Professional Documents
Culture Documents
n ı m at
s
sek olması nin bir kısmı patlatılır veya kazılarak de-
ğiştirilir. Yani doğa tahrip edilir.
A
a
m
Tarımsal verimin yüksek olması ileri tarım
n ı m at
s
A) Bataklıkların kurutulması
B) Ormanların tahr p ed lmes
C) Tarlaların nadasa bırakılması
Çözümlü Soru
D) Maden yataklarının açık şlet lmes
2. • Güneşlenme süres n n fazla olduğu kıyılarda E) Den z ulaşımını kısaltmak ç n kanal açılması
den z tur zm n n gel şm ş olması
• Kutup altı bölgelerde temel gıda maddeler n 5. Aşağıdak doğal unsurlardan veya olaylardan
su ürünler n n oluşturması hang s n n nsan yaşamına olan etk s yanlış
ver lm şt r?
Yukarıda ver len durumlardan çıkarılab lecek
en kapsamlı yargı aşağıdak lerden hang s d r? A) Yağmur ® B tk ler n fotosentez yapması ve
bes n üret lmes
A) İkl m çeş tl l ğ ekonom k yaşamı zeng nleşt r r. B) Kayaç ® Toprak oluşması ve tarımsal üret -
B) Yer kabuğunun kırıklı bölgeler yoğun nüfus- m n sağlanması
ludur. C) Akarsu ® İçme ve kullanma suyu tem n ed l-
C) Nüfus yeryüzüne düzenl dağılmıştır. mes
D) Doğal koşullar nsan yaşamı üzer nde öneml D) Rüzgârlar ® Yeryüzünde farklı hava olayları-
rol oynar. nın yaşanmasına katkı sağlaması
E) İkl m, ekonom k faal yetler en fazla etk leyen E) Den z dalgaları ® Yer altı sularının oluşması-
doğal unsurdur. na ve tarımsal sulamaya katkı sağlaması
Çözümlü Soru
A) Jeomorfoloj
1. Aşağıdak olaylardan hang s d ğer dördünden
farklı b r ortamda gerçekleş r? B) Kl matoloj
C) H droğrafya
A) Güneş ışınlarının tutulmaya uğraması
D) B yocoğrafya
B) Yatay ve d key yönlü hava hareket
E) Tarım coğrafyası
C) Meteorların parçalanması
D) Radyo dalgalarının yansıtılması
E) Gelg t olayı
2. Later t toprakları Ekvatoral kuşağın neml bölge- • Gen ş alanlarda, uzun yıllar görülen atmosfer
ler nde, gür orman örtüsü altında gel ş m göster- olaylarının ncelenmes
m şt r (I). Yıkanma fazla olduğu ç n topraktak hu- • Yer şek ller n n oluşumunun ncelenmes
mus azalır ve toprak ver ms zleş r (II). Toprak or-
• Doğal ve beşer olayların har talanması
gan k madde m ktarı yönüyle fak rd r (III). Bu top-
raklar k rem t renkl d rler (IV). Brez lya later t top- • Su kaynaklarının dağılışı
rakların görüldüğü ülkelerden b r d r (V).
Bu konuları nceleyen f z k coğrafyanın alt dal-
Yukarıdak numaralanmış cümleler n hang s n- ları arasında aşağıdak lerden hang s yoktur?
de neden-sonuç l şk s bulunmaktadır?
A) Jeomorfoloj B) Pedoloj
A) I B) II C) III D) IV E) V C) Kl matoloj D) H drografya
a
m E) Kartografya
Neden-sonuç ilişkisinde olayın nedeni açık-
n ı m at
s
6. I. Mağara
7. I. Çöllerle kumulların yaygın olması f z ksel ay- 9. Oluşumunda nsanların etk s n n bulunmadığı ve
rışmanın kuvvetl olduğunun kanıtıdır. doğal çevre ç nde yer alan herşey doğal unsur
olarak adlandırılır.
II. Batı Avrupa, Japonya ve ABD’n n doğusu Dün-
ya’nın en fazla sanay leşm ş bölgeler d r.
Buna göre, aşağıdak lerden hang s n n doğal
III. Kutuplarda yerçek m n n fazla olması Dün- unsur olduğu söylenemez?
ya’nın şekl n n sonucudur.
A) Nevşeh r’dek per bacalarının
IV. Dünya’dak nüfusun büyük b r kısmı orta ku-
şakta yaşamaktadır. B) Pamukkale’dek travertenler n
C) Trabzon’dak Sümela Manastırı’nın
Yukarıda ver lenlerden hang ler nde coğrafya-
nın bağlantı lkes kullanılmıştır? D) Alanya’dak Damlataş Mağarası’nın
E) Erzurum’dak Tortum Şelales ’n n
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
a
m
I. veride kumullar ile fiziksel ayrışma III. ve-
n ı m at
s
A) Bataklıklar ® H droloj
B) Hava olayları ® Meteoroloj
C) Akarsular ® L mnoloj
D) Toprak türler ® Pedoloj
E) Yer küren n f z k yapısı ® Jeof z k
Çözümlü Soru
Çözümlü Soru
2. Aşağıdak lerden hang s coğrafyanın dağılış 5. Aşağıdak lerden hang s nde yer yüzü şek lle-
lkes ne örnek olarak göster lemez? r n n nsan yaşamına olan etk s ver lmem ş-
t r?
