You are on page 1of 51

Bé n«ng nghiÖp Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam

vµ ph¸t triÓn n«ng th«n §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc


---------- ------------------------------------
Hµ Néi , ngµy 07 th¸ng 01 n¨m 2002
Sè : 04 /2002/Q§-BNN

QuyÕt ®Þnh cña Bé tr|ëng


Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n

V/v Ban hµnh tiªu chuÈn ngµnh: 14TCN 22-2002- Quy ph¹m khèng chÕ mÆt
b»ng c¬ së trong c«ng tr×nh thuû lîi

Bé tr|ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n

- C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 73/CP ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 cña ChÝnh phñ quy
®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y cña Bé N«ng nghiÖp
vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n.
- C¨n cø vµo Ph¸p lÖnh chÊt lîng hµng ho¸ ngµy 24 th¸ng 12 n¨m 1999;
- C¨n cø vµo Quy chÕ lËp, xÐt duyÖt vµ ban hµnh tiªu chuÈn ngµnh ban hµnh kÌm
theo quyÕt ®Þnh sè 135/1999/Q§-BNN-KHCN ngµy 01 th¸ng 10 n¨m 1999;
- XÐt ®Ò nghÞ cña «ng Vô trëng Vô Khoa häc C«ng nghÖ vµ ChÊt lîng s¶n phÈm,

QuyÕt ®Þnh

§iÒu 1: Nay ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh nµy tiªu chuÈn ngµnh: 14TCN 22-
2002- Quy ph¹m khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së trong c«ng tr×nh thuû lîi.

§iÒu 2: Tiªu chuÈn nµy cã hiÖu lùc sau 15 ngµy, kÓ tõ ngµy ký ban hµnh vµ thay
thÕ cho tiªu chuÈn QPTL.B3.74(14 TCN 22-85) - Quy ph¹m khèng chÕ mÆt ph¼ng
c¬ së ®o ®¹c c«ng tr×nh thuû lîi ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 596TL/Q§ ngµy
30/06/1975 cña Bé tr|ëng Bé Thuû lîi.

§iÒu 3: C¸c «ng Ch¸nh V¨n phßng, Vô tr|ëng Vô Khoa häc C«ng nghÖ vµ ChÊt
l|îng s¶n phÈm, L·nh ®¹o c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã liªn quan chÞu tr¸ch nhiÖm thi
hµnh quyÕt ®Þnh nµy.

KT Bé tr|ëng Bé N«ng nghiÖp


vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n
Thø tr|ëng

(§· ký)

Ph¹m Hång Giang

1
Bé n«ng nghiÖp céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
vµ ph¸t triÓn n«ng th«n §éc lËp -Tù do -H¹nh phóc
*****
tiªu chuÈn ngµnh
14 TCN 22 - 2002
Qui ph¹m khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së
Trong C«ng tr×nh thñy lîi
Survey Standards of Basic Horizontal Control Network for
Hydraulic Engineering Projects
(Ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè: 04/2002/Q§-BNN, ngµy 07 th¸ng 01 n¨m 2002
cña Bé tr|ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n)

1. Quy ®Þnh chung


1.1. Ph¹m vi øng dông.
Quy ph¹m khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së c«ng tr×nh thñy lîi chØ qui ®Þnh cho
l|íi h¹ng 4, gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2, ®|êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2, nèi tõ l|íi khèng
chÕ quèc gia (h¹ng 1, 2, 3), phôc vô khèng chÕ c¬ së ®o vÏ ®Þa h×nh c¸c c«ng tr×nh
thñy lîi ë ViÖt Nam.
1.2. HÖ täa ®é.
1.2.1. Sö dông hÖ to¹ ®é VN2000, lÊy Ellipsoid WGS 84 lµm Ellipsoid thùc dông, b¸n
trôc lín a = 6378,137 Km, ®é dÑt D = 1/298.257223563.
1.2.2. Khi c«ng tr×nh ë nh÷ng vïng hÎo l¸nh nh| biªn giíi, h¶i ®¶o, vïng s©u vïng xa
ch|a cã l|íi quèc gia, cã thÓ ¸p dông mét trong hai tr|êng hîp:
a. Sö dông c¸c m¸y thu GPS, ®o täa ®é GPS trong hÖ WGS 84 (hÖ quèc tÕ) tõ c¸c
®iÓm cã täa ®é quèc gia ë xa, sau ®ã chuyÓn vÒ hÖ VN2000.
b. Gi¶ ®Þnh theo b¶n ®å 1:50.000 UTM ®· ®|îc bæ sung n¨m 1996 - 1997 vµ chuyÓn vÒ
l|íi chiÕu Gauss, thèng nhÊt toµn c«ng tr×nh vµ sau ®ã chuyÓn vÒ VN2000.
1.3. C¸c ph|¬ng ph¸p x©y dùng l|íi.
L|íi khèng chÕ c¬ së trong c«ng tr×nh thñy lîi ®|îc x©y dùng theo c¸c ph|¬ng
ph¸p sau:
- Ph|¬ng ph¸p tam gi¸c ®a gi¸c;
- Ph|¬ng ph¸p ®|êng chuyÒn;
- Ph|¬ng ph¸p GPS.
1.4. §iÓm gèc cña l|íi.
L|íi khèng chÕ c¬ së h¹ng 4 lÊy ®iÓm khèng chÕ Nhµ n|íc h¹ng 3 lµm
®iÓm gèc, l|íi cÊp 1 (gi¶i tÝch 1, ®|êng chuyÒn cÊp 1) lÊy ®iÓm c¬ së h¹ng 4 lµm
gèc, l|íi cÊp 2 (gi¶i tÝch 2, ®|êng chuyÒn cÊp 2) lÊy ®iÓm cÊp 1 lµm gèc.
1.5. Sai sè vÒ gãc.
Sai sè trung ph|¬ng ®o gãc trong l|íi c¬ së:
- H¹ng 4: 2”5;
- L|íi gi¶i tÝch 1: 5”;
- L|íi gi¶i tÝch 2: 10”;
- L|íi ®|êng chuyÒn cÊp 1: 5”;
- L|íi ®|êng chuyÒn cÊp 2: 10”.
1.6. Sai sè vÒ c¹nh.
1.6.1. Sai sè trung ph|¬ng t|¬ng ®èi ®o c¹nh gèc cña c¸c l|íi qui ®Þnh nh| sau:

2
mS
- L|íi tam gi¸c h¹ng 4: d 1/100.000;
S
- L|íi gi¶i tÝch 1: mS d 1/50.000;
- L|íi gi¶i tÝch 2: S mS d 1/20.000.
S
1.6.2. Sai sè ®o c¹nh cña l|íi ®|êng chuyÒn qui ®Þnh:
- §|êng chuyÒn h¹ng 4 : mS d 1/25.000;
- §|êng chuyÒn cÊp 1 : mSS d 1/10.000;
S m
- §|êng chuyÒn cÊp 2 :
S
S
d 1/5000.
1.7- Khu vùc sö dông.
1.7.1. L|íi tam gi¸c h¹ng 4, gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2 bè trÝ thuËn lîi ë c¸c d¹ng sau:
- Khu vùc ®åi nói cao, nhiÒu ®Ønh ®åi ®é phñ thùc vËt kh«ng cao;
- Khu vùc t|¬ng ®èi b»ng ph¼ng, Ýt nhµ, khu d©n c|, kh«ng c¶n trë h|íng tuyÕn
ng¾m;
- Khu vùc cã diÖn tÝch réng ®Òu c¶ hai chiÒu X, Y.
1.7.2. §|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1, cÊp 2 bè trÝ thuËn lîi ë nh÷ng khu vùc:
- Khu vùc thµnh phè, thÞ trÊn;
- Khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh, khai má;
- Khu vùc cã nhiÒu lµng xãm dµy ®Æc;
- Däc theo b¨ng kªnh, tuyÕn ®Ëp, ®|êng.
1.8. ThuËt ng÷ dïng trong tiªu chuÈn.
a. L|íi tam gi¸c dµy ®Æc (TGD§): lµ x©y dùng l|íi dµy ®Æc theo h×nh l|íi.
b. Khãa tam gi¸c d©y (TGD): lµ x©y dùng chuçi tam gi¸c nèi nhau thµnh h×nh d©y, cã hai
®èi t|îng gèc khèng chÕ hai ®Çu (®iÓm gèc, ®|êng ®¸y).
c. L|íi phï hîp (LPH): lµ l|íi x©y dùng xuÊt ph¸t tõ ®iÓm h¹ng cao h¬n khÐp vÒ ®iÓm
h¹ng cao h¬n kh¸c.
d. L|íi khÐp kÝn (LKK ): lµ l|íi xuÊt ph¸t tõ mét ®iÓm h¹ng cao hoÆc c¹nh h¹ng
cao, sau khi x©y dùng l|íi l¹i khÐp vÒ chÝnh nã.
e. L|íi ®iÓm nót (L§N): lµ l|íi x©y dùng bëi nhiÒu tuyÕn giao nhau t¹o thµnh
nhiÒu ®iÓm nót (tõ hai ®iÓm nót trë lªn).
f. B×nh sai l|íi nghÜa lµ sö dông ph|¬ng ph¸p sè b×nh ph|¬ng nhá nhÊt ([Pvv] = min ) cã thÓ
theo ®iÒu kiÖn (ph|¬ng ph¸p b×nh sai ®iÒu kiÖn ), cã thÓ theo Èn sè ( ph|¬ng ph¸p b×nh
sai gi¸n tiÕp), cã thÓ kÕt hîp hai ph|¬ng ph¸p (b×nh sai ®iÒu kiÖn cã Èn sè, b×nh sai gi¸n
tiÕp cã ®iÒu kiÖn) ®¶m b¶o ph©n phèi trÞ sai sè tiÖm tiÕn nhÊt trÞ thùc cña chóng vµo kÕt
qu¶ ®o, t¨ng ®é chÝnh x¸c cña tµi liÖu ®Þa h×nh.
g. HÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu GPS (Global Positioning System): lµ hÖ thèng v«
tuyÕn ®Þnh vÞ ®|îc t¹o ra tõ mét m¹ng l|íi c¸c vÖ tinh vµ c¸c tr¹m thu mÆt ®Êt
(M¸y thu GPS).

2. Ph|¬ng ph¸p tam gi¸c, ®a gi¸c (TG, §G)


2.1. H×nh d¹ng l|íi, khãa.
L|íi khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së x©y dùng theo ph|¬ng ph¸p TG, §G bao
gåm c¸c h×nh thøc: l|íi tam gi¸c dµy ®Æc, khãa tam gi¸c, l|íi tam gi¸c ®o c¹nh,
hoÆc kÕt hîp c¸c lo¹i (Xem A.1 ë phô lôc A).
- Kho¸ tam gi¸c cã nhiÒu ®å h×nh: Khãa tam gi¸c d©y (H×nh 7, 8, 9, 10, 11) ®a gi¸c
trung t©m (H×nh 5) kho¸ tø gi¸c h×nh thoi, h×nh thang, h×nh qu¹t (H×nh 1, 2, 3, 4, 6,
12, 13, 14, 15 trong A.2 phô lôc A).

3
- Khãa tam gi¸c phôc vô theo dâi biÕn d¹ng c«ng tr×nh ®|îc x©y dùng theo d¹ng ®o gãc,
c¹nh ®ång thêi ®Ó n©ng cao ®é chÝnh x¸c ®Õn mm.
2.2- X©y dùng l|íi.
X©y dùng l|íi TG, §G ph¶i tu©n thñ theo b¶n thiÕt kÕ kü thuËt viÕt theo qui ®Þnh
kü thuËt trong qui ph¹m nµy. B¶n thiÕt kÕ kü thuËt ph¶i ®|îc cÊp thÈm quyÒn th«ng qua
tr|íc khi thùc hiÖn.
2.3- ChuÈn bÞ cho thiÕt kÕ.
Tr|íc khi thiÕt kÕ l|íi ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng b|íc sau:
a. Thu thËp vµ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ tµi liÖu vÒ l|íi khèng chÕ mÆt b»ng cã trong khu c«ng
tr×nh vÒ: cÊp h¹ng, ®é chÝnh x¸c kh¶ n¨ng sö dông ®Ó x©y dùng l|íi.
b. Nh÷ng b¶n ®å ®Þa h×nh cã trong khu c«ng tr×nh ë c¸c tû lÖ nh| 1: 10.000; 1:25.000; 1:
50.000; 1: 100.000 ®Ó bè trÝ s¬ bé ®å h×nh l|íi.
c. Nh÷ng tµi liÖu khÝ t|îng thñy v¨n, giao th«ng, thùc vËt v.v...
2.4. Nh÷ng giai ®o¹n trong thiÕt kÕ l|íi.
ThiÕt kÕ l|íi hoÆc kho¸ tam gi¸c ph¶i tiÕn hµnh theo nh÷ng giai ®o¹n sau:
a. Nghiªn cøu nhiÖm vô kh¶o s¸t ®Þa h×nh khu vùc theo “§Ò c|¬ng kh¶o s¸t ®Þa h×nh".
b. Nghiªn cøu, bè trÝ c¸c vÞ trÝ cña l|íi trªn b¶n ®å ®· cã cho phï hîp.
c. Kh¶o s¸t thùc ®Þa ®Ó chän tuyÕn.
2.5. Gi¸ trÞ gãc.
Gãc trong l|íi (khãa) tam gi¸c tèt nhÊt lµ 60o. Trong tr|êng hîp khã kh¨n, gãc
nhá nhÊt ph¶i ®¹t:
- L|íi tam gi¸c h¹ng 4: t 35o ;
- L|íi gi¶i tÝch 1: t 30o ;
- L|íi gi¶i tÝch 2: t 20o ;
2.6- ThiÕt kÕ c¹nh ®¸y.
ThiÕt kÕ c¹nh ®¸y ph¶i tho¶ m·n:
+ Th«ng tuyÕn ®o gi÷a c¸c ®iÓm c¹nh ®¸y vµ c¸c ®iÓm ph¸t triÓn.
+ Gãc ph¶i ®¶m b¶o gi¶ ®Þnh ë §iÒu 2.5.
2.7. ChiÒu cao tia ng¾m v|ît ch|íng ng¹i vËt qui ®Þnh.
- H¹ng 4: cao h¬n 1m;
- Gi¶i tÝch 1: cao h¬n 1 m;
- Gi¶i tÝch 2: cao h¬n 0,5 m.
2.8. ThiÕt kÕ l|íi tam gi¸c ph¶i kÕt hîp víi l|íi cao ®é ®Ó x¸c ®Þnh täa ®é, cao ®é
thuËn lîi, chÝnh x¸c.
2.9. S¶n phÈm thiÕt kÕ l|íi (khãa) tam gi¸c: gåm cã:
a. B¶n ®å 1: 50.000; 1: 100.000 ®· cã biÓu diÔn toµn bé l|íi tam gi¸c (phô lôc D).
b. MÉu chän mèc c¸c ®iÓm cña l|íi (phô lôc B )
c. |íc tÝnh ®å h×nh l|íi qua c¸c ®¹i l|îng:
+ C|êng ®é l|íi : R = GA2 + GB2 + GA . G B
+ Sai sè khÐp ®iÒu kiÖn cùc:
Wc = r 2 m >G @
2
= 2
2 2
3
m0 >R @

+ Sai sè khÐp ®iÒu kiÖn ®|êng ®¸y:


Wb = r 2 m 2o > G 2 @  2m 2 lg S = r 2 2 / 3m o2 > R@  2m 2 lg S
+ Sai sè khÐp ®iÒu kiÖn gãc ®Þnh h|íng:
2n  4
ZD = r 2 m 2o . n  2 m D2 = 2 m02  2mD2
9

