Professional Documents
Culture Documents
6.4.12.01
707
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ДРЖАВЕН ЗАВОД ЗА СТАТИСТИКА
REPUBLIC OF MACEDONIA
STATE STATISTICAL OFFICE
Publisher:
STATE STATISTICAL OFFICE OF THE REPUBLIC OF MACEDONIA,
"Dame Gruev"- 4, Skopje
Телефон/Phone +389/02/3295-600
Факс/Fax +389/02/3111-336
Одговара
м-р Благица Новковска, директор
Person responsible:
Blagica Novkovska MSc, Director
Почитувани корисници,
Ви го претставуваме првото издание на публикацијата за енергетски статистики, кое како редовно издание на
Државниот завод за статистика ќе се објавува на секои пет години.
Публикацијата е изработена со цел да даде сеопфатен преглед на енергетската состојба во Република Македонија
за периодот 2000-2010 година.
Податоците се прибирани, анализирани и обработувани во Одделението за животна средина, енергија и транспорт,
во согласност со Регулативата бр.1099/2008 за енергетски статистики на Европскиот парламент и на Советот.
Очекуваме публикацијата на корисниците да им понуди доволно детални статистички информации од областа
на енергетиката.
Сите евентуални забелешки и сугестии од страна на корисниците на податоци, за подобрување на квалитетот на
публикацијата, ќе бидат примени со благодарност.
Директор
м-р Благица Новковска
Preface
Dear users,
We present to you the first edition of the publication on energy statistics, which as a regular edition of the State Statistical
Office will be issued every five years.
The publication is made with the aim of providing a comprehensive overview of the energy situation in the Republic of
Macedonia for the period 2000-2010.
Data are collected, analyzed and processed in the Department for environmental, energy and transport statistics, in
accordance with Regulation (EC) No.1099/2008 of the European Parliament and of the Council on energy statistics.
We expect that this publication will provide users with sufficiently detailed statistical information in the field of
energy.
All remarks and suggestions from data users for improving the quality of this publication will be greatly appreciated.
Director,
Blagica Novkovska, MSc
килограм kg kilogramme
килоџул kJ kilojoule
тераџул TJ terajoule
Methodological explanations
2. Декадни префикси
2. Decimal Prefixes
дека (da) 101 deca (da) деци (d) 101 deci (d)
хекто (h) 102 hecto (h) центи (c) 102 centi (c)
кило (k) 103 kilo (k) мили (m) 103 milli (m)
мега (M) 106 mega (M) микро (m) 106 micro (m)
гига (G) 109 giga (G) нано (n) 109 nano (n)
тера (T) 1012 tera (T) пико (p) 1012 piko (p)
пета (P) 1015 peta (P) фемто (f) 1015 femto (f)
1. Редовни статистички месечни истражувања од областа на енергетските статистики спроведени во тековните години
ЕНЕ.1 Месечен извештај за хидроцентралите - прибира податоци за бруто-производството на генераторот (вклучувајќи и сопствена
потрошувачка), примено од други, сопствена потрошувачка (само во хидроцентралата), предадено (на праг на пренос) на националните
дистрибутери и на други.
ЕНЕ.2 Месечен извештај за термоцентралите - прибира податоци за потрошеното гориво во термоцентралите, калоричните
вредности на енергентите, податоци за произведена електрична енергија: бруто-производство на генераторот (вклучувајќи и
сопствена потрошувачка), примено од други, сопствена потрошувачка во термоцентралите и рудниците, предадено (на праг на
пренос) на националните дистрибутери и на други.
ЕНЕ.3 Месечен извештај за индустриските топлани (енергани) и комбинираните електрани - прибира податоци за потрошеното
гориво во енерганите/комбинираните електрани, калоричните вредности на енергентите, податоци за произведената и продадената
топлина, податоци за произведената електрична енергија: бруто-производство на генераторот (вклучувајќи и сопствена потрошувачка),
примено од други, сопствена потрошувачка, предадено (на праг на пренос) на националните дистрибутери и на други.
ЕНЕ.6 Месечен извештај за деловните субјекти производители и дистрибутери на топлина - прибира податоци за потрошеното
гориво во топланите, калоричните вредности на енергентите, податоци за произведената топлина, сопствената потрошувачка,
продажба и загуба.
ЕНЕ.7 Месечен извештај за котларници - прибира податоци за потрошеното гориво во котларниците, калоричните вредности на
енергентите, податоци за произведената топлина, сопствената потрошувачка (технолошки цели, парно итн), продажба и загуба.
ЕНЕ.8 Месечен извештај за деловните субјекти кои стопанисуваат со геотермалната вода/енергија - прибира податоци за исцрпената
геотермална вода, нејзини технички карактеристики, искористена геотермална енергија, загубата итн.
ЕНЕ.9 Месечен извештај за деловните субјекти производители на јаглен (рудници на лигнит) - прибира податоци за производство,
залихи, продажба, просечна калорична вредност итн.
ЕНЕ.10 Месечен извештај за рафинериите - прибира податоци за нафтените продукти (производство, залихи, продажба, просечна
калорична вредност итн.) кои се произведуваат во рафинериите.
ЕНЕ.11 Месечен извештај за дистрибутерите на природен гас - прибира податоци за увоз, залихи, продажба и просечна калорична
вредност.
ЕНЕ.12 Месечен извештај за деловните субјекти кои тргуваат со енергенти - прибира податоци за набавки, увоз, извоз, залихи,
продажба итн.
ЕНЕ.13 Месечен извештај за потрошувачката на енергенти и видови енергии на деловниот субјект - прибира податоци за
набавка, производство, залихи, продажба, потрошувачка (за трансформација, енергетски цели, неенергетски цели, транспорт) на
енергенти.
ЕНЕ.15 Месечен извештај за електрична енергија - прибира податоци за увоз, извоз, производство, потрошувачка, загуба итн.
ЕНЕ.16 Месечен извештај за огревно дрво - прибира податоци за набавка, производство, залиха, продажба, потрошувачка.
