Professional Documents
Culture Documents
Lanankuknak
@autsmb j hs Crao`sprjmba
Nigssjr
Aknihsmb Crjkzðshsmb ]pjkhsmb
]prjmbkhvaju +
]MBQLA\P-Sarijn
Iahpzhn
@haa Jutgrhkkak vg
@h vgkk Lanankuknak shk` Iabrarhkkak jo
Ngatba-iksthtut Kha`arijk`a uk ` varcùnak ùlar ijkndjbrhna
Arcjbruknak hk @autsmbeursak cùrcrao`sprjmbhna Iarkar.
www.jucnjlak.smbulart-varijn.`a
©
]MBQLA\P-Sarijn, Iahpzhn
<., ukvarjk`arta Jucijna <6:=
Jiha \ambta vgrlabjitak
Vrhkta` hk Narojky
H]LK5 8>2-=-8<81<3-22-<
Hkbjitsvarzahmbkhs
Jkwahsuknak 0
Hkstrumthgks ▦ Hkstrumthgks ▦ Hkstrummhgkas
Nrjoojthejihsmba Cjmblanrhcca 0
Nrjoojr taros «Paroas nrjoojthmjux ▦ Mgkmaptgs nrjojthmjias
Ejphtai = Mbjptar = ▦
Mbjphtra = ▦ Mjpïtuig =
Pahia J , M uk`@ Vjrts J , M jk ` @ ▦ Vjrtha J , Ma
Matt @ ▦ Vjrtas J,M y @ 0<
Pahi L Vjrt L« Vjrtha L ▦ Vjrta L 13
▦ ▦
Ejphtai 3 Mbjptar 3 Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
Pahia J , M uk ` @ Vjrts J, M jk ` @ ▦ Vjrtha J , Ma
Matt @ ▦ Vjrtas J,M y @ 22
Pahi L Vjrt L ▦ Vjrtha L ▦ Vjrta L :6<
=
Jkwahsuknak Hkstrumthgks
▦ Jkwahsuknak ▦ hkstrumthgks
`j s J`daethv, -a
`js j`damthva
`ar
`a r Jeeusjthv jmmusjthva
`ar Jrtheai,
jrthmia
`ar Jussjnasjtz, -a stjtaoakt
lasthoot `achkhta
lasthootar Jrtheai `achkhta jrthmia
`ar @jthv `jthva
`haa @aeihkjthgk,-ak
`h `amiakshgk
`j s @aogkstrjthvprgkgoak,
`js
`aogkstrjthva prgkguk
`ar @hpbtbgkn, -a `hpbtbgkn
`haa Ak`ukn, -ak
`h ak`hkn
`haa Arnìkzukn, -ak
`h pbrjsa, prapgshthgkji pbrjsa
`ar Cjii, -a mjsa (jmmusjthva atm.)
cèohkhk caohkhka
`ar
`a r Crjnasjtz, -a hktarrgnjthva saktakma, quasthgk
`j s Crjnawgrt,-ar
`js hktarrgnjthva, quasthgk wgr`
`haNanakwjrt prasakt taksa
`a r Nakus, `ha Nakarj
`ar nak`ar
0 Lanankuknak JP
Hkstrumthgks Hkstrummhgkas
▦ Hkstrumthgks ▦ Hkstrummhgkas
j`damthc ai j`dathvg, -s
jmmusjthc ai jmusjtvg, -s
jrthmia ai jrtïmuig, -s
pbrjsa jcchrojthva ij grjmhýk akukmhjthvj, -as
`èchkh `atarohkj`g
jrthmia `èchkh ai jrtïmuig `atarohkj`g
`jthc ai `jthvg, -s
`èmihkjhsgk ij `amihkjmhýk, -as
prgkgo `èogkstrjthc ai prgkgolra `aogstrjthvg, -s
`hpbtgknua ai `hptgkng, -s
tarohkjhsgk ij tarohkjmhýk, -as
mgopièoakt ai mgopiaoaktg, -s
mjs (jmmusjthc atm.) ai mjsg, -s
cèohkhk caoakhkg
anankuknakJi
1
`haNrjoojthe,-ak nrjoojr
`jsNruk`wgrt,-ar kgk-mgopguk` wgr`
`jsBhicsvarl,-ak juxhihjry varl
`h a Bgcihmbeahtscgro,-ak (]ha)
`ha cgroji wgwgrr` cg
cgrr ygu (]ha)
`ar
`a r Hoparjthv, -a hoparjthva
`a r Hkchkhthv, -a
`ar hkchkhthva
`a r Ejsus,-
`ar mjsa (jmmusjthva atm.)
`h a Egopjrjthgk ,-ak
`ha mgopjrhsgk
`a r Egopjrjthv,-a
`ar mgopjrjthva
`j s Egopgshtuo, `ha Egopgshtj
`js mgopguk` wgr`
egkdunharak tg mgkdunjta
`ha (Mgkdunjthgk, -a k mgkdunjthgk
`h a Egkdukethgk, -ak
`ha mgkdukmthgk
`h a Igejijknjla,-k
`ha prapgshthgkji pbrjsa hk`hmjthkn j igmjthgk
ojseuihk ojsmuihka
`j s Og`jivarl, -ak
`js og`j
og `jii va
varl
rl
`h a Kanjthgk, -ak
`ha kanjthgk
kanjthv kanjthva
`a r kanjthva Jrtheai (eahk) kanjthva jrthmia (eahk)
kautrji kautar
`j s Kgoak,-
`js kguk
`ar Kgohkjthv, -a kgohkjthva
`h a Grtsjknjla,-k
`ha prapgshthgkji pbrjsa hk`hmjthkn j igmjthgk
`j s Vjrthzhp, -hak
`js pjrthmhpia
`j s Varcaet
`js parcamt taksa
`j s Varsgkjiprgkgoak,
`js
parsgkji prgkguk
`haVbgkathe pbgkathms
`ar Viurji piurji
`ar Vgssasshvjrtheai,
pgssasshva jrthmia
`j s Vrjchx, -a
`js prachx
`h a Vrapgshthgk, -ak
`ha prapgshthgk
igejia/taopgrjia Vrjpgshthgk prapgshthgk gc pijma/thoa
`js
`j s Vrìsaks prasakt taksa
`j s Vrjtarhtuo
`js pratarhta taksa
`j s Vrgkgoak,-
`js prgkguk
ranaioì×hn ranuijr
ranaioj×hnas Sarl ranuijr varl
`h a \hmbtuknsjknjla,
`ha -k prapgshthgkji pbrjsa hk`hmjthkn j `hramthgk
`ar ]jtz, -a saktakma
`ar]jtzlju saktakma strumtura, syktjx
`ha ]jtzeijooar, -k syktjmthm crjoa
`ha ]jtzoaig`ha,-k saktakma hktgkjthgk
`ha ]jtzvarlhk`ukn, -ak mgopguk` saktakma
`a r ]hknuijr
`ar shknuijr
`ha ]gk`arcgro, -ak-a k axmapthgk
`j s ]ulstjkthv, -a
`js sulstjkthva
`ha Paopgrjijknjla, -k prapgshthgkji pbrjsa hk`hmjthkn thoa
trakkljr sapjrjlia
3 Lanankuknak J
nrjoojhra ij nrjoêthmj, -s
ogtt shopia, kgk mgopgsè
og ij rjïz, -mas
(varla) juxhihjhra ai varlg juxhihjr, -s
cgroa `a pgihtassa (]ha) ij cgroj `a mgrtasïj, -s
hopèrjthc ai hoparjthvg, -s
hkchkhthc ai hkchkhthvg, -s
mj s (jmmusjthc atm.)
mjs ai mjsg, -s
mgopjrjhsgk ij
mgopjrjthc ai mgopjrjmhýk,-as
mgopjrjthvg, -s
ogtt mgopgsè
og ai mgopuastg, -s
mgkdunuar mgkdunjr
mgkdunjhsgk ij mgkdunjmhýk, -as
mgkdgkmthgk ij mgkdukmhýk, -as
mgopièoakt `a ihau ij hk`hmjmhýk igmji, -as
ojsmuihk ojsmuihkg
varla og`ji ai varlg og`ji, -s
kènjthgk ij kanjmhýk, -as
kènjthc kanjthvg
jrthmia kènjthc (eahk) ai jrtïmuig kanjthvg
kautra kautrg
kgo ai kgolra, -s
kgohkjthc ai kgohkjthvg, -s
mgopièoakt `a ihau ij hk`hmjmhýk `a iunjr, -as
pjrthmhpa ai pjrthmhphg, -s
pjrcjht ai pratèrhtg parcamtg
prgkgo parsgkkai ai prgkgolra parsgkji, -s
pbgkèthqua ij cgkèthmj
piurhai ai piurji
jrthmia pgssasshc ai jrtïmuig pgsashvg, -s
prèchxa ai prachdg, -s
prèpgshthgk ij prapgshmhýk, -as
prèpgshthgk `a ihau/`a taops prapgshmhýk igmji/taopgrji
prèsakt ai prasakta
prètèrht ai pratèrhtg
prgkgo ai prgkgolra, -s
rènuihar ranuijr
varla rènuihar Sarlg ranuijr
mgopièoakt `a `hramthgk ij hk`hmjmhýk `a `hrammhýk, -sas
pbrjsa ij crjsa, -s
strumtura `a ij pbrjsa ij mgkstrummhýk `a ij grjmhýk, -as
pjraktbâsa syktjxhqua ij `aihohtjmhýk `a ij grjmhýk, -as
hktgkjthgk ij prgsg`hj, -s
pbrjsa mgopgsèa ij mgkdukmhýk, -as
shknuihar ai shknuijr, -as
anankuknakJi >
2 LanankuknakJi
hk`èchkh hk`atarohkj`g
jrthmia hk`èchkh ai jrtïmuig hk`atarohkj`g
hrrènuihar hrranuijr
varla hrrènuihar ai varlg hrranuijr
hksèpjrjlia kg sapjrjlia
prèchxa hksèpjrjlia ai prachdg kg sapjrjlia
varla ai varlg, -s
pjssè ai pjsj`g
pjssè `u va
varl
rla
a ij cgroj `a pjsj`g, -s
mbjknaoakt `a vgyaiia ai mjolhg `a vgmji, -s
prèpgshthgk jvam ia `jthc gu i'jmmusjthc ij prapgshmhýk mgk `jthvg g jmusjthvg
jmmakt tgkhqua ij jmaktujmhýk, -as
mgopièoakt `a taops ij hk`hmjmhýk `a thaopg, -as
taops `u va
varl
rla
a ij cgroj taopgrji, -s
ogtt mgopgsè
og pjijlrjs mgopuastjs
sghr ij tjr`a, -s
Lgksghr, ¡Luakjs tjr`as
rgojk `'jvaktura ij kgvaij `a jvakturjs
buht gmbg
cjhra jttakthgk prastjr jtakmhýk
Jttakthgk ¡Jtakmhýk
j`rassa ij `hrammhýk
Jinèrha Jrnaihj
tgus tg`gs
tgus ias akcjkts tg`gs igs khúgs
nèkèrji nakarji
jipbjlat ai jicjlatg
mgooa mgog, `a
Aiia trjvjhiia mgooa aksahnkjkta, Aiij trjljdj `a ojastrj,
vhaux, ìn
ìnèè vhadg/a`j`
D'jh 01 jks. Pakng 01 júgs,
ìna ij a`j`
jutra gtrg
`'jutras pjys gtrgs pjïsas
`gkkèa ij hk`hmjmhýk, -as
rèpgksa ij raspuastj, -s
rèpgk`ra raspgk`ar
jrjla êrjla
trjvjhiiar trjljdjr
ai -s
jrmbhtamta (o ) jrquhtamtg,
jrmbhtamta (c) ij jrquhtamtg, -s
oè`amhk (o ) ai oè`hmg, -s
oè`amhk (c) ij oè`hmg, -s
anankuknak J: 8
+
Ejphtai : Mbjptar :
6 Lanankuknak J
Mbjphtra Mjpïtuig
jsshstjkt ai jshstakta, -s
jsshstjkta ij jshstakta, -s
jussh tjolhèk
sur sglra, ak
Amgutaz ij sgiuthgk sur ia m`
m`.. Asmumbak ij sgiumhýk `a
`aii M@.
`avghr ai adarmhmhg, -s
`a `a,, cuarj
`a
Da vhaks `a Ojrlurn, Sakng `a Ojrlurn,
hkcgrojthgk ij hkcgrojmhýk, ij racarakmhj, -s
vghtura ai mgmba, -s
kuoèrg `'hoojtrhmuijthgk ij ojtrïmuij, -s
ljseat (spgrt) ai ljigkmastg
rèpgk`ra raspgk`ar
rèpgk`ra æ uka quasthgk raspgk`ar ukj pranuktj
rakmgktra ai akmuaktrg, -s
sjiuar sjiu`jr
mbaz ak, pg r
Hi trjvjhiia mbaz ]haoaks, Prjljdj ak ]haoaks,
axaopia ai adaopig, -s
Lainhqua Lèinhmj
rjmgktar hkcgrojr
prgcasshgk, jmthvhtè prgcasshgkkaiia ij prgcashýk, -as
spèmhji aspamhji
mjrjmtâras spèmhjux mjrjmtaras aspamhjias
`a s jccjhras
nasthgk `as aoprasjrhjias
mgopgsar mgkstruhr
Mgopgsaz `as pbrjsas, Mgkstruyj crjsas,
lhgnrjpbha ij lhgnrjcïj, -s
dusqu'æ bjstj
uk pa u (uk) pgmg
Da pjria uk pa u jiiaojk`, Bjlig uk pgmg `a jiaoêk,
lgwihkn igs lgigs
Lrèshi Lrjshi
tholra ai saiig, -s
crâra ai barojkg, -s
ihvra ai ihlrg, -s
iattra ij iatrj,-s
èpaiar (uk ogt) `aiatrajr
mbhoha ij quïohmj
mbhohsta (o ) ai quïohmg, -s
mbhohsta (c) ij quïohmg, -s
Mbhih Mbhia
Mbhka Mbhkj
mbhkghs mbhkg
mbgaur ai mgrg, -s
m` ai M@, -s
ignhmhai ai prgnrjoj `a gr`akj`gr, -s
@jkaojre @hkjojrmj
anankuknak Ji +
::
Ejphtai Mbjptar :
@êkhsmb @jkhsb
`ahk (o,(o , k)/`ahka (c, VH.) ygur (hkcgroji, sn )
`ahkk Crau
`ah Crauk`/
k`/`ah
`ahka
ka Crauk`hk ygur ojia crhak`/ygur cao
caojia
jia crhak`
crhak`
@autsmb Narojk
@autsmbijk` Narojky
`a r @hjignua
`ar `hjignua
`hasar (o)/`hasa (c, Vi.)/`hasas (k
(k)) tbhs, tbasa
`grt tbara
`rah tbraa
`rahcthn tbhrty
`u yguu (hkcgroji, sn)
yg
`arAbapjrtkar,- spgusa(o)
`ha Abapjrtkarhk, -kak spgusa (c)
ahk(o, k)/ahka(c) j, jk
ahk Crauk`/ahka Crauk`hk j ojia crhak`/j caoj
caojia
ia crha
crhak`
k`
ahkcjmb shopia, ajsy
ahkhna j caw
ahkhna Crjuak j caw wgoak
ahks gka
gk a
`a r Ahkwgbkar,
`ar hkbjlhtjkt (o )
`h a Ahkwgbkarhk, -kak
`ha hkbjlhtjkt (c)
`haAiaetrgkhe aiamtrgkhms
`a r Aiaetrgkhehknakhaur, -a
`ar aiamtrgkhms aknhkaar
aic aiavak
`haAitark (VH.) pjrakts
`h a A-Ojhi, -s
`ha aojhi
`haAk`ukn,-ak ak`hkn gc j wgr`
Aknijk` Aknijk`
Aknihsmb Aknihsb
ar ba
arnìkzak tg mgopiata
`h a Avjiujthgk, -ak
`ha avjiujthgk
`ha
`h a Cjohiha,-k cjohiy
`a r Cjohihakstjk`
`ar ojrhtji stjtus, cjohiy stjtus
`arCjohihakkjoa,-k cjohiy kjoa
cjst jiogst
`h a Cauarwabr (]n.)
`ha chra `apjrtoakt
chk`ak Uarchk`at_ tg chk`
cginak` cgiigwhkn
Cigrak ]ha `ha cginak`ak Tjbiak. tbaa cgiigwhkn kuolars,
Ihstak tg tb
`js Ciunzaun, -a jhrpijka
`h a Cgro, -ak
`ha cgro
cgroai cgroji
`h a Crjna,
`ha -k quasthgk
crjnak tg js e j quasthgk/sgoagka
Crjkerahmb Crjkma
`h a Crju, -ak
`ha wgojk, whca, Ors.
Crju ]mboh`t Ors. ]mboh`t
:< Lanankuknak J
Mbjphtra : Mjpïtuig :
`jkghs `jkès
tgk, tj, tas tu (ojsa, cao), tus (pi)
tg
tgkk joh/tgk joha tu johng, tu johnj
jiiaojk` jiaoêk
Jiiaojnka Jiaojkhj
`hjignua ai `hêigng
maiuh-mh,
maiuh-mh, maiia-
maiia-mh,
mh, maux-mh, maiias-mh èsta, èstj, èsta (prgkgolras)
iæ-ljs jiiï
trghs tras
trakta trahktj
tu, tgh tô
èpgux ai mýkyuna
èpgusa ij mýkyuna
uk, uka uk (ojsa), ukj (cao)
uk joh/uka joha uk johng, ukj johnj
shopia sakmhiig
quaiquas jinukgs,-js
quaiquas caooas jinukjs oudaras
uk ukg, ukj
bjlhtjkt (o ) ai bjlhtjkta, -s
bjlhtjkt (c) ij bjlhtjkta, -s
èiamtrgkhqua ij aiamtrýkhmj
hknèkaur èiamtrgkhmhak ai hknakharg `a aiamtrýkhmj, -s
gkza gkma
pjrakts igs pj
pj`r
`ras
as (p
(pii)
mgurrhai ai mgrrag aiamtrýkhmg, -s
tarohkjhsgk ij tarohkjmhýk, -as
Jkniatarra Hknijtarrj
jknijhs hkniès
hi èi
mgopiètar mgopiatjr
èvjiujthgk ij avjiujmhýk, -as
cjohiia ij cjohihj, -s
ètjt mhvhi ai astj`g cjohihjr
kgo `a cjohiia ai kgolra `a cjohihj, -s
prasqua mjsh
pgophars igs lgolargs
trguvar akmgktrjr
suhvjkt shnuhakta
Amgutaz ias kgolras suhvjkts, Asmumba igs kôoargs shnuhaktas,
jvhgk ai jvhýk, -as
cgroa ij cgroj, -s
cgroai cgroji
quasthgk ij pranuktj, -s
quasthgk,
pgsar uka `aojk`ar pranuktjr
Crjkmhj
Crjkma
caooa, O o a ij oudar, -s
Oj`joa ]mboh`t ij saúgrj ]mboh`t
anankuknak J:
:=
Ejphtai : Mbjptar
:0 Lanankuknak J
Mbjphtra : Mjpïtuig :
bgmeay ai bgmeay
èmgutar, aktak`ra gïr
gï r
makt mhak
Da yp
sgk, sj,
sj , sas su (ojsa, cao), su s (pi)
sgk joh/sgk joha su johng, su johnj
vgtra, vgs (cgroai) su (ojsa, cao), su s (pi)
vgtra joh/vgtra joha su johng, su johnj
vgus (hkcgroai, pi) vgsgtrgs
æ ak
D'bjlhta æ Igk`ras. Shvg ak Igk`ras.
Hk`a Hk`hj
hkcgrojthqua ij hkcgroêthmj
hkcgrojthmhak ai hkcgroêthmg, -s
hkcgrojthmhakka ij hkcgroêthmg, -s
hkcgrojthgk ij hkcgrojmhýk, -as
anankuknak J:
+
:1
Ejphtai : Mbjptar :
hkcgroa` hkcgroji
`arr Hknèkhaur, -a
`a aknhkaar (o )
`haiknakhaurhk,-kak aknhkaar (c)
`js Hknakhaurwasak aknhkaarhkn
Hrijk` Hraijk`
Htjihak Htjiy
Htjihakhsmb Htjihjk
dj ya
yass
`jsDjbr,-a yajr
Djpjk Djpjk
Djpjkhsmb Djpjkasa
`ha Djzz-Oushe djzz
`arr Dgurkjihst, -ak
`a -a k dgurkjihst (o )
`ha Dgurkjihsthk, -kak dgurkjihst (c)
Durj (VH.) ijw
Hmbb stu`hara Durj,
Hm H stu`y ijw.