4
Trong ®ã :
[ G ] : tæng b×nh ph|¬ng c¸c sè gia logarit sin cña c¸c gãc nèi (gãc C );
m0 : lµ sai sè trung ph|¬ng ®o gãc t|¬ng øng víi cÊp l|íi thiÕt kÕ (tam gi¸c h¹ng
4 : 2” 5; gi¶i tÝch 1: 5”; gi¶i tÝch 2 : 10” );
mS
m lgS : lµ sai sè trung ph|¬ng logarit c¹nh xuÊt ph¸t tÝnh b»ng : mlgS = Mod ;
S
mD: lµ sai sè trung ph|¬ng gãc ®Þnh h|íng xuÊt ph¸t, tÝnh b»ng: mD= mo n ;
n: sè l|îng gãc tham gia chuyÒn gãc ®Þnh h|íng.
2.10. Chän ®iÓm.
Ph¶i chän ®|îc vÞ trÝ ®Æt m¸y dÔ dµng, qu¸ tr×nh ®o thuËn lîi vµ ®óng ®å
h×nh ®· thiÕt kÕ. Tõ ®ã chän lo¹i mèc ch«n, tiªu, chiÒu cao tiªu, bå ng¾m cho
thÝch hîp.
2.11- VÞ trÝ ®iÓm tam gi¸c: ph¶i tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn sau:
- Sö dông ®|îc l©u dµi;
- DÔ ®o, gÇn c¸c ®|êng giao th«ng hoÆc ®|êng mßn, vËn chuyÓn ®óc mèc, bå ng¾m vµ
thiÕt bÞ thuËn lîi;
- §é v|íng, khuÊt Ýt nhÊt;
- TÇm bao qu¸t ra xung quanh ph¶i réng r·i ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh ®o, vÏ sau nµy.
2.12. §¸nh tªn ®iÓm tam gi¸c.
Tªn ®iÓm tam gi¸c ®¸nh dÊu theo tªn c«ng tr×nh: vÝ dô C«ng tr×nh T©n Giang: TGi
( i = 1 y n ) víi ®iÓm tam gi¸c h¹ng 4. §iÓm gi¶i tÝch 1: TG-IGTi ( i = 1 y n ), ®iÓm gi¶i
tÝch 2: TG-IIGTi ( i = 1 y n ).
2.13. KÕt thóc c«ng viÖc chän ®iÓm ph¶i cã nh÷ng tµi liÖu sau.
- S¬ ®å chän ®iÓm trªn b¶n då 1: 100.000, 1:50.000 hoÆc 1: 25.000 (ghi chó vµ ®¸nh sè
tªn ®iÓm);
- S¬ ®å l|íi ®|êng ®¸y;
- Nh÷ng ghi chó cÇn thiÕt ®Ó sau nµy tiÕn hµnh ®o dÔ dµng nh|: lé tr×nh ®o, thêi gian,
thêi tiÕt khu ®o, ®Æc ®iÓm sinh ho¹t.
2.14. Cét tiªu vµ mèc.
- Th«ng th|êng khi c¸c ®iÓm cña l|íi nh×n th«ng nhau th× kh«ng cÇn ph¶i x©y dùng cét
tiªu, ®o trùc tiÕp qua mèc hoÆc b¶ng ng¾m dùng trªn mèc (tr|êng hîp gÇn cã thÓ ®o
qua d©y däi). Khi cÇn thiÕt, cét tiªu víi tam gi¸c h¹ng 4, l|íi gi¶i tÝch 1, lµ lo¹i cét tiªu
th|êng (phô lôc C).
- Cét tiªu cã lo¹i 3 ch©n, 4 ch©n lµm b»ng gç, s¾t, tïy theo nguyªn liÖu cã s½n, sao
cho t©m cña bå ng¾m trïng víi t©m mèc.
- §Ó dÔ ng¾m, bå ng¾m ®|îc lµm theo kÝch th|íc: réng 0,3m, cao 0,6 m cho h¹ng 4;
réng 0,1 m, cao 0,3 m cho gi¶i tÝch 1 vµ s¬n mµu ®á, tr¾ng ph©n biÖt râ víi xung quanh .
- Mèc tam gi¸c h¹ng 4 ®óc bª t«ng max 200 theo lo¹i mèc l©u dµi vµ th|êng lâi nóm sø
cña Tæng côc §Þa chÝnh, mèc l|íi gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2 ®óc bª t«ng max 150 theo kÝch
th|íc 20 u 20 u 40 cm, tr¸t mÆt réng 30 u 30 cm cã lâi s¾t I15, kh¾c t©m qua ch÷ thËp
(phô lôc B).
2.15. Yªu cÇu cét tiªu .
Cét tiªu ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:
- V÷ng ch¾c vµ ngay ng¾n;
- Khi cã giã cÊp 4 trë xuèng vÉn ®o ®|îc;
- Cét c¸i cña cét tiªu kh«ng ®|îc che khuÊt h|íng ng¾m vµ h|íng ®|êng ®¸y;
- Sµn ®øng b»ng ph¼ng vµ v÷ng ch¾c;
- Bå ng¾m ph¶i th¼ng ®øng víi trôc gi÷a;
- BËc thang vµ tay vÞn trÌo trªn gi¸ ®o ph¶i v÷ng ch¾c.
5
2.16- Ch«n mèc.
Khi ch«n mèc ë nh÷ng vïng ®Êt kÐm æn ®Þnh cã mùc n|íc ngÇm cao, lÇy
léi, tr|íc hÕt ph¶i ®Çm chÆt hoÆc ®ãng cäc xö lý nÒn ch¾c míi ®óc mèc theo kiÓu
nÒn yÕu.
C«ng t¸c ch«n mèc ph¶i tiÕn hµnh ngay sau khi dùng tiªu. Muèn ®Ó trôc bå ng¾m
vµ t©m mèc trªn cïng ®|êng d©y däi th× tr|íc khi ch«n mèc ph¶i chiÕu ®iÓm qua d©y däi
sao cho sai sè lÖch t©m d 1,0 mm .
2.17. Sau khi dùng tiªu vµ ch«n mèc ph¶i cã nh÷ng tµi liÖu sau:
- GiÊy bµn giao hoÆc cÊp mèc h¹ng cao h¬n cña Tæng côc §Þa chÝnh;
- GiÊy ghi chó c¸c ®iÓm kÌm theo lo¹i tiªu, mèc trªn s¬ ®å l|íi ®· thiÕt kÕ;
- B¶ng thèng kª vµ s¬ ®å c¸c ®iÓm tam gi¸c ®· ch«n mèc, dùng tiªu (phô lôc C.2).
2.18. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh m¸y.
C¸c lo¹i m¸y ®o l|íi c¬ së tr×nh bµy ë b¶ng 2.1 bao gåm c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn
tö, kinh vÜ ®iÖn tö vµ kinh vÜ quang c¬ cã ®é chÝnh x¸c trªn du xÝch tõ 30” ®Õn 1”. §¶m
b¶o ®é chÝnh x¸c ®o gãc, c¹nh vµ c¹nh gèc l|íi h¹ng 4, gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2, ®|êng
chuyÒn cÊp 1, ®|êng chuyÒn cÊp 2.

B¶ng 2.1: §Æc tÝnh kü thuËt cña m¸y.

No §Æc tÝnh kü thuËt c¬ Toµn ®¹c ®iÖn tö Kinh vÜ ®iÖn Kinh vÜ quang Kinh vÜ Quang c¬
b¶n tö c¬ cã tr¾c vi

SÐt 3B DTM330 DT2 DT6 Theo 10 T2 Theo 20 Theo 02

1 §|êng kÝnh èng kÝnh vËt 180 175 170 160 160 165 160 160

2 ChiÒu dµi èng kÝnh 177 170 170 160 170 170 170 170

3 §é phãng ®¹i 30 X 35 X 32X 26X 30X 30X 25X 25X

4 §é chÝnh x¸c ®o gãc 2” 5” 2”5 5,0” 1” 1” 30” 30”

5 Kho¶ng c¸nh nh×n 1,3m 1,5 1,0 0,9 1,0 1,0 1,5 1,5
gÇn nhÊt
6 §é chÝnh x¸c ®o r(3mm+2p r(5mm+2pp . 1/500 1/500 1/500 1/500 1/200 1/200
kho¶ng c¸ch p . . m.D) . m.D )
7 Kho¶ng c¸ch xa nhÊt 500m 300m 500m 500m 200m 200m

- G|¬ng ®¬n 2,4 Km 2,0Km

- G|¬ng ba 3,5 Km 3,0 Km

- G|¬ng chïm 4,2 Km 3,5 Km

b) KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh m¸y kinh vÜ quang häc cã vµ kh«ng cã bé ®o cùc nhá.

6
M¸y kinh vÜ quang häc ph¶i kiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh nh÷ng b|íc sau (phô lôc
E):
- KiÓm nghiÖm tÝnh n¨ng quang häc cña èng kÝnh;
- KiÓm nghiÖm trÞ sè kho¶ng chia v¹ch kh¾c èng thñy dµi;
- KiÓm nghiÖm trôc bät thñy b¾c ngang song song víi trôc ng¾m;
- KiÓm nghiÖm ®é lÖch t©m cña bé phËn bµn ®é n»m;
- KiÓm nghiÖm ®é chÝnh x¸c ho¹t ®éng cña bé ®o cùc nhá;
- X¸c ®Þnh “Ren” cña bé ®o cùc nhá ;
- KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh 2c;
- KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh M0 .
c) M¸y kinh vÜ ®iÖn tö .
M¸y kinh vÜ ®iÖn tö ®|îc cÊu t¹o còng nh| m¸y kinh vÜ quang c¬, ®iÒu kh¸c nhau
c¬ b¶n lµ ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh ®äc sè ®|îc truyÒn qua bé m¸y tÝnh hiÖn trªn mµn ¶nh.
Nguyªn lý lµ chuyÓn nh÷ng thay ®æi c¬ häc vÒ gãc n»m, ®øng, ®é dµi qua h×nh ¶nh
quang häc vµ ®|îc ®ãn nhËn qua bé ®äc gåm c¸c IC (phô lôc H). Do vËy c¸c b|íc kiÓm
nghiÖm c¬ b¶n gåm:
- KiÓm tra sù ho¹t ®éng b×nh th|êng cña c¸c bé phËn èng kÝnh ®øng, n»m theo thø
tù: bËt nóm nguån ®iÖn (on), quay èng kÝnh ®øng 1 vßng khi thÊy kªu “tÝt tÝt” lµ
®|îc. Sau ®ã quay trôc quay bµn ®é n»m xung quanh trôc ®øng, khi cã tiÕng kªu
“tÝt tÝt” lµ ®|îc;
- KiÓm tra vµ hiÖu chØnh bät thñy dµi nh| m¸y kinh vÜ quang häc ( phô lôc E );
- KiÓm tra c¸c nèt bÊm trªn bµn phÝm nh| SEL - ®o 'x, 'y, 'H, TrK - ®o th«, % ®o gãc
v.v...
Xem kh¶ n¨ng sö dông cña chóng (phô lôc H).
NÕu cã hiÖn t|îng háng bé phËn ph¸t nguån vµ hÖ thèng IC ph¶i ®|a ®Õn c¸c
tr¹m söa ch÷a chuyªn dïng nh| : Sokia, Nikon, Topcon... t¹i ViÖt Nam.
d) M¸y toµn ®¹c ®iÖn tö .
M¸y toµn ®¹c ®iÖn tö lµ lo¹i m¸y ®iÖn tö ®o c¶ mÆt b»ng vµ cao ®é, ®¶m b¶o
®é tin cËy cao khi ®o l|íi khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së vµ cao ®é h¹ng 4, kü thuËt
(phô lôc H) nh| : Set 2B, 3B... Set 2C, 3C... DTM420, 520... Mçi mét m¸y kiÓm
nghiÖm vµ hiÖu chØnh ®Òu theo Catalog kü thuËt kÌm theo. Song chóng ®Òu cã cÊu
t¹o chung bëi 3 bé phËn: M¸y kinh vÜ, m¸y ph¸t quang hång ngo¹i x¸c ®Þnh
kho¶ng c¸ch, m¸y nhËn, tÝnh trÞ gãc ®øng, ngang, kho¶ng c¸ch b»ng. KÌm theo
m¸y lµ mét m¸y vi tÝnh nhá cã thÓ tÝnh täa ®é theo nguyªn lý täa ®é cùc khi ®Þnh
vÞ theo ph|¬ng gèc vµ ghi l¹i trªn Card hoÆc fieldbook.
- KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh bé phËn kinh vÜ theo nh÷ng b|íc cña kinh vÜ quang häc
(phô lôc E).
- KiÓm nghiÖm bé phËn m¸y ph¸t hång ngo¹i th«ng qua b·i tuyÕn gèc quèc gia (phô
lôc H).
- KiÓm nghiÖm bé phËn gãc ®o b»ng, ®øng, kho¶ng c¸ch theo b·i tuyÕn gèc quèc gia
(phô lôc H).
- HiÖu chØnh ®é dµi ®o qua c¸c c«ng thøc ë phô lôc H.
2.19. §o gãc trong l|íi tam gi¸c.
a) Trªn c¸c ®iÓm tam gi¸c h¹ng 4, gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2, ®o gãc b»ng theo ph|¬ng ph¸p
toµn vßng víi sè lÇn ®o qui ®Þnh trong b¶ng 2.2.

7
B¶ng 2.2: Sè lÇn ®o gãc.

Lo¹i m¸y Theo 010, T2, Set DT2 , DT6 Theo 020, 020A
3B ( mE d 1” )
H¹ng lÇn ®o lÇn ®o lÇn ®o
IV 6 7 9
Gi¶i tÝch 1 3 4 6
Gi¶i tÝch 2 2 2 3

b) Khi ng¾m h|íng ®o h¹ng 4, ph¶i ng¾m tr|íc ®iÓm chuÈn h¹ng 3. NÕu c¸c ®iÓm h¹ng 4
cã bå ng¾m, ph¶i ng¾m nhiÒu lÇn ®Ó x¸c ®Þnh t©m bå chÝnh x¸c. Khi ®o xong 1/2 vßng ®o
ph¶i khÐp vÒ h|íng ban ®Çu.
- Khi ®o gãc t¹i tr¹m cã c¶ h¹ng 4, gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2 th× ph¶i ®o gãc h¹ng 4
tr|íc, sau ®ã ®Õn l|íi gi¶i tÝch 1,2. Qu¸ tr×nh ®o ph¶i ®éc lËp theo chu tr×nh riªng;
- NÕu ®o t¹i tr¹m cã sè h|íng >7, ph¶i chia lµm hai nhãm ®éc lËp. Sè h|íng trong nhãm
kh«ng ®|îc Ýt h¬n 3 vµ sè h|íng ®o chung nhá nhÊt ph¶i lµ 2 h|íng. Sè chªnh cña trÞ gi¸
gãc kÑp gi÷a c¸c h|íng chung cña hai nhãm kh«ng ®|îc v|ît qu¸ P = r 2 mE 2
(mE - sai sè trung ph|¬ng ®o h|íng );
- Khi ®o t¹i tr¹m mµ cã h|íng ®o ch|a tèt, ph¶i bá h|íng l¹i ®Ó ®o bæ xung. Sè
h|íng ®o bæ sung kh«ng ®|îc qu¸ 1/3 toµn bé h|íng, nÕu v|ît ph¶i chän l¹i ®iÓm
®o m¸y.
2.20. ChuyÓn vÞ trÝ ®iÓm khèng chÕ.
Khi sö dông c¸c vËt x©y dùng cao tÇng nh| nãc nhµ, nãc nhµ thê v.v... ph¶i
chuyÓn vÞ trÝ ®iÓm khèng chÕ xuèng mÆt ®Êt theo qui ®Þnh.
2.21. Sai sè cho phÐp.
Sai sè cho phÐp khi ®o gãc l|íi khèng chÕ c¬ së (sai sè giíi h¹n) tr×nh bµy ë b¶ng
2.3.
B¶ng 2.3 : TrÞ sai sè giíi h¹n.

C¸c H¹ng 4 Gi¶i tÝch 1 Gi¶i tÝch 2


môc
Theo 010A Set 3B Set 3B Theo 020A DTM420 Theo 020
x Ph¹m vi 12” 12” 12” 18” 18” 18”
biÕn ®éng 2c
x Sai sè khÐp
vÒ h|íng më 6” 6” 8” 12” 12” 12”
®Çu trong
1/2 lÇn ®o
x Sai sè khÐp
vÒ h|íng më 6” 6” 8” 12” 12” 12”
®Çu
x Sai sè khÐp
lín nhÊt cña 9” 9” 20” 40” 40” 40 “
tam gi¸c

2.22. §o l¹i h|íng.

