You are on page 1of 12

Türkçe Anlatım Bozuklukları

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili D) Televizyon, her zaman yararlı değildir.
sözcük atılırsa cümlenin anlamında bir değişme 8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde özne –
olmaz? yüklem uyuşmazlığı söz konusudur?
A) Buradan izin ve müsaade alınmadan A) Herkes, ucuzluk var diye koştu.
geçilemez. B) Yeni açılan mağaza çok kalabalıktı.
B) Ben ve kardeşim,bu okuldan mezunuz. C) Kimse, sana neyin var diye sormaz.
C) Kitap, defter ve kalem almak için geldim. D) Futbolcuların hepsi, yola çıkmadan önce duş
D) Dün, anahtarı kilitte unutmuşuz. almadı.

9. “Şarkılar ve şarkıcılar eskisi gibi değil, iyi eser


2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birbiriyle çok güç, çok zor bulunuyor.” cümlesindeki altı
çelişen sözcükler bir arada kullanılmıştır? çizili sözcüklerden hangisi çıkarılırsa anlamda
bir değişme olmaz?
A) Üzülüyorum; ama duygularımı saklıyorum.
B) Çok savurgandır, parasını düşünerek harcar. A) şarkılar B) gibi
C) Kediler, evcil hayvanlardır. C) eser D) çok güç
D) İnşaatlarda bu araçlar kullanılır.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam


3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne ile karışıklığını önlemek için virgül kullanmak
yüklem arasında uyuşmazlık vardır? zorunludur?
A) Kimse bu yoldan geçmek istemiyor. A) Adam yolu dikkatlice geçti.
B) Kuzenlerim ve ben, her zaman bu yolu B) Yaşlı kadına yardım etti.
kullanırım. C) Evimizin salonundan bunu gördük.
C) Hastanede herkes koşturuyordu. D) İnsanları sevdiğimize karar verdik.
D) Doğru söyleyen kazanır.
11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili
sözcük yanlış anlamda kullanılmıştır?
4. “Bu yapıt benim kendi eserimdir, kuşkusuz sahip
A) Yüksek eğitim kurumları kayıtları başladı.
çıkacağım buna.” cümlesinde aşağıdaki söz-
B) Bu sınavı geçmem olanaksız.
cüklerden hangisinin kullanımı gereksizdir?
C) Bu yurda hizmet, hepimizin ödevidir.
A) bu B) yaptığım D) Elmas, en sert madendir.
C) kendi D) kuşkusuz
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
bozukluğu vardır?
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “olası”
A) Yüzüm gülerken içim kan ağlıyordu.
sözcüğü yanlış anlamda kullanılmıştır?
B) Yazmak, okumak insanı yüceltir.
A) Bu davranışınla olası bir tatsızlığı önledin. C) Sağlık ve sıhhat gibisi yoktur.
B) Bu sarsıntılar olası bir depremin habercisi D) Bere bir başlık çeşididir.
olabilir.
C) Benden istediğini yapmam olası değil.
D) Baraj olası selleri engelledi. 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu yoktur?

6. “İzinsiz içeriye girilmez.” cümlesindeki anlatım A) Küçük gördüklerini herkese anlattı.


B) 23 Eylül 1945 yılı ilk çıkartma yapıldı.
bozukluğunu gidermek için aşağıdakilerden
C) Okullarda kutlama merasimleri ve törenler
hangisi yapılmalıdır?
düzenlendi.
A) “İzinsiz” sözü “girilmez” sözünden önce D) Bu soruları yalnızca senin çözeceğini
yazılmalı. biliyorum.
B) “içeriye” sözünden sonra (,) kullanılmalı.
C) “girilmez” sözünden önce “kesinlikle” sözü
getirilmeli.
D) Cümlenin sonuna (!) işareti konmalı.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz
kullanılan sözcük nedeniyle bir anlatım
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül bozukluğu oluşmuştur?
kaldırılırsa cümlenin anlamında değişme olur?
A) Bunlar arasında önemli bir fark var.
A) Tavuk, kümesine girdi. B) Sözlerini algılamakta zorlandım.
B) Elma, armut kış meyvesidir. C) Bu başarılardan gurur duydum doğrusu.
C) Annem, iyi yemek yapar. D) Çok tertipli, düzenli bir insandır.

