SmartPrep.

in

సునామీ
అతమంత ఎక్కుఴగహ ఆస఺ి , తృహాణ నష్హాలన఼ మిగిల్చి.. తీఴా విధ్వంసహతున షాష఺ాంచి..
పమహమఴరణాతుకి తీఴాహాతు క్ల్చగించే ఫౌగోళిక్ వైపమీణామలలో ష఼నామీ ఑క్టి. పాధానంగహ
భూక్ంతృహల కహరణంగహ ఏర఩డే ష఼నామీలన఼ మ ంద఼గహ ఊహంచగల్చగినా వహటిఴలో ఴచేి

n
నష్హాతున మాతాం పూమిిగహ తగిగంచలేక్తృో తునానం. సహధారణ ఫాశలల 'మహకహస఺ అలలకగహ వీటితు
఩఺లకష఼ింటారు. ఫామీ పమిమాణంలల సహానభాంవం చందిన తూటి ఴలో ఉవవతు
ి న ఎగిస఺పడే తూటి

.i
తరంగహల ఴరుషన఼ ష఼నామీ అంటారు. మహా షమ దాాలక, షమ దాాలక, నద఼లక, షరష఼ులలో
క్ూడా ష఼నామీలక ఏర఩డఴచ఼ి.

ep
బలబైన భూక్ంతృహల ఴలో షమ దాపు అగహధాలలో ఏర఩డిన ష఼నామీ కెరటాలక ఴందల
కిలలమీటరో తృొ డఴునా (ష఼మారుగహ 800 కి.మీ. వేగంణో) పాయాణిషి ఼ంటాభ. ష఼నామీ అంటే
Pr
఑క్ ఩ెదద తరంగం కహద఼. పది లేదా అంతక్ంటే ఎక్కుఴ తరంగహలక ఉండొ చ఼ి. వహటితు
'ష఼నామీ తరంగ మెైలక అంటారు. ఑కకు తరంగం ఑క్దాతు తమహవత ఑క్టి 5 తుమిష్హల న఼ంచి
90 తుమిష్హల ఴమఴధిలల మమొక్దాతున అన఼షమిసి హభ.
t
ar

ష఼నామీ మహాజల క్కడమం (Huge wall of water) తీమహతుకి చేమిన తమహవత ఑క్ ఴమకిి పరుగెణేి
వేగం క్ంటే చాలా ఎక్కుఴ వేగంగహ (50 కి.మీ.ల వేగంణో) పాయాణిషి ఼ంది. ఈ దఽమహతున 'రన్
అప్ అంటారు. ఇది తీమహతున బటిా కొతున కిలలమీటరుో ఉంట ంది. ష఼నామీ తృహారంభ తృహాంతంలల
Sm

తరంగహల ఎతు
ి కొతున సెంటీమీటరుోగహ ఉండి, తీమహతుకి చేమై కొదదద 30 మీటరో ఎతు
ి ఴరక్క క్ూడా
ఉండొ చ఼ి. అంద఼ఴలో షమ దాం఩ెై ఒడలల పాయాణిషి ఼నన వహమికి ష఼నామీ గ మించి ణల్చయద఼.

ష఼నామీ తీమహతున చేరుతుననపు఩డు వేగం తగగ తూ అల ఎతు

ి ఩ెరుగ తుంది. దదనేన 'ష్ో ల్చంగ్
పాఫాఴం అంటారు. ష఼నామీ తృహారంభబైన చోట తక్కుఴ డో లన పమిమితిణో ఉంట ంది. తీమహతుకి
చేమై కొదదద డో లన పమిమితి ఩ెరుగ తుంది. కొతునసహరుో తీరం ఴదద తూరు వనక్కు తగిగ షమ దా

For more information log on to http://SmartPrep.in

 SmartPrep.in

తీరం భూతలం బయటక్క క్తుస఺షి ఼ంది. దదతున ష఼నామీ మహఴడాతుకి అఴకహవం ఉనన షసజ
స఺దధబైన హెచిమిక్గహ ఫావించఴచ఼ి.

జపాన్ సునామీ విలయం

2011, మామిి 11ఴ ణేదద మధామసనం 2.46 గంటల షమయంలల జతృహన్లలతు
ఈశహనమతృహాంతంలలతు ణోసో క్క తృహాంణాతుకి 130 కి.మీ.ల దఽరంలల (పస఺ప఺క్ మహాషమ దాంలల

n
మిక్ార్ సకులక఩ెై 9 తీఴాత క్ూడిన ఩ెన఼ భూక్ంపం ఴలో ) ష఼నామీ షంభవించింది. దదంణో
ఫుకిష఺మా దైచీలలతు అణ విద఼మతు
ి తృహోంట లల విసో పటం జమిగింది. కొతున పమివమ
ర లలో మంటలక

.i
మైగహభ. ఇలా ఈ భూక్ంపం ఴలో అనేక్ గొలకష఼ క్టా విపతు
ి లక షంభవించాభ.

