Professional Documents
Culture Documents
Tên đề tài/chuyên đề :
TÌM HIỂU VÀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN
ĐIỀU HÒA BẰNG ĐIỆN THOẠI
1
LỜI MỞ ĐẦU
Ngày nay, xã hội ngày càng hiện đại, khoa học kỹ thuật càng phát triển thì
cuộc sống của con người càng có nhu cầu sử dụng đầy đủ các thiết bị thông minh
để phục vụ cho sinh hoạt và công việc của mình. Một thực tế rất gần với con người
là trong chính căn nhà của mình, mong muốn được ứng công nghệ tự động hóa
càng được rộng rãi, tất cả đồ dùng trong nhà từ phòng ngủ, phòng khách đến toilet
đều gắn các bộ giám sát và điều khiển điện tử có thể kết nối với Internet và điện
thoại di động, cho phép chủ nhân giám sát và điều khiển vật dụng từ xa hoặc lập
trình cho thiết bị ở nhà hoạt động theo lịch thời gian đúng mong muốn.
Nhu cầu về giám sát hay kiểm soát hệ thống thiết bị điện và điều khiển thiết
bị thông minh ngày càng phổ biến như kiểm tra nhiệt độ độ ẩm của phòng, kiểm tra
trạng thái của đèn, quạt, máy lạnh, các thiết bị khác, có thể mở hay tắt tự động các
thiết bị điện trong nhà khi chịu tác nhân môi trường hoặc bật tắt thiết bị trong nhà
từ xa bằng thiết bị di động, thiết bị máy tính thông qua mạng Internet
Hiện nay với nền khoa học phát triển thì ngoài việc để điều khiển các thiết
bị trong nhà bằng cách dùng tay, bằng remote hồng ngoại, giám sát tình trạng thiết
bị qua đèn tín hiệu…chỉ ở khoảng cách gần (chỉ một nơi cố định) thì ngày nay các
thiết bị trong ngôi nhà được giám sát và điều khiển qua app trên điện thoại, web,…
có thể bật tắt thiết bị khi nhiệt độ cao (thấp), khi trời sáng (tối),... ngoài ra còn có
thể điều khiển thiết bị qua các trợ lý ảo thông minh hỗ trợ AI như: Google
Assistant (Google), Alexa (Amazon), Siri (Apple), Cortana dù ta ở bất cứ nơi đâu.
Vì vậy để tạo cơ hội thực hành nắm rõ hơn những kiến thức về ngành học
với yêu cầu thực tế em đã đề xuất đề tài“Tìm hiểu và xây dựng hệ thống điều
khiển điều hòa bằng điện thoại”.
Bố cục đề tài được chia thành 3 phần như sau:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết
Chương 2: Phân tích hệ thống và linh kiện sử dụng
Chương 3: Thực thi thiết kế hệ thống
2
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1.Tổng quan đề tài
Đề tài xây dựng hệ thống điều khiển điều hòa bằng điện thoại được thực
hiện dựa trên một số tiêu chí như sau :
+ Phần cứng : Tận dụng những linh kiện , chất liệu có sẵn để giảm thiểu
chi phí Sản phẩm cần gọn , nhẹ , dễ kết nối và sử dụng Thiết kế đơn giản và bắt
mắt
+ Phần mềm : Dùng những kiến thức về lập trình đã được học và kế thừa
những dữ liệu , đoạn lệnh của những người đi trước , kết hợp và phát triển thành
một phần mềm phù hợp cho phần cứng Dễ hiểu và dễ nghiên cứu
+ Giao diện : Đơn giản , bắt mắt , dễ quan sát các số liệu Có nút reset zero.
