ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΥΜΑΤΑ

Φιορεντίνος Ιωάννης, Φυσvικός, MSc.

7 Απριλίου 2020

1) Να χαρακτηρίσvετε τις παρακάτω προτάσvεις σvαν σvωσvτές (Σ) ή λανθασvμένες (Λ):

i) Το κύμα μεταφέρει ενέργεια

ii) Το κύμα μεταφέρει ύλη

iii) Στα εγκάρσvια κύματα δημιουργούνται πυκνώματα και αραιώματα.

iv) Τα εγκάρσvια κύματα διαδίδονται σvτα σvτερεά , σvτα υγρά και σvτα αέρια.

v) Στα διαμήκη κύματα εμφανίζονται όρη και κοιλάδες

2) α) Ποια κύματα ονομάζονται διαμήκη και ποια εγκάρσvια;

β) Πως σvυμπεραίνουν οι γεωφυσvικοί ότι ο πυρήνας της Γης βρίσvκεται σvε ρευσvτή
κατάσvτασvη;

Figure 1: ΄Ασvκησvη 2

3) α) ΄Ενα κύμα διαδίδεται σvε κάποιο μέσvο. Αν τριπλασvιασvθεί η σvυχνότητά του πως

θα μεταβληθεί:

1
 i) η περίοδός του και
ii) το μήκος κύματός του;

β) Κύμα διαδίδεται με ταχύτητα 15 m s . Αν η σvυχνότητά του είναι: f = 5Hz , βρείτε

το μήκος κύματος.

4) ΄Ενα κύμα έχει μήκος κύματος λ=3m και σvυχνότητα διάδοσvης f=10Hz.

α) Να βρείτε την ταχύτητα διάδοσvης του κύματος

β) Σε πόσvο χρόνο διανύει απόσvτασvη 45 m;

5) α) Τι λέει ο θεμελιώδης νόμος της κυματικής με λόγια και με τύπο; Σε ποια

φυσvικά μεγέθη αντισvτοιχούν τα σvύμβολα του τύπου;

β) ΄Ενα κύμα έχει μήκος κύματος 15 m και περίοδο 0,3 s. Πόσvη είναι η ταχύτητα
διάδοσvης του κύματος;

6) Να χαρακτηρίσvετε τις παρακάτω προτάσvεις σvαν σvωσvτές (Σ) ή λανθασvμένες (Λ):

α. Τα κύματα μεταφέρουν ύλη και ενέργεια.
β. Το μήκος κύματος σvε ένα εγκάρσvιο κύμα ισvούται με την απόσvτασvη μεταξύ δύο
διαδοχικών ορέων ή κοιλάδων.
γ. Η ταχύτητα του κύματος εξαρτάται από το πλάτος του κύματος.
δ. ΄Οσvο μεγαλύτερο είναι το πλάτος τόσvο περισvσvότερη ενέργεια μεταφέρεται από
ένα κύμα.
ε. Τα μηχανικά κύματα διαδίδονται σvτο κενό.
σvτ. Στο ίδιο μέσvο διάδοσvης τα εγκάρσvια κύματα διαδίδονται με μεγαλύτερη ταχύτητα
απ'ότι τα διαμήκη.
ζ. Η απόσvτασvη ανάμεσvα σvε δύο διαδοχικά αραιώματα ενός διαμήκους κύματος είναι
μεγαλύτερη από αυτήν ανάμεσvα σvε δύο διαδοχικά πυκνώματα.
η. Η απόσvτασvη ενός πυκνώματος από το γειτονικό του αραίωμα είναι ίσvη με το ένα
τέταρτο του μήκους κύματος.
θ. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα δεν διαδίδονται σvτο κενό. ι. Τα διαμήκη κύματα
διαδίδονται σvε σvτερεά, υγρά και αέρια σvώματα.
ι.Τα ηχητικά κύματα είναι εγκάρσvια κύματα.

7) ΄Ενα ηχητικό κύμα διαδίδεται με ταχύτητα υ=340 m/sec. Αν η σvυχνότητά του

είναι f=100Hz, πόσvο είναι το μήκος κύματος; Πόσvη είναι η περίοδός του; Πόσvο απέχουν
δύο διαδοχικά πυκνώματά του;

8) Στο σvχοινί του σvχήματος που ακολουθεί διαδίδεται ένα εγκάρσvιο κύμα. Αν η
απόσvτασvη ΑΓ είναι ΑΓ=75 cm και η σvυχνότητα της ταλάντωσvης είναι 5 Hz να υπ-
ολογίσvετε:
α) την περίοδο του κύματος και
β) την ταχύτητα διάδοσvης του κύματος.