A) Trop kal çöller n 30° enlemler çevres nde bu-
lunması A) Deltalarda tarımsal faal yetler n gel şm ş ol-
B) Dünya’nın % 71’ n den zler n oluşturması ması
C) Kanada’nın güney bölgeler n n kuzey bölgele- B) Dar vad lerde h droelektr k santral kurulması
re oranla yoğun nüfuslanması C) Karla kaplı dağlarda kış sporlarının gel şmes
D) Hızlı kentleşmen n sonucunda gecekondu D) Kırıklı araz lerde depremsell ğ n fazla olması
semtler n n ortaya çıkması
E) Ova ve plato yüzeyler nde nüfus ve yerleşme-
E) Amer ka kıtasının batı kıyıları boyunca Kaya- ler n fazla olması
lık ve And dağlarının uzanması
D) H droelektr k üret m
s
A) Den z akıntıları
7. Aşağıdak lerden hang s , doğal unsurlardan
b r d r? B) Güneşlenme
C) Ş mşek ve yıldırımlar
A) Konya-Meke tuzlası
D) Hava dolaşımı
B) Şanlıurfa’dak Göbekl tepe höyüğü
E) Sıcaklık değ ş m
C) Atatürk Barajı
a
m
D) Süveyş Kanalı Deniz akıntıları hidrosferde (su küre) mey-
n ı m at
s
dana gelir.
E) Nemrut Dağı’ndak heykeller A
Çözümlü Soru
8. Aşağıdak lerden hang s b tk ler n nsan yaşa-
mına sağladığı katkılar arasında yer almaz?
11. Aşağıdak lerden hang s beşer faal yetler so-
nucu ortaya çıkan yerşek ller nden b r d r?
A) Sayf ye ortamı sağlamaları
B) Tarımsal üret m ortamı olmaları A) Kolorado Kanyonu
C) Yapı malzemes olmaları B) İskand navya’dak f yortlar
D) Kağıtın ham maddes olmaları C) Panama ve Süveyş kanalları
E) Araç-gereç yapımında kullanılmaları D) Ber ng Boğazı
E) Per bacaları
Çözümlü Soru
Çözümlü Soru
B) Hollanda kıyılarını den z sularının basması Yukarıdak lerden hang ler f z k coğrafyanın
C) L bya’da tarımsal sulamaya fazla ht yaç du- konuları arasında göster leb l r?
yulması
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) H nd stan’da nüfusun ülke genel ne düzens z
D) II ve IV E) III ve IV
dağılması
E) ABD’n n f nans merkezler ne ev sah pl ğ yap- 1-D 2-D 3-E 4-A 5-D 6-E 7-A 8-B 9-E 10-A 11-C 12-A
ması
2. Öncülde ver len ortamların b rb r yle herhang b r 1. Dört temel ortam bulunur. Bunlar; atmosfer (hava
bağlantısı bulunmamakla b rl kte yaşam koşulla- küre), l tosfer (taş küre), h drosfer (su küre) ve b -
rını ve ekonom k faal yetler etk lemekted r. Ayrı- yosfer (canlılar küres ).
ca tamamı doğal ortamlardan oluşmaktadır. Güneş ışınlarının tutulmaya uğraması, yatay ve
Cevap D d key yönlü hava hava hareketler , meteorların
parçalanması ve radyo dalgalarının let lmes at-
mosferde, gelg t olayı se h drosferde gerçekleş r.
Cevap E
7. Den z ulaşımı; kl m koşulları, sığ kıyılar, ters akın- 3. Yer kabuğundak fay kırılmaları ve yanardağların
tılardan, mera hayvancılığı ve tarımsal üret m; yer lav püskürmes bell b r zaman d l m nde gerçek-
şek ller , sıcaklık ve yağış şartlarından; beslenme leş r. Kalıcı karlar kl m ve sıcaklık değ ş m ne bağ-
alışkanlıkları kl m koşulları g b koşullardan önem- lı olarak er me göster rler. Akarsular se sağanak
l oranda etk len r. yağış ve kar er meler ne bağlı taşkın yaparlar. An-
Ancak sanay faal yetler nden bazıları (gıda, ka- cak b tk ler n fotosentez yapması sürekl d r. Şayet
ğıt, tekst l g b ) ham madde yönüyle kl m koşulla- fotosentez olayı gerçekleşmezse b tk ler bes n üre-
rından etk len rken otomot v, dem r-çel k ve ç men- temez ve canlı yaşamı b r süre sonra sona erer.
to g b türler doğal koşullardan pek etk lenmez. Cevap A
Cevap E
10. Yer şek ller n n dağlık-engebel olduğu kırsal ara- 8. Toprak ve madenler l tosfer (taş küre) ortamında,
z lerde; balıklar h drosfer (su küre) ortamında, bulutlar se
atmosfer (hava küre) ortamında bulunur.