4
Cài đặt phần mềm Arduino IDE:
Bước 1: Download trực tiếp phần mềm Arduino IDE hoặc Truy cập vào
trang http://arduino.cc/en/Main/Software và tải về chương trình Arduino IDE mới
nhất, phù hợp với hệ điều hành của máy mình bao gồm Windown, Mac OS hay
Linux. Với Windown có hai bản Cài đặt (.exe) và bản Zip (chỉ cần giải nén và
chạy). Tuy nhiên các bạn nên tải bản cài đặt (.exe) để trình cài đặt tự động cài đặt
cả driver cho các board mạch arduino. Phần khoanh đỏ:
5
Bước 3: Cài đặt driver để nhận board Arduino
Mặc định khi cài đặt Arduino IDE phần mềm sẽ cài luôn các driver để máy
tính có thể nhận được các board mạch Arduino. Tuy nhiên một số trường hợp máy
tính không nhận được board mạch Arduino, khi đó các bạn làm như sau:
Cắm lại cáp USB nối giữa máy tính và Board Arduino, khi đó hiện ra bảng
thông báo.
6
Chúng ta sẽ thấy cảnh báo màu vàng thiếu driver trên Arduino. Click chuột
phải trên Arduino Uno icon sau đó chọn “Update Driver Software”.
Phần mềm
Proteus VSM được
7
viết bởi công ty Labcenter Electronics. Proteus đã được sử dụng khá rộng rãi trên
35 quốc gia.
Proteus là bộ công cụ chuyên về mô phỏng mạch điện tử. Các phần mềm
(công cụ) trong bộ là: ISIS Schematic Capture.
Proteus là phần mềm cho phép mô phỏng hoạt động của mạch điện tử bao
gồm phần thiết kế mạch và viết chương trình điều khiển cho các họ vi điều khiển
như MCS-51, PIC, AVR, … Proteus là phần mềm mô phỏng mạch điện tử của
Labcenter Electronics, mô phỏng cho hầu hết các linh kiện điện tử thông dụng, đặc
biệt hỗ trợ cho cả các MCU như PIC, 8051, AVR, Motorola.
Proteus là phần mềm dùng để vẽ sơ đồ nguyên lý, mô phỏng và thiết kế
mạch điện. Gói phần mềm còn có các phần mềm chính:
Phần mềm bao gồm 2 chương trình: ISIS cho phép mô phỏng mạch
và ARES dùng để vẽ mạch in.
Proteus là công cụ mô phỏng cho các loại Vi Điều Khiển khá tốt, nó hỗ trợ
các dòng VĐK PIC, 8051, PIC, dsPIC, AVR, HC11, MSP430, ARM7/LPC2000
… các giao tiếp I2C, SPI, CAN, USB, Ethenet,… ngoài ra còn mô phỏng các mạch
số, mạch tương tự một cách hiệu quả. ISIS đã được nghiên cứu và phát triển trong
hơn 12 năm và có hơn 12000 người dùng trên khắp thế giới. Sức mạnh của nó là có
thể mô phỏng hoạt động của các hệ vi điều khiển mà không cần thêm phần mềm
phụ trợ nào. Sau đó, phần mềm ISIS có thể xuất file sang ARES hoặc các phần
mềm vẽ mạch in khác.
Trong lĩnh vực giáo dục, ISIS có ưu điểm là hình ảnh mạch điện đẹp, cho
phép ta tùy chọn đường nét, màu sắc mạch điện, cũng như thiết kế theo các mạch
mẫu (templates).
Những khả năng khác của ISIS là:
+ Chạy trên nền Windows 98/Me/2k/XP/Win7/Win8/Win10…
+ Tự động sắp xếp đường mạch và vẽ điểm giao đường mạch
Chọn đối tượng và thiết lập thông số cho đối tượng
dễ dàng
8
Xuất file thống kê linh kiện cho mạch
Xuất ra file Netlist tương thích với các chương trình
làm mạch in thông dụng.
Đối với người thiết kế mạch chuyên nghiệp, ISIS tích
hợp nhiều công cụ giúp cho việc quản lý mạch điện lớn, mạch điện
có thể lên đến hàng ngàn linh kiện.
Thiết kế theo cấu trúc (hierachical design)
Khả năng tự động đánh số linh kiện.
ARES (Advanced Routing and Editing Software) là
phần mềm vẽ mạch in PCB.
Nó vẽ mạch dựa vào file nestlist cùng các công cụ tự
động khác.
