PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI VỚI HÀM LƯỢNG GIÁC

Lượng giác – ĐS và GT 11
PHẦN I: ĐỀ BÀI
PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI VÀ QUY VỀ BẬC HAI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP
1. Phương trình bậc hai với một hàm số lượng giác
Dạng Đặt Điều kiện
asin2 x  b sin x  c  0 t = sinx 1  t  1
a cos2 x  b cos x  c  0 t = cosx 1  t  1
a tan2 x  b tan x  c  0 
t = tanx x  k (k  Z )
2
2
Nếu đặt: t  sin x hoaë
c t  sin x thì ñieà n : 0  t  1.
u kieä
B– BÀI TẬP
Câu 1: Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình bậc 2 theo 1 hàm số lượng giác
A. 2sin x  sin 2 x  1  0. B. 2sin 2 x  sin 2 x  0.
2 2
C. cos x  cos2 x  7  0. D. tan x  cot x  5  0.

2 2
Câu 2: Nghiệm của phương trình sin 2 x – sin x  0 thỏa điều kiện: 0  x   .
 x  x0 
x x
A. 2. B. . C. . D. 2.
2sin x  3sin x  1  0
2 
0 x
Câu 3: Nghiệm của phương trình lượng giác: thỏa điều kiện 2 là:
   5
x x x x
A. 3 B. 2 C. 6 D. 6
Câu 4: Phương trình sin x  3sin x  4  0 có nghiệm là:
2
 x    k 2 , k  Z
x   k 2 , k  Z
A. 2 B.
x  k , k  Z 
x   k , k  Z
C. D. 2
sin x  sin x  0
2
 
 x
Câu 5: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2 2.
x0 x   
x x
A. . B. . C. 3. D. 2.
Câu 6: Trong  0; 2  , phương trình sin x  1  cos x có tập nghiệm là
2
  0;        
 ;  ; 2  0; ;   0; ;  ; 2 
A.  2 . B. . C.  2  . D.  2 .
Câu 7: Phương trình: 2sin x  3 sin 2 x  2 có nghiệm là:
2
Trang 1
1
   
 x  6  k 2  x  6  k
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x    k 2  x    k
A.  2 B.  2
 
x   k , k  ℤ x   k 2 , k  ℤ
C. 2 D. 2
Câu 8: Nghiệm của phương trình sin x  4sin x  3  0 là :
2
 
x    k 2 , k  ℤ x    k 2 , k  ℤ
A. 2 B. 2
 x  k 2 , k  ℤ
x   k 2 , k  ℤ
C. 2 D.
Câu 9: Nghiệm của phương trình 5  5sin x  2cos x  0 là
2
k , k  ℤ k 2 , k  ℤ  
 k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
A. . B. . C. 2 . D. 6 .
3
sin 2 x  2sin x   0
Câu 10: Tìm tất cả các họ nghiệm của phương trình: 4 .
  5
x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x   k ( k  ℤ )
A. 6 . B. 6 6 .
 5  
x   k 2 ; x   k 2 (k  ℤ ) x   k  ; x    k ( k  ℤ )
C. 6 6 . D. 6 6 .
Câu 11: Phương trình 2sin x  sin x  3  0 có nghiệm là:
2
k , k  ℤ   
 k , k  ℤ  k 2 , k  ℤ   k 2 , k  ℤ
A. . B. 2 . C. 2 . D. 6
.
Câu 12: Các họ nghiệm của phương trình cos 2 x  sin x  0 là
 2   2 
k ;  k 2 ; k  ℤ k ;  k 2 ; k  ℤ
A. 6 3 2 . B. 6 3 2 .
 2   2 
k ;  k 2 ; k  ℤ k ;  k 2 ; k  ℤ
C. 6 3 2 . D. 6 3 2 .
2sin 2 x – 3sin x  1  0 
0 x
Câu 13: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2.
   
x x x x
A. 6. B. 4. C. 2. D. 2.
Câu 14: Nghiệm của phương trình 2sin x – 5sin x – 3  0 là:
2
 7  5
x    k 2 ; x   k 2 x   k 2 ; x   k 2
A. 6 6 . B. 3 6 .
  5
x   k ; x    k 2 x   k 2 ; x   k 2
C. 2 . D. 4 4 .
Câu 15: Nghiêm của pt sin x  – sinx  2 là:
2
   x  k .
x   k2 . x   k . x  k2 .
A. 2 B. 2 C. 2 D.
3
sin 2 x  2sin x   0
  5
x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x   k ( k  ℤ )
A. 6 . B. 6 6 .
Trang 2
2
 5  
x  k 2 ; x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x    k ( k  ℤ )
C. 6 6 . D. 6 6 .
Câu 17: Nghiệm của phương trình cos x  sin x  1  0 là
2
 
x   k 2 , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 2 . B. 2 .
 
x    k 2 , k  ℤ x  ∓  k 2 , k  ℤ
C. 2 . D. 2 .
Câu 18: Nghiêm của phương trình sin x   sin x  2 là
2
x  k , k  ℤ 
x   k 2 , k  ℤ
A. . B. 2 .
 
x    k 2 , k  ℤ x   k , k  ℤ
C. 2 . D. 2 .
Câu 19: Phương trình 2sin x  3sin x  2  0 có nghiệm là
2
k , k  ℤ 
 k , k  ℤ
A. . B. 2 .
  5
 k 2 , k  ℤ  k 2 ;  k 2 , k  ℤ
C. 2 . D. 6 6 .
2 cos x  3sin x  3  0
2 
0 x
Câu 20: Nghiệm của phương trình lượng giác: thõa điều kiện 2 là:
   5
x x x x
A. 3. B. 2. C. 6. D. 6 .
Câu 21: Nghiệm của phương trình 1  5sin x  2 cos x  0 là
2
   
 x  6  k 2  x  6  k 2
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x     k 2  x  5  k 2
A.  6 . B.  6 .
   
 x  3  k 2  x  3  k 2
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x     k 2  x  2  k 2
C.  3 . D.  3 .
Câu 22: Nghiệm của phương trình 5  5sin x  2 cos x  0 là:
2
k , k  ℤ k 2 , k  ℤ  
 k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
A. . B. . C. 2 . D. 6 .
Câu 23: Họ nghiệm của phương trình sin 2 x  2s in2x  1  0 là :
2
   
  k  k  k 2   k 2
A. 4 . B. 4 . C. 4 . D. 4 .
Câu 24: Một họ nghiệm của phương trình cos 2 x  sin 2x  1  0 là
2
    
 k k  k k
A. 2 . B. 3 . C. 2 2. D. 2 .
Câu 25: Một họ nghiệm của phương trình 2 cos 2 x  3sin x  1  0 là
 1   1
  arcsin     k 2   arcsin     k 2
A.  4 . B.  4 .
 1  1   1
 arcsin     k  arcsin     k
C. 2 2  4 . D. 2  4 .
Trang 3
3
Câu 26: Nghiệm của phương trình sin 2 x  2sin 2 x  1  0 trong khoảng   ;   là :
2
  3    3    3    3 
 ;    ;   ;   ; 
A.  4 4 . B.  4 4  . C.  4 4  . D.  4 4 .
Câu 27: Giải phương trình: sin x  2sin x  3  0 .
2
k   
  k  k 2   k 2
A. . B. 2 . C. 2 . D. 2 .
Câu 28: Giải phương trình lượng giác 4sin 4 x  12 cos 2 x  7  0 có nghiệm là:
    
x    k 2 x  k x   k x    k
A. 4 . B. 4 2. C. 4 . D. 4 .
    5
cos 2  x    4 cos   x  
Câu 29: Phương trình  3 6  2 có nghiệm là:
       
 x   6  k 2  x  6  k 2  x   3  k 2  x  3  k 2
   
 x    k 2  x  3  k 2  x  5  k 2  x    k 2

A.  2 . 
B.  2 . 
C.  6 . D.  4 .
2 sin x   2m  1 sinx  m  0
2
  
x    ;0 
Câu 30: Tìm m để phương trình có nghiệm  2 .
A. 1  m  0. B. 1  m  2. C. 1  m  0. D. 0  m  1.
Câu 31: Tìm tất cả các họ nghiệm của phương trình: cos x  4 cos x  3  0 .
2
x    k 2 (k  ℤ ) 
x   k 2 (k  ℤ )
A. . B. 2 .
C. x  k 2  ( k  ℤ ) . D. x  k  ( k  ℤ ) .
Câu 32: Giải phương trình 2cos x  3cos x  1  0
2
   
x    k 2 , k  ℤ k 2 ,   k 2 , k  ℤ 
A. 3 . B.  3 .
 x  k 2 , k  ℤ
x   k 2 , k  ℤ
C. 3 . D. .
Câu 33: Phương trình cos 2 x  2cos x  11  0 có tập nghiệm là:
A. x  arccos  3  k 2 , k  ℤ , x  arccos  2   k 2 , k  ℤ .
B.  .
C. x  arccos  2   k 2 , k  ℤ .
D. x  arccos  3  k 2 , k  ℤ .
Câu 34: Phương trình nào sau đây vô nghiệm:
A. sin x  3  0 . B. 2 cos x  cos x  1  0 .
2
C. tan x  3  0 . D. 3sin x  2  0 .
x x
sin 2  2 cos  2  0
Câu 35: Phương trình: 3 3 có nghiệm là:
A. x  k , k  ℤ B. x  k 3 , k  ℤ C. x  k 2 , k  ℤ D. x  k 6 , k  ℤ
3
cos 2 2 x  cos 2 x   0
Câu 36: Phương trình : 4 có nghiệm là
2 
x  k , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 3 . B. 3 .
 
x    k , k  ℤ x    k 2 , k  ℤ
C. 6 . D. 6 .
Trang 4
4
Câu 37: Nghiệm của phương trình cos x – cosx  0 thỏa điều kiện 0  x   :
2
   
x x x x
A. 6. B. 2. C. 4. D. 2.
cos x  cos x  0
2
 3
x
Câu 38: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2 2 .
x   3 3
x x x
A. . B. 3. C. 2 . D. 2 .
Câu 39: Nghiệm của phương trình 3cos x  – 8cos x – 5 là:
2
x  k x    k 2 x  k 2 
x    k 2
A. . B. . C. . D. 2 .
Câu 40: Nghiệm của pt 2 cos 2 x  2 cos x – 2  0
   
x    k 2 x    k x    k 2 x    k
A. 4 B. 4 C. 3 D. 3
Câu 41: Phương trình 2 cos x  3cos x  2  0 có nghiệm là
2
 
  k 2 , k  ℤ   k 2 , k  ℤ
A. 6 . B. 3 .
2 
  k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
C. 3 . D. 3 .
Câu 42: Phương trình lượng giác: sin x  3cos x  4  0 có nghiệm là
2
 x    k 2 , k  ℤ 
x    k 2 , k  ℤ x   k , k  ℤ
A. 2 B. C. 6 D. Vô nghiệm
Câu 43: Phương trình lượng giác: cos x  2 cos x  3  0 có nghiệm là
2
x  k 2 , k  ℤ x0 
x   k 2 , k  ℤ
A. B. C. 2 D. Vô nghiệm
3
sin 2 2 x  2 cos 2 x   0
Câu 44: Phương trình 4 có nghiệm là
 
x    k , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 6 . B. 4 .
 2
x    k ,, k  ℤ x  k , k  ℤ
C. 3 . D. 3 .
Câu 45: Họ nghiệm của phương trình cos 2 x  cos 2x  2  0 là
2
  k  
 k    k 2  k 2
A. 2 . B. 2 2 . C. 2 . D. 2 .
Câu 46: Họ nghiệm của phương trình 3cos 4 x  2 cos 2 x  5  0 là
k 2  k 
 k 2   k 2
A. . B. 3 . C. . D. 3 .
Câu 47: Các họ nghiệm của phương trình 3sin 2 x  3cos 2 x  3  0 là
2
     
k ;  k k ;   k k ;  k k ;   k
A. 4 2. B. 4 2. C. 4 . D. 4 .
     3 3 
2 cos 2  2 x    3cos  2 x    5  0  ; 
Câu 48: Nghiệm của phương trình  3  3 trong khoảng  2 2 
là:
 7  5   7  5   7  5   7  5 
 ; ;   ; ;   ; ;   ; ; 
A.  6 6 6  . B.  6 6 6 . C.  6 6 6  . D.  6 6 6 
.
Trang 5
5
Câu 49: Giải phương trình 3cos 2 x  2 cos x  5  0 .

x  k   x  k 2
x    k x   k 2
A. . B. 2 . C. 2 . D. .
Câu 50: Phương trình sin x  sin 2 x  1 có nghiệm là:
2 2
    
 x  2  k x  3  k 2
 (k  ℤ ) 
 x     k  x     k
A.  6 . B.  4 .
  
 x  12  k 3

 x     k
C.  3 . D. Vô nghiệm.
Câu 51: Phương trình tan x  5 tan x  6  0 có nghiệm là:
2

x   k ;xx  arctan(6)  k = k  ℤ  x =
A. 4

x   k 2 ;xx  arctan(6)  k 2 = k  ℤ  x =
C. 4

x    k ;xx  arctan(6)  k 2 = k  ℤ 
B. 4
D. x  k ;xx  arctan(6)  k = k  ℤ  .
Câu 52: Giải phương trình  
3 tan 2 x  1  3 tan x  1  0
   
x   k , x   k , k  ℤ x   k 2 , x   k 2 , k  ℤ
A. 4 6 . B. 3 4 .
   
x   k 2 , x   k 2 , k  ℤ x   k , x   k  , k  ℤ
C. 4 6 . D. 3 6 .
Câu 53: Phương trình tan x  3cot x  4 (với. k  ℤ .) có nghiệm là:
 
 k 2 , arctan 3  k 2  k
A. 4 . B. 4 .
arctan 4  k 
 k , arctan 3  k
C. . D. 4 .
Câu 54: Phương trình tan x  3cot x  4 (với k  ℤ ) có nghiệm là
 
 k 2 , arctan 3  k 2  k
A. 4 . B. 4 .
C. . D. 4 .
Câu 55: Phương trình 3 tan x   3  3  tan x  3  0 có nghiệm là
2
       
 x   k   x    k   x   k   x    k
4 4 4 4
   
 x    k 
 x   k  
x    k  x     k

A.  3 . B.  3 . C.  3 . D.  3 .
Câu 56: Phương trình 2 tan x  3 tan x  1  0 có nghiệm là
2
k ( k  ℤ )  1
 k ; arctan( ) (k  ℤ )
A. . B. 4 2 .
Trang 6
6
 1  1
 k 2 , arctan( ) (k  ℤ )   k ; arctan( )  k (k  ℤ )
C. 2 2 . D. 4 2 .
Câu 57: Một họ nghiệm của phương trình tan 2 x  3 tan 2x  2  0 là
2
     
  k  k  k k
A. 8 . B. 8 . C. 8 2. D. 8 2.
Câu 58: Họ nghiệm của phương trình 3 tan 2 x  2 cot 2 x  5  0 là
    1 2  1 2 
 k k  arctan  k arctan  k
A. 4 2. B. 4 2. C. 2 3 2. D. 2 3 2.
Câu 59: Trong các nghiệm sau, nghiệm âm lớn nhất của phương trình 2 tan x  5 tan x  3  0 là : 2
   5
   