MURAT ÇALIŞIR 1
Türkçe Anlatım Bozuklukları

22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım


bozukluğu vardır?
15. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “sağladı”
A) Kütüphanede huzur duyuyorum.
sözü yanlış anlamda kullanılmıştır?
B) Arkadaki araçtan iri bir adam indi.
A) Duvarın sağlamlığı büyük yarar sağladı. C) Eminim, sınav ertelenebilir.
B) Zincir takmamak kaza yapmayı sağladı. D) Eskiden sokak satıcıları vardı.
C) Çok çalışmak kazanmamı sağladı.
D) Bu reklam büyük gelir sağladı. 23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne –
yüklem uyumsuzluğu vardır?
16. “Evlerin birbirine yaklaşık yapılması güneşi
A) Ailem ve sizinkiler iyi anlaştınız.
engelliyor.” cümlesindeki anlatım bozukluğu-nun
B) Üçümüz de tiyatroya gittik.
benzeri aşağıdaki cümlelerin hangisinde de
C) Yanımıza hiç eşya almadık.
yapılmıştır?
D) Bu dağa tırmanmak çok zordur.
A) Daha, yapılacak çok işimiz var.
B) Ülkenin aydın insana gereksinimi var. 24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz
C) Turistler resim çekmek için yarışıyor. sözcük kullanılmıştır?
D) Herkes sorumluluğunu bilmelidir.
A) Yurt ve vatan sevgisi bizim için
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış bağlaç vazgeçilmezdir.
B) Yarın beni işten arar mısın?
kullanmaktan kaynaklanan anlatım bozukluğu
C) Söylediklerimi yazmanı istiyorum.
vardır?
D) Telefonla iletişim çok kolay.
A) Düşünüyorum; ama çözüm bulamıyorum.
B) Baktım ki olacak gibi değil…. 25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çelişen
C) Filmi beğendim; ama bu filmi bir daha izlerim. sözler bir arada kullanılmıştır?
D) Uçak ile gemi farklı şeylerdir.
A) Biraz dinlensem iyi olacak.
18. “Genç kızın gözlerine uzun uzun baktı.” B) Yorgunsan; azıcık , şuraya uzan.
C) Canım bu börekten yemek istemiyor.
cümlesindeki anlatım bozukluğunun benzeri
D) Dar,uzun, ağaçlıklı ve geniş bir yoldan geçtik.
aşağıdakilerden hangisinde de yapılmıştır?
A) Kazada tek kolu kırıldı. 26. “Duyanların hepsi,buraya gelmek için acele
B) O kadını yanına çağırdı. ettik.” cümlesindeki anlatım bozukluğunun
C) Yolu koşarak geçmeye kalkıştı. aynısı aşağıdakilerden hangisinde de vardır?
D) Sanata önem verilmesi şarttır.
A) Devletler, sanata ve sanatçıya destek
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birbiriyle vermelidir.
B) İşe başladığından beri, sürekli geç kalıyor.
çelişen sözcüklerin kullanılması anlatım
C) Dünkü maçın sonuçlarını öğrenemedik.
bozukluğuna neden olmuştur?
D) Yolun karşısındaki büfe bugün kapandık.
A) Kesinlikle arayacağını sanıyorum.
B) Bakalım buradan ne zaman geçer? 27. Aşağıdakilerin hangisinde “henüz” sözü yanlış
C) Bu kestirme, yolu kısaltacakmış. anlamda kullanılmıştır?
D) Sözü uzatmadan konuşmalısın.
A) Sizin siparişe henüz başlayamadık.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım B) Daha gelmediler, henüz gelecekler.
C) İnsan henüz tanımadığı biri hakkında bunu
bozukluğu vardır?
dememeli.
A) Çok gereksiz ve lüzumsuz konuşuyorsun. D) Henüz iyi bir iş bulamadım.
B) Para, dostluktan önemli olamaz.
C) İnsanları kırarak bir yerlere gelmek istemem. 28. Aşağıdakilerin hangisinde (,) kaldırılırsa
D) Kazanmak için yapmayacağım şey yok, cümlenin anlamı değişir?
diyenleri pek sevmem.
A) Sözcükler, yanlış yazılmamalıdır.
21. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde virgülün B) Oyun, sokakta başka türlü oynanır.
C) Bu, evin sahibi.
kaldırılması anlam değişikliğine yol açmaz?
D) Araçlarla, sürekli eşya taşınıyordu.
A) Küçük, dükkanın önüne geldi.
B) Damat, Ali beyle görüşmeye gitti.
C) Çocuk, otobüse on anda yetişti. 29. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili
D) O, eve girmek istemedi. sözcük yanlış anlamda kullanılmıştır?
A) Okullarda işler,yönetmenliklere uygun olarak
yürütülür.

2 MURAT ÇALIŞIR
Türkçe Anlatım Bozuklukları

B) Sanatçı, toplumsal duyarlılığı olan kişidir. D) Konuşurken hakaret ve kötü söz


C) Valizlerimizi terminalde unuttuk da geldik. kullanılmamalıdır.
D) Günlük gazeteleri okumaya bayılır. 37. “ Rutubet ve nem kokan, alçak tavanlı bir odada
kalıyorduk.” cümlesindeki anlatım bozukluğu-
nun benzeri aşağıdakilerin hangisinde yapıl-
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili mıştır?
sözcük atılırsa cümlenin anlamında bir değişme
A) Elbisesini iyice silkeledi.
olmaz?
B) Benim ona baktığımı görmedi.
A) Sınıftaki öğrenciler, piknik yapmaya karar verdi. C) Armağanları ve hediyeleri attı.
B) Durakta iki saat süreyle bekledim. D) Düşünceli düşünceli gülümsedi.
C) Pencereden yoldan geçenleri izledik.
D) Mektubunu alınca sevinçten uçtum. 38. Aşağıdakilerin hangisinde “öğrenim” sözü
yanlış kullanılmıştır?
31. “Ne onu, ne de babasını tanımadım.”
A) Ben burada öğrenim gördüm.
cümlesindeki anlatım bozukluğunu gidermek
B) Öğrenim durumunu bilmiyorum.
için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?
C) Bize öğrenim belgesi gerekecek.
A) Virgül kaldırılmalıdır. D) Önümüzdeki öğrenim yılına hazırız.
B) “babasını” sözünden sonra “asla” sözü
getirilmelidir. 39. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili
C) “tanımadım” sözü yerine “görmedim” denmelidir. sözcük yanlış kullanılmıştır?
D) “tanımadım” sözü yerine “tanıdım” sözü
kullanılmalıdır. A) Bu şehir çok temiz bence.
B) Temizlik işçileri iyi çalışıyor.
32. “Şehirden oldukça uzakta bir ev tutmuş, sessizlik C) Turizm iyi bir gelir kaynağıdır.
D) Yol üretim işçileri de çok titiz.
ve sükunet içinde yaşayıp gidiyordu.” cümlesinde
aşağıdaki sözcüklerden hangisi-nin
kullanılması gereksizdir? 40. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
bozukluğu vardır?
A) Uzakta B) Tutmuş
C) Sükunet D) Gidiyordu A) Kapıdan koca dolap geçemedi.
B) Salona kadar dolabı sürükledik.
33. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili C) Babam dolabı kırmayı önerdi.
D) Annem ve babam dolabı kırdık.
sözcük yanlış anlamda kullanılmıştır?
A) Kimseye muhtaç olmak istemem . 41. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozuk-
B) Her gün bir bardak süt içerim. luğu vardır?
C) Kazağın ücreti ne kadardı?
D) Ağzında bakla ıslanmaz mı? A) Öğretmen defterimize bir yazı ya da şekil
çizmemizi istedi.
34. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım B) Ben ve Ali saatlerce onu bekledik; ama
gelmedi
bozukluğu vardır?
C) Tüm öğrenciler kütüphanede ders çalışıyor.
A) Sanırım, dikiş dikmeyi mutlaka biliyordur. D) İyi insanlar daima olumlu düşünür.
B) Çocuk, oyuncağını burada kaybetmiş. E)
C) Bir daha buradan başka yerde yemek yemem.
D) Sizin yemekleriniz çok temiz ve güzel. 42. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili
sözcük yanlış kullanılmıştır?

35. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım A) Bu konuyu herkesin içinde anlatması yanlıştı.
B) Bu yazarın oldukça özgün bir anlatımı vardı.
bozukluğu yoktur?
C) Bu, tüm Amerikalılara özel bir alışkanlıktır.
A) 16 Nisan 1964 günü, barajın temelleri atılmıştı. D) Dershanenin tanıtımını yapma işi bize verildi.
B) Arkadaşlarımla ben , çok iyi anlaşırım.
C) Kitaptaki soruları en hızlı ve çabuk ben çözerim.
D) Benimle sürekli durmadan konuştu. 43. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?

36. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz A) Anlattıklarına bizi inandırmaya çalışıyordu;


ama inanmadık.
sözcük kullanılmıştır?
B) Şirketimiz adına başsağlığı ve taziye
A) Koyun sütü biraz daha yağlı olurmuş. dileklerimizi ilettim.
B) Meyve ve sebzeler vitamin yönünden zengindir. C) Dargın oldukları için evden çıkıncaya kadar
C) Sizi çok özledik, gelmenizi bekliyoruz. tek laf etmediler.
D) Kapıdaki güvenlik memuru iriyarı biriydi.

MURAT ÇALIŞIR 3
Türkçe Anlatım Bozuklukları

A) Kardeşim babamdan azar işitince odasına


kapandı.
B) Yarın sen okula git, ablan da işe.
44. Yarın annesiyle birlikte bize geleceğini C) Her zaman dediğini yapan bir insandır.
I II III D) Sanatın görevi toplumu ileriye götürmektir.
arkadaşlarına söylemiş. 51. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
IV bozukluğu vardır?
Yukarıdaki cümlede numaralandırılmış söz- A) Çocuklarına çok güveniyor ve her zaman
cüklerden hangisinin çıkarılması cümlenin onları takdir ediyordu.
anlamını değiştirmez? B) Yaşam koşullarını belirlemek kendi
elimizdedir.
A) I. B) II. C) III. D) IV.
C) Telefonlara ben, kapıya ise o bakıyordu.
D) Arkadaşını gereksiz yere kızdırdın.

45. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yerinde


52. “Bizim” sözcüğünün çıkarılması aşağıdakilerin
kullanılmamış bağlaç anlatımı bozmuştur?
hangisinde anlam daralmasına yol açmaz?
A) Beni aramış; ama bulamamış.
A) Bizim okula yeni bir öğretmen geldi.
B) Derse gidemeyecek; çünkü çok hasta.
B) Bizim evin boyası daha yeni bitti.
C) İzmir’i de Adana’yı da çok seviyormuş.
C) Bizim fikirlerimiz öyle kolay değişmez.
D) Çok akıllı bir kadın; üstelik utangaç
D) Yarın bizim şirkette toplantı var.

46. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz


53. Bazı cümlelerde tamlayan durumundaki zamirin
sözcük kullanılmıştır?
kullanılmaması anlam bozukluğuna yol açar.
A) Derslerime biraz daha çalışayım.
Aşağıdakilerin hangisi bu açıklamayı örnek-
B) Bu testler dershanemizin, öğrencilerine parasız
lendirir?
armağanıdır.
C) Bir haftalık tatile öyle çok ihtiyacım var ki! A) Bizi aradığınızı dün öğrendim.
D) Aradığını bulamayınca çok üzülmüş; eve geri B) Aramıza katıldığına çok sevindim.
dönmüştü. C) Kalemleriniz benim masadaydı.
D) Okulu eve oldukça yakındı.
47. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? 54. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
A) Öğrencilerine güvenir ve çok severdi.
B) Soruların tümünü tek tek inceledi. A) Evdeki halıları silerek balkona atıldı.
C) Yeni neslin mimarı öğretmenler olacaktır. B) Bütün pencereler aynı saatte kapatılır.
D) Kendine iyi bakmadığı için hastalandı. C) Okunacak tüm kitapları bir araya topladık.
D) Konuyla ilgili birçok soru çözdüm.
48. Eylem adlarının çoğul özne olduğu cümlelerde
yüklem tekil olur. 55. “Roman insana pek çok şey kazandırdığı bir
gerçektir.”
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu tanıma
uygun bir kullanım vardır? Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çocukların hepsi seni sordu.
B) Kahkahalar giderek artıyordu. A) Gereksiz sözcük kullanımı
C) Konuşmalar bir türlü sona ermiyordu. B) Tamlayan ekinin kullanılmaması
D) Yıllar geçtikçe gençleşiyorlardı sanki. C) Özne - yüklem uyumsuzluğu
D) Nesne eksikliği
49. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
bozukluğu yoktur? 56. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozuk-
luğu vardır?
A) Babasını görüce sevinçten etekleri tutuştu.
B) Bu etkili konuşma sayesinde öğretmenin A) İkide bir sık sık bizi arayıp duruyordu.
gözünden düştü. B) Herkesin gördüğünü ve bildiğini farklı anlatırdı.
C) Yeni müdür herkese çok iyi davranıyor, kimseye C) Çocukluğu yoksulluk içinde geçti.
göz açtırmıyordu. D) Özellikle evrensel nitelikli eserleri okumalıyız.
D) Büyüklerinin sözüne hiç kulak asmazdı.
57. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
50. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
A) Yaşlıydı, ama herkesten daha hızlı yürüyordu.
bozukluğu vardır?
B) Bahçedeki bütün ağaçları kestiler.

4 MURAT ÇALIŞIR
Türkçe Anlatım Bozuklukları

C) Bu konuda Ebru da sen de ona yardımcı B) Türkçeyi doğru ve iyi kullanmak herkesin
olmalısın. görevidir.
D) Olayı duyan mahalleli başıma toplandı. C) Henüz bizi daha hiç kimse aramadı.
D) Açık ve yalın anlatım onun en önemli
özelliğidir.
64. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan
eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
58. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca bozukluğu vardır?
çelişen sözlerin bir arada kullanılmasından
A) Etrafımızda olup bitenlere duyarsız kalama-
kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
yız.
A) Bu olayın üzerinden aşağı yukarı on yıl geçti. B) Soruları dinliyor; fakat hiç konuşmuyordu.
B) Hiç kuşkusuz bunu siz de bilirsiniz. C) Geldiğini bize çok sonra söylediler.
C) Bu duruma gelinceye kadar çok çalışmış D) Kibirli, tembel, çok da bencil bir insandı.
olmalısınız.
D) Gönderdiklerini bugüne kadar eminim, almış 65. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
olmalıdır. bozukluğu yoktur?

59. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım A) Bu çocuk sizi sevmiyor ve size güvenmiyor.
B) Ayakkabısının bağını çözdü, dolaba kaldırdı.
bozukluğu vardır?
C) Cildine büyük bir özen gösterir, her gün
A) Kardeşime kötü davranır, her yerde aşağılardı. kremlerdi.
B) Biraz sıkıştırınca dili çözülüverdi. D) Çiçeklerini çok seviyor; adeta çocukları gibi
C) Sanatçı, üyesi olduğu ulusun bilinçlenmesini bakıyordu.
sağlar.
D) Yeteneğin her türlüsü, işlenmediğinde körelir. 66. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün
yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanan bir
60. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem anlatım bozukluğu vardır?
eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
A) Güzelce giysilerini toplayıp dolaba yerleştirdi.
bozukluğu vardır?
B) İnsanların doğuştan eşit olmadığına inanmı-
A) Son şiirinde eskilere göre farklı bir ruh, bir tat yordu.
var. C) Bahçeyi bahçıvanın yardımıyla düzenledik.
B) Benim dünyamda bir sanat vardır, bir de D) Bütün gün sokaklarda amaçsız dolaşmış.
dostluk.
C) Bulutlarda yağmur olduk, bahçelerde su. 67. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
D) Gençler televizyon izlemeyi çok, kitap okumayı bozukluğu vardır?
hiç sevmiyor.
A) Yarım saat sonra konağın önünde bir araba
61. Aşağıdakilerin hangisinde anlatım bozukluğu durdu.
B) Vatan sevgisini ancak vatanını kaybedenler
vardır?
bilir.
A) Ölen şehitlerimizden biri henüz yirmi C) 25 Nisan tarihinde Türkiye’ye kesin dönüş
yaşındaydı. yaptı.
B) Arkadaşları tarafından çok sevilen ve D) İnsanların vefasızlığı onu çok üzüyordu.
önemsenen biridir.
C) Olayları doğru anlamak için doğru izlemek 68. “Ağaçtan düşen çocuğun kolu kırılmış, ağlamaya
gerekir. başlamıştı.” cümlesindeki anlatım bozukluğu
D) Bu hastalık onu iyice sarsmış, güçsüz aşağıdaki değişikliklerin hangisiyle giderile-
bırakmıştı. bilir?

62. “Dışarı çıktı, pırıl pırıl bir hava vardı.” A) “ağlamaya başlamıştı” yerine “ağlamıştı”
sözcüğü getirilerek
cümlesindeki anlatım bozukluğunun nedeni
B) “ağlamaya” sözcüğünden önce “çocuk”
aşağıdakilerden hangisidir?
sözcüğü getirilerek
A) Özne yüklem uyumsuzluğu C) Cümlenin başına “çocuk” sözcüğü getirilerek
B) Dolaylı tümleç eksikliği D) “düşen” sözcüğünden önce “aşağı” sözcüğü
C) Nesne eksikliği getirilerek
D) Gereksiz sözcük kullanımı

69. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım


63. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı anlama bozukluğu vardır?
gelen sözcüklerin bir arada kullanımı anlatım
A) Kuru bir anlatım, okuyanı da dinleyeni de
bozukluğuna yol açmıştır?
sıkar.
A) Çalışma ve dinlenme saatleri çok iyi ayarlanmış. B) Beni sadece o anladı, sadece o yardım etti.

MURAT ÇALIŞIR 5
Türkçe Anlatım Bozuklukları

C) Lise öğrenimini yarıda bırakarak çeşitli işlerde C) Bu durumu anlamayan pek çok insanlar
çalıştı. tanıdım.
D) Arkadaşlarıyla görüşmeyi çok istiyor; fakat D) Bizi çok seviyor, sürekli geliyordu.
görüşmeye bir türlü zaman bulamıyordu. 76. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca
çelişen sözlerin bir arada kullanımından
70. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin yanlış kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
anlamda kullanılmasından kaynakla-nan bir
A) Sanırım zamanla her şeyi unutur.
anlatım bozukluğu vardır?
B) Bu çanta kesinlikle Beste’nin olmalı.
A) Kapının önünde dikkat kesilmiş ona C) Bu manzaranın garip bir çekiciliği vardı.
bakıyordum. D) Bu saatte dükkanlar kapanmıştır.
B) Hava iyice kararmış, sokaktan el ayak çekilmişti.
C) İncir çekirdeğini doldurmayacak meseleler 77. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne
yüzünden birbirlerini kırarlardı. eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu
D) Öfkesi dinmemiş, gözleri fal taşı gibi açılmıştı. vardır?

