This is a reproduction of a library book that was digitized

by Google as part of an ongoing effort to preserve the

information in books and make it universally accessible.

https://books.google.com
C 789.6.5

Harvard College
Library

VERT
TAS)

FROM THE BEQUEST OF

JOHN HARVEY TREAT

OF LAWRENCE , MASS .
CLASS OF 1862
1

4
 ЖИВОТ

СВЕТОГА САВЕ. САВ Е.

НАПИСАО ДОМЕНТИЈАН .

НА свиJET изДАао „ Друштво СРБСКЕ словесности “

ТРУДом

б . ДАНИчићА .
Daničia
4

i život .: - /

У БИОГРАДУ

У ДРЖАВНОЈ ШТАМ ПАРИли

1 8 6 0.

")
276 .4 ‫ ها‬. ‫و‬

i'wré ichs, e Library

'' ' ‫' 'ار‬

'!!!!!
 Ово се штампа из рукописа који је
у Биограду у народној библиотеци под
бројем 26, ауњу је дошао прије двије го .
дине дана однекле из Турске. Кад је пи
сан није у њему забиљежено , него судећи по
писму и по правопису мислим да је XV
вијека. Писан је на хартији. Има га 256 ли
ета цијела табака. На првијех је 105 листа
живот Јована Златоустога , а иза њега до

краја ово дјело јеромонаха хиландарскога

Доментијана , који је живио XIII вијека и
може бити био ученик светога Саве.
Између листа 139 и 140 био је још је
дан, којега сад нема , као што сам казао
на страни 50. А да је био само један види
се отуда што је у рукопису по 8 листа са
стављено у свежњиће забиљежене бројеви
ма , који се у животу св. Саве почињу од
броја ... , па у свежњићу четвртом , у који
пада онај лист, нема осмога листа, а свеж
нић је пети цио .
Гдје гдје је по које слово одaдрто а
гдје гдје ишчиљело од влаrе . Што од тога
не могox из смисла погодити , мјесто њега
сам ставио неколика пункта ; а што сам ми
слио да ћу погодити , оно сам написао, али
IV

сам га опет заградио ; тако је што је за

грађено на страни 5 , 6, 25 , 33 , 35 , 36, 38,
40, 41 , 48, 52 у врсти 11 , 56, 84, 95, 104 ,
106, 127 у врсти 13, 184, 185 гдје је по нічи
љелом слову у новије вријеме написано
214 , 215 осим 17 врсте, 216, 217, 219 .
Гдје гдје је између врста и на страни
додана у рукопису по која ријеч или сло
во ; ја сам и то исписао , али сам опет

заградно; тако је то је заграђено на стра

ни 4, 52 уврсти 29, 58, 87 , 92, 127 у врсти
6, 149, 151 , 177, 186, 191 , 198 у врсти 1 ,
203, 211 , 215 у врсти 17.
Скраћене сам ријечи исписао цијеле.
Која би се скраћена ријеч могла читати друк
чије него што је ја прочитах , у њој сам
заградио слова која нијесу у рукопису ис
писана ; тако је што је заграђено на стра
ни 75 у врсти 11—12, и на страни 146 y
врсти 11 .
Тако сам и мјесто скраћенога б , 8 и
фстављао @ ᎢᏏ , oү и шт .
У рукопису је 8
ријетко према oү, н . п . на првој страни ру
кописа , која овдје заузима 22 врсте на пр
вој страни , долази от 18 пута а 8 само 1
пут и то на крају врсте . Щсам замењивао
словима шт особито и за то да га не би
који Србин по новој науци читао шч .
Мјесто знака " , гдје сам мислио да стоји
мјесто ь , писао сам ь, али је и тај знак вр
ло риједак , н . п. на првој страни долази
 V

само 1 пут , и то у ријечи сръбскаго изнад

Слова Б.

Између погрјешака које је писац учи

нио очевидно нехотице , а гдјекоје чине за
буну у смислу , ја сам поправно повеће;
али ћу ево казати све Што сам поправио :
на страни 14 у врсти 2 кЬZвратнин мјесто
вьZвратн ; 16, 14 нєрєн , чему су у рукопису
прва два слова поправљањем замрчена тако
да се не распознају; 29, 1 pazБонунун м . рaz
Боннун ; 31 , 13 молитвoү м . молнилвок; 75, 17
хотештаи м . xотал ; 99, 28 выскрѣснль , мјесто че
га у рукопису стоји вьскрѣль (ѣ је надметнуто
над р) ; 114, 14 нєнZслѣдовання м. нєхслѣдоканна ;
120, 10 осѣнаємоү м . осѣиємoү; 140 , 3 oүүнте
лж м . oүхєтєлє ; 192, 26 кєднун м . кєчн ; 1'i3 , 6
поклоннює сє , гдје у рукопису нема првога
0 ; 154, 11 слъньYьнаго м . Сльнын Үлго ; 160 , 21
посовьстворюштаго , гдје у рукопису нема сло
га шта; 179, 5 архієпископомь м . мєрхієпнско
помь ; 191 , 8 € гүптѣ м. € гүпѣ ; 185, 6 тнинна
м. тншідна ; 198, 5многою м. мною ; 200, бло
Внтн м . ловотн; 205, 12 свонхь м. свон .
У рукопису нијесу ријечи растављане
једна од друге, а ја сам их раставио и пре .
ма смислу додао обичне знаке. Још сам и
имена пописао великим словом првим .
Друго нијесам ништа мијењао , него сам
још пазио што сам BHUle могао да изађе
све наштампано онако како је у рукопису
написано . Тако сам н. п. оставио на стр .
VI

93 у врсти 4 соугово, и на страни 1 у врсти

5 мь послије сьпнсано, које мы може бити да
показује да је натпис гласио друкчије уру
копису с којега је преписан овај наш .
Али се увукло неколико штампарских
погрјешака . Ово су знатније :
стр. 2 вр. 4 поYHTАTH м. поYнтати,
3 28 ҮЄдо .
29

19 ҮЄдо ,
22 20 нcкoүсноY
29
29

29 нскоүсно
29 14 свѣтінмь
29

99 свєтінмь
99 17 приносить , пpнноснть
39 18 приєтіє
99 99 прнєтїє,
40 9 поүтншьстьвник , поүтн шь
СТЬBNHкЬ
42 99 28 окосвень обовень
22 43 29 прихожда хоY прихождахоу
46 99 31 многынхь многынхь
53 8 € го во Гово
63 92 23 сподобальшасє у сподоБЛьша се
66 > 1 ZETN 79 HZETH
29 67 99 22 ұВА . 5 Ҳва
26 € HMoүжє
22

,, нємо уже
75 30 Бєлоукавства Б € лоукавства
82 10 пріснословник » прясно славнмь
77 103 10 помы Шлютнмь помышлт
ЮШтнмь

107 99 20 ҮH сли 99 Үнсла

29 110 92 28 сьвѣтоюштаго , сьвѣторюштаго

115 10 непре , непрѣ
99 16 Hстнтою Үнстотою
99 117 22 25 жоү » ior
 VII

ст. 117 вр. 29 опє YAлнен Μ. ΟΠΕΥΛΛΗΤΗ

22 нєнұсѣднини у нєНҳслѣднинин
119 22 отвцу у отьо ү
99 29 сытворнть , сътворить .
125 1 06 БИ

133 99 21 апостоль , 9 Апостоль

136 99 11 oү60 » отка ,
99 137 1 мнвoтoү » животот
139 9 19 но нь

154 11 слуБҮьнаго " cЛЬНБҮьнаго

158 8 coүдн ынхь , coүднынхь

172 19 свєтын Свєтын ж €

" 182 5 пoүYHше у пooүYHшє

188 29 7 отБҮьству , фтьYьство
Може бити да се гдје год и боље сачу
вало ово дјело Доментијаново , за које Па
вао Ј . Шафарик каже да је „ ein rühmliches
Denkmal seines erleuchteten Geistes , so wie
seiner ausgebreiteten Gelehrsamkeit , und,
als ein serbisches , durch Gehalt und Darstel
lung gleich ausgezeichnetes Originalprodukt ,
eine der Hauptzierden der gesamm
ten ältern slawischen Literatur
(Jahrbücher der Literatur 1831, Bd. 53, Anz.
Ві : М. 133). Али камо срећа да је давно
изашло на свијет и овако .
У Биограду у очи преображења 1860 .
ђ . Даничић .
'
ЖнтЇє н подвнун Кь поустыннсь фть цємь
носоБь хождєнїa нoть Y € стн Үюдєсь спо
вѣданїанжє вь Свєтынхь фть ця нашего
савы , прыкаго архЇєпнскопа нoүүнт € ли
сръБьскалго , съпнсано иь прѣподобнынмь
Домент їaнoмь, їєромонахом . монастырь
Xнландарь нарнулємдго. ОтьYє влагословн .

Pazoұма 24 нє ништетою одрьжнмь, оть oү

Богого дома орма моєго нН Ү €со нмы , ако По

ДОБНоу вашего достоннства прѣдѣложнен трапєzoү,

ильноү соуштoү словєсє аггєльскыє пнштє , вись,
пріснує раБЫ Бoгaтaго владыкы н Бога , а отыун,
молнен подвнұлю , слово pazoүмочь текоүштєє н
єzыкь oүмшнєнїa oть нєоскоўднынхь €го скро
Вншть податн мн, прѣждє сHхь свѣта zapoү, кюже
мракь доүшє ноума оYHстни сн , ВьеєБЛАЖ€ наго
Слкы ниє нына ново вь нашє роды просїакшаго
добродѣтєлн интia Бьдрьно скаұлтн вZможємь, нє
мко Оного Hштоүште Похвалнин , Похвала Б

правєдннкоү @ть господа , пAYє тє польҳно Үто

самѣмь @ ть нєго сыннскаюшт€ , нє 60, нь ндрєв
нїнмь нұреднынхь можь житіл потрѣБНА Бѣхоү пн
CATH CE н поYнтатн полує радн @ть ннxь прнын

ваємїє Үловѣкомь . єтє мына нашего послѣдна

1
го лѣннвого рода , вь ньжє вѣкь коYHна достнє,
вь нємжє мало спасаємыхь , нє тьYію потрѣвно,
нь н дѣло желанно €€ сHхь пHсан н Үнств €

поYнтатн ико высото стоєШтєє одоошєвлєнны€

стльмы на тнтia Hхь урѣтн , н како нєлнко Оть
NHXь остаюштєсєвѣ ZAZрѣтн н сьвѣстню coү
днтн с€ , Ꮻ B0 жє za coүштєє вь нaсь лѣности,
Ако се пооүш таємыть вко остномь стрѣҮємн, кЬ
добродѣтелн нмалы подвигнем с €. Єдва во Аште н
многы н великын повѣстн B6Zво үдеть срьдьує на
шє кь тнтia нcправлємїю . снxь родн н 4Zь ва
юємоҳ повєлєнїю фтьYЬcкoмoү повнноев с€ , NH
на ХВИЛНмилго вьсєБлаженнаго Савы энтіє , нє
вь свєтѣн горѣ Авона постывшаго сє, послѣдн ж€
Бывша прького архієпископа нoүүнтєли cphБьска
го , вы по вѣсть прѣдьлагаю слышєШтнмь , не оть
слышан ? а тъкмо сіл приємь , нь өть Yьстнынхь
€го оүYєHн кь , нжє сь мнмь сьпостенкь нcтранн
Үьствїa сьпортннкь, н хождєнїa cьтрoүдникь, нє
Ако прѣкогатоє скровнiнтe нaн приҮєстЇє өтьYєє
нжє по мнхь дного стадоў пнсаніємь остакнує .
Прѣдѣлагаем тє моүжи слово нє нєcoүштаа о
нємь сьпнсаюштє, нико многимн похвалимн се
го откорнмь пaҮє нєєлн похвалнмь , пAY € ж €
coүштіхь Аште недва нұьменнтн въZможємь, БЛА”
Жнин Бордємь , нєфскоүдын 60 OND нєБ € сныHхь
похваль, Божьствуынхь нь корпѣ н аггєлскынхь , мже
oүмь нашь шко страстьнь н нєYHсть непостнѣьны
Нұглаголатн , ОБЛҮє Бога ви помошіть молитва мн

€го прнZываюште, єє по снлѣ на Yңнаємь повѣсть,

 3

наYHнаемь же вZыскаюштє фть ноудоуже подобно.

подобно тє вьцыскатн оть корѣнє отырасль , н
окрѣшт€мь н обьЄМЛҒмь нє оть трьнїл нь oть
лоҳы гроZдь.
сь сынь Бѣ жоқпына келнклаго неманк , вла
дыкы сръбскаго , нжє самодрьжaвнo владыYьство
кавшоу вьсѣмн срЬБЬСкымн ұємлин , €жє глаго
лют cє Діоклітіл Далматіа Траконів, кь қыстoкoү oү
Бо Hлноїн прНБлнжао шть с€, кЬ ұлпадоү жє рымьсцѣн
ФБласти прилежєШтн . ть обо вышє р€Үєннын моүжь ,
БлагоYьство сын н БоговомZHнвь , ништєлюбHвь,

много мольства жє воєводьствомь сїaє аштє кто

нь, н вьсѣмн Благымн на ұємн вь добродь ньствѣ
2ѣло го6zoүє, пAYє тє сHхь добрынин нравы , вело
вЇємь н пракдою , мностію н кротостїю оукрашає
с€ , п0 €T ж€ по ҲАкoнoү сєвѣ Тєнот нмєнємь
Анноү, н сню нНҮHмьжє остаюштоү Благынхь нравь
моужа своєго . родніє жє се нма сыны н дьоте
рн , нxжє проскитнш € Божьствуынмь криштенЇємь ,
н свєтымь книгамь н Благынмь нравомь наoүYHвшє,
о господи Вєсєлиста с €. врѣмєнєм же многомь
инноүвшнмь, ннє родєШтн выше реYєннон БлагоYь
стнвон Аннѣ , Z4клюҮН Бо ю Богь кожє дрєвлє
Лію їаковлю , єє родештоу прѣждє нє роднтн вь
крѣмє, н сєго радн поноснма носкрываєм Бывал
шЄ можемь свонмь . Bь скрыын жє н жалостн обѣма
coүште о сHхь вь вьждєлїнїн во мноzѣ Бѣшє
доүша Hхь , ако прНЖнтн нма нештє Үєдо . нов
мошть ставша NA молитвѣ кь вьсeмoгoүштoмoү
Бого 30 се , сь сльZлин глаголиста : Владыко по
1*
сподин вожє вьсєдрьжителю , поскоршавын древле
Аврлама и Cappoү н проYїнсь правєднїнкь, оYєдѣ
молетнх с€, oүслышн ннась грѣшнынхь дънь сь
раБь свонхь , молЄШтнх єє тєБѣ , дождь мамь по
ТвоєН Благосты прнянтн ешт € Үєдо можьскын
поль, няє вoүдеть oүтѣшєнїє доушн на шєн нна
слѣдникь токою нашєє дрыжавы , н жЬұль старо
стн нашєна на негоже рокуѣ выZложьша поYHєвѣ. н
06ЬШтнує тн овѣтн кЬұда євѣ : Wть Z4Yєтїa отро
Үєтє єстьстьвные ұлконные люBBє н постєлє фть
лоYYHвѣ се , носовно вь ҮHстотѣ тѣла дає ндо
конца тнвота съхранявѣ сЄ. Господь жє БлнZь
вьсѣмь прнZываютнмь н вь нcтнное, н молитвор нь
послoұшає , послоуша н снxь молжнїa aкожє н про
Үїнхь прикєдникь. н сєхє Бысть нєнглаголанных . (во
жінкь) coұдЬБь наєтьки , да можє тнтЇємь послѣды
нвь рождь ствѣ прьвѣє Үюдьмы Боудеть отрокь , нує
€ стьcтвa oұстава ҮловѣYA дѣло тьхїю воүдєть, нь и
ньcеснянаго Бога повєлєнїє, повѣждаюштаго ксть
ства отставь кожє хошєть , н молитвы плодь
€ стьствомь роднвь с € , Qть Бога дань , Богоү н
нарєхєт с€ , нж € Н Бысты . непраұнѣ жє Бывшн
сHньКАНТНКН прНБІнжьшим се дьнємь, родн
н
моүжьскь поль по прошенню молитвномoү. Rь
се доүшєю
радова шє жє се доүшєю велин
в€лин ,, н прославнює
Бога , не прѣұрѣвшаго молєнїa Hхь . по малѣ врѣ
мєнн породнює н водою ндорхонь , кожьствуынмь
крыштєнїемь просвѣтившєн , н нарскошє ниє ємoү
Растько , ново нѣло о господи доврѣ Богоу
кЬұрасте. oүстрав(aь)шоу є с € отрохєтн , вьдаше
 5

ноYYнти се свєтынмь кунгань, роднтели же его

вышє Естьства в€ ұмѣрноею ЛЮБОВЬ Кь немо
Hмошта несытною доүшєю првено на нь Христа,
нь н Вельмож € Hхь сь мнин глаголихор ако сь
хоштеть Бытн нұештнѣншн нь Братїн своєн . Бѣ
6 нотроY€ Благоврадно , н кєсєло доүшею , н
нь oүүєнїн приспѣває , н pazoүмомь нь дѣтьcкoмь
выZрастѣ oүдивлєнь , ако вьсѣмь глаголотн : ново
нѣко € ұнамєнїє отрохє се воүдеть . въұраста же
дошъдь лѣть €і ., oтьдѣлншє ємoү роднтеліє стра
ноү нѣкою дрыжавы своєє, тьходнтн ємoү Qть отка
на поглоумлєніє сь вельможам н н с . Благородны
мн юношами Вєсєлнен сє. юноша же вы выкорсь
пришьдь pazoүма свєтынхь книгь, пAY€ Үєстѣє сHхь
проунтаашє, нoть (c )oүдoү отво zaҮ€ло прѣмоу
дрости прїнмашє кожїн страхь, н сьвьспрїнмлаше
с€ Божьствные ЛЮБВє день Qть дънє , огнь кЬ

өгню прHлагає тєланЇємь несытнымь , царство и

Богатство , сливок жє н свѣтлость н вьсако Благо
доньствіє многометежно н нєcтoмтєлно раzcoүждал
шє , дократь урнмынхь н тнта окнлЇє ако сънь
Вьмънкашє , многопнштіє неєсєлїє нвь са санка
YAOBEYЬСКИЙ на землн соүєтнаа н нєcoүштнаа
pazoүмѣвь, десного поета ємнєт сє, пooүхєнїємь
кенгь опражнєт сє , Bь црьквн по вьс€ слоўЖБЫ
нє лѣннт се стоятн , поштєнїє люєнть , coүжго
праұнословни н смѣха в€7годнаго нZBвгає, скврын
мословеснынх жє н врѣднынхь пѣснїн юношьскад
го желана ОслАБЛюштихь доүшoү до коньці нена
Внде, Благь, кротькь , вьсъмь oүвѣтанвь , ништєлю
6

БHвь аштє кто дрогын, ноYьскын жє ҮHнь Hz Анха

пOҮНтає , ако нсамѣма роднтел€ ма его zaұрѣтн
се ноүстыдѣтн cє тако влаго опасєнїa нoустава
Благонравма индєште кь юннѣ въұрастѣ , ннє ако
оть ніхь рожденна , ако по нcтннѣ фть Бога данни
Нєпштеклахот. ( Автоү жє ұ1-тноү прньдь шоу вь
раста €го, роднієли жє єгo пooүYa стa cє Бракот
zaкoннoмoү прНҮ€татн н . молитвою жє кoгoданнын
Божьствуын юноши прнсно тєллашє како н конмь
оқхыштрєнїємь мнра нZвѣжатн н оть всѣхь Kb

Бого отпраұннен сє . слышал во Бѣ о свєтѣн го

рѣ Авона н о постештих с€ Bь немь но про
Үїнхь мѣстѣхь поүстыннынхь . прихождахоү ѕо кь
отьцоү єго @ть вьсо удоу прїнматн трѣБоүємли нмь,
дроугонун жє нcамь посилаає вь свєтаа мѣстал
на раұдланіє приподобно живоүштнь, вѣ во моуть
Благь, мнлоує н дає мко много. Богь тє готовь кь
молнтвѣ н жєЛАНїю равь свонхь нcємоү сьверьшає
нZволжнїє , подвнұяєть его прїнтн сь роднуєлема
оть страны данныє €мок , нприєтoү БЫВШоу сь
келнкою любов'ю нсь Благородннан єго сь ннмь
приншьдЬшнмь , Б€ұмѣрнон жє радостн нвєсєлїю
н пнро келнко сътвараємоү о пришьствы н кЬZ
люєлєннаго сына кь роднієлємо , н многодневно
ВЄСЄЛЄитни с € , сє MK0 Богомь подвігнортн
coүштє прїндошє нѣкон нноун өть свєтыє горы
Авона кь роднуєлкма єго прнети трѣsoүємна нмь
нніштетє поможєнїє. слоҳҮН Тє єє єдннь оть ніхь
poүсннь родомь . сегожє особь ськр нь кожьствуын
юноши о семь непоташє мє 0 СВЕТЕН горѣ,
 7

прѣждє оцтврьдчвь Завѣштаніємь нє повѣдатн тан

нор єго нікоможе. он же скаgаєть € мор Вься
по ҮHноү пoүстыньcкoмoү , како кь монастыряхь
овьuтно прѣБыканЇє H ОСОБНО по двѣма НАН

тремь корпнодоошно нoтьходно oүєднуєнїємь вь

поштєнїн мльYAAHвѣ инвoүштнxь , вьсѣхь ска- ,
Завь ємoү нZєШтнѣ. Бѣ Бо нть трьныць не прость
нь нcкoүсънь скаzаємымь , рекоү жє, вогонь по
сланьБѣ . юноши же слыша миє 0 тнтін нноYь
cкoмoүн кь Бого попєхєнїa н довраа нь oү
пражнєнїa , pѣкою сльzь нcтоYHнка нұянклахоү се
@ть OҮНю €го . Подє нѣколн отдыха Вь , глагола
Кь старцоу: кнждоу, тьYє , ако Богь провѣдын вьса
нандѣвь Болѣұнь срьдьца моего, посла твою св€
тость oүтѣшнтн мєнє грѣшнлаго. нына oүтѣион
се срьдьує моє н доүша мои выZвєсєн сє радо
стню нєНұГлаголанною , нына pazoүмѣхь Үєсомоү ж €
литель Бываахь нєлрѣмѣниємь. Блаженн нтр.Блаже
Hн тaкoвoмoү БеспЄYAлномоү н нєхєтєжномоү сподо
Бльшє с € $ нтію. Хто жє 4ұь створюү, @ тьY € , како въ7
могль Быхь oүвѣжатн многомстёжнаго мнра сего
Жнтни н таковые жнұнн аггєлскыє сподовнін сє?
едa кoлн роднтєлїє мон вьсхотеть Бракоү прНҮ€
татн мє, н люкопльтїємь oүдрыжань нє достигноу
таковлаго жноїa , ннн єдннь дънь хотѣл БЫxь по
семь уде прѣБыватн , да не како любосластЇє мнра
сего Бь мнѣ кoснoүвшн се , ннє хотештоү мн
отьВлѣҮ € ть доүшо мою таковыЄ ЛЮБьв€ Аггєлска
го житїa , пкоже
акожє оYYHшін отьYє , хотѣА Ж€ Быхы
Бѣлатн , нпоүтн нє вѣдѣ , Єда како ZAБлоуждаю
8

штоү мн на мноҳѣ, постнг . @тьyь мон ако мошт.

но моү со штоү н выZвратнт ие, н вы скръвь @тьца
вылото , нcєвє в стоүдь многь , н по снxь NE

отправлень коүдoү тaкoвoмoү рахєнню. Вьсприєм

Тє старць слова глагола ємoү : желанна Есть лю
БH роднтель , одоблын , нсьоYzь єстьства нерѣ
шнма , н милостно Братнєє єднньство нвь корпь
хожденЇє . нь очво н владыка н сHхь отдовь прѣ
ОБHдѣти повелѣваєть , н крьсть вьетн на рамо , н
томоү oүсрьдьно послѣдоватн , нвьса отдоБь стра
датн , єє za Hн страстн єго подовештн с € , NE
вь мєкынхь красоватн сє , нє тѣлєснын нскати по
кон , пAY€ жє наготѣ нальYБѣ , Бдѣнїю є нмо .
Антвѣ прилежатн , oүмнлєнїю жє ΠΛΟΥΟ сь

вьдыханіємь н срьдьја съкрoүшєнїемь виннитн .

сни во Боголюбивынмь доүшмь oүдовнұнѣ нѣкын
поуть на добродѣтєль кєдын прѣдѣлагает се , н

сня Вьмѣнають славоү нстинноү н Үьсть нZвѣ

стно . Плкы юноша слыш € cїa , нико џемли
доброплодна прНемлюшен съмє вь срьдьін своємь
словеса старица , рыданЇє кь рыданїю прилагаєть.
днент же се старьјь топлѣн кь Бого люквн его
н огню Божьствномо , тако раждєгшомоү доошоу
€ го , вьюнмааш€ жє словєсємь его всплынь соY
ште уѣломоудрia нoүмнлєнїa , глаголсть кь нє
моу : виждох , о Yєдо , вь глЬБHнот Божіє люкве
zaШьдьшоҳ дошоу твою . нь поспѣшн ськрышнин
доброє твоє тєланЇє , да не како ұлынхь сжатель
плѣвєль посѣ € ть кь срьдьцє твоє , ноукрѣнв с€
покры€ть пшеннцох твою , Благоую мысль , нта>
ковайго тыштанЇа прѣмъншн с € , н люкопльтЇємь
н любосла стЇємь , акожє глаголю, oүдрыжань НҮ €
coжe oүспѣєшн , пoрoкoү тє н откорнұнѣ см
порокох жє
нжє вь єүаггєлїн поноснмь подлєлє Боуд€шн , няє
ярнкоүплжна ради села н соқпpoүгь коловнынхь
н новобраҮНЫє жєны по€тЇємь сладкыє в€Үєрє н
Б€сьмрьтные пнете отырекоше се , нуєдостонны
HZвраннаго дванїл н кєсєлїх невесного царя Хрнста
вь пpaвдoү нарекоє сє . 47 жє таковомоү дѣлох
слога тн Богдох н о господин до свєтые горы
проводь , ндєє тєлєн донтн , тБҮНю да €сть
конь носєн мє, ако вьцможемь отвѣжатн Оть отца
твоего . Ако сни oүслыша оть старца , н тако

кь волн єго скоро прѣложиia cє , Благодароү тє,

господи , р € Үє, ако отвѣры срьдьє моє странны
нмь семь . н кь старцоү : Благословень Оть Бога
ты , фтьY € , ако окрѣпн доршок мою. Радостн
жє в€лнкы€ 0 cнхи нсплынь Бывь , ннн мала фть
ложь , кь роднуєлєма выходнть , открадаєть @ ть
поүштєнїє , просить по окыYAю молитвoү н Бла
гословеніє , глаголє : господiє мон , Вь онон горӣ,
н ниє €н прнложь , повѣдаше мн цвѣріє coүште
многы . аштє окрѣть мность , Благословень вох
доү камн нотьпоүштень водоү ловнтн , нашт €
откъснынмь , нє прогнѣванню водемь повнины ,
Hдежє отво многы € EAENE CAы шахь . Отьyь тє
єго оргоднє € моү твор€ , господь с тобою , гла
гола , Үєдо , да благословнт те н нcправить поуть
Твон . н матн тє , мко матерн ОБыхан , овьємшн
1 чєловавшн люкЬұно , @ тьпоұстнє нсь мнромь ,
10

ұлповѣдакша скоро въZвратнин сє . нє Бо вѣдѣ

ACTA MKO нє єлєнє хотеть oұловнтн , нь нcтоY
унка животнаго Христа , ако напонтн oүєлєнкнот
доүшоу єго , zапалнвioүю - с € Огнємь желаннынмь
ЛЮБВ€ ЄГо .на отвѣрєнїє жє роднтелю поснлаєть
вь гороү ловештвхь , на с€ oүгoтoвaннoмь , ако
съгнати ҳвѣры , самь pєкь : подь горою до отрѣн
Вась отндаю. новітн coүшін не си нямь Бла
городнынмь ВєсєлєШтни cє ноүсноүвшнмь , сь
- CBOHмн малымн хранєштнин тaннoү Єго , прѣдь
водештилго нxь Бога сь ннoкoмь нмоүштє , вѣгонь
Бѣжешт€ oүвѣжашє. Дьню жє освьтшоу , Благо
роднын онн кЬZы склахоү господїна своєго , нcє не
Бѣ гдє вндѣтн н , нн овръстн . глаголахоу : Єда по
глоұмле се намь, кь отцот въzвратн сє? понскавшє
Тє н мынха, ниє Бѣ сь ннмь, н проYїнсь оть слоүгь
єго , ннн сHхь окрѣтшє, глаголлаxoү : Үто нж€ 0
нась oүжись сь ? камо се дѣ господинь нашь ? н
скрыБНю недооүмѣваємы ловнтвоү оставльшє , ско
ро вьҰвратнює се в самодрьжijoy oтьyoү €го,
повѣдаюште €моү БєZвѣстїє сына єго. роднтели
жє слышавшIA ненадѣи мно н нєOүдoвьпрнєтно слы
шанЇє таково о сынѣ своємь , наскрывѣвши малы
сьмрьтн не выкoүснcтa. Bь сєБѣ жє Бывша pazov
МЕСТА TU KO нє Hнь кто , нь poүсHнь онь Үрьньць

отьвєль єго єсть , глаголаxoү , Bь свєтоүю горох,

унаахоў БО @ть прѣжде тамо тыштаніє єго .
H

АБнє сьтѣкают сЄ Благороднін , нZлнвает с€ множь

ство народа, ндѣмь на ново слышанноүю напасть,
глаголюштє, господині своєго . н фть вьсѣхь сьста
 11

ВАЄТ cє плAYь нрыданЇє много н нәoүтѣшнмо ,

роднтeлн сына , кратїх врата , равн владыкоү күн
YHмнмы гласы прнZываюшт€ на oүтѣшєнє скръБН ,
н пахє вь Бѣдоў выпадаюшт € , твораш € 60 € оро
днвы страсть . в . скорѣ ово самодрьжьць отъць
сь страхомь . Оть пAAYA прѣмъннен сє всѣмъ по
вєлѣваєть , Благодарнвь Бога на мноҳѣ, глагола кь
coүштінмь н кь матерн отрока: дръщанте , нє нма
мы о снуєвынхь оскрыБлєнн Бытн , нє погы БHєть
сынь мон . Богь , Hже єго пAYє надеждє давн мн,
сподобнт мє Вндѣтн н насытнтн cє люває єго . H
авЇє понувавь єднного оть стратнлать своїхь, гла
гола кь нємо : вѣсн хєдолювї Болѣұнь н огнь ,
прнсно гор€ ноүгaснoүтн няколниє хотє. oү60 ,
люБЪұнє , аштє лн КОЛН Фть насы Благо прнєль
€сн , ннни врѣмє любовь покаұлтн . тыштаніємь
Аште постнгь выхкратнішн сына моєго , н сHмь
oүтѣшншн срьдьцє моє , н матерн доүшoү @ть
сьмрьтн свободншн , многынмь Благынмь пAYє прь
вынхь повнуни, пAY€ жє податєлт нмін мє, дроу
жє . Прнував жє н Благороднынхь юношь много , н
снмн надеждимн н сHхь дрьҳ0 oүстронвь , н на
сHлнє конє вьсаждь , сь нмь посHЛА €ть. гoннин
жє повєлѣваєть н до Вьноутрь свєтые горы , напн
са тє посланїє кЬ ұпархох солоүнскыє области ,
Ако @ть самые светые горы фтьтръгноүтн н , нкь
нємо выZвратнтн , наште сHмн отѣшншн , лю
Енмын мон , срьдьє моє, pєкь , многує Үьстн @ть
нась дарованіємь н люковню прїнмешн ; аштє ли
нєрад€ Боудешн о нашемь молєнїн , вѣдын Боу
12

ди , MKO Вь ЛЮБВЄ мѣсто съпротивни обрѣштем

с€. Прнем жє стратнлать пHсанЇє н сь благородны
мн Отьпоұштєнїє непросьш € , на снинє конє вь
сѣдше , дынь н нощть
но Шть Ако мошітно гоншє , H
ніхтож€ oүспѣвоє приход€ть вь словоүштн градь
Солоунь , вь нємжє Үьстно прнеть БЫсть коєвода ,
вьдаєть ұпархот пHсанЇє , повѣдає скрыБь госпо
днна своєго. проYьт жє пHсанЇє нархь , zѣло о
сHхь скрывѣ , Бѣ во много любовїю тыштаніє
нмы кь немоү. коєводоү отво н с. Благороднн
мн лЮБЫұно похьть, кь скорѣ напнсавь к прото
свєтыє горе глаголє : по нєже не проста Бываєть
вешть , ако прилоүүн cє оснцевомь выZысканін,
про шоу н молю прѣподовіє твоє топлѣ , н нє
прѣұрн молко сню. Аштє где тамо прни Аль €сть
сынь велнкаго жопана владыкы сь
сръбскаго ,
всaкынмь поспѣхомь да кЬZвратнт се кь фтьјoү
своємо , да нє како жалостію €го рада отыць
Єгось намн люБОВЬ Bь нєНавнcть прѣмѣніть , н
вьсѣхь нясь н многынхь оскрывнтн нмашн . нта
ко @тьпоүштаєть воєводот . Посла жє сь HHмн

моүтє YЫстно проводити Hхь до свєтає горы ,

выдавь нмь Пнсинє напнсано .
Вьшьдышны жє вь свєтоүю гороY, Bь прашал
хох нcкoмaго, аштє ұдє пришьль єсть , повѣдаю
штє в6ұрасть юностн н красотны видь. нѣцїн же
рѣШ € нь : ВЬШЬЛЬ € сть Bь poүшьскын мона
стырь таковын , € гож € Hштетє , прѣдь маломь
вамь , н тоү н єртє ход€ єсть . Сін жє сїa oүслы
шавшє, скороє поеть гнашє , да не како слышавь
 13

оть ніхь отвѣжить, нєхє кь протоү поуть оста

вльше , вь poүскы монастырь вьюндошє. н видѣвшє
н вы монастырн ходєшта , Власы нє острнгина , н
мєкька носешта , Брьҳо во гонє тє н, прнспѣіє ,
Hнжє пакы хто цаплаш € ть н , ако дажє до въноутрь
горы гоннтн хотеть, нь колѣұнь родителю вы коу
пѣ н могоұтьство н сїл вьҳможє , окрѣтш € *є н ,
вьҳрадова шє се радостню нєнцглаголанною . Вышь :
дьює жє вьсн нь урьковь свєтаго Панделєнмона ,
поклоннює се, приємлю штє н, люБЪұно сь сльца
мн уѣлокахоу того , шко оть радостн ҳақнтн нь
тонка растолнЇємь мѣста н толнкынхь дьмін , н
ноштї н тpoүднаа тєхєнїa, zа нкжє тєллємого по
лоYYHш € , ноүк нв€ анкынхь даровь н пOYьстн
многы өть родителю єго , ако оргодніє нмы ,
oүповалхоү прнєтн . помышляхоү жє оцін на нь
выZложнен , н Бойхоу cє пко господнна своєго .
нареднишє тє ҮHны стрѣжахоу того, ако моштно,
даже кнжмь н симѣмъ поYHBшнмь фть троуда,
сь ннмь пондоуть. днант жє се юноша отыцоу
своємо , ако тонко высость стратнлать потроу
ды сь юннымн Благородннин, нстыднт се на Ан
ує моұжа ҳрѣтн , ако €го радн вь тоүждоү стра
но много троеждьим се. осов жє нотьведь вь
прашаєть : како толнко скоротєхєнїє сътворнстє,
н толнка отстоинїa мѣста н толнка трофда по
тн нє облѣннcтe ce ? он жє повѣда емоү ҳѣлноє
раскланЇє срьдьца роднтєлю н плаxь нєпрѣмѣннын.
повѣда жє ємoүн пнсанїє оть отца €го о нємь
приннєсєнномь үпархот ноть епарха кь протот,
14

н можн , р€Үє, посланнын мко податн тє мамь н

господнноү @ тьyoү твоємо выZвратн (тн) тє. РА .
zoүмѣв тє юноши помысль нєпрѣмѣньнь морта,
глагола кь нємоҳ : Аштє вьсхоштєшін ты , люкЬұнн
мон , Бєzь крамон можешн мє оставнтн , н госпо
Днна Отьца моєго , ако мотноү тн coүштoү, вѣмь ,
можєн шыдь откротнтн н , н4Zь вьсан савь ємoү
прѣмъню такового помысла , тьYHю ты ашт € Бра
толюкЬұно сьткорь оставишн мєнє на нєхє прїн
дохь . Он жє : Hн , господин мон , нє наYHнан та
кового молєнїa кь мнѣ , рабоү твоємо , єжє нє
oүдобно мн Есть сътворнтн . владыка Бо мон ,
отыць твон , ако вѣрна мє нєптоүє , на се по
слаль єсть, к сниже, аштє вь обрацѣ нноYьскомь
окрѣлн Быхомь тєвє , господнна моєго , нZвѣтіє
K0 € HмѣА БHмь о таковыхь ? a по нєЖ€ Богоу
хот€ што слоұҮН cє , акожє трѣвоүють роднтєлїє
твон н вельмoүтіє ва шн н Братїa тво , Кто
€сьмь azь таковаа помыслнин ? oүнєє вн ин та
мо нє прінтн нь твоємоү өтьyoү. тѣмжє молю те,
господн ион , ВЬСА ТАКОваа фть oүм Отьложь ,

пондн сь намн, твонмн раБН , Вєсєлє с € , да орга

Сншн пламєнь роднуєлю твоєю, нxжє срьдъци 24
ПАЛНЛЬ €сн твонмь странынынмь ошьствЇємь н
БратЇє твоє во коұпѣ н вьсѣхь Благороднынхь . Ты
Самь вѣCH Ако роднтєлєма н намь Bь сѣмь NA

дежда с Богомь ноутѣха ты €сн . ате ли хто сь

противно помышлаєшн 2 ннє вьсхоштешн сь на
мн понтн , поноүднүн мє нмашн , oүвы мнѣ , еже
нѣсть мн пола НұГААГОДАТН , ОБАҮє фтьца твоего
 15

БОю с€ , oүҙы выложнен на т , ноуждєю поведoү

тє, тако во н ұлповѣдь прнєхь. Вндѣв тє юноша
нєoүмолниоє стратната ннєпрѣБорнморю вѣpoү
€же кь своємо Владыijѣ , н pazoүмѣвь Ако по
ноутдн €го отьведоуть , н нѣсть кто HZымаєН
оть Бѣды , Бонн радн Отьја €го , акожє вьсан
CA кь нпархор , глагола : коли господни да Боу
ДЄТЬ . н кєсєль Бывы , окЬЄМл €т страната , оцвѣ
рає се 1 KO сь ннмь понтн . прнZывает Ж€ Бога

таннымн вьдыханы помоштинка вь напастн , кЬZ

нодѣнствоүєт жє нь дѣло БлагоYьство в корпѣ
н прѣoүхы штрєнно , но Бѣ оковань срьдьјємь вь
моудростн , акожє давндь скazoұєть , н прѣмоу
дрыхь онѣхь спонот моү творештвхь pazoүмочь
Благого доуха ннұложнин oүхы штрихш €. Үто ж €
жсть Сє ? молить нгоүмєна , н повєлѣкаєть свѣ
Tлоу оуготоватн трап &zoү , ако да сь стратнла
томь нсь Благородьнымн ортѣшнвшє с € , oүтрѣн
вь свои сн пoндoүть . повѣдаєт жє свон pazoүмь
нгоүмєнoү , нмолить н , с нєхєра пѣснемь отрь
Hнмь наҮ€тн с€ . н пнроу сътвараємоү АКО Вєлн

коў, нгоүмєноү oүүрѣждаюшто стратнлата нсь

Благороднынан , нюношн сHхь свонма роҳкама
слож€ штоү н кєсєлєШтоу , нако глыбоко на ве
Үєрн ҳакьснѣвшнмь , повелѣвает нгоүмәнь бүда
pнтн вь БHло, дьмы Бо Бѣ недѣлж . выстаєть нгоу
мєнь нсь немь юноша , н походнть вь урьковь
на молитвoү. выстав жє н стратнлать нсь Благо
роднымн стотн вь урькин , нє 60 смѣ хоү фть
0хню своєю фтьпостнтн его . Пѣнню жє продль
16

женоү Бывшоу, н Үьтєнїю пакы ма мно проYH

таємо по zаповѣдн , вьсѣмъ отво сѣдєютнмь вь
коупѣ нонѣмь юношамь стрѣгоүштнмь нсь стра
тилатомь, поүтнаго жє ради трофда ноутѣішєнїємь
пнра oүсноүвшнмь ҲАБытно, н ако оштоүтнє
oүсноүвшнмь нмь , Божьствнын тє юноша Бьдрь
ноє око выставь Оть мнхь , н поклан нєт се прѣдь
свєтынмь олтаремь , B6Zдаєть ФБѣтн своє госпо
дєBн , Благословив се оть нгоүмєна , поємь єднно
го старца поYьтєНа самомь свештенства , вьсхо
днть на в€Анкын нж€ Bь монастырн пнрьгь , но
СЕБЕ сего хотворь , Благодарнвь Бога рєхє : выхнє
coү тє, господин , Ако подЬ €т мє. Сьтворн жє мо
Анткоу (нєрєн, нотьємлєть власн главы єго, н
вь pHzoү ОБЛАҮНть аггєльского окрaza, Растко нає
Савомь нұмѣннсь, слыұлын тє многымн окропнвь
zємлю , Благодарные н похвалныє гласы кь Богот
вѣштає , мко желаніє срьдьya моєго съвръшн ин,
глагол €, мкo нoүстыдѣтн се старо Оть многа
го его плоYA . нснмь тако Бывшємь, Үьтєнію кон
Уавшоу с€, н вьсѣмъ выставшнмь, выZыскаше стрѣ
гоүштен господнна своєго , нcє нє Бѣ гдЄ Вндѣ
тн его .по всoүдоч урькає н монастыра нитоү:
Штє , нильвєтє , н нє окрѣтаюшт€ €го , на Yєє
досаждатн нгоүмєноү н Бытн мунхы . воєвода жє
оқставн мльвоу , н глагола Кь нгоүмєNoү н кь
мынхонь : Үто сн нєправда н Б€СҮьстіє намь оть
Вась ? o oтьун Үьстнын ! мы отво обраха , егож€
носнтє , студеште с€ , вашоу улово прѣұрѣвшє,
кротун н Үловѣколюбивы вамь Быхомь, не провѣ€
 17

ин oть вась пришьдь дара проснтн , сь льстивын,

сьмрьты достоннын , єднного оркахає р €Үє, ндарь
Ако coүєтoү прѣОБЫДѣвь , H оть отъци сына
ВЬСхытнвь , ПОБѣж€ , фтьца отво н матерь кЬ
сьмрьтнын Пла Yь н нaсь вы троудь многь кіло
жнете? нына павы намь пришьльшHмь , ть poүкь
нашихь ськрыстє господина нашего , н єднНДҮє
своєвольствомь водніє с € . Үто снує вамь моүдрь
ствова се, ако пороугатн cє намь? Да Hлн камь
нєпштєва с€ , вь coүє мы трoүднхом с€ , аїнрь а
нє господина нашего нштоуште ? нына NE CTA

ноуть главы вашє. ръцѣте , где ськрыстє господ

на нашего . Сін жє oүслышавшє өть стратната
юношє , ако свєрѣПьство coүшт€ готовн , лютѣ€
HAYєшє, мнхы Бытн нєютєдно , нико су oүслы
Ша нcкoмын , ф нємжє мєтєль Быка шє, орвом се,
да не како улова oүєїнствомь сконхаєт с€ , прѣ
Hнкь сь стальпа прнZываєть ки ношин кь мнмь , н
шко oүслушаше гласа єго, радостн многы НСПЛь
уншє се , нвьсн кь стльоу прнтєвшє, вь высотоү
Zрѣaxoү , иште БH моштно тьмѣ oүстоүпнтн , да
БН Вндѣвш€ oүтѣшнли се. нприємь слово глаго
да кЬ cтpaтнaтoү : много моүдрь сы , нормомь
юннїнхь нZводншн сє , плько людїн нмѣє сь со
Бою в странахь торжднxь, высокая моүдрьствоє.
Шн . н кЬ Благороднынмь р €Рє : обраца нє оүсты .
дѣст€ cє , Бога како нє оволстє сє? тако ин лѣ
по Вамь єсть на таковыє можє вь чрьквн вьоро
жатн сє ? Үто сїн вамь Ҳло сътворншє ? аштє
ова мєнє нштетє , с € azь где есмь 2
Нум NE

прадьнь €сьмь, бүтрѣн орнтє мє, сHх жє оста

2
18

BHTE . С а жє ослышавшє, страхомь нcтoүдомь

ОБьетн Бывшє, недооүмѣВАхоу сє, Үто отъвцта
н тaкo oүмкЬРавшє оклетахоу стръгоүштен
стльпь. Дьню освятаюштоў , пакы прѣннкь сь
cTAьпа , прнZываєть стратната н БАагородныхь,
HABAMET с€ Вьсѣмь АггєАскынмь HноYЬСкынмь

@ spazoмь оукрашень. онн же тако отzp Bше н

вь таковомь Фspazѣ , недооүмѣвааxor cє , Үто се
Бѣ сътворнтн , платемь нрыданЇємь овь€тн Бывшє,
на ұемлю падаxoү. cь жє видѣвь є в . таковѣн по
САѣднен горести срьдьца, выспенемь словесн мно
гымн ноутвен срьдьци нxь глаголє : «ко же о унѣ
снуєваа , Богоу тако о мнѣ нуволн се , Hжє Бо
@ть отьya моєго до Zдє проводн мє вайн н€ 10
Стними , ть нoть poүкь вашнхи нына нұБавн мє.
вы Бо хотѣлстє Qть Благого н желаннаго мн поу
та прѣпетн мн , н мною господньоү своємоү шко
оугоднвшє €моу похвалнин сє. нь Богь ион, на нтв Оу
повахь н нұыдохь, помоштункь мн Бысть, акож€ С€
кндніє, ть н напрѣдь нZBєдєTь животь мон по сво »
єН €го волн . Вась жє монҳь люкЬұнынхь о снҳь
нє скрывѣтн молю, ин ськроршатн с€, паrе ж€ с.
MNOHO Бога похвалнтє, сподольшого мЄ Сего нЖ€
оть нс прька обраZа вьждєлѣвша. 86zьишє ж€ oy
Бо мою унаєморю pHzoүн Власы ГАИВы моєє,
выZвратите се мнромь вь свои сн , нснє БраЫ
Выдадите родителема н Братін моєн , мко вѣрова
тн вамь , ако жива ме обрѣдн €сте, нБлагодѣтню
Божією ннова, Сава нає моє. Сін жє рекь , сьврь
*є сь стальпа pHz0p свою нюностныє ҮHстотные
Власы главы своєє , сь нңын же ң пнеаніє наоң
 19

сано кь родителема, oүтѣшенЇa oбрazь нмоүшть,

а мнѣ ннкоєжє скрывы нмѣти , молє , нн вко по- ,
rЬБша плакатн мє, глаголивь , пахє жє Бога молн
тє, молю , NETAH молитвами ваю доврѣ на нжжє
HZыдохь тєхєніє моє сьврьшоу. Вам тє єлнка сн
ли освоєн доушн поскрыкнує попєҮєно воүдн , ун
є пак няҮНУАНТє тамо мєнє вь ЖНВоть ваю вн
дѣтн , oү60 4ште Богь вьсхоштєть , уде вь свєтѣн
горѣ дождо нинждоу господина фтьца моєго , н
свєты€ н Үьстнує старости €го наслаждоү се , н
Сладкує н нєвьмѣстнмыЄ ЛЮБВ6 €го насытоү сє.
Воспоменоүк жє ни многаа үаггєлскынхь сло
Весь оправдѣ н милостн , 0 нстнуѣ н coүдѣ , н
€жє сЄвѣ нє годѣ ннѣмь нє творнтн , приложнвь
н сє : аштє кто оставить домь н кратію , жєноу
н Үєдь, Богатство на села н прохад, въ вѣкы цар
ство нєвєсноє наслѣднть. Прнем жє стратнлать
нсь Благороднымн онѣмн сь врьхоү сьврьжєнною
pHzoүн ҮнстотныЄ Власы нсь пнсанын , н прѣдь
ложьш € по срѣдѣ Сєвє , плакалхоү мко мрьтва тн
ваго : о ноутдa oть тек€ , господн , Глаголюютє,
Үто
снковал сътворн намь , ако горханшн намь
Бысть обрѣт се нєлє єгда прывѣє нaсь отвѣжавь .
о обрѣтєніє, погыБѣлн ұлоYьстнѣнше ! орнZл же
маємяго желаюштїнмь zапалєнїє ! како NONECEM
те, како копїa oбрazь нян мьYa oвoюдоү остра .
вьдаан тє роднієАкма н Братін ! @ Власы любн
мы€ главы срьдыцот ноYHма прилагаємн на oy
тѣхоү родителю, како отдавот вась снмь выдамн !
@ дарь найн носнмь , неплынь нє радостн нь пла
ха, нє кєсєлїa нь рыданїa, како примєсєн тє! ков
2*
20

пн выZдарЇє прїнмемь ! конин свѣтинин одеждамн

нась нұмѣнєть , нxжє самѣхь сѣтованнымн нара ?
нымн одеждамн ! о пїрь ноштн сєє, нсплынь в€ с€
лїa Bь коүпѣ н прѣльстн , Аште да н глаголєт сє: н
одобрѣ oүхы штрєнїє, прѣльсть, нмжє Таковь прѣль
стнвь Hсава Благословєніє єго вуєть о чаша тво ,
господи , токою намь слоуинма , нсплынь мєда лю
БЕє н гортає жлЬҮН намь oүготовляєма ! оношть,
вь нює oүсноухомь, по loвoү Бо үдн тьмна , н
да нє BБҮТЄШН cє вь ношин лоунныє ! о нємоу
дрынхь мын Б€zoүмнѣншн ! како €гожЄ многын

дьын тpoүднѣ гонныш € , н сєго вь рокахь ємнє,

єдннѣмь часомь нcпoүстяхомь ! како к€zoүмны
Бухомь ! кон грѣхь нашихь сьнь отдръжа нась , н
тако осноухомь! како oүхамн . нє св€ZaxQмь ,
Акожє нұповѣдь прнєхмь, нснє скръвн сьмрь
TNыє свободонлн сЄ Быхомь . Hын и жЄ Үто сътво .

рнмь ? како авни се господнноү нашємоү ? кото

рын камень, коє тєлѣұно єсть ство Отьноүдь тако
выє повѣстн теготы понєсєть, южє мы приносить
роднтелкман Братїн ? Cїa нмного подобна пла
Үю съглаголавшє, нико на мн @zѣ ПАҮь простн
раю штнмь, овомоү вышє на стAьпoү , нснмь до
лѣ ня цємин , Ако н нєҮЮвьстьвмоє камєнїє оүмн
Антн , подѣ нѣкогда фтьдыхавшє, горѣ Кь нкмор Вь
zырдюштен покланяюште с€, тьходноє цєлованїє
дамхоу ємoү, милостивно с . Сльхамн откараюште
нпонос€ ште ємо глаголаахоў: Здравьствоүн о госпо
дн, Здравьствоүн , распространн cє єдннь Б € нась,
насытн cє кл мєнооүтровнє, нємностнє , прїнмет
лн тє господь ? прѣльстнвын отыца , прѣльстің н
 21

нась , вога кошти cє непштoүєшн. Cїa Hмножає

@ть горестн срьдьца кь нємоү нүглаголавшє , мо
Антвоү н Благословенїє өть нкго непросшє , н
ПАЛҮЄвные выZьмшє окрazы рнұныє, oтьхождаaxoү
Bь свом . СН . н грєдoүштінмь вьспеть кь стльпох
окраштаахoү с € плaҮємь нрыданЇємь постоеште
дондєЖ€ н моштно Бѣ дорѣтн . н тaкo Bь свои
сн отндошє . сь же сь стльпа сьшьдь , Благода
pHвь Бога, поклонн cє нгоуменоү н вьсєн Братін ,
нQть вьсѣхь цѣлоүємь Бываєть шко новомь аггєл
скынмь обраzомь открашень. cь тє прнемає @zo
Блєннынхь его радн н свѣTло молнин Вьсѣхь za
досаждьшHхь нмь , да мнромь вь свои сн нєєь
пакостн прїндоуть , глаголє : Богь намь привѣжн
тє нснила , рекь , н помоштункь Бысть вь скрь
Бєхь окрѣтшHх NH 2ѣло . Врагь отва отповавь
дѣлнынмь вьҳысканЇємь роднуєль монхь сьместн
єжє кь господоү стопы моє , н ваєго о госпо
дн сыродьства отьтръгноүтн мє, нь посрамлєнь н
Бєдѣльнь КВН с € Вишнмь кь господот молитв
нымь Bь корпѣ н тѣлєснынмь л мє опльYєніємь .
Сін жє слышавшє смѣрєнoмoүдрьно н покорное
слово €го , - Ако нсплынь coүштє вьсакоє прѣмоу
дростн, не раны фть юн @ шь на тѣлєсєхь ҲАБывшє ,
нако нѣкою корнcть плѣннвшє, а нємь весели
Хор сє .
Прoслoүтню жє по вьсєн поүстынн прошьд шоу
монастыремь нпoүстынынмь нoтьходинкомь вьсѣмь ,
Ако сынь Оного самодрьжија Владыкы сръБьскаго,

@тьya сьјарьстворюшта оставнь, сєнтвоү сь намн

въZлюбнвь, прншыль єсть , глаголлаxoү, нQть всѣхь
вьтделѣнь 6% Bндѣтн сє. працын коү же пришъдь шоу
прѣсвєтые Богороднує Благовѣштєнїa , Hже н урьковь
нмѣюшен " того працника монастырь пръвын вы
свєтѣн гори , Ватопедь, тако нарицаємын, сего прѣдь
статєлємь нБратнею Үьстьнын Үьстьно придываемь
Есть вь наслажденЇє праұдньстьвнаго славословia
н радостного похвалєнїa прѣYHсты€ Богоматерє ,
нако хотєртєн єго Сєвѣ сьвьдомнтн , выгодіє тво
рештє отоү єго . Сь жє пришьдь н Оть вьсахь

люБъұно приемат се, нпрацника насладни се, н

монастырь съглЄДавь иконуєтьнь, прота же по
келѣніємь нгоүмєномь н БратЇєю отвѣждень вывь,
Нуволн сь ннин давндыскы ако красно жити Бра
тін нь корпѣ, н Бѣ повнноүє се нгоүмєноү н Вь .

сєн Братін . врѣмє тє мало покон пoлoүYHвь сь нн

мн, просить оү нгоүмєна молитвы , ашт€ отпо
штень Боудеть поклоннин с€ нcьгледатн монасты
ре, нoть снxь врьха Ивона постигнортн , нoть
ходно живоүштнxь видѣтн н Благословнтн сє. Нcoү
мень приємсть молжнЇє єго , кратЇю жє нcкoүснот
снуєвомоү его прошєнїю с нимь посилаєть, сь
ннин жє вь всѣхь монастырєхь поклонни се, н по
вьсен постынн прошьль , вьсъмн люєнмь н ? ьст-
но приємлємь сын , выходнт жє вь лавроү свєтаго
Манасїa , прѣнұєтно жє прѣдьоүсрѣтаємь н прн
€ МЛЕМЫ ᎢᏏ сHхь , ндєє поклоннв с€ н Оть

вьсѣхь молнтвы приємь , Оть портнаго трохда во

съма ногама покон давь, АЮБЫұно же oүхръждаємь
сын сь coүштнин сь мнмь , нQть coүдoү нь Оть
дрєвлє тєллємн ємor AөОнь высходнть , колѣно
КЛАМАмне те нoвнoштно стопнЇє н многы молн
 23

твы Qть глькости срьдьја к Бого прѣдѣлагаеть ,

н радостнымн н топлнин сльцамн доволнѣ свєтын
тън връхь одЬжднь, конхь Благодарєнїн є глаго
лишє кЬ ВЬZытню сподольшомот на нь когоү .
н обьхождь высоүдок скетын тън връхь , нcьгледав
Bь Вьскрнлін горы нo пoдьможіє множьство постє
штнx cє , нxжє сь горы сьшди жесто YAHшєє жін
тіє нұслѣднсь, нпостынноє н нємєгєжноє нтів
Вндѣвь, Үюждаше се нвеселіше н по доушн вь
граждаашє, ако таковыє Үловѣкы Божіє полоүҮН
Вндѣтн, нxжє тєланЇємь многомь достигноүтн нє
oүдоБь глаголашє видѣтн , ньо доврын онн фть
ун , Ашт€ н нѣсть полҙа аггєлы сөүштєє альтн ра
дн ұBATн с € , нь по нстн нѣ Үловѣрн Боїн Бt
хоу, фть вьсѣхь кь нємоү о упраұднившє се, нє Ze
млєдѣланѓа нмѣaxoү , нє пєYA.мн сьплѣталхоү се
тѣлєсными , нє коүнлайн тнтia ОБBнахоу cє,
нє виноградомь н селQмь прнєжаахоў , нь Вьсє
попЄҮєнїє нxь моАнтва н сльZы нормонь прнсно
по водѣ прилѣплатн с€. о вы отво вы высокхь
горахь сєлнткоү сь єлєнн нмоқште , нєво чрьковь,
Хрнста Кь доүшахь вьовражєна хрєШтє , колнБы
травою откришєны тѣсны нмоүштє, вь снxь трьп %
ах , шоршомьдрѣвнымы ПТНҮHмн Гласы

оглашаємн , ноть CHхь пAYє Бога ХВИЛНТН по

Двнҙаемн, ҮHстымн жє н Благовонными въZдорхы
насыштаємн , нєєсвєYaлЇємь присно вєсєлнин , р €
коү жє , Божіємь желанЇємь үєм лж zѣло въұкы шаємн ,
много Богатынхь пахє Богатѣє мнєШтєсє . Вы
же вы распаданїнсь камєнныхь н Bь пропастєхь
zємнє н на камєнїнхь морскахь птици подобно
24

Вьzьгнѣднаше се, сѣдѣaxoү, дъждн жє н вѣтрн 10

мымн , слъньцємь нұноємь опалиємн , ұнмою є н
мрлҳом помръұлю шт , orsozН Бѣхоү н ништн , кро
мѣ вьсакое оұтѣхы н коүрєнїa дыма , нНҮєcomє
ммoүштє татын кридома , равѣ ноутднынхь власѣ
ныхь poүвь , нсHх нє довлѣтн тѣло покон , Nb
прикрывєнїa рaдн наготы , южєї стоудь пощнахомь
прѣтьја ослоушанЇємь . Крыма жє Бѣ Hхь шко кто
по сHлѣ , овы хлѣБа мало нрѣтко прнємахоу, вы
оть плодь дрѣкєныхь н оть растоүштіхь БНаїн
дныхь потрѣБоү нспльнюште. ПнтЇє жє нь Бѣ
нс камєнє вьсЄ Брьдьна сладка текоүштіл вода няє
жеждоу отврахюютн , н нє многоү сьноү пораБО
штенн. снxь вьсѣхь мнра нcoүштнxь кь мнрѣ єдн
ною нұмѣнше се, н нє к тоиoү о мнрскыxь пе
ште се вндѣвь, Житіє нxь Б€скврынно нБеҙмәтет
но, Б €спльтно же н в€Zьтѣлєсно , маломь Үнмь аг
гєльско , oүднин сє, трoүдн жє нxь н тыштанї. н
Блажєнного нxь кь Богоу оупражнєнїa Bь доушн
своєн дьовриZHвь , н на хартїн сродица напнсовь ,
глыбоко въұДЫxнoүвь, н своє оүкьснѣнЇє oүннүнжевь,
сльхь нь Бывь, кь ногами прѣпод окнїнхь прнаада
єть, пooүYєнїa мнoгa нпольна , молнивоу жє н
Благословеніє өть ніхь прїємь, стрѣлот ръвєнїa вь
срьдьун носє, вь свон монастырь Ватопедь вь
враштаєT cє. припадаєть нчѣлоуєть нормєна н
вьсоү БратЇю, равно zємлн кь всѣмъ прѣкламає сє .
вьсн жє приємахоү н лЮБъұно, ноть обхожденїa
горы вьпрашаюште н нандѣшє тє мко орныла н
нұмѣннаша цвѣть юности, нєпштєвихоү Босоты ра
дн ногоү € го , фть каменнаго жестокаго поүтн ако
 25

нє ОБHYHoү стоүжьшоў сн. нотыпоштает се нгоо.

мєномь покон пoлoүYнтн , нє во вѣдѣaxoү нь дoү
он его желанЇє онѣхь поүстыннихь сьнѣдаю шт.
плыть его . Сь тє покон пoлoүYHвь , приходить кь
нгоүмєнoү, ннсповѣдаєть Болѣұнь сүрьдьца, не та
Нть внно прѣмънєння , припадаєть , н молить,
ашит€ Благословнт с€, AUTє Qтьпостнт cє сь нѣмн
постынннин тьходно проводити тнтЇє. н никако .
Тє сєго полоүYAєт, нгоүмєноү поYюднитоү с € Б € z
годномо єго процiєнню, нрекшюү кь нємо : не
oү60 , Үєдo , Hн , неподобно не оутврьднашоу н
roү на корѣнн прыва аго степени окштаго жнії. По
слоүшанЇємь врьха мльYaнїл нєдннства касата
С€, н Б€z врѣмєнє своєволнѣ контн сє, нн 60 оть
крѣмєнє нн oть кЬұраста таковынхь ABNO NAINIA
тє( ) ѣ нcкaтн , кьcє во подобно нь своє врѣмє,
oү60 жє нотєвѣ вы многіхь слоуха нZыдЄ Глась,
Үін сынь €сн , н Твон прнходь кь НАМЬ оть ны

н царьстворютнxь нє октан сє, єда коп NE-.