`arr Durhst, -ak
`a ijwyar, ianji axpart (o )
`haDurhsthk, -kak ijwyar, ianji axpart (c)
Ejkj`j Mjkj`j
(hmb) ejkk (H) mjk
`js Ejphtai,
mbjptar
eahk(o,k)/eahka(c, VH.) kg, kg
kgtt jk
jkyy
eahk Crau
Crauk`/
k`/eah
eahka
ka Crau
Crauk`h
k`hkk kg ojia crhak`/kg cao
caojia
jia crhak`
crhak`
`arr Eaiikar,-
`a wjhtar
`ha Eaiikarhk,-kak wjhtrass
eakkak tg ekgw
`js Eakkzahmbak,- bara4 ihmaksa pijta, ranhstrjthgk pijta
`js Ehk`, -ar mbhi`
eiahk ihttia, sojii
`arr Egmb, -a
`a mgge
`js Egmblumb,-ar mggelgge
egolhkharak tg mgolhka
egooak tg mgoa
`arEgoohssjr,-a hkspamtgr (o )
`ha Egoohssjrhk, -kak hkspamtgr (c)
`ha Egooukhejthgk mgooukhmjthgk
`ha Egrraetur, -ak mgrramthgk
`arr Erhohkjhegoohssjr,
`a -a pgihma hkspamtgr
`arr Erhohkjirgojk, -a
`a mrhoa kgvai
eurz sbgrt
`js Ijk`,-ar mguktry
▦jk`ak Uarijk`at_ tg ijk`
@js Ciunzaun ijk`at. Pbaa jhrpijka hs ijk`hkn,
Pb
ijut igu`, kghsy
:3 Lanankuknak J
Mbjphtra : Mjpïtuig :
hkcgroai hkcgrojh
hknèkhaur (o)
(o ) ai hknakharg, -s
hknèkhaur (c) ij hknakharg, -s
smhakmas `a i'hknèkhaur ij hknakharïj
Hrijk`a Hrijk`j
Htjiha Htjihj
htjihak htjihjkg
guh
gu h sï
jkkèa, jk ai júg, -s
Djpgk Djpýk
djpgkjhs djpgkès
djzz ij oôshmj `a Djzz
dgurkjihsta (o ) ai parhg`hstj, -s
dgurkjihsta (c) ij parhg`hstj, -s
`rght `arambg
D'ètu`ha ia `rght, astu`hg `arambg
durhsta (o ) ai durhstj,-s
durhsta (c) ij durhstj, -s
Mjkj`j Mjkj`ê
da paux pua`g, sè
mbjphtra ai mjpïtuig
jumuk, jumuka, jumuks, jumukas khknôk, khknukg (ojsmd/khknukj (cao)
jumuk joh/jumuka joha khknôk johng/khknukj johnj
sarvaur ai mjojrarg, -s
sarvausa ij mjojrarj, -s
mgkkjëtra mgkgmar
hmhh 4 kuoèrg `'hoojtrhmuijthgk
hm ij ojrmj, ij mjrjmtarïsthmj, -s
akcjkt ai khúg, -s
patht paquaúg
muhshkhar ai mgmhkarg, -s
ihvra `a muhshka ai ihlrg `a mgmhkj, -s
mgolhkar mgolhkjr
vakhr vakhr
hkspamtaur (o ) ai mgohsjrhg, -s
hkspamtaur (c) ij mgohsjrhg, -s
mgooukhmjthgk ij mgoukhmjmhýk
mgrramthgk ij mgrrammhýk, -as
hkspamtaur `a pgihma ij pgihmïj du`hmhji
rgojk pgihmhar ij kgvaij kanrj, -s
mgurt mgrtg
pjys ai pjïs, -as
jttarrhr jtarrhzjr
I'jvhgk jttarrht, Ai jvhýk jtarrhzj,
æ bju
bjutt a vgh
vghx ruh`gsg, (sgkh`g) cuarta, pgtakta
mèihljtjhra sgitarg
prgcassaur, aksahnkjkt ai ojastrg, -s
prgcassaur, aksahnkjkta ij ojastrj, -s
ojibaurausaoakt `asnrjmhj`joakta, ijoaktjliaoakta
anankuknak Ji :>
Ejphtai Mbjptar
`haa Iaethhra,-k
`h raj`hkn
iarkak tg iajrk
iasak Uarihast_ tg raj`
`ha Iauta (VH.) pagpia
ihalar st b (j`v)
rjtbar, tg pracar tg `g stb
Hmb sphaia ihalar Pakkhs, H'` rjtbar pijy takkhs. H pracar tg pijy takkhs,
`ar Ihalasrgojk,-a rgojkma kgvai
`haa Igsukn,-ak
`h sgiuthgk
`haa Ihhmea, -k
`h lijke (kguk)
ojmbak tg ojea, tg `g
`ar Ojiaj- pjhktar (o )
`i
`iaa Ojiarhk, -kak pjhktar (c)
`haa Ojiarah
`h jr t gc pjhkthkn
jrt
`ar Ojkjnar,
ojkjnar(o)
`h
`haaOjkjnarhk, -kak ojkjnar (c)
`ar Ojkk, -ar ojk, busljk`
@js hst ahk Ojkk. Pbhs hs j ojk.
@js hst oahk Ojkk, Pbhs hs o y busljk`,
ojreharak tg ojre
`ar Ojtbaojthear,
ojtbaojthmhjk (o )
`ha Ojtbaojthearhk, -kak ojtbaojthmhjk (c)
`ha Ojtbaojthestuk`a, -k ojtbaojthms iassgk
`a r Oambjkhear,-
`ar oambjkhm, rapjhrojk (o )
`ha Oambjkhearhk, -kak oambjkhm, rapjhrojk (c)
`ha Oa`hzhk oa`hmhka, oa`hmji smhakma
oahk (o(o,, k)/oahka (c, VH.) oy
oahk Crauk`/oahka Crauk`hk o y ojia crhak`/oy caojia crhak`
Oaxheg Oaxhmg
ohkus ohkus
`rah ohkus zwah tbraa ohkus twg
tw g
`haOhkuta, -k ohkuta
ohtt
oh whtb
`ar
`a r Ogrnak, ogrkhkn
Nutak Ogrnak Ngg` ogrkhkn,
`ha Oushe oushm
`a r Oushear,-
`ar oushmhjk (o )
`ha Oushearhk, -kak oushmhjk (c)
`ha Outtar,- ogtbar
`ha Outtarsprjmba, -k ogtbar tgknua
`a r Kjmbljr, -k
`ar kahnblgur (o )
`ha Kjmbljrhk,-kak kahnblgur (c)
kjmbsprambak Uar sprhmbt kjmb_ tg rapajt stb
st b jctar sl
]prambak ]ha `ha ^ak`uknak kjmb. \apajt tb
tbaa axprasshgks,
`a r Kjoa, -k
`ar kjoa
kahk kg
kakkak tg kjoa, tg mjii
kauk khka
`haa Kha`arijk`a (VH.)
`h Katbarijk`s
:2 LanankuknakJi
Mbjphtra Mjpïtuig
iamtura ij iamturj
jpprak`ra jprak`ar
ihra iaar, è i iaa
naks ij nakta
piutðt, prècèrar pracarhlia, oadgr
Da prècâra dguar ju takkhs, Vracharg dunjr j takhs,
rgojk `'jogur ij kgvaij `a jogr, -s
sgiuthgk ij sgiumhýk, -as
vh`a (`jks uk taxta æ mgopiètar) ai jnudarg, ai buamg, -s
cjhra bjmar
pahktra (o ) ai phktgr, -as
pahktra (c) ij phktgrj, -s
pahktura (jrt) ij phkturj
ojkjnar, nasthgkkjhra (o ) ai oèkjnar, -s
ojkjnar, nasthgkkjhra (c) ij oèkjnar, -s
bgooa, ojrh ai bgolra, -s
M'ast uk bgooa. A s uk bgolra.
M'ast ogk ojrh, A s o h ojrh`g,
ojrquar, hk`hquar ojrmjr
ojtbèojthmhak ai ojtaoêthmg, -s
ojtbèojthmhakka ij ojtaoêthmg, -s
mgurs `a ojtbèojthquas ij mijsa `a ojtaoêthmjs, -s
oèmjkhmhak ai oamêkhmg, -s
oèmjkhmhakka ij oamêkhmg, -s
oè`amhka ij oa`hmhkj
ogk, o j, oas o h (ojsa, cao), o hs (pi)
ogk joh/ogk joha o h johng, o h johnj
Oèxhqua Oèdhmg
oghks oakgs
trghs oghks `aux tras oakgs `g
`gss
ohkuta ai ohkutg, -s
jvam mgk
ojthk ij ojújkj, -s
Lgkdgur, ¡Luakgs `ïjs
oushqua ij oôshmj
oushmhak ai oôshmg, -s
oushmhakka ij oôshmg, -s
oâra ij oj`ra, -s
ijknua ojtarkaiia ij iaknuj ojtarkj, -s
vghshk ai vamhkg, -s
vghshka ij vamhkj, -s
rèpètar qqmb jprâs qq k rapathr
\èpètaz ias axprasshgks, \aphtj ijs axprashgkas,
kgo ai kgolra
kgk kg
kgooar kgolrjr
kauc kuava
Vjys-Ljys Bgijk`j, igs Vjïsas Ljdgs
anankuknak Ji :8
Ejphtai : Mbjptar
khmbt kg t
`a r Kgtjrzt, -a
`ar aoarnakmy `gmtgr
kgtharak tg kgta
kuii zarg
`ha Kuooar, -k kuolar
kurr
ku gkiy
g`ar gr
Gstarrahmb Justrhj
pjssak tg ojtmb
^aimba Laruca pjssak7 tbaa ojtmbhkn prgcasshgks,
bara4 Chk` tb
sambs sh
shxx
sabr vary
(o,, k)/sahka (c, VH.)
sahk (o bhs
sahk Crauk`/sahka Crauk`hk bhs ojia crhak`/bhs caojia
caojiacrhak`
crhak`
<6 Lanankuknak J
Mbjphtra Mjpïtuig :
Jutrhmba Justrhj
mgrraspgk`ra, mgkvakhr j`jptjr, mgolhkjr, jdustjrsa
hmhh 4 \aihaz ias prgcasshgks jvam iaur
hm ijss prgcashgkas mgrraspgk`haktas
jquï4 ]aújia ij
hojna,
parsgkka, bgooa ij parsgkj, -s
pbhigsgpba (o ) ai chiýsgcg, -s
pbhigsgpba (c) ij chiýsgcj, -s
pbhigsgpbha ij chigsgcïj, -s
pbyshqua ij cïshmj
pbyshmhak ai cïshmg, -s
pbyshmhakka ij cïshmg, -s
pius j`aoês, pius
Vgignka Vgigkhj
pgihma ij pgihmïj, -s
pgigkjhs pgijmg
oushqua pgp ij oôshmj pg p
Vgrtunji Vgrtunji
pgrtunjhs pgrtunuès
pgshthgk ij pgshmhýk, -as
mgoptar mgktjr
axprasshgk æ uthihsar, pbrjsa og`âia axprashgkas (mgoukas) `a mgkvarsjmhýk
mgrramt, dusta mgrramtg
rgojk ij kgvaij, -s
rèvhshgk, rèsuoè ij ratrgspamthvj, -s
\guojkha \uojkhj
rguojhk ruojkg
\ussha \ushj
russa rusg
`hra `amhr
mgiiamthgkkar mgiammhgkjr
pbrjsa ij crjsa, -s
`èdæ mijrg, pgr supuastg, yj
èmrhra asmrhlhr
]uâ`a ]uamhj
suè`ghs suamg
]uhssa ]uhzj
sgaur ij barojkj, -s
shx sahs
lajumgup, trâs oumbg, ljstjkta
sgk, sj,
sj , sas su (ojsa, cao), su
suss (piurji)
sgk joh/sgk joha su johng, su johnj
anankuknak Ji <:
Ejphtai : Mbjptar :
sahk Uarhst_ tg la
Ar hst :3. Ba hs :3 yajrs gi`.
Hmb lhk Hknèkhaur. H jo jk aknhkaar.
^ hr shk` jus @autsmbijk`, jraa crgo Narojky,
^ a jr
`a r ]aeratjr, -a
`ar samratjry (o )
`ha ]aeratjrhk,-kak samratjry (c)
sailst saic
hmb sailst, ar sailst usw. oysaic, bhosaic atm.
sha
sh a sba, tbay
]ha yg u (cgroji)
ygu
shalak savak
shknak tg shkn
]igwakhak ]igvakhj
]igwakhsmb ]igvaka
sg sg
Hmb sphaia khmbt sg nut Pakkhs, H `g kgt pijy takkhs sg waii
`a r ]gbk,-a
`ar sgk
]pjkhak ]pjhk
]pjkhsmb ]pjkhsb
spjtar ijtar
sphaiak tg pijy
Cu×ljii sphaiak tg pijy cggtljii
Nhtjrra sphaiak tg pijy tb a nuhtjr
@hjigna sphaiak tg pijy `hjignuas
`ar
`a r]pgrt spgrt
`ha ]prjmba, -k ijknujna
sprambak Uar sprhmbt_ tg spaje
`ha ]tj`t, -a mhty, tgwk
stabak tg stjk`
staiiak tg put
ahka Crjna staiiak js e j quasthgk
tg jse
`a r ]tu`akt, -ak
`ar stu`akt (o )
`ha ]tu`akthk,-kak stu`akt (c)
stu`harak tg stu`y (jt tb
tbaa ukhvarshty)
`a r Pjn, -a
`ar `jy
NutakPjn Ngg` `jy. (nraathkn)
`haPjthneaht,-ak jmthvhty
`arPjxhcjbrar,- tjxh `rhvar (o )
`haPjxhcjbrarhk,-kak tjxh `rhvar (c)
tjusak` tbgusjk`
`arPahi,-a pjrt, samthgk
`ha Paiacgkkuooar, -k taiapbgka kuolar
`js Pakkhs takkhs
`a r Paxt,-a
`ar taxt
`jsPbaoj,`haPbaoak suldamt, tgphm
`jsPhsmbtakkhs tjlia takkhs
`haPgmbtar, `junbtar
`ha Prýopata, -k truopat
< LanankuknakJi
Mbjphtra : Mjpïtuig
anankuknakJ: <=
Ejphtai : Mbjptar :
Psmbambhak Mzambhj
Psmbambhsmb Mzamb
Pukashak Pukhshj
`ha Phhreah Pureay
Phhrehsmb Purehsb
hhlar jlgut, gk
Hkcgrojthgkak ùlar Ijk`ar hkcgro
hkcgrojth
jthgk
gk jlg
jlgut
ut mguktrhas
Mbjphtra : Mjpïtuig :
Pmbèquha Mbaquhj
tmbâqua mbamg
Pukhsha Pôkaz
Purquha Purquïj
turm turmg
sur sglra, jmarmj `a
hkcgrojthgks sur `as
`a s pjys hkcgrojmhýk jmarmj `a igs pjïsas
èvjiuar
Jutgèvjiuaz-vgus. mgrranhr, mgoprgljr
Mgrrïdjsa usta` ohsog,
trj`uhra trj`umhr
axarmhma ai adarmhmhg, -s
Qerjhka Qmrjkhj
uerjkhak umrjkhjkg
hkmgkku `asmgkgmh`g
at y
bgknrghs bôknjrg
Bgknrha Buknrïj
ukhvarshtè ij ukhvarsh`j`, -as
Atjts-Qkhs igs AA.QQ.
pâra ai pj`ra, -s
ojrhè mjsj`g
mgoprak`ra aktak`ar, mgoprak`ar
qujtra mujtrg
vgiiayljii ai vgiiay
`a `a
Zuaiia ast vgtra prgcasshgk 7 ·Muêi a s s u prgcashýk7
M'ast ia crâra `a Ojrha, A s ai barojkg `a Ojrïj,
prèkgo ai kgolra `a phij, -s
prèsaktar prasaktjr
sa prèsaktar (rèciaxhc) prasaktjrsa
prèsaktar `'jutras parsgkkas prasaktjr j gtrjs parsgkjs
qugh 7 ·què7
quai 7 quaiia 7 quais 7 quaiias 7 ·muêi7 ·muêias7/ ·què7/·muêi7
Zuaiias ijknuas pjriaz-vgus 7 ·què iaknujs bjlij7
axprasshgk (h`hgojthqua) ai nhrg, -s, ij axprashýk, -as
hopgrtjkt hopgrtjkta
mgooakt 7 ·mýog7
Zuai ast vgtra kuoèrg `a tèièpbgka 7 ·Muêi a s s u kôoarg `a taiècgkg7
Zuai ìna jvaz-vgus 7 ·Zuè a`j` thaka7
mgolhak 7 ·muêktg7, ·muêktgs7
rèpètar rapathr
Shakka Shakj
kgus kgsgtrgs
gø 7 ·`ýk`a7
`'gø 7 · `a `ýk`a7
bjlhtar bjlhtjr, vhvhr
`gohmhia ai `gohmhihg, -s
ogtt
og ij pjijlrj, -s
anankuknak Jr <1
Ejphtai : Mbjptar :
Mbjphtra Mjpïtuig
vgmjluijhra ai vgmjluijrhg, -s
`hmthgkkjhra ai `hmmhgkjrhg, -s
kgolra, kuoèrg ai kôoarg, ij mhcrj, -s
mgoptar mgktjr
` hx `haz
sur j, sglra
quasthgks sur ij parsgkka pranuktjs sglra ij parsgkj
mijssar
Mijssaz (ias ogts), raijmhgkjr, mijshchmjr
raijmhgka
vhknt vahkta
`aux `gs
`g s
`guza `gma
rèpulihqua ij rapôlihmj, -s
`apuhs (:2>:) `as`a (:2>:)
stjthsthqua ij astj`ïsthmj, -s
pius `a (266 jks) 2666 júgs)
(`aa 26
o ês (`
anankuknak Ji <>
Ejphtai : Mbjptar :
jlar lut
`ha Jltahiukn,-ak `apjrtoakt (gc j mgopjky)
jm
jmbb sg gb yas, H sa a
`a Jezakt, -a
`arr jmmakt
jihas jii, avarytbhkn
Jihas hst
hs t `j. Avarytbhkn hs bara,
`ha Jiitjnsegooukhejthgk avary`jy mgooukhmjthgk
jisg sg
jo jt
Egktjeta jo Jrlahtspijtz Mgktjmts jt wgre
^jss ojmbst `u jo ^gmbakak`a7
^j ^bjt `g yg
yguu `g gvar tb
tbaa waaeak`7
jkerauzak tg thme
Erauzak ]ha `ha rhmbthna Jktwgrt jk. Phme tba rhnbt jkswar.
Mbjphtra : Mjpïtuig :
paut-ätra quhzês
vrjhsaolijliaoakt jpjraktaoakta
ogk`a ai ouk`g, -s
rèukhchmjthgk (`a
(` a i'Jiiaojnka) ij raukhchmjmhýk
mgolhak 7 ·muêktgs/js7
sjvghr ]jlar/èi sjla
hmhh 4 hkcgrojthgks muituraiias
hm hktarasjkta
æ pa u prâs jprgxhoj`joakta
ojhs parg
`èpjrtaoakt (`'uka aktraprhsa) ij `hvhshýk
jb guh, da vghs jb, jb yj
jmmakt ai jmaktg, -s
tgut tg`g
Pgut ast iæ. Pg`g astê jbï.
mgooukhmjthgk qugth`hakka ij mgoukhmjmhýk `hjrhj
jigrs, `gkm jsï, p gr mgkshnuhakta, luakg (hkcgro)
æ ak ai
mgktjmts sur ia ihau `a trjvjhi mgktjmtgs ak ai iunjr `a trjljdg
Zua cjhs-tu ma/ia waaeak` 7 ·Zuè bjmas `urjkta ai chk `a saoj
saojkk j7
j7
mgmbar ojrmjr mgk ukj mruz
Mgmbaz ij lgkka rèpgksa. Ojrqua mgk ukj mruz ij raspuastj
mgrramtj,
jkjiysa ai jkêihshs,
jktgkyoa ai jktýkhog, -s
trjvjhi ai trjljdg
ihau `a trjvjhi ai puastg `a trjljdg, -s
dgurkèa `a trjvjhi ij dgrkj`j ijlgrji, -s
jstrgkgoha ij jstrgkgoïj
shnkhchar, vguighr `hra shnkhchmjr
Zu'ast-ma qu a maij vaut `hra 7 ·Zuè shnkhchmj astg7
ramavghr ramhlhr
`a s hkcgrojthgks
ramavghr `as ramhlhr hkcgrojmhgkas
mgkcgrtjlia mýog`g
`èmrhra `asmrhlhr
vhshtar, jiiar vghr, prak`ra (mgurs) vhshtjr, jshsthr
prak`ra uk mgurs `a ijknua jshsthr j uk mursg
jiiar vghr uk jo h vhshtjr j uk johng
pjyar pjnjr
lhlihgtbâqua (ihau) ij lhlihgtamj, -s
lhâra ij marvazj, -s
hojna ij hojnak, -as, ai muj`rg, -s
èmrjk ij pjktjiij, -s
lg k ojrmbè ljrjtg
dusqu'æ bjstj
J pius tjr`. Bjstj iuang.
anankuknak J: <8
lhtta piajsa
^ha`arbgiak ]ha lhtta. \apajt ht, piajsa.
Lhtta sabr. Xguu jr a waimgoa,
Xg
`ar
`a rLiahsthct, -a pakmhi
`ha Lrhiia, -k nijssas
`js Lhhmbarranji,-a lggesbaic
Luinjrhsmb Luinjrhjk
Cìbhneaht, -ak
`ha sehii, mgopatakma
cjbrak Uarcjbrt_ tg `rhva5 tg ng (ly oajks gc trjkspgrtjthgk)
Jutg cjbrak tg `rhva j mjr
kjmb Oùkmbak cjbrak tg ng tg Oukhmb
=6 Lanankuknak J
`gmuoakt ai `gmuoaktg, -s
dau`h ai duavas,
hoprhoar hoprhohr
hoprhojkta ij hoprasgrj
sgolra, cgkmè gsmurg, j
Ij phâma ast sgolra. Ij bjlhtjmhýk astê gsmurj.
M'ast uka phâma sgolra, A s ukj bjlhtjmhýk gsmurj,
uka cghs ukj vaz
Axpihquaz-ia ak
akmg
mgra
ra uk
uka
a cghs./\èaxpihquaz-ia. Axpiïquaoaig gtrj vaz.
oglhihar ai oglhihjrhg, -s, ij hkstjijmhýk, -as
ramavghr ramhlhr
axpihquar jmijrjr, axpihmjr
praohar prhoar
praohars mgktjmts prhoargs mgktjmtgs
ojknar mgoar
vgtra (hkcgroai, pi) vuastrg, -j
vgtra chis/vgtra chiia vuastrg bhdg, vuastrj bhdj
aurg ai aurg
Ia ihvra mgõta buht aurgs, Ai ihlrg muastj gmbg aurgs,
phâma, pathta ogkkjha `'aurg ij ogka`j `a aurg, -s
quaiqua mbgsa jing
Ast-ma qu'hi ojkqua quaiqua mbgsa 7 ·Cjitj jing7
lhmymiatta ij lhmhmiatj, -s
cjux arrýkag
cjx, tèièmgphaur ai cj
cjxx
ojkquar cjitjr
trguvar akmgktrjr, èi akmuaktrj
Mgooakt trguvaz-vgus Ojrlurn 7 ·Zuè ia pjrama Ojrlurn7
pbgtg ij cgtg, -s
prak`ra `a
`ass pbgtgs cgtgnrjchjr
vak`ra`h ai vharkas,
mjssè astrgpaj`g
I'hoprhojkta ast mjsèa, Ij hoprasgrj astê astrgpaj`j,
mjrta ij mjrtj, ai ojpj, -s
dguar jux mjrtas dunjr j mjrtjs
jumuk, jumuka, jumuks, jumukas khknôk/khknukj
k' y j jumuka/pjs `'hoprhojkta hmh.