• Evler n b rb r nden uzak olduğu dağınık köy al-
tı yerleşmeler bulunur. Cevap E
4. Yeryüzü şek ller n n sade ,dağlık veya engebel ol- 9. • Japonya’da tarım alanlarının az olması yer şe-
masının, b r yer n su kaynakları bakımından zen- k ller n n engebel olmasından,
g n veya yeters z olmasının, kl m koşullarının so-
• Hollanda kıyılarını su basması den z sev ye-
ğuk, ılık, sıcak, neml veya kurak olmasının, b tk
s nden alçak araz ler n bulunmasından,
örtüsünün cılız veya gür olmasının nsan yaşamı-
na olan etk s oldukça fazladır. Yaban hayvanla- • L bya’da tarımsal sulamaya ht yaç duyulması
rın nsanlara uzak ortamlarda yaşamalarından do- büyük b r bölümünün kurak ve yarı kurak ol-
layı nsan yaşamına olan etk ler daha azdır. masından,
Cevap A • H nd stan’da nüfusun ülke genel ne düzens z
dağılması yer şek ller n n engebel olmasından
kaynaklanır.
5. Dağlar, ovalar, platolar ve karst k şek ller g b ara- 11. Kolorado Kanyonu, İskand navya’dak f yortlar, Be-
z ler yeryüzü şek ller n kırıklı araz ler se yer ya- r ng Boğazı ve per bacaları doğal oluşumlu Pana-
pısını oluşturur. Ayrıca kırılma sadece yer yüzün- ma ve Süveyş kanalları se nsan yapımıdır.
de değ l yer kabuğunun ç kısımlarında da gerçek- Cevap C
leş r. Dolaysıyla kırıklı araz ler yeryüzü şek ller n
değ l yer yapısını oluşturur.
Cevap D
7. Konya-Meke tuzlası volkan k oluşumludur. Mag- 12. F z k Coğrafya yer yapısına ve yer şek ller ne a t
madak gazların yer kabuğunu patlatmasıyla oluş- unsurları nceler. Höyük ve ören yerler (Nüfus ve
muş b r maardır. Yerleşme Coğrafyası) le h droelektr k santraller
Göbekl tepe lk çağlarda kurulmuş b r yerleş m ala- (Enerj Coğrafyası) Beşer Coğrafya’nın nceleme
nıdır. Y ne Atatürk Barajı, Süveyş Kanalı ve Nem- alanında yer alır.
rut Heykeller nsanlar tarafından yapılmıştır. Cevap A
Cevap A
HARİTA BİLGİSİ
Bu ünitede ne var?
Haritalar
Coğrafi Konum
HARİTA BİLGİSİ
ÜNİTESİNDEN SON 6 YILDA KAÇ SORU ÇIKTI?
Har talar 1
Coğraf Konum 1
HARİTA BİLGİSİ
Haritalar TEST - 1
1. Har ta ç z m nde meydana gelen şek l ve alan 4. B r küren n etrafına s l nd r şekl nde b r kağıt
bozulmalarının temel neden aşağıdak lerden sarılmasıyla oluşturulan b r dünya har tasın-
hang s d r? da, aşağıdak ülkelerden hang s n n har tasın-
da bozulmalar daha az gerçekleş r?
A) Dünya’nın şekl n n küre b ç m nde olması
A) Norveç B) Almanya C) Avustralya
B) Ölçeğ n kullanılması
C) Koord nat s stem n n har taya uygulanması D) N jerya E) Türk ye
a
D) F z k ve beşer unsurların har taya aktarılma- m
Silindir yöntem ile çizilen haritalarda bo-
n ı m at
sı
s
zulmalar Ekvator’dan kutuplara doğru ar-
tar.
A
E) Yeryüzünün kuş bakışı ç z lmes
a
m
Küresel şekiller düzleme olduğu gibi ak-
n ı m at
s
tarılamaz.
A
2. Aşağıdak lerden hang s , büyük ölçekl har ta- A) F z k har talar B) Beşer har talar
ların özell kler arasında yer almaz?
C) S yas har talar D) Ekonom har taları
A) Bozulma oranı fazladır. E) Özel har talar
B) İzoh psler arası yükselt farkı azdır.
C) Küçültme oranları azdır.
D) Ayrıntıyı gösterme durumu fazladır.
