|yka h' zms;=rdcZ hk kduh fi,a,smsj, § i;=re lror lsysmhlg uqqyqK mEug
zms;uyrcZ zms; rcZ jYfhka fh§ ;sfí' Tyqg isÿ úh'
3' fu;=udf.a ìfidj jQ fidaudfoaúh
j<.ïnd rc;=udf.a ìfidj jQ fidaudfoaúh ks¾NS; ldka;djls'
o uy;a mska we;s ùr ldka;djls' ol=Kq 4. wNh.sßh od.en ;ekSu" ;%smsglh
bkaÈhdfjka fuys meñKs msßilf.ka
rc;=udg lror mej;s ld,fha § fï .%ka:drEV lrùu fï rc;=ud w;ska
ìfidj rcqf.a wdrlaIdj fjkqfjka i;=rka bgq jQ jeo.;a fiajd h'
bÈßhg .shd h' Tjqyq ta mskaj;a ìfidj
ol=Kq bkaÈhdjg /f.k .shy' i;=rka
mrdch l< miq rc;=ud fidaudfoaúh
kej; ;u rgg f.kajd f.k w.ìfida
;k;=rg m;a lf<a h' ;u rg fjkqfjka
tf,i wNS;j lghq;= l< fidaudfoaú
jeks rc ìfidjl .ek l,amkd lsÍu o myf<dia jk l%shdldrlu
wmg wdvïnrhls'
j<.ïnd rc;=ud rgjeishkaf.a hym; zj,.ïnd rc;=ud fY%aIAG rc flfklsZ
fjkqfjka fndfyda oE lf<a h' hk ud;Dldj hgf;a jdlH oyhl
NslaIQka jykafia,df.a wOHdmkh ÈhqKq rpkhla ,shkak'
lsÍug msßfjka bÈ lsÍug t;=ud Wkkaÿ
úh' ;u ìfidj jQ fidaudfoaúh i;=rka
bÈßhg .sh ;ek isysùu msKsi t;ek
fidaudrduh bÈ lrjd th NslaIQka
jykafia,dg mQcd lsÍug lghq;= fh§ h'
fkdfhl=;a ndOl meñKsh o tajdg
bjis,sjka; j uqyqK § rg fjkqfjka
lghq;= lsÍug j<.ïnd rc;=ud l%shd l<
wdldrh Tng uy`.= wdo¾Yhls' ta nqoaêu;a
ÿrolakd kqjKla we;s rc;=ud wdo¾Yhla
fldg f.k Ôú;h yev .iajd .ekSug
Tn o wÈgka lr .; hq;= h'
47
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
b;d fyd`Èka ÈhqKq úh' m<uq jrg t;=ud
5'5 jiN rc;=ud úiska úYd, m%udKfha jeõ tfld<yla bÈ
lrjk ,§' t;=ud jeõj,ska l=Uqrej,g
jiN rc;=udf.a foujqmshka ljqreka oe hs
c,h /f.k hdug we< ud¾. fod<yla
b;sydi fmd;aj, i`oyka lr ke;' <ud
o ;ekù h' ie;mqï 30la ÿrg c,h f.k
ld,fha t;=ud ;u ududf.a ksjfia ld,h
hk we<yer we< jiN rcqf.a ks¾udKhls'
.; lr we;' jiN rcqf.a udud tjlg
rfÜ fiakdm;s jYfhka lghq;= l< jiN rc;=ud bÈ lr jQ jeõ lsysmhla
wfhls' jiN rc;=ud ,ïnl¾K kñka fidhd f.k ;sfí' t;=ud bÈ lrjQ
ye`ÈkajQ jxihlg wh;a jQ flfkls' ufhka;s kï jej wo ye¢kafjkafka
,ïnl¾Kjreka w;S;fha rfÜ f,aLk zuyú,ÉÑh jejZ hkqfjks' udkdleá kï
lghq;= Ndr j isá msßils' Y%S ,xldj md,kh jej hkq udkkalÜáh jej hs' jd;ux.K
l< Wodr rcjreka lsysmfofkl= wh;a jej wo ye`Èkafjkafka fkdÉÑfmd;dk
jQ ,ïnl¾K rc fm<mf;a wdrïNlhd jej hkqfjks' fï ish,a,la u msysgd
jiN rc;=ud hs' ;sfnkafka wkqrdOmqr Èia;%slalfha h'
