Professional Documents
Culture Documents
in
n
.i
ఇక్ష్వాకులు (క్ర.ీ శ. 225 - 300)
ep
ఆంధ్ర దేశాన్ని పాలంచిన తొల క్షత్రరయులు ఇక్ష్వాకులు. మొదటి శాంతమూలుడు (వాశిషఠీ శ్రీ
క్ష్వంతామూలుడు) ఇక్ష్వాక రాజ్యస్ాాపకుడు. వీరి రాజ్ధాన్న విజ్యపురి. అధిక్ార భాష పారకృ
Pr
తం. అధిక్ార చిహిం సంహం
తృహలకుడమాుడు. విశణ
ు ుమహణంలో ఇక్ష్వాకులన఼ ఫుద఼ిడి వహయష఼లుగహ ేమకకనాియు.
ఫయులర్, మహసన్ లాంటి
Sm
n
మహజకీమ చమితర
.i
ఆంధరన఼ తృహలంచిన తొల క్షతిరములు ఇక్ష్వాకులు. లో ఴ మహజులు వీయకూయాఴయా
భంచికలుో శహషనం, శిఴషకంధఴయా బైదవోలు శహషనాలు లో ఴుల ఙేతిలో ఇక్ష్వాకులు
ఓడితృ్ భనటల
ో ేమకకంటలనాిభ. చిఴమి శహతవహసన చకీఴమిత భయడో ులోభావితు ఓడించి
ep
ముదటి శహంతభయలుడు / వహశిషీ ుతర శ్రీ క్ష్వంతాభయలుడు ఇక్ష్వాకు మహజయుతుి సహింఙాడు.
మహమిమెడిి లో , నాగహయుునక ండ, జగగ ముేట శహషనాలు ఇక్ష్వాకుల చమితరకు రధాన ఆధామహలు.
Pr
ఇక్ష్వాకుల మహజధాతు విజముమి. అధధకహయ ఫాశ తృహరకాతం. అధధకహయ చిసిం సంసం.
ముదటి శహంతభయలుడు
ఇక్ష్వాకు మహజు సహికుడు. చిఴమి శహతవహసన మహజు భయడో ులోభావితు ఓడించి
t
హ్నలక తయుద఼న఼ కూడా తృ ందాడు. ఫంగహయు నాణేలు, లక్షలాదధ గోఴులన఼ దానం ఙేశహడు.
ఇతడి ఫాయు భాఠమీ దేవి. స్ దమీభణులు సయాయశ్రీ, శహంతశ్రీ. కుభాయుడు వీయుయుశదతణ
త డు,
కుభామెత అడవి శహంతిశ్రీ. తన కుభామెతన఼ షకంధ విశహఖ఼డికి ఇచిా వివహసం జమింఙాడు.
ఉజు భతు వక మహకుభామెత యుదరబటాామికన఼ తనకోడలగహ ఙేష఼కునాిడు. శహంతభయలుడు వైదధక
భతష఼తడు. కహమితకేముడి ఆమహధకుడు. నాగహయుునక ండ / శ్రీ యాతం ఴదద కహమితకేమ ఆలమం
తుమిాంఙాడు.
Downloaded from http://SmartPrep.in
వీయుయుశదతణ
త డు
శహంతభయలుడి తమహాత అతడి కుభాయుడు వీయుయుశదతణ
త డు మహజయుతుకి ఴఙాాడు.
ఇతడు ముదట శైఴభతాతుి అన఼షమించినపటికీ ఆ తమహాత ఫౌది భతాతుి సాకమింఙాడు.
ఇతడి కహలం దక్ష్ిణ దేవంలోఫౌది భతాతుకి షాయుముగంగహ ేమకందధందధ. ఫాఴ వివకుడు అన
ండితణడు విజముమి ఴదద ఒక విహ్నమహతుి తుమిాంచినటల
ో సమయకీ గీంథం తలుుతోందధ.
వీయుయుశదతణ
త డు శిఴలంగహతుి తొకుకతణనిటల
ో గహ ఉని భాంథాత శిలపం (ుణుశిల)
n
కాష్హుజిలాోలోతు జగగ ముేటలో ఫమలపడిందధ. బేనమికు వివహహ్నలన఼ తృహరయంభించిందధ
.i
వీయుయుశదతణ
త డే. నాగహయుునక ండలో ుశపబదరసహామి, అశా బుజ సహామి, హ్నమితీ
దేవహలమాలన఼ తుమిాంఙాడు. ఇతడి విజమాలు, ఆమోగుం కోషం శహంతిశ్రీ అనక దానాలు
ఙేసందధ. ఇతడి 6ఴ తృహలనా షంఴతసయంలో నాగహయుునక ండ భహ్నఙైతాుతుి ునయుది మించి
ep
ఆమక షత ంఫాలు తులతృహయు. మహజ ఫాండాగహమికుడు 'ఫో ధధవయా' బేనకోడల ైన ఉతృహసకహ ఫో ధధశ్రీ
శ్రీ యాతంలో చ఼ళధభాగిమిై ఙైతాుతుి తుమిాంచిందధ. వీయుయుశదతణ
త డి ఫాయులు
Pr
బటిాభహ్నదేవి, యుదర బటాామిక, ఫాశ్ర,ీ శషీ శ్రీ (ఫాసమ,ి శషీ సమ)ి . ఇతడి కుభామెత ేయు
క డఫలశ్రీ / క ండఫాలశ్రీ. అలుోడు శిఴషకంధ శహతకమిు.
