PONS Portugalski w 1 miesiac Olga Ballesta Stéphane Regman Irene Teixeira Viveiros Henle Wydawnictwo LektorKlett PoznanCzy cheialbys szybko i z przyjemnoscia nauczy¢ sig portugalskiego? Portugalski w 4 miesiac: = stanowi szybkie i pewne wprowadzenie do jezyka = jest zabawny i motywujacy. Najpierw uslyszysz zajmujaca historyike, Nauczysz sig przede wszystkim rorumieé portugalski jgzyk méwiony. Potem przyjdzie pora na najwainiejsze zagadnienia @ramatyczne. Przeéwiczymy slownictwo, jakiego mozesz potrzebowaé w Portugalii, Przy okazji dowiesz sig wagnych rzeczy i ciekawostek 0 Postugalii oraz innych krajach, w kt6rych méwi sig po portugalsku, : Jak korzystaé z kursu? © Przeczytaj kilkakrotnic kazda lekejg, stuchaj wiclokrotnie material nagranego na kasecie lub plycie CD. fe —_Nawet jesli nie rozumiesz wszystkiego ze szezeg6tami, nie prze- jimyj sig. Po pewnym czasie przejdé do kolejne} lekcji, a nicjas- nosci same sig rozwieja, gdy bedziesz bardzic} zaawansowany w nauce, © Ucz sig regularnie krotkimi etapami, Lepie} 15 minut dziennie, a nie 2 godziny raz w tygodniu! Struktura kursu Kurs sklada sig 2 9 lekcji. Kazda lekeja obejmuje trey czesei (a, b, c) Po nich znajdziesz’ dodatkowe éwiczenia gramatyczne Na koficu ksigéki znajduje sig krOtki przeglad gramatyki, kt6re) sig nauczyles, slowniczek, a takze tlumaczenia dialogow oraz klucz do ewicze. Na kasccie/plycie CD pojawia sig zestaw podstawowego stownictwa: estes w podrézy...”. Ustyszysz stowo lub wyrazenie najpierw po polsku, @ potem po portugalsku. Nastepnie pojawi sig pauza, a w czasie jej trwania powinienes glosno powt6rzyé si6wko portugalskic. Na koficu kaZde} lekeji zmajduia sig dodatkowe éwiczenia wymowy. c » Teksty, wyrazenia i Gwiczenia, kt6re sq w ksiazce oznaczone tym symbolem znajduja sig na kasecie/plycie CD. ués 3Struktura lekeji: Dialog Przeczytaj wprowadzenie po polsku. Nastepnic wysluchaj (co najm- nie) dwukrotnie) dialogu, nie zaglatajac do tekstu. Potem wysluchaj go raz jeszcze, czytajac jednoczesnie tekst Lista slowek Zaraz pod dialogiem wypisane sq nowe wyrafenia i ich polskie Humaczenic, Na tej liscie nie ma sléwek i zwrot6w, kt6re pojawily sig juz wezesnie). Jesli nie pamigtasz, co znacza, mozesz poszukac ich w stowniczku na koricu ksiaZki Gramatyka Pod tym oznaczeniem —_znajdziesz. najwainiejszych zjawisk gramatycznych. komentarz dotycaacy estes w podréiy...” Rysunkiem kola ratunkowego oznaczono stownictwo, ktére mote ci sig przyda¢ do ,przezycia” w obcym kraju. Przeczytaj je z ksiazki jué pry pierwszym Sluchaniu nagrania, Potem moiesz je jeszcze przcewiczyé, nie zagladajac do ksiazki. Wymawiaj tc slowka glosno, to bardzo wazne! Cwiezenia Pod tym symbolem pojawiajq sig wiczenia, kt6re pozwola ci sprawdzié, czy dobrze zrozumiates gramatyke i czy nauczyles sig nowych stowek Najlepie} rozwiazywa¢ je pisemnic. Cickawostki Pod rysunkiem przedstawiajacym krajobraz znajdziesz informacje 0 kul- turze portugalskiej Dobra rada: Przeczytaj i przestuchaj dialog. Jesii masz trudnosci ze zrozumieniem, zajrzyj do koficowej czesci ksigzki, gdzie znajduja sig ttumaczenia. Powtarzaj glosno portugalskie zdania i zwroty. Wymowy najlepic} uczy€ sig wlasnie w ten spos6b. Milej nauki i powodzenia! 