Η Μάχη του Κλειδίου - 29 Ἰουλίου 1014

Ἡ Μάχη τοῦ Κλειδίου – 29 Ἰουλίου 1014
enromiosini.gr/arthrografia/i-machi-toy-kleidioy
29 Ιουλίου 2021
29 Ιουλίου 2021 σε ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ
Ἡ Μάχη τοῦ Κλειδίου (γνωστὴ και ̀ μὲ τὸ

ὄνομα Μάχη τῆς ὁροσειρᾶς Μπέλλες)
διεξήχθη στις̀ 29 Ἰουλίου 1014 μεταξύ της
Βυζαντινῆς και ̀ τῆς Βουλγαρικῆς
Αὐτοκρατορίας. Ἡ μάχη ἀποτέλεσε τὸ
ἀποκορύφωμα τῆς 50χρόνης διαμάχης
μεταξύ του Σαμουὴλ τῆς Βουλγαρίας και ̀
τοῦ Βασιλείου τοῦ Βουλγαροκτόνου. Ἡ
μάχη τελείωσε μὲ νίκη τῶν Βυζαντινῶν.
Ἡ μάχη διεξήχθη στὴν περιοχὴ μεταξύ των

βουνῶν τῶν Μπέλλων και ̀ του Ογκραζντέν,
στὸ σημερινὸ βουλγάρικο χωριό Κλειδίον. Ἡ
ἀποφασιστικὴ μάχη ἔγινε στις̀ 29 Ἰουλίου,
μὲ ἐπίθεση τῶν Βυζαντινῶν, ὑπὸ τὴν
ἡγεσία τοῦ Νικηφόρου Ξιφία, ἡ ὁποία εἶχε
ὡς ἀποτέλεσμα τὴν καταστροφὴ τῶν
Βουλγάρων. Αὐτὴ ἡ μάχη ἀποτέλεσε
μεγάλο πλῆγμα γιὰ τοὺς Βούλγαρους. Οἱ
Βούλγαροι στρατιῶτες αἰχμαλωτίστηκαν και ̀
Ἡ νίκη τῶν Βυζαντινῶν κατὰ τῶν Βουλγάρων
τυφλώθηκαν μετὰ ἀπὸ διαταγὴ τοῦ
(πάνω) καὶ ὁ θάνατος τοῦ Σαμουὴλ τῆς
Βασιλείου Β’, ὁ ὁποῖος ἀργότερα πῆρε τὸ Βουλγαρίας (κάτω)
ὄνομα «Βουλγαροκτόνος». Ὁ Σαμουὴλ
ἐπέζησε ἀπὸ τὴ μάχη, ἀλλὰ πέθανε 2 μῆνες ἀργότερα, ἀπὸ καρδιακὴ ἀνεπάρκεια.
Θεωρεῖται πῶς πέθανε ὅταν εἶδε τοὺς τυφλοὺς Βούλγαρους στρατιῶτες.
Παρὰ τὰ ἀποτελέσματα τῆς μάχης, ἡ Πρώτη Βουλγαρικὴ Αὐτοκρατορία δὲν

καταστράφηκε, ἀλλὰ δὲν ἦταν σὲ θέση νὰ ἀντιμετωπίσει τοὺς Βυζαντινούς. Γιὰ αὐτό, τὸ
1018, ἡ Βουλγαρικὴ Αὐτοκρατορία καταστράφηκε ἀπὸ τὸν Βασίλειο Β’.
Οἱ συγκρούσεις Βυζαντίου-Βουλγαρίας ξεκίνησαν τὸν 7ο αἰώνα μ.Χ., ὅταν οἱ Βούλγαροι,