2. Редовни статистички годишни истражувања од областа на енергетските статистики спроведени во тековните години
ЕНЕ.51 Годишен извештај за хидроцентралите - прибира податоци за бруто-производството на генераторот (вклучувајќи и сопствена
потрошувачка), примено од други, сопствена потрошувачка (само во хидроцентралата), предадено (на праг на пренос) на националните
дистрибутери и на други, уреди во електраните, состојба на производните капацитети итн.
ЕНЕ.52 Годишен извештај за термоцентралите - прибира податоци за потрошеното гориво во термоцентралите, калоричните
вредности на енергентите, податоци за произведената електрична енергија: бруто-производство на генераторот (вклучувајќи и
сопствена потрошувачка), примено од други, сопствена потрошувачка во термоцентралите и рудниците, предадено (на праг на
пренос) на националните дистрибутери и на други, уреди во електраните, состојба на производните капацитети итн.
ЕНЕ.53 Годишен извештај за индустриските топлани (енергани) и комбинирани електрани - прибира податоци за потрошеното
гориво во енерганите/комбинираните електрани, калоричните вредности на енергентите, податоци за произведена и продадена
топлина, податоци за произведена електрична енергија: бруто-производство на генераторот (вклучувајќи и сопствена потрошувачка),
примено од други, сопствена потрошувачка, предадено (на праг на пренос) на националните дистрибутери и на други, уреди во
енерганата, состојба на производните капацитети итн.
ЕНЕ.54 Годишен извештај за деловниот субјект за пренос на електрична енергија - прибира податоци за набавка, увоз, предадена,
извоз и загуба на електрична енергија.
ЕНЕ.55 Годишен извештај за деловни субјекти за дистрибуција на електрична енергија по корисничко енергетски центри - прибира
податоци за набавка , предавање и загуба на електрична енергија во дистрибутивната мрежа.
ЕНЕ.56 Годишен извештај за деловните субјекти производители и дистрибутери на топлина - прибира податоци за потрошеното
гориво во топланите, калоричните вредности на енергентите, податоци за произведената топлина, сопствената потрошувачка,
продажба, загуба, состојба на производните капацитети.
Опфат на податоците
При прибирањето на податоците од извештајните единици се користи методот на целосен опфат (за деловните субјекти кои
вршат производство, пренос и дистрибуција на енергенти) и по пат на примерок (за деловните субјекти кои се потрошувачи на
енергенти).
Во податоците за производството на огревно дрво се опфатени државните и приватните шуми на Јавното претпријатие „Македонски
шуми“ и националните паркови.
Дефиниции
За дефинирање на категориите во билансната шема се користени годишните прашалници за: јаглен, нафта, природен гас, електрична
енергија и топлина, обновлива енергија на Еurostat, ECE/UN и IEA/OECD.
Камен јаглен = антрацит + коксен јаглен + битуминозен јаглен
Лигнит = суб-битуминозен јаглен + мрк јаглен + лигнит + тресет
Моторен бензин = безоловен моторен бензин + оловен моторен бензин + авионски бензин
Керозини, млазни горива = млазни горива + керозин + друг керозин
Дизел и гориво за ложење = дизел за транспорт + масло (нафта) за ложење (екстра лесно)
Други нафтени продукти = бел и индустриски шпиритус + средства за подмачкување (масла и мазива) +
битумен + парафински восок + нафтен (петролејски) кокс + други нафтени продукти
Биомаса = огревно дрво + дрвени отпадоци и друг растителен отпад
Геотермална топлина е расположлива топлина од земјината кора во вид на топла вода или пареа.
Хидроелектрични централи се постројки кои потенцијалната и кинетичката енергија на водата ја трансформираат во електрична
енергија.
Фотоволтаични централи трансформираат сончева светлина во електрична енергија преку соларни ќелии вообичаено изработени
од полупроводен материјал.
Термоцентрали се постројки за производство на електрична енергија.
Индустриски топлани (енергани) се комбинирани постројки кои произведуваат топлинска и електрична енергија.
Комбинирани електрани се комбинирани постројки кои произведуваат топлинска и електрична енергија наменета исклучиво за
продажба.
Јавни и индустриски котлари се постројки за производство на топлинска енергија (која се троши во јавниот и во останатите сектори).
Просечната калорична вредност е добиена од производителите на енергенти во Република Македонија. За енергентите коишто се
увезуваат се користат просечните калорични вредности од земјите од коишто е вршен увозот.
Пресметката на енергетските биланси е извршена во природна единица мерка и во тое (тон еквивалент на нафта).
Tон еквивалент на нафта (toe) e стандардизирана единица дефинирана врз основа на еден тон на нафта со нето-калорична вредност
од 41 868 KJ/kg .
Метод на пресметка
Во пресметката на енергетските биланси е користена методологијата "Energy Statistics Methodology Eurostat F4, 1998". Енергетските
биланси се подготвуваат во согласност со европската Регулатива за енергетска статистика (Регулатива бр.1099/2008).
Класификации
Во распределбата на финалната потрошувачка на енергентите во Енергетскиот биланс за 2010 е користена Националната класификација
на дејностите НКД Рев.2 (''Службен весник на Република Македонија'' бр. 147/2008), додека во претходните енергетски биланси,
заклучно со 2009, е користена Националната класификација на дејностите НКД (''Службен весник на Република Македонија'' бр.
09/2006).
ENE.1 Monthly survey on Hydroelectric Power Plants - collects data on gross production of generator (including own consumption), received
from other, own consumption (only in Hydroelectric Power Plants), transfer to national distributors and other.
ENE.2 Monthly survey on Thermoelectric Power Plants - collects data on consumed fuel, calorific values of energy commodities, data
on gross production of electricity: gross production of generator (including own consumption), received from other, own consumption in
Thermoelectric Power Plants and coal mines, transfer to national distributors and other.
