8

` DEPARTMENT OF EDUCATION REGION III-

Schools Division of Tarlac Province
Dapdap High School
Bamban, Tarlac
Learning Activity Sheet
sa
Filipino
Ikalawang Markahan
Mga Layunin
For inquiries or feedback, please write or call: 1. (F8PB-IIa-b-24) Napipili ang mga pangunahing at pantulong na
kaisipang nakasaad sa binasa
2.(F8PB-IIc-d-25) Naibibigay ang opinyon at katuwiran tungkol sa
Department of Education – Region III
paksa ng balagtasan
Schools Division of Tarlac Province 3. (F8PU- IIc-d-25) Nakapaglalahad sa paraang pasulat ng pagsang-
Dapdap High School Bamban, Tarlac ayon at pagsalungat sa isang argumento.
4.(F8WG- IIc-d-25) Nagagamit ang mga hudyat ng pagsang-ayon at
Office Address: Dapdap Bamban Tarlac pagsalungat sa paghahayag ng opinyon”
Bamban 2317 Tarlac 5. (F8PT-IIg-h-27) Nabibigyang kahulugan ang mga simbolo at
Email Address: dhs@deped.gov.ph pahiwatig na ginamit sa akda
6.(F8PB-IIe-f-24) Naipapahayag ang pangagatuwiran sa napiling
alternatibong solusyon o proposisyon sa
suliraning inilahad sa teksto
7. (F8PT-IIe-f-25) Naibibigay ang denotatibo at konotatibong
kahulugan, kasingkahulugan at kasalungat ang
pahayag.
8. (F8PU-llg-h-28) Nakasusulat ng wakas ng maikling kuwento.
.

12
Subject – Filipino 8
Learning Activity Sheet . (F8PT-IIg-h-27)
Balikan natin Pagyamanin natin
Quarter: Ikalawang Markahan Napamanghang paluin Palaisipan
Second Edition, 2021 1. a 3. b 4. b Kinasal rebelde Pahalang
Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall 2.c 5. b Pakasalan inaresto
Nakaratay nagbuburda
2.organo 5. Tula
subsist in any work of the Government of the Philippines. However, prior (F8PB-IIa-b-24) Pinamunuan Tumayo 4. sukat
approval of the government agency or office wherein the work is created 1. PT 2. PK 3. PT maghihiganti saktan Pababa
shall be necessary for exploitation of such work for profit. Such agency or Nag-aagaw buhay Balisa 1. Huseng Batute
4. PT5. PT
office may, among other things, impose as a condition the payment of 3. tugma
royalties.
Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos, Mga Sanggunian:
brand names, trademarks, etc.) included in this module are owned by their 1.Ofelia P. Mallari, Kompendyum sa Filipino 5,8, 71,96,116.
respective copyright holders. Every effort has been exerted to locate and 2. Paglalayag sa puso ng isang bata
seek permission to use these materials from their respective copyright https://www.youtube.com/watch?v=fbgXC6JMiHY
owners. The publisher and authors do not represent nor claim ownership 3.Ailene Baisa-Julian, et.al, Ikalawang Edisyon, Pinagyamang
over them. Pluma 8, Phoenix Publishing House pp. 51-198
Published by the Department of Education 4. https://philnews.ph/2020/08/13/denotatibo-at-konotatibo-
Regional Director: MAY B. ECLAR, PHD, CESO III halimbawa-at-kahulugan/
OIC-Assistant Regional Director: RHODA T. RAZON, EdD, CESO V
Printed in the Philippines by ________________________ MGA TEKSTO
Department of Education – Region III, Schools Division of Tarlac Province
Office Address: Macabulos Drive, Brgy. San Roque, https://docs.google.com/document/d/1aSLQ6gtFNBC506zxy_qUEezuH_HFIyyPMmUePJdEyvU/edit
Tarlac City 2300 Tarlac ?usp=sharing
Telefax: (045) 982 0345 | 982 0374
https://docs.google.com/document/d/1rIKlkborMO2FT9vzdvzqWSnJSBCXepuYlzMkKQh1DKs/
Email Address: tarlac@deped.gov.ph
Paglalayag sa puso ng isang bata
https://www.youtube.com/watch?v=fbgXC6JMiHYedit?usp=sharing
Development Team of the Module
Writer: OFELIA P. MALLARI Inihanda Ni: OFELIA P. MALLARI
Editor: WINNIE P. CANLAS
T-III
Reviewers: Dr. ALLAN P. MANALO
Sinuri Nina: WINNIE P. CANLAS ARIEL V. SICALBO, PhD
ARIEL P. SICALBO, Phd
Head Teacher III Principal II
Illustrator: OFELIA P. MALLARI
Layout Artist: OFELIA P. MALLARI Pinagtibay Ni:
Management Team: PAULINO D. DE PANO, PhD, CID Chief
ALLAN T. MANALO, Division EPS – Filipino Dr. ALLAN T. MANALO
JOEL GUILEB, –LRMDS Chief ` EPSvr I- Filipino
RONALDO A. POZON- School Division Superintendent