A. 3 . B. 4 . C. 6 . D. 6 .
2 tan x  2 cot x  3  0   
  ; 
Câu 60: Số nghiệm của phương trình trong khoảng  2  là :
A. 2 . B. 1 . C. 4 . D. 3 .
Câu 61: Giải phương trình : tan x  2 tan x  1  0 .
2
    k
k   k  k 2
A. 4 2. B. 4 . C. 2 . D. .
Câu 62: Nghiệm của phương trình tan x  cot x  2 là
 
x   k 2 , k  ℤ x  k 2 , k  ℤ
A. 4 . B. 4 .
 
x   k , k  ℤ x  k , k  ℤ
C. 4 . D. 4 .
tan x 1  
 cot  x  
Câu 63: Phương trình 1  tan x 2
2
 4  có nghiệm là:
      
x   k x  k x  k x  k
A. 3 . B. 6 2. C. 8 4. D. 12 3.
Câu 64: Phương trình 2 2  sin x  cos x  .cos x  3  cos 2 x có nghiệm là:
 k ℤ  k ℤ
x   k x    k
A. 6 , . B. 6 , .
 k  ℤ
x   k 2
C. 3 , . D. Vô nghiệm.
 sin 3 x  cos 3 x 
5  sin x    cos 2 x  3
Câu 65: Giải phương trình  1  2sin 2 x  .
 k ℤ  k ℤ
x    k 2 x    k 2
A. 3 , . B. 6 , .
 k ℤ  k ℤ
x    k x    k
C. 3 , . D. 6 , .
1 4 tan x m
cos 4 x  m
Câu 66: Cho phương trình 2 1  tan x
2
. Để phương trình vô nghiệm, các giá trị của tham số
phải thỏa mãn điều kiện:
5 0  m 1
 m0
A. 2 . B. .
3 5 3
1 m  m   hay m 
C. 2. D. 2 2.
Trang 7
7
1 2
48  4
 2 1  cot 2 x.cot x   0
Câu 67: Phương trình: cos x sin x có các nghiệm là
  k ℤ   k ℤ
x  k x  k
A. 16 4, . B. 12 4, .
  k ℤ   k ℤ
x  k x  k
C. 8 4, . D. 4 4, .
Câu 68: Phương trình cos 2 x  sin 2 x  2 cos x  1  0 có nghiệm là
 x  k 2 k ℤ x    k 2 k  ℤ

 x    k 2
A.  3 , . B. , .
 k ℤ   k ℤ
x   k 2 x   k
3  3

 x     k
C. , . D.  3 , .
    3
cos 4 x  sin 4 x  cos  x   .sin  3 x     0
Câu 69: Phương trình:  4  4 2 có nghiệm là:
A. x  k 2  k  ℤ  . B. x  k 3  k  ℤ  .
x  k 4  k  ℤ  
x  k  k  ℤ 
C. . D. 4 .
Câu 70: Phương trình sin 3 x  cos 2 x  1  2sin x cos 2 x tương đương với phương trình:
sin x  0 sin x  0 sin x  0 sin x  0
sin x  1 sin x  1  
  sin x  1 sin x   1
A. . B. . C.  2. D.  2.
trên  0; 2  là
cos 5 x  cos 2 x  2sin 3 x sin 2 x  0
Câu 71: Tổng tất cả các nghiệm của phương trình
A. 3 . B. 4 . C. 5 . D. 6 .
cos 4 x  
 tan 2 x  0; 
Câu 72: Số nghiệm của phương trình cos 2 x trong khoảng  2  là :
A. 2 . B. 4 . C. 5 . D. 3 .

cos x  cos x  2sin x   3sin x sin x  2
1

Câu 73: Nghiệm phương trình sin 2 x  1
 k ℤ  k ℤ
x    k 2 x    k
A. 4 . . B. 4 , .
 3 k ℤ  k ℤ
x    k 2 x    k 2 x    k 2
C. 4 , 4 , . D. 4 , .
Câu 74: Cho phương trình cos5 x cos x  cos 4 x cos 2 x  3cos x  1 . Các nghiệm thuộc khoảng
2
  ;  của phương trình là:

2   2    
 ,  ,  ,  ,
A. 3 3. B. 3 3 . C. 2 4 . D. 2 2.
    5
sin 4 x  sin 4  x    sin 4  x   
     x    k 2
x k x k x  k
A. 8 4. B. 4 2. C. 2 . D. .
Trang 8
8
   
cos  2 x    cos  2 x    4sin x  2  2 1  sin x 
Câu 76: Phương trình:  4  4 có nghiệm là:
       
 x   k 2 x   k 2 x   k 2  x   k 2
12  6  3 4
   
 x  11  k 2  x  5  k 2  x  2  k 2  x  3  k 2
A.  12 . B.  6 . C.  3 . D.  4 .
 sin 3 x  cos 3 x  3  cos 2 x
 sin x  
Câu 77: Cho phương trình:  1  2sin 2 x  5 . Các nghiệm của phương trình thuộc
khoảng  0;2  là:
 5  5  5  5
, , , ,
A. 12 12 . B. 6 6 . C. 4 4 . D. 3 3 .
Câu 78: Tìm tất cả giá trị của m để phương trình sin x  2  m  1 sin x cos x   m  1 cos x  m có
2 2
nghiệm?
A. 0  m  1 . B. m  1 . C. 0  m  1 . D. m  0 .
Câu 79: Để phương trình: sin 2
x  2  m  1 sin x  3m  m  2   0 có nghiệm, các giá trị thích hợp của
tham số m là:
 1 1  1 1  2  m  1  1  m  1
 2  m  2  3  m  3 0  m  1 3  m  4
   
A. 1  m  2 . B. 1  m  3 . C. . D. .
a
Câu 80: Để phương trình sin x  cos x  a | sin 2 x | có nghiệm, điều kiện thích hợp cho tham số là:
6 6
1 1 3 1 1
0a a a a
A. 8. B. 8 8. C. 4. D. 4.
 4 4
  6

Câu 81: Cho phương trình: 4 sin x  cos x  8 sin x  cos x  4sin 4 x  m trong đó
6 2 m
là tham
số. Để phương trình là vô nghiệm, thì các giá trị thích hợp của m là:
1  m  0 3
  m  1
A. . B. 2 .
3 m   2 hay m 0
2  m  
C. 2. D. .
sin x  cos x
6 6 m
 2m.tan 2 x
Câu 82: Cho phương trình: cos 2 x  sin 2 x , trong đó là tham số. Để phương trình có
nghiệm, các giá trị thích hợp của m là
1 1 1 1
m m m m
A. 8 hay 8. B. 4 hay 4.
1 1 1 1
m m m m
C. 8 hay 8. D. 4 hay 4.
Trang 9
9
PHƯƠNG TRÌNH ĐẲNG CẤP VỚI SIN VÀ COSIN
+ Là phương trình có dạng f (sin x ,cos x)  0 trong đó luỹ thừa của sinx và cosx cùng chẵn hoặc cùng
lẻ.
Cách giải: Chia hai vế phương trình cho cos x  0 (k là số mũ cao nhất) ta được phương trình ẩn là
k
tan x .
Phương trình đẳng cấp bậc hai: a sin2x + b sinx.cosx + c cos2x = d (1)
Cách 1:
 Kiểm tra cosx = 0 có thoả mãn (1) hay không?

 x   k  sin2 x  1  sin x   1.
Lưu ý: cosx = 0 2
cos x  0 2
 Khi , chia hai vế phương trình (1) cho cos x  0 ta được:
a.tan2 x  b.tan x  c  d(1  tan2 x)
 Đặt: t = tanx, đưa về phương trình bậc hai theo t:
(a  d)t 2  b.t  c  d  0
Cách 2: Dùng công thức hạ bậc
1  cos2x sin2x 1  cos2x
(1)  a.  b.  c.  d
2 2 2
 b.sin2x  (c  a).cos2x  2d  a  c (đây là PT bậc nhất đối với sin2x và cos2x)
B– BÀI TẬP
Câu 1: Phương trình 6sin x  7 3 sin 2 x  8cos x  6 có các nghiệm là:

2 2
  k ℤ   k ℤ
 x   k   x   k 
2 4
 
 x    k  x    k
A.  6 , . B.  3 , .
  k ℤ  3 k ℤ
 x  8  k  x  4  k
 
 x    k  x  2  k
C.  12 , . D.  3 , .
Câu 2: Phương trình    

3  1 sin x  2 3 sin x cos x  3  1 cos x  0
2 2
có các nghiệm là:
  k  ℤ   k ℤ
      


x
4
k
 i tan  2  3
vôù  

x
4
k
 
i tan   2  3
vôù
A.  x    k , . B.  x    k , .
  k ℤ   k ℤ
 x   8  k vôù
 i tan   1  3  x   k
8  
i tan   1  3
vôù
 
C.  x    k , . D.  x    k , .
Câu 3: Giải phương trình 3sin 2 x  2sin 2 x cos 2 x  4 cos 2 x  2.
2 2
Trang 10
10
1 k 1 k
x  arctan 3  , x  arctan(2)  , k  ℤ.
A. 2 2 2 2
1  73 k 1  73 k
x  arctan  , x  arctan  , k  ℤ.
B. 12 2 12 2
1 1  73 k 1 1  73 k
C. 2 6 2 2 6 2
3 k k
x  arctan  , x  arctan(1)  , k  ℤ.
D. 2 2 2
Câu 4: Phương trình 2sin x  sin x cos x  cos x  0 có nghiệm là:
2 2
 k ℤ  1 k ℤ
 k  k , arctan    k
A. 4 , . B. 4 2 , .
  1 k  ℤ   1 k ℤ
  k , arctan    k   k 2 , arctan    k 2
C. 4 2 , . D. 4 2 , .
Câu 5: Một họ nghiệm của phương trình 2sin x  5sin x cos x  cos x  2 là
2 2
 k ℤ  k ℤ  k ℤ  k ℤ
 k   k  k   k
A. 6 , . B. 4 , . C. 4 , . D. 6 ,
.
Câu 6: Một họ nghiệm của phương trình 2 3 cos x  6sin x cos x  3  3 là
2
3 k ℤ  k ℤ  k ℤ 
 k 2  k   k   k 2
A. 4 ,v . B. 4 , . C. 4 , . D. 4 ,
k ℤ .
Câu 7: Một họ nghiệm của phương trình 3sin x cos x  sin 2 x  2 là
arctan  2   k k  ℤ 1
arctan  2   k
 k ℤ
A. , . B. 2 2, .
1
 arctan  2   k
 k ℤ arctan  2   k k  ℤ
C. 2 2, . D. , .
Câu 8: Một họ nghiệm của phương trình 2sin x  sin x cos x  3cos x  0 là
2 2
 3 k ℤ  3 k ℤ
arctan     k  arctan     k
A.  2 , . B.  2 , .
3 k ℤ 3 k ℤ
arctan    k  arctan    k
C. 2 , . D. 2 , .
Câu 9: Một họ nghiệm của phương trình 3sin x  4sin x cos x  5cos x  2 là
2 2
 k ℤ  k ℤ  k ℤ 3
  k 2  k   k  k 2
A. 4 , . B. 4 , . C. 4 , . D. 4 ,
k ℤ .
Câu 10: Phương trình : sin x  ( 3  1) sin x cos x  3 cos x  0 có họ nghiệm là
2 2
 k ℤ 3 k ℤ
  k  k
A. 4 , . B. 4 , .
  k ℤ   k ℤ
 k  k  k
C. 3 , . D. 4 , 3 , .
Câu 11: Phương trình 3cos 4 x  5sin 4 x  2  2 3 sin 4 x cos 4 x có nghiệm là:
2 2
 k ℤ   k ℤ
x    k x  k
A. 6 , . B. 12 2, .
Trang 11
11
  k ℤ   k ℤ
x k x k
C. 18 3, . D. 24 4, .
  sin 4 x  3.sin 4 x.cos 4 x  4.cos 4 x  0
2 2
0 ; ,
Câu 12: Trong khoảng  2  phương trình có:
A. Ba nghiệm. B. Một nghiệm. C. Hai nghiệm. D. Bốn nghiệm.
Câu 13: Phương trình 2 cos x  3 3 sin 2 x  4sin x  4 có họ nghiệm là
2 2
  k ℤ  k ℤ
 x   k  x   k 2
2 2

 x    k
A.  6 , . B. , .
 k ℤ  k ℤ
x   k x   k
C. 6 , . D. 2 , .
Câu 14: Phương trình 2sin x  sin x cos x  cos x  0 (với k  ℤ ) có nghiệm là:
2 2
 1 
  k 2 ,arctan( )  k 2  k
A. 4 2 . B. 4 .
 1  1
 k ,arctan( )  k   k ,arctan( )  k
C. 4 2 . D. 4 2 .
Câu 15: Giải phương trình cos x  sin x  2  cos x  sin x 
3 3 5 5
  1  1 
x  k 2 x k  x  k  x    k
A. 4 B. 4 2 C. 4 3 D. 4
Câu 16: Giải phương trình sin 2
x  3 tan x  cos x  4sin x  cos x 
 
A.
 
x   k 2 , x  arctan 1  2  k 2
4 B. 4
1
2

 x   k  , x  arctan 1  2  k 
1
2

 
C. 4
2
3

x   k  , x  arctan 1  2  k   2
3 D.

 x   k , x  arctan 1  2  k
4

Câu 17: Giải phương trình sin x  tan x  1  3sin x  cos x  sin x   3
2
    1   2  
 x    k 2  x    k   x    k   x    k
4 4 2 4 3 4
   
 x     k 2 x     k 1  x     k 2   x     k
A.  3 B.  3 2 C.  3 3 D.  3
Câu 18: Giải phương trình 4sin x  3cos x  3sin x  sin x cos x  0
3 3 2
   1  1
x   k 2 , x    k 2 x   k , x    k 
A. 4 3 B. 4 2 3 2
 1  1  
x   k , x    k  x   k , x    k
C. 4 3 3 3 D. 4 3
Câu 19: Giải phương trình 2 cos x  sin 3 x
3
 x  arctan(2)  k 2  1
  x  arctan(2)  k 
 x    k 2
2

 4 
x   k  1
A. B.  4 2
Trang 12
12
 2  x  arctan(2)  k
 x  arctan(2)  k 3  
  x    k

x   k  2  4

C.  4 3 D.
Câu 20: Giải phương trình cos x  3 sin 2 x  1  sin x
2 2
 x  k 2  1  2  x  k
  xk   xk  
 x    k 2  x    k
2 3
 