Hi k'y Kg bjy khknukj hoprasgrj jquï
Hi k'y j jumuka/pjs `a ijopa hmh. Jquï kg bjy khknukj iêopjrj,
mijsshqua miêshmg
oushqua mijsshqua oôshmj miêshmj
phjkg ai phjkg, -s
dguar `u phjkg tgmjr ai phjkg
muhshkar mgmhkjr
mgiiânua (o ) ai mgianj, -s
mgiiânua (c) ij mgianj, -s
mgktjmt ai mgktjmtg, -s
pguvghr, sjvghr pg`ar, sjlar
Hi sjht lhak kjnar, Èi sjla kj`jr lhak,
pbgtgmgphausa ij mgphj`grj, -s
mgõtar mgstjr, muastj
rgojk pgihmhar (cgroa mgurta) ij kgvaij/sarha kanrj
styig ai lgiïnrjcg, -s
ijopa ij iêopjrj, -s
pjysjna ai pjhsjda, -s
akkuyaux jlurrh`g
ijthk ijtïk
mgurs (ukhvarshtjhra) ij mijsa, -s
cjvgrh, prècèrè pracarh`g
ighshr prècèrè ai bglly pracarh`g
æ njumba j ij hzquhar`j
ihttèrjtura ij ihtarjturj
ogtt axpièthc (ka
og (k a pjs trj`uhra) vaz, jinukj vaz
Da vjhs `aojk`ar æ Vjui, Xj ia pranuktg j Vjui,
gk (sudat nèkèrji) ukg (cg
(cgroj
roj rac
raciax
iaxhvj
hvj))
paksar gphkjr
Zu'ak paksaz-vgus 7 ·Zuè gphkj usta`7
ojtbèojthquas ij ojtaoêthmj
sgurhs ai rjtýk, -as
kj sg (hktrg`umas j quasthgk)
Kj,, wha nabt as7
Kj ]g, bgw hs ht nghkn7
kjmb tg (mhty, mguktry, mgkthkakt), cgr
kjmb Oùkmbak cjbrak tg ng tg Oukhmb
kjmb `a k Vrahsak crjnak js e cgrtba prhmas
tg jse
kjthhrieb kjturjiiy, gc mgursa
kau kaw
`ar Khmbtrjumbar,- kgk-sogear
khmbts kgtbhkn
kgmb yat, sthii
^ hr sumbak kgmb ahka ]jknarhk. ^a jr a sthii iggehkn cgr j shknar,
kgmb ahkoji gkma jnjhk, gka ogra thoa
oarmra`h ai ohèrmgias,
vgu`rjht quhsharj
Aiia vgu`rjht mbjktar, Aiij quhsharj mjktjr,
og`arka og`arkg
pgsshlhihtè ij pgshlhih`j`, -as
iuk`h ai iukas,
ogtg ij ogtgmhmiatj, -s
sguihnkar sulrjyjr
kgtra, kgs kuastrg (ojsa) kuastrj (cao), kuastrgs, -js
kgtra chis/kgtra chiia kuastrg bhdg, kuastrj bhdj
oèmgktakt hksjthscambg
raihar mgkamtjr, ukhr, raijmhgkjr
\aihaz ias jktgkyoas, Q kj ig s jktýkhogs,
ak rèpjrthssjkt rapjrth`g
ihra ia `hjignua ak rèpjrthssjkt ias rðias iaar ai `hêigng mgk igs rgias rapjrth`gs
j`ohkhstrjthgk ij j`ohkhstrjmhýk, -as
lajumgup (hk`èkgolrjlia) oumbg
D'jh lajumgup `a taops, Pakng oumbg thaopg,
lajumgup (`èkgolrjlia) oumbjs
D'jh lajumgup `a pbgtgs. Pakng oumbjs cgtgs.
Oarmh lajmgup. Oumbjs nrjmhjs,
paut-ätra quhzês
vhgigk ai vhgiïk, -as
vjisa ai vjis
`ass rjk`gkkèas
cjhra `a bjmar ukj axmurshýk j pha, mjohkjr, vjnjr
mbju` mjihakta, mêih`g
vj 7
Mgooakt îj ·Zuè tji7
æ kguvaju gtrj vaz
lhakvakua `j r ij lhakvakh`j
Lhakvakua ¡Lhakvakh`g
saojhka ij saojkj, -s
waaeak` ai chk `a saojkj, -as
dgur `a ij saojhka ai ` ïj `a ij saojkj,-s
gø 7 vars gø 7 (`hramthgk) ·bjmhj `ýk`a7
jmmakt tgkhqua ai jmaktg shiêlhmg, -s
ygnj ai ygnj
taops ai thaopg, -s
dgurkji ai parhý`hmg, -s
mhnjratta ai mhnjrrhiig, -s
phâma, mbjolra ij bjlhtjmhýk, -as
æ, mbaz j, pgr
Da suhs æ ij ojhsgk/mbaz ogh. astgy ak mjsj
`'jlgr` prhoarg
mgktakt sjthscambg
aksaolia duktgs
mbhkjwjra
`js Vgrzaiijk pgrmaijhk,
`ar ]jooai-Ahcar mgiiamthkn cavar
`a r ]tahk, -a
`ar stgka
uklaejkkt ukekgwk
uklaejkkta ^grtar ukekgwk wgr`s
`a r ^jk`taiiar,-
`ar `amgrjthva (pjh
(pjhkt
kta`
a`)) pijt
pijtaa
`ar Thkksgi`jt, -ak
-a k thk sgi`har
jl shkma
Jlak`assak,-
`js `hkkar
jlak`s hk tb
tbaa avakhkn
jlbalak J tg whtb`rjw
Nai` jlbalak tg whtb`rjw ogkay
`ha Jlrahsa, -k `apjrtura
`a r Jlrahsatjn, -a
`ar `apjrtura `jy
jnypthsmb Anypthjk
joarhejkhsmb Joarhmjk
`js Jknalgt, -a gccar
`js Jkoah`acgrouijr, -a ranhstrjthgk cgro
shmb jkoai`ak (raciaxhv) tg ranhstar
shmb ho Bgtai jkoai`ak tg ranhstar hk j bgtai
`ha Jkrahsa,-k jrrhvji
`arJkrahsatjn,-a jrrhvji `jy
`ha Jksmbrhct,-ak j``rass
`ha Jkzjbi,-ak kuolar
`ha Jpgtbaea, -k pbjrojmy
`ha Jrmbhtaetur jrmbhtamtura
`ha Jsphrhktjlhatta, -k jsphrhk tjliat
`ar
`a r Jucaktbjit,-a stjy
]mbgkak Jucaktbjit Akdgy ygur stjy
jucnarant axmhta`
juscùiiak J tg chii hk stb
ahk Cgrouijr juscùiiak tg chii hk j cgro
juctar`ao curtbarogra
`ha Jusstjttukn, -ak aquhpoakt
`ha Jusstaiiukn, -a k axbhlhthgk
`ha Jusstaiiuknscijmba, -k axbhlhthgk jraj
`js Lj`, -ar ljtb
`a r Ljbkbgc,-a
`ar rjhiwjy stjthgk
0< Lanankuknak J
jrt ai jrta
vghtura
vghtura oh
ohkh
khjt
jtur
ura
a ai jutg `a dunuata, `a ohkhjturj, -s
oaulias igs oualias
mgquhiijna ai ojrhsmg, ij mgkmbj, -s
mbarmbar (`jks uk `gmuoakt èmrht) mgksuitjr
Mbarmbaz ias ogts hkmgkkus (`jks vgtra Mgksuita ijs pjijlrjs `asmgkgmh`js
`hmthgkkjhra),
pgrmaijhka ij pgrmaijkj
châvra mgiiamthgkkausa ai jcêk `a ramgiamtjr, `a mgiammhgkjr
pharra ij pha`rj, -s
hkmgkku `asmgkgmh`g/j
ogts hkmgkkus pjijlrjs `asmgkgmh`js
jsshatta `a `èmgrjthgk ai pijtg `a pjra`, -s
sgi`jt `a pigol ai sgi`j`g `a pigog, -s
Ejphtai = Mbjptar =
`a r Ljiegk, -a
`ar ljimgky
`ha Ljke, -a k ljke
ljr mjsb
Hmb zjbia ljr. pjyy mjsb,
pj
`ha Ljr,-s lj r
`js Ljrnai` mjsb
^ hr kaboak kur Ljrnai`. ^a gkiy tjea mjsb,
la`autak` shnkhchmjkt
`ha Lanrù×ukn, -ak nraathkn
lakutzak J tg usa stb
st b
larhhbot cjogus
`ha Lasgk`arbaht,-ak spamhjihty
lasthooak +J tg `a
`atataro
rohkhka
a stb
st b
@js iatzta ^grt lasthoot `a k Jrtheai. tbaa jrthmia,
Pbaa ijst wgr` `atarohkas tb
Pb
`a r Lasumb,-a
`ar vhsht
`js Lait, -ak la `
lawuk`ark J tg j`ohra stbst b
larùbota Lhi`ar lawuk`ark tg j`ohra cjogus pjhkthkns
lazjbiak tg pj
pjyy
`ar
`a r Lharnjrtak, laar njr`ak
lhatak Uar lhatat_ J tg gccar stb
@ ar Aknihsmba Njrtak lhatat vhaia Crahzaht- Pb
Pbaa Aknihsb Njr`ak gccars ojky iahsura
ognihmbeahtak. jmthvhthas,
liahlak tg stjy
lrjumbak +J tg kaa` stbst b
`a r Lrhac, -a
`ar iattar
`ha Lrhacojrea,-k stjop
lrhknak J tg lrhkn stb
st b
Hmb lrhkna ahk Bjk`tumb. H'ii lrhkn ygu j tgwai.
^hr lrhknak `js`j s Vrgliao hk Gr`kukn. ^a whii tjea mjra gc tb
tbaa prgliao,
`js Lrðtmbak,- lraj` rgii
`a r Lùrnaroahstar,
`ar
ojygr
`js Mjcè, -s mjcè
`ar
`a r Mjppummhkg, -(s) mjppummhkg
`ha Mgij,-s Mgmj-Mgij
`ha Mgoputarcïroj, `ha
`h a Mgoputarchroak mgoputar chro
`jkk tbak
`js @jtuo, `ha @jtak `jta
`ha @jvh`stjtua, -k ]tjtua gc @jvh`
`a r @autsmbeurs, -a
`ar Narojk mgursa
`gmb lu t (axpiathva wgr` tg strass hrrhtjthgk)
@js ejkk `gmb khmbt sahk (Lut) ht mjk't la trua (Lut) ht's hopgsshlia
`js @gppailatt, -a k `gulia la `
`js @gppaizhooar,- `gulia rggo
`js @rahlattzhooar,
trhpia rggo
`ha @usmba, -k sbgwar
`usmbak tg tjea j sbgwar
00 LanankuknakJi
Mbjphtra = Mjpïtuig =
shnkhchmjthc, hopgrtjkt
sjiutjthgk shnkhchmjthvg
ai sjiu`g, -s
uthihsar qqmb uthihzjr
mèiâlra cjogsg
spèmhjihtè, pjrthmuijrhtè ig axtrjgr`hkjrhg, -s
`ètarohkar qqmb `atarohkjr
Ia `arkhar ogogtt `ètarohka i'jrthmia, Ij ôithoj pjijlrj `atarohkj ai jrtïmuig,
vhshta ij vhshtj, -s
iht ij mjoj, -s
j`ohrar qqmb/qqk j`ohrjr
j`ohrar `as
`a s tjliajux mèiâlras j`ohrjr muj`rgs cjogsgs
pjyar pjnjr
lrjssarha, mjcè jvam uka tarrjssa ij marvamarïj ji jhra ihlra, -s
gccrhr qqmb gcramar
Ia Djr`hk Jknijhs gccra lajumgup Ai Djr`ïk Hkniès gcrama oumbjs pgshlhih`j`as
`'jmthvhtès, pjrj ai gmhg,
rastar parojkamar
jvghr lasghk `a qqmb kamashtjr
iattra ij mjrtj, -s
tholra ai saiig, -s
jppgrtar qqmb, joakar qqmb trjar
D'jppgrta uka sarvhatta. Prjhng uk pjúuaig.
Kgur rènigks ia prgliâoa, \asgivaogs uk prgliaoj,
patht pjhk ai pjkamhiig, -s
ojhra ai jimji`a, -s
mjcè (ihau) ai mjcè, -s
mjppummhkg ai «mjpummhkgµ, -s
mgmj ij Mgmj-Mgij, -s
aktraprhsa hkcgrojthqua ij aoprasj `a hkcgroêthmj, -s
puhs aktgkmas
`jta ij cambj, igs `jtgs
]tjtua `a @jvh`a ij astjtuj `a @jvh`, -s
mgurs `'jiiaojk` ai mursg `a jiaoêk, -s
ojhs, qujk`-oäoa (ogt axpièthc qu
quhh mijrg, shk aoljrng
jmmaktua i'hrrhtjthgk)
Ojhs ma k'ast pjs pgsshlia ¡Kgg pua`a sar
¡K
iht `gulia ij mjoj `glia,-s
Ejphtai = Mbjptar =
`a r Ahnakkjoa -k
`ar prgpar kguk
`ar
`a r Ahktrhttsprahs, -a j`ohsshgk caa
`j s Ahkzailatt,-ak
`js shknia la`
`j s Ahkzaizhooar,-
`js shknia rggo
aktcarkt cjr
cj r
@js Bgtai ihant <6 Ohkutak vgo ]tj`tzakt Pb a bgtai hs igmjta` <6 ohku
Pba ohkuta
tass crgo
crgo tb
tbaa
ruo aktcarkt. mhty maktra,
aktsmbah`ak Uar aktsmbah`at_ tg `amh`a
`haa Arcïk`ukn, -ak
`h -a k hkvakthgk
arcrjnak J tg jsecgrstb
Hkcgrojthgkak arcrjnak js e cgr hkcgrojthgk
tg jse
at wjs j ihttia, j lht
br b j l a h mb k ggmb
Lhs <6 Q br mb atwjs Taht. Qkthi 2 VO, H bjva j l ht gc thoa. Qkthi 2 VO H
sthii bjva sgoa thoa iact,
axeiushva axiushva
@ ar Vrahs hst axeiu
axeiushva
shva Crùbs
Crùbstùm
tùme.
e. Pb a prhma `gas kgt hkmiu`a lrajecjst,
Pba
axtrj axtrj
@js Crù
Crùbst
bstùme
ùme egst
egstat
at zabk Aurg axtrj, Pb a lrajecjst mgsts :6 aurgs axtrj,
Pba
`haa Cjohihakejrta, -k
`h cjohiy thmeat
carksabak Uarshabtcark_ tg wjtmb PS
`a r Carksabar,-
`ar taiavhshgk sat
`a r Chio,-a
`ar chio
`haa Chroj, `ha Chroak
`h chtkass maktra
`j s Chtkassmaktar,
`js surcjma
`haa Cijmba,-k
`h jraj
`j s Cgrouijria
`js cgro
cgrouiharak J tg cgrouijta stb
st b
Cgrouiharak ]ha cùkc^ùksmba. Cgrouijta chva whsbas,
crah craa
]h a kgmb ahk Thooar crah7
Bjlak ]ha @g ygu bjva j rggo jvjhijlia7
`haa Crahzahtoðnihmbeaht, -a k
`h craa-thoa jmthvhty
`j s Crùbstùme, -a
`js lrajecjst
`ar Njrtak,- njr`ak
`arr Mjst, -a
`a nuast
`js Nalju`a,- luhi`hkn
nalak Uar nhlt_ J tg nhva, tg prgvh`a stb
st b
Hkcgrojthgkak nalak tg nhva hkcgrojthgk
`js Nalurts`jtuo, `ha Nalurts`jtak `jta gc lhrtb
`arNalurtsgrt,-a pijma gc lhrtb
`js Nai`, -a
-arr ogkay
naðcckat gpak
@js Ousauo hst/bjt lhs :> Q br naðcckat. Pb a ousauo hs gpak ukthi 1 VO.
Pba
nasmbigssak migsa`
@js Ousauo hst/bjt bauta nasmbigssak. Pb a ousauo hs migsa` tg`jy,
Pba
nastark yastar`jy
(as) nhlt J tbara hs/tbara jr a stb
st b
A s nhlt bhar ahk \astjurjkt. Pbara hs j rastjurjkt bara.
03 Lanankuknak J
Mbjphtra = Mjpïtuig =
`èmh`ar `amh`hr
hkvakthgk ij hkvakmhýk
`aojk`ar qqmb jvarhnujr
`aojk`ar `as`a s hkcgrojthgks jvarhnujr hkcgrojmhýk
uk pa u jing
Dusqu'æ <6 bauras, d'jh akmgra uk pa u `a Pakng jing `a thaopg bjstj ij s gmbg.
taops,
axmiushc shk hkmiuhr
Ia patht `èdaukar k'ast pj s mgoprhs `jks ia prhx, Ai pramhg kg hkmiuya ai `asjyukg,
æ pjrt, ak pius axtrj
Ia patht `èdaukar mgõta ` hx aurgs ak pius, Ai `asjyukg muastj :6 aurgs axtrjs,
thmeat cjohiia tjrdatj cjohihjr, lhiiata cjohihjr, -s
Ejphtai = Mbjptar =
Mbjphtra = Mjpïtuig =
mbjkma ij suarta
baurausaoakt pgr suarta
@hau ai `hgs,-as
cgroa `a sjiutjthgk (ak ]uhssa) ¡bgij (ak ]uhzj)
sjiutjthgk ai sjiu`g
Oahiiauras sjiutjthgks `a Oukhmb, ]jiu`gs `as`a Oukhmb.
cgroa `a sjiutjthgk (ak Ljvhâra at ak Jutrhmba) ¡Luakjs kgs `è @hgs (Ljvharj, Justrhj)
jvjktjnaux, hktèrassjkt mgkvakhakta
I'bðtai ast lhak shtuè, Ai bgtai ast
astê lhak shtuj`g,
lhak
sâmba-mbavaux ai samj`gr `a paig, -as
s'jrrätar pjrjrsa, èi sa pjrj
Ia trjhk s'jrräta, ai trak pjrj
sarvhatta, assuha-ojhk ij tgjiij, -s
`ur `urg
O gk iht ast `ur. O h mjoj as `urj,
prhkmhpji- prhkmhpji, maktrji
njra maktrjia ij astjmhýk maktrji, -as
rua prhkmhpjia ij mjiia prhkmhpji, -s
ojhsgk ij mjsj, -s
Ejphtai = Mbjptar =
ijkn igkn
ijknsjo sigw
`js Ialaksohttai,- cgg`
iaar aopty
iatzt- ijst
`jss iatzta ^grt
`j tb a ijst wgr`
ihal- `ajr
ihala Vatrj/ihalar Ejri `ajr Vatrj/`ajr Mbjrias
ihanak tg la igmjta`
@js Bgtai ihant ho Taktruo vg
vgkk Oùkmbak, Pbaa bgtai hs igmjta` hk tb a maktra gc Oukhmb
Pb
oabrara ogra tbjk gka, savarji
Hmb bjla oabrara Vrgliâoa, H bjva savarji prgliaos,
oai`ak Uaroai`at_ J tg rapgrt stb
st b
ahk Vrgliao oai`ak tg rapgrt j prgliao
`ha Ohimb ohie
`ha Ohkhljr, -s ohkhljr
`ha Ohkuta, -k ohkuta
`arOhttjn,-a oh``jy
`ar
`a r Ogoakt, -a ogoakt
Mbjphtra = Mjpïtuig =
igkn ijrng
iakt iaktjoakta
jihoakt ai jihoaktg, -s
vh`a vjmïg
`arkhar ôithog
ia `arkhar og
ogtt ij ôithoj pjijlrj
mbar quarh`g
mbâra Vatrj/mbar Mbjrias quarh`j Vatrj, quarh`g Ejri
sh shtuar, sa trguvar yjmar, astjr
I'bðtai sa trguva ju maktra `a Oukhmb, Ai bgtai astê ak ai maktrg `a Oukhmb,
piushaurs oôithpias
D'jh piushaurs prgliâoas, Pakng oôithpias prgliaojs,
rjppgrtar qqmb ranhstrjr
rjppgrtar uk prgliâoa ranhstrjr, kgthchmjr uk prgliaoj
ijht ij iamba
ohkhljr ai ohkhljr, -as
ohkuta ai ohkutg, -s
oh`h ai oa`hg`ïj, -s
ogoakt ai ogoaktg, -s
Ejphtai = Mbjptar =
Mbjphtra = Mjpïtuig =
sa njrar jpjrmjr
pjrehkn ij pijzj `a jpjrmjohaktg, -s
pgsta ai mgrrag, -s
mg`a pgstji ai mý`hng pgstji, -s
prgnrjooa ai prgnrjoj, -s
prgspamtus ai prgspamtg, -s
oâtra mjrrè ai oatrg muj`rj`g, -s
rj`hg ij rj`hg, -s
ojhrha ai jyuktjohaktg, -s
sgk`a spjthjia ij sgk`j aspjmhji, -s
grtgnrjpba ij asmrhturj mgrramtj (jiaojkj)
rènhr, rènkar, `hrhnar ranhr
Ia varla rènht ij pbrjsa. Ai varlg rhna ij crjsa.
