RASPBERRY Pİ İLE LİNUX VE ELEKTRONİK UYGULAMALARI

ÖZGÜR KOCA

Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık

© Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık - 2020

Kitabın Adı: Raspberry Pi ile Linux Ve Elektronik Uygulamaları

Yazar: ÖZGÜR KOCA

Sertifika No: 46722

ISBN: 978-625-78117-2-9

KDY: 801

Birinci Baskı: Eylül 2020

Editör: Özgür KOCA

Son Okuma: Özgür KOCA
Mizanpaj: Özgür KOCA
Kapak Tasarımı: Özgür KOCA

Baskı-Cilt: Repar Tasarım Matbaa

Yenibosna Merkez Mh. Cemal Ulusoy Cd. No: 43
Bahçelievler/İstanbul (Sertifika no: 40675)

KDY, Kitapyurdu Yayıncılık ve İletişim A.Ş. markasıdır.

Bu kitabın tüm hakları saklıdır. Tanıtım amaçlı kısa alıntılar

dışında metin ya da görseller yayınevinin izni olmadan hiçbir
surette çoğaltılamaz.

Yenibosna Merkez Mh. Cemal Ulusoy Cd. No: 43

Bahçelievler/İstanbul

kdy.kitapyurdu.com
Mail: kdy@kitapyurdu.com
 Raspberry Pi© ile
Linux ve Elektronik
Uygulamalar
Özgür Koca
 YASAL BİLGİLENDİRME

Kitapta kullanılan logolar, firmaların tescilli logolarıdır. Raspberry Pi, Raspberry Pi

Vakfı'nın ticari markasıdır.

Bu kitapta, Raspberry Pi ve çeşitli çevre birimleri ile düşük voltaj elektronik

bileşenlerin bir arada kullanıldığı uygulamalar yer almaktadır. Uygulamaların tamamı
Raspberry Pi'ın üzerinde koşan Linux Çekirdeği ve açık kaynak kod özgür yazılımlar
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar gerçekleştirilirken ortaya çıkabilecek
elektriksel sorunlar veya kullanıcı hataları ne deniyle oluşabilecek zararlar veya veri kaybı
kullanıcının sorumluluğundadır.

Özgür Koca
1981 Samsun doğumlu olan Özgür Koca, Gazi Üniversitesi Elektronik-Bilgisayar Eğitimi bölümü ve Adli Bilişim
yüksek lisans programlarından mezundur. İlkokul yıllarından beri elektroniğe olan ilgisi 1995 yılında girmiş olduğu
meslek lisesi elektronik bölümü ve ardından bilgisayar bölümü ile yeni bir boyut kazanmış, 25 yılı aşkın süredir
çeşitli elektronik ve yazılım projeleri üzerinde çalışmalarını sürdürmektedir. Halen Samsun Mesleki ve Teknik
Anadolu Lisesinde bilişim teknolojileri öğretmeni olarak görev yapan yazarın meslek hayatı ve çalışmaları
hakkındaki detaylı bilgiye kişisel sayfası olan ozgurkoca.com, kitap hakkında konular için de
www.raspberrypikitabi.com web adresinden erişilebilir.
 TEŞEKKÜR

Ömrü 750 bin saat olan insan iki kere ölür; ilki son nefesini verirken diğeri de onu hatırlayan son insan
öldüğünde.
Her yazar gibi ilerlemeye ufacık da olsa bir katkı vermek hayaliyle kaleme aldığım bu kitaptaki katkılarından
dolayı başta beni yetiştiren anneme ve babama, çalışmalarım boyunca motivasyon ve enerji kaynağım olan eşim
Birsel’e, çocuklarım Güneş ve Bulut’a, her zaman teknik danışmanım ve kardeşim Onur’a, yüreklendirici telkinleri
ve destekleri için bilgisayar öğretmeni dostum Emin Kadıoğlu’na, ayrıca destek ve anlayışlarından ötürü bilgisayar
bölümünde birlikte çalıştığım mesai arkadaşlarıma teşekkürü bir borç bilirim.
 ÖN SÖZ

Merhaba sevgili okur,

Bu kitap, Raspberry Pi özelinde Linux ile elektroniği sevdirmek ve öğretmek amacıyla giriştiğim kitap serisinin
ilkini oluşturuyor. İlk başlarda çocuklara temel bilgisayar bilimlerini ve kodlamayı öğretmek amacıyla İngiltere’de
otaya çıkmış olan Raspberry Pi bilgisayarı, şu ana kadar yirmi beş milyondan fazla satarak tüm dünyaya yayılmış en
meşhur tek kart bilgisayardır. Raspberry Pi, piyasaya sunulduğu ilk tarih olan 2012 yılından bu yana oldukça rağbet
görmüş, kodlama öğretiminden, robotik projelerine, akıllı ev sistemlerinden olağan ev ve ofis kullanımlarına, hatta
endüstride gömülü sistem uygulamalarına kadar birçok alanda kendine yer bulmuştur.
Piyasada, Raspberry Pi’dan daha hızlı, gelişmiş ve/veya düşük maliyetli tek kart bilgisayarlar bulmak mümkün;
fakat Raspberry Pi kullanıcılarının geniş bir kitleye yayılmış olması ve arkasındaki topluluğun desteği onu diğerleri
arasında ön plana çıkartıyor. Her geçen gün yeni özellikler eklenen Raspberry Pi, üzerinde gerçekleştirilen yazılım
ve donanım projelerinin fazlalığı ile açık ara fark yaratarak yaratıcılığı teşvik ediyor.
Elinizde tuttuğunuz bu ilk kitap, küçük yaşlardan beri en önemli uğraşım elektronik ve bilgisayarın daha sonra
meslek hayatımın önemli bir parçası olması neticesinde ilk başlarda tuttuğum kişisel notlardan filizlendi. Üç yıllık
bir çalışmanın sonucunda da mevcut halini aldı. Notlarımı ve uygulamalarımı hem içerik hem de biçimsel açıdan
kitap biçiminde inşa ettiğim bu yorucu çalışmanın her adımında; motivasyon kaynağımın “bilgiyi aktarmak” inancı
olduğunu özellikle belirtmek istiyorum. Raspberry Pi’ın daha çok gömülü sistem bilgisayarı olarak ele alındığı bu ilk
kitabımda ev ve ofis kullanıcılarına hitap eden başlıklar da var.
Öğrenciler, hobi meraklıları, profesyoneller, eğitimciler ve akademisyenler için kılavuz niteliğinde bir kitap
olmasını amaçladığım çalışmamda; konuları ve kavramları sürüm ve mimariden bağımsız, pratik sonuçlar doğuran
uygulamalar üzerinden aktarmaya çalıştım. Raspberry Pi ve onun elektronik uygulamaları hakkında çoğu bilgiyi bir
arada bulabileceğiniz bu kitapta, tüm dikkatime rağmen gözden kaçan hatalar ve eksiklikler olabilir. Bu anlamda,
yeni baskılarda değerlendirilmek üzere, “eleştiri”, soru ve tavsiyeleriniz kitaba yön vererek katkı sağlayacak ve
şahsımın en büyük destekçisi olacaktır.
Elektronik ve bilgisayar uçsuz bucaksız, çok zevkli bir dünya. Kitapta yer alan uygulamaları gerçekleştirdikçe
zevk alacağınızı, bunu yaparken de bilgisayar bilimleri ve uygulamaları hakkındaki bilgi ve pratiğinizin artacağını
umuyorum.
Kitabın okurlarından beklentim; “Bilginin mutlak sahibi yoktur.” düşüncesiyle paylaşarak, hem kendi hem de
diğerlerinin zenginliğini ve birikimini artırmasıdır. Diğerlerinin birikimlerinden yararlanma fırsatının olmadığı, her
birimizin yeniden keşfetmek zorunda olduğu, herkesten yalıtılmış bir öğrenme ortamında ürettiğimiz/edindiğimiz
tek kullanımlık bilginin yerine, paylaşarak ve birlikte öğrenerek büyüyebilir ve gelişebiliriz. Kendim de dâhil çoğu
kişinin öğrendiklerinin büyük kısmını başkalarının paylaşımları ve üretimleri sayesinde elde ettiği günümüz çağında;
bilginin mutlak sahibinin olmadığını, paylaştıkça çoğalabileceği düşüncesine inanmanızı diliyorum. Ülkemin
insanlarının paylaşarak bir adım daha ileri gittiğini, harika şeyler başarabildiğini görebilmek benim için en büyük
tatmin ve mutluluk olacaktır.
Günümüzde çokça duyduğunuz ve Raspberry Pi ile karşılaştırılan/karıştırılan Arduino’dan da bahsetmekte
fayda görüyorum. Arduino, üzerinde aynı anda sadece tek bir program çalıştırabilen, herhangi bir işletim sistemine
sahip olmayan gerçek zamanlı uygulamalar geliştirmek için üretilmiş bir geliştirme kartıdır. Amaca yönelik donanım
yapısı ve kararlı çalışması onu bazı durumlarda Raspberry Pi’a alternatif yapar. Seride, Arduino ile Raspberry Pi’ın
birlikte çalıştığı ve bu farkın açıkça ortaya koyulduğu uygulamalar bulacaksınız.
 Günümüzde direnç, kondansatör, transistör ve mikro denetleyici gibi malzemeler kullanılarak tasarlanan
devreler yerini işletim sistemi yüklenebilen ve açık kaynak yazılım geleneğinden güç alan tek kart bilgisayarlara
bırakmaya başlamıştır. Artık işletim sistemi ve programlamanın ön planda olduğu devre tasarımları, giriş/çıkış
(GPIO) pin’leri programlanarak gerçekleştirilebiliyor. Bu anlamda, Arduino ve Raspberry Pi gibi donanımların
modüler yapısı ve hazır kodlar/şemalar ile kolayca işlevsellik kazandırılabilmesi de çok güzel. Özellikle açık kaynak
projeler sayesinde çoğu kişi inanılmaz sayılabilecek projeleri, çok kısa sürelerde hayata geçirip çalıştırabiliyor. Fakat
bunun bir de kötü yanı var. Bütün bu kolaylıklar, bu konuda uğraş verenleri elektroniğin temellerinden yalıtarak
kurdukları elektronik sistemin alt yapısını ve temel kurallarını görmelerini ve özümsemelerini engelleyebiliyor.
Kitap da anlatılan hemen her konuda bu dezavantajı gözetmeye çalıştım ve mümkün olduğu ölçüde konunun
prensiplerine yer vermeye çalıştım.
Umuyorum ki; amatör bir ruhla yazdığım, yazarken de yeni şeyler öğrenme fırsatı bulduğum Raspberry Pi serisi,
sizler için iyi bir başlangıç olur ve yaratıcılığınızı teşvik eder. Kuşkusuz, üreten bir toplum olma yolunda önemli
araçlar olan elektronik ve yazılım geleceğimiz için mükemmel bir yatırım olacaktır. Kitabın, ülkemizin geleceği olan
çocuklarımızın yetişmesinde ve bilgiye erişiminin kolaylaştırılması adına fayda getirmesi temennisiyle.

Özgür Koca
2020
 Kitabı Nasıl Okumalısınız
Kitabın biçimsel özelliklerinden bahsetmeden önce size tavsiye niteliğinde olabilecek bir yaklaşımdan
bahsetmek istiyorum. Okumakta olduğunuz Raspberry Pi kitabının iki ana temasını oluşturan elektronik ve Linux,
yeterli bilgi birikimi oluştuktan sonra yaratıcılığı ön plana çıkaran iki kardeş disiplindir. Bilgi ekonomisinin en
önemli üretim kaynağı olan yaratıcılık, sürekli acele ederek ya da belli bir mesai kavramı içerisinde çalışarak
gerçekleşemez. Bu uğraşlarınıza ayıracağınız zaman yeterince uzun ve rahat olmalı ki kavramlar arasındaki
bağlantıları doğru şekilde kurabilesiniz. Diğer taraftan, İlginç şeyler üretmek ve bireysel yaratıcılığı ortaya çıkarmak
için meraklı olmak da gerekli şartlardan biridir. Birbirinden farklı çok sayıda konunun ele alındığı bu kitapta, sizin
de aklınızdaki birçok soruya cevap bulabileceğinizi düşüyorum. Kitabı okurken kendinizi sınırlandırmayın,
kendinizi serbest zamanınızın eline teslim edin ve böylece yaratıcılık ritmi için vaktiniz olsun.
Her bölümün girişinde, İlgili bölümün size hitap edip etmediğine karar verebilmeniz için o bölümün genel
kapsamı hakkında kısa bir bilgi verilmiştir. Belli bir anahtar kelime üzerinden ilgili konu başlığına ulaşmak için ise
kitabın sonuna anahtar kelime listesi eklenmiştir.
Kitap boyunca ev dizini (~) olarak tabir edilen disk konumu her zaman /home/pi’dir. Sisteme bir program
kurmadan önce mutlaka Raspberry Pi’ı güncellemelisiniz. Bazı uygulamaların başarıyla sonuca ulaşabilmesi için bu
adım, hatırlatma maksadıyla özellikle vurgulanmıştır. Program kurulumundan önce Raspberry Pi’ı güncellemenizi
alışkanlık haline getirmenizi tavsiye ederim.
Tavsiye edeceğim bir başka konu da; bir programın orijinal yapılandırma dosyası üzerinde değişiklik yapmadan
önce özgün halinin bir yedeğini/kopyasını oluşturmanızdır. Örneğin settings.conf.1, settings.conf.2
gibi. Kitaptaki tüm kaynak kodlara GitHub sayfamdan ulaşabilirsiniz. Fakat yine de bu kodları yeniden yazmanızı
tavsiye ederim. Yazmak, zihninizin koda aşina olmasını sağlayacaktır. Diğer taraftan, kitaptaki program ve kodların
değişen Raspberry Pi sistemi ile uyumlu güncel bir sürümü de bulunabilir. Bu konuya da dikkat etmenizi isterim.
Kitabın biçimsel kurallarından bahsetmek gerekirse; Kitapta bazı kelimelerin veya ifadelerin farklÕ bir
biçimde yazıldığını göreceksiniz. Bunun birçok nedeni vardır. Nedenlerden ilki, bunların büyük küçük harf
duyarlılığı olan ve olduğu gibi kullanılması gereken özel ve orijinal kelimeler olduğudur. Yani, bu kelimeler seçimlik
değildir. Bir standardın ya da sahipli bir yazılımın/bilginin sahibi tarafından tercih edilen değişmez isimleridir. Bir
dosya patikası ya da dosya adından bahsedilirken de aynı biçim bu sefer e÷ik olarak kullanılmıştır. Bu
biçim ile sunulan bilgi de seçimlik değildir, uygulamalarınızda tıpkı kitapta yazıldığı şekilde
kullanılması/uygulanması gerekir.
Bazı donanım ve yazılım konularında da metinin kalın harfler ile yazıldığını görebilirsiniz. Bunlar ilgili hak
sahiplerinin değiştirilemez olarak paylaşılan orijinal ürün/kavram isimleri olabileceği gibi özel isimler ya da görsel
bir arabirimin tarif edilen kısımları olabilir.
Konularda yeri geldikçe kutu içerisine alınan hatırlatma bilgilerini göreceksiniz. Bunlar doğrudan konunun
uygulanışı ile ilişkili olmamakla birlikte, konuyla alakalı olarak faydalı olduğunu düşündüğüm, ek bilgi veya
hatırlatmalar olarak düşünülebilir.
Belli bir işlevin işlem basamakları ya da uygulanma sırasından bahsederken de dikkat çekmesi amacıyla kalın
veya kalın eğik yazı kullandım.
Komut konsolu ekran görüntüleri paylaşılırken kitabın sayfa sayısını artırmamak için ekran görüntülerinin
önemsiz olabilecek kısımları kırpılmıştır. Kırpılan satırlar ise […] gösterimi ile ifade edilmiştir.
Kitaptaki iki boyutlu grafiklerin oluşturulmasında Fritzing ve Tinkercad ve Proteus Suite yazılımı
kullanılmıştır. Grafiklerin düzenlenmesi için Gimp, yazımı için de Libre Office kullanılmıştır.
Bazı durumlarda zaman ilerledikçe, kitap içerisinde aktarılan donanımsal ve yazılımsal konularda yer verilen
araçların sürüm numaraları bazen kritik öneme sahip olabilir. Uygulamalarınızı yaparken başarılı sonuçlara
ulaşamadığınız takdirde kullandığınızın donanım/yazılımın sürümüne uygun yeni bir araştırma yapmanız
gerekebilir. Aksi takdirde olası değişikliklerin geçerli olmadığı kitaptaki talimatlar sonuç vermeyebilir. Örneğin
yakın tarihlerde /etc/interfaces dosyasının yerini dhcpcd.conf almıştır. Bu amaçla, okumakta olduğunuz
bu kitap ile ilgili forumu takip etmenizi tavsiye ederim.
Kitap içinde yer alan konular hakkındaki sorularınızı, eleştirilerinizi ve önerilerinizi tiny.cc/rpi_kitap_forum web
adresindeki forumdan bana yazabilirsiniz. Kitapta yeri geldikçe paylaştığım kaynak kodları ise
https://github.com/enseitankado adresindeki GitHub depomdan temin edebilirsiniz. İyi okumalar.
 İÇİNDEKİLER