2
11
3. Nagsusunog ng kilay si Mark upang makakuha ng scholarship sa pag- Ang panitikan ay na patuloy sa pag-usad ng panahon. Mula
aaral niya sa kolehiyo. sa panitikan ng mga katutubong hanggang sa pag-unlad nito sa
a. sinisilaban ang kilay b.nag-aaral ng mabuti c. nagpapabaya sa
pagdating ng iba’t ibang lahi sa ating bansa tulad ng kastila hapon
pag- aaral d. nagpupursigi sa pag-aaral
Konotatibo Denotibo Kahulugan Kasalungat at amerikano. Ang wika, lahi at pananampalataya naunti- unting
namana ng ating mga ninuno sa mga manannakop na ito ay
mapupukaw sa mga akdang nasulat sa mga panahong ito.
Matutunan ng mag-aaral sa kwarter na ito ang pagpapahalaga
https://docs.google.com/document/d/1mVk_i0rnhXtEj7Qfe1mPFgWRR8fy9fJN1a6wR39Q4Uo/edit?usp=sharin
g
sa panitikang Pilipino na nagpatingkad at nagpayabong sa mga
Panuto: Bigyan ng sarili at angkop nawakas ang maikling panitikan ng Pilipinas. Tula balagtasan sarsuwela, maikling
kuwentong napakinggan. (F8PU-llg-h-28) kuwento, denotibo at konotibong pahayag na magpapalawak sa
pang unawa sa panitikang kinalakhan.

Ang ibat- ibang gawain na hinanda ay sinuring mabuti at

ginawa ayon sa kakayanan ng baitang 8 na siyang pupukaw sa
paghubog ng interes at pagpapahalaga sa mga kaalamang pamana
ng ating mga ninuno. Ang sagot sa bawat gawain o kasanayang
inihanda ay maaaring isulat sa sagutang papel.

Piliin ang letra ng tamang sagot.

______________ _______________ ___________________ ____ 1. Butil ng kaalaman na humuhubog sa magandang asal ng

Mga Puna at Lagda ng Mag-aaral Puna at Lagda ng kabataan
at Magulang Guro (a. karunungang bayan b. Mother Goose Rhyme
c. kuwentong bayan d. bugtong)
Susi sa pagwawasto
____ 2. Tumutukoy sa pinagmulan ng mga bagay _bagay
(F8PU- IIc-d-25) (F8PT-IIe-f-25) (a. bugtong b. bulong c. alamat d. epiko)
1. SN 2. SN 3. ST 1. 1. Traydor. 2. isang reptilya 3. ____ 3. Ang prinsipeng magiting matapang at minamahal ng lahat
(F8PB-IIc-d-25) Naninira ng patalikod 4. Tapat (a. Bantugan b. Madali c. Biag ni Lam-ang d. Miskoyaw)
1. Lubos 2. Ayaw kong 2.1. Pagtanda 2 paglubog ng araw. 3. ____ 4. Pamagat ng alamat ukol sa dalawang mag-sing irog.
3.hindi totoong 4 huwag (a. Bantugan b. Marinduque c. Bohol d. Batangan)
Pagkakaroon ng edad 4. kabataan
5. Kaisa ____ 5. Isang proseso ng pangangalap ng mga datos o impormasyon upang
Isagawa Natin p.5 3. 1. Nag aaral ng mabuti 2 Sinisilaban
malutas ang isang partikular na suliranin sa isang siyantipikong
Tauhan sa Balagtasan ang kilay. 3. Nagpupursigi sa pag-
pamamaraan.
Pinag Kaugalian aaral 4. nagpapabaya (a. Salaysay b. pananaliksik c. bibliyograpiya d. dyournal
Paksang Pagtatalunan
Mensahe o mahalagang
kaisipan
ELEMENTO NG BALAGTASAN
.
3
10