ఎసౄఴల శహంతభయలుడు/ మెండో శహంతాభయలుడు
t
వీయుయుశదతణ
త డు, బటిాభహ్నదేవిల షంతానం మెండో శహంతభయలుడు. ఇతడు
ar
n
అనవహయు. శహతవహసన఼లాో వీయు కూడా తభ ేయో భుంద఼ భాతాభయయుతల ేయోన఼
.i
ఉంచ఼కునాియు. దక్ష్ిణ ఫాయతదేవంలో హందఽదేవహలమాల తుమహాణాతుి తృహరయంభించినవహయు
ఇక్ష్వాకులే. దేవంలో ఏమహపటల ఙేసన తొల దీాు భయుజిమం నాగహయుునక ండ భయుజిమం
వీమి కహలాతుకి ఙందధందధ. నాటి ఴయత క ఫాందాలన఼ నగభాలు అనవహయు. గహీభ
షభుదామాలన఼గహీభంచిక అనవహయు. ష఼ఴయుం,
పణం, దీనార్, భాయకం లాంటి నాణేలన఼
ep
Pr
వితుయోగింఙాయు. శహంతిశ్రీ నాగహయుునక ండ ఴదద ఙైతాుతుి
తుమిాంచిందధ. క ండఫాలశ్రీ విహ్నమహతుి తుమిాంచిందధ. శ్రీ
శహంతభయలుడి ఫాయు భాఠమీ దేవి అభమహఴతిలో
t
బృహతపలాయనులు
Downloaded from http://SmartPrep.in
ఒకేఒక ఙామితరక ఆధాయం క ండభుదధ తాభరశహషనం. దీతు రకహయం వీమి మహజయుతుి ఒకేఒక మహజు
తృహలంచినటల
ో గహ తలుష఼తందధ. ఇతడే జమఴయా. ఇతన఼ ఫారసాణ భతాభిభాతు. ఇతడి
ఇశా దైఴం భహేవాయుడు. భహేవాయ తృహద మిగీహీత ఇతతు తయుద఼. ఇతతు భయణానంతయం
n
శహలంకహమన఼లు (కీీ.వ. 300 - 440)
.i
శహలంకహమన఼లన఼ ఫప బటాాయక తృహదబకుతలుగహ లఙేవహయు. విజమదేఴఴయా
శహలంకహమన మహజు సహికుడు. వీమి మహజధాతు వంగి. మహజఫాశ షంషకాతం. మహజలాంఛనం
ep
ఴాశబం. వీమి ఆమహధు దైఴం చితరయథ సహామి. శహలంకహమన఼ల చమితరకు భయడు తృహరకాత ఫాష్హ
శహషనాలు, ఆయు షంషకాత ఫాష్హ శహషనాలు, ఒక తృహరకాత, షంషకాత మివీభ ఫాష్హ శహషనం
ముతత ంగహ 10 శహషనాలు ఆధాయం. శహలంకహమన అంటే నందధ అతు అయిం. టాలమీ తన జయగీప
Pr
గీంథంలో ఫెన్గుమహన్ (వంగి) దగగ యలో షల కినాయ్ (శహలంకహమన఼లు) ఉనిటల
ో
ేమకకనాిడు. విజమదేఴ ఴయా తమహాత తృహలంచిన శహలంకహమన మహజు ససత ఴయా.
t
తలుస్త ందధ. ఫాఴ వివకుడి ేయుతోన ఫాఴమటో (ఫాటో ) వలసందధ. ఫమహాకు ఙందధన
ఫుది దతణ
త డితు ససత ఴయా షనాాతుంఙాడు. ఏలూయు షమీంలో చితర యథసహామి ఆలమాతుి
Sm
n
మహజయుతుకి ఴచిానటల
ో అతడి న఼గకండ శహషనం తలమజేసత ్ ందధ. (నందధ ఴయాన఼ ఓడించిన
.i
దేఴఴయా అవాబేధమాగం ఙేస మెండో విజమదేఴఴయా ేయుతో మహజుతృహలన ఙేశహడు). తమహాత
మహజయుతుకి ఴచిాన విజమనందధ ఴయా/ మెండో నందధఴయా ఎకుకఴ శహషనాలు వభంచిన
శహలంకహమన మహజుగహ ేమకందాడు. చిఴమి శహలంకహమన మహజు విజమషకంధ ఴయా.