1 BÖLÜM 1: RASPBERRY PI’A GİRİŞ ________________________________ 1

Raspberry Pi Nedir? 3
Raspberry Pi ile Neler Yapabilirsiniz? 3
Raspberry Pi Vakfı 4
İşletim Sistemi ve Linux? 5
GNU Linux ve GNU felsefesi 7
Neden Linux? 8
Türkiye Linux Kullanıcıları Derneği (LKD) 9
Raspberry Pi Modelleri ve Satın Alma 10
Raspberry Pi Model A 10
Raspberry Pi Model B 11
Raspberry Pi Zero 12
Raspberry Pi Compute Modul (CM) 13
Raspberry Pi’ı nasıl temin edebilirim? 15
Raspberry Pi Çevre Birimleri 16
Enerji Besleyiciler 16
USB port’u ile beslemek 18
USB Hub’ı ile beslemek 18
Lityum batarya ile beslemek 19
Güneş paneli ile beslemek 19
ATX Güç kaynağı ile beslemek 19
PoE (Power over Ethernet) ile beslemek 20
Raspberry Pi’ı GPIO üzerinden Beslemek 21
Micro SD Kart 24
Micro SD Kart Okuyucu 26
HDMI kablo ve dönüştürücü 27
Zero’ya Özel Donanımlar 27

xiii
İÇİNDEKİLER

Kablosuz Ağ Adaptörleri 29

Raspberry Pi Eklentileri (GPIO HATS) 30
MoPi (Mobile Power for Pi) eklentisi 30
BrickPi 31
ArduiPi 32
HiFiBerry 32
Servo PWM Pi 33
TV Hat 33
Raspberry Pi İşletim Sistemleri 33
Raspbian (Raspberry Pi’ın resmi dağıtımı) 35
Minibian dağıtımı 35
Dietpi dağıtımı 35
Ubuntu MATE dağıtımı 35
Pidora Linux dağıtımı 36
RiscOS Pi dağıtımı 36
PardusARM dağıtımı 36
Chromium OS 37
Retro Pie 37
Windows 10 IoT Core 37
Android Dağıtımı 37
Kali Linux dağıtımı 38
Linutop Linux dağıtımı 38
Sarpi Linux Dağıtımı 38
VOLUMIO Linux dağıtımı ve donanımı 39
LibreELEC dağıtımı 39
Diğer Dağıtımlar 39
Raspberry Pi Kaynakları 40
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 41
Çalışma Soruları 42

2 BÖLÜM 2: İŞLETİM SİSTEMİNİ YÜKLEMEK VE AYARLAMAK ________ 45

İşletim Sisteminin Yüklenmesi 47
Raspberry Pi Imager kurulum yardımcısı hakkında 47
Raspberry Pi için alternatif kurulum araçları 48
Raspberry Pi Imager ile kurulumun gerçekleştirilmesi 50
Monitörsüz (Headless) Kurulum 52
İşletim sisteminin SD karta yazılması 53
Açılış komut dosyasının düzenlenmesi 54
Kablosuz ağ bağlantısının yapılması 54
SD kart üzerinden SSH servisinin aktifleştirilmesi 55
Raspberry Pi’ın başlatılması ve ağ bağlantısının sınanması 56
Monitörsüz (Headless) Kurulumdan Sonraki İlk İşlemler 56
Raspberry Pi’ın parolasını değiştirmek 56
SSH Servisini Kapatmak veya Açmak 57

xiv
 İÇİNDEKİLER

Dosya sistemini genişletmek 57

Bölge, Dil ve Tarih ayarlarını yapmak 58
Grafik işlem bellek miktarını ayarlamak 59
Raspberry Pi’ın ağda görünen adını ayarlamak 60
Grafik Kullanıcı Arabirimini Kurmak 60
xOrg görüntü sunucusunun kurulumu 61
xinit pencere sistemi ön yükleyicisinin kurulumu 61
PIXEL masaüstü ortamının kurulumu 62
Grafik kullanıcı arabiriminin başlatılması 62
Grafik Kurulumdan Sonraki İlk İşlemler 62
Yerel dil, saat ve klavyenin ayarlarını yapmak 63
Sistem ayarlarını yapmak 64
Ağ servislerini ve çekirdek modüllerini etkinleştirmek 65
IP yapılandırmasını gerçekleştirmek 66
Raspberry Pi’a Bağlanmak (Konsol Bağlantısı) 67
IP Adresini Tespit Etmek 67
Yöntem-1: local üst alan adını kullanarak IP adresini öğrenmek 68
Yöntem-2: Modemin yönetim panelinden IP adreslerini listeletmek 68
Yöntem-3: hostname komutu ile IP adresini öğrenmek 68
Yöntem-4: arp-scan ile IP adresini öğrenmek 68
Yöntem-5: netdiscover aracı ile ağı taratmak 69
Yöntem-6: arpscannet programı ile ağı taramak 69
Yöntem-7: Advanced IP Scanner ile ağı taramak 70
Yöntem-8: Android uygulaması Fing ile ağı taratmak 71
Raspberry Pi’a SSH ile Bağlanmak 71
Ağ arabirim kartının adını öğrenmek 73
IP Yapılandırmasını Elle (Manual) Yapmak 74
Raspberry Pi’ı İnternete Bağlamak 76
Fazladan DNS Sunucu Adresi Tanımlamak 77
Raspberry Pi’ı Güncelleştirmek 78
Raspberry Pi’ı Otomatik Güncelleştirmek 79
Gereksiz Servisleri Açılıştan Kaldırmak 81
systemctl aracı ile açılış servislerini ayarlamak 81
rcconf aracı ile açılış servislerini ayarlamak 81
Uzak Bilgisayardan Dosya Kopyalamak 82
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 83
Çalışma Soruları 84

3 BÖLÜM 3: LİNUX KOMUT KABUĞU VE TEMEL KOMUTLAR ________ 85

Linux dosya sistemi ve dizinler 87
Özel aygıt dosyaları 88
/dev/null 88
/dev/zero 88
/dev/random 89

xv
İÇİNDEKİLER

Komut kabuğu 89

stdout ve stderr çıktılarının yönlendirilmesi 90
Özel karakter ve işleçler 91
bash komut kabuğu ile betik yazmak 92
Linux komutları 93
ls komutu ile dosya ve dizinleri listelemek 94
cd komutu ile dizin değiştirmek 95
mkdir komutu ile dizin yaratmak 96
pwd komutu 96
touch komutu ile dosya yaratmak 97
cat komutu ile dosya görüntülemek 97
tail komutu ile dosya içeriğini görüntülemek 98
head komutu ile dosya içeriğini görüntülemek 98
grep komutu ile metin filtrelemek 99
cp komutu ile dosya/dizin kopyalamak 99
mv komutu ile dosa/dizin taşımak 100
rm komutu ile dosya/dizin silmek 100
ln komutu ile hard link ve soft link yaratmak 100
find aracı ile dosya araması yapmak 102
whereis komutu 105
locate komutu 106
which komutu 106
df komutu 106
du aracı ile disk kullanım durumunu listelemek 107
scp komutu ile ağ üzerinden güvenli dosya kopyalama 108
ps (process status) komutu ile işlemleri listelemek 109
kill komutu 110
killall ve pkill komutları 111
jobs, bg (background) ve fg (foreground) komutları 111
mount komutu ile dosya sistemlerini bağlamak 112
chmod komutu ile erişim izinlerini ayarlamak 113
Erişim izinlerini onluk gösterimle tanımlamak 115
suid, guid izinleri 115
sticky (t) izni 116
chmod için kullanışlı seçenekler 117
chown ve chgrp ile dosya/dizinlerin sahibini tanımlamak 117
su aracı ile kullanıcı değiştirmek 118
sudo aracı ile yetki yükseltmek 118
date komutu ve tarih/saat işlemleri 120
adduser, deluser ve passwd komutları ile kullanıcı hesabı işlemleri 121
kullanıcı hesabı eklemek 121
kullanıcı hesabı silmek 123
Kullanıcı hesabının parolasını değiştirmek 123
bilgi ve yardım komutları 124
man (manual) aracı ile kullanım kılavuzlarını görüntülemek 124

xvi
 İÇİNDEKİLER

help (yardım) komutu 126

apropos aracı 127
whatis aracı 127
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 127
Çalışma Soruları 128

4 BÖLÜM 4: İŞLETİM SİSTEMİNİ KULLANMAK ____________________ 131

Hangi Linux Dağıtımını Kullandığınızı Öğrenin 133
Hangi Linux Çekirdeğini Kullandığınızı Öğrenin 134
Paket İşlemleri 134
Paketleri yüklemek 135
Paketleri güncellemek 137
Paketleri sistemden kaldırmak 137
Paketleri listelemek ve araştırmak 138
Grafik ortamda paket işlemleri 140
Cron ile Görevleri Zamanlamak 141
Grafik ortamda görevleri zamanlamak 143
Zamanlamış görevlerde hata ayıklamak 144
SystemD Sistem Yükleyicisi ve Yöneticisi 146
SystemD Çalışma Seviyeleri (Run levels) 147
Raspberry Pi’ın çalışma seviyesini değiştirmek 149
Raspberry Pi’ın açılış kipini değiştirmek 149
Servisleri listelemek 150
Servislerin bağımlılıklarını listelemek 151
Servisleri başlatmak ve durdurmak 152
Servislerin açılışta (boot) otomatik başlatılmasını sağlamak 153
Servisleri maskelemek 153
Yeni bir SystemD servisi oluşturmak 153
SystemD servisini tamamen silmek 154
Raspberry Pi’a Firefox Web Tarayıcısını Yüklemek 155
SD Kartı Yedeklemek 155
SD kartı grafik masaüstü ortamında yedeklemek 155
SD kartı terminal ortamında yedeklemek 156
SD kartı Windows ortamında yedeklemek 157
SD kartı Linux ortamında bağlamak 158
SD kartı Windows ortamında bağlamak 159
Disk Kalıbını Harici Olarak Bağlamak 160
Dosyaların Bütünlüğünü Doğrulamak 161
USB Flash Bellekler ile Çalışmak 162
USB flash belleğin dosya sistemini düzenlemek 163
USB flash bellek üzerinde disk bölümü oluşturmak 165
USB flash bellek üzerindeki disk bölümü biçimlendirmek 167
USB flaş belleği Linux ortamında bağlamak 168
USB Tethering ile Raspberry Pi’ı İnternete Bağlamak 168

xvii
İÇİNDEKİLER

Açılışta Otomatik Olarak Program Çalıştırmak 169

rc.local yöntemi 169
.bashrc yöntemi 170
crontab yöntemi 170
Programları Servis Olarak Çalıştırmak 170
Uzak Masaüstü Bağlantısı Kurmak 171
TeamViewer 171
XRDP 172
VNC 173
Raspberry Pi'ı NAS (Network Attached Storage) 'a Dönüştürün 174
OMV’ın ağ yapılandırmasını gerçekleştirmek 177
OMV’ın varsayılan parolalarını değiştirmek 178
OMV'da disklerin bağlanması ve bölümlerin oluşturulması 178
OMV’da kullanıcı hesabının ve disk paylaşımının oluşturulması 178
Raspbian ve OMV’ın uyumsuzluğu hakkında 179
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 180
Çalışma Soruları 180