надеждна оть окштаго ҮЛовѣкомь врага нон фть

можь кръвїн на поүстынн тєБѣ прилоүүнт с €, н
Фть вьсѣхь поносHмн Бoүдємь , твоєн волн ПОВН

Noүвшє св. н тако кЬұБраннєт с€ , нcє нє вещь

Бога Бываєть, ПАУЄ тє Благо сты н іштєдр өть его
Нұколєнїє, да не свѣTHло вы постыхь ко подь
coүдомь даньдь горахь покры €т Сє , н мн @zЫ
етє тѣмь послѣды просвѣтнаш€ cє свѣта спасєнїa
Аншет се , повнноүєт се нгоүмєнок : воли господ
на товою на нась , pєкь, Үьстны фтьYЄ. н вѣ Bн
дѣтн тьютно текоүшта вь послоүшінЇє вратїн , н вь
сѣмь нє вь нoүжднынхь работахи помагає , намно
26

го сь нмн тpoүждає се, сийрєнїa жє ради многа вь

сѣмь люєнмь Бѣ ноүдналєнь , вь дынн ово Вь
потрѣБахь альтьсқынхь слоүжє Братін , кь ношти
же вы молитвахь стотні. Окноштна многда нмы,
нико Б € сплътна мнѣTH HAH тѣло нѣкако мѣдѣно
н одоүшєвлєнно ; долѣлѣганіє мє н множьство
клананїл , нинжє отмрыштвливає плыть , кто скажєть!
хлѣва нводы поскоүдно ВькоүшAє, юностнын ну
ноураає увѣть; кь снижє ұнмою помрьҳає , хоу
дою власѣною довольнь Бывалшє ть ? ню ; н при
сно вось ходе, ожестотавшоу притежа кожоү, ако
каменного приражєнїa нє коитн сє . сніє твор6,
Нємностни гнѣBAHвь НЕКА БЫ врагь Бывалш €

своємоү тѣлоү, ако нгоүмєноү н вьсѣмь днантн се

таковомоү рьвєнїю єго н Благомо прѣмѣнкнЇю,
нжЄ Благон Оть Благо Бывшнь H Вь ВСакомь

Благодьньстан кұрастьuoү, тaкo Bь скорѣ жесто-.

Kaaгo пoтнoүсрьдно шь ствоватн ВЫZлюБЛьша ,
€жє в многынхь мало окрѣтает с €. Бѣ БО H IONO
стню крѣпькь ннє октомлень шко много, н сїa oy
Бо тако ижЄ 0 юношH .
Пак же намь слово да въZводнт се кь ро
дітєлємь Блаж€ аго , Благо во мнѣ на сHхь сло

во нуймо лЮБHмо , да нє нонн Блан Бывшє,

таковомо отроко роднієлї€ Бытн сподокльшє
се, онь нс прька помннаємын стратнлать , нжє сь
Благородными юношин во светоұю горох гоне
светаго достнє, прtoүхыштрєнн жє Бывшє, акожє
скахахамь, нннхтоже oүспѣвшє, выZвратнє се кь
роднт€€ ма Блажен аго , скахають на вьса Бывша
осун. єю, принос € ть довpoүю pHzoү н Үнстотою
 съвтештвє се ұлатоҙарные класы юноше . выдают
же н инсанїe oтьцоү сына роукою написано. cia
жє вндѣвшє роднієлїє н кратія, Благородни жє н
вьсн вь коупь , ороүтЇє прохождаше доүшє нxь, и
Джє онѣмь проYьтш€ pazoүмѣшє, хто не дахоу
н хто не хотѣaxoү себѣ сътворнтн , не срамлаю се
скаzатн , давндова во рекоү, pнкахоу плАҮ€вно ть
Болѣұмн срьдьца, н вьдыханЇємь, нако львы нок
тн нZь срѣды оутровоү рывоүштє ҳвахоү любимаа
Го, прїємахоу класы , подь€махоу рыzoү KO

скровнште пко користь раҳгрaвлaxoү, сльхамн сHхь

окраплює рѣливаахоў, ако нсуѣлєнїє кЬ ОҮН .
ми прилагаахоў, н пахє врѣдь подъемахоу , ПЛАРЫ
крѣпькь нры даніє много паrє прыклаго сь всѣмн
Благородннин съставльше, сѣтованннин мко мнрь
скынмь обы Yaн пOҮНтають юношо , н вьсн нє
подь овластїю др Бжавы нxь xpьноносно сьволѣ
днoүють владыцѣ своємот . нда нє платемы П0

вѣсть oүмножнмь, вьсн ұнаєте, аштє матн , отыць

же н кратія, о таковынхь до сьмр ьтн жалеть. По
сех же oұмнанк шє се н страхь Божїн нұєштнѣе вь
срьдыннxь породивше , себѣ глаголахоу: вижда
доүшє юнныхь вараюштнxь н польныхъ сєБt

нитоүштіхь , н новова : господь дасть , господь

ако Благонҳкол Hль, тако н оүстрон , soүдн нає го
споднє. Благословено . Навіє поснають ємо , мно
гоYHсльное ұлато на потрѣБоү шко сыноү царе
Boү, глаголю шт.: Ако вьсѣмн да доволнт се сынь
наю, н н Үнмжє вь Бла гыхь оскоүдънь Боудеть . ово
€ нна рахдаанЇє прѣподобно жев дүштихь н
приходештихь к немоү . вьсанcoүють жє ємor
28

страхомь н комұнЇю , стндєT cє сына нарешті ,

отьца нoүYнтели, молитвъннка , кь Бого прѣдь
статели прѣдѣлагаю ть, но мнхь монтн молєть :

домь нашь вь poүкoү твоєю , доүшє наш € нмы вьсн

вь твоєн волн , глаголють. своє во добродѣтєлн єє
нрождьшінxь oүдналиють , много жє молет с €, н
вєлнкы Болѣұнн пламєнь ть нихь @Tьнєтн глаго
лють, аштє сподовєт с € пришьствїa єго , н пакы
вь поүстыню выZвратнин с € ФБѣштавлю штє. Бого
моүдрін жє Сава прнємь оть роднтелю пнсаніє
нансано , сльҲамн многымн сего пOҮНтає окро
пHвь , много Є @ Hхь молнвь Благодаре Бога ,
прнем же н прннєсєнноє ємoү Zлата множьство,
отьлагаєть потрѣБѣ своєн хлѣБь н водоу, проуїни
жє дома Ако нудіомь свєтѣн горѣ Бываєть, ходе
Б@ Бось по монастырѣхь н по поүстынн рада
влашє , политор нє вндниор нь надѣємоү уаpoү @ ть
чоү на нєвєсєхь сьҳыдає, ндєжє нына кoүпно сь
Hнмь вьдвараєТ С €. кЬZвратнв жє се вы монастырь
свон Ватопедь, по прокон слоүжвѣ дрыжашє св.
єднною же oүгoтoвaвь топли хлѣБЫ, нёврѣмєннвь
мьскы монастирскы€, нсь снин работаюштнxь сь.
поутинкы прнємь, 2ѣло coүштн ношен , поеть подь
Ємашє самь прѣдь нннн вось шьствоүє ндваше,
Tьште се насытнүн пo пoүстыни тьходно живо :
THхь , нжє трядь невно н пєтольневно н вьсЄ .
недѣлно ніяко кто по сHлѣ съврьшаахоў поште
нЇє. Бѣхоч во свєтін кєлнин постн м. , дънь жє соу
Бота настопшє, нтоплымн хлѣБЫ СПѣшаш € сHхь
насытнтн , ако топлые Hхь молитвы желає вьсгрнє
тн, постигшоү жє ємoү мѣсто, Мнлопотань , тако
 29

марнцаємо, нападошє на нь pazьо(н) ннин , неше

€ го нcoүштєє сь нннь , нє za cєтє , нь за прѣ
краштєнїє поүтн єго , ако не доспѣтн ємoү
врѣмє овѣда кь постынными струємь , zѣло о
снxь оскрывѣвь правєднын. въпроснює жє н: кто
н oть коєго монастыра ты €сн? сь жє: oүхєннкь
єсмь отьya Макарїa , oть нєгожє послань Быхь

потрѣвы радн нь монастырь Свнмєнь, настоятел

жє монастыра н Братїa oүдрыжашє мє, шко да сь
мною послють хлѣвы старуємь вы поүстынн по
стештни се н Хрнста раді страждoүштнxь. снує
Бо єсть ОБHYAH oтьYьскы. Сїa глаголж , Б € Zднот
мности Гльєнною срьдьца понувавь , молитвѣ жє
ктрою кь скѣтїнмь надѣє сЄ, АБ Hк свободь Быка
єть, oүмнаньшHм cє сьпостатнымь, пAY€ жє Бо
гомь наставлжны фтьпостнє сь всѣмн . н вы

врѣмє, вы нєлє тєлашє , хлѣБЫ приносить прѣпо

довнїнмь , повѣдає нмь , како молитвами вашнин ,
глаголк, НұБавн насы Богь Hg poұкы врагь нашHхь.
Cїн жє сльZлин помолившє с€ Благодарахоү Бога,
люкЬұно обьемлюштє Благословлаахоу того , paz
Бонунун жє онн послѣднако оть Hzoүйлєнї.
Кьспомен оүвшє се глаголахоү : Үто снє намь, ако
сего юношоү Б€Zвѣстн Бывшє, нcпoүстяхомь нсь
coүштнин сь ннмь? нь нян овленнєь вѣ нан по нcтн
нѣ Үловѣкь Божїн Бѣ, н тако Бєс пакостн oть нaсь сь
набдѣ н Богь . oү6% B6Zыдѣмь нанднмь, Аште по
нстинѣ , кожє глагола, oүүєнкь єсть отында Мака
ріа. Бѣ во старць нмєннть вь дѣлѣхь н вьсѣмь
ұнаємь. н выZЬШьдь нм жє нмь кь старцот, вндѣшє
н Божьствлаго юнощок сь немь сид€ шта , молн
30

твоү жє нБлагословенЎє непросше оть старца, по

В€лѣнн вывшє от него сѣдош , нвьса ижє нив
вь ккаїн свєтын старць пoүстыннаа овошта ва
рєна н сь NHMH масHнн н : хлѣБЫ прѣдѣлокнвь,
люєьно oүүрѣдн €, мнгых жє Благыхь словесь
доүшє нх насытнвь. Сін жє в ндѣвшє старца тышта
нЇє вже о нихь сь любовню , срьдьун свонин oү
мниншє с , ногу . ¢ ь нєвєсє поисти Hхь НАН . Ze
млн жнцын потрѣтн хь нєпштєвихоү , аштє кЬ
немь лоукаво Үто помысл€ть. ноувъраюште се
кь старцот глаголихоо: Хрнста радн , oтьY € , рьці
намы, аште по нcтнѣ юноша сын твoн oүYєнкь
Есть , прѣславно во нѣкоє дь нь сь о немь ұнаме
нїє видѣхомь. Старць же о тюдєсн дже о Божь
ствѣмь юноши слышавь, нпрѣподобноє своє АН
ує многумн сльҲамн омывь, глагодає: сь, Yвда ,
юноша Божїн oүYєннкь єсть, врахом же нноYь
ства Брить єдннь фть мась єсть , сынь є єсть
БлагоYЬ cтнaгo japa cрьскаго , јарстворюшта же
отвца остакнвь, н славоү ҳсильною н вьса кра
снаа ако не соүштаа првоєндѣвь , Hнітетоү ж€
Христа радн нсь намн съжителствоватн выұлюбHвь,
нико Сє виднте , Богомь послань ОБьходє єсть
поүстыню, нвь горах нпропастeхь нь арьт
пахь Хрнста ради страждoүштнxь , посѣштає октѣ
шаєть. Сін тє өть старија слышавиє сїa, н сльхь
его бүжaсaxoү с€, н на юношюү жє Ү€сто выZы
раюштє, н великомоү смърєнїю єго оть тонкы €

высоты кога радн Үюждахоу се, сьматраахoү ж€

нхоүдость pHZы власѣнын н Босотоү ногоү єго
по жестокомоҳ камєнїю, нұѣло oүдивлахоү Сє ,
падне на хемлю БлагословенЇa пронахоу ТЫ

овою, овѣштаваюште се к томоү нє творнтн ра :

вом. Благословенн жє Бывшє Qть старија , н Божь.
ствулго юношоү кЬждо нxь обьемає чѣловає.
сь жє кь немь равно zємлн поклание с€ , koro :
до отьпоуштаає, н тако тьхождахоү мнромь вь
свои сн, нико нѣкою корнcть пAѣннвшє 650
гословеніє Оть свєтыю , радостно Вєсєлахоү с€.
првподобнын E IONOWA БлагословенЇє премь
@ ть свєтїнхь, вы монастырь свон выZвратает се, н
Оть толн дръұновенЇє приємь нє Боатн се раҳвон
инкь . Вьехотѣ пакы нтн нь лавроү свєтаго Да
насїa, нмолникоҳ вьеть оть нгоумена , нормен
же мнлоує Босоты радн пѣша шьствоватн , на кон
же во н€ shzcѣдає до пришьствia oтьYA , посла
сь немь Братію, н Вьсѣдше вь корабляць нь мо
рн поть гашє . прНБлижаюштни се кь лаврѣ , н
се кь неzaaпoү нұь пazoүхы морьскає раҳвонннн
на нє нападошє нєє €. сін ж€ дакране . гла.
годаше се, едннь ж€ Оть coүштөхь сь нннн нұ6ѣжавь,
ВЬ Аавроу вышьдь повѣда вже оннxь, нгоүмєн ж €
н Братїa скръвни нєвьмѣстнмо 24 Божьстваго
Бывшє юношоу , коеште се да не како овѣдеть
Үін сынь ҰСТЬ , Свєтын ж€ таннннн выұдыхаңїн ,
прнуваає вь помощть вышымго , глаголю: Hg.
мн мє оть врагь монxь, Боже, нoть можь кръвін
спасH ME , MKO се oүловнює доүшү мою .

авнє неоүмєнь посилаєть W NIEMB Кь сь постат

нынм. старца прѣподобна н Благораҳоцинка от :
толнин сокровьство нxь. Hжє пришьдь уѣловаміє
носе Оть нгоүмєна н @ть Братіє к ним , Вь
корпѣ * є нмолє нxь выZытн нь лавроү н покон
полоүYнтн , нвьса €лнка вамь аштє потрѣБНа вь
Zєтн oть монастыра, глаголашє . свєрѣпїн тє онн
старца слово подьклоннює с € , кєсєлн нтнхостны
Бывшє. АБнє старць выZрѣвь на свєтаго юношоу,
нако сь вЄДНБАмь гнѣвомь на нь вєлєрїҮюєть:
нє ондє н тє послангоумєнь , глаголє , ты жє
своєволнѣ свои творншн на ҮHнанїa ? cїa глаголж ,
поскоYH на нь, икo oүдирнен хот€. сь ж € BєАН

кымь страхомь двь€ть БЫвь, Оть нєго Бѣж€, нZь

корабли нскоYHвь вь лавроү тєҮЛШ 6 , Фун ж €
съпротивнын Богом . Аввєнїє прЇємшє, кь ть хась
нНҮєсожє нє рѣшє кь старцот . нZвѣжавын жє вь
шьда вь лавро , н повѣда вьса сьло ҮШаа се о
немь. нгоұмєн ж€ н Брата похвалююштє Бога
Үюждаaxoү с€ YЮдесн Үюдномоу, иж€ Богь сьтво -
рн немь, н вьсн прїнмахоу того глаголюште:
сѣть съкроушн се, нмы Нұбавлєнн БЫx@мь , по
мошть наша вы нає господнє. Варварн же онн
сь старуємь вышьдьює в монастырь, н люБЬұно
oүүрѣждєнїємь приєтн Бывшє ть нгоұмєна н Бра
тіє, нажє нмь потрѣБнаа въzьмшє өть монасты
ра,, н оставшHхь нжє сь свєтынмь Плѣнжунхь нс
постнє. послѣдн жє оцұнавшє вже оо . Свєтѣмь
юнон н Үїн сынь єсть , жалостню распыхахоу
се, ако накраном , прѣтнтн єго радн оcкpЬБЕ
нЇємь, свєтын жє покон полоYYHвь вь лаврѣ, доу
XORNB жє н тѣлєCHE сь нгоүмєномь бүтѣшєнє

приємш€, 1)ѣловавь свeтoүю Ірьковь, н свєтаго гро

во поклонни се , сь coүштнин сь Hнмь Bь свом

ВьZврати се .
 33

Пакы жє роднієлїє свєтаго късонсорють кь

нємоү молєште н Бѣдєртє єго, ако прїнтн н кн
дѣти нxь , н пакы вь свой выZвратнүн се глаголю
штє, посилають жє € моү н ұлато множає NAYE

прьваго , принос €т жє осовь монастыроу Ватопе

дoү, ндєжє сынь нxь нZволн тнтн , ұлато много ,
н урькин свєтыє сьcoүды ұлатіє н срєврынЇє н zакѣсн
Үьстные ұлатомь нспыштрены , нпривод€т є н конк
Нұбранныє н прохла многда монастырю потрѣБHa ,
ако кьсѣмь вндєштнмь zавндѣтн Ватопєдoү н само
моү протоү. приєм жє свєтын пнсаніє написано оть
роднієлю , радостн многын @ THвотѣ ЄЮ нспль

мнв се, во корпѣ жє нсльZь многіхь Благодарнвь

Бога н о нихь монтвы нcтa YAXш . прнєм є прн
мєсєнноє ємoү Zлато, Ү€сть нештїнмь отьдѣлнвь,
проYїни є HAY€ ҳдатн кєліє двокровны H

трнкровны, н (урь)ковь нає ҳдатн тортдє на градѣ

74 великою урьковію вь ниє рождьства прѣск € тые
водороднує , ндроугоүю урьковь вь Hмє Свєтаго

Іоанна ұлатооцстаго , трєтїю урьковь сытворн на

вєлнкомь пногоү првокражєнїa господна , ноть
Вєлнєє Прьков сьмєСЬ ПЛАкы камєнныє ; н

cїю оловомь покрывь , акожє н до мына BH

днт сє . Сін ВЬСА Вьноутрь монастыра Вато

педа съврышнвь глагола : Аште прнұнрає на мє
прнұрнть , н дасть мн Богь господини отьya
моєго 34є видѣти , в свонхо кєлїахь с ним . Вь
сєлю се. Многаа ює ннна в монастырн сътво
pHвь , м € нѣсть лѣть сьYнтатн , нмжє вторилго
ктнтора нарнцахоу. Снмь отво тако сьврьшаємомь,
вьсанcoүєть кь роднтєлєма н кь своєн Братїн сн
3
34

ує: вашнмь єж€ о мнѣ жалостню Благооүтроєннмь

пнсанЇємь доүшюү мою фть мєнє отьємнєтє, oү
Бо наzь нє нерадє нн нє сьволѣұноуємь о тако
ВЫХь . нь нѣсть полұл кoгo пarє Бога нұєт
нѣє люєнтн, рєхє Бо : люкєн @тьya Hлн матерь па
Үє мєнє нѣсть мнѣ достоннь . сHхь радн оглавлє
нін кЬ Вамь пришьства МЫНА въZванию
се, па € жє припадає молю н мнль сЄ двю гла
голє господиноү моємо свєтомоү Отьор : ико
ж€ Bь € мльномь царствѣ апостольскы подвнг
с€, zємнє людїн свонхь православЇємь просвѣ
тиль € CH , налькы єрєєн прогнань , н храмн Бѣ :

совыскыє опроврьгь, чрьквы Богоү кЬЦДвигль €сн ,

равна жє фтьцоү сына н дорхоү сьорѣстолна ҮН
сти наoүYHль €сн , страннолюєїa тє нннютєнта
нї . н вьса Благаа аж € Бога отьја любовню HC

трька съхраниль € сн . єднно € ште подобаєТ тн сь.

врышнин , слово вь єүлггєлї сына єго : ниє AWTE

Кто хоштеть по мнѣ нтн , вьсєго да отьбрьж€т

се, н вьцьмь кръсть скон смърєнїємь по мнѣ да
ндєть , oү60 сьвѣть мон ако Благь Бојдн тн прН
€тынь. | арство хемльно € н Богатство ако не стоєШт €
ако не соүштє прѣвидѣвь, мнра жє н кра
снихь мнра ндокроть Zрнмыхь шко coүєтна нма
ловрѣмєння оставнь, прѣдьоуготованны тн мною
смърєнїa пoть кръстоносно прнємь , послѣдоүн
мн , вы тождестранства жє нвь поүстынн сєлн
творсь мною нZволнвь пожнкешн, ндєхє Qть вь
съхь оупраұннвѣ се, молитвою н постом. Үнстѣє
Бога pazoүмѣєшн, прѣдькарнв во о семь Давидомь
глагола: отправите с € H pazoүмѣнте Ако 4ұь ксьмь
 35

вогь. никожє вь Жнтін ұсильнаго царства Апостоль

скынхь да (ро )вь сподобн С €, нвь поүстынн смърє
ні нноYьского Жнті. Посты НҮ6скымн вѣнун оу
красHшн сє . мою жє доүшоу Оть п €ҮМЛН ТВОЄго
Аншєнї твоєю любовню н Bндѣніємь oүтѣшншн,
акожє нұь твою , о господн . добраа жє госпо
жда н матн мот снижє враҳ0мь кь вогоү нь сво
нх сн Оть вьсѣхь да отпраұннт с € . молю жє тє ,
господн мон , да нє славы радн нарствїa н многа
го радн Богатьства фскрыв €ть тє мои слов €са, ико
жє вь єүлггєлїн юношоү моєго Інсоуса оськрыш €
нїн єгo oүүєшта . ово мко нZвѣсто мн глаголю
тн, ннє нєкѣpoү нин , къ мѣсто усильного царь
ства >
€ гож € шт € мєнє послоүшає оставнRь кЬ

намь прїндєшн , нєвєcнoмoү прѣБываюштoмoү HC

ходатан тн водоц . Ат€ Ан є прѣz0pHвь Боуд €

он монмь смо Вєс ємь, Bь животѣ твоємь тамо оу
покан мєнє Вндѣтн ннкакожє . Божін же мнрь н
Аювы свєтыхь өтьyь поүстыннїнхь , рекоү тє, мо
Антка н мєнє грѣшнаго о Хрнстѣ Інсоүсѣ сь вь
сѣмн камн, миннь. Навнє сьгноувь пнсанїє по
сланнымь оть отьја вьдаєть отырoү . принесеном
жє пнсанїємь самодрьжьць отыць кьстаєть сь прѣ
стола , н Шко свєтынмь поклCHAє с € сына ЛЮБВИ

нснxь прнемь уѣлова , нраZЬЕновь проYHстн нє

B6Zможє , огньны € БО ЛЮБОВнує сльЪН Zapє 0YHю
€ го покрывахоў. послѣдн me oүкротнвь сль н н
проYHстн B6Zможє . днант се сложєнїю н снѣ сло
к€ сь, нєже о юнон оукорнұнбү ако когатства
ради оскрывѣкша н нь слѣдь Хрнста не шьдьша рах
oүмѣвь , отвлажаєть сHхь сына н 9ұҮНтєлм .
3*
36

о пошьствїн свєтаго Сүнєона вь

свєтою го ро у. .
НАБНЕ напнcoүют с€ oть
у € го повєлєнїл , н нсходєть по Вьсєн власти
дрыжавы сьҳываюшт€ ноатн н
ero воєводы ,
тысоүшітьюнкы н Сьтынкы н проYїнхь Благород
нынхь , Bь корпѣ жє н малынхь сь вєнкымн ,
БлагонароYнт € дЬНЬ сьБранію нарекш€ , н

Hнкомоує мотно стати повєлѣваютє , ако

вєнкь сьвѣть хошт€ ть Сьставнтн . С. жє, дон ”
дєжє посланЇємь ОБьходнин , когатьство своє до
Брѣ oүпpaвлaше , өүбогымь н маломоштнымы , хро
мым жє н слѣтымы, снрымь н вдовамь , прокажєн .
ным же н вьсѣмъ ништїнмь рахдаашє. н приход€
што у дьноү нареYєнномоү прихождаaxoү н Благо
роднын оть высоудоу cЬБHраємы , нвь нарєҮєнн тє
донь высѣмъ coүштє сьшыдьшнм се , ако не вымѣ-:
стниoмь сьмомь многомь , ставь по срѣдѣ вь (сѣхь )
повєлѣва € ть проYHсти сына своєго посланїє вь
сѣмъ въ oүслышаніє . вьсн жє oүслышавшє срьдь
уємь н доүшею oүмнлєнн выках (oү) . Вьспрієм же
слово самодрьжьць Бь всѣмь coүштінмь Благород
нынмь глагола : дроуҙы н Братїa н Үєдa , oүслышнє
€ ж€ Кь вамь слово моє. вы вѣстє фть не прва моє
Жнтіє , како сь камн жнхь , ако когождо кась лко
сына кыскрымыхь , нико Брата выZлюєнхь , нако
дроуга вьспрїєхь. отво н вын кь мнѣ Благопокорн
вы и вѣрою довропoслoүшливы Быстe . AZь по- .
слоүшьстворю . н вьсн о господи сьнАБДѣхомь тн
тіє нашє , нуємлю на шоу нєрасыпанноү против
ныхь нантіємь . Нє на лоукь нан мышцоу оупова
 37

юште спасохом се, глаголю, нъ вѣрою вь отца

н сына н свєтаго доұха отврьждаємын, н силою
кръста открѣплюємын, врагы нашє нүцлагахмь . Н
нына oүвQ когождо вась молю н ұсвѣдѣтєл
створю вамь, вѣроу єтє во светотю н єднносоүшт
ноүю н мєрдZдѣлниотю тронот, сюжє крыштєнїємь
просвѣтнхм сє , cЬБлюстн вамь Боүдн непрнмѣснок
кь єрєсємь, нxжє Qть насы Нұгнахмь , нєгожє вамь
Bь мѣсто сєБє поставымь, Богом . н ., Вашєю лює0
вню владНҮьствоватн , БлагопокорнR @ мь н вѣрномь
Бытн молнмь, шко мнѣ самомот выстє, н к сожїнмь
урьквамь Үьсть вьcкoү н к сложєштїнсь вы нихь
Вьдадетє, нoү60 вьса , няє оть мєнє вндѣст € н
навыкостє, cїн творнт€ . Вьсѣи жє Үюдєштни cє о
Нєдооүмѣнїн слова самодрьжија , пакы мн слово кь
вамь, глагола , люєнмын мон н Богомь дарованнын
сын мє, oүк MK @ cє ными слышаетє сына моего

пнсанЇємь мєнє отырнцаюшта с€, аштє нє послѣ

дoүю ємoү, Bь животѣ мєнє нє вндѣти , доволно
soүдн мнѣ сь камн Вєсєлїa нрадостн , ҳемльнаго
кладНҮьства , вы корпѣ жє н воннства , пнште ж€
н наслажденїa Богатынхь н трапєZь н Вьсакынхь
мнра краснынхь насытаюшто се малолѣпныхь ,
молю отв @ Вашєю любовню тьпоүштено Бытн ,
н кръстоносно сыноү послѣдовавь поүстыню по
стигнот, ндєжє @ сконх мн ҳаїнхь нспытнѣ oү
працнив се раzoүмѣю, но ніхь попєкoү с €. Cia
жє вьсѣмъ oүслышавшнмь , громот подовнь плaҮЬ
оть вьсѣхь выZвышает се, ако мнѣти подвнатн
cє мѣстоү, на нємжє събранн стомхоү , oүк@ же
сымовомь н сыну сыновь и вьсѣмь Благород
38

нынмь о господинпо плътн сыроднынмь ПЛАҮЮ

штнмь н - жалЄШтнмь нрнZы раҲАнраюштнмь , Үто
нє дѣaxoү н конхь oүмнлєннынхь словєсь нє прѣдь
лагаxoү, нмжє отставнін моглы Бышє : мє Оставн
нась , глаголаахоу , господин oтьY€ н о ҮНтєлю,
Атє лн , нмы с тобою отндємь, аштє во кръсть
христовь вьспрїєтн хошує шн , то вы своємь мона
стърн сѣдѣтн молнмь тє , мко да Yьстнын Твон
окраць зрештє Благооүтѣшаємы коүдємь. КЛЛ БО
тн похвала да пко єдннь фть странны Hхь на торт
ден странѣ животь свон скоYAєн, тож € Hвь

поүстынн? Глагола жє кь нннь: хто творетє плаrЮ

штє с€, нославлаєтє мн доүшюү? слышаетє донь
сь сына моєго пHсан їємь мєнє отырнулюшта се,
Аште нє послѣдою €моу, вь тнвотѣ мєнє нє вн
дѣтн , отво кто мнѣ любHмь, молю вьсѣхь , oүпо
контє мою отровоу , нє дѣнтє мє нє нтн, не трь
плю во к томоү аншєїa сына моєго. Нико се глаго
да, кышьшнмь Бываєть дрьжєш тїнхь вьсѣмъ нь нємо
рекшнмь: коли господни да коудеть . нав не прН
Zыкаєть сына своєго Стефана . Сего Стефана до
вродѣтєлн н коныства можьство и кь (Бог) or paz
oүма нына нє лѣть єсть склұлтн . Сего приємь
тыць самодрьжьць , с . Кьс€освештенным . Кални .
никомь єпископомь нсь всѣ мн Благороднымн вь
ходить в чрьковь свєтыхь нпрьвопрѣстолныхь40
столь Петра н Павла . сложкѣ жє нмолитвѣ Быв
шн , самодрьжьць тыць нсь свєтынмь єпископомь
YЫстынмь на главоү кръстомьновою рокоү кыZ
дложенЇємь Стефань кілагословлюєт cє жоүпань К€-.
Анкын , Владыка и самодрыжыць высєє сръБьскає 26
 1

39

мл € , нвьсѣмь Благороднынмь поклонни с € , н

оть кога животь ємoү просєютє н глаголютє :
многолѣтно Боүдє н Боудеть. нZьшъдьшHм жє нZ6
1

урькв , свѣTAымын Богатынмь трап€ zамь поста

влжномь Бывшнмь , самодрыжыць отыць кь всѣмь
Благороднынмь глаголєть: прїндѣтє дрoүҙы н вра
тіл н ҮЄда вьҳлюблённая , прїндѣтє сь мною, по
слѣднын сь вами онрь да въұВєсєлни се н мєсомь
трап € zoү фть мєнє @ тьпостнмь, бүт€ 60 свѣтлаа
сн н многом€снаа трапєza cь камн к томоү мєнє
нє сьвыкорпнть, ни отво. Приємнєт жє өтьyь сь
прѣстолника сына , сьтраПєхника нмоуште нев€
таго єпнскопа, 7ѣло Б люблаxoү н светителства
ФБраҳь, нонроу великоү coүштoү н кєсєлню ако
многоү, свѣтлын дарове нұносет с€, н когождо
Благороднынхь кЬ ВЫұрастот , по врѣ жє н по Үь
стн самодрьжьца дароуста, во 74 €днного власти
оставлєнїa, cє ж€ 74 дpoүгaгo пpнeтіє вьсѣхь то
Анта, Вєсєнта жє ноутѣшаста . н сїa oүк тако .
Bь оұтрѣн жє дынь нұьшьдышнмь , нпостнг
wє монастырь вьсєсвєтыє вогороднує, няє өть то
го самого немає сьZдань Бысть , вы мѣстѣ нарн
цаємѣмь стоүдєннија, н тоү прѣдь свєтымн свєта
го двєр мн олтара поклонни сЄ, ОБѣти своє госпо
дєBн B6Zдаєть. cлoүжвѣ жє н молитвѣ Бывшн , рок
кою тогождє єпископа Калининка аггєлскынмь обра
домь кръстоносно открашаєT cє, вь нємжє нна
р€Үєнь Бысть сүм онь монахь . Такожде н по

дрожіє єго БлагоYьстнкаа Анна oть тогождє єпн

скопа свєтаго камнюнка аггєльскын оврZь ннно
Үьскын ирнєм шн , вы Анны мѣсто Анастасія мо
40

нах нарнцает с€ , Hже ськракшн Анк . Үрьорн

ұнць вы поштєнынхь нмолитвахь кь Богоү отпра
жнашє сє. вышє рєхєннын жє отыць Січень мо
нахь оставь вы монастырн свєтыє Богородніє не
вь Стоүдємнун , н тоү сь coүштнин не прыва нно
кы постнын канонь сьверьшає. по малӣ же врѣ
мєнн многоүю тєготоү Zлата нсьcoүды Zлаты €
н сребрьные выZьмь, на рахдаанЇє монастыремь н
поүстынынмь, н АБHє поүтншьстьвынкь Бываєть,
сыноү €го самодрьжирот Стефаноү дажє до края
грБҮьсклaгo прѣдѣла , нсь высокымн Благородны
мн проваждаюштоү , н тако много плАҮєвно Вь

коүпѣ н послѣднєє пѣлоканЇє сътворює, вь свои

отьхождахор. мноҳын жє фть Благородныхь оста
ВЛьшє свою сь прѣподобнымь смърєнїa пoүтємь
послѣдоваахоу, нпостнгшє свєтоүю Леона горох
вь монастырь Ватопедь zoкoмы вьюндош€ , нгоү
мєном жє н Братнєю прѣдьоүсрѣтаємын нҮьстно
приємлиїн Бывaxoү , . Bь Свєтою ж€ чрьковь
вышьдьшє, молитвѣ жє н кь Богоү (Благодаренїю
Бываюшто , приємлахоү свєтаго старija , нoгo
сподн уѣлоканЇє даахoү ємoү. сыноү тє кЬ oть
yoү пришьдьшоү јѣловатн н , нико нZ давна же
Алюштен вндѣти се сподокльша , онєдооүмѣнные
нма радостн ҮTo cкazaтн нє вѣмь , Hє в слова
Hн гласа Оть ОБОю > н Аште не подЬ€т БH Qтьць,
вь нєzaпoү пасти с € хотѣашє. нико ви се прН
шьдь старць , cЛЬZ4мн многымн ФБлнцаашє тєла
єморю свeтoүю главоү любнмаго сына , приємлк н
ДОБҲає н кь срьдьјот прилагає. Божьствуын жє
юноша кынхь Благодарєнїн о снxь нє глаголашє
 41

Бого , хто Zрнмынхо тако въZвєсєлнтн доүшоу

єго , 4ұь глаголю давндскы , вь шнротѣ несхожда а
шє , вндє өтьца Ҳаповѣдн Божїє ськрытинкша , н
Ова свонxь вьсѣхь отоүжднаша се, нRь странахь
тоужднxь его радн корпно странстворюта . прѣ
подоБHын жє нсь coүштнин сь ннмь Благород
нымь пришьдышнмь покон пoлoүYHвь , АвЇє прН
нос€ть монастырoү сьcoүды свєтыє ұлатіє н срє
Брьныє навѣсн Үьстные, првoдeт жє н конє нZ
Бранные нмьскы работаютнxь, н два кЬБли срє
Бра насыпавшє вьдають , нгоүмєна жє н вьcoү
Братїю оть прьваго длжє н до послѣдного ода
ровавша добра фтьја . нює Благороднынмь
допровождьшнмь свєтаго нь свои oтьход € тник ,
мнон фть мнхь стає вь монастырн , прѣподов
номоү жє ннє даютoү , сына жє самодрьжца
фскрывнтн нє хотешта , @ Hн жє кь нємо : oү тєвє
вь коннствѣ zємльномь прывѣє просiавшє токою
Благонар@ ҮНтн Бывшє мнродрьжнуєлє Быхомь , гла
голаяxoү , н нына невесномоу с тобою н мын

воннство (нмь) царои снламь ,, н нHYTo нaсь фть

царот силамь
тєв€ pazoүYнть . н вьсн нcкoүсHын нноун Бышє,
ако coүштїнсь сь унин днантн Сє н глаголати :
прїндѣтє н внунтє новоБлагоYьстнвыхь сHхь КЫ
когот пръвыхь топлѣє люєлєнїємь караюштнxь.
слышано же Бысты По вьсѣн постынн приходь
свєтаго кь свєтою гороү , н всн орднклаємы Ф
Вєлнкомь смърєнїн Бога прославлахoү . нгоүмєнн
oүвo oть монастырєн н Оть поүстынє подобнын
моүїє вьсн сь Богоноснынмь отуємь протомь
прихождалxoү на кндѣніє прѣподобного , вѣшє во
42

нс пръвa cь сыномь свонмь вы многіхь потрѣ6

ных посложнвь нмь , Вьсѣмн Благословнин
Бывaxoү докрай отыра , н доүшєпольнынхь сло
весь насыштаємын . єїл тє Богатоподателя нескоY
дною роукою Благоотровно вьсѣхь oүштедраста ,
но Hнхь монтн кЬ Бoгoү кЬ Hнмь припадаєта .
многым жє приходєштїнмь на кндѣнЇє прѣподов
нынхь , н Ако стoүжєнїa рaдн монастыря н сїл
стоинста сн , н да иє намн скръвно Братїн коу
дєть , глаголава, множьство Злата в монастырь
давша пакы , коупнcтa oть монастыра .н . адрь
фать, да на всякынжє дынь до живота кю даєТ
с €, да €жє кь немь приходєнтінмь н страннннн ннн
штїнмь приход штнмь коуплжнын хаѣвь д € ть н
внуо пHють . Вьсхотє жє прѣподоєнын Сім €онь
проходнтн свєтоүю гороү н Bь всѣхь монастырехь
поклоннтн с , нико съгледитн хот€ желаемая нмь
свєтаа мѣста . молитвoү тє фть нгоүмєна нcпрошь ,
Савок сь собою шко жъұль старости приємнєть .
сь жє по ФБЫЛю Босѣми ногама хотѣд шє прѣдь
статн отьyoү, мностнын нє могы трьѣтн отыць
cємо тако въұБраншєть , сь те молеть ПЛИТЄВНО
Аште полоYҮНть мность дондс жє моштно тако
ходнтн , нөнкакожє оставлпет се, молєшто фть
yoү н глаголю штор : помнхoүн мє , Үєдо , Камєнн
€мь нижє твонма ногами приражає срьдьцє моє
БЫєШн . ON Ж€ поклоннв се отъцох нє хот € н
оскръБлатн , двіє осоувень н кони высадинкь Бы
ваєть , пришьдьша жє въ мѣсн , сн рѣҮь по срѣдѣ
свєтыє горы, въ мѣсто рекомоє карѣа , вь урьковь
прѣYHстыє н Вьсєнєпорожны € Богоматер€ Bьшьдь
 43

ша поклоннcта се, сльцамн многымн Ако подовно

еїю уѣлокава , протоү жє н вьсѣмь coүштінмь
о господин уѣлоконїa дaвa , нoть вьсѣхь Благо
хвалжнынхь н доүшєпольұнынхь словесь вы кoүн
н тѣлєсны Hхь oүүрѣждєнєн Благопрнемннка Бывша,
свєтыє сьcoүды ұлатїє н срєврыныє н ҳакѣсы Үьстные
прнность , сь снин ж€ Блюдо К€Анкоу сребрьно
срєври насыпавша вьдають чрькви , въпнcoүють жє
сЄБЄ ВЫ помєнь єь Благо Үьстнкынын цирн , сь сн
мн н самодрьца Стефана , соє жє прота и чрь
коконкы н кысѣхь няє то странныхь н инштїнхь
н маломоштнынхь кєАнкoдoүшїє нмь н Богатою
poүкою одарокавшA Yьстная фтьца , молнивоу оть
всѣхь кЬzьмша , кь прѣдна ІІьствіє творєть, н
снмь окращомь н вь ньєрскомь н вы проYїнхь
монастырєхь Благосьдѣвають , напнcoүюште се вь
кынгы животные. достигш нь лаврѣ вь подъножіє
горы скєтыє Авона , сєго оцво срьдьцємь , кѣрою
ж€
н любовїю вьцьшьдь н съглєдaвь поклонн сє
старць, ногама 60 въұБранн с €, zа нє старостню
Нунемогшн колѣнѣ остаахоў. ВыходЄШтни жє Вь

монастырь оть . Кьсѣхь Благоо үсрѣтаємы вывaxoү,

н вьюьдьює вь урьковь подобно поклонша с€ , н
гро Бь свєтаго пѣлова Віша , нгөұмєноү жє н вьсъмь
о господн уѣлованіє дакша , тожє пахє ннѣхь
монастырєн бєлнкы дары жє н пOYьсты принесша
Божїн свєтѣн урькин , нгоүмєна жє н Братію ода
pHкша , нмного Злата дивша , написана Бывша сь
свєтымн күнторы , прихожда хоү жє фть поүстыне
мноҳы Вндѣти прѣподобные. н сь вьсѣмн доүше
Польҳнѣ съврьшаєм н наoү?аємь Быва шє Свєтын
44

старијь , н Вься oүштедраємы нмь Вь свою

отьхождахoү . приємнєма жє прѣподоснаа н люк

ұно нгоүмєномь н Братією oүтѣшаємын , покон
приємша , кь свон Ватопедь монастырь вьҳвратн
ста се. н вь оть сына сьҳданнынхь кєлїaxь отыць
вьсєлмєт с€, нБываета ова доврын сорпpoүгь єдн
нохрамын , кoүпно нпрѣБыватєлны, єднно мысләште .
нєднна зрештє надв€маа , трoүдн жє н молитва
мн н поштенЇємь Бога вьҲыскаюшта . наoүYaє жє
Бѣ сынь тpoүдочь отьца , нь старць шко старо
стню нұнємось , не могын тьYно юноши подвнұ4.
тн сє. юноша жє напльнашє лишєнЇє старча, трoү
ды н поштєнїa za cє на отыра твор€ не прѣ
стадше. отво на стару Үюдьнь нѣкакь твлюєт се,
акожє во Вь мнроу прывѣ€ Б€ тро да правдою н
вѣрою, милостню жє н штєдротамн ннштїнхь по
граБлає Бt ijaрство , снує нвь нноYьскынхь непра .
влєнїнсь мнхоємьць обрѣтє сє. не могын дѣлатн
лєхє плодь обьємашє . глаголю тє, съкрoүшєнїємь
срьдьца н смърєнїємь доүшє сльҳы многы нZлн
вашє , н єтє снмь придрьж€шта се вьдыханѓа н
oүмнижнї многа нмын тpoүждаш€ Сє юноша, сьво
Аѣұноває старць , подьемаше во срьдьуємь мно
жьствомь кланина падаютєє очды сына своєго,
сьстрадаашє доүшею вьсєноштнoмoү пропетню єго ,
oүcoүгoүвлашє юноша троуды н поштенїa za gє
нҳо старца , oүcoүгoүвласть н старць сльҳы
B6Zдыханїa za cє н и юношот. плакашє во юность
сына подвнгы мoүYHмоу , плакаше жє н своє 70
къснѣніє нoть снь Аншєнїa , нако по много ,
za нє не могын сыноў сьпострадатн , oүниль н
дрєхьль н главою поҙыває сєБ€ откарає сѣдѣаш € .
нь пакы юноша отыца ико старијь oүтѣшає гла
голєть: нє оуннван мн , господин нотьY€, AZь твоє
поштєнїє настолнїє н кланинїє, azь твон подвигь,
нєжє по доушн троудь , на мнѣ грѣхь твон, иште
€сть, azь 14 тє отывѣштаю , по нєхє послоршал
м€ €сн , фть мєнє доүшоу твою господь да нҳы
штеть. Старијь жє сіз слыш€ , многымн сльҳамн
потоплень Быкалшє , многого жє ради смърєнїa н кь
нємот покорєнїa не смѣа шє сына нарєшітн, нь прн
€має н , ноБЛОБНҳає свeтoүю главоү €го , глаголє:
€н господи мон , €н бүтрово мом, наzь сHхь ра
дн Вьсѣхь оставнвь тєвѣ єдиномоү прНАѣпнх се,
Үто жє •B6Zдам тн, Оть соуєтнаго мира иконстрьг
UA ME нснує @ доушн моєн болнон нтрoү
дншн сє? Благословень оть Бога ты н дынь, вь нє
родна с€ €сн , нє моє Үєдо , нь Божїє ҮЄдо . H
тако о господи старць радова Шє с€ , сына виде
ако нѣкоєго Борија Hлн нcкoүсна воєводоу 24 нь
подвнұлююта с€, н сыновыми свой Вьмѣннє Благо
надеждьнь оснxь Бывшаш€. снує довлюю отьyoү
подвнұн , нєнцє о Боzѣ нь Богоу люєн н соу
гоува молитва БЫВашє вь єднно . тако о госпо
дн Вєсєлиста CE , H по доүшін B6Zграждаста се ,
монастырoү жє Ватопедот вьса раz0pєнаа кЬzьгра
ждаюшта нZaпoүстѣвши населвюштаа . Пон Вь
ходѣ свѣтыє горы въ мѣстѣ цово момь Просфорн
монастырь Оть нс прьва Бывын нмѣюють урьковь
свєтаго Сімеона Богопрнє мира , сь отво нашьствї
ємь хоцсарь раzорень высть, нурьквн послѣднимь
Запоұстѣніємь падшн с€ , о семь Ватопеда нгоү
46

мєнь н Братїa вьспомннають прѣподобныма, сна

ж€ снxь вєлнкoдoүшна вы вша , ұлато много
давша, много по приношлохоү нма оть самодрьжца
Стефана , авЇє урьковь выұдангша, нксакою лѣпо
тою окраснешта, нпнрьгь Великь н до нына сто .
єють сьZдавша , н градомь ограждьша , вы Вато
нєдь прѣҮнстън Богоматерн прѣдають. полаты Ж€
двокровнын н трикровнын Вьноутрь монастыра мно
гы сыZдаста , Wвы вы ниє фтьја , вы жє вь нмє
сына, киноградн же многы насаднста , н трап&zoү
распространныша н попнсаста , наєтохіє , тогда
скүптро грБҮьскоє строєшта Ал€3їа цара нспросил,
приложнcта Ватопедоф. Бѣ во н царь нспльнає
прошєніє вогоносною отво , нє нко присвоєнїa
ради тьYЇю ємoү нь прѣвєлнкoмoү жє пaҮ € смѣ
ренню нxь н тождестранствню oүднилає с €, н лю
Бовню прошєнє Hхь нсольнашє . текоүштєє тє
врѣмє тнтїa о потрѣвахь монастырскынxь понно
с€ , ико н сaмoмoү нгоүмєно понтн прошємїa
радн кЬ Чарок.
Нгоумєноү жє za нє вєлнкоү Бытн прошєнію
стыдЄШто с € , аштє проснкь нє полоүүнть, ормы
санвь с Братіамн добросьмысльнаго Сакоү кЬ
мѣсто Сєвє посHлаєть , довідьшоү жє ємoү
створюштаго града, нcкaтoмь царемь сь вєнкою
Үьстню та нє нZь юностнико аггєль прнєть
БЫсть . къпросн же н арь о Здравн ножнеїн
свєтаго старца отыца €го . ть жє. мко @ своємь
фть н вьса ұнаєть, вьса скazoүєть царот, но вьсѣхь
oүдивлаємь царь хваліть господа н свєтаго старца ,
ако многынхо полєхєнїн oүвѣжавши овлажаєть ,
 47

Благоүю жє NAYE Үєсть нұБравшан нєють € МАК

мөүю глаголєть . Богомоүдрін жє Сава многы дьын

царемь приемлемь н любHмь , наса A WE W MONA

стырн послань japoү нуглаголавь , арь тє вьсє

прошєнїє єго нсольннкь , на шт€ Үто просить Бла
говолнть подати ємoү овѣштаєт - св. Богомоүдрїн
жє пакы дроугоє прошєнїє чароў прыноснть гла
голк: монастырь ксть Запоүст Екшн Хиландарь на
Рнијаємын , аште Благосьткорн царство тн мнѣ н
моємот отырoү , того намь подасн , мы жє пакы
мко ᏫᎢᏏ нись Сего
сего Ватопедот подлин , н мно
стню царства тн нашє прѣданіє нарєҮ€т сє. Царь
жє видѣвь Ако сьмнєШта с€ Bьнєгдажє ҮТо про
ситн , прнє мл € ть ндрыZaє творнтн глаголєть: вьса
€лнка Аштє хоштєн проснун , варнвь рѣхъ, oүсрь
Дьны € сьмь податн ва шєн светостн . н дасть нмь
.

Хиландарь сь всѣмь насєлєнїємь , царскынмь пн .

санЇємь н свонмь Zлатым , ұнамєніємь оцтврьднвь,
Богомоудраго жє Савоү поYьстмн многымн ода
pHвь царь н тaкo oтьпортаєть н , н много же ұлата
на потрѣвоү прѣподобномоҳ Cї мєoнoү ютьyoү єго
сь ннмь постнвь царь нарскынмн инсанїн оотьбрь
жєнн мнра многы похвалы € мок сьолѣтає нмолє
н моңTH 34 нь. н тако CКONYAВАЄТЬ ПОСЛАННЄ .

Богоноснын жє сака постигь свєтоқю гороү, нвь

монастырь Ватопедь кьщьдь , нгоұмєноү н вьсєн
Братїн повѣдоүєть прошєнї € Hхь царємь нсоль
нено, н вьсн Благодарнеше Бога, велҢYAaxoү спа
сєнїє цара , н свєтаго шко трoүждьша с€ Благосла
Влахот. тажє нде кь прѣioдoвнoмoү сн отьyoү,
ндєє мльY Аляко съдє нұь ккліє не нұлаz € Бѣє.
48

сь ж€ свѣта ҳароу мнѣвь сыновнєє пришьствіє ,

тако доүшєю н Вьс.мн Үювствн просвѣшіт се,
прѣподобнѣн роцѣ свон Кь Богоү Благодаре выZ
дѣвь , н Сего (прн )ємь сльұною любовню
сHмн

ловнұяєть. ть тє уѣлоканЇє japєво нZвѣштаєть

отыро , я вьдаєТ жє ємо писаніє , нсь мнмь
принность н ұлaтo oть нєго выданноє € моу, по
вѣдаєт жє н Xїламьдарь дарокань нма оть цара сь
Вьсакынмь достоинЇємь н оүткрыждєнїємь , царскы
нмь , но всѣхь прѣподобнын Благодарнвь Бога н
прѣҮнстoүю €го матерь с сыномь oүтѣшєнїє н
покон пoлoүхнcтa . Bь oүтрѣн день прнZвавь прѣ
подобнын Cїмєонь нгоүмєна н Братню н прѣдасть
нмь повєлѣніє царево , н монастырь Xїландарь
приложнcта Ватопедот , нұлато дарованноє нмь
царємь прѣдаста нгоүмєноү н Братїн на сложкоў
монастырoү . таковор во надеждоү любовню нил

ста к монастырoү Ватопедoү , икo тoү н ин

воть свон о господи сьверьшнтн хотешта . тѣмь н
дѣло прѣнулиха ФБогатнcтa н .
нь нжє Үюдєсємь Богь дрєвлє прНьствіємь
вь тождестранствїн oүмножнвь н распространнь
Такова сь прѣкраснынмь locнфомь плытьcкы кь
€гүпть, сь нннашного фтьца Cїмєoнa нoвaгo lcpa
HAM н сь прѣкраснынмь доүшєю Савомь нє
пльтыскыин нь доуховнымн Үєды вы поүстынн вь
тоүдєн странѣ пришьствЇємь oүмножнин н рас
пространнтн хот€ , Bь свєтон горѣ пooүстнвь по
движє нѣкоєго старија Богокомұннва прїнтн кЬ Бла
жєнномоү Савѣ , н глаголєть ємoү : страннолюєїa
и ништєпитѣнїa cь отъцємь твои н юж € 0 го .
 49

сіподн любовь нмате кь свєтымь монастырємь на

Үє жє кь Ватопєдoү, доврѣ творите , добро во н
прнєтно прѣдь Богомь єє всяко @ sozѣ. нь бүк
са мѣхьтБҮню вь врѣм€ живота ва єго спасаєтє,

oү60 БААГoрazoүмнѣ ако Блать примн мон сьвѣть,

мко ᎢᏖ Бога БАЙГАА TH нсхода TAюшто . вьса

ВАмь нын о господн выможна соуть, в своєн

1ємин самодрьжин єстє, н ныня царсткоцюштінмь
по пAьтн сыродны € ст € , ант€ Үто проснтн Благо
волнтє , прошєнїa вaнa нe coүєтна. потьмтав сє
мѣсто нан ұ4aoүстѣвшн монастырь испросавшє,
нсєго обновльшє , своємот oтьYьствоу оутврьдн
т€ срывыскын монастырь ҳватн с € , шко да не
@ть вась люєє тєн Бога н интЇа мнра отывѣгаю
штє, пристанните спясєнію по кась окрѣтають,
я многыxь ради спасаємынхь Болшїнхь өть Бога
нөҮьстн прїнмєте. Блажєнын жє Сава нє умієвь
NAYE ж€ Оть Бога наггєловь сьвѣть pazcoүднвь,
доврѣ вы срьдьун приємь , Бога похвалюєть , стар
yoү жє шко аггєлот Божїю поклоннв с€ , н сего
ЛЮБЬұно оүтѣшнв вь свои oтьпоштаєть. АвЇє
выходнть к прѣподобномот сн фтьцоў , скаҲаєть
ємо вьса реYєнная oть старца . прѣіподобнын же
HUKO оть сьна кЬzЬБHoүкь , нұл мє старостію
колѣнѣ ослаБАЄмнѣ нмы , поштенієм жє до комна
coүшт€ нұнємогшє, недва сыном. подь€ть выZдан
жє с€, н снмь шко жъұлом. подпираємь на молитвѣ
ставь , прѣподобнѣн жє роучѣ свон вьддѣвь ,
таковѣмъ сьвѣтѣ с. СА6ZAMн Бога похвалиєть н
к любимомо сынот глаголєть : вѣpoүн мн , го
саодн мон, ҮЄдо Божіє , когь хотен нашиоү саа
 50

сєнню , ако да н мы вы пришьлствїн подь пове

АНТЕЛН пожниємь , н тоүждестранстворюште не
своєволнѣ нZводни с€ , нь ннѣин обладаємы смѣ
рєнїє стежнмь , н таковын до ныни помысль фть
нась покры , аггєла нон аггєломы па Y € жє вогонь
нәпштoүю старца того послана. oү60 сь поспѣ
хонь Да Боудеть Богопосланнын сьвѣть дѣломь
сьврьшаємь. Блажєнын жє Сака вышьдь кь нгоү
мєноү сь откцємь свонмь помысль cкazoүєть, нгоу
MEN ж € сь многымн сьвѣштав сє , съпротивьнь

помысль н нє оть Бога Бытн глаголють. У тако

нє остаВАТють Hхь таковал на Yєтн , мко хотєШтє
нхь от севє нмѣтн . многаа Б@ Благаа oть нс прь
.
(нема једнога листа)
дрн Сава Оть нгоүмєна н Оть прѣподобного сн
отьја н много множьство работаюштнxь сьвько
пHвь, ако во малѣ врѣмєнн многа хот съврышн
тн . пришьдь же вы ұaнoүстѣвшн Хиландарь, раҳвѣ
урькає нce pazopєно обрѣть , навнє градомь с €
го фҳыдань , н трапєzoү выZдвигь оть основанїa,
н кєлїє доволнє вратїн сұДавь , нурьковь окно
Внкь , нұлатомь порнсавь , нконамн жє н Ҳакѣсн
&

нсьcoүды свєтымн доволнѣ сню оүкраснвь , во

жією помоштню н Богатою poүкою вьса съврь
шHвь поспѣшно. Бѣ Бо нпрѣподобнын Cїмєонь
ПОСПѣшає єго глаголє : аштє сподобнт м€ Богь
монастырь нашь zoвoмь вндѣтн , Благо мнѣ къмѣ
Hнтн с€ , конць Жнтїa аштє вь нємь постнгнoү.
авнє приводнт се прѣподобнын Оть Ватопеда вь
свон монастырь, глаголємын Хиландарь, нурьковь вь
нємь нарєкша Христоф Богоү млтєрє вьходь вь свєтаа
 51

свєтынхь, сьвькоүпльша Ж€ і господи Братство ,

н 10 ОБЫ YAю слоутвоү н пѣтїa oұставь oүцако
нивша , акожє өть Ватопеди нивнкоста , нгоүмєна
жє поставльша чрьковннин пєШтни с € , нcпросшта
же от прота запоұстѣвшїнхь кєлїн маслһYÜа н
винограды, няє вѣхоү окрьсть Хїландара, сь снин
жє н свєтаго Георгія нмологїтє нcкeтaгo Hнко
лоү нь Мнлєлхь и вь карєн коүпнеше мѣсто оү про
та, кєлїє многы двокровны сьZHдаста на покон вь
нєгда приходнтн нгоүмєноү н Братїамь монастыр
скымы . н тавьса вь наслѣдіє Хиландарок вьдана
Бышє коұплєнїємь многомь . н по нкжє сїa дo
Брѣ нмѣхор , Большнмн бүткръднтн н
Вьсхотѣста
распространнтн монастырь . прѣподобнын сімсонь
посилаєть Богоноснаго Савоў выZвѣстнтн вьса ска
тоү нь Ал€3їю царот @ oүтврьждєнн монастыря ,
нако царскын монастырь нарештн єго , ннє обла
даємь Бытн протомь нн кынмь ннѣмь тБҮню царемь.
прѣподобнын жє дошъде царстворюштаго града , н
сь вєлнкою любовню прїсть Бысть царемь , прѣдЬВА
pHвь вьпрашаєть нарь: аштєн єШтє тнвь єсть свє.
тын старчь отьјь твон? отывѣштаєть : н єтє жнь
€ сть црства тн отырь мон . Царь
молитвынкЬ
Гльвоко выZдъхноувь : Благословень Үловѣкь ть во
говн , глаголєть, ткo zємльная приємь ннєвєснаа
oүсрьдно достнгнoүтн потышта С€ . н тако Бла
Жєнн царємь покон пoлoүYнтн oтьпоүштаєт се.
н пришьдь вы скоп нарєхєнн ємoү монастырь нь
домь прѣҮнстыє Богоматерє єүргєтнє , сн рѣҮЬ
Благодѣтелннує , н тоү ороось откцємь шко
тора нарєхєна Быста. много во Бо ҳлато не прыва
4*
52

дава на выZдвижєнїє того монастыра , н прих

стia н насєлєнїa кoүпнаша многа , нпрнZыдавшє
ажє трѣБОваахоү окновлєнїa , снxь ради шко своє
ктнторе нмѣхоү тыє , н написання сь пръвы мн
Помнатя сс€.
€ . нтогда пакын св € тын много Zлата
сь собою принесль нь Бѣш € . Bь oүтрѣн жє
дънь Вьшъдь вьса скazoүсть пaрoү , како мона
стырь сьотьјємь вь свєтѣн горѣ сьставнста ,
просить єє о нёмь царскаго оцтврьждєнїa , выс
NOMHNAET жє нұпостѣвін нарскын монастырь
глаголжмын ұїгь, аштє дл (сн н) снємоү сь вьсавынмь
€жє ҳть не прыва нмѣ достойнЇємь, вь подроүжЇє жє
сєБѣ н контора пара выводєште снмь прѣданіємь,
глаголю. Іјарь же о сHхь нуѣло радь Бывь гла
голєть : 34 н н AZь сь Вамн ОБЬШтункЬ БЫТН
вь вьспомннанїн єгда н вы кь Богоү нь свєтынхь
слоүжкахь , БлаговоленЇємъ прошєнїє вашє сьврь
шлю . авнє дарбұсть монастырь выше реYєнн
Ҳнгь сь метохѓамн нсь всякымн населенин кы
область монастырoy Xїландарот , царскын мона
стырь сего нарекь , H NH протом. Hн НАЕМЫ

кынмь обладаєма Бытн , царскынмь писаніємь н

свонмь Zлатынмь намєнїємъ oүткръднвь , выдань
ємоү царь своєю роукою тьмы , н сего вы чрь
KBM пов€ лѣ хранитн , нвьнжгда поставлaтн Бра
тїамь нroүмєни , сєго ако царєво Анте по срѣдѣ
Сєвє нмѣти , нцаремь поставлєма неПотєватн
нгоүмәня , нако оть poүко царєво стать власть
ВьZымдюшта. Н тако вьса (вого) мбүдрын сыйрь
штвъ съ царемъ, многыми Yьстмн одаровань @ ть
noүштает се , н прѣподобномбу отърү его на
Вьспоминаніє дюває Zлато много пакы ордаєть,
глаголє : вьса прошєнїй твои непліннxь , отьYє
свєтын, молны хє моАнтн е нась прѣподобнє тн
Кь го сподоу молитва мн сн . Прни ьды ж€ Оть ца
ра прѣподобнын Bь монастырь прѣҮнсты € Бого

матерє єүргєтнує , єхє Бѣ злато дарємь данно

ємоү отыцоү донестн , Вьс € мнштїнмь раҳдань,
Вьс € 60 €жЄ ФТЬ Үєє єгово Бѣ , н жє єго во фтьY €€
нарнцаашє се, па Yє жє ніхтоже глаголаашє отыць
своє coұште, нь Вьсє сыновнє , paZв єднноє доу
ш€ , NAYE WE нсню о Боцѣ нсь вогонь томо
прѣложнль Бѣ , тако во повннованіє нпослoүл
ніє прѣподобного старча кЬ ЛЮБHмомоү н Бого
дарованномоү сыноү €го, ако н€ Үловѣк нь Агге
да го помышлтн , н Вьнжгда сыноү мко фтьцоў
старостн єгo пoслoүжитн хотештоу, стыдѣлює се
н отырнцашє , толнко Бѣ кь нємоү смєрєнїє єго;
сь жЄ ПАКЫ CHINOBNIEIO ЛЮБОВНЮ EKE кЬ велкон

