liên kết hh

LIÊN KẾT ION
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
THUYẾT TĨNH ĐIỆN VỀ LIÊN KẾT ION
Tương tác hóa học xảy ra gồm hai giai đoạn:
Nguyên tử truyền electron cho nhau tạo thành ion.
Các ion trái dấu hút nhau theo lực hút tĩnh điện.
CÁC CẤU HÌNH BỀN CỦA ION
ns2np6 : F- , Cl- , O2- , Na+ , Mg2+, Al3+…
ns2np6nd10 : Ag+ , Cu+ , Zn2+ …
(n-1)s2 (n-1)p6 (n-1)d10 ns2 : Pb2+, Bi3+, Tl+…
(n-1)d5 : Fe3+
KHẢ NĂNG TẠO LIÊN KẾT ION
Khả năng tạo liên kết ion phụ thuộc vào khả
năng tạo ion của các nguyên tố:
Kim loại có năng lượng ion hóa ↓ → dễ tạo cation
(IA, IIA)
Phi kim có ái lực điện tử mạnh → dễ tạo anion
(F- ,Cl-, ClO4-, NO3- , SO42-)
Hiệu độ âm điện χ ↑ → độ ion ↑
TÍNH CHẤT LIÊN KẾT ION
Không định hƣớng.
Không bão hòa.
Phân cực rất mạnh.
NĂNG LƢỢNG MẠNG TINH THỂ ION
MX (tinh thể ion) →M+(khí) + X- (khí); H=UMX
Công thức Kapustinski (lk ion thuần túy)
Z c
.Z a
.n .A
U MX

rc  ra
A = 1071,5 nếu U (kJ/mol)
A = 256,1 nếu U (kcal/mol)
n: số ion có trong công thức phân tử.
Khi lk có phần cộng hóa trị tƣơng đối lớn
thì công thức này không còn chính xác.
NĂNG LƢỢNG MẠNG TINH THỂ ION
Độ bền mạng tinh thể
Khả năng hòa tan
Nhiệt độ nóng chảy
Nhiệt độ sôi
QUAN HỆ GIỮA NĂNG LƢỢNG MẠNG ION VỚI
NHIỆT ĐỘ SÔI, NHIỆT ĐỘ NÓNG CHẢY CỦA HC ION
Tinh thể NaF NaCl NaBr NaI
Uml [kcal/mol] 217 183 176 164
Nhiệt độ sôi 1695 1441 1393 1300

[0C]
Nhiệt độ 992 800 747 662
nóng chảy
[0C]
So sánh nhiệt độ nóng chảy NaCl và MgO
Zc.Za (Mg2+O2-) (Na+Cl-)

Tnc ~ U mà U ~
rc+ra (205 pm) (276 pm)
UMgO  4 UNaCl  Tnc(MgO)  3.6 Tnc (NaCl)
Tnc = 800oC Tnc = 2852oC

ĐẶC ĐIỂM HỢP CHẤT ION
Dẫn điện kém ở trạng thái rắn nhƣng dẫn điện
tốt ở trạng thái nóng chảy hay dung dịch.
Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi khá cao.
Tinh thể rắn, giòn.
Dễ tan trong các dung môi phân cực (H2O).
PHÂN CỰC HÓA BIẾN DẠNG (CẢM ỨNG)
Phân tử (ion) - E

+
- +
+- - +
- + - +
Không cực -  có cực
+
Momen lƣỡng cực cảm ứng:  = .E
E: cƣờng độ điện trƣờng.
: độ phân cực  [kích thƣớc]3
 Anion bị phân cực mạnh hơn cation.
SỰ PHÂN CỰC ION
Khái niệm về sự phân cực ion.
Các yếu tố ảnh hƣởng đến sự phân cực ion.
Ảnh hƣởng của sự phân cực ion đến tính chất
các hợp chất.
SỰ PHÂN CỰC TƢƠNG HỖ GIỮA CÁC ION
tn = lt - c - a