Đặc điểm chính:
Có cơ sở dữ liệu 32 bit cho phép độ chính xác đến
10nm, độ phân giải góc 0.10 và kích thước board lớn nhất là +/-
10 mét. ARES hỗ trợ mạch in 16 lớp.
Làm việc thông qua các menu ngữ cảnh tiện lợi
File netlist từ phần mềm vẽ mạch nguyên lý ISIS.
Tự động cập nhật ngược chỉ số linh kiện, sự đổi chân,
đổi cổng ở mạch in sang mạch nguyên lý.
Công cụ kiểm tra lỗi thiết kế.
Thư viện đầy đủ từ lỗ khoan mạch đến linh kiện dán.
PROTEUS VSM là sự kết hợp giữa chương trình mô
phỏng mạch điện theo chuẩn công nghiệp SPICE3F5 và mô
hình linh kiện tương tác động (animated model). Nó cho
phép người dùng tự tạo linh kiện tương tác động và thực ra
có rất nhiều linh kiện loại này được tạo ra mà không cần
code lập trình. Do đó, PROTEUS VSM cho phép người
dùng thực hiện các “mô phỏng có tương tác” giống như hoạt
động của một mạch thật.
9
Thêm nữa, chương trình cung cấp cho chúng ta rất
nhiều mô hình linh kiện có chức năng mô phỏng, từ các vi
điều khiển thông dụng đến các linh kiện ngoại vi như LED,
LCD, keypad, cổng RS232 …
SIS dùng để vẽ sơ đồ nguyên lý và mô phỏng.
ARES dùng để thiết kế mạch in.
Nhóm công cụ để vẽ các ký hiệu, chú thích:
.
Cách lấy linh kiện: Để lấy linh kiện ta nhấn vào phím
trái của chương trình và thực hiện như sau:
Bấm vào biểu tượng Component Mode. Sau đó bấm
vào chữ P, hoặc biểu tượng chữ P trên Keyboad.
10
Chương trình Pick Devices hiện ra như hình sau:
11
Ô tìm kiếm linh kiện, chỉ cần gõ vào từ khóa, ví dụ:
7SEG (không phân biệt chữ hoa và chữ thường).
Các nhóm linh kiện liên quan đến từ khóa cần tìm.
12
Hình dáng trên sơ đồ mạch in PCB, ví dụ BJT có nhiều
kiểu đóng gói như TO18, TO220…
Double Click vào linh kiện cần lấy, lập tức linh kiện sẽ
được bổ sung vào “Bàn làm việc” là vùng màu trắng phía
bên trái.
13
Tên nhà sản xuất
14
Vùng 1: là nơi ta thiết kế
Vùng 2: là nơi lấy linh kiện
Vùng 3: là hình ảnh, đối tượng chúng ta chọn.
Khi chọn linh kiện nên chú ý nhìn xem nó có đuợc hỗ
trợ dạng chân cắm chưa, nếu chưa nên tìm linh kiện tương
đương nhưng có hỗ trợ định dạng.
Tiến hành vẽ đường bao của panel bằng cách chọn vào
công cụ “2D graphic box” trên thanh công cụ tool, tiếp đến
chọn “board edge” (có màu vàng).
15
Tiếp theo, tiến hành lấy linh kiện ra vùng thiết kế. Ta
chọn công cụ tụ động thấy những linh kiện đã chọn đưa ra
vùng thiết kế.
16
Tùy theo cảm quan, ta sắp xếp vị trí các linh kiện sao
cho phù hợp và thuận lợi nhất cho việc đi dây. Sau khi sắp
xếp, ta tiến hành đi dây, chọn công cụ đi dây tự động.
17
CHƯƠNG 2. PHÂN TÍCH HỆ THỐNG VÀ LINH KIỆN SỬ DỤNG
2.1 Phân tích hệ thống
2.1.1 Sơ đồ khối hệ thống
Khối ngõ ra
công suất
Khối xử lý
trung tâm
Khối nguồn
Ứng dụng
trên điện Nút nhấn
thoại
Hình 2.1. Sơ đồ khối của hệ thống
- Khối nguồn: Cấp nguồn cho toàn mạch
- Khối ngõ ra công suất: Đóng ngắt các tiếp điểm
Relay theo sự điều khiển của ngõ ra vi điều khiển, từ đó
điều khiển các thiết bị điện . Đồng thời cách ly giữa mạch
công suất và mạch điều khiển.
