Bizans Çalışmaları

Uygulama ve
Araştırma Merkezi
2020
Faaliyet Raporu
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

I-MERKEZİN MİSYON VE VİZYONU

Merkezin misyonu Tü rkiye’de ve Dü nyada Bizans uygarlığ ı ile ilgili çalışmaların gelişimine
eğitim ve araştırma faaliyetleri ü zerinden katkıda bulunmak ve halihazırda yapılan araştırmalar
için bir platform işlevi gö rmektir. Merkez, Bizans tarihi, kü ltü rü , sanatı ve arkeolojisi ü zerine
yü rü teceğ i çalışmalar sayesinde, Ortaçağ İstanbul, Anadolu ve Balkanlar ile birlikte Osmanlı
tarihi ve kü ltü rü ne de ışık tutacaktır.

II-MERKEZİN TARİHÇESİ, AMACI VE HEDEFLERİ

Boğ aziçi Ü niversitesi Senatosunun 04/02/2015 tarihli toplantısında Rektö rlü k bü nyesinde
Bizans Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi kurma ö nerisinin kabulü nü n ardından
Yü ksekö ğ retim Kurulu Başkanlığ ı’na başvurulmuş, 18/03/2015 tarihli Yü ksekö ğ retim Yü rü tme
Kurulu toplantısında Merkezin kurulması uygun gö rü lmü ş ve 26/04/2015 tarihinde 29338
sayılı Resmi Gazetede Merkezin Yö netmeliğ i yayımlanmıştır.

Merkezin amaçları Tü rkiye’de Bizans/Doğ u Roma uygarlığ ı ü zerine çalışan araştırmacı

yetişmesini teşvik etmek, var olan araştırmacıların çalışmalarına katkıda bulunmak, Tü rkiye’den
ve yurtdışından uzmanların ortak projelerde bir araya gelmesi için uygun ortamı yaratmaktır.
Bu amaçlar doğ rultusunda, Merkezin hedefleri şunlardır:
• Bizans tarihi, sanat ve mimarlık tarihi, arkeolojisi konularında hem Boğ aziçi
Ü niversitesi’nde hem de Tü rkiye çapında verilen eğitimin geliştirilmesini desteklemek ve
teşvik etmek; sö z konusu alanlarda yü ksek lisans ve doktora dü zeyinde çalışmalar yapan
ö ğ rencilerin yetiştirilmesine katkıda bulunmak; Bizantoloji alanında uzmanlığ ın
altyapısını teşkil eden Latince, Eskiçağ ve Ortaçağ Yunancası eğitiminin geliştirilmesini
teşvik etmek; bu dillerin yanı sıra Bizans dö nemi paleografya, nü mizmatik, kodikoloji
gibi konularda eğ itimi desteklemek.
• Araştırma, inceleme, koruma, uygulama ve geliştirme projelerine ö n ayak olmak ve bu
projelerin gerçekleşmesi için yerli ve yabancı ü niversiteler, sivil toplum kuruluşları ve
kurumsal birimlerle işbirliğ i yapmak; sö z konusu projelerin, çalıştaylar, konuşma
dizileri, seminerler ve yayın aracılığ ı ile duyurulmasını ve kalıcı olmasını sağ lamak.
• Tü rkiye’de Bizans uygarlığ ı ile ilgili halihazırda yapılan çalışmalar için bir platform işlevi
gö rmek; akademik işbirliğinin gelişmesini teşvik etmek amacıyla Tü rkiye’de ve diğ er
ü lkelerde doktora sonrası araştırmacıların ve ö ğ retim ü yelerinin bilimsel alışveriş ve
hareketliliğ ine katkıda bulunmak; dü zenlenecek ulusal ve uluslararası konferanslar
aracılığ ıyla uzmanları bir araya getirmek.
• Bizans kü ltü rel mirasını belgelemeye ve korumaya yö nelik çalışmaları ve projeleri
desteklemek ve geliştirmek.
• Sergiler, popü ler konuşma serileri ve internet ortamının verimli kullanımı gibi daha
geniş kitlelere yö nelik etkinlikler ü zerinden, Tü rkiye’de Bizans uygarlığ ı konusunda
kamuoyunu bilgilendirmek.
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

III-MERKEZİN TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLERİ

Bizans kü ltü rü nü , Ortaçağ Balkan, İslam ve Tü rk dü nyaları gibi komşu kü ltü rleri ile ortak
bir bağ lam içinde değ erlendirecek çalışmaları desteklemek; disiplinlerarası incelemelerin ö nü nü
açmaktır.