E) Ölçek paydasındak rakam küçüktür.
C) 10 0 10 20 30
km Buna göre, yukarıdak Türk ye har tasında nu-
maralanmış alanlardan hang s n n gerçek yü-
D) 3 0 3 6 9 zölçümü le z düşüm yüzölçümü arasındak
km
fark daha fazladır?
E) 0 50 100 150 200
km A) I B) II C) III D) IV E) V
7. 10.
Erzurum
Malatya
I. Harita
D) III - II - I E) I - III - II
A) 1/5.000 B) 1/50 000
a
C) 1/100 000 D) 1/500 000 m
Paydadaki rakam büyüdükçe ölçek küçü-
n ı m at
s
km’yi) cm’ye çeviriniz. 1-A 2-A 3-B 4-D 5-E 6-E 7-D 8-B 9-E 10-C 11-C
A
E) Yükselt basamakları
dağılış gösterir.
A
özell kler nden hang ler gerekl d r?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
Çözümlü Soru
3. I. Küçültme oranları
II. Lejand
7. Aynı enlem ve boylam farkına sah p aşağıda- 9. Aşağıdak ülkeler n kon k projeks yon yönte-
k alanların eş t boyuttak kağıtlara kağıtların m uygulanarak har taları ç z ld ğ nde, hang -
tamamı kullanılarak har taları ç z ld ğ nde han- s nde bozulma daha az olur?
g s n n ölçeğ daha küçük olur?
A) Kanada B) Norveç C) İtalya
A) 10° 20° B) 50° 60°
D) Endonezya E) Brez lya
80° 60°
70° 70°
ölçek farkının haritaya etkisine örnektir. 1-A 2-B 3-B 4-C 5-C 6-A 7-E 8-B 9-C 10-B 11-A
A
D) Almanya E) Avustralya
II. Van Gölü’nün alanı 5. Ölçek küçüldükçe har talarda göster len alan bü-
III. Uludağ’ın yükselt s yür, ayrıntı azalır.
IV. Mers n-İskenderun arası kuş uçumu uzaklık Buna göre, aşağıda ver len ölçeklerle ç z len
b r bölgey gösteren har talardan hang s n n
özell kler nden hang ler n tesp t etmek ç n öl-
ayrıntısı daha fazladır?
çeğe ht yaç yoktur?
A) 1/10 000 B) 1/20 000 C) 1/40 000
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) 1/100 000 E) 1/200 000
D) II ve IV E) III ve IV
a
m
Fiziki haritalarda yükseltiye ait unsurları
n ı m at
s
n ı m at
A) Jeoloj har taları
s
haları nokta, akarsu, ulaşım yolları ve kı-
B) Atlas har taları yılar çizgi ile aktarılır.
A
fer olaylarıdır. 1-D 2-B 3-B 4-A 5-A 6-E 7-B 8-A 9-A 10-E 11-E
A
Çözümlü Soru
5. 4 0 4 8 12 16
km
2. B r otomob l saatte 100 km hızla İstanbul’dan An-
kara’ya 5 saatte ulaşmaktadır. Yukarıdak ç zg ölçeğ n kes r ölçek c ns nden
değer aşağıdak lerden hang s d r?
İk şeh r arasındak karayolu uzunluğu har ta-
(Çent kler arası 1cm’d r.)
da 5 cm göster ld ğ ne göre, bu har tanın ölçe-
ğ aşağıdak lerden hang s d r? A) 1/200 000 B) 1/400 000
A) 1/100 000 B) 1/1 000 000 C) 1/1 200 000 D) 1/4 000 000
Aynı uzunluk başka b r har tada 5 cm le gös- Buna göre, k nc har tanın ölçeğ aşağıdak -
ter ld ğ ne göre, bu har tanın ölçeğ aşağıda- lerden hang s d r?
k lerden hang s d r?
A) 1/250 000 B) 1/500 000
A) 1/150 000 B) 1/750 000
C) 1/2 000 000 D) 1/4 000 000
C) 1/1 500 000 D) 1/3 000 000
E) 1/8 000 000
E) 1/4 500 000
a
m
a Haritalarda gösterilen alanlar ölçeğin bü-
n ı m at
m
İkinci haritada uzaklık 6 kat küçüldüğüne
s
7. 1/K ölçekl b r har tada L m2 olan b r tarlanın 10. 1/500 000 ölçekl b r har tada 10 cm olarak gös-
gerçek alanı nasıl hesaplanır? ter len b r kara yolu gerçekte kaç km’d r?
B) L, K le çarpılır.
C) K’n n kares alınır L’ye bölünür.
D) K’n n kares L le çarpılır
E) L, K’ye bölünür.