4 quatro Litery w poszezegélnych rozdzialach odpowiadaja nastepujacym sekcjom. a:gramatyka—b: podstawowe slownictwo c: ciekawostki 2c Ach, ci mezezyzni! 28 a. Udycie przyimka de zele/ela: zaimki da Ciezka noc a. Rodzaj i liczba mnoga rzeczownikéw: rodzajnik nicokrestony Grierzaweze; rodzajnik ser; ir; vocé, vocés z imionami; rzeczowniki b. Praedstawianie sig i przymiotniki zakoaczone ©. Formy zwracania sig ha sem, =F. =8, “2; tryb do. osdb rozkazujacy (forma ..ty”) eerie ceariensnen renee b. Wyrazanie uccue 4b Stodki glos 2 ©. Parki narodowe a. Rodzajnik okresiony: uiycie i rezerwaty przyimkow de i em z rodzajnikami; uzycie czasownikow estar i ser b. Powitania i poiegnania ¢. Telefonowanie ¢wiczenie wymowy 31 ¢wiczenia 32 3a Taksowka, szybko! 34 a. Dni tygodnia; liczebniki porzadkowe do 10; liczebniki glowne do 1000; rodzajnik z nazwami geograficznymi; dizer, fazer, querer Korzystanie z taks6wki Podrézowanie takséwka 4c Do zobaczenia 16 a. Czas terafniejszy; czaso- wniki zwroine; przecze- hie; uzycie przyimka a z rodzajnikami b. Pytanic 0 nazwisko b, i pochodze: c. Nazwiska €wiczenie wymowy a9 3b Wyscigzczasem 38 a. Tryb laczacy czasownikow zakoniczonych na -ar, -er, ir; uzycie trybi laczacego: tryb rozkazujacy (lorma uprzejma); rreczo- wiki i preymiotniki zakoficzone na -1 b. Na stacji benzynowej ¢. Samochodem po Portugalii 2a Ulica Mew 20 a. Ter; vir; ter de; przymiotnik; rzeczowniki rodzaju meskiego Zakoficz0- ne nia a; liczebniki do 23 b. Podawanic godziny c. Portugalia 2b Zostaw Inés w spokoju! 24 a,, Estar a; pracczenie; pedir, saber; liczebniki do 125 b. Okreslenia czasu ¢. Zakwaterowanie a. Tryb laczacy czasownikow dizer, fazer, ter, saber, chegar; tryb laczacy po cinco 5ceasownikach wyrazajacych zycrenie i wyrazeniach nieosobowych: zaimki osobowe w celowniku b. Wynajmowanic samochodu c. Nowoczesna Portugalia Cwicenie wymowy 45 4a_,Funchal 46 a. Zaimki wskazujace, uzycie z przyimkami de, em, a przystéwki miejsca; sate; odpowiadanie za pomoca si6wek sim indo; wyratenic € que b, Pytanie o droge ©. Srodki komunikacji 4b Za péino 50 a, Zdrobnienia; poder, recear, ser; ir + bezokolicenik (wyraianie wydarzen Z dliskie} przysztosci) b, Kupowanie biletow ¢, Portugalezycy slynna. 5h a, Rreczowniki i preymiotni- ki zakonczone na -80; pdr; stopich wyzszy >, W kawiarni ¢. Bary i kawiarnie ¢wiczenie wymowy 57 ¢wiczenia 58 5a Zawéd:aktorka 60 a. Uzycie przyimka por z rodzajaikami; zaimki nieokreslone; bezokolicznik odmienny b. Zawody €. Emigracja i mozliwosci pracy 6 seis 5b Marynarz w Lizbonie 64 a. Dopelnicnic w postact zaimka: ver, sentir b. Wobcym micicie ¢. Lizbona 5c Scena 68 a, Czas przeszly niedoko- nany; {sto, isso, aquilo; tudo, todo; forma mocna zaimkow b. Wynajmowanie pokoju ©. Madera Cwiczenie wymowy 7 6a Zapomnijmy o zmartwieniach... 72 2. Czas preeszly niedokonany czasownik6w ser, ter, vir, por, sai; czas preeszly we fankeli trybu waninko- exo: comigo, contig stopniowanie preymiot- nik6w bom, maut b. Na targu ©. Targi i bazary 6b Lariat ia portugalska 76 Jak udywac ,sig”; czas pezeszly dokonany; uycie czasu przesztego doko- nantego i niedokonanego b. Positki w restauracji . Kuchnia z fantazja 6c Przeczucie 82 a. Czas przeszly dokonany czasownikow ser, ir, ter, estar, dizer; wyrazenie é preciso b. Jak spedzi¢ wieczor Fado éwiczenie wymowy 35 Bb Ja Skad wieje wiatr? 