https://docs.google.com/document/d/1Pbm-24F3X5SG1g0tPKiVJCqMVxXYG6KlpQDIc3p8hKA/edit?usp=sharing
Pangunahing kaisipan -tumutukoy sa diwa ng akda kaisipan o ideya na
binibigyang diin sa talata
- Mensahe na nakapaloob sa larawan ng isang akda
- Matatagpuan sa unahan, gitna, o hulihang bahagi
ng isang akda
Pantulong na kaisipan- tumutulong upang mas mapalitaw ang
pangunahing kaisipan
- mas maunawaan ng mambabasa ang diwa ng
talata
- matatagpuan sa mga pansuportang detalye
https://docs.google.com/document/d/1rE0pVYFQdj_8HYHSxG4BS5Iq-n-nTPuNrY5z5nRe1cs/edit?usp=sharing
Isulat ang PK kung ang pangungusap ay tumutukoy sa pangunahing
kaisipan at PT kung pantulong na kaisipan. (F8PB-IIa-b-24)
_________1. Masalimout at nakakagimbal ang pangyayaring nagaganap
kasalukuyan sa bansa sa panahong ito. ____________2. Ang COVID-19,
isang pandemya ang dumating na nagdulot ng malaking pagbabago sa
buhay ng mga Pilipino __________3. Mula sa edukasyon, ekonomiya
hanggang sa mga na kasanayan at pang-araw-araw na gawain ng
mamamayan sa bansa. _______4. Tulad na nakagawiang pagmamano sa
mga nakakatanda ay ipinagbabawal saglit upang makaiwas sa sakit na
dulot ng Covid 19. Ang dating close Family ties na nakaugalian ay
napalitang Social Distancing________5. Patuloy ang pagbabagong
nagaganap sa buhay ng tao dulot ng pandemya na sa gusto man o hindi
ay kailangan yakapin ng bawat isa sa atin.
Sa kuta ng mga 9. (atkipuoner)____________, biglang dumating si Lukas na
may dala na sulat para kay Tenyong na galing kay Julia. Nabatid ni Tenyong
na namatay na ang kanyang ina at ikakasal na si Julia kay Miguel.10.
(aBalis)________ at malungkot sa nabasa, humingi siya ng tulong sa
kaniyang Heneral. Umatake ang mga kastila at nagsimula ang labanan
Dumating ang engrandeng kasalan. Pero bago mairaos ang
seremonya, dumating si Lucas na may balitang nakita na si Tenyong pero
agaw-buhay itong 11. (akarnyata)_______ sa katre. Dinala si Tenyong sa
pinagdausan ng kasal ni Julia. Sa muling pagtatagpo ng mag kasintahang
sawi, hiniling ni Tenyong sa pari na, yaman din lamang na mamatay na
siya, ikasal na sila ni Julia. Sa pagkamatay daw ni Tenyong, maaari ng 12.
(akpasanla)______________ni Julia si Miguel.Dahil mukhang matutuluyan
na nga si Tenyong, sumang-ayon na rin si Miguel sa kakaibang huling hiling
ni Tenyong. 13.(Klinaas) si Tenyong at Julia ng paring Kastila. Matapos ang
kasal, biglang 14. (utmaoy)_________ si Tenyong, at ang lahat ay 15.
(npaamanghgan)______________ sumigaw; ’Walang sugat! Walang sugat!’’
B. Kung ikaw si Tenyong anong solusyon ang maaari mong gawin
upang di matuloy na makasal sa iba ang iyong minamahal.
Pangatwiranan itala ang iyong maaring sagot sa puso. (F8PB-IIe-f-24)

https://docs.google.com/document/d/1GymeEN9uqQQapqoVgZmNfJMwlf6fwQL81NIEv8ttUiA/edit?usp=sharing