tl, mej;s kdk fmdl=Kqj,g we<j,a
rgjeishdf.a hym; iy nqÿ oyfï ÈhqKqj
u`.ska c,h f.khdu fjkqjg fmdf<dj
fjkqfjka t;=ud uy;a jQ fiajdjla bgq
háka ;ekQ k< ud¾.fhka c,h f.k
lf<a h' úfYaIfhka u jiN rc;=udf.a
hdu fyj;a Wux c, ud;sld l%uhla jiN
md,k ld,fha § wfma rfÜ jeõ iE§u
rEmh wxl 5.8 - jiN rc;=ud úiska wkqrdOmqrfha k.r m%dldr neïu Wiafldg ne|ùug lghq;= fhdojk ,È'
48
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
úúO u,a iqj| w;=ßka oEiuka u,a iqj`o w.%
fõ hehs jiN rcqg ±k .ekSug ,eî we;'
th i;H ± hs mßlaId lsÍug rcqg is;a úh'
rc;=ud fkdfhla u,a j¾.j,sska ñg ñg
ne.ska ldurhl ;nd oEiuka u,a ñgla o ;nd
ldurfha fodr jid msg;g meñK we;' ál
fõ,djla .; fldg kej; ldurfha fodr yer
we;=`M jk úg ish¨ u,a iqj|g fmr oEiuka
iqj| t;=udg ±kS ;sfí' fuu mÍlaIKfhka
miq oEiuka iqj| w.% jk nj t;=ud o
ms<s.;af;a h' hula ms<sno úuis,su;aj is;d
n,d ;SrK .ekSu jiN rcq ;=< mej;s Wiia
.=Khla nj fï l;dfjka wmg meyeÈ,s fõ'
rcqf.a bxcsfkarefjda y`ÿkajd ÿkay' nqÿ oyfï ÈhqKqjg;a jiN rc;=ud l<
fiajh uy;a h' t;=ud :Qmdrdu od.eng
rg md,kh lsÍu myiq ùug fï rc;=ud jgod f.hla o" biqreuqKs úydrfha
úiska Y%S ,xldj m%foaYj,g fnod tajdfha fmdfydh f.hla o bÈ lrjd NslaIQka
lghq;= fufyhùug rcfha ks,OdÍyq jykafia,dg mQcd lf<a h'
m;a lrk ,oy' ta l%uhg wkqj j¾;udk
hdmk m%foaYh md,kh lsÍug rc;=ud ;siaiuydrdufha msysá is;=,amõj úydrfha
úiska m;a lr hjk ,oafoa bis.sßh kñka o od.eí bÈ lrù h' tmuKla fkdj wfma
ye`ÈkajQ weue;sjrfhls' ta nj rc;=ud rfÜ fkdhla m<d;aj, msysgd ;snQ fjfyr
úiska rkam;a brejl ,shd ;sfí' th úydr m%;sixialrKh lsÍug o lghq;=
ye`Èkafjkafka zj,a,smqrï rkam;a brejZ fh§ h'
hk kñks' bis.sßh weue;sjrhd hdmkh
m%foaYfha mshx.=l;siai kñka úydrhla rgjeishdf.a hym; fjkqfjka lghq;=
bÈ l< nj j,a,smqrï rkam;a brefõ ,shd lsÍug úYd, uqo,la fhoùug t;=udg
;sfí' hdmkfha j,a,smqrï kue;s ;ekska isÿ úh' rcfha foam< mfriaifuka Ndú;
fidhd .;a ksid tu rkam;a brej ta kñka lsÍug rgjeishd Wkkaÿ lrùug;a tajd
ye`Èkafõ' kv;a;= lsÍug;a wjYH ksid rc;=ud nÿ
wh lsÍfï l%uhla rgjeishkag y`ÿkajd
wkqrdOmqr k.rfha wdrlaIdj;a ÿkafka h' ta wkqj rchg wh;a jeõj,ska
w,xldrh;a jeä ÈhqKq lsÍug rc;=ud c,h ,nd .kakd whf.ka rc;=ud nÿ wh
uy;a fiajhla bgq lr ;sfí' wkqrdOmqr lf<a h' tu uqo,a kej; fhojQfhaa tu
k.rh jgd m%dldrhla bÈ lrùug t;=ud jeõ m%;sixialrKh lsÍug h'