88 a. Kierunki Swiata; imiestow; strona bierna: czas przeszly czasownika fazer b. Pogoda © Azory 7b W gaszczu pytah 92 a. Zaimki pytajace: imieslowy nieregularne; czas zaprzeszly; uiycie prayiniatnikew b, Miesiace i pory roku ¢. Plaze Portugalit Je Sok z marakui 96 a. Wyrazenia mesmo, estar por b. Klopoty ze zrozumieniem ©. Brazylia ¢wiczenie wymowy 99 Ba Czy o czyms nie zapomniatem..? 100 a. Czas przesaly trybu taczacego; poder; doer b. W razie choroby ©. Opieka zdrowoma 8b Oryginainy upominek 108, a. Przysléwek; simples; nazwy kolorow b. W banku i na poczcie c. Rzemiosio artystycene 8c Trudny wybor 208 a. Czas prayszly trybu taczacego; uzycie zaimkow dopetnienia blizszego i dalszego b. Kupowanie odziezy ©. Prayjazni Portugalezycy €wiczenie wymowy 112. 9a Wielki dzien “442 a. Czas przyszly; -fssimo. b. Rozmowa 0 kraju i jego mieszkaficach c. Czas wolny 9b Przyjaciel w potrzebie 116 a. Tworzenie Czasownikéw od rzeczownikéw i praymiotnikow; tryb warunkowy b, Stopnie pokrewienstwa ©. Rodzina 9¢ Szczesliwe zakoniczenie... 120 a. Czas przyszly i tryb warunkowy czasownikow fazer, dizer, trazer; akcent w stowkach zakoficzonych na deles ich de + clas + delas ich mm A minha Inés? — Moja Inés? Ta ,,przynaleznosé” nie jest dla Eduarda jasna, Rzuémy jednak okiem na zaimki dzierzaweze: Zaimki dzierzaweze przed rzeczownikami rodzaju meskiego przed rzecrownikasui rodzaju Zefskiego 0 m&Psonho a minha Inés méj/moja © teu sonho a tua Inés twéjiwoja © seu sonho a sua Inés ale fe a nossa Inés, a vossa Inés © nosso sonho © vosso sono Aby dokonaé rozréznienia medzy .,jeg0" a .jej”, trzeba uzy¢ form dele lub del © barco dele _jego statek obarco dela je} statek Liczbe mnoga zaimk6w dzieréawezych tworzymy regularnie: os meus, as minhas, Przed zaimkami dzier2awezymi, podobnie jak przed imionami, stoi rodzajnik okreslony: a minha Inés moja Inés. © barco que leva a Inés statek, ktory zabiera Inés vintecnove 29 Oomm Dona Preciosa w swojej nieuprzejmej odpowiedzi uzywa nowej fomy liczby mnogiej; os homens as ordens o homem aordem -em ~ -ens Gdy izeczownik lub przymiotnik koficzy sig na -r, +5, -z, wowczas koficowka liczby mnogiej jest -es: as dores Uir@e 0s fregueses Liv capazes a dor © fregués capaz mm Wiascicielka wzywa swojego pomocnika krzyczac: Anda ca! Chodé tutaj! Nie tylko rozkazy, ale r6wnied prosby formutujemy za pomoca trybu rozkazujacego. Gdy zwracamy sig do jednej osoby (ty), forma trybu rozkazujacego wyglada tak samo, jak 3. osoba I, pojedyncze} czasu teragniejszego: Despacha-te! Pospiesz sig! Jestes w podrézy... sai mozesz. bez obaw wyrazaé swoje emocje i odczucia. Portugalezycy lakZe sq bardzo impulsywni.. 1st mylzo bdmt ‘To bardzo dobre! E fantastico. To fantastyczne. £ formidavel. To zdumiewajace. Takie pigknel yo dobry pomyst Que pena! Jaka sekodal ‘ALES tate parvo. Mysle, Ze to glupie Oh, € writttt Gch, 1g smutne! trtontes 660 - Work A: Przeksztalé zdania na licabg mnoga: 1. © homem € capaz de ligar Os homens sao capazes de ligar para cA, Para ed. 2. A mulher chama o rapaz. 3. O nosso fregués € um personagemi 4. A dor parte com uma aspirin 5. Este senhor procura uma pessoa. 