PANUTO: Bigyan ng angkop na sagot ang palaisipan. Panuto: Tukuyin kung Konotatibo o Denotibong kahulugan ng pahayag,
https://docs.google.com/document/d/1YHOTtS6ICT7fCyLsw10BiPuNU2bIFqcwJEIDt-
GCnyM/edit?usp=sharing Pagkatapos ay Ibigay ang kasingkahulugan at kasalungat ng sumusunod
Pahalang ns salita mula sa pagpipilian. (F8PT-IIe-f-25)
2. Ito ay salita na tumutukoy sa isang 1.Nabuwag ang mabuting pagka kaibigan ng nina Edgar, Lee at Mon
klase ng instrumentong pangmusika na dahil may ahas sa kanilang samahan.
4. tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat a. traydor b. isang reptilya c. tapat d. naninirahan ng patalikod
taludtod sa loob ng saknong Konotatibo Denotibo kasingkahulugan Kasalungat
5. kasulatang naglalayong magpahayag sa
paraan ng pananalitang may aliw-iw, 2. Lahat tayo ay darating sa dapit hapon ng ating buhay.
Pababa a. paglubog ng araw b. pagkakaroon ng edad c. pagtanda
1. Pangangalang taguri kay Jose Corazon d. kabataan
De Jesus Konotatibo Denotibo Kahulugan Kasalungat
3. tumutukoy sa magkakasintunog na
huling pantig sa bawat salita
4 9
____ 4. “Nasa itaas ka na. At sabi niya sa akin, pati sa asawa mo.
nakatitiyak na siya ay na makapananatili ka roon.”
a. Nakamit na niya ang kanyang katungkulan sa
buhay. b. Naging mapagmataas na siya
c. Mataas na ang kanyang katungkulan sa buhay
______ 5. Ang iba namang guryon na lumipad nang pagkataas-
Taas ay nalagutan ng tali at nagsibagsak. Bali-bali
Ang mga tadyang.
a. Ang mapagmataas ay agad bumabagsak ng Diyos.
b. Ang buhay ng tao ay tulad ng guryon na minsan nasa
itaas at minsan naman ay nasa baba.
c. May mataas o kilalang tao na agad na nagtagumpay
ngunit hindi nananatili sa kanilang kalagayan.
Panuto: Gumawa ng dalawa o tatlong pangungusap sa bawat
paksa. Ilahad ang sariling opinyon at katuwiran sa
sumusunod na paksa ng balagtasan. (5 puntos ang
bawat bilang) (F8PB-IIe-f-24)
https://docs.google.com/document/d/19TcnvpiROSNPAZVApwCmIwAeo0rFXAS5O00qtUNGXsg/edit?usp
=sharing
1. “Sino ang mas sikat at higit na dapat hangaan, ang taong Matalino o
ang taong Mayaman? ______________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

2. “Sa pag-unlad ng bansa, Alin ang mas mahalaga ‘Sipag o Talino “

https://docs.google.com/document/d/1MnFjxriKD0mBI5QRxyJ9OJzjRPf4Upk-csc2OjhK6-k/edit?usp=sharing
______________________________________________________________________
Panuto: A. Isaayos ang mga titik upang mabuo ang diwa ng ______________________________________________________________________
sarsuwela “Walang Sugat” na akda ni Severino Reyes. ______________________________________________________________________
(F8PT-IIg-h-27) .
Dumating si Tenyong sa bahay ng kasintahan niyang si
Julia.Inabutan niyang 1. (unadagbbru) __________ si Julia ng isang panyo. Panuto: Isaayos ang mga ginulong letra upang makabuo ng salita o
Ayaw ni Julia ipakita kay Tenyong ang kanyang gawa. Nakita ni Tenyong
parirala at masagot ang NAKATAGONG na salita
na ang panyo ay may mga letra ng kanyang pangalan (Antonio Narciso https://docs.google.com/document/d/14bEnGXOp_ZuZxQeojqyQ2XedCQrEvloRXH5QrPSQck/edit?usp=s
Flores) ngunit sabi ni Julia ay para raw ito sa Prayle (Among Na Frayle) haring
Sinabi ni Julia na para nga kay Tenyong ang panyo at sila’y nagsumpaan
na ikakasal sa altar. Biglang dumating si Lucas, nagsabing2. (tinaores) T S B S
_________ang ama ni Tenyong at ilan pang kalalakihan ng mga Guardia Civil
sa pag-aakalang sila ay mga3. (rledbee)______ Inutusan ng mga Kastilang
frayle si Kapitan Luis Marcelo na4. (upnali)______ at 5. (snatka) ______pa P A K U L N
ang mga nakakulong kahit na mayroon ng namatay. ______6. (gNa -gawaa-
hybua) na si Kapitan Inggo, ang tatay ni Tenyong. Nakapiling ni Kapitan 5
Inggo ang kanyang pamilya at mga kaibigan bago siya mamatay.
Pagkamatay nito, sinumpa ni Tenyong na_____________7. (maiigihhgant)! P KS P T T
Pinili ni Tenyong na sumali sa mga rebelde, at ito ay kanyang 8. K
(inapmunnua)__________, kahit anong pilit ni Julia na pigilan ito. Sa huli
pumayag si Julia at ibinigay kay Tenyong ang kanyang medalyon/agimat. M E O M H G K P N
Nagsumpaan muli sila na mamahalin ang isa’t-isa habang buhay. Sinabi
ng ina ni Julia, na si Juana na ikakasal ito kay Miguel, isang mayamang
illustrado, na anak ni Tadeo.Inayawan ito ni Julia.Hindi alam ng kanyang
ina na hinihintay niya ang pagbabalik ni Tenyong.

