Professional Documents
Culture Documents
وﯾﻠﯿﺎم ﻣﮏﮐَﻨْﺘْﺲ )دﮐﺘﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ از داﻧﺸـــﮕﺎه ﭘﺮﯾﻨﺴـــﺘﻮن و اﺳـــﺘﺎد داﻧﺸـــﮕﺎه ﺟﺎﻧﺰ ﻫﺎﭘﮑﯿﻨﺰ( ،ﻣﺘﺨﺼـ ـﺺِ
ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎت ﺷــﯿﻌﻪ و ﺳــﻨﯽ و روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﮔﺮوهﻫﺎي ﺗﮑﻔﯿﺮي و ﺟﻬﺎدي اﺳــﺖ .از ﻣﻨﻈﺮِ ﻣﮏﮐﻨﺘﺲ ،داﻋﺶ از دو ﺟﻬﺖ
اﻫﻤﯿﺖ دارد :اﻟﻒ( ﺳــﻮارﺷــﺪن ﺑﺮ ﻣﻮجِ ﻋﻘﺎﯾﺪ آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽِ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎن؛ ب( درﭘﯿﺶﮔﺮﻓﺘﻦِ رﻓﺘﺎرِ ﺧﻼف اﻟﻘﺎﻋﺪه ﯾﺎ ﻫﻤﺎنْ
ﭘﺪر ﻣﻌﻨﻮيﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽِ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺗﮑﻔﯿﺮي و ﺟﻬﺎدي .ﻣﮏﮐﻨﺘﺲ ،ﮐﻮﺷـــﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪ 5ﭘﺮﺳـــﺶ ،ﭘﺎﺳـــﺦ دﻫﺪ .1 :داﻋﺶ
ﭼﻄﻮر ﺗﻮاﻧﺴـﺖ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺳـﺮزﻣﯿﻦ اﺷـﻐﺎل ﮐﻨﺪ؟ .2ﭼﺮا اﯾﻦﻗﺪر وﺣﺸﯿﺎﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ .3ﭼﺮا ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺮوه ﺧﻮنآﺷﺎﻣﯽ
ﻣﺪﻋﯽ اﺳـﺖﮐﻪ اواﻣﺮ ﺧﺪا را اﺟﺮا ﻣﯽﮐﻨﺪ و وﻋﺪهي اﻟﻬﯽ را ﻣﺤﻘﻖ ﮐﺮده اﺳﺖ؟ .4آﯾﺎ داﻋﺶ واﻗﻌﺎً رﺑﻄﯽ ﺑﻪ دﯾﻦ اﺳﻼم
ﺑـﻪﻋﻨﻮان دوﻣﯿﻦ دﯾﻦ ﺟﻬـﺎن دارد؟ .5داﻋﺶ ﭼﻄﻮر ﺟﺎﻣﻌﻪي ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ ﻣﮏﮐﻨﺘﺲ ،در ﻣﻘﺪﻣﻪي ﮐﺘﺎب،
ﻣـﺎﻧﻨـﺪ اﻋﺮاب ﺟـﺎﻫﻠﯽ ﮐـﻪ ﭘﯿﺶ از آﻏﺎز ﺟﻨﮓ ،ﺑﺮاي ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ،رﺟﺰ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ،ﺑﺮاي ﺧﻮاﻧﻨﺪه رﺟﺰ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﯾﮏ راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮدﺷـﮕﺮي ) (Tour Leaderرﻓﺘﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ داﻋﺶ :ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎز دارﯾﻢ
ﮐﻪ در ﺗﺎرﯾﺦ و اﻻﻫﯿﺎت اﺳـﻼﻣﯽ و ﺟﻬﺎدﮔﺮاﯾﯽ ﻣﺪرن و ﺑﻮروﮐﺮاﺳﯽﻫﺎي ﻣﺪرن زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ،زﺑﺮدﺳﺖ
ﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﻓﺮد ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ و ﻣﯽﺧﻮاﻫﻢ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺗﻮر آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺒﺮم.
دوﻟـﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ ﻋﺮاق و ﺷـــﺎم )داﻋﺶ( ﮐـﻪ ﺑـﻪدﻟﯿﻞِ ﺷـــﯿﻮه و ﻣﺤﺘﻮاي ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز و ﺗﺪاوم ،دوﻟﺖ ﺗﻮﺋﯿﺘﺮ )ﺑﻪدﻟﯿﻞِ
ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮيﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن از ﺗﻮﺋﯿﺘﺮ و دﯾﮕﺮْ اﺑﺰارﻫﺎي ﻓﻀـﺎي ﻣﺠﺎزي( ،دوﻟﺖ ﺗﺮور )ﺑﻪدﻟﯿﻞِ ﻣﺸـﯽِ ﺑﺴـﯿﺎرﺧﺸﻮﻧﺖآﻣﯿﺰ در
رﻓﺘﺎر ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﺎن و ﺗﺎﺑﻌﺎن و ﻣﺪاﻓﻌﺎن و ﺗﺼــﺮفﺷــﺪﮔﺎن( و دوﻟﺖ ﻧﺎﻣﻨﺘﻈﺮ )ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺮدم ﻣﺴــﻠﻤﺎن ﺷــﻮﻧﺪ و ﺑﯿﻌﺖ
ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ دوﻟﺖ اﻋﻼم ﮐﻨﺪ ،ﺑﻠﮑﻪ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز و ﺑﺪون درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦِ ﺷـــﺮاﯾﻂ و آﻣﺎدهﺷـــﺪنِ ﺷـــﺮاﯾﻂ ،دوﻟﺖ ﺧﻮد را
اﻋﻼم ﻣﯽﮐﻨﺪ( ﺧﻮاﻧﺪه ﺷــﺪه اﺳــﺖ ،درواﻗﻊ ،ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎزﺳــﺎزيِ ﺗﺎرﯾﺨﯽِ وﻗﺎﯾﻊِ ﮔﺬﺷــﺘﻪي ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳــﺖ .ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ،
داﻋﺶ ،ﻧﻮﻋﯽ ﮐﭙﯽِ ﺑﺮاﺑﺮِ اﺻـﻞِ ﮐﺮدارﻫﺎي اﺑﻮﻣﺼـﻌﺐ اﻟﺰرﻗﺎوي اﺳـﺖﮐﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﯽﮐﺮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮراﻟﺪﯾﻦ زﻧﮕﯽ )ﺣﺎﮐﻢِ
ﻇﺎﻟﻢِ ﺻـﺎﺣﺐﻗﻠﻤﺮو از ﻣﻮﺻـﻞ ﺗﺎ ﺣﻠﺐِ ﺳـﻮرﯾﻪ( و ﺻـﻼحاﻟﺪﯾﻦ اﯾﻮﺑﯽ )رﻫﺒﺮ ﺟﻬﺎن اﺳـﻼم ﻋﻠﯿﻪ ﻣﺴﯿﺤﯿﺎن در ﺟﻨﮓﻫﺎي
ﺻـﻠﯿﺒﯽ( رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ .اﻟﺰرﻗﺎوي را ﺑﺎ ﻧﻔﺮت از ﺷـﯿﻌﻪ و ﺧﺸﻮﻧﺖ و وﺣﺸﯽﮔﺮيِ ﺑﺴﯿﺎرزﯾﺎد ﻋﻠﯿﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ،ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻨﺪ؛ ﮐﺴﯽ