8
Khi ®o theo ph|¬ng ph¸p toµn vßng, nÕu ph¶i ®o l¹i nh÷ng h|íng kh«ng ®¹t
yªu cÇu th× ph¶i ®o thªm víi h|íng kh¸c: h|íng më ®Çu vµ h|íng tèt nhÊt trong
c¸c h|íng. Kh«ng ®|îc kÕt hîp viÖc ®o bï víi ®o l¹i.
2.23. §o nguyªn tè qui t©m.
a) §o nguyªn tè qui t©m chØ sö dông cho c¸c ®iÓm h¹ng 4 khi cã cét tiªu vµ bå ng¾m, c¸c
®iÓm gi¶i tÝch 1, 2 th|êng kh«ng ph¶i dùng cét tiªu, bå ng¾m.
b) Nguyªn tè qui t©m tr¹m ®o vµ ®iÓm ng¾m ph¶i x¸c ®Þnh trªn giÊy chiÕu ®iÓm g¾n trªn
v¸n ph¼ng.
T¹i c¸c ®iÓm tam gi¸c h¹ng 4, th|êng cét tiªu cao d|íi 20 m cã thÓ chiÕu ®iÓm
hai lÇn liªn tôc (tr|íc, trong hoÆc sau khi ®o h|íng ngang xong ). §èi víi cét tiªu cao
h¬n 20m th× ph¶i x¸c ®inh nguyªn tè qui t©m mét lÇn ngay tr|íc khi ®o vµ mét lÇn ngay
sau khi ®o h|íng ngang xong.
c) Nh÷ng ®iÓm tam gi¸c cã cét tiªu gi¸.
Ngoµi bå ng¾m di ®éng (bå ng¾m g¾n liÒn víi bÖ m¸y) th× sè lÇn chiÕu ®iÓm qui
®Þnh nh| sau:
- Tr|íc khi dì bå ng¾m, nÕu ®· cã h|íng ng¾m tíi nã, th× ph¶i chiÕu ®iÓm mét
lÇn;
- Khi ®o gãc, h|íng ngang ph¶i chiÕu ®iÓm mét lÇn (t©m m¸y, t©m mèc );
- Sau khi ®o gãc, h|íng ngang xong, l¾p bå ng¾m vµo vÞ trÝ cò, nÕu cßn cã h|íng ®o tíi
ph¶i chiÕu ®iÓm mét lÇn n÷a (chiÕu t©m bå ng¾m vµ t©m mèc).
d) Khi ®o b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö qua g|¬ng.
T©m g|¬ng vµ gi¸ ®ì ph¶i trïng nhau. Khi x¸c ®Þnh nguyªn tè qui t©m ph¶i ghim
giÊy chiÕu ®iÓm lªn bµn chiÕu ®iÓm råi tõ 3 h|íng ng¾m tíi t©m g|¬ng, t©m m¸y, t©m
mèc ®Ó chiÕu nh÷ng t©m Êy lªn giÊy chiÕu ®iÓm.
NÕu gi¸ trong cét tiªu thÊp d|íi 2m th× cã thÓ ®Æt trùc tiÕp ®Æt giÊy chiÕu ®iÓm lªn
bÖ m¸y.
Khi x¸c ®Þnh nguyªn tè qui t©m, c¸c ký hiÖu qui ®Þnh nh| sau:
- Dïng c¸c ch÷ C, M, S, H lÇn l|ît biÓu thÞ h×nh chiÕu cña t©m mèc, m¸y, bå ng¾m
(g|¬ng ph¶n x¹), ®Ìn chiÕu. NÕu t©m trïng nhau th× biÓu thÞ b»ng dÊu = , vÝ dô: M = C.
e) Kho¶ng c¸ch tõ M ®Õn C lµ kho¶ng c¸ch lÖch t©m tr¹m ®o ®|îc x¸c ®Þnh qua c¸c
th«ng sè sau:
- eS, eH - kho¶ng c¸ch tõ C ®Õn S hoÆc ®Õn H lµ kho¶ng c¸ch lÖch t©m cña ®iÓm ng¾m
(bå ng¾m hoÆc g|¬ng, ®Ìn chiÕu);
- T - gãc kÑp gi÷a c¹nh MC vµ h|íng ®o më ®Çu, gãc nµy tÝnh tõ c¹nh MC theo
chiÒu kim ®ång hå, lÊy M lµm ®Ønh gãc lµ gãc lÖch t©m tr¹m ®o;
- TS, TH - gãc tÝnh tõ c¹nh SC (hoÆc HC) theo chiÒu kim ®ång hå ®Õn h|íng më ®Çu TS,
TH gäi lµ gãc lÖch t©m ®iÓm ng¾m.
Kho¶ng c¸ch lÖch t©m ®o ®Õn 1 mm.
Gãc lÖch t©m ®o chÝnh x¸c tíi 15’.
- Sai sè gi÷a trÞ gãc ®o kiÓm tra vÏ trªn giÊy chiÕu ®iÓm vµ trÞ sè gãc ®o b»ng m¸y
kh«ng v|ît qóa c¸c qui ®Þnh sau:
+ 2o khi e, eS, eH d 20 cm;
+ 1o khi e, eS, eH > 20 cm.
- TrÞ sè cuèi cïng cña T, TS lµ trÞ trung b×nh gi÷a hai lÇn ®o tÝnh chuyÓn vÒ h|íng më
®Çu.
T  T B  M AB
TTb = A
2
T SA  T SB  S AB
TSTb =
2
9
SAB vµ MAB - gãc ®o b»ng m¸y kinh vÜ.
f) NÕu tr|êng hîp ®Æc biÖt t¹i c¸c ®iÓm tam gi¸c h¹ng 4 cã nhiÒu h|íng bÞ v|íng, cã thÓ
cho phÐp lÖch t©m trong ph¹m vi 3m. Kho¶ng c¸ch lÖch t©m ®|îc ®o b»ng th|íc thÐp hai
lÇn víi ®é chÝnh x¸c 1 mm, gãc dïng m¸y ®o 2 lÇn lÊy chÝnh x¸c ®Õn 60".
2.24. §o ®iÓm ®Þnh h|íng.
- §iÓm ®Þnh h|íng cña l|íi tam gi¸c, ®a gi¸c ph¶i lµ 2 ®iÓm. C¸c ®iÓm ®Þnh h|íng ph¶i
lµ ®iÓm chÝnh x¸c cao h¬n ®iÓm trong l|íi 1 cÊp .
- §o gãc ®iÓm ®Þnh h|íng vµ ®iÓm trong l|íi cã sè lÇn gÊp 1,5 lÇn ®o gãc trong l|íi.
- §o kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm tam gi¸c ®Õn ®iÓm ®Þnh h|íng cã thÓ ¸p dông nh÷ng ph|¬ng
¸n sau:
+ §o trùc tiÕp tõ ®iÓm l|íi ®Õn ®iÓm ®Þnh h|íng víi ®é chÝnh x¸c nh| c¹nh gèc cña
l|íi;
+ Sö dông ph|¬ng ph¸p ®o täa ®é ®iÓm l|íi, råi tÝnh ra kho¶ng c¸ch ®Õn ®iÓm ®Þnh
h|íng.
2.25. §o gãc thiªn ®Ønh (Z).
- TÊt c¶ ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng c¬ së ph¶i ®o cao ®é theo c¸c ph|¬ng ph¸p: thñy
chuÈn l|îng gi¸c, thñy chuÈn h×nh häc.
- Th|êng c¸c ®iÓm cña l|íi c¬ së ph©n bè trªn nh÷ng ®iÓm cao (®Ønh ®åi, nói, nãc nhµ
cao tÇng, chu«ng nhµ thê v.v...), nªn chuyÒn cao ®é ph¶i sö dông ph|¬ng ph¸p thñy
chuÈn l|îng gi¸c. Khi ®ã ph¶i ®o gãc thiªn ®Ønh.
- Thêi gian ®o gãc thiªn ®Ønh ph¶i tõ 10h ®Õn 15h (giê ®Þa ph|¬ng) vµ lóc môc tiªu
râ.
- §o gãc thiªn ®Ønh t¹i mçi tr¹m m¸y ph¶i theo thø tù sau:
+ §o thiªn ®Ønh ph¶i theo hai vÞ trÝ cña bµn ®é (tr¸i, ph¶i): thuËn, ®¶o;
+ §o gãc thiªn ®Ønh theo d©y gi÷a víi hai chiÒu thuËn (chiÒu ®i) nghÞch
(chiÒu vÒ) ®Ó triÖt tiªu chiÕt quang, tr|êng hîp muèn chuyÒn cao ®é h¹ng 4, ph¶i
sö dông c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hoÆc kinh vÜ cã ®é chÝnh x¸c ®o gãc ®Õn 1” ®o
theo 3 d©y chØ: trªn, gi÷a, d|íi.
2.26. TÝnh gãc thiªn ®Ønh ®|îc quy ®Þnh theo c¸c lo¹i m¸y sau:
a) M¸y kinh vÜ theo 10 ( A, B ), sÐt 3B, T2:
T  P  360 o
MZ =
2
T  360 o  P
Z= = T - MZ = MZ - P + 360o
2
b) §èi víi m¸y T3, 05 – 02:
MZ = ( T + P ) - 180o
Z = 90o + P - T
Trong ®ã: P, T - sè ®äc ë bµn ®é tr¸i, ph¶i;
MZ - sai sè chØ tiªu;
Z - gãc thiªn ®Ønh.
c) Tæng sè chªnh cao gi÷a c¸c c¹nh khÐp kÝn trong kho¸ tam gi¸c (hoÆc l|íi) ph¶i kh«ng
v|ît qu¸ trÞ sè:
ª§ D Km · 2 º
r 0,5 m «¨ ¸ » n
«¬© 5 ¹ »¼
DKm - chiÒu dµi c¸c c¹nh dµi h¬n 5 Km;
n - sè c¹nh cã chiÒu dµi ng¾n h¬n 5 Km
2.27. ChØnh lý, tÝnh kÕt qu¶ ngo¹i nghiÖp ®o l|íi tam gi¸c, ®a gi¸c.
a) C¸ch ghi sæ ngo¹i nghiÖp.

10
- Ghi trÞ ®o gãc trong l|íi TG§G theo mÉu phô lôc I, K.
- Sæ ®o ph¶i ghi b»ng bót mùc, bót bi hoÆc ch× cøng.
- Kh«ng ®|îc söa sè ®é, phót trong c¸c tr|êng hîp sau:
+ Cïng mét sè chªnh ë mét h|íng ë c¶ hai vÞ trÝ bµn ®é (tr¸i, ph¶i);
+ Cïng mét sè chªnh ë c¶ h|íng më ®Çu vµ h|íng ®o khÐp vÒ h|íng më ®Çu
trong nöa lÇn ®o, trong 1 lÇn ®o.
b) Nh÷ng sè ®äc theo bé ®o cùc nhá (tr¾c vi) nÕu nhÇm hoÆc bÞ nhße th× ®o l¹i h|íng ®ã
cïng víi h|íng më ®Çu vµ mét h|íng kh¸c cã tÇm nh×n th«ng suèt tèt nhÊt.
c) Khi ®o ng¾m xong ë mçi ®iÓm, sæ ®o ph¶i do hai ng|êi kiÓm tra (ng|êi ®o ng¾m vµ
ng|êi ghi sæ). NÕu thÊy ®óng theo qui ®Þnh vµ trÞ ®o, míi chuyÓn sang tr¹m tiÕp theo.
d) Qui ®Þnh ®¬n vÞ sè lÎ c¸c trÞ ®o gãc, chiÒu cao tiªu, chiÒu dµi c¹nh ®o cho c¸c cÊp
l|íi nh| sau:
- Trong l|íi tam gi¸c h¹ng 4: trÞ gãc lÊy ®Õn 0,1” trÞ ®o chiÒu cao tiªu, bå ®Õn cm, trÞ ®o
chiÒu dµi ®Õn mm;
- Trong l|íi gi¶i tÝch 1, 2: TrÞ gãc lÊy ®Õn 1” khi ®o gãc b»ng m¸y Theo 10A, Set
3B, trÞ ®o chiÒu cao tiªu ®Õn cm, trÞ ®o chiÒu dµi ®Õn mm.
LÊy trÞ gãc ®Õn 10” khi ®o b»ng m¸y Theo 020 (A, B ) v.v...
e) Trong qu¸ tr×nh ®o t¹i mçi ®iÓm, ng|êi ®o ng¾m ph¶i:
- KiÓm tra sæ ®o gãc (h|íng) ngang vµ gãc thiªn ®Ønh;
- TÝnh chiÒu cao cét tiªu b»ng ph|¬ng ph¸p gi¶i tÝch;
- LËp b¶ng thµnh qu¶ gãc (h|íng) ngang vµ thiªn ®Ønh;
- KiÓm tra vµ chØnh lý c¸c giÊy chiÕu ®iÓm (nÕu cã).
- Dùa vµo b¶ng thµnh qu¶ ®o, ng|êi ®o ng¾m tÝnh: sai sè khÐp tam gi¸c, ®a gi¸c, sè
h¹ng tù do c¸c ®iÒu kiÖn : cùc, c¹nh, gãc cè ®Þnh v.v... Khi tÝnh kh¸i l|îc ph¶i ®|a
c¸c sè hiÖu chØnh quy t©m vµo nh÷ng gãc ®· ®o ®|îc vµ b×nh sai tr¹m ®o.
f) TÝnh sai sè khÐp c¸c ®iÒu kiÖn cùc, c¹nh (®|êng ®¸y), ph|¬ng vÞ theo nh÷ng c«ng thøc
ë §iÒu 2.9, nh|ng sai sè mo b©y giê thay thÕ b»ng mE, ®|îc tÝnh theo sai sè khÐp (c«ng
thøc Fª rª r«).
6Z 2
mE = r
3n
Trong ®ã :
Z - sai sè khÐp tõng tam gi¸c, ®a gi¸c trong l|íi ®o;
n - sè tam gi¸c, ®a gi¸c trong khãa, l|íi ®o.
k) §Ó tÝnh sè hiÖu chØnh quy t©m tr¹m ®o vµ ®iÓm ng¾m ph¶i lÊy gi¸ trÞ trung b×nh
nguyªn tè qui t©m cña c¸c lÇn x¸c ®Þnh trªn mét tr¹m ®o.
2.28. B×nh sai l|íi tam gi¸c, ®a gi¸c.
a) TÊt c¶ l|íi tam gi¸c, ®a gi¸c c¬ së ph¶i b×nh sai theo ph|¬ng ph¸p gi¸n tiÕp cã ®iÒu
kiÖn thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh. Phô lôc L: giíi thiÖu tham kh¶o thµnh qu¶ b×nh sai theo
ph|¬ng ph¸p nµy qua ch|¬ng tr×nh PICKNET Ver 2.0.
b) S¬ ho¹ th«ng kÕ cao, täa ®é ®iÓm vµ kho¸, l|íi tam gi¸c trong phô lôc M.

3. Ph|¬ng ph¸p ®|êng chuyÒn


3.1. D¹ng ®|êng chuyÒn.
§|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1, cÊp 2 ®|îc x©y dùng d|íi d¹ng ®|êng ®¬n hoÆc hÖ
thèng l|íi (theo A.3 phô lôc A).
3.2. §|êng chuyÒn ®¬n qui ®Þnh nh| sau.
- §|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1 ph¶i xuÊt ph¸t tõ 2 ®iÓm h¹ng cao h¬n vµ khÐp vÒ 2 ®iÓm
h¹ng cao h¬n gäi lµ ®iÓm gèc (l|íi phï hîp) hoÆc khÐp kÝn vÒ h|íng ban ®Çu.

11
- Tr|êng hîp ®Æc biÖt (nh| vïng hÎo l¸nh biªn giíi h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa) cã thÓ
khÐp kÝn vÒ 1 ®iÓm, nh|ng ph¶i ®o ph|¬ng vÞ c¹nh ®Çu vµ cuèi.
- §|êng chuyÒn cÊp 2 cã thÓ sö dông ®|êng treo trong tr|êng hîp ®Æc biÖt, nh÷ng sè
c¹nh kh«ng qu¸ 5 c¹nh víi chiÒu dµi kh«ng qu¸ 1 km.
3.3. L|íi ®|êng chuyÒn.
§èi víi khu vùc réng lín, cÇn x©y dùng d¹ng l|íi hÖ thèng ®|êng chuyÒn nhiÒu
®iÓm nót (phô lôc A).
3.4. Tiªu chuÈn kü thuËt.
C¸c lo¹i ®|êng chuyÒn ®¬n hoÆc l|íi hÖ thèng ®|êng chuyÒn nhiÒu ®iÓm nót ph¶i tu©n
theo nh÷ng qui ®Þnh ë b¶ng 3.1.

B¶ng 3.1: Tiªu chuÈn kü thuËt cña tuyÕn ®|êng chuyÒn.

ChØ tiªu H¹ng 4 CÊp 1 CÊp 2


x ChiÒu dµi giíi h¹n cña tuyÕn (km)
- §|êng ®¬n 10 5 3
- Gi÷a ®iÓm gèc vµ ®iÓm nót 7 3 2
- Gi÷a c¸c ®iÓm nót 5 2 1,5
- Chu vi cña vßng khÐp 30 15 9
x ChiÒu dµi c¹nh ®|êng chuyÒn (Km)
- C¹nh dµi nhÊt 2,0 0,8 0,35
- C¹nh nhá nhÊt 0,25 0,12 0,08
- C¹nh trung b×nh 0,5 0,3 0,2
x Gãc nhá nhÊt t 30o t 25o t 25o
x Sè c¹nh trong tuyÕn kh«ng v|ît qu¸ 15 15 15
x Sai sè c¹nh t|¬ng ®èi kh«ng v|ît qu¸ 1: 25.000 1:10.000 1:5.000
x Sai sè trung ph|¬ng ®o gãc (Theo sai sè 2” 5 5” 10”
khÐp mo) kh«ng v|ît qu¸
x Sai sè khÐp gãc cña ®|êng chuyÒn (n - 5” n 10” n 20” n
sè ®Ønh ®|êng chuyÒn )

3.5. ThiÕt kÕ tuyÕn, l|íi ®|êng chuyÒn.


- L|íi ®|êng chuyÒn ®|îc thiÕt kÕ trªn c¸c b¶n ®å tû lÖ tõ 1:50000 y1:10000 theo tr×nh
tù nh| tuyÕn thiÕt kÕ l|íi tam gi¸c, ®a gi¸c, |íc tÝnh ®å h×nh thiÕt kÕ theo c¸c c«ng thøc
sau:
+ Sai sè khÐp gãc fE = 2mo n ;
Trong ®ã :
mo- sai sè trung ph|¬ng ®o gãc cña tuyÕn, l|íi (b¶ng 3.1);
n - sè ®Ønh ®|êng chuyÒn
+ Sai sè vÞ trÝ |íc tÝnh theo c«ng thøc:
Theo h|íng däc:
i (n  1)
m ti+1 = mo . S
n
Theo h|íng ngang:
mo i (n  i ) ­ i (n  1)  (n  4 ) ½
m ui+1 = S . ®  2¾
U 12 ¯ n1 ¿
+ Sai sè gãc ph|¬ng h|íng:

12
(n  1) (n  2) i (n  1  i )
mD i =  mo
12n n (n  1)
Trong ®ã i lµ ®Ønh thø i cã |íc tÝnh sai sè.
3.6. Chän ®iÓm ®|êng chuyÒn.
a) ViÖc chän ®iÓm ®|êng chuyÒn tu©n theo c¸c vÞ trÝ trong b¶n thiÕt kÕ ®|êng chuyÒn
(d¹ng tuyÕn, l|íi)
b) VÞ trÝ chän ®iÓm ®|êng chuyÒn ph¶i chó ý ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn sau:
- T¹i nh÷ng vÞ trÝ nÒn ch¾c, gi÷ ®|îc l©u dµi;
- Th«ng tuyÕn ®o dÔ dµng;
- Cã thÓ ph¸t triÓn c¸c tuyÕn l|íi thuËn lîi;
- Cã thÓ sö dông ®Ó ®Æt tr¹m m¸y ®o vÏ ®Þa h×nh, ®Þa vËt thuËn lîi;
- DÔ vËn chuyÓn vµ ®óc mèc.
3.7. Mèc ®iÓm ®|êng chuyÒn.
- Mèc ®iÓm ®|êng chuyÒn h¹ng 4 nh| mèc l|íi tam gi¸c h¹ng 4 (§iÒu 2.14).
- Mèc ®iÓm ®|êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2 nh| mèc l|íi gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2
(§iÒu 2.14).
- §¸nh dÊu mèc ®|êng chuyÒn h¹ng 4 theo tªn c«ng tr×nh kÌm cÊp h¹ng, vÝ dô. C«ng
tr×nh lßng s«ng: LS - IV§Ci ®èi víi ®|êng chuyÒn h¹ng 4, ®|êng chuyÒn cÊp 1: LS -
1§Ci, ®|êng chuyÒn cÊp 2; LS- 2§Ci (i = 1y n- sè ®iÓm ®|êng chuyÒn).
3.8. §o gãc trªn c¸c ®iÓm ®|êng chuyÒn.
a) §o gãc trªn c¸c ®iÓm ®|êng chuyÒn tiÕn hµnh theo ph|¬ng ph¸p toµn vßng. Tr|íc khi
®o, ph¶i kiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh theo phô lôc E, H.
180 0
b) §Æt gãc ®o theo c¸c lÇn ®o : E =
n
- Trong ®ã n - sè lÇn ®o .
VÝ dô : §o 3 lÇn th× trÞ sè ®Æt c¸c lÇn lµ 0o, 60o, 120o
Sè lÇn ®o gãc ®|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1, cÊp 2 tr×nh bµy ë b¶ng 3.2:
B¶ng 3.2 : Sè lÇn ®o gãc.