K L
8. I. Ölçek
M
4 0 4 8 12 16
km Deniz
1 cm
Bu yolun gerçek uzunluğu 15 km olduğuna gö-
II. Ölçek re har tanın ölçeğ aşağıdak lerden hang s d r?
14 0 14 28 42 56
km A) 1/300 000 B) 1/500 000
1 cm C) 1/750 000 D) 1/1 500 000
A) 2 B) 4 C) 5 D) 8 E) 16
N E) Güney Amer ka
Deniz a
50 0 50 100 150 m
km Yüz ölçümü büyük alanların daha fazla kü-
n ı m at
s
çültülmesi gerekir.
A
Yukarıdak har tada göster len K le N merkez-
ler arası kuş uçuşu olarak yaklaşık kaç km’d r?
1-D 2-D 3-E 4-B 5-B 6-C 7-D 8-B 9-E 10-E 11-A 12-A
A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150
2.
IV V
III
II
I
Mý Zý
A) K - Kı B) L - Lı C) M - Mı
3. Aşağıdak lerden hang s n gösteren eşyüksel-
t eğr ler daha seyrek aralıklarla ç z l r? D) T - Tı E) Z - Zı
a
m
A) D k yamaç B) Sırt C) Kanyon İzohipslerin sıklaştığı yerlerde eğim artar.
n ı m at
s
D) Tepe E) Ova A
n ı m at
s
yükselti aralığını gösterir.
Buna göre, yukarıdak zoh ps har tasında kaç A
numaralı yerde b r şelalen n varlığından söz
ed leb l r?
A) I B) II C) III D) IV E) V
9.
7.
K
40
50 K
200
Deniz
B r göle a t eş der nl k eğr ler yle ( zobat) ç z l-
m ş yukarıdak har ta le lg l olarak aşağıda-
Yukarıdak zoh ps har tasına bakılarak aşağı-
k lerden hang s söylenemez?
dak lerden hang s ne ulaşılamaz?
2. 4.
II 0
350
III
3250
IV
Deniz I
(® ¬) gösterilir.
A
5. Aşağıdak zoh ps har talarından hang s nde 7. Tarama yöntem yle göster len har talarda aşa-
tepe ve vad sayısı daha fazladır? ğıdak yerşek ller nden hang s n n bulunduğu
araz lerde ç zg ler uzun ve seyrekt r?
A) B)
A) Ova B) Sırt C) Falez
n ı m at
s
C) D) da çizgilerin uzun ve seyrek geçtiği yerler-
de arazinin eğimi azdır.
A
Deniz
E)
E) Ceylanpınar Ovası
6. N M L
Tý Çözümlü Soru
K
Ký
9. B r Türk ye f z k har tasında Çarşamba Ovası ye-
800
1100 ş l, Konya Ovası se sarı, Yüksekova se kahve-
Mý T Ný Lý reng le göster lmekted r.
m
1500
Bu ovaların farklı renklerle göster lmes , aşa-
ğıdak lerden hang s n n b r soncudur?
1000
500
A) Yer şek ller n n engebes z olmasının
0
Y Z B) Yüzölçümler n n gen ş olmasının
10
iç
0
al
H
00
Haliç
14
K
Okyanus
1200
Yukarıda ver len zoh ps har tasında K nokta- Yukarıdak har tada, eş yükselt eğr ler kaç
sının bulunduğu yer şekl aşağıdak lerden han- metre yükselt farkı oluşturacak şek lde ç z l-
g s d r? m şt r?
a 4.
m K L
Profil doğrultuları boyunca en alçak ve en
n ı m at
s
2. 400
K
Eşyükselt eğr ler yle ç z lm ş yukarıdak har -
tada K - L doğrultusunda çıkarılacak prof l aşa-
ğıdak lerden hang s ne en çok benzer?
Deniz
A) m B) m
900 900
Yukarıda blokd yagramı ver len yer şekl n n 800 800
600 600
zoh ps har tası aşağıdak lerden hang s d r?
400 400
200 200
A) B) 0 0
K L K L
K K
C) m D) m
900 900
Deniz Deniz 800 800
600 600
C) D) 400 400
200 200
K K 0 0
K L K L
Deniz Deniz
E) m
900
E) 800
K 600
400
200
0
Deniz K L
A) Ovalar B) Sıradağlar L
E) 1600 - 2000
6. L
500
250
8. metre
250
Lý 200
150
100
50
Yukarıda ver len har tada L - Lı doğrultusunda 0
K L
çıkarılan prof l aşağıdak lerden hang s d r?
II
K
Deniz
V
100
I
D) Tepe E) Vad
90
0
0
40
C) D)
0
50
600
0
70
Deniz Deniz
I II III IV V E) 90
0
800
5. 7.
L L
140
160
K
M
K
Deniz
Yukarıdak zoh ps har tasında ver len K ve L Yukarıdak zoh ps har tasında göster len K, L
noktaları arasında 400 metre yükselt farkı ol- ve M noktalarının yükselt ler aynı mıdır? Ne-
duğuna göre, zoh psler kaçar metre aralıkla den?
