JABATAN AKAUNTAN NEGARA MALAYSIA

SISTEM PERAKAUNAN
KERAJAAN
1
2 Perakaunan
Proses mencatat , mengklasifikasi, melaporkan
dan menganalisa semua urusniaga kewangan
untuk tujuan kawalan dan membuat keputusan
oleh pengguna maklumat.

Konsep Perakaunan Kerajaan

 Sifat organisasinya bukan untuk mendapat
keuntungan.
 Tujuannya untuk pencapaian kecekapan dan
keberkesanan.

Entiti Perakaunan Kerajaan

Persekutuan
 Perbandingan Sistem Perakaunan
3
Kerajaan
CIRI-CIRI KERAJAAN BUKAN KERAJAAN

Sistem Perakaunan Asas Tunai Ubahsuai Akruan

Sumber Wang Awam Pelaburan
Pembiayaan
Matlamat Bukan Keuntungan Keuntungan
Agihan Sosial / Rakyat Pemilik
Keuntungan

TRANSFORMASI KE ARAH PERAKAUNAN AKRUAN

 Ilustrasi Perakaunan
4

ASAS TUNAI ASAS AKRUAN

Penyata Pendapatan Kerajaan Penyata Pendapatan Kerajaan

PENDAPATAN PENDAPATAN
Tunai dalam tangan 10,000 Tunai dalam tangan 10,000
Tunai dalam bank 15,000 Tunai dalam bank 15,000
25,000 Hasil Kredit 5,000
30,000
PERBELANJAAN PERBELANJAAN
Belanja Tunai (10,000) Belanja Tunai (10,000)
Belanja Kredit (30,000)

UNTUNG/(RUGI) 15,000 UNTUNG/(RUGI) (10,000)

 Perakaunan Sebagai Satu Sistem
5

OBJEKTIF

INPUT PROSES
OUTPUT
URUS NIAGA/ DOKUMEN/ JURNAL
PENYATA KEWANGAN
PERISTIWA/ITEM /LEJAR
 Objektif Perakaunan
6
 Mengumpul & menyampaikan maklumat
kewangan
 Untuk membantu pengurus membuat
keputusan dasar dan operasi
 kepada pihak lain yang berkepentingan bagi
tujuan penilaian
 Mewujudkan dan mengesan akauntabiliti awam
 Sebagai kawalan kewangan
 memastikan perbelanjaan dan hasil diluluskan
oleh undang-undang
 Undang-undang dan Peraturan
7

PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN

PIAWAIAN AKTA PROSEDUR

PERAKAUNAN KEWANGAN
KERAJAAN 1957

UNDANG-
UNDANG/
PERATURAN

SURAT
PEKELILING
AKANTAN ARAHAN
NEGARA PERBENDAHARAAN
MALAYSIA

PEKELILING & SURAT

PEKELILING
PERBENDAHARAAN
 8
Dasar Perakaunan
 Tahun Kewangan - 12 bulan berakhir 31 Disember setiap tahun.

 Tindakan Berhemah - Asas pemilihan dan penggunaan dasar

perakaunan dalam perekodan urus niaga dan penyediaan penyata
kewangan.

 Keutamaan Nilai Dari Bentuk -Mengikut keutamaan nilai dan kebenaran

hakikat kewangan dan bukan hanya kepada bentuk perundangan.

 Materialiti – Penyata Kewangan mengambil kira, melapor perkara yang

penting bagi membantu membuat penilaian dan keputusan.

 6 Prinsip
a) Kumpulan Wang Disatukan b) Tunai Ubahsuai
c) Pengiktirafan Hasil d) Perakaunan Aset Tetap
e) Catatan Bergu f) Akauntibiliti
 Prinsip Kumpulanwang Disatukan
9

 Segala hasil dan wang yang didapatkan atau diterima

oleh Persekutuan hendaklah dibayar masuk ke dalam
serta menjadi satu Kumpulan wang yang dinamakan
Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan KECUALI
kutipan Zakat, Fitrah, Baitulmal atau hasil agama Islam
yang seumpamanya.
(Perkara 97 Perlembagaan Persekutuan)