Lo¹i m¸y Theo 010 T2 Set 3B, Set DT2, DT6 Theo 020, 020A
3C
H¹ng LÇn ®o LÇn ®o LÇn ®o
IV 6 7 9
§|êng chuyÒn cÊp 3 4 6
1
§|êng chuyÒn cÊp 2 2 3
2

d) TiÕn hµnh ®o trong mét tr¹m m¸y nh| sau:


- §o theo chiÒu kim ®ång hå;
- NÕu ®o theo gãc tr¸i th× thø tù: ng¾m vÒ ®iÓm cò (xuÊt ph¸t) tr|íc, sau ®ã ng¾m vÒ
®iÓm ph¸t triÓn;
- NÕu ®o theo gãc ph¶i tiÕn hµnh theo tr×nh tù ng|îc l¹i;
- Trong qu¸ tr×nh ®o tuyÕn ®|êng chuyÒn kh«ng ®|îc thay ®æi ®iÒu quang, trõ tr|êng hîp
®Æc biÖt ph¶i ®iÒu quang th× sè h|íng ®iÒu quang kh«ng qu¸ 1/4 tæng sè h|íng;
- Tr|íc khi kÕt thóc tr¹m ®o ph¶i tÝnh c¸c trÞ h|íng, gãc, kiÓm tra h¹n sai. NÕu
v|ît h¹n sai (qui ®Þnh nh| §iÒu 2.21), ph¶i tiÕn hµnh ®o l¹i ngay. KÕt to¸n sæ t¹i
tr¹m, sau ®ã chuyÓn sang tr¹m kh¸c;

13
- Ghi trÞ sè t¹i mçi tr¹m theo biÓu mÉu ë phô lôc K.
3.9. KÕt to¸n tuyÕn ®|êng chuyÒn .
- Khi ®o xong tuyÕn ®|êng chuyÒn, ph¶i kÕt to¸n ngay t¹i thùc ®Þa hai trÞ sè:
+ Sai sè khÐp h|íng cña tuyÕn, so víi h¹n sai :
fE d r 5” N ®èi víi ®|êng chuyÒn h¹ng 4;
fE d r 10” N ®èi víi ®|êng chuyÒn cÊp 1;
fE d r 20” N ®èi víi ®|êng chuyÒn cÊp 2;
N- sè ®Ønh ®|êng chuyÒn.
+ S¬ häa c¸c tuyÕn ®o cïng víi sai sè khÐp h|íng cña tuyÕn.
3.10. §o c¹nh trong tuyÕn ®|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1, cÊp 2.
- §o chiÒu dµi c¹nh ®|êng chuyÒn h¹ng 4 ph¶i ®o b»ng c¸c m¸y ®o xa quang ®iÖn, c¸c
m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö cã ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh: ms /sd 1/50.000
- §o chiÒu dµi c¹nh ®|êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2 cã thÓ theo c¸c lo¹i m¸y sau:
+ C¸c m¸y ®o xa quang ®iÖn, toµn ®¹c ®iÖn tö cã ®é chÝnh x¸c, ms/s d 1/25.000;
+ Khi kh«ng cã m¸y quang ®iÖn, cã thÓ sö dông c¸c m¸y kinh vÜ cã ®é chÝnh x¸c
®o gãc ®Õn 1” nh| Theo 010A, WildT2 vµ mia Ba la 2m theo c¸c ®å h×nh vµ c«ng thøc
x¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c ë qui ph¹m 96TCN 43-90 “Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500,
1/1000... vµ 1/25.000” cña Tæng côc §Þa chÝnh.
3.11. G|¬ng ®o.
Khi ®o b»ng m¸y ®o xa hoÆc toµn ®¹c ®iÖn tö, g|¬ng ®o ®|îc ®Æt trªn gi¸ ®ì th×
sai sè däi t©m cña m¸y vµ g|¬ng d 3mm khi ®o tuyÕn h¹ng 4; d 4mm khi ®o ®|êng
chuyÒn cÊp 1, cÊp 2.
Khi ®o b»ng mia ba la, viÖc ®Þnh t©m qui ®Þnh nh| trªn. §Þnh h|íng mia Ba la theo
ph|¬ng vu«ng gãc víi tuyÕn ®o víi sai sè d 1’ víi tuyÕn ®|êng chuyÒn cÊp 2.
3.12. §o c¹nh.
§o c¹nh ®|êng chuyÒn h¹ng 4, cÊp 1, cÊp 2 theo hai chiÒu thuËn nghÞch. Sè lÇn
®o ®|îc qui ®Þnh kÌm theo Catalog cña tõng lo¹i m¸y. D|íi ®©y, qui ®Þnh cho mét sè lo¹i
m¸y ®o quang ®iÖn theo ®é chÝnh x¸c cña ®o c¹nh:
- Nh÷ng m¸y cã ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh r (1+2ppm u D) mm, ®o c¹nh h¹ng 4 víi 3 lÇn
®äc ®i, 3 lÇn ®äc vÒ; ®o c¹nh cÊp 1: 2 lÇn ®äc ®i, 2 lÇn ®äc vÒ, ®o c¹nh cÊp 2: 1 lÇn ®äc
®i, 1 lÇn ®äc vÒ;
- Nh÷ng m¸y cã ®é chÝnh x¸c r (2+ 2ppm uD ) mm vµ r (3+ 2ppm u D ) mm, ®o c¹nh
h¹ng 4 víi 4 lÇn ®äc ®i vµ ®äc vÒ; ®o c¹nh cÊp 1: 3 lÇn ®äc ®i vµ ®äc vÒ;®o c¹nh cÊp 2: 2
lÇn ®äc ®i, ®äc vÒ;
- Nh÷ng m¸y cã ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh r (5 + 2 ppm uD) mm, ®o c¹nh h¹ng 4 víi 5 lÇn
®äc ®i, vÒ; ®o c¹nh cÊp 1: 3 lÇn ®äc ®i, vÒ; ®o c¹nh cÊp 2 : 2 lÇn ®äc ®i, vÒ;
- Khi ®o c¹nh qua mia Bala vµ m¸y kinh vÜ cã ®é chÝnh x¸c ®o gãc 1” cho tuyÕn ®|êng
chuyÒn cÊp 2 theo hai chiÒu thuËn, nghÞch víi 6 lÇn ®äc ®i, 6 lÇn ®äc vÒ.
3.13. HiÖu chØnh ®o c¹nh.
Khi ®o b»ng m¸y quang ®iÖn cña NhËt, Thôy Sü hiÖn nay, th× m¸y sÏ tù ®éng
hiÖu chØnh ¶nh h|ëng cña ¸p suÊt, nhiÖt ®é. §çi víi c¸c m¸y ®o quang ®iÖn cña Liªn X«
nh| (CT5), cña §øc (EOK2000) th× ph¶i ®o ¸p suÊt, nhiÖt ®é vµ hiÖu chØnh theo c¸c
c«ng thøc trong Catalog cña m¸y.
3.14. TrÞ trung b×nh c¹nh.
Mçi c¹nh ®o xong, ph¶i ®|îc tÝnh trÞ trung b×nh sau khi ®¹t sai sè t|¬ng ®èi ®o ®i,
®o vÒ qui ®Þnh cho tõng cÊp.
LËp b¶ng thèng kª vµ s¬ häa tuyÕn vÒ c¹nh vµ gãc ®Ó tiÖn lîi khi tÝnh to¸n, b×nh
sai.

14
3.15. B×nh sai l|íi.
- B×nh sai täa ®é l|íi ®|êng chuyÒn ®¬n ngoµi thùc ®Þa theo mÉu biÓu ë phô lôc N.
- TuyÕn vµ l|íi ®|êng chuyÒn ®|îc b×nh sai theo ph|¬ng ph¸p gi¸n tiÕp cã ®iÒu kiÖn, vÝ
dô nh| ë phô lôc L.
3.16. Thèng kª s¬ häa.
S¬ häa tuyÕn vµ mèc khèng chÕ mÆt b»ng theo mÉu quy ®Þnh ë phô lôc M.

4. Ph|¬ng ph¸p HÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu (GPS)


4.1. Ph|¬ng ph¸p GPS t|¬ng ®èi d¹ng tÜnh.
§o GPS t|¬ng ®èi d¹ng tÜnh lµ tr|êng hîp sö dông hai m¸y thu GPS ®Æt ë
hai ®iÓm quan s¸t tÜnh ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu sè täa ®é vu«ng gãc kh«ng gian ('X, 'Y,
'Z) hay hiÖu täa ®é cÇu ('B, 'L, 'H) gi÷a chóng trong hÖ täa ®é quèc tÕ WGS-
84, trong ®ã cã 1 ®iÓm biÕt täa ®é trong hÖ quèc gia (phô lôc G giíi thiÖu m¸y thu
GPS, hÖ WGS 84). Cã thÓ sö dông ph|¬ng ph¸p nµy ®Ó x¸c ®Þnh cao to¹ ®é c¸c
®iÓm l|íi mÆt b»ng h¹ng 4, l|íi c¬ së cÊp 1, cÊp 2 (gi¶i tÝch1, gi¶i tÝch 2, ®|êng
chuyÒn cÊp 1, ®|êng chuyÒn cÊp 2).
4.2. C¸c b|íc tiÕn hµnh x¸c ®Þnh to¹ ®é b»ng m¸y thu GPS.
a) §Æt m¸y thu GPS t¹i ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh vµ ®iÓm ®· cã täa ®é quèc gia (hoÆc hÖ ®Þa
ph|¬ng);
b) TiÕn hµnh thu tÝn hiÖu ngoµi thùc ®Þa tõ c¸c vÖ tinh. KÕt qu¶ lµ tÖp sè liÖu ®o ®|îc ghi
trong ®Üa hoÆc sæ ®o ®iÖn tö;
c) Xö lý kÕt qu¶ ®o qua c¸c phÇn mÒm chuyªn dïng: Trimnet+ hoÆc Trimvec+;
d) TÝnh chuyÓn trÞ ®o GPS tõ X, Y, Z sang B, L, H trong hÖ WGS 84, tõ hÖ WGS 84 sang
hÖ kh¸c hoÆc ng|îc l¹i tõ B, L, H sang X, Y, Z.
4.3. Thao t¸c tr¹m m¸y thu GPS t¹i thùc ®Þa.
a) §Æt m¸y thu vµ ¨ng ten.
- §Æt m¸y thu trªn gi¸ 3 ch©n, däi t©m víi sai sè 3 mm c©n b»ng m¸y qua bät thñy trßn.
- Nèi ¨ng ten víi m¸y thu b»ng d©y c¸p chuyªn dïng, m¸y thu cã thÓ ®Æt c¸ch ¨ng ten
®Õn 30 m.
- §o chiÒu cao ¨ng ten qua 4 ®o¹n cña th|íc ®o chuyªn dïng thµnh mét th|íc dµi ®·
kh¾c v¹ch theo hÖ mÐt vµ hÖ inch. §o chiÒu cao ¨ng ten hai lÇn tr|íc vµ sau khi thu tÝn
hiÖu vÖ tinh. §Ó tr¸nh lÇm lÉn, nªn ®äc c¶ hai hÖ ®o mÐt vµ inch.
b) Thu tÝn hiÖu vÖ tinh.
BËt nót më m¸y “On”, m¸y sÏ tù ®éng tiÕn hµnh kiÓm tra néi bé. NÕu cã trôc trÆc
m¸y sÏ hiÓn thÞ code lçi vµ ngõng ho¹t ®éng. NÕu tèt, m¸y hiÓn thÞ dßng ch÷ “Ashtech”
(®èi víi m¸y GPS Astech) vµ “Log Date” (®èi víi c¸c m¸y cña h·ng Trimble), sau vµi
gi©y råi chuyÓn sang mµn hiÓn thÞ sè 0. M¸y sÏ tù ®éng tiÕn hµnh nh÷ng néi dung sau:
- T×m vµ thu b¾t tÊt c¶ c¸c vÖ tinh cã thÓ quan s¸t;
- TÝnh täa ®é ®iÓm ®o;
- Më tÖp vµ l|u n¹p tÊt c¶ c¸c dù kiÖn vµo tÖp, khi m¸y ngõng ®o, nã tù ®éng ®ãng tÖp vµ
b¶o vÖ d÷ liÖu ®|îc ghi.
Khi cÇn, ng|êi ®iÒu khiÓn m¸y theo c¸c b|íc sau:
- T¹i mµn h×nh sè 0, nÕu h×nh ¶nh mê, khã ®äc ®iÒu chØnh ®é t|¬ng ph¶n qua c¸c nóm
cã mòi tªn chØ lªn, xuèng;
- ChuyÓn sang mµn h×nh sè 4 b»ng c¸ch Ên nót “4”. NÕu cÇn bÊm nót “E” vµ c¸c nóm
mòi tªn lªn, xuèng ®|a con trá ®Õn chç cÇn thay ®æi tham sè. Sau ®ã Ên nót “E” ®Ó ghi
hoÆc nóm “C” ®Ó xo¸ trÞ sè míi thay ®æi cña tham sè;
- ChuyÓn sang mµn h×nh sè 9 b»ng c¸ch Ên nót “9” ®Ó tiÕn hµnh:

15
+ NhËp tªn ®iÓm ®o: Ên nót “E” mµn h×nh hiÖn dßng ch÷: To enter A B C D E F G
HI?
Press 1 2 3 4 5 6 7 8 9.
Ên c¸c nóm t|¬ng øng ®Ó nhËp tªn ®iÓm ®o. Tªn ®iÓm chØ thÓ hiÖn tèi ®a 4 ch÷ c¸i;
+ NhËp tªn ®ît ®o: ë vÞ trÝ Sess (Session) m¸y tù nhËp ®ît ®o ;
+ NhËp sè hiÖu m¸y thu: RCV # : 3 ch÷ sè ;
+ NhËp sè hiÖu ¨ng ten: ANT # : 3 ch÷ sè.
Sè hiÖu m¸y thu, ¨ng ten lÊy trong lý lÞch m¸y. ViÖc nµy còng cã thÓ tiÕn hµnh khi
nhËp d÷ kiÖn vµo m¸y tÝnh.
C¸c tham sè kh¸c trªn mµn hiÓn thÞ kh«ng cÇn thay ®æi. Cuèi cïng bÊm nót “E”
®Ó ghi vµo bé nhí hoÆc nót “C” ®Õ xo¸ d÷ kiÖn võa nhËp.
Nh×n vµo vÞ trÝ CNT, nÕu thÊy cã sè 99 lµ ®· ®o xong t¹i tr¹m ®o.
4.4. Thêi gian ®o t¹i mçi tr¹m ®o.
- Khi ®o b»ng m¸y 1 tÇn sè: l|íi tam gi¸c h¹ng 4 ®o liÒn trong thêi gian tõ 2 y 3 giê,
l|íi cÊp 1, cÊp 2 tõ 1 y 2 giê liÒn.
- Khi ®o b»ng m¸y 2 tÇn sè: l|íi tam gi¸c h¹ng 4 ®o liÒn tõ 1 y 2 giê, l|íi cÊp 1, cÊp 2 ®o
liÒn 1 giê.
4.5. Yªu cÇu ®o theo c¸c tiªu chuÈn sau:
- Trong l|íi h¹ng 4, ®é gi·n c¸ch thu tÝn hiÖu lµ 15”, gãc tµ vÖ tinh ph¶i t 10o. Sè vÖ tinh
quan tr¾c ph¶i t 4 vÖ tinh. TrÞ PDOP (HDOP) trong quan tr¾c ph¶i nhá h¬n 04;
- Trong l|íi cÊp 1, 2 ®é gi·n c¸ch thu tÝn hiÖu lµ 30”, gãc tµ ph¶i t 10o, sè vÖ tinh t 4.
TrÞ sè PDOP (HDOP ) trong quan tr¾c ph¶i nhá h¬n 06.
4.6. Quy ®Þnh chän vÞ trÝ ®o GPS.
Nh×n chung, c¸c ®iÓm GPS cã thÓ ®Æt dÔ dµng, Ýt phô thuéc vµo ®é v|íng khuÊt
®Þa h×nh, ®Þa vËt, nh|ng nªn tr¸nh nh÷ng vÞ trÝ sau:
- VÞ trÝ ë vïng cã ph¶n x¹ lín nh| ®iÓm gÇn mÆt n|íc, vïng ®åi träc, vïng cã kho¸ng
s¶n, hµm l|îng muèi cao;
- VÞ trÝ cã ph¶n x¹ nhiÒu chiÒu nh| thung lòng nhiÒu v¸ch ®¸, ®|êng phè cã nhiÒu nhµ
cao tÇng v.v… ;
- VÞ trÝ cã nguån ph¸t ®iÖn tõ m¹nh nh| gÇn tr¹m ra®a, ®|êng ®iÖn cao thÕ v.v… ;
- Gãc nh×n lªn bÇu trêi xung quanh ®Òu d150.
4.7. Xö lý kÕt qu¶ ®o GPS theo c¸c b|íc sau:
- Xö lý kÕt qu¶ ®o GPS, chuyÓn hÖ täa ®é WGS 84 vÒ hÖ täa ®é quèc gia;
- C¸c c«ng viÖc trªn ®Òu tiÕn hµnh theo c¸c phÇn mÒm cã s½n cña c¸c h·ng s¶n
xuÊt m¸y.
Ghi chó: Tõ nh÷ng n¨m 1990, ViÖt Nam nhËp m¸y cña h·ng Trimble vµ sö dông phÇn mÒm
Trimvec + phï hîp cho c¸c m¸y 1 tÇn sè vµ kho¶ng c¸ch chuyÒn täa ®é tõ vµi chôc Km ®Õn
tr¨m Km. Tõ 1996 ®Õn nay, phÇn mÒm Trimnet + |u ®iÓm h¬n nhiÒu, ®· thay thÕ Trimvec +, xö
lý thuËn lîi cho c¸c tr|êng hîp, trong l|íi c¹nh ng¾n ®Õn l|íi c¹nh dµi ®Õn ngµn Km, víi m¸y
1vµ 2 tÇn sè. Trong phô lôc G giíi thiÖu ch|¬ng tr×nh b×nh sai l|íi tr¾c ®Þa Trimnet +

Kt. Bé tr|ëng bé n«ng nghiÖp vµ ptnt


Thø tr|ëng

16
Phô lôc A
C¸c d¹ng ph¸t triÓn l|íi khãa mÆt b»ng

A.1. §å h×nh l|íi tam gi¸c d¹ng dµy ®Æc:

Khi thiÕt kÕ x©y dùng l|íi khèng chÕ mÆt b»ng cÇn ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng b|íc sau:

- TÝnh cÊp bËc l|íi tam gi¸c víi ®é chÝnh x¸c cho phÐp:
m0 K ( n1)
mn
1  K 2  K 4  ...K ( 2 n1)

- TÝnh sai sè khÐp ®¹t ®|îc cña l|íi qua ®å h×nh thiÕt kÕ (b»ng 2 lÇn sai sè cho phÐp):

+ Sai sè khÐp ®iÒu kiÖn cùc:


Z c r2m0 [G 2 ]

+ Sai sè khÐp ®|êng ®¸y:


Z r2 m02 [G 2 ]  2m 2 lg s

+ Sai sè khÐp gãc ®Þnh h|íng:


ZD r2 n.m0  2mD
2

Trong ®ã: m0 - sai sè trung ph|¬ng ®o gãc, quy ®Þnh t|¬ng øng h¹ng, cÊp l|íi.