потрѣ6% свєтаго старца ряБьскоє слоүжєнїє сьврь

Шаш € ,и многоже сподоБАВаше раҳвѣ сек€ по
сложнен отырок ; старць жє свєтын ұрє єєвє сы
номь мко аггєломь сложнил нпоконма , нетоY
Hнкы топдынхь сльць радостною доұшєю @ иємь
кЬ Бoгoү сьвождає с€, тѣмжЄ Вко штитомь мо
Антва МНЄго оконлаємь өть Бѣсовь сьхранн сє.
приходєштни є ништїнмь вы вышє рєхєннѣмь
монастырн, нпрнємлюютнмь Hнштєтє поможєнїє,
нсЄ NÁKAA Жєна Благо @ spazна н БАЙГоговѣННА

говѣнно понстоупльшн глаголєть кЬ Нємо : св €

тын Божїн БоголюБҮє , тєБѣ ПОВЄЛТ мн Богь н
того Богоматн євєргєтна податн тн пов€Аѣнное
54

мн нмн . вы горѣ светѣн нь Овласти твоєго мона

стыра Bь сїємь н ономь мѣстѣ двѣ скронште
Zлата вьцыска Bь Брѣшт € ішн , нxжЄ ВЫZьмь вьса
Ажє о воzѣ потрѣвная тн oүстроншн . Свєтын жє
ПоYюднк cє нєдооүмѣнномоү томоү кЬZвѣштєнїю ,
ндaвь Славоү Богоү, Үьстноею сню в свои oть
поштаєть. TAKO Прѣловарь свєтынхь урьквн,
чара жє н патріарха , авЇє поұта € мл €т С€, н

ово светот гороү достнг . н- прѣподонаго сн

отыра о господн жнка Оврѣть , прнпад цѣлоүєть
єго , люков є нприєтїє царєво еємо выZвѣшта
єть, н вьс€ о господн прошєніє нxь нспльмкно
скаєть , вьсѣх же свєтын старць Благодарнвь
о
Бога н прѣҮНcтoүю єго матерь , нвьсоү надеждоу
кь нємо въZлагає , нвьса мже о монастырн до
Брѣ добра отыя сьврьшHBша , тогда владНҮЬ cтвoү
юштоү сръбскымн ұємлимн БлагоYьстнвoмoү само
дрьжцот Стефаноү , zєтoү БлагоYьстнкаго Ал€3їa,
уара грБҮьскаго , Сємо прѣдають монастырь ФБ
лидатн н пєШтн с€ нмь Ако о своємь ОтьYьствѣ .
сь тє христолюбьць о семь нуѣл вьҲрадова се,
оть своего владНҮьства села многла н доврѣн шал
подаєть , жє ндо нына неподвнѣнма cЬБлюдают се ,
нь область монастыра Xїландара zoвoмaго, людин
жє н конмн приплоднымн нвьсакы мн скоты с €
го окогатнвь , акожє н пок€лѣнно Бѣ € мо прѣ
подобными .
По снxь мало понвь прѣподобнын отыць нашь
Cїмєонь нь монастыря своємь Xнляндарн глаголк
момь , вы мѣpoү ськрышєнїн достнгь няє вьсѣмь
кога люєєШтнмь тєлaннo , Cїмєнь днены , Cїмє .
 55

нь сладкы , н дѣломь Cїм€онь , Cїмєюнь прѣнє

штнын , Cїмєонь Богоноснын н Богомоудрын , не
доБл€ стьвные вы всавыхь Обрѣтє с€, Bь цємльном
60 вони ствѣ моүжьствомь oүдналєнь скаха се,
правдою є н вѣрою оукрашаємь , мнлостню н
штєдротамн мнiтiнхь очдовраємь, ки царихь апо
столь, апостольскы Бо люди своє на oүYHвь н вѣ
рою просвѣтнвь , храмн Бѣсовьскыє опроврьгь , н
Чрькин Богоу въұдангь , єрєєн прогнaвь , нүHстн
тєлє въвєдь , трьміє ұлоYьстїa нстрьгь , н 1070
БлагоYьстїa вѣры насаднвь , царство н краснынхь
мнра икo oүмєтн прѣщБHдѣвь , кръстоносно н нє .
ократно Хрнстох послѣдовавь , страньнь өть ско
нхь н прНШЛьць нь землн торжден Бога посло
шанЇємь Бывы, oүYєHнки и пoслoүшHнкь сынок , н
Вь поүстынн сьпостнHEь , монтвами н ВЬZдыха
нЇємь мльYMAHво н плиҮЕВНО СКОПҮАвь Жнтіє мен
се, паметь докрoүю житїa хотештнмь өстакнвь.
ко Анкынxь похваль по коєHждо моежа сєго до
Бродѣтєн , Hын нє Аѣт мн глаголатн , oүдлъжет
во повѣсти врѣмє. отво многда прѣмнноүвь , ако
апостолоү апостолова рекох : подвигомь добрымы
подвнZ cє, поста т€Рєнїє сьврынн , вѣроү сЬБлюдь,
врѣмє кь когоү ошьствia €го наста , ако прѣнтн
на БесконьYHoүю н Блаженноею жнұнь н вьспрїe
тн штєднмын ємо вѣнць правдѣ за свонхь троудь
н ұ4 спасиємынхь нмь , нхтє өгготова н нує
ВЬZдасть ємо господь нь дънь онь праведнн соу
дїн н высѣмъ въұлюєльшнмь дынь ивлєнї єго . н
авЇє прнZываєть люєнмаго сына своєго н глаго
Акть ємoү : прнБлижн се врѣмє похвана моєго ,
50

ҰЄдо , отво Єлнка о им е БАГЫxь доунн моєн

ветроудно се €сн , ными пAY€ врѣмє помошин
мн . вѣм во €лнка проснішн оу Бога , дасть тн сє.
€ь жє пришьд сь сльхимн овѣшаєT cє о вын
€го глагол € : тєв пAY€ - AZь припадає молю се,
господн ОтьYє, да кожє во животѣ твоємь топлы
мн тн кЬ Христоү моднткамн өть вьсѣхь Zлынхь
окрнааємь сьБлюдох с€, н нына пакы кЬ Христо
тьходєштоү тн , кь нємо прїєтнымн єн молн
твами до коньYHны өть ұлынхь покровь xHвото
моємощ оть того непроснін , н всѣхь нись тєдь
ткөнхь о господн П0
амьти рожденных тн,
Zсмлю жє нашоу н Hрьквн , оннxжє трoүдни се
єєн , NE оставишн ке господок в свЄТынхь сн
молитвахь. Прѣподовны жє старць многы CALZы
нұлЇовь глаголєть : azь о секѣ нНҮ € сожє сьвѣдѣ,
дондєє Бога озроў , наште полоүYoү дрьцнове
ніє, нє нмамь Кась оставнтн . н выZложь прѣпо
довнѣн poүцѣ свон на ЛЮБН Млго сына н Благо
словла(єть) н , н молнткоү о уємь кЬ Бого
oүмножнкь н о БЪємдєть его сь сльҲамн , послѣднєє
цѣлөкініє (да)єт емоф. н єжє осръбскынхь урь
квахь нє макo (HYa) нна многа€ ьврынтнємо
Заповѣдавь , но свєтынхь свонхь моштєхь молить
FAGPOAIE : € гда БОРЫ по врѣмєнн Благонҳволнть,
сьвыкорпнвь окаинные плътн грѣшныє моє костн ,
нсHхь вь zємлю людiн мөнхь прѣмєсєшн , н нь
оть мєнє сьцданнон урьквн сHхь полотнішн , нє
вь мѣсти глаголємѣмь Стоүдєннца нь монастырн
прѣсвєтыє Богородицє. Богомоүдры ж€ Сака вьса
Заповѣдаємла тьиємь сьвръшнин нсповѣдаєть.
 ПрнZвак же прѣподобнын съБорь урьжьYьскын Бра
тію н о господи Yєда , н когождо нxь по нменн
довнZає н БлагослоВАМєть, н вьсѣхь свѣTло моднин
омжмь Бѣднть, прѣдає нxь когоү н прѣYHстѣн его
Богоматерн , сь снин помоштїю н сынoу своємо
Богомоүдромоү Савѣ , H тако отыгортаєть ко
гомдо нxь Bь кєлїю , zаповѣдавь нньоможе кь
мемо до отрѣн преходнин , Бѣ Бо ношть оттє .
в авіє вь послѣднєН старости нєzaHно юношь
скы оть одра выстаєть , н МКО НЕБЫНхь Влағ0 -

родныхь н люєнмыхь НАН свѣтлынхь н высокынхь

оть цира прїнин ожидає , Вєсєлою доүшєю , свѣ
TAMмь н свєтынмь аггєльскымы обращомь oүкра
откра
сне сє , и тако свєтынхь н прѣхъстыхь нь€ сьмрь
тныхь н животворештвхь н страшнынхь н ота
сняхь тань провінтни се , слава Богоү овьсѣхъ ,
рекь. Но Снх ЖЄ MAMO AKO ҮловѣкЬ Огнємь
сьмрьтн єстьстьвные ОБЬЄТЬ Бывы . Любимомoү
же сыноү єє о послѣднєн өтьYİн сложбѣ oү
срьдно подвнаюшто се , многынмь нҙантіємь
сльZь za вcoү нощть всь фалтырь надь мнмь нZ
РАголовь , н инкогожє к . нима Вьмнен сподовж-
€ ть , нь єднмь єдиного оцвѣштаєть , нБлагодарные
МОНТВЫ кЬ Бoгoу вьсаомннаєть глаголитн . дънот
1

жє освітаюшток , вь урьковнын притворь Вьно

сить н , н Бѣє похорь oүмнлєнь кранного смѣ
рєнїa видѣтн , няє нногда высокь Бывь н на Zла
тынхь н мєкькахь кЬұлѣгає , ако єдннь Qть по
слѣднынхь нэнштїнхь на єднмон рогоzннѣ лежа
шє можь послѣдна ды хає . Братіам жє овьстoү
пышнмь н плaҮюютнмь отҺҮЙ. Аншєнї. , едва
58

вьҳмогь првподобнын вьденгь poүкoү помаваєть

oүтн шїю Бытн. н вѣшє свѣTломь днуємь авлає
се н кєсєло уре Кь прѣҮНcтoмoү ОБpazoү хон
стовоү н кь прѣYHстон єго матєрн,нако сь нѣ
кынмн дрогымн поє видѣашє с € , pazoүмѣтн жє
Hнкoмoүтє можаше с €. Bь конць жє алма до
стнгь , Мсно Сего глагол €ть : всяко дыханїє да
хвалить господа . н тaкo pazoүмно вьсѣмь Бысть
MKO сь аггєлы аггєлскоүю пѣснь нвь конць тн
ті. Бого поміє прѣподобнын , н к томоҳ по
Онон АГГЕЛСКОН пѣсHн дроугаа нє сподоБлмєT cє
провѣштатн , на оврах тє хрестовь свѣтло ур€, н
тко вы poүцѣ €го доүшоу прѣдлагАЄ ДВА Шє с€ ,
н се ко нѣкыхь довровонныхь аромать выZдоүхь нс
пльнаєт с €, мко вьсѣмь coүштнмь стоєШтнмь дн
Внтн cє недооүмѣнномоү н нєНұрєхєнномоү тако
вомоү Благоoұханію , н тако сладіѣ о господн
oүспє свєтын старијь , прѣдавь доүшюү свою Хрн
стоү Бого , ЄГОЖЄ пAYє вьсѣхь выZЛЮБн . припи
даєт жє лЮБЬZHн на вьс€ (хьстьноє) Анує
сынь
отьца , н въ мѣсто топлыхь водь -кроүштнин сль
ҳимн снє омывь , снцє же н прѣподобнѣн его
porijѣ многымн сльхамн омывать . на гликоү жє
н кЬ 0YHма сHхь ВЬZлягає тєлнВАШє н кръстафвра
ұно снxь oүподобнвь на прьсєхь поставлєть ,
тако сь всєю кратією свѣште многын кЬzьжєгшє ,
сь Үьстнынан жє канднлы Үьстно € н светоє тѣло
прѣподобного фтьца сь подобнымн надьгровнымн
ПЕСумн н доволны мн сльхамн поYьтшє, Bьноутрь
нь урькин прѣсвєтыє Богороднує мраморіємь гро Бь
oүкрашень нмоүште, вы нємь положншє нь мо
настырн глаголємѣмь Xїландары , славеште отыца
 59

H CHNA н свєтаго доеха о покон Блаженнаго н

свєтаго отца .
Богомоүдрїн ж€ Сава poznoүхєнї€ прїємь,
ЖАЛОСТН вь корпѣ н кєсєлїa ОБьштинкь БЫВАЄТЬ :

жалостно лишєнн дрога , coүпpoүга нcьподвиж

Мнка н покрова кь Бого ви моляткахь ; радостн
жє , ако сподобH се отьја до конца видѣтн тєҮ €
нїє ськръшнаша, н ксакымн добродѣтєлин окраш€
на , нико топла прѣдьстатєли кь Христоү молн
тва мн прѣдпостнв . данн Тє паметн € г о свєтѣн
отьслоуинвь, мнлостію н штєдротамн Hнштнxь н
дѣло сHхь окогатнвь н пOYЬть , ако не оставнен
от Сєвє нНҮєсоює нь вс€ отыдатн приходЄШтомоY
множьство . ВъZыдє жє на срьдьјє єго слово вла
гоговѣнны є тєны онє, онжнжє прывѣє склұхомь,
како в царстворюштник градѣ глагола EMOV,
скровнютн двѣ въZыскатн вь свєтѣн горѣ нь Бла
стн хїландарскoн, авЇє сьтворь молнивоу нь Хрн
стоү когот глаголєть : слышоу Давнда глаголю
шта : Богатство AIUTE тєҮєть , не прНЛА
мнмо
гант € срьдыца , КОМН NAYE пoрoкoү н очко
PHұнѣ достоннь , нж € раскопаває zємлю , н
снє ништен , ЄгожЄ NE Положь , ВЬZєтн тышт € cє .
сHхь радн нє дождь , господин , молитвами прѣҮН
стые сн матєрє по хотѣнЇємь гыБлюютнxь пороү
гатн мн сє враго моємоү , н AWTE нє нcкoүсь
противнаго , нь о тєБѣ Бохѣ моємь реYєно мн
Есть , по волн твоєн , господи , да мВНть cє ськры
вєнноє , аштє ли , пак нoть на сь равь твоихь
да открнет сЄ, Мкожє н Оть пръвынхь . HBьнж .
гда прінтн ємoү на нарєхєнная мѣста сь oүхєнн
комь свонмь, мало копноүвшє , н сє ако poүками
60

ұемли вѣ нZдавающтн хранимоє , ннн махн от

стia poвoү погрѣшнвшє, вь нємжє скровништа Бѣ
хоу положєна . мним же самон тон Бытн врѣсвє
тон Богороднин Благодѣтельнун , нѣє то кЬ СВ€•
томоу СкаҲи глаголюютн , нь смврає се свєтын
снує нұмѣнн авлєніє . н авЇє множиннxь нжЄ
танно хранєШтнxь приведшє , множьство много
Zлатно €. ВыZымшє , вь свои принесо шє, нcЬБЫсть
се пророкомь господоү глаголю піток : М0 € € СТЬ
Zлато н моє сребро , нєможє хоштоү , дами є.
нь нcє вогодарованное срєвро нулато нє AHхо
нмьствоүєть свєтын, oүк єднноү Үєсть oүдаєть
вь Константинь градь монастырох прѣсвєтые во
городнує євєргєтнує, дроцгох жє Большок вь св€
тѣн горѣ монастыремь раұДѣлаєть , трєтїю жє по
поүстынн кєлїамь н вьсѣмъ отьходно жнкоүштінмь,
Ү€ткрытоү своємоү монастырох Xїландароү н вь
сѣмь ннштінмь. на то Б@ н H В
&н cє €моу , шко
докрѣ дѣлєштоҳ , їєүаггєлскынхь Бо словесь сьврь
шнуєль Бѣ вы всaкынхь, нпахє жє сихь хѣло сра
млашє се , вь нєгда поноснтн Бого нєсытство
нашємоү н глаголюштоү: аштє вь YюждЄмь вѣрын
нє Быстє, ває кто вамь дасть ? тѣмь многаа Вь
падаюштаа ємо ко каль вымѣнашє , нико нє
свон нь Үюждал подаване, вьс € Бо 2 € ж € Nє Оть :
нєСтн можємь , Үюжд€ нарєхє св . нь DAYE CHMH
Үюжднин свой соуштал вьцыскати повєлжно NH

Есть, няє стоєШтаа н нєлєснаа, наше во тнтіє на

нєвєсєхь реYє апостоль .
Hс прыва скZax @ мь коликоү любовь , колико
желаніє нмѣйшє свєтын , жє Qть вьсѣхь опраұнн
 61

тн се н нь єднуєнїн мльҮлно сѣдѣтн , нь вь

Бранкнь Бысть нгоүмєномь , пахє тє Богомь Б € Z
годннє ради юностн . по сих жє тьYєє пришьствЇє
oүдрыжа н , жє по сложнен старости Єго , нєє
10 снлѣ на трoүды пooүYaтн єго , сь CHM 29 є н
хождєнїa ко царствоүюштнмь н попєхєнїa o cьста
вленін монастыри . Ова Yє вьса о воҳӣ доврѣ мо
настырскаа oүстронвь , нигоҳмєна поставнь, спа
сєніємь кратіє пештн се, нoтьца доврѣ кь Бого
достигна видѣвь нпроводнвь , нать вьсѣхь осла
воу полоYHвь , мѣсто вы мѣстѣ pєкомѣмь Карел
Нұредно обрѣть, водамн оңдовраємо н плодонос
нымн дрѣвы оукрашаємо , нснє корпнвь Оть про
та, мльYANїю секѣ кєлїю ствараєть , нурьковь све
таго н прѣподобного отца Савы ієросоAHмскаго
съұдань, н многынхь отырек с€ , нтрнин довлет
се хотештихь урьковни оставь нспльнити , сам
жє в € ұмльвьствоүє вь ккаїн , пѣніємь нмолнтка
мн oть вьсѣхь + ь Богоү отпражнша шє с€ , пона
влаєть юностные трофды, скоўдно тнтіє н жестоYAH
1
mє пAY€ прывялго прїємлєть , поштєніємь н ьдѣ
ніємь , колѣнокланинЇєм жє н новтннин стопнін
Вышьші Бываєть, вьса Ажє нмь прьвал ҳажвенная
вь прѣднимь прострьтїємь , oүмнлєнїa жє н танная
новленная вьдыханїa нельнихь его нcтo ҮНїнкь
аштє по достоинїю н пo coүштьство скажемь,
невѣрно ненскогснынмь н Аѣннєїнмь Вьмѣннт се.
сь таковою Бо топлотою по сьмрьтн прѣподобна
го сн фтьја въ мѣств томь пожить , Всь помы

слом. к. Христоү плжнаємь , нако по всє дънн

паметію сьмрьтн өмнрає, многайго же радн н нє
62

прѣмъннаго поштєнїa Hzcнхаюштн оұтровѣ его,

Болѣұнь св кьноутрьмнин прїєть слєzєна Єго,нoть
всaкoгo тoүка вьстегноү н , н тaкo нєнсцѣлно oү:
мZBн сє . н Вьнєгда иште хотѣ . Би тьрадинин
послоүтнтн бүтровѣ, Болѣұнню ннє хотє вZври
нише сє. н тaкo Bь Сє тнтіє єго пость Бѣшє . 60
лѣұнь жє тоү мко Богодинноую помошть цѣлова
шє, больше сөүдвь єє овоzѣ сьмрьть нєє тн
вQть , апостольскымн пooүYAє с € : ЄЛ НКО ВЬМt
Шнын нашь ҮЛовѣкі нcтлѣваєть, нєгда нємо тьмы
€сьмь , тогда пAY€ Кь Бого вьцмагаю . снує ємoү
подвнұлюшто се, ко мнӣгын ұланстынкы на се
н нь доброє прієтн рєвнитєлє , Бѣ н прошєніє
€моу желанЇємь кь Богоү многынмь, Аште ко€ Hz0
штеніє освоємь откун индѣтн сподобнт с€. н вь
єднноү Оть ноштєн ноты сь нѣкынмн свѣTлымн

ходє твлаєT cє ємoү прѣподобнын Cїмєюнь прѣ

Славно ненұрєхєннымн добротамн оукрашєнь , н
прѣсвѣтлымь пaҮє слъньја вѣнуємь Свьтєють се,
н сєго ико өть орнынїa вьдвнұлюшта н вєсєлє

шта и глаголюшта : к томоү нє орнынан мн оскрь

Блан се о мнѣ, сынє вьZлюваєннє , пAYє жє ра
дoүн cє н кєсєлн се , се во по прошєнїю твоє
моү меня тн єсть Богь о мнѣ , роднієлн твоємь.
нсню Славоү, ює на мнѣ прѣсвѣтлоүю Вндншн ,
тою мє обогатн вьсєБлагын прѣкогатїн Богь , н
BŁYNAA БАЙГАЛ Н HCTHANOE н нє отьемл € Моє сь

Христомь царство, нєхє єгда вь Жнтін мн глаго

лаа шє, нына oүпока нЇємь вьспрїєтїa рaдoүю се , н
доброть недомысльныхь урѣніємь наслаждаю се,
дондєже вы пакыБытЇє coүштьстьвнѣ coүштая выс
 63

прїниємь. Благословень Оть Бога ты € сн , ако хо

даТАН м БЫсть вѣҮНомок Блаженствоүн БесконьY
номоy cємоү тнтію. oү6% н ұ4 мє твон тpoүды, по
ДвнZлнїa mє нмолитвы твоє н мностынж выZы.
дошє вь пaмeть прѣдь Бога, н 24 снxь oүгoтoвaн
наа тн влага . сь мною ожидают тє. нь прывѣє
Апостольскою Благодѣтію І Властію Оть Gora
на ұємАН ОБогатнiн сє , єтє в€70тн н радрѣша
тн вітны ҮловѣҮьскы Hхь сыгрѣшєнєн , н своє фтьYЬ
ство светительствомь отпись, просвѣтнв жє нна
oүYHвь, вѣрою є н правдою , н покланіємь кь
Хрнстоу прывєдєн люди своє, н свєтымъ мѣстомь ,
вь мнхжє пльтїю походи господь Інсох Христось,
поклоннин с €, ндєє вьсє ниє нась радн страстн
€ го Волєю съдваш € с€ , NA срьдун своємь
напнешн , н многынмь обраұь добродѣтєлн пин .

шн сє, наса zаконоположєнїa христова не NA

Zданїн Апостоль вь ОтьYьствѣ CH нсЛльнНВЬ 2 н

тако кь намь прїндєшн , н тогда 24 мє н за мно

гынхь Болшїнхь даровь сподобншн с€. постнНҮБ
ства жє ноүYнтельства coүгoү6Hмнин вѣнун oү
крашаємь, нвь коупь Б€сьмрьтнoмoү Блаженствоү
сподоБльшасе, прѣсвѣтлыєн єднносоүштные Hнера
дѣлныє тронує оснѣє н Үнстѣє coұштьстьвнѣ ұрѣнia
наслаждаюште се н сьонкьстворюште нсь вьсѣин
свєтымн Бoүдємь вь БесконьYHын вѣки вѣкомь. Свє
ты жє Qть видѣнія Rь с €вѣ Бывы окрѣте срьдьує своє
вьсакынмь веселіємь н радостню бүтншєнно , н
ако на нєБ €сн нє на ұємлн мнѣти се мнѣвь. NE

Б €снын 60 нсни сь мнмь кь подобїн oтьYA Bн

дѣнїa съглаголлашє , авЇє фть рoгozн вьстаєть , н
64

свѣTло кь вышуємо высоко poүјѣ выZдвняєть,

громокнымь плат€ мь н сльұнымь одьждєнЇємь 36
млю наполєть , конхь а таковынхь кь Богор Бла
годарєнїн нє съглагола , поклание се н келHYає,
хвалє н Благодаре творештаго кєлїa н нєнұслѣдо
ванна, славнa Tє нднина, нижє нѣсть PHсла . Кь

прѣподобномоү жє сн ольцоү мко на YювьстьВ

наго хр€ глаголєть: Блаже оцвлажаю твою непрѣ

мѣнноү Үєдолювіа любовь, өтьYє свєтын. Ако вь
животѣ н по сьмрьтн нє отылоухаєшн се нште:
діа срьдьца твоєго , н много пєҮДлноүю мн доу
шоу н скрывное мн срьдьує твоєго подобїa Bн
дѣнЇємь аггєльскынмь авлєнїємь бүсладние 8 %Zв€
сєлль €сн . кто €сьмь azь недостоннын , ако све
тынын твонмн молитва мн кь богоу оудостонл мє
€сн нєвєснынхь н свєтынхь €го кь мнѣ прїнин аг
г€ль, н твонмь авлжнїємь снієвал мн съглаголитн,
н өть oұнынїa B6Zдвигноүтн н выZKєсєлити доу
шоу мою, ными на мн єси , господин мон , МУ

ми вндѣх тє, ноувѣраю сєрєхєннынмь : правед

ннјн въ вѣкы живоуть, нать господа мьда нмь
н строєміє н сила оть кышного . слава н велиҮЇє
Bь вышнихь Үловѣколюбнвoмoү богоү няє тако
выЄ БЛАгодѣтн сподобальшого т€. Слава н Үьсть н
поклоннїє Благодѣтн єго , ако н мєнє грѣшнаго
сподобHль Есть Свєтымн свонмн аггєлы вы TA

ковыхь Bндѣтн тє . нына HZвѣстно, доүш€, отєвѣ

радоүю се, н срьдьуємь Вєсєлє сє, нако самы
Azь €сьмь coүштьстьвнѣ прнемає няє ты мына

надеждамн радоүє се наслаждаєшн сє. Мына на

ҮєтьEь положот работата Богоү моємот , които
 05

NE C6 H TPENETATH HMGNH CRETARO ero , наловѣ

дн €го нєoүклонно съБлюдатн. Снує глаголакь н
съвръщає Влапіє с € , Бѣє во ниндѣTH AYє нпAYє
довршин дѣлы по доушн нанддюшті с €, нь во
гох вьсхождєнїa онѣхь индѣніємь на срьдьун своємь
полага шє , нсь доуховнымн можїн сьвыпрашає
с€, н пo пoүстынн тѣскно жнкоүштнxь обьходе н
мноүє , нынштїнхь oүштр єдрає, наште кто оть
странь нян Оть поүстымє недостатьYьствоүє Бѣ
потрѣБHымн , нан коравь сьвръшнтн , нян дома на
ҳыдатн , нан нешт€тѣ покрова н поможєнї€ , HAH
вь конхь ноуждняхь Үто трѣкоүє , вьсн АКО БЫ

пристаннштoү @ть ннитеты Вльноүємн кь нємоу

орныѣгаахоу , нпокон милостн полоухаахоў, высъм
Бо всь вѣ окрѣтає с €. Hнж€ Бо колн фскоүдѣвлаш € Qть
нєго скроншт € христово, нұемли во фтькрнва
ш € 6мо скровништа , акожє склахомь. Много є н

пає приношахоуємоү фть Братя єго самодрьжьця

Стефана , zѣло во люблашєн , нико кожа аггєла во
Мє се н пoслoүшашє н. к . сниже слышнтє мно
гоє влагооүтровЇє єго н когатно€ Мнлостню подлиннє.
Монастырь єсть вь свєтѣн горѣ свєтыхь апо
столь нарнцаємн Каракаль. Сего жє н по морюү
paұБонннин вы моштн oүкрадше повоєва ш € , нго
мєна oүв н вратїю Bь своє кориБлк свєұлвшє
отьбєдощє, наса монастырская плѣннє сь ун

мн отынесо шє, моүхнмом же ннНҮєсөжє нмоқнтнмь

нскоүпнтн с€ дати , вь лаврох тє снxь прнаєzше
Ако џакланїa пpoдaaxoү, наштє кто оть циклана
кого нcкoүлнть, глаголамхоү. многом жє coүштHмь,
н никoмoүжє мошти Вьсѣхь нcкoүпнтн , вьсн во
5
 даклaтн с€ НАН Нұ€тн глаголахоу , вьсъм *є сь
нгоүмєномь откръдн с € монастырь нсь вся кымы
прНҮ€стнємь по датн лаврономь н улкланїa иєҮло
вѣҮьскыє сьмрьтн нұ6ABнтн с €. лавранє тє прывъ€
нєoүмолнин , на снxжє нєхь Оть Нєсытства Вь
ѣхь нcкoүннвиє , монастырь oүк нь Всикум
насєлєніємь прѣємнє под свон повнноүше. Н2гна -
нын жє оны ь нгоумєномь ко вьсѣхь пристанното
кь свєтомок прНБѣгш € мнлостн oүлoүүнті про
cєть, вьса @ HHхь Бывшаа B6Zвѣ Штають . cь ж€ 60
голювьць сьтрьѣтн нє могын єє а мнхь съд %
ання слышатн , многыми сльZAMн от ѣшниет єє,
TAK0 60 Бѣ ᎢᏏ Благого н Б€Zлокнваго срьдына
пожрьть вьсєгда н потоплень сльҲАмн . лвЇє ра
достною доүшєю прошєнїa Hхь нспльнаєть, мо
настырь оцво н сь всякымы достоинЇємь нcкov -
пHвь, нгоүмєна жє н с кратїшин нұьгнанынxь вь
нь вьсєлєть, нє с € жє тьYїю , нь н недостатБҮнда
монастырох нэлҳорен за наҙыдань , н до живота
Hмы пЄШтн с€ овѣштаВАЄТЬ. €сть н нь MONA

стырь свєтыхь м . мортєннкЬ Вь мѣстѣ zoкoмѣмь

Ҳїропотам .. нсь отъ тѣхжд€ раҳвонники запоүстѣвь
н кь коньҮНієє підєніє прѣклон с € , н сего нгоY
мєнь с Братїамн прїндоше кь євєтомоү рокот
помошти н мности трѣБоүюште н WTHTH оть

мѣста нешт€тн радн глаголюютє . сь жє Богомь

Богатын податель на сHхь милосрьдьное творять,

NHUTETE поможєніє даєть , нұпродання м0

настырская @тькоүпоуєть, нраzаpаємa oүткръднвь

1
н чрьковь попнсавь н ксакым . Благолѣnїємь oү
краснвь күнторь нарнija€т се. Филотен нарнија
ємы монастырь, сего Боголюбнвь нѣкто поYє ұда
 67

ти, съврышнтн тє мєнмѣнЇємь књZврам с€ , нсь

шко н всH Кь свєтомок приходнть, нєго ктито
ра выкодє ськрыієнї номонітн просить. н семок
свєтын смърєнїю смѣрає се кєсєлою доүшєю єє
на съкрышєнїє Богатно подаєт.
Мнлостн сьповѣдаюштє , вь прѣдь слово наєть,
oүдрьжанн Быхомь , нь отво н с € MHлостнвынмь н
Боголюєнкылмь дошли добро склҲАніє, пахє тє
скорь ноудовьнь поуть, н к Бого доводен , няє
пAYє вьс€ сьжєжєнїa тѣлєснаго, поштєнїa глаголю,
н пAYє всАко € трьтны н молитвы милостн 0 Ꭲ
нась хотештомоу, добро оүкө Үнстота н молитва
н поштеніє, єгда мнлостню н правдою оБьдрьжи
мн , нико Zлатїє кєрнгы БHсроль правдою сьвт€
штє с€. срамлаю во с€ Бєzoүміємь коұнхь дѣвь ,
ца нє нє Бѣднѣє дѣвьство съхраннює , кЬ Үнсто
тѣ жє н молитвѣ н поштенію масло мності NE
притежавшнxь, нcєго ради свѣштоү свою NEMH
досрьдіємь офгасшоу нмоқшт , Брака жє н трьто .
га, радостн н кєсєлїa нє въннен сь Христомь жє .
онхомь Bь пpaвдoү сподобншє с € , пAYє жє ндрь
ұновенно на ҮHстотоү н портєнїє oүповаютє ува.
хоў: господи , господи , отьбрьҳн намь. н с € по
срамлєнїє послѣднаго плаха достонно , ако егоже
радн жєннxa Үнстотоү мнєютє с€ поштеніємь хра
нахоү, кь жмможє н дръұновєнїємь отьбрьстн ҳвахоу,
сь сь клетвою тьрнцаєТ Сє нь н глаголє: Аминь
глаголю вамь, нє вѣдѣ вась. црн тє колнкухь радо
стн маломь лишнює с €, ҳрн тє мн пакы колека мн
дость люєнила , прїндѣтє , рєхє, Благословєнїн өть. ,
ца моего , наслѣдоүнтє оцготованноє вамь арь
5*
69

етво ; колко мн пат€ высѣхь доврынхь дѣль м0 .

mєть , хвалнт с€ , pєҮє , мность на coүди ; колико

Ан 6 сєн лѣнєHITHх с € , нього унштнин по сHA %
нє оқгаждаюштнxь , отстрантн се подобаєть A %
влаго стомнїa нсь колишн сьY €танға н прѣ
штенїa реYєнного : нємностнвь соедь не створшнмь
мность , н всештєдрагон Благого соқдіє н кога рах
oүмѣти снмь подовалює , мко никогдаже око.
Hхь сыгрѣшєнїнхь тако нко о нємн лосрьдїн снує
про глаголавша : отындѣтє фть мене проклетын
вь огонь вҮны , оуготованнын дiлволоү н ангє-
лQмь его : ВЬZьалках Бо , ннє да сте мн мстн, нагь ,
ннє одѣастє мє, н проYєє єтє вьсъмь ов шт€ 0
мности слово да пожанть реда. Кь свєтомок же
пакы прїндѣмь. Вы таковѣн очво недооцмѣннон
н нєнұрєҮєннон славѣ , кожє прывѣе скаұлхомь ,
прѣподобнаго сн отыра Вндѣвь , pazoүмѣ ако
кеАнкор oү Бога Благодѣть полоүYЬШаа , NE

сытною доүшєю о нємь кєсєлжнє се , доврымн

жє нноYьства нравы , поштеніємь н ьдѣніємь нмо
Анткамн пAY€ Bьсходнть . н кто вьса скаzатн вь
мѣстнтн можеть , нмы € Беспльтнынхь житЇє вь

тѣлєсн тлѣннѣ постигноүтн oүсрьдынь Бt? пAYє тє

вьсѣхь инлостню откришаєт се по Соломоно : мн
лостыне нвѣры да не останоуть тебе, н сHхь ра
дн пахє кь Бого подвнұА €т с€ , н сего Ако по
Вннна нмын дръхновенно ннєвомZьнно , да не лю
Блєн , глаголєть : нҮто мнѣ oүствєт с € , господи ,
за н € Azь тьYHю €€ кь моємоү тьyoү твою
Bь таннѣ видѣвь Благодѣть Вндѣвь радою cє н
сHхь 4Zь єдинь oүднваємь БЛАГОпохвалюю твою
мность , аютє нє вьсѣмъ вѣ єтє @ нємь твою

1
 69

покажєн Благость . Вьса моштнаа тєвѣ , господин ,

вѣмь , €Анка аштє висхошуєШн , н словот дѣло по
слѣдоує доухомь oүсть твонхь сьврьшаємо . oүслы
шн мє раБа скоєго , н нє прѣұрн молєнї, моєго,
өмнхжє тєБѣ Богоү моємо прилежно молю cє , по
млн прѣсвєтын твон доүхь, нoвнoвн косты НЄ
тєвє радн НАСЫ радн ᎢᏏ неБ € СЬ NA Zємлн
странствовавшаго , вы тожднxь страннолеж€ шт€€, н
напон кросою Благодѣтн твоєє , МБО oүпонтн
cє Qть обноїa дoмoү мнлости твоєє, н нсьЫПътн
муро Благооуханно , нм же oүмастнть доүш € нан
ца раБь твонхь , Боєютнx cє тєвє. да раzoүмѣють
вьсн сHлоу твою н Б €СҮНСльноүю мность , нколь
Благь €сн Бо штни cє тєвє пода Тєль, нxpaнeштнь
ұлповѣдн твоє, никожє на небесн прѣдь Аггєлы
ривоу твоємоү Отьцоў моємо мность твою про
Бавнь €сн, нна ұємн прѣдь Үловѣкы господно
днинсь прославишн , дa нazь недостоннын раБЫ
твон . Нұ8ѣстнѣе дръұновєннє прїнмoү, ако послoү
шаль €сн молкна моєго , нвь прѣдна тнвота
моего тыштниѣ Боудоу єє оргоднтн тєвѣ, нвен
людіє твоя сьвѣдєютен нмє твоє славештєн н па
км прославлаєм тє сь отыремь н СВЄТынмь дoү:

хомь нына нарнсно н вь вѣкы вѣкомь , амннь .

ПророYьства дарь на моүн кнждот, ноть нє
гожє дарь кога похвалою , дрьҳнокєнїє тє ero

н єтє кь Богоү кѣра днант м€ ноужасаєть, вѣдѣ4

ше ако Богь ськрышнтн нмать прошєнїє єго , ако вы
се сынь о фть а проснвь хто , ноуповаєть мко
датн Емоү нмать . дръхновеннє жє н вѣра его Үюд
ма, ако се кто дрьжє вь роўкоў царєво дарованЇє
70

сьҳываєть дрoүгы нcoүсѣды глаголк нмь : прїн

дѣт € , на мнѣ цара мность Вндѣвшє , ноувлажнє
мє шко в€лнка полоүYЬШаа , снує нсь oүповає, н
Ако повнена нRь своєН волн Бога нив , прнуы
ваєть прота нсь проYїнин игормєнн нсь старун
нь дѣлѣхь нменнтїнхь на паметь прѣгодов наго си
отьца . н проншьдЬШоу множьствоү ҳваннын хь н
мєZваннынхь ако oүтѣшнатн се монастырю , св €
тын жє оүкраснвь урьковь свєтою вьсаYьскынмь
Благолѣпїємь , н гроБь прѣподобного свѣтло oү
творнсь, н Бывшоу навєхєрїю паметна Халмская
oұzaкoнєнїa oү грока Свєтаго
ск€таго Отьya oтьПѣвшє,
вєхєрн жє прЇємнн Бывшє н покон пoлoүхнүн хо
тєштє , прїємь свєтын свєтаго Отьya прота , н с €
го вь урьковь выведь , глаголєть кь нкиoү: 4ұь
отво, отьYє, по своємоү кZыкоў сь свонмн Бра
тіамн вьсхождоу оутрьна славословїa нa пїргоу
съвръшнтн , ты тє, QтьYє свєтын , сь всѣмн свон
ІІѣна
мн ұдє вь к€лнкон урьквн оұтрьная пѣнія о по
мети подобна ок гроБа отыца моєго фтьпонте ,
н молнує покон єго , молю с€, нєгда Богь про
славить рава своєго , штє камн Zвань Боудот, прїн
доү кь вамь. Нурьковь свєтоко zаткорнвь , про
тоү клюҮє видаєть , н молитвoү кыZьмы на пїрьгь
Rьсходить. Прот же недооүмѣє се помыслоу євєта
го о Yємь глаголєть , глагола : воли го сподна да
Goүдеть. н кыдань клюҮь сложәштомоү и , кьхо "
дить вь кєлїю покон пoлoүүнтн , н высмь coүштінмь
покон приємлюштїнмь, Богоноснын жє вьсєношт
но€ Бдѣннемь стотнЇємь подьемлєть, по прькомот
прошєнїю молить , припадаєть , просить мнлостн
 71

өть всемогоүштаго Бога, глаголк: Кьсєдръжнителю

прѣБлагын господн , oүслын рава своєго , всегда
н пакы NINH молєштаго тє, росоу Благодѣтн
Свєтаго тн доха на oүдроцҮєнны€, нcтаавшєє ко
тн постомь тєвє радн , на риба твоєго фтьја мо
єго нZAїaвь, муромь нxь основнвь, н нcкыпѣти сь
творн, накожє на нєвєсы н на цємин прославн
шн Слоунт €ли своєго , ако прославлюштоү тн
отьја моєго, наzь сь немь отєБѣ €го ради про .
славлю с€, нRься пришьдьшєн дь нь сь, твою €же
на нась мность видѣвшє , тєвє прославєть, н нась
поұнають ако н мы твон вѣрнын раБЫ €смы , и на
т€ oүповaюштє, н тєвє люєєШтє, свои оставевшє,
н тєБѣ послѣдокахомь . Врѣмєнн жє прньдьшот
oүтрьнаго славословїa, пpoтoү жє н всѣмь Coү
штінмь сь инмь нь урькин сїa сьвньшаюштниь, н
свєтаго паметноставлєнна поютнмь , тьра
доү н поконна мѣстa oть Бога ємoү просєШтнмь ,
авіє шко нѣкын аромать Благоворїнхь доұха света
го Благодѣтн урьковь нсольнн с € ,, всѣхь доүшєю
и срьдьјн oүсладнан, Вєсєлїн нтностин СЪТВА
рает, нкьсн орднылєнн Бывшє нєвидниот Благо
дѣти , глаголлаxoү: oть коудоү сЇє ? н с€ Hко доұхь
шоумєють крѣнїємь оть грока свєтаго , н БлнZь
стоеште и ходЄШтє видѣтн Бываємоє, АБHє оYZрѣ
ює мраморнын Свєтаго гроБь Благодѣтню CBE
таго доха мұр Омь MKO водамн наводнявшн
с€ , н Вьcoүдoү нсольниємь н , HстоYNHка т €
кошта н чрьковь OБаграюшта н OБлагоо
хаюшта н oүдналєніємь oүжаснїн фтьскохьше
протоу вьҲвѣштають . Прот жє нсь coүшінмь сь
72

янмь всѣмн притекше , н Bндѣвше гроВь меро

врѣнЇємь высоодот нспыняемь , ныть окна не
тоYHнка на усмію тeкoүuta oүдивлённ тє вь коу
пѣ ноужаснн Бывшє, отрьма пѣмї оставльшє ,
страхомь нc % Zлин увахо : господи помилоүн .
тогда проть помєноувь глаголь ск€таго жє реY€
€ моу , егда Богь прослаBнть своего oүгодунка,
Ашує вами воүдoү ҳвань, прЇндоү н Azь , авіє Zва
тн єго скоро повєлѣваєть , пришьдь тє свєтын сь
радостню , нандѣвь нxtє нє нє вѣдѣаш€, ВЬС€ Бла
гиго Бога похвалієть , нико самого @ тьца све
тын н муро тоY€ штін гроБь его обьемлю уѣлоу
єть, нмногынхь сльzь нұлЇтнємь н топлою мово
вню сего окропHвь . тоYє пръвѣє проть СВЄТЫНМЫ
н Благоуханнынмь муромь кръста оврядомы вьса
своn oүмаштає ұнамєнгєть YювьствЇa . снує н све
таго оұма штає ұнамєнаєть, по семь н вьсн соу :
штїн протомь свєтынмь помаzаємын муромь н
Ако фтьјємь освѣштаємн выклахоу, нєлнин доү
хы нєҮНcтнин ноүднин соттє н ксакою Болѣ

ұнню от€KYAємн прикосновенЇємь грока н пoмaza

міємь ск€таго мүра Оть ненадѣанЇ . нсцѣлжнЇє н
ЗдравЇє вьен прънмахоу, БлагодаремЇєм же многом.
кь Богоү н прѣподовнаго Бѣхоу оувлажаютє. нє
Тъкмо ж € 0ТЬ свєтынхь мошт€н мүро нстѣкатн ,
нь ноть coүхлго камєнє н вара , ндєє Бѣ стѣн
нонсинїє подовнє свєтаго , нєна мүрo пpоzева
тєлнаа на Большєє oүдналєнї€ oүстрон Богь, покаҳає
Вьсѣмь колкох АЮБОВЬ Кь Свєтыма П0 HHХЬ Бь

нжмор АЮКвн нмать, славештєє во мє, рєхє, про

славлю. н . па Yє сїa видѣвь проть н Вься соу
 3

тїп сь мнмь oүтасны Yюдеен пAYє сь нмь вык

піє понавлають плaҮь , господин помнioүн ҳoкoү
шт€, ннсповѣдаюште же ... н Благодареште гла -
голють : ВЄЛЄН € сH господн Кь дѣлѣхь твоHхь , н

днRьнь вь штєдротахь , довлеть намь грѣшнынмь

нZвѣштеніє снє твоєє мности, колико Божьства
любовь кЬ Үловѣкомь нмашн , нє твоє Заповѣдн
хранештїнхь, кто довольны скazATн силы твоє, НАН
постнжьнь твою нұрєшти милость ! слава твоємот
мносрьдїю, слава твонмь штөдротамь, слава тво
€моү ҮловѣколЮБHю , слава єє єь намь твоємоу
влагооутробню, о всѣхь Благын господи , слава Те
вѣ. По снxь сконтавшихь oүтрон та славослов'а
тає н Божьствною свєтою сложко , пак св6
таго прнZBABь проть сь всѣмн нгоүмєнн н старін
нсь всѣмн пришьдишнин, нБлагословившє нянтіє
прѣподобного пHсаніємь паметно оставнтн н сь
свєтынмн прановатн. тън Тє трьжьство кєлнко сь
творь Вьсѣмь пришьдЬшнмь , АЮБұно oүхрѣднвь, н
всѣхь милостнвною дошєю н прострьтою роткою
Оть прывы Hхь н до послѣднаго одароковь , про
та жє нcoүштiнхь сь ннмь пришьдынхь тондь
невно oүүръждає бүдржавь , н поYЬСтин Велико
даровавь , нTAKO Bь свои Hмь когождо фть
поштаєть. Свєтын тє свoвoдoү ють пришьдынғы
полоүYHвь, выходнть в чрьковь, нсню освѣ 24
творнкь, падаєть на хемлю , припадаєть кь Бого ,
прьсы БЎеть нєui тєдно , огьнынхь сльҳь нZлнває ,
Благодар€ н похваляє кь нємо глаголєть : Кто
€сьмь 4zь , господи , нито Есть домь отьја моє.
го , ако снує милость твою на насъ однелавшн ,
74

н нє прѣұрѣль €сн моленїa моєго , недостоннаго

н грѣшного сн раБя, н єжє к тєБѣ моє прошєнїє
нсольнивь? Үто тн выZдамь о всѣхь Благынхь тво
нхь? нұнємагаєт ин oүмь, твоєн Благости одн
влає с €, достонно хвантн н пѣтн тєвє нє вьҳма
гаю, слава Тєвѣ прѣБлагомок , слава текѣ прѣште
дромоу, слава Тєвѣ БлагопослоүшAHвомоунжє сь
вѣрою молештих тн с €, слава тєвѣ сьв €ұнахєлнє
отьyoү сыне, слава н Б €ZHAY€лномоү тн отыцоў ,
корпно нсь свєтынмы н єднносортнынмь доу
хомь, кладыко Хрнстє царот весьмрьтнын , раҳвѣ
тєвє нного Бога нє сьвѣмь, животомь нсьмрьтню
обладаюшта. Вндѣста БО оYH мон сплеєніє твоє,
нмжє н по сьмрьтн нына oүдненль €сн рава тво
€го, отыца моєго , прѣдь Ануємь высѣхь людїн, соу
штїнхь Bь странахь снxь. скѣтє вь өтькрывєнїє нашє,
ако да тобою поzнають ако н мы нcтнннын твон
раБЫ єсмы и кѣрнїн троНҮьсцін поклонннин нь
славоу моємоү @тьYЬcтвоу, людїн твонхь, новаго
їсранли , кто тн с€ Вєлнкoмoү милосрьдію нє
дненть ? слава тєвѣ , Боже , слава Тєвѣ. Кь свєто .
моү жє гроко прѣподобнаго сн фтьya пpншьдь,
новь € млє сєго цѣлоуєть , многыЄ своє СЛЬZы сь
оного муромь раствараєть , прилагає срьдьтує, н
oұстнѣ н 0YH , Bь корпѣ жє наса CROID Үювства
oүмаштає осв€ штаєть, иєдннь Кь єднномоү ако
кЬ. тнвои прѣклон с € , вѣштаєть , молнтеннка 0
инноүвшнxь свонхь , прѣдьстатєла жє NACTOE

штнxь к Бого прѣдѣлгаєть , интЇє во снж , pєхє,

ЛЬСTHвно н ҮЛOВEYE € CTьство прѣдьтадаєн єсть ,
Інктове отьноүдь нє €ть страстмн . Hлн . по- ,
 75

рокоу нє прН Ү € стынь бүдостонт с€ , тьYHю Богь

єдинь. снт ннна многа шко Вь орішн отыцоү на

гровѣ съглаголавь, н стъклѣннijoү нж€ oть свєтынхь
ero MOUTEN ҮЬСТНАго шура налїавь , хоте CAMO
дрьжоу Стефаноү Благословеніє вже oть отьYє

дароватн Благодѣтн , н тако кь Братїн нұьшьдь, н

сHхь oүтѣшнь, попраұдньствіємь отца н слове
сн дохоВьным догшє нxь насытнвь , мнрь дивь
нгоүмєноү н вьсѣмъ coүштїнсь, кь мльYA на келін
вь карєє вьсходнть .
Прѣподобнын жє проть Домәтіє, няє їєр( о
солн) мить нарнцаємн, н ть Божьствнaгo дoұха Благо 1

дѣть нмѣтн сподокль се , Божь станаго Сакоү дoү

шоу плодонтох добродѣтелин урѣшє се , нпро
роYьства ж€ дарь на нємь Bндѣвь , Вьнжгда прН
Zваны фть нєго на паметь отьја Єго , проoүвѣ
дѣв во хо(тєш тия Бытн оть Бога тюдеса мурон
Інті. Оть свЄТынхь мортєн єго , глагола Бь нє»
моү : Вьнєгда прославить Богь риба своєго , @ ть
ца моєго , BAMI повань Боудоу , прїндоу н
4Zь , oүдналаш € cє пророхьствоү н кѣрѣ ндрь
ұновєнїю моұта , н оть хот € штен Бытн на нємь
обилнѣн Благодѣти сніє прорнуає глаголашє: Ако
Боудеть сь многынмь кь Богоуванню наставникь ,
опасет є добрѣ 34БЛождь шHхь доүшє тьZломы
вѣры , н NA Панть Благохьсті . Словомь прно
вєть , Боудет т€ it Bьсѣмь Пєхолнымы мелостнвно
oүтѣшєнє. Тѣмжє н прѣHzАнха юклашє н , и
понташє н , нєєұмѣрнаго ва ради смърєнїa его
н кротостн простнє н 66Zлоукавства люєвє , нвь
съмн любHмь Бѣ н поYНТАЄмь , н Вьнєгда вы сь
76

Борѣ състнотьцемь , сь прывынин мѣсто даахоу

€моу , н комoү нє Бѣ ЛЮБНТН Єгож € Богь ЛЮБАМ
ше ? многашен жє проть , ако хотє влагословити
с € Оть нєго , но ждаше н прнетн сань свештен

ства. онь тє славы отвѣгає, недостонна сєвє на

рнцааш €. Прот же глаголаш € : да Быхь azь твонмь
недостоннством . Обложєнь . пакы жє сьпособнякы
многын нa cє приємь , едва къұмoжe oүвѣднтн его,
Глагола
кь прото : коли господна, отьYє , твоє
повєлѣніїє на нас да съврышнть. Поншьды жє вь
монастырь свон Хїландарь , н тогда соұштоү єпн
скопоү єрїcoү Николаю , прнZваноү Бывшоу вы
Xїландарь, н ск€тоқю сложкоў сь многымн CBE-.
штенннкы сьврьшає , діакона скетаго освештаєть.
вь оұтрѣн жє дынь їєрєа ськрышаєть, по снxь оу
тѣшєнїє много сь Братіамн нсь ннштнин мно
гынан пoлoүYHвшє, нинштiн оқштєдрєны Бывше,
ієпископь н coүштінмь сь Hнмь пришьдышнмь
одарова Hн кь свой отыходєть, свєтын жє ако

новосвештеньнь нгоумена н Братію Благословивь,

н вьсѣмь мнрь давь , пакы нь Карєн мльYA на кє.
Aїю достнZAєть , пришьдь тє кь протот , ако по
лю его па Yє тє волію ськрышHвь , Благословнен
се хот € oть нєго , прот т€ oүсрѣтает н н АКО

сына любыұно приємлєть, нако оть отца Благосло

Влает с €, н новосвештенноею poүкoү єго цѣлоує,
1

NA ГЛАВѣ своєН полЙГАЄТЬ . Сь Hнмж € ЛЮБЬұно

трапєzѣ прнемьнь Бывь ОБьютно в словесн oүтѣ
шнв се, кь свою келїю отьходнть , наєтє постин
Үьскы сьврьшашє тнтіє. оснх тє ноуждныхь ра
ди монастырскынxь потрѣБь нZволн с€ oтьyoү вь
 т
градь солоүнскы прїнтн , и вышьдь вь Свєтою
урьковь свєтаго страстоносца Христова REAHKO .

мөҮҮємнка Днмнтрїх , н свєтын муротоYHкын говь

его люБЫұно цѣлока Bь , н Свєтынмы €го муромь
помZAB с€ , н тако кь свон монастырь нь філо
кааїн вышьдь обнаєть . н ток во Бѣ много дав
Zлата на въZдингнoүтіє монастыри того, тѣмжє
Ако ктнтора нмѣлхоҳ нє Bь нємь , THвоүштен .
По сHхь ндє КЫ свєтомоү фтьјоү мнтрополн
тоү тогда соүштoмoy Костандїю , сь жє люєьщно
нприємь , Бѣ во фть многь слышаль вже о нємь
добродѣт € лн, нєллє Бѣ видѣти Єго. прилоўҮН €
ce Вь то врѣмє прїнін єпнcкoпoү свєтыє горы
вышє рєхєнномоr Миколаю , нсь вьса нZвѣстнѣ
митрополїто склұАвь Ажє овлажєннѣмь Слвѣ н
еж. Фотьун его прѣподобнѣмь Сім €онѣ, како вь
нашє родн , глаголє , муроврѣнїемь оть свєтынхь
моштен его прославы нoүднвы когь, сня жє мн
трополнить слышавь вь Yюдо положи слово , Бога
похвалаєть , н Үєстѣє прнZыкає любвє
свєТаго
єго наслаждаашє с € . н пришьдЬШоу БлагонароYH
тох дьян светаго прZHнка , мнтрополить хотє сь
връшнтн екетoүю слоутво , нсь немь Николає
єпископь € рнcoү, н Мнханль Касандріє єпископь,
н Днинтрїє Адрамєрскы єпископь , oүмолнює ск€
таго сь унин слоүжЬБункоү Бытн , он тє повєлі
нію повнюoүв се, съслоүжьбынке Бескръвнѣн слож
Бѣ н сьоБьштункь свЄТЬHхь таннь сь нннн БЫВЫ ,
и тогда мнтрополнтомь н €анскопы Благословень
Бывь , архімандрита н нарскошє , н наєєдрєннцох
Вьнєгда сложитн светотю Aүтoүргію Благословнює
 78

и носнтн , н нұЬШьдЬШнмь нұь урькке , окыштно

ако страны € нек€тыє трапєцы н льтыскыє прН
ємнн выш € . н тако люєьно раzьсталнїє свєтын
сътворь сь мнтрополнтомь , нпотрѣБHла монасты
poүськрышнRь , н ює мүра стъклѣннцороть
свєтынхь моштен прѣподобнаго сн өтьца нош
ш€ , сню ЛЮБЫұномо CH Браток самодрьжироу
Стефаноү oұдань, н кса , жє Богь о прѣподобном
съдѣл , на хартін написавь , нсь свєтынмь мүрoмь
оқдаєть.. н тако пакы.Bь свeтoүю горое выZврата
с€. Посланным жє срьБыскыє ұємлн дошьдь
шнмь, н свєтаго мура стъклѣннцох нсь пнсанын
принесшен самодрьжцoү Стефано вьдають. cь жє
христолювьць сь радостню кєлнкою выставь н по
Кланнє се сна прнєлє уѣлоуєть , н пHсана жє
проYьть, вьса послѣдованная кожїнмь штєдротами
{
єже о прѣподобнѣмь сімєонѣ отьјн своємь раz
oүмѣвь , платемь радостным на мноҳѣ ОБЪєть

Бывь , Благодарна тє Бога мноҳѣмь орднылжнїємь

штєдроты € го похвалив , н прнZBaBь светители
своєго н вьсѣхь тогда соүштiнхь то Благород
ньхь , н вьсъмь Rь отслышанїє повєлѣвь посла
ніє протьсин , н вьсн слышавшє ф Благодѣтн во
Tїнхь Үюдєсь , €жє сьБывшHх с€ на прѣподобнѣмь
єго отьјн , oүднвхєнн Бываaxoү, н Бога похва

Amxoү.
Хоштоү дє нєнавнcть братома скаzатн , н
стодом вьстєzаю сє . нь нє вратню осоүднмь ,
нь нжє сHхь нєнанстн нєходата . Бывша , оного,
нює нс прыва грьдостню ВЬұнєсь с€, вы сєвѣ рекь:
поставлю прѣстоль мон на облацѣ, н водое по
 4

79

довнь вышнємо , н Сего ради сь нєвєсь ясь

немь сьотьcтoүпнешнмн снлайн на zємлю совры .

