Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt.

Ahmet AKGÜL

-A- …ile anlaş-mak: Onunla anlaştık.

-ı abart-mak: Bu işi çok abartıyorlar. ...ile anlaşma yap-mak: Onlarla anlaşma yapacağız.
-a acı-mak: Sana acıyorum. -ı ara-mak: İki saattir cüzdanını arıyor.
-ı acıt-mak: Elimi acıttım. -ı araştır-mak: Bu durumu araştıralım.
-ı aç-mak: Kapıyı açayım mı? -ı arat-mak: Müdür Ahmet'i aratıyor.
-a ad ver-mek Çocuğa ne ad verdiniz? -ı arzu et-mek: Tekrar gelmeyi arzu ediyoruz.
-ı affet-mek: Lütfen beni affet! araştırma yap-mak: Bu konuda iyi bir araştırma yapmak lazım.
-a ağla-mak: Bütün İngiltere Leydi Diana’ya ağlamış. -ı arzula-mak: İyi bir tatil yapmayı arzuluyor.
ağlat-mak: Çocuğu sen mi ağlattın? -a as-mak: Duvara/Askıya asayım mı?
-a ak-mak: Su boşa akıyor. -a atla-mak: Denize atlıyorlar.
-dan aldır-mak: Bu kitabı nereden aldırdın? -a at-mak: Şu kağıdı çöpe atar mısın?
-e aldır-mak: Bu kitabı kime aldırdın? -dan at-mak: Bütün soruların cevaplarını kafadan attı.
-a alış-mak: Yeni evimize yavaş yavaş alışıyoruz. -dan atla-mak: Şuradan atlayabilir mi?
-ı alıştır-mak: Çocukları böyle şeylere alıştırmayın. -ı ayarla-mak: Saatimi ayarladım.
-dan alışveriş yap-mak: Genellikle nereden alışveriş yaparsınız? -ı ayır-mak: Lütfen çürük elmaları ayırınız.
-ı alkışla-mak: Onu dakikalarca alkışladık. -dan ayırt-mak: Otelden yer ayırtacağız.
-a al-mak: Bunu sana aldım. -dan ayrıl-mak: Evden kaçta ayrıldılar?
-ı al-mak: Kitabımı kim aldı? -ı azarla-mak: Çocuğu niçin azarlıyorsun?
-dan al-mak: Nereden aldın?
-ı analiz et-mek: Bunu analiz edin lütfen.
-ı anla-mak: Seni hiç anlamıyorum.
-a anlat-mak: Size bir şey anlatayim.
-ı anlat-mak: Olayı bana da anlatır mısın?
-ı an-mak: Dün konuşurken seni andık.

1
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-B- -ı besle-mek: Kuşları neyle besliyorsunuz?

-a bağır-mak: Bana bağırma! …ile beslen-mek: Bu çocuk neyle besleniyor?
-ı bağla-mak: Ayakkabılarını bağla! -dan bık-mak: Bu şehirden bıktım.
-ı bağla-mak: Telefonu bağlayacağım. -a bırak-mak: Bunu sana bırakıyoruz.
-a bağlan-mak: Kalpten ona bağlandım. -ı bırak-mak: İşi bırakmış.
-dan bahset-mek: Bize bundan hiç bahsetmediler. -a bildir-mek: Onlara bildirdiniz mi?
-a bak-mak: Kime bakıyorsun? -a bin-mek: Gemiye/Arabaya/Bisiklete binelim mi?
-dan bak-mak: Pencereden baktım. -ı bil-mek: Sen bunu biliyor musun?
-a bas-mak: Lütfen çimlere basmayın. -ı bitir-mek: Ödevini bitirdin mi?
Bu kitabı hangi yayınevi bastı? -dan borç al-mak: Kimden borç aldın?
-ı bas-mak:
Dün gece mahalleyi polis bastı. -a borcu ol-mak: Sana ne kadar borcum var?
-da başarılı ol-mak: Bence Ahmet bu konuda başarılı olur. -a borç ver-mek: Ona borç verme!
-a başla-mak: Okula başladın mı? -dan boşan-mak: Eşinden boşanmış.
-ı başlat-mak: Hakem maçı başlattı. -ı boşver-mek: Sen onu boşver!
-a başvur-mak: Kime başvurmam lazım? -ı boya-mak: Evi kime boyattınız?
-a bayıl-mak: Bu şarkıya bayılıyorum. -ı bozdur-mak: Parayı bozdurdun mu?
-ı beğen-mek: Bu işi beğenmedim. -ı boz-mak: Televizyonu sen mi bozdun
-ı bekle-mek: Kimi bekliyorsun? -ı bul-mak: Beni nasıl buldun?
-da bekle-mek: Sen burada bekle. -ı büyüle-mek: Müzik onları büyüledi.
-ı beklet-mek: Bizi fazla bekletme. -ı büyüt-mek: İşlerimizi büyütüyoruz.
-ı belli et-mek: Hatalarını hiç belli etmez. -da buluş-mak: Nerede buluşacağız?
-ı benimse-mek: Bu işi iyice benimsedik. -dan bekle-mek: Senden hiçbirşey beklemiyorum.
-a benze-mek: Çocuğunuz size çok benziyor. -ı birleştir-mek: Bu iki projeyi birleştirelim.
-a benzet-mek: Sizi birine benzettim. …ile buluş-mak: Kiminle buluşacaksın?