ENE.3 Monthly survey on Autoproducer thermal power stations and CHP - collects data on consumed fuel, calorific values of energy
commodities, data on produced and sold heat, data on produced electricity: gross production of generator (including own consumption),
received from other, own consumption, transfer to national distributors and other.
ENE.6 Monthly survey on business entities producers and distributors of heat - collects data on consumed fuel, calorific values of energy
commodities, produced heat, own consumption, sale and losses.
ENE.7 Monthly survey on Autoproducer Heat Plants - collects data on consumed fuel in Plants, calorific values of energy commodities,
produced heat, own consumption (technological use, central heating, etc.), sale and losses.
ENE.8 Monthly survey on business entities operators of geothermal heat/water - collects data on used geothermal water, its technical
characteristics, used geothermal energy, losses, etc.
ENE.9 Monthly survey on business entities producers of coal (lignite mines) - collects data on production, stocks, sale, average calorific
values, etc.
ENE.10 Monthly survey on Refineries - collects data on petroleum products (production, stocks, sale, calorific values, etc.) that are produced
in refineries.
ENE.11 Monthly survey on natural gas distributors - collects data on import, stocks, sale and calorific value.
ENE.12 Monthly survey on business entities traders with energy commodities - collects data on supply, import, export, stocks, sale, etc.
ENE.13 Monthly survey on energy commodities consumption in business entities - collects data on supply, production, stocks, sale,
consumption (for transformation, energy purposes, non-energy purposes, transport) of energy commodities.
ENE.15 Monthly survey on electricity - collects data on import, export, production, consumption, losses, etc.
ENE.16 Monthly survey on wood fuel - collects data on supply, production, stocks, sale and consumption.
ENE.51 Annual survey on Hydroelectric Power Plants - collects data on gross electricity production of generator (including own consumption),
received from other, own consumption (only in Hydroelectric Power Plants), transfer to national distributors and other, installed capacity,
etc.
ENE.52 Annual survey on Thermoelectric Power Plants - collects data on consumed fuel, calorific values of energy commodities, data
on gross production of electricity: gross production of generator (including own consumption), received from other, own consumption in
Thermoelectric Power Plants and coal mines, transfer to national distributors and other, installed capacity, etc.
ENE.53 Annual survey on Autoproducer thermal power stations and CHP - collects data on consumed fuel, calorific values of energy
commodities, data on produced and sold heat, data on produced electricity: gross production of generator (including own consumption),
received from other, own consumption, transfer to national distributors and other, installed capacity, etc.
ENE.54 Annual survey on business entities engaged in electricity transmission - collects data on supply, import, transmitted electricity,
export and electricity losses.
ENE.55 Annual survey on business entities engaged in electricity distribution by User energy centers - collects data on supply, distribution
and electricity losses in the distribution system.
ENE.56 Annual survey on business entities producers and distributors of heat - collects data on consumed fuel, calorific values of energy
commodities, produced heat, own consumption, sale, losses, installed capacity, etc.
ENE.57 Annual survey on Autoproducer Heat Plants - collects data on consumed fuel in plants, calorific values of energy commodities,
produced heat, own consumption (technological use, central heating, etc.), sale and losses, installed capacity, etc.
ENE.58 Annual survey on business entities operators of geothermal heat/water - collects data on used geothermal water, its technical
characteristics, used geothermal energy, losses, etc.
Data scope
In the process of collecting data from the reporting units the method of full coverage is used (for business entities that perform production,
transmission and distribution of energy), as well as the sample method (for business entities - consumers of energy).
Data on wood fuel production in the state and private forests are provided from the Public Enterprise for Forest Management ''Makedonski
sumi'' and the National Parks.
Definitions
For defining the categories in the balance scheme the following are used: Annual questionnaires for: Coal, Oil, Natural gas, Electricity and
Heat, Renewables, of Eurostat, ECE/UN and IEA/OECD.
Hard Coal = Anthracite + Coking Coal + Other Bituminous Coal
Lignite = Sub-Bituminous Coal + Brown Coal + Lignite + Peat
Motor Spirit = Unleaded Motor Gasoline + Leaded Motor Gasoline + Aviation Gasoline
Kerosenes, Jet Fuels = Gasoline Type Jet Fuel + Kerosene Type Jet Fuel + Other Kerosene
Gas/Diesel Oil = Transport Diesel + Heating and Other Gasoil
Other Petroleum Products = White and Industrial Spirit + Lubricants + Bitumen +
Paraffin Waxes + Petroleum Coke + Other Petroleum Products
Biomass = Wood Fuel + Wood Waste and Other Solid Waste
Geothermal heat is available heat emitted from within the earth's crust in the form of hot water or steam.
Hydroelectric plants are plants which convert the potential and kinetic energy of water into electricity.
Photovoltaic plants convert sunlight into electricity by the use of solar cells made usually of semi-conducting material.
Public thermal power stations are plants for production of Electricity only.
Autoproducer thermal power stations are plants for combined production of Electricity and Heat.
CHP plants are combined heat and power plants, which produce both heat and electricity intended for sale.
Main activity producer heat plants and Autoproducer heat plants are plants for production of Heat (for consumption of public and other
sectors).
Average calorific value is provided from the producers of energy commodities in the Republic of Macedonia.
For the imported energy commodities, average calorific values are used from the countries where the import was made.
Calculation of the Energy Balances is made in natural units and in toe (tonne of oil equivalent).
The tonne of oil equivalent (toe) is a conventional standardized unit defined on the basis of a tonne of oil with a net calorific value of 41868
kilojoules/kg.
Calculation method
For calculating the Energy balances, the methodology ''Energy Statistics Methodology Eurostat F4, 1998'' is used. Energy balances are
prepared in accordance with Regulation (EC) No 1099/2008 on energy statistics.
Classifications
The distribution of final energy consumption in the Energy Balances, 2010 is performed in accordance with the National Classification of
Activities NKD Rev.2 (Official Gazette of the Republic of Macedonia No. 147/2008), while the previous balances up to and including Energy
Balances, 2009 are based on the National Classification of Activities NKD (Official Gazette of the Republic of Macedonia No. 09/2006).
