You are on page 1of 207

1/207

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 1Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
1,1 Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ υἱοῦ Βιβλίον τῆς γενεαλογίας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, Κατάλογος γενεαλογικός, εἰς τὸν ὁποῖον
Δαυΐδ, υἱοῦ Ἀβραάμ. ἀπογόνου κατὰ τὸ ἀνθρώπινον τοῦ βασιλέως καταφαίνεται πόθεν κατάγεται ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ
Δαυΐδ, ὁ ὁποῖος πάλιν ὑπῆρξεν ἀπόγονος τοῦ ἀπόγονος τοῦ Δαβίδ, ὁ ὁποῖος πάλιν ἦτο ἀπόγονος
πατριάρχου Ἀβραάμ. τοῦ Ἀβραάμ
1,2 Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ 2 Διότι ὁ Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, ὁ Ἰσαὰκ δὲ 2 Ὁ Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, ὁ Ἰσαὰκ δὲ
δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, ὁ δὲ Ἰακὼβ ἐγέννησε τὸν ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, ὁ Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν
ἐγέννησε τὸν Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ. Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφούς του,
αὐτοῦ,
1,3 Ἰούδας δὲ ἐγέννησε τὸν Φαρὲς καὶ 3 Ὁ Ἰούδας δὲ ἐγέννησε ἀπὸ τὴν νύμφην αὐτοῦ 3 ὁ Ἰούδας δὲ ἐγέννησε διδύμους τὸν Φαρὲς καὶ τὸν
τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ, Φαρὲς δὲ Θάμαρ τοὺς διδύμους Φαρὲς καὶ Ζαρά, ὁ Φαρὲς δὲ Ζαρὰ ἀπὸ τὴν νύμφην του Θάμαρ, ὁ Φαρὲς δὲ
ἐγέννησε τὸν Ἐσρώμ, Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐσρώμ, ὁ Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν ἐγέννησε τὸν Ἐσρώμ, ὁ Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν
ἐγέννησε τὸν Ἀράμ, Ἀράμ. Ἀράμ,
1,4 Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, 4 Ὁ Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, ὁ Ἀμιναδὰβ 4 ὁ Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, ὁ Ἀμιναδὰβ δὲ
Ἀμιναδὰβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασσών, δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασσών, ὁ Ναασσὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασσών, ὁ Ναασσὼν δὲ ἐγέννησε τὸν
Ναασσὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών, ἐγέννησε τὸν Σαλμών. Σαλμών,
1,5 Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς 5 Ὁ Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἀπὸ τὴν τέως 5 ὁ Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἀπὸ τὴν Ραχὰβ τὴν
Ραχάβ, Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ ἐκ ἁμαρτωλὴν Ραχάβ, ὁ Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ πόρνην, ἡ ὁποία ἐδέχθη εἰς Ἱεριχὼ καὶ ἐφυγάδευσε
τῆς Ρούθ, Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεσσαί, ἀπὸ τὴν Μωαβίτιδα Ρούθ, ὁ Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν σῴους τοὺς κατασκόπους τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ· ὁ
Ἰεσσαί. Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ ἐκ τῆς Ρούθ, ἡ ὁποία ὡς
προσήλυτος Μωαβῖτις κατήγετο ἐξ ἔθνους πολὺ
μισητοῦ εἰς τοὺς Ἑβραίους, ὁ Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν
Ἰεσσαί,

2/207
1,6 Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν 6 Ὁ Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν βασιλέα Δαυΐδ, ὁ δὲ 6 ὁ Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαβὶδ τὸν βασιλέα.Δαβὶδ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βασιλέα.Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε βασιλεὺς Δαυῒδ ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἀπὸ τὴν δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἀπὸ τὴν
τὸν Σολομῶντα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου, γυναῖκα τοῦ Οὐρίου. γυναῖκα ποὺ ὑπῆρξε σύζυγος τοῦ Οὐρίου, διὰ νὰ
καταφαίνεται ὄχι μόνον ἀπὸ τὰς περιπτώσεις τῆς
Θάμαρ καὶ τῆς Ραχάβ, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸ ὀλίσθημα
αὐτὸ τοῦ Δαβίδ, ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶχεν εἰσχωρήσει καὶ
εἰς αὐτοὺς τοὺς προγόνους τοῦ Μεσσίου.
1,7 Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, 7 Ὁ Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, ὁ Ροβοὰμ 7 Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, ὁ Ροβοὰμ δὲ
Ροβοὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ δὲ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιά, ὁ Ἀβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν ἐγέννησε τὸν Ἀβιά, ὁ Ἀβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀσά,
ἐγέννησε τὸν Ἀσά, Ἀσά.
1,8 Ἀσὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσαφάτ, 8 Ὁ Ἀσὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσαφάτ, ὁ Ἰωσαφὰτ δὲ 8 ὁ Ἀσὰ δὲ ἀπέκτησε τρισέγγονον τὸν Ἰωσαφάτ, ὁ
Ἰωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωράμ, ἐγέννησε τὸν Ἰωράμ, ὁ Ἰωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωράμ, ὁ Ἰωρὰμ δὲ
Ἰωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὀζίαν, Ὀζίαν. ἀπέκτησε τρισέγγονον τὸν Ὀζίαν,
1,9 Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, 9 Ὁ Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, ὁ Ἰωάθαμ δὲ 9 ὁ Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, ὁ Ἰωάθαμ δὲ
Ἰωάθαμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἄχαζ, Ἄχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἄχαζ, ὁ Ἄχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν ἐγέννησε τὸν Ἄχαζ, ὁ Ἄχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐζεκίαν,
ἐγέννησε τὸν Ἐζεκίαν, Ἐζεκίαν.
1,10 Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, 10 Ὁ Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, ὁ 10 ὁ Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, ὁ Μανασσῆς
Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, ὁ Ἀμὼν δὲ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, ὁ Ἀμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν
Ἀμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσίαν, ἐγέννησε τὸν Ἰωσίαν. Ἰωσίαν,
1,11 Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεχονίαν 11 Ὁ Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεχονίαν καὶ τοὺς 11 ὁ Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωαχίμ ἢ Ἰεχονίαν καὶ
καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τῆς ἀδελφοὺς αὐτοῦ κατὰ τὴν ἐποχήν, ποὺ τοὺς ἀδελφούς του κατὰ τοὺς χρόνους, κατὰ τοὺς
μετοικεσίας Βαβυλῶνος. ἀπήχθησαν αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα οἱ ὁποίους συνέπεσεν ἡ αἰχμαλωσία τῶν Ἰουδαίων εἰς
Ἰουδαῖοι. τὴν Βαβυλῶνα.
1,12 Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν 12 Ἔπειτα δὲ ἀπὸ τὴν βιαίαν αὐτὴν 12 Ὅταν δὲ οἰ Ἰουδαῖοι μετεφέρθησαν ὡς αἰχμάλωτοι
Βαβυλῶνος Ἰεχονίας ἐγέννησε τὸν μετανάστευσιν τῶν Ἰουδαίων εἰς Βαβυλῶνα καὶ εἰς τὴν Βαβυλῶνα, ὁ Ἰεχονίας ἐγέννησε ἐκεῖ τὸν
Σαλαθιήλ, Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν τὴν ζωήν των ἐκεῖ ὡς αἰχμαλώτων, ὁ Ἰεχονίας Σαλαθιήλ, ὁ Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ,

3/207
Ζοροβάβελ, ἐγέννησε τὸν Σαλαθιήλ, ὁ δὲ Σαλαθιὴλ ἐγέννησε
τὸν Ζοροβάβελ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


1,13 Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιούδ, 13 Ὁ Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιούδ, ὁ Ἀβιοὺδ 13 τοῦ Ζοροβάβελ δὲ ἀπόγονος ὑπῆρξεν ὁ Ἀβιούδ, ὁ
Ἀβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, Ἐλιακεὶμ δὲ ἐγέννησε Ἀβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, ὁ Ἐλιακεὶμ δὲ
Ἐλιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀζώρ, τὸν Ἀζώρ. ἐγέννησε τὸν Ἀζώρ,
1,14 Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, 14 Ὁ Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, ὁ Σαδὼκ δὲ 14 ὀ Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, ὁ Σαδὼκ δὲ
Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, ὁ Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, ὁ Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιούδ,
ἐγέννησε τὸν Ἐλιούδ, Ἐλιούδ.
1,15 Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, 15 Ὁ Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, ὁ Ἐλεάζαρ 15 ὁ Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, ὁ Ἐλεάζαρ δὲ
Ἐλεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν, δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν, ὁ Ματθὰν δὲ ἐγέννησε ἐγέννησε τὸν Ματθάν, ὁ Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν
Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, τὸν Ἰακώβ. Ἰακώβ,
1,16 Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε Ἰωσὴφ τὸν 16 Ὁ Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσήφ, τὸν μνηστῆρα 16 ὁ Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσήφ, τὸν
ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ τῆς Μαρίας, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἐγεννήθη ὁ Ἰησοῦς ὁ ἀρραβωνιαστικὸν τῆς Μαρίας.Κατήγετο δὲ καὶ ἡ
λεγόμενος Χριστός. ὀνομαζόμενος Χριστός. Μαρία ἀπὸ τὸ αὐτὸ γένος ἀπὸ τὸ ὁποῖον καὶ ὁ
Ἰωσήφ.Ἐκ τῆς Μαρίας δὲ αὐτῆς, ἡ ὁποία ἦτο
ἀπόγονος τοῦ Δαβὶδ καὶ τοῦ Ἀβραάμ, ἐγεννήθη ὁ
Ἰησοῦς, ποῦ ἐπονομάζεται Χριστός.
1,17 Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ Ἀβραὰμ 17 Ὅλαι λοιπὸν αἱ γενεαὶ ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ μέχρι 17 Σύμφωνα λοιπὸν μὲ τὸν ἀνωτέρω κατάλογον ὅλαι
ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ τοῦ Δαυῒδ εἶναι γενεαὶ δεκατέσσαρες καὶ ἀπὸ αἱ γενεαί, ὅσαι ἔζησαν ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ μέχρι τοῦ
ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Δαυῒδ μέχρι τῆς μετοικεσίας τῶν Ἰουδαίων ὡς Δαβίδ, καθὼς ἀριθμοῦνται ἀπὸ τοὺς συντάκτας τοῦ
Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ αἰχμαλώτων εἰς τὴν Βαβυλῶνα εἶναι γενεαὶ καταλόγου, εἶναι γενεαὶ δεκατέσσαρες· καὶ αἱ γενεαὶ
ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως δεκατέσσαρες καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας εἰς τὴν ἀπὸ τοῦ Δαβὶδ μέχρι τῆς ἐποχῆς, ποὺ οἱ Ἰουδαῖοι
τοῦ Χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες. Βαβυλῶνα μέχρι τῶν ἡμερῶν τοῦ Χριστοῦ γενεαὶ μετοίκησαν ὡς αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα, εἶναι
πάλιν δεκατέσσαρες. γενεαὶ δεκατέσσαρες· καὶ αἱ γενεαί, ποῦ ἔζησαν ἀπὸ
τὴν ἐποχὴν τῆς μετοικήσεως τῶν Ἰουδαίων εἰς
Βαβυλῶνα μέχρι τῶν χρόνων τοῦ Χριστοῦ, εἶναι
γενεαὶ δεκατέσσαρες.

4/207
1,18 Τοῦ δὲ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ γέννησις 18 Ἡ δὲ γέννησις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔγινε κατὰ 18 Ἡ γέννησις δὲ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔγινε κατὰ τὸν
οὕτως ἦν· μνηστευθείσης γὰρ τῆς τὸν ἀκόλουθον ὑπερφυσικὸν τρόπον.Ὅταν ἀκόλουθον ὑπερφυσικὸν καὶ πρωτοφανῆ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ Ἰωσήφ, πρὶν ἢ δηλαδὴ ἐμνηστεύθη ἡ μήτηρ αὐτοῦ Μαρία μὲ τὸν τρόπον.Ὅταν δηλαδὴ ἡ μήτηρ του Μαρία
συνελθεῖν αὐτοὺς εὑρέθη ἐν γαστρὶ Ἰωσήφ, χωρὶς νὰ συνοικήσουν ὡς σύζυγοι, εὑρέθη ἠρραβωνίσθη μὲ τὸν Ἰωσήφ, προτοῦ νὰ
ἔχουσα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. ἔγκυος ἀπὸ τὴν δημιουργικὴν ἐνέργειαν τοῦ συγκατοικήσουν ὡς σύζυγοι, εὑρέθη ἡ Μαρία ἔγκυος
Ἁγίου Πνεύματος. διὰ δημιουργικῆς ἐπενεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
1,19 Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὤν 19 Ὁ δὲ Ἰωσήφ, ὁ μνηστὴρ αὐτῆς, ὅταν ἀντελήφθη 19 Ὁ Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀρραβωνιαστικός της, ὅταν
καὶ μὴ θέλων αὐτὴν παραδειγματίσαι, τὴν ἐγκυμοσύνην αὐτῆς, ἐπῆρε τὴν ἀπόφασιν νὰ ἀντελήφθη τὴν ἐγκυμοσύνην, ἐπειδὴ ἧτο ἐνάρετος
ἐβουλήθη λάθρα ἀπολῦσαι αὐτήν. διαλύσῃ τὴν μνηστείαν.Ἐπειδὴ ὅμως ἦτο ἐνάρετος καὶ ἀγαθὸς καὶ δὲν ἤθελε νὰ τὴν διαπομπεύσῃ πρὸς
καὶ εὔσπλαγχνος δὲν ἠθέλησε νὰ τὴν δημόσιον παραδειγματισμόν, ἐσκέφθη νὰ τῆς δώσῃ
διαπομπεύσῃ δημοσίᾳ, ἀλλ' ἐσκέφθη νὰ τὴν διώξῃ διαζύγιον μυστικά.
μυστικὰ χωρὶς νὰ ἀνακοινώσῃ εἰς κανένα τὰς
ὑποψίας του.
1,20 Ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος ἰδοὺ 20 Ἐνῶ δὲ αὐτὰ εἶχε εἰς τὸν νοῦν, ἰδοὺ ἕνας 20 Ὅταν ὅμως αὐτὸς ἐσυλλογίσθη αὐτά, ἰδοὺ ἕνας
ἄγγελος Κυρίου κατ' ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ ἄγγελος τοῦ Κυρίου παρουσιάσθη εἰς τὸ ὄνειρόν ἄγγελος τοῦ Κυρίου τοῦ ἐφάνη εἰς τὸ ὄνειρόν του καὶ
λέγων· Ἰωσὴφ υἱὸς Δαυΐδ, μὴ φοβηθῇς του καὶ τοῦ εἶπεν· Ἰωσήφ, ἀπόγονε τοῦ Δαυΐδ, μὴ τοῦ εἶπεν· Ἰωσήφ, ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ, μὴ δοκιμάσῃς
παραλαβεῖν Μαριὰμ τὴν γυναῖκα σου· διστάσῃς, νὰ παραλάβῃς εἰς τὸν οἶκον σου τὴν κανένα δισταγμὸν καὶ φόβον διὰ νὰ παραλάβῃς εἰς
τὸ γὰρ ἐν αὐτῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός Μαριάμ, τὴν ἁγνὴν καὶ πιστὴν μνηστή σου, διότι τὸν οἶκον σου τὴν Μαριὰμ τὴν μνηστήν σου· διότι
ἐστιν Ἁγίου. τὸ παιδίον ποὺ κυοφορεῖται ἐντὸς αὐτῆς ἔχει ἐκεῖνο, ποῦ ἐγεννήθη μέσα της, προέρχεται ἐκ
συλληφθῇ ἀπὸ τὴν δημιουργικὴν ἐνέργειαν τοῦ δημιουργικῆς ἐπενεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἁγίου Πνεύματος.
1,21 Τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ 21 Θὰ γεννήσῃ δὲ υἱόν, καὶ σύ (ὁ ὁποῖος σύμφωνα 21 Θὰ γεννήσῃ δὲ υἱὸν καὶ σύ, ποὺ ἀπὸ τὸν νόμον τὸν
ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει μὲ τὸν νόμον θεωρεῖσαι προστάτης καὶ πατέρας Μωσαϊκὸν ἀναγνωρίζεσαι προστάτης καὶ πατέρας
τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν του) θὰ τὸ ὀνομάσῃς Ἰησοῦν (δηλαδὴ Θεόν- του, θὰ καλέσῃς τὸ ὄνομά του Ἰησοῦν, τὸ ὁποῖον εἰς
αὐτῶν. Σωτῆρα) διότι αὐτὸς θὰ σώσῃ πράγματι τὸν λαόν τὴν ἑλληνικὴν μεταφράζεται σωτήρ.Καὶ θὰ τοῦ
του ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. δώσῃς αὐτὸ τὸ ὄνομα, διότι αὐτὸς θὰ σώσῃ ἀπὸ τὰς
ἁμαρτίας του τὸν νέον Ἰσραήλ, ποὺ θὰ τὸν πιστεύσῃ
ὡς σωτῆρα καὶ θὰ γίνῃ μὲ τὴν πίστιν αὐτὴν ὁ

5/207
πραγματικὸς λαός του.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


1,22 Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα 22 Καὶ ὅλον αὐτὸ τὸ θαυμαστὸν καὶ μοναδικὸν 22 Ὅλον δὲ τὸ θαῦμα αὐτὸ τῆς ὑπερφυσικῆς
πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ γεγονὸς ἔγινε, διὰ νὰ πραγματοποιηθῇ καὶ συλλήψεως τῆς Παρθένου ἔγινε, διὰ νὰ λάβῃ πλήρη
τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐπαληθεύσῃ αὐτό, ποὺ εἶχε λεχθῇ ἀπὸ τὸν Κύριον πραγματοποίησιν καὶ ἐπαλήθευσιν ἐκεῖνο, ποὺ
διὰ τοῦ προφήτου Ἡσαΐου· ἐλέχθη ἀπὸ τὸν Κύριον διὰ μέσου τοῦ προφήτου
Ἡσαΐου, ὁ ὁποῖος εἶπε πολλοὺς αἰῶνας προτήτερα.
1,23 Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ 23 <Ἰδοὺ ἡ ἁγνὴ καὶ ἄμωμος παρθένος θὰ 23 Ἰδοὺ ἡ παρθένος, ποὺ δὲν ἐγνώρισεν ἄνδρα, θὰ
τέξεται υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα συλλάβῃ καὶ θὰ γεννήσῃ υἱόν, χωρὶς νὰ γνωρίσῃ συλλάβῃ καὶ θὰ γεννήσῃ υἱὸν καὶ ὅσοι θὰ πιστεύουν
αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι ἄνδρα, καὶ θὰ ὀνομάσουν αὐτὸν Ἐμμανουήλ, εἰς αὐτόν, θὰ τὸν ὀνομάσουν Ἐμμανουήλ, ὄνομα
μεθερμηνευόμενον μεθ' ἡμῶν ὁ Θεός. ὄνομα ποὺ σημαίνει· Ὁ Θεὸς εἶναι μαζῆ μας>. ἑβραϊκόν, ποὺ μεταφράζεται ἑλληνικά.Ὁ Θεὸς εἶναι
μαζί μας.
1,24 Διεγερθεὶς δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ 24 Ἀμέσως λοιπὸν μόλις ἐσηκώθη ἀπὸ τὸν ὕπνον 24 Ὅταν δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἐσηκώθη ἀπὸ τὸν ὕπνον, ἔκαμε
ὕπνου ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ ὁ ὁ Ἰωσήφ, ἔκαμε ὅπως τὸν εἶχε διατάξει ὁ ἄγγελος καθὼς τὸν διέταξεν ὁ ἄγγελος τοῦ Κυρίου.Καὶ
ἄγγελος Κυρίου καὶ παρέλαβε τὴν τοῦ Κυρίου καὶ παρέλαβε εἰς τὸν οἶκόν του μὲ παρέλαβεν εἰς τὸν οἶκον του τὴν μνηστήν του,
γυναῖκα αὐτοῦ, ἐμπιστοσύνην καὶ σεβασμὸν τὴν μνηστήν του.
1,25 καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ 25 Καὶ ποτὲ δὲν ἐγνώρισεν αὐτὴν ὡς σύζυγον οὔτε 25 καὶ δὲν ἦλθεν εἰς σχέσιν συζυγικὴν μαζί της ποτέ,
ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτοτόκον, καὶ ὅταν ἐγέννησεν αὐτὴ τὸν πρῶτον καὶ ἄρα δὲ καὶ ἕως ὅτου ἐγέννησε τὸν πρῶτον καὶ
καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. μοναδικὸν υἱόν της οὔτε καὶ μετὰ ταῦτα.Καὶ μονάκριβον υἱόν της, καὶ ἐκάλεσεν ὁ Ἰωσὴφ τὸ
ἐκάλεσεν ὁ Ἰωσὴφ τὸ ὄνομα τοῦ παιδίου Ἰησοῦν. ὄνομά του Ἰησοῦν.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 2Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
Όταν δὲ ἐγεννήθη ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς
2,1 Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Όταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐγεννήθη εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς
Ἰουδαίας, κατὰ τὰς ἡμέρας ποὺ βασιλεὺς ἦτο ὁ
Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας ἐν ἡμέραις Ἰουδαίας κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ βασιλέως Ἡρῴδου
Ἡρῴδης, ἰδοὺ μάγοι (δηλαδὴ ἄνθρωποι σοφοὶ ποὺ
Ἡρῴδου τοῦ βασιλέως, ἰδοὺ μάγοι ἀπὸ ἰδοὺ σοφοὶ ἀστρολόγοι ἀπὸ τὰ μέρη τῆς ἀνατολῆς
ἐμελετοῦσαν καὶ τοὺς ἀστέρας τοῦ οὐρανοῦ)

6/207
ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα ἦλθαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα
ἦλθον ἀπὸ τὰς χώρας τῆς ᾿Ανατολῆς εἰς τὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἱεροσόλυμα.
2 Καὶ ἐρωτοῦσαν τοὺς κατοίκους· <ποῦ εἶναι ὁ
2 καὶ εἶπαν· Ποῦ εἶναι ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων, ποὺ
2,2 λέγοντες· ποῦ ἐστιν ὁ τεχθεὶς νεογέννητος βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; Διότι ἡμεῖς
τώρα τελευταίως ἐγεννήθη; Διότι εἴδαμεν τὸν
βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; Εἴδομεν γὰρ εἴδαμεν τὸν ἀστέρα αὐτοῦ εἰς τὴν Ἀνατολὴν καὶ
ἀστέρα του τὴν ὥραν, ποὺ μὲ τὴν ἀνατολήν του
αὐτοῦ τὸν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καὶ ἀπὸ τὸ οὐράνιον αὐτὸ φαινόμενον
ἔδιδεν εἴδησιν διὰ τὴν γέννησιν τοῦ νέου βασιλέως
ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ. ἐπληροφορηθήκαμεν τὴν γέννησίν του καὶ
καὶ ἤλθαμεν νὰ τὸν προσκυνήσωμεν.
ἤλθομεν νὰ τὸν προσκυνήσωμεν>.
3 Ὅταν ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς Ἡρῴδης νὰ γίνεται 3 Ὅταν ὅμως ὁ βασιλεὺς Ἡρῴδης ἤκουσε τὸν λόγον
λόγος διὰ νεογέννητον Βασιλέα ἐκυριεύθη ἀπὸ αὐτόν, ποὺ εἶπαν οἱ μάγοι, ἐταράχθη, ἐπειδὴ
2,3 Ἀκούσας δὲ Ἡρῴδης ὁ βασιλεὺς ταραχήν, διότι ἐφοβήθη μήπως τοῦ ἁρπάσῃ ἐφοβήθη, μήπως ὁ νέος βασιλεὺς γίνῃ ἀντίζηλός
ἐταράχθη καὶ πᾶσα Ἱερουσόλημα μετ' ἐκεῖνος τὴν βασιλείαν· μαζῆ μὲ τὸν Ἡρῴδην του.Συγχρόνως ὅμως ἐταράχθησαν μαζὶ μὲ αὐτὸν
αὐτοῦ, ἐταράχθησαν καὶ ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ οἰ κάτοικοι ὅλης τῆς πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων,
(φοβηθέντες μήπως ἐκσπάσῃ καὶ εἰς βάρος αὐτῶν ἐπειδὴ ἐφοβήθησαν, μήπως ἡ στενοχωρία τοῦ
ἡ ὀργὴ τοῦ αἱμοβόρου βασιλέως). σκληροῦ Ἡρῴδου ξεσπάσῃ εἰς αὐτούς.
4 Καὶ ἀφοῦ ἐμάζευσεν ὁ Ἡρῴδης ὅλους τοὺς
4 Ὁ Ἡρῴδης, ἀφοῦ ἐκάλεσε καὶ συνεκέντρωσε ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς γραμματεῖς τοῦ λαοῦ, ποὺ
2,4 καὶ συναγαγὼν πάντας τοὺς
ὅλους τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ ἐθεωροῦντο γνῶσται καὶ διδάσκαλοι τοῦ νόμου,
ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς τοῦ λαοῦ
(αὐτοὺς ποὺ ἐθεωρεῖτο ὅτι ἐγνώριζαν τὸν νόμον ἐζήτει νὰ μάθῃ ἀπὸ αὐτούς, εἰς ποῖον μέρος
ἐπυνθάνετο παρ' αὐτῶν ποῦ ὁ Χριστὸς
καὶ τοὺς προφήτας) ἐζητοῦσε πληροφορίας, ποῦ, σύμφωνα μὲ τὰς προφητείας ἐπρόκειτο νὰ γεννηθῇ
γεννᾶται.
σύμφωνα μὲ τὰς Γραφάς, θὰ ἐγεννᾶτο ὁ Χριστός. ὁ Χριστός, ὁ Μεσσίας δηλαδὴ καὶ βασιλεὺς τοῦ
Ἰσραήλ.
2,5 Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· ἐν Βηθλεὲμ τῆς 5 Ἐκεῖνοι δὲ τοῦ εἶπαν· <εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς 5 Αὐτοὶ δὲ τοῦ εἶπαν· γεννᾶται εἰς τὴν Βηθλεὲμ τῆς
Ἰουδαίας.Οὕτω γὰρ γέγραπται διὰ τοῦ Ἰουδαίας, διότι ἔτσι ἔχει γραφῆ ἀπὸ τὸν προφήτην Ἰουδαίας, διότι ἔτσι ἔχει γραφῆ ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ
προφήτου· Μιχαίαν· μέσου τοῦ προφήτου Μιχαίου·
2,6 Καὶ σὺ Βηθλεὲμ, γῆ Ἰούδα, οὐδαμῶς 6 Καὶ σὺ Βηθλεέμ, ποὺ ἀνήκεις εἰς τὴν περιοχὴν 6 Καὶ σύ, Βηθλεέμ, ποὺ περιλαμβάνεσαι εἰς τὴν

7/207
ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα· ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα μολονότι μικρὰ εἰς τὸν χώραν τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, μολονότι φαίνεσαι
σοῦ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος ὅστις πληθυσμόν, δὲν εἷσαι ἀπὸ ἀπόψεως ἀξίας χωρίον μικρόν, δὲν εἶσαι ὅμως καθόλου ἡ πλέον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ποιμανεῖ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ. καθόλου μικρότερη καὶ ἄσημη ἀπὸ τὰς μεγάλας ἀσήμαντος ἀπὸ τὰς πρωτευούσας πόλεις, ποὺ
πόλεις τῆς φυλὴς τοῦ Ἰούδα.Καὶ τοῦτο, διότι ἀπό ἡγεμονεύουν εἰς τὴν χώραν τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα.Καὶ
σὲ θὰ προέλθῃ καὶ θὰ ἀναδειχθῇ ἄρχων, ὁ ὁποῖος δὲν εἶσαι ἡ πλέον,μικρά, διότι ἀπὸ σὲ θὰ βγῇ ἄρχων,
ὡς καλὸς πομὴν θὰ ὁδηγήσῃ μὲ στοργὴν τὸν λαόν ὁ ὁποῖος θὰ ποιμάνῃ τὸν λαόν μου τὸν Ἰσραήλ.
μου τὸν Ἰσραηλιτικόν>.
2,7 Τότε Ἡρῴδης λάθρα καλέσας τοὺς 7 Τότε ὁ Ἡρῴδης ἐκάλεσε κρυφίως τοὺς μάγους 7 Τότε ὁ Ἡρῴδης, ἀφοῦ κρυφίως ἐκάλεσε τοὺς
μάγους ἠκρίβωσε παρ' αὐτῶν τὸν καὶ ἐπληροφορήθη ἀκριβῶς ἀπὸ αὐτοὺς τὸν μάγους, ἐξηκρίβωσεν ἀπὸ αὐτοὺς τὸν χρόνον, ἀφ’
χρόνον τοῦ φαινομένου ἀστέρος, χρόνον, κατὰ τὸν ὁποῖον εἶχε φανῇ ὁ ἀστήρ. ὅτου ἐφαίνετο τὸ ἄστρον.
2,8 καὶ πέμψας αὐτοὺς εἰς Βηθλεὲμ εἶπε· 8 Κατόπιν τοὺς ἔστειλε εἰς τὴν Βηθλεὲμ καὶ εἶπε· 8 Καὶ ἀφοῦ τοὺς ὡδήγησε νὰ μεταβοῦν εἰς τὴν
πορευθέντες ἀκριβῶς ἐξετάσατε περὶ <πηγαίνετε ἐκεῖ καὶ ἐξετάσατε μὲ κάθε ἀκρίβειαν Βηθλεέμ, εἶπε· Πηγαίνετε ἐκεῖ καὶ ἐξετάσετε μὲ
τοῦ παιδίου, ἐπὰν δὲ εὕρητε, ὅλα τὰ περὶ τοῦ παιδίου· καὶ ὅταν θὰ τὸ εὕρετε, πᾶσαν ἀκρίβειαν διὰ τὸ παιδίον.Ὅταν δὲ εὕρετε,
ἀπαγγείλατέ μοι, κἀγὼ ἐλθὼν πληροφορήσατέ με, διὰ νὰ ἔλθω εἰς τὴν Βηθλεὲμ φέρετέ μου εἴδησιν, διὰ νὰ ἔλθω καὶ ἑγὼ εἰς Βηθλεὲμ
προσκυνήσω αὐτῷ. νὰ τὸ προσκυνήσω καὶ ἐγώ>. νὰ τὸ προσκυνήσω.
9 Οἱ δὲ μάγοι, ἀφοῦ ἤκουσαν τὰ λόγια τοῦ 9 Αὐτοὶ δέ, ἀφοῦ ἤκουσαν τοὺς λόγους αὐτοὺς τοῦ
2,9 Οἱ δὲ ἀκούσαντες τοῦ βασιλέως βασιλέως, ἐξεκίνησαν καὶ ἐπορεύοντο εἰς τὴν βασιλέως, ἔφυγον διὰ τὴν Βηθλεέμ.Καὶ ἰδοὺ ἄστρον
ἐπορεύθησαν· καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρ ὃν εἶδον Βηθλεέμ· καὶ ἰδοὺ τὸ λαμπρὸν ἀστέρι, ποὺ εἶχαν ὑπερφυσικόν, ποὺ ἔλαμπε καὶ τὴν ἡμέραν, ὅμοιον
ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτούς, ἕως ἴδει εἰς τὴν Ἀνατολήν, ἐπροπορεύετο καὶ τοὺς ὅμως πρὸς ἐκεῖνο, ποὺ εἶδαν ἀπ’ ἀρχῆς τῆς ἀνατολῆς
ἐλθὼν ἔστη ἐπάνω οὗ ἦν τὸ παιδίον· ὠδηγοῦσεν, ἕως ὅτου ἦλθε καὶ ἐστάθη ἐπάνω ἀπὸ του, ἐπήγαινεν ἐμπρὸς ἀπὸ αὐτούς, ἕως ὅτου ἦλθε
τὸν τόπον ὅπου εὑρίσκετο τὸ παιδίον. καὶ ἐστάθη ἐπάνω ἀπὸ τὸ σπίτι, ποὺ ἧτο τὸ παιδίον.
10 Οἱ μάγοι, ὅταν εἶδαν τὸν ἀστέρα, ἐδοκίμασαν 10 Ὅταν δὲ εἶδαν τὸν ἀστέρα οἱ μάγοι ἐχάρησαν
2,10 ἰδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν
πολὺ μεγάλην χαράν (διότι εὐρῆκαν πάλιν τὸν πολὺ μεγάλην χαράν, διότι εἶχαν πλέον ἀσφαλῆ
χαρὰν μεγάλην σφόδρα,
ἀσφαλῆ ὁδηγόν των). ὁδηγόν.
2,11 καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ 11 Καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδαν τὸ παιδίον μὲ 11 Καὶ ἀφοῦ ἦλθαν εἰς τὸ σπίτι, εἶδαν τὸ παιδίον μὲ
παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, τὴν μητέρα αὐτοῦ Μαρίαν καὶ πεσόντες εἰς τὸ τὴν μητέρα του Μαρίαν, καὶ ἀφοῦ ἔπεσαν κατὰ γῆς
καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ, καὶ ἔδαφος ἐπροσκύνησαν μὲ βαθεῖαν εὐλάβειαν τὸ προσεκύνησαν, καὶ ἀνοίξαντες τὰ

8/207
ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν αὐτό· καὶ ἀνοίξαντες τὰς ἀποσκευὰς καὶ τὰ θησαυροφυλάκιά τους τοῦ προσέφεραν δῶρα,
προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ θησαυροφυλάκιά των τοῦ προσέφεραν δῶρα, χρυσὸν καὶ ἀπὸ τὰ πολύτιμα ἀρωματικὰ τῆς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λίβανον καὶ σμύρναν· χρυσὸν καὶ πολύτιμα ἀρώματα τῆς Ἀνατολῆς, Ἀραβίας, λίβανον καὶ σμύρναν.
λιβάνι καὶ σμύρναν.
12 Ἐπειδὴ δὲ ἔλαβον ἐντολὴν καὶ ὁδηγίαν ἀπὸ τὸν 12 Καὶ ἀφοῦ ἔλαβαν ἀπὸ τὸν Θεὸν ὁδηγίαν εἰς
2,12 καὶ χρηματισθέντες κατ' ὄναρ μὴ
Θεὸν εἰς ὄνειρόν των νὰ μὴ ἐπιστρέψουν πρὸς τὸν ὄνειρόν τους νὰ μὴ ξαναγυρίσουν εἰς τὸν Ἡρῴδην,
ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην, δ' ἄλλης ὁδοῦ
Ἡρῴδην, ἀνεχώρησαν διὰ τὴν πατρίδα των ἀπὸ ἀνεχώρησαν ἀπὸ ἄλλον δρόμον εἰς τὴν πατρίδα
ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν.
ἄλλον δρόμον. τους.
2,13 Ἀναχωρησάντων δὲ αὐτῶν ἰδοὺ 13 Ὅταν δὲ αὐτοὶ ἀνεχώρησαν, ἰδοὺ ἄγγελος 13 Ὅταν δὲ ἀνεχώρησαν οἱ μάγοι, ἰδοὺ ἄγγελος
ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ' ὄναρ τῷ Κυρίου ἐφάνηκε δι' ὀνείρου εἰς τὸν Ἰωσὴφ καὶ τοῦ Κυρίου ἐφάνη εἰς τὸ ὄνειρόν του εἰς τὸν Ἰωσὴφ καὶ
Ἰωσὴφ λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ εἶπε· <σήκω ἀμέσως χωρὶς ἀναβολὴν καὶ πάρε τὸ τοῦ εἶπε· Σήκω καὶ παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν
παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ φεῦγε παιδίον καὶ τὴν μητέρα του καὶ φύγε εἰς τὴν μητέρα του καὶ φεῦγε εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ μένε ἐκεῖ,
εἰς Αἴγυπτον, καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω Αἴγυπτον, καὶ μένε ἐκεῖ, μέχρις ὅτου πάλιν ἐγώ ἕως ὅτου σοῦ εἴπω.Φύγε, διότι πρόκειται ὁ Ἡρῴδης
σοι· μέλλει γὰρ Ἡρῴδης ζητεῖν τὸ σοῦ εἴπω· διότι ὁ Ἡρῴδης θὰ ἀναζητήσῃ τὸ νὰ ζητήσῃ τὸ παιδίον μὲ τὸν σκοπὸν νὰ τὸ
παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. παιδίον, διὰ νὰ τὸ θανατώσῃ>. θανατώσῃ.
2,14 Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον 14 Καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἐσηκώθηκε ἀμέσως, παρέλαβε 14 Ὁ Ἰωσὴφ δὲ ἐσηκώθη καὶ παρέλαβε νύκτα τὸ
καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ νύκτα τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ παιδίον καὶ τὴν μητέρα του καὶ ἀνεχώρησεν εἰς τὴν
ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον, ἔφυγεν εἰς τὴν Αἴγυπτον. Αἴγυπτον.
15 Καὶ ἕμενε ἐκεῖ, ἕως ὅτου ἀπέθανε ὁ Ἡρῴδης καὶ 15 Καὶ ἦτο ἐκεῖ, μέχρις ὅτου ἀπέθανεν ὁ Ἡρῴδης, διὰ
2,2,15 καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς
ἔτσι ἐξεπληρώθη καὶ ἐπραγματοποιήθη πλήρως νὰ ἐπαληθεύσῃ τελείως ἐκεῖνο, ποὺ ἐλέχθη ἀπὸ τὸν
Ἡρῴδου, ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ
ἐκεῖνο, ποὺ εἶχε λεχθῇ ἀπὸ τὸν Κύριον διὰ τοῦ Κύριον διὰ μέσου τοῦ Προφήτου, ὁ ὁποῖος εἶπεν· Ἀπὸ
Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἐξ
προφήτου, ὁ ὁποῖος εἶπε· <ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον τὴν Αἴγυπτον ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου νὰ ἐπιστρέψῃ
Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου.
ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου>. εἰς τὸν τόπον τῆς γεννήσεώς του.
2,16 Τότε Ἡρῴδης ἱδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη 16 Τότε ὁ Ἡρῴδης, ὅταν εἶδε ὅτι οἱ Μάγοι τὸν 16 Τότε ὁ Ἡρῴδης, ὅταν εἶδεν ὅτι οἱ μάγοι τὸν
ὑπὸ τῶν μάγων, ἐθυμώθη λίαν, καὶ ἐξεγέλασαν, ὠργίσθη πάρα πολύ, καὶ ἐπάνω εἰς ἐξηπάτησαν καὶ τὸν ἐγέλασαν, ἐθύμωσε πολὺ καὶ
ἀποστείλας ἀνεῖλε πάντας τοὺς παῖδας τὴν φονικὴν ὀργήν του ἔστειλε δημίους καὶ ἔστειλε στρατιώτας, οἱ ὁποῖοι ἐθανάτωσαν ὁλα τὰ
τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις ἔσφαξε ὅλα τὰ παιδιά, ποὺ ἦσαν εἰς τὴν Βηθλεὲμ παιδιά, ποὺ ἦσαν εἰς τὴν Βηθλεὲμ καὶ εἰς ὅλα τὰ

9/207
αὐτῆς ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ καὶ εἰς τὰ περίχωρα αὐτῆς ἀπὸ ἡλικίας δύο ἐτῶν περίχωρα καὶ σύνορά της, ἀπὸ ἡλικίας δύο ἐτῶν καὶ
τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσε παρὰ τῶν καὶ κάτω, σύμφωνα μὲ τὸν χρόνον, τὸν ὁποῖον κάτω, σύμφωνα μὲ τὸν χρόνον, τὸν ὁποῖον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μάγων. εἶχε ἐξακριβώσει ἀπὸ τοὺς μάγους. ἐξηκρίβωσεν ἀπὸ τοὺς μάγους.
17 Τότε ἐξεπληρώθη ἐκεῖνο ποὺ εἶχε λεχθῆ ἀπὸ 17 Τότε ἔλαβε πλήρη πραγματοποίησιν ἐκεῖνο, ποὺ
2,17 Τότε ἐπληρώθη τὸ ρηθὲν ὑπὸ
τὸν προφήτην Ἱερεμίαν, ὁ ὁποῖος εἶχε ἐλέχθη ἀπὸ τὸν προφήτην Ἱερεμίαν, ὁ ὁποῖος
Ἱερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος·
προφητεύσει· ἐπροφήτευσε καὶ εἶπε·
18 <Κραυγὴ πόνου καὶ σπαραγμοῦ ἠκούσθη εἰς 18 Φωνὴ σπαρακτικὴ ἠκούσθη εἰς τὸ χωρίον τῆς
τὴν περιοχὴν Ραμᾶ· θρῆνος μεγάλος καὶ φυλῆς Βενιαμὶν Ραμᾶ, θρῆνος καὶ κλάματα καὶ
2,18 Φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· ὅλαι αἱ μητέρες τῆς ὀδυρμὸς πολύς.Ἡ σύζυγος τοῦ Ἰακὼβ Ραχήλ, ποὺ
κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· Ραχὴλ περιοχῆς, ἀπόγονοι τῆς συζύγου τοῦ Ἰακὼβ Ραχὴλ ἦτο ἐκεῖ θαμμένη, διὰ τῶν ἀπογόνων τῆς μητέρων,
κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελε (ἡ ὁποία εἶχε ταφῆ ἐκεῖ) ἔκλαιαν καὶ ἐκόπτοντο ποὺ ἐστερήθησαν τὰ μικρά τους, κλαίει τὰ τέκνα της,
παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσί. διὰ τὰ φονευθέντα τέκνα των καὶ δὲν ἤθελαν μὲ καὶ δὲν ἤθελε μὲ κανένα τρόπον νὰ παρηγορηθῇ,
κανένα τρόπον νὰ παρηγορηθοῦν, διότι τὰ ἀθῶα διότι τὰ ἀθῷα αὐτὰ παιδιὰ δὲν ὑπάρχουν πλέον εἰς
αὐτὰ πλάσματα δὲν ὑπάρχουν πλέον>. τὴν ζωήν.
2,19 Τελευτήσαντος δὲ τοῦ Ἡρῴδου ἰδοὺ 19 Ὅταν δὲ ἀπέθανε ὁ Ἡρῴδης, ἰδοὺ ἄγγελος 19 Ὅταν δὲ ἀπέθανεν ὁ Ἡρῴδης, ἰδοὺ ἐφάνη εἰς τὸ
ἄγγελος Κυρίου κατ' ὀναρ φαίνεται τῷ πάλιν Κυρίου ἐφάνη δι' ὀνείρου εἰς τὸν Ἰωσήφ, ὄνειρόν του εἰς τὸν Ἰωσὴφ ἄγγελος Κυρίου ἐν
Ἰωσὴφ ἐν Αἰγύπτῳ ποὺ ἕμενε εἰς τὴν Αἴγυπτον Αἰγύπτῳ
20 καὶ τοῦ εἶπε· <σήκω, πάρε τὸ παιδίον καὶ τὴν
2,20 λέγων· ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ 20 καὶ τοῦ εἶπε· Σήκω καὶ πάρε τὸ παιδίον καὶ τὴν
μητέρα αὐτοῦ καὶ πήγαινε, χωρὶς φόβον, εἰς τὴν
παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ μητέρα του καὶ πήγαινε μὲ τὴν ἡσυχίαν σου εἰς τὴν
χώραν τῶν Ἰσραηλιτῶν.Διότι ἔχουν πλέον
πορεύου εἰς γῆν Ἰσραήλ· τεθνήκασι γὰρ χώραν τῶν Ἰσραηλιτῶν.Διότι ἔχουν πλέον ἀποθάνει
ἀποθάνει ἐκεῖνοι, ποὺ ἐζητοῦσαν να ἀφαιρέσουν
οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου. ἐκεῖνοι, ποὺ ἐζήτουν τὴν ζωὴν τοῦ παιδιοῦ.
τὴν ζωὴν τοῦ παιδίου>.
2,21 Ὁ δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ παιδίον
21 Αὐτὸς δὲ ἐσηκώθη, ἐπῆρε τὸ παιδίον καὶ τὴν 21 Αὐτὸς δέ, ἀφοῦ ἐσηκώθη, ἐπῆρε τὸ παιδίον καὶ τὴν
καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἦλθεν εἰς γῆν
μητέρα του καὶ ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Παλαιστίνην. μητέρα του καὶ ἦλθεν εἰς τὴν Παλαιστίνην.
Ἰσραήλ.
2,22 Ἀκούσας δὲ ὅτι Ἀρχέλαος βασιλεύει 22 Ὅταν ὅμως ἤκουσε ὅτι εἰς τὴν Ἰουδαίαν 22 Ἀλλ’ ὅταν ἤκουσεν, ὅτι ὁ Ἀρχέλαος ἐβασίλευεν εἰς
ἐπὶ τῆς Ἰουδαίας ἀντὶ Ἡρῴδου τοῦ βασιλεύει ἀντὶ τοῦ ῾Ηρῴδου τοῦ πατρὸς του ὁ τὴν Ἰουδαίαν ἀντὶ τοῦ πατρός του Ἡρῴδου, ἐφοβήθη

10/207
πατρός, αὐτοῦ ἐφοβήθη ἐκεῖ ἀπελθεῖν· Ἀρχέλαος (μοχθηρὸς ἐπίσης ἡγεμών) ἐφοβήθη νὰ νὰ μεταβῇ ἐκεῖ.Καὶ καθὼς ὡδηγήθη εἰς ὄνειρον ἀπὸ
χρηματισθεὶς δὲ κατ' ὄναρ ἀνεχώρησεν μεταβῇ ἐκεῖ.Λαβὼν δὲ ὁδηγίας ἀπὸ τὸν Θεὸν εἰς τὸν Θεόν, ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς τὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας, τὸ ὄνειρόν του ἀνεχώρησε καὶ ἐπῆγε εἰς τὰ μέρη ὅπου ἦτο ἡγεμὼν ὁ ὀλιγώτερον σκληρὸς ἀπὸ τὸν
τῆς Γαλιλαίας (ὅπου ἠγεμόνευεν ὁ Ἡρῴδης ἀδελφόν του Ἀρχέλαον Ἡρῴδης ὁ Ἀντίπας.
Ἀντίπας, ὀλιγώτερον σκληρὸς ἀπὸ τὸν ἀδελφόν
του Ἀρχέλαον).
23 Καὶ ἀφοῦ ἦλθεν ἐκεῖ, ἐγκατεστάθη εἰς τὴν
23 Καὶ ἀφοῦ ἦλθε, κατοίκησεν εἰς πόλιν ποὺ λέγεται
2,23 καὶ ἐλθὼν κατῴκησεν εἰς πόλιν πόλιν ὀνομαζομένην Ναζαρέτ· καὶ ἔτσι
Ναζαρέτ, διὰ νὰ πραγματοποιηθῇ ἐκεῖνο, ποὺ
λεγομένην Ναζαρέτ, ὅπως πληρωθῇ τὸ ἐξεπληρώθη αὐτό ποὺ εἶχε προαναγγελθῆ ἀπὸ
ἐλέχθη ἀπὸ τοὺς προφήτας, ὅτι ὁ Ἰησοῦς θὰ
ρηθὲν διὰ τῶν προφητῶν ὅτι Ναζωραῖος τοὺς προφήτας, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἰησοῦς <θὰ
ὀνομασθῇ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς του περιφρονητικῶς
κληθήσεται. ὀνομασθῇ (περιφρονητικῶς ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς
Ναζωραῖος.
του) Ναζωραῖος>.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 3Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
Κατ’ ἐκείνας δὲ τὰς ἡμέρας, κατὰ τὰς ὁποίας ο
Κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας (ποὺ ὁ Ἰησοῦς ἐζοῦσε
Ἰησοῦς ἰδιώτευεν εἰς Ναζαρέτ, ἐβγῆκεν ὁ Ἰωάννης ὁ
3,1 Εν δὲ ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἀφανὴς εἰς τὴν Ναζαρέτ) ἔκαμε τὴν ἐμφάνισίν του
βαπτιστὴς εἰς τὴν δημοσίαν δρᾶσιν του καὶ
παραγίνεται Ἰωάννης ὁ βαπτιστὴς ὁ Ἰωάννης ὁ βαπτιστὴς καὶ ἐκήρυσσε εἰς τὴν
ἐκήρυττεν εἰς τὴν ἔρημον τῆς Ἰουδαίας, ποὺ
κηρύσσων ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς Ἰουδαίας ἔρημος τῆς Ἰουδαίας (ποὺ εὑρίσκεται εἰς τὰ βόρεια
εκτείνεται πρὸς βορρᾶν τῆς Νεκρᾶς θαλάσσης καὶ
τῆς Νεκρᾶς θαλάσσης).
πρὸς δυσμὰς τοῦ Ἰορδάνου,
2 καὶ ἔλεγε· Μετανοεῖτε· ἀλλάξατε ἀποφασιστικὰ
2 Καὶ ἔλεγε· <μετανοεῖτε, ἀλλάξατε φρονήματα
σκέψεις καὶ φρονήματα καὶ ζωήν, διότι πλησιάζει ο
3,2 καὶ λέγων· μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ καὶ ζωήν, διότι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν (τὴν
καιρός, κατὰ τὸν ὁποῖον ὁ Μεσσίας μὲ τὴν νέαν
βασιλεία τῶν οὐρανῶν. ὁποίαν θὰ μᾶς φέρῃ ὁ Μεσσίας) ἔχει πλέον
οὐράνιον ζωήν, ποὺ θὰ μᾶς φέρῃ, θὰ ἐγκαθιδρύσῃ
πλησιάσει>.
καὶ ἐπὶ τῆς γῆς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

11/207
3,3 Οὗτος γάρ ἐστιν ὁ ρηθεὶς ὑπὸ 3 Αὐτὸς δὲ ὁ Ἰωάννης ἦτο ἐκεῖνος, διὰ τὸν ὁποῖον 3 Ἔπρεπε δὲ κατ’ ἐκείνας τὰς ἡμέρας νὰ ἐμφανισθῇ
Ἡσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος· φωνὴ εἶχε προφητεύσει ὁ Ἡσαΐας λέγων· <φωνὴ ὁ Ἰωάννης καὶ νὰ ἀκουσθῇ τὸ κήρυγμα αὐτό, διότι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἐτοιμάσατε τὴν ἀνθρώπου ὁ ὁποῖος κράζει μεγαλοφώνως εἰς τὴν αὐτὸς ἦτο ὁ ἄνθρωπος, διὰ τὸν ὁποῖον ἐπροφήτευσεν
ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους ἔρημον· ἑτοιμάσατε τὸν δρόμον τοῦ Κυρίου, ὁ Ἡσαΐας ὁ προφήτης, ὅταν εἶπε φωτιζόμενος ἀπὸ τὸ
αὐτοῦ. κάματε εὐθεῖς καὶ ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους αὐτοῦ· Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ· φωνὴ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος κράζει
(δηλαδὴ προπαρασκευάσατε τὶς καρδιές σας καὶ εἰς τὴν ἔρημον καὶ λέγει· Ἐτοιμάσατε τὸν δρόμον, διὰ
καθαρίσατε τὶς ψυχές σας, διὰ νά τὶς ἐπισκεφθῇ ὁ τοῦ ὁποίου θὰ ἔλθῃ πρὸς σᾶς ὁ Κύριος· κάμετε ἴσιους
Κύριος). καὶ ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους θὰ
περάσῃ.Ξερριζώσατε δηλαδὴ ἀπὸ τὰς ψυχάς σας τὶς
ἀγκαθιὲς τῶν αμαρτωλῶν παθῶν καὶ ρίψατε μακρὰν
τοὺς λίθους τοῦ ἐγωϊσμοῦ καὶ τῆς σκληρότητος καὶ
καθαρίσατε μὲ τὴν μετάνοιαν τὸ ἐσωτερικόν σας, διὰ
νὰ δεχθῇ τὸν Κύριον.
4 Ὁ δὲ Ἰωάννης (ἀφοσιωμένος εἰς τὸν Κύριον καὶ
4 Σύμφωνος δὲ πρὸς τὸ κήρυγμά του καθ’ ὅλα ἦτο
τὴν ἀποστολήν του) ἐζοῦσε ἀσκητικὴν ζωήν·
καὶ ὁ ὅλος βίος τοῦ Ἰωάννου καὶ ἡ ὅλη ἐμφάνισίς
ἐφοροῦσε ἔνδυμα ἀπὸ τρίχας καμήλου καὶ
3,4 Αὐτὸς δὲ ὁ Ἰωάννης εἶχε τὸ ἔνδυμα του.Αὐτὸς ὁ Ἰωάννης ἐφόρει ἔνδυμα ὑφασμένον ἀπὸ
δερματίνην ζώνην, γύρω ἀπὸ τὴν μέσην
αὐτοῦ ἀπὸ τριχῶν καμήλου καὶ ζώνην τρίχας καμήλου, μὲ ζώνην δερματίνην γύρω ἀπὸ τὴν
του.῎Ετρωγε δὲ μόνον ἀκρίδας (ἀπὸ ἐκείνας, ποὺ
δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, ἡ δὲ μέσην του.Ἡ τροφή του δὲ ἦτο πρόχειρος καὶ ξηρά·
κοπάδια ἤρχοντο ἀπὸ τὴν Ἀραβίαν καὶ τὰς ἄλλας
τροφὴ αὐτοῦ ἦν ἀκρίδες καὶ μέλι ἄγριον. δηλαδὴ ἀκρίδες απ’ ἐκεῖνες ποὺ ἔφερεν ὁ ἄνεμος εἰς
περιοχάς) καὶ μέλι, τὸ ὁποῖον ἄγρια μελίσσια
τὴν ἔρημον ἀπὸ τὴν Ἀραβίαν, καὶ μέλι ποὺ μέσα εἰς
ἀποθήκευαν εἰς σχισμὰς βράχων ἢ κουφάλες
σχισμὰς πετρῶν ἀποθήκευαν ἄγρια μελίσσια.
δένδρων.
5 Οἱ κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ ὅλης τῆς 5 Τότε ἐπήγαιναν ἔξω πρὸς αὐτὸν οἱ κάτοικοι τῶν
3,5 Τότε ἐξεπορεύετο πρὸς αὐτὸν
Ἰουδαίας καὶ ὅλης τῆς περιοχῆς δεξιὰ καὶ Ἱεροσολύμων καὶ ὁλοκλήρου τῆς Ἰουδαίας καὶ ὅλης
Ἱεροσόλυμα καὶ πᾶσα ἡ Ἰουδαία καὶ
ἀριστερὰ τοῦ Ἰορδάνου ἔβγαιναν τότε εἰς τὴν τῆς χώρας, ποὺ ἐξετείνετο εἰς τὴν δεξιὰν καὶ
πᾶσα ἡ περίχωρος τοῦ Ἰορδάνου,
ἔρημον πρὸς τὸν Ἰωάννην. ἀριστερὰν ὄχθην τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ.
3,6 καὶ ἐβαπτίζοντο ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ὑπ' 6 Καὶ ἐβαπτίζοντο ἀπὸ αὐτὸν εἰς τὸν Ἰορδάνην, 6 Καὶ ἐβαπτίζοντο μέσα εἰς τὸν Ἰορδάνην ποταμὸν

12/207
αὐτοῦ ἐξομολογούμενοι τὰς ἁμαρτίας ὅπου συγχρόνως ἐξωμολογοῦντο καὶ τὰς ἀπὸ τὸν Ἰωάννην, συγχρόνως δὲ ἐξωμολογοῦντο τὰς
αὐτῶν. ἁμαρτίας των. ἁμαρτίας των.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


7 ῞Οταν δὲ ὁ Ἰωάννης εἶδε πολλοὺς ἀπὸ τάξιν τῶν
7 Ὅταν δὲ εἶδεν ὁ Ἰωάννης πολλοὺς ἀπὸ τοὺς
ὑποκριτῶν Φαρισαίων καὶ τῶν ὑλιστῶν
Φαρισαίους καὶ τοὺς Σαδδουκαίους νὰ ἔρχωνται διὰ
3,7 Ἰδὼν δὲ πολλοὺς τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων νὰ ἔρχονται, διὰ νὰ δεχθοῦν τὸ
νὰ λάβουν τὸ βάπτισμά του, τοὺς εἶπεν· Ἀπόγονοι
Σαδδουκαίων ἐρχομένους ἐπὶ τὸ βάπτισμά του, εἶπε πρὸς αὐτούς· <Γεννήματα ἀπὸ
τῶν φαρμακερῶν ὀχιῶν, ποὺ ἔχετε τὴν κακίαν
βάπτισμα αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· φαρμακιερὲς ὀχιές (ποὺ ἔχετε κληρονομικῶς ἀπὸ
κληρονομικήν, διότι καὶ οἱ πρόγονοί σας γεμᾶτοι ἀπὸ
γεννήματα ἐχιδνῶν, τὶς ὑπέδειξεν ὑμῖν τοὺς προγόνος σας τὸ δηλητήριον τῆς κακίας καὶ
τὸ δηλητήριον τῆς πονηρίας καὶ μοχθηρίας ἦσαν,
φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς; τῆς μοχθηρίας) ποιὸς σᾶς ὡδήγησε νὰ ἀποφύγετε
ποῖος σᾶς ὠδήγησε νὰ φύγετε καὶ νὰ σωθῆτε ἀπὸ
τὴν δικαίαν τοῦ Θεοῦ ὀργήν, ποὺ θὰ ξεσπάσῃ
τὴν ὀργήν, ποὺ πρόκειται μετ’ ὀλίγον νὰ ξεσπάσῃ;
ἐντὸς ὀλίγου;
8 Διὰ νὰ σωθῆτε, δὲν ἀρκεῖ τὸ βάπτισμα, ἀλλὰ 8 Διὰ νὰ σωθῆτε λοιπὸν ἀπὸ τὴν ὀργὴν αὐτήν,
3,8 ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς πρέπει νὰ κάμετε καὶ ἔργα καλά, ποὺ θὰ εἶναι κάμετε ἔργα αγαθά, τὰ ὁποῖα εἶναι καρπὸς ἄξιος τῆς
μετανοίας, καρπὸς καὶ ἀπόδειξις τῆς εἰλικρινοῦς μετανοίας ἀληθοῦς μετανοίας, καὶ δείξατε εἰς τὸ ἑξῆς μὲ τὰς
σας. ἐναρέτους πράξεις σας, ὅτι μετενοήσατε εἰλικρινῶς.
9 Καὶ μὴ νομίσετε ὅτι ἠμπορεῖτε νὰ σωθῆτε μὲ τὸ
9 Καὶ μὴ σᾶς ἀρέσῃ νὰ ἀπατᾶτε τὸν ἑαυτόν σας καὶ
3,9 καὶ μὴ δόξητε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς, νὰ λέγετε μέσα σας, καὶ μάλιστα με καύχησιν,
νὰ λέγετε μέσα σας· πατέρα ἔχομεν τὸν
πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ· λέγω γὰρ πατέρα ἔχομεν τὸν πατριάρχην Ἀβραάμ.Διότι σᾶς
Ἀβραάμ.Διότι σᾶς λέγω, ὅτι ὁ Θεὸς ἔχει τὴν δύναμιν
ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ Θεὸς ἐκ τῶν λίθων λέγω τοῦτο, ὅτι ὁ Θεὸς ἠμπορεῖ καὶ ἀπὸ αὐτὲς τὶς
καὶ ἀπὸ τὰ λιθάρια αὐτὰ νὰ ἀναστήσῃ ἀπογόνους
τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ. πέτρες νὰ ἀναδείξῃ διὰ θαύματος ἀξίους
τοῦ Ἀβραάμ.
ἀπογόνους τοῦ Ἀβραάμ.
10 Τώρα δὲ καὶ τὸ τσεκούρι εὑρίσκεται πλέον 10 Τώρα δὲ καὶ ὁ πέλεκυς τῆς θείας κρίσεως
κοντὰ εἰς τὴν ρίζαν τῶν δένδρων.(῎Εφθασε δηλαδὴ εὑρίσκεται κοντὰ εἰς τὴν ρίζαν τῶν δένδρων, ἕτοιμος
3,10 Ἤδη δὲ καὶ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ρίζαν
ὁ καιρός, ποὺ θὰ ἐκδηλωθῇ ἡ δικαιοσύνη τοῦ νὰ κόψῃ σύρριζα καθένα ἄνθρωπον, ποὺ ὁμοιάζει
τῶν δένδρων κεῖται· πᾶν οὖν δένδρον μὴ
Θεοῦ)· κάθε δένδρον, ποὺ δὲν κάνει καρπὸν πρὸς ἄκαρπον δένδρον.Κάθε δὲνδρον λοιπόν, ποὺ
ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς
καλόν, κόπτετει σύριζα καὶ ρίχνεται στὴν φωτιὰ δὲν κάνει καρπὸν καλόν, κόπτεται ἀπὸ τὴν ρίζαν καὶ
πῦρ βάλλεται.
(αὐτὸ θὰ πάθῃ κάθε ἄνθρωπος, τοῦ ὁποίου τὰ ρίπτεται εἰς τὸ πῦρ.Αὐτὸ θὰ πάθῃ καὶ κάθε

13/207
ἔργα δὲν εἶναι καλά). ἄνθρωπος, ποὺ δὲν ἔχει καρπὸν ἀρετῆς.
3,11 Ἐγὼ μὲν βαπτίζω ὑμᾶς ἐν ὕδατι εἰς 11 Ἐγὼ μὲν σᾶς βαπτίζω μὲ νερό, διὰ νὰ σᾶς 11 Εἶναι δὲ καὶ δυνατὸν καὶ εὔκολον νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μετάνοιαν· ὁ δὲ ὀπίσω μου έρχόμενος ὁδηγήσω εἰς τὴν μετάνοιαν· ἐκεῖνος ὅμως ποὺ καρποφορήσετε τὴν ἀρετήν.Διότι ναὶ μὲν ἑγὼ σᾶς
ἰσχυρότερός μού ἐστιν, οὗ οὐκ εἰμὶ ἔρχεται ἔπειτα ἀπὸ ἐμέ, εἶναι ἰσχυρότερός μου καὶ βαπτίζω μὲ νερόν, πρὸς τὸν σκοπὸν τοῦ νὰ
ἱκανὸς τὰ ὑποδήματα βαστᾶσαι· αὐτὸς δὲν εἶμαι ἐγὼ ἄξιος οὔτε τὰ ὑποδήματά του νὰ εἰσαχθῆτε εἰς κατάστασιν μετανοίας· ἐκεῖνος ὅμως
ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ βαστάσω.Αὐτὸς θὰ σᾶς βαπτίσῃ μὲ Πνεῦμα Ἅγιον ποὺ ἔρχεται ὕστερα ἀπὸ ἑμέ, εἶναι λόγῳ τοῦ
πυρί. καὶ μὲ τὸ πῦρ τῆς χάριτος (ποὺ κατακαίει τὴν ἀξιώματός του καὶ τῆς θείας φύσεώς του
ἁμαρτίαν, καθαρίζει δὲ καὶ ζωογονεῖ τὴν ψυχήν). δυνατώτερος ἀπὸ ἑμέ.Αὐτοῦ δὲν εἶμαι ἄξιος ἑγὼ
οὔτε ὡς ὁ ἔσχατος δοῦλος νὰ βαστάσω τὰ
ὑποδήματά του.Αὐτὸς θὰ σᾶς βαπτίσῃ μὲ Πνεῦμα
Ἅγιον καὶ μὲ τὸ καθαρτικὸν πῦρ τῆς χάριτος.
12 Αὐτὸς κρατεῖ εἰς τὸ χέρι του τὸ φτυάρι καὶ θὰ
καθαρίσῃ πλήρως τὸ ἁλώνι του· καὶ τὸ μὲν σιτάρι 12 Κρατεῖ εἰς τὴν χεῖρα φτυάρι, ποὺ λιχνίζει.Ἡ δικαία
3,12 Οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ του θὰ τὸ συγκεντρώσῃ εἰς τὴν ἀποθήκην (τοὺς κρίσις του δηλαδὴ εἶναι ἕτοιμος νὰ λειτουργήσῃ καὶ
διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ, καὶ δικαίους δηλαδὴ καὶ ἐναρέτους θὰ παραλάβῃ εἰς θὰ καθαρίσῃ τελείως τὸ ἁλώνιόν του, ἤτοι τὸν
συνάξει τὸν σῖτον αὐτοῦ εἰς τὴν τὴν βασιλείαν του) τὸ δὲ ἄχυρον θὰ τὸ κατακαύσῃ κόσμον ὁλόκληρον.Καὶ θὰ συνάξῃ τὸν σῖτον του εἰς
ἀποθήκην, τὸ δὲ ἄχυρον κατακαύσει εἰς ἄσβεστον πῦρ, (δηλαδὴ τοὺς ἀμετανοήτους τὴν ἀποθήκην, ἤτοι τοὺς ἐναρέτους εἰς τὴν οὐράνιον
πυρὶ ἀσβέστῳ. ἁμαρτωλοὺς θὰ τοὺς καταδικάσῃ εἰς τὴν γέενναν βασιλείαν, τὸ δὲ ἄχυρον, ἤτοι τοὺς ἀμετανόητους, θὰ
τοῦ πυρός).Ἀκούσατέ τα αὐτὰ Σαδδουκαῖοι καὶ κατακαύσῃ μὲ φωτιά, ποὺ δὲν σβήνει ποτέ.
Φαρισσαῖοι>.
13 Τότε ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν (ὅπου
3,13 Τότε παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τῆς 13 Τότε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὸν
ἕμενε καὶ ἠσχολεῖτο με τὴν ξυλουργικὴν τέχνην)
Γαλιλαίας ἐπὶ τὸν Ἰορδάνην πρὸς τὸν Ἰορδάνην πρὸς τὸν Ἰωάννην διὰ νὰ βαπτισθῇ ἀπὸ
εἰς τὸν Ἰορδάνην πρὸς τὸν Ἰωάννην, διὰ νὰ
Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναι ὑπ' αὐτοῦ. αὐτόν.
βαπτισθῇ ἀπὸ αὐτόν.
14 Ὁ Ἰωάννης ὅμως τὸν ἐμπόδιζε μὲ ἐπιμονὴν καὶ
14 Ὁ Ἰωάννης ὅμως τὸν ἠμπόδιζε ζωηρὰ καὶ ἔλεγεν·
3,14 Ὁ δὲ Ἰωάννης διεκώλυεν αὐτὸν ἔλεγε· <ἐγώ, ὁ ἀτελὴς καὶ ἀδύνατος ἄνθρωπος,
Ἐγὼ ἔχω ἀνάγκην νὰ βαπτισθῶ ἀπὸ σὲ τὸν
λέγων· ἐγὼ χρείαν ἔχω ὑπὸ σοῦ ἔχω ἀνάγκην νὰ βαπτισθῶ ἀπὸ σὲ, καὶ σύ, ὁ
ἀναμάρτητον, καὶ σὺ ἔρχεσαι πρὸς ἑμὲ διὰ νὰ λάβῃς

14/207
βαπτισθῆναι, καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με; ἀναμάρτητος καὶ τέλειος, ἔρχεσαι νὰ βαπτισθῇς
βάπτισμα;
ἀπὸ ἐμέ;>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


15 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· 15 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπε πρὸς αὐτόν· Ἄφησε
<ἔτσι εἶναι, ἀλλὰ ἄφησε τώρα τὰς ἀντιρρήσεις καὶ τώρα τὰς ἀντιρρήσεις καὶ μὴ φέρῃς δυσκολίαν νὰ
3,15 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπε πρὸς
μὴ φέρνεις δυσκολίες εἰς τὸ βάπτισμά μου, διότι βαπτισθῶ.Διότι κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον
αὐτόν· ἄφες ἄρτι· οὕτω γὰρ πρέπον
ἔτσι πρέπει, καὶ γιὰ μένα καὶ γιὰ σένα, νὰ ταπεινούμενος πρέπει νὰ πληρώσω πᾶσαν ἐντολὴν
ἐστὶν ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν
ἐκπληρώσω κάθε ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ· μία ἀπὸ τὰς τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος σοῦ ἀνέθεσεν ὡς καθῆκον νὰ
δικαιοσύνην.Τότε ἀφίησιν αὐτόν·
ἐντολὰς εἶναι καὶ αὐτή>.Τότε ὁ Ἰωάννης τὸν βαπτίζῃς.Τότε ὁ Ἰωάννης ἀφῆκεν αὐτὸν νὰ
ἀφῆκε νὰ βαπτισθῇ. βαπτισθῇ.
16 Καὶ ὅταν ἐβαπτίσθῃ ὁ Ἰησοῦς, ἐπειδὴ ὡς
16 Καὶ ὁ Ἰησοῦς, ὅταν ἐβαπτίσθη, ἐβγῆκε ἀμέσως ἀναμάρτητος δὲν εἶχε τίποτε νὰ ἐξομολογηθῇ, ἀνέβη
3,16 καὶ βαπτισθεὶς ὁ Ἰησοῦς ἀνέβη ἀπὸ τὸ νερὸ (διότι δὲν εἶχε καμμίαν ἁμαρτίαν νὰ ἀμέσως ἀπὸ τὸ νερὸν τοῦ Ἰορδάνου καὶ δὲν ἔμεινεν
εὐθὺς ἀπὸ τοῦ ὕδατος· καὶ ἰδοὺ ἐξομολογηθῇ, ἐνῶ οἱ ἄλλοι ἔμεναν εἰς αὐτό, ὅσον ἐπὶ πολὺ εἰς αὐτό, ὅπως οἱ ἄλλοι, ποὺ κατὰ τὸ
ἀνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί, καὶ εἶδε χρόνον διαρκοῦσε ἡ ἐξομολόγησίς των).Καὶ ἰδοὺ βάπτισμά των ἐξωμολογοῦντο τὰς ἁμαρτίας των.Καὶ
τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταβαῖνον ὡσεὶ ἠνοίχθησαν χάριν αὐτοῦ οἱ οὐρανοὶ καὶ εἶδε τὸ ἰδοὺ ἤνοιξαν εἰς αὐτὸν οἱ οὐρανοὶ καὶ εἶδε τὸ Πνεῦμα
περιστερὰν καὶ ἐρχόμενον ἐπ' αὐτόν· Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ νὰ κατεβαίνῃ ὑπὸ τὴν μορφὴν τοῦ Θεοῦ νὰ καταβαίνῃ μὲ ἐξωτερικὸν σχῆμα καὶ
τῆς περιστερᾶς καὶ νὰ ἔρχεται ἐπάνω εἰς αὐτόν. μορφὴν ὁμοίαν πρὸς περιστερὰν καὶ νὰ ἔρχεται
ἐπάνω του.
17 Καὶ ἰδοὺ ἠκούσθη ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς ἡ φωνὴ 17 Καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἠκούσθη ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς ποὺ
τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός, ὁ ὁποῖος ἔλεγεν· <Αὐτὸς ἔλεγεν· Οὗτος εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπημένος, εἰς τὸν
3,17 καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν
εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπημένος (ὁ μονογενὴς ὡς ὁποῖον εὐηρεστήθην.Τὸν ἐγέννησα ἀϊδίως καὶ εἶναι
λέγουσα· οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ
Θεὸς υἱός μου, καὶ ὁ ἀπολύτως ἀναμάρτητος ὡς ὡς Θεὸς μονάκριβός μου Υἱός, ὡς ἄνθρωπος δὲ
ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα.
ἄνθρωπος) εἰς τὸν ὁποῖον ἀναπαύομαι πάντοτε ἀπολύτως ἀναμάρτητος.Πάντοτε ἔκαμε τὸ ἀρεστὸν
πλήρως, διότι πράττει τὸ ἀρεστὸν εἰς ἐμέ>. ἐνώπιόν μου.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 4Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

15/207
4,1 Τότε ὁ Ἰησοῦς ἀνήχθη εἰς τὴν ἔρημον Τότε ὁ Ἰησοῦς ὠδηγήθη ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον Τότε ὁ Ἰησοῦς ὡδηγήθη ἀπὸ ἐσωτερικὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὑπὸ τοῦ Πνεύματος πειρασθῆναι ὑπὸ εἰς κάποιο ὑψηλότερον μέρος τῆς ἐρήμου, διὰ νὰ παρακίνησιν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τὴν ἔρημον,
τοῦ διαβόλου, πειρασθῇ ὡς ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν διάβολον (καὶ διὰ να πειρασθῇ ὑπὸ τοῦ διαβόλου καὶ ἀγωνισθῇ
νικήσῃ ἐξ ὁλοκλήρου αὐτόν). νικηφόρως κατ’ αὐτοῦ.
4,2 καὶ νηστεύσας ἡμέρας 2 Καὶ ἀφοῦ ἐνήστευσε κατὰ συνέχειαν 2 Καὶ ἀφοῦ ἐνήστευσεν ἐπὶ τεσσαράκοντα ἡμέρας
τεσσαράκοντας καὶ νύκτας τεσσαράκοντα ἡμέρας καὶ νύκτας, ὕστερα (καὶ ὡς καὶ νύκτας συνεχῶς, χωρὶς να φάγῃ τίποτε κατὰ τὴν
τεσσαράκοντα ὕστερον ἐπείνασε. ἄνθρωπος ποὺ ἦτο) ἐπείνασε. περίοδον αὐτήν, ὕστερον ἐπείνασε.
4,3 Καὶ προσελθὼν αὐτῷ ὁ πειράζων 3 Τότε ὁ διάβολος, ποὺ ἔχει ὡς ἔργον τὸ νὰ 3 Καὶ τότε τὸν ἐπλησίασεν αὐτός, ποὺ ἔργον ἔχει να
εἶπεν· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, εἰπὲ ἵνα οἱ πειράζῃ τοὺς ἀνθρώπους, τὸν ἐπλησίασεν πειράζει καὶ νὰ ὠθῇ τὸν ἄνθρωπον εἰς τὴν ἁμαρτίαν,
λίθοι οὗτοι ἄρτοι γένωνται. ὑπούλως καὶ τοῦ εἶπεν· <ἐὰν εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ εἶπεν· Ἐὰν εἶσαι υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὅπως
(ὅπως εἶπεν ἡ φωνή που ἠκούσθη ἀπὸ τὸν ἐμαρτύρησεν ἡ φωνή, ποὺ ἠκούσθη εἰς τὸν
οὐρανὸν εἰς τὸν Ἰορδάνην) θαυματούργησε, πὲς Ἰορδάνην, δεῖξε το μὲ θαῦμα.Εἰπὲ οἱ λίθοι αὐτοὶ να
νὰ γίνουν αὐτοὶ οἱ λίθοι ἄρτοι, διὰ νὰ φάγῃς>. γίνουν ἄρτοι.
4,4 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε· γέγραπται οὐκ 4 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπάντησεν· <εἶναι γραμμένον εἰς 4 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· Εἶναι γραμμένον
ἐπ' ἂρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ' τὴν Παλαιὰν Διαθήκην· Ὁ ἄνθρωπος δὲν θὰ ζῇ με εἰς τὸ Δευτερονόμιον: δὲν θὰ διατηρηθῇ εἰς τὴν ζωὴν
ἐπὶ παντὶ ρήματι ἐκπορευομένῳ διὰ ἄρτον μόνον, ἀλλὰ καί με κάθε λόγον ποὺ βγαίνει ὁ ἄνθρωπος διὰ μόνου τοῦ ἄρτου, ἄλλα μὲ κάθε
στόματος Θεοῦ. ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Θεοῦ.(Ὅταν δὲ ὁ Θεὸς τὸ εἴπῃ, προσταγήν, ποὺ θὰ ἐξέλθῃ ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ
ζῇ ὁ ἄνθρωπος καὶ χωρὶς τροφήν). Θεοῦ.Ὅταν τὸ εἶπη ὁ Θεός, καὶ χωρὶς τροφὴν ἀκόμη
θὰ ζήσῃ ὁ ἄνθρωπος.
4,5 Τότε παραλαμβάνει αὐτὸν ὁ 5 Τότε παραλαμβάνει αὐτὸν ὁ διάβολος καὶ διὰ 5 Τότε ὁ διάβολος τὸν παρέλαβε καὶ σηκωμένον διὰ
διάβολος εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν, καὶ τοῦ ἀέρος τὸν φέρνει εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν, τὴν μέσου τοῦ ἀέρος τὸν ἔφερεν εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν
ἵστησιν αὐτὸν ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ Ἱερουσαλήμ, καὶ τὸν τοποθετεῖ εἰς τὸ ἄκρο τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὸν ἔστησεν ὄρθιον εἰς τὴν κορνίζαν
στέγης τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος. τῆς στέγης τοῦ ναοῦ, ποὺ ἦτο τόσον ὑψηλά, ὥστε
ἐζαλίζετο κανείς, ἐὰν ἀπ’ ἐκεῖ ἔβλεπε πρὸς τὰ κάτω,
4,6 καὶ λέγει αὐτῷ· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, 6 Καὶ λέγει πρὸς αὐτόν· <ἐὰν εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, 6 καὶ λέγει εἰς αὐτόν· Ἐὰν εἶσαι υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ρῖψε
βάλε σεαυτὸν κάτω· γέγραπται γὰρ ὅτι ρίξε τὸν ἑαυτόν σου κάτω· διότι εἶναι γραμμένον, τὸν ἑαυτόν σου κάτω, διὰ νὰ δειχθῇ φανερὰ εἰς

16/207
τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ, ὅτι ὁ Θεὸς θὰ δώσῃ ἐντολὴν εἰς τοὺς ἀγγέλους ὅλους ἡ πρὸς σὲ ἀγάπη καὶ προστασία τοῦ Πατρός
καὶ ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσί σε, μήποτε πρὸς χάριν σου καὶ αὐτοὶ θά σὲ σηκώσουν εἰς τὰ σου.Διότι ἔχει γραφῆ εἰς τοὺς Ψαλμούς, ὅτι ὁ Θεὸς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προσκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πόδα σου. χέρια των ἀμέσως με προσοχήν, μήπως τυχὸν καὶ θὰ δώσῃ ἐντολὴν διὰ σὲ εἰς τοὺς ἀγγέλους του καὶ
κτυπήσῃ τὸ πόδι σου πρὸς κάποιον λίθον.(Τὰ δὲ αὐτοὶ θὰ σὲ σηκώσουν εἰς τὰς χεῖρας, διὰ νὰ μὴ
πλήθη, ποὺ εἶναι συγκετρωμένα εἰς τὰς αὐλὰς τοῦ κτυπήσῃς εἰς λίθον τὸν πόδα σου, καὶ νὰ μὴ σοῦ
ναοῦ, θὰ ἴδουν τὸ θαῦμα καὶ θὰ πιστεύσουν)>. συμβῇ ἡ παραμικρὰ βλάβη.
4,7 Ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· πάλιν 7 Ἀπάντησεν εἰς αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς· <εἶναι ἐπίσης 7 Εἶπεν ες αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Ναί· ἀλλ’ ἔχει γραφῆ
γέγραπται, οὐκ ἐκπειράσεις Κύριον τὸν γραμμένον· Δὲν θὰ ἐκθέσης τὸν ἑαυτόν σου εἰς πάλιν· Δὲν θὰ ἐκθέσῃς εἰς κίνδυνον τὸν ἑαυτόν σου
Θεόν σου. κίνδυνον, διὰ νὰ δικιμάσῃς τὸν Θεόν> (καὶ νὰ διὰ νὰ δοκιμάσῃς καὶ βεβαιωθῇς διὰ τῶν
πεισθῇς τάχα με χειροπιαστὰ γεγονότα, ὅτι πραγμάτων, ἐὰν Κύριος ὁ Θεός σου θὰ σὲ
πράγματι σε ἀγαπᾷ καὶ σὲ προστατεύει). προστατεύσῃ.
4,8 Πάλιν παραλαμβάνει αὐτὸν ὁ 8 Πάλιν παραλαμβάνει αὐτὸν ὁ διάβολος καὶ διὰ 8 Πάλιν παρέλαβεν αὐτὸν ὁ διάβολος καὶ τὸν
διάβολος εἰς ὅρος ὑψηλὸν λίαν, καὶ τοῦ ἀέρος τὸν μεταφέρει εἰς ἕνα πανύψηλον ὅρος μετέφερεν εἰς ὅρος πολὺ ὑψηλὸν καὶ δεικνύει εἰς
δείκνυσιν αὐτῷ πάσας τὰς βασιλείας τοῦ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ τοῦ δικνύει πανοραματικῶς ὅλα τὰ αὐτὸν σὰν εἰς πανόραμα ὅλα τὰ βασίλεια τοῦ τότε
κόσμου καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν βασίλεια τοῦ κόσμου, τὰ πλούτη, τὰ μεγαλεῖα καὶ κόσμου καὶ τὰ πλούτη καὶ τὴν μεγαλοπρέπειαν τῶν
τὴν ἄλλην δόξαν των. πόλεών των καὶ τὸ πλῆθος τῶν κατοίκων των καὶ
ὅλην τὴν δόξαν των.
4,9 καὶ λέγει αὐτῷ· ταῦτα πάντα σοι 9 Καὶ τοῦ λέγει· <ὅλα αὐτὰ εἶναι ἰδικά μου καὶ θὰ 9 Καὶ εἶπεν εἰς αὐτόν· Ὡς ἄρχων καὶ κυρίαρχος το
δώσω, ἐὰν πεσὼν προσκυνήσῃς μοι· σοῦ τὰ δώσω, ἐάν μὲ ἀναγνωρίσῃς ὡς κύριόν σου κόσμου τούτου θὰ σοῦ δώσω ὅλα αὐτὰ ποὺ βλέπεις,
καὶ πέσῃς κατὰ γῆς καὶ μὲ προσκυνήσῃς>. ἐὰν πέσῃς κατὰ γῆς καὶ μὲ προσκυνήσῃς
ἀναγνωρίζων με ὡς κύριον σου.
4,10 Τότε λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ὕπαγε 10 Τότε λέγει μὲ ἀγανάκτησιν ὁ Ἰησοῦς· <φύγε 10 Τότε εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Φύγε, σατανᾶ.Διότι
ὀπίσω μου, σατανᾶ· γέγραπται γάρ, ἀμέσως ἀπὸ ἐμπρός μου, σατανᾶ.Διότι ἔχει ἔχει γραφῆ· Κύριον τὸν Θεόν σου θὰ προσκυνήσῃς
Κύριον τὸν Θεόν σου προσκυνήσεις καὶ γραφῆ· Κύριον τὸν Θεόν σου θὰ προσκυνήσῃς καὶ καὶ αὐτὸν μόνον θὰ λατρεύσῃς.
αὐτῷ μόνο λατρεύσεις. αὐτὸν μόνον θὰ λατρεύσῃς>.
4,11 Τότε ἀφίησιν αὐτὸ ὁ διάβολος, καὶ 11 Τότε ὁ διάβολος (ἔπειτα ἀπὸ τὴν τριπλῆν του 11 Τότε ἀφῆκεν αὐτὸν ἀνενόχλητον ὁ διάβολος.Καὶ
ἰδοὺ ἄγγελοι προσῆλθον καὶ διηκόνουν ἧτταν) ἀφῆκεν τὸν Ἰησοῦν· καὶ ἰδοὺ ἄγγελοι τοῦ ἰδοὺ ἄγγελοι ἦλθον πλησίον τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸν

17/207
αὐτῷ. Θεοῦ ἦλθαν πλησίον τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸν ὑπηρέτουν παρέχοντες εἰς αὐτὸν τὰς διακονίας καὶ
ὑπηρετοῦσαν ὡς νικητήν. ἐκδουλεύσεις των.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


4,12 Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι ὁ Ἰωάννης 12 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἤκουσεν ὅτι ὁ Ἰωάννης 12 Ὅταν δὲ ἤκουσεν ὁ Ἰησοῦς, ὅτι ὁ Ἰωάννης
παρεδόθη, ἀνεχώρησεν εἰς τὴν συνελήφθη κατὰ διαταγὴν τοῦ ῾Ηρῴδου ᾿Αντίπα παρεδόθη ὑπὸ τοῦ βασιλέως Ἀντίπα εἰς φυλακήν,
Γαλιλαίαν, καὶ ἐρρίφθη στὴν φυλακήν, ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν.
Ἰουδαίαν διὰ τὴν Γαλιλαίαν.
4,13 καὶ καταλιπὼν τὴν Ναζαρὲτ ἐλθὼν 13 Καὶ ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τὴν Ναζαρέτ, ἦλθεν καὶ 13 Καὶ ἀφοῦ ἀφῆκε τὴν Ναζαρέτ, ἦλθε καὶ
κατῴκησεν εἰς Καπερναοὺμ τὴν ἐγκατεστάθη εἰς τὴν Καπερναούμ, ἡ ὁποία ἦτο κατοίκησεν εἰς τὴν Καπερναούμ, ἡ ὁποία ἦτο
παραθαλασσίαν ἐν ὁρίοις Ζαβουλὼν καὶ κτισμένη εἰς τὴν παραλίαν τῆς Γεννησαρέτ, εἰς τὰ κτισμένη πλησίον τῆς λίμνης, εἰς τὰ σύνορα τῶν
Νεφθαλείμ, ὅρια τῶν φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ. φυλῶν Ζαβουλὼν καὶ Νεφθαλείμ,
4,14 ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ Ἡσαΐου 14 Καὶ ἐξεπληρώθη ἔτσι αὐτό, ποὺ εἶχε προείπει ὁ 14 διὰ νὰ ἐπαληθεύσῃ καὶ πραγματοποιηθῇ ἐκεῖνο,
τοῦ προφήτου λέγοντος· προφήτης Ἡσαΐας λέγων· ποὺ εἶπεν ὁ Θεὸς διὰ μέσου τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, ὁ
ὁποῖος λέγει·
4,15 γῆ Ζαβουλὼν καὶ γῆ Νεφθαλείμ, 15 <Ἡπεριοχὴ τῆς φυλῆς Ζαβουλὼν καὶ ἡ περιοχὴ 15 Ἡ χώρα τῆς φυλῆς Ζαβουλὼν καὶ ἡ χώρα τῆς
ὁδὸν θαλάσσης, πέραν τοῦ Ἰορδάνου, τῆς φυλῆς Νεφθαλείμ, ποὺ ἐκτείνεται πλησίον φυλῆς Νεφθαλείμ, ποὺ ἐκτείνεται πλησίον τῆς
Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, τῆς θαλάσσης τῆς Γεννησαρὲτ καὶ πρὸς ἀνατολὰς θαλάσσης καὶ πέραν ἀπὸ τὸν Ἰορδάνην, πρὸς
τοῦ Ἰορδάνου, ἡ Γαλιλαία ἡ γεμάτη ἀπὸ ἐθνικούς, ἀνατολὰς αὐτοῦ, ἡ Γαλιλαία, εἰς τὴν ὁποίαν
κατοικοῦν πολλοὶ ἐθνικοί,
4,16 ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε 16 ὁ λαός ποὺ κάθεται εἰς τὸ σκοτάδι τῆς 16 ὁ λαός, ποὺ κάθηται ὡσὰν κρατημένος καὶ
φῶς μέγα καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ θρησκευτικῆς ἀγνοίας καὶ πλάνης, εἶδε ἀκίνητος εἰς τὸ πνευματικὸν σκότος τῆς
καὶ σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς. πνευματικὸν φῶς μέγα, τὸν Χριστόν, καὶ εἰς εἰδωλολατρικῆς πλάνης καὶ τῆς ἀσεβείας, εἶδε φῶς
αὐτούς ποὺ κάθονται δοῦλοι ψυχικῶς εἰς τὴν πνευματικὸν μέγα, τὸν Χριστόν, καὶ εἰς ἐκεῖνους,
χώραν, ποὺ τὴν σκαπάζει καταθλιπτικὸν τὸ ποὺ κάθηνται εἰς τὴν χώραν, τὴν ὁποίαν σκιάζει τὸ
πυκνότατον σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ πυκνότατον σκότος τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου,
θανάτου, ἀνέτειλε καὶ ἔλαμψε φῶς ἀπὸ τὸν ἔλαμψεν ἐξ οὐρανοῦ φῶς εἰς αὐτούς.
οὐρανόν>.
4,17 Ἀπὸ τότε ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς 17 Ἀπὸ τότε πλέον ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ κηρύττῃ 17 Ἀπὸ τότε ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ κηρύττῃ

18/207
κηρύσσειν καὶ λέγειν· μετανοεῖτε· ἤγγικε δημοσίᾳ καὶ νὰ λέγῃ· <μετανοεῖτε, διότι ἔχει συστηματικῶς καὶ νὰ λέγῃ· Μετανοεῖτε, διότι
γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. πλησιάσει πλέον ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἡ ἐπλησίασαν αἱ ἡμέραι κατὰ τὰς ὁποίας ὁ Μεσσίας μὲ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πνευματικὴ καὶ ἁγία ζωὴ τῆς λυτρώσεως καὶ τῆς τὴν νέαν, πνευματικήν, ἁγίαν καὶ οὐράνιον ζωήν, ἡ
μακαριότητος>. ὁποία θὰ μεταδίδεται ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ του, θὰ
ἐγκαθιδρύσῃ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς τὴν βασιλείαν τῶν
οὐρανῶν.
4,18 Περιπατῶν δὲ παρὰ τὴν θάλασσαν 18 Ἐνῶ δὲ περιπατοῦσε εἰς τὴν παραλίαν τῆς 18 Ἐνῷ δὲ ἐπεριπάτει πλησίον τῆς θαλάσσης τῆς
τῆς Γαλιλαίας εἶδε δύο ἀδελφούς, θαλάσσης τῆς Γαλιλαίας, εἶδε δύο ἀδελφούς, τὸν Γαλιλαίας, εἶδε δύο ἀδελφούς, τὸν Σίμωνα, ποὺ μὲ τὸ
Σίμωνα τὸν λεγόμενον Πέτρον καὶ Σίμωνα, τὸν ὁποῖον ἀργότερα ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ὄνομα, τὸ ὁποῖον τοῦ ἔδωκεν ὁ Κύριος, λέγεται
Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, βάλλοντας ὠνόμασε Πέτρον, καὶ τὸν Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφὸν Πέτρος, καὶ τὸν Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφόν του, οἱ ὁποῖοι
ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν· ἦσαν αὐτοῦ, οἱ ὁποῖοι ἔριπταν τὸ δίκτυον εἰς τὴν ἔρριπταν δίκτυον εἱς τὴν θάλασσαν, διότι ἦσαν
γὰρ ἁλιεῖς· θάλασσαν, διότι ἦσαν ψαράδες· ψαράδες.
4,19 καὶ λέγει αὐτοῖς· δεῦτε ὀπίσω μου 19 καὶ λέγει εἰς αὐτούς· <ἀκολουθήσατέ με καὶ 19 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· Ἀκολουθήσατέ με καὶ θὰ
καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων. ἐγὼ θὰ σᾶς κάμω ἱκανοὺς νὰ ψαρεύετε καὶ νὰ σᾶς κάμω ἱκανοὺς νὰ ψαρεύετε ἀντὶ ψαριῶν
προσελκύετε ἀνθρώπους εἰς τὴν βασιλείαν τῶν ἀνθρώπους, τοὺς ὁποίους μὲ τὸ δίκτυον τοῦ
οὐρανῶν με τὸ δίκτυον τοῦ κυρήγματος>. κηρύγματος θὰ ἑλκύετε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν
οὐρανῶν.
4,20 Οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὰ δίκτυα 20 Αὐτοὶ ἀμέσως ἐγκατέλειψαν τὰ δίκτυα καὶ τὸν 20 Αὐτοὶ δὲ ἀμέσως ἄφησαν τὰ δίκτυα καὶ τὸν
ἠκολούθησαν αὐτῷ. ἠκολούθησαν. ἠκολούθησαν.
4,21 Καὶ προβὰς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄλλους 21 Καὶ προχωρήσας ἀπὸ ἐκεῖ εἶδε δύο ἄλλους 21 Καὶ ἀφοῦ ἐπροχώρησεν ἀπ’ ἐκεῖ, εἶδεν ἄλλους δύο
δύο ἀδελφούς, Ἰάκωβον τὸν τοῦ ἀδελφούς, τὸν Ἰάκωβον τὸν υἱὸν τοῦ Ζεβεδαίου ἀδελφούς, τὸν Ἰάκωβον τὸν υἱὸν τοῦ Ζεβεδαίου καὶ
Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν καὶ τὸν Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ νὰ τὸν Ἰωάννην τὸν ἀδελφόν του, νὰ ἐτοιμάζουν τὰ
αὐτοῦ, ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ Ζεβεδαίου τοῦ ἐτοιμάζουν μαζῆ μὲ τὸν πατέρα των τὸν δίκτυά τους μέσα εἰς τὸ πλοῖον μαζὶ μὲ τὸν πατέρα
πατρὸς αὐτῶν καταρτίζοντας τὰ δίκτυα Ζεβεδαῖον τὰ δίκτυά των μέσα εἰς τὸ πλοῖον· καὶ τους Ζεβεδαῖον.Καὶ τοὺς ἐκάλεσεν.
αὐτῶν, καὶ ἐκάλεσεν αὐτούς. τοὺς ἐκάλεσεν.
4,22 Οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ 22 Αὐτοὶ δέ, χωρὶς ἀναβολήν, ἄφησαν τὸ πλοῖον 22 Αὐτοὶ δὲ παρευθὺς ἄφησαν τὸ πλοῖον καὶ τὸν
τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ. καὶ τὸν πατέρα των καὶ τὸν ἠκολούθησαν. πατέρα τους καὶ τὸν ἠκολούθησαν.

19/207
4,23 Καὶ περιῆγεν ὅλην τὴν Γαλιλαίαν ὁ 23 Ὁ δὲ Ἰησοῦς περιήρχετο τότε ὅλην τὴν 23 Καὶ περιώδευεν ὅλην τὴν Γαλιλαίαν ὁ Ἰησοῦς
Ἰησοῦς διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς Γαλιλαίαν, ἐδίδασκεν εἰς τὰς συναγωγὰς (ὅπου διδάσκων εἰς τὰς συναγωγάς των, ὅπου κάθε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς κάθε Σάββατον ἐμαζεύοντο οἱ Ἑβραῖοι) ἐκήρυσσε Σάββατον ἐμαζεύοντο οἱ Ἑβραῖοι, διὰ νὰ ἀκούσουν
βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον τὸ χαρμόσυνον ἄγγελμα τῆς πνευματικῆς τὴν ἀνάγνωσιν τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ νὰ
καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ. βασιλείας, ποὺ θὰ ἐγκαθίδρυε, καὶ ἐθεράπευε προσευχηθοῦν.Καὶ ἐκεῖ ἐκήρυττε τὸ χαρμόσυνον
κάθε ἀσθένειαν καὶ κάθε σωματικὴν ἀδυναμίαν ἄγγελμα, ὅτι ἐπλησίαζεν ὁ χρόνος τῆς πνευματικῆς
μεταξὺ τοῦ λαοῦ. βασιλείας, ποὺ θὰ ἔφερεν εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὴν
ἀπολύτρωσιν καὶ χαράν· καὶ ἐθεράπευε κάθε εἶδος
ἀσθένειαν καὶ ἀδιαθεσίαν μεταξὺ τοῦ λαοῦ.
4,24 Καὶ ἀπῆλθεν ἡ ἀκοὴ αὐτοῦ εἰς ὅλην 24 Καὶ ἐξεχύθη ἡ φήμη αὐτοῦ εἰς ὅλην τὴν 24 Καὶ διεδόθη ἡ φήμη του εἰς ὅλην τὴν Συρίαν.Καὶ
τὴν Συρίαν, καὶ προσήνεγκαν αὐτῷ Συρίαν.Καὶ ἔφεραν πρὸς αὐτὸν ὅσους ἔπασχαν ἔφεραν εἰς αὐτὸν ὅλους, ὅσοι ὑπέφεραν ἀπὸ
πάντας τοὺς κακῶς ἔχοντας ποικίλαις ἀπὸ διαφόρους ἀσθενείας καὶ ἐβασανίζοντο ἀπὸ ποικίλας νόσους καὶ κατείχοντο ἀπὸ ἀσθενείας
νόσοις καὶ βασάνοις συνεχομένους, καὶ πόνους, καὶ τοὺς δαιμονιζομένους καὶ τοὺς βασανιστικάς, καὶ δαιμονιζομένους καὶ
δαιμονιζομένους καὶ σεληνιαζομένους σεληνιαζομένους καὶ τοὺς παραλυτικούς· καὶ σεληνιαζομένους καὶ παραλυτικούς, καὶ τοὺς
καὶ παραλυτικούς, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτὸς τοὺς ἐθεράπευσεν ὅλους. ἐθεράπευσε.
αὐτούς·
4,25 καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι 25 Ἐξ αἰτίας δὲ τῆς διδασκαλίας καὶ τῶν 25 Καὶ τὸν ἠκολούθησαν πολλὰ πλήθη λαοῦ ἀπὸ τὴν
πολλοὶ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ θαυμάτων ποὺ ἔκανε, ἠκολούθησαν αὐτὸν πολλὰ Γαλιλαίαν καὶ ἀπὸ τὰς δέκα ἑλληνικὰς πόλεις, ποὺ
Δεκαπόλεως καὶ Ἱεροσολύμων καὶ πλήθη ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν καὶ ἀπὸ τὰς δέκα εἶχαν κτισθῇ κατὰ τὸ πλεῖστον εἰς τὴν ἀνατολικὴν
Ἰουδαίας καὶ πέραν τοῦ Ἰορδάνου. ἑλληνικὰς πόλεις (ποὺ εἶχαν κυρίως κτισθῇ πέραν ὄχθην τοῦ Ἰορδάνου, καὶ ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ τὴν
ἀπὸ τὴν ἀνατολικὴν ὄχθην τοῦ Ἱορδάνου), ὅπως Ἰουδαίαν καὶ τὴν χώραν, ποὺ ἐκτείνεται πέραν ἀπὸ
ἐπίσης τὸν ἀκολουθοῦσαν καὶ πλήθη ἀπὸ τὰ τὸν Ἰορδάνην ποταμόν.
Ἱεροσόλυμα καὶ τὴν Ἰουδαίαν καὶ ἀπὸ τὴν
περιοχήν, ἡ ὁποία ἐκτείνεται ἐκεῖθεν ἀπὸ τὸν
Ἰορδάνην.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 5Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

20/207
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


5,1 Ιδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ Όταν δὲ εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰ πλήθη, ποὺ εἶχαν ἔλθει Όταν δὲ εἶδε τοὺς ὄχλους, ἀνέβη εἰς τὸ γειτονικὸν
ὅρος, καὶ καθίσαντος αὐτοῦ προσῆλθον νὰ τὸν ἀκούσουν, ἀνέβη ὀλίγον εἰς τὴν πλαγιὰν πρὸς τὴν λίμνην ὄρος καὶ ἀφοῦ ἐκάθισεν, ἦλθαν
αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, τοῦ ὅρους καὶ ἀφοῦ ἐκάθισεν, ἦλθαν πλησίον οἱ πλησίον του οἱ μαθηταί του.
μαθηταί του.
5,2 καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ 2 Καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐδίδασκεν τοὺς 2 Καὶ ἀφοῦ ἤνοιξε τὸ στόμα του μὲ τὴν ἀπόφασιν νὰ
ἐδίδασκεν αὐτοὺς λέγων· μαθητὰς καὶ τὰ πλήθη καὶ ἔλεγε· ὁμιλήσῃ, τοὺς ἐδίδασκε λέγων·
5,3 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι 3 <Μακάριοι καὶ τρισευτιχισμένοι εἶναι ἐκεῖνοι, 3 Μακάριοι καὶ πανευτυχεῖς εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ
αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. ποὺ συναισθάνονται τὴν πνευματικὴν πτωχείαν ταπεινῶς συναισθάνονται τὴν πνευματικὴν
των (καὶ ἐξαρτοῦν τὸν ἑαυτόν τους μὲ ταπείνωσιν πτωχείαν των καὶ τὴν ἐξάρτησιν ὁλοκλήρου τοῦ
καὶ πίστιν ἀπὸ τὸν Θεόν), διότι ἰδική των εἶναι ἡ ἐαυτοῦ των ἀπὸ τὸν Θεόν, διότι εἶναι ἰδική των ἡ
βασιλεία τῶν οὐρανῶν. βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
5,4 Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ 4 Μακάριοι εἶναι ὅσοι πενθοῦν (διὰ τὰς ἁμαρτίας 4 Μακάριοι εἶναι ὅσοι πενθοῦν (διὰ τὰς ἁμαρτίας
παρακληθήσωνται. των καὶ διὰ τὸ κακόν ποὺ ἐπικρατεῖ εἰς τὸν των καὶ διὰ τὸ κακόν ποὺ ἐπικρατεῖ εἰς τὸν κόσμον)
κόσμον) διότι αὐτοὶ θα παρηγορηθοῦν ἀπὸ τὸν διότι αὐτοὶ θα παρηγορηθοῦν ἀπὸ τὸν Θεόν.
Θεόν.
5,5 Μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ 5 Μακάριοι εἶναι οἱ πρᾶοι καὶ εἰρηνικοί, διότι αὐτοὶ 5 Μακάριοι εἶναι οἱ πρᾶοι καὶ εἰρηνικοί, διότι αὐτοὶ
κληρονομήσουσι τὴν γῆν. θὰ λάβουν ὡς κληρονομίαν τὴν νέαν γῆν τῆς θὰ λάβουν ὡς κληρονομίαν τὴν νέαν γῆν τῆς
ἐπαγγελίας, τὴν ἄνω ῾Ιερουσαλήμ, τὴν βασιλείαν ἐπαγγελίας, τὴν ἄνω ῾Ιερουσαλήμ, τὴν βασιλείαν
τῶν οὐρανῶν. τῶν οὐρανῶν.
5,6 Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες 6 Μακάριοι ὅσοι πεινοῦν καὶ διψοῦν διὰ νὰ 6 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ μὲ σφοδρὸν
τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ ἀποκτήσουν οἱ ἴδιοι, νὰ ἐπικρατήσῃ δὲ καὶ εἰς τὸν ἐσωτερικὸν πόθον σὰν πεινασμένοι καὶ διψασμένοι
χορτασθήσονται. κόσμον ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ ἀρετή, διότι αὐτοὶ θὰ ἐπιθυμοῦν τὴν δικαιοσύνην καὶ τελειότητα, διότι
χορτάσουν. αὐτοὶ θὰ χορτασθοῦν διὰ πλήρους ἰκανοποιήσεως
τοῦ πόθου των.
5,7 Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ 7 Μακάριοι οἱ εὐσπλαγχνικοὶ καὶ ἐλεήμονες, ποὺ 7 Μακάριοι εἶναι οἱ εὐσπλαγχνικοὶ καὶ ἐπιεικεῖς, ποὺ

21/207
ἐλεηθήσονται. συμπονοῦν καὶ ἐλεοῦν τὸν πάσχοντα, διότι αὐτοὶ συμπονοῦν εἰς τὴν δυστυχίαν τοῦ πλησίον, διότι
θὰ ἐλεηθοῦν πλουσίως ἀπὸ τὸν Θεόν. αὐτοὶ θὰ ἐλεηθοῦν ἀπὸ τὸν Θεὸν ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κρίσεως.
5,8 Μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι 8 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἔχουν τὴν καρδίαν 8 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἔχουν τὴν καρδίαν
αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται. τους καθαρὰν ἀπὸ κάθε μολυσμὸν ἁμαρτίας, διότι τους καθαρὰν ἀπὸ κάθε μολυσμὸν ἁμαρτίας, διότι
αὐτοὶ θὰ ἴδουν τὸν Θεόν. αὐτοὶ θὰ ἴδουν τὸν Θεόν.
5,9 Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ 9 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἔχουν μέσα τους τὴν 9 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἔχουν μέσα τους τὴν ἐκ
υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται. ἐκ τοῦ ἁγιασμοῦ εἰρήνην καὶ μεταδίδουν αὐτὴν τοῦ ἁγιασμοῦ εἰρήνην καὶ μεταδίδουν αὐτὴν καὶ εἰς
καὶ εἰς τοὺς ἄλλους, εἰρηνεύοντες τούτους καὶ τοὺς ἄλλους, εἰρηνεύοντες τούτους καὶ μεταξύ των
μεταξύ των καὶ πρὸς τὸν Θεόν, διότι αὐτοὶ θὰ καὶ πρὸς τὸν Θεόν, διότι αὐτοὶ θὰ ἀναγνωρισθοῦν
ἀναγνωρισθοῦν καὶ θὰ διακηρυχθοῦν εἰς τὸν καὶ θὰ διακηρυχθοῦν εἰς τὸν οὐράνιον κόσμον υἱοὶ
οὐράνιον κόσμον υἱοὶ Θεοῦ. Θεοῦ.
5,10 Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν 10 Μακάριοι ὅσοι ἔχουν διωχθῆ ἕνεκα τῆς ἀρετῆς 10 Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἐδιώχθησαν ἕνεκα τῆς
δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ καὶ τῆς πίστεώς των, διότι εἰς αὐτοὺς ἀνήκει ἡ ἀρετῆς καὶ τῆς χριστιανικῆς των τελειότητος, διότι
βασιλεία τῶν οὐρανῶν. βασιλεία τῶν οὐρανῶν. εἶναι ἰδική των ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
5,11 Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν 11 Μακάριοι εἶσθε, ὅταν σᾶς ἐμπαίξουν καὶ σᾶς 11 Μακάριοι εἶσθε, ὅταν σᾶς ἐμπαίξουν καὶ σᾶς
ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν ὑβρίσουν οἱ ἄνθρωποι, καὶ σᾶς διώξουν καί, ὑβρίσουν οἱ ἄνθρωποι, καὶ σᾶς διώξουν καί,
πονηρὸν ρῆμα καθ' ὑμῶν ψευδόμενοι ψευδόμενοι, εἴπουν παντὸς εἴδους κακολογίας καὶ ψευδόμενοι, εἴπουν παντὸς εἴδους κακολογίας καὶ
ἕνεκεν ἐμοῦ. κατηγορίας ἐναντίον σας, ἐπειδὴ πιστεύετε εἰς κατηγορίας ἐναντίον σας, ἐπειδὴ πιστεύετε εἰς ἐμέ.
ἐμέ.
5,12 Χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ 12 Χαίρετε καὶ ζωηρὰ ἐκδηλώσατε τὴν χαράν σας, 12 Χαίρετε καὶ ζωηρὰ ἐκδηλώσατε τὴν χαράν σας,
μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· διότι ἡ ἀνταμοιβή σας εἰς τοὺς οὐρανοὺς θὰ εἶναι διότι ἡ ἀνταμοιβή σας εἰς τοὺς οὐρανοὺς θὰ εἶναι
οὕτω γὰρ ἐδίωξαν τοὺς προφήτας τοὺς μεγάλη.Διότι ἔτσι κατεδίωξαν καὶ τοὺς προφήτας, μεγάλη.Διότι ἔτσι κατεδίωξαν καὶ τοὺς προφήτας,
πρὸ ὑμῶν. τοὺς ὁποίους ἔστειλεν ὁ Θεὸς προτήτερα ἀπὸ σᾶς. τοὺς ὁποίους ἔστειλεν ὁ Θεὸς προτήτερα ἀπὸ σᾶς.
5,13 Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς· ἐὰν δὲ 13 Σεῖς οἱ μαθηταί μου εἶσθε τὸ ἁλάτι τῆς γῆς 13 Σεῖς οἱ μαθηταί μου εἶσθε τὸ πνευματικὸν ἅλας
τὸ ἅλας μωρανθῇ, ἐν τίνι ἀλισθήσεται; (ἐπειδή μὲ τὸ παράδειγμα καὶ τὴν διδασκαλίαν τῶν ἐπὶ τῆς γῆς ἀνθρώπων, ἐπειδὴ ἔχετε προορισμὸν
Εἰς οὐδὲν ἰσχύει ἔτι εἰ μὴ βληθῆναι ἔξω σας ἔχετε τὴν δυνατότητα νὰ νοστιμαίνετε τὴν νὰ προλαμβάνετε τὴν ἠθικὴν σαπίλαν.Ἀλλ’ ἐὰν τὸ

22/207
καὶ καταπατεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων. ζωὴν τῶν ἀνθρώπων καὶ νὰ προλαμβάνετε τὴν ἅλας χάσῃ τὴν δύναμίν του, μὲ τί θὰ ἀλατισθῇ, ὥστε
ἠθικὴν σαπίλαν).Ἀλλὰ ἐὰν τὸ ἁλάτι χάσῃ αὐτὴν νὰ ἀποκτήσῃ πάλιν τὴν δύναμιν ποὺ ἔχασε; Δὲν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τὴν ἰδιότητά του, μὲ τί ἄλλο θὰ ἀλατισθῇ, ὥστε νὰ χρησιμεύει πλέον εἰς τίποτε, παρὰ νὰ πεταχθῇ ἔξω
ἀποκτήσῃ πάλιν τὴν οὐσίαν καὶ δύναμίν του; Δὲν εἰς τοὺς δρόμους καὶ νὰ καταπατῆται ἀπὸ τοὺς
ἔχει πλέον καμμίαν ἀξίαν καὶ εἰς τίποτε ἄλλο δὲν ἀνθρώπους.Ἐὰν λοιπὸν καὶ σεῖς χάσετε τὴν ἠθικήν
χρειάζεται, παρὰ νὰ πεταχθῇ εἰς τὸν δρόμον καὶ σας δύναμιν, δὲν θὰ γίνετε ἄχρηστοι μόνον, ἀλλὰ
νὰ καταπατῆται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους. καὶ θὰ περιφρονηθῆτε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.
5,14 Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου.Οὐ 14 Σεῖς εἶσθε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι προορισμὸν 14 Σεῖς εἶσθε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι προορισμὸν
δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὅρους ἔχετε μὲ τὸ φωτεινὸν παράδειγμά σας καὶ τοὺς ἔχετε μὲ τὸ φωτεινὸν παράδειγμά σας καὶ τοὺς
κειμένη· μεταδίδοντας τὸ φῶς τῆς ἀληθείας λόγους σας νὰ μεταδίδοντας τὸ φῶς τῆς ἀληθείας λόγους σας νὰ
φωτίζετε τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ εὑρίσκονται εἰς τὸ φωτίζετε τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ εὑρίσκονται εἰς τὸ
σκότος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλάνης.Δὲν εἶναι σκότος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλάνης.Δὲν εἶναι
δυνατὸν μία πόλις, ποὺ εἶναι κτισμένη ἐπάνω εἰς δυνατὸν μία πόλις, ποὺ εἶναι κτισμένη ἐπάνω εἰς
ὅρος, νὰ κρυβῇ.Ἔτσι καὶ ὁ ἰδικός σας βίος θὰ ὅρος, νὰ κρυβῇ.Ἔτσι καὶ ὁ ἰδικός σας βίος θὰ
ὑποπίπτῃ εἰς τὴν ἀντίληψιν ὅλων. ὑποπίπτῃ εἰς τὴν ἀντίληψιν ὅλων.
5,15 οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν 15 Καὶ ὅταν ἀνάπτουν λύχνον οἱ ἄνθρωποι, δὲν 15 Οὔτε ἀνάπτουν οἱ ἄνθρωποι λύχνον διὰ νὰ τὸν
αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ' ἐπὶ τὴν τὸν θέτουν κάτω ἀπὸ τὸν κάδον, ἀλλὰ ἐπάνω εἰς βάλουν κάτω ἀπὸ τὸν κάδον, μὲ τὸν ὁποῖον μετροῦν
λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ τὸν λυχνοστάτην, ὥστε νὰ φωτίζῃ ὅλους ἐκείνους τὸν σῖτον· ἀλλὰ τὸν τοποθετοῦν ἐπάνω εἰς τὸν
οἰκίᾳ. ποὺ εὑρίσκονται μέσα στὸ σπίτι. λυχνοστάτην καὶ φωτίζει μὲ τὴν λάμψιν του ὅλους,
ὅσοι εἶναι μέσα εἰς τὸ σπίτι.
5,16 Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν 16 Τὸ φῶς λοιπόν (ποὺ ἐπήρατε ἀπὸ ἐμὲ καὶ εἶναι 16 Ἔτσι σὰν ἄλλος λύχνος καλὰ τοποθετημένος ἂς
ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως τώρα ἰδικόν σας) ἔτσι ἄς λάμψῃ ἐμπρὸς εἰς τοὺς λάμψῃ τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς σας ἐμπρὸς εἰς τοὺς
ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ ἀνθρώπους, διὰ νὰ ἴδουν τὰ καλά σας ἔργα καὶ ἀνθρώπους, διὰ νὰ ἴδουν τὰ καλά σας ἔργα καὶ
δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς δοξάσουν τὸν Πατέρα σας τὸν οὐράνιον, ποὺ ἔχει δοξάσουν διὰ τὰ ἐνάρετα καὶ ἅγια παιδιά του τὸν
οὐρανοῖς. τέτοια ἐνάρετα τέκνα. Πατέρα σας, ποὺ εἶναι μὲν πανταχοῦ παρών, ἀλλὰ
ἐξαιρετικὰ φανερώνει τὴν παρουσίαν του εἰς τοὺς
οὐρανοῦς.

23/207
5,17 Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι 17 Μὴ νομίσετε ὅτι ἦλθα νὰ καταλύσω τὸν νόμον 17 Μὴ νομίσετε, ὅτι ἦλθα διὰ νὰ καταλύσω καὶ
τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον τοῦ Μωϋσέως ἢ τὴν διδασκαλίαν τῶν ἀκυρώσω τὸν ἠθικὸν νόμον τοῦ Μωϋσέως ἢ τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. προφητῶν.Δὲν ἦλθα νὰ καταλύσω αὐτά, ἀλλὰ νὰ ἠθικὴν διδασκαλίαν τῶν προφητῶν.Δὲν ἦλθα νὰ
τὰ τηρήσω, νὰ τὰ ἐκπληρώσω καὶ νὰ τὰ καταλύσω αὐτά, ἀλλὰ νὰ τὰ συμπληρώσω καὶ νὰ
ὁλοκληρώσω εἰς ἕνα τέλειον νόμον. σᾶς τὰ παραδώσω τέλεια.
5,18 Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν 18 Διότι σᾶς διαβεβαιῶ με πᾶσαν ἐπισημότητα, ὅτι 18 Διότι ἀληθινὰ σᾶς λέγω καὶ μὲ πᾶσαν
παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ ἕως ὅτου ὑπάρχῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕνα σοβαρότητα καὶ ἐπισημότητα σᾶς βεβαιῶ ὅτι, ἕως
μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ γιώτα ἢ ἕνα κόμμα, δὲν θὰ παραπέσῃ ἀπὸ τὸν ὅτου παραμένει καὶ δὲν καταστρέφεται ὁ οὐρανὸς
νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. νόμον, μέχρι τὴν στιγμήν ποὺ ὅλα θὰ καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕν γιῶτα ἢ ἕνα κόμμα, οὔτε δηλαδὴ ἡ
ἐπαληθεύσουν καὶ θὰ πραγματοποιηθοῦν εἰς τὴν μικροτάτη ἀπὸ τὰς ἐντολάς, δὲν θὰ παραπέσῃ ἀπὸ
ζωὴν καὶ τὸ ἔργον μου. τὸν Νόμον καὶ δὲν θὰ χάσῃ τὸ κῦρος της, ἕως ὅτου
ὅλα, ὅσα διατάσσει ὁ Νόμος, λάβουν τὴν
ἐπαληθεύσιν καὶ πλήρωσίν τους τόσον ὑπὸ τῶν
γεγονότων τῆς ζωῆς μου, ὅσα ἐκ τούτων ἐλέχθησαν
προφητικῶς, ὅσον καὶ ἐν τῇ ζωῇ τῶν γνησίων
μαθητῶν μου, οἱ ὁποῖοι θὰ τηροῦν ταῦτα ἐπακριβῶς.
5,19 Ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν 19 Ἐκεῖνος λοιπόν, ποὺ θὰ παραβῆ μίαν ἀπὸ τὰς 19 Ἀφοῦ λοιπὸν αἱ ἐντολαὶ ἔχουν κῦρος καὶ ἰσχὺν
ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ ἐντολὰς αὐτάς, ποὺ φαίνονται μικραὶ καὶ ἀκατάλυτον, ὁποιοσδήποτε θὰ παραβῇ μίαν ἀπὸ
διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἀσήμαντοι, καὶ διδάξῃ ἔτσι τοὺς ἀνθρώπους, θὰ ἐκείνας ἀκόμη τὰς ἐντολάς μου, ποὺ φαίνονται πολὺ
ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ ὀνμασθῇ ἐλάχιστος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν μικραί, καὶ θὰ διδάξῃ τοὺς ἀνθρώπους οὕτω, ἤτοι νὰ
τῶν οὐρανῶν· ὃς δ' ἄν ποιήσῃ καὶ οὐρανῶν.Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ ἀγωνισθῇ νὰ θεωροῦν αὐτὰς μικρὰς καὶ ἀσημάντους, θὰ κηρυχθῇ
διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ τηρήσῃ ὅλας τὰς ἐντολὰς καὶ διδάξῃ τὴν τήρησιν ἐλάχιστος καὶ τελευταῖος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν
βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. αὐτῶν καὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους, αὐτὸς θὰ οὐρανῶν.Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ θὰ ἐκτελέσῃ ὅλας
ἀνακηρυχθῇ μέγας εἰς τὴν βασιλείαν τῶν ἀνεξαιρέτως τὰς ἐντολὰς καὶ θὰ διδάξῃ καὶ τοὺς
οὐρανῶν. ἄλλους νὰ τὰς τηροῦν, οὗτος θὰ ἀναγνωρισθῇ μέγας
ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.Καὶ εἰς αὐτὰς λοιπὸν
τὰς ἐντολάς, ποὺ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι
παραμερίζουν μὲ τὰς ἀνθρωπίνους παραδόσεις των,

24/207
πρέπει νὰ δώσετε μεγάλην προσοχήν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


5,20 Λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι ἐὰν μὴ 20 Διότι σᾶς λέγω καὶ τοῦτο· ἐὰν ἡ ἀρετή σας δὲν 20 Διότι σᾶς λέγω ὅτι, ἐὰν ἡ ἀρετή σας δὲν
περισσεύσῃ ἡ δικαιοσύνη ὑμῶν πλεῖον ξεπεράσῃ πολὺ τὴν ἐπιφανειακὴν καὶ τυπικὴν περισσεύσῃ καὶ δὲν ὑπερτερήσῃ κατὰ πολὺ τὴν
τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων, οὐ μὴ ἀρετὴν τῶν Γραμματέων καὶ Φαρισαίων, δὲν θὰ ἐξωτερικὴν ἀρετὴν τῶν γραμματέων καὶ Φαρισαίων,
εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλεία τῶν εἰσέλθετε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. δὲν θὰ εἰσέλθετε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
οὐρανῶν.
5,21 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, 21 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη ἀπὸ τὸν Θεὸν εἰς τοὺς 21 Ἠκούσατε ἀπὸ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Νόμου εἰς τὰς
οὐ φονεύσεις· ὃς δ' ἂν φονεύσῃ, ἔνοχος ἀρχαίους, εἰς τοὺς προγόνους σας· Δὲν θὰ συναγωγάς, ὅτι ἐλέχθη ἀπὸ τὸν Θεὸν εἰς τοὺς
ἔσται τῇ κρίσει. φονεύσῃς· ἐκεῖνος ποὺ θὰ φονεύσῃ, θὰ εἶναι ἀρχαίους: Δὲν θὰ φονεύσῃς· ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ
ἔνοχος καὶ θὰ παραπεμθῇ εἰς τὸ μικρὸν φονεύσῃ, θὰ εἶναι ἔνοχος εἰς τόσον βαθμόν, ὥστε νὰ
ἐπταμελὲς συνέδριον, ποὺ λέγεται κρίσις. παραπεμφθῇ πρὸς δίκην εἰς τὸ τοπικὸν ἑπταμελὲς
δικαστήριον, ποὺ λέγεται κρίσις.
5,22 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ 22 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω ὅτι καθένας ποὺ ὀργίζεται 22 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω, ὅτι καθένας ποὺ ὀργίζεται
ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ εἰκῆ ἀδίκως καὶ χωρὶς σοβαρὸν πνευματικὸν λόγον κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ του ἄνευ σοβαροῦ πνευματικοῦ
ἔνοχος ἔσται τῇ κρίσει· ὃς δ' ἂν εἴπῃ τῷ ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ του, ἔχει τὴν ἰδίαν ἐνοχήν, λόγου, διαπράττει ἔγκλημα ἀνάλογον πρὸς ἐκεῖνο,
ἀδελφῷ αὐτοῦ ρακά, ἔνοχος ἔσται τῷ ὅπως ἐκεῖνος ποὺ δικάζεται διὰ φόνον εἰς τὸ τὸ ὁποῖον ἐδικάζετο ἄλλοτε ἀπὸ τὸ τοπικὸν
συνεδρίῳ· ὃς δ' ἂν εἴπῃ μωρέ, ἔνοχος ἑπταμελὲς συνέδριον.Ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ ὑβρίσῃ ἑπταμελὲς δικαστήριον.Ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ εἴπῃ
ἔσται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός. τὸν ἀδελφόν του καὶ θὰ τοῦ εἴπῃ με περιφρόνησιν περιφρονητικῶς εἰς τὸν ἀδελφόν του: Ἀνόητε, εἶναι
<ἀνόητε, τιποτένιε>, εἶναι ἔνοχος ἐγκλήματος ἔνοχος ἐγκλήματος βαρυτέρου, σὰν ἐκεῖνα ποὺ
βαρυτέρου, ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ δικάζει τὸ μεγάλο δικάζονται ἀπὸ τὸ ἀνώτατον δικαστήριον τῶν
συνέδριον, τὸ ἀνώτατον δηλαδὴ δικαστήριον τῶν Ἰουδαίων.Ἐκεῖνος δὲ ποὺ μὲ μῖσος καὶ κακίαν θὰ
Ἑβραίων.Ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ εἴπῃ μὲ μῖσος εἰς τὸν εἴπῃ εἰς τὸν ἀδελφόν του: Βλάκα, θὰ εἶναι ἔνοχος
ἀδελφόν του <ἄμυαλε, τρελλέ>, εἶναι βαρύτατα ἐγκλήματος ἀξίου νὰ τιμωρηθῇ μὲ τὴν ἐν τῷ Ἅδῃ
ἔνοχος καὶ ἄξιος νὰ τιμωρηθῇ μὲ τὴν εἰς τὸν Ἅδην γέενναν τοῦ πυρός.
γέενναν τοῦ πυρός.
5,23 Ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου 23 Ἐὰν λοιπὸν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου εἰς τὸ 23 Ἀφοῦ λοιπὸν κάθε προσβολὴ κατὰ τῶν ἀδελφῶν

25/207
ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι θυσιαστήριον καὶ ἐκεῖ ἐνθυμηθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός μας εἶναι ἀξιόποινος, ἐὰν προσφέρῃς τὸ δῶρον σου
ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, σου ἔχει κάτι ἐνάντίον σου ἐξ αἰτίας τῆς ἀδίκου εἰς τὸ θυσιαστήριον καὶ ἐκεῖ ἐνθυμηθῇς, ὅτι ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἀπρεποῦς συμπεριφοράς σου, ἀδελφός σου ἔχει κάτι ἐναντίον σου δι’ ἀδικίαν, τὴν
ὁποίαν τοῦ ἔκαμες,
5,24 ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν 24 ἄφησε ἐκεῖ τὸ δῶρον σου ἐμπρὸς εἰς τὸ 24 ἄφησε ἐκεῖ τὸ δῶρον σου ἐμπρὸς εἰς τὸ
τοῦ θυσιαστηρίου, καὶ ὕπαγε πρῶτον θυσιαστήριον καὶ πήγαινε πρῶτον συμφιλιώσου θυσιαστήριον καὶ πήγαινε πρῶτον συμφιλιώσου μὲ
διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε μὲ τὸν ἀδελφόν σου καὶ ἔπειτα ἔλα νὰ προσφέρῃς τὸν ἀδελφόν σου, καὶ τότε, ἀφοῦ συνδιαλλαγῇς, ἐλθὲ
ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου. τὸ δῶρον σου εἰς τὸν Θεόν. καὶ πρόσφερε τὸ δῶρον σου, διότι μόνον τότε θὰ γίνῃ
τοῦτο δεκτὸν ἀπὸ τὸν Θεόν.
5,25 Ἴσθι εὐνοῶν τῷ ἀντιδίκῳ σου ταχὺ 25 Συμβιβάσου καὶ συμφιλιώσου γρήγορα μὲ τὸν 25 Ἔσο συμβιβαστικὸς καὶ μὲ συμφιλιωτικὰς
ἕως ὅτου εἶ ἐν τῇ ὁδῷ μετ' αὐτοῦ, ἀντίδικόν σου, ἐφ' ὅσον εὐρίσκεσαι μαζῆ του εἰς διαθέσεις πρὸς τὸν δανειστήν, μὲ τὸν ὁποῖον
μήποτέ σε παραδῷ ὁ ἀντίδικος τῷ κριτῇ τὸν δρόμον, ποὺ ὁδηγεῐ εἰς τὸ εὐρίσκεσαι εἰς δίκην.Καὶ δεῖξε τὰς διαθέσεις αὐτὰς
καὶ ὁ κριτής σε παραδῷ τῷ ὑπηρέτῃ, καὶ δικαστήριον.Πρόλαβε, μήπως σὲ παραδώσῃ ὁ γρήγορα, ἕως ὅτου εὐρίσκεσαι μαζί του εἰς τὸν
εἰς φυλακὴν βληθήσῃ· ἀντίδικος εἰς τὸν δικαστήν, καὶ ὁ δικαστής σὲ δρόμον ποὺ ὁδηγεῖ εἰς τὸ δικαστήριον.Πρόλαβε,
παραδώσῃ ὡς ἔνοχον εἰς τὸν ἐκτελεστὴν τῶν μήπως σὲ παραδώσῃ ὁ ἀντίδικος εἰς τὸν δικαστὴν
ποινῶν καὶ ριφθῇς ἔτσι εἰς τὴν φυλακήν. καὶ ὁ δικαστὴς σὲ καταδικάσῃ καὶ σὲ παραδώσῃ εἰς
τὸν ἐκτελεστὴν τῶν ποινῶν καὶ ἔτσι ριφθῇς εἰς
φυλακήν.
5,26 ἀμὴν λέγω σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς 26 Σὲ διαβεβαιώνω ὅτι δὲν θὰ βγῇς ἀπὸ ἐκεῖ, ἕως 26 Ἀληθινὰ σοῦ λέγω, ὅτι δὲν θὰ ἐξέλθῃς ἀπ’ ἐκεῖ,
ἐκεῖθεν ἕως οὗ ἀποδῷς τὸν ἔσχατον ὅτου ἐξοφλήσῃς καὶ τὸ τελευταῖον δίλεπτον. ἕως ὅτου ἐξοφλήσῃς καὶ τὸ τελευταῖον
κοδράντην. δίλεπτον.Πόσον φοβερὸν εἶναι λοιπὸν νὰ
ἐμφανισθῇς ἐνώπιον τοῦ ὑπερτάτου κριτοῦ
ἀσυμφιλίωτος μὲ τοὺς ἀδελφούς σου, ποὺ ἠδίκησες!
5,27 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις, 27 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη εἰς τοὺς ἀρχαίους· νὰ μὴ 27 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη εἰς τοὺς ἀρχαίους· νὰ μὴ
οὐ μοιχεύσεις. μοιχεύσῃς. μοιχεύσῃς.Καὶ οἰ γραμματεῖς περιορίζουν τὴν
ἐντολὴν αὐτὴν μόνον εἰς τὸ ἁμάρτημα μὲ ὕπανδρον
γυναῖκα.

26/207
5,28 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ 28 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω ὅτι καθένας, ὁ ὁποῖος 28 Ἀλλ’ ἐγὼ σᾶς λέγω, ὅτι καθένας ποὺ βλέπει
βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι βλέπει γυναῖκα μὲ τὴν πονηρὰν ἐπιθυμίαν πρὸς οἰανδήποτε γυναῖκα διὰ νὰ τὴν ἐπιθυμήσῃ πρὸς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ ἁμαρτίαν, ἤδη με τὴν ἐμπαθῆ αὐτὴν ματιὰν ἁμαρτίαν, ἤδη μὲ τὴν ἐμπαθῆ αὐτὴν ματιὰν
καρδίᾳ αὐτοῦ. διέπραξε τὴν ἁμαρτίαν τῆς μοιχείας μέσα εἰς τὴν ἐμοίχευσεν αὐτὴν μέσα εἰς τὴν καρδίαν του καὶ
ἀκάθαρτον καρδίαν του. ἡμάρτησε μὲ τὴν πρόθεσιν καὶ προαίρεσίν του.
5,29 Εἰ δὲ ὁ ὀφθαλμός σου ὁ δεξιὸς 29 Ἐὰν δὲ ὁ δεξιός σου ὀφθαλμός νοσῇ καὶ σὲ 29 Ἐὰν δὲ πρόσωπον χρήσιμον καὶ προσφιλὲς εἰς σὲ
σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἐνοχλῇ καὶ ὑπάρχῃ φόβος νὰ βλάψῃ ὅλον τὸ σὰν τὸ δεξιόν σου μάτι σοῦ γίνεται ἀφορμὴ
ἀπὸ σοῦ· συμφέρει γάρ σοι ἵνα σῶμα, βγάλε τον καὶ πέταξέ τον μακρυὰ ἀπὸ ἐμπαθοῦς ἐπιθυμίας καὶ ἁμαρτίας, χωρίσου
ἀπόληται ἓν τῶν μελῶν σου καὶ μὴ σέ.Διότι συμφέρει εἰς σὲ νὰ χαθῇ ἕνα μέλος τοῦ ὁριστικῶς ἀπὸ αὐτό, καὶ πέταξέ το μακρυὰ ἀπὸ σέ,
ὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς γέενναν. σώματος, παρὰ νὰ ριφθῇς μαζῆ μὲ ὅλον τὸ σῶμα ὅπως θὰ ἔκανες καὶ μὲ τὸ μάτι σου, ἐὰν θὰ
εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός.(Δηλαδὴ ἐὰν ἕνα ἐκινδύνευε νὰ πάθη ἀπὸ αὐτὸ τὸ ὅλον σῶμα σου·
πρόσωπον πολύτιμον καὶ ἀγαπητόν, ὅπως ὁ διότι συμφέρει νὰ χαθῇ ἐν ἀπὸ τὰ μέλη σου καὶ νὰ
δεξιὸς ὀφθαλμός, σὲ ἐξερεθίζῃ πρὸς ἁμαρτίαν, μὴ ριφθῇ ὅλον τὸ σῶμα σου εἰς τὸ πῦρ τῆς
χωρίσου ὁριστικῶς ἀπ' αὐτὸ καὶ κόψε τὴν κολάσεως.Σὲ συμφέρει νὰ στερηθῇς τὴν φιλίαν καὶ
ἐπικοινωνίαν μαζῆ του, διότι σὲ συμφέρει νὰ τὸ χρησιμότητα τοῦ προσώπου αὐτοῦ καὶ νὰ μὴ ριφθῇς
στερηθῇς τὸ πρόσωπον αὐτό, παρὰ νὰ ριφθῇς μαζὶ μὲ ἐκεῖνο εἰς τὸ πῦρ τῆς κολάσεως.
μαζῆ του εἰς τὸ ἄσβεστον πῦρ τῆς κολάσεως).
5,30 Καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χεὶρ σκανδαλίζει 30 Καὶ ἐὰν πρόσωπον χρήσιμον εἰς σέ, ὅπως τὸ 30 Καὶ ἐὰν πρόσωπον ποὺ σοῦ εἶναι χρήσιμον σὰν
σε, ἔκκοψον αὐτὴν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· δεξί σου χέρι, γίνεται πειρασμὸς νὰ πέσῃς εἰς τὴν τὴν δεξιάν σου χεῖρα σὲ σκανδαλίζῃ, κόψε τελείως
συμφέρει γάρ σοι ἵνα ἀπόληται ἐν τῶν ἁμαρτίαν, κόψε κάθε σχέσιν μαζῆ του καὶ τὴν χεῖρα σου αὐτὴν καὶ πέταξέ την μακρυὰ ἀπὸ σέ·
μελῶν σου καὶ μὴ ὅλον τὸ σῶμά σου χωρίσου ἀπ' αὐτό, ὅπως θὰ ἔκοπτες καὶ θὰ διότι σὲ συμφέρει νὰ χαθῇ ἕνα ἀπὸ τὰ μέλη σου καὶ
βληθῇ εἰς γέενναν. ἐπετοῦσες τὸ δεξί σου χέρι, ἐὰν αὐτὸ ἀποτελοῦσε νὰ στερηθῇς τὰς ὑπηρεσίας τοῦ φίλου σου, ποὺ σοῦ
κίνδυνον δι' ὅλον τὸ σῶμα· διότι σὲ συμφέρει νὰ εἶναι χρησιμώτατος, καὶ νὰ μὴ ριφθῇς μαζὶ μὲ
χαθῇ ἕνα ἀπὸ τὰ μέλη σου (νὰ στερηθῇς δηλαδὴ ἐκεῖνον εἰς τὸ πῦρ τῆς κολάσεως.
τὰς ὑπηρεσίας τοῦ φίλου σου) καὶ νὰ μὴ ριφθῇς
μαζῆ μὲ ἐκεῖνον εἰς τὸ πῦρ τῆς κολάσεως.
5,31 Ἐρρέθη δέ· ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν 31 Ἀκόμη ἐλέχθη, ὅποιος χωρίσῃ τὴν γυναῖκα του, 31 Ἐλέχθη ἀκόμη· ἐκεῖνος ποὺ θὰ χωρίσῃ καὶ θὰ

27/207
γυναῖκα αὐτοῦ, δότω αὐτῇ ἀποστάσιον. ἂς τῆς δώσῃ γραπτὸν διαζύγιον. διώξῃ τὴν γυναῖκα του, ἂς τῆς δώσῃ ἔγγραφον
διαζυγίου.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


5,32 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν 32 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω ὅτι ὅποιος χωρίσει τὴν 32 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω, ὅτι ἐκεῖνος ποὺ θὰ διώξῃ τὴν
ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ παρεκτὸς γυναῖκα του χωρὶς τὴν αἰτίαν τῆς μοιχείας, τὴν γυναῖκα του, χωρὶς νὰ ὑπάρχῃ αἰτία μοιχείας,
λόγου πορνείας, ποιεῖ αὐτὴν σπρώχνει εἰς τὴν μοιχείαν (διότι μοιχεία εἶναι συντελεῖ εἰς τὸ νὰ γίνῃ αὕτη μοιχαλίς, ἐὰν συζευχθῇ
μοιχᾶσθαι, καὶ ὃς ἐὰν ἀπολελυμένην πλέον, ἐὰν αὐτὴ ἔλθη εἰς νέον γάμον, ἐφ' ὅσον ζῇ ἄλλον.Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ νυμφευθῇ διεζευγμένην
γαμήσῃ, μοιχᾶται. ὁ πρῶτος της ἀνήρ).Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ λάβῃ ὠς γυναῖκα, γίνεται μοιχός.
σύζυγον διεζευγμένην γυναῖκα, διαπράττει
μοιχείαν.
5,33 Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς 33 Πάλιν ἔχετε ἀκούσει ὅτι ἐλέχθη εἰς τοὺς 33 Πάλιν ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη εἰς τοὺς παλαιοὺς
ἀρχαίοις, οὐκ ἐπιορκήσεις, ἀποδώσεις προγόνους σας· δὲν θὰ καταπατήσῃς τὸν ὅρκον προγόνους μας· Δὲν θὰ ἀθετήσῃς τὸν ὅρκον σου,
δὲ τῷ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους σου. σου, ἀλλὰ ὡς καθῆκον ἱερὸν πρὸς τὸν Κύριον θὰ ἀλλ’ ὡς χρέος ἱερόν, ποὺ ὀφείλεις νὰ ἐξοφλήσῃς εἰς
τηρήσῃς τὰς ὑποσχέσεις καὶ τὰς μαρτυρίας, ποὺ τὸν Κύριον, θὰ τηρήσῃς τὰς ἐνόρκους ὑποσχέσεις καὶ
μὲ ὅρκον ἀνέλαβες. μαρτυρίας σου.
5,34 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως· 34 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω, νὰ μὴν ὁρκισθῆτε 34 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω νὰ μὴ ὁρκισθῆτε καθόλου·
μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶ τοῦ καθόλου, οὔτε εἰς τὸν οὐρανόν, διότι εἶναι θρόνος οὔτε εἰς τὸν οὐρανὸν μὴ ὁρκισθῆτε, διότι ὁ οὐρανὸς
Θεοῦ· τοῦ παντοκράτορος Θεοῦ, εἶναι θρόνος τοῦ Θεοῦ·
5,35 οὔτε εἰς τὴν γῆν, διότι εἶναι σὰν 35 οὔτε εἰς τὴν γῆν, διότι εἶναι σὰν ἄλλο 35 οὔτε εἰς τὴν γῆν μὴ ὁρκισθῆτε, διότι σὰν εἰς ἄλλο
ἄλλο ὑποπόδιον εἰς τὰ πόδια αὐτοῦ, ὑποπόδιον εἰς τὰ πόδια αὐτοῦ, οὔτε εἰς τὰ σκαμνίον ἀκουμβοῦν ἐπάνω της οἱ πόδες του· οὔτε
οὔτε εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, διότι εἶναι Ἱεροσόλυμα, διότι εἶναι πόλις τοῦ μεγάλου εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, διότι διὰ τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ, ποὺ
πόλις τοῦ μεγάλου βασιλέως Θεοῦ, ἐφ' βασιλέως Θεοῦ, ἐφ' ὅσον ἐκεῖ εἶναι κτισμένος ὁ εἶναι ἐκεῖ κτισμένος, εἶναι πόλις τοῦ μεγάλου
ὅσον ἐκεῖ εἶναι κτισμένος ὁ ναός του· ναός του· βασιλέως Θεοῦ.
5,36 μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς, ὅτι 36 οὔτε εἰς τὴν κεφαλήν σου νὰ ὁρκισθῇς, ποὺ 36 Οὔτε εἰς τὴν κεφαλήν σου μὴ ὁρκισθῇς, διότι τὴν
οὐ δύνασαι μίαν τρίχα λευκὴν ἢ εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, διότι σὺ δὲν μπορεῖς ἐδημιούργησεν ὁ Θεός, σὺ δὲ δὲν ἠμπορεῖς οὔτε μιᾶς
μέλαιναν ποιήσαι. οὔτε μίαν τρίχα νὰ τὴν κάμῃς μαύρην ἢ ἄσπρη τριχὸς τὸ χρῶμα πραγματικῶς καὶ κατὰ βάθος νὰ
(δηλαδὴ εἰς τίποτε νὰ μὴ ὁρκισθῇς, ἀφοῦ τὰ μεταβάλῃς, ὥστε μίαν μαύρην τρίχα νὰ τὴν κάμῃς
πάντα τὰ γεμίζει ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ). λευκήν, ἢ μίαν λευκὴν νὰ τὴν ἀλλάξῃς εἰς μαύρην.