5 BÖLÜM 5: RASPBERRY PI DONANIMI __________________________ 182

Raspberry Pi Donanımı 183
BCM Sistem Çipi ve SoC (System on a Chip) Kavramı 185
USB Hub’ı 188
RAM 189
CSI (Seri Kamera Arabirimi) konnektörü 190
DSI (Seri Görüntü Arabirimi) Konnektörü 190
Wireless 191
Boot EEPROM (Raspberry Pi 4) 192
Donanım Özelliklerini Görüntülemek 193
vcgencmd aracı ile sistem çipini sorgulamak 193
Hangi Firmware’i kullandığınızı öğrenin 193
BCMxxxx alt birimlerinin çalışma frekanslarını görüntülemek 194
Çekirdek çalışma voltajının görüntülenmesi 195
Çekirdek sıcaklığını görüntülemek 195
Bellek miktarını görüntülemek 196
Donanımsal kod çözücüleri (codec) görüntülemek 197
İşlemci darboğazlarını tespit etmek 197
Monitörü Açıp/Kapatmak 198
Device-tree ile sistem bilgilerini görüntülemek 198
Raspberry Pi bilgisayarının modelini öğrenmek 199
İşlemci hakkındaki bilgileri görüntülemek 200
Ölçeklenebilir İşlemci saat frekansı kipi 202
Bellek kullanımın miktarını görüntülemek ve yorumlamak 203
USB aygıtlar hakkında bilgi edinmek 204
Disk ve Bölüm Yapısını Analiz Etmek 204

xviii
 İÇİNDEKİLER

SD kartın seri numarasını görüntülemek 206

Donanım yapılandırmasını listelemek 207
Ekran ve ekran çözünürlüğü 208
PCB Sınama Noktalarını Kullanmak 209
Raspberry Pi'ın Açılış (Boot) Süreci 211
Durum LED’leri 212
Güç Tasarrufu Yapmak 213
Taşınabilir harici güç kaynakları 215
Besleme kaynağının enerji kapasitesini arttırmak 217
Raspberry Pi’ın EEPROM’unu güncelleştirmek 219
İşlemci saat frekansını düşürmek 220
Kullanılan işlemci çekirdeği sayısını düşürmek 220
Grafik kipini kapatmak 221
Arka plan servislerini kapatmak 221
USB HUB’ının enerjisini kesmek 221
HDMI sürücüsünün enerjisini kesmek 223
Wireless ve Bluetooth’un enerjisini kesmek 223
USB aygıtlarını sadeleştirmek 224
Donanım arayüzlerini devre dışı bırakmak 224
Durum LED’lerini devre dışı bırakmak 224
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 225
Çalışma Soruları 225

6 BÖLÜM 6: RASPBERRY PI VE KABLOSUZ AĞLAR _________________ 227

Dâhili Kablosuz Ağ Arabirimi ile Ağa/İnternete Bağlanmak 228
Harici Kablosuz Ağ Arabirimi ile Ağa/İnternete Bağlanmak 229
Raspberry Pi’ın Kablosuz Ağ Bağlantısını Otomatik Olarak Yenilemek 231
Kullanışlı Kablosuz Ağ Komutları 232
Kablosuz ağ arabiriminin bilgilerini görüntülemek 233
Kablosuz ağ arabiriminin çalışma frekans aralığını listelemek 233
Kablosuz ağ arabiriminin desteklediği kimlik doğrulama yöntemlerini listelemek 234
Kablosuz ağ erişim noktalarını listelemek 234
Kablosuz ağ arabiriminin radyo gücünü ayarlamak 235
Kablosuz ağ arabiriminin hızını sınırlamak 235
Kablosuz ağ arabirimini monitör etmek 235
Kablosuz Ağ Cihazlarını Verimli Şekilde Konumlandırmak 236
Raspberry Pi'ı Bir Kablosuz Ağ Erişim Noktasına Dönüştürmek 236
systemd-networkd servisinin etkinleştirilmesi 237
wpa_supplicant’ı kablosuz erişim noktası olarak yapılandırmak 238
wlan0 arayüzünün yapılandırılması 238
eth0 arayüzünün yapılandırılması 239
wlan0 ile eth0 arasında NAT yapılandırmak 239
yeniden başlatma ve sorun giderme 239

xix
İÇİNDEKİLER

erişim noktasına bağlı istemcileri listelemek 240

örnek bir kablosuz ağ yapılandırması 241
Bu Bölümde Neler Öğrendik? 242
Çalışma Soruları 242

7 BÖLÜM 7: RASPBERRY PI VE ELEKTRONİK _____________________ 245

Temel Elektrik Kanunları 247
Akım kavramı 248
Doğru Akım ve Alternatif Akım 250
Volt kavramı (Potansiyel Fark) 251
Direnç kavramı (OHM Kanunu) 253
Güç ve enerji 255
Temel Elektronik Bileşenler 257
AVOMetreler (Multimetre) 258
Analog avometreler 259
Dijital avometreler 259
Dirençler 262
Direnç değerlerinin okunması 263
Beş ve altı renk bantlı dirençler 264
Renk tolerans bandı 265
Dirençleri gerilim bölücü olarak kullanmak 265
Diyotlar 266
Led Diyotlar 268
Transistörler (BJT) 270
MOSFET'ler 273
MOSFET ile akım kontrolü 274
Malzeme yapısı ve üretim şekillerine göre MOSFET çeşitleri 275
E-MOSFET’ler (Enhancement) 276
D-MOSFET’LER (Deplation) 277
MOSFET seçimi ve veri sayfalarının okunması 279
Kondansatörler 280
Kondansatörlerin kuplaj amacıyla kullanılması 281
Kondansatörlerin dekuplaj amacıyla kullanılması 282
Kondansatörlerin doğrulma amacıyla kullanılması 283
Raspberry Pi ve Kondansatörler 283
Kondansatör Arızaları 283
Arızalı kondansatörleri tespit etmek 284
Röleler 285
Röle sürücü kartlar 285
Rölelerin güvenilirliği 286
Rölenin MOSFET ile sürülmesi 289
Butonlar ve Anahtarlar 291
Buton gürültüsünü bastırmak 292
Breadboard ve atlatma kabloları 293

xx
 İÇİNDEKİLER

ESD (Elektro Statik Deşarj) Önlemleri 295

Neler Öğrendik? 297
Çalışma Soruları 298

8 BÖLÜM 8: GPIO PORT’LARI İLE KONTROL VE İLETİŞİM __________ 301

Raspberry Pi’ın GPIO Konnektörü 303
Raspberry Pi 1 Model B ve A/B GPIO konnektörü 303
Raspberry Pi Model B/B+ GPIO konnektörü 303
5V pin’leri 305
3.3V pin’leri 305
Ground (Şase) pin’leri 305
UART pin’leri 305
I2C pin’leri 305
SPI pin’leri 305
PWM pin’leri 306
EEPROM pin’leri 306
GPIO’nun elektriksel özellikleri 306
GPIO Pin Numaralandırması 308
GPIO/BCM numaralandırması 308
Wiring Pi numaralandırması 309
Header numaralandırması 309
GPIO Pull-up ve Pull-down Dirençleri 309
GPIO Pin’lerinin Güvenli Kullanımı 311
GPIO Pin’leri ve Kullanılması 313
UYGULAMA: /sys/class/gpio aracılığı ile GPIO port’larına yazmak 314
UYGULAMA: /sys/class/gpio aracılığı ile GPIO port’larını okumak 315
UYGULAMA: Python dili ile GPIO port’larını kontrol etmek 316
UYGULAMA: Python dili ile GPIO pin’lerini okutmak 318
UYGULAMA: Python ile 2x16 karakter LCD’nin kontrol edilmesi 319
GPIO Akım Çıkış Kapasitesini Ayarlamak 324
Wiring Pi Kütüphanesi 326
UYGULAMA: gpio aracı ile LED yakıp söndürmek 328
UYGULAMA: gpio aracı ile port’ları okutmak 329
UYGULAMA: C Dili ile LED yakıp söndürmek 329
UYGULAMA: C Dili ile butonu okutmak 330
UYGULAMA: C Dili ile DHT-11 sıcaklık / nem sensörünü okumak 332
UYGULAMA: C Dili ile LCD ekranın kontrol edilmesi 337
UYGULAMA: PHP ile GPIO Pin’lerini Web’den Kontrol etmek 338
UYGULAMA: PHP ile GPIO Pin’lerini Web’den Okutmak 340
UART port’u 341
UART Tamponu ve FIFO Mekanizması 344
UART lojik seviye dönüştürücüler hakkında 345
UART arabiriminin sınanması 346
UYGULAMA: UART üzerinden iki Raspberry Pi'ı konuşturmak 347

xxi
İÇİNDEKİLER

UYGULAMA: C Dili ile UART üzerinden veri göndermek 348

Raspberry Pi ile Arduino programlamak 349
Arduino geliştirme ortamını yüklemek ve kullanmak 350
Arduino kartını programlamak 351
Raspberry Pi ile Arduino’yu konuşturmak 353
UYGULAMA: Arduino (USB)'dan Raspberry Pi'a veri gönderilmesi 354
UYGULAMA: Raspberry Pi'dan Arduino (USB)'ya veri gönderilmesi 355
UYGULAMA: Arduino'nun (USB) analog port’larının Raspberry Pi ile okunması 357
UYGULAMA: Arduino ile Raspberry Pi'ı UART üzreinden konuşturmak 361
UYGULAMA: UART terminal emülatörlerini kullanmak 362
UYGULAMA: Web üzerinden UART ile etkileşime girmek 363
Raspberry Pi’ın komut konsolunu UART üzerinden kullanmak 365
UART üzerinden seri konsol özelliğinin etkinleştirilmesi 366
USB to Serial adaptörünün GPIO konektörüne bağlanması: 367
USB to Serial adaptörünün Windows’a tanıtılması 368
PuTTy ile terminal bağlantısının kurulması 369
I2C Port’u 370
I2C araçları ile I2C veri yolunu yönetmek 372
i2cdetect aracı 372
i2cdump aracı 373
i2cget aracı 373
i2cset aracı 373
i2c veri yolu hızını değiştirmek 374
UYGULAMA: Python dili ile BH1750 Lux sensörünü okumak 374
UYGULAMA: C Dili ile BH1750 sensörünü okumak 376
UYGULAMA: Python dili ile I2C LCD ekranı kontrol etmek 377
UYGULAMA: C dili ile I2C LCD ekranı kontrol etmek 380
UYGULAMA: Arduino ile I2C üzerinden haberleşmek 382
UYGULAMA: Raspberry Pi’a RTC modülü eklemek 385
TinyRTC modülü hakkında 387
Linux sistem zamanı işlevleri 388
SPI Port’u 388
SPI arabirimini etkinleştirmek 392
SPI port’unun veri tamponu boyutunu ayarlamak 393
UYGULAMA: SPI port’unun çalışıp çalışmadığını test edelim 394
UYGULAMA: Phyton dili ile SPI port’u üzerinden 74HC595 shift register’ını sürmek 394
UYGULAMA: C Dili ile SPI port’unun kontrol edilmesi 397
UYGULAMA: C Dili ile SPI port’unun kontrol edilmesi – 2 399
UYGULAMA: SHM (Shared Memory) üzerinden SPI’ı kullanmak 401
PWM Sinyalleri ve PWM Port’u 402
Raspberry Pi’ın PWM çözünürlüğü ve PWM modları 404
Donanımsal PWM 405
PWM.1 kanalını etkinleştirmek 406
sysfs kullanarak donanımsal PWM sinyali üretmek 406
WiringPi gpio aracı ile donanımsal PWM sinyali üretmek 409

xxii
 İÇİNDEKİLER

WiringPi C dili donanımsal PWM sinyali üretmek 410

DMA (Direct Memory Access) zamanlamalı PWM ve pigpio 410
pigpiod servisinin ağ yapılandırmasını gerçekleştirmek 412
pigpiod servisi aracılığıyla donanımsal PWM sinyali üretmek 413
pigpiod servisi aracılığıyla LED yakıp söndürmek 413
pigpiod servisi ile DMA PWM sinyali üretmek 413
pigpiod servisini ağ üzerinden kullanmak 416
pigpio C arabirimi ile DMA üzerinden PWM sinyali oluşturma 417
pigpio Python arabirimi ile donanımsal PWM sinyali oluşturma 419
pigpio Python arabirimi ile DMA PWM sinyali oluşturma 419
pigpio Python arabirimi ile servo motor kontrol etmek 420
Yazılımsal PWM 424
Python ile yazılımsal PWM oluşturmak 424
C ile yazılımsal PWM oluşturmak 426
Raspberry Pi’ın Dış Dünya ile Arabirimlenmesi 426
Dekuplaj kondansatörlerinin kullanılması 427
Sinyal giriş ve çıkışlarının tamponlanması 427
Girişlerdeki kaymanın (floating) giderilmesi 428
Kabloları kullanırken dikkat edilmesi gerekenler 428
Raspberry Pi’ı Lojik Analizöre Dönüştürün 429
Raspberry Pi’ı ile EEPROM Programlamak 430
Serial EPPROM’ların programlanması 431
I2C (Two Wire) EEPROM’ların programlanması 435
Neler Öğrendik? 435
Çalışma Soruları 436

9 BÖLÜM 9: NODE-RED İLE IOT UYGULAMALARI _________________ 439

Node-RED Nedir? 441
Kurulum ve Ayarlar 444
Servis olarak çalıştırmak 445
Güvenliğini Artırmak 445
Kimlik bilgilerini şifrelemek 445
Editör ve Admin API’ın güvenliği sağlamak 447
Dashboard’un güvenliğini sağlamak 448
Belleği artırmak 449
Servis port numaralarını değiştirmek 449
Birden fazla kopya çalıştırmak 450
Çalışma Alanı ve Akış Editörü 451
Çevrimiçi Kütüphane 454
Import ve Export 455
Dashboard’u Yüklemek ve Ayarlamak 456
Mesajlaşma Sistemi 460
Context’ler 463

xxiii
İÇİNDEKİLER

Temel Node’lar 465

inject node 465
debug node 465
function node 466
fonksiyon yazmak 466
çoklu akış için çıktı vermek 467
çoklu mesajlar 468
olayları kayıt altına almak 468
change node 469
switch node 470
template node 471
Gömülü Olarak Kullanmak 473
Hataları Yakalamak 474
Hataları izlemek 474
Konsol günlüğü 475
Yakalanabilir hatalar 476
Yakalanamayan hatalar 480
Yakalanamayan istisnalar 480
İlk Akışımızı Oluşturalım 481
İkinci Akışımızı Oluşturalım 483
UYGULAMA 1: Buton ile LED’in Kontrolü 486
UYGULAMA 2: Dashboard Aracılığıyla Bir Röle’nin Kontrolü 487
UYGULAMA 3: TTS ile Metni Sese Dönüştürmek 489
UYGULAMA 4: Telegram Uygulamasına Bildirim Göndermek 490
Adım 1: RedBot’un yüklenmesi 491
Adım 2: Yeni bir chat robotunun oluşturulması 492
Adım 3: chatId değerinin elde edilmesi 493
Adım 4: Chat robotuna mesaj göndermek 494
UYGULAMA 5: Telegram Uygulamasına GPIO Durumunu Göndermek 496
UYGULAMA 6: Eposta Mesajı Göndermek 497
UYGULAMA 7: DHT11/DHT22 Sıcaklık Sensörünü Okumak 499
UYGULAMA 9: Sensör Değerlerini Veritabanına Kaydetmek 502
UYGULAMA 8: Raspberry Pi İçin Sistem Monitörü Oluşturmak 505
UYGULAMA 9: Hava Durumunu Görüntülemek 507
UYGULAMA 10: Herhangi Bir Web İçeriğini Parsellemek 511
Node-RED hakkında daha fazla kaynak 514
Neler Öğrendik? 515
Çalışma soruları? 516