30 trinta B: Przeksztalé wyrazenia w zdania rozkazujace: Pedir desculpa. Ir depressa para o meu barco. Ligar as cinco horas. Levar a moga ao café, aehe Parki narodowe i rezerwaty: Na pétnocy Portugalii warto odwiedzié Park Narodowy Peneda-Gerés, gdzie wsr6d rzek, jezior i wspanialych laséw mozna wedrowa¢, wspinaé sig na skalki czy wedkowaé lub obserwowaé przyrode. Wystepuja tam orly, wilki i cate mnéstwo roslin, ktérych nie znajdziemy nigdzie jndziej. Take Park Montesinho dostarcza niezapomnianych wraderi: sq tam malownicze wioski rozrzucone wsréd las6w. Serra de Estrela z kolei zauroczy nas granitowymi blokami skalnymi, dzikimi potokami i jeziorami. W tym. parku polofone sq najwyzsze wzniesienia w kontynentalne) czgSci Portugalii. W okolicach Lizbony podziwiaé mogna parki naturaine Serra da Arrdbida i Serra de Sintra, gdzie spotkamy przede wszys- tkim petne uroklu lasy. ee ued 1. Przestuchaj teksty 2lekeit 2 { precczyta je glosno, estes eater 3 powarsa WAHT. uct : Epesig gee sens seart Ted verashes nical) as ice jrinha senhera.- Fu nao incomede ninguem. - Tenhe mals que fafer. - Preciso da tua ajuda. ~ Respacha-te "y, iz na kone sylaby. perguntas — vamoé ~ talvez'~ vox - etou ~ nes’ 3. Zwr6¢ uwage na wymowe aspirina — horas 4.W jezyku portugalskim akcent pada najceefciej na_przedostatnia sylabe personage ~ encontro ~ senhora ~ incomsido Pshtz'“ caparlt = preciso ~ problema A Ae peck tintaeum 31 Coe not cor fertolpO eel Sprawdé, czy juz potrafisz: _ Wstaw odpowiednie formy czasownika estar: Lcomo 54 CES rey a senhora? “muito bem, obrigada 4. Onde 2.5 /iO a B: Kt6ry z czasownikéw najlepie} pasuje ~ encontrar, conhecer czy partir? 1, Eduardo (um senhor alemao no café. 2. Ble nto pone orth 2 Esboa Sa a ere eit rent Coe Pee ale as bars C: Polacz. pytania 1 odpowiednimi odpowiedziami: 1. Como se chama? a. Sou a Ana Afonso. 2. Onde vive? b. Vivo em Varsévia. 3. 0 senhor é polacor JA, ¢. You muito bem, obrigado. 4. Como vai? 8. Chamo-me Marek Nowak 5. A senhora quem é$ * ¢. Nao, eu sou alemao, D: Wstaw rodzajnik 0, a, os lub as: LQ cabeca. §3,_G_exeritério 5. _@ nome 2 Ba meninas 4. vor 6. A] trabalhos &: Preetlu nacz na jezyk portugalski rezinowg telefoniczna’ # Dzich dobry, Jorge, Lon Ae + Ach, Caton, jak Sig masz? me mares, add bem? | come ette's 9 U mnie wszystko w porzadku, a ulciebie? Jestem w Lizbonie, cay spotkamy sig dzis wicezorem? : fete bt 2 te 7 tvbxs fibrord Ee #2 prayjemnoseial Guzie i Kiedy sig sporkailt9> °BZ* GET ie 7 Dude stir a tlaree 3 « 6 RaD Py alley Mew Date bo robezeni Wi scey (Lorn) te fore prot br (de tte # Do Zobaczenia. ep [DES 32 aimta c dois Polacz pytania z odpowiednimi odpowiedziami Onde nos encontramos? 1. Até as 5 horas da tarde, Que horas so? as sa SL b. S40 11 horas. ~ €. No café Nicola Até quando trabalhas hoje? Onde estas agora? a. Estou no escritorfo. Quando vamos ao restaurante? ¢. Amanha a noite, vane sTastap stoma podane w sawiasach ich portugalakiens adpowied (ris) __ Hore tenho imenso trabalho (Dzis wieczorem) hor vou ao restaurante, (wazesnym i parto para Portnat Ow priystlym tygodniu) fa POM ag encentro 0 Anténio em Lisboa pone i Wotaw raimki dijeriaweze meu, minha, seu, sua, nossa, nossa, dele, dela ° pe _ barco esta no porto, Gosto imenso do trabalho. . Estou a procura Preciso da fee a ajuda, eka, Estaéa rua \: Zapisz stowam) wskazania godzin: 8:00 = Sgo