ὑπὸ τὴν ἡγεσία του Χαν Ασπαρούχ, κατέλαβαν, κοντὰ στον Δούναβη, μιὰ ἐπαρχία
της Ανατολικὴς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Ὡς ἀποτέλεσμα, οἱ Βούλγαροι ἀναγκάστηκαν
νὰ ἀντιμετωπίσουν μιὰ σειρὰ πολέμων μὲ τὸ Βυζάντιο.
Τὸ 986, ἡ Βουλγαρία δέχθηκε ἐπίθεση ἀπὸ τὸν βορρᾶ ἀπὸ τὸν Πρίγκιπα τοῦ Κιέβου,
Σφιατοσλάφ. Εν τῷ μεταξύ, λόγω τῶν ἐπιθέσεων του Συμεών στο Βυζάντιο, ἡ
Βουλγαρικὴ Αὐτοκρατορία ἔχασε πολλὴ δύναμη. Κατά τὴ διάρκεια αὐτῶν τῶν
συγκρούσεων, οἱ ἐπιδρομεῖς ἀπὸ το Κίεβο νικηθηκαν ἀπὸ τοὺς Βυζαντινούς, οἱ ὁποῖοι
1/5
ἦταν σὲ πόλεμο μὲ τοὺς Βούλγαρους, μιὰ συνεχόμενη σύγκρουση μετὰ τὴν πτώση τῆς
βουλγαρικῆς πρωτεύουσας, Πρεσλάβ, τὸ 971. Αὐτὸ εἶχε τὸ ἀποτέλεσμα τῆς παραίτησης
του Μπορις̀ Β’ ἀπὸ τοὺς αὐτοκρατορικούς του τίτλους, και ̀ τὴν παραχώρηση τῆς
ἀνατολικῆς Βουλγαρίας στοὺς Βυζαντινούς. Οι Βυζαντινοι ̀ κατέλαβαν τὴν ἀνατολικὴ
Βουλγαρία, ἀλλὰ τὰ ἀνεξάρτητα ἐδάφη τῆς δυτικῆς Βουλγαρίας παρέμειναν αὐτόνομα και ̀
ὑπὸ τὴν ἡγεσία των Κομητόπουλων – Νταβίντ, Μωυσῆ, Ἀρόν και ̀ Σαμουὴλ –
ἀντιστάθηκαν ἐναντίον τοῦ Βυζαντίου.
Τὸ 976, στὸν θρόνο τοῦ Βυζαντίου ἀνέβηκε ὁ Βασίλειος Β’, και ̀ πρῶτος στόχος τοῦ ἦταν ἡ
κατάληψη τῆς Βουλγαρίας. Ἀντίπαλοί του ἦταν οἱ Δυτικοι ̀ Βούλγαροι, ὑπὸ τὴν ἡγεσία τοῦ
Σαμουήλ. Ἡ πρώτη ἐκστρατεία τοῦ Βασιλείου ἦταν καταστροφική, ὁ Βυζαντινὸς
Αὐτοκράτορας παραλίγο νὰ πεθάνει ὅταν οἱ Βούλγαροι ἐκμηδένισαν τὸν βυζαντινὸ
στρατό στις Πύλες τοῦ Τραϊανοῦ, τὸ 986.
Τὰ ἑπόμενα δεκαπέντε χρόνια, ὅσο ὁ Βασίλειος ἦταν ἀπασχολημένος μὲ τις̀
ἐπαναστάσεις ἐναντίον του και ̀ τις̀ ἐπιθέσεις των Φατιμίντ στην Ἀνατολία, ὁ Σαμουὴλ
ἀνακατέλαβε τὰ περισσότερα ἀπὸ τὰ πρώην βουλγαρικὰ ἐδάφη και ̀ μετέφερε τὸν πόλεμο
στὸ Βυζάντιο. Ὡστόσο, ἡ ἐπίθεσή του στὴ Νότια Ελλαδα, χάρη στὴν ὁποία ἔφθασαν
στην Κόρινθο, τελείωσε μὲ μεγάλη ἥττα τῶν Βουλγάρων στη μάχη τοῦ Σπερχείου το 996.