2
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-C- -a çık-mak: Dün şu tepeye çıktık.

-dan cay-mak: Bu işten caymışlar (vazgeçmişler). -dan çık-mak: Evden kaçta çıktın?
-a cesaret et-mek: Buna cesaret edemez. …ile çık-mak: Sokağa kiminle çıktın?
-a cesaret ver-mek: Ona biraz cesaret verdik. -a çizdir-mek: Bunu resmi kime çizdirdiniz?
-ı cevapla-mak: Bu soruyu kim cevaplayacak? -a çiz-mek: Bunu defterine çiz!
-a cevap ver-mek: Bana cevap ver! -ı çiz-mek: Bunu sen mi çizdin?
-ı cezalandır-mak: Kimi cezalandırdılar? -ı çöz-mek: Bu problemi Ayşe çözer.
-a ceza ver-mek: Sana ceza mı verdiler? -D-
-Ç- -e dağıt-mak: Çocuk sabahları gazeteleri evlere dağıtıyor.
ı çağır-mak: Düğüne bizi de çağırdı. -ı dağıt-mak: Masamı kim dağıttı?
-dan çağır-mak: Çocukları pencereden çağır. -a danış-mak: Kimseye hiçbirşey danışmadım.
-a çalış-mak: (Dene-mek): Bunu yapmaya çalış! -a davet et-mek: Bizi yemeğe davet ettiler.
-a çalış-mak: Sen kime çalışıyorsun? -ı davet et-mek: Kimleri davet ettiniz?
-da çalış-mak: Nerede çalışıyorsun? -a davran-mak: Bana böyle davranamazsın.
…ile çalış-mak: Murat'la çalışın! -a dayan-mak: Kimse uzun süre açlığa dayanamaz.
-ı çal-mak: Kapıyı çaldınız mı? -a değer ver-mek: Sana çok değer veriyorlar.
-ı çal-mak: Piyanoyu kim çalıyor? -ı değerlendir-mek: Bu fırsatı iyi değerlendirmek lazım.
-dan çal-mak: Marketten bir şey çalmışlar. -ı değiştir-mek: Lütfen şu müziği değiştirin.
-a çarp-mak: Arabayı duvara çarpmış. -a de-mek: Bana bir şey demedi.
-ı çarp-mak: Elimi duvara çarptım. -ı de-mek: Bunu o mu dedi?
…ile çarpış-mak: İki araba birbiriyle çarpışmış. -ı demle-mek: Çayı demledin mi?
-ı çevir-mek: Lütfen düğmeyi sağa çevirin! -a devam et-mek: Böyle yapmaya devam et!
-a çıkar-mak: Şunu tavana çıkaralım mı? -ı dene-mek: Bunu denemek lazım.
-ı çık-mak: Şu yokuşu çıkacağız. -ı destekle-mek: Seni destekliyorum.

3
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-a dikkat et-mek: Elektriğe dikkat et! -ı düzelt-mek: Bu hatayı hemen düzelt!

-ı dik-mek: Bu elbiseyi kim dikti? -ı düzenle-mek: Bu partiyi kim düzenlemiş?
-a diktir-mek: Bunu kime diktirdiniz? -E-
-ı dile-mek: Allah'tan bunu diliyorum. -a eğitim ver-mek: Öğrencilere iyi eğitim vermeliyiz.
-ı dinle-mek: Bizi dinlemiyorlar. -ı eğit-mek: Çocukları eğitmek zor ama gerekli.
-da dinlen-mek: Şurada biraz dinlenelim mi? -a ekle-mek: Bunu dosyaya ekle!
-a dinlet-mek: Sana bir şey dinletmek istiyorum. -ı ekle-mek: Şunu nereye ekleyelim?
-ı diz-mek: Kitapları diz! -ı etkile-mek: Bu durum bizi etkiler mi?
-a dokun-mak: Cama dokunma! -a emanet et-mek: Bunu sana emanet ediyorum.
-a dokun-mak: Şeftali bana dokunur. -a emek ver-mek: Bu işe çok emek verdik.
-ı dolaş-mak: Bütün İstanbul'u dolaşmışlar. -dan emin ol-mak: Bundan emin misin?
-da dolaş-mak: Burada biri dolaşıyor. -a emir ver-mek: Bana emir veremezsiniz.
-ı dolaştır-mak: Öğretmen çocukları dolaştırıyor. -ı em-mek: Çocuk annesini emiyor mu?
-ı dondur-mak: Sebzeleri derindondurucuda dondurdum. -a emret-mek: Komutan askerlere bunu yapmalarını emretti.
-ı dök-mek: Çöpü döktün mü? -ı emzir-mek
Annesi çocuğu emziriyor.
-a dök-mek: Onları yere mi döktün? (emdir-mek):
-a dön-mek: Lütfen sağa dönün! ı engelle-mek: Bizi hiçkimse engelleyemez.
-dan dön-mek: Buradan dönelim. -ı ertele-mek: Hakem maçı erteledi.
-ı durdur-mak: Polis bazı arabaları durdurdu. -dan etkilen-mek: Bu durumdan herkes biraz etkilendi.
-ı duy-mak: Haberi duymuş. …ile evlen-mek: Ayşe'yle mi evlenmiş?
-da dur-mak: Burada durun lütfen. -ı ezberle-mek: Bu fiilleri ezberleyin!
-dan duy-mak: Kimden duydun? -ı ez-mek: Patatesleri iyice ezmelisin.
-a düş-mek: Yere elma düştü.
-dan düş-mek: Ağaçtan düştüm.
-ı düşür-mek: Paranı mı düşürdün?

