You are on page 1of 111

Doküman No EK.72.

005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 1/111

BÖLÜM 1

SİSTEME GENEL BAKIŞ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 2/111

Bu Kokpit Rehber Kitapçığının amacı G1000 sisteminin ana özelliklerinin kullanımına


yönelik talimatların daha kolayca bulunması için pilota bir kaynak sağlamaktır. Geniş kapsamlı bir
işletme kitapçığı değildir. Tüm sistem için bütün işletim prosedürleri Garmin G1000 Pilot’s Guide
for the Cessna Nav III (190-00498-00) de bulunmaktadır.Bu kitapçık pilota Ana Uçuş Ekranı
(PFD) , Çok Fonksiyonlu Ekran (MFD) ve GMA 1347 Ses Panel Sistemi için kısaltılmış işletme
bilgilerini verir.
NOT: Pilot, bu Kokpit Rehber Kitapçığı’nda bahsedilmeyen limitler, prosedürler ve
işletimsel bilgiler için Cessna Pilot İşletme Elkitabı (POH)’ nı okumalı ve tamamen anlamalıdır.
Cessna Pilot İşletme Elkitabı her zaman bu kitapçıkta verilen bilgilerden daha önceliklidir.

1.1 PFD/MFD Kontrolleri

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 3/111

1 NAV VOL/ID düğmesi


2 NAV Frekans Çevirme anahtarı
3 NAV düğmesi
4 İstikamet düğmesi
5 Mesafe çubuğu
6 Yol/Basınç düğmesi
7 COM düğmesi
8 COM frekans çevirme anahtarı
9 COM VOL/SQ düğmesi
10 Direk Gitme anahtarı
11 Uçuş Plan anahtarı
12 Silme anahtarı
13 Uçuş Yönetim Sistem düğmesi
14 Menü anahtarı
15 İşlem anahtarı
16 Onay anahtarı
17 İrtifa düğmesi
(1) NAV VOL/ID Düğmesi – NAV ses seviyesini kontrol eder. Morse kodu tanımlayıcısını ON ve
OFF olarak değiştirmek için üzerine basın. Ses seviyesi aynı alanda yüzde olarak gösterilir.

(2) NAV Frekans Değiştirme Anahtarı – Beklemedeki ve aktif NAV frekanslarının birbiri arasında
geçiş sağlar.

(3) Çift NAV Düğmesi – NAV alıcısı için MHz (büyük düğme) ve KHz (küçük düğme) bekleme
frekanslarını ayarlar. Ayar imlecini (açık mavi kutu) NAV1 ve NAV2 alanları arasında değiştirmek
için üzerine basın.

(4) Baş Düğmesi – HSI üzerinde manuel olarak baş seçmek için çevirin. Üzerine basıldığında, baş
sekmesini o andaki baş ile senkronize eder.

(5) Joystick – Çevirildiği zaman harita menzilini değiştirir. Üzerine basıldığında harita işaretçisini
aktive eder.

(6) CRS/BARO Düğmesi – Büyük düğme barometrik basınç altimetresini ayarlar ve küçük
düğme kursu ayarlar. Kurs sadece HSI, VOR1, VOR2 yada OBS/SUSP modunda ise ayarlanabilir.
Düğmeye basmak CDI’ı o anda seçilmiş VOR’da merkezler.

(7) Çift COM Düğmesi – COM alıcısı için MHz (büyük düğme) ve KHz (küçük düğme) bekleme
frekanslarını ayarlar. Ayar imlecini (açık mavi kutu) COM1 ve COM2 alanları arasında değiştirmek
için üzerine basın.

(8) COM Frekans Değiştirme Anahtarı – Beklemedeki ve aktif COM frekanslarının birbiri
arasında geçiş sağlar. Bu anahtarı iki saniye basılı tutarsak otomatik olarak acil frekansı (121.5
MHz) aktif frekans alanına ayarlar.

(9) COM VOL/SQ Düğmesi – COM ses seviyesini kontrol eder.COM otomatik squelchi ON /OFF
olarak değiştirmek için üzerine basın. Ses seviyesi aynı alanda yüzde olarak gösterilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 4/111

(10) Direct-to Anahtarı – Kullanıcının bir varış noktası girmesine ve seçilen varış noktasına
(belirleyici tarafından belirtilmiş, aktif yol üzerinden seçilen, yada harita imlecinin pozisyonundan
alınan) direk bir kurs kurar.

(11) FPL Anahtarı – Aktif uçuş planını yaratmak ve düzeltmek veya kaydedilmiş uçuş planlarına
ulaşmak için aktif Uçuş Planı Sayfasını görüntüler.

(12) CLR Anahtarı (DFLT MAP) – Bilgiyi siler, bir girişi iptal eder yada sayfa menülerini kapatır.
Seyrusefer Harita Sayfasını hemen görüntülemek için CLR’I basılı tutun (sadece MFD).

(13) Çift FMS Düğmesi – Görüntülenmesi gereken sayfayı seçmek için kullanılır (sadece
MFD’de). Büyük düğme bir sayfa grubunu seçer (MAP, WPT, AUX, NRST), küçük düğme ise bu
sayfa grubu içinde belli bir sayfayı seçer. Küçük düğmeye basmak seçme imlecini ON yada OFF
yapar. İmleç ON iken küçük ve büyük düğmeler kullanılarak değişik pencerelerde veri girilebilir.
Büyük düğme imleci sayfada hareket ettirir, küçük düğme ise imlecin olduğu yerde karakter
seçmek için kullanılır. G1000 görüntüleme ekranı için çok uzun bir liste görüntülüyorsa, ekranın
sağında bir kaydırma çubuğu çıkar, seçilen kategoride ilave bilgiler olduğunu gösterir. İmleci
aktifleştirmek için FMS/PUSH CRSR düğmesine basın, ve liste içinde dolaşmak için büyük FMS
düğmesini çevirin.

(14) MENU Anahtarı – Durum-duyarlı seçenekler listesini görüntüler. Bu liste kullnıcının ek


özelliklere ulaşmasına yada belli sayfalarla ilgili ayar değişikliğine izin verir.

(15) PROC Anahtarı – Uçuş planından yaklaşmaları kalkışları ve varışları seçer. Bir uçuş planı
kullanılıyorsa, kalkış ve/veya varış havalimanı için mümkün prosedürler otomatik önerilir. Bir uçuş
planı kullanılmıyorsa, istenilen havaalanı ve istenilen prosedür seçilebilir. Bu düğme IFR kalkış
prosedürlerini (DPs), varış prosedürlerini (STARs) ve yaklaşmaları (IAPs) veritabanından seçer ve
bunları aktif uçuş planına yükler.

(16) ENT Anahtarı – Bir menü seçimini veya veri girişini kabul eder. Bu düğme bir işlemi
onaylamak veya veri girişini tamamlamak için kullanılır. Aynı zamanda seçimleri ve bilgi girişlerini
onaylamak için kullanılır.

(17) Çift ALT Düğmesi – Altimetrenin üstünde yer alan kutuya referans yüksekliğini kurar.
Büyük düğme binleri küçük düğme ise yüzleri seçer. Seçilen yükseklik, yükseklik uyarı özelliği
için yükseklik ayarı sağlar.

1.2 PFD TUŞLARI :

INSET – PFD ekranının sol alt köşesinde küçük haritanın görünmesi için basılır
OFF – Küçük haritayı kaldırmak için basılır

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 5/111

DCLTR (3) – İstenen harita ayrıntısı miktarını seçmek için geçici olarak basılır. Ayrıntı seviyesi
ek’teki DCLTR tuşlarına göre görünür.
• No declutter : Tüm harita özellikleri görünür durumda
• Declutter – 1 : Yer bilgisini saklar
• Declutter – 2 : Yer ve SUA bilgisini saklar
• Declutter – 3 : Geniş NAV verisini gizler ( Aktif uçuş planı dışındaki her şeyi kaldırır)

TRAFFIC – Küçük haritadaki TIS veya TAS trafiğini görüntülemek için basılır.

TOPO – Küçük haritadaki yükseklik ölçeği ve Topoğrafik verileri görüntülemek için basılır.
(örnek: kıyılar, yükseltiler, nehirler,göller vs.)

TERRAIN – Küçük haritadaki arazi bilgisini görüntülemek için basılır.

STRMSCP (isteğe bağlı) – Küçük haritadaki fırtına ve yıldırım alanlarını göstermek için basılır
(hava aracının 200nm yarıçapı etrafında)

NEXRAD (isteğe bağlı) – Küçük haritadaki radardan alınmış yağış bilgisini göstermek için
basılır.

XM LTNG (isteğe bağlı) – Küçük haritada XM radyo yıldırım bilgisini görüntülemek için basılır.

BACK – Daha önceki tuş konfigürasyon menüsüne dönmek için basılır.

PFD – PFD ye ek tuşlar ve konfigürasyonlar eklemek için basılır.


METRIC – Mevcut irtifa referans bilgilerini metre ya da feet cinsinden görüntülemek için basılır.
Metric tuşuna basmak aynı zamanda barometre ayarlarını hektopaskal’a çevirir.
DFLTS – PFD yi başlangıç ayarlarına getirmek için basılır.
DME (isteğe bağlı) – DME bilgi penceresini görüntülemek için basılır.
BRG1 (bearing) – Aşağıdaki navigasyon kaynaklarını değiştirmek için basılır, ibre göstergesini
hangi kaynaktan alıyorsa o kaynağa göre uygun bilgiyi görüntüler.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 6/111

NAV1 – NAV1 waypoint frekansını ya da göstergesini ve BRG1 bilgi penceresindeki DME


bilgisini görüntüler.
GPS – GPS waypoint tanımlayıcısını ve BRG1 bilgi penceresindeki GPS mesafe bilgisini
görüntüler.
ADF – BRG1 bilgi penceresinde ADF gösterir.
OFF – BRG1 bilgi penceresini kaldırır.

BRG2 (bearing) – Aşağıdaki navigasyon


Kaynaklarını değiştirmek için basılır,
ibre göstergesini hangi kaynaktan alıyorsa
o kaynağa göre uygun bilgiyi görüntüler
NAV2 – NAV2 waypoint frekansını ya da
göstergesini ve BRG2 bilgi penceresindeki DME bilgisini görüntüler.
GPS – GPS waypoint tanımlayıcısını ve BRG2 bilgi penceresindeki GPS mesafe bilgisini
görüntüler.
ADF – BRG2 bilgi penceresinde ADF gösterir.
OFF – BRG2 bilgi penceresini kaldırır.
STD BARO – Barometrik basıncı 29.92 inch civaya ayarlamak için basılır (ya da METRIC tuşuna
basarak 1013 hPa değerine)
BACK – Önceki tuş takımı seviyesine dönmek için basılır.
OBS – GPS ile seyrüsefer yapılıyorsa CDI daki OBS modunu seçmek için basılır. (sadece aktif
bacak bilgisi varsa çalışır)
CDI – CDI daki GPS, VOR1 ve VOR2 seyrüsefer modlarını değiştirmek için basılır.
DME (isteğe bağlı) – DME ayarlama pencereresini göstermek için basılır.
XPDR – Transponder mod unu seçmek için basılır.
STBY – Standby mod u seçmek için basılır.
ON – Mod A yı seçmek için basılır.
ALT – irtifa raporlama modunu seçmek için basılır.
VFR – Transponderı otomatik olarak 1200 olarak seçmek için basılır. (Sadece USA de
geçerlidir. Diğer ülkelerdeki VFR kodları için ICAO standartlarına bakınız.)
CODE – Transponder kod seçimi tuşlarını görüntülemek için basılır 0-7.
0 - 7 arası – Kodu girmek için numaraya basın

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 7/111

IDENT – Hava Trafik Kontrole pozisyon belirleme bilgisi iletmek için kullanılır.
BKSP – Girilmiş olan numaraların her seferinde birinin silinmesi için kullanılır.
BACK– Bir önceki seviye dönmek için kullanılır.
IDENT – Hava Trafik Kontrole pozisyon belirleme bilgisi iletmek için kullanılır.
TMR/REF – Timer/Referanslar penceresini açar.
NRST – En yakın hava meydanlarını gösteren “Nearest Airports” penceresini açar.
ALERTS – Uyarıları gösteren pencereyi açar.

1.3 MFD TUŞLARI

ENGINE – Bu tuşa basınca Lean ve System sayfalarını açan LEAN ve SYSTEM tuşları ortaya
çıkar.

MAP – Bu tuşa basmak aşağıdaki tuşları ortaya çıkarır:


TRAFFIC – Bu tuşa basıldığında navigasyon penceresi üzerinde hava trafiği
gösterilir/kaldırılır.
TOPO – Bu tuşa basıldığında navigasyon penceresi üzerinde topografik bilgiler
gösterilir/kaldırılır.
TERRAIN – Bu tuşa basıldığında navigasyon penceresi üzerinde arazi ve mania verileri
gösterilir/kaldırılır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 8/111

STRMSCP (seçime bağlı opsiyonel): Stormscope verilerinin Navigation Map te gösterilmesini (ya
da kaldırılmasını) sağlayan tuş.
NEXRAD (seçime bağlı opsiyonel): Yağış durum verilerinin Navigation Map te gösterilmesini (ya
da kaldırılmasını) sağlayan tuş.
XM LTGN (seçime bağlı opsiyonel): XM Radyo verilerinin Navigation Map te gösterilmesini (ya
da kaldırılmasını) sağlayan tuş.
DCLTR (declutter): Bu tuşa basarak harita bilgisinin 3 seviyede gösterilmesi sağlanır.
CHKLIST(checklist) (seçime bağlı opsiyonel): Bu tuşa basılarak Checklist sayfası gösterilir.

1.4 MFD SAYFA GRUPLARI :


1. İstenen sayfa grubunu seçmek için büyük FMS düğmesini (FMS knob) çevirin.
2. Grup içerisindeki sayfaları seçmek için küçük FMS düğmesini (FMS knob) çevirin. Figur
1-7 ye bakınız.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 9/111

1.5 EKRAN ARKAIŞIĞI :

PFD ve MFD nin arka ışık şiddetini ayarlamak için;


1. “PFD Setup Menu” penceresinin gösterilmesi için PFD üzerindeki MENU düğmesine basın
2. İmleç (cursor) aktif duruma getirmek için küçük FMS düğmesine (FMS knob) basın. Bu
işlemden sonra “PFD DSPL > AUTO” seçilmiş duruma gelecektir.
3. Küçük FMS düğmesini (FMS knob) çevirerek seçim penceresi gösterilmesi sağlanır.
4. FMS düğmesi (FMS knob) çevirilerek “MANUAL” seçimi yapılır ve “ENT” tuşuna basılır.
5. Yukardaki işlemler yapılınca ışık şiddetini değeri seçilmiş duruma gelecektir. İstenen ışık
şiddetti küçük FMS düğmesi (FMS knob) çevrilerek ayarlanır.
6. Büyük FMS düğmesi (FMS knob) ile “MFD DSPL > AUTO” seçimi yapılır ve 3 üncü
maddeden itibaren işlemler tekrarlanır.

1.6 XM RADYO – OTOMATİK SESSİZLEŞTİRME :

Uçağın yer hızının yaklaşık 30 kts fazla ve hava hızının yaklaşık 80 kts tan az olmasıyla XM
radyosu otomatik olarak sessizleştirilir. Hava aracının kabul edilebilir hız limitleri dışında ise ses
açma işlemi manuel olarak yapılır. Pilot’s Guide ın G1000 Optional Equipment kısmına bakınız.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 10/111

BÖLÜM 2

UÇUŞ ALETLERİ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 11/111

Bu bölümde aksi belirtilmedikçe Birincil Uçuş Göstergesi (PFD) anlatılmıştır.

1. Navigasyon Frekans Penceresi


2. Sürat Göstergesi
3. Gerçek Hava Sürati Kutusu
4. Baş Kutusu
5. Yatay Durum Göstergesi
6. Dış Hava Sıcaklığı Kutucuğu
7. Sistem Zaman Kutucuğu
8. Transponder Durum Barı
9. Dönüş Oranı Göstergesi
10. Barometrik Ayar Kutucuğu
11. Dikey Sürat Göstergesi
12. İrtifa
13. İrtifa Referans Kutucuğu
14. Haberleşme Frekans Penceresi
15. Seyrüsefer Durum Barı
16. Dönüş/Kayış Müşiri

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 12/111

1. Trafik İkazı
2. Seçilmiş Baş Kutucuğu
3. İlave Harita
4. BRG1 Bilgi Penceresi
5. DME Bilgi Penceresi
6. BRG2 Bilgi Penceresi
7. Alarm Penceresi
8. Seçilmiş Yön Kutucuğu
9. İkaz Penceresi
10. Dikey Sapma/Süzülüş İkazı
11. İşaret Bikın İkazı

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 13/111

2.1 HAVA HIZI GÖSTERGESİ

Hız Gosterimi

İşari hız siyah kutunun içinde gosterilmektedir. Vne hızına erişilmesiyle işaret kırmızı rengini
alır.

Hız Sınırları

Renkli kodlanmış hız sınırları bandı fdlaplı çalışma limitini, normal çalışma limitini, asla
geçilmemesi gereken hız (Vne) limitini gösterir. Düşük hız ikazı olarak kırmızı bir aralık
bulunmaktadır. Hız limitleri ve gösterge işaretleri için Pilot Çalışma el Kitabı’na (POH) bakınız.

Havahızı Trend Vektörü

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 14/111

Trend vektörünün sonunda yaklaşık olarak, mevcut ivmelenme ile 6 saniye sonra
havahızının hangi değeri alacağı gösterilmektedir.

Vhız referansları

Vhız referansları zamanlayıcı / referanslar penceresinden açılıp kapatılabilmektedir. TMR /


REF tuşuna basarak ilgili pencere açılabilir. Aktif (ON) olduğunda, Vhız değerleri havahızı
skalasının sağında ilgili yerlerinde gösterilmektedir. Vhız referanslarını etkinleştirmek için,
Zamanlayıcı / Referans penceresini açın ve büyük FMS düğmesini ON / OFF bölümüne gelecek
şekilde çeviriniz. Küçük FMS düğmesini ON veya OFF seçili olacak şekilde ayarlayınız

2.2 DURUM GÖSTERGESİ

1. Yalpa ibresi
2. Yalap skalası
3. Ufuk çizgisi
4. Havaaracı Sembolü
5. Yer Sembolü
6. Havaaracı kanat uçları
7. Yunuslama skalası
8. Dönüş / Kayış müşiri
9. Gökyüzü sembolü
10. Yalpa indeksi

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 15/111

2.3 ALTİMETRE

İrtifa Referans Ayarı

İrtifa referans ayarı istenilen bir irtifa değerine ayarlanabilir, istenilen irtifanın yaklaştığını
gösteren bir referans olarak da kullanılabilir.

İrtifa referans ayarının yapılması:


ALT dümesini irtifa referans ayarı bölümünü gösterecek şekilde ayarla. Küçük ALT düğmesi
yüzler basamağını, büyük ALT düğmesi binler basamağını ayarlar. Ayarlanmış olan bu irtifa değeri
aynı zamanda irtifa referans kutusunda da görülür.
İrtifa Trend Vektörü
Trend Vektörünün sonu yaklaşık olarak, eğer aynı dikey hız korunursa 6 saniye sonra irtifa
değerinin ne olacağını gösterir.
Barometrik Ayar Kutusu
Barometrik basıncı ayarlamak için, BARO düğmesi ile istenilen değeri ayarlayınız.