IV-MERKEZDE YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR

a)Örgüt Yapısı

Merkez Müdürü: Prof. Dr. Nevra Necipoğ lu

Merkez Müdür Yardımcısı: Doç. Dr. Koray Durak
Yönetim Kurulu Üyeleri: Prof. Dr. Nevra Necipoğ lu, Doç. Dr. Koray Durak, Prof. Dr. Çiğ dem
Kafescioğ lu, Doç. Dr. Oya Pancaroğ lu, Doç. Dr. Chryssi Sidiropoulou, Dr. Anestis Vasilakeris
(yedek ü ye), Doç. Dr. Derin Terzioğ lu (yedek ü ye)
Danışma Kurulu Üyeleri: Prof. Dr. Zeynep Ahunbay (İstanbul Teknik Ü niversitesi)
Doç. Dr. Ayfer Bartu Candan (Boğ aziçi Ü niversitesi), Doç. Dr. Naz Bulamur (Boğ aziçi
Ü niversitesi), Prof. Dr. Melek Delilbaşı (Ankara Ü niversitesi), Prof. Dr. Edhem Eldem (Boğ aziçi
Ü niversitesi), Prof. Dr. Selçuk Esenbel (Boğ aziçi Ü niversitesi), Dr. Antony Greenwood ( Amerikan
İlmî Araştırmalar Enstitü sü , Tü rkiye-ARİT), Prof. Dr. Judith Herrin (King’s College Londra)
Prof. Dr. Halim Kara (Boğ aziçi Ü niversitesi), Prof. Dr. Holger Klein (Columbia Ü niversitesi)
Prof. Dr. Michael McCormick (Harvard Ü niversitesi), Prof. Dr. Şevket Pamuk (Boğ aziçi
Ü niversitesi), Dr. Brigitte Pitarakis (CNRS, Fransa), Doç. Dr. Cemal Pulak (Texas A&M
Ü niversitesi), Prof. Dr. Cevza Sevgen (Boğ aziçi Ü niversitesi)
Prof. Dr. Baha Tanman (İstanbul Araştırmaları Enstitü sü /İstanbul Ü niversitesi)

V-MERKEZ TARAFINDAN DÜZENLENEN EĞİTİM PROGRAMLARI

Görev Alan Düzenlendiği Katılan Kişi

Eğitim Programının Başlığı Yöneticisi
Merkez Üyeleri Tarihler Sayısı
Reading Group: Critical Prof. Dr. 17.02.2020,
Theory & Byzantine Studies? Nevra 02.03.2020,
(Eğ itmen: Dr. Milan Necipoğ lu – 04.05.2020,
Vukasinovic) Doç. Dr. 18.05.2020, 25-30 kişi
Koray Durak 01.06.2020
Online Reading Group: Prof. Dr.
Critical Theory for Byzantine Nevra
Studies Necipoğ lu – 19.10.2020,
(Eğ itmenler: Doç. Dr. 02.11.2020,
Dr. Matthew Kinloch, Dr. Koray Durak 16.11.2020,
20-25 kişi
Alexandra Vukovich, Dr. 30.11.2020
Armin Bergmeier,
Dr. Mirela Ivanova)

VI-TOPLUMA HİZMET
Merkezimizin topluma hizmetini, akademik ve sosyal destek başlıkları altında toplayabiliriz:

Tü rkiye’de farklı ü niversitelerde lisans ve lisansü stü programlarda okuyan ö ğ renciler, kariyer
seçimi ile ilgili sorularını merkezimize telefon veya e-mail yolu ile sıkça iletmektedirler.
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