11 దేశాలపై ప్రభావం

ష఼నామీ ఏర఩డింది. ఇది చ఼టట

ep
2004, డిసెంబరు 26న ఇండో నేష఺యాలలతు జావహ, ష఼మణాా దదఴుల మధ్మ ష఼ండా అగహధ్ంలల
ా ఉనన 11 దేశహలన఼ నశా పమిచింది. మన దేవంలల
Pr
తమిళనాడు తీరంలలతు నాగపటనం ఎక్కుఴగహ దబఫతింది. దదంణోతృహట అండమాన్ తుకకబార్
దదఴులక, ఆంధ్ాపాదేశ్, తృహండిచేిమి; కైరళ మహశా ంర లలతు 5 తృహాంణాలలో ఆస఺ి , తృహాణ నశా ం
షంభవించాభ.
t

భారత్ తీరరేఖ:
ar

఑క్చోట ఏర఩డిన ష఼నామీ కెరటాల పాఫాఴం వహటి తీఴాతన఼ బటిా అతున మహాషమ దాాలలోనఽ
క్తు఩఺ంచఴచ఼ి. ఫారతదేవ తీరమైఖ ముతి ం ష఼నామీ మ పు఩న఼ క్ల్చగి ఉంది. మనదేవ
Sm

భూపటల పలక్ (క్రస్టా ఩కో ట్) ఆసకాల్చ

ర యన్ పలక్ న఼ంచి దఽరంగహ జరుగ తుననంద఼న మన
దేశహతుకి తరచ఼గహ ష఼నామీలన఼ ఎద఼మొునే పామాదం ఉంది. ఫారతదేశహతుకి దఽరంగహ మెండు
చోటో ఏర఩డుతునన భూక్ంపన అధికైందాాల ఴదద ష఼నామీలక ఏర఩డి మనదేవ తీమహతున
ణాక్కతునానభ.

For more information log on to http://SmartPrep.in

 SmartPrep.in

1. అండమాన్ తుకకబార్ దదఴులక, ష఼మణాాదదవి ఴంపు దగగ ర ఏర఩డిన ష఼నామీలక

ఫారతణో షహా పాధాన దేశహలన఼ చేరడాతుకి 3 న఼ంచి 5 గంటల ఴమఴధి పడుతుంది.
2. అమైబియన్ బైకకర పలక్ ఫారత భూపటల పలక్న఼ ఢీ కొడుతుననంద఼న అమైబియా
షమ దాంలలతు మకహరన్ తృహాంతంలల ష఼నామీ ఏర఩డుతుంది. ఇది పాధాన ఫారత తీమహతుకి
అంటే గ జమహత తీమహతున చేరడాతుకి 2 న఼ంచి 3 గంటల షమయం పడుతుంది.

n
అంతరాాతీయ హెచ్చరిక వయవసథ
ష఼నామీ ఏ తీమహనైననా ణాకై పామాదం ఉంది. అలాగై అవి ఎక్కుఴగహ పస఺ప఺క్

.i
మహాషమ దాంలల ఏర఩డుతుంటాభ. ఈబేరక్క అంతమహాతీయ ష఼నామీ హెచిమిక్
ఴమఴషా న఼ సవహభ దదఴులలోతు సో నలూలక ఴదద 1946లల ఏమహ఩ట చేశహరు. దదతున పస఺ప఺క్

ep
ష఼నామీ వహమినంగ్ (Pasific Tsunamy Warning System - PTWS)సెంటర్ అంటారు.
ఇది ష఼నామీ మహఴడాతుకి గంటల మ ంద఼ షంబంధిత దేశహలన఼ అపామతి ం చేషి ఼ంది.
కొతున దేశహలలో తృహాంతీయ హెచిమిక్ కైందాాలక క్ూడా ఉనానభ.
Pr
భారత్లో హెచ్చరికల వయవసథ :
గతంలల జమిగిన భూక్ంతృహల షమాచారం ఆధారంగహ పాషి ఼త భూక్ంపం ఴలో ష఼నామీ
t

మ పు఩న఼ అంచనా వేసకవహరు. ఈ షమాచారం 15 తుమిష్హల మ ంద఼ మాతాబే హెచిమిక్

ar

జామీ చేయడాతుకి పమిమితం అభయమది. తమహవత షమైవ ఆఫ్ ఇండియా తీరం వంబడి టైడగైజ్
విధానాతున అమలక చేస఺ంది. ఇది క్ూడా చాలా ఆలషమంగహనే షమషమ తీఴాతన఼
Sm

ణల్చయజైసకది. 2004లల ఏర఩డిన ష఼నామీతు మహడారో షసకహరంణో ణలకష఼క్కనానరు. ఇది

భూక్ంపం ఴచిిన మెండు గంటల తమహవత మాతాబే తరంగహల ఎతు
ి న఼ నమోద఼
చేయగల్చగింది. 2007, అకకాబరు 15న ఐఎన్స఻వోఐఎస్ట (ఇండియన్ నేశనల్ సెంటర్ ఫర్
ఒష఺యన్ ఇనపమైభశన్ షమీవసెస్ట)లల షతవర ష఼నామీ హెచిమిక్ కైందాాతున (ష఼నామీ ఎమీో
వహమినంగ్ సెంటర్ - టీఈడబూ
ో ూస఻) ఏమహ఩ట చేశహరు. ఇది హెైదమహబాదలల ఉంది.

