Professional Documents
Culture Documents
Nhà ThuốC ĐứC TíN: TrườNg ĐạI HọC NguyễN TấT ThàNh
Nhà ThuốC ĐứC TíN: TrườNg ĐạI HọC NguyễN TấT ThàNh
KHOA DƯỢC
ii
LỜI CẢM ƠN
Thời gian được học và thực tập tuy không dài, nhưng em đã cơ bản nắm được
kiến thức, quy trình.. về Dược.Để có được điều này là nhờ sự tận tình truyền thụ kiến
thức, kinh nghiệm từ thầy cô bộ môn Dược đến với chúng em. Để có được những bứoc
đi chập chứng, bỡ ngỡ đầu tiên khi thực hành tại cái quầy thuốc, em không quên tấm
chân tình của Các anh chị đi truớc, của chủ nhà thuốc đã tin yêu tạo điều kiện thuận lợi
cho em đến đây thực tập.
Câu nói từ nghìn xưa “ Không thầy đố mày làm nên" luôn luôn đúng.
Một lần nữa để em có được những buớc đi vững tin như ngày hôm nay, xin tri
ân tất cả quý Thầy Cô đã hứớng dẫn cùng các anh chị nơi quầy thuốc và Chủ Nhà thuốc.
Xin cảm ơn tất cả, và em xin hứa sẽ cố gắng xứng đáng với niềm tin yêu ấy.
iii
NHẬN XÉT CỦA CƠ SỞ THỰC TẬP
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................
v
MỤC LỤC
PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... iii
NHẬN XÉT CỦA CƠ SỞ THỰC TẬP .........................................................................iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ............................................................ v
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... viii
DANH MỤC BẢNG .......................................................................................................x
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................................xi
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN ĐƠN VỊ THỰC TẬP ....................................................12
1.1 TÊN ĐƠN VỊ VÀ ĐỊA CHỈ ĐƠN VỊ THỰC TẬP.............................................12
1.2 NHIỆM VỤ VÀ QUY MÔ TỔ CHỨC ............................................................... 12
1.2.1 Nhiệm vụ : .....................................................................................................12
1.2.2 Quy mô tổ chức: ............................................................................................ 12
1.2.3 Giấy phép kinh doanh: ...................................................................................12
1.3 NHẬN XÉT CHUNG VỀ CÁCH TỔ CHỨC VÀ VẬN HÀNH HOẠT ĐỘNG
CỦA NHÀ THUỐC ...................................................................................................17
CHƯƠNG 2 : NỘI DUNG THỰC TẬP .......................................................................19
2.1 TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA NHÀ THUỐC .................................................19
2.1.1 Nhận xét chung về quy mô hoạt động, loại hình kinh doanh, phạm vi hoạt
động: ....................................................................................................................... 19
2.1.2 Hoạt động chủ yếu của nhà thuốc: .................................................................19
2.1.3 Tổ chức nhân sự ............................................................................................. 20
2.1.4 Cách bố trí và trưng bày trong nhà thuốc ...................................................... 20
2.2 VIỆC SẮP XẾP, PHÂN LOẠI VÀ BẢO QUẢN TẠI NHÀ THUỐC ...............21
2.2.1 Mô tả và nhận xét về việc sắp xếp, phân loại thuốc ở nhà thuốc ..................21
2.2.2 Trình bày được cách thức cách thức theo dõi số lượng, chất lượng thuốc, bảo
quản, FEFO-FIFO, vai trò và hiệu quả của phần mền quản lý nhà thuốc. .............22
2.2.3 Nêu danh mục các nhóm thuốc kinh doanh tại nhà thuốc. ............................ 28
2.2.4. Một số hình ảnh thuốc có ở Nhà Thuốc : ..................................................... 37
2.3 VIỆC THỰC HIỆN GPP TẠI NHÀ THUỐC ..................................................... 54
vi
2.3.1 So sánh, nhận xét những nội dung nhà thuốc đã thực hiện được so với bảng
kiểm GPP của Bộ Y Tế ........................................................................................... 54
2.3.2 Liệt kê: ...........................................................................................................59
2.4 TÌNH HÌNH XUẤT/NHẬP THUỐC ..................................................................64
2.4.1 Mô tả được cách tổ chức nhập thuốc: ............................................................ 64
2.4.2 Nhận xét : .......................................................................................................65
2.5 THÔNG TIN GIỚI THIỆU THUỐC VÀ HUỚNG DẪN SỬ DỤNG THUỐC: 67
2.5.1 Những quy định chung ..................................................................................67
2.5.2 Thông tin, quảng cáo thuốc ...........................................................................67
2.5.3 Mô tả việc hướng dẫn hoặc tư vấn sử dụng thuốc cho khách hàng. ..............69
2.5.4 Phân tích các đơn thuốc .................................................................................71
CHƯƠNG 3 : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................... 82
3.1 KẾT LUẬN: .........................................................................................................82
3.2 KIẾN NGHỊ: ........................................................................................................82
vii
DANH MỤC HÌNH
Hình 1: Giấy Chứng Nhận Đủ Điều Kiện Kinh Doanh Thuốc. ....................................13
Hình 2: Giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh .......................................................... 14
Hình 3: Giấy đạt chuẩn GPP ......................................................................................... 15
Hình 4: Chứng chỉ hành nghề dược ...............................................................................16
Hình 5: Sơ đồ nhà thuốc ................................................................................................ 18
Hình 6: Cephalexin 250mg ............................................................................................ 37
Hình 7: Amoxicillin .......................................................................................................37
Hình 8: Mecefix -B.E ....................................................................................................37
Hình 9: Lincomycin 500mg........................................................................................... 38
Hình 10: Erythromycin .................................................................................................38
Hình 11: Mobic 7.5mg ..................................................................................................38
Hình 12: Cocilone ..........................................................................................................38
Hình 13: Bividon ...........................................................................................................39
Hình 14: Voltaren ..........................................................................................................39
Hình 15: Melosafe - 7.5 .................................................................................................39
Hình 16: Miaryl .............................................................................................................40
Hình 17: Glucophage .....................................................................................................40
Hình 18: Lipistard ..........................................................................................................40
Hình 19: Glucobay 50 ...................................................................................................41
Hình 20: Captopril STADA 25mg ................................................................................41
Hình 21: Domitral 2.5mg .............................................................................................. 41
Hình 22: Zestril ..............................................................................................................42
Hình 23: Coversyl ..........................................................................................................42
Hình 24: Vasranta ..........................................................................................................42
Hình 25: Acetylcystein ..................................................................................................43
Hình 26: Eugica fort ......................................................................................................43
Hình 27: Amroxol Capsule ............................................................................................ 43
Hình 28: Bromhexin 4mg .............................................................................................. 44
Hình 29: Flixonase aqueous nasal spray .......................................................................44
Hình 30: Montiget .........................................................................................................44
Hình 31: Theophylin......................................................................................................45
Hình 32: Kremil - S .......................................................................................................45
Hình 33: Omicap - 20 ....................................................................................................45
Hình 34: Antacil ............................................................................................................46
Hình 35: Lansoprazol STADA ...................................................................................... 46
Hình 36: Maalox ............................................................................................................46
Hình 37: Oresol .............................................................................................................46
Hình 38: Hamett ............................................................................................................47
Hình 39: Smecta ............................................................................................................47
Hình 40: Sorbitol Delalande .......................................................................................... 47
Hình 41: BisacodylDHG ............................................................................................... 47
viii
Hình 42: Tylenol ............................................................................................................48