2.4 DİKEY SAPMA / GLİDESLOPE GÖSTERGESİ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 16/111

Dikey Sapma / Glideslope Göstergesi aktif NAV bölümünde ILS ayarlandı ise gösterilir.

2.5 MARKIR BEAKIN GÖSTERGESİ

2.6 DİKEY HIZ GÖSTERGESİ (Varyometre)

Gerçek dikey hız göstergesi imleç içinde gösterilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 17/111

2.7 YATAY DURUM GÖSTERGESİ (HSI)


PFD tuşundan sonra “360 HSI” veya “ARC HSI” tuşlarını kullanarak Yatay Durum
Göstergesi (HSI) pusulası 360° kardanlı yada 140° Arc modunda gösterilebilir.

1- Dönüş oranı göstergesi


2- Yatay Sapma Oranı
3- Seyrüsefer Kaynağı
4- Uçak Sembolü
5- Yol Sapma Göstergesi
6- Dönen Pusula Kadranı
7- OBS Modu
8- Gidilen/Gelinen istasyon göstergesi
9- Seçilmiş Baş
10- Yol imleci
11- Uçuş Modu
12- Dönüş oranı ve Baş Trend vektörü
13- Baş
14- Dönüş Çizgisi (Lubber line)
Dönüş Oranı Göstergesi ve Baş Trend Vektörü
Her kalın işaret dönüş çizgisinin-lubber line, 9 (yarı standart oran kalın işaret) ve 18
(standart oran kalın işaret) derece sağında ve solundadır. Geniş magenta renkli çizgi 24 dereceye
kadar olan o anki dönüş oranını gösterir. 25 derecede magenta renkli ok şeklinde baş belirir. Bu

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 18/111

trend vektörü pilotun o anki dönüş oranı ile 6 saniye içinde hangi baştan çıkacağını tahmin
etmesini sağlar.

Yol Göstergesi
Seçilen yolun doğrultusunu gösteren yol göstergesi; GPS, VOR1 ve LOC1’de tek çizgili
oktur veya VOR2 ve LOC2’de çift çizgili oktur.

Yol Sapma Göstergesi (CDI)


CDI oranı otomatik olarak o anki uçuş modunu ayarlar (Uçuş hattı 5.0 nm, terminal bölgesi
1.0 nm, veya yaklaşma 0.3 nm). Oranlama manuel olarak MFD sistem ayarlama sayfasından
seçilebilir. Daha fazla detay için Pilot’s Guide’dan MFD kısmına bakınız.

Yayın Yapan İstasyon İmleçleri ve Bilgi Pencereleri


PFD tuşuna basarak BRG1 ve BRG2 tuşlarını aktive edilir. BRG1 göstergesi tek çizgili
göstergedir. BRG2 göstergesi çift çizgili göstergedir. BRG1 ve BRG2 tuşlarına basarak NAV 1/2,
GPS ve ADF’i uygun göstergeyi kullanarak seçmemizi sağlar.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 19/111

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 20/111

DME (opsiyonel)

DME bilgisini veren pencereyi görüntülemek için PFD tuşuna ardından DME tuşuna basın.

Navigasyon Kaynağı

CDI Navigasyon kaynaklarını değiştirmek için:

1. GPS’ten VOR1/LOC1’e geçmek için CDI tuşuna basın.


2. VOR1/LOC1’den VOR2/LOC2’ye geçmek için tekrar CDI tuşuna basın.
3. GPS’e geri dönmek için CDI tuşuna üçüncü kez basın.

GPS’i navigasyon kaynağı olarak kullanırken aşağıdakiler görülebilir.

 INTEG – RAIM uygun değil


 WARN –GPS pozisyon hatası tespit etti
 SUSP – OBS modunda GPS navigasyonu kesintiye uğradığında ekrana çıkar.

GPS ile navigasyonu sağlarken OBS modunu etkinleştirmek/etkinleştirmemek için:

1. OBS modunu seçmek için OBS tuşuna basın.


2. Waypoint TO/FROM’una göre istenilen course’u seçmek için CRS butonunu çevirin.
3. Normal operasyona geri dönmek için OBS tuşuna tekrar basın

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 21/111

BÖLÜM 3

MOTOR GÖSTERGESİ
SİSTEMİ (EIS)

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 22/111

MOTOR GÖSTERGESİ

Tüm durumlarda, yeşil normal, sarı dikkat ve kırmızı uyarı anlamına gelir. “ ENGINE”
tuşuna basarak, “ LEAN” ve “SYSTEM” tuşlarına ulaşılabilir ki buradan, duruma göre “ LEAN” ve
“SYSTEM” sayfalarına erişilebilir.

“ LEAN” (FAKİR) MOTOR GÖSTERGESİ

İstenilen silindirin ekrana gelmesi için, “ CYC SLCT” tuşuna basın.


Bir silindir uyarı veya dikkat aralığına girdiği zaman, “CYC SLCT” tuşu silindir normal sıcaklığına
dönene kadar ulaşılamaz olur. Ayrıca “CYC SLCT” tuşu “ASSIST” tuşuna basılmışsa ulaşılamaz
konuma geçer.
“ASSIST” tuşuna basıldığında, ilk silindir ekranda öne çıkar ve bu silindir ile ilgili bilgiler gösterilir.
172 CHT modeli hariç, “LEAN” (FAKİR) motor sayfası ekrandayken varsayılan “ENGINE”
(MOTOR) sayfası parametrelerinde limit dışına çıkımında, sistem otomatik olarak varsayılan
“ENGINE” (MOTOR) sayfasına döner.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 23/111

MOTOR SİSTEMİ GÖSTERGESİ

Kullanılan yakıt miktarını ve kalan yakıt miktarını ayarlamak için “RST FUEL” ( Yakıtı
ayarla) tuşuna basın. Miktar ayarlama tuşlarını görmek için “ GAL REM” ( Kalan galon) tuşuna
basın. Tuşlarda belirt,ldiği miktarda kalan yakıt miktarını ayarlamak için – 10 GAL, -1 GAL, +1
GAL, +10 GAL tuşları kullanılabilir. Yapıya özgü iki ek ayar tuşu bulunur.
172 – 35 GAL ( Doldurma seviyesi ) ve 53 GAL ( Dolu )
182, T182, 206, T206 – 64 GAL (Doldurma seviyesi ) ve 87 GAL ( Dolu )
Kalan yakıt miktarını girmek için bu tuşlara basın.

NOTE: Yakıt hesaplamaları, uçağın yakıt göstergesi için kullanılmaz. Yakıt hesaplamaları
son yakıt ayarlamasından kaynakla hesaplanır.
Sistem motor sayfası ekrandayken, 172 CHT hariç, herhangi bir varsayılan motor sayfası
parametrelerinde limit dışına çıkılırsa, sistem otomatik olarak varsayılan motor sayfasına döner.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 24/111

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 25/111

BÖLÜM 4

NAV/COM VE
TRANSPONDER

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 26/111

Nav/Com kontrolleri ve frekans pencereleri PFD ve MFD üzerinde aynı yerlerdedir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 27/111

4.1 RADYO DURUM GÖSTERGESİ

 TX- Bir COM frekansı girildiğinde, ilgili COM kanalının sağında, beyaz yazı ile TX ifadesi
gözükür.

 ID - Mors kodu belirticisi bir NAV kanalı için “ON” durumda olduğunda, ilgili aktif NAV
kanalının solunda beyaz yazı ile ID ifadesi gözükür. Audio Panel üzerinde İlgili NAV
frekansı seçildiğinde Mors kodu duyulacaktır.

4.2 SES AYARI

Ses düzeyi, ilgili radyo bölümü (COM1, NAV1……) göstergesinde, değişiklik yapıldıktan
sonra iki saniye boyunca gösterimde olur.

4.3 AUTOMATIC SQUELCH

Otomatik squelch, COM kanalı için etkisizleştirilebilir. Bunun için, COM tuşuna basıp
istenilen COM alt penceresi seçilir ve VOL/PUSH SQ tuşuna basılır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 28/111

4.4 121.500 MHZ FREKANSINI HIZLICA AKTİFLEŞTİRMEK

Yaklaşık iki saniye boyunca COM frekans değiştirme kanalına basılı tutulduğunda, ilgili
COM kanalında otomatik olarak emergency frekansı aktif olur.

4.5 OPSİYONEL NAV RADYOLARI

DME Radyo

DME tuşuna(softkey) basıldığında Tuning penceresi çıkacaktır.

DME tuning kaynağını değiştirmek için;

1. Tuning penceresinde, DME kaynağını görebilmek için büyük (dıştaki) FMS düğmesini
çeviriniz.

2. Küçük(içteki) FMS düğmesini çevirerek istenilen moda ayarlayarak ENT tuşunta basınız.

ADF Radyo

G1000, NAV III bir uçakta ADF tuningi desteklememektedir. ADF tuning Bendix/King KR 87
ADF Radyo üzerinden sağlanır. ADF ses ayarı da KR 87’den ayarlanmalıdır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 29/111

4.6 FREKANS AUTO-TUNING

PFD üzerinde auto-tuning

1. NRST (softkey) tuşuna basarak En Yakın Havaalanları (Nearest Airports) penceresini


açınız.

2. Herhangi bir FMS düğmesini (içteki yada dıştaki) çevirerek istenilen frekansı bulunuz.
3. ENT tuşuna basarak, bu frekansı, aktif COM kanalının standby alanına gönderiniz.

4. Frekans değiştirme tuşuna(Frequency toggle) basarak seçilen frekansı aktif alana


geçiriniz.

NAV frekansları, yaklaşma yüklendiğinde yada aktifleştirildiğinde, NAV penceresinde otomatik


olarak girilir.

MFD üzerinde Auto-tuning

PFD üzerinde yapıldığı şekilde gerçekleştirilir. Herhangi bir bilgi sayfasından, FMS
düğmesini kullanarak istenilen frekansı seçiniz. ENT tuşunu kullanarak ilgili radyonun standby
alanına istenilen frekans atanır.

4.7 TRANSPONDER

Mod Seçimi

XPDR (Softkey) tuşuna basılarak STBY, ON ve ALT tuşları aktif hale getirilir.

Ground Modu (Otomatik)

Uçak yerdeyken GND ifadesi gözükecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 30/111

Yanıtlama Durumu (Reply Status)

Transponder sorguya cevap gönderirken “R” ifadesi anlık olarak reply status alanında gözükür.

Kod Yazmak

1. XPDR tuşuna basarak Transponder Mode Selection düğmeleri aktif edilir.

2. CODE tuşuna basılarak sayı tuşları (0-7) aktif hale getirilir.

3. Uygun sayı tuşlarına basılarak dört haneli transponder kodu girilir. Son sayı girildikten beş
saniye sonra transponder kodu aktif hale gelir.

Bir kod girerken BKSP tuşuna basarak girdiğiniz son haneyi silebilir ve değiştirebilirsiniz.

Önemli kodların listesi;

 1200 – ABD’de VFR kodu (diğer ülkelerdeki VFR kodları için ICAO Standartlarına bakınız.)
 7000 – Avrupa’da genel olarak kullanılan VFR kodu
 7500 – Uçak kaçırılma kodu
 7600 – Telsiz(communication) arızası kodu
 7700 – Emergency kodu
 7777 – Askeri önleme operasyon kodu (bu kodu hiçbir zaman girmeyiniz)
 0000 – Askeri kullanım amaçlı kod (ABD’de)
Kuyruk Tescil Raporu

Eğer yapılandırılmışsa, kuyruk tescili (Flight ID) Timer/Reference penceresinden girilebilir.


Eğer yapılandırılma “SAME AS TAIL” şeklindeyse kuyruk numarası her zaman gözükecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 31/111

BÖLÜM 5

AUDIO PANELİ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 32/111

5.1 COM RADIO SEÇİMİ

COM 1 veya COM 2 butonuna basılarak aktif verici seçilir.COM MIC butonuna basıldığı zaman
ilgili audio alıcısı kendiliğinden seçilmiş olur (COM1 VEYA COM 2).Arzu edilen alıcı istasyonu
seçmemeyi engellemek için COM MIC butonuna basmadan önce COM 1 veya COM 2 ye basılıp
seçilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 33/111

5.2 MARKER BEACON ALICISI

Marker Beacon alıcısı daima on pozisyonda olmalı.Figure 5-3 de Marker Beacon ikaz
lambası PFD de görülür.MKR MUTE butonuna basıldığı zaman buton ikaz lambası yanar marker
alıcısı üzerinde ikaz seside head set veya hoparlörden duyulur.Ses aktif haldeyken MKR MUTE
butonuna basılırsa ses kısılır ama ikaz etkilenmez.Diğer Marker üzerine gelindiğinde o markerın
sinyali alınır.

Marker Beacon Sinyal Hassaslığı

Marker Beacon sinyal hassasiyetini arttırmak için HI SENS butonuna basılır.

5.3 NAV RADIO AUDIO SEÇİMİ

DME,ADF,NAV1 yada NAV2 butonlarına basılarak seçilir yada seçilmez audio ve ikazı aynı
anda aktif ve diactif edilir.Seçilmiş audio headset veya hoporlörden duyulur .Bu 4 buton tek yada
aynı anda seçilebilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 34/111

5.4 DAHİLİ SİSTEM İZOLASYONU

PILOT yada COPLT düğmelerine basarak seyrüsefer ve telsiz seslerinden kimin izole
edileceği seçilebilir. Farklı seçim opsiyonları Tablo 5-1’ de gösterilmiştir.

5.5 DAHİLİ SES KAPATMA KONTROLÜ


MAN SQ düğmesine basarak manüel olarak dahili ses kapaması yapılabilir.
Küçük yuvarlak VOL/SQ düğmelerine basarak ses açma yada kapama ayarlaması yapılabilir.
Her iki durumda da ışık ikazı görülecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 35/111

5.6 YENİDEN DİNLENİLEBİLİR ÖZELLİKLİ DİJİTAL KLERANS KAYDEDİCİ

Birinci aktif COM frekansından alınan her yayın hafıza bloğuna otomatik olarak kaydedilir.
Yeni bir haberleşme yayını alındığında, bir sonraki hafıza bloğuna kaydedilir ve bu böyle devam
eder. 2,5 dakikalık kayıt süresi dolduğunda, kaydedici yeni kayıtları, en eski hafıza bloğunun
üzerine kaydetmeye başlar. Sistem kapandığında kayıtlı bütün hafıza blokları silinir.

*PLAY’e bir kez basıldığında en son hafıza bloğuna yapılan kayıt çalınır, sonra normal çalışma
durumuna döner.
*Mevcut hafıza bloğunu dinleme esnasında PLAY’e yeniden basılması durumunda dinlenilen
bloğu durdurur, bir önceki hafıza bloğuna geçilmesini sağlanır. PLAY tuşu hafıza blokları arasında
geriye doğru giderek istenilen bloğa ulaşılmasını sağlar. Dinleme esnasında MKR/MUTE
düğmesine basılması halinde dinlemeye son verilir ve sistem normal işleyiş durumuna döner.
Şayet yeniden dinleme esnasında COM frekansından yeni bir sinyal gelirse, geriçalma durur ve
son gelen sinyal, en son hafıza bloğu olarak kaydolur.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 36/111

BÖLÜM 6

OTOPİLOT SİSTEMİ
(OPSİYONEL)

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 37/111

BU BÖLÜM BOŞ BIRAKILMIŞTIR.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 38/111

BÖLÜM 7

SEYRÜSEFER

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 39/111

Takip eden konular, aksi belirtilmedikçe Çok Fonksionlu Ekran (MFD) ile ilgilidir.

7.1 NAVİGASYON HARİTA SAYFASI

Harita Sayfası Grup Seçimi


1. Çok Fonksionlu Ekranın (MFD) sağ alt köşesindeki sayfa grubu penceresinde MAP (harita)
yanana kadar büyük FMS düğmesini çevirin.
2. İlk MAP (harita) sayfasını (küçük içi dolu dikdörtgen ikonu ile belirtilmiş) seçmek için küçük
FMS düğmesini çevirin.
3. Harita üzerinde gösterilebilicek bilgileri içeren tuşları (softkey) görmek için harita tuşuna
(MAP softkey) basın.

UYARI: Harita ekranı sadece durum farkındalığı için kullanılmalıdır. Herhangi bir harita gösterimi
navigasyon kaynakları tarafından doğrulanmalıdır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 40/111

7.2 DIRECT-TO NAVIGASYON

Çok Fonksionlu Ekrandan (MFD) Direct-to Navigasyon

Direct-to Hedef Nokta Seçilmesi


1. Direct-to tuşuna basın.
2. Hedef noktanın ilk harfini girmek için küçük FMS düğmesini çevirin. Bir sonraki karaktere
geçmek için büyük FMS düğmesini çevirin.
3. Hedef noktayı tamamen girmek için 2. adımı tekrarlayın.
4. ENT tuşuna basarak hedef nokta girişini tamamlayın. “Activate?” bölüm aydınlanacaktır.
5. ENT tuşuna basarak seçimi onaylayınız.

Uçuş Planına veya Yakın Meydan olarak Direct-to Hedef Nokta Seçilmesi
1. Direct-to tuşuna basın.
2. “Flight Plan” veya “Nearest Airport” alanlarını aydınlatmak için büyük FMS düğmesini
çevirin.
3. Meydan veya waypoint listesini görüntülemek için küçük FMS düğmesini çevirin.
4. İstenen waypoint ve meydanı listeden yakmak için küçük FMS düğmesini çevirmeye devam
edin.
5. Seçimi onaylamak için ENT tuşuna basın. Seçimi aktive etmek için ENT tuşuna tekrar
basın.

CDI (HSI) İğnesinin Hedef Nokta İçin Merkezlenmesi


1. Direct-to tuşuna ve daha sonra ENT tuşuna iki kez basın. NOT: Pas geçme noktası mevcut
hedef ise, yaklaşma iptal edilecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 41/111

Manual olarak Direct-to Kursu Tanımlanması


1. Direct-to tuşuna basın.
2. FMS düğmelerini çevirerek hedef waypointi seçin.
3. Seçilmiş waypointi onaylamak için ENT tuşuna basın, “Direct-to Course” alanını
aydınlatmak için büyük FMS düğmesini çevirin.
4. İstenen kursu seçmek için FMS düğmesini çevirin ve ENT tuşuna basın.
5. İstenen hedef ve kursta navigasyona başlamak için tekrar ENT tuşuna basınız.

Direct-to Navigasyonun İptal Edilmesi


1. Direct-to tuşuna basın.
2. Direct-to seçenek menüsünü görmek için MENU tuşuna basınız.
3. “Cancel Direct-to NAV” aydınlandığında, ENT tuşuna basın. Eğer aktif bir uçuş planı var
ise, G1000 en yakın bacak boyunca navigasyona devam eder.

Birincil Uçuş Ekranından(PFD) Direct-to Navigasyonu

1. Direct-to tuşuna basın.


2. İmleci istenen bölümün üstüne getirmek için, büyük FMS düğmesini çevirin.
3. İstenen noktayı seçmeye başlamak için küçük FMS düğmesini çevirin.
4. ENT tuşuna basın.
5. İmleç “Activate?” üzerinde yanıp söner. ENT tuşuna bakarak aktive edin.