28/207
5,37 Ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ 37 Ἄς εἶναι δὲ ὁ λόγος σας ἀληθινὸς πάντοτε, 37 Ἂς εἶναι δὲ ὁ λόγος σας ναί, ὅταν πράγματι εἶναι
οὒ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ ὥστε τὸ ναὶ νὰ εἶναι ναὶ καὶ τὸ ὄχι νὰ εἶναι ναί· καὶ ὄχι, ὅταν καὶ πράγματι εἶναι ὄχι· τὸ ἐπὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πονηροῦ ἐστιν. ὄχι.Διότι τὸ παραπάνω ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ἀπὸ τὸν πλέον δὲ ἀπὸ αὐτὰ εἶναι ἀπὸ τὸν πονηρόν, τὸν
πονηρόν, τὸν πατέρα τοῦ ψεύδους. πρῶτον ἐπινοητὴν καὶ πατέρα τοῦ ψεύδους.
5,38 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ὀφθαλμὸν 38 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη, ὀφθαλμὸν ἀντὶ 38 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη· ἐκεῖνος ποὺ ἐπλήγωσε καὶ
ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὀδόντα ἀντὶ ὀδόντος (δηλαδὴ νὰ ἐτραυμάτισε κάποιον, πρέπει νὰ δώσῃ μάτι ἀντὶ τοῦ
ὀδόντος. ἀνταποδίδῃς ἴσον κακὸν πρὸς τὸ κακόν, ποὺ σοῦ ματιοῦ ποὺ ἔβλαψε, καὶ δόντι διὰ τὸ δόντι τοῦ
ἔκαμεν ὁ ἄλλος). πλησίον, ποὺ μὲ τὸ κτύπημά του ἔσπασεν ἢ
ἐπέταξεν ἔξω.
5,39 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναι 39 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω νὰ μὴ καταληφθῆτε ἀπὸ 39 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω νὰ μὴ προβάλετε ἀντίστασιν
τῷ πονηρῷ· ἀλλ' ὅστις σε ραπίσει ἐπὶ ὀργὴν καὶ ἐχθρότητα καὶ νὰ μὴ ἀντισταθῆτε εἰς εἰς τὸν πονηρόν, ποὺ χρησιμοποιεῖ ὡς ὄργανόν του
τὴν δεξιὰν σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καὶ τὸν πονηρὸν ἄνθρωπον ἀποδιδόντες κακὸν ἀντὶ ἐκεῖνον ποὺ σᾶς βλάπτει· ἀλλ’ ὅποιος σὲ ραπίσῃ εἰς
τὴν ἄλλην· κακοῦ, ἀλλὰ ἂν κανείς σὲ ραπίσῃ εἰς τὸ δεξιὸν τὸ δεξιὸν μέρος τῆς σιαγόνος, στρέψον εἰς αὐτὸν καὶ
μέρος τοῦ πρωσώπου σας, γύρισε μὲ πραότητα καὶ τὸ ἄλλο μέρος διὰ νὰ ραπίσῃ καὶ τοῦτο.
ὑποχωρητικότητα καὶ τὸ ἄλλο μέρος τοῦ
προσώπου (πρόθυμος νὰ δεχθῇς καὶ δεύτερον
ράπισμα).
5,40 Καὶ εἰς ἐκεῖνον ποὺ θέλει νὰ σὲ 40 Καὶ εἰς ἐκεῖνον ποὺ θέλει νὰ σὲ ὁδηγήσῃ εἰς τὰ 40 Καὶ ἐκεῖνον ποὺ θέλει νὰ κάμῃ δίκην μαζί σου καὶ
ὁδηγήσῃ εἰς τὰ δικαστήρια, διὰ νά σοῦ δικαστήρια, διὰ νά σοῦ πάρῃ τὸ ὑποκάμισον, νὰ σοῦ πάρῃ τὸ ὑποκάμισον, ἄφησέ του καὶ τὸ
πάρῃ τὸ ὑποκάμισον, ἄφησέ του καὶ τὸ ἄφησέ του καὶ τὸ ἐπανωφόρι σου. ἐπανωφόριόν σου.
ἐπανωφόρι σου.
5,41 καὶ ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν, 41 Καὶ ἂν κανείς σε ἀγγαρεύσῃ ἕνα μίλι πήγαινε 41 Καὶ μὲ ἐκεῖνον, ποὺ θέλει νὰ σὲ ἀγγαρεύσῃ διὰ νὰ
ὕπαγε μετ' αυτοῦ δύο· μαζῆ του δύο (νὰ φανῇς δηλαδὴ ὑποχωρητικὸς καὶ τὸν συνοδεύσῃς ἐπὶ ἕν μίλιον, πήγαινε μαζί του δύο
ν' ἀποφύγῃς ἔτσι φιλονεικίας καὶ μίλια.
διαπληκτισμούς).
5,42 τῷ αἰτοῦντί σε δίδου καὶ τὸν 42 Εἰς ἐκεῖνον ποὺ ἔχει πράγματι ἀνάγκην καὶ σοῦ 42 Εἰς ἐκεῖνον ποὺ σοῦ ζητεῖ ἐλεημοσύνην, δίδε,
θέλοντα ἀπό σοῦ δανείσασθαι μὴ ζητεῖ ἐλεημοσύνην, δίδε μὲ εἰλικρινῆ ἀγάπην, καὶ ἀλλὰ πάντοτε μὲ διάκρισιν ποὺ θὰ τὴν διαπνέῃ

29/207
ἀποστροφῆς. μὴ περιφρονήσῃς αὐτόν, ποὺ θέλει νὰ δανεισθῇ εἰλικρινὴς ἀγάπη· καὶ μὴ περιφρονήσῃς ἐκεῖνον, ποὺ
ἀπὸ σὲ χωρὶς τόκον. θέλει νὰ δανεισθῇ χωρὶς τόκον ἀπὸ σέ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


5,43 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη, ἀγαπήσεις 43 Ἠκούσατε ὅτι ἐλέχθη· θὰ ἀγαπήσῃς τὸν 43 Ἠκούσατε, ὅτι ἐλέχθη· Θὰ ἀγαπήσῃς τὸν πλησίον
τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν πλησίον σου καὶ θὰ μισήσῃς τὸν ἐχθρόν σου. σου καὶ θὰ μισήσῃς τὸν ἐχθρόν σου.
ἐχθρόν σου.
5,44 Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς 44 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς 44 Ἐγὼ δὲ σᾶς λέγω, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας,
ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς σας, εὐλογεῖτε αὐτούς, οἱ ὁποῖοι σᾶς καταρῶνται, εὔχεσθε πρὸς τὸν Θεὸν ἀγαθὰ δι’ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι
καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε εὐεργετεῖτε αὐτούς, οἱ ὁποῖοι σᾶς μισοῦν, καὶ σᾶς καταρῶνται, εὐεργετεῖτε ἐκείνους, ποὺ σᾶς
τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε προσεύχεσθε δι' ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι σᾶς ὑβρίζουν μισοῦν, καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι σᾶς
ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ καὶ σᾶς συκοφαντοῦν καὶ σᾶς καταδιώκουν μεταχειρίζονται ὑβριστικῶς καὶ περιφρονητικῶς καὶ
διωκόντων ὑμᾶς, ἀδίκως, σᾶς καταδιώκουν ἀδίκως, ἀκόμη καὶ ὅταν ὁ διωγμός
των αὐτὸς σᾶς γίνεται διὰ τὰς θρησκευτικάς σας
πεποιθήσεις.
5,45 ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς 45 διὰ νὰ ἀναδειχθῆτε ἔτσι τέκνα τοῦ οὐρανίου 45 Διὰ νὰ ὁμοιάσετε ἔτσι καὶ νὰ γίνετε τέκνα τοῦ
ὑμῶν τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ὅτι τὸν Πατρός σας.Διότι καὶ αὐτὸς τὸν ζωογόνον ἥλιόν Πατρός σας, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς.Διότι καὶ
ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς του ἀνατέλλει εἰς πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ αὐτὸς τὸν ἥλιον, ποὺ εἶναι ἰδικός του, ἀνατέλλει
καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ στέλνει τὴν βροχὴν εἰς τοὺς δικαίους καὶ εἰς τοὺς ἀδιακρίτως εἰς πονηροὺς καὶ εἰς ἀγαθούς, καὶ βρέχει
ἀδίκους. ἀδίκους. τὴν βροχήν του εἰς δικαίους καὶ ἀδίκους.
5,46 Ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς 46 Διότι, ἐὰν ἀγαπήσετε ἐκείνους μόνον ποὺ σᾶς 46 Διότι, ἐὰν ἀγαπήσετε ἐκείνους μόνον, ποὺ σᾶς
ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχετε; ἀγαποῦν, ποίαν ἀνταμοιβὴν ἔχετε νὰ περιμένετε ἀγαποῦν, ποίαν ἀνταμοιβὴν ἔχετε νὰ λαμβάνετε
Οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσι; ἀπὸ τὸν Θεόν; Μήπως καὶ οἱ τελῶναι δὲν κάμνουν ἀπὸ τὸν Θεόν; Δὲν κάνουν τὸ αὐτὸ καὶ οἰ τελῶναι;
τὸ ἴδιο;
5,47 Καὶ ἐὰν ἀσπάσησθε τοὺς φίλους 47 Καὶ ἐὰν χαιρετίσετε μὲ ἐγκαρδιότητα τοὺς 47 Καὶ ἐὰν χαιρετήσετε μόνον τοὺς φίλους σας
ὑμῶν μόνον, τί περισσὸν ποιεῖτε; Οὐχὶ φίλους σας τοὺς Ἰουδαίους, τί περισσότερον Ἰουδαίους, τί τὸ ἐξαιρετικὸν πράττετε; Δὲν κάνουν
καὶ οἱ τελῶναι οὕτω ποιοῦσιν; κάμνετε ἀπὸ τοὺς ἄλλους; Τὸ ἴδιο δὲν κάμνουν καὶ ἔτσι καὶ οἱ τελῶναι;
οἱ τελῶναι;
5,48 Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ 48 Ἀγωνισθῆτε λοιπὸν νὰ γίνετε σεῖς τέλειοι μὲ 48 Πρέπει λοιπὸν νὰ γίνετε τέλειοι διὰ τῆς ἀγάπης

30/207
πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός τὴν ἀγάπην πρὸς ὅλους, ὅπως τέλειος εἶναι καὶ ὁ πρὸς πάντας, καθὼς εἶναι τέλειος καὶ ὁ οὐράνιος
ἐστιν. οὐράνιος Πατέρας σας. Πατήρ σας, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀγάπη.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 6Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
6,1 Προσέχετε τὴν ἐλεημοσύνην ὑμῶν Προσέχετε νὰ μὴν κάνετε τὴν ἐλεημοσύνην σας Προσέχετε νὰ μὴ κάνετε τὴν ἐλεημοσύνην σας
μὴ ποιεῖν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων ἐμπρὸς εἰς τὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων, διὰ νὰ σᾶς ἐμπρὸς εἰς τοὺς ἀνθρώπους, διὰ νὰ σᾶς ἴδουν καὶ σᾶς
πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς· εἰ δὲ μήγε, ἴδουν καὶ σᾶς θαυμάσουν καὶ νὰ σᾶς ἐπαινέσουν· θαυμάσουν.Εἰ δ’ ἄλλως ἀνταμοιβὴν δὲν ἔχετε
μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν διότι ἔτσι δὲν ἔχετε κανένα μισθὸν ἀπὸ τὸν πλησίον τοῦ Πατρός σας, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς
τῷ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Πατέρα σας τὸν ἐπουράνιον. οὐρανούς.
6,2 Ὅταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ 2 Ὅταν λοιπὸν σὺ κάμνῃς ἐλεημοσύνην, μὴ τὴν 2 Ὅταν λοιπὸν κάνῃς ἐλεημοσύνην, μὴ τὸ
σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ διαλαλῇς παντοῦ διασαλπίζοντάς της, ὅπως διαφημίσῃς σὰν μὲ σάλπιγγα, ποὺ σημαίνει ἐμπρὸς
ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς κάμνουν οἱ ὑποκριταὶ εἰς τὰς συναγωγὰς καὶ τοὺς ἀπὸ σέ, καθὼς κάνουν οἱ ὑποκριταὶ εἰς τὰς
καὶ ἐν ταῖς ρύμαις, ὅπως δοξασθῶσιν πλατεῖς δρόμους, διὰ νὰ δοξασθοῦν ἀπὸ τοὺς συναγωγὰς καὶ εἰς τοὺς δρόμους, διὰ νὰ δοξασθοῦν
ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνθρώπους.Ἀληθινὰ σᾶς λέγω ὅτι παίρνουν αὐτοὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι ἐπῆραν
ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. ὁλόκληρον τὸν μισθόν των, (δηλαδὴ ἐξ ὁλοκλήρου τὴν ἀμοιβήν των, εἶναι δὲ αὐτὴ ὁ παρὰ
ἀπολαμβάνουν ὡς ἀμοιβήν των τὸν ἔπαινον ἀπὸ τῶν ἂνθρώπων ἔπαινος, ποὺ ἐπεδίωξαν.
τοὺς ἄλλους).
6,3 Σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνη μὴ 3 Σὺ δέ, ὅταν κάνῃς ἐλεημοσύνην, νὰ τὴν 3 Σὺ ὅμως, ὅταν κάνῃς ἐλεημοσύνην, ἂς μὴ μάθῃ τὸ
γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά προσφέρῃς μὲ τόσην μυστικότητα, ὥστε τὸ ἀριστερό σου χέρι, τὶ κάνει τὸ δεξί σου χέρι,
σου, ἀριστερό σου χέρι νὰ μὴ μάθῃ τὸ καλό ποὺ κάνει
τὸ δεξί σου.
6,4 ὅπως ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ 4 Διὰ νὰ μείνῃ ἔτσι ἡ ἐλεημοσύνη σου μυστικὴ καὶ 4 διὰ νὰ μείνῃ ἡ ἐλεημοσύνη σου εἰς τὰ κρυφά.Καὶ ὁ
κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν ἄγνωστος· καὶ ὁ Πατήρ σου, ποὺ βλέπει καὶ τὰ Πατήρ σου, ποὺ βλέπει εἰς τὰ κρυφά, θὰ σοῦ δώσῃ
τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ πλέον ἀπόκρυφα ἔργα, θὰ σοῦ δώσῃ τὴν ἀμοιβὴν τὴν ἀμοιβὴν εἰς τὰ φανερά.
φανερῷ. ἐνώπιον ὅλου τοῦ κόσμου.
6,5 Καὶ ὅταν προσεύχῃ, οὐκ ἔσῃ ὥσπερ 5 Καὶ ὅταν προσεύχεσαι, δὲν πρέπει νὰ μιμῆσαι 5 Καὶ ὅταν προσεύχεσαι, δὲν πρέπει νὰ εἶσαι, καθὼς
οἱ ὑποκριταί, ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς τοὺς ὑποκριτάς.Διότι αὐτοὶ εὐχαριστοῦνται καὶ εἶναι οἱ ὑποκριταί.Διότι τοὺς ἀρέσει νὰ στέκωνται

31/207
συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίας τῶν ἐπιδιώκουν νὰ στέκουν ὄρθιοι καὶ νὰ ὄρθιοι εἰς τὰς συναγωγὰς καὶ εἰς τὰς γωνίας τῶν
πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι, ὅπως προσεύχωνται εἰς τὰς συναγωγὰς καὶ εἰς τὰς πλατειῶν καὶ νὰ προσεύχονται, διὰ νὰ φανοῦν εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἂν φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις· ἀμὴν λέγω γωνίας τῶν πλατειῶν, ἐκεῖ δηλαδὴ ποὺ εἶναι τοὺς ἀνθρώπους.Ἀληθῶς σᾶς λέγω, λαμβάνουν ἐδῶ
ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. πολὺς κόσμος, διὰ νὰ ἐπιδειχθοῦν.Άληθινὰ σᾶς ἐξ ὁλοκλήρου τὴν ἀμοιβήν τους.
λέγω, ὅτι παίρνουν ἔτσι τὴν ἀνταμοιβήν των ἀπὸ
τοὺς ἀνθρώπους.
6,6 Σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ 6 Σὺ ὅμως, ὅταν θέλῃς νὰ προσευχηθῇς, προτίμα 6 Σὺ ὅμως, ὅταν πρόκειται νὰ προσευχηθῇς, ἔμβα εἰς
ταμεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου τὸ ἰδιαίτερον δωμάτιόν σου, κλεῖσε τὴν θύραν καὶ τὸ ἰδιαίτερον σου δωμάτιον, καὶ ἀφοῦ κλείσῃς τὴν
πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κάμε τὴν προσευχήν σου εἰς τὸν Πατέρα σου, ποὺ θύραν σου κάμε τὴν προσευχήν σου εἰς τὸν Πατέρα
κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν εἶναι ἀόρατος καὶ σὰν κρυμμένος.Καὶ ὁ Πατήρ σου, ποὺ εἶναι ἀόρατος καὶ κρυμμένος· καὶ ὁ Πατήρ
τῷ κρυπτῷ, ἀποδώσει σοι ἐν τῷ σου, ποὺ βλέπει καὶ τὰ πλέον ἀπόκρυφα, θά σοῦ σου, ποὺ βλέπει εἰς τὰ κρυφά, θὰ σοῦ ἀποδώσῃ τὴν
φανερῷ. ἀποδώσῃ εἰς τὰ φανερὰ τὴν ἀμοιβήν σου. ἀνταμοιβήν σου εἰς τὰ φανερά.
6,7 Προσευχόμενοι δὲ μὴ 7 Ὅταν δὲ προσεύχεσθε, μὴ πολυλογεῖτε καὶ 7 Ὅταν δὲ προσεύχεσθε, μὴ ζητεῖτε μὲ μηχανικὴν καὶ
βαττολογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοί· φλυαρεῖτε, χωρὶς νὰ παρακολουθῆτε καὶ νὰ δεισιδαίμονα ἐπανάληψιν λέξεων, ποὺ δὲν τὰς
δοκοῦσι γὰρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν καταλαβαίνετε αὐτά ποὺ λέτε, ὅπως κάνουν οἱ παρακολουθεῖ ἢ καὶ δὲν τὰς κατανοεῖ ἡ διάνοιά σας,
εἰσακουσθήσονται. ἐθνικοί· διότι αὐτοὶ φαντάζονται ὅτι θὰ αἰτήματα ἀνόητα, καθὼς κάνουν οἱ ἐθνικοί.Διότι
εἰσακουσθοῦν μὲ ἕνα τρόπον μαγικὸν χάρις εἰς αὐτοὶ φαντάζονται, ὅτι ἡ ἀνόητος πολυλογία των θὰ
τὴν πολυλογίαν των. ἐπιδράσῃ μαγικῶς καὶ θὰ εἰσακουσθοῦν.
6,8 Μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε αὐτοῖς· οἶδε γὰρ 8 Μὴ ὁμοιάσετε λοιπόν μὲ αὐτούς· διότι ὁ Πατήρ 8 Μὴ γίνετε λοιπὸν ὅμοιοι πρὸς αὐτούς.Διότι ὁ Πατήρ
ὁ πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετε πρὸ τοῦ σας γνωρίζει ἀπὸ ποιὰ πράγματα ἔχετε ἀνάγκην, σας γνωρίζει ἐκεῖνα, ποὺ ἔχετε ἀνάγκην, προτοῦ σεῖς
ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν. πρὶν τοῦ τὰ ζητήσετε. νὰ τοῦ τὰ ζητήσετε.
6,9 Οὕτως οὖν προσεύχεσθε ὑμεῖς· 9 Σεῖς λοιπὸν ἔτσι νὰ προσεύχεσθε· Πάτερ ἡμῶν, 9 Σεῖς λοιπὸν κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τοὺς ἐθνικοὺς
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς ποὺ εἷσαι πανταχοῦ παρών, ἀλλὰ ἐξαιρετικὰ εἰς πρέπει νὰ προσεύχεσθε κατὰ τὸν ἀκόλουθον τρόπον·
ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου· τοὺς οὐρανοὺς κάνεις αἰσθητὴν τὴν παρουσίαν Πατέρα μας, ποὺ εἶσαι πανταχοῦ παρών, ἀλλ’
σου, ἂς ἀναγνωρισθῇ ἡ ἁγιότης σου καὶ ἂς ἐξαιρετικὰ εἰς τοὺς οὐρανοὺς δεικνύεις τὴν
δοξασθῇ καὶ ἂς λατρευθῇ άξίως τὸ ὂνομά σου ἀπ' παρουσίαν σου, ἂς ἀναγνωρισθῇ ἡ ἁγιότης σου, ὥστε
ὅλα τὰ λογικὰ ὄντα τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς. νὰ δοξασθῇ καὶ νὰ λατρευθῇ ἀξίως τὸ Ὄνομά σου.

32/207
6,10 ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου· γενηθήτω 10 Ἂς ἔλθῃ ἡ βασιλεία σου εἰς τὰς καρδίας ὅλων 10 Εἴθε νὰ ἔλθῃ ἡ βασιλεία σου διὰ τῆς ἐλευθέρας
τό θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῶν ἀνθρώπων, ὥστε ὅλοι νὰ ὑποτάσσωνται με καὶ προθύμου μου ὑποταγῆς πάντων τῶν ἀνθρώπων

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τῆς γῆς· προθυμίαν καὶ μὲ ἀφοσίωσιν εἰς σέ.Δῶσε νὰ εἰς σέ, ὥστε διὰ τῆς ὑπακοῆς των εἰς τὰ
ἐκτελῆται τὸ θέλημά σου καὶ εἰς τὴν γῆν ἀπὸ τοὺς προστάγματά σου νὰ γίνουν οὗτοι πραγματικοὶ καὶ
ἀνθρώπους, μὲ ὅσην προθυμίαν καὶ ἀκρίβειαν ἐξ ὁλοκλήρου ἀφωσιωμένοι ὑπήκοοί σου.Εἴθε νὰ
ἐκτελεῖται τοῦτο εἰς τὸν οὐρανὸν ἀπὸ τοὺς γίνῃ τὸ θέλημά σου καὶ ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ τοὺς
ἀγγέλους καὶ ἁγίους. ἀνθρώπους, ὅπως γίνεται τοῦτο εἰς τὸν οὐρανὸν ἀπὸ
τοὺς ἀγγέλους καὶ ἁγίους.
6,11 τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς 11 Δῶσε μας σήμερα τὸν ἄρτον τὸν καθημερινὸν 11 Τὸν ἄρτον μας, τὸν καθημερινὸν καὶ ἀναγκαῖον
ἡμῖν σήμερον· καὶ ἀπαραίτητον διὰ τὴν συντήρησίν μας. διὰ τὴν συντήρησιν τῆς οὐσίας καὶ ὑπάρξεως μας,
δός μάς τον σήμερα.
6,12 καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα 12 Καὶ συγχώρησε τὰ βαρύτατα χρέη μας, δηλαδὴ 12 Καὶ συγχώρησέ μας τὰ ὅσα σοῦ χρεωστοῦμεν
ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς τὰς ἀναριθμήτους ἁμαρτίας μας, ὅπως καὶ ἡμεῖς λόγῳ τῶν ἀριθμήτων ἁμαρτιῶν μας, καθὼς καὶ ἡμεῖς
ὀφειλέταις ἡμῶν· συγχωροῦμεν ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὀφειλέται συγχωροῦμεν ἐκείνους, ποὺ μᾶς εἶναι χρεῶσται
ἀπέναντί μας έξ αἰτίας τῶν ἀδικημάτων ποὺ μᾶς λόγῳ ἀδικημάτων, ποὺ μᾶς ἔκαμαν.
ἔκαμαν.
6,13 καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς 13 Καὶ μὴ ἐπιτρέψεις νὰ περιπέσωμεν εἰς 13 Καὶ μὴ ἐπιτρέψῃς νὰ πέσωμεν εἰς πειρασμόν,
πειρασμόν, ἀλλὰ ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πειρασμόν, ἀλλὰ γλύτωσέ μας ἀπὸ τὸν ἀλλὰ γλὺτωσέ μας ἀπὸ τὸν πονηρόν, ποὺ μᾶς
πονηροῦ.Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ πονηρόν.Ζητοῦμεν δὲ αὐτὰ ἀπό Σέ, διότι ἰδική σου πολεμεῖ.Ζητοῦμεν δὲ αὐτὰ ἀπὸ Σέ, διότι ἰδική σου
ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας· εἶναι ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς εἶναι ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς
ἀμήν. ἀτελείωτους αἰῶνας.Ἀμήν. ἀτελευτήτους αἰῶνας.Ἀμήν.
6,14 Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἄνθρωπος τὰ 14 Πρέπει δὲ νὰ ἔχετε ὑπ' ὄψιν σας ὅτι, ἂν καὶ σεῖς 14 Πρέπει δέ, ὅταν ζητῆτε τὴν ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν
παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν συγχωρῆτε μὲ ὅλην σας τὴν καρδιὰ τὰ σας, συγχωρῆτε καὶ σεῖς τοὺς ἄλλους, διότι, ἐὰν
ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἁμαρτήματα ποὺ ἔκαμαν εἰς σᾶς οἱ ἄλλοι, καὶ ὁ συγχωρήσετε τοὺς ἀνθρώπους τὰ ἁμαρτήματα, ποὺ
Πατήρ σας ὁ οὐράνιος θὰ συγχωρήσῃ τὰ ἰδικά σας ἔκαμαν εἰς σᾶς, καὶ ὁ Πατήρ σας ὁ οὐράνιος θὰ
ἁμαρτήματα. συγχωρήσῃ καὶ εἰς σᾶς τὰ ἰδικά σας ἁμαρτήματα.
6,15 ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ 15 Ἐὰν ὅμως δὲν δώσετε συγχώρησιν εἰς τοὺς 15 Ἐὰν ὅμως δὲν συγχωρήσετε εἰς τοὺς ἀνθρώπους

33/207
παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ἀνθρώπους διὰ τὰ ἁμαρτήματά των, τότε οὔτε ὁ τὰ πρὸς σᾶς ἁμαρτήματά των, οὔτε ὁ Πατήρ σας θὰ
ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. Πατήρ σας θὰ συγχωρήσῃ τὰς ἰδικά σας ἁμαρτίας. συγχωρήσῃ τὰς πρὸς αὐτὸν ἁμαρτίας σας.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


6,16 Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε 16 Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὅπως οἱ 16 Ὅταν δὲ νηστεύετε, μὴ γίνεσθε σὰν τοὺς
ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ὑποκριταί, σκυθρωποὶ καὶ κατηφεῖς, διότι αὐτοὶ ὑποκριτὰς σκυθρωποὶ καὶ περίλυποι.Διότι
ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ἀλλοιώνουν καὶ μαραίνουν τὸ πρόσωπόν των, ἀλλοιώνουν τὰ πρόσωπά των καὶ προσλαμβάνουν
ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις παίρνουν τὴν ἐμφάνισιν ἀδυνατισμένου ὄψιν καὶ ἔκφρασιν καταβεβλημένου ἀπὸ τὰς
νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀνθρώπου, διὰ νὰ φανοῦν εἰς τοὺς ἄλλους ὅτι στερήσεις ἀνθρώπου, διὰ νὰ φανοῦν εἰς τοὺς
ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. νηστεύουν· ἀληθινὰ σᾶς λέγω ὅτι ἀπολαμβάνουν ἀνθρώπους ὅτι νηστεύουν.Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὅτι
ὁλόκληρον τὸν μισθόν των,δηλαδὴ τοὺς ἐπαίνους ἔλαβαν ἐξ ὁλοκλήρου ἀπὸ τοὺς ἐπαίνους τῶν
τῶν ἀνθρώπων. ἀνθρώπων τὴν ἀμοιβήν των.
6,17 Σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν 17 Σὺ ὅμως, ὅταν νηστεύῃς, περιποιήσου τὴν 17 Σὺ ὅμως, ὅταν νηστεύης, ἄλειψε τὴν κεφαλήν σου
κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, κόμην σου καὶ νίψε τὸ πρόσωπόν σου, ὅπως καὶ νίψε τὸ πρόσωπόν σου, ὥστε νὰ φαίνεσαι
συνηθίζεις. χαρούμενος.
6,18 ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις 18 Διὰ νὰ μὴ φανῇς εἰς τοὺς ἀνθρώπους ὅτι 18 Καὶ νὰ μὴ φανῇς εἰς τοὺς ἀνθρώπους, ὅτι
νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ νηστεύεις, ἀλλὰ εἰς τὸν Πατέρα σου τὸν νηστεύεις.Ἀλλὰ νὰ φανῇ ἡ νηστεία σου μόνον εἰς τὸν
κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν ἐπουράνιον, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται ἀόρατος παντοῦ Πατέρα σου, ποὺ εἶναι μὲν ἀόρατος, ἀλλ’ εὑρίσκεται
τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ καὶ εἰς τὰ πλέον ἀπόκρυφα μέρη.Καὶ ὁ Πατήρ σου, παρὼν καὶ εἰς αὐτὰ τὰ ἀπόκρυφα μέρη.Καὶ ὁ Πατήρ
φανερῷ. ποὺ βλέπει καὶ τὰ κρυπτά, θά σοῦ ἀποδώσῃ εἰς τὰ σου, ποὺ βλέπει εἰς τὰ κρυφά, θὰ σοῦ ἀποδώσῃ τὴν
φανερὰ τὴν ἀμοιβήν σου. ἀμοιβήν σου εἰς τὰ φανερά.
6,19 Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς 19 Μὴ συσσωρεύετε διὰ τὸν ἑαυτόν σας 19 Μὴ μαζεύετε χάριν τοῦ ἑαυτοῦ σας θησαυροὺς ἐπὶ
ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις θησαυροὺς ἐδῶ εἰς τὴν γῆν, ὅπου ὁ σκόρος καὶ ἡ τῆς γῆς, ὅπου ὁ σκόρος καὶ ἡ φθορὰ τῆς σαπίλας ἢ
ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται ἀποσύνθεσις καταστρέφουν καὶ ἀφανίζουν, καὶ τῆς σκωρίας ἀφανίζουν τὰ ἀποθηκευόμενα εἴδη τοῦ
διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· ὅπου οἱ κλέπται διατρυποῦν τοίχους καὶ πλούτου καὶ ὅπου κλέπται διατρυποῦν τοὺς τοίχους
χρηματοκιβώτια καὶ κλέπτουν. τῶν θησαυροφυλακίων σας καὶ τὰ κλέπτουν.
6,20 θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν 20 Νὰ θησαυρίζετε ὅμως διὰ τὸν ἑαυτόν σας καὶ 20 Μαζεύετε δὲ διὰ τοὺς ἑαυτούς σας θησαυροὺς εἰς
οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις νὰ ἀποταμιεύετε θησαυροὺς εἰς τὸν οὐρανόν, τὸν οὐρανόν, ὅπου οὔτε σκόρος οὔτε σαπίλα καὶ
ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ ὅπου οὔτε ὁ σκόρος οὔτε ἡ σαπίλα ἀφανίζουν, καὶ σκωριὰ ἀφανίζουν τὰ θησαυριζόμενα καὶ ὅπου

34/207
διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου οἱ κλέπται δὲν τρυποῦν τοίχους καὶ δὲν κλέπται δὲν τρυποῦν τοὺς τοίχους τῶν
κλέπτουν. θησαυροφυλακίων οὔτε κλέπτουν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


6,21 ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, 21 Διότι, ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας, ἐκεῖ θὰ εἶναι 21 Πρέπει δὲ νὰ θησαυρίζετε θησαυροὺς εἰς τὸν
ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ἡμῶν. καὶ ἡ καρδία σας (Εἰς τὸν οὐρανὸν ὁ θησαυρός οὐρανόν, διὰ νὰ εἶναι καὶ ἡ καρδία σας
σας, εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἡ καρδία σας). προσκολλημένη εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τὰ οὐράνια.Διότι
ἐκεῖ, ὅπου θὰ εἶναι ὁ θησαυρός σας, θὰ εἶναι καὶ ἡ
καρδία σας.
6,22 Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ 22 Ὁ λύχνος, ποὺ φωτίζει καὶ ἐξυπηρετεῖ τὸ σῶμα, 22 Δὲν εἶναι δὲ μικρὰ συμφορὰ ἡ καρδία σας καὶ ὁ
ὀφθαλμός· ἐὰν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου εἶναι τὸ μάτι (λύχνος δὲ ποὺ φωτίζει τὴν ψυχὴν νοῦς σας νὰ κολλήσουν εἰς τὰ γήϊνα καὶ τὰ
ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινὸν εἶναι ὁ νοῦς, τὸ λογικὸν ποὺ σᾶς ἔχει δώσει ὁ μάταια.Διὰ νὰ τὸ καταλάβετε, σᾶς φέρω μίαν
ἔσται· Θεός).᾿Εὰν λοιπὸν τὸ μάτι εἶναι γερὸ καὶ καθαρό, εἰκόνα.Ὁ λύχνος, ποὺ δίδει φῶς εἰς τὸ σῶμα, εἶναι τὸ
ὅλον τὸ σῶμα θὰ φωτίζεται, θὰ εἶναι φωτεινὸν μάτι· ὅπως καὶ ὁ λύχνος, ποὺ φωτίζει τὴν ψυχήν,
(ἔτσι θὰ φωτίζεται καὶ ἡ ψυχή σου, ἐὰν ὁ νοῦς καὶ εἶναι ὁ νοῦς· ἐὰν λοιπὸν τὸ μάτι εἶναι ὑγιές, ὅλον τὸ
ἡ καρδία σου δὲν ἔχουν τυφλωθῆ ἀπὸ τὴν σῶμα σου θὰ εἶναι γεμᾶτον φῶς, σὰν νὰ ἦτο
προσκόλλησιν εἰς τοὺς ἐπιγείους θησαυρούς). ὁλόκληρον τὸ σῶμα σου μάτι· ἔτσι θὰ φωτίζεται καὶ
ἡ ψυχή σου, ἐὰν ὁ νοῦς σου καὶ ἡ καρδία σου δὲν
ἔχουν τυφλωθῆ ἀπὸ τὴν φιλαργυρίαν καὶ τὴν
προσκόλλησιν εἰς τὰ μάταια.
6,23 ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, 23 Ἐὰν ὅμως τὸ μάτι σου εἶναι κατεστραμμένον 23 Ἐὰν ὅμως τὸ μάτι σου εἶναι βλαμμένον καὶ
ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται.Εἰ καὶ ἀνίκανον νὰ ἴδῃ τὸ φῶς, ὅλο τὸ σῶμα σου θὰ τυφλωμένον, ὅλον τὸ σῶμα σου θὰ εἶναι βυθισμένον
οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστί, τὸ εἶναι βυθισμένο εἰς τὸ σκοτάδι.Ἐὰν λοιπὸν τὸ φῶς, εἰς τὸ σκότος.Ἐὰν λοιπὸν ἐκεῖνο, ποὺ σοῦ ἐδόθη διὰ
σκότος πόσον; ποὺ σοῦ ἔδωκεν ὁ Θεός (ὁ νοῦς δηλαδὴ καὶ ἡ νὰ μεταδίδῃ φῶς εἰς σέ, γίνῃ σκότος, εἰς πόσον
συνείδησις, ἐξ αἰτίας τῆς προσκολλήσεως εἰς τὰ σκότος θὰ βυθισθῇς; Κάτι ἀνάλογον θὰ συμβῇ, ἐὰν
ὑλικὰ ἀγαθά), εἶναι σκοτάδι, τότε τὸ ἠθικὸν καὶ ὁ νοῦς σου σκοτισθῇ ἀπὸ τὴν προσκόλλησιν εἰς
σκοτάδι τῆς ψυχῆς σου πόσον πυκνὸν καὶ τὸν πλοῦτον.Εἰς πόσον σκότος ἠθικὸν θὰ βυθισθῇ
ἀδιαπέραστον θὰ εἶναι; τότε ἡ ψυχή σου!
6,24 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις 24 Κανεὶς δὲν ἠμπορεῖ νὰ ὑπηρετῇ συγχρόνως δύο 24 Μὴ ἀπατᾶτε δὲ τὸν ἑαυτόν σας μὲ τὴν ἰδέαν, ὅτι

35/207
δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ κυρίους· διότι ἢ θὰ μισήσῃ τὸν ἕνα καὶ θὰ εἶναι δυνατὸν καὶ εἰς τὴν γῆν νὰ θησαυρίζῃ κανεὶς
τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται ἀγαπήσῃ τὸν ἄλλον ἢ θὰ προσκολληθῇ εἰς τὸν καὶ εἰς τὸν Θεὸν νὰ εἶναι προσκολλημένος.Κανεὶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει, οὐ ἕνα καὶ θὰ καταφρονήσῃ τὸν ἄλλο.Καὶ σεῖς δὲν δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἶναι δοῦλος συγχρόνως εἰς δύο
δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ. εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπηρετῆτε τὸν Θεὸν καὶ τὸν κυρίους.Διότι ἢ θὰ μισήσῃ τὸν ἕνα καὶ θὰ ἀγαπήσῃ
πλοῦτον· ἢ θὰ ἀγαπήσετε τὸν Θεὸν καὶ θὰ τὸν ἄλλον· ἢ θὰ προσκολληθῇ εἰς τὸν ἕνα καὶ θὰ
περιφρονήσετε τοὺς ἐπιγείους θησαυροὺς ἢ θὰ καταφρονήσῃ τὸν ἄλλον.Δὲν δύνασθε νὰ εἶσθε
ὑποδουλωθῆτε εἰς αὐτοὺς καὶ θὰ καταφρονήσετε συγχρόνως δοῦλοι καὶ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ μαμωνᾶ.Ἢ
τὸν Θεόν. θὰ μισήσετε τὸν πλοῦτον, διὰ νὰ ἀγαπήσετε τὸν
Θεόν, ἢ θὰ προσκολληθῆτε εἰς τὸν πλοῦτον καὶ θὰ
καταφρονήσετε τότε τὸν Θεόν.
6,25 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε 25 Διὰ τοῦτο ἀκριβῶς καὶ σᾶς λέγω, μὴ φροντίζετε 25 Ἀφοῦ λοιπὸν ἡ καρδία σας πρέπει νὰ ἀνήκῃ
τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μὲ στενοχωρίαν καὶ ἀγωνίαν διὰ τὴν ζωήν σας, ἀποκλειστικὰ εἰς τὸν Θεόν, διὰ τοῦτο σᾶς λέγω,
μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· δηλαδὴ διὰ τὸ τί θὰ φάγετε καὶ τὸ τί θὰ πίετε, οὔτε κόψατε τὴν ρίζαν τῆς πλεονεξίας καὶ μὴ φροντίζετε
οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ καὶ διὰ τὸ σῶμά σας μὲ τί θὰ ἐνδυθῆτε.Δὲν ἀξίζει μὲ ἀγωνίαν καὶ στενοχωρίαν διὰ τὴν ζωήν σας, τὶ θὰ
τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; ἡ ζωὴ περισσότερον ἀπὸ τὴν τροφὴν καὶ τὸ σῶμα φάγετε καὶ τί θὰ πίετε, οὔτε διὰ τὸ σῶμα σας, τὶ θὰ
ἀπὸ τὸ ἔνδυμα; (Ὁ Θεός, ποὺ σᾶς ἔδωσε τὸ ἐνδυθῆτε.Δὲν ἀξίζει ἡ ζωὴ περισσότερον ἀπὸ τὴν
πολυτιμότερον, δὲν θὰ σᾶς δώσῃ καὶ τὸ τροφὴν καὶ τὸ σῶμα πιὸ πολὺ ἀπὸ τὸ ἔνδυμα; Ὁ Θεὸς
κατώτερον;) λοιπόν, ποὺ σᾶς ἔδωκε τὰ ἀνώτερα ταῦτα, θὰ σᾶς
δώσῃ καὶ τὰ κατώτερα, τὴν τροφὴν δηλαδὴ καὶ τὸ
ἔνδυμα.
6,26 ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ 26 Παρατηρῆστε τὰ πτηνὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἴδετε 26 Κυττάξατε τὰ πετεινά, ποὺ πετοῦν εἰς τὸν ἀέρα,
οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ ὅτι αὐτὰ οὔτε σπέρνουν οὔτε θερίζουν οὔτε καὶ ἴδετε, ὅτι αὐτὰ δὲν σπείρουν, οὔτε θερίζουν, οὔτε
θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς συγκεντρώνουν τροφὰς εἰς ἀποθήκας.Καὶ ὅμως ὁ μαζεύουν εἰς ἀποθήκας διὰ τὸν χειμῶνα ἢ τὸν
ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ Πατήρ σας ὁ οὐράνιος τὰ τρέφει.Σεῖς δὲν ἔχετε καιρὸν τῆς στερήσεως.Καὶ ὅμως ὁ Πατήρ σας ὁ
οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς ἀσυγκρίτως μεγαλυτέραν ἀξίαν ἀπὸ αὐτά; ἐπουράνιος τὰ τρέφει.Σεῖς δὲν ἀξίζετε πολὺ
μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; περισσότερον ἀπὸ αὐτά;
6,27 Τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται 27 Ποιὸς δὲ ἀπὸ σᾶς, ὅσας πολλὰς καὶ μεγάλας 27 Διὰ νὰ καταλάβετε δέ, πόσον ἀνόητος καὶ

36/207
προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ φροντίδας καὶ ἂν καταβάλῃ, ἠμπορεῖ νὰ ἀνίσχυρος εἶναι ἡ μέριμνά σας αὐτή, σᾶς ἐρωτῶ:
πῆχυν ἕνα; προσθέσῃ εἰς τὸ ἀνάστημά του ἕνα πῆχυν; Ποῖος ἀπὸ σᾶς, ὀσονδήποτε καὶ ἂν φροντίσῃ,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἠμπορεῖ νὰ προσθέσῃ εἰς τὸ ἀνάστημά του ἕνα
πῆχυν; Κανείς.Τί κατορθώνετε λοιπὸν μὲ τὴν
μέριμνάν σας;
6,28 καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; 28 Καὶ περὶ τοῦ ἐνδύματος διατὶ φροντίζετε μὲ 28 Καὶ διὰ τὸ ἔνδυμα διατὶ κυριεύεσθε ἀπὸ ἀνήσυχον
καταμάθετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶς τόσην ἀνησυχίαν καὶ ἀγωνίαν; Παρατηρῆστε μὲ καὶ ἀγωνιώδη φροντίδα; Παρατηρήσατε τὰ ἄνθη,
αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· προσοχὴν τὰ ἄνθη τοῦ ἀγροῦ, πῶς φυτρώνουν καὶ ποὺ φυτρώνουν μόνα των εἰς τὸν ἀγρόν, μὲ ποῖον
πῶς αὐξάνουν.Οὔτε κοπιάζουν οὔτε γνέθουν. τρόπον αὐξάνουν.Δὲν κοπιάζουν οὔτε γνέθουν·
6,29 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν 29 Καὶ ὅμως σᾶς λέγω τοῦτο, οὔτε καὶ αὐτὸς ὁ 29 καὶ ὅμως σᾶς λέγω, ὅτι οὔτε ὁ σοφὸς εἰς
πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἐν Σολομών με ὅλην του τὴν βασιλικὴν ἐπινοήσεις Σολομών, μὲ ὅλην τὴν ἑξακουσμένην
τούτων. μεγαλοπρέπειαν καὶ δόξαν δὲν ἐφόρεσε ποτὲ ἕνα βασιλικὴν μεγαλοπρέπειάν του καὶ τὴν λαμπρὰν καὶ
τόσον περίλαμπρον ἔνδυμα ὡσὰν αὐτό, μὲ τὸ ἔνδοξον περιβολὴν καὶ παράστασίν του, δὲν
ὁποῖον περιβάλλεται ἕνα ἀπὸ τὰ ταπεινὰ αὐτὰ περιεβλήθη ἔνδυμα τόσον ὠραῖον καὶ θαυμάσιον,
ἄνθη. ὅπως περιβάλλεται ἕνα ἀπὸ τὰ ἄνθη αὐτά.
6,30 Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, 30 Ἐὰν δὲ ὁ Θεὸς ἐνδύῃ μὲ τόσην λαμπρότητα τὰ 30 Ἐὰν δὲ ὁ Θεὸς τόσον μεγαλοπρεπῶς ἐνδύῃ τὰ
σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον χορτάρια τοῦ ἀγροῦ, ποὺ σήμερα ὑπάρχουν καὶ ἀγριόχορταρα, ποὺ φυτρώνουν μόνα των εἰς τὸν
βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως αὔριον ρίπτονται εἰς τὸν φοῦρνον, δὲν θὰ ἐνδύσῃ ἀγρόν, καὶ ποὺ δὲν ἔχουν προορισμὸν νὰ ζήσουν
ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, πολὺ περισσότερον σᾶς, ὀλιγόπιστοι; αἰώνια, ὅπως σεῖς, ἀλλὰ σήμερον ὑπάρχουν καὶ
ὀλιγόπιστοι; αὔριον ρίπτονται εἰς τὸν φοῦρνον ὡς καύσιμον
ὑλικόν, δὲν θὰ δώσῃ ἔνδυμα πολὺ περισσότερον εἰς
σᾶς, ὦ ὀλιγόπιστοι;
6,31 Μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί 31 Λοιπὸν μὴ κυριευθῆτε ποτὲ ἀπὸ τὴν ἁνήσυχον 31 Μὴ καταληφθῆτε λοιπὸν ποτὲ ἀπὸ ἀνήσυχον
φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί μέριμναν καὶ μὴ λέγετε συνεχῶς, τί θὰ φάγωμεν ἢ φροντίδα λέγοντες, τί θὰ φάγωμεν ἢ τί θὰ πίωμεν ἢ
περιβαλώμεθα; τί θὰ πίωμεν ἢ τί θὰ ἐνδυθῶμεν; τί θὰ περιβληθῶμεν ὡς ἔνδυμα;
6,32 Πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεί· 32 Διότι οἱ εἰδωλολάτραι (ποὺ δὲν γνωρίζουν τὰ 32 Διότι οἱ ἐθνικοὶ καὶ εἰδωλολάτραι, ποὺ ἁγνοοῦν
οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι αἰώνια ἀγαθὰ καὶ τὴν στοργικὴν πρόνοιαν τοῦ ὁλοτελῶς τὰ ἀσυγκρίτου ἀξίας οὐράνια ἀγαθά,

37/207
χρῄζετε τούτων ἁπάντων. Θεοῦ), ἐπιζητοῦν ἀποκλεστικὰ καὶ μόνον αὐτὰ τὰ ζητοῦν ὅλα αὐτὰ τὰ μάταια καὶ φθαρτά, ὡς τὰ μόνα
φθαρτὰ ἀγαθά.Σεῖς ὅμως μὴν κυριεύεσθε ἀπὸ σοβαρὰ καὶ ἀπαραίτητα.Σεῖς ὅμως μὴ ἀνησυχῆτε δι'

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τέτοιες μέριμνες, διότι ὁ Πατήρ σας ὁ οὐράνιος αὐτά, διότι ὁ Πατήρ σας ὁ οὐράνιος γνωρίζει, ὅτι
γνωρίζει ὅτι ἔχετε ἀνάγκην ἀπὸ ὅλα αὐτά, καὶ ἔχετε ἀνάγκην ἀπὸ ὅλα αὐτὰ καὶ συνεπῶς θὰ σᾶς τὰ
σὰν πανάγαθος, ποὺ εἶναι, θὰ σᾶς τὰ δώσῃ. δώσῃ αὐτός.
6,33 Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν 33 Ζητεῖτε δὲ κατὰ πρῶτον καὶ κύριον λόγον τὴν 33 Ζητεῖτε δὲ πρωτίστως καὶ κυρίως τὰ πνευματικὰ
τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀρετὴν ποὺ θέλει ἀπὸ ἀγαθὰ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀπόκτησιν
καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. σᾶς ὁ Θεός, καὶ ὅλα αὐτὰ τὰ ἐπίγεια ἀγαθὰ θὰ τῶν ἀρετῶν, ποὺ ὁ Θεὸς ζητεῖ ἀπὸ σᾶς ὡς ὅρον, διὰ
σᾶς δοθοῦν μαζῆ μὲ τὰ ἀνεκτίμητα ἀγαθὰ τῆς νὰ σᾶς χαρίσῃ τὰ ἀγαθὰ ταῦτα, καὶ τότε ὅλα αὐτὰ τὰ
βασιλείας τῶν οὐρανῶν. ἐπίγεια θὰ σᾶς δοθοῦν μαζὶ μὲ ἐκεῖνα.
6,34 Μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν 34 Λοιπὸν μὴ καταληφθῆτε ποτὲ ἀπὸ τὴν 34 Μὴ κυριευθῆτε λοιπὸν ἀπὸ ἀνήσυχον φροντίδα δι'
αὔριον· ἡ γὰρ αὔριον μεριμνήσει τὰ ἁνήσυχον μέριμναν διὰ τὰς ἀνάγκας τῆς ὅσα ἐνδέχεται νὰ παρουσιασθοῦν κατὰ τὴν
ἑαυτῆς· ἀρκετὸν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία αὐριανῆς ἡμέρας.Διότι ἡ αὔριον θὰ φροντίσῃ δι' αὔριον.Διότι ἡ αὐριανὴ ἡμέρα θὰ φροντίσῃ δι' ὅσα θὰ
αὐτῆς. ὅσα θὰ χρειασθῆτε κατ' αὐτήν.Εἰς κάθε ἡμέραν σᾶς συμβοῦν κατ' αὐτήν.Ἀρκεῖ διὰ τὴν ἡμέραν ἡ
ἀρκοῦν αἱ ἰδικαί της ἀσχολίαι καὶ τὰ ἰδικά της ἰδική της σκοτούρα καὶ ταλαιπωρία.
βάσανα.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 7Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
7,1 Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε· Μὴ κατακρίνετε καὶ μὴ καταδικάζετε τὸν πλησίον Μὴ κατακρίνετε ἀσυμπαθῶς τὸν πλησίον σας, διὰ νὰ
σας, διὰ νὰ μὴ κατακριθῆτε καὶ σεῖς ἀπὸ τὸν Θεόν. μὴ κατακριθῆτε ὑπὸ τοῦ Θεοῦ.
7,2 ἐν ᾧ γὰρ κρίματι κρίνετε 2 Διότι μὲ τὴν σκληρὰν καὶ αὐστηρὰν κρίσιν, ποὺ 2 Διότι μὲ τὴν αὐτὴν ἀσυμπαθῆ καὶ αὐστηρὰν κρίσιν,
κριθήσεσθε, καὶ ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε κατακρίνετε, θὰ κατακριθῆτε καὶ μὲ τὸ ἴδιον μὲ τὴν ὁποίαν κατακρίνετε, θὰ κατακριθῆτε, καὶ μὲ
μετρηθήσεται ὑμῖν. μέτρον, ποὺ κρίνετε τὰς πράξεις τοῦ πλησίον, θὰ τὸ αὐτὸ μέτρον, μὲ τὸ ὁποῖον ἐξετάζετε καὶ
μετρηθῇ ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ θὰ κριθῇ καὶ ἡ ἰδική καταδικάζετε τὰς πράξεις τοῦ πλησίον, θὰ μετρηθῇ
σας ζωὴ καὶ συμπεριφορά. καὶ διὰ σᾶς ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἡ πολιτεία καὶ

38/207
συμπεριφορά σας.
7,3 Τί δὲ βλέπεις τὸ κάρφος τὸ ἐν τῷ 3 Διατὶ δὲ βλέπεις τὸ μικρὸν ἀχυράκι, ποὺ ὑπάρχει 3 Διατὶ δὲ βλέπεις τὸ σαριδάκι, ποὺ εἶναι εἰς τὸ μάτι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὴν δὲ ἐν εἰς τὸ μάτι ἀδελφοῦ σου, καὶ δὲν αἰσθάνεσαι τὸ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τὸ δοκάρι δέ, ποὺ εἶναι εἰς τὸ μάτι
τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκὸν οὐ κατανοεῖς; δοκάρι ποὺ εἶναι εἰς τὸ ἰδικόν σου μάτι; (Διατὶ σου, δὲν τὸ αἰσθάνεσαι καὶ δὲν τὸ καταλαβαίνεις;
ἐπικρίνεις τὸ ἐλαφρὸν σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου Διατὶ τὸ μικρὸ σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου τὸ βλέπεις,
καὶ δὲν συναισθάνεσαι τὸ βαρύτατον ἰδικόν σου μένεις δὲ ἀναίσθητος ἐμπρὸς εἰς τὸ ἰδικόν σου
παράπτωμα;) βαρύτατον σφάλμα;
7,4 ῍Η πῶς ἐρεῖς τῷ ἀδελφῷ σου, ἄφες 4 Καὶ μὲ τί δικαίωμα θὰ πῇς εἰς τὸν ἀδελφό σου, 4 Ἢ πῶς θὰ εἴπῃς εἰς τὸν ἀδελφόν σου, ἄφησε νὰ
ἐκβάλω τὸ κάρφος ἀπὸ τοῦ ὀφθαλμοῦ ἄφησέ με νὰ βγάλω τὸ ἀχυράκι ἀπὸ τὸ μάτι σου βγάλω τὸ σαριδάκι ἀπὸ τὸ μάτι σου· ἐπίτρεψόν μου
σου, καὶ ἰδοῦ ἡ δοκὸς ἐν τῷ ὀφθαλμῷ (νὰ διορθώσω δηλαδὴ ἐγώ, σὰν καλύτερος τάχα, νὰ διορθώσω τὸ μικρὸν σφάλμα σου; Καὶ ἰδοὺ εἰς τὸ
σου; τὸ δικό σου σφάλμα), καθ' ὃν χρόνο ὑπάρχει εἰς τὸ μάτι σου τὸ δοκάρι.Ἰδοὺ σὺ κατέχεσαι ἀπὸ
μάτι σου δοκάρι ὁλόκληρο (δηλαδὴ βαρύνεσαι σὺ βαρύτατον ἐλάττωμα.
ἀπὸ μεγάλα ἁμαρτήματα);
7,5 Ὑποκριτά, ἔκβαλε πρῶτον τὴν 5 Ὑποκριτά, βγάλε πρῶτα τὸ δοκάρι ἀπὸ τὸ μάτι 5 Ὑποκριτά, ποὺ προσποιεῖσαι, ὅτι ἀπὸ ζῆλον ὑπὲρ
δοκὸν ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ σου, καὶ τότε σου καὶ τότε θὰ ἴδῃς καθαρά, ὥστε νὰ βγάλῃς μὲ τῆς ἀρετῆς καὶ ἀπὸ ἀγάπην θέλεις νὰ διορθώσῃς
διαβλέψεις ἐκβαλεῖν τὸ κάρφος ἐκ τοῦ προσοχὴν καὶ ἀγάπην τὸ ἀχυράκι ἀπὸ τὸ μάτι τοῦ τοὺς ἄλλους, ἂν πράγματι ὁ ζῆλος σὲ κινῇ, βγάλε
ὀφθαλμοῦ τοῦ ἀδελφοῦ σου. ἀδελφοῦ σου. πρῶτον τὸ δοκάρι ἀπὸ τὸ μάτι σου καὶ τότε θὰ ἴδῃς
καθαρὰ διὰ νὰ βγάλῃς καὶ τὸ σαριδάκι ἀπὸ τὸ μάτι
τοῦ ἀδελφοῦ σου.
7,6 Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσὶ μηδὲ 6 Προσέχετε ὅμως εἰς ποίους θὰ προσφέρετε μὲ 6 Ἡ συμπάθεια ὅμως καὶ ἡ ἀποφυγὴ τῆς
βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἀδελφικὴν ἀγάπην τὰς ὑπηρεσίας σας καὶ θὰ κατακρίσεως τῶν ἐλαττωμάτων καὶ κακιῶν τοῦ
ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε ἐνδιαφέρεσθε διὰ τὴν διόρθωσίν των.Διότι πλησίον δὲν πρέπει νὰ φθάνῃ μέχρις
καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν ὑπάρχουν μερικοὶ ἄνθρωποι, ποὺ εἶναι ἀναιδεῖς, ἀδιακρισίας.Ὑπάρχει καὶ περίπτωσις, ποὺ πρέπει μὲ
αὐτῶν καὶ στραφέντες ρήξωσιν ὑμᾶς. ὅπως οἱ σκύλοι καὶ ἀκάθαρτοι εἰς τὴν ζωήν των, προσοχὴν πολλὴν νὰ ἐξετάζετε τὸν χαρακτῆρα τοῦ
ὅπως εἶναι οἱ χοῖροι.Λοιπὸν μὴ δώσετε τὰ ἅγια τῆς πλησίον.Προσέχετε νὰ μὴ δώσετε τὸ ἅγιον
πίστεως εἰς τοὺς σκύλους καὶ μὴ βάλετε ἐμπρὸς μυστήριον τῆς πίστεως εἰς ἀνθρώπους, ποὺ ὡς ἄλλοι
εἰς τοὺς χοίρους τὰ πολύτιμα μαργαριτάρια τῆς κύνες ζοῦν βίον ἀσεβῆ καὶ ἀναίσχυντον οὐτε νὰ

39/207
χριστιανικῆς ἀληθείας.Διότι ὑπάρχει κίνδυνος παραθέτετε τοὺς πολυτίμους μαργαρίτας τῆς
μεγάλος νὰ καταπατήσουν με τὰ πόδια των τὰ χριστιανικῆς ἀληθείας ἐμπρὸς εἰς ἀνθρώπους, οἱ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μαργαριτάρια μέσα εἰς τὸν βόρβορον καὶ νὰ ὁποῖοι ὡς ἄλλοι χοῖροι ζοῦν εἱς τὸν βόρβορον τῶν
στραφοῦν ἐναντίον σας, διὰ νὰ σᾶς παθῶν.Ὑπάρχει μέγας κίνδυνος μήπως
κατασπαράξουν ἢ κατὰ κάποιον ἄλλον τρόπον νὰ καταπατήσουν αὐτοὺς μὲ τὰ πόδια των καὶ
σᾶς βλάψουν. στραφοῦν νὰ σᾶς κατασπαράξουν ἢ ὁπωσδήποτε νὰ
σᾶς βλάψουν.
7,7 Αἰτῆτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν ζητεῖτε 7 Σεῖς ζητεῖτε ἀπὸ τὸν Θεὸν τὰ πνευματικὰ καὶ 7 Ὅσον δὲ ἀφορᾷ εἰς τὰς ἰδικάς σας ἐλλείψεις καὶ
καὶ εὑρήσετε, κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑλικὰ ἀγαθά, ποὺ σᾶς χρειάζονται καὶ θὰ σᾶς ἐλαττώματα, νὰ ζητῆτε ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ θὰ δοθῇ εἰς
ὑμῖν· δοθοῦν, γυρεύετε καὶ θὰ βρῆτε αὐτὸ τὸ καλόν ποὺ σᾶς αὐτό, ποὺ ζητεῖτε, ἀρκεῖ νὰ μὴ εἶναι ἄτοπον ἢ
θέλετε.Κτυπᾶτε τὴν θύραν τῆς θείας ἀγάπης καὶ ἐπιβλαβὲς εἰς σᾶς.Γυρεύετε νὰ εὔρετε τὸ ζητούμενον
θὰ ἀνοίξῃ διάπλατα πρὸς χάριν σας. καὶ θὰ τὸ εὕρετε, ἐφ' ὅσον σᾶς εἶναι ὠφέλιμον.
7,8 πᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ 8 Διότι καθένας, ποὺ ζητεῖ μὲ πίστιν ἀπὸ τὸν 8 Διότι καθένας ποὺ ζητεῖ παρὰ τοῦ Θεοῦ,
ζητῶν εὑρίσκει καὶ τῷ κρούοντι Θεόν, λαμβάνει τὸ καλὸν ποὺ ζητεῖ.Καὶ ἐκεῖνος λαμβάνει.Καὶ καθένας ποὺ γυρεύει, εὑρίσκει.Καὶ εἰς
ἀνοιγήσεται. ποὺ γυρεύει, εὑρίσκει καὶ σὲ καθέναν ποὺ κτυπᾷ καθένα ποὺ κτυπᾷ τὴν θύραν τῆς θείας προστασίας,
τὴν θύραν τοῦ Θεοῦ, θὰ τοῦ ἀνοιχθῇ αὐτή. θὰ ἀνοιχθῇ αὕτη.
7,9 ῍Η τίς ἐστιν ἐξ ὑμῶν ἄνθρωπος ὃν 9 (Πάρετε ἕνα παράδειγμα, ἀπὸ ὅσα συμβαίνουν 9 Καὶ διὰ νὰ πεισθῆτε περὶ τούτου σᾶς ἐρωτῶ: Ποῖος
ἐὰν αἰτήσῃ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ἄρτον, μὴ μεταξύ σας).Ποιὸς ἄνθρωπος ἀπὸ σᾶς, ποὺ θὰ τοῦ ἄνθρωπος ἀπὸ σᾶς, ποὺ θὰ τοῦ ζητήσῃ ὁ υἱός του
λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ; ζητήσῃ τὸ παιδί του ψωμί, θὰ δώσῃ εἰς αὐτὸ ἄρτον, εἶναι δυνατὸν νὰ τοῦ δώσῃ λίθον ἀντὶ ἄρτου;
πέτραν;
7,10 Καὶ ἐὰν ἰχθὺν αἰτήσῃ, μὴ ὄφιν 10 Καὶ ἐὰν τοῦ ζητήσῃ ψάρι, μήπως θὰ τοῦ δώσῃ 10 Καὶ ἐὰν τοῦ ζητήσῃ ψάρι, μήπως θὰ τοῦ δώσῃ φίδι
ἐπιδώσει αὐτῷ; φίδι; ἀντὶ ψαριοῦ;
7,11 Εἰ οὖν ὑμεῖς, πονηροὶ ὄντες, οἴδατε 11 Ἐὰν λοιπὸν σεῖς οἱ ἄνθρωποι, ποὺ εἶσθε ἀτελεῖς 11 Ἐὰν λοιπὸν σεῖς, καίτοι εἶσθε ἀτελεῖς καὶ
δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις καὶ διεφθαρμένοι ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν, ξέρετε νὰ διεφθαρμένοι ἀπὸ τὸ προπατορικὸν ἁμάρτημα,
ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν δίνετε ὠφέλιμα πράγματα εἰς τὰ παιδιά σας, γνωρίζετε νὰ δίδετε ὠφέλιμα πράγματα εἰς τὰ τέκνα
τοῖς οὐρανοῖς δώσει ἀγαθὰ τοῖς πόσον μᾶλλον ὁ οὐράνιος καὶ πανάγαθος Πατήρ σας, πόσῳ μᾶλλον ὁ Πατήρ σας ὁ οὐράνιος, ποὺ εἶναι
αἰτοῦσιν αὐτόν; σας θὰ δώσῃ ἀγαθά, καλὰ καὶ ὠφέλιμα δῶρα, εἰς γεμᾶτος ἀγαθότητα, θὰ δώσῃ καλὰ καὶ ὠφέλιμα εἰς

40/207
ἐκείνους ποὺ τοῦ τὰ ζητοῦν; ἐκείνους, ποὺ τοῦ ζητοῦν;
7,12 Πάντα οὖν ὅσα ἂν θέλητε ἵνα 12 Λοιπόν, ὅσα θέλετε νὰ κάνουν εἰς σᾶς οἱ 12 Καὶ διὰ νὰ συγκεφαλαιώσω λοιπὸν ὅλα, ὅσα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καὶ ἄνθρωποι, παρόμοια καὶ σεῖς νὰ κάνετε εἰς προηγουμένως σᾶς εἶπα, σᾶς προσθέτω: Ὅλα ὅσα
ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς, οὗτος γάρ ἐστιν ὁ αὐτούς.Διότι αὐτὸς εἶναι ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται, θέλετε νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, τὰ ἴδια νὰ κάνετε
νόμος καὶ οἱ προφῆται. (δηλαδὴ νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἄλλους καὶ νὰ φέρεσθε καὶ σεῖς εἰς αὐτούς.Διότι αὐτὸς κατ' οὐσίαν εἶναι ὁ
μὲ ἀγάπην, ὅπως θέλετε νὰ σᾶς ἀγαποῦν καὶ νὰ νόμος καὶ οἱ προφῆται, τὸ νὰ ἀγαπᾶτε δηλαδὴ τοὺς
φέρωνται πρὸς σᾶς οἱ ἄλλοι). πλησίον σὰν τὸν ἑαυτόν σας.
7,13 Εἰσέλθετε διὰ τῆς στενὴς πύλης· 13 (Δυσκόλη βέβαια εἶναι, μάλιστα δὲ εἰς τὴν 13 Μὴ ἀποθαρρυνθῆτε ἀπὸ τὰς δυσκολίας, ποὺ εἰς
ὅτι πλατεῖα ἡ πύλη καὶ εὐρύχωρος ἡ ἀρχήν, ἡ ἐφαρμογὴν τοῦ χρυσοῦ αὐτοῦ κανόνος τὴν ἀρχὴν θὰ σᾶς παρουσιάσῃ ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ
ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν, καὶ τῆς ἀγάπης).᾿Αλλὰ ἀγωνισθῆτε καὶ προσπαθεῖτε χρυσοῦ αὐτοῦ νόμου καὶ κανόνος.Προσπαθήσατε νὰ
πολλοί εἰσιν οἱ εἰσερχώμενοι δι' αὐτῆς. νὰ μπῆτε εἰς τὸν δρόμον τῆς ἀρετῆς ἀπὸ τὴν ἔμβητε εἰς τὸν δρόμον τῆς ἀρετὴς διὰ τῆς στενῆς
στενὴν πύλην.Διότι πλατεῖα μόνον εἶναι ἡ θύρα πύλης ἀπαρνούμενοι τὸν ἁμαρτωλὸν βίον
καὶ εὐρύχωρος ὁ δρόμος, ποὺ ἐκτρέπει καὶ ὁδηγεῖ σας.Χρειάζεται δὲ προσπάθεια ἐπίμονος εἰς
τὸν ἄνθρωπον εἰς τὴν ἀπώλειαν καὶ πολλοὶ εἶναι τοῦτο.Διότι εἶναι πλατεῖα ἡ θύρα καὶ εὐρύχωρος ὁ
ἐκεῖνοι, ποὺ μὲ μεγάλην εὐκολίαν εἰσέρχονται εἰς δρόμος, ποὺ ἀποπλανᾷ εἰς τὴν αἰωνίαν ἀπώλειαν
αὐτήν. τῆς κολάσεως, καὶ πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ
εἰσέρχονται εἰς αὐτήν, διότι μὲ εὐκολίαν μεγάλην καὶ
χωρὶς τὸν παραμικρὸν ἀγῶνα ἐμβαίνει κανεὶς εἰς
αὐτήν.Ὁ δρόμος τῆς ἁμαρτίας εἶναι εὐρύχωρος.
7,14 Τί στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμένη ἡ 14 Ἐξ ἀντιθέτου εἶναι στενὴ ἡ θύρα καὶ γεμᾶτος 14 Πόσον εἶναι στενὴ ἡ θύρα καὶ γεμᾶτος δυσκολίας
ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν, καὶ δυσκολίες καὶ ταλαιπωρίες ὁ δρόμος, ποὺ ὁδηγεῖ καὶ κινδύνους καὶ πιέσεις ὁ δρόμος, ποὺ φέρει εἰς τὴν
ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσκοντες αὐτήν! εἰς τὴν αἰωνίαν ζωὴν καὶ ἀπαιτεῖται ἀγὼν κατὰ αἰωνίαν ζωήν, ἐπειδὴ πρέπει κανεὶς νὰ ἀντισταθῇ
τῆς ἁμαρτίας, διὰ νὰ τὸν ἀκολουθήσῃ κανείς.Διὰ καὶ νὰ ἀντιδράσῃ ὄχι μόνον εἰς τὰς κακὰς
τοῦτο καὶ ὀλίγοι εἶναι αὐτοί, ποὺ τὸν εὐρίσκουν παρακινήσεις τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰς
καὶ τὸν ἀκολουθοῦν μέχρι τέλους. κακὰς συνηθείας καὶ κλίσεις τοῦ ἑαυτοῦ του.Δι' αὐτὸ
ὀλίγοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ εὐρίσκουν τὸν δρόμον
αὐτόν.

41/207
7,15 Προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν 15 Προσέχετε δέ, νὰ μὴ παρασυρθῆτε εἰς τὴν 15 Ἐὰν δὲ θέλετε νὰ εὕρετε τὸν δρόμον αὐτὸν τῆς
ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχωνται πρὸς πλάνην ἀπὸ τοὺς κακοὺς διδασκάλους καὶ αἰωνίου σωτηρίας, προσέχετε νὰ μὴ παρασυρθῆτε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν ψευδοπροφήτας, οἱ ὁποῖοι ἔρχονται εἰς σᾶς μὲ τὸ ἀπὸ κακοὺς ὁδηγούς· προσέχετε ἀπὸ τοὺς
δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες. ἐξωτερικὸν ἔνδυμα τῆς ἀθωότητος καὶ πραότητος ψευδοπροφήτας, ποὺ ἔρχονται εἰς σᾶς μὲ τὸ
τοῦ προβάτου, ἐνῶ ἀπὸ μέσα εἶναι ἄγριοι καὶ ἐξωτερικὸν φαινόμενον τῆς ἀθῳότητος καὶ
ἅρπαγες σὰν λύκοι. ἡμερότητος τοῦ προβάτου, ἀπὸ μέσα των δὲ εἶναι
ἄγριοι καὶ αἰσχροκερδεῖς, σὰν λύκοι ποὺ ἀρπάζουν.
7,16 Ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν 16 Ἀπὸ τοὺς καρπούς των, δηλαδὴ ἀπὸ τὰ ἔργα 16 Ἀπὸ τὴν διαγωγήν των καὶ τὰ ἔργα των, ποὺ σὰν
ἐπιγνώσεσθε αὐτούς.Μήτι των, θὰ τοὺς γνωρίσετε καλά.Μήπως τρυγοῦν ἄλλον καρπὸν παράγουν, θὰ τοὺς μάθετε
συλλέγουσιν ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὴν ποτὲ ἀπὸ τὰ ἀγκάθια σταφύλια ἢ ἀπὸ τὰ τριβόλια καλά.Μήπως συλλέγουν ἀπὸ τὰ ἀγκάθια σταφύλια ἢ
ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα; σῦκα; ἀπὸ τοὺς τριβόλους σῦκα;
7,17 Οὕτω πᾶν δένδρον ἀγαθὸν 17 Ἔτσι καὶ κάθε δένδρον ἀγαθὸν καὶ ἥμερον 17 Ὅπως δὲ δὲν συλλέγουν ἀπὸ τὰ ἀγκάθια
καρποὺς καλοὺς ποιεῖ, τὸ δὲ σαπρὸν κάμνει καλοὺς καρπούς, ἐνὼ τὸ σάπιο καὶ σταφύλια καὶ ἀπὸ τοὺς τριβόλους σῦκα, Ἔτσι κάθε
δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ. βλαμμένο δένδρο κάνει καρποὺς ἐπιβλαβεῖς. δένδρον χρήσιμον, ποὺ ἔχει χυμοὺς καλούς, παράγει
καλοὺς καρπούς, τὸ δὲ ἄχρηστον δένδρον παράγει
καρποὺς ἀχρήστους ἢ καὶ ἐπιβλαβεῖς.
7,18 Οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν 18 Δὲν εἶναι δὲ δυνατόν ποτὲ δένδρον ἥμερον νὰ 18 Δὲν εἶναι δυνατὸν δένδρον χρήσιμον νὰ βγάλῃ
καρποὺς πονηροὺς ποιεῖν, οὐδὲ βγάλῃ ἐπιβλαβεῖς καρποὺς οὔτε σάπιο δένδρο νὰ καρποὺς ἐπιβλαβεῖς, οὔτε δένδρον, ποὺ ἔχει χυμοὺς
δένδρον σαπρὸν καρποὺς καλοὺς βγάλῃ καλούς.(῾Ο ἀγαθὸς δηλαδὴ ἄνθρωπος κακούς, νὰ βγάλη καρποὺς καλούς.Ἔτσι καὶ ὁ
ποιεῖν. ἐναρέτους πάντοτε πράξεις θὰ παρουσιάζῃ, ὁ δὲ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐναρέτους πράξεις θὰ
πονηρὸς καὶ ὑποκριτής, ἐφ' ὅσον μένει εἰς τὴν παραγάγῃ.Ὁ δὲ πονηρὸς καὶ ὑποκριτὴς θὰ δείξῃ τὴν
πονηρίαν του, θὰ κάμνῃ ἔργα κακά). πονηρίαν του εἰς τὴν διαγωγήν του καὶ θὰ γίνῃ
εὐδιάκριτος ἀπὸ τοὺς ἄλλους.
7,19 Πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν 19 Κάθε ὅμως δένδρον, ποὺ δὲν κάμνει καλὸν 19 Κάθε δένδρον, ποὺ δὲν παράγει χρήσιμον καρπόν,
καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ καρπόν, κόπτεται καὶ ρίπτεται εἰς τὴν φωτιάν. κόπτεται καὶ ρίπτεται εἰς τὴν φωτιάν.Αὐτὸ θὰ
βάλλεται. πάθουν καὶ οἰ ὑποκριταί.
7,20 Ἄραγε ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν 20 Λοιπόν, δὲν εἶναι δύσκολον νὰ διακρίνετε τοὺς 20 Δὲν εἶναι δὲ δύσκολον νὰ τοὺς διακρίνετε.Διότι

42/207
ἐπιγνώσεσθε αὐτούς. ψευδοπροφήτας καὶ ὑποκριτάς, διότι θὰ τοὺς ἀπὸ ὅσα εἴπομεν συνάγεται τὸ συμπέρασμα, ὅτι
γνωρίσετε πολὺ καλὰ ἀπὸ τὰ ἔργα των. ἀσφαλῶς καὶ βεβαίως ἀπὸ τὰ ἔργα, ποὺ σὰν ἄλλους

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καρποὺς θὰ ἔχουν, θὰ τοὺς γνωρίσετε καλά.
7,21 Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε Κύριε, 21 Πρέπει δὲ νὰ ξέρετε, ὅτι εἰς τὴν βασιλείαν τῶν 21 Προσέχετε ἀκόμη, μήπως παραπλανηθῆτε καὶ
εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν δὲν θὰ εἰσέλθῃ καθένας, ποὺ ἁπλῶς μὲ ἀπὸ τὸν ἑαυτόν σας.Πρέπει νὰ ξεύρετε, ὅτι ὄχι
οὐρανῶν, ἀλλ' ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ ἐπικαλεῖται καὶ μὲ προσφωνεῖ, Κύριε, Κύριε, ἀλλὰ καθένας ποὺ μοῦ λέγει μὲ ἐπίμονον ἐπίκλησιν τῆς
πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. ἐκεῖνος ποὺ ἐφαρμόζει τὸ θέλημα τοῦ οὐρανίου θεότητός μου, Κύριε, Κύριε, θὰ εἰσέλθῃ εἰς τὴν
Πατρός μου. βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ἐκεῖνος θὰ εἰσέλθῃ εἰς
αὐτήν, ποὺ ἐκτελεῖ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου, ὁ
ὁποῖος εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς.
7,22 Πολλοὶ ἐροῦσί μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ 22 Κατὰ τὴν μεγάλην καὶ ἐπίσημον ἐκείνην 22 Πολλοὶ θὰ μοῦ εἴπουν κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην
ἡμέρᾳ· Κύριε Κύριε, οὐ τῷ σῷ ὀνόματι ἡμέραν τῆς κρίσεως πολλοὶ θὰ μοῦ εἴπουν· Κύριε, τῆς Κρίσεως· Κύριε, Κύριε, διὰ τῆς πίστεως μας εἰς σὲ
προεφητεύσαμεν, καὶ τῷ σῷ ὀνόματι Κύριε, μὲ τὴν πίστιν εἰς τὸ ὄνομά σου δὲν ὡς Μεσσίαν καὶ Υἱὸν τοῦ Θεοῦ δὲν ἐπροφητεύσαμεν;
δαιμόνια ἐξεβάλομεν, ἐπροφητεύσαμεν καὶ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ καὶ διὰ τῆς πίστεως μας εἰς σὲ δὲν ἐβγάλαμεν
ὀνόματός σου δὲν ἐδιώξαμεν δαιμόνια καὶ χάρις δαιμόνια; καὶ διὰ τῆς πίστεως μας εἰς σὲ δὲν
εἰς τὸ ὄνομά σου, ποὺ ἐπεκαλεσθήκαμεν, δὲν ἐκάμαμεν θαύματα πολλά; Καὶ τώρα λοιπὸν δὲν θὰ
ἐκάμαμεν θαύματα πολλὰ καὶ μεγάλα; ἔμβωμεν εἰς τὴν βασιλείαν σου;
7,23 Καὶ τότε ὁμολογήσω αὐτοῖς ὅτι 23 Καὶ τότε ἐγὼ θὰ βροντοφωνήσω εἰς αὐτοὺς 23 Καὶ τότε θὰ διακηρύξω καθαρὰ εἰς αὐτούς, ὅτι
οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς, ἀποχωρεῖτε ἀπ' ἐνώπιον ὅλων, ὅτι ποτὲ δὲν σᾶς ἀνεγνώρισα ὡς οὐδέποτε σᾶς ἀνεγνώρισα ἰδικούς μου.Φύγετε
ἐμοῦ οἱ ἐργαζόμενοι τὴν ἀνομίαν. ἰδικούς μου· φύγετε ἀπὸ ἐμπρός μου σεῖς, ποὺ μακρὰν ἀπὸ ἑμὲ σεῖς, ποὺ εἰργάζεσθε τὴν ἀνομίαν,
ἐργάζεσθε τὴν ἀνομίαν καὶ ἐχρησιμοποιήσατε τὰ διότι τὰ χαρίσματά μου τὰ ἐχρησιμοποιήσατε ὄχι
χαρίσματά μου διὰ τὴν ἰδικήν σας ἐπίδειξιν καὶ πρὸς δόξαν ἰδικήν μου, ἀλλὰ κατὰ τὰ ἰδικά σας
ὠφέλειαν. θελήματα καὶ διὰ τοὺς ἐγωϊστικοὺς σκοπούς σας.
7,24 Πᾶς οὖν ὅστις ἀκούει μου τοὺς 24 Ἰδικός μου θὰ εἶναι κάθε ἕνας, ὁ ὁποῖος ἀκούει 24 Θὰ ἀναγνωρίσω ὡς ἰδικούς μου ἐκείνους μόνον,
λόγους τούτους καὶ ποιεῖ αὐτούς, μὲ προσοχὴν αὐτοὺς τοὺς λόγους μου καὶ τοὺς ποὺ θὰ ἔχουν καλὰ καὶ ἐνάρετα ἔργα.Καθένας
ὁμοιώσω αὐτὸν ἀνδρὶ φρονίμῳ ὅστις ἐφαρμόζει εἰς τὴν ζωήν του, καὶ τὸν ὁποῖον ἐγὼ λοιπὸν ποὺ ἀκούει τοὺς λόγους μου αὐτοὺς καὶ
ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν παρομοιάζω μὲ ἄνδρα συνετὸν καὶ φρόνιμον, ποὺ ἐκτελεῖ αὐτούς, θὰ τὸν παραβάλω πρὸς ἄνδρα

43/207
πέτραν· ἔκτισε τὸ σπίτι του ἐπάνω εἰς τὴν πέτραν (εἰς φρόνιμον, ποὺ ἔκτισε τὸ σπίτι του ἐπάνω εἰς τὴν
θεμέλιον στερεὸν καὶ ἀσάλευτον δηλαδὴ θεμέλιον πέτραν, εἰς τὸ στερεὸν δηλαδὴ καὶ ἀδιάσειστον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τῆς διδασκαλίας μου)· θεμέλιον τῆς διδασκαλίας μου καὶ τοῦ
παραδείγματός μου.
7,25 καὶ κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθον οἱ 25 καὶ ἔπεσεν ἡ βροχὴ καὶ ξεχύθηκαν τὰ ποτάμια 25 Καὶ κατέβη ἡ βροχὴ εἰς τὴν στέγην τοῦ σπιτιοῦ καὶ
ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καὶ τῆς νεροποντῆς καὶ ἐφύσησαν οἱ ἰσχυροὶ ἄνεμοι ἦλθον τὰ ποτάμια τῆς νεροποντῆς εἰς τὰ θεμέλιά
προσέπεσον τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ καὶ ἔπεσαν μὲ ὁρμὴν ὅλα ἐπάνω εἰς τὸ σπίτι αὐτό, του, καὶ ἐφύσηξαν οἱ ἄνεμοι εἰς τοὺς τοίχους του, καὶ
ἔπεσε· τεθεμελείωτο γὰρ ἐπὶ τὴν καὶ αὐτὸ δὲν ἐκρημνίσθη, διότι ἦτο στερεὰ ἔπεσαν ἐπάνω εἰς τὸ σπίτι αὐτὸ καὶ δὲν ἐκρημνίσθη,
πέτραν. θεμελιωμένον ἐπάνω εἰς τὴν πέτραν τῆς ἀληθινῆς διότι ἦτο θεμελιωμένον ἐπάνω εἰς τὴν πέτραν τῆς
καὶ ζωντανῆς πίστεως. πίστεως καὶ τῆς ὑπακοῆς εἰς ἑμέ.
26 Καὶ πᾶς ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους 26 Καὶ καθένας ποὺ ἀκούει αὐτοὺς τοὺς λόγους 26 Καὶ καθένας, ποὺ ἀκούει τοὺς λόγους μου αὐτοὺς
τούτους καὶ μὴ ποιῶν αὐτοὺς μου καὶ δὲν τοὺς ἐφαρμόζει, θὰ εἶναι ὅμοιος μὲ καὶ δὲν τοὺς ἐκτελεῖ, θὰ εἶναι ὅμοιος πρὸς ἄνθρωπον
ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ, ὅστις μωρὸν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος ἔκτισε τὸ σπίτι του εἰς ἀνόητον, ποὺ ἔκτισε τὸ σπίτι του ὄχι εἰς στερεὸν
ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν τὴν ἄμμον· θεμέλιον, ἀλλ’ ἐπάνω εἰς τὴν ἄμμον.
ἄμμον·
7,27 καὶ κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθον οἱ 27 καὶ ἔπεσε ἡ βροχὴ καὶ ἦρθαν τὰ ποτάμια καὶ 27 Καὶ κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθαν τὰ ποτάμια, ποὺ
ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καὶ ἐφύσησαν ἰσχυροὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἐπέπεσαν μὲ σχηματίζονται ἀπὸ τὴν βροχήν, καὶ ἐφύσηξαν οἱ
προσέκοψαν τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔπεσε, ὁρμὴν εἰς τὸ σπίτι ἐκεῖνο, καὶ τὸ σπίτι ἐκρημνίσθη ἄνεμοι καὶ ἐκτύπησαν εἰς τὸ σπίτι ἐκεῖνο καὶ
καὶ ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη. καὶ ἡ πτῶσις του ἦταν ὀλοκληρωτική>. ἔπεσε.Καὶ ἦτο ἡ πτῶσις του ὁλοκληρωτικὴ καὶ
πλήρης.
7,28 Καὶ ἐγένετο ὅτε συνετέλεσεν ὁ 28 Ὅταν δὲ ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους 28 Καὶ συνέβη, ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἐτελείωσε τοὺς λόγους
Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, αὐτούς, τὰ πλήθη ἔμειναν ἔκπληκτα διὰ τὴν αὐτούς, τὰ πλήθη ἐπὶ πολλὴν ὥραν ἔμεναν
ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ ὑψηλὴν αὐτὴν διδασκαλίαν του. ἐκστατικὰ καὶ ἔκπληκτα ἀπὸ τὴν διδασκαλίαν του.
αὐτοῦ·
7,29 ἦν γὰρ διδάσκων αὐτοὺς ὡς 29 Διότι τοὺς ἐδίδασκε μὲ ἐξουσίαν καὶ μὲ κῦρος, 29 Διότι τοὺς ἐδίδασκε πάντοτε μὲ ἐξουσίαν καὶ
ἐξουσίαν ἔχων, καὶ οὒχ ὡς οἱ ὡς τέλειος διδάσκαλος καὶ νομοθέτης καὶ ὄχι κῦρος σὰν νομοθέτης καὶ κριτῆς καὶ αὐθεντικὸς
γραμματεῖς. ὅπως οἱ γραμματεῖς (ποὺ ἐνόθευαν καὶ γνώστης τῆς ἀληθείας καὶ ὅχι σὰν τοὺς γραμματεῖς,

44/207
ἐπεσκότιζαν τὴν διδασκαλίαν μὲ τὰς μωρὰς οἱ ὁποῖοι πρὸς βεβαίωσιν τῶν λεγομένων τοὺς
ἐπινοήσεις τῆς παραδόσεως τῶν πρεσβυτέρων). ἀνεφέροντο εἰς τὸν νόμον ἢ εἰς τὰς παραδόσεις τῶν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παλαιοτέρων.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 8Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
8,1 Καταβάντι δὲ αὐτῷ ἀπὸ τοῦ ὅρους ‘Οταν δὲ ὁ Ἰησοῦς κατέβηκε ἀπὸ τὸ ὅρος, τὸν ‘Οταν δὲ κατέβη ἀπὸ τὸ ὅρος, τὸν ἠκολούθησαν
ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί. ἠκολούθησαν πλήθη λαοῦ. πλήθη λαοῦ πολλά.
8,2 Καὶ ἰδοὺ λεπρὸς ἐλθὼν προσεκύνει 2 Καὶ ἰδοὺ ἕνας λεπρὸς ἦλθε ἐμπρός του καὶ μὲ 2 Καὶ ἰδοὺ ἕνας λεπρὸς ἦλθε καὶ τὸν ἐπροσκύνει
αὐτῷ λέγων· Κύριε, ἐὰν θέλῃς, δύνασαί εὐλάβειαν πολλὴν τὸν ἐπροσκυνοῦσε λέγων· γονατιστὸς λέγων· Κύριε, ἐὰν θέλῃς, ἔχεις τὴν
με καθαρίσαι. <Κύριε, ἐὰν θέλῃς, ἠμπορεῖς νά μὲ καθαρίσῃς ἀπὸ δύναμιν νὰ μὲ καθαρίσῃς ἀπὸ τὰς πληγὰς καὶ τὰ
τὴν ἀνίατον καὶ βασανιστικὴν αὐτὴν λέπραν>. ἐξανθήματα τοῦ ἀκαθάρτου νοσήματός μου.
8,3 Καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἥψατο αὐτοῦ 3 Ἄπλωσε δὲ ὁ Ἰησοῦς τὸ χέρι του, ἤγγισε αὐτὸν 3 Καὶ ἀφοῦ ἄπλωσε τὴν χεῖρα του ὁ Ἰησοῦς, τὸν
ὁ Ἰησοῦς λέγων· θέλω, καὶ τοῦ εἶπε· <θέλω, καθαρίσου>.Καὶ ἀμέσως ἤγγισε λέγων· Θέλω, καθαρίσου.Καὶ ἀμέσως
καθαρίσθητι.Καὶ εὐθέως ἐκαθαρίσθη ἐκαθαρίσθη ἐντελῶς ἡ λέπρα καὶ αὐτὸς ἔγινε ἐκαθαρίσθῃ ἡ λέπρα του καὶ ἔγινε τελείως ὑγιὴς ὁ
αὐτοῦ ἡ λέπρα. ὑγιής. λεπρός.
8,4 Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ὅρα μηδενὶ 4 Καὶ λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <πρόσεχε, μὴ 4 Καὶ λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· πρόσεξε νὰ μὴν εἴπῃς
εἴπῃς, ἀλλὰ ὕπαγε σεαυτὸν δεῖξον τῷ εἴπῃς εἰς κανένα τίποτε, ἀλλὰ πήγαινε, δεῖξε τὸν εἰς κανένα τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας σου, ἀλλὰ
ἱερεῖ καὶ προσένεγκε τὸ δῶρον ὃ ἑαυτόν σου εἰς τὸν ἱερέα καὶ πρόσφερε τὴν πήγαινε καὶ δεῖξε τὸν ἑαυτόν σου εἱς τὸν ἱερέα καὶ
προσέταξε Μωϋσῆς εἰς μαρτύριον θυσίαν, ποὺ διατάσσει ὁ Μωϋσῆς, διὰ νὰ πάρῃς πρόσφερε τὸ δῶρον, ποὺ διέταξεν ὁ Μωϋσῆς, διὰ νὰ
αὐτοῖς. ἀπὸ τὸν ἱερέα τὴν πιστοποίησιν ὅτι εἷσαι τελείως χρησιμεύσῃ ἡ ἐξέτασίς σου ἀπὸ τὸν ἱερέα καὶ ἡ
ὑγιὴς (καὶ ὅτι ἔχεις τὸ δικαίωμα νὰ ἐπικοινωνῆς προσφορὰ τοῦ δώρου σου ὡς μαρτυρία καὶ ἀπόδειξις
μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους). εἰς τὸν ἱερέα καὶ εἰς τοὺς Ἰουδαίους, ὅτι καὶ σὺ
ἐθεραπεύθης τελείους καὶ ἑγὼ δὲν ἦλθον νὰ
καταλύσω τὸν νόμον.
8,5 Εἰσελθόντι δὲ αὐτῷ εἰς Καπερναοὺμ 5 Ἐνῶ δὲ εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν Καπερναούμ, 5 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐμβῆκεν εἰς τὴν Καπερναούμ,

45/207
προσῆλθεν αὐτῷ ἑκατόνταρχος τὸν ἐπλησίασε μὲ σεβασμὸν ἕνας ἑκατόνταρχος ἦλθε πρὸς αὐτὸν εἰς ἑκατόνταρχος, ὁ ὁποῖος τὸν
παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων· παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων· παρεκάλει καὶ τοῦ ἔλεγε·

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


8,6 Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ 6 <Κύριε, ὁ δοῦλος μου εἶναι κατάκοιτος εἰς τὸ 6 Κύριε, ὀ δοῦλος μου εἶναι κατάκοιτος εἰς τὸ σπίτι
οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς σπίτι μου παράλυτος καὶ βασανίζεται ἀπὸ παραλυτικός, καὶ βασανίζεται τρομερὰ ἀπὸ πόνους.
βασανιζόμενος. τρομεροὺς πόνους>.
8,7 Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ἐγὼ 7 Καὶ λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <ἐγὼ θὰ ἔλθω 7 Καὶ λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Θὰ ἔλθω ἑγὼ εἰς τὸ
ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν. καὶ θὰ τὸν θεραπεύσω>. σπίτι σου καὶ θὰ τὸν θεραπεύσω.
8,8 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἑκατόνταρχος ἔφη· 8 Ὁ ἑκατόνταρχος ὅμως ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Κύριε, 8 Καὶ ὁ ἑκατόνταρχος ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Κύριε, δὲν
Κύριε, οὔκ εἰμι ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν δὲν εἷμαι ἐγὼ ἄξιος νὰ εἰσέλθῃς σύ, ὁ εἶμαι ἄξιος διὰ νὰ εἰσέλθῃς κάτω ἀπὸ τὴν στέγην τοῦ
στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ Παντοδύναμος, κάτω ἀπὸ τὴν στέγην μου.Ἀλλὰ σπιτιοῦ μου.Ἀλλὰ μόνον εἰπὲ μὲ ἁπλοῦν λόγον αὐτὸ
λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου. πὲς ἕνα μόνον λόγον καὶ ἀμέσως θὰ θεραπευθῇ ὁ ποὺ θέλεις, καὶ θὰ ἰατρευθῇ ὁ δοῦλος μου.
δοῦλος μου.
8,9 Καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ 9 Ἠμπορεῖς δὲ νὰ διατάξῃς καὶ ἡ διαταγή σου θὰ 9 Διότι καὶ ἑγὼ ἄνθρωπος εἶμαι, ὑπεξούσιος, ποὺ
ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ' ἐμαυτὸν γίνῃ ἔργον.Διότι καὶ ἐγὼ εἶμαι ἄνθρωπος, καὶ λαμβάνω διαταγὰς ἀπὸ ἀνωτέρους, ἔχων ὑπὸ τὰς
στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ, εὑρίσκομαι ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν τῶν ἀνωτέρων μου, διαταγάς μου στρατιώτας· καὶ λέγω εἰς τοῦτον τὸν
πορεύθητι, καὶ πορεύεται, καὶ ἄλλῳ, ἔχω δὲ ὑπὸ τὰς διαταγάς μου στρατιώτας καὶ στρατιώτην πήγαινε, καὶ πηγαίνει· καὶ εἰς τὸν ἄλλον
ἔρχου, καὶ ἔρχεται, καὶ τῷ δούλῳ μου, λέγω εἰς τοῦτον, πήγαινε καὶ πηγαίνει, καὶ εἰς τὸν λέγω· ἐλθέ, καὶ ἔρχεται.Καὶ εἰς τὸν δοῦλον μου λέγω·
ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ. ἄλλον, ἔλα καὶ ἔρχεται, καὶ εἰς τὸν δοῦλον μου κάμε αὐτό, καὶ τὸ ἐκτελεῖ.Πόσῳ μᾶλλον θὰ
κάμε τοῦτο καὶ τὸ κάμνει>. ἐκτελεσθῇ ὁ λόγος ὁ ἰδικός σου, ποὺ δὲν εἶσαι ὑπὸ
τὰς διαταγὰς κανενός, ἀλλ' ἔχεις ἐξουσίαν ἐπὶ ὅλων
τῶν ἀοράτων δυνάμεων;
8,10 Άκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασε καὶ 10 Ἀκούσας ὁ Ἰησοῦς τὰ γεμᾶτα πίστιν αὐτὰ 10 Ὅταν δὲ ἤκουσε τοὺς λόγους αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς,
εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ἀμὴν λέγω λόγια ἐθαύμασε καὶ εἶπεν εἰς αὐτοὺς ποὺ τὸν ἐθαύμασε καὶ εἶπεν εἰς ἐκείνους, ποὺ τὸν
ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην ἀκολουθοῦσαν· <σᾶς διαβεβαιώνω, ὅτι οὔτε ἠκολούθουν· Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι οὔτε μεταξὺ τῶν
πίστιν εὗρων. μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν δὲν εὑρῆκα τόσον Ἰσραηλιτῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὁ ἐκλεκτὸς λαὸς τοῦ
μεγάλην πίστιν. Θεοῦ, δὲν εὗρον τόσον μεγάλην πίστιν.
8,11 Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ 11 Ἀληθινὰ δὲ σᾶς λέγω ὅτι ἀπὸ τὰς χώρας τῆς 11 Σᾶς διαβεβαιῶ δέ, ὅτι πολλοὶ σὰν τὸν

46/207
ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι καὶ Ἀνατολῆς καὶ τῆς Δύσεως, ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τῆς ἑκατόνταρχον θὰ ἔλθουν ἀπὸ ἀνατολὴν καὶ δύσιν,
ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ οἰκουμένης, θὰ ἔλθουν πολλοὶ καὶ θὰ ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ κόσμου, καὶ θὰ παρακαθήσουν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν παρακαθήσουν εἰς τὸ πνευματικὸν δεῖπνον μαζῆ ὡς εἰς ἄλλο εὐφρόσυνον δεῖπνον μαζὶ μὲ τὸν Ἀβραὰμ
οὐρανῶν, μὲ τὸν Ἀβραὰμ καὶ τὸν Ἰσαὰκ καὶ τὸν Ἰακὼβ εἰς καὶ τὸν Ἰσαὰκ καὶ τὸν Ἰακὼβ εἰς τὴν βασιλείαν τῶν
τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. οὐρανῶν.
8,12 οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας 12 Οἱ δὲ κληρονόμοι τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, 12 Ἐκεῖνοι δέ, ποὺ κατάγονται ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ καὶ
ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ (οἱ ἀπόγονοι δηλαδὴ τῶν πατριαρχῶν, ποὺ ἔχουν σύμφωνα πρὸς τὰς ἐπαγγελίας καὶ ὑποσχέσεις τοῦ
ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ τὰς ἐπαγγελίας τοῦ Θεοῦ), θὰ ἐκδιωχθοῦν καὶ θὰ Θεοῦ εἰς τὸν Ἀβραὰμ εἶναι κληρονόμοι τῆς
βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. ριφθοῦν εἰς τὸ πυκνότατον σκότος τοῦ Ἅδου.Ἐκεῖ βασιλείας, θὰ ριφθοῦν ἔξω ἀπὸ αὐτὴν εἰς τὸ σκότος
θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο τῶν ὀδόντων>. τὸ τελείως ἀπομακρυσμένον ἀπὸ τὴν βασιλείαν.Ἐκεῖ
θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο τῶν ὀδόντων.
8,13 Καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ 13 Καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸν ἑκατόνταρχον· 13 Καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸν ἑκατόνταρχον· Πήγαινε
ἑκατοντάρχῳ· ὕπαγε καὶ ὡς ἐπίστευσας <πήγαινε καὶ ὅπως ἐπίστευσες, ὅτι δηλαδὴ εἰς τὸ σπίτι σου καὶ ὅπως ἐπίστευσες, ὅτι δηλαδὴ μὲ
γεννηθήτω σοι.Καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἠμπορῶ μὲ ἕνα μου λόγον νὰ θεραπεύσω τὸν μόνον τὸν λόγον καὶ ἀπὸ μακρυὰ δύναμαι νὰ
ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ. δοῦλον σου, ἂς γίνῃ πρὸς χάριν σου>.Καὶ θεραπεύσω τὸν δοῦλον σου, ἔτσι ἂς γίνῃ εἰς
πράγματι ἐθεραπεύθη ὁ δοῦλος του ἀμέσως κατὰ σέ.Πράγματι δὲ κατὰ τὴν στιγμὴν ἐκείνην
τὴν ὥρα ἐκείνην. ἐθεραπεύθη ὁ δοῦλος του.
8,14 Καὶ ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν οἰκίαν 14 Καὶ ὅταν ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ σπίτι τοῦ 14 Καὶ ὅταν ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἱς τὸ σπίτι τοῦ Πέτρου,
Πέτρου εἶδε τὴν πενθερὰν αὐτοῦ Πέτρου, εἶδε τὴν πενθεράν του κατάκοιτον καὶ μὲ εἶδε τὴν πενθεράν του κατάκοιτον καὶ ἀσθενῆ ἀπὸ
βεβλημένην καὶ πυρέσσουσαν. πυρετόν. πυρετόν.
8,15 Καὶ ἥψατο τῆς χειρὸς αὐτῆς, καὶ 15 Καὶ ἤγγισεν τὸ χέρι της καὶ ἀμέσως τὴν ἀφῆκε 15 Καὶ ἤγγισε τὴν χεῖρα της καὶ ἀμέσως τὴν ἀφῆκεν ὁ
ἀφῆκεν αὐτὴν ὁ πυρετός, καὶ ἠγέρθη ὁ πυρετός· ἐσηκώθη καὶ ἐντελῶς ὑγιὴς τὸν πυρετὸς καὶ ἐσηκώθη τελείως ὑγιὴς καὶ ἀφοῦ δὲν
καὶ διηκόνει αὐτῷ. ὑπηρετοῦσε. ᾐσθάνετο οὐδὲ τὴν παραμικρὰν ἑξάντλησιν, τὸν
ὑπηρέτει.
8,16 Ὀψίας δὲ γενομένης προσήνεγκαν 16 Ἀργὰ δὲ τὸ ἀπόγευμα, ὅταν ἐπλησίαζε ἡ 16 Ὅταν δὲ ἔγινεν ἑσπέρα, ἔφεραν πρὸς αὐτὸν
αὐτῷ δαιμονιζομένους πολλούς, καὶ ἑσπέρα, ἔφεραν πρὸς αὐτὸν πολλοὺς πολλοὺς δαιμονιζομένους· καὶ ἐξεδίωξε τὰ πονηρὰ
ἐξέβαλε τὰ πνεύματα λόγῳ καὶ πάντας δαιμονιζομένους, καὶ μὲ τὴν παντοδύναμον πνεύματα ἀπὸ αὐτοὺς μὲ ἔνα καὶ μόνον

47/207
τοὺς κακῶς ἔχοντας ἐθεράπευσεν, προσταγήν του ἐξεδίωξε τὰ πονηρὰ πνεύματα καὶ προστακτικὸν λόγον.Καὶ ὅλους, ὅσοι ἔπασχον ἀπὸ
ὅλους ὅσοι ἐταλαιπωροῦντο ἀπὸ ἀσθενείας τοὺς ἄλλα νοσήματα, τοὺς ἐθεράπευσε.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐθεράπευσε.
8,17 ὅπως πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ 17 Καὶ ἔτσι ἐξεπληρώθη ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον εἶχε 17 Διὰ νὰ λάβῃ πλήρη ἐπαλήθευσιν καὶ
Ἡσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος· αὐτὸς λεχθῇ ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ διὰ τοῦ προφήτου πραγματοποίησιν ἐκεῖνο, ποὺ ἐλέχθη ἀπὸ τὸ Πνεῦμα
τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβε καὶ τὰς Ἡσαΐου· <αὐτὸς ἐπῆρεν ἐπάνω του ὡς ἰδικάς του τοῦ Θεοῦ διὰ μέσου τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, ποὺ εἶπεν·
νόσους ἐβάστασεν. τὰς ἰδικά μας σωματικὰς καὶ πνευματικὰς Αὐτὸς ἐπῆρε τὰς ἀσθενείας μας καὶ ἐβάστασεν
ἀσθενείας καὶ ἐβάστασε τὰς νόσους μας> (καὶ μὲ ἐπάνω του τὰς νόσους μας τιμωρηθεὶς ὡς
τὴν θυσίαν του μᾶς ἐλύτρωσεν ἀπὸ τὴν ἐνοχὴν ἀντιπρόσωπός μας διὰ τὰς ἁμαρτίας μας.Καὶ οὕτω
καὶ τὴν καταδίκην τῆς ἁμαρτίας). δὲν ἐθεράπευσε μόνον τὰς ψυχάς μας, ἀλλ’ ἔλαβεν
ἐξουσίαν νὰ ἰατρεύῃ καὶ τὰς σωματικάς μας
ἀσθενείας.
8,18 Ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς πολλοὺς ὄχλους 18 Ὅταν δὲ εἶδε ὁ Ἰησοῦς πολλὰ πλήθη νὰ 18 Ὅταν δὲ εἶδεν ὁ Ἰησοῦς πολλὰ πλήθη λαοῦ νὰ
περὶ αὐτὸν ἐκέλευσεν ἀπελθεῖν εἰς τὸ συγκεντρώνωνται ὁλόγυρά του, διέταξε τοὺς συναθροίζωνται τριγύρω του, διέταξε τοὺς μαθητὰς
πέραν. μαθητὰς νὰ ἐπιβιβασθοῦν μαζῆ του εἰς τὸ πλοῖον, νὰ ἐτοιμάσουν πλοῖον, διὰ νὰ ἀναχωρήσουν μαζί του
διὰ νὰ ἀναχωρήσουν εἰς τὴν ἀπέναντι παραλίαν εἰς τὴν ἀπέναντι παραλιακὴν χώραν τῆς Περαίας.
τῆς Γεννησαρέτ.
8,19 Καὶ προσελθὼν εἷς γραμματεὺς 19 Τότε προσῆλθε εἰς αὐτὸν κάποιος 19 Καὶ ἀφοῦ προσῆλθε κάποιος γραμματεύς, τοῦ
εἶπεν αὐτῷ· διδάσκαλε, ἀκολουθήσω νομοδιδάσκαλος καὶ τοῦ εἶπε· <Διδάσκαλε, θά σὲ εἶπε· Διδάσκαλε, θὰ σὲ ἀκολουθήσω, εἰς ὅποιο μέρος
σοι ὅπου ἐὰν ἀπέρχῃ, ἀκολουθήσω ὅπου καὶ ἂν πηγαίνῃς>. καὶ ἄν πηγαίνῃς.
8,20 Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· αἱ 20 Καὶ λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <οἱ ἀλεποῦδες 20 Καὶ ὁ Ἰησοῦς εἶπε πρὸς αὐτόν· Αἱ ἀλεποῦδες ἔχουν
ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσι καὶ τὰ ἔχουν τὶς φωλιές των, ὅπου καταφεύγουν, καὶ τὰ τρύπας, ποὺ τὰς χρησιμοποιοῦν ὠς φωλεάς, καὶ τὰ
πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ πτηνὰ τοῦ οὐρανοῦ τὶς κούρνιες των· ὁ Υἱὸς ὅμως πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ἔχουν μέρη ποὺ κουρνιάζουν, ὁ
δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τὴν τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἔχει ποῦ νὰ γείρῃ τὴν δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου (δηλαδὴ ἑγώ, ποὺ ἐγεννήθηκα
κεφαλὴν κλίνη. κεφαλήν> (καὶ ἐπομένως καθένας ποὺ θέλει νὰ ἀπὸ μόνην τὴν Παρθένον καὶ εἶμαι ὁ κατ’ ἐξοχὴν καὶ
τὸν ἀκολουθήσῃ θὰ ὑποβληθῇ εἰς ταλαιπωρίας γνωστὸς ἐκ τῆς ὑποσχέσεως τοῦ Θεοῦ εἰς τὸν Ἀδὰμ
καὶ στερήσεις). ἄνθρωπος, ποὺ ὡς Μεσσίας πρόκειται νὰ ἔλθω πάλιν

48/207
ὡς κριτὴς ἔνδοξος ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ) δὲν
ἔχει οὔτε ποὺ νὰ ἀκουμβήσῃ τὴν κεφαλήν του.Μὴ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


περιμένης λοιπὸν καὶ σὺ σωματικὰς ἀνέσεις καὶ
ἀναπαύσεις, ἀλλὰ λάβε τὰς ἀποφάσεις σου
γνωρίζων ἐκ προτέρου, ὅτι ἡ ζωὴ τῶν ἀκολούθων μου
εἶναι γεμάτη ἀπὸ στερήσεις καὶ θυσίας, ὅπως ἡ ἰδική
μου.
8,21 ῞Ετερος δὲ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ 21 Ἕνας δὲ ἄλλος ἀπὸ τοὺς πολλοὺς μαθητάς του 21 Ἄλλος δὲ ἀπὸ τοὺς μαθητάς του εἶπεν εἰς αὐτόν·
εἶπεν αὐτῷ· Κύριε, ἐπίτρεψόν μοι τοῦ εἶπε· <Κύριε, δός μου τὴν ἄδειαν νὰ γυρίσω εἰς Κύριε, ἐπίτρεψόν μου πρῶτον νὰ ἀπέλθω καὶ νὰ
πρῶτον ἀπελθεῖν καὶ θάψαι τὸν τὸ σπίτι, διὰ νὰ θάψω πρῶτα τὸν πατέρα μου καὶ θάψω τὸν πατέρα μου καὶ μετὰ τοῦτο θὰ σὲ
πατέρα μου. ἔπειτα θὰ σὲ ἀκολουθήσω>. ἀκολουθήσω παντοῦ.
8,22 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ἀκολούθει 22 Ὁ δὲ Ἰησοῦς (διὰ νὰ τὸν προφυλάξῃ ἀπὸ τὰς 22 Ὁ δὲ Ἰησοῦς προβλέπων, ὅτι ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ
μοι, καὶ ἄφες τοὺς νεκροὺς θάψαι τοὺς κληρονομικὰς φροντίδας καὶ φιλονεικίας, ποὺ μαθητοῦ εἰς τὸ σπίτι του θὰ τὸν ἔρριπτεν εἰς σοβαρὰς
ἑαυτῶν νεκρούς. μοιραίως θὰ ἐπακολουθοῦσαν τὸν θάνατον τοῦ κληρονομικὰς φροντίδας καὶ διαμάχας, ποὺ θὰ τοῦ
πατρός) τοῦ εἶπε· <ἔλα κοντά μου καὶ ἄφησε τοὺς ἐψύχραιναν τὸν ζῆλον, τοῦ εἶπεν· Ἀκολούθει με καὶ
συγγενεῖς σου, οἱ ὁποῖοι ἀπὸ ἀπόψεως ἄφησε τοὺς συγγενεῖς σου, οἱ ὁποῖοι φαίνονται μὲν
πνευματικῆς ζωῆς εἶναι νεκροί, διὰ νὰ θάψουν ζωντανοί, πράγματι ὅμως λόγῳ τῆς ἀπιστίας των
τοὺς νεκρούς των>. εἶναι πνευματικῶς νεκροί, νὰ θάψουν τοὺς νεκρούς,
ποὺ εἶναι ἰδικοί τους, διότι καὶ αὐτοὶ ἐν ἀπιστίᾳ
ἀπέθανον.
8,23 Καὶ ἐμβάντι αὐτῷ εἰς τὸ πλοῖον 23 Καὶ ὅταν ἐμπῆκε εἰς τὸ πλοῖον, τὸν 23 Καὶ ὅταν αὐτὸς ἐμβῆκεν εἰς τὸ πλοῖον, τὸν
ἠκολούθησαν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ. ἠκολούθησαν οἱ δώδεκα μαθηταί του. ἠκολούθησαν οἰ μαθηταί του.
8,24 Καὶ ἰδοὺ σεισμὸς μέγας ἐγένετο ἐν 24 Καὶ ἰδοὺ ἔγινε θύελλα ἰσχυρά, ἀναταραχὴ καὶ 24 Καὶ ἰδοὺ ἔγινε τρικυμία μεγάλη εἰς τὴν θάλασσαν,
τῇ θαλάσσῃ, ὥστε τὸ πλοῖον τρικυμία μεγάλη εἰς τὴν θάλασσαν, ὥστε τὸ ἡ ὁποία ἔσειεν ἀπὸ τὸ βάθος τὰ νερά της μέχρι
καλύπτεσθαι ὑπὸ τῶν κυμάτων· αὐτὸς πλοῖον νὰ σκεπάζεται ἀπὸ τὰ κύματα.Ὁ δὲ σημείου, ὥστε τὸ πλοῖον νὰ σκεπάζεται ἀπὸ τὰ
δὲ ἐκάθευδε. Ἰησοῦς ἐκοιμᾶτο. κύματα· αὐτὸς δὲ ἐκοιμᾶτο.
8,25 Καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ 25 Καὶ προσῆλθαν ἔντρομοι οἱ μαθηταὶ καντὰ του 25 Καὶ ἀφοῦ ἦλθαν κοντά του οἱ μαθηταί του, τὸν

49/207
αὐτοῦ ἤγειραν αὐτὸν λέγοντες· Κύριε, καὶ τὸν ἐξύπνησαν λέγοντες· <Κύριε σῶσε μας, ἐξύπνησαν λέγοντες· Κύριε, σῶσε μας· χανόμεθα.
σῶσον ἡμᾶς, ἀπολλύμεθα. χανόμαστε>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


8,26 Καὶ λέγει αὐτοῖς· τί δειλοί ἐστε, 26 Καὶ λέγει πρὸς αὐτούς· <ὦ ὀλιγόπιστοι, διατὶ 26 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· Διατὶ εἶσθε δειλοί, ὦ
ὀλιγόπιστοι; Τότε ἐγερθεὶς ἐπετίμησε εἶσθε τόσον δειλοί;> Τότε, ἀφοῦ ἐσηκώθη ὄρθιος, ὀλιγόπιστοι; Τότε, ἀφοῦ ἐσηκώθη ὄρθιος, διέταξε μὲ
τοῖς ἀνέμοις καὶ τῇ θαλάσσῃ, καὶ διέταξε μὲ ἐξουσίαν καὶ ἐπέπληξε τοὺς ἀνέμους αὐστηρότητα τοὺς ἀνέμους καὶ τὴν θάλασσαν, καὶ
ἐγένετο γαλήνη μεγάλη. καὶ τὴν θάλασσαν καὶ ἀμέσως ἔγινε γαλήνη ἔγινεν ἀμέσως μεγάλη γαλήνη.
μεγάλη.
8,27 Οἱ δὲ ἄνθρωποι ἐθαύμασαν 27 Οἱ δὲ ἄνθρωποι, ὅσοι εἶδαν καὶ ἤκουσαν τὸ 27 Οἱ ἄνθρωποι δέ, ὅσοι εἶδαν καὶ ὅσοι ἤκουσαν τὸ
λέγοντες· ποταπός ἐστιν οὗτος, ὅτι καὶ καταπληκτικὸν αὐτὸ γεγονός, ἐθαύμασαν καὶ θαῦμα, ἐθαύμασαν λέγοντες· Τί ἄνθρωπος εἶναι
οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούουσιν ἔλεγαν· τί ἄνθρωπος εἶναι αὐτός, ἀφοῦ καὶ οἱ αὐτός; Εἶναι πολὺ μεγαλύτερος ἀπὸ ὅ,τι τὸν
αὐτῷ; ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα ὑποτάσσονται εἰς αὐτόν; ἐθεωρούσαμεν ἕως τώρα, διότι καὶ οἰ ἄνεμοι καὶ ἡ
θάλασσα ὑπακούουν εἱς αὐτόν.
8,28 Καὶ ἐλθόντι αὐτῷ εἰς τὸ πέραν εἰς 28 Ὅταν δὲ ἦλθε εἰς τὴν ἀπέναντι παραλίαν, εἰς 28 Καὶ ὅταν αὐτὸς ἦλθεν εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος, εἰς
τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν ὑπήντησαν τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν, τὸν ἀπάντησαν δύο τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν, τὸν συνήντησαν δύο
αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν δαιμονιζόμενοι, ποὺ ἔβγαιναν ἀπὸ τὰ μνημεῖα καὶ δαιμονιζόμενοι, ποὺ ἔβγαιναν ἀπὸ τὰ ἐκεῖ μνήματα,
μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν, οἱ ὁποῖοι ἦσαν ἄγριοι καὶ ἐπιθετικοί, ὥστε νὰ μὴ εἰς τὰ ὁποῖα εὐχαριστοῦντο νὰ κατοικοῦν.Ἦσαν δὲ
ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ἠμπορῇ νὰ περάσῃ κανεὶς ἀπὸ τὸν δρόμον καὶ οἰ δύο ἐπιθετικοὶ καὶ πολὺ ἐπικίνδυνοι, ὥστε νὰ
ὁδοῦ ἐκείνης. ἐκεῖνον. μὴ μπορῇ κανεὶς νὰ περάσῃ ἀπὸ τὸν δρόμον ἐκεῖνον.
8,29 Καὶ ἰδοὺ ἔκραξαν λέγοντες· τί ἡμῖν 29 Καὶ ἰδού, ὅταν τὸν ἀντίκρυσαν, ἔκραξαν μὲ 29 Καὶ ἔξαφνα ἀπὸ τὸν φόβον των ἐφώναξαν δυνατὰ
καὶ σοί, ᾿Ιησοῦ υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ῏Ηλθες φωνὴν μεγάλην καὶ εἶπαν· <τί κοινὸν ὑπάρχει καὶ εἶπαν· Ποία σχέσις ὑπάρχει μεταξὺ ἠμῶν καὶ σοῦ,
ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς; μεταξὺ ἡμῶν καὶ σοῦ, Ἰησοῦ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ῏Ηλθες Ἰησοῦ υἱὲ τοῦ Θεοῦ; Ἦλθες ἐδῶ πρόωρα, πρὸ τοῦ
ἐδῶ νὰ μᾶς βασανίσῃς, πρὶν ἔλθῃ ὁ καιροῦ τῆς παγκοσμίου κρίσεως, διὰ νὰ μᾶς
προκαθωρισμένος καιρὸς τῆς κρίσεως καὶ τῆς βασανίσῃς;
τιμωρίας μας;>
8,30 Ἦν δὲ μακρὰν ἀπ' αὐτῶν ἀγέλη 30 Εὑρίσκετο δὲ μακρυὰ ἀπὸ αὐτοὺς ἕνα κοπάδι 30 Ὑπῆρχε δὲ μακρὰν ἀπὸ αὐτοὺς κοπάδι ἀπὸ
χοίρων πολλῶν βοσκομένη. ἀπὸ πολλοὺς χοίρους, ποὺ ἔβοσκαν. πολλοὺς χοίρους, ποὺ ἔβοσκεν ἐκεῖ.
8,31 Οἱ δὲ δαίμονες παρεκάλουν αὐτὸν 31 Οἱ δὲ δαίμονες τὸν παρακαλοῦσαν καὶ ἔλεγαν· 31 Καὶ οἰ δαίμονες τὸν παρεκάλουν λέγοντες· Ἐὰν

50/207
λέγοντες· εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς, ἐπίτρεψον <ἐὰν θὰ μᾶς διώξῃς ἀπὸ τοὺς δύο αὐτοὺς πρόκειται νὰ μᾶς βγάλῃς ἔξω ἀπ' ἐδῶ, ἐπίτρεψόν μας
ἡμῖν ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἀγέλην τῶν ἀνθρώπους, δός μας τὴν ἄδειαν νὰ πᾶμε εἰς τὸ νὰ ἀπέλθωμεν ες τὸ κοπάδι τῶν χοίρων.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


χοίρων. κοπάδι τῶν χοίρων>.
8,32 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ὑπάγετε.Οἱ δὲ 32 Καὶ εἶπε εἰς αὐτούς· <πηγαίνετε>.Καὶ αὐτοὶ 32 Καὶ ἐπειδὴ αὐτοί, ποὺ ἔτρεφον τοὺς χοίρους,
ἐξελθόντες ἀπῆλθον εἰς τὴν ἀγέλην ἐβγῆκαν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἐπῆγαν εἰς τὸ ἔπραττον τοῦτο παρὰ τὸν μωσαϊκὸν νόμον, ποὺ
τῶν χοίρων· καὶ ἰδοὺ ὥρμησε πᾶσα ἡ κοπάδι τῶν χοίρων.Καὶ ἰδοὺ μὲ μανίαν καὶ ἀπηγόρευεν ὡς ἀκάθαρτον τὸ χοιρινὸν κρέας, ὁ
ἀγγέλη τῶν χοίρων κατὰ τοῦ κρημνοῦ γρυλλισμοὺς ὥρμησε ὅλο τὸ καπάδι τῶν χοίρων Κύριος τιμωρῶν τὴν παρανομίαν ταύτην εἶπεν εἰς
εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ἀπὸ τὸ μέρος τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ τοὺς δαίμονας· Πηγαίνετε.Αὐτοὶ δὲ ἀφοῦ ἐβγῆκαν
ὕδασιν ἐπνίγησαν εἰς τὰ νερά.(Ἐπέτρεψε δὲ ὁ Κύριος ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ἐπήγαν εἰς τοὺς χοίρους.Καὶ
αὐτό, διὰ νὰ τιμωρηθοῦν ἔτσι οἱ ἰδιοκτῆται τῆς ἰδοὺ μὲ μανίαν ὥρμησεν ὅλον τὸ κοπάδι τῶν χοίρων
ἀγγέλης, διότι παρὰ τὸν μωσαϊκὸν νόμον αὐτοὶ ἀπὸ τὸ ἐπάνω μέρος τοῦ κρημνοῦ πρὸς τὰ κάτω εἰς
ἔτρεφαν χοίρους) τὴν θάλασσαν καὶ ἐπνίγησαν ες τὰ νερὰ τῆς λίμνης.
8,33 Οἱ δὲ βόσκοντες ἔφυγον, καὶ 33 Οἱ χοιροβοσκοὶ ἔφυγαν κατατρομαγμένοι, 33 Ἐκεῖνοι δέ, ποὺ ἔβοσκαν τοὺς χοίρους, ἔφυγαν καὶ
ἀπελθόντες εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλαν ἐπῆγαν εἰς τὴν πόλιν καὶ ἐγνωστοποίησαν ὅλα ἀφοῦ ἐπῆγαν εἰς τὴν πόλιν, ἀνήγγειλαν ὅλα, ὅσα
πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων. ὅσα συνέβησαν καὶ μάλιστα τὰ τῆς θεραπείας συνέβησαν καὶ ἰδιαιτέρως τὸ τί συνέβη μὲ τοὺς
τῶν δαιμονιζομένων. δαιμονιζομένους.
8,34 Καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς 34 Καὶ ἰδοὺ ὅλη ἡ πόλις ἐβγῆκε, διὰ νὰ συναντήσῃ 34 Καὶ ἰδοὺ ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως ἐβγῆκαν διὰ
συνάντησιν τῷ Ἰησοῦ, καὶ ἰδόντες τὸν Ἰησοῦν· καὶ ὅταν τὸν εἶδαν, τὸν παρεκάλεσαν νὰ συναντήσουν τὸν Ἰησοῦν, καὶ ὅταν τὸν εἶδαν, τὸν
αὐτὸν παρακαλέσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ νὰ φύγῃ ἀπὸ τὰ ὅρια τῆς περιοχῆς των· (καὶ τοῦτο, παρεκάλεσαν νὰ φύγῃ ἀπὸ τὰ σύνορά τους, ἐκ φόβου
τῶν ὁρίων αὐτῶν. διότι ἐφοβήθησαν, μήπως διὰ τὰς παραβάσεις των μήπως πάθουν καὶ μεγαλύτερα κακά.
ὑποστοῦν καὶ ἄλλην τιμωρίαν).