Hình 43: Panadol ...........................................................................................................48
Hình 44: Effemax ..........................................................................................................48
Hình 45: Hapacol ...........................................................................................................48
Hình 46: Post - Captoc F ............................................................................................... 49
Hình 47: AnNa...............................................................................................................49
Hình 48: Newlevo ..........................................................................................................49
Hình 49: Meopristone ....................................................................................................50
Hình 50: Marvelon.........................................................................................................50
Hình 51: Daktarin ..........................................................................................................50
Hình 52: Kedermfa ........................................................................................................50
Hình 53: Sihiron ............................................................................................................50
Hình 54: Gensonmax .....................................................................................................51
Hình 55: Dibetalic .........................................................................................................51
Hình 56: Thuốc hen P/H ................................................................................................ 51
Hình 57: Hoạt huyết dưỡng não ....................................................................................51
Hình 58: Kim tiền thảo ..................................................................................................52
Hình 59: Bổ phế Nam Hà chỉ khái lộ ............................................................................52
Hình 60: Băng keo cá nhân ........................................................................................... 53
Hình 61: Băng vải ..........................................................................................................53
Hình 62: Oxy già ...........................................................................................................53
ix
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1: β- LACTAM ....................................................................................................29
Bảng 2: Thuốc nhóm Macrolid...................................................................................... 29
Bảng 3: Thuốc nhóm Quinolon ..................................................................................... 29
Bảng 4: Thuốc nhóm Tetracyclin ..................................................................................30
Bảng 5: Thuốc chống Parkinson....................................................................................30
Bảng 6: Thuốc chống thiếu máu ....................................................................................30
Bảng 7: Thuốc tác dụng lên quá trình đông máu .......................................................... 30
Bảng 8: Thuốc chống đau thắt ngực ..............................................................................31
Bảng 9: Thuốc chống loạn nhịp..................................................................................... 31
Bảng 10: Thuốc trị tăng huyết áp ..................................................................................31
Bảng 11:Thuốc hạ lipid máu ......................................................................................... 31
Bảng 12: Thuốc lợi tiểu .................................................................................................32
Bảng 13: Thuốc đường tiêu hóa ....................................................................................32
Bảng 14: Thuốc điều trị tiêu chảy .................................................................................32
Bảng 15: Thuốc trị táo bón ............................................................................................ 32
Bảng 16: Thuốc hạ đường huyết ...................................................................................33
Bảng 17: Hormon tuyến giáp, cận giáp và thuốc kháng giáp........................................33
Bảng 18: Thuốc chữa hen và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính ........................................33
Bảng 19: Thuốc chữa ho ................................................................................................ 34
Bảng 20: Thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm không steroid ......................................34
Bảng 21: Thuốc chữa đau nửa đầu ................................................................................34
Bảng 22: Nhóm kháng Histamin H1 thế hệ 1 ............................................................... 35
Bảng 23: Nhóm kháng Histamin H1 thế hệ 2 ............................................................... 35
Bảng 24: Nhóm kháng nấm ........................................................................................... 35
Bảng 25: Nhóm thuốc nội tiết ....................................................................................... 36
Bảng 26: Nhóm Vitamin ............................................................................................... 36
x
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
GPP: Thực hành tốt nhà thuốc (Good Pharmacy Practice)
FIFO: Nhập trước xuất trước (First In First Out)
FEFO: Hết hạn trước xuât trước (First Expired First Out)
SOP: Quy trình thao tác chuẩn (Standard Operating Procedure)
BYT: Bộ Y TẾ
xi
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN ĐƠN VỊ THỰC TẬP
- Hướng dẫn, giải thích, cung cấp thông tin và lời khuyên đúng đắn về cách dùng
thuốc cho người mua hoặc bệnh nhân và có các tư vấn cần thiết nhằm đảm bảo sử
dụng thuốc hợp lý, an toàn và hiệu quả;
- Đảm bảo cung ứng đủ số lượng thuốc, chất lượng, gía hợp lý cho người sử dụng
thuốc
- Theo dõi việc bán lẻ thuốc theo đơn và không theo đơn, nhu cầu điều trị bệnh và
các nhu cầu khác.
- Bảo quản thuốc theo đúng nguyên tắc thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP), và thực
hành tốt nhà thuốc (GPP).
xii
Giấy Chứng Nhận Đủ Điều Kiện Kinh Doanh Thuốc.
13
Giấy chứng nhận đăng kí hộ kinh doanh
14
Giấy đạt chuẩn GPP
15
*Chứng chỉ hành nghề dược:
16
1.3 NHẬN XÉT CHUNG VỀ CÁCH TỔ CHỨC VÀ VẬN HÀNH HOẠT ĐỘNG
CỦA NHÀ THUỐC
- Nhà thuốc có địa điểm cố định, bố trí ở nơi cao ráo, thoáng mát, an toàn, cách xa
nguồn ô nhiễm
- Xây dựng chắc chắn, tường và nền nhà phải dễ làm vệ sinh, đủ ánh sáng nhưng
không để thuốc bị tác động trực tiếp của ánh sáng mặt trời.
- Diện tích phù hợp với quy mô kinh doanh: 36m2
- Có nội quy nhà thuốc và bảng giá theo quy định
- Có khu vực để trưng bày, bảo quản thuốc và khu vực để người mua thuốc tiếp xúc
và trao đổi thông tin về việc sử dụng thuốc với người bán, có khu vực rửa tay
- Tủ thuốc chắc chắn, trơn nhẵn, dễ vệ sinh, thuận tiện cho bày bán, bảo quản thuốc,
có cân sức khỏe
- Thuốc được sắp xếp theo nhóm tác dụng dược lý, các thuốc kê đơn nếu được bày
bán và bảo quản tại khu vực riêng có ghi rõ “Thuốc kê đơn”,việc sắp xếp đảm bảo
sự thuận lợi, tránh gây nhầm lẫn.
- Các loại mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dụng cụ y tế có các khu riêng biệt.
- Người phụ trách chuyên môn có bằng tốt nghiệp đại học ngành Dược, có Chứng
chỉ hành nghề dược theo quy định hiện hành
- Có tài liệu hoặc có phương tiện tra cứu các tài liệu hướng dẫn sử dụng thuốc cập
nhật, các quy chế dược hiện hành, các thông báo có liên quan của cơ quan quản lý
dược để người bán lẻ có thể tra cứu và sử dụng khi cần.
- Nhà thuốc có nguồn nhân lực thích hợp để đáp ứng quy mô hoạt động.
17
SƠ ĐỒ NHÀ THUỐC
18
CHƯƠNG 2 : NỘI DUNG THỰC TẬP
2.1.1 Nhận xét chung về quy mô hoạt động, loại hình kinh doanh, phạm vi hoạt
động:
Kinh doanh theo loại hình Nhà thuốc và thực hiện theo hình thức là bán lẻ thuốc
*Nhà thuốc:
*Quầy thuốc:
- Do Dược sĩ Đại học hoặc Dược sĩ Trung học đứng tên phụ trách
- Phạm vi hoạt động của Quầy thuốc là được bán lẻ thuốc thành phẩm
Các hoạt động kinh doanh về thuốc đều được lưu giữ, ghi chép trong hồ sơ, sổ
sách đầy đủ bao gồm các vấn đề về bảo quản, theo dõi số lô, hạn dùng của thuốc và các
vấn đề khác có liên quan như sổ nhập thuốc, hóa đơn chứng từ mua thuốc... các loại
thuốc được ghi chép trong sổ có các kí hiệu riêng để dễ phân biệt và kiểm tra khi xuất
nhập.
*Mua thuốc:
- Nguồn thuốc được mua tại các cơ sở kinh doanh thuốc hợp pháp.
- Có hồ sơ theo dõi, lựa chọn các nhà cung cấp có uy tín, đảm bảo chất lượng thuốc
trong quá trình kinh doanh;
- Chỉ mua các thuốc được phép lưu hành (thuốc có số đăng ký hoặc thuốc chưa có
số đăng ký được phép nhập khẩu). Thuốc mua còn nguyên vẹn và có đầy đủ bao
gói của nhà sản xuất, nhãn đúng quy định theo quy chế hiện hành. Có đủ hóa đơn,
chứng từ hợp lệ của thuốc mua về;
- Khi nhập thuốc, người bán lẻ kiểm tra hạn dùng, kiểm tra các thông tin trên nhãn
thuốc theo quy chế ghi nhãn, kiểm tra chất lượng (bằng cảm quan, nhất là với các
thuốc dễ có biến đổi chất lượng) và có kiểm soát trong suốt quá trình bảo quản;
19
*Bán thuốc:
- Thuốc được niêm yết giá thuốc đúng quy định và không bán cao hơn giá niêm yết.
- Người bán lẻ tư vấn cho người mua về lựa chọn thuốc, cách dùng thuốc, hướng
dẫn cách sử dụng thuốc
- Khi bán các thuốc theo đơn phải có sự tham gia trực tiếp người bán lẻ có trình độ
chuyên môn phù hợp và tuân thủ theo các quy định, quy chế hiện hành của Bộ Y
tế về bán thuốc kê đơn.
- Không được tiến hành các hoạt động thông tin, quảng cáo thuốc tại nơi bán thuốc
trái với quy định về thông tin quảng cáo thuốc
- Thuốc phải được bảo quản theo yêu cầu ghi trên nhãn thuốc
- Thuốc được sắp xếp theo nhóm tác dụng dược lý
- Sắp xếp thuốc theo từng mặt hàng riêng biệt: Dược phẩm, Thực phẩm chức năng,
Mỹ phẩm, Đông dược, Thiết bị y tế.
20
- Theo yêu cầu bảo quản đặc biệt đối với một số loại thuốc:
✓ Thuốc bảo quản ở điều kiện bình thường.
✓ Thuốc cần bảo quản ở điều kiện đặc biệt: Cần bảo quản ở nhiệt độ đặc
biệt; cần tránh ánh sáng; hàng dễ bay hơi; có mùi; dễ phân hủy ....