Merkezimiz, genel olarak tarihçilik, ö zelde ise Antikçağ ve Ortaçağ uzmanlığ ı konusunda bilgi
almak isteyen bu ö ğ rencilere akademik ö nerilerde bulunmaktadır. Ayrıca, ü niversite ziyaretleri
kapsamında, tarih okuyan ö ğ renciler merkezimizi ziyaret etmektedir. Ancak, 2020 yılının Mart
ayından itibaren merkezimiz Covid-19 salgını nedeniyle kapalı olduğ undan, bö yle ziyaretler
gerçekleşememiştir. Yine aynı nedenle, normal şartlarda Tü rkiye genelinde ö ğ rencilerin
katılımına açık olan ve onların dil ve araştırma kabiliyetlerini geliştirmelerine ciddi katkı
sağ layan, merkezin ü cretsiz Bizans Yunancası Yaz Okulu ve kısa dö nemli seminerleri gibi
etkinlikler, 2020 yılında maalesef dü zenlenememiştir.

Sosyal destek ise, merkezimizde dü zenlenen topluma açık konuşmalara, akademik bir geçmişi
olmayan bireylerin de katılımı ile gerçekleşmektedir. Covid-19 salgını 2020 yılında bu tü r
konuşmaların dü zenlenmesini de engellemiştir.

VII-MERKEZ TARAFINDAN DÜZENLENEN BİLİMSEL TOPLANTILAR

Faaliyetin Faaliyetin Faaliyeti Yapan

Faliyetin Adı
Tarihi (leri) Türü Birimin Adı
17/2/2020 Critical Theory & Byzantine Studies? B.Ü . Bizans
Eğ itim Session 1: Choosing Sides: Blind Caterpillars and Çalışmaları UYGAR
Semineri Visionary Butterflies (Eğitmen: Dr. Milan Merkezi
Vukasinovic)
2/3/2020 Critical Theory & Byzantine Studies? B.Ü . Bizans
Eğ itim
Session 2: National/Ethnic Identity in Byzantium Çalışmaları UYGAR
Semineri
(Eğitmen: Dr. Milan Vukasinovic) Merkezi
4/5/2020 Eğ itim Critical Theory & Byzantine Studies? B.Ü . Bizans
Semineri Session 3: Reading the Byzantine Space Çalışmaları UYGAR
(online) (Eğitmen: Dr. Milan Vukasinovic) Merkezi
18/5/2020 Eğ itim Critical Theory & Byzantine Studies? B.Ü . Bizans
Semineri Session 4: Reading the Byzantine Gender Çalışmaları UYGAR
(online) (Eğitmen: Dr. Milan Vukasinovic) Merkezi
1/6/2020 Eğ itim Critical Theory & Byzantine Studies? B.Ü . Bizans
Semineri Session 5: Conceptualizing Ideology in Byzantium Çalışmaları UYGAR
(online) (Eğitmen: Dr. Milan Vukasinovic) Merkezi
19/10/2020 Eğ itim Critical Theory for Byzantine Studies. B.Ü . Bizans
Semineri Session 1: Who’s Who in Byzantine Narratives? Çalışmaları UYGAR
(online) (Eğitmen: Dr. Matthew Kinloch) Merkezi
2/11/2020 Critical Theory for Byzantine Studies. B.Ü . Bizans
Eğ itim
Session 2: Creating ‘The Rus’: Ethnicizing the Çalışmaları UYGAR
Semineri
Byzantine World (Eğitmenler: Dr. Matthew Kinloch Merkezi
(online)
ve Dr. Alexandra Vukovich)
16/11/2020 Critical Theory for Byzantine Studies. B.Ü . Bizans
Eğ itim
Session 3: Concepts of Time, the Past, and Çalışmaları UYGAR
Semineri
Historicity in the Medieval World  (Eğitmenler: Dr. Merkezi
(online)
Matthew Kinloch ve Dr. Armin Bergmeier)
30/11/2020 Critical Theory for Byzantine Studies. B.Ü . Bizans
Eğ itim
Session 4: A Global History of (Political) Thought? Çalışmaları UYGAR
Semineri
(Eğitmenler: Dr. Matthew Kinloch ve Dr. Mirela Merkezi
(online)
Ivanova)
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

