Professional Documents
Culture Documents
κριτήρια
αξιολόγησης
ΦΥΣΙΚΗ
Προλογικό σημείωμα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
8 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΜΕΤΡΗΣH ΜΗΚΟΥΣ
Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ
◗ ΘΕ Ω Ρ ΙΑ
10 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
β) Για μικρά μήκη ευθύγραμμου τμήματος (π.χ. το μήκος ενός τετραδίου)
χρησιμοποιούμε το υποδεκάμετρο (χάρακας).
γ) Για μεγαλύτερα μήκη (π.χ. το μήκος ενός τοίχου) χρησιμοποιούμε τη με-
τροταινία.
δ) Για πολύ μεγαλύτερα μήκη (π.χ. αποστάσεις πόλεων, απόσταση Γης – Σε-
λήνης) χρησιμοποιούμε GPS ή αποστασιόμετρο laser ή sonar ή ραντάρ.
άθροισμα μετρήσεων
μέση τιμή =
πλήθος μετρήσεων
x + x2 + x3 + ... + xν
χ– = 1
ν
ΠΑΡΆ ΔΕΙ Γ ΜΑ
Απάντηση
Για τις μετρήσεις έχουμε χ1 = 16, χ2 = 17, χ3 = 18, χ4 = 19, δηλαδή τις βαθμο-
λογίες των μαθημάτων, ενώ το πλήθος των βαθμολογιών του είναι 4, δηλα-
δή ν = 4.
Άρα η μέση τιμή της βαθμολογίας του μαθητή είναι:
άθροισμα μετρήσεων x1 + x 2 + x 3 + x 4
μέση τιμή = ή χ– =
πλήθος μετρήσεων 4
16 + 17 + 18 + 19
χ– = ή χ– = 17,5
4
Η μέση τιμή της βαθμολογίας του είναι χ– = 17,5.
12 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
πραγματική μέτρηση, καθώς με αυτόν τον τρόπο ελαχιστοποιούμε το σφάλ-
μα μέτρησης. Επειδή η μέση τιμή είναι μια τιμή πιο κοντά στην πραγματική,
υπολογίζουμε τη μέση τιμή των μετρήσεων αυτών.
14. Τι ονομάζεται θέση ενός σώματος πάνω σε μια ευθεία; Ποια είναι
η μονάδα μέτρησής της στο S.I.;
Θέση ενός σώματος πάνω σε μια ευθεία ονομάζεται το διανυσματικό μέγεθος
που δείχνει: α) πού βρίσκεται το σώμα σε σχέση με ένα σημείο, το οποίο λέ-
γεται σημείο αναφοράς και β) την κατεύθυνση του σώματος, δηλαδή τη διεύ-
θυνσή του (αν βρίσκεται πάνω σε οριζόντιο ή σε κάθετο άξονα) και τη φορά
της κίνησής του (αν βρίσκεται δεξιά ή αριστερά από το σημείο αναφοράς).
Η θέση ενός σώματος συμβολίζεται με x (τετμημένη), όταν βρίσκεται πάνω
σε οριζόντιο άξονα (x’Ox) και με y (τεταγμένη), όταν βρίσκεται πάνω σε κατα-
κόρυφο άξονα (y’O y).
Η μονάδα μέτρησης της θέσης στο S.I. είναι το 1 m.
Β A
Ο
x΄ x
–5 –4 –3 –2 –1 0 +1 +2 +3 +4
Π.χ. αν το σώμα βρίσκεται στη θέση Α του άξονα x’Ox, τότε η θέση του ως
προς το Ο είναι x = +4 m, δηλαδή απέχει 4 m από το Ο και βρίσκεται δεξιά
του.
Αν το σώμα βρίσκεται στη θέση Β του άξονα x’Ox, τότε η θέση του ως προς
το Ο είναι x = –5 m, δηλαδή απέχει 5 m από το Ο και βρίσκεται αριστερά του.
14 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
◗ Π Α Ρ Α ΤΗ Ρ Η Σ Ε Ι Σ
Μονάδα Σύμβολο
Άγκστρομ ¹ 1 A =10–10 m (τυπικό μέγεθος ατόμου χημικού στοιχείου)
ίντσα in 1 in = 2,54 cm
πόδι ft 1 ft = 12 in = 30,5 cm
γιάρδα yd 1 yd = 3 ft = 0,914 m
αγγλικό μίλι mile ή mi 1 mile = 1.609 m
στάδιον 1 στάδιον περίπου 192 m
παρασάγγης 1 παρασάγγης περίπου 30 στάδια = περίπου 5.760 m
έτος φωτός 1 έτος φωτός περίπου εννιάμισι τρισεκατομμύρια km
5. Το αποστασιόμετρο laser είναι μια συσκευή που ενσωματώνει έναν με-
τρητή μεγάλων αποστάσεων (1.000 μέτρα). Η συσκευή λειτουργεί ως
εξής: εκπέμπει ακτίνα laser που ανακλάται από το σημείο της στόχευσης
και επιστρέφει στη συσκευή. Στο σημείο της στόχευσης βρίσκεται το αντι-
κείμενο, από το οποίο θέλουμε να μετρήσουμε πόσο απέχουμε. Το ηλε-
κτρονικό κύκλωμα της συσκευής υπολογίζει την απόσταση, μετρώντας
τον χρόνο που χρειάζεται η ακτίνα για να επιστρέψει στη συσκευή, από την
αρχή της εκπομπής της.
Το αποστασιόμετρο laser έχει υψηλή ακρίβεια μέτρησης καθώς και σύ-
ντομο χρόνο για τη μέτρηση.
16 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
σχήμα. Η οπτική γωνία μας πρέπει και αυτή να είναι κάθετη πάνω από
το αυγό για τη σωστή ανάγνωση της μέτρησης.