- Theo yêu cầu của các qui chế, qui định chuyên môn hiện hành:
- Hàng chờ xử lý: Xếp vào khu vực riêng, có nhãn “Hàng chờ xử lý”.
- Theo nhóm tác dụng dược lý, hãng sản xuất; dạng thuốc…
- Sắp xếp đảm bảo: Dễ tìm, dễ lấy, dễ thấy, dễ kiểm tra:
✓ Gọn gàng, ngay ngắn, có thẩm mỹ, không xếp lẫn lộn giữa các mặt hàng…
✓ Nhãn hàng (Chữ, số, hình ảnh…) trên các bao bì: Quay ra ngoài, thuận
chiều nhìn của khách hàng.
- Sắp xếp theo nguyên tắc FEFO và FIFO
- Chống đổ vỡ hàng:
✓ Hàng nặng để dưới, nhẹ để trên.
✓ Các mặt hàng dễ vỡ như chai, lọ, ống tiêm truyền…để ở trong, không xếp
chồng lên nhau.
*Sắp xếp các tài liệu, văn phòng phẩm, tư trang.
- Các sổ, sách, giấy tờ, tài liệu tham khảo chuyên môn:
✓ Được phân loại, bảo quản cẩn thận, ghi nhãn.
✓ Sắp xếp trên ngăn tủ riêng.
- Các tờ quảng cáo, giới thiệu thuốc (Có phiếu tiếp nhận công văn cho phép quảng
cáo) được sắp xếp gọn gàng, để đúng nơi quy định.
- Văn phòng phẩm, dụng cụ phục vụ cho bán hàng, vệ sinh, tư trang sắp xếp gọn
gàng, để đúng nơi quy định.
- Tư trang: Không để trong khu vực quầy thuốc.
2.2 VIỆC SẮP XẾP, PHÂN LOẠI VÀ BẢO QUẢN TẠI NHÀ THUỐC
2.2.1 Mô tả và nhận xét về việc sắp xếp, phân loại thuốc ở nhà thuốc
- Các loại thuốc trong nhà thuốc được sắp xếp trên kệ, tủ, cách tường, cách trần nhà
một cách ngăn nắp, hợp lý, theo các nguyên tắc chung
- Đảm bảo sắp xếp theo thứ tự hạn dùng, thời gian sản xuất, hoặc lô sản xuất (
nguyên tắc FIFO, FEFO)
21
- Có sự phân loại thuốc một cách rõ ràng, chính xác, hợp lý, đảm bảo cho hoạt động
của nhà thuốc.
✓ Thuốc được sắp xếp theo nhóm tác dụng dược lý: Nhóm Tim Mạch và Huyết Áp,
nhóm Đường Huyết, nhóm Tiêu Hoá Đường Ruột, nhóm Vitamin và Bổ Dưỡng,
Nhóm Thần Kinh và Tuần Hoàn Não,...
✓ Các thuốc chung nhóm được sắp xếp cùng ngăn tủ, cùng tầng, ghi rõ tên nhóm
tác dụng dược lý
2.2.2 Trình bày được cách thức cách thức theo dõi số lượng, chất lượng thuốc,
bảo quản, FEFO-FIFO, vai trò và hiệu quả của phần mền quản lý nhà thuốc.
- Có sổ sách hoặc máy tính để quản lý việc nhập, xuất, tồn trữ, theo dõi số lô, hạn
dùng, nguồn gốc của thuốc và các thông tin khác có liên quan, bao gồm:
✓ Thông tin thuốc: Tên thuốc, số Giấy phép lưu hành/Số Giấy phép nhập khẩu, số
lô, hạn dùng, nhà sản xuất, nhà nhập khẩu, điều kiện bảo quản.
✓ Nguồn gốc thuốc:
• Cơ sở cung cấp, ngày tháng mua, số lượng;
• Cơ sở vận chuyển, điều kiện bảo quản trong quá trình vận chuyển;
✓ Số lượng nhập, bán, còn tồn của từng loại thuốc;
✓ Đối với thuốc kê đơn phải thêm số hiệu đơn thuốc, người kê đơn và cơ sở hành
nghề.
22
* Nguyên tắc:
- Thuốc trước khi nhập về nhà thuốc (Gồm mua và hàng trả về): Phải được kiểm
soát 100%, tránh nhập hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc,
xuất xứ.
- Thuốc lưu tại nhà thuốc: Định kỳ kiểm soát tối thiểu 1 lần/ quý. Tránh để có hàng
bị biến đổi chất lượng, hết hạn sử dụng.
- Kiểm tra tính hợp pháp, nguồn gốc, xuất xứ của thuốc:
✓ Hóa đơn, chứng từ đầy đủ, hợp pháp theo đúng các quy chế, quy định hiện hành.
✓ Kiểm tra cảm quan chất lượng thuốc:
• Kiểm tra bao bì: Phải còn nguyên vẹn, không móp méo, rách, bẩn.
• Kiểm tra hạn sử dụng, số kiểm soát, ngày sản xuất.
• Kiểm tra sự thống nhất giữa bao bì ngoài và các bao bì bên trong, bao bì
trực tiếp.
• Kiểm tra chất lượng cảm quan và ghi sổ theo dõi.
• So sánh với các mô tả về cảm quan của nhà sản xuất (nếu có).
✓ Nhãn: Đủ, đúng quy chế. Hình ảnh, chữ/ số in trên nhãn rõ ràng, không mờ, nhòe,
tránh hàng giả, hàng nhái.
- Nếu thuốc không đạt yêu cầu:
✓ Phải để ở khu vực riêng, gắn nhãn hàng chờ xử lý.
✓ Khẩn trương báo cho Dược sĩ phụ trách nhà thuốc và bộ phận nhập hàng để kịp
thời trả hoặc đổi cho nhà cung cấp.
- Kiểm tra điều kiện bảo quản của từng loại thuốc :
✓ Kiểm tra về các yêu cầu bảo quản của nhà sản xuất ghi trên nhãn.
✓ Nhập vào dữ liệu máy vi tính những thông tin cần thiết. Đối với thuốc lưu kho:
Ghi “Sổ kiểm soát chất lượng thuốc định kỳ”: Mô tả chất lượng cảm quan chi tiết
các nội dung kiểm soát theo “Hướng dẫn tỉ lệ ghi sổ kiểm soát chất lượng thuốc
định kỳ”.
• Cột “Ghi chú”: Ghi những thông tin cần lưu ý về thuốc, bao gồm cả điều kiện
bảo quản đặc biệt; hoặc khi thuốc có hạn sử dụng ngắn.
23
- Các tủ thuốc được vệ sinh thường xuyên, thuốc được sắp xếp theo nguyên tắc hết
hạn trước xuất trước, đảm bảo theo nguyên tắc FIFO.
- Nhà thuốc được trang bị đầy đủ các phương tiện thiết bị nhằm phục vụ cho việc
đảm bảo việc bảo quản, kiểm soát chất lượng của thuốc.
- Thuốc được sắp xếp theo nhóm tác dụng dược lý, để dễ dàng trong việc bảo quản.
- Bảo quản thuốc theo yêu cầu ghi trên nhãn thuốc.
- Các thuốc kê đơn được bày bán và bảo quản tại khu vực riêng, có ghi chú rõ:
“Thuốc kê đơn” hoặc sắp xếp trong cùng một khu vực cũng nên sắp xếp riêng tránh
gây nhầm lẫn.
- Có nhiệt ẩm kế trong nhà thuốc và được phân công theo dõi thường xuyên.
* Ý nghĩa:
- Hoạt động này thường xuyên được thực hiện tại nhà thuốc.
- Ghi chép lại số lượng, chất lượng của các loại thuốc. Nhằm nâng cao hỗ trợ trong
quá trình hoạt động của nhà thuốc.
- Theo dõi, kiểm tra thường xuyên, bổ sung các loại thuốc đáp ứng kịp thời nhu cầu
của khách hang. Cũng như nắm rõ chất lượng của thuốc tại nhà thuốc để có thể
đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất và đảm bảo sự hoạt động tốt của nhà thuốc.
b) Bảo quản,FEFO-FIFO
*Bảo quản:
- Thuốc phải được bảo quản theo yêu cầu ghi trên nhãn thuốc;
- Thuốc nên được sắp xếp theo nhóm tác dụng dược lý;
- Các thuốc kê đơn nếu được bày bán và bảo quản tại khu vực riêng có ghi rõ “Thuốc
kê đơn” hoặc trong cùng một khu vực phải để riêng các thuốc bán theo đơn. Việc
sắp xếp đảm bảo sự thuận lợi, tránh gây nhầm lẫn.