Perbelanjaan Perlu Kelulusan Parlimen

 Konsep tiada apa-apa wang boleh dikeluarkan
daripada Kumpulan Wang Disatukan melainkan jika
wang-wang diperuntukan atau diluluskan oleh
Parlimen.
(Perkara 104 Perlembagaan Persekutuan)
 KOMPONEN KUMPULANWANG DISATUKAN
10 SEKSYEN 7 AKTA ACARA KEWANGAN
 AKAUN HASIL DISATUKAN
11
 Akaun Amanah Disatukan
12

Akaun Amanah Disatukan mengakaunkan segala

terimaan dan bayaran berkaitan dengan Kumpulan
Wang Amanah Awam serta Kumpulan Wang Amanah
Kerajaan untuk maksud-maksud tertentu terimaan
dan bayaran balik wang deposit.

Akaun Pinjaman Disatukan

 Semua terimaan pinjaman, bayaran balik
pinjaman lama yang berkaitan (dalam/luar
negeri).
 Kerajaan negeri hanya meminjam daripada
kerajaan Persekutuan.
 Pemindahan kepada kumpulan wang yang lain.
 Prinsip Tunai Ubahsuai
13

Tunai:
Hasil dicatat semasa terimaan dan
perbelanjaan sewaktu pembayaran

Tunai Ubahsuai :
Membenarkan pembayaran tahun semasa
dibuat dalam bulan Januari tahun berikutnya
(AKB – Akaun Kena Bayar)
 Prinsip Pengiktirafan Hasil
14

Hasil diakaunkan mengikut asas tunai

(semasa hasil diterima)

Hasil yang patut diterima tetapi belum

diterima tidak diakaunkan (ABT)
 Prinsip Perakaunan Aset Tetap
15

Aset tetap dikenakan kepada

perbelanjaan 100% semasa ia diperolehi/
dibina

Tiada susut nilai

Hasil penjualan / pelupusan masuk akaun

hasil
 Prinsip Catatan Bergu
16

 Setiap urus niaga menghasilkan dua kesan,

iaitu memberi dan menerima.
 Urus niaga ini dicatat secara serentak untuk
menghasilkan jumlah debit yang sama
dengan jumlah kredit dalam akaun

Jumlah Debit = Jumlah Kredit

 Prinsip Akauntabiliti
17

Rasulullah bersabda maksudnya,

“Setiap orang daripada kamu adalah penjaga
dan setiap penjaga bertanggungjawab
(akauntabiliti) terhadap apa yang dijaganya.”
– (Hadis riwayat Bukhari dan Muslim)

Tanggungjawab dan ketelusan seseorang yang

diberikuasa/ amanah terhadap sesuatu sumber
awam untuk melaporkan mengenai pengurusan
atau pentadbiran sumber-sumber tersebut
 Prinsip Akauntabiliti Awam
18

 Parlimen memberi kuasa melakukan

pembayaran daripada KWDS melalui Akta
Perbekalan Tahunan.
 Semua peruntukan yang diluluskan tetapi tidak
dibelanja dalam tahun semasa akan luput.
 Segala urus niaga kerajaan akan dilaporkan
dalam Penyata Kewangan Kerajaan
19
Parliament

Audit Report
Approves Budget

Auditor ACCOUNTABILITY
General Treasury
CYCLE
Annual Accounts Issues Warrant

Accountant
General Agencies

Reconcile Accounts
 Syarat mencapai akauntabiliti
20

Etika &
Pelaporan
Nilai
Timbal-
Murni
Balik

Penurunan
Kuasa
AMALAN
Good
Governance
Sumber
Yang Undang-
Cekap & undang &
Berkesan Peraturan
 Akauntabiliti Kewangan
21
 Seksyen 9(2) Akta Audit memerlukan Akaun Awam
dikemukakan bagi tujuan pengauditan dalam tempoh 7
bulan selepas tahun kewangan berakhir.
 Akaun Awam ditandatangani oleh JANM/Negeri dan KSP/
Pihak Berkuasa Kerajaan Negeri.
 Apa-apa kesilapan akan diperbetulkan.
 Sijil Audit akan dikeluarkan tertakluk kepada laporan Ketua
Audit Negara yang dikeluarkan berasingan.
 Seksyen 16(1) Akta Prosedur Kewangan, memerlukan
Akaun Awam dibentangkan di Parlimen setelah diaudit.
 Perbendaharaan bertanggungjawab memantau
pertanyaan audit supaya tindakan diambil dengan segera.
 Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara memeriksa laporan
Ketua Audit Negara mengenai Penyata Kewangan.
 Hubungkait Akauntabiliti
22
 Matlamat Akauntabiliti
23