Direct-to Navigasyonun İptal Edilmesi


1. Direct-to tuşuna basın.
2. Seçim penceresini görüntülemek için MENU tuşuna basın. İmleç “Cancel Direct-to NAV”
üzerinde yanıp sönecektir.
3. Direct-to navigasyonunu iptal etmek için ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 42/111

7.3 HAVALİMANI BİLGİLERİ

Havalimanı Bilgi Sayfasının Seçimi


Büyük FMS düğmesini çevirerek ‘WPT’ sayfa grubunu seç. Küçük FMS düğmesini
çevirerek ilk dikdörtgen kutusunu seç.

Waypoint İsmi ve ya Şehir Konumunun Girilmesi:


1. FMS düğmesine basarak aktif hale getir.
2. Büyük FMS düğmesini çevirerek yer ismini ve ya konumu seç.
3. Küçük FMS düğmesini çevirerek istenilen harf karekterini seç.
4. Büyük FMS düğmesini çevirerek bir sonraki girilicek harf karekter yerine geçiş yap.
5. Girmek istediğiniz havalimanı ve ya alanın ilk üç karakterini girdikten sonra ENT butonuna
bas. Eğer sistemde kayıtlı iki isim var ise liste halinde görülür, istediğiniz ismi seç.
6. FMS düğmesine basıp yanıp sönen imleçden çıkın.

Pist Bilgisine Erişim


1. FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getir.
2. Büyük FMS düğmesini çevirerek pist alanının üzerine gelin.
3. Küçük FMS düğmesini çevirerek seçilen havalimanındaki bir sonraki pisti göster.
4. Küçük FMS düğmesini istenilen pist gelinceye çevirmeye devam et.
5. FMS güğmesine basıp yanıp sönen imleçden çıkın.

Frekans Bilgisine Erişim


1. FMS düğmesine basarak aktif hale getir.
2. Büyük FMS düğmesini çevirerek imleci frekans penceresinin üstüne getir.
3. Herhangi FMS düğmesini çevirerek imleci liste üzerinde kaydırarak istenilen frekansı seç.
4. ENT basarak seçilen frekans bilgisini ‘COM’ ya da ‘NAV’ penceresinde yedek konuma al.
5. FMS güğmesine basıp yanıp sönen imleçden çıkın.
 ‘TX’ – sadece yayınlar
 ‘RX’ – sadece alıcı
 ‘PT’ – yarı zamanlı frekans
 ‘i’ – ek bilgiler, ENT tuşuna bas.

Eğer listelenmiş frekans da irtifa yada sektör kısıtlaması var ise önünde bilgi belirtilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 43/111

7.4 KESİŞME (INTERSECTİON) BİLGİSİ


Kesişme Bilgisi Sayfası seçimi
1. Büyük FMS düğmesini çevirerek ‘WPT’ sayfa grubunu seç.
2. Küçük FMS düğmesini çevirerek ikinci dikdörtgen sayfa simgesini seç.

Kesişme Bilgisine Erişim


1. Kesişme bilgi sayfası açık iken FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getirin.
2. FMS düğmesini çevirerek tanımlayıcı ismi gir ve ENT tuşuna bas.
3. FMS güğmesine basıp yanıp sönen imleçden çıkın.

7.5 NDB BİLGİSİ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 44/111

NDB Bilgi Sayfasının Seçimi


1. Büyük FMS düğmesini çevirerek ‘WPT’ sayfa grubunu seç.
2. Küçük FMS düğmesini çevirerek üçüncü dikdörtgen sayfa simgesini seç.

Özellikli NDB Üzerinde Görünüm Bilgisi


1. NDB bilgi sayfası açık iken FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getirin.
2. Büyük FMS düğmesini çevirerek parlak nokta olan alanlardan istenileni seç ( tanımlayıcı ,
isim ya da yakında bulunan şehir).
3. FMS düğmesini çevirerek tanımlayıcı ismi gir ve ENT tuşuna bas.
4. FMS güğmesine basıp yanıp sönen imleçden çıkın.

NOTE: ADF bu sayfada otamatik olarak ayarlanamaz.

7.6 VOR BİLGİSİ

VOR BİLGİ SAYFASINI SEÇ


1. Büyük FMS düğmesini, WPT grup sayfasını seçecek şekilde çevir
2. Küçük FMS düğmesini, dördüncü dikdörtgen sayfa ikonunu seçecek şekilde çevir

VOR BİLGİLERİNE ERİŞ


1. VOR bilgi sayfası açık iken, kürsörü etkinleştirmek için FMS düğmesine bas
2. İstenilen bilgi alanı seçmek için büyük FMS düğmesini çevir(Tanımlayıcı, isim veya ek
yakın şehir)
3. Tanımlayıcı, isim veya şehir girmek için FMS düğmesini çevir ve ENT düğmesine bas
4. Yanıp sönen kürsörü kaldırmak için FMS düğmesine bas

7.7 KULLANICI WAYPOINT BİLGİ SAYFASI


Kullanıcı tarafından belirlenmiş waypoint’lerin yaratılması veya değiştirilmesi için Uçuş Planlama
bölümüne bakın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 45/111

7.8 EN YAKIN MEYDANLAR

MFD Üzerindeki En Yakın Meydan Bilgisi

En Yakın Meydanlar Sayfasını Seç


1. NRST sayfa grubunu seçmek için Büyük FMS düğmesini çevir
2. İlk dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek küçük FMS düğmesini çevir
Belli Bir Meydanın Bilgilerine Erişmek
1. Ekranın altında bulunan APT düğmesine basın. En yakın meydanlar listesindeki ilk
meydan seçili durumdadır.
2. İstenilen meydanı seçmek için Büyük FMS düğmesini çevir.
Seçilen Meydanın Pist Bilgilerine Erişim
1. Ekranın altında bulunan RNWY düğmesine basın
2. İstenilen pisti seçmek için küçük FMS düğmesini çevirin
COM Alıcısını Hızlı Bir Şekilde Yakın Meydan Frekansına Ayarlama
1. Ekranın altında bulunan FREQ düğmesine basın
2. Her iki FMS düğmesini çevirerek istenilen frekansı seçin
3. ENT düğmesine basın. Seçili frekans, yedek frekans ayarlama kutusunda görülecektir.
4. Frekansı, etkin frekans olarak seçmek için Frequency Toggle düğmesine basın

PFD Üzerindeki En Yakın Meydanlar Bilgisi

1. PFD üzerindeki en yakın meydanlar penceresini açmak için NRST düğmesine bas
Listede Seçili Belli Bir Meydan Bilgilerini Görüntüleme
1. Kürsörü istenilen meydan tanımlayıcısı üzerine getirecek şekilde büyük FMS düğmesini
çevir.
2. Meydan bilgisini görüntülemek için ENT düğmesine bas

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 46/111

3. Listeye dönmek için ENT düğmesine tekrar basın(kürsör ‘BACK’ üzerinde olmalı)

Bir Meydanın COM Frekansını Aktif COM Olarak Seçme


1. Kürsörü, pencerede görüntülenmekte olan listeden istenilen meydan frekansını seçecek
şekilde büyük FMS düğmesini çevir.
2. ENT düğmesine basıldığı zaman, yedek frekans, etkin COM için seçili frekans olacaktır.
3. Frekansı etkinleştirmek için Frequency Toggle düğmesine bas

7.9 EN YAKIN KESİŞMELER

En Yakın KavşakSayfasını Seçmek


1. NRST sayfa grubunu seçmek için büyük FMS düğmesini çevir.
2. İkinci dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin.

En Yakın Kavşakta Bilgileri Görüntüleme


1. İmleci aktif etmek için FMS butonuna basın
2. İstenen kavşağı seçmek için FMS butonunu çevirin. ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 47/111

7.10 EN YAKIN NDB

En Yakın NDB Sayfasını Seçmek


1. NRST sayfa grubunu seçmek için büyük FMS butonunu çevirin.
2. Üçüncü dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin
Spesifik Bir NDB’de Bilgi Erişimi
1. İmleci aktif etmek için FMS butonuna basın
2. İstenen NDB’yi seçmek için FMS butonunu çevirin. ENT tuşuna basın. En yakın NDB
sayfasında geriye kalan tüm bilgiler seçilmiş olan NDB’ye ait olan bilgilerdir.
NOTE: Bu sayfadan ADF auto-tune edilemez.
7.11 EN YAKIN VOR
En Yakın NDB Sayfasını Seçmek
1. NRST sayfa grubunu seçmek için büyük FMS butonunu çevirin.
2. Dördüncü dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 48/111

En Yakın VOR’da Bilgileri Görüntüleme:

1. En yakın VOR sayfası seçili iken VOR tuşuna basın


2. VOR’ı seçmek için FMS butonunu çevirin. ENT tuşuna basın.
Ya da;
MENU tuşuna basın. “Select VOR Window” seçeneğini seçin ve ENT tuşuna basın. VOR’ı
seçmek için FMS butonunu seçin.

VOR frekansını seçme ve Yükleme

1. En yakın VOR sayfası seçili iken seçilmiş olan VOR’ın frekansını görmek için FREQ
tuşuna basın.
2. ENT tuşuna basın. Seçilmiş olan VOR frekansı standby NAV frekans alanında yer alacaktır.
Ya da
MENU tuşuna basın. “Select FREQUENCY Window” seçeneğini seçin ve ENT tuşuna basın.
Frekans alanı ekranrda aydınlanınca standby NAV alanına seçilmiş olan VOR frekansını
girmek için tekrar ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 49/111

7.12 EN YAKIN USER WAYPOINT

En Yakın User Waypoint Sayfası’nın Seçimi


1. NRST sayfa grubunu seçmek için büyük FMS butonunu çevirin.
2. Beşinci dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin
En yakın User Waypoint Seçimi
1. En yakın User Waypoint sayfası seçili iken, imleci aktif hale getirmek için FMS butonuna
basın.
2. En yakın User Waypoint’i seçmek için ENT tuşuna basın.
3. En yakın User Waypoint sayfasında geriye kalan tüm bilgiler seçilmiş olan En yakın User
Waypoint’e ait olan bilgilerdir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 50/111

7.13 EN YAKIN FREKANSLAR

En Yakın Frekanslar Sayfasının Seçimi


1. NRST sayfa grubunu seçmek için büyük FMS butonunu çevirin.
2. Altıncı dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin.
En yakın ARTCC, FSS, Wx ve Hava Frekansı Seçme ve Yükleme
1. En yakın frekanslar sayfasından ARTCC, FSS, yada Wx tuşuna basın.
2. Büyük FMS butonunu çevirerek istenen frekansı ayarlayın.
3. ‘ENT’ tuşuna basarak seçilen frekansı ‘COM’ frekansına yükleyin.

7.14 EN YAKIN HAVA SAHALARI

En Yakın Hava Sahası Sayfasını Seçmek

1. Büyük FMS butonunu çevirerek NRST sayfaları grubunu seçin.


2. Küçük FMS butonunu kullanarak yedinci dikdörtgen sayfa ikonunun seçin.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 51/111

Hava Sahası İkaz Kutusu

 Eğer hedeflenen istikamet uçağı on dakika içinde bir hava sahasının içine sokacaksa
‘ahead’ (önünde) uyarısı gözükür.
 Eger ucak bir hava sahasına 2 mil mesafede ise ve seçilen istikamet ucagı hava sahasının
içine götürüyorsa ‘ahead<2nm’ uyarısı gözükür.
 Eger seçilen istikamet hava sahasının içine ucagı götürmüyorsa ekranda ‘within 2 nm’ ( 2
mil yakınlık) uyarısı gözükür.
 Eğer ucak hava sahasının içindeyse ‘Insıde’ (içinde) uyarısı gözükür.

Sıralanan Hava Sahaları İçin İlave Bilgilerİ Görüntüleme


1. En yakın hava sahaları sayfasını seçin
2. İmleci aktive etmek için FMS butonuna basın
3. Büyük FMS butonu ile istenen hava sahasını işaretleyin.
4. ALERTS tuşuna basın ve FMS butonu ile istenen hava sahasını seçin.
5. FMS butonuna basarak yanıp sönen imleci kaldırın.

Kontrol Birimini Seçip Yükleme


1. En yakın hava sahaları sayfasını seçin.
2. FREQ tuşuna basarak ve FMS butonunu kullanarak istenen frekansı seçin.
3. ENT tusuna basarak seçilen frekansı ‘COM’ a yükleyin.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 52/111

BÖLÜM 8

UÇUŞ PLANLAMA

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 53/111

Aksi belirtilmedikçe aşağıda anlatılanlar Multi Function Display (MFD) ile ilgilidir.

8.1 KULLANICI TANIMLI WAYPOINT’LER

Kullanıcı WPT Bilgisi Sayfasının Seçimi (User Waypoint Information Page)

1. Büyük FMS düğmesini NRST sayfa grubunu seçmek için çevirin.


2. Küçük FMS düğmesini beşinci dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için çevirin.

Yeni bir Kullanıcı Waypoint’i Oluşturma


1. Kullanıcı Waypoint Bilgisi sayfasındayken, FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getirin.
2. FMS düğmelerini çevirerek yeni Waypoint için bir ad girin ve ENT düğmesine basın. “Are
you sure you want to create the new user waypoint” mesajı görünecek. “YES” seçiliyken
ENT düğmesine basın.
3. Büyük FMS düğmesini çevirerek waypointin nasıl tanımlanacağına bağlı olarak
Enlem/Boylam Bilgisi ya da Reference Waypoints alanlarından birini seçin.
4. FMS düğmelerini çevirerek pozisyon koordinatlarını veya bir referans noktasından radyal ve
mesafe bilgilerini girin.
5. ENT düğmesine basarak yeni waypoint’i kabul edin.
6. Yanıp sönen imleci kaldırmak için FMS düğmesine basın.
Navigation Map Sayfasını Kullanarak Kullanıcı Waypoint Oluşturma
1. Navigation Map sayfasındayken gezdirme (panning) fonksiyonunu aktif hale getirmek için
joystick’e bastırın. Hedef imleci uçağın o anki konumunun üzerinde çıkar.
2. İmleci istenen pozisyona getirdikten sonra ENT düğmesine basın. Yakalanan pozisyonda
Kullanıcı Waypoint Bilgisi sayfası açılacak.
3. FMS düğmelerini çevirerek Waypoint adını seçin.
4. ENT düğmesine basarak seçili adı kabul edin. İlk Reference Waypoint alanı seçili olacak.
5. İstenirse, FMS düğmelerini çevirerek referans waypointin tanımlayıcısını ve bu noktaya
olan radyal-mesafe bilgileri girilebilir. ENT düğmesine basarak kabul edin.
6. Yanıp sönen imleci kaldırmak için FMS düğmesine basın.
Kullanıcı Waypoint’te Düzeltme Yapma

1. User Waypoint Information sayfasındayken FMS düğmesine basarak imleci aktif hale
getirin.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 54/111

2. Büyük FMS düğmesini çevirerek imleci istenen alana getirin, Küçük FMS düğmesi ile
değişiklikleri yapın.
3. ENT düğmesine basarak değişiklikleri kabul edin.
4. Yanıp sönen imleci kaldırmak için FMS düğmesine basın.

Kullanıcı Waypoint’i Silme

1. User Waypoint Information sayfasını seçin MENU tuşuna basarak User Waypoint
Information sayfası seçeneklerini görüntüleyin ya da DELETE tuşuna basın.
2. Büyük FMS tuşunu çevirerek “Delete User Waypoint”i seçin ve ENT düğmesine basın.
“Would you like to delete the user waypoint” mesajı görünecektir. “YES” seçiliyken ENT
düğmesine basın.

8.2 AKTİF UÇUŞ PLANINI GÖRÜNTÜLEME

1. FPL düğmesine basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 55/111

8.3 KAYITLI BİR UÇUŞ PLANINI AKTİF HALE GETİRME

1. FPL düğmesine basın ve Küçük FMS düğmesini çevirerek Flight Plan Catalog sayfasını
açın.

2. FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getirin.


3. Büyük FMS düğmesini çevirerek istenen uçuş planını seçili hale getirin ve ACTIVE
düğmesine basın.
4. OK seçiliyken, uçuş planını aktif hale getirmek için ENT düğmesine basın. Uçuş planını
aktif hale getirmekten vazgeçmek için Büyük FMS düğmesini çevirerek “CANCEL” ı seçin
ve ENT düğmesine basın.

8.4 BİR UÇUŞ BACAĞINI AKTİF HALE GETİRME

1. Active Flight Plan sayfasından FMS düğmesine basarak imleci aktif hale getirin. Büyük
FMS düğmesini çevirerek imleci istenilen waypoint üzerine getirin.
2. ACT LEG tuşuna basın (yalnızca MFD kullanarak)

Veya

3. MENU tuşuna basın, menu sayfasından “Activate Leg” seçin ve ENT tuşuna basın.
Etkinleştirme işlemini PFD ekranından yapıyorsanız bu işlemi yapmanız şart.
4. Ekranda ‘Activate’ yazısı seçiliyken ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 56/111

8.5 STOP NAVIGATING A FLIGHT PLAN

1.” Active Flight Plan” sayfasını görüntülemek için FPL tuşuna basın.
2.Menu sayfasını görüntülemek için MENU tuşuna basın.

3. ‘Delete Flight Plan’ seçmek için büyük FMS düğmesini çevirin ve ENT tuşuna basın. Uçuş
planını devre dışı bırakmak için ”OK” seçiliyken ENT tuşuna basın. Bu işlem kayıtlı olan uçuş
planını değil sadece aktif olan planı siler.

8.6 INVERT ACTIVE FLIGHT PLAN

1. “Active Flight Plan” sayfasından menüyü görüntülemek için MENU tuşuna basın.
2. “Invert Flight Plan” seçebilmek için büyük FMS düğmesini çevirin ve ENT tuşuna basın.
Orjinal uçuş planı, uçuş plan kataloğu depolama bölümünde aynen durur.
3.Uçuş planını değiştirmek için ”OK” seçiliyken ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 57/111

8.7 CREATE A NEW FLIGHT PLAN

MFD ekranını kullanarak yeni uçuş planı oluşturmak için;

1. “Flight Plan Catalog” sayfanı görüntülemek için FPL tuşuna basın ve küçük FMS
düğmesini çevirin.
2. Boş uçuş sayfasındaki ilk konum girme yerini görüntülemek için NEW düğmesine basın.

3. “Waypoint Information” sayfasını görüntülemek için küçük FMS düğmesini çevirin.Gidiş


noktasını tanımlayan ilk karakteri küçük FMS düğmesini çevirerek girin. Bir sonra ki
karakter boşluklarını büyük FMS düğmesini çevirerek geçin. Bu şekilde tekrar ederek
istenilen tanımlama yazılana kadar FMS düğmesini kullanın.

4. ENT düğmesine basınız.


5. 3. adımı tekrarlayarak tanımlanacak her ilave uçuş planı noktasını girin.
6. Bütün WAYPOINT’ ler girildiği zaman, FMS düğmesine basarak “Flight Plan Catalog”
sayfasınan dönün. Yeni uçuş planı artık listededir.