lt
q+

q-
lt: momen lƣỡng cực lý
CATION ANION
thuyết của phân tử.
(liên kết ion 100%)
_
+ _
+ c và a: momen lƣỡng
Trọng tâm cực cảm ứng của cation
điện tích và anion.
c a
tn: momen lƣỡng cực
thực nghiệm của phân tử.
_ + _
+
Momen lƣỡng cực cảm ứng:
 = .E → a = a.Ec >> c = c.Ea
 - độ phân cực,   r3 → a >> c
E – cƣờng độ điện trƣờng của ion gây phân cực.
q
E  2
→ Ec > Ea
r
Cation có tác dụng gây phân cực mạnh hơn anion
QUÁ TRÌNH PHÂN CỰC ION CÓ TÍNH MỘT CHIỀU:
CATION GÂY PHÂN CỰC ANION.
Sự phân cực ion làm cho đám mây điện tử
của cation và anion che phủ nhau một phần
nên lk ion bao giờ cũng mang một phần
tính cộng hóa trị.
→ KHÔNG CÓ LIÊN KẾT ION 100%

+ _
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN
SỰ PHÂN CỰC ION
• Độ phân cực 
• Tác dụng gây phân cực của cation
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN ĐỘ PHÂN CỰC 
Bán kính ion càng lớn →  tăng

F - < Cl - < Br - < I-  tăng
Các ion đẳng electron có bán kính càng lớn thì .
Mg 2+ < Na+ < Ne < F- < O2-  tăng
12 11 10 9 8
Cấu hình electron hóa trị:

ns2np6 < ns2np6nd1→9 < ns2np6nd10  tăng
(các ion có cùng điện tích, kích thƣớc gần nhau)
ĐỘ PHÂN CỰC  CỦA CATION
Ion Li+ Na+ K+ Rb+ Cs+
R [Å3] 0,68 0,97 1,33 1,47 1,67
 [Å3] 0,029 0,187 0,888 1,499 2,570
Ion Be2+ Mg2+ Ca2+ Sr2+ Ba2+
R [Å] 0,35 0,66 0,99 1,20 1,34
 [Å3] 0,008 0,103 0,552 1,020 1,860
ĐỘ PHÂN CỰC  CỦA ANION
Ion F- Cl- Br- I-

R [Å] 1,33 1,81 1,96 2,20
 [Å3] 0,96 3,57 4,99 7,57
Ion O2- S2- Se2- Te2-
R [Å] 1,32 1,74 1,91 2,11
 [Å3] 2,74 8,94 11,45 16,10
Ranion   
Tính
cộng
hóa
trị
tăng
dần
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TÁC
DỤNG PHÂN CỰC CỦA CATION

q
1.Thế cation (qui tắc Fajan):   
r
2. Cấu hình electron hóa trị :
ns2np6 < ns2np6nd1→9 < 18e + ns2

< ion kiểu He < ns2np6nd10
(các ion có cùng điện tích, bán kính tƣơng đƣơng)
Tính
cộng
hóa
trị
tăng
dần
ẢNH HƢỞNG SỰ PHÂN CỰC ION ĐẾN
NHIỆT ĐỘ SÔI VÀ NÓNG CHẢY
Chiều tăng độ phân cực ion
Cấu trúc phối trí Cấu trúc lớp Cấu trúc mạch
CaF2 CaI2
MgF2 MgCl2 BeCl2
FeF2 FeCl2 , FeBr2 , FeI2
Độ bền mạng tinh thể ↓, Tsôi ↓ , Tnóng chảy ↓
So Sánh nhiệt độ nóng chảy HgCl2 và CaCl2
Ca2+ 3s2 3p6