VIII-MERKEZ ÜYELERİNİN KATILDIKLARI BİLİMSEL TOPLANTILAR

Faaliyetin Tarihi (leri) Faaliyetin

Faliyetin Adı Katılan Merkez Üyesi
ve Yeri Türü
27 Mayıs 2020, Sö yleşi Pera Mü zesi Online Konuşma: Koray Durak
Pera Mü zesi, İstanbul “Konstantinopolis'te Ticari
(online) Yaşam ve Gü ndelik Hayat:
Mahsul-i Hayal Konstantin
Bey’in Pazarda Bir Gü nü ”

26 Haziran 2020, Konferans “Byzantium at Ankara” – Nevra Necipoğ lu

Bilkent ve Hacettepe
Ü niversiteleri, Ankara
(online)
27 Haziran 2020,
Bilkent ve Hacettepe
Ü niversiteleri, Ankara
(online)
12 Ekim 2020,
Sakıp Sabancı Mü zesi,
İstanbul (online)
10 Kasım 2020,
ANAMED ve Tarih Vakfı,
İstanbul (online)
Byzantine Seminar Series: First
Graduate Students Forum
Panel “Byzantium at Ankara” –
Byzantine Seminar Series: First
Graduate Students Forum. Panel
3: “Stories of Byzantium”
Sö yleşi Efsane İstanbul Konuşmaları
Sö yleşi ANAMED Kü tü phanesi
Konuşmaları: Identity and the
Other in Byzantium
(“Monasteries of Late
Byzantine
Constantinople in the
Light of the Ottoman
Survey of 1455” başlıklı
keynote lecture)
Nevra Necipoğ lu
(Panel Başkanı &
Tartışmacı)
Koray Durak
(2010 yılında
dü zenlenen “Efsane
İstanbul: Bizantion’dan
İstanbul’a Bir
Başkentin 8000 Yılı”
sergisinin Bizans kısmı
ü zerine konuşma)
Koray Durak
(Identity and the Other
in Byzantium kitabının
tanıtım konuşması –
Ivana Jevtić ile birlikte)

IX-MERKEZ ÜYELERİNİN ALDIKLARI HİZMET, BİLİM-SANAT, TEŞVİK

ÖDÜLLERİ

Ödülü Veren
Ödül Türü Ödül Adı Ödül Sahibi
Kurum/Kuruluş
Akademik Teşvik Prof. Dr. Nevra
Bilim Teşvik Ö dü lü YÖ K
Ö deneğ i Necipoğ lu
Akademik Teşvik Prof. Dr. Oya
Bilim Teşvik Ö dü lü YÖ K
Ö deneğ i Pancaroğ lu
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

X-MERKEZDE SÜRDÜRÜLEN PROJELER VE RAPOR DÖNEMİNDE

TAMAMLANAN PROJELER

Proje Adı : Fraction = Union: The Broken Body, the Church, and the
World in Late Medieval Byzantium and Rome
Yürütücüsü : John Lansdowne
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve A. W. Mellon Vakfı
Başlangıç Yılı : 2016
Durumu : Tamamlandı

Proje Adı : Türkiye’de Bizans Çalışmaları Bibliyografyası (19. yy-2020)

Kitabı ve Veritabanı
Yürütücüsü : Şahin Kılıç
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve Koç Ü niversitesi
GABAM
Başlangıç Yılı : 2017
Durumu : Devam Ediyor

Proje Adı : Ortaçağ Anadolusu Kaynak Kitabı

Yürütücüsü : Nevra Necipoğ lu, Cemal Kafadar
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve A. W. Mellon Vakfı
GABAM
Başlangıç Yılı : 2018
Durumu : Devam Ediyor

Proje Adı : Late Antique Quarrying Technology in the Eastern

Mediterranean
Yürütücüsü : Gü nder Varinlioğ lu
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve A. W. Mellon Vakfı
GABAM
Başlangıç Yılı : 2019
Durumu : Devam Ediyor

Proje Adı : Manufacturing Goods: The Economy of Early Byzantine

Western-Central Anatolia. Local Production and Regional
Circulation of Fine Ware
Yürütücüsü : Paolo Maranzana
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve A. W. Mellon Vakfı
Başlangıç Yılı : 2020
Durumu : Devam Ediyor