71. Aşağıdakilerin hangisinde anlatım bozukluğu A) Kadın sokakta yavaş yavaş yürüyordu.
B) Babamızı çok seviyor ve çok güveniyorduk.
vardır?
C) Ona seslenip beklemeye başladım.
A) Bu tür insanları her tür olaylarda görebiliriz. D) Ali’yi destekliyor ve yardım ediyoruz.
B) Arabacı, adamı buraya kadar takip etmiş.
C) Ses kısıklığının en büyük nedeni sürekli 78. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bağırmaktır. bozukluğu vardır?
D) Bunaldığı zamanlarda sahilde yürüyüş yapar-dı.
A) Aslında anılarımı kitaplaştırmayı çok
72. “Bu kavganın sonucuna katlanman ve düşündüm.
B) Bu roman yaşanmış bir deneyimin ürünüdür.
kabullenmen gerekiyor.” cümlesindeki anlatım
C) Ne kitabı inceledi ne de bana zaman ayırdı.
bozukluğu aşağıdaki değişikliklerin hangisiy-le
D) Kitapları bir dost gibi algılamalıyız.
giderilebilir?
A) “gerekiyor” yerine “zorunludur” getirilerek 79. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün
B) “ve” bağlacı cümleden çıkarılarak yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanan bir
C) “ve” bağlacından sonra “sonucu” getirilerek anlatım bozukluğu vardır?
D) “kavganın sonucuna” yerine “kavgaya”
getirilerek A) Yeni durağa geldik ki otobüs de hemen geldi.
B) Kesinlikle seni aramayabilir.
73. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım C) Annesini çok özlüyor ve mektuplar yazıyordu.
D) Çevresinde oldukça itibarlı ve saygın bir
bozukluğu vardır?
kişiydi.
A) İşini seviyor; ama ne var ki para kazana-mıyor.
B) Bu sıkıntılı günlerimde beni yalnız bıraktın. 80. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
C) Yüzüme gülerek bakıyor, anlattıklarımı bozukluğu vardır?
dinliyordu.
D) Aklına bir şey gelmiş gibi birden kalktı ve odayı A) Gökyüzündeki bulutlar ufkumuzu kararttı.
adımlamaya başladı. B) Rüyalarım bir bir gerçek olmaya başladı.
C) Kaldırımlara döşenen renkli taşlar yola
74. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım yakıştılar.
D) Göçmen kuşlar yuvalarına dönüyor.
bozukluğu vardır?
A) Hatalı davranan kişi zamanla hatasını anlar. 81. Türkçede bir cümlenin öznesi birinci ve ikinci tekil
B) İnsan gençken yaşamın güzelliğini fark kişiden oluşuyorsa, o cümlenin yüklemi birinci
edemiyor. çoğul kişi olur.
C) Kitap okumanın faydalarını insan zamanla
anlıyor. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala
D) Çocuğun oyuncağı elinden alınınca ağlamaya uymamaktan kaynaklanan bir anlatım
başladı. bozukluğu vardır?
A) Yeşim ile ben pek anlaşamıyoruz.
75. Yüklem eksikliği ya da yanlışlığı bir anlatım B) Emre ile ben iyi arkadaştım.
kusurudur. C) Ben ve annem birlikte dolaştık.
D) Canan ve ben salonda çalışacağız.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu tür bir
anlatım kusuru vardır?
82. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
A) Tatlıdan az, börekten ise hiç yemedi. bozukluğu vardır?
B) Kitabı bir çırpıda okudu ve pek çok yanlışlık
buldu.

6 MURAT ÇALIŞIR
Türkçe Anlatım Bozuklukları

A) Her insan böyle bir olay karşısında soğukkan-lı


Aşağıdakilerin hangisinde bu nedenden
olamaz.
kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
B) Sabah, servisi kaçırınca okula gitmedi.
C) Borcunu henüz şu saate kadar ödemedi. A) Üç kişi yandaki mağazaya eşya taşıdılar.
D) Sanatçı gerçeklerden ayrılmamalıdır. B) Dershanemizde çok sayıda öğrenci dereceye
83. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne girdi.
eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu C) Adam iki arkadaşını da suçluyordu.
vardır? D) Onu biz de çok iyi tanımıyoruz.

A) Anneme seslenip beklemeye başladım.


B) Seni seviyor ve çok iyi anlıyorum.
C) O günden sonra sana da babama da kızgınlığım
artmıştı. 90. Bu haline nedense katlanamıyorum, yine de
D) Ormanda kaybolduğumuzu düşünmeye
çekmek zorundayım.
başlamıştık.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
84. “Hasta adam pek çok doktorlar tarafından aşağıdakilerden hangisidir?
muayene edildi.” A) Özne belirsizliği
Yukarıdaki cümlede yer alan anlatım bozuk- B) Nesne eksikliği
luğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? C) Dolaylı tümleç eksikliği
D) Gereksiz sözcük kullanımı
A) Özne-yüklem uyumsuzluğu
B) Gereksiz sözcük kullanımı 91. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
bozukluğu vardır?
D) Gereksiz ek kullanımı
A) Davetiyeyi onlara Beste götürecekmiş.
85. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım B) Birazdan temizlikçi bayan gelecek.
bozukluğu vardır? C) Bu yıl güzellik yarışması ülkemizde yapıldı.
D) Canan seçimde seni destekleyip oy verdi.
A) Olaylar size farklı anlatılmış.
B) Araba için daha fazla çalışması gerekiyor. 92. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
C) Gerçek yazar özgündür.
bozukluğu yoktur?
D) Seninle tartışmamı o sağladı.
A) Ne düğüne ne de nişana gidememişti.
B) Sen ailene kavuşurken ben ayrılıyorum.
86. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım C) Kitapları okumadan geri iade ettiler.
bozukluğu vardır? D) Annesi onu çok seviyor, herkese anlatıyordu.

A) Balkondaki çamaşırlar çoktan kurumuştur. 93. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz


B) Buradaki güzelliği başka hiçbir yerde
sözcük kullanılmıştır?
bulamazsınız.
C) Sen de şu başarılardan biraz ibret al. A) Bu adam haddini bilmez biridir.
D) Her kitap bize bambaşka dünyaların kapılarını B) Adam umursamaz tavırlarıyla konuşmasına
açar. devam etti.
C) Zengin ve varlıklı insanlar bu kampanyaya
87. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç destek verdi.
eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım D) Ona verdiğim öğütler bini aştı; yine de
bozukluğu vardır? uslanmadı.

A) Soruları inceliyor; ama cevap veremiyordu. 94. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
B) Ateşi yakıp etrafında toplandık.
bozukluğu vardır?
C) Arkadaşını sevmiyor, sürekli eleştiriyordu.
D) Bir halının üstünde iki büklüm uyudu. A) Bu gelişme Japonya’ya özgü bir durumdur.
B) Bilakis bugün, sizi görmek için geldim buraya.
88. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca C) Her zaman özenle giyinir, süslenirdi.
çelişen sözlerin bir arada kullanımından D) Ahmet Bey özel bir kamu kuruluşunda
kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? çalışıyor.

A) Belki zamanla bu olayı unutursun. 95. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “azınlık”


B) Bu yörenin insanı çok sıcakkanlıdır.
sözcüğü yanlış anlamda kullanılmıştır?
C) Kesinlikle şu anda bizi bekliyor olmalı.
D) Bu saatte tüm evlerde sobalar tüter. A) Bugün mağazamıza inanılmaz azınlıkta bir
müşteri akını oldu.
89. Sayı adlarıyla oluşturulan öbekler özne olduğunda B) Her zaman, azınlığın kararına saygı
yüklem tekil olur. duymuşumdur.