ﮐﻪ ﺷـﯿﻌﯿﺎن را ﺳـﺘﻮن ﭘﻨﺠﻢ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻮﮐﺮان دﺟﺎلاﻧﺪ و ﺳـﻨّﯽﻫﺎ را ﺑﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ ،ﻣﯽﻓﺮوﺷـﻨﺪ .ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺎرﻫﺎي
اﻟﺰرﻗـﺎوي ،ﺑﻌﺪﻫﺎ ،ﻃﺎﺑﻖاﻟﻨﻌﻞﺑﺎﻟﻨﻌﻞ ،ﺗﻮﺳـــﻂ اﺑﻮﻋﻤﺮ اﻟﺒﻐﺪادي و ﺑﻪوﯾﮋه ،اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﺒﻐﺪادي ،ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺖ .ﺑﺎ ﮐﺸـــﺘﻪﺷـــﺪن
زرﻗﺎوي و اﻋﻼم دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ در اﮐﺘﺒﺮ ،2006اﻧﺘﺨﺎبِ ﺑﺮﺗﺮي ﻣﯿﺎن اﻟﻘﺎﻋﺪه و دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ و اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺪام ﺧﻼﻓﺖ
ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﮐﺪام اﻣﺎرت ،ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ؛ زﯾﺮا ،ﻇﺎﻫﺮاً ،اﺑﻮﻣﺼﻌﺐ اﻟﺰرﻗﺎوي ،ﺧﻼﻓﺖ و زﻋﺎﻣﺖ اﻟﻘﺎﻋﺪه را ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﻮد.
ﮐـﺎر داﻋﺶ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪهي آن ،ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي درﺳـــﺖ و ﺑﻪﻫﻨﮕﺎم از ﻧﺸـــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪﻧﻮﻋﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ
ﺑﺮﻧﺪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽﺷـﺪ .ﭘﺮﭼﻢ ﺳـﯿﺎه ،ﺑﺎ داﯾﺮهي ﺳـﻔﯿﺪ و ﻣﻬﺮي ﮐﻪ ﻧﺸﺎن از ﺧﺎﺗﻢ ﺣﻀﺮت ﻧﺒﯽ اﮐﺮم داﺷﺖ ﺑﻪﻫﻤﺮاه دو ﺷﻌﺎر
ﻻاﻟﻪ اﻻ اﷲ و ﻣﺤﻤﺪ رﺳـــﻮلاﷲ ،ﭘﯿﺮوان را ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﺗﺎرﯾﺦ ﻓﺮوﻣﯽﺑﺮد و آﻧﺎن را دور ﯾﮏ ﭘﺮﭼﻢ ،ﻣﺘﺤﺪ ﻣﯽﺳـــﺎﺧﺖ .رﻧﮓ
ﺳـــﯿﺎه ﭘﺮﭼﻢ ،ﻧﻮﻋﯽ ﻣﺎﻧﻮيﮔﺮاﯾﯽ و ﺛﻨﻮﯾﺖاﻧﮕﺎري را ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﻣﺮز و ﻣﺤﺪودهاي را ﻣﯿﺎن ﻣﺆﻣﻦ و ﮐﺎﻓﺮ
و ﺣﻖ و ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷـﺖ .ازدﯾﮕﺮﺳـﻮ ،ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻣﯿﺎن ﺳﻨﯽ و ﺷﯿﻌﻪ رواج داﺷﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽداد
ﻧﺒﺮد آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎن در ﭘﯿﺶ اﺳـﺖ و ﻣﻬﺪي و ﯾﺎ ﻣﻮﻋﻮد ،ﭘﯿﺮوز ﻧﺒﺮد ﻧﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ و ﺣﻮزهي ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻧﺒﺮد ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺳﺎز
ﮐﻪ در آن ،ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻮل ﭘﯿﺮوزي ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺑﺮ ﮐﻔﺎر داده اﺳـــﺖ ازاﺗﻔﺎق در ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﻋﺮاق و ﺳـــﻮرﯾﻪ رﻗﻢ ﺧﻮاﻫﺪ
ﺧﻮرد .ﭘﯿﺸـــﮕﻮﯾﯽﻫﺎي آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽ ،ﺑﺮاي ﺟﺎﻋﻼن اﺣﺎدﯾﺚ و ﭘﺮوﺑﺎلدﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮاي اﺣﺎدﯾﺚ ،ﺑﺴـــﯿﺎر ﻫﻮساﻧﮕﯿﺰ
ﺑﻮد .در ﻣﯿـﺎن ﻣﺴـــﻠﻤـﺎﻧﺎن ،ﻫﻢ ﺷـــﯿﻌﯿﺎن )از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎﺷـــﻤﯿﻪ و ﭘﯿﺮوان اﯾﺮاﻧﯽِ آن و اﺳـــﻄﻮرهي زرﺗﺸـــﺘﯽ ﻣﻨﺠﯽِ
ﮔﺮزﺑـﻪدﺳـــﺖ ﺳـــﯿـﺎه ﭘﻮش ﺑـﺎ ﻫﻮاداراﻧﯽ ﮐﻪ ﮔﺮزﻫﺎي ﮐﺎﻓﺮﮐﻮب دارﻧﺪ( ﺑﻪ آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ،ﺑﺎور داﺷـــﺘﻨﺪ و در ﺟﻨﺒﺶﻫﺎي
ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ،آن را رواج ﻣﯽدادﻧـﺪ و ﻫﻢ ﺳـــﻨّﯿـﺎن ﮐـﻪ در ﻋﻬـﺪ ﺑﻨﯽاﻣﯿﻪ و در روزﮔﺎر ﺑﻨﯽﻋﺒﺎس ،ﭘﯿﺶﮔﻮﯾﯽﻫﺎي ﻓﺮاواﻧﯽ
درﺑﺎرهي ﻣﻬﺪيِ ﻣﻨﺠﯽ داﺷـﺘﻨﺪ ،رواجدﻫﻨﺪﮔﺎن ﻋﻨﺼﺮِ آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽِ ﻧﺒﺮد ﻧﻬﺎﯾﯽ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺳﺎز ،ﺑﻮدﻧﺪ .داﻋﺶ ،در ﭘﯿﺸﺒﺮد
ﻧﺒﺮد آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎن ،از ﺳـﯿﺎهﺟﺎﻣﮕﺎنِ اﯾﺮاﻧﯽِ ﺗﺤﺖ زﻋﺎﻣﺖ اﺑﻮﻣﺴﻠﻢ ،ﭘﯿﺮويﻫﺎي ﻓﺮاوانْ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎمِ دوﻟﺖ ،ﻧﻤﺎدﻫﺎ،
رﻧﮓ ،ﭘﺮوﭘﺎﮔﺎﻧﺪاي آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽ ،ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ،ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﺳﻮرﯾﻪ ،ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﻋﺮاق و ﻧَﺴﺐﺑﺮدن از ﺣﻀﺮت ﻧﺒﯽ.