Proje Adı : Minor Characters across Historiographies: A Comparative

Narratological Analysis of Urban Populations in the
Histories of Doukas and Leonardo Bruni
Yürütücüsü : Matthew Kinloch
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi, A. W. Mellon Vakfı ve I
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

Tatti, The Harvard University Center for Italian Renaissance

Studies
Başlangıç Yılı : 2020
Durumu : Devam Ediyor

Proje Adı : Selecting the Generals – The Byzantine Military Command in

the Late 11 th and 12th Century
Yürütücüsü : Tristan Schmidt
Destekleyen Kuruluşlar : B.Ü . Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi ve A. W. Mellon Vakfı
Başlangıç Yılı : 2020
Durumu : Devam Ediyor

XI-MERKEZ AĞIRLIKLI, MERKEZİN KATKISIYLA YAPILAN

ÇALIŞMALARA DAYANDIRILARAK YAYINLANAN BİLİMSEL YAYINLAR

Editörlü Kitap İçinde Bölüm ya da Makale

Necipoğ lu, N., “Gennadios Scholarios and the Patriarchate: A Reluctant Patriarch on the
‘Unhappy Throne’”. Mullett, M. ve Ousterhout, R.G. (Ed.), The Holy Apostles: A Lost
Monument, a Forgotten Project, and the Presentness of the Past, 237–246, Washington DC:
Dumbarton Oaks Research Library and Collection, 2020.

Makale

Durak, K., “Hapishanede Ayasofya’yı Dü şü nmek: El-Ö merî ile Balaban’ın Kostantiniyye’deki Ulu
Kilise Ü zerine Sohbeti”, YILLIK: Annual of Istanbul Studies, 2: 185–196, 2020.

Zavagno, L., “‘No Island Is an Island’: The Byzantine Mediterranean in the Early Middle Ages
(600s-850s)”, The Legends. Journal of European History Studies, 2: 57–80, 2020.

Bergmeier, A.F., “Die Ausmalungen der Wiener Virgilkapelle. Die visuelle Kultur in Byzanz, im
Kaukasus, in Syrien und Nordmesopotamien”, Convivium: Exchanges and Interactions in
the Arts of Medieval Europe, Byzantium, and the Mediterranean – Seminarium
Kondakovianum, Series Nova, 7.2: 36–57, 2020.

Bergmeier, A.F., “San Marco, the Absence of Trophy-Spolia, and the Creation of History in
Thirteenth-Century Venice”, Mitteilungen des Kunsthistorischen Instituts in Florenz, 62.2:
126–157, 2020.

Kukjalko, B., “The Study of Ancient Greek Texts in Early Ottoman Constantinople”, Byzantina
Symmeikta, 30: 283–306, 2020.

Çelik, S., “Bizans Edebiyatına Kısa Bir Giriş”, Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 3.2: 294–305, Aralık
2020.
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

Yayımlanmamış Bildiri

Varinlioğ lu, G., “Wealth through Limestone: A Quarry Landscape in Late Antique Isauria", 5th
Research Network, "Building, Building Economy, Building Sites", 13-14 Kasım 2020, Alman
Arkeoloji Enstitü sü , İstanbul, 2020.

XII-MERKEZİN 2021 YILI İÇİN YILLIK ÇALIŞMA PROGRAMI

Performans Değerlendirme Kriterleri

Kriterler Sayısal Hedef
18-19 Mart 2016 “Tü rkiye’de Bizans Çalışmaları: Yeni 30 yazarlı bir bildiri kitabı
Araştırmalar, Farklı Eğ ilimler” konferansının bildiri kitabının (2021 başı)
yayımlanması
Tü rkiye’de Bizans Çalışmaları Bibliyografyası (19. yy-2020) 1 kitap ve dijital veritabanı
Kitabı ve Veritabanı projesinin tamamlanması
Ü çü ncü A. W. Mellon Bizans Çalışmaları Konferansı (Covid-19 1 konuşmacı, 80-100 katılımcı
nedeniyle 2020’de yapılamadı, 2021’e ertelendi) (online?)
Uluslararası konferans: “Mobility and Materiality in 20 konuşmacı, 60-70 katılımcı
Byzantine-Islamic Relations, 7th-12th Centuries” (Covid-19
nedeniyle 2020’de yapılamadı, Kasım 2021’e ertelendi)
Merkezden burs alan doktora sonrası araştırmacıların 3 sunum, 30’ar katılımcı
sunumları (online)
1 ulusal eğitim semineri 1 konuşmacı, 35 katılımcı
(online?)
1 uluslararası eğ itim semineri 1 konuşmacı, 35 katılımcı
(online?)

