92 KEWANGAN DAN SISTEM PERBANKAN PENGENALAN ‘Wang dan bank adalah dua perkara yang tidak holeh dipisahkan, sebagaimana tidak boleh dipisahkan wang dan perniagaan. Pengurusan dan keperluan wang di dalam perniagaan telah mewujudkan satu industri baru, iaitu industri perbankan dan kewa- ‘gan. Lalu muncullah ahli-ahli perniagaan yang membuka bank sebagai asas pernia: gaan, dan kemudiannya muncul pula syarikatsyarikat kewangan, badambadan amanah, syarikatsyarikat insurans yang menyertai industri pengurusan dana (wang), semuanya ‘menawarkan perkhidmatan yang berkaitan dengan kaedah mengurus wang. Namun begitu kewujudan wang sebagai alat pertukaran juga mempunyai ke- lemahan-kelemahan yang tersendiri menjadikan sistem pertukaran barangan yang diamalkan berkurun d2hulu kembsli menjadi popular di dalam beberapa suasana, Ini juga turut melibatkan sistem perbankan. Seperti di dalam kes perdagangan di antara USA dan Rusia, telah berlaku dagangan di mana PepsiCo menukarkan Pepsi-Cola dengan Vodka. Apabila wang tidak digunakan bermakna sistem perhankan juga tidak digunakan, Kalau pun bab ini tidak dapat memberi Kelebihan penggunaan wang dan sistem perbankan, wang tetap juga merupakan alat utama pertukaran dan sistem perbankan masih lagi boleh diterima sebagai perantara segala bayaran. ‘Wang adalah alat yang digunakan sebagai perantara kepada pertukaran, menyimpan nifai, dan unit akaun, Wang juge mempunyai sifatsifat mudah dibawa, boleh dibahagi- bahagikan, tahanlama dan stabil. Di dalam zaman serba moden dan canggih, perantara nila inj telah muncul di dalam bentuk yang pelbagai dan dikelaskan dengan nama-nama ‘mengikut kategori yang sesuai, misalaya M-l adalah jenis yang berbeza dengan M2, wang benar dan wang plastik dan sebagainya. ‘MeL adalah penawaran wang yang paling cair iaitu matawang, deposit permintaan dan yang boleh ditunaikan dalam keadaan segera, M-2 adalah penawaran wang ter- masuk M-l dan semua bentuk yang mudah ditukar untuk dibelanjakan seperti deposit ‘masa, deposit simpanan dan money-market mutual funds, Sementara M3 adalah wang, alam bentuk simpanan masa (time deposits)348 PENGENALAN KEPADA PERNIAGAAN ‘Matawang ialah wang kertas dan syiling yang dikeluarkan oleh kerajaan, adalah satu tender sah kerajaan sebagai alat untuk pembayaran. Cek pula ada arahan kepada bank untuk ditukarkan nilainya menjadi matawang. Deposit permintaan adalah simpanan di dalam bank yang boleh dikeluarkan pi bilabila masa menggunakan cek. Deposit masa adalah simpanan di dalam bank ye jika hendak dikeluarkan mesti dibert notis yang mencukupi, ‘Money-market mutual funds adalah pelaburan di dalam syarikat tertentu o! pelabur-pelabur untuk dilaburkan secara bersama bagi membeli sekuritijangkapenc dan berisiko rendah. Deposit simpanan adalah simpanan biasa. ‘Wang plastik adalah kad kad kredit seperti American Express, MasterCard, V dan sebagainya. Penggunaannya telah menjadi semakin lumrah di dalam transal perniagaan modern, di mana sesetengah peniaga menolak pembayaran dengan ma wang biasa kerana sebabssebab tertentu seperti keselamatan dan kemudahan catat perakaunan, SISTEM BARTER Bagaimanakah Kereta nasional kita boleh menembusi pasaran antarabangsa deng lebih meluas? Bagaimanakah ingin kita lihat Wira, Saga, Iswara, dan Perodua Kan rmeluncur selesa di negaranegara sedang membanstun seperti di Cina, Bangladesh, Inc nesia, negaranegara Afrika dan banyak lagi negara-negara dalam gabungan Selatz ‘Selatan? Perdana Menteri kita, Dato’ Seri Dr. Mahathir Mohamad telah pun membe kan jawapannya sedikit masa dahulu. ‘Berdasarkan pengalaman lalu, Dato’ Seri Dr. Mahathir Mohamad telah membu kan cadangan agar kereta‘kereta keluaran negara dapat dijual secara pertukaran « ingan barangan keluaran negaranegara lain. Ini pernah berlaku apabila KTM (Kereta Tanah Melayu) sewaktu belum diperbadankan mengimport pakarpakar perunding India bagi meningkatkan prestasi pengangkutan dan sistem perjalanannya sehas pertukaran kepada jualan minyak Kelapa sawit. Cara perdagangan secara pertukar: parangan begini dinamakan sebagai sistem barter. Ia adalah satu sistem kuno yar telah wujud sejak beriburribu tahun dahulu sebelum manisia mengenali dan mencip ‘wang, Walaupun ia adalah satu sistem kuno, kini kian mendapat tempat di kalang: syarikat-syarikat perniagaan bagi dasfangan dalam negeri dan lebiblebib lagi bagi ¢ gangan antarabangsa. la juga merupakan satu alternatif yang terbaik untuk memenut beberapa tujuan perniagaan. ‘Kini nila dagangan secara barter telah melebihi $275 billion di seluruh dun dan merupakan 40 peratus daripada keseluruhan dagangan dunia, Berlakunya p ningkatan kepada perniagaan berbentuk barter dari segi nilai dan peratusnya adale | disebabkan para pedagang mula menaruh kepercayaan kepada sistem ini, Di antar kkelebihan yang boleh dilihat dengan jelas ialah seperti pembayaran segera yang m modahkan, nila jualan dapat ditingkat, dan agehan jualan yang lebih meluas kepac negara yang tidak berkemampuan. ‘Walaupun begit sistem barter juga mempunyai kelemahan yang amat ketara da segi syarat keperluan untuk memboiehkannya berlaku. Syarat tersebut ialah tentan Ieehendak yang pera berlaku secara serentak di antara dua pihak yang terlat. Sebagt contoh sekiranya Aiman memerlukan beras sewaktu beliau memiliki beberapa ekc ‘kan, sedangkan tidak ada orang lain yang memerlukan ikannya, pertukaran secarKEWANGAN DAN SISTEM PERBANKAN S49 barter tidak boleh berlaku, Di dalam amalan pada hari ini, semua orang mahuikan wan, oleh itu Aiman pada bilacila masa sahaja boteh mendapatkan beras sekiranya beliatt ada wang. SISTEM KEWANGAN MALAYSIA F pee al sat ‘Sistem kewangan merangkumi sistem bank-bank dan syarikat kewangan yang induknya diterajui oleh bank pusat (di Malaysia fala Bank Negara). Bank-bank di Malaysia boleh dikelaskan kepada beberapa kategori seperti bank perdagangan, bank bukan perdagang- an, dan bank saudagar. Laindain organisasi yang perniagaan asasnya adalah kewangan juga didaftar sebagai entiti perniagaan yang mendapat kelulusan Bank Negara seperti syarikatsyarikat kewangan, syarikatsyatikat Insurans, koperasi jimat cermat dan lain- Jain yang mempunyai kepentingan awam ‘kerana menjadi tempat orang ramai menyim- pan wang mereka. Bank Negara Bank Negara adalah bank pusat yang menerajui segala sistem perbankan dan sistem xewangan di Malaysia. Fungsi Bank Negara termasuklah bertindak sebagai bank kepada eraiaan, bank kepada bankebank, mengawasiinstitusi kewangan yang lain, mengawal penawvaran wang dan Inindain yang berkaitan dengan kewangan. Bank Negara dikawal bieh Menteri Kewangan dan pengurusan utamanya disandang oleh seorang Gabenor. Kini Malaysia mempunyai seorang wanita sebagai Gabenor Bank Negara, iaitu Dato’ Dr. Zeti Akhtar Aziz. ‘Peranan Bank Negara sebagai penggubal dan pelaksana dasar kewangan negara F di dalam keadaan ekonomi negara yang tertekan menjadi semakin rumit, terutamanya t tanya iswisu yand berkaitan dengan politi dan sosia dihujahkan oleh pefbagai pihak tentang polisipolisi yang sedang diamal dan dilaksanakan oleh negara, seperti polis menetapkan nilai ringgit. Tinlad Bank Perdagangan dan Bukan Perdagangan ‘Semua bank menjadikan wang sebagai komoditi dagangan mereka, dan itulah cara-cara mnereka memperolehi keuntungan, Narmun begitu bank-bank dikelaskan kepada bank perdagangan dan bukan perdagangan berdasarkan ciriciti serta objektif penubuhan Theveka, Bankcbank perdagangan mempunyai ciri