Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

SU TEMİNİ VE ATIKSULARIN UZAKLAŞTIRILMASI – Genel Sınav – 21.01.2021

Adı - Soyadı :............................................................. 1 2 3 4 Toplam
No :.............................................................
İmza :.............................................................

ÖNEMLİ UYARI
SU TEMİNİ VE ATIKSULARIN UZAKLAŞTIRILMASI DERSİ GENEL SINAVI İÇİN; SORULARIN
CEVAPLANMA SÜRESİ=150 DK, VE CEVAPLARIN SİSTEME YÜKLENME SÜRESİ=10 DK OLUP
CEVAPLARIN ÖĞRENCİLER TARAFINDAN SİSTEME SON YÜKLENME SAATİ 21.01.2021 günü SAAT 14:40’dır.
1) Cevaplarınız A4 beyaz çizgisiz kâğıda el yazınız ile yazılacaktır. Çözüm yapılan her kâğıda el yazınızla adınızı,
soyadınızı ve öğrenci numaranızı yazmanız ve her kâğıda imza atmanız gerekmektedir (kâğıt önlü arkalı kullanılsa
bile her sayfada). Ad, soyad, öğrenci numarası yazmayan ve imzasız kâğıtlardaki çözümler dikkate alınmayacaktır.
2) Sorular verildiği sıra ile çözülecektir. Çözmediğiniz soruya da çözülmedi denmesi gerekmektedir.
3) Sınav sorularının çıktısını almanız veya tekrar yazmanız gerekmemektedir.
4) Sorulardaki bazı değerler kendi öğrenci numaranıza bağlı olarak a, b, c şeklinde
ifade edilmiştir.
a: öğrenci numarasının ikinci rakamı
b:öğrenci numarasının sondan bir önceki rakamı
c: öğrenci numarasının son rakamı
şeklinde dikkate alınacaktır.
Örneğin: 921204085 (9a12040bc) şeklindeki bir öğrenci numarası için a=2
b=8 c=5
(Mesela VERİLEN ÖRNEK NUMARA İÇİN 1,ab L olarak verilen bir değer 1,28 L,
1ac mm olarak verilen bir değer 125 mm, (5+b) m olarak verilen bir değer 5+8= 13
m olarak alınmalıdır.)
5) SORULARDA KENDİ NUMARANIZA GÖRE DİKKATE ALINMASI GEREKEN DEĞERLER
KULLANILMADAN YAPILAN ÇÖZÜMLER KESİNLİKLE KABUL EDİLMEYECEKTİR.
6) Her soruda işlemler açık bir şekilde gösterilecek. İşlem olmadan verilen sonuç değerleri kabul
edilmeyecektir. SADECE DOĞRU SONUÇLAR DEĞERLENDİRİLECEKTİR. Birim yazılmayan
cevaplardan not kırılacaktır. Yazılarınız okunamayacak kadar küçük, gereksiz yere de büyük olmamalıdır.
7) Tarayarak veya fotoğrafını çekerek TEK BİR PDF dosyasında birleştirilerek sisteme yükleyeceğiniz
cevap kâğıtları okunabilir olmalıdır. Yazılar okunmayacak şekilde bulanık olan kâğıtlar
değerlendirilmeyecektir.
8) Öğrenci sınav evrakı boş dahi olsa cevap kağıdına adını, soyadını ve okul numarasını yazarak LMS
modülüne yüklemek zorundadır.
9) Cevap kâğıtlarının son yüklenme tarih ve saati olan 21.01.2021 günü saat 14.40’dan hemen sonra dosya
yüklemelerine karşı sistemi kilitleyeceğimiz için cevaplarınızı yüklemeyi son dakikaya bırakmamanız
önemlidir. Sistemi kilitleyeceğimiz için bu saatten sonra cevap kâğıtlarınızın yüklemesi yapılamayacaktır.
Bu süre içinde öğrencinin üniversitenin LMS sınav modülü ile iletişimi kesilir ve sınav evraklarını sisteme
yükleyemez ise öğrenci sınav evraklarını saat 14.40’a kadar öğretim üyesinin @ktun.edu.tr uzantılı e-posta
adresine gönderebilir. 14.40’dan sonra gönderilen e-postalar öğretim üyesince dikkate alınmaz. Öğrenci
sınava girmemiş kabul edilir.
SORU 1: (30 P) Şekildeki isale hattı ile gelecekteki nüfusu 7abc5 kişi olan bir ilçeye su götürülmektedir.
Maksimum su sarfiyatı 18b L/kişi-gün, f=0,03’dür.
a) İsale hattını işletme maliyeti açısından ekonomik olacak şekilde boyutlandırınız.
b) Şebeke ana borusu ve şebeke eğimini 0,0045 hazne su derinliğini 5 m alarak minimum hazne yeri ve kotunu
bulunuz.
c) Piyezometre çizgisini çiziniz ve ilgili noktalardaki kotları yazınız.
İsale
P g min  3 mss
P g max  100 mss