17
A.2. C¸c ®å h×nh mÉu ®o khãa tam gi¸c.

C¸c ®å h×nh b×nh sai chÆt chÏ theo gãc c¹nh cã c¶i biÕn c¸c ph|¬ng tr×nh
®iÒu kiÖn:

1 2 3 4

5 6 7

8 9 10 11

12 13 14 15

18
A.3. C¸c d¹ng l|íi ®|êng chuyÒn.

T
T

TG
T

- L|íi 2 ®iÓm nót

TG

TG

TG
- L|íi nhiÒu ®iÓm nót
Ghi chó:
- I, II, III lµ c¸c ®iÓm nót;
- TGA, TGB … lµ c¸c ®iÓm gèc;
- A, B, C lµ c¸c ®iÓm x©y dùng l|íi ;
- 1 , 2 … lµ c¸c tuyÕn ®o .

19
Phô lôc B
MÉu mèc l|íi khèng chÕ mÆt b»ng

B.1 - Mèc t¹m gi¸c h¹ng IV d¹ng l©u dµi (Theo tiªu chuÈn ngµnh 96TCN-42-90).

B.1.1 - Vïng ®ång b»ng.

B.1.2 - Vïng nói ®Êt - Mèc d¹ng nh| trªn nh|ng cã kÝch th|íc nh| sau:

- Trô bª t«ng: ®¸y trªn: 20 cm


®¸y d|íi: 35 cm
cao: 35 cm
- Bµn bª t«ng: 45 u 45 u 15 cm

20
B.1.3. Vïng nói ®¸.

§¬n vÞ: cm

21
B.1.4. Mèc bª t«ng cho ®iÓm GPS - H¹ng IV (D¹ng trªn mÆt ®Êt).

22
B.1.5. Mèc bª t«ng cho c¸c ®iÓm ®|êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2,
gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2.

B.1.5.1 - §iÓm gi¶i tÝch 1, ®|êng chuyÒn cÊp 1: KÝch th|íc: (30 u 30 u 40 u 40)cm

30cm

40cm

40cm

20
T©n Giang
TGI - GT1

HEC - 1

20

6 - 2001

B.1.5.2. §iÓm gi¶i tÝch 2, ®|êng chuyÒn cÊp 2:


H×nh thøc nh| (B.1.5.1), kÝch th|íc: (20 u 20 u 40 u 40)cm

23
Phô lôc C

BÖ tiªu cã l¾p thªm bå ng¾m

C.1. C¸c d¹ng tiªu bå.

Chó thÝch:
1) Tr|êng hîp ë ®Ønh nói nhän kh«ng thÓ dùng ®|îc cét tiªu, mµ chØ lµm ®|îc bÖ m¸y,
sau khi ®o ng¾m t¹i ®iÓm xong, l¾p bå ng¾m lªn bÖ ng¾m.
2) Khi l¾p, xem s¬ ®å cÊu t¹o, cßn kÝch th|íc gç kh«ng quy ®Þnh.
3) LÊy d©y thÐp lín buéc chÆt 4 gãc cét bÖ m¸y l¹i vµ dïng ®inh ®ãng gh× d©y thÐp to
vµo cét.
4) §Çu d|íi trô gi÷a cao khi mÆt bÖ m¸y 0.30m.

24
C.2. B¶ng thèng kª cét tiªu mèc tam gi¸c ®· dùng vµ ch«n.

Lo¹i cét Thêi gian §Þa ®iÓm x©y C¬ quan


Tªn ®iÓm tiªu H¹ng x©y dùng dùng (lµng, x·, b¶o qu¶n
vµ mèc huyÖn, tØnh)

§¬n vÞ dùng cét tiªu vµ ch«n mèc. . . . . .


Ng|êi kiÓm tra. . . . . . . .

25
Phô lôc D

S¬ ®å thiÕt kÕ l|íi

D.1. Chän ®iÓm l|íi tam gi¸c.

Môc H¹ng
IV GT1
C¹nh dµi nhÊt
C¹nh dµi nhÊt
C¹nh trung b×nh
Gãc lín nhÊt
Gãc nhá nhÊt
Sè ®iÓm
Thêi gian
Ng|êi chän ®iÓm
Tû lÖ: 1: 500 000

26
D.2. S¬ ®å chän ®iÓm khãa tam gi¸c.

Tû lÖ: 1: 600 000

Kho¸ dµi C¹nh ng¾n nhÊt

Tæng sè träng sè ®¶o C¹nh trung b×nh Ng|êi chän:

Gãc lín nhÊt C¹nh më réng cuèi cïng l|íi


Thêi gian:
Gãc nhá nhÊt C¹nh më réng cuèi cïng

C¹nh dµi nhÊt L|íi ®|êng ®¸y

27
Phô lôc E

KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh m¸y kinh vÜ

E.1. KiÓm nghiÖm tÝnh n¨ng quang häc cña èng kÝnh.
Ng¾m èng kÝnh lªn mét ng«i sao. Xoay kÝnh m¾t ra hay vµo mµ thÊy ng«i sao hiÖn
thµnh h×nh trßn hoÆc gièng gÇn h×nh elÝp, chøng tá èng kÝnh ®¶m b¶o ®é chinh x¸c ®o
ng¾m.
E.2. KiÓm nghiÖm trÞ sè kho¶ng chia v¹ch kh¾c èng thñy dµi b¾c ngang theo
ph|¬ng ph¸p Vasiliep.
a) §iÒu kiÖn tiÕn hµnh:
- M¸y kiÓm nghiÖm ph¶i ®Æt v÷ng ch¾c trªn bÖ m¸y trong phßng kiÓm nghiÖm, c¸ch ®Ìn
®iÖn tö 1 mÐt trë lªn ph¶i ®¶m b¶o nhiÖt ®é æn ®Þnh, sai sè r 2oC, kiÓm tra qua nhiÖt kÕ
cã v¹ch kh¾c ®Õn 0,2o y 0,5o C.
Ph¶i ®Æt bät n|íc cÇn kiÓm nghiÖm lªn gi¸ ®ì cña m¸y tr|íc 30 phót. §iÒu chØnh
chiÒu dµi bät n|íc b»ng 0,4 y 0,5 chiÒu dµi mÆt chia kh¾c trªn èng bät n|íc, phÇn ®Çu
vµ cuèi kho¶ng 3 y 5 kh¾c (Tuú theo chiÒu dµi cña èng bät n|íc) kh«ng kiÓm nghiÖm.
Ch|¬ng tr×nh kiÓm nghiÖm cho m¸y ®o tam gi¸c h¹ng 4, cÊp 1 chØ cÇn 1 nhãm ®o
®i, ®o vÒ (c¸c h¹ng cao h¬n ph¶i 2 nhãm ®o ®i, ®o vÒ ).
b) Thø tù tiÕn hµnh.
Tr|íc khi kiÓm nghiÖm ph¶i vÆn èc c©n m¸y vµo vÞ trÝ gi÷a, c©n cho bät n|íc cña
m¸y kiÓm nghiÖm vµ èng bät n|íc cÇn kiÓm nghiÖm vµo gi÷a.
- §o ®i: VÆn èc ®o vµo ®Ó v¹ch kh¾c “0” cña vßng chia kh¾c trïng víi v¹ch chØ trªn, vÆn
èc n©ng m¸y kiÓm nghiÖm cho bät n|íc ch¹y sang mét ®Çu cña èng bät n|íc. Sau ®ã, cø
2 phót ®äc vµ ghi sè kh¾c ë hai ®Çu bät n|íc. VÆn èc ®o vµo ®Ó vßng chia kh¾c quay ®i
M khÊc vµ sau 2 phót l¹i ®äc vµ ghi sè kh¾c ë hai ®Çu bät n|íc nh| ®· lµm, cø tiÕp tôc
lµm nh| vËy cho ®Õn hÕt 6 lÇn dÞch chuyÓn bät n|íc.
- §o vÒ: Sau khi kÕt thóc viÖc ®o ®i ph¶i ®o vÒ ngay vÆn èc ®o vµo ®Ó vßng chia khÊc
quay ®i 20 -30 khÊc, tiÕp ®ã xoay èc ®o ra ®Ó sè ®äc trªn vßng chia khÊc l¹i b»ng sè ®äc
lÇn cuèi lóc ®o ®i. Sau 2 phót ®äc vµ ghi sè hai ®Çu bät n|íc. VÆn èc ®o ra lÇn l|ît cho
vßng chia kh¾c quay ®i M khÊc vµ cø c¸ch 2 phót l¹i ®äc vµ ghi sè khÊc ë hai ®Çu bät
n|íc ®Õn khi nµo vßng chia khÊc trë vÒ ®Õn sè ®äc “O” th× th«i.
Trong qu¸ tr×nh kiÓm nghiÖm ph¶i tu©n theo vÆn èc mét chiÒu. NÕu kh«ng
®|îc ph¶i lµm l¹i tõ ®Çu.
c) Ph|¬ng ph¸p tÝnh:
- TÝnh vÞ trÝ bät n|íc:
" = T+P
" : TÝnh b»ng ®¬n vÞ 1/2 v¹ch kh¾c. Sau ®ã tÝnh kho¶ng c¸ch J gi÷a hai vÞ trÝ
bät n|íc : J = " i+1 - " i
- TÝnh trÞ sè trung b×nh cña bät n|íc tõ kÕt qu¶ ®o ®i, vÒ ( " + b ).
Coi " lµ trÞ ®o ®|îc (gåm 4 trÞ sè tr¸i, ph¶i), G lµ sai sè ngÉu nhiªn cña " , ph|¬ng
tr×nh sai sè cã d¹ng Gi = x + ( i - 4 ) y - li ( i = 1, 2, 3, 4 )
x lµ trÞ sè chÝnh x¸c trªn bät n|íc t|¬ng øng víi 4 vÞ trÝ trªn vßng chia kh¾c cña
èc ®o.
2M . q
y= lµ trÞ sè chÝnh x¸c trªn èng bät n|íc khi vßng chia kh¾c èc ®o chuyÓn
W"
®i M kh¾c, 9 lµ trÞ sè gãc t|¬ng øng víi 1 khÊc trªn vßng chia khÊc èc ®o (tÝnh b»ng
gi©y),

28
y lÊy 1/2 trÞ sè khÊc trªn èng bät n|íc kiÓm nghiÖm lµm ®¬n vÞ. Dïng ph|¬ng
ph¸p sè b×nh ph|¬ng nhá nhÊt ®Ó gi¶i ph|¬ng tr×nh sai sè trªn (sè ph|¬ng tr×nh sai sè
b»ng sè trÞ èc ®o cña m¸y kiÓm nghiÖm )
1 1
Ta cã : x = 6 i" i - 6 "i
W" 2
1
y= ( 4x - 6 " i )
15
TrÞ sè W” cña mçi v¹ch khÊc trªn èng bät n|íc ®em kiÓm nghiÖm vµ sai sè trung
ph|¬ng cña nã ®|îc tÝnh theo c«ng thøc
2M. q
W” =
y
P
PW” = r 0,239 W”
y
P lµ sai sè trung ph|¬ng ®¬n vÞ träng sè

P= r
>G G @
4
E.3. KiÓm nghiÖm trôc bät thñy b¾c ngang song song víi trôc ng¾m.
Tr|íc khi kiÓm nghiÖm ph¶i ®iÒu chØnh cho chiÒu dµi èng bät n|íc b»ng 0,4 y
0,5 kho¶ng c¸ch gi÷a hai v¹ch kh¾c ®Çu vµ cuèi cña èng bät n|íc.
KiÓm nghiÖm tiÕn hµnh theo 2 b|íc:
B|íc 1: KiÓm nghiÖm trôc cña èng bät thñy b¾c ngang vµ trôc cña èng ng¾m cã n»m trªn
cïng mét mÆt ph¼ng.
Sau khi c©n m¸y xong, cè ®Þnh bé phËn ng¾m vÆn láng èc h·m th¼ng ®øng, xoay
lß xo ë èc xª dÞch nhá th¼ng ®øng ra. Sau ®ã khÏ nghiªng ®i, nghiªng l¹i èng bät n|íc
b¾c ngang vÒ hai phÝa trôc n»m ngang. NÕu bät n|íc kh«ng ®éng ®Ëy, chøng tá trôc bät
thñy b¾c ngang cïng n»m trªn mÆt ph¼ng víi trôc èng ng¾m.
NÕu bät n|íc ch¹y khái, sö dông hai èc ®iÒu chØnh cho ®Õn khi bät n|íc
kh«ng di chuyÓn lµ ®|îc.
B|íc 2: KiÓm nghiÖm èng bät n|íc b¾c ngang song song víi trôc n»m ngang cña èng
kÝnh.
Quay bé phËn ng¾m sao cho èng thñy b¾c ngang n»m trªn mét h|íng víi
hai èc c©n m¸y. Cè ®Þnh bé phËn ng¾m l¹i, ®iÒu chØnh 2 èc c©n b»ng m¸y ®Ó cho
bät n|íc vµo gi÷a. Sau ®ã nhÊc èng bät n|íc b¾c ngang ra, ®¶o ng|îc èng kÝnh råi
l¹i ®Æt èng bät thñy, nÕu bät n|íc vÉn gi÷a nguyªn ë gi÷a chøng tá trôc cña èng
thñy song song víi trôc èng kÝnh. NÕu ng|îc l¹i, ph¶i dïng 2 èc c©n m¸y hiÖu
chØnh 1/2 ®é chªnh, 1/2 cßn l¹i sö dông èc ®iÒu chØnh bät thñy hiÖu chØnh lµm 2, 3
lÇn nh| vËy, ®Õn khi ®¹t th× th«i.
E.4. KiÓm nghiÖm sai sè lÖch t©m cña bµn ®é n»m.
Sai sè lÖch t©m chiÒu dµi cña bµn ®é n»m lµ kho¶ng c¸ch tõ t©m vµnh chia
kh¾c cña bµn ®é n»m tíi t©m trôc quanh cña nã.
C¸c b|íc tiÕn hµnh nh| sau: c©n b»ng m¸y; cè ®Þnh bé phËn ng¾m; quay
bµn ®é theo chiÒu kim ®ång hå b¾t ®Çu tõ 0o vµ cø quay 30o l¹i ®äc sè ë hai kÝnh
hiÓn vi hai bªn bµn ®é quay ®Õn 330o lµ hoµn thµnh l|ît ®o thø nhÊt. §o ®i ph¶i
tiÕn hµnh 2 l|ît liªn tôc nh| vËy.
§o vÒ: tiÕn hµnh t|¬ng tù nh| ®o ®i nh|ng quay ng|îc kim ®ång hå vµ cïng
®o 2 l|ît nh| trªn.

29
Trong qu¸ tr×nh kiÓm nghiÖm kh«ng ®|îc dÞch chuyÓn bé phËn ng¾m vµ èc
tr¾c vi cña nã, khi chuyÓn bµn ®é ®i 30o chØ cÇn chÝnh x¸c tíi 1’.
Víi c¸c gi¸ trÞ v tÝnh ®|îc, lÊy vÞ trÞ bµn ®é lµm hoµnh ®é ®Ó vÏ ®å thÞ. VÏ
trôc ®èi xøng ®|êng cong vµ ®|êng cong cã d¹ng h×nh sin. Hai lÇn lín nhÊt cña
tung ®é ®|êng cong nµy so víi trôc ®èi xøng (dïng 2f ®Ó biÓu thÞ ) thÓ hiÖn ¶nh
h|ëng lín nhÊt do sai sè lÖch t©m bµn ®é ®èi víi sè ®äc cña hai kÝnh hiÓn vi.
NÕu 2f1 > 10” th× ph¶i tÝnh trÞ sè biÕn ®æi lín nhÊt cña v, tøc lµ ®é chªnh
nhau gi÷a hai lÇn ®äc kÝnh hiÓn vi t¹i hai vÞ trÝ bÊt lîi nhÊt. L|îng thay ®æi lín
nhÊt tÝnh theo ph|¬ng ph¸p:
- Trªn ®å thÞ cña v, lÊy tham sè f1 vµ P1 cña ®|êng biÓu diÔn hµm sè sin f1 lµ tung
®é lín nhÊt cña ®|êng biÓu diÔn hµm sè sin tÝnh tõ trôc ®èi xøng. P1 lµ hoµnh ®é
giao ®iÓm gi÷a h×nh sin ra trôc ®èi xøng, t¹i ®iÓm ®o gi¸ trÞ v b¾t ®Çu t¨ng lªn
(®iÓm thø nhÊt cña ®|êng cong ch¹y qua trôc ®èi xøng tõ d|íi lªn trªn) ®ång thêi
lÊy f vµ P tõ kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm sai sè lÖch t©m cña bé phËn ng¾m.
- VÏ h×nh tam gi¸c AL§ trong ®ã A§ = f
§L = f1 gãc A§L = P – P1
- Tõ h×nh tam gi¸c AL§ ®o f2 = AL vµ tÝnh trÞ sè F = f1+ f2; 2F lµ trÞ sè thay ®æi
lín nhÊt cña v khi bµn ®é ë vÞ trÝ bÊt lîi nhÊt (trong tr|êng hîp ®iÒu chØnh bé phËn
ng¾m). 2F d 60”. NÕu v|ît qu¸ ph¶i thay m¸y kh¸c.