XIII- MERKEZ’İN 2020 YILI İÇİN BELİRTMEK İSTEDİĞİ BAŞKA

FAALİYETLER / BAŞARILAR

Merkezimizin, Harvard Ü niversitesi Orta Doğ u Çalışmaları Merkezi ile gerçekleştirdiğ i

işbirliğ i çerçevesinde, 2017’den beri muhtelif eğitim ve araştırma faaliyetleri için Andrew W.
Mellon Foundation’dan almakta olduğ u maddi destek, 2020 yılında da devam etmiştir. Mellon
Vakfı hibesi ile sü rdü rmekte olduğ umuz “Bizans Çalışmaları Yü ksek Lisans, Doktora ve Doktora
Sonrası Eğ itim ve Araştırma Bursları” programı kapsamında, 2020 yılında Boğ aziçi Ü niversitesi
Tarih Bö lü mü ’nden 8 yü ksek lisans ö ğ rencisi eğ itim burslarımızdan, ü niversite dışından 3
doktoralı araştırmacı ise araştırma burslarımızdan yararlanmaya hak kazanmıştır.
Merkezimizin burslarından ve diğ er faaliyetlerinden yararlanan Boğ aziçi Ü niversitesi
Tarih Bö lü mü ö ğ rencilerinin 2020’de yü rü yen/tamamlanan tezleri şunlardır:
Yü ksek Lisans
- Pırıl Us Maclennan, “The Patria of Hesychios of Miletos: A Literary Performance” —
Danışman: Nevra Necipoğ lu (tamamlandı - Temmuz 2020)
- Egemen Gezgin, “Public Space and Memory in Early Byzantine Constantinople” —
Danışman: Koray Durak (devam ediyor).
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

- Ö zgü r Gö ndiken, “Credit, Creditors, and Moneylending in Late Byzantium” — Danışman:

Nevra Necipoğ lu (devam ediyor).
- Kevser Gü l, “The Memory of Nicaean Rule in Early Palaiologan Texts as a Means of
Kaiserkritik and Propaganda” — Danışman: Nevra Necipoğ lu (devam ediyor).
- Seyhun Kılıç, “Religion and Identity in Byzantium in the Palaiologan Period” —
Danışman: Nevra Necipoğ lu (devam ediyor).

Doktora
- Meriç T. Ö ztü rk, “Byzantine Diplomacy with the Ottomans: Diplomatic Communication
and Foreign Policy in the Fourteenth-Fifteenth Centuries” — Danışman: Nevra Necipoğ lu
(devam ediyor).
- Ali Tirali, “Christians and Muslims in Frontier Societies: The Representation of Alterity in
Medieval Literature (Eleventh-Fourteenth Centuries) — Danışman: Nevra Necipoğ lu
(devam ediyor).

XIV-ÖZDEĞERLENDİRME

 Genel yol gö sterici başlıklarınız (rubrics) var mı?

Bizans Çalışmaları UYGAR Merkezi’nin ana hedefleri
(a) Bizans tarihi, sanat tarihi ve arkeolojisi konularında hem Boğ aziçi
Ü niversitesi’nde hem de Tü rkiye çapında ö ğ renci yetiştirilmesini desteklemek;
(b) Bizans konulu araştırma projelerine destek olmak ve bu projelerin gerçekleşmesi
için yerli ve yabancı araştırmacılar, ü niversiteler, sivil toplum kuruluşları ve
kurumsal birimlerle işbirliğ i yapmak, akademisyenler arasındaki iletişimi arttırıp
ortak projeleri çoğ altmak;
(c) Bizans çalışmalarının gelişimine katkıda bulunmak amacıyla konferans, konuşma
dizileri, seminer gibi akademik toplantılar dü zenlemek;
(d) Bizans uygarlığ ı ü zerine bilgileri geniş kitleler ile paylaşmaktır.