ç z lm şt r?
A) Aynı değ ld r. Çünkü akarsuya olan uzaklıkla-
A) 50 B) 100 C) 200 D) 400 E) 800 rı farklıdır.
a
m B) Aynıdır. Çünkü har ta büyük ölçekl d r.
K ve L arasındaki izohips sayısını yükselti
n ı m at
s
farkına bölünüz. C) Aynı değ ld r. Çünkü noktalar farklı eğr ler üze-
r nded r.
A
A
9 cm2
3 cm2
selti farkı artar. 1-A 2-B 3-D 4-C 5-C 6-B 7-C 8-D
A
hızıyla ilgilidir.
A ç z lm şt r?
lünür.
Yö
E) Boyun, Vad
5.
100
m
3. Aşağıdak lerden hang s , zoh psler n özell k-
Deniz
ler nden b r değ ld r?
5 0 5 10 15 20
km
A) B r har tada zoh psler arasındak yükselt far-
kı her yerde eş tt r. Yukarıda eş yükselt eğr ler le göster len yö-
B) İzoh psler n uzanışı yeryüzü şek ller n n b ç - reyle lg l aşağıdak lerden hang s ne ulaşıla-
m ne göre değ ş r. maz?
6. 9.
4 1
III IV
I
II
3 V
5
2
A) I B) II C) III D) IV E) V
a
m
Renklendirme yöntemiyle oluşturulan ha-
n ı m at
s ritalarda yükselti farkına bağlı olarak renk
çeşitliliği artar.
A
7. B r ülken n renklend rme yöntem yle ç z lm ş
f z k har tasında kahvereng alanların gen ş
yer kaplaması bu ülken n hang özell ğ n n ka-
nıtıdır?
M
C) D)
E)
N
A) Matemat k kl m kuşağı
K L
B) C s mler n gölge yönü
C) Ekvator’a olan kuşuçumu uzaklık
Aşağıdak lerden hang s şek ldek K ve L nok-
D) Bulunduğu saat d l m
taları ç n yıl boyunca aynıdır?
E) En uzun gündüzün yaşandığı tar h
A) Ç zg sel hız a
m
Yerel saat ve saat dilimleri, boylamlara gö-
n ı m at
B) Yerel saat
s
re tespit edilir.
C) Den z sev yes nden olan yüksekl k A
D) Sıcaklık ortalaması
E) Ulusal saat
a
m
Bir enlem (paralel) üzerindeki tüm nok-
n ı m at
s
0° 26° 45°
ich
42°
enw
36°
Gre
0°
2. 10° 0° 10° 20° Ekvator
30°
20°
10°
5. Dünya üzer nde olduğu varsayılan 90’ı Kuzey Ya- 7. 10° 20° 30° 40°
rım Küre’de, 90’ı da Güney Yarım Küre’de bulu- 30°
nan paraleller 1° aralıklarla ç z lm şt r. I
20°
II
10°
Yalnızca bu b lg lere bakılarak; III
Ekvator
IV
I. Toplam 180 paralel vardır. 10°
V
20°
II. Paraleller n çevre uzunlukları eş tt r.
III. B r paralel üzer ndek tüm noktalarda yerel sa- Yukarıdak şek lde numaralı noktalardan han-
at aynıdır. g s n n matemat k konumu aşağıda yanlış ola-
rak ver lm şt r?
IV. Paraleller kutuplarda b rleş rler.
Çözümlü Soru
8. Mer dyenler n aşağıdak özell kler nden hang -
ler bütün mer dyenler n kutuplarda b rleşme-
6. I. Akden z kl m özell kler n n görülmes s n n b r sonucudur?
II. İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sah p ol-
A) Uzunluklarının b rb r ne eş t olması
ması
B) Bell yerlerde z kzak yapmaları
III. Akarsu ağının sık olması
C) Başlangıç mer dyen n n Greenw ch’ten geç-
IV. Güney kıyılarının kuzey kıyılarından daha sı-
mes
cak olması
D) Ardışık k mer dyen arasında 4 dak kalık za-
Yukarıda ver len özell klerden hang ler Türk - man farkının olması
ye’n n özel konumu, hang ler mutlak konumu
E) Doğudak mer dyenler n yerel saat n n ler ol-
le lg l d r?
ması
Özel konum Mutlak konum m
a
Meridyenler kutup noktalarında birleş-
n ı m at
s
C) I ve IV II ve III
D) III ve IV I ve II
1-A 2-C 3-D 4-D 5-A 6-A 7-C 8-A
E) II ve IV I ve III
n ı m at
s
de boylam farkı fazladır.