lghq;= lf<a h' fuu m%dldrfha kgnqka
wkqrdOmqrhg hk Tng wo;a oel .; wjqreÿ y;<sia y;rla furg md,kh l<
yels h' k.rfha ;ekska ;ek fmdl=Kq bÈ jiN rc;=ud fï rfÜ kj hq.hla we;s
lr tajdg jeõj,ska c,h .,d hdug o lf<a h' t;=udf.a ffO¾hjka; nj iy
ie,eiaù h' bka miq tajdfha yxihska we;s ÿrolakd kqjK yd úuis,su;a j lghq;=
lrk f,ig Wmfoia ÿkafka h' lsÍfï .=Kh Tfí Ôú;h yev .iajd
.ekSug fhdod .; yels jeo.;a wdo¾Yhla
fõ'
49
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
jeo.;a lreKq
1' jiN rc;=ud ,ïNl¾K kñka
ye¢kafjk rdc jxYfha wdrïNlhd oyih jk l%shdldrlu
hs'
2' t;=ud furg jdß l¾udka;hg jiN rc;=ud ms<sn| j my; i|yka
uy;a fiajhla bgq lf<a h' tA w;r m%Yakj,g ms<s;=re imhkak.
úYd, m%udKfha jeõ 11la o fõ'
1' jiN rc;=ud wh;a jk rdc jxYh
3' j,a,smqrï rkam;a f,aLkh l=ula o@
fu;=udf.a md,k ld,fha ,shjk
,oaols' 2' md,k lghq;= myiq lr .ekSu i|yd
jiN rc;=ud .;a tla l%shdud¾.hla
4' furg foaYSh wdÞhu by< ±óu i|yd ,shkak'
nÿ l%uhla y÷kajd §u;a md,kfha
myiqj i|yd mßmd,k tAll fjka 3' jiN rc;=udf.ka wd¾Ólhg isÿ jQ
lsÍu;a isÿ lf<a fu;=ud h' fiajd folla ,shkak'
50
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
y`ÿkajd ;sfnkafka ñKsysr jej hkqfjks'
5'6 uyfika rc;=ud fï rc;=ud bÈ lr jQ j,a¨rjdms kï jQ
jej wo ye¢kafjkafka yqre`M jej kñks'
uyfika rc;=ud wfma rg md,kh l< Wodr ñyska;,fha ;sfnk lkordjej o fï rcq
md,lfhls' fï rc;=udf.a mshd f.daGdNh úiska bÈ lrjk ,oaols' th mqrdK ld,fha
rc;=ud h' uyfika rcqg fcÜG;siai § y`ÿkajd ;sfnkafka Ldkqjej hkqfjks'
kñka fidfydhqfrla isáfha h' uyfika
rc;=udf.a uj ljqreka ù oe hs merKs uyfika rc;=ud úydrdrdu lsysmhla
fmd;am;aj, i`oyka ù ke;' bÈ lsÍug lghq;= lf<a h' wkqrdOmqr
fca;jkdrduh ta w;r m%Odk fõ' uyfika
Y%S ,xldfõ lDIsl¾udka;h ÈhqKq lsÍug rc;=ud úiska bÈlrjk ,o fÊ;jk
fï rc;=ud úiska lrk ,o fiajh od.en ;=< nqÿkajykafiaf.a mà Od;=j
w;suy;a h' t;=ud jeõ oyihla yd m%Odk ksokafldg we;ehs úYajdi flf¾' ñkafkaß
we< ud¾.hla bÈ lrù h' ta w;ßka jeõ úydrh" f.dalKaK úydrh" taldms,a,
lsysmhla w;súYd, jdßl¾udka; fõ' úydrh" odfika., úydrh hkqfjka
ñkafkaß jej bka m%Odk h' tys jeõ neïu ye¢kafjk úydr bÈlf<a o fu;=ud h'
ie;mqï tlhs ld,la È. h' úYd,;ajh óg wu;r j trcq rfÜ fkdfhla ;ekaj,
wlalr 4670 ls' th mqrdK ld,fha msysgd ;snQ fjfyr úydr ms<silr lrùh.