gito jroras. ais - © Yi quar b. 9.40 Sim ebay eee 0.00 - ma 4.1030 — a EET 12.200 = saa tintacués 33Co to za dziwna historia o statku, zastanawia sie Eduardo. Wydaje mu sig, Ze to wszystko nie ma Zadnego sensu... Ale lapie taksowkg i jedzie do porta, Od taks6wkarza dowiaduje sig, Ze w piatki odplywa statek na Maderg. Eduardo: _,,O barco que leva a Inés ja deve estar a partir. Pois claro, 0 encontro € no porto! Taxi! Mas por quem me toma esta mulher? © que diz ndo faz sentido nenhum! O taxista: Faz favor de dizer. Eduardo: Sabe se parte algum barco a tarde? O taxista: Vamos la ver ... Que dia é hoje? Quinta... Nao, sexta-feira, pois amanha, sébado, comega 0 campe- onato de futebol. Ora as sextas costuma sair um paquete para a Madeira. Quer ir a0 porto? Eduardo: Quero. # longe? 34 trinta e quatro pois claro no jasne a feira targ © porto port pois a wige 0 taxi taksowka sdbado sobota tomar por —uznaé za comegar zaczynaé quem kto, © campeonato mistrzostwa o que co. futebol pitka nogna dizer powiedzi ora ot6z @sentido sens as sextas ——_w piatki © taxista taksowkarz costumar —_mie¢ zwycraj Faz favor de (W) czym moge zazwyczaj Cos dizer. shuzyc? robié se czy sair wychodzi¢, a tarde po poludniu wyjezdzae diz mowi ©paquete — statek vamos ld ver chwileczkg quer? chce pan/pani? quinta(-feira) cewartck querer cheieé sexta(-feira) piatek fm Portugalczycy postanowili nie zawracaé sobie glowy nazwami dni tygodnia i po prostu je ponumerowall, domingo niedziela quinta-feira— czwartek segunda-feira _poniedzialek sexta-feira piatek terca-feira wtorek sabado sobota quarta-felra— Sroda W mowie potocznej slowko feira najczescie} pomija sig mmm Dzigki nazwom dni tygodnia poznaiis porzadkowych. A oto lista najwaéniejszych: ¥y kilka form liczebnik6w 19 primeiro/-a_—_pierwszy/-a_——69 sexto/-a_—_szésty/-a 2° segundo/-a—drugi/-a 72 sétimo/-a__siédmy/-a 38 terceiro-/a——urzeci/-a 82 oltavo/-a— ésmy/-a 49 quarto/-a cawarty/-a 9° nono/ dziewiaty/-a 5° quinto/-a piaty/-a 109 décimo/-a_—_dziesiaty/-a Wltimo/-a_—_ostatni/-a mmm Przy kupowaniu i placeniu bedziemy potrzebowali takze innych liczebnik6w, choé moze nie az tak duzych trintae cinco 35800 oitocentos 900 novecentos 1000 mil 500 quinhentos 600 seiscentos 700 setecentos 200 duzentos 300 trezentos 400 quatrocentos mm Um paquete para a Madeira ... — Siatek na Maderg... podniesie kotwice jeszcze dzi$. Kt62 by nic chcial nim poplynac? Madera (Madcira) jest wyspa na Atlantyku, pickna niczym kraina ze snu, Sama nazwa znaczy drewno. W j¢zyku portugalskim, jesli jakas nazwa geograficzna pokrywa sig z rzeczownikiem pospolitym, wowezas jest zawsze uzywana z rodzajnikiem. Oto kilka przykladow: z rodzajnikiem bez rodzajnika Lisboa — Lizbona Paris ~ Paryz Berlim — Berlin © Porto (= port) © Rio de Janeiro (= reka styczniowa) a Madeira (= drewno) ‘0s Agores (= jastrzcbic) Nazwy krajéw sq najezescie} uzywane 7 rodzajnikami: a Pol6nia Polska ale: Portugal ~ Portugalia a Alemanha Niemcy, a Austria Austria © Brasil Brazylia 0s Estados Unidos — Stany Zjednoczone f mm Pamictaj, by na swojej lisciec umiescié urzy kolejne czasowniki nieregularne, jakie pojawily sig w dialogu. Zapamictaj przede wszystkim, wytluszczone formy zawierajace nieregularnosci: dizer (powiedziec) digo dizes diz dizemos_—_dizem fazer (robié) faco fazes faz fazemos —_fazem querer (chcic¢) quero. queres._- quer queremos querem Jestes w podrézy. .. i cheialbys pojechac taksGwka 2 hotelu na dworeee czy latnisko Pode cifamar um taxi, Czy moze pan/pani zadzwoni po por favor. taks6wke? O taxi chega daquiadez —_Taks6wka przyjedzic za pigé minut minutos ptimo. éwietnic! Para 0 aeroporto, faz favor. Poprosz¢ na lotnisko. 