E) Güneş ışınlarının aynı açıyla düşmes ne A
2. Aşağıda ver len özell klerden hang s , Türk - 5. Aralarında 420 dak kalık zaman farkı olan k
ye’n n özel konumu le lg l d r? noktadan b r 55° Doğu boylamında se, daha
batıda olan d ğer nokta aşağıdak boylamlar-
A) Kuzey Yarım Küre’de yer alması dan hang s üzer nde bulunur?
B) Greenw ch’ n doğusunda yer alması
A) 40° Batı B) 40° Doğu C) 50° Batı
C) +3. saat d l m nde bulunması
D) 62° Doğu E) 100° Batı
D) Üç tarafının den zlerle çevr l olması
E) Kuzey ne doğru gece le gündüz arasındak
zaman farkının artması
kat ediniz.
n le
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Yö
7. 26° D 33° D 9.
Gökçeada
Ankara Batý Doðu Batý Doðu
I II
A) I B) II C) III D) IV E) V
a
m
Güneş doğudan doğar, batıadn batar. Bat-
n ı m at
s
K
10°
0°
L
rinde iki meridyen geçtiğine dikkat ediniz. 1-D 2-D 3-A 4-E 5-C 6-B 7-B 8-D 9-C 10-C
A
M K
0° 3.
60°
II I
L 40°
III
0°
V
Yukarıdak şek lde K merkez nde yerel saat
14.20 ken, L ve M merkezler nde yerel saat 30°
IV
kaçtır?
D) 11.40 12.10
E) 10.00 09.00
A) 04.00 - Perşembe
B) 11.00 - Cuma
C) 11.00 - Cumartes
D) 04.00 - Cumartes
2. Bazı ülkeler gün ışığından yararlanmak ç n ler
E) 11.00 - Perşembe
veya ger saat uygulamasına g derler.
E) Ülkeler arası l şk ler n gel şmem ş olması Yukarıdak lerden hang ler üzer nde sadece
a matemat k konum etk l d r?
m
İleri-geri (yaz-kış) saat uygulaması gü-
n ı m at
s
6. Türk ye’de 2016 yılında Bakanlar Kurulu’nun al- 9. B r mer dyen yayının ant mer dyen , o mer dyen
dığı karara göre, yıl boyunca ler (yaz) saat uygu- 180°’ye tamamlayan zıt yöndek mer dyen yayı-
lamasının devam etmes ne karar ver ld . dır.
Buna göre, aşağıdak llerden hang s n n bu Buna göre, aşağıdak mer dyen yayları ve bu
durumdan daha az etk lenmes beklen r? mer dyenlerden hang s n n ant mer dyen yan-
lış ver lm şt r?
A) Erzurum B) İstanbul C) İzm r
Mer dyen Ant mer dyen
D) Ankara E) Samsun
A) 10° Doğu 170° Batı
a
m
Türkiye’de 2016 yılına kadar yaz döne- B) 128° Batı 52° Doğu
n ı m at
s
minde 45° D, kış döneminde ise 30° D C) 45° Doğu 135° Batı
boylamlarının saatleri ortak saat olarak
A
D) 26° Batı 154° Batı
kullanılmıştır.
E) 133° Doğu 47° Batı
sal hız değişmez. 1-C 2-C 3-E 4-D 5-B 6-A 7-D 8-E 9-D 10-A 11-A
A
3. L
A) 30° D B) 15° D
20° K 16° G M
K
C) 123° D D) 90° B
Batý Doðu
60° G 45° K
Yö
IV. L merkez başlangıç boylamı üzer nde yer alır.
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
2. ? 10° D ?
K L M
Ekvator
3885
15.08 ? 21.20 4. 10° 0° 10° 20° 30°
10°
I
Yukarıdak şek lde ver len b lg lere göre K ve 0°
II
M’n n boylam dereceler le L’n n yerel saat 10°
III
aşağıdak lerden hang s nde doğru olarak ve- 20°
IV
r lm şt r? 30°
V
40°
K L M
A) 5° B 17.08 68° D
Yukarıdak şek lde numaralanmış bölgelerden
B) 48° B 19.00 45° D
hang ler n n zdüşüm alanları b rb r ne eş tt r?
C) 5° B 16.22 35° D
D) 58° B 17.48 35° D A) I ve II B) I ve III C) II ve V
E) 35° B 17.28 48° D D) III ve IV E) IV ve V
a a
m m
Önce K-M arasında boylam farkını, sonra Enlem ve boylam farkı eşit ise Ekvator’a
n ı m at
n ı m at
s
n ı m at
lıkları eş t olan merkezlerden hang s n n yerel
s
saatine ilave ediniz.
saat en ler d r? A
A) K B) L C) M D) N E) P
a
m
Bu tür sorularda yerel saati ileri olan kut-
n ı m at
s
A) +6 B) +7 C) +8 D) +9 E) +10
10° 50ý
C) KKD D) KKD
0° 0°
YD YD
Ekvator Ekvator
OD OD
Yukarıdak har tada numaralandırılan noktala-
GKD GKD
rın hang s nden 500 km batıya doğru g d l rse
yerel saat farkı daha fazla olur?