Hg2+ 5s25p65d10
r(Ca2+) = 114 pm; r(Hg2+) = 116 pm
Tnc (HgCl2)= 276oC < Tnc (CaCl2) = 782oC
Sự biến dạng lớp vỏ electron làm các phân mức
năng lƣợng gần nhau hơn hấp thụ ánh sáng
trong vùng khả kiến sẽ trở thành chất có màu.
Na2CrO4: vàng tƣơi
Ag2CrO4: đỏ nâu
KMnO4: tím đen
LIÊN KẾT VANDERWAALS
ĐẶC ĐIỂM
Là loại liên kết xuất hiện giữa các phân tử.
Có thể xuất hiện ở những khoảng cách

tƣơng đối lớn.
Có năng lƣợng nhỏ E = 1 2Kcal/mol
Có tính không chọn lọc và không bão hòa.
Có tính cộng.
THÀNH PHẦN LỰC VAN DERWAALS
Tương tác định hướng (MẠNH KHI CÓ LK HYDRO)
LƢỠNG CỰC LƢỠNG CỰC
Tương tác cảm ứng ( YẾU NHẤT) LƢỠNG CỰC

LƢỠNG CỰC CẢM ỨNG
- +
LƢỠNG CỰC
NHẤT THỜI
Tương tác khuyếch tán
LƢỠNG CỰC
NHẤT THỜI
(THƯỜNG LÀ MẠNH NHẤT)
Tƣơng tác khuếch tán khối lƣợng, kích thƣớc phân tử.
LIÊN KẾT HYDRO
LIÊN KẾT HYDRO
Liên kết giữa nguyên tử H+(đã lk với nguyên tử có độ
âm điện lớn A) và một nguyên tử B có kích thƣớc nhỏ
độ âm điện mạnh và còn AO chứa cặp điện tử tự do.
A-- H+. . . B-- (A,B: F, O, N)

Nếu A, B thuộc các phân tử khác nhau thì có liên kết
hydro liên phân tử.
Nếu A, B thuộc cùng một phân tử thì có liên kết hydro
nội phân tử.
LIÊN KẾT HYDRO CỦA NƢỚC
Liên kết hydro liên phân tử
LIÊN KẾT HYDRO LIÊN PHÂN TỬ
TRONG ACID ACETIC
Liên kết hydro liên phân tử
LIÊN KẾT HYDRO TRONG ACID SALICYLIC
Liên kết
Hydro nội
phân tử
LIÊN KẾT HYDRO
Liên kết hydro: A’ – A – H+ … B –
A’, B: độ âm điện lớn (N, O, F).
A: độ âm điện không lớn lắm.
N  C – H+ … O-
F
F C H+... F-
F
Liên kết hydro thƣờng gặp trong
chất lỏng, tinh thể, đôi khi ở trạng thái khí,
các hợp chất cao phân tử.
LIÊN KẾT HYDRO CỦA NƢỚC
Figure 2.16 Hydrogen Bonds Hold Water Molecules Together (Part 1)
PHA RẮN PHA LỎNG PHA HƠI
Properties of Molecules
LIÊN KẾT HYDRO LIÊN PHÂN TỬ TRONG PROTEIN
ĐẶC ĐIỂM LIÊN KẾT HYDRO
Liên kết hydro là loại lk yếu, yếu hơn nhiều so
với lk cộng hoá trị nhƣng mạnh hơn lk Van der
Waals. Năng lƣợng lk Ehydro= 2 10 Kcal/mol
Lk hydro càng bền khi A và B có độ âm điện

càng lớn, kích thƣớc càng nhỏ.
-A- - H+ … B- -
ẢNH HƢỞNG LK HYDRO ĐẾN TÍNH CHẤT HÓA LÝ
– Tăng nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy của các chất

có lk hydro liên phân tử.
– Giảm độ acid của dung dịch.
– Tăng độ tan khi chất tan tạo lk hydro với dung môi.
– Trong sinh học, lk hydro giúp tạo các cấu trúc bậc
cao cho glucid, protid…
LIÊN KẾT HYDRO TRONG NƢỚC ĐÁ
Liên kết hydro giữa các Cấu trúc xốp của nước
phân tử nước được sắp xếp đá làm cho nước đá nhẹ
tạo nên cấu trúc lục giác mở. hơn nước lỏng.
NHIỆT ĐỘ SÔI CÁC HỢP CHẤT HYDRO
VỚI NGUYÊN TỐ NHÓM IVA, VA, VIA, VIIA
tS = 78,50C
tS = -24,80C
MA
M – kim loại M – kim loại M – phi kim