- Thuốc phải kiểm soát đặc biệt (gây nghiện, hướng tâm thần, và tiền chất) và các
thuốc độc hại, nhạy cảm và/hoặc nguy hiểm khác cũng như các thuốc có nguy cơ
lạm dụng đặc biệt, gây cháy, nổ (như các chất lỏng và chất rắn dễ bắt lửa, dễ cháy
và các loại khí nén) phải được bảo quản ở các khu vực riêng biệt, có các biện pháp
bảo đảm an toàn và an ninh theo đúng quy định của pháp luật tại các văn bản quy
phạm pháp luật liên quan.
24
- Điều kiện bảo quản ở nhiệt độ phòng: nhiệt độ không vượt quá 30°C, độ ẩm không
vượt quá 75%.
- Có đủ thiết bị để bảo quản thuốc tránh được các ảnh hưởng bất lợi của ánh sáng,
nhiệt độ, độ ẩm, sự ô nhiễm, sự xâm nhập của côn trùng, bao gồm:
✓ Tủ, quầy, giá kệ chắc chắn, trơn nhẵn, dễ vệ sinh, thuận tiện cho bày bán, bảo
quản thuốc và đảm bảo thẩm mỹ;
✓ Có đủ ánh sáng để đảm bảo các thao tác, đảm bảo việc kiểm tra các thông tin
trên nhãn thuốc và tránh nhầm lẫn.
✓ Nhiệt kế, ẩm kế để kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm tại cơ sở bán lẻ thuốc. Nhiệt kế,
ẩm kế phải được hiệu chuẩn định kỳ theo quy định.
✓ Có tủ lạnh hoặc phương tiện bảo quản lạnh phù hợp với các thuốc có yêu cầu
bảo quản mát (8-15° C), bảo quản lạnh (2-8° C).
- Cách thức sắp xếp thuốc:
Yêu cầu bảo quản Cách thức sắp xếp
Nhiệt độ 2-150C Ngăn mát tủ lạnh
Tránh ánh sang Để trong chỗ tối
Dễ bay hơi, dễ mốc mọt, dễ phân huỷ Để nơi thoáng, mát
Dễ cháy, có mùi Để tách riêng, tránh xa nguồn nhiệt, nguồn
điện và các mặt hàng khác
*FEFO-FIFO:
- FEFO: Hàng có hạn dùng còn lại ngắn hơn xếp ra ngoài, hạn dùng dài hơn xếp vào
trong.
- FIFO: Hàng sản xuất trước xuất trước, lô nhập trước xuất trước…
- Khi bán lẻ: Bán hết hộp đã mở trước, mở hộp nguyên sau: Tránh tình trạng mở
nhiều hộp thuốc một lúc.
- Đồng thời cũng cần quan sát, kiểm tra thuốc tại nhà thuốc và ưu tiên thực hiện
nguyên tắc: “ Hết hạn trước, xuất trước”.
25
- Công việc này luôn được thực hiện thường xuyên, ghi chép vào sổ. Bố trí các thuốc
cận hạn dùng dễ lấy, xuất trước.
c) Vai trò và hiệu quả của phần mềm quản lý nhà thuốc
- Cửa hàng thuốc là một loại hình kinh doanh dược phẩm rất đặc thù, và cần phải
thực sự cẩn trọng trong mọi khâu từ quản lý thuốc đến việc xuất khám, kê đơn, cấp
thuốc lại cho khách hàng… tất cả các khâu đều không được sai sót. Tuy nhiên, với
hàng nghìn loại thuốc khác nhau, làm sao để biết là trong kho còn loại nào hết loại
nào, hạn sử dụng của mỗi loại như thế nào? Rất khó để quản lý chặt chẽ các vấn
đề này nếu như không có phần mềm quản lý cửa hàng thuốc.
- Nhà thuốc được trang bị phần mềm quản lý thuốc tốt giúp kiểm kê thuốc xuất -
nhập một cách chính xác và hiệu quả. Bên cạnh đó, phần mềm quản lý thuốc tốt.
- Còn giúp cho người quản lý biết được lượng thuốc sắp hết hạn để kịp thời tiêu thụ
trước hoặc xử lý.
- Phần mềm quản lý nhà thuốc GPP áp dụng theo nguyên tắc “Thực hành tốt nhà
thuốc” (GPP) của Bộ Y Tế, hỗ trợ quản lý nhà thuốc đạt chuẩn GPP.
- Phần mềm quản lý nhà thuốc phù hợp cho mọi loại hình nhà thuốc GPP, hiệu thuốc
GPP, từ nhà thuốc nhỏ đến chuỗi nhà thuốc đáp ứng đầy đủ nguyên tắc, hỗ trợ
quản lý, bán bàng bằng mã vạch giúp kiểm soát tình hình hoạt động kinh doanh
của nhà thuốc GPP chính xác, nhanh chóng và dễ dàng.
- Chức năng quản lý cho các nhà thuốc từ khâu nhập hàng, in tem mã vạch, bán
hàng, theo dõi doanh số bán hàng, theo dõi quỹ tiền mặt tại quầy, in hóa đơn, theo
dõi tồn kho và cảnh báo lượng hàng tồn, cảnh báo hạn sử dụng, kiểm kê kho hàng
hóa,…
26
*Các chức năng của phần mềm quản lý nhà thuốc GPP:
2.2.3 Nêu danh mục các nhóm thuốc kinh doanh tại nhà thuốc.
28
DANH MỤC THUỐC
Bảng 1: β- LACTAM
2 Ampicilin Ampicilin 1g
4 Cefazolin Vicizolin
3 Levofloxacin Tavanic
4 Levofloxacin Volfacine
5 Moxifloxacin Avetox
29
Bảng 4: Thuốc nhóm Tetracyclin
3 Pramipexole Sifrol
4 Trihexyphenidyl Danapha-Trihex 2
1 Acenocoumarol Acenocoumarol 4
3 Cilostazol Pasquate
30
Bảng 8: Thuốc chống đau thắt ngực
5 Trimetazidine Vashasan MR
1 Amlodipin Ambidil 5
2 Bisoprolol Concor
3 Captopril Captagim
1 Atorvastatin Lipistad 20
31
Bảng 12: Thuốc lợi tiểu
1 Furosemid Agifuros
2 Spironolacton Mezathion
1 Omeprazole Kagasdine
2 Diosmectit Smecta
3 Loperamid Loperamid
4 Nifuroxazid Ercefuryl
1 Sorbitol Sorbitol 5g
2 Lactulose Duphalac
32
Bảng 16: Thuốc hạ đường huyết
2 Gliclazid Crondia 30 MR
5 Glimepirid Glimegim 2
Bảng 17: Hormon tuyến giáp, cận giáp và thuốc kháng giáp
Bảng 18: Thuốc chữa hen và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
1 Budesonid Benita
2 Montelukast Singulair
3 Salbutamol Ventolin
33
Bảng 19: Thuốc chữa ho
2 Bromhexin Bronhexin 8
Bảng 20: Thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm không steroid
2 Etodolac Etodagim
3 Meloxicam Meloxicam
1 Flunarizin Fluzinstad
2 Piracetam Nootropil
3 Cinnarizine Stugeron
34
Bảng 22: Nhóm kháng Histamin H1 thế hệ 1
1 Diphenhydramin Nautamine
2 Dimenhydrinat Dimenhydrinate 50 mg
5 Promethazin Phenergan
1 Cetirizine Medlicet
1 Ketoconazole Nizoral
4 Itraconazol Trifungi
5 Fluconazole PymeFucan
35
Bảng 25: Nhóm thuốc nội tiết
3 Dydrogesteron Duphaston
4 Sildenafil Viagra
4 Vitamin C Upsa C
36
2.2.4. Một số hình ảnh thuốc có ở Nhà Thuốc :
❖ Kháng sinh :
Hình 7: Amoxicillin
Hoạt chất : Cefixim
Chỉ định:
Viêm tai giữa gây bởi Haemophilus
influenzae, Moraxella (Branhamella)
catarrhalis, Streptococcus pyogenese.-
Viêm xoang, viêm hầu họng, viêm
amiđan gây bởi Streptococcus
pyogenese.Viêm phổi, viêm phế quản
cấp và đợt kịch phát cấp của viêm phế
quản mạn tính gây bởi Streptococcus
pneumoniae,Haemophilus
influenzae.Viêm đường mật, viêm túi
mật.Viêm bàng quang, viêm thận - bể
thận, nhiễm khuẩn đường tiểu không
biến chứng gây bởi Escherichia coli, Hình 8: Mecefix -B.E
Proteus mirabilis.
37
Hoạt chất : Lincomycin
Chỉ định:
Nhiễm trùng đường hô hấp. Nhiễm
khuẩn tai mũi họng. Nhiễm trùng ổ
bụng. Nhiễm trùng sản phụ khoa.
Nhiễm trùng xương và khớp. Nhiễm
trùng da và mô mềm, nhiễm trùng
răng. Nhiễm trùng máu và viêm
màng trong tim.