Енергетските индикатори се важна алатка за анализа на интеракциите помеѓу економските и човечките активности
и енергетската употреба. Целта на создавањето на енергетските индикатори кои се развиваат во IEA (Меѓународна
агенција за енергетика) и делумно во ЕЕА (Европска агенција за животна средина) е да им послужат на самите земји за
анализа на податоците, воочување на трендови, а, исто така, преку споредливост со другите земји да го утврдат нивото
на нивната развиеност.
За да се изработат квалитетни индикатори потребна е добра база на енергетски податоци која во Државниот
завод за статистика се развива од 1998 година со цел обработка и создавање на енергетски статистики презентирани
во форма на енергетските биланси.
Energy indicators
Energy indicators are an important tool for analysis of the interaction between economical and human activities and
energy use. The purpose of the creation of energy indicators that have been developed in the IEA (International Energy Agency)
and partially in the EEA (European Environment Agency) is to serve to the countries for data analysis, detection of trends and,
through comparison with other countries, to determine their own level of development.
The creation of high-quality indicators requires a good energy database, which has been developed in the State Statistical
Office since 1998 for the purpose of processing and producing energy statistics presented as energy balances.
Каков било вид на екстракција на енергентите од природните извори во употреблива форма се нарекува примарно производство.
Примарното производство се одвива кога природните извори се експлоатирани, на пример, во рудниците на јаглен, хидроелектричните
централи или производството на биогориво. Трансформацијата на енергија од една форма во друга, како, на пример, производството
на електричната енергија или топлина во термоцентралите, не е примарно производство. Бруто-примарното производство во
последната деценија се движи праволиниски, без некоја значајна промена во структурата на енергентите кои учествуваат во вкупното
производство.Најголемо учество во бруто-примарното производство имаат цврстите горива, т.е. лигнитот. Како нов енергент кој
се јавува во 2007 e биодизелот кој припаѓа во групата биогорива, а во 2010 година за првпат има незначително производство на
соларна електрична енергија произведена во фотоволтаични централи.
Any kind of extraction of energy products from natural sources to a usable form is called primary production. Primary production takes
place when the natural sources are exploited, for example in coal mines, hydro power plants or fabrication of biofuels. Transformation of
energy from one form to another, like electricity or heat generation in thermal power plants, is not primary production. The total primary
energy production in the last decade shows a straight-line tendency, without any significant change in the structure of energy commodities
participating in total production. Biodiesel, which belongs to the biofuels group, appeared in 2007 as a new type of commodity, and in 2010,
for the first time, an insignificant quantity of solar electricity was produced in photovoltaic plants.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Нето-увозот претставува разлика помеѓу увозот и извозот на енергентите во и од земјата. Негативни вредности се среќаваат во
одредени години кај биомасата и во 2010 кај биогоривото, што покажува дека само кај овие енергенти во соодветните години
имало поголем извоз од увоз, а во сите останати дадени вредности увозот преовладува над извозот. Вкупните нафтени продукти
во презентираната временска серија го имаат најголемиот удел во нето-увозот.
Net import represents the difference between imports and exports of energy commodities to and from the country. In certain years there
were negative values for biomass and in 2010 for biofuel, which shows that in that period exports were greater than imports, unlike the
other years when imports prevailed. Total petroleum products in the presented time series have the biggest share in net import.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Енергетската зависност се пресметува како однос помеѓу нето-увозот на енергија и вкупно потребната енергија. Таа го мери степенот
на зависност на земјата од увоз со цел да ги задоволи своите енергетски потреби. Целта на секоја земја при водењето на енергетската
политика е да се намали зависноста на земјата од енергијата од увоз.
Energy dependency is calculated as the ratio between the net import of energy and the gross inland consumption. It measures the extent
to which the country relies on imports to meet its energy needs. The aim of every country in the management of its energy policy is to
reduce dependency of the country on import.
6.6 5.5 5.1 6.9 5.6 7.9 9.5 10.6 10.2 3.3 9.4
Од цврстите горива во нашата земја се користат: антрацит, суб-битуменозен јаглен, битуменозен јаглен, лигнит, тресет и кокс . На
национално ниво имаме експлоатација на нискокалоричен лигнит кој во најголем дел се користи за производство на електрична
енергија така што енергетската зависност се однесува на увозот на висококалорични јаглени кои се користат во индустријата на
железо и челик.
The following solid fuels are used in our country: Anthracite, Sub-bituminous coal, Bituminous coal, Lignite, Peat and Coke Oven Coke. At
the national level there is exploitation of low calorific lignite, which is mostly used for electricity production, and the presented energy
dependency data show import dependency on high calorific coals used in the Iron and Steel industry.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Овој индикатор претставува однос помеѓу вкупно потребната енергија (kgoe) и бруто-домашниот производ (БДП во 1000 евра/2000
година). Тој ја мери енергетската потрошувачка на економијата и нејзината целосна енергетска ефикасност. Енергетската интензивност
е мерка колку енергија е употребена за да се произведе единица на економски аутпут.
Од временската серија може да се забележи поволен тренд на намалување на eнергетската интензивност.
This indicator represents the ratio between the gross inland consumption of energy (kgoe) and the gross domestic product (GDP in 1000
EUR/2000 year). It measures the energy consumption of an economy and its overall energy efficiency. Energy intensity is a measure of how
much energy is used to produce a unit of economic output.