ﭘﺲ از اﻋﻼم دوﻟﺖ داﻋﺶ در ،2006زﻧﺪهﮐﺮدنِ ﺣﺪود اﺳــﻼﻣﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺧﺸــﻮﻧﺖ و ﺑﯽرﺣﻤﯽ زﯾﺎد ،ﺗﺮس از آﻧﺎن
را در دلِ ﺟﺎﻣﻌﻪي ﺗﺤﺖ ﺳــﯿﻄﺮه اﻧﺪاﺧﺖ؛ ﮐﺎﻓﺮﺑﻮدن ﺷــﯿﻌﯿﺎن ،ﮐﺎﻓﺮﺑﻮدنِ ﻫﻤﺮاﻫﺎن آﻣﺮﯾﮑﺎ در اﺷــﻐﺎل ﻋﺮاق ،ﺟﺰﯾﻪدادن
اﺟﺒﺎري ﻣﺴــﯿﺤﯿﺎن و ﯾﻬﻮدﯾﺎن و ﮔﺮﻧﻪ ﮐﺸــﺘﻪﺷــﺪنِ آﻧﺎن ،ﻣﺮدودﺷــﻤﺮدن ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺳــﮑﻮﻻرﯾﺴــﻢ ،ﺑﺮﺗﺮي و ﺣﺎﮐﯿﺖ ﻗﺎﻧﻮن
ﺷــﺮﯾﻌﺖ ﺑﻪﻫﻤﺮاه اﻋﻤﺎلِ ﺧﺸــﻮﻧﺖآﻣﯿﺰ در ﭘﯿﺎدهﺳــﺎزي ﺣﺪود اﺳــﻼﻣﯽ ،ﺗﻀــﻤﯿﻦﮐﻨﻨﺪهي ﺗﺪاوم داﻋﺶ ﺷــﺪه ﺑﻮد .اﻣﺎ،
آرامآرام ،ﺑﻪدﻟﯿﻞِ وﻗﻮع ﺻـﺤﻨﻪﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺧﺸﻮﻧﺖﺑﺎر و اﺻﺮار ﺑﺮ ﭘﺨﺶ رﺳﺎﻧﻪاي آنﻫﺎ ،ﻣﯿﺎن اﻟﻘﺎﻋﺪه و داﻋﺶ ،اﺧﺘﻼف
اﯾﺠﺎد ﺷـﺪ و ﻫﺮ ﮐﺪام دﯾﮕﺮي را ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺧﺮوج از ﺣﺪود اﺳـﻼم ،ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ .دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ از 2006ﺗﺎ 2009ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ
ﺑﻮد ﮐـﺎري اﻧﺠـﺎم دﻫـﺪ و ﺣﺘﯽ ﻣﻮرد ﺗﻤﺴـــﺨﺮ ﮔﺮوهﻫـﺎي ﺟﻬـﺎدي رﻗﯿـﺐ از ﺟﻤﻠﻪ اﻟﻘﺎﻋﺪه ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد .ﻣﮏﮐﻨﺘﺲ
ﻣﯽﻧﻮﯾﺴــﺪ ﻫﻤﺴ ـﺮِ ﯾﻤﻨﯽِ اﺑﻮﺣﻤﺰه اﻟﻤﺼــﺮي ،رﻫﺒﺮ دوﻟﺖ اﺳــﻼﻣﯽ ،ﺑﻪﺧﺎﻃﺮِ آﻟﻮﻧﮏ ﮔﻠﯽﺷــﺎن ،در ﺟﻨﻮب ﺗﮑﺮﯾﺖ ،او را
ﺳـــﺮزﻧﺶ ﻣﯽﮐﺮد و ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﮐﺠﺎﺳـــﺖ آن دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﮐﻪ داﺋﻢ ازش ﺣﺮف ﻣﯽزدي؟ اﻻن ﮐﻪ دارﯾﻢ
وﺳــﻂ ﺑﯿﺎﺑﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ .ﮐﺸــﺘﻪﺷــﺪنِ اﺑﻮﺣﻤﺰه اﻟﻤﺼــﺮي و اﺑﻮﻋﻤﺮ اﻟﺒﻐﺪادي و ﺑﯿﺮونرﻓﺘﻦِ ﺗﺪرﯾﺠﯽِ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ از
ﻋﺮاق و ﺟﻨﺒﺶﻫﺎي ﺑﻬﺎر ﻋﺮﺑﯽ ،ﺟﺎن ﺗﺎزهاي ﺑﻪ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﻋﺮاق و ﺷﺎم ،داد.