Hình 9: Lincomycin 500mg
Hoạt chất : Erythromycin
Chỉ định :
Nhiễm trùng tai, mũi, họng, phế
quản - phổi, da và mô mềm. Nhiễm
trùng răng miệng, tiết niệu và sinh
dục. Hóa dự phòng các đợt tái phát
của thấp khớp cấp. Bệnh amip ruột.
❖ Nhóm NSAID :
Hoạt chất : Meloxicam
Chỉ định :
Điều trị triệu chứng dài hạn các cơn
viêm đau mạn tính trong: viêm đau
xương khớp (hư khớp, thoái hóa
khớp), viêm khớp dạng thấp, viêm
cột sống dính khớp.
38
Hoạt chất : Ibuprofen
Chỉ định :
Chống viêm, giảm đau từ nhẹ đến
vừa trong một số bệnh như: đau thấp
khớp, đau cơ bắp, đau lưng, đau thần
kinh, đau nửa đầu, đau đầu, đau
răng, đau bụng kinh,… Hạ sốt và
làm giảm các triệu chứng của cảm
lạnh và cúm
39
❖ Nhóm chữa đái tháo đường :
Hoạt chất : Glimepirid
Chỉ định :
Đái tháo đường type 2 không phụ
thuộc insuline ở người lớn, khi nồng
độ đường huyết không thể kiểm soát
được bằng chế độ ăn kiêng, tập thể
dục và giảm cân đơn thuần.
40
Hoạt chất : Acarbose
Chỉ định :
Điều trị kết hợp chế độ ăn kiêng cho
bệnh nhân tiểu đường. Phòng ngừa
khởi phát đái tháo đường type 2 ở
người rối loạn dung nạp đường, kết
hợp chế độ ăn kiêng & tập thể dục.
41
Hoạt chất : Lisinopril
Chỉ định :
Điều trị tăng huyết áp
Điều trị suy tim có triệu chứng
Nhồi máu cơ tim cấp
Biến chứng trên thận của bệnh đái
tháo đường:
Ở bệnh nhân đái tháo đường phụ
thuộc insulin có huyết áp bình
thường và bệnh nhân đái tháo
đường không phụ thuộc insulin có
tăng huyết áp vừa mới chớm mắc
bệnh lý thận được đặc trưng bởi vi
albumin niệu, Zestril làm giảm tốc
độ tiết albumin niệu
42
❖ Nhóm chữa ho:
Hoạt chất: Acetylcystein
Chỉ định:
Acetylcystein được dùng làm thuốc
tiêu chất nhầy trong bệnh tiết chất
nhầy bất thường, bệnh nhầy nhớt
hay trong những bệnh lý có đờm
nhầy đặc quánh như trong viêm phế
quản cấp và mạn tính.
Acetylcystein được dùng như một
chất giải độc trong điều trị ngộ độc
paracetamol.
43
Hoạt chất: Bromhexin HCL
Chỉ định: Làm tan đàm trong viêm
khí phế quản, viêm phế quản mạn
tính, các bệnh phế quản phổi mạn
tính, gia tăng độ tập trung kháng
sinh khi phối hợp với kháng sinh
trong cơn viêm phế quản cấp.
Hình 28: Bromhexin 4mg
44
Hoạt chất: Theophylin
Chỉ định:
Giãn phế quản và mạch vành, trợ hô
hấp, kích thích tim, lợi tiểu. Điều trị
hen kèm khó thở, đau thắt ngực, phù
nề do suy tim.
45
Hoạt chất: Aluminium Hydroxide,
Magnesium
Chỉ định :
Làm dịu các triệu chứng ợ nóng, ợ
chua, đầy bụng khó tiêu do tăng acid
dạ dày. Điều trị tăng acid dạ dày do
loét dạ dày, tá tràng. Phòng ngừa và
điều trị loét và chảy máu dạ dày tá
tràng do stress gây ra. Ðiều trị các
triệu chứng trào ngược dạ dày – thực
quản. Điều trị tình trạng tăng
phosphat máu Hình 34: Antacil
Hoạt chất: Lansoprazol
Chỉ định:
Loét dạ dày tiến triển.
Viêm thực quản do trào ngược dạ
dày - thực quản.
Hội chứng Zollinger-Ellison.
46
Hoạt chất: Diosmectite
Chỉ định:
Tiêu chảy cấp và mạn tính ở người
lớn và trẻ em.
Điều trị các triệu chứng của bệnh
thực quản, dạ dày, tá tràng và ruột.
47
❖ Nhóm giảm đau – hạ sốt:
Hoạt chất: Paracetamol
Chỉ định:
Nhanh chóng hạ sốt, giảm đau nhức
thông thường, giảm khó chịu do cảm
lạnh, cúm, mọc răng, đau đầu, đau
tai, đau sau khi tiêm chủng, viêm
họng
48
❖ Nhóm nội tiết :
Hoạt chất : Levonorgestrel
Chỉ định :
Ngừa thai khẩn cấp, được dùng
trong vòng 72 giờ sau khi giao hợp
mà không dùng biện pháp tránh thai,
hoặc biện pháp tránh thai đã và đang
dùng không đạt hiệu quả.
49
Hoạt chất : Mifepristone
Chỉ định :
Dùng trong những trường hợp tránh
thai khẩn cấp (trong vòng 120 giờ
sau khi giao hợp).
Hình 50:
❖ Nhóm bôi da :
Hoạt chất : Miconazole
50
Hoạt chất : Betamethasone
Dipropionate, Clotrimazole,
Gentamicin
❖ Thuốc Đông Y :
Điều trị các thể hen phế quản (đặc
biệt thể mãn tính), viêm phế quản
mãn tính, viêm phế quản thể co
thắt, thể tắc nghẽn có biểu hiện:
Khó thở, ho, tức ngực, đờm nhiều.
Phòng chống cơn hen tái phá
51
Chữa sỏi thận, sỏi túi mật, sỏi bàng
quang;
Trị các chứng tiểu buốt, tiểu rắt,
tiểu ít,
Giúp giải độc cơ thể, giảm mụn
nhọt, ung
52
❖ Dụng cụ Y tế :
Băng keo cá nhân
Băng vải
Oxy già
53
2.3 VIỆC THỰC HIỆN GPP TẠI NHÀ THUỐC
2.3.1 So sánh, nhận xét những nội dung nhà thuốc đã thực hiện được so với bảng
kiểm GPP của Bộ Y Tế
Nhà thuốc thực hiện đầy đủ nội dung nội dung bảng kiểm GPP của Bộ Y Tế:
* Người quản lý chuyên môn:
- Luôn có mặt khi cơ sở bán lẻ hoạt động
- Có giám sát 02 nhân viên là Dược sĩ Cao đẳng và Dược sĩ Trung học bán thuốc và
trực tiếp tham gia bán thuốc kê đơn
- Có tham gia kiểm soát chất lượng thuốc khi nhập về và trong quá trình bảo quản
tại nhà thuốc
- Thường xuyên cập nhật kiến thức chuyên môn
- Có hướng dẫn 02 nhân viên theo dõi các tác dụng không mong muốn và báo cáo
với cơ quan y tế
- Có cộng tác với y tế cơ sở
*Nguời bán lẻ:
- Có đủ nhân viên phục vụ cho hoạt động của nhà thuốc. Số luợng:
✓ Dược sỹ Đại học : 01
✓ Dược sỹ Cao Đẳng : 01
✓ Dược sỹ Trung học : 01
- Cả 03 nguời đều có bằng cấp chuyên môn phù hợp với công việc được giao
- Không có nhân viên nào đang trong thời gian bị kỷ luật liên quan đến chuyên môn
y dược
- Luôn mặc áo Blouse và đeo biển hiệu ghi rõ chức danh
- Được đào tạo, cập nhật kiến thức chuyên môn và pháp luật y tế
- Tất cả nhân viên được huấn luyện để hiểu rõ và thực hiện đúng các nguyên tắc
GPP
- Đều có thái độ hòa nhã, lịch sự khi tiếp xúc với khách hàng và giữ bí mật thông tin
về người bệnh.
*Cơ sở vật chất:
- Xây dựng và thiết kế:
54
✓ Địa điểm cố định (tại: 145 Chu Văn An, phuờng 26, quận Bình Thạnh,
Thành phố Hồ Chí Minh), có khu trưng bày bảo quản riêng biệt đảm bảo
kiểm soát được môi trường bảo quản thuốc.