- Ứng dụng điện thoại: Xử lý và gửi tín hiệu điều
khiển đến vi điều khiển, điều khiển trực tiếp trên thiết bị
điện thoại.
18
-Nút nhấn: Gửi tín hiệu đến vi điều khiển để điều khiển
ngõ ra của vi điều khiển. Từ đó điều khiển trạng thái tắt bật
của relay
19
2.1.2. Sơ đồ thuật toán của hệ thống
Bắt đầu
Kết nối
sever
Kết nối
thành công
S
Chọn S
Đ chế độ Đ
Bật Tắt
Đ
S
Nhập nhiệt
Gửi tín hiệu lên
độ muốn cài
sever điều khiển
điều hòa
20
Kết thúc
Hình 2.2. Sơ đồ thuật toán của hệ thống
2.2. Linh kiện sử dụng
21
2.2.2 Cấu tạo của ESP8266
Module ESP8266 có các chân dùng để cấp nguồn và thực hiện kết nối.
Chức năng của các chân như sau:
+ VCC: 3.3V lên đến 300Ma
+ GND: Chân Nối đất .
+ Tx: Chân Tx của giao thức UART, kết nối đến chân Rx của vi điều khiển.
+ Rx: Chân Rx của giao thức UART, kết nối đến chân Tx của vi điều khiển.
+ RST: chân reset, kéo xuống mass để reset.
+ 10 chân GPIO từ D0 – D8, có chức năng PWM, IIC, giao tiếp SPI, 1-Wire
và ADC trên chân A0
+ Kết nối mạng wifi (có thể là sử dụng như điểm truy cập và/hoặc trạm máy
chủ lưu trữ một, máy chủ web), kết nối internet để lấy hoặc tải lên dữ liệu
22
Module ESP-12 kết hợp với firmware ESP8266 trên Arduino và thiết kế
phần cứng giao tiếp tiêu chuẩn đã tạo nên NodeMCU, loại Kit phát triển ESP8266
phổ biến nhất trong thời điểm hiện tại. Với cách sử dụng, kết nối dễ dàng, có thể
lập trình, nạp chương trình trực tiếp trên phần mềm Arduino, đồng thời tương tích
với các bộ thư viện Arduino sẵn có.
2.2.3 Tính năng của NODEMCU ESP8266
➢ Thông số kĩ thuật:
• IC chính: ESP8266 Wifi SoC.
• Phiên bản firmware: NodeMCU Lua
• Chip nạp và giao tiếp UART: CP2102.
• GPIO tương thích hoàn toàn với firmware Node MCU.
• Cấp nguồn: 5VDC MicroUSB hoặc Vin.
• GIPO giao tiếp mức 3.3VDC
• Tích hợp Led báo trạng thái, nút Reset, Flash.
• Tương thích hoàn toàn với trình biên dịch Arduino.
• Kích thước: 25 x 50 mm
23
2.3 Giới thiệu về relay
Relay là một loại thiết bị điện tự động mà tín hiệu đầu ra thay đổi nhảy cấp
khi tín hiệu đầu vào đạt những giá trị xác định. Relay là thiết bị điện dùng để đóng
cắt mạch điện điều khiển, bảo vệ và điều khiển sự làm việc của mạch điện động
lực.
Chọn Relay 5V, chỉ cần cung cấp nguồn 5VDC và dòng khoảng 80mA cho
Relay là các tiếp điểm có thể đóng ngắt khi được kích. Bên cạnh đó, dòng điện tối
đa mà Relay có thể chịu được là 10A, nên đảm bảo dòng của các thiết bị điện khi
chạy qua các tiếp điểm của Relay sẽ an toàn.