IRENA БЫсть , н € 74BHстн н NENABHCTH H ЛьН

отьјь , няє не прька Үловѣковїнца дѓаволь, нює

прькoмoү Үловѣкоү Адамоў пOYьств поұландѣвь,
н нєнкнcтн подвиг се на нь , тѣмж€ высокооүмї
ємь нравнокожЇємь , нмжє самь нспод€ , ноного
Hнцлотнтн ұлокьыннын оххытаннь , ЄгожЄ ако
младооүмна ұмїєвомь сьвѣтомь н жєною прѣль
Стнвь , н Богь Бытн надѣATH Cє сльгавь € го , AsЇє
оть дрѣва нұнн ноть рам во корпѣ ноть 60
га оказаннын za Zловоү нугнана сътворн , не н
Канна на Ивєла кЬұставн , н прьвоє отвінство
рочкою створь , н сєго ради нcконн Үловѣкоor
кїнця нарєҮ€ се, нє н Hсяка краждєкатн сътворн
на Такова Брита своєго о Благословєнїн өтьҮН ,
сь н тогда подкНГль Бѣ ненависть междоу Братома .
н краждєвлашє к€лнкын кнєzь Влькань Брата ско
€ го самодрьжца Стефана о Благословенїн oтьYH .
отьход€ во прѣподобнын сїм € онь вь свєтою го
poү , приємь сына скоєго Стефана нь Сєвє місто
Владыкоү н самодрьжца всєн ұємлн сръвьскон по
ставн , молитвами Ж € н БлагословенЇємь оцтврь
двь нрәк : Благословєн тє, Благословень , а про
Коннаєн тє, проклєть , н да поклонєт тн с€ сын
в€ @ тьца твоєго , процѣ твоа на плешто врагь
твонхь , н Братоү твоємоү господннь Боуден. по
ошьсткн жє өть?н непокорьством . Влькань өдрь
THмь , н ҳавнcтн равь Бывы , глагола в севѣ : да
приближєT C6 дьнЇє откуда моєго , н тогда своє
отьмыштєнїє сътворот . По пръставлєнн - жє св
80

таго старца Кьсѣин ФБраҙы Бѣ подвнҙає с €, врах

доує ноҳЛАБЛЯЄ Брита своєго Стефана самодрьж
ца , нннопAємєнные € Zыкы многы Bь помощть
понемає, вьстаашє на нь мнoгaтн , хот€ ФАОБН
тн нпр.ZAьна сътворнтн, ұлынхь сьвѣтомь подвнZA
€мь, нь аштє н многы €Zыкы сьнрає , н.вьсѣин
Бранин поданда шє се вышє р €Ү€ннын Bєнкы кнєzь
Влькань, нь градоу нєокорномоу , нжє на молн
твѣ н на Благословєнїн ФТЬҮН основань Бѣ , къ
самодрьжyor Стефанок , глаголк , приражає сє,
paұсъда ш€ cє, н HHY€сожє своємо помыслоу оу
спѣти вьҳмож€. посрамлён Бо MNOTA WITH БЫВЫ
оть нєго, ноБраштєнь, нсь соратнин єь нннь
нноплємєннымн ПлєШтн кыдавшє , сь стоүдомь вь
свои кЬZьвришталхоү с€ , н страхомь дръжнин вы
тѣснынхь мѣстѣхь почти 24 сокою өть Стефанна
ZAZыда ахоу. н Кь снуєвомь враждєванїн н гомєнїн
междоу Братома вь в € лнѣн ноужди , ако вь тѣС

нотѣ нѣкоєн , сръБЫсцѣн цємин одрьжнмон Бывшн,

н многымь Плѣнованіємь нпролнтЇємь крыв € 34
постѣвшн, н нєоранїємь глядємь до конца поги
Баюшти , шко многынмь по тoүждєн ұємлн рZытн
с€, снуєдын жє нс прьва Zловѣ сватєль н ненавист
Hнка доброк дїавола плодь тогда пожинає сє.
Вьспнса же Богоносномоү н Блаженномоү Савѣ
хрестолюбивын Брать нжє тогда самодрьжьць Сте
фань, молє н глаголє: о много любkұнн срьдыцох
н доушн моєн , господн нотьYє свєтын , oүсды
шн глась плата моєго , н вынмн выZдыханЇю моє
моу, ннє прѣZрн молко сню. сътворн с нами
милость, воспрїємь свєтыє н муротоYHвыє мошти
 /

81

свєтаго нпрѣподобного отьја нашего , н само мн

лосрьдовавь о нась, оть ємнє тоүлдєє вь своє
@тьYьство к намь снxь пpннєcн , Мко да молн.
твами влю свєтымн отҺҮьство влю просвѣтнт се,
н Вьсн мы Благословенн Боүдємь . Вам Бо отышь "

дЬШнмь Qть нась 2 уємли наша Б € zaкoнмн на шн

мн оскврынн с€, ноүсHєНа Бысть кръвмн , нвь
плѣнь нноплЄмєнным выпадохомь , н вран на шн
подражає ны, н нашєю нєнавнcтню поношєнїю
н пороуганїю Быхомь coүштнмь окрьсть наск . нє
Глн ва Шнин свєтымн молнтвами н вишнмь прншь
ствіємь Вьсємностнвын Богь мнхосрьдь о нась

Боүдєть, нраұсѣaHннє нашє сьвєреть вь єднно, н

протнкнынхь намь oүнНҮНянть. Снцєвла Божїн Үло
вѣвь н того мнлосрьдїa pєвинтєль слышавь, скрь
БНть о семь доүшєю , н по Братѣ тьютнт с€, нє
Yaлнoүю доошоү €го хотє оұтѣшнтн кѣрою нєZH
Блжмою кь Хрыстоў, ако же оны кь oүхєннкомь
рєхє: вьса €лнка Аште вѣpoүюшітє проснує , Боу
д€ть вамь , сь сєю нонь oүповає , HKO ВСІ ВЖЕ

просить фть Бога , подасть ємoү, никотє вь CRE

тѣн горѣ Үюдотворєнїємь н мүронZAнтнємь oүдн

Bн прѣподобнаго Отьја єго , снує н в сръбскон
zємлн прѣды сынмн н людин го дръұновенно на
дѣє се, ако пакы прославять нoүдненть господь .
н на видѣніє Үюднынхь Үюдесь, нинжє дивынь Богь
Bь свєтынхь свонхь , по мл €ть сь собою прѣпо
довныє можє Qть свєТЫє горы , нжє вогондрєд
Hнмь житнємь сльны ( от подобно сняюште тогда
Бѣaxoү. сь снян свєтнин свєты€ - н муротоYHвые
свєтаго нпрѣподобнаго сн (отьца вьсгрнємь мо
6
82

шті , вь своє ОтьYьство вы сръБьскорю € млю -

ствіє сь ннин творить , да акожє на въстоцѣ вь
свєтін горѣ самовндун Бывшє Божїнхь Үюдєсь,
нмнє Богь своего прослави оргодника , сHхь н
Z4Падунмь нстинно выZвѣстеть, нажє пак на 20
падъ въ сръбсцѣн талдє нснxь приход € шта oү
zpєть, н снxь вь свои пришьдьює въстоYHмь скаұл
тєлїє Боудоуть , н оть вьсѣхь єднносоглашєнїємь
Богь прославлаємь Bь сьвѣтѣхь свєтынхь свонхь ,
пряснославнмь прославляєт с €. Вьҳвѣстн жє своє
самодрьжyoү Братось светы ин oтьца н муро
тоYHвыми моштин кь нємоү шьствіє , нико до
стoннo Bь срѣтєніє снмь oүготовнін с€ pєкь . cїa
же ако отслыша докрын христолюбнвын Стефань,
недооүмѣнные радостн нсплынь Бывь , ҮТо выдань
господ€Bн , глагола шє , za вca , ижє въZдаст мн?
где мұь постыжень вѣхь oүдoстoнтн се оть то жд €
странствїa oть горы свєтыє свєтыє нитротоYHвнє
мошти свєтаго н прѣподобного господинa нoтьца
моєго оYZритн , нсь снин нже ᎢᏏ много лѣть
желанного мн Єгожє вь срьдьун моємь NOCE NE
Вндѣахь, саморю доушок мою , рекор , господині
врата моєго видѣтн , н свєтыє нєвьмѣстнмнє люб
Bє єго насытнтн сє . Слава тєБѣ , и всѣхь БЛАГЫН

господи , ако Үловѣкы @ ть нaсь Qтьвєдє, аггєлы

снє сътворь , пакы Бь NAMB по твоєН Благостн

снxь послаль єсн . Недооүмѣю с€, Хрнстє мон, по

хвантн тє , zємли €сьмь н пєпєль, твоєН мностн
oүдналає сє. навЇє скетнтела своего сь прѣпо
добнымн Үрьнорнұсин нсь вьсѣмъ прНҮьтомь урь
ковнымь поємь,нсь Благороднымн многымн 110
 83

двиг сє , край жє своє н гръҮьскыє zємл дощьдь,

н тоY YЬСтно ҮЬСтны ҮЬСтны Hхь H свЄТЫНхь сь
свєтыми прѣподобнаго сн ольца мошти oүсрѣта
єть, сь кадны жє н Благоуханнымн вонимн вь
дохь нспльноюштєє , сHхь приємaxoү , талмы н
пѣсын Памети подобные прѣподобного @тьца
вьсаѣваюште , сльхамн жє нрадостню покланию
ште се , ЛЮБовно чѣловахоу, оYєсн Тє н лнун ако
осв€тытн с€ хотєШтє, снxь понкасахoү с € , H NA
свонхь poүкахь вZдвижоүштє нoшлaxoү. свєтаго жє
н Богоноснаго Савоү таковы инждє сльхамн люкЬұно
Кьсн оБь€ млю шт€ пѣло Baxoү н онѣхь Свєтынхь
моуть, няє фть свєтыє горы сь немь пpHшьдь
шHхь, Благодѣть нмь нє мoгoүште выZдатн, глаго
Лахоу, ако таковоє прѣкогато€ скровнште вы
вь ұє °
млю нxь принесинх .. сн жє ПАБЫ самодръжица
Стефана мноzѣн люквн н прѣвєлнкoмoү €го смѣ
рєнню oүднилмхоү с€, нє штєдѣє во царскы € Ба
грѣннує, то ли глаголю малолѣпнаа , саморю ток
ҮЬcтнoүю свою главок Bь пръсть ұємльною подь
кланишє прѣдь ногамн прѣподобнынxь припадає,
молнтвы өть всѣхь н Благословенїa пpocє прїєтн .
cїн жє по Давидот глаголаxoү : родь правынхь
Благословит с€, н намн Благословень Боүдн. нта
во късн Благодарниш € Бога oүтѣшєніє вь корпѣ н
покон пoлoүYHшє .
Днено жє вѣ с€ НЄ ᎢᏏ Бога Үловѣко мы

мую жє н аггєламь андѣтн сєго прѣподобного

отыра нашего н пахє дрєвнааго Ісранля моштін
свєтынхь прѣнєсєніє, нє вo oть € гүпта ракоты н
сь погревателн , простою Үєдію, нь Оть свєтыє го
6 *
84

ры нсь євєтымн можн носнмь БЫВлашє, сыночь

аггєломь приноснмь, н сыномь БлагоYьстнкынмь са
модрьжijємь приємнємь , Н ТАКОсь ВЕЛИКОЮ Үь

стню станомь стаюштє н выZдвижоүште се нно

с€ штє мко дрoүгиго Такова н ноклаго Ісранли по
трїарха отыца нашего Cїмєона сынове н сыновь
сыновє сь свештеннымн В6 корпѣ н сь Вс.мн

Благороднынан кЬ oүгoтoвaннoмoү €го грокоү до

проводнює , н Үьстно вы монастырь нь урьквн прѣ
свЄТЫє Богороднує , южЄ са Мь прѣподобнын сь :
Zдаль 5%, въ мѣстѣ нарнцаємѣ Стоүдєннца , талмы
жє н пѣсьмн Үьстно Yьстны (€) н свєтыє єго мо
тн вь гроБѣ мрамора положнює ұлата YьстнѣН.
ша . Свєтоүю жє н Божьстьвноүю сложко няє о
покон єго отыслотнвіше, н трьжьствомь кєАнкомь
паметь его праZдньствовавшє, нвьсѣхь нештїнхь
Б много прHшьдынхь доволнѣ самодрыжыць лю
Бовню насытнь, н мнлостивнѣ oүштедрявь , нта
кo Bь свои кождо тьходЄТЬ ВЫсн . Свєтын жє н
сь прѣподОБНЫмн ниє Оть свєтыє горы сь немь
прншьдЬШнмь оставь урьквн свєтыЄ Богороднує ,
Bь нєнжє мошти Свєтыє прѣподобнаго @ тьја Єго
положенн выше , ондає врѣмєнє , вы ниє дынь
паметь приставлєнїл єго н сню праұновавшє , та
ковь свєтою горовь свои выZврат€ т сє.
ПрнБлнжьшоҳ се дынн , вь няє паметь прѣ
ставлєнїa прѣподобного отца , люкЬұнын сынь ве
Анкын жоүпань н самодрьжьць Стефань сь всѣмн
Благороднымн на сътворєнїє праұннка прншњдь , н
множество людїн многынхь Богатих же н ништiнхь
сььдЬШє се, вєхєрємо жє славословїю Ҳакон
 85

номоү Бывшоу, оұтѣшенЇємь вьҳкєсєлнишни с€ 0

паметн фтьја , н тако ПОКОН Вьсѣмъ полоүYHB
шнмь, Богоноснын жє Сава всєноштнынмь стом
нЇємь нє дасть сьма свонма OYII мл , о прѣподоб
нѣмъ отъун своємь моЛє с € , н акожє прывѣє вь
THвотѣ єго о спасєнїн тыштає се CHYE н по
oүспєнїн єго н пAYє множає троуднт се , єє про
СЛАВнти с€ € мо оть Бога , н м60 ВЬСТМЫ NHINI

oүзрѣтн дарованною €мо оть нєго на НЕБЕСН

Благодѣтн поYьсть, муронZAнтіємь нa zємлн өть

свєтыхь єго моштєН , на монтвох тє кЬ Бoгoү
подвнаєт с € , нпрѣҮНcтoүю єго матерь вы по
монить прнZыває глаголєть: многомилостнає н все
тєдрын господи , pєкы : вьса €лнка Аштє просите
вѣроуюштє, прїнмєтє, наzь недостонин , снмь сло
комь твонмь oүповає , Въмь Ако Вьса ВЬЦможна
твоєн Благостн , вѣрою прошoү н молю MNOTO €

твоє н Б€Zловнво € TловѣКОЛЮБНЄ, БОЖє спасителю

мон , Вьнын кЬZдыханію моємо , н приклонн oүхо
твоє кь молжнїю рава твоєго , посли прѣсвєтын
твон доүхь, ноБНова мошти рава твоєго , фтьца
моєго , да пкожє на востоцѣ вь Свєтѣн горѣ вь 36
млн торжден нұдє пaҮє на западѣ нь цємн Оть
Үьства моєго прославишн своєго оугодняка , Ако
да нсн €жє на ұлпадѣ твон людїє, Bндѣвшє твою
€ж€ нась мность , н штєдроть твонхь оу
днRлєнїємь , нcтєє тєБѣ , нстинномоу Хрнcтoү, мы
Сльному вьстoкoү, Богоү н правдѣ Слънцох , вы
HHхь NAMH нын проповѣдаємомоу , вѣроұють,
MKO ты € Сн нсконн єдннородны сынь и слово
отьyoү, сьв € ZHAY€льнь, Б €ұлѣтънь є нсьорнсно
86

coүштънь н нына подьлѣтънь , HZволжнЇємь его

оть свєтає Богороднує и приснодѣвы Марїє ть
свєтаго доұха непрѣложєнїємь кольства на zємлн
нась ради вьпльшіт сЄ, ABн с € , нпро свѣштаєшн
спасає нь тє вироұюштїнхь н твоє заповѣдн хра
нештнxь, н сїн ниє сь мною пришьдьшєн нь стоY
нын понають шко и мы coүшін на zападѣ вѣр
нїн теон раБЫ € смы н нстиннын троНҮьст сло
Жнтеліє, нвь нась ПоєТ Сє нає твоє свЄТо €. ЄН
господи , Боже мон , к тебѣ oүтрьнюю , нHzь гль
БHны доүшє зовох: oүслышн мє, раба своего, мо
лентаго те, ннє посрамн мєнє оть YААНїa моє
го . ТВОЄН БО БЛАгости надѣє сє, вьстОРНЫє нұл
падные люди снє съвраль , нико на тє оуповахь,
господи , да не постыждок сє . Кь Үbcтнoмoү же
гровоу прѣподобнаго сн фтьца примьдь , вы но
Штн єдннь Кь єднуномор глаголєть: се мы вьсH лю
діє твон н дѣтн твоє, єтє ты € сть даль Богь . ВЫ
твоєн урькин отво събраннн YAємь твоихь @ тьYЬ
скыхь штєдроть, нє ськрын сєБє єднномот няє
оть кога дарованною тн мность , Bн намы Бо
гомь повЄЛѣ нь єє Оть нєго Богатьство HMAWH

на Нєбєсєхь, мұронZлнтіємь oүвѣрна . ҮЄда н лю

д своє на ұємлн , нмжЄ oүмістившє с € н ако
ФБогатѣвшє вьҳридоүют с€, мою жє доүшoү Qть
пєYaлн непосрамлєнноү @ть Hнхь @тьYє сьБлюде
Шн . По снxь повєлѣваєть вь БHло оударнтн, и вь
сѣмъ coүштінмьськраном . Бывшнмь , бүтрьним
жє пѣснемь н славословленіємь кь Богоү праҳднь
стьвно съврьшєномь Бывшнмь паметн прѣпо
подобнаго , нєвєтомоу во света и светы Hхь. само
 87

моу вышьдЬШоу, н светоүю Божьстьвноүю схоут

Боу за своего отьца сь выплжмь крѣпко н сь
сльхамн прннєcШоу , Богь тє Богатн Bь мностн
н многын нь штєдротахь, готовь сы кь прошєнїю
-раБь свонхь, вѣрою прос € Штнмь от нєго , нєє
нмь нa пoлдoү подаває , нcємоr coұштор вь св €
тѣн лүтoүргін молєштоү с€ ( oүслышань Бысть)
оть смѣрєнїл , ноубо ико нѣконмь нєдооүмѣн
нынмь Благоoұханіємь урькин нспльнын се , ако вь
сѣмь днантн се, н недооүмѣнномь Бытн о сЄМь .

н с€ пакы Акожє н прьвѣє в светѣн горѣ БЫсть

шоүмь , ако доұха крвнЇємь. БлагоYьстнвын €

Стефань самодрьжьць БлнZь прѣподобного сн oть

ца грока прѣдѣстоє , видѣтн жє слышнмн шоүмь
хотє, авЇє нь нєzaaпoy oүZрѣ прѣвєлнкын ть нє
zaтa Yьстнѣнін мраморнын гроБь Вко водамн
многымн доұха светаго Благодѣтію мүрoмь нсіль
немь н шоумєШть высоҳдоү мурокрѣніємь , при
страшын жє вь корпѣ ноудивлєнь Бывы, помошть
оть оұтастн просить вьпїє : господн помнлоун.
с€ жє Благороднїн ниє сь ннмь прншыдьєн слы
шавшє, сърнштoүшіте с€ oүгннтахоү с € , хотештє
Бываємоє видѣтн , радостн тє многы ходатансть
вно Бываємоє видѣвшє , oүдналєнїємь вьZывахоу
вєлєн єси господин дHвьнь Bь дѣлѣхь твонхь,
слава тєБt . многоу жє Плништоў сь ПЛЛҮємь Бы .

ваюштоү , нєвьҳможно Бѣ н Свєтомоү светотю

съкръшнтн слоутвот. многым вo oүмнлєнїємь вь
ноутрь свєтаго трьтьВннка нcамь бүтѣшнаше се,
Ако нoть многынхь сльZь нє мошти ємо подов
нѣ вьцгласнти людЄМь. Ҳапрѣти жє самодрьжijoy
88

Братоү н всѣмь Пла Yюштнмь ормльYAтн. нcє па

кы стѣнноПнсанїє Үьстного обраZ4 прѣподобного
подовЇє, ндєє нь урькин coүшітє , н вы траєzѣ
напнсано Бѣш € , нғє нcтоYHнки Рюд€ Семь Богь, нс
тохнвын дрєвлє Hz coұха камєнє вь поүстынн во
доү непокорнымь людень, на волшєє прославлє
нїє н пOYьсть прѣподобного , пAYє жє на oүднал
ніє ноутѣєннє Благопокорнынмь людємь , YE

домь єго, н людємь єго , нoвoмoү їсранлю , н сїa

оть соухаго вара муропроҳєБателна сътворн сн
лою своєю , акожє того нєНұрєхєннын н нєHZслѣ
дованнын пoүтн €го . cє ж€ пакы самодрьжьць н
сь ннмь пришьдьшєн Благороднїн Үюдо Yюдесемь
прѣвьсходештє видѣвшє , пAYємь плаxь подвна
хот. Боєштє тє се кь олтары свєтаго , БеZь пн
шта мльY€ штнмь, z € млю сльцин окрaплaxoү. ҮЬ
стноє тє в свєтоє мүро вь Yьстные ұлатыє нcpe
Брьны сьcoүды сьвыраємо Бываєть , дондєє свє
томоү свєтою Божьсткнoүю сложкоү сьврьшінв
шоу, н БѣШє нсход € шта нВЬС €го огънна видѣтн .
н пришьдь кь св€томоү н мүр отHYHвомоу гроко
прѣподобнаго сн отыца , псего муромь Благоот
хаюшта Благоуханнин ароматн омнрївь, подов
-на жє поYьстно паметн прѣподобнаго отопѣвь
нмолитвор рeкшє, на дльцѣ Бога. Благодарнвь, сь
СЛЬZ.мн многымн ловьҲає ҮЬcтнoүю ракоў прѣ
подобного сн отыца окропHвь, н тако вьса свои
Үювьства муром . помаzoүєть освештає с€ , снує
жє н врата самодрьжца Стефана , по семь и пришь
дьонхь с нимы оть свєтыє горы н вьсь HноYь :

скын н свештеннНҮьскын ҮHнь, н тажє влагороднїнхь

{i
 89

н вьсѣхь coүштїнхь прньдьюнхь oүмаштає, симь

прѣподобнын освештаєть , ннє насытає се тро
да нн столнї Үьсті ради отвуя ноутѣШєнї ради
людiн свонxь . нгоүмєн тє н вся Братїa кЬzємпюште
свєтоє муро , трап &zoү н все своє к€лЇє пoмazoү .
ютє , освештахоу свєтымь наoүYa € мн . Благород
нін же и проYїн вьсн потрьпаюште къZымаxoү,
ҮЄда ндомы своє осветнтн хотєШтє , н вьсн нє
дoүжнін , многы н pazЛНҮнїн Болѣұнн нмоу
штє, ндоухы нєҮНcтнин нохдымн соүште, БЛА
годѣтїю Божією н молитвами прѣподобнаго прн
коснокєнїємь свєтаго грока н помаzанЇємь свєта
го мүра Здравн вь своє домы сцѣдѣвшє тьхо
ждаxoү. Благодѣть жє Божїa Бѣ на всѣхь н кєсєлнє
.

н радость нєнглаголанная . Вьспрієм жє слово прѣ

подобнын кь самодрьжьцоү Братоү н Благород
нїнсь н кь всѣмъ coүшітінмь глагола : Ҳрнт€ нына
прѣдь камн Бываємол, фть господа Бысты сын , н
Есть днено вь оYHю на шню. oү60 нмы пророYь
скын , сын дынь, € же сьтворн господь , реYємь, вь
радони се нвьцвєсєлни cє вь нь. cє во няє сь
NAMH прѣдь маломь Бывын отыць нашь , н кЬ
господоү дoүхомь фтьшьдь , H БЫ намы па

кы дънь сь доуховнѣ пришьдь, ннась молнува ин

нє отыстоупаєть. Внднмь во €го , акожє нпрывѣє
Bь ЖHвотѣ НАСЬ ВЄСЄЛЄ ІШта ВЬ ПЛЬТЬСКЫХь , ным и

пAYє нұрєднѣє кь доуховныхь oүтѣшаюшта . ВYєра

онь трапєzoү страннынхь нннитїнхь сьБHрає,
1

прѣдѣлагад ш € н прНємнє бүтѣшашє , дынь сь вь

авраамлнxь сєлѣхь приємлкмь єсть, нпко подоб
на ємoү творнвь сь нҢмь радоуєт сє . ВYєра Бѣ
90

мамь главоү смърєнїємь прѣкламме онь , день сь

мы свєтын єго гроБь покланюште се увлoүємь.
BYєра на мь YAioү любовню трьолж, дынь сь му
ромь свєтынхь свонхь моштен орма штає освешта
єть, н Үюдєсы oүднилаєть, коль БЛАгь Богь їсран
лєвь правынмь срьдыңємь , творен смърєнныє на
Высотoтoү , н даєть мность воєютни се ЄГО Мына

ньдынн вѣка вѣкомь . oүв нє однкны ли се

ҫнмь , нь апостольскы р €Үємь: нєza.HTлнвь Богь 34
Бнтн тpoүдь нмьZдоү дѣла равь свонхь , не сь
творніє вь ниє єго , посложьює свєтынмь н вьсъмь
Hнитїнсь , с БО мо Антвы мнЛОСТЫН € н ВЬСА

проYAA Благаа @ ть а нашего B6Zыдо ціє в паметь

прѣдь Бога, нпротивоу Благынхь Благаа фть нє
го прнєль єсть, коже Сє віднує дьуь сь , како
прѣдь всѣмн вимн прославы нБогь ноднин Үю
десн дненнин нє тьYїю Оть свєтынхь моштен грокомь
мүро нcтa YATH , Hлн єє недоужныхь нcijълнен н
дoүхы отыгоннтн, нь нстѣннопнсанноє свєтаго н
Үьстного €го обраха подовЇє фть жестокого каме
нє ноть coүхлго вара муропpozєБателна на СЛА
воү € мо сътворн , никояє вь свєтѣн горѣ прь
вѣє в странахь Үюжднxь н нына Bь кась Үєдѣхь
€го ҳемлн людїн свонхь , € може поть снє ма
лыє славы вь Болшоқю єтє єгда вы пакы Бытiн вь
датн мор, нас оцвѣрає Богь , да нмы , индѣвшє
оть Бога пOYьстн отыца нашего , ревентєлє Боу
дємь докрїнмь дѣломь єго , нинжє Богоу оугоди
н Богь прослави єго , пAYє тє своєн ЛЮБВн Богь

нась присконтн хот€ , СВЄTHмн свонмн Үюдодѣн

ства вь мась сьдѣваєть, да раzoүмѣемь шко кьждо
 91

любовь Богь кь нємоү унаєть , нєхє оште кто

€го радн Благо Үто съдѣваєть , вьсн вндєртєю OҮНЮ
Єго нє окрнєтє с€ , н Есть Благынмь отодатель
Благь , свєтін жє, oть ұєMA BьєTH coүште , 26
МЛЬНЫє тлѣННЫє славы нє трѣБороть , УНЄ Оть

ҮховѣКь по YЬСтн , нє coүшіт € с . Үловѣкы , нтоуть.

сливоу Бо н поYьсть, нxжє око не видѣ нн oұхо
слыша , oть прославльшаго нxь Бога , мко выZлю
Бившєн єго, приємпють на нєвєєн , нұсильнон нє
желають , пророкоү ють ніхь кь вого глаголютoү:
Үто мн € сть на нєБ € сн @ть тєв€ , Yємо Вьско
штоү на zємлн? вьса жє си нашего радн спасєнїл
съдѣвают cє свєтнин Үюдеса , д. Вндѣвшє Бога
прославимь , рекоүште : днвь нь Богь во свєтынхь
своїхь , н свєтїн єго , вы нихж € oүднвн вьсот во
лю свою Богь, ОүБЛАЖНмь, Ако достонно н по сH
лѣ Bь всякых Богоү Благынмь дѣлмь нxь порєв
ноүнмь. тѣмжє наz, oүмнижнїн вьсѣхь вась По

пльты мы о господн сыродныхь молю дѣломь

отьја на него , нxже кндѣст€ , вѣроү нстнунoү,
правдоү н соудь , смєрєніє н кротость, любовь кь
Блниннмь , штєдроты кь нештiнмь , мность кь
єдннокалнымь намь сьҳданїємь , нєдннороднымы
крыштєнїємь , подь кластню вамь coүштiнхь , гла
голю, вѣдоциттє ако н вамь н тѣхь Есть господь
на нєвєсєхь , ноБHновєнїa Анчоу нѣсть от Бога ,
прѣдь Hнмжє станеть царь сь конномь , владыка
сь ракомь, сынь сь фтьцємь нотыць сь сыномь,
єгда прѣстолн прѣдѣстав€т с € , н Богь на coүдѣ сѣ
днть , рѣка огънна тєҮєть, шормь просештн грѣIII
ные восприєтн , н книгы дѣль нашHхь отъвръщают
92

с€, ндєжє вьсн пръстомь Божіємь написахом се,

кунгах 60 , pєхє , твонхи вьса напншот с€, н
тогда ако горцн клєвєтннун прѣмо нaсь станоуть
грѣсн нашн , ФБHYAюштє нась, н страшно на стра
LUNGH тон при кЬждо нспытаєТ с € , ндєє нє
ѣть откриенти ЛЬТомь нстиноү , нин oүмь
стнтн coүдію , нє трѣ Боує Үто, пко вьса сьдрьжє,
н тогда кЬждо свои сH Bндіть новонт се, н
нѣсть камо отвѣжатн . сїa Бо свѣдын апостоль
глагола: za нє coүднть господь людємь свонмь,
страшно єсть відстн вь poүчѣ Бога жива . Снхь
радн н4Zь вамь глаголю, вьсѣхь Zлынхь огрѣБатн
С €, нвьса , мє вндѣсте н слышаст € оть Отьца
ва шєго , сH творнтє, ако да нмолнува мн єго нZ
Бѣгше вышєрєҮєнныхь страшныхь, нсь ннмь Бла
гаа вѣYHaa пoлoүYHмь вь БесконьYНЫє вѣкы . Богь
жє мнра н люкве молитвами (свєтаго) өтьја на
шего сь всѣмн ванн ннамн, амннь.
Сє жє самодрьжьць н вьсн Благородны стра
мное оглашєнє слышавшє , слЬұны coүште , прѣ
кланхое выє своє , ако ниногымы oүмнижнЇємь
za Бытн нмь хлѣБь сьнѣстн восхотѣтн , Бѣ во оує
н дынь прѣклонна с €. Үюднт тє cє старѣншн
Брать сладостн 6Zыка H сHлѣ словесь Благодѣтн
Божїн Hсходештн Нұь oүсть мыншаго , н нь сєвѣ
глаголЄТЬ : @ть ко ¥доү семoү прѣмоудрость сн
дана ємо да снує глаголєть ? oү60 лвѣ HAKO
дoүхь , ндєє хот€ ть н на кого жє хошуєть , ды
шЄТЬ. н ТАБО сь всѣмн падь ннijь покланмЄT се
ємо , глаголє : Богь молнткамн ва шнмн послоу
шатєлє сподобни Hн Бытн вашHхь СвєТынхь сло
 93

весь , н дѣломь сьврышаю штихь охдостонть . Н

тако свєтомоү өтьпоүштєніє сьвора сътворшок
н по семь трапєzамь вьсн прнємунун Бывшє , н
соугоево праҳновавшє , н кєсєлїa coүгoвo насла
ждьює с€, доүшевнѣ , глаголю , н тѣлєснѣ, н нєвє
снымн дармн ОБогатѣваннє вь корпѣ нуємльнымн ,
ᏫᎢᏏ ОБОЮ Бо Братоү Благороднїн дароуємы , н
Hнштїн ВЕСн Жко много пришьльшін укло оүште
драємн Бывалхоү. Bь мноzѣ Бо вєсєлїн доүшє н
вьса отыдатн oүсрьдны Бывалхо , и тако . ВЬСн
тако
@тьхождаaxoү нь свои сн , н Үюдєсы oүдналжны
славлахоү Бога 0 ПОКОН IOYЬСТН CB € таго сн

отьца Симеона . Свєтын жє нсь понрьдЬшнин

сь немь єє нь свєтоүю гороү своє кЬZвриштєнїє
вьсномннають самодрьжцот . cь жє копіє срьдьує
€го проходєШтє слово то слышавь прѣмѣнн с€, прН
падаєть , молить свєтаго собою н Благороднымн
ГлаголЄТЬ : нє оставн Нась Вы cЫ ҮЙСЬ , o ОтьY €
св€тын H не прѣжде врѣмєнє пєҮДлню догшоу
мою Оть мєнє отынмєн. нұДЄ oү60 отмолжнь
свєтынмь откцємь на шнмь Сүмєфномь прѣвоүдн
нжє оть нєго сыZданѣн чрьквн прѣсвєтыЄ Богоро
днує вратїaмн нахєлствоүє , не ако славы трѣкоү
€ шii , нь сь NHMH молю тє прѣБыватн Nb MKO

Ү6то Благо вы Бритін нь нась самѣхь нь всѣхь

лю дєхь ОтьYьства своєго оцұл қонншн . на с € 60
н 10сла т € БОгь 2 ако мZь помышлю , да не на
контанна отыцємь прѣподобнымь наю тобою нс
пл.NET 17 же раБь твон Bь всякынхь кь го
се .
сподоү Благынхь , Hхж€ хошт € шн н нxжє р € Үєн,
БлагопослоүшAHвь Боудоү господевн моємот . Иште
94

Бо могы о господн кЬ Хрнcтoү вь прноврѣтєніє

помошти намь, H AANOCTHIO нась отьбѣгаєшн ,
Слово о нас . ВьЪДАТН Hмашн .
Үто отво мнлостнваа тан вєлємоўдрына нұѣ
ло кроткая доүшa , Hжє никогожє никогдажє хотѣaШ €
оскръБНтн , н ?то хотѣашє сьтворнин , Вндѣ само
дрьжца Братан всѣхь Благороднїнхь на ұемлю
прѣдь ногама єго падаюштнxь , нонѣхь прѣпо
довнїнхь отць няє сь ннмь пришьдышнxь Bь по
мошть остатїa приємлюште ,' н pнданмн срьдьує
сьрастрьхаютнxь н не даютнxь отнтн ємoү? oү
Б0 м с € да нє Үто нєHaҮДанно пєҮллїю ншєнї .
его врать єго подьниєть. БлагооүтровЇємь повѣждень
Бывь авЇє мольѣ нxь повнноүєт се глаголє: вола
господня с нами прошєнїє ває нспльнить. Божь
станын жє моүжь ть, няє н самодрыжыць Стефань
БлагоYьстнын , глаголю , ако сїa oть свєтаго от
слыша ,
нсь всѣмн Благороднїнин радостн Божь
ствные нсольнены Бышє доүшє нxь, нико нѣков
прѣкогатоє скронште прноврѣтшє, н корнcть рах
дѣлившє, сладостн ньєсєлїa насытнаше с € , нта
ко свєтын поставлєнь БЫсть нгоүмєномь нь вєлн
уѣмь монастырн, рекомы Стоүдєннија , вь урькВн
прѣсвєтые Богороднує, южє прѣподобнын Cїмєонь
отыць єго Б€Zь нєго сыZдаль Бѣ. прывѣє во сынь
оть отца прѣдь многомь вь свєтоқю гороү, ико
жє скаZIQмь , пришьль Бѣ , ндєжє постнын 10.
двигь ськрышає дѣло юностнын цвѣть нұнораашє.
н тако монастырь ть прнємь , нарнчаєть его ҳва
тн cє лавра свєтаго Сімєона , нахєльствоүюштаго
хє в нєн архімандрита Бытн жє н ҳватн с€ по
 95

вєлѣваєть , кожен самь прывѣє нь Солоунн гра

дѣ интрополнтомь ї єпископїн архімандрить по
Сє тє вьсє прѣмного о нась
СТАВЛЕНЬ БЫ Cть .

Үловѣколюбноє Божїє сьмотрєнїє своєє прѣмоу

дрости промысломь о нємь тако сьводить. Тако
Бо ємoү oть послѣднихь на кышьша късхождєнїa
oүстраше. нє Бо в € Анкын ть свѣть подь одромь
вь торждєн стрлнѣ ннє подь споүдомь вь по
стынн хотѣАШє ако прнкриватн cє ємoү , нь на велн
цѣмь свѣштницѣ Ако просвѣштатн многынхь поло
Жнтн хотє , н сєго раді Rь своє ємoү ОтьYьство тако
вою кнною того привєдє, нмолєнїю врата повн
ноути се €моү охвѣшта . того во многа пHсанї
нсльҙы роднтелю не вымогоює прѣодолѣти прь
вѣє прїнтн н видѣти , а вже сь нннн прѣБывати,
тоүждє єсть н глаголатн . нєпрѣмѣнно Б0 н нє0
славно желаніє нмѣає € жЄ свонхь Бѣгатн , Вь

поүстынн жє пAY€ Hлн вь тождестранствн ништа

го окращом н коньјь интїх прнєтн oүсрьдынь
Бѣ . ОБАҮ6 €же высть , БЫсть, н добрѣ Бысть, zа нк
ᎢᏖ Бога Бысть . прієм Бо малот власть ВєАнкаа
нь нeн oүстра ( 1 ) шє , нє Бю трапеzамь поработа,
нин многоү кнноү вьдасть се, не раҳсширн үржва
Ако БєZсловесна , нє мєкЬКыть одром . поврьжє
напHштеноү бүтровот , нь н пAYє єгда вы поүсты
нн жинтіємь Большнмн троуды , поштенЇємь нно
штннин стонн омрьштвлашє плыть, ннє тБҮню
Hнокыть окрлұь Hлн ҳаконоположнєль Бывалшє ,
нь н прѣждє свєтнТєлства апостоль дѣдніємь окрѣ
талшє с€ , ходе Боб по всєн хємлн своєго от - ҮБ
ства апостольскы проповѣдаш€ єүаггєлїє , трон
96

yoү pazoүмно вьсѣмь склұмає, выпльтєнію сына•

Божѓа вьсѣхь наoүхлаш € , равна с того @тьyoү н
сьв€ZHAY€лна н сьорнснoсoүштна н прѣждє вѣкь
@ть нєго рождєнна н єднносоүшітни вьсѣмь нcпo
вѣдатн келѣіє, н доха свєT Aro Оть Отьya Hсхо
д €штаго єднносоүштна н єднносьпрѣстолна Оть
yoү н сынот славнтн н покланитн cє вьсѣхь на
oүYaвлaшє , крыштєнїє проповѣдаає покланїємь
вь отьпоүштеніє грѣховь , єрєєн раzарааш € , чрь
квн кЬұданZ4аше на ұданїн н на основанїн Апо
столь н пророкь , coүштoү краєoүгльноү каменю
самомоү Інсох Христоү. прѣда иш € жє нравы лю
Демь coүждєнїє өть Апостоль , н ОБЫ YAємь н 14
кономь христонмєннтнxь людїн ОтьYьство своє

окрашалшє , Bь урьквахь по YHно славословіємь

н пѣніємь oүставляє прѣдаанїa кса, жє кь свє
тѣн горѣ на выхє, Hнокїнмь самы вьсѣмь обраць
покацаашє с€ , Бѣхоү 50 мко новорождєнын Бла
гOYЬСтнємь Bь корпѣ н HNO Yьствомь , н нє вь

класти coүштiн oть окыдн нҙапрѣштеніє прїн

махоу , oть вьcoүдoү БлагоYьстїa вѣри простнрла
шє се , нештїн вьсн oүтѣшаємн Бывалхот , Брато
ма любовь oүткрыждалює се пooүхєнїємь его . Бѣ
Бон СЛОВО Єго медомь сладостню вьсѣхь насы
штоюшт € . Үюдєса жє нсны нє простн выклахор
СВЄТыма . нь ово ового молитвами и с €го мү
ромь помоzанЇємь дoүхы отыганахоү сє , колѣZHн
нсцѣлихоү се, раҳславлєнїн выZдвнZaxoү с€ , н про
Үла многа нѣсть врѣмє глаголатн , ако сїй кнде
LUTE вьсѣмь дненти се ноутаснoүтн , нвьсѣмь
послоүшливом . Бытн вь вѣроү БлагоYьстia , н нє
 97

Үловѣка нь пророка кожа к нимъ посланна Неп

штєвати , ако н самомо са модрьжцoү днентн сє
н глаголотн : Благословень господь Богь їсранлєвь,
шко посѣтн н сытворн нұБавлєніє людємь свонмь ,
н Вьдвижє рогь спасєнїa нашего , сего светаго
господина моєго нБрата , вы домоү Qтьја моего
Cїм€она рака своєго , датн pazoүмь спасєнїa нaмь
людень єго вы Отьпоүштєнїє грѣхь нашHхь мно
срьдia радн н , мнлостн Бога нашего.
Bь мноҳt mє люквн пришьствіємь свєтаго Бра
тома сьєднунишни с€ , самодрьжца глаголю Ст€
фана н к€лнкаго кнєzu Baькана , ако пооүхєніємь
свєтаго Вльканоү кнєzoү zzpѣти сн н стидѣтн
се оть прѣстоплжнна zаповѣдн от-Ү€ , н своего
непокорства выноү Оть кластель наважденЇємь н
подвижєнїємь нxь Бытнємо
Бытн глаголавши , и нє
оть своєго нҳволєнїa. гонєнїю жє нплѣнованню
приставшоу , н всн протнынын , андеште Братнєє
Bь коупѣ любовню прѣБыванЇє , любовню к нимь
прнагаахoү с€. Bь мноzѣ жє пространствн тогда
coүшт€ срь встѣн ұємлы, Благоустїa вѣрѣ по нєн
высоүдоч распространиюшти се молитва мн СВ €.
тыхь отыць нашихь Сүмєона н Савы, тогда жє н
Келнкоўю урьковь господна въұмєсєнїa Hжє вь
TїHYH , глаголемоү архієпископію , нахєшє дати ,
нны€ урьквн многын , малїє нєлнкыє сьZданн
Бышє свєтымь , дондєє прѣБысть архімандритомь
вь Стоуденнун , нє тьYHю каменны нь н дръвєны,
шко да на всякомъ мѣств своєго ВладНҮьства Богь
CAABнт с €.
gs

о выдвижен їн раҳславлённаго. Въ
врѣмє тє нѣкоє прньдьюoү ємбү сь самодрьжцемь
съгледатн унждорtітяхь архЇєпископію , вѣ во н
многынхь дѣлатель ұдьць н мраморникь нско І

сныхь привєль нұь грБҮьскыє ұсылк , н самь сь

ннин прѣБыває , наoүYaвлaшє по волн єго бүкра
снтн, ако н до день сь вь нcтнно высѣмн оукра
шєна урькён видит с € , нвь єдинь оть дынн нұь
шьдь оврѣтє Үлдвѣка , раславленна poүкама н
ногама н всѣмн oүдн свонин , приннєсєНа мнлостн
не радн въzєтїa , н на порти поврьжена , ако да
инноүвшоу свєтомот вьдасть ємoү нѣҮто , сь жє
Боголюсьць Халмы давндовы поє нсхождаашє вь нь
ограды , пѣшь шьствоүє сь oүхєннкомь свонмь , н
сего видѣвь отынoүдь не могушта ВЫСБДоннен
се , сльхамн нсплынь Бывы, тлѣнЇє ҮловѣҮьско ра .
coүждає плакаше, накне отложнвь высотоү Бла
городїa н Үьсть архімандринта , Богоподовно шко
мон Христось оть раҳвонникь грѣхы oүмZвлен
наго ФБрѣть в гостинннцох принесь , нсь рах
славлённаго того вы мяндію выложь сь бүхєнн
комь нь урьковь выноснть , нпрѣдь хрїстовомь
HKONO IO Поставлєть , Hже врaҮь до шамь нѣ
домь. ношин тє пришьдьюн , єдинь сь раҳславл €
нымь вь урьквн вьдварает с€ , H никогожє кЬ
инмь прЇнтн сподовлаєть , єдни тє пockoүйнті
воієШтомоү тынтнт с €. навіє припадаєть к во
гоү , нако по ногду єго дръжешти се вѣрою по
довнт сє, прывѣє самь о севѣ неповѣдаєt се, смӣ
рєнїємь прнала YНть мность, просить молнвь дү
слышатн сє , просить Болєштомоү милость. Вьсє.
 99

поштнымѣ стопнЇємь н пада нЇємь на хемлю вь

подвнZѣ мноzѣ Бывь , н прилежнѣє молнт се , н
на троупь раZславлєннаго надЬКлан МєТ Сє . нако

нѣкынмь врахєвыскым помаzанїємь раҳславлєнные

€моу оуды многумн свонмн горештнин сльхамн н
MOKHTBAMH растварає помаҳоуєть , н TO KO до.
волнѣ снxь одьжднь , н оүмомь шко на небесн
Бувь , нвь высотоү прѣподобнѣн свон роцѣ oy
подобнвь, ну гдЬБЯны доошє ҳовын , БєZAьноү мн
лости жє првZываєть глаголє : владыко вьcедрын
Телю , господи Інсоү Христе, Боже нашь , сынє н
слове кога живого , нює нcконн сь фтьјємь ндоу
хомь сьвена хєльнь , єдну осоүнітьмь н присносоу
штынь , Беспльтынь , нєвиднмь , нє@cєzаємь , Б€.
страстьнь , послѣди врѣмєнь мнхосрьдїa ради Н
милости Бога нотъци Благонҳволи наҫь радн вь
пльтнүн се, нстрастн светы € ҮЬcтною си плътню
приємь , н Болѣұнн понесь , дa нaсь ть страстен
грѣха свободнщін н волѣzйн сьмрьтныє нұБанн,
осеzаєм є нандѣнь Бытя сподобнв се , н нєБ€ сь
йко Борь не отклоүх се, н по цємин Ако ловѣкЬ
ходнвь , РЮдесн днены мн нас6 охвѣрає вѣроватн
тєвѣ нcтньнОмбү Бого нась радн ВБҮЛовѣҮьша Сє,
нжє рахславленного при овҮН корпѣлн видѣвь ; н
сего нсцѣлнвь , ноть одра ВЬZABнгь , нодрь выZє:
тн повелѣвь на oүвърєнї данныє € м от товою
крѣпостн , ниє вьдовна сына на погрєБєнїє носн
мл , кь градь Наїнь ќьходе , өть одра Вьскрѣ ( сн ) ль
€ен, няє Ү € твєрєдневного Лаzаpа нь Bнанїн вь
сєCHANым сн словомь адоү нь хєлюстін нєхы .
THвь, ты нына многомнөстнве ; прѣштеден госпо
100

дн , н Сего уде прѣдь мною раZславлённаго: оть

одрьжєртєє єго БолѣZHн свободн , пошлы дoүхь
Твон свєтын ? H Обнови тварь свою , сьверы сго
PAZNECENNHE н Сьєвєн ЖHламн ПлЬТН
oүды Єго ,
его твоєю нєНұрєҮємною властню и силою нєви
днмою. ВЫұдангын єго цѣла вьсєго съ тѣлеснымы
врѣдомь свободна н доүшєваго , да неїн лодіє
твон новİн к тєБѣ кърою вндившє БЄСҮНcльноє
твоє милосрьдіє н кєсконьYHoүю влагость Кь ніхь
съдѣваємоу, славоү тєБѣ Үловѣколюєyoү намы наoү:
YAємы вьҳсилають сь отъцємь нсь свєтымь дорхонь
нынан прнсно н нь кѣкы вѣкомь . н сконхавь молн
тво глагола Бь раҳсла Блєннoмoү: фнмєнн господа
Інсоү Хрнста , YЄдо , тєвѣ глаголю, выстанн н хо
Дн сь ксакою крѣпостню
крѣпостню.. а кто нҳглаголєть
О
сHлы твоє, Хрнст€ , нли кто нZЬYЬТєть множьство
штєдроть твоїхь, нинж€ Үловѣкомь дароваль €сн
Власть днкнаа творнтн вѣрою 0 нмєнн твоємь?
oү60 авЇє сь словомь нєдoүжны , шко- фть много
Аѣть Здравь сы , ако оть одра фть мандЇє вьскоYЬ
хождаш€ , вьставнишомоү н Богоү нсь выставни"
шнмь Єго Бь нємо молитвою ОБЬШтно Славоү
Вьҳсилоюшта , многымн ж€ СЛОВЕСЫ польұннан
СВЄТЫН огласHвь отрока , КО нє нє pazoүмѣтн
• Hнжє ҳақнтнємь покрнтн Бывшoүю о нёмь Бо
їю милость , нұлынхь огрѣБатн се пooүYHвь , да
нє горша тн водоуть, .pєкь , послѣдна пҮє прь
выхь , н Bь мыZды мѣсто врахєванїa oүштєдривь
єго свєтын , кь свонмь отьпоштаєть, прослоүтню
жє прошльдьшоү онсуѣлєнїн раҳславлєнного , вьсн
€лнун недоужныє нмѣлхоү приношахоү , нпрждь
 101

ногами свєтаго полагахоу , оны Тє на когождо

Hхь кЬZлагає роучѣ молитвою нcijѣлашє , єгда жє
Ан вы монастырн обрѣташє се , выZымає недоу
ных . Вьношашє кЬ Свєтомоү грoвoү прѣподобнаго
си отија , н муромь свєтынмь ть свєтынхь єго
моштен снxь помаҳовлашє , нмолитвами свєтаго
Сүм € она нсуѣлєнїємь вьсн овогаштаємын н Здра
вы Bь свои фтьхождахoү. ' н Бѣш € Сынь днRьнь
отыцємь, нQтыць хвалнмь сыномь . Таковы мн свѣ
тны сьвтѣшє се тогда срь63 ская землі, таковыми
моүхїн открашає с€ , ако н прохїн мно одрын
тєАН Слы шєШтєднанаа Үюд€са свєтима Буваємо

Bь любовь самодрьжца Стефана молaxoү oүсвон

тн с € , ннє Үто на државоү €го противно смѣa
XoY NAYHNATH .
а напраснѣн съмрьтн стрѣховѣ . Сь
HNÁMH многымн Үюдєcн хоштоү Zде н Бывшєє

Свєтаго молитвoto oүєїнство скаұлтн . Бою те се

да не на ме въұнєп штоүєть шко
Кто отвїнijoү
свєтаго оклєвєтаюшта . нь оүко вы сЇємь нн свєтын
пор@Yьнь, ниже 4Zь Hжє сні сповѣдоує zаzорьь.
Аште мн , то Hлї. н € лнсєн нєхє прѣждє снxь
Moүсн , zа нє вь сниєвыхь нє похвалны мамь. овь
Бо два пєндєсєTHнка нсь людин огънь сь нє .

Вєсє молнивою сьведь пожеж€ , нтрн ста пророкь

стоүдныхь ако Богопротивныхь самь ножемь 34
клавь, н прѣжде снxь словомь нєвєca zАТворнвь, н
многохь по господи вьсєдрынт € лн рєвноүє гла
домь нуморнвь. дроугын жє дѣтн єлАнньскохь Bь
нєгда poүгaюштнx cє ємoү мєдвѣдоү нд пoүсты
нє прінтн повєлѣвь, ноқдавнтн вьсѣхь, да н сHхь
 102

родителЇє вндѣкше отстраш€т с€, нує прогнкны

o Боҳt БлагоYьстнвомот oүYєнїю єго Ботдоуть.
пръвни же фараона моремь потопнвь , намали
ка прострьтЇємь poүкoү молиткою повѣднь , по
готви . н многынхь свєтынхь Bь древнихь нь но“
выхь нжє противныхь молнивою oүєнвщHхь да
прѣиннємь , да не дльготою повѣстн вы прѣднаа
слово : простнрлет с oүдрыжанн водемь . Божїe
отво Вьсє єє єє свєтымн вываємоє , в€, нєгож€
Hн дѣло нн слово съврьшаєT cє , Б€7 мєнє Бо, ре
Ү€, нНҮєcomє творнтн можете. нєж € Оть Бога

Свєтымн Бываємо вьс € Благо прѣд нямь н прнет

но , Аште н комoү улѣ сьмыслештоү противно
Бытн помышлаєT cє, окогда Бо Богь к сєБѣ нась
приводє нннѣхь нясь раною oүстрашаєть, нако
cє Брьдаан хєлюстн срьдьјь нашHхь нє прНБлн
жаюштнх се 60 нємое страхоть кЬ СЕБѣ принте
ҳаєть. овогда т€ 74 сыгрѣшєнїa нaшa , zа нє нє
покалнѣ фұАОБѣ нн өБратнн Кь Бого прѣБывают
штє, накаzoүємы €смы . многы во раны , реYє, грѣш.
Hнкоү , oүповaюштаго жЄ NA господа мность
ОБыд€ть. Дрогонун же Богь свєтыхь свонхь , Вь:
нєгда комоү рогати се нмь , НА досаднтн нь,
Hлн неправєдно подвнаютнx cє на н , нохло
Бнтн нxь нштoүштнxь , мко своє нұБрянные оргод
Hнкы отьмыштаєть , ако да н мы сни видѣвшє
oүстыдни се вь корпѣ новонмь, нєхє овоцѣ
oүхєнню Hхь нє протновни с€, н Благого нxь сьв
та нє прѣoынднмь , ако нсь несьмысльнь , о чем
ж€ хоштоү глаголитн , светаго доврын сьвѣть прН -
ETH нє вьсхотѣвь , Самь о севѣ потрьяє Үй шоу
 103

гнѣва господңд . нѣкоторын окко Стрѣҳь нарнца

ємн , аште нұлооүмънь , нь Благородьнь сы , от
Бльгарскые страны царска рода сы, ожнка сы ка
домна јара zагорскаго , єгоже, глаголють, очки
свєтын Димитріє, ть со калоинь царь ҳагорскы
поданг се, н многынхь градови грБҮЬ cКЫxь по всен
өракїн н по высен МакЄдонїн pazopңнь , тогда со
фроугом царствоқюштн н Константїнь градь прѣ
дръжештнмь ннє поволѣвшниь о раz0pєнїн про
Үїнхь градовь икоює ннє свонxь помышлаютнмь ,
ть жє постѣхь н Б € моштнҢхь OБрѣтає раzараше,
ВЬС € Ж€ оть Бываємо выкліє . Прїндє жє
Бога
сь многымн ундаан , икояє Сынахєрїмь дрєвлє
на Божн градь, на крає zємнє православіємь сло
коүшти с€ Богохраннмын кєлнкын градь Солоұнь,
на отыYьство свєтаго в€лнкoмoүYєHнка и стра
стоносца Димитрїa , Bь нємжє н Үьстныє єго мо
Іштн мүро нcтaҮЛютє мєхєть, ннє оүстыдѣв с€
светости свєтаго , княє Үюдєсь НЕє @ть нєго оf
с Вєтыє єго ракы мұроврѣніємь Бываемыхь осоу
мнѣв се , икоює н проYHнх , градовь н Солоунь
раҳорнтн и вь коньYHоє ҲАпостѣніє поставнен
помышлт шє . нь кь Бого топлынмь свєтаго прѣдь
стательствомь отпад€ coүємо дрьнаго своєго по
мысла , нє нұсHпа во стрѣль толь мн ордужїa ФБ
нажи , коүпно тє сь пришьствієм , кь градоү ко
жіємь coүдомь мZвоү невидноүю вы срьдьує
своє сьмрыть прнемь, напрасно сконYA cє. н тако
Бог, неврѣждень грядь молитва мн ҳаштитн свєта
го . пришъдьшєє тє силы ортасQмь одрьжнин
Бывшє, коеште се свєтаго оүмыслишЄ Бѣжатн , на
104

Үєлнє жє воєводы не хотештє чара своего вы

порофганЇє гражданомь нан ұвѣремь н птицамь
вь сьнѣдь оставнон , вѣроү же кь нємоү нмоу
шт€ послѣдноею любовь покаZавшє, сь собою
мрьтва цара понесошє , дльгаго жє раді портн
Боеште се оүтровоү €го раұрѣхакше , н Вьноутрь
1

Nida вьса нұмѣтавшє н тѣло €го прѣсолнище , вь

свои донесоmе . Tь же вышє рєхєннын Стрѣzь по
отирьтїн цара калоини oть прѣємшаго арство
Борила цара гоннмь Бѣаше, ако oүжнка царевь
oүєнтн сє. Бѣ во н ть гоөїнь, Стрѣzь глаголємн,
можьствомь однелєнь мко много , того до ради
пахє н вы ұлвнcтн Бѣшє, н сьмрьтїю нcкaxoү дoү
шоу єго , Божхот во cє да не нь Вьцaрни се
үєнєть , ново
онѣхь oүнєть н гонни . Оть ніхь нoть
ноудь тъгнань Бысть, нує нмын гдє пристронтн
се, прНБѣгаєть кЬ БлагоYьствомоү келнкoмoү жок
панор н самодрьжцoү Стефаноү. ть тє хрнсто
лювьць радостно нсь всѣмн няє сь ннмь прН
Шьдишнмн пpнeть его, вьсакоү жє любовь н Бла
годоүшЇє своєє кротостн Кь нємо покаZавь, н
нє ако прѣвѣга нь Ако сына выZлюєлєна поYЬть
єго, н своєє трапе(zы) недостоннаго оцдостонвь,
MKO многує ради нже Кь нємоү любвє рыптатн
нахєлными стефановѣмь. Онѣмн Ж€ няє нь Ҳа
горы царстворюштнин многашн от самодріжца
Стефана Стрѣzь проснив Бѣ, нє да спасет се, нь
да оүкнет с , новогда дары великає посилаюште
н люквн прилагаюште с€ , овогда жє Бранмн прѣ
теште, дває прясно прошахоу, шко сня Стрѣzoү
pazoүмѣваю штор soniн сєн трепетатн, нннамо Бѣ
 105

жати помышляюшто , да не како выдань Боүдєть

вь poүчѣ врагомь его . БлагоYьстнын жє Стефань
клетва мн нє во итн се сєго отвѣраєть. на Болшєє
жє нZвѣштєніє нстинныє вѣры н кь нємо любве
свєтынмь € аггєлЇємь нєгодов наго того врата с €
Бѣ сподобаєть , ОБогатни тє єго много конмн н
людин H вслкымн потрѣБHымн . прѣжде же того
гот00мь вымогшїнмь, н многынхь градовь грБҮЬ
скынхь, кожє скаҲахомь, поүстыхь нь€Zпомошт
ныхь окрѣтшє, нпрѣємціє дрыжахоуть , кьмѣшта
хор Ж € се н окръстныхь градовь Солоүнa нox
pїдь прѣдрьжєште. БлагOYьстнкын жє Стефань нѣ
кынxь властель ҳагорскыхь, нже тогда град€ онє
прѣдрыжахоу, кь cємот Стрѣzoү ако кь сьроднн
коү чаревоү н сєБѣ Братор привѣштавь, ниє нсь
градовы к нємо присвоншє с €, нпрывѣє жє вь
градь єдннь тарьдь Просѣкь нарнцаємн Стефановь
Вьвєдєнь Бысть, дав жє єMoү конскоү свою ви по
моть , нcамь помогь єMoү, ноүткръдни жє ноу
господнь, дрога Сєвѣ н Брата нмѣтн oүдостовь ,
н Bь помошть вьсакоү кЬждо комoүждо окрѣтатн
с€ о
семь орвѣштавша , ндроүгынх же градови
приємь н людин oүмножнк сє. ұнахоү Бо єго 24
горсуїн людіє н кь нємоү мноҳы прихождахгү. хо
штоү же уд € Бєzoүмїє єго скаұлтн, аштә н дль
THмь много отво раұБогатѣвь, н HAKO
ПОВЕСТЬ .

р€ тн онжмь подобно: oүтн , oүтльстѣ нраҳшнр

Бєzoүміємь , нZAKH Бога кЬZвыснв се окмомь, от
sїнија oys@ н нємностнвь, арь жє ннєкроткь н
Zѣло н Б€СҮЬСтнвь по каца с . oүткръдни во севѣ
домь на каменн вь вышє рєхємомь Просѣцѣ, єсть
100

жє комєнь ть нѣл (0 ) высок , ако двѣ стѣ сєжа

нїн н Боле( *) , подь намжє прНАѣплююшти се
ръка келн (ка) текоүшін , Вардарь нарнцаємо , на
томь oүко камєнн дрѣвіємь помостів, поzорнште
своє сътворн . Bьнєгда же кьсєлнен с € Бѣшє окда
номоу, прѣдьсѣдѣаше oүпнкає сє на мрьсколь
томь нсьмрьтномь coүднштн нграє нвеселе се,
вєсєлїє жє єго сьмрыть Бѣше Үловѣха, нұл ма
лоүю оцво внноү сыгрѣшаю штаго сьмрьтню осоY
ждашє, н мне камень онь страшнын кысотою фть
поzорншта оного ннZрнноути пок€лѣва шє . Вьнє .:

гда же кого мненнѣaxoү, Вєсєль Быка, кь нємо

ВьскликнѣйшЄ : Блюди да сн кожоүхь не нcква
сHшь , ингдєж € Бо нє Бѣшє пастн HнұьВрьжєнно
моү тьYHю вь самоую оноү рѣкоў, наштє кто
кого Оть СВо Hхь нмѣ вн, нан Үловѣцн Бо€ ште
се Бога ОБьхождахоу оноү рѣкоүнштoүштен н
ашт € БH гдє вода НұВръгла , ако да прнємшє Үло

вѣҮЬcкoмoү сподовєть погрєБєнїю. Аште ли гдє ви

ГльБHнѣ oүдржан БН Быль, то рыбамь вы сьнѣдь
Бывалшє. снієво , акожє рекохомь, Вєсєлїє єго сь
мрыть Бѣшє ҮловѣҮЛ, снує(в) . Оть такокаго от
нкго сьдѣваахоү се, на (св) ою во крѣпость н нь
тарьднню высока(го) камєнє камєнооүмнын отпо
кає в се(вѣ) pєхє а не на Бога : н кто ксть не
@ ть Здє мєнє съврьжєть, нє помєновь окаиннын
кь таковомоү р €Үєнно€ : по нж€ БеZYьстнвь €сн
2ѣлоү н прѣzорь срьдьца твоєго вынесет с €, въZ
ДвнZaєн храмь свон на высотоү н Bь срьдь-н
своємь глагол® : Кто мє сьверьжєть , Аште ако
орьль вZNєсєшн сє, н срѣдѣ ұBEZдь гнѣдо сьтво
 107

еншн сн . , ноть тохдо ськръгоү тє, глаголЊть

господь. СНА жє слыш € уємь Благо ? ьстнвын

Стефань скрывѣше, н сьвѣстню кога воє с€ осоу

ждаше се , ако таковаго юнца свєрѣпooүмма Оть
сьмрьтн списша , вьсхраннаша жє ноугосподивша , вь
мрьуость же неже кь нємоү Братс
Братство
тво пому.
шлашє . многа штн жє п00үYAє пнcаще кь нємо
моає н oть таковыхь прѣстатн , не акожє Соло
монь скazoүєть глаголє : оБлн ?ан моүдраго , н вь •
Аюєнт тє, Б€zoүмного тє , н въұнєна Внднт тє , сн
ує нать по нcтннѣ Б €zoүмьнын лювештагон вь
ненавидѣ , вьса во Ажє кь нємоү нс пр ва сте
фанова в ZaБыть положнкь, но Благодѣтн нєвь
Благодѣтънь Кь нємоү Бывы , поправ во заповѣдь
волію БАЄТвопрѣстоуннкь Бысть , їєүаггєлскоє
вратоткорєніє прѣокндѣвь отьБѣжє любовню оть
нєго , отстоупн жє н вѣрою . Ҳавнcтн жє нZло
Бѣ раБЫ БЫсть, н Бєстрашнємь Божіємь растливы
доүшо свою , za мнoгаа м € Бь нємоү Благаа
€тефанова Бєz YH сла ұлаа төштетнооүмнын на нь
пooүхнв с€, прнинрн во сек € кь грькомь , нкь сво
нмь готвQмь прнсконв с € , нQть оконхь Мко много
БЄСҮНcльное множьство вьсакынхь єZынкы сьвpa Rь ,
сь многою грьдынєю шко львь рыкає, на отЬYь
ство его подвнє с € , нако ФzАОБНтн нотьнөүдЬ
вь zaпoүстѣніє поставнен NOMWIDAME . CHIM жЄ
БлагоYьствун Стефань слышавь , многашти Благо
роднынхь свонхь кь нєБлагомоү томоү поснлашє ,
помєноүтн жє ємо глаголк прьвоею лювовь , н
такового свєрѣпаго наYHнанЇа молише прѣмѣннен
сЄ . онь жє сЇа вѣтроү мнмо камень жестокаго
108

срьдьца своєго каменоYювьстьвнын ортодоката шє.