PFD ekranını kullanarak yeni uçuş planı oluşturmak için;

NOT: PFD ekranına bir uşuş planı etkin iken başka bir uçuş planı giremezsiniz.
NOT: İlk uçuş bacağı girilir girilmez etkin hale gelir (sadece PDF ekranı kullanırken)

1.Kursör etkin hale gelebilmek için FPL tuşuna basın ve küçük FMS düğmesini çevirin.
2.Uçuş planındaki ilk tanımlı karakteri girebilmek için küçük FMS düğmesini çevirin.
3. Bir sonraki karakter alanına kürsör kaydırmak için büyük FMS düğmesini çevirin.
4. Yeni karakter girmek için küçük FMS düğmesini çevirin. Bu şekilde tekrar ederek istenilen
tanımlama yazılana kadar FMS düğmesini kullanın.
5.ENT tuşuna basın ve kürsör yeni bir uçuş plan noktası girmek için hazır.
6. Tanımlı tüm uçuş noktalarını girmek için 2 den 5 kadar olan basamakları tekrarla.
7. “Active Flight Plan” penceresine dönebilmek için tüm noktalar girildikten sonra FMS düğmesine
bas.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 58/111

.
8.8 LOAD A DEPARTURE
Kalkış prosedürlerini yüklemek ve etkinleştirmek için Prosedürler Bölümüne bakın. (Bölüm 9)

8.9 LOAD AN ARRIVAL


Varış prosedürlerini yüklemek ve etkinleştirmek için Prosedürler Bölümüne bakın. (Bölüm 9)

8.10 LOAD AN APPROACH


Yaklaşma prosedürlerini yüklemek ve etkinleştirmek için Prosedürler Bölümüne bakın.(Bölüm 9)

8.11 BİR AYRILIŞ, VARIŞ, VEYA YAKLAŞMANIN UÇUŞ PLANINDAN KALDIRILMASI

1. Aktif plan veya kaydedilmiş plan sayfası açıkken FMS tuşuna basılarak imleç aktif hale getirilir.
2. Büyük FMS düğmesi çevrilerek plandan silinecek yaklaşma, ayrılış veya varış seçilir.
Prosedürün başlığı, prosedürün waypointlerinin üzerinde ve beyaz harflerledir.
3. CLR tuşuna basılarak onay penceresi açılır. ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak seçili
prosedür plandan silinir.

8.12 UÇUŞ PLANININ KAYDEDİLMESİ

1. Uçuş Planı Sayfasında (Flight Plan Page) FMS tuşuna basılarak imleç aktif hale getirilir.
2. Büyük FMS düğmesi çevrilerek istenen uçuş planı seçilir ve MENU tuşuna basılarak ilgili
seçenekler açılır.
3. Büyük FMS düğmesi çevrilerek ‘Store Flight Plan’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.
4. ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak seçili uçuş planı kaydedilir.

8.13 KAYITLI BİR UÇUŞ PLANINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

1. FPL tuşuna basılır ve küçük FMS düğmesi çevrilerek Uçuş Planı Kataloğu Sayfası (Flight Plan
Catalog Page) açılır.
2. FMS düğmesine basılarak imleç aktif hale getirilir.
3. Büyük FMS düğmesi çevrilerek istenen plan seçilir ve ENT tuşuna basılır.
4. FMS düğmeleri kullanılarak istenen değişiklikler yapılır, ardından ENT tuşuna basılır.
5. FMS düğmesine basılarak uçuş planı kataloğu sayfasına (Flight Plan Catalog Page) dönülür.
8.14 BİR WAYPOINT’İN UÇUŞ PLANINDAN SİLİNMESİ

1. FPL tuşuna basılır ve küçük FMS düğmesi çevrilerek Flight Plan Catalog Page açılır.
2. FMS düğmesine basılarak imleç aktif hale getirilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 59/111

3. Büyük FMS düğmesi çevrilerek istenen uçuş planı seçilir ve ENT tuşuna basılır.
4. Büyük FMS düğmesi çevrilerek silinecek nokta seçilir ve CLR tuşuna basılarak ‘REMOVE
WAYPOINT’ onay ekranı açılır.
5. ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak waypoint silinir. Vazgeçmek için büyük FMS düğmesi
çevrilerek ‘CANCEL’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.
6. Tüm değişiklikler bittikten sonra FMS düğmesine basılarak Uçuş planı sayfasına dönülür.

8.15 KAYDEDİLMİŞ BİR UÇUŞ PLANININ GİDİŞ İSTİKAMETİNE TERS OLARAK


AKTİF HALE GETİRİLMESİ

1. Uçuş planı katalog sayfasında FMS tuşuna basarak imleç aktif hale getirilir.
2. Büyük FMS düğmesi çevrilerek istenen uçuş planı seçilir ve MENU tuşuna basılarak sayfa
menüsü seçenekleri açılır.
3. Büyük FMS düğmesi döndürülerek ‘Invert Flight Plan’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.
Orijinal uçuş planı, plan hafızasında değişmeden kalır.
4. ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak uçuş planı gidiş istikametine ters olarak aktif hale getirilir.

8.16 UÇUŞ PLANININ KOPYALANMASI

1. Uçuş planı kataloğu sayfasından FMS tuşuna basılarak imleç aktif hale getirilir, büyük FMS
düğmesi çevrilerek kopyalanacak uçuş planı seçilir ve MENU tuşuna basılarak uçuş planı sayfa
seçenekleri açılır.
2. Büyük FMS düğmesi çevrilerek ‘Copy
Flight Plan #’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.
3. ‘Copy to flight plan?’ yazan onay kutusunda ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak uçuş planı
kopyalanır. Vazgeçmek için büyük FMS düğmesi çevrilerek ‘CANCEL’ seçilir ve ENT tuşuna
basılır.
8.17 BİR UÇUŞ PLANINI SİLMEK

1. Uçuş planları kataloğu sayfasında FMS tuşuna basılarak imleç aktif hale getirilir, büyük FMS
düğmesi çevrilerek silinecek uçuş planı seçilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 60/111

2. MENU tuşuna basılarak uçuş planı sayfa seçenekleri açılır.


3. Büyük FMS düğmesi çevrilerek ‘Delete Flight Plan’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.
3. ‘Delete flight plan?’ yazan onay kutusunda ‘OK’ seçili iken ENT tuşuna basılarak uçuş planı
silinir. Vazgeçmek için büyük FMS düğmesi çevrilerek ‘CANCEL’ seçilir ve ENT tuşuna basılır.

8.18 COĞRAFİ UÇUŞ PLANI OLUŞTURULMASI

1. FPL tuşuna basılarak Active Flight


Plan sayfası açılır.
2. Joystick üstüne basılarak harita imleci aktifleştirilir.
Joystick kullanılarak imleç, waypoint olarak uçuş planına eklenmek üzere haritada istenen yere
getirilir.
3. Ekrandaki LD WPT tuşuna basılır. Seçilen nokta uçuş planının sonuna eklenmiş olur.
4. Eğer noktanın uçuş planının başka bir yerine eklenmesi isteniyorsa FMS tuşuna basarak imleç
aktifleştirilir. Nokta imlecin ÜST satırına eklenir.
5. İmleç listedeki istenen konuma getirildikten sonra ekranda gözüken
LD WPT tuşuna basılır.

8.19 YOLCULUK PLANLAMA

1. Büyük FMS düğmesi çevrilerek AUX sayfa grubu açılır.


2. Küçük FMS düğmesi kullanılarak ilk kare sayfa ikonu seçilir.
rectangular page icon.

3. Geçerli sayfa modu sayfanın en üstünde AUTOMATIC ya da MANUAL olarak görüntülenir.


Sayfa modunu değiştirmek için AUTO ya da MANUAL düğmesine basılır.
4. Direk (Direct-to) planlama için WPTS düğmesine basıp ‘from’ waypoint alanının P.POS.
(Present Position / Mevcut Konum) da olduğunu kontrol edin. Eğer gerekliyse MENU düğmesine
basılarak ‘Set WPT to Present Position’ seçeneği seçilerek mevcut konum görüntülenebilir.
Daha sonra ENT düğmesine basılarak yanıp sönen imleç ‘to’ waypoint alanına geçer. FMS
düğmesi çevirilerek ‘to’ (gidilecek ) waypoint tanımlanır ve ENT düğmesine basılarak onaylanır.
5. Noktadan noktaya (point-to-point) planlama için, FMS düğmesi çevirilerek ’from’ waypoint
tanımlanır. Waypoint tanımlandığında ENT düğmesine basılarak onaylanır. Yanıp sönen imleç ‘to’
waypoint kısmına geçer. Tekrar FMS düğmesi çevirilerek ‘to’waypoint tanımlanır ve ENT
düğmesine basılarak onaylanır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 61/111

6. Uçuş bacağı planlamak için ekranın alt kısmında olan FPL düğmesine basılır ve istenilen uçuş
planını (hafızada kayıtlı olan) seçmek için küçük FMS düğmesi çevirilir. Büyük FMS düğmesi
çevirilerek ‘LEG’ alanı seçilir ve küçük FMS düğmesi çevirilerek uçuş planının istenilen bacağı
seçilir. Ya da ‘CUM’ seçilerek hesaplanan seyehat planı genel uçuş planına uygulanır.
7. Büyük FMS düğmesi çevirilerek kalkış zamanı (DEP TIME) alanı seçilir.
8. FMS düğmesi çevirilerek kalkış zamanı girilir. ENT düğmesine basılarak girilen zaman
onaylanır. (Kalkış zamanı, cihaz ayarlarına göre lokal ya da UTC zamanına göre girilebilir)
9. FMS düğmesi çevirilerek yakıt akışı girilir. ENT düğmesine basılarak girilen yakıt akışı bilgisi
onaylanır. Otomatik (AUTOMATIC) sayfa modunda yakıt akışının sistem tarafından hesaplandığı
unutulmamalıdır.
10. Yanıp sönen imleç ‘fuel on board’ (mevcut yüklü yakıt) alanına geçer. FMS düğmesi
çevirilerek mevcut yüklü yakıt miktarında değişiklik yapılır. ENT düğmesine basılarak yapılan
değişiklik onaylanır. Otomatik (AUTOMATIC) mod geçerli olduğunda bu işlemin sistem tarafından
yapıldığı unutulmamalıdır.
11. Yanıp sönen imleç ‘calibrated airspeed’ (kalibre edilmiş hava hızı) alanına geçer. FMS
düğmesi çevirilerek kalibre edilmiş hava hızı girilir. ENT düğmesine basılarak girilen hava hızı
onaylanır.

8.20 DİKEY NAVİGASYON (VNAV) SAYFASI / VERTICAL NAVIGATION (VNAV) PAGE


NOTE : VNAV modundan yararlanmak için Aktif ya da Direk uçuş planı girilmelidir.
NOTE : VNAV sadece tavsiye niteliğinde kullanılır ve otomatik pilotla birlikte kullanılamaz.

Dikey Seyrüsefer Profili Oluşturma:


1. Dikey Seyrüsefer Sayfası’nı (VNAV) seçiniz.
2. FMS knob’a basarak imleci aktive ediniz.
3. ‘TARGET ALTITUDE’ seçiliyken, Küçük ve Büyük FMS knob’larıyla hedep istifayı seçiniz
ve ENT tuşuna basınız.
4. ‘Above Wpt’ (AGL) veya (MSL) seçmek için Küçük FMS knob’ını çevir ve ENT tuşuna
basınız. ‘Above Wpt’, varış havaalanı irtifası kullanır. ‘MSL’ herhangi bir yol noktası

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 62/111

kategorisi seçimine izin verir: havaalanı, VOR, NDB, kavşak noktası veya kullanıcının
tanımladığı yol noktası.
5. Hedef referans yol noktasından olan mesafeyi küçük ve büyük FMS knob’larıyla seçip
ENT tuşuna basınız. Eğer hedef istifasıyla hedef referans yol noktası aynı seviyedeyse,
mesafe olarak sıfır giriniz.
6. Küçük FMS Knob çevirerek ‘Before’ veya ‘After’ seçiniz ve ENT tuşuna basınız. Bu seçim
hedef referans yol noktasına ulaşmadan önce veya ulaştıktan sonra bir offset
mesafesindeki bir noktayı belirler.
7. Bir uçuş planı kullanırken, hedef referans yol noktasının kendisi uçuş planında bulunan yol
noktalarından biri olabilir. Uçuş planındaki son yol noktası seçili olarak gelir. Farklı bir yol
noktası seçmek için, küçük FMS knob’ı çevirerek istenen yol noktası getirilir ve ENT tuşuna
basılır.
8. Varsayılan alçalma oranı dakikada 400 ft’tir. Oranı değiştirmek için, büyük FMS knob’ıyla
‘Target Vertical Speed’ seçilip küçük ve büyük FMS knob’ları vasıtasıyla yeni değer
ayarlanır. Ayarlama işlemi bitince ENT tuşuna basınız.
Profil seçiliyken, gereken dikey sürât (VSR) görüntülenir. Dikey seyrüsefer özelliği
kullanılırken aşağıdakiler beklenmelidir:
İlk alçalma noktasına varmadan bir dakika önce, ‘APPR VPROF – Approaching VNAV
Profile’ mesajı bir PFD uyarısı olarak görüntülenir. Alçalma (veya tırmanma) açısı, profil
değişiminden kaynaklanan dikey sürât değişimlerini önlemek için sabitler. Eğer seçiliyse, NAV ve
harita sayfalarında okunan, gereken dikey sürât (VSR) uygun alçalma (veya tırmanma) açısını
sağlayabilmek için istenen dikey sürâte uygun şekilde görüntülenir. Hedef irtifanın 500 ft üstünde
(veya tırmanış için, altında), ‘APPR TRG ALT’ – “Approaching Target Altitude” mesajı görüntülenir.
Seyrüsefer Harita Sayfası’nda okunan VSR bu noktada kaybolur.

Düşey Seyrüsefer Harita Sayfası’nda arazi ve yerzüzü bilgilerini görüntülemek için MAP
tuşuna basınız ve TOPO, TERRAIN veya LTNG seçimini yapınız. Aynı seçim tuşuna basarak ilgili
görüntüyü çıkarıp ekleyebilirsiniz.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 63/111

VNAV Sayfası Mönü Seçenekleri

VNAV mesajları, VNAV Sayfa Mönü Seçenekleri’nden ‘VNAV Messages On?’ seçeneği
etkinleştirilmeden etkinleştirilemez. Sayfa mönüsünü görüntülemek için, MENU tuşuna (VNAV
sayfasında görüntülenen) basınız. VNAV Sayfa Seçenekleri Mönüsü, VNAV sayfasının
varsayılanlarının geri getirilmesine izin verir.

BÖLÜM 9

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 64/111

PROSEDÜRLER

9.1 VARIŞ VE AYRILIŞLAR (ARRIVALS AND DEPARTURES)

Ayrılış Prosedürünü Yüklemek ve Aktive Etmek

1.”Navigation Map ” sayfasındayken FPL’ye basınız.


2. LD DP düğmesine basınız. Eğer uçuş planı aktif ise, kalkılacak/ayrılış yapılacak olan
havaalanı direk gösterilir. Müsait olan başka kalkılacak/ayrılış yapılacak olan havaalanlarının
listeside gösterilir.
3. Aktif bir uçuş planı yok ise, FMS topuzunu (knob) istenilen havaalanının kodunu girmek için
kullanın. ENT düğmesine basın.
4. Büyük FMS topuzunu kullanarak ayrılacağınız havaalanı seçin. Küçük FMS topuzunu
çevirerk elverişli ayrılış listesini gösterilmesini sağlayın.
5.FMS topuzlarından birini kullanarak istenilen ayrılışı seçin ve ENT ye basın

6.Ayrılışta kullanıma elverişli bir pist listesi size sunulabilir. FMS topuzunu çevirerek istenilen
pisti seçin ve ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 65/111

7.Ayrılış için bir dizi transition listesi sunulur. FMS topuzlarından birini kullanarak istenilen
transition seçilir ve ENT ye basılır.

8.’LOAD?’ yazısı geldikten sonra, ENT ye basınız. Ayrılış, uçuş planı aktif olunca aktif
olacaktır.

Varış Prosedürünü Yüklemek ve Aktive Etmek.

1. Navigation Map ” sayfasındayken FPL’ye basınız.


2. LD STAR düğmesine basınız. Eğer uçuş planı aktif ise, gidilecek olan havaalanı direk
gösterilir. Müsait olan başka varış yapılacak olan havaalanlarının listeside gösterilir.
3. Aktif bir uçuş planı yok ise, FMS topuzunu (knob) istenilen havaalanının kodunu girmek için
kullanın. ENT düğmesine basın.
4 . Büyük FMS topuzunu kullanarak varış yapacağınız havaalanını seçin. Küçük FMS
topuzunu çevirerk varış yapılabilecek diğer havaalanları listesine ulaşabilirsiniz.

5.FMS topuzlarından birini kullanarak istenilen havalanını seçin ve ENT tuşuna basın.

6. 2nci pencerede varış için geçiş noktaları listesi görülebilir. FMS düğmesini çevirerek
istenilen geçiş noktasını işaretliyerek ENT tuşuna basın.

7. 3ncü Pencerede mevcut pistlerin listesi görülebilir. FMS düğmesini çevirerek istenilen pisti
seçin ve ENT tuşuna basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 66/111

8. “LOAD?” işaretlendiğinde ENT tuşuna basın. Eğer uçuş planı aktif duruma geçerse, hedef
havaalanından sonra seçilen varış prosedürü devreye girer ve aktif uçuş planının bir parçası olarak
görülür.

9.2 YAKLAŞMALAR

Yaklaşma Prosedürünü Yüklemek ve/veya Aktifleştirmek

1) Seyrüsefer harita sayfası görüntülenirken, FPL tuşuna basın


2) LD APR tuşuna basın. Uçuş planı aktif hale getirilirse, hedef havaalanı varsayılan olarak
gösterilir.
3) Eğer uçuş planı aktif hale gelmezse, FMS düğmesini kullanarak istenilen havaalanını
seçiniz ve ENT tuşuna basınız.
4) Geniş FMS düğmesini kullanarak, yaklaşma alanını belirleyin. Dar FMS düğmesini
kullanarak, mevcut yaklaşma listesi görüntülenebilir.

5) FMS düğmesini çevirerek istenilen yaklaşmayı seçin ve ENT tuşuna basın


6) İmleç geçiş alanına doğru gidecektir. Geniş FMS düğmesini çevirerek istenilen geçiş
noktasını işaretleyin ve ENT tuluna basın. (Vektör opsiyonu yaklaşmanın final güzergahına
yönlendiren vektörlerin alındığını varsayar ve son yaklaşmaya göreceli olarak seyrüsefer
kılavuzluğunu yapar)

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 67/111

7) Geniş FMS düğmesini çevirerek “Activate?” i işaretleyin ve yaklaşmayı aktif hale getirmek
için ENT tuşuna basın. Uçuş planına prosedür eklemek için “Load?” seçilir, ancak bu
prosedür seyrüsefer kılavuzunda hemen kullanım için değildir.

Aktif Uçuş Planında Yaklaşmayı Aktifleştirmek

1) Seyrüsefer harita sayfası gösterilirken PROC tuşuna basın.