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 9Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
9,1 Καὶ ἐμβὰς εἰς πλοῖον διεπέρασε καὶ Αφοῦ ἐμπῆκε εἰς τὸ πλοῖον ὁ Ἰησοῦς, ἐπέρασε τὴν Καὶ ἀφοῦ ἐμβῆκεν εἰς τὸ πλοῖον, ἐπέρασε διὰ μέσου
ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. λίμνην καὶ ἦλθε εἰς τὴν πόλιν του, δηλαδὴ τὴν τῆς λίμνης εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος, καὶ ἦλθεν εἰς τὴν

51/207
Καπερναούμ. ἰδικήν του πόλιν, τὴν Καπερναούμ.
9,2 Καὶ ἰδοὺ προσέφερον αὐτῷ 2 Καὶ ἰδοὺ ἔφεραν πρὸς αὐτὸν ἕνα παραλυτικόν, 2 Καὶ ἰδοὺ ἔφεραν πρὸς αὐτὸν ἕνα παραλυτικόν, τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παραλυτικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον· κατάκοιτον ἐπάνω εἰς τὸ κρεββάτι· καὶ ὅταν εἶδεν ὁποῖον εἶχαν βάλει ἐπάνω εἰς κρεββάτι.Καὶ ὁ Ἰησοῦς
καὶ ἱδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν τοῦ παραλυτικοῦ καὶ ἐκείνων, ὅταν εἶδε τὴν πίστιν, ποὺ εἶχαν καὶ ὁ παραλυτικὸς
εἶπε τῷ παραλυτικῷ· θάρσει, τέκνον· ποὺ τὸν ἔφεραν, εἶπε εἰς τὸν παραλυτικόν· καὶ ἐκεῖνοι, ποὺ τὸν ἔφεραν, εἶπεν εἰς τὸν
ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. <θάρρος, παιδί μου, μὴ φοβῆσαι ὅτι αἱ ἁμαρτίαι παραλυτικόν, ὁ ὁποῖος εὑρίσκετο εἰς ἀνησυχίαν,
σου θὰ ἐμποδίσουν τὴν θεραπείαν· διὰ τὴν πίστιν μήπως αἱ ἁμαρτίαι του γίνουν ἐμπόδιον εἰς τὴν
σου, σοῦ ἔχουν ἤδη συγχωρηθῆ αἱ ἁμαρτίαι>. θεραπείαν του· Ἔχε θάρρος, παδί μου· σοῦ ἔχουν
συγχωρηθῇ αἱ ἁμαρτίαι σου.
9,3 Καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων 3 Καὶ ἰδού, μερικοὶ ἀπὸ τοὺς γραμματεῖς ποὺ ἦσαν 3 Καὶ ἰδοὺ μερικοὶ ἀπὸ τοὺς γραμματεῖς εἶπαν μέσα
εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· οὗτος βλασφημεῖ. παρόντες, ἐσκέφθησαν· <αὐτὸς βλασφημεῖ (εἶναι τους· Αὐτὸς βλασφημεῖ σφετεριζόμενος δικαίωμα, τὸ
ἀσεβής, διότι οἰκιειοποιεῖται τὴν ἐξουσίαν τοῦ ὁποῖον μόνον ὁ Θεὸς ἔχει.
Θεοῦ νὰ συγχωρῇ ἁμαρτίας>).
9,4 Καὶ ἱδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις 4 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς, ὡς παντογνώστης, εἶδε 4 Καὶ ὁ Ἰησοῦς τὴν ἰδίαν στιγμὴν εἶδε εἰς τὰ βάθη τῶν
αὐτῶν εἶπεν· ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε ὁλοκάθαρα τὰς πονηρὰς σκέψεις τῶν καρδιῶν των τοὺς διαλογισμούς των καὶ εἶπε· Διατὶ
πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; γραμματέων, εἶπε· <διατί κυκλοφορεῖτε εἰς τὸν διαλογίζεσθε μέσα εἰς τὰς καρδίας σας σκέψεις
νοῦν καὶ τὴν καρδίαν σας τέτοιες πονηρὲς κακοπροαιρέτους;
σκέψεις;
9,5 Τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, 5 Διότι, τί εἶναι εὐκολώτερον νὰ πῇ κανείς· Σοῦ 5 Εἶναι δὲ πράγματι αἱ σκέψεις σας κακόγνωμοι καὶ
ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι ἢ εἰπεῖν, ἔχουν συγχωρηθῇ αἱ ἁμαρτίαι σου ἢ νὰ πῇ· Σήκω κακοπροαίρετοι, διότι, τί εἶναι εὐκολώτερον; Νὰ εἴπῃ,
ἔγειρε καὶ περιπάτει; ἐπάνω καὶ περιπάτει; Τὸ πρῶτον, ὡς ἐσωτερικόν, κανείς· Εἶναι συγχωρημέναι αἱ ἁμαρτίαι σου, ἢ νὰ
δὲν τὸ βλέπει κανεὶς καὶ ἐπομένως δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἴπῃ, σήκω ὄρθιος καὶ περιπάτει; Σεῖς θεωρεῖτε
τὸ ἐξακριβώσῃ.Τὸ δεύτερον, ὡς ἐξωτερικὸν καὶ δυσκολώτερον τὸ τελευταῖον τοῦτο.
αἰσθητόν, δὲν ἠμπορεῖ νὰ τὸ ἀρνηθῇ, ὅσον
κακόπιστος καὶ ἂν εἶναι.
9,6 ῞Ινα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ 6 Διὰ νὰ ἰδῆτε δὲ καὶ μάθετε καλά, ὅτι ὁ υἱὸς τοῦ 6 Διὰ νὰ μάθετε λοιπὸν τώρα, ὅτι ὁ υἱὸς τοῦ
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἀνθρώπου ἔχει ἐξουσίαν νὰ συγχωρῇ ἁμαρτίας ἀνθρώπου, ὁ Μεσσίας, ὁ ἐκπρόσωπος τῆς

52/207
ἁμαρτίας - τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ· καὶ νὰ θεραπεύῃ ἀσθενείας, τότε λέγει πρὸς τὸν ἀνθρωπότητος καὶ ἔνδοξος Κριτὴς αὐτῆς κατὰ τὴν
ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ παραλυτικόν· <σήκω ἐπάνω ὑγιής, πάρε τὸ δευτέραν παρουσίαν του, ἔχει ἐξουσίαν νὰ συγχωρῇ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. κρεββάτι σου καὶ πήγαινε εἰς τὸ σπίτι σου>. ἐπὶ τῆς γῆς ἁμαρτίας - τότε λέγει εἰς τὸν
παραλυτικόν· Σήκω ὄρθιος καὶ πάρε εἰς τοὺς ὤμους
σου τὸ κρεββάτι σου καὶ πήγαινε εἰς τὸ σπίτι σου.
9,7 Καὶ ἐγερθεὶς ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον 7 Καὶ ἀμέσως ἐσηκώθη ὁ παραλυτικὸς ἐντελῶς 7 Καὶ πράγματι ἐκεῖνος ἐσηκώθη καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸ
αὐτοῦ. ὑγιὴς καὶ ἐπῆγε εἰς τὸ σπίτι του. σπίτι του.
9,8 Ἰδόντες δὲ οἱ ὄχλοι ἐθαύμασαν καὶ 8 Ὅταν δὲ τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ εἶδαν αὐτὸ ποὺ 8 Ὅταν δὲ τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ εἶδαν αὐτό, ποὺ ἔγινεν,
ἐδόξασαν τὸν Θεὸν τὸν δόντα ἐξουσίαν ἔγινε, ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεόν, ὁ ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεόν, ὁ ὀποῖος ἔδωκε
τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις. ὁποῖος ἔδωσεν εἰς τὸν Ἰησοῦν, ποὺ τὸν διὰ τοῦ Χριστοῦ εἰς τοὺς ἀνθρώπους τέτοιαν
ἐθεωροῦσαν ὡς ἕνα ἐκ τῶν ἀνθρώπων, τέτοιαν ἐξουσίαν, τοῦ νὰ συγχωροῦνται αἱ ἁμαρτίαι,
ἐξουσίαν, νὰ συγχωρῇ δηλαδὴ ἁμαρτίας καὶ νὰ συγχρόνως δὲ νὰ ἰατρεύωνται μὲ ἔνα λόγον
θεραπεύῃ ἀσθενείας. ἁσθένειαι τοῦ σώματος ἀθεράπευτοι.
9,9 Καὶ παράγων ὁ Ἰησοῦς ἐκεῖθεν 9 Καθὼς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐπερνοῦσε ἀπὸ ἐκεῖ, εἶδε ἕνα 9 Τὸ ὅτι δὲ ἐθεράπευε καὶ τὰς ψυχὰς ὁ Κύριος, τὸ
εἶδον ἄνθρωπον καθήμενον ἐπὶ τὸ ἄνθρωπον, ὀνομαζόμενον Ματθαῖον, νὰ κάθεται ἔδειξε καὶ πάλιν ὑστέρα ἀπὸ ὀλίγον.Σὰν ἔφυγε
τελώνιον, Ματθαῖον λεγόμενον, καὶ εἰς τὸ γραφεῖον του μέσα εἰς τὸ τελωνεῖον, διὰ νὰ δηλαδὴ ἀπ’ ἐκεῖ καὶ διέβαινε πλησίον τῆς λίμνης,
λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι, καὶ εἰσπράττῃ τοὺς φόρους καὶ λέγει εἰς αὐτόν· <ἔλα εἶδεν ὁ Ἰησοῦς ἕνα ἄνθρωπον, ποὺ ἐκάθητο εἰς τὴν
ἀναστὰς ἠκολούθησεν αὐτῷ. κοντά μου>.Καὶ ὁ Ματθαῖος ἐσηκώθη καὶ τὸν τράπεζαν τῆς εἰσπράξεως τῶν φόρων καὶ ὁ ὁποῖος
ἀκολούθησεν ἀμέσως. τώρα ὀνομάζεται Ματθαῖος.Καὶ εἰς τὸν τελώνην
αὐτὸν λέγει ὁ Ἰησοῦς· Ἀκολούθει με.Καὶ ἐκεῖνος
ἐσηκώθη καὶ τὸν ἠκολούθησε.
9,10 Καὶ ἐγένετο αὐτοῦ ἀνακειμένου ἐν 10 Καὶ ἐνῶ ἐκάθητο ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ γεῦμα, ποὺ 10 Καὶ συνέβη, ὅταν αὐτὸς εἶχε γείρει εἰς τὴν
τῇ οἰκίᾳ, καὶ ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναι καὶ πρὸς τιμήν το εἶχε παραθέσει ὁ Ματθαῖος εἰς τὸ τράπεζαν καὶ ἔτρωγεν εἰς τὸ σπίτι τοῦ Ματθαίου, καὶ
ἁμαρτωλοὶ ἐλθόντες συνανέκειντο τῷ σπίτι του, ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἰδοὺ πολλοὶ τελῶναι καὶ ἁμαρτωλοὶ ἦλθαν καὶ
Ἰησοῦ καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ. ἦλθαν καὶ ἐκάθηντο μαζῆ μὲ τὸν Ἰησοῦν καὶ τοὺς ἐκάθηντο μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦν καὶ τοὺς μαθητάς του.
μαθητάς του.
9,11 Καὶ ἰδόντες οἱ Φαρισαῖοι εἶπον τοῖς 11 Καὶ ὅταν εἶδαν οἱ Φαρισαῖοι τοῦτο, εἶπαν εἰς 11 Καὶ ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ Φαρισαῖοι, εἶπαν εἰς τοὺς

53/207
μαθηταῖς αὐτοῦ· διατί μετὰ τῶν τοὺς μαθητάς του· <διατὶ ὁ διδάσκαλός σας τρώγει μαθητάς του.Διατὶ ὁ Διδάσκαλός σας τρώγει μαζὶ μὲ
τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ μαζῆ μὲ τοὺς τελώνας καὶ τοὺς ἁμαρτωλούς;> τοὺς τελώνας καὶ τοὺς ἁμαρτωλούς;

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


διδάσκαλος ὑμῶν;
9,12 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς· 12 Ὁ δὲ Ἰησοῦς, ὅταν ἤκουσε τὰ λόγια αὐτά, τοὺς 12 Ὁ Ἰησοῦς δέ, ὅταν ἤκουσε τοὺς λόγους τούτους,
οὐ χρείαν ἔχουσιν οἱ ἰσχύοντες ἰατροῦ, εἶπε· <δὲν χρειάζονται ἰατρὸν οἱ ὑγιεῖς, ἀλλ' οἱ εἶπε πρὸς αὐτούς· Δὲν ἔχουν ἀνάγκην ἰατροῦ οἱ
ἀλλ' οἱ κακῶς ἔχωντες. ἄρρωστοι. ὑγιεῖς, ἀλλ’ ἐκεῖνοι, ποὺ δὲν εἶναι καλὰ εἰς τὴν
ὑγείαν τους καὶ εἶναι ἄρρωστοι.
9,13 πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν 13 Πηγαίνετε δὲ εἰς τοὺς ἐρμηνευτὰς τῶν Γραφῶν, 13 Πηγαίνετε δὲ νὰ μάθετε, τί σημαίνει ἐκεῖνο, ποὺ
ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν οὐ γὰρ ἦθον διὰ νὰ μάθετε τί σημαίνει· εὐσπλαγχνίαν θέλω εἶπεν ὁ προφήτης Ὡσηέ· Θέλω ἔλεος καὶ συμπάθειαν
καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς καὶ ὄχι τυπικὴν θυσίαν.Διότι ἐγὼ δὲν ἦλθα νὰ καὶ ὅχι ἐξωτερικὴν θυσίαν, ποὺ δὲν ἐμψυχώνεται
εἰς μετάνοιαν. καλέσω ἐκείνους ποὺ νομίζουν τὸν εὐατόν των ἀπὸ ἐσωτερικὴν ἀγαθὴν διάθεσιν καὶ
δίκαιον, ἀλλὰ τοὺς ἁμαρτωλούς, διὰ νὰ τοὺς εὐσπλαγχνίαν.Ἐγὼ ἠξεύρω τι κάνω.Διότι δὲν ἦλθα
ὁδηγήσω εἰς τὴν μετάνοιαν καὶ σωτηρίαν>. ἀπὸ τὸν οὐρανὸν διὰ νὰ καλέσω ἐκείνους, ποὺ
νομίζουν τοὺς ἑαυτούς των δικαίους, ἀλλ’ ἦλθα νὰ
καλέσω τοὺς ἁμαρτωλούς, διὰ νὰ μετανοήσουν καὶ
νὰ σωθοῦν.
9,14 Τότε προσέρχονται αὐτῷ οἱ 14 Τότε ἦλθαν πρὸς αὐτὸν οἱ μαθηταὶ τοῦ 14 Τότε ἦλθαν εἰς αὐτόν οἰ μαθηταὶ τοῦ Ἰωάννου καὶ
μαθηταὶ Ἰωάννου λέγοντες· διατί ἡμεῖς Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ καὶ τοῦ εἶπαν· <διατὶ εἶπαν· Διατὶ ἡμεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομεν πολύ,
καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομεν πολλά, οἱ ἡμεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νηστεύομεν πολύ, οἱ δὲ οἱ δὲ μαθηταί σου δὲν νηστεύουν;
δὲ μαθηταί σου οὐ νηστεύουσι; μαθηταί σου δὲν νηστεύουν καθόλου;>
9,15 Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· μὴ 15 Καὶ ἀπήντησεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <Μήπως 15 Καὶ εἶπεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· μήπως εἶναι
δύνανται οἱ υἱοὶ τοῦ νυμφῶνος πενθεῖν εἶναι δυνατὸν καὶ πρέπον οἱ φίλοι τοῦ νυμφίου καὶ δυνατὸν οἱ προσκαλεσμένοι εἰς γάμον φίλοι τοῦ
ἐφ' ὅσον χρόνον μετ' αὐτῶν ἐστιν ὁ οἱ προσκεκλημένοι εἰς τὸν γάμον νὰ πενθοῦν καὶ γαμβροῦ νὰ πενθοῦν καὶ νὰ νηστεύουν, ἐνόσῳ εἶναι
νυμφίος; ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι ὅταν νὰ νηστεύουν ἐφ' ὅσον χρόνον εἶναι μαζῆ των ὁ μαζί τους ὁ γαμβρὸς καὶ ἐορτάζεται ὁ γάμος; Ἔτσι
ἀπαρθῇ ἀπ᾿ αὐτῶν ὁ νυμφίος, καὶ τότε νυμφίος; Θὰ ἔλθουν ὅμως ἡμέραι, κατὰ τὰς καὶ οἰ μαθηταί μου, ἐφ’ ὅσον ἐγὼ ὁ Νυμφίος τῆς
νηστεύσουσιν. ὁποίας θὰ πάρουν τὸν νυμφίον ἐκ τοῦ μέσου Ἐκκλησίας εἶμαι μαζί τους, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ
αὐτῶν καὶ τότε θὰ νηστεύσουν.(Οἱ μαθηταί μου, πενθοῦν.Θὰ ἔλθουν ὅμως ἡμέραι, ποὺ θὰ πάρουν

54/207
ἐφ' ὅσον εὑρίσκονται μαζῆ μὲ ἐμέ, τὸν νυμφίον ἀπὸ αὐτοὺς τὸν Νυμφίον, καὶ τότε θὰ νηστεύσουν
τῆς Ἐκκλησίας, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ πενθοῦν καὶ καὶ θὰ πενθήσουν καὶ θὰ κακοπαθήσουν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς ἐκδήλωσιν τοῦ πένθους των νὰ
νηστεύουν.῞Οταν ὅμως μὲ πάρουν καί μὲ
ἀποσπάσουν ἐκ μέσου αὐτῶν, τότε θὰ πενθήσουν
καὶ θὰ νηστεύσουν).
9,16 Οὐδεὶς δὲ ἐπιβάλλει ἐπίβλημα 16 Κανεὶς συνετὸς δὲν βάζει ἐπάνω εἰς παλαιὸν 16 Κανεὶς δὲν πρέπει νὰ βάλλῃ ἐπάνω εἰς παλαιὸν
ράκους ἀγνάφου ἐπὶ ἱματίῳ παλαιῷ· ἔνδυμα μπάλωμα καινούργιο, διότι τοῦτο, καθὼς ροῦχον ἐμβάλωμα ἀπὸ τεμάχιον ὑφάσματος
αἴρει γὰρ τὸ πλήρωμα αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ θὰ ράπτεται, θὰ παρασύρῃ μὲ τὶς ραφές του ἕνα καινούργιου, τὸ ὁποῖον ὡς ἀμεταχείριστον εἶναι
ἱματίου, καὶ χεῖρον σχίσμα γίνεται. μέρος τοῦ παλαιοῦ ἐνδύματος καὶ τὸ σχίσιμον θὰ σκληρόν· διότι τὸ καινούργιο αὐτὸ κομμάτι, ποὺ
γίνῃ χειρότερον. ἐτέθη ὡς συμπλήρωμα, μαζεύει καὶ ἀποσπᾷ ἀπὸ τὸ
παλαιὸν ροῦχον τὸ μέρος, ἐπὶ τοῦ ὁποίου εἶναι αἱ
ραφαί, καὶ τὸ σχίσιμον γίνεται χειρότερον.Ἔτσι καὶ ἡ
νέα μου διδασκαλία δὲν εἶναι ὠφέλιμον νὰ
προσκολληθῇ ἐπάνω εἰς ἐξωτερικοὺς τύπους, ποὺ
ἐπάληωσαν πλέον καὶ εἶναι ἐφθαρμένοι.Διότι καὶ οἱ
ἐξωτερικοὶ τύποι θὰ ἀχρηστευθοῦν ἐπιβλαβῶς καὶ ἡ
διδασκαλία μου θὰ νοθευθῇ.
9,17 Οὐδὲν βάλλουσιν οἶνον νέον εἰς 17 Οὔτε πάλιν βάζουν οἱ συνετοὶ ἄνθρωποι νέον 17 Οὔτε βάλλουν μοῦστον εἰς ἀσκοὺς παληούς, ποὺ
ἀσκοὺς παλαιούς· εἰ δὲ μήγε, κρασί, ποὺ βράζει ἀκόμη, εἰς παλαιὰ ἀσκιά, ποὺ δὲν ἀντέχουν εἰς τὴν βράσιν τοῦ μούστου.Εἰ δ’ ἄλλως
ρήγνυνται οἱ ἀσκοί, καὶ ὁ οἶνος ἐκχεῖται δὲν ἀντέχουν.Ἐὰν δὲ καὶ κάμουν αὐτό, τὰ ἀσκιὰ σπάζουν οἱ ἀσκοί, καὶ ὁ οἶνος χύνεται ἔξω καὶ οἱ
καὶ οἱ ἀσκοὶ ἀπολοῦνται· ἀλλὰ οἶνον σπάζουν καὶ σχίζονται καὶ ἔτσι τὸ κρασὶ χύνεται ἀσκοὶ θὰ χαθοῦν καὶ θὰ γίνουν ἄχρηστοι.Ἀλλὰ
νέον εἰς ἀσκοὺς βάλλουσι καινούς, καὶ καὶ τὰ ἀσκιὰ ἀχρηστεύονται.Ἀλλὰ βάζουν τὸν βάλλουν μοῦστον εἰς ἀσκοὺς καινούργιους, ποὺ
ἀμφότεροι συντηροῦνται. νέον οἶνον μέσα εἰς νέους ἀσκοὺς καὶ ἔτσι ἀντέχουν, καὶ ἔτσι καὶ τὰ δύο, καὶ οἱ ἀσκοὶ δηλαδὴ
διατηροῦνται καὶ τὰ δύο.(Τὴν νέαν διδασκαλίαν καὶ ὁ μοῦστος διατηροῦνται.Ἔτσι καὶ τώρα οἱ
μου δὲν θὰ τὴν βάλω εἰς τοὺς παλαιοὺς τύπους Φαρισαῖοι, καὶ ὅσοι τοὺς ἀκολουθοῦν, εἶναι παλαιοὶ
καὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους τῶν παλαιῶν τύπων, ἀσκοί, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ βαστάσουν τὴν νέαν
ὅπως εἶναι οἱ Φαρισαῖοι, ἀλλὰ τὴν μεταδίδω εἰς διδασκαλίαν μου, τὴν ὁποίαν θὰ παραλάβουν οἱ

55/207
τοὺς νέους ἀνθρώπους, ὅπως εἶναι οἱ μαθηταί μαθηταί μου, ποὺ ὁμοιάζουν πρὸς νέα ἐνδύματα καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μου, καὶ τὴν βάζω εἰς νέους τύπους καὶ νέους ἀσκούς.
σχήματα)>.
9,18 Ταῦτα αὐτοῦ λαλοῦντος αὐτοῖς 18 Ἐνῶ δὲ ἔλεγεν αὐτὰ ὁ Ἰησοῦς, ἰδοὺ ἔνας ἄρχων 18 Ἐνῷ δὲ τοὺς ἔλεγε ταῦτα ὁ Ἰησοῦς, ἰδοὺ κάποιος
ἰδοὺ ἄρχων εἰς προσελθὼν προσεκύνει τῆς συναγωγῆς ἦλθε πρὸς αὐτόν, ἔσκυψεν ἕως τὸ ἄρχων τῆς συναγωγῆς, αφοῦ τον πλησίασε, τὸν
αὐτῷ λέγων ὅτι ἡ θυγάτηρ μου ἄρτι ἔδαφος, τὸν προσκύνησε μὲ βαθύτατον σεβασμὸν έπροσκύνει λέγων ὅτι ἡ θυγάτηρ μου πρὸ ὀλίγου
ἐτελεύτησεν· ἀλλὰ ἐλθὼν ἐπίθες τὴν καὶ τοῦ εἶπεν ὅτι <ἡ κόρη μου πρὸ ὀλίγου ἀπέθανεν· ἀλλ’ ἐλθὲ καὶ βάλε τὴν χεῖρα σου ἐπάνω
χεῖρά σου ἐπ' αυτὴν καὶ ζήσεται. ἀπέθανεν, ἀλλὰ ἔλα, βάλε τὸ χέρι σου ἐπάνω εἰς της καὶ θὰ ζήσῃ.
αὐτὴν καὶ θὰ ζήσῃ>.
9,19 Καὶ ἐγερθεὶς ὁ Ἰησοῦς 19 Ἐσηκώθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τὸν ἠκολούθησε, καθὼς 19 Καὶ ὁ Ἰησοῦς, ἀφοῦ ἐσηκώθη ἀπὸ τὴν τράπεζαν,
ἠκολούθησεν αὐτῷ καὶ οἱ μαθηταὶ καὶ οἱ μαθηταί του. τὸν ἠκολούθησε, καθὼς καὶ οἱ μαθηταί του.
αὐτοῦ.
9,20 Καὶ ἰδοὺ γυνή, αἱμορρούσα δώδεκα 20 Καὶ ἰδού, καθὼς ἐπροχωροῦσαν, μία γυναῖκα, 20 Καὶ ἰδοὺ μία γυναῖκα, ποὺ ἔπασχεν ἀπὸ
ἔτη, προσελθοῦσα ὄπισθεν ἥψατο τοῦ ποὺ ἔπασχε ἀπὸ αἱμορραγίαν δώδεκα ἔτη, αἱμορραγίαν ἐπὶ δώδεκα χρόνια, ἐπλησίασεν ἀπ’
κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ· ἐπλησίασε ἀπὸ πίσω καὶ ἤγγισε μὲ πίστιν τὴν ὀπίσω κρυφά, ἐπειδὴ ἐντρέπετο νὰ γίνῃ φανερὸν τὸ
ἄκρη ἀπὸ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ. νόσημά της, καὶ ἤγγισε τὸ ἄκρον τοῦ ἐξωτερικοῦ του
ἐνδύματος.
9,21 ἔλεγε γὰρ ἐν ἑαυτῇ, ἐὰν μόνον 21 Διότι, ἔλεγε ἀπὸ μέσα της, καὶ μόνον ἐὰν 21 Ἔπραξε δὲ τοῦτο, διότι ἔλεγε μέσα της, καὶ μόνον
ἅψωμαι τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, σωθήσομαι. ἐγγίσω τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ θὰ σωθῶ ἀπὸ τὴν ἐὰν ἐγγίσω τὸ ἔνδυμά του, θὰ γίνω ὑγιής.
ἀσθένειάν μου.
9,22 ῾Ο δὲ Ἰησοῦς ἐπιστραφεὶς καὶ ἱδὼν 22 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐγύρισε, τὴν εἶδε καὶ τῆς εἶπε· 22 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἔστρεψεν ὀπίσω καὶ σὰν τὴν εἶδεν,
αὐτὴν εἶπε· θάρσει, θυγάτερ· ἡ πίστις <θάρρος, κόρη μου· ἡ πίστις, μὲ τὴν ὁποίαν εἶπεν· Ἔχε θάρρος, κόρη μου· ἡ πίστις καὶ πεποίθησις
σου σέσωκέ σε.Καὶ ἐσώθη ἡ γυνὴ ἀπὸ ἤγγισες τὸ ἔνδυμά μου, σὲ ἔχει σώσει>.Καὶ ποὺ εἶχες, ὅτι θὰ ἐθεραπεύεσο, ἐὰν ἤγγιζες τὸ
τῆς ὥρας ἐκείνης. πράγματι ἀπὸ τὴν ὥραν ἐκείνην ἐθεραπεύθη ἡ ἔνδυμά μου, σὲ ἔχει θεραπεύσει.Καὶ ἔγινε τελείως
γυναῖκα καὶ ἔγινε τελείως ὑγιής. ὑγιὴς ἡ γυναῖκα ἀπὸ τὴν ὥραν ἐκείνην.
9,23 Καὶ ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν οἰκίαν 23 Ὅταν δὲ ἦλθε ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ σπίτι τοῦ 23 Καὶ ὅταν ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ σπίτι τοῦ ἄρχοντος

56/207
τοῦ ἄρχοντος καὶ ἰδὼν τοὺς αὐλητὰς ἄρχοντος καὶ εἶδε αὐτούς, ποὺ μὲ τοὺς αὐλούς των καὶ εἶδεν ἐκείνους ποὺ ἔπαιζαν μὲ τὸν αὐλὸν θλιβερὰ
καὶ τὸν ὄχλον θορυβούμενον, λέγει ἔπαιζαν πένθιμα καὶ νεκρικὰ τραγούδια, καὶ τὸν μοιρολόγια καὶ τὸ πλῆθος τῶν συγγενῶν καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῖς· ὄχλον νὰ θρηνῇ καὶ νὰ ὀλοφύρεται καὶ νὰ γνωρίμων νὰ δημιουργοῦν μὲ τὸν θρῆνον τους
δημιουργῇ θόρυβον, εἶπε πρὸς αὐτούς. θόρυβον, λέγει εἰς αὐτούς·
9,24 ἀναχωρεῖτε· οὐ γὰρ ἀπέθανε τὸ 24 <Πηγαίνετε· διότι ἡ μικρὴ κόρη δὲν ἀπέθανε, 24 Φύγετε ἀπ’ ἐδῶ, διότι τὸ κοράσιον δὲν ἀπέθανεν,
κοράσιον, ἀλλὰ καθεύδει· καὶ ἀλλὰ κοιμᾶται>.Καὶ ἐκεῖνοι τὸν περιγελοῦσαν, ἀλλὰ κοιμᾶται.Καὶ ἐκεῖνοι τὸν ἐπεριγελοῦσαν, διότι
κατεγέλων αὐτοῦ. διότι ἤξευραν πολὺ καλὰ ὅτι ἡ κόρη εἶχεν πεθάνει. ἦσαν βέβαιοι ὅτι τὸ κοράσιον ἦτο πεθαμένο.
9,25 Ὅτε δὲ ἐξεβλήθη ὁ ὄχλος, 25 Ὅταν δὲ ἐδιώχθη ὁ ὄχλος ἔξω ἀπὸ τὴν 25 Ὅταν δὲ τὸ πλῆθος ἐβγῆκεν ἔξω, ἐμβῆκεν εἰς τὸ
εἰσελθὼν ἐκράτησε τῆς χειρὸς αὐτῆς, αἴθουσαν, ποὺ εὑρίσκετο ἡ νεκρά, εἰσῆλθεν ὁ δωμάτιον τῆς νεκρᾶς καὶ ἔπιασε τὸ χέρι της καὶ
καὶ ἠγέρθη τὸ κοράσιον. Ἰησοῦς, ἔπιασε τὸ χέρι της καὶ ἀμέσως ἐκείνη ἀνεστήθη τὸ κοράσιον.
ἀνεστήθη.
9,26 Καὶ ἐξῆλθεν ἡ φήμη αὕτη εἰς ὅλην 26 Καὶ διεδόθη ἡ φήμη περὶ τῆς ἀναστάσεως τῆς 26 Καὶ διεδόθη ἡ φήμη περὶ τοῦ θαύματος εἰς ὅλην
τὴν γῆν κείνην. νεκρᾶς κόρης εἰς ὅλην τὴν χώραν ἐκείνην. τὴν χώραν ἐκείνην.
9,27 Καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ Ἰησοῦ 27 Καὶ ἐνῶ ὁ Ἰησοῦς ἐπερνοῦσε ἀπὸ ἐκεῖ, τὸν 27 Καὶ ἐνῷ ἐπροχώρει ἀπ’ ἐκεῖ ὁ Ἰησοῦς, τὸν
ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ ἠκολούθησαν δύο τυφλοί, οἱ ὁποῖοι ἔκραζαν καὶ ἠκολούθησαν δύο τυφλοί, οἱ ὁποῖοι ἐφώναζαν
κράζοντες καὶ λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, ἔλεγαν· <σπλαγχνίσου μας, υἱὲ Δαυΐδ, καὶ δός μας δυνατὰ καὶ ἔλεγαν· Σπλαγχνίσου μας καὶ ἰάτρευσέ
υἱὲ Δαυΐδ. τὸ φῶς τῶν ὀφθαλμῶν μας>. μας, ἔνδοξε ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ.
9,28 Ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν 28 Ὅταν δὲ ἔφθασε εἰς τὸ σπίτι, τὸν ἐπλησίασαν οἱ 28 Ὅταν δὲ ἦλθεν εἰς τὸ σπίτι, ἦλθαν πλησίον του οἱ
προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγοι τυφλοὶ καὶ εἶπε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <πιστεύετε τυφλοί, καὶ λέγει πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· Πιστεύετε,
αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· πιστεύετε ὅτι δύναμαι πράγματι, ὅτι ἠμπορῶ ἐγὼ νὰ κάμω αὐτό, ποὺ ὅτι ἔχω τὴν δύναμιν νὰ κάνω αὐτὸ ποὺ ζητεῖτε;
τοῦτο ποιήσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· ναί, ζητεῖτε;> Λέγουν πρὸς αὐτόν· <ναί, Κύριε>. Λέγουν εἰς αὐτὸν ἐκεῖνοι· Ναί, Κύριε.
Κύριε.
9,29 Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν 29 Τότε ἤγγισε τὰ μάτια των, λέγων· <σύμφωνα με 29 Τότε ἤγγισε μὲ τὰ δάκτυλά του τὰ μάτια τους καὶ
λέγων· κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν τὴν πίστιν σας ἂς γίνῃ αὐτὸ πρὸς χάριν σας>. εἶπε· Σύμφωνα μὲ τὴν πίστιν σας ἄς γίνῃ εἰς σᾶς.
γενηθήτω ὑμῖν.
9,30 Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ 30 Καὶ ἀμέσως ἄνοιξαν οἱ ὀφθαλμοί των.῾Ο δὲ 30 Καὶ ἤνοιξαν τὰ μάτια τους· καὶ μὲ αὐστηρότητα
ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς συνέστησεν εἰς αὐτοὺς μὲ αὐστηρότητα παρήγγειλεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε·

57/207
Ἰησοῦς λέγων· ὁρᾶτε μηδεὶς καὶ εἶπε· <προσέχετε, κανεὶς νὰ μὴ μάθῃ τὸ Προσέχετε, κανεὶς νὰ μὴ μάθῃ τὸ θαῦμα ποὺ σᾶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γινωσκέτω. θαῦμα>. ἔκαμα.
9,31 Οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν 31 Ἀλλὰ ἐκεῖνοι ἐξελθόντες διέδωσαν τὸ θαῦμα 31 Αὐτοὶ ὅμως, ὅταν ἐβγῆκαν ἀπὸ τὸ σπίτι, διέδωκαν
αὐτὸν ἐν ὅλῃ τὴν γῇ ἐκείνῃ. καὶ τὴν φήμη τοῦ Ἰησοῦ εἰς ὅλην ἐκείνην τὴν τὴν φήμην του ὡς θαυματουργοῦ καὶ Μεσαίου εἰς
χώραν. ὅλην τὴν χώραν ἐκείνην.
9,32 Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων ἰδοὺ 32 Ἐνῶ δὲ αὐτοὶ ἐξήρχοντο, ἰδοὺ ἔφεραν εἰς τὸν 32 Ὅταν δὲ οἱ δύο αὐτοὶ ἔβγαιναν ἀπὸ τὸ σπίτι, ἰδοὺ
προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν Ἰησοῦν ἕνα ἄνθρωπον δαιμονιζόμενον ἔφεραν πρὸς τὸν Ἰησοῦν ἄνθρωπον, ποὺ κατείχετο
δαιμονιζόμενον· κωφάλαλον. ἀπὸ δαιμόνιον καὶ ἦτο κωφὸς καὶ ἄλαλος.
9,33 καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου 33 Καὶ ὅταν ἐξεδιώχθη τὸ δαιμόνιον, ἀμέσως 33 Καὶ ἀφοῦ ἐξεδιώχθη τὸ δαιμόνιον, ὡμίλησεν ὁ
ἐλάλησεν ὁ κωφός, καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὡμίλησεν ὁ κωφάλαλος καὶ οἱ ὄχλοι ποὺ ἦσαν ἐκεῖ κωφὸς καὶ ἐθαύμασαν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ καὶ
ὄχλοι λέγοντες ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη ἐθαύμασαν καὶ ἔλεγαν ὅτι ποτὲ ἕως τώρα δὲν ἔλεγαν· Οὐδέποτε ἐφάνησαν τέτοια θαύματα εἰς τὸ
οὕτος ἐν τῷ Ἰσραήλ. ἐφάνησαν εἰς τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν τόσα πολλὰ ἔθνος τοῦ Ἰσραήλ.Οὔτε ὅταν οἱ προφῆται καὶ οἱ
καὶ τόσα μεγάλα θαύματα. λοιποὶ ἅγιοι ἄνδρες ἐθαυματούργουν ἐν μέσῳ αὐτοῦ.
9,34 Οἱ δὲ φαρισαῖοι ἔλεγον· ἐν τῷ 34 Οἱ μοχθηροὶ ὅμως καὶ δόλιοι Φαρισαῖοι ἔλεγαν· 34 Οἱ Φαρισαῖοι ὅμως ἔλεγαν· Μὲ τὴν βοήθειαν καὶ
ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ <αὐτὸς διώχνει τὰ δαιμόνια μὲ τὴν δύναμιν τοῦ συνέργειαν τοῦ ἀρχηγοῦ τῶν δαιμόνων βγάζει ἀπὸ
δαιμόνια. ἀργηγοῦ τῶν δαιμονίων>. τοὺς πάσχοντας τὰ δαιμόνια.
9,35 Καὶ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις 35 Καὶ περιώδευε ὁ Ἰησοῦς ὅλας τὰς πόλεις καὶ τὰ 35 Καὶ περιήρχετο ὁ Ἰησοῦς ὅλας τὰς πόλεις καὶ τὰ
πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς χωρία διδάσκων εἰς τὰς συναγωγὰς αὐτῶν καὶ χωρία, διδάσκων εἰς τὰς συναγωγάς των καὶ
συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ κηρύσσων τὸ χαρμόσυνον ἄγγελμα τῆς βασιλείας κηρύττων τὸ χαρμόσυνον κήρυγμα τῆς βασιλείας τοῦ
εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ τῶν οὐρανῶν καὶ θεραπεύων κάθε ἀσθένειαν καὶ Θεοῦ καὶ θεραπεύων κάθε ἀσθένειαν καὶ ἀδιαθεσίαν
θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν κάθε καχεξίαν μεταξὺ τοῦ λαοῦ. μεταξὺ τοῦ λαοῦ.
μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.
9,36 Ἰδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἐσπλαχνίσθη 36 Ὅταν δὲ εἶδε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἠσθάνθη 36 Ὅταν δὲ εἶδε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἠσθάνθη
περὶ αὐτῶν, ὅτι ἦσαν ἐκλελυμένοι καὶ εὐσπλαγχνίαν καὶ πόνον δι' αὐτούς, διότι ἦσαν συμπάθειαν καὶ πόνον δι’ αὐτούς, διότι ἦσαν
ἐρριμμένοι ὡς πρόβατα μὴ ἔχοντα ἀποκαμωμένοι πνευματικῶς καὶ παραπεταμένοι, ἀποκαμωμένοι πνευματικῶς καὶ παραμελημένοι,
ποιμένα. σὰν πρόββατα ποὺ δὲν εἶχαν ποιμένα. σὰν πρόβατα, ποὺ δὲν ἔχουν ποιμένα νὰ τὰ

58/207
προφυλάξῃ καὶ νὰ τὰ ὁδηγήσῃ εἰς τόπους βοσκῆς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


9,37 Τότε λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· ὁ 37 Τότε λέγει εἰς τοὺς μαθητάς του· <ὁ μὲν 37 Τότε λέγει εἰς τοὺς μαθητάς του· τὰ μὲν ὥριμα διὰ
μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται θερισμὸς εἶναι πολὺς (πολλοὶ δηλαδὴ εἶναι ἐκεῖνοι θερισμὸν στάχυα εἶναι πολλά, οἱ δὲ ἐργάται, ποὺ θὰ
ὀλίγοι· ποὺ ἔχουν τὴν ἀνάγκην καὶ τὴν διάθεσιν νὰ τὰ θερίσουν, εἶναι ὀλίγοι.Πολλοὶ εἶναι οἱ εὐδιάθετοι
δεχθοῦν τὰ λόγια τῆς σωτηρίας) ἀλλὰ οἱ νὰ δεχθοῦν τὸ εὐαγγέλιον καὶ νὰ σωθοῦν, ὀλίγοι
πνευματικοὶ ἐργάται εἶναι ὀλίγοι. ὅμως εἶναι οἱ πνευματικοὶ ἐργάται, ποὺ θὰ
ὑπηρετήσουν εἰς τὸ πνευματικὸν αὐτὸ ἔργον.
9,38 δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ 38 Παρακαλέστε λοιπὸν τὸν Κύριον τοῦ θερισμοῦ, 38 Παρακαλέσατε λοιπὸν τὸν Θεόν, ποὺ εἶναι ὁ
θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλῃ ἐργάτας εἰς τὸν νὰ στείλῃ ἐργάτας εἰς τὸν θερισμὸν αὐτοῦ>. κύριος καὶ ἰδιοκτήτης τῆς ὡρίμου πρὸς θερισμὸν
θερισμὸν αὐτοῦ. σπορᾶς, νὰ βγάλῃ καὶ ἀποστείλῃ ἐργάτας εἰς τὸν
θερισμόν του.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 10Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
10,1 Καὶ προσκαλεσάμενος τοὺς Αφοῦ προσεκάλεσε τοὺς δώδεκα μαθητάς του ὁ Καὶ ἀφοῦ ἐπροσκάλεσε τοὺς δώδεκα μαθητάς του,
δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς Ἰησοῦς, ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς ἐξουσίαν ἐπὶ τῶν ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς ἐξουσίαν καὶ δύναμιν ἐπὶ τῶν
ἐξουσίαν πνευμάτων ἀκαθάρτων ὥστε ἀκαθάρτων πνευμάτων, ὥστε νὰ τὰ ἐκδιώκουν ἀκαθάρτων πνευμάτων, ὥστε νὰ τὰ βγάζουν ἀπὸ
ἐκβάλλειν αὐτὰ καὶ θεραπεύειν πᾶσαν ἀπὸ τοὺς δαιμονιζομένους καὶ νὰ θεραπεύουν τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ θεραπεύουν κάθε εἶδος
νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν. κάθε ἀρρώστιαν καὶ κάθε σωματικὴν ἀδυναμίαν ἀσθενείας καὶ κακοδιαθεσίας.
καὶ καχεξίαν.
10,2 Τῶν δὲ δώδεκα ἀποστόλων τὰ 2 Τὰ δὲ ὀνόματα τῶν δώδεκα ἀποστόλων εἶναι τὰ 2 Τῶν δὲ δώδεκα ἀποστόλων τὰ ὀνόματα εἶναι αὐτά·
ὀνόματά εἰσι ταῦτα· πρῶτος Σίμων ὁ ἐξῆς· πρῶτος ὁ Σίμων, ὁ ὀνομαζόμενος Πέτρος καὶ πρῶτος καταριθμεῖται ὁ Σίμων, ὁ ὁποῖος ὑπὸ τοῦ
λεγόμενος Πέτρος καὶ Ἀνδρέας ὁ Ἀνδρέας ὁ ἀδελφός του, ὁ Ἰάκωβος ὁ υἱὸς τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἀκολούθων του ὠνομάζετο Πέτρος,
ἀδελφὸς αὐτοῦ, Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ζεβεδαίου, καὶ Ἰωάννης ὁ ἀδελφός του· καὶ Ἀνδρέας ὁ ἀδελφός του, Ἰάκωβος ὁ υἱὸς
Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννης ὁ ἀδελφὸς Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννης ὁ ἀδελφός του,
αὐτοῦ,

59/207
10,3 Φίλιππος καὶ Βαρθολομαῖος, 3 ὁ Φίλιππος καὶ ὁ Βαρθολομαῖος, ὁ Θωμᾶς καὶ ὁ 3 Φίλιππος καὶ Βαρθολομαῖος, Θωμᾶς καὶ Ματθαῖος,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Θωμᾶς καὶ Ματθαῖος ὁ τελώνης, Ματθαῖος ὁ τελώνης, ὁ Ἰάκωβος ὁ υἱὸς τοῦ ποὺ διετέλεσε τελώνης, Ἰάκωβος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀλφαίου
Ἰάκωβος ὁ τοῦ Ἀλφαίου καὶ Λεββαῖος ὁ Ἀλφαίου καὶ ὁ Λεββαῖος, ὁ ὁποῖος εἶχε καὶ Λεββαῖος, ὁ ὁποῖος ἐπωνομάσθη Θαδδαῖος,
ἐπικληθεὶς Θαδδαῖος. ἐπονομασθῆ καὶ Θαδδαῖος.
10,4 Σίμων ὁ Κανανίτης καὶ Ἰούδας ὁ 4 Ὁ Σίμων ὁ Κανανίτης, δηλαδὴ ὁ Ζηλωτής, καὶ ὁ 4 Σίμων ὁ Κανανίτης, ἤτοι ὁ ζηλωτής, καὶ Ἰούδας ὁ
Ἰσκαριώτης ὁ καὶ παραδοὺς αὐτόν. Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, ὁ ὁποῖος καὶ παρέδωκεν τὸν Ἰσκαριώτης, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν παρέδωκεν εἰς τοὺς
Ἰησοῦν. ἐχθρούς του διὰ νὰ τὸν θανατώσουν.
10,5 Τούτους τοὺς δώδεκα ἀπέστειλεν ὁ 5 Αὐτοὺς τοὺς δώδεκα ἔστειλεν ὁ Ἰησοῦς νὰ 5 Τοὺς δώδεκα αὐτοὺς ἀπέστειλεν ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς
Ἰησοῦς παραγγείλας αὐτοῖς λέγων· εἰς κηρύξουν τὸ Εὐαγγέλιον, ἀφοῦ τοὺς ἔδωκεν τὰς ἔδωκε παραγγελίας λέγων· Εἰς δρόμον, ποὺ θὰ σᾶς
ὁδὸν ἐθνῶν μὴ ἀπέλθητε καὶ εἰς πόλιν ἑπομένας παραγγελίας· <εἰς δρόμον, ποὺ ὁδηγεῖ ὁδηγήσῃ εἰς χώραν κατοικουμένην ἀπὸ
Σαμαρειτῶν μὴ εἰσέλθητε· πρὸς τὰ εἰδωλολατρικὰ ἔθνη, μὴ πορευθῆτε καὶ εἰδωλολάτρας, νὰ μὴ μεταβῆτε, καὶ εἰς πόλιν, ποὺ
εἰς πόλιν Σαμαρειτῶν νὰ μὴ εἰσέλθετε. ἀνήκει εἰς Σαμαρείτας, νὰ μὴ ἔμβητε.
10,6 πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τὰ 6 Πηγαίνετε δὲ κατὰ προτίμησιν εἰς τοὺς 6 Πηγαίνετε δὲ καλύτερα εἰς τὰ χαμένα πρόβατα,
πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ. Ἰσραηλίτας, οἱ ὁποῖοι μοιάζουν μὲ πρόβατα ποὺ κατάγονται ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Ἰσραήλ.
ἀπολωλότα.
10,7 Πορευόμενοι δὲ κηρύσσετε 7 Καὶ ἐκεῖ ποὺ θὰ πηγαίνετε, νὰ κηρύσσετε καὶ νὰ 7 Ἐκεῖ δέ, ποὺ πηγαίνετε, κηρύττετε λέγοντες, ὅτι
λέγοντες ὅτι ἤγγικεν ἡ βασιλεία τῶν λέγετε ὅτι ἐπλησίασε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἐπλησίασεν ἡ ἐπὶ τῆς γῆς ἔλευσις καὶ ἐγκαθίδρυσις
οὐρανῶν. ἔφθασε πλέον ὁ καιρὸς ποὺ θὰ ἱδρυθῇ ἐπὶ τῆς γῆς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.Μετ’ ὀλίγον ἱδρύεται ἡ
ἡ Ἐκκλησία. Ἐκκλησία, εἰς τὴν ὁποίαν διὰ τοῦ κηρύγματος τοῦ
εὐαγγελίου καὶ τῆς χάριτος τῶν μυστηρίων θὰ
μεταδίδεται εἰς τοὺς πιστοὺς ἡ θεία ζωὴ τῆς
ἐπουρανίου βασιλείας.
10,8 Ἀσθενοῦντας θεραπεύετε, λεπροὺς 8 Σᾶς δίδω ἐξουσίαν νὰ θεραπεύετε ἀσθενεῖς, νὰ 8 Πρὸς ἐπιβεβαίωσιν δὲ τοῦ κηρύγματός σας, σᾶς
καθαρίζετε, νεκροὺς ἐγείρετε, δαιμόνια καθαρίζετε λεπρούς, νὰ ἀνασταίνετε νεκρούς, νὰ δίδω ἐξουσίαν καὶ δύναμιν νὰ θεραπεύετε ἀσθενεῖς,
ἐκβάλλετε· δωρεὰν ἐλάβατε, δωρεὰν διώχνετε δαιμόνια.Προσέχετε, μὴ ἐμπορευθῆτε νὰ καθαρίζετε λεπρούς, νὰ ἀνασταίνετε νεκρούς, νὰ
δότε. ποτὲ τὸ χάρισμα αὐτό· δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν ἐκβάλλετε δαιμόνια.Δωρεὰν ἐλάβατε τὴν χάριν

60/207
δῶστε. αὐτὴν τῆς θαυματουργίας, δωρεὰν καὶ χωρὶς νὰ
λαμβάνετε χρήματα δώσατέ την καὶ σεῖς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


10,9 Μὴ κτήσησθε χρυσὸν μηδὲ 9 Μὴ ἀποκτήσετε καὶ μὴ φυλάσσετε εἰς τὴν ζώνην 9 Μὴ ἀποκτήσετε χρυσᾶ, οὔτε ἀργυρᾶ, οὔτε χαλκᾶ
ἄργυρον μηδὲ χαλκὸν εἰς τὰς ζώνας σας χρυσᾶ νομίσματα, οὔτε ἀργυρᾶ, οὔτε χάλκινα. νομίσματα, τὰ ὁποῖα νὰ φυλάττετε εἰς τὰς ζώνας
ὑμῶν, σας.
10,10 μὴ πήραν εἰς ὁδὸν μηδὲ δύο 10 Μὴ παίρνετε οὔτε σακκούλι, διὰ νὰ βάζετε τὰ 10 Οὔτε σάκκον ν’ ἀποκτήσετε διὰ νὰ βάζετε εἰς
χιτῶνας μηδὲ ὑποδήματα μηδὲ ράβδον· τρόφιμα, ποὺ θὰ σᾶς χρειασθοῦν εἰς τὸν δρόμον· αὐτὸν ψωμὶ διὰ τὸν δρόμον, ποὺ θὰ κάμετε.Οὔτε δύο
ἄξιος γάρ ἐστιν ὁ ἐργάτης τῆς τροφῆς οὔτε δύο ὑποκάμισα οὔτε ὑποδήματα, ἐκτὸς ἀπὸ ὑποκάμισα, οὔτε ὑποδήματα, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ πέδιλα,
αὐτοῦ. αὐτά ποὺ φορεῖτε, οὔτε ράβδον.Διότι ὁ κάθε ποὺ θὰ φορῆτε, ἀλλ’ οὔτε καὶ ράβδον.Σᾶς εἶναι
ἐργάτης δικαιοῦτε τὴν τροφήν του.(Σεῖς δὲ εἶσθε οἱ περιττὰ αὐτά.Διότι εἶσθε ἐργάται, ποὺ ἐργάζεσθε διὰ
πνευματικοὶ ἐργάται, εἰς τοὺς ὁποίους οἱ τὴν πνευματικὴν ὠφέλειαν τῶν ἀνθρώπων καὶ ὁ
ἄνθρωποι θὰ δώσουν ὅ,τι χρειάζεται, ἀφοῦ ἐργάτης εἶναι δίκαιον νὰ λαμβάνῃ τὴν τροφήν του
ἄλλωστε δι' αὐτοὺς κοπιάζετε). ἀπὸ ἐκείνους, διὰ τοὺς ὁποίους μοχθεῖ.
10,11 Εἰς ἣν δ' ἂν πόλιν ἢ κώμην 11 Εἰς ὅποιαν δὲ πόλιν ἢ χωρίον εἰσέλθετε, 11 Εἰς ὅποιαν δὲ πόλιν ἢ χωρίον μεταβῆτε, ἐξετάσατε
εἰσέλθητε, ἐξετάσατέ τίς ἐν αὐτῇ ἄξιός πληροφορηθῆτε ποιὸς εἶναι μεταξὺ τῶν κατοίκων ποῖος εἶναι εἰς αὐτὴν μὲ καλὴν ὑπόληψιν ἄξιος νὰ
ἐστι, κάκεῖ μείνατε ἕως ἂν ἐξέλθητε. ὁ εὐϋπόληπτος καὶ ἄξιος νὰ σᾶς φιλοξενήσῃ.Καὶ σᾶς φιλοξενήσῃ.Καὶ εἰς τὸ σπίτι ἐκείνου μείνατε, ἕως
εἰς τὸ σπίτι αὐτοῦ μείνετε, ἕως ὅτου ἀναχωρήσετε ὅτου ἀναχωρήσετε ἀπὸ τὴν πόλιν ἐκείνην.
ἀπὸ ἐκεῖ.
10,12 Εἰσερχόμενοι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν 12 Ὅταν δὲ εἰσέρχεσθε εἰς τὸ σπίτι αὐτό, νὰ 12 Ὅταν δὲ ἐμβαίνετε εἰς τὸ σπίτι τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ
ἀσπάσασθε αὐτὴν λέγοντες· εἰρήνη τῷ χαιρετίσετε ὅλους καὶ νὰ εὐχηθῆτε λέγοντες· Ἡ σᾶς τὸν ἐσύστησαν ὡς ἄξιον, δώσατε χαιρετισμὸν
οἴκῳ τούτῳ. εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἂς ἔλθῃ εἰς τὸ σπίτι τοῦτο. καὶ εὐχὴν εἰς αὐτὸ λέγοντες· Ἂς ἔλθῃ εἰρήνη εἰς τὸ
σπίτι αὐτό.
10,13 Καὶ ἐὰν μὲν ἦ ἡ οἰκία ἀξία, 13 Καὶ ἂν μὲν τὸ σπίτι αὐτὸ εἶναι ἄξιον νὰ δεχθῇ 13 Καὶ ἐὰν μὲν οἱ κατοικοῦντες εἰς τὸ σπίτι αὐτὸ
ἐλθέτω ἡ εἰρήνη ὑμῶν ἐπ' αὐτήν· ἐὰν δὲ τὴν εἰρήνην, ἂς ἔλθῃ ἡ εἰρήνη σας εἰς αὐτό· ἐὰν ἀποδειχθοῦν ἄξιοι τοῦ εὐαγγελίου διὰ τῆς πίστεως
μὴ ἦ άξία, ἡ εἰρήνη ὑμῶν πρὸς ὑμᾶς ὅμως δὲν εἶναι ἄξιον, ἡ εἰρήνη σας ἂς γυρίσῃ μὲ τὴν ὁποίαν θὰ τὸ δεχθοῦν, ἂς ἔλθῃ ἡ εἰρήνη, τὴν
ἐπιστραφήτω. πάλιν εἰς σᾶς. ὁποίαν τοῦ ηὐχήθητε, εἰς αὐτούς.Ἐὰν ὅμως δὲν εἶναι
ἄξιοι, ἡ εἰρήνη σας ἂς ἐπιστρέψῃ εἰς σᾶς καὶ ἂς

61/207
αὐξηθῇ ἔτσι ἡ εἰρήνη, τὴν ὁποίαν ἔχετε.
10,14 Καὶ ὃς ἐὰν μὴ δέξηται ὑμᾶς μηδὲ 14 Καὶ ὅποιος δὲν θὰ σᾶς δεχθῇ καὶ δὲν θὰ θελήσῃ 14 Καὶ ὅποιος δὲν σᾶς δεχθῇ μηδὲ ἀκούσῃ τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀκούσῃ τοὺς λόγους ὑμῶν, ἐξερχόμενοι νὰ ἀκούσῃ τὸ κήρυγμά σας, ὅταν βγαίνετε ἀπὸ τὸ λόγους σας, καθὼς θὰ βγαίνετε ἔξω ἀπὸ τὸ σπίτι του
ἔξω τῆς οἰκίας ἢ τῆς πόλεως ἐκείνης σπίτι ἐκεῖνο ἢ ἀπὸ τὴν πόλιν ἐκείνην, τινάξατε ἢ ἀπὸ τὴν πόλιν ἐκείνην, ποὺ δὲν σᾶς ἐδέχθη,
ἐκτινάξατε τὸν κονιορτὸν τῶν ποδῶν τελείως τὴν σκόνην ποὺ ἔχει καθίσει εἰς τὰ πόδια τινάξατε καλὰ τὴν σκόνην, ποὺ ἐπῆραν τὰ πόδια σας
ὑμῶν. σας (διὰ νὰ δείξετε ἔτσι ὅτι δὲν ἔχετε πλέον ἀπὸ τὸν τόπον ἐκεῖνον, ὥστε τίποτε ἀπὸ αὐτοὺς νὰ
καμμίαν ἐπικοινωνίαν μὲ αὐτούς). μὴ μείνῃ ἐπάνω σας, ἀλλὰ καὶ εἰς σημεῖον, ὅτι δὲν
ἔχετε πλέον καμμίαν σχέσιν μαζί των.
10,15 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀνεκτότερον 15 Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι περισσότερον ἐπιεικὴς θὰ 15 Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς
ἔσται γῇ Σοδόμων καὶ Γομόρρας ἐν εἶναι ἡ τιμωρία, κατὰ τὴν μεγάλην ἐκείνην κρίσεως θὰ εἶναι περισσότερον ἐπιεικὴς ἡ τιμωρία δι’
ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ. ἡμέραν τῆς κρίσεως, διὰ τοὺς κατοίκους τῆς χώρας ἐκείνους, ποὺ ἔζησαν εἰς τὴν χώραν τῶν Σοδόμων
τῶν Σοδόμων καὶ Γομόρρας, παρὰ διὰ τοὺς καὶ τῶν Γομόρρων, παρὰ διὰ τὴν πόλιν ἐκείνην, ποὺ
κατοίκους τῆς πόλεως ἐκείνης, ποὺ ἀρνήθηκε νὰ δὲν ἐδέχθη τοὺς ἀπεσταλμένους μου.
σᾶς δεχθῇ.
10,16 Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς 16 Ἰδοὺ ἐγὼ σᾶς στέλνω ὡσὰν ἥμερα καὶ ἄκακα 16 Ἰδοὺ ἑγὼ ὁ Κύριός σας σᾶς στέλλω διὰ νὰ εἶσθε
πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων· γίνεσθε οὖν πρόββατα ἀνάμεσα σὲ αἱμοβόρους λύκους.Δι' σὰν πρόβατα ἥμερα ἐν μέσῳ αἱμοβόρων λύκων, πρὸς
φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ αὐτὸ καὶ σᾶς συμβουλεύω νὰ εἶσθε φρόνομοι σὰν τοὺς ὁποίους ὁμοιάζουν οἱ ἐχθροὶ τοῦ εὐαγγελίου, οἱ
περιστεραί. τὰ φίδια (τὰ ὁποῖα εἰς ὥραν κινδύνου κυριευμένοι ἀπὸ τὰ ἄγρια πάθη τῆς σαρκός.Ἀφοῦ
προφυλάσσουν κυρίως τὸ κεφάλι των), καὶ ἀθῶοι λοιπὸν τόσον δεινὴ θὰ εἶναι ἡ θέσις σας, φροντίσατε
καὶ ἀκέραιοι ὅπως τὰ περιστέρια. νὰ εἶσθε φρόνιμοι σὰν τὰ φίδια, ὥστε νὰ μὴ ἐκθέτετε
τὸν ἑαυτόν σας εἰς ἀνωφελεῖς καὶ ἀνοήτους
κινδύνους, καὶ ἄκακοι καὶ ἁπλοῖ σὰν τὰς περιστεράς.
10,17 Προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν 17 Νὰ προσέχετε, λοιπόν, καὶ νὰ προφυλάσσεσθε 17 Ἔχοντες δὲ ὡς μόνον ὅπλον τὴν φρόνησιν καὶ
ἀνθρώπων· παραδώσουσι γὰρ ὑμᾶς εἰς ἀπὸ τοὺς κακοὺς ἀνθρώπους· διότι αὐτοὶ θὰ σᾶς ἀκακίαν αὐτήν, προφυλάττεσθε ἀπὸ τοὺς
συνέδρια καὶ ἐν ταῖς συναγωγαῖς σύρουν καὶ θὰ σᾶς παραδώσουν εἰς τὰς συνέδρια ἀνθρώπους.Διότι θὰ σᾶς παραδώσουν εἰς συνέδρια
αὐτῶν μαστιγώσουσιν ὑμᾶς· τῶν Ἑβραίων, διὰ νὰ καταδικασθῆτε, καὶ εἰς τὰς διὰ νὰ καταδικασθῆτε ἀπὸ αὐτὰ καὶ εἰς τὰς
συναγωγὰς αὐτῶν ἐμπρὸς εἰς τὰ πλήθη θὰ σᾶς συναγωγάς των ἐπὶ παρουσία τοῦ λαοῦ θὰ σᾶς

62/207
μαστιγώσουν. μαστιγώσουν.
10,18 καὶ ἐπὶ ἡγεμόνας δὲ καὶ βασιλεῖς 18 Καὶ εἰς ἄρχοντας καὶ εἰς βασιλεῖς θὰ σᾶς 18 Καὶ εἰς ἡγεμόνας δὲ καὶ εἰς βασιλεῖς θὰ σᾶς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀχθήσεσθεν ἕνεκεν ἐμοῦ εἰς μαρτύριον τραβήξουν διὰ τῆς βίας, διὰ νὰ τιμωρηθῆτε ἀπὸ σύρουν ὠς κατηγορουμένους δι’ ἐμέ, διὰ νὰ δώσετε
αὐτοῖς καὶ τοῖς ἔθνεσιν. αὐτούς, ἕνεκα τῆς πίστεώς σας εἰς ἐμέ· ἀλλὰ ἐκεῖ μαρτυρίαν περὶ ἐμοῦ, ποὺ νὰ τὴν ἀκούσουν καὶ αὐτοὶ
σεῖς, χωρὶς νὰ φοβηθῆτε, θὰ δώσετε τὴν καλὴν καὶ οἱ ἐθνικοί, ὥστε νὰ μὴ προφασίζωνται ὕστερον,
μαρτυρίαν καὶ εἰς αὐτοὺς καὶ γενικώτερα εἰς τὰ ὅτι δὲν ἤκουσαν κήρυγμα.
εἰδωλολατρικὰ ἔθνη.
10,19 Ὅταν δὲ παραδώσωσιν ὑμᾶς, μὴ 19 Ὅταν δὲ σᾶς παραδώσουν εἰς τὰ δικαστήρια ἢ 19 Ὅταν δὲ σᾶς παραδώσουν διὰ νὰ προσαχθῆτε εἰς
μεριμνήσητε πῶς ἤ τί λαλήσετε· εἰς τοὺς ἄρχοντας, μὴ βασανίζετε τὸ πνεῦμα σας δικαστήρια ἢ βασιλεῖς, μὴ ζαλισθῆτε ἀπὸ τὴν
δοθήσεται γὰρ ὑμῖν ἐν ἐκείνη τῇ ὥρᾳ τί με τὴν ἀγωνιώδη μέριμναν, πῶς θὰ ἀπολογηθῆτε ταραχώδη φροντίδα περὶ τοῦ πῶς θὰ ὁμιλήσετε ἢ τί
λαλήσετε. ἢ τί θὰ πῆτε.Ἐκείνην ἀκριβῶς τὴν ὥραν θὰ σᾶς θὰ εἴπετε.Διότι κατ’ ἐκείνην τὴν ὥραν τῆς ἀπολογίας
δοθῇ ἄνωθεν, τί θὰ πῆτε. σας θὰ σᾶς δοθῇ ἀπὸ τὸν Θεὸν τί θὰ εἴπετε.
10,20 Οὐ γὰρ ὑμεῖς ἐστε οἱ λαλοῦντες, 20 Ἐπειδὴ δὲν θὰ εἶσθε ἐσεῖς, ποὺ θὰ ὁμιλῆτε, 20 Θὰ σᾶς δοθῇ δὲ τί νὰ εἴπετε, διότι δὲν θὰ εἶσθε
ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τοῦ πατρὸς ὑμῶν τὸ ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τοῦ οὐρανίου Πατρός σας, τὸ σεῖς, ποὺ θὰ ὁμιλῆτε τότε, ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ,
λαλοῦν ἐν ὑμῖν. ὁποῖον θὰ ὁμιλῇ διὰ μέσου ὑμῶν. ὁ ὁποῖος εἶναι κατὰ χάριν Πατέρας σας.Τὸ Πνεῦμα
αὐτὸ θὰ λαλῇ μεταχειριζόμενον ὡς ὅργανά του σας.
10,21 Παραδώσει δὲ ἀδελφὸς ἀδελφὸν 21 Θὰ παραδώσῃ δὲ εἰς θάνατον ὁ ἄπιστος 21 Δὲν θὰ εἶναι δὲ μόνον οἱ ξένοι ἐναντίον σας, ἀλλὰ
εἰς θάνατον καὶ πατὴρ τέκνον, καὶ ἀδελφὸς τὸν πιστὸν ἀδελφόν του καὶ ὁ ἄπιστος καὶ οἰ ἄνθρωποι τοῦ σπιτιοῦ σας.Θὰ παραδώσῃ εἰς
ἐπαναστήσονται τέκνα ἐπὶ γονεῖς καὶ πατέρας τὸ εὐσεβὲς τέκνον του καὶ θὰ θάνατον ὁ ἀδελφὸς ὁ ἄπιστος τὸν ἀδελφόν του, ποὺ
θανατώσουσιν αὐτούς· ἐπαναστατήσουν τὰ ἄπιστα τέκνα ἐναντίον τῶν ἐπίστευσεν εἰς τὸ εὐαγγέλιον, καὶ ὁ πατέρας ὁ
πιστῶν γονέων των καὶ θὰ τοὺς θανατώσουν. ἄπιστος τὸ τέκνον του, ποὺ ἐπίστευσε, καὶ θὰ
ἐπαναστατήσουν τὰ ἄπιστα παιδιὰ κατὰ τῶν πιστῶν
γονέων τους διὰ νὰ τοὺς θανατώσουν.
10,22 καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ 22 Καὶ θὰ σᾶς μισοῦν ὅλοι οἱ ἀσεβεῖς καὶ ἄπιστοι 22 Καὶ θὰ μισῆσθε ἑξακολουθητικῶς ἀπὸ ὅλους δι’
πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου· ὁ δὲ διὰ μόνον τὸν λόγον ὅτι πιστεύετε καὶ ὁμολογεῖτε ἐμέ.Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ εἰς τὰς δοκιμασίας αὐτὰς θὰ
ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται. τὸ ὄνομά μου· μὴ χάσετε ὅμως τὸ θάρρος σας, δείξῃ ὑπομονὴν μέχρι τέλους, αὐτὸς θὰ σωθῇ.
διότι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος θὰ ὑπομείνῃ μέχρι τέλους,

63/207
θὰ σωθῇ καὶ θὰ γίνῃ ἄξιος τῆς βασιλείας τῶν
οὐρανῶν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


10,23 Ὅταν δὲ διώκωσιν ὑμᾶς ἐν τῇ 23 Ὅταν δὲ σᾶς διώχνουν ἀπὸ τὴν πόλιν αὐτήν, 23 Ὅταν δὲ σᾶς διώχνουν εἰς τὴν πόλιν αὐτήν,
πόλει ταύτῃ, φεύγετε εἰς τὴν ἄλλην· φεύγετε καὶ πηγαίνετε εἰς τὴν ἄλλην.Ἀληθῶς σᾶς φεύγετε καὶ πηγαίνετε εἰς τὴν ἄλλην, διὰ νὰ
ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ τελέσητε λέγω ὅτι δὲν θὰ προλάβετε νὰ περιέλθετε ὅλας ἑξακολουθήσετε ἐκεῖ τὸ ἔργον σας.Μὴ σᾶς περάσῃ δὲ
τὰς πόλεις τοῦ Ἰσραὴλ ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ τὰς πόλεις τοῦ Ἰσραήλ, ἕως ὅτου ἔλθῃ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀπὸ τὸν νοῦν, ὅτι ἠμπορεῖ νὰ μὴ σᾶς ὑπολειφθοῦν
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. ἀνθρώπου εἰς συνάντησίν σας, βραδύτερον δὲ καὶ πλέον πόλεις, εἰς τὰς ὁποίας νὰ καταφεύγετε, ὅταν
εἰς τιμωρίαν ἐκείνων ποὺ δὲν σᾶς δέχονται. θὰ σᾶς διώχνουν.Διότι ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι δὲν θὰ
προφθάσετε νὰ περιέλθετε ὅλας τὰς πόλεις τοῦ
Ἰσραήλ, ἕως ὅτου ἐπέλθῃ ἡ δικαία κρίσις τοῦ υἱοῦ τοῦ
ἀνθρώπου, ποὺ θὰ τιμωρήσῃ τοὺς διώκτας σας.
10,24 Οὐκ ἔστι μαθητὴς ὑπὲρ τὸν 24 Καὶ ἂς ἔχετε ὑπ' ὄψιν σας, ὅτι δὲν ὑπάρχει 24 Μὴ παραξενεύεσθε δὲ ἀπὸ τοὺς διωγμοὺς
διδάσκαλον οὐδὲ δοῦλος ὑπὲρ τὸν μαθητὴς ἀνώτερος ἀπὸ τὸν διδάσκαλόν του οὔτε αὐτούς.Κάθε μαθητής, ἐνόσῳ ἑξακολουθεῖ νὰ εἶναι
κύριον αὐτοῦ. δοῦλος ἀνώτερος ἀπὸ τὸν κύριόν του· μαθητής, δὲν εἶναι ποτὲ ἀνώτερος ἀπὸ τὸν
διδάσκαλόν του· οὔτε κανεὶς δοῦλος εἶναι ἀνώτερος
ἀπὸ τὸν κύριόν του.
10,25 Ἀρκετὸν τῷ μαθητῇ ἵνα γένηται 25 εἶναι δὲ ἀρκετὸν εἰς τὸν μαθητὴν νὰ γίνῃ καὶ 25 Εἶναι ἀρκετὸν εἰς τὸν μαθητὴν νὰ λάβῃ τὴν ἰδίαν
ὡς ὁ διδάσκαλος αὐτοῦ, καὶ τῷ δούλῳ νὰ πάθῃ ὅπως ὁ διδάσκαλός του, καὶ εἰς τὸν τύχην, τὴν ὁποίαν καὶ ὁ διδάσκαλός του· καὶ πρέπει
ὡς ὁ κύριος αὐτοῦ.Εἰ τὸν οἰκοδεσπότην δοῦλον ὅπως ὁ κύριός του.Ἐὰν ἐμέ, τὸν νὰ μένῃ ἰκανοποιημένος ὁ δοῦλος, ἐὰν λάβῃ τὴν
Βεελζεβοὺλ ἐκάλεσαν, πόσῳ μᾶλλον διδάσκαλον καὶ τὸν κύριον τοῦ σπιτιοῦ, ὠνόμασαν αὐτὴν τύχην, τὴν ὁποίαν καὶ ὁ κύριός του.Καὶ ἑμέ,
τοὺς οἰκιακοὺς αὐτοῦ; Βελζεβούλ, δηλαδὴ ἄρχοντα τῶν δαιμονίων, πόσῳ ποὺ εἶμαι ὁ διδάσκαλός σας καὶ κύριός σας, δὲν μὲ
μᾶλλον θὰ καλέσουν σᾶς, ποῦ εἶσθε οἱ οἰκιακοί καταδιώκουν; Ἐὰν ἑμέ, ποὺ εἶμαι νοικοκύρης εἰς τὸν
μου; οἶκον τοῦ Θεοῦ, ἐκάλεσαν Βεελζεβούλ, ἄρχοντα τῶν
δαιμονίων δηλαδή, πόσῳ μᾶλλον θὰ καλέσουν ἔτσι
σᾶς, ποὺ εἶσθε οἱ οἰκιακοί μου;
10,26 Μὴ οὖν φοβηθῆτε αὐτούς· οὐδὲν 26 Ἰδοὺ ὅτι σᾶς προεῖπα τί θὰ συναντήσετε εἰς τὸ 26 Ἀφοῦ δὲ ἀπὸ προτήτερα ξεύρετε, ὅτι ὅπως ἐδίωξαν
γάρ ἐστι κεκαλυμμένον ὃ οὐκ ἔργον σας.Λοιπὸν μὴ φοβηθῆτε αὐτούς, ποὺ θὰ καὶ ἐσυκοφάντησαν ἑμέ, ἔτσι θὰ διώξουν καὶ θὰ

64/207
άποκαλυφθήσεται, καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ σᾶς συκοφαντήσουν καὶ θὰ σᾶς καταδιώξουν.(Ἡ συκοφαντήσουν καὶ σᾶς, λοιπὸν μὴ φοβηθῆτε
γνωσθήσεται. ἀθωότης σας θὰ λάμψῃ καὶ ἡ ἀλήθεια τοῦ αὐτούς.Ὁποίαν συκοφαντίαν καὶ ἂν εἴπουν ἐναντίον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Εὐαγγελίου, ποὺ εἶναι σήμερα κρυφὴ καὶ σας, γρήγορα θὰ καταπέσῃ.Διότι δὲν ὑπάρχει τίποτε
ἄγνωστος, θὰ γίνῃ γνωστή).Διότι δὲν ὑπάρχει σκεπασμένον, ποὺ νὰ μὴ ξεσκεπασθῇ, καὶ τίποτε
τίποτε σκεπασμένον ποὺ δὲν θὰ ξεσκεπασθῇ καὶ κρυφόν, ποὺ νὰ μὴ γίνῃ γνωστόν.Καὶ τὸ εὐαγγέλιον
κανένα κρυφό ποὺ δὲν θὰ γίνῃ γνωστόν. λοιπόν, ἐὰν τώρα εἶναι γνωστὸν εἰς ὀλίγους μόνον,
εἰς τοὺς πολλοὺς δὲ εἶναι ἄγνωστον καὶ
σκεπασμένον, θὰ γίνῃ γνωστὸν μὲ τὸ κήρυγμά σας
καὶ θὰ φανερωθῇ ἡ ἀλήθειά του, τότε δὲ καὶ αἱ
συκοφαντίαι ποὺ θὰ εἴπουν ἐναντίον σας καὶ κατὰ
τοῦ κηρύγματός σας, θὰ καταπέσουν.
10,27 ῝Ο λέγων ὑμῖν ἐν τῇ σκοτία, 27 Ἐκεῖνο ποὺ σᾶς λέγω τώρα ἰδιαιτέρως, σὰν ὑπὸ 27 Ἐκεῖνο ποὺ τώρα σᾶς λέγω ἰδιαιτέρως, εἴπατέ το
εἴπατε ἐν τῷ φωτί, καὶ ὃ εἰς τὸ οὖς τὸ σκότος, κηρύξατέ του εἰς τὸ φῶς τῆς δημοσίᾳ.Καὶ ἐκεῖνο ποὺ ἀκούετε τώρα μυστικὰ εἰς τὸ
ἀκούετε, κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων. δημοσιότητος.Καὶ ἐκεῖνο ποὺ ἀκούετε μυστικὰ εἰς αὐτί, κηρύξατέ το ἀπὸ τὶς ταράτσες, ὥστε νὰ τὸ
τὸ αὐτί, διαλαλήσατέ το ἀπό τὶς ταράτσες πρὸς ἀκούσουν ὅλοι.
ὅλους.
10,28 Καὶ μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν 28 Καὶ μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τοὺς διώκτας, οἱ ὁποῖοι 28 Καὶ ἐπειδὴ ἐκεῖνοι, ποὺ θὰ κηρύττουν τὸ
ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, τὴν δὲ ψυχὴν θανατώνουν τὸ σῶμα, δὲν ἔχουν ὅμως τὴν εὐαγγέλιον, θὰ καταδιώκωνται ἀπὸ τοὺς ἀπίστους,
μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι· φοβήθητε δύναμιν νὰ θανατώσουν τὴν ψυχήν.Ἀλλὰ νὰ μὴ φοβηθῆτε ἀπ’ ἐκείνους, ποὺ θανατώνουν τὸ
δὲ μᾶλλον τὸν δυνάμενον καὶ ψυχὴν φοβηθῆτε περισσότερον τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος σῶμα, ἀλλὰ δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν νὰ θανατώσουν
καὶ σῶμα ἀπολέσαι ἐν γεέννῃ. δύναται τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα νὰ καταδικάσῃ εἰς καὶ τὴν ψυχήν.Φοβήθητε ὅμως ἀσυγκρίτως
τὴν ἀπώλειαν τῆς κολάσεως. περισσότερον τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος ἔχει τὴν δύναμιν νὰ
ρίψῃ εἰς τὴν κόλασιν καὶ εἰς τὴν αἰωνίαν δυστυχίαν
τοῦ Ἅδου καὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα.
10,29 Οὐχὶ δύο στρουθία ἀσσαρίου 29 Δύο στρουθία δὲν πωλοῦνται ἀντὶ ἑνὸς 29 Καὶ ἂν ἀκόμη σᾶς θανατώνουν, μὴ νομίσετε ὅτι ὁ
πωλεῖται; Καὶ ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ πεσεῖται ἀσσαρίου, δηλαδὴ ἀντὶ ὀκτὼ λεπτῶν; Καὶ ὅμως Θεὸς σᾶς ἐγκατέλιπε καὶ δι’ αὐτὸ
ἐπὶ τὴν γῆν ἄνευ τοῦ πατρὸς ὑμῶν. ἕνα ἀπὸ αὐτὰ δὲν θὰ πέσῃ νεκρὸ εἰς τὴν γῆν, θανατώνεσθε.Ὄχι.Δύο σπουργίτια δὲν πωλοῦνται

65/207
χωρὶς νὰ τὸ ἐπιτρέψῃ ὁ Πατήρ σας. ἀντὶ δέκα λεπτῶν; Καὶ ὅμως ἕν ἀπὸ αὐτὰ δὲν θὰ
πέσῃ νεκρὸν εἰς τὴν γῆν, χωρὶς νὰ τὸ ἐπιτρέψῃ ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Πατήρ σας.
10,30 Ὑμῶν δὲ καὶ αἱ τρίχες τῆς 30 Ἀφοῦ ὁ Πατήρ σας προνοεῖ ἀκόμη καὶ διὰ τὰ 30 Ὅσον δὲ διὰ σᾶς, μάθετε ὅτι ἀκόμη καὶ αἱ τρίχες
κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσί. σπουργίτια, πόσῳ μᾶλλον θὰ προνοῇ γιὰ σᾶς; τῆς κεφαλῆς σας, διὰ μίαν ἀπὸ τὰς ὁποίας σεῖς
Σκεφθῆτε ὅτι αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς σας εἶναι μικρὰν ἢ καμμίαν φροντίδα λαμβάνετε, καὶ τὸν
γνωσταὶ καὶ ἀριθμημέναι ἀπὸ τὸν Θεόν.(Αὐτὸς ἀριθμὸν τῶν ὁποίων ἁγνοεῖτε, ὅλαι ἔχουν
σᾶς παρακολουθεῖ καὶ εἰς τὰς πλέον ἀσημάντους ἀριθμηθῇ.Ὁ Θεὸς δηλαδὴ ἔχει γνῶσιν καὶ περὶ
λεπτομερείας τῆς ζωῆς σας). αὐτὼν ἀκόμη τῶν ἐλαχίστων, ποὺ σᾶς συμβαίνουν,
εἰς τὰ ὁποῖα σεῖς μικρὰν δίδετε σημασίαν.
10,31 Μὴ οὖν φοβηθῆτε· πολλῶν 31 Λοιπὸν μὴ ἀφήσετε ποτὲ τὸν φόβον νὰ 31 Ἀφοῦ λοιπὸν ὁ Θεὸς τόσον ἐνδιαφέρεται διὰ σᾶς
στρουθίων διαφέρετε ὑμεῖς. κυριεύσῃ τὴν καρδίαν σας.Ἀπὸ παρὰ πολλὰ καὶ τόσον παρακολουθεῖ ὅσα συμβαίνουν, μὴ
στρουθία εἶσθε ἀσυγκρίτως ἀνώτεροι σεῖς. φοβηθῆτε ποτέ.Διαφέρετε σεῖς καὶ εἶσθε ἀσυγκρίτως
ἀνώτεροι ἀπὸ πολλὰ στρουθία.
10,32 Πᾶς οὖν ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ 32 Καθένας, λοιπόν, ποὺ μὲ πίστιν καὶ θάρρος καὶ 32 Μὴ λογαριάζετε λοιπὸν τοὺς διωγμοὺς καὶ τοὺς
ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, χωρὶς νὰ φοβῆται τοὺς διωγμούς, θὰ μὲ κινδύνους, ἀλλὰ λογαριάζετε τὰς μεγάλας ἀμοιβάς,
ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν ὁμολογήσῃ σωτῆρα του καὶ Θεόν του ἐμπρὸς εἰς ποὺ σᾶς περιμένουν.Καθένας ποὺ θὰ μὲ ὁμολογήσῃ
τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς· τοὺς ἀνθρώπους, θὰ τὸν ὁμολογήσω καὶ ἐγὼ ὡς Σωτῆρα του καὶ Θεόν του ἐμπρὸς εἰς τοὺς
ἔμπροσθεν τοῦ οὐρανίου πατρός μου ὡς ἰδικόν ἀνθρώπους, ποὺ καταδιώκουν τὴν πίστιν μου, θὰ τὸν
μου. ὁμολογήσω καὶ ἑγὼ ὡς πιστὸν ἀκόλουθόν μου
ἐμπρὸς εἰς τὸν Πατέρα μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς
οὐρανούς.
10,33 ὅστις δ' ἂν ἀρνήσηταί με 33 Ὅποιος ὅμως μὲ ἀρνηθῇ ἐμπρὸς εἰς τοὺς 33 Ἐκεῖνον δέ, ποὺ θὰ μὲ ἀρνηθῇ ὡς Θεάνθρωπον
ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι ἀνθρώπους, θὰ ἀρνηθῶ καὶ ἐγὼ νὰ τὸν Σωτῆρα ἐμπρὸς εἰς τοὺς ἀνθρώπους, θὰ τὸν ἀρνηθῶ
αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός παραδεχθῶ ὡς ἰδικόν μου ἐμπρὸς εἰς τὸν οὐράνιον καὶ ἑγὼ καὶ δὲν θὰ τὸν ἀναγνωρίσω ὡς ἰδικόν μου
μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. Πατέρα μου. ἐμπρὸς εἰς τὸν Πατέρα μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς
οὐρανούς.

66/207
10,34 Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον βαλεῖν 34 Μὴ νομίσετε ὅτι ἦλθα νὰ ἐπιβάλω μία ψευδῆ 34 Μὴ νομίσετε, ὅτι ἦλθα νὰ φέρω εἰς τὴν γῆν μίαν
εἰρήνην ἐπὶ τὴν γῆν· οὐκ ἦλθον βαλεῖν εἰρήνην εἰς τὴν γῆν (ὅπως τὴν φαντάζονται οἱ τέτοιαν εἰρήνην, ὅπως τὴν φαντάζονται αὐτοί, ποὺ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰρήνην, ἀλλὰ μάχαιραν. Ἰσραηλῖται, οἱ ὁποῖοι περιμένουν τὸν Μεσσίαν ὡς περιμένουν τὸν Μεσσίαν ὡς ἐπίγειον βασιλέα καὶ
ἐπίγειον βασιλέαν).Δὲν ἦλθα νὰ φέρω τέτοιαν κατακτητήν.Ὄχι.Δὲν ἦλθα διὰ νὰ ἐπιφέρω εἰρήνην,
εἰρήνην, ἀλλὰ μάχαιραν καὶ διαίρεσιν. ἀλλὰ μάχαιραν καὶ διαίρεσιν καὶ διχασμόν, (διὰ τὰ
ὁποῖα ὅμως ὑπεύθυνος εἶναι ἡ κακία τῶν ἀνθρώπων
καὶ ὅχι τὸ εὐαγγέλιόν μου).
10,35 Ἦλθον γὰρ διχάσαι ἄνθρωπον 35 Διότι ἦλθα νὰ χωρίσω τὸν ἀσεβῆ υἱὸν ἐναντίον 35 Διότι ἦλθον νὰ χωρίσω τὸν πιστὸν καὶ εὐθὺν
κατὰ πατρὸς αὐτοῦ καὶ θυγατέρα κατὰ τοῦ πιστοῦ πατρός του καὶ τὴν ἀσεβῆ θυγατέρα ἄνθρωπον ἀπὸ τὸν ἄπιστον καὶ διεστραμμένον
τῆς μητρὸς αὐτῆς καὶ νύμφη κατὰ τῆς ἐναντίον τῆς μητρός της καὶ τὴν νύμφην ἐναντίον πατέρα του, καὶ τὴν κόρην ἀπὸ τὴν μητέρα της, καὶ
πενθερᾶς αὐτῆς· τῆς πενθερᾶς της. τὴν νύμφην ἀπὸ τὴν πενθεράν της.
10,36 καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου οἱ 36 Καὶ θὰ γίνουν ἐχθροὶ τοῦ πιστοῦ ἀνθρώπου οἱ 36 Καὶ ἐχθροὶ τοῦ πιστοῦ ἀνθρώπου θὰ εἶναι οἰ
οἰκιακοὶ αὐτοῦ. οἰκιακοί του, ποὺ δὲν θὰ δεχθοῦν τὸ Εὐαγγέλιον ἄνθρωποι τοῦ σπιτιοῦ του, ποὺ δὲν θὰ δεχθοῦν τὸ
τῆς σωτηρίας. εὐαγγέλιόν μου, τὸ ὁποῖον φέρει τὴν ἀληθινὴν καὶ
οὐρανίαν εἰρήνην.
10,37 Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ 37 Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾷ τὸν πατέρα ἢ τὴν μητέρα 37 Ἐκεῖνος, ποὺ ἀγαπᾷ τὸν πατέρα του ἢ τὴν μητέρα
ἐμὲ οὔκ ἐστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν του παραπάνω ἀπὸ ἐμέ, δὲν εἶναι ἄξιος νὰ του παραπάνω ἀπὸ ἑμέ, καὶ ἀρνεῖται ἐμὲ διὰ νὰ μὴ
υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὔκ ἔστι μου λέγεται ὀπαδός μου.Καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾷ τὸν χωρισθῇ ἀπὸ τοὺς γονεῖς του, δὲν ἀξίζει γιὰ μένα.Καὶ
ἄξιος· υἱόν του ἢ τὴν κόρην του παραπάνω ἀπὸ ἐμέ, δὲν ἐκεῖνος, ποὺ ἀγαπᾷ τὸν υἱόν του ἢ τὴν θυγατέρα του
εἶναι ἄξιος νὰ λέγεται ὀπαδός μου. παραπάνω ἀπὸ ἑμέ, δὲν εἶναι ἄξιος νὰ λέγεται
μαθητής μου.
10,38 καὶ ὃς οὐ λαμβάνει τὸν σταυρὸν 38 Καὶ ὅποιος δὲν παίρνει σταθερὰν τὴν ἀπόφασιν 38 Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ δὲν παίρνει τὴν ἀπόφασιν νὰ
αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου οὐκ νὰ ὑποστῇ κάθε ταλαιπωρίαν καὶ σταυρικόν ὑποστῇ θάνατον σταυρικὸν καὶ δὲν ἀκολουθεῖ μὲ τὴν
ἔστι μου ἄξιος. ακόμη θάνατον διὰ τὴν πίστιν του εἰς ἐμὲ καὶ δέν ἀπόφασιν αὐτὴν ὀπίσω μου μιμούμενος κατὰ πάντα
με ἀκολουθεῖ ὡς ἀρχηγὸν καὶ ὑπόδειγμά του, δὲν τὸ παράδειγμά μου, δὲν ἀξίζει γιὰ μένα.
εἶναι ἄξιος γιὰ μένα.
10,39 Ὁ εὐρῶν τὴν ψυχὴν αὐτοῦ 39 Ἐκεῖνος ποὺ εἰς καιρὸν διωγμῶν θὰ ἀποφύγῃ 39 Ἐκεῖνος, ποὺ ἐν καιρῷ διωγμῶν θὰ ἀποφύγῃ τὸ

67/207
ἀπολέσει αὐτήν, καὶ ὁ ἀπολέσας τὴν τὴν θλῖψιν καὶ τὸ μαρτύριον, διὰ νὰ σώσῃ τὴν μαρτύριον καὶ θὰ διασώσῃ τὴν σωματικὴν ζωήν του,
ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ εὑρήσει ζωήν του, θὰ χάσῃ τὴν ἀληθινὴν καὶ μακαρίαν θὰ χάσῃ τὴν ὑψηλοτέραν καὶ μακαρίαν ζωήν, τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτήν. ζωήν· καὶ ὅποιος θυσιάσει τὴν ζωήν του ἕνεκα ὁποίαν κερδίζει κανεὶς διὰ τοῦ μαρτυρίου.Καὶ
ἐμοῦ, θὰ κερδίσῃ τὴν ἀληθινὴν καὶ μακαρίαν ἐκεῖνος, ποὺ θὰ χάσῃ τὴν ζωήν του διὰ τὴν πίστιν
ζωήν. του εἰς ἑμέ, θὰ κερδήσῃ τὴν ὑψηλοτέραν καὶ
μακαρίαν ζωήν.
10,40 Ὁ δεχόμενος ὑμᾶς ἐμὲ δέχεται, 40 Ἐκεῖνος ποὺ σᾶς δέχεται καὶ σᾶς φιλοξενεῖ ὡς 40 Αἱ μεγάλαι δὲ αὐταὶ ἀμοιβαὶ δὲν εἶναι μόνον διὰ
καὶ ὁ ἐμὲ δεχόμενος δέχεται τὸν ἀπεσταλμένους μου, ὑποδέχεται ἐμέ· καὶ ἐκεῖνος σᾶς, ποὺ θὰ κηρύττετε τὸ εὐαγγέλιον.Καὶ ἐκεῖνος,
ἀποστείλαντά με. ποὺ ὑποδέχεται ἐμέ, ὑποδέχεται Ἐκεῖνον, ποὺ μὲ ποὺ σᾶς ὑποδέχεται πρὸς φιλοξενίαν ὡς διακόνους
ἔστειλε εἰς τὸν κόσμον. τοῦ εὐαγγελίου μου, ὑποδέχεται ὅχι σᾶς, ἀλλὰ
ἑμέ.Καὶ ἐκεῖνος ποὺ ὑποδέχεται ἑμέ, ὑποδέχεται
αὐτὸν τὸν Θεόν, ποὺ μὲ ἀπέστειλεν εἰς τὸν κόσμον.
10,41 Ὀ δεχόμενος προφήτην εἰς ὄνομα 41 Ἐκεῖνος ποὺ ὑποδέχεται προφήτην, διδάσκαλον 41 Ἐκεῖνος, ποὺ ὑποδέχεται καὶ ὑποστηρίζει καὶ
προφήτου μισθὸν προφήτου λήψεται, τοῦ θείου θελήματος, καὶ τὸν τιμᾶ ὡς προφήτην, συντρέχει προφήτην, λὸγῳ τοῦ ὅτι εἶναι προφήτης,
καὶ ὁ δεχόμενος δίκαιον εἰς ὄνομα θὰ πάρῃ μισθὸν προφήτου ἀπὸ τὸν Θεόν.Καὶ θὰ λάβῃ τὴν αὐτὴν ἀνταμοιβήν, τὴν ὁποίαν καὶ ὁ
δικαίου μισθὸν δικαίου λήψεται. εκεῖνος ποὺ δέχεται δίκαιον, διότι εἶναι δίκαιος, θὰ προφήτης.Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ ὑποδέχεται τὸν δίκαιον,
λάβῃ μισθόν δικαίου. λόγῳ τοῦ ὅτι εἶναι δίκαιος, θὰ λάβῃ τὴν αὐτὴν
ἀνταμοιβήν, τὴν ὁποίαν καὶ ὁ δίκαιος.
10,42 Καὶ ὃς ἐὰν ποτίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν 42 Καὶ ὅποιος προσφέρει εἰς ἕνα ἀπὸ τοὺς 42 Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ θὰ ποτίσῃ ἕνα ἀπὸ τοὺς κατὰ
τούτων ποτήριον ψυχροῦ μόνο εἰς ἀσήμους τούτους μαθητάς μου ἔστω καὶ ἕνα κόσμον μικροὺς καὶ ἀσήμους τούτους μαθητάς μου,
ὄνομα μαθητοῦ, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ ποτήρι κρύο νερό, σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι δὲν θὰ ἔστω καὶ ἔνα μόνον ποτήριον κρύο νερό, ποὺ
ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ. χάσῃ τὸν μισθὸν του.(Κάθε ἔνας ποὺ μὲ πίστιν προχείρως θὰ τὸ πάρῃ ἀπὸ τὴν πηγὴν καὶ δὲν θὰ
ὑποβοηθεῖ καὶ συντρέχει, ἔστω καὶ ὀλίγον, τοὺς ὑποβληθῇ εἰς τὸν κόπον νὰ τὸ βράση· καὶ θὰ
Ἀποστόλους μου εἰς τὸ ἔργον των, θὰ λάβῃ τὴν προσφέρῃ τὴν ἐλαχίστην αὐτὴν ἢ παρομοίαν
ἀνταμοιβήν του ἀπὸ τὸν Θεόν). ἐξυπηρέτησιν εἰς αὐτόν, λόγῳ τοῦ ὅτι εἶναι μαθητής
μου, ἀληθῶς σᾶς λέγω, δὲν θὰ χάσῃ εἰς τὴν
μέλλουσαν ζωὴν τὴν ἀνταμοιβήν, ἡ ὁποία τοῦ

68/207
ἀνήκει.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 11Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
11,1 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς Όταν δὲ ἐτελείωσε ὁ Ἰησοῦς νὰ δίδῃ τὰς Καὶ ὅταν ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς νὰ δίδῃ ἐντολὰς καὶ
διατάσσων τοῖς δώδεκα μαθηταῖς αὐτοῦ παραγγελίας αὐτὰς εἰς τοὺς δώδεκα μαθητάς του ὁδηγίας εἰς τοὺς δώδεκα μαθητάς του καὶ ἔφυγαν
μετέβη ἐκεῖθεν τοῦ διδάσκειν καὶ καὶ ἐκεῖνοι ἤρχισαν τὴν περιοδείαν των, αὐτοὶ διὰ τὴν περιοδείαν των, ἀνεχώρησε καὶ αὐτὸς
κηρύσσειν ἐν ταῖς πόλεσιν αὐτῶν. ἀνεχώρησεν ἀπὸ ἐκεῖ διὰ νὰ διδάξῃ καὶ κηρύξῃ εἰς ἀπ’ ἐκεῖ, διὰ νὰ συνεχίσῃ τὴν κατ’ ἰδίαν διδασκαλίαν
τὰς πόλεις τῶν Ἰουδαίων. του εἰς τὰ σπίτια καὶ τὸ δημόσιον κήρυγμά του εἰς
τὰς συναγωγὰς καὶ τὰ λοιπὰ δημόσια κέντρα τῶν
Ἰουδαϊκῶν πόλεων.
11,2 Ὁ δὲ Ἰωάννης ἀκούσας ἐν τῷ 2 Ὁ ᾿Ιωάννης δὲ ὁ Βαπτιστής, ὅταν ἤκουσε μέσα 2 Ὁ Ἰωάννης δέ, ὅταν ἤκουσε μέσα εἰς τὴν φυλακὴν
δεσμωτηρίῳ τὰ ἔργα τοῦ Χριστοῦ, εἰς τὴν φυλακήν του τὰ καταπληκτικὰ ἔργα τοῦ τὰ θαύματα τοῦ Χριστοῦ, ἔστειλε δύο ἀπὸ τοὺς
πέμψας δύο τῶν μαθητῶν αὐτοῦ Χριστοῦ, ἔστειλε δύο ἀπὸ τοὺς μαθητάς του ἰδικούς του μαθητὰς
11,3 εἶπεν αὐτῷ· σὺ εἶ ὁ ἐρχώμενος ἢ 3 καὶ τὸν ἠρώτησεν· <Σὺ εἶσαι ὁ ἐρχόμενος 3 καὶ τοῦ εἶπε: Σὺ εἶσαι ὁ Μεσσίας, ποὺ ἀσφαλῶς ἀπὸ
ἕτερον προσδοκῶμεν; Μεσσίας ἢ μήπως πρέπει νὰ περιμένωμεν ἄλλον> ὥρας εἰς ὥραν πρόκειται νὰ ἔλθῃ εἰς τὸν κόσμον, ἢ
(Τοῦτο δὲ ἔκαμεν, ὄχι διότι ὁ ἴδιος ἀμφέβαλλε, πρέπει νὰ περιμένωμεν ἄλλον; Καὶ ἔκαμε τὴν
ἀλλὰ διὰ νὰ στηρίξῃ τοὺς κλονισμένους μαθητάς ἐρώτησιν αὐτὴν ὁ Ἰωάννης, διὰ νὰ στηριχθοῦν μὲ τὴν
του εἰς τὴν πρὸς τὸν Χριστὸν πίστιν). ἀπάντησιν εἰς τὴν πίστιν πρὸς τὸν Χριστὸν οἱ
κλονισμένοι μαθηταί του.
11,4 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 4 Ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε εἰς αὐτούς· 4 Καὶ ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· Πηγαίνετε καὶ
αὐτοῖς· πορευθέντες ἀπαγγείλατε <πηγαίνετε καὶ εἴπατε εἰς τὸν Ἰωάννην αὐτά ποὺ διηγηθῆτε εἰς τὸν Ἰωάννην ἐκεῖνα ποὺ ἀκούετε καὶ
Ἰωάννῃ ἃ ἀκούετε καὶ βλέπετε· ἀκούετε καὶ βλέπετε· βλέπετε.
11,5 Τυφλοὶ ἀναβλέπουσι καὶ χωλοὶ 5 Ὅτι δηλαδὴ τυφλοὶ ἀποκτοῦν τὸ φῶς των, χωλοὶ 5 Ὅ,τι ἐπροφήτευσεν ὁ Ἡσαΐας διὰ τὴν δρᾶσιν τοῦ
περιπατοῦσι, λεπροὶ καθαρίζωνται καὶ θεραπεύονται καὶ περιπατοῦν, λεπροὶ Μεσσίου, πραγματοποιεῖται ἤδη ἐπακριβῶς.Τυφλοὶ
κωφοὶ ἀκούουσι, νεκροὶ ἐγείρονται καὶ καθαρίζονται ἀπὸ τὴν λὲπραν καὶ κωφοὶ δηλαδὴ ἀποκτοῦν τὸ φῶς των καὶ βλέπουν πάλιν, καὶ
πτωχοὶ εὐαγγελίζονται· ἀποκτοῦν τὴν ἀκοήν των, νεκροὶ ἀνασταίνονται, κουτσοὶ περιπατοῦν ἐλεύθερα, λεπροὶ καθαρίζονται

69/207
περιφρονημένοι δὲ πτωχοὶ καὶ ἄσημοι δέχονται ἀπὸ τὴν λέπραν καὶ κωφοὶ ἀκούουν, νεκροὶ
ὁλοπρόθυμα τὴν χαροποιὸν ἀγγελίαν τῆς ἀνασταίνονται καὶ περιφρονημένοι πτωχοὶ καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βασιλείας τῶν οὐρανῶν. ἄσημοι ἀκούουν τὸ χαροποιὸν ἄγγελμα τῆς οὐρανίου
βασιλείας, ἡ ὁποία θὰ τοὺς φέρῃ τὴν εὐδαιμονίαν καὶ
δόξαν.
11,6 καὶ μακάριός ἐστιν ὃς ἐὰν μὴ 6 Καὶ μακάριος εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ δὲν θὰ 6 Καὶ μακάριος εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ δὲν θὰ λάβῃ
σκανδαλισθῇ ἐν ἐμοί. σκανδαλισθῇ καὶ δὲν θὰ κλονισθῇ εἰς τὴν πίστιν ἀφορμὴν νὰ πέσῃ πνευματικῶς καὶ νὰ σκληρυνθῇ
του πρὸς ἐμέ>. λόγω τοῦ ἐξωτερικοῦ φαινομένου τῆς ταπεινώσεως,
εἰς τὴν ὁποίαν ὑπεβλήθην, διὰ νὰ σώσω τὸν
ἄνθρωπον.
11,7 Τούτων δὲ πορευομένων ἤρξατο ὁ 7 Ἐνῶ δὲ αὐτοὶ ἐπήγαιναν διὰ νὰ ἀναγγείλουν εἰς 7 Ὅταν δὲ αὐτοὶ ἀνεχώρησαν, ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ
Ἰησοῦς λέγειν τοῖς ὄχλοις περὶ Ἰωάννου· τὸν Ἰωάννην ὅσα ἤκουσαν, ἤρχισε ὁ Ἰησοῦς νὰ λέγῃ εἰς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ περὶ τοῦ Ἰωάννου· Τί
τί ἐξήλθατε εἰς τὴν ἔρημον θεάσασθαι; λέγῃ εἰς τὰ πλήθη περὶ τοῦ Ἰωάννου· <τί εἴχατε ἐβγήκατε νὰ ἰδῆτε εἰς τὴν ἔρημον, τὴν ἐποχὴν ποὺ
Κάλαμον ὑπὸ ἀνέμου σαλευομένον; βγῆ εἰς τὴν ἔρημον νὰ ἰδῆτε; Ἄνθρωπον ὁ ὁποῖος ἐκήρυττεν ἐκεῖ ὁ Ἰωάννης; Μήπως ἐβγήκατε νὰ ἰδῆτε
θὰ ὡμοίαζε μὲ καλάμι ποὺ τὸ λυγίζει πρὸς ὅλες κανένα ἄνθρωπον ἄστατον, ὁ ὁποῖος νὰ ὁμοιάζῃ μὲ
τὶς διευθύνσεις ὁ ἄνεμος; Ὄχι βέβαια. κάλαμον, ποὺ σαλεύεται ἀπὸ κάθε φύσημα ἀέρος;
Ὄχι βέβαια.
11,8 Ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν; Ἄνθρωπον 8 Ἀλλά τί εἴχατε βγῆ νὰ ἰδῆτε; Μαλθακὸν 8 Ἀλλὰ τί ἐβγήκατε νὰ ἰδῆτε; Ἄνθρωπον ντυμένον
ἐν μαλακοῖς ἱματίοις ἠμφιεσμένον; Ἰδοὺ ἄνθρωπον, ντυμένον μὲ μαλακὰ καὶ πολύτιμα μαλακὰ φορέματα καὶ μαλθακὸν καὶ ὅχι
οἱ τὰ μαλακὰ φοροῦντες ἐν τοῖς οἴκοις ἐνδύματα; Οὔτε.Διότι, ὅπως εἶναι εἰς ὅλους σκληραγωγημένον; Ἰδοὺ αὐτοί, ποὺ φοροῦν τὰ
τῶν βασιλέων εἰσίν. γνωστόν, αὐτοί ποῦ φοροῦν τὰ μαλακὰ ἐνδύματα μαλακά, μένουν εἰς τὰ ἀνάκτορα τῶν βασιλέων ὡς
μένουν μέσα εἰς τὰ ἀνάκτορα τῶν βασιλέων. αὐλικοὶ αὐτῶν.
11,9 Ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν; Προφήτην; 9 Ἀλλά τί ἐβγήκατε νὰ ἰδῆτε; Προφήτην; Ναί, σᾶς 9 Ἀλλὰ τί ἐβγήκατε νὰ ὶδῆτε; Προφήτην; Ναί, σᾶς
Ναὶ λέγων ὑμῖν, καὶ περισσότερον λέγω καὶ σᾶς τονίζω, καὶ περισσότερον ἀκόμη ἀπὸ λέγω, καὶ περισσότερον ἀπὸ προφήτην, διότι αὐτὸς
προφήτου. προφήτην. ἠξιώθη νὰ ἴδῃ τὸν προφητευόμενον Μεσσίαν, ἐπὶ
πλέον δὲ ἐπροφητεύθη ἡ δρᾶσις καὶ ἡ ἀποστολή του.
11,10 Οὗτος γάρ ἐστι περὶ οὗ γέγραπται· 10 Διότι αὐτὸς εἶναι ἐκεῖνος, περὶ τοῦ ὁποίου ἔχει 10 Διότι αὐτὸς εἶναι ἐκεῖνος, διὰ τὸν ὁποῖον ἔχει

70/207
ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου γραφῆ (ἀπὸ ἄλλον προφήτην, τὸν Μαλαχίαν)· γραφῆ ὑπὸ τοῦ Μαλαχίου· Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν
πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἀγγελιοφόρον μου ἀγγελιαφόρον μου ἀμέσως προτήτερα ἀπὸ σέ, ὁ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου. ὀλίγον ἐνωρίτερα ἀπὸ σέ, ὁ ὁποῖος θὰ ὁποῖος θὰ προετοιμάσῃ τὸν δρόμον σου ἐμπρὸς ἀπὸ
προετοιμάσῃ ἔμπροσθέν σου τὸν δρόμον σου καὶ σέ, καὶ θὰ προπαρασκευάσῃ τὰς ψυχὰς νὰ σὲ
θὰ προπαρασκευάσῃ τοὺς ἀνθρώπους νὰ σὲ δεχθοῦν.
δεχθοῦν.
11,11 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν 11 Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ἀνώτερος ἀπὸ τὸν 11 Ἀληθῶς σᾶς λέγω· δὲν ἔχει ἀναφανῆ μεταξὺ τῶν
γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου Ἰωάννην τὸν Βαπτιστὴν δὲν ἔχει παρουσιασθῆ ἀνθρώπων, ποὺ ἐγεννήθησαν ἕως τώρα ἀπὸ
τοῦ βαπτιστοῦ· ὁ δὲ μικρότερος ἐν τῇ μεταξὺ ὅλων, ποὺ ἔχουν γεννηθῆ ἕως τώρα ἀπὸ γυναῖκας, ἄλλος μεγαλύτερος κατὰ τὴν ἀξίαν ἀπὸ
βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν μείζων αὐτοῦ γυναῖκας.(Τόσον μέγας εἶναι ὁ Ἰωάννης).Ἀλλ' ὁ Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν.Πρέπει ὅμως νὰ ξεύρετε καὶ
ἐστιν. πλέον ταπεινὸς καὶ ἄσημος πολίτης τῆς βασιλείας τοῦτο· ὅτι ὁ ἔσχατος καὶ ὁ πλέον ταπεινὸς καὶ
τῶν οὐρανῶν - τῆς Ἐκκλησίας δηλαδή - ποὺ ἄσημος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἡ ὁποία
θεμελιώνεται τώρα, εἶναι, ἀπὸ ἀπόψεως θεμελιώνεται ἀπὸ ἑμὲ ἐπὶ τῆς γῆς, (δηλαδὴ τὸ
χαρισμάτων καὶ γνώσεων καὶ σωτηρίας, ἀνώτερος τελευταῖον μέλος τῆς Ἐκκλησίας μου) εἶναι ὑπὸ τὴν
ἀπὸ τὸν Ἰωάννην τὸν Βαπτιστὴν (ὁ ὁποῖος δὲν ἔποψιν τῶν θείων χαρισμάτων καὶ τῆς σωτηριώδους
ἀπήλαυσε ἀκόμη τὴν δωρεὰν καὶ τὴν χάριν τῆς γνώσεως, τὰ ὁποῖα ἀπολαμβάνει ἐντὸς τῆς
λυτρωτικῆς μου θυσίας). Ἐκκλησίας μου, μεγαλύτερος ἀπὸ τὸν Ἰωάννην, ὁ
ὁποῖος δὲν ἀπήλαυσε τὰς δωρεὰς καὶ τὰ χαρίσματα
τῆς Καινῆς Διαθήκης.
11,12 Ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ 12 Ἀλλη ἐποχὴ ἀρχίζει τώρα, πολὺ διαφορετικὴ 12 Νέοι χρόνοι ἦλθαν τώρα.Ἄλλη ἡ πρὸ τοῦ Ἰωάννου
βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν ἀπὸ τὴν ἐποχὴν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ ἐποχὴ καὶ ἄλλη ἡ ἐποχὴ ἡ σημερινή.Ἀπὸ τὴν ἐποχὴν
οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ φθάνει μέχρι Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ.᾿Απὸ τὴν ποὺ ἤρχισε τὸ κήρυγμά του ὁ Ἰωάννης ἕως τώρα, ἡ
ἁρπάζουσιν αὐτήν. στιγμήν ποὺ ἔκαμε τὴν ἐμφάνισίν του ὁ Ἰωάννης βασιλεία τῶν οὐρανῶν, τὴν ὁποίαν δὲν ἠμποροῦσε
ἕως τώρα, ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἐγκαθιδρύεται κανεὶς νὰ ἀποκτήσῃ, κερδίζεται διὰ τῆς βίας, καὶ
εἰς τὴν γῆν, ἀποκτᾶται μὲ ἀγῶνα καὶ ὅσοι ἐκεῖνοι, ποὺ μεταχειρίζονται σπουδὴν καὶ βίαν ἐπὶ
ἀγωνίζονται ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας, ποὺ ὑπάρχει τοῦ ἑαυτοῦ των τὴν ἁρπάζουν γρήγορα, πρὶν τοὺς
μέσα των καὶ μέσα εἰς τὸν κόσμον, τὴν ἁρπάζουν φύγῃ, καὶ τὴν κρατοῦν σφιγκτά.
καὶ τὴν κρατοῦν σφικτά.

71/207
11,13 Πάντες γὰρ οἱ προφῆται καὶ ὁ 13 Ἔχει ἀρχίσει νέα πλέον ἐποχή, διότι ὅλοι οἱ 13 Ναί· ἤρχισεν ἄλλη ἐποχὴ ἀπὸ τὰς ἡμέρας τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


νόμος ἕως Ἰωάννου προεφήτευσαν· προφῆται καὶ ὁ νόμος τοῦ Μωϋσέως μέχρι τοῦ Ἰωάννου.Διότι ὅλοι οἱ προφῆται καὶ ὁ νόμος μέχρι
Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν. τοῦ Ἰωάννου ἐπροφήτευσαν, τώρα δὲ ταῦτα ἀρχίζουν
νὰ πραγματοποιοῦνται.
11,14 καὶ εἰ θέλετε δέξασθαι, αὐτός 14 Καὶ ἐὰν θέλετε, παραδεχθῆτε το· αὐτὸς εἶναι ὁ 14 Καὶ ἐὰν ἔχετε καλὴν διάθεσιν νὰ τὸ παραδεχθῆτε,
ἐστιν Ἠλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. Ἠλίας ὁ ὁποῖος (ὅπως ἐπροφήτευσε ὁ Μαλαχίας) αὐτὸς εἶναι ὁ Ἠλίας, ποὺ κατὰ τὴν προφητείαν τοῦ
ἐπρόκειτο νὰ ἔλθῃ πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Μεσσίου. Μαλαχίου ἐπρόκειτο νὰ ἔλθῃ πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ
Μεσσίου.Τόσον μεγάλη, τόσον ἔνδοξος εἶναι ἡ νέα
αὐτὴ ἐποχή.
11,15 Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 15 Ἐγὼ τὰ κηρύττω αὐτὰ καὶ ὅποιος ἔχει αὐτιά, 15 Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει αὐτιὰ πνευματικὰ διὰ νὰ ἀκούῃ
καλὴν δηλαδὴ διάθεσιν, νὰ ἀκούῃ ἂς τὰ ἀκούῃ. μὲ ἐνδιαφέρον καὶ κατανοῇ αὐτὰ ποὺ λέγω, ἂς τὰ
ἀκούῃ καὶ ἂς κατανοῇ, ὅτι ὁ Μεσσίας ἦλθε.
11,16 Τίνι δὲ ὁμοιώσω τὴν γενεὰν 16 Μὲ τί νὰ παρομοιάσω τὴν γενεὰν αὐτήν; 16 Ἀλλὰ πρὸς ποῖον νὰ παρομοιάσω τὴν
ταύτην; Ὁμοία ἐστὶ παιδίοις καθημένοις Ὁμοιάζει μὲ ἀνόητα παιδιά, ποὺ κάθονται εἰς τὰς διεστραμμένην αὐτὴν γενεάν, ἡ ὁποία δὲν ἔχει αὐτιὰ
ἐν ἀγοραῖς, ἃ προσφωνοῦντα τοῖς ἀγορὰς καὶ φωνάζουν εἰς τοὺς φίλους των καὶ διὰ νὰ ἀκούῃ; Εἶναι ὁμοία πρὸς παιδιὰ ἀνόητα καὶ
ἑταίροις αὐτῶν λέγουσιν· λέγουν· ὀκνηρά, ποὺ κάθηνται εἰς τὰς ἀγοράς, τὰ ὁποῖα
φωνάζουν δυνατὰ εἰς τοὺς φίλους των καὶ λέγουν·
11,17 ηὐλήσαμεν ὑμῖν, καὶ οὐκ 17 Ἐπαίξαμεν χορευτικὰ τραγούδια μὲ τὴν 17 Σᾶς ἐπαίξαμεν χαρούμενα μὲ τὸν αὐλὸν καὶ δὲν
ὠρχήσασθε, ἐθρηνήσαμεν ὑμῖν, καὶ οὐκ φλογέρα καὶ δὲν ἐχορέψατε, ἐθρηνήσαμε καὶ σᾶς ἐχορεύσατε· σᾶς ἐμοιρολογήσαμεν καὶ σᾶς εἴπαμεν
ἐκόψασθε. εἴπαμε μοιρολόγια καὶ δὲν ἐκτυπήσατε κλαίοντες τραγούδια θλιβερὰ καὶ δὲν ἐκτυπήσατε τὰ στήθη καὶ
τὸ κεφάλι καὶ τὸ στῆθος. τὴν κεφαλὴν κλαίοντες ἀπαρηγόρητα.
11,18 Ἦλθε γὰρ Ἰωάννης μήτε ἐσθίων 18 Διότι ἦλθε ὁ Ἰωάννης, ποὺ ἐζοῦσε ἀσκητικὴν 18 Τῆς γενεᾶς αὐτῆς οἰ ἄνθρωποι εἶναι δύστροποι καὶ
μήτε πίνων, καὶ λέγουσι· δαιμόνιον ἔχει. ζωήν, χωρὶς νὰ τρώγῃ καὶ χωρὶς νὰ πίνῃ ὅπως οἱ δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ τοὺς εὔρη πουθενά.Διότι ἦλθεν
ἄλλοι, καὶ εἶπαν οἱ ἄνθρωποι τῆς γενεᾶς αὐτῆς ὅτι ὁ Ἰωάννης, ὁ ὁποῖος οὔτε ἔτρωγεν οὔτε ἔπινεν ὅπως
ἔχει δαιμόνιον. οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, ἀλλ’ ἔζη ἀσκητικά, καὶ εἶπαν δι’
αὐτόν· Εἶναι ὑποχόνδριος καὶ μεαγχολικὸς καὶ ἔχει

72/207
μέσα του δαιμόνιον.
11,19 Ἦλθεν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου 19 Ἦλθε ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος καὶ 19 Ἦλθεν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ τρώγει καὶ πίνει

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐσθίων καὶ πίνων, καὶ λέγουσιν· ἰδοὺ τρώγει καὶ πίνει, ὅπως κάθε φυσιολογικός, ὡς ἐγκρατὴς ἀλλὰ κοινωνικὸς ἄνθρωπος, καὶ
ἄνθρωπος φάγος καὶ οἰνοπότης, ἐγκρατὴς καὶ κοινωνικὸς ἄνθρωπος, καὶ λέγουν· λέγουν· Ἰδοὺ ἄνθρωπος φαγᾶς καὶ οἰνοπότης, φίλος
τελωνῶν φίλος καὶ ἁμαρτωλῶν.Καὶ νὰ, ἄνθρωπος φαγᾶς καὶ οἰνοπότης, φίλος τῶν τελωνῶν καὶ τῶν ἁμαρτωλῶν.Καὶ ἐθαυμάσθη ἡ
ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν.Καὶ ἔτσι ἡ θεία σοφία θεία σοφία ὡς δικαία καὶ ὡς ἐργασθεῖσα σοφῶς διὰ
αὐτῆς! ἐθαυμάσθη καὶ ἐδικαιώθη ἀπὸ τὰ συνετὰ τέκνα τὴν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων, ὅχι ἀπὸ ὅλους, ὅπως
της, διότι χρησιμοποιεῖ πάντοτε σοφοὺς καὶ θὰ ἔπρεπε, ἀλλὰ μόνον ἀπὸ τοὺς πράγματι συνετοὺς
δικαίους τρόπους εἰς σωτηρίαν τοῦ ἀνθρώπου>. καὶ πνεῦμα σοφίας ἔχοντας ἀνθρώπους.
11,20 Τότε ἤρξατο ὀνειδίζειν τὰς πόλεις 20 Τότε ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ ἐλέγχῃ καὶ νὰ 20 Τότε ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ μέμφεται καὶ νὰ
ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις ἐπιτιμᾷ μὲ δριμύτητα τὰς πόλεις εἰς τὰς ὁποίας ταλανίζῃ τὰς πόλεις, εἰς τὰς ὁποίας εἶχαν γίνει τὰ
αὐτοῦ, ὅτι οὐ μετενόησαν· εἶχαν γίνει τὰ πλεῖστα ἀπὸ τὰ θαύματά του καὶ αἱ περισσότερα θαύματά του, διότι δὲν μετενόησαν.
ὁποῖαι, παρ' ὅλα αὐτά, δὲν μετενόησαν.
11,21 οὐαί σοι, Χοραζίν, οὐαί σοι, 21 <Ἀλλοίμονο εἰς σέ, Χοραζίν, ἀλλοίμονον εἰς σέ, 21 Ἀλλοίμονον εἰς σέ, Χοραζίν, ἀλλοίμονον εἰς σέ,
Βηθσαϊδά· ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι Βησθαϊδά· διότι ἐὰν εἰς τὰς διαβοήτους διὰ τὴν Βηθσαϊδά, διότι ἐὰν εἰς τὰς φημισμένος διὰ τὴν
ἐγεννήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι κακίαν των πόλεις Τύρον καὶ Σιδῶνα εἶχαν γίνει κακίαν τους εἰδωλολατρικὰς πόλεις Τύρον καὶ
ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ τὰ μεγάλα θαύματα, ποὺ ἔγιναν εἰς σᾶς, πρὸ Σιδῶνα εἶχαν γίνει τὰ μεγάλα θαύματα, ποὺ ἔγιναν
καθήμεναι μετενόησαν. πολλοῦ θὰ εἶχαν μετανοήσει καὶ εἰς ἐκδήλωσιν εἰς σᾶς, πρὸ πολλοῦ οἱ κάτοικοί τους θὰ εἶχαν
τῆς μετανοίας καὶ τῆς συντριβῆς των θὰ μετανοήσει καὶ θὰ ἐξωτερίκευαν τὴν συντριβὴν διὰ
ἐφοροῦσαν ἀντὶ ἐνδύματος εὐτελῆ σάκκον καὶ θὰ τὰς ἁμαρτίας των φοροῦντες σάκκον δι’ ἔνδυμα καὶ
ἔρριπταν εἰς τὸ κεφάλι των ἀντὶ μύρου στάκτην. ρίπτοντες στάκτην ἐπὶ τῆς κεφαλῆς των.
11,22 Πλὴν λέγω ὑμῖν, Τύρῳ καὶ Σιδῶνι 22 Ἀλλὰ σᾶς λέγω καὶ τοῦτο, ὅτι κατὰ τὴν ἡμέραν 22 Σᾶς φαίνεται ὑπερβολικὸν τοῦτο.Ἀλλὰ σᾶς λέγω,
ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ τῆς κρίσεως ἡ θέσις τῆς Τύρου καὶ τῆς Σιδῶνος θὰ ὅτι κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς κρίσεως οἱ κάτοικοι τῆς
ὑμῖν. εἶναι περισσότερον ὑποφερτὴ παρὰ ἡ ἰδική σας. Τύρου καὶ Σιδῶνος θὰ ὑποστοῦν ἐλαφροτέραν
τιμωρίαν παρὰ σεῖς.
11,23 Καὶ σὺ Καπερναούμ, ἡ ἕως τοῦ 23 Καὶ σύ, Καπερναούμ, ποὺ σὲ ἐξέλεξα ὡς τόπον 23 Καὶ σὺ Καπερναούμ, ποὺ ἔγινες κατοικία τοῦ
οὐρανοῦ ὑψωθεῖσα, ἕως ᾅδου κατοικίας μου καὶ ἐξυψώθηκες διὰ τοῦτο ἕως τὸν ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου καὶ δι’ αὐτὸ ὑψώθης

73/207
καταβιβασθήσῃ· ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις οὐρανόν, θὰ κρημνισθῆς βαθύτατα μέχρι τὸν δοξασμένη μέχρι τοῦ οὐρανοῦ, θὰ καταβιβασθῇς
ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι Ἅδην, διότι ἐὰν τὰ μεγάλα θαύματα, ποὺ ἔγιναν ἐντροπιασμένη μέχρι τοῦ ᾋδου.Διότι ἐὰν εἶχαν γίνει

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐν σοί, ἔμειναν ἂν μέχρι τῆς σήμερον. εἰς σέ, εἶχαν γίνει εἰς τὰ διεφθαρμένα Σόδομα, οἱ εἰς τὰ Σόδομα τὰ μεγάλα θαύματα, ποὺ ἔγιναν εἰς
κάτοικοι θὰ μετανοοῦσαν καὶ δὲν θὰ σέ, δὲν θὰ κατεστρέφοντο, ἀλλὰ θὰ μετενόουν οἱ
κατεστρέφοντο, ἀλλὰ θὰ ἔμεναν μέχρι σήμερα. κάτοικοί των καὶ τὰ Σόδομα θὰ ἔμεναν μέχρι τῆς
σήμερον ἡμέρας.
11,24 Πλὴν λέγω ὑμῖν ὅτι γῇ Σοδόμων 24 Πλήν, σᾶς λέγω καὶ τοῦτο· ὅτι ἡ θέσις καὶ ἡ 24 Καὶ αὐτὸ θὰ φανῇ παράδοξον εἰς τοὺς κατοίκους
ἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἥ τιμωρία τῶν Σοδόμων κατὰ τὴν μεγάλην ἡμέρα σου.Σᾶς διαβεβαιῶ ὅμως, ὅτι διὰ τοὺς κατοίκους τῆς
σοί. τῆς κρίσεως θὰ εἶναι περισσότερον ὑποφερτή, χώρας τῶν Σοδόμων θὰ εἶναι περισσότερον
παρὰ ἡ ἰδική σας>. ὑποφερτὴ ἡ τιμωρία παρὰ εἰς σὲ κατὰ τὴν ἡμέραν
τῆς κρίσεως.
11,25 Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἀποκριθεὶς ὁ 25 Τότε, ἔστρεψε τὸν λόγον του ὁ Ἰησοῦς πρὸς τὸν 25 Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἔλαβε τὸν λόγον ὁ Ἰησοῦς
Ἰησοῦς εἶπεν· ἐξομολογοῦμαί σοι, οὐρανὸν καὶ εἶπε· <Σ' εὐχαριστῶ καὶ σὲ δοξάζω, καὶ εἶπε· Σὲ εὐχαριστῶ, Πάτερ, ὡς κύριον καὶ
πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, Πάτερ, ποὺ εἶσαι κύριος καὶ ἐξουσιαστὴς τοῦ ἐξουσιαστὴν καὶ κυβερνήτην πάνσοφον καὶ δίκαιον
ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, διότι ἀπέκρυψες αὐτὰς τὰς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς.Σὲ εὐχαριστῶ, διότι
συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις· ὑψίστας ἀληθείας ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ νομίζουν τὸν πανσόφως καὶ ἐν δικαιοσύνῃ ἐνεργῶν ἀπέκρυψας
εὐατόν των σοφὸν καὶ συνέτον, καὶ ἐφανέρωσες τὰς μυστηριώδεις καὶ οὐρανίους ταύτας ἀληθείας
αὐτὰς εἰς ἀνθρώπους ἁπλοϊκούς, ὡς νήπια, εἰς ἀπὸ ἀνθρώπους, ποὺ νομίζουν ὅτι εἶναι σοφοὶ καὶ
ἀφελεῖς καὶ ταπεινούς, ποὺ εἶχαν ὅμως τὴν συνετοί, καὶ ἐφανέρωσας τὰ σωτηριώδη αὐτὰ
ἀγαθὴν διάθεσιν νὰ τὰς δεχθοῦν. μυστήρια εἰς ἁπλοῦς καὶ ἀφελεῖς καὶ ταπεινούς.Καὶ
ἐξαρτᾶται λοιπὸν τώρα ἡ γνῶσις τῆς σωτηριώδους
ἀληθείας, ὅχι ἀπὸ ἐξυπνάδα διανοητικήν, ποὺ μόνον
ὀλίγοι τὴν ἔχουν, ἀλλ’ ἀπὸ τὴν ταπεινὴν διάθεσιν,
ποὺ ὅλοι ὅσοι θέλουν ἠμποροῦν νὰ τὴν ἀποκτήσουν.
11,26 ναί, ὁ πατήρ, ὅτι οὕτως ἐγένετο 26 Ναί, Πάτερ, διότι ἔτσι ἤρεσεν εἰς σὲ καὶ ἔτσι, ὡς 26 Ναί· σὲ εὐχαριστῶ, Πάτερ, διότι ἔτσι ἤρεσεν εἰς σὲ
εὐδοκία ἔμπροσθέν σου. δίκαιος καὶ πανάγαθος, ἠθέλησες. καὶ τέτοια ὑπῆρξεν ἡ ἀγαθὴ καὶ δικαία θέλησίς σου.
11,27 Πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ 27 Ὅλα ἔχουν παραδοθῇ ἀπὸ τὸν Πατέρα εἰς ἐμὲ 27 Ὅλα παρεδόθησαν εἰς ἑμὲ ἀπὸ τὸν Πατέρα μου

74/207
πατρός μου· καὶ οὐδεὶς ἐπιγινώσκει τὸν καί, ὠς γνήσιος μονογενὴς Υἱός του, ἔχω κάθε καὶ ἔλαβον καὶ ὡς ἄνθρωπος πᾶσαν ἐξουσίαν καὶ
υἱὸν εἰ μὴ ὁ πατήρ, οὐδὲ τὸν πατέρα τις ἐξουσίαν.Καὶ κανεὶς δὲν γνωρίζει πλήρως καὶ δύναμιν.Καὶ ἐπειδὴ ἔχω ὡς Λόγος τὴν αὐτὴν οὐσίαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπιγινώσκει εἰ μὴ ὁ υἱὸς καὶ ᾧ ἐὰν τελείως τὸν Υἱόν, παρὰ μόνον ὁ Πατὴρ καὶ κανεὶς μὲ τὸν Πατέρα μου καὶ εἶμαι ἄπειρος ὡς Ἐκεῖνος,
βούληται ὁ υἱὸς ἀποκαλύψαι. ἄλλος δὲν γνωρίζει πλήρως καὶ τελείως τὸν κανεὶς ἄλλος δὲν γνωρίζει τελείως τὸν Υἱὸν καὶ ποία
Πατέρα εἰμὴ ὁ Υἱός, ὁ ὁμοούσιος καὶ ἴσος πρὸς εἶναι ἡ φύσις καὶ αἱ βουλαὶ τοῦ Υἱοῦ παρὰ μόνον ὁ
αὐτόν, καὶ ἐν μέρει τὸν γνωρίζει ἀκόμη καὶ Πατήρ.Ὁ ἄπειρος μόνον ὑπὸ τοῦ ἀπείρου δύναται
ἐκεῖνος, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ Υἱὸς θὰ φανερώσῃ τὸν πλήρως καὶ τελείως νὰ γνωσθῇ.Οὔτε τὸν Πατέρα
Πατέρα. λοιπὸν γνωρίζει κατὰ βάθος καὶ κατὰ τὴν οὐσίαν
αὐτοῦ ἄλλος κανεὶς παρὰ μόνον ὁ Υἱός, ἐν μέρει δὲ
τὸν γνωρίζει καὶ ἐκεῖνος, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ Υἱὸς θὰ
θελήσῃ νὰ τὸν ἀποκαλύψῃ.
11,28 Δεῦτε πρὸς με πάντες οἱ κοπιῶντες 28 Ἐλᾶτε κοντά μου ὅλοι ὅσοι μοχθῆτε καὶ 28 Θέλει δὲ ὁ Υἱὸς νὰ καταστήσῃ γνωστὸν τὸν
καὶ πεφορτισμένοι, κάγὼ ἀναπαύσω κοπιάζετε καὶ εἶσθε φορτωμένοι ἀπὸ τὸ βάρος τῶν Πατέρα του εἰς ὅλους, ὅσοι ἔχουν εἰλικρινῆ πόθον νὰ
ὑμᾶς. ἁμαρτιῶν καὶ τῶν θλίψεων καὶ τῶν πλανῶν καὶ λάβουν τὴν γνῶσιν αὐτήν.Καὶ δι’ σᾶς προσκαλεῖ:
ἐγὼ θὰ σᾶς ἀναπαύσω καὶ θὰ σᾶς ξεκουράσω. Ἔλθετε πρὸς ἑμὲ ὅλοι, ὅσοι εἶσθε κοπιασμένοι καὶ
αὐτὸ φορτωμένοι ἀπὸ τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῶν
θλίψεων καὶ ἀπὸ τὸ φόρτωμα τῶν φαρισαϊκῶν
παραδόσεων, μὲ τὰς ὁποίας ὁ θεόπνευστος νόμος
μετεβλήθη εἰς φορτίον δυσβάστακτον.Ἔλθετε πρὸς
ἑμέ, καὶ ἑγὼ θὰ σᾶς ἀναπαύσω.
11,29 Ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ' ὑμᾶς καὶ 29 Σηκώσατε ἐπάνω σας τὸν ζυγὸν τῆς ὑπακοῆς 29 Παρέτε ἐπάνω σας τὸν ζυγὸν τῆς ὑποταγῆς εἰς
μάθετε ἀπ' ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ σας εἰς ἐμὲ καὶ μάθετε ἀπὸ ἐμὲ τὸν ἴδιον ὅτι εἶμαι ἑμὲ καὶ εἰς τὴν διδασκαλίαν μου, καὶ μάθετε ἀπὸ ἑμέ,
ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε πρᾶος καὶ ταπεινὸς κατὰ τὴν καρδίαν καὶ θὰ ὅτι εἶμαι πρᾷος καὶ ταπεινὸς κατὰ τὸ φρόνημα καὶ
ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· εὕρετε τότε ἀνάπαυσιν καὶ εἰρήνην εἰς τὰς ψυχάς τὴν ἐσωτερικὴν διάθεσιν, καὶ θὰ εὕρετε ἀνάπαυσιν
σας. καὶ εἰρήνην εἰς τὰς ψυχάς σας.
11,30 Ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ 30 Μὴ διστάσετε· διότι ὁ ζυγός μου εἶναι καλὸς καὶ 30 Διότι ὁ ζυγὸς τῆς ὑπακοῆς πρὸς ἑμὲ καὶ τὴν
φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν. χρήσιμος καὶ τὸ φορτίον τῶν ὑποχρεώσεων καὶ διδασκαλίαν μου εἶναι μαλακὸς καὶ ὠφέλιμος εἰς

75/207
τῶν καθηκόντων, ποὺ ἐπιβάλλω ἐγώ, εἶναι αὐτὸν ποὺ τὸν φέρει· καὶ τὸ φορτίον τῶν
ἐλαφρόν>.(Ἐγὼ τὸ ἐπιβάλλω, ἀλλὰ καὶ ἐγὼ σᾶς ὑποχρεώσεων καὶ καθηκόντων, ποὺ θέτω ἐγὼ ἐπὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βοηθῶ νὰ τὸ σηκώσετε). τῶν ὀπαδῶν μου, εἶναι ἐλαφρόν.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 12Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
12,1 Εν ἐκείνῳ τῷ καιρῶ ἐπορεύθη ὁ Κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς ἡμέραν Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἐβάδιζεν ὁ Ἰησοῦς ἐν ἡμέρᾳ
Ἰησοῦς τοῖς σάββασι διά τῶν σπορίμων, Σαββάτου ἐπέρασε μέσα ἀπὸ σπαρμένους ἀγρούς· Σαββάτου διὰ μέσου τῶν σπαρμένων χωραφιῶν, οἱ
οἱ δὲ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπείνασαν, καὶ οἱ μαθηταὶ του ἐπείνασαν καὶ ἤρχισαν νὰ κόβουν δὲ μαθηταί του ἐπείνασαν καὶ ἤρχισαν νὰ μαδοῦν
ἤρξαντο τίλλειν στάχυας καὶ ἐσθίειν. στάχυα, νὰ τὰ τρίβουν καὶ νὰ τρώγουν τὸν στάχυα καὶ νὰ τρώγουν.
καρπόν.
12,2 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἰδόντες εἶπον αὐτῶ· 2 Ἀλλὰ οἱ Φαρισαῖοι, ὅταν εἶδαν τὸ γεγονός, εἶπαν 2 Οἱ Φαρισαῖοι ὅμως, ὅταν εἶδαν αὐτό, τοῦ εἶπαν·
ἰδοὺ οἱ μαθηταί σου ποιούσιν ὂ οὐκ εἰς αὐτόν· <ἰδού, οἱ μαθηταί σου κάνουν κάτι, ποὺ Ἰδοὺ οἰ μαθηταί σου κάνουν αὐτό, ποὺ δὲν
ἔξεστιν ποιεῖν ἐν σαββάτῳ. δὲν ἐπιτρέπεται νὰ γίνεται κατὰ τὴν ἡμέραν ἐπιτρέπεται νὰ τὸ κάμῃ κανεὶς εἰς ἡμέραν Σαββάτου.
Σαββάτου>.
12,3 Ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, οὐκ ἀνέγνωτε τί 3 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτούς· <δὲν ἐδιαβάσατε 3 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτούς· Δὲν ἀνεγνώσατε, τί
ἐποίησε ὁ Δαυΐδ ὅτι ἐπείνασεν αὐτὸς καὶ εἰς τὰς Γραφὰς τί ἔκαμεν ὁ Δαυΐδ, ὅταν ἐπείνασε ἔκαμεν ὁ Δαβίδ, ὅταν ἐπείνασεν αὐτὸς καὶ ἐκεῖνοι,
οἱ μετ΄αὐτοῦ; αὐτὸς καὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἦσαν μαζῆ του; ποὺ ἦσαν μαζί του;
12,4 Πῶς εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ 4 Δηλαδή πῶς ἐμπῆκε εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ, εἰς 4 Πῶς δηλαδὴ ἐμβῆκεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ καὶ
Θεοῦ καὶ τούς ἄρτους τῆς προθέσεως τὴν σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου καὶ ἔφαγε τοὺς ἔφαγε τοὺς ἄρτους, ποὺ ἦσαν βαλμένοι ὡς θυσία εἰς
ἔφαγεν οὓς οὐκ ἐξόν ἦν αὐτῷ φαγεῖν ἄρτους, ποὺ ἦσαν τοποθετημένοι εἰς τὴν τὸν Θεὸν ἐπάνω εἰς τὴν τράπεζαν τῆς σκηνῆς, τοὺς
οὐδὲ τοῖς μετ΄αὐτοῦ, εἰς μὴ μόνοις τοῖς τράπεζαν τῆς προθέσεως, ὡς θυσία εἰς τὸν Θεὸν ὁποίους δὲν ἦτο ἐπιτετραμμένον οὔτε εἰς αὐτόν, οὔτε
ἱερεῦσι; καὶ τοὺς ὁποίους δὲν ἐπετρέπετο οὔτε εἰς αὐτὸν εἰς ἐκείνους ποὺ ἦσαν μαζί του νὰ φάγουν, ἀλλ’ εἰς
οὔτε εἰς τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εἶχε μαζῆ του νὰ μόνους τοὺς ἱερεῖς ἐπετρέπετο τοῦτο; Καὶ ὅμως διότι
φάγουν, παρὰ μόνον εἰς τοὺς ἱερεῖς.Καὶ ὅμως, ὁ ἡ ἀνάγκη τὸ ἐπέβαλλεν, οἱ ἀφιερωμένοι εἰς τὸν Θεὸν
Θεὸς δὲν ὀργίσθη δι' αὐτό. ἄρτοι ἐχρησιμοποιήθησαν διὰ τὴν διατροφὴν

76/207
ἀνθρώπων, ποὺ δὲν ἦσαν ἱερεῖς, ὁ Θεὸς δὲ δὲν
ὠργίσθη διὰ τοῦτο.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


12,5 Ἢ οὐκ ἀνέγνωτε ἐν τῷ νόμῳ ὅτι 5 ῍Η δὲν ἐδιαβάσατε εἰς τὸν Νόμον, ὅτι κατὰ τὰ 5 Ἢ διὰ νὰ σᾶς φέρω καὶ ἄλλην ἀπόδειξιν, δὲν
τοῖς σάββασιν οἱ ἱερεῖς ἐν τῷ ἱερῷ τὸ Σάββατα καταλύουν οἱ ἱερεῖς τὸ Σάββατον μὲ τὰς ἀνεγνώσατε εἰς τὸν νόμον, ὅτι κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν
σάββατον βεβηλούσι, καὶ ἀναίτιοί εἰσι; ἐργασίας ποὺ κάνουν μέσα εἰς τὸν ναὸν (ὅταν Σαββάτων οἱ ἱερεῖς μέσα εἰς τὸ ἱερὸν καταλύουν τὸ
ἀνάβουν φωτιὰ διὰ τὸ θυσιαστήριον, σφάζουν τὰ Σάββατον μὲ τὴν ἐργασίαν, τὴν ὁποίαν κάνουν
ζῶα ποὺ θὰ προσφερθοῦν ὡς θυσία κ.λ.π); Καὶ κόπτοντες ξύλα, ἀνάπτοντες φωτιάν, σφάζοντες καὶ
ὅμως κανεὶς δὲν τοὺς κατηγορεῖ δι' αὐτό. τεμαχίζοντες ζῶα, προκειμένου νὰ προσφερθοῦν αἱ
θυσίαι; Καὶ ὅμως διὰ τὰς ἐργασίας των αὐτὰς εἶναι
ἀνεύθυνοι καὶ ἀκατηγόρητοι.
12,6 Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι τοῦ ἱεροῦ μεῖζόν 6 Σᾶς λέγω δὲ τοῦτο· ὅτι ἐδῶ εἶναι κάτι πολὺ 6 Σᾶς λέγω δέ, ὅτι ἐδῶ εἶναι παραπάνω ἀπὸ τὸν
ἐστι ὧδε. ἀνώτερον ἀπὸ τὸν ναόν (διότι ἐγὼ εἶμαι ὁ Κύριος ναόν, διότι οἱ μαθηταί μου, τοὺς ὁποίους
τοῦ ναοῦ, ὁ αἰώνιος Ἀρχιερεύς, οἱ δὲ μαθηταί μου κατηγορεῖτε, ἔμειναν νηστικοὶ διὰ τὴν ὑπηρεσίαν
θὰ γίνουν οἱ ἱερεῖς τῆς χάριτος καὶ οἱ ἀπόστολοί ἐμοῦ, ποὺ εἶμαι μεγαλύτερος ἀπὸ τὸν ναόν.
μου).
12,7 Εἰ δὲ ἐγνώκειτε τί ἐστιν ἔλεον θέλω 7 Καὶ ἐὰν εἴχατε γνωρίσει καλὰ τί σημαίνει αὐτό 7 Ἐὰν δὲ εἶχατε κατανοήσει, τὶ σημαίνει, θέλω
καὶ οὐ θυσίαν, οὐκ ἂν κατεδικάσατε ποὺ εἶπε ὁ Θεός, ἀγάπην καὶ εὐσπλαγχνίαν θέλω εὔσπλαγχνον διάθεσιν καὶ συμπάθειαν καὶ ὄχι
τοὺς ἀναιτίους. καὶ ὄχι τυπικὴν θυσίαν, δὲν θὰ κατεδικάζατε τοὺς θυσίαν, ποὺ δὲν συνοδεύεται ἀπὸ πραγματικὴν
ἀθώους καὶ ἀνευθύνους μαθητάς μου. ἀφοσίωσιν καὶ εἰλικρινῆ ἀγάπην, δὲν θὰ
κατεδικάζατε τοὺς ἀθῷους καὶ ἐλευθέρους
κατηγορίας μαθητάς μου.
12,8 Κύριος γάρ ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ 8 Ἔπειτα δὲ μάθετε καὶ τοῦτο· ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ 8 Πράγματι δὲ εἶναι ἀθῷοι καὶ ἀκατηγόρητοι οἱ
ἀνθρώπου καὶ τοῦ σαββάτου. ἀνθρώπου - δηλαδὴ ἐγώ - εἶναι κύριος καὶ τοῦ μαθηταί μου, διότι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι κύριος
Σαββάτου (καὶ ἠμπορεῖ, ἂν τὸ κρίνῃ, νὰ καὶ τοῦ Σαββάτου.Τὸ Σάββατον εἶναι θεσμὸς
τροποποιήσῃ καὶ τὸν θεσμὸν αὐτόν.῞Ο,τι ἔκαμαν παιδαγωγικὸς καὶ ἰσχύει, μέχρις ποὺ ὁ ἄνθρωπος
οἱ μαθηταὶ τὸ ἔκαμαν μὲ τὴν ἰδικήν μου σιωπηράν φθάσῃ εἰς ἠθικὴν τελειότητα.Ἐγὼ δέ, ποὺ εἶμαι ὁ
συγκατάθεσιν καὶ ἄρα δὲν εἶναι ἔνοχοι)>. κατ’ ἐξοχὴν ἀντιπρόσωπος τῆς ἀνθρωπότητος καὶ ὁ

77/207
τέλειος ἄνθρωπος, ἔχω ἐξουσίαν ἀκόμη καὶ τὸν
θεσμὸν τοῦ Σαββάτου νὰ τροποποιήσω.Ὅ,τι δὲ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἔκαμαν οἱ μαθηταί μου τὸ ἔκαμαν μὲ τὴν σιωπηρὰν
συγκατάθεσίν μου.
12,9 Καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν ἦλθεν εἰς τὴν 9 Καὶ ἀναχωρήσας ἀπὸ ἐκεῖ ἦλθεν εἰς τὴν 9 Καὶ ἀφοῦ ἔφυγεν ἀπ’ ἐκεῖ, ὅπου ἔγινεν ἡ συζήτησις
συναγωγὴν αὐτῶν. συναγωγήν των. αὐτή, ἦλθεν εἰς τὴν συναγωγήν τους.
12,10 Καὶ ἰδοὺ ἄνθρωπος ἦν ἐκεῖ τὴν 10 Καὶ ἰδοὺ ἦτο ἐκεῖ ἔνας ἄνθρωπος, ποὺ εἶχε 10 Καὶ ἰδοὺ ἦτο ἐκεῖ ἄνθρωπος, ποὺ εἶχε ξηρὸν καὶ
χεῖρα ἔχων ξηράν, καὶ ἐπηρώτησαν ξηρὸν καὶ ἀκίνητον τὸ ἕνα του χέρι.Καὶ ἠρώτησαν ἀκίνητον τὸ χέρι του.Καὶ τὸν ἠρώτησαν λέγοντες·
αὐτὸν λέγοντες· εἰ ἔξεστι τοῖς σάββασι αὐτὸν λέγοντες, ἐὰν ἐπιτρέπεται νὰ θεραπεύῃ Ἐὰν ἐπιτρέπεται ἀπὸ τὸν νόμον νὰ ἐνεργῇ κανεὶς
θεραπεύειν; ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. κανεὶς κατὰ τὰ Σάββατα; Τὸ ἔκαμαν δὲ αὐτὸ διὰ θεραπείας κατὰ τὰ Σάββατα; Καὶ τὸν ἠρώτησαν ὅχι
νὰ εὔρουν ἀφορμὴν νὰ τὸν κατηγορήσουν. διὰ νὰ διδαχθοῦν, ἀλλὰ διὰ νὰ τὸν κατηγορήσουν διὰ
τὴν ἀπάντησιν, ποὺ θὰ ἔδιδεν.
12,11 Ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· τίς ἔσται ἐξ 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· <ποιὸς ἄνθρωπος ἀπὸ 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτούς· Ποῖος ἄνθρωπος
ὑμῶν ἄνθρωπος ὃς ἕξει πρόβατον ἕν, σᾶς, ποὺ θὰ ἔχῃ ἕνα πρόβατον ἐὰν πέσῃ τὸ ἀπὸ σᾶς θὰ εὑρεθῇ, ποὺ θὰ ἔχῃ ἔνα πρόβατον, καὶ
καὶ ἐάν ἐμπέσῃ τοῦτο τοῖς σάββασιν εἰς πρόβατον κατὰ τὴν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου εἰς ἐὰν πέσῃ τοῦτο εἰς ἡμέραν Σαββάτου μέσα εἰς
βόθυνον, οὐχὶ κρατήσει αὐτὸ καὶ ἐγερεῖ; λάκκον, δὲν θὰ τὸ πιάσῃ καὶ δὲν θὰ τὸ βγάλῃ ἀπὸ λάκκον, δὲν θὰ τὸ πιάσῃ καὶ δὲν θὰ τὸ σηκώσῃ;
ἐκεῖ;
12,12 Πόσῳ οὖν διαφέρει ἄνθρωπος 12 Πόσον, λοιπόν, διαφέρει ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸ 12 Πόσον λοιπὸν διαφέρει ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸ
προβάτου; Ὥστε ἔξεστι τοῖς σάββασι πρόβατον; Ἀσυγκρίτως περισσότερον.Ὥστε ἐὰν πρόβατον; Ἀναμφιβόλως ὁ ἄνθρωπος εἶναι
καλῶς ποιεῖν. ἐπιτρέπεται νὰ κάνωμεν καλὸν εἰς τὰ ζῶα κατὰ ἀσυγκρίτως τιμιώτερος ἀπὸ τὸ πρόβατον.Ὥστε
τὴν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου, πόσο μᾶλλον εἰς τὸν ἐπιτρέπεται κατὰ τὰς ἡμέρας Σαββάτων νὰ κάμνῃ
ἄνθρωπον;> κανεὶς τὸ καλὸν καὶ εἰς ζῶα, ἀλλὰ πολὺ
περισσότερον εἰς ἀνθρώπους.
12,13 Τότε λέγει τῷ ἀνθρώπῳ· ἔκτεινόν 13 Τότε λέγει εἰς τὸν ἄνθρωπον· <ἄπλωσε τὸ χέρι 13 Τότε λέγει εἰς τὸν ἄνθρωπον· Ἄπλωσε τὸ χέρι
σου τὴν χείρα· καὶ ἐξέτεινε, καὶ σου>· καὶ ἐκεῖνος τὸ ἄπλωσε καὶ ἀποκατεστάθη σου.Καὶ ἐκεῖνος μολονότι ἀπὸ τὴν ἀσθένειάν του
ἀποκατεστάθη ὑγιὴς ὡς ἡ ἄλλη. ἀμέσως τὸ χέρι καὶ ἔγινε γερό, ὅπως καὶ τὸ ἄλλο. ἐδυσκολεύετο νὰ πράξῃ τοῦτο, ὅμως φανερώνων τὴν
πίστιν του κατέβαλε προσπάθειαν καὶ τὸ ἄπλωσε καὶ

78/207
ἐπανῆλθε τὸ χέρι εἰς τὴν προτέραν κατάστασιν,
ὑγιὲς σὰν τὸ ἄλλο.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


12,14 Ἐξελθόντες δὲ οἱ Φαρισαῖοι 14 Ὅταν δὲ οἱ Φαρισαῖοι ἐβγῆκαν ἀπὸ τὴν 14 Ἀφοῦ δὲ ἐβγῆκαν ἀπὸ τὴν συναγωγὴν οἱ
συμβούλιον ἔλαβον κατ΄αὐτοῦ ὅπως συναγωγήν, ἔκαμαν ἕνα συμβούλιον μεταξύ των Φαρισαῖοι, συνεσκέφθησαν ἐναντίον του, μὲ ποῖον
αὐτὸν ἀπολέσωσιν. ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ, διὰ νὰ εὔρουν τρόπον νὰ τὸν τρόπον νὰ τὸν θανατώσουν.
θανατώσουν.
12,15 Ὁ δὲ Ἰησοῦς γνοὺς ἀνεχώρησεν 15 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἔμαθε τὰς πονηράς των 15 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἔμαθε τὰ σχέδια των καὶ
ἐκεῖθεν, καὶ ἠκολούθησαν αὐτῶ ὄχλοι ἀποφάσεις καὶ ἔφυγεν ἀπὸ ἐκεῖ· τὸν ἠκολούθησαν ἀνεχώρησεν ἀπ’ ἐκεῖ· καὶ ἠκολούθησαν αὐτὸν πλήθη
πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς δὲ ὄχλοι πολλοί· καὶ αὐτὸς ἐθεράπευσεν ὅλους λαοῦ πολλὰ καὶ ἐθεράπευσεν ὅλους, ὅσοι ἦσαν
πάντας, τοὺς ἀσθενεῖς. ἀσθενεῖς.
12,16 καὶ ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα μὴ 16 Καὶ συνέστησεν εἰς αὐτοὺς μὲ αὐστηρότητα, νὰ 16 Καὶ ἐντόνως παρήγγειλεν εἰς αὐτοὺς νὰ μὴ τὸν
φανερὸν ποιήσωσιν αὐτόν, μὴ τὸν φανερώσουν καὶ νὰ μὴ διαδώσουν τὰ φανερώσουν, ὅτι ἐργάζεται τόσα καὶ τέτοια
θαύματά του. θαύματα·
12,17 ὅπως πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ 17 Διὰ νὰ ἐκπληρωθῇ ἔτσι ἐκεῖνο ποὺ εἶχε πῆ ὁ 17 διὰ νὰ πραγματοποιηθῇ καὶ ἐπαληθεύσῃ ἐκεῖνο,
Ἡσαΐου τοῦ προφήτου λέγοντος· Θεὸς διὰ τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, περὶ τῆς ποὺ ἐλέχθη διὰ τοῦ προφήτου Ἡσαΐου, ὁ ὁποῖος
ταπεινώσεως καὶ πραότητος τοῦ Μεσσίου· εἶπεν·
12,18 ἰδοὺ ὁ παῖς μου, ὃν ᾑρέτισα, ὁ 18 <Ἰδοὺ ὁ παῖς μου, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἐξέλεξα, ὁ 18 Ἰδοὺ ὁ ἀπεσταλμένος μου, τὸν ὁποῖον ἐξέλεξα, ὁ
ἀγαπητός μου, εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή ἀγαπητός μου, εἰς τὸν ὁποῖον ἔχει εὐαρεστηθῆ ἡ ἀγαπητός μου καὶ μονάκριβός μου, εἰς τὸν ὁποῖον
μου· θήσω τὸ πνεῦμά μου ἐπ΄αὐτόν, καὶ ψυχή μου, διότι τηρεῖ κατὰ πάντα τὸ θέλημά μου· εὐηρεστήθη ἡ ψυχή μου· θὰ βάλω τὸ Πνεῦμα μου
κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ. θὰ θέσω τὸ Πνεῦμα μου ἐπάνω εἰς αὐτὸν καὶ θὰ ἐπάνω του, καὶ θὰ ἀναγγείλῃ εἰς τὰ ἔθνη νέον
κηρύξῃ εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὴν θείαν τέλειον νόμον.
δικαιοσύνην, τὸν τέλειον νόμον.
12,19 Οὐκ ἐρίσει οὐδὲ κραυγάσει οὐδὲ 19 Δὲν θὰ φιλονεικήσῃ οὔτε θὰ κραυγάσῃ οὔτε θὰ 19 Δὲν θὰ φιλονεικήσῃ, οὔτε θὰ βγάλῃ παραφόρους
ἀκούσει τις ἐν ταῖς πλατείας τὴν φωνὴν ἀκούσῃ κανεὶς εἰς τὰς πλατείας τὴν φωνήν του. κραυγάς, οὔτε θὰ ἀκούσῃ κανεὶς τὴν φωνήν του εἰς
αὐτοῦ. τὰς δημοσίας πλατείας, ὅπως συμβαίνει μὲ τοὺς
δημαγωγούς, ποὺ διὰ σκοποὺς ἰδιοτελεῖς
ξεσηκώνουν τὸν λαὸν εἰς θορυβώδη συλλαλητήρια.