51
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
fÊ;jk ia;+mh bÈ lrjk ,oafoa uyfika rc;=ud úisks. uQ,dY%hj, i|yka lreKq wkqj
bÈlsÍu iïmQ¾K jQ miq fuu ia;+mh wä 400 l Wilska hqla; j ;sì‚. tys .¾Nfha
mdofï úIalïNh wä 370 ls. fuu ia;+mh merKs ld,fha Y%S ,xldfõ bÈ l< úYd,;u
ia;+mh jQjd muKla fkdj iuia; f,dalfha u bÈ jQ úYd,;u .fvd,a ia;+mh hs. fuu
ia;+mfha nqÿrcdKka jykafiaf.a màOd;=j ^n|máh& ksOka fldg we;e hs uQ,dY%hj,
±lafõ. wNh.sß úydrfha fuka w;súYd, wdrdñl f.dvke.s,s m%udKhla fÊ;jkdrdu
úydrfha bÈlr ;sfí.
NslaIQkajykafia,dg isõmi mQcd lsÍug ;ukaf.a rg fjkqfjka iy rgjeishd
úfYaI Wkkaÿjla ±laùh' t;=ud wjqreÿ fjkqfjka fjfyi ù jev lsÍu ksid
úisy;la Y%S ,xldj md,kh lf<a h' uyfika rc;=ud foúfhl= f,i mQcdjg
,la ùu Tng b;d fyd`o wdo¾Yhls'
fï rc;=ud rgjeishka w;r uy;a
;ukaf.a rfÜ Ôj;a jQ fujeks Wodr
f.!rjhg ,la úh' ta t;=ud úiska Tjqkaf.a
rcjrekaf.a l%shd l,dmh foi n,d
hym; i`oyd úYd, jev fldgila bgq
jeäysá jQ miq ;ukaf.a rgg iy
lrk ,o ksid h' id.r fia fmfkk
rgjeishkag wjxl j fiajh lsÍug Tn
uyjeõ bÈ lsÍu ksid fï rc;=ud foúfhl=
l,amkd l< hq;= h' b;sydifhka jeo.;a
fia ie,lsKs' ñkafkaß foúhka kñka
mdvula bf.k .ekSug Tng yels jkafka
uyfika rc;=ud wo;a jkaokdudkhg ,la
túg h'
fõ' ta rc;=ud fjkqfjka bÈ l< foajd,
fmdf<dkakrej m%foaYfha olakg ;sfí'
52
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
jeo.;a lreKq
53
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
Od;=fiak rc;=ud rg fjkqfjka l<
5'7 Od;=fiak rc;=ud fiajfha Wodr nj fmkajk m%Odk;u
foa kï t;=ud bÈ lrjQ jdßl¾udka; hs'
Od;=fiak rcqf.a mshd ÞGdkdu kï uy jeõ oywgla iy l=vd jeõ oy wgla
;eke;af;ls' i,;siafnda kñka ye¢ka jQ fï rc;=ud bÈ lr jQ nj b;sydi
nd, ifydaorfhla o Od;=fiak rcqg isáfha fmd;aj, i`oyka fõ' fï w;ßka wog;a
h' Od;=fiak rc;=ud n,hg m;a ùug wkqrdOmqrfha fjfik ck;djg uy;a
fmr ol=Kq bkaÈhdfjka meñKs mKavq" fia m%fhdackj;a jk jej" l,djej hs'
mdßkao" LqoaO mdßkao wd§ wdl%uKslfhda l,djefõ isg wkqrdOmqrfha ;sid jej
yh fofkla wkqrdOmqrh w,a,df.k olajd bÈ lr ;sfnk fhdaO we< o fï
tys md,k lghq;= fufyh jQy' ta w;r rc;=ud úiska lrjk ,oaols' tys È.
isá LqoaO mdßkao yd mKavq mdßkao jeks ie;mqï 54 ls' tys neiau ie;mqulg w.,a
rcjreka fn!oaO úydria:dk ixj¾Okh yhla mu‚' fuu we< ud¾.h ch .`.