utama yang Ketara berbanding dengan ‘bank bukan perdagangan dari segi pengunaan buku cek. Bank perdagangan diwarla- kan sebagai layak mengeluarkan buku cek yang disahkan aku dengan nilai yang tertulis. Contoh-contoh bank perdagangan ialah BumiputraCommerce, RHB, Hong Leong Bank, Ban Hing Lee, Standard & Chartered dan lainain. ‘Sementara bankbank bukan perdagangan pula kebanyakannya adalah diasaskan oleh kerajaan dengan matlamat membantu dan bukannya meraih keuntungan sebagal cotf utama, Misalnya Bank Pertanian ditubuhkan untuk membantu petani, Bank Rakyat sebagai bank pelopor kepada gerakan koperasi, Bank Simpanan Nasional se- pagai kesinambungan kepada Simpanan Wang Pejabat Pos. Semua baink-bank ini tidak rmenjadi ahi persatuan bankcbank dan syarikat kewangan (BAFIA), malah penubuhan pun di bawah akta yang erbeza dengan akta penubuhan bank-bank perdagangan BEB SAB SRD nia Pe lah ara me ada dart 5350 PENGENALAN KEPADA PERNIAGAAN Emiratewe pce Bank Bumiputra Commerce, hasil gabungan Bank Bumiputra Malaysia Berhad dan Bank of 4 ‘Commerce adalah satu contoh bank perdagangan. Institusi-Institusi Lain Di Dalam Sistem Kewangan Institusiinstitusi lain yang terlibat di dalam sistem kewangan negara ialah syariket- syarikat kewangan, syarikatsyarikat koperasi jimat cermat, Malaysian Building Society, badan-badan pengumpulan dana seperti Permodalan Nasional Berhad (PNB), Kumpulan wang simpanan pekerja (KWSP), tabung pencen, dan lain-lain lagi. Kumpulan Wang Simpanan Pekerja KWSP adalah di antara badan yang mengumpul dana terbesar di Malaysia bertujuan untuk pelaburan jangka panjang dengan khidmat asasnya sebagaimana yang tertera pada slogan di bangunan-bangunannya: simpanan untuk hari tua. Idea penubuhan KWSP telah mula diketengahkan pada tahun 1949 dan menjadi kenyataan pada bulan ‘Oktober 1951 di bawah ordinan KWSP. Ia mula menerima caruman yang pertama pada 1 Julai 1952. Di antara objektif utama pengurusan KWSP ialah untuk memberi perkhidmatan yang cekap dan berkesan kepada ablichli dan majikan, mempastikan abli-ahli KWSP mendapat pulangan pelaburan yang berpatutan dan mempastikan semua caruman yang \wajib dibayar dapat dikutip dan dikreditkan ke dalam akaun hii, SISTEM PERBANKAN Sistem perbankan di seluruh dunia telah mengalami banyak perubahan, Perubahan Grastik terpaksa dilakukan demi menjaga kepentingan awam akibat daripada per- kembangan teknologi. Satu daripada perubahan ialah tentang kemunculan peraturan- peraturan baru di dalam sistem perbankan, dan dinamakan sebagai deregulation. roses deregulation yang sentiasa berlaku ini memberi kesan kepada sistem perbankan. Seperti contoh dahulu bank-bank tidak perlu membayar dividen ke atas simpanan ‘semasa, tetapi kini sesetengah negara, keseluruhan sistem perbankan mereka menawar:Daholu inifah Pelabat besar KWSP_ Malaysia, kni ia menjadi ibupejabat KWSP bagi negeri Selangor. KEWANGAN DAN SISTEM PERBANKAN 351 kan faedah ke atas simpanan akaun semasa. Di Malaysia juga sedang berlaku perubah- an di mana simpanan semasa kini boleh menikmati faedah sekiranya memenubii syarat- syarat tertentu, tetapi Sistem Pechankan Islam telah memberi faedah ke atas simpanan yang sedemikian, Selain daripada itu teknologi yang menyediakan sistem automasi untuk transaksi bank telah banyak memberi kemudahan kepada pengguna dan juga pengurusan bank telah memaksa proses deregulation berlaku. Ini termasuklah sistem MEPS, di mana pengguna sesebuah bank boleh mengeluarkan wangnya di manamana mesin automasi manasmana bank yang menjadi ahli MEPS (gabungan bank:bank yang membolehkan penggunaan mesin ATM secara bersama). Bank Islam Malaysia Berhad adalat bank yang pertama mengadakan sistem perbankan tanpa faedah. Kini bank