8
5
https://docs.google.com/document/d/1Fm68IHwJRNlPyWYYyZ8KiXdFOIcEV8zDHFEhkNJrasY/edit?usp=sharing

Panuto : A. Lagyan ng masayang mukha kung ito ay Ang isang manunulat ay gumagamit ng mga simbolo at pahiwatig para
nagpapahayag ng pagsang-ayon at malungkot maging maganda ang kanilang mga akda. Nag-iiwan din ito ng hamon sa
na mukha naman kung ito ay pasalungat. mga mambabasa upang higit na mapataas ang lebel ng kanilang pag-iisip.
Pagkatapos ay salungguhitan ang salitang Pinakikilos rin nito ang imahinasyon ng mambabasa upang mas maging
nagpapahiwatig ng pag sang-ayon at pagsalungat sa kapana-panabik ang mga pangayayari sa isang akda.
mga -pahayag. F8WG- IIc-d-25 Ang simbolo ay mga salitang nag-iiwan ng iba’t ibang
pagpapakahulugan sa mambabasa Ang kalapati na ginagamit na simbolo
____ “Lubos akong nananalig sa sinabi mong matatapos na ang ng Kalayaan o kapayapaan ang kulay puti na sumisimbolo sa kalinisin at
pandemya sa lalong madaling panahon.” pagiging dalisay. Maging ang Pulang rosas na kapag ginagamit sa panitikan
ay nagiging simbolo ng pag-ibig, pagmamahal o pagsuyo. Samantalang ang
____ “Ayaw kong maniwala sa mga taong nagsasabing higit na pahiwatig ay maituturing na mahalagang sangkap ng anumang akdang
Masagana ang buhay ngayon kaysa noon.” pampanitikan tulad ng maikling-kuwento at tula. Ito ay isang istilong
ginagamit ng makata upang iparating ang kanyang gustong sabihin sa
____ “Hindi totoong ang paniniwala iyan, napakahirap paraang hindi lantad o hayagan.
maghanap ng trabaho ngayon sa panahon ng pandemya.”

____ “Huwag natin tularan ang mga taong negatibo ang

pananaw sa buhay.” https://docs.google.com/document/d/18aRrGpulMpgi171glAM3Z8Rft7QaFefXbxQ9q6yI39w/edit?usp=sharing
Panuto: Tukuyin at isulat ang titik na kahulugan sa sumusunod na mga
____ “Kaisa ako sa mga pagbabagong nais nilang mangyari sa simbolo at pahiwatig na ginamit sa pahayag. (F8PT-IIg-h-27)
Atin bansa.”
_______1. “Makabubuti ba sa akin ang magmukhang basahan
B. Isulat ang SN kung sumangsang ayon kayo sa pahayag at at magdildil ng asin?”
ST kung sumasalungat. Sumulat ng pangungusap na
pagsang-ayon o pagsalungat ukol sa pahayag. (F8PU- IIc-d-25) a. Maging marumi at mag-ulam ng asin b. Makaranas
ng matinding hirap at kakulangan sa buhay
______1. “Ang salapi ang ugat ng lahat ng kasamaan dito sa mundo.” c. Maghirap sa buhay at magtinda ng asin
________________________________________________________________
________________________________________________________________ _______2. “Mabuti na ‘yong makatindig ka sa sarili mong
paa.”
_____ 2. “Ang karunungan ay kayamanang hindi mananakaw sa isang a. Matutong magsarili sa buhay b. Lumakad o
tao.” magbiyaheng mag-isa c. Maging matatag sa buhay
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________ _______ 3. Ngunit may lason sa kanyang isip. Hindi siya naniwala sa
sinasabi ng ina.
_____3. “Ang tunay na kaligayahan at tagumpay ay makakamit sa
pagkakaroon ng maraming salapi at kayamanan.” _____________ a. May nabuo nang maling kaisipan o paniniwala sa
________________________________________________________________ kanyang isipan. b. May masamang plano nang
________________________________________________________________ nabuo sa kanyang isip. c.Naging negatibo na ang
kanyang pananaw sa maraming bagay.
6
7