✓ Nhà thuốc có môi trường riêng biệt hoàn toàn
✓ Bố trí nơi cao ráo, thoáng mát, an toàn, cách xa nguồn ô nhiễm
✓ Trần nhà có chống bụi
✓ Tường và nền nhà phẳng, nhẵn, dễ vệ sinh, lau rửa
- Diện tích phù hợp với quy mô kinh doanh
- Khu trưng bày bảo quản có diện tích từ 30m2 trở lên: 36m2
- Có khu vực để người mua thuốc tiếp xúc và trao đổi thông tin
- Có vòi nước để làm sạch tay cho nhân viên nhà thuốc và người mua
- Có khu vực tư vấn (Khu vực tư vấn đảm bảo được tính riêng tư): có bàn tư vấn
được xếp khuất phía sau khu vực quầy thuốc
- Mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dụng cụ y tế để khu vực riêng, không ảnh hưởng
đến thuốc. Có biển hiệu khu vực “Sản phẩm này không phải là thuốc”
*Thiết bị bảo quản thuốc:
- Có đủ tủ quầy bảo quản thuốc
- Tủ, quầy, giá kệ dễ vệ sinh, đảm bảo thẩm mỹ: Xài tủ kính, dễ vệ sinh lau chùi
sạch sẽ
- Có nhiệt kế, ẩm kế (đã hiệu chuẩn) và có ghi chép theo dõi
- Có thiết bị theo dõi nhiệt độ tự ghi với tần suất phù hợp
- Nơi bán thuốc đủ ánh sáng để đảm bảo các thao tác diễn ra thuận lợi và không
nhầm lẫn
- Ánh sáng mặt trời không chiếu trực tiếp vào nơi trưng bày, bảo quản thuốc
- Cơ sở có thiết bị bảo quản để đáp ứng với yêu cầu bảo quản ghi trên nhãn
- Nơi bán thuốc được duy trì ở nhiệt độ không quá 30°C, độ ẩm không quá 75% và
thỏa mãn điều kiện bảo quản của thuốc
*Dụng cụ, bao bì ra lẻ:
- Có dụng cụ, bao bì ra lẻ thuốc phù hợp, dễ vệ sinh. Bao bì kín khí cho thuốc không
còn bao bì tiếp xúc trực tiếp
- Thuốc bán lẻ không đựng trong bao bì mang tên thuốc khác hoặc chứa nội dung
quảng cáo của một thuốc khác.
55
*Ghi nhãn thuốc:
- Thuốc bán lẻ không còn bao bì ngoài của thuốc được đính kèm theo các thông tin
sau:
✓ Tên thuốc, dạng bào chế
✓ Nồng độ, hàm lượng
✓ Cách dùng
✓ Liều dùng
✓ Số lần dùng
*Hồ sơ pháp lý:
- Có các giấy tờ pháp lý (đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề của Dược sĩ chịu
trách nhiệm chuyên môn; Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh
- Có hồ sơ nhân viên (Hồ sơ gồm: hợp đồng lao động, Giấy khám sức khỏe, bằng
cấp chuyên môn, sơ yếu lý lịch, các chứng chỉ đào tạo)
*Tài liệu hướng dẫn sử dụng thuốc:
- Có tài liệu hướng dẫn sử dụng thuốc
- Có các tài liệu về quy chế chuyên môn dược hiện hành
- Có Internet để tra cứu thông tin
*Hồ sơ sổ sách liên quan hoạt động kinh doanh thuốc:
- Có hồ sơ, tài liệu và máy tính để theo dõi quản lý việc xuất, nhập tồn trữ thuốc và
các thông tin liên quan.
- Có lưu giữ hồ sơ sổ sách/thông tin lưu trữ trên máy tính ít nhất 1 năm kể từ khi
thuốc hết hạn dùng
- Có hồ sơ, tài liệu hoặc máy tính để theo dõi dữ liệu liên quan đến bệnh nhân: tên
người kê đơn và cơ sở hành nghề; đơn thuốc của bệnh nhân có đơn thuốc
- Có trang bị thiết bị và triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện kết nối
mạng để quản lý hoạt động kinh doanh thuốc.
- Có cơ chế cung cấp và chuyển giao thông tin quản lý kinh doanh cho cơ quan quản
lý.
*Xây dựng và thực hiện các quy trình thao tác chuẩn:
- Có đủ các quy trình cơ bản theo yêu cầu:
✓ Quy trình mua thuốc và kiểm soát chất lượng.
✓ Quy trình bán thuốc kê đơn.
56
✓ Quy trình bán thuốc không kê đơn
✓ Quy trình bảo quản và theo dõi chất lượng
✓ Quy trình giải quyết với thuốc bị khiếu nại hoặc thu hồi
- Các quy trình thao tác chuẩn của cơ sở do người có thẩm quyền phê duyệt và ký
ban hành
- Nhân viên bán thuốc áp dụng và thực hiện đầy đủ theo các quy trình
*Nguồn thuốc:
- Có hồ sơ các nhà cung ứng thuốc có uy tín gồm:
✓ Bản sao Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc.
✓ Có danh mục các mặt hàng cung ứng.
✓ Có danh mục nhà cung cấp uy tín, đảm bảo được lựa chọn.
- Có lưu hóa đơn mua hàng hợp lệ
- Tất cả thuốc tại nhà thuốc là thuốc được phép lưu hành hợp pháp (có số giấy phép
lưu hành)
*Thực hiện quy chế chuyên môn - Thực hành nghề nghiệp:
- Quản lý, mua bán thuốc phải kiểm soát đặc biệt đúng quy chế
- Kiểm tra đối chiếu số lượng thuốc phải kiểm soát đặc biệt trên sổ sách và thực tế
khớp
- Nhân viên nhà thuốc nắm được quy chế kê đơn và biết cách tra cứu danh mục
thuốc không kê đơn
- Khi bán thuốc, người bán lẻ có hỏi người mua các thông tin về triệu chứng bệnh,
về tình trạng người dùng thuốc để tránh rủi ro khi dùng thuốc
- Người bán lẻ có trình độ chuyên môn phù hợp để bán các thuốc kê trong đơn thuốc.
- Có kiểm tra đơn thuốc trước khi bán
- Nhà thuốc có biện pháp theo dõi việc bán thuốc kê đơn
- Nếu đơn thuốc không hợp lệ, người bán thuốc có:
✓ Hỏi lại người kê đơn
✓ Thông báo cho người mua
✓ Từ chối bán
- Dược sỹ đại học thay thế thuốc trong đơn thuốc.
- Khi bán thuốc, người bán lẻ có tư vấn và thông báo cho người mua:
✓ Lựa chọn thuốc phù hợp nhu cầu điều trị và khả năng tài chính
57
✓ Cách dùng thuốc
✓ Các thông tin về thuốc, tác dụng phụ, tương tác thuốc, các cảnh báo
✓ Những trường hợp cần sự chẩn đoán của thầy thuốc mới dùng thuốc
✓ Những trường hợp không cần sử dụng thuốc
- Hướng dẫn sử dụng thuốc vừa bằng lời nói, vừa ghi nhãn theo quy định
- Khi giao thuốc cho người mua, người bán lẻ thuốc có kiểm tra đối chiếu các thông
tin sau:
✓ Nhãn thuốc
✓ Chất lượng thuốc bằng cảm quan
✓ Chủng loại thuốc
✓ Số lượng
- Không tiến hành các hoạt động thông tin, quảng cáo thuốc trái với quy định về
thông tin, quảng cáo
- Người bán lẻ thuốc không khuyến khích người mua mua nhiều thuốc hơn cần thiết
- Thuốc có đủ nhãn
- Nhãn thuốc và thuốc bên trong đúng và khớp với nhau
- Sắp xếp thuốc:
✓ Sắp xếp gọn gàng, dễ lấy, tránh nhầm lẫn
✓ Sắp xếp theo tác dụng dược lý và điều kiện bảo quản ghi trên nhãn
✓ Có khu vực riêng cho “Thuốc kê đơn”
- Thực hiện niêm yết giá thuốc đúng quy định và bán không cao hơn giá niêm yết
- Có kiểm tra, kiểm soát khi nhập thuốc:
✓ Hạn dùng của thuốc
✓ Thuốc còn nguyên vẹn trong bao bì gốc của nhà sản xuất
✓ Các thông tin trên nhãn thuốc (theo yêu cầu quy chế nhãn)
✓ Có kiểm soát chất lượng bằng cảm quan.
- Có tiến hành kiểm soát chất lượng thuốc định kỳ
*Giải quyết đối với thuốc bị khiếu nại hoặc thuốc phải thu hồi:
- Có tiếp nhận và lưu thông tin hoặc lưu các thông báo về thuốc khiếu nại, thuốc
không được phép lưu hành, thuốc phải thu hồi
- Có thu hồi và lập hồ sơ thu hồi theo quy định, Có kiểm kê đối với thuốc khiếu nại,
thuốc phải thu hồi
58
- Có trả lại nơi mua hoặc hủy theo đúng quy định.
- Có báo cáo các cấp theo quy định.
- Có sổ và có ghi chép theo dõi tác dụng phụ của thuốc do khách hàng phản ánh.