Ia ojhra `hrhna ij ojhrha, Ai jimji`a rhna ak ai jyuktjohaktg,
rèsarvar qqmb rasarvjr
rèsarvar uka tjlia rasarvjr ukj oasj
rastjurjkt ai rastjurjkta, -s
ramatta ij ramatj, -s
rèmapthgkkhsta ai ramapmhgkhstj, -s
Ejphtai = Mbjptar =
stjlhi stjlia
`a
`arr]tj`tpijk, -a mhty o jp
`js ]tj`tzaktruo, `ha
`h a ]tj`tzaktrak mhty maktra
`arr ]tark, -a
`a stjr
`ha ]trjcta, -k straat
`ha ]tu`aktakejrta, -k stu`akts' mjr`
`ha ]tuk`a, -k bgur (36-ohkuta-hktarvji)
`a ]uparojret, -a
`arr suparojreat
`haPjnasejrta, -k `jythmeat
`haPjnaszaht,-ak thoa gc tb a `jy
tjnihmb `jhiy
tjnshhlar `urhkn tb a `jy
`ha Pjssa, -k mup
`haPambkhe, -ak tambkhms
tambkhsmb tambkhmji
ahka tambkhsmba Archk`ukn tambkhmji hkvakthgk
`ar Pa
Paaa taj
`js Pbajtar, tbajtar
`jsPbajtarsthhme,-a tbajtar pijy
Mbjphtra = Mjpïtuig =
stjlia astjlia
pijk `a ij vhiia ai pijkg `a ij mhu`j`, -s
maktra-vhiia ai maktrg `a ij mhu`j`, -s
ètghia ij astraiij, -s
rua ij mjiia, -s
mjrta `'ètu`hjkt ai mjrkat `a astu`hjkta, -s
(3 6 ohkutas)
baura (36 ij bgrj, -s
suparojrmbè ai suparoarmj`g, -s
thmeat `a dgur ai oakô, -s
ogoakt `a ij dgurkèa ij b gr
gr j ` a i `ïj, -s
mbjqua dgur, tgus ias dgurs `hjrhg
`jks ij dgurkèa `urjkta ai `ïj
tjssa ij tjzj, -s
tambkhqua (kgo) ij tèmkhmj, -s
tambkhqua (j`d.) tèmkhmj
uka
uk a hkvakthgk tambkhqua ukj hkvakmhýk tèmkhmj
tbè ai tè
tbèìtra ai tajtrg, -s
phâma `a tbèìtra ij phazj tajtrji, -s
jlsgiuoakt kamasjrhjoakta
D'jh jlsgiuoakt lasghk `'uk ohkhljr. Kamashtg jlsgiutjoakta uk ohkhljr.
hkhktèrassjkt shk hktarès
aktraprak`ra qqmb iiavjr jing j mjlg, bjmar jinukj jmthvh`j`
Da vgu`rjhs aktraprak`ra quaiqua mbgsa, Oa nustjrïj iiavjr jing j mjlg,
shnkar qqmb chrojr
shnkar uk cgrouijhra chrojr uk cgrouijrhg
shnkjtura ij chroj, -s
ak ljij`a ak mjohkg
pjs/pau hopgrtjkt pgmg hopgrtjkta
j`haux ij `aspa`h`j, -s
piahk iiakg
`a... æ `a... j
Ejphtai = Mbjptar =
`js ^ M tghiat
`ar ^amear,
jijro migme
wan ngka
@ar]mbiùssai hst wan. Oy ea
eayy hs ngka,
wahmb sgct
wahtar- bara4 gtbar
wahtara Vrjpgshthgkak gtbar prèpgshthgks
wak7 (Jeeusjthv vgk‛war7 ) wbgo7 (jmm.)
wakhn ihttia, j ca
caww
wakk hc
wha ijkna7 (cgr) bgw igkn7
^ ha ijkna ogmbtak ]ha liahlak7 Bgw igkn wgui` ygu ihea tg stjy7
wha vhai7 bgw oumb7
^ ha vhai egstat ahka Ahktrhttsejrta7 Bgw oumb hs tba j`ohsshgk caa7
`j s ^ha`arsabak,
`js
ngg`lya
Juc^ha`arsabak Ngg`lya
`ha ^hk`ohhbia, -k whk` ohii
`ar ^uksmb,-a `ashra, whsb
whhksmbak tg whsb
]h
]haa wùksmbak7 yguu ihea7
^bjt wgui` yg
zjbiak tg pj
pjyy
zahnak +J tg sbgw stb
st b
`js Taktruo, `ha
`h a Taktrak maktra
`ha Thooarjkzjbi, -a k kuolar gc rggos
`ha Thooarjusstjttukn, -ak rggo aquhpoakt
`ha Thooarkuooar, -k rggo kuolar
`arThooarsjca, -s rggo sjca
`ar Tïooarsmbiùssai,
eay tb a rggo
ea y tg tba
`ar Tun, -a trjhk
zwhsmbak latwaak
@ ha Thooar egstak zwhsmbak 36 uk ` 26 Aurg, Pbaa rggos mgst latwaak 36 jk ` 26 aurgs.
Pb
Mbjphtra = Mjpïtuig =
tghiattas ai ^ M
rèvahi ai `aspartj`gr, -as
pjrth, par`u cuarj
Ia miè ast par`ua/j `hspjru, Ij iijva kg astê,
`gux lijk`g
hmhh 4 jutra
hm oês, shnuhaktas, j`hmhgkjias
`'jutras prèpgshthgks oêss prapgshmhgkas
oê
qu h 7 (jmmusjthc `a « wa
quh warr 7 µ ) · j quhèk7
pa u pgmg(s)
sh mujk`g, sh
(pgur) mgolhak `a taops 7 ·muêktg thaopg7
Mgolhak `a taops vgu`rhaz-vgus rastar 7 ·Muêktg thaopg sa quhara qua`jr7
mgolhak 7 ·muêktg7
Mgolhak mðuta-t-hi uk lhiiar `'aktrèa 7 ·Muêktg muastj ukj aktrj`j7
ravghr raakmuaktrg, vgivar j varsa
Ju ravghr ¡Bjstj ij vhstj
oguihk æ vakt ai ogihkg `a vhaktg, -s
`èshr, sgubjht ai `asag, -s
sgubjhtar `asajr
Ejphtai = Mbjptars
hktarassharak +J tg hktarast sl
^aimba ]tj`t hktarasshart ]ha7 ^bhmb tgwk hktarasts ygu7
hktarkjthgkji hktarkjthgkji
bhstgrhsmb bhstgrhmji
`ha Ijk`asbjuptstj`t, -a ranhgk's (luk`asijk`'s) mjphtji
`ar Ijsterjctwjnak, trume
`ar Ihtar,- ihtar
oabr ogra
Oùkmbak lhatat kgmb vhai oabr. Oukhmb bjs oumb ogra tg gccar,
`ha Ohtta oh``ia
`ar Kgr`ak kgrtb
`ar Kgr`gstak kgrtb-ajst
`ar Kgr`wastak kgrtb-wast
`ar Gstak ajst
`ar Vijtz, -a pijma, squjra
rjtak Uar rjt_ bara4 tg nuass
rgojkthsmb rgojkthm
`ar]hh`ak sgutb
`ar ]hh`gstak sgutb-ajst
`ar ]hh`wastak sgutb-wast
uocjssak J tg mgoprhsa, tg mgoprabak` stb
st b
@ ha ]jooiukn uocjsst 86
8666 Lhi`ar. Pbaa mgiiamthgk mgoprhsas 86
Pb 8666 pjhkthkns,
`ar ^astak wast
`js ^hrtbjus, -ar hkk
hk k
zu tg,, cgr
tg
zuo Lahsphai cgr axjopia
`j s Jlak`lrgt, a `hkkar
`ha Jlkahnukn,-ak jvarshgk
Joarhej
`ha Jkjkjs, -sa
Joarhmj
jkjkjs
`ha Jkwahsukn,-ak hkstrumthgk
`ar Jpcai,
jppia
`ar Jpcaieumbak,
jppia pha
`ar Jpcaisjct, -a jppia duhma
`ar Jpcaëwahk, a mh`ar
`ar Jppètht, -a jppathta
Nutak Jppètht Akdgy ygur oaji
`ha Jprhegsa,-k jprhmgt
jusnazahmbkat axmaiiakt
`ha Juswjbi,-ak mbghma
@ ha Juswjbi hst smbwar. Pbaa mbghma hs `hcchmuit,
Pb
juswìbiak tg mbggsa, tg phme
^jbiak ]ha jus. Mbggsa,
`ha Ljmewjra, -k pjstrhas
lji` sggk
12 LanankuknakJi
Mbjphtra = Mjpïtuig =
hktèrassar qq k hktarasjr
Zuaiia vhiia vgus hktèrassa 7 ·Zuè mhu`j` ia hktarasj7
hktarkjthgkji hktarkjmhgkji
bhstgrhqua bhstýrhmg, j
mjphtjia `'uka rènhgk (`'uk « Luk`asijk` µ) ij mjphtji `a
`aii astj`g, -as
mjohgk, pgh`s igur` ai mjohýk, -as
ihtra ai ihtrg, -s
pius, akmgra o ês
Oukhmb gccra lhak `'jutras mbgsas, Oukhmb gcrama tg`jvïj oumbg oês.
ohihau ai oa`hg
Kgr` ai kgrta
Kgr`-Ast ai kgrasta
Kgr`-Guast ai kgrgasta
Ast ai asta
pijma ai iunjr, -as
hmhh 4 `avhkar
hm jmgksadjr
rgojkthqua rgoêkthmg
] u` ai sur
]u`-Ast ai surasta
]u`-Guast ai surgasta
mgoprak`ra, hkmiura qqmb mgoprak`ar, hkmiuhr
Ij mgiiamthgk mgoprak` 86
8666 tjliajux. Ij mgiammhýk mgoprak`a 86
8666 mu
muj`
j`rg
rgss
Guast ai gasta
jularna Oasýk, -as, mjsj `a mgoh`js, -s
æ, mbaz j, bjmhj
pj r axaopia pgr adaopig
▦ Mbjphtra 0 Vjrtha J, M at @
4
▦ Mjpïtuig 04 Vjrtas J ,M y @
`ëkar ij makj, -s
jvarshgk ij jvarshýk, -as
Joèrhqua Joèrhmj
jkjkjs ij phúj, -s
hkstrumthgk ij hkstrummhýk, -as
pgooa ij ojkzjkj, -s
tjrta jux pgooas ai pjstai `a ojkzjkj, -as
dus `a pgooa ai zuog `a ojkzjkj, -s
mh`ra ij sh`rj, -s
jppètht ai jpathtg, -s
Lg k jppètht
Lgk ¡Luak prgvambg
jlrhmgt ai oaigmgtýk, -as
axmaiiakt axmaiakta, ojnkïchmg
mbghx ij aiammhýk, -as
Hi y j i'aoljrrjs `u mbghx, Ij aiammhýk as `hcïmhi,
sèiamthgkkar, mbghshr asmgnar
Mbghshssaz, Asmgdj usta`
pìthssarha ij lgiiarïj,
lhaktðt prgktg
anankuknak Ji
+
18
Ejphtai 0 Mbjptar 0
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
luccat ai luccat,
Ejphtai 0 Mbjptar 0
cahk chka
cahka Arlsak (axtrj) chka pajs
catt cjt
cattas Ciahsmb cjtt oajt
cj
`ar Chsmb,-a chsb
`js Chsmbnarhmbt,-a chsb `hsb
`ha Chjsmba, -k lgttia
nrhhk nraak
`ha Nruppa,-k nrgup
`ar
`a r Bjolurnar,- bjolurnar
`a r Bjsaikuss, -a
`ar bjzaikut
3< Lanankuknak J
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
Ejphtai 0 Mbjptar 0
`ar
`a r Eumbak, mjea
`js Ehhmbakoassar,- ehtmbak ekhca
`arEuk`a, -k mihakt (o )
`haEuk`hk,-kak mihakt (c)
`ar Ijmbs,-a sjiogk
ialak tg ihva
nasuk` ialak tg ihva bajitby
hk Aknijk` ialak tg ihva hk Aknijk`
`js Ialaksohttai,- cgg`
`ha Ialarwurst, -a ihvar sjusjna
iamear `aihmhgus
iatzt- ijst
iatztas Djbr ijst yajr
`ar Ihegr, -a ihquaur
`ha Ihoatta, -k ihoa
`ha Ihksa,-k iakthi
`ar Iðccai, spggk
0 Lanankuknak J
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
Ejphtai 0 Mbjptar 0
kha kavar
kgrojiarwahsa kgrojiiy
`js Kgrojicrùbstùme, -a kgroji lrajecjst
`ha Kgunjtprjihkak (VH.) kgunjt prjihkas
`ha Kuss, -a ku t
`arGlarlanrhcc,-a nakarhm taro
`js Glst cruht
`a r Glstsjijt, -a
`ar cruht sjij`
`js 6:,-a ghi
`ha Grjkna, -k grjkna
`arGrjknaksjct, -a grjkna duhma
(ahk) pjjr jcaw
ahk pjjr Grjknak j caw grjknas
`ha Vjmeukn,-ak pjmejna, pjme
`ha Vjrty, -s pjrty
pjssak` axjmt
Bjlak ]ha `js Nai` pjssak`7 @g ygu bjva tb
tbaa axjmt jogukt7
3 Lanankuknak J
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
Ejphtai 0 Mbjptar 0
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
parsgkkai ai parsgkji
pgäia ij sjrtèk, -as
pghvra ij phohaktj
pruka ij mhruaij, -s
ihvra (6,1 en) ukj ihlrj (`a pasg)
phzzj ij phzzj, -s
pijma ai iunjr, -as
J ij praohâra pijma sa trguvakt ias pgooas, Ak prhoar iunjr astêk ijs ojkzjkjs
(pgooas) crhtas ijs pjtjtjs crhtjs
prècèrar qqmb (ogt rjra) pracarhr
prjihkès igs lgolgkas
]jktè ¡sjiu`
pgur makt ai pgrmaktjda, -s
crgojna lijkm raquasýk, quashiig
hmhh 4 `avhkar
hm jquï4 j`vhkjr, èi j`hvhkj
mgksahi ai mgksadg, -s
j``hthgk ij muaktj, -s
mgphaux jopihg, jluk`jkta
hmhh 4 vrjhoakt
hm mhartjoakta, var`j`arg
sjij`a ij aksjij`j, -s
sai
sa i ij sji
sj i
sjiè sjij`g
pgooas `a tarra ju sa
saii ij pjtjtj sjij`j, -s
sjr`hka ij sjr`hkj, -s
jhnra jnrhg, j
Ia ijht j tgurkè. Ij iamba astê jnrhj.
Da k'jhoa pjs ia ijht quh j tgurkè, Kg oa nustj ij iamba jnrhj,
phqujkt phmjkta
sjijoh phqujkt ai sjijoh phmjkta
èpiumbar qqmb paijr
trjkmba ij rg`jdj, pa`jzg, -s
`auxx trjkmb
`au as `a pjhk
trjkmbas `g
`gss pa`jzgs `a pjk
djolgk ai djoýk, -as
anankuknak J: 38
Ejphtai 0 Mbjptar 0
`haa Pgojta, -k
`h tgojtg
`jsPgojtakojre tgojtg pjsta
`haa Pgojtaksuppa,-k
`h tgojtg sgup
`arPgpc,-a p gt
mjea
`haPgrta,-k
>6 LanankuknakJi
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
sarvhatta ij sarvhiiatj, -s
shkgk, jutraoakt jing oês, j`aoês
A t jvam îj 7 (ju
(j u ojnjshk) ·Jing oês7
spjnbatths igs aspjnuaths
oaku, mjrta ai oakô, -s
sgooat ij mhoj, puktj
gmmupar ij praohâra pijma ak ij mhoj/ akmhoj bjy
staje ai staje, ai chiata, -s
turlgt ai rg`jljiig, -s
phâma, ogrmaju ai trgzg, -s
`aux ogrmaux `a nìtaju `gss trgzgs `a pjstai
`g
mgupar ias ljkjkas ak pathts ogrmajux pjrthr ai piêtjkg ak trgmhtgs
sgupa ij -s
jsshatta æ sgupa sgpj, `a
ai pijtg sgpj, -s
sumrè `uima
crhjk`hsa ai `uima, -s
syopjtbha ij shopjtïj
hmhh 4 tjliatta (`a mbgmgijt)
hm ij oasj, -s
jsshatta ai pijtg, -s
pjhk æ nrhiiar, tjrthka ij tgstj`j, -s
mbguatta astupak`g
uk luc
luccat
cat mbguat
mbguatta
ta uk luccat astupak`g
uka
uk a parsgkka mbguatta, quaiqu'uk `a uk thpg astupak`g
mbguatta
tgojta ai tgojta, -s
purèa `a tgojtas ij ojrmj `a tgojta
sgupa jux tgojtas ij sgpj `a tgojta, -s
mjssargia ij giij, -s
(æ ij mrâoa) ij ai pjstai,
nìtaju tgrtj, -s, -as
Ejphtai 0 Mbjptar 0
trj`hthgkaih trj`hthgkji
`haPrjula, -k nrjpa
`ha Pula, -k tula
`haPùta, -k pijsthm ljn
ukcrauk`ihmb ukcrhak`iy
uknakha×ljr ukakdgyjlia, ukajtjlia
uknasuk` ukbajitby
uks (Jeeusjthv vgk‛whr ) us (jmmusjthva cgr "whr")
`ar Qktarsmbha`, -a `hccarakma
ursprùknihmb grhnhkjiiy
`arSanatjrhar,- vanatjrhjk (kguk)
vanatjrhsmb vanatjrhjk (j`d)
`ha Sarpjmeukn, -ak pjmehkn, wrjpphkn
`js Sgiiegrklrgt,-a wbgiaoaji lraj`
`ha Sgiiohimbsmbgegij`a, -k ohie mbgmgijta
`ha Sgrihala, -k pracarakma
`ha Sgrspahsa, -k stjrtar
wjro wjro
`js ^jssar,- wjtar
`js ^jssarnijs, -ar wjtar nijss
`ar^ahk, -a whka
`js ^ahknijs, -ar whka nijss
`ha ^ahksmbgria whka whtb spjreihkn ohkarji wjtar
`ha ^ahktrjulak (VH.) whka nrjpas
wah× wbhta
`js ^ah×lrgt, -a wbhta lraj`
`ar^ah×wahk, -a wbhta whka
wha gct7 bgw gctak7
whreihmb rajiiy
@u ialst whreihmb nasuk` Xgu rajiiy ihva bajitby
`ha ^urst, -a sjusjna
`ha^urstwjra,-k
zjrt sjusjna ngg`s
chka, tak`ar
zjrta Vrjihkak chka prjihkas
`ha Thtrgka, -k iaogk
Tuo ^gbi Mbaars (wbak mihkehkn nijssas)
zurr Taht
zu jt prasakt, jt tb
tbaa ogoakt
`arr Tumear
`a sunjr
zwahoji twhma
`ha Twhalai, -k ghnkgk
jl shkma
jl `a o shalzabktak (:>.) Djbrbuk`act shkma tba :>tb maktury
`ha Jbkukn,-ak h`aj
Hmb bjla eahka Jbkukn. H bjva kg h`aj,
jk`ars hk jkgtbar wjy, `hccaraktiy
< LanankuknakJi
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
trj`hthgkkai trj`hmhgkji
rjhshk ij uvj, -s
tula ai tulg, -s
sjmbat pijsthqua ij lgisj, -s
pjs/pau syopjtbhqua pgmg johstgsg
hoojknajlia, hkluvjlia shk pg`arig sjlgrajr, jpramhjr
ojuvjhs pgur ij sjktè hksjkg
kgus (jmmusjthc `a « whr µ) kgs (prhoarj parsgkj piurji ak jmusjthvg)
`hccèrakma ij `hcarakmhj, -s
æ i'grhnhka grhnhkjioakta
vènètjrhak (kgo) ai vanatjrhjkg, -s
vènètjrhak (j`d.) vanatjrhjkg
aoljiijna ai akvgitgrhg, -s
pjhk mgopiat ai pjk `a saohiijs, -as
mbgmgijt ju ijht ai mbgmgijta mgk iamba, -s
prècèrakma ij pracarakmhj, -s
bgrs `'gauvra igs aktrjktas,
mbju` mjihakta
aju ai jnuj, -s
varra æ aju ai vjsg `a jnuj,-s
vhk
vh k ai vhkg, -s
varra æ vhk
vh k ai vjsg `a vhkg, -s
vh k jvam `a i'aju ohkèrjia njzausa
vhk ai vhkg mgk njsagsj, -s
rjhshks `avhk ijs uvjs `a vhkg
lijkm lijkmg
pjhk lijkm ai pjk lijkmg, -as
vh k lijkm
vhk ai vhkg lijkmg, -s
mgolhak `a cghs 7
·muêk j oaku`g7
vrjhoakt \ajioakta
Pu vhs
vh s vrjhoakt sjhkaoakt
¡Shvas rajioakta sjkg
sjumhssa, sjumhssgk ij sjimbhmbj, -s
mbjrmutarha ai aoluth`g, -s
`gux, cgk`jkt chkg, tharkg
prjihkès cgk`jkts lgolgkas chkgs
mhtrgk ai ihoýk, -as
]jktè J ij kðtra
¡sjiu`
ak ma ogoakt bjstj jbgrj
sumra ai jzômjr, -as
`aux cghs `gs
`g s vamas
ghnkgk ij malgiij, -s
`apuhs `as`a
`apuhs ia :>hâoa shâmia `as`a ai shnig :>
h`èa ij h`aj, -s, ai mgkgmhohaktg, -s
Da k'jh jumuka h`èa, Kg takng kh h`aj,
`'uka jutra cjîgk `a gtrj cgroj
anankuknak >=
Ejphtai 0 Mbjptar 0
Jrnakthkhak Jrnakthkj
jro pggr
Jshak Jshj
`jkjmb jctar tbjt, jctarwjr`s
`jzu (? bhkzu) tg tbjt, tg ht
`ha Lrhhba, -k lrgtb, stgme
`arr Mbjophnkgk, -s
`a ousbrggo (gc Vjrhs)
`ar/`js Murry murry
`hhkk chka
aktbjitak Uar aktbêit_ J tg mgktjhk stb
st b
Vgooas cr
crht
htas
as aktbjitak vhai Catt.
aktbjitak Mbhps (Lr.)TCrakmb crhas (Jo.) mgktjhk j ig
igtt
gc cjt.
atwj jpprgxhojtaiy
atwj <6 Ohkutak jpprgxhojtaiy <6 ohkutas
Aurgpj Aurgpa
`js Catt, -a cjt (kguk)
`ha Cgro, -a k cgro
hk Cgro vgk Ejrtgccaimbhps hk cgro gc mbhps/mrhsps
crhttharak +J tg cr
cryy stb
st b
`js
`j s
Bjuptkjbruknsohttai, ojhk cgg`stucc
`ar
`a r ]jcrjk sjcrjk
sjular th`y, miajk
sjular ojmbak J tg miajk stb
st b
`ha Mbjophnkgks sjular ojmbak tg miajk tb a ousbrggos
`a r ]aacjbrar,-
`ar sjhigr
sgk`ark (k6t...) lut
`ar ]trahcak,- strhpa, bara4 igkn sihma
Saka`hn Sakhma
varoaknak J tg o hx stb
st b
varsmbha`ak vjrhgus
j uc varsmbha`aka ^ahsa hk vjrhgus wjys
wjsmbak Uar wjsmbt_ J tg wjsb stb
st b
`j s ^ahbkjmbtak,-
`js Mbrhstojs
zu ^ahbkjmbtak cgr Mbrhstojs
`ha ^ahsa, -k w jy
j uc varsmbha`aka ^ahsa hk vjrhgus wjys
waitlaejkkt wgri`-cjogus
>0 LanankuknakJi
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
Jrnakthka Jrnakthkj
pjuvra pglra
Jsha Jshj
jprâs, at puhs `aspuès `a
ak pius j`aoês, pjrj aiig
lguhiigk ai mji`g, -s
mbjophnkgk `a Vj Vjrrhs ai mbjophúýk, -as
murry ai murry
ohkma, chk `ainj`g
mgktakhr qqmb mgktakar, takar
Iass pgooas crhtas mgkthakkakt lajumgup
Ia Ij s pjtjtjs crhtjs thakak oumbj nrjsj
`a ojthâra nrjssa,
æ pau prâs, akvhrgk jprgxhoj`joakta, ukgs
akvhrgk <6 ohkutas ukgs <6 ohkutgs
Aurgpa Aurgpj
nrjhssa ij nrjsj
cgroa ij cgroj, -s
ak cgroa `a mbhps ak cgroj `a pjtjtjs mbhp
crhra craïr
kgurrhtura prhkmhpjia ai jihoaktg prhkmhpji
ak pius pjrj aiig, j`aoês
gha ai njksg, -s
èphma ai mgk`hoaktg, -s
mjcè (ihau) ai mjcè, ij mjcatarïj, -s
mbhps ijs pjtjtjs mbhp
trjk
trjkmb
mba a ch
chka
ka `a pgooas `a tarra ij rg`jdj `a pjtjtj, -s
hkmgkvèkhakt ij `asvaktjdj, -s
parshi ai paradhi
pghraju ai puarrg, -s
pr
prg`
g`uh
uhrra qq
qqmb
mb prg`umhr
rè`uhra qqmb ak purèa bjmar purè, pjsjr pgr ai pjsjpurès
sjcrjk ai jzjcrêk
prgpra ihophg
kattgyar qqmb ihophjr
kattgyar ias mbjophnkgks ihophjr igs mbjophúgkas
ojrhk ai ojrhkarg, -s
ojhs shkg (mgkd.)
hmh 4 trjkmba igknua jquï4 ak thrjs
Sakhsa Sakamhj
oèijknar qqmb oazmijr
vjrhè, `hccèrakt `hsthktg
`a `hccèraktas cjîgks `a ojkarjs `hsthktjs
ijvar qqmb ijvjr
Kgåi ij Kjvh`j`
æ Kgåi pjrj Kjvh`j`
cjîgk, ojkhâra ij cgroj, ij ojkarj, -s
`a `hccèraktas cjîgks `a ojkarj `hsthktj
`a rakgooèa ogk`hjia mgkgmh`g ouk`hjioakta
anankuknak Ji >1
Ejphtai 0 Mbjptar 0
jucstabak jucsmbrahlak
ahkakParohkstabt tgtgnawrhta tb a `jta gc jk jppghktoakt
`gwk tba
Uar juc, ar hst jucnastjk`ak_ t up
`ar Juctrjn, -a `uty
jucwjmbak Uar wjmbt juc, ar hst jucnawjmbt_ tg wjea up
`ar Junust Junust
>3 LanankuknakJi
Mbjphtra 0 Mjpïtuig 0
(a k vèbhmuia)
pjrthr (ak Vjrthr, sjihr
jiiar/vakhr mbambar qqk/qqk \amgnar
jiiar mbarmbar ias mihakts/hkvhtès æ i'jèrgpgrt ramgnar buèspa`as `a
`aii jargpuartg
jkkuiar qqmb mjkmaijr
jkkuiar uk rak`az-vgus mjkmaijr ukj mhtj
saui sgig
ojknar saui mgoèrsaig
qugth`hak ai `ïj j `ïj
jkjiysar qqmb jkjihzjr
uk at `aoh uk g y oa`hg
ukg
mgooakmar aopazjr,
Ij rèukhgk mgooakma æ :0 bauras. Ij `hsmushýk aophazj j ijs :0 b.
