Osnove nosivih konstrukcija I

6. POJAM KONSTRUKCIJE I STATIKE KONSTRUKCIJA

Konstrukcija je tijelo ili sustav tijela koji je sposoban primiti opterećenje i prenijeti ga na
referentnu podlogu.

Svojstva konstrukcije:
• projektirane su da preuzimaju (nose) opterećenje
• oslonjene su na referentnu podlogu ili drugu konstrukciju što izaziva pojavu reaktivnih
sila na mjestima oslanjanja
• opterećenje koje djeluje na konstrukciju i reaktivne sile izazivaju pojavu unutrašnjih sila
u elementima konstrukcije
• elementi konstrukcije ne smiju izgubiti svoju stabilnost i nosivost niti se deformirati u
mjeri koja bi izazvala probleme tijekom uporabe

Pojam statike konstrukcija

1. Utvrđivanje oblika, geometrijske nepromjenjivosti i statičke određenosti
2. Utvrđivanje opterećenja (vanjskih aktivnih sila)
3. Određivanje pasivnih sila (vanjskih i unutrašnjih)
4. Određivanje dijagrama unutrašnjih sila
Osnove nosivih konstrukcija I

Podjela konstrukcija prema obliku nosivih dijelova

• Linijske konstrukcije su konstrukcije čije su dvije dimenzije (visina i širina poprečnog
presjeka) zanemarivo male u odnosu na duljinu (grede, stupovi, okviri, lukovi, lančanice,
lančani poligoni i sl. ).

Linijske konstrukcije
Osnove nosivih konstrukcija I

• Plošne konstrukcije su konstrukcije čija se jedna dimenzija (debljina ili visina) može
zanemariti u odnosu na ostale dvije (stijene, ploče, membrane, ljuske).

Plošne konstrukcije
Osnove nosivih konstrukcija I

• Masivne konstrukcije su konstrukcije čije su sve tri dimenzije istog reda veličine.

Masivne konstrukcije
Osnove nosivih konstrukcija I

• Složene konstrukcije - kombinacija prethodnih vrsta.

Složene konstrukcije

Podjela konstrukcija prema stupnju kinematičke stabilnosti

• Statički određene - kinematički stabilne uz minimalni broj veza, sve nepoznate sile
mogu se odrediti iz jednadžbi ravnoteže (3 jednadžbe ravnoteže za konstrukcije u ravnini,
6 jednadžbi za konstrukcije u prostoru).
• Statički neodređene - kinematički stabilne uz više veza od minimalnog broja (nisu
dovoljne jednadžbe ravnoteže za izračunavanje nepoznatih sila)

Podjela konstrukcija prema dimenzionalnosti u prostoru

• Konstrukcije u ravnini
• Konstrukcije u prostoru
Osnove nosivih konstrukcija I

Opterećenja na konstrukciju (inženjerska podjela)

• Stalno opterećenje (mrtvi teret)- vlastita težina konstrukcije i svih nepokretnih dijelova
koji se nalaze na konstrukciji.
• Promjenjiva opterećenja - opterećenja na konstrukciju koja mijenjaju svoj intenzitet i
položaj u prostoru
- Pokretna opterećenja (živi teret) - prometno opterećenje na mostu, pokretni teret u
zgradama, težina snijega i leda na krovu, ...
- Dopunska opterećenja (vjetar, pritisci tla, hidrostatički tlakovi, temperaturna
opterećenja, potresne sile, ...)
Konstrukciju je potrebno proračunati na niz kombinacija promjenjivih opterećenja da bi
se izračunalo najnepovoljnije opterećenje.
Faktori sigurnosti - faktori s kojima množimo opterećenje da bi projektirana
konstrukcija imala određenu sigurnost. Faktori sigurnosti su veći za promjenjiva nego za
stalna opterećenja.