For more information log on to http://SmartPrep.in

 SmartPrep.in

తీవరతను తగిగంచాలంటే:
* తీరం వంబడి జతృహన్లా గోడలక తుమిభంచి ష఼నామీ తీఴాతన఼ తగిగంచఴచ఼ి. మడ
అడఴులన఼ ఩ెంచడం దావమహ క్ూడా పాయోజనం ఉంట ంది.
* తీరం షమీపంలల తుమహభణాలన఼ దాఢంగహ, ఎతి భన తృహాంణాలలో తుమిభంచాల్చ.
* విపతు
ి షమయంలల షహాయ కైందాాలకగహ పతుచేసక క్మూమతుటీ హాల్స్టన఼ ఎతి భన
తృహాంతంలల తుమిభంచాల్చ.

n
* షమెైన ఴరద తువహరణ చరమలక మ ంద఼గహనే క్ల్చగి ఉండాల్చ.

.i
* షమెైన భూ వితుయోగ పాణాళిక్ అఴషరం.

సునామీలెలా ఏరపడతాయి?

ep
జలావయాలలో ఆక్స఺భక్ చలనం ఴలో ష఼నామీ తరంగహలక ఏర఩డణాభ. ఇవి మ ఖమంగహ
షమ దా తీమహల ఴదద ఎక్కుఴ విధ్వంసహతున షాష఺ాషి ఼నానభ. ష఼నామీల ఴలో వహటిలో ే నశా ం,
అవి ఏర఩డే సహానం, పాయాణం చేసక దఽరం, ణాకై తృహాంణాతున బటిా ఉంట ంది. అవి ఏర఩డే
Pr
తృహాంతం న఼ంచి 30 తుమిష్హలలో తీమహతున ణాకై ష఼నామీలక ఩ెన఼ విధ్వంసహతున షాష఺ాసి హభ.
* షమ దాం దగగ ర లేదా లలపల బలబైన భూక్ంతృహలక ఴచిినపు఩డు ఏర఩డిన భాంవ
t

చలనాల ఴలో ష఼నామీలక షరవసహధారణంగహ షంభవిసహిభ. ఩ెదదఎతు

ి న ఏర఩డిన ష఼నామీ
ar

తరంగహలక మహాషమ దాాలన఼ క్ూడా దాటే సహమమహాూతున క్ల్చగి ఉంటాభ. 1960 చిలీలల
మిక్ార్ సకులక఩ెై 9.5 గహ నమోదైన భూక్ంపం ఴలో ఏర఩డిన ష఼నామీ తరంగహలక జెట్ వేగం
క్ంటే ఎక్కుఴ వేగంణో పాయాణించి పస఺ప఺క్ మహాషమ దాం అఴతల ఉనన జతృహన్
Sm

తీరంలలతు మతుూ పమివమ

ర క్క తీఴా నశా ం క్ల్చగించాభ. సహధారణంగహ షమ దా గరబంలల
భూక్ంపం ఴచిినపు఩డు దాతు తీఴాత మిక్ార్ సకులక మీద 7.5 గహ నమోదైనపు఩డు
ష఼నామీలక షంభవిసహిభ.
* షమ దాం కింద లేదా షమ దాాతుకి దగగ రలల భూతృహతం జమిగి కొండచమియలక తూటిలల
పడినపు఩డు ష఼నామీ ఏర఩డఴచ఼ి. 1958లల అలసహులలతు ల్చట యా బేలల షంభవించిన

For more information log on to http://SmartPrep.in

 SmartPrep.in

భూతృహతం ఴలో 50-150 మీటరుో ఎతు

ి న షమ దా కెరటాలక తీమహతున ణాకహభ.
* షమ దాాలలో అగినపరవణాల విసో పటం జమిగినపు఩డు క్ూడా ష఼నామీలక ఏర఩డఴచ఼ి.
1883లల ఇండో నేష఺యాలలతు కహక్రట ోవహ అగినపరవతం విసో పటం చందినపు఩డు జావహ,
ష఼మణాా దదఴులలో 40 మీటరో ఎతు
ి న ష఼నామీ ఏర఩డింది.
* ష఼నామీ (Tsunami) అనేది జతృహన్ పదం. జతృహన్ ఫాశలల Tsu అంటే హారఫర్
(ఒడమైఴు), nami అంటే వేవ్ (కెరటం) అతు అరాం. ఈ మెండు పదాల క్లభకై ష఼నామీ.

n
తమిళంలల ష఼నామీతు ఆఝి ఩ెరల ై (Aazhi peraial) అతు క్ూడా అంటారు.

.i
ep
t Pr
ar
Sm

For more information log on to http://SmartPrep.in