кадѣк жє Стефань мєпрѣклонно желѣұноү Б€zoүмїємь
Выю єго немножьство єZынкь на нь привод € шта , недо
oүмкнієм . Оть вьcoүдок тѣснотою одрьжнмь БЫ
в шє, вьсѣх жє отво УловѣҮьскохь нcкaтн помо
штн оставнь, кь Бого прНstгаєть глаголж: БожЄ Вь
помошть мою вынин , господин помошти мнѣ Поть шта
cє, господин нє оставн мєнє вь радость врагоү моємо ,
молитвами прѣYHстые тн матєрє н пряснодѣвы
Марїє н свєтаго тыца нашего твоєго оцгодынка
Cїм € она , нижє покаzаль є сн намь oүвѣдѣтн тє нс
тиннаго живота , молитвами того прнұрн на мє
грѣшнаго на тe oүповaюштаго , coүдомь твонмь
правєднынмь pazcoүднүн про мою. се во выZло
жнш€ на мє ұло вьць добро н ненависть zа вь3
люблённє. идын хлѣБь мон выZвєлHYHль Есть NA

мє п €тоү свою , нико пасти мн с€ ұлпєтн мн

тыштнт Св. помоҳн мн господи Боже мон, испа
сн нє по мнлостн твоєн , да МВнт се Б€С Үнсла

сHлнаа poүка твот, н вьспрѣтить нє на мЄ ПО

денZaюштни се, да оYZрнть врагь мон стыдѣніє

своє н посрамнть се, н роҳкор свою положить на
oүста свом, да оұжаснет се, ноүконт с € , нстра
хомь oүшін єго оглъхноуть, 47 жє раБь твон вь
радоўю cє наЫZвєсєлю с € о мності твоєн , ако
прНұрѣ на смърєнїє моє, нcпace oть гонештїнсь
доүшoү мою. навЇє сь свонин Богодарованнїнин
Бонскамн сьвькоүпләнь, oүпованЇєм же өть молн
твы Ако нѣкынмь ороүтіємь OБлож се, отсрьдно
кы сьпротивномоү нZытн готовлює св. Богомоу
дрїн є тогда кь Богое Сава архімандрить шко же
Moүсн . н дpoүгын Самоүнль авѣ прядь стоишє, н
Bь скрыБH Брита срьдьцємь сьволѣұноваа ює. сьстра
дашє хє ндоүшєю za oтьYьство oү60 нұ0 своє
племенные люди скрывѣше, ако вы сьнятїн многато
opoүтїa помышлтає нєвьҳможно многынмь сьмрь
тн нє Бытн , пAY € жє не толѣншнмь вѣрок н
oүсрьдно корештїнмь, oұставлює жє самодрьца
н Вьс € нахєлнє €го воєводы глаголк : 4ұь прь
вѣє кь противномоү ндоү н глаголю ємoү , нашите
шко н многынхь мєнє окоҳѣ пooүYAюшта не по
слоүшаєть , тогда н вын ҮловѣҮьскла на Үннантє . н
авЇє давндьскою кротостїю н вѣрою кь онoмoү
Голїawoү нZыдє, нoврѣт много множьство мно
гынхь жуынкы сыбравшан на отьYьство его ндоу
шт . по срѣдѣ Тє нxь того самого ако дрога его
Давндь скаzаєть: Ендѣхь НЄҮьстнвалго прѣвьщносе
шта с€ н вы с € шта се вко кєдрн ливансцін . нєгда
oүхрѣ свєтаго, акожє єгда от самодрьжца Стефана
ОБЫ?ан кь нємоү нмѣлш € , на €млю падь покла
ниет с €. свєтын тє людЬұно приємь его пѣлова
ше. нcьставонма се нма , н трапецѣ прнємннун
Бывшє , а мєнє н многы мн сладкимн Божїнин
словесн светын прѣдь многымн вѣрными огласнвь
его , єЖє прѣстатн oть простн soүнства своего ,
н кь провон люквн нxь присконтн се, ннн крь
кє пролнтню ноуєїнствоү многынхь Бытн повин
Noү, ако вьсѣмы слышєтнмь дненти се сладости
€Zыка н CHAĆ словесь свєтаго н прѣмоудро моу

глаголатн : сьтовє мєдовны словеса добра , сладость

хє нxь доушн нсцѣлєнїє. оны жє горкын доүшею , нє
сладькь нь нєште врндыкь малшЩе се , ако вь
110

сѣмь днентн се нь свeтoмoү монтн се, на с €

го жє негодоватн . въұєтѣ же Бывшн трапєzѣ , па
К ОСОБь свЄТЫН глаголєть €Moү , тохє нмоле,
Ако оть нс прьва Болшєю любовню к ним, при
свонон св. вьспомннає тє ємoү прежднєє люко
вню приєтіє н спасенЇє ємoү фть сьмрьтн нштoү
Штнxь доүшоу єго , выспытѣнів є н вратосподо
Блєнїє, пooүYA6ть є н нє прѣОБндѣти страхь Божїн
Hн ако понгратн мнѣтн Богомь прѣстоупленЇємь
клєткы . cкaza€т же ємoүн срыпь Лєтєють, ниє Za
харї. Вндѣ , єгожє дльгота к. , н ширина 1 . АЛ

кыть , нижеклетвопрѣсторонньь не раскаань до

Сьмрьтн мьстнмь пољннаєT cє. н мѣсть вьсѣхь
моштно Hzглагодатн , ниже Богословеснымь сво
нмь выкомь пooүYAє н , вь pazoүмь нcтннѣ прН
вестн хотє , н животь ємoү любє , oть рова сьмрь
тн доүшоу єго въZвождашє . ть жє тєжкосрьды нє
Вьниманіємь глоүхы , Ако испыда на ОБАВУНКИ
24ТЬYє оршин свон , нєє слышатн глась словесь
Свєтаго , н вьса сн сладка н днкнаа, страшна жє ноу
жасна прѣподобнымь, ако пророYьскымн Богогла
голівымн oүсты кь нємоү нZьглаголаннаа нн вь Үто
ж€ Bьмѣннвь , о всемь не послоушаше его . Вндѣв
є прѣподобны БеZвѣстноүю сьвѣсть н нєсмърєн
Noүю волю, н нєхювьстьВлын нравы камєнооумia
єго, глагола кь нємо : мы отво Ако секѣ н тєвѣ
влагаа хотеште снуе глаголахомь , н по NIEME
opoүжЇємь окноває Благо сьвѣторюшта го TE NE
прнємлжиін мє, самь о севѣ ұла потрьоен. вѣ
ды жє водн , ако и мы на господа Hмоуште на
деждоү нє нмамы oүстрантн еє вась , ннє дү
 lti
клоннен се вашего множьства вьсхоштемы , конь

готовь на врань, Оть господа жє помощть , Богь

*€ да оүхрить мєждоү токою н намн . нако ра
станЇє сь ннмь створь, НұЫДє от него , 6% 60
ветерь бүже. пришедь жє вь колимогь свон, н кЬz
дѣь прѣподобнѣн нь Богоү poүцѣ свон , ну гльБН
ны доүше моле се н помошти просе глаголєть:
помощть на ioү , дрын господи , раҳвѣ Бо тєвє 10
моштенка вы скрывєхь нє нмамн. господн сHль,
coүдєн правєдна , нcкoүшаєН cрьдьја ноутровы , к
тєвѣ oтькрнхонь оправда нЇє на шє , н ты сьвѣсн
Ако кь cємоү лоукавно сътворнхЩмь нН Үтоже. да
виждоу мість шко мяє оть тєвє на сего . На сHлот
Бо свою орійоває неправедно на ны мьYЬ СВОн П0

остры, твоєю Бо сною виннд€ть вь Срьдьує €го .

господн сHль, coүдєн правєдна, на тє бүповахь, да
нє постыждоү с . Снує сь сльҳлин помошть про
с помолив сє, вы помошть т€ oүслышатн се прн .
Zыває прѣҮНcтoүю Богородниоу, н , кь свєтомоү сн
@тьцот прѣпoдoвнoмoy Cїмєoнoү , ако кЬ ҮЮВЬ

стьвнoмoү zpє глаголєть: прїндош € € Zын на достол

нЇє твое, отыYє. нь нє прѣильҮН о нас нь Христо
молитва мн сн , нє дождь вы поношєніє Үєдь н раБЬ
свонхы. навї€ oүвѣрнв се оть Бога дохомь
свєтынмь рєхєннымн вь доүшін єго : спась Твон

есьмь дұь, н скоро вь свои сн ношин coүшін пoү

тн cє єть, онь же, ние свєтаго Благо сьвѣторюштaro
н нє приємк, ноштню спе, покон приємнє, вы неZла
поү страшномь оть одра стєнанїємь высканирає,
господь Бо Блнұь приведнoмoү прошєнїю , мөлн.
твор воєш тнк се его отслышатн , посла агела Лю .
та, по срѣдѣ лютаго срьдца его оркадаюшта и.
coүшітны тє нжє о ні € Мь ВьскоYHвышнмь н Вь :
прашаюштнмь кнно страшного ВьсконкновенЇa
€го, он же oүмникнїн єдва дыхає скаҳаєть око
нѣкон юноша страшень, Савомь, рєхє , повєлѣнь,
на спешта мє припадь, н нохтнвь ньYь мон , про
МҮ€ нмь выноктрьна мои . Скоростню жє великою
Савоү ҳкатн вьсѣхь oүмнлєннѣ мола шє , тєкoү
ШтєН жЄ принт € кьше н тышьдьша свєтаго NE

Оврѣтошє, тако во ноүсмотрн Богь, ако не обрѣ

сти нсуѣлмюштаго н , н тако страшномь стенант
ємь нєюнднмоқю оБьдръже срьдЬYNoүю аҳвоү, тон
ношти напрасно нcпoүсті дохь. ратунун жє онн,
нжє фть нєго събранн Бывшє , скоро € oүєнєвїє
€го светаго молитвою видѣвшє, страхомь великомь
одрьжнин Бывшє , во кои пѣ тє н Стефана нашь
ствЇємь воєртє сє, скоро вь свои сн выZврашта
axoү сє. нѣуїн є ть Болшїнхь , слоүгь рекше
стрѣховѣхь тєжниаго, Стефаноў выконныстантн сє
Аювештє, oүспѣшно оцво свєтаго постигшє, нcпo
вѣдахоу напрасное н нєводниоє єгo oүєнєнїє.
свєтін тє много рыданіємь о нєлокалнїн єго пла .
кавь, н тако Благодарнвь Бога, вь свои кь Стефа
ноу прїндошє , мнрь н любовь исповѣдаюштє, н
HHYTожє о Бывшнмь смѣє похвалити CE СвЄТЫН

нлн глаголати , нь смърєнїємь пaҮ€ по много

шко дрєхьль н орныль Быва шє. Стефан жє оть
coүштить сь свєтым . Бывшнмь сь ннмь орвѣдѣвь
єго , нє смѣє о снxь вьпрашати
Внноү орнынїн Єго
€го, Qть пришьдЬШнхь пахє вонны вьса нспытавь в
отвѣдѣвь о страшнон сьмрьте противнaгo , oүжа -
 113

сомь одрьжмь Үюждаше с € , н Вьс €снднаго

Бывшнмь кога прославлає. много жє н ть онжмь
просльZHвь, люкланіє нико єүлггєлїємь Брита , н
на своєн трапєzѣ много крымнаша н . Богомоүдрїн
же Сава кь самодрьжijoү Братот вьс€ HaҮ € лные
€го воєводы прехкавь , кь нємо т€ н к нимь
мого оть Божьствуынхь пooүYHвь глагола : CE
господь Богь молнтвами прѣҮнстыє єго матєрє н
молнтвами своего оргодинка , свєтаго нпрѣподов
наго @тьца нашего Сумєфна посоБьствовакь по
кась, и кромѣ oүк коньскає CHAы н крѣпостн
ҮловѣҮЬСкыє н Б€Zь вьсакого фроүтїл , мко се вн
дніє, противнаго вамь oүкнвь, се жє ємoү БЫсть
да нєсмѣренною волю н гръдoүю Выю 6го на
много € Кь єднно с €вѣ сьҰДАННЫМЬ ҮЛовѣкомь нє :
милосрьдЇє і клетвы нєхранкніє н страха Божїa
прѣОБHдѣннє. вьсако Б @ лоукавство нє мож€ть оу
Бѣжать оть кожїa coұда н простн , нмьсть кожїa
нє нұнємагаєть гоне в € zaкoнcтвoүюутнxь , дoнде
Тє нпостнгуєть €. Аштє жє н по врѣмєнн фть
Алгає гнѣвь свон , Богь трьинть на таковынхь, по
килмїa Hхь оюндає, онн тє пакы Н€ покалны 0

ұловѣ, ннє обратны кь нємо прѣБывають , гор .

YAHшоу моркоу на нє сьготоваєть , нєгда мнєть
Ако нұБѣгоює соҳда кожѓа, тогда неZлапноұю ка
ұнь прїимоуть, акожє нcьн , онем жє нына €лы
Інте , како свонин соүдБАмн Богь о нємь стрли
ною сьмрьтню сьдѣл . нь очко Вы нє нєрazoүмнн
вняє нє5 Омұньны оснxь во үдѣтє , страхом жє пAYЄ
н трєлєтомь житіє оүкрашаютє , ннє в€ правды
ващє вонньство Сьдѣвант € , помынАюште Ако
8
114

Богь присно с нами єсть , нашт€ Үто Благо нин

лоүкако творнмь , все наго навлєнно прѣдь нннь
обрѣтаєТ се, нНҮтоже во нашHхь срамнихь н тан .
ныхь все Вндєшїнхь OҮНю его открнєт сє . ниште
на нь oүпоклюште , отгоднаа ємoү творнмь, мн
Үтож€ ұло на нн враҳн наши сътворнтн вьҳмогоуть.
вышнаго Бо , рєхє, положень єсн кь прНБѣжнште
твоє, нє прїндєть к т €6 % Zло, нрана нє принстоу
Пнти къ тѣлєсн твоємо . тѣмж€ Hвы о всемь смъра
юште се, Благодарнтє вьсєсHлного Бога нсь Дайн
домь глаголюютє: ако вь смѣрєнїн нашємь помє
ноү ны господь , н нұ64BHл ны € сть Оть врагь нашихь,
нє на лоукь нан мышјот свою, нь на Бога oүпо
коюштє , творешта вєлїa н нє (н) ;слѣдованна, славна
жє н днкна , нмжє нѣсть YHсла . Hдѣтє *є око во
гомь способствованнын , не ратованнын , со мнромь
вь свои сн , нZдравы Бо үдѣтє. БлагоYьстнын же
Стефань самодрьжьјь н вьсн Благороднын страш .
ное оглашєнїє свєтаго отслышавшє , oүжасомь о
Божїн сHлѣ одрьжнын Бєzьотьвѣтны прѣБывалхоү .
вьсн жє опособствїн . Богоү €жє по мнхь Благо
дарєютє, поклонихо с €, но, Бывшєн кромѣ Бра
Hн пOБѣдѣ Үюдомь Кь коүп жє нрадостню нс .
ильнєнны соттє , свєтаго светости днвеште се н
хвал € ітє Бога , кЬждо вь свою сн фтьхождахоу .
Лѣта жє доволна прѣБывшоу свєтомоу нахєл
створюштор вь лаврѣ свєтаго сімсона , вь глаго
лємон Стоүдєннун , многая жє нсцѣлєнїa выZложє
ніємь роўкоў его на недоржныхь сътворн Богь , н
многая жє нмолнтвою доұховь прогнанїa , ннна
многи. Yюдеса , нxжє дльготы радн словесь нѣсть
 118

мо Штно глаголитн . нє тьYHю жє самѣмь нь ннє

Нємь єго , акожє н простін вь домохь людіє н
вь горах пасоүштен стада помльҳшє млѣко ннє
трѣБокатн сїрышта, тьYїю рештн : савнна тє м0
Антва подьква шаєть , н АБЇє сь гласомь сырєнїю
сырнтн с€ н млѣкоү кнсѣлоү н дѣло добро Бытн .
н 6лнко множахоү с € Үюдєса , па Y € жє въ вѣроу
православїa вьсн бүткрыждахоү с€ , нь Н БОЛАЛ
моүхєнїa н подвнұн свєтаго приємахоу , колѣно
кланинїa н столнїл ноштва , вьдрьжанЇє непре
мѣнно, єгда во н на трап €zѣ с Братомь самодрьж
уємь сѣдѣлшє, тьYїю враұь адоүштaгo пoкazАА
шє, кЬЦАрьжлнїєм т€ oүхы штрає спасєнїє скоє
открада шє, ако неїa pazoүмѣюшто полувръz €
нїю єго днантн се н многа ти просльҳнтн . то у
60 мко нZь юности ко аггєль ҮHстнтою , н свето
стню Ако апостоль жє н ҮЮдотворць, много оть
Вьсѣхь ЛЮБHмь ндароноснмь ньждєлѣнь Бѣ вн
дѣтн сє. Ашт € 60 н поглaгoлaтн кто сь немь спо
довлює с € , нє xoүдoү фть С €го доушн корнсть
прноврѣташє , Бѣює Бо слово Єго мко решен В6
сєгда доүхомь свєтым , солїю растворенно , мно
гыє тє ради добродѣтєлн Б €СҮНcльноүю н Б €ұмѣр -
норю пOYьсть Оть самодрьжија врата , оть Благо- ,
родных жє нoть вьсѣхь проYїнхь прїнмає, нь
оть нс прька Онь шко мрьzocтн хвалы н Славы
н пOYьстн ҮловѣҮьскыє нZ6ѣгає , ТЄШКО С € 6ѣ сї
Вьмѣнає , Бѣлатн номышлаш € . ГЛАГОЛА Іш € БО : Да
како сїa мaлa н крѣмєнная поYьсть великоүю оноү
н вѣYHoүюштоү цасторант мн , нан Благаа твои вь
животѣ твоємь , Авраамь , пахє тє Богь авраамовь ,
8*
116

вьсгрнєль €сн, р€Ү€т мн . воспомнна Шє тє нарь

В0 € нж € свєтѣн горѣ своє распєтоє житЇє,
Вь

раБьскоє сиѣрєнїємь сложєнієм , сложєнїє, юношь

ское страданїє , косо хождєніє , калныє власѣннє
poүвы, нєoүмывєнїe, столна орноштила , пошт € .
нЇє NE лювoдpoүжїємь прѣсѣкаємо , молнтвот
Үнстoү, нє каломь Богатства сьмоуштаємо , мнра
Нұьцьствіє оүмомь н к Богоү вышьствіє , сн вь
Ca помышлт€, нoть Вьсѣхь око нумѣннва с 6
Б€ Bндє, скрывѣш € , тоққа шє , оваа на ноРЫҚША
С € Б є нарнцашє , нако по Соломоноү трьвь во
ст € мь срьдьує уювьстьвно , снує сємо za @ yѣхь
скрывню кръвь нспыва шє нмоҳькЬ Вьспомннан
€ мь нҳѣда шє. не трьоє жє оснxь любовню пон
сно срьдьує оүмұВлатн сн , къса по ҮHно вы мо
настырн доврѣ оуправнқь , нправно урьковного
oұстава н интїa HноYьского оүҙаконнвь , н тако
дрыжатн прѣда Вь, нгоүмєн тє доүшамн нь €го
жє вѣдѣАЄ ПєШтн cє вьҳможна Bь мѣсто с € Б€

Братїн постакнвь , урьковь же н Үьстнын нмуро

тоYHвын гроБь свєтаго сн отыця прѣпадобнаго Cї.
м €она 1) ѣловавь , многын Тє сльимн сєго ПДҮ6
одждевь , н светы Мь его муром . помахав с€, Вь
сѣмь тє Благословєнїє нинрь давь нZыдє. прнціюдь же
кь самодрьжьцоў братоў, oтьходноє цѣлованіє дати
€ моү хотє , ть тє доүш € Hсхождєнїє тьхождєнїє
ero NEOUTER AUTE , MNOGO Тє плакавь н сь всѣмн

Благороднымн молнвь оүдры жатн хот€ , нннки 0

Тє вьҳмогы ұѣло фскрывает сє. Свєты ж€ Bь по
слѣднєн горестн видѣ дорщє нxь, словом, надежде
Срьдыца нxь дұтѣшнвь глагода; аштє Благын Богь нZ
 117

конть, пакы кь камь выZвратний с € нилми. Н тако оть

роекь іхь нcпoұштаєт с€. самодръжць тє Стефань
€же вы потрѣвоү смоү ғ светѣн горѣ монастыр € мь
н «Тьходно инкоршунмь н вьсѣмь трѣворюштім .
на рахдаанЇє много множьство Zлата Давь, сам €
до прѣдѣль грҺҮБскы€ ұємнє нсь благороднымн про
воднкь его, н тaкo дoүхөмь свєтынмь воҳнмь прїн
де вы свєтоқю горо . пришьсткіє жє єго вьсн ұна
юінтен єro oүвѣдѣкіnе, свѣтло кєсєлою досією во
га Багодареінтє , на Bндѣнїє єго прихождахоў , Вь
си во люклхоү “ н , нкрантаго радн смърєнї, твже
по пръвoмor Wвы YaЮ Вьсѣмъ высь Быка шє .
ПрѣБывают tє кримє доволно кь прккон няє нь
Карен мльYAXнон кєлїн, приждные юностіїыє трок
ды поштенієм , понявляюштоү , любыZы жє сте
фань самодрыжыць люєннє врата нoүүнтела н
покорна кв когот молитва мн ськонна радължнЇє
доүшє сн кьмѣнтіє . Тако во вѣ в €z мѣрн люковь
кю , ако в двою тєлєєн єдиноү дoүuoү носетє .
многа штi tє ппшє поснАЛАШє кь нємо глаголє :
өүпоканЇємь тьходе нась кв намь кЬZвратнин сє
oүтѣшн нась , н многокрѣмєннымъ късHENİємь Бо
лѣұнню н скръвню иє ОБЛАгаєШн . Нє прѣZрн Хю
Б€ штагө тє, пришьствЇємь твонмь выZKєсєн док
жоү мою . Сь тє хрiстолюБьць аггєльскіхь сьрод
никь , кожїнх жє оргоднїкь, прѣподобнїяхь отырь
нсьПостник 6 не хотѣ фтьлoүYнтн с € , Nє ндѣ
ше , онує вь снцевыхь coүднвь Брата нєлє во
га өП € YАЛНтн , по снх же кожїнмн нєHZслѣднини
штедратамнн нєНұрәҮєнныхь его coүдЬБь глЬБHною ,
нмнє наш€, дкөже мы не вѣмн , спасенЇє сьдѣва
118

€ть , мүpo oүв светов, єжє ОБЫҮно о 007ѣ Бѣшє

остнєніємь свєтаго доха ть СВЄТЫХь мортєН

прѣподобного Сїмєона нcкыпѣкатн , €жє нсходнен

пръста ноставн се , діт € по грѣхамь нашHмь ,
NE RÓMH , AWTE Ан Н CHмь хот € Свєтынхь свонхи
Богь oүднентн оугоднїнкь , н Вьсѣмь конкоу 60
мнмь любовь нмѣє швѣ да сътворять , колнко же
н оны дѣлы докрїнмн дръхновеніє кь нємо при
стежашє . Пснє многыхь нє ортант с€ , н нѣкахь
рьвєнїємь Үюдесь ашт€ н малы кь добродѣтелн
Hхь подвигнєть , отво Аште снцє , аште Є она

ко , овиҮ6 oүдрыжа се ннє нZыдє. Bь скръбн жє

самодрьжјо Стефаноү н ҳѣло мноzѣ , кожїн гнѣвь
Непшітєвашє , oтькраштєнїє оть унхь Свєтаго сн

отьya Cїмєна глаголашє , на каzанЇє сь невесь

нѣкое фэндашє, помышлашє грѣхь свон , ннспы
товашє ськѣсть . ocoүждаше с € , то жаш€ , прѣнє
магашє, молбимн жє нмолнтвами кь Богоү н кь
свєтомоү сн фтьох висхождаше , мелостню ОүБогы
мн н Вьсѣмн Благымн Ну лиха подвнZає се , Ү4
ємын oть Бога гнѣвь oүставнти , нZвѣштєнїє тє
глаголашЄ , Ашт € Благоволн Богь вь Благыль ero ,
артє муро нcтєҮ €ть . н по нєє свєтоє мүро вь
сѣмн нcтoкы атворн с €, ннє Hсхождаше , нє окрѣ
таш€ срьдьyoү oүтѣшєнїa . посилаєть кь свєтомот
вь свєтою горое выцвѣштає € мор вьса Бывшая . Кн
ноү жє окрѣть , ако да сєє ради Внны прньдь ,
oүтѣшнты Вндѣніїємь єго много п€Yaлнoүю доүшоу
свою , одаєТ є € моү Б€СҮНcльно злато в рада
Анїє ндѣжє ұнаєть , вы корпѣ тє молє прїнін ємoү
н молитва мн єго муроҷ нZлнтіємь овръстн с€, Брат
 119

нєє мєн мностные н жалостные глаголы Кь

нжMoү пHшєть глаголє : твоємоү @ть на сь прѣпо.

довію , господи, ошьльшое, н свєтын отыць нашы
Сімсонь, ако внднмь , доүхомъ отъвратн Анує своє
@ть нась, муро во светоє, нжє осѣнкнїємь свєта
го доеха oть свєтынхь єго моштен обычно вы oү .
тѣшєнїє намь нуѣлвоү нZAHва ш €, нcтнaтнoy
ставн с € , ннна многаа Үюдєса мже дохомь све
тымь прнZHранЇємь ако пръвѣє вѣ нась NOIN NE

Быш € . много жє мко пакы сHмн oүштєдритн нись

молихом се, нєєтьством . ОтьYЬСкою милосрьд
ноүю бүтровот оть нaсь нєєстьствомь ако желѣ-
ҳомь нємносрьдЇємь zаклюҮН , ннє послота нась ,
да нан грѣхь радн нашHхь , 44 нє неоугодно 60
го пожнхонь, нлн 70 м € нє coүштoү тєБѣ се на
мн шко оть грѣхь оYHштатн ны , сїa нaмь при
дoүYHше с€ . Сего радн молю нини се дѣю , oү
врахюн мн Болѣұнь, oүштедры сльє моє, аште н
многых мн радн грѣхь Брать твон очдостонин с € не
смѣю , помнлоун Сєвє н Нась вь єднно рождєна н
сьоутробна матєрїю. прїндн кь намь , БоговьZлю
Бленнє , нпрѣподобномоү сH oтьЧҮ пах€ җє вь
сѣхь оть нєго рожденныхь , нєглы владыка господь
нашь Інсох Христось мнлостнвно кь намь твонмь
пришьствЇємь просвѣтить Анує своє, нпрѣподов:
номоү отырoү нашємо сімєoнoү дoұхомь свєтымы
Оть свЄТухь €го мотєН муро свето € нстиҮATH

Твонин повелить молитва мн , нико своє равы по

прькомоқ оқыYAю нaсь oүтѣ шєны сытворнть. Свє .
тын жє, ако прьвѣє рекохомь, сладости поүстын
наго постнаго нальYAАнвайго жетіл не могь Оть
120

тръгнокти сЄ , множає на Y € € акы ҰловѣҮьскає Бt

гає, коголіовієць н Брата € воего выұнєнкндѣ , н
$ , плиҰюштомонтн нє оүмнин сє . ҲАПнса € т жє
своєю роскою мко кь жно не по сьмрьтн нє
oүмьромоу кЬ СВєтомоr cн отьох мольвно€ по
с даннє глагөл : Шко Богоми невелѣнь, н намн при
подобнє фтьY € oүмөлєнь, прѣZрн Артє н коє кь
Богоү сыгрѣшєніє нь тєБt oслoүшаніє хєдь ско
нхь , и докхом , свєтымь твою св €торю рякох
oct (н ) иємoү муро тоY€ ІВтот икон прѣжде нына сь
творнішн, нсHмь окмастнвь вьҳвєсєлнин ҮЄда н
людн своє , да нє скрывню оұныкають, наште не.
THнно , акожє єгда вы плътн сонитор о Боzѣ по
слоҳшатн мєнє, ако жє на46, ОКѣштал с€ € сн , Є.
гда жє нь Бого фтьход€штоү тн нє оставнтн мє
монтванн рекль сен , нына , господи мон , да pazov
мѣю твою фтьҰьскоею любовь , да акожє прывѣє
плътню н нына пахє доұхомь послоҳшаєшн ME,
нико к тєвѣ с . Богом . Үєдо твоє отокахь , да
нє посрамлю с€ , да зншioү се надежде . мөл
cє @ нись кь го сподоу в євєтых сн. отьYє М0

Антвахь. н кЬ Братоү Стефанок особь октѣшноє

Братьєвы написавь , єднного же фть orҮємнєь ско
нхь, Үьстна жє нарѣподобна старија Hлярію мо
наха, сань євєртєн єТВх нмота , снт вь, Срьбьекою
Ц€млю Оть свєты€ горы донести посилаєть, посла
ніє жє няє кь прѣподобномоҳ Cїмє оно никомо
жє вьдатн НАН проYьсти ҳавовѣдивь , вьса же кы
Богоү молба ин ньь прѣподобноморськрышнтн ұ4
повѣдаВь, нарєє є €моү н дынь, вѣ нжє свєтою
дұтoүргію өтьслоұжнкішок , н надь грокомь прѣ
 121

ж€
подови го посланіє проYьстн. посланнын же лв .

ва Hларїонь ієромонахь срывыскы€ 4ємнє дошъдь,

н премьдь кЬ БлагоYьстнкомо Стефанот , неже
кынкиот пHсанї € oть CRETaro Кьдаєть , скаҲ4
ET 26 се н посланЇє кь прѣпoдoвнoмor Cїмєo
но носешть, нь юнкомотже выдатн повелѣнь сє
глаголл шє, прочитаєт жє писаніє € жє кь секѣ Стє -
фань , €zєрокодив сльҲл ин он
сльҲАмн ОҮН єгө
€ге непльнихо
с €, днент є с€ нємносрьдїю няє Бога рад Бра
та, ико тонкомь ПлиҮємь н молєнїємь нь нємот
прїнин oүвѣднтн нє вьҳможе, овҮ € н посланЇє н по
сланилго нь ниє пославного радостно пріємь, н кєсє
лою доүшею ако кь пророкоү көжїю выZвеселни се .
Старць же по 24повѣдн кь грoвoү прѣподобного
донтн тыштнт с € , н вьел өть свєтаго повєлѣнна
€моү молба ин ськрышнтн. хрнстолюєнкы жє Стє
фань нє отопорштаєTь сего глаголє : наzь сто
Бою ндог . корпно Тє Устнагө Свєтаго мона •

стыра , кь нємжє гроБь прѣподобного , дошьльше,

Стефань сь нгоүмєнөмь нсь всѣмн ннокы кыс
HOWTNO вь Прьквн стоти открыждаєТ се , диант
жє се старць постыненкЬ Вьсєнонітнoмoү н нє
дрѣманному столнioү , слеZAм жє нөүмнлєнїю
самодрьжја мнранина , срамлаєТ се отво сьвѣстню
носоуждаєТ Сє , окаинні жє н погыБІНА Сєвє вь
мѣнаєть, Ако не то Анке Azь , реY€ , Bь нoүстынн
поштеніємь , єлико сь нь мнроү вонньствоє прі
TEMA oүмнлєніє . се БО и прость властелннь н
EXE Kb мнро тьYHю Стефань похмава є се ,
множає ІІДҮє Бь Бого НАН ҮЛовѣкомь Bь всякыль
Благојнохвалєнь өврѣташ € се, вь вонньстви нско
122

сънь н можьствомь oүдивлжнь , €гда жє во н на

трапеZв прѣдьсѣдѣшє , түмьпанн н гoүсльмн Ако
ОБЫ YAH самодрьжуємь Благородныхь кєсєлт шє, єгда
жЄ АН пика NA монтвѣ НАН . вь чрькин ємо
прѣдьстатн , многымы оцинлєнїємь н громогла
сным плаҮємь цємлю окраплашє, правдою жє н
нстнною свѣтло оүкрашєнь , любовню жє нішті
Hхь Боголювьць н ұѣло нештынь , Бѣшє ж€ н
много пнсанЇємь
Пнтатель , н сHмь доволнѣ paZ
oүмънь нxoүдогь скаҲатель. нь єє номи Сте .
фанот вѣнцє похвалимн сыллѣтатн нє лѣть єсть,
вь прѣдна слово да пронсходнть . Вьсєношітно
моg oүко стонїю нмолвамь ськрышенномь Бык
ішнмь , посланнын өть свєТЫє горы свєтаго oүY6
ннқ , Үьстнун
Үьстнын н прѣподобнын старць авва Hла
ріонь ієромонахь свєтою н кожьствноүю летоүр
гЇю отьслоужнкь , н таковь
тако ВсЄН СвєтєНьства
одеждн Оть свєтаа свєТЫxь Бадно вонмин аро
мато н свєтаго посланїe Rь роўкоў дрьжє нсхо
Днть , н пришьдь кЬ ҮЬcтнoмoү грoвoү свєтаго н
прѣподобного отца Cїмєона , подовна жє поYь .

сти его пѣна съглаголакша, самодрьжцох сыноү

oү грока ОтьYA прѣдѣсто€ шта нельҲамь мѣрн нє
нмоүшта, нгоүмєн тє сь нмокы нБлагороднынмь
н проYїнсь многымы вьсѣм же "кндѣтн н слыша .
тн тыштєшітнмь сє , хто съглаголеть посланЇє, хто
ж€ MBнт се, н Үто Боүдєть, Үнстител жє покаднь
гроБь прѣподобного Сімещна , н с многомь oүмн
лєніємь мко кь живоу к нємо прѣклон се,
свєтаго мольвноє посланЇє вьсѣмъ въ ослышанЇє
свѣтло проYнтаєть, навЇє сь сконтанїємь посла
 123

на пръвєАнкын ть гроБь прѣподовнаго ако

морємь доұха свєтаго Благодѣтїю наводняв сє, мү .
рокрѣніємь принZлнває се, вьсѣмн прывннин нcтo
ҮННІјн нсхождашє, ако н нє оспѣтн в . Үьстные
съcoүды снє сьБHратн , нь нянує урьквн напонтн
ноБлагооүхатн , нє тьYHю є @ть гроба нь нQть
свєтынхь ньоврижєнєН прѣподобнаго , ндєжє Бѣхох
напісанна , мүро моштємь подобно н пAYє єсть
ства нcтєШтн сътворн господь , свєтынхь сконхь
колинмн ұнамєнїн н Үюдесн ако въұлюєлєнные
сєвѣ oүдивлює. cїa mє вьсн индѣвшє н слышавшє,
ноужасомь нрадостню @ дръжнинсь сльҲамн ұВА -
xoү: господн помнioүн. вьсн жє @ть самодрьжца н до
послѣднаго рєхєннынмь Hларіономь Үнстителемь
свєтынмь муром . помпzoүємы Бывахоу , нвь д
мы своє ако освєТЫTH CHхь донести вьZымдаxoү•
но сих жє вьсѣмь нь oүслышанЇє Стефань само
дръжиць вьспрнємь СЛОВО глаголєть : дHBнтн С€

Есть шко вь нcтнноү дниномот Боговь свєтынхь

своїхь, н того сь страхомь пpHсно славнтн н хвалн
тн достонно , нь н Свєтынмь €го Үюднен с€ , нсHхь
oүвлажнен польұно , ако толко кь нємоү дѣлы
ндоБродітєлн , любовню жє н вѣрою нєcoүмєнно
притежашє дръұновєнїє. где во ҮЛовѣYa €стьства
oұставь оставн сә ҡнкынмь ки мрыткынмь Пнсатн,
Hлн Үто кь мнмь глаголитн , нян мртвы нмь живынхь
лослоҳшатн , н пок лѣніє нxь ськрышатн ? нь сн
вьса господа моєго Інсоү Хрнста слово се съд %
каєть : вѣроуєН Bь мє , дѣла , вже 47% творюү , н
ть створять , н БОЛША CHхь сътворить . дѣBн
внує вьстанн , Лаzаpoү грєдн вънь , pєхє господь,
124

нслоко съвръщаше. такожує н м 0z oть све

тынхь по глаголот €го много пAYє єстьства оста
ва YAOB % ҮЛ 0 нмєнн єго съдѣл ш € . снує жє но
свєтынхь снxь дънь сь Wть господа Бысть дивное
се в 0YHю на інєю , опрѣподобнѣмъ отън на
племь tiмеонѣ но господннѣ вратѣ моємь Саки,
глаголю. вѣсте 60 КОАНКО монхом є нПАЛКА .
н , єє
х6мь , нєхє мүронұАнтнємь oүштедентн cє нє
нөслоўнанн БЫx6мь . Нын € словөмь ТЪҮню

едного кь дрогомоү окоzѣ пoслoүшіннє выше

жетьства pazoүмѣст€. ОБонх жє пAYє Бога послor
WAJOWTA волю нxь сьврѣнгаюшта видѣсте. се
жє вьеє наєго радн спасєнїл Богь твор€ нөұна
каєТ С€ , да радоүмиємь ко воліє любить Богь
єдиного праведника нпослоушаєть єго пAY€ мно
гыхь мнра грѣшникь, ндa пoұнаємь Ако NE 60 .

гооугодно € сть Жнтіє најє , и своє окланство

@coүднмь, ако н по цємин ходнин нѣемы достон

ны . колико Бо өть подово врѣднихь намь Үловѣкь ,
оть свєтынхы , глаголю , грѣхы нашHмь өтьсгөнмь,
о семь ненхь Ако н достонно оүклажнмь , иште
ж € н по снлѣ дѣломь подражанмь , БожЇємоү же
прясно єтє однась промышлєнїю, дльгөтръпвиїю
жє мності дивни се по Апостолот глаголю
н

тор : @ ГЛЫБHна БОГАТСТВА н прѣмоудрости и

раҳ0мл Божїл , мко нє нұьнcканы сөүдн €го нює
нұслѣдованїн поүтіє єго, кто во раұoүмѣ oүмь го
сподь нь, НА кто сьвѣтники ємoү Бысть , нинжє вьса
на шє спасенї € oүстрааєть, ако не того н тѣмь нoү
тoгo вcaҮь каа, томоү € лава въ вѣкы вѣкомь , амннь .
 125

Днвын жє а снxь Стефань , н нє тонко АБ

грѣннцєю €лнко словєсємь pazoүмномь скаzаніємь
ᏫᎢᏏ Вьсѣхь похва А € Nь н ҮьстьЬ БЫBь , н тако

Благодарившє Бога , н трап €ҳамь приҮ €стнаше се,

много ж€ , тогда нонштїнхь хрестолюбнвь нин
СТНВЬ Богатно оүштедрявы , нБлагороднынхь в €
сєлою доүшею одаровавь , по сHх жє кЬждо Вь
свои сн тьхождахоу , СЛАВєртє Бога н днешт €
с € € € оть СВЄТЫНХ , Үюдсь Бывшихь , прншыдан

ж€ свєтаго оцҮєннкЬ Үьстнын старць Аква Hла

ріонь ієромонахь пакы Кь свєтoмoy Bь свєToүю
горо понтн тыштНТ С €. БлагоYьстнын жє Сте.
фань мє смѣє єго дрыжатн , отпoұштаєть н , ноока
NHE се €моу глаголєть : колнцѣмь Благодѣтємь ,
фтьY€ , повнина м€ Hмашн , ако о господн Брата
моєго кь намь длыгo тpoүдни се н муромь свєта
го мн Qтьца ОБогаTHв мє . Поҫнлд€т же сь нннь
сн Братоц .
свєтомоү сн
Zлата много вы потрѣБоу свєтомоү
вьдаєТ те емок н стъклѣннцоү ново нZлїльного мү
Ра глаголє : твонун монтва мн свєтымн оть ото
ца нашего NAYE 15 € оть Бога дарованно € намь
Ако твои фть на сь прїнин сїa , нмолн с€ @ нась
Кь Посланны жє свєтые горы дошъдь”
господоц .
шє , в вьса Ажє @ Yюдєсєхь БывшHхь свєтомоу
скаҲавшє , нxTє н самь нє нє вѣдѣйшє , свєтын жє
многымн сль , мн БлагодарнRь Бога не прѣұрѣВіша
молєнїa €го , н свєтынмь муромь прѣподобнаго
сн отыца помлZAB се , и многомь Пла Yємь € жє н
по сьмрьтн кь нємоү любовь єго н о водѣ пQ :
слоўшанїє похвалишє .
126

По сих Є 0 потрѣБахь монастырскыхь HZ

ВОЛИ cє ск€томоү , ХҮє тє Богоү нҳволн се о
нжмь , н таковою внною вѣдоүнтон , царстворю
штаго Константина града донтн , тогда же чар-
ство уюштоү нь нємь өводороў Ласкароф . ть же
Ако сь к€лнкынмь надѣлнїємь свєтаго приємь , слы
ШИЛ БО Бѣ о нємь , Үїн сынь єсть , но добродѣ"
тєлномь его нжє кь поүстынн тнтін , ово ж€ 34
NIE н
Свать ємoү словѣшє с € , дьтн 60 царя
1

өєюдора Ласкара вьдана Бысть нєвѣста Радосла

вoү, сынок стефановоү, анєлсєю жє свєтаго Савы .
сего радн соргоцвою Үьстню многоловьҳно прН
€ть его царь , Бѣ Бо нєллє видѣтн €го . много .

врѣмєнно жЄ oүүрѣждаємь н ЛЮБHмь царемь , н

потрѣын монастырскыє съврьшHвь , высхотѣ понен
оть цара . Богопосланнн жє сьвѣть во срьдьјн прН
ємь, кь с €Бѣ нcoүштінмь сь ннмь глагола : нына
врѣмє, Бого помагаюштоү мн, єтє @ ұємлн фть
ҮЬСТВА моєго желаніє срьдьца моєго ськрышнтн .
Боудет он сн 10 семь сHково врѣмє , нан пакы сѣмо
прїнтн , кто кѣсть , аштє живы коүдєнь. На Бога
ж€ oүпованїє положь , н пристороль кь japoү ,
глаголєть : мко вьсѣмь н намь Богь спасєнїю хо
тє, oть цємлю людїн на инхь ұловѣрїл єрєсь оть
туємь монмь н намнотыгнана Бысть , н правосла
вїa вѣра Rьұрастаєть н множнт с€, єдннѣм жє нє
достатьYЬcтвoүємь , ниже своєго зрхієпнскопа не
нмамы , вы ұємлн на шєн єжє освєtштатн ноцҮНТН
о господн. с€го радн пахє молнмь БлагооұтровҮє
ва шєє кротостн , €жє оснxь полоүхнен прошєнїє,
шко да свєтомоқ отырох вьсєлєнскoмoү патріар
 127

хоү царство тн пов €Анть , єднного фть Братїн

монхь освєтнтн ұємлн нашєн архієІнскопа , Вь

освештенїє наш € нпохвалоу ваннєго БлагоYьстїл .

Царь отывѣштаєть : сь радостню нвеселою доү
шєю твоє прошєнє нсольннтн хоштоү , ниндѣтн
хоштоү єгожє (глаголєшн) врата , наште Благо
волнть Богь Bь доушн моєн онємь , дѣло во та
кoвoмoү достонть Бытн . Свєтын жє глаголєть: вьсн
да прїндоұть , но мкмьжє Благоволить Богь вь
доушн твоєН , аггєль ткон скажет тн . ПрнZван
ном же Бывшнмь Братїамь прѣПОДОБНаго , царь глаго
Aєть : Отьун монн Братї твоn Yьстнын всн н свєтын
coұть, нь толикон сана высотн (н) апостольскаго
сѣданшта нє кь нник укло отвѣраю се , тєБѣ тє
пAYє самомоү с . Богомь Благоволить доуша мом ,
нє покорн 60 с € многынмь оть насы нж € Оть
юности твоє житіє . Свєтын жє отьонијаєт се гла
гол € : Ако мн мұь до того стєпєнє въұрастохь , нн
житЇємь вы неїн на нь oүдостонх сє. Царь па
тріархоү прошєнїє свєтаго выZвѣштаєть, ннє нно
го рєКь кь таковомоү саноү кыZытн oүдостонть , тъкмо
того самого просештаго. патріарых жє освєтѣмь
Царево волю слышавь , уѣло выZрадова с€, Бѣ Бо
нать много люєє єго , тыштанієм тє цара дошюдь ,
С € гож€ сьпосовынка приємь царь , кь светомoү
ГЛАГОЛАста : не отърнцан се апостольскаго намн
нZвранїa , єтє шко оть Бога во срьдьјн на Uємь
доухомь Свєтынмь нZвѣштєнно 0 тебѣ Hмамн .

прїнин жє н на Iь сьвѣть шко Благоподобнь. ны

на вь нaҮ€лѣ добрѣ овоҳӣ помагаюштаго тако
вынмь саномь людіє твон - трѣsoүють , тєвѣ же
821

ными слово oүхєнїa cь властню сьпреженно, вьса

oүдовна Богоу помагак штоү тн Боудоуть. н пAY€
€Tє єдиного сЄБЄ спасти мльYAHїємь Bь поүсты
аштє многыхь нь мнроү өть ZA Блоүждєнїa
словом , кь Богоү ократнтіі , Болією любовню с€ вѣ
присконтн тє. слышны Бо н глаголюшта : няє ть
недостоннаго Вь достонноє нZводє , ако oүсті мом
вoүдоұть . Свєтын жє нє нь власти много глаголаніє,
NOKOH ME H ославно тнтіє н недостатьYьство єтє
кь Богоү молнткамн отпраұннен се вспомннає ,
шко рова н сѣтєн сєє оцвѣгашє , поҰстынно € . Жє
поштєнїємь страдалноє н мльYamїємь аггєльское
интЇє пахє уѣлокаш € , н по нємь любовню доу
шоу сн раҳдѣлаш€. пакы уаpoү н патріархоү шко
нєoүспѣшьствомь отырнцаєт с€, стоужни сн царь
глагола : кто не нмын хто н люкопрѣніємь про
сить , подоваає тєБѣ многынхь Благоугодно
сьвѣтоу повноцтн с € , а не тако свонмь нєПо

корствомь нь прѣкы стоятн ноцткрыждатн с € , н

по нєє в своєН волн Бытн , нште осв€ штаю пота
го те , му о томь нєприумн єсмы . нтАко Вь
танннoүю клѣть царь выходнть. ?то же отво смѣ.
рeннoмoүдраа и праведна она доуша , няє хвалы
н поYЬСтн ако хорлы кєс: Үьстїa ненавидє, хто хо
тва е сътворнтн , від € цара нє повнноүюшта
прошєнїю , аштє нє прькѣє онь пара воля поко
pнт се ? поноүждєн жє много патріархомь н вь
сѣмн высокымн царн моҳиїв, творить цара пове
дѣніє глагол® : по того нувоєнню Богь BAWE

светоє повелѣніє намн грѣшннин да съврьинть.

Благообрадован жє царь @ cнхь Бываєть , н нь са
 129

аж€ по zaкoнoү слоүнтєлємь н урьквн oть цар

скыє полаты оцготовнін повєлѣваєть, приннкоү
ME Божьствнoмoү БлагонароYHToү пришьдь шоу,
роскою прѣҮЬcтнaгo н вьсєсвєШтєнного вьсєлєнь
скаго патрїарха архієпнскопа Коньстантнни града
нового Рїма Гжрмлна свєтын архієпископь вьсєє
cpЬБьскыє ұємлє освєШтает се, yapoү жє сь всѣ
мн конскаин ннньшHмн прѣдѣстоештоү , ндо
стоннь глаголюштоү , Бого жє пAYє достоннство
єго внишо . нѣкто Бо оть достонныхь видѣвь
послѣдн скаұл патріархоү шко на поставленіє єго
свѣть нєвєсын Нұлїa cє на нь, ноБлнста н, нако
огньна вьс €го н свѣтовидна съдѣла . н Божьствѣн
ж€ слоҳТБѣ съврьшєнѣ Бывшн , арь н вьсн

царсуїн моүтіє рочкою NOBO CREWTENNARO

архієпнскопа БЛАГОСЛОВНТН с€ сьонштот с€.

БлагоYьстнeын тє царь инштїнхь Zлатомь о по

ставлєнїн єго доволнѣ oүштєдревь, патріарха же
нантрополнта , єпископа жє нсь всѣмн свештен
нымн н Благороднынхь многіхь Bь арьскорю по
латоу сьовѣдннкы себѣ подьемлєть , првосвештен
мын жє вьсєлєньскын патрїархь архієпископа срьБь
скаго сьпрѣстолника нcьтрапецннка СєБѣ прнє
млєть , нєвьмѣстнмою жє радостню о семь чароў
Вєсєлєштоү с€, н трьжьство оүтѣшєнїa Bєлнко вь
сѣмъ сътвараюшто , патрїарха отво н интропо
Антн , € Пнско пH Tє н ВьсЄ свештєN Hнкы кєнкымн
дарованмн когождo пo Yєстн oүтѣнвь , ако вь
сѣмь нжє о свєтѣмъ царєвѣ ұѣлнон любви днентн сє.
Хотештоү жє свєтомот няє өть Бога нарє
Үєннын ємо ждрѣБH Bь цємлю отьYьства своего
130

понтн , Божїн сьвѣть н pazoүм . в срьдьун сн

пріємь , нр.zcoүднєь трoүднаа длыгaгo пoүтн хо
жденѓа н многого ұлата дароканнємь нұдааїa ,
егдажє вь царстворюютн Константиновь градь прин
ходити н тамо архієпископот освештан се , кь
cємоқ жє н раҳмноїa сaмoдръжцемь вьетоYHмь сь
zападннин нно срѣдѣ нxь нєстроєнЇємь Бөүдоу
шт€€ Бѣды , н выдовство чрькин недовольством
€€ вь царстворюютн градь приходити на оске
тєніє , нан пакы по нѣкоєн мєнавистн цирох н
патріархот дрыжатн урьковь , cїa вьса скрывал
pagcoүднь , ното всѣхь снxь свободное ново
2ѣ самовластно нНҮто жє обмдаємо вьсто Үною
ұлпадноүю на IBoү урьковь отстрoнтн хоте, в по
мошть же молитКлин прѣподобнаго си отвца €ї.
MEONA н Бога о семь порнZвавь , прнстоутваєть кЬ
mpoү РАагод€ : Аште вогонь oүвѣдниь, сьвpъен
ноқю нинлостивною любовь Благонҳволявь намы
сътворнтн ломыслиль € сн , повелѣнЇємь твоєго цар
ство оть Блаженнаго н вьсєсвєтаго отцца высє.
лємского патріарха Благословєніє н повєлѣніє оу
сты н роукою нонсанЇємь дa пpїнмоу , ако по
сHхь не приходнтн сѣмо вы Константннь градь на
освештеміє нашємоҳ архієпнcкoпoү, нь тамо ево
нмн єпископн осв€штатн се. Царь сыа слышавь,
ако прѣмънн Анує своє высокаго ради прош€
Нїх, ннює патріархоү өтьноўдь н вьсть Бл
Ророднынмь өтгодно помыслн сє. хотѣхоү Бо
освештенство и властңю урьковною ако покорн
ВЫ сєвт сHхь , послoүшAHвы жє н дарносHвы
нмѣтн. многує хє рідн люкає, 6 є к свєтолок
 131

царь нићає , срамлише се его , €жє нєoүлoүY € .

міємь прошєнїa скрывна Єго отьпостнтн , ова Y €
аштє н по ноуждн нєгодоүютнxь ортолнвь, про
шєнїє свєтомоў сьврьшаєть . Свєтын тє патрі
арьхь oүмолжніємь цара напнcoүєть Благословєніє,
тко к томор нє приходнин @ть сръБьсьЫє Zємнє
Вьнєгда свєтнтн СЕБѣ архієпископа нь Констан
тннь градь , нь томоү самомоү архієпнcкoпoү сь
сьворомь свонхь єпископь нон пакы самѣмь єпн
скопомь ськравшни сєн освєнтатн сєвѣархієпнско
пл. роукою жє ноұсты патріарьхь сь всѣмн архієпн
скопы, антрополнтн тєї єпископы свєтаго Благосло
Внше, нпо мкмь Боудоуштвхь Благословнює, нпове
Аѣнїa Благословена кЬждo poүкою своєю подьансавшє
Вьдають свєтомоу, многодьєвно жє свєтаго Вь домь
ҷрькке воєвлє патріарьхь , нико нокоскєртєнна
вьсѣмь правиламь урьковными вьпрашаюштa нaoү
Ya €. Жьҭлом же светительства и вьсѣмн свонин
ҮЬСтнымн н свєтымн свештенства одєждамн ода
ровавь его , написаєт жє ємо повєлѣнїє дроугоє
глаголє : Германь Вьсєлєнскы патріарьхь архіє
пнсколь Константина града нового Рїми но

нмєнн господа нашего Інсоү Христа Савое осв€

тяхь архієпископа вьсєн срьБьскон zємлн , н вь
дахь ємо о К02ѣ Власть П0 BCEH ОБМастн чрь
ковнон єпнсколн н поповн ндіакани осветитн ,
рѣшнтн жє н кєzтн внуы ҮловѣҮьскынхь сыгрѣ
нієнїн , н вьс€ oүүнтн н кръстнтн нь ниє отыца н
сына н свєтаго доха . нико н мєнє вьсн нтого
да послoүшаєте , ние о Хрнстѣ православны хон
стане . н тако свєтаго цѣловань патріарха , coү
9*
132

готво н многоYьстно Божьствнымн поYьстин ода

ровань Оть нєго , н тако всходнть. пришьдь тє
кв БлагоYьстнвoмoү царот , отьходноє цѣлова нїe
дан ємoү хотє, царь жє любовню прнемає єго , н
оть нєго просить Благословеніє глаголє : прош€
нїa вьса твои, тьYє , нспльнихь. молни жє твою
светость мольБанкоү Бытн намы Кь господор Вь
молнтвахь свонxь. Богомь жє провождаємь доврѣ
1

свонх сн дондєшн , скахан жє намь н по сHхь о

своємь Здравн . н тако уѣловавь нара , оть пола
ты нсходнть. подаєТ жє єoү царь ижє на поүтн
потръбна, сь снмн жє нұлато много глаголє: Ако
новопоставлєнь просєШтнмь oү тєвє шко да по
даваєшін, прїнмн сїл, нмолн анась. Снує отво
свєты отыць нашь Божьствные Властн єє оҮҮН"
тн, веzатн тє нраҳдрѣшатн , апостольскаго CANA

сподобласть Сє , не придобнвь прѣстоль Б € zaко

нїємь, нє сыграднвь нєдостоннcтвoмь троудь на по
вєлїнїa, pєкшє на правна, не открадь властн мы
томь, нн равоннНҮьскы , нє подобнѣ сниными сню
Вьсхытнвь , нє гоннвь Yьстн нь Үьстню гонжмь н

Єдва отмолжнь, нє ҮловѣҮьскоү нь кожьствноү @ ть

Бога Благодѣть приємь, тако на съдаинштн светн
тельства не говнтєлскы нь спаснѣ сѣднть, н хва
Анть господа. н CHI oүБ @ тако мж € о свЄТЕМь

вь царсткоюштнмь Константинѣ градѣ Богомь сь

дваше сє .
Постнгшоү жє ємөү Оть точдоү пакы кь св€
тоқю горох, вьсн жє вь нкн тнвoүштен архієпнскопа
того Божьствною кластню oүслышавшє , Qть горь
постынк, Оть пештер жє нраұсѣданїнсь камєннїнхь ,
 133

радость корпно сь пєYAлню носештє , Благословн

тн се оть нєговь корітѣ Же н фтьходноє Оть
нхь о господн цѣлованЇє датн ємoү хотештє, вь
монастырь Xїландарь кь нємо прихождахoү. н
радостню oүка Бога похвалихоү о няє на нємь
оть нєго съдѣланнxь, пЄҮЛаїю є Ако многою

одрьжнын Быклахо , жалєште сн по добрѣмь се

Бѣ окоҳѣ питателн , сьпостницѣ жє н подвижнин
цѣ, нико нZь дѣтска сь нннн вы постынн вь
растьша. ть тє мко не прька о Бов Богатопода
тєль вьсъхь мнлостнвно слов€сн бүтѣшнвь , н по
трѣвнымн oүштедень , помоштинкы тє кь Богот
моднтвалин мохнвь є нмѣтн , когождо нxь Bь свои
отьпоүшта шє. Слышавь прoт жє н вь сн нгоүмєнн
@ть в € Анкхь coүштє жє малыхь монастырь
Ако власть освештенства патріарьхь по ОБЛАСТИ

своєн свєтомоү вьдість , вьсн по редоү нь своє мо

настыре свєтаго прнZывалхоү , сь SHмнжЄ СВЄТЫН
свєтою сложкоү сьврьшає, освешташє нмь попы
н дїаконн н Үьтує, н Бѣхоу вьсн оБьштин вь урь
квн Bь молитвахь , кожє вь дѣлнїнхь апостоль,
скахь скaza€т с€: ломєІШтєн по домохь хлѣБЫ , н
приємлхо пHштор Вь радостн н пространствѣ
срьдыца хваєШтє кога о всѣхь. снує свєтын вь
всѣхь монастырехь свєтынмь чрьквамь поклоннв
се, протоү оүко н нгоүмєном жє н Вьсѣмь соу
штнмь о господн цѣлованіє дань , вь свон ПАКЫ

монастырь Xїландарь приходить , нгоүмєна окко

осоБь пooүYHвь, нє coүштнмь подь ннмь вьса
кон добродѣтєлн собою окрлұь покаzоватн , н Бра
тню пакы € же @ . всемь нгоүмєна страхомь во
134

жінмь послоүшATH , ВЫСЕМ Ж€ мнрь н Благо .