Ἡ ἑπόμενη φάση τοῦ πολέμου ξεκίνησε τὸ 1000, ὅταν ὁ Βασίλειος ξεκίνησε μιὰ σειρὰ ἀπὸ
ἐπιθέσεις στὴ Βουλγαρία. Κατέλαβε τη Μοισία, και ̀ τὸ 1003, τὰ σώματα τοῦ κατέλαβαν
το Βίντιν. Τὸν ἑπόμενο χρόνο, ὁ Βασίλειος κατατρόπωσε τὸν Σαμούηλ στη μάχη στὰ
Σκόπια. Τὸ 1005, ὁ Βασίλειος ἐπανέκτησε τὸν ἔλεγχο στὴ Θεσσαλία και ̀ σὲ μέρη τῆς
νότιας Μακεδονιας. Σὲ αὐτὰ και ̀ τὰ ἑπόμενα χρόνια, οἱ Βυζαντινοι ̀ εἰσέβαλαν ἀρκετὲς
φορὲς στὴ Βουλγαρία, λεηλατώντας τὴν ὕπαιθρο. Παρὰ τις̀ μερικὲς ἐπιτυχίες, οἱ
Βυζαντινοι ̀ δὲν κατάφεραν νὰ νικήσουν ἀποφασιστικά. Ἡ βουλγαρικὴ ἀντεπίθεση, τὸ
1009, στη μάχη τῆς Κρέτας ἀπέτυχε, παρόλο αὐτά, ἡ νίκη τῶν Βυζαντινῶν δὲν ἦταν
ἀποφασιστική, ἀλλὰ οἱ Βούλγαροι εἶχαν χάσει πολλὲς δυνάμεις. Σύμφωνα μὲ τὸν
Βυζαντινὸ ἱστορικό, Ἰωάννη Σκυλίτζη: «Ὁ Αὐτοκράτορας Βασίλειος Β’ συνέχιζε τις̀
ἐπιθέσεις στὴ Βουλγαρία, καταστρέφοντας τὰ πάντα στὸν δρόμο του. Ὁ Σαμουὴλ ἦταν
ἀνίκανος νὰ τὸν σταματήσει σὲ ἀνοιχτῆ μάχη, και ̀ ἔτσι, ἔχανε τὴ δύναμή του». Το
ἀποκορύφωμα τοῦ πολέμου ἦρθε τὸ 1014, ὅταν ὁ Σαμουήλ, ὡς ἡγέτης τοῦ στρατοῦ,
προσπάθησε νὰ σταματήσει τὸν βυζαντινὸ στρατὸ πριν̀ αὐτὸς εἰσέλθει στὴ βουλγαρικὴ
ἐνδοχώρα.
Ὁ Σαμουὴλ ἤξερε πῶς οἱ Βυζαντινοι ̀ θὰ ἐπιτίθονταν στὴ χώρα του ἀπὸ τις̀ ὀρεινὲς
περιοχές. Οἱ Βούλγαροι ἔχτισαν τάφρους κατὰ μῆκος τῶν συνόρων τους, εἰδικὰ στὸ
πέρασμα τοῦ Κλειδίου στον Στρυμόνα, καθὼς αὐτὸ ὁδηγοῦσε στὴν καρδιὰ τῆς
Βουλγαρίας. Ὁ Σαμουὴλ ὀχύρωσε περισσότερο τὴν ὀροσειρά Μπέλλες και ̀ τὸ Κάστρο
στὸν Στρυμόνα. Ο ποταμὸς τοῦ Στρυμόνα ἦταν ἰδανικὸ μέρος γιὰ ἐπιθέσεις και ̀
χρησιμοποιήθηκε ἀρκετὲς φορὲς ἀπὸ τοὺς Βυζαντινούς. Ὡστόσο, ὁ Σαμουὴλ ἐπέλεξε τὸν
Στρυμόνα γιὰ ἀμυντικὴ τακτικὴ – βρισκόταν στὸν δρόμο ἀπὸ τὴ Θεσσαλονίκη μέχρι τὴ
Θράκη, στὰ ἀνατολικά, και ̀ μέχρι την Οχρίδα, στὰ δυτικά. Τα σύνορα αὐτὰ φρουροῦνταν
ἀπὸ μεγάλες βουλγαρικὲς δυνάμεις.
2/5
Ὁ Σαμουὴλ ἀποφάσισε νὰ ἀντιμετωπίσει τὸν Βασίλειο Β’ και ̀ τὸν στρατό του στὸ Κλείδιο,