Da mgooakma ia trjvjhi æ 2 bauras, Aophazg j trjljdjr j ijs 2.
jrrhvar iianjr
jrrhvèa ij iianj`j, -s
cgrouia `a pgihtassa (`'hktrg`umthgk) ai trjtjohaktg, -s
jppai (tèièpbgkhqua) ij iijoj`j, -s
jppaiar qq k ju tèièpbgka iijojr
jppaiar uk mgiiânua iijojr j uk mgianj
dghk`ra, lrjkmbar qqmb mgkamtjr
lrjkmbar i'hoprhojkta mgkamtjr ij hoprasgrj
jkkgkma ai jkukmhg, -s
jvrhi jlrhi, -as
tìmba prgcasshgkkaiia, jmthvhtè ju trjvjhi ij tjraj ijlgrji, -s
bauras `u trjvjhi ai thaopg `a trjljdg, -s
pjuvra pglra
Oj pjuvra O gk pjuvra ¡Vglra
sgrta, typa ij cgroj, ai thpg, -s
tgutas sgrtas `'hkstruoakts `a oushqua hkstruoaktgs oushmjias `atg`g thpg
massar, jrrätar tarohkjr
jrrätar ia trjvjhi Parohkjr mgk ai trjljdg
Ju ravghr (ju
(j u tèièpbgka) J`hýs (ji taiècgkg)
kgtar qqmb jpuktjr
kgtar ij `jta `'uk rak`az-vgus jpuktjr ukj mhtj
sa iavar iavjktjrsa
`avghr, tìmba ai akmjrng, -s
sa rèvahiiar `aspartjrsa
jgõt jngstg, -s
>>
anankuknakJ:
Ejphtai 1 Mbjptar 1
>2 Lanankuknak J
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
anankuknak J:
>8
Ejphtai 1 Mbjptar 1
`jsAk`a,-k ak `
^jkk hst `js Egkzart zu Ak`a7 ^bak `gas tb tbaa mgkmart ak`7
arrahmbak Uar bjt
bj t arrahmbt_ J tg rajmb sl/stb
Ar hst uktar 60
606 =00 1330 zu arrahmbak.
6 =00 Ba mjk la rajmba` jt 6 06 =00 1330.
arwjrtak Uar arwjrtat, ar bj bjtt arwjrtat_ J tg wj
wjhht cg
cgrr stb
st b
^ hr arwjrtak `a k Ogktaur uo :0 Qbr. jraa wjhthkn cgr
^ a jr tbaa oambjkhm jt < VO.
cg r tb
26 Lanankuknak J
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
anankuknakJ: 2:
Ejphtai 1 Mbjptar 1
`a r Duih
`ar Duiy
`a r Dukh
`ar Duka
`js Ejlai,- mjlia
`js Eaylgjr`, -s eaylgjr` (gc j oushm hkstruoakt)
`h a Ekahpa, -k
`ha pu l
egpharak Uar bjt
bj t egphart_ J tg mgpy stb
st b
ahkakPaxt egpharak tg mgpy j taxt
`h a Ehhmba,-k
`ha ehtmbak
`a r Ehhbismbrjke,-a
`ar crh`na
`arEuk`aksarvhma, -s
`a r mihakt sarvhma
ijucak Uar ijuct, ar hst naijucak_ tg ruk
iðsmbak Uar bjt bj t nai`smbt_ J tg `aiata stb
st b
ahka A-Ojhi iðsmbak tg `aiata jk a-ojhi
igsak Uar bjt
bj t nai`st_ J tg sgiva stb
st b
ahk Mgoputarprgliao igsak tg sgiva j mgoputar prgliao
`a r Ojh
`ar Ojyy
Oj
`h a Ojrea, -k
`ha lrjk`
`j s Ojreakcjbrrj`,-ar
`js chrst-mijss lhmymia
`ar
`a r Oêrz Ojrmb
oa`hzhkhsmb oa`hmji
oa`hzhkhsmbar Kgt`hakst oa`hmji aoarnakmy sarvhma
`ar/`js Oatar, oatar
ohtcjbrak Uarcjbrt oht, ar hst ohtnacjbrak_ tg trjvai whtb sl
`ha Ohttjnspjusa,-k iukmb lraje
ognihmb pgsshlia
`a r Ogktaur, -a
`ar oambjkhm
ohhk`ihmb grji
`j s Oushenasmbìct, -a
`js oushm sbgp
ohhssak Uar ouss, ar bjt
bj t naousst_ oust, bjva tg
Ar ouss `ha Njsta jlbgiak. Ba bjs tg phme up tb
tbaa nuasts,
outtarsprjmbihmb kjthva
ahk
outtarsprjmbihmbar Iabrar j kjthva tajmbar
`h a Kjmbrhmbtak (VH.)
`ha kaws
kjthgkji kjthgkji
kha`rhn igw
Cjbrrj`arzu kha`rhnak Vrahsak lhmymias cgr igw prhmas
`ar
`a r Kgt`hakst, -a aoarnakmy sarvhma
kgtwak`hn kamassjry
`h a Kgtwak`hneaht,-ak
`ha kamasshty
`a r Kgvaolar
`ar Kgvaolar
`a r Getglar
`ar Gmtglar
gr`kak Uar gr`kat, ar bjt
bj t nagr`kat_ J tg mijsshcy stb
st b
Gr`kak ]ha `ha Sarlak kjmb `a r Ak`ukn. Mijsshcy tb a varls jmmgr`hkn tg tbahr ak`hkn
`js Vjrevarlgt, -a pjrehkn prgbhlhthgk
ho Vjrevarlgt pjreak tg pjre hk j prgbhlhta` jraj
pjssharak Uas hst pjsshart_ tg bjppak
^jss hst pjsshart7
^j ^bjt bjppaka`7
`ha Vrjxhs, `ha Vrjxak oa`hmji maktra
2< Lanankuknak Jt
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
duhiiat duihg, -s
duhk dukhg,-s
mjlia ai mjlia, -s
mijvhar (`'uk hkstruoakt `a oushqua) ai tamij`g, -s
pul, lrjssarha ai ljr, -as
mgphar qqmb mgphjr, èi bj mgphj`g
mgphar uk taxta mgphjr uk taxtg
muhshka ij mgmhkj, -s
rècrhnèrjtaur ai jr
jroj
ojrh
rhg
g `a
`amgmhkj,
mgmhkj, -s
sarvhma mihaktâia ai sarvhmhg ji mihakta, -s
mgurhr mgrrar
accjmar qqmb lgrrjr
accjmar uk a-ojhi lgrrjr uk a-ojhi
rèsgu`ra qqmb rasgivar
rèsgu`ra uk prgliâoa `'hkcgrojthqua rasgivar uk prgliaoj `a gr`akj`gr
o jh ojyg, -s
ojrqua ij ojrmj, -s
vèig `a ojrqua ij lhmhmiatj `a ojrmj, -s
ojrs ojrzg, -s
oè`hmji oè`hmg (j`d)
urnakmas oè`hmjias ai sarvhmhg oè`hmg `a urnakmhjs
oâtra ai oatrg, -s/ ai mgktj`gr, -as
vgyjnar jvam qq k vhjdjr mgk (jinuhak)
pjusa `a oh`h ij pjusj `a oa`hg`ïj, -s
pgsshlia pgshlia
oèmjkhmhak, rèpjrjtaur ai tèmkhmg, -s
æ i'grji grji
ojnjshk `a oushqua ij tha
thak`j `a oôshmj, -s
`avghr takar qua, `alar `a
Hi `ght jiiar mbarmbar ias mihakts/hkvhtès. @ala ramgnar j igs hkvhtj`gs,
`a ijknua ojtarkaiia `a iaknuj ojtarkj
anankuknakJ: +
2=
Ejphtai 1 Mbjptar 1
20 Lanankuknak Ji
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
anankuknakJi
21
Ejphtai 1 Mbjptar 1
Sarnjknakas pjst
chlar Sarnjknakas larhmbtak tg rapgrt avakts gc tb
tbaa pjst
`haSarnjknakbaht, -ak pjst (thoa)
vgrlahegooak Uar egoot vgrlah, ar hst vgrlahnaegooak_ tg mgoa ly, tg pjss
Hmb ogmbta o ji vgrlahegooak. H'` ihea tg mgoa ly.
`ha ^jsmbojsmbhka, -k wjsbhkn ojmbhka
`ar^ambsai,- mbjkna
`arr ^an, -a
`a wjy
wahtariahtak Uar iahtat wahtar, ar bj
bjtt wahtarnaiahtat_+ J tg cgrwjr` stb
st b
ahka A-Ojhi wahtariahtak tg cgrwjr` jk aojhi
wh`ar- (Vrjchx) jnjhkst- (prachx)
wha js , ihea
js,
wha hooar js jiwjys
wha spjt7 wbjt thoa7
^ ha spjt hst as7 ^bjt thoa hs ht7
`arTjbkjrzt, -a `akthst
`ha Tjbkjrztprjxhs, `ha Tjbkjrztprjxak `aktji maktra
`aTjbksmboarz, -ak
`arr tggtbjmba
`arTahtpuket,-a `jta
bjtt zunaojmbt_ J
zuojmbak Uar ojmbt zu, ar bj tg migsa stb
st b
`haPùrzuojmbak tg mi
migs
gsaa tb
tbaa `ggr
zurhhme ljme
zurhhmeegooak Uar egoot zurhhme, ar hst zuomena- tg mgoa ljme, tg raturk
egooak_
Tustjk`, -a
`a
`arr stjta
zwahahkbjil tw
twgg jk ` j bjic
zwahahkbjil ]tuk`ak hk twg
tw g jk ` j bjic bgurs
hkzwhsmbak oajkwbhia
`arr Djpjkar,-
`a Djpjkasa
`ha Egmbsbgw, -s mggehkn sbgw
23 LanankuknakJi
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
ètjt ai astj`g, -s
`aux at `aoh `g s y oa`hj
`gs
`aux bauras at `aoha `gss bgrjs y oa`hj
`g
jmtuai jmtuji
2>
anankuknak J:
Ejphtai 1 Mbjptar 1
`ar
`a r Erhoh, -s tbrhiiar, `atamthva chio
ijknar igknar
kutzak Uar bjt
bj t nakutzt_ J tg usa stb
st b
`ha Giy
Giyoph
ophsmb
smbak ak ]phaia
]phaia (VH.) Giyophm Njoas
`js Vrgnrjooèa prgnrjooa
`ha Zuhzsbgw, -s quhz sbgw
`ha \ajihty-]bgw, -s rajihty sbgw
`ha ]bgw, -s sbgw
`a r ]ak`ar,
`ar mbjkkai
`ha ]ak`ukn, -ak
-a k prgnrjooa
`ha ]arha, -k sarhas
`ar
`a r ]pj× piajsura, cuk
Carksabak ojmbt ]pjN. cukk tg wjtmb P S .
Ht's cu
`ar
`a r ]phaichio,-a cajtura chio
`a r ]phtzakrahtar,-
`ar crgkt rukkar
`ar
`a r Jusciun,-a axmurshgk
jusnalak Uar nhlt jus, ar bj
bjtt jusnanalak_ J tg spak` stb
st b (ogkay)
Nai` jusnalak tg spak` ogkay
ìuctark Uar bjt
bj t naju×art_ J tg axprass,
tg uttar
ahkak ^uksmb juNark tg axprass j whsb
22 Lanankuknak Jt
Mbjphtra 1 Mjpïtuig 1
Anypta Anhptg
jitarkjthva ij jitarkjthvj, -s
ca
cauu `a shnkjihsjthgk ai saoêcgrg, -s
hk`hquar, cgurkhr, `gkkar pratak`ar, gcramar
`gkkar uka rjhsgk ` jr ukj rjzýk
assjyar qqmb (bjlht, mbjussuras) prgljrsa
assjyar uk mgstuoa prgljrsa uk trjda
mgstuoa ai trjda, -s
jsphrhka ij jsphrhkj
`aojk`ar æ qqk, axhnar `a qq k raquarhr, pranuktjr
@aojk`az æ uk jo h 4 Hi `ght... \aquharj j uk johng4 èi `alarïj...
raquäta ai raquarhohaktg, -s
axmurshgk ij axmurshýk, -as
`èpaksar qqmb rapjrthr
`èpaksar `a i'jrnakt rapjrthr `hkarg
axprhoar axprasjr
axprhoar uk sgubjht axprasjr uk `asag
anankuknakJi +
28
Ejphtai 3 Mbjptar 3
86 LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
jutgrguta ij jutgphstj, -s
mgk`uhra sur i'jutgrguta mgk`umhr pgr ij jutgphstj
mbjuccaur ai mgk`umtgr, -as
ojhiigt `a ljhk pgur bgooa ai trjda `a ljúg, -s
mbaohk `a car, trjhk ai trak
vgyjnar ak mbaohk `a car
ca r vhjdjr ak trak
njra ij astjmhýk `a trak, -as
jttak`ra/ätra æ ij njra astjr ak ij astjmhýk
Da vhaks ta mbarmbar æ ij njra, Pa ramgdg ak ij astjmhýk
qujh ai jk`èk, -as
dusthchar qqmb dusthchmjr
Dusthchaz vgtra mbghx, Dusthchqua su aiammhýk,
ogktjnka ij ogktjúj, -s
ätra `a (taopèrjtura, sgooa) sulhr j
Ij taopèrjtura ast `a :2 `anrès, Ij taoparjturj sula jiL
ji L nrj`gs,
kujnaux, mguvart kulij`g
lhehkh ai lhehkh, -s
`aojk`a ij pathmhýk, -as
`aojk`ar æ qq k pa`hr, rgnjr
Da vgus `aojk`a 4 Jppaiaz-ogh `aojhk, Ia ruang oa iijoa ojújkj,
liau jzui
mbaohshar ij liusj, -s
lruk ojrrýk
raoarmhar qq k jnrj`amar
Da ta raoarmha, Pa ig jnrj`azmg,
pjrma qu a puas
mbgsa ij mgsj, -s
ta, æ tgh (`jthc `a « `a µ) j th (sanuk`j parsgkj shknuijr `jthvg)
æ trjvars `a pgr, j trjvès `a
Da trjvarsa ij Ljvhâra, Shjdg pgr Ljvharj.
jkkgkma (æ ij njra atm.) ai jvhsg, ai mgoukhmj`g
shopia sakmhiig
uk jiiar shopia uk vhjda sakmhiig
jrrhvèa (`'uk trjhk) (`aa trak), -s
ij iianj`j (`
Ia trjhk `a Oukhmb jrrhva sur ia qujh =. Ai trak mgk `asthkg Oukhmb aktrj p gr ij vïj =
saui sgihtjrhg
uka
uk a ëia `èsarta ukj hsij sgihtjrhj
ätra saui astjr sgig
ogktar sulhrsa
ogktar `jks ia lus
lu s sulhrsa ji lu
luss
nijma ai bhaig
akchk chkjioakta
summâs ai èxhtg, -s
(ka pjs jvghr `a)/jvghr `u summâs kg takar èxhtg
sa raksahnkar (rèciaxhc) hkcgrojrsa `a`a,, èi sa bj hkcgroj`g (v. rac)
sa raksahnkar sur ia prhx `as
`a s lhiiats hkcgrojrsa `a igs lhiiatas ij axparhakmhj, -s
axpèrhakma (vèmua) ij axparhakmhj, -s
asprassg ai axprassa,
8:
anankuknak J:
Ejphtai 3 Mbjptar 3
nabðrak bj t nabðrt_ @
Uas bjt tg laigkn tg stb/sl
@hasa Djmea nabgrt ohr. Pbhs djmeat laigkns tg oa/hs ohka,
nail yaiigw
`js Napìme (]n.) ljnnjna
Hmb bjla vhai Napjme. H bjva j igt gc ljnnjna,
`js Nasmbake, -a prasakt, nhct
nawhkkak Uar bjt
bj t nawgkkak_ J tg w hk stb
st b
1666 Aurg ho Igttg nawhkkak
16 tg w hk 16 tbaa igttary
1666 aurgs jt tb
`js Nawhttar,
stgro
`js Niahs,-a pijtcgro
Tu n kjmb Larihk cjbrt vgk Niahs <.
@ ar Tun Pb a trjhk tg Larihk whii `apjrt crgo pijtcgro <
Pba
`js Nrj` (Maishus) `anraa (maishus)
nrju nray..
`ha Nrakza, -k lgr`ar
jk ` ar Nrakza stabak tg wjht jt tb
tbaa lgr`ar
`ha Nrgcta, -k shza
Hmb bjla `ha Li
Lius jumbb hk Nrð×a =2
usaa jum =2.. H jisg bjva tb
tbaa li
ligu
gusa
sa hk shza =2
=2..
8< LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
anankuknak Ji +
8=
Ejphtai 3 Mbjptar 3
nrho nraak
`arNruk`, -a rajsgk
`arBjcak, bjvak
`ha Bjilpakshgk, -a k bjic lgjr`
`ha Bjitastaiia, -k stgp (lus, trjo)
jk ` ar Bjitastaiia stabak tbaa (lus) stgp
tg wjht jt tb
Bjk`tjsmba,
`ha -k bjk`ljn
bjrt bjr`
bjrt jrlahtak tg wgre bjr`
bjssak Uar bjt
bj t nabjsst_ J tg bjta stb/sl
Hmb bjssa `a k ]gooar, H bjta tb
tbaa suooar,
bacthn bajvy, hopatugus
ahk bacthnar ]turo bajvy stgro
baicak Uar bhict, ar bjt
bj t nabgicak_ @ tg baip sl
Ejkk hmb Hbkak baicak7 M jk H baip ygu7
`js Bao`, -ak sbhrt
`a r Barlst, -a
`ar cjii, jutuok
`arBhooai, - sey
bhknabak Uar nabt bhk, ar hst bhknanjknak_ tg ng (tbara)
Ogrnak hst
hs t ahk Egkzart, uk ` whr nabak bhk. Pbara hs j mgkmart tgogrrgw jk` wa jr a
nghkn tbara/wa whii la tbara,
`haa Bhk- uk` \hhmecjbrt,-ak
`h rguk` trhp
`haa Bhtza
`h bajt
bgcihmb pgihta
`haa Bgsa, -k
`h trgusars
`a r Buk`, -a
`ar `g
`gnn
`haa h`aa, -k
`h h`aj
hbo (@jthv vgk‛ar ) bho, cgr bho, tg bhobh o (`jthva cgr ar )
hbkak (@jthv vgk‛sha , VH.) tbao, cgr tbao, tg tbao (`jthva cgr sha , ph)
Hbkak (@jthv vgk‛]ha ) cgrr ygu, tg yg
ygu, cg yguu (`jthva cg
cgrr ]ha )
hbr (@jthv vgk ‛sha , ]n.) bar, cgr bar, tg b ar (`jthva cgr sha , sn)
shmb hkcgroharak Uar
Uarbjt
bjtshm hkcgrohart__ (raciaxhv)
shmbb hkcgrohart tg njtbar hkcgrojthgk (raciaxhva)
Hmb ejkk ohmb jo Ljbkbgc hkcgroharak. H mj k njtbar hkcgrojthgk jt tb
tbaa rjhiwjy stjthgk,
`ha iksai,-k hsijk`
j uc ahka Hksai cjbrak tg ng/trjvai tg jk hsijk`
`arr Hktarmhty-Axprass
`a hktarmhty axprass
hrnak`wg sgoawbara
`ha Djmea, -k djmeat
`ha Djbraszaht,-ak sajsgk
`ha Dajks (VH.) liua dajks
`arr Ejiak`ar,-
`a mjiak`jr
`ha Ejita mgi`
`arr Ehigoatar,-
`a ehigoatar
`ha Eijssa,-k mijss
]h a arsta g`ar zwahta Eijssa7
Cjbrak ]ha Jr yguu trjvaiihkn chrst gr samgk` mijss7
Jraa yg
`js Eiah`, -a
-arr `rass
`ha Eiah`ukn,-ak migtbhkn, migtbas
`js Eiah`uknssthhme, -a htao gc migtbhkn
80 LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
vart var`a
rjhsgk ai ogthvg, -s
pgrt ai puartg, -s
`aoh-pakshgk ij oa`hj pakshýk,
jrrät ij pjrj`j, -s
jttak`ra æ i'jrrät asparjr ak ij pjrj`j
sj m æ ojhk ai lgisg `a ojkg, -s
`ur `urg
trjvjhiiar `ur trjljdjr `urg
`ètastar qqmb/qqk g`hjr
Da `ètasta i'ètè, G`hg ai varjkg,
vhgiakt vhgiaktg, cuarta
uk grjna vhgiakt ukj tgroaktj vhgiaktj
jh`ar qq k jyu`jr
Vuhs-da vgus jh`ar 7 ·Vua`g jyu`jria7
mbaohsa ij mjohsj, -s
jutgoka ai gtgúg, -s
mhai ai mhaig, -s
y jiiar Hrj
Hi y j uk mgkmart `aojhk 4
Kgus y hrgks. Ojújkj bjy uk mgkmhartg y kgsgtrgs vjogs.
sa raksahnkar (rèciaxhc
(rèciaxhc)) hkcgrojrsa (v. raci.)