10 BÖLÜM 10: KAMERA MODÜLÜ ________________________________ 519

CSI Kamera Modülü ve Uygulamaları 521
Raspberry Pi CSI Kamera Modülleri 522

xxiv
 İÇİNDEKİLER

Diğer CSI Kamera Modülü Alternatifleri 523

CSI Kamera Modülünün Bağlanması ve Etkinleştirilmesi 524
CSI kamera Modülünün Sınanması 525
CSI Kamera ile Fotoğraf Çekmek 525
Fotoğrafın çözünürlüğünü ve kalitesini ayarlamak 526
Fotoğraf çekim seçenekerini ayarlamak 526
EXIF bilgisi eklemek 527
Hızlandırılmış video (timelapse) kaydetmek 528
CSI Kamera ile HD Görüntü Kaydetmek 529
CSI Kamera ile Ağ Üzerinden h.264 Görüntü Akışı Yapmak 529
USB Web Kamerasını Kullanmak 531
USB web kamerasının teknik özelliklerini öğrenmek 532
USB web kamerası ile resim kaydetmek 532
USB web kamerası ile timelapse görüntüler kaydetmek 533
Birden fazla USB webcam'i kullanmak 533
Kamera ile Ağ Üzerinden MJPEG Biçimli Görüntü Akışı Yapmak 534
Motion Aracı ile Harekete Duyarlı Güvenlik Sistemi Kurmak 536
motion aracının kalibre edilmesi 538
motion aracının desteklediği olaylar 539
motion aracı ile resim kaydı 540
motion aracı ile video kaydı 541
mjpeg_streamer ve motion’ı açılışta başlatmak 542
Motion’ın başlangıcındaki hatalı algılamaları bertaraf etmek 543
UYGULAMA: motion aracı ile sesli alarm sireninin tetiklenmesi 544
UYGULAMA: Birden fazla kamerayı motion ile kullanmak 545
Motion’ın Disk Alanı Kullanımını Sınırlandırmak 546
RPCWI ile CSI Kamerayı Web Üzerinden İzlemek 547
RPCWI ile CSI Kamerayı Paylaşmak 550
MotionEyeOS ile Raspberry Pi'ı Güvenlik Kamerası Gözetim Çözümüne Dönüştürmek 551
MotionEyeOS’u yapılandırmak 552
MotionEyeOS’a kamera eklemek 553
MotionEyeOS ile kapsamlı bir güvenlik kamera sistemi oluşturma hakkında 558
MotionEyeOS kayıt dosyalarına erişmek 559
Farklı Lokasyonlardan Kamerayı İzlemek 559
Mobil cihazlardan kamerayı izlemek 560
Masaüstü bilgisayarlardan kamerayı izlemek 561
Kerberos.io Projesi ile Güvenlik Kamera Sistemi 562
Neler Öğrendik? 562
Çalışma Soruları 562

11 BÖLÜM 11: SES İŞLEVLERİ ____________________________________ 565

ALSA Mimarisi ve Ses İşlevleri 567
Ses cihazlarını ayarlamak ve sınamak 568

xxv
İÇİNDEKİLER

Sesi Wav Biçimiyle Kaydetmek 570

Sesi Mp3 ve Ogg Biçimlerine Dönüştürmek 570
Sesi MP3 Olarak Kaydetmek 571
SoX (Sound eXchange) ile Kayıt Yapmak 572
Mikrofonu Varsayılan Ses Çıkışına Yönlendirmek 572
Sesi Sürekli Olarak Kaydetmek 573
SoX ile Sese Efekt Eklemek 574
Sadece Ortamda Ses Olduğunda Kayıt Yapmak 574
Uzak bir ağ Konumundan Ses Aktarmak 576
Raspberry Pi’ı Konuşturmak 577
espeak ile Raspberry Pi’ı konuşturmak 578
Google ile Raspbery Pi’ı konuşturmak 579
İnternet Radyosu Kurmak 579
Icecast2 kurulumu 580
Icecast2 yapılandırma ayarları 581
Darkice kurulumu 582
Oluşturulan ses akışını dinlemek 583
Raspberry Pi'ı FM Radyo Vericisine Dönüştürmek 584
Neler Öğrendik? 587
Çalışma Soruları 587

12 BÖLÜM 12: SUNUCU SERVİSLERİ VE AĞ UYGULAMALARI _________ 589

Apache Web Sunucusunu Kurmak 591
Apache’nin varsayılan sayfasını değiştirmek 592
Apache’nin yayın dizinini ayarlamak 593
Apache Web Sunucusunu Sistemden Kaldırmak 595
Apache’ye PHP Eklentisinin Kurulması 595
PHP’nin hata yakalama ve kaydetme seçeneklerini ayarlamak 596
php.ini: display_errors seçeneği 597
php.ini: error_reporting seçeneği 597
php.ini: log_errors seçeneği 598
php.ini: error_log seçeneği 598
Apache’ye PHP-MySQL Eklentisinin Kurulması 598
Nginx Web Sunucusunu Kurmak 598
Nginx Web Sunucusuna PHP Kurmak 600
Sık Kullanılan Nginx Yapılandırma Seçenekleri 602
worker_process seçeneği 602
worker_connections seçeneği 602
server_tokens seçeneği 602
FTP Sunucusu Kurmak 603
ProFTPD FTP Sunucusunu Kurmak 603
ProFTPD İçin Kullanıcı Oluşturmak 604
ProFTPD Kullanıcısını Silmek 605

xxvi
 İÇİNDEKİLER

vsftpd FTP Sunucusunu Kurmak 605

vsftpd FTP Oturumlarını canlı olarak izlemek 606
vsFTPd’ye Yeni bir FTP kullanıcısı eklemek 607
FTP Sunucusuna Bağlanmak 607
MariaDB (MySQL) Veri tabanı Sunucusu 609
Veri tabanı sunucusunu kurmak 610
Veri tabanı sunucusunu başlatmak 610
Veri tabanı yönetici kullanıcısının varsayılan parolasını değiştirmek 610
Veri tabanı sunucusuna bağlanmak 611
Veri tabanı sunucusuna localhost dışından bağlanmak 613
Veri tabanı sunucusunda yeni bir kullanıcı tanımlamak 614
Veri tabanı kullanıcısının parolasını değiştirmek 615
Veri tabanı sunucusunu yapılandırmak 615
Veritabanlarını yedeklemek ve geri yüklemek 617
Veri tabanı sunucusunun günlük (log) kayıtlarını incelemek 618
Veri tabanı yönetimi için phpMyAdmin’i kullanmak 618
SAMBA Sunucusu Kurmak 621
Samba İle bir dizin paylaştırmak 622
Samba ile bir sistem dizinini paylaştırmak (/var/www/) 623
Create Mask ve Force Create Mode seçenekleri 624
Samba kullanıcısı eklemek ve silmek 625
Samba kullanıcısının parolasını değiştirmek 625
Samba paylaşımına Windows üzerinden erişmek 626
Samba komut satırı araçları ile hâkimiyetinizi artırın 626
Smbclient aracı ile paylaşımları listelemek 626
Kullanımda olan samba paylaşımlarını görme 628
Ağdaki tüm samba paylaşımlarını listelemek 629
Bir samba paylaşımını bir Raspberry Pi dizinine bağlamak 629
Samba paylaşımını açılışta otomatik bağlamak 630
Samba ile Hata Ayıklamak 630
Smbclient aracının hata ayıklama özelliğini kullanmak 631
Samba sunucusunu hata ayıklamak üzere yapılandırmak 631
Varsayılan karakter setinden (tr_TR.UTF-8) kaynaklanan sorunlar 632
Bilgisayar adından (hostname) kaynaklanan sorunlar 632
Samba kullanıcılarının görüntülenmesi 632
Samba sunucu rolü ve güvenlik düzeyi 633
Windows'ta samba oturumlarının açık kalması 633
Samba sunucusunu sistemden kaldırmak 634
CUPS Yazdırma Sunucusunu Kurmak 634
CUPS nedir? 635
CUPS’a Yeni Bir Ağ Yazıcısı Eklemek 636
CUPS Hizmetini cupsd.conf Aracılığı ile Yapılandırmak 639
Windows bilgisayarına CUPS ağ yazıcısını tanıtmak 640
Sorun Giderme 641
CUPS Hizmetini Sistemden Kaldırma 644

xxvii
İÇİNDEKİLER

VPN Sunucusu Kurmak 644

VPN bağlantısının çalışma şekli 646
VPN kurulumundan önce yapılması gerekenler 646
VPN sunucusunun kurulması 646
VPN istemcisi eklemek 648
VPN bağlantısı gerçekleştirmek 650
Windows ortamında VPN bağlantısının kurulması 650
Raspbian üzerinde VPN istemcisi ile bağlanmak 652
Android ortamından VPN bağlantısının kurulması 652
VPN sunucusunun yönetilmesi 654
Aktif VPN bağlantılarının listelenmesi 656
Geçerli istemci sertifikalarının listelenmesi 657
İstemcinin sertifikasını iptal etmek 657
İstemcilere sabit IP ataması yapmak 657
Günlük kayıtlarını incelemek ve hata ayıklamak 658
VPN sunucusunu kaldırmak 659
Wordpress ile Dünyaya Açılın 659
Wordpress kurulumu 660
Wordpress eklentileri 664
Wordpress kaynakları 664
RaspAP ile Raspberry Pi'ı Kablosuz Erişim Noktasına Dönüştürmek 665
RaspAP: Wi-Fi istemciyi yapılandırmak 666
RaspAP: Configure Networking 667
RaspAP: Configure Hotspot 668
RaspAP: Configure DHCP 668
RaspAP: Configure Auth 669
RaspAP: System 670
RaspAP: OpenVPN ve TorProxy arabirimlerini etkinleştirmek 670
RaspAP: Sistemden kaldırmak 671
Pi-hole ile Reklamları Kara Deliğe Gönderin 671
Raspberry Pi’ı 7/24 Torrent Kutusuna Dönüştürmek 675
SSH’ı güvenli hale getirmek 679
Parolasız SSH Oturumu Açmak 680
E-posta göndermek 682
ArpWatch ile Ağdaki Davetsiz Misafirlerden Haberdar Olmak 683
ArpON ile Ağ Güvenliğini Artırmak 684
Raspberry Pi’a Dinamik İnternet IP Adresi Üzerinden Erişim Sağlamak 686
Raspberry Pi’ı İnternete Açmak (ngrok) 688
CloudFlare Nedir? 690
CloudFlare dinamik alt alan adını Raspberry Pi ile güncellemek 691
ipcalc aracı ile IPv4 yapılandırmasını hesaplamak 694
Raspberry Pi ile Diğer Bilgisayarları Uzaktan Başlatmak 695
Neler Öğrendik? 696

xxviii
 İÇİNDEKİLER

Çalışma Soruları 697

13 BÖLÜM 13: RASPBERRY PI’I ETKİN KULLANIN __________________ 699

NOOBS ile Birden Fazla İşletim Sistemi Kurun 701
ADIM 1: NOOBS LITE kurulum yardımcısını edinmek 701
ADIM 2: Kurulum yardımcısını SD karta yazmak 702
ADIM 3: Kurulum yardımcısını kullanarak işletim sistemini yüklemek 704
NOOBS ile katılımsız kurulum 705
Raspberry Pi’ı Şifreleyerek Koruyun 706
VeraCrypt ile şifrelemek 706
VeraCrypt ile şifreli konteyner oluşturmak 708
VeraCrypt konteynerini bir dizine bağlamak 711
VeraCrypt konteynerini ayırmak 711
VeraCrypt konteynerinin parolasını değiştirmek 712
encryptfs ile şifrelemek 712
Dosyaları güvenli şekilde silmek 714
Multitail İle Ekranı Log Monitörüne Dönüştürmek 717
Tmux Çoklayıcısı ile Terminal Ekranını Etkin Kullanmak 718
Tmux oturumu (session) oluşturmak ve yok etmek 720
Tmux oturumu içinde pencere oluşturmak 721
Tmux penceresi içinde paneller oluşturmak 721
Tmux hakkında bazı ipuçları 722
Tmux kısa yolları 723
Tmux’ı kullanışlı hale getirin 724
Multi Tab Putty (MtPutty) 725
Medya Oynatıcı Kurmak 727
Ekran Görüntüsü Kaydetmek 728
DietPi Raspberry Pi Dağıtımı 728
DietPi'ı kurmak 729
DietPi'ı başlatmak 729
dietpi-config aracı ile yapılandırma 730
dietpi-software aracı ile yazılım yükleme 731
dietpi-update aracı ile güncelleme 731
dietpi-backup aracı ile yedekleme 732
dietpi-drive_manager 732
Diğer araçlar 732
Kali Linux Kurulumu 732
GoogleAuthenticator ile 2 Adımlı Doğrulamaya Geçmek 734
Terminal Tabanlı Web Tarayıcı Kullanmak 735
Android’den Terminal Bağlantısı Kurmak 737
SSL Bağlantıları İçin Üçüncü Parti Sertifika Yüklemek 737
Neler Öğrendik? 739
Çalışma Soruları 739

xxix
İÇİNDEKİLER

14 BÖLÜM 14: SİSTEM BAŞARIMINI İZLEMEK ______________________ 741

Bellek (RAM) Kullanımını Analiz Etmek 743
Belleğin (RAM) kullanım amacı 743
Bellek işletim sistemi tarafından nasıl kullanılır 743
İşletim sisteminin bellek organizasyonu 744
Swap boyutunu arttırmak 746
İşlemci (CPU) Kullanımını Analiz Etmek 747
top aracı ile işlemci başarımını canlı izleyin 748
top arabiriminin okunması 748
top arabiriminin kullanılması 751
top aracının komut satırı seçenekleri 752
işlemci (CPU) ortalama yük değerlerinin yorumlanması 752
htop ile işlemci başarımını canlı izleyin 753
htop arabiriminin okunması 754
htop arabiriminin kullanılması 755
htop arabiriminin görünümünü özelleştirmek 756
cpulimit aracı ile işlemci kullanımını sınırlandırın 757
iotop Aracı ile Giriş/Çıkış (I/O) Başarımını İzlemek 758
RPI-Monitor ile Başarım Durumunu Web Üzerinden İzlemek 760
MonitoriX ile Başarım Durumunu Web'den İzlemek 762
Grafikleri özelleştirmek 765
Alarm üretmek 765
Çoklu host izleme 766
E-posta raporları 767
Büyük Dosyaları Tespit Etmek 768
SD Kartın Hızını Arttırmak 769
Sysbench ile Raspberry Pi’ın Başarımını Ölçmek 770
Sysbench ile dosya sistemi başarımını sınamak 770
Sysbench ile CPU başarımını sınamak 772
Sysbench ile RAM başarımını sınamak 773
memtester ile RAM başarımını sınamak 774
Neler Öğrendiniz? 775
Çalışma Soruları 775