ὄχι μόνο λόγω τῶν ἡττῶν στὰ πεδία τῆς μάχης, ἀλλὰ και ̀ λόγω τῶν ἀνησυχιῶν σχετικὰ μὲ
τὴν ἐποπτεία τοῦ μεταξύ της ἀριστοκρατίας, ἡ ὁποία εἶχε ἀποδυναμωθεῖ ἀπὸ τις̀
ἐκστρατεῖες τοῦ Βασιλείου. Τὸ 1005, ὁ διοικητὴς του Δυρραχίου, λιμανιοῦ τῆς Ἀδριατικῆς,
παρέδωσε τὴν πόλη στὸν Βασίλειο Β’. Για νὰ ἀντιμετωπίσει τὴ βυζαντινὴ ἀπειλή, ὁ
Σαμουὴλ συγκέντρωσε 45.000 στρατιῶτες. Ο Βασίλειος Β’ ἐπίσης συγκέντρωσε ἕνα
μεγάλο ἀριθμὸ στρατιωτῶν, και ̀ ὅρισε διοικητὴ τον Νικηφόρο Ξιφία, ὁ ὁποῖος εἶχε
καταλάβει τις̀ παλαιὲς βουλγαρικὲς πρωτεύουσες Πλισκα και Πρεσλαβ, τὸ 1001.
Ὁ βυζαντινὸς στρατὸς ἔφθασε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη και ̀ περνώντας ἀπὸ τὴν
Κομοτηνή, τη Δράμα και ̀ τις Σέρρες εφθασε στὸ χωριὸ τοῦ Κλειδίου στὸν ποταμὸ
Στρυμόνα. Ἐκεῖ, βρῆκε ἕνα χοντρὸ ξύλινο τεῖχος μὲ Βούλγαρους στρατιῶτες. Οι Βυζαντινοι ̀
ἐπιτέθηκαν ἀμέσως, ἀλλὰ ὑποχώρησαν μὲ βαριὲς ἀπώλειες.
Ὁ Σαμουήλ, γιὰ νὰ ἀπομακρύνει τὸν Βασίλειο ἀπὸ τὸ πεδίο τῆς μάχης, ἔστειλε μεγάλο
στρατὸ στη Νεστορίτσα. Οι Βούλγαροι τῆς Νεστορίτσας ἔφθασαν ὡς τη Θεσσαλονίκη,
ἀλλὰ δέχθηκαν μεγάλη ἥττα ἀπὸ τον στρατηγό Θεοφυλακτο Βοτανειάτη και ̀ ἀπὸ τὸν γιό
του, Μιχαήλ. Ὁ Θεοφύλακτος αἰχμαλώτισε πολλοὺς Βούλγαρους και ̀ βάδισε στὰ βόρεια
γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Βασίλειο.
Ἡ πρώτη ἀπόπειρα τοῦ Βασιλείου γιὰ νὰ συντρίψει τοὺς ὑπερασπιστὲς τοῦ περάσματος
ἦταν ἀνεπιτυχής, καθὼς ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀμυνόμενων ἀνέρχονταν στοὺς 15.000-20.000
Βούλγαρους. Παρά τις̀ δυσκολίες, ὁ Βυζαντινὸς Αὐτοκράτορας ἀρνήθηκε νὰ σταματήσει
τὴν ἐπίθεση. Διέταξε τὸν Νικηφόρο Ξιφία νὰ μεταφέρει τὰ σώματά του στὸ Βελάσιο, γιὰ νὰ
περικυκλώσει τοὺς Βούλγαρους, ὅσο ὁ ὑπόλοιπος βυζαντινὸς στρατὸς θὰ πολιορκοῦσε τὸ
τεῖχος. Ο Ξιφίας ὁδήγησε τὰ σώματά του σὲ ἕνα μονοπάτι, πίσω ἀπὸ τις̀ θέσεις τῶν
Βουλγάρων. Στις 29 Ἰουλίου, ὁ Ξιφίας ἐπιτέθηκε στοὺς Βούλγαρους, ἀφοῦ τοὺς