Da paux oa raksahnkar æ ij njra, Oa pua`g hkcgrojr ak ij astjmhýk,
i'ëia ij hsij, -s
jiiar sur uka ëia vhjdjr j ij hsij
ia trjhk axprass hktarurljhk ai hktarmhty
quaiqua pjrt ak jinôk iunjr
vasta ij mbjquatj, -s
sjhsgk ij astjmhýk `a`aii j úg
uka pjhra `a dajks igs tèdjkgs
mjiak`rhar ai mjiak`jrhg, -s
crgh` ai crïg
ehigoâtra ai ehiýoatrg, -s
mijssa ij mijsa, -s
Sgyjnaz-vgus ak praohâra g u a k `auxhâoa mijssa 7 ·Shjdj ak prhoarj g ak sanuk`j mijsa7
rgla ai vasth`g, -s
vätaoakt, bjlht ij rgpj, ij vasthoaktj, -s
vätaoakt ij phazj `a rgpj, -s
anankuknakJ:
81
Ejphtai 3 Mbjptar 3
`arr Egccar,
`a
suhtmjsa
`a
`arr Egkthkakt,-a mgkthkakt
`ha Ijk`ukn,-ak ijk`hkn
ijssak Uar ijsst, ar bjt
bj t naijssak_ J tg iajva stb/sl (sgoawbara)
Ijss `a k \anaksmbhro bhar Iajva tbtbaa uolraiij bara
iahmbt ihnbt, sgoawbjt
iahmbt lawgiet sgoawbjt migu`y
`js Ihmbt, -ar ihnbt
ihalak Uar bjt
bj t naihalt_ J tg igva stb/sl
Hmb ihala `ha ]gkka. H igva tb
tbaa suk.
Hmb ihal
alaa `h
`hmb
mb.. H igva ygu.
jo ihalstak last
`js Igttg igttary
ho Igttg <666 Aurg nawhkkak tbaa igttary
tg w hk <666 aurgs jt tb
`js Oì`mbak,- nhri
`a
`arrOjktaj- mgjt
`js Oakhh,-s oaku
`js Oaar,-a sa j
jk s Oaarcjbrak tg ng tg tb a sajsh`a
Oai`ukn, -a k
`ha oassjna, mgooukhmjthgk
ohr (@jthv vgk‛hmb ) o a, cgr o a, tg oa (`jthva cg
cgrr hmb )
ohtlrhknak Uar lrhknt oht, ar bj
bjtt ohtnalrjmbt_ J st b jigkn/whtb yg
tg lrhkn stb yguu
Jus Kgrwanak lrhkna hmb vhaia Nasmbakea oht. H'ii lrhkn whtb oa ojky nhcts crgo Kgrwjy,
ohtkaboak Uar khoot oht, ar bj bjtt ohtnakgooak_ J st b whtb yg
tg tjea stb yguu
Hmb kaboa oahka Lj`abgsa hk `ak Qrijul oht. H'ii tjea o y ljtbsuht whtb oa gk bgih`jy,
`js Og`anasmbìct, -a cjsbhgk sbgp
kjmbst- kaxt
`js Kjmbtbao`,-ak khnbt`rass, khnbtsbhrt
`arKalai,
cg
cgnn
kalihn cgnny
`haa Kgr`saa
`h Kgrtb ]a
]ajj
83 LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
vjihsa ij ojiatj, -s
mgkthkakt ai mgkthkakta, -s
jttarrhssjna ai jtarrhzjda, -s
ijhssar qqmb/qqk quaiqua pjrt `adjr
Ijhssa ia pjrjpiuha hmh
hm h ¡@adj ai pjrjnujs jquï
iènar ihnarg
iènâraoakt mguvart/kujnaux ihnarjoakta kulij`g
iuohâra ij iuz, -mas
jhoar qqk/qqmb jojr
D'jhoa ia sgiahi. Oa akmjktj ai sgi.
Da t'jhoa, Pa jog.
surtgut, jvjkt tgut, `a prècèrakma ig pracarh`g
igtg ij igtarïj
njnkar <666 aurgs ju igtg njkjr <666 aurgs ak ij igtarïj
chiia ij mbhmj, -s
ojktaju ai jlrhng,-s
oaku ai oakô, ij mjrtj, -s
oar ai ojr, -as
jiiar æ ij oar vhjdjr ji ojr
jkkgkma oaksjda
o a, æ o gh (`jthc `a « hmb
hm b µ) j oï
rjoakar, jppgrtar qqmb trjar mgkshng
Da rjoâka lajumgup `a mj`ajux `u Kgrvâna, Oa ba trjï`g oumbgs ranjigs `a Kgruanj
aooakar qqmb iiavjrsa mgkshng
D'aooâka ogk ojhiigt `a ljhk ak vjmjkmas, ijss vjmjmhgkas,
Oa iiavg ai ljúj`gr pjrj ij
ojnjshk `a og`a, lguthqua ij th
tha
ak`j `a og`js, -s
ia pius prgmba, suhvjkt shnuhakta
mbaohsa `a kuht ai mjohsýk, -as
lrguhiijr` ij khalij, -s
lruoaux kalihkgsg
O ar `u Kgr` `aii kgrta
ojr `a
anankuknakJi
8>
Ejphtai 3 Mbjptar 3
`a r \anak,
`ar
rjhk
`ha \anakdjmea, -k rjhk djmeat
`a r \anaksmbhro,-a
`ar uolraiij
as rankat Uas bjtnarankat_ ht hs rjhkhkn, ht rjhks
`ha \ahsa, -k dgurkay, trhp
ahka \ahsa ojmbak/uktarkaboak tg ng gk j trhp/tg uk`artjea j trhp
Nuta \ahsa Bjva j ngg` trhp
`ha \ahsatjsmba, -k trjvaiihkn lj
ljnn
`ha \ahsavgrlarahtukn,-ak prapjrjthgks cgr j dgurkay
`js \ahsazhai, -a `asthkjthgk
`ha \hmbtukn, -ak
-a k `hramthgk
`a r \gme, -a
`ar sehrt
rg t ra
ra``
`ha \hhmecjbrejrta, -k raturk thmeat
`ha \hhmecjbrt,-ak w j y ljme
`a r \umesjme, -a
`ar ljmepjme
smbahkak Ubjtnasmbhakak_ (]gkka) tg sbhka (suk)
@ ha ]gkka smbahkt. Pbaa suk hs sbhkhkn,
Pb
smbwjrz lijme
`ar]htzpijtz, -a
`a r sajt
stabak Uar bjt
bj t nastjk`ak_ @ tg suht sl
@hasa Lrhiia ststab
abtt `h
`hrr khmbt. Pbasa nijssas `gk't suht ygu.
]ejk`hkjvhak ]mjk`hkjvhj
`js ]mbjucakstar,
sbgp whk`gw
`a r ]mbijcjkzun, -a
`ar pydjojs
smboameak Uas bjtnasmboamet_ @ tg ihea (tjsta)
@ ha ]uppa smboamet o hr nut. H ihea tba sgup,
`a r ]mbkaa
`ar skgw
as smbkaht Uas bjt
bj t nasmbkaht_ ht hs skgwhkn, ht skg
kgws
ws
`a r ]mbub,-a
`ar sbga
`ha ]aa, -k sa j (hk Kgrtbark Aurgpa)
`a r ]phaipijtz, -a
`ar pijynrguk`
`ha ]gmea,-k sgme
]gooar,-
`ar
`a r suooar
sgk`ark lut
`ha ]gkka, -k suk
`ha ]gkkaklrhiia, -k suk nijssas
`ha ]gkkakmraoa, -s suk mrajo
sgkkhn sukky
stjre strgkn
As rankat stjre, Ht's bajvy rjhk,
stjrtak Uar stjriat, ar bjt
bj t nastjrtat_ J tg stjrt (j `avhma, j ojmbhka)
`a k Mgoputar kau stjrtak tg rastjrt tb
tbaa mgoputar
`a r ]tju,-s
`ar djo
ho ]tju stabak trjcchm
tg la stume hk j trjcchm djo
`ha ]tjuoai`ukn, -a k trjcchm
trjc chm hkcgrojth
hkcgrojthgk
gk
`ar
`a r -a
]trjk`, sajsh`a
jk `a k ]trjk` nabak tg ng tg tb
tbaa sajsh`a
82 LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
piuha ij iiuvhj, -s
hoparoèjlia ai mbuljsquarg, -s
pjrjpiuha ai pjrjnujs,
hi piaut iiuava
vgyjna ai vhjda, -s
cjhra/aktraprak`ra uk vgyjna bjmar uk vhjda
Lg
Lgkk vgyjna ¡Luak vhjda
sjm `a vgyjna ij lgisj `a vhjda, -s
prèpjrjthcs `a vgyjna ij prapjrjmhýk `a
`aii vhjda, -as
`asthkjthgk ai `asthkg, -s
`hramthgk ij `hrammhýk, -s
dupa ij cji`j, -s
rguna rgdg
lhiiat `a ratgur ai lhiiata `a vuaitj,-s
vgyjna `a ratgur, ratgur ij vuaitj, -s
sjm æ `g
`gss ij ogmbhij, -s
lrhiiar (sgiahi) lrhiijr (ai
(a i sgi)
Ia sgiahi lrhiia, Lrhiij ai sgi.
kghr kanrg
shâna, pijma (`jks ia trjhk) ai jshaktg, -s
jiiar lhak æ qq k astjr `a pha
Ma s iukattas ka ta vgkt pjs lhak.
Mas Ij s njcjs kg ta qua`jk lhak,
]mjk`hkjvha Asmjk`hkjvhj
vhtrhka ai asmjpjrjta, -s
pydjoj ai phdjoj, -s
jhoar, pijhra æ qq k (ngõt) nustjr
D'jhoa lhak ij sgupa, Ij sgpj oa nustj,
kahna ij khava
hi kahna khavj
mbjussura ai zjpjtg, -s
(j u Kgr`)
oar (ju ai ojr, -as
88
anankuknakJi
Ejphtai 3 Mbjptar 3
:66 Lanankuknak Jt
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
Atjts-Qkhs ig
igss Ast
Astj`gs
j`gs Qkh`gs
jiiar/cjhra uk vgyjna jux Atjts-Qkhs vhjdjr pgr igs Astj`gs Qkh`gs
Astj`gs
`hspgsar `a qqmb `hspgkar
I'bðtai j/`hspgsa `'uka phsmhka, Ai bgtai `hspgka `a ukj phsmhkj
ogyak `a trjkspgrt ai oa`hg `a trjkspgrta, -s
ratjr` ai ratrjsg, -s
Ia trjhk jiG
ji G ohkutas `a ratjr`, Ai trak thaka uk ratrjsg `a :6 ohkutgs,
mbghshr qqmb/qqk asmgnar
mbjiaur ai mjigr
jttak`ra qqmb/qqk asparjr
ätra gohs `asjpjramar
I'uoijut ast gohs, Ij `hèrashs `asjpjrama,
sgucciar (vakt) (a i vhaktg)
sgpijr (ai
Ia vakt sguccia, Ai vhaktg sgpij,
bðtai `a raohsa ak cgroa, maktra `a mura ai ljikajrhg, -s
7 (`jthc « 7 µ) quhèk7
æ quh `a warr
wa ·j
taops (oètèg) thaopg (oatagrgiýnhmg)
:6:
anankuknak J:
Ejphtai 3 Mbjptar 3
`ar^hk`,-a whk`
whk`hn whk`y
`a r ^hktar,
`ar whktar
`ha ^giea, -k migu`
wgiiak Uar whii, ar bjt
bj t nawgiit_ tg wjkt
wgoht7 bara4 bgw7 ly wbjt oajks gc trjkspgrtjthgk7
wuk`arljr ojrvaiigus, lajuthcui
^ hr bjlak wuk`arljras ^attar, ^ a bjva lajuthcui wajtbar,
wuk`arsmbðk ojnkhchmakt, lajuthcui
@ ha Hksai hst wuk`arsmbgk. Pbaa hsijk` hs ojnkhchmakt,
Pb
`ha Tahmbkukn,-ak `rjwhkn
zurhhmenalak Ua Uarr nhlt zurhhme, ar bj
bjtt zurhhmenanalak_ J tg raturk stb
st b
`ha kauak ]mbuba zurhhmenalak tg raturk tbtbaa ka
kaww sbgas
:6< LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
vakt vhaktg, -s
vaktaux vaktgsg
bhvar ai hkvharkg
kujna ij kula, -s
vguighr quarar
hmhh 4 mgooakt 7 p jr quai ogyak `a trjkspgrt
hm 7
·Mgk què7
oarvahiiaux ojrjvhiigsg
Kgus jvgks uk taops oarvahiiaux, Pakaogs uk thaopg ojrjvhiigsg,
ojnkhchqua pramhgsg
I'ëia ast ojnkhchqua, Ij hsij as pramhgsj,
`assahk ai `hludg
rak`ra, ratgurkar qqmb `avgivar
ratgurkar ias kguvaiias mbjussuras `avgivar igs zjpjtgs kuavgs
anankuknakJi :6=
Ejphtai 3 Mbjptar 3
sgksthn- gtbar
sgksthna Nrùk`a gtbar rajsgks
`ha ]tu`ha,-k stu`y
`ar Parrgr tarrgrhso
`arPast, -s tast
tastak Uar tastat, ar bjt
bj t natastat_ J tg tast stb/sl
`arPastshanar,- tast whkkar
hhlarrjsmbak` surprhshkn
`ha Qocrjna,-k survay
uklaejkkt ukekgwk
`ha Qktareukct, -a jmmgog`jthgk
`ar Qrijular,
vjmjthgkar
`ar Qrijulsgrt ,-a bgih`jy rasgrt
:60 LanankuknakJi
Mbjphtra 3 Mjpïtuig 3
jutra gtrj
`'jutras rjhsgks gtrjs rjzgkas
ètu`a ai astu`hg, -s
tarraur, tarrgrhsoa ai tarrgr
tast ai tast, -s
tastar qqmb/qqk prgljr
njnkjkt/ia oahiiaur ju tast ai vakma`gr `a
`aii tast, `a ij prualj
surprakjkt sgrprak`akta
sgk`jna ij akmuastj, -s
hkmgkku `asmgkgmh`g
bèlarnaoakt ij jigdjohaktg, -s
vjmjkmhar ai qu a astê `a vjmjmhgkas,
tgurkar nhrjr
tgurkar æ njumba/æ `rghta Nhrjr j ij `arambj/ j ij hzquhar`j
caroar qqmb æ miè Marrjr
caroar ij pgrta `'aktrèa æ miè marrjr ij puartj `a ij mjsj
mbac `a `èpjrtaoakt, mbac `a rjygk ai `hramtgr `a `hvhshýk, -s
jimggi ai jimgbgi
æ jmm. (`hramthgk), `jt. (ihau) ak, j
D'jmmrgmba uk tjliaju ju our. Muaing uk muj`rg ak ij pjra`.
Ia tjliaju ast jmmrgmbè ju our. Ai muj`rg muainj `a ij pjra`,
aopigyaur ai aopiaj`gr, -as
luraju (ihau) ij bjlhtjmhýk `a trjljdg, -as
sur jmm. (`hramthgk), `jt. (ihau) sglra, ak
D'ètak`s ia tjphs sur ia sgi. Axthak`g ij jicgolrj ak ai suaig.
Ia tjphs sa trguva sur ia sgi. Ij jicgolrj astê ak ai suaig,
jmmrgmbar mginjr
sgrthr sjihr
vua ij vhstj, -s
jvghr uka vua cjktjsthqua takar ukj vhstj astupak`j
lguijknar ai pjkj`arg, -s
uthihsjthgk `a ij sjiia `a ljhks ij uthihzjmhýk `a
`aii ljúg
prak`ra uk ljhk ljújrsa
ljiigk ij paigtj, -s
ojhsgk `a caroa ij mjsj rurji, -s
shnkhchmjthgk ai shnkhchmj`g, -s
jvghr ia oäoa saks takar shnkhchmj`gs shkýkhogs
taroa ai mgkmaptg, -s
vhshtar qqmb vhshtjr
vhshtar i'jppjrtaoakt vhshtjr ai phsg
:61
anankuknakJ:
:63 Lanankuknak J
anankuknak :6
:6>>
`a r Cu×, -a
`ar cggt
zu Cu× nabak tg ng gk cggt
`ar
`a r Cu×lg`ak," ciggr
`ha Cu×lg`akbahzukn, -ak ciggr bajthkn
`a r Cu×wan, -a
`ar cggtpjtb, cggtwjy
`ha Njrjna, -k njrjna
`ha Njr`argla,-k wjr`rgla
`ha Njr`hka, -k murtjhk
`js Njstazhooar,- nuastrggo
`ha Nanak`, -ak kahnblgurbgg`
Hk ` ar Nanak` nhlt as zwah Ehkgs. jraa twg
Pbara jr tw g mhkaojs hk tbtbaa kahnblgurbgg`,
nabðrak Uar bjt
bj t nabgrt zu_ @ tg laigkn tg stb/sl
T u `hasao Bjus nabgrt ahk Njrtak, J njr
njr`ak
`ak lai gknss tg tbhs bgusa,
laigkn
naoahksjo mgoogk
naoahksjoa Lj`lakutzukn mgoogk usa gc ljtbrggo
narj`ajus strjhnbt gk
Cjbrak ]ha narj`ajus. @rhva strjhnbt gk
`ha Nasjotegstak (VH.) tgtji mgsts
`ar
`a r Nasmbhrrsphhiar,- `hsbwjsbar
`js Nasmbiambt, -ar nak`ar
niahmb sjoa
Jiha Cijusgr`kuknak shk` khmbt niahmb. Jii bgusa ranuijthgks jr kgtt tb
jraa kg tbaa sjoa,
nihhmeihmb bjppy
nrhiiak Uar bjt
bj t nanrhiit_ J tg nrhii, tg ljrlamua
Ciahsmb nrhiiak tg nrhii oajt
`ha Nrg×aitark (VH.) nrjk`pjrakts
`ha Nrg×stj`t, -a oatrgpgihs
`ha Nrhhkjkijna, -k nraak jraj
bjitak Uar bjit, ar bjt
bj t nabjitak_ J tg bgi`, tg bjva stb
st b
Cijusthara bjitak tg bjva `goasthm jkhojis
`a k ]phaipijtz sjular bjitak tg eaap tb a pijynrguk` th`y
bìknak Uarbjtnabjknak_ (^g7) tg bjkn (igmjthgk)
@js Lhi` bjknt jk ` ar ^jk`, Pbaa phmtura hs bjknhkn gk tb
Pb tbaa wjii,
bìknak Uar bjt
bj t nabjknt_ J (^gbhk7) st b (`hramthgk)
tg bjkn stb
`j s Lhi` jk `ha ^jk`,
Hmb bjkna `js H jo bjknhkn tb tbaa wjii,
tbaa phmtura gk tb
`ha Bjusjrlaht bgusabgi` tjse
`ha Ci
Cijus
jusjrl
jrlah
ahtt ojm
ojmbak
bak tg `g tb
tbaa bgusabgi` tjses
`ha Bjusgr`kukn,-ak ruias gc tb
tbaa bgusa
`a r Bjusohhii
`ar bgusabgi` njrljna
`ha Bjusthhr,-ak bgusa`ggr
`ha Bahzukn,-ak bajthkn
`ha Baethe bamthm
`ar
`a r mggear
Bar`,-a pghkt gc tb a mgopjss
`haBhooaisrhmbtukn, -ak
bhktar J (^gbhk7), @ (^g7) labhk` jmm. (`hramthgk), `jt. (igmjthgk)
Bgllyegmb, -a
`ar
`a r bglly mgge
bgmb Ub`bar, jo b`mbstak_ bh
bhnb
nb,, bhnb
bhnbar tbaa bhnbast
ar,, tb
:62 Lanankuknak J
pha` ai pha, -s
jiiar æ pha` hr j pha
pijkmbar, sg
sgii ai suaig, -s
pijkmbar mbjuccjkt ij mjiacjmmhýk `a suaig, -as
trgttghr ai mjohkg, -s
njrjna ai njrjda, -s
njr`a-rgla ai nujr`jrrgpj, -s
rh`aju ij mgrthkj, -s
mb
mbjj ol
olra
ra ` 'j
'j oh
ohss ij bjlhtjmhýk `a hkvhtj`gs, -as
qujrthar ai aktgrkg, -s
Hi y j `aux mhkèojs `jks ia qujrthar, `gss mhkas ak ai aktgrkg,
Bjy `g
jppjrtakhr æ qqmb/qqk partakama
Matta ojhsgk pgssâ`a/j uk djr`hk, J astj mjsj ia mgrraspgk`a uk djr`ïk,
mgoouk mgoôk, mgoukhtjrhg
usjna pjrtjnè `a ij sjiia `a ljhks usg mgoukhtjrhg `a`aii ljúg
tgut
tgut `rgh
`rghtt `arambg
Jiiaz tgut `rght ]hnj `a crakta
tgtjihtè `as
`a s crjhs njstgs mgoukas
ijva-vjhssaiia ai ijvjvjdhiijs,
nakra ai saxg, -s
pjrahi, h`akthqua, ia oäoa hnuji
Ia s râniaoakts hkhktè
tèrh
rhaurs `a i'hooaulia ka
aurs Kg tg`js ijs gr`akjkzjs sgk hnujias,
sgkt pjs pjrtgut ias oäoas,
bauraux caihz
nrhiiar bjmarj ij pjrrhiij
nrhiiar `a ij vhjk`a bjmar mjrka j ij pjrrhiij
nrjk`s-pjrakts igs jluaigs
oètrgpgia ij nrjk mhu`j`, -as
aspjma vart ai jdjr`hkj`g, -s
takhr qqmb takar, ojktakar
jvghr `a
`ass jkhojux `goasthquas takar jkhojias `goèsthmgs
anankuknakJ: +
:6
:688
::6 Lanankuknak J
luhi`hkn ai a`hchmhg, -s
tjlgurat ai tjlurata, -s
mgur ai pjthg, -s
dguar `jks ij mgur dunjrak ai pjthg
aspèrar asparjr
D'aspâra qu a tu vhak`rjs oa vghr lhaktðt, Asparg qu a oa vhshtas prgktg,
bgrhzgktji bgrhzgktji
jnakma hooglhihâra ij jnakmhj hkoglhihjrhj, -s
jnakt hooglhihar ai jnakta hkoglhihjrhg, -s
`jks jmm. (`hramthgk), `jt. (ihau) ak
Da vjhs ju rastjurjkt. Aktrg ak ai rastjurjkta.