MURAT ÇALIŞIR 7
Türkçe Anlatım Bozuklukları

C) Azınlık gruplarının gösterisi kötü sonuçlandı. B) Dayım, küçük kardeşime yardım eder; onu
D) Azınlığın sesini göz ardı etmemeliyiz. desteklerdi.
C) Her eğitim kurumu, bu konuda gerekli
96. İnanmanız amacıyla söylüyorum; eğer tren önlemleri alması gerekir.
I II D) O, çok konuşmaktan kaçınıyor; bizde onun bu
biletini almamış olsaydım, sizinle birlikte otobüsle yönünü sürekli eleştiriyorduk.
III IV
giderdim. 102. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
bozukluğu vardır?
Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi
çıkarılırsa cümlenin anlamında bir daralma A) Bana ne vereceğini çok merak ediyorum.
olmaz? B) Geziden hoşlanmamış, beğenmemiş de
olabilir.
A) I B) II C) III D) IV
C) Gerçeği çok geç anladı, ama iş işten geçmişti.
97. İlkay Bey, dershaneye gelen yeni öğretmenlere, D) Defterin kenarlarına kırmızı kalemle, ilginç
dershaneyi tanıtıyor. desenler çizmişti.
Bu cümlede anlatım karışıklığı aşağıdaki 103. Yaşlı adam bir araca bindirip götürülmüştü.
değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
A) “öğretmenlere” sözcüğü yerine “öğretmen” aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmakta-
sözcüğü getirilerek dır?
B) “yeni” sözcüğü ile “gelen” sözcüğünün yeri
A) Ortak özne kullanımı
değiştirilerek
B) Yanlış anlamda sözcük kullanımı
C) “Bey” sözcüğü cümleden atılarak
C) Noktalama eksikliği
D) “Bey” sözcüğünden sonra gelen virgül (,)
D) Çatı uyumsuzluğu
cümleden atılarak

104. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım


98. “Okuduğum bu şiirlerimin tümü kendi eserimdir.”
bozukluğu vardır?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
A) Bu sınavda ben ve Ayşe çok başarılıydı.
aşağıdakilerden hangisidir?
B) Onun saçları hepimizinkinden parlak ve gürdü.
A) Çatı uyuşmazlığı C) Zenginin horozu bile yumurtlar, derler.
B) Tamlama yanlışlığı D) O, kahvaltıdan önce mutlaka gazetesini okur.
C) Gereksiz çokluk eki kullanımı
D) Gereksiz iyelik eki kullanımı 105. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
99. Bu kadar planlı ve çok çalışmadan sonra
A) Kahvecilik insanı çok yoruyor.
öğrencimizin sınavı kazanma şansı, yüzde
B) Kadın balıkçılık yapan kocasının mesleğini
doksandır.
sevmiyordu.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki C) Kitapçılık artık para kazandırmıyor.
değişikliklerden hangisiyle giderilebilir? D) Yıllardır manavcılıkla geçimini sağlıyor.
A) “şansı” yerine “olasılığı” getirilerek.
B) “kazanma” yerine “kaybetme” getirilerek. 106. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
C) “çalışmadan” kelimesi cümleden çıkarılarak. bozukluğu vardır?
D) “sonra” sözcüğünden sonra “şimdi” sözcüğü A) Kağıda notlar alıyor, sonra da düzeltiyordu.
getirilerek. B) Sınıftaki sıraların üstünün çizilmesi doğru
değil.
100. Annesinin eşarbını ve eteğini giyince çok güzel C) Olayların akışı insana zamanı unutturur.
olmuştu. D) Sıradan sözleri dinleyerek vaktimi harcaya-
mam.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıda-
kilerden hangisiyle giderilebilir?
107. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
A) “ve” yerine virgül kullanılarak bozukluğu vardır?
B) “olmuştu” yerine “olurdu” getirilerek
C) “ve” yerine “takıp” sözcüğü getirilerek A) Onların adlarını bir türlü aklımda tutamı-
D) “eşarbını” yerine “eşarbı” getirilerek yorum.
B) Çok uzaklarda yanıp sönen bir ışık vardı.
101. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “özne” C) Gelenler aşağı yukarı tam yirmi kişilerdi.
D) Bu olanlara kendince bir yorum getirdi.
eksikliği anlatım bozukluğuna yol açmıştır?
A) Ahmet de benim gibi konuşuyor, bana 108. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne
özeniyordu. eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
bozukluğu vardır?

8 MURAT ÇALIŞIR
Türkçe Anlatım Bozuklukları

A) Kadın oğluna baktı ve ağlamaya başladı. B) İnanmak başarmanın yarısıdır, dedi babam.
B) Dedeme bir şey anlatmadık, çünkü üzmek C) Karşılaşmayı izleyemedim; ama karşılaşmanın
istemedik. sonucunu radyodan öğrendim.
C) Şaşkınlıkla adamın arkasından bakakaldı. D) O yıllarda ben üniversiteye kardeşim ise liseye
D) Çocuğu çok seviyor, her gün bir şeyler alıyordu. gidiyordu.

109. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 115. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
A) Senin bugünkü tavrın hoş değildi. A) Başarılı öğretmen, öğrencisini çok iyi tanıması
B) Beni telefonla arıyor, sürekli rahatsız ediyordu. gerekir.
C) İkide bir sık sık bize geliyordu. B) Haftalık dergileri alır, onlardan notlar çıkarırdı.
D) Artık onunla son kez konuşup konuyu C) Adamın yüzü güleç, gözleri ışıl ışıldı.
kapatalım. D) Çalışma koşulları düzelmezse, elimizde işçi
kalmayacak!
110. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz
sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım 116. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu yoktur?
A) Bir gün beni anlayacağını biliyordum. A) Bu işte beni hem destekliyor, hem de yardım
B) Davete gitmek için daha hala hazırlanamamış. ediyordu.
C) Düzenli olmadığı için aradığı hiçbir şeyi
B) Borcunu vaktinde ve zamanında ödeyen
bulamıyordu.
biridir.
D) Yemekte hiç konuşmadı, önündekileri yemeden
kalktı. C) Çocuklara iyi bakmalı, üzmemeliyiz.
D) Yıllardır bu şehirde yaşıyor; çünkü burayı
seviyordu.
111. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
117. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış
A) Sana anlattıklarımı anlamak istemiyorsun. kullanılan bir deyim anlatım bozukluğuna
B) Yazar kitabını bitirince onunla gurur neden olmuştur?
duyabilmelidir.
C) Bu evi beş yıl önce almışlardı. A) Bütün gün soru çözmekten yorulmuş, içinden
D) Okuldan gelir gelmez hemen beni arayın. hiçbir şey yapmak gelmiyordu.
B) Oğlunun iyileştiğini öğrenince sevinçten yü-
112. Gereksiz kullanılan sözcük ve ekler, anlatım reği sızladı.
bozukluğuna neden olur. C) Onu birden karşısında görünce donakaldı.
D) Kendi hayatını beğenmiyor, sızlanıp duru-
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açık- yordu.
lamaya uygun bir anlatım bozukluğu vardır?
118. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ekin
A) Bir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli ya da gereksiz kullanılmasından kaynaklanan bir
yola gitmeli. anlatım bozukluğu vardır?
B) Çocuklar iki saat konuştuktan sonra dağıldılar.
C) Ferdi davranışlar insanı zor durumda bırakır-lar. A) Bulmaca çözmesini her şeyden çok seviyordu.
D) Çocuğu çok seviyor, her zaman yardım edi- B) Sınav başvuru formlarını güçlükle teslim ettim.
yordu. C) Gözlerine baktığımda yüreğini görebiliyorum.
D) Yerli yersiz konuşması hepimizi kızdırıyordu.
113. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlamca
çelişen sözlerin bir arada kullanılmasından 119. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
A) Yazdıklarını gözden geçirdi ve temize çekti. A) Kar yağdığı için bütün köy yolları kapanmış.
B) Cömert bir insan olduğu için herkes onu çok B) Şehrin denize bakan bir yerinde güzel bir ev
severdi. yaptırdı.
C) Bu olaydan yaklaşık tam üç hafta önce bir araya C) Bu son olay iki dostun arasının açılmasını
gelmiştik. sağladı.
D) Zavallı çok çalışıyor; ancak başarılı olamıyor-du. D) Bana yardım edeceğine söz vermiştin.

114. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem 120. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış
uyumsuzluğundan kaynaklanan bir anlatım sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
A) Öğretmen önce konuyu anlattı, sonra not A) Her şeye karşılık ona yine de yardım
tutturmaya başladı. edeceğim.

MURAT ÇALIŞIR 9
Türkçe Anlatım Bozuklukları

B) Konuklar Ankara’ya dönünce ev eski düzenine A) Karşısına çıkan köpeği korkuyla izliyordu.
girdi. B) Öğretimini üniversitede sürdürüyordu.
C) İki göz evde on nüfuslu bir aile yaşıyordu. C) Her taraf çöp doluydu, etrafta ağır bir koku
D) Yazar, eserinde bize yeni bir dünyayı tanıtıyor. vardı.
D) Bazı üzüntüler, insanı olgunlaştırır.

121. Zaman adları özne olduğunda yüklem tekil olur.


127. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne eksik-
Aşağıdakilerin hangisinde bu kurala uyma-
maktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu liği anlatım bozukluğuna neden olmuştur?
vardır? A) Resimlerine özenle bakıyor ve onları dikkatle
A) Günler geçmek bilmiyor, beklemek dayanılır gibi düzenliyordu.
değil. B) Her yıl tatile gidiyor, bol bol gezip eğleniyordu.
B) Mevsimler artık eski özelliklerini yitirmişler. C) Odayı temizliyor ve kitaplarını özenle
C) Yazlar eskisi kadar sıcak geçmiyor artık. yerleştiriyordu.
D) Yeni fikirler hiçbir zaman baskıyla yerleşmez. D) Konuşmasını kimse dinlemiyor, bir süre sonra
dağılıyordu.
122. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tümleç
eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
128. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
bozukluğu vardır?
A) Tabloya yaklaşıp incelemeye başladı.
E) Başarıyı yakalamak için daha çok çalışmalıyız.
B) Ocağı yakıp yanına çömeldi. F) Ne söylediysek bir türlü fikrinden vazgeçmedi.
C) Söylediklerimi tasvip etmiyor, onaylamıyordu. G) Bütün çiçekleri tek tek suladık.
D) Annesini çok seviyor ve hayranlık duyuyordu. H) Onunla tartışmamızı sen sağladın.

123. Kimi eklerin eksik kullanımı anlatım bozukluğuna 129. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı
yol açabilir. tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek bozukluğu vardır?
yanlışlığından kaynaklanan bir anlatım A) Babam beni çok sever, her zaman herkesten
bozukluğu vardır? çok güvenirdi.
B) Cana yakın biriydi fakat duygularını çok iyi
A) Yazar, hikaye ve romanlarıyla ünlenmişti. gizliyordu.
B) Nasıl ders çalışacağını o da bilmiyor. C) Sanat pek çok ülkede amacına ulaştı.
C) Beste anne ve kardeşini çok seviyordu. D) Yunanlılar sedyelerde yatıyor ve yardım
D) Şiirleri birçok yabancı dile çevrilmişti. bekliyordu.
130. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “süre”
124. Çocuğu kolundan tutup kenara çekiyor ve öğüt sözcüğü yanlış kullanılmıştır?
veriyordu. A) Bu sınav için verilen süre yeterli değildi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu nasıl B) Uzun bir süre seni bekledik bugün.
giderilebilir? C) Bundan bir süre önce sizinle karşılaşmıştık.
A) “kolundan” sözcüğü yerine “omzundan” sözcüğü D) İşlerini bir süre önce bitir de biraz konuşalım.
getirilerek
B) “ve” bağlacından sonra “çocuğa” sözcüğü 131. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
getirilerek bozukluğu vardır?
C) “kolundan” sözcüğü cümleden atılarak A) Başarının kalıcılığını sağlamak, yılmadan
D) “çocuğu” sözcüğü cümleden atılarak çalışmayı gerektirir.
B) Bu iş kuşkusuz sizi de üzüyor olmalı.
125. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne ek- C) Mustafa Kemal halkın gönlünde taht kurmuştu.
sikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozuk-luğu D) İçlerinde en yaşlı olanı yavaşça konuşmaya
vardır? başladı.
A) Ona seslenip beklemeye başladım. 132. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlama
B) Onu seviyor ve güveniyoruz. yanlışlığından kaynaklanan bir anlatım
C) Onu destekliyoruz ve yardım ediyoruz. bozukluğu vardır?
D) Çocuğu kaldırdı ve koltuğa oturttu. A) Uzun, siyah saçlarını özenle topladı.
B) Bunları çocuklara değil, sana getirdim.
126. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım C) Bu hafta sanatsal ve kültür etkinlikleri
bozukluğu vardır? gerçekleştirilecek.