E) KKD A) I B) II C) III D) IV E) V
0°
YD
Ekvator
OD
GKD 1-C 2-B 3-D 4-A 5-E 6-D 7-A 8-D 9-A
4.
2. 20° 10ý 20° 40ý 36° 20ý 36° 50ý Batý Ýstanbul Doðu
20° 40ý 37° 50ý
I II Yukarıdak şek lde Güneş’ n İstanbul üzer ndek
20° 10ý 37° 20ý
konumu göster lm şt r.
26° 10ý 26° 40ý 45° 05ý 45° 35ý
Buna göre, aynı anda Trabzon’da Güneş’ n
26° 40ý 46° 35ý
III IV
ufuktak konumu aşağıdak lerden hang s d r?
26° 10ý 46° 05ý
A) B)
32° 40ý 32° 10ý
32° 40ý
V
Batý Trabzon Doðu Batý Trabzon Doðu
32° 10ý
C) D)
Yukarıda coğraf koord natları ver len numara-
lı bölgelerden hang s Türk ye’n n sınırları çe-
r s nde yer alır? Batý Trabzon Doðu Batý Trabzon Doðu
A) I B) II C) III D) IV E) V
E)
a
m
Türkiye 36° - 42° Kuzey paralelleri 26°
n ı m at
s
5. 20° B 10° D 15° D 45° D 8. K merkez 30° kuzey, L merkez se 30° güney en-
15° K 50° K lem üzer nde yer alır.
I II
15° G 20° K Yalnızca bu b lg lere göre bu k merkez ç n
aşağıdak lerden hang s kes n söylen r?
Yukarıda coğraf koord natları ver len bölgeler
ç n aşağıdak lerden hang s söylenemez? A) K ve L de aynı kl m özell kler yaşanır.
B) Yerel saatler aynıdır.
A) II. bölgeden Yengeç Dönences geçmekted r.
C) K’de güneş L’den önce doğar.
B) I. bölgen n zdüşüm alanı daha büyüktür.
D) K Doğu, L se Batı Yarım Küre’de yer alır.
C) II. bölgen n en doğusu le Türk ye’n n en do-
ğusunun boylam dereces aynıdır. E) C s mler n gölges yıl boyunca K’de kuzey, L’de
se güney yönlüdür.
D) I. bölgede ç zg sel hız daha fazladır.
a
m
E) II. bölgede gece le gündüz süres n n değ ş m Dönenceler dışındaki merkezlerde cisim-
n ı m at
daha azdır. s lerin gölge yönü bulunduğu yarım küre-
ye doğrudur.
A
L merkez 20° Doğu boylamında yer aldığına III. Tamamı su kütleler nden geçer.
göre K merkez n n bulunduğu boylamı aşağı-
Yukarıdak lerden hang ler tar h değ şt rme ç z-
dak lerden hang s d r?
g s n n özell kler arasında yer almaz?
A) 50° Batı B) 10° Batı C) 10° Doğu
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) 30° Doğu E) 50° Doğu
D) I ve III E) II ve III
m
a E) Enlem dereces n n artması
21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde bir mer-
n ı m at
s
I. Konum 40°
35°
30°
25°
20°
15°
Gündüz süres n n gece süres nden 4 saat uzun
olduğu b r günde yukarıdak şek lde göster -
len güneş n I. konumdan II. konuma ulaşması Yukarıdak bölgen n coğraf konumunu bel rt-
ç n gerekl olan saat farkı aşağıdak lerden han- mede aşağıdak lerden hang s kullanılmaz?
g s nde doğru olarak ver lm şt r?
A) 40° Kuzey B) 20° Batı C) 20° Güney
A) 1 B) 1,5 C) 3 D) 3,5 E) 4
D) 10° Doğu E) 15° Batı
a
m
Gece ve gündüz süresi toplamı 24 saat
a
n ı m at
m
Bir bölgenin coğrafi konumu belirtilirken
s
n ı m at
aradaki fark ise 4 saat olmalı.
s
2. 20° B 10° B 80° D 90° D 4. Yerel saatler aynı olan K merkez le daha güney-
20° K 40° K dek L merkez arasında 2109 km mesafe vardır.
I II
10° K 30° K L merkez le Türk ye’n n en güney nden geçen
enlem dereces aynı olduğuna göre, K merke-
Yukarıda k bölgen n matemat k konumları ver l- z aşağıdak enlemler n hang s nde bulunur?
m şt r.
A) 17° Güney B) 26° Kuzey C) 36° Güney
Bu k bölgen n enlem ve boylam farkı eş t ol-
D) 55° Kuzey E) 61° Kuzey
masına rağmen zdüşüm alanlarının farklı ol-
ması, aşağıdak lerden hang s nden kaynakla-
nır?