24
Relay có 3 tiếp điểm đóng ngắt NO (thường mở), NC (thường đóng) và chân
COM, ở trạng thái bình thường khi chưa được kích chân COM sẽ nối với NC, khi
kích chân COM chuyển sang nối với NO, NC mất kết nối. Đồng thời có 2 chân
nguồn DC để cấp nguồn cho Relay hoạt động
❖ Thông số kỹ thuật
25
26
2.2 Khối nguồn
Nguồn chính sử dụng trong mạch là nguồn 5VDC. Nguồn này được lấy từ
nguồn 220VAC qua module hạ áp AC-DC về 5V để cấp cho các module:
board ESP8266, Relay.
Được làm từ vật liệu bán dẫn, một transistor có ba chân, đôi khi nhiều
hơn. Chúng được sử dụng để chuyển tín hiệu điện tử, hoặc xung, hoặc
khuếch đại tín hiệu. Bạn có thể lấy thêm thông tin từ số bên cạnh. Phần
'2S' của dãy mã hóa có nghĩa là transistor C1815 sử dụng được cho các
ứng dụng tần số cao và cấu hình của nó là NPN (âm- dương - âm). Nó còn
có cấu hình khác là PNP (dương - âm - dương).
Cực âm đầu tiên của transistor được nối với cực âm của mạch, và điều
khiển dòng điện tử đến phần dương ở giữa. Đầu âm còn lại của transistor
điều khiển các electron rời khỏi phần dương giữa. Vật liệu bán dẫn được
sử dụng để sản xuất transistor sẽ xác định cấu hình NPN hoặc PNP.
Ba cực trên transistor được gọi là cực phát, cực gốc và cực thu. Cực phát
là đầu ra cho nguồn. Cực gốc hoạt động như một cổng điều khiển cho đầu
27
vào điện lớn hơn tại cực thu, cực thu như tên gọi của nó là thu thập năng
lượng. Ví dụ, khi transistor C1815 được sử dụng trong ứng dụng video,
cực phát sẽ gửi tín hiệu đầu ra video. Tín hiệu này được xử lý thông qua
cực gốc, có thể là tín hiệu video thấp, sẽ được cấp năng lượng từ cực thu,
có thể là một nguồn cung cấp năng lượng 5v.
Bằng cách thay đổi dòng điện tại cực gốc của transistor, lượng điện từ
cực thu đến cực phát có thể điều khiển được. Ví dụ, trong các mạch kỹ
thuật số, transistor được bật khi nó nhận được 5v, và tắt khi nó nhận được
ít hơn số đó. Transistor C1815 bao gồm tản nhiệt 0,4 watt ở nhiệt độ môi
trường 77 ° F (25 ° C). Dòng điện ở cực phát có thể đạt 0,15 A. Điện áp từ
cực phát tới cực gốc có thể lên đến 60v.
Hướng C1815 trước mặt thì sơ đồ chân của nó theo thứ tự từ trái qua phải
là chân E, chân C và chân B.
28
2.3 Giới thiệu về quạt
Quạt 12 Vol thường có 3 dây (tuy nhiên một số mạch cũ hoặc những loại
cực nhỏ thì có 2 dây). Trong đó:
Thông số
- Kích thước :4 x 4 x 1 cm
- Nguồn vào : DC 12v
- Dòng điện tiêu thụ : 0.12a
- Màu sắc : màu đen
- Cánh bằng nhựa
29
2.4 giới thiệu về Blynk
30
31
2.5.2 Tính năng ,đặc điểm
Cung cấp API & giao diện người dùng tương tự cho tất cả các
thiết bị và phần cứng được hỗ trợ
Kết nối với server bằng cách sử dụng:
o Wifi
o Bluetooth và BLE
o Ethernet
o USB (Serial)
o GSM
o …
Các tiện ích trên giao diện được nhà cung cấp dễ sử dụng
Thao tác kéo thả trực tiếp giao diện mà không cần viết mã
Dễ dàng tích hợp và thêm chức năng mới bằng cách sử dụng các
cổng kết nối ảo được tích hợp trên blynk app
Theo dõi lịch sử dữ liệu
Thông tin liên lạc từ thiết bị đến thiết bị bằng Widget
Gửi email, tweet, thông báo realtime, v.v.
32
CHƯƠNG 3. THỰC THI THIẾT KẾ HỆ THỐNG
33