10 MURAT ÇALIŞIR
Türkçe Anlatım Bozuklukları

D) Kaz tüyünden yapılan yumuşacık yastığına B) Bu mevsimde sabahları erkenden uyanıyoruz.


sarılarak uyudu. C) Odanın ve salonun halılarını ben süpürdüm,
ablam sildi.
133. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem D) Birçok sanatçıların ne yazık ki hiçbir güven-
uyuşmazlığı örneklenmiştir? celeri yok.
A) Sevginin çözemeyeceği bir sorun yoktur.
140. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı
B) Sevinçler paylaşıldıkça çoğalırlar.
tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
C) Çocuklarım ve ben sizlere minnettarız. bozukluğu vardır?
D) Siz ve arkadaşlarınız bu konuda aynı
görüştesiniz galiba. A) Babasına söz söyletmez, her zaman korurdu.
134. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün B) Kitabı aldı ve arkadaşına verdi.
yanlış kullanılmasından kaynaklanan bir C) Son sınıf öğrencilerini her yönden desteklerdi
anlatım bozukluğu vardır? ve güven verirdi.
D) Uzun yıllar karşılıklı yazışarak ilişkilerini
A) Bundan sonra bu konuyu seninle tartışmaya- geliştirdiler.
cağım.
B) Yolcu taşıma fiyatlarına yine zam yapıldı. 141. Cümlede gereksiz sözcük kullanımı anlatım
C) Gittiğinden beri seni düşünüyor. bozukluğuna neden olur.
D) Bugünü ve geleceği oluşturmak geçmişi
anlamaya bağlıdır. Aşağıdakilerin hangisinde böyle bir anlatım
bozukluğu vardır?
135. “Ne olursa olsun kimseye kızmıyor, olabildiğince
anlamaya çalışıyordu.” cümlesindeki anlatım A) Bu araba çok pahalıya mal oldu.
bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangi- B) Sanki telefon çaldı gibi geldi bana.
sidir? C) Sisten önümüzü hiç göremiyorduk.
A) Nesne eksikliği D) Bitmez tükenmez bir çabayla sınava
B) Tümleç eksikliği hazırlanmalısın.
C) Gereksiz sözcük kullanımı 142. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
D) Özne – yüklem uyumsuzluğu bozukluğu vardır?
A) Ablam babama beni şikayet etmişti.
136. “Çocukların hiçbiri söylediklerimize kulak asmadı. B) Amcası bir turizm şirketinde müdürlük yapıyor.
Kendi bildiğini okudu.” cümlesindeki anlatım C) Evde yapılacak işleri bölüştük.
bozukluğunun nedeni aşağıdakiler-den D) Tatilde bol bol müzik ve televizyon izledi.
hangisidir?
A) Gereksiz sözcük kullanımı 143. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
B) Sözcüğün yanlış yerde kullanımı bozukluğu vardır?
C) Özne eksikliği
A) Sınavı kazandığını öğrenince sevinçten
D) Nesne eksikliği etekleri tutuştu.
B) Kasadan para aldığını söyleyince hepimiz
137. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım donakaldık.
bozukluğu yoktur? C) Kasabaya gelen turistler otelleri hınca hınç
A) Paraya önem vererek öne çıkarılıyorlar. doldurdu.
B) Kulağıma sessizce bir şeyler fısıldadı. D) Bir hiç yüzünden en iyi dostuyla arası
açılmıştı.
C) Söylediklerinin konuyla ilgisi yok ve karma-
karışık.
D) Gelenleri kapıda karşılayıp odalarına çıkardık. 144. “Eminim ki bu olaylar karşısında en çok üzülen
kesinlikle annemdir.” cümlesindeki anlatım
bozukluğu nasıl giderilebilir?
138. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
bozukluğu vardır? A) “bu” sözcüğü cümleden atılarak
A) Törende kahramanlık şiirleri ve marşlar çalındı. B) “kesinlikle” sözcüğü cümleden atılarak
B) Bizim dağların dorukları her zaman dumanlıdır. C) “kesinlikle” sözcüğü “en çok” tan önce
getirilerek
C) Bu bilgiyi okulun müdüründen edinmişler.
D) “üzülen” sözcüğü yerine “üzülen kişi”
D) Yaza doğru, genişçe bir eve taşınmayı getirilerek
düşünüyoruz.
145. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım
139. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
bozukluğu vardır?
A) Dönemeci dönünce önümüze yemyeşil bir ova
A) Annemiz bize her akşam masallar anlatırdı. çıktı.

MURAT ÇALIŞIR 11
Türkçe Anlatım Bozuklukları

B) İnsan yaşadığı çevrenin etkisinden kurtulamaz.


C) Arabanın sol arka lastiği patlamış ve devrilmişti.
D) Mağazada karşılaştıklarında istemeden de olsa
selamlaştılar.

146. Onu çok çalışması için uyardım; ancak ne var ki


I II III
sözümü ona dinletemedim.
IV
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisi
gereksiz kullanılmıştır?
A) IV B) III C) II D)
147. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
A) Yola çıkmadan önce, evi iyice kontrol etmişti.
B) Kadın bütün gün evi temizledi.
C) Bu araştırma yaklaşık tam iki yıl önce yapıldı.
D) Yeni aldığı kitapları özenle çantasına yerleştirdi.

12 MURAT ÇALIŞIR

You might also like