A – kim loại A – phi kim A – phi kim
PHÂN CỰC ION MẠNH
A - M > 1,7 A - M < 1,7
Liên kết Kim loại Liên kết Ion Liên kết Cộng hóa trị
ỔN ĐỊNH
Mạng Mạng
Mạng kim loại Mạng ion phân tử
nguyên tử
Cấu trúc Cấu trúc Cấu trúc Cấu trúc

phối trí lớp mạch đảo

liên kết hh

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

liên kết hh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LIÊN KẾT ION

ns2np6 : F- , Cl- , O2- , Na+ , Mg2+, Al3+…

ns2np6nd10 : Ag+ , Cu+ , Zn2+ …

(n-1)s2 (n-1)p6 (n-1)d10 ns2 : Pb2+, Bi3+, Tl+…

Hiệu độ âm điện χ ↑ → độ ion ↑

Độ bền mạng tinh thể

Khả năng hòa tan

Nhiệt độ nóng chảy

Uml [kcal/mol] 217 183 176 164

Nhiệt độ sôi 1695 1441 1393 1300

Zc.Za (Mg2+O2-) (Na+Cl-)

Tnc = 800oC Tnc = 2852oC

tốt ở trạng thái nóng chảy hay dung dịch.

Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi khá cao.

Tinh thể rắn, giòn.

Dễ tan trong các dung môi phân cực (H2O).

Khái niệm về sự phân cực ion.

Các yếu tố ảnh hƣởng đến sự phân cực ion.

Ảnh hƣởng của sự phân cực ion đến tính chất

các hợp chất.

CATION GÂY PHÂN CỰC ANION.

→ KHÔNG CÓ LIÊN KẾT ION 100%

Bán kính ion càng lớn →  tăng

Cấu hình electron hóa trị:

R [Å3] 0,68 0,97 1,33 1,47 1,67

 [Å3] 0,029 0,187 0,888 1,499 2,570

Ion Be2+ Mg2+ Ca2+ Sr2+ Ba2+

R [Å] 0,35 0,66 0,99 1,20 1,34

 [Å3] 0,008 0,103 0,552 1,020 1,860

Ion F- Cl- Br- I-

 [Å3] 0,96 3,57 4,99 7,57

Ion O2- S2- Se2- Te2-

R [Å] 1,32 1,74 1,91 2,11

 [Å3] 2,74 8,94 11,45 16,10

ns2np6 < ns2np6nd1→9 < 18e + ns2

Độ bền mạng tinh thể ↓, Tsôi ↓ , Tnóng chảy ↓

Ca2+ 3s2 3p6

r(Ca2+) = 114 pm; r(Hg2+) = 116 pm

Tnc (HgCl2)= 276oC < Tnc (CaCl2) = 782oC

KMnO4: tím đen

Có thể xuất hiện ở những khoảng cách

Có năng lƣợng nhỏ E = 1 2Kcal/mol

Có tính không chọn lọc và không bão hòa.

Có tính cộng.

Tương tác cảm ứng ( YẾU NHẤT) LƢỠNG CỰC

A-- H+. . . B-- (A,B: F, O, N)

Liên kết hydro liên phân tử

Liên kết hydro liên phân tử

PHA RẮN PHA LỎNG PHA HƠI

Lk hydro càng bền khi A và B có độ âm điện

– Tăng nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy của các chất

– Giảm độ acid của dung dịch.

M – kim loại M – kim loại M – phi kim

A - M > 1,7 A - M < 1,7

Cấu trúc Cấu trúc Cấu trúc Cấu trúc

You might also like