2) Geniş FMS düğmesini çevirerek “Activate Approach” u işaretleyin.
3) ENT tuşuna basarak yaklaşma prosedürünü aktifleştirin

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 68/111

BÖLÜM 10

TEHLİKEDEN KAÇINMA

10.1 TEHLİKE GÖSTERGELERİNİ NAVİGASYON HARİTASINDA İSTEĞE GÖRE


DÜZENLEME

1. Navigasyon harita sayfası gösterili iken, Navigasyon Harita Sayfa Menüsünü görüntülemek
için MENU tuşuna basınız. Gösterge “Map Setup” seçeneğinde yanıp sönecektir.
2. ENT tuşuna basınız. Harita Ayar Menüsü görüntülenecektir. “Weather” veya “Traffic”
grubunu seçip hava özellik göstergelerini isteğe göre düzenlemek için küçük FMS
düğmesini çevirin. Trafik göstergelerini isteğe göre düzenlemek için “Traffic”i seçin.
3. Navigasyon Harita Sayfasına dönmek için küçük FMS düğmesine basın.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 69/111

10.2 METEOROLOJİ RADARI (STORMSCOPE)(OPSİYONEL)


UYARI: Stormscope sistemi tehlikeli gök gürültülü sağanak yağışlı bölgelere girişte kullanılmaya
çalışılmamalıdır. G1000 MFD’deki hava bilgileri sakınma (uzak durma) için onaylıdır. Detaylı
kullanım bilgileri için WX-500 Pilotun Kılavuzuna bakınız.

Navigasyon Harita Sayfasında Stormscope Yıldırım Verisini Görüntüleme


1. MAP düğmesine basınız.
2. STRMSCP düğmesine basınız. Stormscope Yıldırım Verisini Navigasyon Harita
Sayfasından silmek için STRMSCP tuşuna tekrar basınız.

Yıldırım Yaşı Sembol

6 sn’den daha az

6 ile 60 sn arası

1 ve 2 dk arası
THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00

2 ve 3 dk arası
Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 70/111

25nm’a kadar olan Stormscope lightning bilgileri haritada gösterilmez ama hala mevcut
olabilir. Stormscope lightning bilgisinin varlığı sağ üst köşede “LTGN<25nm” ikaz edilerek,
gösterilir.

Stormscope lightning modunu “cell” veya “strike” arasında seçme:

1. Havadurumu (weather) grubu seçiliyken ENT tuşuna bas. İmleç “STRMSCP LTGN” nın
üzerinde yanıp söner.
2. “STRMSCP LTGN” ı seçmek için büyük FMS(large FMS) butonun çevir.
3. “Cell/strike” ı göstermek için de FMS butonun çevir.
4. “Cell” veya “strike” ı seçmek için FMS butonun çevir. ENT tuşuna bas.
5. Navigasyon haritası sayfasına geri dönmek için FMS butonuna bas.

Stormscope lightning bilgilerini Navigasyon haritası sayfasından temizleme:

1. MENU tuşuna bas (navigasyon haritasının gözüktüğü)


2. FMS tuşunu çevirerek “clear lightning data” üzerine getir ve ENT tuşuna bas.

NOTE: Eğer istikamet girdisi kaybolursa, strikes veya cells her sıranın uygulanışında
manuel olarak temizlenmelidir. Bunun yapmaktaki amaç cell ve strike pozisyonlarının uçağın
burnuyla olan ilişkisinin doğru resmedildiğinden emin olmaktır.

Meteoroloji Radarı Sayfası (Stormscope Page)

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 71/111

1. Map page group (harita sayfası grubu) seçili olana kadar büyük FMS (large FMS)
butonunu çevir.
2. Stormscope page (sayfası) seçilene kadar küçük FMS (small FMS) butonunu çevir.

Stormscope lightning modunu “cell” ve “strike” arasında değiştirme:

1. Stormscope sayfasını seç


2. MODE seçeneğine bas. CELL ve STRIKE seçenekleri görüntülenecek. Cell bilgisini
görüntülemek için CELL seçeneğine strike bilgisini görüntülemek için STRIKE seçeneğine
bas. “ CELL” veya “STRIKE” stormscope sayfasının sol üst köşesindeki mode box ( mod
kutucuğu) içinde gösterilecek.

NOTE: “Cell mode” , cell’leri gösteren elektrik aktivete gruplarını tanımlamak için bir clustering
program kullanmaktadır.

(Viewing mode)Bakış modunu 360˚ ve 120˚ arasında değiştirme:

1. Stormscope sayfasını seç.


2. View seçeneğine(softkey) bas. 360˚ ve ARC seçenekleri gözükür. 360˚ bakış açısını
göstermek için 360 seçeneğine, 120˚ derece bakış açısını görmek için ARC seçeneğine
basılır.
-Bütün stormscope lightning verilerini ekrandan kaldırmak için CLEAR seçeneğine basılır.

10.3 XM HAVADURUMU (WEATHER) (İSTEĞE BAĞLI HİZMET)

İKAZ : XM havadurumu tehlikeli hava geçişlerinde kullanılmak üzere tasarlanmamıştır. XM Radyo


servisi tarafından sağlanan hava durumu bilgileri, sadece hava durumu kaçınmaları olarak
kullanılması uygun olup hava durumu geçişleri için uygun değildir.

1. MAP seçeneğine bas


2. Arzu edilen hava durumunu görmek için NEXRAD veya XM LTGN seçeneğine bas.
Uygulanan seçeneğe tekrar basarak hava durumu bilgisini navigasyon haritasından kaldır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 72/111

NOTE: Hava durumu, Navigasyon haritasında 10nm dan daha az yakınlaştırma(zoom) seviyesinde
gözükmez.

Havaalanı Bilgileri Sayfasında, METAR ve TAF bilgilerinin görüntülenmesi

METAR ve TAF metinlerini hava alanı bilgileri sayfasında gösterme:

1. WPT sayfa grubunu seçmek için büyük FMS (large FMS) butonunu çevir.
2. Hava alanı bilgi sayfasını seçmek için küçük FMS (small FM) butonunu çevir.
3. METAR ve TAF metinlerini görmek için WX seçeneğine bas.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 73/111

Weather Data Link Sayfasında Hava Durumunun Gösterilmesi


Hava Durumu Bilgisinin Seçilmesi:
1. Geniş FMS açılır ve harita üzerinde seçilir.
2. Küçük FMS açılır ve ekranda dördüncü dikdörtgen içine sembolü konulur.
3. İstenilen XM hava durumu ürünü seçilir.
4. LEGEND tuşuna basılarak ekrana seçilen ürünlerin listesi gelir. Gerektiğinde FMS topuzu
listede seçilerek işaretlenir.Daha sonra da ENT tuşuna basılır.

NEXTRAD – NEXTRAD tuşuna basılarak ekranda NEXTRAD hava durumu ve radar bilgisine
ulaşılabilir.Radarın ulaşamadığı bölgeler renkli grafiklerle gösterilemez, ancak mor renkte gösterilir.
Bu görüntü her 5 dakikada kendini günceller.

NEXTRAD Limitleri

NEXTRAD radarında gösterilen bilgilerin bir kısmı listede gösterildiği gibidir.


 NEXTRAD temel alındığında bulutların yüksekliği ve çeşitliliği hakkında sağlıklı bilgiler
veremez.
 Bireysel NEXTRAD bulut aralığı ve rüzgarın yüksekliliği hakkında bilgi veremez.
 NEXTRAD bilgisini çözünürlüğü 2 kilometredir. Bu yüzden her bir blok 2 kilometrelik alandan
grüntülenebilr. Buda 2 kilometreli alana eşit değerdedir.

ECHO TOP – ECHO TOP tuşuna basılarak bulunulan bölgenin yerden yüksekliği, mevkisi ve yön
hakkında bilgi edinilir. Bu bilgiler sert rüzgarlar ve yüksek bulutlar hakkına bilgi vermezler. ECHO
TOP s NEXTRAD ve CLOUD TOP ile birlikte gösterilmezler. ECHO TOP aktif duruma getirildiği
zaman NEXTRAD ve CLOUD TOP görüntüden kaybolur. Bu görüntü her 7,5 dakikada bir kendini
günceller.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 74/111

CLD TOP – CLD OP tuşuna basıldığında ekranda bulut yüksekliği görülür. Bu bilgi her 15
dakikada bir kendini günceller.
LTNG – LTG tuşuna basıldığında yeryüzünden bulutlara kadar olan mesafedeki bölgeyi gösterir.
Bu bilgi her 5 dakikada bir kendini günceller.

CELL MOV – CELL MOV tuşuna basarak ekranda fırtınanın hareketini ok şeklinde görülür.
Beklenen fırtına yönü okun yönüne bakılarak anlaşılabilir. Bu görüntü her 12 dakikada kendini
günceller.

SIG/AIR – SIG/AIR tuşuna basarak ekranda SIGMET ve AIRMET bilgileri görülür. Bu görüntü her
12 dakikada kendini günceler.

METAR – METAR tuşuna basarak ekranda METAR grafik şeklinde görülür. METARLAR ekranda
renkli işaretlerle havaalanları tarafından temin edilir. Bu görüntü her 12 dakikada kendini günceler.

MORE WX – MORE WX tuşuna basarak ekranda bir grup meteorolojik bilgilere erişilebilir.

SFC – SFC tuşuna basarak ekranda yüzey analizi yada hava tahmin raporu görülür. Hava tahmin
raporları 12.24.36 ve 48 saatlik zamanı içerir. Ayrıca ekranda üzerinden geçilmekte olan şehrin
veya bölgenin hava raporu da görülür. Bu görüntü her 12 dakikada kendini günceller.

FRZ LVL – FRZ LVL tuşuna basılarak ekranda donma noktası seviyesi görülür. Bu görüntü kendini
her 12 dakikada günceller.

WIND – WIND tuşuna basılarak ekranda rüzgârın yönü ve şiddeti görülür. 42000 feet irtifayı her
3000 feet irtifaya ayırarak gösterebilir. Bu görüntü her 12 dakikada güncellenir.

COUNTRY – COUNTRY tuşuna basılarak belirtilen bölgenin sert fırtına, tornado ve kasırga gibi
durumlardan kaçınma yollarını gösterir. Bu bilgiler Ulusal Hava Servisi tarafından sağlanır. Bu
görüntü her 5 dakikada güncellenir.

CYCLONE – CYCLONE tuşuna basılarak belirlenen bölgede yüksek basınç olup ol


madığı bilgisi gösterilir. Bu görüntü her 12 dakikada güncellenir.

Harita Planlama Bilgisi – Weather Data Link Sayfası:

1. Joystick aktif hale getirilerek harita üzerinde hareket edilebilinir.


2. Joystick ile istenilen bölge üzerine gelinip AIRMET, TFR, METAR veya SIGMET bilgileri
seçilip ENT tuşuna basılarak ulaşılabilinir. ENT tuşuna basıldıktan sonra ekrana gelecek
AIRMET yada SIGMET bilgileri eranda bilgi kutusu adı altında bir bölgeye doküman olarak
gelir. TFT seçiliyken ENT tuşuna basılırsa ekrana TFR için özel bilgiler gelir.

Hava Ürünleri ve Sembolleri:


Şekil 10-10 görülen her bir hava durumu için ayrı semboller kullanılmıştır. Hava ürünü aktif
durumda olduğu zaman bu semboller ekranın sağ alt köşesinde yer alırlar.
 NEXTRAD
 Cloud Top / Echo Top
 XM Lightning
 Cell Movement
 SIGMETs / AIRMETs
 METARs
 City Forecast

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 75/111

 Yüzey Analizi
 Donma Seviyeleri
 Yüksek Seviye Rüzgarları
 Bölgesel Uyarıları
 Alçak Basınç Uyarıları

AUX sayfa grubunda bulunan XM bilgi sayfası mevcut durum için kullanılabilir hava olaylarını
gösterecektir.Hava olayı yanındaki yeşil kutu o hava olayının bulunduğunu gösterir.

AUX-XM bilgi sayfasının içinden,pilot RADIO düğmesine basarak AUX-XM RADIO’ ya


geçebilir.Buna alternatif
olarak,pilot AUX-XM RADIO sayfasından
Geçerliliğin
AUX-XM BİLGİ sayfasına INFO tuşuna
basarak da Hava Ürünü Dolma geçebilir.
Süresi(dakika)

NOT:AUX-  SIGMET/AIRMET  60 XM BİLGİ sayfasındaki


DONE tuşu, XM servisi ilk olarak
kurulduğu  Şehir Tahminleri  60 zaman GDL 69(A)’yı
kaydetmek için kullanılır.Bu işlem
 Bölgesel Uyarılar  60
GDL(69)’un normal işlevi sırasında
 Alçak Basınç  60 kullanılmaz,fakat eğer uçuş
boyunca yanlışlıkla seçilirse ters bir
Uyarıları
etkisi olmamalıdır.Daha fazla bilgi
için GDL 69/69A XM Uydu Radyo
 Eko Tavanı  30
Aktivasyon Talimatlarına bakınız.
 Donma Seviyeleri  60
Hava Ürünlerinin Geçerliliği:
Herbir hava  METAR  90 ürününün geçerliliği ekranın
sağ tarafında gösterilir.Zamanlar,bilgi yerde
 Yıldırım  30 birleştirildiğinde FIS sensörü
tarafından bilginin alındığı zamanı değil
Zulu  NEXRAD  30 zamanını temel alır.Bir hava
olayının geçerliliği son geçerlilik
süresinin  Radar Alanı  30 yarısını aştığı zaman,hava
olayı zamanı açık maviden koyu sarı renge
döner.  Hücre Hareketleri  30

 Yüzey Analizleri  60

 TFR  60

 Yüksek Seviye  90
Rüzgarları

 TAF  60
THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00
 Bulut Tavanı  60
Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 76/111

10.4 TRAFİK BİLGİ SERVİSİ (TIS)

NOT: Trafik Bilgi Servisi (TIS) sadece, uçak TBS kapasiteli terminal radar alanının servis sahası
içinde olduğu zaman kullanılır durumdadır.
NOT: Eğer G1000, Trafik Tavsiye Sistemini (TA) kullanmak için konfigüre edilmişse,Trafik Bilgi
Servisi kullanım için uygun olmayabilir.

Trafik Harita Sayfasında Trafiğin Gösterimi:


1. Harita sayfa grubunu seçmek için geniş FMS butonunu çevirin.
2. İkinci dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için küçük FMS butonunu çevirin.
3. Trafiği ekranda göstermek için de OPERATE tuşuna basın.”TIS OPERATING” yazısı trafik
modu ekranında belirecektir.
4. Sistemi bekleme moduna almak için STANDBY tuşuna basın.Trafik modu ekranında “TIS
STANDBY” yazısı belirecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 77/111

5. Joystick'i ekranda daha geniş bir alan görmek için saat yönünde, daha dar bir alan görmek
için saat yönünün tersi yönünde çevirin

Eğer 6 saniyeden daha fazla bir süre boyunca bilgi akışı olmazsa ,mevcut bilginin süresi sistemin
Coast Moda girdiğini belirten bir uyarı ibaresiyle beraber ekranın sol alt köşesinde
gösterilecktir.Sistem bir sonraki bilgi akışı olana kadar (60 saniyeye kadar) mevcut trafik
görüntüsünü göstermeye devam edecektir.Eğer 60 saniyeden sonra yeni hiçbir bilgi akışı olmazsa,
trafik görüntüsü ekrandan kaybolacaktır.

Trafik Modu Trafik 400 feet Menzil dışı


yukarıda ve ok trafik
yönünde alçalıyor.

Aynı irtifada gösterilen Trafik 1600 feet


çizgi yönünde hareket yukarıda ve kısa çizgi
eden yaklaşan trafik yönünde tırmanıyor

Navigasyon Haritasında Trafiğin Gösterimi:

1. TIS’ın çalıştığından emin olun.Navigasyon haritası ekrandayken,MAP tuşuna basın.


2. TRAFFIC tuşuna basın ve rafiğin ekranda gösterildiğini göreceksiniz.

TIS Sesli Uyarısı:

Ekranda trafik tavsiyesi (TA) göründüğü zaman,sistem ”Trafic” şeklinde bir sesli uyarı yapar.
TIS sistemi kullanılabilir durumda olmadığı zaman,sistem “Trafic Not Available” şeklinde bir uyarı
verir.

10.5 TRAFİK BİLGİ SİSTEMİ (TAS) (OPSİYONEL)

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 78/111

KTA 870 sisteminin detaylı anlatımı için Honeywell KTA 870 Pilot Rehberine bakın.

Sistemin Kendini Test Etmesi:

1. Menzili 2/6 Nm'ye ayarla.


2. STANDBY düğmesine bas.
3. TEST düğmesine bas.
4. Test yaklaşık 8 saniye sürecektir

Test başarıyla tamamlandığında Şekil 10-12'de gösterilen trafik sembolleri çıkacak ve "TAS
System Test OK" sesli anonsu duyulacaktır. Test başarısız olursa sistem Standby moduna
geçecek ve "TAS System Test Fail" anonsu duyulacaktır.

Trafik Haritası Sayfasında Trafiğin Gösterilmesi:

1. Geniş FMS butonunu Harita Sayfa Grubunu seçmek için çevirin


2. Küçük FMS butonunu ikinci dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için çevirin.
3. OPERATE seçeneğini trafiği görüntülemek için basın.
4. İrtifa hacmini değiştirmek için ALT MODE seçeneğine basın. İstenen irtifa hacmini seçmek
için BELOW, NORMAL, ABOVE, UREST seçeneklerinden birine basın. Seçenek irtifa
modunda gözükecektir.
5. Sistemi hazır pozisyonda bekletmek için STANDBY seçeneğine basın. Trafik modu
alanında 'TAS STANDBY' ibaresi belirecektir.
6. Daha geniş bir alanı görüntülemek için Joystick'i saat yönünde, daha ufak bir alanı
görüntülemek için saat yönünün tersi yönünde çevirin.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 79/111

Seyrüsefer Haritasında Trafiğin Gösterilmesi:

1. KTA 870 sisteminin çalıştığından emin olun. Seyrüsefer haritası çıktığında MAP düğmesine
basın.
2. TRAFFIC seçeneğine basın. Harita üzerinde trafik gösterilmeye başlayacaktır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 80/111

10.6 ARAZİ VE ENGEL YAKINLIĞI

NOT: Uçağın bulunduğu enlem 75 derece kuzey veya 60 derece güneyden büyükse arazi bilgisi
gösterilmez.

Arazi Yakınlığı Sayfasında Arazinin ve Engellerin Gösterilmesi:

1. Geniş FMS butonunu Harita Sayfa Grubunu seçmek için çevirin


2. Küçük FMS butonunu son dikdörtgen sayfa ikonunu seçmek için çevirin.
3. 360 ve ARC seçeneklerine ulaşabilmek için VIEW seçeneğine basın. ARC seçeneğine
basıldığında 120 derecelik bir radar benzeri görüntü elde edilecektir. 360 seçeneğine
basarak 360 derecelik görüntüye geri dönülür.
4. Daha geniş bir alanı görüntülemek için Joystick'i saat yönünde, daha ufak bir alanı
görüntülemek için saat yönünün tersi yönünde çevirin.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 81/111

Işıklandırılmamış Engel Işıklandırılmış Engel Işıklandırılmamış Engel Işıklandırılmış Engel


(Yüksekliği 100’ AGL (Yüksekliği 100’ AGL (Yüksekliği 100’ AGL (Yüksekliği 100’ AGL
den az) den az) den fazla) den fazla)

RENK GÖSTERGECİ
DİKKAT: Arazi/Engel
mevcut irtifadan 100
KIRMIZI feetten daha az bir
mesafe içinde.
DİKKAT: Arazi/Engel
SARI mevcut irtifadan 100-1000
feetlik bir mesafe içinde.