The presented time series shows a favourable downward trend of energy intensity.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Цврсти горива 50.84 58.00 46.76 51.64 50.40 50.96 48.50 47.98 49.35 47.63 45.06
Solid fuels
Вкупни нафтени продукти 34.99 29.52 40.56 31.97 32.57 31.84 33.08 34.35 31.28 34.53 32.78
Total petroleum products
Природен гас 1.94 2.66 2.55 2.36 2.07 2.17 2.27 2.80 3.19 2.27 3.31
Natural gas
Електрична енергија 0.35 1.38 2.35 2.99 3.68 4.80 5.28 7.06 7.77 4.40 4.25
Electricity
Хидроелектрична енергија 3.64 2.01 2.25 4.31 4.64 4.48 4.85 2.86 2.39 3.89 7.26
Hydroelectricity
Соларна енергија - - - - - - - - - - 0.00
Solar energy
Геотермална топлина 0.56 0.86 0.45 0.48 0.43 0.35 0.35 0.32 0.30 0.35 0.41
Geothermal heat
Биомаса 7.68 5.55 5.08 6.24 6.22 5.39 5.66 4.63 5.68 6.86 6.91
Biomass
Биогориво - - - - - - - - 0.04 0.07 0.02
Biofuel
Вкупно потребна енергија е билансна категорија која се пресметува на следниот начин: примарно домашно производство + увоз +
салдо на залиха - извоз. Таа одговара на финалната потрошувачка зголемена за дистрибутивните загуби, трансформациските загуби
и статистичките разлики.
Преку табелите се претставени апсолутните и релативните вредности кои го претставуваат учеството на поединечните енергенти
во вкупно потребната енергија. Најголемо учество во вкупно потребната енергија имаат цврстите горива, од кои најголем дел се
искористува за производство на електрична енергија.
Gross inland consumption is a balance category calculated as follows: primary production + imports + variations of stocks - exports. It
corresponds to the addition of final consumption, distribution losses, transformation losses and statistical differences.
Data in the tables are presented in absolute and relative terms, which represent the participation of separate energy commodities in gross
inland consumption. Gross inlad consumption is dominated by solid fuels, which are mostly used for electricity production.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Овој индикатор ја претставува финалната енергетска потрошувачка која е дефинирана како сума на финалната енергетска
потрошувачка на сите сектори - преработувачка индустрија и градежништво, транспорт и поширока употреба која вклучува употреба
во домаќинствата, услуги и земјоделството. Финалната енергетска потрошувачка се презентира во илјада тони еквивалент на нафта
(ktoe). Конверзијата од природни единици се врши преку користење на калорични вредности на индивидуалните видови на горива.
Податоците презентирани во табелата покажуваат најголемo учество на нафтените продукти и електричната енергија во вкупната
финална енергетска потрошувачка.
This indicator show the final energy consumption that is defined as the sum of final energy consumption of all sectors – manufacturing and
construction, transport and wider use, which includes household use, services and agriculture. Final energy consumption is measured in
thousand tonnes of oil equivalent (ktoe). The conversion from mass units is performed by using calorific values of individual types of fuel. Data
presented in the table show that petroleum products and electricity have the greatest contribution in the total final energy consumption.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Цврсти горива / Solid fuels 6.8 6.8 4.1 6.0 6.3 7.7 8.1 9.8 8.3 4.0 6.2
Вкупни нафтени продукти 41.8 40.3 53.8 42.3 42.1 41.3 40.4 41.7 40.7 43.5 43.0
Total petroleum products
Природен гас / Natural gas 0.4 1.8 1.8 1.9 1.9 1.9 2.0 1.9 1.8 1.7 1.7
Електрична енергија 27.9 30.3 24.0 30.7 31.0 31.9 32.5 32.3 33.5 32.9 32.6
Electricity
Tоплинска енергија 9.5 9.3 7.6 8.0 7.6 7.6 6.9 6.0 5.8 5.9 5.1
Derived heat
Геотермална топлина 0.9 1.5 0.7 0.8 0.7 0.5 0.6 0.5 0.5 0.5 0.5
Geothermal heat
Биомаса / Biomass 12.7 10.0 7.9 10.4 10.4 9.0 9.6 7.7 9.6 11.4 11.0
Податоците презентирани во табелата покажуваат најголемо учество во финалната енергетска потрошувачка на индустријата на
нафтени продукти и електрична енергија, а најмало учество на биомасата.
Data presented in the table show that petroleum products and electricity have the highest contribution, while biomass has the lowest
contribution in final energy consumption in industry.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Цврсти горива 18.9 20.1 14.4 18.2 17.1 20.7 20.6 24.6 23.1 15.0 20.3
Solid fuels
Вкупни нафтени продукти 35.3 28.2 33.8 28.5 28.8 28.8 31.2 30.6 29.8 35.4 32.8
Total petroleum products
Природен гас 1.3 5.7 7.2 6.4 6.7 5.7 5.6 5.0 4.9 6.6 5.5
Natural gas
Електрична енергија 25.0 28.5 26.3 33.0 33.8 32.8 32.4 31.7 33.8 31.9 32.9
Electricity
Tоплинска енергија 19.1 17.2 18.0 13.6 13.2 11.2 9.6 7.8 8.1 11.0 7.9
Derived heat
Биомаса / Biomass 0.4 0.3 0.2 0.2 0.4 0.8 0.5 0.3 0.2 0.2 0.6
1)
Претходни податоци / Preliminary data
2)
Tоплинската енергија опфаќа само енергија од јавни котлари / Derived heat includes energy from public heating plants
Финалната енергетска потрошувачка во транспортот ја претставува потрошувачката на енергија на деловните субјекти чијашто
дејност е транспорт, како и потрошувачката во сите видови на транспорт на нaционално ниво. Вкупните нафтени продукти имаат
најголем удел во потрошувачката во транспортот, што е разбирливо со оглед дека во вкупните нафтени производи влегуваат оловниот
и безоловниот бензин, дизелот за транспорт итн.
Final energy consumption in transport represents consumption of energy in business entities whose activity is transport and consumption of
all types of transport at the national level. Total petroleum products have the biggest share in transport consumption, which is understandable
considering that total petroleum products include leaded and unleaded gasoline, diesel for transport, etc.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Стимулацијата и промовирањето на сè поголема употреба на обновливи извори на енергија е тренд во сите земји. Нејзината
примена влијае на намалувањето на стакленичките гасови, диверзификацијата на видовите снабдувачи со енергија, намалување на
зависноста од фосилните горива итн. Во нашата земја обновливата енергија ги опфаќа хидроенергијата, соларната, геотермалната,
биомасата и биогоривото. Хидроенергијата која во 2000 има двојно помало производство од биомасата, веќе во 2010 е зголемена
за 108% во однос на 2000, а биомасата за истиот период е намалена за 3.5%. Во 2010 година, најголемо учество во обновливата
енергија имаат хидроенергијата и биомасата.