i|yd lghq;= l< nj i|yka fõ' fuu hk kñka o ye`Èkafõ'
wdl%uKslhkaf.ka rg ksoyia lr .kakd Od;=fiak rc;=ud nqÿ oyfï ÈhqKqj
,oafoa Od;=fiak rc;=ud úisks' t;=ud Wfoid úYd, jev fldgila bgq lf<a h'
fu!¾h jxYhg wh;a ;eke;af;ls' fjfyr úydr bÈ lrùu iy Èrdm;a j ;snQ
fjfyr úydr m%;sixialrKh lrùu Bg
rEmh wxl 5'10 - Od;=fiak rc;=ud uy úYd, jeõ bÈ lsÍug Wmfoia ÿkafka h'
54
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
wh;a h' t;=ud fjfyr úydr oy wgla bÈ
lr jQ nj uydjxifhaa i`oyka h' NslaIQka jeo.;a lreKq
jykafia,dg ksrka;rfhka fkdfhla
wkaoñka wem Wmia:dk lsÍug fï rc;=ud 1' Od;=fiak rc;=ud fu!¾h kñka
lghq;= lf<a h' Wkajykafia,d odkh ye`oskafjk rdc jxYhlg wh;a h'
je<£ug meñKs wkqrdOmqrfha uydmd<s
odk Yd,dj m%;sixialrKh lsÍug rcq 2' l,djej" fhdaO we< wdÈ jdß
lghq;= fh§ h' l¾udka; fu;=udf.a ld,fha bÈlr
Od;=fiak rc;=ud jir oywgl ld,hla jQ tAjd h' Od;=fiak rc;=ud uy jeõ
fï rg md,kh lf<a h' t;=udg ldYHm 18la iy l=vd jeõ 18la bÈ lf<a h'
iy uq.,ka hk kñka mq;a;= fofofkla o
3' t;=ud nqÿq oyfï ÈhqKqj i|yd uy;a
tla ÈhKshla o isáhy' ta ld,fha fï rfÜ
jeä msßila f.dú;eka lghq;=j, fhÿKq jev fldgila bgq lf<a h'
neúka rc;=ud uy;a fjfyila f.k Tjqka
fjkqfjka jeõ wuqKq ;kd ÿkafka h' fï
rg /l .ekSug lghq;= l< wfkla msßi
jQ NslaIQka jykafia,df.a ys;iqj msKsi o
t;=ud wdo¾Yj;a f,i lghq;= lf<a h' ta
ish,a, Tnf.a bÈß Ôú;h fyd`Èka yev
.iajd .ekSug m%fhdackj;a h'
oywg jk l%shdldrlu
55
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
ixialdrl igyk
fuu fm<fmd; iïmdokh lsÍfï §" fï rfÜ orejl= wOHdmk fmdÿ iy;slm;%
idudkH fm< úNd.h f;la bf.k .; hq;= b;sydifha iajNdjh l=ula±hs fuys§
wjOdkhg f.k ;sfí' idudkH fm< uÜgfï§ ish wOHdmk cSú;hg iuq § iudchg
tl;= jk mqrjeisfhl= ;u ft;sydisl Wreuh .ek wju jYfhka fyda ±k .; hq;= foa
kshñ; úIh ks¾foaYhg wkql+,j iïmQ¾K;ajhg m;a lsÍug fuu mdG .%ka:fha§ jEhï
lr ;sfí' bka Tíng idudkH fm< úNd.h iu;a j wk;=rej Wiia fm< úNd.h o iu;a
ù úYajúoHd, wOHdmkh f;la .uka lrkafkl=g fï rfÜ iy fjk;a rgj, b;sydihg
wod< .eUqre Ydia;%d,hSh ±kqu ,nd .ekSfï udj; újD; h'
YsIH YsIHdjkag ;u ft;sydisl is;sú,s o,ajd .ekSug jvd;a wod< fj;e hs l,amkd
lrk ,o f;aud lsysmhla ir, iq.u wdldrhg fm< .iajd ;sfnk fuu mdG .%ka:h
hym;a mqrjeisfhl= ;ekSug wjYH lrk wOHdmk moku Yla;su;a lsÍug bjy,a jkq
we;ehs hkak ixialdrljrekaf.a n,dfmdfrd;a;=jhs'
ixialdrljre
2014 uehs ui 25 Èk
wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=fõ §'
56
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'
ieu mdi,a orejl= u fkdñf,a
57
2019
2020
2021
58
fkdñf,a fnÞ yeÍu i|yd h'