περικύκλωσε. Οἱ Βούλγαροι στρατιῶτες ἄφησαν τὸ ὀχυρὸ και ̀ κατευθύνθηκαν νὰ
ἀντιμετωπίσουν τὴ νέα ἀπειλή, δίνοντας στὸν Βασίλειο τὴν εὐκαιρία νὰ καταστρέψει τὸ
τεῖχος.
Ἐξαιτίας τῆς σύγχυσης ποὺ ἐπικρατοῦσε στὸ πεδίο τῆς μάχης, πολλὰ βουλγαρικὰ
στρατεύματα καταστράφηκαν, ἐνῶ τὰ ὑπόλοιπα ἀπεγνωσμένα προσπαθοῦσαν νὰ
φύγουν στὴ Δύση. Ὁ Σαμουὴλ και ̀ ὁ γιὸς του, Γκαβιλ̀ (Γαβριὴλ) Ραντομίρ, κατευθύνθηκαν
στὰ ἀνατολικὰ ἀπὸ τὸ ὀχυρό τους στη Στρώμνιτσα, ἀλλὰ καταστράφηκαν στις̀ μάχες στὸ
Μοκριέβο. Πολλοί Βούλγαροι στρατιῶτες σκοτώθηκαν και ̀ ἄλλοι αἰχμαλωτίστηκαν. Ο
Αὐτοκράτορας Σαμούηλ σώθηκε χάρη στὴν ἀνδρεία τοῦ γιοῦ του, και ̀ μὲ ἀσφάλεια
ἔφθασαν στὸ Πρίλεπ. Από τὸ Πρίλεπ, ὁ Σαμουὴλ ἔφθασε στην Πρέσπα ενω ὁ γιὸς τοῦ
κατευθύνθηκε στὴ Στρώμνιτσα γιὰ νὰ συνεχίσει τὴ μάχη.
Μετὰ τὴ νίκη στὴ μάχη τοῦ Κλειδίου, ὁ Βασίλειος Β’ κατευθύνθηκε στὴ Στρώμνιτσα,
ὀχυρὸ-κλειδι ̀ στὴν κοιλάδα του Βαρδάρη. Στὸν δρόμο τους γιὰ τὴν πόλη, οἱ Βυζαντινοι ̀
κατέλαβαν τὸ ὀχυρό του Ματσούκιον. Ο Βυζαντινὸς Αὐτοκράτορας ἔστειλε ἕνα στρατό,
ὑπὸ τὴν ἡγεσία τοῦ Βοτανειάτη, γιὰ νὰ περικυκλώσει τὴ Στρώμνιτσα και ̀ νὰ καταστρέψει τὰ
τείχη τῆς πόλης, καθὼς ἐπίσης και ̀ νὰ καθαρίσει τὸν δρόμο πρὸς τὴ Θεσσαλονίκη. Μὲ τὰ
ὑπόλοιπα σώματά του, ὁ Βασίλειος ἔμεινε γιὰ νὰ καταστρέψει τελείως τὴν πόλη. Στὴν
ἀρχὴ οἱ Βούλγαροι ἄφησαν τὸν Βοτενειάτη νὰ καταστρέψει τις̀ ὀχυρώσεις τους, ἀλλὰ
3/5
περικύκλωσαν αὐτὸν και ̀ τὸν στρατό του και ̀ τὸν ἔσφαξαν. Στὴ μάχη, ὁ Γκαβριλ̀ Ραντομιρ̀
σκότωσε τὸν Βοτανειάτη μὲ τὸ δόρυ του. Ως ἀποτέλεσμα, ὁ Βασίλειος Β’ ἀναγκάστηκε νὰ
σταματήσει τὴν πολιορκία τῆς Στρώμνιτσας και ̀ ὑποχώρησε. Στὴν ἐπιστροφή, ὁ Βασίλειος
ἔπεισε τον κουβικουλάριο Σεργιο νὰ παραδώσει τὸ ὀχυρό του Μελένικου, τὸ ὁποῖο
ἀποτελοῦσε τὸν κεντρικὸ δρόμο πρὸς τη Σόφια, ἀπὸ τὰ νότια.
Ὁ Σκυλίτζης θεωρεῖ πῶς ὁ Βασίλειος αἰχμαλώτισε 15.000 στρατιῶτες (14.000 σύμφωνα