ﺣـﺎلْ ﻧﻮﺑـﺖ ﻋﻮاد اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﻟﺒـﺪري رﺳـــﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺳـــﺎﻣﺮا ﺑﻪدﻧﯿﺎ آﻣﺪه ﺑﻮد و در ﺑﻐﺪاد زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد و درس
ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد و ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﯽ ارﺷـﺪ و دﮐﺘﺮي را در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻗﺮآﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﺳـﻨّﯽﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧَﺴﺐ ﺧﻮد را ﺑﻪ اﻣﺎم
دﻫﻢ ﺷـﯿﻌﯿﺎن ﻣﯽرﺳـﺎﻧﺪ و ﺑﺮﺧﯽ از اﻋﻀـﺎي ﺧﺎﻧﻮادهاش در دﺳـﺘﮕﺎه اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺻـﺪام ﺣﺴﯿﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﯾﮑﯽ از
ﺑﺮادراﻧﺶ ،اﻓﺴــﺮ ارﺗﺶ ﺻــﺪام و دﯾﮕﺮي در ﺟﻨﮓ ﻋﺮاق ﺑﺎ اﯾﺮان ﮐﺸــﺘﻪ ﺷــﺪه ﺑﻮد .در ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﺎزار او را ﻣﺆﻣﻦ ﺻــﺪا
ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و در رﻋﺎﯾﺖ اﺣﮑﺎم ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﺮ اﻋﻀــﺎي ﺧﺎﻧﻮادهاش ﺑﺴــﯿﺎر ﺳــﺨﺖ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻣﺎﻫﺮ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ
ﮐﻪ او را ﺑﺎ ﻣﺴــﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴــﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ .او ﮐﺴــﯽ ﻧﺒﻮد ﺟﺰ اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﺒﻐﺪاديِ ﺑﻌﺪي .اﮐﻨﻮن زﻣﺎن ﻣﺴــﺎﻋﺪي ﻓﺮارﺳــﯿﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ
داﻋﺶ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪي ﻣﺎﻧﯿﻔﺴـﺘﯽ )اداره اﻟﺘﻮﺣﺶ( ﮐﻪ اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﻨﺎﺟﯽ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮﺳﻂ اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﺒﻐﺪادي ﺧﻼﻓﺖ ﺧﻮدﺧﻮاﻧﺪهاي
را ﭘﯿﺎده ﮐﻨﺪ .در ﮐﺘﺎبِ اداره اﻟﺘﻮﺣﺶِ اﻟﻨﺎﺟﯽ ،ﺑﻪدﻗﺖ ﻧﺸـﺎن داده ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻄﻮر ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮐﻨﯿﻢ ،دوﻟﺘﯽ
ﻧﻮﭘﺎ ﺗﺄﺳﯿﺲ ﮐﻨﯿﻢ و آنرا ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﯿﻢ .اﺷﺘﺒﺎه ﻣﺮﮔﺒﺎر ﺑﺸﺎر اﺳﺪ در اﺟﺎزهدادن ﺑﻪ داﻋﺶِ ﺳﻮرﯾﻪ ﺑﺮاي ﺳﺮﮐﻮب
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن اﺳــﺪ و دﯾﮕﺮْﺳــﻨﯿﺎنِ ﻣﺒﺎرز ﺳــﻮرﯾﻪ ،ﻓﻀــﺎ را ﺑﺮاي اﻋﻼم ﻣﻮﺟﻮدﯾﺖ ﺧﻼﻓﺖ اﺳــﻼﻣﯽ داﻋﺶ ،ﻣﻬﯿﺎ ﻧﻤﻮد .ﻧﻮﻋﯽ
آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎنﮔﺮاﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻓﻀـﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﺷـﺪه و ﺻـﺤﺒﺖ از درﮔﯿﺮﺷﺪنِ ﻧﺒﺮد ﻧﻬﺎﯾﯽ در دروازهﻫﺎي دﻣﺸﻖ و ﻏﻮﻃﻪ و
ﺷــﺎم ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﭼﯿﺮه ﺷــﺪه ﺑﻮد .از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﻞ ﻣﯽﺷــﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﺳــﻮي ﺷــﺎم و ﯾﻤﻦ ﺑﺸــﺘﺎﺑﯿﺪ ﮐﻪ از آنﺟﺎ ،رﺳــﺘﮕﺎري
ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰد .اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﺒﻐﺪادي ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اي ﺟﻮاﻧﺎن اﺳــﻼم ﺑﻪﺳــﻮي ﺳــﺮزﻣﯿﻦ ﻣﻘﺪس ﺷــﺎم ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ...ﺑﻪﺳــﻮي دوﻟﺖ
ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺗﺎ آنرا ﺑﺮﭘﺎ ﮐﻨﯿﺪ .ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ اﺳــﺖ ﺟﻨﮓﻫﺎي ﻧﻬﺎﯾﯽ رخ دﻫﻨﺪ .در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ،داﺑﻖ ﻫﻢ از وﺿــﻌﯿﺖ
ﺣﯿﺮتاﻧﮕﯿﺰي ﺑﺮﺧﻮردار ﺷـــﺪه ﺑﻮد؛ زﯾﺮا ،داﺑﻖ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ روﺳـــﺘﺎي ﮐﻮﭼﮏ در ﺷـــﻤﺎل ﺣﻠﺐ ﺳـــﻮرﯾﻪ ،در ﺑﺮﺧﯽ