4
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-F- -ı getir-mek: Postacı bunu mu getirdi?

-a faks çek-mek: Kime faks çekeceksin? -ı gezdir-mek: Misafirlerimizi gezdirdik
-ı faksla-mak: Lütfen şunu hemen fakslayın. -ı gez-mek: Topkapı Müzesini gezeceğiz.
-ı farket-mek: Bunu hiçkimse farketmedi. -da gez-mek: Bahçede gezdik.
-dan faydalan-mak: Bu fırsattan faydalanmalıyız. -a gir-mek: Odaya girdik.
-ı fethet-mek: İstanbul'u kim fethetti? -dan gir-mek: Şu kapıdan girelim.
-ı fırçala-mak: Dişlerini fırçaladın mı? -ı giy-mek: Elbiseni giydin mi?
-dan fırla-mak: Çocuk geç kalınca hemen evden fırladı. -ı giydir-mek: Çocuğu giydireyim mi?
-ı fırlat-mak: Bu taşı fırlatabilir misin? -ı gizle-mek: Haberi herkesten gizliyorlar.
-a fırsat ver-mek: Bana bir fırsat daha ver! -a gül-mek: Kime gülüyorsun?
-G- -da güneşlen-mek: Plajda güneşlenelim mi?
-ı garantile-mek: Sınıfı geçmeyi garantiledik. -a gönder-mek: Bunu nereye göndereceğiz?
-a gayret et-mek: Yapmaya gayret et! -dan gönder-mek: Bunu nereden gönderdiler?
-a gecik-mek: İşe geciktik. -ı gönder-mek: Bunu da gönderelim mi?
-ı geçir-mek: Çocukları yolun karşısına geçirdim. -a gönüllü ol-mak: Bu işe gönüllü var mı?
a geç-mek: Kadıköy'e geçeceğim. -ı gör-mek: Bizi görmediler.
-dan geç-mek: Köprüden geçtik. -ı göster-mek: Bize kitabı göstermiyor.
-ı geç-mek: Sen beni geçemezsin. -a götür-mek: Bunu nereye götüreyim?
-ı geliştir-mek: Türkçemi geliştiriyorum. -dan götür-mek: Şunu buradan götür lütfen.
-a gel-mek: Buraya gel! -ı götür-mek: Çocukları okula kim götürecek?
-dan gel-mek: Nereden geliyorsunuz? …ile gurur duy-mak: Seninle gurur duyuyorum.
-ı gerçekleştir-mek: Bunu gerçekleştirmeliyiz. -ı güldür-mek: Bizi çok güldürdü.
-a gerek-mek: Bana biraz para gerekiyor. -a gülümse-mek: Bana gülümsüyor.
-a getir-mek: Şunu bana getir! -a güven-mek: Bana güven!
-dan getir-mek: Bunu nereden getirdin?

5
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-H- -ı ısıt-mak: Kalorifer evi ısıtmıyor.

ile haberleş-mek: Birbirleriyle haberleşiyorlar. -ı ısla-mak: Üstünü niye ısladın?
-a haber ver-mek: Herkese haber vereyim mi? -dan ıslan-mak: Yağmurdan mı ıslandın?
-a hakaret et-mek: Sen bana ne hakla hakaret edersin? -ı ıslat-mak: Yerleri kim ıslattı?
-ı haket-mek: Sen bunu haketmedin ama al! -ı ısmarla-mak: Yemeği (garsona) ısmarladınız mı?
-ı hallet-mek: Bu problemi halledeceğiz. -a ısmarla-mak: Gel, sana yemek ısmarlayayım.
a hareket et-mek: Uçak İzmir’e hareket etti mi? -a ısrar et-mek: Ona fazla ısrar etme!
-ı harca-mak: Paranı dikkatli harca! -ı itiraf et-mek: Gerçeği itiraf etti.
-ı harca-mak: Zamanını boşa harcama! -a itiraz et-mek: Bu karara herkes itiraz etti.
-dan hareket et-mek: Tren gardan hareket etti. -İ-
-ı haşla-mak: Sebzeleri güzelce haşlamalısın. -a içir-mek: Çocuğa sütünü içirdim.
-ı hatırla-mak: Bu filmi hatırlıyor musun? -ı iç-mek: Çayını içtin mi?
-a hatırlat-mak: Bunu bana yarın sabah hatırlat! -ı iddia et-mek: Bunu iddia ediyor ama yanlış.
-a hayran ol-mak: Evinize hayran olduk. -a iftira at-mak: Bana iftira attılar.
-ı hazırla-mak: Masayı ben hazırlayacağım. -dan iğren-mek: Savaştan iğreniyoruz.
-a hazırlan-mak: Sınava hazırlanıyoruz. -a ihanet et-mek: Bize ihanet ettiler.
-a hazırlık yap-mak: Bu işe iyi hazırlık yaptılar.. -ı ihmal et-mek: Bize telefon etmeyi ihmal etme!
-a hazır ol-mak: Zor günlere hazır ol! -a ihtiyacı ol-mak: Sana ihtiyacım var.
-ı hesapla-mak: Bunu sen mi hesapladın? -ı ikna et-mek: Onu ikna edeceğiz.
-ı hızlandır-mak: İşleri iyice hızlandırdık. -ı ikna et-mek: Onu ikna etmek zor olacak.
-ı hisset-mek: Bunu hissettin mi? -ı ilaçla-mak: Bahçedeki ağaçları ilaçladılar.
-dan hoşlan-mak: O, benden hiç hoşlanmaz. -ı ilave et-mek: Şunu projemize ilave et-mek istiyoruz.
-I- -a ilave et-mek: Dosyaya ilave edeceğiz.
a ısın-mak: Okuldaki arkadaşlarıma iyice ısındım. -a ilerle-mek: Arka tarafa ilerleyin lütfen.
-ı ısır-mak: Köpek kimi ısırdı? …ile ilgilen-mek: Bununla kim ilgileniyor?