59
- Sổ theo dõi xuất hàng
60
- Sổ theo dõi tác dụng phụ của thuốc
- Sổ theo dõi khiếu nại phản ánh của khách hàng
61
- Sổ theo dõi nhiệt độ và độ ẩm
62
- Sổ theo dõi công văn thông tư
b) các S.O.P có tại nhà thuốc và việc triển khai thực hiện trong thực tế
*Các S.O.P
63
- Quy trình giải quyết với thuốc bị khiếu nại hoặc thu hồi
- Quy trình đào tạo nhân viên
- Quy trình vệ sinh nhà thuốc
- Quy trình ghi chép nhiệt độ, độ ẩm
- Quy trình sắp xếp, trình bày
- Nguồn thuốc được mua tại các cơ sở kinh doanh thuốc hợp pháp.
- Có hồ sơ theo dõi, lựa chọn các nhà cung cấp có uy tín, đảm bảo chất lượng thuốc
trong quá trình kinh doanh;
- Chỉ mua các thuốc được phép lưu hành (thuốc có số đăng ký hoặc thuốc chưa có
số đăng ký được phép nhập khẩu). Thuốc mua còn nguyên vẹn và có đầy đủ bao
gói của nhà sản xuất, nhãn đúng quy định theo quy chế hiện hành. Có đủ hóa đơn,
chứng từ hợp lệ của thuốc mua về;
64
- Khi nhập thuốc, người bán lẻ kiểm tra hạn dùng, kiểm tra các thông tin trên nhãn
thuốc theo quy chế ghi nhãn, kiểm tra chất lượng (bằng cảm quan, nhất là với các
thuốc dễ có biến đổi chất lượng) và có kiểm soát trong suốt quá trình bảo quản
- Mua hàng thường kỳ: hàng tuần, hàng tháng, hàng quý hay mua hàng đột xuất khi
hàng tồn sắp hết, cần mua thêm hàng ngay để tránh hết thuốc bán cho khách hàng.
- Vào các thời điểm giao mùa người dân hay mắc các bệnh như cảm cúm, ho, sốt...
nhà thuốc cần đặt hàng nhiều vào thời điểm này. Thời điểm có bệnh dịch xảy ra
thì nhà thuốc cần mua thêm thuốc để bán cho khách hàng.
- Giá bán lẻ = Giá mua vào + Mức thặng số bán lẻ (%) x Giá mua vào
- Ở nhà thuốc Đức Tín, mức thặng số bán lẻ (%) là 5%
a) Các nhóm, loại thuốc được bán ra nhiều tại nhà thuốc. Giải thích nguyên nhân.
65
- Vitamin và thực phẩm bổ trợ: Dễ dàng tìm được công dụng và thông tin trên mạng
cũng như cách sử dụng mà không cần đi khám Bác sĩ, một phần đời sống ngừời
dân nâng cao nên muốn đầu tư thêm về sức khỏe và phòng bệnh bên cạnh các
thuốc chữa bệnh
Ví dụ về các loại thuốc được bán ra trong các ca bệnh nhân tự khai :
- Thuốc Viêm họng, ngứa họng cho người lớn : Cefadroxil 500mg, Prednisolone
5mg, Eugica, Certirizine 10mg…
- Thuốc viêm loét dạ dày, đầy hơi, ợ chua : Omeprazole 20 mg, Pantoprazol 40 mg,
Phosphalugel, Cimetidine 200 mg, Trimebutin 100 mg, Maalox…
- Thuốc ho, long đờm, tiêu đờm : các dạng phối hợp, codein, dextromethorphan,
bromhexin, acetyl cystein, tinh dầu tràm….
- Thuốc cảm sổ mũi, dị ứng : certirizine 10 mg, fexofenadine 60mg, chlopheniramin
maleat 4 mg, loratadine …
- Tùy thuộc vào lời khai bệnh của bệnh nhân cũng như những câu trả lời kèm theo
khi được dược sĩ hỏi, mà dược sĩ quyết định việc kê đơn cho bệnh nhân, phác đồ
thường gồm các thuốc đánh vào các triệu trứng hiện có và vào căn nguyên của
bệnh.
- Bên cạnh đó tùy thuộc vào nhu cầu và mức đáp ứng thuốc của bệnh nhân đối với
từng loại thuốc thông qua lịch sử dùng thuốc mà dược sĩ cũng có thể kê thuốc thay
đổi cho bệnh nhân, có thể sử dụng thay đổi nhiều thuốc generic có cùng hoạt chất
và nồng độ nhằm mục tiêu đạt hiệu quả trị liệu cao nhất. Lượng người bệnh mua
thuốc theo kiểu tự khai này chiếm phần đông và đặc biệt là họ có nhu cầu rất cao
về những thuốc đã sử dụng có đáp ứng,
Lượng bệnh mua thuốc kê đơn chiếm phần ít hơn và thường chủ yếu là những bệnh
mạn tính, uống dài ngày.Thuốc kê đơn thường được bán ra theo đơn của bác sĩ do bệnh
nhân cung cấp, bán thuốc đúng như toa đã kê (chủ yếu là chính xác về hoạt chất và hàm
lượng), thường là không phù hợp về tên biệt dược thế nên Dược sĩ phải giải thich rõ về
các hoạt chất tương đương với các biệt dược ghi trong toa để bệnh nhân yên tâm sử
dụng.Nếu bệnh nhân có nhu cầu đặt thuốc theo đúng tên biệt dược trong toa, nhà thuốc
66
cũng liên lạc với công ty phân phối để đặt mua và giao thuốc cho bệnh nhân theo đúng
ngày hẹn.
2.5 THÔNG TIN GIỚI THIỆU THUỐC VÀ HUỚNG DẪN SỬ DỤNG THUỐC:
- Thông tin thuốc là việc thu thập và/hoặc cung cấp các thông tin có liên quan đến
thuốc như chỉ định, chống chỉ định, liều dùng, cách dùng, phản ứng có hại của
thuốc, phòng ngừa khi dùng cho những nhóm người đặc biệt (Trẻ em, phụ nữ có
thai, phụ nữ cho con bú, người cao tuổi và các đối tượng khác) của đơn vị, cá nhân
có trách nhiệm thông tin thuốc nhằm đáp ứng yêu cầu thông tin của các đơn vị, cá
nhân đang trực tiếp hành nghề y, dược hoặc của người sử dụng thuốc.
- Hội thảo giới thiệu thuốc là các buổi giới thiệu sản phẩm thuốc hoặc thảo luận
chuyên đề khoa học cho cán bộ y tế có liên quan đến thuốc do các đơn vị kinh
doanh thuốc tổ chức, tài trợ.
- Quảng cáo thuốc là hoạt động giới thiệu thuốc do đơn vị kinh doanh thuốc trực
tiếp tiến hành hoặc phối hợp, hoặc tài trợ, uỷ quyền cho một đơn vị khác tiến hành
để thúc đẩy việc kê đơn, cung ứng, bán và/hoặc sử dụng thuốc trên cơ sở sử dụng
thuốc hợp lý, an toàn và hiệu quả.
- Người giới thiệu thuốc là người của đơn vị kinh doanh thuốc trên lãnh thổ Việt
Nam được đơn vị này phân công làm nhiệm vụ giới thiệu thuốc cho cán bộ y tế.
- Bộ Y tế, Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Y tế ngành và các cơ
sở khám bệnh, chữa bệnh (sau đây gọi chung là cơ sở y tế) có trách nhiệm tổ chức
thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc; kịp thời thông báo tới các
đối tượng kê đơn và sử dụng thuốc nhằm đảm bảo sử dụng thuốc hợp lý, an toàn
và hiệu quả.
- Trung tâm Quốc gia về thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc có
trách nhiệm giúp Bộ Y tế trong việc thu thập, tổng hợp, phân tích, báo cáo và cung
cấp các thông tin có liên quan đến thuốc, các phản ứng có hại của thuốc.
67
*Thông tin thuốc của các đơn vị kinh doanh thuốc:
- Cơ sở bán lẻ thuốc cung cấp những thông tin có liên quan, hướng dẫn sử dụng
thuốc khi bán lẻ cho người mua thuốc; thu thập và báo cáo phản ứng có hại của
thuốc, các biểu hiện suy giảm chất lượng thuốc tới cơ quan quản lý chuyên môn
trực tiếp.
- Cơ sở bán lẻ thuốc phải chịu trách nhiệm về nguồn gốc của những tài liệu thông
tin/quảng cáo thuốc đang được trưng bày, giới thiệu tại cơ sở mình; chỉ cho phép
các đơn vị kinh doanh thuốc/hoặc người được uỷ quyền phân phát những tài liệu
thông tin, quảng cáo đã được chấp thuận của Cục Quản lý dược.