اﺣـﺎدﯾـﺚ ،ﻣﺤـﻞﱢ ﻧﺒﺮد ﻧﻬﺎﯾﯽ و ﺳـــﺮﻧﻮﺷـــﺖﺳـــﺎز ﺑﺮﺷـــﻤﺮده ﺷـــﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻏُﺮَﺑﺎ ﺟﺮﻗﻪي آنرا ﻣﯽزدﻧﺪ .ﻏﺮﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺎن
ﺧﺎرﺟﯽﻫﺎﯾﯽ ﻣﺤﺴـــﻮب ﻣﯽﺷـــﺪﻧﺪ ﮐﻪ از ﺳـــﺮزﻣﯿﻦﻫﺎي دور آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ در ﺟﻨﮓ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﮐﻔﺎر ﺷـــﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺣﺪﯾﺜﯽ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﯿﺰ ،ﭘﺸــﺘﻮاﻧﻪي ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀــﺎﯾﯽ ﺷــﺪه ﺑﻮد :اﺳــﻼم ﺑﺎ ﻏﺮﺑﺖ آﻏﺎز ﺷــﺪ و در آﯾﻨﺪه ﻏﺮﯾﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷــﺪ ،ﭘﺲ
ﺧﻮﺷـﺎ ﺑﻪﺣﺎلِ ﻏﺮﯾﺒﺎن ...آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﺎﯾﻞﺷﺎن ،ﮐﻨﺎره ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻣﺴﯿﺢ و دﺟﺎل و ﺳﻔﯿﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ از دﯾﮕﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮدﻧﺪ
ﮐﻪ در ﺳـﺎﺧﺖوﺳـﺎزِ ﻣﻔﻬﻮمِ آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽ دوﻟﺖ داﻋﺶ ،ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎر داﺷﺘﻨﺪ؛ ﻫﻢ از ﺷﯿﻌﻪ و ﻫﻢ از ﺳﻨّﯽ ،از اﯾﻦ اﺳﺘﻌﺎرهﻫﺎ،
ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي ﻣﯽﮐﺮدﻧـﺪ و ﺑـﺎ ﻫﻤـﺪﯾﮕﺮ ﻣﯽﺟﻨﮕﯿـﺪﻧـﺪ و ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ را ﻣﯽﮐﺸـــﺘﻨﺪ .آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎنﮔﺮاﯾﯽ اﺳـــﻼﻣﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺟﻨﮓ
ﻓﺮﻗﻪاي ﺷـﺪﯾﺪي اﺳـﺖﮐﻪ ﺗﺸـﯿﻊ و ﺗﺴـﻨﻦ را درﻫﻢﻣﯽآﻣﯿﺰد و ﺷﻤﺸﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎم را ﭘﯿﺶ از ﮐﻔﺎر ﺑﺮ ﻣﺮﺗﺪان ﻓﺮود ﻣﯽآورد .از
اﯾﻦ ﻣﻨﻈﺮ ،ﻋﺮاق و ﺳـــﻮرﯾـﻪ ﮐـﻪ ﻣﻌﺮﮐﻪي آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎناﻧﺪ ﻣﻌﺮﮐﻪي ﻧﺰاعﻫﺎي ﻓﺮﻗﻪاي ﭘﯿﺶ از آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎن ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد.
دﯾﮕﺮ آنﮐﻪ رﻧﮓ ﭘﺮﭼﻢﻫﺎي ﻧﺒﺮد ﻧﯿﺰ در اﺣﺎدﯾﺚ وﺟﻮد داﺷـﺖ و ﺑﺮ ﻣﺼـﺎدﯾﻖ ﺧﻮد ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷﺪه ﺑﻮد :ﭘﺮﭼﻢ ﺳﯿﺎه اﻟﻘﺎﻋﺪه
و داﻋﺶ و ﭘﺮﭼﻢ زرد ﺣﺰباﷲ ﻟﺒﻨﺎن .ﺣﺎلْ ﺻـﺤﻨﻪي ﯾﮏ ﺗﺌﺎﺗﺮ زﯾﺒﺎ ﺧﻠﻖ ﺷـﺪه اﺳـﺖ و ﻫﯿﭻﮐﺲ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﺪ از ﺑﺎزي در
ﻧﻘﺶﻫـﺎي ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن اﯾﻦ ﺗﺌﺎﺗﺮ آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎﻧﯽ ،ﻏﺎﻓﻞ ﮔﺮدد .در آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎنِ ﻓﺮﻗﻪاي ،ﻫﺮ ﮐﺴـــﯽ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﺴـــﺨﻪاي ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از
ﻫﺰارﺳــﺎلِ ﭘﯿﺶ ﻧﮕﺎﺷــﺘﻪ ﺷــﺪه اﺳــﺖ ﻧﻘﺸـﯽ ﺑﺮاي اﯾﻔﺎ دارد و ﻫﯿﭻﮐﺲ ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﺪ اﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ را از دﺳــﺖ ﺑﺪﻫﺪ .اﺣﯿﺎي
ﺑﺮدهداري از دﯾﮕﺮ ﺑﺎزﺳــﺎزيﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽِ داﻋﺶ اﺳــﺖﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺪﯾﺜﯽ از ﺣﻀــﺮت رﺳــﻮل اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ :ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ
ﮔﻔﺘﻪ اﺳـﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﻨﯿﺰي ﺑﺮاي ﻣﻮﻻﯾﺶ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﯿﺎورد ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻧﺰدﯾﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ اﮐﻨﻮن ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ
ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﻬﻮم ﮔﻔﺘﻪي ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ واﺿـﺢ اﺳﺖ؛ اﻣﺮوزه ﺑﺮدهداري ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ ،اﻣﺎ ،ﻓﺮﻧﺪآوري ﮐﻨﯿﺰ ﺑﺮاي ﻣﻮﻻﯾﺶ ﻣﺴﺘﻠﺰم
اﺣﯿﺎي ﺑﺮدهداري اﺳﺖ.