 3 
x   k  1 
x   k  2  3
A. 
B.  3 2 
C.  3 3 D.
Câu 21: Giải phương trình 2 cos x  6sin x cos x  6sin x  1
2 2
  1  2  1 2
x    k 2 ; x  arctan     k 2 x    k  ; x  arctan     k 
A. 4  5 B. 4 3  5 3
 1  1 1   1
x    k  ; x  arctan     k  x    k ; x  arctan     k
C. 4 4  5 4 D. 4  5
Trang 13
13
PHƯƠNG TRÌNH ĐỐI XỨNG VÀ DẠNG ĐỐI XỨNG VỚI SIN VÀ COSIN

Dạng 1: Là phương trình có dạng:
a(sin x  cos x)  bsin x cos x  c  0 (3)
Để giải phương trình trên ta sử dụng phép đặt ẩn phụ
 
t  cos x  sin x  2.cos x   ; t  2.
Đặt:  4
1
 t 2  1  2sin x.cos x  sin x.cos x  (t 2  1).
2
Thay và (3) ta được phương trình bậc hai theo t.
Ngoài ra chúng ta còn gặp phương trình phản đối xứng có dạng a(sin x  cos x)  bsin x cos x  c  0
(3’)
t    2; 2 
    
t  sin x  cos x  2 sin  x    
4  sin x cos x  1  t
2

Để giải phương trình này ta cũng đặt  2
Thay vào (3’) ta có được phương trình bậc hai theo t.
Lưu ý:
   
cos x  sin x  2 cos x    2 sin  x  
  4  4
   
cos x  sin x  2 cos x     2 sin  x  
  4  4
Dạng 2: a.|sinx  cosx| + b.sinx.cosx + c = 0
 
t  cos x  sin x  2. cos x ∓  ; Ñk : 0  t  2.
 Đặt:  4
1
 sin x.cos x   (t 2  1).
2
 Tương tự dạng trên. Khi tìm x cần lưu ý phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối.
B– BÀI TẬP
1
sin x  cos x  1  sin 2 x
Câu 1: Phương trình 2 có nghiệm là:
   k ℤ   k ℤ
x  6  k 2  x  8  k
 
x  k  x  k 
A.  4 , . B.  2 , .
  k  ℤ   k  ℤ
 x  4  k  x  2  k 2
 
C.  x  k , . D.  x  k 2 , .
1
sin 3 x  cos3 x  1  sin 2 x
  k ℤ   k ℤ
 x  4  k  x  2  k 2
 
A.  x  k , . B.  x  k 2 , .
Trang 14
14
 3 k ℤ  3 k ℤ
 x  4  k  x  2  k
 
x  k   x   2k  1 
C.  2 , . D. , .
Câu 3: Giải phương trình 2sin 2 x   sin x  cos x   1  0
   1 
x  k , x   k x   arccos     k
A. 2 hoặc 4  2 2
1  1   1  1
x  k ,x   k  x   arccos    k 
B. 3 2 3 hoặc 4  2 2 3
2  2   1  2
x  k ,x   k  x   arccos    k 
C. 3 2 3 hoặc 4  2 2 3
   1 
x  k 2 , x 
 k 2 x   arccos     k 2
D. 2 hoặc 4  2 2
Câu 4: Giải phương trình sin 2 x  12  sin x  cos x   12  0
  2
x   k , x    k 2 x   k 2 , x    k 
A. 2 B. 2 3
 1 2 
x   k  , x    k  x   k 2 , x    k 2
C. 2 3 3 D. 2
 
sin 2 x  2 sin  x    1
Câu 5: Giải phương trình  4
   1  1 1
x   k , x   k , x    k 2 x   k ,x   k ,x   k 
A. 4 2 B. 4 2 2 2 2
 2  2  
x   k  , x   k  , x    k 2 x   k , x   k 2 , x    k 2
C. 4 3 2 3 D. 4 2
Câu 6: Giải phương trình 1  tan x  2 2 sin x
 11 5
x   k , x   k , x    k
A. 4 12 12
 2 11 2 5 2
x   k ,x   k ,x   k 
B. 4 3 12 3 12 3
 11 1 5
x   k 2 , x   k ,x    k 2
C. 4 12 4 12
 11 5
x   k 2 , x   k 2 x , x    k 2
D. 4 12 12
Câu 7: Giải phương trình cos x  sin x  2sin 2 x  1
k 3 k 5 k 7 k
x x x x
A. 2 B. 2 C. 2 D. 2
Câu 8: Giải phương trình cos x  sin x  cos 2 x
3 3
   2 
x    k 2 , x    k , x  k x    k  , x    k , x  k
A. 4 2 B. 4 3 2
 1  2  
x    k  , x    k  , x  k 2 x    k , x    k 2 , x  k 2
C. 4 3 2 3 D. 4 2
Câu 9: Giải phương trình cos x  sin x  2sin 2 x  sin x  cos x
3 3
Trang 15
15
k 3 k 5 x  k k
x x x
A. 2 B. 2 C. D. 2
1 1 10
cosx   sinx  
Câu 10: Giải phương trình cos x sin x 3
 2  19  2  19
x   arccos  k 2 x   arccos  k 2
A. 4 3 2 B. 4 2
 2  19  2  19
x  arccos  k x   arccos  k 2
C. 4 2 D. 4 3 2
Câu 11: Cho phương trình sin x cos x  sin x  cos x  m  0 , trong đó m là tham số thực. Để phương
trình có nghiệm, các giá trị thích hợp của m là
1 1 1 1
2  m    2   2  m 1 1 m   2  2 m2
A. 2 . B. 2 . C. 2 . D. 2 .
Câu 12: Phương trình 2sin 2 x  3 6 sin x  cos x  8  0 có nghiệm là
  k ℤ   k ℤ
 x   k   x   k 
3 4
 
 x  5  k  x  5  k
A.  3 , . B. , .
  k  ℤ   k  ℤ
 x  6  k  x  12  k
 
 x  5  k  x  5  k
C.  4 , . D.  12 , .
Trang 16
16
PHẦN II: HƯỚNG DẪN GIẢI
PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI VÀ QUY VỀ BẬC HAI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
1. Phương trình bậc hai với một hàm số lượng giác
Dạng Đặt Điều kiện
asin2 x  b sin x  c  0 t = sinx 1  t  1
a cos2 x  b cos x  c  0 t = cosx 1  t  1
a tan2 x  b tan x  c  0 
t = tanx x  k (k  Z )
2
2
Nếu đặt: t  sin x hoaë
c t  sin x thì ñieà n : 0  t  1.
u kieä
B– BÀI TẬP
Câu 1: Trong các phương trình sau, phương trình nào là phương trình bậc 2 theo 1 hàm số lượng giác
A. 2sin x  sin 2 x  1  0. B. 2sin 2 x  sin 2 x  0.
2 2
C. cos x  cos2 x  7  0. D. tan x  cot x  5  0.

2 2
Hướng dẫn giải:.

Chọn B.
Câu 2: Nghiệm của phương trình sin 2 x – sin x  0 thỏa điều kiện: 0  x   .
 x  x0 
x x
A. 2. B. . C. . D. 2.
Hướng dẫn giải::
Chọn A.
 x  k
sin x  0
sin x – sin x  0  
2
 k  ℤ 
 sin x  1  x    k 2
 2
0 x  
x
Vì nên nghiệm của phương trình là 2.
2sin 2 x  3sin x  1  0 
0 x
Câu 3: Nghiệm của phương trình lượng giác: thỏa điều kiện 2 là:
   5
x x x x
A. 3 B. 2 C. 6 D. 6
Hướng dẫn giải:
Chọn C.
t  sin x  1  t  1 t  1
2t  3t  1  0   1
2
t 
Đặt , phương trình trở thành:  2
Trang 17
17
t 1 
sin x  1  x   k 2  k  ℤ  .
Với , ta có: 2
   1 k ℤ
0 x 0   k 2    k  0.
Do 2 nên 2 2 4 Vì nên không tồn tại k.
1 1   
t sin x   sin x   k 2
2 2 6  6

 x  5  k 2
Với , ta có:  6 .
 
0 x x .
Do 2 nên 6
 
x 0 x
Vậy phương trình có nghiệm 6 thỏa điều kiện 2.
Câu 4: Phương trình sin x  3sin x  4  0 có nghiệm là:
2
 x    k 2 , k  Z
x   k 2 , k  Z
A. 2 B.
x  k , k  Z 
x   k , k  Z
C. D. 2
Chọn A.
t  sin x  1  t  1 t 2  3t  4  0 t  1

Đặt , phương trình trở thành: t  4 (l ) .
t 1 sin x  1 
 x   k 2  k  ℤ  .
Với , ta có: 2
sin 2 x  sin x  0  
 x
Câu 5: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2 2.
x0 x   
x x
A. . B. . C. 3. D. 2.
Chọn A.
sin 2 x  sin x  0  x  k
sin x  0
  k  ℤ 
 sin x  1  x     k 2
 2
  x0
 x
Vì 2 2 nên nghiệm của phương trình là .
Câu 6: Trong    , phương trình sin x  1  cos x có tập nghiệm là
2
0; 2
  0;        
 ;  ; 2  0; ;   0; ;  ; 2 
A.  2 . B. . C.  2  . D.  2 .
Chọn C.
 x  k
sin x  0
sin x  1  cos x  sin x  sin x  
2 2
 k  ℤ 
 sin x  1  x    k 2
 2 .
  
x   0; 2   x  0; ;  
Mà  2 .
Trang 18
18
Câu 7: Phương trình: 2sin x  3 sin 2 x  2 có nghiệm là:

2
   
 x  6  k 2  x  6  k
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x    k 2  x    k
A.  2 B.  2
 
x   k , k  ℤ x   k 2 , k  ℤ
C. 2 D. 2
Chọn B.
Ta có :
2sin 2 x  3 sin 2 x  2  2. 1  cos 2 x  3 sin 2 x  2  3 sin 2 x  cos 2 x  1  sin  2 x     sin 
2  
 6 6
      
 2 x  6  6  k 2   2 x  3  k 2  x  6  k
    k  ℤ .
 2 x    5  k 2  2 x    k 2  x    k
 6 6  2
Câu 8: Nghiệm của phương trình sin x  4sin x  3  0 là :
2
 
x    k 2 , k  ℤ x    k 2 , k  ℤ
A. 2 B. 2
 x  k 2 , k  ℤ
x   k 2 , k  ℤ
C. 2 D.
Chọn C
sin 2 x  4sin x  3  0 sin x  1

sin x  3
sin x  1 
 x   k 2 , k  ℤ
Với 2
Phương trình sin x  3  1 vô nghiêm.
Câu 9: Nghiệm của phương trình 5  5sin x  2cos x  0 là
2
k , k  ℤ k 2 , k  ℤ  
 k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
B. . B. . C. 2 . D. 6 .
Chọn C.
 
5  5sin x  2cos 2 x  0  5  5sin x  2 1  sin 2 x  0  2sin 2 x  5sin x  7  0 sin x  1

sin x   7
 2

sin x  1  x   k 2 , k  ℤ
Với 2
7
sin x    1
Phương trình 2 vô nghiêm.
3
sin 2 x  2sin x   0
  5
x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x   k ( k  ℤ )
A. 6 . B. 6 6 .
Trang 19
19
 5  
x  k 2 ; x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x    k ( k  ℤ )
C. 6 6 . D. 6 6 .
Chọn C.
3  1
sin 2 x  2sin x   0 sin x 
4  2

sin x  3
 2
sin x 
1  
 x   k 2
2 6
 k ℤ
 x    k 2
5
Với  6
3
sin x   1
Câu 11: Phương trình 2sin x  sin x  3  0 có nghiệm là:
2
k , k  ℤ   
 k , k  ℤ  k 2 , k  ℤ   k 2 , k  ℤ
A. . B. 2 . C. 2 . D. 6
.
Chọn C.
2sin 2 x  sin x  3  0 sin x  1

sin x  3
 2
sin x  1 
 x   k 2 , k  ℤ
Với 2
3
sin x    1
Câu 12: Các họ nghiệm của phương trình cos 2 x  sin x  0 là
 2   2 
k ;  k 2 ; k  ℤ k ;  k 2 ; k  ℤ
A. 6 3 2 . B. 6 3 2 .
 2   2 
k ;  k 2 ; k  ℤ k ;  k 2 ; k  ℤ
C. 6 3 2 . D. 6 3 2 .
Chọn C.
 
 x    k 2
2
sin x  1 

cos 2 x  sin x  0  1  2sin x  sin x  
2
1   x   k 2  k  ℤ 
sin x   6
 2 
 x    k 2
5
Ta có  6 .
2sin x – 3sin x  1  0
2

0 x
Câu 13: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2.
   
x x x x
A. 6. B. 4. C. 2. D. 2.
Chọn A.
Trang 20
20
2sin 2 x – 3sin x  1  0  
 x  2  k 2
sin x  1 

  1   x   k 2  k  ℤ 
sin x   6
 2 
 x  5  k 2
 6
 
0 x x
Vì 2 nên nghiệm của phương trình là 6.
Câu 14: Nghiệm của phương trình 2sin x – 5sin x – 3  0 là:
2
 7  5
x    k 2 ; x   k 2 x   k 2 ; x   k 2
A. 6 6 . B. 3 6 .
  5
x   k ; x    k 2 x   k 2 ; x   k 2
C. 2 . D. 4 4 .
Chọn A.
2sin 2 x – 5sin x – 3  0  
sin x  3  1  x    k 2
6
 1  k  ℤ 
sin x    x  7  k 2
 2  6 .
Câu 15: Nghiêm của pt sin 2
x  – sinx  2 là:
   x  k .
x   k2 . x   k . x  k2 .
A. 2 B. 2 C. 2 D.
ChọnA.
t  sin x
Đặt . Điều kiện t  1
t  1 ( TM )
t 2  t  2  t 2  t  2  0  
Phương trình trở thành: t  2 (L)

t  1  sin x  1  x   k2 (k  Z).
Với 2
3
sin 2 x  2sin x 0
  5
x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x   k ( k  ℤ )
A. 6 . B. 6 6 .
 5  
x   k 2 ; x   k 2 (k  ℤ ) x   k ; x    k ( k  ℤ )
C. 6 6 . D. 6 6 .
Chọn C.
 3
 sin x 
3 2
sin 2 x  2sin x   0  
4 sin x  1
 2.
3 3
sin x   1
+ 2 vô nghiệm vì 2 .
Trang 21
21
 
 x   k 2
1  6
sin x   sin x  sin   ,k  ℤ 
2 6  x  5  k 2
+  6 .
Câu 17: Nghiệm của phương trình cos x  sin x  1  0 là
2
 
x   k 2 , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 2 . B. 2 .
 
x    k 2 , k  ℤ x  ∓  k 2 , k  ℤ
C. 2 . D. 2 .
Chọn C
cos 2 x  sin x  1  0  1  sin 2 x  sin x  1  0   sin 2 x  sin x  2  0
sin x  1  x     k 2 , k  ℤ

sin x  2(vn) 2
Câu 18: Nghiêm của phương trình sin x   sin x  2 là
2
x  k , k  ℤ 
x   k 2 , k  ℤ
A. . B. 2 .
 
x    k 2 , k  ℤ x   k , k  ℤ
C. 2 . D. 2 .
Chọn B
sin 2 x   sin x  2  sin 2 x  sin x  2  0 sin x  1 

  x   k 2 , k  ℤ
sin x  2(vn) 2
Câu 19: Phương trình 2sin x  3sin x  2  0 có nghiệm là
2
k , k  ℤ 
 k , k  ℤ
A. . B. 2 .
  5
 k 2 , k  ℤ  k 2 ;  k 2 , k  ℤ
C. 2 . D. 6 6 .
Chọn D
2sin 2 x  3sin x  2  0  1  
 sin x   x   k 2
 2 6
  ,k ℤ
sin x  2(vn)  x  5  k 2
 6
2 cos 2 x  3sin x  3  0 
0 x
Câu 20: Nghiệm của phương trình lượng giác: thõa điều kiện 2 là:
   5
x x x x
A. 3. B. 2. C. 6. D. 6 .
Chọn C .
 