15 BÖLÜM 15: SORUN GİDERMEK ________________________________ 777

Dosya Sistemi Kullanım Miktarını Analiz Etmek 779
Disk Dolu Hatası 780
Disk temizliği yapmak 781
Grafik ortamda disk temizleme araçlarını kullanmak 781
Gereksiz Grafik Kullanıcı Arabirimi (GUI) Dosyalarını Kaldırmak 782
Dosya Sisteminin Yapısı (SD Kart) ve Onarım 782
Bozulan veri(file) bloklarının onarılması 783
Bozulan superblock’ların onarılması 784

xxx
 İÇİNDEKİLER

Raspberry Pi’ın Açılış Başarımını Analiz Etmek 785

Dosya Sistemi Hatalarının Açılışta Otomatik Onarılmasını Sağlamak 787
Disklerde Hata Taraması Gerçekleştirmek 788
dd aracı ile okuma sınaması gerçekleştirmek 788
badblocks aracı ile yazma/okuma sınaması gerçekleştirmek 788
smartctl aracı ile dâhili kondisyon sınaması gerçekleştirmek 789
diskin SMART yeteneklerini ve özniteliklerini listelemek 790
offline sınama gerçekleştirmek 793
short sınaması gerçekleştirmek 794
long (extended) sınaması gerçekleştirmek 795
grafik ortamda smart taraması gerçekleştirmek 796
dmesg ile Açılış Mesajlarını Görüntülemek ve Yorumlamak 796
logwatch ile Sistem Günlüklerini Analiz Etmek 798
Raspberry Pi açılmıyor 799
Çekirdek Hata Ayıklama (debug mode) Kipi 799
Rasberry Pi’ın Firmware’ini Elle Güncellemek 800
Raspberry Pi 3 ve öncesini güncellemek 800
Raspberry Pi 4 ve sonrasını güncellemek 801
Isınma Sorunları 802
Aktivite LED’inin söyledikleri 804
Unutulan Parolayı Sıfırlamak 805
Neler Öğrendiniz? 806
Çalışma Soruları 806

16 DİZİN ______________________________________________________ 809

xxxi
1 BÖLÜM 1: RASPBERRY PI’A GİRİŞ

Bölüm

RASPBERRY PI’A GİRİŞ

Bu bölümde genel olarak Raspberry Pi ‘a bir giriş yaparak onu kullanabileceğiniz alanlar ve içinde yaşadığımız
yüzyılın teknolojisine damgasını vurmuş Linux ve GNU felsefesi hakkında bilgi sahibi olacağız. Eğer açık kaynak
felsefesi ve Linux ile henüz tanışmadıysanız, Raspberry Pi ve bağlantılı teknolojilerinin bel kemiğini oluşturan bu
muhteşem felsefe ve faydalarınIN hoşunuza gideceğini düşünüyorum. Bu bölümde, Linux ve özgür yazılım
teknolojileri üzerinde çalışan ve sözünü ettiğim felsefenin Türkiye’de vücut bulmuş hali olan Linux Kullanıcıları
Derneği’ne (LKD) ve çalışmalarına da değineceğiz. LKD, Linux ve Raspberry Pi konusunda destek alabileceğiniz
güzel bir yardımlaşma topluluğudur.
Raspberry Vakfının ürettiği birçok Raspberry Pi modeli mevcut; her biri farklı kullanım amaçlarına hitap ediyor,
farklı donanım ve yazılım birimleri ile çalışıyorlar. Raspberry Pi’a giriş yapacağımız bu bölümde, Raspberry Pi’ın ne
olduğu, onunla neler yapılabileceği ve Raspberry Pi kurulumu için gerekli çevre birimlerine nasıl karar
verebileceğinizi öğreneceksiniz. Size en uygun Raspberry Pi modelini ve işletim sistemini seçmeyi ve nasıl satın
alabileceğinizi bu bölümde öğreneceksiniz.
Ayrıca, Raspberry Pi’ın donanımsal özelliklerini geliştiren/artıran eklenti (HAT) kartları hakkında bazı tanıtıcı
bilgilere de yer vermeyi uygun buldum. Bölümün sonuna Raspberry Pi konusunda yardım alabileceğiniz ve kaynak
olarak kullanabileceğiniz bir liste ekledim. Başınız sıkıştığında gerek bana gerekse de bu kaynaklara başvurmaktan
çekinmeyin; açık kaynak toplulukları yardımlaşma ve paylaşma üzerine kuruludur.

1
 ÇALIŞMA SORULARI

16 DİZİN

DİZİN

 *
Ͳ,571
*,91,103

! .
!,90
.,95,114
!!,92
.(nokta),94
.S.M.A.R.T,174
" ..,95
./,93
",92
.bash_history,629
.bashrc,170
# .deb,138,643
.dts,198
#,113,432 .rpm,643
.tmux.conf,724
$
$,92 /
/,432
% /bin,87
/bin/false,122,604
%,614 /bin/nologin,122
/bin/sh,805
& /boot,88,199
/boot/cmdline.txt,367,394,787,799
&,92,111,543,583 /boot/cmdlines.txt,220
&&,630 /boot/config.txt,224,367,374,386,406,727,769
/dev,87,88,343
/dev/null,88,788
/dev/ramX,205

809
DİZİN

/dev/random,89 /home/pi/ftp,606
/dev/root,206 /lib/systemd/system,147
/dev/sda1,112 /lib/systemd/system/,153
/dev/serial0,347,348,363 /lib/systemd/system/cron.service,152
/dev/spidev0.0,394 /lib/udev/hwclockͲset,387
/dev/ttyAMA0,343 /lost+found,87
/dev/ttyUSB0,343 /media,88,112
/dev/vide0,531 /mnt,88,112,168
/dev/video0,533,543,545 /mnt/usb,161
/dev/video1,535,545 /opt,88
/dev/video2,533 /proc,88,109,193,199
/dev/zero,88 /proc/asound,568
/etc,88 /proc/asound/cards,567,568
/etc/apt/sources.list,134 /proc/cpuinfo,199,200
/etc/arpon.sarpi,685 /proc/deviceͲtree,199
/etc/cron.daily/,106 /proc/deviceͲtree/model,199
/etc/darkice.cfg,582 /proc/meminfo,189,203,744
/etc/default/cron,144 /proc/sys/kernel/osrelease,133
/etc/default/rcS,787 /root,88
/etc/fstab,630 /run,88
/etc/hosts,99 /sbin,88
/etc/icecast2/icecast.xml,580 /sbin/init,805
/etc/interfaces,733 /service,170
/etc/modprobe.d/raspiͲblacklist.conf,223 /srv,88
/etc/monitorix/monitorix.conf,763,765 /sys,88
/etc/motion/motion.conf,539 /sys/class/gpio,313
/etc/mysql/mariadb.cnf,615 /sys/class/gpio/,314
/etc/mysql/mariadb.conf.d/50Ͳserver.cnf,615 /sys/class/pwm/,406
/etc/network/interfaces,230,232 /sys/class/pwm/pwmchip0,406
/etc/nginx/sitesͲavailable/default,600 /sys/devices/,199
/etc/openvpn/ccd,658 /sys/firmware,199
/etc/openvpn/easyͲrsa/pki,648 /sys/firmware/devicetree/,199
/etc/openvpn/easyͲrsa/pki/crl.pem,657 /sys/firmware/devicetree/base,199
/etc/openvpn/easyͲrsa/pki/index.txt,657 /tmp,88,116,142,781
/etc/openvpn/server.conf,654,656 /usr,88
/etc/osͲrelease,133 /usr/bin,763
/etc/passwd,99,121,616 /usr/bin/mysql_secure_installation,611
/etc/php/7.0/cli/php.ini,596 /usr/sbin/cron,152
/etc/profile,106 /usr/sbin/nologin,607
/etc/proftpd,604 /usr/sbin/ssmtp,682
/etc/proftpd/proftpd.conf,604 /usr/share/arpwatch/ethercodes.dat,684
/etc/raspap,666 /usr/share/doc/darkice/examples/,582
/etc/resolv.conf,78 /usr/share/man,125
/etc/samba/smb.conf,634 /usr/share/sounds/alsa/,578
/etc/service,170 /var,88,780
/etc/services,99 /var/cache/locate/locatedb,106
/etc/shadow,121 /var/lib/arpwatch/arp.,683
/etc/shells,607 /var/lib/monitorix/htpasswd,765
/etc/spi.service.conf,402 /var/log,80,598,781
/etc/ssh/sshd_config,679,680 /var/log/auth.log,120
/etc/ssl/certs,738 /var/log/boot.log,98
/etc/ssmtp/ssmtp.conf,682 /var/log/cron.log,144
/etc/suders,118 /var/log/cups/error.log,643
/etc/systemd/network/04Ͳeth0.network,239 /var/log/cups/error_log,639
/etc/systemd/network/08Ͳwlan0.network,238 /var/log/dmesg.log,796
/etc/systemd/system/,153 /var/log/mail.log,683
/etc/systemd/system/multiͲuser.target.wants/,154 /var/log/messages,76,98
/forcefsck,787 /var/log/mysql/error.log,617,618
/home,87 /var/log/mysql/mysql.log,617,618
/home/pi/.nodeͲred,445 /var/log/mysql/mysqlͲslow.log,617
/home/pi/.nodeͲred/settings.js,445,447 /var/log/mysql/slow.log,618

810
 ÇALIŞMA SORULARI

/var/log/openvpn.log,654,658 1
/var/log/openvpnͲstatus.log,656
/var/log/syslog,144,683,688 100Mbits,235
/var/log/vsftpd.log,607 10Mledi,213
/var/spool/cron/crontabs/,143 1N4007,290
/var/spool/cron/crontabs/pi,143 1N400x,289
/var/spool/cron/crontabs/root,142 1ͲWire,65,372
/var/www,593,604
/var/www/html,339,363,599,624,666
2
: 2>&1,91,143,145
2N3055,272
:p,90
3
;
3.5mm'likjak,573
;,92 3avr,126

? 4
?,91 4.63VoltuyarŦsŦ,17,198,213,218,805

@ 5
@,89 5G,66
@daily,80
@hourly,80
@monthly,80
6
@reboot,170,543,630 600/etc/wpa_supplicant/wpa_supplicantͲwlan0.conf,238
@yearly,80
7
^
7407bufferIC,427
^,432 74HC595,397,399
74HC595entegresi,394
_
_msgid,460
8
802.11ac,29,191
| 802.11g/a,29
802.11n,29
|,92,571 802.3af,21

~ A
~,89,92,95,96,594,598 A.C(AlternativeCurrent),250
~.ssh/authorized_keys,681 a2dismod,593
~/.config/htop/htoprc,757 a2enmod,593
~/.nodeͲred,447,450 AC,283
~/.nodeͲred/context/,464 AccessPoint,30,231
~/.nodeͲred/settings.js,475 ACTLed,213,224
Activebellek,745
ActiveDirectory,621,630
> Activememory,204
>,92 açŦkanahtar(publickey),680
>>,92 AçŦkkollektör,273
AdHoc,233
Addr,374
0 adduserkomutu,121
000Ͳdefault.conf,594 adminAuth,448
adminͲuser,581

811
DİZİN

AdvancedIPScanner,70 ArduinoUno,350,382
AdvancedPackagingTool,134 ArduiPi,32
AES,713 area_detect,538
affectedRows,504 arecord,570,571,586
aŒgeçiti,66 ARM,3,186
AŒgeçiti,75 ARM(AdvancedRISCMachine),187
aŒmaskesi,66 ArmCortexA53(SoC),186
AŒyapŦlandŦrmasŦ,66 Armbian,175
AŒyazŦcŦsŦ,640 ARMv7r5,201
AkŦm,247,248 ARMv8ͲAkomutkümesi,186
akŦmiƔareti,17 ARP,684
akŦƔcontext’i,470 arpscannet,69
AlarmPi,40 ARPspoofing,644,685
aliexpress,332 ArpON,684
alsa,578 arpͲscan,68
ALSA(AdvancedLinuxSoundArchitecture),567 arpwatch,683
alsactl,570 arpwatch.conf,683
alsamixer,568 array,468
AltaŒmaskesi,242 asenkroniletiƔim,341
AMBA,343 asimetrikƔifreleme,738
AmiBerry,729 atzamanlayŦcŦsŦ,144
amin,104 AT24C32,386
amixer,569 atime,105
Amper,248,258 AtMega,361
ampersant,169 AtMega328P,351
anahtar,291 ATMEL,350
anahtar(switch),291 ATTRIBUTE_NAME,791
analogavometre,259 ATXgüçkaynaŒŦ,19
Analogavometre,259 AUDI_R,210
analogmultimetre,259 AUDIODEVICEDRIVERS,577
Android,37,646 AUDIO_L,210
AndroidThings,37 audit,476
AnonPages,745 auth,631,649
anonymous_enable,605 authͲnocache,649
Apache,363,591,690 authorized_keys,681
apache2,591 AuthPass,682
apachectl,594 AuthUser,682
aplay,578 autoͲgain,568
aproposkomutu,127 autoremove,79,781
APT,134 avahiͲdaemon,68
aptͲcache,138 availablememory,744,749
aptͲcachepolicy,136 avconv,528,533
aptͲcachesearch,138 avometre,258,259
aptͲcacheshow,139 AygŦtaŒacŦ(deviceͲtree),198
aptͲget,79,134
aptͲgetautoclean,138
aptͲgetautoremove,79,138
B
aptͲgetclean,79 backpowering,23
aptͲgetdownload,135 BackTrack,732
aptͲgetinstall,135,138 badsector,167
aptͲgetͲͲpurge,138 badblock,788
aptͲgetremove,138 badͲsector,789
aptͲgetupdate,78 balena,49
aptͲgetupgrade,78,137 balenaEtcher,48,49
aptitudepaketyöneticisi,137 base_dir,764
arch,201 base_url,764
ArchLinuxARM,39 bash,89,93,170
ArchWiPi,40 basicͲauthentication,365
Arduino,346,349,353 basicͲauthentication,365
ArduinoIDE,126,351 BC547B,272
Arduinoresetpini,362 BCMGPIOnumaralandŦrmasŦ,308

