Professional Documents
Culture Documents
AP2 Q1 Mod5 MgaKatungdananUgBuluhatonNgaNaglangkubSaKomunidad v3
AP2 Q1 Mod5 MgaKatungdananUgBuluhatonNgaNaglangkubSaKomunidad v3
Araling Panlipunan
Una nga Kwarter – Modyul 5:
Ang mga katungdanan ug
Buluhaton nga Naglangkub sa
Komunidad
ARALING PANLIPUNAN – Ikaduha nga Grado
Alternative Delivery Mode
Una nga Kwarter – Modyul 5: Mga Katungdanan ug Buluhaton nga Naglangkub sa
Komunidad
Unang Edisyon, 2020
Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong makaangkon og katungod
sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa man, kinahanglan
una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga nagpatuman sa tagsulat kung kini mahimong
pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga buhaton sa maong ahensya ang pagtakda sa mahimong
bayad.
Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa produkto o brand
name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga ginamit niini nga modyul
nagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan. Paningkamutan nga matultulan sila para
makuha ang ilang pagtugot sa paggamit sa mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga
nagmantala ug sa nagsulat ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit gawas
niining modyul, kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.
Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong kopyahon o ipatik sa
unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.
Araling Panlipunan
Una nga Kwarter – Modyul 5:
Mga Katungdanan ug Buluhaton
nga Naglangkub sa Komunidad
Pasiuna nga Mensahe
Para sa Magtutudlo:
Kumusta, malipayong paggamit niining Araling
Panlipunan - Ikaduha nga Grado Alternative Delivery
Mode (ADM) Module sa Mga Katungdanan ug
Buluhaton nga Naglangkub sa Komunidad, Ikalimang
Semana, Una nga Kwarter
Kini nga Module nadesinyo, naugmad ug nasusi sa
pagtinabangay sa mga magtutudlo nga gikan sa
pampublikong institusyon para sa pagtabang kanimo
nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa K to 12
Curriculum samtang ilang gibuntog ang mga babag nga
adunay kalabutan sa personal, social, ug economic nga
mga sitwasyon sa ilang pag-eskwela.
Kining kapaninguhaan sa pagkat-on o learning resource
gilauman nga makapadasig sa magtutuon o bata nga
mobuhat sa mga giniyahan ug gawasnong buluhaton sa
iyang kaugalingon nga lihok ug panahon. Dugang pa,
ang katuyuan usab niini mao ang pagtabang sa
magtutuon o bata nga makakuha sa mga gikinahanglan
nga kahanas niining atong panahon karon sa ika- 21 nga
siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang
mga panginahanglan og sitwasyon.
Isip dugang nga materyales sa nag-unang teksto, makita
ninyo kini nga kahon sa kinatibuk-an sa modyul.
ii
Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Kini nga modyul mao ang imong kaabag sa pagtuon
mahitungod sa “Mga Katungdanan ug Buluhaton
nga Naglangkub sa Komunidad”. Kini naglangkub
og mga leksyon mahitungod sa mga katungdanan
ug buluhaton nga naglangkub sa mga komunidad.
Para sa Magtutuon
Kumusta, maayong paggamit niining Araling Panlipunan
sa Ikaduha nga Grado Alternative Delivery Mode
(ADM)Module sa Mga Katungdanan ug Buluhaton nga
Naglangkub sa Komunidad, Ikalimang Semana, Una nga
Kwarter
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa
makahuluganon nga higayon para sa mga giniyahan ug
gawasnong pagkat-on subay sa imong kaugalingon nga
lihok ug panahon. Isip aktibo nga magtutuon, mahimo
nimo ang pagproseso sa sulod niining modyul.
iii
Kini nga Modyul adunay mga parte katugbang sa mga
icons:
Kat-oni Dinhi nga bahin,
mahibaloan kung unsa ang
kinahanglan nga matun-an
sa modyul.