Stimulation and promotion of greater use of renewable energy is a trend in all countries. Its use influences the reduction of greenhouse
gases, diversification of the types of energy suppliers, reduction of fossil fuels dependency, etc. In our country renewable energy covers
hydro energy, solar energy, geothermal energy, biomass and biofuel. Hydro energy production in 2000 was half of that of biomass, whereas
in 2010 production grew 108% compared to 2000, while biomass production in the same period decreased by 3.5%. In 2010, renewable
energy was dominated by hydro energy and biomass.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
17.2 9.8 12.4 20.4 22.2 21.5 23.5 15.5 13.3 18.6 33.5
Обновливите извори за производство на електрична енергија во нашата земја се претставени преку хидроенергијата и од 2010, во
незначителни количини, сончевата енергија. Заложба на секоја земја е учеството на обновливите извори на енергија во вкупното
производство и потрошувачка на енергија да биде со континуиран и постојан раст. Со оглед дека во нашата земја досега единствен
значаен обновлив извор за производство на електрична енергија беше хидроенергијата која секогаш е тесно зависна од хидролошките
услови, подемите и падовите во производството на хидроенергија низ годините се сосема оправдани.
Renewable sources for production of electricity in our country are presented through hydro energy and, since 2010, solar energy. The objective
of every country is to achieve continuing and constant growth of the share of renewable energy in the total production and consumption of
energy. Considering that so far the only significant renewable source for production of electricity in our country was hydro energy, which is
always closely dependent on hydrological conditions, any increase or decrease in production over the years is justified.
T-01.14: Учество на eлектричната енергија од обновливи извори во бруто-домашната потрошувачка на електрична енергија
T-01.14: Share of electricity from renewable sources in gross national electricity consumption
%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1)
16.9 9.2 11.0 17.9 18.9 17.5 18.7 11.2 9.3 15.4 28.0
Г-01.14: Учество на eлектричната енергија од обновливи извори во бруто-домашната потрошувачка на електрична енергија
G-01.14: Share of electricity from renewable sources in gross national electricity consumption
Во 2009 година Европската комисија усвои нова директива ЕУ 2009/28/EC за обновливите извори на енергија со која постави цел
до 2020, повеќе од 20% од потрошувачката на финалната енергија да биде енергија од обновливи извори и 10% од енергијата во
транспортот да биде обновлива. Република Македонија, како држава-кандидат за членство во Европската унија, е обврзана да ги
постигне усвоените цели.
Во согласност со Директивата се следат два индикатора: едниот е со вистински вредности за произведената енергија во хидроцентралите,
а другиот е со нормализирани (пондерирани) вредности за последните 15 години.
Учеството на обновливата енергија во бруто-финалната потрошувачка на енергија е однос меѓу бруто-финалната потрошувачка
на енергија од обновливи извори и бруто-финалната потрошувачка на енергија од сите видови енергенти.
Бруто-финалната потрошувачка на енергија од обновливи извори е збир од а) бруто-финалната потрошувачка на електрична
енергија од обновливи извори, б) бруто-финалната потрошувачка на обновлива енергија за греење и ладење и в) бруто-финалната
потрошувачка на обновлива енергија во транспортот.
Бруто-финалната потрошувачка на енергија од сите видови енергенти е збир од финалната потрошувачка на енергија (индустрија,
транспорт, домаќинства, услуги, земјоделство, шумарство и рибарство), потрошувачка на електрична и топлинска енергија во процесот
на производство во секторите за производство на електрична и топлинска енергија, како и загубите на топлинска и електрична
енергија при пренос и дистрибуција.
При пресметките на индикаторот со нормализирани вредности во бруто-финалната потрошувачка на енергија од обновливи извори
се користат пондерирани вредности на произведената електрична енергија во хидроцентралите со цел да се избалансираат ефектите
од климатските промени.
In 2009 the European Commission adopted a new directive EU 2009/28/EC on renewable energy that set a target of more than 20% share
of energy from renewable sources in final energy consumption by 2020, and a 10% share of renewable energy in the transport sector. The
Republic of Macedonia, as a candidate country for full membership in the European Union, is obliged to achieve the adopted targets.
In accordance with the directive two indicators are monitored: one with actual values for generated hydropower, and the other with
normalized (weighted) values for the last 15 years.
Share of renewable energy in gross final energy consumption is calculated as the ratio of the gross final energy consumption from renewable
sources and the gross final energy consumption from all energy sources.
The gross final consumption of energy from renewable sources is calculated as the sum of: (a) gross final consumption of electricity
from renewable energy sources; (b) gross final consumption of energy from renewable sources for heating and cooling; and (c) gross final
consumption of energy from renewable sources in transport.
Gross final consumption of energy contains energy commodities delivered for energy purposes to final consumers (industry, transport,
households, services, agriculture, forestry and fisheries), including the consumption of electricity and heat by the energy branch for electricity
and heat production and including losses of electricity and heat in distribution and transmission.
For calculating the indicator with normalized values in gross final energy consumption from renewable sources, weighted values of generated
hydropower are used in order to balance the effects from climatic variations.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Вкупно потребната енергија претставува збир на домашното примарно производство, нето-увозот и салдото на залихи. Потрошувачката
на вкупно потребната енергија е значајно зависна од развојот во главните потрошувачки сектори, вклучувајќи го и производството на
електрична енергија. Во значаен степен овој индикатор го рефлектира нивото на животниот стандард, потребите за греење и структурата
на индустријата/економијата на земјата. Во набљудуваниот период, 2000-2010, порастот на овој индикатор изнесува 2.5%.