Şebeke
P g min  30 mss

P g max  80 mss

0.6 m / s  V  1.8 m / s

SORU 2: (20 P) Gelecekteki nüfusu 5a000 kişi olan bir yerleşim biriminin ortalama günlük su sarfiyatı
1b0 L/kişi-gün olup su ihtiyacının saatlere göre değişimi tabloda verilmiştir. Yerleşim biriminin su ihtiyacının
%(10+5*c)’si cazibeli olarak, kalan kısmı ise kuyulardan terfili olarak karşılanmaktadır. Terfi süresi (2+2*a) saat
ve terfi başlangıç saati 00:00 olarak belirlemiş olduğuna göre gerekli hazne hacmini düzeltilmiş debi yöntemine
göre bulunuz ve hazneyi iki gözlü olacak şekilde boyutlandırınız. Yangın hacmi 72 m3 ve haznede su derinliği 5 m
alınacaktır.

Eklenik
Eklenik Cazibe ile Terfi ile Toplam
Sarfiyat Düzeltilmiş Vg’-Vc
Saat Sarfiyat, Eklenik Eklenik Eklenik
(%) Giriş (%)
(Vc), (%) Gelen, (%) Gelen, (%) Gelen, (%)
(%) (Vg’)
00:00-02:00 6
02:00-04:00 8
04:00-06:00 10
06:00-08:00 12
08:00-10:00 11
10:00-12:00 9
12:00-14:00 9
14:00-16:00 11
16:00-18:00 5
18:00-20:00 6
20:00-22:00 6
22:00-24:00 7
SORU 3: (20 P) 1990 yılı nüfusu 8ab0 kişi, 2010 yılı nüfusu 22abc kişi ve maksimum su sarfiyatı 1cb L/kişi-gün
olan bir kasabanın 2025 yılındaki su ihtiyacı kum sürükleyen bir yamaç menbasından karşılanacaktır.
0,07b mm’den daha büyük çaplı tanelerin ayrılması istenmektedir. Tanelerin yoğunluğunun 2650 kg/m3 ve suyun
sıcaklığının 10o C (  1.31 10 6 m2/s) olduğu bilindiğine göre; Kum tutucu bölmeyi, su alma bölmesini ve savak
genişliğini boyutlandırınız. Toplama odasının plan ve kesitini çiziniz.

Kum tutucu bölmede yatay su hızı: 4 cm/s

g  s  d2
Kum tutucu bölmede su derinliği:1,2 m 
Vç     1 
18   w  
Re <0.5 için
Savak yükü: 20 cm Hava payı: 10 cm

Q  1 . 8  b  H  H

SORU 4: (30 P) Şekildeki şebeke ortalama günlük

su sarfiyatı 19b L/kişi-gün olan 50abc nüfuslu bir
yerleşim merkezinin sularını dağıtmaktadır.
Şebekeye ait boru uzunlukları ile kesafet katsayıları
şekilde verildiğine göre;
a) Her boruda yangın debisini 5 L/s alarak içme
suyu şebekesi tasarımında kullanılacak hesap
debilerini bulunuz.
b) Her ölü nokta için yük kaybı denge denklemini
yazınız.
BORU DEBİ HESAPLARI

QHesap= Qah + Qy
Yangın Debisi
Li, İtibari boy

Qah= Quç + Qi
QB= Quç + Qd
Qi=0.577xQd
BORU NO

Qi=0.55xQd
k, kesafet
katsayısı

Quç≠0 ise

Quç=0 ise
Qd=Lixqi
Lgerçek

QY,
Quç

- m - m L/s L/s L/s L/s L/s L/s L/s L/s

A-B

B-C

C-E

C-F

A-D

D-E

E-F

Doç. Dr. Meral BÜYÜKYILDIZ Dr. Öğretim Üyesi Ali İhsan MARTI Dr. Öğretim Üyesi Volkan YILMAZ
BAŞARILAR SÜRE: 150+10 DK