Seyrüsefer Haritasında Arazi ve Engellerin gösterilmesi:

1. Seyrüsefer Haritası ekranında MAP tuşuna basın


2. Terrain tuşuna basın. Haritada Arazi ve Engellerin yakınlığı gözükecektir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 82/111

10.7 ARAZİNİN FARKINDA OLMA & İKAZ SİSTEMLERİ (TAWS) EKRANI


(OPSİYONEL)

NOT: Arazi bilgisi 75 derece kuzey veya 60 derece güneyden büyük enlemlerde gösterilmez
NOT: TAWS sadece G1000’e TAWS-B kurulduğunda kullanılabilinir.

TAWS ekranında Arazinin gösterilmesi

1. Geniş FMS kontrol düğmesini Harita Sayfalarındaki Grupları seçmek için çevirin.
2. Küçük FMS kontrol düğmesini Harita Sayfalarındaki TAWS sayfalarını seçmek için çevirin.
3. İstendiğinde VIEW tuşuna basarak ARC ve 360° düğmelerine ulaşılabilinir. ARC tuşuna
basıldığında , radar şeklinde 120° lik görüntü belirir. 360 düğmesine basılarak 360° lik
ekrana dönülür.
4. JOYSTICK’i saat yönüne haraket ettirerek büyük alanları tersine hareket ettirerek küçük
alanları ekranda görebilirsiniz.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 83/111

RENK Arazi/Engel Yeri Uyarı Seviyesi Önerilen Pilot Cevabı


Uçak irtifasının 100’ ve DİKKAT Tırmanışa başlayarak
Kırmızı altındaki Arazi/ arazi/engelden
Engeller uzaklaş.
Uçak irtifasının 100’ ila UYARI Etrafa dikkat et.
Sarı 1000’ altındaki Eyleme hazırlıklı ol.
Arazi/Engeller
Uçak irtifasının 1000’ TEHLİKE YOK Eylem yok.
Siyah den fazla altında olan
Arazi/Engeller

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 84/111

Havacılık Verisini Etkinleştir/Devre Dışı Bırak:

1. TAWS sayfası açıkken MENU düğmesine bas.


2. Küçük FMS düğmesini çevirerek “Show (veya Hide) Aviation Data” yı seç.
3. ENT düğmesine bas.

TAWS Engelleme:

Benzersiz bir arazi üzerinde VFR uçarken sistem can sıkıcı bir ikaz verebilir. TAWS engellendiği
zaman sadece FLTA ve PDA ikazları devre dışı kalır.

TAWS ı Engellemek İçin:

1. TAWS sayfası açıkken MENU düğmesine bas.


2. “Inhibit TAWS” seçmek için küçük düğmeyi çevir.
3. ENT düğmesine bas.

TAWS ı Etkinleştirmek İçin:

1. TAWS sayfası açıkken MENU düğmesine bas.


2. “Enable TAWS” seçmek için küçük FMS düğmesini çevir.
3. ENT düğmesine bas.

Manuel Sistem Testi:

Güç açıldığında sistem testi otomatik olarak yapılır. “TAWS System Test, OK” duyulur.
Sistem testi manuel olarak da başlatılabilir ancak sadece uçak yerde olduğu zamanlarda. İşitsel ve
görsel sistem uyarılarının düzgün olarak çalıştığını manuel olarak doğrulamak için şu adımlar
izlenmelidir.

1. TAWS sayfası açıkken MENU düğmesine bas.


2. “Test TAWS” seçmek için küçük FMS düğmesini çevir.
3. ENT düğmesine bas. Test sırasında TAWS sayfasının ortasında 'TAWS TEST' yazısı
görülür. Herşey sırasıyla çalıştığı zaman “TAWS System Test, OK” duyulur.

İleriye Yönelik Arazi Kaçınması (FLTA):

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 85/111

Forward Looking Terrain Avoidance uyarısı iki alt işlevden oluşur:

İndirilmiş Gerekli Arazi Kleransı (GAK) ve İndirilmiş Gerekli Mania Kleransı (GMK):

Öngörülen uçuş rotası arazi ve/veya manialar üzerinden geçerken aşağıdaki tabloda
verilen askari ayrım değerlerinin içinde ise uyarı verir. RTC veya ROC uyarısı devreye girdiğinde
potansiyel çarpışma noktası TAWS sayfasında sarı veya kırmızı 'X' olarak görülür.

Yakın Arazi Çarpışması (YAÇ) ve Yakın Mania Çarpışması (YMÇ):

Öngörülen uçuş rotası arazi yüksekliğinden daha alçaktan geçiyorsa uyarı verir. ITI ve IOI
uyarıları TAWS sayfasındaki potansiyel çarpışma noktasında sarı veya kırmızı 'X' ile gösterilir.
Uyarı; öngörülen dikey uçuş rotası aşağıdaki tabloda verilen askari ayrımların içinde kalınca verilir.

Uçuş Evresi Düz uçuş Alçalma


Yolda 700 ft. 500 ft.
Terminal 350 ft. 300 ft.
Yaklaşma 150 ft. 100 ft.
Kalkış 100 ft. 100 ft.

Son yaklaşmada uçak iniş pistine 0.5 nm e kadar mesafede ve 200 feet AGL nin altında
ise veya 1 nm e kadar mesafede ve 125 feet AGL nin altında ise RTC/ROC/ITI/IOI ikazları otomatik
olarak engellenir.

Erken Alçalma Uyarısı (PDA):

Premature Descent Alert; sistem, alçalma rotasının önemli derecede altında kalındığını
belirlediği zaman devreye girer. PDA ikaz modu sadece iniş için alçalma sırasında aktiftir. PDA ile
ilgili göz önünde bulundurulması gereken üç durum vardır:

 Yüklenmiş Yaklaşma Olmaması – PDA uyarısı gidilen havalimanından 15 nm mesafede


başlar, iniş pistinin eşik noktasından 0.5 nm mesafede veya pist eşik noktasından 1 nm
içinde 125 feet AGL de sona erer. Son yaklaşmada uyarı için pist eşik noktasını hıza,
mesafeye ve diğer parametrelere bağlı algoritmalar belirler.

 Hassas Olmayan Yaklaşma Yüklemesi – PDA uyarısı; aktif yol FAF olduğu zaman ve uçak
hedef havalimanından 15 nm e kadar mesafede olduğu zaman başlar. Yine pist eşik
noktasını belirleyen çeşitli parametrelere bağlı algoritmalardır. PDA uyarısı pist eşik
noktasından 0.5 nm mesafede veya 1 nm e kadar mesafede 125 feet irtifadayken sona
erer.

 ILS Yaklşması Yüklenmesi - PDA uyarısı; aktif yol FAF olduğu zaman VE uçak hedef
havalimanından 15 nm e kadar mesafede olduğu zaman başlar. FAF a ulaşmadan önce
eğer uçak FAF irtifasının 200 feet altına alçalırsa PDA uyarısı devreye girer. Uçak
glideslope ile kesiştikten sonra uçak glideslope un 0.7 derece altına inerse PDA ikaz verir.
PDA uyarısı pist eşik noktasından 0.5 nm mesafede veya 1 nm e kadar mesafede 125 feet
irtifadayken sona erer.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 86/111

Aşırı Alçalma Oranı İkazı (EDR):

Aşırı Alçalma Oranı İkazı’nın amacı uçak aşırı hız ile araziye yaklaştığında (alçaldığında)
uygun ikazları vermektir. Yükseklik ve alçalma oranı arasındaki ilişki ile verilen EDR ikazları şekil
10-23’te gösterilmiştir. EDR ikazları ikaz(sink rate) ve uyarı (pull-up) olmak üzere iki ciddiyet
seviyesindedir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 87/111

Kalkış Sonrası Aksi Tırmanış Oranı İkazı (NCR):

Kalkış Sonrası Aksi Tırmanış Oranı ikazının amacı , sistem uçağın kalkış sonrası uçak irtifa
kaybettiğine (araziye yaklaştığına) karar verdiğinde pilot’a uygun ikazı sağlamaktır. NCR ikazı
“Don’t Sink” sesli ikazı ile birlikte ekrandaki açılır pencerede arazı uyarısı şeklinde verilir.

“Five-Hundred” Sesli İkazı:

“Five-Hundred” sesli ikazının amacı uçuş ekibini araziden 500 feet yükseklikte olduğunu
sesli olarak uyarmaktır. Uçak arazinin 500 feet yakınına alçaldığında “Five-Hundred” sesli ikazı
duyulur. Bu sesli mesaj ile birlikte ekranda herhangi bir açılan pencere uyarısı verilmez.

Navigasyon Haritasında Arazi ve Engellerin Görüntülenmesi:

1. Navigasyon Haritası gösterilirken MAP tuşuna basın.


2. TERRAIN tuşuna basın. Arazi ve engel yakınlığı harita üzerinde gösterilecektir.

Işıklandırılmamış Işıklandırılmış Işıklandırılmamış Işıklandırılmış Potansiyel

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 88/111

Engel (Yükseklik Engel (Yükseklik Engel (Yükseklik Engel (Yükseklik Çarpışma


1000 feet’den az) 1000 feet’den az) 1000 feet üstü) 1000 feet üstü) Noktaları

Açılır Pencere İkazları:

Arazi veya engel ikazı oluştuğunda MFD ekranında uygun ikaz açılır pencereler vasıtası ile
gösterilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 89/111

TAWS sayfasını görüntülemek için ENT tuşuna basın yada aktif sayfayı muhafaza için CLR tuşunu
kullanın.

TAWS Uyarıları Özeti:

Aşağıdaki tablo görsel ve işitme yolu ile karşılaşılan uygun TAWS uyarı çeşitlerini göstermektedir.

Uyarı Tipi PFD/MFD MFD


TAWS Pop-Up Uyarıları Sesli Mesajlar
Uyarıları
Aşırı alçalma PULL-UP
“Pull up”
oranı ikazı(EDR)
Azaltılmış Uygun TERRAIN – PULL-UP “Terrain,Terrain;Pull Up,Pull Up”
Arazi Üzerinden Or Or
Geçiş İkazı(RTC) TERRAIN AHEAD – “Terrain Ahead,Pull Up;Terrain
PULL-UP Ahead,Pull Up”
Araziye Çarpma TERRAIN AHEAD – “Terrain Ahead,Pull Up;Terrain
Beklentisi PULL-UP Ahead,Pull Up”
İkazı(ITI) Or Or
TERRAIN – PULL-UP “Terrain,Terrain;Pull Up,Pull Up”
Azaltılmış Uygun OBSTACLE – PULL- “Obstacle,Obstacle;Pull Up,Pull Up”

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 90/111

Engel Üzerinden UP
Or
Geçiş Or
“Obstacle Ahead,Pull Up;Obstacle
İkazı(ROC) OBSTACLE AHEAD –
Ahead,Pull Up”
PULL-UP
Engele Çarpma OBSTACLE AHEAD –
“Obstacle Ahead,Pull Up;Obstacle
Beklentisi PULL-UP
Ahead,Pull Up”
İkazı(IOI) Or
Or
OBSTACLE – PULL-
“Obstacle,Obstacle;Pull Up,Pull Up”
UP
Azaltılmış Uygun CAUTION-TERRAIN “Caution,Terrain;Caution,Terrain”
Arazi Üzerinden Or Or
Geçiş İkazı(RTC) TERRAIN AHEAD “Terrain Ahead,Terrain Ahead”

Araziye Çarpma TERRaIN AHEAD “Terrain Ahead,Terrain Ahead”


Beklentisi Or Or
İkazı(ITI) CAUTION – TERRAIN “Caution,Terrain; Caution,Terrain”
Azaltılmış Uygun CAUTION-OBSTACLE “Caution,Obstacle;Caution,Obstacle”
Engel Üzerinden Or Or
Geçiş OBSTACLE AHEAD “Obstacle Ahead,Obstacle Ahead”
İkazı(ROC)
Engele Çarpma OBSTACLE AHEAD “Obstacle Ahead,Obstacle Ahead”
Beklentisi Or Or
İkazı(IOI) CAUTION – “Caution,Obstacle;
OBSTACLE Caution,Obstacle”
Zamansız TOO LOW-TERRAIN
Alçalma Uyarı “Too Low,Terrain”
İkazı
Yükseklik None None
“Five-Hndered”
Uyarısı”500”
Aşırı Alçalma SINK RATE
“Sink Rate”
Oranı İkazı(EDR)
Negatif DON’T SINK “Don’t Sink”
Tırmanma Oranı Or Or
İkazı(NCR) TOO LOW-TERRAIN “Too Low”

Aşağıdaki system forum bildirileri yayınlanabilir.

Uyarı Tipi PFD/MFD TAWS MFD


Sesli Mesajlar
Uyarıları Pop-Up Uyarıları
TAWS Sistem Test
None “Taws System Fail”
Hatası
T/AWS Uyarıları
None None
Kapalı
GPS Sinyali Yok
“Taws Not
veya Aşırı Derece None
Available”
GPS Sinyali
Sistem Test Ediliyor
None None
Sistem Test Geçişi None None None

Uyarı Gösterimleri :

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 91/111

BÖLÜM 11
THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00
Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 92/111

OLAĞANDIŞI ÇALIŞMA

11.1 İLK DURUMA DÖNÜŞ MODU

Ekranların herhangi birinde bir hata oluşması durumunda,G1000 otomatik olarak ilk
duruma dönüş modunu çalıştırır.Bu modda,önemli uçuş aletleri ile ilgili göstergeler,motora dair
göstergeler ile kombine edilerek,çalışan ekranda gösterilir.

İlk duruma dönüş gösterge modu,ayrıca sistemin gösterge hatalarını belirlemede


başarısız olması durumunda,pilot tarafından manuel olarak aktive edilebilir.İlk duruma dönüş
modu,ses ayarlarının yapıldığı panelin altındaki kırmızı ’ DISPLAY BACKUP’ tuşuna basılarak
manuel olarak aktive edilebilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 93/111

11.2 OLAĞANDIŞI İLETİŞİM ÇALIŞMASI

Sistemin frekans ayarlama hatasını tespit etmesi durumunda,G1000 otomatik olarak aktif
frekans alanına, acil durum frekansı olan 121.500 Mhz frekansını yükler. Her iki ekranda problem
oluşması durumunda,acil durum frekansı 121.500 Mhz otomatik olarak pilot kulaklığında kullanıma
hazır hale gelir.
11.3 OLAĞANDIŞI DURUMLAR

Uçağın olağandışı durumlara girmesi halinde, uçağın sadece temel göstergeleri birincil
uçuş ekranında gösterilir.

Kırmızı dikey eksen uyarı işaretçileri, ufkun 50 derece üstündeki ve 30 derece altındaki
alana dair bilgi verir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 94/111

11.4 HEADING GİRİŞ KAYBI DURUMUNDA UFKİ ÇALIŞMA

Heading kaybı durumunda, durum göstergesindeki işaretçiler her dönüşten sonra manuel
olarak temizlenmelidir. Bunun yapılmasındaki amaç, işaretçilerin yerlerinin tam olarak doğru olup
olmadığına emin olmaktır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 95/111

BÖLÜM 12

BİLDİRİLER VE UYARILAR

Not: Cessna Pilot El Kitabında bu dökümandaki bilgilerin yerini almıştır.

G1000 Alarm sistemi alarmları pilota aşağıdaki maddeleri kombine ederek iletir :

 Bildiri Penceresi : Bildiri penceresi gelen bildiriyi kısaltılmış bir metin olarak gösterir. Metin
renkleri gelen alarm seviyesine göre belirlenir, bu konu ileride Alarm Seviyesi Açıklamaları
bölümünde anlatılacaktır. Bildiri penceresi, İrtifa ve Dikey Hız göstergelerinin sağ tarafında
kalır. Bütün Cessna Nav III bildirileri, bildiri penceresinde eş zamanlı olarak gösterilebilir.
Tanımlanmış ve henüz tanımlanmamış bildiriler, yatay beyaz bir çizgi ile birbirlerinden
ayrılırlar. Daha önemli olan bildiriler pencerenin üst tarafında gösterilirken, düşük önem
taşıyan bildiriler pencerenin alt tarafında yer alırlar.
 Alarm Penceresi : Alarm penceresi gelen alarm mesajlarını metin olarak gösterir. Bu
pencerede 64 önemli alarm aynı anda gösterilebilmektedir. ALERTS tuşuna basıldığında
alarm penceresi aktif olur. ALERTS tuşuna tekrar basmak pencereyi kapatacaktır. Alarm
penceresi aktif haldeyken pilot FMS düğmesi ile mesaj listesindeki mesajlar arası geçiş
yapabilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 96/111

 Softkey bildirisi : Belli bazı alarmlar sırasında, ALERTS tuşu alarmla beraber yanıp
sönmeye başlayabilir. Bu alarm seviyesine göre başka bir uyarı aşamasıdır (WARNING,
CAUTION ya da ADVISORY). Yanıp sönen tuşa basarak pilot, alarmı gördüğünü teyit eder.
Tuş ise bu yapıldığında eski ALERTS sınıfına geri döner. Eğer hala aynı alarmlar
mevcutsa, ALERTS sınıfı ters video ile gösterilecektir (beyaz arka plan siyah metin). Pilot
alarm metinlerini görmek için ALERTS tuşuna ikinci kere basmalıdır.
 Sistem bildirileri : Pencerelere bilgileri ileten LRU’da bir hata olduğu zaman pencerelerde
tipik olarak büyük kırmızı bir X işareti belirir. Daha fazla bilgi için G1000 Sistem Bildirileri
bölümüne bakınız.
 Sesli Uyarı Sistemi : Belli şartlarla karşılaşıldığında G1000 sistemi sesli alarm verir. Daha
fazla bilgi için Alarm Seviyesi Açıklamaları bölümüne bakınız.

12.1 ALARM SEVİYESİ AÇIKLAMALARI

Cessna Nav III uçağındaki G1000 Alarm Sistemi şu üç alarm seviyelerini verir:

 WARNING : Bu alarm seviyesi acil pilot müdehalesi gerektirir. Bu alarm hem Bildiri
Penceresinde metin olarak bunun yanında sürekli sesli uyarıyla da desteklenerek iletilir.
Bildiri Penceresindeki metin kırmızı renktedir. Warning alarmı genelde Figür 12-2 de
gösterildiği gibi WARNING tuşu yanıp sönerek de desteklenir. WARNING tuşuna basmak
alarmın görüldüğünü belirtir ve sesli alarm kesilir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 97/111

 CAUTION : Bu alarm seviyesi uçakta normal dışı bir durum olduğunu ve belki pilot
müdehalesi gerekebileceğini gösterir. Bu alarm hem Bildiri Penceresinde metin olarak
bunun yanında tek bir sesli uyarıyla da desteklenerek iletilir. Bildiri Penceresindeki metin
sarı renktedir. Caution alarmı genelde Figür 12-3 de gösterildiği gibi CAUTION tuşu yanıp
sönerek de desteklenir. CAUTION tuşuna basmak alarmın görüldüğünü belirtir.