2
 Figure 2: ΄Ασvκησvη 8

9) ΄Ενα ηχητικό κύμα που διαδίδεται σvτον αέρα ταξιδεύει με ταχύτητα υ=340 m/s.
α) Να υπολογίσvετε την απόσvτασvη που έχει διανύσvει σvε 1 ώρα.
β) Αν η σvυχνότητα του κύματος είναι f=2040 Hz, να προσvδιορίσvετε την απόσvτασvη
μεταξύ δύο διαδοχικών περιοχών υψηλής πίεσvης.

10) α) Να αναφέρετε 2 βασvικές διαφορές ανάμεσvα σvτα εγκάρσvια και τα διαμήκη

κύματα.
β) Πως ορίζεται το μήκος κύματος ; Με τι ισvούται το μήκος κύματος σvε ένα εγκάρσvιο
κύμα ;
γ) Να διατυπώσvετε το θεμελιώδη νόμο της κυματικής και να γράψετε την αντίσvτοιχη
σvχέσvη. Από τι εξαρτάται η ταχύτητα διάδοσvης ενός μηχανικού κύματος ;

11) ΄Ενα σvώμα εκτελεί ταλάντωσvη και σvε χρόνο t = 5 min περνάει 600 φορές από

τη θέσvη ισvορροπίας του. Θεωρούμε ότι η ταλάντωσvη αυτή του σvώματος, δημιουργεί
ένα εγκάρσvιο κύμα που διαδίδεται σvτο γύρω χώρο. Αν δύο διαδοχικές κοιλάδες του
κύματος αυτού απέχουν μεταξύ τους 0,5 m, να βρείτε:
α. τη σvυχνότητα της ταλάντωσvης
β. την περίοδο της ταλάντωσvης
γ. την ταχύτητα διάδοσvης του κύματος.

12) ΄Ενα διάμηκες κύμα κινείται με ταχύτητα 320 m/sec και έχει μήκος κύματος 8m.
Για το σvυγκεκριμένο κύμα να υπολογίσvετε:
α) την περίοδο
β) τη σvυχνότητα του
γ) Την απόσvτασvη που διανύει σvε χρόνο ίσvο με μισvή ώρα.

13) Κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, ο ήχος της ασvτραπής ακούγεται 15s μετά τη
λάμψη. Υποθέτοντας ότι το φως φτάνει σvτον παρατηρητή ακαριαία (αφού η ταχύτητά του

3
είναι 300.000 Km/s) και ότι η ταχύτητα του ήχου σvτον αέρα είναι 340 m/s, υπολογίσvτε
την απόσvτασvη του σvημείου σvτο οποίο δημιουργήθηκε η ασvτραπή. (΄Ετσvι για διασvκέδασvη
βρείτε πόσvες φορές μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα του φωτός από την αντίσvτοιχη του
ήχου).

14) Στο παρακάτω σvχήμα βλέπετε ένα κύμα (σvτιγμιότυπο κύματος). Αν το κύμα
αυτό έχει σvυχνότητα f = 55 Hz να βρείτε την ταχύτητα διάδοσvης του.

Figure 3: ΄Ασvκησvη 14

15) Σε μια σvεισvμική δόνησvη παράχθηκαν εγκάρσvια κύματα που διαδίδονται με ταχύτητα
5 km/s και διαμήκη κύματα που διαδίδονται με ταχύτητα 9 km/s. ΄Ενας σvεισvμογράφος

βρίσvκεται σvε απόσvτασvη 400 km από την εσvτία του σvεισvμού. Ποιο είδος κυμάτων κατα-
γράφηκε πρώτο από το σvεισvμογράφο; Με πόσvη χρονική καθυσvτέρησvη καταγράφηκε το
δεύτερο κύμα; (΄Ασvκησvη 4, σvελίδα 111 σvχολικού).

16) ΄Ενας ψαράς παρατηρεί μια σvημαδούρα να αναδύεται και να βυθίζεται σvτο νερό

εξαιτίας των κυμάτων που προκαλούνται από τη διέλευσvη ταχύπλοου σvκάφους. Αν η

ταχύτητα διάδοσvης των κυμάτων σvτο νερό είναι 2,5 m/s και το μήκος κύματος 7,5 m,
πόσvες φορές θα παρατηρήσvει o ψαράς τη σvημαδούρα να αναδύεται σvε χρόνο 1 min;
(΄Ασvκησvη 5, σvελίδα 111 σvχολικού).

17) ΄Ενα διάμηκες κύμα (βλέπε παρακάτω εικόνα) διανύει μια απόσvτασvη d = 1020
m σvε χρόνο ∆t = 3s. Αν η απόσvτασvη μεταξύ ενός πυκνώματος και ενός εκ των δύο

γειτονικών του αραιωμάτων είναι l = 0, 5m, να βρίτε τη σvυχνότητα του κύματος.

΄Ασvκησvη 17