79/207
12,20 Κάλαμον συντετριμμένον οὐ 20 Καλάμι τσακισμένο δὲν θὰ τὸ συντρίψῃ καὶ 20 Ψυχάς, ποὺ ὁμοιάζουν μὲ τσακισμένον κάλαμον,
κατεάξει καὶ λίνον τυφόμενον οὐ φιτίλι μισοσβησμένο, ποὺ καπνίζει, δὲν θὰ τὸ δὲν θὰ συντρίψῃ, καὶ καρδίας, εἰς τὰς ὁποίας ὁ θεῖος

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


σβέσει, ἕως ἂν ἐκβάλῃ εἰς νῖκος τὴν σβήσῃ, ἕως ὅτου ὁδηγήση εἰς νίκην καὶ καταστήσῃ φωτισμὸς πλησιάζει νὰ σβεσθῇ, ὥστε νὰ ὁμοιάζουν
κρίσιν, σεβαστὴν εἰς τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων τὴν αὐταὶ πρὸς φυτίλι ποὺ καπνίζει, δὲν θὰ σβήσῃ, ἕως
δικαιοσύνην τοῦ Θεοῦ.(Δηλαδὴ ἀνθρώπους ὅτου νὰ κάμῃ νικητὴν τὸν νόμον τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ
τσακισμένους ἀπὸ τὰς πικρίας τῆς ζωῆς καὶ τὸ ἐπικρατήσῃ οὖτος εἰς τὰς καρδίας ὅλων.
βάρος τῆς ἁμαρτίας, ποὺ κινδυνεύουν νὰ χάσουν
κάθε ἐλπίδα σωτηρίας των, ὄχι μόνον δὲν θὰ τοὺς
ἀπογοητεύσῃ, ἀλλὰ θὰ τοὺς ἐνθαρρύνῃ νὰ
δεχθοῦν τὸν νόμον καὶ τὴν σωτηρίαν ποὺ τοὺς
δίδει ὁ Θεὸς καὶ νὰ ἐξέλθουν ἔτσι νικηταί).
12,21 καὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ἔθνη 21 Καὶ εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ ὅλα τὰ ἔθνη τῆς γῆς θὰ 21 Καὶ εἰς τὸ ὅνομά του ὡς Μεσσίου καὶ Σωτῆρος οἱ
ἐλπιοῦσι. στηρίξουν τὰς ἐλπίδας των>. ἐθνικοὶ θὰ στηρίξουν τὰς πρὸς σωτηρίαν ἐλπίδας
των.
12,22 Τότε προσηνέχθη αὐτῶ 22 Τότε τοῦ ἔφεραν ἕνα δαιμονιζόμενον, τυφλὸν 22 Τότε τοῦ ἔφεραν ἕνα δαιμονιζόμενον, ποὺ ἤταν
δαιμονιζόμενος τυφλὸς καὶ κωφός, καὶ καὶ κωφάλαλον καὶ ἐθεράπευσεν αὐτόν, ὥστε ὁ συγχρόνως τυφλὸς καὶ κουφός.Καὶ τὸν ἐθεράπευσεν,
ἐθεράπευσεν αὐτόν, ὥστε τὸν τυφλὸν τυφλὸς καὶ κωφάλαλος νὰ ὁμιλῇ καὶ νὰ βλέπῃ. ὥστε ὁ τυφλὸς καὶ κουφὸς καὶ ὡμίλει καὶ ἔβλεπε.
καὶ κωφὸν καὶ λαλεῖν καὶ βλέπειν·
12,23 καὶ ἐξίστατον πάντες οἱ ὄχλοι καὶ 23 Καὶ ὅλα τὰ πλήθη ἔμεναν κατάπληκτα καὶ 23 Καὶ ἐξεπλήττοντο ὅλα τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ καὶ
ἔλεγον· μήτι οὖτός ἐστιν ὁ Χριστὸς ὁ ἔλεγαν· <μήπως αὐτὸς εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Μεσσίας, ἔλεγον· Μήπως εἶναι αὐτὸς ὁ ἀναμενόμενος
υἱὸς Δαυίδ; ὁ ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ>; ἀπόγονος τοῦ Δαβίδ, ὁ Μεσσίας;
12,24 Οἱ δὲ Φαρισσαῖοι ἀκούσαντες 24 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι, ὅταν ἤκουσαν αὐτά, ἐκ φθόνου 24 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι, ὅταν ἤκουσαν τί ἔλεγεν ὁ λαός,
εἶπον· οὖτος οὐκ ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια κινούμενοι εἶπαν· <αὐτὸς δὲν διώχνει τὰ δαιμόνια ἐφθόνησαν τὴν δόξαν τοῦ Χριστοῦ καὶ εἶπαν διὰ νὰ
εἰμὴ ἐν τῷ Βελζεβούλ, ἄρχοντι τῶν παρὰ μόνον μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Βεελζεβούλ, τοῦ ἐξουδετέρωσουν τὴν ἐντύπωσιν, ποὺ ἐπροκάλουν τὰ
δαιμονίων. ἄρχοντος τῶν δαιμονίων>. θαύματά του: Αὐτὸς δὲν βγάζει τὰ δαιμόνια παρὰ μὲ
τὴν βοήθειαν καὶ δύναμιν τοῦ Βεελζεβούλ, ὁ ὁποῖος
εἶναι ἄρχων τῶν δαιμονίων.

80/207
12,25 Εἰδῶς δὲ ὁ Ἰησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις 25 Γνωρίζων δὲ ὁλοκάθαρα ὁ Ἰησοῦς τὰς πονηρὰς 25 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἐγνώρισε τὰς ἀποκρύφους σκέψεις
αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς· πάσα βασιλεία αὐτῶν σκέψεις τοὺς εἶπε· <κάθε βασίλειον, ποὺ των καὶ τοὺς εἶπε· Κάθε βασίλειον, τὸ ὁποῖον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μερισθεῖσα καθ΄ἐαυτήν ἐρημοῦται, καὶ ἔχει διαιρεθῇ εἰς ἀντιμαχομένας παρατάξεις καὶ ἐχωρίσθη εἰς κόμματα ἐχθρικά, ὥστε δι’ ἐμφυλίου
πάσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα περιπλέκεται εἰς ἐμφύλιον πόλεμον, ὁδηγεῖται εἰς πολέμου νὰ στραφῇ κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ του, καταλήγει
καθ΄ἐαυτὴν οὐ σταθήσεται. τὴν ἐρήμωσιν.Καὶ κάθε πόλις ἢ οἰκογένεια ποὺ εἰς τελείαν ἐρήμωσιν.Καὶ κάθε πόλις ἡ οἰκία, ποὺ
ἔχει κομματιασθῆ εἰς φατρίας, αἱ ὁποῖαι διῃρέθη κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ της, δὲν θὰ σταθῇ, ἀλλὰ θὰ
ἀλληλοπολεμοῦνται, δὲν θὰ σταθῇ, ἀλλὰ θὰ πέσῃ πέσῃ καὶ θὰ ἑξαφανισθῇ.
καὶ θὰ συντριβῆ.
12,26 Καὶ εἰ ὁ σατανᾶς τὸν σατανᾶν 26 Καὶ ἐὰν ὁ σατανᾶς διώχνῃ τὸν σατανᾶν, αὐτὸ 26 Καὶ ἐὰν ὁ σατανᾶς, ὁ ἄρχων τῶν δαιμονίων, βγάζῃ
ἐκβάλλει, ἐφ΄ἐαυτόν ἐμερίσθη, πῶς οὖν σημαίνει ὅτι τὸ βασίλειόν του ἔχει διαιρεθῇ εἰς διὰ τῆς βίας τὸν σατανᾶν, διῃρέθη κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ
σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ; ἀντιμαχόμενα κόμματα.Πῶς, λοιπόν, εἶναι του.Πῶς λοιπὸν θὰ σταθῇ καὶ δὲν θὰ πέσῃ ἡ
δυνατὸν νὰ σταθῇ ἡ βασιλεία καὶ ἡ ἐξουσία του; βασιλεία του;
12,27 Καὶ εἰ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλω 27 Καὶ ἐὰν ἐγὼ βγάζω τὰ δαιμόνια, ὅπως σεῖς 27 Καὶ ἐὰν ἑγὼ μὲ τὴν συνέργειαν τοῦ Βεελζεβοὺλ
τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι λέγετε, μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Βεελζεβούλ, τὰ βγάζω δαιμόνια, οἱ μαθηταὶ καὶ τὰ πνευματικά σας
ἐκβαλούσι; Διὰ τοῦτο αὐτοί κριταὶ πνευματικὰ σας τέκνα μὲ τὴν δύναμιν τίνος τὰ τέκνα, ποὺ ἐξορκίζουν δαιμόνια, μὲ τὴν δύναμιν
ἔσονται ὑμῶν. βγάζουν; Διατὶ δὲν τοὺς κατηγορεῖτε; Διὰ τοῦτο ποίου τὰ βγάζουν; Διὰ τοῦτο αὐτοί, τοὺς ὁποίους δὲν
αὐτοὶ θὰ σᾶς καταδικάσουν διὰ τὴν μοχθηρίαν κατηγορεῖτε, ἀλλ’ ἀφίνετε ἐλεύθερα νὰ ἐξορκίζουν,
σας καὶ τὴν ὑποκρισίαν. θὰ εἶναι δικασταί, ποὺ θὰ καταδικάσουν τὴν
ὑποκρισίαν καὶ τὸν φθόνον σας.
12,28 Εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Πνεύματι Θεοῦ 28 Ἐὰν ὅμως ἐγὼ διώχνω τὰ δαιμόνια μὲ τὴν 28 Ἐὰν ὅμως ἐγὼ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Πνεύματος τοῦ
ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν δύναμιν τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ, αὐτὸ Θεοῦ βγάζω τὰ δαιμόνια, ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ
ἐφ΄ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ἀποδεικνύει ὅτι ἔφθασε εἰς σᾶς ἡ βασιλεία τοῦ ὑπερφυσικὸν αὐτὸ γεγονός, ὅτι κατέφθασε καὶ
Θεοῦ. ἔπεσεν ἐπάνω σας ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
12,29 Ἢ πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς 29 ῍Η πῶς ἠμπορεῖ κανεὶς νὰ εἰσέλθῃ εἰς τὸ σπίτι 29 Ἢ ἂν δὲν σᾶς πείθῃ ἡ ἀπόδειξις αὐτή, σᾶς ἐρωτῶ:
τὴν οἰκίαν τοῦ ἰσχυροῦ καὶ τὰ σκεύη τοῦ ἰσχυροῦ καὶ νὰ ἁρπάσῃ τὰ ὑπάρχοντά του, Πῶς ἠμπορεῖ κανεὶς νὰ ἔμβῃ εἰς τὸ σπίτι τοῦ δυνατοῦ
αὐτοῦ ἁρπᾶσαι, ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ το ἐὰν πρῶτον δὲν δέσῃ τὸν ἰσχυρόν; Καὶ τότε θὰ διαβόλου καὶ νὰ ἁρπάσῃ τοὺς δαιμονιζομένους, ποὺ
ἰσχυρόν; Καὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσῃ τὸ σπίτι του.(Ἐγὼ ἔχω κατανικήσει τὸν τοὺς κατέχει σὰν ἄψυχα σκεύη, ἐὰν δὲν κατανικήσῃ

81/207
διαρπάσει. ἕως τώρα ἀνίκητον διάβολον καὶ δ' αὐτὸ ἐρημώνω καὶ δὲν δέσῃ προτήτερα τὸν ἰσχυρόν; Καὶ τότε θὰ
τὴν βασιλείαν του καὶ ἁρπάζω αὐτούς, ποὺ κρατεῖ διαρπάσῃ τὸ σπίτι του.Ἡ δύναμις τοῦ διαβόλου

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αἰχμαλώτους). λοιπὸν ὅχι μόνον δὲν ἔχει καμμίαν σχέσιν μὲ ἑμέ,
ἀλλὰ τουναντίον κατενικήθη καὶ ἐξεμηδενίσθη ἀπὸ
τὴν δύναμίν μου.
12,30 Ὁ μὴ ὢν μετ΄ἐμοῦ κατ΄ἐμοῦ ἐστι, 30 Καθορίσατε τὴν θέσιν σας, διότι ἐκεῖνος ποὺ 30 Συμβιβασμοὺς μὲ τὴν παράταξιν τοῦ διαβόλου δὲν
καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ΄ἐμοῦ σκορπίζει. δὲν εἶναι μαζῆ μου εἶναι ἐναντίον μου καὶ ἐκεῖνος δέχομαι.Ἐκεῖνος ποὺ δὲν εἶναι μαζί μου, εἶναι
ποὺ μαζῆ μὲ ἐμὲ δὲν συγκεντρώνει καὶ δὲν ἐναντίον μου.Καὶ ἐκεῖνος ποὺ δὲν μαζεύει μαζὶ μὲ
φρουρεῖ τὰ πρόβατα τῆς μάνδρας μου, τὰ ἑμὲ τὰ πνευματικὰ πρόβατά μου, αὐτὸς σὰν ἄλλος
σκορπίζει καὶ τὰ ἀπομακρύνει. λύκος τὰ σκορπίζει.
12,31 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμίν, πάσα 31 Διὰ τοῦτο σᾶς λέγω ὅτι κάθε ἁμαρτία καὶ 31 Ἐπειδὴ δὲ σεῖς σκορπίζετε μετὰ τοῦ σατανᾶ, δι’
ἁμαρτία καὶ βλασφημία ἀφεθήσεται βλασφημία θὰ συγχωρηθῇ εἰς τοὺς ἀνθρώπους, αὐτὸ σᾶς λέγω, πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημία θὰ
τοῖς ἀνθρώποις, ἡ δὲ τοῦ Πνεύματος ἐφ' ὅσον θὰ μετανοήσουν· ἡ δὲ βλασφημία συγχωρηθῇ εἰς τοὺς ἀνθρώπους, ἐφ’ ὅσον θὰ
βλασφημία οὐκ ἀφεθήσεται τοῖς ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, (τὸ νὰ διαβάλλῃ μετανοήσουν.Τὸ νὰ ἀποδίδει ὅμως κανεὶς τὰς
ἀνθρώποις, δηλαδὴ κανεὶς ἀπὸ ἐσωτερικὴν πώρωσιν καὶ ἐν πασιφανεῖς ἐνεργείας του Ἁγίου Πνεύματος εἰς τὸ
ἐπιγνώσει νὰ ἀποδίδῃ τὰ ἔργα τοῦ Ἁγίου πονηρὸν πνεῦμα καὶ ἀπὸ πώρωσιν ἐσωτερικὴν νὰ
Πνεύματος εἰς τὸν διάβολον) αὐτὴ ἡ βλασφημία συκοφαντῇ τὰ ἔργα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἔτσι νὰ
δὲν θὰ συγχωρηθῇ ποτὲ εἰς τοὺς ἀνθρώπους βλασφημῇ αὐτό, ἀποτελεῖ ἁμαρτίαν, ποὺ δὲν θὰ
αὐτούς. συγχωρηθῇ εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
12,32 καὶ ὃς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ 32 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ πῇ ὑβριστικὸν λόγον 32 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ εἴπῃ λόγον ἐναντίον τοῦ
υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται αὐτῶ, ἐνάντιον τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, σκανδαλιζόμενος
ὅς δ΄ἄν εἴπῃ κατὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ (σκανδαλιζόμενος ἀπὸ τὸ φαινόμενον τῆς ἀπὸ τὸ ἀσθενὲς φαινόμενον τῆς ἀνθρωπίνης φύσεώς
Ἁγίου, οὐκ ἀφεθήσεται αὐτῶ ἐν τῷ νῦν ἀνθρωπίνης φύσεώς του) θὰ συγχωρηθῇ, διότι του, θὰ συγχωρηθῇ, διότι ἐνδέχεται νὰ
αἰώνι οὔτε ἐν τῷ μέλλοντι. πιθανὸν νὰ μετανοήσῃ.Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ μετανοήσῃ.Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ εἴπῃ βλάσφημον
ἐκστομίσῃ βλάσφημον λόγον κατὰ τοῦ Ἁγίου λόγον κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀποδίδων
Πνεύματος (καὶ ἀπὸ διεστραμμένην θέλησιν θὰ ἐθελοκακῶς καὶ ἐκ πωρώσεως τὰς φανερὰς
ἀποδίδῃ τὰς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς ἐνεργείας του Πνεύματος εἰς τὸν Βεελζεβούλ,

82/207
τὸν διάβολον) δὲν θὰ λάβῃ ἄφεσιν τῆς ἁμαρτίας ἐσκληρύνθη καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μετανοήσῃ, δι’
του οὔτε εἰς τὴν παροῦσαν οὔτε εἰς τὴν αὐτὸ δὲ δὲν θὰ συγχωρηθῇ οὔτε εἰς τὴν παροῦσαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μέλλουσαν ζωήν, διότι θὰ ἔχῃ σκληρυνθῆ πλέον ἡ οὔτε εἰς τὴν μέλλουσαν ζωήν, ἀλλὰ θὰ τιμωρηθῇ καὶ
καρδία του καὶ θὰ εἶναι ἀνεπίδεκτος μετανοίας. ἐδῶ καὶ ἐκεῖ.
12,33 Ἢ ποιήσατε τὸ δένδρον καλόν, καὶ 33 Ὁπως τὸ δένδρον, ἀνάλογα μὲ τοὺς καρπούς 33 Ποῖος εἶμαι ἑγὼ καὶ ἐὰν πράγματι συνεργάζωμαι
τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν, ἢ ποιήσατε τὸ ποὺ παράγει, τὸ χαρακτηρίζετε καλὸν ἢ κακόν, μὲ τὸν σατανᾶν, φαίνεται καθαρὰ ἀπὸ τὰ ἔργα μου
δένδρον σαπρόν, καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ ἔτσι κάμετε καὶ μὲ ἐμέ.῍Η παραδεχθῆτε καὶ καὶ τὴν ὅλην ζωήν μου.Ἢ παραδεχθῆτε καὶ
σαπρόν, ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον διακηρύξατε ὅτι τὸ δένδρον εἶναι καλὸν καὶ ὁ διακηρύξατε τὸ δένδρον, ὅτι εἶναι καλὸν καὶ ὁ
γινώσκεται. καρπὸς του εἶναι καλὸς ἢ παραδεχθῆτε ὅτι τὸ καρπὸς αὐτοῦ καλός, ἢ διακηρύξατε τὸ δένδρον
δένδρον εἶναι σάπιο καὶ βλαμμένο καὶ ὁ καρπὸς κακὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ κακόν.Διότι ἀπὸ τὸν
ἐπίσης αὐτοῦ χαλασμένος καὶ ἐπιβλαβής.Διότι καρπόν του διακρίνεται, τί εἴδους εἶναι τὸ
ἀπὸ τὸν καρπὸν κατανοεῖται ἡ ποιότης τοῦ δένδρον.Καὶ ἀπὸ τὰ ἔργα μου λοιπόν, τὰ ὁποῖα
δένδρου.Καὶ οἱ ἰδικοί μου καρποί, τὰ ἔργα μου, δέχεσθε, ὅτι εἶναι ἔργα εὐεργετικὰ καὶ ἀγαθά,
μαρτυροῦν τί εἶμαι ἐγώ. ἀποδεικνύεται, ὅτι δὲν ἔχω καμμίαν σχέσιν μὲ τὴν
δύναμιν τοῦ πονηροῦ.
12,34 Γεννήματα ἐχιδνῶν, πῶς δύνασθε 34 Ἀπόγονοι ἀπὸ φαρμακερὲς ὀχιές, πῶς μπορεῖτε 34 Ἀπόγονοι φαρμακερῶν ὀχιῶν, πῶς μπορεῖτε σεῖς
ἀγαθὰ λαλεῖν πονηροὶ ὄντες; Ἐκ γάρ σεῖς ποτὲ νὰ λέτε λόγους ἀγαθούς, ἐφ' ὅσον εἶσθε νὰ λέγετε καλοὺς καὶ ἀγαθοὺς λόγους, ἀφοῦ εἶσθε
τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας τὸ πονηροὶ καὶ διεστραμμένοι; Διότι τὸ στόμα ἀντλεῖ πονηροὶ καὶ ἐξ ὁλοκλήρου διεφθαρμένοι; Τοῦτο εἶναι
στόμα λαλεῖ. καὶ ὁμιλεῖ πάντοτε ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ ἠθικῶς ἀδύνατον.Διότι τὸ στόμα ὁμιλεῖ ἐκεῖνα, ἀπὸ
ὑπερεκχειλίζουν τὴν καρδίαν. τὰ ὁποῖα εἶναι γεμᾶτη ἡ ψυχὴ καὶ ὑπερεκχειλίζουν
εἰς αὐτήν.
12,35 Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ 35 Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος βγάζει πάντοτε ἀγαθοὺς 35 Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἔχει τὴν ψυχήν του
ἀγαθοῦ θυσαυροῦ ἐκβάλλει ἀγαθά, καὶ λόγους ἀπὸ τὸν ἀγαθὸν θησαυρὸν τῆς καρδίας πολύτιμον θησαυροφυλάκιον ἀγαθῶν σκέψεων καὶ
ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ πονηροῦ του.Καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος βγάζει πονηρὰ καὶ συναισθημάτων, καὶ βγάζει ἀπ’ ἐκεῖ ἀγαθοὺς
θησαυροῦ ἐκβάλλει πονηρά. βλάσφημα λόγια ἀπὸ τὸν φαῦλον θησαυρόν. λόγους.Καὶ ὁ πονηρὸς ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν πονηρὸν
θησαυρὸν τῶν φαύλων διανοημάτων καὶ ἐπιθυμιῶν
του βγάζει πονηρὰ καὶ φαρμακερὰ καὶ βλάσφημα

83/207
λόγια.
12,36 Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργὸν 36 Σᾶς λέγω δὲ καὶ τοῦτο· ὅτι διὰ κάθε περιττὸν 36 Διὰ νὰ καταλάβετε δὲ πόσον αὐστηρὰ θὰ κριθῆτε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὃ ἐάν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, καὶ μάταιον λόγον, τὸν ὁποῖον θὰ ποῦν οἱ διὰ τὰ βλάσφημα καὶ συκοφαντικὰ λόγια σας, σᾶς
ἀποδώσουσι περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ ἄνθρωποι, θὰ λογοδοτήσουν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς λέγω, ὅτι διὰ κάθε λόγον περιττὸν καὶ ἀνωφελῆ, τὸν
κρίσεως, κρίσεως.(Καὶ πολὺ περισσότερον διὰ τὰ ὁποῖον θὰ εἴπουν τυχόν οἰ ἄνθρωποι, θὰ δώσουν
συκοφαντικὰ καὶ φαρμακερὰ λόγια των). λόγον δι’ αὐτὸν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς κρίσεως.
12,37 ἐκ γὰρ τῶν λόγον σου δικαιωθήσῃ 37 Διότι ἀπὸ τὰ λόγια σου θὰ δικαιωθῇς καὶ ἀπὸ 37 Διότι ἀπὸ τοὺς καλούς σου λόγους θὰ δικαιωθῇς,
καὶ ἐκ τῶν λόγων σου καταδικασθήσῃ. τὰ λόγια σου θὰ καταδικασθῇς>. καὶ ἀπὸ τοὺς πονηρούς σου λόγους θὰ
καταδικασθῇς.
12,38 Τότε ἀπεκρίθησαν τινες τῶν 38 Τότε μερικοὶ ἀπὸ τοὺς γραμματεῖς καὶ 38 Τότε ἔλαβαν τὸν λόγον μερικοὶ ἀπὸ τοὺς
γραμματέων καὶ Φαρισαίων λέγοντες, Φαρισαίους τὸν διέκοψαν, ἔλαβον τὸν λόγον καὶ γραμματεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους καὶ εἶπαν·
διδάσκαλε, θέλομεν ἀπὸ σοῦ σημεῖον εἶπαν· <διδάσκαλε, θέλομεν να ἴδωμεν κάποιον Διδάσκαλε, θέλομεν νὰ ἴδωμεν ἀπὸ σὲ κάποιο
ἰδεῖν. σημεῖον, ἕνα θαῦμα, ἀπὸ σέ>. ἐξαιρετικὸν καὶ καταπληκτικὸν θαῦμα, ποὺ νὰ
μαρτυρῇ τὴν ἀποστολήν σου.
12,39 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· 39 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· <γενεὰ 39 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· Γενεὰ πονηρὰ
γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον πονηρά, ποὺ ἐπρόδωσε καὶ κατεπάτησε τὴν πίστιν καὶ μοιχαλίς, ποὺ ἐπρόδωκε τὴν πίστιν της πρὸς τὸν
ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτὴ της πρὸς τὸν Θεόν, ζητεῖ τώρα μὲ ἀξίωσιν θαῦμα, οὐράνιον Νυμφίον, ἐπιμένει νὰ ζητῇ θαῦμα, ποὺ νὰ
εἰμὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου. ποὺ νὰ μαρτυρῇ τὴν ἀποστολήν μου.Τέτοιο ὅμως δεικνύῃ φανερώτερον τὴν ἀποστολήν μου.Ἀλλὰ
θαῦμα δὲν θὰ τῆς δοθῇ, παρὰ μόνον ἕνα θαῦμα, τέτοιο θαῦμα δὲν θὰ τῆς δοθῇ, παρὰ τὸ θαῦμα, τὸ
ποὺ προεικονίζετο ἀπὸ τὸ σημεῖον τοῦ Ἰωνᾶ τοῦ ὁποῖον προετυπώνετο καὶ προεικονίζετο ἀπὸ τὸ
προφήτου. θαῦμα Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου.
12,40 Ὥσπερ γὰρ ἐγένετο Ἰωνᾶς ὁ 40 Διότι, ὅπως ἀκριβῶς ὁ Ἰωνᾶς ὁ προφήτης ἔμεινε 40 Διότι, καθὼς τότε ὁ Ἰωνᾶς ἦτο μέσα εἰς τὴν
προφήτης ἐν τῇ κοιλία τοῦ κήτους τρεῖς εἰς τὴν κοιλίαν τοῦ κήτους τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς κοιλίαν τοῦ κήτους τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας,
ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσται νύκτας, ἔτσι καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ εἶναι ἔτσι θὰ εἶναι καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέσα εἰς τὸν
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ καρδίᾳ μέσα εἰς τὸν τάφον καὶ τὸν Ἅδην τρεῖς ἡμέρας καὶ τάφον καὶ τὰ βάθη τῆς γῆς ἐπὶ τρία ἡμερονύκτια.
τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας. τρεῖς νύκτας.
12,41 Ἄνδρες Νινευῖται ἀναστήσονται ἐν 41 Εἰς τὴν μέλλουσαν κρίσιν θὰ ἀναστηθοῦν μαζῆ 41 Ἄνδρες Νινεῖται θὰ ἀναστηθοῦν εἰς τὴν

84/207
τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ μὲ τὴν γενεὰν αὐτὴν ἄνδρες Νινευῖται καὶ θὰ τὴν μέλλουσαν κρίσιν μαζὶ μὲ τὴν γενεὰν αὐτὴν καὶ θὰ
κατακρινούσιν αὐτήν, ὅτι μετενόησαν καταδικάσουν, διότι ἐκεῖνοι μετενόησαν μὲ τὸ κατακρίνουν αὐτήν.Διότι ἐκεῖνοι, καίτοι ἦσαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον κήρυγμα τοῦ Ἰωνᾶ.Ἡ σημερινὴ ὅμως γενεὰ μένει ἀλλοεθνεῖς καὶ εἰδωλολάτραι, μετενόησαν εἰς τὸ
Ἰωνᾶ ὧδε. σκληρὴ καὶ ἀμετανόητος, μολονότι ἔδω γίνονται κήρυγμα τοῦ Ἰωνᾶ, ὁ ὁποῖος καὶ ξένος ἦτο καὶ κανὲν
καὶ λέγονται πολὺ περισσότερα καὶ ἀνώτερα ἀπὸ θαῦμα δὲν ἔκανεν εἰς αὐτούς.Καὶ ἰδοὺ ἐδῶ πολὺ
ὅσα εἶπε καὶ ἔκαμε τότε ὁ Ἰωνᾶς. περισσότερα συντείνουν εἰς τὸ νὰ γίνῃ δεκτὸν τὸ
ἰδικόν μου κήρυγμα παρ’ ὅσα συνέτρεχον διὰ τὸ
κήρυγμα τοῦ Ἰωνᾶ.Διότι πρὸ ἑμοῦ οἰ προφῆται σᾶς
ἐγνώρισαν τὸν ἀληθινὸν Θεὸν καὶ σᾶς
προανήγγειλαν τὴν ἔλευσίν μου, καὶ ἑγὼ ἐπὶ μακρὸν
σᾶς κηρύττω καὶ μὲ θαύματα καταπληκτικὰ σᾶς
ἀποδεικνύω, ὅτι δὲν εἶμαι ἀπλοῦς προφήτης.
12,42 Βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν 42 Ἡ βασίλισσα τῆς χώρας Σαβά, θὰ ἀναστηθῇ 42 Ἡ βασίλισσα τῆς νοτιοδυτικῆς Ἀραβίας, τῆς χώρας
τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατὰ τὴν μεγάλην ἐκείνην ἡμέραν τῆς κρίσεως Σαβά, θὰ ἀναστηθῇ κατὰ τὴν ἐσχάτην κρίσιν μαζὶ μὲ
κατακρινεῖ αὐτήν, ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν μαζῆ μὲ τὴν γενεὰν αὐτὴν καὶ θὰ τὴν καταδικάσῃ, τὴν γενεὰν αὐτὴν καὶ θὰ τὴν κατακρίνῃ.Διότι ἦλθεν
περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν διότι ἦλθε ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς γῆς νὰ ἀκούσῃ τὴν ἡ βασίλισσα αὐτὴ ἀπὸ τὴν ἄκρη τοῦ κόσμου νὰ
Σολομῶντος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον σοφίαν τοῦ Σολομῶντος.Καὶ ἰδοὺ ὅτι ἐδῶ εἶναι ἀκούσῃ τὴν σοφίαν τοῦ Σολομῶντος, μολονότι ἦτο
Σολομῶντος ὧδε. κάτι τὸ ἀσυγκρίτως ἀνώτερον ἀπὸ τὸν γυνὴ καὶ δὲν ἐγνώριζε τὸν ἀληθινὸν Θεόν.Καὶ ἰδοὺ
Σολομῶντα.(Εἶμαι ἐγώ, ἡ ἐνσάρκωσις αὐτῆς ἐδῶ εἶναι περισσότερον ἀπὸ τὸν Σολομώντα, ἀφοῦ
ταύτης τῆς θείας σοφίας). ἐγὼ δὲν εἶμαι ἁπλῶς σοφός, ὅπως ἦτο ἐκεῖνος, ἀλλ’
εἶμαι αὐτὴ ἡ ἐνσάρκωσις τῆς θείας Σοφίας.
12,43 Ὅταν δὲ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα 43 (Ἀλλοίμονο δὲ εἰς τὸν ἄνθρωπον ποὺ ἤκουσε τὰ 43 Τῆς ἀπίστου δὲ καὶ σκληροκαρδίου γενεᾶς τὸ
ἐξέλθη ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεται δι' λόγια τοῦ Θεοῦ καὶ μετενόησε, ἔπειτα δὲ ἀπὸ τέλος θὰ εἶναι κάκιστον.Διότι ὅταν τὸ ἀκάθαρτον
ἀνύδρων τόπων ζητοῦν ἀνάπαυσιν, καὶ ὀλίγον τὰ ἀπέρριψε καὶ ἔπεσε βαθύτερον εἰς τὴν πνεῦμα βγῇ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπον, ποὺ ὁπωσδήποτε
οὐχ εὑρίσκει. ἁμαρτίαν.Τὸ κατάντημά του θὰ εἶναι μετενόησε, περνᾶ ἀπὸ τόπους, ποὺ δὲν ἔχουν νερὸ
φοβερόν).Διότι, ὅταν τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα βγῇ καὶ ζητεῖ ἀνάπαυσιν, ἀλλὰ δὲν εὑρίσκει
ἀπὸ τὸν ἄνθρωπον, περνᾷ ἀπὸ ξηροὺς καὶ αὐτήν.Ἀνάπαυσιν εὑρίσκει, ὅταν κακοποιῇ καὶ
ἀνύδρους τόπους καὶ ζητεῖ ἀνάπαυσιν, χωρὶς νὰ κυριεύῃ τὸν ἄνθρωπον.

85/207
τὴν εὑρίσκῃ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


12,44 Τότε λέγει· εἰς τὸν οἶκόν μου 44 Τότε λέγει· θὰ ξαναγυρίσω εἰς τὸ σπίτι, δηλαδὴ 44 Τότε λέγει· θὰ γυρίσω πάλιν εἰς τὸ σπίτι μου, εἰς
ἐπιστρέψω ὅθεν ἐξῆλθον· καὶ ἐλθὸν εἰς τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου, ἀπὸ ὅπου ἔφυγα· τὴν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου, ἀπὸ τὴν ὁποίαν
εὑρίσκει σχολάζοντα καὶ σεσαρωμένον καὶ ἔρχεται καὶ εὑρίσκει τὸ σπίτι ἀδειανό, ἐβγῆκα.Καὶ ὅταν ἔλθη, εὑρίσκει τὸ σπίτι ἀδειανὸν
καὶ κεκοσμημένον. σαρωμένο καὶ κοσμημένο.(Εὑρίσκει δηλαδὴ τὸν καὶ σαρωμένον καὶ στολισμένον.Εὑρίσκει δηλαδὴ τὸν
ἄνθρωπον ράθυμον καὶ πρόθυμον νὰ γυρίση εἰς ἄνθρωπον ἀμέριμνον καὶ μὴ ἐργαζόμενον, ἀλλὰ
τὴν πρώτην ἁμαρτωλήν του κατάστασιν). διατεθειμένον νὰ δεχθῇ πάλιν τὸν παλαιὸν
ἐπισκέπτην καὶ γνώριμον.
12,45 Τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει 45 Τότε τὸ πονηρὸν πνεῦμα πηγαίνει καὶ παίρνει 45 Τότε πηγαίνει καὶ παραλαμβάνει μαζί του πολλὰ
μέθ΄εὐτοῦ ἑπτά ἕτερα πνεύματα μαζῆ του καὶ ἄλλα ἑπτὰ πνεύματα, πονηρότερα ἄλλα πνεύματα πονηρότερα ἀπὸ τὸν ἑαυτόν του καὶ
πονηρότερα ἐαυτοῦ, καὶ εἰσελθόντα ἀπὸ τὸν εὐατόν του, καὶ εἰσέρχονται ὅλα μαζῆ καὶ ἀφοῦ ἔμβῃ πάλιν μαζὶ μὲ αὐτά, κατοικεῖ πλέον
κατοικεῖ ἐκεῖ, καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ κατοικοῦν εἰς τὴν καρδίαν ἐκείνην καὶ ἔτσι ἡ μονίμως ἐκεῖ.Καὶ γίνεται ἡ ἐσχάτη αὐτὴ κατάστασις
ἀνθρώπου ἐκείνου χείροντα τῶν τελικὴ κατάστασις τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου γίνεται τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χειροτέρα ἀπὸ τὴν
πρώτων.Οὕτως ἔσται καὶ τῇ γενεᾷ τῇ πολὺ χειρότερη ἀπὸ τὴν πρώτην.Ἔτσι θὰ συμβῇ πρώτην.Ἔτσι θὰ συμβῇ καὶ εἰς τὴν πονηρὰν ταύτην
πονηρᾷ ταύτῃ. καὶ εἰς τὴν πονηρὰν αὐτὴν γενεάν, ἡ ὁποία γενεάν, ἡ ὁποία ἐφάνη πρὸς στιγμήν, ὅτι μετενόησεν
συνεκινήθη πρὸς στιγμὴν ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ ἀπὸ τὸ κήρυγμα τῶν προφητῶν καὶ τοῦ Ἰωάννου,
Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ, ἀλλ' ὅταν ἦλθε ὁ ἀλλὰ ὅταν ἠκούσθη τὸ κήρυγμα τοῦ Μεσσίου, ἔδειξε
Μεσσίας νὰ τῆς προσφέρῃ τὴν σωτηρίαν, ἠρνήθη πάλιν τὴν αὐτὴν ἀδιόρθωτον γνώμην.
νὰ τὸν δεχθῇ, ἔμεινεν ἀδιόρθωτος καὶ διεστράφη
περισσότερον>.
12,46 Ἔτι δὲ αὐτοῦ λαλοῦντος τοῖς 46 Ἐνῶ δὲ αὐτὸς ἀκόμη ὠμιλοῦσε πρὸς τοὺς 46 Ἐνῷ δὲ αὐτὸς ὡμίλει πρὸς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ,
ὄχλοις ἰδοὺ ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ ὄχλους, ἰδοὺ ἡ μητέρα του καὶ οἱ θεωρούμενοι ἰδοὺ ἡ μητέρα του καὶ οἰ νομιζόμενοι ἀδελφοί του
αὐτοῦ εἰστήκεισαν ἔξω, ζητοῦντες ἀδελφοὶ του εἶχαν σταθῇ ἔξω καὶ ἐζητοῦσαν νὰ ἐστέκοντο ἔξω καὶ ἐζητοῦσαν νὰ τοῦ ὁμιλήσουν.
λαλῆσαι αὐτῶ. τοῦ ὁμιλήσουν.
12,47 Εἶπε δέ τις αὐτῷ, ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου 47 Τοῦ εἶπε δὲ κάποιος· <ἰδοὺ ἡ μητέρα σου καὶ οἱ 47 Εἶπε δὲ κάποιος πρὸς αὐτόν· Νά, ἡ μητέρα σου καὶ
καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἐστήκασιν ἔξω ἀδελφοί σου στέκουν ἔξω καὶ θέλουν νὰ σὲ ἰδοῦν>. οἱ ἀδελφοί σου στέκουν ἔξω καὶ ζητοῦν νὰ σοῦ

86/207
ζητοῦντες σε ἰδεῖν. ὁμιλήσουν.
12,48 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ λέγοντι 48 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοῦ εἶπε· <ποιὰ εἶναι 48 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν εἰς ἐκεῖνον, ποὺ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτῷ, τίς ἐστιν ἡ μήτηρ μου καὶ τίνες ἡ μητέρα μου καὶ ποιοί εἶναι οἱ ἀδελφοί μου;> τοῦ εἶπε τοῦτο· Ποῖα εἶναι ἡ μητέρα μου καὶ ποῖοι
εἰσίν οἱ ἀδελφοί μου; εἶναι οἰ ἀδελφοί μου;
12,49 Καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπὶ 49 Καὶ ἀφοῦ ἄπλωσε τὸ χέρι του ἐπάνω εἰς τοὺς 49 Καὶ ἀφοῦ ἥπλωσε τὴν χεῖρα του ἐπάνω εἰς τοὺς
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔφη· ἰδοὺ ἡ μήτηρ μαθητάς του εἶπε· <αὐτοὶ εἶναι ἡ μητέρα μου καὶ οἱ μαθητάς του, εἶπε· Ἰδοὺ ἡ μητέρα μου καὶ οἰ ἀδελφοί
μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου, ἀδελφοί μου. μου.Εἶναι αὐτοί, καίτοι δὲν ἔχω σαρκικὴν συγγένειαν
πρὸς τούτους.
12,50 ὅστις γάρ ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα 50 Διότι ὅποιος θὰ γνωρίσῃ καὶ θὰ ἐφαρμόσῃ τὸ 50 Διότι ἐκεῖνος, ποὺ θὰ κάμῃ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός
τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός θέλημα τοῦ οὐρανίου Πατρός μου, αὐτὸς εἶναι μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς, αὐτὸς εἶναι
μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ ἀδελφός μου καὶ ἀδελφή μου καὶ ἡ μητέρα μου>. ἀδελφός μου καὶ ἀδελφή μου καὶ μητέρα μου.
ἐστίν.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 13Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
13,1 Εν δὲ τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼν ὁ Κατὰ δὲ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἐβγῆκε ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ Κατὰ τὴν ἡμέραν δὲ ἐκείνην ἐβγῆκεν ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὸ
Ἰησοῦς τῆς οἰκίας ἐκάθητο παρὰ τὴν τὸ σπίτι καὶ ἐκάθησε κοντὰ εἰς τὴν θάλασσαν. σπίτι, εἰς τὸ ὁποῖο ἐφιλοξενεῖτο, καὶ ἐκάθησε πλησίον
θάλασσαν· τῆς θαλάσσης.
13,2 καὶ συνήχθησαν πρὸς αὐτὸν ὄχλοι 2 Καὶ συγκεντρώθησαν πλησίον πολλὰ πλήθη 2 Καὶ ἐμαζεύθησαν πλησίον του πλήθη πολλὰ λαοῦ,
πολλοί, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα λαοῦ, ὥστε νὰ ἀνεβῇ αὐτὸς εἰς ἕνα ἐκεῖ πλοιάριον ὥστε αὐτὸς ἠναγκάσθη νὰ ἔμβῃ εἰς πλοῖον καὶ νὰ
καθῆσθαι, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐπὶ τὸν καὶ νὰ καθήσῃ, ἐνῶ ὅλος ὁ ἄλλος λαὸς ἐστέκετο καθήσῃ εἰς αὐτό, καὶ ὅλος ὁ λαὸς ἐστέκετο εἰς τὴν
αἰγιαλὸν εἰστήκει. εἰς τὴν παραλίαν. ἀμμουδιὰν τῆς παραλίας.
13,3 Καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν 3 Καὶ ἐκήρυξεν εἰς αὐτοὺς πολλὰς ἀληθείας μὲ 3 Καὶ εἶπεν εἰς αὐτοὺς πολλὰ διὰ παραβολῶν λέγων·
παραβολαῖς λέγων· παραβολὰς καὶ εἶπε·
13,4 ἰδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ 4 <Ἰδοὺ ἐβγῆκε εἰς τὸ χωράφι ὁ γεωργός, διὰ νὰ 4 Ἰδοὺ αὐτὸς ποὺ σπέρνει ἐβγῆκεν ἔξω εἰς τὸ χωράφι,
σπεῖραι.Καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ἃν σπείρῃ, καὶ ἐνῶ αὐτὸς ἔσπερνε, ἄλλοι μὲν σπόροι διὰ νὰ σπείρῃ.Καὶ ὅταν αὐτὸς ἔσπερνεν, ἄλλοι μὲν

87/207
μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ ἐλθόντα ἔπεσαν κοντὰ εἰς τὸν δρόμον καὶ ἦλθαν τὰ πτηνὰ σπόροι ἔπεσαν κοντὰ εἰς τὸν δρόμον τοῦ χωραφιοῦ
τὰ πετεινὰ κατέφαγεν αὐτά· τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοὺς κετέφαγαν. καὶ ἐπειδὴ παρέμειναν ἐκτεθειμένοι εἰς τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπιφάνειαν τοῦ ἐδάφους, ἦλθαν τὰ πετεινὰ καὶ τοὺς
κατέφαγαν.
13,5 ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰ πετρώδη, 5 Ἄλλοι δὲ ἔπεσαν εἰς τὴν πετρώδη περιοχήν, 5 Ἄλλοι δὲ σπόροι ἔπεσαν ἐπάνω εἰς τόπους, ποὺ
ὅπου οὐκ εἶχε γῆν πολλῆν, καὶ εὐθέως ὅπου δὲν ὑπῆρχε πολὺ χῶμα καὶ ἀμέσως ἔχουν ὑποκάτω στρῶμα πέτρινον καὶ ὅπου δὲν
ἐξανέτειλε διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς, ἐβλάστησαν πρὶν ρίξουν βαθειὲς ρίζες, διότι δὲν ὑπῆρχε χῶμα πολύ.Καὶ ἀμέσως ἐβλάστησαν, προτοῦ
ὑπῆρχε βάθος γῆς. νὰ ρίψουν βαθείας ρίζας, διότι δὲν εἶχον βάθος γῆς,
τὸ ὁποῖον τρέφει ρίζας στερεάς.
13,6 ἡλίου δὲ ἀνατείλαντος 6 Ὅταν δὲ ἀνέτειλε ὁ ἥλιος, δὲν ἄνθεξαν εἰς τὸν 6 Ὅταν δὲ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, ἐκάησαν ἀπὸ τὴν
ἐκαυματίσθη, καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ρίζαν καύσωνα καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶχαν ρίζαν ζέστην, καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶχαν ρίζαν, ἐξηράνθησαν.
ἐξηράνθη· ἐξηράνθησαν.
13,7 ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰς ἀκάνθας, 7 Ἄλλοι δὲ σπόροι ἔπεσαν εἰς περιοχήν, ὅπου 7 Ἄλλοι δὲ σπόροι ἔπεσαν εἰς μέρη, ποὺ εἶχαν καὶ
καὶ ἀνέβησαν αἱ ἄκανθαι καὶ ὑπῆρχαν ρίζαι καὶ σπόροι ἀπὸ ἀγκάθια.Καὶ σπόρους ἀγκαθιῶν.Καὶ ἐβλάστησαν τὰ ἀγκάθια καὶ
ἀπέπνιξαν αὐτά· ἀνεπτύχθησαν τὰ ἀγκάθια καὶ τοὺς ἔπνιξαν ἔπνιξαν τελείως αὐτούς.
τελείως.
13,8 ἄλλα δὲ ἔπεσαν ἐπὶ τὴν γῆν τὴν 8 Ἄλλοι δὲ ἔπεσαν εἰς τὴν ἔφορον γῆν καὶ 8 Ἄλλοι δὲ σπόροι ἔπεσαν ἐπάνω εἰς τὴν γῆν τὴν
καλὴν καὶ ἐδίδου καρπὸν ὃ μὲν ἑκατὸν, ἀπέδωσαν καρπόν, ἄλλος μὲν σπόρος ἑκατόν, μαλακὴν καὶ εὔφορον καὶ ἀπέδιδαν καρπόν, ἄλλος
ὃ δὲ ἐξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα. ἄλλος δὲ ἑξήκοντα καὶ ἄλλος τριάκοντα. μὲν σπόρος ἑκατόν, ἄλλος δὲ ἑξήκοντα, ἄλλος δὲ
τριάκοντα.
13,9 Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 9 Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει ἀνοικτὰ τὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς 9 Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει αὐτιὰ πνευματικὰ διὰ νὰ ἀκούῃ
του καὶ καλὴν διάθεσιν, διὰ νὰ δέχεται τὸν λόγον καὶ καλὴν διάθεσιν διὰ νὰ δέχεται καὶ ἐγκολπώνεται
τοῦ Θεοῦ, ἂς ἀκούῃ αὐτά ποὺ λέγω>. αὐτὰ ποὺ λέγω, ἄς ἀκούῃ.
13,10 Καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ 10 Καὶ οἱ μαθηταί, ἀφοῦ τὸν ἐπλησίασαν, τοῦ 10 Καὶ ἀφοῦ προσῆλθον οἱ μαθηταί, τοῦ εἶπαν· Διατὶ
εἶπον αὐτῷ· διατὶ ἐν παραβολαῖς λαλεῖς εἶπαν· <διατὶ τοὺς ὁμιλεῖς μὲ παραβολάς;> τοὺς ὁμιλεῖς μὲ παραβολάς;
αὐτοῖς;
13,11 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· ὅτι 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· <διότι εἰς 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπεν· Ὁμιλῶ διὰ

88/207
ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς σᾶς μέν, διὰ τὴν ἀγαθὴν διάθεσίν σας, ἔχει δοθῇ παραβολῶν, διότι εἰς σᾶς, ποὺ ἔχετε καλὴν καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ἐκείνοις δὲ οὐ τὸ χάρισμα νὰ ἐννοῆτε τὰς μυστηριώδεις εὐθεῖαν προαίρεσιν, ἐδόθη ἀπὸ τὸν Θεὸν ὡς χάρις νὰ
δέδοται. ἀληθείας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, εἰς ἐκείνους μάθετε τὰς μυστηριώδεις ἀληθείας τῆς βασιλείας
ὅμως δὲν ἔχει δοθῇ. τῶν οὐρανῶν, εἰς ἐκείνους δὲ δὲν ἔχει δοθῆ τοῦτο.
13,12 Ὅστις γὰρ ἔχει, δοθήσεται αὐτῷ 12 Ἐπειδὴ εἰς ὅποιον ἔχει καλὴν διάθεσιν καὶ 12 Διότι εἰς ἐκεῖνον, ποὺ ἔχει πίστιν καὶ προθυμίαν,
καὶ περισσευθήσεται· ὅστις δὲ οὐκ ἔχει, ζωντανὴν πίστιν θὰ δοθῇ μὲ τὸ παραπάνω ἡ θὰ δοθῇ ἡ γνῶσις τῶν θείων μυστηρίων καὶ θὰ δοθῇ
καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ' αὐτοῦ. πλουσία γνῶσις τῶν θείων ἀληθειῶν.Ἀπὸ ἐκεῖνον πλουσία καὶ μὲ πλεονασμόν.Ἀπ’ ἐκεῖνον ὅμως, ποὺ
δὲ ποὺ δὲν ἔχει πίστιν, θὰ ἀφαιρεθῇ καὶ ἡ ὀλίγη δὲν ἔχει πίστιν καὶ ἀγαθὴν διάθεσιν, θὰ ἀφαιρεθῇ
ἀκόμη γνῶσις. καὶ ἡ ὀλίγη ἀκόμη γνῶσις, τὴν ὁποίαν ἔχει.
13,13 Διὰ τοῦτο ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς 13 Δι' αυτὸ καὶ τοὺς ὁμιλῶ μὲ παραβολάς, διότι 13 Δι’ αὐτὸ τοὺς ὁμιλῶ μὲ παραβολάς, διότι, ἐνῷ
λαλῶ, ὅτι βλέποντες οὐ βλέπουσι καὶ αὐτοί, ἐνῶ βλέπουν τὰ θαύματά μου, δὲν βλέπουν τὰ θαύματά μου, δὲν θέλουν νὰ ἴδουν καὶ
ἀκούοντες οὐκ ἀκούουσι οὐδὲ συνιοῦσι, βλέπουν, καὶ ἐνῶ ἀκούουν τὴν διδασκαλίαν μου, νὰ πιστεύσουν, καὶ ἐνῷ ἀκούουν τὴν διδασκαλίαν
δὲν τὴν ἀκούουν διὰ νὰ ὠφεληθοῦν οὔτε τὴν μου, δὲν θέλουν νὰ ἀκούσουν καὶ νὰ ὠφεληθοῦν,
ἐνοοῦν, οὔτε ἐννοοῦν αὐτήν,
13,14 μήποτε ἐπιστρέψωσι· καὶ τότε 14 μήπως τυχὸν καὶ μετανοήσουν κάποτε.Καὶ 14 διὰ νὰ μὴ μετανοήσουν κάποτε.Καὶ λαμβάνει
πληρωθήσεται αὐτοῖς ἡ προφητεία ἐκπληρώνεται ἔτσι εἰς αὐτοὺς ἡ προφητεὶα τοῦ πλήρη ἐπαλήθευσιν εἰς αὐτοὺς ἡ προφητεία τοῦ
Ἡσαΐου ἡ λέγουσα· ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ Ἡσαΐου, ἡ ὁποία λέγει· Θὰ ἀκούσετε μὲ τὰ αὐτιά Ἡσαΐου, Ἡ ὁποία λέγει· Θὰ ἀκούσετε μὲ τὰ αὐτιὰ τοῦ
οὐ μὴ συνῆτε, καὶ βλέποντες βλέψετε σας καὶ ὅμως δὲν θὰ ἐννοήσετε καὶ θὰ ἰδῆτε πολὺ σώματος τὸ κήρυγμα τῆς ἀληθείας καὶ δὲν θὰ τὸ
καὶ οὐ μὴ ἴδητε· καλὰ μὲ τὰ μάτια τοῦ σώματος, ἀλλὰ δὲν θὰ ἰδῆτε καταλάβετε· καὶ βλέποντες μὲ τὰ μάτια τοῦ σώματος
μὲ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς. θὰ ἴδετε, ἀλλὰ δὲν θὰ ἴδουν συγχρόνως καὶ αἱ ψυχαί
σας διὰ νὰ φωτισθοῦν, ἀλλὰ θὰ παραμείνετε
πνευματικῶς τυφλοί.
13,15 Ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ 15 Διότι ἔγινε χονδρὴ καὶ ἐπωρώθη ἡ καρδία καὶ ὁ 15 Θὰ συμβῇ δὲ τοῦτο εἰς αὐτούς, διότι ἕνεκα τῆς
τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶ βαρέως ἤκουσαν, νοῦς τοῦ λαοῦ αὐτοῦ καὶ ἐβαρυάκουσαν μὲ τὰ κακῆς των προαιρέσεως ἐσκληρύνθη καὶ ἐχόνδρυνεν
καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν, αὐτιά τους καὶ ἔκλεισαν τὰ μάτια τους, διὰ νὰ μὴν ὁ νοῦς τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ μὲ τὰ πνευματικά των
μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ἴδουν καμμιὰ φορὰ τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ αὐτιὰ ἐβαρειάκουσαν καὶ ἔκλεισαν τὰ μάτια τῆς

89/207
ὠσὶν ἀκούσωσι καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσι μὴ ἀκούσουν μὲ τὰ αὐτιὰ τῆς ψυχῆς των καὶ νὰ μὴ ψυχῆς των· διὰ νὰ μὴ ἴδουν καμμιὰ φορὰ μὲ τὰ
καὶ ἐπιστρέψωσι, καὶ ἰάσομαι αὐτούς. ἐννοήσουν μὲ τὴν καρδιά του τὸ κήρυγμα τῆς πνευματικά τους μάτια καὶ νὰ μὴ ἀκούσουν μὲ τὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μετανοίας καὶ ἐπιστρέψουν μετανοημένοι καὶ ἐσωτερικά των αὐτιά, καὶ νὰ μὴ ἐννοήσουν μὲ τὴν
λάβουν ἔτσι τὴν θεραπείαν. καρδίαν τὴν σωτηριώδη ἀλήθειαν καὶ διὰ τῆς
μετανοίας ἐπιστρέψουν καὶ τοὺς ἰατρεύσω.
13,16 Ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοί, ὅτι 16 Ἀλλὰ σεῖς, οἱ πιστοὶ μαθηταί μου, εἶσθε 16 Αὐτὰ προεῖπεν ὁ προφήτης δι’ ἐκείνους.Τὰ ἰδικά
βλέπουσι, καὶ τὰ ὦτα ὑμῶν, ὅτι μακάριοι, ποὺ οἱ ὀφθαλμοί σας βλέπουν καὶ τὰ σας ὅμως πνευματικὰ μάτια εἶναι ἄξια μακαρισμοῦ,
ἀκούουσιν. αὐτιά σας ἀκούουν μὲ προσοχὴν καὶ ἐννοεῖτε τὴν διότι βλέπουν, καθὼς μακάρια εἶναι καὶ τὰ αὐτιὰ τῶν
διδασκαλίαν καὶ τὰ ἔργα μου. ψυχῶν σας, διότι ἀκούουν.
13,17 Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι πολλοὶ 17 Σᾶς διαβεβαιώνω, ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ 17 Καὶ εἶναι αἱ πνευματικοί σας αἰσθήσεις μακάριαι,
προφῆται καὶ δίκαιοι ἐπεθύμησαν ἰδεῖν δίκαιοι ἐπεθύμησαν νὰ ἴδουν αὐτὰ ποὺ βλέπετε διότι ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ
ἃ βλέπετε, καὶ οὐκ εἶδον, καὶ ἀκοῦσαι ἃ καὶ δὲν τὰ εἶδαν καὶ νὰ ἀκούσουν αὐτὰ ποὺ δίκαιοι ἐπεθύμησαν νὰ ἴδουν αὐτὰ ποὺ βλέπετε σεῖς
ἀκούετε, καὶ οὐκ ἤκουσαν. ἀκούετε καὶ δὲν τὰ ἤκουσαν. καὶ δὲν ἠξιώθησαν νὰ τὰ ἰδουν· ἐπεθύμησαν καὶ νὰ
ἀκούσουν αὐτά, ποὺ ἀκούετε σεῖς, καὶ δὲν τὰ
ἤκουσαν, διότι ἔζησαν εἰς χρόνους προγενεστέρους
καὶ δὲν ἐπρόφθασαν νὰ ἴδουν τὴν ἐπὶ γῆς παρουσίαν
μου.
13,18 Ὑμεῖς οὖν ἀκούσατε τὴν 18 Σεῖς λοιπόν (ποὺ ἐπήρατε ἀπὸ τὸν Θεὸν τὸν 18 Σεῖς λοιπόν, εἰς τοὺς ὁποίους ἐδόθη ὠς χάρις ἀπὸ
παραβολὴν τοῦ σπείροντος. φωτισμὸν καὶ τὴν δύναμιν νὰ ἐνοεῖτε τὴν τὸν Θεὸν νὰ γνωρίσετε τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας
διδασκαλίαν μου) ἀκοῦστε τώρα καὶ τὸ νόημα τῆς τῶν οὐρανῶν, ἀκούσατε τὴν σημασίαν τῆς
παραβολῆς τοῦ σπορέως. παραβολῆς ἐκείνου, ποὺ ἔσπειρεν.
13,19 Παντὸς ἀκούοντος τὸν λόγον τῆς 19 Ἀπὸ τὸν ἄνθρωπον, ποὺ ἀκούει τὸ κήρυγμα τῆς 19 Ἀπὸ καθένα, ποὺ ἀκούει τὸν λόγον τῆς βασιλείας
βασιλείας καὶ μὴ συνιέντος, ἔρχεται ὁ βασιλείας καὶ δὲν ἐνδιαφέρεται νὰ τὸ ἐννοήσῃ, καὶ ἕνεκα ἀδιαφορίας καὶ ψυχρότητος δὲν τὸν ἐννοεῖ,
πονηρὸς καὶ αἴρει τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ ἔρχεται ὁ πονηρὸς καὶ παίρνει ὅ,τι ἔχει σπαρῆ εἰς ἔρχεται ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζει ἐκεῖνο, ποὺ ἔχει
καρδίᾳ αὐτοῦ· οὗτός ἐστιν ὁ παρὰ τὴν τὴν καρδίαν του· αὐτὸν συμβολίζει ὁ σπαρμένος σπαρῇ εἰς τὴν καρδίαν του.Αὐτὸς εἶναι ὁ
ὁδὸν σπαρεὶς τόπος, ποὺ εἶναι κοντὰ εἰς τὸν δρόμον. πνευματικὸς σπόρος, ποὺ ἐσπάρη πλησίον τοῦ
δρόμου, τουτέστιν ὁ ἄνθρωπος, εἰς τὴν ράθυμον

90/207
ψυχὴν τοῦ ὁποίου ἔπεσεν ὠς ἄλλος σπόρος ὁ λόγος
τοῦ θείου κηρύγματος, ἀλλ’ αὐτὸς δὲν ἐκατάλαβε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τίποτε ἀπὸ αὐτόν.
13,20 Ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς, 20 Ἡ περιοχὴ δὲ ἡ πετρώδης, εἰς τὴν ὁποίαν ἔπεσε 20 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ ἐσπάρη εἰς τὸ ἔδαφος τὸ πέτρινον,
οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ ἄλλος σπόρος, συμβολίζει τὸν ἄνθρωπον, ὁ αὐτὸς εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἀκούει τὸν λόγον τοῦ
εὐθέως μετὰ χαρᾶς δεχόμενος καὶ ὁποῖος ἀκούει τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀμέσως εὐαγγελίου καὶ ἀμέσως μετὰ χαρᾶς τὸν δέχεται.
λαμβάνων αὐτόν· τὸν παίρνει καὶ τὸν δέχεται μὲ χαράν.
13,21 οὐκ ἔχει δὲ ρίζαν ἐν ἑαυτῷ, ἀλλὰ 21 Ὁ λόγος ὅμως δὲν ρίπτει βαθεῖαν ρίζαν εἰς 21 Δὲν ρίπτει ὅμως μέσα του βαθείας ρίζας ὁ λόγος,
πρόσκαιρός ἐστι, γενομένης δὲ θλίψεως αὐτόν, διότι ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς εἶναι ἀσταθὴς καὶ ἀλλ’ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς εἶναι ἀσταθὴς καὶ ἡ
ἢ διωγμοῦ διὰ τὸν λόγον εὐθὺς ἐπιπόλαιος καὶ ὅταν συμβῇ θλῖψις ἢ διωγμὸς προθυμία ποὺ ἔδειξε διαρκεῖ ὀλίγον χρόνον· ὅταν δὲ
σκανδαλίζεται. ἀμέσως κλονίζεται καὶ χάνει τὸν ζῆλον του καὶ συμβῇ θλῖψις ἢ διωγμὸς διὰ τὸν λόγον τοῦ
τὴν πίστιν του. εὐαγγελίου, ἀμέσως ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς σκοντάπτει
καὶ χάνει τὸν ἐνθουσιασμὸν καὶ τὴν πίστιν του.
13,22 Ὁ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας σπαρείς, 22 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ ἐσπάρθηκε εἰς τὰ ἀγκάθια, 22 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ ἐσπάρη εἰς τὰ ἀγκάθια, εἶναι ὁ
οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων, καὶ ἡ εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀκούει τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἄνθρωπος αὐτός, ποὺ ἀκούει τὸν λόγον, καὶ ἡ
μέριμνα τοῦ αἰῶνος, τούτου καὶ ἡ ἀπάτη ἀλλὰ ἡ βασανιστικὴ μέριμνα διὰ τὴν ζωὴν αὐτὴν βασανιστική του ζάλη καὶ φροντὶς διὰ τὴν παροῦσαν
τοῦ πλούτου συμπνίγει τὸν λόγον, καὶ καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου καὶ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν ζωὴν καὶ ἡ ἀπάτη, ποὺ τοῦ προξενεῖ ὁ πλοῦτος μὲ
ἄκαρπος γίνεται. πνίγουν καὶ κάνουν ἀτροφικὸν καὶ ἄκαρπον τὸν τὴν προσκόλλησιν εἰς τὸ χρῆμα καὶ μὲ τὴν εὐκολίαν
λόγον. τῶν ἀπολαύσεων καὶ μὲ τὴν ματαιότητα τῆς
ἐπιδείξεως, πνίγουν τὸν λόγον καὶ γίνεται ἄκαρπος.
13,23 Ὁ δὲ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν 23 Ὁ δὲ σπόρος ποὺ ἔπεσε εἰς τὴν καλὴν γῆν, εἶναι 23 Ὁ δὲ σπόρος, ποὺ ἐσπάρη εἰς τὴν καλὴν καὶ
σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀκούει τὸν λόγον μὲ προσοχὴν εὔφορον γῆν, αὐτὸς εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἀκούει
ἀκούων καὶ συνιῶν· ὃς δὴ καρποφορεῖ καὶ τὸν ἐννοεῖ καὶ τὸν δέχεται· αὐτὸς λοιπὸν τὸν λόγον καὶ τὸν κατανοεῖ.Καὶ αὐτὸς λοιπὸν
καὶ ποιεῖ ὁ μὲν ἑκατόν, ὁ δὲ ἑξήκοντα, ὁ καρποφορεῖ καὶ παράγει ἄλλος μὲν ἑκατόν, ἄλλος παράγει καρπόν, ἄλλος μὲν ἀπὸ τὸ ἕνα παράγει
δὲ τριάκοντα. δὲ ἑξῆντα, ἄλλος δὲ τριάντα>.(Φέρει δηλαδὴ ὡς ἑκατόν, ἄλλος δὲ ἑξήκοντα, ἄλλος δὲ τριάκοντα.
καρποὺς τῆς γνώσεως τοῦ θείου θελήματος ἔργα
ἀγαθά, πρωχωρεῖ εἰς τὸν ἁγιασμὸν καὶ γίνεται

91/207
τέκνον τοῦ Θεοῦ).
13,24 Ἄλλην παραβολὴν παρέθηκεν 24 Ἄλλην παραβολὴν προσέφερεν εἰς αὐτοὺς καὶ 24 Ἄλλην παραβολὴν τοὺς ἐδίδαξε καὶ εἶπεν· Ἔγινεν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῖς λέγων· ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν εἶπεν· <ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν (δηλαδὴ ἡ ὁμοῖα ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἡ Ἐκκλησία δηλαδή,
οὐρανῶν ἀνθρώπῳ σπείραντι καλὸν Ἐκκλησία) εἶναι ὁμοία μὲ ἄνθρωπον ποὺ ἔσπειρε ποὺ θὰ κατακτήσῃ τὸν κόσμον ὁλόκληρον, καὶ ὁ δι’
σπέρμα ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ· καλὸν σπόρον εἰς τὸν ἀγρόν του. αὐτῆς κηρυττόμενος εἰς ὅλον τὸν κόσμον λόγος τῆς
ἀληθείας, πρὸς ἄνθρωπον, ποὺ ἔσπειρε καλὸν
σπόρον εἰς τὸ χωράφι του.Ἔτσι καὶ ὁ Κύριος σπείρει
πάντοτε εἰς τὸν κατακτώμενον ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας
κόσμον τὸν καλὸν τῆς σωτηρίου ἀληθείας σπόρον.
13,25 ἐν δὲ τῷ καθεύδειν τοὺς 25 Τὴν ὥραν ὅμως ποὺ ἐκοιμῶντο οἱ ἄνθρωποί 25 Τὴν ὥραν ὅμως ποὺ ἐκοιμῶντο οἱ ἄνθρωποί του,
ἀνθρώπους ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ του, ἦλθεν ὁ ἐχθρός του, ὁ διάβολος, (ποὺ ἔχει ὡς ἦλθεν ὁ ἐχθρός του, ὁ διάβολος δηλαδή, καὶ ἔσπειρεν
ἔσπειρε ζιζάνια ἀνὰ μέσον τοῦ σίτου καὶ ἔργον του νὰ ἀντιδρᾷ εἰς τὸ ἔργον τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ᾖραν ἀνάμεσα εἰς τὸν σῖτον καὶ ἔφυγεν.
ἀπῆλθεν. σπείρῃ ἀμφιβολίας καὶ συγχύσεις καὶ
παρεξηγήσεις εἰς τοὺς ἀνθρώπους), ἔσπειρε
ζιζάνια ἀνάμεσα εἰς τὸ σιτάρι καὶ ἔφυγε.
13,26 Ὅτε δὲ ἐβλάστησεν ὁ χόρτος καὶ 26 Ὅταν δὲ μετ' ὀλίγον ἐβλάστησαν τὰ στάχυα 26 Ὅταν δὲ ἐβλάστησαν τὰ στάχυα καὶ ἔκαμαν
καρπὸν ἐποίησε, τότε ἐφάνη καὶ τὰ καὶ ἔκαμαν καρπόν, τότε ἐφάνησαν καὶ τὰ ζιζάνια καρπόν, τότε ἐφάνησαν καὶ τὰ ζιζάνια.
ζιζάνια. ἀνάμεσα εἰς αὐτά.
13,27 Προσελθόντες δὲ οἱ δοῦλοι τοῦ 27 Οἱ δὲ δοῦλοι τοῦ οἰκοδεσπότου προσελθόντες 27 Καὶ τότε οἱ δοῦλοι τοῦ οἰκοδεσπότου ἦλθαν πρὸς
οἰκοδεσπότου εἶπον αὐτῷ· κύριε, οὐχὶ τοῦ εἶπαν μὲ ἀπορίαν καὶ λύπην· Κύριε, ἐσὺ δὲν αὐτὸν καὶ τοῦ εἶπαν Κύριε, δὲν ἔσπειρες καλὸν
καλὸν σπέρμα ἔσπειρας ἐν τῷ σῷ ἀγρῷ; ἔσπειρες ἐκλεκτὸν σπόρον εἰς τὸ χωράφι σου; Ἀπὸ σπόρον εἰς τὸ χωράφι σου; Ἀπὸ ποὺ λοιπὸν ἔχει
Πόθεν οὖν ἔχει ζιζάνια; ποῦ λοιπὸν ἔχει τὰ ζιζάνια; τοῦτο ζιζάνια;
13,28 Ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς· ἐχθρὸς ἄνθρωπος 28 Εἶπε δὲ ἐκεῖνος εἰς αὐτούς· ἔνας ἐχθρὸς 28 Ἐκεῖνος δὲ τοὺς εἶπεν· ἐχθρὸς ἄνθρωπος τὸ
τοῦτο ἐποίησεν.Οἱ δὲ δοῦλοι εἶπον αὐτῷ· ἄνθρωπος ἔκαμε τοῦτο.Οἱ δοῦλοι τοῦ εἶπαν· ἔκαμε.Καὶ οἱ δοῦλοι τοῦ εἶπαν· Θέλεις λοιπὸν νὰ
θέλεις οὖν ἀπελθόντες συλλέξωμεν θέλεις λοιπὸν νὰ πᾶμε νὰ μαζέψωμε τὰ ζιζάνια; πάμε καὶ νὰ τὰ μαζεύσωμεν;
αὐτά;
13,29 Ὁ δὲ ἔφη· οὔ, μήποτε συλλέγοντες 29 Ἐκεῖνος ὅμως εἶπε, ὄχι, μήπως τυχὸν καθὼς θὰ 29 Ἐκεῖνος ὅμως εἶπεν· Ὄχι.Διότι αἱ ρίζαι τῶν

92/207
τὰ ζιζάνια ἐκριζώσητε ἅμα αὐτοῖς τὸν μεζεύετε τὰ ζιζάνια, ξερριζώσετε μαζῆ μὲ αὐτὰ ζιζανίων εἶναι μπλεγμένοι μέσα εἰς τὸ χῶμα μὲ τὰς
σῖτον· . καὶ τὸ σιτάρι. ρίζας τοῦ σίτου καὶ ὑπάρχει φόβος μήπως, ὅταν θὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


συλλέγετε τὰ ζιζάνια, ξερριζώσετε μαζὶ μὲ αὐτὰ καὶ
τὸν σῖτον.
13,30 ἄφετε συναυξάνεσθε ἀμφότερα 30 Ἀφῆστέ τα νὰ μεγαλώνουν καὶ τὰ δύο μαζῆ ἕως 30 Ἀφήσατε νὰ μεγαλώνουν καὶ τὰ δύο μέχρι τῆς
μέχρι τοῦ θερισμοῦ, καὶ ἐν καιρῷ τοῦ τὸν θερισμόν.Καὶ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ θερισμοῦ ἐποχῆς τοῦ θερισμοῦ.Καὶ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ
θερισμοῦ ἐρῶ τοῖς θερισταῖς· συλλέξατε θὰ πῶ εἰς τοὺς θεριστάς· μαζεύσατε πρῶτα τὰ θερισμοῦ, ἤτοι τῆς ἐσχάτης κρίσεως, θὰ εἴπω εἰς τοὺς
πρῶτον τὰ ζιζάνια καὶ δήσατε αὐτὰ εἰς ζιζάνια καὶ δέσατέ τα σὲ δεμάτια, διὰ νὰ τὰ θεριστὰς ἀγγέλους μου· μαζεύσατε πρῶτον τὰ
δέσμας πρὸς τὸ κατακαῦσαι αὐτά, τὸν κατακαύσετε.(Δηλαδὴ κατὰ τὴν δευτέρα ζιζάνια καὶ δέσατέ τα σὲ χειρόβολα, διὰ νὰ τὰ
δὲ σῖτον συναγάγατε εἰς τὴν ἀποθήκην παρουσίαν μου θὰ πῶ εἰς τοὺς ἀγγέλους μου νὰ κατακαύσετε, δηλαδὴ ξεχωρίσατε τοὺς πονηροὺς
μου. ξεχωρίσουν τοὺς πονηροὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ ἀνθρώπους καὶ ρίψατέ τους ὅλους μαζὶ εἰς τὸ πῦρ τῆς
τοὺς ρίψουν εἰς τὸ πῦρ τῆς κολάσεως).Τὸ δὲ σιτάρι αἰωνίου κολάσεως.Τὸν σῖτον δέ, τουτέστι τοὺς
μαζεύσατέ το εἰς τὴν ἀποθήκην μου (δηλαδὴ τοὺς ἀγαθοὺς καὶ ἐναρέτους, μαζεύσατέ τον εἰς τὴν
δικαίους συνοδεύσατέ τους εἰς τὴν βασιλείαν τῶν ἀποθήκην μου, δηλαδὴ εἰς τὴν οὐράνιον βασιλείαν.
οὐρανῶν)>.
13,31 Ἄλλη παραβολὴν παρέθηκεν 31 Ἄλλην παραβολὴν τοὺς ἐδίδαξε καὶ εἶπεν· <ἡ 31 Ἄλλην παραβολὴν τοὺς ἐδίδαξε λέγων· Ἡ αὔξησις
αὐτοῖς λέγων· ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία βασιλεία τῶν οὐρανῶν (ἐπειδὴ εἰς τὴν ἀρχὴν θὰ καὶ ἑξάπλωσις τῆς ἐπὶ γῆς Ἐκκλησίας μου καὶ τοῦ
τῶν οὐρανῶν κόκκῳ σινάπεως, ὃν φανῇ μικρὰ καὶ ἀσήμαντος, θὰ ἔχῃ ὅμως ἐντὸς λόγου τῆς ἀληθείας, ποὺ κηρύττεται ἐν αὐτῇ,
λαβὼν ἄνθρωπος ἔσπειρεν ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτῆς δύναμιν καὶ ζωήν) ὁμοιάζει μὲ κόκκον ὁμοιάζει πρὸς τὸν μικρὸν σπόρον τοῦ σιναπιοῦ, ποὺ
αὐτοῦ· σιναπιοῦ, τὸν ὁποῖον ἐπῆρε ἔνας ἄνθρωπος καὶ τὸν ἐπῆρε κάποιος ἄνθρωπος καὶ τὸν ἔσπειρεν εἰς τὸ
τὸν ἔσπειρε εἰς τὸ χωράφι του. χωράφι του.
13,32 ὃ μικρότερον μέν ἐστι πάντων τῶν 32 Αὐτὸς ὁ κόκκος εἶναι μικρότερος ἀπὸ ὅλους 32 Ὁ κόκκος αὐτὸς εἶναι μὲν μικρότερος ἀπὸ ὅλους
σπερμάτων, ὅταν δὲ αὐξηθῇ, μεῖζον τοὺς σπόρους.῞Οταν ὅμως σπαρῇ καὶ μεγαλώσῃ, τοὺς σπόρους, ὅταν ὅμως μεγαλώσῃ, εἶναι
πάντων τῶν λαχάνων ἐστὶ καὶ γίνεται εἶναι ἀπὸ ὅλα τὰ λάχανα μεγαλύτερον καὶ γίνεται μεγαλύτερος ἀπὸ τὰ λάχανα καὶ τοὺς θάμνους, καὶ
δένδρον, ὥστε ἐλθεῖν τὰ πετεινὰ τοῦ δένδρον, ὥστε νὰ ἔρχωνται τὰ πουλιὰ τοῦ γίνεται δένδρον, ὥστε νὰ ἔλθουν τὰ πετεινὰ τοῦ
οὐρανοῦ καὶ κατασκηνοῦν ἐν τοῖς οὐρανοῦ καὶ νὰ φωλιάζουν εἰς τοὺς κλάδους του>. οὐρανοῦ καὶ νὰ φωλιάζουν εἰς τοὺς κλάδους του.Ἔτσι
κλάδοις αὐτοῦ. καὶ αἱ ἀρχαὶ τῆς αὐξήσεως καὶ τῆς ἑξαπλώσεως τῆς

93/207
Ἐκκλησίας μου καὶ τοῦ σπειρομένου ὑπ’ αὐτῆς εἰς
τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων λόγου μου εἶναι ἀφανεῖς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἀσήμαντοι, ἀλλὰ βαθμηδὸν αἱ κατακτήσεις των
γίνονται καταπληκτικοί.Ὁ λόγος δὲ τοῦ εὐαγγελίου ὁ
διὰ τῆς ὁλονὲν ἑξαπλουμένης Ἐκκλησίας
κηρυττόμενος, ὅταν καλλιεργηθῇ ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ
Ἁγίου Πνεύματος, δημιουργεῖ τεράστια καὶ
καταπληκτικὰ ἀποτελέσματα καὶ φέρει προστασίαν
καὶ ἀνάπαυσιν εἰς τὰς ψυχάς.
13,33 Ἄλλην παραβολὴν ἐλάλησεν 33 Ἄλλη παραβολὴν ἐδίδαξεν εἰς αὐτούς· <ἡ 33 Ἄλλην παραβολὴν εἶπεν εἰς αὐτούς, διὰ νὰ τοὺς
αὐτοῖς· ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν βασιλεία τῶν οὐρανῶν ὁμοιάζει μὲ τὸ προζύμι, διδάξῃ ὅτι ἡ βασιλεία του δὲν θὰ ἐπιβληθῇ δι’
οὐρανῶν ζύμη, ἢν λαβοῦσα γυνὴ ποὺ τὸ ἐπῆρε μιὰ γυναῖκα καὶ τὸ ἀνακάτεψε μὲ ἐξωτερικῆς δυνάμεως καὶ βίας, ὅπως ἐπερίμεναν οἱ
ἐνέκρυψεν εἰς ἀλεύρου σάτα τρία, ἕως πολὺ ἀλεύρι, ἕως ὅτου αὐτὸ ἐζυμώθη ὅλο καὶ Ἰουδαῖοι τὴν βασιλείαν τοῦ Μεσσίου, ἀλλὰ δι’
οὖ ἐζυμώθη ὅλον. ἔγινε κατάλληλο γιὰ ψωμί>.(Ἔτσι καὶ τὸ ἐσωτερικῆς εἰρηνικῆς καὶ βαθμιαίας ἐπιδράσεως καὶ
εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν θὰ ἀφομοιώσεως.Ὁμοιαζει, εἶπεν, ἡ βασιλεία τῶν
εἰσχωρήσῃ εἰς τὰς κοινωνίας τῶν ἀνθρώπων καὶ οὐρανῶν καὶ τὸ κήρυγμα αὐτῆς πρὸς προζύμιον, τὸ
θὰ ζυμώσῃ τὰς καλοπροαιρέτους ψυχάς). ὁποῖον ἐπῆρε μία γυναῖκα καὶ τὸ ἔκρυψεν εἰς
μεγάλην ποσότητα ἀλεύρου.Καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ
κρυμμένον τὸ προζύμιον, ἕως ὅτου ἐζυμώθη
ὁλόκληρον τὸ ζυμάρι τοῦ ἀλεύρου.Ἔτσι καὶ ἡ ἐπὶ γῆς
βασιλεία τῶν οὐρανῶν μὲ τὸ κήρυγμα τῆς πίστεως,
σὰν ἄλλο προζύμι θὰ εἰσχωρήσῃ σιγά - σιγὰ καὶ θὰ
ἀναζυμώσῃ ὅλην τὴν μᾶζαν τῆς ἀνθρωπότητος.
13,34 Ταῦτα πάντα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς 34 Ὅλα αὐτὰ ἐδίδαξεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ πλήθη μὲ 34 Ὅλα αὐτὰ ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς μὲ παραβολὰς εἰς
ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις, καὶ χωρὶς παραβολὰς καὶ χωρὶς παραβολὴν κατὰ τὸν καιρὸν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ.Καὶ χωρὶς παραβολὴν τίποτε
παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς, ἐκεῖνον τίποτε δὲν ἐδίδασκεν εἰς αὐτούς. κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην δὲν ἔλεγεν εἰς αὐτούς,
13,35 ὅπως πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ τοῦ 35 Καὶ ἔτσι ἐπραγματοποιήθη αὐτὸ ποὺ εἶχε 35 διὰ νὰ πληρωθῇ ἐκεῖνο, ποὺ ἐλέχθη διὰ τοῦ

94/207
προφήτου λέγοντος· ἀνοίξω ἐν λεχθῆ ἀπὸ τὸν προφήτην· <θὰ ἀνοίξω τὸ στόμα προφήτου, ὁ ὁποῖος εἶπε· Θὰ ἀνοίξω μὲ παραβολὰς
παραβολαῖς τὸ στόμα μου, ἐρεύξομαι μου μὲ παραβολάς, θὰ βροντοφωνήσω καὶ θὰ τὸ στόμα μου καὶ θὰ εἶπω ἀληθείας, ποὺ εἶναι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


κεκρυμμένα ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. φανερώσω πράγματα, ποὺ ἦσαν κρυμμένα ἀπὸ κρυμμένοι ἀπὸ τότε ποὺ ἄρχισε νὰ κτίζεται ὁ κόσμος.
τότε ποὺ ἐτέθησαν ὑπὸ τοῦ Θεοῦ τὰ θεμέλια τοῦ
κόσμου>.
13,36 Τότε ἀφεὶς τοὺς ὄχλους ἦλθεν εἰς 36 Τότε ἀφῆκε ὁ Χριστὸς τὰ πλήθη καὶ ἦλθεν εἰς 36 Τότε, ἀφοῦ ἀφῆκε τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ, ἦλθεν εἰς
τὴν οἰκίαν αὐτοῦ.Καὶ προσῆλθον αὐτῷ τὴν οἰκίαν, ὅπου κυρίως ἕμενε κατὰ τὸν καιρὸν τὸ σπίτι, ποὺ ἐφιλοξενεῖτο.Καὶ προσῆλθον εἰς αὐτόν
οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· φράσον τῆς δημοσίας δράσεώς του.Καὶ ἦλθαν πρὸς αὐτὸν οἰ μαθηταί του καὶ εἶπαν· Ἐξήγησέ μας τὴν ἔννοιαν
ἡμῖν τὴν παραβολὴν τῶν ζιζανίων τοῦ οἱ μαθηταί του καὶ τοῦ εἶπαν· <ἐξήγησέ μας τὴν τῆς παραβολῆς τῶν ζιζανίων τοῦ ἀγροῦ.
ἀγροῦ. παραβολὴν τῶν ζιζανίων τοῦ ἀγροῦ>.
13,37 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· ὁ 37 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· <Ἐκεῖνος ποὺ 37 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπεν· Ἐκεῖνος, ποὺ
σπείρων τὸ καλὸν σπέρμα ἐστὶν ὁ υἱὸς σπέρνει τὸν καλὸν σπόρον εἶναι ὁ υἱὸς τοῦ σπέρνει τὸν καλὸν σπόρον, εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ,
τοῦ ἀνθρώπου· ἀνθρώπου, δηλαδὴ ἐγώ. ποὺ ἐσαρκώθη καὶ ἐγινεν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
13,38 ὁ δὲ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος· τὸ δὲ 38 Ἀγρὸς δὲ εἶναι ὁ κόσμος.Ὁ καλὸς σπόρος εἶναι 38 Ὁ δὲ ἀγρὸς εἶναι ὁ κόσμος τῶν ἀνθρώπων.Καὶ ὁ
καλὸν σπέρμα, οὗτοι εἶσιν οἱ υἱοὶ τῆς τὰ τέκνα τῆς οὐρανίου βασιλείας· τὰ δὲ ζιζάνια καλὸς σπόρος, αὐτοὶ εἶναι τὰ παιδιὰ τῆς οὐρανίου καὶ
βασιλείας· τὰ δὲ ζιζάνιά εἰσιν οἱ υἱοὶ τοῦ εἶναι τὰ τέκνα τοῦ πονηροῦ, τοῦ διαβόλου. αἰωνίου βασιλείας, ποὺ θὰ τὴν κληρονομήσουν.Τὰ δὲ
πονηροῦ· ζιζάνια εἶναι τὰ παιδιὰ τοῦ πονηροῦ, ποὺ ὁμοιάζουν
πρὸς τὸν πατέρα τους διάβολον.
13,39 ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας αὐτά ἐστιν ὁ 39 Ὁ δὲ ἐχθρός, ποὺ ἔσπειρε τὰ ζιζάνια αὐτά, εἶναι 39 Ὁ ἐχθρὸς δέ, ποὺ ἔσπειρε τὰ ζιζάνια, εἶναι ὁ
διάβολος· ὁ δὲ θερισμὸς συντέλεια τοῦ ὁ διάβολος· ὁ θερισμὸς ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου διάβολος.Καὶ ὁ θερισμὸς σημαίνει τὸ τέλος τῆς
αἰῶνός ἐστιν· οἱ δὲ θερισταὶ ἀγγέλλοι καὶ θερισταὶ οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ. παρούσης περιόδου τοῦ κόσμου, οἱ δὲ θερισταὶ
εἰσιν. σημαίνουν τοὺς ἀγγέλους, ποὺ θὰ εἶναι ἐκτελεσταὶ
τῶν διαταγῶν τοῦ ὑπερτάτου Κριτοῦ.
13,40 Ὥσπερ οὖν συλλέγεται τὰ ζιζάνια 40 Ὅπως λοιπὸν εἰς τὰ χωράφια μαζεύονται τὰ 40 Καθὼς λοιπὸν μαζεύονται τὰ ζιζάνια καὶ
καὶ πυρὶ καίεται, οὕτως ἔσται ἐν τῇ ζιζάνια καὶ κατακαίονται εἰς τὴν φωτιά, ἔτσι θὰ κατακαίονται μὲ φωτιά, ἔτσι θὰ εἶναι καὶ κατὰ τὸ
συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος τούτου. γίνῃ καὶ εἰς τὴν συντέλειαν τοῦ κόσμου. τέλος τῆς παρούσης περιόδου τοῦ κόσμου.
13,41 Ἀποστελλεῖ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου 41 Θὰ στείλῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Θεάνθρωπος 41 Θὰ ἀποστείλῃ τότε ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ

95/207
τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ, καὶ συλλέξουσιν καὶ κριτὴς τῆς οἰκουμένης, τοὺς ἀγγέλους του καὶ Θεάνθρωπος Μεσσίας, τοὺς ἀγγέλους του καὶ θὰ
ἐκ τῆς βασιλείας αὐτοῦ πάντα τὰ θὰ μαζεύσουν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν του ποὺ θὰ ἔχῃ μαζεύσουν ἀπὸ τὸν κόσμον, ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


σκάνδαλα καὶ τοὺς ποιοῦντας τὴν ἁπλωθῆ εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ὅλους ἐκείνους κυριαρχῇ πλέον ἡ βασιλεία του, ὅλους ἐκείνους, ποὺ
ἀνομίαν, ποὺ βάζουν σκάνδαλα, διὰ νὰ πέσουν εἰς τὴν ἔγιναν καὶ εἰς τοὺς ἄλλους αἰτία νὰ ἁμαρτήσουν, καὶ
ἁμαρτίαν οἱ ἄλλοι καὶ ἐκείνους ποὺ διαπράττουν ἐκείνους, ποὺ παραβαίνουν τὸν νόμον του,
τὰς ἀνομίας.
13,42 καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς εἰς τὴν 42 Καὶ θὰ τοὺς ρίψουν εἰς τὸ φοβερὸ καμίνι τοῦ 42 καὶ θὰ τοὺς ρίψουν εἰς τὸ καμίνι τῆς φωτιᾶς,
κάμινον τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσται ὁ ἀσβέστου πυρός, δηλαδὴ εἰς τὴν αἰωνίαν δηλαδὴ εἰς τὸ πῦρ τῆς αἰωνίου κολάσεως.Ἐκεῖ θὰ
κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. κόλασιν.Ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο τῶν δοντιῶν.
τῶν ὀδόντων.
13,43 Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ 43 Τότε οἱ δίκαιοι θὰ λάμψουν ἔνδοξοι σὰν τὸν 43 Τότε οἱ δίκαιοι θὰ δοξασθοῦν καὶ θὰ λάμψουν σὰν
ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς ἥλιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ οὐρανίου Πατρός τὸν ἥλιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ οὐρανίου πατρός
αὐτῶν.Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. των.Ὅποιος ἔχει αὐτιὰ νὰ ἀκούῃ, ἂς ἀκούῃ (καὶ ἂς των.Ὅποιος ἔχει αὐτιὰ διὰ νὰ ἀκούῃ μὲ ἐνδιαφέρον
κανονίσῃ ὑπεύθυνα τὴν θέσιν του ἀπέναντι καὶ ἐγκολπώνεται τὴν ἀλήθειαν, ἂς ἀκούῃ.
αὐτῶν, ποὺ ἀκούει.Θὰ δώσῃ λόγον διὰ τὸν λόγον
ποὺ ἔχει ἀκούσει).
13,44 Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν 44 Πάλιν ὁμοιάζει ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν μὲ 44 Πάλιν ἡ πολύτιμος διδασκαλία καὶ τὰ ἀνεκτίμητα
οὐρανῶν θησαυρῷ κεκρυμμένῳ ἐν τῷ ἀνεκτίμητον θησαυρόν, κρυμμένον εἰς ἕνα ἀγαθὰ τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν ὁμοιάζουν πρὸς
ἀγρῷ, ὃν εὐρὼν ἄνθρωπος ἔκρυψε, καὶ χωράφι, τὸν ὁποῖον εὑρῆκε κάποιος ἄνθρωπος καὶ θησαυρὸν κρυμμένον καὶ χωμένον εἰς τὸ χωράφι, τὸν
ἀπὸ τῆς χαρᾶς αὐτοῦ ὑπάγει καὶ πάντα τὸν ἀπέκρυψε εἰς αὐτὸ τὸ χωράφι, καὶ ἀπὸ τὴν ὁποῖον, σὰν ηὗρε κάποιος ἄνθρωπος, τὸν ἔκρυψεν εἰς
ὅσα ἔχει πωλεῖ καὶ ἀγοράζει τὸν ἀγρὸν μεγάλην χαράν του πηγαίνει καὶ πωλεῖ ὅλα ὅσα τὸ αὐτὸ χωράφι καὶ ἀπὸ τὴν μεγάλην του χαρὰν
ἐκεῖνον. ἔχει καὶ ἀγοράζει ἐκεῖνον τὸν ἀγρόν.(Ἀξίζει νὰ πηγαίνει καὶ πωλεῖ ὅλα ὅσα ἔχει καὶ ἀγοράζει τὸ
ἀπαρνηθῇ κανεὶς ὅλα τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ διὰ νὰ χωράφι ἐκεῖνο.Ἔτσι καὶ ἐκεῖνος, ποὺ ἐξετίμησε τὸν
κερδήσῃ τοὺς θησαυροὺς τῆς βασιλείας τῶν πλοῦτον τῆς θείας διδασκαλίας καὶ τοὺς θησαυροὺς
οὐρανῶν). τῆς ἐπουρανίου βασιλείας.Ἀπαρνεῖται καὶ περιφρονεῖ
καὶ πετᾷ ὅλα τὰ ἐπίγεια διὰ νὰ κατακτήσῃ τὰ
ἐπουράνια.

96/207
13,45 Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν 45 Εἶναι πάλιν ὁμοία ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν μὲ 45 Πάλιν εἶναι ὁμοία ἡ ἀνυπολόγιστος ἀξία τῆς
οὐρανῶν ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ ζητοῦντι ἔμπορον, ὁ ὅποιος ζητεῖ νὰ ἀγοράσῃ πολύτιμα βασιλείας τῶν οὐρανῶν πρὸς ἄνθρωπον ἔμπορον,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καλοὺς μαργαρίτας· μαργαριτάρια. ποὺ ζητεῖ νὰ ἀγοράσῃ καλὰ καὶ πολύτιμα
μαργαριτάρια.
13,46 ὃς εὐρὼν ἕνα πολύτιμον 46 Αὐτός, ὅταν εὑρῆκε ἕνα μαργαριτάρι μεγάλης 46 Αὐτὸς ὅταν ηὗρεν ἔνα σπάνιον καὶ μεγάλης ἀξίας
μαργαρίτην ἀπελθὼν πέπρακε πάντα ἀξίας, ἐπῆγε ἀμέσως καὶ ἐπώλησε ὅλα ὅσα εἶχε μαργαριτάρι, ἔτρεξε καὶ ἐπώλησεν ὅλα ὅσα εἶχε καὶ
ὅσα εἶχε καὶ ἠγόρασεν αὐτόν. καὶ τὸ ἀγόρασε.(Ἔτσι καὶ ὁ πιστός, σὰν καλὸς τὸ ἠγόρασε.Ἔτσι καὶ ὁ καλὸς καὶ ἀφωσιωμένος
ἔμπορος ποὺ ξέρει τὸ συμφέρον του, θυσιάζει μὲ Χριστιανός.Σὰν καλὸς ἔμπορος θυσιάζει μὲ
προθυμίαν τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ τῆς παρούσης ζωῆς, προθυμίαν τὴν ματαιότητα τῆς παρούσης ζωῆς, διὰ
διὰ νὰ κερδήσῃ τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ). νὰ κατακτήσῃ τὴν αἰωνιότητα τῆς μελλούσης
βασιλείας.
13,47 Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῷ 47 Πάλιν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁμοία μὲ 47 Πάλιν εἶναι ὁμοία ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν πρὸς
οὐρανῶν σαγήνῃ βληθείσῃ εἰς τὴν δίκτυον, ποὺ ἐρίφθηκε εἰς τὴν θάλασσαν καὶ δίκτυον, τὸ ὁποῖον ἐρρίφθη εἰς τὴν θάλασσαν καὶ τὸ
θάλασσαν καὶ ἐκ παντὸς γένους περιέκλεισε ψάρια ἀπὸ κάθε εἶδος. ὁποῖον ἐμάζευσεν ἀπὸ κάθε γένος ψαριῶν.(Ἔτσι καὶ
συναγαγούσῃ· μὲ τὸ δίκτυον τοῦ θείου κηρύγματος ἑλκύονται εἰς
τὴν Ἐκκλησίαν πάσης προαιρέσεως καὶ προελεύσεως
ἄνθρωποι).
13,48 ἢν, ὅτε ἐπληρώθη, ἀναβιβάσαντες 48 Ὅταν δὲ ἐγέμισε, τὸ ἀνέβασαν οἱ ψαράδες ἀπὸ 48 Τὸ δίκτυον αὐτό, ὅταν ἐγέμισε, τὸ ἔσυραν καὶ τὸ
αὐτὴν ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν καὶ καθίσαντες τὸ βάθος εἰς τὴν παραλίαν καὶ ἀφοῦ ἐκάθισαν, ἀνέβασαν ἀπὸ τὸ βάθος τῆς θαλάσσης εἰς τὴν
συνέλεξαν τὰ καλὰ εἰς ἀγγεῖα, τὰ δὲ ἐμάζευσαν τὰ καλὰ ψάρια εἰς ἀγγεῖα, τὰ δὲ ἀμμουδιὰν τῆς παραλίας καὶ ἀφοῦ ἐκάθισαν,
σαπρὰ ἔξω ἔβαλον. ἀκατάλληλα καὶ ἐπιβλαβῆ διὰ φάγητον τὰ ἐμάζευσαν τὰ καλὰ ψάρια μέσα εἰς ἀγγεῖα, τὰ δὲ
ἐπέταξαν ἔξω. ἀκατάλληλα καὶ ἐπιβλαβῆ διὰ φαγητὸν τὰ ἐπέταξαν
ἔξω.
13,49 Οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ 49 Ἔτσι θὰ γίνῃ καὶ εἰς τὴν συντέλειαν τοῦ 49 Ἔτσι θὰ γίνῃ καὶ εἰς τὴν συντέλειαν τοῦ
αἰῶνος.Ἐξελεύσονται οἱ ἄγγελοι καὶ αἰῶνος· θὰ ἐξέλθουν οἱ ἄγγελοι ἀπὸ τὸν οὐρανόν, κόσμου.Θὰ βγοῦν οἱ ἄγγελοι ἀπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ θὰ
ἀφοριοῦσι τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν διὰ νὰ συγκεντρώσουν ὅλους τοὺς ἀνθρώπους.Καὶ χωρίσουν τοὺς πονηροὺς καὶ θὰ τοὺς πάρουν ἀπὸ τὸ
δικαίων, θὰ ξεχωρίσουν τοὺς πονηρούς, οἱ ὁποῖοι τώρα μέσον τῶν δικαίων, μὲ τοὺς ὁποίους τώρα εἶναι

97/207
εἶναι ἀνακατεμένοι μὲ τοὺς δικαίους. ἀνακατεμένοι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


13,50 καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς εἰς τὴν 50 Καὶ θὰ τοὺς ρίψουν εἰς τὴν κάμινον τοῦ 50 Καὶ θὰ τοὺς ρίψουν εἰς τὸ ἀναμμένο καμίνι τῆς
κάμινον τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσται ὁ ἀσβέστου πυρός, δηλαδὴ εἰς τὴν αἰωνίαν κόλασιν· αἰωνίου κολάσεως.Ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ
κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο τῶν τρίξιμο τῶν δοντιῶν.
ὀδόντων>.
13,51 Λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· συνήκατε 51 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <τὰ ἐνοήσατε ὅλα 51 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· Τὰ ἐκαταλάβατε ὅλα
ταῦτα πάντα; Λέγουσιν αὐτῷ, ναί, αὐτά;> Ἐκεῖνοι τοῦ λέγουν· <ναί, Κύριε>. αὐτά; Λέγουν εἰς αὐτόν· Ναί, Κύριε.
Κύριε.
13,52 Ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· διὰ τοῦτο πᾶς 52 Ὁ δὲ Κύριος τοὺς εἶπε· <διὰ τοῦτο καὶ ἐγὼ σᾶς 52 Ὁ δὲ Κύριος τοὺς εἶπε· Καλὰ λοιπόν.Ἀφοῦ
γραμματεὺς μαθητευθεὶς εἰς τὴν λέγω· Καθένας ποὺ ἐδιδάχθη καὶ ἔμαθε τὰς ἐνοιώσατε τὰς παραβολὰς αὐτάς, σᾶς λέγω, ὅτι κάθε
βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ὅμοιός ἐστιν ἀληθείας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, εἶναι ἐντριβὴς εἰς τὸν Μωσαϊκὸν νόμον, ποὺ ἐδιδάχθη
ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ ὅστις ἐκβάλλει ὅμοιος μὲ πλούσιον νοικοκύρην, ὁ ὅποιος βγάζει συγχρόνως καὶ τὰς ἀληθείας τῆς βασιλείας τῶν
ἐκ τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ καινὰ καὶ ἀπὸ τοὺς θησαυροὺς αὐτοῦ καινούργια καὶ οὐρανῶν, ὁμοιάζει πρὸς ἄνθρωπον νοικοκύρην, ὁ
παλαιά. παλαιά.(Ἔτσι καὶ αὐτὸς θὰ χρησιμοποιῇ, διὰ τὸν ὁποῖος ἀπὸ τὸ θησαυροφυλάκιόν του βγάζει
εὐατόν του καὶ τοὺς ἄλλους, πολυτίμους γνώσεις καινούργια καὶ παλαιά.Ἔτσι καὶ αὐτός, ὅταν θὰ
ἀπὸ τὴν Παλαιὰν Διαθήκην καὶ ἀπὸ τοὺς διδάσκῃ, θὰ χρησιμοποιῇ κατὰ τὰς παρουσιαζομένας
θησαυροὺς τῆς νέας αὐτῆς διδασκαλίας μου)>. ἀνάγκας γνώσεις ἀπὸ τὴν Παλαιὰν Διαθήκην καὶ
ἀπὸ τὴν νέαν διδασκαλίαν μου.
13,53 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ ᾿Ιησοῦς 53 Καὶ ὅταν ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς τὴν διδασκαλίαν 53 Καὶ συνέβη, ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἐτελείωσε τὰς
τὰς παραβολὰς ταύτας μετῆρεν ἐκεῖθεν, αὐτῶν τῶν παραβολῶν, ἔφυγεν ἀπὸ ἐκεῖ. παραβολὰς αὐτὰς ἀνεχώρησεν ἀπ’ ἐκεῖ.
13,54 καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν πατρίδα αὐτοῦ 54 Καὶ ἀφοῦ ἦλθεν εἰς τὴν πατρίδα του, ἐδίδασκε 54 Καὶ ἀφοῦ ἦλθεν εἰς τὴν πατρίδα τοῦ Ναζαρέτ,
ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν τῇ συναγωγῇ τοὺς Ναζαρηνοὺς εἰς τὴν συναγωγήν των μὲ ἐδίδασκε τοὺς κατοίκους της εἰς τὴν συναγωγήν των
αὐτῶν, ὥστε ἐκπλήττεσθαι αὐτοὺς καὶ τόσην σοφίαν, ὥστε νὰ ἐκπλήσσωνται αὐτοὶ καὶ μὲ τόσην σοφίαν καὶ δύναμιν, ὥστε νὰ ἐκπλήττωνται
λέγειν· πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ νὰ λέγουν· <ἀπὸ ποὺ ὑπάρχει εἰς αὐτὸν αὐτὴ ἡ αὐτοὶ καὶ νὰ λέγουν· Ἀπὸ ποῦ ἦλθεν εἰς τοῦτον αὐτὴ
δυνάμεις; σοφία καὶ αὐτὰ τὰ θαύματα; ἡ σοφία καὶ τὰ θαύματα;
13,55 Οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος 55 Δὲν εἶναι αὐτὸς τὸ παδὶ τοῦ μαραγκοῦ; Καὶ δὲν 55 Δὲν εἶναι αὐτὸς ὁ υἱὸς τοῦ μαραγκοῦ; Δὲν

98/207
υἱός; Οὐχὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεται ὀνομάζεται ἡ μητέρα του Μαριὰμ καὶ οἱ ἀδελφοί ὀνομάζεται ἡ μητέρα του Μαριὰμ καὶ οἱ ἀδελφοί του
Μαριὰμ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ Ἰάκωβος του Ἰάκωβος καὶ Ἰωσῆς καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας; Ἰάκωβος καὶ Ἰωσῆς καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας;

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ Ἰωσῆς καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας;
13,56 Καὶ αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι 56 Καὶ αἱ ἀδελφαί του ὅλαι δὲν εὑρίσκονται μαζῆ 56 Καὶ αἱ ἀδελφαί του δὲν εἶναι ὅλαι μαζί μας; Ἀπὸ
πρὸς ἡμᾶς εἰσι; Πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα μας; Ἀφοῦ, λοιπόν, κατάγεται ἀπὸ τόσον πτωχὴν ποὺ λοιπὸν τοῦ ἦλθαν ὅλα αὐτά;
πάντα; καὶ ταπεινὴν οἰκογένειαν καὶ δὲν ἐσπούδασε
πουθενά, ἀπό ποῦ ἐπῆρε καὶ κατέχει ὅλα αὐτά;
13,57 Καὶ ἐκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ.Ὁ δὲ 57 Καὶ ἀντὶ νὰ πιστεύσουν ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἦτο ὁ 57 Καὶ ἐδυσπίστουν εἰς αὐτὸν καὶ τὸν
Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὔκ ἐστι προφήτης Μεσσίας, ποὺ ἐπερίμεναν, ἐσκόνταπταν ἐπάνω παρηκολούθουν μὲ φθόνον καὶ ὑποψίαν.Ὁ δὲ Ἰησοῦς
ἄτιμος εἰ μὴ ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ καὶ ἐν εἰς τὴν ταπεινήν του ἐμφάνισιν καὶ ἀπιστοῦσαν τοὺς εἶπε· Πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν περιφρονεῖται
τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. πρὸς αὐτόν.Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· <πουθενὰ πρρφήτης περισσότερον παρὰ εἰς τὴν πατρίδα του
ἀλλοῦ δὲν περιφρονεῖται περισσότερον ἔνας καὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους τοῦ σπιτιοῦ του.
προφήτης ὅσον εἰς τὴν πατρίδα του καὶ μέσα εἰς
τὸ σπίτι του>.
13,58 Καὶ οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις 58 Καὶ δὲν ἔκανε ἐκεῖ πολλὰ θαύματα, ἕνεκα τῆς 58 Καὶ δὲν ἔκαμεν ἐκεῖ πολλὰ θαύματα ἐξ αἰτίας τῆς
πολλὰς διὰ τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν. ἀπιστίας αὐτῶν. ἀπιστίας των.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 14Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
14,1 Εν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ ἤκουσεν Κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνος ὁ Ἡρώδης Ἀντίπας, ὁ Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἤκουσεν ὁ Ἡρῴδης ὁ
Ἡρῴδης ὁ τετράρχης τὴν ἀκοὴν Ἰησοῦ. τετράρχης τῆς Γαλιλαίας, ἐπληροφορήθη τὴν Ἀντίπας, ὁ τετράρχης τῆς Γαλιλαίας καὶ Περαίας,
φήμην τοῦ Ἰησοῦ, τὴν φήμην τοῦ Ἰησοῦ
14,2 Καὶ εἶπε τοῖς παισὶν αὐτοῦ· οὗτός 2 καὶ εἶπεν εἰς τοὺς ἀνθρώπους τοῦ 2 καὶ εἶπεν εἰς τοὺς αὐλικούς του αὐτὸς εἶναι ὁ
ἐστιν Ἰωάννης ὁ βαπτιστής· αὐτὸς περιβάλλοντός του· <αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰωάννης ὁ Ἰωάννης ὁ βαπτιστής· αὐτὸς ἀνεστήθη ἐκ νεκρῶν μὲ
ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ διὰ τοῦτο Βαπτιστής, τὸν ὁποῖον ἐγὼ ἀποκεφάλισα· αὐτὸς νέαν ἀποστολὴν ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ δι’ αὐτὸ αἱ
αἱ δυνάμεις ἐνεργοῦσιν ἐν αὐτῷ. ἀνεστήθη ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ διὰ τοῦτο ἐνεργοῦν ὑπερφυσικαὶ δυνάμεις ἐνεργοῦν διὰ μέσου αὐτοῦ.

99/207
δι' αὐτοῦ αἱ θαυματουργικαὶ δυνάμεις>.
14,3 Ὁ γὰρ Ἡρῴδης κρατήσας τὸν 3 Διότι ὁ Ἡρώδης εἶχε συλλάβει τὸν Ἰωάννην, τὸν 3 Εἰπὲ δὲ ὁ Ἡρῴδης περὶ τοῦ Ἰωάννου, ὅτι ἀνεστήθη

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἰωάννην ἔδησεν αὐτὸν καὶ ἔθετο ἐν ἔδεσε καὶ τὸν ἔρριψεν εἰς τὴν φυλακὴν ἐξ αἰτίας ἐκ νεκρῶν, διότι ὁ Ἡρῴδης τὸν εἶχε θανατώσει· ἀφοῦ
φυλακῇ διὰ Ἡρῳδιάδα τὴν γυναῖκα τῆς Ἡρωδιάδος, μὲ τὴν ὁποίαν παρανόμως δηλαδὴ συνέλαβε τὸν Ἰωάννην, τὸν ἔδεσε καὶ τὸν
Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. συζοῦσε, διότι αὐτὴ ἦτο σύζυγος τοῦ ἀδελφοῦ του ἔβαλεν εἰς τὴν φυλακὴν ἐξ αἰτίας τῆς Ἡρῳδιάδος, ἡ
Φιλίππου. ὁποία ἦτο σύζυγος τοῦ Φιλίππου τοῦ ἀδελφοῦ του,
καὶ συνέζη τώρα μὲ τὸν Ἡρῴδην.
14,4 Ἔλεγε γὰρ αὐτῷ ὁ Ἰωάννης· οὐκ 4 Ἐπειδὴ ἔλεγεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰωάννης· <δέν σοῦ 4 Διότι τοῦ ἔλεγεν ὁ Ἰωάννης· Δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται
ἔξεστί σοι ἔχειν αὐτήν. ἐπιτρέπεται νὰ συζῇς μὲ αὐτήν>. ἀπὸ τὸν νόμον τοῦ Θεοῦ νὰ ἔχῃς αὐτὴν σύζυγον.
14,5 Καὶ θέλων αὐτὸν ἀποκτεῖναι 5 Καὶ ἐνῶ ἤθελε νὰ τὸν θανατώσῃ, δὲν τὸν 5 Καὶ ἐνῷ εἰς τὰς ἀρχάς, παρακινούμενος ἀπὸ τὴν
ἐφοβήθη τὸν ὄχλον, ὅτι ὡς προφήτην ἐθανάτωνε, διότι ἐφοβεῖτο τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, τὰ Ἡρῳδιάδα, ἤθελε νὰ τὸν φονεύσῃ, ἐφοβήθη τὰ
αὐτὸν εἶχον. ὁποῖα ἐθεωροῦσαν τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην. πλήθη τοῦ λαοῦ, διότι ἐθεώρουν καὶ ἐσέβοντο αὐτὸν
ὡς προφήτην.
14,6 Γενεσίων δὲ ἀγομένων τοῦ Ἡρῴδου 6 Ὅταν ὅμως ὁ Ἡρώδης ἑώρταζε τὰ γενέθλιά του, 6 Ἀλλ’ ὅταν ἑωρτάζοντο τὰ γενέθλια τοῦ Ἡρῴδου,
ὠρχήσατο ἡ θυγάτηρ τῆς Ἡρῳδιάδος ἐν ἐχόρευσε μὲ τέχνην καὶ προκλητικότητα ἡ κόρη ἐχόρευσεν ἡ κόρη τῆς Ἠρῳδιάδος εἰς τὸ μέσον τῶν
τῷ μέσῳ καὶ ἤρεσε τῷ Ἡρῴδῃ· τῆς Ἡρωδιάδος, ἡ Σαλώμη, ἐνώπιον τῶν προσκαλεσμένων εἰς τὸ τραπέζι καὶ ἄρεσεν ὁ χορός
προσκεκλημένων καὶ ἤρεσεν ὁ χορός της εἰς τὸν της εἰς τὸν Ἡρῴδην.
Ἡρώδην.
14,7 ὅθεν μεθ' ὅρκου ὡμολόγησεν αὐτῇ 7 Διὰ τοῦτο ὑπεσχέθη εἰς αὐτὴν μὲ ὅρκον δημοσίᾳ, 7 Δι’ αὐτὸ τῆς ὑπεσχέθη μὲ ὅρκον νὰ τῆς δώσῃ κάθε
δοῦναι ὃ ἐὰν αἰτήσηται. νὰ τῆς δώσῃ ὀ,τιδήποτε καὶ ἂν τοῦ ζητήσῃ. τι ποὺ θὰ ἐζήτει.
14,8 Ἡ δέ, προβιβασθεῖσα ὑπὸ τῆς 8 Ἐκείνη δὲ καθοδηγηθεῖσα ἀπὸ τὴν μητέρα της 8 Αὐτὴ δὲ ὁδηγηθεῖσα ἀπὸ τὴν μητέρα της· Δός μοι,
μητρὸς αὐτῆς, δός μοι φησίν, ὧδε ἐπὶ εἶπε· <δός μου ἐδῶ ἐπάνω εἰς τὸ πιάτο τὸ κεφάλι εἶπεν, ἐδῶ ἐπάνω εἰς τὸ πιάτο, τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου
πίνακι τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ τοῦ Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ>. τοῦ βαπτιστοῦ.
βαπτιστοῦ.
14,9 Καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεύς, διὰ δὲ τοὺς 9 Καὶ ἐστενοχωρήθη μὲν ὁ βασιλεύς, ἀλλὰ διὰ 9 Καὶ ἐλυπήθη ὁ βασιλεύς, διὰ τοὺς ὅρκους ὅμως καὶ
ὅρκους καὶ τοὺς συνανακειμένους τοὺς ὅρκους καὶ διὰ νὰ μὴ ἐκτεθῇ εἰς τοὺς δι’ ἐκείνους, ποὺ ἐκάθηντο μαζὶ εἰς τὸ τραπέζι, εἰς

100/207
ἐκέλευσε δοθῆναι, συνδαιτημόνας ὡς ἐπίορκος, διέταξε νὰ δοθῇ ἡ τοὺς ὁποίους ἦτο ἐκτεθειμένος καὶ δὲν ἤθελε νὰ
κεφαλὴ τοῦ Ἰωάννου. παρουσιασθῇ, ὅτι ἠθέτει τὸν λόγον του καὶ τὸν
ὅρκον του, ἔδωκε διαταγὴν νὰ δοθῇ ἡ κεφαλὴ τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἰωάννου.
14,10 καὶ πέμψας ἀπεκεφάλισε τὸν 10 Καὶ ἔστειλε δήμιον καὶ ἀποκεφάλισε τὸν 10 Καὶ ἀφοῦ ἔστειλε δήμιον, ἀπεκεφάλισε τὸν
Ἰωάννην ἐν τῇ φυλακῇ. Ἰωάννην εἰς τὴν φυλακήν. Ἰωάννην εἰς τὴν φυλακήν.
14,11 Καὶ ἠνέχθη ἡ κεφαλὴ αὐτοῦ ἐπὶ 11 Καί ἔφεραν τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἐπάνω εἰς ἕνα 11 Καὶ ἐφέρθη ἡ κεφαλή του ἐπάνω εἰς πιάτο καὶ
πίνακι καὶ ἐδόθη τῷ κορασίῳ, καὶ πιάτο καὶ τὴν ἔδωσαν εἰς τὴν κόρην καὶ ἐκείνη τὴν ἐδόθη εἰς τὸ κοράσιον, καὶ τὴν ἔφερεν ἐκεῖνο εἰς τὴν
ἤνεγκεν τῇ μητρὶ αὐτῆς. ἔφερεν εἰς τὴν μητέρα της. μητέρα του.
14,12 Καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ 12 ᾿Ἐπῆγαν κατόπιν οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰωάννου, 12 Καὶ ἐπῆγαν οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἰωάννου εἰς τὴν
αὐτοῦ ἦραν τὸ σῶμα καὶ ἔθαψαν αὐτό, ἐπῆραν τὸ σῶμα αὐτοῦ καὶ τὸ ἔθαψαν.Ἔπειτα δὲ φυλακὴν καὶ ἐσήκωσαν τὸ σῶμα του καὶ τὸ
καὶ ἐλθόντες ἀπήγγειλαν τῷ Ἰησοῦ. ἦλθαν εἰς τὸν Ἰησοῦν καὶ ἀνήγγειλαν εἰς αὐτὸν τὸ ἔθαψαν.Καὶ μετὰ τὴν ταφὴν ἦλθαν καὶ ἀνήγγειλαν
θλιβερὸν γεγονός. εἰς τὸν Ἰησοῦν τὸ συμβάν.
14,13 Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησεν 13 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἤκουσε αὐτά, ἀνεχώρησε ἀπὸ 13 Ὅταν δὲ ἤκουσε ταῦτα ὁ Ἰησοῦς, ἀνεχώρησεν ἀπ’
ἐκεῖθεν ἐν πλοίῳ εἰς ἔρημον τόπον κατ' ἐκεῖ μὲ πλοῖον εἰς ἔρημον τόπον, ὅπου ἔμεινε ἐκεῖ διὰ πλοίου εἰς ἔρημον τόπον, ὥστε νὰ μείνῃ
ἰδίαν· καὶ ἀκούσαντες οἱ ὄχλοι μόνος μὲ τοὺς μαθητάς του.Ὅταν ὅμως μόνος μὲ τοὺς μαθητάς του. Καὶ ὅταν ἤκουσαν τὰ
ἠκολύθησαν αὐτῷ πεζῇ ἀπὸ τῶν ἐπληροφορήθησαν τὰ πλήθη τὴν ἀναχώρησιν τοῦ πλήθη τοῦ λαοῦ, ὅτι ἀπεχώρησεν εἰς ἔρημον τόπον,
πόλεων. Ἰησοῦ, τὸν ἠκολούθησαν πεζῇ ἀπὸ τὰς πόλεις. τὸν ἠκολούθησαν πεζοὶ ἀπὸ τὰς πόλεις.
14,14 Καὶ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς εἶδε ὄχλον, 14 Καὶ ὅταν ἐβγῆκεν ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ 14 Καὶ ὁ Ἰησοῦς, ὅταν ἐβγῆκεν ἀπὸ τὸ ἐρημικὸν
καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ' αὐτοῖς καὶ ἔμενεν, εἶδε πολὺν λαόν, ἐπλαγχνίσθη αὐτοὺς καὶ καταφύγιόν του, εἶδε πολὺν λαὸν καὶ τοὺς
ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. ἐθεράπευσεν ὅλους ὅσοι ἦσαν ἄρωστοι. συνεπάθησε πολὺ καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους
των.
14,15 Ὀψίας δὲ γενομένης προσῆλθον 15 Ἀργὰ δὲ τὸ ἀπόγευμα προσῆλθαν οἱ μαθηταὶ 15 Ὅταν δὲ ἐπλησίαζε νὰ βραδυάσῃ, προσῆλθον εἰς
αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· καὶ τοῦ εἶπαν· <ὁ τόπος εἶναι ἔρημος καὶ ἡ ὥρα αὐτόν οἰ μαθηταί του λέγοντες· Εἶναι ἔρημος ὁ τόπος
ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα ἤδη ἔχει περάσει· διέλυσε τὰ πλήθη, ὥστε νὰ πᾶνε εἰς καὶ ἡ ὤρα πλέον ἐπέρασε. Δῶσε διαταγὴν νὰ
παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα τὰ γύρω χωριὰ καὶ νὰ ἀγοράσουν διὰ τὸν ἑαυτόν διαλυθοῦν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, διὰ νὰ ὑπάγουν εἰς τὰ
ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας ἀγοράσωσιν τους τροφάς>. χωρία καὶ νὰ ἀγοράσουν διὰ τοὺς ἑαυτούς των

101/207
ἑαυτοῖς βρώματα. τροφάς.
14,16 Ὀ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὐ 16 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· <δὲν ἔχουν ἀνάγκην νὰ 16 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως τοὺς εἶπε δὲν ἔχουν ἀνάγκην νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς πᾶνε· δῶστέ τους σεῖς νὰ φάγουν>.(Καὶ εἶπε τοῦτο, ἀπέλθουν καὶ νὰ ἀγοράσουν τρόφιμα. Δώσατέ τους
ὑμεῖς φαγεῖν. διὰ νὰ δώσῃ εὐκαιρίαν εἰς τοὺς μαθητὰς νὰ σεῖς νὰ φάγουν.
δείξουν τὴν ἀγάπην των, ἀλλὰ καὶ διὰ νὰ τοὺς
προπαρασκευάσῃ ψυχολογικῶς διὰ τὸ θαῦμα).
14,17 Οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· οὒκ ἔχομεν 17 Ἐκεῖνοι δὲ τοῦ εἶπαν· <ἐδῶ δὲν ἔχομεν παρὰ 17 Ἀλλ’ ἐκεῖνοι τοῦ εἶπον· Δὲν ἔχομεν ἐδῶ παρὰ
ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. μόνον πέντε ἄρτους καὶ δύο ψάρια>. πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια.
14,18 Ὁ δὲ εἶπε· φέρετέ μοι αὐτοὺς ὧδε. 18 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε <φέρετέ τα ἐδῶ εἰς ἐμέ>. 18 Ὁ δὲ Κύριος εἶπε· Φέρετέ τά μου ἐδῶ.
14,19 Καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους 19 Καὶ ἀφοῦ συνέστησε εἰς τὰ πλήθη νὰ καθήσουν 19 Καὶ ἀφοῦ παρεκίνησε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ νὰ
ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, λαβὼν ἐπάνω εἰς τὰ χόρτα, ἐπῆρε τοὺς πέντε ἄρτους καὶ ἑξαπλωθοῦν εἰς τὴν πρασινάδα, ἐπῆρε τὰ πέντε
τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, τὰ δύο ψάρια, ἐσήκωσε τὰ μάτια εἰς τὸν οὐρανόν, ψωμιὰ καὶ τὰ δύο ψάρια, καί, ἀφοῦ ἐσήκωσε τὰ μάτια
ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησε, διὰ νὰ εὐχαριστήσῃ τὸν οὐράνιον Πατέρα, του εἰς τὸν οὐρανόν, ηὐχαρίστησε καὶ ἐπεκαλέσθη
καὶ κλάσας, ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς τοὺς εὐλόγησε, ἔκοψε τοὺς ἄρτους εἰς κομμάτια καὶ τὰ τὸν Πατέρα του καὶ ἀφοῦ ἔκοψε τὰ ψωμιά, τὰ ἔδωκεν
ἄρτους, οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. ἔδωσε εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ οἱ μαθηταὶ εἰς τοὺς εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ οἰ μαθηταὶ εἰς τὰ πλήθη τοῦ
ὄχλους. λαοῦ.
14,20 Καὶ ἔφαγον πάντες καὶ 20 Ἔφαγαν δὲ ὅλοι καὶ ἐχόρτασαν καὶ ἐμάζευσαν 20 Καὶ ἔφαγαν ὅλοι καὶ ἐχόρτασαν, καὶ ἐσήκωσαν
ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον ὅ,τι ἐπερίσσευσεν ἀπὸ τὰ κομμάτια, δώδεκα ὅ,τι ἐπερίσσευσεν ἀπὸ τὰ κομμάτια, δώδεκα κοφίνια
τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους κοφίνια γεμᾶτα. γεμᾶτα.
πλήρεις.
14,21 Οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ 21 Ἐκεῖνοι δὲ ποὺ ἔφαγαν ἦσαν πέντε περίπου 21 Ἐκεῖνοι δὲ ποὺ ἔφαγαν ἦσαν περίπου πέντε
πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ χιλιάδες, ἐκτὸς ἀπὸ τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδιά. χιλιάδες ἄνδρες, χωρὶς νὰ συνυπολογίζωνται εἰς τὸν
παιδίων. ἀριθμὸν αὐτὸν γυναῖκες καὶ παιδιά.
14,22 Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ Ἰησοῦς 22 Καὶ ἀμέσως ὁ Ἰησοῦς ἠνάγκασε τοὺς μαθητὰς 22 Καὶ ἀμέσως ὁ Ἰησοῦς διὰ νὰ μὴ παρασυρθοῦν οἱ
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ νὰ εἰσέλθουν εἰς τὸ πλοῖον καὶ νὰ πᾶνε πρὸ αὐτοῦ μαθηταί του ἀπὸ τὸν ἐνθουσιασμὸν τοῦ πλήθους,
πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος, μέχρις ὅτου αὐτὸς ἀπολύσῃ ποὺ ἤθελε νὰ τὸν ἀνακηρύξῃ βασιλέα, ἠνάγκασεν

102/207
ἕως οὖ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ.(Τοῦτο δὲ τὸ ἔκαμε διὰ νὰ μὴ αὐτοὺς νὰ ἔμβουν εἰς τὸ πλοῖον καὶ νὰ περάσουν
παρασυρθοῦν καὶ οἱ μαθηταὶ ἀπὸ τὸν ἄκριτον προτήτερα ἀπὸ αὐτὸν εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος τῆς
ἐνθουσιασμὸν τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν, ποὺ ἤθελαν λίμνης, ἕως ὅτου αὐτὸς διαλύσῃ τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


νὰ τὸν ἀνακηρύξουν βασιλέα).
14,23 Καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἀνέβη 23 Ἀφοῦ δὲ διέλυσε τὰ πλήθη, ἀνέβη εἰς τὸ ὅρος, 23 Καὶ ἀφοῦ διέλυσε τὰ πλήθη, ἀνέβη εἰς τὸ βουνὸν
εἰς τὸ ὅρος κατ' ἰδίαν προσεύξασθαι. διὰ νὰ προσευχηθῇ μόνος καὶ ἀπερίσπαστος. διὰ νὰ προσευχηθῇ μόνος του.Ὅταν δὲ ἐβράδυασε
Ὀψίας δὲ γενομένης μόνος ἦν ἐκεῖ. Ὅταν δὲ ἄρχισε νὰ νυκτώνῃ, ἦτο μόνος. καλά, ἦτο ἐκεῖ μοναχός.
14,24 Τὸ δὲ πλοῖον ἤδη μέσον τῆς 24 Τὸ δὲ πλοῖον εὑρίσκετο εἰς τὸ μέσον τῆς 24 Τὸ δὲ πλοῖον εἶχε προχωρήσει πλέον εἰς τὸ μέσον
θαλάσσης ἦν, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν θαλάσσης καὶ ἐταλαιπωρεῖτο πολὺ ἀπὸ τὰ τῆς λίμνης καὶ συνεταράσσετο ἀπὸ τὰ κύματα.Διότι
κυμάτων· ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος. κύματα, διότι ἦτο ἀντίθετος ὁ ἄνεμος. ἦτο ἐναντίος ὁ ἄνεμος.

14,25 Τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς 25 Κατὰ δὲ τὰ χαράματα, τὸ τέταρτον τρίωρον τῆς 25 Κατὰ δὲ τὸ τελευταῖον τρίωρον τῆς νυκτός, ὁπότε
ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς νυκτός, κατὰ τὸν χρόνον ποὺ ἡ τετάρτη βάρδια παρελάμβανε τὴν στρατιωτικὴν φρουρὰν τὸ
περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. τῶν φρουρῶν ἀνελάμβανε ὑπηρεσίαν, ἦλθεν ὁ τέταρτον τμῆμα τῶν σκοπῶν, ἔφυγεν ἀπὸ τὸ ὅρος
Ἰησοῦς πρὸς τοὺς μαθητὰς περιπατῶν ἐπάνω εἰς καὶ ἦλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς, περιπατῶν ἐπάνω
τὴν θάλασσαν. εἰς τὴν θάλασσαν, σὰν νὰ ἦτο αὐτὴ ξηρά.
14,26 Καὶ ἰδόντες αὐτὸν οἱ μαθηταὶ ἐπὶ 26 Ὅταν δὲ τὸν εἶδαν οἱ μαθηταὶ νὰ περιπατῇ 26 Καὶ ὅταν τὸν εἶδαν οἱ μαθηταὶ νὰ περιπατῇ ἐπάνω
τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα ἐπάνω εἰς τὴν θάλασσαν, ἐταράχθησαν καὶ εἰς τὴν θάλασσαν, ἐταράχθησαν λέγοντες, ὅτι αὐτὸ
ἐταράχθησαν λέγοντες ὅτι φάντασμά ἔλεγαν ὅτι εἶναι φάντασμα καὶ ἀπὸ τὸν φόβον ποὺ ἔβλεπαν εἶναι φάντασμα.Καὶ ἀπὸ τὸν φόβον
ἐστι, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. ἔκραξαν. τους ἀφῆκαν κραυγήν.
14,27 Εὐθέως δὲ ἐλάλησεν αὐτοῖς ὁ 27 Ἀμέσως ὅμως ὡμίλησεν ὁ Ἰησοῦς πρὸς αὐτοὺς 27 Ἀμέσως ὅμως ὡμίλησεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς καὶ
Ἰησοῦς λέγων· θαρσεῖτε, ἐγὼ εἶμι· μὴ καὶ τοὺς εἶπε· <θάρρος, ἐγὼ εἷμαι· μὴ φοβεῖσθε>. εἶπεν· Ἔχετε θάρρος.Ἐγὼ εἶμαι.Μὴ φοβεῖσθε.
φοβεῖσθε.
14,28 Ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπε· 28 Ἀπεκρίθη δὲ εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος καὶ εἶπε· 28 Ἀπεκρίθη δὲ εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος καὶ εἶπε· Κύριε,
Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με πρὸς σὲ <Κύριε, ἐὰν εἶσαι σύ, διάταξέ με νὰ ἔλθω πρὸς σὲ ἐὰν εἶσαι σύ, διατάξέ με νὰ ἔλθω πρὸς σὲ ἐπάνω εἰς
ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα περιπατῶν ἐπάνω εἰς τὰ νερά>. τὰ νερά.
29 Ὁ δὲ εἶπεν, ἐλθέ.Καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ 29 Ὁ δὲ Κύριος τοῦ εἶπε· <ἔλα>.Κατέβηκε ὁ Πέτρος 29 Ὁ δὲ Κύριος εἶπεν· Ἐλθέ.Καὶ ἀφοῦ κατέβη ἀπὸ τὸ

103/207
πλοίου ὁ Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ἀπὸ τὸ πλοῖον καὶ ἐπεριπάτησε ἐπάνω εἰς τὰ νερά, πλοῖον ὁ Πέτρος, περιεπάτησεν ἐπάνω εἰς τὰ νερὰ
ὕδατα ἐλθεῖν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. διὰ νὰ ἔλθῃ εἰς τὸν Ἰησοῦν. διὰ νὰ ἔλθῃ πρὸς τὸν Ἰησοῦν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


14,30 Βλέπων δὲ τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν 30 Ὅταν ὅμως εἶδε τὸν ἄνεμον ἰσχυρόν, ἐφοβήθη, 30 Ἀλλ’ ὅταν εἶδε τὸν ἀέρα, ὅτι ἦτο δυνατός,
ἐφοβήθη, καὶ ἀρξάμενος ἐκλονίσθη ἡ πίστις του, ἤρχισε νὰ βυθίζεται καὶ ἐκλονίσθη ἡ πίστις του καὶ ἐφοβήθη, καὶ σὰν ἤρχισε
καταποντίζεσθαι ἔκραξε λέγων· Κύριε, ἐφώναξε δυνατὰ λέγων· <Κύριε σῶσε με>. νὰ βουλιάζῃ, ἐφώναξε δυνατὰ καὶ εἶπε· Κύριε, σῶσε
σῶσόν με. με, διότι κινδυνεύω νὰ πνιγῶ.
14,31 Εὐθέως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐκτείνας τὴν 31 Ἀμέσως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἄπλωσε τὸ χέρι του, τὸν 31 Ἀμέσως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἤπλωσε τὴν χεῖρα του, τὸν
χεῖρα ἐπελάβετο αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτῷ· ἔπιασε καὶ τοῦ εἶπε· ὀλιγόπιστε διατὶ ἐκλονίσθης ἔπιασε καὶ τοῦ εἶπε· Ὀλιγόπιστε, διατὶ ἐδείλιασες;
ὀλιγόπιστε! εἰς τί ἐδίστασας; εἰς τὴν πίστιν καὶ ἐδειλίασες;>
14,32 Καὶ ἐμβάντων αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον 32 Ὅταν δὲ ἀνέβησαν εἰς τὸ πλοῖον, ἔπαυσε ὁ 32 Καὶ ὅταν ὁ Χριστὸς καὶ ὁ Πέτρος ἐμβῆκαν εἰς τὸ
ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος· ἄνεμος. πλοῖον, ἡσύχασεν ὁ ἄνεμος.
14,33 Οἱ δὲ ἐν τῷ πλοῖῳ ἐλθόντες 33 Οἱ μαθηταί, ποὺ ἦσαν εἰς τὸ πλοῖον, ἦλθαν, 33 Αὐτοὶ δέ, ποὺ ἦσαν ἀπὸ προτήτερα εἰς τὸ πλοῖον,
προσεκύνησαν αὐτῷ λέγοντες· ἀληθῶς ἐγονάτισαν μὲ σεβασμὸν πρὸς αὐτὸν καὶ εἶπαν· ἦλθαν καὶ τὸν ἐπροσκύνησαν μὲ πολλὴν εὐλάβειαν
Θεοῦ υἱὸς εἶ. <ἀληθινὰ σὺ εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ>. λέγοντες· Ἀληθινά, εἶσαι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.
14,34 Καὶ διαπεράσαντες ἦλθον εἰς τὴν 34 Καὶ ἀφοῦ διέσχισαν τὴν θάλασσαν, ἦλθαν εἰς 34 Καὶ ἀφοῦ ἐπέρασαν ἀπὸ τὸ ἕν μέρος τῆς λίμνης
γῆν Γεννησαρέτ. τὴν χώραν τῆς Γεννησαρέτ. εἰς τὸ ἄλλο, ἦλθαν εἰς τὴν χώραν Γεννησαρέτ.
14,35 Καὶ ἐπιγνόντες αὐτὸν οἱ ἄνδρες 35 Οἱ δὲ ἄνθρωποι τοῦ τόπου ἐκείνου μόλις τὸν 35 Καὶ ὅταν οἱ ἄνθρωποι τοῦ τόπου ἐκείνου τὸν
τοῦ τόπου ἐκείνου ἀπέστειλαν εἰς ὅλην ἀντελήφθησαν, ἔστειλαν ἀγγελιοφόρους εἰς ὅλην ἀντελήφθησαν, ἔστειλαν ἀπεσταλμένους εἰς ὅλην
τὴν περίχωρον ἐκείνην, καὶ τὴν περιοχὴν ἐκείνην, διὰ νὰ ἀναγγείλουν τὴν τὴν περιφέρειαν ἐκείνην διὰ νὰ εἰδοποιήσουν τοὺς
προσήνεγκαν αὐτῷ πάντας τοὺς κακῶς ἔλευσίν του, καὶ τοῦ ἔφεραν ὅλους τοὺς ἀσθενεῖς. κατοίκους της περὶ τῆς ἀφίξεώς του, καὶ τοῦ ἔφεραν
ἔχοντας, ὅλους τοὺς ἀσθενεῖς.
14,36 καὶ παρεκάλουν αὐτὸν ἵνα κἂν 36 Τὸν παρακαλοῦσαν δὲ νὰ τοὺς ἐπιτρέψῃ, ἔστω 36 Καὶ τὸν παρεκάλουν νὰ τοὺς ἀφήσῃ νὰ ἐγγίσουν
μόνον ἅψωνται τοῦ κρασπέδου τοῦ καὶ νὰ ἐγγίσουν μόνον τὴν ἄκρη ἀπὸ τὸ ἱμάτιόν μόνον τὸ ἄκρον τοῦ ἐξωτερικοῦ του ἐνδύματος.Καὶ
ἱματίου αὐτοῦ· καὶ ὅσοι ἥψαντο του· καὶ ὅσοι τὸ ἤγγισαν ἐθεραπεύθησαν. ὅσοι τὸ ἤγγισαν, ἐθεραπεύθησαν τελείως.
διεσώθησαν.

104/207
ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 15Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


15,1 Τότε προσέρχονται τῷ Ἰησοῦ οἱ ἀπὸ Τότε προσῆλθαν εἰς τὸν Ἰησοῦν οἱ γραμματεῖς καὶ Τότε ἔρχονται πρὸς τὸν Ἰησοῦν γραμματεῖς καὶ
Ἱερουσολύμων γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, κάτοικοι τῆς Ἱερουσαλήμ, καὶ τοῦ Φαρισαῖοι ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἐμεναν εἰς τὰ
Φαρισαῖοι λέγοντες· εἶπαν· Ἱεροσόλυμα καὶ εἶπαν·
15,2 διατί οἱ μαθηταί σου παραβαίνουσι 2 <Διατὶ οἱ μαθηταί σου παραβαίνουν τὴν 2 Διατὶ οἱ μαθηταί σου παραβαίνουν τὴν παράδοσιν
τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων; Οὐ παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων, δηλαδὴ τῶν τῶν παλαιοτέρων μας διδασκάλων; Παραβαίνουν δὲ
γὰρ νίπτονται τὰς χεῖρας αὐτῶν ὅταν παλαιοτέρων διδασκάλων μας; Αὐτὸ δὲ φαίνεται πράγματι τὴν παράδοσιν, διότι δὲν νίπτουν τὰ χέρια
ἄρτον ἐσθίωσιν. ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι, ὅταν πρόκειται νὰ φάγουν τους, ὅταν τρώγουν ἄρτον.
ψωμί, δὲν πλύνουν τὰ χέρια των>.
15,3 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· διατὶ 3 Ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· <διατὶ καὶ 3 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· Διατὶ καὶ σεῖς
καὶ ὑμεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ σεῖς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ χάριν τῆς παραβαίνετε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ διὰ νὰ
Θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν; παραδόσεώς σας; συμμορφωθῆτε πρὸς τὴν παράδοσιν σας;
15,4 Ὁ γὰρ Θεὸς ἐνετείλατο λέγων· τίμα 4 Διότι, ἐνῶ ὁ Θεὸς διέταξε καὶ εἶπε· Τίμα τὸν 4 Ὁ Θεὸς δηλαδὴ ὥρισεν ἐντολὴ καὶ εἶπε· Τίμα τὸν
τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα.Καί· ὁ πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου· καὶ ἐκεῖνος ποὺ Πατέρα καὶ τὴν μητέρα· καί· ἐκεῖνος ποὺ βλασφημεῖ
κακολογῶν πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ ὑβρίζει καὶ βλασφημεῖ τὸν πατέρα του ἢ τὴν καὶ ὑβρίζει τὸν πατέρα του ἤ τὴν μητέρα του, πρέπει
τελευτάτω. μητέρα του πρέπει νὰ καταδικάζεται εἰς θάνατον, να θανατώνεται.
15,5 Ὑμεῖς δὲ λέγετε· ὃς ἄν εἴπῃ τῷ 5 σεῖς ἐξ ἀντιθέτου λέγετε· Ὅποιος θὰ πῇ εἰς τὸν 5 Σεῖς ὅμως λέγετε· Ὁποιοσδήποτε υἱὸς εἴπῃ εἰς τὸν
πατρὶ ἢ τῇ μητρί, δῶρον ὃ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ πατέρα του ἢ τὴν μητέρα του, αὐτὸ ποὺ μοῦ ζητεῖς πατέρα ἢ τὴν μητέρα, ποὺ ζητοῦν κάτι ὡς βοήθειαν
ὠφεληθῇς, καὶ οὐ μὴ τιμήσῃ τὸν πατέρα νὰ σοῦ δώσω διὰ τὴν ἐξυπηρέτησίν σου, θὰ τὸ ἀπὸ τὸ παιδί τους· ἄς εἶναι ἀφιέρωμα εἰς τὸν Θεὸν
αὐτοῦ ἢ τὴν μητέρα αὐτοῦ· προσφέρω ἀφιέρωμα εἰς τὸν Θεόν, αὐτὸς ἐκεῖνο, ποὺ θέλεις νὰ λάβῃς ὡς βοήθειαν καὶ
ἁπαλλάσεται ἀπὸ τὴν ὑποχρέωσιν νὰ βοηθήσῃ ἐνίσχυσιν ἀπὸ ἑμέ· αὐτὸς ὁ υἱὸς ἀπαλλάσσεται τοῦ
τὸν πατέρα του ἢ τὴν μητέρα του. καθήκοντος νὰ βοηθήσῃ τὸν πατέρα του ἢ τὴν
μητέρα του καὶ δὲν ὑποχρεοῦται νὰ δώσῃ εἰς αὐτοὺς
ἐκεῖνο, ποὺ αὐτοὶ τοῦ ζητοῦν.Καὶ ὡς συνέπεια τῆς
παραδόσεως σας αὐτῆς ἐπακολουθεῖ, ὅτι αὐτὸς ὁ
υἱὸς δὲν θὰ τιμήσῃ τὸν πατέρα του ἢ τὴν μητέρα του.