6
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-ı ilginç bul-mak: Bunu çok ilginç buldular. -ı işaretle-mek: Lütfen doğru cevabı işaretleyin!
-a ilginç gel-mek: Bu bana çok ilginç geldi. -ı it-mek: Kapıyı itin lütfen.
-a ilgisiz kal-mak: Buna ilgisiz kalamayız. -dan izin al-mak: Öğretmenden izin aldım.
-a ilgisiz ol-mak: Bu projeye karşi niçin bu kadar ilgisizsiniz? -a izin ver-mek: Lütfen bana izin verin.
-a iltica et-mek: Hangi ülkeye iltica etmişler? -dan izin iste-mek: Müdürden izin isteyeceğim.
-dan in-mek: Trenden saat kaçta indiniz? -ı izle-mek: Şu adam bizi mi izliyor?
-a imren-mek: Doğrusu sana herkes imreniyor. -K-
-a imza at-mak: Ben buna imza atmam. -a kaba davran-
Niçin ona kaba davrandın?
-ı imzala-mak: Müdür evrağı imzalamadı. mak:
-a imzalat-mak: Başkana imzalatacağız. -ı kabul et-mek: Biz bunu kabul etmiyoruz.
-a inan-mak: Biz Allah'a inanıyoruz. -ı kaçır-mak: Galiba yine otobüsü kaçırmış.
-ı incele-mek: Lütfen şu dosyayı inceleyin! -ı kaçır-mak: Teröristler uçağı kaçırmışlar.
-ı indir-mek: Lütfen çocuğu yere indir! -a kaç-mak: Hırsız şu tarafa kaçtı?
-a in-mek: Bahçeye inip çalışacağım. -dan kaç-mak: Köpekten kaçıyorlar.
-da in-mek: Sanıyorum, şu durakta ineceğiz. -ı kahret-mek: Bu durum beni kahrediyor.
-dan in-mek: Uçaktan indiler mi? -ı kaldır-mak: Ben bu hakaretleri kaldıramam.
-ı iptal et-mek: Kongreyi iptal ettiler. -ı kaldır-mak: En fazla elli kiloyu kaldırabilirim.
-ı ispat et-mek: Bunu ispat edemezsiniz. -ı kaldır-mak: Lütfen beni saat yedide kaldır.
-ı ispatla-mak: Bunu sana ispatlayacağız. -da kalk-mak: Tren saat kaçta kalkıyor?
-a iste-mek: Çocuğa bir şey almak ister misin? -dan kalk-mak: Yataktan çok geç kalkarlar.
-a istekli ol-mak: Ahmet bu işe çok istekli. -da kal-mak: Burada mı kalacağız?
-dan iste-mek: Ondan da istiyoruz. -ı kandır-mak: Beni kandıramazsınız.
-ı iste-mek: Şunu istiyorum. -ı kanıtla-mak: Bunu kanıtlayabilecek misiniz?
-dan istifa et-mek: İşinden istifa etmiş. -a kan-mak: Onun tatlı sözlerine kanma!
-a itiraz et-mek: Buna itiraz ediyoruz. -ı kanunlaştır-mak: Parlemento bu kararı kanunlaştıracak.