 Mevcut durumunuzdan bir adım ö teye gitmek için neler yaptınız?

2020 yılına ö zellikle Mart başından itibaren damgasını vuran Covid-19 salgınının
gerek eğitim gerek araştırma faaliyetleri ü zerindeki kısıtlayıcı ve olumsuz etkileri
nedeniyle, mevcut durumumuzdan ö teye gitmek yö nü nde herhangi bir adım atamadık.
Ö rneğ in, 2019’da B.Ü ö ğ rencilerinin dü nyaca ü nlü Bizantologlarla tanışmasını sağ lamayı
yeni bir hedef olarak belirlemiş ve bu yö nde somut adımlar atmıştık. Fakat bu
girişimimizi 2020’de sü rdü rmek mü mkü n olmadı.

 Hedeflerinizi gerçekleştirmek için hangi çalışmalarda bulundunuz?

(a) Bizans Çalışmaları sahasında ö ğ renci yetiştirilmesini desteklemek hedefi
doğ rultusunda,
1) Merkezimiz tarafından Bizans ü zerine uzmanlaşan B.Ü . ö ğ rencilerine eğ itim
ve araştırma bursları sağ lanmaktadır. 2020 yılında B.Ü . Tarih Bö lü mü ’nden 8
yü ksek lisans ö ğ rencisi eğ itim burslarımızdan yararlanmıştır. B.Ü .
ö ğ rencilerinin Tü rkiye içinde ve dışında katılacakları dil kursları ve
konferansların veya araştırma amaçlı seyahatlerin masraflarını karşılamayı
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

amaçlayan kısa dö nem araştırma/seyahat burslarına ise Covid nedeniyle

2020’de talep olmamışır.
2) Merkez ü yelerimiz, B.Ü . ö ğ rencilerinin yurt dışında master, doktora ve
doktora sonrası araştırma pozisyonlarına kabul almaları için azami çabayı
harcamakta ve bu sü reçlerden geçen bireylerin Tü rkiye’ye dö nü p
uzmanlıklarını ü lkemizdeki ü niversitelerde pozisyonlar bularak
paylaşmalarını amaçlamaktadır. 2020 yılında bir B.Ü . Tarih Bö lü mü yü ksek
lisans ö ğ rencisi Bizans tarihi ü zerine tezini tamamlayıp yurt dışında (Ghent
Ü niversitesi, Belçika) doktora programına kabul edilmiştir.
3) Merkezimiz Bizans Yunancası Yaz Okulu ve eğ itim seminerleri dü zenleyerek,
ö ğ rencilerin dil ve araştırma kabiliyetlerini geliştirmelerine katkıda
bulunmaktadır. Bizantolojinin Tü rkiye’de gelişimine en ö nemli katkılardan
biri olan ve dü nyada da benzerleri çok kısıtlı olan Tü rkiye’nin ilk ve tek
Bizans Yunancası Yaz Okulu’nun 6-24 Temmuz 2020 tarihleri arasında
yapılması planlanan dö rdü ncü sü , ne yazık ki Covid-19 nedeniyle iptal etmek
zorunda kaldığ ımız faaliyetlerden biri olmuştur. Buna karşın, 2020 ilkbahar
dö neminde merkezimizde 2 haftada bir okuma grubu formatında toplanmak
ü zere dü zenlenen 5 bö lü mlü k Bizans Çalışmaları ve Eleştirel Teori konulu
eğitim semineri, yü z yü ze gerçekleşen ilk iki oturumun ardından, çevrimiçi
olarak 30-35 kişinin katılımıyla devam etmiştir. 2020 sonbahar dö neminde
ise yine aynı konuyu farklı yö nleriyle ele alan 4 oturumluk bir çevrimiçi
eğitim semineri 25-30 kişinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

(b) Bizans konulu araştırma projelerine destek olmak ve bu projelerin gerçekleşmesi

için yerli ve yabancı araştırmacılar, ü niversiteler, sivil toplum kuruluşları ve
kurumsal birimlerle işbirliğ i yapmak hedefi doğ rultusunda,
1) 2020 yılında B.Ü . dışından dö rdü yabancı, biri Tü rk 5 doktoralı Bizantolog
merkezimizin sunduğ u doktora sonrası araştırma burslarından yararlanarak
projelerini sü rdü rmü ştü r.
2) Merkezimizin Harvard Ü niversitesi Tarih Bö lü mü , Harvard Ü niversitesi
Ortadoğ u Çalışmaları Merkezi, Andrew W. Mellon Vakfı ve Koç Ü niversitesi
GABAM ile yü rü ttü ğ ü ortak projelere 2020 yılında da devam edilmiştir.