Gross inland consumption is the sum of domestic primary production, net import and stock change. Gross inland consumption is highly
influenced by developments in the main consuming sectors, including power generation. To a large extent, this indicator reflects the level
of living standards, heating needs and structure of the industry/economy in the country. In the observed period 2000-2010, this indicator
grew by 2.5%.
Финалната потрошена енергија во домаќинствата се дели со бројот на население во календарската година со што се добива
индикаторот преку кој може да се набљудуваат трендовите во потрошувачката на енергија во домаќинствата. Во набљудуваниот
период, 2000-2010, порастот на потрошувачката по жител изнесува 9.5%.
Final energy consumption in households divided by the population in the calendar year produces an indicator that serves for observing
trends in consumption of energy in households. In the observed period 2000-2010, the growth of consumption per capita was 9.5%.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Бруто-домашната потрошувачка на електрична енергија ја претставува целокупната електрична енергија што е расположлива
и потрошена во земјата. Преку овој индикатор е претставена просечната потрошувачка на електрична енергија по жител. Во
набљудуваниот период, 2000-2010, може да се забележи пораст на просечната потрошувачка за 23.6 %. Во текот на годините може
да се забележи постојан континуиран пораст на просечната потрошувачка со исклучок на 2001 и 2009 година.
Gross national electricity consumption represents the available and consumed total electricity in the country. This indicator presents the
average consumption of electricity per capita. In the observed period 2000-2010, the average consumption increased by 23.6%. Over the
years there has been a continuous increase in the average consumption, with the exception of 2001 and 2009.
Финалната потрошена електрична енергија во домаќинствата, претставена вo kWh, се дели со бројот на население во календарската
година со што се добива индикаторот преку кој може да се набљудуваат трендовите во потрошувачката на електричната енергија во
домаќинствата. Во набљудуваниот период, 2000-2010, порастот на потрошувачката на електрична енергија по жител изнесува 20.4%.
Final electricity consumption in households presented in kWh divided by the population in the calendar year produces an indicator that
serves for observing trends in consumption of electricity in households. In the observed period 2000-2010, electricity consumption per
capita grew by 20.4%.
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Energy balances
Statistical energy data are presented in the form of energy balances. Energy balances are an essential tool that serves
to get an overview of the complete flow of energy in the country: from energy supply from domestic production and import,
through energy transformation into secondary products as electricity, heat energy and derived petroleum products, and the
final energy supplied to the different consumers groups.
Energy balances are presented in natural units and in tonnes oil equivalent (toe).
Земјоделство
Energy balance, 2010 in 000 toe
Agriculture
- претходни податоци -
- Preliminary data -
27.152
Финална неенергетска потрошувачка
Final non-energy consump�on
Other 238.129
Други сектори
Домаќинства
Индустрија
Households
Сообраќај
Transport
Загуби
Industry
538.117
460.880
525.088
35.405
Losses
1 050.670
Извоз
Exports
347.076
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
0.099 0.214 0.183 0.151 0.190 Food, drink & tobacco industry
- - - - - Textile, leather & clothing industry
0.267 0.168 0.122 0.146 0.134 Engineering & other metal industry
- - - - - Other industries
7.285 5.442 3.059 2.040 2.263 Households
0.033 0.033 0.077 0.004 0.004 Agriculture
8.566 7.715 1.788 1.703 1.698 Other
- - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
000 toe
2006 2007 2008 2009 2010 1)
Supply and consumption
9.155 36.621 28.351 1.220 16.494 Imports
- 0.302 - 0.299 1.186 0.279 0.063 Stock change
0.296 0.033 0.092 0.023 0.434 Exports
8.557 36.290 29.445 1.475 16.123 Gross inland consumption
8.557 36.290 29.445 1.475 16.123 Available for final consumption
8.557 36.290 29.445 1.475 16.123 Final energy consumption
8.557 36.290 29.445 1.475 16.123 Industry
8.452 36.068 29.257 1.322 15.932 Iron & steel industry
- - - - - Non-ferrous metal industry
0.099 0.214 0.183 0.151 0.190 Food, drink & tobacco industry
0.006 0.007 0.005 0.003 0.001 Engineering & other metal industry
- - - - - Other industries
- - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
000 toe
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Снабдување и потрошувачка 2005 2006 2007 2008 2009 20101) Supply and consumption
Увоз 89.857 82.075 33.773 44.832 185.266 196.160 Imports
Салдо на залихи - 1.628 - 10.258 17.759 0.196 - 5.812 0.777 Stock change
Извоз 139.925 172.146 111.475 148.184 163.471 164.930 Exports
Вкупно потребна енергија - 51.696 - 100.329 - 59.943 - 103.156 15.983 32.006 Gross inland consumption
Енергија за енергетски трансформации 11.182 9.210 9.160 8.276 8.422 6.667 Transformation input
Термоцентрали 0.044 - 0.019 0.012 0.036 - Public thermal power stations
Индустриски топлани (енергани) - - - - - - Autoprod. thermal power stations
Рафинерии - - - - - - Refineries
Јавни котлари и комбинирани - - - - - - Main activity producer heat plants and
енергани CHP plants
Индустриски котлари и др. 11.138 9.210 9.141 8.264 8.386 6.667 Autoproducer heat plants
Производство на трансформирана 393.961 443.021 423.898 450.412 376.073 363.530 Transformation output
енергија
Рафинерии 393.961 443.021 423.898 450.412 376.073 363.530 Refineries
Размена - - - 1.430 2.137 0.495 Exchanges and transfers, returns
Размена на производи - - - 1.430 2.137 0.495 Products transferred
Потрошувачка во енергетскиот сектор 1.782 1.807 1.426 1.314 1.314 1.333 Consumption of the energy branch
Расположливо за финална 329.301 331.675 353.369 339.096 384.457 388.031 Available for final consumption
потрошувачка
Финална неенергетска потрошувачка 0.009 0.013 - - - - Final non-energy consumption
Финална енергетска потрошувачка 329.292 331.662 353.369 339.096 384.457 388.031 Final energy consumption
Индустрија 23.730 25.170 22.226 21.737 25.402 36.099 Industry
Индустрија за железо и челик 7.011 8.281 7.015 5.827 1.731 4.227 Iron & steel industry
Обоена металургија 0.497 0.721 0.720 0.156 0.097 0.037 Non-ferrous metal industry
Хемиска индустрија 0.127 0.176 0.126 0.084 0.101 0.195 Chemical industry
Индустрија за градежен материјал, 1.803 1.798 1.898 1.756 1.305 2.074 Glass, pottery & building mat.