812
 ÇALIŞMA SORULARI

BCMnumaralandŦrmasŦ,308 C
BCM237,374
BCM2708,195,201 c:",87
BCM2827,185 CA(CertificateAuthority),650
bcm2835,568 CAsertifikalarŦ,801
BCM2835,326,345,391 cachememory,744
BCM2837,185 Cached,203
BCM2837B,183 Cachedmemory,203,754
BCM283x,184,189,211 CachedMemory,746
BCM857BS,210 CAM1_CN,523
bcrypthash,447 CAM1_CP,523
BeagleBone,442 CAM1_DN0,523
Beslemeadaptörü,16 CAM1_DP0,523
bestͲeffort,760 canim.wav,579
betik,92 catkomutu,97
beyz,271 catchnode,474,476,480
bg(background)komutu,111 cdkomutu,95
BH1750,374 CDN,690
BIOS,224,431 cert,650
bindͲaddress,616 CGI,600
bitRateMode,582 CH/HLͲ340,351
bitsPerSample,582 CH340,361
BJT,312 CH341,354
BJTtransistör,270 changenode,464,469
Bleachbit,781 channel,582
blk,205 CharacterSet,63
blokaygŦt,759,783 chatbot,492
blowfish,109 checksum,161
Bluetooth,191,223,730 chmod,93,118
Bluetooth4.2LE(lowenergy),191 chmod(changemode)komutu,113
BogoMIPS,201,202 chown,118
bonjourservisi,68 chown(changeowner)komutu,117
boot,799,800 Chrome,602
bootblock,782 ChromeOS,37
bootcode.bin,211 ChromiumOS,37
bootloader,194,219 chroot_local_user,605
Bootloader,48,211 CIFS,178
bounce,292,486 cifs,630
Bounce,746 cipher,649
bozuksektör,789 Class,636
Breadboard,293 clean,79
BrickPi,31 cli,596
Bridgedmod,649 ClientAliveInterval,680
broadcast,241,649 clientͲtoͲclient,655
Broadcom,185,800 clock,388
Browsing,640 CloudFlare,690
bs,157 CloutPrint,729
BS170,279,312 cluster,795
BSC(BroadcomSerialController),374 cmd.exe,577
buffermemory,744 cmdline.txt,54,67,75,76,212,220,367,805
Buffers,203,754 cmin,104
Buffersmemory,203,754 CMOS,428
bufferSecs,582 CommitLimit,746
burstͲsize,581 Committed_AS,746
Bus001,204 Componenttester,258
buton,291 CONF_SWAPSIZE,746
butongürültüsü,292 config.txt,199,212,224,367
Bütünlükkontrolü,161 conflicts,139
Context,463
Country,63
cp(copy)komutu,99

813
DİZİN

cpio,643 dB(desibel),235,568
CPU,211 dbconfigͲcommon,620
CPUgüçtüketimi,220 DC,283
CPUyükü,749 DCakŦm,785
cpuinfo,201,602 dd,48,160,788,795
cpuinfo_cur_freq,202 ddkomutu,156
cpuinfo_max_freq,202 ddclient,687
cpuinfo_min_freq,202 ddclient.conf,687
cpulimit,757 DDOS,690
CR2032,388 deamon,81
CRC,162,790 Debian,87,134
createmask,624 Debounce,486
CreativeCommons,185 debug,475
criticalͲchain,786 debugmode,799
crlͲverify,655 debugnode,453,461
cron,144,533,693 Debugnode,465
Cron,141,170 DebugNode,453
crontablosu,142 Debugoutput,453
cron.log,145 debugpanel,474
crond,79 dekuplaj,427
cronjob,630 Dekuplajkondansatörü,282
crontab,80,170,223,231,542 DELAYLOGIN,787
crontabaracŦ,141 Deluge,729
CSI,65 Delugetorrentistemcisi,675
CSI(CameraSerialInterface),190,521 deluserkomutu,123
CSIkonnektörü,523,524 deneytahtasŦ,293
ctime,105 dentry,782
CUPS,634,639 depends,139
CUPS(CommonUNIXprintingsystem),635 DeplationMOSFET,275
cupsd.conf,635,639 DeplationtipMOSFET,273
cupsenable,644 desibel(dB),236
curl,493 despeckle,557
curlaracŦ,543 device,582
CurrentPendingSectorCount,793 devicedriver,347
CustomPiOS,40 devicetree,406
cutecom,362 devicetreeoverlays,199
Cutecom,363 df,58,628,779,780
cvlc,529 df(diskfree)komutu,106
CypressCYW43455,184,191 dfkomutu,206
DHCP,66,649,667,671,686
dhcpcd,67,74,80
Ç dhcpcd.conf,74
çekirdekmodülleri,350 dhcpcd.service,785
çokgörevlilik,336 DHT11,332,499
Çözünürlük,64 DHT22,499
DIP(DualinͲlinepackage),262
DISKREAD,759
D DISKWRITE,759
D.C(DirectCurrent),250 DISPLAY,728
daemon,536 DISPLAY=:0,531
daemontools,170 DietPi,728
daemonͲreload,155 DietPidaŒŦtŦmŦ,35
daemontools,170 dietpiͲautostart,732
daily,767 dietpiͲbackup,729
darkice,579 dietpiͲcleaner,732
Darkice,582 dietpiͲconfig,729
dashboard,452 dietpiͲdrive_manager,729
Dashboard,448 dietpiͲlauncher,729
datadir,616 dietpiͲlogclear,732
date,526 dietpiͲprocess_tool,732
datekomutu,120 dietpiͲsoftware,729

814
 ÇALIŞMA SORULARI

dietpiͲsync,729,732 EEPROM(ElektrikileSilinebilenProgramlanabilenSalt
DiffieͲHellman,655 OkunurBellek),209
Dijitalavometre,259 EEPROMprobbing,433
Directory,96 Elektrikseldirenç,253
Dirençler,262 Elektrikselgüç,253,255
Dirty,745 elektromanyetikalan,428
diskdump,156 elinks,735
diskimajŦ,157 ElipticCurves,647
DiskimajŦ,160 embeddedsystem,52
diskkalŦbŦ,157 emergencykipi,150
Disk_Shift,793 emetör,271
display_errors,597 EMK(elektromotorkuvveti),297
display_power,198 emmc,194
distͲupgrade,220,800 eMMC,13
Diyot,266 EͲMOSFET,276
dizin,87 Empedans,263
DMA(DirectMemoryAccess),198 EmulationStation,37
dmesg,229,642,784,796 EN25F40,431
dmesgkomutu,229 enable_uart,367
DMG2305UX,210 enable_zoom,764
DͲMOSFET,278 encoder,420
DNS,76,77,671,687,690 encryptfs,712
DNSsunucu,66,76 EncryptionAlgorithm,709
DocumentRoot,594 endüktans,263
doŒrupolarma,266 Enerji,256
doŒrultmadiyodu,267 Enerjitüketimi,214
domain_name_servers,74 Enhancementmosfet,273
dosya,87 EnhancementMOSFET,275
DPI(ParallelRGBDisplay),14 envkomutu,106
dpkgͲͲgetͲselections,136 enx,73
DROP,614 enx*,73
DropbearSSH,731 EOF(EndofFile)karakteri,90
DropͲoutgerilimi,313 epoxzamanŦ,388
DS(DATASERIAL),399 Errorloggingcapability,791
DS1307,386 error_page,601
DS18B20,388 error_reporting,597
DSI,305 ErrorPolicy,640
DSIarabirimi,190 ESD,296,297
dtoverlay,407 ESD(ElektrostatikdeƔarj),296
du,107,779 espeak,169
du(diskusage)komutu,107 Espeak,578
duration,582 espeakaracŦ,153
dutcy_cycle,408 ESR(eƔdeŒerdirenç),258
dutycycle,403 etcetera,88
Etcher,175
eth0,66,73,74,241
E eth1,73,74
E_ALL,597 Etherwake,695
E_DEPRECATED,597 event_gap,538,542
E_ERROR,597 Execstart,154
E_NOTICE,597 eXecute,115
E_PARSE,597 exFAT,168,710
E_STRICT,597 exfatͲfuse,168
E_WARNING,597 exfatͲutils,168
e2fsck,785 EXIF,541
echo,540 EXIF(ExchangeableImageFile),527
echokomutu,348 exif_text,541
ecryptfs,713 exit,169
EDID(GeniƔletilmiƔEkranKimlikBilgileri),209 ExpandFileSystem,57
edidparserprogramŦ,209 Ext4,160,710
EEPROM,192,212,219,303,306,386,430,799,801 ExtJSFramework,675

815
DİZİN

F fritzing,293
from_address,767
fail2ban,680 fsck.mode,787
fakeͲhwclock,385,387 fsck.repair,787
Fat32,160 FSCKFIX,787
FAT32,205,211 fstab,630
fbsetkomutu,209 fswebcam,532
FCC,191 FTP,178,552,603
FCC(Amerikan7letiƔimKomisyonunun),192 FTPSunucu,729
FCC(FederalCommunicationsCommissions),215 ftpd.passwd,604
fdisk,167 ftpd_banner,605
fdiskkomutu,205 FujitsuINTELLIEDGEA700Appliance,442
FDXledi,213 fullduplex,390
FFC[flexibleflatcable],190 FullͲDublexiletiƔim,342
FFmpeg,528 fullͲduplex,435
ffmpeg_output_movies,542 FullPageOS,39
ffmpeg_video_codec,542 fullͲupgrade,137
fgkomutu,112 functionnode,462,466
FIFO(FirstInFirsOut),344
FIFOTRL(TransmitTriggerLevel),345
fileio,770
G
Filezilla,135 G/ÇbaƔarŦmŦ,758
FileZilla,82,559,608 gain,568
find,768 gateway,66,75
findkomutu,102 gauge,459
findmnt,783 general_log,617
Fing,71 general_log_file,617,618
fingerkomutu,123 GentooLinux,39
Firefox,135 gerçekzamanlŦçalŦƔma,336
FireFox,155 gerilimbölücü,265
firmware,165,185,194,212,219,789 GETisteŒi,543
fixup.dat,211 getUpdates,494
FizikselAdres,684 gid,604
flanger,574 github,364
flashboot.ru,165 global_zoom,764
flashrom,435 gmail,682
flashromaracŦ,431 GMT,59
flashrom.org,431 GMT(GreenwichMeanTime),121
flowcontext,470 GMT+2,121
flow.json,464 gnomeͲschedule,143
flows_raspberrypi_cred.json,446 GNUaraçlarŦ,7
FLUSHPRIVILEGES,614 GNUGenelKamuLisansŦ,6
FMradyo,191 Google,37,76,77,78,579,786
FMvericisi,584 GoogleAuthenticator(GA),734
Folder,96 Gparted,54,163
footer_url,766 gpartedprogramŦ,206
forcecreatemode,624 GPIO,270,303,313,486
forcegroup,623 GPIO(GenelAmaçlŦGiriƔÇŦkŦƔportu),303
forceuser,623 GPIO(GeneralPurposedInputOutput),303
format,583 GPIObootmodu,211
fotodiyot,270 GPIOkonektörü,21
FPGA,587 GPIO.setmode,318
fps,532 GPIO.setup,318
FPS(FramePerSecond),529 gpioreadall,316
framerate,536 gpiozero,65
frameͲrate,554 GPL,8,185
free,81,743 GPU,59,211
freekomutu,203,204 GPUbelleŒi,525
freememory,744 GPUfirmware,185,801
FreeBSD,39 GrafikçözünürlüŒünüayarlamak,64
FrekanskirliliŒi,231 GRANT,503

816
 ÇALIŞMA SORULARI

graph_enable,765 HTML,483
graphical.target,62,149 htop,744,753
graps_per_row,766 htopkomutu,220
Greenwich,121 httpbasicauth,544
grep,144,228,797 httpd_builtin,764
grepkomutu,99 humidity,509
gridstack,443 Hwaddr,684
group,113 hwclock,387,388
groups,766 HYST,325
GͲSenseErrorRate,792
GSmartControl,796
GTK+,61
I
gtkwave,430 I2C,65,305,307,326,336,346,382,392,431,435
GUI,60 I2C(InterͲIntegratedCircuit),370
guid,104,115 I2CEEPROM,435
guidbit,116 I2Cextender,371
gunzip,618 I2CLCD,377
güçbeslemeadaptörü,17 IBSS,233
Güçtasarrufu,232 ICtester,258
güçtüketimini,220 IceCast,729
güncelleme,79 IceCast2,583
güneƔpaneli,19 IDE,789
gzip,157,617 IGFET,276
IMAP,498
H IMX219,523
Inactivememory,204
h264,529 InactiveMemory,745
H264,197 InfluxDB,505
HAL(HardwareAbstractionLayer),406 Injectnode,465
halfͲduplex,435 InjectNode,453
hardlink,100,102 InrushCurrentLimiter,262
HardPowerOff,255 IntelNuc,442
HardwareECCRecovered,793 InternationalizationOptions,59
hardwarepwm,413 Internetradyosu,579
Haricianten,191 IOPs,25,26
hashed,122 IOS,560
hashͲpw,447 IoT,441
HASSBian,40 IoT(InternetofThings),441
HAT(HardwareAttachedonTop),30 IoT(internetofthings),37
HDMI,27,189,568,569,705,728,799 IPadresi,67
HDMIͲVGAdönüƔtürücüler,27 IPCam,529,561
headkomutu,98 IPv4.0,560
headeless,60 IPyapŦlandŦrmasŦ,67
HeaderGPIOnumralandŦrmasŦ,309 IPC(InterͲprocessCommunication),401
headless,35,59,67,197,679 IPͲCAM,521
Headlesskurulum,52 IPFire,40
Headless,675 IPForward,239
HeadlessKurulum,733 IPP,640
heatsink,195,803 IPP(InternetPrintingProtocol,[TCPPort631]),635
helpkomutu,126 IPPistemcisi,635
HFS,159 IPS(InstructionPerSecond),202
hi(hardwareinterrupt),749 IRFZ24,290,544
HiFiBerry,32 ISPͲInternetServiceProvider,644
HitachiHD44780ULCDEkran,337
horizontalflip,526
hostname,54,60,68,72,75,76,89,592,682
7
Hostname,64 i2c_bcm,371
hostnamectlaracŦ,133 i2cdetect,372
HotSpotOS,40 i2cdump,372,373
hotstpot,667 i2cget,372,373
htdocs,593 i2cset,372,373