اﻟﻘﺎﻋﺪه اﻋﻼم ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي اﻋﻼم ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺎﯾﺪ اول ﻫﻢوﻏﻢﺷــﺎن ﺻــﺮف اﺗﺤﺎد ﺟﻬﺎن اﺳــﻼم ﺷــﻮد و ﭘﺲ از آنْ
ﺧﻼﻓﺘﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺳــﻨﺖ ﻧﺒﻮي ﺗﺄﺳــﯿﺲ ﮐﻨﻨﺪ .ﺟﻬﺎديﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﻘﺎﻋﺪه ،اﻋﻼم ﺧﻼﻓﺖ را ﻫﺪﻓﯽ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﻣﯽداﻧﻨﺪ؛ اﻣﺎ،
داﻋﺶ ﮐﻪ ﺻــﺎﺣﺐ ﺳــﺮزﻣﯿﻦ ﺷــﺪه ﺑﻮد و اﻧﺪﮐﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ را ﻫﻢ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽدﯾﺪ ﻫﯿﭻ ﻟﺰوﻣﯽ ﻧﻤﯽدﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ وﺣﺪت
ﺟﻬﺎن اﺳـــﻼم ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺳـــﭙﺲ اﻋﻼم ﺧﻼﻓﺖ ﮐﻨﺪ .ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻧﻈﺮي ﺗﻤﺎمِ ﻣﺮاﺣﻞِ ﺗﺄﺳـــﯿﺲ ﺧﻼﻓﺖ دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ در رﻗﻪ ﺗﺎ
ﻣﻮﺻــﻞ را ﺗﺮﮐﯽﺑﻦﻣﺒﺎرك اﻟﺒﻨﻌﻠﯽ ﺑﻪﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ از ﻋﻬﺪهي آن ﺑﺮآﻣﺪ .او ﻣﯽﺑﺎﯾﺴــﺖ اﺳــﺘﺪﻻل ﻣﯽﮐﺮد
ﮐﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺒﻮي ﺑﺮﮔﺸـﺘﻪ اﺳـﺖ و اﺑﻮﺑﮑﺮ اﻟﺒﻐﺪادي ﻻﯾﻖ و ﺻـﺎﻟﺢ ﺑﺮاي آن اﺳـﺖ و دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ ﻫﻢ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﭼﻨﯿﻦ
ﻋﻨﻮاﻧﯽ را دارد .ژوﺋﻦ 2014ﻫﺰار ﺟﻨﮓﺟﻮي دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ ،ﻣﻮﺻـﻞ را ﻓﺘﺢ ﮐﺮدﻧﺪ .اﮐﻨﻮن ،دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ ﺳﺮزﻣﯿﻨﯽ
را ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ازﯾﮏﺳﻮ ﺑﻪ ﻣﻮﺻﻞ و ازدﯾﮕﺮﺳﻮ ﺑﻪ ﺣﻠﺐ ﺧﺘﻢ ﻣﯽﺷﺪ .اﮐﻨﻮن ،ﺳﺮزﻣﯿﻦْ ﺣﺎﺿﺮ ،دوﻟﺖ ﺣﺎﺿﺮ،
ﺧﺸـﻮﻧﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮ و اﺟﺮاﺷﺪﻧﯽ ،ﭘﯿﺮوانْ آﻣﺎده و ﺣﺎﺿﺮ ،ﭘﯿﺎم ﺧﻼﻓﺖ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮد؛ ﭼﺮا ،ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎور ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ واﻗﻌﺎً دوﻟﺖ
داﻋﺶ ﭘﺪﯾﺪار ﺷـﺪه ﺑﻮد .دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮد ﻻزم ﻧﯿﺴـﺖ ﺑﺮاي ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﺧﻼﻓﺖ ﮐﺸـﻮرﻫﺎي ﻣﺴـﻠﻤﺎن را ﺷﮑﺴﺖ
دﻫﯿﺪ .ﻻزم ﻧﯿﺴـــﺖ آنﻫﺎ را ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﮐﺮده و ﺑﻌﺪ اﻋﻼم ﺧﻼﻓﺖ ﮐﻨﯿﺪ .ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴـــﺘﯿﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻤﺎﻧﯿﺪ ﺗﺎ ﺗﻮدهﻫﺎي ﻣﺴـــﻠﻤﺎنْ
ﺧﻼﻓـﺖ را ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ .ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴـــﺘﯿﺪ ﺑﻪ آنﻫﺎ اﻟﺘﻤﺎس ﮐﻨﯿﺪ از ﻃﺮح ﺧﻼﻓﺖ ﺷـــﻤﺎ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ .رأي ﻋﻤﻮﻣﯽ را ﻧﺎدﯾﺪه
ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و ﺑﺎ زور اﺳـﻠﺤﻪ ،ﺧﻼﻓﺖ را ﺗﺄﺳﯿﺲ ﮐﻨﯿﺪ .ﻣﺠﺒﻮر ﻧﯿﺴﺘﯿﺪ از ﺗﺮس ﻏﺮب و ﻣﺘﺤﺪاﻧﺶ ﺑﻠﺮزﯾﺪ .در ﺑﺮاﺑﺮﺷﺎن ﺑﺎﯾﺴﺘﯿﺪ
و ﺷـﮑﺴـﺘﺸـﺎن دﻫﯿﺪ .اﮐﻨﻮن ،دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ ﺻـﺎﺣﺐِ ﭘﻮل و ﺟﻨﮓﺟﻮ و اﺳـﻠﺤﻪ و ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد و ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ
ﻫﻤﺎنْ ﺧﻼﻓﺖ اﺣﯿﺎﺷـﺪه اﺳـﺖ .ﺑﻪزﻋﻢِ اﺻـﺤﺎب دوﻟﺖ اﺳـﻼﻣﯽ اﮐﻨﻮنْ ﻧﻘﺸـﻪي ﻋﺮاقِ ﭘﺴـﺎاﺷﻐﺎلْ ﮐﻪ ﺑﻪﺷﮑﻞِ ﺳﻨﯽﺳﺘﺎن و
ﻋﻠﻮيﺳـﺘﺎن و ﮐﺮدﺳـﺘﺎن و ﮐﻮﻫﺴﺘﺎن دروز ،ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد دﯾﮕﺮْ ﮐﺎرآﯾﯽ ﻧﺪاﺷﺖ و ﻋﺮاق و ﺷﺎم ،روﺑﻪﺳﻮيِ ﻣﺘﺤﺪﺷﺪن
داﺷــﺖ؛ دوﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺪﻋﯽ ﺑﻮد ﻫﯿﭻ ﻣﺮزي ﻧﺪارد و ﻫﯿﭻ ﻣﺮزي را ﺑﻪرﺳــﻤﯿﺖ ﻧﻤﯽﺷــﻨﺎﺳــﺪ و ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﺶ اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﺪ.