 Memastikan pengurusan wang awam dibuat

mengikut undang-undang dan peraturan
 Menyediakan satu sistem yang berkesan
bagi pegawai / kakitangan melaksanakan
tugas
 Memastikan tugas dilaksanakan menepati
dan mencapai objektif yang ditetapkan
 Andaian Dalam Perakaunan
24

 Berterusan
Operasi Berkekalan
 Ketekalan
Penggunaan Prinsip Tidak Boleh Diubah
 Entiti Berasingan
Hak Didakwa Dan Mendakwa
 Peranan & Tanggungjawab
25 Pegawai Pengawal
PEGAWAI PENGAWAL adalah KSU/ KJ yang dilantik
bagi:
 Mengawal kutipan/terimaan.
 Mengawal perbelanjaan dan Peruntukan
Perbelanjaan.
 Mengurus Stor.
 Menyelenggara Buku Vot.
 Mengesahkan perbelanjaan dan terimaan
Kem/Jabatan yang disediakan oleh Jabatan
Akauntan Negara.
 Memberi penjelasan kepada Ketua Audit Negara
dan Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara (PAC).
 Peranan & Tanggungjawab
26
Pegawai Perakaunan
Pegawai Perakaunan termasuklah setiap pegawai
awam yang bertanggungjawab bagi perkara-
perkara berikut :
 memungut, menerima atau mengakaunkan, atau
yang sebenarnya memungut, menerima atau
mengakaun wang awam; atau
 membayar/mengeluarkan atau yang sebenarnya
membayar/ mengeluarkan, apa-apa wang
awam atau barang-barang awam; atau
 menerima, menyimpan atau melupus, atau
mengakaun, barang-barang awam atau yang
sebenarnya menerima, memegang atau melupus
barang-barang awam.
 Pengurusan & Operasi Perakaunan
27

 Ibu Pejabat JANM

 Pejabat Perakaunan
- Negeri & Cawangan JANM
- JMS

 Pusat Tanggungjawab (P.T.J)

 Pemegang Panjar
- Dalam Negeri
- Luar Negeri
 Maklumat Perakaunan
28

 Laporan Kewangan disatukan bagi penyediaan

Penyata Kewangan.
 Laporan Bulanan Perbelanjaan, Hasil dan
Amanah.
 Laporan Kementerian Kewangan
 Laporan Bulanan bagi Jawatankuasa Aliran Wang
Tunai.
 Laporan Subsidiari lain
 Pinjaman Kenderaan dan komputer
 Pendahuluan Diri
 Pendahuluan Pelbagai
 Sewa Rumah
 Akaun Awam / Penyata
29 Kewangan Persekutuan
 Akaun Awam – Penyata kewangan kerajaan
persekutuan disediakan oleh JANM untuk Menteri
Kewangan – Seksyen 16(1) Akta Prosedur
Kewangan 1957(pindaan 1972)
 Mengakaun sumber dan penggunaan sumber
seperti yang diperuntukkan oleh Parlimen.
 Disediakan dari rekod pusat yang diselenggara
oleh Jabatan Akauntan Negara Malaysia.
 Mekanisma Pengesanan &
30
Pengukuran
Pengesanan dan pengukuran akauntabiliti dalam
pengurusan kewangan sektor awam atau Kerajaan
dilakukan melalui:
Audit Dalam dan Kawalan - tugas dan
tanggungjawab diberi oleh pegawai pengawal
Audit Berkanun - Ketua Audit Negara, Akta Audit
1957 dan Akta Prosedur Kewangan 1957
 Pembentangan Akaun Awam - Persekutuan
(Kabinet, Parlimen), Negeri (EXCO, DUN)
Perbahasan Laporan Ketua Audit Negara - JK Kira-
kira Wang Negara (Persekutuan)
Sekian, terima kasih