VÝ dô: VÏ ®å thÞ lÖch t©m bµn ®é n»m m¸y WIL§ T3 sè 87461


VÏ ®å thÞ lÖch t©m bµn ®é n»m m¸y WIL§ T3 sè 87461

E.5. KiÓm nghiÖm ®é chÝnh x¸c ho¹t ®éng cña bé ®o cùc nhá hiÓn vi.
X¸c ®Þnh ®é sai hë cña bé ®o cùc nhá hiÓn vi tiÕn hµnh trªn 3 vÞ trÞ : 0o, 120o,
240o. Thø tù tiÕn hµnh ë mçi vÞ trÝ bµn ®é nh| sau:

30
- §Æt mét cÆp chØ cña bé phËn ®o cùc nhá hiÓn vi (trong qu¸ tr×nh kiÓm nghiÖm chØ dïng
mét cÆp chØ ®ã th«i ) lªn ®iÓm “ 0 ” cña bé phËn ®o cùc nhá (vµnh ®o cùc nhá chØ dïng
v¹ch 0 ). §iÒu chØnh bé phËn ng¾m ®Ó cho cÆp chØ kÑp ®óng v¹ch kh¾c 0 cña bµn ®é. Sau
®ã vÆn èc ®o cùc nhá ®Ó cho cÆp chØ lÇn l|ît kÑp ®óng lªn 3 v¹ch chØ kh¾c kÒ nhau trªn
bµn ®é: a kh¾c chia bªn tr¸i, b lµ kh¾c chia gi÷a n»m vµo ®iÓm 0 cña bé ®o cùc nhá, c lµ
kh¾c chia bªn ph¶i. Sau mçi lÇn cÆp chØ kÑp lªn c¸c v¹ch chia kh¾c ph¶i ®äc sè trªn vµnh
®o cùc nhá.
Theo thø tù ng|îc l¹i tiÕn hµnh ®o l|ît vÒ ®Ó kÕt thóc lÇn ®o thø nhÊt. Khi ®o ®i
vÆn èc ®o cùc nhá theo chiÒu kim ®ång hå, khi ®o vÒ vÆn èc ®o cùc nhá theo ng|îc
kim ®ång hå.
Mçi vÞ trÝ bµn ®é ph¶i ®o 6 lÇn, sau mçi lÇn ®o ph¶i thay ®æi vÞ trÝ èc ®o cùc nhá
®i 1/6 vßng ®o cña nã .
Trong tõng lÇn ®o, hiÖu sè trung b×nh 3 sè ®äc l|ît ®o ®i (vÆn vµo) vµ ®o vÒ (vÆn
ra) lµ sai sè hë cña bé ®o cùc nhá. Sè trung b×nh cña c¸c hiÖu ®ã kh«ng v|ît qu¸ 1/100
vßng ®o cùc nhá. TrÞ gi¸ riªng biÖt cña tõng hiÖu ®ã còng chØ ®|îc biÕn ®æi d 1/100
vßng ®o cùc nhá.
Ta tÝnh ®|îc : U1 = b - a - ®o ®i
U2 = c - b - ®o ®i
vµ U1, U2 khi ®o vÒ. TrÞ trung b×nh ®¹i sè gi÷a ®o ®i, vÒ cña J1, J2 lµ trÞ sè “Ren” s¬ l|îc
cña bé phËn ®o cùc nhá hiÓn vi. Sau khi ®o sai sè hë xong, dùa vµo vÞ trÝ sè “Ren” ®ã ®Ó
®Æt bé phËn ®o cùc nhá hiÓn vi lÇn cuèi cïng.
E.6. X¸c ®Þnh “Ren” cña bé ®o cùc nhá hiÓn vi.
NÕu bé phËn cùc nhá cã 2 cÆp chØ, tÝnh theo c«ng thøc:
J = U-G
Trong ®ã: U = b - a : q - sè ®äc khi kÑp chØ bªn tr¸i kÑp ®óng v¹ch chia kh¾c bªn
tr¸i bµn ®é, b lµ sè ®äc kÑp chØ bªn ph¶i kÑp ®óng c¹nh ®ã, G lµ sè chªnh kho¶ng c¸ch thùc
gi÷a hai cÆp chØ víi kho¶ng c¸ch chuÈn cña nã ( ®èi víi WildT3 lµ 2’ ). Khi chØ cã mét cÆp
chØ th×: J = U.
§èi víi c¸c m¸y ®o tam gi¸c h¹ng 4, cÊp 1, 2 th|êng bé phËn cùc nhá chØ cã 1
cÆp chØ, nªn ta chØ xÐt c¸ch x¸c ®Þnh U.
§Ó x¸c ®Þnh U ph¶i ®o ®i, ®o vÒ. L|ît ®o ®i quay bé phËn ng¾m theo chiÒu kim
®ång hå, l|ît vÒ ®o theo chiÒu ng|îc kim ®ång hå.
T¹i mçi vÞ trÝ ®Æt bé phËn ng¾m ph¶i lÇn l|ît tiÕn hµnh ®äc sè a, b, lµm liªn tiÕp 3 lÇn
tÝnh hiÖu sè ( b-a ) vµ sè trung b×nh cña 3 trÞ sè ( b- a ) t¹i tõng vÞ trÝ. Sè trung b×nh cña tÊt c¶
c¸c trÞ sè ( b - a ) lµ trÞ sè chÝnh x¸c nhÊt cña U (U11 = b1 - a1, U22 = c1 - b1, U12 = b2 - a2, U22 =
c2 - b2 ... ). Ph¶i x¸c ®Þnh “Ren” cho tõng kÝnh hiÓn vi.
Víi c¸c m¸y kinh vÜ nh| WildT2, Theo 010A, ... “Ren” cña bé ®o cùc nhá lµ 1”
kh«ng ®|îc v|ît qu¸ r 1” v.v...
NÕu sè Ren v|ît qua h¹n sai cho phÐp th× ph¶i ®iÒu chØnh vÞ trÝ kÝnh hiÓn vi (sau khi
®iÒu chØnh ph¶i x¸c ®Þnh l¹i Ren ) hoÆc dïng trÞ sè Ren ®Ó chØ chÝnh trÞ ®o gãc.
HiÖu chØnh vµo trÞ ®o gãc nh| sau:
- NÕu sè ®äc phót qua hai kÝnh hiÓn vi A, B gièng nhau cã thÓ tÝnh sè c¶i chÝnh Ren vµo
trÞ trung b×nh cña sè ®äc A, B:
D1  D 2
'J = Jm
2n o
Trong ®ã: no - trÞ kho¶ng chia v¹ch kh¾c cña bµn ®é
1
Jm = ( JA + JB )
2

31
1
D1 = (a+b)A
2
1
D2 = ( a + b ) B
2
- NÕu sè ®äc phót cña 2 kÝnh hiÓn vi A, B kh«ng gièng nhau th× cã thÓ dïng c«ng thøc
d|íi ®©y tÝnh sè c¶i chÝnh Ren vµo sè ®äc A, B
(a  b )
'J = J
2 no
E.7. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh 2C.
TrÞ sè 2C chÝnh lµ sai sè do trôc n»m ngang kh«ng vu«ng gãc víi trôc ng¾m.
KiÓm nghiÖm cã thÓ thùc hiÖn trong phßng hoÆc ngoµi trêi. §èi víi tam gi¸c h¹ng
4, GT1, GT2, §C1, §C2 th|êng kiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh ngoµi trêi.
C¸c b|íc tiÕn hµnh nh| sau:
- C©n b»ng m¸y chÝnh x¸c;
- Chän 3 ®Õn 5 ®iÓm ®o, cã kho¶ng c¸ch gÇn nh| nhau, nh|ng theo chiÒu cao
kh¸c nhau. TiÕn hµnh ®äc trÞ gãc (h|íng) theo tõng ®iÓm ®äc t¹i hai vÞ trÝ cña bµn
®é (thuËn, ®¶o). TÝnh trÞ 2C theo c«ng thøc sau:
2C = (§ - T ) - 180o
Víi m¸y cã ®é chÝnh x¸c du xÝch ( bé cùc nhá ) 1”, sai sè 2C d 6”, víi m¸y cã ®é
chÝnh x¸c du xÝch lµ 3”,sai sè 2C d 12”...
NÕu v|ît qu¸ h¹n sai trªn ph¶i tiÕn hµnh hiÖu chØnh. Qu¸ tr×nh hiÖu chØnh nh| sau:
D  T  180 o
- TÝnh trÞ C = ;
2
- TÝnh trÞ sè khi ®o ®¶o (bµn ®é bªn ph¶i).
§o = § r C NÕu C > 0 th× trõ ( - )
NÕu C < 0 th× céng ( + )
Sau ®ã ®Æt trÞ sè trªn bµn ®é vµ du xÝch b»ng §o, khi ®ã v¹ch ch÷ thËp chuyÓn
khái vËt ®o. Sö dông hai èc tr¸i, ph¶i di chuyÓn cho giao ch÷ thËp trïng víi vËt ®o. TiÕn
hµnh 2 - 3 lÇn nh| vËy. Sau ®ã kiÓm tra qua 2 vËt thÊp nhÊt, cao nhÊt. NÕu ®¹t h¹n sai coi
nh| lµ ®|îc.
E.8. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh Mo.
Sai sè v¹ch chØ tiªu hoÆc trôc chØ tiªu (0o - 360o ) kh«ng song song víi trôc n»m
ngang cña bät thñy trªn bµn ®é ®øng hoÆc sai sè kh«ng vu«ng gãc gi÷a v¹ch chØ tiªu vµ
trôc ®øng cña bé phËn tù ®éng gäi lµ Mo.
- KiÓm nghiÖm Mo nh| sau:
C©n b»ng m¸y, ng¾m 3 môc tiªu cã chiÒu cao kh¸c nhau (®é chªnh cao cµng cao
cµng tèt ). T¹i vÞ trÞ bµn ®é tr¸i (®o thuËn) ®äc trÞ sè Z1, quay ®¶o èng kÝnh, ng¾m l¹i c¸c
vËt ®ã, sau khi c©n b»ng bät thñy, ®äc trÞ Z2, tÝnh trÞ M0:
(Z 1  Z 2 )  360 0
Mo =
2
Qui ®Þnh Mo d 3 t , trong ®ã t - ®é chÝnh x¸c du xÝch víi (m¸y T2, cã t = 1”th×
Mo d 3”; víi m¸y Set 3B cã t = 3” th× Mo d 9”... ).
NÕu Mo v|ît h¹n sai, ph¶i tiÕn hµnh hiÖu chØnh.
- HiÖu chØnh nh| sau:
Quay èng kÝnh ng¾m vµo vËt võa kiÓm nghiÖm. §Æt trÞ sè: Z2o - Z2 r Mo trªn bµn
®é, du xÝch. Khi ®ã ch÷ thËp l|íi chØ lÖch khái vËt. HiÖu chØnh qua èc trªn, d|íi sao cho
trïng khÝt. Thùc nghiÖm 2, 3 lÇn nh| hiÖu chØnh 2C.

32
Phô lôc G

Giíi thiÖu m¸y thu GPS vµ phÇn mÒm Trimnet+

G.1. Giíi thiÖu tãm t¾t m¸y GPS.


HiÖn nay, n|íc ta ®· nhËp kh¸ nhiÒu m¸y thu GPS cña c¸c n|íc nh|: Mü, Ph¸p,
NhËt v.v...
Nh×n chung c¸c lo¹i m¸y ®Òu cã cÊu t¹o gièng nhau vÒ c¬ b¶n. PhÇn riªng biÖt
thuéc vÒ chi tiÕt cña tõng lo¹i theo nhu cÇu sö dông. D|íi ®©y giíi thiÖu c¸c bé phËn cña
m¸y thu GPS - Ashtech P-12.
1. CÊu t¹o cña m¸y thu.
Bé m¸y thu cã 3 bé phËn c¬ b¶n: ¡ng ten, m¸y thu, nguån ®iÖn.
- ¡ng ten bé thu d¶i cùc hÑp, cã hép nhùa chèng Èm |ít b¶o vÖ, ®|îc ®Æt trªn ®Üa c¬
chÝnh x¸c lµm b»ng kim lo¹i. PhÝa d|íi cã bé tiÓu khuyÕch ®¹i ®¶m b¶o cho tÝn hiÖu ®ñ
m¹nh ®Ó truyÒn víi m¸y thu qua c¸p nèi dµi ®Õn 30m, trªn ®Üa cã 8 lç h×nh ch©n chã
dïng ®Ó luån th|íc chuyªn dông vµ ®o ®é cao ¨ng ten khi nã ®|îc ®Þnh t©m trªn gi¸ ba
ch©n t¹i ®iÓm ®o.
- Nguån ®iÖn lµ mét cÆp acquy. Mçi chiÕc ®¶m b¶o ®iÖn thÕ tõ 10 - 30volt. ChiÕc thø hai
®|îc l¾p tiÕp khi ®iÖn thÕ cña chiÕc kia bÞ tôt xuèng d|íi 10 volt ®Ó ®¶m b¶o cho m¸y thu
lµm viÖc liªn tôc trong thêi gian ®o. Còng cã thÓ l¾p c¶ hai vµo m¸y thu cïng mét lÇn.
- M¸y thu cã mµn h×nh thñy tinh thÓ ë mÆt tr|íc víi 8 hµng hiÓn thÞ. Mçi hµng 40 ký tù
®Ó th«ng b¸o tin tøc h|íng dÉn sö dông m¸y theo c¸ch ®èi tho¹i Ng|êi - M¸y. PhÝa d|íi
mµn h×nh cã hai nóm chØ chiÒu chuyÓn ®éng ph¶i, tr¸i vµ mét nóm cã ch÷ “C” dïng ®Ó
xãa d÷ kiÖn ®ang nhËp. Bªn d|íi mµn h×nh cã hai nóm chØ chiÒu chuyÓn ®éng lªn xuèng
vµ mét nóm cã ch÷ “E” dïng ®Ó nhËp d÷ liÖu vµ chuyÓn vÒ mµn h×nh hiÓn thÞ chÝnh
(t|¬ng tù nh| nóm ENTER cña m¸y vi tÝnh). MÆt sau cña m¸y thu cã hai cæng nèi nguån
®iÖn vµo, cã nóm t¾t, bËt m¸y cã cæng nhËp tÝn hiÖu ph¸t tõ m¸y chôp ¶nh (khi dïng phèi
hîp m¸y thu GPS vµ m¸y chôp ¶nh hµng kh«ng ®Ó x¸c ®Þnh to¹ ®é kh«ng gian t©m chiÕu
¶nh).
Cæng nèi ¨ng ten vµ hai cæng lo¹i RS - 2322 ®Ó truyÒn d÷ liÖu thu ®|îc tõ m¸y thu
sang m¸y tÝnh, còng nh| dïng ®Ó trao ®æi c¸c tÝn hiÖu truyÒn th«ng kh¸c víi m¸y thu.
Mµn h×nh cña m¸y thu cã 13 mµn hiÓn thÞ chÝnh, trong ®ã cã 6 mµn hiÓn thÞ dïng
®Ó ®iÒu khiÓn, cßn 7 mµn h×nh dïng ®Ó th«ng b¸o tin tøc. Sau ®©y giíi thiÖu chøc n¨ng
cña c¸c mµn h×nh hiÓn thÞ chÝnh:
- Mµn hiÓn thÞ sè 0:
Th«ng tin vÒ t×nh h×nh thu, b¾t vÖ tinh trªn bÇu trêi. Nã cho biÕt vÖ tinh ®· b¾t
®|îc vµ c¸c kªnh thu t|¬ng øng, chÊt l|îng cña c¸c tÝn hiÖu thu ®|îc.
- Mµn hiÓn thÞ sè 1:
Th«ng tin vÒ quü ®¹o vÖ tinh, cho biÕt ph|¬ng vÞ vµ ®é cao cña vÖ tinh so víi
mÆt ph¼ng ch©n trêi cña ®iÓm qua s¸t. T×nh tr¹ng ho¹t ®éng cña vÖ tinh, tû sè gi÷a
c|êng ®é tÝn hiÖu vµ ®é nhiÔu, ®é chÝnh x¸c cña kho¶ng c¸ch ®o ®|îc gi÷a vÖ tinh
vµ m¸y thu.
- Mµn hiÓn thÞ sè 2:
Cho biÕt ®é vÜ, ®é kinh cña ®iÓm quan s¸t ®Õn ®é, phót tíi 4 sè lÎ, ®é cao ®Õn m,
tèc ®é chuyÓn ®éng so víi mÆt ®Êt. Thêi gian vµ kho¶ng c¸ch tíi ®iÓm cÇn ®Õn, ®é lÖch
so víi h|íng nèi ®iÓm xuÊt ph¸t vµ ®iÓm cÇn ®Õn.
- Mµn hiÓn thÞ sè 3:
Th«ng tin vÒ t×nh h×nh thu d÷ liÖu. Nã cho biÕt sè vÖ tinh ®ang ®|îc quan s¸t,
kho¶ng thêi gian mµ tÝn hiÖu vÖ tinh ®· thu hay bÞ gi¸n ®o¹n.