μὲ τον Κεκαυμένο). Σύγχρονοι ἱστορικοί, ὅπως ὀ Βασιλ̀ Ζλατάρσκι, ἰσχυρίζονται πῶς
αὐτοι ̀ οἱ ἀριθμοι ̀ εἶναι ἀπίθανοι και ̀ ὑπερβολικοί. Τὸν 14ο αἰώνα, τὸ ἔργο τοῦ
Κωνσταντίνου Μαννάση, Χρονικόν, μεταφράστηκε στὰ βουλγάρικα. Ὁ Μαννάσης
καταγράφει πῶς στὴ μάχη αἰχμαλωτίστηκαν 8.000 στρατιῶτες. Ὁ Βασίλειος χώρισε τοὺς
αἰχμάλωτους σὲ ὁμάδες τῶν 100 ἀνδρῶν, τυφλώνοντας τοὺς 99 αἰχμαλώτους σὲ κάθε
ὁμάδα και ̀ ἀφήνοντας τὸν τελευταῖο μὲ ἕνα μάτι, γιὰ νὰ ὁδηγεῖ τοὺς ὑπόλοιπους στὴν
πατρίδα τους – αὐτὸ τὸ ἔκανε γιὰ νὰ ἐκδικηθεῖ τὸν θάνατο τοῦ Βοτανειάτη, ὁ ὁποῖος ἦταν
ὁ ἀγαπημένος τοῦ στρατηγός. Άλλη αἰτία γιὰ αὐτὴ τὴν πράξη, ἦταν ὅτι στὰ μάτια τῶν
Βυζαντινῶν, οἱ Βούλγαροι ἦταν ἐπαναστάτες κατὰ τῆς ἐξουσίας τους, και ̀ πῶς ἡ τύφλωση
ἦταν ἡ πιθανὴ τιμωρία γιὰ τοὺς ἀντάρτες. Για αὐτὴ τὴν πράξη, ὁ Βασίλειος ἔλαβε τὸ
ἐπίθετο «Βουλγαροκτόνος». Στις̀ 6 Ὀκτωβρίου 1014, ὁ Σαμουὴλ πέθανε ἀπὸ καρδιακὴ
ἀνεπάρκεια, ὅταν εἶδε τοὺς τυφλούς του στρατιῶτες.
Ὁ θάνατος τοῦ Βοτανειάτη και ̀ τὰ μετέπειτα τέσσερα χρόνια του πολέμου ἔδειξαν πῶς ἡ
βυζαντινὴ ἐπιτυχία δὲν ἦταν πλήρης. Μερικοί σύγχρονοι ἱστορικοι ̀ θεωροῦν πῶς ἡ ἥττα
τῶν Βουλγάρων δὲν ἦταν πλήρης, ὅπως περιέγραψαν ὁ Σκυλίτζης και ̀ ὁ
Κεκαυμένος. Άλλοι ἱστορικοι ̀ δίνουν ἔμφαση στὸν θάνατο τοῦ Σαμουὴλ και ̀ θεωροῦν αὐτὸ
τὸ γεγονὸς ὡς μεγάλο πλῆγμα γιὰ τὴ Βουλγαρία. Ο Γκαβριλ̀ Ραντομιρ̀ και ̀ ὀ Ιβᾶν
Βλαντισλάφ σταθηκαν ἀνίκανοι νὰ ἀντιμετωπίσουν τοὺς Βυζαντινούς, και ̀ τελικὰ ἡ
Βουλγαρία καταλήφθηκε τὸ 1018. Αυτό τὸν χρόνο, ὁ Τσάρος Ἰβᾶν Βλαντισλὰφ σκοτώθηκε