2 cos 2 x  3sin x  3  0  2 1  sin 2 x  3sin x  3  0
Trang 22
22
 2sin 2 x  3sin x  1  0 sin x  1 

   x  k
sin x  1 
 2   x    k 2 , k  ℤ
 6
 5
x   k 2
 6 .
 
0 x x
Do 2 nên ta chọn 6.
Câu 21: Nghiệm của phương trình 1  5sin x  2 cos x  0 là
2
   
 x  6  k 2  x  6  k 2
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x     k 2  x  5  k 2
A.  6 . B.  6 .
   
 x  3  k 2  x  3  k 2
 ,k ℤ  ,k ℤ
 x     k 2  x  2  k 2
C.  3 . D.  3 .
Chọn B .
 
1  5sin x  2 cos 2 x  0  1  5sin x  2 1  sin 2 x  0  2sin 2 x  5sin x  3  0
 1    k ℤ
sin x   sin x  sin x   k 2
 2 6  6
 
sin x  3  VN   x  5  k 2
 6 , .
Câu 22: Nghiệm của phương trình 5  5sin x  2 cos x  0 là:
2
k , k  ℤ k 2 , k  ℤ  
 k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
A. . B. . C. 2 . D. 6 .
Chọn C .
 
5  5sin x  2 cos 2 x  0  5  5sin x  2 1  sin 2 x  0  2sin 2 x  5sin x  3  0
.
sin x  1 
 x   k 2 , k  ℤ
 3 2
sin x   VN 
 2 .
Câu 23: Họ nghiệm của phương trình sin 2 x  2s in2x  1  0 là :
2
   
  k  k  k 2   k 2
A. 4 . B. 4 . C. 4 . D. 4 .
Chọn B.
 
sin 2 2 x  2sin 2 x  1  0  sin 2 x  1  2 x   k 2  x   k k  ℤ
 
2 4 .
Câu 24: Một họ nghiệm của phương trình cos 2 x  sin 2x  1  0 là
2
    
 k k  k k
A. 2 . B. 3 . C. 2 2. D. 2.
Trang 23
23
Chọn D.
sin 2 x  1
cos 2 2 x  sin 2x  1  0   sin 2 2 x  sin 2x  0  
sin 2 x  0 .
  k  ℤ 
sin 2 x  1  2 x   k 2  x   k
+) 2 4 .
k  k  ℤ 
sin 2 x  0  2 x  k  x 
+) 2 .
Câu 25: Một họ nghiệm của phương trình 2 cos 2 x  3sin x  1  0 là
 1  1
  arcsin     k 2   arcsin     k 2
A.  4 . B.  4 .
 1  1   1
 arcsin     k  arcsin     k
C. 2 2  4 . D. 2  4 .
Chọn B.
sin x  1
2 cos 2 x  3sin x  1  0  2 1  2sin x   3sin x  1  0  4sin x  3sin x  1  
2 2
sin x   1
 4.
 k  ℤ 
sin x  1  x   k 2
+) 2 .
  1 k  ℤ 
 x  arcsin     k 2 
1  4
sin x    
4   1
 x    arcsin   4   k 2
+) .
Câu 26: Nghiệm của phương trình sin 2 x  2sin 2 x  1  0 trong khoảng   ;   là :
2
  3    3    3    3 
 ;    ;   ;   ; 
A.  4 4 . B.  4 4  . C.  4 4  . D.  4 4 .
Chọn B.
sin 2 2 x  sin 2 x  1  0  sin 2 x  1
 
 2x    k 2 x  k  k  ℤ 
2 4 .
 
 x
 3 5 k 0 4
  x    k      k    
4 4 4 k 1  x  3
Theo đề ra  4 .
Câu 27: Giải phương trình: sin 2 x  2sin x  3  0 .
k   
  k  k 2   k 2
A. . B. 2 . C. 2 . D. 2 .
Chọn C.
Phương trình:
sin 2 x  2sin x  3  0 sin x  1

. sin x  3 .
Trang 24
24

sin x  1  x   k 2  k  ℤ 
+ 2 .
+ sin x  3 phương trình vô nghiệm.
Câu 28: Giải phương trình lượng giác 4sin 4 x  12 cos 2 x  7  0 có nghiệm là:
    
x    k 2 x  k x   k x    k
A. 4 . B. 4 2. C. 4 . D. 4 .
Chọn B.
Ta có:
4sin 4 x  12 cos 2 x  7  0  4sin 4 x  12sin 2 x  5  0 .
 2 5  1    k
sin x   L   sin x  x   k 2 x  ,k  ℤ 
 2 2  4 4 2
  
sin 2 x  1 
sin x  
1  x  3  k 2
 2  2  4

 x     k 2
 4
 5
 x    k 2
 4 .
    5
cos 2  x    4 cos   x  
Câu 29: Phương trình  3 6  2 có nghiệm là:
       
 x    k 2   x   k 2  x    k 2  x   k 2
6 6 3 3
   
 x    k 2  x  3  k 2  x  5  k 2  x    k 2
A.   2 . B.  2 . 
C.  6 . D.  4 .
Chọn A.
    5       5
cos 2  x    4 cos   x    1  2sin 2  x    4 cos    x    
 3 6  2  3 2  3  2 .
    5     3
 1  2sin 2  x    4sin  x     2sin 2  x    4sin  x     0
 3  3 2  3  3 2 .
   3     
sin  x  3   2  x    k 2  x    k 2
     3 6 6
  sin  x    sin    ,k  ℤ 
   1  3  6   5  
sin  x    x   k 2 x   k 2
  3 2  3 6  2 .
2 sin 2 x   2m  1 sinx  m  0   
x    ;0 
Câu 30: Tìm m để phương trình có nghiệm  2 .
A. 1  m  0. B. 1  m  2. C. 1  m  0. D. 0  m  1.
Chọn C.
  
x    ;0   1  sin x  0
Với  2 
2 sin x   2m  1 sinx  m  0
2
 1
sin x 
 2

sin x  m
Trang 25
25
Câu 31: Tìm tất cả các họ nghiệm của phương trình: cos 2 x  4 cos x  3  0 .
x    k 2 (k  ℤ ) 
x   k 2 (k  ℤ )
A. . B. 2 .
C. x  k 2 ( k  ℤ ) . D. x  k  ( k  ℤ ) .
Chọn C.
cos 2 x  4 cos x  3  0 cos x  1
  x  k 2  k  ℤ 
 cos x  3 VN  .
Câu 32: Giải phương trình 2cos x  3cos x  1  0
2
   
x    k 2 , k  ℤ k 2 ,   k 2 , k  ℤ 
A. 3 . B.  3 .
 x  k 2 , k  ℤ
x   k 2 , k  ℤ
C. 3 . D. .
Chọn B.
2cos 2 x  3cos x  1  0 cos x  1

cos x  1
 2
Với cos x  1  x  k 2 , k  ℤ .
1 
cos x   x    k 2 , k  ℤ
Với 2 3
Câu 33: Phương trình cos 2 x  2cos x  11  0 có tập nghiệm là:
A. x  arccos  3  k 2 , k  ℤ , x  arccos  2   k 2 , k  ℤ .
B.  .
C. x  arccos  2   k 2 , k  ℤ .
D. x  arccos  3  k 2 , k  ℤ .
Chọn B.
cos 2 x  2cos x  11  0  2cos 2 x  2cos x  12  0 cos x  3

cos x  2 vô nghiệm.
Câu 34: Phương trình nào sau đây vô nghiệm:
A. sin x  3  0 . B. 2 cos x  cos x  1  0 .
2
C. tan x  3  0 . D. 3sin x  2  0 .
Chọn A .
sin x  3  0  sin x  3  1  PT vô nghiệm.
x x
sin 2  2 cos  2  0
Câu 35: Phương trình: 3 3 có nghiệm là:
A. x  k  , k  ℤ B. x  k 3 , k  ℤ C. x  k 2 , k  ℤ D. x  k 6 , k  ℤ
Chọn D.
x x x x
sin 2  2 cos  2  0  1  cos 2   2 cos  2  0  cos 2  2 cos  3  0
x x
Ta có: 3 3  3 3 3 3 .
Trang 26
26
 x x  x  k 6  k  ℤ  .
  k 2
cos 3  1 3

cos x  3 (vn)
 3
3
cos 2 2 x  cos 2 x  0
Câu 36: Phương trình : 4 có nghiệm là
2 
x  k , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 3 . B. 3 .
 
x    k , k  ℤ x    k 2 , k  ℤ
C. 6 . D. 6 .
Chọn B .
3  1
cos 2 2 x  cos 2 x   0 cos 2 x 
4  2

cos 2 x   3 (VN)
 2
  
 cos 2 x  cos  2 x    k 2  x    k
3 3 6
Câu 37: Nghiệm của phương trình cos x – cosx  0 thỏa điều kiện 0  x   :
2
   
x x x x
A. 6. B. 2. C. 4. D. 2.
Chọn B.
Ta có cos x – cosx  0  cos x  cosx  1  0
2
cos x  0  
  x   k
cosx  1  0   2 k  ℤ 
 x  k 2
0 x     1 1 k  0 
 0   k    k  x


2 k  ℤ   2
 2 k ℤ
  VN 2

0  k 2   0  k  1
Với  2
cos x  cos x  0
2
 3
x
Câu 38: Nghiệm của phương trình thỏa điều kiện: 2 2 .
x   3 3
x x x
A. . B. 3. C. 2 . D. 2 .
Chọn A.
cos 2 x  cos x  0  
cos x  0  x   k
  2 k  ℤ 
cos x  1  x    k 2

 3 x 
x
Vì 2 2 nên nghiệm của phương trình là .
Câu 39: Nghiệm của phương trình 3cos x  – 8cos x – 5 là:
2
Trang 27
27
x  k x    k 2 x  k 2 
x  k 2
A. . B. . C. . D. 2 .
Chọn B.
3cos 2 x  – 8cos x – 5 cos x  1
 3cos x  8cos x  5  0  
2
 x    k 2  k  ℤ 
cos x   5  1
 3 .
Câu 40: Nghiệm của pt 2 cos 2 x  2 cos x – 2  0
   
x  k 2 x  k x  k 2 x  k
A. 4 B. 4 C. 3 D. 3
Chọn A
2 cos 2 x  2 cos x – 2  0
 2  2 cos 2 x  1  2 cos x – 2  0
 4 cos 2 x  2 cos x  2  2  0
 2
cos x 
2


cos x  
1 2   loai 
 2
Câu 41: Phương trình 2 cos x  3cos x  2  0 có nghiệm là
2
 
  k 2 , k  ℤ   k 2 , k  ℤ
A. 6 . B. 3 .
2 
  k 2 , k  ℤ  k 2 , k  ℤ
C. 3 . D. 3 .
Chọn B
2 cos 2 x  3cos x  2  0  1 
 cos x   x    k 2 , k  ℤ
 2 3

cos x  2(vn) .
Câu 42: Phương trình lượng giác: sin x  3cos x  4  0 có nghiệm là
2
 x    k 2 , k  ℤ 
x    k 2 , k  ℤ x   k , k  ℤ
A. 2 B. C. 6 D. Vô nghiệm
Chọn D.
Ta có: sin x  3cos x  4  0  (1  cos x)  3cos x  4  0  cos x  3cos x  3  0
2 2 2
Đặt t  cos x  1  t  1 . Phương trình trở thành: t  3t  3  0 (pt vô nghiệm)

2
Vậy phương trình đã cho vô nghiêm.

Câu 43: Phương trình lượng giác: cos x  2 cos x  3  0 có nghiệm là
2
x  k 2 , k  ℤ x0 
x   k 2 , k  ℤ
A. B. C. 2 D. Vô nghiệm
Chọn A.
Trang 28
28
t  cos x  1  t  1 t 2  2t  3  0 t  1

Đặt . Phương trình trở thành: t  3 (l )
Với t  1  cos x  1  x  k 2 (k  ℤ ).
3
sin 2 2 x  2 cos 2 x   0
Câu 44: Phương trình 4 có nghiệm là
 
x    k , k  ℤ x    k , k  ℤ
A. 6 . B. 4 .
 2
x    k ,, k  ℤ x  k , k  ℤ
C. 3 . D. 3 .
Chọn A
3 3
sin 2 2 x  2 cos 2 x   0  1  cos 2 2 x  1  cos2x +  0
4 4
3  3  
 cos 2 2 x  cos2x   0
 cos2x = (vn)  2 x    k 2  x    k , k  ℤ
4 2 3 6

cos2x = 1
 2
Câu 45: Họ nghiệm của phương trình cos 2 x  cos 2x  2  0 là
2
  k  
 k    k 2  k 2
A. 2 . B. 2 2 . C. 2 . D. 2 .
Chọn A.
cos 2 x  1
cos 2 2 x  cos 2x  2  0  
cos 2 x  2 (VN) .

cos 2 x  1  2 x    k 2  x   k k  ℤ
 
2 .
Câu 46: Họ nghiệm của phương trình 3cos 4 x  2 cos 2 x  5  0 là
k 2  k 
 k 2   k 2
A. . B. 3 . C. . D. 3 .
Chọn C.
3cos 4 x  2 cos 2 x  5  0 .
cos 2 x  1
 