817
DİZİN

i2cͲtools,382 JuiceSSH,737
i2ctoolspaketi,372 Jumperkablo,294
icecast2,579
iceweasel,155
id(idle),749
K
identifyaracŦ,527 KablosuzaŒadaptörü,29
idle,760 kablosuzlink,236
iface_mode,764 KalŦpdosyasŦ,733
ifconfig,29,73,75,228,684 KaliLinux,38,156,732,733
ifconfigͲpush,658 kamera,65
ifup,230,231 kapasitans,263
7kinciaƔamayükleyici,211 kapasitör,280
7lkaƔamayükleyici,211 keepalive,656
image_format,764 Kerberos,37,562
imagemagickpaketi,527 Kerberos.io,37
img,212 KernelPanic,783
include_dir,764 kernel.img,212,804,805
index.html,592 Kernel.org,7
inetaddr,75 KernelStack,745
inetd,603 key,650
information_schema,610 key_buffer_size,616
init,62 KeyboardInterrupt,323
init3,62 killkomutu,110
init5,62 killallkomutu,111
init_resize.sh,54 klavyeyiayarlamak,63
initd,236 KODI,39
inouzantŦsŦ,352 Kodi,729
inode,780,782 kollektör,271
input_uvc,535 kompozitjak,184
inrushcurrent,287 komutarayüzü,89
interface,74 KomutkabuŒu,89
interferance,289,306,325 komutsatŦrŦ,93
inxiprogramŦ,207 kondansatör,280
ionice,759 kondansatörmika,427
iotop,758 kondansatörpolistiren,427
ipadresi,54 kondansatörseramik,427
ip_address,74 kondansatörtantalyum,427
ipcalcaracŦ,694 korumadiyodu,267
ipconfig,696 Kuplajkondansatörü,281
ipcrmkomutu,401
ipcskomutu,401
ipify.org,169
L
irixkipi,751 L2cache,211
isp,194 lame,571
iSpy,535,546,550,561 LAME(Mp3),570
iSpyCentral,561 LANçipi,184
7stanbul,121 LAN9514,20,188
iwconfig,230,235 Language,63
iwlist,228,229 LCDekran,337
LDR,262,382
J LDR(LightDependedResistor),270
LEDdiyot,268
JavaScript,442,515 level,475
jobskomutu,111 levelshifter,370
JohnTheRipper,122 LINFO(LinuxInformationProject),126
johnnyͲfive.io,516 lib/,88
journalctl,240,451 LibreELEC,39
journalctlaracŦ,150,152 Libreoffice,781
JQuery,443 links,735
jQueryUI,443 LinusTorvalds,7
JSON,442,454,455,479,507,511 LinusTorwalds,134

818
 ÇALIŞMA SORULARI

Linutop,38 luxsensör,374
Linux,6,7,8 LXDE,35
LinuxçekirdeŒi,7
LinuxFileSystemsforWindows,159
LinuxKullanŦcŦlarŦDerneŒi,10
M
LinuxVakfŦ,6 MAC,74,683,684
LiR2032,385 MACadresi,695
Listen,639 MACSpoofing,684
Lityumbataryalar,19 MacOS,646
lityumion,216 magicpacket,695
LKD,9 MagneticForceMicroscopy,716
lnkomutu,100 mailuseragent,682
LNKledi,213 mailhub,682
Loadaverage,754 man,85
LoadͲinTime,793 mankomutu,124
localecho,347 Managed,233
local_enable,605 manpathkomutu,125
local_root,606 manual,105
local_umask,605 manuals,124
localearacŦ,632 Mapped,745
localfilesystem,463 mariadb,503,505,611
Localisation,63 MariaDB,502,609
locatekomutu,106 MasaüstüneuzaktanbaŒlanmak,171
locate_motion_mode,537,542 Maskedservice,150
locate_motion_style,537,542 MASQUERADE,239
location,601 Master,233
loglevel,631 MaxTemperature,790
log_buf_len,800 max_allowed_packet,616
log_error,617,618 max_historic_years,764
log_level,799 max_movie_time,537,542
log_target,799 MAX232,342
logger,145 maxcpus,220
logging,475 MCU(mikrokontrolör),165
logiclevelconvertor,345 MD5,162
LogLevel,639 md5sum,162
logwatch,798 mDNS,68
lojikanalizör,429 meminfo,203,204
lojikdeŒilkapŦs,428 memoryleak,743
lojikseviyedönüƔtürücü,354 memoryrelease,744
lojiktampon,428 memoryͲblock,773
lojikvekapŦsŦ,428 memoryͲoper,773
lojikveyakapŦsŦ,428 memtesterprogramŦ,774
longͲqueryͲtime,617 MemTotal,203,745
loopback,346 Mesh,233
lpadmin,635 metrics,476
lpadmin(lineprintersadministrators),635 MIPI(MobileIndustryProcessorInterface),190
LPDDR(LowPower)RAM,189 MIPIClocknegative[MCN],523
LPDDR2SDRAM,189 MIPIClockPositive[MCP],523
lpstat,641 MISO,391
lskomutu,94 MISO(MasterInSlaveOut),388
lsb_releasearacŦ,133 MITM,649,684
lsblk,167,168,779 microsdkart,24
lsblkkomutu,112,205 microusb,21
lscpu,202 MidnightCommanderprogramŦ,135
lshwaracŦ,207 mikrodenetleyici,25
lsmod,371,393 MineOS,729
lsof,756 MinibiandaŒŦtŦmŦ,35
lsusb,29,168,189,229,642 minicom,346,362
lsusbaracŦ,229 minimum_motion_frames,537
lsusbkomutu,204,354 MiniToolPartitionWizard,165
luvcview,531,533 mjpeg,541

819
DİZİN

MJPEG,534,549 MySQL,609
mjpeg_streamer,534,542 mysqldump,617
mjpegstreamer,542
mjpegͲstreamer,560
MJPG,197
N
mkdirkomut,96 nameserver,77
mke2fs,784 NANDbellek,211
Mkfs,167 NAS,174,731
mkfs.ext4,167 NAS(NetworkAttachedStorage),174
mkfs.ntfs,166,167 NAT,237,559,690
Mlocked,745 NC(notͲconnected),332
MMAL(MultimediaAbstractionLayer),553 ncdu(NCursesDiskUsage),780
MMALservisi,553 NEMS,40
mmc,205 Nesnelerin7nterneti,441
mmcblk0,205 netuse,634
mmcblk0p1,205 netcam_keepalive,537
mmcblk0p2,205 netcam_url,536,542
mmin,104 netcam_userpass,536
mod,114 netdiscover,69
ModifiedIndicator,453 netmask,54
Monitorkipi,233 netstat,581,610,648
monitorixmultihost,766 NetworkBoot,64
MonitorX,762 NetworkManager,733
monthly,767 Networksettings,66
MoPi,30 NetworkManager.conf,733
moserial,363 NextCloud,729
MOSFET,273,290 NFS,178,546
MOSI,391 NFS_Unstable,746
MOSI(MasterOutSlaveIn),388 Nginx,598
motion,536 NginxWebSunucusu,598
MotionEyeOS,40,551 nginx.conf,602
mount,161,168,629,712,805 ngrok.io,688
mountkomutu,112 ngrok.yml,690
mountPoint,583 NICE,750
mp3,586 ni(niced),749
MP3,570 nmap,602
MPEG2,186 nmbd,622,631
MPEGͲ2codec,727 nmp,447
MPEGͲ4,529 noclobber,99
MPG2,197 nobind,649
MPG4,197 node.error,478
mplayer,579 node.js,480
msgnesnesi,466 Node.js,442
msg.error,477 NodeJS,473,515
msg.req,467 nodered,476
msg.res,467 NodeͲRED,441,473
mtime,105 nodeͲredͲadmin,447
MtPutty,725 nodeͲredͲcontribͲdhtͲsensor,499
multitasking,336 nodeͲredͲcontribͲos,505
multihost,766 nodeͲredͲdashboard,457
multimetre,258 nodeͲredͲlog,445,448,451,466,468,474,475
multiplexer,310 nodeͲredͲnodeͲmysql,503
Multitail,717 nodeͲredͲnodeͲopenweathermap,508
multitasking,424 nodeͲredͲpi,444
multiͲtasking,424 NoIRCamera,522
multiͲthreading,602 noise,325
Murmur,729 Nokia7380,523
Mustache,472 nonͲblocking,442
mvkomutu,100 NOOBS,45,48,701,705
mWͲmiliwatt,235 NOOBSLITE,701,704
MXL7704regülatörü,184 NOPASSWD,120

820
 ÇALIŞMA SORULARI

NorthBridge,431 Ö
npm,454
NPNtransistör,271 ölçeklenebilirCPUfrekansŦ,202
nslookup,673 özyazŦlŦm,165
NT_STATUS_ACCESS_DENIED,632 özelanahtar(privatekey),680
NT_STATUS_LOGON_FAILURE,628 özgüryazŦlŦm,8
NT_STATUS_NO_SUCH_USER,632
NTC,262
NTFS,710
P
ntfsͲ3g,167 P1header,21
NTP,63,121,734 P1konnektörü,303
NTP(NetworkTimeProtocol),385 PageTables,745
NTPprotokolü,388 Pal,705
NTSC,705 Pardus,36
null,466 PardusARM,36
parola,64
O partedaracŦ,206
passdb,631
Offlinedatacollection,791 passwd,57,805
Offlinedatacollectionstatus,791 passwdkomutu,123
OfflineUncorrectable,793 PATH,106
OGG,570 payload,461
oggenc,571 PCA9685,409
Ohm,258 PCA9685PWMsürücü,423
OHM,253,262 PCB,209
OmniVisionOV5647,522 PCF8574,378
OMXortamyürütücüsü,727,728 PCF8574A,378
omxplayer,525,529 PCIeveriyolu,192
OMXPlayer,197 pdbedit,632
onthefly,706 PDIPkŦlŦf,432
on_area_detected,540 penguen,7
on_camera_lost,540 performance_schema,610
on_event_end,539 permissiondenied,119
on_event_start,539,544,545 Permissiondenied,103
on_motion_detected,538,539 permissionsͲcalculator.org,115
on_movi_end,540 persistͲkey,649
on_movie_start,540 persistͲtun,649
on_picture_save,539 pfs(PWMfrequencyset,414
OnlinePortScanner,687 PHP,338,363,595,600,659
Opendrain,273 php.ini,596
openͲcollector,271 PHPͲFPM,601
OpenGLͲES1.1/2.0,186 phpinfo(),601
OpenMediaVault,174 phpMyAdmin,617,618
OpenVG1.1,186 phy0,30
OpenVPN,646,652,670,729 PIPOWERESTIMATORUygulamasŦ,215
OpenVPNConnect,652 PIC,336
openweathermap.org,507 PID,109,750
OpenWrt,40 PIGPIO_ADDR,416
optokuplör,285 PIM(PersonalIterationsMultiplier),710
others,113 PIRsensörü,544
OTP,193 PIXEL,60,62
OTP(OneTimeProgrammable),194 PiSDCardImager,48
OTP(OneTimeProgramming),211 PiBakery,50
Oturumaçmatürünüayarlamak,64 picocom,362
output_pictures,541 picture_type,541
OV5647,522 Pidora,36
Overclocking(hŦzaƔŦrtma),202 pieeprom.sig,802
Overscan,64 pieeprom.upd,802
ownCloud,729 PiFmRds,585
Owncloud,731 pigpio,65,410,417
owner,113 pigpiod,65,411,414,416

821
DİZİN

pigskomutu,416 pushblockͲoutsideͲdns,655
PiͲhole,671 pushdhcpͲoption,655
ping,56,68,76,229 putty,363
pinout,309 PuTTy,71,369
pinout.xyz,309 PW_ON,431
PiPoint,40 pwdkomutu,96
Piscope,429 pwgen,679
pitch,574 pwm,194
pivpn,644,647 PWM,33,306,403,584
PiVPN,729 PWM(DMA),410,417
PixelDubling,64 PWM(PulseWidthModulation),402
pixͲicons,62 pwm(wiringPi),426
pixͲplymͲsplash,62 PWM(yazŦlŦmsal),425
pkillkomutu,111 PWMdevresi,405
plink.exe,577 pwmrange,414
PNPtransistör,271 pwmsamplerate,414
PoE,184 PWM.1,406
PoE(PoweroverEthernet),20 PWM_MODE_BAL,410
POP3,498 PWM_MODE_MS,410
port,616 pwm0,407
portforwarding,646 PWM0,407
POST(PoweronSelfTest),431 pwm1,407
potansiyelfark(volt),251 PWM1,407
powerbank,217 PWRLed,213,805
PowerBankilebeslemek,215 python3ͲsenseͲemu,62
PowerLed,212,804 pythonͲsenseͲemu,62
POWERLed,224
PowerOnHours,790,792
powercfg,696
Q
PowerͲOffRetractCount,792 Qt,61
powerͲon,431 quality,541,583
PPD,643 Quality,236
PPD(PostScriptPrinterDescription),642 query_cache_limit,617
PPDFile,638
PredictableNetworkInterfacesNames,73
pressure,509
R
PRIO,759 rizni,95
printspooler,635 RadioText,586
PrivateAddresses,239 radyovericisi,584
Proant,191 RainbowTable,122
ProantPCBanteni,191 RAM,743
ProcessPRIORITY(PRI),750 RAMbaƔarŦmsŦnamasŦ,773
ProcessStates,750 Rasbian,87
ProFTP,731 RaspAP,666
ProFTPD,603 raspapͲwebgui,665
proftpd.conf,605 RaspberryPi,3
ProgramServiceName,586 RaspberryPi3B+,183,189
program_gpio_bootmode,211 RaspberryPiCameraV2,522
Prometheus,505 RaspberryPiComputeModul(CM),13
Promiscuous,233 RaspberryPiImager,47,53
promptiƔareti,89 RaspberryPiModelA,10
prototiptahtasŦ,293 RaspberryPiModelB,11
ps(processstatus)komutu,109 RaspberryPiVakfŦ,4,47
PSUnoisereduction,730 RaspberryPiZero,12,53,746
PTC,262 RaspberryPiZeroW,521,558
public_html,593 RaspberryPi'Ŧnbeslenmesi,21
pullͲdown,307,310,428 RaspberryVakfŦ,35
PULLDOWN,486 raspberrypiͲartwork,62
pullͲup,273,307,310,428 raspberrypiͲbootloader,62
PullͲup,488 raspberrypiͲuiͲmods,62
purge,137 Raspbian,35,47,133