στη μάχη στὸ Δυρράχιο, και ̀ ἡ Βουλγαρία ἔγινε ἐπαρχία τοῦ Βυζαντίου, μέχρι τὸ 1185,
ὅποτε διεξήχθη ἡ ἐπιτυχὴς ἐξέγερση των αδερφῶν Ἄσεν.
Στὴ μάχη τοῦ Κλειδίου, ὁ βουλγαρικὸς στρατὸς ὑπέστη βαριὲς ἀπώλειες, και ̀ αὐτὸ ἦταν
ἀποφασιστικὸς παράγοντας γιὰ τὴν τελικὴ νίκη τοῦ Βυζαντίου στὸν πόλεμο. Οἱ
περισσότεροι ἀπὸ τοὺς διοικητὲς ἀποφάσισαν νὰ παραδοθοῦν ἐθελοντικὰ στὸν Βασίλειο
Β’.
Ἡ μάχη εἶχε ἀντίκτυπο στους Σέρβους και ̀ στους Κροάτες, οἱ ὁποῖοι ἀναγκάστηκαν νὰ
ἀναγνωρίσουν τὴ δύναμη τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα, μετὰ τὸ 1018. Τα σύνορά της
Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας αποκασταθηκαν στὸν Δούναβη, δίνοντας στὸ Βυζάντιο τὸν
ἔλεγχο τῆς βαλκανικῆς χερσονήσου ἀπὸ τὸν Δούναβη στὴν Πελοπόννησο και ̀ ἀπὸ τὴν
Ἀδριατικὴ μέχρι τὴ Μαύρη Θάλασσα.
ΠΗΓΗ
ΑΔΕΙΑ : https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.el#
Ἀναδημοσίευση ἀπό 26-7-2016
4/5
5/5

Η Μάχη του Κλειδίου - 29 Ἰουλίου 1014

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Η Μάχη του Κλειδίου - 29 Ἰουλίου 1014

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ἡ Μάχη τοῦ Κλειδίου – 29 Ἰουλίου 1014

29 Ιουλίου 2021 σε ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ

Ἡ Μάχη τοῦ Κλειδίου (γνωστὴ και ̀ μὲ τὸ

Ἡ μάχη διεξήχθη στὴν περιοχὴ μεταξύ των

Παρὰ τὰ ἀποτελέσματα τῆς μάχης, ἡ Πρώτη Βουλγαρικὴ Αὐτοκρατορία δὲν

Οἱ συγκρούσεις Βυζαντίου-Βουλγαρίας ξεκίνησαν τὸν 7ο αἰώνα μ.Χ., ὅταν οἱ Βούλγαροι,

Ὁ Σκυλίτζης θεωρεῖ πῶς ὁ Βασίλειος αἰχμαλώτισε 15.000 στρατιῶτες (14.000 σύμφωνα

Ἀναδημοσίευση ἀπό 26-7-2016

You might also like