విశణ
ు దేవహలమాలు ఉనిటల
ep
గుంటలలో లోతు ఫౌది క్ష్ేతారతుకి దానధమహాలు ఙేసందధ మెండో నందధఴయా. ఆంధరదేవంలో
ో తలే తొల శహషనం దవగి శహషనం. దీతుి మెండో నందధఴయా
Pr
వభంఙాడు. విజమదేఴఴయా వభంచిన ఏలూయు శహషనంలో భునుద అన మహజకీయోదో ుగి
ేయు రసత హవింఙాయు. నాటి రభుఖ మేఴుటిం తృహరలూయ. తృహరలూయలోతు విశణ
ు గాససహామి
ఆలమాతుకి విజమనందధఴయా/ మెండో నందధఴయా గహీభాలన఼ దానం ఙేశహడు. క లేోయు, దవగి
t
షభకహలీన఼డైన దధజా యగుడు వుది ఆయకవిదుకు ునాదధ వశహడు. చంఢఴయా తయుద఼ రతాతృ్ నత
సహభంతషు, మెండో నందధఴయా తయుద఼ యభఫాగఴతణడు కహగహ విజమదేఴఴయా తయుద఼
Sm
యభ భహేవాయుడు. ఫప బటాాయకులు అంటే తండిరతు దైఴంగహ ఫావింఙే వహయతు అయిం.
ఆనందగోతిరకులు
n
విశణ
ు కుండిన఼లు:
.i
విశణ
ు కుండిన ఴంవ సహికుడు ముదటి భాధఴఴయా. ఇతడి తొల మహజధాతు విన఼క ండ.
తమహాత కీషయగుటా (కమీంనగర్)కు భామహాడు. ఇతడు 11 అవాబేధ మాగహలు ఙేసనటల
ో
ep
ేమకకంటాయు. వహకహటక మహకుభామెతన఼ ండాోడిన తొల విశణ
ు కుండిన మహజు భాధఴ ఴమేా.
ఇతడు వలూపయు శిలాశహషనాతుి వభంఙాడు. యభ ఫారసాను, యబేషీ తయుద఼లు.
విశణ
ు కుండిన఼లోో తొల ష఼రసది మహజు గోవిందఴయా. లో ఴులన఼ ఓడించి గుండో కభా ఴయకు
Pr
మహజయుతుి విషత మింఙాడు. శహసహతరలోో ండితణడు. ఫౌది భతాభిభాతుభైన వైశుఴుడు. ఇతడి మహణి
యభబటాామికహ భహ్నదేవి వలూపయులో ఫౌది విహ్నమహతుి తుమిాంచిందధ. గోవిందఴయా వలూపయు
t
n
యక్ష్వబయణై కహవీమ అన తయుద఼ తృ ందాడు. ఇతడు వభంచిన చికుకళో తాభర
.i
శహషనంలోన విజయోతసఴ షంఴతసయంఫుల్అన తొల తలుగు వహకుం ఉందధ.
ముఖాయంశాలు
¤ విశణ
ep
ు కుండిన మహజులు ధయావిజమ తయుద఼లన఼ తృ ందాయు.
(లో ఴులు ధయాభహ్నమహజు తయుద఼ తృ ందాయు)
¤ ఫాసతపలామన఼లు మహష్హారలన఼ ఆహ్నయభులు అతు, దాతు అధధతితు వహుాతణడు అతు
Pr
లఙేవహయు.
¤ శహలంకహమన఼ల కహలంలో గహీభాధధకహమితు భుతణడ అతు లఙేవహయు.
t
¤ లో ఴుల కహలం నాటి సహితుకోదో ుగులన఼ గుమిక అయణాుధధకాత అతు లఙేవహయు.
¤ షమిసద఼ద మహష్హారలై తుమమించిన సైతుక మహజు రతితుధధతు గులాకుడు అనవహయు.
Sm
n
¤ తలుగు ఫాష్హ మిణాభాతుి విఴమిషత ఼ని తృ టో ద఼మితతు మేనాటి ఙోఢమహజు ుణుకుభాయుడు
వభంఙాడు.
.i
¤ బయషపయశ భుదరలతో ఫుది రతిభలు ఫొ జు నక ండ (విశహఖటిం జిలాో) ఴదద లభింఙాభ.
¤ ముగలారజుయంలో 5 గుసలునాిభ. 4ఴ గుసలో ద఼యగ , 5ఴ గుసలో శిఴ తాండఴం/
నటమహజ/ అయినామీవాయ భయమిత విగీహ్నలునాిభ.
ep
¤ ఉండఴలో గుసలు 3. భధు గుసలో నాలుగు అంతష఼ిలతో అనంతసహభ గుడి(ఫుద఼ిడి
శిలాపతుి వమతుష఼తని విశణ
ు భయమిత విగీసంగహ భలఙాయు.) ఉందధ.
Pr
¤ గుంటలలో గుహ్నలమం సంసం రతియనంతో ఉంటలందధ. గుస భుఖంై ఉతపతిత
డుగు అన లేఖనం ఉంటలందధ.
t
¤ నలో ూయు జిలాోలోతు ఫెైయఴక ండలో 8 గుసలునాిభ. వీటిలో మేనాటిఙ ోడులు, విశణ
ు కుండిన
ar