 3 2 cos 2 x  1  2 cos 2 x  5  0  6 cos 2 x  2 cos 2 x  8  0  
2 2
cos 2 x   4 (VN)
 3 .
cos 2 x  1  2 x  k 2  x  k  k  ℤ  .
Câu 47: Các họ nghiệm của phương trình 3sin 2 x  3cos 2 x  3  0 là
2
     
k ;  k k ;   k k ;  k k ;   k
A. 4 2. B. 4 2. C. 4 . D. 4 .
Chọn A.
3sin 2 2 x  3cos 2 x  3  0 .
cos 2 x  1
 3 1  cos 2 2 x   3cos 2 x  3  0  3cos 2 2 x  3cos 2 x  0  
cos 2 x  0 .
+) cos 2 x  1  2 x  k 2  x  k  k  ℤ  .
Trang 29
29
  k  k  ℤ 
cos 2 x  0  2 x   k  x  
+) 2 4 2 .
     3 3 
2 cos 2  2 x    3cos  2 x    5  0  ; 
Câu 48: Nghiệm của phương trình  3  3 trong khoảng  2 2 
là:
 7  5   7  5   7  5   7  5 
 ; ;   ; ;   ; ;   ; ; 
A.  6 6 6  . B.  6 6 6 . C.  6 6 6  . D.  6 6 6 
.
Chọn D.
  
cos  2 x  3   1
     
2 cos 2  2 x    3cos  2 x    5  0  
 3  3    5
cos  2 x      Loai 
  3 2
   
cos  2 x    1  2 x   k 2 x  k  k  ℤ 
 3 3 6 .
 7
x   6
k  1 
3  3 4 5  
  x    k     k   k  0  x  
2 6 2 3 3  6
 k 1 
 x  5
Theo đề ra  6 .
Câu 49: Giải phương trình 3cos 2 x  2 cos x  5  0 .
x  k   x  k 2
x    k x   k 2
A. . B. 2 . C. 2 . D. .
Chọn D.
3cos 2 x  2 cos x  5  0  cos x  1 5 1  cos x  1
cos x  
Ta có: hoặc 3 (loại vì ).
Khi đó, cos x  1  x  k 2  k  ℤ  .
Câu 50: Phương trình sin 2 x  sin 2 2 x  1 có nghiệm là:
    
 x  2  k x  3  k 2
 (k  ℤ ) 
 x     k  x     k
A.  6 . B.  4 .
  
 x  12  k 3

 x     k
C.  3 . D. Vô nghiệm.
Chọn A.
Ta có sin x  sin 2 x  1  1  cos 2 x  2(1  cos 2 x)  2  2 cos 2 x  cos 2 x  1  0 .
2 2 2 2
Trang 30
30
 
cos 2 x  1  2 x    k 2  x  2  k
   (k  ℤ )
cos 2 x  1  2 x     k 2  x     k
 2  3  6 .
Câu 51: Phương trình tan x  5 tan x  6  0 có nghiệm là:
2

x   k ;xx  arctan(6)  k = k  ℤ  x =
A. 4

x   k 2 ;xx  arctan(6)  k 2 = k  ℤ  x =
C. 4

x    k ;xx  arctan(6)  k 2 = k  ℤ 
B. 4
D. x  k ;xx  arctan(6)  k = k  ℤ  .
Chọn A.
t  tan x t  1
t 2  5t  6  0   .
Đặt , phương trình trở thành: t  6
t 1 tan x  1 
 x   k  k  ℤ  .
Với ta có 4
t  6 tan x  6  x  arctan  6   k  k  ℤ  .
Với ta có
Câu 52: Giải phương trình  
3 tan 2 x  1  3 tan x  1  0
   
x   k , x   k , k  ℤ x   k 2 , x   k 2 , k  ℤ
A. 4 6 . B. 3 4 .
   
x   k 2 , x   k 2 , k  ℤ x   k , x   k  , k  ℤ
C. 4 6 . D. 3 6 .
Chọn A.
 
3 tan 2 x  1  3 tan x  1  0  tan x  1

 tan x  3
 3
tan x  1 
 x   k , k  ℤ
Với 4
3  x    k , k  ℤ
tan x 
Với 3 6
Câu 53: Phương trình tan x  3cot x  4 (với. k  ℤ .) có nghiệm là:
 
 k 2 , arctan 3  k 2  k
A. 4 . B. 4 .
C. . D. 4 .
Chọn D.
Điều kiện x  k .
 
 tan x  1  x   k
tan x  3cot x  4  tan x  4 tan x  3  0 
2

4 k  ℤ 
 tan x  3  x  arctan 3  k .
Trang 31
31
Câu 54: Phương trình tan x  3cot x  4 (với k  ℤ ) có nghiệm là

 
 k 2 , arctan 3  k 2  k
A. 4 . B. 4 .
C. . D. 4 .
Chọn D.

sin 2 x  0  x  k  x  k
Đk: 2.
Với điều kiện trên, phương trình đã cho tương đương với.
 
 tan x  1  x   k
tan x  4 tan x  3  0  
2
 4 k  ℤ 
 tan x  3  x  arctan 3  k
 .
Câu 55: Phương trình 3 tan 2 x   3  3  tan x  3  0 có nghiệm là
       
 x  4  k  x   4  k  x  4  k  x   4  k
   
 x    k  x    k  x     k  x     k
A.  3 . B.  3 . C.  3 . D.  3 .
Chọn A.
 tan x  1
3 tan 2 x   3  3  tan x  3  0  
 tan x  3 .

tan x  1  x   k k  ℤ
 
+) 4 .

tan x  3  x   k k  ℤ
 
+) 3 .
Câu 56: Phương trình 2 tan x  3 tan x  1  0 có nghiệm là
2
k ( k  ℤ )  1
 k ; arctan( ) (k  ℤ )
A. . B. 4 2 .
 1  1
 k 2 , arctan( ) (k  ℤ )   k ; arctan( )  k (k  ℤ )
C. 2 2 . D. 4 2 .
Chọn D.
  1
 1  x  arctan     k
tan x    2
2 tan 2 x  3 tan x  1  0   2 (k  ℤ )
  
 tan x  1  x   4  k
Ta có .
Câu 57: Một họ nghiệm của phương trình tan 2 x  3 tan 2x  2  0 là
2
     
  k  k  k k
A. 8 . B. 8 . C. 8 2. D. 8 2.
Chọn D.
 tan 2 x  1
tan 2 2 x  3 tan 2x  2  0  
 tan 2 x  2 .
Trang 32
32
  k  k  ℤ 
tan 2 x  1  2 x   k  x  
+) 4 8 2 .
arctan 2 k  k  ℤ 
tan 2 x  2  2 x  arctan 2  k  x  
+) 2 2 .
Câu 58: Họ nghiệm của phương trình 3 tan 2 x  2 cot 2 x  5  0 là
    1 2  1 2 
 k k  arctan  k arctan  k
A. 4 2. B. 4 2. C. 2 3 2. D. 2 3 2.
Chọn D.
 
2x  k  x  k
ĐK 2 4.
3 tan 2 x  2 cot 2 x  5  0  3 tan 2 2 x  5 tan 2 x  2  0
    
 tan 2 x  1  2 x  4  k x  8  k 2
   k  ℤ 
 tan 2 x  2  2 x  arctan 2  k  x  1 arctan 2  k 
 3  
3 2 3 2 .
Câu 59: Trong các nghiệm sau, nghiệm âm lớn nhất của phương trình 2 tan 2 x  5 tan x  3  0 là :
   5
   
A. 3 . B. 4 . C. 6 . D. 6 .
Chọn B.
Dùng chức năng CALC của máy tính để kiểm tra.
2 tan x  2 cot x  3  0   
  ; 
Câu 60: Số nghiệm của phương trình trong khoảng  2  là :
A. 2 . B. 1 . C. 4 . D. 3 .
Chọn D.
Điều kiện: sin 2 x  0 .

Phương trình: 2 tan x  2 cot x  3  0 .
 tan x  2
 2 tan x  3 tan x  2  0  
2
 tan x   1
 2
   3
  ; 
Dùng đường tròn lượng giác ta thấy trên khoảng  2  phương trình có nghiệm.
Câu 61: Giải phương trình : tan 2 x  2 tan x  1  0 .
    k
k   k  k 2
A. 4 2. B. 4 . C. 2 . D. .
Chọn B.

tan 2 x  2 tan x  1  0  tan x  1  x    k  k  ℤ 
Ta có: 4 .
Câu 62: Nghiệm của phương trình tan x  cot x  2 là
 
x   k 2 , k  ℤ x  k 2 , k  ℤ
A. 4 . B. 4 .
Trang 33
33
 
x  k , k  ℤ x  k , k  ℤ
C. 4 . D. 4 .
Chọn D
tan x  cot x  2

xk
Điều kiện: 2
tan x  cot x  2 1
 tan x   2
tan x
 tan 2 x  2 tan x  1  0  tan x  1  x    k , k  ℤ
4
tan x 1   
 cot  x  
Câu 63: Phương trình 1  tan x 2
2
 4  có nghiệm là:
      
x  k x k x k x k
A. 3 . B. 6 2. C. 8 4. D. 12 3.
Chọn D.
  
x  k ; x   k , k  ℤ
Điều kiện: 2 4 2
tan x 1   
 cot  x   1  tan x.tan
1  tan x 2
2
 4 2 tan x 4

1  tan 2 x tan x  tan 
4
2 tan x 1  tan x  2 tan x  1  tan x  2
 
1  tan x 1  tan x
2
 tan 2 x  4 tan x  1  0  tan x  2  3  5

  x  12  k
 tan x  2  3   k  ℤ 
 x    k
 12
Câu 64: Phương trình 2 2  sin x  cos x  .cos x  3  cos 2 x có nghiệm là:
 k ℤ  k ℤ
x   k x    k
A. 6 , . B. 6 , .
 k ℤ
x   k 2
C. 3 , . D. Vô nghiệm.
Chọn D.
Ta có: 2 2  sin x  cos x  .cos x  3  cos 2 x
 2 2 sin x cos x  2 2 cos 2 x  3cos 2 x  3sin 2 x  cos 2 x  sin 2 x
 
 sin 2 x  2 sin x cos x  2  2 cos 2 x  0

 tan 2 x  2 tan x  2  2  0  (vì
cos x  0
không là nghiệm của phương trình)
Phương trình vô nghiệm.
 sin 3 x  cos 3 x 
5  sin x    cos 2 x  3
Câu 65: Giải phương trình  1  2sin 2 x  .
Trang 34
34
 k ℤ  k ℤ
x  k 2 x  k 2
A. 3 , . B. 6 , .
 k ℤ  k ℤ
x    k x    k
C. 3 , . D. 6 , .
Chọn A
 3sin x  4sin 3 x  4 cos3 x  3cos x 
pt  5  sin x    cos 2 x  3
 1  2sin 2 x 
 3  sin x  cos x   4  sin 3 x  cos3 x  
 5  s inx    cos 2 x  3
 1  2sin 2 x 
 
 5  sin x  sin x  cos x   2 cos x  1  3
2
 1
 cos x  
 2 cos x  5cos x  2  0  2  x    k 2
2
 3
cos x  2
1 4 tan x m
cos 4 x  m
Câu 66: Cho phương trình 2 1  tan x2
. Để phương trình vô nghiệm, các giá trị của tham số
phải thỏa mãn điều kiện:
5 0  m 1
 m0
A. 2 . B. .
3 5 3
1 m  m   hay m 
C. 2. D. 2 2.
Chọn D
 k ℤ
x   k
Điều kiện 2 , .
1 4 tan x 1  cos 4 x  8sin x.cos x  2m
cos 4 x   m  cos 4 x  4 tan x .cos 2
x  m
2 1  tan 2 x 2 .
 1  2sin 2 x  4sin 2 x  2m  2sin 2 x  4sin 2 x  2m  1  0 1
2 2
Đặt t  sin 2 x  t   1;1 \ 0 .

1 trở thành 2t 2  4t  2m  1  0  2  ,   4  4m  2  6  4m .
Ta xét 1 có nghiệm, tức là  2  có nghiệm to   1;1 .
3  2 t 1 t  1   1;1 \ 0
  0  m 
Nếu 2. có nghiệm kép là , loại do .
3
  0  m 
Nếu 2.
 2 1  t  2   1;1 \ 0
t 0m
Nếu có nghiệm 2 nghiệm còn lại là .
m 
1  2  2  6  4m
2  1  t1  1  1  1 a
  2
 1  t  1
  2  6  4m
b
2
 1  1
Khi thì phải có hai nghiệm thoả  2
Trang 35
35
a  5
2  6  4m  2  6  4m  4 m   2 5 3
a      m
2  6  4m  2  6  4m  0 m  3 2 2
Giải ,  2 .
b  2  6  4 m  2  6  4m  4
 b      m 
Giải , 
 2  6  4 m  2 
 6  4 m  0 .
1 5
 m
3
Khi đó, có nghiệm khi 2 2.
1 m
5
m
3
Vậy vô nghiệm khi 2 hoặc 2.
1 2
48   1  cot 2 x.cot x   0
Câu 67: Phương trình: cos 4 x sin 2 x có các nghiệm là
  k ℤ   k ℤ
x  k x  k
A. 16 4, . B. 12 4, .
  k ℤ   k ℤ
x  k x  k
C. 8 4, . D. 4 4, .
Chọn C

sin 2 x  0  x  k
Điều kiện: 2.
cos 2 x.cos x  sin 2 x.sin x cos  2 x  x  1
1  cot 2 x.cot x   
Ta có: sin 2 x.sin x 2sin x.cos x 2sin 2 x
2
Do đó, phương trình tương đương:

1 1 sin 4 x  cos 4 x 1
48    0   48  1  sin 2 2 x  3sin 4 2 x
 sin x.cos x 
4 4 4
cos x sin x 2
Đặt t  sin 2 2 x , 0  t  1 ( Do điều kiện sin 2 x  0 ). Phương trình trở thành:
 1
1 t  2  n 
1  t  3t  
2
2 t   2  l 
 3
1  k k  ℤ
sin 2 2 x   cos 4 x  0  x  
Suy ra: 2 8 4 ,
2
Câu 68: Phương trình cos 2 x  sin x  2 cos x  1  0 có nghiệm là
 x  k 2 k ℤ x    k 2 k  ℤ

 x    k 2
A.  3 , . B. , .
 k ℤ   k ℤ
x   k 2 x   k
3  3

 x     k
C. , . D.  3 , .
Chọn B
cos 2 x  sin 2 x  2 cos x  1  0  2 cos 2 x  1  1  cos 2 x  2 cos x  1  0
Trang 36
36
 cos 2 x  2 cos x  1  0  cos x  1  x    k 2  k  ℤ 

    3
cos 4 x  sin 4 x  cos  x   .sin  3 x     0
A. x  k 2  k  ℤ  . B. x  k 3  k  ℤ  .
x  k 4  k  ℤ  
x   k  k  ℤ 
C. . D. 4 .
Chọn D.
    3 1   3
cos 4 x  sin 4 x  cos  x   .sin  3 x     0  1  sin 2 2 x  sin  4 x    sin  2 x     0
1
 4  4 2 2 2  2  2
1 1 3 1 1 3
2 2 2 2
 