7
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-ı kapa-mak: Lütfen kapıyı kapa! -dan kazan-mak: Piyangodan büyük para kazanmış.
-ı kapat-mak: Televizyonu kapattın mı? -ı kazan-mak: Maçı kim kazandı?
-ı karala-mak: Çocuklar duvarı karalamışlar. -ı kazıkla-mak: Bizi kazıklayamazsın.
-a karar ver-mek: Neye karar verdiniz? -ı kes-mek: Yanlışlıkla elimi kestim.
-ı kararlaştır-mak: Oraya gitmeyi kararlaştırdık. -ı keşfet-mek: Kutupları kim keşfetti?
-a karış-mak: Biz bu işe karışmayız. -ı kına-mak: Onun bu davranışını oradaki herkes kınadı.
-ı karıştır-mak: Lütfen masamı karıştırmayın! -ı kır-mak: Düşüp kolunu kırmış.
-a karşı ol-mak: Ben buna tamamen karşıyım. -ı kıskan-mak: Herkes onu kıskanıyor.
-da karşıla-mak: Beni havaalanında karşıladılar. -ı kızart-mak: Köfteleri kızarttım.
-ı karşıla-mak: Mehmet'i kim karşılayacak? -ı kızdır-mak: Seni kızdırdılar mı?
…ile karşılaş-mak: Yolda onlarla karşılaştık. -a kız-mak: Bana niçin kızıyorlar anlamıyorum.
-ı kastet-mek: Neyi kasdettiğinizi anlayamadım? -ı kilitle-mek: Kapıyı kilitledin mi?
-ı kaşı-mak: Kolunu niçin kaşıyorsun? -a kirala-mak: Burayı bize kiralayın.
-a katıl-mak: Bizim gruba katılabilirsin. -dan kirala-mak: Burayı kimden kiraladınız?
-a kat-mak: İçine biraz daha süt katalım mı? -ı kirala-mak: Burayı ne zaman kiraladınız?
..ile kavga et-mek: Kiminle kavga ettiniz? -a kiraya ver-mek: Burayı kiraya vereceğiz.
-ı kavra-mak: Konuyu iyice kavramalısın. -a kon-mak: Kuşlar şu ağaca mı kondular?
-a kavuş-mak: Nihayet evimize kavuştuk. -ı konuş-mak: Bu işi başka zaman konuşalım.
-ı kaybet-mek: Paramı kaybettim. …ile konuş-mak: Kiminle konuşuyorsun?
-da kaybol-mak: Uludağ'da iki kişi kaybolmuş. -dan kopar-mak: Bunu nereden kopardınız?
-dan kaybol-mak: Şimdi buradaydi,ortaliktan kayboldu. -ı kopar-mak: Dikkat et! Düğmeyi koparacaksın.
-ı kaydet-mek: Onun sesini kaydettiniz mi? -dan kopya çek-mek: Arkadaşından kopya çekmiş.
-ı kaydet-mek: Yaşı küçük onu kaydetmezler. -dan kork-mak: Kimseden korkmam.
-a kaydol-mak: Dün üniversiteye kaydoldum. -ı koru-mak: Allah sizi korusun.
-dan kaynaklan-mak: Bu problem nereden kaynaklanıyor? -dan korun-mak: Hastalıklardan nasıl korunabiliriz?

8
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-a koş-mak: Nereye koşuyorsun? -a minnettar ol-mak: Size minnettarım.

-ı kovala-mak: Kedi fareyi kovalıyor. -a muayene ol-mak: Hangi doktora muayene oldunuz?
-ı kov-mak: Onu kim kovdu? -ı muayene et-mek: Doktor çocuğu muayene edecek.
-a koy-mak: Dolaba koy! …ile mukayese et-mek: Bunları birbiriyle mukayese edemeyiz.
-ı koy-mak: Sütü buzdolabına koymalısın. -a müjde ver-mek: Ahmet'e müjdeyi kim verdi?
-ı kucakla-mak: Kızımı kucaklayıp eve götürdüm. -N-
-ı kullan-mak: Arabayı ben mi kullanayım? -dan nefret et-mek: Senden nefret ediyorum.
-dan kurtar-mak: İnşallah bu işten kurtuluruz. -ı neticelendir-mek: Bu işi yakında neticelendireceğiz.
-ı kurtar-mak: İmdat! Bizi kurtarın! …ile nişanlan-mak: Ayten Muhsin ile nişanlandı.
-ı kurut-mak: Rüzgar çamaşırları kuruttu. -a niyet-etme: Bu işe niyet ettik ama ne olacak bilmiyoruz.
-dan kuşkulan-mak: Polis kimden kuşkulanıyor? -ı noktala-mak: Bu işi burada noktaladık.Hepsi bu.
-ı kutla-mak: Seni kutlarım. -a not bırak-mak: Kapıya not bıraktım.
-a küfret-mek: O, kime küfretti? -a not et-mek: Defterime herşeyi not ettim.
-a küs-mek: Bana niçin küstün? -O-
-M- -ı okşa-mak: Çocuğun başını okşadım.
-ı mahkum et-mek: Hakim onu on yıla mahkum etmiş. -a oku-mak: Kızıma masal okudum.
-a malol-mak: Bu iş bize kaça malolacak? -dan oku-mak: Bunu nereden okudun?
-a mecbur ol-mak: Bunu yapmaya mecbur musun? -ı oku-mak: Gazeteyi okudun mu?
…ile mektuplaş-mak: Onunla sık sık mektuplaşıyoruz. -da ol-mak: Saat dokuzda burada olmalısın.
-dan memnun ol-mak: Senden memnun değiliz. -dan ol-mak: Bu hangi sebepten oldu?
-ı memnun et-mek: Seni memnun etmek zor. -ı onar-mak: Radyoyu sen mi onaracaksın?
-ı merak et-mek: Seni çok merak ettik. -ı organize et-mek: Töreni onlar organize edecekler.
-a meraklı ol-mak: Ahmet futbola çok meraklı. -a ortak ol-mak: Bu işe ortak olacağız.
-ı methet-mek: Onu çok methediyorlar. …ile ortak ol-mak: Onlarla ortak olalım mı?
-dan mezun ol-mak: Hangi liseden mezun oldunuz? -a otur-mak: Lütfen buyurun şuraya oturun.