Nội dung giới thiệu thuốc trong hội thảo nêu đầy đủ các thông tin:
1. Tên thuốc: có thể dùng tên biệt dược hoặc tên gốc;
2. Thành phần hoạt chất:
- Đối với thuốc tân dược: Dùng tên theo danh pháp quốc tế;
- Đối với thuốc có nguồn gốc dược liệu: Dùng tên theo tiếng Việt (trừ tên dược liệu
ở Việt Nam chưa có thì dùng theo tên nguyên bản nước xuất xứ kèm tên Latinh).
3. Hàm lượng/nồng độ hoạt chất;
4. Dạng bào chế;
5. Những thông tin, kết quả nghiên cứu về:
- Dược động học;
- Dược lực học;
- Thông tin lâm sàng: Chỉ định, liều dùng, cách dùng, chống chỉ định, những điều
cần đề phòng, lưu ý khi sử dụng, tác dụng phụ, phản ứng có hại và cách xử lý,
tương tác thuốc, trường hợp dùng quá liều và cách xử lý;
- Thông tin về mặt bào chế, công thức bào chế, cách bảo quản, hạn dùng, quy cách
đóng gói;
- Thông tin về phân loại thuốc: thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, thuốc bán
theo đơn, thuốc bán không cần đơn của bác sỹ;
- Các thông tin khác có liên quan;
- Tên, địa chỉ nhà sản xuất và nhà phân phối chính
68
* Nội dung quảng cáo thuốc phải phù hợp với các tài liệu sau đây:
- Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc đã được Bộ Y tế (Cục Quản lý dược) phê duyệt.
- Chuyên luận về thuốc đó đã được ghi trong Dược thư Quốc gia hoặc trong các tài
liệu về thuốc đã được quốc tế công nhận.
* Nội dung quảng cáo thuốc trên sách báo, tạp chí, tờ rơi, bảng, biển, pano, áp
phích, băng rôn, vật thể phát quang, vật thể trên không, dưới nước, phương tiện giao
thông, vật thể di động khác phải có đủ các thông tin sau:
- Tên thuốc: là tên trong quyết định cấp số đăng ký lưu hành tại Việt Nam;
- Thành phần hoạt chất:
✓ Đối với thuốc tân dược: Dùng tên theo danh pháp quốc tế;
✓ Đối với thuốc có nguồn gốc dược liệu: Dùng tên theo tiếng Việt (trừ tên
dược liệu ở Việt Nam chưa có thì dùng theo tên nguyên bản nước xuất xứ
kèm tên Latinh).
- Chỉ định;
- Cách dùng;
- Liều dùng;
- Chống chỉ định và/hoặc những khuyến cáo cho các đối tượng đặc biệt như phụ nữ
có thai, người đang cho con bú, trẻ em, người già, người mắc bệnh mãn tính;
- Tác dụng phụ và phản ứng có hại;
- Những điều cần tránh, lưu ý khi sử dụng thuốc;
- Tên, địa chỉ của cơ sở sản xuất thuốc. (Có thể thêm tên, địa chỉ nhà phân phối);
- Lời dặn "Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng";
- Cuối trang đầu của tài liệu quảng cáo thuốc phải in:
- Số Giấy tiếp nhận hồ sơ đăng ký quảng cáo thuốc của Cục Quản lý dược:
XXXX/XX/QLD-TT, ngày ... tháng ... năm;
- Ngày ... tháng ... năm ... in tài liệu.
- Đối với những tài liệu gồm nhiều trang phải đánh số trang, ở trang đầu phải ghi rõ
tài liệu này có bao nhiêu trang, phần thông tin chi tiết về sản phẩm xem ở trang
nào.
2.5.3 Mô tả việc hướng dẫn hoặc tư vấn sử dụng thuốc cho khách hàng.
69
- Tìm hiểu các thông tin về việc sử dụng thuốc của khách hàng:
*Trường hợp khách hàng hỏi mua một loại thuốc cụ thể:
- Cần tìm hiểu các thông tin sau để xác định việc dùng thuốc của bệnh nhân là đúng:
- Thuốc được mua dùng để chữa bệnh/ triệu chứng gì?
- Bệnh nhân là Nam hay Nữ, tuổi, tình trạng sức khỏe, có đang bị mắc các bệnh mãn
tính nào không? đang dùng thuốc gì? Hiệu quả? Tác dụng không mong muốn?
- Đã dùng thuốc này lần nào chưa? Hiệu quả?
*Trường hợp khách hàng hỏi và tư vấn điều trị một số chứng/ bệnh thông thường:
70
✓ Thu tiền.
✓ Giao hàng cho khách.
- Cảm ơn khách hàng.
71
1)Chẩn đoán: Đái tháo đường type II, biến chứng thần kinh ngoại biên (7
mmmol/L lúc đói)
72
2) Chẩn đoán: Hội chứng tiền đình
- Tanganil: biệt dược của Acetylleucin, hỗ trợ điều trị chóng mặt ( triệu chứng của
tiền đình)
- Betaserc thuốc giãn cơ vòng tiền mao mạch, gia tăng tuần hoàn tại máu não và tai
trong
- Magne B6 điều trị hỗ trợ triệu chứng chóng mặt
73
3) Chẩn đoán: Rối loạn thần kinh thực vật
- Vastarel mr: hoạt chất Trimetazidine, điều trị, phòng ngừa đau thắt ngực do rối
loạn thần kinh thực vật ( thần kinh tim)
- Dogmatil: hoạt chất Sulpiride, điều trị hỗ trợ an thần kinh
74
4) Chẩn đoán: hội chứng chèn ép cổ
- Mobic: hoạt chất Meloxicam là thuốc chống viêm không steroid (NSAID) tác dụng
chống viêm, giảm đau do chèn ép cổ gây phù nề và đau
- Myonal: hoạt chất Eperisone, giãn cơ ngăn chèn ép
- Panadol:hoạt chất Paracetamol, Hỗ trợ giảm đau
75
5) Chẩn đoán: Thiểu năng tuần hoàn não
76
6) Chẩn đoán: Hội chứng dạ dày thực quản:
77
7) Chẩn đoán: Hội chứng ruột kích thích có tiêu chảy ( do ngộ độc thức ăn)
- Nospa: giảm co thắt đường ruột, điều hòa nhu động đường ruột
- Smecta: điều trị tiêu chảy
- Antibio: men vi sinh, điều trị hỗ trợ
- Oresol: bù nuớc và điẹn giải
78
8) Chẩn đoán: Viêm hô hấp trên do siêu vi
- Loratadin: Kháng Histamin thế hệ 2, giảm triệu chứng: sổ mũi, hắt hơi,..
- Acemuc: làm tiêu đàm, hỗ trợ điều trị triệu chứng ho
- Berocca: là vitamin tổng hợp, nâng sức đề kháng
79
9) Chẩn đoán: Viêm Amydal mủ
- Cefixim: kháng sinh cephalosporin thế hệ 3, điều trị viêm do cơ chế nhiễm trùng
- Medrol: thuốc nhóm Corticoid, dùng để chống viêm tại chỗ
- Pacemol: có tác dụng hạ sốt, giảm đau ( trong đau
80
10) Chẩn đoán: Tăng huyết áp độ 2 (130/80 mmHg)
- Losartan: một chất đối kháng thụ thể (typ AT1) angiotensin II, chống co mạch, hạ
huyết áp
- Hypothiazid: Là thuốc lợi tiểu, phối hợp với Losartan để tăng tác dụng hạ áp
81
CHƯƠNG 3 : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Sau 3 tuần thực tập tại nhà thuốc Đức Tín , dưới sự hỗ trợ của nhà trường cùng sự
giúp đỡ của các dược sĩ tại nhà thuốc, em được trau dồi và hoàn thiện về kiến thức của
mình cũng như kĩ năng cần có của một dược sĩ khi đứng tại nhà thuốc:
- Hiểu được tầm quan trọng cũng như sự cần thiết - lợi ích của việc áp dung các Quy
trình thao tác chuẩn trong GPP vào thực tiễn.
- Biết được cách sắp xếp thuốc bán theo đơn, thuốc bán không theo đơn, thực phẩm
chức năng.
- Được ôn lại những lý thuyết đã học về Dược Lý, Dược Lâm Sàng và áp dụng vào
thực tiễn
- Rèn luyện tính cẩn thận, nhạy bén
Em hy vọng nhà trường tạo nhiều điều kiện cho em và các bạn có nhiều thời gian
thực tập hơn tại nhà thuốc để được cọ xát thêm nữa, học hỏi thêm nữa để hoàn thiện hơn
kiến thức và kỹ năng
Em xin chân thành cảm ơn thầy cô cũng như cô hướng dẫn cô phụ trách đã tạo
điều kiện cho chúng em thực tập tại nhà thuốc.
82
TÀI LIỆU THAM KHẢO
83