105/207
15,6 καὶ ἠκυρώσατε τὴν ἐντολὴν τοῦ 6 Καὶ ἔτσι ἔχετε ἀχρηστεύσει καὶ περιφρονήσει τὴν 6 Καὶ ἀκυρώσατε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ ἕνεκα τῆς
Θεοῦ διὰ τὴν παράδοσιν ὑμῶν. ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς παραδόσεώς παραδόσεώς σας.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


σας.
15,7 Ὑποκριταί! Καλῶς προεφήτευσε 7 Ὑποκριταί ! Πολὺ σωστὰ ἐπροφήτευσε γιὰ σᾶς ὁ 7 Ὑποκριταί, ποὺ κατορθώνετε νὰ παρουσιάζεσθε
περὶ ὑμῶν Ἡσαΐας λέγων· Ἡσαΐας, λέγων· τηρηταὶ τοῦ νόμου, ἐνῷ πράγματι τὸν παραβαίνετε·
καλὰ ἐπροφήτευσε διὰ σᾶς ὁ Ἡσαΐας, ὅταν ἔλεγεν·
15,8 ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος τῷ στόματι 8 Ὁ λαὸς αὐτὸς μὲ πλησιάζει μόνον μὲ τὸ στόμα 8 Ὁ λαὸς αὐτὸς μὲ πλησιάζει μὲ τὸ στόμα του καὶ μὲ
αὐτῶν καὶ τοῖς χείλεσί με τιμᾷ, ἡ δὲ καὶ μὲ τιμᾷ μόνον μὲ τὰ χείλη (ἡ εὐσέβειά του τιμᾷ μὲ τὰ χείλη του μόνον· ἡ καρδία τους ὅμως
καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ' ἐμοῦ· δηλαδὴ περιορίζεται εἰς ὑποκριτικὰ λόγια), ἡ δὲ ἀπέχει μακρὰν ἀπὸ ἑμέ.
καρδία των ἀπέχει πολὺ ἀπὸ ἐμένα.
15,9 μάτην δὲ σέβονταί με, διδάσκοντες 9 Ἀνώφελα δὲ μὲ σέβονται, διότι ἀφίνουν τὴν 9 Ματαίως δὲ καὶ ψεύτικα μὲ λατρεύουν, ἐπειδὴ
διδασκαλίας ἐντάλματα ἀνθρώπων. ἰδικήν μου ἀλήθειαν καὶ διδάσκουν ἐντολὰς καὶ διδάσκουν διδασκαλίας, ποὺ εἶναι παραγγέλματα
διδασκαλίας ἀνθρώπων>. καὶ ἐντολαὶ ἀνθρώπων καὶ ὄχι ἰδικαί μου.
15,10 Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον 10 Καὶ ἀφοῦ ἐπροσκάλεσε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, 10 Καὶ ἀφοῦ προσεκάλεσε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ τοὺς
εἶπε αὐτοῖς· ἀκούετε καὶ συνίετε· τοὺς εἶπε· <ἀκούσατε καλὰ καὶ ἐννοήσατε αὐτά εἶπεν· Ἀκούσατε αὐτό, ποὺ θὰ εἴπω, καὶ προσέξατε
ποὺ θὰ σᾶς πῶ. νὰ τὸ καταλάβετε.
15,11 οὐ τὸ εἰσερχώμενον εἰς τὸ στόμα 11 Δὲν μολύνει τὸν ἄνθρωπον αὐτὸ ποὺ εἰσέρχεται 11 Δὲν κάνει βέβηλον καὶ θρησκευτικῶς ἀκάθαρτον
κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ εἰς τὸ στόμα, ἀλλὰ ἐκεῖνο ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὸ τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνο ποὺ εἰσάγεται μὲ τὴν τροφὴν
ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος τοῦτο στόμα.Αὐτὸ τὸν μολύνει>. εἰς τὸ στόμα, ἀλλ’ ἐκεῖνο ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὸ στόμα,
κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. οἱ πονηροὶ δηλαδὴ καὶ ἐφάμαρτοι λόγοι, αὐτὸ
καθιστᾷ τὸν ἄνθρωπον ἀκάθαρτον.
15,12 Τότε προσελθόντες οἱ μαθηταὶ 12 Τότε ἦλθαν πρὸς αὐτὸν οἱ μαθηταί του καὶ τοῦ 12 Τότε ἦλθαν πρὸς αὐτόν οἰ μαθηταί του καὶ τοῦ
αὐτοῦ εἶπον αὐτῷ· οἶδᾳς ὅτι οἱ εἶπαν· <γνωρίζεις ὅτι οἱ Φαρισαῖοι ἐπειράχθηκαν εἶπον· Γνωρίζεις, ὅτι οἱ Φαρισαῖοι, ὅταν ἤκουσαν τὸν
Φαρισαῖοι ἐσκανδαλίσθησαν καὶ ἐθύμωσαν, ὅταν ἄκουσαν αὐτὰ τὰ λόγια;> λόγον, ποὺ εἶπες διὰ τὰς τροφάς, ἐσκανδαλίσθησαν
ἀκούσαντες τὸν λόγον; καὶ ἠγανάκτησαν;
15,13 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε· πᾶσα φυτεία 13 Ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· <ὅσα φυτὰ δὲν 13 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· Κάθε φυτειά,

106/207
ἢν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ πατήρ μου ὁ ἐφύτευσε ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος, θὰ ποὺ δὲν τὴν ἐφύτευσεν ὁ Πατήρ μου ὁ οὐράνιος, θὰ
οὐράνιος ἐκριζωθήσεται. ξερριζωθοῦν. ξερριζωθῇ ἀπὸ τὸ χωράφι τοῦ Θεοῦ.Κάθε ἄνθρωπος

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


δηλαδή, ποὺ λόγῳ τῆς ἀναξιότητός του δὲν τὸν
προώρισεν ὁ Πατήρ μου διὰ τὴν βασιλείαν του, θὰ
ἀποβληθῇ καὶ θὰ ξερριζωθῇ ἀπὸ αὐτήν.
15,14 Ἄφετε αὐτούς· ὁδηγοί εἰσι τυφλοὶ 14 Ἀφήσατέ τους· εἶναι τυφλοί, ὁδηγοὶ ἄλλων 14 Ἀφήσατέ τους· εἶναι ὁδηγοὶ τυφλοὶ ποὺ ὁδηγοῦν
τυφλῶν· τυφλὸς δὲ τυφλόν ἐὰν ὁδηγῇ, τυφλῶν· ἐὰν δὲ ἔνας τυφλὸς ὁδηγῇ ἕνα ἄλλον τυφλούς· ἐὰν δὲ ἕνας τυφλὸς ὁδηγῇ ἄλλον τυφλόν,
ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται. τυφλόν, θὰ πέσουν καὶ οἱ δύο εἰς βαθὺν λάκκον>. θὰ πέσουν καὶ οἱ δύο εἰς βαθὺν λάκκον.
15,15 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπε αὐτῷ· 15 Ἐπῆρε τὸν λόγον τότε ὁ Πέτρος καὶ τοῦ εἶπε· 15 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Πέτρος καὶ τοῦ εἶπε· Δός μας νὰ
φράσον ἡμῖν τὴν παραβολὴν ταύτην. <ἐξήγησέ μας αὐτὴν τὴν παραβολήν ποὺ εἶπες καταλάβωμεν τὸν ἀσαφῆ αὐτὸν λόγον, ποὺ εἶναι
προηγουμένως>. σὰν αἴνιγμα.
15,16 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· ἀκμὴν καὶ 16 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· <ἀκόμη καὶ σεῖς ποὺ τόσον 16 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἀκόμη καὶ τώρα ὕστερα ἀπὸ
ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε; χρόνον εἶσθε μαζῆ μου, δὲν ἠμπορεῖτε νὰ τόσας διδασκαλίας, ποὺ σᾶς ἔκαμα, εἶσθε καὶ σεῖς
καταλάβετε τὸ νόημα τῶν λόγων μου; ἀνίκανοι νὰ ἐννοήσετε τὴν ἀλήθειαν, ποὺ εἶπα;
15,17 Οὔπω νοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ 17 Ἀκόμη δὲν καταλαβαίνετε ὅτι ἐκεῖνο ποὺ 17 Ἀκόμη δὲν καταλαβαίνετε, ὅτι ἐκεῖνο ποὺ
εἰσπορευόμενον εἰς τὸ στόμα εἰς τὴν εἰσέρχεται εἰς τὸ στόμα, προχωρεῖ εἰς τὴν κοιλίαν εἰσάγεται εἰς τὸ στόμα μὲ τὰς τροφὰς προχωρεῖ πρὸς
κοιλίαν χωρεῖ καὶ εἰς ἀφεδρῶνα καὶ ἀπορρίπτεται εἰς τὸ ἀφοδευτήριον; τὴν κοιλίαν καὶ ἀποβάλλεται εἰς τὸν κοπρῶνα;
ἐκβάλλεται;
15,18 Τὰ δὲ ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ 18 ᾿Εκεῖνα ὅμως ποὺ βγαίνουν ἀπὸ τὸ στόμα, 18 Ἐκεῖνα ὅμως ποὺ βγαίνουν ἀπὸ τὸ στόμα,
στόματος ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχεται, ἐξέρχονται ἀπὸ τὴν καρδιά, καὶ αὐτὰ εἶναι που ἐξέρχονται ἀπὸ τὴν καρδίαν καὶ ἐκεῖνα μολύνουν
κἀκεῖνα κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. μολύνουν τὸν ἄνθρωπον. τὸν ἄνθρωπον.
15,19 Ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται 19 Διότι ἀπὸ τὴν καρδιά βγαίνουν ἁμαρτωλαὶ 19 Διότι ἀπὸ τὴν καρδίαν βγαίνουν σκέψεις πονηραί,
διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, σκέψεις καὶ ἐπιθυμίαι, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι,
πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι. βλασφημίαι.Ὅλαι αὐταὶ αἱ παραβάσεις εἰς τὴν
βλασφημίαι. καρδίαν κατ’ ἀρχὰς φυτρώνουν ὡς λογισμοὶ καὶ
ἐπιθυμίαι καὶ ἀποφάσεις καὶ ἀπ’ ἐκεῖ πηγάζουν.

107/207
15,20 Ταῦτά ἐστι τὰ κοινοῦντα τὸν 20 Αὐτὰ εἶναι ποὺ κάνουν ἀκάθαρτον ἐνώπιον τοῦ 20 Αὐτὰ εἶναι ἐκεῖνα ποὺ μολύνουν τὸν καθ’ αὐτὸ
ἄνθρωπον· τὸ δὲ ἀνίπτοις χερσὶ φαγεῖν Θεοῦ τὸν ἄνθρωπον· τὸ δὲ νὰ φάγῃ κανεὶς μὲ καὶ κυρίως ἄνθρωπον, τὴν ψυχὴν δηλαδή.Τὸ νὰ φάγῃ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


οὐ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. ἄπλυτα χέρια, δὲν μολύνει τὸν ἄνθρωπον>. δὲ κανεὶς μὲ ἄνιπτα χέρια, δὲν μολύνει τὸν
ἄνθρωπον.Ἐνδέχεται μὲν νὰ μολύνῃ τὸν σωματικὸν
ὀργανισμὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ψυχὴ ὅμως παραμένει
ἀμόλυντος καὶ καθαρά.
15,21 Καὶ ἐξελθὼν ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς 21 Ἀναχωρήσας δὲ ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Ἰησοῦς ἐπῆγε εἰς τὰ 21 Καὶ ἀφοῦ ἐβγῆκεν ἀπὸ τὸ μέρος ἐκεῖνο ὁ Ἰησοῦς,
ἀνεχώρησεν εἰς τὰ μέρη Τύρου καὶ μέρη Τύρου καὶ Σιδῶνος. ἀνεχώρησε πρὸς τὰ μέρη Τύρου καὶ Σιδῶνος.
Σιδῶνος.
15,22 Καὶ ἰδοὺ γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν 22 Καὶ ἰδοὺ μία γυναῖκα Χαναναία, ἐβγῆκε ἀπὸ τὰ 22 Καὶ ἰδοὺ μία γυναῖκα Χαναναία, ποὺ ἐβγῆκεν ἀπὸ
ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα ἐκραύγασεν ὅρια τῆς περιοχῆς ἐκείνης καὶ μὲ μεγάλην τὰ σύνορα ἐκεῖνα, ἐφώναξε δυνατὰ πρὸς αὐτὸν καὶ
αὐτῷ λέγουσα· ἐλέησόν με, Κύριε, υἱὲ κραυγὴν τοῦ ἔλεγεν· <ἐλέησέ με, Κύριε υἱὲ τοῦ εἶπεν· Ἐλέησόν με, Κύριε, ἔνδοξε ἀπόγονε τοῦ
Δαυίδ· ἡ θυγάτηρ μου κακῶς Δαυΐδ· ἡ κόρη μου βασανίζεται φρικτὰ ἀπὸ Δαβίδ.Ἡ θυγατέρα μου κατέχεται ἀπὸ δαιμόνιον καὶ
δαιμονίζεται. πονηρὸν δαιμόνιον>. ὑποφέρει φρικτά.
15,23 Ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ 23 Ἐκεῖνος δὲ δὲν τῆς εἶπε οὔτε μίαν λέξιν εἰς 23 Αὐτὸς ὅμως δὲν ἀπεκρίθη εἰς αὐτὴν οὔτε λέξιν.Καὶ
λόγον.Καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ ἀπάντησιν.Προσῆλθαν πρὸς αὐτὸν οἱ μαθηταί του ἀφοῦ ἐπλησίασαν οἱ μαθηταί του, τὸν παρεκάλουν
αὐτοῦ ἠρώτων αὐτὸν λέγοντες· καὶ τὸν παρακαλοῦσαν, λέγοντες· <ἄκουσε τὴν λέγοντες· Κάμε της αὐτὸ ποὺ ζητεῖ διὰ νὰ φύγῃ, διότι
ἀπόλυσον αὐτήν, ὅτι κράζει ὄπισθεν παράκλησίν της, λυπήσου την, κάμε της αὐτὸ ποὺ φωνάζει δυνατὰ ἀπὸ πίσω μας καὶ ἀπὸ τὰς φωνάς
ἡμῶν. μὲ τόσον σπαραγμόν σοῦ ζητεῖ, καὶ ἄφησέ την νὰ της θὰ μαζευθῇ λαὸς πολύς.
φύγῃ, διότι μᾶς ἀκολουθεῖ ἀπὸ κοντὰ καὶ κράζει>.
15,24 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· οὐκ 24 Ἐκεῖνος ἀπήντησε· <δὲν ἔχω σταλῆ παρὰ μόνον 24 Αὐτὸς ὅμως ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Δὲν ἀπεστάλην
ἀπεστάλην εἰ μὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ γιὰ τὰ χαμένα πρόβατα τοῦ Ἰσραηλιτικοὺ λαοῦ>. ἀπὸ τὸν Πατέρα μου παρὰ διὰ τὰ χαμένα πρόβατα
ἀπολωλότα οἴκου Ἰσραήλ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ γένους.
15,25 Ἡ δὲ ἐλθοῦσα προσεκύνησεν 25 Αὐτὴ δὲ ἦλθε τότε ἐμπρὸς εἰς τὸν Ἰησοῦν, 25 Ἀλλ’ αὐτή, ἀφοῦ ἦλθε πλησίον, ἔπεσε μὲ
αὐτῷ λέγουσα· Κύριε, βοήθει μοι. ἐγονάτισε μὲ εὐλάβειαν καὶ εἶπε· <Κύριε, βοήθησέ εὐλάβειαν είς τοὺς πόδας τοῦ Κυρίου καὶ ἔλεγε·
με>. Κύριε, βοήθα με εἰς τὴν δυστυχίαν μου!

108/207
15,26 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· οὐκ ἔστι 26 Ἐκεῖνος ἀπήντησε καὶ εἶπε· <δὲν εἶναι καλὸν νὰ 26 Αὐτὸς ὅμως ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Δὲν εἶναι σωστὸ νὰ
καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ πάρῃ κανεὶς τὸ ψωμὶ ἀπὸ τὰ τέκνα του καὶ νὰ τὸ πάρῃ κανεὶς τὸ ψωμὶ τῶν παιδιῶν καὶ νὰ τὸ ρίψῃ στὰ
βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. ρίψῃ εἰς τὰ σκυλάκια>. σκυλάκια.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


15,27 Ἡ δὲ εἶπε· ναί, Κύριε· καὶ γὰρ τὰ 27 Ἐκείνη δὲ εἶπε· <ναί, Κύριε, σωστὸ εἶναι αὐτό· 27 Αὐτὴ δὲ εἶπε· Ναί, Κύριε· δέχομαι ὅτι εἶμαι
κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν ἀλλὰ καὶ τὰ σκυλάκια τρώγουν ἀπὸ τὰ ψίχουλα, σκυλάκι.Διότι καὶ τὰ σπιτίσια σκυλάκια τρώγουν ἀπὸ
πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν ποὺ πέφτουν ἀπὸ τὸ τραπέζι τῶν κυρίων των>. τὰ ψίχουλα, ποὺ πίπτουν ἀπὸ τὸ τραπέζι τῶν κυρίων
κυρίων αὐτῶν. των.
15,28 Τότε ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 28 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἤκουσε αὐτοὺς τοὺς γεμάτους 28 Τότε ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τῆς εἶπεν· Ὦ γυναῖκα,
αὐτῇ· ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις ! πίστιν καὶ ταπείνωσιν λόγους, εἶπε· <ὦ γύναι, ἡ πίστις σου εἶναι μεγάλη.Ἂς γίνῃ εἰς σὲ ὅπως
Γενηθήτω σοι ὡς θέλεις.Καὶ ἰάθη ἡ μεγάλη εἶναι ἡ πίστις σου ! Ἄς γίνῃ πρὸς χάριν θέλεις.Καὶ πράγματι ἀπὸ τὴν ὥραν ἀκριβῶς ἐκείνην
θυγάτηρ αὐτῆς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐκείνης. σου, ὅπως ἀκριβῶς θέλεις>.Καὶ ἐθεραπεύθη ἡ κόρη ἰατρεύθη ἡ θυγατέρα της.
της ἀπὸ τὴν στιγμὴν ἐκείνην.
15,29 Καὶ μεταβὰς ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς 29 Ἀναχωρήσας δὲ ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Ἰησοῦς ἦλθε κοντὰ 29 Καὶ ἀφοῦ ἀνεχώρησεν ἀπ’ ἐκεῖ ὁ Ἰησοῦς ἦλθε
ἦλθε παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς εἰς τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας, ἀνέβηκε εἰς τὸ πλησίον τῆς θαλάσσης τῆς Γαλιλαίας καὶ ἀφοῦ
Γαλιλαίας, καὶ ἀναβὰς εἰς τὸ ὅρος ὅρος καὶ ἐκάθητο ἐκεῖ. ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος, ἐκάθητο ἐκεῖ.
ἐκάθητο ἐκεῖ.
15,30 Καὶ προσῆλθον αὐτῷ ὄχλοι πολλοὶ 30 Καὶ ἦλθαν εἰς αὐτὸν πολλὰ πλήθη ἀνθρώπων, 30 Καὶ ἦλθαν πρὸς αὐτὸν πλήθη λαοῦ πολλά, ποὺ
ἔχοντες μεθ' ἑαυτῶν χωλούς, τυφλούς, ποὺ εἶχαν μαζῆ των χωλούς, τυφλούς, κωφούς, εἶχαν μαζί τους κουτσούς, τυφλούς, κουφούς,
κωφούς, κυλλοὺς καὶ ἑτέρους πολλούς, κουλλοὺς καὶ ἄλλους πολλοὺς ἀσθενεῖς, τοὺς ἀνθρώπους μὲ πιασμένα καὶ παράλυτα χέρια καὶ
καὶ ἔρριψαν αὐτοὺς παρὰ τοὺς πόδας ὁποίους καὶ ἔρριψαν εἰς τὰ πόδια τοῦ Ἰησοῦ.Καὶ ἄλλους πολλοὺς ἀρρώστους καὶ τοὺς ἔρριψαν
τοῦ Ἰησοῦ, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτούς, αὐτὸς τοὺς ἐθεράπευσε, πλησίον τῶν ποδῶν τοῦ Ἰησοῦ.Καὶ τοὺς ἰάτρευσεν,
15,31 ὥστε τοὺς ὄχλους θαυμάσαι 31 ὥστε νὰ θαυμάζουν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ 31 ὥστε τὰ πλήθη νὰ θαυμάσουν, σὰν ἔβλεπαν
βλέποντες κωφοὺς ἀκούοντας, ἀλάλους βλέποντα κωφοὺς νὰ ἀκούουν, βωβοὺς νὰ κωφάλαλοι νὰ ἀκούουν καὶ νὰ ὁμιλοῦν, ἄνθρωποι μὲ
λαλοῦντας, κυλλοὺς ὑγιεῖς, χωλοὺς ὁμιλοῦν, κουλλοὺς ὑγιεῖς, χωλοὺς νὰ περιπατοῦν πιασμένα χέρια νὰ εἶναι ὑγιεῖς, κουτσοὶ νὰ
περιπατοῦντας καὶ τυφλοὺς βλέποντας· καὶ τυφλοὺς νὰ βλέπουν.Καὶ ἐδόξασαν ὅλοι τὸν περιπατοῦν καὶ τυφλοὶ νὰ βλέπουν.Καὶ ἐδόξασαν
καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν Ἰσραήλ. Θεὸν τοῦ Ἰσραήλ. τὸν Θεὸν τῶν Ἰσραηλιτῶν, ὁ ὁποῖος ἑξαιρετικῶς
μεταξὺ τοῦ λαοῦ του ἐνήργει διὰ τοῦ Ἰησοῦ τόσα καὶ
τέτοια θαύματα.

109/207
15,32 Ὁ δὲ Ἰησοῦς προσεκαλεσάμενος 32 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐπροσκάλεσε τοὺς μαθητάς του καὶ 32 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐπροσκάλεσε τοὺς μαθητάς του καὶ
τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ εἶπε· σπλαχνίζομαι εἶπε· <σπλαγχνίζομαι τὸν λαὸν αὐτόν, ὅτι τρεῖς τοὺς εἶπεν· Αἰσθάνομαι βαθεῖαν συμπάθειαν διὰ τὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπὶ τὸν ὄχλον, ὅτι ἤδη ἡμέραι τρεῖς τώρα ἡμέρας μένουν κοντά μου καὶ δὲν ἔχουν τί πλῆθος τοῦ λαοῦ, διότι εἶναι τώρα τρεῖς ἡμέραι, ἀφ’
προσμένουσί μοι καὶ οὐκ ἔχουσι τῇ νὰ φάγουν.Δὲν θέλω δὲ νὰ τοὺς ἀφήσω νὰ ὅτου μένουν πλησίον μου καὶ δὲν ἔχουν τί νὰ
φάγωσι· καὶ ἀπολῦσαι αὐτοὺς νήστεις γυρίσουν εἰς τὰ σπίτια των νηστικοί, μήπως καὶ φάγουν.Καὶ δὲν θέλω νὰ τοὺς ἐξαποστείλω εἰς τὰ
οὐ θέλω, μήποτε ἐκλυθῶσιν ἐν τῇ ὁδῷ. παραλύσουν εἰς τὸν δρόμον καὶ πέσουν ἀπὸ τὴν μέρη τους νηστικούς, μήπως ἀποκάμουν εἰς τὸν
πεῖναν>. δρόμον.
15,33 Καὶ λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ 33 Καὶ λέγουν πρὸς αὐτὸν οἱ μαθηταί του· <ἀπὸ 33 Καὶ λέγουν εἰς αὐτὸν οἰ μαθηταί του· Ἀπὸ ποῦ νὰ
αὐτοῦ· πόθεν ἡμῖν ἐν ἐρημίᾳ ἄρτοι ποῦ ἠμποροῦμε νὰ ἔχωμεν ἡμεῖς ἐδῶ εἰς τὸν προμηθευθῶμεν ἐδῶ εἰς τὴν ἐρημιὰν τόσον πολλοὺς
τοσοῦτοι ὥστε χορτάσαι ὄχλον ἔρημον αὐτὸν τόπον τόσους ἄρτους, ὥστε νὰ ἄρτους, ὥστε νὰ χορτάσωμεν τόσον πλῆθος λαοῦ;
τοσοῦτον; χορτάσωμεν τόσον πολὺν λαόν; >
15,34 καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· πόσους 34 Καὶ λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <πόσα ψωμιά 34 Καὶ λέγει εἰς αὐτοὺς ἡ Ἰησοῦς· Πόσους ἄρτους
ἄρτους ἔχετε; Οἱ δὲ εἶπον· ἑπτά, καὶ ἔχετε;> ᾿Εκεῖνοι δὲ ἀπήντησαν· <ἑπτὰ καὶ κάτι λίγα ἔχετε; Αὐτοὶ δὲ εἶπαν· ἑπτὰ ἄρτους καὶ ὀλίγα
ὀλίγα ἰχθύδια. ψαράκια>. ψαράκια.
15,35 Καὶ ἐκέλευσε τοῖς ὄχλοις 35 Καὶ συνέστησε εἰς τὰ πλήθη, νὰ καθήσουν κατὰ 35 Καὶ παρήγγειλεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ
ἀνεπεσεῖν ἐπὶ τὴν γῆν. γῆς. νὰ καθίσουν εἰς τὴν γῆν.
15,36 Καὶ λαβὼν τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ 36 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε τοὺς ἑπτὰ ἄρτους καὶ τὰ ψάρια, 36 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε εἰς τὰς χεῖρας του τοὺς ἄρτους καὶ
τοὺς ἰχθύας, εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εὐχαρίστησε τὸν οὐράνιον Πατέρα, τὰ ἔκοψε τὰ ψάρια, εὐχαρίστησε τὸν Πατέρα του, ποὺ δίδει καὶ
ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, οἱ δὲ κομμάτια, καὶ τὰ ἔδωκε εἰς τοὺς μαθητάς του καὶ πολλαπλασιάζει αὐτὸς ὅλα τὰ ἀγαθά, καὶ ἔκοψε
μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. οἱ μαθηταὶ εἰς τὰ πλήθη. τοὺς ἄρτους καὶ τὰ ψάρια καὶ ἔδωκεν εἰς τοὺς
μαθητάς του, οἱ δὲ μαθηταὶ τοῦ ἔδωκαν εἰς τὰ πλήθη
τοῦ λαοῦ.
15,37 Καὶ ἔφαγον πάντες καὶ 37 Ἔφαγαν δὲ ὅλοι καὶ ἐχόρτασαν καὶ ἐμάζεψαν 37 Καὶ ἔφαγαν ὅλοι καὶ ἐχόρτασαν καὶ ἐσήκωσαν τὸ
ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον ὅ,τι εἶχε περισσεύσει ἀπὸ τὰ κομμάτια, ἑπτὰ περίσσευμα τῶν κομματιῶν ἑπτὰ μεγάλα κοφίνια
τῶν κλασμάτων ἑπτὰ σπυρίδας μεγάλα κοφίνια γεμᾶτα. γεμᾶτα.
πλήρεις.

110/207
15,38 Οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν 38 Αὐτοὶ δὲ ποὺ ἔφαγαν ἦσαν τέσσαρες χιλιάδες 38 Ἐκεῖνοι δὲ ποὺ ἔφαγαν, ἦσαν τέσσαρες χιλιάδες
τετρακισχίλιοι ἄνδρες χωρὶς γυναικῶν ἄνδρες, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ γυναικόπαιδα. ἄνδρες, χωρὶς νὰ ὑπολογίζωνται εἰς τὸν ἀριθμὸν
καὶ παιδίων. αὐτὸν γυναῖκες καὶ παιδιά.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


15,39 Καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἀνέβη 39 Καὶ ἀφοῦ διέλυσε τὰ πλήθη, ἐμπῆκε εἰς τὸ 39 Καὶ ἀφοῦ διέλυσε τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἐμβῆκεν εἰς
εἰς τὸ πλοῖον καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια πλοῖον καὶ ἦλθε εἰς τὰ σύνορα Μαγδαλά, νοτίως τὸ πλοῖον καὶ ἦλθεν εἰς τὰ σύνορα τῆς Μαγδαλά.
Μαγδαλά. τῆς Καπερναούμ.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 16Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
16,1 Καὶ προσελθόντες οἱ Φαρισαῖοι καὶ Τότε οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ Σαδδουκαῖοι (ποὺ ἦσαν Καὶ ἀφοῦ τὸν ἐπλησίασαν οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ
Σαδδουκαῖοι πειράζοντες ἐπηρώτησαν ἄσπονδοι ἐχθροὶ μεταξύ των, ἀλλὰ τοὺς ἥνωσε τὸ Σαδδουκαῖοι μὲ σκοπὸν νὰ τὸν πειράξουν καὶ νὰ τὸν
αὐτὸν σημεῖον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπιδεῖξαι κοινὸν μῖσος τους κατὰ τοῦ Χριστοῦ) προσῆλθαν δοκιμάσουν, ἐὰν ἔχει πραγματικῶς δύναμιν
αὐτοῖς. εἰς τὸν Ἰησοῦν καὶ τοῦ ἐζητοῦσαν ἐπιμόνως νὰ θαυματουργικήν, τὸν παρεκάλεσαν νὰ ἐπιδείξῃ εἰς
δείξῃ εἰς αὐτοὺς θαῦμα ἀπὸ τὸν οὐρανόν, ποὺ νὰ αὐτοὺς σημάδι καὶ θαῦμα ἐξαιρετικὸν ἀπὸ τὸν
εἶναι σημεῖον ὅτι αὐτὸς ἔχει σταλῆ ἀπὸ τὸν οὐρανόν, ὅπως τὸ μάννα ποὺ ἐδόθη εἰς τὴν ἔρημον
οὐράνιον Πατέρα.(Ἐζητοῦσαν δὲ αὐτό, ὄχι διότι θὰ διὰ μεσιτείας τοῦ Μωϋσέως, ἢ ὅπως τὸ πῦρ ποὺ
ἐπίστευαν, ἀλλὰ διὰ νὰ πειράξουν τὸν Ἰησοῦν καὶ κατέβασεν ὁ Ἠλίας ἀπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ τὸ ὁποῖον
τὸν ἐκθέσουν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ). σημεῖον θὰ ἐμαρτύρει καὶ θὰ ἐβεβαίωνε τὴν
ἀποστολήν του.
16,2 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· ὀψίας 2 Ἐκεῖνος δὲ ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· <ὅταν 2 Αὐτὸς δὲ ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπεν· Ὅταν βραδυάσῃ
γενομένης λέγετε· εὐδία· πυρράζει γὰρ βραδιάσῃ, λέγετε· Θὰ ἔχωμεν καλοκαιρίαν, διότι καὶ ἔλθῃ ὁ ἥλιος εἰς τὴν δύσιν του, λέγετε· Ἔχομεν
ὁ οὐρανός· εἶναι κοκκινωπὸς ὁ οὐρανός. αὔριον καλοκαιρίαν, διότι κοκκινίζει ὁ οὐρανός.
16,3 καὶ πρωΐ· σήμερον χειμών· πυρράζει 3 Καὶ τὸ πρωῒ βλέπετε πρὸς τὴν ἀνατολὴν καὶ 3 Καὶ τὸ πρωῒ παρατηρεῖτε εἰς τὴν ἀνατολὴν καὶ
γὰρ στυγνάζων ὁ οὐρανός· ὑποκριταί, λέγετε· σήμερα θὰ εἶναι κακοκαιρία, διότι ὁ λέγετε σήμερον θὰ εἶναι χειμῶνας.Διότι κοκκινίζει
τὸ μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ οὐρανὸς εἶναι κόκκινος καὶ νεφελώδης.Ὑποκριταί, σκεπασμένος μὲ σύννεφα ὁ οὐρανός.Ὑποκριταί, ποὺ
γινώσκετε διακρίνειν, τὰ δὲ σημεῖα τῶν ξέρετε νὰ διακρίνετε τὰ φαινόμενα τοῦ οὐρανοῦ, κάνετε τὸν σοφόν, ἐνῷ πράγματι εἶσθε τυφλωμένοι,
καιρῶν οὐ δύνασθε γνῶναι; τὰ δὲ σημεῖα τῶν καιρῶν, δηλαδὴ τὰ θαύματα ποῦ ξεύρετε νὰ διακρίνετε τὴν ἐξωτερικὴν ὄψιν τοῦ

111/207
κάνω ἐγώ, ποὺ μαρτυροῦν ὅτι ἔχουν φθάσει αἱ οὐρανοῦ, τὰ σημεῖα ὅμως, ποὺ φανερώνουν ὅτι
ἡμέραι τοῦ Μεσσίου, δὲν ἠμπορεῖτε νὰ τὰ ἔφθασαν αἱ ἡμέραι τοῦ Μεσσίου, δὲν μπορεῖτε νὰ τὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


διακρίνετε; διακρίνετε;
16,4 Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον 4 Γενεὰ πονηρὴ καὶ ἄπιστη ζητεῖ μὲ ἐπιμονὴν 4 Γενεὰ κακή, ποὺ δὲν ἔμεινε πιστὴ εἰς τὸν οὐράνιον
ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ θαῦμα· καὶ ἄλλο θαῦμα δὲν θὰ δοθῇ εἰς αὐτήν, Νυμφίον, ἀλλὰ διεφθάρη μακρὰν αὐτοῦ, ζητεῖ
εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ παρὰ μόνον τὸ τοῦ Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου>.Τοὺς ἐπιμόνως θαῦμα σημαδιακό.Ἀλλὰ θαῦμα δὲν θὰ τῆς
προφήτου.Καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐγκατέλειψε δὲ μὲ ἀγανάκτησιν καὶ ἔφυγε. δοθῇ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ σημεῖον, ποὺ προεικονίζετο καὶ
ἀπῆλθεν. ἐσυμβολίζετο ἀπὸ τὸ θαῦμα τοῦ προφήτου Ἰωνᾶ.Καὶ
ἀφοῦ τοὺς ἀφῆκεν, ἔφυγεν ἀπ’ ἐκεῖ.
16,5 Καὶ ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς 5 Ὅταν δὲ ἦλθαν οἱ μαθηταὶ εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος 5 Καὶ σὰν ἦλθαν οἱ μαθηταί του εἰς τὴν ἀπέναντι
τὸ πέραν ἐπελάθοντο ἄρτους λαβεῖν. τῆς λίμνης, ἀντελήφθησαν ὅτι εἶχαν λησμονήσει παραλίαν τῆς λίμνης, εἶδαν ὅτι εἶχαν λησμονήσει νὰ
νὰ πάρουν μαζῆ τους ἄρτους. πάρουν μαζί τους ἄρτους.
16,6 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ὁρᾶτε καὶ 6 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπε· <κυττάξτε καλὰ καὶ 6 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· Ἀνοίξατε τὰ μάτια σας καὶ
προσέχετε ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν προσέχετε ἀπὸ τὸ προζύμι τῶν Φαρισαίων καὶ προσέχετε ἀπὸ τὴν κακὴν ἐπίδρασιν τῆς ὑποκριτικῆς
Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων. Σαδδουκαίων>. διδασκαλίας τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων, ποὺ
ὁμοιάζει πρὸς κακὸ προζύμι.
16,7 Οἱ δὲ διελογίζοντο ἐν ἑαυτοῖς 7 Οἱ δὲ μαθηταὶ ἐσκέπτοντο ἀπὸ μέσα των καὶ 7 Αὐτοὶ ὅμως ἤρχισαν νὰ συλλογίζονται μέσα τους
λέγοντες ὅτι ἄρτους οὐκ ἐλάβομεν. ἔλεγαν· Ἡμεῖς δὲν ἐπήραμε καθόλου ψωμιά μαζῆ καὶ νὰ λέγουν· Δὲν ἐπήραμεν ἄρτους ἀπὸ προζύμι
μας. καθαρόν, ποὺ δὲν προέρχεται ἀπὸ σπίτι Φαρισαίου ἢ
Σαδδουκαίου.
16,8 Γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· τί 8 Ὁ Ἰησοῦς ὡς παντογνώστης ἐγνώρισε πολὺ καλὰ 8 Άλλ’ ὁ Ἰησοῦς ἀντελήφθη διὰ τῆς ὑπερφυσικῆς του
διαλογίζεσθε ἐν ἑαυτοῖς, ὀλιγόπιστοι, τὰς σκέψεις των καὶ εἶπε εἰς αὐτούς· <τί σκέπτεσθε γνώσεως τὰς ἀποκρύφους σκέψεις των καὶ τοὺς εἶπε·
ὅτι ἄρτους οὐκ ἐλάβατε; ἀπὸ μέσα σας, ὦ ὀλιγόπιστοι, καὶ ἀνησυχεῖτε, διότι Διατὶ ἐπέσατε εἰς σκέψιν καὶ συλλογισμόν,
δὲν ἐπήρατε μαζῆ σας ἄρτους; ὀλιγόπιστοι, ἐπειδὴ δὲν ἐπήρατε ἄρτους;
16,9 Οὔπω νοεῖτε, οὐδὲ μνημονεύετε 9 Ἀκόμα δὲν ἐννοεῖτε τὴν σημασίαν τῶν λόγων 9 Ἀκόμη δὲν καταλαβαίνετε, τί σᾶς λέγω, οὔτε
τοὺς ἄρτους τῶν πεντακισχιλίων καὶ μου, οὔτε ἐνθυμεῖσθε τοὺς πέντε ἄρτους τῶν ἐνθυμεῖσθε ἐπὶ τέλους τοὺς πέντε ἄρτους τῶν πέντε

112/207
πόσους κοφίνους ἐλάβατε; πέντε χιλιάδων καὶ πόσα κοφίνια περίσσευμα χιλιάδων, ποὺ ἐχορτάσθησαν μὲ αὐτούς, καὶ πόσα
ἐπήρατε; κοφίνια περισσευμάτων ἐπήρατε;

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


16,10 Οὐδὲ τοὺς ἑπτὰ ἄρτους τῶν 10 Οὔτε τοὺς ἑπτὰ ἄρτους τῶν τεσσάρων χιλιάδων 10 Δὲν ἐνθυμεῖσθε οὔτε τοὺς ἑπτὰ ἄρτους, μὲ τοὺς
τετρακισχιλίων καὶ πόσας σπυρίδας καὶ πόσα μεγάλα καλάθια μὲ περίσσευμα ὁποίους ἐχόρτασαν αἱ τέσσαρες χιλιάδες, καὶ πόσα
ἐλάβατε; ἐπήρατε; μεγάλα κοφίνια ἐπήρατε ἀπὸ τὰ περισσεύματα;
16,11 Πῶς οὐ νοεῖτε ὅτι οὐ περὶ ἄρτου 11 Πῶς δὲν καταλαβαίνετε ὅτι δὲν σᾶς εἶπα νὰ 11 Πῶς δὲν καταλαβαίνετε, ὅτι δὲν σᾶς εἶπα διὰ τὸν
εἶπον ὑμῖν προσέχειν ἀπὸ τῆς ζύμης προσέχετε ἀπὸ τὸ ὑλικὸ προζύμι καὶ τὰ ψωμιὰ τῶν συνήθη ὑλικὸν ἄρτον, ὅταν σᾶς ἐσύστησα νὰ
τῶν Φαρισσαίων καὶ Σαδδουκαίων; Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων;> προσέχετε ἀπὸ τὸ προζύμι τῶν Φαρισαίων καὶ
Σαδδουκαίων;
16,12 Τότε συνῆκαν ὅτι οὐκ εἶπε 12 Τότε οἱ μαθηταὶ κατάλαβαν, ὅτι δὲν τοὺς εἶπε 12 Τότε ἐκατάλαβαν, ὅτι δὲν εἶπε νὰ προσέχουν ἀπὸ
προσέχειν ἀπὸ τῆς ζύμης τοῦ ἄρτου, νὰ προσέχουν ἀπὸ τὸ προζύμι τοῦ ψωμιοῦ, ἀλλὰ τὸ προζύμι, μὲ τὸ ὁποῖον γίνεται ὁ ἄρτος, ἀλλ’ ἀπὸ
ἀλλ' ἀπὸ τῆς διδαχῆς τῶν Φαρισσαίων ἀπὸ τὴν κακὴν διδασκαλίαν τῶν Φαρισαίων καὶ τὴν διδασκαλίαν καὶ τὴν ὑποκρισίαν τῶν Φαρισαίων
καὶ Σαδδουκαίων. Σαδδουκαίων, ποὺ ὁμοιάζει μὲ χαλασμένο καὶ Σαδδουκαίων.
προζύμι.
16,13 Ἐλθὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς τὰ μέρη 13 Ὅταν δὲ ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη τῆς 13 Ἀφοῦ δὲ ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη τῆς
Καισαρείας τῆς Φιλίππου ἠρώτα τοὺς Καισαρείας, τὴν ὁποίαν εἶχε ἐπεκτείνει καὶ Καισαρείας, τὴν ὁποίαν εἶχε κτίσει ὁ Φίλιππος,
μαθητὰς αὐτοῦ λέγων· τίνα με λέγουσιν ἐξωραΐσει ὁ Ἡρώδης ὁ Φίλιππος, ἐρώτησε τοὺς ἠρώτα τοὺς μαθητάς του λέγων· Ποῖος νομίζουν οἱ
οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ μαθητάς του λέγων· <τί λένε οἱ ἄνθρωποι, ὅτι ἄνθρωποι, ὅτι εἶμαι ἑγώ, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου;
ἀνθρώπου; εἶμαι ἐγώ, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου;>
16,14 Οἱ δὲ εἶπον· οἱ μὲν Ἰωάννην τὸν 14 Ἐκεῖνοι δὲ εἶπαν· <ἄλλοι μὲν λένε ὅτι εἶσαι ὁ 14 Αὐτοὶ δὲ εἶπαν· Ἄλλοι μὲν λέγουν, ὅτι εἶσαι
βαπτιστήν, ἄλλοι δὲ Ἠλίαν, ἕτεροι δὲ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής, ἄλλοι δὲ ὁ Ἠλίας, καὶ ἄλλοι Ἰωάννης ὁ βαπτιστής, ἄλλοι δὲ ὅτι εἶσαι ὁ Ἠλίας,
Ἱερεμίαν ἢ ἕνα τῶν προφητῶν. ὅτι εἶσαι ὁ Ἱερεμίας ἢ ἔνας ἀπὸ τοὺς προφήτας>. ἄλλοι δὲ ὁ Ἱερεμίας ἢ ἕνας ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς
προφήτας, ποὺ ἀνεστήθη ἐκ νεκρῶν.
16,15 Λέγει αὐτοῖς· ὑμῖν δὲ τίνα μὲ 15 Λέγει εἰς αὐτούς· <σεῖς ὅμως οἱ μαθηταί μου 15 Λέγει εἰς αὐτούς· Σεῖς δὲ ποῖος λέγετε, ὅτι εἶμαι;
λέγετε εἶναι; ποῖος λέτε, ὅτι εἶμαι;>
16,16 Ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπε· 16 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Σίμων ὁ Πέτρος καὶ εἶπε· <Σὺ 16 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Σίμων Πέτρος καὶ εἶπε· Σὺ εἶσαι ὁ

113/207
σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ αἰωνίου, ποὺ Χριστός, ὁ φυσικὸς καὶ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ
ζῶντος. ἔχει ζωὴν καὶ δίδει ζωήν>. δὲν εἶναι νεκρὸς σὰν τὰ εἴδωλα, ἀλλὰ ζῇ παντοτεινά.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


16,17 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 17 Καὶ ὁ Ἰησοῦς ἀπήντησε καὶ τοῦ εἶπε· <μακάριος 17 Καὶ ἀπεκρίθη τότε ὁ Ἰησοῦς καὶ τοῦ εἶπε·
αὐτῷ· μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι εἶσαι, Σίμων υἱὲ τοῦ ᾿Ιωνᾶ, διότι τὴν ὁμολογίαν, Μακάριος εἶσαι, Σίμων, υἱὲ τοῦ Ἰωνᾶ, διότι δὲν σοῦ
σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ' ποὺ ἔκαμες, δὲν σοῦ τὴν ἐφανέρωσε αἷμα καὶ ἐφανέρωσε τὴν ἀλήθειαν τῆς ὀρθῆς πίστεως κανεὶς
ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. σάρξ, δηλαδὴ κάποιος ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁ Πατήρ ἄνθρωπος, ἀλλ’ ὁ Πατήρ μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς
μου ὁ ἐπουράνιος. οὐρανούς.
16,18 Κἀγὼ δέ σοι λέγω ὅτι σὺ εἶ Πέτρος, 18 Καὶ ἐγὼ δὲ σοῦ λέγω τοῦτο· ὅτι σὺ εἶσαι Πέτρος 18 Καὶ ἑγὼ δὲ σοῦ λέγω ὅτι σὺ εἶσαι Πέτρος καὶ
καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου καὶ ἐπάνω εἰς αὐτήν τὴν πέτραν τῆς ὁμολογίας ἐπάνω εἰς τὸν βράχον τῆς ἀληθινῆς πίστεως ποὺ
τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι ᾅδου οὐ σου θὰ οἰκοδομήσω ἀσάλευτον τὴν Ἐκκλησίαν ὠμολόγησες, γενόμενος μὲ τὴν ὁμολογίαν σου αὐτὴν
κατισχύσουσιν αὐτῆς. μου, καὶ πύλαι Ἅδου (δηλαδὴ ὅλαι αἱ κακαὶ ὁ πρῶτος λίθος τῆς πνευματικῆς μου οἰκοδομῆς, θὰ
δυνάμεις τοῦ πονηροῦ διαβόλου καὶ τῶν οἰκοδομήσω τὴν Ἐκκλησίαν μου, ὁ θάνατος δὲ καὶ αἱ
διεστραμμένων ἀνθρώπων), δὲν θὰ ὑπερισχύσουν ὠργανωμέναι δυνάμεις τοῦ κακοῦ δὲν θὰ
καὶ δὲν θὰ κατορθώσουν τίποτε ἐναντίον της. ὑπερισχύσουν καὶ δὲν θὰ κατανικήσουν τὴν
Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία θὰ εἶναι αἰώνιος καὶ ἀθάνατος.
16,19 Καὶ δώσω σοι τὰς κλεῖς τῆς 19 Καὶ θὰ σοῦ δώσω τὰ κλειδιὰ τῆς βασιλείας τῶν 19 Καὶ θὰ σοῦ δώσω τὴν ἐξουσίαν τοῦ νὰ εἰσάγῃς εἰς
βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν οὐρανῶν, θὰ σοῦ δώσω δηλαδὴ τὴν ἐξουσίαν, ὥστε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν πάντα ἄξιον αὐτῆς καὶ
δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν ὅποιο ἁμάρτημα δὲν θὰ συγχωρήσῃς σὺ εἰς τὴν ν’ ἀποκλείῃς ἀπὸ αὐτὴν πάντα ἀνάξιον, καὶ
τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆν, θὰ εἶναι ἀσυγχώρητον καὶ εἰς τοὺς οὐρανούς· ὁποιονδήποτε ἁμάρτημα δέσῃς καὶ τὸ διακηρύξῃς ὡς
γῆς, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς. καὶ ἁμάρτημα τὸ ὁποῖον σὺ θὰ συγχωρήσῃς ἀσυγχώρητον ἐπὶ τῆς γῆς, θὰ εἶναι δεμένον καὶ
ἐπάνω εἰς τὴν γῆν, θὰ εἶναι συγχωρημένον εἰς ἀσυγχώρητον καὶ εἰς τοὺς οὐρανούς· καὶ
τοὺς οὐρανούς>. ὁποιονδήποτε ἁμάρτημα λύσῃς διὰ συγχωρήσεως ἐπὶ
τῆς γῆς, θὰ εἶναι συγχωρημένον καὶ εἰς τοὺς
οὐρανούς.
16,20 Τότε διεστείλατο τοῖς μαθηταῖς 20 Τότε δὲ ἔδωσε αὐστηρὰν ἐντολὴν εἰς τοὺς 20 Τότε παρήγγειλε μὲ αὐστηρότητα εἰς τοὺς
αὐτοῦ ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν ὅτι αὐτός μαθητάς του, νὰ μὴ εἴπουν εἰς κανένα ὅτι αὐτὸς μαθητάς του νὰ μὴ εἶπουν εἰς κανένα, ὅτι αὐτὸς εἶναι
ἐστιν Ἰησοῦς ὁ Χριστός. εἶναι Ἰησοῦς ὁ Χριστός. ὁ Ἰησοῦς ὁ Χριστός, ἐπειδὴ ἀκόμη δὲν εἶχαν ὠριμάσει

114/207
οἱ ἄνθρωποι, ὥστε νὰ διακηρυχθῇ εἰς αὐτοὺς ἡ
ἀλήθεια αὐτή.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


16,21 Ἀπὸ τότε ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς 21 Ἀπὸ τότε ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ φανερώνῃ εἰς 21 Ἀπὸ τότε ἤρχισεν ὁ Ἰησοῦς νὰ διδάσκῃ σαφῶς καὶ
δεικνύειν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ τοὺς μαθητάς του, ὅτι πρέπει αὐτὸς νὰ μεταβῇ εἰς καθαρὰ τοὺς μαθητάς του, ὅτι πρέπει αὐτὸς νὰ
αὐτὸν ἀπελθεῖν εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ Ἱεροσόλυμα καὶ νὰ πάθῃ πολλὰ ἀπὸ τοὺς ἀπέλθῃ εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ νὰ πάθη πολλὰ ἀπὸ
πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων πρεσβυτέρους, τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς καὶ τοὺς πρεσβυτέρους καὶ ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς καὶ
καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ νὰ θανατωθῇ, καὶ τὴν τρίτην ἡμέραν ἀπὸ τὸν νὰ θανατωθῇ καὶ κατὰ τὴν τρίτην ἡμέραν νὰ
ἀποκτανθῆναι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ θάνατόν του νὰ ἀναστηθῇ. ἀναστηθῇ.
ἐγερθῆναι.
16,22 Καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ 22 Καὶ ὁ Πέτρος, κατατρομαγμένος ἀπὸ τὰς 22 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἐπῆρεν ἰδιαιτέρως ὁ Πέτρος ἤρχισε
Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ λέγων· ἀποκαλύψεις αὐτὰς τοῦ Διδασκάλου, τὸν ἐπῆρε ζωηρὰ νὰ τὸν προτρέπῃ καὶ ἔλεγεν· Ὁ Θεὸς νὰ σὲ
ἵλεώς σοι, Κύριε· οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο. ἰδιαιτέρως καὶ ἤρχισε μὲ ζωηρότητα νὰ συνιστᾷ φυλάξῃ ἀπὸ αὐτό, Κύριε.Δὲν πρέπει εἰς σὲ τὸν
καὶ νὰ τοῦ λέῃ· <ὁ Θεὸς νὰ σὲ φυλάξῃ, Κύριε, ἀπὸ Μεσσίαν νὰ γίνη αὐτό, ποὺ εἶπες.
ὅσα φοβερὰ μᾶς εἶπες ὅτι θὰ σοῦ συμβοῦν· Δὲν
πρέπει νά σοῦ συμβοῦν αὐτά>.
16,23 Ὁ δὲ στραφεὶς εἶπε τῷ Πέτρῳ· 23 Ὁ Ἰησοῦς ἐστράφη ἀποτόμως πρὸς τὸν Πέτρον 23 Ὁ Κύριος ὅμως ἔστρεψε καὶ εἶπε πρὸς τὸν Πέτρον·
ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· σκάνδαλόν καὶ τοῦ εἶπε· <φύγε ἀπὸ ἐμπρός μου, σατανᾶ.Μοῦ Πήγαινε ὀπίσω μου καὶ φύγε ἀπὸ ἐμπρός μου,
μου εἶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ εἶσαι ἐμπόδιον εἰς τὸ ἀπολυτρωτικόν μου σατανᾶ· μοῦ εἶσαι ἐμπόδιον εἰς τὸν δρόμον τοῦ
τὰ τῶν ἀνθρώπων. ἔργον.Διότι δὲν φρονεῖς καὶ δὲν δέχεσαι ὅ,τι εἶναι καθήκοντός μου καὶ πειρασμός.Διότι δὲν φρονεῖς
εὐάρεστον εἰς τὸν Θεόν, ἀλλὰ ὅ,τι ἀρέσει εἰς τοὺς ἐκεῖνα ποὺ ἀρέσουν εἰς τὸν Θεόν, ἀλλ’ ἐκεῖνα ποὺ
ἀνθρώπους>. ἀρέσουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
16,24 Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς 24 Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε εἰς τοὺς μαθητάς του· <ἐὰν 24 Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς τοὺς μαθητάς του· Ἐὰν
αὐτοῦ· εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, κανεὶς θέλῃ πράγματι νὰ εἶναι ὀπαδός μου, ἂς κανένας θέλῃ νὰ μὲ ἀκολουθήσῃ ὡς ὀπαδός μου, ἄς
ἀπαρνησάσθω εὐτὸν καὶ ἀράτω τὸν ἀπαρνηθῇ τὸν ἁμαρτωλὸν ἑαυτόν του, ἂς διακόψῃ κάθε σχέσιν πρὸς τὸν διεφθαρμένον ὑπὸ τῆς
σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι. προετοιμασθῇ νὰ ὑποστῇ πολλὰς θλίψεις καὶ ἁμαρτίας ἑαυτόν του καὶ ἂς λάβῃ τὴν σταθερὰν
αὐτὸν ἀκόμη τὸν σταυρικὸν θάνατον, καὶ ἂς μὲ ἀπόφασιν καὶ θάνατον σταυρικὸν καὶ βίαιον νὰ
ἀκολουθήσῃ. ὑποστῇ καὶ ἄς μὲ ἀκολουθήσῃ μιμούμενος καθ’ ὅλα

115/207
τὸ παράδειγμά μου.Μὴ διστάσῃ δὲ νὰ προβῇ εἰς τὰς
ἀποφάσεις καὶ θυσίας αὐτάς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


16,25 ῝Ος γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ 25 Διότι ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ σώσῃ τὴν ζωήν του 25 Διότι ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ σώσῃ τὴν ζωήν του,
σῶσαι, ἀπολέσει αὐτὴν· ὃς δ' ἂν ἀρνούμενος ἐμέ, θὰ τὴν χάσῃ.Ὅποιος δὲ θυσιάσει αὐτὸς θὰ χάσῃ τὴν πνευματικὴν καὶ μακαρίαν
ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ, τὴν ζωήν του ἕνεκα τῆς πίστεώς του εἰς ἐμέ, αὐτὸς ζωήν.Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ χάσῃ τὴν ζωήν του διὰ τὴν
εὐρήσει αὐτήν. θὰ κληρονομήσῃ τὴν μακαρίαν καὶ ἀτελεύτητον ὁμολογίαν καὶ ὑπακοήν του πρὸς ἑμέ, θὰ τὴν εὔρῃ
ζωήν. εἰς τὸν μέλλοντα βίον, ὅπου θὰ κερδήσῃ τὴν αἰώνιον
ζωήν.
16,26 Τί γὰρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος, ἐὰν 26 Διότι τί ἔχει νὰ ὠφεληθῇ ὁ ἄνθρωπος, ἐὰν 26 Ἡ αἰώνιος δ’ αὕτη ζωὴ εἶναι τὸ πᾶν.Διότι, ποίαν
τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ, τὴν δὲ ψυχὴν κερδήσῃ ὅλον τὸν κόσμον, χάσῃ δὲ τὴν ἀθάνατον ὠφέλειαν ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον
αὐτοῦ ζημιωθῇ; ῍Η τί δώσει ἄνθρωπος ψυχήν του; ῍Η τί θὰ δώσῃ ὁ ἄνθρωπος ὁλόκληρον, χάσῃ δὲ τὴν ψυχήν του, ἡ ὁποία ὡς
ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; ἀντάλλαγμα, διὰ νὰ ἐξαγοράσῃ τὴν ψυχήν του; πνευματικὴ καὶ αἰωνία δὲν συγκρίνεται μὲ κανὲν
ἀπὸ τὰ ὑλικά του φθαρτοῦ κόσμου ἀγαθά; Ἢ ἐὰν
ἕνας ἄνθρωπος χάσῃ τὴν ψυχήν του, τί θὰ δώσῃ ὡς
ἀντάλλαγμα, μὲ τὸ ὁποῖον θὰ ἑξαγοράσῃ αὐτὴν ἀπὸ
τὴν αἰωνίαν ἀπώλειαν;
16,27 Μέλλει γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου 27 (Καθένας σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα του θὰ 27 Πράγματι δὲ ὁ κάθε ἄνθρωπος πρόκειται ἢ νὰ
ἔρχεσθαι ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ τακτοποήσῃ τὴν θέσιν του εἰς τὴν χάσῃ ἢ νὰ κερδήσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ.Διότι μέλλει ὁ
μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ, καὶ τότε αἰωνιότητα).Διότι ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ ἔλθῃ μὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἔλθῃ περιβεβλημένος τὴν
ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ τὴν πρᾶξιν ὅλην τὴν δόξαν τοῦ Πατρός του, ποὺ θὰ εἶναι καὶ δόξαν τοῦ πατρός του μὲ τοὺς ἀγγέλους του, καὶ τότε
αὐτοῦ. δική του δόξα, μαζῆ μὲ τοὺς ἀγγέλους του καὶ τότε θὰ ἀποδώσῃ εἰς ἕκαστον σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα του.
θὰ ἀποδώσῃ εἰς τὸν καθένα κατὰ τὰ ἔργα του, σὰν
ὑπέρτατος καὶ δικαιότατος κριτής, ποὺ εἶναι.
16,28 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, εἰσί τινες τῶν 28 Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ὑπάρχουν μερικοὶ ἀπὸ 28 Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι ὑπάρχουν μερικοὶ ἀπ’
ὧδε ἐστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ αὐτούς ποὺ στέκονται ἐδῶ, οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ ἐκείνους ποὺ στέκονται ἐδῶ, οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ
γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσιν τὸν γευθοῦν τὸν θάνατον, ἕως ὅτου ἴδουν τὸν υἱὸν τοῦ δοκιμάσουν θάνατον προτοῦ νὰ ἴδουν μετὰ τὴν
υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν τῇ ἀνθρώπου νὰ ἔρχεται εἰς τὴν βασιλείαν του, κάθοδον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νὰ καταλύεται μὲ τὴν

116/207
βασιλείᾳ αὐτοῦ. δηλαδὴ νὰ ἱδρύῃ μὲ τὴν κάθοδον τοῦ Ἅγίου καταστροφὴν τῶν Ἱεροσολύμων καὶ τοῦ ναοῦ των
Πνεύματος τὴν Ἐκκλησίαν του>. καὶ μὲ τὸν διασκορπισμὸν τοῦ Ἰσραὴλ ἡ Παλαιὰ θεία

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τάξις καὶ διαθήκη, διὰ νὰ θεμελιωθῇ μὲ δύναμιν
ἀκαταγώνιστον καὶ ὑπερφυσικὴν ἡ Νέα θεία τάξις
ἐν τῷ κόσμῳ, τὴν ὁποίαν θὰ ἐκπροσωπῇ ἡ Ἐκκλησία
ὡς ἄλλη βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς·

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 17Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
17,1 Καὶ μεθ' ἡμέρας ἓξ παραλαμβάνει ὁ Επειτα δὲ ἀπὸ ἓξ ἡμέρας ἐπῆρε μαζῆ του ὁ Ἰησοῦς Καὶ ὕστερα ἀπὸ ἓξ ἡμέρας παρέλαβε μαζί του ὁ
Ἰησοῦς τὸν Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ τὸν Πέτρον καὶ τὸν Ἰάκωβον καὶ τὸν ἀδελφὸν Ἰησοῦς τὸν Πέτρον καὶ τὸν Ἰάκωβον καὶ τὸν Ἰωάννην
Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ καὶ αὐτοῦ Ἰωάννην καὶ ἀνέβηκε μὲ αὐτοὺς μόνον εἰς τὸν ἀδελφόν του καὶ τοὺς ἀνέβασεν εἰς ὅρος ὑψηλὸν
ἀναφέρει αὐτοὺς εἰς ὅρος ὑψηλὸν κατ' ὑψηλὸν ὅρος. ἰδιαιτέρωςαὐτοὺς μόνους·
ἰδίαν·
17,2 καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν 2 Καὶ μετεμορφώθη ἐμπρὸς εἰς αὐτούς, καὶ 2 καὶ μετεμορφώθη ἐμπρὸς εἰς αὐτούς· καὶ ἐγινε
αὐτῶν, καὶ ἔλαμψε τὸ πρώσωπον αὐτοῦ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὅπως ὁ ἥλιος, τὰ δὲ λαμπρὸν τὸ πρόσωπόν του σὰν τὸν ἥλιον, τὰ δὲ
ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο ἐνδύματά του ἔγιναν λευκὰ ὅπως τὸ φῶς. ἐνδύματά του ἔγιναν λευκὰ σὰν τὸ φῶς.
λευκὰ ὡς τὸ φῶς.
17,3 Καὶ ἰδοὺ ὤφθησαν αὐτοῖς Μωϋσῆς 3 Καὶ ἰδού, ἐφάνησαν εἰς αὐτοὺς ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ 3 Καὶ ἰδοὺ ἐνεφανίσθησαν καὶ ἔγιναν ὁρατοὶ εἰς
καὶ Ἠλίας μετ' αὐτοῦ συλλαλοῦντες. Ἠλίας, οἱ ὁποῖοι συνωμιλοῦσαν μαζῆ του. αὐτοὺς ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ Ἠλίας, οἱ ὁποῖοι συνωμίλουν
μαζί του.
17,4 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπε τῷ 4 (Συνεπαρμένος ὁ Πέτρος ἀπὸ τὸ μεγαλειῶδες 4 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπεν εἰς τὸν Ἰησοῦν· Κύριε,
Ἰησοῦ· Κύριε, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε ἐκεῖνο θέαμα ἔλαβε τὸν λόγον καὶ εἶπεν εἰς τὸν καλὸν εἶναι νὰ μένωμεν ἐδῶ.Ἐὰν θέλῃς, ἂς κάμωμεν
εἶναι· εἰ θέλεις, ποιήσωμεν ὧδε τρεῖς Ἰησοῦν)· <Κύριε καλὰ εἶναι νὰ μείνωμεν ἡμεῖς ἐδῶ· ἐδῶ τρεῖς σκηνάς· μίαν διὰ σὲ καὶ διὰ τὸν Μωϋσὴν
σκηνάς, σοὶ μίαν καὶ Μωσεῖ μίαν καὶ ἐὰν θέλῃς, ἂς κάμωμεν ἐδῶ τρεῖς σκηνάς, μίαν γιὰ μίαν καὶ μίαν διὰ τὸν Ἠλίαν.
μίαν ᾿Ηλίᾳ. σένα, μίαν γιὰ τὸν Μωϋσέα καὶ μίαν γιὰ τὸν

117/207
᾿Ηλίαν>.
17,5 Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδοὺ νεφέλη 5 Ἐνῶ δὲ ἀκόμη αὐτὸς ὠμιλοῦσε, ἰδοὺ ὁλόφωτος 5 Ἐνῷ δὲ αὐτὸς ὡμίλει ἀκόμη, ἰδοὺ νεφέλη γεμᾶτη

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


φωτεινὴ ἐπεσκίασεν αὐτούς, καὶ ἰδοὺ νεφέλη ἐσκίασεν αὐτοὺς καὶ ἰδοὺ ἀκούσθηκε φῶς ἐσκέπασεν αὐτούς, καὶ ἔξαφνα ἠκούσθη φωνὴ
φωνὴ ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· οὗτός φωνὴ ἀπὸ τὴν νεφέλη, ἡ ὁποία ἔλεγεν· <αὐτὸς ἀπὸ τὴν νεφέλην, ποὺ ἔλεγεν· Αὐτὸς εἶναι ὁ υἱός μου,
ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητὸς ἐν ᾧ εἶναι ὁ μονογενὴς υἱός μου ὁ ἀγαπητός, εἰς τὸν ποὺ ἐξαιρετικὰ τὸν ἀγαπῶ καὶ εἰς τὸν ὁποῖον
εὐδόκισα· αὐτοῦ ἀκούετε· ὁποῖον διὰ τὴν ἀπόλυτον αὐτοῦ ἀναμαρτησίαν καὶ εὐηρεστήθην.Νὰ ὑπακούετε εἰς αὐτόν.
ἁγιότητα ἔχω εὐαρεστηθῇ.Εἰς αὐτὸν νὰ
ὑπακούετε>.
17,6 Καὶ ἀκούσαντες οἱ μαθηταὶ ἔπεσαν 6 Ὅταν οἱ μαθηταὶ ἤκουσαν αὐτὴν τὴν φωνὴν 6 Καὶ ὅταν ἤκουσαν τὴν φωνὴν αὐτήν οἱ μαθηταί,
ἐπὶ πρώσωπον αὐτῶν καὶ ἐφοβήθηκαν ἔπεσαν εἰς τὸ χῶμα πρηνεῖς καὶ ἐφοβήθησαν ἔπεσαν μὲ τὸ πρόσωπον εἰς τὸ χῶμα καὶ ἐφοβήθησαν
σφόδρα. πάρα πολύ. πάρα πολύ.
17,7 Καὶ προσελθὼν ὁ Ἰησοῦς ἥψατο 07 Προσῆλθεν ὅμως ὁ Ἰησοῦς, τοὺς ἤγγισε καὶ 7 Καὶ ἀφοῦ τοὺς ἐπλησίασεν ὁ Ἰησοῦς, τοὺς ἤγγισε
αὐτῶν καὶ εἶπεν· ἐγέρθητε καὶ μὴ εἶπε· <σηκωθῆτε, μὴ φοβεῖσθε>. καὶ εἶπε· Σηκωθῆτε καὶ μὴ φοβεῖσθε.
φοβεῖσθε.
17,8 Ἐπάραντες δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς 8 Ὕψωσαν ἐκεῖνοι τὰ μάτια των καὶ δὲ εἶδαν 8 Ὅταν δὲ ἐσήκωσαν τὰ μάτια τους, δὲν εἶδαν
αὐτῶν οὐδένα εἶδον εἰ μὴ τὸν Ἰησοῦν κανένα παρὰ μόνον τὸν ᾿Ιησοῦν.(Καὶ τότε κανένα παρὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον.
μόνον. ἐνόησαν καλύτερα ὅτι περὶ αὐτοῦ ἔγινε ἡ φωνὴ
ἐκείνη τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν νεφέλην).
17,9 Καὶ καταβαινόντων αὐτῶν ἀπὸ τοῦ 9 Καὶ ὅταν κατέβαιναν ἀπὸ τὸ ὅρος, ἔδωσεν εἰς 9 Καὶ ὅταν κατέβαιναν ἀπὸ τὸ ὅρος, τοὺς
ὄρους ἐνετείλατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς αὐτοὺς ἐντολὴν ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· <νὰ μὴ παρήγγειλεν ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· Νὰ μὴν εἴπητε
λέγων· μηδενὶ εἴπητε τὸ ὅραμα ἕως οὗ ὁ πῆτε εἰς κανένα αὐτὸ τὸ ὅραμα, ἕως ὅτου ὁ υἱὸς εἰς κανένα αὐτὸ ποὺ εἴδατε, ἕως ὅτου ὁ υἱὸς τοῦ
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ. τοῦ ἀνθρώπου ἀναστηθῆ ἐκ νεκρῶν>. ἀνθρώπου ἀναστηθῇ ἐκ νεκρῶν, ὁπότε δὲν θὰ
ὑπάρχῃ κίνδυνος ἀκαίρων ἐνθουσιασμῶν τοῦ
πλήθους, ἀλλὰ καὶ περισσότερον κατανοητὸν καὶ
πιστευτὸν τὸ γεγονὸς αὐτὸ θὰ καταστῇ.
17,10 Καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ 10 Καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταί· <διατὶ λοιπὸν 10 Καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταί του λέγοντες·
αὐτοῦ λέγοντες· τί οὖν οἱ γραμματεῖς οἱ γραμματεῖς λέγουν ὅτι ὁ Ἠλίας πρέπει νὰ ἔλθῃ Ὅταν ὁ Ἠλίας ἦλθε καὶ σὲ ἐχαιρέτησεν εἰς τὸ ὅρος,

118/207
λέγουσιν ὅτι Ἠλίαν δεῖ ἐλθεῖν πρῶτον; πρῶτα καὶ ἔπειτα ὁ Μεσσίας;> ἔφυγε πάλιν.Διατὶ λοιπὸν οἱ γραμματεῖς λέγουν, ὅτι
πρὸ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Μεσσίου πρέπει νὰ ἔλθῃ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πρῶτον ὁ Ἠλίας;
17,11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀποκριθεὶς εἶπεν 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· <πράγματι 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν εἰς αὐτούς· ὁ
αὐτοῖς· Ἠλίας μὲν ἔρχεται πρῶτον καὶ ὁ Ἠλίας θὰ ἔλθῃ πρὶν ἀπὸ τὸν Μεσσίαν καὶ θὰ Ἠλίας μέν, καθὼς ἐπροφήτευσεν ὁ Μαλαχίας,
ἀποκαταστήσει πάντα· τακτοποιήσῃ ὅλα σύμφωνα μὲ τὰς Γραφάς. ἔρχεται πρῶτον καὶ θὰ ἀποκαταστήσῃ ὅλας τὰς
σχέσεις τῶν ἀνθρώπων, ὥστε καὶ μεταξύ των καὶ
μετὰ τοῦ Θεοῦ νὰ εἰρηνεύσουν καὶ νὰ συνδεθοῦν
περισσότερον οὗτοι.
17,12 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι Ἠλίας ἤδη ἦλθε, 12 Σᾶς λέγω ὅμως ὅτι ὁ Ἠλίας ἦλθεν πρὶν ἀπὸ ἐμὲ 12 Ἐγὼ ὅμως σᾶς λέγω, ὅτι τώρα πλέον ὁ Ἠλίας
καὶ οὐκ ἐπέγνωσαν αὐτόν, ἀλλ' καὶ δὲν τὸν ἀνεγνώρισαν, ἀλλὰ τοῦ ἔκαμαν ὅσα ἦλθε.Ἦλθε δηλαδὴ ὁ κατὰ πάντα ὅμοιος πρὸς τὸν
ἐποίησαν ἐν αὐτῷ ὅσα ἠθέλησαν· οὕτω κακὰ ἡ διεστραμμένη των καρδία ἠθέλησεν.Ἔτσι Ἠλίαν Ἰωάννης.Αὐτὸς ἦτο ὁ πρόδρομός μου καὶ
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει πάσχειν καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει νὰ πάθῃ ἀπὸ αὐτοὶ δὲν τὸν ἀνεγνώρισαν, ἀλλὰ τοῦ ἔκαμαν ὅσα μὲ
ὑπ' αὐτῶν. αὐτούς>. τὰς διεστραμμένας θελήσεις των ἠθέλησαν.Ἔτσι καὶ
ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει νὰ πάθῃ ἀπὸ αὐτούς.
17,13 Τότε συνῆκαν οἱ μαθηταὶ ὅτι περὶ 13 Τότε κατάλαβαν οἱ μαθηταὶ ὅτι ἐννοοῦσε τὸν 13 Τότε ἐκατάλαβαν οἱ μαθηταί, ὅτι διὰ τὸν Ἰωάννην
Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ εἶπεν αὐτοῖς. Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν, ὁ ὁποῖος εἶχε ἔλθῃ ὡς τὸν βαπτιστὴν εἶπεν εἰς αὐτούς.
ἄλλος Ἠλίας.
17,14 Καὶ ἐλθόντων αὐτῶν πρὸς τὸν 14 Καὶ ὅταν κατέβηκαν καὶ ἦλθαν πρὸς τὸ 14 Καὶ ὅταν ἦλθαν εἰς τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ, τὸν
ὄχλον προσῆλθεν αὐτῷ ἄνθρωπος πλῆθος, ἐπλησίασεν αὐτὸν ἔνας ἄνθρωπος, ποὺ ἐπλησἰασε κάποιος ἄνθρωπος, ποὺ ἐγονάτισεν
γονυπετῶν αὐτὸν καὶ λέγων· ἐγονάτισε ἐμπρός του μὲ εὐλάβειαν καὶ εἶπε· ἐμπρός του, καὶ ἔλεγε·
17,15 Κύριε, ἐλέησόν μου τὸν υἱὸν ὅτι 15 <Κύριε σπλαγχνίσου τὸ παιδί μου, διότι 15 Κύριε, δεῖξε ἔλεος καὶ εὐσπλαγχνίαν εἰς τὸ παιδί
σεληνιάζεται καὶ κακῶς πάσχει· σεληνιάζεται καὶ ταλαιπωρεῖται πολὺ φοβερά· μου, διότι σεληνιάζεται καὶ ὑποφέρει ἄσχημα, ἀλλὰ
πολλάκις γὰρ πίπτει εἰς τὸ πῦρ καὶ διότι πολλὲς φορὲς πίπτει εἰς τὴν φωτιὰ καὶ καὶ κινδυνεύει τὸν ἔσχατον κίνδυνον· διότι πολλὲς
πολλάκις εἰς τὸ ὕδωρ. πολλὲς φορὲς εἰς τὸ νερό. φορὲς καὶ εἰς τὴν φωτιὰ πίπτει καὶ πολλὲς φορὲς εἰς
τὸ νερὸ καὶ κινδυνεύει ἔτσι νὰ καῇ ἢ νὰ πνιγῇ.

119/207
17,16 Καὶ προσήνεγκα αὐτὸν τοῖς 16 Καὶ ἔφερα αὐτὸν πρὸς τοὺς μαθητάς σου μὲ τὴν 16 Καὶ τὸν ἔφερα εἰς τοὺς μαθητάς σου καὶ δὲν
μαθηταῖς σου, καὶ οὐκ ἠδυνήθησαν παράκλησιν νὰ τὸν θεραπεύσουν καὶ αὐτοὶ δὲν ἠμπόρεσαν νὰ τὸν θεραπεύσουν.
αὐτὸν θεραπεύσαι. ἠμπόρεσαν νὰ τοῦ χαρίσουν τὴν θεραπείαν>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


17,17 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· ὦ 17 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν· <ὦ γενεὰ 17 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπεν· Ὦ γενεά, ποὺ
γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! Ἕως ἄπιστος καὶ διεστραμμένη ἀπὸ τὴν κακίαν! Ἕως τόσα θαύματα εἶδες καὶ εἶσαι ἀκόμη ἄπιστος, καὶ
πότε ἔσομαι μεθ' ὑμῶν; Ἕως πότε πότε θὰ εἶμαι μαζῆ σας; Ἕως πότε θὰ σᾶς ἀπὸ τὴν κακίαν σου εἶσαι διεστραμμένη, ἕως πότε θὰ
ἀνέξομαι ὑμῶν; Φέρετέ μοι αὐτὸν ὧδε. ἀνέχωμαι; Φέρετέ μου αὐτὸν ἐδῶ>. εἶμαι μαζί σας; Ἕως πότε θὰ σᾶς ἀνέχωμαι; Φέρτε
τόν μου ἐδῶ.
17,18 Καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, καὶ 18 Καὶ ἐπέπληξεν ὁ Ἰησοῦς τὸ δαιμόνιον καὶ 18 Καὶ ἐπέπληξεν αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἐβγῆκεν ἀπ’
ἐξῆλθεν ἀπ' αυτοὺ τὸ δαιμόνιον καὶ ἐβγῆκεν αὐτὸ ἀπὸ τὸ παιδί, τὸ ὁποῖον καὶ αὐτὸν τὸ δαιμόνιον καὶ ἐθεραπεύθη τὸ παιδίον ἀπὸ
ἐθεραπεύθη ὁ παῖς ἀπὸ τῆς ὥρας ἐθεραπεύθη ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνην. τὴν ὥραν ἐκείνην.
ἐκείνης
17,19 Τότε προσελθόντες οἱ μαθηταὶ τῷ 19 Τότε ἐπλησίασαν οἱ μαθηταὶ τὸν Ἰησοῦν 19 Τότε ἀφοῦ οἰ μαθηταὶ ἐπλησίασαν ἰδιαιτέρως τὸν
Ἰησοῦ κατ' ἰδίαν εἶπον· διατὶ ἡμεῖς οὐκ ἰδιαιτέρως καὶ εἶπαν· <διατὶ ἡμεῖς δὲν Ἰησοῦν, εἶπον· Διατὶ ἠμεῖς δὲν ἠμπορέσαμεν νὰ
ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό; ἠμπορέσαμεν νὰ διώξωμε αὐτὸ τὸ δαιμόνιον;> βγάλωμεν τὸ δαιμόνιον αὐτό;
(Εἶπαν δὲ τοῦτο, διότι εἰς ἄλλας περιστάσεις εἶχαν
ἐκδιώξει δαιμόνια).
17,20 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· διὰ τὴν 20 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτούς· <ἕνεκα τῆς 20 Ὁ δὲ Κύριος τοὺς εἶπε· Ἐπειδὴ σᾶς λείπει
ἀπιστίαν ὑμῶν.Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἀπιστίας σας.Διότι σᾶς διαβεβαιώνω, ἐὰν ἔχετε πίστις.Διότι ἀληθῶς σᾶς λέγω, ἐὰν ἔχετε πίστιν
ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, πίστιν σὰν τὸ μικρὸ σπόρο τοῦ σιναπιοῦ, θὰ πῆτε θερμὴν καὶ σφοδρὰν σὰν τὸν μικρὸν σπόρον τοῦ
ἐρεῖτε τῷ ὅρει τούτῳ μετάβηθι ἐντεῦθεν εἰς τὸ βουνὸ τοῦτο· πήγαινε ἀπὸ ἐδῶ ἐκεῖ καὶ θὰ σιναπιοῦ, θὰ εἴπητε εἰς τὸ βουνὸν αὐτό, πήγαινε ἀπ’
ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται, καὶ οὐδὲν πάῃ καὶ τίποτε δὲν θὰ εἶναι γιὰ σᾶς ἀδύνατον. ἐδῶ ἐκεῖ, καὶ θὰ μετακινηθῇ.Καὶ τίποτε δὲν θὰ εἶναι
ἀδυνατήσει ὑμῖν. ἀδύνατον εἰς σᾶς.
17,21 Τοῦτο δὲ τὸ γένος οὐκ ἐκπορεύεται 21 Μάθετε δὲ ὅτι αὐτὸ τὸ εἶδος τῶν δαιμονίων δὲν 21 Αὐτὸ δὲ τὸ εἶδος τῶν δαιμόνων δὲν βγαίνει ἀπὸ
εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ. ἐκδιώκεται παρὰ μὲ προσευχὴν καὶ νηστείαν>. τὸν ἄνθρωπον, ποὺ ἔχει καταληφθῇ ἀπὸ αὐτό, παρὰ
μὲ προσευχὴν συνοδευομένην καὶ μὲ νηστείαν, ὥστε
ἡ προσευχὴ νὰ γίνεται μὲ διάνοιαν, ὅσον τὸ δυνατὸν
ἐλαφροτέραν καὶ περισσότερον προσηλωμένην εἰς

120/207
τὸν Θεόν.
17,22 Ἀναστρεφομένων δὲ αὐτῶν εἰς τὴν 22 Ἐνῶ δὲ περιήρχοντο εἰς τὴν Γαλιλαίαν, εἶπε εἰς 22 Καὶ ἐνῷ ἐγύριζαν αὐτοὶ εἰς τὴν Γαλιλαίαν, τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Γαλιλαία εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· μέλλει αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μέλλει νὰ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· Μέλλει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου νὰ
ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοσθαι εἰς παραδοθῇ εἰς τὰ χέρια μοχθηρῶν ἀνθρώπων παραδοθῇ ἐντὸς ὀλίγου εἰς χεῖρας ἀνθρώπων
χεῖρας ἀνθρώπων
17,23 καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τὴν 23 καὶ θὰ τὸν θανατώσουν, καὶ κατὰ τὴν τρίτην 23 καὶ θὰ τὸν θανατώσουν, καὶ τὴν τρίτην ἡμέραν
τρίτῃ ἢμέρᾳ ἐγερθήσεται.Καὶ ἡμέρα θὰ ἀναστηθῇ>.Καὶ ἐλυπήθησαν πάρα πολὺ ἀπὸ τοῦ θανάτου του θὰ ἀνασηθῇ.Καὶ ἐλυπήθησαν
ἐλυπήθησαν σφόδρα. οἱ μαθηταί. οἰ μαθηταὶ ὑπερβολικά.
17,24 Ἐλθόντων δὲ αὐτῶν εἰς 24 Ὅταν δὲ ἦλθαν εἰς τὴν Καπερναούμ, 24 Ὅταν δὲ ἦλθαν εἰς Καπερναούμ, ἐπῆγαν εἰς τὸν
Καπερναοὺμ προσῆλθον οἱ τὰ δίδραχμα ἐπλησίασαν τὸν Πέτρον αὐτοί ποὺ εἰσπράττουν Πέτρον ἐκεῖνοι, ποὺ εἰσέπρατταν τὸν φόρον τῶν
λαμβάνοντες τῷ Πέτρῳ καὶ εἶπον· ὁ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους τὰ δίδραχμα, ὡς φόρον διὰ τὸν διδράχμων, τὸν ὁποῖον ἐξ εὐλαβείας προσέφεραν
διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ τὰ δίδραχμα; ναόν, καὶ τοῦ εἶπαν· <ὁ διδάσκαλός σας δὲν ὑπὲρ τοῦ ναοῦ οἱ Ἰουδαῖοι, καὶ εἶπαν· Ὁ διδάσκαλός
πληρώνει τὰ δίδραχμα;> σας δὲν πληρώνει τὰ δίδραχμα;

17,25 Λέγει ναί. Καὶ ὅτε εἰσῆλθον εἰς τὴν 25 Λέγει ὁ Πέτρος· <ναί, πληρώνει>.(χωρὶς νὰ 25 Λέγει ὁ Πέτρος· Ναί, θὰ τὰ πληρώσῃ.Καὶ ὅταν
οἰκίαν, προέφθασεν αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς σκεφθῇ ὅτι ὁ φόρος κατεβάλλετο καὶ ὡς λύτρον ἐμβῆκεν εἰς τὸ σπίτι, τὸν ἐπρόλαβεν ὁ Ἰησοῦς καὶ
λέγων· τί σοι δοκεῖ, Σίμων; οἱ βασιλεῖς διὰ τὰς ἁμαρτίας καὶ ὅτι ὁ διδάσκαλος ὡς ὁ εἶπε· Τί σοῦ φαίνεται, Σίμων; Οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς ἀπὸ
τῆς γῆς ἀπὸ τίνων λαμβάνουσι τέλη ἢ ἀναμάρτητος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ δὲν ἔπρεπε νὰ ποίους παίρνουν φόρους ἢ κεφαλιάτικο; Ἀπὸ τὰ
κῆνσον; ᾿Απὸ τῶν υἱῶν αὐτῶν ἢ ἀπὸ πληρώσῃ τέτοιον φόρον).Καὶ ὅταν εἰσῆλθε ὁ παιδιά τους ἢ ἀπὸ τοὺς ξένους, ποὺ δὲν εἶναι μέλη
τῶν ἀλλοτρίων; Πέτρος εἰς τὸ σπίτι τὸν ἐπρόλαβεν ὁ Ἰησοῦς καὶ τοῦ βασιλικοῦ των οἴκου;
εἶπε· <Τί γνώμην ἔχεις, Σίμων; Οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς
ἀπὸ ποιοὺς παίρνουν φόρους εἰσοδήματος ἢ
κεφαλιάτικο; Ἀπὸ τὰ παιδιά των ἢ ἀπὸ τοὺς
ξένους;>
17,26 Λέγει αὐτῷ ὁ Πέτρος· ἀπὸ τῶν 26 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος· <ἀπὸ τοὺς 26 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος· Ἀπὸ τοὺς ξένους.Εἶπεν
ἀλλοτρίων· ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἄρα γε ξένους>.Εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <ἐπομένως οἱ εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Λοιπόν οἱ υἱοὶ τοῦ βασιλέως εἶναι
ἐλεύθεροί εἰσιν οἱ υἱοί. υἱοὶ τοῦ βασιλέως εἶναι ἐλεύθεροι ἀπὸ κάθε εἴδους ἐλεύθεροι ἀπὸ κάθε φορολογίαν.Οὔτε ἐγὼ λοιπόν,

121/207
φόρον.(Ἐγὼ μὲν ὡς ὁ ἀναμάρτητος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶμαι γνήσιος υἱὸς τοῦ Θεοῦ, οὔτε σεῖς ποὺ
καὶ σεῖς οἱ ἀπόστολοί μου εἴμεθα ἀπηλλαγμένοι ὑπηρετεῖτε ἐμὲ εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπὸ κάθε φορολογίαν). πληρώνωμεν φόρον διὰ τὸν οἶκον τοῦ Πατρός μας.
17,27 Ἵνα δὲ σκανδαλίσωμεν αὐτούς, 27 Ἀλλὰ διὰ νὰ μὴ σκανδαλίσωμεν αὐτοὺς καὶ 27 Διὰ νὰ μὴ τοὺς σκανδαλίσωμεν ὅμως καὶ
πορευθεὶς εἰς τὴν θάλασσαν βάλε θεωρήσουν περιφρόνησιν πρὸς τὸν ναὸν τὴν παρεξηγοῦντες τὸ παράδειγμά μας παρακινηθοῦν
ἄγκιστρον καὶ τὸν ἀναβάντα πρῶτον ἄρνησίν μας νὰ πληρώσωμεν τὸν φόρον, πήγαινε ἀπὸ αὐτὸ νὰ περιφρονοῦν τὸν ναόν, πήγαινε εἰς τὴν
ἰχθὺν ἆρον, καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς τὴν θάλασσα καὶ ρίξε τὸ ἀγκίστρι καὶ πάρε τὸ θάλασσαν καὶ ρίψε ἀγκίστρι.Καὶ τὸ πρῶτο ψάρι, ποὺ
εὑρήσεις στατῆρα· ἐκεῖνον λαβὼν δὸς πρῶτο ψάρι ποὺ θὰ ἀνεβάσῃς, ἄνοιξε τὸ στόμα θὰ ἀνεβάσῃς, πάρε το, καὶ ἀφοῦ ἀνοίξῃς τὸ στόμα
αὐτοῖς ἀντὶ ἐμοῦ καὶ σοῦ. του καὶ θὰ εὕρῃς ἕνα ἀσημένιο τετράδραχμο· πάρε του θὰ εὕρῃς ἀργυροῦν τετράδραχμον.Λάβε ἐκεῖνο
το καὶ δῶσε τὸ εἰς αὐτοὺς δι' ἐμὲ καὶ διὰ σέ. καὶ δῶσε το εἰς αὐτοὺς δι’ ἐμὲ καὶ διὰ σέ.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 18Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
18,1 Εν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ προσῆλθον οἱ Εκείνην τὴν ὥρα προσῆλθαν οἱ μαθηταὶ εἰς τὸ Κατ’ ἐκείνην τὴν ὥραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ Ἰησοῦς
μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ λέγοντες· τίς ἄρα Ἰησοῦν καὶ εἶπαν· <ποιὸς ἄρα γε εἶναι ἐπέδειξε τὴν προτίμησιν αὐτὴν εἰς τὸν Πέτρον, τὸν
μείζων ἐστὶν ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν μεγαλύτερος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν;> ἐπλησίασαν οἱ μαθηταὶ καὶ εἶπαν· Ποῖος λοιπὸν εἶναι
οὐρανῶν; μεγαλύτερος καὶ περισσότερον διακεκριμένος ἀπὸ
τοὺς ἄλλους εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν;
18,2 Καὶ προσκαλεσάμενος ὁ Ἰησοῦς 2 Ἐπροσκάλεσε τότε ὁ Ἰησοῦς ἕνα παιδί, τὸ 2 Καὶ ἀφοῦ ἐπροσκάλεσεν ὁ Ἰησοῦς ἕνα παιδί, τὸ
παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν ἔβαλεν ὄρθιον εἰς τὸ μέσον αὐτῶν καὶ εἶπε· ἔστησεν εἰς τὸ μέσον αὐτῶν, καὶ εἶπεν·
καὶ εἶπεν·
18,3 ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε 3 <Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ἐὰν δὲν ἀλάξετε 3 Ἐν πάσῃ ἀληθείᾳ σᾶς βεβαιῶ ὅτι, ἐὰν δὲν ἀλλάξετε
καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ φρονήματα καὶ πορείαν εἰς τὴν ζωήν σας καὶ δὲν φρόνημα καὶ δὲν γίνετε ταπεινοὶ καὶ ἀφελεῖς καὶ
εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλεία τῶν γίνετε ἁπλοῖ καὶ ἄδολοι σὰν τὰ παιδιά, δὲν θὰ ἀπονήρευτοι σὰν τὰ παιδιά, δὲν θὰ εἰσέλθετε εἰς τὴν
εἰσέλθετε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
οὐρανῶν. βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
18,4 Ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ 4 Ὅποιος λοιπὸν ταπεινώσει τὸν εὐατόν του σὰν 4 Ὅποιος λοιπὸν ταπεινώσῃ τὸν ἑαυτόν του σὰν τὸ

122/207
παιδίον τοῦτο, οὗτός ἐστιν ὁ μείζων ἐν αὐτὸ τὸ παιδάκι, αὐτὸς εἶναι μεγαλύτερος εἰς τὴν παιδάκι αὐτό, αὐτὸς εἶναι ὁ μεγαλύτερος εἰς τὴν
τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. βασιλείαν τῶν οὐρανῶν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


18,5 Καὶ ὃς ἐὰν δέξηται παιδίον τοιούτον 5 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ὑποδεχθῇ πρὸς χάριν μου 5 Πρέπει δὲ νὰ ἐγκολπωθῆτε τὸ παιδικὸν καὶ
ἓν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται· ἕνα τέτοιο παιδὶ ἢ ἕνα, σὰν τὸ παιδί, ἁπλοῦν ταπεινὸν αὐτὸ φρόνημα τόσον πολύ, ὥστε νὰ τιμᾶτε
ἄνθρωπον, δέχετε ἐμέ. καὶ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τὸ ἔχουν.Νὰ ξεύρετε δὲ ὅτι
ἐκεῖνος, ποὺ θὰ ὑποδεχθῇ δι’ ἐμὲ καὶ πρὸς τιμήν μου
ἕνα τέτοιον ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος ἐταπεινώθη σὰν τὸ
μικρὸ παιδί, αὐτὸς εἶναι σὰν νὰ ὑποδέχεται καὶ τιμᾷ
ἑμὲ τὸν ἴδιον.
18,6 ῝Ος δ' ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν 6 Ὅποιος ὅμως σκανδαλίσει καὶ παρασύρει εἰς 6 Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ θὰ παρασύρῃ εἰς τὴν ἁμαρτίαν
μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς τὴν ἁμαρτίαν ἕνα ἀπὸ τοὺς μικροὺς καὶ ἕνα ἀπὸ τοὺς ταπεινοὺς αὐτοὺς καὶ ἀπλοῦς, ποὺ
ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ἁπλοϊκοὺς αὐτούς, ποὺ πιστεύουν εἰς ἐμέ, εἶναι πιστεύουν εἰς ἑμέ, συμφέρει εἰς αὐτὸν νὰ κρεμασθῇ
προτιμότερον δι' αὐτὸν νὰ κρεμασθῇ εἰς τὸν
ὀνικὸς εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ γύρω ἀπὸ τὸν λαιμόν του μυλόπετρα ἀπὸ ἐκεῖνες,
τράχηλόν του μυλόπετρα ἀπὸ ἐκεῖνες ποὺ γυρίζει
καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς ποὺ στρέφει ὁ ὄνος, καὶ νὰ βουλιάξῃ εἰς τὴν ἀνοικτὴν
ὁ ὄνος εἰς τὸν μύλον, καὶ νὰ καταποντισθῇ εἰς τὴν
θαλάσσης. ἀνοικτὴ θάλασσα. καὶ βαθεῖαν θάλασσαν.
18,7 Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν 7 Ἀλλοίμονον εἰς τὸν κόσμον ἀπὸ τὰ σκάνδαλα· 7 Ἀλλοίμονον εἰς τὸν κόσμον ἀπὸ τὰ σκάνδαλα καὶ
σκανδάλων· ἀνάγκη γάρ ἐστιν ἐλθεῖν τὰ διότι ἕνεκα τῆς διαφθορᾶς τῶν ἀνθρώπων, κατ' τοὺς πειρασμούς, ποὺ ὁδηγοῦν εἰς τὴν
σκάνδαλα· πλὴν οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ ἀνάγκην θὰ ἔλθουν σκάνδαλα καὶ ἁμαρτίαν.Διότι, ὅπως ἔχει τώρα ἡ κατάστασις τοῦ
πειρασμοί.Ἀλλοίμονον ὅμως εἰς τὸν ἄνθρωπον
ἐκείνῳ δι' οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται. κόσμου τοῦ διεφθαρμένου, κατ’ ἀνάγκην θὰ ἔλθουν
ἐκεῖνον, διὰ τοῦ ὁποίου ἔρχεται τὸ σκάνδαλον.
οἱ πειρασμοί.Ἀλλ’ ὅμως ἀλλοίμονον εἰς τὸν
ἄνθρωπον ἐκεῖνον, ποὺ γίνεται αἰτία νὰ ἔλθῃ ὁ
πειρασμός.
18,8 Εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου 8 Ἐὰν δὲ τὸ χέρι σου ἢ τὸ πόδι σου (δηλαδὴ ἕνα 8 Ἐὰν δὲ τὸ χέρι σου ἢ τὸ πόδι σου, δηλαδὴ πρόσωπον
σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὰ καὶ βάλε πρόσωπον ποὺ σοῦ εἶναι πολύτιμον καὶ χρήσιμον) ἢ πρᾶγμα πολὺ στενὰ συνδεδεμένον μαζί σου καὶ
ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστιν εἰσελθεῖν εἰς γίνεται ἀφορμὴ νὰ παρασυρθῇς εἰς τὴν ἁμαρτίαν, πολὺ χρήσιμον εἰς σέ, σοῦ γίνεται ἀφορμὴ νὰ
κόψε το καὶ ρίξε το μακρυά· εἶναι καλὸν γιὰ σένα
τὴν ζωὴν χωλὸς ἢ κυλλόν, ἢ δύο χεῖρας ἁμαρτάνῃς, κόψε το καὶ ρίψε το μακρυὰ ἀπὸ
νὰ εἰσέλθῃς εἰς τὴν ζωὴν χωλὸς ἢ κουλλὸς παρὰ
ἢ δύο πόδας ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ σέ.Καλύτερον εἶναι εἰς σὲ νὰ ἔμβῃς εἰς τὴν αἰωνίαν
μὲ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας νὰ ριφθῇς εἰς τὸ πῦρ τὸ

123/207
τὸ αἰώνιον. αἰώνιον. ζωὴν κουλλὸς ἢ κουτσός, παρὰ νὰ ριφθῇς εἰς τὸ
αἰώνιον πῦρ μὲ δύο χέρια ἢ δύο πόδια.Εἶναι δηλαδὴ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προτιμότερον νὰ ὑποστῇς τὴν βαρυτέραν θυσίαν εἰς
τὸν κόσμον αὐτὸν καὶ νὰ χωρισθῇς ἀπὸ πράγματα ἢ
πρόσωπα, ποὺ σοῦ εἶναι χρήσιμα σὰν τὸ χέρι σου ἢ τὸ
πόδι σου, παρὰ ἡ προσκόλλησίς σου εἰς αὐτὰ νὰ σὲ
ρίψῃ εἰς τὴν κόλασιν.
18,9 Καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει 9 Καὶ ἐὰν τὸ μάτι σου σὲ σκανδαλίζῃ καὶ σὲ 9 Καὶ ἐὰν τὸ μάτι σου γίνεται ἀφορμὴ ἁμαρτίας εἰς
σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· παραπλανᾷ εἰς τὴν ἁμαρτίαν, βγάλε το καὶ σέ, βγάλε το καὶ ρίψε το μακρυὰ ἀπὸ σέ.Εἶναι
καλόν σοί ἐστι μονόφθαλμον εἰς τὴν πέταξέ το· εἶναι καλὸ γιὰ σένα νὰ εἰσέλθῃς εἰς καλύτερον διὰ σὲ νὰ ἔμβῃς εἰς τὴν αἰωνίαν ζωὴν
τὴν ζωὴν μονόφθαλμος παρὰ ἔχων δύο μάτια νὰ
ζωὴν εἰσελθεῖν, ἢ δύο ὀφθαλμοὺς μονόφθαλμος, παρὰ μὲ δύο μάτια νὰ ριφθῇς εἰς τὴν
ριφθῇς εἰς τὴν γέννεαν τοῦ πυρός.(Κόψε δηλαδὴ
ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν γέενναν τοῦ γέενναν τοῦ πυρός.Εἶναι καλύτερον νὰ χωρισθῇς ἀπὸ
τὸν δεσμὸν καὶ τὴν ἐπικοινωνίαν μὲ πρόσωπα,
πυρός. ποὺ σοῦ εἶναι μὲν πολύτιμα καὶ χρήσιμα σὰν τὸ πράγματα ἢ πρόσωπα, ποὺ σοῦ εἶναι χρήσιμα καὶ
μάτι, ἀλλὰ σὲ παρασύρουν εἰς τὴν ἁμαρτίαν, διὰ πολύτιμα σὰν τὸ μάτι σου, παρὰ μαζὶ μὲ αὐτὰ νὰ
νὰ ἀποφύγῃς ἔτσι τὴν γέενναν τοῦ πυρὸς καὶ ριφθῇς εἰς τὴν κόλασιν.
εἰσέλθῃς εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν).
18,10 Ὁρᾶτε μὴ καταφρονήσετε ἑνὸς 10 Προσέχετε νὰ μὴ καταφρονήσετε ἕνα ἀπὸ τοὺς 10 Προσέχετε νὰ μὴ καταφρονήσετε οὔτε ἔνα ἀπὸ
τῶν μικρῶν τούτων· λέγων γὰρ ὑμῖν ὅτι μικροὺς τούτους τοὺς ὀπαδούς μου, διότι σᾶς τοὺς μικροὺς αὐτούς· διότι σᾶς λέγω, ὅτι οἱ φύλακές
οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διὰ λέγω ὅτι αὐτοὶ ἔχουν μεγάλην ἀξίαν ἐνώπιον τοῦ των ἄγγελοι εἶναι ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἔχουν πολλὴν
Θεοῦ καὶ οἱ ἄγγελοί των εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἔχουν
παντὸς βλέπουσι τὸ πρόσωπον τοῦ παρρησίαν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.Διότι εἶναι ἀπὸ
μεγάλην παρρησίαν διὰ λογαριασμόν των
πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. ἐκείνους, ποὺ εἰς τὸν οὐρανὸν ἀποτελοῦν τὸ ἄμεσον
ἐνώπιον τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς καὶ
βλέπουν ἀκατάπαυστα τὸ πρόσωπον αὐτοῦ. περιβάλλον καὶ βλέπουν πάντοτε τὸ πρόσωπον τοῦ
Πατρός μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς.
18,11 ῏Ηλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου 11 Διότι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἦλθε νὰ σώσῃ τὸ 11 Ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ Θεὸς ἐνδιεφέρθη ἀμέσως διὰ
σῶσαι τὸ ἀπολωλός. ἀπολωλὸς (τὸν ἄνθρωπον, δηλαδή, ὁ ὅποιος τοὺς μικροὺς αὐτούς.Διότι ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
ἕνεκα ἀγνοίας καὶ ἀδυναμίας βαδίζει τὸν δρόμον, ἐστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον διὰ
ποὺ ὁδηγοῖ εἰς τὴν αἰωνίαν ἀπώλειαν.
νὰ τοὺς σώσῃ, μαζὶ δὲ μὲ αὐτοὺς νὰ σώσῃ καὶ

124/207
ὁλόκληρον τὸ ἀνθρώπινον γένος, ποὺ ἕνεκα τῆς
ἁμαρτίας ἦτο χαμένον διὰ τὸν Θεόν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


18,12 Τί ὑμῖν δοκεῖ; ἐὰν γένηταί τινι 12 Τί νομίζετε σεῖς; Ἐὰν ἔνας ἄνθρωπος ἔχῃ ἑκατὸ 12 Καὶ δι’ ὅλους μὲν φροντίζει ὁ Θεός, ἰδιαιτέρως
ἀνθρώπῳ, ἑκατὸν πρόβατα καὶ πρόβατα καὶ παραπλανηθῇ ἕνα προβάτον ὅμως προνοεῖ δι’ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ἔγιναν μικροὶ σὰν
πλανηθῇ ἓν ἐξ αὐτῶν, οὐχὶ ἀφεὶς τὰ μακρυὰ ἀπὸ τὸ κοπάδι, δὲν θὰ ἀφήσῃ αὐτὸς τὰ τὰ παιδιά.Φροντίζει δὲ καθὼς καὶ ὁ ποιμὴν διὰ τὰ
ἐνενήκοντα ἐννέα ἐπάνω εἰς τὰ βουνά, καὶ δὲν θὰ
ἐνενήκοντα ἐννέα ἐπὶ τὰ ὅρη, πορευθεὶς πρόβατά του.Ποίαν ἰδέαν ἔχετε σεῖς; Ἐὰν ἕνας
τρέξῃ νὰ ἀναζητήσῃ τὸ χαμένο;
ζητεῖ τὸ πλανώμενον; ἄνθρωπος συμβῇ νὰ ἔχῃ ἑκατὸν πρόβατα καὶ χαθῇ
ἕν ἀπὸ αὐτά, δὲν θὰ ἀφήσῃ τὰ ἐνενήκοντα ἐννέα
ἐπάνω εἰς τὰ βουνὰ καὶ δὲν θὰ τρέξῃ νὰ ἀναζητήσῃ
τὸ χαμένον πρόβατον;
18,13 Καὶ ἐὰν γένηται εὑρεῖν αὐτό, ἀμὴν 13 Καὶ ἂν συμβῇ νὰ τὸ βρῇ, σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι 13 Καὶ ἐὰν συμβῇ νὰ τὸ εὕρῃ, σᾶς διαβεβαιῶ, ὅτι
λέγω ὑμῖν ὅτι χαίρει ἀπ' αὐτῷ μᾶλλον ἢ χαίρει δι' αὐτὸ πολὺ περισσότερο παρὰ διὰ τὰ χαίρει δι’ αὐτὸ περισσότερον παρὰ διὰ τὰ ἐνενήκοντα
ἐπὶ τοῖς ἐνενήκοντα ἐννέα τοῖς μὴ ἐνενήκοντα ἐννέα, ποὺ δὲν εἶχαν παραπλανηθῆ. ἐννέα, ποὺ δὲν ἔχουν χαθῇ.
πεπλανημένοις.
18,14 Οὕτως οὔκ ἐστι θέλημα ἔμπροσθεν 14 Ὅπως ὁ καλὸς ποιμὴν δὲν θέλει νὰ χάσῃ οὔτε 14 Ἔτσι δὲν εἶναι θέλημα τοῦ πατρός σας, ποὺ εἶναι
τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς ἵνα ἕνα πρόβατο, ἔτσι δὲν εἶναι θέλημα τοῦ Πατρός εἰς τοὺς οὐρανούς, νὰ χαθῇ ἕνας ἀπὸ τοὺς μικροὺς
ἀπόληται εἷς τῶν μικρῶν τούτων. σας τοῦ ἐν οὐρανοῖς νὰ χαθῇ ἕνας ἀπὸ τοὺς αὐτούς.Ἐὰν λοιπὸν ὁ Θεὸς δὲν θέλῃ νὰ χαθῇ κανεὶς
μικροὺς τούτους.Λοιπὸν προσέχετε μήπως τυχὸν
ἀπὸ τοὺς μικρούς, τουναντίον δὲ χαίρῃ, ὅταν αὐτὸς
καταφρονήσετε κανένα ἀπὸ τοὺς ἀσήμους καὶ
ἀνευρεθῇ καὶ σωθῇ, δὲν ἔχετε χρέος καὶ σεῖς νὰ μὴ
ἁπλοϊκοὺς πιστούς.
καταφρονῆτε οὔτε ἕνα ἀπὸ τοὺς μικροὺς τούτους;
18,15 Ἐὰν δὲ ἁμαρτήσῃ εἰς σὲ ὁ ἀδελφός 15 Ἐὰν φταίξῃ σὲ σένα ὁ ἀδελφός σου, πήγαινε 15 Ἀπὸ τὸ ἐνδιαφέρον δὲ τοῦτο τοῦ Θεοῦ διὰ κάθε
σου, ὕπαγε καὶ ἔλεξον αὐτὸν μεταξύ καὶ ὑπέδειξέ του τὸ σφάλμα του ἰδιαιτέρως· ἐὰν χαμένο πρόβατόν του, διδαχθῆτε καὶ σεῖς, πῶς
σοῦ καὶ αὐτοῦ μόνου· ἐάν σου ἀκούσῃς, ἀκούσῃ τὴν ὑπόδειξίν σου καὶ μετανοήσῃ διὰ τὸ πρέπει νὰ φέρεσθε εἰς κάθε παραπλανηθέντα
σφάλμα του, ἐκέρδησες τὸν ἀδελφόν σου διὰ τὸν
ἐκέρδησας τὸν ἀδελφόν σου· ἀδελφόν σας.Ἐὰν δηλαδὴ σοῦ πταίσῃ εἰς κάτι ὁ
Θεὸν καὶ διὰ σὲ τὸν ἴδιον.
ἀδελφός σου, πήγαινε καὶ ὑπόδειξέ του τὸ πταίσιμόν
του αὐτό, ἰδιαιτέρως μεταξὺ σοῦ καὶ αὐτοῦ, χωρὶς νὰ
εἶναι παρὼν κανένας ἄλλος.Ἐὰν σὲ ἀκούσῃ καὶ

125/207
ἀναγνωρίσῃ τὸ σφάλμα του, ἐκέρδησες τὸν ἀδελφόν
σου.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


18,16 ἐὰν δὴ μὴ ἀκούσῃ, παράλαβε μετά 16 Ἐὰν ὅμως δὲν σὲ ἀκούσῃ, τότε πάρε μαζῆ σου 16 Ἐὰν ὅμως δὲν ἀκούσῃ, πάρε μαζί σου ἀκόμη ἕνα ἢ
σοῦ ἔτι ἕνα ἢ δύο, ἵνα ἐπὶ στόματος δύο ἕνα ἀκόμη ἢ δύο καὶ κάμε του παρατήρησιν, ὥστε δύο, διὰ νὰ βεβαιωθῇ μὲ τοὺς λόγους τοῦ στόματος
μαρτύρων ἢ τριῶν σταθῇ πᾶν ρῆμα. νὰ στηριχθῇ καὶ κατοχυρωθῇ ἔτσι ἡ ἀλήθεια δύο ἢ τριῶν μαρτύρων πᾶσα ἐξεταζομένη καὶ
ἐπάνω εἰς τὴν βεβαίωσιν δύο ἢ τριῶν μαρτύρων.
κρινομένη ὑπόθεσις.
18,17 Ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἶπὲ τῇ 17 Ἐὰν δὲ παρακούσῃ καὶ εἰς τὰς συμβουλὰς 17 Ἐὰν δὲ παρακούσῃ καὶ εἰς αὐτούς, εἰπὲ τὸ ἀδίκημά
ἐκκλησίᾳ· ἐὰν δὲ καὶ τῆς ἐκκλησίας αὐτῶν, εἰπὲ τὸ γεγονὸς εἰς τὴν Ἐκκλησίαν.Ἐὰν δὲ του εἰς τὴν Ἐκκλησίαν.Ἐὰν δὲ καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν
παρακούσῃ, ἔστω σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς δὲν σεβασθῇ καὶ παρακούσῃ τὴν Ἐκκλησίαν, ἂς παρακούσῃ, μὴ τὸν θεωρῇς πλέον ὡς ἀληθὲς μέλος
εἶναι γιὰ σένα ὅπως ὁ εἰδωλολάτρης καὶ ὁ
καὶ ὁ τελώνης. τῆς χριστιανικῆς κοινωνίας, ἀλλ’ ἔχε τον καθὼς τὸν
ἀμετανόητος τελώνης, οἱ ὁποῖοι δὲν ἀνήκουν εἰς
εἰδωλολάτρην καὶ τὸν τελώνην.
τὴν Ἐκκλησίαν.
18,18 Ἐμὴν λέγω ὑμῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε 18 Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ὅσα ἁμαρτήματα 18 Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅσα ἁμαρτήματα δέσετε καὶ
ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ ἀφήσετε δεμένα καὶ ἀσυγχώρητα εἰς τὴν γῆν, θὰ κηρύξετε ἀσυγχώρητα ἐπὶ τῆς γῆς, θὰ εἶναι δεμένα
οὐρανῷ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσετε ἐπὶ τῆς γῆς, μείνουν δεμένα καὶ ἀσυγχώρητα εἰς τὸν καὶ ἀσυγχώρητα εἰς τὸν οὐρανὸν ἀπὸ ἑμὲ καὶ τὸν
οὐρανόν.Καὶ ὅσα συγχωρήσετε εἰς τὴν γῆν, θὰ
ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῷ. Πατέρα μου· καὶ ὅσα λύσετε καὶ συγχωρήσετε ἐπὶ τῆς
εἶναι συγχωρημένα καὶ λυμένα εἰς τὸν οὐρανόν.
γῆς, θὰ εἶναι λυμένα καὶ συγχωρημένα εἰς τὸν
οὐρανὸν ἀπὸ ἑμὲ καὶ τὸν Πατέρα μου.
18,19 Πάλιν ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο 19 Πάλιν σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι, ἐὰν δύο ἀπὸ σᾶς 19 Πάλιν ἐν πάσῃ ἀληθείᾳ σᾶς βεβαιῶ, ὅτι ἐὰν δύο
ὑμῶν συμφωνήσωσιν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ συμφωνήσουν εἰς τὴν γῆν γιὰ κάθε καλὸν ἀπὸ σᾶς συμφωνήσουν ἐπὶ τῆς γῆς διὰ κάθε πρᾶγμα,
παντὸς πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται, πρᾶγμα, ποὺ ἤθελαν ζητήσει διὰ τῆς προσευχῆς ποὺ θὰ ζητήσουν εἰς τὴν προσευχήν τους, θὰ γίνῃ
των, θὰ τὸ λάβουν ἀπὸ τὸν Πατέρα μου τὸν ἐν
γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός μου τοῦτο εἰς αὐτοὺς ἀπὸ τὸν Πατέρα μου, ποὺ εἶναι εἰς
τοῖς οὐρανοῖς.
τοῦ ἐν οὐρανοῖς. τοὺς οὐρανούς.
18,20 Οὐ γάρ εἰσι δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι 20 Διότι ὅπου δύο ἢ τρεῖς εἶναι συγκεντρωμένοι 20 Διότι, ὅπου εἶναι δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι δι’ ἐμὲ καὶ
εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ εἰς τὸ ὄνομά μου καὶ διὰ σκοπὸν σύμφωνον μὲ τὸ διὰ σκοποὺς συμφώνους πρὸς τὸ θέλημά μου, ἐκεῖ
αὐτῶν. θέλημά μου, ἐκεῖ εἶμαι καὶ ἐγὼ ἐν μέσῳ αὐτῶν, εἶμαι καὶ ἑγὼ μεταξύ τους διὰ νὰ εἰσακούω, ἐμπνέω,
διὰ νὰ τοὺς φωτίζω, νὰ τοὺς εὐλογῶ καὶ νὰ τοὺς
ὁδηγῶ καὶ φυλάττω αὐτούς.
ἐνισχύω>.

126/207
18,21 Τότε προσελθὼν αὐτῷ ὁ Πέτρος 21 Τότε ἐπλησίασε πρὸς αὐτὸν ὁ Πέτρος καὶ εἶπε· 21 Τότε ὁ Πέτρος τὸν ἐπλησίασε καὶ εἶπε· Κύριε,
εἶπε· Κύριε, ποσάκις ἁμαρτήσει εἰς ἐμὲ ὁ <Κύριε, πόσες φορὲς θὰ φταίξῃ εἰς ἐμὲ ὁ ἀδελφός πόσες φορὲς θὰ μοῦ πταίσῃ ὁ ἀδελφός μου καὶ θὰ τὸν
μου καὶ θὰ τὸν συγχωρήσω; ῞Εως ἑπτὰ φορές;>

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀδελφός μου καὶ ἀφήσω αὐτῷ; ῞Εως συγχωρήσω; Εἶναι ἀρκετὸν ἕως ἑπτὰ φορές;
ἑπτάκις;
18,22 Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· οὐ λέγω σοι 22 Εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <Δὲν σοῦ λέγω ἕως 22 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Δὲν σοῦ λέγω ἕως ἑπτὰ
ἕως ἑπτάκις, ἀλλ' ἕως ἑβδομηκοντάκις ἑπτὰ φορές, ἀλλὰ ἕως ἑβδομήκοντα ἑπτὰ φορές, φορές, ἀλλ’ ἕως ἑβδομῆντα φορὲς τὸ ἑπτά, δηλαδὴ
ἑπτά. πάντοτε δηλαδὴ θὰ συγχωρῇς>. ἀναρίθμητες φορές.
18,23 Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν 23 Τὸ καθῆκον νὰ συγχωροῦμεν αὐτοὺς ποὺ μᾶς 23 Διότι δὲ εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν τὸ
οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε ἔφταιξαν εἶναι ἀπεριόριστον.Δι' αὐτὸ καὶ ἡ καθῆκον τοῦ νὰ συγχωρῶμεν τοὺς πταίστας μας
συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἔχει παρομοιωθῇ μὲ ἕνα εἶναι ἀπεριόριστον, δι’ αὐτὸ ὠμοίασεν ἡ βασιλεία τῶν
βασιλέα, ποὺ ἠθέλησε νὰ λογαριασθῇ μὲ τοὺς
οὐρανῶν πρὸς ἐπίγειον βασιλέα, ποὺ ἠθέλησε νὰ
δούλους του, εἰς τοὺς ὁποίους εἶχεν ἐμπιστευθῆ
λογαριασθῇ μὲ τοὺς δούλους καὶ αὐλικούς του, εἰς
τὴν διαχείρισιν τῶν οἰκονομικῶν του.
τοὺς ὁποίους εἶχεν ἀναθέσει τὴν διαχείρισιν τῶν
φόρων καὶ εἰσπράξεών του.
18,24 Ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν 24 Ἐκεῖ δὲ ποὺ ἤρχισε νὰ ἐξετάζῃ τοὺς 24 Ὅταν δὲ αὐτὸς ἄρχισε νὰ λογαριάζεται, τοῦ
προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων λογαριασμούς, τοῦ ἔφεραν βιαίως ἕναν, ποὺ τοῦ ἔφεραν ἕνα χρεώστην, ποὺ ὤφειλε δέκα χιλιάδες
ταλάντων. χρεωστοῦσε τὸ τεράστιον ποσὸν τῶν δέκα τάλαντα, δηλαδὴ περίπου ἑξήκοντα ἑκατομμύρια
χιλιάδων ταλάντων.
χρυσᾶς δραχμάς.

18,25 Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι 25 Ἐπειδὴ δὲ δὲν εἶχε νὰ ἐπιστρέψῃ ὅσα 25 Ἐπειδὴ δὲ αὐτὸς δὲν εἶχε νὰ πληρώσῃ, διέταξεν ὁ
ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ χρεωστοῦσε, διέταξε ὁ κύριός του νὰ πωληθῇ ὡς κύριος νὰ πωληθῇ αὐτὸς καὶ ἡ γυναῖκα του καὶ τὰ
πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ δοῦλος αὐτὸς καὶ ἡ γυναῖκα του καὶ τὰ παιδιά του παιδιά του καὶ ὅλα ὅσα εἶχε καὶ νὰ πληρωθῇ τὸ
καὶ ὅλα ὅσα εἶχε, διὰ νὰ ἐξοφληθῇ ἔτσι ἔστω καὶ
τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ χρέος.
μέρος ἀπὸ τὸ χρέος.
ἀποδοθῆναι.
18,26 Πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει 26 Ἔπεσε τότε κατὰ γῆς ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, τὸν 26 Ἔπεσε λοιπὸν κατὰ γῆς ὁ δοῦλος καὶ τὸν
αὐτῷ λέγων· κύριε, μακροθύμησον ἐπ' ἐπροσκυνοῦσε καὶ ἔλεγε· <Κύριε, δεῖξε ἐπιείκειαν ἐπροσκύνει λέγων· Κύριε, κάμε ὑπομονὴν δι’ ἐμέ, καὶ
ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. καὶ μακροθυμίαν εἰς ἐμὲ καὶ ὅλα ὅσα σοῦ ὅλα ὅσα χρεωστῶ, θὰ σοῦ τὰ πληρώσω.
χρεωστῶ, θὰ σοῦ τὰ πληρώσω>.

127/207
18,27 Σπλαχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ 27 Ἐφάνη δὲ σπλαγχνικὸς ὁ Κύριος τοῦ δούλου 27 Ἐλυπήθη δὲ καὶ ᾐσθάνθη συμπάθειαν ὁ κύριος τοῦ
δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ ἐκείνου, τὸν ἀφῆκεν ἐλεύθερον καὶ τοῦ ἐχάρισεν δούλου ἐκείνου καὶ τὸν ἀφῆκεν ἐλεύθερον, τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. ὅλον τὸ χρέος. ἐχάρισε δὲ καὶ τὸ δάνειον.
18,28 Ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν 28 Ἀλλ' ἐκεῖνος ὁ δοῦλος ὅταν ἐβγῆκεν ἔξω, 28 Ὅταν ὅμως ἐβγῆκεν ἔξω ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, ηὗρεν
ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν εὑρῆκε ἕνα ἀπὸ τοὺς συνδούλους του, ὁ ὅποιος ἕνα ἀπὸ τοὺς συνδούλους του, ποὺ τοῦ ἐχρεώστει
αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας τοῦ χρεωστοῦσε τὸ μηδαμινὸν ποσὸν τῶν ἐκατὸ ἑκατὸν δηνάρια, δηλαδὴ περίπου ἐνενήντα χρυσὸς
δηναρίων.Ἀμέσως τὸν ἔπιασε καὶ τὸν ἐπίεζε κατὰ
αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· ἀπόδος μοι εἴ τι δραχμάς.Καὶ ἀφοῦ τὸν ἐσταμάτησε, τὸν ἐστενοχώρει
τὸν πλέον σκληρὸν τρόπον λέγων· Πλήρωσέ μου
ὀφείλεις. σκληρὰ λέγων· Ἐξόφλησέ μου ὅ,τι μοῦ χρεωστεῖς.
ὅ,τι μοῦ χρεωστᾷς.
18,29 Πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς 29 Ἔπεσε τότε ὁ σύνδουλος ἐκεῖνος εἰς τὰ πόδια 29 Ἔπεσε λοιπὸν εἰς τὰ πόδια του ὁ σύνδουλός του
τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν αὐτοῦ καὶ τὸν παρακαλοῦσε λέγων· Δεῖξε σὲ μένα καὶ τὸν παρεκάλει λέγων· Περίμενέ με καὶ δεῖξε
λέγων· μακροθύμησον ἐπ' ἐμοὶ καὶ ἐπιείκειαν καὶ μακριθυμίαν καὶ θὰ σοῦ ἐπιστρέψω ὑπομονὴν μαζί μου καὶ θὰ σὲ πληρώσω.
τὰ ὀφειλόμενα.
ἀποδώσω σοι·
18,30 Ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν 30 Αὐτὸς δὲ δὲν ἤθελε νὰ ἀκούσῃ τίποτε, ἀλλὰ 30 Αὐτὸς ὅμως δὲν ἤθελεν, ἀλλ’ ἐπῆγεν εἰς τὸ
ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἐπῆγε καὶ τὸν κατήγγειλε εἰς τὰς ἀρχὰς καὶ τὸν δικαστήριον καὶ τὸν ἔρριψεν εἰς φυλακήν, Ἕως ὅτου
ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. ἔβαλε εἰς τὴν φυλακήν, ἕως ὅτου πληρώσῃ τὸ πληρώσῃ ὅ,τι ἐχρεωστοῦσεν.
χρέος του.
18,31 Ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ 31 Οἱ ἄλλοι σύνδουλοί του, ὅταν εἶδαν αὐτὰ ποὺ 31 Ὅταν δὲ εἶδαν οἱ ἄλλοι σύνδουλοί του αὐτὰ ποὺ
γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἔγιναν, ἐλυπήθηκαν πάρα πολὺ καὶ ἐλθόντες εἰς ἔγιναν, ἐλυπήθησαν πολὺ καὶ ἀφοῦ ἦλθαν
ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν τὸν κύριόν των τοῦ διηγήθηκαν μὲ ἀκρίβειαν ὅλα διηγήθησαν εἰς τὸν κύριον τους ὅλα ὅσα συνέβησαν.
τὰ γεγονότα.
πάντα τὰ γενόμενα.
18,32 Τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ 32 Τότε ἐκάλεσε αὐτὸν ὁ κύριός του καὶ τοῦ εἶπε· 32 Τότε τὸν προσεκάλεσεν ὁ κύριός του καὶ εἶπε πρὸς
κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· δοῦλε πονηρέ, Δοῦλε πονηρέ, ὅλο τὸ τεράστιον ἐκεῖνο χρέος σοῦ αὐτόν· Δοῦλε πονηρέ, ὅλον τὸ χρέος ἐκεῖνο, τὸ τόσον
πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνη ἀφῆκά σοι, τὸ ἐχάρισα, διότι μὲ παρεκάλεσες. μεγάλο, σοῦ τὸ ἐχάρισα, ἐπειδὴ μὲ παρεκάλεσες.
ἐπεὶ παρεκάλεσάς με.
18,33 Οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν 33 Δὲν ἔπρεπε καὶ σὺ νὰ λυπηθῇς καὶ νὰ ἐλεήσῃς 33 Δὲν ἔπρεπε καὶ σὺ νὰ λυπηθῇς καὶ νὰ κάμῃς ἔλεος
σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγὼ σὲ ἐλέησα; τὸν σύνδουλό σου, ὅπως ἐγὼ ὁ Κύριός σου σὲ εἰς τὸν σύνδουλόν σου, ὅπως καὶ ἑγώ, ποὺ δὲν εἶμαι
ἐλυπήθηκα καὶ σὲ ἐλέησα; σύνδουλός σου ἀλλὰ κύριός σου, σὲ ἐλυπήθηκα καὶ

128/207
ἔδειξα ἔλεος εἰς σέ;
18,34 Καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ 34 Καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριός του τὸν ἔβαλε εἰς τὴν 34 Καὶ ἐθύμωσεν ὁ κύριός του καὶ τὸν παρέδωκεν εἰς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως φυλακὴν καὶ τὸν παρέδωκε εἰς τοὺς βασανιστάς, αὐτούς, ποὺ βασανίζουν τοὺς φυλακισμένους, διὰ νὰ
οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ. διὰ νὰ τὸν βασανίζουν, μέχρις ὅτου ἐξοφλήσῃ τὸν τιμωροῦν, μέχρις ὅτου ἐξοφλήσῃ πᾶν ὅ,τι
ὅλον τὸ χρέος του. ἐχρεωστοῦσεν.
18,35 Οὕτω καὶ ὁ πατήρ μου
ὁ 35 Ἔτσι καὶ ὁ Πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος θὰ κάμῃ 35 Ἔτσι καὶ ὁ ἐπουράνιος πατήρ μου, πρὸς τὸν ὁποῖον
ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε εἰς σᾶς ἐὰν δὲν συγχωρῆτε ὁ καθένας εἰς τὸν λόγῳ τῶν ἀναριθμήτων σας ἁμαρτιῶν εἶσθε
ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἀδελφόν του, μὲ ὅλην σας τὴν καρδιά, τὰ χρεῶσται ἀναριθμήτου χρέους, θὰ κάμῃ εἰς σᾶς, ἐὰν
πταίσματα, ποὺ ἔχει κάμει ἀπέναντί σας>.
καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν. δὲν συγχωρήσετε καθένας σας τὸν ἀδελφόν του ὄχι
μὲ τὸ στόμα σας μόνον, ἀλλ’ ἀπὸ τὴν καρδιά σας.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 19Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
19,1 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς Όταν δὲ ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς τὰς ὁμιλίας αὐτάς, Καὶ συνέβη, ὅταν ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους
τοὺς λόγους τούτους μετῆρεν ἀπὸ τῆς ἀνεχώρησε ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν καὶ ἦλθε εἰς τὰ αὐτούς, ἀνεχώρησεν ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν καὶ ἦλθεν
Γαλιλαίας καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια τῆς ὅρια τῆς Ἰουδαίας πέραν ἀπὸ τὸν Ἰορδάνην. εἰς τὰ σύνορα τῆς Ἰουδαίας πέραν ἀπὸ τὸν
Ἰουδαίας πέραν τοῦ Ἰορδάνου. Ἰορδάνην.
19,2 Καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι 2 Καὶ ἠκολούθησαν αὐτὸν πλήθη πολλὰ καὶ 2 Καὶ τὸν ἠκολούθησαν πλήθη λαοῦ πολλὰ καὶ
πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ. ἐθεράπευσεν ἐκεῖ τοὺς μεταξὺ αὐτῶν ἀσθενεῖς. ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ.
19,3 Καὶ προσῆλθον αὐτῷ οἱ Φαρισαῖοι 3 Καὶ οἱ Φαρισαῖοι προσῆλθαν εἰς αὐτὸν μὲ 3 Καὶ τὸν ἐπλησίασαν οἱ Φαρισαῖοι καὶ μὲ τὸν δόλιον
πειράζοντες αὐτὸν καὶ λέγοντες αὐτῷ· εἰ σκοπὸν νὰ τὸν παγιδεύσουν καὶ τὸν ἐκθέσουν μὲ σκοπὸν νὰ εὔρουν ἀφορμὴν διὰ νὰ τὸν
ἕξεστιν ἀνθρώπῳ ἀπολῦσαι τὴν τὰς δολίας ἐρωτήσεις των, καὶ τὸν ἠρώτησαν, ἐὰν κατηγορήσουν, ἐζήτησαν τὴν γνώμην του λέγοντες
ἐπιτρέπεται εἰς ἕνα ἄνδρα νὰ διώξῃ τὴν γυναῖκα
γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ πᾶσαν αἰτίαν; εἰς αὐτὸν ἄραγε ἐπιτρέπεται εἰς τὸν ἄνθρωπον νὰ
του διὰ κάθε αἰτίαν, ποὺ αὐτὸς ἤθελεν εὕρει;
χωρίσῃ τὴν γυναῖκα του διὰ κάθε ἀφορμὴν καὶ
αἰτίαν;
19,4 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· οὐκ 4 Ἀπεκρίθη δὲ καὶ εἶπεν εἰς αὐτούς· <δὲν 4 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· Δὲν

129/207
ἀνέγνωτε ὅτι ὁ ποιήσας ἀπ' ἀρχῆς ἄρσεν ἐδιαβάσατε εἰς τὸ πρῶτον βιβλίον τῆς Γραφῆς ὅτι ἀνεγνώσατε εἰς τὸ βιβλίον τῆς Γενέσεως ὅτι ὁ Θεός,
καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν, ὁ δημιουργὸς εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ἔπλασεν ἄνδρα καὶ ποῦ ἐδημιούργησε τὰ πάντα, ἔκαμεν ἐξ ἀρχῆς τὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γυναῖκα, ὡς ἕνα ἀνδρόγυνο καὶ εἶπε· πρῶτον ἀνδρόγυνον ἀπὸ ἕνα ἄνδρα καὶ ἀπὸ μίαν
γυναῖκα; Ἐὰν ὁ Δημιουργὸς ἐνομοθέτει τότε καὶ τὸ
διαζύγιον, δὲν θὰ ἐδημιούργει μίαν μόνον ἀλλὰ
περισσοτέρας γυναῖκας διὰ τὸν ἕνα ἄνδρα.
19,5 ἕνεκεν τούτου καταλείψει 5 Ἕνεκα τούτου θὰ ἐγκαταλείψῃ ὁ ἄνθρωπος τὸν 5 Καὶ εἶπε τότε Ἀδὰμ ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸν Θεόν·
ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν πατέρα καὶ τὴν μητέρα του καὶ θὰ προσκολληθῇ Διότι μία γυνὴ ἐπλάσθη ἀπὸ τὴν πλευρὰν ἐμοῦ τοῦ
μητέρα καὶ κολληθήσεται τῇ γυναῖκα εἰς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ θὰ εἶναι οἱ δύο μία ἑνός, δι’ αὐτὸ θὰ ἐγκαταλείψῃ ἄνθρωπος τὸν
σάρξ, ἕνα σῶμα;
αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα πατέρα του καὶ τὴν μητέρα του καὶ θὰ προσκολληθῇ
μίαν; εἰς τὴν γυναῖκα του καὶ θὰ γίνουν οἱ δύο μία σάρξ,
ἓν σῶμα.
19,6 Ὥστε οὐκέτι εἰσὶ δύο, ἀλλὰ σὰρξ 6 Ὥστε δὲν εἶναι πλέον δύο, ἀλλὰ μία σάρξ.Τὸ 6 Ὥστε σύμφωνα μὲ τοὺς λόγους αὐτούς, ὅσοι
μία.῝Ο οὖν ὁ Θεὸς συνέζευξεν, ἀνδρόγυνο λοιπόν, τὸ ὁποῖον ὁ Θεὸς τόσο στενὰ ἔρχονται εἰς γάμον δὲν εἶναι πλέον δύο, ὅπως ἦσαν
ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω. συνήνωσε, ὁ ἄνθρωπος ἂς μὴ τὸ χωρίσῃ.(Πῶς προτήτερα, ἀλλ’ εἶναι ἕνα σῶμα.Ἐκεῖνο λοιπόν, ποὺ
εἶναι δυνατὸν νὰ χωρίσῃ εἰς δύο ἕνα σῶμα καὶ νὰ
ὁ Θεὸς ἤνωσεν εἰς ἓν σῶμα, ὁ ἄνθρωπος ἂς μὴ τὸ
ζήσῃ τὸ σῶμα αὐτό;>).
χωρίζῃ.
19,7 Λέγουσιν αὐτῷ· τί οὖν Μωσῆς 7 Λέγουν εἰς αὐτόν· <Τότε διατὶ ὁ Μωϋσῆς 7 Λέγουσιν εἰς αὐτόν· Διατὶ λοιπὸν ὁ Μωϋσῆς
ἐνετείλατο δοῦναι βιβλίον ἀποστασίου ἐπέτρεψε τὸ διαζύγιον καὶ παρήγγειλε νὰ δίδῃ ὁ παρήγγειλε διὰ τὸ διαζύγιον, ὅτι πρέπει νὰ δώσῃ ὁ
καὶ ἀπολῦσαι αὐτήν; ἄνδρας εἰς τὴν γυναῖκα γραπτὸν διαζύγιον καὶ νὰ ἄνδρας ἔγγραφον διαζυγίου εἰς τὴν γυναῖκα καὶ
τὴν ἀπολύῃ;>
τότε νὰ τὴν χωρίσῃ;
19,8 Λέγει αὐτοῖς· ὅτι Μωσῆς πρὸς τὴν 08 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὅτι ὁ <Μωϋσῆς ἐπέτρεψε εἰς 8 Λέγει εἰς αὐτούς· Ὁ Μωϋσῆς ἀπέβλεπεν εἰς τὴν
σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἐπέτρεψεν ὑμῖν σᾶς νὰ χωρίζετε τὰς γυναῖκα σας, ἕνεκα τῆς σκληρότητα τῶν καρδιῶν σας καὶ σᾶς ἐπέτρεψε νὰ
ἀπολῦσαι τὰς γυναῖκας ὑμῶν· ἀπ' ἀρχῆς σκληροκαρδίας σας, (διὰ νὰ προλάβῃ χειρότερα χωρίσετε τᾶς γυναῖκας σας προλαμβάνων μὲ τὸ
ἐγκλήματα, τὰ ὁποῖα ἠμπορούσατε νὰ
δὲ οὐ γέγονεν οὕτω. διαζύγιον χειρότερα κακά.Διότι μερικοὶ ἀπὸ σᾶς καὶ
διαπράξετε, διὰ νὰ ἀπαλλαγῆτε ἀπὸ τὴν
φόνον ἀκόμη ἢ τὸ δυνατὸν νὰ κάμουν, διὰ νὰ
ἀνεπιθύμητον σύζυγον).Ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τῆς
δημιουργίας δὲν εἶχε γίνει ἔτσι. ἁπαλλαγοῦν ἀπὸ τὴν ἀνεπιθύμητον γυναῖκα

130/207
των.Ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τῆς δημιουργίας ὅμως δὲν ἔχει
γίνει ἔτσι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,9 Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν 9 Σᾶς λέγω δὲ τοῦτο· ὅτι ὅποιος χωρίσει τὴν 9 Σᾶς λέγω δέ, ὅτι ὅποιος τυχὸν χωρίσῃ τὴν γυναῖκα
γυναῖκα αὐτοῦ μὴ ἐπὶ πορνείᾳ καὶ γυναῖκα αὐτοῦ, δι' οἱανδήποτε ἄλλην αἰτίαν πλὴν του διὰ πᾶσαν ἄλλην αἰτίαν, καὶ ὅχι λόγῳ πορνείας,
γαμήσῃ ἄλλην, μοιχᾶται· καὶ ὁ τῆς πορνείας, καὶ νυμφεφθῇ ἄλλην, διαπράττει καὶ λάβῃ εἰς γάμον ἄλλην, διαπράττει μοιχείαν, ἤτοι
μοιχείαν· καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ λάβῃ ὡς σύζυγον
ἀπολελυμένην γαμήσας μοιχᾶται. ἁμαρτάνει κατὰ τοῦ θεσμοῦ τοῦ γάμου καὶ προδίδει
διαζευγμένην γυναῖκα, διαπράττει μοιχείαν>.
τὴν συζυγικὴν πίστιν.Καὶ ἐκεῖνος, ποῦ θὰ λάβῃ εἰς
γάμον χωρισμένην, διαπράττει μοιχείαν, διότι
συνδέεται μὲ γυναῖκα, ποῦ ἀνῆκει εἰς ἄλλον.
19,10 Λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ· 10 Λέγουσιν εἰς αὐτὸν οἱ μαθηταί του· <ἐὰν ἔτσι 10 Λέγουσιν εἰς αὐτὸν οἱ μαθηταί του· Ἐὰν ὁ λόγος
εἰ οὕτως ἐστὶν ἡ αἰτία τοῦ ἀνθρώπου ἔχουν τὰ πράγματα, ἐὰν τόσον στενὴ εἶναι ἡ τοῦ διαζυγίου τοῦ ἀνδρὸς μετὰ τῆς γυναικὸς ἔχῃ
μετὰ τῆς γυναικός, οὐ συμφέρει σχέσις τοῦ ἀνδρογύνου καὶ μία μόνη ἡ αἰτία ποὺ οὕτω, καὶ μία μόνον εἶναι ἡ αἰτία, διὰ τὴν ὁποίαν
δικαιολογεῖ τὸ διαζύγιον, τότε δὲν συμφέρει νὰ
γαμῆσαι. ἐπιτρέπεται τὸ διαζύγιον, τότε δὲν συμφέρει νὰ
ἔρχεται κανεὶς εἰς γάμον>.
ἔρχεται κανεὶς εἰς γάμον.
19,11 Ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· οὐ πάντες 11 ῾Ο δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτούς· <δὲν 11 Ὁ δὲ Κύριος εἶπεν εἰς αὐτούς· Δὲν χωρεῖ εἰς τὸ
χωροῦσι τὸν λόγον τοῦτον, ἀλλ' οἷς παραδέχονται ὅλοι μὲ τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν μυαλὸ καὶ εἰς τὴν καρδία ὅλων ὁ λόγος αὐτὸς τῆς
δέδοται· τὸν λόγον αὐτόν, ἀλλὰ ἐκεῖνοι εἰς τοὺς ὁποίους ἀγαμίας, ἀλλ’ ἐκεῖνοι μόνον τὸν νοιώθουν καὶ τὸν
ἔχει δοθῇ ἀπὸ τὸν Θεὸν τὸ χάρισμα νὰ μποροῦν
ἐγκολπώνονται, εἰς τοὺς ὁποίους ἔχει δοθῇ ἀπὸ τὸν
νὰ μείνουν ἄγαμοι καὶ ἁγνοί.
Θεὸν ὡς χάρισμα νὰ μείνουν ἄγαμοι.
19,12 εἰσὶ γὰρ εὐνοῦχοι οἵτινες ἐκ κοιλίας 12 Διότι ὑπάρχουν εὐνοῦχοι, οἱ ὁποῖοι 12 Λέγω δέ, ὅτι μόνον ἐκεῖνοι ἐγκολπώνονται τὸν
μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτω.Καί εἰσὶν ἐγεννήθησαν τέτοιοι ἐκ κοιλίας μητρός.Καὶ λόγον αὐτὸν εἰς ὅσους ἐδόθη ὡς χάρισμα, διότι
εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ ὑπάρχουν εὐνοῦχοι, οἱ ὁποῖοι εὐνουχίσθησαν ἀπὸ ὑπάρχουν εὐνοῦχοι, ποὺ ἀπὸ τὴν κοιλίαν τῆς
τοὺς ἀνθρώπους.(Καὶ οἱ μὲν καὶ οἱ δὲ εἶναι
τῶν ἀνθρώπων, καί εἰσὶν εὐνοῦχοι μητέρας των ἐγεννήθηκαν ἔτσι· καὶ συνεπῶς εἶναι
ἀνίκανοι διὰ γάμον καὶ κατ' ἀνάγκην μένουν
οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν φύσει ἀνίκανοι νὰ ἔλθουν εἰς γάμον· καὶ ὑπάρχουν
ἄγαμοι).Ὕπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλοι εὐνοῦχοι οἱ
βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.Ὁ δυνάμενος ὁποῖοι διὰ νὰ ἀφοσιωθοῦν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ εὐνοῦχοι, ποῦ εὐνουχίσθησαν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους·
χωρεῖν χωρείτω. Θεοῦ καὶ κερδήσουν ἀσφαλέστερα τὴν σωτηρίαν, καὶ ἔγιναν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἀνίκανοι διὰ γάμον·
ἠγωνίσθησαν κατὰ τῆς ἐμφύτου ὁρμῆς, καὶ εἶναι ἄλλοι εὐνοῦχοι, ποὺ διὰ τοῦ

131/207
αὐτοπροαιρέτως ἀπέχουν ἀπὸ τὸν γάμον καὶ ζοῦν σωφρονισμένου λογισμοῦ ἐπεβλήθησαν εἰς τὸν
ἰσοβίως ἁγνοὶ καὶ παρθένοι.Ὅποιος ἠμπορεῖ νὰ ἑαυτόν τους καὶ εὐνούχισαν τὸν ἑαυτόν τους δι’
παραδεχθῇ καὶ νὰ ἐφαρμόσῃ τὸν λόγον αὐτόν, ἂς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προχωρήσῃ εἰς τὸν δρόμον τῆς σωφροσύνης καὶ αὐτοπροαιρέτου ἀποχῆς ἀπὸ τὸν γάμον καὶ
ἁγνότητος>. αὐστηρὰς ἐγκρατείας.Αὐτοὶ παραμένουν ἄγαμοι καὶ
παρθένοι διὰ νὰ ἐργασθοῦν χωρὶς κανένα
περισπασμὸν διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν καὶ
διὰ νὰ τὴν κερδήσουν εὐκολώτερον.Ὅποιος μπορεῖ
νὰ νοιώσῃ καὶ νὰ βάλῃ εἰς ἐφαρμογὴν τὸν λόγον
αὐτόν, ἂς τὸν νοιώσῃ καὶ ἂς τὸν ἐφαρμόσῃ.
19,13 Τότε προσηνέχθη αὐτῷ παιδία, ἵνα 13 Τότε ἔφεραν πρὸς αὐτὸν μικρὰ παιδιά, διὰ νὰ 13 Τότε τοῦ ἔφεραν μικρὰ παιδιά, διὰ νὰ βάλῃ
ἐπιθῇ αὐτοῖς τὰς χεῖρας καὶ βάλῃ ἐπάνω εἰς τὰ κεφάλια τὰ χέρια του, νὰ τὰ ἐπάνω τους τᾶς χεῖρας του καὶ νὰ προσευχηθῇ ὑπὲρ
προσεύξηται· οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησαν εὐλογήσῃ καὶ νὰ προσευχηθῇ δι' αὐτά.Οἱ μαθηταὶ αὐτῶν.Οἱ μαθηταὶ ὅμως τοὺς ἐπέπληξαν.
ὅμως, διὰ νὰ μὴ ἐνοχληθῇ ὁ διδάσκαλός των,
αὐτοῖς.
ἐπέπληξαν ἐκείνους ποὺ τὰ ἔφεραν.
19,14 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· ἄφετε τὰ παιδία 14 Ἀλλὰ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· <ἀφῆστε τὰ παιδιὰ καὶ μὴ 14 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἀφήσατε τὰ παιδιὰ καὶ μὴ τὰ
καὶ μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρὸς μέ· τὰ ἐμποδίζετε νὰ ἔλθουν πρὸς ἐμέ.Διότι εἰς αὐτά, ἐμποδίζετε νὰ ἔλθουν πρὸς ἐμέ· διότι δι’ αὐτούς, ποὺ
τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν καὶ εἰς ἐκείνους ποὺ ὁμοιάζουν μὲ αὐτὰ ὡς πρὸς θὰ γίνουν σὰν αὐτά, εἶναι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
τὴν ἁπλότητα καὶ τὴν ἀθωότητα, ἀνήκει ἡ
οὐρανῶν.
βασιλεία τῶν οὐρανῶν>.
19,15 Καὶ ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτοῖς 15 Καὶ ἀφοῦ ἔβαλε τὰ χέρια ἐπάνω τους καὶ τὰ 15 Καὶ ἀφοῦ ἔβαλε τάς χεῖρας του ἐπάνω τους πρὸς
ἐπορεύθη ἐκεῖθεν. εὐλόγησε, ἀνεχώρησε ἀπὸ ἐκεῖ. εὐλογίαν, ἔφυγεν ἀπ’ ἐκεῖ.
19,16 Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼν εἶπεν 16 Καὶ ἰδοὺ ἔνας προσῆλθε εἰς αὐτὸν καὶ τοῦ εἶπε· 16 Καὶ ἰδοὺ ἔνας τὸν ἐπλησίασε καὶ τοῦ εἶπε·
αὐτῷ· διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν <διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν πρέπει νὰ κάμω, διὰ Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν καὶ τί καλὸν νὰ κάμω
ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον; νὰ ἔχω ζωὴν αἰώνιον;> διὰ νὰ ἔχω ζωὴν αἰώνιον;
19,17 Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· τί μὲ λέγεις 17 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοῦ εἶπε· <τί μὲ λέγεις ἀγαθόν, 17 Ὁ δὲ Κύριος τοῦ εἶπε· Ἀφοῦ ἀπευθύνεσαι πρὸς
ἀγαθόν; Οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἰς ὁ ἀφοῦ μὲ νομίζεις ἁπλοῦν ἄνθρωπον; Κανεὶς δὲν ἐμὲ ὡς εἰς ἄνθρωπον ἀπλοῦν, διατὶ μὲ λέγεις
Θεός.Εἰ δὲ θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωήν, εἶναι ἀπόλυτα ἀγαθός, εἰ μὴ μόνον ἔνας, ὁ ἀγαθόν; Κανεὶς δὲν εἶναι ἀπὸ τὸν ἑαυτόν του καὶ
Θεός.Ἐὰν δὲ θέλῃς νὰ εἰσέλθῃς εἰς τὴν αἰώνιον
τήρησον τὰς ἐντολάς. πραγματικὰ ἀγαθὸς παρὰ μόνον ἕνας, ὁ Θεός.Ἐὰν

132/207
ζωήν, τήρησε τὰς ἐντολάς>.
ὅμως θέλῃς νὰ ἔμβῃς εἰς τὴν αἰώνιον καὶ μακαρίαν
ζωήν, φύλαξε καθ’ ὅλον τὸν βίον σου τὰς ἐντολάς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,18 Λέγει αὐτῷ· ποίας; Ὁ δὲ Ἰησοῦς 18 Λέγει εἰς αὐτόν· <ποίας;> Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοῦ 18 Λέγει εἰς αὐτόν· Ποίας ἐντολάς; Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε·
εἶπε· τὸ οὐ φονεύσεις, οὐ μοιχεύσεις, οὐ εἶπε·<τὰς γνωστάς, δηλαδὴ τὸ νὰ μὴ φονεύσῃς, νὰ τὸ νὰ μὴ φονεύσῃς, νὰ μὴ μοιχεύσῃς, νὰ μὴ κλέψῃς,
κλέψεις, οὐ ψευδομαρτυρήσεις, μὴ μοιχεύσῃς, νὰ μὴ κλέψῃς, νὰ μὴ νὰ μὴ ψευδομαρτυρήσῃς,
ψευδομαρτυρήσῃς,
19,19 τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, 19 τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου.Καὶ νὰ 19 τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ νὰ ἀγαπήσῃς
καὶ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς ἀγαπήσῃς τὸν πλησίον σου, ὅπως τὸν εὐατόν τὸν πλησίον σου σὰν τὸν ἑαυτόν σου.
σεαυτόν. σου>.