9
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-da otur-mak: Nerede oturuyorsunuz? -a örnek ver-mek: Buna bir örnek verebilir misiniz?
-a oy ver-mek: Kime oy vereceksin? -ı öv-mek: Kendini övme!
-ı oyala-mak: Lütfen bizi oyalamayın. -ı özle-mek: Sizi çok özledik.
-ı oyla-mak: Aldığımız kararı oylayacağız. -ı özlet-mek: Kendini çok özlettin.
-da oyna-mak: Nerede oynayacaksınız? -dan özür dile-mek: Çabuk gidip ondan özür dile!
…ile oyna-mak: Kiminle oynuyorsun? -önle-mek: Polis olayları önledi.
-ı oynat-mak: Hakem maçı oynatmıyor. -P-
-Ö- -ı paketle-mek: Şunları paketleyin.
-a öde-mek: Parayı kime ödedin? -dan para çek-mek: Bankadan para çektin mi?
-ı öde-mek: Hesabı ben ödeyeceğim. -ı parçala-mak: Çocuklar kağıtları parçalamış.
-ı ödet-mek: Bunu bana ödetemezsiniz. -a parket-mek: Arabayı nereye parkedeceğiz?
-a ödül ver-mek: Bakalım ödülü kime verecekler? -ı parket-mek: Arabayı nasıl parkettin?
-ı ödüllendir-mek: Öğretmen öğrencilerini ödüllendirdi. -ı pekiştir-mek: Bilgilerinizi pekiştirin.
-a ödünç ver-mek: Sana ödünç veremem. -da piknik yap-mak: Nerede piknik yapacağız.
-dan ödünç al-mak: Murat'tan ödünç para aldım. -ı pislet-mek: Yerleri kim pisletti?
-a öfkelen-mek: Müdür Bey bu duruma çok öfkelendi. -a pişman ol-mak: Buna çok pişmanım.
-dan öğren-mek: Bunu kimden öğrendin? -dan pişman ol-mak: Bu yaptığından pişman mısın?
-ı öğren-mek: Yavaş yavaş işi öğreniyoruz. -ı pişman et-mek: Beni pişman ettiniz.
-a öğret-mek: Size yeni bir şey öğreteceğim. -ı planla-mak: Herşeyi planladık.
-da öğret-mek: Bunu okulda mı öğrettiler? -a postala-mak: Hangi adrese postaladınız?
-ı öğret-mek: Bu grameri öğreteceğim. -ı postala-mak: Mektupları postaladınız mı?
-ı ölç-mek: Şu duvarı ölçer misin? -ı programla-mak: Makineyi programladınız mı?
-a öncü ol-mak: Bu işe ben öncü oldum. -ı prova et-mek: Elbiseyi prova edeceğim.
-ı önemse-mek: Bizi hiç önemsemiyorlar. -a puan ver-mek: Ona kaç puan verdin?
-ı öp-mek: Kapıdan çıkarken kızımı öptüm. -ı pişir-mek: Yemeği sen mi pişirdin?

10
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-R- -ı san-mak: Sen bunu doğru mu sanıyorsun?

-ı rahatlat-mak: Sözleriniz beni gerçekten rahatlattı. -a sap-mak: Buradan sağa sapın lütfen.
-ı rahatsız et-mek: Lütfen bizi rahatsız etmeyin! -ı saptır-mak: Lütfen konuyu saptırma!
-a rakip ol-mak: Ona kim rakip olabilir ki? -a sarıl-mak: Kızıma sarıldım.
-a randevu ver-mek: Ona randevu verme! -dan satın al-mak: Kimden (satın) aldınız?
-dan randevu al-mak: Müdürden randevu alacağım. -ı satın al-mak: Bunu siz mi aldınız?
-a rastla-mak: Dün Ahmet’e rastladım. -a sat-mak: Arabayı kime sattın?
…ile rastlaş-mak: Yolda onlarla rastlaştık. -ı sat-mak: Arabayı sattım.
-ı reddet-mek: Bu işi yapmayı reddediyorum. …ile savaş-mak: Herkes birbiriyle savaşıyor.
-ı renklendir-mek: O, partiyi renklendirdi. -ı savun-mak: Kendini savunmalısın.
-a resim yap-mak: Resmi duvara değil, defterine yap! -a saygı göster-
Büyüklerine saygı göstermelisin.
-a rica et-mek: Mehmet'e rica et, o sana yardım eder. mek:
-dan rica et-mek: Sizden bunu rica ediyorum. -ı sayıkla-mak: Rüyasında seni sayıklıyor.
-ı say-mak: Parayı saymadan alma!
-a sebep ol-mak: Buna sen sebep oldun.
-S- -dan seç-mek: Şunlardan seç!
-a sabret-mek: Zorluklara sabretmek lazım. -ı seç-mek: Hangisini seçtin?
-ı sabunla-mak: Ellerini sabunladın mı? -a selam söyle-mek: Eşinize selam söyleyin.
-a sadık ol-mak: Eşine sadık bir insan. -a selam ver-mek: Kime selam verdin?
-ı sağla-mak: Öncelikle parayı sağlamalıyız. -ı selamla-mak: Çocuk öğretmenini selamladı.
-ı sakinleştir-mek: Bu ilaç onu sakinleştirir. -ı sergile-mek: Resimlerini nerede sergileyeceksin?
-a sakla-mak: Nereye sakladın? -a sevgi göster-mek: Çocuğunuza sevgi göstermelisiniz.
-dan sakla-mak: Gerçeği bizden saklama! -ı sevindir-mek: Bu beni çok sevindirdi
-ı sakla-mak: Kitabı mı sakladın? -a sevin-mek: Buna çok sevindim.
-a saldır-mak: Üç kişi birden bana saldırdı. -ı sev-mek: Seni seviyorum.