(c) Bizans çalışmalarının gelişimine katkıda bulunmak hedefi doğ rultusunda,

merkezimiz tarafından 2020 yılında yapılması planlanan aşağ ıdaki iki bü yü k
etkinlik yine Covid-19 nedeniyle 2021 yılına ertelenmiştir:
1) The Third A. W. Mellon Byzantine Studies Lecture: Prof. Antony Eastmond
(The Courtauld Institute of Art, University of London), “‘Don’t Praise Artists,
Praise Adminstrators!’ Byzantine Bureaucracy as Cultural Creaivity” (24 Mart
2020, Rektö rlü k Konferans Salonu)
2) International Conference: “Mobility and Materiality in Byzantine-Islamic
Relations, 7th-12th Centuries” (6-7 Kasım 2020).
 Bizans Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi 2020

(d) Bizans uygarlığ ı hakkındaki bilgilerin geniş kitlelerle paylaşılması hedefi

doğ rultusunda,
1) Merkezimiz Geç Antikçağ ve Ortaçağ uzmanlığı konusunda bilgi almak isteyen
ö ğ rencilere akademik ö nerilerde bulunmaktadır.
2) Merkezimizin web sitesinden Tü rkiye’de ve dü nyada Bizans Çalışmalarına
ilişkin faaliyetlerin duyuruları yapılarak kitleler bilgilendirilmektedir.
3) Geniş kitlelere faydalı olmak amacıyla, merkez ü yemiz Doç Dr. Koray Durak
2020 yılında Pera Mü zesi ve Sakıp Sabancı Mü zesi’nin organize ettiğ i
çevrimiçi sö yleşilerde birer sunum yapmıştır.

 Hedefinizin ne kadarına ulaştınız? Ulaşamadıysanız eksikleriniz nelerdi gerekçeleri.

Yukarıda gö rü leceğ i ü zere hedeflerimizin ciddi bir kısmına ulaştık. Fakat yine yukarıda
belirtildiğ i gibi, başta ü ç bü yü k etkinliğ imiz (2020 Bizans Yunancası Yaz Okulu, Ü çü ncü A.
W. Mellon Bizans Çalışmaları Konferansı ve Bizans-İslam İlişkileri Uluslararası Konferansı)
olmak ü zere, Covid-19 nedeniyle iptal etmek veya 2021’e ertelemek zorunda kaldığ ımız
bazı etkinliklerimiz oldu. Pandemi koşullarının 2021’de dü zelmesi bu eksiklerimizi telafi
etmemize fırsat verecektir. Son olarak da, 2020’de yayımlanacağını planladığ ımız, 18-19
Mart 2016 tarihli “Tü rkiye’de Bizans Çalışmaları: Yeni Araştırmalar, Farklı Eğ ilimler”
konferansının bildiri kitabının editoryel sü reci Ocak 2021 itibariyle tamamlanmış olup,
kitap çok yakında baskıya girecektir.

 Hedef ü stü çalışmanız oldu mu?, bunu nasıl bir çalışma sayesinde başardınız?
Pandemi koşullarında olamadı.

 Diğ er Merkezler ile işbirliğ i yaptınız mı?

2020’de Harvard Ü niversitesi Ortadoğ u Çalışmaları Merkezi, Koç Ü niversitesi GABAM ve
Koç Ü niversitesi ANAMED gibi B.Ü . dışındaki merkezlerle işbirliğ i yaptık.

 2021 Yılı hedefleriniz nelerdir?

2021 yılı hedeflerimiz yukarıda madde XV’te belirtilmiştir.