19,20 Λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος· πάντα 20 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ νέος μὲ κάποιαν 20 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ νέος, ὁ ὁποῖος δὲν εἶχε διδαχθῇ
ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί προχειρότητα· <ὅλα αὐτὰ τὰ ἔχω τηρήσει ἀπὸ τὴν ποία εἶναι καὶ πῶς ἐφαρμζεται ἢ πρὸς τὸν πλησίον
ἔτι ὑστερῶ; νεανική μου ἡλικίαν· τί μοῦ λείπει ἀκόμη διὰ νὰ ἀγάπη· Ὅλα αὐτὰ τὰ ἐφύλαξα ἀπὸ τότε, ποὺ ἤμουν
γίνω ἄξιος τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν;>
νέος.Τί μοῦ λείπει ἀκόμη;
19,21 Ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· εἰ θέλεις 21 Εἶπε εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <᾿Εὰν θέλῃς νὰ εἶσαι 21 Εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Ἐὰν θέλῃς νὰ εἶσαι
τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ τέλειος, πήγαινε, πώλησε τὰ ὑπάρχοντά σου, τέλειος, πήγαινε, πώλησε τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ
ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ ἔξεις μοίρασέ τα εἰς τοὺς πτωχοὺς καὶ θὰ ἀποκτήσῃς μοίρασέ τα εἰς τοὺς πτωχοὺς καὶ θὰ ἔχῃς θησαυρὸν
θησαυρὸν εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ ἔλα ἀκολούθησέ
θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο εἰς τοὺς οὐρανούς.Καὶ ἔλα νὰ μὲ ἀκολουθήσῃς.
με>.
ἀκολούθει μοι.
19,22 Ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον 22 Ἀλλ' ὅταν ὁ νέος ἤκουσε αὐτὸν τὸν λόγον, 22 Ὅταν ὅμως ὁ νέος ἤκουσε τὸν λόγον αὐτόν,
ἀπῆλθε λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων ἔφυγε λυπημένος, διότι εἶχε πολλὰ κτήματα καὶ ἡ ἔφυγε λυπημένος, διότι εἶχε πολλὰ κτήματα καὶ ἡ
κτήματα πολλά. καρδιά του ἦταν κολλημένη εἰς αὐτά. καρδία του ἦτο κολλημένη εἰς αὐτά.
19,23 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς 23 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε εἰς τοὺς μαθητάς του· 23 Καὶ ὁ Ἰησοῦς τότε εἶπεν εἰς τοὺς μαθητάς του·
αὐτοῦ· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι δυσκόλως <ἀληθινὰ σᾶς λέγω ὅτι πολὺ δύσκολα θὰ εἰσέλθῃ Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι δύσκολα ἄνθρωπος πλούσιος
πλούσιος εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν πλούσιος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. θὰ ἔμβη εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
τῶν οὐρανῶν.
19,24 Πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν 24 Καὶ πάλιν σᾶς λέγω, εἶναι εὐκολώτερον νὰ 24 Πάλιν δὲ σᾶς λέγω, εὐκολώτερον εἶναι νὰ περάσῃ
ἐστι κάμηλον διὰ τρυπήματος ραφίδος περάσῃ γκαμήλα ἀπὸ τὴν τρύπα ποὺ ἀνοίγει ἡ μία γκαμήλα ἀπὸ τὴν τρύπα, ποῦ ἀνοίγει ἡ βελόνα,

133/207
διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν βελόνι, παρὰ πλούσιος νὰ εἰσέλθῃ εἰς τὴν παρὰ ὁ πλούσιος νὰ ἔμβῃ εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ
βασιλείαν τοῦ Θεοῦ>.
τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. Θεοῦ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,25 Ἀκούσαντες δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ 25 Ὅταν ἄκουσαν οἱ μαθηταὶ τὰ λόγια αὐτά, 25 Ἀλλ’ ὅταν ἤκουσαν τοῦτο οἱ μαθηταί του, τοὺς
ἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες· τίς ἄρα ἔπεσαν εἰς μεγάλην ἔκπληξιν καὶ μὲ κάποια κατέλαβε πολὺ μεγάλη ἔκπληξις καὶ εἶπαν· Ποῖος
δύναται σωθῆναι; ἀποκαρδίωσιν εἶπαν· <ποιὸς τάχα ἠμπορεῖ νὰ τάχα ἠμπορεῖ νὰ σωθῇ;
σωθῇ;>
19,26 Ἐμβλέψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 26 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς ἐκύτταξε κατάματα καὶ εἶπεν· 26 Ἀφοῦ δὲ ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἐκύτταξεν ἐκφραστικά,
αὐτοῖς· παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν <ἡ σωτηρία εἶναι διὰ τοὺς ἀνθρώπους ἔργον τοὺς επε· Εἰς τοὺς ἀνθρώπους αὐτὸ εἶναι ἀδύνατον,
ἐστι, παρὰ δὲ Θεῷ πάντα δυνατά ἐστι. ἀδύνατον, ἀλλὰ εἰς τὸν Θεὸν ὅλα εἶναι δυνατά, εἰς τὸν Θεὸν ὅμως ὅλα εἶναι δυνατά.Δύναται λοιπὸν
ἄρα καὶ ἡ σωτηρία τῶν πλουσίων, ὅπως καὶ ὅλων
ὁ Θεὸς διὰ τῆς χάριτός του νὰ λύσῃ κάθε
ἐκείνων οἱ ὁποῖοι κατὰ κάποιον τρόπον
καλοπροαιρέτου πλουσίου τοὺς δεσμοὺς τῆς καρδίας
ἀνακατεύονται μὲ χρήματα καὶ κτήματα.Ἀρκεῖ νὰ
ἔχουν τὴν διάθεσιν τῆς αὐταπαρνήσεως καὶ του πρὸς τὸ χρῆμα καὶ νὰ καταστήσῃ αὐτὸν ἄξιον
θυσίας>. τῆς σωτηρίας.
19,27 Τότε ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν 27 Τότε ἀπεκρίθη ὁ Πέτρος καὶ τοῦ εἶπε· <ἰδοὺ 27 Τότε ἀπεκρίθη ὁ Πέτρος καὶ τοῦ εἶπεν· Ἰδού, ἡμεῖς
αὐτῷ· ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἡμεῖς ἀφήσαμεν ὅλα καὶ σὲ ἠκολουθήσαμεν.Ποία ἀφήκαμεν ὅλα καὶ σὲ ἠκολουθήσαμεν.Τί ἄραγε θὰ
ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν; τάχα θὰ εἶναι ἡ ἀμοιβή μας;> δοθῇ εἰς ἡμᾶς ὡς ἀμοιβή;
19,28 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν 28 Ὀ δὲ Ἰησοῦς ἀπήντησεν εἰς αὐτούς· <σᾶς 28 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι
λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές διαβεβαιώνω ὅτι σεῖς ποὺ μὲ ἔχετε ἀκολουθήσει σεῖς ποῦ μὲ ἀκολουθήσατε, ὅταν θὰ ξαναγεννηθῇ ὁ
μοι, ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ ἐδῶ εἰς τὴν γῆν, ὅταν εἰς τὴν συντέλεια τῶν κόσμος καὶ θὰ ἔχῃ συντελεσθῇ ἡ ἐκ νεκρῶν
αἰώνων ἀναδημιουργηθῇ νέος κόσμος καὶ
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξῃς ἀνάστασις, ὁπότε θὰ καθήσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
ἀναστηθοῦν οἱ νεκροὶ καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
αὐτοῦ, καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα εἰς θρόνον λαμπρόν, ἀντάξιον τῆς δόξῃς του, θὰ
καθίσῃ ἐπάνω εἰς τὸν ἔνδοξον θρόνον του, τότε
θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς καὶ σεῖς θὰ καθίσετε ἐπάνω εἰς δώδεκα θρόνους, καθήσετε καὶ σεῖς εἰς δώδεκα θρόνους δικάζοντες
τοῦ Ἰσραήλ. διὰ νὰ κρίνετε τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
19,29 Καὶ πᾶς ὃς ἀφῆκεν οἰκίας ἢ 29 Καὶ κάθε ἔνας, ὁ ὁποῖος πρὸς χάριν μου ἀφῆκε 29 Καὶ καθένας ποὺ ἀφῆκε σπίτια ἢ ἀδελφοὺς ἢ
ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυναῖκα ἢ παιδιὰ ἢ
ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ γυναῖκα ἢ χωράφια, θὰ λάβῃ ἐδῶ εἰς τὴν γῆν χωράφια διὰ νὰ μείνῃ ἐνωμένος καὶ νὰ μὴ χωρισθῇ
ἑκατὸ φορὲς περισσότερα καί, τὸ σπουδαιότερον,
ὀνόματός μου, ἐκατονταπλασίονα ἀπὸ ἐμέ, θὰ λάβῃ πολλαπλὰ εἰς τὴν παροῦσαν
θὰ κληρονομήσῃ τὴν αἰωνίαν ζωήν.

134/207
λήψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον ζωήν, θὰ κληρονομήσῃ δὲ καὶ τὴν αἰώνιον ζωήν.
κληρονομήσει.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


19,30 Πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι 30 Πολλοὶ δὲ ποὺ εἰς τὸν κόσμον αὐτόν, ἕνεκα τῶν 30 Πολλοὶ δέ, ποὺ εἶναι εἰς τὸν κόσμον αὐτὸν
καὶ ἔσχατοι πρῶτοι. ἀξιωμάτων τὰ ὁποῖα κατέχουν καὶ ὄχι διὰ τὴν πρῶτοι, θὰ εἶναι εἰς τὸν κόσμον τὸν μέλλοντα
ἀρετήν των, εἶναι πρῶτοι, εἰς τὴν βασιλείαν τῶν τελευταῖοι, καὶ πολλοὶ τελευταῖοι θὰ εἶναι ἐκεῖ
οὐρανῶν θὰ εἶναι τελευταῖοι καὶ πολλοὶ ποὺ εἰς
πρῶτοι.
τὸν κόσμον αὐτὸν θεωροῦνται τελευταίοι, θὰ
εἶναι ἐκεῖ πρῶτοι.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 20Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
20,1 Ομοία γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν Διὰ νὰ ἐννοήσετε δὲ αὐτὴν τὴν ἀλήθειαν, Θὰ γίνουν δὲ πολλοὶ ἔσχατοι πρῶτοι, διότι αἱ ἀμοιβαὶ
οὐρανῶν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, ὅστις ἀκούσατε μία παραβολήν.Ἡ βασιλεία τῶν ποὺ θὰ δοθοῦν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, καὶ ὁ
ἐξῆλθεν ἅμα πρωῒ μισθώσασθαι οὐρανῶν εἶναι ὁμοία μὲ ἕνα ἄνθρωπον τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον θὰ δοθοῦν, ὁμοιάζουν πρὸς τὰς
νοικοκύρην, ὁ ὁποῖος πρωΐ-πρωῒ ἐβγῆκε νὰ
ἐργάτας εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ. πληρωμάς, ποὺ ἔκαμεν ἄνθρωπος οἰκοκύρης, ὁ
μισθώσῃ ἐργάτας διὰ τὸ ἀμπέλι του.
ὁποῖος ἐβγῆκε γρήγορα τὸ πρωῒ διὰ νὰ μισθώσῃ
ἐργάτας διὰ τὸ ἀμπέλι του.
20,2 Καὶ συμφωνήσας μετὰ τῶν ἐργατῶν 2 Καὶ ἀφοῦ ἐσυμφώνησε μὲ τοὺς ἐργάτας νὰ τοὺς 2 Καὶ ἀφοῦ ἐσυμφώνησε μὲ τοὺς ἐργάτας ἀπὸ ἕνα
ἐκ δηναρίου τὴν ἡμέραν ἀπέστειλεν πληρώνῃ ὡς ἡμερομίσθιον ἕνα δηνάριον, τοὺς δηνάριον ὡς ἡμερομίσθιον, τοὺς ἔστειλεν εἰς τὸ
αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ. ἔστειλε στὸ ἀμπέλι του. ἀμπέλι του.
20,3 Καὶ ἐξελθὼν περὶ τρίτην ὥραν εἶδεν 3 Ἐβγῆκε πάλιν κατὰ τὰς ἐννέα τὸ πρωῒ εἰς τὴν 3 Καὶ ὅταν ἐβγῆκεν εἰς τὴν ἀγορὰν κατὰ τάς ἐννέα
ἄλλους ἐστῶτας ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀργούς, ἀγορὰν καὶ εἶδε ἄλλους ἐργάτας νὰ στέκουν ἐκεῖ τὸ πρωΐ, εἶδεν ἄλλους ἐργάτας νὰ στέκωνται ἐκεῖ
χωρὶς ἐργασίαν καὶ νὰ περιμένουν μήπως τοὺς χωρὶς ἐργασίαν·
μισθώσῃ κανείς.
20,4 καὶ ἐκείνοις εἶπεν· ὑπάγετε καὶ 4 Καὶ εἰς ἐκείνους εἶπε· Πηγαίνετε καὶ σεῖς εἰς τὸ 4 καὶ εἶπεν εἰς ἐκείνους· Πηγαίνετε καὶ σεῖς εἰς τὸ
ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα, καὶ ὃ ἐὰν ᾖ ἀμπέλι καὶ ὅ,τι εἶναι δίκαιον θὰ σᾶς δώσω.Καὶ ἀμπέλι μου, καὶ ὅ,τι εἶναι δίκαιον, θὰ σᾶς δώσω.Καὶ
δίκαιον δώσω ὑμῖν.Οἱ δὲ ἀπῆλθον. ἐκεῖνοι ἐπῆγαν. ἐκεῖνοι ἐπῆγαν.

135/207
20,5 Πάλιν ἐξελθὼν περὶ ἕκτην καὶ 5 Καὶ πάλιν ἐβγῆκε κατὰ τὰς δώδεκα καὶ τὰς τρεῖς 5 Πάλιν δὲ ἐβγῆκε κατὰ τὰς δώδεκα καὶ κατὰ τάς
ἐνάτην ὥραν ἐποίησεν ὠσαύτως. τὸ ἀπόγευμα καὶ ἔκαμε τὸ ἴδιο. τρεῖς τὸ ἀπόγευμα καὶ ἔκαμε τὸ ἴδιο.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


20,6 Περὶ δὲ τὴν ἑνδεκάτην ὥραν 6 Ὅταν δὲ κατὰ τὰς πέντε ἐβγῆκε, εὑρῆκε καὶ 6 Ὅταν δὲ ἐβγῆκε καὶ κατὰ τὰς πέντε τὸ ἀπόγευμα,
ἐξελθὼν εὗρεν ἄλλους ἑστῶτας ἀργούς, ἄλλους ἐργάτας νὰ στέκουν χωρὶς ἐργασίαν καὶ εὗρεν ἄλλους, ποὺ ἐστέκοντο χωρὶς ἐργασίαν καὶ
καὶ λέγει αὐτοῖς· τί ὧδε ἑστήκατε ὅλην τοὺς λέγει· Διατὶ στέκεσθε ἐδῶ ὅλην τὴν ἡμέραν τοὺς λέγει· Διατὶ στέκεσθε ἐδῶ ὅλην τὴν ἡμέραν
ἄνεργοι;
τὴν ἡμέραν ἀργοί; χωρὶς ἐργασίαν;
20,7 Λέγουσιν αὐτῷ· ὅτι οὐδεὶς ἡμᾶς 7 Λέγουν πρὸς αὐτόν· Διότι κανεὶς δὲν μᾶς 7 Λέγουν εἰς αὐτόν· Μένομεν ἄνεργοι, διότι κανεὶς
ἐμισθώσατο.Λέγει αὐτοῖς· ὑπάγετε καὶ ἐμίσθωσε.Λέγει εἰς αὐτούς· Πηγαίνετε καὶ σεῖς εἰς δὲν μᾶς ἐμίσθωσε.Λέγει εἰς αὐτούς· Πηγαίνετε καὶ
ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα, καὶ ὃ ἐὰν ᾖ τὸ ἀμπέλι μου καὶ ὅ,τι εἶναι δίκαιον θὰ πάρετε. σεῖς εἰς τὸ ἀμπέλι μου καὶ ὅ,τι εἶναι δίκαιον διὰ τὸν
δίκαιον λήψεσθε. κόπον σας, θὰ τὸ λάβετε.
20,8 Ὀψίας δὲ γενομένης λέγει ὁ κύριος 8 Ὅταν δὲ ἐβράδιασε, λέγει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελιοῦ 8 Ὅταν δὲ ἐβράδυασε, λέγει ὁ ἰδιοκτήτης τοῦ
τοῦ ἀμπελῶνος τῷ ἐπιτρόπῳ αὐτοῦ· εἰς τὸν διαχειριστήν του· Κάλεσε τοὺς ἐργάτας καὶ ἀμπελιοῦ εἰς τὸν ἐπιστάτην του· Κάλεσε τοὺς
κάλεσον τοὺς ἐργάτας καὶ ἀπόδος δῶσε τους τὸν μισθόν, ἀρχίζοντας ἀπὸ τοὺς ἐργάτας καὶ δός τους τὸ ὡρισμένον ἡμερομίσθιον,
τελευταίους καὶ προχωρῶντας εἰς τοὺς πρώτους.
αὐτοῖς τὸν μισθόν, ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἀρχίζων ἀπὸ τοὺς τελευταίους καὶ προχορῶν ἕως
ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων. τοὺς πρώτους.
20,9 Καὶ ἐλθόντες οἱ περὶ τὴν ἑνδεκάτην 9 Καὶ ὅταν ἦλθαν αὐτοὶ ποὺ ἔπιασαν δουλειὰ 9 Καὶ ἀφοῦ ἦλθαν ἐκεῖνοι, ποὺ ἔπιασαν δουλειὰ κατὰ
ὥραν ἔλαβον ἀνὰ δηνάριον. κατὰ τὰς πέντε τὸ ἀπόγευμα, ἐπῆρε ὁ καθένας τὰς πέντε τὸ ἀπόγευμα, ἐπῆραν ὁ καθένας τους ἀπὸ
τους ἀπὸ ἕνα δηνάριον. ἕνα δηνάριον.
20,10 Ἐλθόντες δὲ οἱ πρῶτοι ἐνόμισαν 10 Ὅταν δὲ ἦλθαν οἱ πρῶτοι ἐνόμισαν ὅτι θὰ 10 Ὅταν δὲ ἦλθαν οἱ πρῶτοι, ποὺ ἔπιασαν δουλειὰ
ὅτι πλείονα λήψονται, καὶ ἔλαβον καὶ πάρουν περισσότερα, ἀλλὰ ἐπῆραν καὶ αὐτοὶ ἀπὸ πολὺ πρωῒ ἐνόμισαν, ὅτι θὰ πάρουν περισσότερα.Καὶ
αὐτοὶ ἀνὰ δηνάριον. ἕνα δηνάριον. ἐπῆραν καὶ αὐτοὶ ἀπὸ ἕνα δηνάριον.
20,11 Λαβόντες δὲ ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ 11 Ὅταν ὅμως τὸ ἐπῆραν, ἐμουρμούριζαν 11 Ἀλλ’ ὅταν τὸ ἐπῆραν, παρεπονοῦντο καὶ
οἰκοδεσπότου δυσαρεστημένοι ἐναντίον τοῦ οἰκοδεσπότου ἐμουρμούριζαν κατὰ τοῦ νοικοκύρη
20,12 λέγοντες ὅτι οὗτοι οἱ ἔσχατοι μίαν 12 καὶ ἔλεγαν ὅτι αὐτοὶ οἱ τελευταῖοι μίαν μόνον 12 καὶ ἔλεγαν, ὅτι αὐτοὶ οἱ πιὸ τελευταῖοι μίαν ὥραν
ὥραν ἐποίησαν, καὶ ἴσους ἡμῖν αὐτοὺς ὥρα ἐδούλεψαν καὶ τοὺς ἐπλήρωσες ἴσα μὲ ἡμᾶς ἐργάσθησαν εἰς τὸ ἀμπέλι καὶ τοὺς ἔκαμες ἴσους μὲ
ἐποίησας τοῖς βαστάσασι τὸ βάρος τῆς οἱ ὁποῖοι ἐβαστάσαμε τὸ ὁλοήμερον βάρος τῆς ἡμᾶς, ποὺ ἐβαστάσαμεν τὸν βαρὺν κόπον τῆς ἡμέρας
ἐργασίας καὶ ὅλον τὸν καύσωνα.

136/207
ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα. καὶ ὅλην τὴν ζέστην.
20,13 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν ἑνὶ αὐτῶν· 13 Ὁ οἰκοδεσπότης ἀπεκρίθη καὶ εἶπε εἰς ἕνα ἀπὸ 13 Αὐτὸς δὲ ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν εἰς ἕνα ἀπὸ αὐτούς·
αὐτούς· Φίλε, δὲν σὲ ἀδικῶ· δὲν συνεφώνησες

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἑταῖρε, οὐκ ἀδικῶ σε· οὐχὶ δηναρίου μαζῆ μου ἕνα δηνάριο ὡς ἡμερομίσθιον; Σύντροφε, δὲν σὲ ἀδικῶ.Δὲν συνεφώνησες μαζί μου
συνεφώνησάς μοι; ἕνα δηνάριον;
20,14 Ἆρον τὸ σὸν καὶ ὕπαγε· θέλω δὲ 14 Πάρε, λοιπόν, αὐτὸ ποὺ σοῦ ἀνήκει καὶ 14 Πάρε τὸ ἰδικόν σου καὶ πήγαινε.Θέλω δὲ ἐγὼ εἰς
τούτῳ τῷ ἐχάτῳ δοῦναι ὡς καὶ σοί. πήγαινε.Θέλω δὲ εἰς αὐτὸν τὸν τελευταῖον νὰ αὐτὸν τὸν (πιὸ) τελευταῖον νὰ δώσω ὅσον καὶ εἰς σέ.
δώσω ὅ,τι ἔδωσα καὶ εἰς σέ·
20,15 Ἢ οὐκ ἔξεστί μοι ποιῆσαι ὃ θέλω 15 ἢ μήπως δὲν ἔχω τὸ δικαίωμα νὰ κάνω, ὅ,τι 15 Ἢ δὲν ἔχω δικαίωμα νὰ κάμω ἐκεῖνο ποὺ θέλω εἰς
ἐν τοῖς ἐμοῖς, εἰ ὁ ὀφθαλμός σου θέλω εἰς τὴν ἰδικήν μου περιουσίαν.῍Η ἐὰν τὸ μάτι αὐτά, ποὺ εἶναι ἰδικά μου; Ἢ τὸ μάτι σου εἶναι κακὸ
πονηρός ἐστιν ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι; σου εἶναι φθονερὸ καὶ ἀχόρταστο διότι ἐγὼ εἶμαι καὶ ζηλεύει, ἐπειδὴ ἐγὼ εἶμαι καλὸς καὶ ἀγαθός, καὶ
ἀγαθός, ποῖος πταίει; Ἀσφαλῶς ἡ ἰδική σου
γίνεται ἀφορμὴ ἡ ἰδική μου καλωσύνη νὰ δείξῃς σὺ
μοχθηρία.
τὸν φθόνον σου;
20,16 Οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι 16 Ἔτσι θὰ εἶναι πρῶτοι αὐτοὶ ποὺ ἐκλήθησαν 16 Ἔτσι θὰ γίνουν πρῶτοι αὐτοί, ποῦ ἐκλήθησαν
καὶ οἱ πρῶτοι ἔσχατοι· πολλοὶ γάρ εἰσι τελευταῖα καὶ εἰργάσθησαν μὲ ζῆλον καὶ θὰ εἶναι τελευταῖοι καὶ ἀργότερα ἀπὸ τοὺς ἄλλους, ἀλλ’
κλητοί, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί. τελευταῖοι οἱ πρῶτοι, ἕνεκα τοῦ φθόνου καὶ τῆς ἔδειξαν μεγάλον ζῆλον εἰς τὸ ἔργον τοῦ Κυρίου.Καὶ
χαλαρώσεώς των.Διότι πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ
αὐτοὶ ποὺ ἐκλήθησαν ἐνωρίτερον καὶ πρῶτοι ἀπὸ
ἔχουν κληθῇ, ὀλίγοι ὅμως εἶναι οἱ ἐκλεκτοί, ποὺ
τοὺς ἄλλους, ἀλλ’ ἐχαλαρώθησαν καὶ ἠμέλησαν, θὰ
θὰ ἐργασθοῦν μέχρι τέλους μὲ φλογερὰν
ἐπιθυμίαν καὶ θερμὸν ζῆλον>. γίνουν τελευταῖοι. Διότι πολλοὶ εἶναι
προσκαλεσμένοι ἀπὸ τὸν Χριστόν, ὀλίγοι ὅμως εἶναι
ἐκλεκτοί, δὲν ἐξαρτᾶται δὲ ἡ ἀμοιβή, ποῦ δίδει ὁ
Κύριος, ἀπὸ τὸν περισσότερον χρόνον, ποὺ θὰ
ἐργασθῇ ὁ καθένας μας, ἀλλ’ ἀπὸ τὴν μεγαλυτέραν
προθυμίαν ποῦ θὰ δείξῃ, πάντοτε δὲ ἡ ἀμοιβὴ αὐτὴ
θὰ μᾶς δοθῇ κατὰ τὸ ἔλεος καὶ τὴν φιλανθρωπίαν
τοῦ Κυρίου.
20,17 Καὶ ἀναβαίνων ὁ Ἰησοῦς εἰς 17 Ὅταν δὲ ἀνέβαινε ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, 17 Καὶ ὅταν ἀνέβαινεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα,
Ἰεροσόλυμα παρέλαβε τοὺς δώδεκα ἐπῆρε τοὺς δώδεκα μαθητάς του ἰδιαιτέρως καὶ ἐπῆρε μαζί του ἰδιαιτέρως τοὺς δώδεκα μαθητὰς εἰς

137/207
μαθητὰς κατ' ἰδίαν ἐν τῇ ὁδῷ καὶ εἶπεν καθὼς ἐβάδιζαν εἰς τὴν ὁδὸν εἶπεν εἰς αὐτούς. τὸν δρόμον καὶ τοὺς εἶπεν·
αὐτοῖς·

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


20,18 ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἰεροσόλυμα, 18 <Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν τώρα εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ 18 Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ παραδοθῇ εἰς τοὺς τοῦ ἀνθρώπου θὰ παραδοθῇ εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ
παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ ἀρχιερεῖς καὶ γραμματεῖς καὶ θὰ τὸν εἰς τοὺς γραμματεῖς καὶ θὰ τὸν καταδικάσουν εἰς
καταδικάσουν εἰς θάνατον
γραμματεῦσι καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θάνατον,
θανάτῳ,
20,19 καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς 19 καὶ θὰ τὸν παραδώσουν εἰς τοὺς εἰδωλολάτρας 19 καὶ θὰ τὸν παραδώσουν εἰς τοὺς ἐθνικοὺς
ἔθνεσιν εἰς τὸ ἐμπαῖξαι καὶ μαστιγῶσαι στρατιώτας τῆς Ρώμης, διὰ νὰ τὸν ἐμπαίξουν καὶ στρατιώτας τῆς Ρώμης, διὰ νὰ τὸν περιπαίξουν καὶ
καὶ σταυρῶσαι, καὶ τὴν τρίτῃ ἡμέρᾳ νὰ τὸν μαστιγώσουν καὶ νὰ τὸν σταυρώσουν· νὰ τὸν μαστιγώσουν καὶ νὰ τὸν σταυρώσουν, καὶ
ἀλλὰ κατὰ τὴν τρίτην ἡμέρα θὰ ἀναστηθῇ>.
ἀναστήσεται. ἔπειτα κατὰ τὴν τρίτην ἀπὸ τοῦ θανάτου του ἡμέραν
θὰ ἀναστηθῇ.
20,20 Τότε προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν 20 Τότε τὸν ἐπλησίασεν ἡ μητέρα τῶν υἱῶν τοῦ 20 Τότε τὸν ἐπλησίασεν ἡ μητέρα τῶν υἱῶν
υἱῶν Ζεβεδαίου μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς Ζεβεδαίου, μαζῆ μὲ τὰ παιδιά της, τὸν Ζεβεδαίου μὲ τὰ παιδιά της, ἡ ὁποία τὸν
προσκυνοῦσα καὶ αἰτοῦσά τι παρ' αὐτοῦ. ἐπροσκύνησε μὲ εὐλάβειαν καὶ ἐφαίνετο ὅτι κάτι ἐπροσκύνησε καὶ ἔδειξεν, ὅτι ἐσκόπευε νὰ τοῦ
ἤθελε νὰ ζητήσῃ ἀπὸ αὐτόν.
ζητήσῃ κάτι.
20,21 Ὁ δὲ εἶπον αὐτῇ· τί θέλεις; Λέγει 21 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτήν· <τί θέλεις;> Λέγει 21 Αὐτὸς δὲ τῆς εἶπε· Τί θέλεις; Λέγει εἰς αὐτόν· Δῶσε
αὐτῷ· εἰπὲ ἵνα καθίσωσιν οὗτοι οἱ δύο εἰς αὐτόν· <Δῶσε ἐντολὴν νὰ καθίσουν τὰ δύο διαταγήν, ὅταν θὰ ἀναλάβῃς τὴν βασιλείαν σου, νὰ
υἱοί μου εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ αὐτὰ παιδιά μου ὁ ἔνας ἀπὸ τὰ δεξιά σου καὶ ὁ καθήσουν τὰ δύο αὐτὰ παιδιά μου τὸ ἕνα εἰς τὰ δεξιά
ἄλλος ἀπὸ τὰ ἀριστερά σου, ὅταν σὺ θὰ ἀναλάβῃς
εὐωνύμων σου ἐν τῇ βασιλείᾳ σου. σου καὶ τὸ ἄλλο εἰς τὰ ἀριστερά σου.
τὴν βασιλείαν σου>.
20,22 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· οὐκ 22 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε· <δὲν γνωρίζετε, 22 Ἀλλ’ ὁ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Δὲν ξεύρετε, τί
οἴδατε τί αἰτεῖσθε.Δύνασθε πιεῖν τὸ τί ζητεῖτε.Ἠμπορεῖτε νὰ πίετε τὸ ποτήριον τοῦ ζητᾶτε.Μπορεῖτε νὰ πίετε τὸ ποτήριον τοῦ θανάτου,
ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν, ἢ τὸ πόνου, τὸ ὁποῖον ἐγὼ μέλλω νὰ πίω, ἢ νὰ ποῦ πρόκειται ἐγῶ μετ’ ὀλίγον νὰ πίω, ἢ νὰ
βαπτισθῆτε τὸ βάπτισμα τοῦ αἵματος καὶ τῶν
βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆτε τὸ βάπτισμα τοῦ μαρτυρίου, ποὺ μετ’
παθημάτων, τὸ ὁποῖον ἐγὼ βαπτίζομαι;> Λέγουν
βαπτισθῆναι; Λέγουσιν αὐτῷ· ὀλίγον θὰ ὑποστῶ; Λέγουν εἰς αὐτόν· Δυνάμεθα.
εἰς αὐτόν· <ἠμποροῦμεν>.
δυνάμεθα.

138/207
20,23 Καὶ λέγει αὐτοῖς· τὸ μὲν ποτήριόν 23 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· <τὸ μὲν ποτήριόν μου θὰ 23 Καὶ λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· Τὸ μὲν ποτήριον,
μου πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ τὸ πίετε καὶ τὸ βάπτισμα τῶν παθημάτων, τὸ ποὺ θὰ πίω ἐγώ, θὰ τὸ πίετε καὶ σεῖς, καὶ τὸ
ὁποῖον ἐγὼ βαπτίζομαι, θὰ βαπτισθῆτε.Τὸ νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· τὸ
δὲ καθίσετε ὅμως εἰς τὰ δεξιά μου καὶ τὰ ἀριστερά βάπτισμα, ποῦ πρόκειται μετ’ ὀλίγον μέσα εἰς τὴν
καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων μου δὲν εἶναι ἰδικόν μου δικαίωμα νὰ τὸ δώσω εἰς θάλασσαν τῶν παθημάτων μου νὰ βαπτισθῶ, θὰ τὸ
μου οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ' οἷς ὅποιον ἁπλῶς τὸ ζητήσει· ἀλλὰ θὰ δοθῇ ἀπὸ τὸν βαπτισθῆτε.Διότι καὶ σεῖς θὰ ὑποστῆτε διωγμοὺς καὶ
δίκαιον Πατέρα μου εἰς ἐκείνους διὰ τοὺς ὁποίους
ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός μου. μαρτύριον διὰ τὸ εὐαγγέλιον.Τὸ νὰ καθήσετε ὅμως
ἔχει ἐτοιμασθῆ> (δηλαδὴ διὰ τοὺς πιστοὺς εἰς
εἰς τὰ δεξιά μου καὶ εἰς τὰ ἀριστερά μου, δὲν εἶναι
αὐτὸν καὶ καλοὺς ἀγωνιστὰς εἰς τὸν δρόμον τῆς
ἀρετῆς). ἰδικόν μου δικαίωμα νὰ τὸ δώσω εἰς ὅποιον μοῦ τὸ
ζητήσῃ, ἀλλὰ θὰ δοθῇ τοῦτο εἰς ἐκείνους διὰ τοὺς
ὁποίους ἔχει ἐτοιμασθῇ ἀπὸ τὸν δικαιοκρίτην
Πατέρα μου, ποὺ θὰ δώσῃ τάς ἀμοιβὰς καὶ τὰς
διακρίσεις εἰς τὸν καθένα σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα του
καὶ τὴν ἀρετήν του.
20,24 Καὶ ἀκούσαντες οἱ
δέκα 24 Καὶ οἱ δέκα ὅταν ἤκουσαν αὐτά, ἠγανάκτησαν 24 Καὶ ὅταν ἤκουσαν αὐτὰ οἱ δέκα, ἠγανάκτησαν διὰ
ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν. διὰ τὴν φιλόδοξον συμπεριφορὰν τῶν δύο τὴν συμπεριφορὰν αὐτὴν τῶν δύο ἀδελφῶν, οἱ ὁποῖοι
ἀδελφῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπροσπαθοῦσαν νὰ τοὺς ἐζήτουν νὰ τοὺς παραγκωνίσουν καὶ νὰ τιμηθοῦν
παραγκωνίσουν, διὰ νὰ λάβουν αὐτοὶ τὰ
περισσότερον ἀπὸ αὐτούς.
μεγαλύτερα ἀξιώματα.

20,25 Ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος 25 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς ἐκάλεσε κοντά του καὶ τοὺς 25 Ὁ δὲ Ἰησοῦς, ἀφοῦ τοὺς προσεκάλεσε νὰ
αὐτοὺς εἶπεν· οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν εἶπε· <ξέρετε, ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν φέρονται πλησιάσουν, εἶπε· Γνωρίζετε ὅτι οἱ ἄρχοντες, ποὺ
ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ δεσποτικῶς πρὸς αὐτὰ σὰν ἀπόλυτοι κυρίαρχοί ἠγεμονεύουν εἰς τὰ ἔθνη, συμπεριφέρονται πρὸς
των καὶ ἐκεῖνοι ποὺ κατέχουν μεγάλα ἀξιώματα
μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. τοὺς λαούς των ὡς κύριοί των, σὰν νὰ τοὺς ὁρίζουν
ἀσκοῦν ἀνεξέλεκτον τυραννικὴν κυριαρχίαν εἰς
καὶ σὰν νὰ εἶναι οἱ λαοὶ κτήματά τους· καὶ ἐκεῖνοι
αὐτούς, σὰν νὰ τοὺς ἔχουν δούλους.
ποὺ ἔχουν μεγάλο ἀξίωμα, ὅπως εἶναι οἱ ἀνθύπατοι,
τοὺς μεταχειρίζονται μὲ μεγάλην ἐξουσίαν, σὰν νὰ
εἶναι δοῦλοι τους.
20,26 Οὐχ οὕτως ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ' ὃς 26 Τέτοιο πρᾶγμα ὅμως μεταξύ σας δὲν πρέπει νὰ 26 Μεταξύ σας ὅμως δὲν πρέπει νὰ γίνεται ἔτσι.Ἀλλ’

139/207
ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι, ἔσται συμβαίνῃ.Ἀλλ' ὅποιος θέλει νὰ ἀναδειχθῇ μέγας ὁποιοσδήποτε θέλει νὰ γίνῃ μέγας μεταξύ σας, ἂς
ὑμῶν διάκονος μεταξύ σας, ἂς εἶναι ὑπηρέτης σας. εἶναι ὑπηρέτης σας καὶ ἂς σπουδάζῃ νὰ γίνεται

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εὐεργετικὸς καὶ ἐξυπηρετικὸς εἰς τοὺς ἄλλους.
20,27 καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι 27 Καὶ ὅποιος θέλει νὰ εἶναι μεταξύ σας πρῶτος, 27 Καὶ ὁποιοσδήποτε θέλει νὰ εἶναι πρῶτος μεταξύ
πρῶτος, ἔσται ὑμῶν δοῦλος· ὀφείλει νὰ γίνῃ δοῦλος καὶ νὰ προσφέρῃ εἰς ὅλους σας, ὀφείλει νὰ ἀσκῇ μὲ πᾶσαν ταπεινοφροσύνην
μὲ ἀγάπην καὶ ταπεινοφροσύνην τὰς ὑπηρεσίας τὴν ἀγάπην καὶ νὰ γίνη δοῦλος ὅλων σας.
του.
20,28 Ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ 28 Ὅπως ἀκριβῶς ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἦλθε 28 Νὰ γίνῃ δὲ διάκονος καὶ δοῦλος, καθὼς καὶ ὁ υἱὸς
ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι νὰ ὑπηρετηθῇ, ἀλλὰ νὰ ὑπηρετήσῃ καὶ νὰ δώσῃ τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἦλθε διὰ νὰ ὑπηρετηθῇ, ἀλλὰ διὰ
καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ τὴν ζωήν του λύτρον, διὰ νὰ ἐξαγοράσῃ καὶ νὰ ὑπηρετήσῃ καὶ δώσῃ τὴν ζωήν του λύτρον διὰ νὰ
ἐλευθερώσῃ ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν καὶ τὸν αἰώνιον
πολλῶν. ἑξαγορασθοῦν καὶ ἐλευθερωθοῦν ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν
θάνατον πολλούς, οἱ ὁποῖοι θὰ πιστεύσουν εἰς
καὶ τὸν θάνατον πολλοί.
αὐτόν>.
20,29 Καὶ ἐκπορευομένων αὐτῶν ἀπὸ 29 Καὶ ἐνῶ ἔβγαιναν ἀπὸ τὴν Ἱεριχώ, τὸν 29 Καὶ ἐνῷ αὐτοὶ ἔβγαιναν ἀπὸ τὴν Ἱεριχῶ, τὸν
Ἱεριχὼ ἡκολούθηκεν αὐτῷ ὄχλος πολύς. ἠκολούθησεν λαὸς πολύς. ἠκολούθησαν πλῆθος λαοῦ πολύ.
20,30 Καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὶ καθήμενοι 30 Καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοί, ποὺ ἐκάθηντο 30 Καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοί, ποὺ ἐκάθηντο πλησίον τοῦ
παρὰ τὴν ὁδόν, ἀκούσαντες ὅτι Ἰησοῦς παραπλεύρως ἀπὸ τὸν δρόμον, καθὼς ἤκουσαν δρόμου, ὅταν ἤκουσαν, ὅτι ὁ Ἰησοῦς περνᾷ,
παράγει, ἔκραξαν λέγοντες· ἐλέησον ὅτι ὁ Ἰησοῦς διέρχεται, ἐφώναξαν καὶ εἶπαν· ἐφώναξαν καὶ εἶπαν· Ἐλέησέ μας, Κύριε, ἔνδοξε
<ἐλέησέ μας, Κύριε, σύ ποὺ εἷσαι ὁ ἔνδοξος
ἡμᾶς, Κύριε, υἱὸς Δαυΐδ. ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ, ποὺ διὰ σὲ ἐλάλησαν οἱ
ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ>.
προφῆται.
20,31 Ὁ δὲ ὄχλος ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα 31 Τὸ δὲ πλῆθος τοὺς ἐπέπληξε νὰ σιωπήσουν (διὰ 31 Τὸ πλῆθος δὲ τοῦ λαοῦ, διὰ νὰ μὴ ἐνοχληθῇ μὲ τὰς
σιωπήσωσιν· οἱ δὲ μεῖζον ἔκραζον νὰ μὴ ἐνοχλοῦν τάχα τὸν διδάσκαλον). φωνάς των ὁ Ἰησοῦς, τοὺς ἐπέπληξε διὰ νὰ
λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, υἱὸς σιωπήσουν.Αὐτοὶ ὅμως πιὸ πολὺ ἐφώναζαν καὶ
Δαυΐδ. ἔλεγαν· Ἐλέησέ μας, Κύριε, ἀπόγονε τοῦ Δαβίδ.
20,32 Καὶ στὰς ὁ Ἰησοῦς ἐφώνησεν 32 Καὶ ὁ Ἰησοῦς, ἀφοῦ ἐστάθη, τοὺς ἐκάλεσε 32 Καὶ ἀφοῦ ἐστάθη ὁ Ἰησοῦς, τοὺς ἐκάλεσε καὶ τοὺς
αὐτοὺς καὶ εἶπε· τί θέλετε ποιήσω ὑμῖν; κοντά του καὶ τοὺς εἶπε· <τί θέλετε νὰ κάμω εἰς εἶπε· Τὶ θέλετε νὰ σᾶς κάμω;
σᾶς;>
20,33 Λέγουσιν αὐτῷ· Κύριε, ἵνα 33 Λέγουν εἰς αὐτόν· <Κύριε, θέλομεν νὰ 33 Λέγουν εἰς αὐτόν· Κύριε, θέλομεν νὰ ἀνοιχθοῦν τὰ

140/207
ἀνοιχθῶσιν ἡμῶν οἱ ὀφθαλμοί. ἀνοιχθοῦν τὰ μάτια μας>. μάτια μας.
20,34 Σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἥψατο 34 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εὐσπλαγχνίσθη, ἤγγισε τὰ 34 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς ἐσπλαγχνίσθη καὶ τοὺς ἤγγισε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, καὶ εὐθέως μάτια των καὶ ἀμέσως αὐτοὶ ἀπέκτησαν τὸ φῶς τὰ μάτια καὶ ἀμέσως τὰ μάτια των ἀπέκτησαν καὶ
ἀνέβλεψαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί, καὶ των καὶ μὲ εὐγνωμοσύνην πολλὴν τὸν πάλιν τὸ φῶς των, καὶ ἀπὸ εὐγνωμοσύνην τὸν
ἠκολούθησαν αὐτῷ. ἠκολούθησαν. ἠκολούθησαν καὶ οἱ δύο.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 21Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
21,1 Καὶ ὅτε ἤγγισαν εἰς Ἱερουσόλυμα Όταν δὲ ἐπλησίασαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἦλθαν Καὶ ὅταν ἐπλησίασαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἦλθαν
καὶ ἦλθον εἰς Βηθσφαγῆ πρὸς τὸ ὅρος εἰς Βηθσφαγῆ, κοντὰ εἰς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν, τότε εἰς τὴν Βηθσφαγῆ, πλησίον τοῦ ὅρους τῶν Ἐλαιῶν,
τῶν ἐλαιῶν, τότε ὁ Ἰησοῦς ἀπέστειλε ἔστειλε ὁ Ἰησοῦς δύο μαθητὰς τότε ὁ Ἰησοῦς ἀπέστειλε δύο μαθητὰς
δύο μαθητὰς
21,2 λέγων αὐτοῖς· περεύθητε εἰς τὴν 2 λέγων εἰς αὐτούς· <πηγαίνετε εἰς τὸ χωριό, ποὺ 2 καὶ τοὺς εἶπε· Πηγαίνετε εἰς τὸ χωριό, ποῦ βλέπετε
κώμην τὴν ἀπέναντι ὑμῶν καὶ εὐθέως εἶναι ἀπέναντί σας, καὶ ἀμέσως θὰ βρῆτε ἐκεῖ ἀπέναντί σας, καὶ ἀμέσως θὰ εὕρητε μίαν ὅνον
εὑρήσετε ὄνον δεδεμένην καὶ πῶλον μίαν δεμένην ὄνον καὶ τὸ πουλάρι μαζῆ της· δεμένην καὶ ἕνα πουλάρι μαζί της.Ἀφοῦ τὴν λύσετε,
λύσατέ την καὶ φέρετέ τα εἰς ἐμέ.
μετ' αὐτῆς· λύσαντες ἀγάγετέ μοι. φέρτε μου καὶ τὰ δύο ἐδῶ
21,3 Καὶ ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ τι, ἐρεῖτε ὅτι ὁ 3 Καὶ ἂν κανεὶς σᾶς πῇ τίποτε καὶ θελήσῃ νὰ σᾶς 3 Καὶ ἐὰν σᾶς εἴπῃ κανεὶς τίποτε, θὰ εἴπητε, ὅτι ὁ
Κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει· εὐθέως δὲ ἐμποδίσῃ, θὰ πῆτε· <Ὅτι ὁ Κύριος τὰ χρειάζεται· Κύριος τὰ χρειάζεται· ἀμέσως δὲ θὰ σᾶς τὰ
ἀποστέλλει αὐτούς. πολὺ δὲ σύντομα θὰ σᾶς τὰ ἐπιστρέψῃ>. ἐπιστρέψῃ καὶ θὰ σᾶς τὰ ἀποστείλῃ.
21,4 Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν
ἵνα 4 Ὅλο δὲ αὐτὸ ἔγινε, διὰ νὰ ἐκπληρωθῇ ἐκεῖνο 4 Αὐτὸ δὲ ἔγινε διὰ νὰ πραγματοποιηθῇ ἐκεῖνο, ποὺ
πληρωθῇ τὸ ρηθὲν διὰ τοῦ προφήτου ποὺ ἐλέχθη διὰ τοῦ προφήτου Ζαχαρίου, ὁ ὁποῖος ἐλέχθη διὰ μέσου τοῦ προφήτου, ὁ ὁποῖος εἶπε·
λέγοντος· εἶπε·

21,5 εἴπατε τῇ θυγατρὶ Σιών, ἰδοὺ ὁ 5 <νὰ πῆτε εἰς τὴν θυγατέρα Σιών, τὴν 5 Εἴπατε εἰς τὴν θυγατέρα Σιών, δηλαδὴ εἰς τὴν
βασιλεύς σου ἔρχεταί σοι πραΰς καὶ Ἱερουσαλήμ, ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται πρὸς σέ, Ἱερουσαλήμ· Ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου, ὁ Μεσσίας,
ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὄνον καὶ πῶλον υἱὸν πρᾶος καὶ ταπεινός, καθήμενος ἐπάνω εἰς ὄνον ἔρχεται εἰς σὲ πρᾶος καὶ καθισμένος ἐπάνω εἰς ὄνον
καὶ εἰς πουλάρι, γέννημα ὑποζυγίου>.
ὑποζυγίου. καὶ εἰς πουλάρι γέννημα ζώου, ποὺ ἐμβῆκεν εἰς

141/207
ζυγόν.
21,6 Πορευθέντες δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ 6 Ἐπῆγαν οἱ μαθηταὶ καὶ ἔκαμαν καθὼς τοὺς 6 Ἀφοῦ δὲ ἐπῆγαν οἱ μαθηταὶ καὶ ἔκαμαν ὅπως τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ποιήσαντες καθὼς προσέταξεν αὐτοῖς ὁ διέταξε ὁ Ἰησοῦς.(Καὶ ἀναμφιβόλως ἐθαύμασαν, διέταξεν ὁ Ἰησοῦς,
Ἰησοῦς, ὅταν εἶδαν ὅτι τὰ πράγματα ἔγιναν, ὅπως ἀκριβῶς
τοὺς εἶχε προείπει ὁ Διδάσκαλος).
21,7 ἤγαγον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, καὶ 7 Ἔφεραν πράγματι τὴν ὄνον καὶ τὸ πουλάρι της, 7 ἔφεραν τὴν ὅνον καὶ τὸ πουλάρι καὶ ἐπειδὴ δὲν
ἐπέθηκαν ἐπάνω αὐτῶν τὰ ἱμάτια ἔβαλαν ἐπάνω εἰς αὐτὰ τὰ ἐνδύματα των, ἐπάνω ἤξευραν εἰς ποῖον ἀπὸ τὰ δύο θὰ καθίσῃ ὁ
αὐτῶν, καὶ ἐπεκάθισεν ἐπάνω αὐτῶν. εἰς τὰ ὁποῖα καὶ ἐκάθισεν ὁ διδάσκαλος. διδάσκαλος, ἔβαλαν τὰ ἐξωτερικά τους φορέματα
ἐπάνω εἰς αὐτὰ καὶ ὁ Ἰησοῦς ἐκάθησεν ἐπάνω εἰς τὰ
φορέματα, ποὺ εἶχαν τεθῆ εἰς τὸ πουλάρι.
21,8 Ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσαν 8 Τὰ δὲ πολλὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ποὺ συνώδευαν 8 Καὶ τὸ περισσότερον πλῆθος τοῦ λαοῦ ἔστρωσαν
ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ τὸν Κύριον, ἔστρωναν εἰς ἔνδειξιν σεβασμοῦ τὰ εἰς τὸν δρόμον, ἀπὸ τὸν ὁποῖον διέβαινεν ὁ Χριστός,
ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων καὶ ἐνδύματά των εἰς τὸν δρόμον, διὰ νὰ περάσῃ τὰ ἐξωτερικά τους ροῦχα διὰ νὰ περάσῃ ἐπ’ αὐτῶν,
ἐπάνω ἀπὸ αὐτὰ ὁ Ἰησοῦς, καὶ οἱ ἄλλοι ἔκοπταν
ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ. ἄλλοι δὲ ἔκοπταν κλάδους ἀπὸ τὰ δένδρα καὶ τοὺς
κλάδους ἀπὸ δένδρα καὶ ἔστρωναν εἰς τὸν δρόμον.
ἔστρωναν εἰς τὸν δρόμον.
21,9 Οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντες καὶ οἱ 9 Τὰ πλήθη δὲ τοῦ λαοῦ, τόσον ἐκεῖνα ποὺ 9 Τὰ δὲ πλήθη τοῦ λαοῦ, ὅσα ἐπροπορεύοντο καὶ ὅσα
ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες· προηγοῦντο ὅσον καὶ ἐκεῖνα ποὺ ἀκολουθοῦσαν, ἀκολουθοῦσαν, μὲ δυνατὲς φωνὲς ἔλεγον· Δόξα εἰς
ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ· εὐλογημένος ὁ ἐφώναζαν δυνατὰ καὶ ἔλεγαν· <δόξα καὶ ὕμνος εἰς τὸν ἀπόγονον τοῦ Δαβίδ, ποὺ ἕως τώρα τὸν
τὸν ἔνδοξον ἀπόγονον τοῦ Δαυΐδ· εὐλογημένος ἂς
ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου· ὡσαννὰ ἐπεριμέναμεν.Δοξασμένος νὰ εἶναι αὐτός, ποὺ
εἶναι αὐτός ποὺ ἔρχεται ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου,
ἐν τοῖς ὑψίστοις. ἔρχεται σταλμένος ἀπὸ τὸν Κύριον.Δόξα σοι ἂς
διὰ νὰ σώσῃ τὸν λαόν· δοξολογίας καὶ ὕμνους εἰς
τὸν Μεσσίαν ἂς ψάλλουν αἱ στρατιαὶ τῶν κράζουν καὶ οἱ ἐν τοῖς ὑψίστοις τοῦ οὐρανοῦ ἄγγελοι.
ἀγγέλων, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς>.
21,10 Καὶ εἰσελθόντες αὐτοῦ
εἰς 10 Ὅταν δὲ εἰσῆλθεν αὐτὸς εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, 10 Καὶ ὅταν αὐτὸς ἐμβῆκεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα,
Ἱεροσόλυμα ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις συνεκλονίσθη ἡ πόλις ὅλη ἀπὸ τὴν μεγαλοπρεπῆ συνεκινήθησαν καὶ ἐσηκώθησαν ἐπὶ ποδὸς ὅλοι οἱ
λέγουσα· τίς ἐστιν οὗτος; πομπὴν καὶ ἐρωτοῦσαν οἱ κάτοικοι· <ποιὸς εἶναι κάτοικοι τῆς πόλεως λέγοντες· Ποῖος εἶναι αὐτός;
αὐτός;>
21,11 Οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον· οὗτός ἐστιν 11 Τὰ δὲ πλήθη ἔλεγαν· <Αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς, ὁ 11 Τὰ δὲ πλήθη τοῦ λαοῦ ἔλεγον· Αὐτὸς εἶναι ὁ
Ἰησοῦς ὁ προφήτης ὁ ἀπὸ Ναζαρὲτ τῆς προφήτης ἀπὸ τὴν Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας>. Ἰησοῦς ὁ προφήτης, ποὺ κατάγεται ἀπὸ τὴν Ναζαρὲτ

142/207
Γαλιλαίας. τῆς Γαλιλαίας.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


21,12 Καὶ εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸ ἱερὸν 12 Καὶ εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ 12 Καὶ ἐμβῆκεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὸν ἱερὸν ναόν, τὸν
τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐξέβαλε πάντας τοὺς καὶ ἐξεδίωξε ἀπὸ τὰς αὐλὰς τοῦ ἱεροῦ τοὺς ἀφιερωμένον εἰς τὸν Θεόν, καὶ ἔβγαλεν ἔξω ὅλους
πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ, πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας, ἀνέτρεψε τὰ ἐκείνους ποὺ ἐπώλουν καὶ ἠγόραζον εἰς τὸ ἱερὸν
τραπέζια τῶν ἀργυραμοιβῶν καὶ τὰ καθίσματα
καὶ τὰς τραπέζας τῶν κολλυβιστῶν προαύλιον τῶν ἐθνῶν, καὶ τὰς τραπέζας τῶν
αὐτῶν ποὺ πωλοῦσαν περιστέρια πρὸς θυσίαν.
κατέστρεψε καὶ τὰς καθέδρας τῶν ἀργυραμοιβῶν ἀναποδογύρισε, καθὼς καὶ τὰ
πωλούντων τὰς περιστεράς, καθίσματα, ὅπου ἐκάθηντο αὐτοὶ ποὺ ἐπώλουν τὰς
περιστεράς.
21,13 καὶ λέγει αὐτοῖς· γέγραπται, ὁ 13 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· <εἶναι γραμμένο εἰς τὴν 13 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· Εἶναι γραμμένον εἰς τὸν
οἶκός μου οἶκος προσευχῆς κληθήσεται· Ἅγίαν Γραφήν· ῾Ο οἶκος μου θὰ ὀνομασθῇ οἶκος Ἡσαΐαν· Ὁ οἶκος μου θὰ ὀνομασθῇ οἶκος
ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε σπήλαιον προσευχῆς· ἀλλὰ σεῖς τὸν ἐκάματε, μὲ τὴν προσευχῆς.Σεῖς δὲ τὸν ἐκάματε σπήλαιον, ποὺ
αἰσχροκέρδειαν καὶ τὴν ἀπληστίαν σας, σπήλαιον
ληστῶν. συχνάζουν λῃσταί, ἀφοῦ μὲ τὰς αἰσχροκερδείας σας
ληστῶν>.
κατακλέπτετε καὶ λῃστεύετε τοὺς προσκυνητάς.
21,14 Καὶ προσῆλθον αὐτῷ χωλοὶ καὶ 14 Καὶ προσῆλθαν πρὸς αὐτὸν ἐκεῖ εἰς τὸν ναὸν 14 Καὶ τὸν ἐπλησίασαν κουτσοὶ καὶ τυφλοὶ εἰς τὸ
τυφλοὶ ἐν τῷ ἱερῷ καὶ ἐθεράπευσεν χωλοὶ καὶ τυφλοὶ καὶ τοὺς ἐθεράπευσε.(Καὶ κατὰ ἱερὸν καὶ τοὺς ἐθεράπευσεν.
αὐτούς. τὰς δραματικὰς ἐκείνας ἡμέρας, ποὺ
προηγήθησαν ἀπὸ τὸ πάθος του, δὲν ἔπαυε νὰ
ἐκδηλώνῃ μὲ τὰ θαύματά του τὴν ἄπειρον
ἀγάπην του πρὸς τοὺς πάσχοντας).
21,15 Ἰδόντες δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ 15 Ὅταν δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς εἶδαν 15 Ὅταν δὲ εἶδαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὰ
γραμματεῖς τὰ θαυμάσια ἃ ἐποίησε καὶ τὰ θαυμαστὰ αὐτὰ ἔργα ποὺ ἔκανε ὁ Ἰησοῦς καὶ θαυμάσια ἔργα, ποὺ ἔκαμεν ὁ Ἰησοῦς, καὶ τὰ παιδιά,
τοὺς παῖδας κράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ καὶ ἤκουσαν τὰ παιδιὰ εἰς τὸν ναὸν νὰ κράζουν καὶ νὰ ποῦ ἐφωναζαν μέσα εἰς τὸ ἱερὸν καὶ ἔλεγαν· Δόξα εἰς
λέγουν <δόξα καὶ τιμὴ εἰς τὸν ἀπόγονον τοῦ
λέγοντας, ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ, τὸν ἀπόγονον τοῦ Δαβίδ, ἠγανάκτησαν
Δαυΐδ>, ἠγανάκτησαν
ἠγανάκτησαν
21,16 καὶ εἶπον αὐτῷ· ἀκούεις τί οὗτοι 16 καὶ εἶπαν εἰς αὐτόν· <ἀκούεις, τί λέγουν αὐτὰ 16 καὶ εἶπαν εἰς αὐτόν· Ἀκούεις, τὶ λέγουν αὐτοί; Ὁ δὲ
λέγουσιν; Ὁ δὲ Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς· ναί· τὰ παιδιά;> ῾Ο δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπε· <ναί, ἀκούω· Ἰησοῦς λέγει εἰς αὐτούς· Ναί.Δὲν ἀνεγνώσατε ποτέ,
οὐδέποτε ἀνέγνωτε ὅτι ἐκ στόματος ἀλλὰ διατὶ σεῖς ἐνοχλεῖσθε; Δὲν ἔχετε, λοιπόν, ὅτι ἀπὸ τὸ στόμα νηπίων καὶ μικρῶν παιδιῶν, ποῦ

143/207
ποτὲ ἀναγνώσει εἰς τὴν Γραφήν, ποὺ προλέγει ὅτι
νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω θηλάζουν ἀκομη, ἔφτιασες, ὦ Θεέ, τέλειον ὕμνον;
ἀπὸ στόμα νηπίων καὶ βρεφῶν, ποὺ θηλάζουν
αἶνον; Διατὶ λοιπὸν ἀγανακτεῖτε, σὰν νὰ ἀνέχωμαι κάτι,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀκόμη, συνέθεσες, ὦ Θεέ, δοξολογίαν;> ποὺ δὲν τὸ ἐπροφήτευσε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ;
21,17 Καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐξῆλθεν 17 Καὶ ἐγκαταλείψας αὐτοὺς ἐβγῆκεν ἔξω ἀπὸ τὴν 17 Καὶ ἀφοῦ τοὺς ἀφῆκεν, ἐβγῆκεν ἔξω ἀπὸ τὴν
ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν καὶ πόλιν εἰς τὴν Βηθανίαν καὶ ἐκεῖ ἐπέρασε τὴν πόλιν εἰς τὴν Βηθανίαν καὶ ἐπέρασε τὴν νύκτα του
ηὐλίσθη ἐκεῖ. νύκτα. ἐκεῖ.
21,18 Πρωΐας δὲ ἐπανάγων εἰς τὴν πόλιν 18 Ὅταν δὲ τὴν πρωΐαν ἐπέστρεψε εἰς τὴν πόλιν, 18 Ὅταν δὲ τὸ πρωῒ ἐπέστρεφεν εἰς τὴν πόλιν,
ἐπείνασε· ἐπείνασε· ἐπείνασε.
21,19 καὶ ἱδὼν συκῆν μίαν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ 19 Καὶ καθὼς εἶδε μία συκιά, παραπλεύρως εἰς τὸν 19 Καὶ ὅταν εἶδε κάποιαν συκῆν εἰς τὸν δρόμον, ἦλθε
ἦλθεν ἐπ' αὐτήν, καὶ οὐδὲν εὗρεν ἐν δρόμον, ἐπλησίασε εἰς αὐτὴν καὶ δὲν εὑρῆκε πλησίον της καὶ δὲν ηὗρε τίποτε ἐπάνω της παρὰ
αὐτῇ εἰ μὴ φύλλα μόνον, καὶ λέγει αὐτῇ· τίποτε, παρὰ μόνον φύλλα καὶ λέγει εἰς αὐτήν· φύλλα μόνον, ἀκριβῶς ὅπως καὶ ἡ συναγωγὴ τῶν
<ποτὲ πλέον ἀπὸ σὲ νὰ μὴ γίνῃ καρπὸς εἰς τὸν
μηκέτι ἐκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν Ἰουδαίων τότε φύλλα μόνον καὶ ἐξωτερικοὺς τύπους,
αἰῶνα>.Καὶ ἀμέσως ἐξηράθηκε ἡ συκιά.(Τοῦτο δὲ
αἰῶνα.Καὶ ἐξηράνθη παραχρῆμα ἡ ὅχι δὲ καὶ καρποὺς ἀρετῆς εἶχε νὰ ἐπιδείξῃ.Καὶ διὰ
ἔκαμε ὁ Κύριος, διὰ νὰ συμβολίσῃ τὴν καταδίκην,
συκῆ. ποὺ ἐπερίμενε τοὺς γραμματεῖς καὶ Φαρισαίους, οἱ νὰ δώσῃ μάθημα περὶ τοῦ ποία θὰ εἶναι ἡ τύχη κάθε
ὁποῖοι εἶχαν τὴν ἐξωτερικὴν ἐμφάνισιν τῆς ἀνθρώπου ἀκάρπου σὰν τὴν συκῆν, λέγει εἰς αὐτήν·
εὐσεβείας, ὄχι ὅμως τὴν δύναμιν καὶ τὴν ἀρετὴν Νὰ μὴ βγῇ ποτὲ πλέον ἀπὸ σὲ καρπὸς εἰς τὸν
αὐτῆς). αἰῶνα.Καὶ ἐξηράνθη ἀμέσως ἡ συκῆ.
21,20 Καὶ ἰδόντες οἱ μαθηταὶ ἐθαύμασαν 20 Ὅταν δὲ εἶδαν οἱ μαθηταὶ τὸ καταπληκτικὸν 20 Καὶ ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ μαθηταί, ἐθαύμασαν καὶ
λέγοντες· πῶς παραχρῆμα ἐξηράνθη ἡ αὐτὸ γεγονός, ἐθαύμασαν καὶ εἶπαν· <πῶς εἰς τὴν εἶπαν· Πῶς ἀμέσως, εἰς τὴν ἰδίαν στιγμὴν ἐξηράνθη
συκῆ; στιγμὴν ἐξηράνθηκε ἡ συκιά;> ἡ συκῆ;
21,21 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 21 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· <σᾶς 21 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπεν· Ἐν πάσῃ
αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν ἔχητε διαβεβαιώνω, ὅτι ἐὰν ἔχετε ἀκλόνητον πίστιν καὶ ἀληθείᾳ σᾶς βεβαιῶ, ἐὰν ἔχετε πίστιν εἰς τὴν
πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε, οὐ μόνον τὸ δὲν ἀμφιβάλλετε εἰς τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, ὄχι δύναμιν τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν διστάσετε, ὅτι θὰ λάβετε
μόνο τὸ θαῦμα τῆς συκιᾶς θὰ κάμετε, ἀλλὰ καὶ ἂν
τῆς συκῆς ποιήσετε, ἀλλὰ κἂν τῷ ὄρει καὶ σεῖς δύναμιν θαυματουργόν, ὅχι μόνον τὸ θαῦμα
πῆτε εἰς τὸ ὅρος τοῦτο· Σήκω καὶ πέσε εἰς τὴν
τούτῳ εἴπητε, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τῆς συκῆς θὰ κάμετε, ἀλλ’ ἀκόμη καὶ ἐὰν εἰς τὸ ὅρος
θάλασσαν, θὰ γίνῃ.
τὴν θάλασσαν γενήσεται· αὐτὸ εἴπητε· Σήκω καὶ πέσε εἰς τὴν θάλασσαν, θὰ
γίνῃ.

144/207
21,22 καὶ πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ 22 Καὶ ὅλα ὅσα θὰ ζητήσετε εἰς τὴν προσευχήν 22 Καὶ ὅλα ὅσα ζητήσετε εἰς τὴν προσευχὴν μὲ πίστιν
προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε. σας μὲ πίστιν θὰ τὰ λάβετε>. εἰς τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, θὰ τὰ λάβετε.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


21,23 Καὶ ἐλθόντι αὐτῷ εἰς τὸ ἱερὸν 23 Ὅταν δὲ ἐπῆγε εἰς τὸν ναόν, προσῆλθαν τὴν 23 Καὶ ὅταν αὐτὸς ἦλθεν εἰς τὸν ναόν, τὸν
προσῆλθον αὐτῷ διδάσκοντι οἱ ὥραν ποὺ ἐδίδασκε οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ καὶ ἐπλησίασαν τὴν ὥραν, ποὺ ἐδίδασκεν, οἱ ἀρχιερεῖς
ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ τοῦ εἶπαν· <μὲ ποίαν ἐξουσίαν κάμνεις αὐτά, καὶ καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ εἶπαν· Μὲ ποίαν
ποιὸς σοῦ ἔδωκε τὴν ἐξουσίαν νὰ διώξῃς τοὺς
λέγοντες· ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς, ἐξουσίαν ἐνεργεῖς αὐτά; Καὶ ποῖος σοῦ ἔδωκε τὸ
πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἀπὸ τὸν ναόν, καὶ
καὶ τίς σοι ἔδωκε τὴν ἐξουσίαν ταύτην; δικαίωμα νὰ διώχνῃς ἀπὸ τὸν ναὸν τοὺς ἀνθρώπους
ἐνῶ δὲν ἐσπούδασες εἰς καμμίαν ραββινικὴν
σχολήν, πῶς διδάσκεις εἰς τὸν λαόν;> καὶ νὰ διδάσκῃς μέσα εἰς τὸν ἱερὸν αὐτὸν τόπον;
21,24 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 24 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· <καὶ ἐγὼ 24 Ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· Θὰ σᾶς ἐρωτήσω
αὐτοῖς· ἐρωτήσω ὑμᾶς κἀγὼ λόγον ἕνα, θὰ σᾶς ἐρωτήσω ἕνα μόνον λόγον· ἂν μοῦ καὶ ἐγὼ ἕνα λόγον, εἰς τὸν ὁποῖον ἐὰν μοῦ
ὃν ἐὰν εἴπητέ μοι, κἀγὼ ὑμῖν ἐρῶ ἐν ἀπαντήσετε, τότε καὶ ἐγὼ θὰ σᾶς πῶ μὲ ποίαν ἀπαντήσετε, θὰ σᾶς εἶπω καὶ ἐγὼ μὲ ποίαν ἐξουσίαν
ἐξουσίαν κάνω αὐτά, διὰ τὰ ὁποῖα σεῖς
ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ. κάνω αὐτά, ποὺ ἔκαμα.
ἀγανακτεῖτε.

21,25 Τὸ βάπτισμα Ἰωάννου πόθεν ἦν, ἐξ 25 Τὸ βάπτισμα Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος ὅπως ξέρετε 25 Τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησε
οὐρανοῦ ἢ ἐξ ἀνθρώπων; Οἱ δὲ ἔδωσε ἐπίσημον μαρτυρίαν δι' ἐμέ, ἀπὸ ποῦ ἦτο; δι’ ἐμὲ καὶ ὑπῆρξε πρόδρομός μου, ἀπὸ ποῦ ἦτο; Ἀπὸ
διελογίζοντο παρ' ἑαυτοῖς λέγοντες· ἐὰν Προήρχετο ἀπὸ τὸν Θεὸν ἢ ἦτο ἀπατηλὴ τὸν Θεὸν ἢ ἀπὸ ἐπινόησιν καὶ ἐντολὴν ἀνθρώπων;
ἐπινόησις τῶν ἀνθρώπων;> Ἐκεῖνοι τότε
εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ ἡμῖν, διατὶ Αὐτοὶ δὲ ἐσυλλογίζοντο μέσα τους καὶ ἔλεγαν: Ἐὰν
ἐσυλλογίζοντο ἀπὸ μέσα των καὶ ἔλεγαν· <ἐὰν
οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ· εἴπωμεν, ὅτι ἦτο ἐκ Θεοῦ, θὰ μᾶς εἴπῃ: Διατὶ λοιπὸν
ποῦμε ὅτι ἦτο ἐκ Θεοῦ, θὰ μᾶς πῇ, διατὶ λοιπὸν
δὲν ἐπιστεύσατε εἰς τὸν Ἰωάννην καὶ εἰς ὅσα δὲν ἐπιστεύσατε εἰς αὐτόν;
ἐκεῖνος εἶπε δι' ἐμέ;
21,26 ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων, 26 Ἐὰν δὲ ποῦμε ὅτι ἦτο ἐπινόησις ἀνθρώπων, 26 Ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ὅτι ἦτο κατ’ ἐντολὴν ἀνθρώπων,
φοβούμεθα τὸν ὄχλον· πάντες γὰρ φοβούμεθα τὸν λαόν, διότι ὅλοι παραδέχονται καὶ φοβούμεθα, μήπως μᾶς κακοποιήσῃ ὁ λαός.Διότι
ἔχουσιν τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην, τιμοῦν τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην>. ὅλοι τιμοῦν τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην.
21,27 καὶ ἀποκριθέντες τῷ Ἰησοῦ εἶπον· 27 Καὶ αὐτοί, οἱ ἀνεγνωρισμένοι διδάσκαλοι τοῦ 27 Καὶ αὐτοὶ ποὺ ἰσχυρίζοντο, ὅτι ἦσαν οἱ
οὐκ οἴδαμεν.Ἔφη αὐτοῖς καὶ αὐτός· οὐδὲ Ἰσραήλ, εἶπαν εἰς τὸν Ἰησοῦν καταντροπιασμένοι· ἀνεγνωρισμένοι διδάσκαλοι τοῦ Ἰσραήλ,
ἐγὼ λέγω ὑμῖν ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα <δὲν γνωρίζομεν>.Τοὺς εἶπε τότε καὶ αὐτός· <οὔτε ἀπεκρίθησαν εἰς τὸν Ἰησοῦν καὶ εἶπαν· Δὲν
καὶ ἐγὼ σᾶς λέγω μὲ ποίαν ἐξουσίαν κάμνω τὰ

145/207
ποιῶ. ξεύρομεν.Εἶπεν εἰς αὐτοὺς καὶ αὐτός· Ἀφοῦ
ἔργα αὐτά.
ξεφεύγετε καὶ δὲν εἶσθε εἰλικρινεῖς, οὔτε ἐγὼ σᾶς
λέγω μὲ ποῖον δικαίωμα πράττω αὐτά.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


21,28 Τί δὲ ὑμῖν δοκεῖ; Ἄνθρωπός τις εἶχε 28 Ποίαν δὲ γνώμην ἔχετε δι' αὐτό, ποὺ θὰ σᾶς πῶ; 28 Τί δὲ σᾶς φαίνεται δι’ αὐτό, ποὺ θὰ σᾶς εἴπω; Ἔνας
τέκνα δύο, καὶ προσελθὼν τῷ πρώτῳ Ἔνας ἄνθρωπος εἶχε δύο υἱοὺς καὶ προσελθὼν εἰς ἄνθρωπος εἶχε δύο υἱούς.Καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν πρῶτον
εἶπε· τέκνον, ὕπαγε σήμερον ἐργάζου ἐν τὸν πρῶτον εἶπε· παιδί μου, πήγαινε νὰ ἐργασθῇς τοῦ εἶπε· Παιδί μου, πήγαινε σήμερον καὶ δούλεψε εἰς
σήμερα εἰς τὸ ἀμπέλι μου.
τῷ ἀμπελῶνί μου. τὸ ἀμπέλι μου.
21,29 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· οὐ θέλω· 29 Ἐκεῖνος δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε· Δὲν θέλω· ὕστερα 29 Αὐτὸς δὲ ἀπεκρίθη καὶ εἶπε· Δὲν θέλω νὰ
ὕστερον δὲ μεταμεληθεὶς ἀπῆλθε. ὅμως μετεμελήθη, ἄλλαξε γνώμην καὶ ἐπῆγε. ὑπάγω.Ὕστερον ὅμως μετεμελήθη καὶ ἐπῆγε.
21,30 Καὶ προσελθὼν τῷ δευτέρῳ εἶπεν 30 Καὶ προσελθὼν ὁ πατέρας εἰς τὸ δεύτερο παιδί 30 Καὶ ἀφοῦ ἦλθεν εἰς τὸν δεύτερον υἱόν, εἶπε τὰ
ὠσαύτως.Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἐγώ, του εἶπε ὅ,τι καὶ εἰς τὸ πρῶτον.Ἐκεῖνος δὲ ἴδια.Αὐτὸς δὲ ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· Ἐγώ, κύριε,
κύριε· καὶ οὒκ ἀπῆλθε. ἀποκριθεὶς εἶπε· εὐχαρίστως, κύριε, πηγαίνω εἰς πηγαίνω.Καὶ δὲν ἐπῆγε.
τὸ ἀμπέλι>· ἀλλὰ δὲν ἐπῆγε.
21,31 Τίς ἐκ τῶν δύο ἐποίησε τὸ θέλημα 31 Ποῖος ἀπὸ τοὺς δυὸ ἔκαμε τὸ θέλημα τοῦ 31 Ποῖος ἀπὸ τοὺς δύο ἔκαμε τὸ θέλημα τοῦ πατρός;
τοῦ πατρός; Λέγουσιν αὐτῷ· ὁ πατρός;> Λέγουν εἰς αὐτόν· <ὁ πρῶτος>.Λέγει εἰς Λέγουν εἰς αὐτόν, ὁ πρῶτος· λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ
πρῶτος.Λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <σᾶς διαβεβαιώνω, ὅτι οἱ Ἰησοῦς· Ἀληθῶς σᾶς λέγω, ὅτι οἱ τελῶναι καὶ αἱ
τελῶναι καὶ αἱ πόρναι, οἱ ὁποῖοι ἔδειξαν εἰς τὴν
λέγω ὑμῖν ὅτι οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι πόρναι, αἱ ὁποῖαι ἐν τῇ ἀρχῇ ἐπέδειξαν ἀπείθειαν εἰς
ἀρχὴν ἀνυπακοὴν πρὸς τὸν Θεόν, τώρα ἐπειδὴ
προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ τὸν νόμον τοῦ Θεοῦ, προλαμβάνουν εἰς τὴν
μετενόησαν προπορεύονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ
Θεοῦ. Θεοῦ ἀπὸ σᾶς, οἱ ὁποῖοι μὲ τὰ λόγια μόνον καὶ ὄχι βασιλείαν τοῦ Θεοῦ σᾶς τοὺς Φαρισαίους καὶ
μὲ τὰ ἔργα δείχνετε ὑπακοὴν εἰς τὸν Θεόν. γραμματεῖς, οἱ ὁποῖοι μὲ λόγους μόνον ἐδείξατε
ὑπακοὴν εἰς τὸν Θεόν, εἰς τὰ πράγματα ὅμως
ὑπήρξατε ἀπειθεῖς καὶ ἄπιστοι.
21,32 ῏Ηλθε γὰρ πρὸς ὑμᾶς Ἰωάννης ἐν 32 Διότι ἦλθε πρὸς σᾶς ὁ Ἰωάννης κηρύττων καὶ 32 Διότι ἦλθε πρὸς σᾶς ὁ Ἰωάννης κηρύττων
ὁδῷ δικαιοσύνης, καὶ οὐκ ἐπιστεύσατε φανερώνων μὲ τὰ ἔργα του καὶ τὰ λόγια του τὸν συμπεριφορὰν καὶ βίον συμμορφωμένον πρὸς τὰς
αὐτῷ· οἱ δὲ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι δρόμον τῆς δικαιοσύνης καὶ δὲν ἐπιστεύσατε εἰς ἀπαιτήσεις τῆς δικαιοσύνης καὶ δὲν ἐπιστεύσατε εἰς
αὐτόν.Οἱ τελῶναι ὅμως καὶ αἱ πόρναι ἐπίστευσαν
ἐπίστευσαν αὐτῷ· ὑμεῖς δὲ ἰδόντες οὐ αὐτόν.Οἱ τελῶναι ὅμως καὶ αἱ πόρναι ἐπίστευσαν εἰς
εἰς αὐτόν.Σεῖς δέ, καὶ ὅταν εἴδατε αὐτοὺς νὰ
μετεμελήθητε ὕστερον τοῦ πιστεῦσαι αὐτόν.Σεῖς δέ, ὅταν τοὺς εἴδατε νὰ πιστεύουν, οὐδὲ
πιστεύουν, δὲν μετενοήσατε, ὥστε νὰ πιστεύσετε
αὐτῷ. ὕστερα εἰς αὐτόν. κὰν ὕστερον μετεμελήθητε, ὥστε νὰ πιστεύσετε καὶ

146/207
σεῖς εἰς αὐτόν.
21,33 Ἄλλην παραβολὴν 33 Ἀκοῦστε καὶ ἄλλην παραβολήν· ἔνας 33 Ἄλλην παραβολὴν ἀκούσατε.Ἦτο κάποιος

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀκούσατε.Ἄνθρωπός τις ἦν ἄνθρωπος οἰκοδεσπότης ἐφύτευσε ἀμπέλι καὶ οἰκοκύρης, ὁ Θεὸς δηλαδή, ὁ ὁποῖος ἐφύτευσεν
οἰκοδεσπότης, ὅστις ἐφύτευσεν ὕψωσε γύρω ἀπὸ αὐτὸ φράκτην καὶ ἔσκαψε μέσα ἄμπελον, τὸ ἰουδαϊκον ἔθνος τουτέστι.Καὶ ἔλαβεν
ἀμπελῶνα καὶ φραγμὸν αὐτῷ εἰς αὐτὸ πατητήρι καὶ δεξαμένην καὶ ἔκτισε ἰδιαιτέραν πρόνοιαν δι’ αὐτήν.Ἔβαλε δηλαδὴ
πύργον, διὰ νὰ μένουν οἱ ἐργάται καὶ οἱ φύλακες·
περιέθηκε καὶ ὤρυξεν ἐν αὐτῷ ληνὸν τριγύρω ἀπ’ αὐτὴν φράκτην καὶ ἔσκαψε μέσα εἰς
ἐνοικίασε αὐτὸ εἰς γεωργοὺς καὶ ἀνεχώρησε εἰς
καὶ ᾠκοδόμησε πύργον, καὶ ἐξέδοτο αὐτὴν ληνὸν καὶ ἔκτισε πύργον διὰ νὰ μένουν οἱ
ἄλλην χώραν.
αὐτὸν γεωργοῖς καὶ ἀπεδήμησεν. φύλακες καὶ ἐργάται, καὶ τὴν ἐνεπιστεύθη εἰς
γεωργούς, εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ εἰς τοὺς ἄρχοντας
τοῦ λαοῦ, καὶ ἀνεχώρησεν εἰς ἄλλην χώραν.
21,34 Ὅτε δὲ ἤγγισεν ὁ καιρὸς τῶν 34 Ὅταν δὲ ἐπλησίασε ὁ καιρὸς τοῦ τρυγητοῦ, 34 Ὅταν δὲ ἐπλησίασεν ὁ καιρὸς τῆς ἐσοδείας,
καρπῶν, ἀπέστειλε τοὺς δούλους αὐτοῦ ἔστειλε τοὺς δούλους του εἰς τοὺς γεωργούς, διὰ ἀπέστειλε τοὺς δούλους του, τοὺς προφήτας, πρὸς
πρὸς τοὺς γεωργοὺς λαβεῖν τοὺς νὰ πάρουν τοὺς καρποὺς ποὺ ἐδικαιοῦτο. τοὺς γεωργοὺς διὰ νὰ παραλάβουν τοὺς καρπούς
καρποὺς αὐτοῦ. του, διὰ νὰ διαπιστώσουν δηλαδὴ τὴν εἰς τὸν Θεὸν
ἀφοσίωσιν καὶ τὰ ἔργα τῆς ἀρετῆς, τὰ ὁποῖα ὤφειλεν
ὁ λαὸς αὐτὸς ὕστερα ἀπὸ τὴν τόσην εὔνοιαν καὶ
πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ νὰ καρποφορήσῃ ὡς ἄλλη
καλλιεργημένη ἄμπελος.
21,35 Καὶ λαβόντες οἱ γεωργοὶ τοὺς 35 Οἱ δὲ γεωργοί, μοχθηροὶ καὶ ἄπληστοι, 35 Καὶ οἱ γεωργοί, οἱ ἄρχοντες τοῦ Ἰσραὴλ τουτέστιν,
δούλους αὐτοῦ ὃν μὲν ἔδειραν, ὃν δὲ συνέλαβαν τοὺς δούλους καὶ ἄλλον μὲν ἔδειραν, ἀφοῦ συνέλαβαν τοὺς δούλους του, ἄλλον μὲν
ἀπέκτειναν, ὃν δὲ ἐλιθοβόλισαν. ἄλλον δὲ ἐφόνευσαν, ἄλλον δὲ ἐλιθοβόλησαν. ἔδειραν, ἄλλον δὲ ἐφόνευσαν, ἄλλον δὲ
ἐλιθοβόλησαν.
21,36 Πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους 36 Πάλιν ὁ οἰκοδεσπότης ἔστειλε ἄλλους δούλους 36 Πάλιν ἀπέστειλεν ὁ οἰκοκύρης ἄλλους δούλους
πλείονας τῶν πρώτων, καὶ ἐποίησαν περισσοτέρους ἀπὸ τοὺς πρώτους καὶ ἔκαμαν εἰς περισσοτέρους ἀπὸ τοὺς πρώτους, καὶ ἔκαμαν εἰς
αὐτοῖς ὠσαύτως. αὐτοὺς τὰ ἴδια. αὐτοὺς τὰ ἴδια.
21,37 Ὕστερον δὲ ἀπέστειλε πρὸς 37 Ὕστερα δὲ ἔστειλε πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱόν του 37 Ὕστερον δὲ ἀπέστειλε πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱόν του
αὐτοὺς τὸν υἱὸν αὐτοῦ λέγων· λέγων: Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ θὰ ἐντραποῦν λέγων· Πρέπει τουλάχιστον οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ νὰ

147/207
ἐντραπήσονται τὸν υἱόν μου. τουλάχιστον τὸ παιδί μου. ἐντραποῦν τὸν υἱόν μου.
21,38 Οἱ δὲ γεωργοὶ ἰδόντες τὸν υἱὸν ἐν 38 Οἱ γεωργοὶ ὅμως, ὅταν εἶδαν τὸν υἱόν, εἶπαν 38 Οἱ γεωργοὶ ὅμως, ὅταν εἶδαν τὸν υἱόν, τὸν Ἰησοῦν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἑαυτοῖς· οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος· μεταξύ των· Αὐτὸς εἶναι ὁ κληρονόμος· ἐλᾶτε, ἂς Χριστὸν δηλαδή, τὸν ἐνανθρωπήσαντα υἱὸν τοῦ
δεῦτε ἀποκτείνωμεν αὐτὸν καὶ τὸν φονεύσωμεν καὶ ἂς καταλάβωμεν ὁριστικὰ Θεοῦ, εἶπαν μεταξύ τους· αὐτὸς εἶναι ὁ κληρονόμος·
κατάσχωμεν τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ. πλέον ἡμεῖς τὴν κληρονομίαν του. ἐλᾶτε, ἂς τὸν φονεύσωμεν καὶ ἂς καταλάβωμεν τὴν
κληρονομίαν του γινόμενοι ἀνενόχλητοι πλέον
κύριοι καὶ ἐκμεταλλευταὶ τῆς Ἰουδαϊκῆς συναγωγῆς.
21,39 Καὶ λαβόντες αὐτὸν ἐξέβαλον ἔξω 39 Καὶ ἀφοῦ τὸν συνέλαβαν, τὸν ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ 39 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔπιασαν, τὸν ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ τὴν
τοῦ ἀμπελῶνος καὶ ἀπέκτειναν. τὸ ἀμπέλι καὶ ἐκεῖ τὸν ἐφόνευσαν>.(Κακοὶ ἄμπελον καὶ τὸν ἐφόνευσαν.
γεωργοί, οἱ πνευματικοὶ ἄρχοντες τοῦ Ἰσραήλ,
ἀσεβεῖς καὶ ἀχάριστοι πρὸς τὸν οἰκοδεσπότην,
ἐξεμεταλλεύοντο τὴν ἄμπελον, δηλαδὴ τὸν
Ἰουδαϊκὸν λαόν, ἐκακοποιοῦσαν καὶ ἐφόνευον
τοὺς προφήτας, ποὺ ἔστελλε ὁ Θεός, καὶ τέλος θὰ
ἐφόνευαν μὲ σταυρικὸν θάνατον τὸν υἱὸν τοῦ
Θεοῦ, τὸν Χριστόν, ἔξω ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλήμ, διὰ
νὰ μείνουν ἀνενόχλητοι ἐκμεταλλευταὶ τῆς
ἀμπέλου τοῦ Θεοῦ).
21,40 Ὅταν οὖν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ 40 Μετὰ τὴν διήγησιν τῆς παραβολῆς ἠρώτησε 40 Ὅταν λοιπὸν ἔλθῃ ὁ κύριος τῆς ἀμπέλου, τί εἶναι
ἀμπελῶνος τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ πρεσβυτέρους τοῦ λαοῦ ὁ δίκαιον νὰ κάνῃ εἰς τοὺς καλλιεργητὰς ἐκείνους;
ἐκείνοις; Χριστός· <ὅταν λοιπὸν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ
ἀμπελῶνος, τί θὰ κάμῃ εἰς τοὺς γεωργοὺς
ἐκείνους;>
21,41 Λέγουσιν αὐτῷ· κακοὺς κακῶς 41 Καὶ αὐτοὶ τοῦ ἀπήντησαν· <τόσον κακοὶ ποὺ 41 Λέγουσιν εἰς αὐτόν· Θὰ ἐξολοθρεύσῃ μὲ θάνατον
ἀπολέσει αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ὑπῆρξαν, κακῶς θὰ τοὺς ἐξολοθρεύσῃ καὶ θὰ κακὸν αὐτοὺς ποὺ τόσον κακοὶ εἶναι, καὶ τὴν
ἐκδώσεται ἄλλοις γεωργοῖς, οἵτινες ἐμπιστευθῇ εἰς ἄλλους γεωργοὺς τὸν ἀμπελῶνα, ἄμπελον θὰ ἐνοικιάσῃ εἰς ἄλλους γεωργούς, οἱ
οἱ ὁποῖοι θὰ δώσουν εἰς αὐτὸν τοὺς καρποὺς εἰς
ἀποδώσουσιν αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν ὁποῖοι θὰ δώσουν εἰς αὐτὸν τοὺς ὀφειλομένους
τὰς καταλλήλους ἐποχάς>.
τοῖς καιροῖς αὐτῶν. καρποὺς εἰς τὰς ἐποχάς των.Πράγματι δέ, ἀφοῦ
ἐξωλόθρευσε τοὺς Ἰουδαίους καὶ κατέστρεψε διὰ τῶν

148/207
Ρωμαίων τὴν Ἱερουσαλήμ, παρέδωκε τὴν ἄμπελόν
του, τὸν νέον Ἰσραὴλ τῆς χάριτος, εἰς τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Ἀποστόλους καὶ τοὺς διαδόχους των πρὸς
καρποφόρον καλλιέργειαν.
21,42 Λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· οὐδέποτε 42 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· <οὐδέποτε λοιπὸν 42 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· Δὲν ἀνεγνώσατε ποτὲ
ἀνέγνωτε ἐν ταῖς γραφαῖς, λίθον ὃν ἐδιαβάσατε εἰς τὰς Γραφάς· λίθον, δηλαδὴ ἐμέ, εἰς τάς Γραφάς· Λίθον, τὸν ὁποῖον ἀπέρριψαν ὡς
ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος τὸν ὁποῖον ἀπέρριψαν ὡς ἀκατάλληλον οἱ κτίσται, ἀκατάλληλον οἱ κτίσται, αὐτὸς ἔγινε τῆς ὅλης
σεῖς οἱ οἰκοδόμοι τοῦ λαοῦ, ἔγινε ἀκρογωνιαῖος
ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας· παρὰ οἰκοδομῆς κεφαλὴ καὶ ἀκρογωνιαῖος λίθος· ἀπὸ τὸν
λίθος εἰς τὴν πνευματικὴν οἰκοδομὴν τοῦ Θεοῦ,
Κυρίου ἐγένετο αὕτη, καὶ ἔστι θαυμαστὴ Κύριον ἔγινε τοῦτο καὶ εἶναι θαυμαστὸν εἰς τὰ μάτια
δηλαδὴ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία ἔγινε παρὰ
ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν; τοῦ Θεοῦ καὶ εἶναι ἀξιοθαύμαστη εἰς τοὺς ἡμῶν τῶν πιστῶν; Ἤτοι ἐγώ, τὸν ὁποῖον ὡς ἄλλον
ὀφθαλμούς μας; λίθον ἀπέρριψαν ὡς ἀκατάλληλον ἐν τῇ οἰκοδομὴ
τοῦ Θεοῦ αὐτοί, ποὺ μὲ τὴν διδασκαλίαν τῶν ἔργον
καὶ καθῆκον ἔχουν νὰ σᾶς οἰκοδομοῦν, ἔγινα τῆς
ὅλης οἰκοδομῆς κεφαλὴ καὶ συνήνωσα τοὺς λαοὺς εἰς
μίαν Ἐκκλησίαν.Τὸ θαυμαστὸν δὲ εἰς τὰ μάτια ὅλων
τῶν πιστῶν γεγονὸς τοῦτο ἔγινε ἀπὸ τὸν Κύριον.
21,43 Δία τοῦτο λέγω ὑμῖν ὅτι ὀρθήσεται 43 Διὰ τοῦτο σᾶς λέγω, ὅτι θὰ ἀφαιρεθῇ ἀπὸ σᾶς ἡ 43 Διὰ τοῦτο σᾶς λέγω, ὅτι θὰ ἀφαιρεθῇ ἀπὸ σᾶς ἡ
ἀφ' ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ δοθῇ εἰς ἔθνος, ποὺ θὰ βασιλεία καὶ ἡ ἰδιαιτέρα προστασία τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ
δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς παράγῃ καρπούς, δηλαδὴ ἔργα ἀγαθά. δοθῇ εἰς ἔθνος, τὸ ὁποῖον θὰ παράγῃ τὰ ἀγαθὰ ἔργα,
αὐτῆς· ποὺ εἶναι οἱ καρποὶ τῆς βασιλείας αὐτῆς.
21,44 καὶ ὁ πεσὼν ἐπὶ τὸν λίθον τοῦτον 44 ἐκεῖνος δέ, ὁ ὁποῖος θὰ πέσῃ ἐναντίον τοῦ 44 Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ θὰ πέσῃ μὲ ἐχθρικὰς διαθέσεις
συνθλασθήσεται· ἐφ' ὃν δ' ἂν πέσῃ, ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ λίθου, θὰ κατατσακισθῇ. ἐπάνω εἰς τὸν λίθον αὐτὸν τὸν ἀκρογωνιαῖον, θὰ
λικμήσει αὐτόν. τσακισθῇ· ἐκεῖνον δὲ ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ πέσῃ βαρὺς ὁ
λίθος αὐτός, θὰ τὸν κάμῃ θρύμματα καὶ θὰ τὸν
σκορπίσῃ σὰν σκόνην. Ὄλεθρος δηλαδὴ καὶ
ἀφανισμὸς ἐπιφυλάσσεται εἰς ἐκεῖνον, ποὺ θὰ
πολεμήσῃ τὸν Χριστὸν καὶ θὰ ἀντικρύσῃ τὴν ὀργήν

149/207
του.
21,45 Καὶ ἀκούσαντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ 45 Καὶ εἰς ὅποιον πέσῃ ἐπάνω ὁ βαρὺς αὐτὸς 45 Καὶ ὅταν ἤκουσαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Φαρισαῖοι τὰς παραβολὰς αὐτοῦ λίθος, θὰ τὸν κάμῃ συντρίμμια καὶ σκόνην>. τὰς παραβολάς του ἐκατάλαβαν, ὅτι δι’ αὐτοὺς
ἔγνωσαν ὅτι περὶ αὐτῶν λέγει· ὁμιλεῖ.
21,46 καὶ ζητοῦντες αὐτὸν κρατῆσαι 46 Καὶ ὅταν ἤκουσαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι 46 Καὶ ἐζητοῦσαν νὰ τὸν συλλάβουν, ἀλλ’
ἐφοβήθησαν τοὺς ὄχλους, ἐπειδὴ ὡς τὰς παραβολάς του, ἐνόησαν πλέον ὅτι δι' αὐτοὺς ἐφοβήθησαν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἐπειδὴ ὡς
προφήτην αὐτὸν εἶχον. ὁμιλεῖ.Καὶ παρ' ὅλον ὅτι ἐζητοῦσαν νὰ τὸν προφήτην τὸν ἐθεώρει καὶ τὸν ἐτίμα ὁ λαός.
συλλάβουν, δὲν ἐτόλμησαν, ἐπειδὴ ἐφοβήθησαν
τὸν λαόν, ὁ ὁποῖος ἐσέβετο καὶ ἐτιμοῦσε αὐτὸν ὡς
προφήτην.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 22Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
22,1 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς πάλιν Καὶ συνεχίσας ὁ Ἰησοῦς τὴν ὁμιλίαν του πρὸς τοὺς Καὶ ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς πάλιν εἰς αὐτοὺς μὲ
εἶπεν αὐτοῖς ἐν παραβολαῖς λέγων· ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, ἐλάλησε πρὸς αὐτοὺς μὲ παραβολὰς λέγων·
παραβολὰς πάλιν καὶ εἶπε·
22,2 ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν 2 <Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ὁμοία μὲ 2 Ἠ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ὁμοιάζει πρὸς ἄνθρωπον
ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὅστις ἐποίησε βασιλέα, ὁ ὁποῖος ἔκαμε μεγαλοπρεπεῖς γάμους βασιλέα, ποὺ ἔκαμε χαρὲς γάμου διὰ τὸν υἱόν του.
γάμους τῷ υἱῷ αὐτοῦ. εἰς τὸ παιδί του.

22,3 Καὶ ἀπέστειλε τοὺς δούλους αὐτοῦ 3 Καὶ ἔστειλε τοὺς δούλους του νὰ καλέσῃ τοὺς 3 Καὶ ἀπέστειλε τοὺς δούλους του διὰ νὰ καλέσῃ
καλέσαι τοὺς κεκλημένους εἰς τοὺς προσκαλεσμένους του εἰς τοὺς γάμους, ἀλλὰ αὐτούς, ποὺ εἶχαν προσκληθῇ εἰς τοὺς γάμους, καὶ
γάμους, καὶ οὐκ ἤθελον ἐλθεῖν. ἐκεῖνοι δὲν ἤθελαν νὰ ἔλθουν. ἐκεῖνοι δὲν ἤθελαν νὰ ἔλθουν.
22,4 Πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους 4 Πάλιν ἔστειλε ἄλλους δούλους λέγων· Εἰπέτε εἰς 4 Πάλιν ἀπέστειλε ἄλλους δούλους λέγων· εἶπατε εἰς
λέγων· εἴπατε τοῖς κεκλημένοις· ἰδοὺ τὸ τοὺς προσκαλεσμένους· ἰδοὺ τὸ συμπόσιον τὸ ἔχω τοὺς καλεσμένους· ἰδοὺ ἐτοίμασα τὸ μεσημεριανό
ἄριστόν μου ἡτοίμασα, οἱ ταύροι μου ἑτοιμάσει, οἱ ταύροι μου καὶ τὰ καλοθρεμμένα μου τραπέζι· οἱ ταῦροι μου καὶ τὰ θρεφτάρια εἶναι
θρεφτάρια ἔχουν σφαγῆ καὶ ὅλα εἶναι
καὶ τὰ σιτιστὰ τεθυμένα, καὶ πάντα σφαγμένα καὶ ὅλα εἶναι ἕτοιμα.Ἔλθετε εἰς τοὺς
ἕτοιμα.Ἐλᾶτε εἰς τοὺς γάμους.
ἕτοιμα· δεῦτε εἰς τοὺς γάμους. γάμους.

150/207
22,5 Οἱ δὲ ἀμελήσαντες ἀπῆλθον, ὁ μὲν 5 Ἀλλ' ἐκεῖνοι ἐπεριφρόνησαν τὴν πρόσκλησιν, 5 Αὐτοὶ ὅμως ἀδιαφόρησαν καὶ ἔφυγαν, ἄλλος μὲν
εἰς τὸν ἴδιον ἀγρόν, ὁ δὲ εἰς τὴν ἀδιαφόρησαν καὶ ἐπῆγαν ἄλλος μὲ εἰς τὸ κτῆμα εἰς τὸ χωράφι του, ἄλλος δὲ εἰς τὴν ἐμπορικήν του

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐμπορίαν αὐτοῦ· του, ἄλλος δὲ εἰς τὸ ἐμπόριόν του. ἐπιχείρησιν.
22,6 οἱ δὲ λοιποὶ κρατήσαντες τοὺς 6 Οἱ ὑπόλοιποι δέ, ἀφοῦ ἔπιασαν τοὺς δούλους, 6 Οἱ δὲ ὑπόλοιποι, ἀφοῦ ἔπιασαν τοὺς δούλους του,
δούλους αὐτοῦ ὕβρισαν καὶ ἀπέκτειναν. τοὺς ὕβρισαν καὶ τοὺς ἐφόνευσαν. ὕβρισαν καὶ ἐφόνευσαν αὐτούς.
22,7 Ἀκούσας δὲ ὁ βασιλεὺς ἐκεῖνος 7 Ἀκούσας δὲ ὁ βασιλεὺς ἐκεῖνος ὠργίσθη διὰ τὴν 7 Ἀλλ’ ὅταν ἤκουσε ταῦτα ὁ βασιλεὺς ἐκεῖνος,
ὠργίσθη, καὶ πέμψας τὰ στρατεύματα ἀχαρακτήριστον συμπεριφορὰν τῶν ἐθύμωσε, καὶ ἀφοῦ ἔστειλε τὰ στρατεύματά του,
αὐτοῦ ἀπώλεσε τοὺς φονεῖς ἐκείνους προσκαλεσμένων, ἔστειλε τὰ στρατεύματά του, ἐξωλόθρευσε τοὺς φονεῖς ἐκεῖνους καὶ κατέκαυσε
ἐξωλόθρευσε τοὺς φονεῖς ἐκείνους καὶ κατέκαυσε
καὶ τὴν πόλιν αὐτῶν ἐνέπρησε τὴν πόλιν τους.(Καὶ τὴν τιμωρίαν αὐτὴν ἔλαβον οἱ
τὴν πόλιν των.
Ἰουδαῖοι καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα, τοὺς ὁποίους ὑπονοεῖ ἡ
παραβολή).
22,8 Τότε λέγει τοῖς δούλοις αὐτοῦ· ὁ μὲν 8 Τότε λέγει εἰς τοὺς δούλους του· Ὁ μὲν γάμος 8 Τότε λέγει εἰς τοὺς δούλους του· Τὸ τραπέζι τοῦ
γάμος ἕτοιμός ἐστιν, οἱ δὲ κεκλημένοι εἶναι ἕτοιμος, ἀλλὰ οἱ προσκεκλημένοι δὲν ἦσαν γάμου εἶναι ἔτοιμον· οἱ προσκαλεσμένοι ὅμως δὲν
οὐκ ἦσαν ἄξιοι. ἄξιοι νὰ παρακαθήσουν εἰς τὸ συμπόσιον. ἦσαν ἄξιοι νὰ λάβουν μέρος εἰς αὐτό.
22,9 Πορεύεσθε οὖν ἐπὶ τὰς διεξόδους 9 Πηγαίνετε λοιπὸν ἐκεῖ, ὅπου βγάζουν οἱ δρόμοι 9 Πηγαίνετε λοιπὸν εἰς τὰ σταυροδρόμια καὶ τὰ
τῶν ὁδῶν, καὶ ὅσους ἐὰν εὕρητε καὶ ξεχύνονται οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅσους ἂν βρῆτε τρίστρατα καὶ ὅσους τύχῃ νὰ εὕρετε ἐκεῖ, καλέσατέ
καλέσατε εἰς τοὺς γάμους. καλέσατέ τους εἰς τοὺς γάμους. τους εἰς τοὺς γάμους.
22,10 Καὶ ἐξελθόντες οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι 10 ᾿Εξῆλθον οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι εἰς τοὺς δρόμους καὶ 10 Καὶ ἀφοῦ ἐβγῆκαν οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι εἰς τοὺς
εἰς τὰς ὁδοὺς συνήγαγον πάντας ὅσους συνεκέντρωσαν ὅλους ὅσους εὐρῆκαν καλοὺς καὶ δρόμους, ἐμάζευσαν ὅλους ὅσους ηὔραν, κακοὺς καὶ
εὗρον, πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς· καὶ κακούς· καὶ ἐγέμισε ἡ μεγάλη αἴθουσα τοῦ καλούς, καὶ ἐγέμισεν η αἴθουσα τοῦ γάμου ἀπὸ
γαμηλίου συμποσίου ἀπὸ συνδαιτημόνας.
ἐπλήσθη ὁ γάμος ἀνακειμένων. ἀνθρώπους, ποῦ ἐκάθησαν εἰς τὸ τραπέζι.(Καὶ αὐτὸ
ἐπραγματοποιήθη μὲ τὴν Ἐκκλησίαν, εἰς τὴν ὁποίαν
ἐκλήθησαν καὶ προσῆλθον οἱ εἰδωλολάτραι
πιστεύσαντες).
22,11 Εἰσελθὼν δὲ ὁ
βασιλεὺς 11 Ὅταν δὲ εἰσῆλθεν ὁ Βασιλεὺς νὰ ἴδῃ τοὺς 11 Ὅταν δὲ ἐμβῆκεν ὁ βασιλεὺς διὰ νὰ ἴδη τοὺς
θεάσασθαι τοὺς ἀνακειμένους εἶδεν καθισμένους εἰς τὸ συμπόσιον, παρετήρησεν ἐκεῖ καθισμένους εἰς τὸ τραπέζι, εἶδεν ἐκεῖ ἄνθρωπον,
ἐκεῖ ἄνθρωπον οὐκ ἐνδεδυμένον ἕνα ἄνθρωπον, ὁ ὅποιος δὲν ἐφοροῦσε ποῦ δὲν ἐφοροῦσεν ἔνδυμα γάμου.Δὲν εἶχε δηλαδὴ

151/207
κατάλληλον γιὰ γάμον ἔνδυμα
ἔνδυμα γάμου, μαζὶ μὲ τὴν πίστιν καὶ τὸν καρπὸν τῆς πίστεως,
τουτέστι τὰς ἀρετάς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


22,12 καὶ λέγει αὐτῷ· ἑταῖρε, πῶς 12 καὶ λέγει εἰς αὐτόν· Φίλε, πῶς ἐμπῆκες ἐδῶ, 12 Καὶ λέγει εἰς αὐτόν· Φίλε, πῶς ἐμβῆκες ἐδῶ, χωρὶς
εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου; Ὁ χωρὶς νὰ ἔχῃς κατάλληλον ἔνδυμα γάμου; νὰ ἔχῃς ἔνδυμα γάμου; Εὔκολον ἦτο νὰ ἀπευθυνθῇς
δὲ ἐφιμώθη. (Ἔπρεπε νὰ φιλοτιμηθῇς ἀπὸ τὴν τιμὴν ποὺ σοῦ εἰς τὴν ὑπηρεσίαν μου καὶ νὰ σοῦ προμηθεύσῃ
ἔκανα καὶ νὰ προσπαθήσῃς νὰ βρῇς ἕνα τέτοιο
τοιοῦτον.Αὐτὸς δὲ ἀπεστομώθη.
ἔνδυμα).Ἐκεῖνος δὲ ἔμεινε ἄφωνος.
22,13 Τότε εἶπεν ὁ βασιλεὺς
τοῖς 13 Τότε εἶπε ὁ βασιλεὺς εἰς τοὺς ὑπηρέτας· Δέστε 13 Τότε εἶπεν ὁ βασιλεὺς εἰς τοὺς ὑπηρέτας· Ἀφοῦ
διακόνοις· δήσαντες αὐτοῦ πόδας καὶ του πόδια καὶ χέρια, πέρτε τον καὶ ρίψατέ τον εἰς τοῦ δέσετε χέρια καὶ πόδια, πάρτε τον καὶ ρίψατέ τον
χεῖρας ἄρατε αὐτὸν καὶ ἐκβάλετε εἰς τὸ τὸ πυκνότατον σκότος· ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς ἔξω εἰς τὸ σκότος τὸ πιὸ βαθύ, ποὺ εἶναι μακρυὰ ἀπὸ
καὶ ὁ τριγμὸς τῶν ὀδόντων.
σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ.Ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς
κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. καὶ τὸ τρίξιμο τῶν δοντιῶν.
22,14 Πολλοὶ γάρ εἰσι κλητοί, ὀλίγοι δὲ 14 Διότι πολλοὶ εἶναι οἱ προσκεκλημένοι εἰς τὴν 14 Διότι πολλοὶ εἶναι οἱ καλεσμένοι εἰς τὴν βασιλείαν
ἐκλεκτοί. βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ὀλίγοι εἶναι οἱ ἐκλεκτοί, τοῦ Θεοῦ, ὀλίγοι ὅμως εἶναι ἐκλεκτοί, ποὺ ἔχουν τὰς
ποὺ δέχονται μὲ εὐγνωμοσύνην τὴν πρόσκλησιν ἀρετάς, καὶ θὰ κληρονομήσουν τὴν βασιλείαν αὐτήν.
καὶ ἑτοιμάζονται ὅπως πρέπει>.
22,15 Τότε πορευθέντες οἱ Φαρισαῖοι 15 Τότε ἔφυγαν οἱ Φαρισαῖοι καὶ ἔκαμαν 15 Τότε ἀφοῦ ἐπῆγαν οἱ Φαρισαῖοι εἰς τὸν τόπον τῶν
συμβούλιον ἔλαβον ὅπως αὐτὸν συμβούλιον καὶ ἀπεφάσισαν νὰ παγιδεύσουν τὸν συσκέψεών τους, συνεφώνησαν νὰ τὸν πιάσουν εἰς
παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ. Ἰησοῦν μὲ συζήτησιν, ποὺ θὰ ἄνοιγαν μαζῆ του. παγίδα μὲ λόγον.
22,16 Καὶ ἀποστέλλουσιν αὐτῷ τοὺς 16 Καὶ στέλνουν εἰς αὐτὸν τοὺς μαθητάς των μαζῆ 16 Καὶ τοῦ ἀποστέλλουν τοὺς μαθητάς των μαζὶ μὲ
μαθητὰς αὐτῶν μετὰ τῶν Ἡρῳδιανῶν μὲ τοὺς ὀπαδοὺς τοῦ ῾Ηρῴδου, ποὺ ἦσαν φίλοι τῶν ἐκεῖνους, ποὺ ἀνῆκον εἰς τὸ κόμμα τοῦ Ἡρῴδου, καὶ
λέγοντες· διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι κατακτητῶν Ρωμαίων, καὶ τοῦ εἶπαν· <διδάκαλε, τοῦ εἶπαν· Διδάσκαλε, γνωρίζομεν, ὅτι εἶσαι
γνωρίζομεν καλὰ ὅτι εἷσαι φιλαλήθης καὶ
ἀλληθὴς εἶ καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ ἐν εἰλικρινὴς καὶ ἀληθὴς καὶ διδάσκεις μὲ τὴν ἀλήθειαν
εἰλικρινὴς καὶ ὅτι τὸν δρόμον τοῦ Θεοῦ μὲ κάθεν
ἀληθείᾳ διδάσκεις, καὶ οὐ μέλει σοι περὶ καὶ χωρὶς ψέματα τὸν δρόμον τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν σὲ
ἀλήθειαν διδάσκεις καὶ δὲν σὲ μέλει γιὰ τίποτε,
οὐδενός· οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον διότι δὲν ἀποβλέπεις, πῶς νὰ φανῇς εὐχάριστος μέλει γιὰ τίποτε· διότι δὲν ἐπηρεάζεσαι ἀπὸ σκέψεις
ἀνθρώπου· εἰς τοὺς ἀνθρώπους· καὶ ἰδέας ἀνθρώπων, οὔτε χαρίζεσαι εἰς πρόσωπα.
22,17 εἶπε οὖν ἡμῖν, τί σοι δοκεῖ; Ἔξεστι 17 Πές μας λοιπόν, τί γνώμην ἔχεις; Ἐπιτρέπεται 17 Εἰπέ μας λοιπόν, ποίαν γνώμην ἔχεις;
δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἢ οὔ· νὰ πληρώνωμεν φόρον εἰς τὸν Καίσαρα ἢ ὄχι;> (Ἡ Ἐπιτρέπεται ἢ δὲν ἑπιτρέπεται νὰ δώσωμεν

152/207
ἐρώτησις ἦτο δολία καὶ πανοῦργος, διότι ἐὰν ἔλεγε κεφαλικὸν φόρον εἰς τὸν Καίσαρα καὶ νὰ
<ναί> ὁ Κύριος, θὰ τὸν κατήγγελλαν εἰς τὸν λαὸν
ἀναγνωρίσωμεν ἔτσι ὅτι εἴμεθα ὑποτελεῖς καὶ δοῦλοι
ὅτι εὐνοεῖ τὴν τυραννικὴν κατοχὴν τῶν Ρωμαίων·

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐὰν ἔλεγε <ὄχι>, θὰ τὸν κατήγγελλαν εἰς τοὺς τοῦ Καίσαρος; Ἐσκόπευαν δὲ οἱ Φαρισαῖοι ἢ νὰ
Ρωμαίους ὡς ἐπαναστάτην καὶ ἐχθρὸν τοῦ κινήσουν κατ’ αὐτοῦ τὴν ὀργὴν τοῦ πλήθους, ἐὰν
Καίσαρος). ἐπέτρεπε τὴν πληρωμὴν τοῦ φόρου, ἢ νὰ τὸν
καταγγείλουν διὰ τῶν Ἠρωδιανῶν ὡς ἐπαναστάτην,
ἐὰν ἀπηγόρευε τὴν πληρωμὴν τοῦ φόρου.
22,18 Γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πονηρίαν 18 Ἀλλ' ὁ Ἰησοῦς κατενόησεν ἀμέσως τὴν πονηρία 18 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἀντελήφθη τὴν πονηρίαν τους καὶ
αὐτῶν εἶπε· τί με πειράζετε, ὑποκριταί; των καὶ εἶπε· <διατὶ μὲ πειράζετε ὑποκριταί; εἶπε· διατὶ μὲ ἐκθέτετε εἰς πειρασμόν, ὦ ὑποκριταί;
22,19 Ἐπιδείξατέ μοι τὸ νόμισμα τοῦ 19 Δεῖξτε μου τὸ νόμισμα ποὺ πληρώνετε ὡς 19 Δείξατέ μου τὸ νόμισμα, μὲ τὸ ὁποῖον πληρώνεται
κῆνσου.Οἱ δὲ προσήνεγκαν αὐτῷ φόρον>.Ἐκεῖνοι δὲ τοῦ ἔφεραν ἕνα δηνάριον. ὁ φόρος.Αὐτοὶ δὲ τοῦ ἔφεραν ἕνα δηνάριον, τὸ ὁποῖον
δηνάριον. ὡς νόμισμα ρωμαϊκὸν ἔφερεν ἐπάνω τὴν εἰκόνα καὶ
τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ Καίσαρος.
22,20 Καὶ λέγει αὐτοῖς· τίνος ἡ εἰκὼν 20 Καὶ λέγει εἰς αὐτούς· <Τίνος εἶναι ἡ εἰκὼν αὐτὴ 20 Καὶ τότε δεικνύων τὸ νόμισμα τοὺς λέγει· Ποίου
αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή; καὶ ἡ ἐπιγραφή;> εἶναι αὐτὴ ἡ εἰκόνα καὶ ἡ ἐπιγραφή;
22,21 Λέγουσιν αὐτῷ Καίσαρος· τότε 21 Ἀπήντησαν εἰς αὐτόν· <τοῦ Καίσαρος>.Τότε 21 Λέγουν εἰς αὐτὸν· τοῦ Καίσαρος.Τότε τοὺς εἶπε·
λέγει αὐτοῖς· ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος τοὺς λέγεις· <δῶστε, λοιπόν, πίσω εἰς τὸν Καίσαρα, Δώσατε λοιπὸν ὀπίσω εἰς τὸν Καίσαρα ἐκεῖνα, ποῦ
Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ. αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν εἰς τὸν Καίσαρα, καὶ εἰς τὸν ἀνήκουν εἰς τὸν Καίσαρα· καὶ εἰς τὸν Θεὸν δώσατε
Θεόν, αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν εἰς τὸν Θεόν>
ἐκεῖνα, ποῦ ἀνήκουν εἰς τὸν Θεόν.Εἰς τὸν Καίσαρα
καὶ εἰς τοὺς ἄρχοντας ἀνήκουν οἱ φόροι καὶ ὁ
σεβασμὸς καὶ ἡ ὑποταγὴ εἰς τοὺς νόμους, ἐφ’ ὅσον
δὲν παραβλάπτουν ταῦτα τὴν εὐσέβειαν.Ἡ ψυχή σας
ὅμως καὶ ὁλόκληρον τὸ ἐσωτερικόν σας καὶ ὁ ἑαυτός
σας ὅλος ἀνήκουν εἰς τὸν Θεόν.
22,22 Καὶ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν, καὶ 22 Καὶ ἀκούσαντες ἔμειναν κατάπληκτοι· ἄφησαν 22 Καὶ ὅταν ἤκουσαν τὴν ἀπάντησιν, ἐθαύμασαν καὶ
ἀφέντες αὐτὸν ἀπῆλθον. αὐτὸν καὶ ἀπῆλθαν, χωρὶς νὰ τολμήσουν νὰ ἀφοῦ τὸν ἄφησαν, ἔφυγαν.
συνεχίσουν τὴν ζυζήτησιν.

153/207
22,23 Ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθον 23 Τὴν ἰδίαν ἡμέραν προσῆλθαν εἰς αὐτὸν οἱ 23 Κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν τὸν ἐπλησίασαν οἱ
αὐτῷ Σαδδουκαῖοι, οἱ λέγοντες μὴ εἶναι Σαδδουκαῖοι, αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι ἔλεγαν ὅτι δὲν Σαδδουκαῖοι, οἱ ὁποῖοι ἔλεγαν, ὅτι δὲν ὑπάρχει

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν ὑπάρχει ἀνάστασις νεκρῶν καὶ τὸν ἠρώτησαν ἀνάστασις νεκρῶν, καὶ τὸν ἡρώτησαν
22,24 λέγοντες· διδάσκαλε Μωσῆς εἶπεν, 24 λέγοντες· <διδάσκαλε ὁ Μωϋσῆς εἶπε, ἐὰν 24 λέγοντες· Διδάσκαλε, ὁ Μωϋσῆς εἶπεν· Ἐὰν κανεὶς
ἐάν τις ἀποθάνῃ μὴ ἔχων τέκνα, κάποιος πεθάνῃ, χωρὶς νὰ ἀποκτήσῃ τέκνα, ἀποθάνῃ χωρὶς νὰ ἀποκτήσῃ παιδιά, πρέπει νὰ
ἐπιγαμβρεύσει ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν πρέπει ὁ ἀδελφὸς του νὰ νυμφευθῇ τὴν χήραν νυμφευθῇ ὁ ἀδελφός του τὴν γυναῖκα του καὶ νὰ
ἐκείνου, διὰ νά φέρῃ υἱόν, ὁ ὁποῖος κατὰ τὸν νόμον
γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἀναστήσει σπέρμα γεννήσῃ ἀπόγονον εἰς τὸν ἀδελφόν του.
θὰ ἐθεωρεῖτο παιδὶ τοῦ ἀδελφοῦ του.
τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ.

22,25 ῏Ησαν δὲ παρ' ἡμῖν ἑπτὰ ἀδελφοί· 25 ῏Ησαν, λοιπόν, μεταξύ μας ἑπτὰ ἀδελφοί· καὶ ὁ 25 Ἦσαν δὲ μεταξύ μας ἑπτὰ ἀδελφοί.Καὶ ὁ πρῶτος,
καὶ ὁ πρῶτος γαμήσας ἐτελεύτησε, καὶ πρῶτος ἀφοῦ ἐνυμφεύθη ἀπέθανε καὶ ἐπειδὴ δὲν ἀφοῦ ἦλθεν εἰς γάμον, ἀπέθανε καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶχε
μὴ ἔχων σπέρμα ἀφῆκε τὴν γυναῖκα ἀπέκτησε τέκνα, ἀφῆκε τὴν γυναῖκα του εἰς τὸν παιδιά, ἀφῆκε τὴν γυναῖκα του εἰς τὸν ἀδελφόν του·
ἀδελφόν του.
αὐτοῦ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ·
22,26 ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος, 26 Ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος ἕως καὶ τὸν 26 Κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος
ἕως τῶν ἑπτά. ἕβδομον, ὅλοι ἐνυμφεύθησαν τὴν γυναῖκα. ἐνυμφεύθησαν τὴν αὐτὴν γυναῖκα, μέχρις οὗ καὶ οἱ
ἑπτὰ ἔλαβον αὐτήν.
22,27 Ὕστερον δὲ πάντων ἀπέθανε καὶ 27 Ὕστερα δὲ ἀπὸ ὅλους ἐπέθανε καὶ ἡ γυναίκα. 27 Ὕστερον δὲ ἀπὸ ὅλους ἀπέθανε καὶ ἡ γυνή.
ἡ γυνή.
22,28 Ἐν τῇ οὖν ἀναστάσει τίνος τῶν 28 Κατὰ τὴν ἀνάστασιν λοιπὸν τῶν νεκρῶν εἰς 28 Κατὰ τὴν ἀνάστασιν λοιπὸν ποίου σύζυγος ἐκ τῶν
ἑπτὰ ἔσται ἡ γυνή; Πάντες γὰρ ἔσχον ποῖον ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ θὰ ἀνήκῃ ἡ γυναῖκα; Διότι ἑπτὰ θὰ εἶναι ἡ γυνή; Διότι ὅλοι τὴν εἶχαν γυναῖκα.
αὐτήν. ὅλοι εἶχαν αὐτὴν ὡς νόμιμον σύζυγον>.

22,29 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 29 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ εἶπε εἰς αὐτούς· 29 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπεκρίθη καὶ τοὺς εἶπε· Πλανᾶσθε
αὐτοῖς· πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς <πλανᾶσθε, διότι δὲν γνωρίζετε τὰς Γραφὰς οὔτε καὶ δὲν γνωρίζετε οὔτε τὰς Γραφάς, αἱ ὁποῖαι δὲν
γραφὰς μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ. τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ. ὑποστηρίζουν ὑλιστικὰς καὶ παχυλὰς ἀντιλήψεις
περὶ ἀναστάσεως, ὅπως φαντάζεσθε τὴν ἀνάστασιν
σεῖς, αὔτε τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, διὰ τὴν ὁποίαν
τίποτε δὲν εἶναι ἀδύνατον ἢ δύσκολον.

154/207
22,30 Ἐν γὰρ τῇ ἀναστάσει
οὔτε 30 Διότι εἰς τὴν ἀνάστασιν οὔτε οἱ ἄνδρες 30 Πλανᾶσθε δὲ καὶ δὲν ἐννοεῖτε τὸ ἀληθὲς νόημα
γαμοῦσιν οὔτε ἐκγαμίζονται, ἀλλ' ὡς νυμφεύονται, οὔτε οἱ γυναῖκες ὑπανδρεύονται, τῶν Γραφῶν, διότι δὲν ξεύρετε, ὅτι εἰς τὴν ἀνάστασιν
ἀλλὰ εἶναι ὅλοι σὰν ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ εἰς τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἄγγελοι Θεοῦ ἐν οὐρανῷ εἰσι. οὐρανόν. οὔτε οἱ ἄνδρες ἔρχονται εἰς γάμον, οὔτε αἱ γυναῖκες
δίδονται εἰς γάμον, ἀλλ’ εἶναι ὅλοι σὰν ἄγγελοι Θεοῦ
εἰς τὸν οὐρανόν.
22,31 Περὶ δὲ τῆς ἀναστάσεως τῶν 31 Ὡς πρὸς δὲ τὴν ἀνάστασιν τῶν νεκρῶν δὲν 31 Διὰ τὴν ἀνάστασιν δὲ τῶν νεκρῶν δὲν
νεκρῶν οὐκ ἀνέγνωτε τὸ ρηθὲν ὑμῖν ἐδιαβάσατε αὐτὸ ποὺ σᾶς ἔχει λεχθῆ ἀπὸ τὸν ἀνεγνώσατε ἐκεῖνο, ποῦ σᾶς ἐλέχθη ἀπὸ τὸν Θεόν, ὁ
ὑπὸ τοῦ Θεοῦ λέγοντος, Θεόν, ὁ ὁποῖος εἶπε διὰ τοὺς τρεῖς πατριάρχας, ποὺ ὁποῖος εἰς καιρόν, ποὺ πρὸ πολλοῦ εἶχον ἀποθάνει οἱ
εἶχαν πλέον ἀποθάνει·
τρεῖς πατριάρχαι, εἶπεν·
22,32 ἐγώ εἰμι ὁ Θεὸς Ἀβραὰμ καὶ ὁ 32 Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεὸς τοῦ Ἀβραὰμ καὶ ὁ Θεὸς τοῦ 32 Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεὸς Ἀβραὰμ καὶ ὁ Θεὸς Ἰσαὰκ καὶ ὁ
Θεὸς Ἰσαὰκ καὶ ὁ Θεὸς Ἰακώβ; Οὐκ Ἰσαὰκ καὶ ὁ Θεὸς τοῦ Ἰακώβ; Δὲν εἶναι ὁ Θεός, Θεὸς Ἰακώβ; Δὲν εἶναι ὁ Θεός, Θεὸς νεκρῶν, ποὺ
ἔστιν ὁ Θεὸς Θεὸς νεκρῶν, ἀλλὰ Θεὸς νεκρῶν, ποὺ ἔπαυσαν πλέον νὰ ὑπάρχουν, κατάντησαν εἰς ἀνυπαρξίαν, ὅπως φαντάζεσθε σεῖς,
ἀλλὰ Θεὸς ζωντανῶν, ὅπως εἶναι καὶ οἱ
ζώντων. ἀλλ’ εἶναι Θεὸς ζωντανῶν.Καὶ οἱ πατριάρχαι λοιπόν,
πατριάρχαι, οἱ ὁποῖοι, μολονότι ἀπέθαναν,
μολονότι εἶναι πεθαμένοι, ζοῦν.
ἐξακολουθοῦν ἐν τούτοις νὰ ζοῦν καὶ θὰ ζοῦν
αἰωνίως>.(Καὶ τὰ εἶπε αὐτά, διὰ νὰ καταδείξῃ τὴν
χονδροειδῆ ἄγνοιαν τῶν Σαδδουκαίων καὶ νὰ
καταδικάσῃ τὴν μωρὰν ἀπιστίαν των).
22,33 Καὶ ἀκούσαντες οἱ
ὄχλοι 33 Καὶ ὅταν ἤκουσαν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ αὐτά, 33 Καὶ ὅταν ἤκουσαν αὐτὰ τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ
ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ. κατελήφθησαν ἀπὸ βαθὺν θαυμασμὸν διὰ τὴν ἐκυριεύθησαν ἀπὸ ἔκπληξιν καὶ βαθὺν θαυμασμὸν
διδασκαλίαν του. διὰ τὴν διδαχήν του.
22,34 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες ὅτι 34 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι, ὅταν ἤκουσαν ὅτι ἀπεστόμωσε 34 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι, ὅταν ἤκουσαν, ὅτι ἀπεστόμωσε
ἐφίμωσε τοὺς Σαδδουκαίους, τοὺς Σαδδουκαίους, ἐμαζεύτηκαν εἰς τὸ ἴδιο μέρος, τοὺς Σαδδουκαίους, ἐμαζεύθησαν εἰς τὸ αὐτὸ μέρος
συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτό, ὅπου ἦτο ὁ Ἰησοῦς, ὅπου ἦτο καὶ ὁ Ἰησοῦς μετὰ τῶν Σαδδουκαίων,
22,35 καὶ ἐπηρώτησεν εἶς ἐξ αὐτῶν, 35 καὶ ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς νομοδιδάσκαλος, τὸν 35 καὶ ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς νομοδιδάσκαλος ἠρώτησε
νομικός, πειράζων αὐτὸν καὶ λέγων. ἠρώτησε, μὲ τὴν πονηρὰν διάθεσιν νὰ τὸν φέρῃ εἰς δοκιμάζων αὐτόν, σὰν ποίαν ἀπόκρισιν θὰ ἔδιδε, καὶ
δύσκολον θέσιν, λέγων· λέγων·
22,36 Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη 36 <Διδάσκαλε, ποία εἶναι ἡ μεγαλυτέρα ἐντολὴ 36 Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ εἶναι ἡ πιὸ μεγάλη μέσα

155/207
ἐν τῷ νόμῳ; μέσα εἰς τὸν νόμον;> εἰς τὸν νόμον;
22,37 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔφη αὐτῷ· ἀγαπήσεις 37 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀπήντησεν εἰς αὐτόν· <νὰ ἀγαπᾷς 37 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοῦ εἶπεν· Ὀφείλεις νὰ ἀγαπᾷς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ Κύριον τὸν Θεόν σου μὲ ὅλην τὴν καρδιάν σου καὶ Κύριον τὸν Θεόν σου μὲ ὅλην σου τὴν καρδίαν, ὥστε
σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ μὲ ὅλην τὴν ψυχήν σου καὶ μὲ ὅλην τὴν δοιάνοιάν αὐτὸν ἐξ ὁλοκλήρου νὰ ποθῇς, καὶ μὲ ὅλην σου τὴν
τῇ διανοίᾳ σου. σου. ψυχήν, ὥστε ὁλόκληρος ἡ θέλησίς σου εἰς αὐτὸν νὰ
εἶναι παραδομένη, καὶ μὲ τὸν νοῦν σου ὁλόκληρον,
ὥστε αὐτὸν πάντοτε νὰ σκέπτεσαι.
22,38 Αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη 38 Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. 38 Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή.
ἐντολή.
22,39 Δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις 39 Δευτέρα δὲ ἐντολὴ ὁμοία μὲ αὐτήν· νὰ ἀγαπᾷς 39 Δευτέρα δὲ ἐντολὴ ὁμοία πρὸς αὐτὴν εἶναι· Νὰ
τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. τὸν πλησίον σου σὰν τὸν ἑαυτόν σου. ἀγαπᾷς τὸν πλησίον σου, ὅπως ἀγαπᾷς τὸν ἑαυτόν
σου.
22,40 Ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς 40 Ἐπάνω εἰς τὰς δύο αὐτὰς ἐντολὰς ὅλος ὁ νόμος 40 Εἰς αὐτὰς τὰς δύο ἐντολὰς ὅλος ὁ νόμος καὶ ἡ
ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται καὶ οἱ προφῆται στηρίζονται>.(Καὶ εἰς τὴν πονηρὰν διδασκαλία τῶν προφητῶν στηρίζονται.
κρέμονται. ἐκείνην ἐρώτησιν ἔδωσε τὴν θείαν ἀπάντησίν
του>.
22,41 Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων 41 Ἐνῶ δὲ ἦσαν συγκεντρωμένοι οἱ Φαρισαῖοι, τοὺς 41 Ἐνῷ δὲ ἦσαν συναγμένοι οἱ Φαρισαῖοι, τοὺς
ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς ἠρώτησεν ὁ Ἰησοῦς ἐρώτησεν ὁ Ἰησοῦς
22,42 λέγων· τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ 42 λέγων· <ποίαν γνώμην ἔχετε περὶ τοῦ Χριστοῦ; 42 λέγων· Τί ἰδέαν ἔχετε περὶ τοῦ Μεσσίου, ποὺ θὰ
Χριστοῦ; Τίνος υἱός ἐστι; Λέγουσιν Τίνος εἶναι ἀπόγονος;> Λέγουν εἰς αὐτόν· <εἶναι ἀναδειχθῇ καὶ θὰ χρισθῇ τοιοῦτος ἀπὸ αὐτὸν τὸν
αὐτῷ· τοῦ Δαυΐδ. ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ>. Θεόν; Τίνος ἀπόγονος εἶναι; Λέγουν εἰς αὐτόν· Εἶναι
ἀπόγονος τοῦ Δαβίδ.
22,43 Λέγει αὐτοῖς· πῶς οὖν Δαυῒδ ἐν 43 Λέγει εἰς αὐτούς· <Ἐὰν εἶναι ἕνας ἁπλοῦς καὶ 43 Λέγει εἰς αὐτούς· Πῶς λοιπὸν ὁ Δαβὶδ
Πνεύματι Κύριον αὐτὸν καλεῖ λέγων, μόνον ἀπόγονος τοῦ Δαυΐδ, πῶς τότε ὁ Δαυΐδ, ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα τὸν ἀποκαλεῖ
ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ὀνομάζει Κύριον, ὅταν λέγῃ:
αὐτὸν Κύριον καὶ Θεὸν λέγων,
22,44 εἶπεν ὁ Κύριος τῷ Κυρίῳ μου, 44 εἶπεν ὁ Κύριος καὶ Θεὸς εἰς τὸν Κύριόν μου καὶ 44 Εἶπεν ὁ Κύριος καὶ Θεὸς εἰς τὸν Κύριόν μου

156/207
κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς Θεόν, τὸν Χριστόν, κάθισε εἰς τὰ δεξιά μου ἐπὶ τοῦ Χριστόν· Κάθησε ἐπὶ τοῦ θρόνου μου εἰς τὰ δεξιά
ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου; θρόνου, μέχρις ὅτου θέσω τοὺς ἐχθρούς σου μου, μέχρις ὅτου θέσω τοὺς ἐχθρούς σου σὰν ἄλλο
ὑποπόδιον, ἐπάνω εἰς τὸ ὁποῖον θὰ πατοῦν τὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πόδια σου; ὑποστήριγμα, ποὺ θὰ ἀκουμποῦν καὶ θὰ πατοῦν
ἐπάνω τὰ πόδια σου.Ἀλλ’ οἱ πάπποι ποτὲ δὲν καλοῦν
τὰ ἐγγόνια καὶ τρισέγγονα τῶν κυρίους των.Οὔτε
στέκει ποτὲ οἱ πρόγονοι νὰ προσφωνοῦν τοὺς
ἀπογόνους των κυρίους.
22,45 Εἰ οὖν Δαυῒδ καλεῖ αὐτὸν Κύριον, 45 Ἐὰν λοιπὸν ὁ Δαυῒδ ὀνομάζει αὐτὸν Κύριον καὶ 45 Ἐὰν λοιπὸν ὁ Δαβὶδ τὸν ἀποκαλῇ Κύριον, πῶς
πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστι; Θεόν, πῶς εἶναι ἁπλοῦς ἀπόγονός του, ὅπως σεῖς εἶναι υἱὸς καὶ ἀπόγονός του; Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ
νομίζετε; (Ὁ Δαυῒδ λοιπόν, σύμφωνα μὲ Μεσσίας δὲν εἶναι μόνον υἱὸς τοῦ Δαβίδ, ἀλλὰ καὶ
ἀποκάλυψιν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ, ἐπίστευσε καὶ
υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ὡς τοιοῦτος εἶναι καὶ κύριος τοῦ
προεκήρυξε τὸν Μεσσίαν, τὸν κατὰ σάρκα
Δαβίδ.
ἀπόγονόν του, ὡς Κύριόν του καὶ Θεόν).
22,46 Καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο
αὐτῷ 46 Καὶ κανεὶς δὲν ἠμπόρεσε οὔτε λέξιν νὰ 46 Καὶ κανεὶς δὲν ἠμπόρεσε νὰ τοῦ ἀποκριθῇ οὔτε
ἀποκριθῆναι λόγον, οὐδὲ ἐτόλμησέ τις ἀπαντήσῃ οὔτε ἐτόλμησε κανεὶς ἀπὸ ἐκείνην τὴν λέξιν, οὐδὲ ἐτόλμησε κανεὶς ἀπὸ τὴν ἡμέραν ἐκείνην
ἀπ' ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι ἡμέραν νὰ ἐρωτήσῃ πλέον αὐτόν. νὰ τὸν ἐρωτήσῃ πλέον.
αὐτὸν οὐκέτι.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 23Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
23,1 Τότε ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε τοῖς ὄχλοις Τότε ὁ Ἰησοῦς κατὰ ἕνα τρόπον ἐπίσημον καὶ Τότε ὁ Ἰησοῦς ὡμίλησε πρὸς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ καὶ
καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἔντονον ἐλάλησε πρὸς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ καὶ τοὺς τοὺς μαθητάς του,
μαθητάς του
23,2 λέγων· ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας 2 λέγων· <εἰς τὴν διδασκαλικὴν ἔδραν τοῦ 2 καὶ εἶπεν ἐπὶ τοῦ διδασκαλικοῦ θρόνου τοῦ
ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Μωϋσέως ἐκάθησαν οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Μωϋσέως ἐκάθισαν οἱ νομοδιδάσκαλοι.
Φαρισαῖοι. Φαρισαῖοι.