داﻋﺶ ،ﺑﺮاي ﮐﻨﺎرِﻫﻢﻧﺸـﺎﻧﺪن ﺷـﻌﺎر دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺑﯽرﺣﻤﯽ و ﻗﺴﺎوت ﻧﻤﺎﯾﺶدادهﺷﺪه ،ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺮﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖآﻣﯿﺰ را ﺑﻪ
ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷـﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﺗﺎﺑﻠﻮﯾﯽ در وروديِ ﺷـﻬﺮ ﺣﻮﯾﺠﻪي ﻋﺮاق وﺟﻮد داﺷــﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰرﻧﮓ ،ﻣﻘﺪمِ ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﺎن را ﺑﻪ
ﺳـــﺮزﻣﯿﻦ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪي ﺷـــﯿﻮهي ﻧﺒﻮي ،ﺧﻮشآﻣﺪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ،اﻣﺎ ﺟﻨﺎزهي ﻫﺸـــﺖ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻋﺮاﻗﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ از ﭘﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ
ﺳــﺮدر آوﯾﺰان ﺷــﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ،در ﮐﻨﺎرِ ﭘﺎرﭼﻪي ﺷــﻌﺎر ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺒﻮي ،ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎن را وﺣﺸــﺖزده ﻣﯽﮐﺮد .واﻧﮕﻬﯽ ،دوﻟﺖ
اﺳـﻼﻣﯽ از ﻫﻤﺎن آﻏﺎزِ ﺗﺄﺳﯿﺲ ،روزﻫﺎي ﭘﺮﺷﮑﻮه ﺧﻼﻓﺖ ﻋﺒﺎﺳﯿﺎن را ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اذﻫﺎن ﺧﻄﻮر ﮐﻨﺪ؛ ﺑﻐﺪاداﻟﺮﺷﯿﺪ
ﺑـﻪﺗﻌﺒﯿﺮ اﺻـــﺤـﺎب داﻋﺶ ،ﻣﺤـﻞ و ﻣـﺄﻣﻦ ﭘﺮﭼﻢ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﺑﯽدﻟﯿﻞ ﻧﯿﺴـــﺖ ﮐﻪ اﺑﻮﻋﻤﺮ و اﺑﻮﺑﮑﺮ ،ﻫﺮ دو ،ﻟﻘﺐ
اﻟﺒﻐﺪادي را ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻧﺪ .اﻣﺎ ،ﻣﯿﺎن ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺎروناﻟﺮﺷـﯿﺪ و دوﻟﺖ داﻋﺶ ،ﺗﻔﺎوتﻫﺎ ﺑﺴـﯿﺎرﺑﺴـﯿﺎر اﺳﺖ؛ ﻇﺎﻫﺮاً ﻓﻘﻂ ﺷﮑﻮه
و ﻫﺰاروﯾﮏﺷــﺐ و ﻋﻈﻤﺖ درﺑﺎرِ ﻫﺎرون و ﮔﺴــﺘﺮهي ﺧﻼﻓﺘﺶ ،ﺑﻪدرد ﺑﺎزﺳــﺎزي دوﻟﺖ اﺳــﻼﻣﯽ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﺳــﻨﺖ ﺗﺎرﯾﺦِ
اﺳﻼم ،ﻣﯽﺧﻮرده اﺳﺖ.
اﻣﺎ ،داﻋﺶ ،ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ ﺗﻼﺷـــﺶ را ﺑﺮ ﻇﺎﻫﺮﮐﺮدن و ﻧﻤﺎﯾﺶدادنِ ﺧﺸـــﻮﻧﺖ وﺣﺸـــﯿﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ آن ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ
ﭘﺮﮐﺮدنِ ﺷـﮑﺎف ﻣﯿﺎن واﻗﻌﯿﺖ روز و ﺗﺎرﯾﺦ دﺳـﺖ ﺑﺰﻧﺪ .ﻧﻤﺎﯾﺶِ ﺧﺸـﻮﻧﺖﻫﺎ ،ﻫﻢ ﺑﯿﻨﻨﺪﮔﺎن را ﻣﯽﺗﺮﺳﺎﻧﺪ و رام ﻣﯽﮐﻨﺪ و
ﻫﻢ ﺧﺒﯿﺜﺎن را ﺑﻪﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ .ﻓﻘﯿﻬﺎن دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ ﺑﻪ آﯾﻪﻫﺎ و ﺳـــﻮرهﻫﺎي ﻗﺮآﻧﯽ رﺟﻮع ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و اﻓﺮاﻃﯽﺗﺮﯾﻦ
اﺳـﺘﻨﺒﺎط اﺣﮑﺎمِ ﻋﺠﯿﺐوﻏﺮﯾﺐ از ﻣﻨﺎﺑﻊ
ِ ﮐﺎرﻫﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺻـﺘﯽ ﺑﺎﺷـﺪ ﺑﺮاي ﻧﺸـﺎندادن ﻣﻬﺎرت ﻋﻤﻠﯽﺷـﺎن در
دﯾﻨﯽ .اﻣﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر ،ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻘﺎي آنﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﺴــﺘﺮش ﻧﺎرﺿــﺎﯾﺘﯽ .ﺳــﻪ ﻋﻨﺼــﺮ ﺑﻘﺎ )ﺣﻔﺎﻇﺖ از
ﻗﻠﻤﺮو دوﻟﺖ اﺳــﻼﻣﯽ اﯾﺠﺎدﺷــﺪه( ،ﮔﺴــﺘﺮش )ﺑﻪﻫﻢﻣﺘﺼــﻞﻧﻤﻮدن ﺳــﺮزﻣﯿﻦﻫﺎي ﮐﻪ ﺑﻪﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ از داﻋﺶ ،اﻋﻼم اﻣﺎرت