36 trintae seis, Entre. Quanto 7 Sao doze reais. (braz.) Proszg wsiadae. Ue place? Dwanascie real. | i que nao (querer) ___ nada. que tu (partir) a tarde? © que (poder) que eles (ter de) vir que eu no (fazer) A: Wstaw czasowniki we wlasciwej formic: 1. Bu (dizer) 2. Tu (achar) 3. Ble (fazer) 4. Nés (dizer) 5. Vocés (achar) nada, : Czy w podanych zdaniach nalezy uiyé rodzajnika? Jesli tak, to polacz go z odpowiednim przyimkiem: 1. Vou (a) Alemanha. 2. Bles partem (4 Rio de Janeiro, 3. Ele vive (em) __ Portugal. 4. Nos vivernos (em) Pold 5. Venho (de) tados Unidos. Podrézowanie taks6wka: W duzych miastach Portugalii i!Brazylii na og6t nie ma probleméw ze znalezieniem taks6wki. Wystarczy wyciagnaé reke, aby kierowca sig zatrzymal. Podobnie) jest w regionach turystycznych — na Maderze i Azorach. Tam wart zebraé trzy czy cztery osoby i wybra¢ si¢ na wspélne zwiedzanie ciekawszych zakatk6w wyspy. Mote to nieraz wyjé¢ tanie} nlz wycieczka Zorgani- zowana przez agencje.turystyczna. Taks6wkarz bedzie zadowolony, jeSli powiesz, co doktadnie chcesz zobaczyé, choé i on mote ci wskaza¢ najpickniejsze micjsca czy godne polecenia restauracje. Zwyczaj nakazuje dotaczyé do naleznosci za przejazd drobny napi- wek. Praed diuzszq droga warto zapyta€ o orientacyjna ceng przejaz- du, aby uniknaé praykrych niespodzianek. trintae sete 37 inDotarcie na czas do portu nie jest latwe ze wzpigdw na duty rach. Jest tez Scola eee ee noe sporo sniedsiclnyeh kierowcSw”, dlatego 0 maty wlos nie dochodzi do assim ak takitaka —Feparar——zauwazy¢ wypadku tao. tak, tak bardzo além de ova (czyms) : es facil latwy/latwa ©s auto samochody O taxista: Muito longe nao & mas olhe que as coisas nao sao featicate oon aera assim tdo faceis, H4 realmente um transito dos aa raie encontre-se trafia sie. diabos! transite ruch uliceny znajduje sig Eduardo: Bfectivamente, é hora de ponta. Tente fazer 0 pos- ee Cane cada addy (rodza)), sivel ¢ leve me 14 quanto antes. Talvez cheguemos emcnra eed: Sain a tempo. mente faktycznie __-niekompetentna Otaxista: —_ Repare, além dos automéveis, encontra-se cada ahora godziny szczytu—cuidade!“_uwaga! asetha 4 de ponta servir stuzyé x ee tente proszg sprobowaé para que —_—_—po co, do czego poe cannon tentar probowaé os sinais ——_sygnalizacja Otaxista; Para que servem 0s sinais? Francamente! © possivel to, co moiliwe swietlna © vermelho nao é para que todos parem? leve-me prosze mnie © sinal znak eee an pe aaee zawie#é francamente szczerre (méwigc) quanto antes jak najszybciej para que aby, #eby J] tatvez bbyé moze (+ lace.) (+ 1. lace.) todos wseyscy chegar dotrreé, dojechaé—_parem (1. igcz.) aby sig zatrzymali cheguemos —abySmy dojechali__parar zatrzymac sig (1 tgez.) por um triz 0 maly wlos nadziejg Eduardo. Aby wyrazié to Zyczenic, uzywa owe) formy cza- sownikowej: trybu laczacego. Formy czasu teragniejszego tego