23,3 Πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν 3 Ὅσα λοιπὸν ἂν σᾶς διδάσκουν νὰ τηρῆτε, 3 Ὅλα λοιπόν, ὅσα ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ νόμου θὰ σᾶς

157/207
τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ τηρεῖτετα καὶ πράττετέ τα.Μὴ πράττετε ὅμως κατὰ εἶπουν αὐτοὶ νὰ τὰ φυλάττετε, φυλάττετε καὶ
ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γάρ, καὶ τὰ ἔργα αὐτῶν, διότι λέγουν ἄλλα δὲν ἐφαρμόζουν πράττετε αὐτά.Μὴ πράττετε ὅμως σύμφωνα πρὸς τὰ
ὅσα λέγουν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


οὐ ποιοῦσι. ἔργα των καὶ τὸ παράδειγμά των.Διότι λέγουν μὲν
καὶ διδάσκουν τὴν ἀλήθειαν τοῦ νόμου, δὲν
πράττουν ὅμως σύμφωνα μὲ αὐτήν.
23,4 Δεσμεύουσι γὰρ φορτία βαρέα καὶ 4 Διότι δένουν φορτία βαρειὰ καὶ δυσβάστακτα καὶ 4 Μὲ ἄλλα λόγια, σφικτοδένουν φορτώματα βαρειὰ
δυσβάστακτα καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ἐπιβάλλουν αὐτὰ εἰς τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, καὶ δυσκόλως βασταζόμενα καὶ τὰ ἐπιβάλλουν εἰς
ὤμους τῶν ἀνθρώπων, τῷ δὲ δακτύλῳ ἐνῶ οἱ ἴδιοι οὔτε μὲ τὸν δάκτυλον δὲν θέλουν να τὰ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, αὐτοὶ ὅμως δὲν θέλουν
κινήσουν.
αὐτῶν οὐ θέλουσι κινῆσαι αὐτά. οὔτε μὲ τὸ δάκτυλό τους νὰ τὰ κινήσουν.Μὲ τὰς
ἰδικάς των δηλαδὴ γνώμας καὶ παραδόσεις
μετέβαλαν τὸν νόμον εἰς βαρὺ φορτίον, τὸ ὁποῖον
φορτώνουν εἰς τοὺς ἄλλους, ἐνῷ αὐτοὶ οὔτε κἂν τὸ
ἐγγίζουν, διότι εὐρίσκουν τρόπους νὰ ξεφεύγουν
αὐτοὶ ἀπὸ τὰς ὑποχρεώσεις αὐτάς, ποὺ ἐπιβάλλουν
εἰς τοὺς ἄλλους.
23,5 Πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσι 5 Ὅλα δὲ τὰ ἔργα των τὰ πράττουν, διὰ νὰ 5 Πράττουν δὲ ὅλα τὰ ἔργα των διὰ νὰ τοὺς βλέπουν
πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις· ἐπιδεικνύωνται καὶ δοξάζωνται ἀπὸ τοὺς οἱ ἄνθρωποι καὶ τοὺς ἐπαινοῦν.Διότι τὰ φυλακτά,
πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν ἀνθρώπους.Διότι δένουν καὶ κρεμοῦν ἀπὸ τὰ χέρια ποὺ κρεμοῦν εἰς τὰς χεῖρας των ἢ δένουν εἰς τὰ
των πλατειὲς λωρίδες μὲ ρητὰ ἐκ τοῦ Νόμου καὶ
καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα τῶν μέτωπά των, τὰ κατασκευάζουν πλατειὰ καὶ
κατασκευάζουν μεγαλύτερα τὰ κρόσσια γύρω ἀπὸ
ἱματίων αὐτῶν, μεγαλώνουν τὶς ἄκρες τῶν φορεμάτων τους, ὥστε νὰ
τὰ ἱμάτιά των, διὰ νὰ φανοῦν ἔτσι, ὅτι εἶναι
εὐσεβεῖς καὶ διὰ νὰ κάμουν ἐντύπωσιν εἰς τοὺς γίνωνται περίβλεπτοι ὡς ἄνθρωποι εὐσεβεῖς, εἰς τοὺς
ἀνθρώπους. ὁποίους τὰ φυλακτὰ καὶ τὰ κράσπεδά των τοὺς
ὑπενθυμίζουν διαρκῶς τὸν νόμον τοῦ Θεοῦ.
23,6 φιλοῦσι δὲ τὴν πρωτοκλισίαν ἐν 6 Ἀγαποῦν δὲ νὰ καταλαμβάνουν τὰς πρώτας 6 Ἀγαποῦν δὲ τὴν πρώτην θέσιν εἰς τὰ δεῖπνα καὶ τὰ
τοῖς δείπνοις καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας θέσεις εἰς τὰ δεῖπνα καὶ τὰ πρῶτα καθίσματα εἰς πρῶτα καθίσματα εἰς τὰς συναγωγάς,
ἐν ταῖς συναγωγαῖς τὰς συναγωγὰς

23,7 καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς 7 καὶ νὰ τοὺς χαιρετοῦν οἱ ἄνθρωποι μὲ βαθείας 7 καὶ τοὺς εὐλαβεῖς χαιρετισμοὺς εἰς τὰς ἀγορὰς καὶ

158/207
ἀγοραῖς καὶ καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ὑποκλίσεις καὶ ἐκδηλώσεις σεβασμοῦ καὶ νὰ θέλουν νὰ τοὺς φωνάζουν οἱ ἄνθρωποι, διδάσκαλε,
ἀνθρώπων ραββὶ ραββί. προσφωνοῦνται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους· Διδάσκαλε, διδάσκαλε.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


διδάσκαλε.
23,8 Ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε ραββί· εἷς γὰρ 8 Ἀλλὰ σεῖς μὴ ἐπιδιώκετε νὰ καλῆσθε 8 Σεῖς δὲ μὴ ὀνομασθῆτε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ραββί·
ὑμῶν ἐστιν ὁ διδάσκαλος, ὁ Χριστός· διδάσκαλοι· διότι ἔνας εἶναι ὁ διδάσκαλός σας, ὁ διότι ἕνας εἶναι ὁ διδάσκαλός σας, ὁ Χριστός· ὅλοι δὲ
πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε. Χριστός, ὅλοι δὲ σεῖς εἶσθε ἀδελφοὶ καὶ ἄρα ἴσοι σεῖς εἶσθε ἀδελφοί.
μεταξύ σας.
23,9 Καὶ πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ 9 Καὶ πατέρα, εἴτε σαρκικὸν εἴτε πνευματικόν, μὲ 9 Καὶ πατέρα σας μὲ κῦρος καὶ ἐξουσίαν
τῆς γῆς· εἷς γάρ ἐστιν ὁ πατὴρ ὑμῶν, ὁ τὴν ἔννοιαν ὅτι αὐτὸς ἔχει ἀπόλυτον κῦρος ἀπεριόριστον καὶ ἀπόλυτον μὴ καλέσητε εἰς τὴν
ἐν τοῖς οὐρανοῖς. ἀπέναντί σας καὶ ἀπεριόριστον ἐξουσίαν, μὴ γῆν.Διότι ἔνας εἶναι ὁ Πατήρ σας, ἐκεῖνος ποὺ εἶναι
καλέσετε κανένα ἐδῶ εἰς τὴν γῆν, διότι ἔνας εἶναι
εἰς τοὺς οὐρανούς.
ὁ πατήρ σας, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
23,10 Μηδὲ κληθῆτε καθηγηταί· εἷς γὰρ 10 Οὔτε νὰ ὀνομασθῆτε καθηγηταί, διότι ἕνας 10 Οὔτε καθηγηταὶ νὰ κληθῆτε, διότι ἕνας εἶναι ὁ
ὑμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός. εἶναι ὁ μοναδικὸς καὶ τέλειος καθηγητής σας, ὁ καθηγητής σας, ποὺ μὲ τὴν διδασκαλίαν του σᾶς
Χριστός, (ὁ ὁποῖος καὶ μόνος διδάσκει ἀνόθευτον ὁδηγεῖ εἰς τὴν σωτηρίαν, ὁ Χριστός.
τὴν ἀλήθεια καὶ καθοδηγεῖ μὲ ἀσφάλειαν τοὺς
ἀνθρώπους εἰς τὸν δύσκολον δρόμον τῆς
σωτηρίας).
23,11 Ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν 11 Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ εἶναι μεγαλύτερος μεταξύ σας 11 Ἐκεῖνος δέ, ποὺ μεταξύ σας εἶναι μεγαλύτερος εἰς
διάκονος. ὡς πρὸς τὴν γνῶσιν καὶ τὸ ἀξίωμα πρέπει μὲ τὴν γνῶσιν καὶ εἰς τὸ ἀξίωμα, πρέπει νὰ ὑπηρετῇ
ταπείνωσιν καὶ καλωσύνην νὰ ὑπηρετῇ τοὺς τοὺς ἄλλους, γινόμενος μὲ κάθε τρόπον χρήσιμος καὶ
ἄλλους.
ὠφέλιμος εἰς αὐτούς.
23,12 Ὅστις δὲ ὑψώσει ἑαυτὸν 12 Ὅποιος δὲ ὑπερηφανευθῇ καὶ ὑψώσει τὸν 12 Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ θὰ ὐψώσῃ τὸν ἑαυτόν του
ταπεινωθήσεται, καὶ ὅστις ταπεινώσει εὐατόν του ἀπέναντι τῶν ἄλλων θὰ ταπεινωθῇ μεταχειριζόμενος τοὺς ἄλλους ὡς κατωτέρους του,
ἑαυτὸν ὑψωθήσεται. καὶ ὅποιος μὲ χριστιανικὴν ἀγάπην καὶ θὰ ταπεινωθῇ καὶ θὰ ἐξευτελισθῇ.Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ
συναίσθησιν ταπεινώσει τὸν ἑυατόν του καὶ γίνῃ
θὰ ταπεινώσῃ τὸν ἑαυτόν του γινόμενος διὰ τῆς
ὑπηρέτης τῶν ἄλλων, θὰ ἐξυψωθῇ καὶ δοξασθῇ
χριστιανικῆς ἀγάπης δοῦλος καὶ ὑπηρέτης τῶν
ἀπὸ τὸν Θεόν.
ἄλλων, θὰ ἀνυψωθῇ ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ θὰ δοξασθῇ.
23,13 Οὐαῖ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ 13 Ἀλλοίμονον δὲ εἰς σᾶς, γραμματεῖς καὶ 13 Ἀλλοίμονον δὲ εἰς σᾶς, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι

159/207
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κατεσθίετε τὰς Φαρισαῖοι ὑποκριταί, διότι, ἄπληστοι καὶ ὑποκριταί, διότι κατατρώγετε τὰ σπίτια καὶ τὴν
οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ πλεονέκται καθὼς εἶσθε, κατατρώγετε τὰς οἰκίας περιουσίαν τῶν χηρῶν, σεῖς ποὺ μὲ πρόσχημα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


προσευχόμενοι· διὰ τοῦτο λήψεσθε τῶν χηρῶν καὶ συγχρόνως μὲ τὸ πρόσχημα τῆς εὐλαβείας διὰ σκοποὺς συμφεροντολογικοὺς
περισότερον κρῖμα. εὐλαβείας κάνετε μακρὰς προσευχάς· διὰ τοῦτο κάμνετε μακρὰς προσευχάς· δι’ αὐτὸ θὰ λάβετε
καὶ θὰ τιμωρηθῆτε ἀπὸ τὴν θείαν δικαιοσύνην μεγαλυτέραν καταδίκην ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀδίκους
πολὺ περισσότερο, παρ' ὅσον οἱ ἄλλοι ἅρπαγες καὶ
καὶ κλέπτας.
κλέπται.
23,14 Οὐαῖ ὑμῖν, γραμματεῖς
καὶ 14 Ἀλλοίμονό σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 14 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν ὑποκριταί, διότι μὲ τὴν διεστραμμένην ὑποκριταί, διότι μὲ τὴν διεστραμμένην διδασκαλίαν
βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν διδασκαλίαν σας, ποὺ τὴν παρουσιάζετε ὡς σας, ποῦ ἐπισκοτίζει καὶ νοθεύει τὸ περιεχόμενον
διδασκαλίαν τάχα τοῦ Θεοῦ, κλείετε τὴν βασιλείαν
ἀνθρώπων· ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, τοῦ νόμου, κλείετε τὴν θύραν τῆς βασιλείας τῶν
τοῦ Θεοῦ ἐμπρὸς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.Ἔτσι, καὶ
οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε οὐρανῶν πρὸ τῶν ἀνθρώπων.Ἀλλοίμονόν σας, διότι
σεῖς δὲν εἰσέρχεσθε, ἀλλὰ καὶ ἐκείνους ποὺ
εἰσελθεῖν. θέλουν νὰ εἰσέλθουν δὲν τοὺς ἀφήνετε καὶ σεῖς δὲν εἰσέρχεσθε, ἀλλ’ οὔτε καὶ ἐκεῖνους, ποὺ
ἔχουν τὴν διάθεσιν νὰ εἰσέλθουν, τοὺς ἀφίνετε νὰ
ἔμβουν.
23,15 Οὐαῖ ὑμῖν γραμματεῖς καὶ 15 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 15 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τὴν ὑποκριταί, διότι γυρίζετε εἰς ὅλα τὰ μέρη, ὑποκριταί, διότι περιέρχεσθε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν
θάλασσαν καὶ τὴν ξηράν ποιῆσαι ἕνα περιέρχεσθε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηράν, διὰ νὰ γῆν διὰ νὰ προσελκύσετε ἔστω καὶ ἕνα μόνον
κάμετε ἕνα εἰδωλολάτρην προσήλυτον
προσήλυτον, καὶ ὅταν γένηται, ποιεῖτε προσήλυτον καὶ ἀπὸ εἰδωλολάτρην νὰ τὸν κάμετε
Ἰουδαῖον.Καὶ ὅταν γίνῃ, τὸν ἐξωθεῖτε εἰς τὴν
αὐτὸν υἱὸν γεέννης διπλότερον ὑμῶν. Ἰουδαῖον.Καὶ ὅταν γίνῃ, τὸν κάνετε παιδὶ τῆς
κακίαν καὶ τὴν πώρωσιν καὶ τὸν κάνετε γέννημα
τῆς κολάσεως δυὸ φορὲς χειρότερον ἀπὸ σᾶς. γεέννης, ἄξιον νὰ ριφθῇ εἰς αὐτὴν πολὺ
περισσότερον ἀπὸ ὅ,τι εἶσθε σεῖς.
23,16 Οὐαῖ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ 16 Ἀλλοίμονό σας, ὁδηγοὶ τυφλοί, ποὺ λέγετε: Ἂν 16 Ἀλλοίμονόν σας, ὁδηγοὶ τοῦ λαοῦ τυφλοί, οἱ
λέγοντες· ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν τυχὸν ὁρκισθῇ κανεὶς εἰς τὸν ναόν, δὲν εἶναι ὁποῖοι λέγετε· Ἂν τυχὸν κανεὶς ὁρκισθῇ εἰς τὸν ναόν,
ἐστιν, ὃς δ' ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ χρυσῷ τοῦ τίποτε, ὅποιος ὅμως ὁρκισθῇ εἰς τὸ χρυσάφι τοῦ δὲν εἶναι τίποτε αὐτό· Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ θὰ ὁρκισθῇ
ναοῦ, ὀφείλει νὰ τηρήσῃ τὸν ὅρκον του.
ναοῦ ὀφείλει. εἰς τὸν χρυσὸν τοῦ ναοῦ, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ
τηρήσῃ τὸν ὅρκον του.

160/207
23,17 Μωροὶ καὶ τυφλοί! Τίς γὰρ μείζων 17 Εἶσθε μωροὶ καὶ τυφλοί! Διότι ποιὸς εἶναι 17 Μωροὶ καὶ τυφλοί ! Σᾶς ἀξίζουν αἱ ὀνομασίαι
ἐστίν, ὁ χρυσὸς ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάζων τὸν μεγαλυτέρας τιμῆς ἄξιος καὶ σεβασμοῦ ὁ χρυσὸς ἢ αὐταί, διότι ποῖος εἶναι ἀνώτερος κατὰ τὴν ἱερότητα,
χρυσόν; ὁ ναὸς ποὺ ἁγιάζει τὸν χρυσόν; ὁ χρυσὸς ἢ ὁ ναός, ποὺ ἁγιάζει τὸν χρυσόν;

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


23,18 Καί· ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν
τῷ 18 Καὶ πάλιν λέγετε· ὅποιος τυχὸν ὁρκισθῇ εἰς τὸ 18 Λέγετε ἀκόμη καὶ τοῦτο· Ἐκεῖνος, ποὺ τυχὸν θὰ
θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ' ἂν θυσιαστήριον, εἶναι σὰν νὰ μὴ ἔχῃ κάμει ὅρκον, ὁρκισθῇ εἰς τὸ θυσιαστήριον, δὲν εἶναι τίποτε ὁ ὅρκος
ὀμόσῃ ἐν τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ, ὅποιος ὅμως ὁρκισθῆ εἰς τὸ δῶρον, ποὺ ἔχει αὐτός.Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ θὰ ὁρκισθῇ εἰς τὸ δῶρον,
προσφερθῆ ἐπάνω εἰς τὸ θυσιαστήριον, ὀφείλει νὰ
ὀφείλει. ποὺ ἐτέθη ἐπὶ τοῦ θυσιαστηρίου, δεσμεύεται ἀπὸ τὸν
τηρήσῃ τὸν ὅρκον του,
ὅρκον του.
23,19 Μωροὶ καὶ τυφλοί! Τί γὰρ μεῖζον, 19 Μωροὶ καὶ τυφλοί! Τί εἶναι ἀνώτερον καὶ 19 Εἶσθε μωροὶ καὶ τυφλοί· διότι, τί εἶναι
τὸ δῶρον ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον ἱερώτερον, τὸ δῶρον ἢ τὸ θυσιαστήριον ποὺ μεγαλύτερον εἰς ἱερότητα, τὸ δῶρον ἢ τὸ
τὸ δῶρον; ἁγιάζει τὸ δῶρον; θυσιαστήριον, ποῦ ἁγιάζει τὸ δῶρον;
23,20 Ὁ οὖν ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ 20 Μάθετε λοιπόν, ὅτι ἐκεῖνος ποὺ ὁρκίζεται εἰς τὸ 20 Ἐκεῖνος λοιπόν, ποῦ ὡρκίσθη εἰς τὸ θυσιαστήριον,
ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω θυσιαστήριον, ὁρκίζεται εἰς αὐτὸ καὶ εἰς ὅλα ὅσα ὁρκίζεται εἰς αὐτὸ καὶ συγχρόνως εἰς ὅλα ποὺ εἶναι
αὐτοῦ. ὑπάρχουν ἐπάνω εἰς αὐτό. ἐπ’ αὐτοῦ.
23,21 Καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ ναῷ ὀμνύει ἐν 21 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ ὁρκίζεται εἰς τὸν ναόν, 21 Καὶ ἐκεῖνος, ποῦ ὡρκίσθη εἰς τὸν ναόν, ὁρκίζεται
αὐτῷ καὶ ἐν τῷ κατοικήσαντι αὐτόν· ὁρκίζεται ὄχι μόνον εἰς αὐτόν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν εἰς αὐτὸν καὶ εἰς τὸν Θεόν, ποῦ κατοικεῖ εἰς τὸν ναόν.
Θεὸν ποὺ τὸν ἔχει κάμει κατοικίαν του.
23,22 Καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύει 22 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ ὁρκίζεται εἰς τὸν οὐρανόν, 22 Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ ὁρκίζεται εἰς τὸν οὐρανόν,
ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ ὁρκίζεται συγχρόνως εἰς τὸν θρόνον τοῦ Θεοῦ καὶ ὁρκίζεται εἰς τὸν θρόνον τοῦ Θεοῦ, (διότι εἰς τὴν
καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ. εἰς τὸν Θεόν, ποὺ κάθεται ἐπάνω εἰς αὐτόν Γραφὴν ὁ οὐρανὸς λέγεται θρόνος τοῦ Θεοῦ), ἀλλ’
ὁρκίζεται συγχρόνως καὶ εἰς τὸν Θεόν, ποὺ κάθηται
ἐπὶ τοῦ θρόνου αὐτοῦ.
23,23 Οὐαῖ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ 23 Ἀλλοίμονο σὲ σᾶς, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 23 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι ἀποδεκατοῦτε ὑποκριταί, διότι δίδετε εἰς τὸν ναὸν διὰ τοὺς ἱερεῖς ὑποκριταί, διότι δίδετε δεκάτην καὶ ἀπὸ τὸν δυόσμον
τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ τὸ δέκατον ἀπὸ τὸν δύοσμον καὶ τὸν ἄνηθον καὶ τὸ ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸ ἄνηθον καὶ ἀπὸ τὸ κύμινον, καὶ
κύμινον, τηρεῖτε δηλαδὴ τὰς ἐπουσιώδεις
κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ ἀφήκατε τὰ σπουδαιότερα τοῦ νόμου, δηλαδὴ τὴν
διατάξεις τοῦ Νόμου, καὶ ἀφήσατε τὰ βαρύτερα
νόμου, τὴν κρίσιν καὶ τὸν ἔλεον καὶ τὴν δικαίαν κρίσιν καὶ τὴν εὐσπλαγχνίαν καὶ τὴν
καὶ σπουδαιότερα, δηλαδὴ τὴν δικαίαν κρίσιν καὶ
πίστιν· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα τὴν εὐσπλαγχνίαν καὶ τὴν ἀληθινὴν πίστιν· καὶ τιμιότητα, ποῦ κάμνει τὸν ἄνθρωπον

161/207
μὴ ἀφιέναι. αὐτὰ ἔπρεπε να ἐφαρμόσετε καὶ ἐκεῖνα δὲν ἔπρεπε ἀξιόπιστον.Ἐνῷ ἔπρεπε πρωτίστως τὰς τελευταίας
νὰ ἀφίνετε. αὐτὰς ἀρετὰς νὰ πράττετε καὶ νὰ ἀσκῆτε, κατὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


δεύτερον δὲ λόγον νὰ μὴ ἀφίνετε καὶ ἐκεῖνα.
23,24 Ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διυλίζοντες τὸν 24 Ὁδηγοὶ τυφλοί, ποὺ περνᾶτε ἀπὸ λεπτὸ 24 Ὁδηγοὶ τυφλοί, ποὺ στραγγίζετε ἀπὸ τὸν οἶνον τὸ
κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες! σουρωτήρι τὸ κρασὶ καὶ τὸ νερό, μήπως καταπιῆτε κουνούπι ὡς ἀκάθαρτον κατὰ τὸν νόμον, καταπίνετε
κανένα κουνούπι, ἐνῶ καταπίνετε ὁλόκληρη ὅμως τὴν γκαμήλα, ποὺ καὶ αὐτὴ κατὰ τὸν νόμον
γκαμήλα.(Τηρεῖτε τὰ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα καὶ
εἶναι ἀκάθαρτος.Εἰς τὰ μικρὰ μόνον δίδετε
ἀδιαφορεῖτε διὰ τὰ μεγάλα καὶ σπουδαῖα).
ὁλόκληρον τὴν προσοχήν σας, εἰς καιρὸν ποὺ χωρὶς
τύψιν κάνετε μεγάλα καὶ χονδρὰ ἁμαρτήματα.
23,25 Οὐαῖ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ 25 Ἀλλοίμονό σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 25 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ὑποκριταί, διότι καθαρίζετε τὸ ἔξω ἀπὸ τὸ ποτήρι ὑποκριταί, διότι καθαρίζετε τὴν ἐξωτερικὴν
ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς καὶ τὸ πιάτο, μέσα δὲ αὐτὰ εἶναι γεμᾶτα ἀπὸ ἐπιφάνειαν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς πιατέλλας, μέσα δὲ
τροφάς, ποὺ προέρχονται ἀπὸ ἁρπαγές καὶ
παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ εἶναι αὐτὰ γεμᾶτα ἀπὸ τροφάς, ποὺ προέρχονται
ἀδικίες.
ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας. ἀπὸ ἁρπαγὴν καὶ ἀδικίαν.

23,26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον 26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισε πρῶτα αὐτὸ ποὺ 26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισε πρῶτον ἐκεῖνο, ποὺ
πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς ὑπάρχει μέσα εἰς τὸ ποτήρι καὶ τὸ πιάτο, ὥστε νὰ εἶναι μέσα εἰς τὸ ποτήριον καὶ εἰς τὴν πιατέλλαν,
παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς μὴ προέρχεται ἀπὸ ἀδικίαν, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν τιμίαν φροντίζων νὰ μὴ προέρχεται τοῦτο ἐξ ἀδικίας καὶ
ἐργασίαν σου, διὰ νὰ γίνῃ καὶ τὸ ἀπ' ἔξω
αὐτῶν καθαρόν. ἁρπαγῆς, διὰ νὰ γίνῃ καὶ τὸ ἀπ’ ἔξω τοῦ ποτηρίου
καθαρόν.(Μὴ προσπαθεῖτε, δηλαδή, ἐξωτερικῶς
καὶ τῆς πιατέλλας καθαρόν.Διαφορετικά, ὅσον καὶ
μόνον νὰ φαίνεσθε εὐσεβεῖς, ἀλλὰ προσπαθεῖτε
νὰ ἀποκτήσετε καὶ τὴν ἐσωτερικὴν καθαρότητα ἂν καθαρίζῃς τὰ σκεύη αὐτά, μένουν ἀκάθαρτα καὶ
καὶ ἁγιότητα). μολυσμένα.
23,27 Οὐαῖ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ 27 Ἀλλοίμονό σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 27 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε ὑποκριταί, διότι ὁμοιάζετε μὲ τάφους ὑποκριταί, διότι ὁμοιάζετε πρὸς τάφους
τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν ἀσβεστωμένους, οἱ ὁποῖοι ἐξωτερικῶς μὲν ἀσβεστωμένους, οἱ ὁποῖοι ἀπ’ ἔξω μὲν φαίνονται
φαίνονται ὡραῖοι, ἐνῶ ἀπὸ μέσα εἶναι γεμᾶτοι μὲ
μὲν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δὲ ὠραῖοι καὶ κατάλευκοι, ἀπὸ μέσα ὅμως εἶναι γεμᾶτοι
κόκκαλα πεθαμένων καὶ μὲ κάθε ἀκαθαρσίαν.
γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀπὸ κόκκαλα ἀποθαμένων καὶ ἀπὸ κάθε

162/207
ἀκαθαρσίας. ἀκαθαρσίαν.
23,28 Οὕτω καὶ ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν 28 Ἔτσι καὶ σεῖς, ἐξωτερικῶς μὲν φαίνεσθε εἰς τοὺς 28 Ἔτσι καὶ σεῖς, ἀπ’ ἔξω μὲν φαίνεσθε εἰς τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἀνθρώπους δίκαιοι, ἐνῶ ἀπὸ μέσα εἶσθε γεμᾶτοι ἀνθρώπους δίκαιοι, ἀπὸ μέσα ὅμως εἶσθε γεμᾶτοι
ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀπὸ ὑποκρισίαν καὶ κάθε παρανομίαν. ἀπὸ ὑπόκρισιν καὶ ἀπὸ κάθε παράβασιν τοῦ νόμου.
ἀνομίας.
23,29 Οὐαῖ ὑμῖν, γραμματεῖςκαὶ 29 Ἀλλοίμονο σὲ σᾶς, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι 29 Ἀλλοίμονόν σας, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι
Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε ὑποκριταί, διότι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν ὑποκριταί, διότι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν
τοὺς τάφους τῶν προφητῶν καὶ προφητῶν καὶ στολίζετε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων προφητῶν καὶ στολίζετε τὰ μνήματα τῶν δικαίων,
κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων.
23,30 Καὶ λέγετε· εἰ ἦμεν ἐν ταῖς ἡμέραις 30 καὶ λέτε, ἐὰν ἐζούσαμε εἰς τὰς ἡμέρας τῶν 30 καὶ λέγετε· Ἐὰν ἐζούσαμεν εἰς τὰς ἡμέρας τῶν
τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ἦμεν προγόνων μας, δὲν θὰ συμμετείχαμε εἰς τὴν πατέρων μας, δὲν θὰ ἐγινόμεθα συνεργοὶ καὶ
κοινωνοὶ αὐτῶν ἐν τῷ αἵματι τῶν αἱματοχυσίαν καὶ τὸν ἄδικον θάνατον τῶν συνένοχοί των εἰς τὸν φόνον τῶν προφητῶν.
προφητῶν.
προφητῶν.
23,31 Ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί 31 Ὥστε σεῖς οἱ ἴδιοι βεβαιώνετε ὅτι εἶσθε γνήσιοι 31 Ὥστε σεῖς οἱ ἴδιοι μαρτυρεῖτε διὰ τὸν ἑαυτόν σας,
ἐστε τῶν φονευσάντων τοὺς προφήτας. καὶ ἀντάξιοι ἀπόγονοι ἐκείνων, ποὺ ἐφόνευσαν ὅτι εἶσθε ἀπόγονοι ἐκείνων, ποὺ ἐφόνευσαν τοὺς
τοὺς προφήτας. προφήτας καὶ ἔχετε κληρονομικότητα κακήν, ἀπὸ
τὴν ὁποίαν ὅμως δὲν ἐφροντίσατε νὰ ἀπαλλάγητε.
23,32 Καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον 32 Λοιπὸν ὁλοκληρῶστε καὶ ἐσεῖς τὸ ἔργον τῶν 32 Συμπληρώσατε λοιπὸν καὶ σεῖς ἐκεῖνα, ποῦ
τῶν πατέρων ὑμῶν. πατέρων σας, κάμετε ὅσα ἐκεῖνοι δὲν ἔκαμαν, λείπουν ἀκόμη ἀπὸ ὅσα ἔκαμαν οἱ πρόγονοί σας,
φονεύσατε τὸν Μεσσίαν, διὰ νὰ φθάσετε ἔτσι εἰς ὥστε νὰ φθάσετε εἰς τὸ ἀκρότατον ὅριον τῆς κακίας.
τὸ ἔσχατον ὅριον τῆς κακίας.
23,33 Ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν! Πῶς 33 Φίδια, ὀχιές, πῶς εἶνα δυνατὸν νὰ ἀποφύγετε 33 Φίδια, γεννήματα ὀχιῶν, γεμᾶτοι κακίαν καὶ
φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης; τὴν δικαίαν καὶ τρομερὰν καταδίκην τῆς γέεννης; θανατηφόρον δηλητήριον, τὸ ὁποῖον
ἐκληρονομήσατε καὶ ἀπὸ τοὺς προγόνους σας, πῶς
εἶναι δυνατὸν νὰ φύγετε ἀπὸ τὴν καταδίκην, ποὺ θὰ
σᾶς ρίψῃ εἰς τὴν γέενναν;
23,34 Διὰ τοῦτο ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω 34 Διὰ νὰ σᾶς δώσω τὴν τελευταίαν πολύτιμον 34 Δι’ αὐτὸ ἰδοὺ ἐγὼ κάνω τὴν τελευταίαν

163/207
πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ εὐκαιρίαν νὰ σωθῆτε, ἰδοὺ ἐγὼ στέλνω εἰς σᾶς προσπάθειαν νὰ σᾶς σώσω καὶ σᾶς ἀποστέλλω
γραμματεῖς, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτε προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ δαδασκάλους τοῦ νόμου προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ γραμματεῖς, τοὺς
μου, τοὺς Ἀποστόλους μου.Σεῖς ὅμως ἄλλους ἀπὸ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ σταυρώσετε, καὶ ἐξ αὐτῶν αὐτοὺς θὰ φονεύσετε καὶ θὰ σταυρώσετε καὶ ἀποστόλους μου δηλαδὴ καὶ τοὺς διαδόχους των, ποὺ
μαστιγώσετε ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν ἄλλους θὰ τοὺς μαστιγώσετε εἰς τὰς συναγωγάς θὰ εἶναι φωτισμένοι καὶ σοφισμένοι ἀπὸ τὸ Ἅγιον
καὶ διώξετε ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν, σας καὶ θὰ τοὺς διώξετε ἀπὸ πόλιν εἰς πόλιν. Πνεῦμα καὶ τὴν διδασκαλίαν μου.Καὶ ἄλλους ἀπὸ
αὐτοὺς θὰ φονεύσετε καὶ θὰ σταυρώσετε· καὶ ἄλλους
ἀπὸ αὐτοὺς θὰ μαστιγώσετε εἰς τὰς συναγωγάς σας
καὶ θὰ τοὺς διώξετε ἀπὸ τὴν μίαν πόλιν εἰς τὴν
ἄλλην,
23,35 ὅπως ἔλθῃ ἐφ' ὑμᾶς πᾶν αἷμα 35 Διὰ νὰ πέσῃ ἔτσι ἐπάνω σας τὸ ἀθῶον αἷμα ποὺ 35 διὰ νὰ πέσῃ ἐπάνω σας ἡ εὐθύνη καὶ ἡ καταδίκη
δίκαιον ἐκχυνόμενον ἐπὶ τῆς γῆς ἀπὸ ἐχύθη ἄδικα εἰς τὴν γῆν, ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ δικαίου διὰ κάθε δίκαιον αἷμα, ποὺ ἐχύθη ἄδικα εἰς τὴν γῆν,
τοῦ αἵματος Ἄβελ τοῦ δικαίου ἕως τοῦ Ἄβελ ἕως τὸ αἷμα τοῦ Ζαχαρίου, τοῦ υἱοῦ ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ δικαίου Ἄβελ, ἕως τὸ αἷμα τοῦ
Βαραχίου, τὸν ὁποῖον ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ
αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαραχίου, ὃν Ζαχαρίου τοῦ υἱοῦ τοῦ Βαραχίου, ποὺ τὸν
ναοῦ καὶ τοῦ θυσιστηρίου, χωρὶς νὰ φοβηθῆτε οὔτε
ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου,
τοῦ τόπου τούτου τὴν ἱερότητα.
θυσιαστηρίου. καὶ ἔτσι ἐγίνατε ἔνοχοι ὄχι μόνον τοῦ ἐγκλήματος
τοῦ φόνου, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀσεβοῦς βεβηλώσεως τοῦ
ναοῦ, τὸν ὁποῖον ἐβάψατε μὲ αἷμα ἀνθρώπου
δικαίου.
23,36 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἥξει ταῦτα 36 Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι ὅλα αὐτὰ θὰ ξεσπάσουν 36 Ἀλήθεια σᾶς λέγω, ὅτι ὅλα αὐτὰ τὰ δεινὰ θὰ
πάντα ἐπὶ τὴν γενεὰν ταύτην. εἰς τὴν γενεὰν αὐτήν. πέσουν εἰς τὴν γενεὰν αὐτήν.
23,37 Ἱερουσαλὴμ Ἱερουσαλήμ, ἡ 37 Ἱερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ, σὺ ποὺ φονεύεις τοὺς 37 Ἱερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ, δυστυχισμένη καὶ
ἀποκτέννουσα τοὺς προφήτας καὶ προφήτας καὶ λιθοβολεῖς ἐκείνους ποὺ ὁ Θεὸς σοῦ ταλαίπωρε πόλις, σὺ ποὺ φονεύεις τοὺς προφήτας
λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς ἔχει στείλει! Πόσες καὶ πόσες φορὲς ἠθέλησα νὰ καὶ λιθοβολεῖς ἐκεῖνους ποὺ ὁ Θεὸς σοῦ ἀπέστειλε!
περιμαζεύσω τὰ παιδιά σου, ὅπως ἡ κλῶσσα
αὐτήν! Ποσάκις ἠθέλησα Πόσας φορὰς ἠθέλησα νὰ συμμαζεύσω τὰ παιδιά
συγκετρώνει τὰ μικρὰ πουλιά της κάτω ἀπό τις
ἐπισυναγαγεῖν τὰ τέκνα σου ὃν τρόπον σου μὲ στοργὴν παρομοίαν πρὸς ἐκείνην, μὲ τὴν
φτεροῦγες της, καὶ δὲν ἠθελήσατε.
ἐπισυνάγει ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ ὁποίαν περιμαζεύει ἡ ὅρνιθα τὰ πουλιά της κάτω
τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε. ἀπὸ τὰ πτερά της, καὶ δὲν ἠθελήσατε.

164/207
23,38 Ἰδοὺ ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν 38 Ἰδού, πρὸς τιμωρίαν τῆς κακίας σας καὶ 38 Ἰδοὺ ἐγκαταλείπεται πρὸς τιμωρίαν καὶ
ἔρημος. καταστροφήν σας ἀφίνεται ἔρημος καὶ καταστροφήν σας ἡ πόλις σας μὲ τὸν ναὸν της

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀπροστάτευτος ἀπὸ τὸν Θεὸν ἡ πόλις σας καὶ ὁ ἔρημος καὶ ἀπροστάτευτος ἀπὸ τὸν Θεόν.
ναός.
23,39 Λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μὴ με ἴδητε ἀπ' 39 Διότι σᾶς λέγω ὅτι δὲν θὰ μὲ δῆτε πλέον, ἕως 39 Διότι σᾶς λέγω, ὅτι δὲν θὰ μὲ ἴδετε πλέον ἀπὸ
ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογημένος ὁ ὅτου μετανοημένοι πῆτε· Εὐλογημένος εἶναι τώρα, ἕως ὅτου συνέλθετε εἰς τὸν ἑαυτόν σας καὶ
ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. αὐτός, ποὺ ἔρχεται ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου>. πιστεύσετε, ὁπότε συγκαταριθμούμενοι εἰς τὰ μέλη
τῆς Ἐκκλησίας μου θὰ εἴπετε δι’ ἐμέ· Εὐλογημένος
εἶναι αὐτός, ποὺ ἔρχεται εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου ὡς
ἀντιπρόσωπός του καὶ ἀπεσταλμένος του.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 24Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
24,1 Καὶ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς ἐπορεύετο Καὶ καθὼς ἐξῆλθεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔφευγεν Καὶ ἀφοῦ ἐβγῆκεν ὁ Ἰησοῦς, ἔφευγεν ὁριστικῶς
ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ· καὶ προσῆλθον οἱ ὁριστικῶς πλέον ἀπὸ τὸν ναόν, τὸν ἐπλησίασαν οἱ πλέον ἀπὸ τὸ ἱερὸν διὰ νὰ μὴ ἐπανέλθῃ εἰς αὐτό.Καὶ
μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπιδεῖξαι αὐτῷ τὰς μαθηταὶ διὰ νὰ τοῦ δείξουν τὰς ὡραίας οἰκοδομὰς τότε ἐπλησίασαν οἱ μαθηταί του διὰ νὰ τοῦ δείξουν
τοῦ ναοῦ.
οἰκοδομὰς τοῦ ἱεροῦ. τὰς οἰκοδομὰς τοῦ ἱεροῦ.
24,2 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὐ 2 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπεν· <δὲν βλέπετε μὲ 2 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοὺς εἶπε· Δὲν βλέπετε μὲ θαυμασμὸν
βλέπετε ταῦτα πάντα; Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, θαυμασμὸν ὅλα τὰ ὡραῖα αὐτὰ κτίρια; Σᾶς ὅλα αὐτὰ τὰ ὡραῖα κτίρια; Ἐν πάσῃ ἀληθείᾳ σᾶς
οὐ μὴ ἀφεθῇ ὧδε λίθος ἐπὶ λίθον, ὃς οὐ διαβεβαιώνω, ὅτι δὲν θὰ μείνῃ ἐδῶ πέτρα ἐπάνω διαβεβαιῶ, ὅτι δὲν θὰ μείνῃ πέτρα ἐπάνω εἰς τὴν
στὴν πέτρα, ποὺ νὰ μὴ μεταβληθῇ εἰς
καταλυθήσεται. πέτραν, ποὺ νὰ μὴ κρημνισθῇ κάτω.
συντρίμματα>.
24,3 Καθημένου δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ ὅρους 3 Καὶ ἐνῶ αὐτὸς ἐκάθητο εἰς τὸν ὅρος τῶν Ἐλαιῶν, 3 Καὶ ἐνῷ αὐτὸς ἐκάθητο εἰς τὸ ὅρος τῶν Ἐλαιῶν,
τῶν ἐλαιῶν προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ τὸν ἐπλησίασαν οἱ μαθηταὶ ἰδιαιτέρως καὶ τοῦ τὸν ἐπλησίασαν οἱ μαθηταὶ ἰδιαιτέρως καὶ εἶπαν·
κατ' ἰδίαν λέγοντες· εἰπὲ ἡμῖν πότε εἶπαν· <πές μας, πότε θὰ γίνουν αὐτὰ καὶ ποιὸ θὰ Εἰπέ μας, πότε θὰ γίνουν ὅλα αὐτὰ καὶ ποῖον εἶναι
εἶναι τὸ σημεῖον, ποὺ θὰ προαναγγέλῃ τὴν
ταῦτα ἔσται, καὶ τί τὸ σημεῖον τῆς σῆς τὸ σημάδι, ποὺ θὰ προαναγγέλλῃ τὴν ἔνδοξόν σου
ἔνδοξον παρουσίαν σου καὶ τὸ τέλος τοῦ κόσμου;>
παρουσίας καὶ τῆς συντελείας τοῦ παρουσίαν καὶ τὸ ὁριστικὸν τέλος τοῦ κόσμου αὐτοῦ;

165/207
αἰῶνος;
24,4 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν 4 Καὶ ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· <προσέχετε 4 Καὶ ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε· Προσέχετε νὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῖς· βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ. μήπως τυχὸν σᾶς πλανήσῃ κανείς. μὴ σᾶς πλανήσῃ κανείς.
24,5 Πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ 5 Διότι πολλοὶ θὰ ἔρθουν μὲ τὸ ἰδικόν μου ὄνομα 5 Διότι θὰ ἔλθουν πολλοί, ποὺ θὰ διεκδικοῦν καὶ θὰ
ὀνόματί μου λέγοντες, ἐγώ εἰμι ὁ καὶ θὰ λέγουν· ἐγὼ εἶμαι ὁ Χριστὸς καὶ θὰ οἰκειοποιοῦνται τὸ ὄνομα τοῦ Μεσσίου, τὸ ὁποῖον
Χριστός, καὶ πολλοὺς πλανήσουσι. παρασύρουν πολλοὺς εἰς τὸν δρόμον τῆς πλάνης. εἶναι ἰδικόν μου, καὶ θὰ λέγουν· ἐγὼ εἶμαι ὁ
Χριστός.Καὶ θὰ πλανήσουν πολλούς.
24,6 Μελλήσετε δὲ ἀκούειν πολέμους 6 Θὰ ἀκούσετε δὲ πολέμους καὶ φῆμες περὶ 6 Μέλλετε δὲ νὰ ἀκούετε πολέμους καὶ εἰδήσεις περὶ
καὶ ἀκοὰς πολέμων· ὁρᾶτε μὴ θροεῖσθε· πολέμων, ποὺ γίνονται μακράν.Προσέχετε, μὴ πολέμων, ποὺ θὰ γίνωνται εἰς ἄλλας
δεῖ γὰρ πάντα γενέσθαι, ἀλλ' οὔπω ἐστὶ ταράσσεσθε, νομίζοντες ὅτι αὐτὰ εἶναι σημεῖα τοῦ χώρας.Προσέχετε, μὴ ταράσσεσθε νομίζοντες, ὅτι
τέλους.Διότι πρέπει ὅλα νὰ πραγματοποιηθοῦν,
τὸ τέλος. αὐτὰ εἶναι σημάδια, ποὺ προαναγγέλλουν τὸ τέλος,
ἀλλὰ ἀκόμα δὲν θὰ ἔλθῃ τὸ τέλος.
διότι σύμφωνα μὲ τὰς βουλὰς τῆς θείας προνοίας
πρέπει ὅλα αὐτὰ νὰ γίνουν, ἀλλ’ ἀκόμη δὲν εἶναι
οὔτε τὸ τέλος τοῦ κόσμου οὔτε ἡ καταστροφὴ τῆς
Ἱερουσαλὴμ καὶ τοῦ ναοῦ της, ποὺ προεικονίζει καὶ
προτυπώνει τὴν συντέλειαν τοῦ κόσμου.
24,7 Ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος 7 Διότι θὰ ξεσηκωθῇ τὸ ἕνα ἔθνος ἐνάντιον τοῦ 7 Διότι θὰ σηκωθῇ τὸ ἕνα ἔθνος κατὰ τοῦ ἄλλου
καὶ βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν, καὶ ἔσονται ἄλλου ἔθνους, καὶ τὸ ἕνα βασίλειον ἐναντίον τοῦ ἔθνους, καὶ τὸ ἕνα βασίλειον κατὰ τοῦ ἅλλου
λιμοὶ καὶ λοιμοὶ καὶ σεισμοὶ κατὰ ἄλλου βασιλείου καὶ θὰ συμβοῦν στερήσεις καὶ βασιλείου καὶ θὰ συμβοῦν πεῖνες καὶ μολυσματικοὶ
πεῖνες καὶ ἐπιδημικὲς ἀρρώστιες καὶ σεισμοὶ εἰς
τόπους· ἐπιδημίαι καὶ σεισμοὶ ἐδῶ καὶ ἐκεῖ.
διαφόρους τόπους.
24,8 Πάντα δὲ ταῦτα ἀρχὴ ὠδίνων. 8 Ὅλα ὅμως αὐτὰ θὰ εἶναι ἀρχὴ τῶν ταλαιπωριῶν 8 Ὅλα δὲ αὐτὰ εἶναι ἀρχὴ πόνων καὶ δεινῶν.
καὶ πόνων.
24,9 Τότε παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν 9 Τότε θὰ σᾶς παραδώσουν εἰς θλίψεις καὶ 9 Τότε θὰ σᾶς παραδώσουν εἰς θλίψεις καὶ
καὶ ἀποκτενοῦσιν ὑμᾶς, καὶ ἔσεσθε βασανιστήρια καὶ θὰ σᾶς φονεύσουν, καὶ θὰ εἶσθε δοκιμασίας.Καὶ θὰ θανατώσουν μερικοὺς ἀπὸ σᾶς,
μισούμενοι ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν διὰ οἱ μισούμενοι ἀπὸ ὅλα τὰ ἔθνη, διότι θὰ πιστεύετε καὶ θὰ σᾶς μισοῦν ὅλα τὰ ἔθνη δι’ ἐμέ, ἐπειδὴ θὰ
καὶ θὰ κηρύτετε τὸ ὄνομά μου.
τὸ ὄνομά μου. πιστεύετε εἱς τὸ ὄνομά μου.

166/207
24,10 Καὶ τότεσκανδαλισθήσονται 10 Καὶ τότε θὰ κλονισθοῦν πολλοὶ εἰς τὴν πίστιν 10 Καὶ τότε θὰ σκανδαλισθοῦν καὶ θὰ κλονισθοῦν
πολλοὶ καὶ ἀλλήλους παραδώσουσι καὶ καὶ θὰ παραδώσουν εἰς τοὺς διώκτας ὁ ἔνας τὸν εἰς τὴν πίστιν πολλοί.Καὶ θὰ παραδώσουν ὁ ἔνας τὸν
ἄλλον καὶ θὰ μισηθοῦν μεταξύ των.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μισήσουσιν ἀλλήλους. ἄλλον εἰς τοὺς ἀπίστους ἄρχοντας καὶ θὰ μισήσουν
ὁ ἔνας τὸν ἄλλον.
24,11 Καὶ πολλοὶ ψευδοπροφῆται 11 Καὶ πολλοὶ ψευδοπροφῆται θὰ ξεπροβάλλουν 11 Καὶ θὰ ἀναφανοῦν πολλοὶ ψευδοπροφῆται καὶ θὰ
ἐγερθήσονται καὶ πλανήσουσι πολλούς, καὶ θὰ παρασύρουν εἰς τὴν πλάνην πολλούς. παρασύρουν εἰς τὰς πλανεμένας διδασκαλίας των
πολλούς.
24,12 καὶ διὰ τὸ πληθυνθῆναι τὴν 12 Καὶ ἐπειδὴ θὰ ἔχῃ πληθυνθῆ ἡ ἁμαρτία καὶ ἡ 12 Καὶ ἐπειδὴ θὰ πληθύνῃ ἡ κακία καὶ ἡ φαυλότης,
ἀνομίαν ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν κακία, θὰ κρυώσῃ ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν πρὸς τὸν θὰ ψυχρανθῇ ἡ πρὸς τὸν Θεὸν καὶ τὸν πλησίον
πολλῶν. Θεὸν καὶ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους.(Ἡ καταπάτησις ἀγάπη τοῦ πλήθους τῶν συνήθων καὶ κατ’ ὅνομα
τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, ἡ φαυλότης καὶ ἡ διαφθορὰ
Χριστιανῶν.
εἶναι κατάστασις ἰδιοτελείας, ἡ ὁποία συνεπάγεται
κατάπτωσιν πνευματικήν, ψῦξιν τῆς ἀγάπης καὶ
πρὸς αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς οἰκείους, ἀπομάκρυνσιν
ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ἀπιστίαν.Ἡ ἀπιστία εἶναι κατὰ
κανόνα γέννημα τῆς ἁμαρτίας).
24,13 Ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τὸ τέλος, οὗτος 13 Ἐκεῖνος ὅμως, ὁ ὁποῖος κατὰ τὸ διάστημα τῶν 13 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ δείξῃ ὑπομονὴν μέχρι τέλους
σωθήσεται. δοκιμασιῶν αὐτῶν θὰ δείξῃ μέχρι τέλους τῶν δοκιμασιῶν αὐτῶν, αὐτὸς καὶ μόνον θὰ σωθῇ.
ὑπομονήν, αὐτὸς θὰ σωθῇ.
24,14 Καὶ κηρυχθήσεται τοῦτο
τὸ 14 Καὶ θὰ κηρυχθῇ αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιον τῆς 14 Καὶ θὰ κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον αὺτὸ τῆς
εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας ἐν ὅλῃ τῇ βασιλείας τοῦ Θεοῦ εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ὥστε βασιλείας εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, διὰ νὰ εἶναι τὸ
οἰκουμένῃ εἰς μαρτύριον πᾶσι τοῖς νὰ εἶναι ἡ καλὴ μαρτυρία πρὸς σωτηρίαν δι' ὅλα τὰ κήρυγμα τοῦτο ἔλεγχος δι’ ὅλα τὰ ἔθνη, ὅσα δὲν θὰ
ἔθνη, καὶ τότε θὰ ἔλθῃ τὸ τέλος.
ἔθνεσι, καὶ τότε ἥξει τὸ τέλος. πιστεύσουν, ὥστε νὰ μὴ δύνανται νὰ προφασισθοῦν,
ὅτι δὲν προσεφέρθη καὶ εἰς αὐτοὺς τὸ
εὐαγγέλιον.Καὶ τότε θὰ ἔλθῃ τὸ τέλος τοῦ κόσμου,
τοῦ ὁποίου εἰκὼν καὶ προτύπωσις θὰ εἶναι τὸ
ἐπικείμενον τέλος τῶν Ἱεροσολύμων.
24,15 Ὅταν οὖν ἴδητε τὸ βδέληγμα τῆς 15 Ὅταν λοιπὸν θὰ ἰδῆτε τὸ μισητὸν καὶ ἀηδὲς 15 Ἀλλὰ τὸ τέλος τοῦ κόσμου θὰ βραδύνῃ ἀκόμη.Ἡ

167/207
ἐρημώσεως τὸ ρηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ κάθαρμα, ποὺ θὰ ἐπιφέρῃ τὴν ἐρήμωσιν καὶ τὸν εἰκὼν ὅμως καὶ ἡ προτύπωσις τοῦ τέλους αὐτοῦ,
προφήτου ἑστὼς ἐν τόπῳ ἁγίῳ-ὁ ὄλεθρον τῆς Ἱερουσαλήμ, ὅπως ἔχει προφητευθῆ δηλαδὴ ἡ καταστροφὴ τῶν Ἱεροσολύμων,
ἀπὸ τὸν Δανιήλ, νὰ στέκεται εἰς τὸν ἅγιον τόπον-

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀναγινώσκων νοείτω- κάθε ἀναγνώστης ἂς καταλάβῃ καλὰ αὐτό· πλησιάζει.Σᾶς δίδω λοιπὸν τὰ σημεῖα, ποὺ θὰ
Πρόκειται διὰ τοὺς κακούργους ψευδοζηλωτὰς καὶ προαναγγέλλουν τὸν σύντομον ἐρχομὸν τῆς
τοὺς αἱμοχαρεῖς σικαρίους, ποὺ θὰ βεβηλώνουν καταστροφῆς αὐτῆς.Θὰ ἴδητε πρῶτον τὸ μισητὸν καὶ
τὸν ναόν, μὲ ἀναριθμήτους δολοφονίας καὶ ἄλλα
βέβηλον σίχαμα, ποὺ θὰ προκαλέσῃ τὴν ἐρήμωσιν
κακουργήματα, καὶ τοὺς μισητοὺς Ρωμαίους
καὶ τὴν καταστροφὴν τῆς Ἱερουσαλήμ, καὶ τὸ ὁποῖον
στρατιώτας μὲ τὰ εἰδωλολατρικά των σήματα.
ἐλέχθη προφητικῶς διὰ τοῦ προφήτου Δανιήλ, νὰ
στέκεται εἰς ἅγιον τόπον.Κάθε ἀναγνώστης ἂς τὸ
νοιώσῃ καὶ ἂς λάβῃ τὰ μέτρα του.Ἂς ἐννοήσῃ, ὅτι τὸ
σίχαμα αὐτὸ θὰ εἶναι πρῶτον μὲν οἱ ζηλωταὶ καὶ οἱ
ξιφοφόροι, ποὺ θὰ καταλάβουν τὸ ἱερὸν καὶ θὰ τὸ
βεβηλώσουν μὲ τὰς δολοφονίας των καὶ τὰ ἄλλα
κακουργήματά των, ὕστερα δὲ καὶ τὰ ρωμαϊκὰ
στρατεύματα, ποὺ θὰ ἔλθουν νὰ συμπληρώσουν τὴν
βεβήλωσιν αὐτήν.
24,16 Τότε οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ φευγέτωσαν 16 Τότε, ὅταν θὰ δῆτε αὐτὴν τὴν βεβήλωσιν τοῦ 16 Ὅταν λοιπὸν θὰ ἴδητε τὴν βεβήλωσιν αὐτὴν τοῦ
ἐπὶ τὰ ὅρη, ἱεροῦ, ὅσοι εὑρίσκονται εἰς τὴν Ἰουδαίαν, ἂς ἱεροῦ νὰ ἀρχίζῃ, τότε ἐκεῖνοι ποὺ θὰ κατοικοῦν εἰς
φύγουν εἰς τὰ βουνά, διὰ νὰ κρυβοῦν. τὰς πόλεις τῆς Ἰουδαίας, ἂς φεύγουν εἰς τὰ βουνὰ
διὰ νὰ κρυβοῦν ἐκεῖ.
24,17 ὁ ἐπὶ τοῦ δώματος μὴ καταβαινέτω 17 Ὅποιος εἶναι ἐπάνω εἰς τὴν ταράτσα, ἂς μὴ 17 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ εἶναι ἐπάνω εἰς τὸ ἠλιακωτὸν τοῦ
ἆραι τὰ ἐκ τῆς οἰκίας αὐτοῦ, κατεβῇ εἰς τὸ σπίτι, διὰ νὰ πάρῃ τὰ πράγματά του, σπιτιοῦ, ἂς μὴ καταβῇ διὰ νὰ πάρῃ ἀπὸ τὸ σπίτι του
ἀλλὰ ἂς φύγῃ ἀμέσως. τὰ πράγματά του, ἀλλ’ ἂς φύγῃ τὸ ταχύτερον.
24,18 καὶ ὁ ἐν τῷ ἀγρῷ μὴ ἐπιστρεψάτω 18 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ μὲ τὸ πουκάμισο ἐργάζεται εἰς 18 Καὶ ἐκεῖνος ποὺ μὲ μόνον τὸ ὑποκάμισον
ὀπίσω ἄραι τὰ ἱμάτια αὐτοῦ. τὸ χωράφι, ἂς μὴ γυρίσῃ πίσῳ νὰ πάρῃ τὰ ἐργάζεται εἰς τὸ χωράφι, ἂς μὴ γυρίσῃ ὀπίσω διὰ νὰ
ἐνδύματά του. πάρῃ καὶ τὰ ἐξωτερικά του ἐνδύματα.
24,19 Οὐαὶ δὲ ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις 19 Ἀλλοίμονο δὲ εἰς τὰς ἐγκύους καὶ εἰς ὅσας θὰ 19 Ἀλλοίμονον δὲ εἰς τὰς ἐγκύους καὶ εἰς ἐκείνας,

168/207
καὶ ταῖς θηλαζούσαις ἐν ἐκείναις ταῖς θηλάζουν μικρὰ παιδιὰ κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας, ποὺ θὰ θηλάζουν μικρὰ παιδιὰ κατὰ τὰς ἡμέρας
ἡμέραις. διότι δὲν θὰ τοὺς εἶναι εὔκολον νὰ τρέξουν νὰ ἐκείνας, διότι θὰ εἶναι πολὺ δύσκολον εἰς αὐτὰς καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


σωθοῦν. νὰ τρέξουν διὰ νὰ σωθοῦν, ἀλλὰ καὶ νὰ εὕρουν τὰ
ἀπαραίτητα διὰ τὸν στηριγμὸν τοῦ ὀργανισμοῦ των.
24,20 Προσεύχεσθε δὲ ἵνα μὴ γένηται ἡ 20 Προσεύχεσθε δὲ νὰ μὴ γίνῃ ἡ φυγή σας αὐτὴ εἰς 20 Κάνετε δὲ τὴν προσευχήν σας νὰ μὴ γίνῃ ἡ φυγή
φυγὴ ὑμῶν χειμῶνος μηδὲ σαββάτῳ. καιρὸν χειμῶνος οὔτε εἰς ἡμέραν Σαββάτου (κατὰ σας εἰς χειμωνιάτικην κακοκαιρίαν, ἡ ὁποία θὰ σᾶς
τὴν ὁποίαν ἀπαγορεύεται ἡ μεγάλη πορεία). γίνεται ἐμπόδιον εἰς τὴν φυγήν· οὔτε νὰ συμπέσῃ ἡ
φυγὴ εἰς ἡμέραν Σαββάτου, ποὺ ἀπαγορεύεται νὰ
βαδίσετε δρόμον μακρυνόν.
24,21 ῎Εσται γὰρ τότε θλῖψις μεγάλη, οἵα 21 Καὶ θὰ φύγετε τότε μὲ μεγάλην βίαν καὶ 21 Πρέπει δὲ εἰς τὴν φυγήν σας νὰ μὴ ἐμποδίζεσθε
οὐ γέγονεν ἀπ' ἀρχῆς κόσμου ἕως τοῦ τρόμον, διότι θὰ συμβῇ θλῖψις τόσον μεγάλη, ἀπὸ τίποτε.Διότι τότε θὰ εἶναι θλῖψις μεγάλη, τέτοια
νῦν οὐδ' οὺ μὴ γένηται. ὁμοία πρὸς τὴν ὁποίαν οὔτε ἔχει γίνει ἀπὸ τὴν ποὺ δὲν ἔχει γίνει ἀπὸ τὴν ἀρχὴν τοῦ κόσμου ἕως
ἀρχὴν τοῦ κόσμου ἕως τώρα οὔτε καὶ θὰ γίνῃ.
τώρα, οὕτε θὰ γίνῃ ποτὲ παρομοία.
24,22 Καὶ εἰ μὴ ἐκολοβώθησαν αἱ ἡμέραι 22 Καὶ ἐὰν δὲν ὠλιγόστευαν αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι, δὲν 22 Καὶ ἂν δὲν ὠλιγόστευεν ὁ ἀριθμὸς τῶν ἡμερῶν
ἐκεῖναι, οὐκ ἂν ἐσώθη πᾶσα σάρξ· διὰ δὲ θὰ ἐσώζετο κανένας ἄνθρωπος εἰς τὴν περιοχὴν ἐκείνων, δὲν θὰ ἐσώζετο κανεὶς ἄνθρωπος.Ἀλλὰ διὰ
τοὺς ἐκλεκτοὺς καλοβωθήσονται αἱ ἐκείνην.Ἀλλὰ χάριν τῶν ἐκλεκτῶν θὰ περιορισθῇ τοὺς ἐκλεκτούς, διὰ τοὺς ὁποίους ὁ Θεὸς θὰ
ὁ ἀριθμὸς τῶν ἡμερῶν ἐκείνων τῆς τρομερᾶς
ἡμέραι ἐκεῖναι. προνοήσῃ νὰ μὴ ταλαιπωρηθοῦν πολύ, θὰ
θλίψεως.
ὀλιγοστεύσουν αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι.
24,23 Τότε ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ, ἰδοὺ ὧδε ὁ 23 Τότε ἐὰν κανεὶς σᾶς πῇ· Ἰδοὺ ὁ Χριστὸς εἶναι 23 Τότε, ἐὰν σᾶς εἴπῃ κανείς· Νά, ἐδῶ εἶναι ὁ Χριστὸς
Χριστὸς ἢ ὧδε, μὴ πιστεύσητε· ἐδῶ ἢ ἐκεῖ, μὴ πιστεύσετε. ἢ ἐδῶ, μὴ πιστεύσητε.
24,24 ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι 24 Διότι θὰ ἀναφανοῦν ψευδόχριστοι καὶ 24 Διότι θὰ ἀναφανοῦν ψευδομεσσίαι καὶ
καὶ ψευδοπροφῆται καὶ δώσουσι σημεῖα ψευδοπροφῆται καὶ θὰ δώσουν μεγάλα σημεῖα καὶ ψευδοπροφῆται καὶ θὰ δείξουν σημάδια μεγάλα καὶ
μεγάλα καὶ τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ θὰ κάμουν καταπληκτικὰ ἔργα, ὥστε νὰ ἔργα καταπληκτικά, ὥστε νὰ πλανήσουν, ἐὰν θὰ
πλανήσουν, ἐὰν εἶναι δυνατόν, καὶ αὐτοὺς ἀκόμη
δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς. εἶναι δυνατόν, καὶ αὐτοὺς τοὺς ἐκλεκτούς.
τοὺς ἐκλεκτούς.

24,25 Ἰδοὺ προείρηκα ὑμῖν. 25 Ἰδοὺ σᾶς τὰ προεῖπα, ὥστε νὰ λάβετε τὰ μέτρα 25 Ἰδοὺ σᾶς τὰ προεῖπα, ὥστε νὰ μὴ χωρῇ

169/207
σας. δικαιολογία διὰ τὴν τυχὸν ἀποπλάνησίν σας.
24,26 Ἐὰν οὖν εἴπωσιν ὑμῖν, ἰδοὺ τῇ 26 Ἐὰν λοιπὸν σᾶς ποῦν· Ἰδοὺ εἰς τὴν ἔρημον 26 Ἐὰν λοιπὸν σᾶς εἶπουν· Ἰδοὺ εἰς τὴν ἔρημον εἶναι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐρήμῳ ἐστί, μὴ ἐξέλθητε, ἰδοὺ ἐν τοῖς εὑρίσκεται ὁ Χριστός, μὴ βγῆτε· ἢ ἐὰν σᾶς ποῦν ὅτι ὁ Μεσσίας, μὴ βγῆτε εἰς συνάντησίν του.Ἐὰν πάλιν
ταμιείοις, μὴ πιστεύσητε· ὁ Χριστὸς εὑρίσκεται εἰς τὰ πλέον ἀπόμερα καὶ σᾶς εἶπουν, ἰδοὺ ὁ Χριστὸς εἶναι μέσα εἰς τὰ
ἀσφαλῆ δωμάτια, μὴ πιστεύσετε. ἰδιαίτερα δωμάτια, μὴ πιστεύσητε.
24,27 ὥσπερ γὰρ ἡ ἀστραπὴ ἐξέρχεται 27 Διότι οὔτε εἰς τὴν ἔρημον οὔτε εἰς σπίτια θὰ 27 Διότι οὔτε κρυμμένος εἰς δωμάτια, οὔτε εἰς μέρος
ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ φαίνεται ἕως παρουσιασθῇ ὁ Χριστός, ἀλλὰ ὅπως ἡ ἀστραπὴ ἐρημικὸν θὰ παρουσιασθῇ ὁ Μεσσίας, ἀλλὰ καθὼς ἡ
δυσμῶν, οὕτως ἔσται καὶ ἡ παρουσία βγαίνει ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ καὶ ἀμέσως φαίνεται ἕως ἀστραπὴ βγαίνει ἀπὸ τὸ ἀνατολικὸν σημεῖον τοῦ
τὴν δύσιν, ἔτσι ἀμέσως αἰσθητὴ εἰς ὅλους θὰ γίνῃ
τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου· ὁρίζοντος καὶ φαίνεται ἀμέσως ἕως τὸ ἀντίθετον
καὶ ἡ ἔνδοξος παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
δυτικὸν σημεῖον, ἔτσι θὰ γίνῃ καὶ ἡ παρουσία τοῦ
υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.Θὰ γίνῃ ἀμέσως παντοῦ καὶ εἰς
ὅλους αἰσθητή.
24,28 Ὅπου γὰρ ἐὰν ᾖ τὸ πτώμα, ἐκεῖ 28 Διότι ὅπου εἶναι τὸ πτῶμα, ἐκεῖ θὰ μαζευτοῦν 28 Διότι ἐκεῖ ὅπου εἶναι τὸ νεκρὸν πτῶμα, ἐκεῖ θὰ
συναχθήσονται οἱ ἀετοί. ἀετοί· <ὅπου ὑπάρχει ἠθικὴ σαπίλα καὶ διαφθορά, μαζευθοῦν καὶ οἱ ἀετοὶ διὰ νὰ χορτασθοῦν ἀπὸ
ἐκεῖ μαζεύονται, διὰ νὰ δράσουν οἱ ἀπατεῶνες, οἱ αὐτό.Μὲ ἄλλα λόγια.Ὅταν ἡ σαπίλα τοῦ κόσμου
κλέπται καὶ οἱ ἐγκληματίαι.Εἰς ἐποχὰς
φθάσῃ εἰς τὸ ἀπροχώρητον, τότε θὰ ἔλθῃ ἄφευκτος
ἀποστασίας, παρουσιάζονται ψευδόχριστοι καὶ
καὶ εἰς ὅλους φανερὰ ἡ ἐξ οὐρανοῦ κρίσις καὶ
ψευδοπροφῆται).
τιμωρία.
24,29 Εὐθέως δὲ μετὰ τὴν θλῖψιν τῶν 29 Ἀμέσως δέ, ἔπειτα ἀπὸ τὴν θλῖψιν τῶν ἡμερῶν 29 Ἀμέσως δὲ ὕστερα ἀπὸ τὴν θλῖψιν καὶ τάς
ἡμερῶν ἐκείνων ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται ἐκείνων ὁ ἥλιος θὰ σκοτισθῇ καὶ τὸ γεγγάρι δὲν θὰ δοκιμασίας τῶν ἡμερῶν ἐκείνων, ὅταν πλέον θὰ
καὶ ἡ σελήνη οὐ δώσει τὸ φέγγος αὐτῆς, δώσῃ τὸ φῶς του καὶ τὰ ἄστρα θὰ πέσουν ἀπὸ τὸν πλησιάζῃ ἡ συντέλεια τοῦ κόσμου, ὁ ἥλιος θὰ χάσῃ
οὐρανὸν καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις, αἱ
καὶ οἱ ἀστέρες πεσοῦνται ἀπὸ τοῦ τὴν λάμψιν του καὶ θὰ σκοτισθῇ, καὶ ἡ σελήνη δὲν
συγκρατοῦσαι τὴν ἁρμονίαν τοῦ σύμπαντος, θὰ
οὐρανοῦ, καὶ αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν θὰ δώσῃ τὸ φῶς της καὶ τὰ ἄστρα θὰ πέσουν ἀπὸ
σαλευθοῦν.
σαλευθήσονται. τὸν οὐρανὸν καὶ ὅλος ὁ κόσμος θὰ γίνῃ καινούργιος,
καὶ αἱ οὐράνιαι δυνάμεις τῶν ἀγγέλων, αἱ
συγκρατοῦσαι ἤδη τὴν τάξιν τοῦ σύμπαντος, θὰ
σαλευθοῦν καὶ θὰ μετακινηθοῦν καὶ ἀπὸ τὴν

170/207
βαθεῖαν των συγκίνησιν δι’ ὅσα θὰ συμβαίνουν
κατὰ τὴν δευτέραν παρουσίαν, ἀλλὰ καὶ διότι ἡ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παροῦσα μορφὴ τοῦ κόσμου θὰ παρέλθῃ διὰ νὰ
ἀνακαινισθῇ τὸ σύμπαν.
24,30 Καὶ τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ 30 Καὶ τότε θὰ φανῇ εἰς τὸν οὐρανὸν τὸ σημεῖον 30 Καὶ τότε θὰ φανῇ εἰς τὸν οὐρανὸν τὸ σημεῖον, ποὺ
υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, καὶ τότε ὅλαι αἱ φυλαὶ τῆς θὰ προαναγγέλλῃ τὴν ἐντὸς ὀλίγου ἔλευσιν καὶ
τότε κόψονται πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς γῆς, ποὺ δὲν ἐπίστευσαν, θὰ ὀδύρωνται παρουσίαν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.Καὶ τότε θὰ
σπαρακτικά, καὶ θὰ ἴδουν τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου
καὶ ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου θρηνήσουν ὅλαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς, ὅσαι δὲν
νὰ ἔρχεται ἐπάνω εἰς τὰς νεφέλας τοῦ οὐρανοῦ μὲ
ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ ἐπίστευσαν καὶ θὰ ἴδουν τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου νὰ
δύναμιν μεγάλην καὶ δόξαν πολλήν.
οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης ἔρχεται καθισμένος εἰς τὰ σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ μὲ
πολλῆς. δύναμιν καὶ συνοδείαν ἀγγέλων καὶ μὲ δόξαν
πολλήν.
24,31 Καὶ ἀποστελεῖ τοὺς ἀγγέλους 31 Καὶ θὰ στείλῃ τοὺς ἀγγέλους του, οἱ ὁποῖοι μὲ 31 Καὶ θὰ ἀποστείλῃ τοὺς ἀγγέλους του μὲ
αὐτοῦ μετὰ σάλπιγγος φωνῆς μεγάλης, φωνὴν μεγάλην, σὰν ἀπὸ ἰσχυρὰν σάλπιγγα, θὰ σάλπιγγα ποὺ θὰ σημαίνῃ δυνατὰ καὶ θὰ
καὶ ἐπισυνάξουσι τοὺς ἐκλεκτοὺς αὐτοῦ συγκεντρώσουν τοὺς ἐκλεκτούς του ἀπὸ τὰ μαζεύσουν τοὺς ἐκλεκτούς του ἀπὸ τὰ τέσσαρα
τέσσαρα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, ἀπὸ τὴν μίαν
ἐκ τῶν τεσσάρων ἀνέμων ἀπ' ἄκρων σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, ἀπὸ τὰ ὁποῖα πνέουν οἱ
ἄκρην τοῦ οὐρανοῦ ἕως τὴν ἄλλην.
οὐρανῶν ἕως ἄκρων αὐτῶν. τέσσαρες ἄνεμοι, ἀπὸ τὴν μίαν ἄκρην τοῦ ὁρίζοντος
ἕως τὴν ἄλλην ἄκρην.
24,32 Ἀπὸ δὲ τῆς συκῆς μάθετε τὴν 32 Ἀπὸ τὴν συκῆν δὲ μάθετε τὴν παρομοίωσιν· 32 Ἀπὸ δὲ τὴν συκιὰν μάθετε τὴν ὁμοιότητα· ὅταν
παραβολήν.Ὅταν ἤδη ὁ κλάδος αὐτῆς ὅταν πλέον ὁ κλάδος της γίνῃ μαλακὸς καὶ πλέον ὁ κλάδος της γίνῃ ἁπαλὸς καὶ βγοῦν τὰ
γένηται ἁπαλὸς καὶ τὰ φύλλα ἐκφύῃ, ἀναβλαστάνῃ τὰ φύλλα, γνωρίζετε ὅτι πλησιάζει φύλλα, γνωρίζετε, ὅτι τὸ θέρος εἶναι πλησίον.
τὸ θέρος.
γινώσκετε ὅτι ἐγγὺς τὸ θέρος·
24,33 Οὕτω καὶ ὑμεῖς ὅταν ἴδητε ταῦτα 33 Ἔτσι καὶ σεῖς, ὅταν ἴδετε ὅλα αὐτά, μάθετε ὅτι 33 Ἔτσι καὶ σεῖς· ὅταν ἴδητε νὰ συμβαίνουν ὅλα αὐτὰ
πάντα, γινώσκετε ὅτι ἐγγύς ἐστιν ἐπὶ ἔφθασε ὁ καιρὸς τῆς κρίσεως τοῦ Θεοῦ, ποὺ θὰ τὰ σημεῖα, ποὺ σᾶς προεῖπα, νὰ γνωρίζετε, ὅτι
θύραις. τιμωρήσῃ τοὺς Ἰουδαίους μὲ καταστροφήν. πλησιάζει εἰς τὴν πόρταν, ἔφθασε καὶ θὰ ἐμφανισθῇ
ἀμέσως ἡ κρίσις τοῦ Θεοῦ, ποὺ θὰ τιμωρήσῃ τὴν
ἀπιστίαν τῶν Ἰουδαίων διὰ καταστροφῆς τῆς

171/207
Ἱερουσαλήμ.
24,34 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ παρέλθῃ ἡ 34 Σᾶς διαβεβαιώνω, ὅτι δὲν θὰ περάσῃ ἡ γενεὰ 34 Ἀληθῶς σᾶς λέγω, δὲν θὰ περάσῃ ἢ γενεὰ αὐτὴ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


γενεὰ αὔτη ἕως ἂν πάντας ταῦτα αὐτή, ἕως ὅτου γίνουν ὅλα ὅσα σᾶς προεῖπα διὰ προτοῦ γίνουν ὅλα αὐτὰ καὶ προτοῦ
γένηται. τὴν καταστροφὴν τῆς Ἱερουσαλήμ. πραγματοποιηθῇ καὶ ἡ καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ
καὶ ὅσα περὶ πολέμων καὶ ψευδομεσσιῶν καὶ
ψευδοπροφητῶν σᾶς προεῖπον.
24,35 Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ 35 Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ θὰ παρέλθουν, οἱ λόγοι μου 35 Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ποῦ σᾶς φαίνονται τόσον
παρελεύσονται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ ὅμως δὲν θὰ παρέλθουν, ἀλλὰ θὰ μόνιμα καὶ στερεά, θὰ περάσουν καὶ θὰ ἐκλείψουν,
παρέλθωσι. πραγματοποιηθοῦν ἐξ ὁλοκλήρου. οἱ λόγοι μου ὅμως δὲν θὰ περάσουν, ἀλλὰ θὰ
ἐπαληθεύσουν ἐπακριβῶς.
24,36 Περὶ δὲ τῆς ἡμέρας ἐκείνης καὶ 36 Ὡς πρὸς δὲ τὴν ἡμέραν ἐκείνην καὶ τὴν ὥραν 36 Διὰ τὴν ἡμέραν ὁμως ἐκείνην καὶ τὴν ὥραν, ποὺ
ὥρας οὐδεὶς οἶδεν, οὐδὲ οἱ ἄγγελοι τῶν τῆς δευτέρας παρουσίας καὶ τῆς μεγάλης κρίσεως θὰ λάβῃ χώραν ἡ δευτέρα παρουσία καὶ ἡ κρίσις,
οὐρανῶν, εἰ μὴ ὁ πατήρ μου μόνος. κανεὶς δὲν γνωρίζει τόποτε, οὔτε οἱ ἄγγελοι τῶν κανεὶς δὲν γνωρίζει πότε ἀκριβῶς θὰ εἶναι αὗται,
οὐρανῶν, εἰ μὴ μόνον ὁ Πατήρ.
οὔτε ἀκόμη οἱ οὐράνιοι ἄγγελοι, παρὰ μόνος ὁ
Πατήρ μου.
24,37 Ὥσπερ δὲ αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε, 37 Ὁπως δὲ ὑπῆρξαν αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε, ἔτσι θὰ 37 Ναί· κανεὶς δὲν τὴν ξεύρει.Διότι, καθὼς ὑπῆρξαν
οὕτως ἔσται καὶ ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ εἶναι καὶ ἡ παροσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. αἱ ἡμέραι τοῦ Νῶε, ἔτσι θὰ εἶναι καὶ ἡ παρουσία τοῦ
ἀνθρώπου. υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
24,38 Ὥσπερ γὰρ ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις 38 Διότι, ὅπως κατὰ τὰς ἡμέρας ποὺ προηγήθησαν 38 Καθὼς δηλαδὴ εἰς τὰς ἡμέρας, ποὺ προηγήθησαν
ταῖς πρὸ τοῦ κατακλυσμοῦ τρώγοντες ἀπὸ τὸν κατακλυσμὸν οἱ ἄνθρωποι ἔτρωγαν καὶ τοῦ κατακλυσμοῦ, ἑξακολουθοῦσαν οἱ ἄνθρωποι νὰ
καὶ πίνοντες, γαμοῦντες καὶ ἔπιναν ἀσυλλόγιστοι, ἐνυμφεύοντο καὶ τρώγουν καὶ νὰ πίνουν ἀσυλλόγιστα, νὰ
ὑπάνδρευαν τὰ παιδιά των μέχρι τῆς ἡμέρας, ποὺ
ἐκγαμίζοντες, ἄχρι ἧς ἡμέρας εἰσῆλθε νυμφεύωνται καὶ νὰ ὑπανδρεύουν τὰ παιδιά των,
ἐμπῆκε Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν,
Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν, χωρὶς νὰ τοὺς ἔρχεται καμμία σκέψις μετανοίας διὰ
τὸν ἁμαρτωλὸν βίον τους, μέχρις ἐκείνης τῆς
ἡμέρας, ποὺ ἐμβῆκεν ὁ Νῶε εἰς τὴν κιβωτόν,
24,39 καὶ οὐκ ἔγνωσαν ἕως ἦλθεν ὁ 39 καὶ δὲν ἐκατάλαβαν, ἕως ὅτου ἦλθε ὁ 39 καὶ δὲν ἐκατάλαβαν, ἕως ὅτου ἦλθεν ὁ
κατακλυσμὸς καὶ ἦρεν ἅπαντας, οὕτως κατακλυσμὸς καὶ τοὺς παρέσυρε ὅλους, ἔτσι κατακλυσμὸς καὶ τοὺς συνεπῆρεν ὅλους, ἔτσι θὰ

172/207
ἔσται καὶ ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἔξαφνα καὶ ἀπροσδόκητα θὰ γίνῃ καὶ ἡ παρουσία γίνῃ καὶ ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἔξαφνα
τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
ἀνθρώπου. καὶ χωρὶς νὰ τὴν περιμένουν οἱ ἄνθρωποι τῆς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ματαιότητος.
24,40 Τότε δύο ἔσονται ἐν τῷ ἀγρῷ, ὁ εἰς 40 Τότε δύο θὰ εἶναι εἰς τὸν ἀγρόν, ὁ ἔνας, ὁ 40 Ἡ στενή σας δὲ σχέσις καὶ συμβίωσις εἰς τὴν ζωὴν
παραλαμβάνεται καὶ ὁ εἷς ἀφίεται· δίκαιος, παραλαμβάνεται ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους εἰς αὐτὴν δὲν θὰ ἐμποδίσῃ νὰ χωρισθῆτε καὶ νὰ ἔχετε
τὸν οὐρανὸν καὶ ὁ ἄλλος ἀφίνεται, διὰ νὰ διάφορον τύχην ὁ ἔνας ἀπὸ τὸν ἄλλον κατὰ τὴν
τιμωρηθῇ.
δευτέραν παρουσίαν.Πράγματι τότε δύο θὰ εἶναι εἰς
τὸν ἀγρόν.Ὁ ἔνας παραλαμβάνεται ἀπὸ τοὺς
ἀγγέλους ἐν ἀσφαλείᾳ καὶ ὁ ἄλλος ἀφίνεται ἐκεῖ διὰ
νὰ τιμωρηθῇ.
24,41 δύο ἀλήθουσαι ἐν τῷ μυλώνι, μία 41 Δύο ἀλέθουν εἰς τὸν μύλον, ἡ μία 41 Δύο γυναῖκες θὰ ἀλέθουν εἰς τὸν αὐτὸν μύλον.Ἡ
παραλαμβάνεται καὶ μία ἀφίεται. παραλαμβάνεται καὶ ἡ ἄλλη ἀφίνεται. μία παραλαμβάνεται καὶ ἡ ἄλλη ἀφίνεται.
24,42 Γρηγορεῖται οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε 42 Νὰ εἶσθε λοιπὸν ἄγρυπνοι καὶ προσεκτικοὶ καὶ 42 Γρηγορεῖτε λοιπόν, διότι δὲν ξεύρετε ποίαν ὥραν
ποίᾳ ὥρᾳ ὁ Κύριος ὑμῶν ἔρχεται. πάντοτε ἕτοιμοι, διότι δὲν γνωρίζετε τὴν ὥρα κατὰ ἔρχεται ὁ κύριος σας καὶ συνεπῶς πρέπει νὰ εἶσθε
τὴν ὁποίαν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται. πάντοτε ἕτοιμοι.
24,43 Ἐκεῖνο δὲ γινώσκετε ὅτι εἰ ᾔδει ὁ 43 Γνωρίζετε δὲ ἀπὸ τὴν πεῖραν σας καὶ τοῦτο· ὅτι 43 Ἐκ πείρας δὲ γνωρίζετε καὶ ἐκεῖνο, ὅτι δηλαδή,
οἰκοδεσπότης ποίᾳ φυλακῇ ὁ κλέπτης δηλαδή, ἐὰν ἤξευρε ὁ οἰκοδεσπότης, ποίαν ὥραν ἐὰν ἐγνώριζεν ὁ οἰκοδεσπότης εἰς ποῖον τρίωρον τῆς
ἔρχεται, ἐγρηγόρησεν ἂν καὶ οὐκ ἂν ἔρχεται ὁ κλέπτῃς, θὰ ἀγρυπνοῦσε καὶ δὲν θὰ νυκτὸς ἔρχεται ὁ κλέπτης, θὰ ἀγρυπνοῦσε καὶ δὲν
ἄφινε νὰ διαρρήξουν τὸ σπίτι του.
εἴασε διορυγῆναι τὴν οἰκίαν αὐτοῦ. θὰ ἄφινε νὰ τοῦ τρυπήσουν τὸ σπίτι του.
24,44 Διὰ τοῦτο καὶ ὑμεῖς γίνεσθε 44 Διὰ τοῦτο καὶ σεῖς πρέπει νὰ γίνεσθε πάντοτε 44 Διὰ τοῦτο καὶ σεῖς, ἀφοῦ δὲν ξεύρετε πότε θὰ
ἕτοιμοι, ὅτι ᾗ ὥρᾳ οὐ δοκεῖτε ὁ υἱὸς τοῦ ἕτοιμοι, διότι εἰς ὥραν ποὺ δὲν φαντάζεσθε ἔλθῃ ὁ Κύριος, πρέπει νὰ ἑτοιμάζεσθε διαρκῶς, διότι
ἀνθρώπου ἔρχεται. ἔρχεται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Θεάνθρωπος Κύριος, ἔρχεται
δι’ ἕνα ἕκαστον ἀπὸ σᾶς διὰ τοῦ θανάτου καὶ δι’
ὅλους μαζὶ κατὰ τὴν δευτέραν παρουσίαν εἰς ὤραν,
ποὺ δὲν περιμένετε.
24,45 Τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ 45 Ποιὸς τάχα εἶναι ὁ πιστὸς δοῦλος καὶ συνετός, 45 Ποῖος ἆρά γε νὰ εἶναι ὁ ἔμπιστος δοῦλος καὶ ὁ
φρόνιμος, ὃν κατέστησεν ὁ κύριος αὐτοῦ τὸν ὁποῖον ὁ κύριός του ἐγκατέστησε μὲ ἐξουσίαν μυαλωμένος, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ κύριος τοῦ ἔδωκεν

173/207
ἐπὶ τῆς θεραπείας αὐτοῦ τοῦ διδόναι νὰ φροντίζῃ διὰ τοὺς ἄλλους δούλους καὶ νὰ δίδῃ εἰδικὴν (ἐν τῇ θρησκευτικῇ κοινωνίᾳ του) ἐξουσίαν
εἰς αὐτοὺς τὴν τροφήν των εἰς τὸν κατάλληλον
αὐτοῖς τὴν τροφὴν ἐν καιρῷ; καὶ τὸν ἐγκατέστησε διὰ νὰ φροντίζῃ διὰ τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καιρόν; ἄλλους δούλους καὶ διὰ νὰ δίνῃ εἰς αὐτοὺς τὴν
ἀνάλογον τροφὴν εἰς τὸν κατάλληλον χρόνον;
24,46 Μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ὃν 46 Μακάριος θὰ εἶναι ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, τὸν ὁποῖον 46 Μακάριος θὰ εἶναι ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, τὸν ὁποῖον,
ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει ποιοῦντα ὁ κύριος του, ὅταν ἔλθῃ, θὰ τὸν εὕρῃ νὰ πράττῃ ὅταν ἔλθῃ ὁ κύριος του, θὰ εὕρῃ νὰ κάνῃ καὶ νὰ
οὕτως. ἔτσι, πιστὰ καὶ φρόνιμα, μὲ συναίσθησιν τῆς συμπεριφέρεται ἔτσι, φρόνιμα δηλαδὴ καὶ πιστά.
εὐθύνης του.
24,47 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσι τοῖς 47 Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὅτι θὰ τὸν ἐγκαταστήσῃ 47 Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὅτι θὰ τὸν ἐγκαταστήσῃ
ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν. διαχειριστὴν καὶ οἰκονόμον εἰς ὅλην του τὴν ἐπιστάτην καὶ διαχειριστὴν εἰς ὅλα τὰ ὑπάρχοντά
περιουσίαν. του.
24,48 Ἐὰν δὲ εἴπῃ ὁ κακὸς δοῦλος 48 Ἐὰν ὅμως ὁ κακὸς ἐκεῖνος δοῦλος σκεφθῇ καὶ 48 Ἐὰν ὅμως εἴπῃ ἀπὸ μέσα του ὁ κακὸς ἐκεῖνος
ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, χρονίζει ὁ εἴπῃ ἀπὸ μέσα του, ἀργεῖ νὰ ἔλθῃ ὁ κύριός μου, δοῦλος· Ἀργεῖ νὰ ἔλθῃ ὁ κύριός μου,
κύριός μου ἐλθεῖν,
24,49 καὶ ἄρξηται τύπτειν
τοὺς 49 καὶ ἀρχίσει νὰ δέρνῃ τοὺς συνδούλους του καὶ 49 καὶ ἀρχίσῃ νὰ χρησιμοποιῆ ἐγωϊστικῶς τὴν
συνδούλους αὐτοῦ, ἐσθίῃ δὲ καὶ πίνῃ νὰ τρώγῃ καὶ νὰ πίνῃ μὲ τοὺς μεθύσους, ἐξουσίαν του καὶ νὰ κτυπᾷ τοὺς συνδούλους του, νὰ
μετὰ τῶν μεθυόντων, τρώγῃ δὲ καὶ νὰ πίνῃ μὲ ἐκείνους ποὺ μεθοῦν, ζητῶν
μὲ κάθε τρόπον νὰ εὐχαριστήσῃ τὸν ἑαυτόν του,
24,50 ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου 50 θὰ ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου εἰς ἡμέραν 50 θὰ ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου εἰς ἡμέραν,
ἐν ἡμέρα ἢ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ ποὺ δὲν περιμένει καὶ εἰς ὥραν ποὺ δὲν γνωρίζει. ποὺ δὲν περιμένει ἐκεῖνος, καὶ εἰς ὤραν ποὺ δὲν
γινώσκει, ξεύρει.
24,51 καὶ διχοτομήσει αὐτόν, καὶ τὸ 51 Καὶ θὰ τὸν σχίσῃ εἰς τὰ δύο καὶ θὰ τὸν βάλῃ 51 Καὶ θὰ τὸν τεμαχίσῃ εἰς τὰ δύο καί, ἀφοῦ πάρῃ
μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ὑποκριτῶν θήσει· μαζῆ μὲ τοὺς ὑποκριτάς· ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς τὴν ψυχήν του μὲ αἰφνίδιον θάνατον, θὰ ὁρίσῃ τὴν
ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς καὶ ὁ τριγμὸς τῶν ὀδόντων. θέσιν του μαζὶ μὲ τοὺς ὑποκριτάς.Ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ
τῶν ὀδόντων. κλαυθμὸς καὶ τὸ τρίξιμο τῶν δοντιῶν.

174/207
ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 25Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


25,1 Τότε ὁμοιωθήσεται ἡ βασιλεία τῶν Τότε ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θὰ εἶναι ὁμοία μὲ Τότε, ὅταν δηλαδὴ θὰ ἔλθῃ κατὰ τὴν δευτέραν
οὐρανῶν δέκα παρθένοις, οἵτινες δέκα παρθένους, αἱ ὁποῖαι ἐπῆραν τοὺς λύχνους παρουσίαν ὁ Μεσσίας, αὐτὰ ποὺ θὰ συμβοῦν μὲ τὴν
λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας αὐτῶν ἐξῆλθον των καὶ ἐβγῆκαν εἰς προϋπάντησιν τοῦ νυμφίου, βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, θὰ παρουσιασθοῦν ὅμοια
ποὺ θὰ ἤρχετο κατὰ τὴν νύκτα διὰ νὰ παραλάβῃ
εἰς ἀπάντησιν τοῦ νυμφίου. πρὸς ὅσα συνέβησαν εἰς δέκα παρθένους, αἱ ὁποῖαι,
τὴν νύμφην.
ἀφοῦ ἐπῆραν τοὺς λύχνους των, ἐβγῆκαν νὰ
ὑποδεχθοῦν τὸν γαμβρόν, ποὺ θὰ ἤρχετο τὴν νύκτα
νὰ παραλάβῃ τὴν νύμφην.
25,2 Πέντε δὲ ἦσαν ἐξ αὐτῶν φρόνιμοι 2 Πέντε ἀπὸ αὐτὰς ἦσαν φρόνιμοι καὶ αἱ πέντε 2 Πέντε δὲ ἀπὸ αὐτὰς ἦσαν φρόνιμοι καὶ
καὶ πέντε μωραί. μωραί, μυαλωμένοι καὶ αἱ πέντε ἦσαν ἀσυλλόγιστοι καὶ
ἀνόητοι.
25,3 Αἵτινες μωραὶ λαβοῦσαι
τὰς 3 αἱ ὁποῖαι μωραί, ὅταν ἐπῆραν μαζῆ των τοὺς 3 Καὶ αἱ ἀνόητοι αὐταί, ὅταν ἐπῆραν τοὺς λύχνους
λαμπάδας ἑαυτῶν οὐκ ἔλαβον μεθ' λύχνους, δὲν ἐπῆραν καὶ λάδι. των, δὲν ἐπῆραν μαζί τους καὶ λάδι.
ἑαυτῶν ἔλαιον·
25,4 Οἱ δὲ φρόνιμοι ἔλαβον ἔλαιον ἐν τοῖς 4 Αἱ φρόνιμοι ὅμως μαζῆ μὲ τοὺς ἀναμμένους 4 Αἱ φρόνιμοι ὅμως μαζὶ μὲ τοὺς ἀναμμένους
ἀγγείοις αὐτῶν μετὰ τῶν λαμπάδων λύχνους των ἐπῆραν καὶ λάδι εἰς ἰδιαίτερα λύχνους των ἐπῆραν καὶ λάδι εἰς τὰ ξεχωριστὰ
αὐτῶν. δοχεῖα. ἀγγεῖα των.
25,5 Χρονίζοντος δὲ τοῦ
νυμφίου 5 Ἐπειδὴ ὅμως ἐβράδυνε ὁ γαμβρός, ἐνύσταξαν 5 Ἀλλ’ ἐπειδὴ ἀργοῦσε τὴν νύκτα νὰ ἔλθῃ ὁ
ἐνύσταξαν πᾶσαι καὶ ἐκάθευδον. ὅλαι καὶ ἐκοιμήθησαν. γαμβρός, ἐνύσταξαν ὅλαι καὶ ἐκοιμῶντο.
25,6 Μέσης δὲ νυκτὸς κραυγὴ γέγονεν· 6 Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον ἠκούσθη μεγάλη φωνή· 6 Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον ἠκούσθη μεγάλη φωνή·
ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται, ἐξέρχεσθε εἰς <ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται, βγῆτε νὰ τὸν Ἰδοὺ ὁ γαμβρὸς ἔρχεται· ἐβγᾶτε νὰ τὸν
ἀπάντησιν αὐτοῦ. ὑποδεχθῆτε>. προϋπαντήσετε.
25,7 Τότε ἠγέρθησαν πᾶσαι αἱ παρθένοι 7 Τότε ἐσηκώθησαν ὅλαι αἱ παρθένοι καὶ 7 Τότε ἐσηκώθησαν ὅλαι αἱ παρθένοι ἐκεῖναι καὶ
ἐκεῖναι καὶ ἐκόσμησαν τὰς λαμπάδας ἐτακτοποίησαν τοὺς λύχνους των. διώρθωσαν τοὺς λύχνους των.
αὐτῶν.

175/207
25,8 Αἱ δὲ μωραὶ ταῖς φρονίμοις εἶπον· 8 Αἱ δὲ μωραὶ εἶπαν εἰς τὰς φρονίμους· <δῶστε 8 Αἱ ἀνόητοι δὲ εἶπαν εἰς τὰς φρονίμους· Δώσατέ
δότε ἡμῖν ἐκ τοῦ ἐλαίου ὑμῶν, ὅτι αἱ μας ἀπὸ τὸ λάδι σας, διότι οἱ λύχνοι μας μας ἀπὸ τὸ λάδι σας, διότι οἱ λύχνοι μας σβήνουν.
σβήνουν>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


λαμπάδες ἡμῶν σβέννυνται.
25,9 Ἀπεκρίθησαν δὲ αἱφρόνιμοι 9 Αἱ φρόνομοι ὅμως ἀπήντησαν· <δὲν 9 Ἀλλ’ αἱ φρόνιμοι ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν· Δὲν
λέγουσαι· μήποτε οὐκ ἀρκέσει ἡμῖν καὶ ἠμποροῦμεν νὰ σᾶς δώσωμεν, διότι φοβούμεθα, μποροῦμε νὰ σᾶς δώσωμεν, διότι ὑπάρχει φόβος νὰ
ὑμῖν· πορεύεσθε δὲ μᾶλλον πρὸς τοὺς μήπως δὲν φθάσῃ γιὰ μᾶς καὶ γιὰ σᾶς· πηγαίνετε μὴ φθάσῃ καὶ δι’ ἡμᾶς καὶ διὰ σᾶς.Πηγαίνετε
καλύτερα εἰς αὐτοὺς ποὺ πωλοῦν καὶ ἀγοράστε
πωλοῦντας καὶ ἁγοράσατε ἑαυταῖς. καλύτερα εἰς ἐκείνους ποὺ πωλοῦν καὶ ἀγοράσατε
διὰ λογαριασμόν σας>.
διὰ τοὺς λύχνους σας.
25,10 Ἀπερχομένων δὲ αὐτῶν ἀγοράσαι 10 Ὅταν ὅμως αὐταὶ ἐπήγαιναν νὰ ἀγοράσουν, 10 Ὅταν ὅμως αὐταὶ ἐπήγαιναν νὰ ἀγοράσουν,
ἦλθεν ὁ νυμφίος καὶ αἱ ἕτοιμοι εἰσῆλθον ἦλθε ὁ γαμβρὸς καὶ αἱ παρθένοι ποὺ ἦσαν ἕτοιμοι ἦλθεν ὁ γαμβρὸς καὶ αἱ ἐτοιμασμέναι παρθένοι
μετ' αὐτοῦ εἰς τοὺς γάμους, καὶ ἐκλείσθη μὲ τοὺς λύχνους των, εἰσῆλθαν μαζῆ του εἰς τὴν ἐμβῆκαν μαζί του εἰς τὴν αἴθουσαν τοῦ γάμου, καὶ
αἴθουσαν τοῦ γάμου καὶ ἐκλείσθη ἡ θύρα.
ἡ θύρα. ἐκλείσθη ἡ θύρα.
25,11 Ὕστερον δὲ ἔρχονται καὶ αἱ λοιπαὶ 11 Ὕστερα δὲ ἔρχονται καὶ αἱ ἄλλαι παρθένοι καὶ 11 Ὕστερον δὲ ἔρχονται καὶ αἱ λοιπαὶ παρθένοι καὶ
παρθένοι λέγουσαι· κύριε, κύριε, ἄνοιξον λέγουν· <Κύριε, Κύριε, ἄνοιξέ μας>. ἔλεγαν· Κύριε, κύριε, ἄνοιξέ μας.
ἡμῖν.
25,12 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἀμὴν λέγω 12 Ἐκεῖνος ὅμως ἀποκριθεὶς εἶπε· <ἀληθινὰ σᾶς 12 Αὐτὸς ὅμως ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· Ἀληθινὰ σᾶς
ὑμῖν, οὐκ οἶδα ὑμᾶς. λέγω δὲν σᾶς γνωρίζω>. λέγω, ὅτι δὲν σᾶς γνωρίζω.
25,13 Γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν 13 Λοιπὸν νὰ εἶσθε ἄγρυπνοι καὶ ἕτοιμοι, ὅπως αἱ 13 Τὸ συμπέρασμα λοιπὸν τῆς παραβολῆς εἶναι, ὅτι
ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν ἐν ᾗ ὁ υἱὸς τοῦ φρόνιμοι παρθένοι, διότι δὲν γνωρίζετε τὴν ἡμέρα πρέπει νὰ εἶσθε προνοητικοί, ἔχοντες πάντοτε τὴν
ἀνθρώπου ἔρχεται. οὔτε τὴν ὥραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ υἱὸς τοῦ ψυχήν σας λάμπουσαν ἀπὸ τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς καὶ
ἀνθρώπου, ὁ νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Κύριος
ἐφωδιασμένην μὲ τὸ ἔλαιον τῆς ἐσωτερικῆς
καὶ κριτὴς τῆς οἰκουμένης, ἔρχεται.(Δὲν
θερμότητος καὶ δυνάμεως, τὸ ὁποῖον ἡ σταθερὰ
γνωρίζεται τὴν ἡμέραν οὔτε τὴν ὥραν κατὰ τὴν
ὁποίαν διὰ τοῦ θανάτου θὰ φύγετε ἀπὸ τὸν ἐπικοινωνία σας μὲ τὸν Θεὸν θὰ σᾶς
κόσμον, διὰ νὰ παρουσισθῆτε μὲ τὰ ἔργα σας προμηθεύῃ.Οὕτω δὲ νὰ περιμένετε τὸν ἐρχομὸν τοῦ
ἐνώπιον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου). υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ Νυμφίου τῆς Ἐκκλησίας
Χριστοῦ, ἄγρυπνοι καὶ ἕτοιμοι πάντοτε, διότι δὲν
ἠξεύρετε τὴν ἡμέραν οὔτε τὴν ὥραν, κατὰ τὴν

176/207
ὁποίαν θὰ ἔλθῃ, διὰ νὰ εἰσέλθετε μετ’ αὐτοῦ εἰς τὴν
εὐφροσύνην καὶ μακαρίαν χαρὰν τῶν γάμων του.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


25,14 Ὥσπερ γὰρ ἄνθρωπος ἀποδημῶν 14 Διότι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ ἡ δευτέρα 14 Διὰ νὰ σᾶς εὔρῃ δὲ ὁ Κύριος ἑτοίμους, δὲν ἀρκεῖ
ἐκάλεσε τοὺς ἰδίους δούλους καὶ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ὁμοιάζει πρὸς νὰ εἶσθε μόνον προνοητικοὶ καὶ φρόνιμοι, ἀλλὰ καὶ
παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ, ἕνα ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος, προκειμένου νὰ δραστήριοι καὶ ἐπιμελεῖς· διότι ὅπως ἔνας
ταξιδεύσῃ, ἐκάλεσε τοὺς δούλους του καὶ
ἄνθρωπος, ποὺ πρόκειται νὰ ταξιδεύσῃ, ἐκάλεσε
παρέδωκε εἰς αὐτοὺς ὅλα τὰ ὑπάρχοντά του, ἐπὶ
τοὺς δούλους του καὶ τοὺς παρέδωκε τὰ ὑπάρχοντα
ἀποδώσει λογαριασμοῦ.
του, διὰ νὰ ζητήσῃ ἐν καιρῷ ἀπὸ αὐτοὺς
λογαριασμὸν περὶ τῆς διαχειρίσεως των, ἔτσι θὰ
εἶναι ὁμοῖα καὶ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ ἡ κρίσις
καὶ ἀνταπόδοσις, ποὺ θὰ κάμῃ ὁ Κύριος.
25,15 καὶ ᾧ μὲν ἔδωκε πέντε τάλαντα, ᾧ 15 Καὶ εἰς μὲν τὸν ἕνα ἔδωκε πέντε τάλαντα, εἰς 15 Ὁ ἄνθρωπος δηλαδὴ αὐτὸς ἔδωκεν εἰς ἄλλον μὲν
δὲ δύο, ᾧ δὲ ἕν, ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν τὸν ἄλλον δύο, εἰς τὸν τρίτον ἕνα, σύμφωνα μὲ πέντε τάλαντα, εἰς ἄλλον δὲ δύο, εἰς ἄλλον δὲ ἕν· εἰς
δύναμιν, καὶ ἀπεδήμησεν εὐθέως. τὴν ἱκανότητά ποὺ εἶχε ὁ καθένας.Καὶ ἀμέσως ἕκαστον ἔδωκε σύμφωνα μὲ τὴν ἱκανότητα, ποὺ εἶχε
ἐταξίδευσε εἰς μακρυνὴν χώραν.
νὰ ἐμπορευθῇ τὰ ὅσα θὰ τοῦ ἔδιδε.Καὶ ἐταξίδευσεν
ἀμέσως.(Μὲ ἄλλας λέξεις ὁ Θεὸς ἐπροίκισε μὲ
διάφορα χαρίσματα ἕκαστον ἄνθρωπον, διὰ νὰ τὰ
χρησιμοποιήσῃ εἰς τὸ ἀγαθὸν καὶ πρὸς ὠφέλειαν
τοῦ πλησίον).
25,16 Πορευθεὶς δὲ ὁ τὰ πέντε τάλαντα 16 Ἐκεῖνος ποὺ ἐπῆρε τὰ πέντε τάλαντα, ἐπῆγε 16 Ἀφοῦ δὲ ἐπῆγεν ἐκεῖνος, ποὺ ἐπῆρε τὰ πέντε
λαβὼν εἰργάσατο ἐν αὐτοῖς καὶ ἐποίησεν εἰργάσθη μὲ αὐτὰ καὶ ἐκέρδησε ἄλλα πέντε τάλαντα, εἰργάσθη μὲ αὐτὰ καὶ ἐκέρδησεν ἄλλα
ἄλλα πέντε τάλαντα. τάλαντα. πέντε τάλαντα.
25,17 Ὡσαύτως καὶ ὁ τὰ δύο ἐκέρδησε καὶ 17 Τὸ ἴδιο καὶ ἐκεῖνος ποὺ εἶχε τὰ δύο, ἐκέρδησε 17 Τὸ ἴδιο καὶ ἐκεῖνος, ποὺ ἐπῆρε τὰ δύο τάλαντα,
αὐτὸς ἄλλα δύο. ἄλλα δύο. ἐκέρδησεν ἄλλα δύο.Καὶ οἱ δύο αὐτοὶ δοῦλοι
ἐχρησιμοποίησαν μὲ ἴσον βαθμὸν καλῆς
προαιρέσεως καὶ ζήλου τὰς ἱκανότητας καὶ τὰ
χαρίσματα, ποὺ τοὺς ἔδωκεν ὁ Θεὸς πρὸς δόξαν

177/207
αὐτοὺ καὶ ὡφέλειαν τοῦ πλησίον.
25,18 Ὁ δὲ τὸ ἓν λαβὼν ἀπελθὼν ὤρυξεν 18 Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ ἐπῆρε τὸ ἕνα τάλαντον, 18 Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ ἐπῆρε τὸ ἕνα τάλαντον, ἐπῆγε

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐν τῇ γῇ καὶ ἀπέκρυψε τὸ ἀργύριον τοῦ ἐπῆγε, ἔσκαψε εἰς τὴν γῆν καὶ ἔκρυψε ἐκεῖ τὰ καὶ ἔσκαψεν εἰς τὴν γῆν καὶ ἔκρυψεν ἐκεῖ τὸ χρῆμα
κυρίου αὐτοῦ. χρήματα τοῦ κυρίου του.(Δὲν ἦτο κλέπτῃς καὶ τοῦ κυρίου του.Δὲν κατεχράσθη δηλαδὴ τὸ
καταχραστής, ἀλλὰ ἀμελὴς καὶ πονηρός.Δὲν τάλαντον, ἀλλ’ ἔδειξεν ἀμέλειαν καὶ δὲν εἰργάσθη
κατησώτευσε τὸ τάλαντον, ἀλλὰ τὸ ἀφῆκε
νὰ τὸ ἐπαυξήσῃ.
ἀχρησιμοποίητον, πρᾶγμα ποὺ φανερώνει
ἀσέβειαν καὶ ἀπείθειαν πρὸς τὸν κύριόν του).
25,19 Μετὰ δὲ χρόνον πολὺν ἔρχεται ὁ 19 Ὕστερα ἀπὸ πολὺν χρόνον, ἦλθε ὁ κύριος 19 Ὕστερα δὲ ἀπὸ πολὺν χρόνον ἦλθεν ὁ κύριος τῶν
κύριος τῶν δούλων ἐκείνων καὶ συναίρει ἐκείνων τῶν δούλων καὶ ἐζήτησε ἀπὸ αὐτοὺς δούλων ἐκείνων καὶ ἐλογαριάσθη μαζί τους.
μετ' αὐτῶν λόγον. λογαριασμόν.

25,20 Καὶ προσελθὼν ὁ τὰπέντε 20 Καὶ προσελθὼν ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶχε πάρει τὰ 20 Καὶ ἀφοῦ προσῆλθεν ἐκεῖνος, ποὺ ἐπῆρε τὰ πέντε
τάλαντα λαβὼν προσήνεγκεν ἄλλα πέντε τάλαντα ἐπρόσφερε καὶ ἄλλα πέντε τάλαντα, ἐπρόσφερεν ἄλλα πέντε τάλαντα καὶ εἶπε·
πέντε τάλαντα λέγων· κύριε, πέντε τάλαντα λέγων· <Κύριε, πέντε τάλαντα μοῦ Κύριε, πέντε τάλαντα μοῦ παρέδωκες.Ἰδού, ἄλλα
παρέδωκες.᾿Ιδοὺ ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα
τάλαντά μοι παρέδωκας· ἴδε ἄλλα πέντε πέντε τάλαντα ἐκέρδησα μὲ αὐτά.
μὲ αὐτά>.
τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ' αὐτοῖς.
25,21 Ἔφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· εὖ δοῦλε 21 Τότε εἶπε ὁ κύριος αὐτοῦ· <Εὖγε δοῦλε, ἀγαθὲ 21 Εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ κύριος του· Εὖγε, δοῦλε ἀγαθὲ
ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ᾿Επὶ ὀλίγα ἦς πιστός, καὶ πιστέ! Εἰς ὀλίγα ὑπῆρξες πιστός, εἰς πολλὰ θὰ καὶ πιστέ! Εἰς ὀλίγα ἤσουν πιστός, εἰς πολλὰ θὰ σὲ
ἐπὶ πολλῶν σὲ καταστήσω· εἴσελθε εἰς σὲ ἐγκαταστήσω.Εἴσελθε διὰ νὰ λάβῃς μέρος εἰς ἐγκαταστήσω.Ἔμβα μέσα διὰ νὰ ἀπολαύσῃς τὴν
τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου>.
τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου. αὐτὴν χαρὰν μὲ τὸν κύριον σου.Ἀφοῦ ἐφάνης πιστὸς
εἰς τὰ πέντε τάλαντα, ἐλθὲ νὰ γίνῃς συγκύριος εἰς
τὴν μεγάλην περιουσίαν μου.Ἐλθὲ νὰ ἀπολαύσῃς
τὴν ἀπεριόριστον μακαριότητα τοῦ οὐρανοῦ.
25,22 Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὰ δύο 22 Προσελθὼν δὲ καὶ ἐκεῖνος, ποὺ εἶχε λάβει τὰ 22 Πρόσηλθε δὲ καὶ ἐκεῖνος, ποὺ ἐπῆρε τὰ δύο
τάλαντα λαβὼν εἶπε· κύριε, δύο τάλαντά δύο τάλαντα, εἶπε· <Κύριε, δύο τάλαντα μοῦ τάλαντα καὶ εἶπε· Κύριε, δύο τάλαντα μοῦ
μοι παρέδωκας· ἴδε ἄλλα δύο τάλαντα παρέδωκες· ἰδοὺ ἄλλα δύο ἐκέρδησα ἐπάνω εἰς παρέδωκες.Νά, ἄλλα δύο τάλαντα ἐκέρδησα μὲ
αὐτά>.
ἐκέρδησα ἐπ' αὐτοῖς. αὐτά.

178/207
25,23 Ἔφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ· εὖ, δοῦλε 23 Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ Κύριός του· <Εὖγε, δοῦλε 23 Εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ κύριος του· Εὖγε, δοῦλε καλὲ
ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ᾿Επὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἀγαθὲ καὶ πιστέ! Εἰς ὀλίγα ὑπῆρξες πιστός, εἰς καὶ πιστέ! Εἰς ὀλίγα ἤσουν πιστός, εἰς πολλὰ θὰ σὲ
πολλὰ θὰ σὲ ἐγκαταστήσω.Ἔλα καὶ σὺ μέσα, διὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐπὶ πολλῶν σὲ καταστήσω· εἴσελθε εἰς νὰ ἀπολαύσῃς τὴν χαρὰ τοῦ Κυρίου σου>. ἐγκαταστήσω.Ἔμβα καὶ σὺ μέσα νὰ ἀπολαύσῃς τὴν
τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου. χαρὰν τοῦ κυρίου σου.
25,24 Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὸ
ἓν 24 Προσῆλθε δὲ καὶ ἐκεῖνος, ποὺ εἶχε λάβει τὸ ἕνα 24 Προσῆλθε δὲ καὶ ἐκεῖνος, ποὺ εἶχε πάρει τὸ ἕνα
τάλαντον εἰληφὼς εἶπε· κύριε, ἔγνων σε τάλαντο, καὶ εἶπε· <Κύριε, σὲ ἐγνώρισα ὅτι εἶσαι τάλαντον καὶ εἶπε· Κύριε, σὲ ἐγνώρισα, ὅτι εἶσαι
ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου σκληρὸς ἄνθρωπος, ποὺ θερίζεις ἐκεῖ ὅπου δὲν ἄνθρωπος σκληρός, ποὺ θερίζεις ἐκεῖ, ὅπου δὲν
ἔσπειρες καὶ μαζεύεις ἀπὸ ἐκεῖ ὅπου δὲν
οὐκ ἔσπειρας καὶ συνάγων ὅθεν οὐ ἔσπειρες, καὶ μαζεύεις εἰς τὴν ἀποθήκην σου ἀπ’
ἐσκόρπισες.
διεσκόρπισας· ἐκεῖ, ὅπου δὲν ἐσκόρπισες καὶ δὲν ἐλίχνισες τὸ
ἁλωνισμένον.
25,25 Καὶ φοβηθεὶς ἀπελθὼν ἔκρυψα τὸ 25 Καὶ ἐπειδὴ ἐφοβήθηκα, ἐπῆγα καὶ ἔκρυψα τὸ 25 Καὶ ἐπειδὴ ἐφοβήθην, ἐπῆγα καὶ ἔκρυψα τὸ
τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ· ἴδε ἔχεις τὸ σόν. τάλαντόν σου μέσα εἰς τὴν γῆν.Ἰδοὺ ἔχεις αὐτὸ τάλαντόν σου μέσα εἰς τὴν γῆν.Νά, ἔχεις τὸ ἰδικόν
ποὺ σοῦ ἀνήκει>. σου.

25,26 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπεν 26 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Κύριος αὐτοῦ τοῦ εἶπε· <δοῦλε 26 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ κύριος του καὶ εἶπεν εἰς αὐτόν·
αὐτῷ· πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ! Ἤδεις πονηρὲ καὶ ὀκνηρέ! Ἐγνώριζες ὅτι ἐγὼ θερίζω κακὲ καὶ τεμπέλη δοῦλε! Ἐγνώριζες, ὅτι θερίζω ἐκεῖ,
ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καὶ συνάγω ἐκεῖ ὅπου δὲν ἔσπειρα καὶ μαζεύω ἀπὸ ἐκεῖ ὅπου ὅπου δὲν ἔσπειρα, καὶ συνάγω ἀπ’ ἐκεῖ, ὅπου δὲν
δὲν ἐσκόρπισα.
ὅθεν οὐ διεσκόρπισα! ἐσκόρπισα εἰς τὸ ἁλῶνι διὰ νὰ λιχνισθῇ εἰς τὸν
ἀέρα.
25,27 Ἔδει οὖν σὲ βαλεῖν τὸ ἀργύριόν 27 Ἔπρεπε λοιπὸν σὺ νὰ καταθέσῃς τὰ χρήματά 27 Ἔπρεπε λοιπὸν σὺ νὰ καταθέσῃς τὸ χρῆμα μου
μου τοῖς τραπεζίταις, καὶ ἐλθὼν ἐγὼ μου εἰς τοὺς τραπεζίτας καὶ ὅταν ἐγὼ θὰ εἰς τοὺς τραπεζίτας, καὶ ὅταν θὰ ἠρχόμην ἐγώ, θὰ
ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὸν σὺν τόκῳ. ἐρχόμουν, θὰ ἔπαιρνα μὲ τὸν τόκο του αὐτὸ ποὺ ἔπαιρνα μὲ τόκον αὐτό, ποὺ μοῦ ἀνῆκει.
εἶναι ἰδικόν μου.
25,28 Ἄρατε οὖν ἀπ' αὐτοῦ τὸ τάλαντον 28 Πάρτε, λοιπόν, ἀπὸ αὐτὸν τὸ τάλαντον καὶ 28 Πάρετε λοιπὸν ἀπὸ αὐτὸν τὸ τάλαντον καὶ
καὶ δότε τῷ ἔχοντι τὰ δέκα τάλαντα. δῶστε το εἰς ἐκεῖνον, ποὺ ἔχει τὰ δέκα τάλαντα. δώσατέ το εἰς ἐκεῖνον, ποὺ ἔχει τὰ δέκα τάλαντα.

25,29 Τῷ γὰρ ἔχοντι παντὶ δοθήσεται καὶ 29 Διότι εἰς ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος μὲ τὴν ἐργασίαν καὶ 29 Διότι εἰς καθένα, ποὺ ἔχει καὶ ηὔξησε μὲ
περισσευθήσεται, ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ ἔχοντος τὴν τιμιότητά του ἔχει αὐξήσει αὐτὸ ποὺ τοῦ ἐπιμέλειαν καὶ ζῆλον ἐκεῖνο ποὺ τοῦ ἐδόθη, θὰ τοῦ

179/207
καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ' αὐτοῦ. ἐδόθη, θὰ τοῦ δοθοῦν καὶ ἄλλα πολλὰ μὲ τὸ δοθοῦν καὶ ἄλλα καὶ θὰ περισσεύσουν.Ἀπ’ ἐκεῖνον
παραπάνω.Ἀπὸ ἐκεῖνον δὲ ποὺ τοῦ ἐδόθησαν μὲν
δέ, ποὺ τοῦ ἐδόθησαν μὲν χαρίσματα, ἀλλὰ τὰ
χαρίσματα, ἀλλὰ δὲν τὰ ἐκαλλιέργησε, θὰ τοῦ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀφαιρεθῇ, καὶ αὐτὸ ποὺ τοῦ ἐδόθη. παρημέλησε καὶ δὲν τὰ εἰργάσθη, ὥστε νὰ ἔχῃ καὶ
αὐτὸς κάτι μὲ τὴν ἰδικήν του ἐργασίαν, καὶ αὐτὸ τὸ
ὀλίγον ποὺ τοῦ ἐδόθη καὶ τὸ ἀφῆκεν
ἀκαλλιέργητον, θὰ τοῦ τὸ πάρουν.
25,30 Καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε 30 Καὶ τὸν ἄχρηστον αὐτὸν πονηρὸν δοῦλον 30 Καὶ τὸν ἄχρηστον δοῦλον βγάλατέ τον ἀπ’ ἐδῶ,
εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ βγάλτε τον ἀπὸ ἐδῶ καὶ ρίξτε τον εἰς τὸ πυκνὸ καὶ ρίψατέ τον εἰς τὸ πιὸ ἀπομονωμένον καὶ
κλαυθμὸς καὶ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. σκοτάδι τῆς κολάσεως· ἐκεῖ θὰ εἶναι ὁ κλαυθμὸς ἀπομακρυσμένον ἀπὸ τὴν βασιλείαν μου
καὶ ὁ τριγμὸς τῶν ὀδόντων>.
σκοτάδι.Ἐκεῖ θὰ εἶναι τὸ κλάψιμον καὶ τὸ τρίξιμον
τῶν δοντιῶν.
25,31 Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου 31 Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μὲ ὅλην 31 Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴν δόξαν
ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι τὴν δόξαν αὐτοῦ καὶ μαζῆ μὲ αὐτὸν ὅλοι οἱ του καὶ ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι θὰ εἶναι μαζί του, τότε
ἄγγελοι μετ' αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ ἄγγελοί του, τότε θὰ καθίσῃ εἰς τὸν θρόνον του, θὰ καθήσῃ εἰς θρόνον ἕνδοξον καὶ λαμπρόν.
τὸν λαμπρὸν καὶ ἔνδοξον.
θρόνου δόξῃς αὐτοῦ,
25,32 καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν 32 Καὶ θὰ συναχθοῦν ἐμπρός του ὅλα τὰ ἔθνη τῆς 32 Καὶ θὰ συναχθοῦν ἐμπρός του ὅλα τὰ ἔθνη, ὅλοι
αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ γῆς ἀπὸ τῆς δημιουργίας τοῦ Ἀδὰμ μέχρι τῆς δηλαδὴ οἱ ἄνθρωποι, ποὺ ἔζησαν ἀπ’ ἀρχῆς τῆς
αὐτοὺς ἀπ' ἀλλήλων ὥσπερ ὁ ποιμὴν συντελείας τοῦ κόσμου καὶ θὰ χωρίσῃ αὐτοὺς δημιουργίας μέχρι τέλους τοῦ κόσμου, καὶ θὰ
μεταξύ των μὲ ὅσην εὐκολίαν χωρίζει ὁ ποιμὴν
ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, χωρίσῃ αὐτοὺς τὸν ἕνα ἀπὸ τὸν ἄλλον, καθὼς καὶ ὁ
τὰ πρόβατα ἀπὸ τὰ ἐρίφια.
ποιμὴν χωρίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τὰ γίδια.
25,33 καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ 33 Καὶ θὰ θέσῃ τὰ μὲν πρόβατα εἰς τὰ δεξιά του 33 Καὶ θὰ στήσῃ τοὺς μὲν δικαίους, ποὺ εἶναι ἥμεροι
δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τὰ δὲ ἐρίφια εἰς τὰ ἀριστερά. σὰν τὰ πρόβατα, εἰς τὰ δεξιά του, τοὺς δὲ
ἁμαρτωλούς, ποὺ εἶναι ἀτίθασοι καὶ ἄτακτοι σὰν τὰ
γίδια, εἰς τὰ ἀριστερά του.
25,34 Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν 34 Τότε θὰ στραφῇ ὁ βασιλεὺς εἰς ἐκείνους ποὺ 34 Τότε θὰ εἶπῃ ὁ βασιλεὺς εἰς ἐκείνους, ποὺ θὰ
αὐτοῦ· δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός θὰ εὑρίσκωνται εἰς τὰ δεξιά του καὶ θὰ πῇ· <ἐλᾶτε εἶναι εἰς τὰ δεξιά του· Ἐλᾶτε σεῖς, ποὺ εἶσθε
μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην σεῖς οἱ εὐλογημένοι τοῦ Πατρός μου καὶ εὐλογημένοι ἀπὸ τὸν Πατέρα μου, λάβετε ὡς

180/207
κληρονομήσατε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἡ
ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. κληρονομίαν τὴν βασιλείαν, ποὺ ἔχει ἐτοιμασθῇ διὰ
ὁποία ἔχει ἐτοιμασθῆ για σᾶς ἀπὸ τότε ποὺ
σᾶς, ἀφ’ ὅτου ἐθεμελιώνετο ὁ κόσμος.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐθεμελιώνετο ὁ κόσμος.
25,35 Ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι 35 Διότι ἐπείνασα καὶ μοῦ ἐδώσατε νὰ φάγω, 35 Σᾶς ἀνήκει δὲ ἡ κληρονομία αὐτή, διότι ἐπείνασα
φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ μέ, ξένος ἐδίψασα καὶ μὲ ἐποτίσατε, ἤμουν ξένος ποὺ δὲν καὶ μοῦ ἐδώκατε νὰ φάγω, ἤμουν διψασμένος καὶ μὲ
ἥμην, καὶ συνηγάγετέ με, εἶχα τόπον νὰ μείνω, καὶ μὲ ἐπήρατε εἰς τὸ σπίτι ἐποτίσατε, ξένος ἤμουν καὶ δὲν εἶχα ποὺ νὰ μείνω
σας.
καὶ μὲ ἐπεριμαζεύσατε εἰς τὸ σπίτι σας,
25,36 γυμνός, καὶ περιεβάλετέ
με, 36 Ἤμουν γυμνὸς καὶ μὲ ἐνεδύσατε, ἀρρώστησα 36 γυμνὸς ἤμουν καὶ μὲ ἐνεδύσατε, ἀρρώστησα καὶ
ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν καὶ μὲ ἐπισκεφθήκατε, εἰς τὴν φυλακὴν ἤμουν μὲ ἐπεσκέφθητε, μέσα εἰς φυλακὴν ἤμουν καὶ
φυλακῇ ἥμην, καὶ ἤλθατε πρός με. καὶ ἤλθατε νὰ μὲ ἰδῆτε>. ἤλθατε νὰ μὲ ἰδῆτε καὶ νὰ μὲ παρηγορήσετε.
25,37 Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ 37 Τότε θὰ ἀποκριθοῦν πρὸς αὐτὸν οἱ δίκαιοι καὶ 37 Τότε θὰ ἀποκριθοῦν εἰς αὐτὸν οἱ δίκαιοι καὶ θὰ
δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σὲ εἴδομεν θὰ ποῦν· < Κύριε, πότε σὲ εἴδαμε πεινασμένον καὶ εἶπουν· Κύριε, πότε σὲ εἴδαμεν πεινασμένον καὶ σὲ
πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ σὲ ἐθρέψαμε ἢ διψασμένον καὶ σοῦ ἐδώσαμε ἐθρέψαμεν, ἢ διψασμένον καὶ σοῦ ἐδώκαμεν νὰ
νερό;
ἐποτίσαμεν; πίῃς;
25,38 Πότε δὲ σὲ εἴδαμεν ξένον καὶ 38 Πότε δὲ σὲ εἴδαμεν ξένον καὶ σὲ περιμαζέψαμε 38 Πότε δὲ σὲ εἴδαμεν ξένον καὶ σὲ
συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ ἢ γυμνὸν καὶ σὲ ἐνεδύσαμεν; ἐπεριμαζεύσαμεν, ἢ γυμνὸν καὶ σὲ ἐνεδύσαμεν;
περιβάλομεν;
25,39 Πότε δὲ σὲ εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν 39 Πότε δὲ σὲ εἴδαμε ἀσθενῆ ἢ φυλακισμένον καὶ 39 Πότε δὲ σὲ εἴδαμεν ἄρρωστον ἢ φυλακισμένον
φυλακῇ, καὶ ἤλθομεν πρός σε; ἤλθαμε εἰς ἐπίσκεψίν σου;> καὶ ἤλθαμεν νὰ σὲ ἐπισκεφθῶμεν;
25,40 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ 40 Καὶ θὰ ἀποκριθῇ εἰς αὐτοὺς ὁ βασιλεύς· 40 Καὶ θὰ ἀποκριθῇ ὁ βασιλεὺς καὶ θὰ τοὺς εἶπῃ·
αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ' ὅσον <Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, κάθε τί ποὺ ἐκάματε, διὰ νὰ Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὅτι κάθε τι ποὺ ἐκάματε εἰς ἕνα
ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου ἐξυπηρετήσετε ἕνα ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς μου, ποὺ ἀπὸ τοὺς πτωχοὺς αὐτοὺς ἀδελφούς μου, ποὺ
φαίνονται ἄσημοι καὶ ἐλάχιστοι μέσα εἰς τὴν
τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. ἐφαίνοντο ἄσημοι καὶ πολὺ μικροί, τὸ ἐκάματε εἰς
κοινωνίαν, τὸ ἐκάματε εἰς ἐμέ> (Ὁ Χριστός, ὁ
ἐμέ.
βασιλεύς, ποὺ εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ καὶ
υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, τοὺς πάσχοντας, τοὺς
πτωχοὺς καὶ γυμνούς, αὐτοὺς τοὺς ὁποίους οἱ
ματαιόδοξοι καὶ ὑπερήφανοι περιφρονοῦν, τοὺς

181/207
θεωρεῖ ἀδελφούς του, τέκνα τοῦ οὐρανίου Πατρὸς
καὶ τοὺς περιβάλλει μὲ ὅλην του τὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀγάπην.Δι'αὐτὸ καὶ κάθε βοήθειαν ποὺ τοὺς
προσφέρεται τὴν θεωρεῖ ὡς προσφερομένην εἰς
αὐτὸν τὸν ἴδιον).
25,41 Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· 41 Τότε θὰ πῇ καὶ εἰς ἐκείνους, ποὺ στέκονται εἰς 41 Τότε θὰ εἴπῃ καὶ εἰς ἐκείνους, ποὺ θὰ εἶναι εἰς τὰ
πορεύεσθε ἀπ' ἐμοῦ οἱ καταράμενοι εἰς τὰ ἀριστερά του· <φύγετε μακρυὰ ἀπὸ ἐμὲ σεῖς οἱ ἀριστερά του· Σεῖς ποὺ ἀπὸ τὰ ἔργα σας ἐγίνατε
τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ καταράμενοι καὶ πηγαίνετε εἰς τὸ αἰώνιον πῦρ, καταραμένοι, πηγαίνετε μακρὰν ἀπὸ ἐμὲ εἰς τὸ πῦρ
ποὺ ἔχει ἐτοιμασθῆ διὰ τὸν διάβολον καὶ τοὺς
διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. τὸ αἰώνιον, ποὺ ἔχει ἐτοιμασθῆ διὰ τὸν διάβολον καὶ
πονηροὺς ἀγγέλους του.
τοὺς ἀγγέλους του.
25,42 Ἐπείνασα γάρ, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι 42 Διότι ἐπείνασα καὶ δὲν μοῦ ἐδώσατε νὰ φάγω, 42 Διότι ἐπείνασα καὶ δὲν μοῦ ἐδώκατε νὰ φάγω,
φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ἐδίψασα καὶ δὲν μὲ ἐποτίσατε. ἐδίψασα καὶ δὲν μὲ ἐποτίσατε,
25,43 ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγατέ με, 43 Ξένος ἤμουν καὶ δὲν μὲ ἐπήρατε εἰς τὸ σπίτι 43 ξένος ἤμουν καὶ δὲν μὲ ἐπεριμαζεύσατε πρὸς
γυμνός, καὶ οὐ περιβάλετέ με, ἀσθενὴς σας, γυμνὸς καὶ δὲν μὲ ἐνεδύσατε, ἄρρωστος καὶ φιλοξενίαν, γυμνὸς καὶ δὲν μὲ ἐνεδύσατε, ἄρρωστος
καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὒκ ἐπεσκέψασθέ με. φυλακισμένος καὶ δὲν μὲ ἐπισκεφθήκατε>. ἤμουν καὶ μέσα εἰς τὴν φυλακὴν καὶ δὲν μὲ
ἐπεσκέφθητε.
25,44 Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ 44 Τότε θὰ ἀποκριθοῦν καὶ αὐτοὶ λέγοντες, 44 Τότε θὰ τοῦ ἀποκριθοῦν καὶ αὐτοὶ καὶ θὰ εἶπουν·
αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σὲ εἴδομεν <Κύριε, πότε σὲ εἴδαμε πεινασμένο ἢ διψασμένον Κύριε, πότε σὲ εἴδαμεν νὰ πεινᾷς ἢ νὰ διψᾷς ἢ νὰ
πεινῶντα, ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ φυλακισμένον καὶ εἶσαι ξένος ἢ γυμνὸς ἢ ἀσθενῇς ἢ μέσα εὶς φυλακὴν
δὲν σὲ ὑπηρετήσαμεν;>
ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐ καὶ δὲν σὲ ὑπηρετήσαμεν;
διηκονήσομέν σοι;
25,45 Τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· 45 Τότε θὰ ἀποκριθῇ εἰς αὐτοὺς καὶ θὰ εἴπῃ· 45 Τότε θὰ τοὺς ἀποκριθῇ καὶ θὰ εἶπη· Ἀληθινὰ σᾶς
ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ' ὅσον οὐκ ἐποιήσατε <ἀλήθεια σᾶς λέγω· ἐφ' ὅσον δὲν ἐκάματε τὰ λέγω, κάθε τι ποὺ δὲν ἐκάματε εἰς ἕνα ἀπὸ αὐτούς,
ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ καλὰ αὐτὰ εἰς ἕνα ἀπὸ αὐτούς, ποὺ ὁ κόσμος τοὺς ὁποίους ὁ κόσμος ἐθεώρει πολὺ μικρούς, οὔτε
θεωρεῖ πολὺ μικρούς, οὔτε εἰς ἐμὲ ἐκάματε>.
ἐποιήσατε. εἰς ἐμὲ τὸ ἐκάματε.
25,46 Καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς 46 Καὶ θὰ ἀπέλθουν αὐτοὶ μὲν εἰς τὴν αἰωνίαν 46 Καὶ θὰ ἀπέλθουν αὐτοὶ εἰς κόλασιν, ποὺ δὲν θὰ
κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν κόλασιν μαζῆ μὲ τὸν διάβολον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ἔχῃ τέλος, ἀλλὰ θὰ εἶναι αἰώνια, οἱ δὲ δίκαιοι θὰ

182/207
αἰώνιον. τὴν αἰωνίαν ζωὴν μαζῆ μὲ τὸν Θεόν.(Ἔτσι ἡ μεταβοῦν διὰ νὰ ἀπολαύσουν ζωὴν αἰώνιον.
δικαία κρίσις θὰ ἔχῃ γίνει, τὸ δίκαιον θὰ ἀποδοθῇ
καὶ ἡ ἀσάλευτος ἀποκατάστασις θὰ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πραγματοποιηθῇ).