Islam yang kedus telah divujudkan dengan nama Bank Muamalat, basil penggabungan cayangamcawangan SPTF bankbank lain, Adakab ini suatu saingan?352 PENGENALAN KEPADA PERNIAGAAN Perkembangan pasaraya kewangan juga akan menjadi satu fenomena baru, Ta adalah kewujudan firma yang bukan bank tetapi menyediakan perkhidmatan kewangan ‘yang meluas. Contohnya seperti American Express, Visa dan sebagainya adalah institusi ‘yang pada mulanya bukannya terlibat di dalam sistem perbankan, tetapi kini mereka telah perg lebih jauh di dalam perniasaan mereka yang melibatkan kewangan dan juga perbankan, Di Malaysia, suatu masa dahulu kumpulan New Straits Times Berhad (NST) ada memperkenalkan kad maksima sebagai satu langkah ke arah penyediaan kemu- dahan kepada pengguna dari segi membuat pembelian dengan mendapat pelbagai bentuk diskaun dan hadiah, Begitu juga dengan BonusLink, Lifestyle, Real Rewards dan sebagainya. Kemungkinan konsep-konsep kad kemudahan atau keahlian ekslusif sebegini akan menjadikan organisasi berkenaan kemudiannya terlibat di dalam sistem ewangan dan perbankan sentiasa ada. MENGURUS KEWANGAN FIRMA Pengurusan kewangan adalah sesuatu yang penting. Ia merupakan satu fungsi perniaga an dengan satu jabatan yang diketuai oleh seorang pengurus kewangan atau bendahari atau kini lebih dikenali sebagai pengawal kewangan (financial controifer). Jka jabaten pengeluaran mempunyai peranan mengeluarkan produleproduk syarikat dan jabatan pemasaran berperanan membuat dan menarik jualan, jabatan kewangan bertindak sebagai penyelaras dan pengawal yang mengawal segala aset organisasi (kebetulan semua aset dinilai dalam bentuk wang dan wang sendiri merupakan aset semasa yanst penting). Pengurusan kewangan bermaksud pengurusan sumber-sumber dana dan peng: ‘dumaannya untuk mencapai matlamat kewangan syarikat. Matlamat pengurusan kewang: an yang utama jalah untuk memaksimum kekayaan pemegang:pemegang saham, Untuk ‘memaksimumkan kekayaan pemegang-pemegang saham, pengurus kewangan perlu ‘menetapkan beberapa matlamat samping berbentuk jansékapendek dan jansékapanjans. Matlamatmatlamat tersebut ialah seperti menentukan polisi keuntungan, polisi per belanjaan dan kawalan kewangan. Sayarikat yang dapat membuat kawalan kewangan yang baik akan mewujudkan aset cair yang sestai untuk segala perbelanjaan. Ini akan memberikan imej yang baik dari segi pelaburan dan seterusnya akan meningkatkan prestasi kepercayaan para pelabur. Permintaan yang tinggi terhadap saham syarikat ‘akan meningkatkan harga sahamnya, dan ini akan meningkatkan kekayaan pemegang seham. Untuk mencapai matiamat pengurusan kewangan, perlu dibuat perancangan ‘kewangan yang rapi. Perancangan kewangan ialah satu huraian tentang bagaimana sesebuah perniagaan itu akan mencapai kedudukan kewangan yang dikehendaki di mass hadapan seperti yang tendapat di dalam unjuran sumber-sumber dan kegunaan- kegunaan dana. DANA DAN KEPERLUANNYA UNTUK PERNIAGAAN ‘Sesebuah syarikat atau organisasi memerlukan dana yang mencukupi sekurang-kurang: nya bagi membolehkan ia terus hidup. Ini termasuklah bagi membiayai projek-projek jangka pendek dan panjang.KEWANGAN DAN SISTEM PERBANKAN 353 Perbelanjaan jangka: adalah pembiayaan aset tetap syarikat. Pembiayaan ini befbezadengan pembiayaan jangka pendek ke dibeli bukannya untuk dijual, pembeliannya memeriukan jumlah wang yang banyak, ia juga mengikat sumber kewangan syarikat, Pana juga diperlukan untuk membiayai Keperluan semasa termasulk menye- {esafkan akaun belum bayar dan juga menyediakan jualan yang dijual secara kredit kepada pembell. Akaun belum terima ialah baki yang belam dibayar oleh pelang- gat vang kita Diayai dengan sumber dana yang ada, Sementara akocy belum bayar