 1  sin 2 2 x    cos 4 x  sin 2 x    0  1  sin 2 2 x    1  2sin 2 2 x  sin 2 x    0
2 2
1 2 1  sin 2 x  1  
 sin 2 x  sin 2 x  1  0    2 x   2 k  x   k ,  k  ℤ 
2 2  sin 2 x   2 (VN ) . 2 4 .
Câu 70: Phương trình sin 3 x  cos 2 x  1  2sin x cos 2 x tương đương với phương trình:
sin x  0 sin x  0 sin x  0 sin x  0
sin x  1 sin x  1  
  sin x  1 sin x   1
A. . B. . C.  2. D.  2.
Chọn C.
Phương trình  sin 3 x  cos 2 x  1  sin 3 x  sin x
 2sin 2 x  sin x  0 sin x  0

sin x  1
 2.
trên  0; 2  là
cos 5 x  cos 2 x  2sin 3 x sin 2 x  0
Câu 71: Tổng tất cả các nghiệm của phương trình
A. 3 . B. 4 . C. 5 . D. 6 .
Chọn A
pt  cos 5 x  cos 2 x  cos 5 x  cos x  0  2 cos 2 x  cos x  1  0 cos x  1  x    k 2
 
cos x  1  x     k 2
 2  3
  5  3
x   0; 2   x   , , 
Vì  3 3  . Vậy tổng các nghiệm là .
cos 4 x  
 tan 2 x  0; 
Câu 72: Số nghiệm của phương trình cos 2 x trong khoảng  2  là :
A. 2 . B. 4 . C. 5 . D. 3 .
Chọn A
Điều kiện: cos 2 x  0  sin 2 x  1
cos 4 x  cos 4 x  sin 2 x  1  2sin 2 2 x  sin 2 x  2sin 2 2 x  sin 2 x  1  0
 tan 2 x
Ta có : cos 2 x
Trang 37
37
sin 2 x  1  l  
x 

 k
k  ℤ 
   6
 sin 2 x  1  n   
 2  x    k
 3
   
x   0;   x  ; x 
Vì  2 6 3

cos x  cos x  2sin x   3sin x sin x  2  1
Câu 73: Nghiệm phương trình sin 2 x  1
 k ℤ  k ℤ
x    k 2 x    k
A. 4 . . B. 4 , .
 3 k ℤ  k ℤ
x    k 2 x    k 2 x    k 2
C. 4 , 4 , . D. 4 , .
Chọn D
 
 x   k 2
  4
sin 2 x  1  0  x   k  
4  x   3  k 2
Điều kiện  4
pt  cos x  2 cos x.sin x  3sin x  3 2 sin x  sin 2 x  1  2sin 2 x  3 2 sin x  1  0
2 2
  
2  x    k 2
sin x   4 
 2   x    k 2
sin x  2  x  5  k 2  l  4
 4
Câu 74: Cho phương trình cos5 x cos x  cos 4 x cos 2 x  3cos x  1 . Các nghiệm thuộc khoảng
2
  ;  của phương trình là:

2   2    
 ,  ,  ,  ,
A. 3 3. B. 3 3 . C. 2 4 . D. 2 2 .
Chọn D
Phương trình  cos5 x cos x  cos 4 x cos 2 x  3cos x  1
2
1 1
  cos 6 x  cos 4 x    cos 6 x  cos 2 x   3cos2 x  1  cos 4 x  cos 2 x  6cos x  2
2
2 2
 2 cos 2 x  1  cos 2 x  3  3cos 2 x  2
2
cos 2 x  1 
 2 cos2 2 x  4 cos 2 x  6  0    x   k , k  ℤ.
cos 2 x  3( PTVN ) 2
  ;  
x   ,x  .

Vậy các nghiệm thuộc khoảng của phương trình là 2 2
CÁCH KHÁC:
 
x   ,x 
Dùng chức năng CACL của máy tính cầm tay (casio 570 VN Plus, …), kiểm tra giá trị 2 2
của đáp án D thỏa.
Trang 38
38
    5
sin 4 x  sin 4  x    sin 4  x   
Câu 75: Phương trình:  4  4  4 có nghiệm là:
     x    k 2
x k x k x  k
A. 8 4. B. 4 2. C. 2 . D. .
Chọn B
    5
sin 4 x  sin 4  x    sin 4  x   
 4  4 4
2 2
1 1    1     5
 1  cos 2 x   1  cos  2 x     1  cos  2 x    
2
4 4  2  4   2  4
 1  cos 2 x   1  sin 2 x   1  sin 2 x   5
2 2 2
 1  2 cos 2 x  cos2 2 x  1  2sin 2 x  sin 2 2 x  1  2sin 2 x  sin 2 2  5

cos 2 x  0  
 2 cos 2 x  sin 2 2 x  1  0  cos 2 2 x  2 cos 2 x  0    x   k , k  ℤ.
cos 2 x  2( PTVN ) 4 2
CÁCH KHÁC:
Dùng chức năng CACL của máy tính cầm tay (như CASIO 570 VN Plus, …).
   
Câu 76: Phương trình:  4  4 có nghiệm là:
       
 x   k 2 x   k 2 x   k 2  x   k 2
12  6  3 4
   
 x  11  k 2  x  5  k 2  x  2  k 2  x  3  k 2
A.  12 . B.  6 . C.  3 . D.  4 .
Chọn B
   
 4  4
1 1
  cos 2 x  sin 2 x    sin 2 x  cos 2 x   4sin x  2  2 1  sin x 
2 2
 2 cos 2 x  4sin x  2  2 1  sin x 
 
 2 1  2sin 2 x   4sin x  2  2 1  sin x   0  2 2 sin 2 x  4  2 sin x  2  0
 
sin x  2  PTVN  x   k 2


6
sin x  1  k  ℤ 
 5
 2 x  k 2
 6
CÁCH KHÁC:
Dùng chức năng CACL của máy tính cầm tay (như CASIO 570 VN Plus, …).
  
x x x
Kiểm tra giá trị 12 của đáp án A, 3 của đáp án C, 4 của đáp án D đều không thỏa
phương trình (chú ý chỉ lấy một giá trị của họ nghiệm để thử cho đơn giản, các giá trị lấy ra không

x
thuộc họ nghiệm của đáp án khác); kiểm tra giá trị 6 của đáp án B thỏa phương trình.
Trang 39
39
  x 
x x
Kiểm tra giá trị 8 của đáp án A, 2 của đáp án C, của đáp án D đều không thỏa
phương trình (chú ý chỉ lấy một giá trị của họ nghiệm để thử cho đơn giản, các giá trị lấy ra không

x
thuộc họ nghiệm của đáp án khác); kiểm tra giá trị 4 của đáp án B thỏa phương trình.
 sin 3x  cos 3x  3  cos 2 x
 sin x  
Câu 77: Cho phương trình:  1  2sin 2 x  5 . Các nghiệm của phương trình thuộc
khoảng  0;2  là:
 5  5  5  5
, , , ,
A. 12 12 . B. 6 6 . C. 4 4 . D. 3 3 .
Chọn D
1
sin 2 x   .
Điều kiện: 2 Phương trình đã cho tương đương:
 3sin x  4sin x  4 cos3 x  3cos x  3  cos 2 x
3
 sin x  
 1  2sin 2 x  5
3  sin x  cos x   4  sin 3 x  cos3 x 3  cos 2 x
 sin x  
1  2sin 2 x 5
3  sin x  cos x   4  sin x  cos x 1  sin x.cos x  3  cos 2 x
 sin x  
1  2sin 2 x 5
 sin x 
 sin x  cos x   1  4sin x .cos x   3  cos 2 x
1  2sin 2 x 5
 sin x 
 sin x  cos x 1  2sin 2 x   3  cos 2 x
1  2sin 2 x 5
3  cos 2 x
 sin x  sin x  cos x   5cos x  3  cos 2 x
5
 1
 cos x  
 2 cos x  5cos x  2  0 
2
2  x    k 2 , k  ℤ
 3
cos x  2  PTVN  .
 0;2  x

,x 
5
Vì các nghiệm của phương trình thuộc khoảng nên nghiệm của phương trình là 3 3 .
CÁCH KHÁC:
Dùng chức năng CACL của máy tính cầm tay (như CASIO 570 VN Plus, …), kiểm tra các giá trị
 5
x  ,x 
3 3 của đáp án D đều thỏa phương trình.
Câu 78: Tìm tất cả giá trị của m để phương trình sin x  2  m  1 sin x cos x   m  1 cos x  m có
2 2
nghiệm?
A. 0  m  1 . B. m  1 . C. 0  m  1 . D. m  0 .
Chọn A.
1  cos 2 x 1  cos 2 x
pt    m  1 sin 2 x   m  1  m  2  m  1 sin 2 x  m cos 2 x  2  3m
2 2
Phương trình có nghiệm  4  m  1  m   2  3m   4m  4m  0  0  m  1
2 2 2 2
Trang 40
40
Câu 79: Để phương trình: sin x  2  m  1 sin x  3m  m  2   0 có nghiệm, các giá trị thích hợp của
2
tham số m là:
 1 1  1 1  2  m  1  1  m  1
 2  m  2  3  m  3 0  m  1 3  m  4
   
A. 1  m  2 . B. 1  m  3 . C. . D. .
Chọn B
. Điều kiện t   1;1 . Phương trình trở thành: t  2  m  1 t  3m  m  2   0 (1). Đặt
t  sin x 2
Đặt
f  t   t 2  2  m  1 t  3m  m  2  .
Phương trình có nghiệm thuộc đoạn  1;1  (1) có một nghiệm thuộc  1;1 hoặc có hai nghiệm
thuộc  1;1
 f  1 . f 1  0    0

 f 1  0

 f  1  0

 1  S  1
hoặc  2
 
 3m 2  8m  3 3m 2  4m  1  0 
 4m 2  4m  1  0

 3m  8m  3  0
2

 3m  4m  1  0
2

hoặc  1  m  1  1
 1 1 m  ℝ  1 1 m 
  m    m 
 3 3  1  3 3
   m  1 
1  m  3  3 1  m  3

1  m  3
3

hoặc  2  m  0 hoặc
1 1 1 m  3
 m
Vậy 3 3 hoặc .
CÁCH KHÁC:
Dùng chức năng SOLVE của máy tính cầm tay (như CASIO 570 VN Plus, …), kiểm tra giá trị trong
khoảng như 4   3;4 ở đáp án D không thoả, 3  1;3 ở đáp án B thì phương trình có nghiệm.
Vậy chọn đáp án B.
a
Câu 80: Để phương trình sin x  cos x  a | sin 2 x | có nghiệm, điều kiện thích hợp cho tham số là:
6 6
1 1 3 1 1
0a a a a
A. 8. B. 8 8. C. 4. D. 4.
Chọn D
   
sin 6 x  cos6 x  a | sin 2 x |  sin 2 x  cos2 x 3  3sin 2 x.cos2 x. sin 2 x  cos2 x  a sin 2 x
 1  3sin 2 x.cos2 x  a sin 2 x 3
 1  sin 2 2 x  a sin 2 x
. 4 .
 3 sin 2 x  4a sin 2 x  4  0 1 .
2
Trang 41
41
Đặt t  sin 2 x  0  t  1
1 trở thành 3t 2  4at  4  0  2  .
Để phương trình 1 có nghiệm thì phương trình  2  phải có nghiệm trong đoạn  0;1 .
 2    4a 2  12  0 a  ℝ  2

Xét phương trình , ta có: 3.  4   0 , nên luôn có hai nghiệm phân biệt trái dấu.
t1 , t2  t1  t2   2a  4a  12
2
t1  0
 3

 2a  4a 2  12
t2  0 1
Do đó các nghiệm thoả  3
 2a  4a 2  12  0 2a  4a 2  12  0  a 
 
 
  2a  4a  12  0   4a 2  12  2a
2
b
 
 2a  4a  12  3  4a  12  3  2a  c  .
2 2
 a  2a  4a 2  12  2a  4a 2  2a  2a  2a  2a  0  2a  4a 2  12  0 a  ℝ
Xét , .
b  4a  12  0
2

  2a  0
 b    4a 2  12  0  a  ℝ

  2a  0
 2
 4a  12  4a
2
Xét , .
c 4a  12  0
2 
a
3

 c   3  2a  0 
 2 a 1
4a 2  12  9  12a  4a 2 a  1 4
Xét ,  
 4
 4
  4 6

Câu 81: Cho phương trình: 4 sin x  cos x  8 sin x  cos x  4sin 4 x  m trong đó
6 2 m
là tham
số. Để phương trình là vô nghiệm, thì các giá trị thích hợp của m là:
1  m  0 3
  m  1
A. . B. 2 .
3 25
2  m   m   hay m  0
C. 2. D. 4 .
Chọn D
   
4 sin 4 x  cos4 x  8 sin 6 x  cos6 x  4sin 2 4 x  m
 1   3 
 4  1  sin 2 2 x   8  1  sin 2 2 x   4 1  cos2 4 x   m
 2   4 
 4 cos 4 x  4sin 2 x  8  m  0  4 cos2 4 x  2 cos 4 x  6  m  0 1
2 2
Đặt t  cos 4 x  t   1;1 .