urybu mozesz tatwo utworzyé, postuguiac sig nastepujacym schematem: mm Talvez cheguemas a tempo. ~ Byé moze zdazymy na czas — ma ES Czas teragniejszy trybu taczacego parar (zatrzymac sig) dever (musieé) partir (wyjezdza¢) (eu) pare deva parta (ru) pares devas partas (ele/ela) pare deva parta (nds) paremos devyamos partamos (eles/elas) pare devam partam W przypadku czasownik6w zakoficzonych na -ar, zamiast -0 w 1. osobie 1. poj. pojawia sig -e, a w przypadku czasownik6w zakoficzonych na -er i -ir pojawia sig -a. Wszystkie pozostale osoby tworzy sig przy uwzglednieniu tej zamiany. 38 trinta € oito i trintaenove 39mmm A Kiedy uzywa sig trybu laczacego? Tryb laczacy jest najczescie) uzywanym Srodkiem wytazania watpicnia, moiliwosci, celu. Uzywa sig 0 po okreslonych czasownikach, spéjnikach, przyimkach i wyrazeniach. Do te) pory pojawily sig takie zaania 7 trybem tyczacym: Watpliwosé: Talvez cle chegue a tempo, Byé mote przybedzie na czas, cel © vermetho € para que todos parem. Czerwane jest po to, Zeby wszyscy sig zattzymywali, Nastepne sléwka i zwroty. po ktorych musi sig pojawié tryb taczacy najlepie] wypisac sobie w postaci listy i przyswaja¢ je stopniowo. A kiedy jue nauczysz sig uzywat uybu laczacego automatycznie, bedziesz prawdziwym znawea jezyka. Pray uiyciu form trybu lgczacego mozemy zbudowa uprzejme polecenia tente niech pan sprébuje tentemos, sprobujmy tentem sprobujcie; niecl paistwo sprébuja mm Podana nize} tabela pokazuje, jak nale#y tworzyé liczbe mooga rzeczownik6w i przymiotnikow zakoficzonych na -h -al + sinal znak nais znaki sel + -eis automével — samochéd—_auroméveis samochody -il > -eis facil latwy faceis latwe cul > -uis azul nicbieski azul niebieskic "s- Jestes w podréiy... i soukasz stacii benzynowel Onde fica 0 posto de Gdzie jest najblizsza stacja berzynowa? abastecimento mais proximo? Tem de dar a volta. Musi pan/pani zawrécié. Continue até ao cruzamento. Prosz¢ jecha¢ az do skrzyzowani Fica ao lado esquerdo da rua. Jest po lewej stronie ulicy, Cheio, se faz favor. Poproszg do petna. Super ou normal? ,.. Super czy zwykla? Com chumbo ou sein Olowiowa czy bezolowiowa? chumbo? Gasoleo: Ole] napedowy Szczgsliwej podrszy! 40° quarenta : Przeksztalé zdania w uprzejme polecenia: Voce compreende-me bem, Vocés partem a tempo. Nés paramos no porto, Elas olham para os automéveis. — Ele leva o homem ao porto. Vocé chama 0 rapaz. aaa Compreenda-me bem! ovayye brzmia podane zdania w licabie mnogiej? Esta pergunta ndo é nada facil © automével azul para no porto. O encontro no barco € possivel taxista para no sinal vermelho. Este problema é mesmo dificil yews Samochodem po Portugalil: Poludniowy temperament Portugalezykéw przcjawia sig takze w sposobie prowadzenia samo- chodu ~ uwielbiaja Scigaé sig na drodze. Nie warto da¢ sie wciagnaé do tej zabawy, gdyz nie tylko jest to bardzo niebezpieczne, ale i grozi wysokimi mandatami w razie kontroli radarowej.. Moze to take oznaczaé nieprzyjemnosci i dlugie oczekiwanie na posterunku polieji. Dopuszczalna predkosé na obszarach zabudowanych wynosi 60 km/godz., poza, nimi — 90 km/godz., a na autostradzie 120 km/godz. W przypadku awarii pomocy mozna szukaé w warsztacie - oficina lub w ACP (Automével Clube de Portugal) ~ automobilklubi quarentacum 41