33
- Mµn hiÓn thÞ sè 4:
§iÒu hµnh chÕ ®é ho¹t ®éng cña m¸y thu: ®o ph¹m vi ph¸t sãng, ®Æt ch|¬ng
tr×nh ®o, sö dông tÇn sè ngo¹i vi.
- Mµn hiÓn thÞ sè 5:
§iÒu hµnh chÕ ®é ®o vi ph©n thêi gian thùc.
- Mµn hiÓn thÞ sè 6:
§iÒu hµnh ®i theo c¸c ®iÓm cho tr|íc. Cã thÓ l|u n¹p vµo bé nhí cña m¸y thu 99
®iÓm cho tr|íc trªn tuyÕn ®i.
- Mµn hiÓn thÞ sè 7:
Chän vÖ tinh: nã cho phÐp chän c¸c vÖ tinh mµ ta muèn sö dông. Theo chÕ ®é tù
®éng th× m¸y thu tù chän vµ th«ng b¸o vÖ tinh nµo ®· ®|îc chän ®Ó thu b¾t. NÕu ®· chän
nh|ng kh«ng thu b¾t ®|îc th× m¸y thu sÏ chän vÖ tinh kh¸c thay thÕ. NÕu theo chÕ ®é Ên
nót th× ng|êi ®o Ên nót chñ ®éng ®¸nh dÊu c¸c vÖ tinh cÇn thu b¾t sö dông.
- Mµn hiÓn thÞ sè 8:
§iÒu hµnh hÖ thèng, nã tiÕp nhËn mét sè lÖnh ®iÒu hµnh hÖ thèng, ®ång thêi hiÓn
thÞ danh môc c¸c tÖp d÷ kiÖn, nªn trong bé nhí cña m¸y cã c¸c lÖnh xö lý tÖp nh| sau:
lËp tÖp, më tÖp, xãa tÖp.
- Mµn hiÓn thÞ sè 9:
§iÒu hµnh th«ng tin vÒ ®iÓm ®Æt m¸y vµ ®ît ®o (Session).
- Mµn hiÓn thÞ sè 10:
Th«ng tin toµn c¶nh vÒ vÖ tinh trªn bÇu trêi. Nã cho biÕt toµn c¶nh ph©n bè hiÖn
thêi cña c¸c vÖ tinh trªn bÇu trêi cña ®iÓm ®Æt m¸y còng nh| vÕt quü ®¹o cña chóng trªn
s¬ ®å h×nh chiÕu cùc. S¬ ®å gåm 3 vßng trßn ®ång t©m, ®Æc tr|ng cho 3 vßng trßn ®ång
cao 0o, 30o, 60o vµ hai ®|êng vu«ng gãc víi nhau ®Æc tr|ng cho c¸c h|íng §«ng, T©y,
Nam, B¾c. T©m vßng trßn øng víi vÞ trÝ thiªn ®Ønh cña ®iÓm quan s¸t. VÞ trÝ cña vÖ tinh
®|îc thÓ hiÖn b»ng ký hiÖu, khi nã mÊt tÝn hiÖu trªn bÇu trêi cña ®iÓm quan s¸t vµ b»ng
ký hiÖu H khi nã ®|îc thu b¾t.
- Mµn hiÓn thÞ sè 11.
Th«ng tin vÒ thêi gian “nh×n thÊy” vÖ tinh. Nã cho biÕt nh÷ng vÖ tinh sÏ xuÊt
hiÖn trªn bÇu trêi cña ®iÓm quan s¸t vµ kho¶ng thêi gian nh×n thÊy chóng tÝnh theo
trôc thêi gian tõ 0h - 24h. NÕu vÞ trÝ cña ®iÓm quan s¸t ®· ®|îc nhËp tõ tr|íc cña
bé nhí vµo m¸y thu(theo mµn hiÓn thÞ sè 4) th× mµn h×nh sè 11 sÏ cho ngay c¸c
th«ng tin nµy, cßn nÕu kh«ng th× ph¶i chê kho¶ng 12 phót ®Ó m¸y thu kÞp tÝch lòy
d÷ kiÖn ®o mµ tÝnh ra vÞ trÝ cña ®iÓm quan s¸t vµ trªn c¬ së ®ã sÏ cho ra th«ng tin
cÇn thiÕt cña mµn hiÓn thÞ.
- Mµn hiÓn thÞ sè 12:
§iÒu hµnh Bar code.
G.2. Ch|¬ng tr×nh b×nh sai l|íi tr¾c ®Þa Trimnet+
Ch|¬ng tr×nh b×nh sai Trimnet+ lµ ch|¬ng tr×nh do h·ng Trimble s¶n xuÊt nh»m
b×nh sai c¸c l|íi täa ®é hçn hîp gåm l|íi GPS (GPS network) vµ l|íi mÆt ®Êt
(terrestrial network). L|íi mÆt ®Êt bao gåm c¸c lo¹i trÞ ®o gãc, h|íng, c¹nh, ph|¬ng vÞ,
®é cao. L|íi GPS chØ chÊp nhËn c¸c trÞ ®o (ë d¹ng hÖ 2 binary) do thiÕt bÞ cña Trimble
thùc hiÖn gåm trÞ ®o tÜnh (static observation) vµ ®o ®éng (kinematic abservation).
Ch|¬ng tr×nh nµy bao gåm c¸c module chÝnh nh| sau:
1. ChuÈn bÞ c¸c trÞ ®o GPS;
2. ChuÈn bÞ c¸c trÞ ®o mÆt ®Êt;
3. X¸c ®Þnh kiÓu tÝnh ph|¬ng sai c¸c trÞ ®o;
4. X¸c ®Þnh hÖ quy chiÕu cho b×nh sai;
5. X©y dùng m« h×nh Geoid;
34
6. B×nh sai lÆp mét mÆt ®Ó |íc l|îng ph|¬ng sai trÞ ®o vµ mÆt kh¸c ®Ó lo¹i c¸c sai sè
th«;
7. B×nh sai chÝnh x¸c vµ ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c sau b×nh sai.

Trong c¸c phÇn sau sÏ giíi thiÖu chi tiÕt tõng module cña ch|¬ng tr×nh nµy:
1. ChuÈn bÞ c¸c trÞ ®o GPS.
C¸c tÝn hiÖu GPS sau khi thu ®|îc tõ vÖ tinh sÏ ®|îc xö lý theo c¸c baseline b»ng
phÇn mÒm GPSurvey, kÕt qu¶ xö lý c¸c baseline ®|îc ®|a vµo phÇn mÒm Trimnet+ ®Ó xö
lý l|íi täa ®é. PhÇn mÒm Trimnet+ sÏ thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c sau:
- TÝnh hiÖu chØnh c¸c trÞ ®o GPS vÒ mÆt mèc;
- KiÓm tra c¸c trÞ ®o th«ng qua c¸c sai sè khÐp h×nh t¹o nªn bëi c¸c baseline;
- KiÓm tra vµ hiÖu chØnh c¸c sai sè hÖ thèng;
- KiÓm tra vµ läc c¸c sai sè th«;
- X¸c ®Þnh c¸c trÞ ®o cã chÊt l|îng kÐm ®Ó lo¹i bá.
2. ChuÈn bÞ c¸c trÞ ®o mÆt ®Êt.
C¸c trÞ ®o mÆt ®Êt ë d¹ng ®o gãc, ®o h|íng, ®o c¹nh, ®o ph|¬ng vÞ, ®o ®é
cao ®|îc ®|a vµo ë d¹ng tõ sæ ®o kÌm theo c¸c gi¸ trÞ ®é cao ®iÓm ng¾m, ®é cao
cét tiªu, c¸c yÕu tè quy t©m. §Ó chØnh lý c¸c l|íi mÆt ®Êt chóng ta ph¶i lùa chän
xong hÖ quy chiÕu vµ m« h×nh Geoid (sÏ nãi tíi trong c¸c module sau). Ch|¬ng
tr×nh thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau:
- TÝnh hiÖu chØnh quy t©m;
- B×nh sai tr¹m m¸y ®Ó cã ®|îc c¸c trÞ ®o trung b×nh quy vÒ mÆt mèc;
- Dùng ®å h×nh l|íi täa ®é tõ tËp hîp c¸c trÞ ®o;
- TÝnh täa ®é gÇn ®óng cña c¸c ®iÓm trong l|íi;
- TÝnh c¸c sè hiÖu chØnh do chiÕt quang;
- TÝnh c¸c sè hiÖu chØnh do träng lùc;
- TÝnh c¸c sè hiÖu chØnh trÞ ®o vÒ ellipsoid quy chiÕu: 2 sè hiÖu chØnh h|íng, sè hiÖu
chØnh chiÒu dµi;
- KiÓm tra c¸c trÞ ®o th«ng qua sai sè khÐp trong l|íi;
- KiÓm tra vµ läc c¸c sai sè th«;
- X¸c ®Þnh c¸c trÞ ®o cã chÊt l|îng kÐm ®Ó lo¹i bá.
3. X¸c ®Þnh kiÓu tÝnh ph|¬ng sai c¸c trÞ ®o ;
Ch|¬ng tr×nh nµy cho phÐp x¸c ®Þnh mét sè kiÓu |íc l|îng ph|¬ng sai trÞ ®o trªn
c¬ së gi¸ trÞ ph|¬ng sai tiªn nghiÖm ®· ®|a vµo kÌm theo víi trÞ ®o (sai sè ®o theo
®¸nh gi¸ s¬ bé). Chóng ta cã thÓ tÝnh theo sù lùa chän tù ®éng cña ch|¬ng tr×nh
hoÆc ph©n theo tõng nhãm trÞ ®o (theo lo¹i trÞ ®o vµ theo ®iÒu kiÖn ®o ).
4. X¸c ®Þnh hÖ quy chiÕu cho b×nh sai;
HÖ quy chiÕu cho b×nh sai cã thÓ lùa chän theo hai d¹ng:
- Täa ®é tr¾c ®Þa trªn mét elipsoid quy chiÕu bÊt kú;
- To¹ ®é ph¼ng theo mét sè l|íi chiÕu phæ biÕn .
5. X©y dùng m« h×nh Geoid;
Ch|¬ng tr×nh lùa chän m« h×nh Geoid toµn cÇu EGM-96 nh| mét m« h×nh mÆc
®Þnh. Ch|¬ng tr×nh tÝnh to¸n m« h×nh Geoid toµn cÇu phï hîp víi l·nh thæ dùa trªn mét
sè gi¸ trÞ ®é cao Geoid ®· biÕt theo 2 ph|¬ng ph¸p:
- Ph|¬ng ph¸p phÇn d| (residual) lµ kiÓu hiÖu chØnh m« h×nh dùa vµo ®é lÖch gi÷a gi¸
trÞ ®é cao Geoid thùc vµ m« h×nh EGM-96;
- Ph|¬ng ph¸p sãng (undulation) lµ kiÓu tÝnh chØ dùa vµo gi¸ trÞ ®é cao Geoid thùc trªn
l·nh thæ.

35
- Trong truêng hîp x©y dùng hÖ quy chiÕu ®Þa ph|¬ng chóng ta cÇn ph¶i x©y dùng Geoid
theo elipsoid quy chiÕu ®Þa ph|¬ng. Lóc ®ã chØ cã thÓ sö dông ph|¬ng ph¸p sãng ®Ó
x©y dùng m« h×nh Geoid ®Þa ph|¬ng.
6. B×nh sai lÆp mét mÆt ®Ó |íc l|îng ph|¬ng sai trÞ ®o vµ mÆt kh¸c ®Ó lo¹i c¸c sai sè
th«.
Sau khi chuÈn bÞ xong toµn bé tËp hîp trÞ ®o ®ñ ®é tin cËy chóng ta tiÕn hµnh
tÝnh to¸n b×nh sai. §©y lµ mét qu¸ tr×nh tÝnh lÆp nhiÒu lÇn, sau mçi lÇn lËp ®iÒu kiÖn sai
sè trung ph|¬ng chuÈn cña l|íi b»ng 1 (mo = 1) ®|îc kiÓm tra ®Ó quyÕt ®Þnh b|íc tiÕp
theo:
- TÝnh tiÕp nÕu mo cã xu h|íng héi tô vÒ 1,
- Thay ®æi l¹i c¸ch |íc l|îng ph|¬ng sai trÞ ®o nÕu xu h|íng mo kh«ng héi tô.
- Lo¹i bá thªm trÞ ®o nÕu lÇn b×nh sai ®ã ph¸t hiÖn thªm sù t¸c ®éng cña c¸c sai sè th«.
- Dõng m¸y nÕu mo kh¸ gÇn 1 víi mét x¸c xuÊt ®ñ tin cËy.
7. B×nh sai chÝnh x¸c vµ ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c sau b×nh sai.
Sau lÇn b×nh sai cuèi cïng, ch|¬ng tr×nh tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c
mét ®¹i l|îng bÊt kú cña l|íi theo chØ ®Þnh. §é chÝnh x¸c cña täa ®é t|¬ng ®èi víi
tuyÖt ®èi ®|îc thÓ hiÖn b»ng c¸c ellips sai sè .
Sau b×nh sai ch|¬ng tr×nh cho phÐp thÓ hiÖn c¸c biÓu ®å tÇn xuÊt sè hiÖu chØnh trÞ
®o (hiÖu gi÷a trÞ b×nh sai vµ trÞ ®o) ®Ó kiÓm ®Þnh tÝnh chuÈn cña ph©n bè x¸c suÊt cña tËp
hîp trÞ ®o.
G.3. HÖ thèng xö lý GPS.

36
Phô lôc H

M¸y toµn ®¹c ®iÖn tö

H.1. Mét sè m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ®é chÝnh x¸c cao.


HiÖn nay ë n|íc ta vµ trong ngµnh thñy lîi ®· nhËp kh¸ nhiÒu m¸y toµn ®¹c ®iÖn
tö cã ®é chÝnh x¸c cao ®Õn siªu chÝnh x¸c (vÒ gãc mE d 3”, vÒ c¹nh ms/s d 1/100.000)
nh|: TC 720, DTM 700, DTM 520, DTM 420, SET 3B... cña Thôy Sü, NhËt.
Nh×n chung c¸c m¸y toµn ®¹c ®Òu cã mét sè bé phËn chÝnh sau:
- M¸y kinh vÜ ®Þnh vÞ:
Gièng nh| c¸c m¸y kinh vÜ kh¸c, nh|ng qu¸ tr×nh ®o gãc b»ng, ®øng, kho¶ng c¸ch
®|îc nèi kÕt quang häc víi c¸c m¹ch IC ®Ó chuyÓn qua bé m¸y tÝnh tù ®éng bëi nguån
hång ngo¹i.
- M¸y ph¸t nguån hång ngo¹i do nguån ®iÖn cña acquy cã ®iÖn thÕ tõ 6-12V. Acquy
d¹ng kh« vµ cã bé n¹p chuyªn dïng. Bé ph¸t quang hång ngo¹i theo nguyªn lý lÖch pha
®Õn mÆt g|¬ng vµ ®|îc ph¶n håi. Bé phËn nhËn ph¶n håi qua IC tÝnh, hiÓn thÞ lªn mµn
h×nh cña bé phËn tÝnh c¸c trÞ sè gãc ngang (HAR), gãc thiªn ®Ønh (ZA), kho¶ng c¸ch
hiÖn (D, S), trÞ chªnh cao ('h).
- Bé phËn m¸y tÝnh nhËn vµ tÝnh trÞ sè gãc ngang, ®øng, kho¶ng c¸ch nghiªng, b»ng,
chªnh cao, täa ®é E(y), N(x).
KÕt qu¶ lµ qua m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö x¸c ®Þnh ®|îc c¸c trÞ gãc ngang, ®øng víi ®é
chÝnh x¸c ®Õn 1” - 3”, kho¶ng c¸ch ®Õn mm, cao täa ®é x¸c ®Þnh ®Õn mm. TrÞ sè kho¶ng
c¸ch chªnh nhau gi÷a 3 lÇn ®o ®i, ®o vÒ ®¹t:
'S/S d 1/100.000.
Sau ®ã lÊy trÞ trung b×nh.
C¸c trÞ cao ®é Ht, to¹ ®é X(N), Y(E) ®|îc ghi trªn ®Üa d¹ng SDC hoÆc fildbook,
trót qua m¸y tÝnh ®o vÏ trùc tiÕp ra b¶n ®å ®Þa h×nh, mÆt c¾t, tÝnh khèi l|îng... Theo c¸c
phÇn mÒm: SDR cña NhËt, SURFER cña Mü hoÆc Autocad land development...
Cao ®é x¸c ®Þnh qua c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö sau khi b×nh sai cã thÓ ®¹t thñy chuÈn
h¹ng 4, phôc vô ®o vÏ b×nh ®å tû lÖ lín tõ 1:5000 y 1:200.
H.2. KiÓm nghiÖm, hiÖu chØnh m¸y.
Mçi m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ®Òu cã mét sè cÊu t¹o riªng biÖt. ViÖc hiÖu chØnh
vµ kiÓm nghiÖm cho tõng lo¹i m¸y ®Òu ph¶i tu©n theo catolog kü thuËt kÌm theo.
D|íi ®©y quy ®Þnh nh÷ng b|íc chung cho c¸c lo¹i m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hiÖu chØnh
c¸c yÕu tè gãc, ®é dµi qua b·i tuyÕn gèc quèc gia.
N|íc ta hiÖn nay cã 4 b·i tuyÕn gèc: gÇn cÇu Th¨ng Long Hµ Néi, Xu©n Mai Hßa
B×nh, §µ L¹t vµ Phó Thä thµnh phè Hå ChÝ Minh.
a) KiÓm nghiÖm trÞ ®o gãc qua l|íi tuyÕn gèc, qua nh÷ng ph|¬ng ph¸p ®o toµn
vßng víi 9 vßng ®o. KÕt qu¶ sai sè trung ph|¬ng trÞ ®o tÝnh theo c«ng thøc:
> vv@
m r d 3"
n1
Trong ®ã: v - sè hiÖu chØnh gi÷a trÞ gãc ®o vµ trÞ gãc gèc tÝnh tõ täa ®é l|íi.
n - sè lÇn ®o.
b) KiÓm nghiÖm hÖ thèng g|¬ng (g|¬ng sµo, g|¬ng ®¬n, g|¬ng kÐp, g|¬ng 3, g|¬ng
chïm).
- KiÓm nghiÖm hÖ thèng g|¬ng qua bµi kiÓm nghiÖm quèc gia (sai sè ®o gãc ®Õn 0,1”,
sai sè ®o c¹nh ®Õn ms/s d 1/1.000.000). Víi c¸c ®iÓm chuÈn: g|¬ng sµo víi kho¶ng c¸ch
D d 1000m, g|¬ng ®«i (ba) víi D d 2000m, g|¬ng chïm víi D d 3000m.
37
- Qu¸ tr×nh tiÕn hµnh nh| sau:
+ Däi t©m g|¬ng vµ c©n b»ng qua gi¸, bät thñy;
+ C©n b»ng vµ däi t©m m¸y qua 3 èc ch©n;
+ BËt nóm “Starts” khëi ®éng m¸y khi ®· ®Þnh h|íng ®Õn g|¬ng qua bé phËn ng¾m kinh
vÜ. Khi qua m¸y kªu “tÝt, tÝt” ®Òu cïng víi ®Ìn ®á tÝn hiÖu, chøng tá m¸y ho¹t ®éng tèt.
- LÇn l|ît ®o gãc ngang, ®øng, chªnh cao 'h, kho¶ng c¸ch nghiªng (D), ngang (S) ba lÇn
víi sai sè trong h¹n sai:
GE d 1” y 3” (tïy lo¹i m¸y)
'h d 3mm
'D/D d 1/100.000
- §äc täa ®é E(y), N(x) cña c¸c ®iÓm chuÈn trong l|íi gèc. So s¸nh víi trÞ gèc ®¶m b¶o
'x = 'y d 0,005m.
- TÝnh diÖn tÝch kiÓm tra theo c«ng thøc:
2S = 6xi (yi+1 - yi-1) = 6yi (xi-1 - xi+1)
- TÝnh thÓ tÝch kiÓm tra theo c«ng thøc:
a nH
v ³
Hgh
(b  aH m )dH bHgh  H gh
nH
c) HiÖu chØnh trÞ ®o dµi.
HiÖu chØnh ®é dµi c¹nh ®o qua m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö gåm cã:
- HiÖu chØnh ®é dµi do chªnh cao gi÷a chiÒu cao g|¬ng ®o (Jg) vµ chiÒu cao m¸y (Jm).
h = Jg – Jm
GS1 = - h2/2D
Trong ®ã: D - Kho¶ng c¸ch ®äc trªn m¸y.
- HiÖu chØnh ®é dµi do ®é cao trung b×nh cña c¹nh ®o víi mÆt n|íc biÓn.
GS2 = -D u (Hm/Nm)
a
Nm
1  e 2 sin 2 B
Trong ®ã :
B - VÜ ®é
a = 6378248m - b¸n trôc lín.
e = 0,006893421623
Hm = (HA + HB)/2 - A,B lµ hai ®Çu c¹nh ®o.
- HiÖu chØnh ®é dµi khi chuyÓn vÒ kinh tuyÕn gi÷a cña l|íi chiÕu GAUSS.
GS3 = D u (Ym2/2R2)
Trong ®ã :
Ym - tung ®é tÝnh b»ng km tõ khu ®o so víi kinh tuyÕn gi÷a.
R - b¸n kÝnh tr¸i ®Êt.
- §é dµi cuèi cïng cña chiÒu dµi c¹nh b»ng:
S0 = D®o + GS1 + GS2 + GS3

38
H.3. M¸y toµn ®¹c ®iÖn tö.

39
H.4. C¸c lo¹i g|¬ng vµ gi¸ ®ì.

40
41
42
Phô lôc L
Giíi thiÖu kÕt qu¶ b×nh sai b»ng ph|¬ng ph¸p tiÕp
cã ®iÒu kiÖn (tham kh¶o)

VÝ dô: Thµnh qu¶ tÝnh to¸n b×nh sai l|íi mÆt b»ng §|êng chuyÒn ®ª cÊp I -
tuyÕn Th¸i B×nh.