Da suhs `jks ia rastjurjkt,
suhs Astgy ak ai rastjurjkta,
mgur hktèrhaura ai pjthg hktarhgr, -s
maktra-vhiia, mhtè ai maktrg `a ij mhu`j`, -s
igyar sjks ias mbjrnas ai jiquhiar shk mgstas, -as
I as ojknaurs `a pgooas `a tarra «igs mgoa`gras `a pjtjtjsµ (Sjk Ngnb)
mjrtgk, lgëta ij mjdj (`
(`aa ou`jkzjs), -s
mjhssa (`aa pjng), -s
ij mjdj (`
pjyar æ ij mjhssa pjnjr ak ij mjdj
mjva ai trjstarg (sýtjkg), -s
ak`rght j`jptè jux lasghks `as
`a s akcjkts jptg pjrj khúgs
èmgia ojtarkaiia ij nujr`arïj, -s
mbjolra `'akcjkt ij bjlhtjmhýk `a igs khúgs, -s
mijrhkatta ai mijrhkata, -s
jroghra (pgur ias bjlhts), njr`a-rgla ai jrojrhg rgparg, -s
pathta vhiia ij paquaúj mhu`j`
sgkkatta ai tholra, -s
mgoog`a ij mýog`j, -s
bðphtji ai bgsphtji, -as
rgk`-pghkt ij mhrmukvjijmhýk
Pgurkaz æ njumba ju rgk`-pghkt Ak ij mhrmukvjijmhýk, nhra j ij hzquhar`j
mjrracgur, ai mruma
Pgurkaz hktarsamthgk
æ `rghta ju mjrracgur Ak ai mruma, vjyj j ij `arambj,
muhshka ij mgmhkj, -s
oglhihar `a muhshka igs oualias `a mgmhkj (pi)
shtujthgk ai iunjr, -as, ai aopijzjohaktg, -s
I'jppjrtaoakt ast shtuè `jks uka rua Ai phsg astê ak uk iunjr trjkquhig.
mjioa,
hm
hmhh 4 mjopjnka ai mjopg
bjlhtar æ ij mjopjnka vhvhr ak ai mjopg
lruht ai ruh`g
vhc, vhvjkt, jkhoè mgk vh`j
akvhrgkkaoakt jkhoè aktgrkg mgk vh`j
pgsar, oattra J (`hramthgk) axtak`ar
Da pgsa ia tjphs sgus ij cakätra, Axthak`g ij jicgolrj ljdg ij vaktjkj.
cjhra/mjusar `a ij pahka, `u mbjnrhk sakthr(ig)
Da suhs `èsgiè, ig shaktg,
mbjolra prècèrèa bjlhtjmhýk cjvgrhtj, -as
anankuknak Ji :::
ihke iact
j uc `a r ihkeak ]ahta gk tbtbaa iact bjk` sh`a
ihkes iact, tg/gk tbtbaa iact
Jk `a r Erauzukn nabak ]ha kjmb ihkes. Purk iact jt tb tbaa hktarsamthgk.
@ ha Ngatbastrj×a hst `ha zwahta ]trj×a ihkes, Pba Ngat
Ngatba
ba ]traatt hs tba samgk` straat gk tba iact,
]traa
`ar Ojeiar, raji astjta jnakt
ojkmb- sgoa
ojkmba Iauta sgoa pagpia
ojkkihmb ojsmuihka
ojxhoji ojxhouo
oabr ogra (stjtaoakt), kgt
kg t jk
jkyy aisa (kanjthgk)
Oabr lrjumba hmb ho Ogoakt khmbt. H `gk't kaa` jkytbhkn aisa jt tba ogoakt,
`js Oabrcjohihakbjus, -ar bgushkn astjta
`ha Ohata rakt
1166 Aurg Ohata zjbiak
11 pjyy j rakt gc 11
tg pj 1166 aurgs
ohatak Uar ohatat, ar bjt
bj t naohatat_ J tg rakt stb
st b
ahka^gbkukn ohatak tg rakt j cijt
`a r Ohatar,-
`ar takjkt
`a r Ohatarvarljk`, -a
`ar takjkts'jssgmhjthgk
`ha Ohatwgbkukn, -ak rakta` cijt
`ha Ohttjnsruba,-k shastj, jctarkggk rast
`a r Ohttaipuket, -a
`ar maktra
ho Ohttaipuket stabak tg la tb
tbaa maktra gc hktarast
ogkjtihmb ogktbiy
ogkjtihmbas Ahkegooak ogktbiy hkmgoa
`ar
`a rOgkjtsjkcjkn, -a lanhkkhkn gc tbtbaa ogktb
jo Ogkjtsjkcjkn tbaa lanhkkhkn gc tb
jt tb tbaa ogktb
`ha Kjmbtruba siaap, khnbtthoa pajma
kj b Ukjbar, jo kjmbstak_ migsa, migsar, tb
tbaa mi
migs
gsas
astt
`ha Kjthgkjihtìt, -a k kjthgkjihty
kalak J (^gbhk7), @ (^g7) kaxt tg jmm. (`hramthgk), `jt. (igmjthgk)
Hmb stai
staiia `akk ]tubi kalak `a k Phsmb.
ia `a H jo putthkn tbtbaa mbjhr kaxt tg tb a tjlia.
@ ar ]tubi stabt kalak `a o Phsmb. Pbaa mbjhr hs kaxt tg tb
Pb tbaa tjlia,
`ha Kalakegstak (VH.) j``hthgkji mgsts, uthihthas
`ar
`a rKgr`ak Kgrtb
@js ^gbkzhooar ihant ho Kgr`ak. Pbaa ihvhkn rggo hs igmjta` gk tb a kgrtbark
Pb
sh`a (gc tb a bgusa),
gccak gpak
gccaka Eheba gpak ehtmbak
`a r Gstak
`ar Ajst
@js Jrlahtszhooar ihant ho Gstak. Pba gcchma hs igmjta` gk tb
tbaa ajstark sh`a,
gccaktihmb pulihm
gccaktihmba Sareabrsohttai (VH.) pulihm trjkpgrtjthgk
::< LanankuknakJt
njumba hzquhar`j
sur ia mðtè njumba ak ai ij`g hzquhar`g
æ njumba j hzquhar`js
Pgurkaz æ njumba ju mjrracgur. Ak ai mruma, vjyj j ij hzquhar`j.
Ij rua Ngatba ast ij `auxhâoa rua æ njumba, Ij Ngatbastrjssa as ij sanuk`j mjiia j ij hzquhar`j,
jnakt hooglhihar ai jnakta hkoglhihjrhg, -s
quaiquas jinukg/s
quaiquas parsgkkas jinukj nakta
ojsmuihk ojsmuihkg
ojxhoji mgog oêxhog
pius o ês
Da k'jh lasghk `a rhak `'jutra ak ma ogoakt, Jbgrj kg kamashtg kj`j oês.
hooaulia mgiiamthc ij mjsj piurhcjohihjr, -s
igyar ai jiquhiar
pjyar 116 aurgs `a igyar pjnjr 116 aurgs `a jiquhiar
iguar qqmb jiquhijr (mgog jrrak`jtjrhg)
iguar uk jppjrtaoakt jiquhijr uk phsg
igmjtjhra ai jrrak`jtjrhg, -s
`a s igmjtjhras
jssgmhjthgk `a `ècaksa `as ij jsgmhjmhýk `a jrrak`jtjrhgs
jppjrtaoakt iguè ai phsg `a jiquhiar, -s
bauras `a ij shasta ij pjusj/trjkquhih`j` `a oa`hg`ïj,-s
maktra, ohihau ai puktg oa`hg, -s
ätra `'uka hopgrtjkma pjrthmuihâra astjr ak ai puktg oa`hg
oaksuai oaksuji
ravaku oaksuai hknrasgs oaksujias
`èlut `u oghs ai mgohakzg `a oas, -s
ju `èlut `u oghs j prhoargs `a oas
taops `a rapgs ij trjkquhih`j` `a ij kgmba
prgmba marmj, oê
oêss marmj, ai oê
oêss marmjkg
kjthgkjihtè ij kjmhgkjih`j`, -as
æ mðtè `a jmm. (`hramthgk), `jt. (ihau) duktg (j)
Da pijma ij mbjhsa æ mðtè `a ij tjlia. Vgkng ij shiij duktg j ij oasj.
Ij mbjhsa sa trguva æ mðtè `a ij tjlia, Ij shiij astê duktg j ij oasj,
mbjrnas (njs, èiamtrhmhtè atm.) igs njstgs j`hmhgkjias (pi)
kgr` ai kgrta
Ij sjiia `a sèdgur ast shtuèa ju kgr` Ij sjij `a astjr astê grhaktj`j ji kgrta.
guvart jlhartg
muhshka guvarta mgmhkj jlhartj (gcchma)
ast ai asta
Ia luraju ast shtuè æ i'ast, Ai `aspjmbg astê grhaktj`g ji asta,
pulihm pôlihmg
trjkspgrts ak mgoouk trjkspgrta pôlihmg
ai oatrg muj`rj`g, -s
oâtra
ru
rua mjrrè
a trjksvarsjia ij mjiia parpak`hmuijr, -s
mgkvakhr æ qq k hr lhak
:0 bauras, vgus mgkvhakt-hi 7 ·Ia vj lhak j ijs <7
pijkta ij pijktj, -s
anankuknak J: + ::=
rambt- rhnbt
j uc ` ar rambtak ]ahta tbaa rhnbt bjk` sh`a
gk tb
rambts rhnbt, gk tb a rhnbt, tg tb
tbaa rhnbt
Jk ` ar Erauzukn nabak ]ha kjmb rambts. Purk rhnbt jt tb
tbaa dukmthgk.
@ha
@ha Lj
Ljmb
mbst
strj
rj×a
×a hst
hs t `ha arsta ]trj×a rambts. Pba tbaa chrst st
Pb a Ljmb ]traat hs tb straat gk tb
raat tbaa rhnbt,
`js \ahbakbjus, -ar rgw bgusa
rahkhnak Uar bjt
bj t narahkhnt_ J tg miajk stb
st b
rakgvhart rakgvjta`
ahka rakgvharta Shiij j rakgvjta` vhiij
raspaetharak Uar bjt
bj t raspaethart_ J tg raspamt stb/sl
`ha Bjusgr`kukn raspaetharak tg raspamt tb
tbaa ruias gc tb
tbaa bgusa
sjular miajk, th`y
sjular bjiiak Uar bjit sjular, ar bj
bjtt sjular nabjitak_ J tg eaap stb
st b th`y
`a k ]phaipijtz sjular bjitak tg eaap tb a pijynrguk` miajk
`ha ]julareaht miajkkass
`js ]mbhi` ,-ar shnk, shnklgjr`
`js ]mbijczhooar,- siaaphkn rggo
`arr ]mbrjke,-a
`a muplgjr`
`a
`arr ]mbgrkstahk, -a mbhokay
`ha ]mbulij`a, -k `rjwar
`ha ]ahta, -k sh`a
j uc ` ar rambtak/ihkeak ]ahta gk tb
tbaa rhnbt/iact bjk` sh`a
`arr ]assai,-
`a jrombjhr
`ha ]hmbarbaht samurhty
`a r ]eh,-
`ar seh
se h
`j s ]gcj, -s
`js sgcj
sgimbar (o)/sgimba (c, VH.)/sgimbas (k ) sumb
Nhlt as sgimba \anaik hk Hbrao Bjus7 J ra tbara sumb ruias hk ygur bgusa7
`haa ]gkkakliuoa, -k
`h sukcigwar
spjkkak` axmhthkn, tbrhiihkn
`a r ]phanai,-
`ar ohrrgr
`a r ]phaipijtz, -a
`ar pijynrguk`
`j s ]phaizaun,-a
`js tgy
`haa ]phhiojsmbhka, -k
`h `hsbwjsbar
`h
`haa ]tj`tohtta, -k mhty maktra
hk ` ar ]tj`tohtta wgbkak tg ihva hk tb
tbaa mhty maktra
`a r ]tj`trjk`,-a
`ar gutsehrts, sulurls
jo ]tj`trjk` wgbkak tg ihva hk tb
tbaa sulurls
`ha ]tabijopa, -k ciggr ijop
`ha ]taiia, -k pgshthgk
ahka ]taiia jis Iabrar laegooak tg n at j pgshthgk js j tajmbar
stahiak Uar bjt
bj t nastaiit_ J (^gbhk7) tg put, pijma stbst b (`hramthgk)
Hmb stai
staiia
ia `a
`akk ]tubi k al
al aakk ` aakk Phsmb. H'o putthkn tb tbaa tjlia,
tbaa mbjhr kaxt tg tb
::0 LanankuknakJi
`rght `arambj
sur ia mðtè `rght ak ai ij`g `arambg
æ `rghta j `arambjs
Pgurkaz æ `rghta ju mjrracgur. Ak ai mruma vjyj j ij `arambj.
Ij rua Ljmb ast ij praohâra rua æ `rghta, Ij Ljmbstrjssa as ij prhoarj mjiia j ij `arambj
ojhsgk ohtgyakka ai j`gsj`g, -s
kattgyar qqmb ihophjr
rèkgvè rakgvj`g
uka
uk a vhi
vhiij
ij rèkg
rèkgvèa
vèa ukj vhiij rakgvj`j
raspamtar qqmb/qqk raspatjr
raspamtar ia râniaoakt hktèrhaur raspatjr ijs gr`akjkzjs `a ij mjsj
prgpra ihophg
njr`ar qqmb prgpra ojktakar ihophg
njr`ar ia tarrjhk `a daux prgpra ojktakar ihophg ai pjrqua
prgpratè ij ihophazj
pjkmjrta
pjkmjr ta,, pjk
pjkkaj
kajuu ij pijmj, -s
mbjolra æ mgumbar ai `grohtgrhg, -s
jroghra ai jrojrhg, -s
mbaohkèa ij mbhoakaj, -s
thrghr ai mjdýk, -as
mðtè ai ij`g, -s
ju mðtè `rght/njumba ak ai ij`g `arambg/hzquhar`g
cjutauhi ai shiiýk, -s
sèmurhtè ij sanurh`j`
se
sehh ai asquï,
mjkjpè ai sgcê, -s
tai, taiia, tais, taiias as a thpg `a
X-j-t-hi `a tais râniaoakts `jks vgtra hooaulia 7
·Bjy as a thpg `a ranijs ak su mjsj7
tgurkasgi ai nhrjsgi
pjsshgkkjkt hktarasjkta
ohrghr ai aspadg, -s
maktra ai maktrg, -s
bjlhtar ju maktra-vhiia vhvhr ak ai maktrg
pèrhpbèrha ijs jcuarjs
bjlhtar ak ljkihaua vhvhr ak ij s jcuarjs
ijopj`jhra ij iêopjrj `a pha, -s
pgsta ai puastg, -s
gltakhr uk pgsta `'aksahnkjkt gltakar uk puastg mgog ojastrg
pijmar, pgsar, oattra qqmb (`hramthgk) pgkar
Da pijma ij mbjhsa æ mðtè `a ij tjlia, Vgkng ij shiij duktg j ij oasj,
mbjëka bh-ch ai astèrag, -s
mrjygk ai iêphz, -mas
`èrjknar qqmb/qqk ogiastjr
Ij oushqua cgrta ka oa `èrjkna pjs. Ij oôshmj jitj kg oa ogiastj,
trjowjy ai trjkvïj, -s
anankuknak J: ::1
`a r ]trgo
`ar aiamtrhmhty
`js ]tu`huo, `ha ]tu`hak (ukhvarshty) stu`y
`ar]hh`ak ]gutb
@js Njstazhooar ihant ho ]ù`ak. Pbaa nuastrggo hs igmjta` gk tb a sgutbark
Pb
sh`a (gc tb
tbaa bgusa),
`ar
`a rPakkhssmbiìnar, takkhs rjmeat
`arPapphmb,-a mjrpat
`ha Parrjssa, -k tarrjma
thac `aap
`js Phar, -a jkhoji
`ha Prjuowgbkukn, -ak cijt gc ygur `rajos
`haPrappa,-k stjhrs
`js Prappakbjus, -ar stjhrmjsa
ùlak Uar bjt
bj t naùlt_ J tg prjmthsa stb
st b
Eijvhar ùlak tbaa phjkg
tg prjmthsa tb
`a k Jeeusjthv ùlak tg prjmthsa tb
tbaa jmmusjthva
ihlar J (^gbhk7), @ (^g7) jlgva jmm. (`hramthgk ), `jt. (igmjthgk)
Hmb bjkna `ha Ijopa ùlar `a k Phsmb. H'o bjknhkn tbtbaa ijop jlgva tb a tjlia.
@ ha Ijopa bjknt ùlar `a o Phsmb. Pbaa ijop hs bjknhkn jlgva tb
Pb tbaa tjlia,
`ha Ùlarrjsmbukn, -ak surprhsa
`js Ùlarrjsmbuknsoakù,-s surprhsa oaku
ùlarkaboak Uar ùlarkhoot, ar bj
bjtt ùlarkgooak_ J tg tjea (up) stb st b
`ha \giia vgk Crju Erjup ùlarkaboak tg tjea tb tbaa rgia gc O rs Erjup (hk tb tbaa
`hjignua)
`haQonalukn,-ak akvhrgkoakt
uoræuoak Uar rjuot uo, ar bj bjtt uonarìuot_ J tg rajrrjkna stb st b
`ha^gbkukn u o r æ u o a k tg rajrrjkna tb tbaa cijt
ukniùmeihmb ukbjppy
uktar J (^gbhk7), @ (^g7) uk`ar jmm. (`hramthgk), `jt. (igmjthgk)
Hmb iana `a k Papphmb uktar `js Cakstar. H'ii ijy tb a mjrpat u k` k` aarr t b a whk`gw.
@arPapphmb ihant uktar `a o Cakstar. Pbaa mjrpat hs ijyhkn uk`ar tb
Pb tbaa whk`gw,
`ha Sjsa,-k vjsa
`js Sarlgt, -a hktar`hmthgk, prgbhlhthgk, ljk
varlgtak cgrlh``ak
Ho Eaiiar hst ]phaiak varlgtak. Ht hs cg
cgrl
rlh`
h``a
`ak tbaa maiijr,
k tg pijy hk tb
var`hakak Uar bjt
bj t var`hakt_ J tg ojea ogkay
vhai Nai` var`hakak tg ojea j igt gc ogkay
varniahmbak Uar bjt
bj t varnihmbak_ J tg mgopjra stb st b
Sarniahmbak ]ha `ha ^gbkuknak. Mgopjra tb tbaa cijts,
`arSareabr trjcchm
vhai/wakhn Sareabr j igt
igt gc/
gc/ihihtti
ttia
a trjcchm
varohatak Uar varohatat, ar bjbjtt varohatat_ J tg rakt stb
st b
Cijus zu varohatak bgusa tg rakt
`arSarohatar,- ijk`igr`
varsmbha`ak `hccarakt, vjrhgus
vartheji varthmji
`ar/`ha Sarwjk`ta, -k raijthva (kguk)
`a r Sh`agraegr`ar,
`ar
vh`ag ramgr`ar
::3 LanankuknakJi
anankuknak Ji ::
::>>
`arr Ahkparsgkakbjusbjit, -a
`a gka-parsgk-bgusabgi`
`ha Bjicta,-k bjic (kguk)
`a
`arr Bjusbjit, -a bgusabgi`
ijk`ihmb rurji
hk ahkar ijk`ihmbak Qonalukn wgbkak tg ihva hk j rurji jraj
::2 LanankuknakJi
ou
ourr ij pjra`, -as
ijvjlg ai ijvjojkgs,
sâmba-ihkna ij samj`grj, -s
rguta, mbaohk ai mjohkg, -s
trjdat pgur sa rak`ra ju trjvjhi ai mjohkg ji trjljdg
`asmrhpthgk `u pjrmg urs/trjdat ij rutj, -s
cèohkhk caoakhkg
ighk iadgs
guast ai gasta
Ij mbjolra ast shtuèa æ i'guast. Ai `grohtgrhg astê grhaktj`g ji gasta.
prgprhètjhra ai prgphatjrhg, -s
p jr axaopia pgr adaopig
ogyak ai prgoa`hg
ak ogyak ak prgoa`hg
prgprhètè ij prgpha`j`
prgprhètjhra ai prgphatjrhg, -s
::8
anankuknak J:
`a
`arr]hknia, -s shknia (kguk)
`ha Prj`hthgk, -ak trj`hthgk
varwak`ak Uar varwak`at, ar bj
bjtt varwak`at_ J tg us a stb, tg uthihsa stb
st b
vgrr jiiao
vg chrst gc jii
`ha ^gbkshtujthgk, -ak bgushkn shtujthgk
Jlhtur
`js J-iavai, smbggi iajvhkn axjohkjthgk
jezaptharak bjtt jezapthart_
Uar jezaptharta, ar bj J tg jmmapt stb
st b
ahka Cgr`arukn jezaptharak tg jmmapt j mijho
`a r Jotsegiiana, -k
`ar mguktarpjrt (o )
`haa Jotsegiianhk, -kak
`h mguktarpjrt (c)
`a r Jkcjii,-a
`ar jttjme, sahzura
Jkijss, -a
`ar
`a r gmmjshgk
jkkaboak Uar khoot jk, ar kjbo jk, ar bj
bjtt jknakgo- tg jmmapt stb/sl
oak_ J
ahka Ahkij`ukn jkkaboak tg jmmapt jk hkvhtjthgk
`arr Jkruclajktwgrtar,
`a
jkswarhkn ojmbhka
j uc `a k Jkruclajktwgrtar sprambak tg iajva j oassjna gk tb tbaa jkswarhkn ojmbhka
`ha Jkwak`ukn,-ak jppihmjthgk, usj
usjna,
na, usj
usjna
na
jkzhabak Uar zhabt jk, ar zgn
zg n jk, ar bj
bjtt jknazgnak_ J st b (migtbhkn)
tg put gk stb
ahkak wjroak Vuiigvar jkzhabak tg p ut gk j wjro puiigvar
`haa Jrlahtsla`hknukn, -a
`h -akk wgrehkn mgk`hthgks
`js
`j s Jrlahtsvarbìitkhs, -sa wgrehkn mgk`hthgks
`a r Jro,-a
`ar jro
jrztihmb oa`hmji
`haa Jrztprjxhs, `ha
`h `h a Jrztprjxak oa`hmji maktra
juckaboak Uar khoot juc, ar kjbo juc, ar bj
bjtt jucna- tg ramgr` stb
st b
kgooak_ J
Pgka juckaboak tg ramgr` sguk`s
J
jucsatzak Uar satzt juc, ar satzta juc, ar bjt jucnasatzt_ tg put gk stb
st b (nijssas, bjt)
ahka Oùtza jucsatzak tg put gk j mjp/lgkkat
`j s Juna, -k
`js aya
ay a
`a r Junaksmboarz, -a k
`ar ayajmba
`haa Jusra`a, -k
`h axmusa
jussmbah`ak Uar smbah`at jus, ar smbha` jus, ar hst tg `rgp gu t
jusnasmbha`ak_
jus `a o ^attejopc jussmbah`ak tg `rgp gu tbaa mgopaththgk
gutt gc tb
`ar
`a r Juctakohkhstar,
cgrahnk ohkhstar, ohkhstar gc cgrahnk jccjhrs
`a r Jutgjtijs, -sa
`ar rgj`ojp
`ar
`a r Jutgoglhibarstaiiar,
mjr prg`umar
`a r Ljumb, -a
`ar laiiy
`ha Lacðr`arukn, -a k prgogthgk
`js Lahk,-a ian
`ha Larahtsmbjct whiihknkass
Lasmbwar`a, -k
`ha mgopijhk
^jss bjlak ]ha cùr Lasmbwar`ak7
^j ^bjt hs tb a ojttar7 (jt tb a `gmtgr's)
:<
:<66 Lanankuknak J:
mèihljtjhra ai sgitarg, -s
trj`hthgk ij trj`hmhýk, -as
uthihsar qqmb uthihzjr
jvjkt tgut jkta tg`g
ias mgk`hthgks `a ignaoakt ij shtujmhýk hkoglhihjrhj
akranhstrar `as
`a s sgks nrjljr tgkgs
oattra qqmb (mbjpaju, iukattas) pgkarsa akmhoj
oattra uk mbjpaju pgkarsa ukj ngrrj
ŝ hi ai gdg, -s
o ji jux yaux ai `gigr `a gdgs, -s
axmusa ij axmusj, -s
ätra èihohkè ramgrtjr, aihohkjr
anankuknakJi :<:
:< :
Ejphtai 2 Mbjptars
:<< LanankuknakJi
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
rètjlihssaoakt ij oadgrïj
Lgk rètjlihssaoakt ¡Zua ta oadgras
rèusshr qqmb jprgljr
rèusshr uk axjoak jprgljr uk axjoak
i'axjoak rèussh ai axjoak jprglj`g
martjhkaoakt sanurg
Hi `avhak`rj uk lg k oè`amhk, uk oè`hmg,
raijthgk martjhkaoakt ij ]anurg
qu a sarê
raijmhýk, -as
luak
(akk Jiiaojnka gu
prèsh`akt `a ij rèpulihqua (a ai prash`akta ca`arji, -s
ak Jutrhmba)
pghtrhka ai pambg, -s
o ji `a pghtrhka ai `gigr `a pambg, -as
akvhrgk jprgx.