pula falah baki yang belum kita bayar kepada pemiutang, dan juga merupakan fumber dana, tetapi kita memerlukan dana yang lain bagi ‘membayar hutang terse- but. eperluan dana juga disebabkan oleh keadaan inventor! yang telah mengikat kKecairantunai syarika. Inventor ialah stl dalam bentuk ahen ‘mentah, Kerja dalam proses (work in progress ~ WIP), dan baranggan siap. Dana kita tersimpan atau terikat tara kerja-kerja perundingan inventorinya telah wujud tetapi tidak di dalam bentuk tangible, syarikat berkenaan mempunyai ‘masala dalaman dan tidak dapat ria perundingan dan latihan tersebut, tentu sekali pelanggany ‘aparapa perkhidmatan yang. telah disumbangkan. Ini adalah proses. Disebabkan keadaannya yang intangible, ia tidak bole i fuk yang lain. Walau apa pun ini adalah sebahagian daripada keperluan dana oleh sesebush syarikat, membiayai inven. tori. SUMBER DANA JANGKA PENDEK _ Lines of Credit ialah injamkan wang dengan jumlah tertentu tetapi bank if itu ada pada bila-bila masa, Revolving Credit agreement ialah persetujuan formal oleh insttusi Peminjam ‘Wang. Ini dipenggil sebagi memfaktorkan akaun boleh terima (Factoring Accounts Receivable), iaita proses menjual akaun-akaun belum terime kepada syarikat aim dengan mendiskaunkan nilai asal354 PENGENALAN KEPADA PERNIAGAAN. SUMBER DANA JANGKA PANJANG Pembiayaan projek-projek jangka-panjang boleh dibuat dengan membuat pinjaman Jangka panjang ataupun menerbitkan bor-bon. Selain daripada membuat pinjaman dan penerbitan bon, satu lagi kaedah yang boleh digunakan untuk membiayai projek-projek jangkapanjang ialah dengan menerbitkan saham-saham baru. Selain daripada saham- ‘saham baru sesebuah syarikat juga boleh menggunakan perolehan yang dikekalkan (Retained Barnings). Cara manakah yang paling baik untuk membiayai sesuatu projek? ‘Sesetengah organisasi menggunakan satu kaedah yang ada untuk menghasilkan dana jangkapanjang yang diubahsvaikan, Penggunaan sumber dana yang diubahsuai : begitu dipanggil sebagai pembiayaan hibrid. Contoh pembiayaan hibrid ialah penerbitan saham terutama dan juga debentur. Pilihan untuk menggunakan cara pembiayaan yang terbaik adalah bergantung kepada struktur modal yang optimal bagi sesebuah syarikat. Setiap pelaburan ada risikonya. Apabila risikonya tinggi, peluang meraih untung yang banyak juga tinggi ataupun peluang untuk rugi yang banyak juga adalah tinggi. PENGURUSAN KEWANGAN UNTUK PERNIAGAAN KECII Dua perkara penting untuk diuruskan oleh peniaga kecil dari aspek kewangan ‘alah pengurusan kredit dan pengurusan memenuhi keperluan tunai, Kredit yang diperolehi seperti daripada bank atau daripada peniaga-peniaga mestilah diurus dengan betul untuk mengekalkan kepercayaan pemiutang. Ini boleh dicapai sekiranya perancangan untuk memenubi keperluan tunai dibuat dengan betul Adalah menjadi kebiasaan peniaga kecil menjadikan sumber jualan mereka (bukannya untung bersih) sebagai pendapatan yang diguna untuk keperluan peribadi. Mereka tidak dapat memisahkan di antara hak persendirian (peribadi) dengan hak kepada entiti perniagaan. Keadaan ini berlaku adalah disebabkan mereka telah meng: gunakan segala sumber peribadi untuk tujuan perniagaan dan apabila keperluan peribadi datang, mereka akan terus menggunakan kewangan perniagaan. Keadaan ini menjadikan perniagaan mereka tidak stabil. Sehingga pada sesuatu situasi, overdraf dan pinjaman jangkapendek untuk perniagaan juga turut digunakan untuk menye- lesaikan urusan peribadi. TERMINOLOGI PENTING Wang ML M2 Matawang Cek Deposit permintaan Deposit masa Dana pasaran wang bersama Bank perdagangan Bank negara KWSP Persatuan Syarikatsyarikat kewangan Tabung encen Lc am™ EFT Pengurus kewangan Aliran tunai ancongan kewangan Inventori