822
 ÇALIŞMA SORULARI

RaspbianLite,53,60 ROLE_STANDALONE,633
RaspbianPixel,55 ROM,430
raspiͲconfig,56,57,72,121,195,202,208,228,361,366, root,620
632 rootdirectory,87
raspistill,525,528 rootkullanŦcŦsŦ,113
Raspistill,525 RootLogin,605
raspivid,525,529 route,75,77,169
rc.local,169 routekomutu,77
rcconf,81,82 router,66,76
rcͲgui,62 Router,694
rdesktop,173 routers,74
RDPprotokolü,172 routing,559
RDS,586 röle,285
realtime,353 rölesürücükartŦ,285
RealTime,336 RPCWI(RPiCamWebInterface),547
RealVNC,173 RPCWIservisi,529
ReallocatedSectorsCount,792 rpdͲwallpaper,62
ReallocationEventCount,793 RPIͲMonitor,760
realͲtime,390,760 RPiCamControl,729
RealtimePi,40 rpiͲchromiumͲmods,62
reboot,58 rpiͲeeprom,801
reconnect,582 rpiͲeepromͲupdate,802
recovery.bin,802 rpimonitord,762
recovery.cmdline,706 rpiͲupdate,212,801
recursive,99 rpm2cpi,643
RedBot,491 RS232,65,370
redbox,537 RSͲ232,342
redcross,537 RSͲ232protokolü,342
redirectͲgateway,655 RS232ͲtoͲUSB,366
redüktör,420 RS232ͲUSB,305,354
refresh_rate,764 RSͲ422,342
RegisterSelect,320 RS485,429
regularexpression,95 RSͲ485,342
ReiserFS/4,159 rsync,732
relay,285 RT8088AWSC,210
remoteGPIO,65 runlevel5,62
RemoteGPIO,410 runningprocess,749
remote_host_list,766 RV,197
remoteͲcertͲtls,649 RxD,366
remotegroup_desc,767
remotegroups_list,766
remotehost_desc,766
S
remotehost_list,766 S.M.A.R.T,789
rename,100 S.M.A.R.Tselftest,794
Repeater,233 saatfrekansŦ,220
replaces,139 Saatmodülü(RTC),385
repo,78 SabitIP,76
RESmemory,750 safemode,805
rescue(kurtarmakipi),149 Samba,546,552,621
resistör,262 SAMBA,178,179,603
resolv.conf,77,78 SambagünlükdosyasŦ,631
resolvͲretryinfinite,649 sambaͲcommonͲbin,626
RetroPie,37 SammTeknoloji,15
reverb,574 sampleRate,582
Revoked,657 SamsungArtik,442
rfkillkomutu,228 SarPiLinux,38
RISCOS,336 SATA,789
RichardStallman,9 scheduler,635
RiscOS,36 Schottkydiyot,218
rm,715 SCL,374,377
rm(remove)komutu,100 SCL(SerialClock),370

823
DİZİN

SCL0,523 shortcut,101
scp(securecopy)komutu,108 show_gaps,764
script,92 showpkg,139
scrotileekrangörüntüsüyakalamak,728 SHRmemory,750
SCSI,789 Shread,715
SDCardCopier,155 shutterspeed,526
SDkart,54,206,743,769 SIGKILL,750
sdkartokuyucu,26 SIGKILLsinyali,110
SD1,211 SIGTERMsinyali,110
SD2,211 SIGUSR1sinyali,111
sda,165 SIGUSR2sinyali,111
SDA,374,377 si(softwareinterrupt),749
SDA(SerialData),370 SiemensSIMATICIOT,442
SDA0,523 silentinstall,706
sda1,165 Sisteminyükdurumu,749
sdbench,769 Slab,745
sdcard.org,24 sleepingprocess,749
SDFormatter,702 SLEW(slewrate),325
SDR,587 slowͲqueryͲlog,617
SDR(SoftwareDefinedRadio),584 slowͲqueryͲlogͲfile,617,618
SDRAM,192 SMARTshortscan,793
sdram_c,195 smartctl,796
sdram_i,195 smartmontools,789
sdram_p,195 SMB,621
SeamlessTunnel,653 smbmodu,627
SecureShell,71 smbprotokolü,626
sektör,205 smb.conf,622,623,631,633
selenium,514 smbclient,626,631
SelfͲtestexecutionstatus,791 smbd,631
Sendmail,682 smbpasswd,623,625
SEO,735 smbstatus,628
SerialEEPROM,434 smbtree,629
SerialͲToͲUSB,366 smbus,375
serveo,690 SMD,283
server,583 SMD(SurfaceMoundDevice),262
ServerName,594 SMPlayerortamyürütücüsü,727
service,81 SMPS(SwitchModePowerSupply),251
serviceunit,146 SMSC9512,222
servomotor,33,409,420 SMSC9512ethernetcontroller,188
servomotor(SG90),421 SMSC9514,221
ServoPWMPi,33 SMTP,498
sessionExpiryTime,447 SMTP(SimpleMailTransferProtocol),682
settings.js,464,468,474,475 smtp_hostname,767
setup_mode,537,542 SoC,211,342,801
setwebhook,493 SoC(SystemonChip),185
seviyekaydŦrŦcŦ,370 softPwmCreate,426
sFTP,603 SOICkŦlŦf,432
SFTP(SSHFileTransferProtocol)protokolü,82 solariskipi,751
sh,805 SonyIMX219,522
SHA1,162 sourcecode,105
SHAͲ128,162 sourceͲpassword,581
sha1sum,162 sources.list,135
SHA2,162 sout,530
SHA256,802 sox,586
SHAͲ256,162,702 SoX(SoundeXchange),572
sha256sum,162 sox.exe,577
SHAͲ512,162 speakerͲtest,570
sha512sum,162 SPI,65,212,305,326,392,431
sharedmemory,744 SPI(SerialPeripheralInterface),388
shiftregister,394,399 SPIarabirimi,211
Shmem,745 SPIBuffer,393

824
 ÇALIŞMA SORULARI

SPI_CLK,396 Swapfree,745
SPI_MISO,393 SWAPIN,759
SPI_MOSI,393 Swaptotal,745
SPI0.0,394 switchnode,470
spidev.bufsiz,394 sy(system),749
SpinRetryCount,792 sync,746,805
SpinUpTime,792 synckomutu,204
Spin_Retry_Count,790 sysbench,747,771
Splashscreen,64 SysbenchprogramŦ,770
SQL,503 sysfs,314
SReclaimable,745 syslog,145,656
SSH,55,57,65,67,71,108,305,552,576,680,689 systemctl,81,450
sshͲcopyͲid,681 systemctldaemonͲreload,154,155
sshͲkeygen,681 systemctldisable,153
SSID,228,238 systemctlͲͲfailed,154
SSR(SolidStateRelays),291 systemctlgetͲdefault,149
st(stealtime),749 systemctlisolate,149
standaloneserver,603 systemctllistͲdependencies,151
start.elf,211,804 systemctllistͲunitͲfiles,150
Staticservice,150 systemctlmask,153
statikelektrik,295 systemctlreboot,150
statusnode,480 systemctlreload,152
statusͲversion,656 systemctlresetͲfailed,155
STCP,396 systemctlrestart,152
stderr,90,146 systemctlsetͲdefault,149
stdin,90,146,530,571 systemctlshow,151
stdout,90,146,571,788 systemctlstart,152
sticky,113,115 systemctlstatus,150,152
stickybit,116 systemctlstop,152
Stoppedprocess,749 systemctlunmask,153
storageosilaskop,430 systemd,799
strace,756 SystemD,236,450
stream,90 SystemD(SystemDaemon),146
stream_auth_method,538,546 systemdwpa_supplicant,236
stream_authentication,538,542 systemdͲanalyze,785
stream_localhost,537,542 systemdͲnetworkd,236
stream_maxrate,537,542 systemdͲtimesyncd,388
stream_motion,537
stream_port,537,542
stream_quality,542
T
stringskomutu,434 tail,540
sttykomutu,347 tailkomutu,98
su(switchuser)komutu,118 tapinterface,649,650
SubFlows,454 tar(tapearchivekomutu,111
subflows,454 target_dir,537,541,542
subversion,364 taslak(sketch),352
sudo(SuperUserDo)komutu,118 TeamViewer,171
suid,104,113,115 telegram,490
suidbit,116 templatenode,472
SULOGIN,787 tersEMK,289
SUnreclaim,745 terspolarma,266
superblock,782 testpads,209
suspend,90 testparm,623,633
SVG,786 tethering,168
svnaracŦ,364 TextOverlay,555
svstat,171 text_doubleon,541
swap,744,746,749 text_left,541
Swap,203 text_right,541
Swap(takasalanŦ),203 TFTP,64
Swapfile,730 Theora,197
SwapCached,745 thread_cache_size,617

825
DİZİN

thread_stack,616 U
THRESH,792
threshold,537,542,574 uart,194
throttled,198 UART,65,305,326,341,353,365
TID,759 UARTBuffer,344
TIME,750 UͲboot,212
TIMESTAMP,503 UbuntuMATE,35
timdatectlkomutu,119 UEFI,193
Timesyncmode,730 UFLkonnektör,192
timedatectl,121,385 UFS2,159
timeͲlapse,533,547 uhubctlaracŦ,222
timelapsevideo,528 uid,604,629
TimeScaleDB,505 uiPort,449
timestamp,470 umount,159,629,714
Timezone,59 unallocated,164
TinyRTC,385,387 unamearacŦ,134
TLS,646,682 underclocking,220
tlsͲcrypt,650 UnevictableMemory,745
tlsͲversionͲmin,649 UnloadCycleCount,792
tmpfs,206,745 unmount,112
TMPTIME,787 update,78
Tmux,718 updatedb,106
TMUX(TerminalMultiplexer),718 updateGravity,675
tmux.conf,720 updatePihole,675
token,492 updateͲservice,171
top,81,744,753 UpdateͲservice,171
toparacŦ,748 upgrade,78
topkomutu,204 UPS,214
topic,467 uptime,753
Topraklama,297 url_prefix,767
TorHotspot,729 us(user),749
TorProxy,670 USBhub,18
Torrent,675,702 USBHub,183
TOTALDISKREAD,759 USBkamera,190
TOTALDISKWRITE,759 USBkulaklŦk,567
touchkomutu,97 USBmikrofon,567
tr_TR.ISOͲ8859Ͳ9,58 USBTethering,168
tr_TR.UTFͲ8,58 USBTipA,18
trace,481 USBTipAtoTipB,18
transientstate,292 USBtoRS232,344
Transistör,270 USBtoSerial,345
TripleͲDES,109 USBwebkamerasŦ,531
TTL,428 usb0,168
TTS(TextToSpeach),489 usdev.ru,165
TTY,109 USE,615
ttyAMA0,343 Usedmemory,754
ttyS0,344,367 user,616
ttyUSB0,354 userspace,785
tuninterface,649 user_sub_token,605
Tux,7 useraddkomutu,123
tünel,690 userdelkomutu,123
TVHat,33 userdirapachemodülü,593
TVSdiyotu,21,184 usermod,365
TVSkorumadiyotu,21 UseSTARTTLS,682
tvserviceprogramŦ,208 UTC(CoordinatedUniversalTime),121
twistedpair,429 UTFͲ8,63,632
TwoWire,435 uvcdynctrl,532
Tx,Rx,370 UWP(UniversalWindowsPlatform),37
TxD,366
tyS0,346

826
 ÇALIŞMA SORULARI

V wav,570
waveaudio,577
v3d,194 wavemon,235
V4L2(VideoforLinuxv2),553 WaveshareRPiCameraIRͲCUT,523
validuser,623 webcam,531
VarsayŦlandiliayarlamak,63 Websunucu,729
VCͲ1codec,727 webcontrol_authentication,537
VCͲ1decoder,186 webcontrol_html_output,537
vcd(valuechangingdata),430 webcontrol_localhost,537
vcdbg(VideoCoreDebug)aracŦ,196 webcontrol_port,537,546
vcgencmd,193,195,196,197,802 WebInterface,640
vcgencmd(videocoregeneralcommand),801 Webmin,729
Vdd,210 weekly,767
VeraCrypt,706 wget,707
verb,650 whatiskomutu,127
VERBOSE,787 WHEN_FAILED,792
veriyolu,183 whereiskomutu,105
verifyͲx509Ͳname,649 whichkomutu,106
verticalflip,526 whitelist,673
Vfat,160 WhiteͲnoise,569
vgencmd,198,525 WINS,621
VIRTmemory,750 WiͲFi,191
VichyVC99,211 WiͲFi5GHz(802.11ac),191
VideoCore,197 WiFiCountry,66
VideoCoreIV,186 WifiHotSpot,729
videodevice,536 Wifiülkekodu,63
visudo,119 Wildcard,694
VL805,802 Win32DiskImager,160
vl805.bin,802 Win32DiskImager,48,157
vl805.sig,802 Windows,37,118
VLC,584 WindowsIOT,562
VLC(VideoLAN)Player,529 WindowsCore,37
VLCortamyürütücüsü,727 Wireless,66
VLCPlayer(VisibleLightCommunication),529 Wireless802.11,223
VmallocChunk,746 wiringPi,309,397
VmallocTotal,746 wiringPiGPIOnumaralandŦrmasŦ,309
VmallocUsed,746 WiringPikütüphanesi,326
VNC,65 wiringPiDev,338
VNCuzakmasaüstüprotokolü,173 wiringPiSPIDataRW,398
Volt,247,251,258 wiringPiSPISetup,398
Volume,708 wlan,74
Volumio,39 wlan0,66,228,235
Vorbis(OGG),570 WMV9,197
VP6,197 WOL,695
VP7,197 Wolfram,781
VP8,197 Wordpress,659
VPN(VirtualPrivateNetwork),644 worker_connections,602
vsftpd,605 worker_process,602
vsftpd.conf,605,606 WORST,792
VXConnectBot,737 wpa_supplicant,239
wpa_supplicant.conf,54
wpa_supplicantͲwlan0.conf,238
W wPi(WiringPi),328
wizni,95 WriteProtect,432
W95FAT32,161 write_enable,605
wa(I/Owait),749 Writeback,745
WAF,691 WritebackTmp,746
WakeonMagicPacket,695 WVC1,197
WakeͲonͲLAN,695 www,593
watchkomutu,195,198 www.etcher.io,175
Watt,255 www.veracrypt.fr,707

827
DİZİN

wwwͲdata,365 Y
YKablo,18
X YazdŦrmasunucusu,634
xizni,95 yearly,767
XServer,61 yedekleme,157
X11,148,782 YUYV,532
XFCE,38 yüksekfrekanshavyalar,297
xinit,61
XML(eXtensibleMarkumLanguage),483 Z
xmlnode,483
xOrg,61 zamandiliminiayarlamak,63
xrdp,172 Zero2Go,31
Xserver,61 Zombieprocess,749

828