1 trở thành 4t 2  2t  6  m  0  2  ,   25  4m .
m m
Để tìm sao cho 1 vô nghiệm, ta sẽ tìm sao cho 1 có nghiệm rồi sau đó phủ định lại.
1 có nghiệm thì  2  phải có nghiệm thoả to   1;1 .
Trang 42
42
25  2  1 25 1
  0  m   t    1;1 m
Nếu 4 , có nghiệm kép 4 , nên 4 thoả có nghiệm.
  0  m  
25  2  1  t1  1
4 
Nếu , khi đó phải có hai nghiệm phân biệt thoả  1  t2  1
 1  25  4m
 1  1 a
4

 1  25  4m
 1  1 b
 4 .
a 1  25  4m  4  25  4m  5 m  0
  m0
25
a     25 4
1  25  4m  4  25  4m  3 m  
Giải ,  4
 
b 1  25  4m  4  25  4m  5 25  4m  0
 b   
25
     m  4
Giải , 1  25  4m  4  25  4m  3 25  4m  9 4
1 25

m0
Kết hợp lại, có nghiệm khi 4 .
1 m
25 m  0
Do đó vô nghiệm khi 4 hoặc .
CÁCH KHÁC:
m
Bài tóan đã cho trở thành tìm sao cho phương trình 4t  2t  6  m (*) không có nghiệm t   1;1 .
2
 P  : y  4t 2  2t  6

Đặt  d  : y  m
Số nghiệm của phương trình (*) chính là số giao điểm của  P  và  d  .
Phương trình (*) không có nghiệm t   1;1 khi chỉ khi  P  và  d  không
giao nhau trong  1;1 .
25 m0
m
Dựa vào đồ thị ta có 4 hoặc .
sin 6 x  cos 6 x m
 2 m.tan 2 x
Câu 82: Cho phương trình: cos 2 x  sin 2 x , trong đó là tham
số. Để phương trình có nghiệm, các giá trị thích hợp của m là
1 1 1
m m m
A. 8 hay 8. B. 4 hay
1
m
4.
1 1 1 1
m m m m
C. 8 hay 8. D. 4 hay 4.
Chọn C
Điều kiện: cos 2 x  0
3
1  sin 2 2 x
4 sin 2 x
pt   2m  3sin 2 2 x  8m sin 2 2 x  4  0 1
cos 2 x cos 2 x
Đặt t  sin 2 x,  1  t  1 . Phương trình trở thành:
Trang 43
43
 4m  16m 2  12
t1 
3
3t 2  8mt  4  0  
 4m  16m 2  12
t 2 
 3 .
Phương trình  2  luôn có hai nghiệm trái dấu t2  0  t1 .
a.c  0 
Vì
1  4m  16m 2  12  1
 1  16m 2  12  3  4m m  8

3
 
 2  2 m   1
 4m  16m  12
 1 
16m  12  3  4m

 3 8
Do đó có nghiệm
Trang 44
44
PHƯƠNG TRÌNH ĐẲNG CẤP VỚI SIN VÀ COSIN
+ Là phương trình có dạng f (sin x ,cos x)  0 trong đó luỹ thừa của sinx và cosx cùng chẵn hoặc cùng
lẻ.
Cách giải: Chia hai vế phương trình cho cos x  0 (k là số mũ cao nhất) ta được phương trình ẩn là
k
tan x .
Phương trình đẳng cấp bậc hai: a sin2x + b sinx.cosx + c cos2x = d (1)
Cách 1:
 Kiểm tra cosx = 0 có thoả mãn (1) hay không?

 x   k  sin2 x  1  sin x   1.
Lưu ý: cosx = 0 2
cos x  0 2
 Khi , chia hai vế phương trình (1) cho cos x  0 ta được:
a.tan2 x  b.tan x  c  d(1  tan2 x)
 Đặt: t = tanx, đưa về phương trình bậc hai theo t:
(a  d)t 2  b.t  c  d  0
Cách 2: Dùng công thức hạ bậc
1  cos2x sin2x 1  cos2x
(1)  a.  b.  c.  d
2 2 2
 b.sin2x  (c  a).cos2x  2d  a  c (đây là PT bậc nhất đối với sin2x và cos2x)
B– BÀI TẬP
Câu 1: Phương trình 6sin x  7 3 sin 2 x  8cos x  6 có các nghiệm là:

2 2
  k ℤ   k ℤ
 x  2  k  x  4  k
 
 x    k  x    k
A.  6 , . B.  3 , .
  k  ℤ  3 k  ℤ
 x  8  k  x  4  k
 
 x    k  x  2  k
C.   12 , . D.  3 , .
Chọn A.
cos x  0  sin 2 x  1  
x   k
TH1: thỏa phương trình phương trình có nghiệm 2
TH2: cos x  0, chia cả hai vế cho cos x ta được
2
6
6 tan 2 x  14 3 tan x  8  2
cos x
 
 6 tan 2 x  14 3 tan x  8  6 1  tan 2 x
1 
 14 3 tan x  14  tan x   x   k
3 6
 
x  k , x   k .
Vậy, phương trình có nghiệm 2 6
Trang 45
45
Câu 2: Phương trình    

3  1 sin 2 x  2 3 sin x cos x  3  1 cos 2 x  0
có các nghiệm là:
  k ℤ   k ℤ
 x   4  k vôù  i tan  2  3   x   k
4  
i tan   2  3
vôù
 
A.  x    k , . B.  x    k , .
  k ℤ   k ℤ
 x   8  k vôù  i tan   1  3   x   k
8  
i tan   1  3
vôù
 
C.  x    k , . D.  x    k , .
Chọn B.
TH1: cos x  0  sin x  1 không thỏa phương trình.
2
TH2: cos x  0, chia cả hai vế của phương trình cho cos x ta được:
2
 
 tan x  1 x   k
 
3  1 tan 2 x  2 3 tan x  3  1  0   
 4
 tan x  2  3  
 x  arctan 2  3  k

Câu 3: Giải phương trình 3sin 2 x  2sin 2 x cos 2 x  4 cos 2 x  2.
2 2
1 k 1 k
x  arctan 3  , x  arctan(2)  , k  ℤ.
A. 2 2 2 2
1  73 k 1  73 k
B. 12 2 12 2
1 1  73 k 1 1  73 k
C. 2 6 2 2 6 2
3 k k
x  arctan  , x  arctan(1)  , k  ℤ.
D. 2 2 2
Chọn A.
TH1: cos 2 x  0  sin 2 x  1 không thỏa phương trình.
2
TH2: cos 2 x  0, chia cả hai vế của phương trình cho cos 2x ta được:
2
2
3 tan 2 2 x  2 tan 2 x  4  2
cos 2 x

 3 tan 2 2 x  2 tan 2 x  4  2 1  tan 2 2 x 
 1 k
 x  arctan 3 
 tan 2 x  3 2 2
 tan 2 2 x  tan 2 x  6  0   
 tan 2 x  2  x  1 arctan(2)  k
 2 2
Câu 4: Phương trình 2sin x  sin x cos x  cos x  0 có nghiệm là:
2 2
 k ℤ  1 k ℤ
 k  k , arctan    k
A. 4 , . B. 4 2 , .
 1 k  ℤ  1 k ℤ
  k , arctan    k   k 2 , arctan    k 2
C. 4 2 , . D. 4 2 , .
Chọn C.
TH1: cos x  0  sin x  1 không thỏa phương trình.
2
TH2: cos x  0, chia cả hai vế của phương trình cho cos x ta được:
2
Trang 46
46
 
 tan x  1  x    k
2 tan 2 x  tan x  1  0    4
 tan x  1  x  arctan 1  k
 2  2
Câu 5: Một họ nghiệm của phương trình 2sin x  5sin x cos x  cos 2 x  2 là
2
 k ℤ  k ℤ  k ℤ  k ℤ
 k   k  k   k
A. 6 , . B. 4 , . C. 4 , . D. 6 ,
.
Chọn C.

x   k
2 không là nghiệm của phương trình
Chia 2 vế phương trình cho cos 2 x ta được
2 tan 2 x  5 tan x  1  2 1  tan 2 x   4 tan 2 x  5 tan x  1  0
 
 tan x  1  x  4  k
 
 tan x  1  x  arctan 1  k
 4
 4
Câu 6: Một họ nghiệm của phương trình 2 3 cos x  6sin x cos x  3  3 là
2
3 k ℤ  k ℤ  k ℤ 
 k 2  k   k   k 2
A. 4 ,v . B. 4 , . C. 4 , . D. 4 ,
k ℤ .
Chọn B.
2 3 cos 2 x  6sin x cos x  3  3  3 1  cos 2 x   3sin 2 x  3  3
1 3 3
 3 cos 2 x  3sin 2 x  3  cos 2 x  sin 2 x 
2 2 2
    
 2 x    k 2  x   k
  3 3 6 4
 cos  2 x     
 3 2  2 x       k 2  x    k
 3 6  12
Câu 7: Một họ nghiệm của phương trình 3sin x cos x  sin 2 x  2 là
arctan  2   k k  ℤ 1
arctan  2   k
 k ℤ
A. , . B. 2 2, .
1
 arctan  2   k
 k ℤ arctan  2   k k  ℤ
C. 2 2, . D. , .
Chọn A.

x   k
ta được 3 tan x  tan x  2 1  tan x 
cos 2 x 2 2
Chia 2 vế phương trình cho
 tan 2 x  3 tan x  2  0  
 tan x  1  x    k
  4
 tan x  2 
 x  arctan  2   k
Trang 47
47
Câu 8: Một họ nghiệm của phương trình 2sin x  sin x cos x  3cos x  0 là
2 2
 3 k ℤ  3 k ℤ
arctan     k  arctan     k
A.  2 , . B.  2 , .
3 k  ℤ 3 k  ℤ
arctan    k  arctan    k
C. 2 , . D. 2 , .
Chọn A.

x  k
2
Chia 2 vế phương trình cho cos x ta được
 
 tan x  1  x  4  k
2 tan 2 x  tan x  3  0   
 tan x   3  x  arctan   3   k
 2   
 2
Câu 9: Một họ nghiệm của phương trình 3sin x  4sin x cos x  5cos x  2 là
2 2
 k ℤ  k ℤ  k ℤ 3
  k 2  k   k  k 2
A. 4 , . B. 4 , . C. 4 , . D. 4 ,
k ℤ .
Chọn B.

x  k
2
3 tan 2 x  4 tan x  5  2 1  tan 2 x   tan 2 x  4 tan x  3  0  
 tan x  1  x   k
  4
 tan x  3  x  arctan 3  k

Câu 10: Phương trình : sin x  ( 3  1) sin x cos x  3 cos x  0 có họ nghiệm là
2 2
 k ℤ 3 k ℤ
  k  k
A. 4 , . B. 4 , .
  k ℤ   k ℤ
 k  k  k
C. 3 , . D. 4 , 3 , .
Chọn D.

x  k
2
 
 x   k
 tan x  1
tan 2 x   
3  1 tan x  3  0   
4
 x    k
 tan x  3
 3
Câu 11: Phương trình 3cos 4 x  5sin 4 x  2  2 3 sin 4 x cos 4 x có nghiệm là:
2 2
 k ℤ   k ℤ
x    k x  k
A. 6 , . B. 12 2, .
Trang 48
48
  k ℤ   k ℤ
x k x k
C. 18 3, . D.24 4, .
Chọn D.
TH1: cos 4 x  0  sin 4 x  1 không thỏa phương trình.
2
TH2: cos 4 x  0, chia cả hai vế cho cos 4x ta được

2
2
3  5 tan 2 4 x 
cos 2 4 x
 
 2 3 tan 4 x  3  5 tan 2 4 x  2 1  tan 2 4 x  2 3 tan 4 x
3   k
 3 tan 2 4 x  2 3 tan 4 x  1  0  tan 4 x    4 x    k  x   
3 6 24 4
  sin 4 x  3.sin 4 x.cos 4 x  4.cos2 4 x  0
2
0 ; ,
Câu 12: Trong khoảng  2  phương trình có:
A. Ba nghiệm. B. Một nghiệm. C. Hai nghiệm. D. Bốn nghiệm.
Chọn B
Nhận thấy cos 4 x  0 không là nghiệm phương trình, chia hai vế phương trình cho cos 4x , ta được
phương t:
  k
 x 
 tan 4 x  1 16 4
tan 2 4 x  3. tan 4 x  4  0    , k  ℤ.
 tan 4 x  4  x  1 arctan  4   k
 4 4
    5 1  1 
x   0 ;   x   ; ; arctan  4   ; arctan  4   
Do  2 16 16 4 4 4 2
Câu 13: Phương trình 2 cos x  3 3 sin 2 x  4sin x  4 có họ nghiệm là
2 2
  k ℤ  k ℤ
 x   k  x   k 2
2 2


 x   k
A.  6 , . B. , .
 k ℤ  k ℤ
x   k x   k
C. 6 , . D. 2 , .
Chọn A.

cos x  0  x   k
2 : là nghiệm của phương trình
cos x  0 : Chia 2 vế phương trình cho cos 2 x ta được
1 
2  6 3 tan x  4 tan 2 x  4 1  tan 2 x   tan x 
 x   k
3 6
Câu 14: Phương trình 2sin x  sin x cos x  cos x  0 (với k  ℤ ) có nghiệm là:
2 2
 1 
  k 2 ,arctan( )  k 2  k
A. 4 2 . B. 4 .
 1  1
 k ,arctan( )  k   k ,arctan( )  k
C. 4 2 . D. 4 2 .
Chọn D
Trang 49
49
 VT  2  VP  0 
cos x  0  x   k  x   k  l 
Khi 2 : 2

cos x  0  x   k 2sin x  sin x cos x  cos x  0  2 tan x  tan x  1  0
2 2 2
Khi 2 :
  
 tan x  1  x    k
4
 1  k  ℤ 
 tan x   x  acr tan  1   k
 2   
 2
Câu 15: Giải phương trình cos x  sin x  2  cos x  sin x 

3 3 5 5
  1  1 
x  k 2 x  k  x  k  x  k
A. 4 B. 4 2 C. 4 3 D. 4
Chọn D.
vì cos x  0 không là nghiệm của phương trình nên ta có
1  tan 2 x  tan 3 x(1  tan 2 x)  2 1  tan 5 x 
 tan 5 x  tan 3 x  tan 2 x  1  0  (tan 2 x  1)(tan 3 x  1)  0

 tan x  1  x    k
4 .
cos x  sin x  2  cos5 x  sin 5 x   2 cos5 x  cos3 x  2sin 5 x  sin 3 x
3 3
 cos3 x  2 cos 2 x  1  sin 3 x  2sin 2 x  1  cos 2 x  cos3 x  sin 3 x 

  
    x   k
x  k 4 2
 4 2  ;k  ℤ 
  
 tan x  1 
x    k
Cách khác: 4
Câu 16: Giải phương trình sin x  3 tan x  cos x  4sin x  cos x 
2
 
A.
x
4

 k 2 , x  arctan 1  2  k 2  B.
x
4
1
2
1
2

 k  , x  arctan 1  2  k  
 
C. 4
2
3

x   k  , x  arctan 1  2  k 
2
3
 D.

 x   k , x  arctan 1  2  k
4

Chọn D.
Phương trình  tan x  tan x(1  tan x)  4 tan x  1
2 2
 tan 3 x  tan 2 x  3 tan x  1  0

 (tan x  1)(tan 2 x  2 tan x  1)  0


 x   k , x  arctan 1  2  k
4 .