словєнїє но господн цѣлоконіє давь , н тако мо .
мастыра Hсходнть , поємь сь собою нужє ұнаше
подобмн єпископы поставнен , на дЬБры жє по
стынє свєтыє горы н на острЇє поүтн камєнные ,
10 нxж€ 60сь свєтыхъ посѣшташ € , YECTO
ход€
Браштає се кЬZырааш € , помннає пoүстынныхь
онѣхь coүєтнаго кромѣ мнра Блаженноє житнє, н
непрѣстанномь желаніємь нмолнткамн ть ұемль
нынхь oүмомь кь Богоү кұкы шєнїє. pazcoүждаше
жє н прькоє своє тнтЇє н oть снxь прѣподов
ніяхь многоє наoүхєніємь н видѣніємь Жнта нxь к.
Бого пособство , помышAmwє жє шкө н нНҮтоже
моштн oүспѣти по zємлн людїн свонхь , ако прь
вѣє вь нөхь архієпнскопа нє Бывша, нико се оть
нѣкоєго рай Божьствухго фть свєтає горы Hсхо
дє, Hли много Богатьcтвo пoгoүвнь, ПЛАҮє се гла
голошє: околнкыхь Благь azь окаянмын Аншихсе!
о колико когатство , єє єєсаєҮллїємь мнра Богот
монтн с , УНШтетою Славы ҮловѣҮьскыє нұмѣ
нихь! oүвы мнѣ oүвы мнѣ KTO CE MENE NE BBC
плAYєть, гдє падь н Ү € со довыхь ! господи Боже
мон, на нжє оповахь , свєтых сH paZлоухає се н
@ть свєтые горы Hсхождок . Аштє єсть о мнѣ во
Аа твои Благаа , молитва мн прtҮнстые сн матерє
и твоего oүгoдинка Сімеона отьја моєго , не
оставн мєнє вь скръБH @ cємь нєНҳвѣстна орны
ніємь летаПЛАТН cє . н тако орныль высь дынь
дрєхлоує ндваше, ношин жє пеншыдышн , н покон
прїємлюштоү, гора мысльнаа н светла , гора во
жia , гори тоүхна , гора oүсырєна докхонь , гора
 135

нєвєСЯ подобна , гора прѣвышьшїa небесныхь

горь , вьсѣхь аггєльскіхь сHль подобно , вьс€YHстаа

дѣваа н матн 6ога моєго , глаголю , фть нєєж€ 667
сѣмєнє Б €z poүкы Үловѣ Үьскує ть сьоүз. д.
ВЫ Үьскіхь єє ако оть горы Rєнкыє по днeнoмoү
Данїндоү камень Христось өұтрьжє се, н вьса Бѣ.
сомь нcтoүканїа съкрoүшін , сыннымь авлєніємь
@ть oүнынїa дoүшоу єго кұданZAєть , глаголюшти :
мєнє нcпopoүYHнцох кь вьсѣхь цароу , сыноү же
н Бого моємо нмѣє , но снxь скръвнин !
ставь сь тыштаніїємь ндн на дѣло , на €€ 0 ты

нєго нұБрань сн , нНҮ€сожє coүмнє с € , Мко веса

0 нмь поспѣшают тн с € Bь Благоє . Свєтын тє
@ть вндѣнія вь Сєвѣ Бывь, нєНұрєхєннынмь весєлї
ємь бүтѣшєнно срьдьјє своє окрѣть , многымн
сльҳаин Благодарнвь Бога , прѣҮнсто€ ж€ oүпова
нїє кь нємоү нмѣє, Bь поеть свон ндѣаше радоує
сє. пришьдь тє вь Великын градь Солоунь, н св6
томоү вєлнкoмoүхєннкоү н страстотрьпцох Днин
трїю поклонни с € , интрополнтоү ж€ града ого
сподн цѣлованЇє давь , кь фнлокаин монастырн
ОБНТАЄТ . ннн малы атыложь, нcкoүснѣншHхь тн
вы
котопнсьць прнувавь , нвь скорѣ двѣ Hконѣ
великою высоток сто€ ітніхь Нансатн монть , на
єдннон отво прѣвысокаго ннєнсписаннаго Божь
сткомь цара Христа Бога , няє кожьствомь нєвєс
нынxь высоть не отстоупль н на землю сьшьдь,
вы мою недость мєнє радн въплътнв с € , Пко да
сокою мєнє сьвъұьмы , вь нєлєснаа вьҳвыснть, н
жко да сокою очдостонсь, н на прѣстолѣ сь co
Бою Бога отица посадить , вьоврантн в € Анть , на
136

дроугон же авльшоўю cє ємoү прѣвышьшою не

Бесь , нєнұрєхєннoүю гороү Божїю , вьс € ҮНcтoүю
царноү , дѣкоү жє н матерь того самого Христа
цара нБога нашего. н тако сHхь Hконь ZA атымн
вѣнин , каменієм тє YЫстнынмь н БНСромь свѣтло
откраснвь, кь томжє монастырн филокалн поста
клаєть , няє нь Үьсть кого н до нына н на выс
помнманЇє Свєтаго сто€ть на мѣств , ндєжє н по
ставнше сє. по снх жє свєтын вьса потрѣБHaa B
же великон чрьквн достонна сьоровь, н кунгы Закон
нує сь собою вZьмь, мнтрополнтомь oүко үпар
хом жє н прывыми града свѣтло проваждаємь , кь
ұємлн людїн свонхь шьствїє творить. Братоү са
дрьжио Стефаноү приходь свон пнсанЇємь прѣдь
выZвѣштаєть. БлагоYьстнвы же Стефань Hz давна
Желаемаго н люєнмаго брата приходь Ако oүслы
ша , ннє просто , нь сь Божьствною прьвоо свештен
ства властїю кь нємоү приходєШть , сорговою
радостню о господи Вєсєлишє с€ , Болѣұнню жє
Вєлнкою одрьжнмь сы, н нь срѣтєнїє ємoү нZытн
нє могын , вь Сєвє жє мѣсто сыны своє прѣдьо
срѣстнєго посилаєть , нжє юностню шко Фран
Златокрилатн н сь многымн Благороднымн грБҮь
скаго прѣдѣла Yьстно достнгіш € , н своєго по пль”
тн стрнца о Бодѣ жє владыкоү н отьца свєтаго
подьємaxoү, нсь всякою пOYьстню кь самодрьж
yoү ольцо прHвождалxoү. прншыдь же СвєТЫН
надь Болѣұньнын одрь самодрьжца Брата , тьє єд
ва дpoүгымн подьєть уѣлованїє ємoү дати вьҳмо
тє, плиҮю много оть овою ноты вьсѣхь Благо.
Родныхь Бывшоу, крѣпка во Болѣұнь самодрьжца
 1

137

Бѣшє, нoтьноүдь мнвoтoү нє надбанна . нь окто

лівын Марвѣ н Марїн пришьствіємь свонмь сль
ҳы Богь , н свєтаго архієпископа пришьствнємь
сHхь Bьсѣхь Оть п €ҮМЛН Bь радость прѣмѣнаєть.
кръсть oүк @ YЬСтнын н свєтын омывь, нтою св€
штєнною водою н топлою молитвою врата напа -
€ть , нвьсєго окрапляєть , poүцѣ жє свон свЄТЕН
на YЬcтнoүю €го главох вьцаагає, нсню скЬұмн
обьемлє уѣлнвашє , таннннин же срьдьтра Кь тан
новѣдүoү н кcє кндєштомоү съкрвєнныхь много
0 нємь моє се, нмолитвою свєтаго болуын спа
саєT cє, нвь нєұлапот oүстравляєт сє. Господн
Боже мон , прославлю тє н Вьспою нає твоє, oy
днылаю жє се многомо твоємоү Үловѣколюдню
н скоромоү мнло срьдїю, ико днена сь свєтымн
свонин сътвориль € сн нтворншн , нже многоврѣ
мєнно недоргомь томышь , н фтьногдох нє мо
гын Вьсклоннтн Сє ноть БолшHхь вра Yєвь Жнво
та оYAXнь мнѣш € се , оть Ненадѣднїa скоро фть
одра выстаєть , н Блѣдость жє сьмрьтнаа отхожда
ше, нпoүгвы poүмєны Bь Антін Малахоү се , не-.
до [ун БО Вьсн онмєнн Бога моєго выложєнїємь
poұкы свєтаго архієпнскопа Hzvezaxoү. навіє тра
Пєzt cь свєтынмь архієпнскопомь нсь благород
нымн оБьштинки Бываєть. coүгoүва те радость н
Вєсєлїє о пришьстві свєтаго н о Здравїн само
дрьжца Благороднинмь н вьсѣмь проrїнсь Быка
ашє, н снмь внновника Хрнста моєго вьсхвалихoү
рекшаго : нмєнємь монмь Бѣсн нжденоуть , на нє-.
доужные poүкы кыZложєть, нZдравн коудоуть. Свє
тын же мноҳѣмн дьуьмн Братомь самодрьжIјємь
198

ортѣшаємь, нвьса ємoү, аж€ ocest Bь Констан

THнѣ градѣ о водѣ съдваше се , свєтын скazoүєть ,
ть жє радостною доүшєю оснxь кога похвала
€ть , свєтомоү тє покламає cє н глаголє : доврѣ
Богом. послань н нaсь oү6% н все людїн своего
отьYьства наoүYнтн орншьль єси , Ҳаконом ж € Н
овыхаємь христонмєннтїнхь людїн oүҳаконнтн жєн
о всемь подобнѣ откраснтн , жє твоємоү о
всемь повєлїнїю раБь шко владычи моємоү коу
доү послоҳшлнвь. Сьвѣнітак жє н с . Благородни
мн где нвь конх странахь єпископн постакнен ,
н тако свєтын кь Стоүдєнное свєтаго Cї меона
лавроу приходить. Вы урьковь отво светотю н Үьст
нын н муротоYHвын гроБь прѣподобнаго сн отыра
многимн сльҲамн лЮБъұно оБлокнцавь , нгоүме
ноү же н Братїамь о господн цѣлованЇє , мнр же
н БлагословенЇє давь , и тако вы монастырн по
кон прнемаєть, по все же тамо нєдѣл наєлн
кыє праұннкы , акожє фть светые горы Быхан
нмашє, вьсєноштная вь урькин пѣнїa cъcтaвлaшє,
н свєтоүю Божьствною сложкоү съврышає , повы
ндіаконы н подьдіаконн жє н Үьтьцє осве шта
шє, всѣх Тє правовѣрію покалнЇємь людїн свонхь
наoүхаш€, нянтЇємь опасномь кЬ soгoү окрашта
тн се, сHмь, глаголашє, достонна поклонїю дѣла
твор € ште .
Богь жє прясно нZвранны севѣ Свєтє своє

oүднилие , н сни свои отгодинка тогда икон

орнснo oүдналишє . Bь нєлнко є во врѣме све
тын Bь урькин ндєхє во гроБь прѣподобного фть
ца его светаго Сімсона свєтыє слоүЕБы сьверьша
 139

ше, нRьнєгда покиднтн его симь прихождаше, сы

ноу своємот прывосветнтелю отыць пOYьсти вь
мьҲДЫє вьдааш € , самого отво нвьс € прѣдѣсто €
штєє людін мүрoмь когатно нcтa YAє овлагоо ха
ше, н днено в нcтнoү тогда ВндЄШтнмь Быває .
мо Бѣшє вндѣти , мню жє н нына Боголюбивым,
доұшамь cїa слушєнтінмь сльZAмь пooүYнтелно ,
Ако съгласЇємь во нѣкынмь ЖHвын сь мртвыми
сьвѣштавша с €, новь отво шко Богослову мнмь

€Zыкомь апостольскы вьсѣхь на oүYABA Шє , Qвь же

мүpo oть свєтыхь моштен свонхь нста ає орма
шташе, нова Yюд € снїн радостню люди своє оr
днелихо . Сє тє все живынмн нмрьтными овла
даюштаго Бога моєго вѣшє повєлѣніє , колико кь
нжмоү свєтін н намь твлає притежашє дръхнове
нЇє, н двоєoүмнємь множає о правовѣрнѣн вѣрт
cьдрьжнмынхь людїн сHмн ұнамєнїн н Үюдсн от
дявляє , ако покорномь нпослоушнвомь Бытн о
воzt oүүємїю нxь. ұнамєнїa кo нє вѣрным, но не
вѣрнымь , доврораҳоүмнѣ реYє Божьствуын АП0

столь, добро отво н намь нына сь Давндомь ре

Штн : св€тнин , нәє соуть на zємлн єго , однон го
сподь высот волю свою в нихь , н дивьнь Богь
Bь свєтыхь свонхь, Богь їсранлєнь, по снxжє св €
тын подвиг с€, нає на нар€ Үєннын ємoү фть Бога
пристоль прькосветнтельства кь чрькин Христа
спаси н кога нашего ниє вь ТнТҮН . нь очво урь
КВН BЄлнка нештє нє пописана Бѣшє 2 нсню от:
Бо освєтнвь н свєтою трап €zою нcкeтнин мошт
мя светиль oүкраснвь ноутврьдчвь, нвь нєн все
ноштныє молбы творє, нcкeтoүю слоүжко съвры
140

шає, фть oүYєннкь свонхь , нxж€ достонны и по

довны ұнашє , єпнско он снxь осв € што шє , н коє
гождо н кондо странѣ апостольскы оцҮНТєлє на:
рнцає поставлишє , вьсѣх же , € лнко трѣковаше,
Божьствною Властню свештенства ськрышивь,
нощть жє н дь нь нє прѣстлашє кого ждо прилеж
но сь сльхамн oүY€ , глаголє кЬ Hнмь : с € нына

ашт€ н вамь нє хот € ітнмь послоүшавшє мє , во

тієН Благодѣтн сподовнcтє сє . слышастє тє древлж
Божьствного Павла апостола кь своємоү Тимоєю,
oүслышiнтe oys @ .н мєнє ными по ономь Кь вамь
монмь глаголюта : € Пнскольство добро дѣло Есть ,
Za нє овоҳѣ н к Бого тыштанЇє нмать, н велн
кыє поYьстн Qть прьваго пастыра єпископа догшь
нашHхь Хрнста Бога нмать. подобаєт жє єпнско
поү Бес порока Бытн , єдннон о господН
господан Ҳакон
нѣн жєнѣ можoү, трѣұьвенко , јѣломоудроу, го
вѣнноү, страннолюбцоў, oүүнтeлнoү, не квасенко ,
сьмотрьлнено , не смѣхлывок, нє двоєсловцoү , нє
тєжЬБенкоў , нє мышєлонскатєлю , нє срєвролюв
yoү, милостнвoү, нпрохла ұнаєте. Оть сHхь oү
во н Вьсѣхь Hнѣхь ZAынхь прывѣє оцво вамь CA

мѣмь сьблюсти се воүдн понєхєнно , нописно тн

тЇє ва шє вьсєгда да Бываєть , шко да €жє соу
отнмь подь Вамн пороүхєнномь окрZь вьсакон
добродѣтєлн овоzѣ откръднує с . Богь тє МОН
дорхомь свєтынмы свонмь дa cЬБлюдЄТ вы Оть

всѣхь Внднмынхь н нєвиднмыхь непрнұннннаго

ловлєнїн : н по того волн вьсємоү да наоYYHT
вы єє глаголитн нтворнтн польұнал. Дав жє нмь
кынгы Ҳаконные , по прѣданїю свєтынхь апостоль.
 141

н свєтыхь отыць нcправлєнїю oүүнтн люди въ вѣ

poү жє кь господоу нашємо Інсоу Хрнстоу , н
покланЇємь сHхь кь Богоү окраштатн заповѣдавь
нь , Глагол € : Вьнємонтєсєвѣ н Вьємо стадоў,
вь нємжє вы поставн доүхь свєтын прнсѣтнтєлє ,
сн рѣҮЬ € Пнско пн , пастн урьковь господа Бога ,
южє притежа своєю кръвню, вѣдоүштє пко оєдн
номь послѣднємь OBYETH оть HAYєАнаго пасты -
ремь Хрнста вь дь нь онь вєлнкын послѣдны твлє .
нія єго нствжемы когдємь . н тако вьсѣмь мнрь
давь, нвь свою страно ,когождо Благословнвь по
СНАаєть , самь жє оськрышєнїн урькає прилежа
шє. Бѣшє во мраморныкы сь собою н пншоүштөхь
оть Константина града привель .
Скоро жє нсь вьсѣмн лѣпотамн подовннин
нжє вь ЖнТҮН Бєлнкон урьквн съврьшенѣ Бывшн,
повєлѣваєть свєтын архієпнсколь Братоү самодрьж
yoү Стефаноү сь высокымн н сь Всъмн Благо
роднымн тамо прїнтн. навіє өть него повєлѣ
на вь все власти дрыжавы €го посилают с€ , сь
ҳываюште упаты н воєводы , тыcoүштннкы жє н
СБТУН КЫ н малыхь Bь корпѣ сь в € нкымн . ск €тын
жє архієпископь вьсє своє пакы єпископы , нгоү
мєнн жє н вьс € Прьковныє слоүнтєлє сьZы ваєть ,
н всє вь Жнттю вы архієпископію кЬ Вєлнкон урь
квн сьвнраємн Быкаxoү. сьБранїю є нұѣло мно
гоү Бывшоу , свєтын жє с . Братомь самодрьжуємь
на прѣстоль прывосвєтнтєльства сѣдь , сьвранїю
Внноү н о cєБѣ свѣтло скаZаєть глаголє : вѣст €
oүв н слышаетє нс арька єднною ндашти моє
фть вась вь поүстыню БѣжанЇє , нико нНҮтоже
142

Божне
єляка мира сего красныхъ прѣдѣпоYтохь
БЮБВ€ , унжє Үто црнмыхь довр@ть мнѣ €жє мо
Антва ин соҳѣ прилѣплатн с€ на силно влажи
се, нь ово Вась раді , своєллємєнных мн , свєторю
н сладкоўю мнѣ поүстыню оставихь , н нНҮтоже
Вашнхь нь доушь кашHхь прїндохь нскати, ако
решті , вашнxь радн дотны н доүшоу свою вьҳненави
дѣхь, помннає дрєвныхь свєтынхь о своєрлємєнныхь
срьдоволствомь к Богоү глаголю штнxь : Xштє спасає
спасеше люди снє , ашт€ AH Hн , то н мєнє непншн
оть книгь, нxжє напнса , н пакы: Благоволнxь Самь
azь анаЄма Бытн өть Хрнста по кратін моєн но
пльтн няє соуть їсранантє. снмь дzь ревноұє нcь
Болѣұноує по вась , кашего ради спасєнїa н своє
спасєнїє пръвндѣхь, глаголю. нь оүк аштє вамь
послоршаюштнмь , Благо что о 60zѣ вы вась на
мн оүзаконнт с € , кашнмь спасєнїємь нь Бого
присвоєнїємь пахє прноврѣштемь носоугоўввмь
ниже погоквн мы нашє спасєніє . сєго радн молю
вась , послоушанвомь Бытн 0 Всемь , єтє ашт€
Үто о воҳӣ вамь кЬ ВАШєн полун глаголємь. cє

господь Богь вашь молитвами своего оргодника

ЄВЄТаго н прѣподокмаго @тьya Cїмво на вась oү
тврьднь, oүмножна жє н распространиль Есть , н
мноҳн вь Вась на Y € лници и власти , НПАТЫ ж€ н

воєводы , мноҳы жє н жоқпаны мaлн жє н в €(лнин. нє

Аѣпо есть о водѣ камн обладаю штoмoү саномь вла
стн съ ва мн єдннонмєннтоү Бытн жє н ҳвати с € . нь
акож€ 4ұь вась радн властню свештенства на главо
чрьквн о воҳѣ поставих с€ , н ва мн о Боцѣ мн
ромь овладдюштаго вѣнуємь царствїa oұкраснен
 143

подобно есть , н се въ ва шоу Yьсть н похвало ,

славоү жє нвєл # Үьство . н снмь Бывшнмь , ндроү
гал о Божїн Блаѣн вѣрѣ но СПИС € Hн ва шємь кЬ
ВАМЬ ВЫұғлаголємь. Вьсн жє ослышавшє мко
БЛАГО нсь Болѣұнню по нихь слово € го , oүмни
шє с€ кь нємо радостню поклоннює се, нoть
bora 10СЛАННИ те к намь нико Божі. Глаголю
Івта о ксемь послоүшінмь , глаголиахоу . Праұн
коү жє тогда соүштoү Христа спаса на Бога на
IMGFO , Вьсєноштноє жЄ моАБАмн пѣннє сь всѣмн
свЄТЫН вь чрьквн ськръшн , сь всѣмн Тє єпнско
ры н нгоүмєнн н Со многыми свештенымн СВЕ

төұю н Божьствоүю лұтoүргію слоҳжє, нвь врѣ

мє , єгда освештатн подобно , Кѣннонмєннтаго
Брита Великаго жоқпана Стефана нь свєтын трь
тывункь вь свєтаа свєтыхь кь с €вѣ приємь , молн
твоин жє нмолжніємь кь Богоү сєго Благословнвь ,
Багрєннією жє н БНcpoмь прѣпоисавь ноекраснкь,
н вѣнуємь царствїa YЬ cтнoүю главок єго вѣнтакь,
н мүрoмь того помацавь , о Боцѣ самодрыжавна
крали сръбскаго сего Бытн нарнцаєть, Благородным
жЄ н всѣмь людємь поклоншHм се , н мнӣголѣ
тіє фть Бога просєште ємoүн глаголютнь:

во үдеть ньоүд€ть. НұьшьдЬШнм ж€ Hz чрьквє , н

Ввен трапЄzамь прновштают с € . пнроқ жє нѣло
к €лвкоү ствараємо новыни , архієпископом и
новынмь кралємь , Благороднїн орво , єпископы жє
и вьсн людіє кєсєлнин , ннн штiн жє пахє пове
Аваемь свєтаго доволнѣ oүштедраємн , и тако вь
CH покон пoлoүYнти отьхождахом. Мєнцглаголан
ною Ж€ радостню БлагоYЫстнвын Стефань краА
144

радова шє се, нє кѣнцоү царствЇa нн многоцѣнной

Багрѣннин , глаголю , нсь многымн Бо мнра кра
снымн н с їa Tлѣмна н погы Баюшта pazcoүждаше ,
нь шко оть многынхь странь тонкоү множьство
сьБранїю Бывшоу, нурьковь єго ако нѣло кра
сноу вндѣвшє , о семь па Yє радовишє св. ть 60
Бѣ ктЇторь то € Божьствныє великыє урькве, нєго
Въмь многымы Бєс Үнсла подаанЇємь , Hконамн
Свєтымн , свѣштунк Тє н ҳавѣсн н вьсѣмн Свє •
тымн сьcoүды н Үьстмынмн вьсѣмн прѣнZреднымн
oүкраснль Бѣ , ако вьсакомоY Bндившомоү Zємль
ноє нєво помыслитн , н глаголотна : господи , кЬz
люєнхь красотоү дома твоєго , свєты ЛЮБ€ штих
тє , H сего Благолѣпїємь оукрашаюштнxь , ты €
вьспрославы Божьствною твоєю силою. нь ох :
Ба красото чрькВє нє ными врѣмє по всемоҳ
скazaтн . cЬБранн жє сьвора пакы намь слово
да выZводнт сє .
Вь oүтрѣн жє дънь любнмаго сн врата с∕
тын архієпископь , БлагоYьстнкаго краля Стефана,
глаголю, Багрєннією откон красною свѣтлостню н
всaкымь царскыми подовЇємь самь открашаєть , н
о вьсѣхь ниє вь сьворѣ глаголатн ноүYHвь , Вь
сѣхь Плкы к чрьквн сьвати повєлѣваєть , € ОН
скопомь же н Благороднымь нвьсѣмь людємь сь
Бракшнм се , сь самодрьжіємь Братомь Свєтын

архієпHскопь сидь , и кЬ всѣмь БогоГЛАГОЛНВАЛ

свєтаа свои оста . Отькръzь , Братіє н дpoүүн н
o sogt YЄда , глаголєть , сь выннманіємь кашен
ЛЮБВы мко н кь вашєн полуѣ слово моє да Боу
дєть, II ooүYєнї є. ЄднноYєды сынь н слово во
 145

господь нашь Інсорсь Христось по Божь

сткнѣмь єго єЖ€ 17 мрьтнынхь кискрьсєнїн влає

Сєвє бүYєннкомь , сь ннн идын , но всемь
наoүҰЛашє нxь, нєгда все , ако ҮЛовѣкь на сь ра
дн вьольтнв с € , Бога фтьца на цємин съврьшHвь
сьмотрєнїє, н кь нємоү кь славѣ шко Богь на у€
БЕСА хотє въұнєєТн с € , поємь снxь сь собою на
горох, пкожє слышнтє, єлєoнcкoүю, реYє к нимы:
Шьдьше наоүYHTє вьсє єzыкы кръстешт€ Hхь Вь
нає фтьца нсына н свєтаго доха , oүY€ ште нxь
Блюстн вьса €лнка циповѣдахь вамь, н пакы: про
повѣдние єүлггєлїє вьсен тварн , няє вѣроү наєть
н кръстнт с € , спасень Боудеть , а нжє вѣры нє
Hметь нн кръстнт с € , осоүтдєнь воүдеть. апосто
мы оба по повєлѣнню Bь вьсєлєннoүю нZыдошє,
н проповѣдає єүлгєлїe , наoүYHшє тє н кръстн
є вь нає от н сына нСвєтаго доуха , єнко
нпостнгө ш € , н Кь господоу , єго жє въZлюбнше,
прѣставнює се . Благодѣть т€ доха свєтаго н прѣ
данноүю нмь свєтотю циповѣдь н по ніхь Боу
доүштїнмь свєтінмь останн, и до нына нє отьєть
Христось , сынь Божїн н Богь. Высход€ Бо на не
веса р€Рє : н се AZь сь Вамн €сьмь вьсє дьун н
до скоНҮДНїх вѣка . Апостолы Bь свон вѣ Бь поYн
ює . до скоНҮАна же кѣка сь вѣрннин кь нємот
Хрнстось кожє н с апостолы Бытн ВьмѣН Мєть ,
н єгда в о Апостолѣхь своего отца MOAMWE

глагола: нє оснxжє тъкмо молю , нь н о вѣроўю

штвхь СловЄСЄМь нхь нь мє , да вьсн єднно soy

доуть , мко же ты , @ тьY € , Bь мнѣ наzь вь тєвѣ,

да нтін нь нась єдино Боудоұть. нє апостолом
10
146

Бо єдннѣмь Благодѣть свєтаго доха дасть с€ , нь

н вьсакомо подобно Благодѣтн живоүштoмoү.
глагол €т во Павль апостоль : єднномоү кoмoүтдо
нась дасть сЄ Благодѣть по мѣрѣ дарованїa хри
стови . н мнон ᎢᏖ Свєтыхъ послѣди апостоль
Благодѣтню доуха светаго ако напостолы єүаггє.
ліє проповѣдає, н такожує Үюдеса, сним же н ұна
мєнїa сытворнш€ , н многыє моүкы za Хрнста по
страдат открѣплжын БЫіє , наoүүние жє н крь
стнює люди вы ниє фтьца нcьна н свєтаго доу
ха кЬждо Вь своєн странѣ , ндєє Бог(ом ) ь нарє
Үєнь Бысть, шкож н до нась вы коньYHноү вѣкь
нына редь достнє , Богоү нҳволившоу кь вамь
монмь мы прїнтн, н вьZвѣстнтн вамь вѣроү нстны
ноу , Бє нєєжє Hнктоже оценть господа , юже
аштє приємнє сьБлюдєтє , спасете се , кашего во
ради спасенїa obьшеннун н мы Боудемь редот
дрєвныхь свєтїнхь . С€го радн нє хоштоү о Вись
мльYATH H мможє кЬждо вась полоYҮНть фть
нстинныє вѣры нєвѣдѣніємь Заклoүждаєть, нн Б6 лѣ
по Есть свонх мн ұрєштоү нанменкоү а не пастырoү
нстинномоү Бытн . хотоү. oүк вѣроү нсповѣдаю
WTE ВЬСН како вѣроємь да нZвѣстни с€ . вѣмь
oүк мко вѣрны нєпштoүєтє с€ , н Мко пръвѣє
нась Свєтымы н прѣподобными на шнмь откуємь
Cїмєономь правовѣрїємь coүште насажденнын , нь
Богоү но нaсь Благоволнвішоү насажденнаa Qть
уємь нашHмь напонтн, ко решен мн : Павль на
садн , а Аполось напон , нь Богь кЬұрастн. тѣмж€
Hн отыць мон , насаднын вѣрою вась, нн 4ұь , на
памєн oүхєнїємь , єсвѣ Үто , нь выраштаєн вась
 147

Богь. насаднын жє н нападен отыць, мон наzь

єднно € свѣ , сложнт € ли Богоу, ємoүжє вѣровастє,
Богь жє свонмь мнгосрьдЇємь шко павлово напо
лосово н на шє вѣрою насаждєнїє ноүхєнїємь на
поєнїє вась дa пpїнмєть , да оутврьднт же н въz
растить вь страхь свон сложнтн ємoү прѣподо
БЇємь н правдою , амннь. @ єрєсєх же слово кь
Вамь глаголитн 100үстых с€ , многын Бо сЇє @ть
непрька н до нына даволь oүмыслHвь посѣпти ,
н многь плѣВєль ұловѣрїa cлoүжєнтнмь ємoү Б €
Ҳаконнїнин єрєтнкы Bь вьсєлєнною расплоднин ,
но сHх Бо єрєсєхь Павль кєлнкы вьсєлєнскын oү
ҮНТєль доұхомь свєтынь прѣдѣглагола: 4zь вѣдѣ ако
по ошьствін моємь вынндоуть вь вы вльјн тәжірн, нє
НітєдєШтє стада , нoть вась самѣхь встаноуть моүжН
глаголюште раҳвриштенная, влькы тежкы нможе гла -
голюште раҳвроштеннаа єрєтнкы нар€Ү€ , нє оть
правыє киры вь єрєєн отыводЄШтнxь, ниннть кто сєБѣ
надѣє се вѣрынь Бытн пoслoүшA € Hхь, нсн соуть Y€сть
порожна , тьмын освѣтѣ , онстннѣ нє накаханн , гла
голюють сладко горко н горкоє сладко , горе нмь, ако
нє вѣрова ш € Hстннѣ . сєго радн наzь Бою се да не
Үто Bь Вась оть нєҮнстаго н IIЛЕВєлмаго таковынхь
oүхєнїa кoүдєть, свєтыє нстинныє няє вь отвца н
сынан свєтаго доуха Божьствныє вѣры обновлєніє
хоштоу вь Вась сытворнтн , н кромѣ во коє єрєєн
coүшітнмь правовѣрнынмь обращомь свєтыє вѣры
ОБНОВлаюште с€ , на кЬждо дънь нєхєр тє н
нощть свєтїн Богоноснїн тыун сего глаголаTH

Ҳаповѣда шє , н прѣдь спанЇєм є пахє польҳно

CHмь оглишатн се , нпротивнынхь намь лоука
10 *
148

вынхь доүхь отстрашати с € , нoть на сь сHхь Бѣ

гоүнн сътворнтн. ашт€ 60 ZAын да кєн Caoүлд
дoүхь напѣванЇємь уѣвннує н Брејаннємь гoүслн
Давндь Слотла отьбѣгашє , колин пахє страшные
трoүвы не тронцот светоүю вь єднно Божьство
нсповѣдаюштоy oүстрашнен сє н Бѣжлын нмоуть?
ннымi oүко вьсн дьуь сь сьвраннїн соүште , Аште
кто н єртє € Үнстыть oүхєнїємь єрєєн оть кась
одрьжни, с€ , неповѣданіємь нєдoүгь да овлНҮНть,
нмы о Боzѣ кѣрою православїa Bь скорѣ того
oүвриҮюєть , ує мо Штно Б € сть Оть ZЛЫxь нє
отьлоYYHвіє сє Благынхь навыкноүн , нн єрєсь
Сьдръжештоү Божьство свєтыє тронує Үнстѣ нcпo
вѣдоватн , Hн на воскоү вторыхь Пнсмєнь
АКОЖ €

прывыхь нє ұГладнишє нѣсть льжє поставнтн . сt

го радн кЬждо молю Вась нє октантн вь Сєвѣ Бо
гомрьҳостннє єрєCH , єює Аштє кто вы ВА Сь до
нына нєвѣдѣніємь сьдрьжнмь -Бысть, апостолскы р €
коү, лѣта оцво євѣждьствїa кашего прѣұрѣRь Богь , с €
нына вамь мною za прѣштаєть вѣрою ннокланЇємь кь
немоү окраштатн се, а не поставиль єсть дынь, вь
ньжє хошуєть coүднтн вьсєлєннѣн правдою, прѣдь
Hнмжє вьсе наго н мВЛєнно ннНҮтожє нашHхь откры
€ т с€, жнко Бо єсть слово Божіє н дѣнстьвно пахє мь
Ya oвoюдоү остра , н pazcoүднтель мыслємь н
помыслом . СрьдЬYHынмь. н по нєхє со Днть го
сподь таннамь ҮловѣҮьскымы , страшно єсть вь
пастн вь році Бога жива . Вьсн жє oүслышавје
страшноє то кЬ Hнмь оглашєнїє , глаголахоу : вѣ
poүємь акожє велншн , Hнсповѣдаємь акожє ты
Владыко наоцҮНЩн. н сHмь TAKO Бывшнмь , вы
 149

скорѣ свєтын сь всѣмн єпископы нсь свештен

ными светоүю н Божьствноүю сложBoy Bь св €
тал свєтынхь сьврьшинтн выходить. по нZвѣштєнїн
жє ск€таго єүлггєлїх сьпрѣстолникь Апостолскаго
сѣданни свєтын вьсѣхь сьZываєть , невѣтло вь "
сѣмь нь oүслышаніїє прывѣє самь окрazь свєтыє
вѣры , сн рѣҮь вѣроқю в єдиного Бога , по єди
нон стаєїн глаголан на ҮHнаєть , самодрьжцок Ст€
фаноү , Благороднымь же всѣмь проYїнмь та.
кожує глаголю IIIтнмь , н Божьство свєтає тронує
нсловѣдоүюштнмь , нѣкым жє н єрєсь , €южє сь
дръжнин Бѣxoү, облHYAю штнмь, трикратно жє Божь
ствные вѣры ФБРАZь вьсѣмъ нсповѣдавшнмь , ако
жЄ свєтынмь наортаємн БЫВлахоу, . . жє NAKLI
СВЄТЫН Вьсн 10 нжмь глаголють : приємлємь
вьсє свєтыє сьворы нжє по врѣмєнєхь н мѣстохь
на открыждєнїє ( вольствные ) православныє вѣры
сь ШьдЬШнх cє свєтынхь отыць, н нxжє онн свєтін
отьун отърско ш € се , отърнцаєм се нмы , н нxже
онн проклєшє , проклинаємь нмы тѣхь. покланиєм
Ж € Сє нієлоуємь Вьс€ Үьстнын ФБраЦЬ ҮловѣҮьскаго
нсь радн выпльштєнїa Хрнста слова Божїa нoть
YA . покланмЄМсе нуєлоуємь окрazь прѣҮнстые
€го матєрє, нсню пряснодѣвоү н coүштoүю кого
родно неповѣдаємь . покланмЄМ cє свєтомоу
дрѣкоү ҮЬcтнoмoү крыстоў, н сєго цєлоуємь, ако
томь ЖH Во ть Вьсѣхь пригвоуди Сє Христось.
ПОКЛОНІЄМ Сє Божьствуымы н св €тынмь таныамь

Хрнста кога на шєго , н снxь вѣрою прихєштаюште

cє прНемлємь н не прость хлѣвь Hлн Bнно сїл
помышланмь , нь самоұю тох плыть Хрнста кога
150

нашего самоую тоү свєтою н жөвотворештоүю

кръвь €го нZлїaнoү 74 тнвоть мнра . поклинаєм
cє свєтымы H Божьствными чрьквамь н мѣстмь
светнмь, ҮЬТємь н свєтыє сьcoүды , нRьсѣхь св € -
тынхь Божїнхь оугодникь окраҳмь поклонієм се,
нсHхь достонно поYHтаюштє цєлоуєть , н
всемь апостолскымь прѣданЇємь н свєтынхь отырь
нсправлєнїю послѣдоүюштє , тако вѣpoүємь н та
ко неповѣдаємь, вьсѣхь єрєтнк. н высоү єрєсь нxь
Zhoүю проклинаємь. Cїa отво коса H MNOMAE
снxь акож € - свєтынмь наoүYAємы сь многумн сль
Ҳамн нсповѣдахоу , н Бѣш € Божа мнлосрьдїa дo
стоннь вндѣти поzорь , стомхоY вьсн в
стомхор Bься чрькви
нсповѣдоүюшт € Божьство H ОБЛНҮAюштє єрєсь,
шко дрєвнїн вь Норданѣ нсповѣдоуюште грѣхы
своє, єгда моє оYHштєнїє Інсорсь равно сь грѣшнн
мн Бєгрѣшнын крыштає с€ фYHшташє грѣшHнкы .
свєтын жє шко дрoүгын овоҳѣ прѣдьтета нкрь
ститель по срѣдѣ народа стовшє н Вьсѣмь по
канте се выпївшє. Стѣфан жє нює краль , шко
прясно нетрьпелни сн , Вндѣ прѣжд€ Bь ніхь нє
Бывшаа вратомь сьдѣваємa, oүднилишє се нмн -
гуми сльҲамн ұемлю краплашє . н сHмь отка
тако Бывшнмь, н Божьствнѣн лүтoүргін ськрьшенѣ
Бывшн , кь радостн н кєсєлїн мноzѣ трапеzамь
приємницн Бывшє , вѣ во н дынь прѣклонни с€ , н
тако покон пoлoүYAють .
Bь oүтрѣн жє пакы Bь третін дынь вьсѣхь нь
архієпнско пїю свєтын прнувавь, н мнoгaa oть да
рованныхь ємoү Божьствныхь к нимь нуглагола ,
н доволнѣ наoүYHвь , вже по вѣрованны н по
 151

крыштенн подобаєть творнтн, кь сHм т€ напосто

лово приложн н рєхє : нн тнтia во опасєніє кро
мѣ правые кь Бого вѣры Үто oүспѣтн намь мо
жєть , нн прьвоє жє неповѣданїє вѣры Благынхь
дѣль непрНҮєстно прѣдьставнин Нась господЄВн
можєть , не подобаєть овоємо ва корпь Быватн ,
ако да сьверьшєнь Божїн Үловѣкь коүдєть , ннн
по єднномоү недостаткоү храмлєть , вѣра во Есть
спасаюшти , €гда о Bozѣ любовню Благаа съдѣВА
(ю) итн. Мнр жє н Благословєнїє вьсѣмь дань, н
TAKO БлагоYьстнваго краля Стефана нсь всѣмн
Благороднымн вь свои нмь отьпоұштаєть, нcпo
вѣдавших жє єрєсь сь собою оү чрькве отдръжавь ,
носовь нхь нспытнѣє нспытавь , нcoүштвхь нє
крыштєнїнхь сь прѣждє проклинанЇємь єрєсы, ює
нмѣхоу, өглашенные дынн нь сьБлюдєнїє Үнстотѣ
Ҳаповѣдавь нь храннтн , н тако крьстнун се нмь
повєлѣва шє , coүштїнх тє крыштєннxь вь NATHN
сцѣн єрєсы такождесь прѣждє проклетнємь ұлые
нхь єрєсы , ноБраць вѣры нсповѣдавшнмь н мү
poү свєтомоү монтко проYьстн , H Тако ТЕМь
свєтым муромь сHхь По вьсѣхь ҮЮВЬСТВѣхъ по
маҳатн , нвѣрныхь сь намн ' нмитн. снує свєтын н
вьсѣмь єпнскQлом . Заповѣда о таковыхь Кь н € -
мот приходєютнxь творнтн . поснлаєт жє ї єҲархє
многы , выZыскаюште не ико поганыкы кромѣ
Благословєнї а н молитвы жєны поємшнь , н сHхь
вѣHYAвати повєлѣваєть , аштє жє вь старостн ндѣ
TH такОВЫН Hмоуште поудоуть , н снxь подь
окриль матєрє прнєтн , нсь нннн вѣHYaтн сє. н
сли жє свєтын проходє ноБьхождашє вьсоү ҳемлю
152

люди свонхь, православіа вѣрою отвреждає в на

-oүYA € , н Благы€ нравы ноБЫ YAє прѣдає нмь , нс
повѣда нЇємь к поклC Hїю вьсѣхь няставлмє , нно
кынх жє сьнын кь монастырїнхь сьEHрає, ноу
ставн Ҳаконны € н слоүжбы Прьковные прѣдаашє
нмь дрьжaтн, вь єрєсєх же соүштіхь Благородныхь,
нхжє окрѣташє , много снxь молє н наoүYamє кь
сьворнѣн апостольсцѣн урькин приложнен ce ,
поYЬСтн Ж € ндары К€лнкує ФБѣштава шє нмь , н

нжє пoслoүшавь его, прнеть Бываціє нмь люковню

многою , но самодрьжца є крила врата €го
многынхь даровь приємннкь оврѣташє се , нж€ АН
вь Богомрьскыє єрєсн нє повнноүє с€ oүткрыжда
шє се , сего прокльнює , нсь многымы БєСҮьстіємь
оть высєє своє ҳємнє нуганхо , достонно не вы
коүнь сь виноградомь короннѣ pazcoүднешє. н
oүво вьса Бога помоштню доврѣ вратома oүпра
Влаєма Быкаxoү, н на прѣдь пaҮє спѣихо , да нє
o sozѣ тєYaxoү, Bь мноzt же радости неєсєлїн
Бѣхоү дош€ Hхь о господн.
Hс прыва тє нє навндєн добра дѓаволь, на 34
Внсть к нима ходатан БЫсть . ВыZдкнжє во на нє
кради oүгьрскаго ҳавнcтню о кралЄвьствѣ , ако
прѣжде вь ннxь краллю мЄ Бытн , поставшє се н
подобHн € моү нарско шє с €. многы мн жє прѣштен
мн Bь грьдын своєН ВєлєрѣҮю € oүгрннь , фть
свонxь высокынхь кЬ БлагоYЬ cтнвомок Стефанот
кралю посилаєть, мнрь орво н Аюбовь фтьмєртє ,
ненавнcть жє н Бринь нмы выZвѣштає. Благохь :
стнын жє Стефань орншыдьиєє моүжє сь ЛЮБ 0

вню приємь, прѣштєнія жє нxь кь грьдынмь про

 153

тнвештoмoү с € нотымыштаюштомоү Бого @ ть

лаганє. н авнє понувавь свєтаго архієпископа ,
скаҲАЄТ €моү киса огринова кранмн прѣштєнїa
н Б€Zь страха Божїa BєлєрѣYHвоє хвалєнїє , монт
жє н до офгрнна сь высокымн Оть нкго дошьдьшн
ми понтн . скєтын жє нж€ 40 ксакого Бесправдoүєм
носкрыблема нєлѣностнвнь сы , Вь помоШть

овръстн с € , како жє пAY€ za oтьYьство наБра

та не oүсрьдынь Бѣ съБОЛѣұноватн, Ашт € жє н Үто
мєнадеждно БH пострадатн , оңдовь приєтн люко
вню помышляюшто ? послоршавь отво Брата н
пондє. нєИштoүю осо ако господоү тако ведоу
што его тамо , ако н тамо прославити се ноу
днантн сконмь оргодником. Үюдо сьткоршоү . до .
Шьдь отво крала oүгьрскаго , сь великою є Үь
стню прнеть Бысть нмь Бѣ во
нмь .. Бѣ прѣдькЬZвѣштень
прильдь шнмн моүтін ако приходєн архієпископь
Брать Есть крила сръбскаго . oүгьрcкoмoү жє кра
лю множьство много отгрн н корманн съБракьшок,
н на срокскоүю үємлю прїнин покоишаюшток с€,
нсню сєБѣ икo пoвнoүтн помышлюштоү , скє .
тын тє противоу ємoү ороұтїн праведнымн , сло
весн, глаголю , Божьствными высокоє помышлєніє
€го ннZложнен опAЬ Үлшє се , много во Богословес
нымь свонмь €Zыкомь Джє о правдѣ н НcTHнѣ н
любви кь нємо нZглаголавь , ниж€ , pєҮ € , Test
нє годѣ , нннѣмь нє творн . oүгрнноү жє гнѣвомь
ако рысот подобно кЇпарнcoү нєпрѣклонноү кь
свєтомок высєнток сє, нБлагынмь словєсємь его
не мало вынимаюшток, ннє кь люквн приложнен
се пoслoүціаюштоү , свєтын жє на Бога оповає,
154

высокихь похвал . Ако падлюшітнxь oүгенна нє

конт сє . лѣтоү же тогда соүштoү, н жестокомо
ұною дѣло раҳвараюштоү, свєтомоү жє малом Внна
н водою стоүдєною жєждое поштєнїa oүврахєватн
Вьехотѣвшоу , выZвѣштает жє кралю ико послати

ємоү ЛЄДь нь просто ждєнїє. крал жє нсь вса

кою радостню слож€ штаго ємо посилаєть пода

тн єнка трѣБоуєть пришьдын @ть свєтаго , ско
га жє нZьшьдь вы всѣхь хєдєннцахь пoнcкавь, ннн !

мала врѣть, Бѣхоү во Вьсє ᏫᎢᏏ великаго вара

синьYьного растопнлє сє , выZвѣштаєт се кь кра
лю , н спасєнїємь єго нZвѣштаєT cє вко нн мала
окрить податн ємoү, ннє тьYHю, рєхє, архієписко
поу, нь нн кралєвьствоү тн по семь Үто прине
сти Hмамь. ОскрыБлает же с € краль , ако NE
ниѣ выдатн вже свєтомок просHвшоу. слышав же
свєтын, нұѣло о семь выZрадова с€, вьсѣм жє нє
сь немь нұь ОБнтѣАН Нұытн повєлѣвь н прѣпо
довнѣн poүцѣ свон вь высотоү кЬ Бoгoy oүподо
БHвь, сь сльZлин глаголєть : господи Інсоү Хрн
стє Боже нашь, oүпованЇє моє нпривѣжнште , по
моштНҮє мон н Нұ6 ABнтєлю , кнждь нына дБнде
штнх нн насніїємь , ниє сїн людіє на ны пooүYA
ют сє. не оставн мєнє, господи Божє мон , молн
твами прѣYHстыє сн матєрє пряснодѣвы Богоро
днує н свєтаго твоєго оргодника сімсона отыца
нашего сытворн сь мною нына ұнамєнїє вь БАЛ
го , да оүзреть нєHABндєштен мє, н постыдєT cє. По
слоүш ан мєнє, господин , пoслoүшін , акожє HNO
гда пророка твоєго огнємь н мєнє ными грѣшна
го ра Ба своего послoүшін градонь нєвєснымь , да
 155

и сн pazoүмѣють шко 4Zь равь твон єсъмь , ноу

жасноүт се ново € т с€, нако @ ұловнти ны ншток
ште, да вZвритет с€ , oүднвєт жє се н просла
в€ть нає твоє, отъци н сына н свєтаго доха ны :
на н присно нь вѣкь. Богь тє равь свонxь вь
Благоє волю творє , нешт€ coүшін молитвѣ вь
oүстѣхь свєтаго , ПОВЄЛt ; н Бышє вѣтрн , Блін
станіїa жє нильныє н громы келнцн, н прямрако
корпѣ н страхь Вєлнєь NA самомь кран нна
всѣхь вонхь єго, ако вьсѣмъ oүстрантн се н гла
голлин : хто отво коүдєть ? н сє авЇє нє нудѣ , нь
на странѣ , ндєє ОБнтѣль Свєтаго стоміє, вы мно
гоү шнротоү окрьсть вьсєсHлнын Богь прославляє
ноүднилає своєго рака , сь вышнє Qть нєвєсь прѣ
вєлікум градомь одьжанвь , ако , покрнтн ұемлю
множьствомь . coүшін жє сь СВЕТымы прнпад
ш€ Кь нємо глаголихо : помилоүн ны , ако оть
страха нұгываємь , нoть конь нашHхь нн єдннь
остаєть, нижє кѣмы камо раұБѣгошє сє. Свєтын
жє нештє на молнтвѣ стоє, нБлагодаре Бога
Бывшємь, сь сльZAMн глаголєть: слива тєвѣ госпо
дя , слава тєвѣ ҮловѣколЮБҮ€ , слава ТЕБЕ прѣ
штєдрє, слава тєБѣ Благопослоүшлнає нстиною нвѣ
роію прнZываю штнх тє. слика твоємоү мнлосрьдїю,
ако н мєнє грѣшнaгo пoслoүшiль €сн . доволно
господн твоєє милостн , южє покаZаль €сн о мнѣ
past твоємь , пов € АН ПАКЕ ВЬС € CHлным словомь
твонмь да отстакнт cє сьходєштін градь. навЇє
сь словомь єго остави С € , свЄТЫН жЄ многоль

кєсєлїємь Благодарнвь Бога , скоНҮДваєть молитвoү.

таже кого даннаго града принести повєлѣваєть, н
сам. от него прьвѣє ако оть освештенİа вь
156

коушаєть , нRьсѣмъ Hжє сь мнмь раЪДаєть, тає

вєлнєoү срєврынок Блюдоү Үьстнаго камєнїa град
наго наложнь, кралю oүдаєть глаголє : По NIEWE
от кралєкстка тн лЄда проснxь , н врѣмєнємь да
тн мн нє окрѣтє с€ , ноүжда мн Бость о врѣме
немь творча ноувьсєБогатаго Бога проснтн, н
єє ить нєнско удніхь €го скровнить подасть
мн , оудахь кралєвьствоү тн Na БлагословенЇє .
пошлн жє людїн , н € Анко трѣворють , кЬұмoұть ..
Крал тє өть свєтаго пришьдьшHхь сня слышавь, вь
oұжасѣ @ странномь слышанн Бысть , прНєм же
сь свѣтанмь градонь прннєсєннoүю Блюдо , нрад
oүмѣвь Ако прошєніємь свєтаго оть Бога дасть
ємоў, вы страхь Үюдоү прнемь oүдналист с € , град
ноє жє камєнїє чєлнває глаголєть: Анвьнь Богь вь
скєтынхь сконxь . Таже вы внно выложье, самь н
вьсн соүштін сь кнмь Благодарештє Бога , БЛАГ0
растворено нcтoүдєно нспышє . слоўгы жє кра
лєвы нRьсѣхь REAьмоуть слышавшє множьство
града падша, вьсн вьетн теYaxoү, нвьсH , € АНКО
трѣБОВлахоу , выZымалхох . Үюдун жє П0 Hстн
нѣ Богоданнын тын градь Ако каменіє на мно
36 NE нстаємо прѣБывайш € , дондєє трѣБоу
юштен вьҙымалхоү. крал Є Вь Ювство Сво

нь ВЫСОКыхь єте кь свeтoмoy Bь грьдынн гла

голь Bь Сєвє пришьдь , срамлашє сЄ того на днує
приватн . сь Всъмн € свонмн ВЫСОКымн СЬВ

штав с € , прошєнїє єго нсольнитн, нмнрь н лю

Бовь сь кралємь сръБьскымь нмѣтн , н ВьсH сло

во октарьдчвшє, н коүпно сь крилємь к свето

моү прондошє, покланиюштє жє се € моү н хвалот
 157

€ Moү выдаюттє глаголаxoү : по нєхє раzоrаt

хамь ко Божїн Үловѣ БЫ ты € сн , Боүдн намы .
присHын гость, нБрать твон краль сръбскын Бoүдн
намь выно любнмь БОЛює пAYє нєє прывѣє. мо
лим жє тєвє , кожїн ҮловѣҮ € , мяє вь прѣкословін
оть на сь тєБt глаголами оставн намь , нує вьс
помННАН на ны кь Бого оснxь , да нє нѣҮто
постраждємь, кожїн во равь ты €сн , Ако виднмь ,
но всемь тєвє пoслoұшаєть. н вьсн подь клан
хоү главох подь роҳкор сктаго , Благословнтн сє
оть нєго хотеште , кь власѣнон жє єго мандїн ОҮН
свон нлнцє прилагаxoү, нсню цѣлнваюштє фть
стоупахоү. вѣсть Бо добродѣтєль БлагоYьстЇa нє
тъкмо своєглєєнныхь нь н съпротивныхь oүдн
Влатн , па ? € жє єгда но Боzt Yюдесемь вештн и ..
Бывають , свєтын тє прНємь € , нако оть Божь
станаго скроншта срьдьца своего нұнос € , новда
н вЄТХАЛ СЛОВєса кЬ HHмь ГЛАГОЛ € о Боцѣ нао
ҮЛИШє , і ніхтє много oүдНВЛЕНН Бышє , покла
наюште с€ € моу, кь свонмь тьхождахoү. крал тє
кь свєтомоү прилюБHв cє тєстѣє сего кЬ СЕБѣ
прНұЫВАЛ Ше, нєє овоҳѣ словесь €го наслажда -
Аш € cє . oүмнхнв Тє се кь свєтомоү глагола: сло
кеся твол, тьY € , нѣкоє нєнұглаголанно ТєлінЇє
Bь доошок мою ЛЮБнтн тє вьлагають . хошотоү же,
Ашт € Hє гноүшAєшH cє мєнє , по доүхдү свєтомоү
@тьца нoүYHтєли приєтн тє , неповѣдотн жє тє
Бѣ €жє в грѣсѣхь Жнтнє моє н вѣро мою , н
Аште полоүYю Бога Hлн Блажню се . Свєтын же
вєсєлїємь доүшє н срьдуа радостню того прнє
млєть, нкраль вьса мжє @ cєБѣ скаҲаєть, днент
158

же се свєтын топлою кь когоү любовню несоүмєнно

моү €го грѣхь свонхь нсповѣданїю, ённxжє свєтын
архієпископь покалнЇємь врахєватн с€ доврѣ его
наoүүн . по сих же кь нємоү глаголєть : отърнијаєшн
ян cє єрєсы? он тє : отърнијаю с€, шкоже ты на
oүгншн мє. По наoүхєнню жє свєтаго отърнцаєТ
cє єрєсы нює вѣроү латинскоүю дрыжашє, н вь
сѣхь єрєсы ұлыхь нcтoүдн ынхь , нЎє свєтаа нcь
Борная напостольскаа чрьквн отырєҮ € , н свєтын
и вьсєлєнсцін сьворн проклєшє, нонь проклнна
€ть н отырнцаєт с€, православіа жє вѣpoү, икоже
Свє .
свєтымь наoүYAємь , дрыжаты обѣштаваєТ Сє.
ты обраZь Божьствныє свЄТЫє вѣры , акожє Оть

нкго слышнть, глаголєть ємoү трї кратн Нұглаго

латн, нпроY41 вже о таковыхь оYZaкoнжна вьса
на нѣмъ свєтын съврьшHвь, н вьсего православї
вѣрою обновнь, прѣсвєтаго тѣла н Үьстныє крьв€
господа Бога н спаса нашего Інсоү Хрнста прнє.
тн того сподобаєть, по сих є наoүYAєть єго
правдѣ н нcтннѣ, о любви на мнлостннн тє Кь ун
штінмь, Данїнла Бь Навьходоносорот послоуха кь
нємо приведь , рeкшаго : сьвѣть мон Боудн тн вь
годь, очароў, грѣхы своє милостынєю отвогынхь
н Беҙаконїa свои штєдротамн ништїнхь оцѣстн
шн. ннна много польұнаа н достонно прнет на
кь нємоү нүглагола Вь, н како Бога молнен н Бла
годарнтн н кь нємоү вѣроу дрьтати доволнѣ наоу
YHвь свєтын архієпископь, много жє О нємь кЬ

вoгoу помолив се, нмолитва мн отврьднар, Благо

словлюєть его . тає вь свой фтьпоштает сє. ар
хієпнскопь глаголєть, прѣдь мнмжє поклинаєт се
 159

краль, нпо poүкoү €го дрьжє се глаголєть : Үто

отво azь недостонны о высѣхь Благынхь выZдамы
твоєн светостн, офтьYє, нмжє мє фть тьмы прѣль
стн н єрєсы НұК€ль єси , н свѣтомь православїa
вѣрою кь Христоү просвѣтиль ёсн ? Благословень
оть Бога ты вьс €Үьствѣ н дь нь вь нє Кь намы

прншыль €сн, ако открѣпн мн доүшюү. Hдн €

Богомь храннмь н инромь Bь свои сн , Братое тво
ємоү н моємо Стефаноү кралю сръБЬcкoмoү нс
тинною любовь о нась повѣдан , нєж€ 0 нась

молнин се нє zaьнван , да твоє наoүYєнїє вь нась

Боүдєть, н Богь до конца дѣломь сьврын нть , оу
срьдьствоүн жє приходєШтнxь к нам . Оть врата
моєго крала сръбскаго пHсаніїємь твонмь присѣ
штатн, н наoүү4є октѣшатн нась. Любұно те о
господн цѣлованіє дрoүгь дрoүгoү давша , много
Тє нZAнтнємь сльZь о раұлoүYєнн отыра краль сь
дѣваєть, тажє конє нZбранные, н Бранноє своего
тѣла ороүжїє нсь дроұгымн многымн СВЕТАНмн
дарованін БлагоYьствомоү кралю Стефаноү сь
Свєтынь послаєть , осов ж€ СВЄТагонсь нни6

прньд60Hхь прѣмногымн Үьстмн одаровавь , н

свѣтло проводнвь , Bь свои oтьпоштаєть . посла
жє нQть слоүгь свонхь Благороднынхь сь всякою
поYьстню проводнтн єго дондєхє н Савох рѣкот
прѣвєzєть н . Пришьдь жє свєтын вь CROA Сн,
мнрь н много любовь оть бүгьрскаго крали н
оть вельможь его кратоү своємо кралю сръБь
cкoмoү н вьсѣмь Благороднымь свонмь сваzаєть,
н вьсн Благодарявшє Бога , радостною доүшєю то
го приємахоу, апостолом подобноү мко доврѣ
160

троеждьшоү с € хвалоү € мор ВьZдаюште глагола

хоо: коль красны ногы Благовѣствоүюшітнмь мнрь,
Ако Благаа Благовѣстворюютнxь . глаголют жє но
томь oүгьрскомь кралы шко добрѣ по наoүхєнїн
светаго православїa вѣроү сьБлюдь , нправдою н
нстиною смєрєнїєм жє н любовню ножнкь , мно
стную ж€ ПЛҮє кЬ унштінмь , н ұѣл@ oүсрьдынь
Бывь нь ксакыхь нұєютнѣ Богоу оугоднвь , кь
нємо жє конць тнтїa премь о тьходить, нє по
танкроу Богоү € же Бь нємо тьітлявоє єго 3400
вѣдн сьБлюдєнЇє , ако н по сьмрьтн Үюдєса тво
pнтн oүдостонашоү кго , отво н до нына oү :
громь хвалештни сє Hмь ГЛАГОЛЮШтнмь АКО
света н Үюдотворнва крали Bь гровѣ лвжешта
Hмамы .

Снує ва oүко поспѣшьствомь Боги €ж€ NA

oүгьрсіңѣн zємін СВЄТымы съдѣлшє с€ Үюдеса ,
мног тє мнрь Оть вcoүдо монтвами кь Богор
н ходатанствомь кь сьпротивными свєтаго архієпн
скопомь Стефань БлагоYьстнын нмѣшє , нпосовь
створю ( шта)го нь Бога вь покон мнozѣмь БЛА
го прѣБываюште похвалихoү . по сHх тє Стефань
БлагоYьстнвын Болѣұнню ФБь€ть Бывы краль , прН
Zвав жє Брата своєго нына хвалнилго , н много
жє молнвь €го , свєтаго наггєльскаго ннноYьска
го окрaza cподобнтн єго , свєтомоү тє осемь
някакожє тoгo пoслoүшавшоу , єгда Бо , рєхє , врѣ
мє таковомоү твоємо прошєнїю прїндєть , azь
самь вь снуєвыхь послоўжоү тн . отстрашоү хє сє
ємоү Оть Болѣұнн , н свєтомор вь свои архієпн
скопот орьдышоў , пакы Стефань краль колѣұнню
 161

тєTYaншєю ОБЬ €ть БЫВь , пҮєBно Тє вьсансавь

кь свєтомоу, моє єго прїнтн н сподовнін єго
СВЄТаго наггєЛСКОГО н нноYьскаго ФБраца , юже
Бо, ретє , нє к томоү нь Жнтін семь үрѣтн мєнє нма
Шн . свєтомоү жє подвиг шоу с€, нcкоро кЬ CB0

ємоү Братоү ндоүштoү , Стефань скорѣє житїa

нұьшьдь, кь господоү фтндє, ФБрazoү ж€ HNOYь

cкoмoү никoмoүжє смѣBшоу сподобнтн €го , св €

таго ожндаюште, ннн кралєвьство Тє комоү фть
сыновь свонхь оставльшоҳ, кралєвьство нє моє,
pєкшоу, нь Божіє єсть нтрoүждьшаго с € онжмь
свєтаго владыкы н врата моєго , никожє прывѣє
мнѣ молитвами н Благословеніємь дасть €, нны-
НА € можє Богомь настаВАМємь такождє да по
дасть €. сыновом є єго н Вьсѣмь малымь н кє
Анкыть плиҮюштниь , н гробнаа готовєШтнмь > Вь
срѣтєнїє тє свєтомоқ пoүстнє глаголю штє : NE
вь Болѣұнь трофднымь тєхєніємь Сєвє , владыко
свєты, вьдаждь , Брать твон н кромѣ нноYьского
обраұл ке господот отндє. свєтын жє архієпн
скопь врата скоєго прѣставлєніє слышавь, оро
жЇє колѣұны доұшоу єго прохождаше, скоро жє
оть носештаго кона єго сьсѣдь , многымы рыда
віємь сльным . Благодарнвь рєхє: слава Богоү о .
всемь. zа несподовлжніє тє вьспрїєтн нноYьска
го обраҙа Братор го нуѣло множає пAY€ oү .
мрьтвїa его осемь оcкpЬБHв се , глагола : Ако
AZь оканмын сємот вновьнь Быхь господнно
Братор моємо , нь кожє всегда н нына AAYE

господи , господи , не остави мєнє о семь скрь

БНЮ ВЫ ЖHвот моємь прясно потАПЛАТН сє .
11
162

нсь пAYємь вєнкымь на ұемлю припадаєть , н

пак выстає молишє с € глаголє : Владыко госпо
дн Інсор Христе , Боже нашь , ниє Бєұнателномоу
Богоү нотыijoү своємоү нcкoны сы сьв€ zна Y € льнь,
сьорнснoсoүштын тє нсь стьстьВьнь , сунь єдн
ноYeдын , послѣдн тє врѣмень нұколкніємь Өго
нашего ради спасєнїa Bь бүтровѣ прѣсвєтыє н вь
сєнєпороYHые дѣвы Марїє Беҳможно оть доұха
свєтаго н пръсвєтынхь єє кръвєн ненуреYєнно вь
пльшть се , нрождь с € , coүгoүко же на хемлн
Бого H ҮловѣкЬ Сь NAMH Пожель € CH , н Есть

ством ҮловѣҮьства надь Лаzаpємь просльҳнв се,

н Естьствомь Божьства властню адоү нь бүтро
БЫ С € го HсхЫTHвь , н нь гроба Ү €тверѣдЬНЄвна

выZдингь, Марѣн Марїн сестрами его жива прѣдь

ставнь сльZы офтолиль есіі , прошена 20 отрока
сьтьЫНА нє прѣұрѣль € сн , хананєю 24 дештерь
страждoүштoү молєшто се помнлокаль €сн, аїро
воү дьштерь оть отмрьтїa mко сьма выставнь єси ,
вдовна сына на погрєвєнїє носна оть одра
ВЬЦДвнгль еся , наzь грѣшнын дьуь сь о нѣмъ oү
подоблю се , припадає
припадає молю
молю cє твоєн влагостн ,
Акожє онѣхь дрєвлє н мєнє нына бүслышавь
помнлоун , тогда 50 ты н нына нвь вѣкы присно
тѣжд€ €сн . вьса жє тєвѣ выможна , нє немоштно
Жє тн єсть нНҮтоже , вь poүкoү жє твоєю доүшє
н дыханіє вьсєн тварн . ты во животь сьдрьжншн
нсьмрьтню окладаєшн , н раҳ0% тєвє нѣсть спа
саюштаго . Вьс € сHлным словомь твонмь присвѣ
томоү твоємоү н Благомоү пов Ан аггєлоу рава
твоего доүшоу врата моєго вZвратитн, дьмышның
 163

дънь до приход€ іштен кошти пак живоу ємoү

Бытн , oү твоєє прошоу Благостн , вь ньжє вьҳмо
гоү, открашоу наггелскынмь ннноYьскымь обра
домь , € мож€ 6% тєлє. oүшітєдн ово нына н
мєнє грѣшнаго , МБож€ н онѣхь прывѣє нє прѣ
ұрѣль ёсн ако да н4Zь ра6 Твон помню твою
€жє @ нaсь мность , дръхновеньь нoүсрьднѣн
Боүдо прохєє живота моєго тєБѣ оегодно раво
татн Богоү моємот. Многою жє вѣрою н дръұно
веніємь глагола : аггєє воїн , нмєнн господа
машего Інсоү Хрнста глаголю тн : вьҳвратн доү
шоу раба своєго Брата моєго , ако да пришьдь
кь нємо пакы вьдoүшєвлємна оврѣштоү. нта
ко кони вьсѣдынкь скорѣє поуть гнаш € , глаголє:
на тє господн оуповахь , да не постиждоү сє.
Пришьдь жє надь Брата своєго , н плaҮюштвхь
оть нєго отырѣва є, н огньннин сльхамн Үьстное
доволнѣ Анує єго окропHвь , таннннин же вы срь
дьун глаголы Кь танновѣдоү н вьсєBндүoү съкрь
Bєнныхь много нємь молишє св . простьр же
свою на срьдыңє єго десною свєтою poүкoү , н
свЄТЫє тронує кръста окращомь по на
нмєнємь свєтьє
го снє нансовь навЇє подвигшє с€ Bь poүкoү
своєю оштoүтнвь , н по прьсєх є єго осєzaвь ,
н сHхь пакы топлыхь нвьдoүшєвлєныхь окрѣть,
нцѣло акожє молни с € oүслышань Бысть, нвь
радова се, слово те христово кь прѣдѣстоєютнмь
СЫНовомь его кь всемоү народоү глагола шє:
нє пAAYHT€ НН мльките , нє оцмрѣть краль , нь
спыть , н дооша € го Bь м € Мь € сть. нако се
Qть сьма того выZsoүждаше глаголє : RЬСтавь го .
11 *
164

сподн ион, глаголы мн. Тогда же онь оть сьмрьт

наго сьна отьбрь 0YH свон , нсветаго познавь
н по poүкoү єго прнем се, н снє уѣловаше,
подь€ть т€ Бывь свєтынь , навнє ВЫZдвнг се сѣ
д€ . кто твоє , Хрнст€ , сHлы нұглаголєть ? кто же
штєдроть твоихь нсповѣсть множьство , нж€ oү
мьрь H Б€Zдоүшіємь нcтнноувь ноуєпєнѣвь н
гроБHымн матерн ұемлн прѣдан с€ oүготовлюємь ,
молитвами свєтаго пакы вьдoүшєвлєнь н Bь ско
рѣ янвь Бываше. днество же о семь ноужась на
прѣдѣстоєtuTHхь Бысть , нQть всѣхь єднно съгла
шєнїє : господин помилоун ҳваше се. по с € м же
свЄТЫНмь H Аггєлскымы н ВЄЛНКонмь HноYЬСТВА

ФБраzомь свєтын архієпископь тoгo oүкраснвь ,

Сімонь монахь вь Стефана мѣсто того нмєновавь .
тогда т€ н старѣНШаго сына его Радослава Вь
poүкoү €го приведь , н кралевьство датн томоу
СВЄТЫН Bєнть . ON Тє : 4Zь властію світра , ты
жє молитвами БлагословенЇє . У тако нноYьская ,
вь ннxжє вѣ новоодѣднь , прїнмає уѣлока шє, н па
царскынxь пръвынхь Енсерныхь о сHхь по

слѣднихь Власѣннынхь радовашє С €. По CEM ME

прѣсвєтынхь страшныхь Бохньнынхь н животво .