стакло и керамика industry
Индустрија за експлоатација на 3.524 4.431 4.857 6.051 12.457 17.193 Ore-extraction industry
руди
Прехранбена индустрија, пијалаци 3.136 3.529 2.530 2.555 2.843 3.664 Food, drink & tobacco industry
и тутун
Текстилна индустрија и кожарство 0.078 0.141 0.155 0.029 0.091 0.179 Textile, leather & clothing industry
Индустрија за хартија и печатење 0.006 0.007 0.003 0.005 0.009 0.006 Paper and printing
Инженерство и друга метална 0.951 1.239 0.953 0.772 0.775 1.805 Engineering & other metal industry
индустрија
Останати индустрии 6.597 4.847 3.971 4.502 5.993 6.719 Other industries
Сообраќај 184.682 189.314 218.547 223.186 247.252 266.687 Transport
Домаќинства 30.709 32.244 34.597 33.155 35.448 33.583 Households
Земјоделство 1.865 0.711 0.674 0.140 0.610 0.540 Agriculture
Други сектори 88.305 84.223 77.325 60.879 75.745 51.122 Other
Статистичка разлика - - - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
- - - - - Ore-extraction industry
1.680 1.582 1.791 1.705 1.852 Food, drink & tobacco industry
- - - - - Textile, leather & clothing industry
- - - - 0.196 Paper and printing
- - - 0.296 1.411 Engineering & other metal industry
- - - - - Other industries
0.179 0.192 0.311 0.305 0.252 Transport
- - - - - Households
- - - - - Agriculture
0.729 0.907 0.767 0.990 0.853 Other
- - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
- - - - - Ore-extraction industry
1.344 1.266 1.433 1.364 1.492 Food, drink & tobacco industry
- - - - - Textile, leather & clothing industry
- - - - 0.158 Paper and printing
- - - 0.237 1.137 Engineering & other metal industry
- - - - - Other industries
0.143 0.153 0.248 0.244 0.203 Transport
- - - - - Households
- - - - - Agriculture
0.583 0.726 0.613 0.792 0.687 Other
- - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
2)
Комбинирани енергани со основна дејност производство на електрична и топлинска енергија / Main activity producer CHP plants
Statistical review 6.4.12.01/707 73
T-02.22.1: Биланс на топлинска енергија
T-02.22.1: Balance of Derived Heat
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
2)
Tоплинската енергија опфаќа само енергија од јавни котлари / Derived heat includes energy from public heating plants
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Снабдување и потрошувачка 2005 2006 2007 2008 2009 20101) Supply and consumption
Бруто-примарно производство 600.298 661.237 583.174 645.558 768.833 748.023 Total primary production
Увоз 0.023 0.001 0.002 0.001 32.462 30.780 Imports
Салдо на залихи 15.002 - 10.838 - 32.474 31.463 - 38.396 - 28.417 Stock change
Извоз 3.222 3.091 4.303 2.358 0.205 0.243 Exports
Вкупно потребна енергија 612.101 647.309 546.399 674.664 762.694 750.143 Gross inland consumption
Енергија за енергетски 18.073 14.332 10.560 15.195 10.027 7.696 Transformation input
трансформации
Индустриски топлани (енергани) - - - - - - Autoprod.thermal power stations
Јавни котлари, индустриски котлари 18.073 14.332 10.560 15.195 10.027 7.696 Main activity producer heat plants,
и комбинирани електрани Autoproducer heat plants and CHP
plants
Потрошувачка во енергетскиот сектор 0.049 0.062 - - 0.084 - Consumption of the energy branch
Расположливо за финална 593.979 632.915 535.839 659.469 752.583 742.447 Available for final consumption
потрошувачка
Финална енергетска потрошувачка 593.979 632.915 535.839 659.469 752.583 742.447 Final energy consumption
Индустрија 17.824 12.507 8.204 4.649 3.087 11.947 Industry
Индустрија за железо и челик 12.278 10.324 4.698 1.355 0.146 7.534 Iron & steel industry
Обоена металургија - - - - - - Non-ferrous metal industry
Хемиска индустрија - - - - - - Chemical industry
Индустрија за градежен 0.717 0.526 0.298 0.233 0.096 0.084 Glass, pottery & building mat.
материјал, стакло и керамика industry
Индустрија за експлоатација на 0.293 0.129 0.167 0.083 0.625 1.249 Ore-extraction industry
руди
Прехранбена индустрија, 1.167 0.699 0.295 0.517 0.233 0.668 Food, drink & tobacco industry
пијалаци и тутун
Текстилна индустрија и 0.474 0.294 0.159 0.197 0.349 0.251 Textile, leather & clothing industry
кожарство
Индустрија за хартија и печатење 0.122 0.082 0.076 0.084 0.069 0.166 Paper and printing
Инженерство и друга метална 0.202 0.159 0.205 0.271 0.323 0.056 Engineering & other metal industry
индустрија
Останати индустрии 2.571 0.294 2.306 1.909 1.246 1.939 Other industries
Домаќинства 550.891 582.578 491.759 607.197 686.425 675.128 Households
Земјоделство 6.139 5.606 5.223 7.584 3.783 3.865 Agriculture
Други сектори 19.125 32.224 30.653 40.038 59.288 51.506 Other
Статистичка разлика - - - - - - Statistical difference
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
1)
Претходни податоци / Preliminary data
Страници/Pages: 84