Câu 17: Giải phương trình sin x  tan x  1  3sin x  cos x  sin x   3
2
    1   2  
 x   4  k 2 x   4  k 2  x   4  k 3   x   4  k
   
 x     k 2 x     k 1  x     k 2   x     k
A.  3 B.  3 2 C.  3 3 D.  3
Trang 50
50

Chọn D.
Phương trình đã cho tương đương với
tan 2 x(tan x  1)  3 tan x(1  tan x)  3(1  tan 2 x)
 
 x    k
4
 tan 3 x  tan 2 x  3 tan x  3  0  
 x     k
 3
Câu 18: Giải phương trình 4sin x  3cos x  3sin x  sin 2 x cos x  0
3 3
   1  1
x   k 2 , x    k 2 x   k , x    k 
A. 4 3 B. 4 2 3 2
 1  1  
x   k , x    k  x   k , x    k
C. 4 3 3 3 D. 4 3
Chọn D.
Ta thấy cos x  0 không là nghiệm của phương trình
Nên phương trình  4 tan x  3  3 tan x(1  tan x)  tan x  0
3 2 2
 tan x  1  
 tan 3 x  tan 2 x  3 tan x  3  0    x   k , x    k
4 3
 tan x   3 .
Câu 19: Giải phương trình 2 cos x  sin 3 x
3
 x  arctan(2)  k 2  1
  x  arctan(2)  k 
 x    k 2
2

 4 x    k 1 
A. B.  4 2
 2  x  arctan(2)  k
 x  arctan(  2)  k  
 x    k
3

x    k 2   4

C.  4 3 D.
Chọn D.
Phương trình  2 cos3 x  3sin x  4sin 3 x
 2  3 tan x 1  tan 2 x   4 tan 3 x  tan 3 x  3 tan x  2  0
 x  arctan(2)  k
 tan x  2
 
 tan x  1  x    k
 4
Câu 20: Giải phương trình cos x  3 sin 2 x  1  sin x
2 2
 x  k 2  1  2  x  k
  xk   xk  
 x    k 2  x    k
2 3
 
 3 x    k 1  x    k 2   3
A. 
B.  3 2 C.  3 3 D.
Chọn D.
Trang 51
51
 2sin 2 x  2 3 sin x cos x  0 sin x  0  x  k

 
 tan x  3  x    k
Phương trình  3 .
Câu 21: Giải phương trình 2 cos x  6sin x cos x  6sin x  1
2 2
  1  2  1 2
x    k 2 ; x  arctan     k 2 x    k  ; x  arctan     k 
A. 4  5 B. 4 3  5 3
 1  1 1   1
x    k  ; x  arctan     k  x    k ; x  arctan     k
C. 4 4  5 4 D. 4  5
Chọn D.
Phương trình  5sin 2 x  6sin x cos x  cos 2 x  0
  1
x    k ; x  arctan     k
Giải ra ta được 4  5 .
Trang 52
52
PHƯƠNG TRÌNH ĐỐI XỨNG VÀ DẠNG ĐỐI XỨNG VỚI SIN VÀ COSIN

Dạng 1: Là phương trình có dạng:
a(sin x  cos x)  bsin x cos x  c  0 (3)
Để giải phương trình trên ta sử dụng phép đặt ẩn phụ
 
t  cos x  sin x  2.cos x   ; t  2.
Đặt:  4
1
 t 2  1  2sin x.cos x  sin x.cos x  (t 2  1).
2
Thay và (3) ta được phương trình bậc hai theo t.
Ngoài ra chúng ta còn gặp phương trình phản đối xứng có dạng a(sin x  cos x)  bsin x cos x  c  0
(3’)
t    2; 2 
    
t  sin x  cos x  2 sin  x    
4  sin x cos x  1  t
2

Để giải phương trình này ta cũng đặt  2
Thay vào (3’) ta có được phương trình bậc hai theo t.
Lưu ý:
   
cos x  sin x  2 cos x    2 sin  x  
  4  4
   
cos x  sin x  2 cos x     2 sin  x  
  4  4
Dạng 2: a.|sinx  cosx| + b.sinx.cosx + c = 0
 
t  cos x  sin x  2. cos x ∓  ; Ñk : 0  t  2.
 Đặt:  4
1
 sin x.cos x   (t 2  1).
2
 Tương tự dạng trên. Khi tìm x cần lưu ý phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối.
B– BÀI TẬP
1
sin x  cos x  1  sin 2 x
   k ℤ   k ℤ
x  6  k 2  x  8  k
 
x  k  x  k 
A.  4 , . B.  2 , .
  k  ℤ   k  ℤ
 x  4  k  x  2  k 2
 
C.  x  k , . D.  x  k 2 , .
Chọn D.
Đặt  
sin x  cos x  t , t  2  1  sin 2 x  t 2  sin 2 x  t 2  1
Trang 53
53
1 2 t  1TM 
t  1  t  1  t 2  2t  3  0  
Ta có phương trình
2 t  3  KTM 
  1   
t  1  sin x  cos x  1  sin  x     sin  x    sin
 4 2  4 4
  
 x  4  4  k 2  x  k 2
 
x    3  x    k 2
 k 2  2
 4 4
1
sin 3 x  cos3 x  1  sin 2 x
  k  ℤ   k ℤ
 x   k   x   k 2
4 2
 
A.  x  k , . B.  x  k 2 , .
 3 k ℤ  3 k ℤ
 x  4  k  x  2  k
 
x  k   x   2k  1 
C.   2 , . D. , .
Chọn B.
1
sin 3 x  cos3 x  1  sin 2 x   sin x  cos x   3sin x cos x  sin x  cos x   1  sin x cos x
3
2
 t 2 1
Đặt

 4
 
t  sin x  cos x  2 sin  x   , t  2  1  sin 2 x  t  sin x cos x 
2
2
 t 2 1  1 2 t  1TM 
t 3  3t    1   t  1  t  t  3t  3  0   2
3 2
Ta có phương trình  2  2 t  3  KTM 

  1   
t  1  sin x  cos x  1  sin  x     sin  x    sin
 4 2  4 4
  
 x  4  4  k 2  x  k 2
 
x   3  x    k 2
 k 2  2
 4 4
Câu 3: Giải phương trình 2sin 2 x   sin x  cos x   1  0
   1 
x  k , x   k x   arccos     k
A. 2 hoặc 4  2 2
1  1   1  1
x  k ,x   k  x   arccos    k 
B. 3 2 3 hoặc 4  2 2 3
2  2   1  2
x  k ,x   k  x   arccos    k 
C. 3 2 3 hoặc 4  2 2 3
   1 
x  k 2 , x   k 2 x   arccos     k 2
D. 2 hoặc 4  2 2
Trang 54
54
Chọn D
    t  2
t  sin x  cos x  2 cos  x    
Đặt  4  sin 2 x  t 2  1
1
2(t 2  1)  t  1  0  2t 2  t  1  0  t  1, t  
Ta có : 2
   1 
t  1  cos  x     x  k 2 , x   k 2
 4 2 2
    1 
1  1
t    cos  x    
2
 x   arccos     k 2
 4 2 2 4  2 2
Câu 4: Giải phương trình sin 2 x  12  sin x  cos x   12  0
  2
x   k , x    k 2 x   k 2 , x    k 
A. 2 B. 2 3
 1 2 
x   k  , x    k  x   k 2 , x    k 2
C. 2 3 3 D. 2
Chọn D
    t  2
t  cos x  sin x  2 cos  x    
Đặt  4  sin 2 x  1  t 2
  1
1  t 2  12t  12  0  t  1  cos  x    
Ta có:  4 2

 x   k 2 , x    k 2
2 .
 
sin 2 x  2 sin  x    1
Câu 5: Giải phương trình  4
   1  1 1
x   k , x   k , x    k 2 x   k ,x   k ,x   k 
A. 4 2 B. 4 2 2 2 2
 2  2  
x   k  , x   k  , x    k 2 x   k , x   k 2 , x    k 2
C. 4 3 2 3 D. 4 2
Chọn D
   t  2
t  2 sin  x    sin x  cos x  
Đặt  4 sin 2 x  1  t
2
Ta có: 1  t  t  1  t  0, t  1
2
 
x   k , x   k 2 , x    k 2
Từ đó ta tìm được: 4 2
Câu 6: Giải phương trình 1  tan x  2 2 sin x
 11 5
x   k , x   k , x    k
A. 4 12 12
 2 11 2 5 2
x   k ,x   k ,x   k 
B. 4 3 12 3 12 3
 11 1 5
x   k 2 , x   k ,x    k 2
C. 4 12 4 12
Trang 55
55
 11 5
x  k 2 , x   k 2 x , x    k 2
D. 4 12 12
Chọn D
Điều kiên: cos x  0
Phương trình  sin x  cos x  2 sin 2 x
    t  2
t  sin x  cos x  2 cos  x    
Đặt  4  sin 2 x  t 2  1
1
t  2  t 2  1  2t 2  t  2  0  t  2, t  
Ta có: 2
 11 5
x k 2 , x   k 2 x , x    k 2
Từ đó tìm được: 4 12 12
Câu 7: Giải phương trình cos x  sin x  2sin 2 x  1
k 3 k 5 k 7 k
x x x x
A. 2 B. 2 C. 2 D. 2
Chọn D
  sin 2 x  1  t 2
t  sin x  cos x  2 cos  x    
Đặt  4 0  t  2
k
t  2(1  t 2 )  1  2t 2  t  1  0  t  1  sin 2 x  0  x 
Ta có: 2
Câu 8: Giải phương trình cos3 x  sin 3 x  cos 2 x
   2 
x    k 2 , x    k , x  k x    k  , x    k , x  k
A. 4 2 B. 4 3 2
 1  2  
x    k  , x    k  , x  k 2 x    k , x    k 2 , x  k 2
C. 4 3 2 3 D. 4 2
Chọn D
Phương trình  (sin x  cos x)(1  sin x cos x)  (sin x  cos x)(cos x  sin x)
  sin x  cos x 1  sin x cos x  cos x  sin x   0
 
x  k , x    k 2 , x  k 2
Từ đó ta tìm được: 4 2
Câu 9: Giải phương trình cos 3
x  sin 3
x  2sin 2 x  sin x  cos x
k 3 k 5 x  k k
x x x
A. 2 B. 2 C. D. 2
Phương trình   cos x  sin x 1  sin x cos x   2sin 2 x  sin x  cos x
    t  2
t  sin x  cos x  2 cos  x    
Đặt  4  sin 2 x  t 2  1
 t 2 1  k
t 1    2(t  1)  t  t  1  sin 2 x  0  x 
2 2
Ta có:  2  2
Trang 56
56
1 1 10
cosx  sinx  
Câu 10: Giải phương trình cos x sin x 3
 2  19  2  19
x   arccos  k 2 x   arccos  k 2
A. 4 3 2 B. 4 2
 2  19  2  19
x  arccos  k x   arccos  k 2
C. 4 2 D. 4 3 2
sin x  cos x 10
 sin x  cos x  
Phương trình sin x cos x 3
    t  2
t  sin x  cos x  2 cos  x    
Đặt  4  sin 2 x  t 2  1
2t 10
t   3t (t 2  1)  6t  10(t 2  1) (t  1)
Ta có: t 1 3
2
2  19
 3t 3  10t 2  3t  10  0  (t  2)(3t 2  4t  5)  0  t 
3
   2  19  2  19
 cos  x     x   arccos  k 2
 4 3 2 4 3 2
Câu 11: Cho phương trình sin x cos x  sin x  cos x  m  0 , trong đó m là tham số thực. Để phương
trình có nghiệm, các giá trị thích hợp của m là
1 1 1 1
2  m    2   2  m 1 1 m   2  2 m2
A. 2 . B. 2 . C. 2 . D. 2 .
Chọn D.
 t 2 1
Đặt

 4
 
t  sin x  cos x  2 sin  x   , t  2  1  sin 2 x  t 2  sin x cos x 
2
 t 2 1  1 2 1
   t  m  0  m   t  t  1
Ta có phương trình  2  2 2 .
1 t    2; 2 
Phương trình có nghiệm khi phương trình có nghiệm
1 1   2; 2 
y   t2  t   
Xét hàm số 2 2 trên
x 1
 2 2
y 1
1 1
 2 2
2 2
1
  2  m 1
Từ BBT suy ra 2
Câu 12: Phương trình 2sin 2 x  3 6 sin x  cos x  8  0 có nghiệm là
  k ℤ   k ℤ
 x  3  k  x  4  k
 
 x  5  k  x  5  k
A.  3 , . B. , .
Trang 57
57
  k ℤ   k ℤ
 x  6  k  x  12  k
 
 x  5  k  x  5  k
C.  4 , . D.  12 , .
Chọn D.

Đặt

 
t  sin x  cos x  2 sin  x   , 0  t  2  1  sin 2 x  t 2  sin 2 x  t 2  1
 4
t  6  KTM 

2  t  1  3 6t  8  0  2t  3 6t  6  0  
2 2
6
t  TM 
Ta có  2 .
   
sin  x  4   sin 3
6   3  
t  sin  x    
2  4 2     
sin  x    sin   
  4  3
    
x  4   k 2  x   k 2
3 12
 
x   
2
 k 2  x  5  k 2  
x   k
 4 3  12  12
  
x   
   k 2  x   7  k 2  x  5  k
 4 3  12  12
  4  13
x    k 2 x   k 2
 4 3  12 .
Trang 58
58

PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI VỚI HÀM LƯỢNG GIÁC

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI VỚI HÀM LƯỢNG GIÁC

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lượng giác – ĐS và GT 11

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

1. Phương trình bậc hai với một hàm số lượng giác

Dạng Đặt Điều kiện

asin2 x  b sin x  c  0 t = sinx 1  t  1

a cos2 x  b cos x  c  0 t = cosx 1  t  1

C. cos x  cos2 x  7  0. D. tan x  cot x  5  0.

Câu 49: Giải phương trình 3cos 2 x  2 cos x  5  0 .

  ;  của phương trình là:

PHƯƠNG TRÌNH ĐẲNG CẤP VỚI SIN VÀ COSIN

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

Câu 1: Phương trình 6sin x  7 3 sin 2 x  8cos x  6 có các nghiệm là:

Câu 2: Phương trình    

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

PHẦN II: HƯỚNG DẪN GIẢI

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

1. Phương trình bậc hai với một hàm số lượng giác

Dạng Đặt Điều kiện

asin2 x  b sin x  c  0 t = sinx 1  t  1

a cos2 x  b cos x  c  0 t = cosx 1  t  1

C. cos x  cos2 x  7  0. D. tan x  cot x  5  0.

Hướng dẫn giải:.

Câu 7: Phương trình: 2sin x  3 sin 2 x  2 có nghiệm là:

sin 2 x   sin x  2  sin 2 x  sin x  2  0 sin x  1 

 2sin 2 x  3sin x  1  0 sin x  1 

Đặt t  cos x  1  t  1 . Phương trình trở thành: t  3t  3  0 (pt vô nghiệm)

Vậy phương trình đã cho vô nghiêm.

Câu 54: Phương trình tan x  3cot x  4 (với k  ℤ ) có nghiệm là

Điều kiện: sin 2 x  0 .

 tan 2 x  4 tan x  1  0  tan x  2  3  5

Đặt t  sin 2 x  t   1;1 \ 0 .

Do đó, phương trình tương đương:

 cos 2 x  2 cos x  1  0  cos x  1  x    k 2  k  ℤ 

  ;  của phương trình là:

 1  2 cos 2 x  cos2 2 x  1  2sin 2 x  sin 2 2 x  1  2sin 2 x  sin 2 2  5

Đặt t  cos 4 x  t   1;1 .

PHƯƠNG TRÌNH ĐẲNG CẤP VỚI SIN VÀ COSIN

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

Câu 1: Phương trình 6sin x  7 3 sin 2 x  8cos x  6 có các nghiệm là:

Câu 2: Phương trình    

TH2: cos 4 x  0, chia cả hai vế cho cos 4x ta được

Câu 15: Giải phương trình cos x  sin x  2  cos x  sin x 

 cos3 x  2 cos 2 x  1  sin 3 x  2sin 2 x  1  cos 2 x  cos3 x  sin 3 x 

 tan 3 x  tan 2 x  3 tan x  1  0

Hướng dẫn giải:

 2sin 2 x  2 3 sin x cos x  0 sin x  0  x  k

A – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP

Ta có phương trình  2  2 t  3  KTM 

You might also like