 MESSAGE ADVISORY : Bu alarm seviyesi pilota genel bilgi iletir. Message Advisory alarmı
Bildiri Penceresinde metin olarak gösterilmez. Bunun yerine sadece Figür 12-4 de
gösterildiği gibi ADVISORY tuşu yanıp sönerek gösterilir. ADVISORY tuşuna basmak
alarmın görüldüğünü belirtir, tavsiye alarmı Alarm Penceresinde metin olarak gözükür.

12.2 NAV III UÇAĞINDAKİ İKAZLAR

Aşağıda bahsi geçen ikazlar CESSNA NAV III uçağı için özel olarak oluşturulmuştur. Bu
ikazlar görüldüğünde pilot tarafından uygulanması gereken hareket tarzları uçağın Pilot El
Kitabı’nda (POH) belirtilmiştir.

UYARI İkazları (WARNING Alerts)

İkaz Yazısı Sesli İkaz Şekli


OIL PRESSURE Sürekli Sesli İkaz
LOW VOLTS Sürekli Sesli İkaz*
HIGH VOLTS Sürekli Sesli İkaz
CO LVL HIGH Sürekli Sesli İkaz
PITCH TRIM Yok
 Uçak yerdeyken sesli ikaz verilmez

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 98/111

TEDBİR İkazları (CAUTION Alerts)

İkaz Yazısı Sesli İkaz Şekli


LOW VACUUM Tekli sesli ikaz
LOW FUEL L Tekli sesli ikaz
LOW FUEL R Tekli sesli ikaz
STBY BATT Tekli sesli ikaz

TEDBİR İkazları (T182,T206, 206)

İkaz Yazısı Sesli İkaz Şekli


PROP HEAT Tekli sesli ikaz

Güvenli Kullanım Bildirisi (T182,T206, 206)

İkaz Yazısı Sesli İkaz Şekli


PROP HEAT Yok

12.3 CO (Karbonmonoksit) KONTROL SİSTEMİ UYARILARI

İkaz Yazısı Açıklama

CO DET SERVICE – Karbonmonoksit


Karbonmonoksit kontrol sisteminin
sensörünün bakımı bakım gerektiren bir
gerekli arızası var
Karbonmonoksit
CO DET FAIL – kontrol sistemi ile
Karbonmonoksit G1000 arasında
sensörü çalışmıyor haberleşme problemi
var

12.4 ARAZİ İKAZ SİSTEMİ (TAWS) UYARILARI

Aşağıdaki tabloda olası TAWS uyarılarının yazılı ve sesli bildirim şekilleri verilmiştir.

PFD/MFD TAWS
MFD Üzerindeki
Uyarı Tipi Sayfasındaki Sesli Bildirim Mesajı
Bildirim Şekli
Bildirim Şekli
Aşırı Alçalma Oranı Uyarısı –
Excessive Descent Rate
PULL-UP “Pull Up”
Warning

Minimum Arazi Klerans “Terrain, Terrain, Pull Up, Pull Up”


TERRAIN-PULL-UP
İirtifasının Altına İnildi Uyarısı – Or
Or
Reduced Required Terrain “Terrain Ahead, Pull Up; Terrain
TERRAIN AHEAD-PULL UP
Clearence Warning Ahead, Pull Up”
TERRAIN AHEAD-PULL UP “Terrain Ahead, Pull Up; Terrain
Yakındaki Araziye Çarpma
Or Ahead,Pull Up”
Uyarısı- Imminent Terrain
TERRAIN-PULL-UP Or
Impact Warning
“Terrain, Terrain, Pull Up, Pull Up”
Minimum Engel Klerans OBSTACLE-PULL-UP “Obstacle, Obstacle, Pull Up, Pull Up”

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 99/111

Or
İirtifasının Altına İnildi Uyarısı- Or
OBSTACLE AHEAD-PULL-
Reduced Required Obstacle “Obstacle Ahead, Pull Up; Obstacle
UP
Clearence Warning Ahead, Pull Up”
Yakındaki Engele Çarpma OBSTACLE AHEAD-PULL- “Obstacle Ahead, Pull Up; Obstacle
Uyarısı- UP Ahead, Pull Up”
Imminent Obstacle Impact Or Or
Warning OBSTACLE -PULL-UP “Obstacle, Obstacle, Pull Up, Pull Up”
Minimum Arazi Klerans
CAUTION - TERRAIN “Caution, Terrain ; Caution Terrain”
İirtifasının Altına İnildi İkazı –
Or Or
Reduced Required Terrain
TERRAIN AHEAD “Terrain Ahead; Terrain Ahead”
Clearence Caution
TERRAIN AHEAD
Yakındaki Araziye Çarpma “Terrain Ahead; Terrain Ahead”
Or
İkazıı- Imminent Terrain Impact Or
CAUTION - TERRAIN
Caution “Caution, Terrain ; Caution Terrain”
Minimum Engel Klerans “Caution, Obstacle ; Caution
CAUTION - OBSTACLE
İirtifasının Altına İnildi İkazı- Obstacle”
Or
Reduced Required Obstacle Or
OBSTACLE AHEAD
Clearence Caution “Obstacle Ahead; Obstacle Ahead”
“Obstacle Ahead; Obstacle Ahead”
OBSTACLE AHEAD
Yakındaki Engele Çarpma İkazı- Or
Or
Imminent Obstacle Impact “Caution, Obstacle ; Caution
CAUTION - OBSTACLE
Caution Obstacle”

Aşırı Alçalma Erken İkazı-


Premature Descent Alert TOO LOW-TERRAIN “Too Low, Terrain”
Caution
500 feet sesli ikazı-
None None “Five-Hundred”
Altitude callout “500”
Aşırı Alçalma Oranı İkazı –
Excessive Descent Rate
SINK RATE “Sink Rate”
Caution

Çöküş İkazı- DON’T SINK “Don’t Sink”


Negative Climb Rate Caution Or Or
TOO LOW-TERRAIN “Too Low, Terrain”

Aşağıda belirtilen sistem durum bildirilerinin de yayınlanma ihtimali vardır.

Uyarı Tipi PFD/MFD TAWS MFD


Sesli Mesajlar
Uyarıları Pop-Up Uyarıları
TAWS Sistem Test
None “Taws System Fail”
Hatası
T/AWS Uyarıları
None None
Kapalı
GPS Sinyali Yok veya
Aşırı Derece GPS None “Taws Not Available”
Sinyali
Sistem Test Ediliyor
None None
Sistem Test Geçişi None None None

12.5 G1000 SİSTEM BİLDİRİLERİ

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 100/111

LRU veya herhangi bir LRU fonksiyonu çalışmadığında, çalışmayan data ile beraber,
büyük kırmızı bir “x” pencerede görüntülenir. Bu bildirilere gerekli pilot tepkileriyle ilgili ek bilgi için
POH’a bakınız.

NOT: G1000 sistemi açıldığında, G1000 donanımı başlangıç durumuna gelirken, bazı pencereler
geçersiz kalmaya devam eder. Ama açılmayı müteakip bir dakika içerisinde bütün pencereler
kullanıma hazır olmalıdır. Eğer, herhangi bir pencere gayrifaal kalmaya devam ederse, G1000
sisteminin yetkili bir Garmin onarım servisi tarafından bakımının yapılması gerekmektedir.

Sesli Trafik Uyarıları:

MFD’deki Aux System Setup sayfası kullanılarak aşağıdaki sesli uyarılar, erkek veya bayan sesi
olarak ayarlanabilir.

Sesli Uyarı Uyarı Nedeni

Herhangi bir
‘Traffic Advisory
“Traffic”
(TA)’ sözkonusu
olduğunda
seslendirilir.
Trafik sistemi
“ Traffic Not
çalışmadığında
Available”
veya iletişim
kuramadığında
seslendirilir.

NOT: Sesli uyarılar G1000’e GIA 63#1 tarafından sağlanır. Eğer bu ünite çalışmazsa, işitsel veya
sesli mesajlar artık varolmayacaktır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 101/111

Sistem Bildirisi Yorum

Durum ve İstikamet Referans Sistemi


aynı hizada.

Gösterge sistemi AHRS’den durum


bilgisi almıyor.

Sistem Bildirisi Yorum


Ekran hava veri hesaplayıcısından irtifa bilgisi almıyor.

Ekran hava veri Gösterge sistemi,dikey


hesaplayıcısından air data
hız bilgisi almıyor.
bilgisayarından sürat girdisi almıyor.

Ekran AHRS’den geçerli doğrultu bilgisi alamıyor.


GPS bilgisi ya mevcut değil ya da sefer kullanımı için geçerli
değil. AHRS’nin GPS girdilerini normal operasyon sırasında
kullndığına dikkat ediniz. AHRS operasyonu GPS sinyalleri
mevcut değilse nitelik bozulmasına uğrayabilir.

Ekran geçerli transponder bilgisi almıyor


Diğer çeşitli kırmızı ‘X’ Herhangi bir ekran alanındaki, örneğin motor enstrumanları
gösterimleri sahasındaki bir kırmızı ‘X’, alanın bilgi almadığını gösterir.

Kırmızı bir ‘X’ LRU veya LRU fonksiyonu hatası sonucu olabilir. Figür 12-5 bütün olası çarpıları ve
sorumlu LRU’ları göstermektedir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 102/111

12.6 G1000 SİSTEM MESAJI ÖNERİLERİ

Bu bölüm çeşitli G1000 sistem mesaj önerilerini anlatmaktadır. Birtakım mesajlar LRU ya
da LRU fonsiyon hataları sebebiyle yayınlanmaktadır.Bu tür mesajlar normal olarak önceden
G1000 Sistem İkazcısı bölümünde gösterilmiş olan kırmızı bir ‘X’ ikazcısı eşliğinde yayınlanır.

NOT : Bu bölüm sistem tarafından gösterilebilecek G1000 mesaj önerileri hakkında bilgi
vermektedir. Uçağın, sistemlerin, uçuş koşullarının, ve diğer var olan operasyonel önceliklerin
bilgisi mesajı karşılarken düşünülmelidir. Herzaman pilot muhakeme sesini kullan. Cessna uçak
Pilot Operasyon El Kitabı bu bölümde bulunan bütün çeilişik yönlendirmelerde önceliği alır.

MFD & PFD Mesaj Kılavuzu:


Mesaj Açıklaması
DATA LOST - Kayıtlı pilot Pilot profil verileri kayboldu. Sistem varsayılan pilot profiline
verileri kayboldu. Ayarları ve ayarla
kontrol edin rına döner. Pilot arzu ederse MFD & PFD`yi tercih ettiği
ayarlarla yeniden yapılandırabilir.
XTALK ERROR - Uçuş MFD ve PFD birbiriyle iletişim kuramıyor. G1000 sistemine
gösterge parazit hatası oluştu. bakım gerekli.
PFD1 SERVICE – PFD1`e
bakım yapılmalı. Bakım için
üniteye dönün. PFD ve/veya MFD otomatik sınaması hata tesbit etti. G1000
MFD1 SERVICE - MFD1`e sistemine bakım gerekli.
bakım yapılmalı. Bakım için
üniteye dönün.
PFD1 CONFIG – PFD1
yapılandırma hatası.
PFD ve/veya MFD yapılandırma ayarları hafızadaki yedek
Yapılandırma servisi gerekli.
yapılandırma ayarları ile uyuşmuyor. G1000 sistemine bakım
MFD1 CONFIG – MFD1
gerekli.
yapılandırma hatası.
Yapılandırma servisi gerekli
SW MISMATCH – GDU PFD ve MFD`de farklı yazılım versiyonları yüklü. G1000
yazılımı uyumsuz. Xtalk kapalı. sistemine bakım gerekli.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 103/111

MANIFEST – PFD1 yazılım


uyumsuzluğu. İletişim durdu. PFD ve/veya MFD`ye yanlış yazılım yüklenmiş. G1000
MANIFEST – MFD1 yazılım sistemine bakım gerekli.
uyumsuzluğu. İletişim durdu.
PFD1 COOLING – PFD1`de
zayıf soğutma var. Güç
PFD ve/veya MFD`de aşırı ısınıyor ve göstergeyi karartarak
kullanımını azaltıyor. Mesajı
Uyarı Penceresi Açıklaması
güç kullanımını azaltıyor. Eğer problem devam ederse G1000
MFD1MFD1
COOLING
DB ERR –MFD1`de
- MFD1 sistemine bakım gerekli.
zayıf havacılık
soğutma veritabanı
var. Güç hatası PFD ve/veya MFD havacılık veritabanında hata tesbit
kullanımını
mevcut.azaltıyor. etti. Havacılık veritabanını yeniden yükleyin. Eğer
PFD1PFD1
“KEY” KEYSTK
DB ERR – PFD1 – PFD ve/veya
problemMFD devamkenarındaki düğmelerden
ederse G1000 birisi
sistemine bakımbasılı
Düğme basılı kalmış.
havacılık veritabanı hatası kalmış. Basılı
gerekli. kalan düğmeye bir kaç kez basarak serbest
MFD1mevcut.
“KEY” KEYSTK – kalmasını sağlayınız. Eğer problem devam ederse G1000
Düğme basılı
MFD1 DB kalmış.
ERR - MFD1 sistemine bakım gerekli.
CNFG MODULE
esas – PFD1 hatası
harita veritabanı PFD yapılandırma modulü yedek hafıza arızası. G1000
yapılandırma
mevcut. modülü PFDbakım
ve/veya MFD esas harita veritabanında hata
sistemine gerekli.
çalışmıyor.
PFD1 DB ERR – PFD1 tesbit etti.
esas harita veritabanı hatası
mevcut.
MFD1 DB ERR – MFD1 arazi PFD ve/veya MFD arazi veritabanında hata tesbit etti.
veritabanında hata mevcut. Arazi kartının uygun şekilde yerleştirildiğinden emin
PFD1 DB ERR– PFD1 arazi olun. Arazi kartını çıkarıp yeniden takın. Eğer problem
veritabanında hata mevcut. devam ederse G1000 sistemine bakım gerekli.
DB MISMATCH – Havacılık PFD ve MFD`de farklı havacılık veritabanı versiyonları
veritabanı versiyon yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye de doğru
uyumsuzluğu. Xtalk kapalı. havacılık veritabanı versiyonunu yükleyin.
DB MISMATCH – Havacılık PFD ve MFD`de farklı havacılık veritabanı tipleri yüklü
veritabanı tip uyumsuzluğu. (Amerika, Avrupa vs.). Crossfill kapalı. Her iki
Xtalk kapalı. göstergeye de doğru havacılık veritabanı tipini
yükleyin.
DB MISMATCH – Esas harita PFD ve MFD`de farklı esas harita veritabanı
versiyon uyumsuzluğu. Xtalk versiyonları yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye
kapalı de doğru havacılık veritabanı versiyonunu yükleyin.
DB MISMATCH – Arazi PFD ve MFD`de farklı havacılık veritabanı versiyonları
veritabanı versiyon yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye de doğru
uyumsuzluğu. Xtalk kapalı esas harita veritabanı versiyonunu yükleyin.
DB MISMATCH – Arazi PFD ve MFD`de farklı arazi veritabanı versiyonları
veritabanı tip uyumsuzluğu. yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye de doğru
Xtalk kapalı arazi veritabanı versiyonunu yükleyin.
DB MISMATCH – Mania PFD ve MFD`de farklı mania veritabanı versiyonları
veritabanı versiyon yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye de doğru
uyumsuzluğu. Xtalk kapalı mania veritabanı versiyonunu yükleyin.
DB MISMATCH – Havaalanı PFD ve MFD`de farklı havaalanı arazi veritabanı
Arazi veritabanı versiyon versiyonları yüklü. Crossfill kapalı. Her iki göstergeye
uyumsuzluğu. Xtalk kapalı de doğru havaalanı arazi veritabanı versiyonunu
yükleyin.
Veritabanı Mesaj Kılavuzu:

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 104/111

GMA 1347 Mesaj Kılavuzu:

Uyarı Mesajları Penceresi Açıklamalar


GMA1 FAIL- GMA1 çalışmıyor. Ses paneli kendi testi bir hata belirledi. Ses
paneli kullanılabilir değil. G1000 sistemi
tamir edilmeli.
GMA1 CONFIG- GMA1 konfigürasyon Ses paneli konfigürasyon ayarları, yedek
hatası. Konfigürasyon tamiri ihtiyacı. konfigürasyon hafızası ile uyuşmamaktadır.
MANIFEST- GMA1 Yazılım uygunsuzluğu. Ses paneline yanlış yazılım yüklendi. G1000
Haberleşme durdu. sistemi tamir edilmeli.
GMA1 SERVICE- GMA1 servis gerekli. Ses paneli kendi testi bir problem tespit etti.
Birimi tamire gönder. Ses fonksiyonları uygun ,ve kullanılabilir
olabilir. İmkan olduğunda G1000 sistemi
tamir edilmelidir.
BACKUP PATH- Ses paneli 1 yedek veri Ses paneli yedek haberleşme yolunu
yolunu kullanmakta. kullanmakta. İmkan olduğunda G1000
sistemi tamir edilmelidir.

GIA 63 Mesaj Kılavuzu:

Uyarı Mesajları Penceresi Açıklamalar


GIA1 CONFIG- GIA1 konfigürasyon hatası. GIA1 ve/veya GIA2 konfigürasyon ayarları,
Konfigürasyon tamiri ihtiyacı. yedek konfigürasyon hafızası ile
GIA2 CONFIG- GIA2 konfigürasyon hatası. uyuşmamaktadır. G1000 sistemi tamir
Konfigürasyon tamiri ihtiyacı. edilmeli.
GIA1 COOLING- GIA1 Sıcaklığı çok düşük.
GIA1 ve/veya GIA2 sıcaklıkları düzgün
çalışması için çok düşük. Parçaları çalışma
GIA2 COOLING- GIA2 Sıcaklığı çok düşük.
sıcaklığına ısıtın.
GIA1 COOLING- GIA1 Sıcaklığı çok yüksek.
GIA1 ve/veya GIA2 sıcaklıkları çok yüksek.
Eğer problem devam ederse, G1000 sistemi
GIA2 COOLING- GIA2 Sıcaklığı çok yüksek.
tamir edilmeli.
GIA1 SERVICE -GIA1 servis gerekli. Birimi
tamire gönder. GIA1 ve/veya GIA2 kendi testi bir problem
GIA2 SERVICE –GIA2 servis gerekli. Birimi tespit etti. G1000sistemi tamir edilmelidir.
tamire gönder.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 105/111

GIA 63 Mesaj Kılavuzu (Devam)

Açıklamalar
Uyarı Mesajları Penceresi
MANIFEST- GIA1 yazılım uygunsuzluğu.
Haberleşme durdu. GIA1 ve/veya GIA2 yanlış yazılım
MANIFEST- GIA2 yazılım uygunsuzluğu. yüklenmiştir. G1000 sistemi tamir edilmeli.
Haberleşme durdu.
COM1 TEMP- COM1 Aşırı sıcak .
Dönüştürücü gücü azatlımı. COM1 ve/veya COM2 aşırı sıcaklıkları
sistem tarafından tespit edildi. Dönüştürücü
COM2 TEMP- COM2 Aşırı sıcak . düşük performansta çalışır. Eğer problem
Dönüştürücü gücü azatlımı. devam ederse, G1000 sistemi tamir edilmeli.