μετροταινία μετροταινία
km m dm cm mm
: 1.000 : 10 : 10 : 10
ΠΑΡΆ ΔΕΙ Γ ΜΑ
Απάντηση
α) 100 mm: 10 = 10 cm
10 cm: 10 = 1 dm
1 dm: 10 = 0,1 m
Άρα τα 100 mm = 0,1 m
β) 20 m · 10 = 200 dm
200 dm · 10 = 2.000 cm
Άρα τα 20 m = 2.000 cm
18 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
2 η ΚΑ Τ Η Γ ΟΡΊΑ ΑΣΚ ΉΣΕΩΝ
_
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΌΣ ΜΈΣΗΣ ΤΙΜΉΣ χ
Η μέση τιμή ενός συνόλου παρατηρήσεων είναι ίση με το πηλίκο του αθροί-
σματος των παρατηρήσεων προς το πλήθος τους. Δηλαδή:
άθροισμα μετρήσεων
μέση τιμή =
πλήθος μετρήσεων
Εάν οι τιμές των ν παρατηρήσεων είναι γενικά x1, x2, x3, ..., xν τότε η μέση
τιμή χ– είναι:
x1 + x2 + x3 + ... + xν
χ– =
ν
ΠΑΡΆ ΔΕΙ Γ ΜΑ
Να βρεθεί η μέση τιμή των παρατηρήσεων: 21, 7, 6, 14, 11, 13, 19.
Απάντηση
21 + 7 + 6 + 14 + 11 + 13 + 19 91
χ– = ή χ– = ή χ– = 13
7 7
Παρατηρήσεις
1. Για τον υπολογισμό της μέσης τιμής, όλες οι μετρήσεις των μεγεθών θα
πρέπει να έχουν την ίδια μονάδα μέτρησης.
ΠΑΡΆ ΔΕΙ Γ ΜΑ
ΠΑΡΆ ΔΕΙ Γ ΜΑ
Απάντηση
3+6+7+4 20
α) χ– = = =5
4 4
β) Οι νέες τιμές έχουν προκύψει από τις αρχικές με πολλαπλασιασμό καθε-
μιάς από αυτές με τον αριθμό 2.
Άρα η μέση τιμή αυτών των παρατηρήσεων είναι χ–΄ = 2 · χ– = 2 · 5 = 10.
20 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
◗ ΚΡ ΙΤ Η ΡΙ Α Α Ξ Ι Ο Λ Ο Γ Η Σ Η Σ
1 o ΚΡ ΙΤ Η Ρ ΙΟ ΑΞΙ ΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΒΛ. ΣΕΛ. 162
Θ ΕΜΑ 1ο
Θ ΕΜΑ 2ο
Θ ΕΜΑ 3ο
Θ ΕΜΑ 5ο
Ένας προπονητής μιας ομάδας μπάσκετ μέτρησε τα ύψη των πέντε παικτών
που θα ξεκινήσουν τον αγώνα. Ο πρώτος παίκτης έχει ύψος 212 cm, ο δεύτε-
ρος έχει ύψος 1,96 m, ο τρίτος είναι 4 cm ψηλότερος από τον δεύτερο, ο τέ-
ταρτος έχει ύψος 2.130 mm και ο πέμπτος είναι 0,02 m κοντύτερος από τον
πρώτο παίκτη.
Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα και να υπολογίσετε τη μέση τιμή
του ύψους των παικτών της ομάδας.
ΜΟΝΆΔΕΣ 4
Θ ΕΜΑ 6ο
22 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
2 o ΚΡ ΙΤ Η Ρ ΙΟ ΑΞΙ ΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΒΛ. ΣΕΛ. 165
Θ ΕΜΑ 1ο
Στήλη Α Στήλη Β
α. χαρά • • 1. φυσικό μέγεθος
β. μήκος • • 2. μονάδα μέτρησης του μήκους
γ. 1 m • στο S.I.
δ. ύψος αίθουσας 3,25 m • • 3. τιμή φυσικού μεγέθους
ΜΟΝΆΔΕΣ Α: 2, B: 1,5
Θ ΕΜΑ 2ο
Α. Γιατί είναι σημαντικό να κάνουμε πολλές μετρήσεις ενός μεγέθους και στη
συνέχεια να υπολογίζουμε τη μέση τιμή των μετρήσεων αυτών;
Β. Πώς υπολογίζεται η μέση τιμή κάποιων μετρήσεων;
ΜΟΝΆΔΕΣ A: 2, B: 1,5
Θ ΕΜΑ 3ο
Πέντε μαθητές μέτρησαν με μετροταινία το μήκος του ίδιου θρανίου και βρή-
καν τις τιμές που φαίνονται στον παρακάτω πίνακα, υπολογίζοντας και τη
μέση τιμή των μετρήσεων αυτών. Όμως η μέτρηση του δεύτερου μαθητή
σβήστηκε.
Θ ΕΜΑ 4ο
Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές, ποιες είναι λανθα-
σμένες και γιατί;
α) Τα 4 km είναι μεγαλύτερα από τα 4 dm.
β) Την διάμετρο ενός σύρματος την μετράμε με τη μετροταινία.
γ) Τα 3,5 m ισοδυναμούν με 350 cm.
δ) Φυσικό μέγεθος είναι η λύπη.
ε) Η μονάδα μέτρησης του μήκους στο S.I είναι το 1 m.
ΜΟΝΆΔΕΣ 2,5
Θ ΕΜΑ 5ο
Θ ΕΜΑ 6ο
24 | ΦΥ Σ Ι Κ Η
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ A΄ Γ ΥΜΝΑ ΣΙΟΥ
κριτήρια
αξιολόγησης
ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ISBN:978-618-03-0933-1