اﺳـــﻼﻣﯽ ﮐﺮدهاﻧـﺪ( و ﻣﻬـﺪي )ﮐﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪي ﺧﻼﻓﺖ و ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻗﺮار دارد و ﺗﺎ ﻇﻬﻮر ﻣﻬﺪي و ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از رﺳـــﯿﺪن ﻗﯿﺎﻣﺖ اﯾﻦ
ﺧﻼﻓﺖ اﺳـــﺖﮐﻪ اوﻟﻮﯾﺖ دارد( ،اﮐﻨﻮن ﻧﻘﺶﻫﺎي ﺳـــﻪﮔﺎﻧﻪاي ﺑﺮاي ﺗﺪاوم داﻋﺶ ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺧﻮن و ﺧﺸـــﻮﻧﺖ و
ﻫﺮاساﻓﮑﻨﯽ ،ﭘﯿﺸــﯿﻨﻪي دﯾﺮﯾﻨﻪ در ﺗﺸــﮑﯿﻞ دوﻟﺖ دارﻧﺪ؛ ﺑﻪوﯾﮋه در دوران ﻣﺪرن ﮐﻪ رﺳــﺎﻧﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﺑﯽﭼﻮنوﭼﺮا در
ﺗﺴـﺨﯿﺮ ﻗﻠﻮب و اذﻫﺎن اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﺪدرﺳـﺎنِ دوﻟﺖ ﺗﺎزهﺑﻨﯿﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .داﻋﺶ ،ﻫﻨﺮﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻫﺮاس و ﺧﻮن
و ﺧﺸـﻮﻧﺖ را رﺳـﺎﻧﻪاي ﮐﻨﺪ و ﺗﺼـﻮﯾﺮ وﺣﺸﺖ را در اذﻫﺎن ،ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦِ ﺧﻮد وﺣﺸﺖ ﮐﻨﺪ .داﻋﺶ ﺑﺮ ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺒﻬﻢ و
ﭘﺮاﯾﻬﺎم اﺳـﺘﻮار ﺷـﺪه اﺳﺖ :ﺗﻨﻮع اﺣﺎدﯾﺚ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮنِ ﺣﺪﯾﺚ ،ﻧﺰد ﺷﯿﻌﯿﺎن و ﺳﻨﯿﺎن ،ﺑﻪﻗﺪري زﯾﺎد اﺳﺖﮐﻪ
ﺣﻘﯿﻘﺖ در ﻻﺑﻼيِ ﻣﺘﻮن آن ،ﮔﻢ ﺷـــﺪه اﺳـــﺖ .ﺑﻪﺳـــﺨﻦِ ﻣﮏﮐﻨﺘﺲ ،ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻋﺒﺎرتﻫﺎﯾﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺻـــﻠﺢ و
آراﻣﺶ را ﺗﻮﺟﯿـﻪ ﮐﻨﻨـﺪ؟ در اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪﻫﺎ ،ﭘﯿﺪاﯾﺸـــﺎن ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ .ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻋﺒﺎرتﻫﺎﯾﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺧﺸـــﻮﻧﺖ را
ﺗﻮﺟﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪ؟ آنﻫﺎ ﻫﻢ در اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﭘﺲ رازِ ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽِ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ و ﺷـﮕﻔﺖآورِ داﻋﺶ در ﭼﻪ ﺑﻮد؟ رﻫﺎﺷﺪﮔﯽ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ در ﻓﺎﺻﻠﻪي ﺳﺎلﻫﺎي 2013و
،2014ﮐﻮﺷـﺶِ ﺷﻮرﺷﯿﺎنِ ﺳﻨّﯽ در ﺳﺮﻧﮕﻮنﺳﺎﺧﺘﻦِ دوﻟﺖﻫﺎيﺷﺎن و ﺗﻼش دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﯽ در ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺧﻮدش
در ﺳـﺮزﻣﯿﻦﻫﺎي ﺳـﻨّﯽﻧﺸـﯿﻦ ،ﺣﻀﻮرِ ﭘﺮﻧﻔﻮذ ﺑﻌﺜﯽﻫﺎي اﻣﻨﯿﺘﯽ ﺳﺎﺑﻖ ﮐﻪ ﻓﻮتوﻓﻦ راهاﻧﺪازي ﺣﮑﻮت ﻣﻘﺘﺪر را ﺑﻠﺪ ﺑﻮدﻧﺪ؛
ﺣﻀـــﻮر ﻫﺰاران ﻧﯿﺮوي ﺧـﺎرﺟﯽ و ﺗﺸـــﮑﯿﻞِ ﭘﯿﺎدهﻧﻈﺎم ﻗﻮي داﻋﺶ ،ﭘﺮوﭘﺎﮔﺎﻧﺪايِ آﻣﯿﺨﺘﻪي دوﻟﺖ اﺳـــﻼﻣﯽ ﻣﺮﮐﺐ از
آﺧﺮاﻟﺰّﻣﺎنﮔﺮاﯾﯽ و ﺗﻌﺼــﺐﮔﺮاﯾﯽ و ﻓﺮﻗﻪﮔﺮاﯾﯽ و ﺧﺸــﻮﻧﺖ ﺑﯽﺣﺪوﺣﺼــﺮ و وﻋﺪهي ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﺧﻼﻓﺖ ،داﺷــﺘﻦ رﺳــﺎﻧﻪ و
ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي دﻗﯿﻖ و ﻫﺸــﯿﺎراﻧﻪ از اﺑﺰارﻫﺎي ﻓﻀــﺎي ﻣﺠﺎزي ،ﻧﺎﺧﺸــﻨﻮدي ﺳــﻨّﯽﻫﺎي ﻋﺮاق از دوﻟﺖ اﻟﻤﺎﻟﮑﯽ ،ﻏﻔﻠﺖ دوﻟﺖ
ﻣﺮﮐﺰي ،ﺑﺮﻧـﺎﻣـﻪرﯾﺰي دﻗﯿﻖ ،ﺗـﺎﮐﺘﯿـﮏﻫـﺎي وﺣﺸـــﯿﺎﻧﻪ ،ﺟﺬب ﻫﻮشﻣﻨﺪاﻧﻪي ﻧﯿﺮو ،داﺷـــﺘﻦِ ﻗﻠﻤﺮوي ﮐﺎﻓﯽ و ﺑﺰرگ،
ﺑﻮروﮐﺮاﺳــﯽِ ﻣﺨﻔﯽ و ﻗﻮي ،و ﮐﺴــﺐِ ﺛﺮوت و ﭘﻮل )از ﻃﺮﯾﻖِ ﮔﺮﻓﺘﻦِ ﺑﺎج از ﺛﺮوتﻣﻨﺪان ﺳــﻨّﯽ و ﻓﺮوش ﻧﻔﺖ و ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﻣﺎﻟﯿﺎت و دزدﯾﺪن ارزﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ از ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ( ﻫﻤﻪوﻫﻤﻪ دﺳﺖﺑﻪدﺳﺖ ﻫﻢ دادﻧﺪ و داﻋﺶ را داﻋﺶ ﮐﺮدﻧﺪ.