COM1 SERVICE -COM1 servis gerekli.


Sistem COM1 ve/veya COM2 de arıza
Birimi tamire gönder.
belirledi. COM1 ve/veya COM2 hala çalışıyor
olabilir. Mümkünse, G1000 sistemi tamir
COM2 SERVICE –COM2 servis gerekli.
edilmeli.
Birimi tamire gönder.

COM1 PTT- COM1 Bas-konuş düğmesi


takılı kalmış. COM1 ve/veya COM2 harici bas-konuş
düğmesi basılı konumda kalmış. PTT
COM2 PTT- COM2 Bas-konuş düğmesi düğmesine tekrar basınız. Eğer problem
takılı kalmış. devam ederse, G1000 sistemi tamir edilmeli.

COM1 RMT XFR- COM1 Uzaktan transfer


düğmesi takılı kalmış. COM1 ve/veya COM2 transfer düğmesi
basılı konumda kalmış. Transfer düğmesine
COM2 RMT XFR- COM2 Uzaktan transfer tekrar basınız. Eğer problem devam ederse,
düğmesi takılı kalmış. G1000 sistemi tamir edilmeli.

RAIM UNAVAIL- RAIM , FAF dan MAP RAIM ( Alıcı Otomatik Entegre
nirengilerine kullanım dışı. Görüntüleme), FAF dan MAP nirengilerini
göstermek için GPS uydusundan yetersiz
yararlanmaktadır.

RAIM UNAVAIL- RAIM kullanım dışı. RAIM ( Alıcı Otomatik Entegre


Görüntüleme), Anlık uçuş nirengilerini
göstermek için GPS uydusundan yetersiz
yararlanmaktadır.

POSN ERROR- RAIM GPS pozisyonunu RAIM pozisyon hatası saptandığında, GPS’
hatalı saptıyor. e güvenilmez ve sistem artık GPS bazlı
rehber olamaz.
DGRD GPS ACC- GPS pozisyon kesinliği GPS pozisyon kesinliği azaldı ve RAIM
azaldı ve RAIM kullanım dışı. kullanım dışı.

GPS1 FAIL- GPS1 çalışmıyor. GPS1 ve/veya GPS2 alıcılarında bir hata
tespit edildi. Alıcı kullanım dışı. G1000

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 106/111

GPS2 FAIL- GPS2 çalışmıyor. sistemi tamir edilmeli.

GIA 63 Mesaj Kılavuzu (Devamı)

İkaz Mesajı Yorumlar

GPS1 SERVİS – GPS1


onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin. GPS1 ve/veya GPS2 alıcısında bir aksaklık tespit
edilmiştir. Alıcı halen daha kullanılabilir durumda olabilir.
GPS2 SERVİS – GPS2 G1000 sistemi onarılmalıdır.
onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin.

NAV1 SERVİS – NAV1


onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin. NAV1 ve/veya NAV2 alıcısında bir aksaklık tespit
edilmiştir. Alıcı halen daha kullanılabilir durumda olabilir.
NAV2 SERVİS – NAV2 G1000 sistemi onarılmalıdır.
onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin.

NAV1 RMT XFR – NAV1


kumanda aktarma anahtarı
NAV1 ve/veya NAV2 aktarma şalteri açık konumda (veya
sıkışmış.
basılı) sıkışmış. Aktarma şalterine tekrar basarak işlemi
tekrarlayın. Problem devam ederse G1000 sistemi
NAV2 RMT XFR – NAV2
onarılmalıdır.
kumanda aktarma anahtarı
sıkışmış.

G/S1 HATASI – G/S1 etkin değil.


1 ve/veya 2 no’lu süzülme eğim (glideslope) alıcısında bir
aksaklık tespit edilmiştir. G1000 sistemi onarılmalıdır.
G/S2 HATASI – G/S2 etkin değil.

G/S1 SERVİS – G/S1


onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin. 1 ve/veya 2 no’lu süzülme eğim (glideslope) alıcısında bir
aksaklık tespit edilmiştir. Alıcı halen daha kullanılabilir
G/S2 SERVİS – G/S2 olabilir. G1000 sistemi onarılmalıdır.
onarılmalıdır. Üniteyi tamire
gönderin.

GEA 71 Mesaj Kılavuzu:


İkaz Mesajı Yorumlar

GEA1 CONFIG – GEA1 biçim GEA 71 biçim ayarları, hafızadaki yedek biçimle
hatası. Servis ayarı gereklidir. uyuşmuyor. G1000 sistemi onarılmalıdır.

MANIFEST – GEA1 yazılım GEA 71’e hatalı yazılım yüklenmiş. G1000 sistemi
uyumsuzluğu. Haberleşme durdu. onarılmalıdır.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 107/111

YEDEK YOL – EIS yedek veri GEA 71 yedek haberleşme yolunu kullanıyor. G1000
yolunu kullanıyor. sistemi mümkün olduğunda onarılmalıdır.

GTX 33 Mesaj Kılavuzu:

İkaz Mesajı Yorumlar

XPDR1 CONFIG – XPDR1 biçim Tanımlayıcı (transponder) biçim ayarları, hafızadaki yedek
hatası. Servis ayarı gereklidir. biçimle uyuşmuyor. G1000 sistemi onarılmalıdır.

MANIFEST – GTX1 yazılım Tanımlayıcıya hatalı yazılım yüklenmiş. G1000 sistemi


uyumsuzluğu. Haberleşme durdu. onarılmalıdır.

YEDEK YOL – XPDR1 yedek 1 no’lu tanımlayıcı yedek haberleşme yolunu kullanıyor.
veri yolunu kullanıyor. G1000 sistemi mümkün olduğunda onarılmalıdır.

GRS 77 Mesaj Kılavuzu:

İkaz Mesajı Yorumlar

1 no’lu AHRS gerçek hava hızı bilgisini uçuş


AHRS1 TAS – AHRS1 hava hızı bilgisayarından almıyor. AHRS, hava hızı bilgi eksikliğini
bilgisini almıyor. değerlendirmek için GPS bilgisine güveniyor. G1000
sistemi onarılmalıdır.

1 no’lu AHRS yedek GPS yolunu kullanıyor. Ana GPS yolu


AHRS1 GPS – AHRS1 yedek
hasarlanmıştır. G1000 sistemi mümkün olduğunda
GPS kaynağını kullanıyor.
onarılmalıdır.

1 no’lu AHRS herhangi bir ya da herhangi bir faydalı bilgiyi


AHRS1 GPS – AHRS1 herhangi
GPS’den almıyor. AFMS sınırlamalarını kontrol edin.
bir GPS bilgisi almıyor.
G1000 sistemi onarılmalıdır.

AHRS1 GPS – AHRS1 yedek 1 no’lu AHRS yedek GPS bilgisini almıyor. G1000 sistemi
GPS bilgisini almıyor. onarılmalıdır.

AHRS1 GPS – AHRS1 yalnızca 1 no’lu AHRS yalnızca GPS’siz biçimde çalışıyor. G1000
GPS’siz biçimde çalışıyor. sistemi onarılmalıdır.

MANIFEST – GRS1 yazılım AHRS’ye hatalı yazılım yüklenmiş. G1000 sistemi


uyumsuzluğu. Haberleşme durdu. onarılmalıdır.

YEDEK YOL – AHRS1 yedek 1 no’lu AHRS yedek haberleşme yolunu kullanıyor. G1000
veri yolunu kullanıyor. sistemi mümkün olduğunda onarılmalıdır.

AHRS1 SRVC – AHRS1


1 no’lu AHRS dünya manyetik alan modeli güncel değildir.
manyetik alan modeli
Manyetik alan modelini elverişli olduğunda güncelleyin.
güncellenmelidir.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 108/111

GEO LİMİTLERİ – AHRS1


Uçak, AHRS işlemleri için uygun olan coğrafi sınırlamalar
Kuzey/ Güney’den çok uzakta,
dışında. Uçak baş durumu geçersiz olarak işaretleniş.
manyetik pusula yok.

Uyarı Penceresi Mesajı Açıklaması


HDG HATASI – AHRS1 GMU 44 hatası meydana geldi. Uçuş başı geçersiz.
Magnetometre hatası meydana AHRS yedek operasyon modu için GPS i kullanacak.
geldi. G1000 sistemine bakım gerekli.
MANIFEST – GMU1 yazılım
GMU 44 yanlış yazılım yüklenmiş. G1000 sistemine
uyumsuzluğu. İletişim durdu.
bakım gerekli.
GMU 44 Mesaj Kılavuzu:

Uyarı Penceresi Mesajı Açıklaması


GDL 69 CONFIG – GDL 69
GDL 69 yapılandırma ayarları hafızadaki yedek
Yapılandırma
yapılandırma ayarları ile uyuşmuyor. G1000 sistemine
hatası.Yapılandırma servisi
bakım gerekli.
gerekli.
GDL 69 FAIL – GDL 69 hatası GDL 69 içinde eksiklik tespit edildi.Alıcı kullanılamaz
durumda. G1000 sistemine bakım gerekli.
GDL 69 Mesaj Kılavuzu:

GDC 74A Mesaj Kılavuzu:

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 109/111

Çeşitli mesajlar klavuzu:

Uyarı Penceresi Mesajı Açıklaması


FPL WPT LOCK – Uçuş planı Sistem açıldığında G1000 sistemde kayıtlı kontrol noktası
kontrol noktası kilitli. kilitlenmiş uçuş planlarını denetler.Bu denetleme
sistemdeki eski kontrol noktaları güncellendiğinde
gerçekleşir. Bu mesaj görüldüğünde uçuş planı belirtilen
kontrol noktalarını bulamamaktadır.Bu mesaj aynı
zamanda sistemde kayıtlı kontrol nokataları silindiğinde de
görülür. Sistemde uçuş planında mevcut bulunan kontrol
noktasını silin yada güncelleyin.
FPL WPT MOVE – Uçuş planı Sistem güncel havacılık bilgilerine göre değiştirilmiş
kontrol noktası taşındı. kontrol noktalarının koordinatlarını denetler. Uçuş planı
üzerinde doğru kontrol noktalarının konumları kaydedilir.
TIMER EXPIRD – Zamanlama
süresi doldu. Sistem pilota zamanlama süresinin dolduğunu haber verir.

DB CHANGE – Bilgi değişikliği. Bu ikaz prosedürleri içeren uçuş planının manuel olarak
Kullanıcıya prosedürlerde değiştirilerek kaydedilmesi sonucu oluşur. Kullanıcı
değişiklik yapılacağını haber verir. tarafından uçuş planında prosedürlerde güncelleme için
değişiklik yapıldığını haber verir.
FPL TRUNC – Uçuş planı Bu ikaz uçuş planında kayıtlı eski yaklaşma havacılık
kısalması. bilgisi güncellenerek yenisi kaydedildiğinde görülür.
Önceki prosedürler uçuş planından kaldırılır. Uçuş planları
güncel yaklaşma ve iniş talimatlarına göre güncellenir.
APPR VPROF – Yaklaşma VNAV Uçaklar VNAV profiline göre yaklaşırlar. VNAV a göre
profili tırmanma ve alçalma profillerini hazırla.
APPR TRG ALT – Hedef irtifaya Uçaklar hedeflenen irtifaya yaklaşır.Uçak yüksekliğini
yaklaşma. ayarla.
LOCKED FPL – Kilitlenmiş uçuş Bu ikaz pilot kilitlenmiş control noktalarını içeren uçuş
planına yönlendiremez.
Uyarı Penceresi Mesajı planlarını aktif hale getirmeye çalışırken görülür.Uçuş
Açıklaması
planından kilitli kontrol noktasını kaldırın ve güncel control
GDC 1 CONFIG – GDC1
noktasını yükleyin.
Yapılandırma GDC 74A yapılandırma ayarları hafızadaki yedek
WPThatası.Yapılandırma
ARRIVAL – [XXX] control
servisi [XXX] isimli kontrol
yapılandırma noktasına
ayarları ulaşmak. G1000 sistemine
ile uyuşmuyor.
noktasına ulaşmak.
gerekli. bakım gerekli.
MFD1 DB ERR – MFD1 arazi PFD ve/veya MFD arazi veritabanında hata tesbit etti.
veritabanında
MANIFEST hata mevcut.
– GDC1 yazılım Arazi
GDC kartının uygunyazılım
74A yanlış şekildeyüklenmiş.
yerleştirildiğinden emin olun.
G1000 sistemine
uyumsuzluğu. İletişim durdu. Arazi kartını çıkarıp
bakım gerekli. yeniden takın. Eğer problem devam
ederse G1000 sistemine bakım gerekli.
STEEP TURN–PATH
BACKUP İleri doğru fazla
– ADC1 yedek Öne doğru 15 saniye dönüş olacak. Dönüşe hazırlan.
dönüş. GDC 74A yedek iletişim yolunu kullanıyor. G1000
bilgi kullanımı.
INSIDE ARSPC – Hava sahası sistemine bakım gerekli.
Uçak hava sahası içinde.
içinde olmak.
ARSPC AHEAD – Hava sahası Özel kullanılan hava sahası uçağın önünde ve yaklaşık 10
10 dakikadan daha az mesafede. dakika içinde bu sahaya girilecek.
ARSPC NEAR – Hava sahası ön Özel kullanılacak hava sahası uçağın önünde ve
ve yan tarafta. yakınında.

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 110/111

Çeşitli Mesaj Tavsiyeleri(Devamı…)

Uyarı Ekranı Mesajları Açıklamalar


ARSPC NEAR:Yakında hava Özel kullanım hava sahası,ucagın pozisyonuna 2nm
sahası-2nm’den daha yakın. yakınlıkta.
LEG UNSMOOTH: Uçuş Yaklaşan uçuş planı waypoint’leri düzgün dönüş yapılması
planı bacağı düzgün değil için çok yakın.İlerde dik dönüşler için hazırlanın ve belirgin
rota sapmaları bekleyin.
APPR INACT:Yaklaşma aktif Sistem,pilota yüklenen yaklaşmanın aktif olmadığını
değil bildirir.Gerektiği zaman yaklaşmayı aktif hale getirin
SLCT AUTOSEQ: Otomatik Sistem,pilota otomatik sıra modunu secmesini bildirir.OBS
sıra modunu seçin modunu kapatmak için OBS tuşuna basın.
SLCT FREQ: Yaklaşma için Sistem,pilotu uygun Nav. alıcısı için uygun yaklaşma
uygun frekans seçin frekansını yüklemesini bildirir. Yaklaşma için uygun frekansı
girin.
SLCT NAV:CDI üzerinde Sistem,pilota Nav alıcısını düzeltmek için CDI’yı
yaklaşma için NAV seçin ayarlamasını bildirir.Nav alıcısını düzeltmek için CDI’yı
ayarlayın
WGS84 WPT: WGS84 Seçilmiş waypoint (xxxx),WGS84 bilgisini Kullanmıyor.Diğer
olmayan waypoint için navigasyon kaynaklarıyla pozisyonu capraz kontrol yapın.
navigasyon.(xxxx)
TRAFFIC FAIL:Trafik cihazı Trafik Bilgi Sistemi (TIS) başarısız.G1000 Sistemi bakımı
başarısız yapılmalı
STRMSCP FAIL: Yıldırım Yıldırım dedektörü başarısız.G1000 Sistemi Bakımı
dedektörü başarısız yapılmalı
BACKUP PATH: Yedekleme Yıldırım dedektörü yedek iletişim yolunu kullanıyor.G1000
yolu kullanarak Yıldırım mümkün olduğunda bakıma girmeli.
dedektörü
LOCKED FPL:Kilitli Uçuş Bu mesaj , pilot kayıtlı bir uçuş planını (içinde kilitli
planını navigate edemiyor waypointler olan) aktif hale getirmeye kalkışınca oluşur.
WPT ARRIVAL:Waypoint Waypoint (xxxx)’e varış.”xxxx” waypoint adı
(xxxx)’e varış
STEEP TURN: İlerde dik Dönmeye hazır olun.15 saniye sonra dik dönüş var.
dönüş var
INSIDE ARSPC: Hava Uçak hava sahası içinde
sahası içinde
ARSPC AHEAD:10 Uçagın ilerisinde özel kullanımlı hava sahası var.Uçak bu
Dakikadan daha kısa zaman sahanın içine 10 dakika içinde girecek
içinde
ARSPC NEAR: İleride Uçagın ilerisinde özel kullanımlı havasahası var.
yakında havasahası var

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00


Doküman No EK.72.005
UÇUŞ EGİTİM AKADEMİ MÜDÜRLÜĞÜ Revizyon Tarihi 09.03.2009
EĞİTİM DOKÜMANI Revizyon No 00
TÜRK HAVA YOLLARI A.O. Sayfa No 111/111

Çeşitli Mesaj Tavsiyeleri(Devamı…)

Uyarı Ekranı Mesajları Açıklamalar


ARSPC NEAR:Yakında hava Özel kullanım hava sahası,ucagın pozisyonuna 2nm
sahası-2nm’den daha yakın. yakınlıkta.
LEG UNSMOOTH: Uçuş Yaklaşan uçuş planı waypoint’leri düzgün dönüş yapılması
planı bacağı düzgün değil için çok yakın.İlerde dik dönüşler için hazırlanın ve belirgin
rota sapmaları bekleyin.
APPR INACT:Yaklaşma aktif Sistem,pilota yüklenen yaklaşmanın aktif olmadığını
değil bildirir.Gerektiği zaman yaklaşmayı aktif hale getirin
SLCT AUTOSEQ: Otomatik Sistem,pilota otomatik sıra modunu secmesini bildirir.OBS
sıra modunu seçin modunu kapatmak için OBS tuşuna basın.
SLCT FREQ: Yaklaşma için Sistem,pilotu uygun Nav. alıcısı için uygun yaklaşma
uygun frekans seçin frekansını yüklemesini bildirir. Yaklaşma için uygun frekansı
girin.
SLCT NAV:CDI üzerinde Sistem,pilota Nav alıcısını düzeltmek için CDI’yı
yaklaşma için NAV seçin ayarlamasını bildirir.Nav alıcısını düzeltmek için CDI’yı
ayarlayın
WGS84 WPT: WGS84 Seçilmiş waypoint (xxxx),WGS84 bilgisini Kullanmıyor.Diğer
olmayan waypoint için navigasyon kaynaklarıyla pozisyonu capraz kontrol yapın.
navigasyon.(xxxx)
TRAFFIC FAIL:Trafik cihazı Trafik Bilgi Sistemi (TIS) başarısız.G1000 Sistemi bakımı
başarısız yapılmalı
STRMSCP FAIL: Yıldırım Yıldırım dedektörü başarısız.G1000 Sistemi Bakımı
dedektörü başarısız yapılmalı
BACKUP PATH: Yedekleme Yıldırım dedektörü yedek iletişim yolunu kullanıyor.G1000
yolu kullanarak Yıldırım mümkün olduğunda bakıma girmeli.
dedektörü

THY KYS Form No: FR.18.0001 Rev.00

You might also like