11
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-ı sez-mek: Bunu sezemedik. -a söyle-mek: Hiç kimseye söyleme!

-a sığın-mak: Mülteciler nereye sığınmışlar? -ı söyle-mek: Bunu kim söyledi?
-dan sıkıl-mak: Bu işten iyice sıkıldım. -a söz ver-mek: Sana söz veriyorum.
-ı sık-mak: Bu iş onları sıkıyor. -a sözet-mek: Bana hiç sözetmedi.
-ı sınıflandır-mak: Hepsini ayrı ayrı sınıflandırdık. -dan sözet-mek: Niçin bundan söz etmediniz?
-ı sınırdışı et-mek: Polis onları sınırdışı etmiş. …ile sözlen-mek: Mahir, Feride’yle sözlenmiş.
-ı sırala-mak: Şunları güzelce sırala! -a su ver-mek: Bana bir bardak su verir misin?
-ı sil-mek: Yerleri sileceğim. -ı suçla-mak: Lütfen beni suçlama!
-ı sinirlendir-mek: Müdürü çok sinirlendirdiler. -ı sula-mak: Bahçeyi sulayacağım.
-a sinirlen-mek: Bana mı sinirlendiniz? -ı sustur-mak: Öğretmen çocukları susturamadı.
…ile sözleş-mek: Onunla sözleştik, saat dörtte buluşacağız. -ı süpür-mek: Evi süpürdün mü?
…ile sohbet et-mek: Onunla biraz sohbet ettik. -a sür-mek: Ellerine krem sürdün mü?
-ı sok-mak: Kolumu arı soktu. -ı sür-mek: Şu kremi omzuma sürer misin?
-ı solla-mak: Şu arabayı solla! Çok yavaş gidiyor. -ı süsle-mek: Salonu süslemişler.
-ı somutlaş-tır-mak: Bu işi somutlaştıralım. -Ş-
-ı sonuçlandır-mak: Bu işi ne zaman sonuçlandıracaksınız? -a şaka yap-mak: Lütfen bana böyle şaka yapma!
-a sor-mak: Kime sorayım? …ile şakalaş-mak: Birbirleriyle şakalaşıyorlar.
-dan sor-mak: Sen buraları benden sor! a şaşır-mak: Bu işe hepimiz çok şaşırdık.
-ı sor-mak: Telefon numarasını sordun mu? -ı şaşırt-mak: Beni çok şaşırttınız.
…ile sor-mak: Hiç gitme! Telefonla sor! -a şaş-mak: Ben bu işe şaştım.
-dan sorumlu ol-mak: Bu işten sen sorumlusun. -a şikayet et-mek: Kime şikayet edeceksin ki?
-ı soruştur-mak: Polis olayı soruşturuyor. -ı şikayet et-mek: Beni şikayet etmişler.
-ı soy-mak: Dün şu köşedeki bankayı soymuşlar. -dan şüphelen-mek: Benden mi şüpheleniyorlar?
-ı soy-mak: Patatesleri soyayım mı?
-ı söndür-mek: Yangını söndürdüler.

12
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-T- -ı taşı-mak: Bunu yukarıya mı taşıyacaksın?

-ı tabettir-mek: Fotoğrafları tabettireceğim. -a taşın-mak: Buraya yeni taşındık.
-a tahammül et-mek: Buna tahammül edemem. -dan taşın-mak: Buradan taşınacağız.
-ı tahlil et-mek: Olayları iyi tahlil etmelisin! -a taşıt-mak: Bunu oraya kadar hamala taşıtın.
-ı tahmin et-mek: Ben bunu tahmin ediyorum. -ı taşıt-mak: Bunu taşıtacağız.
-ı tahrik et-mek: Onu tahrik etmeyin! -ı tat-mak Şunu bir tat!
-da tahsil yap-mak: Tahsilinizi nerede yaptınız? -ı tatmin et-mek: Bu iş onları tatmin etmez.
-ı tahsil et-mek: Parayı tahsil ettiniz mi? -a tavsiye et-mek: Bana ne tavsiye edersiniz?
-ı takdim et-mek: Ahmet Beyi takdim edeyim. -dan tavsiye al-mak: Kimden tavsiye aldın?
-ı tak-mak: Gümüş küpelerini taktı. -ı tavsiye et-mek: Bunu hiç tavsiye etmem.
-a tak-mak: Bunu nereye takacaksın? -ı tazele-mek: Çayınızı tazeleyeyim mi?
-ı tamir ettir-mek: Bunu kime tamir ettirdin? -U-
-ı tamir-et-mek: Bunu ben tamir ettim. -a uğra-mak: Markete uğrayalım mı?
-ı tanı-mak: O adamı tanımıyorum …ile uğraş-mak: Bu işle çok uğraşıyorsunuz?
-ı tanımla-mak: Bunu tanımlayabilir misin? -a ulaş-mak: Hedefe ulaşmak zor.
…ile tanış-mak: Hasan Bey'le tanıştınız mı? -dan um-mak: Galiba senden bir şey umuyor.
-ı tanıt-mak: Kendinizi tanıtın lütfen! -ı umursa-mak: Beni hiç umursamıyor.
-ı tara-mak: Saçlarını güzelce tara! -dan umutlan-mak: Bu işten hiç umutlanma!
-ı tara-mak: Şunu tarayıcıda tarayalım. -ı unut-mak: Sakın beni unutma!
-ı tartış-mak: Neyi tartışıyorsunuz? -a unuttur-mak: Bunu bana unutturma!
…ile tartış-mak: Kiminle tartıştınız? -dan usan-mak: Bu işten usandım.
-ı tart-mak: Elmaları tartar mısın? -ı utandır-mak: Beni utandırıyorsunuz.
-ı tasarla-mak: Biz bunu tasarladık. -dan utan-mak: Kendimden utanıyorum.
-ı tasvip et-mek: Ben bunu tasvip etmiyorum. -ı uyandır-mak: Beni sekizde uyandır lütfen.
-a taşı-mak: Nereye taşıyalım? -ı uyar-mak: Seni daha önce uyarmıştım.