рештихь христовынхь таннь свєтын архієпископы
приємннка того Бытн сподобнвь , нвьса мжє по
оқставот на нжмь сьврьшHвь, Благодарок т€ , го
сподн , рєхє , ако отслыша молитвох мою, нико
жє тєлахь, рава твоєго врата моєго видѣхь, прїн
мн жЄ Bь мнрь господи доүшоу его , да
ПАКО

MK0 € @ ВЬZданженн єго н о приставлєнн го

пакы прославнт се нає твоє свєто€, н тако вь

1
 165

ρογκον свєтаго архієпископа рєхєннын Cїмонь

монахь дрьжнмь, сладъцѣ вєсєлє се нБога Благо
дарє, Bь роцѣ єго доүхь свон прѣдасть . Вьсѣм
жЄ
прѣдьстоештнмь Плать oүдивлєнїємь оставль
шнмь Бога жє славешт€ H свєтаго , светости его
Үюждахоү се , мко такова Богь молнТВАмн єго вь
ніхь сьдѣa Yюдєca. ск€тын жє архієпнскопь сь
€ ПнСКОПЫ н сь свештенннкы 2 сь сну Вы ж € ЄГо

нсь Благороднымн многымя выZдвигшє н , нсь

Hнмн великыє лавры няє вь Стоүдєннин свєтаго
Cїмєна дошьльше , н тaкo kaлмын N'BCNMH H

мностію єтє ништнмь мко достонно н Бого

отгодно пOYьтшє єго , н тоү ова вь урьквн све
тыє Богороднує БлнZь свєтаго Сімєoнa oтьya €го
положншє н . н сня отво тако миє ф кЬұданжєнїн н
о прѣставлєнїн Стефана БлагоYьстиваго н прьва.
го крила свєтынмь архієпископомь Богь сьдѣа
Үюд€са. н мнктожє джє в древны Hхь н свєтынхь
прывѣ€ Бывший Үюдєси новымь CHмь нына съдѣ
анная слышє нє нєвѣpoүн . нє хождьшн во древ
NHхь н ВЄЛНқыть нсь свЄТЫН БЫсть , нѣкых жє
многомн добродѣтєлон н прѣход€ BBн се. Сего
радн нє двооүмны мн помышл € NMн осемь колѣ Блѣм
се, Павломь Вєлнкынмь oүткръдни се , нвѣpoүнмь
рекоүште: Інсорсь Христось BYєра н дынь сь , тъждє
вь ВЕКы . вь древніхь орон Bь нына Шннҳь
ЛЮБЄtuTHмь Бога Вьса ПОСПѣют сЄ Вь Благоє .

вьса во Вьможна вѣpoүюштомоу, р€Үє господь.

По прѣстакл єнн жє Стефана БлагоYЬстнкаго
нпрывяго крали старѣншаго сына єго Радослава
свєтын архієпнскопь вь великон црькин нь реко
166

мѣн ЖнтҮН кралєвствомь вѣнхавь, молитвами же

н Благословеніємь того оцтврьднь, прѣдасть смо
самодрыжавно отҺҮьскоє н сръбскоє скүптро стро
нтн. мало же врѣмє сь мнмь свєтын прѣБывь , н
по семь може много желаніє нмѣanє , вь ске
тын градь Теросолнмь донтн , н спасномоү н жин
вотворештомоү свєтомоу грокоу Хрнста Бога на
шего н Вьсѣмь няє тимо свЄТЫНмь мѣстомь по
КЛОАнтн CE , вь корпѣ ж€ нм достную в них
ньь вьсѣмь мнтнмь сытворнтн (потешта сє . Єпн .
СКОПН жЄ н Благороднын вьсн н самомо Радо.
славоү кралю многымн сльҳамн не отходити
оть ніхь молєтє €го , ннє вьҳможь нь Бывь oy
дрыжатн cє нин , надеждєю во пакы Кь немь вь
вратнин с € oүтѣщнсь сръдица нь , фтьПОұштень
Бысть нмн . много же тежесть ЦАлта н соєври ,
AWTE БН н Вьсь домь єго свєтын хотѣль выZєтн ,
враль Радославь дасть € мот понести сь собою.
СВЄТЫН Жє н мнрь к Благословєніє на господн
даровавь , н тако на zападное
вьсѣмъ дарокавь
цѣлованіє кисѣмъ
море кЬ Далматню пришьдь, нoть тоҷдоү кора
БА € мь нсь свонмн єго мора ШьстьВннкь бы сть.
Божїны жє правлєнїємь врѣмє прикладно поло
YHвь, н кь скорѣ свєтаго н тєллємaго града Ієро
солнма достнє , нвь свєтоқю выскрьсєнїл Божь-
станоўю чрьковь Вьшьдь, поклонн сє. многым ж€
Нұлнтіємь сльzь , ноYєсы н тѣлєсємь кь животво
рештомоү грокоу владыкы своєго Хрнста прила
1
гає сє , нcєго роҳкам. ОБЪ € млж , АЮБЬұно @ Бло
БHzавь , на свЄТЕН ж€ н- Yьстнѣн Голговѣ нь
всєн великон урькKн слъұно Бловнұлвь н покло
 167

мни се Благодарн Бога, по нєхє влагоє єго - жела

нїє полоүYHTн сподобнв € , прнєт ж€ Бывь свѣ
Tло Үьстнынмь свєтымі патріархом. Алма
н

сіємь, о господи жє цѣлоканЇє ємoү давь , и тако

покон полоYYHYн oтьпоүштаєТ С6 . Bь оттрѣн жє
дЬНьсь
сь свєтынмь патріархомь н ь Үьстнынан
его съсложЬБHнкы вь св€тѣн нєлнijѣн Вьскрыс
нїa чрькин свєтоүю н Божьствною сложко сь
врьшHвь, никожє вь урькин обьютно н БожьстьВ
ные н плытьcкыє во домо патріарховѣ трапеды прН -
€ Мунка Божьстьвна фтьца Быста, многымн жє дарова
нїн н поYьстмн урьковь Божню н патріархан сь
слоүжЬБHнкы €го вь корпѣ жє нннштїнхь свєтын
@даровавь, Благословєнїє н повелѣніє өть свєтаго
Патрїарха въzьмь, по вьсєн овластн єго нь Пале .
стнны свєтою слоүжко съврышнтн , н тако вь
Вндєємѣ н Вь свєтѣмь Сіонѣ н Bь свєтаа све
тынхь н нь Гєөсіманїн н на горѣ € лєонсцѣн н нь
Галилен нже вы Внанїн нвь поннун господня
н Вь всѣхь нює окръсть свєтаго града свєтынхь
мѣстѣхь поклонни се , н свєтою в нихь слож
Боу сьврышнвь , н мностнню в HHхь paZдаавь,
по сHх жє покон пoлoүхнвь, н свєтаго Нордана
рѣкы дошьдь , н на мѣстѣ, ндєє грѣха не вѣды
наш € грѣхы отьмытн хоте владыка oть рака
Христось Богь щть Іоанна пльтїю кръстн с €, нд€ -
жє ндоүхь свєтын на нєго ҳракомь голоүєннємь
Вндѣтн cє сьходЄШть , Bь корпѣ жє н глась @ть
Боса отыра свѣдѣтелстворюють Єго : СЪН € сть

сень мон вьҰЛЮБЛєннын , а нємж € БлагонZво

Анхь , многомь oүмнлєнієм. Благодарє Христок
168

поклонн сє. прѣшьды жє Нордань , н нь свєтаго .

Тоанна кръстнтела чрьквн поклоннв се, н нь нєн
светоүю слоутво съврышнь , нгоүмєном жє н
Братією люкЬұно приєть Бывь , н доволно дань
Благословеніє € жє ношашє, н тако о господн уѣ
ловинЇє н молитвoү өть всѣхь приємь, н до Нор.
дана пакы проводнмь нин , вы поүть свон ндѣa
шє радоує сє . Кь оградоү же свєтаго Герасіма
вышьдь, н тамо тождє сьврышнвь, прїндє є н вь
великоүю лавроү свєтаго отьја Савы , нRьсѣмь
нж€ Вь нєн Божьствуынмь н свєтынмь ПрькВамь
поклонна с€ , н грока свєтаго нєдннонменнаго
секѣ прѣподОБНаго отвца дојьдь , доволнѣ ж€
сльхамн овросHвь того нєловавь , свѣтло ж€
нгоүменомь н Братією приєть Бывь, нпокон по
лоYYHвь , отрѣнн дынь свєторю н Божь
Вь

станоүю вь лаврѣ слоутвоү сьвръцінвь , н много

дневно Жє нгоүмєномьБратією oүтѣшаємь
H

Бывь, пештерoү жє свєтаго отьја Савы н вьса вь

поүстынн мльYaлcтвoүюшта єго поштєнїємь Болѣ
ұнында жє н страдалнаа єго прѣБыканїa Hzслѣднсь , н
вьсѣхь прѣподобныхь нжє окръсть свєТЫє лавры н по
дльгоү кь содомскoмoү мороү н ь отдолн тьходно
н мль YAXнко живоүштнxь oүсрьдно окходнкь, н Үло
вѣкы єстьствомь н маломь нє Беспльтно жнкоүшті
нхь Bндѣвь є, днклашє с €, нпо доушн oүмнлєнїємь
въzграждаше се, много ж€ 0 дoүховны Hхь сь реY€ н
ными прѣподобннин морин сьвь прашав с€, н вьсѣхь
Благодoүшнємь когатно одаровавь , нмоліткамн
Hхь н Благословеніемь ОБогатѣвь , Вєсєло Bь ла

вро выZвратн сє. многы жє поYьстн нь лѣп roy

1
 169

БожЇє урькин , нгоүмeнoү жє н вьсєн Братїн по.

трѣвная паҮ€ Hнынхь монастынрь нь лаврѣ свєтын
дасть , нoть вьсѣхь людЬұно о господи ѣлова -
нїє нмолнтвор въұьмы, вы поұть обхождєнїa свє
тынхь мѣсть тышташє св. дошьдь жє лавры св € •

таго € үөниїл нограды свєтаго Hнкона нограды

свєтаго н велнкаго өводосїa ОБШтежнтела , н сн
ує вь ніхь нRь всѣхь няє окрьсть Ієросоляма н
в свєтынхъ мѣстѣхь свєтын сътворн . н свєтаго жє
града Hazapєта доньдь, н нь урьквн на мѣстѣ све
тѣмь поклонн с € , ндєжє послань Оть Бога арх
аггєль Гаврїнль нь всєҮнстѣн н непороYHѣн дѣ
вѣн Марїн н пришьдь кь нєн н БлаговѣстнєН
Беҳможно доүха свєтаго нантнємь H сHлою Вы

шнаго осѣнєнїємь Оть прѣҮнстынхь кръвын єє дѣ

кыYьскынхь роднин пльтню Хрнста Бога нашего .
Bь том Бо Hazapєтѣ оть €жє вь € гүпыть плыть
скаго БѣжанЇя вьцвратнв с € , Bь нємь ВЬСѣхь Пн

татель Богь мон Інсорсь плътню выспытань Бысть,

тѣмж € Mazopєн нарєхє сє . Bь свєтѣн жє Благовѣ
штєнї . Богороднун н Божіє урьквн светоүю н

Божьствною слоутво свєтын съврышHвь , нслоу

жетнмь урьквн давь € жє ношлшє, нннштїнх тє
пAY € Благооутробно оүштєдрнвь нұЫД€, фть coүдох
жє н свєтою дакорь горо [ постнє, н нь урькин мѣ
сто свєтоє сльцаан топлымн н вьсЄсвєтыє горы връхь
обход€ уѣлокаліє , ндєє малою zapoү , акожє мо
жаxoү, oүхєннкомь свонмь Христось кожьства своего
Славо првокражи се покаZа , оть ноудожє н глась
@тьYь нұь облака свѣтла сына выұлюблённаго ємoү
послоүшьствовавша . нов@ Вьсє поүстынє н мӣ
170

настырє няє вь Палєстынн свєтын окшьдь , н Вь

всѣхъ поклоннв се, н мнлостнню раҲДАВь , вь све
тын град. Тєросолнмь выцврати се . радостно же
рєхєннынмь свЄТымы патріархомь пакы приєть
Бувь , нєлє обхожденЇємь свєтынхь мѣсть oүсрьдь
створ єго днВАмнє с € , н многыє овоzѣ троуды
€го Благохвалишє . многоврѣменно т€ по сHхь сь
Бираємаа н о чрьковны нxь правнлѣхь сьвыпрашає
ма н маoүхаема Божьствмаа фтьја о господi pa
доваста с €, многынхь свєтынхь мошти по мона
стырнхь н нь Ієросолныѣхь н оть патріарха н
свєтає слоўжывны€ одежде н Үьстныє сьcoүды
урьковныє свєтын архієпископь выҙыскавь н коу
пHвь, н по всєн Ilалестинѣ єтє Атє Үто свето н
ҮЬcтнo окрѣтає коүповаає , Rь своє хотє доне
Стн итьYьство . пакы жє свєтоүю н Божьстворю
слоутвор вь свєтѣн Вєлнѣн выскрьсєнїa урькВн
съврышнь , н христовь свєтын н животворнын
гровь сльҲамн оБлокнZaвь , н свєтаго патріарха о
господин лює6ұно цѣлоковь , н тaкo Yьстно раста
ніє Божьствнаа сътворнcтa oтьца.
Оть Теросолма жє свєтын вьZдинг се, прїн
д€ Bь градь Акрь нарнцаємын, н тоү дондєжє прѣ
Бысть, літє Үто Yьстно . н свєто вьцыскавь н коу
пHвь, нRь кораклы вь Асню веZомь, сь свонмн н
сь потрѣБамн Вьсѣдше, н Богомь окрьмлаємы вь
скорѣ ндєжє Бѣ царь Вь . Асню дондошє. Іјарствoү
юшти во Константиновь градь тогда фроугомь
прѣємшнмь н дръжештнмь , чарство грьYьско на
двоє pazctҮє с€ , по вьсєн во Теталїн н Hлнрін
вь Солонѣ царствоуюштоү өводороў , няє 10
 171

слѣдн өть Асєн уара Загорскаго на Браун оу

хка штєнь нөслѣплень Бывь, по всємоү жє Пон
тоу, Галлтін жє н Bненнїн вь Acїн царствоуюшто
БлагоYьствоү чароу Калоїолн от Ватацoү. Кь с €
моү жє свєтын прнплоувь , своє ВьZвѣстн ємoү прН
шьствнє, царь жє радостьНЬ Бывы о пришьствїн єго, н
посла свонхь Благоосрыдьныхь слоүг. нсь свонин
конин, ако си всякою поYьстню Qть мора данг
ноути свєтаго . Сь многою . жє любовню цирь пен
€ть н, н свєтынхь мѣстѣхь , нxже покламає сє
Wвходнль Бѣшє, сладъцѣ того вьпрашаєть , Благо
хвилно жє мко Бога радн тpoүд ы €го царь похва
даєть , многокрѣмєнно жє н многынмь люєлєнїємь
н поYьстмн цар€ мь нчарнією свєтын , дондєжє н
прѣБысть , приємлємь Бывалшє , прнсно жє свє
тынхь мошти нZыскає корповишє , нQть пара нс
прошашє. по сHх жє вь свєтоүю гороү кь Леонь
своє шьствЇє моремь чароў выZвѣштаєть светын .
царь же оть свонхь катрьгь єднноү oүгoтoвaвь , н
вьса Благаа земльна дже вы потрѣБо свєтомок
оть своего домоу давь , свЄТаго жЄ ҮьстныHмь

кръста дрѣкомь нмоштин свєтынх н свештенны

мн одєждамн нсьcoүды Чрьковнымн н многымн
paZAHYHымн поYьстмн одаровавь, дасть ж€ € моу
нулато много , глагол € :Bь свєтою гороү ндо
своєго отҺҮьства длыгын поеть , владыко свєтын ,
шьствоватн нмашн , ноБЫ Үнь сы прнсно трѣво
юшITHмь податн , вьҳмы отво сна, ноүстрон Ако
жє хоштєшн, молн жє нo нaсь грѣшнїнх .. н та
ко Благословнвь цара , но господн . люкЬұно ра
станЇє сьтворнста. Чарнца жє пакы прнува н, Бла
172

гословити с € Оть нєго хотештн . многимнє н

та в шє р€Үєннынын ПоYьстмн поYЬТн , нТако

оть царевы полаты нZыдє свєтын радоүє сє . 110

сла жє царь нь катрьгоү нсь ороннин можїн єдн

ного Оть слоүгь свонхь, ако Б€7 комунн нсь всякою
пOYьстню свєтого проводнтн. Божїни тє протвлє.
нЇємь моремь шьствіє творештнмь,но десноею Кон
стантиновь градь остакльшнмь, авЇє н свєтыє горы
Авонь достнгшє , пристаннште жє достигше, н врѣмє
корабли Нұложнше . вьсн же доплoүвшєн нсь свєтымы
покон вы монастырн oүтѣієнїємь нoлoүхнвшє, вь
свои сн понтн глаголаxoү . Благороднаго же наре
ва норожныє людн н все соүштеє сь нHмь Bь кора
Блн доволнѣ свєтын даровавь, Благодарноє жє по
хвальніє Благословєнї молнткоү овьсѣхь Благод %
тєхь царя свєтын пнсанЇє написань,нарєвоү моржоу
принести царевн вьдаєть, н тако вьсѣхь бүтѣшнвь н кЬ
поетоү потрѣвнымн одоканвь нь цароү Благосло
инсь сь кораБАкмь @ тьпоүштаєть, свєтын архіє
пнскопь нє во светѣн горѣ нь свєтынхь мона
стырєхь поклонни се, царско жє н своє неско
постно вы нихь Zлато радѣлаєть , прѣподобным
же протомь нҮьстнынмн нгоүмєнн ньсѣмн Бо
говоМұннынмн моүтін люєьно шко свєтыє горы
вьҳра штєнїє приємнємь н NOKAANI .EMb Бывшє .
мноҳн же не поүстынк, нxже не прьва Богомь
наставляємь храниль , на видѣніє ємoү Благосло
Внтн cє прихождахоу, Благодоушно жє нмь прнє
млємын н корпно с. Благословеніємь н потрѣБ
нымн Оть нєго обогатнин Вь свом нмь отьхо
дахоу. Доволно жє крвиє вь Хїландaрн, вь своємь
 173

poүко творенномь монастырн , свєтын прѣпOPHвь,

нгоүмєна жє н Братію на нєлє н 0 NIEMME MH

ра нҙыдостє подвнуатн с €, сладък ымн ндоуховны

мн добрѣ наoүYA ваашє , ниже o БОұѣ , ашт€ н
ноуждьна соуть, трьПѣти , глаголашє , нмолє оу
тѣснаго госпо
тврыждашє, онрокаго во лоу тн н тѣсного
Дємь нашнмь Інсор Христомь овою раұньствіа вь
єүаггєлїн єго добрѣ нұьовлжна, рєхє, слышнтє , н
подвнаєН cє оть всего выZдр ьжнт сє. Свєтоүю же
Божьствноүю по сHхь сложкоү сьвръшнвь н све
тынхь н БОМұньныхь христовѣхь таннь приємннь
Бывы , нпрѣподобного сн өтьya Cїмона свєтын
н муротоYHвын гроБь люєьно уѣловивь, нгоүмєна
жє н вьс€ 0 господин събранноє нмь словесноє стадо
ако по мнтію доуховнымн насытнь, вь кoүпѣ н пль
тыскымн бүтѣшнь, мнр жє н Благословєнїє нпо
слѣднєє о господи јѣлованЇє вьсѣмь давь, н тако
НұЫДє фть нохь , прншьды є вы градь Солоунь
нарнцаємын , н нь урьквн свєтаго хрнстова Днин
трїa мoүYєннка поклоннв с€ , н свєты гроБь єго ,
вь нємжє мүро тоY€штєє свєтыє мошин єго лєжєть,
топлою вѣрою н любовню уѣловавь , прнет же
Бывь царемь өєoдoрoмь , €гожє послѣдн царємь
Асєномь ослѣпленна склахомь , многою любовню
ноцтѣшєннємь н дарованіємь н ть пOYьт € н,

многай жє нѣє В6 ЛЮБВн нвь мнр . БлагоYьстн

вомоү Радослакоў кралю сь мнин прѣБыкатн царь
я мнтрополить кь свєтомоү нұглагола Ста , н тако
лювь_но вь свои ємoү понтн oтьпостнше его ,
рекш €: 34 нє не даєҮє нaсь coүштoү тн , скаZан
174

намь о твоємь Zдравїн. Дасть ж€ ємoү нарь по

велѣніє нонсинїa , ако сь всякою поYьстню прн
€матн проводити его даже н до прѣдѣла грьYь
скы € дрыжавы . слышав жє БлагоYьстнвы Радослав
криль вь своє отыYьство свєтого прнијьствüє, по
вєл єпископомь н Нгоумєномь н сь Благород
нынан да жє ндо края срывыскы€ дръжавы подье
тн его дошъдьішнмь, нсамомоү же прныхнжЬШоу
cє ємoү, далєхє вь срѣтєнїє емот нZыдє. подобно
жє на zємлю хнуємь поклонкнЇє ємoү сытворнвь,
н нєвь мѣстнинмь о своємь о господн отын RE

сєлнємь радова шє сє. свєтын жє архієпископь са

модрьжца нтого Благороднынхь н вьса YЄда ско
єго @ тьYьства Вндѣвь , похваля Бога , мнрь тєн Ба
гословенЇє вьсѣмь н о господн цѣлованЇє давь ,
н тaкo oүтѣшєміємь нєлнкынмь - высн покон по
AoүYнше.
Прїндє жє свєтын нь макроү свєтыє Богородн
ує стоүдєнНҮьскыЄ. В. Божнєн тє поклонн се чрь
квн, н Үьстнын гровь прѣподобнаго сн отыца Cї
MOUTH
мєoнa, Bь нємжє муро нZдаюште свєтые
€го лєжєть , ЛЮБЫZNo нсь сльомн | ѣлова Вь , ске
тым тє єго меромь свои помацавь Рювства , н
дѣло когатѣвь мнѣшє св. врѣмє жє доволно по
кон вы монастырн поло Үнвь , нгоүмєна ова н
Братню нноYьскімн кь лoүYшiнмь подвнгы маста
влијє , нвьсє приходештєє Кь нёмок польұнымь
ндоуховнымь наoүYABааш€ , Бѣ Бо н слово ero
сладостню по апостолок солню растворено . прН
Zвав жє єпископы н нгоүмєна н кьс€ урьковные
н Үьстные свештенные мотже, нсь нннн опам
 175

тн врата своего прьвовѣНҮАннаго краля Стефана

свєтою н Божьствною слоутвоү сьвpьнвь, Оть
конв жє гроБь , вы нєлтє вѣ положень , нСвєтые
мошти Єго 11ѣлн н нєраұлроушнмн обрѣть , Благо
oүханїємь вьсѣмь ВєсєлєШтни
вєсєлєШтим се , н скръвная кн
малы подаютє , н ұѣло тє оснxь похвални во
га выZрадова с € , сь всякою жє подовною Үьстю
Hzь Стоүдєннує сне выұдангь , н нь няє оть Сте.
фана сыZданнон вь Божнєн в€лнцѣн урьквн вь ар
хЇєпископын ҳокомон ТнТҮН алмы н пѣснин сь
всякою Үьстню сHхь положн . н пакын Тє светотю
н Божьствноүю слоутвоү о прѣнєсєнїн св€тынхь
его моштен съврьшHвь , н паметію его ништїнхо
oүштєд рысь , н доволнѣ вьсѣхь нь архієпнскопын
oүтѣшнвь , нвь свою нмь когождo oтьпоштаєть »
прихождахоү тє мнон Bндѣтн Свєтаго , н вьсн на.
oүYAємын нмь н Благословнин вєсєло в свою ВЬЕ:
вратаxoү св. по снх хє н хотдєнїє само по всєн
zємлн людїн свонхь сьтворн , вьс € ж € вь вѣpoү
oүүєнїємь oүткрыждаашє, вы всѣх же монастырєхь
oұставы н нравы нноYьскаго жетia, икожє в све
тън горѣ н вь Палестнун нь Acїн видѣвь, дрь
жати прѣдаашє . велможам жє нвьсѣмъ Богатїнмь
сь нынешнїн вѣкь Апостолскы не высокомоүдрь
ствоватн ұ4прѣштає, нн oүповати на Богатьство
нст € Zaюштє , нь на Бога , снє даюштаго , Богатѣти

хє пaҮє дѣлы Багымн , нютєдром . Бытн кЬ Вьсѣмь,

ни надь кым жє вьҳвышатн cє нян кoмoү дoca
ждати, помышлтн ж€ Bь нжє надь вьсѣмн Бога и
непристоупно высотоү нстиннаго царства , тн
хом хє кь всѣмъ вытн семь глаголащ € , н Үловѣка .
176

любно шко равнора внымн мнхоcтнaнo пoслoүгилн

вы мн обладатн, oть то € жд€ 60 , ретє , н вы Оть
нєєхє н оны ұємльнює пръсты н вы Оть вьсѣхь
Влдыкы кога равна Үловѣколювіа ако н оны оть
кась трѣворють. Вонны Оть окнды ноть непра
Ведна вьсхы штєнїa Бѣгатн на oүYааш € , доволном
жє бути оброкы свонин сорпро үжынцамн н чар
скынмь даанЇємь сHхь oүвѣштаашє . вьсѣх жє лю
дн въ вѣрѣ нь любви к Богоү н кЬ Ближнємоү
оутврьждашє , нує ВЫZдалTH Zло выZь уло сHхь
молиш€, раҳдрaвлaтн жє хлѣБь скон AAYюштнмь ,
н ништїнсь в€скровныхь нь домь Вькєстн , наготоү
жє покрыти, нoть кръвє свонхь нє прѣұрѣти, вь
cємо по писанномоү доврѣ наставлишє. Сн 60
дѣла доуховная христіаномь Бытн глаголаш€ , н
BE
снмь плодоноснємь пAYє всякоє трьтвы Богь
с €лнт с € , люкодѣана жє нпрѣлюкодѣнства , моү
Тємєнстовьства женското ложьства , H Вского

Блоуда Бѣжете отьбѣгноути сь сльхамн кого до

молоше . Кь покаянію жє неповѣданїємь вьсє прн
воде глаголашє : ОБЛНҮHмь Здє самн ными грѣхы
наш €, да не ви гредорити coүд, шко горун кле
вєткнун прѣмо лнцоү нашємо ставшє на нь oү
крѣп€ть сє. глаголы Бо ты , р € Үє , прывѣє грѣхы
своє, ако да оправдышн сє. ВєАнкхь отво моүкь
АѣҮБа грѣховь неповѣданїє н сHхь отьБѣжєнїє. Нc
повѣм Бо, рєхє, на м € Бєлконіє моє господе
вн, нть отопостіль Есть неYьстнє срьдьца мо
єго, ноБлнхаємы врѣды нє оүспѣють на горшаа .
Сыроть н вдовиць н кысѣхь ништїнхь собою ин
ловатн н храннн нннютнxь пooүшташє , дБндан
 177

мыхь нZ6ABнтн нQть ракоты ңскорпнқ € - € ВОБО

Днтн . нѣлӣ многь Бѣш € Bь € нхь. В сопроуть
ствѣ жє coүштїнхь уҡломоудрын ньдѣвьствѣ
Үістотно прѣБывати наKaZA € , ноүк@ ВладНҮБ
створюютнмь, € ветнт€лѣм т€ н велможамь , HNO
кыыь, нмирскыть, старынмь нюнымь, вьсѣмъ ZA
конь Бѣ добродѣтєлн. таковынмь тогда сръбскаа 26
мла Бого свѣтлумь свѣTHAHнкомь просвѣшташє с€,
такового кь вого прѣдьстат ли моүшін , н Вь

мнрѣ молитва мн €го Благодo ұшьстворюшти радо

BAWE CE .
Ненавидєн тє фть нс ирьва добра врагь хло
вѣкомь, дїaвoль , непокорствомь вьороужнкь мын
шаго Брата на старѣншаго , ВладHслава , глаголю ,
NA БлагоYЬСТНВаго Радослава крали ВЫZдвнє.
БлагоYьстивын Бо Радославь краль Bь ксемь прь
вѣє Благохвални , нпрѣHzьштынь € ы , т €нопоко-.
рни жє послѣдн вынь , фть (1) єє 50 н крѣждень
Бысты өүмомь , Властелемь тє о несъставлєнїн
орма €го нєгодовавшHмь , нoть нєго отыстоу
пAьшнмь , 66 мыншємоү Бряток €го прHложьшим
с€ Владиславо , ненавистн жє н гөнєнїю о гор
сцѣн славѣ крал € кстка междоу Братом . Бывшн, ске
томоү жє осьмнрєнїн , Hхь много мол € штоү н 34
прѣштаю штoү , нөнкакожє сHхь оүмирнэн мого
што , глагола : AIUTE @ть . Бога € сть камн дѣн
ствоємо , коли господин да воүд€ть. н двіє
краль Радославь нZыгнань Бысть, н нь ДрaҮь градь
прНБѣгаєть. Благолнүїa є радн жєны своєє ҳикн
дѣнь Бысть , н по малѣхь дь нєхь ұлонравіє то€ н
ло укавоє жєны Ан шєнь Бысть , дрoүгла во Далнда
12
178

мко прьвал Самсонот , и сня своємо красно

моү - господиноү WKAANNA обрѣтн cє , хотв

Нїє во кє фрoүгь в€Анкь обладає градомь оты

нєго атьєтью , оного жЄ ВьсєконБҮно oүвнен

oүстръмн с€ , фть сьмрьтоноснаго жє мьYa pєҮєн
нын Радославь нұБѣгь , кралевьства же нұьгнань н
жЄМО Аншєнь , H оть всoүдoү недооүмѣваємь о
сєБѣ Быкь , авЇє кь свєтомоү архієпнcкoпoү ако
кь своємоr oтьyoү привѣгаєть, радостною тє доү
шєю прнємь того свєтын , нoть скръвн вывшєє
Єио oть оть доукавыє жєны доволнѣ
Братан
сладкымн словесн сегo oүтѣшнвь , хотє жє кратнєє
€те на нкго враждєванЇє отставнтн , аггелскъмь н
нноYьскымы обращомь того откраснвь , Bь Радо
СЛАВА HME Іоаннь монахь того нмєновавы . вь

БеZло Бын жє н простотѣ Бoгooүгoднo пoжнвь

0 Своємь нємєТЕЖНомь H NE MNOGO п € YAMомь

нноYьскомь Жнтін кога похвалишє, глагол® : Бла

гословено воннство нев€ смаго пара , нмжє zємль
наго воннства нџивнcтн, ненавистн жє нсьмрьтн
свободнx cє. Свєтын жє архієпископь своего сы
новца pєҮєнного Владислава , аштє мєzаконнѣ н
раҳбонниҮьскы власть вьсхытнаша , нь шко вогонь
нZвоєння того coүднвь , кралёвствомь нмолн
твами того вѣHYABь , н цара zагорскаго дьштерь,
Асана нарнцаємaго , нєвѣстоү сємо пршведь , н
овою Благословнвь открыждаєть, тогда же нБла
гословєнїє Владнславь краль ӧть свєтаго архієпн
скопа ВЬZьмь , н на Y€ть Здатн монастырь вы мѣ
стѣ рекомѣмъ Мнлєшєва вь ниє господа нашего
н Бога Інсоү Хрнста кЬZHєсєнїй. Благопослоүшлна
ж€ Bь Всемь @ свєтынхь урьккахь БлагоYьстнын
 179

Владиславь нь свeтoмoү архЇєпископ oүн NAYE

нныхь БЫсть , H мнрно сь NHMH н вь ЛЮБВн
прѣБысть , єнко господєBн Нуволн с € , н Вьса

Вже тогда свєтынмь творнила на прѣдь 44 нє о

БОұѣ дѣнствоүємо спѣaxoү. Bьнжгда же крилємь
н архієпископомь ї єпископы н нгоүмєнн све
Штєннннн н новы 2 үпATн н воєводамн , 606
ствнымн нсьворнымн в€лнкымн урькв.мн , св€
тынын H Үьстными монастырн , н всѣмн Благымн
простославныхь нарнстонмєннтнxь людїн үлконы
жє ноуставы сры Бьскою окрашенноү н сїлю
штоу своєго фтьYьства Цемлю вндѣвь , нZѣло @
сHхь похвалн Бога , нє вь ть Шт € 60 €ж € 0 мєн

мноҳн єго троуды нн Б €z oүма Бышє , пAYє тє ви дѣло

Бoгooүгoднo нZыдошє, нико Апостоломь пAYє тє Вьса
кого приношєнїa пpнeть є єдннын сьвѣдын срьдЬҮНаа .
Присно ж€ свєтын , акожє многаштн реко
хомь , славы ҮловѣҮЬСкы € Бѣгає , прькосветнтєль
ства Власть оставнтн помыслHвь , н Аште нZво
Анашоу Бого желанЇє єго сьврышнтн , вь тоу
танхь странахь н коньць житїa пpHєтн pєкшоу,
скazoүєт жє Владиславоү кралю свон помысль
осовь , крал тє нсь Благороднымн свонин тако
ваго наYHнані. oүставнтн єго хотештє , н много
на ұємлю припадаюштє молншє н , н никакожє
oүдрыжатн вьҳмогош , шьствЇє во своє свєтын до
Сінанскає свєтые горы , н ПАКЫ Кь нHмь , ашт€
Богь нувонть , вьҳвратнүн се н кромѣ властно
С€Бѣ мльYAнЇємь отпраұннен с€, н снин oть ніхь
свободь Бысть. понував жє вьсє своє сонскопы, н
многа кь нHмь @ oүстроєныхь урьковныхь но
12 *
 1

180

правнлѣхь законныхь наортає, глагола Іє : в B%

ст € KAKO сь влин БЫxь сложкоү мою сьврьшає,
KO нНҮєcoжe Qть польZNыхь Овнноүх с € , єже
нє скаҳатн вамь , наорунун вась, о покланїн мже
кы кого н о врѣ ж€ Кь господоу нашвиоү
Інсор Христоү вамь самкиь прькѣє сьБлюстн 9

coүштҢхь подь вами наоYнти людн . н нына

кы когождо вась монхь молю, вьса, € Анка в Боzѣ
прѣдахь вамь , н вса , ж € oть мєнє слышаетє н
видѣстє н прнєст€ нрахоумѣст€ , нижє наoүYнств
с €, съхранено вoүдн вьсѣмь вамь тарьдо н нєра
дрошно , мко собою ннѣхь польєвавшє наoүүн
ті , апостольскы оцво Вь деньшмін дынь ұсвѣдѣ
телствоүю вамь ако PHсть 4ұь @ть кръвє всѣхь.
не обHноүх Бо cє скаұлтн вамь сьвѣта Божї . вь
Hниантє отво севѣ н вьсємоү стадот, вь нємяє
Вы доүхь свєтын постакн єпископы пасти чрь
қовь господа Бога , южє притворн своєю кръвню .
Такожує н Кь ксѣмь нгоүмєномь о монастыряхь
мжє по оставоү zaкoннoмoү с.Блюдати заповѣ
да. прнував жє в кєнкото архієпнскопыю вь
рекомое ТнТҮю БлагоYьствваго Владислава крал
нБлагороднынхь его ведньЫХь , н многла к нөмь
о свєтынхь урьккахь сьвлюстн циповѣдань , нHz
Бравь єдиного оть бүхєннкь свонхь, Арсєнїй їєро
монаха , его жє нспытнѣє пAY€ Hныхь Б€Zловнємь н
правдою окрашєна наш € , моҳжа прѣподобна
вь всемь, прісно Боєщта с € Бога , нуаповѣдн € ro
опасно съGAюдаюшта , С€го свєтын свєтою н
БОҗьствното сь всѣмн еңскопы сложок сьверь
шає освєтывь, дасть ємо власть высоү, южє самь
 181

оть доұха светаго приемь , веzата н радрѣшатн

Внны ҮловѣҮьскахь сыгрѣшенен, н въ мѣсто себе
архієпископа на своємь вогодарованнѣмъ прѣсто
лѣ посл дь открыждаєть , самодрьжця освӣ нве
Анкахь его , нового жє архієпископа і єпнскопы
и высѣхь орныдьмінь доволнѣ свєтын Bь архі
єпископын ортѣшнь, нoть всѣхь отьпоүштеніє
молитвами СЕБѣ испроснвь , нонь пабы мнрь н
сєБѣ непроснвь
Благословенїє вьсъмь н о господа послѣднєє цѣ
дованЇє давь , нвь поеть страннҮьствоватного
товаєT cє. много же множьство ҳлата Оть кра
ли Владислока я өть архієпископЫє въұьмы , на
раҳдаанїє вь свЄТынхь мѣствхь сь СОБОю воно
сить . на zападноє жє морє пакы кь Діокантію
пришьдь , нєє ткө когось сьготовань нRь акрь
градь кодомь корабль оврѣть , вь ньжє вьсѣдь ш6
€твіє своє вогонь окремлюємь ндѣau € . слышано
жЄ Бысты многымы жє кЬ Ієросолимо светаго
шьствіє , нако много Богатьство с нимь носн
мо ұнаюштє , вь Брьҳыхь голїахь моұжіє крывє
xoүсгріє глаголємын вьсѣдше , нRь пazoүхахь мор
свыхь улсѣдаюште , H ако оҳОБНтнєго нітор
инте стрѣжахоү €го . нь няє многын нь мности н
нєНұмѣнны Вь Благостин Богь , прясно лювештихь
€гө пощнаває нсьхранює, нако кь свонмь oүYe
ункомь : azь € сьмь сь Вимн н УНКТоже на вы ,
Выпїє , ПомоштинкЬ н с €моун покровитель фть
онѣхь oүвіниць бысть вь спасєніє. мъглою во тль
стою пzoүхы , вы нихжє свєтомоү ҳисѣдахоу , по
Кнть морскахь ннєвиднма того нмы н нєврѣдн
ма проводн €го . Вьетѣ жє Бывшн р €Ү€ннен мъглѣ
 182

@ть оYЇю онѣхь Б€zoүмныхь , н авЇ€ - окурѣш€

корабль свєтаго вь пристаннитн града БрєньдНҮь
нарнцаємaго , нако погрѣшнвшє надежде гнѣвомь
свонмь самн в севѣ растрьzaxoү се , coүєтншє
во сьвѣтн ихь, нмы жє ұлынмь поүүнє сє. прїндо
ш€ же мненнун се кажоүште во гради кь свєто
моу , н поклонє сє , вьса мже о мнхь Бывшаа
скazaxoү ємoү , н колнкь трохдь прнєхомь вь
кльмахь морскыть тєвє стрѣгоүште , глаголахоу,
нь вь нcтнoү oүгoднa кoгoү тєвє рazoүмѣхамь,

MKO NE дасть намь нн малы оскрЬБНтн тєвє .

мына отво прѣдь тє влагословнтн cє прїндохомь .
молн № нaсь Богооргоднѣ да вес пакостн вь свои
си отнуємо. Свєтын жє CHI оть раҳвоннїнкь
слышавь , Үювьстьвнымн oүсты н мысльнынмы вь
срьдь- н Благодаренын Благы мн о нємь пєкoүшта
го с€ Хрнста Бога похвалишє. paұБонник же
онѣхь zа неповѣданЇє своєє нь ұловы н
кь нємоy oүмниншє се много люєьно н довол
нѣ отгостнвь , и многы тpoүды нxь нє ви морн
Єго радн подьемшHхь Үловѣколюємо ннє поин
має ұловы . pazcoүднвь , наповѣдн люєнтн вра
ваше покорна се , дасть нмь БлагословенЇє
оть мєгожє ұлата ношашє . WNH ж€ Благоо үтро
6їю свєтаго отднельшє се, н поклоняє с€ смот,
Bь свои си отидошє .
Врѣмє тє доволно вь рєхєнномь градѣ свє
тын проводнвь , н пакы коравлємь кЬ Тєросолн
моу поуть скон ндѣашє . много жє плаванїє , врѣ .
мє прНАНҮно оть Бога нмоүшітє, мнноевтинмь, вь
єдин жє дынь поYYHнок пловоүштнмь , н к нє
 183

цааПо во урыысь
БОұр сь нєвєсє н противнымъ вѣтромь
вьставинмь , прямракь наєтежь кєлїн вы морн
Бысты . Тє окрьсть вьАнваxor cє , ако по
вльмы

криватн се кораблю , надрыломь свіваємомь

оть ноуждє вѣтрьніє мала нє сламаю штни с€.
наВЬКлєроу же многыxь ради вѣтрь высоү хы
трость правлєнїa Hzoұмѣвшоу , нуто къұньнѣє
сътворять смыслнин нєдооүмѣюштє , корабльнн
ком же роұкы нємаджанЇємь жнкота до конца
ослабѣвшємь , н Вьсн вь Бѣдѣ coүштє страхомь
CKONYABAXOY с € , ВЬСА Бо надежда спасти се нмь
оть мнхи погы Бє , н Hнктоже странно н кромѣ
БожЇє любвє снцево БАНұь сьмрьтн скръвь на
Свєтаго Бытн помысли , н сHмн во Бого , мко AZь
нєпштoүю , того нcкoұшаюштоү на пластин , н своєн
люквн пAY € присвядюшта , ноудентн єго хот €
Шта. Вьсѣм жє coүштник вы кораБлн плюшонмь,
сьмрьть потопленїємь ожидаюштнмь , прїндошє
жЄ кЬ
свєтомоү глаголошує : Bнждь , ОтьYє , ако
погыКАЄМь , тобою Бо сьмрьтн гонехноүтн oүпо
ваємь. свєтын жє кь нннь : Бого , єгож €смы
съұданЇє , хє да , сь мною молнує сє. AZь во Үло
вѣкь грѣшнь єсмь , мєнє радн , мко AZь нє
пштою , ұлова сїa BACI Бысть . Фун жЄ ПАТЕ

выпїaxoү : помнлoүн, oтьYє, тнвoтa oтьYAанныхь .

н припадш € Кь ногами €го , помошти Оть Бога
ногама Єго
молитвами €го про шахоү прнєтн. свєтын тє сль
ҳамь прѣстатїa нє нмѣлшє , н мльYAHїємь мко
Moүсн дрєвлє о людєхь oүмнымн Вь срьдьун
глаголы 0 сєБt нo coүштїнхь сь ннмь нь кори
Блн молиш € є, нь нжє Үюдєсємь Богь нуєна
184

дежднымь надежда , акожє нь Морсєю дрєвлє:

хто кьпїєшн ко мнѣ ? простры на море рөүко
твою, нкь семеү ако енце pazoүмнө помышлвю
рекше , н авЇє подьеть сек€ н дрьжaтн бүYeнн
комѣ своёмь свєтын пов€ лѣвь , NE MORAWE (50)
оть ноутдЄ Вльнныє нє дръжнмь стоитн ки кора
Блн , всѣм же отложнин страхь н господи по
мноүн ұВАТИ Ҳаповѣдвь , н “амь прtіnедовнѣн
poүцѣ свон B6Zдингь , можнє се глаголє : Скоже
нногда бүхєнньы своє вь корован вльнайн трот
ждаютнх се мороү н кѣтром . Ҳапрѣтнвь спасьль
€сн , н нас , ными снмн потаюштвхь спасн , на
CTABNHYE , HKO Погываємь , н мы Бо людіє твон

хрнстонмєннтн , кога раҳвѣ тєвє нє пощнахӧмь, нє

прѣZрн дѣло poүкoү своєю , Үловѣколювхє. твор
есмы тварь , помнөүн ны . нє грѣхь монxь радн
н сөүшітнxь єь мною потопяшн , да гроБь єднів
ГЛьвнна морскла вьсъхь нясь дынь сь пожьрін
Акожє прывѣє оқҮємнкы н нaсь ныне
прїнмєть , коже
oүслы ин ќь вѣдѣ нсьмрьтн coүштїнхь , тъжде во
тогда ты , яны ні тьмде ты € сн. вьса же выZможьна .
тєвѣ , нє нємонітно жє тн єсть пHYTожє. твоим во
повєлѣніємь кел бұправляєма съдовжєт се , и сто
€ть, н ткoнмь манокеніємь прѣлагаема н Bь свөн
пакы ҮHнь сьставл ают с . Повєлн мына вѣтромь
вь свой скровишта и водами морскынмь вь тн
шiнноү сьставнен с€ . Върою тє н многынмѣ кы
когоү дръұнокєніємь на протнкные кѣтры н NA

в € лно выZвышаютєє се вльны морьскює кръста

окрлұь творє , простнаш € poүкы , нснмь zапрѣ
шташє глагол € : 0 нменя господа Бога нашего
 185

Інсёү Хрнета , ние оть нєcoүшт Бства вьса нь coүшть

ство нoть нєвитїa Bь БытЇє правєдшого , н вѣ
тры н мор € oүтникює с€ станѣтє. НАБЇє нме
немь господа Інсоү Хонстa нoүсты его вѣтры н
море oүлєго € , нальны в севѣ съкрoүшнє се,
нельньyoү прѣсвѣтло КьсЇа кшоу, н высть тнтн
на ВєлїA. Bьсн ж€ coүштін нь корабли словомь
свєтаго морох н вѣтромь oүкроштеніє ќь скорӣ
кндѣкшє , Bь оржась Үюдо положнш € , Славлахои
Бога давтаго власть таковох Үловѣкмь , н к св €
томоү препає поклоннює с € , котї. Үловѣка н
огодунка ємoү того нарнцаюште , ако водосхан
наго грока молитвами єго морскыє поүYHнн ну-. .
6srWE ,
и о 60ҳѣ живать его радн полоYYHвне
глаголаxoү. свєтын тє о кожїнхь штєдротахь мно
гымн сльҲамн Благодаре Бога , кь ннмь глаголаше :
кась ради , Ү € Да , сніце н вы скорѣ Богь однин мн
10сть СВОЮ на нась . ВАША 60 €жє кь мнѣ грѣш
номоү кѣра , моє н к Богоү молнтк( €) кьмого
іше Проен моє полоүүнтн. ноҳко вьсн корино Бо
га похвалымы , н нєzАБытїємь штєдроть єго Бык
ішнь мына NA на с . Жнтіє наше oүгoднo тoмor
вь нрѣдна оправы Мь . нн тако Вьсѣмъ повелѣ
по їсти Брашно , ноутѣшнтн с€. н врѣмє подобно
полоYYHвшє, Богомь окрьмляємын вь Акрв градь,
ндєє Бѣ кориБлю Брѣм€ Нұложнен , прїндоше.
вZыдє жє свєтын вь градь кь урьквн свєтаго Ге
opria Bь мєтохїю лавры светиго Савы , єгоже вѣ
Bь пръвын приходь оть матнни поравошт € ня све
тын нcкoүпнль нь лавроү выZвратнль, н тот по
кон пoлoүYHAь , корабльнын жє оны нє сь све
 186

тымы прнадовшєн вьса Джє о них Н Үюде

сєхь Свєтаго вы морн БывшHхь на хєлными града
скаzаш€ , н вьсH oүднелкнЇємь покорєнн нь свє .
томоү прїндошє , покланяюште же се молнтвы
@ть нєго прнєTH прошаxoү. вьсакымн жЄ поYь :

стьМН н бүтѣшєнїємь шко по нcтннѣ Божїa хло

вѣка того похьтоює, покон тє оү нихь свєтомоу
І
приємшо , нвь дроцгы корабль высѣдшоу , вьсѣ
мн Благымн в поүтн оудовлншє , н таБО ЛЮБ0

вню проводнє. прїндє жє свєтын кЬ Великоцю

Кесарію, н на мѣстѣ Бывы поклонн с€ , ндєжє го
сподь нашь Інсох Христось мнлосрьдовавь о народѣ
н Үюдо творе оть ... хлѣБЫ € . тысоүшть моүжь по
єүлггєлскoмoy скаҙанїю насытн , раҳвѣ жєнь H
дѣтєн. н oть тоүдoү ндє вь Толь. н тако пакы
второє вь Божін тєллємын вь свєтын градь Теросо
Анмь прїндє . вънндє жє вь свон монастырь , вь
домь Іоанна Богослова , єго жє в своє прНҮ € стнє
пръвѣє пришьде өть сраннь нскоүпн . н TAKO

сь Братнєю нсь нгоүмєномь лавры свєтаго Савы

Bь прѣсвѣтлаго христова Вьскрьсєнїa чрьковь вь
Шьдь помолнин с € , жнкотворешти жє н пръсве
тын гровь Христа Бога наєго н светоүю Голго
oү н вьсѣхь свєтыхъ мѣсть , на мнхтє волнує
страсти приєть господь нашь Інсох Христось , сль
хаан топлымн покланяє се пѣлова Вь , радости жє
многу нсольнь БЫВЬ Бога по ХВАЛА Ш € . Үьстнын ж€
Ієросолїмок Долна сіє патріарьхь , пкожє ноть
прького прихода ұнаємн свєто мот, но прин ( шь ) ствін
€го ослышавь , скоро вы чрьковь Кь христово
гровоY Bндѣтн єго притеY € , ЛЮБЬұно же о го
 187

сподн уѣлованїe Yьстнаа отыра сєвѣ выдавил , көга

похваліста . Вь свон є домь патріарьхь свєтаго
поємь, н како на поүтєхь проводни пакы прН
вєдєн Богь , а всемь выпрашаєть н . трапєє тє
Bь корпѣ жє прнетнємь н многою радостню све
таго бүтѣшнь , н к свєтомоү Бого словоү ндєхє
прѣБыватн ємoү ютьпоштаєть, вьсн жє ништїн гра
да свєтаго пришьствїe oүслышавшє , н тьютно вко кь
нємоү окыYHн ако кь своємоү Qтьјоу прихожда
xoү . он жє нештєдно но благословенін сѣатель мно
стню кь мнмь тнxь податель Бывал шє, ннє тьYİю
жє Бь мнштїни , нь вы всѣхь свєтынхь мѣстѣхь нь
лавры ск€таго Савын Bь проYHнхь монастырнxь,
коже и вь прывїн прнходь , H пакы пришьдь,
такождЄ o вozѣ мностню волшє в нихь сьТво
рн . прнем жє влагословенїє өть свєтаго патріарха ,
ндо Ал€ҳандріє проводєютнxь єго кЬzьмь , н коголь
съхранаємь н АлєҲАндрьскаго град дошьльшнмь,
вь Вєлнцѣн жє урьквн свет яго апостола і єүлггєлн
ста Марка Бывшємь, многымн отво ко прясно оть
Бога дарованныхь нмѣє сльZAMH Свєтын поклоннв се,
нснин нZвѣствова шє се топлота срьДЕЦА н любы
кь господоү дoүшє єго, о нёмжє пAYє нмногы тро
ды подьемає oүсрьдьство вашє, н множаншє подьетн
не штедѣшє сє. скєтынм же АлєҳАндріїє патріар
хом . Үьстно свєтын oүсрѣтень прїєть, вывь , слы
шал во Бѣ фть Теросолнма мко странстьвно прН
ходе кь камь Далматіє н ДіоконтЇє архієпнскоть
словєт сє . ЛюкЬұно жє о господн цѣлованїє сєБѣ
подавши , н тако во домь свєтын ндєє поYнтн
Qтьпортаєть сє . вь oүтрѣН жє великын патрі
в. oүтрѣн
108

арьхь прнувавь свєтаго , но немь Оть коүдох

€сть и @ поути его выпрашає. Свєтын жє пакы
нстинно патріархоү о севѣ скаұлше. слышав Ж€
патріарьхь Ако самодрыжавна өтьија свєтын сыны
Бысть , н како кь свєтѣн горѣ Афона Hzь юности
житіє єго , никако вь Константинн градѣ архієпн
скопь своємоү өть Yьству поставлєнь Бысть , н
пакы прѣстоль высотн волєю ОСТАВНВЬ и по

клонента радн вь свєтынхь мѣстѣхь н Хрнста ра

да странствоє ходнть, дльгато же вьствїa тpoү
ды его расотдає дивлює с € , вы дөұшн жє сво
€н того пріємь, н дѣло его выұлюкн . многодьев
но жє патріархомь свєтын орнZываемь , н єднно
трапеұннкь сь книн Бываєть , любв€ наслаждане
се, многых жє нь pazcoүждєнїн дұховныхь соу
довь свєтын өть патріарха вьпрашає наoүхн се
н дpoүгь дрочга жє вьпрошєніємь н весѣдамн мно.
го Сєвє полҳєвавша, раҳАНҮнымн жє н нұрєднымн
поYьстьмн дрогь дрога одаровавша , н тако
одаровавшA
лювѣұно растаніє сътворнста Yьстнал н свєтаа oть
ја . Вьсхотѣ тє свєтын няє окрьсть Алєҳандріє вь
постынихь мльYA AHво пошт єніємь живoүнітiнх .
свєтынхь тнтіє обходнтн . сHх Бо пахє вндѣтн ж €
лає потроуди се, нєпштоує воліє Үто Оть NHхь

ако фть древныхь слышатн нандѣтн . вьс€ во ста

рынхь доүYьніє пAYє новыхь глаголють вытн . па

трїпрых є прошєнїє єго нсольняє , н на с € Hс

корсныхь моүжь няє постыніє ұнаюштнxь прово

днен его дасть €мок. свєтын жє во чрьквн светню
мортєннкоү н тодотворцоү куран Іоаннан нь урь
квн светаго и великаго нднинаго моүхинка Мн
 189

мы поклонив се , нинштїнх. oүштєдревь , н тако

града Александрьского нZыдє. прїндє жє кь свє :
тінмь наоустыннымъ отъцємь нює вь Мар €отѣ .
овы же вьс кран Лівіє мльханіємь аггєлскамь н
молитвами и поштеніємь моүхєнньско съврыша
хоу « нтіє . сь вьсъмн тє о доуховныхь сьвьпра
шав с€, н много полұoү, акожє нааш€ , @ть
ннxь прнємь , н вьсѣхь доволнѣ мнлостнвно оу
шт€денвь , Благословенієм є Qть нихь нмолитва
мн овогатнь , Вы поұть свон дѣлює радоує с .
прїндє тє вь өїкандок , тажє кь Скыть и трь
ного горох нь про ҮЗа свєтаа мѣста , вы пнхже
Нұрєднѣнє ньогоконнвын н прѣподовнің мoү
жіє слъньцо подобно довродѣтєлнымн дѣлы сїл
юште окрѣть, фть мнхтє словомь нянтіємь мно .
гоу полҳоу прїємь , нвь тѣснотѣ трьоѣнію вхь
oүдналає с€, по доушн ньҳграждаше с€. Кьсѣх же
оть нєгож € Богатства NOMA WE Богатно подаро
BaBь , молнивоу же өть мнхь и Благословене
прїєть , ако много корнеть оврѣть , похвалише
Бога радоүє сє , по в €же таковыхь Свєтынхь өндѣ
тн достнє, сь Нң инж € Η ΓΛΑΓΟΝΑΤΗ БАЙГосл0 •

Знтн с€ Оть мнхь сподобн с€. По сих є Bь свєтын

градь Теросолнмь кьҳкратн с€, н нь люєкн мноҳѣ
сь Үьстным . Долнаєїємь патріархомь покон п0 .