`gsjna ij `gshs,
tgurkar qqmb nhrjr, `hrhnhr (chio)
tgurkar uk chio `hrhnhr uk chio
hkvhtar qq k æ qqmb hkvhtjr
Da t'hkvhta æ uka cäta, Pa hkvhtg j ukj chastj,
hkvhtjthgk ij hkvhtjmhýk, -as
hknasthgk ij tgoj, -s
hknasthgk `'uk mgoprhoè ai tgojrsa ukj pjsthiij
prak`ra qqmb (oè`hmjoakt) tgojr
anankuknakJi
:<=
Ejphtai 2 Mbjptar 2
ciahchhn bjr`-wgrehkn
`ha Cihhsshneaht,-ak ciuh`
cgr`ark Uar cgr`arta, ar bjt
bj t nacgr`art_ J tg mijho stb
st b
`ha Cgr`arukn,-ak mijho
`ha Cgrsmbar,- rasajrmbar
`ha Cùbrarsmbahkprùcukn, -ak `rhvhkn tast
`arr Cu×ljiieiul, -s
`a cggtljii miul
`ha Cuctljiiojkksmbjct,-ak cggtljii tajo
`js Cuctnaiake,-a jkeia
`arr Njrtakzwarn, -a
`a njr`ak nkgoa
nanak J jnjhkst stb/sl
nanak ahka Ojkksmb
Ojkksmbjct
jct var
varihihara
arakk tg igsa jnjhkst j tajo
nanak smbiambta Jrlahtsla`hknuknak tg prgtast jnjhkst lj ` wgrehkn mgk`hthgks
prgtastharak
`js Nabjit, -ar sjijry
narj`a strjhnbt
narj`a shtzak tg sht up strjhnbt
`arNasjkn,-a sgkn
`ha Nasmbhmbta,-k stgry, bhstgry
ah
ahka
ka Nas
Nasmbh mbtaa arzjbiak
mbhmbt tg taii j stgry
nasatzihmb ianji, stjtutgry
ahka nasatzihmba Erjkeakejssa/Ejssa stjtutgry bajitb hksurjkma
`ha Nasprìmbslarahtsmbjct whiihknkass tg `hjignua
`ha Nasuk`baht bajitb
`a
`arrNihhmewuksmb, -a ngg` whsb
Barzihmbak Nihhmewuksmb Mgknrjtuijthgks,
`ha Nihhmewuksmbejrta, -k nraathkn mjr`
nrjtui harak UaUarr nrjtui
nrjtuihar
harta, bjtt nrjtuihart_
ta, ar bj @ zu @ tg mgknrjtuijta sl gk stb
st b
Hmb nrjtuihara `hrzuo Nalurtstjn. H whsb yg
yguu j bjppy lhr
lhrtb`j
tb`jy.
y.
:<0 LanankuknakJi
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
mbavaux ai paig, -s
`aoh-chkjia ij saohchkji, -as
mgu ai muaiig,-s
o ji `a mgu ai `gigr `a njrnjktj, -as
ojhk ij ojkg, -s
pghnkat ij ouúamj, -s
sguvakt j oaku`g
prgtjngkhsta ai jmtgr prhkmhpji, -as
parsgkkjna prhkmhpji ai parsgkjda prhkmhpji, -as
ojhsgk ai bgnjr, -as
èpgusar qqk, sa ojrhar mjsjrsa
Djmgla sa ojrha. Djmgl sa mj
mjsj
sj..
Djmgla èpgusa uka dauka caooa, Djmgl sa mjsj mgk ukj dgvak,
prg`umtaur, cjlrhqujkt ai prg`umtgr, -as
ojrhjna, kgma ij lg`j, -s
mèrèogkha `a ojrhjna ij maialrjmhýk `a ij lg`j, -as
dgur `u ojrhjna ai `ïj `a ij lg`j, -s
anankuknak Ji :<1
Ejphtai 2 Mbjptar 2
bðrljr ju`hlia
bustak Uar bustat, ar bustata, ar bj
bjtt nabustat_ tg mgunb
`a r Bustak
`ar mgunb,
mgu nb, mgu
mgunbh
nbhkn
kn
hktarkjthgkji hktarkjthgkji
`js Hktarassa jk @ hktarast cgr stb
st b
`ar/`ha Dunak`ihmba, -k yguknstar
`js Ejccaasarvhma, -(s) mgccaa sat
`a r Ejtar,
`ar
bara4 bjkngvar
ahkak
ahkak Ej
Ejttar bjlak tg bjva j bjkngvar
`a r Eìucar,
`ar
luyar
`a r Eiul,-s
`ar miul
`js Ekha,- ekaa
`a r Egpc, -a
`ar baj`
`a r Egpcsmboarz, -ak
`ar baj`jmba
`ar
`a r Egrl, -a ljseat
`a r Eðrpar,-
`ar lg`y
`arEðrpartahi , -a
`a r pjrt gc tb a lg`y
erjke shme, hii
`ha Erjkeakbjuscùbrukn, -ak bgsphtji tgp ojkjnaoakt
`ha Erjkeakbjusiahtukn, -a k bgsphtji tgp ojkjnaoakt
`ha Erjkeakejssa,-k bajitb hksurjkma cuk`
`ha Erjkebaht, -ak hiikass
`ha Ihala, -k igva
`js Ihalasiha`, -ar igva sgkn
`js Iha`,-ar sgkn
iglak Uar iglta, ar bjt
bj t naiglt_ J tg prjhsa stb/sl
ig
igss bara4 up
^jss hst igs7
^j ^bjt's up7 ^bjt's nghkn gk7
gk 7
`a r Igttgnawhkk, -a
`ar igttary njhk
`ha Ojkksmbjct,-ak tajo
`js Ojtmblgxjutg, -s ojtmblgx mjr
`js Oìusaoækkmbak, ojia ogusa
`js Oa`hejoakt, -a oa`hmhka
`a r Oa`hzhkar,-
`ar `gmtgr, pbyshmhjk
`ha Oaig`ha, -k oaig`y
`ha Oassa, -k cjhr
`ha Ohnrìka, -k ohnrjhka
`a r Ohnrjkajkcjii, a
`ar jttjme gc ohnrjhka
`ar
`a r Ohkhstar,
ohkhstar
`js Og`ai), -a og`ai
ognihmbst js pgsshlia
Lhi`ak ]ha ognihmbst vhaia ]jtza. Luhi` js ojky saktakmas js pgsshlia,
`ar
`a r Ouk`,-ar ogutb
`ha Ohhtza,-k mjp, lgkkat
`ha Kjmbrhmbt, -ak
-a k kaws
:<3 LanankuknakJi
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
anankuknak Ji :<>
Ejphtai 2 Mbjptars
kjmbst- kaxt
kêmbsta ^gmba kaxt waae
`ha HOalakwhreukn, -ak sh`a accamt
`a
`arr Karv, -ak
-a k karva
`j s Gbr,-ak
`js ajr
`a r Gbraksmboarz, -ak
`ar ajrjmba
`a r Vjthakt, -ak
`ar pjthakt
`a r Vg, -s
`ar labhk` (kguk)
`ar
`a r Vgeji,-a mup
pgtakzhaii pgtakthji
`a r Vrash`akt, -ak
`ar -a k prash`akt
`ha Vraohara, -k chrst/gpakhkn khnbt
`js Vrg`uet, -a prg`umt
`a r Vrgtast, -a
`ar prgtast
prgtastharak Uar prgtastharta, ar bj
bjtt prgtasthart_ nanak J tg prgtast jnjhkst stb
st b
nanak smbiambta Jrlahtsla`hknuknak tg prgtast jnjhkst lj` wgrehkn mgk`hthgks
prgtastharak
`ha Vrùcukn, -ak axjohkjthgk
`ha Vuppa, -k `gii
`js \ambt, -a rhnbt
@u bjst rambt. Xg jraa rhnbt,
Xguu jr
`ha \ahbakcgina,-k gr`ar
`a r \ènhssaur, -a
`ar chioojear
`ha \gsa,-k rgsa
`a r \hhmeak,
`ar ljme
`a r \ùmeaksmboarz, -ak
`ar ljmejmba
ruk` jrguk`
ruk` <16 Iauta jrguk` <1 <166 pagpia
sjular ojmbak Uar ojmbta sjular, ar bj bjtt sj
sjul
ular
ar tg miajk stbst b
naojmbt_ J
`ha ^gbkukn sjular ojmbak tg miajk tb a cijt
bjtt nasmbaket_ @ J
smbakeak Uar smbaketa, ar bj st b (js j prasakt)
tg nhva sl stb
Hmb smbakea oahkar G o j ahkak Liuoakstrju×. H'ii nhva o y Nrjk`oj j lukmb gc cigwars,
`a r ]mboarz,-ak
`ar pjhk
nrg×a/smbrameihmba ]mboarzak bjlak tg la hk pjhk/tg bjva tarrhlia pjhks
<2 Lanankuknak J
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
pjthakt ai pjmhakta, -s
cassas ai muig, -s (aucaohsog)
mgupa ij mgpj, -s
pgtakthai pgtakmhji
prèsh`akt ai prash`akta, -s
praohâra (`'uk chio) ij prhoarj jmtujmhýk, -s
prg`uht ai prg`umtg, -s
prgtastjthgk ij prgtastj, -s
prgtastar mgktra qqmb/qqk prgtastjr
prgtastar mgktra ias ojuvjhsas mgk`hthgks prgtastjr mgktrj ij ojij shtujmhýk ijlgrji
`u trjvjhi
axjoak ai axjoak, -as
pgupèa ij ojrhgkatj, -s
`rght, dusthma `arambg, -s
Pu js rjhsgk, Phakas rjzýk,
gr`ra, suhta ij samuakmhj,- s
oattaur-ak-smâka ai `hramtgr, -as
rgsa ij rgsj, -s
`g
`gss ij aspji`j, -s
o ji `a `g
`gss ai `gigr `a aspji`j, -s
akvhrgk jprgxhoj`joakta
<16 parsgkas akvhrgk ukjs <16 parsgkjs
kattgyar qqmb ihophjr
anankuknak J: :<
:<88
Ejphtai 2 Mbjptars
=6 LanankuknakJi
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
vghtur
vghtura
a `a spgrt ai mgmba `apgrthvg, -s
og`âia `a vghtura `a spgrt ai og`aig `a `apgrthvg, -s
ätra vrjh mgkmgr`jr
M'ast vrjh, as mgrramtg
smâka ij asmakj, -s
mgoprhoè ij pjsthiij, -s
`as
`a s shnkjux
trjhtarqqmb/qqk prgmasjr saújias
gulihar givh`jr
gulihar ia rak`az-vgus givh`jr ukj mhtj
vak`ra qqmb vak`ar
Mg`a `a ij rguta ij kgroj `a mhrmuijmhýk, -s
par`ra qqmb/qqk par`ar
par`ra ia dau par`ar uk pjrth`g
ätra jssurè astjr jsanurj`g
pjr`gkkar æ qq k par`gkjr
Da ta pjr`gkka, Pa par`gkg,
prèsaktjthgk, iamtura ij mgkcarakmhj, ij mbjrij
vrjh var`j`arg
vrjha, raji,
I'bhstghra ast Ij bhstgrhj as
cjhra o ji æ qq k `giar
D'jh o ji æ ij täta, Oa `uaia ij mjlazj,
ia pius nrjk` `u ogk`a o ês nrjk`a `a`aii ouk`g
ij pius nrjk`a cghra `u ogk`a `aii ouk`g
ij carhj o ês nrjk`a `a
`avakhr iianjr j sar, muopihr
Ojoha jurj 26 jks. Ij jluaij muopia 26.
mgopèththgk ij mgopathmhýk, -as
hopgrtjkma ij hopgrtjkmhj, -s
sjvjkt, smhakthchqua ai mhaktïchmg, -s
`akt ai `hakta, -s
grtahi ai `a`g `a
`aii pha, -s
jvakhr ai
ijknua cuturg, -s
ij iaknuj,
ak ma ogoakt pgr jbgrj
mgiijlgrjthgk ai trjljdg mgkduktg
mgopgshthgk ij mgopgshmhýk, -as, ai ogktjda, -s
anankuknak Ji :=:
Ejphtai 2 Mbjptar 2
jlsgiut jlsgiuta
`j s Jrlahtseihoj
`js wgre mihojta
jrrgnjkt jrrgnjkt
`ha Jtogspbìra, -k jtogspbara
`js
`j s @hkn,-a tbhkn
`a r Ahk`rume, -a
`ar hoprasshgk
ahkak pgshthvak/kanjthvak Ahk`rume ojmbak tg ojea j pgshthva/kanjthva hoprasshgk
akn thnbt
akna Egktjeta thnbt mgktjmts
`js Cast,-a maialrjthgk, cajst
cihrtak Uar cihrtat, ar cihrtata, ar bj
bjtt nacihrtat oht_ @ tg cihrt whtb sl
`ha Cgina, -k mgksaquakma
@js liahlt kh
khmb
mbtt gb
gbka
ka Cginak. Pbhs whii bjva mgksaquakmas,
shmb crauak Uarcrauta shmb ar bjtshmb nacraut_ juc J (raciaxhv) tg igge cgrwjr` tg stb
st b (raciaxhva)
^ hr crauak uks j uc
uc ` aakk Qr
Qrii j uull . ^ a igge cgrwjr` tg gugurr bgih`jy,
`ha Nacjbr,-ak `jknar
`ha Nabjitsarbðbukn, -ak -a k sjijry rjhsa
naitak Uar nhit, ar njht, ar bjt
bj t nangitak_ jis J`d. tg la mgksh`ar tg la j`d.
@hasa Oaksmbak naitak jis uksgzhji. Pbasa pagpia jr a mgksh`ara` tg la jkthsgmhji
nasprjmbhn tjiejthva
`j s Nasprjmbstbaoj, -tbaoak
`js suldamt, tgphm gc mgkvarsjthgk
nastðrt `arjkna`, `hsturla`
@js Jrlahtseihoj hst hs t nastðrt. Pbaa wgre mihojta hs `hsturla`,
Pb
bhktak labhk`
bhktak ihanak tg la jt tba ak ` gc j ihst
`ha Djbrasjlsmbiusscahar, -k ak`-gc-yajr pjrty
`ha Ejrrhara,-k mjraar
`a r Ejrrharalarjtar,
`ar mjraar mgksuitjkt
`j s Ohttaicai`,-ar
`js oh`chai`
ho Ohttaicai` ihanak tg la hk tb a jvarjna rjkna
`ha Varsgkjijltahiukn,-ak parsgkkai `apjrtoakt, buojk rasgurma
`apjrtoakt
parsgkihmb parsgkjiiy
prhvìt prhvjta
ra`ak Uar ra`ata, ar bjt
bj t nara`at_ tg tjie
rahmbihmb jluk`jktiy
rahmbihmb Jiegbgi trhkeak tg `rhke j igt gc jimgbgi
sgzhji sgmhji
stjttchk`ak Uarchk`at stjtt, arcjk` stjtt, ar bj
bjtt stjttnacuk`ak_ tg tjea pijma
@ ha Cahar chk`at hk `a r Ejkthka stjtt. Pbaa pjrty whii tjea pijma hk tb
Pb tbaa mjktaak,
tjlu tjlgg
`haPhhr,-ak `ggr
vgr `arPùr stabak (h`hgojthsmb) tg la jpprgjmbhkn
hhlarrahmbak Uar Glarrahmbta, ar bj
bjtt hhlarrahmbt_ @ J tg bjk` gvar stb
st b tg sl
`a o Mbac ahk Nasmbake ùlarrahmbak tg bjk` gvar j prasakt tg tb
tbaa suparvhsgr
ukjknakabo ukpiajsjkt
:=
:=<< Lanankuknak J
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
jlsgiu jlsgiutg
jolhjkma ju trjvjhi ai jolhakta `a trjljdg
jrrgnjkt jrrgnjkta
jtogspbâra ij jtoýscarj, -s
mbgsa ij mgsj, -s
hoprasshgk ij hoprashýk, -as
`gkkar uka hoprasshgk pgshthva/kènjthva ` jr ukj hoprashýk pgshthvj/kanjthvj
ètrght astrambg
`ass mgktjmts ètrghts
`a mgktjmtg astrambg
cäta, mèièlrjthgk ij chastj, -js
cihrtar jvam qq k ihnjr mgk
mgksèquakma ij mgksamuakmhj, -s
Maij ka rastarj pjs sjks mgksèquakmas, Astg kg qua`j shk mgksamuakmhjs,
jvghr bìta `a cjhra qqmb (rèciaxhc) jianrjrsa (`a)/ èi sa jianrj, èi sa bj jianrj`g
Kgus jvgks bìbìta
ta `'ät
`'ätra
ra ak vjmjkmas, Kg s jianrjogs pgr ijs vjmjmhgkas,
`jknar ai paihnrg, -s
junoaktjthgk `u sjijhra ij sulh`j sjijrhji, -s
ätra mgksh`èrè mgooa, pjssar pgur mgksh`arjrsa mgog
M as naks sgkt mgk
mgksh
sh`èr
`èrès
ès mgooas `a s jkthsgmhjux, Astjs parsgkjs sa mgksh`arjk jsgmhjias,
ljvjr` mgkvarsjmhgkji
sudat `a mgkvarsjthgk ai taoj `a mgkvarsj, -s
näkè, `èrjknè akrjramh`g
I'jolhjkma ju trjvjhi ast parturlèa, Ij jtoýscarj `a trjljdg astê akrjramh`j,
`arrhâra `atrês
ätra `arrhâra hr pgr `atrês
rèukhgk `a miðtura ij chastj `a chk `a mursg/júg, -s
mjrrhâra ij mjrrarj, -s
mgksuitjkt prgcasshgkkai ai mgksadarg prgcashgkji, -s
ohihau, hm
hmhh 4 ogyakka ai oa`hg `a
`aii mjopg
ätra `jks ij ogyakka astjr ak ai oa`hg `a
`aii mjopg
`èpjrtaoakt `u parsgkkai ij `hvhshýk `a parsgkji, -as
pgrta puartj
ätra hoohkakt (h`hgojthqua) astjr ak/j ijs puartjs `a
raoattra qqmb æ qq k jimjkzjr, `jr, gtgrnjr
raoattra uk mj`aju ju mbac `jria uk ranjig ji daca
`èsjnrèjlia hkmýog`g
Ejphtai 2 Mbjptars
uksgzhji jkthsgmhji
vgrk jt tb a crgkt, jbaj`
vgrk ihanak tg la gk tgp gc j ihst
`ha Sgrshmbt jttakthgk
Sgrshmbt La mjracui Lawjra
wjruo7 wby7
wahbkjmbtihmb gc Mbrhstojs (j`d)
^ahbkjmbts- Mbrhstojs (pjrt gc j mgopguk` kguk)
^ahbkjmbtscahar Mbrhstojs pjrty
`js ^ahbkjmbtsnalìme, -a Mbrhstojs mjea
Typark Myprus
:=0 Lanankuknak J:
Mbjphtra 2 Mjpïtuig 2
jkthsgmhji jsgmhji
`avjkt `aijkta
ätra `avjkt astjr pg r `aijkta
jttakthgk, prèmjuthgk pramjumhýk
Jttakthgk ¡Muh`j`g
pgurqugh 7 ·pgr què7
Lanankuknak J i
cùbrt z u o ]prjmbkhvaju Ji
Lanankuknak J i lastabtjus4