Pasiunang Ang katuyoan niini nga
Pagsulay/Sulayi
bahin sa buluhaton mao
ang pagsusi sa imong
naunang kahibalo
mahitungod sa leksiyon nga
imong pagatun-an. Kung
makuha nimo ang ensakto
nga mga tubag (100%),
pwede na nimo dili gamiton
kini nga modyul.
Pagsusi Kini ang hamubo nga
buluhaton o paghisgot sa
nauna nga kahibalo para
matabangan ka nga
makonek ang karon ug sa
una nga leksiyon.
Sulayi ug Kat-oni Dinhi nga bahin, ipaila ang
bag-o nga leksiyon sa
nagkalain lain nga pamaagi
sama sa usa ka istorya,
kanta, balak, pagpresentar
sa problema, sitwasyon, o
mga buluhaton.
iv
Hisgutan Ta Dinhi nga parte, tagaan ka
og hamubo nga
panaghisgot sa leksiyon.
Ang katuyuan niini para
matabangan ug masabtan
ang bag-o nga konsepto ug
kahanas.
Pagpalambo sa Naglangkob kini sa mga
Kahibalo
buluhaton nga giniyahan og
gawasnon pagbansay para
mapalig-on ang imong
pagsabot ug kahanas sa
leksiyon. Mahimo nimo nga
tan-awon kung husto ba
ang imong tubag sa mga
buluhaton sa pagtan-aw sa
tubag nga nahimutang sa
susi sa hustong tubag nga
anaa sa katapusan nga
parte sa modyul.
Hinumdumi Kini naglangkob sa nga
pangutana o pagbutang sa
mga tubag diha sa
gibutangan og blanko nga
parte sa kapahayag para
mapaproseso kung unsa
ang natun-an nimo gikan sa
leksiyon.
v
Buhata ug Kini naglangkob sa mga
Kat-oni
buluhaton nga
makatabang sa imo para
mabalhin ang bag-ong
kahibalo o kahanas sa
tinuod nga sitwasyon o ang
kamatuoran sa kinabuhi.
Tantiya Kini usa ka buluhaton nga
ang katuyuan masukod ang
lebel sa kahibalo nga
nakab-ot sa natun-an nga
kompetensi.
Dugang nga Dinhi nga bahin, adunay
mga Buluhaton
ihatag nga dugang nga
mga buluhaton para
mapalambo ang imong
kahibawo ug kahanas sa
natun-an nga leksiyon.
Susi sa mga Naglangkob kini sa
Tubag
insaktong tubag sa tanan
nga mga buluhaton nga
anaa sa modyul.
vi
Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Ampingi ang paggamit niini nga modyul. Ayaw
butangi o sulati sa bisan unsa nga mga marka o sulat
sa bisan asa nga parte sa modyul. Magamit sa lain
nga papel sa pagtubag sa mga tahas ug buluhaton.
2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi sa dili pa
mobalhin sa laing gihatag nga buluhaton nga naa
niini nga modyul.
3. Basaha ug maayo ang mga direksiyon sa dili pa
buhaton nga mga buluhaton sa pagbansay.
4. Obserbahe ang pagkamatinud-anon og ang
integridad sa pagbuhat sa mga buluhaton ug sa
pagsusi sa insakto nga mga tubag.
5. Humana usa ang gibuhat nga buluhaton ayha
moadto sa uban pa nga mga buluhaton sa dili pa
moadto sa uban pa nga mga buluhaton.
6. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator
kung mahuman na ang pagtubag sa tanan nga
mga buluhaton.
Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga
buluhaton, ayaw pag duha-duha pagkonsulta sa imong
magtutudlo o facilitator. Mahimo ka usab mangayo ug
tabang sa imong nanay ug tatay , sa imong magulang o
sa bisan kinsa nga kauban sa balay na mas magulang
nimo. Imong huna-hunaon pirmi nga wala ka nag-
inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati ka
sa usa ka makahuluganon nga kahibalo ug makakuha
ka sa lawom nga pagsabot nga may kalabutan sa
kompetensi nga gitun-an.
vii
Kat-oni
Ang komunidad usa ka lugar nga atong gipuy-an.