AoүYHвь, кьсхотѣ жє н нь к€Анкын Вакулонь нь

€сұпыть донтн , фть € гүпта жє аште Благово Анк
шоу вогоү н свєтою єїнaнcкoүю горое постнг
ноути глагола Вь. Мнмошьды жє Ієрїхонь , нпрѣ
Вьда поүстынк їорданскає, прїндє нь Каламонїо ,
и то вы монастырн пръсветыє Богородице покон
190

полоYHвь, ндеме нcамаа прѣсвєтаа -два Богоро

днца нсь окрoүYHнкомь locнфомь, єгда oть Тро
да сь Інсоусомь вь € гүпыть вѣжєтє , покон П0 .
лоүчншє. Оть каломонїa тє свєтын прїндє во градь
Коракь нарнираємын . oть coүдoү жє пакы многы
мн день мн ньѣднымь шьствіємь Богомь вьҳмага
ємь н кєАнкын Вакүхонь достнє. посла жє вѣсть
oүYєнкы свонмн кЬ coүлтаноү нжє тогда ВладНҮБ
сткоүюштоү Вавулономь , шко повєлѣтн датн ємoү
домь, ндетє ОБнтата. coұлтан жє ашт€ н противнь
сы вѣры христовы , нь ако ѕоmұнню обьеть Бывь,
н вьсакумн икo покорень oүмнхнв с€ , прѣсвѣ
тыль домь, ндєЖЄ ОБнтатн свєтомоу, повєлѣ отго
товатн. свєтын жє пришьдь , н вь урькин трєхь
отрок. Ананїє , Azapїє , Мнсанла поклоннв се,
лює6ұно є христїaнcкымы мнтрополнтомь приєть
Бывы, нкоүпно сь ннмь coүлтана дошьльша , сь
всякою жє поYьстню приємь свєтаго coұлтань , но
поүтн єго вьпришлшє н , много жє нє Бога ра
дн тpoүдо €го дналишє с € , н тaкo Bь окготова
Hн домь поYHTн oть поүштаєT cє, вьса же єє вь
потрѣвоү €моү ть своего сн домоү coұлтань да
МТн ұлповѣдавь, н да нНҮтоже cкoүдно Үловѣкоў
Божїю воүдєть, zапрѣтнвь глагола. свєтын тє до
волнѣ покон пoлoүхнвь , нвь €гүпыть своє ШЬ

ствЇє соултаноү кыZвѣштаєть, соултань жє прово

дештнxь €го дасть €моу, нсь всякынмь с.Блюде
ніємь єгүпытьcкoмoү соултаноү прѣдатн єго по
келѣвь , н тыждє такожд€ coұлтань о пришьства
Свєтаго слышавь , Богомь НАСТАВЛЛЄМь сь всі кою

поYьстню приєть его , н нь мнтрополїн же ЛОУН

 191

тн ембү повєлѣвь , свєтын жє въшьдь вы мнтропо

Aїю , н нь урьквн прѣск€ тыє Богороднує поклонни
с€, ндєжє сь Інсоусомь н сь окроYYHнком . Тосн
фомь сама Богородица, єгда өть Hрода вь €гү
пыть привѣгшн , прѣБЫВаш € , дондєжє вьҳвратнює се
и вы Галнлєю в градь свон Hazapєть , oүднин же
CE свєтын Б€СҮНcльномoү Божїю ҮловѣколювЇю.
€ сть Бо тоү кь € гүптѣ Үюдо творештїa Hкона при
свєтые Богороднує , Хрнста Інсоуса вь poүкеу
дръжешти, тоүжє нкoнoү прѣдБранль Богь по ско
Hхь нєНұрєҮєннынхь coүдЬБахь Bь Zракь трънь єгү
пытьскы , нєпштoүю во вко отрьнѣвша (ro) ради
Адама вь адѣ сню Үрьность на нконѣ тон нZво
ли прнєTH, хотен вь прѣсвѣтлын уракЬ ОБАѣштН
н падшоую свою нкoнoү выдангноүтн , нвь прь
кою свою красотоү кьовриұнтн , н на пристөлѣ
славы своєє оукрасHвь поставнтн . н тоү oү60 сь
антрополнтомь Bь АЮ БBн мноҳѣ покон прнєMaШє ,
вьсѣмн тє потрѣвнымн дондєже прѣБыкатн ємoү
оть своего домоу оудовлати соҳлтань Заповѣдавь ,
ПКО нднантн се мнтрополнтоү мноzѣН поYь :
стн coүлтана , южє кь свeтoмoү творашє , ежє нн
колниє комоү өть христїань сытворнвь Окн С € .
вьсхотѣ жє свєтын кь поүстынна прѣБыванїa свє
таго отвца Андонїa великого н свєтаго Арсєнїa
вєнкаго донтн , н проводєштаго нннoкa oү мн
трополнта нcпpоснкь , мѣста жє дошьдь , н CHхь

Обхождашє, топлою є любовню , южє кь свєтнма

нмѣ€, н пoүстыннаа нxь свєтаа обнтанїa мнoгымн
сльҲамн уѣловашє , єлнцѣх жє окрѣть в нихь Бо
га радн трьпешт Hхь , ЛЮБОВНЮ снxь подаровавь,
192

молитвор жє н БААгословєнє оть нихь ир нечь, вь

€ғұпыть кыZвратн сє. # ь скєтoұю жє Cїнaнcкoұю
гороү єгүпытьcкoмoy coұлтаноү своє шьствіє вZвѣ
штаєть . coүлтан тє до Cїнaнcкыє горы провод €
штнxь его оцготовявь, нвьсѣмн дь поуть потрѣБ
нымн очдоBAHвь €го , 7ѣло 60 € го выZлюбH , 6 % во
н раҳ0үмѣль Ако самодрыжавна отыра сынь на
паднын архієпископь єсть , дасть жє ємoү кь по
Үьсть вирсамоєлє0 н ҳїлалога нұБранна трохпь
вєлнєь н Благовоннынхь аромать Hндiнскiхь , za
хара жє н финнкы € лнко , потрѣкова вьҳєтн. В € л
можн жє , яє соуть арїмидє , индєштє кь свєто
моү велнкою соултана любовь , новы отво кь
рокка ма єго , дроҳҳін жє кь мандїн єго прикосноу
TH
cє тыштахоу с €, глаголюштє : ако снує люБь
ұмь намь христіанннь прѣждє сєго КЬ . Намь нє

прниюль, нь по нcтныѣ ҮЛовѣвь Божїн єсть, ико

Ж € нҫлышахомь. н TAKO сь ВЄЛнкою ЛЮБОВНЮ
проводнює н . с € жє вьсє наставлєніємь господа
Бога моєго Бывалшє Інсох Христа , вже є тьYїю
Үловѣкы нь нZвѣры натнує ра50мь сконмь слоу
WHTH н пOYьстн нь творнтн повнноүль Есть ,
ОБЫ Үно жє єсть н до БродѣТєлн нє тьYİю БлагOYЬ
Стнвыхь нь н противмынхъ вѣрѣ н поганыхь о
днелитн . прїндє є євєтын кЬ СВєторно гореү сі.
НАНcкoүю , нRьшыдь вы монастырь Кь чрьковь прѣ•
ск€тыє Богороднує, н на мѣстѣ свєтѣмь поклонн сє,
ндєє қоринна огнжмь горешти не €єьгараає€ , нь
ннє оналнма прѣБываю итн Moүсєю икн с € , нд€
же и сами господь нс воүпHны огнёмь горніт€€
рєхє кЬ Moүсєю глаголє: 076 €смь Богь акрилмовь
 193

я Богь Hсааковь н Богь їaкoвль , Hzoүн сапогь

@ть нoгoу твоєю, мѣсто Бо , на мжмжє стоншн ,
ҳємли света € сть . тѣмь отво н до нына їєрєн
БОСѣма ногами свєтою н Божьствноүю слот
Боу на светѣмъ мѣстѣ томь соврышаєть, люєьно
жє єпископомь, нє єсть Вь мѣсто нгоүмєна 9 H
вьсєю Братнєю прнеть бысть. покон ж€ Bь мона
стырн полоүYHвь, н тако на свєтын връхь покло
Hнтн Сє висходять, ндєє господь мнoгaжди сьхо
Дє нсь Moүсєoмь глаголє zaкoнь даліє їсранлю
людємь свонмь. н нь урьквн свєтаго пророка Hліє
Бывь н многыми сльZлин покланмЄ cє чѣловашє
мѣсто , о нёмжє кь Moүсєю реYє господь: cє мѣ
сто от мєнє, нстанешн прН каменн , н покрню
тє роукою моєю , отынмоү poүкoү мою , нтогда
zаднаа мои видншн , Анцє тє моє нє авнть тн
с€ , NE можЄТ 60 Үловѣкь лнца моего видѣвь н
Hвь Бытн . NG томж€ oү60 камєнн н до нына
дрыжавные д€сунує господнє положєнї є ұнаєТ
С€. многын тє оүмнлєніємь похвалиш € Бога ,
сподольшаго н на ть желаннын н свЄТЫН. връхь
вZытн н поклоннин с€, н таковаа на нємь страш
наа , днкнаа жє н свєтаа Божїa Bндѣтн . Вєсєлїa жє
доуховного неплынь Бывы , нако много обогатѣвь,
радостно в монастырь сынндє . Высоу тє свєтоү
Үєтырндєсєтннцоү кь монастырн поштеніємьсь
Братнєю проводнвь , н по всe coүвоты на свєтын
вьсхождаше връхь , н вьсєноштвоє вь нєдѣлю вь
пѣснєх є нвь молнтвахь стойніє тамошнєє нс
Пльнаш €, нcкeтoүю н Божьствноүю слоұтвоү сь
крышнвь, н пакы вы монастырь кЬ Братїн приход
13
194

прѣБыва шє , zѣло жє ако новоҳӣ доврѣ житЇ6

нхь выZлюбHвь , н много ҳлата в монастырь давь,
сєєє тє н своє роднієлє н пр - ваго крали Брата
своего Стефана вь вьспомннанЇє нь монастыря сь
Братією напнсовь, н тако єпископомь нRьсєю Бра
тнєю любұно провождєнь вь свєтын пакы Тєросо
инмь прїндє градь. радостною жє доүшєю прїєть
его патріарьхь, н како на длыгыть поұтєхь Б€ с па
кости господь съБлюдє н , вьпрашаш € . Благодарявшє
жє Бога oүтѣшєнЇємь покон , полоүүніє. по CHX

є св€Toүю н Божьствноүю сложко вы прѣсвѣ

тлѣмъ вѣскрьсєнїa урьквн ноү инвоноснаго хон
стова гроба съврышнвь , помолн с € @ урьквн но
севѣ жє но царихь но всѣхь людєхь господна
стєжлнїл , нxжє нcкoүпнль YЬcтною си кръвню , н .
тако хрнcтoвь гроБь н свєтоүю Голгоwoү н ВЬСА

свєтаа мѣста , на мнхтє волєю прѣҮЬСтные стра

сти плътню нясь ради вьспрїїль Христось , мно
гыми сльZлин ОБЛОБНұАвь , ҮЬcтнoмoү жє н св €
томоқ отьох Аванасню патріархоү н Кьсѣмь на
Үелны мь урьковнымы о господи увлованЇє дивь ,
и тако многою любовню проводнює его . Свєтаго
же града , Ієросохнма Нұььдь свєтын , прїндє вь
В€ Анкoүю андїохїю, вы светѣн жє н сыворнѣн кв.
Анцѣн чрьквн поклоннв с € , Yьстно жє н люкЬұно
свєтынмь андіохінскы мы приєть Бывы патріархомь,
мнөгодьнєвно жє октѣшєнїємь сьв раніє творешта н
0 дoұховныхь pazcoүждєных вопросы нотывѣты
по срѣдѣ Сєвє глаголююта на оцYaxoү св. по снх
жє БлагословенЇє свєтын фть свєтаго нcпрошь па .
тріарха , н свєтаго Сімєона нжє на діївнѣн горѣ
 195

светые ограды дошьдь, светѣн жє чрьквн н Үься.

номот гробок , вь нєм є прѣподобнын лежить ,
многымн слъұл мн поклоннв се , свѣтло є нгоу
мєномь нБратнєю прНеть Бывы , н вы монастырь
дав . Оть ҲААТА , €гожє ношає, и тако нZыдЄ Оть
ограды , нпакы прїндє вь Андioxїю . патріархоу
є н слоүєШтнмь урькин дасть БлагословенЇє , н
ск€таго жє Патріарьхь монітин свєтынхь н Үьстны
мн урьковными потрѣкамн одаровавь , н тако о
господин пѣлованЇє довша н люкЬұно растанЇє сь
творнста свєтаа oтьца . Оть тоүдoү же прїндє вь
Армєнїю, моштїн свєтынхь вьҳыскатн. прошьдь же
Армєнїю н тоұрcкoүю страно , н прїндє пакы ма
снpїнское море, к нь Константинь Вь грядь кора
Бль в€zoмь окрѣть, кь нає вьсѣдш€ ПЛАВАНїв тво
рахоу. Болѣұнь тє крѣпка фть мног Nхь трофдовы
свєтаго кь кораБлн пpHвишн, поүхнноү жє в € лн
Koүю пловоүштнмь нєвєтомоү мє БЫТн где нұь
кора Бли нZA%ұшнмь отырaдoү колѣZHн полоүүнтн ,
нұѣло жє вь Бѣдѣ келнцѣ нБАНұь сьмрьтн доуша
€го вѣШ€, oүхєннкамь жє єго Үто сътворнтн нє
дооүмѣю тн мь н плиҮюште кь нємо глаголахоу:
вѣмы , Владыко свєтын , акожє н ВЬС6гда н Мына

послоҳшатн тє нмать Богь, множає пҮ€ нaсь ра

дн, нь молн с € €Moү о животѣ твоємь , 4ондете
€смы вы странахь тоҷжднxь до zна € МЫє ұємлж , нин
нс поүYHны снє до вѣрныхь людїн нaсь нZвєдє
Шн , отБҮ € . тєвѣ БОсь намн нє Боүдoүштoү , вы
равото нно €ZыYHнкы снмн воҳє штїнмн на сь про
данн Боудень, нан вьс€ коньҮНо носнмаго радн сь
намн Богатства вы поүYHмы сен үлклоны , гдЬБHнѣ
13*
196

морсуѣн прѣдаин се . Свєтын жє кь нНиь : не

скрыБНТє оснxь , Үєда , нн oүннкантє. oүповлю

Бо на Бога ако мнєднноїє лютыхь сHхь ва Сь ко
сноути cє нмать , нxжє глагола Сте. Они же кь не .
моу: послүшAH нась , отьYє свєтын , мало хто вь
корснвь выZвєсєлн доүш€ нашє, да иє ноүжд € ра
ди многахь дынн нємдєніємь н сьмрьть Б€7 года
тєБѣ прилоҳҮНт с€ . вьса отво Благаа ұсильнаа , нх
же кѣсн , твонмн молитвин от нас соуть , Qть
мнхжє аштє коє волнин , прннєсєм тн. Свєтын же
кь внмь: всa coүшта мжє ныни оү нaсь окрѣтают
се, мн кь єднноможе oть снxь вьждєлѣнь Бываю,
ТЪҮНю лшт€ ново нына oүловлжнѣ рывѣ обрѣстн
Сє вZможно Вы , фть снє ашт€ Bькоүсна БУХь ,
помышлию . Oүхєннкомь тє кь господиноү кора
Бли припадішнмь нмолетнмь аштє конмь кЬұнь
ствомь вьҳможно вн прошєнїє свєтаго нсольнитн,
номоү є ако гроувоү глаголавшнмь н поносHB

шоу нь нрекоү : нєраzcoүдно ва шє прошєнє,

виднте море вльноюште се н корабль не стоєШть
нь скоро вльнимн носHмь , н нa пoүYHнѣ край не
нмоүшти ново оуловлємноү рывоү прнєтн нштєтв,
южє како нє оүдoвь нн дооүмѣнно нына овръстн
н податн вамь. Онн жє о снxь ормльYAшє , н св€
томоу кЬнемь рек шоу: нє троүтдантє с€ , Yєда ,
волі господня о мнѣ да Боудеть. Нєшє жє сло
Roy coүці тоү ви отстѣхь свєтаго , нивнє оть мора
вы є корабли выZвысHвшн с€ Вльна н ако poү
кама прѣвеликою рыбоў дръжешти , н вь poү %
свєтаго , ндєже вь корабин выZлежаш €, на прьсн єго
положьшн н нє окропнешн єго Кльна , вьспеть вь3
 197

вратн сє. светын жє Үюдноүю тоү рывоү андѣвь,

и многымь oүмнижнЇємь приємає , похваляше во
га скоро отскоривша желанЇє ємoү принести н
податн пиштоү , глаголаш€ oүYєннкомь свонмь:
се желанЇє нашє нсольнн Богь , н не трoүдною
онштoү oүгoтoвaвь прѣдѣложн намь. въұьмшЄ oү :
Бо , никоже вѣст € , варена н пеY€на сътворша
прѣдѣложнує намь н вьсѣмъ coүштниь. Господин
Тє корабли видѣнь скороє воліє кь свєтомоҳ по
сѣштенЇє, ако море рывою дароноснко Болѣ
ұнн смоү посложнен повнное, ортасомь одрь
жмь Бывы, нсь свонмн вьс.мн надь Болєштаго

свєтаго припадшє , проштєнїa oүво єжє опоноше

нїн вънєгда просєштїнмь рыкoү н молнтвы Благо
словєніємь опомнхованїн прошахоу прнетн гла
го Люште : нына pazoүмѣхомь нко Божїн ноу
годьнь ємoү раБь ты €сн. нь Qтьдождь намь сь
грѣшєнїє нашє , молни се, твонин во молятвами
спасаємы Бес пакостн вь домы наше прнтн оr
повлємь . Проштєнїє жє полоүYьші € , н ВЬСН сь
свєтьмь прославнює Бога, даюштаго пHштор вьса
кон пльтн, акожє Давидь скахаєть , ниє многыхь
ради свонхь штрєдр @ ть нє кЬ Үловѣкомь ТЪҮню
промысль творешта , нь н Кь малымы не от нымы
я птѣньцемь крановомь приҳываютнмь н, колан
БоєШтнx cє єго пAYє н волю € го творештвхь or
слышнть, н дасть Благаа просвітнмь oү него. св.
томоү жє Оть Богопосланныє єMoү рыв€ Bькоүшь
шоу, @ть нєс каханныє жє « моє сладости oүд
Влашє се, тождє тє oүYєннкамь н господиноү ко
равлин вьсѣмъ coүшінмь pєкшнмь , прѣжде сего
198

сиковые рывы нє вь(кот)шьшнмь. И вы правдoү, өть

Благого во н прѣБлагаго и вьс€сладкого господа
кога н цара Хрнста своємо прясномоү н люби
момоу, Благомоү н вѣрномор равоу Bь в €Ан
кото Yьсть мно (гою любовню послана Бысты.

майдшоу жє се свєтомоү н вьсѣь coүштінмь Вь

корабли oть Богопосланные онє рыбе, авЇє нодрь
жен нєдогь свєтаго Б€z вѣстн фть нєго Бысты.

Богомь жє окрьмлемы великою поYYHноү прѣй

хавшє , н царствоұюштаго Константньова града
дондошє, вь нємжє свєтынмь чрьквамь поклонни
се свєтын , н нь монастырн присвєтає Богороднує,
ежє євєргєтїца нарнцаєма , вь многын дынн по
кон полоYHвь , н всякнє жє потрѣын н . Үьетные
Чрьковные сьcoүдн . oүстралш€, нєвєтынхь мошти
прясно нZьнcкoүє, корпова є. н сна оцво тако вже
өвхождєнїахь свєтаго склұ0x@ .
Вьсот БФ Палестнноқ , Cipїю жє н Пєрсн
дот, Вакулон жє н € гүпыть , Acїю н өракЇю н
проYсе страны слънца ФБраҳоиь нян Ако конла
Nхь € СТЬствомь oүсрьдьством . ОБЬШьдь ,.. Жєa
нїє Бо много нмѣає ндєжЄ иште светомонлн
св€ THмь мѣстмь поклоннтн с € , AWTE Ан жє где
крѣпҮАннє слышал БН ..Үрьнує , о снxь пахє . рьве:
міє нмѣашє, хот€ Hхь Bндѣтн на доұховныхь нс
пытнѣє фть ніхь на оYYHTн н Благословнтн Сє н
милостнкноє кь мнмь БратолювЇємь сьткорнтн , н
24 неж€ osogt желанїє €го ськрышн сє, н над6
жда его є тьотя Бысть . Свєтих кон свєтаа мѣста
дошьдь , и поклони с€, н крѣпкынхь н нуєштынхь
Үрыныць вы плотн видѣ шко аггєлы , н свєтынхь сло
 199

Весь нь наслади се , Благословенієм жєн молитвами

нҳь , н 2ѣло полуєва с€ , н ВьсѣМН Благынын
доүшЄПольуннин глаголю н свЄТЬHхь моштин H

Үьстннин сьcoүды н потрѣБа ин чрьковнымн мно

го ОБогатѣвь , Вь CB0 € жЄ ОтьYьство cïa

вьса донестн хотє , нoть константнна жє града

пакы Bь кораблі подвиг с€, на загорскою землю
морем , шьствнє творить , хотє вид.тн свята своє -
го Асана цара zагорскаго . Сего во дыштн 14 Вла
дислава крила посагшн Бѣшє . прїндє тє вь градь
НєсєБрь , н кь рєхєномот Асаню пославь своє въz
вѣсти пришьствїє. царь же Благороднихь слоүгь
свонхь нсь свонин посла & ь книн , ико сь вса
кою поYьстЇо свєтаго н
сь потрѣБАмн єго фть
мора подвигноүтн , пришьд шоу жє свєтомок вь
градь Тръновь, нароқ оқсрѣтшоҳ н , н ловьҳно
того приємшоу , н трьжьство Тє велнко о прншьствїн
єго створішок, н Bь своїхь топлых полатахь на.
стоєртєє радн стоүдєны прѣвыкатн ємо повелѣв
ша , свѣтломоү жє нєлікомок працникох Божь
ствлаго Боговлєнїa пpншьльшоү , царь н Блаж €
ны Полкїмь патріарьхь прѣдьпоYнтаюште светаго ,
повєлѣшє ємо вы навеYєрїє Богоявлєнїa cвeтoұю
слеүжкоүськрышнтн , оұтрѣн тє пакы патріар.
хоү такождє сьврышнтн. свєтын жє чара н патрї
арха послoүшABь , нвь навєхєрїє Боговлєнїн све
тоқю сло ужвоү съврышає, пришьдь жє на свєтоцю
кокпѣль , вже єсть кръстниннца , нпроYHташє надь
водоо молитвы освештена , н ньнєгда кръстаоБрау
но Благославлатн ємо водок, радѣлише се во
да вы КокпѣAЫ , н пакы сьставшє с € . cє жє цирох
н coүштінмь сь мнмь Үюдо индѣвшє , прославнює
200

Вога о Бывшємь вь нихь

Hнхь . Свєтїн жє просвате .
Свєтін
нЇємь крыштєнїл христова н кроплжнЇємь свєтык
воды чара н вьс€ coүштєє освєTHвь нпросвѣтнвь ,
н тако на єдннон трапєzt yapoү нсь патріар
хомь сьовѣднун Бывшє , покон пoлoүYHше. По
әнх тє царь вы подьгорїa Zвѣрн хотє ловити нZь
града нZытн хотванє. прнZвав жє свєтаго , нє
скоро оть нєго отнен много моє H AAROAIE:

Знмные ради ноҳжде , владыко свєтын , ако вь сво

емь домо прѣБоди сь намн , даже и до воскрь
сенна христова , нпо снxь прикладное врѣиєHн вь
свои сн отндєшн . Оставни є єго в свонхь 10
плых полатахь, акожє рекохомь , нcлoүжєнтінмь
пов€лѣвь Оть чарєва доирү вьса доволна ємо по
даатн, дасть є ємoү нулато много царь, € жє вь
потрѣБоү свою нѣтн , н приходештни кь немо
ништiнмь подантн , н тaкo мoлнoвoү н Благосло .
Bєнїє приємь царь Оть свєтаго, н нь ловникоү свою
HZыдє радоує сє .
По ошьствїн є чарєвѣ Болѣұнню ОБьЄТЬ
Бывь свєтын, pazoүмѣ жє своє кь Бого поҳканЇє,
н прнувавь oүYєннкы своє , н вьса свЄТА . Тє н

Үьстная, ижє н нь Палестинѣ нь ксєн Снрїн , вь

€гүптѣ жє нь Вакүлөнѣ, кь Acїн нь Констан
тннѣ градѣ нcкoүпокає сьвраль Бѣ , Үьстнує свє .
штенства одежде н скѣштинкы ұлатокованнын ка
мєнїємь н Бнсроль открашенын н прохєє сьcoү:
ды чрьковные, моштін жє свєтынхь много, сїн вь
са распнеавь нь архієпнcкoпїю , дроугаа жє і вь
Стоүдєннцот донести повєлѣвь, мнр жє н Благосло
вєміє Владиславоү кралю н своєго прѣстола на
мѣстинко Блажєнoмoү Арсєнїю архієпископот н
 201

вьсєн ұ€млн людїн свонхь писанЇємь даровавы ,

н тако своє оцҮєннкы вы срывcкoүю ҳемлю Оть
постнвь , сам жє сь малин оставь , дасть є н
вь патртархїю кльгарското свештенные Yьстные
одеждє н кунгы Zлатокованнын нскѣштынкы каме
мЇємь н БНcpoмь оукрашєнїн н прохєє сьcoүды
нрьковныє , єжє н до нына нь Үьсть кожЇєн урь
квн нь ВьсномннанЇє свєтаго стоеть сьБлюдаємо ,
н ништїнк жє доволнѣ oүштєдрикь , ако HнуєC0
ж€ oү сєвє оставнишоү нь кса отыдавшоу, наЫГ-
коү Qть всего кь тьходоу оуготовноү се, по
хвалишє жє Бога Вко прошєнїє єго нсольнивша ,
н нь тоүждїнхь странахь доүхь его приєтн хоте
шта, прїндє жє кь чемоү Блаженнын ТоакЇмь па
трїарьхь, ниндѣвь'єго БлнZь сьмрьтн н КОНЬҮнда
дыхаюшта , глагола к нємо : Аште к € лнион , во
дѣұнь твою пароү кыZвѣстнмь . Свєтын же много
молнвь глаголє: не ви троудь кєАнкь снмь, влады
ко свєтын , вьдaждь мєнє. мноставно € пAYє сь
мною сьтвориво , нcамь Bь твою @тындєшн ке
аїю, ннє дѣн мєнє вь тншннѣ доүхь свон к . го
сподот отдатн . Молитвoү жє н послѣднєє о господи
уѣлованЇє дрoүгь дроугоү подакша , н тако патрї.
арьхь нь свои сн отндє . кь полотноштію жє вьс
крьсєнїa дънє нєдѣлн освитаюшти прѣҮьстнынхь
н свєтынхь н животворештвхь хонстовѣхь тань
свєтын прНҮ€стнв с , глагола , не и прясно гла
голи є : слава Богоү о всемь . навЇє ако cє нѣ •

кыЄ Н2 давна любнинє пришьльше сьонкьстьвни

кы . нмѣє , весель Бывь дoүхомь, воїнхь аггель кь
немое пришьствЇє сHмь oүвѣрашє cє вєсєлїємь, св .
202

Tль н лицемь нескаданно Влмщ cє, и семь

стото доүшє своє нZвѣствова шє 2 H тако до ,
конца своего Благодаре Бога, нвь рокуъ его прѣ
дасть доүшоу свою . Блажєны жє Толкїмь патрі
арьхь с . єпнскопы нсь нгоумєнн нсь нахєАРЫ
мн града примьдь ціє погрести светоє тѣло его .
недооүмввахоү тє, ндєє БH положНАН €го, свєто .
моу отво о семь нНҮєсо жє ҳавѣштакнioү . ноежда
жє висть выZвѣстнтн цароў , ндєє повелить све
таго положитн. арь же о приставлєнн светаго
слышавь , много на патріарха нєгодовавь , ако во
лѣұнь от него отанша , вы скорѣ пославь рєхє
Bь своємь poүкoтворенномь монастырн вь урькВн
свєтынхь н ВєлнєЫxь .м . моүYєHнкь свєтаго пол0
нтн , нулато є доволно на огрєБєніє єго нн
штїнмь раҳдлан повєлѣвь, zѣло во царь светаго
люблашє , сєго радн н по прѣставлєнїн Єго снує:
во кь нємо локахова ш € ЛЮБОВЬ . ҮЬСтнын ж€ н

свЄТын Тоакїмь патріарьхь сь прько рєхєннынан

свєтынмн н Үьстнымн моүтін свѣште многы вь
Тєгшє , фалшы жє н лѣсынмн вьса оzаконєнїa
надь Свєтым . СЬВрьшHвшє , я тако вь припратѣ
чрьковнѣмь о покон єго слав€ Ціте оть и н сына
нсвєтаго доха нь дарєвѣ положнює монастырн,
нынштiнх тє по повєлєнїю ја рекоү доволнѣ ода
рова шЄ. по сих тє нјарь Оть ловитьвного вы го
раxь прѣБыванія ви градь пеншедь , н прьвѣє сво
єго домоү нь свон прншыдь монастырь, Божїєн по
клонн се чрьквн , кь грoвoү же Свєтаго прНШЬДЬ,
но нємь радоє се, похвалишє Бога , ако ви сво
ємь монастыря того нмѣтн сподоБHв се, ннн ма
 203

лн жє цикъснѣвь н фұндатн гроба єго повелѣвь ,

н камень YЫстынь врьхоу гроБа положнкь , н цар
скымы Багромь того покривь , свѣштынкы жє нұлато
кокованна кандила надь грокомь вы Үьсть CBETA
го ко . просвѣштатн гроБь его поставн вь . снує
өүбо вѣроү н любовь арь вь ЖHвот н по сь .

мрьтн кь свєтомоү пoкaza , Hко вьсѣмь днентн

с€ на Благоустiн царєвѣ похвалити Бога .
Актот же инноүвшоу , н свєтаго тѣлоу вь
градѣ Трьковѣ вы ұсильныхь адрѣхь храннмок,
ҮЬСтнын жє н ВьсєБЛАЖ €нын нє свєтаго прѣсто .
Λον Бывы намѣстынкЬ . Арсєнїє архЇєпископь ,
MKO 24 оть и н . oүYнтела za
своего Све
таго поколѣвь , кЬ БЛАГОРЬСтнвoмoү н дрыжавномеү
Влоднславох кралю пришьдь глагола: нє лѣпо єсть
Hн прилHYHo . Фть Бога н Үловѣкь оставнті - намь
отца нашего, нжє равно апостолом . Оть Христа
намь дарованна oүYHTє лі , не многы € подангы н
БЄСҮНcльные троеды о срьБcijѣн ұємлн . лодьємша »
како сню урькВамн н кралевствомь , архієписко .
помь жє н € ПнСкопы н Вьсѣин отставн н ҳаконн
(православїa) oұкраситн , н кромѣ своего ОтьYь :
ства н прѣстола своє чрькве вь тоүждєн тємлн
свєтнмь лежатн моштень €го . ОүБ , €лнка сна, @
тоүтдєн странѣ в своє отьYьство тн принестн
полєхєно тн Бoүдн.. крал тє о семь нұѣло кЬz
радова се , -н Үьстнѣншого ж € фть своихь Благо .

родныхь кь . скоємоқ тьcтєвы Асанок царот по .

славь , прошєнїє своє єє @ светѣмь царок выZ :
вѣштаєть , наште повелить неплЬннен с€ . 114рь 6
өть пHсанїa нoть нослинного таковоє прошєнїв
204

oүслышавь, нуѣло о семь оскрывѣвь , глагола кь

нємот: aште вы светаго нcкeтoмoү тѣлоү Б.СҮь
стно ннє врѣгомоү лежати , вь правдо вамь, ако
да н поYьтетє, проснтн Бн , а по нкже Вь нась
акож€ БHн вы Вась самѣхь окон свєтомоү о 1

60% приємшоу , нвь кожнєн урьквн великою по

ҮьстЇю, акожє відншн , свєтомоү тѣлох єго лєже
што , по хто отво свєтомоү н намь трохды да
€ тє просеште н ? Н тако Бєұдѣлна өтьпоұстн. па
кы жє криль мно жаншїнхь Благородных кЬ Чарок
пославь молє н глаголє: аштє €сьмь окрѣль Бла
годѣть прѣдь товою, монмь роднтелєнь , нє zатво
рн фть мєнє отьYьскаго БлагооүтровЇa , нє оста
вн мєнє скрывню Bь животѣ потаплитн сє. Даждь
мн светнє мошти свєтаго господина моєго нать
ца , да н принесот вь своє өтьYьство . Царь жє нє
дооүмѣкаше се хто сьтворить , ако царьства во
свєтаго днішнтн cє нєпштеваше, пахє жє нұл нє
Бѣ Bь своємь ємoү монастыри положено . прнува в
Тє патріарха н свонхь сьвѣтинкь, наште подасть
свєтаго, вьпрашашє, онѣм жє ннка коже того сь :

творнтн вЄЛЄштінмь , велможє во , pєхє , н градь

высь нуло о семь нєгодоують, царь же пакы кЬ
своємоү zєток Владнславот кралю отѣшна выс
Пнсавь, н се приложнвь глагола : аште когоү Н3
волнишоү н ь нaсь вь Хрнста върныхь свєтомо
покон прнетн , кто €смь 4ұь волн Божн противн
тн с€ , нан дръұноутин потрести грокомь нан све
тнин моштин св€таго , нcвeтoмoү же опрѣнес
нін своємо нн малы ұдвѣштавшоу ? вьса отво
€ нки Аштє волншн oть мєнє проснтн , не выZ
 205

Бранно тя есть, снноү мон, рекь, а егожє не от:

довно мн єсть податн , ноүднүн мє остави , н па
тріархом Бо н вельможаин н всѣмь градонь о
таковыхь выбраниемь єсм . н тако посланныхь
доволнѣ одаровавь отьпоүштаєть, крал тє Влади
славь вндє уара нє оүмолнил , нуто сътворнтн не
дооүмѣваше се, откорнұно во оть людїн и по
ношенЇe нoть Бога гнѣвь на сєБѣ нєпштєваше ,
дондєже вы тоқтдєн странѣ свєтомоү н кромѣ лю
дїн свонхь лежатн . oүмысли же самь царь донтн
н прошєнїє своє полоүүнтн . поєм жє сь собою
множьство свон (хь) Благороднынхь, єпископы же
нянгоүмєнн , посла є прѣдь собою вѣстынкы , прН
ходь свон царот Вьвѣштає. дасть жє нмь нулато
много моснтн , етє патріархоү н сьвѣтинкомь ца
ревѣмъ податн , да єгда кь царот пришьд шоу, вь
помошть своего прошєнїa готовыхь сHхь овръстн .
пришьдьшоү жє Владиславот кралю , Tьсть его
царь Асань далєхє нZ градa тoгo oүсрѣть, нсь всякою
жє поYьстію н люковію приєть н , крал жє Владнславь
во градь прньдь, просн оү чара прывѣє мона
стырь, ндєже свєтын мєжашє, прїнтн н поклоннин
се, хотє н гроБь свєтаго видѣтн н поклоунте с € .
прншіьды жє нсь € Пнскопы свонмн нсь всѣмн

Благороднынан , « н достонно поклоненїє пко своє.

моү Отьyoү ноүүнтєлю н Божїю оугодникоү сь
творніє . крал жє Владнславь сльхамь мѣрн нє
нмѣші€ , главою жє внє прѣдь грокомь свєтаго , н
ашт€ Үто кь нєMoү сыгрѣшHль шко живоу нcпo
вѣдоує сє, проштєнїє фть нкго проша шє глаго
лє: вѣнь, өтьYє, моє сыгрѣшємЇє прьк € Stroүна
206

60ть мєнє сътворн тє, н кромѣ своего тн ОтьYьства

ВъұБранн пръставнін се , н нына пакы не податн
тє намь царєво срьдьтує жестохаєть, нь орво oүмн
Nocрьдн- се кь мнѣ , прѣұрѣв мн, неподобныхь аш
т€ н грѣхь монxь радн нѣсьмь достоннь нарешти се
сынь твон , нь шко своего тн врата рожденїє нє
отырнын мєнє , раскан с € 0 ұловѣ моєН , каю.
што мн сЄ К ТЕБЕ 9 отьY€ . Внждь мою скръвь н
тродь нжє отєвѣ , н вънмн вѣрѣ моєн . не остава
своєго сH oтьYьства , нжмає ммЩгыє подвигы
н Б.СҮНcльные трoүдын Болѣұнн подьель € сн , не
мєнє нь стоудь н поношенїє облѣҮ€шн , " вь тоү
ждєн странѣ прѣБыває. твонмн молитва мн кь Богор
цара наставнин прошєніє моє єє отевѣ ськрь
Шнти, да не кьҳкрашто се тъШть ньєұнадеждьнь,
нако пороргань Бохдоү, тєвє, oтьYЄ, нє нмы сь
сокою. Н cїa oүс н прохла сь плаrемь кралю надь
грокомь нұглаголавшоу, ако нoть многахь сль
опoүхноүвшөү мноү єго, н.Тако кЬ japoү прнZвань,
нормыв се вънндє. трьжьство є великоү соу
што , н многоую любовь н Вєсєлїє yapoү о ско
€ мь үєтн ствараюцітоў , вь настоєштоүю жє нощть
сьмнынмь ввлжнЇємь овръz0мь свєтаго Божїн аг
гель цара прѣпираєть подати свєтаго, нвь € млю
людїн свонхь ботьмєсєноү Бытн. дарь є о семь
нцѣло кЬ oүтасѣ Бывь , на oүтрїл жє прнувавь
патріарха н свонхь сьвѣтникь , скаұлш € нмь сын
ноє видѣнЇє. онн жє нстинно€ Bндѣніє н Божіє
посѣштєнїє свєтаго радн Бытн глаголаxoү . много
жє молниє цара , шко податн . свєтаго н кЬ CRO IN

отынесеноү Бытн, да не нѣкое, рєє, ненадеждьно

 207

сего ради царствоү тн прноYнт с€. прнував же

царь Zєтн своего- крали Владнслава , крал ж€ " прѣ
дє овѣдо выхода с . 6Hнскопы нсь Благородни
мн свонмн прнстоупнює кь царот, молжнїє осве
тѣмь приносєть, податн нмь того прос шт€ . арь
*є н дѣло п € YAлөвь нь Бывы о снxь , MBAєнї. Є
ради светаго , да нє Үто постраждєть , Божие CE
того отдръжaтн. нако Благодѣть єтєвы скоємот
Владиславот кралю творе , влашIє с€ , глаголє:
4Zь ОүБ @ мко . Богом , дарованна мн CRETARO

Вь , моємь монастырн хотѣхь oү СЄВЄ Hмѣтн,

нсвєтын гроБь єго поYьтохь ноукрасHхь , акожє
€сн Bндѣль, нинкакож€ oть нaсь свєтомоү нұнє
сєноү Бытн помышлохь . нь по нкте высотоү кра
хєвства Кь мнѣ своємоy oтьyoy пoтpoұднь, н
Самь пряшьль €сн , скръвна oтьПoүстнүн тє сына
моєго не хоштоү. прїнин oүвш своєго сно госпо
дн отыца , н Bь свои сн отьєсн , МКож€ хошIT6

мн. крал жє Владислав с . єпнскопы н сь Благо

родннин свонмн євє нє ордоБь колн прЇєтн өть
цара помош лахоу, сне око вь нєzaaпoү дароуємо
Hмь слышавшє , oть недооүмѣнныє радостн на 36
млю падшє, yapoү поклоннє с € , нвь правдoү,
многым во Богатыствомь пAY€ царскыхь скровніть
Свєтынмь ФБогаTHвшє с € , н тако вьсн сь . царемь
на свѣтлѣн трап €zѣ вь радостн нь мноҳѣ вєсє
Aїн срьдьya oүтѣшєнє прїнмахоү.
По сих жє краль Владиславь царскын Багры н
вьса ажє на подЬ€тіє оть ұємльныхь мдрь свєта
го тѣлєсы бүготовновь подобная, н светомоү слот
Бѣ @ паметн єго съвръонтн cє повєлѣвь, сам же н
208

сь свонин єпископы дондєхє сложь сьвpьна

мѣ Отькрнює гроБь свєтаго, н видѣше того вь нсти
ноү свєта докхонь, н пльтЇю цѣла вьсєго н нє
paZApoүшєна , н Власы жє главные н Брадные вьсє
свѣтлы нуклы ниoүшта , нико спешта выZлєж€
шта , БлагоoұханЇєм жє шко муромь ароматомь
окрьсть стоєШтнxь вывеселнвь , н скръвнa oть
ноудь нн малы подає, мен сє, ннє тьYİю светов
прѣподобнаго тѣло нь ндрѣвїa ажє сни ОБАЄє
штіа н грoвнoұю прьсть Благовоніємь Бого н

уѣлкамн овогатн. слышавшє тє гражданє, множь

ствомь Вндѣти свєтаго сьтѣцахоү с€ , нприкосно
Bєніємь свєтынхь его моштен јѣАБH многонь во
лѣунемь полоүYaxoү , не прости во силы свєтынмь
Оть Бога вь Yьсть свєтаго Бывaxoү . ноүднин во
дoүхы нєҮнстыми свободны Бывалхот , хромышь хо
Жденіє н слоүкїнмь нcправлєнїє н глоухы мы слыша
тн даровашє, не могoүштен ж€ множьствомь на
рода к свєтнмь его моштемь пристоүпнин , Бли

гoвoннoүю прьсть выZємлюштє грoвнoүю, нкь сво

нмь Болѣұнємь прнZываюштє свєтаго сню прилага
хоу, н вьсн o sozѣ молитвлин єго драв їє полоү.
Yaxoү, ако сна вьсѣмь BндєШтнмь славнтн Бога н
свєтаго светости oүдналитн се, гробнoүю жЄ БАа
гoвoннoүю прьсть ако Zлато НАН БHсерь раҳгра
БHвшє, нвь своє домы Благословеніє " сню Qть
нестн- тыштахоү с€ , на цара жє мoгo нeгoдoүю
штнмь, шко светаго @ть ніхь отдавіна , Єжє па
Үє краль Владиславь oүслышавь , н да не како
царь раскаав с€ н пакы ожестохавь свєтаго oүдрь
жіть оцвов се, нRь скорӣ вьденгноути свєта

?
 209

го н Bь свои понести повєлѣвь , по сих же на три •

псҳои Вєсєлї н Аюкв€ царемь прнувань Бысть
краль Владиславь , плѣнюнка ж€ Вь сына мѣсто
арь того нарєхє глаголє: мко Богоми дарованное
мн скронште светаго пришьдь плѣННА Мє всн и
Bь свои с€го отьпостиль € ҫн , oys0 насытн се
ако скоєго срьдьца $єланЇє полоүYHвь , Боуди хв
н намь молитвамн Ero @ ть Бога поло КҮНІН ин
дость , Вко нcтнoү к мємо вы животѣ н но
сьмрьтн любовь сьдрыжахомь. Многымн 6 даро
канїн кралы нұБраннїнмн коммн н проYїнин по
стин цара н патріарха Фдаровавь , множаншнин
жє царь крила н всѣхь с , нямь понрьдьшHхь та
кождЄ ОБогатнвь , н тако людЬұннмь провождєнї.
€мь самодрьжца растанїє сътворнҫта. граждане €
по сихь ноть в нѣшных странь пакы ки грoкor
СВЕТаго прнхождахоу, н кЬждо свонхь Болныхь прН
но шахоу, нБлагооуханною пръстню грока света
го шко муромь сHхь пoмazoүюште , н молитвами
его увавы свонмь нєдoүгшмь приємлюютє, радост
нын Бога славешт € Bь свои сн Qтьхождахоу ,
снмь отво тако Үюдєсємь Бываюштнмь фть гр ОБА
свєтаго , БлагоYьстнвын арь Асань нєҫытною доү .
щєю @ снxь радоваше се , н ако тоү coүшта н
ує тьмєсєна Qть монастыра €го СВЄТаго помы
шлашє. повєлѣ жє дрѣвЇємь гробнымь, Аж€ Бѣxoү .
светаго вь гробѣ БАРЬЖада , н Благоуханноү ую
додѣнстьвноү прьсть вь гроБѣ свєтаго положнен , н
прывный камень Врьхор грока положитн , нуар
скымы Багромь акожє нпрѣтдє покрнтн , свѣт
Hнкы жє нудатокованная кандна в Yьсть свєтаго
14
210

положнен , н светы гроБь его просвѣштатн рекь ,

акожє н до нына Bь Үьсть светаго гроБь тън oү
краієнь стоять вы монастырн чарєвѣ вы чрькин
Свєтынхь .м . моүY€ Hнкь. Bь том € монастырн
ннок.
царевѣ 6 BILE нѣкын - нов ы Неофить нарнија
€нь. ть отво @ ть многыxь лѣть слоүкь сы , н
Hн мама могын въZдингнoүтн с€ , царем жє пове
лѣнь Бѣ вь монастыря его хранен сє. cвeтoмor
жє єгда €ште во животѣ вы монастырь ть пр
шьльшоў много мность ҮЛовѣЕЛЮБНО Б. н .

моү покаzавшоу , на колѣнот во н на дрѣвİахь

рокама опирає се , по цємлн пльж€ , дѣло стра
дално житіє прохождаше . по прѣставлєнїн жє н
по прѣнесєнїн моштен свєтаго нѣкынмь стран
мымь нь монастырь ть пришьдьшнмь , н сєго нє
@ фнта любовію Бога радн на трапеzoү пріємнмь,
н доволно отгостнішнмь того H напонвшнмь ,
MKO нє мошти ємо своє рогоұнны доплқzѣтн н
покон пoлoүүнтн , страннїны жє нұьшьдишнмь , н
сего Неофіта вь прнпратѣ урьковнон оставна
шнмь, он же кнномь отєгошт€ нь , ннє вѣды хто
нє coүмнє се творіть , выұлєг ко на камень , не
Бѣ връхoү гроба свєтаго , и на нємь спє покон
прїнмашє . к . полотноштїю тє KO cє нѣКУмь

свѣтлымы кЬzsoүждень Бывь , н вь нєzaa Поү @ ть

грова свєтаго Вьскохь , авЇє н прость на ногахь
свонхь стоє сев€ pxzoүмѣвь , бүжасом же oүднало
Шє єє в севѣ глаголє : oүк @ Azь лн єсьмь нє .
фїть ? н аштe azь есмь , како прость стою , н
ходе есмь ? не вхєра Ан аzь вѣхь на колѣноү н
дръвіахь по zємлн пльжє , н нына прость н вещь
 211

вьсакоє споны €сьмь ходити ? Үто оуво о мнѣ

oұжась сын ? нє вѣдѣ , ашт€ 4zь €сьмь. Отвѣрнтн
ж€ cє хотє вештію , аштє ть самь єсть Неофїть,
н кыZыскакь дрьвів , на мнхжє роҳкама опнрає с€
по цємлн прѣсинкає с € , н сөхь ндєє Бѣ ле
жаль на грОБѣ светаго обрѣть , ос €zав ж€ cє по
колѣнома, н сHхь пльстїю н кожєю ошвєнѣхь paz
oүмѣвь глагола : мко вь нcтнноү Б € zь ксаков
пр € 4ұь єсмь Неофіть, cє во новpaZы єє по

ұ € млн страданї, моєго нZвѣствоүют иє ако самы

AZь єсть . Вєсєл же нZѣло радостьнь о своємь
Здравн Бывь Бога похвалює. кь грокоү т€ CBE

таго главою БЇ€ , ноүмнлає с€, глаголашє : кын

мн Благодѣтин дароноснвь AZь Hнштiн к тєБѣ,
ОтьYє, твлю cє ? конмн лн поYьстин Үюдодѣн
стьВНЫН скєтын ткон гроБь откраснтн вьҳмогоү?
Благопохвалию тє , ВЛАГЫН отьYє Саво , ако вы
ЖHвотѣ сын , Үловѣколювно мностію по цємлн
страждoүштoү мн помнлова , нкь господоү ошь
Дьшоў @ ть нєго дрқұновєнїємь оть Zємнє пльZ4 -
нїa проста ходнтн вьЪДвнє мє. мнѣ Бо стра
ждоүштoмoү огнжмь Qть Бога сьж€жєноү БЫТН по
довнѣ ,НАН БѣсQмь вьданоү Бытн моYҮНтн мє,
нлн ұемлн повєлѣніємь €го покрѣтн мє, 24 нкже
многомь oүпнтієць БєZвѣстно на светѣмь гроБѣ
твоємь выZлєгша н спа Віша, ты жє нь ( оть) мьште
NPA мѣсто нoть св€Zвішаго
оть св € акшаго мєнє доұха фть
рѣшь, Здрава oүстронды €сн , н кЬ ЗАОБt Благо
датлив мн Бысть. Блаж€ н пакы ОүБлажаю тє,
свєтьYє Божїн , дондєжє н грок мє прїнмєть, по
HCTHNB БЛАГАго H Бєлокнваго нcтнaгo всн Бо ,
14*
212

гa oүYєнкь, н zаповѣди его съблюдае, снує о мнѣ

сътворнль єсн . Снин пооүүдюшто се глаголы, т
сь сльҲамн молешто се оү гроба светаго ретен
номот НеофЇток , навЇє кЬ oүтрьин прямонарь
ЧрькRє свєтынхь .м. моүYеннєь вьжєШтн канднла
Bь чрьковь вьюндє. Вндѣв Ж€ Үловѣка от грока
светаго стоешта , отконв с € Zѣло н страхонь
смете се , нәптека шє во прнZракь Бытн нли та
тЇє вышьдьює вь урьковь . вь себѣ жє Бывь , гла
гола : кто ты есн ? нoть кордот прѣжде вьсѣхь
нь урьковь вышьль ёсн ? он тє припаде на
млю, поклонн с€ € моү глаголк : 44 €сьмь грѣш
пын Hвофїть, няє до КҮера слоүкь н на колѣноү
BAAKX CE . Вндѣв жє єго парамонарь проста вь
Свго нZдрава ходешта , ВєШтьшнмь страхом . ОБЬ
€ть вывь, мнѣвь мБҮТанЇє нѣко€ Бытн , ұнамєнЇємь
тє кръстными окрѣпHв с6 , глагола Кь нємоү :
Аште ты €сн слоүкын Н € о фїть, коже глаголешн ,
то како вен прость , н с ксакою крѣпостїю ны
на ходишн ? Глагола онь : нє вѣдѣ , өтьYЄ, Богь
вѣсть , єднно вѣмъ шко вы вҮєришмын дынь страннЇ.
нмь онѣмь пришьльш нмь н доволно любовЇю на .
питавшнмь мєн бүгіонвщинмь , мко 'нє мошти ми
рогонны MOE допA6Zєвшоу покон полотентн ,
Вьсклоннх € се кь грoвoү свєтаго Савы сръБHна »
н ввZвѣстЇємь връхoү єго выZAєгь спахь , кь полоү.
новтію же свѣтыль нѣкын Bь свештенна н свѣ
тлаа оджань єь Жьҭломь надь спешта ме пришьдь ,
H NOTHKA 6 ME TAAROMA : на гроБѣ моємь соншн ,
выставь . Скоро сьнядн . 42 *€ Оть свѣтлостн во
орводе се , н Б€zь вьсаков споны Оть грока по
 213

глаголоу его выскоYHхь, нcьноү жє страхом . Оть

мєнє ошьдьмоу, АвЇe pazovмѣх се прость оү гро
60 CBETANO стоє . много MECTORAXI NAYE CE Kb

скeтoмoү, нмолє се опомнлованн моєго оклан

ства , дондєже н ТЫ ВЬHнде , отьYє . Παρα Μοκαρ
же сїa oть нєго слышавь, Үюдєce oүдналєнїемь
страхь нұмѣннвь , глагола к немоү : Аште тако
есть, акожє глаголешн , то дрѣвіа , на мнхтє опн
PAE CE по z € млн страдаль € сн , хошто
zємлн видѣті
нхь, нoть снxь oүкѣрнтн с €. н жє БлнZь грова
Свєтаго лєжєШтнxь сHхь откаZавь , н КОМЕНЕ Є
свон пльстЇю н кожєю освеzанѣхь покаҲАвь, ох
вѣрн с € ємoү ако нcтнно глаголєть , парамонар
E MNOTO o Yюдесi oүдниль с € , нБлагодарнвь
Бога, выZыд € Кь архӯмандритот , клепанію өть не
го монтвор вьетн , скаха жє ємoү вьса мже о
Неофітѣ Богь свєтым , съдѣл . архімандрит жє н
Вься нє сь Hнмь ннун пришъдьшє жє вь црь
ковь , н Нєю фіта проста индѣків ходешта , днен
mє с€. склұл тє сна чароў архімандрить н патрї
архор , н всH Благодарніє кога швьсѣхь дненыхь
оть нєго светым . Бываюштнмь , дѣло жє цирь о
снxь радоваше се . растоүштни жє Үюдесемь Оть
грова Свєтаго множьство народа приходешт€ до
сaждaxoү монастырoү , вьцбраннтн Тє нмь цара
Бомхот, Сє . по снх жє н.АлгоYьствомоү царот
Асаню коньць житїх приємшOү н к Богое двьдь
шоу , нноун же coүштн вь монастыря его осла
во прнемшв , хотѣхоү выZбраннтн народомь , кь
гровоү свєтаго нь монастырь не приходитн . вь то
же врѣмє , нѣкоемок свєтомоү митрополитот прѣ
 (

214

ставлышоу Сє , н нcпpocioү ють

оть мнхь цѣною
срєври вь грокѣ свєтаго Савы полотнтн єго, они
хє ако покрнтн хотєШтє Үюдеса , радостїю н с€
сътворншє , н тако положєнїємь єго отставнше
народы Кь грокоу Свєтаго нє пpHходнтн . нь өн
тако пота (н) тн вьҳмогошє , н до нына Бо гробь
ть свєтаго вѣрою приходЄШтнмь нсцѣлкніє пода--
ВАЄТЬ . н сїa oүк тако жє нь Тагорын нь
градѣ Тръновѣ свєтынмь Богь сьдѣa Yюдєca . грок
ныхь отво н гробныє прысты Үюд€са нсповѣдаю
WTE , €€ а самомь свєтѣмь скazaTH oүдржани
Быхомь , нь оть гроба н пръсти свободнаше се,
пакы кь свєтомоү прїндоход мь.
БлагоYьстнвын Владнславь краль нь загор
скає ұемлк | ѣла ннє радроушнма свєтаго в63
дангь, н в своє тьYьство срывcкoүю ҳемлю по
NECTH того повєлѣвь , сам жє на трапєzoү кєсє
лїa yapємь , акожє рекохомь , похвань вьюндє.
многымн € дароканїн н поYьстин того царь н
coүштїнхь сь ннмь одарокавь , н тако любовнымы
провождєнЇємь растанЇє сътворнста самодрьжца .
скоро же Владнславь краль свєтаго носнма до
стнє, н Ако доєвлє давндь прѣдь квотомь
прѣдь Свєтнин Єго моштин нсходє н прѣдь
ходе радовише сє. пророка ж€ Icaïne глась

выспрЇємь , вєлєгласно глаголаш€ : да вьҳрадост

с€ доуша моя о господи , ако ФБлѣҮє мє вь рН
zoү спасєнїл , ноєвдєю вєсєлїa одѣл мє, даровав
ми господина моєго свєтаго мн отыцa нoүYнте
ли да стопынка молнтвами моємо фтьYьствоү н
поYьсть достоинї моєго . н пакы : ҚЫZNєcoү те,
 215

Боже мон, дароү мон , ако въвелHYHль € сн на

мнѣ мность твою , нына аук отвлажнх с € , NN
NI Благооүкраснх се , пAY6 Iјарен ұемльнынхь
вьҳвєлHYHх сє, пAY€ ҮловѣкЬ ОБогатих сє . коль

дръжавна MN $ мность твом , господин , КОАН

ко мє въZЛЮБHвь поYLль € сн , Боже мон , МНАОстн
мом. Боүдн нає Твоє БЛАГОСЛОВЕНО Bь вѣк вѣ
комь . Снмн Благопохвалнымн кь Бого глаголы
вєсєлмє сЄ, Халын жє н пѣснинсь єпископы н
сь Благородннан свєтаго ноша шє. прНБлны шоу
жє с€ € мок сь свєтнин моштин скЄТаго , Блаженн
архієпископь Арсєнїє сь € fl Hскопы нсь нгохме
Hн нсь многымн Благороднимн нZыдо ціє вь срѣ
тєнїє нмь , н достонно свєтомоҳ поклоненЇє н
светнмь єго моштємь цѣлованЇє шко кожїю оцгод
Hнкоү сътворнш € , HzАнкліє ж€ - cє (н) народы
оть всѣхь стра(нь) кндѣтн н поклоннин сє ,
шавшє (свєта) го пришьствіє. Благодѣт же Богь
ᎢᏏ моштен (свєта) го вѣрою прикасаюштни се
нескоү (дн)о пода ва шє. мноҳн во оть одрьжнмыхь
Нєдoүгь молнткамн свєтаго нсцѣлжнЇє полоYYHвше,
В€ СЕЛО Вь свою сH славєШтє Бога ОтьхождахоY .
крал жє нархЇєпнскопь сь єпHскопы н нгоұмєнн
нсь Благороднимн многы мн вьсн корпно н малы
сь вЄНКЫНмн Bь радости мнozѣ алмы н пѣсийн
свєтаго ношахоу , ндошьдьює монастыра , €го же
ть самь краль Владиславь сьZда , мѣсто нарицає
мо Мылєшєва , н тоү вь великон урьквн кЬZNєсє.
нїa господна кь свѣтлѣмь н Үьстнѣмь грокѣ , нжє Бѣ
ємо Владиславь краль оуготоваль, Халын жє нарн
CNO пѣснмн славештє Бога , славно н Үьстно по
216

дожншє н, Вєл нь є трьжьством . праннко Благо

Үьстнвын Владиславь о паметн свєтаго сътворнвь,
на мкмжє архієпископа і єпископы н Благород
них. Одаровавь, нннштїнхь доволнt oүштедранвь ,
н тако вьсн Вь CROIX сн кЬждо тьхождахoү. нє
по мноzѣ же врѣмєнн єднномоү прѣподобно вы
монастырн старцот коговомунвоү н Благоговѣнное
съмнымь пришьствіємь ВлаєT cє свєтын, глаголє
нє к томор вь зємлн нь Вьнѣ гроба нь урьквн све
темь его прѣдѣлежата мошт€ мь . с € жє н сътво
pншє , выдвигш€ Бо пакы прѣсвето€ фть грока
тѣло его уѣло н не раZApoүнмо , н во чрькин
Благоо ханно вьсѣмь на видѣнїє н поклонємнє прѣдь
дожншє .
Быш € жє н по сHхь многа ж€ Үюдєса осѣ
мєнїємь свєтаго доха oть свєтынхь моштєН СВЕ .

таго, многа жє ннсуѣлжиїa мнoгыми недоцгы Бо

Д€ штни н до нына вѣрою приходетнмь пода
вають , нoтьYьство жє своє ова корпно, Cїм€
онь , глаголю , прѣподобнын
првподобн ын нн вьсєсвештеннын
Сава, кь Богоү молитвами сръбскоүю млю ох
тврьждають , нoть нашльствіа противнїнхь кыZвра -
наю шт€ с.Блюдають , нннктоже ннь нноколѣньнь
Bь срываїнхь огосподн сє, тБҮїю Qть плємєна нxь,
@ тьјь сыноү н сынь сыноү кральство прѣдаю шт .
иклют $є се нпрѣд пльковы сръбскынкы күн
трїн Вь . Вндѣнін окращ4 Hхь Божїн аггєлн , NA

помощть вь Бранєхь , молитвами нxь от Бога по

сHлаємын , Ако многынмь фть вонустьвных гла
голатн : (видѣхомь) свєтаго Cїмсона н СВЄТАГО

Савок прѣдь .... Плькох на коняхь мZдєштнxь , н

 217

око (го ) отво Вь смѣрєнн нноYьскаго одѣлнїa ,

ового тє вь свѣтли свєтнтєльскы оукрашена . мн ..
гых жє противныхь не на @тьYьство (нхь) на
сръбскoүю € млю подвигшHх се молитвлин Кь Бо.
гоү посрамлєHн отъвратншє , нѣкынхь жЄ н до
конца ннZложнє (н ) oүєнє. лєжет жє прѣпо
довнаго свєтіє мұротонкі € Сімєона мошти . Вь
вєАнкон неє Оть нєго сьЪДаннон лаврѣ вь урькин
прѣсвєтыє Богороднує въ мѣстt pєкомѣмь Стоу
дєнніца . сего Є сыны ВЬС € СВЕШТЕННЫН Сава нє
равно Апостоломь пръвын архієпнскопь нoұҮН
тєль сръбскын цѣль ннє рZдроушнмь нБлагоо :
хає €СНть Bь великомь монастырн нь урьквн вьхнє
сєнia господній , южє БлагоYьстнын краль Влади ?
славь сьZдаль, вь мѣстѣ gовомѣмь Мылєшєва .
Бон ж€ н ҮюдодѣнстьВнн , н . ЧТАБЫ ндо
СВЕТН

сего днє подавлюютє няє єь вѣрою к нимь н

любов'ю приход € Штнмь , таковы мн во Yюд€ сы вь
животѣ нпо сьмрьтн днкнын Bь свєтынхь свонхь
oүднале Богь . cь ннин жє н мы нына смърєнїємь
н вьсегда припадаютє молни с€, Благо ... нно те
вьZвыснає глась подобнаа нм ... о прѣподобнѣ
M CREUITENNÉ вьсЄТЬСтнѣн гла ... НЕє мнoгa oүдо
Бремнѣдѣлы добродѣтєлн . @ двонує вогонZ6ранна ,
светла жє (н) дивно, Богоносна н вьсєБлажена оть
1. Сімвона н Сава , тронун мко нына коупно
прѣдѣстоєртє , єєлє н свѣтомь свѣтло ОБЛнста
ємн , прнZHраєтa oть нєє на ны сь выше , нє нє
паметны БOүдѣтє Благая промышлюшт € о нась,
людїн свонхь , не помнианта тє Zло Бь , нинж€ 60
ги прогнѣвахомь , не срамланта се нАШнин к € ҮН -
218

стотин , нинжє кь нємоү сыгрѣшаємь нснxь ра

дн далєхє оть нєго отыстонмь. нь шко Үєдолю
БHва отыца oть снxь покалнЇємь насы омывьщє,
н Үнствхь кь неиот присвонтє , нпрнсно далиїa
влагаа намь Оть того непросешта подаванта. @ть
погань находа несакого оскрыБлєнїа молитвами
спасанта , В.МН Б0 Ако много в€zаконїн Анхь

дѣль Скарына мн вась о скръБлмюште орнын тво.

рнмь. нь нє оставнта, мн отырнунта , нє Ако ток
ждєроднїнсь насы отырєхєтє се, вашего во .... а
достойнЇє єсмы н отже оть Бога дѣ.... ѣpїa вa
шего , н нє танмь €же о нась многыє трохды н
поты вашє, Благопохвалиємь н проповѣдаємь ємє
вь нас Благосъдванїн вашHхь , православїa вирох,
єрєєн свовождєнїє , Hстннноє крыштєнїє, урьккомь
ВЫұдвижєнїє , євєтнтєль- вєллѣпотоү , царскоє вѣн
уємь оукрашєніє , люди oүzaкoнeнїє, кь покланію
наoүхєніє , ннокынхь сьваніє , Hнштїнхь питанia ,
снрыхь мноканїє , вы животѣ н по сьмрьтн үЮ
деси днена , прѣдѣстательство кь Бого молитвами
и вь Брянєхь посовЇє, oтьYьскоє влагооүтровіє, н
арнснoүю мнлость , вьсѣхь Благынхь вашHхь еже
0 НАСЫ н Вь : нись БЫВінь нє ұ4Бытливы Быхонь,
NH
БоүдЄМь. трѣsoүєм же пакы прясною по
моніть н Благодѣть нұстоұплєнїє вашє , про
сHмь о нас . Молбок н ходатанство, н пряпадаю.
UTE молни с€ , нє прѣстанта монтвое творити
Үловѣколювijoү Бого о стадѣ ва шємь , €гожє өть
дош€ . кЬZлюєНАН € сте , о нёмж€ даже н до сь : 8

мрьтн подвнџасте се , Ако да НұБАВНм с € Qть

тьмы грѣховныє н страстен , Wть ксакого одрыжанї а
 219

лоукавынхъ вѣсь н што можь кръв€ н льстн, н

MKOWE Вь маловрѣмєннѣмь н п (рь) стнѣмь семь
* нтїн дондєжє сь на ( мн) наставлюютє нас , вѣ
сте во оконхь н (сь)Блюдаюштє, вы доүш єнныхь»
глаголємь , нвь тѣлєсныхь, пAY€ Tє ныни Ако от
Хрнста coүште о нась кь нємо молнує с€ , мко
да кь мнрѣ н тнхости поклоніємь тнтія нашего
пол.НВємь , н по коНҮHнѣ своєн мноства ноу
8ѣтывя того окрѣшт€мь , нвь дынь страшнын соу
да вьдаанїя доброютьвѣтынь н БлагоотьД.Атаннь
мамь Боудеть. того Бо € смы тварь , і то можн
вємь , н єсмы , нравѣ того Бога Nє поұнххонь ,
€ моуже н подобаєть вьсака слава, хва ла жє нає-
АНrїє , Үьсть н покланганіє корпно съ отъцемь и
&ьсєсвєтынмь дохомь н ныни и присно ін В6 кѣ
кы кѣкмь , Аминь .
1
2
1
 3 2044 017 967 753

THE BORROWER WILL BE CHARGED

AN OVERDUE FEE IF THIS BOOK IS NOT
RETURNED TO THE LIBRARY ON OR
BEFORE THE LAST DATE STAMPED
BELOW . NON - RECEIPT OF OVERDUE
NOTICES DOES NOT EXEMPT THE
BORROWER FROM OVERDUE FEES .

CANC
ELLE
MAYB
U 19
S
85