ChØ tiªu kü thuËt l|íi


1. Tæng sè ®iÓm: 51
2. Sè ®iÓm gèc: 3
3. Sè ®iÓm míi lËp: 48
4. Sè l|îng gãc ®o: 49
5. Sè l|îng c¹nh ®o: 50
6. Gãc ph|¬ng vÞ ®o: 0

Sè liÖu khëi tÝnh

Sè TT Tªn ®iÓm Täa ®é


X (m) Y (m)
1 GPS 3 2261858.452 18627349.526
2 GPS 4 2261436.024 18627675.275
3 GPS 1 2262529.634 18625814.740

B¶ng thµnh qu¶ täa ®é b×nh sai

Sè Ký hiÖu Täa ®é Sai sè vÞ trÝ ®iÓm


TT ®iÓm X (m) Y (m) Mx My Mp
1 DC 2263021.650 18626264.772 .038 .041 .056
2 C29 2263610.003 18626517.807 .058 .086 .104
3 C30 2264104.186 18626753.180 .076 .123 .144
4 C31 2265300.951 18626262.068 .049 .208 .214
5 86 - 2h 2265574.308 18626949.941 .044 .227 .231
6 C32 2265616.797 18624485.970 .116 .230 .258
7 C33 2265945.723 18623361.107 .193 .249 .315
8 C34 2266762.252 18622137.472 .273 .295 .402
9 C35 2269093.425 18622009.761 .283 .424 .509
10 C36 2269406.355 18621923.392 .288 .440 .526
11 C37 2269499.898 18621821.802 .293 .445 .533
12 C38 2270435.389 18621322.626 .318 .487 .582
13 C39 2271723.079 18620805.587 .343 .544 .543
14 C40 2273171.433 18620127.500 .376 .610 .716
15 C41 2274147.075 18619890.411 .388 .655 .761
16 C42 2275110.028 18619394.894 .412 .700 .812
17 C43 2275691.807 18617478.795 .511 .727 .888
18 C44 2276880.700 18616721.553 .552 .782 .957
19 G1 2277381.595 18616628.558 .557 .804 .978

43
20 ph82h 2277789.079 18616554.022 .561 .825 .998
21 MC82 2277892.619 18616540.410 .562 .831 1.003
22 x26 2278190.063 18616467.198 .566 .849 1.021
23 x25 2278757.348 18616145.522 .587 .892 1.067
24 82-1t 2277877.022 18618083.037 .491 .825 .960
25 C6 2277495.929 18618306.715 .482 .808 .941
26 C7 2276733.593 18619029.782 .451 .776 .897
27 C8 2276611.337 18619980.239 .412 .770 .873
28 C9 2276333.880 18620401.232 .394 .758 .854
29 C10 2276128.400 18620578.593 .387 .748 .842
30 C11 2275914.395 18621005.758 .367 .737 .824
31 C12 2275335.501 18621681.718 .336 .708 .784
32 C13 2274844.195 18622147.461 .313 .682 .751
33 C14 2274190.030 18622474.589 .297 .647 .712

B¶ng t|¬ng hç vÞ trÝ ®iÓm

N% N% ChiÒu dµi Ms Ms/S Ph|¬ng vÞ M(a)


®iÓm ®iÓm (m) (m) o' " "
®Çu cuèi
DC C29 640.457 .014 1/45300 231616.54 16.26
GPS1 666.796 .014 1/46700 2222655.73 16,86
C29 C30 547.373 .014 1/40100 252804.48 15.86
DC 640.457 .014 1/45300 2031616.54 16.26
C30 C29 547.373 .014 1/40100 2052804.48 15.86
C31 1293.614 .018 1/73500 3374118.34 15.63
C31 C30 1293.614 .018 1/73500 1574118.34 15.63
86-2h 351.598 .013 1/27900 3210146.34 15.57
86-2h C31 351.598 .013 1/27900 1410146.34 15.57
C32 1555.552 .019 1/81700 2713354.70 15.49
C32 86-2h 1555.552 .019 1/81700 913354.70 15.49
C33 1171.968 .017 1/69000 2861758.75 15.06
C33 C32 1171.968 .017 1/69000 1061758.75 15.06
C34 1471.054 .019 1/79300 3034254.38 14.43
C34 C33 1471.054 .019 1/79300 1234254.38 14.43
C35 2334.669 .023 1/10090 3565151.25 13.67
0
C35 C34 2334.669 .023 1/10090 1765151.25 13.67
0
C36 324.630 .012 1/26100 3443413.59 13.49
C36 C35 324.630 .012 1/26100 1643413.59 13.49
C37 138.097 .011 1/12100 3123818.65 13.35
C37 C36 138.097 .011 1/12100 1323818.65 13.35
C38 1060.339 .016 1/64800 3315456.50 13.16
C38 C37 1060.339 .016 1/64800 1515456.50 13.16
C39 1387.615 .018 1/76600 3380724.02 13.05
44
C39 C38 1387.615 .018 1/76600 1580724.02 13.05
C40 1599.228 .019 1/83200 3345443.46 13.11
C40 C39 1599.228 .019 1/83200 1545443.46 13.11
C41 1004.036 .016 1/62500 3462029.07 13.31

KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c l|íi

1. Sai sè trong sè ®¬n vÞ M = 4.32"


2. §iÓm yÕu nhÊt (x25 ) mp = .819 (m)
3. ChiÒu dµi c¹nh yÕu: (MC82 - ph82h)ms/s = 1/11500
4. Ph|¬ng vÞ c¹nh yÕu: (DC - GPS1) ma = 13.71"

B¶ng trÞ ®o, sè hiÖu chØnh vµ trÞ b×nh sai gãc

Sè Ký hiÖu gãc TrÞ ®o Sè Sè TrÞ b×nh sai


TT Tr¸i Gi÷a Ph¶i O'" CC H.C 0 ' "
m.ph. (")
1 GPS1 DC C29 1604921.00 -.35 .11 1604920.77
2 DC C29 C30 1821148.00 -.35 .21 1821147.86
3 C29 C30 C31 1321314.00 -.55 .30 1321313.75
4 C30 C31 86-2h 1632028.00 -.47 .35 1632027.88
5 C31 86-2h C32 1303208.00 -.10 .35 1303208.25
6 86-2h C32 C33 1944404.00 -.12 .14 1944404.02
7 C32 C33 C34 1972456.00 -.36 .02 1972455.66
8 C33 C34 C35 2330858.00 -.98 -.06 2330856.96
9 C34 C35 C36 1674223.00 -.82 .17 1674222.34
10 C35 C36 C37 1480405.00 -.13 .18 1480405.06
11 C36 C37 C38 1991638.00 -.32 .18 1991637.86
12 C37 C38 C39 1861228.00 -.69 .21 1861227.52
13 C38 C39 C40 1764720.00 -.84 .28 1764719.44
14 C39 C40 C41 1912546.00 -.74 .35 1912545.61
15 C40 C41 C42 1662545.00 -.59 .44 1662544.85
16 C41 C42 C43 1340709.00 -.47 .47 1340709.00
17 C42 C43 C44 2203658.00 -.53 .18 2203657.64
18 C43 C44 G1 2015836.00 -.50 .19 2015835.69
19 C44 G1 ph82h 1800907.24 -.27 .00 1800906.97
20 G1 ph82h MC82 1825235.00 -.15 .00 1825234.85
21 ph82h MC82 x26 1733942.00 -.12 .00 1733941.88
22 MC82 x26 x25 1641621.50 -.26 .00 1641621.24
23 C44 G1 82-1t 2614228.00 -.30 .24 2614227.94
24 G1 82-1t C6 2582358.00 -.03 .60 2582358.56
25 82-1t C6 C7 1665528.00 .35 .59 1665528.93
26 C6 C7 C8 1404854.00 .27 .63 1404854.89
27 C7 C8 C9 2060326.00 .12 .80 2060326.92
28 C8 C9 C10 1954848.00 .15 .84 1954848.99
29 C9 C10 C11 1572434.00 .13 .85 1572434.98

45
30 C10 C11 C12 1935758.00 .24 .90 1935759.15
31 C11 C12 C13 1855710.00 .33 .96 1855711.29
32 C12 C13 C14 1965405.00 .36 .98 1965406.34
33 C13 C14 C15 1893934.00 .54 .95 1893935.49
34 C14 C15 C16 1875331.00 .68 .87 1875332.56
35 C15 C16 C17 1501120.00 .69 .75 1501121.45
36 C16 C17 MC84t 1424653.00 .41 .77 1424654.18
37 C17 MC84t C18 2583430.00 .36 .91 2583431.27
38 MC84t C18 C19 2100558.00 .42 .78 2100559.19
39 C18 C19 C20 1304221.00 .58 .67 130422.25
40 C19 C20 C21 1524702.00 .78 .55 1524703.33
41 C20 C21 86-2t 1695026.00 .51 .61 1695027.12
42 C21 86-2t C22 1754626.00 .45 .69 1754627.13
43 86-2t C22 C23 2302515.00 .55 .83 2302516.38
44 C22 C23 C24 1764001.00 .49 .73 1764002.22
45 C23 C24 C25 1994215.00 .55 .67 1994216.22
46 C24 C25 C26 1771246.00 .69 .48 1771247.18
47 C25 C26 CC4 1922053.00 .44 .32 1922053.76
48 C26 CC4 GPS3 2810922.00 .03 .26 2810922.29
49 CC4 GPS3 GPS4 230660.00 .06 .21 230700.27

B¶ng trÞ ®o, sè hiÖu chØnh vµ trÞ b×nh sai c¹nh

Sè Ký hiÖu c¹nh TrÞ ®o Sè c¶i chÝnh Sè hiÖu TrÞ b×nh


TT d.1 d.2 (m) Elip Gauss chØnh sai (m)
(m)
1 GPS1 DC 666.666 .000 .130 .000 66.796
2 DC C29 640.331 .000 .126 .000 640.457
3 C29 C30 547.265 .000 .108 .000 547.373
4 C30 C31 1293.359 .000 .255 .001 1293.614
5 C31 86-2h 351.529 .000 .069 .000 351.598
6 86-2h C32 1555.251 .000 .301 .000 1555.552
7 C32 C33 1171.746 .000 .222 .000 1171.968
8 C33 C34 1470.781 .000 .273 .001 1471.054
9 C34 C35 2334.240 .000 .428 .001 2334.669
10 C35 C36 324.570 .000 .059 .000 324.630
11 C36 C37 138.072 .000 .025 .000 138.097
12 C37 C38 1060.146 .000 .193 .000 1060.339
13 C38 C39 1387.364 .000 .250 .001 1387.615
14 C39 C40 1598.942 .000 .286 .001 1599.228
15 C40 C41 1003.858 .000 .178 .000 1004.036
16 C41 C42 1082.774 .000 .191 .000 1082.965
17 C42 C43 2002.128 .000 .346 .001 2002.475
18 C43 C44 1409.329 .000 .238 .001 1409.568
19 C44 C1 .000 .000 509.155

46
20 G1 ph82h 414.176 .000 .069 .000 414.245
21 ph82h MC82 104.413 .000 .017 .000 104.430
22 MC82 x26 306.271 .000 .051 .000 104.430
23 x26 x25 652.032 .000 .109 .000 652.141
24 G1 82-1t 1536.280 .000 .261 .000 1536.540
25 82-1t C6 441.811 .000 .076 .000 441.887
26 C6 C7 1050.523 .000 .182 .000 1050.705
27 C7 C8 958.120 .000 .169 .000 958.288
28 C8 C9 504.110 .000 .090 .000 504.199
29 C9 C10 271.391 .000 .049 .000 271.439
30 C10 C11 477.688 .000 .086 .000 477.774
31 C11 C12 889.806 .000 .161 .000 889.967
32 C12 C13 676.853 .000 .124 .000 676.977
33 C13 C14 731.265 .000 .135 .000 731.399
34 C14 C15 1109.285 .000 .205 .000 1109.490
35 C15 C16 1137.672 .000 .212 .000 1137.883
36 C16 c17 1398.680 .000 .262 -.001 1398.942
37 C17 MC84 861.396 .000 .164 .000 861.560
t
38 MC84 C18 915.990 .000 .175 000 916.165
t
39 C18 C19 477.777 .000 .091 .000 477.868
40 C19 C20 1494.802 .000 .286 -.001 1495.087
41 C20 C21 1400.714 .000 .271 -.001 1400.984
42 C21 86-2t 1010.351 .000 .198 .000 1010.549
43 86-2t C22 1497.456 .000 2.99 -.001 1497.754
44 C22 C23 919.107 .000 .185 .000 919.292
45 C23 C24 599.488 .000 .121 .000 599.609
46 C24 C25 1108.605 .000 .224 .000 1108.828
47 C25 C26 1031.859 .000 .208 .000 1032.067
48 C26 CC4 327.970 .000 .066 .000 328.036
49 CC4 GPS3 463.908 .000 .093 .000 464.001
50 GPS3 GPS4 533.354 .000 .107 -.021 533.440

Ngµy........ th¸ng........ n¨m ...........

1. Ng|êi thùc hiÖn ®o ®¹c:


2. Ng|êi thùc hiÖn tÝnh to¸n:
** TÝnh theo ch|¬ng tr×nh PICKNET Ver 2.00 **

B¾t ®Çu tÝnh: 01:59:33


KÕt thóc tÝnh: 01:59:35

47
§|êng chuyÒn ®ª cÊp I
TuyÕn Th¸i B×nh

48
Phô lôc M

MÉu thèng kª vµ s¬ ho¹ ®iÓm khèng chÕ


h¹ng 4, gi¶i tÝch 1,2
C¬ quan thùc hiÖn
Thèng kª s¬ ho¹ ®iÓm gi¶i tÝch 1, 2
C«ng tr×nh Thêi gian thùc hiÖn M¸y ®o Ng|êi ®o ngµy……
Sè hiÖu c«ng tr×nh B¾t ®Çu KÕt thóc Htr¹m Ng|êi kiÓm tra ngµy…….

Tªn Cao ®é To¹ ®é S¬ ho¹ Ghi chó


mèc X Y
A1 38.294 71.363.486 66.241.098 Mèc bª t«ng tr¸t bÖ kh¾c ch÷
A1 ®óc trªn t¶ng ®¸ n»m trªn
®Ønh ®åi ®¸ thÊp. Trªn ®|êng
tõ huyÖn vµo x· NhÞ Hµ n»m
ë bªn ph¶i c¸ch ®|êng 30m.
C¸ch chî nhÞ Hµ 500m, c¸ch
tr¹m y tÕ 300m, gÇn qu¸n uèn
tãc vµ qu¸n n|íc

A2 46.060 72.257.322 66.333.225 Mèc bª t«ng tr¸t bÖ klh¾c ch÷


A2, ë gi÷a cã nóm s¾t ®óc
trªn t¶ng ®¸ c¸ch ®|êng « t«
500m ®èi diÖn víi tr¹m y tÕ
x· theo ®|êng mßn gÇn qu¸n
n|íc vµo ch©n nói cã nhiÒu
®¸ l¨n, ®¸ t¶ng

A3 66.410 71.668.753 64.007.326 Tõ chî nhÞ Hµ, ®i theo ®|êng


vµo hå CK7 tíi ng· ba rÏ ph¶i
theo ®|êng vµo 300 m. Tíi
®åi K3, mèc bª t«ng tr¸t,
kh¾c ch÷ ch×m thuéc x· NhÞ
Hµ - Ninh Ph|íc

A4 94.168 73.618.312 67.304.457 Mèc bª t«ng g¾n trªn dØnh


nãc th¸p Chµm thuéc th«n
B©u Xanh x· Ph|íc H÷u
huyÖn Nnh Ph|íc

A5 69.965.779 60.040.122 Mèc bª t«ng tr¸t bª kh¾c ch÷


A5 ch«n trong ruéng trång
mµu c¸ch chÐo ®Ëp theo phÝa
t¶ 40m. Tõ uû ban x· Ph|íc
Hµ, theo ®|êng nhá ®Õn ®Ëp
Cµ Tiªu kho¶ng 200m lµ gÆp
mèc

49
50
51

You might also like