Ikaw, ako, kitang tanan membro sa komunidad. Ang
imong nahimutangan nagangkub sa pamilya,
eskwelahan, simbahan, mosque, sentro sa kahimsog,
parke ug uban pa. Ang kada membro sa komunidad
adunay mga katungdanan ug responsibilidad.
Pasiunang Pagsulay/Sulayi
Direksiyon: Pilia ang insaktong tubag sa mga musunod na
mga sitwasyon. Isulat ang inyong tubag sa inyong
kwaderno.
1
2. Adunay gisugo ang imong Tatay pero nagduwa ka
sa imong paboritong dulaan. Unsaon nimo
pagpakita nga importante nimo ang imong Tatay?
a. Dili nako pansinon ang sugo ni tatay.
b. Ingnon nako si Tatay nga si ate ra ang suguon.
c. Ayha nako mutuman sa sugo inig human nako
ug dula
d. Ako sa undangon akong pagdula ug akong
tumanon ang sugo ni tatay
2
5. Adlaw na sa pagsimba sa inyong pamilya. Gipukaw
ka sa imong Nanay pero sayo ka sa kabuntagon ug
dili paka gusto mobangon. Unsa man ang imong
buhaton?
a. Maghilom ra ko.
b. Magpabungol-bungol ko aron dili ko maka
uban
c. Matulog nalang ko og dili nako mouban sa
ilang pagsimba.
d. Diretso ko musugot ug mag andam dayun sa
pagsimba.
3
Aralin Mga Katungdanan ug
Pagsusi
s_mb_ha_ es_we_aha_
KOMUNIDAD
4
Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Kini nga modyul gamiton para pagpalig-on sa
pagsabot sa mga kabataan aron makab-ot ang
kahanas sa leksyon mahitungod sa katungdanan
ug mga gimbuhaton sa mga naglangkub sa
komunidad.
Sulayi ug Kat-oni
Adunay nagkalain-laing gimbuhaton o tulumanon
ang mga naglangkub sa komunidad kini ginahimo aron
matabangan ang mga tawo nga nagpuyo sa matag-
komunidad.
Ang pampublikong tulunghaan naghatag sa libre ug
de-kalidad nga edukasyon ngadto sa mga kabataan.
Ang simbahan motabang sa pagpalambo sa ispirituwal
nga aspeto sa mga tao.
Ang kapulisan magpatunhay sa kahapsay ug
kalinaw sa komunidad.
Ang mga parke maghatag ug dugang kalingawan
sa mga kabataan ug mga tawo nga nagpuyo sa
komunidad.
5
Direksyon: Isumpay ang hulagway nga angayang mag-
uban. Isulat ang letra nga magsumpay nila.
1. A.
2. B.
________ 3. C.
________ 4. D.
________ 5. E.
Hisgutan Ta
6
Unang Giniyahang Buluhaton
Ang mga musunod kabahin sa komunidad:
Eskwelahan, simbahan o mosque, hospital, barangay hall,
parke, kapulisan, pamilya ug kabalayan. Kining tanan
makatabang pagpalambo sa komunidad.
pamilya merkado
mobyerno
eskwelahan parke
Sentro sa Kahimsog
7
Unang Pagtantiya
Direksiyon: Basaha ug sabta ang mosunod nga mga
pahayag. Isulat ang inyong tubag sa papel o kwaderno
ang insaktong pulong.
8
Usa ka adlaw nga Dominggo sila Precious, Angelie
ug Grace nagsuroy didto sa usa ka maanindot nga
parke. Malipayon kaayo ang managhigala samtang
nagdula sila. Sa wala damha nilabay ang Nanay ni
Precious nga muadto padulong sa merkado kay mopalit
ug duha ka kilo nga isda ug lima ka kilo nga bugas.
Miuban si Precious ug ang iyang mga amiga. Sa ilang
paglakaw padulong sa merkado daghan ilang nakita.