13
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-ı uygula-mak: Yeni kuralları uygulayacağız. -ı ver-mek: Bunu vereyim mi?

-a uy-mak: Bu elbise bana uymaz. -ı vurgula-mak: Bunu iyice vurgulayın.
-da uyu-mak: Odasında uyuyor. -a vur-mak: Duvara vurma!
…ile uyu-mak: Çocuk oyuncağı ile uyumuş. -ı vur-mak: O adamı kim vurmuş?
-ı uyut-mak: Çocuğu uyuttun mu?
-a uzak ol-mak: Buraya çok uzak. -Y-
-dan uzak ol-mak: Buradan çok uzak mı? -a yabancı ol-mak: Biz buraya yabancıyız.
-ı uzat-mak: Tatilimi bir hafta uzattım. -a yabancılaş-mak: Birbirlerine yabancılaştılar.
-Ü- -a yağmur yağ-
Buraya yağmur yağıyor.
-a üye ol-mak: Bu kulübe üye olacağız. mak:
-ı ümit et-mek: Bunu ümidediyoruz. -ı yakala-mak: Beni yakalayamazsın.
-ı üret-mek: Bunu hangi firma üretiyor? -a yakınlaş-mak: Birbirimize yakınlaşıyoruz.
-da ütü yap-mak: Salonda ütü yapıyor. -a yakış-mak: Bu sana yakışıyor.
-ı ütüle-mek: Gömleği ütüledin mi? -a yaklaş-mak: Biraz buraya yaklaş.
-ı üz-mek: Lütfen beni üzme! -ı yak-mak: Evi yakmışlar.
-a üzül-mek: Lütfen buna fazla üzülme! -a yalan söyle-mek: Bana yalan söyleme!
-a yalvar-mak: Bana hiç yalvarma!
-V- -a yanaş-mak: Saga doğru yanaşın lütfen.
-a var-mak: Nihayet eve varabildik. -ı yapıştır-mak: Şunu iyice yapıştır!
-da var-mak: Saat kaçta vardınız? -a yap-mak: Bunu bana yapamazsın.
-dan vazgeç-mek: Bu işten vazgeçtik. -dan yap-mak: Bunu kağıttan mı yaptın?
-a veda et-mek: İstanbul'a veda etti. -ı yap-mak: Bunu kim yaptı?
…ile vedalaş-mak: Onunla vedalaştik. -ı yarala-mak: Kuşun kanadını yaralamışlar.
-a ver-mek: Bunu kime vereyim? -ı yarat-mak: Bizi Allah yarattı.
-dan ver-mek: Hangisinden vereceksin? -a yardım et-mek: Onlara yardım etmeliyiz.

14
 Süleyman Demirel Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Fiil-Tamlayıcı İlişkisi/Okt. Ahmet AKGÜL

-a yardımcı ol-mak: Size nasıl yardımcı olabilirim. -ı yolcu et-mek: Onları yolcu ettik.
-ı yargıla-mak: Suçluyu ne zaman yargılayacaklar? -a yönel-mek: Gemi Üsküdar'a yöneldi.
…ile yarış-mak: Kiminle yarışacaksın? -ı yönet-mek: Bu projeyi kim yönetiyor?
-a yasak ol-mak: Burası size yasak!
-a yasakla-mak: Bunu çocuklara yasakladım.
-da yaşa-mak: Nerede yaşıyorlar?
-ı yaşa-mak: Hayatımı yaşayamadım.
-a yat-mak: Hadi yatağına yat!
-da yat-mak: Nerede yatacaksın?
-a yazdır-mak: Bunu sekreterime yazdırdım.
…ile yazış-mak: Onlarla sık sık yazışıyoruz.
-dan yaz-mak: Bunu nereden yazdın?
-ı yaz-mak: Mektupları yazdın mı?
-a yaz-mak: Defterine yaz!
-a yelten-mek: Sakın buna yeltenmeyin!
-da yemek ye-mek: Nerede yemek yediniz?
-ı ye-mek: Hangisini sen yedin?
-a yenil-mek: Kime yenildin?
-ı yen-mek: Onu yendin mi?
-a yetiş-mek: Uçağa yetişemedim.
-a yet-mek: Bu para bana yetmez.
-ı yıka-mak: Ellerini yıkadın mı?
-ı yık-mak: Eski evleri yıkıyorlar.
-da yok ol-mak: Burada kimse yok.
-dan yok ol-mak: Birden ortadan yokoldu.

15