Naagian nila ang ilang skwelahan, munisipyo ug
simbahan sa San Nicholas de Tolentino. Malipayon kayo
ang tulo ka managhigala uban sa Nanay ni Precious.
9
_______4. Kinsa ang nilabay padulong sa merkado?
A. Nanay ni Precious
B. Nanay ni Grace
C. Nanay ni Angelie
D. Nanay ni Nimfa
Ikaduhang Pagtantiya
Direksiyon: Pangitaa sa kolum B ang gipasabot sa kolum
A. Isuwat ang letra sa insaktong tubag sa imong
kuwaderno.
A B
____1. eskuwelahan a. dinhi mamalit ang
mga tawo sa ilang
adlaw-adlaw nga mga
panginahanglan
10
____3. Sentrong c. dinhi giumol ang
Pangkalusugan/Health mga kabataan
Center para makakat-on sa
pagsulat, pagbasa aron
siya magmalamboon
11
3. Unang adlaw na sa pagskwela. Gipukaw ka sa
imong Nanay aron dili ka maulahi sa imong klase.
Unsa man ang angay nimo buhaton?
a. Matulog ra ko.
b. Magpasumangil ko nga lain akong gibate.
c. Maghinay-hinay ko aron dili maka eskwela.
d. Mobangon dayun ko aron sa pag-andam sa
pagskwela.
12
Unang Pagtantiya
Direksyon: Isulat ang Tsek ( ) abay diha sa numero kung
ang gipadayag nagpakita sa iyang obligasyon diha sa
simbahan ug parke.
Hinumdumi
13
Buhata ug Kat-oni
1. ________________________
2. ________________________
3. ________________________
4. ________________________
5. ________________________
14
Pagtantiya
Direksyon: Basaha ang balak ug pagkahuman tubaga
ang mga pangutana. Isulat ang letra sa saktong tubag.
15
3. Kinsa ang naghinigugmaay kanunay?
a. Si ate ug kuya
b. Si ate ug nanay
c. Si tatay ug nanay
d. Si tatay ug kuya
16
3. Isulat sa kasingkasing ang responsiblidad sa
ginikanan ngadto sa iyang mga anak.
_______________________
_____________________
_______________________
_____________________
______________
_______________
17
18
Pasiunang Pagsusi Sulayi ug
Pagsulay/Sulayi 1. simbahan Kat-oni
1. B 2. parke 1. E
2. D 3. eskwelahan 2. A
3. C 4. hospital 3. D
4. D 4. C
5. D 5. B
Unang Unang Ikaduhang
Giniyahang Pagtantiya Giniyahang
Buluhaton 1. simbahan Buluhaton
1. Sentro sa 2. pamilya 1. D
Kahimsog 3. gobyerno 2. A
2. gobyerno 4. sentro sa 3. A
1. pamilya kahimsog 4. A
2. eskwelahan 5. parke 5. B
3. merkado
Susi sa Insaktong Tubag
19
Ikaduhang Unang Unang
Pagtantiya Giniyahang Pagtantiya
1. C Buluhaton (Assessment I)
2. E 1. ✓
1. D 2. ✓
3. D
2. D 3.
4. B
3. D 4.
5. A
4. D 5. ✓
5. D
Ikaduhang Pagtantiya Dugang
Pagtantiya (Assessment) Buluhaton
1. ☺ 1. B Lain lain ang
2.
2. A mga tubag
3.
3. C
4. ☺
4. B
5.
5. D
Pakisayran
http://prezi.com.payaknamapa
http://www.coursehero.com.file
http://www.scribd.com
https://www.google.com.ph/search?q=happy+family+dr
awing&tbm=isch&chips=q:happy+family+drawing,g_1:art:
-
8DwT9NKDRk%3D&bih=635&biw=1366&hl=en&ved=2ahUK
Ewjp75HU847qAhVkzYsBHWHlDr8Q4lYoBHoECAEQHQ#img
rc=4ZwlhWQbtNQV1M
20
Alang sa inyong mga pangutana o komento, sulat o tawag sa:
21