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 26Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
26,1 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς Καὶ ὅταν ἐτελείωσε ὁ Ἰησοῦς ὅλους αὐτοὺς τοὺς Καὶ συνέβη, ὅταν ἐτελείωσεν ὁ Ἰησοῦς ὅλους τοὺς
πάντας τοὺς λόγους τούτους εἶπε τοῖς λόγους, εἶπε πρὸς τοὺς μαθητάς του· λόγους αὐτούς, εἶπεν εἰς τοὺς μαθητάς του·
μαθηταῖς αὐτοῦ·
26,2 οἴδατε ὅτι μετὰ δύο ἡμέρας τὸ 2 <γνωρίζετε ὅτι ἔπειτα ἀπὸ δύο ἡμέρας γίνεται ἡ 2 Ξεύρετε ὅτι μετὰ δύο ἡμέρας γίνεται ἡ ἑορτὴ τοῦ
πάσχα γίνεται, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἑορτὴ τοῦ πάσχα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ Πάσχα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου θὰ παραδοθῇ διὰ νὰ
παραδίδοται εἰς τὸ σταυρωθῆναι. παραδοθῇ διὰ νὰ σταυρωθῇ>. σταυρωθῇ.
26,3 Τότε συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ 3 Τότε οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ 3 Τότε ἐμαζεύθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς
γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ προεστοὶ τοῦ λαοῦ, ποὺ συμμετεῖχαν εἰς τὸ καὶ οἱ προεστοὶ τοῦ λαοῦ εἰς τὸ μέγαρον τοῦ
εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως τοῦ Μεγάλο Συνέδριον, συγκεντρώθηκαν εἰς τὴν ἀρχιερέως, ὁ ὁποῖος ὠνομάζετο Καϊάφας.
οἰκίαν τοῦ ἀρχιερέως, ὁ ὁποῖος ὠνομάζετο
λεγομένου Καϊάφα,
Καϊάφας.
26,4 καὶ συνεβουλεύσαντο ἵνα τὸν 4 Καὶ κατόπιν συσκέψεως ἀπεφάσισαν ὁμοφώνως 4 Καὶ συναπεφάσισαν νὰ συλλάβουν τὸν Ἰησοῦν μὲ
Ἰησοῦν δόλῳ κρατήσωσι καὶ νὰ συλλάβουν μὲ δόλον τὸν Ἰησοῦν καὶ νὰ τὸν δόλον καὶ νὰ τὸν φονεύσουν.
ἀποκτείνωσιν. φονεύσουν.

26,5 Ἔλεγον δέ· μὴ ἐν τῇ ἑορτῇ, ἵνα μὴ 5 Εἶπαν δὲ μεταξύ των, νὰ μὴ τὸν συλλάβουν κατὰ 5 Ἔλεγον δέ· Νὰ μὴ γίνῃ τοῦτο κατὰ τὴν ἑορτήν, διὰ
θόρυβος γένηται ἐν τῷ λαῷ. τὴν ἑορτὴν τοῦ πάσχα, διὰ νὰ μὴ γίνῃ θόρυβος καὶ νὰ μὴ προκληθῇ ταραχὴ εἰς τὸν λαόν.
ἀναταραχὴ εἰς τὸν λαόν.
26,6 Τοῦ δὲ Ἰησοῦ γενομένου ἐν Βηθανίᾳ 6 Ὅταν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἦλθε εἰς τὴν Βηθανίαν, εἰς τὴν 6 Καὶ ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὴν Βηθανίαν εἰς τὴν
ἐν οἰκίᾳ Σίμωνος τοῦ λεπροῦ, οἰκίαν Σίμωνος τοῦ λεπροῦ, οἰκίαν Σίμωνος τοῦ λεπροῦ,
26,7 προσῆλθεν αὐτῷ γυνὴ ἀλάβαστρον 7 προσῆλθε εἰς αὐτὸν μία γυναίκα μὲ ἕνα δοχεῖον 7 προσῆλθε πρὸς αὐτὸν μία γυναῖκα, ποὺ ἐκράτει
μύρου ἔχουσα βαρυτίμου, καὶ κατέχεεν ἀπὸ ἀλάβαστρον γεμᾶτο ἀπὸ μύρον πολύτιμον ἀγγεῖον ἀπὸ ἀλάβαστρον γεμᾶτο μύρον πολὺ

183/207
ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἀνακειμένου. καὶ ἔχυνε αὐτὸ ἄφθονον εἰς τὴν κεφαλήν του, ἀκριβὸν καὶ περιέχυνε τοῦτο εἰς τὴν κεφαλήν του,
καθὼς αὐτὸς εἶχε καθίσει εἰς τὴν τράπεζαν τοῦ
ἐνῷ ἦτο γερμένος εἰς τὸ τραπέζι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


φαγητοῦ.
26,8 Ἰδόντες δὲ οἱ μαθηταὶ
αὐτοῦ 8 Οἱ δὲ μαθηταί, ὅταν εἶδαν τοῦτο, ἠγανάκτησαν 8 Ὅταν δὲ εἶδαν τοῦτο οἱ μαθηταί, ἠγανάκτησαν καὶ
ἠγανάκτησαν λέγοντες· εἰς τί ἡ ἀπώλεια καὶ ἔλεγαν· <διατὶ χάνεται ματαίως τὸ πολύτιμον ἔλεγαν· Διατὶ νὰ γίνῃ αὐτὴ ἡ ἄσκοπος καὶ χαμένη
αὕτη; αὐτὸ μύρον; σπατάλη τοῦ πολυτίμου αὐτοῦ μύρου;
26,9 Ἠδύνατο γὰρ τοῦτο τὸ μύρον 9 Διότι θὰ ἠμποροῦσε αὐτὸ νὰ πωληθῇ ἀντὶ 9 Διότι μποροῦσε τὸ μύρον αὐτὸ νὰ πωληθῇ ἀκριβὰ
πραθῆναι πολλοῦ καὶ δοθῆναι τοῖς πολλῶν χρημάτων καὶ νὰ δοθῇ τὸ ἀντίτιμον εἰς καὶ τὸ ἀντίτιμόν του νὰ δοθῇ εἰς τοὺς πτωχούς.
πτωχοῖς. τοὺς φτωχούς>.

26,10 Γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· τί 10 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἀντελήφθη τὴν δυσφορίαν των 10 Ἀλλ’ ὁ Ἰησοῦς ἀντελήφθη τοῦτο καὶ εἶπεν εἰς
κόπους παρέχετε τῇ γυναικί; Ἔργον γὰρ καὶ τοὺς εἶπε· <διατὶ στενοχωρεῖτε τὴν γυναῖκα; αὐτούς· Διατὶ ἐνοχλεῖτε τὴν γυναῖκα; Μὴ τὴν
καλὸν εἰργάσατο εἰς ἐμέ. Διότι αὐτὴ ἔκαμε εἰς ἐμὲ ἕνα καλὸν καὶ πικραίνετε.Διότι ἔργον καλὸν ἔκαμεν εἰς ἐμέ.Τὸ
ἀξιέπαινον ἔργον.
ἔργον αὐτὸ εἶναι διὰ τὴν παροῦσαν περίστασιν
προτιμότερον καὶ ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἐλεημοσύνην καὶ
συνδρομὴν τῶν πτωχῶν.
26,11 Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε 11 Διότι τοὺς πτωχοὺς τοὺς ἔχετε πάντοτε μαζῆ 11 Διότι τοὺς πτωχοὺς τοὺς ἔχετε πάντοτε μαζί σας
μεθ' ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. σας καὶ ἠμπορεῖτε, ὁπόταν θέλετε νὰ τοὺς καὶ μπορεῖτε ὀποτεδήποτε νὰ τοὺς εὐεργετήσετε.Ἐμὲ
βοηθῆτε, ἐμὲ ὅμως δὲν θὰ μὲ ἔχετε πάντοτε μαζῆ ὅμως δὲν μὲ ἔχετε πάντοτε.Καὶ δι’ αὐτὸ μὴ ἐνοχλεῖτε
σας.
τὴν γυναῖκα δι’ αὐτό,ποὺ ἔκαμε.
26,12 Βαλοῦσα γὰρ αὕτη τὸ μύρον τοῦτο 12 Διότι αὐτὴ ἡ γυναῖκα, ποὺ ἔχυσε τὸ μύρον 12 Διότι ὅταν αὐτὴ ἔχυσε τὸ μύρον τοῦτο εἰς τὸ σῶμά
ἐπὶ τοῦ σώματός μου, πρὸς τὸ τοῦτο εἰς τὸ σῶμα μου, τὸ ἔκαμε σὰν μου, τὸ ἔκαμε διὰ νὰ μὲ ἑτοιμάσῃ πρὸς ταφήν.
ἐνταφιάσαι μὲ ἐποίησεν. προετοιμασίαν διὰ τὸν ἐνταφιασμόν μου.

26,13 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅπου


ἐὰν 13 Σᾶς διαβεβαιώνω δέ, ὅτι ὀπουδήποτε καὶ ἂν 13 Ἀληθινὰ σᾶς λέγω, ὁπουδήποτε καὶ ἂν κηρυχθῇ
κηρυχθῇ τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο ἐν ὅλῳ τῷ κυρηχθῇ τὸ εὐαγγέλιον τοῦτο-καὶ θὰ κηρυχθῇ εἰς τὸ εὐαγγέλιον αὐτό, τὸ ὁποῖον κηρύττω καὶ σᾶς
κόσμῳ, λαληθήσεται καὶ ὃ ἐποίησεν ὅλον τὸν κόσμον-θὰ διαλαληθῇ ἐπίσης καὶ αὐτὸ παρέδωκα, εἰς ὅλον τὸν κόσμον δηλαδή, θὰ
ποὺ ἔκαμε σήμερον αὐτὴ εἰς ἀλησμόνητον
αὕτη εἰς μνημόσυνον αὐτῆς. διαλαληθῇ καὶ αὐτὸ ποὺ ἔκαμεν αὐτή, διὰ νὰ
ἀνάμνησίν της>.(Κάθε προσφορά, ποὺ γίνεται
παραμένῃ ἀλησμόνητος ἡ μνήμη τῆς γυναικὸς

184/207
πρὸς τὸν Κύριον ἀπὸ εὐλαβῇ καὶ ἀφωσιωμένην
καρδίαν, ἀποκτᾷ αἰωνίαν ἀξίαν). αὐτῆς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,14 Τότε πορευθεὶς εἷς τῶν δώδεκα, ὁ 14 Τότε ἔνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα, ὁ λεγόμενος 14 Τότε ἐπῆγεν ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα, αὐτὸς ποὺ
λεγόμενος Ἰούδας Ἰσκαριώτης, πρὸς Ἰούδας Ἰσκαριώτης, ἐπῆγε πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ ἐλέγετο Ἰούδας Ἰσκαριώτης, εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ
τοὺς ἀρχιερεῖς εἶπε· εἶπε· εἶπε·
26,15 τί θέλετέ μοι δοῦναι, καὶ ἐγὼ ὑμῖν 15 <τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε καὶ ἐγὼ θὰ σᾶς τὸν 15 τί θέλετε νὰ μοῦ δώσετε καὶ ἐγὼ θὰ σᾶς τὸν
παραδώσω αὐτόν; Οἱ δὲ ἔστησαν αὐτῷ παραδώσω;> Ἐκεῖνοι δὲ τοῦ ἐμέτρησαν τριάκοντα παραδώσω; Αὐτοὶ δὲ τοῦ ἐζύγισαν καὶ τοῦ
τριάκοντα ἀργύρια. ἀργυρᾶ νομίσματα. παρέδωκαν ἄργυρον βάρους τριάκοντα διδράχμων,
ἀξίας περίπου ὀγδοήκοντα πέντε χρυσῶν δραχμῶν.
26,16 Καὶ ἀπὸ τότε ἐζήτει εὐκαιρίαν ἵνα 16 Καὶ ἀπὸ τότε ἐζητοῦσε εὐκαιρίαν, διὰ νὰ τὸν 16 Καὶ ἀπὸ τότε ἐζήτει εὐκαιρίαν διὰ νὰ τὸν
αὐτὸν παραδῷ. παραδώσῃ (σύμφωνα μὲ τὰς ὁδηγίας τῶν παραδώσῃ.
ἀρχιερέων).
26,17 Τῇ δὲ πρώτῃ τῶν ἀζύμων 17 Κατὰ δὲ τὴν παραμονὴν τοῦ πάσχα, ἡ ὁποία 17 Κατὰ δὲ τὴν πρώτην ἀπὸ τὰς ἑπτὰ ἡμέρας, ποὺ
προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ Ἰησοῦ ἐλέγετο καὶ πρώτη ἡμέρα τοῦ πάσχα, διότι διήρκει ἡ ἑορτὴ τῶν ἀζύμων ἢ τοῦ Πάσχα, ἦλθαν οἱ
λέγοντες αὐτῷ· ποῦ θέλεις ἐτοιμάσωμέν ἐτοίμαζαν οἱ Ἑβραῖοι τὰ ἄζυμα, ἦλθαν οἱ μαθηταὶ μαθηταὶ εἰς τὸν Ἰησοῦν καὶ τοῦ εἶπαν· Ποὺ θέλεις νὰ
πρὸς τὸν Ἰησοῦν λέγοντες· <ποῦ θέλεις νὰ σοῦ
σοι φαγεῖν τὸ πάσχα; σοῦ ἐτοιμάσωμεν νὰ φάγῃς τὸ Πάσχα;
ἐτοιμάσωμεν, διὰ νὰ φάγῃς τὸ πάσχα;>
26,18 Ὁ δὲ εἶπεν· ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν 18 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· <πηγαίνετε εἰς τὴν πόλιν 18 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· Πηγαίνετε εἰς τὴν πόλιν πρὸς
πρὸς τὸν δεῖνα καὶ εἴπατε αὐτῷ· ὁ πρὸς τὸν δεῖνα καὶ εἰπέτε του· ὁ διδάσκαλος λέγει: τὸν δεῖνα καὶ εἴπατέ του· ὁ διδάσκαλος λέγει· Ὁ
διδάσκαλος λέγει, ὁ καιρός μου ἐγγύς Ὁ καιρός μου διὰ νὰ τελειώσω τὸ ἔργον μου καιρὸς τοῦ πάθους μου πλησιάζει· σκέπτομαι νὰ
πλησιάζει.Εἰς τὸ σπίτι σου ἀπόψε, παραμονὴν τοῦ
ἐστι· πρὸς σὲ ποιῶ τὸ πάσχα μετὰ τῶν κάμω μὲ τοὺς μαθητάς μου εἰς τὸ σπίτι σου τὸ
ἑβραϊκοῦ πάσχα, θὰ ἑορτάσω μαζῆ μὲ τοὺς
μαθητῶν μου. καινούργιο Πάσχα καὶ ὅχι ἐκεῖνο, ποὺ ἀπὸ αὔριον τὸ
μαθητάς μου τὸ νέον πάσχα>.
βράδυ θὰ ἀρχίσουν νὰ ἐορτάζουν οἱ Ἰουδαῖοι.
26,19 Καὶ ἐποίησαν οἱ μαθηταὶ ὡς 19 Καὶ ἔκαμαν οἱ μαθηταί, ὅπως ὁ Ἰησοῦς τοὺς 19 Καὶ ἔκαμαν οἱ μαθηταί, καθὼς τοὺς παρήγγειλεν
συνέταξεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, καὶ εἶχε ὁδηγήσει καὶ ἐτοίμασαν τὰ κατὰ τὸ πάσχα. ὁ Ἰησοῦς καὶ ἐτοίμασαν τὸ μέρος, ὅπου θὰ ἐγίνετο τὸ
ἡτοίμασαν τὸ πάσχα. Πάσχα.
26,20 Ὀψίας δὲ γενομένης ἀνέκειτο μετὰ 20 Ὅταν δὲ ἦλθε ἡ ἑσπέρα, ὁ Κύριος μαζῆ μὲ τοὺς 20 Ὅταν δὲ ἐβράδυασεν, ἦταν γερμένος εἰς τὸ
δώδεκα ἐξάπλωσε κοντὰ εἰς τὸ τραπέζι σύμφωνα τραπέζι μὲ τοὺς δώδεκα.

185/207
τῶν δώδεκα.
μὲ τὴν συνήθειαν ποὺ εἶχαν τότε οἱ ἄνθρωποι νὰ
κάθωνται κατὰ τὸ φάγητον.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,21 Καὶ ἐσθιόντων αὐτῶν εἶπεν· ἀμὴν 21 Καὶ καθὼς ἔτρωγαν εἶπε· <σᾶς διαβεβαιώνω, 21 Καὶ ἐνῷ ἔτρωγον αὐτοί, εἶπε· Μετὰ βεβαιότητος
λέγω ὑμῖν ὅτι εἰς ἐξ ὑμῶν παραδώσει με. ὅτι ἔνας ἀπὸ σᾶς θὰ μὲ προδώσῃ>. σᾶς λέγω, ὅτι ἕνας ἀπὸ σᾶς θὰ μὲ παραδώσῃ διὰ
προδοσίας εἰς τοὺς ἐχθρούς μου.
26,22 Καὶ λυπούμενοι σφόδρα ἤρξαντο 22 Ἐκεῖνοι ἐλυπήθηκαν πάρα πολὺ καὶ ἤρχισαν νὰ 22 Καὶ μὲ λύπην πολλὴν ἤρχισαν νὰ λέγουν εἰς
λέγειν αὐτῷ ἕκαστος αὐτῶν· μήτι ἐγώ λέγουν ὁ καθένας διὰ τὸν ἑαυτόν του· <μήπως αὐτὸν καθένας ἀπὸ αὐτούς· μήπως εἶμαι ἐγώ, Κύριε;
εἰμι, Κύριε; εἶμαι ἐγώ, Κύριε;>

26,23 Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ὁ ἐμβάψας 23 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη· <Ἐκεῖνος ποὺ ἐβούτηξε 23 Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν· Ἐκεῖνος ποὺ
μετ' ἐμοῦ ἐν τῷ τρυβλίῳ τὴν χεῖρα, οὗτός μαζῆ μου τὸ χέρι εἰς τὸν ζωμὸν τοῦ πιάτου, αὐτὸς ἐβούτηξε μαζί μου εἰς τὸν ζωμὸν τῆς πιατέλλας τὸ
μὲ παραδώσει. θὰ μὲ παραδώσῃ. χέρι, αὐτὸς θὰ μὲ παραδώσῃ νὰ θανατωθῶ.
26,24 Ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει 24 Ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀπέρχεται ἀπὸ τὴν 24 Ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου φεύγει ἀπὸ τὴν
καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ· οὐαὶ δὲ τῷ ζωὴν αὐτήν, ὅπως ἀκριβῶς εἶναι γραμμένο εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν, σύμφωνα μὲ τάς προφητείας, ποὺ
ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι' οὗ ὁ υἱὸς τοῦ Ἁγίαν Γραφὴν περὶ αὐτοῦ· ἀλλοίμονον ὅμως εἰς ἔχουν γραφῆ περὶ αὐτοῦ.Ἀλλοίμονον ὅμως εἰς τὸν
τὸν ἄνθρωπον ἐκεῖνον, διὰ τοῦ ὁποίου ὁ υἱὸς τοῦ
ἀνθρώπου παραδίδοται· καλὸν ἦν αὐτῷ ἄνθρωπον ἐκεῖνον, ποὺ γίνεται ὄργανον διὰ νὰ
ἀνθρώπου παραδίδεται· προτιμότερον θὰ ἦτο δι'
εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος. παραδοθῇ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.Ἦτο συμφερώτερον
αὐτὸν νὰ μὴ εἶχε γεννηθῇ ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος>.
δι’ αὐτὸν νὰ μὴν εἶχε γεννηθῇ ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος.
26,25 Ἀποκριθεὶς δὲ Ἰούδας
ὁ 25 Ἔλαβε δὲ τὸν λόγον ὁ Ἰούδας, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν 25 Ἀπεκρίθη δὲ ὁ Ἰούδας, ποὺ τὸν παρέδωκε, καὶ
παραδιδοὺς αὐτὸν εἶπε· μήτι ἐγὼ εἰμι, παρέδωσε, καὶ εἶπε· <μήπως εἶμαι ἐγώ, εἶπε· Μήπως εἶμαι ἐγώ, διδάσκαλε; Λέγει εἰς αὐτόν·
ραββί; Λέγει αὐτῷ· σὺ εἶπας. διδάσκαλε;> Ἀπήντησε εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <Σὺ Σὺ εἶπες, ὅτι εἶσαι σύ.
εἶπες, ὅτι εἶσαι σύ>.(φράσις ποὺ σημαίνει· Τὸ εἶπες
μόνος σου, ὅπως εἶπες, ἔτσι εἶναι· σὺ πράγματι
εἶσαι αὐτὸς ποὺ θὰ μὲ παραδώσῃ).
26,26 Ἐσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβὼν ὁ 26 Ἐνῶ δὲ αὐτοὶ ἔτρωγαν, ἐπῆρε ὁ Ἰησοῦς τὸν 26 Ἐνῷ δὲ αὐτοὶ ἔτρωγον, ἐπῆρεν εἰς τὰς χεῖρας του ὁ
Ἰησοῦς τὸν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἄρτον καὶ ἀφοῦ εὐχαρίστησε τὸν ἔκοψε εἰς Ἰησοῦς τὸν ἄρτον καὶ ἀφοῦ ηὐχαρίστησε, τὸν ἔκοψεν
ἔκλασε καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καὶ τεμάχια καὶ ἔδιδε εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ εἶπε· εἰς τεμάχια καὶ ἔδιδεν εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ εἶπε·
<λάβετε φάγετε· τοῦτο εἶναι τὸ σῶμα μου>.
εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά Λάβετε, φάγετε, τοῦτο εἶναι τὸ σῶμα μου.

186/207
μου·
26,27 καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον καὶ 27 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε τὸ ποτήριον καὶ ηὐχαρίστησε 27 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε τὸ ποτήριον καὶ ηὐχαρίστησεν,

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· ἔδωκε αὐτὸ εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ εἶπε· <πίετε ἀπὸ ἔδωκεν εἰς αὐτοὺς καὶ εἶπε· Πίετε ἀπὸ αὐτὸ ὅλοι·
πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· αὐτὸ ὅλοι,

26,28 τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς 28 διότι τοῦτο εἶναι τὸ αἷμά μου, μὲ τὸ ὁποῖον 28 διότι αὐτὸ εἶναι τὸ αἷμα μου, διὰ τοῦ ὁποίου
καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐπικυρώνεται ἡ νέα διαθήκη καὶ τὸ ὁποῖον χύνεται ἐπικυροῦται ἡ νέα Διαθήκη καὶ τὸ ὁποῖον χύνεται
ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. διὰ τὴν συγχώρησιν τῶν ἁμαρτιῶν καὶ τὴν πρὸς σωτηρίαν πολλῶν διὰ νὰ συγχωρηθοῦν αἱ
σωτηρίαν πολλῶν.
ἁμαρτίαι των.
26,29 Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐ μὴ πίω ἀπ' 29 Σᾶς λέγω δὲ ὅτι δὲν θὰ ξαναπιῶ ἀπὸ τὸ προϊὸν 29 Σᾶς λέγω δέ, ὅτι ἀπὸ τώρα δὲν θὰ ξαναπιῶ ἀπὸ τὸ
ἄρτι ἐκ τούτου τοῦ γεννήματος τῆς αὐτὸ τῆς ἀμπέλου ἀπὸ τὴν στιγμὴν αὐτὴν καὶ προϊὸν αὐτὸ καὶ γένημα τῆς ἀμπέλου μέχρι τῆς
ἀμπέλου ἕως τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ὅταν μέχρι τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ὅταν εἰς τὴν ἀτελείωτον ἡμέρας ἐκείνης, ὅταν εὐφραινόμενος θὰ τὸ πίνω
χαρὰν τῆς βασιλείας τοῦ Πατρός μου θὰ τὸ πίνω
αὐτὸ πίνω μεθ' ὑμῶν καινὸν ἐν τῇ μαζί σας καὶ καινούργιο καὶ πολὺ πιὸ χαρμόσυνον
μαζῆ σας νέον, πνευματικὸν καὶ χαροποιόν>.
βασιλείᾳ τοῦ πατρός μου. εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Πατρός μου.Ὁ μυστικὸς οὗτος
δεῖπνος δηλαδὴ εἶναι πρόγευμα τῆς τελείας
κοινωνίας καὶ ἑνώσεώς μας, ἡ ὁποία θὰ
πραγματοποιηθῇ ἐν ἀτελευτήτῳ εὐφροσύνη καὶ
χαρὰ εἰς τὴν μέλλουσαν ἐν οὐρανοῦ βασιλείαν.
26,30 Καὶ ὑμνήσαντες ἐξῆλθον εἰς τὸ 30 Καὶ ἀφοῦ ἔψαλαν ὕμνους, ἐξῆλθαν εἰς τὸ ὅρος 30 Καὶ ἀφοῦ ἔψαλαν ὕμνον, ἐβγῆκαν εἰς τὸ ὅρος τῶν
ὅρος τῶν ἐλαιῶν.Τότε λέγει αὐτοῖς ὁ τῶν Ἐλαιῶν.Τότε λέγει πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· Ἐλαιῶν.Τότε λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς·
Ἰησοῦς·
26,31 πάντες ὑμεῖς σκανδαλισθήσεσθε 31 <ὅλοι σεῖς κατὰ τὴν νύκτα αὐτὴν θὰ 31 Κατὰ τὴν νύκτα αὐτὴν ὅλοι σεῖς θὰ κλονισθῆτε εἰς
ἐν ἐμοὶ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ· γέγραπται σκανδαλισθῆτε καὶ θὰ κλονισθῇ ἡ πίστις σας πρὸς τὴν πρὸς ἐμὲ πίστιν σας.Διότι ἔχει γραφῆ εἰς τὸν
γάρ, πατάξω τὸν ποιμένα, καὶ ἐμέ.Διότι ἔτσι ἔχει γραφῆ εἰς τὴν Παλαιὰν Ζαχαρίαν· Θὰ ἐπιτρέψω ἐγὼ ὁ Θεὸς καὶ Πατὴρ νὰ
Διαθήκην· Μὲ τὴν ἰδικήν μου συγκατάθεσιν θὰ
διασκορπισθήσονται τὰ πρόβατα τῆς κτυπηθῇ καὶ νὰ θανατωθῇ ὁ ποιμήν, ἤτοι ἐγὼ ὁ
κτυπηθῇ ὁ ποιμήν, δηλαδὴ ἐγώ, καὶ θὰ
ποίμνης· Χριστός, καὶ θὰ διασκορπισθοῦν τὰ πρόβατα τοῦ
διασκορπισθοῦν τὰ πρόβατα τοῦ ποιμνίου, δηλαδὴ
σεῖς. κοπαδιοῦ, τουτέστι σεῖς οἱ μαθηταί μου.
26,32 μετὰ δὲ τὸ ἐγερθῆναί με προάξω 32 Ὅταν ὅμως ἀναστηθῶ, θὰ σᾶς προϋπαντήσω 32 Ὅταν ὅμως ἀναστηθῶ, θὰ σᾶς προλάβω εἰς τὴν

187/207
ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν. εἰς τὴν Γαλιλαίαν, ὅπου καὶ θὰ συναντηθῶμεν>. Γαλιλαῖαν, ὅπου θὰ ὑπάγω προτήτερα ἀπὸ σᾶς καὶ
θὰ σᾶς περιμένω, ἐκεῖ δὲ θὰ συναντηθῶμεν πάλιν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,33 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Πέτρος εἶπεν 33 Ὁ Πέτρος ὅμως ἀποκριθεὶς τοῦ εἶπε· <ἐὰν ὅλοι 33 Ἀλλ’ ὁ Πέτρος ἀπεκρίθη καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ἐὰν
αὐτῷ· εἰ πάντες σκανδαλισθήσονται ἐν θὰ σκανδαλισθοῦν δ' ὅσα θὰ συμβοῦν εἰς σέ, ἐγὼ ὅλοι κλονισθοῦν εἰς τὴν πρὸς σὲ πίστιν, ἐγὼ ὅμως
σοί, ἐγὼ δὲ οὐδέποτε ὅμως ποτὲ δὲν θὰ σκανδαλισθῶ>. οὐδέποτε θὰ σκανδαλισθῶ.
σκανδαλισθήσομαι.
26,34 Ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἀμὴν λέγω σοι 34 Εἶπε εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <σὲ διαβεβαιώνω, ὅτι 34 Εἶπεν εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Ἐν πάσῃ ἀλήθεια σὲ
ὅτι ἐν ταύτῃ τῇ νυκτὶ πρὶν ἀλέκτορα αὐτὴν τὴν νύκτα, πρὶν ὁ πετεινὸς λαλήσῃ, σὺ θὰ βεβαιῶ, ὅτι κατ’ αὐτὴν τὴν νύκτα προτοῦ νὰ λαλήσῃ
φωνῆσαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με. ἔχῃς κλονισθῆ τόσον πολύ, ὥστε τρεῖς φορὲς θὰ ὁ πετεινός, θὰ μὲ ἀρνηθῇς τρεῖς φοράς.
μὲ ἔχῃς ἀρνηθῇ>.
26,35 Λέγει αὐτῷ ὁ Πέτρος· κἂν δέῃ με 35 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος· <καὶ ἂν ἀκόμη 35 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πέτρος· Καὶ ἂν ἀκόμῃ χρειασθῇ
σὺν σοὶ ἀποθανεῖν, οὐ μὴ σὲ χρειασθῇ νὰ ἀποθάνω μαζῆ σου, δὲν θὰ σὲ νὰ ἀποθάνω ἐγὼ μαζί σου, κατ’ οὐδένα λόγον θὰ σὲ
ἀπαρνήσομαι.Ὁμοίως δὲ καὶ πάντες οἱ ἀπαρνηθῶ>.Καὶ ὅλοι οἱ μαθηταὶ τὰ ἴδια καὶ ἀρνηθῶ.Παρόμοια δὲ εἶπον καὶ ὅλοι οἱ μαθηταί.
παρόμοια ἔλεγαν.
μαθηταὶ εἶπον.
26,36 Τότε ἔρχεται μετ' αὐτῶν ὁ Ἰησοῦς 36 Τότε ἔρχεται μαζῆ μὲ αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς εἰς μίαν 36 Τότε ὁ Ἰησοῦς ἔρχεται μαζὶ μὲ αὐτοὺς εἰς κάποιο
εἰς χωρίον λεγόμενον Γεσθημανῆ, καὶ περιοχήν, ποὺ ἐλέγετο Γεθσημανῆ, καὶ λέγει εἰς ἀγρόκτημα, ποὺ ἐλέγετο Γεθσημανῆ, καὶ εἶπεν εἰς
λέγει τοῖς μαθηταῖς· καθίσατε αὐτοῦ τοὺς μαθητάς· <καθῆστε ἐδῶ καὶ περιμένετε, ἕως τοὺς μαθητάς· Καθίσατε αὐτοῦ ἕως ὄτου ὑπάγω καὶ
ὅτου ὑπάγω καὶ προσευχηθῶ ἐκεῖ>.
ἕως οὖ ἀπελθὼν προσεύξωμαι ἐκεῖ. προσευχηθῶ ἐκεῖ.
26,37 Καὶ παραλαβὼν τὸν Πέτρον καὶ 37 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε μαζῆ του τὸν Πέτρον καὶ τοὺς 37 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρε μαζί του τὸν Πέτρον καὶ τοὺς δύο
τοὺς δύο υἱοὺς Ζεβεδαίου ἤρξατο δύο υἱοὺς τοῦ Ζεβεδαίου, ἤρχισε νὰ λυπῆται καὶ υἱοὺς τοῦ Ζεβεδαίου, ἤρχισε νὰ λυπῆται καὶ νὰ
λυπεῖσθαι καὶ ἀδημονεῖν. νὰ καταλαμβάνεται ἀπὸ μεγάλην στενοχωρίαν. στενοχωρῆται πολύ.

26,38 Τότε λέγει αὐτοῖς ὁ


Ἰησοῦς· 38 Τότε λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς· 38 Τότε τοὺς λέγει ὁ Ἰησοῦς· Καταλυπημένη εἶναι ἡ
περίλυπός ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως <πλημμυρισμένη ἀπὸ βαθυτάτην λύπην εἶναι ἡ ψυχή μου μέχρι σημείου, ποὺ νὰ κινδυνεύω νὰ
θανάτου· μείνατε ὧδε καὶ γρηγορεῖτε ψυχή μου, ὥστε κινδυνεύω νὰ ἀποθάνω ἀπὸ ἀποθάνω ἀπὸ τὴν λύπην. Μείνατε ἐδῶ καὶ
αὐτήν.Μείνατε ἐδῶ καὶ ἀγρυπνῆστε μαζῆ μου>.
μετ' ἐμοῦ. ἀγρυπνεῖτε μαζί μου.
26,39 Καὶ προσελθὼν μικρὸν ἔπεσεν ἐπὶ 39 Καὶ ἀφοῦ ἐπροχώρησε ὀλίγον, ἔπεσε μὲ τὸ 39 Καὶ ἀφοῦ ἐπροχώρησεν ὀλίγον, ἔπεσε μὲ τὸ
πρόσωπον αὐτοῦ προσευχόμενος καὶ πρόσωπον αὐτοῦ καταγῇς προσευχόμενος καὶ πρόσωπον κατὰ γῆς καὶ προσηύχετο καὶ ἔλεγε·

188/207
λέγων· πάτερ μου, εἰ δυνατόν ἐστι, λέγων· <Πάτερ μου, ἂν εἶναι δυνατόν, ἂς περάσῃ Πάτερ μου, ἐὰν εἶναι δυνατὸν νά, συμβιβασθῇ πρὸς
ἀπὸ ἐμὲ τὸ ποτήριον τοῦτο.Πλὴν ὅμως ἂς μὴ γίνῃ
παρελθέτω ἀπ' ἐμοῦ τὸ ποτήριον τοῦτο· τὸ περὶ σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων σχέδιόν σου, ἂς
ὅπως θέλω ἐγώ, ἀλλὰ ὅπως θέλεις σύ>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ' ὡς σύ. περάσῃ ἀπὸ ἐμὲ τὸ ποτήριον αὐτὸ τοῦ πάθους.Ὄχι
ὅμως νὰ γίνῃ ὅπως θέλω ἐγώ, ἀλλ’ ὅπως θέλεις σύ.
26,40 Καὶ ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητὰς καὶ 40 Καὶ ἔρχεται εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ τοὺς εὑρίσκει 40 Καὶ ἔρχεται εἰς τοὺς μαθητὰς καὶ τοὺς εὑρίσκει νὰ
εὑρίσκει αὐτοὺς καθεύδοντας, καὶ λέγει νὰ κοιμῶνται καὶ λέγει εἰς τὸν Πέτρον· <ἔτσι κοιμῶνται καὶ λέγει εἰς τὸν Πέτρον· Τόσην δύναμιν
τῷ 26,Πέτρῳ· οὕτως οὐκ ἰσχύσατε μίαν λοιπὸν σεῖς ποὺ πρὸ ὀλίγου εἴπατε ὅτι καὶ τὴν εἴχατε, ὥστε δεν ἠμπορέσατε μίαν ὥραν νὰ μείνετε
ζωήν σας θὰ ἐθυσιάζετε δι' ἐμέ, δὲν ἠμπορέσατε
ὥραν γρηγορῆσαι μετ' ἐμοῦ! μαζί μου ἄγρυπνοι;
οὔτε μίαν ὥρα νὰ ἀγρυπνήσετε μαζῆ μου!
26,41 Γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἵνα 41 Ἀγρυπνεῖτε καὶ προσεύχεσθε, διὰ νὰ μὴ 41 Ἀγρυπνεῖτε καὶ προσεύχεσθε διὰ νὰ μὴ πέσετε εἰς
μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν· τὸ μὲν περιπέσετε εἰς πειρασμόν, ποὺ θὰ σᾶς βυθίσῃ εἰς πειρασμόν, ποὺ θὰ σᾶς παρασύρῃ εἰς τὴν ἁμαρτίαν
πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δὲ σὰρξ ἀσθενής. τὴν ἄρνησιν· τὸ μὲν πνεῦμα εἶναι πρόθυμον καὶ τῆς ἄρνησεως καὶ τοῦ σκανδαλισμοῦ σας δι’ ἐμέ.Τὸ
ἔχει ἀγαθὴν διάθεσιν, ἀλλ' ἡ ἀνθρωπίνη σὰρξ
βάθος τῆς ψυχῆς σας ναὶ πρόθυμον νὰ ὑπακούῃ εἰς
εἶναι ἀσθενής>.
τὸ καθῆκον, τὸ σαρκικὸν φρόνημα ὅμως κάμνει τὴν
ἀνθρωπίνην φύσιν ἀδύνατον καὶ παρασύρει τὸν
ἄνθρωπον παρὰ τὴν ἀγαθὴν διάθεσιν του εἰς τὸ
κακόν.
26,42 Πάλιν ἐκ δευτέρουἀπελθὼν 42 Καὶ πάλιν δευτέραν φορὰ ἀπῆλθε καὶ 42 Πάλιν διὰ δευτέραν φορὰν ἐπῆγε καὶ προσηυχήθη
προσηύξατο λέγων πάτερ μου, εἰ οὐ προσηυχήθη λέγων· <πάτερ μου, ἐὰν δὲν εἶναι λέγων· Πάτερ μου, ἐὰν δὲν εἶναι δυνατὸν τὸ
δύναται τοῦτο τὸ ποτήριον παρελθεῖν δυνατὸν νὰ παρέλθῃ ἀπὸ ἐμὲ αὐτὸ τὸ ποτήριον ποτήριον αὐτὸ νὰ παρέλθῃ ἀπὸ ἐμέ, καὶ δὲν μπορῇ
καὶ ὀπωσθήποτε πρέπει νὰ τὸ πίω, διὰ τὴν
ἀπ' ἐμοῦ ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω, γενηθήτω τὸ νὰ γίνῃ διαφορετικὰ παρὰ νὰ πίω τὸ ποτήριον, ἂς
σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων, ἂς γίνη τὸ θέλημά
θέλημά σου. γίνῃ τὸ θέλημά σου.
σου>.
26,43 Καὶ ἐλθὼν εὑρίσκει αὐτοὺς πάλιν 43 Καὶ ἦλθεν πάλιν πρὸς τοὺς μαθητάς του καὶ 43 Καὶ σὰν ἦλθε, πάλιν τοὺς εὗρε νὰ κοιμῶνται, διότι
καθεύδοντας· ἦσαν γὰρ αὐτῶν οἱ τοὺς εὗρε νὰ κοιμῶνται, διότι τὰ μάτια των ἦσαν ἦσαν τὰ μάτια τους βαριὰ ἀπὸ τὸν νυσταγμόν.
ὀφθαλμοὶ βεβαρημένοι. βαρειὰ ἀπὸ τὴν νύστα.

26,44 Καὶ ἀφεὶς αὐτοὺς ἀπελθὼν πάλιν 44 Καὶ ἀφήσας αὐτοὺς ἐπῆγε πάλιν καὶ 44 Καὶ ἀφήσας αὐτούς, ἐπῆγε πάλιν καὶ προσηυχήθη
προσηύξατο ἐκ τρίτου τὸν αὐτὸν λόγον προσευχήθη τρίτην φορὰν καὶ εἶπε τὰ ἴδια λόγια διὰ τρίτην φορὰν καὶ εἶπε τὰ αὐτὰ λόγια τῆς

189/207
εἰπών. πρὸς τὸν Πατέρα. προσευχῆς.
26,45 Τότε ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητὰς 45 Τότε ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καὶ τοὺς 45 Τότε ἔρχεται πρὸς τοὺς μαθητάς του καὶ τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτοῖς· καθεύδετε τὸ λέγει· <κοιμᾶσθε, λοιπόν, καὶ ἀναπαύεσθε ! Ἰδοὺ λέγει· Ἐξακολουθεῖτε λοιπὸν νὰ κοιμᾶσθε καὶ νὰ
λοιπὸν καὶ ἀναπαύεσθε! Ἰδοὺ ἤγγικεν ἡ ἔφθασεν ἡ ὥρα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀναπαύεσθε! Ἰδοὺ πλησίασεν ἡ ὥρα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ
ὥρα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδεται εἰς χέρια ἁμαρτωλῶν. ἀνθρώπου παραδίδεται εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν.
παραδίδοται εἰς χεῖρας ἁμαρτωλῶν.
26,46 Ἐγείρεσθε, ἄγωμεν· ἰδοὺ ἤγγικεν ὁ 46 Σηκωθῆτε, πηγαίνομεν· ἰδοὺ ἐπλησίασε αὐτός, 46 Σηκωθῆτε, ἂς ὑπάγωμεν πρὸς συνάντησίν
παραδιδούς με. ποὺ πρόκειται νὰ μὲ παραδώσῃ>. των.Ἰδοὺ ἐπλησίασεν αὐτὸς ποὺ μὲ παραδίδει.
26,47 Καὶ ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδοὺ 47 Καὶ ἐνῶ ἀκόμη αὐτὸς ὠμιλοῦσε, ἰδοὺ ὁ Ἰούδας, 47 Καὶ ἐνῷ ὁ Ἰησοῦς ὡμίλει ἀκόμη, ἰδοὺ ὁ Ἰούδας,
Ἰούδας εἷς τῶν δώδεκα ἦλθε, καὶ μετ' ἔνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα, ἦλθε, καὶ μαζῆ μὲ αὐτὸν ἕνας ἀπὸ τοὺς δώδεκα, ἦλθε καὶ μαζί του πλῆθος
αὐτοῦ ὄχλος πολὺς μετὰ μαχαιρῶν καὶ πολὺς ὄχλος, ὅλοι ὡπλισμένοι μὲ μαχαίρια καὶ πολὺ ὡπλισμένος μὲ μαχαίρας καὶ μὲ ρόπαλα, τὸ
ξύλα, σταλμένοι ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ
ξύλων ἀπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ ὁποῖον εἶχεν ἀποσταλῆ ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς
πρεσβυτέρους τοῦ λαοῦ.
πρεσβυτέρων τοῦ λαοῦ. πρεσβυτέρους τοῦ λαοῦ.
26,48 Ὁ δὲ παραδιδοὺς αὐτὸν ἔδωκεν 48 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ θὰ τὸν παρέδιδε, ὁ Ἰούδας, εἶχε 48 Ἐκεῖνος δὲ ποὺ τὸν παρέδωκεν, εἶχε δώσει εἰς
αὐτοῖς σημεῖον λέγων· ὃν ἂν φιλήσω, δώσει εἰς αὐτοὺς σημεῖον λέγων· <ἐκεῖνον ποὺ θὰ αὐτοὺς προσυμφωνημένον σημεῖον καὶ εἶπεν·
αὐτός ἐστι· κρατήσατε αὐτόν. φιλήσω, αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς· νὰ τὸν συλλάβετε>. Ἐκεῖνον ποὺ θὰ φιλήσω, αὐτὸς εἶναι· συλλάβετέ τον,
προσέχοντες νὰ μὴ σᾶς διαφύγῃ·
26,49 Καὶ εὐθέως προσελθὼν τῷ Ἰησοῦ 49 Καὶ ἀμέσως ἐπλησίασε τὸν Ἰησοῦν καὶ εἶπε· 49 Καὶ ἀμέσως ἐπλησίασε τὸν Ἰησοῦν καὶ εἶπε· Χαῖρε,
εἶπε· χαῖρε, ραββί, καὶ κατεφίλησεν <χαῖρε, διδάκαλε>, καὶ μὲ ὑποκριτικὴν διδάσκαλε.Καὶ τὸν ἐφίλησε μὲ προσποιητὴν
αὐτόν. ἐγκαρδιότητα τὸν ἐφίλησε πολλὲς φορές. ἐγκαρδιότητα.
26,50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ἑταῖρε, ἐφ' 50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν εἰς αὐτόν· <φίλε, σκέψου, διὰ 50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοῦ εἶπε· Σύντροφε, ἄφησε τὸ φίλημα
ᾧ πάρει; Τότε προσελθόντες ἐπέβαλον ποῖον ἔργον ἔχεις ἔλθει ἐδῶ;> Τότε ἐπλησίασαν οἱ καὶ κάμε ἐκεῖνο, διὰ τὸ ὁποῖον ἦλθες καὶ εὐρίσκεσαι
τὰς χεῖρας ἐπὶ τὸν Ἰησοῦν καὶ ἄλλοι, ἔβαλαν τὰ χέρια των ἐπάνω εἰς τὸν Ἰησοῦν τώρα ἐδῶ. Τότε ἐπλησίασαν καὶ ἔβαλαν τὰς χεῖρας
καὶ τὸν συνέλαβαν.
ἐκράτησαν αὐτόν. ἐπὶ τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸν συνέλαβον.
26,51 Καὶ ἰδοὺ εἷς τῶν μετὰ Ἰησοῦν 51 Καὶ ἰδοὺ ἔνας ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἦταν μαζῆ μὲ 51 Καὶ ἰδοὺ ἕνας ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἦσαν μαζὶ μὲ τὸν
ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἀπέσπασε τὴν τὸν Ἰησοῦν, ἄπλωσε τὸ χέρι, ἐτράβηξε τὸ μαχαίρι Ἰησοῦν, ἄπλωσε τὸ χέρι του καὶ ἔβγαλε τὸ μαχαίρι
μάχαιραν αὐτοῦ, καὶ πατάξας τὸν του, ἐκτύπησε τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως καὶ τοῦ του.Καὶ ἀφοῦ ἐκτύπησε τὸν δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως,

190/207
ἔκοψε τὸ αὐτί.
δοῦλον τοῦ ἀρχιερέως ἀφεῖλεν αὐτοῦ τὸ τοῦ ἔκοψε τὸ αὐτί
ὠτίον.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,52 Τότε λέγει αὐτῷ ὁ
Ἰησοῦς· 52 Τότε λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <βάλε τὸ μαχαίρι 52 Τότε τοῦ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· Γύρισε πίσω τὴν
ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν σου πίσω εἰς τὴν θέσιν του· διότι ὅσοι ἐπῆραν μάχαιράν σου εἰς τὴν θήκην της· διότι ὅλοι ὅσοι
τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μαχαίρι ἐναντίον τοῦ πλησίον των, θὰ πεθάνουν ἐπῆραν μάχαιραν διὰ νὰ τὴν χρησιμοποιήσουν κατὰ
μὲ μαχαίρι.
μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται. τοῦ πλησίον, μὲ μάχαιραν θὰ ἀποθάνουν.
26,53 ῍Η δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι ἄρτι 53 ῍Η νομίζεις ὅτι δὲν μπορῶ ἐγὼ αὐτὴν τὴν 53 Ἢ νομίζεις, ὅτι δὲν μπορῶ τώρα νὰ παρακαλέσω
παρακαλέσαι τὸν πατέρα μου, καὶ στιγμὴν νὰ παρακαλέσω τὸν Πατέρα μου καὶ νὰ τὸν Πατέρα μου καὶ νὰ παρατάξῃ εἰς τὸ πλευρόν μου
παραστήσει μοι πλείους ἢ δώδεκα παρατάξῃ ὁλόγυρά μου περισσοτέρας ἀπὸ δώδεκα περισσοτέρας ἀπὸ δώδεκα λεγεῶνας ἀγγελῶν;
λεγεῶνας ἀγγέλων;
λεγεῶνας ἀγγέλων;
26,54 Πῶς οὖν πληρωθῶσιν αἱ γραφαὶ 54 Ἐὰν ὅμως κάτι τέτοιο γίνῃ, πῶς θὰ 54 Ἀλλ’ ἐὰν ζητήσω τὴν βοήθειαν τῶν ἀγγέλων, πῶς
ὅτι οὕτω δεῖ γενέσθαι; πραγματοποιηθοῦν αἱ Γραφαί, αἱ ὁποῖαι λοιπὸν θὰ πληρωθοῦν καὶ θὰ ἐπαληθεύσουν αἱ
προλέγουν ὅτι ἔτσι πρέπει νὰ συμβοῦν τὰ προφητεῖαι τῶν Γραφῶν, αἱ ὁποῖαι λέγουν, ὅτι ἔτσι
γεγονότα;>
πρέπει νὰ γίνῃ καὶ ἔτσι πρέπει ὁ Μεσσίας νὰ
θανατωθῇ;
26,55 Ἐν ἐκείνη τῇ ὥρᾳ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς 55 Ἐκείνην τὴν ὥρα εἶπεν ὁ Ἰησοῦς πρὸς τοὺς 55 Ἐκείνην τὴν ὥραν εἶπεν ὁ Ἰησοῦς πρὸς τοὺς
τοῖς ὄχλοις· ὡς ἐπὶ λῃστὴν ἐξήλθατε ὄχλους· <σὰν νὰ ἤμουν ληστής, ἐβγήκατε μὲ ὄχλους· Σὰν νὰ ἐπρόκειτο περὶ λῃστοῦ, ἐβγήκατε μὲ
μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων συλλαβεῖν με· μαχαίρια καὶ ρόπαλα νὰ μὲ συλλάβετε· κάθε μαχαίρας καὶ μὲ ρόπαλα νὰ μὲ πιάσετε.Κάθε ἡμέρα
ἡμέραν ἐκαθόμουν κοντά σας διδάσκων εἰς τὸν
καθ' ἡμέραν πρὸς ὑμᾶς ἐκαθεζόμην κοντά σας ἐκαθήμην διδάσκων μέσα εἰς τὸ ἱερὸν καὶ
ναὸν καὶ δὲν μὲ ἐπιάσατε.
διδάσκων ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ οὒκ δὲν μὲ συνελάβετε.
ἐκρατήσατέ μέ.
26,56 Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν
ἵνα 56 Ἀλλὰ αὐτὸ ὅλο ἔγινε, διὰ νὰ ἐκπληρωθοῦν ὅλα 56 Ὅμως αὐτὸ ὅλον ἔγινε διὰ νὰ πληρωθοῦν καὶ
πληρωθῶσιν αἱ γραφαὶ τῶν ὅσα ἔγραψαν οἱ προφῆται>.(Ἡ ἐνοχὴ ἐκείνων ἀληθεύσουν ὅσα προφητικῶς ἔγραψαν οἱ
προφητῶν.Τότε οἱ μαθηταὶ πάντες μένει, διότι ἐν ἐπιγνώσει ἐνήργησαν κατὰ τοῦ προφῆται.Τότε ὅλοι οἱ μαθηταὶ τὸν ἀφῆκαν καὶ
ἀθώου.Ἡ δὲ Γραφὴ τὰ προεῖπε διότι θὰ ἐγίνοντο,
ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον. ἔφυγαν.
καὶ δὲν ἔγιναν διότι τὰ προεῖπε ἡ Γραφή).Τότε οἱ
μαθηταὶ ὅλοι τὸν ἀφῆκαν καὶ ἔφυγαν.

191/207
26,57 Οἱ δὲ κρατήσαντες τὸν Ἰησοῦν 57 Ἐκεῖνοι δὲ ἀφοῦ ἔπιασαν τὸν Ἰησοῦν, τὸν 57 Οὗτοι δέ, ἀφοῦ ἔπιασαν τὸν Ἰησοῦν, τὸν ἔφεραν
ἀπήγαγον πρὸς Καϊάφαν τὸν ἀρχιερέαν, ἔφεραν εἰς τὸν Καϊάφαν, τὸν ἀρχιερέα, ὅπου οἱ εἰς τὸν Καϊάφαν τὸν Ἀρχιερέα, ὅπου οἱ γραμματεῖς
γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι συνεκεντρώθησαν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ὅπου οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἐμαζεύθησαν.
συνήχθησαν.
26,58 Ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθει αὐτῷ ἀπὸ 58 Ὁ δὲ Πέτρος τὸν ἀκολουθοῦσε ἀπὸ μακρυὰ ἕως 58 Ὁ δὲ Πέτρος τὸν ἠκολούθει ἀπὸ μακρὰν μέχρι τοῦ
μακρόθεν ἕως τῆς αὐλῆς τοῦ ἀρχιερέως, τὴν αὐλὴν τοῦ ἀρχιερέως καὶ εἰσελθὼν ἐκάθισε προαυλίου τοῦ σπιτιοῦ τοῦ ἀρχιερέως καὶ ἀφοῦ
καὶ εἰσελθὼν ἔσω ἐκάθητο μετὰ τῶν μέσα μαζῆ μὲ τοὺς ὑπηρέτας, διὰ νὰ ἰδῇ ποῖον ἐμβῆκεν εἰς τὴν ἐσωτερικὴν αὐλήν, ἐκάθητο μαζὶ μὲ
τέλος θὰ εἶχε αὐτὴ ἡ ὑπόθεσις.
ὑπηρετῶν ἰδεῖν τὸ τέλος. τοὺς ὑπηρέτας διὰ νὰ ἴδῃ, πῶς θὰ ἐτελείωνεν ἡ
ὑπόθεσις.
26,59 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι 59 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ ὅλα τὰ 59 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι καὶ ὅλα τὰ
καὶ τὸ συνέδριον ὅλον ἐζήτουν μέλῃ τοῦ συνεδρίου, ποὺ ἦσαν παρόντα, μέλη τοῦ συνεδρίου, ἀφοῦ ἦτο ἀδύνατον νὰ εὔρουν
ψευδομαρτυρίαν κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὅπως ἐζητοῦσαν ψευδομαρτυρίαν ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ, μαρτυρίαν ἀληθῆ ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ, ἐζήτουν
διὰ νὰ τὸν καταδικάσουν εἰς θάνατον
θανατώσωσιν αὐτόν, ψευδομαρτυρίαν κατ’ αὐτοῦ, διὰ νὰ τὸν θανατώσουν,
26,60 καὶ οὒχ εὗρον· καὶ
πολλῶν 60 καὶ δὲν εὐρῆκαν.Μολονότι δὲ πολλοὶ 60 καὶ δὲν ηὖραν.Καὶ μολονότι ἦλθαν πρὸς ἐξέτασιν
ψευδομαρτύρων προσελθόντων, οὐχ ψευδομάρτυρες εἶχαν προσέλθει νὰ καταθέσουν, πολλοὶ ψευδομάρτυρες, δὲν ηὖραν.Ὕστερον δὲ ἀπὸ
εὗρον.Ὕστερον δὲ προσελθόντες δύο δὲν εὐρῆκαν καμμίαν ἀληθοφανῆ πολλά, ἦλθαν ἐμπρὸς εἰς τὸ δικαστήριον δύο
ψευδομαρτυρίαν.Ὕστερον δὲ προσελθόντες δύο
ψευδομάρτυρες ψευδομάρτυρες
ψευδομάρτυρες
26,61 εἶπον· οὗτος ἔφη,
δύναμαι 61 κατέθεσαν· <αὐτὸς εἶπε· ἠμπορῶ νὰ κρημνίσω 61 καὶ εἶπαν· Αὐτὸς εἶπεν· ἠμπορῶ νὰ κρημνίσω τὸν
καταλῦσαι τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τρεῖς ἡμέρας νὰ τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ καὶ μέσα εἰς τρεῖς ἡμέρας νὰ κτίσω
τριῶν ἡμερῶν οἰκοδομῆσαι αὐτόν. οἰκοδομήσω πάλιν>. αὐτόν.
26,62 Καὶ ἀναστὰς ὁ ἀρχιερεὺς εἶπεν 62 Καὶ ἐγερθεὶς ὁ ἀρχιερεὺς εἶπεν εἰς αὐτόν· 62 Καὶ ἀφοῦ ἐσηκώθη ὄρθιος ὁ ἀρχιερεύς, εἶπεν εἰς
αὐτῷ· οὐδὲν ἀποκρίνῃς; Τί οὗτοί σου <Τίποτε δὲν ἀποκρίνεσαι; Τί καταθέτουν αὐτοὶ εἰς αὐτόν· Δὲν ἀποκρίνεσαι τίποτε; Τί σὲ κατηγοροῦν
καταμαρτυροῦσιν; βάρος σου;> αὐτοί;
26,63 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐσιώπα.Καὶ 63 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐσιωποῦσε.Καὶ λαβὼν τὸν λόγον ὁ 63 Ὁ Ἰησοῦς ὅμως ἐσιώπα.Καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἀρχιερεὺς
ἀποκριθεὶς ὁ ἀρχιερεὺς εἶπεν αὐτῷ· ἀρχιερεὺς εἶπε εἰς αὐτόν· <σὲ ὁρκίζω εἰς τὸν Θεὸν καὶ τοῦ εἶπε· Σὲ ὁρκίζω εἰς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος ζῇ καὶ
ἐξορκίζω σε κατὰ τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος τὸν ζῶντα νὰ μᾶς εἴπῃς ἐὰν σὺ εἷσαι ὁ Χριστός, ὁ τιμωρεῖ τοὺς ἐπιόρκους, νὰ μᾶς εἴπῃς, ἐὰν εἶσαι σὺ ὁ

192/207
Μεσσίας, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ>.
ἵνα ἡμῖν εἴπῃς εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς Χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ.
τοῦ Θεοῦ.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,64 Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· σὺ εἶπας· 64 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· <τὸ εἶπες σύ, καὶ ὅπως 64 Λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Τὸ εἶπες σύ, ὅτι εἶμαι ὁ
πλὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ' ἄρτι ὄψεσθε τὸν εἶπες εἶναι, ὅτι εἶμαι ὁ Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ· Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.Ἀλλ’ ὅμως σᾶς λέγω, ὅτι
υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου καθήμενον ἐκ πλὴν ὅμως σᾶς λέγω τοῦτο, ἀπὸ τώρα θὰ δῆτε τὸν ἀπὸ τώρα θὰ ἰδῆτε τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, τὸν
υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου νὰ κάθεται, ὡς Θεάνθρωπος
δεξιῶν τῆς δυνάμεως καὶ ἐρχόμενον ἐπὶ Θεάνθρωπον Μεσσίαν, νὰ κάθηται εἰς τὰ δεξιὰ τοῦ
ποὺ εἶναι, ἐκ δεξιῶν τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ καὶ
τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. παντοδυνάμου Θεοῦ καὶ νὰ ἔρχεται ἐπάνω εἰς τὰ
νὰ ἔρχεται ἐπάνω εἰς τὰς νεφέλας τοῦ οὐρανοῦ>.
συννεφα τοῦ οὐρανοῦ ὡς ἔνδοξος Κριτής.
26,65 Τότε ὁ ἀρχιερεὺς διέρηξε τὰ ἱμάτια 65 Τότε ὁ ἀρχιερεύς, ἀπὸ ἀγανάκτησιν τάχα 65 Τότε ὁ ἀρχιερεὺς ἐκδηλώνων ὑποκριτικῶς τὴν
αὐτοῦ λέγων ὅτι ἐβλασφήμησε· τί ἔτι καληφθείς, ἔσχισε, σύμφωνα μὲ τὴν συνήθειαν ἀγανάκτησιν καὶ ἀποδοκιμασίαν αὐτοῦ κατὰ τῆς
χρείαν ἔχομεν μαρτύρων; Ἴδε νῦν που ἐπικρατοῦσε, τὰ ἐνδύματά του λέγων ὅτι <ὁ φρικτῆς βλασφημίας ποὺ ἠκούσθη, ἔσχισε τὰ ρούχα
Χριστὸς ἐβλασφήμησε.Τί μᾶς χρειάζονται πλέον
ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν αὐτοῦ· του κατὰ συνήθειαν, ποὺ ἐπεκράτει μεταξὺ τῶν
οἱ μάρτυρες; Ἰδοὺ ὅλοι σας ἠκούσατε τὴν
Ἰουδαίων, καὶ εἶπεν ὅτι ὁ κατηγορούμενος
βλασφημίαν του.
ἐβλασφήμησε.Τί μᾶς χρειάζονται πλέον μάρτυρες;
Νά, τώρα ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν.
26,66 τί ὑμῖν δοκεῖ; Οἱ δὲ ἀποκριθέντες 66 Λοιπὸν τί γνώμην ἔχετε;> Ἐκεῖνοι δὲ 66 Τί γνώμην ἔχετε; Οὔτοι δὲ ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον·
εἶπον· ἔνοχος θανάτου ἐστί. ἀποκριθέντες ὅλοι μαζῆ εἶπαν· <εἶναι ἔνοχος νὰ Εἶναι ἔνοχος ἐγκλήματος, ποὺ τιμωρεῖται μὲ
καταδικασθῇ εἰς θάνατον>. θάνατον.
26,67 Τότε ἐνέπτυσαν εἰς τὸ πρώσωπον 67 Τότε ἔπτυσαν αὐτὸν εἰς τὸ πρόσωπον καὶ τὸν 67 Τότε τὸν ἔπτυσαν εἰς τὸ πρόσωπόν του καὶ τοῦ
αὐτοῦ καὶ ἐκολάφισαν αὐτόν, οἱ δὲ ἐκτύπησαν εἰς τὸν τράχηλον, ἄλλοι δὲ τὸν ἔδωσαν σβερκιές, ἄλλοι δὲ τὸν ἐρράπισαν
ἐρράπισαν ἐρράπισαν

26,68 λέγοντες· προφήτευσον ἡμῖν, 68 λέγοντες· <προφήτευσε σὲ μᾶς, Χριστέ, ποιὸς 68 λέγοντες· Προφήτευσέ μας, Χριστέ, ποῖος εἶναι
Χριστέ, τίς ἐστιν ὁ παίσας σε; εἶναι ἐκεῖνος ποὺ σὲ κτύπησε;> ἐκεῖνος, ποὺ σὲ ἐκτύπησε;
26,69 Ὁ δὲ Πέτρος ἔξω ἐκάθητο ἐν τῇ 69 Ὁ δὲ Πέτρος ἐκάθητο ἔξω εἰς τὴν αὐλὴν καὶ τὸν 69 Ὁ δὲ Πέτρος ἐκάθητο ἔξω εἰς τὴν αὐλήν.Καὶ τὸν
αὐλῇ· καὶ προσῆλθεν αὐτῷ μία παιδίσκη ἐπλησίασε ἐκεῖ μία μικρὰ δούλη, ἡ ὁποία τοῦ εἶπε· ἐπλησίασε μία μικρὰ ὑπηρέτρια καὶ τοῦ εἶπε· Καὶ σὺ
λέγουσα· καὶ σὺ ἦσθα μετὰ Ἰησοῦ τοῦ <καὶ σὺ ἤσουν μαζῆ μὲ τὸν Ἰησοῦν τὸν Γαλιλαῖον>. ἤσουν μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦν τὸν Γαλιλαῖον.
Γαλιλαίου.

193/207
26,70 Ὁ δὲ ἠρνήσατο ἔμπροσθεν αὐτῶν 70 Αὐτὸς δὲ ἠρνήθη ἐμπρὸς εἰς ὅλους ἐκείνους 70 Αὐτὸς δὲ ἠρνήθη ἐμπρὸς εἰς ὅλους αὐτοὺς καὶ
πάντων λέγων· οὐκ οἶδα τί λέγεις. λέγων· <δὲν ξέρω τί λές>. εἶπε· Δὲν ξεύρω τι λέγεις.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


26,71 Ἐξελθόντα δὲ αὐτὸν εἰς τὸν 71 Ὅταν δὲ ἐξῆλθε εἰς τὴν θολωτὴν μεγάλην 71 Ὅταν δὲ ἐβγῆκεν εἰς τὴν ἐξώπορταν καὶ τὸ
πυλῶνα εἶδεν αὐτὸν ἄλλη καὶ λέγει πόρτα τῆς αὐλῆς, τὸν εἶδε μία ἄλλη δούλη καὶ προαύλιον, τὸν εἶδεν ἄλλη καὶ εἶπεν εἰς αὐτούς, ποὺ
αὐτοῖς· ἐκεῖ καὶ οὗτος ἢν μετὰ Ἰησοῦ τοῦ εἶπεν εἰς αὐτούς· <ἐκεῖ καὶ αὐτὸς ἦτο μαζῆ μὲ τὸν ἦσαν μαζευμένοι· Ἐκεῖ ἦτο καὶ αὐτὸς μαζὶ μὲ τὸν
Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον>.
Ναζωραίου. Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον.
26,72 Καὶ πάλιν ἠρνήσατο μεθ' ὅρκου ὅτι 72 Καὶ πάλιν ἠρνήθη μὲ ὅρκον ὅτι <δὲν γνωρίζω 72 Καὶ πάλιν ἠρνήθη μὲ ὅρκον, ὅτι δὲν γνωρίζω τὸν
οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον. τὸν ἄνθρωπον>. ἄνθρωπον.
26,73 Μετὰ μικρὸν δὲ προσελθόντες οἱ 73 Ἔπειτα ἀπὸ ὀλίγον ἐπλησίασαν τὸν Πέτρον 73 Ὕστερον δὲ ἀπὸ ὀλίγον, ἀφοῦ ἐπλησίασαν
ἑστῶτες εἶπον τῷ Πέτρῳ· ἀληθῶς καὶ σὺ ἐκεῖνοι, ποὺ ἐστέκοντο εἰς τὴν αὐλὴν καὶ τοῦ ἐκεῖνοι, ποὺ ἐστέκοντο ἐκεῖ, εἶπαν εἰς τὸν Πέτρον·
ἐξ αὐτῶν εἶ· καὶ γὰρ ἡ λαλιά σου δήλόν εἶπαν· <χωρὶς ἀμφιβολίαν καὶ σὺ εἶσαι ἔνας ἀπὸ Πράγματι καὶ σὺ ἀπὸ αὐτοὺς εἶσαι.Γιατὶ καὶ ἡ
αὐτούς, διότι καὶ ἡ προφορά σου σὲ φανερώνει>.
σε ποιεῖ. προφορὰ τῆς ὁμιλίας σου σὲ φανερώνει.
26,74 Τότε ἤρξατο καταθεματίζειν καὶ 74 Τότε ἤρχισε αὐτὸς νὰ καταριέται καὶ νὰ 74 Τότε ἤρχισε νὰ καταρᾶται τὸν ἑαυτόν του καὶ νὰ
ὀμνύειν ὅτι οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον· καὶ ὁρκίζεται ὅτι· <δὲν γνωρίζω τὸν ἄνθρωπον>.Καὶ ὁρκίζεται, ὅτι δὲν ἠξεύρω τὸν ἄνθρωπον.Καὶ ἀμέσως
εὐθέως ἀλέκτωρ ἐφώνησε. ἀμέσως ἐλάλησε ὁ πετεινός. ὁ πετεινὸς ἐλάλησε.
26,75 Καὶ ἐμνήσθη ὁ Πέτρος τοῦ ρήματος 75 Τότε ἐθυμήθηκε ὁ Πέτρος τὸν λόγον τοῦ Ἰησοῦ, 75 Καὶ ἐνεθυμήθη ὁ Πέτρος τὸν λόγον τοῦ Ἰησοῦ,
Ἰησοῦ εἰρηκότος αὐτῷ ὅτι πρὶν ἀλέκτορα ὁ ὅποιος τοῦ εἶχε πῇ· <πρὶν ἀλέκτωρ λαλήσει τρεῖς ποὺ τοῦ εἶχεν εἴπει, ὅτι προτοῦ ὁ πετεινὸς λαλήσῃ θὰ
φωνῆσαι τρὶς ἀπαρνήσῃ με· καὶ ἐξελθὼν φορὲς σὺ θὰ μὲ ἀπαρνηθῇς>.Καὶ ἐξελθὼν ἔξω ἀπὸ μὲ ἀρνηθῇς τρεῖς φοράς.Καὶ ἀφοῦ ἐβγῆκεν ἔξω ἀπὸ
τὴν αὐλὴν ἔκλαυσε πικρὰ διὰ τὸ βαρὺ ἁμάρτημά
ἔξω ἔκλαυσε πικρῶς. τὴν ἐξώπορταν καὶ τὸ προαύλιον ἔκλαυσε πικρά.
του.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 27Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
27,1 Πρωΐας δὲ γενομένης συμβούλιον Όταν δὲ ἔγινε πρωΐ ἔκαμαν συμβούλιον ὅλοι οἱ Όταν δὲ ἔγινε πρωΐ, ἔκαμαν σύσκεψιν ὅλοι οἱ
ἔλαβον πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ, διὰ νὰ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ
πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ Ἰησοῦ ὥστε εὔρουν αἰτίαν, ὥστε νὰ τὸν θανατώσουν. Ἰησοῦ, διὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴν ἐκτέλεσιν τῆς
θανατῶσαι αὐτόν· θανατικῆς ποινῆς του.

194/207
27,2 Καὶ δήσαντες αὐτὸν ἀπήγαγον καὶ 2 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔδεσαν, τὸν ἔσυραν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ 2 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔδεσαν, τὸν ἐπῆραν ἀπ’ ἐκεῖ καὶ τὸν
τὸν παρέδωσαν εἰς τὸν Πόντιον Πιλᾶτον, τὸν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


παρέδωκαν αὐτὸν Ποντίῳ Πιλάτῳ τῷ Ρωμαῖον ἡγεμόνα. παρέδωκαν εἰς τὸν Πόντιον Πιλᾶτον τὸν ἡγεμόνα.
ἡγεμόνι.
27,3 Τότε ἱδὼν Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς 3 Τότε ὁ Ἰούδας, ὁ ὁποῖος τὸν εἶχε παραδώσει, ὅταν 3 Τότε σὰν εἶδεν ὁ Ἰούδας, ποὺ τὸν παρέδωκε μὲ
αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς εἶδε ὅτι ὁ Ἰησοῦς κατεδικάσθη ἀπὸ τὸ συνέδριον, προδοσίαν εἰς τοὺς Ἰουδαίους, ὅτι ὁ Ἰησοῦς
ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς κατελήφθη ἀπὸ μεταμέλειαν (ὄχι ὅμως ἀπὸ κατεδικάσθη, μετεμελήθη καὶ ἐπέστρεψε τὰ
πραγματικὴν μετάνοιαν, ποὺ θὰ τὸν ὁδηγοῦσε
ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖς πρεσβυτέροις τριάκοντα ἀργυρὰ νομίσματα εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ
πλησίον τοῦ Χριστοῦ) καὶ σὰν νὰ ᾐσθάνετο
τοὺς πρεσβυτέρους
ἀβάστακτον βάρος διὰ τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὰ
ἔδωσε πίσω εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ πρεσβυτέρους
27,4 λέγων· ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα 4 λέγων· <ἡμάρτησα, διότι παρέδωσα αἷμα 4 καὶ εἶπεν· Ἡμάρτησα παραδώσας αἷμα ἀθῷον διὰ
ἀθῶον.Οἱ δὲ εἶπον· τί πρὸς ἡμᾶς; Σὺ ἀθῶον>.᾿Εκεῖνοι δὲ εἶπον· <καὶ τί μᾶς μέλει ἐμᾶς; νὰ χυθῇ.Αὐτοὶ δὲ εἶπαν· Τί μᾶς ἐνδιαφέρει αὐτό; Σὺ
ὄψει. Σὺ θὰ δώσῃς λόγον δι' αὐτό>. θὰ φροντίσῃς νὰ ἀπαλλαγῇς ἀπὸ τὴν εὐθύνην καὶ
σὺ θὰ δώσῃς λόγον δι’ αὐτό.
27,5 Καὶ ρίψας τὰ ἀργύρια ἐν τῷ ναῷ 5 Καὶ ἀφοῦ ἔριψεν μὲ ἀγανάκτησιν τὰ ἀργύρια εἰς 5 Καὶ ἀφοῦ ἔρριψε τὰ ἀργυρᾶ νομίσματα εἰς τὸν
ἀνεχώρησε, καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο. τὸν ναόν, ἔφυγε ἀπελπισμένος καὶ ἐπῆγε καὶ περίβολον τοῦ ναοῦ, ἀνεχώρησε καὶ ἐπῆγε καὶ
ἐκρεμάσθη. ἐπνίγη μὲ σχοινίον.
27,6 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς λαβόντεςτὰ 6 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς ἐπῆραν τὰ ἀργύρια καὶ εἶπαν· 6 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς, ἀφοῦ ἐπῆραν τὰ ἀργυρᾶ
ἀργύρια εἶπον· οὐκ ἔξεστι βαλεῖν αὐτὰ <δὲν ἐπιτρέπεται νὰ τὰ βάλωμε εἰς τὸ ταμεῖον τοῦ νομίσματα, εἶπαν· Δὲν ἐπιτρέπεται νὰ τὰ ρίψωμεν εἰς
εἰς τὸ κορβανᾶν, ἐπεὶ τιμὴ αἵματός ἐστι. ναοῦ, διότι εἶναι τιμὴ αἵματος, τὸ ὁποῖον μετ' τὸ θησαυροφυλάκιον τοῦ ναοῦ ὡς ἱερὸν ἀφιέρωμα,
ὀλίγον θὰ χυθῇ>.
διότι μὲ αὐτὰ ἠγοράσθη ζωὴ ἀνθρώπου καὶ
ἐδόθησαν ὡς ἀμοιβὴ διὰ τὸ ἀνθρώπινον αἷμα, ποὺ
μετ’ ὀλίγον θὰ χυθῇ.
27,7 Συμβούλιον δὲ λαβόντες ἠγόρασαν 7 Ἀφοῦ δὲ ἔκαμαν συμβούλιον ἠγόρασαν μὲ αὐτὰ 7 Ἀφοῦ δὲ ἔκαμαν σύσκεψιν, ἠγόρασαν μὲ αὐτὰ τὸν
ἐξ αὐτῶν τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμέως εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμιδᾶ, ὡς τόπον ταφῆς τῶν ἀγρὸν τοῦ κεραμιδᾶ, διὰ νὰ εἶναι τόπος ταφῆς τῶν
ταφὴν τοῖς ξένοις· ξένων (οἱ ὁποῖοι συνέβαινε νὰ ἀποθνήσκουν εἰς ξένων Ἰουδαίων, ποὺ ὡς ταξιδιῶται καὶ προσκυνηταὶ
τὴν Ἱερουσαλήμ).
ἤρχοντο εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα.

195/207
27,8 διὸ ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος ἀγρὸς 8 Δι' αὐτὸ καὶ ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος ἔχει ὀνομασθῆ μέχρι 8 Δι’ αὐτὸ ὠνομάσθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος ἀγρὸς αἵματος
σήμερα <ἀγρὸς αἵματος>.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αἵματος ἕως τῆς σήμερον. μέχρι τῆς σήμερον.
27,9 Τότε ἐπληρώθη τὸ ρηθὲν διὰ 9 Τότε ἐξεπληρώθη αὐτὸ ποὺ εἶχε λεχθῆ διὰ τοῦ 9 Τότε ἐπαλήθευσεν ἐκεῖνο, ποὺ ἐλέχθη διὰ τοῦ
Ἱερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος· καὶ προφήτου Ἱερεμίου, ὁ ὅποιος ἔλεγε· <καὶ ἔλαβον Ἱερεμίου τοῦ προφήτου: Καὶ ἔλαβαν τὰ τριάκοντα
ἔλαβον τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὴν τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὴν τιμὴν τοῦ ἀνεκτιμήτου, ἀργυρᾶ νομίσματα, τὸ ἀντίτιμον τοῦ ἀνεκτιμήτου
τὸν ὁποῖον μερικοὶ ἀπὸ τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ τόσον
τιμὴν τοῦ τετιμημένου ὃν ἐτιμήσαντο Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου τὸ τίμημα καὶ τὸ ποσὸν τῆς
εἶχαν ἐκτιμήσει,
ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ, πληρωμῆς διὰ τὸν φόνον του ἐκανόνισαν μερικοὶ
ἀπὸ τοὺς υἱοὺς Ἰσραήλ.
27,10 καὶ ἔδωκαν αὐτὰ εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ 10 καὶ ἔδωκαν αὐτὰ διὰ τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμιδᾶ, 10 Καὶ τὰ ἔδωκαν διὰ τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμίδα, καθὼς
Κεραμέως, καθὰ συνέταξέ μοι Κύριος. ὅπως μὲ καθωδήγησε ὁ Κύριος>. μὲ διέταξεν ὁ Κύριος.
27,11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔστη ἔμπροσθεν τοῦ 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐστάθη ὄρθιος ἐμπρὸς εἰς τὸν 11 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐστάθη ἐμπρὸς εἰς τὸν ἡγεμόνα.Καὶ
ἡγεμόνος· καὶ ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ ἡγεμόνα καὶ τὸν ἠρώτησε ὁ ἡγεμὼν λέγων· <σὺ τὸν ἠρώτησεν ὁ ἡγεμὼν καὶ εἶπε· Σὺ εἶσαι ὁ βασιλεὺς
ἡγεμὼν λέγων· σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν εἶσαι ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων;> Ὁ δὲ Ἰησοῦς τοῦ τῶν Ἰουδαίων; Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· Σύ, χωρὶς νὰ ἐννοῇς
ἀπήντησε· <σὺ λέγεις ὅτι εἶμαι ὁ βασιλεύς>.
Ἰουδαίων; ῾Ο δὲ ἔφη αὐτῷ· σὺ λέγεις. καὶ τὸν πνευματικὸν χαρακτῆρα τῆς βασιλείας μου,
λέγεις, ὅτι εἶμαι βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων.
27,12 Καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν 12 Καὶ ἐνῶ κατηγορεῖτο ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ 12 Καὶ ὅταν τὸν κατηγοροῦν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ
ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πρεσβυτέρους, αὐτὸς δὲν ἔδωσε καμμίαν πρεσβύτεροι, δὲν ἔδωκε καμμίαν ἀπόκρισιν.
πρεσβυτέρων οὐδὲν ἀπεκρίνατο. ἀπάντησιν.

27,13 Τότε λέγει αὐτῷ ὁ Πιλᾶτος· οὐκ 13 Τότε λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πιλᾶτος· <δὲν ἀκούεις 13 Τότε λέγει εἰς αὐτὸν ὁ Πιλᾶτος· Δὲν ἀκούεις, πόσα
ἀκούεις πόσα σοῦ καταμαρτυροῦσι; πόσα καταθέτουν αὐτοὶ εἰς βάρος σου;> μαρτυροῦν ἐναντίον σου;
27,14 Καὶ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς οὐδὲ 14 Καὶ δὲν ἀπήντησεν εἰς αὐτὸν οὔτε ἕνα λόγον, 14 Καὶ δὲν ἀπεκρίθη εἰς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς οὔτε εἰς ἕνα
ἓν ρῆμα, ὥστε θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα ὥστε ὁ ἡγεμὼν νὰ θαυμάζῃ πάρα πολὺ τὴν λόγον του, ὥστε νὰ θαυμάζῃ ὁ ἡγεμὼν πάρα πολὺ
λίαν. γαλήνην καὶ τὸ ἠθικὸν μεγαλεῖον τοῦ δεσμώτου. διὰ τὴν γαλήνην καὶ ἀταραξίαν, τὴν ὁποίαν
ἐδείκνυεν εἰς στιγμάς, ποὺ τόσον ἀσυνείδητα
ἐσυκοφαντεῖτο καὶ τόσον πολὺ ἐκινδύνευεν αὐτὴ ἡ

196/207
ζωή του.
27,15 Κατὰ δὲ τὴν ἑορτὴν εἰώθει ὁ 15 Κατὰ τὴν ἑορτὴν δὲ τοῦ πάσχα εἶχε τὴν 15 Κάθε ἑορτὴν δὲ τοῦ Πάσχα συνήθιζεν ὁ ἡγεμὼν
συνήθειαν ὁ ἡγεμὼν νὰ ἀπολύῃ ἕνα κατάδικον

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἡγεμὼν ἀπολύειν ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον, χάριν τοῦ λαοῦ, ἐκεῖνον τὸν ὁποῖον νὰ ἀφίνῃ ἐλεύθερον πρὸς χάριν τοῦ ὄχλου ἕνα
ὃν ἤθελον. ἤθελαν.(Ἐπειδὴ δὲν εἶχε τὸ θάρρος νὰ ἀπολύσῃ φυλακισμένον, ὅποιον ἤθελεν ὁ λαός.
τὸν Ἰησοῦν ὡς ἀθῶον, ὅπως ἐξ ἀρχῆς τὸν εἶχε
ἀναγνωρίσει, ἐσκέφθη νὰ τὸν ἀπολύσῃ κατὰ
χάριν).
27,16 Εἶχον δὲ τότε δέσμιον ἐπίσημον 16 Εἶχαν δὲ τότε ἕνα κατάδικον διαβόητον διὰ τὰ 16 Εἶχαν δὲ τότε κάποιον φυλακισμένον ξακουστὸν
λεγόμενον Βαραββᾶν. πολλά του ἐγκλήματα, ὁ ὅποιος ἐλέγετο διὰ τὰ ἐγκλήματά του, ποὺ ὠνομάζετο Βαραββᾶς.
Βαραββᾶς.
27,17 Συνηγμένων οὖν αὐτῶν εἶπεν 17 Ἐνῶ δὲ ἐκεῖνοι ἦσαν συγκετρωμένοι ἐμπρὸς εἰς 17 Ἐνῷ λοιπὸν αὐτοὶ ἦσαν συναγμένοι, τοὺς εἶπεν ὁ
αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· τίνα θέλετε· ἀπολύσω τὸ πραιτώριον, τοὺς ἠρώτησεν ὁ Πιλᾶτος· <ποῖον Πιλᾶτος· Ποῖον θέλετε νὰ σᾶς ἐλευθερώσω; τὸν
ὑμῖν; Βαραββᾶν ἢ Ἰησοῦν τὸν θέλετε νὰ ἀπολύσω πρὸς χάριν σας; Τὸν Βαραββᾶν ἢ τὸν Ἰησοῦν ποὺ λέγεται Χριστός; Καὶ
Βαραββᾶν ἢ τὸν Ἰησοῦν, τὸν λεγόμενον Χριστόν;>
λεγόμενον Χριστόν; προσεπάθει ἔτσι ὁ Πιλᾶτος, ἔστω καὶ μὲ τὸν τρόπον
αὐτόν, νὰ σώσῃ τὸν Ἰησοῦν.
27,18 Ἤδει γὰρ ὅτι διὰ φθόνον 18 Διότι εἶχε ἐννοήσει πολὺ καλά, ὅτι ἕνεκα 18 Διότι ἐγνώριζεν, ὅτι ἕνεκα φθόνου τὸν
παρέδωκαν αὐτόν. φθόνου τὸν παρέδωσαν. παρέδωκαν.
27,19 Καθημένου δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ 19 Ἐνῶ δὲ αὐτὸς ἐκάθητο εἰς τὴν δικαστικὴν 19 Ἐνῷ δὲ ἐκάθητο ἐπὶ τῆς δικαστικῆς του ἕδρας,
βήματος ἀπέστειλε πρὸς αὐτὸν ἡ γυνὴ ἔδραν, ἔστειλε πρὸς αὐτὸν ἡ γυναῖκα του καὶ τοῦ ἔστειλε πρὸς αὐτὸν ἡ γυναῖκα του καὶ τοῦ εἶπε· Μὴ
αὐτοῦ λέγουσα· μηδέν σοι καὶ τῷ δικαίῳ εἶπε· <πρόσεχε νὰ μὴν ἀναμιχθῇς εἰς τὴν ὑπόθεσιν ἀναλάβῃς εὐθύνας διὰ τὸν δίκαιον αὐτὸν καὶ μὴ ἔχῃς
τοῦ δικαίου ἐκείνου, διότι πολλὰ ἔπαθα σήμερα
ἐκείνῳ· πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον τίποτε μὲ τὸν ἀθῷον αὐτόν.Διότι πολλὰς ἀνησυχίας
ἕνεκα αὐτοῦ εἰς τὸ ὄνειρόν μου>.
κατ' ὄναρ δι' αὐτόν. καὶ φόβους ἔπαθα σήμερον εἰς τὸ ὄνειρόν μου ἕνεκα
αὐτοῦ.
27,20 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι 20 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἔπεισαν ἐν 20 Οἱ ἀρχιερεῖς ὅμως καὶ οἱ προεστῶτες ἔπεισαν ἐν
ἔπεισαν τοὺς ὄχλους ἵνα αἰτήσωνται τὸν τῷ μεταξὺ τοὺς ὄχλους νὰ ζητήσουν τὸν τῷ μεταξὺ τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ νὰ ζητήσουν τὸν
Βαραββᾶν, τότε δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν. Βαραββᾶν, νὰ θανατώσουν δὲ τὸν Ἰησοῦν. Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦν νὰ θανατώσουν.
27,21 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἡγεμὼν εἶπε 21 Ἔλαβε δὲ τὸν λόγον ὁ ἡγεμὼν καὶ εἶπεν εἰς 21 Λαβὼν δὲ τὸν λόγον ὁ ἡγεμὼν εἶπεν εἰς αὐτούς·
αὐτοῖς· τίνα θέλετε ἀπὸ τῶν δύο αὐτούς· <ποῖον θέλετε ἀπὸ τοὺς δυὸ νὰ σᾶς Ποῖον ἀπὸ τοὺς δύο θέλετε νὰ σᾶς ἀφήσω

197/207
ἀπολύσω ὑμῖν; Οἱ δὲ εἶπον· Βαραββᾶν. ἀπολύσω;> Ἐκεῖνοι δὲ ἐφώναξαν· <τὸν Βαραββᾶν>. ἐλεύθερον; Αὐτοὶ δὲ εἶπαν· Τὸν Βαραββάν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


27,22 Λέγειν αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· τί οὖν 22 Τοὺς λέγει ὁ Πιλᾶτος· <Τί λοιπὸν νὰ κάμω τὸν 22 Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Πιλᾶτος· Τί λοιπὸν νὰ κάμω τὸν
ποιήσω Ἰησοῦν τὸν λεγώμενον Χριστόν; Ἰησοῦν, τὸν λεγόμενον Χριστόν;> Λέγουν εἰς Ἰησοῦν, ποὺ λέγεται Χριστός; Λέγουν εἰς αὐτὸν ὅλοι·
Λέγουσιν αὐτῷ πάντες· σταυρωθήτω. αὐτὸν ὅλοι, <νὰ σταυρωθῇ>. Νὰ σταυρωθῇ.
27,23 Ὁ δὲ ἡγεμὼν ἔφη τί γὰρ κακὸν 23 Ὁ δὲ ἡγεμὼν εἶπε· <διατὶ νὰ σταυρωθῇ; Ποῖον 23 Ὁ ἡγεμὼν ὅμως εἶπεν· Ἀλλὰ διατί; Ποῖον κακὸν
ἐποίησεν; Οἱ δὲ περισσῶς ἔκραζον κακὸν ἔκαμε;> Ἐκεῖνοι δὲ ἀκόμη περισσότερον ἔπραξεν; Αὐτοὶ δὲ περισσότερον ἐκραύγαζον καὶ
λέγοντες· σταυρωθήτω. ἐκραύγαζαν λέγοντες· <νὰ σταυρωθῇ>. ἔλεγον· Νὰ σταυρωθῇ.
27,24 Ἰδὼν δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν 24 Ὅταν εἶδε ὁ Πιλᾶτος ὅτι καμμίαν ὠφέλειαν δὲν 24 Σὰν εἶδε λοιπὸν ὁ Πιλᾶτος, ὅτι καμμίαν ὠφέλειαν
ὠφελεῖ, ἀλλὰ μᾶλλον θόρυβος γίνεται, ἔφερε ἡ παρέμβασις του ὑπὲρ τοῦ Ἰησοῦ, ἀλλὰ δὲν ἔφεραν, ἀλλ’ ὁ θόρυβος ἐγίνετο μεγαλύτερος,
λαβὼν ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς χεῖρας μᾶλλον προκαλοῦσε θόρυβον καὶ ἀναταραχήν, ἐπῆρε νερὸ καὶ ἔνιψε καλὰ τὰ χέρια του ἐμπρὸς εἰς τὸ
ἀφοῦ ἐπῆρε νερὸ ἐξέπλυνε καλὰ τὰ χέρια του
ἀπέναντι τοῦ ὄχλου λέγων· ἀθῷός εἶμι πλῆθος καὶ εἶπεν· Εἶμαι ἀθῷος ἀπὸ τὸ αἷμα αὐτοῦ
ἐμπρὸς εἰς τὸν ὄχλον λέγων· <εἶμαι ἀθῶος ἀπὸ τὸ
ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτου· τοῦ δικαίου ἀνθρώπου.Εἰς σᾶς θὰ πέσῃ ἡ εὐθύνῃ καὶ
αἷμα τοῦ δικαίου τούτου· εἰς σᾶς θὰ πέσῃ ἡ εὐθύνῃ
ὑμεῖς ὄψεσθε. καὶ τὸ κρῖμα>. σεῖς θὰ φροντίσετε νὰ ἀπαλλαγῆτε ἀπὸ τὴν ἐνοχὴν
διὰ τὸ ἄδικον αὐτό.
27,25 Καὶ ἀποκριθεὶς πᾶς ὁ λαὸς εἶπε· τὸ 25 Καὶ ἀπεκρίθη ὅλος ὁ λαὸς καὶ εἶπε· <τὸ αἷμα 25 Καὶ ἀπεκρίθη ὅλος ὁ λαὸς καὶ εἶπεν· Ἡ ἐνοχὴ καὶ
αἷμα αὐτοῦ ἐφ' ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα αὐτοῦ ἂς πέσῃ ἐπάνω εἰς ἡμᾶς καὶ ἐπάνω εἰς τὰ ἡ εὐθύνη διὰ τὸ χύσιμον τοῦ αἵματός του ἂς ἔλθῃ
ἡμῶν. τέκνα μας>.(Καὶ ὁ Πιλᾶτος ἦτο ἔνοχος, διότι δὲν ἐπάνω μας καὶ ἐπᾶνω εἰς τὰ παιδιά μας.
ἐτόλμησε, καθ' ὅ καθῆκον ὡς δικαστὴς εἶχε, νὰ
ἀπολύσῃ τὸν ἀθῶον, καὶ οἱ Ἑβραῖοι ἀκόμη
περισσότερον διότι ἐπέμειναν καὶ ἐσταύρωσαν τὸν
Σωτῆρα καὶ εὐεργέτην των).
27,26 Τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς
τὸν 26 Τότε τοὺς ἀφῆκεν ἐλεύθερον τὸν Βαραββᾶν, τὸν 26 Τότε τοὺς ἀφῆκεν ἐλεύθερον τὸν Βαραββᾶν, τὸν
Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦ φραγελλώσας δὲ Ἰησοῦν, ἀφοῦ διέταξε καὶ τὸν ἐμαστίγωσαν μὲ δὲ Ἰησοῦν, ἀφοῦ διέταξε καὶ τὸν ἐμαστίγωσαν, τὸν
παρέδωκεν ἵνα σταυρωθῇ. τὸ φραγγέλιον, τὸν παρέδωσε διὰ νὰ σταυρωθῇ. παρέδωκε διὰ νὰ σταυρωθῇ.
27,27 Τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος 27 Τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος, ἀφοῦ 27 Τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος, ἀφοῦ
παραλαβόντες τὸν Ἰησοῦν εἰς τὸ παρέλαβαν τὸν Ἰησοῦν εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ παρέλαβον τὸν Ἰησοῦν καὶ τὸν ὡδήγησαν εἰς τὴν
πραιτώριον συνήγαγον ἐπ' αὐτὸν ὅλην πραιτωρίου, ἐμάζεψαν γύρω ἀπὸ αὐτὸν ὅλην τὴν ἐσωτερικὴν αὐλὴν τοῦ παλατιοῦ, ποὺ ἔμενεν ὁ

198/207
φρουράν.
τὴν σπεῖραν· ἐπιτρόπος τῆς Ρώμης, ἐμάζευσαν τριγύρω του ὅλην
τὴν φρουράν.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


27,28 καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν περιέθηκαν 28 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἐγύμνωσαν ἀπὸ τὰ ἐνδύματά του, 28 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔγδυσαν, ἐπειδὴ ἤθελαν νὰ
αὐτῷ χλαμύδα κοκκίνην, τὸν ἐνέδυσαν μὲ κόκκινον μανδύαν, διὰ νὰ τὸν διακωμῳδήσουν τὰς βασιλικάς του ἀξιώσεις, τὸν
ἐμπαίξουν ὡς βασιλέα. ἔνδυσαν μὲ κόκκινον μανδύαν.
27,29 καὶ πλέξαντος στέφανον ἐξ 29 Ἔπλεξαν δὲ ἀκάνθινον στέφανον καὶ ἔβαλαν 29 Καὶ ἀφοῦ ἔπλεξαν στέφανον ἀπὸ ἀγκάθια,
ἀκανθῶν ἐπέθηκαν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτὸν εἰς τὸ κεφάλι του ἀντὶ γιὰ στέμμα· τοῦ ἔβαλαν αὐτὸν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς του ἀντὶ στέμματος
αὐτοῦ καὶ κάλαμον ἐπὶ τὴν δεξιὰν ἔδωκαν καλάμι εἰς τὸ δεξί του χέρι ἀντὶ γιὰ καὶ τοῦ ἔδωκαν ἀντὶ σκήπτρου βασιλικοῦ κάλαμον
σκῆπτρο καὶ ἀφοῦ ἐγονάτισαν ἐμπρός του τὸν
αὐτοῦ, καὶ γονυπετήσαντες ἔμπροσθεν εἰς τὴν δεξιάν του καὶ ἀφοῦ ἐγονάτισαν ἐμπρός του,
ἐνέπαιζαν λέγοντες· <χαίρε, ὁ βασιλεὺς τῶν
αὐτοῦ ἐνέπαιζον αὐτῷ λέγοντες· χαῖρε ὁ τὸν ἐνέπαιζον καὶ ἔλεγον· Χαῖρε, ὦ βασιλεῦ τῶν
Ἰουδαίων>.
βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων· Ἰουδαίων.
27,30 καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτὸν ἔλαβον 30 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔπτυσαν, ἐπῆραν τὸ καλάμι καὶ 30 Καὶ ἀφοῦ τὸν ἔπτυσαν, τὸν κάλαμον καὶ
τὸν κάλαμον καὶ ἔτυπτον εἰς τὴν ἐκτυποῦσαν τὴν κεφαλήν του. ἐκτυποῦσαν εἰς τὴν κεφαλήν του.
κεφαλὴν αὐτοῦ.
27,31 Καὶ ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ, ἐξέδυσαν 31 Καὶ ὅταν τὸν ἐνέπαιξαν ὅσον ἤθελαν, ἔβγαλαν 31 Καὶ ὅταν τὸν ἐνέπαιξαν, τοῦ ἔβγαλαν τὸν
αὐτὸν τὴν χλαμύδα καὶ ἐνέδυσαν αὐτὸν ἀπὸ αὐτὸν τὴν χλαμύδα, τοῦ ἐφόρεσαν τὰ μανδύαν καὶ τὸν ἐνέδυσαν τὰ φορέματά του καὶ τὸν
τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, καὶ ἀπήγαγον αὐτὸν ἐνδύματά του καὶ τὸν ὡδήγησαν, διὰ νὰ τὸν ἐπῆγαν διὰ νὰ τὸν σταυρώσουν.
σταυρώσουν.
εἰς τὸ σταυρῶσαι.
27,32 Ἐξερχόμενοι δὲ εὗρον ἄνθρωπον 32 Καθὼς δὲ ἔβγαιναν ἀπὸ τὴν πόλιν, εὐρῆκαν ἕνα 32 Ὅταν δὲ ἔβγαιναν ἀπὸ τὴν πόλιν, ηὗραν
Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα· τοῦτον ἄνθρωπον, ποὺ κατήγετο ἀπὸ τὴν Κυρήνην καὶ ἄνθρωπον, ἀπὸ τὴν Κυρήνην καταγόμενον, ποὺ
ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν ὠνομάζετο Σίμων, αὐτὸν ἠγγάρευσαν νὰ σηκώσῃ ὠνομάζετο Σίμων.Αὐτὸν ἠγγάρευσαν διὰ νὰ σηκώσῃ
μέχρι τοῦ Γολγοθᾶ τὸν σταυρὸν τοῦ Ἰησοῦ.
αὐτοῦ. τὸν σταυρόν του, ἐπειδὴ ὁ Ἰησοῦς δὲν ἀντεῖχε πλέον
νὰ τὸν βαστάζῃ μέχρι τέλους.
27,33 Καὶ ἐλθόντες εἰς τόπον λεγόμενον 33 Καὶ ἀφοῦ ἦλθαν εἰς τόπον λεγόμενον Γολγοθᾶ, 33 Καὶ ἀφοῦ ἦλθαν εἰς τόπον, ποὺ ἐλέγετο Γολγοθᾶ,
Γολγοθᾶ, ὅ ἐστι λεγόμενος κρανίου ὄνομα ποὺ σημαίνει <τόπος κρανίου>, ὅνομα τὸ ὁποῖον μεταφραζόμενον σημαίνει τόπος
τόπος, κρανίου

199/207
27,34 ἔδωκαν αὐτῷ πιεῖν ὄξος μετὰ 34 τοῦ ἔδωσαν νὰ πιῇ ξύδι ἀνακατεμένον μὲ 34 τοῦ ἔδωκαν νὰ πίῃ ξίδι ἀναμεμιγμένον μὲ χολήν,
χολῆς μεμιγμένον· καὶ γευσάμενος οὐκ χολήν, διὰ νὰ τοῦ φέρῃ κάποιαν προσωρινὴν διὰ νὰ τοῦ φέρῃ κάποιαν νάρκωσιν καὶ μὴ αἱσθανθῇ
ἤθελε πιεῖν. νάρκωσιν.Ἐκεῖνος ὅμως ἀφοῦ τὸ ἐδοκίμασε, δὲν πολὺ τοὺς πόνους τῆς σταυρώσεως καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἤθελε νὰ τὸ πιῇ. δυσκολευθοῦν οἱ σταυρωταὶ εἰς τὴν ἐκτέλεσίν
της.Καὶ ἀφοῦ τὸ ἐδοκίμασε, δὲν ἤθελε νὰ τὸ πίῃ.
27,35 Σταυρώσαντες δὲαὐτὸν 35 Ἀφοῦ δὲ τὸν ἐσταύρωσαν, ἐμοίρασαν μεταξύ 35 Ὅταν δὲ τὸν ἐσταύρωσαν, διεμοίρασαν τὰ
διεμερίσαντο τὰ ἱμάτια αὐτοῦ βαλόντες των μὲ κλῆρον τὰ ἐνδύματά του οἱ στρατιῶται. ἐνδύματά του ρίψαντες λαχνόν,
κλῆρον,
27,36 καὶ καθήμενοι ἐτήρουν αὐτὸν ἐκεῖ. 36 Καὶ καθήμενοι ἐκεῖ τὸν ἐφρουροῦσαν. 36 καὶ ἐκάθηντο καὶ τὸν ἐφύλατταν ἐκεῖ.
27,37 Καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω τῆς κεφαλῆς 37 Καὶ ἐτοποθέτησαν εἰς τὸν σταυρόν, ἐπάνω ἀπὸ 37 Καὶ ἐτοποθέτησαν ἐπάνω ἀπὸ τὴν κεφαλήν του
αὐτοῦ τὴν αἰτίαν αὐτοῦ γεγραμμένην· τὴν κεφαλήν του, γραμμένην τὴν κατηγορίαν του· τὴν κατηγορίαν τοῦ γραμμένην· Αὐτὸς εἶναι ὁ
οὗτός ἐστιν Ἰησοῦς ὁ βασιλεὺς τῶν <αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων>. Ἰησοῦς ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων.
Ἰουδαίων.
27,38 Τότε σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο 38 Τότε σταυρώνονται μαζῆ μὲ αὐτὸν δύο λῃσταί, 38 Τότε σταυρώνονται μαζί του δύο λῃσταί, ὁ ἕνας
λῃσταί, εἷς ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ ἕνας ἐκ δεξιῶν καὶ ἄλλος ἐξ ἀριστερῶν.(Καὶ τοῦτο, ἀπὸ τὰ δεξιὰ καὶ ὁ ἄλλος ἀπὸ τὰ ἀριστερά του.
εὐωνύμων. διὰ νὰ ἐξευτελισθῇ ἀκόμη περισσότερον ὁ Χριστὸς
καὶ νὰ προβληθῇ εἰς τὰ μάτια ὅλων ὡς ἔνας ἀπὸ
τοὺς καταδικασμένους εἰς θάνατον κακούργους).
27,39 Οἱ δὲ
παραπορευόμενοι 39 Ἐκεῖνοι δὲ ποὺ ἐπερνοῦσαν ἀπὸ τὸν δρόμον 39 Ἐκεῖνοι δὲ ποὺ ἐπερνοῦσαν κοντά, τὸν
ἐβλασφήμουν αὐτὸν κινοῦντες τὰς κοντὰ εἰς τὸν σταυρόν, τὸν ἐβλασφημοῦσαν καὶ ἐβλασφήμουν καὶ ἐκείνουν μὲ περιφρόνησιν καὶ
κεφαλὰς αὐτῶν ἐκινοῦσαν τὰ κεφάλια των κακίαν τὰς κεφαλάς των
27,40 καὶ λέγοντες· ὁ καταλύων τὸν 40 λέγοντες· <σὺ λοιπόν, εἶσαι ποὺ θὰ ἐκρήμνιζες 40 λέγοντες· Σὺ ποὺ θὰ ἐκρήμνιζες τὸν ναὸν καὶ εἰς
ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν! τὸν ναὸν καὶ εἰς τρεῖς ἡμέρας θὰ τὸν ξανάκτιζες! τρεῖς ἡμέρας θὰ τὸν οἰκοδομοῦσες, σῶσε τώρα τὸν
Σῶσον σεαυτόν· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, Σῶσε τώρα τὸν εὐατόν σου.᾿Εὰν πράγματι εἶσαι ἑαυτόν σου.Ἐὰν εἶσαι υἱὸς τοῦ Θεοῦ, κατέβα ἀπὸ τὸν
υἱὸς τοῦ Θεοῦ, κατέβα ἀπὸ τὸν σταυρόν>.
κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ. σταυρόν.
27,41 Ὁμοίως δὲ καὶ οἱ
ἀρχιερεῖς 41 Παρομοίως δὲ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς τὸν ἐνέπαιζαν 41 Κατὰ παρόμοιον δὲ τρόπον καὶ οἱ ἀρχιερεῖς τὸν
ἐμπαίζοντες μετὰ τῶν γραμματέων καὶ μαζῆ μὲ τοὺς γραμματεῖς καὶ τοὺς πρεσβυτέρους περιέπαιζαν μαζὶ μὲ τοὺς γραμματεῖς καὶ τοὺς
πρεσβυτέρων καὶ Φαρισαίων ἔλεγον· καὶ τοὺς Φαρισαίους καὶ ἔλεγαν εἰρωνικῶς· προεστοὺς καὶ τοὺς Φαρισαίους καὶ ἔλεγον·

200/207
27,42 ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται 42 <ἄλλους ἔσωσε, τὸν εὐατόν του ὅμως δὲν 42 Ἄλλους ἔσωσε μὲ τὰ ἀγυρτικά του θαύματα· τὸν
σῶσαι· εἰ βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστι, ἠμπορεῖ νὰ σώσῃ.Ἐὰν εἶναι πράγματι ὁ σταλμένος ἑαυτόν του δὲν δύναται νὰ τὸν σώσῃ.Ἐὰν εἶναι

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦ καὶ ἀπὸ τὸν Θεὸν βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ, ἂς κατεβῇ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ, τοῦ εὐλογημένου δηλαδὴ λαοῦ
πιστεύσομεν ἐπ' αὐτῷ· ἀπὸ τὸν σταυρὸν καὶ θὰ πιστεύσωμεν εἰς αὐτόν. τοῦ Θεοῦ, ἂς καταβῇ ἀπὸ τὸν σταυρὸν καὶ θὰ τὸν
πιστεύσωμεν.
27,43 Πέποιθεν ἐπὶ τὸν Θεόν, ρυσάσθω 43 Ἔχει στηρίξει τὴν πεποίθησίν του εἰς τὸν 43 Ἔχει στηρίξει τὰς ἐλπίδας του καὶ τὴν πεποίθησίν
νῦν αὐτόν, εἰ θέλει αὐτόν· εἶπε γὰρ ὅτι Θεόν.῍Ας τὸν σώσῃ τώρα ἀπὸ τὸν σταυρόν, ἂν του εἰς τὸν Θεόν.Ἂς τὸν γλυτώσῃ τώρα, ἐὰν
Θεοῦ εἶμι υἱός. πράγματι τὸν θέλῃ.Διότι ὁ ἴδιος εἶπε, ὅτι εἶμαι υἱὸς πράγματι τὸν θέλῃ ὁ Θεός.Διότι εἶπεν,ὅτι εἶμαι υἱὸς
Θεοῦ>.
τοῦ Θεοῦ.
27,44 Τὸ δ' αὐτὸ καὶ οἱ λῃσταὶ οἱ 44 Κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον καὶ οἱ λῃσταί, ποὺ εἶχαν 44 Τὸ ἴδιο δὲ καὶ οἱ λῃσταί, ποὺ ἐσταυρώθησαν μαζί
συσταυρωθέντες αὐτῷ ὠνείδιζον αὐτόν. σταυρωθῆ μαζῆ του, τὸν ὕβριζαν. του, τὸν ὕβριζαν.
27,45 Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο 45 Ἀπὸ δὲ τὴν δωδεκάτην ὥραν ἕως τὰς τρεῖς τὸ 45 Ἀπὸ τὴν δωδεκάτην δὲ ὤραν ἔγινε σκοτάδι εἰς
ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης. ἀπόγευμα ἔγινε σκοτάδι εἰς ὅλην τὴν γῆν. ὅλην τὴν γῆν ἕως τάς τρεῖς τὸ ἀπογεῦμα.
27,46 Περὶ δὲ τὴν ἐνάτην
ὥραν 46 Περὶ τὴν τρίτην ἀπογευματινὴν ὥραν ἐβόησε 46 Κατὰ δὲ τὴν τρίτην ἀπογευματινὴν ὥραν
ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ μὲ φωνὴν μεγάλην ὁ Ἰησοῦς, λέγων· <Ἠλί, Ἠλί, ἐφώναξεν ὁ Ἰησοῦς μὲ φωνὴν μεγάλην καὶ εἶπεν·
λέγων· ἠλὶ ἠλί, λιμᾶ σαβαχθανί; Τουτ' λιμᾶ σαβαχθανί;> Δηλαδή, Θεέ μου, Θεέ μου, διατὶ Ἠλί, ἠλί, λιμᾶ σαβαχθανί; Τοῦτ’ ἔστι, Θεέ μου, Θεέ
μὲ ἐγκατέλιπες;>
ἔστι Θεέ μου, Θεέ μου, ἱνατὶ μὲ μου, διατὶ μὲ ἐγκατέλιπες;
ἐγκατέλιπες;
27,47 Τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ
ἑστώτων 47 Μερικοὶ δὲ ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἐστέκοντο ἐκεῖ, 47 Μερικοὶ δὲ ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἐστέκοντο ἐκεῖ καὶ
ἀκούσαντες ἔλεγον ὅτι Ἠλίαν φωνεῖ ὅταν ἤκουσαν τὰ λόγια τοῦ Ἰησοῦ (ἐπειδὴ δὲν δὲν ἐγνώριζαν τὴν ἀραμαϊκὴν γλῶσσαν, ὅταν
οὗτος. ἐγνώριζαν τὴν Ἀραμαϊκὴν γλῶσσαν) ἔλεγαν, ὅτι ἤκουσαν αὐτό, ἔλεγαν ὅτι τὸν Ἠλίαν φωνάζει οὗτος.
αὐτὸς ἐπικαλεῖτε τὸν Ἠλίαν.
27,48 Καὶ εὐθέως δραμὼν εἷς ἐξ αὐτῶν 48 Καὶ ἀμέσως ἔνας ἀπὸ αὐτοὺς ἔτρεξε, ἐπῆρε 48 Καὶ ἀμέσως ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ἔτρεξε καὶ ἐπῆρεν
καὶ λαβὼν σπόγγον πλήσας τε ὄξους σφουγγάρι τὸ ἐγέμισε μὲ ξύδι, τὸ προσήρμοσε εἰς ἕνα σφουγγάρι καὶ ἀφοῦ τὸ ἐβούτηξε εἰς τὸ ξίδι, τὸ
καὶ περιθεὶς καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν. ἕνα καλάμι καὶ τὸν ἐπότιζε. ἐτύλιξεν εἰς ἕνα καλάμι καὶ προσεπάθει νὰ τὸν
ποτίσῃ.
27,49 Οἱ δὲ λοιποὶ ἔλεγον· ἄφες ἴδωμεν 49 Οἱ ἄλλοι ὅμως ἔλεγαν· <ἄφησε νὰ ἰδοῦμε, ἐὰν 49 Οἱ ὑπόλοιποι ὅμως ἔλεγον· Ἄφησε νὰ ἴδωμεν, ἐὰν

201/207
εἰ ἔρχεται Ἠλίας σώσων αὐτόν. θὰ ἔλθῃ ὁ Ἠλίας, διὰ νὰ τὸν σώσῃ>. θὰ ἔλθῃ ὁ Ἠλίας νὰ τὸν σώσῃ.
27,50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς πάλιν κράξας φωνῇ 50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀφοῦ πάλιν ἔκραξε μὲ φωνὴν 50 Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀφοῦ πάλιν ἐφώναξε μὲ φωνὴν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


μεγάλῃ ἀφῆκε τὸ πνεῦμα. μεγάλην, ἀφῆκε ὁ ἴδιος τὸ πνεῦμα του νὰ φύγῃ μεγάλην, ἀφῆκε μόνος του καὶ θεληματικῶς νὰ φύγῃ
ἀπὸ τὸ σῶμα. ἐκ τοῦ σώματος ἡ ψυχή του.
27,51 Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ 51 Καὶ ἰδοὺ τὸ παραπέτασμα τοῦ ναοῦ, ποὺ 51 Καὶ ἰδοὺ τὸ παραπέτασμα, ποὺ ἐχώριζεν εἰς τὸν
ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, ἐχώριζε τὰ ἅγια τῶν ἁγίων ἀπὸ τὰ ἅγια, ἐσχίσθη ναὸν τὰ Ἅγια ἀπὸ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἐσχίσθη εἰς τὰ
καὶ ἡ γῆ ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι εἰς δύο ἀπὸ ἐπάνω ἕως κάτω καὶ ἡ γῆ δύο, ἀπὸ ἐπάνω ἕως κάτω, καὶ ἡ γῆ ἐσείσθῃ καὶ αἱ
συνεκλονίσθη ἀπὸ τὸν σεισμὸν καὶ οἱ πέτρες
ἐσχίσθησαν, πέτραι εἰς τὴν περιφέρειαν τῆς Ἱερουσαλὴμ
ἐσχίσθησαν
ἐσχίσθησαν ἐξ αἰτίας τοῦ σεισμοῦ,
27,52 καὶ τὰ μνημεῖα ἀνεῴχθησαν καὶ 52 καὶ τὰ μνημεῖα εἰς τὴν περιοχὴν τῆς 52 καὶ τὰ μνημεῖα, ποὺ ἦσαν εἰς τοὺς σχισθέντας
πολλὰ σώματα τῶν κεκοιμημένων Ἱερουσαλὴμ ἀνοίχθησαν μόνα των καὶ πολλὰ βράχους, ἠνοίχθησαν καὶ ἀπὸ τὰ ἀνοιχθέντα τὴν
ἁγίων ἠγέρθη, σώματα τῶν πεθαμένων ἁγίων ἀνεστήθησαν· στιγμὴν αὐτὴν μνημεῖα πολλὰ σώματα τῶν
πεθαμένων ἁγίων ἀνεστήθησαν, ὅταν μετὰ τρεῖς
ἡμέρας ἀνεστήθη πρῶτος ὁ Χριστός,
27,53 καὶ ἐξελθόντες ἐκ τῶν μνημείων, 53 καὶ ἀφοῦ ἐξῆλθαν ἀπὸ τὰ μνημεῖα μετὰ τὴν 53 καὶ ἀφοῦ ἐξῆλθον ἀπὸ τὰ μνημεῖα μετὰ τὴν
μετὰ τὴν ἔγερσιν αὐτοῦ εἰσῆλθον εἰς ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ, εἰσῆλθαν εἰς τὴν ἁγίαν Ἀνάστασίν του, ἐμβῆκαν εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ
τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ ἐνεφανίσθησαν πόλιν, τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ παρουσιάσθησαν εἰς ἐφανερώθησαν εἰς πολλούς.
πολλούς.
πολλοῖς.
27,54 Ὁ δὲ ἑκατόνταρχος καὶ οἱ μετ' 54 Ὁ δὲ ἑκατόνταρχος καὶ οἱ στρατιῶται, ποὺ ἦσαν 54 Ὁ δὲ ἑκατόνταρχος καὶ ἐκεῖνοι, ποὺ μαζί του
αὐτοῦ τηροῦντες τὸν Ἰησοῦν, ἰδόντες μαζῆ του διὰ νὰ φρουροῦν τὸν Ἰησοῦν, ἐφύλατταν τὸν Ἰησοῦν, ὅταν εἶδαν τὸν σεισμὸν καὶ
τὸν σεισμὸν καὶ τὰ γενόμενα ἐφοβήθησαν πάρα πολὺ καὶ ἔλεγαν· <ἀληθῶς! ὅσα ἔγιναν, ἐφοβήθησαν πολὺ καὶ ἔλεγον· Πράγματι
αὐτὸς ἦτο υἱὸς Θεοῦ>!
ἐφοβήθησαν σφόδρα λέγοντες· ἀληθῶς αὐτὸς ἦτο Υἱὸς Θεοῦ.
Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος.
27,55 ῏Ησαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαὶ 55 ῏Ησαν δὲ ἐκεῖ καὶ πολλαὶ γυναῖκες, αἱ ὁποῖαι 55 Ἦσαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαί, ποὺ ἀπὸ
ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, αἴτινες ἀπὸ μακρυὰ παρακολουθοῦσαν τὰ μακρυὰ παρετήρουν.Αὐταὶ ἠκολούθησαν τὸν Ἰησοῦν
ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ τῆς γεγονότα.Αὐταὶ ἠκολούθησαν τὸν Ἰησοῦν ἀπὸ τὴν ἀπὸ τὴν Γαλιλαῖαν καὶ τὸν ὑπηρετοῦσαν·
Γαλιλαίαν καὶ τὸν ὑπηρετοῦσαν.
Γαλιλαίας διακονοῦσαι αὐτῷ·

202/207
27,56 ἐν αἷς ἦν Μαρία ἡ Μαγδαληνή, καὶ 56 Μεταξὺ αὐτῶν ἦσαν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή, ἡ 56 μεταξὺ τῶν ὁποίων ἦσαν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή,
Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ Ἰωσῆ μήτηρ, Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου καὶ τοῦ Ἰωσῆ, καὶ ἡ καὶ ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου καὶ τοῦ Ἰωσῆ, καὶ

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


καὶ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου. μητέρα τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου. ἡ μητέρα τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου.
27,57 Ὀψίας δὲ γενομένης
ἦλθεν 57 Ἀργὰ δὲ τὸ ἀπόγευμα ἦλθε ἔνας πλούσιος 57 Ὅταν δὲ ἐπροχώρησε τὸ δειλινόν, ἦλθε κάποιος
ἄνθρωπος πλούσιος ἀπὸ Ἀριμαθαίας, ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν Ἀριμαθαίαν, ὀνόματι Ἰωσήφ, ὁ ἄνθρωπος πλούσιος, καταγόμενος ἀπὸ τὴν
τοὒνομα Ἰωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς ὁποῖος καὶ αὐτὸς εἶχε μαθητεύσει κοντὰ εἰς τὸν Ἀριμαθαίαν, ὀνομαζόμενος Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος καὶ
Ἰησοῦν.
ἐμαθήτευσε τῷ Ἰησοῦ· αὐτὸς ὑπῆρξε μαθητὴς τοῦ Ἰησοῦ.
27,58 Οὗτος προσελθὼν τῷ Πιλάτῳ 58 Αὐτὸς προσῆλθε εἰς τὸν Πιλᾶτον καὶ ἐζήτησε τὸ 58 Αὐτός, ἀφοῦ πρόσηλθεν εἰς τὸν Πιλᾶτον, ἐζήτησε
ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ.Τότε ὁ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ.Τότε ὁ Πιλᾶτος διέταξε νὰ τοῦ τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ.Τότε ὁ Πιλᾶτος διέταξε νὰ δοθῇ
Πιλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι τὸ δοθῇ. τοῦτο.
σῶμα.
27,59 Καὶ λαβὼν τὸ σῶμα ὁ Ἰωσὴφ 59 Καὶ λαβὼν ὁ Ἰωσὴφ τὸ σῶμα τὸ ἐτύλιξε εἰς 59 Καὶ ἀφοῦ ἐπῆρεν ὁ Ἰωσὴφ τὸ σῶμα, τὸ ἐτύλιξεν εἰς
ἐνετύλιξεν αὐτὸ σινδόνι καθαρᾷ, σινδόνι καινούριο καὶ καθαρὸ σινδόνα καθαρὰν καὶ ἀμεταχείριστον
27,60 καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ 60 καὶ τὸ ἔθεσε εἰς τὸ καινούριο μνημεῖον του, τὸ 60 καὶ τὸ ἔβαλεν εἰς τὸ καινούργιο μνημεῖον του, τὸ
αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ ὁποῖον εἶχε σκαλίσει εἰς τὸν βράχον.Καὶ ἀφοῦ ὁποῖον εἶχε σκαλίσει εἰς τὸν βράχον.Καὶ ἀφοῦ
πέτρα καὶ προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ ἐκύλισε ἐμπρὸς εἰς τὴν θύραν τοῦ μνημείου ἐκύλισε μεγάλον λίθον εἰς τὴν θύραν τοῦ μνημείου,
μεγάλον λίθον, ἀνεχώρησε.
θύραν τοῦ μνημείου ἀπῆλθεν. ἔφυγεν.
27,61 Ἦν δὲ ἐκεῖ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ 61 Ἦτο δὲ ἐκεῖ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη 61 Ἦτο δὲ ἐκεῖ ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη
καὶ ἡ ἄλλη Μαρία, καθήμεναι ἀπέναντι Μαρία, αἱ ὁποῖαι ἐκάθηντο ἀπέναντι ἀπὸ τὸν Μαρία, αἱ ὁποῖαι ἐκάθηντο ἀπέναντι ἀπὸ τὸν τάφον.
τοῦ τάφου. τάφον.

27,62 Τῇ δὲ ἐπαύριον ἥτις ἐστὶ μετὰ τὴν 62 Κατὰ δὲ τὴν ἑπομένην ἡμέραν, ἡ ὁποία εἶναι 62 Τὴν ἄλλην δὲ ἡμέραν, ἡ ὁποία ἐπακολουθεῖ μετὰ
παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς ἔπειτα ἀπὸ τὴν Παρασκευήν, δηλαδὴ τὸ τὴν Παρασκευήν, ἐμαζεύθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ
καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον Σάββατον, συνεκεντρώθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πλησίον τοῦ Πιλάτου
Φαρισαῖοι καὶ ἦλθαν πρὸς τὸν Πιλᾶτον
27,63 λέγοντες· κύριε, ἐμνήσθημεν ὅτι 63 λέγοντες· <κύριε, ἐθυμηθήκαμε ὅτι ἐκεῖνος ὁ 63 καὶ εἶπαν· Κύριε, ἐνεθυμήθημεν, ὅτι ἐκεῖνος ὁ
ἐκεῖνος ὁ πλᾶνος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ πλάνος εἶπε, ἐνῶ ἀκόμη ἐζοῦσε· Ἔπειτα ἀπὸ τρεῖς λαοπλάνος εἶπεν, ὅταν ἀκόμη ἔζῃ· Μετὰ τρεῖς
τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι. ἡμέρες θὰ ἀναστηθῶ. ἡμέρας ἀπὸ τοῦ θανάτου μου ἀνασταίνομαι.

203/207
27,64 Κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν 64 Δῶσε, λοιπόν, διαταγὴν νὰ φρουρηθῇ ὁ τάφος 64 Πρόσταξε λοιπὸν νὰ ἀσφαλισθῇ ὁ τάφος μέχρι
τάφον ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτε μέχρι τὴν τρίτην ἡμέραν, μήπως ἔλθουν οἱ τῆς τρίτης ἡμέρας, μήπως ἔλθουν οἱ μαθηταί του ἐν

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ νυκτὸς μαθηταὶ αὐτοῦ νύκτα, τὸν κλέψουν καὶ ποῦν εἰς καιρῷ νυκτὸς καὶ κλέψουν αὐτὸν καὶ εἶπουν εἰς τὸν
κλέψωσιν αὐτὸν καὶ εἴπωσι τῷ λαῷ, τὸν λαόν· Ἀνεστήθη ἐκ τῶν νεκρῶν.Καὶ τότε ἡ λαόν, ὅτι ἀνέστη ἀπὸ τῶν νεκρῶν.Καὶ θὰ εἶναι ἡ
ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν· καὶ ἔσται ἡ τελευταία πλάνη θὰ εἶναι χειροτέρα ἀπὸ τὴν τελευταία αὐτὴ πλάνη τοῦ λαοῦ χειροτέρα ἀπὸ τὴν
πρώτην, ποὺ μερικοὶ τὸν εἶχαν πιστέψει ὡς
ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης. πρώτην, ποὺ τὸν ἐπίστευσαν ὡς Μεσσίαν.
Μεσσίαν>.
27,65 Ἔφη αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· ἔχετε 65 Εἶπε εἰς αὐτοὺς ὁ Πιλᾶτος· <ἔχετε εἰς τὴν 65 Εἶπεν εἰς αὐτοὺς ὁ Πιλᾶτος· Λάβετε φρουράν·
κουστωδίαν· ὑπάγετε ἀσφαλίσαθε ὡς διάθεσίν σας φρουρά· πηγαίνετε καὶ ἀσφαλίσατε πηγαίνετε καὶ ἀσφαλίσατε μόνοι σας τὸν τάφον,
οἴδατε. τὸν τάφον, ὅπως γνωρίζετε>. καθὼς σεῖς ξεύρετε.
27,66 Οἱ δὲ πορευθέντες ἠσφαλίσαντο 66 Ἐκεῖνοι δὲ ἐπῆγαν καὶ ἀσφάλισαν τὸν τάφον, 66 Αὐτοὶ δὲ ἀφοῦ ἐπῆγαν ἠσφάλισαν τὸν
τὸν τάφον σφραγίσαντες τὸν λίθον ἔβαλαν δηλαδὴ σφραγῖδες εἰς τὸν λίθον ποὺ τάφον.Ἔβαλαν δηλαδὴ σφραγῖδας εἰς τὸν λίθον, ποὺ
μετὰ τῆς κουστωδίας. ἔκλειε τὸ μνημεῖον καὶ ἐτοποθέτησαν φρουράν. ἐσκέπαζε τὸ μνημεῖον.Καὶ ἐτοποθέτησαν τὴν
φρουράν.

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 28Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ


Αρχαίο Κείμενο Ἑρμηνεία Ἰωάννου Κολιτσάρα Ἑρμηνεία Παναγιώτη Τρεμπέλα
28,1 Οψὲ δὲ σαββάτων τῇ ἐπιφωσκούσῃ Πολὺ ἀργὰ δὲ κατὰ τὴν νύκτα τοῦ Σαββάτου, ὅταν Αργὰ δὲ κατὰ τὴν νύκτα τοῦ Σαββάτου, τὴν ὥραν
εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ βαθειὰ ἐγλυκοχάραζε ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς ποὺ ἐξημέρωνεν ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος,
Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία ἐβδομάδος, ἦλθε ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἦλθεν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία διὰ
ἄλλη Μαρία, διὰ νὰ ἰδοῦν τὸν τάφον.
θεωρῆσαι τὸν τάφον. νὰ ἴδουν τὸν τάφον.
28,2 Καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας· 2 Καὶ ἰδού, σεισμὸς μέγας ἔγινε, διότι ἄγγελος 2 Καὶ ἰδοὺ ἔγινε σεισμὸς μεγάλος, διότι ἄγγελος
ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς ἐξ Κυρίου κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανόν, προσῆλθεν εἰς Κυρίου, ἀφοῦ κατέβη ἀπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ ἦλθε
οὐρανοῦ προσελθὼν ἀπεκύλισε τὸν τὸ μνημεῖον, ἐκύλισεν ἀπὸ τὴν θύραν τὸν λίθον κοντὰ εἰς τὸ μνημεῖον, ἐκύλισε τὴν πέτραν ἀπὸ τὴν
καὶ ἐκάθητο ἐπάνω εἰς αὐτόν.
λίθον ἀπὸ τῆς θύρας καὶ ἐκάθητο θύραν καὶ ἐκάθητο ἐπάνω εἰς αὐτήν.
ἐπάνω αὐτοῦ.
28,3 Ἦν δὲ ἡ ἰδέα αὐτοῦ ὡς ἀστραπὴ καὶ 3 Ἦτο δὲ ἡ ἐξωτερική του ἐμφάνισις σὰν ἀστραπὴ 3 Ἦτο δὲ τὸ ἐξωτερικόν του σχῆμα καὶ τὸ πρόσωπόν

204/207
τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡσεὶ χιών. καὶ τὸ ἔνδυμά του ὁλόλευκον σὰν τὸ χιόνι. του λαμπρὸν σὰν ἀστραπὴ καὶ τὸ φόρεμά του ἄσπρο
σὰν τὸ χιόνι.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


28,4 Ἀπὸ δὲ τοῦ φόβου αὐτοῦ 4 Ἀπὸ τὸν φόβον δὲ τοῦ ἀγγέλου 4 Ἀπὸ τὸν φόβον δέ, τὸν ὁποῖον προεκάλεσε,
ἐσείσθησαν οἱ τηροῦντες καὶ ἐγένοντο συνεκλονίσθησαν οἱ φρουροί, παρέλυσαν καὶ συνεκλονίσθησαν οἱ φρουροὶ καὶ ἔγιναν σὰν νεκροί.
ὡσεὶ νεκροί. ἔγιναν σὰν πεθαμένοι.

28,5 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἄγγελος εἶπε ταῖς 5 Ὡμίλησε δὲ τότε ὁ ἄγγελος πρὸς τὰς γυναῖκας 5 Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἄγγελος εἶπεν εἰς τάς γυναῖκας·
γυναιξί· μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς· οἶδα γὰρ ὅτι καὶ εἶπε· <σεῖς μὴ φοβεῖσθε· διότι ξέρω ὅτι ζητεῖτε Μὴ φοβεῖσθε σεῖς· διότι γνωρίζω, ὅτι ζητεῖτε μὲ
Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον ζητεῖτε· νὰ ἰδῆτε Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον. πόθον καὶ εὐλάβειαν τὸν Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον.
28,6 οὐκ ἔστιν ὧδε· ἠγέρθη γὰρ καθὼς 6 Δὲν εἶναι πλέον ἐδῶ· διότι ἀνεστήθη, ὅπως σᾶς 6 Δὲν εἶναι ἐδῶ.Διότι ἀνέστη, ὅπως εἶπεν· Ἐλᾶτε καὶ
εἶπε.Δεῦτε ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἔκειτο ὁ εἶχε πῇ.Ἐλᾶτε νὰ ἰδῆτε τὸν τόπον, ὅπου εἶχε τεθῇ ἴδετε τὸν τόπον, ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος.
Κύριος. ὁ Κύριος.

28,7 Καὶ ταχὺ πορευθεῖσαι εἴπατε τοῖς 7 Καὶ τώρα γρήγορα πηγαίνετε καὶ εἰπέτε εἰς τοὺς 7 Καὶ ἀφοῦ ὑπάγετε γρήγορα, εἴπατε εἰς τοὺς
μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν μαθητάς του ὅτι ἀνεστήθη ἒκ τῶν νεκρῶν καὶ ἰδοὺ μαθητάς του, ὅτι ἀνέστη ἀπὸ τοὺς νεκροὺς καὶ ἰδοὺ
νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν προπορεύεται ἀπὸ σᾶς καὶ σᾶς περιμένει εἰς τὴν πηγαίνει προτήτερα ἀπὸ σᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ
Γαλιλαίαν.Ἐκεῖ θὰ τὸν ἰδῆτε.Ἰδού, σᾶς εἶπα ὅσα
Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε· ἰδοὺ θὰ τὸν ἴδητε.Ἰδοὺ σᾶς εἶπα ἐκεῖνο, ποὺ ἔλαβα
ἔπρεπε νὰ σᾶς πῶ>.
εἶπον ὑμῖν. ἐντολὴν νὰ σᾶς εἴπω.
28,8 Καὶ ἐξελθοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ 8 Καὶ αἱ γυναῖκες ἐβγῆκαν ταχέως ἀπὸ τὸ 8 Καὶ αἱ γυναῖκες, ἀφοῦ γρήγορα ἐβγῆκαν ἀπὸ τὸ
μνημείου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μνημεῖον μὲ φόβον καὶ χαρὰν μεγάλην καὶ μνημεῖον μὲ φόβον ἕνεκα τῆς ἀγγελικῆς ὀπτασίας
μεγάλης ἔδραμον ἀπαγγεῖλαι τοῖς ἔτρεξαν νὰ ἀναγγείλουν εἰς τοὺς μαθητάς του τὸ καὶ μὲ χαρὰν μεγάλην ἕνεκα τοῦ χαρμοσύνου
χαρμόσυνον γεγονός.
μαθηταῖς αὐτοῦ. ἀγγέλματος, ἔτρεξαν νὰ εἶπουν αὐτὰ ὅλα εἰς τοὺς
μαθητάς.
28,9 ῾Ὡς δὲ ἐπορεύοντο ἀπαγγεῖλαι τοῖς 9 Ἐνῶ δὲ ἐπήγαιναν νὰ ἀναγγείλουν αὐτὰ εἰς τοὺς 9 Καθὼς δὲ ἐπήγαιναν νὰ εἶπουν αὐτὰ εἰς τοὺς
μαθηταῖς αὐτοῦ, καὶ ἰδοὺ Ἰησοῦς μαθητάς του, καὶ ἰδοὺ ὁ Ἰησοῦς τὰς συνὴντησε μαθητάς του, καὶ ἰδοὺ ὁ Ἰησοῦς τὰς συνήντησε καὶ
ἀπήντησεν αὐταῖς λέγων· χαίρετε.Αἱ δὲ λέγων· <χαίρετε>.Αὐταὶ δὲ ἀφοῦ τὸν ἐπλησίασαν, εἶπε· Χαίρετε.Αὐταὶ δέ, ἀφοῦ ἐπλησίασαν, δὲν
ἔπιασαν μὲ βαθεῖαν εὐλάβειαν τοὺς πόδας του καὶ
προσελθοῦσαι ἐκράτησαν αὐτοῦ τοὺς ἐτόλμησαν νὰ τὸν ἐγγίσουν εἰς τὸ σῶμα, ἀλλὰ μὲ
τὸν ἐπροσκύνησαν.
πόδας καὶ προσεκύνησαν αὐτῷ. εὐλάβειαν πολλὴν ἔπιασαν μόνον τοὺς πόδας του
καὶ τὸν ἐπροσκύνησαν.

205/207
28,10 Τότε λέγει αὐταῖς ὁ Ἰησοῦς· μὴ 10 Τότε εἶπε πρὸς αὐτὰς ὁ Ἰησοῦς· <μὴ φοβεῖσθε· 10 Τότε λέγει εἰς αὐτὰς ὁ Ἰησοῦς· Μὴ
φοβεῖσθε· ὑπάγετε ἀπαγγείλατε τοῖς πηγαίνετε καὶ ἀναγγείλατε εἰς τοὺς ἀδελφούς μου φοβεῖσθε.Πηγαίνετε καὶ ἀναγγείλατε εἰς τοὺς

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


ἀδελφοῖς μου ἵνα ἀπέλθωσιν εἰς τὴν (δηλαδὴ εἰς τοὺς μαθητάς μου, ποὺ εἶναι ἀδελφοί ἀδελφούς μου, ἵνα ἀπέλθουν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ
Γαλιλαίαν, κἀκεῖ μὲ ὄψονται. μου) ὅτι μὲ εἴδατε, διὰ νὰ ἀναχωρήσουν εἰς τὴν ἐκεῖ θὰ μὲ ἴδουν.
Γαλιλαίαν.Ἐκεῖ θὰ μὲ ἰδοῦν>.
28,11 Πορευομένων δὲ αὐτῶν ἰδού τινες 11 Ἐνῶ δὲ αὐταὶ σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴν τοῦ 11 Ὅταν δὲ αὐταὶ ἐπήγαιναν νὰ ἀναγγείλουν ταῦτα
τῆς κουστωδίας ἐλθόντες εἰς τὴν πόλιν Κυρίου ἐπήγαιναν, ἰδοὺ μερικοὶ στρατιῶται τῆς εἰς τοὺς Ἀποστόλους, ἰδοὺ μερικοὶ ἀπὸ τὴν φρουράν,
ἀπήγγειλαν τοῖς ἀρχιερεῦσιν ἅπαντα φρουρᾶς ἦλθαν εἰς τὴν πόλιν καὶ ἐγνωστοποίησαν ποὺ εἶχε τεθῇ εἰς τὸν τάφον, ἦλθον εἰς τὴν πόλιν, καὶ
εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς ὅλα ὅσα εἶχαν γίνει.
τὰ γενόμενα. ἀνήγγειλαν εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς ὅλα, ὅσα εἶχον γίνει.
28,12 Καὶ συναχθέντες μετὰ
τῶν 12 Καὶ ἐκεῖνοι, ἀφοῦ συνεκεντρώθησαν μαζῆ μὲ 12 Καὶ ἀφοῦ συνήχθησαν ἐκεῖνοι μαζὶ μὲ τοὺς
πρεσβυτέρων συμβούλιόν τε λαβόντες τοὺς πρεσβυτέρους εἰς συμβούλιον καὶ προεστοὺς καὶ ἔκαμαν σύσκεψιν, ἔδωκαν μεγάλο
ἀργύρια ἱκανὰ ἔδωκαν τοῖς στρατιώταις συνεσκέφθησαν, ἔδωκαν μεγάλο χρηματικὸν ποσὸν ἀργύρων νομισμάτων εἰς τοὺς στρατιώτας καὶ
ποσὸν εἰς τοὺς στρατιώτας λέγοντες·
λέγοντες· εἶπαν·
28,13 εἴπατε ὅτι οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ 13 εἰπέτε, ὅτι κατὰ τὸ διάστημα τῆς νυκτός, ἐνῶ 13 Εἴπατε, ὅτι οἱ μαθηταί του ἦλθαν ἐν καιρῷ νυκτὸς
νυκτὸς ἐλθόντες ἔκλεψαν αὐτὸν ἡμῶν ἡμεῖς ἐκοιμώμεθα, ἦλθαν οἱ μαθηταί του τὴν καὶ ἔκλεψαν αὐτόν, ὅταν ἡμεῖς ἐκοιμώμεθα.
κοιμωμένων. νύκτα καὶ ἔκλεψαν αὐτόν.

28,14 Καὶ ἐὰν ἀκουσθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ 14 Καὶ ἐὰν τοῦτο φθάσῃ ἕως τὰ αὐτιὰ τοῦ 14 Καὶ ἐὰν καταγγελθῇ αὐτὸ ἐνώπιον τοῦ ἡγεμόνος,
ἡγεμόνος, ἡμεῖς πείσομεν αὐτὸν καὶ ἡγεμόνος, ἡμεῖς θὰ τὸν πείσωμεν νὰ μὴ σᾶς ἡμεῖς θὰ τὸν πείσωμεν καὶ θὰ σᾶς ἀπαλλάξωμεν
ὑμᾶς ἀμερίμνους ποιήσωμεν. τιμωρήσῃ καὶ θὰ σᾶς ἀπαλλάξωμεν ἀπὸ κάθε ἀπὸ κάθε ἀνησυχίαν.
ἀνησυχίαν>.
28,15 Οἱ δὲ λαβόντες τὰ
ἀργύρια 15 Ἐκεῖνοι δὲ ἀφοῦ ἐπῆραν τὰ χρήματα, ἔκαμαν 15 Αὐτοὶ δὲ ἀφοῦ ἐπῆραν τὰ χρήματα, ἔκαμαν
ἐποίησαν ὡς ἐδιδάχθησαν.Καὶ ὅπως τοὺς καθωδήγησαν οἱ ἀρχιερεῖς, καὶ διεδόθη σύμφωνα μὲ τᾳς ὁδηγίας, ποὺ ἔλαβον.Καὶ διελαλήθη
διεφημίσθη ὁ λόγος οὗτος παρὰ ὁ λόγος αὐτὸς μεταξὺ τῶν Ἰουδαίων μέχρι ὁ λόγος αὐτὸς περὶ τῆς δῆθεν κλοπῆς τοῦ σώματος
σήμερον.
Ἰουδαίοις μέχρι τῆς σήμερον. μεταξὺ τῶν Ἰουδαίων μέχρι τῆς σήμερον ἡμέρας.
28,16 Οἱ δὲ ἕνδεκα μαθηταὶ 16 Οἱ δὲ ἔνδεκα μαθηταὶ μετέβησαν εἰς τὴν 16 Οἱ δὲ ἕνδεκα μαθηταὶ ἐπῆγαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν,
ἐπορεύθησαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, εἰς τὸ Γαλλαίαν, εἰς τὸ ὅρος τὸ ὁποῖον τοὺς εἶχε ὁρίσει εἰς τὸ ὅρος τὸ ὁποῖον ὥρισεν εἰς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς.
ὅρος οὗ ἐτάξατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς. διὰ συνάντησιν ὁ Ἰησοῦς.

206/207
28,17 Καὶ ἰδόντες αὐτὸν προσεκύνησαν 17 Καὶ ἰδόντες αὐτὸν τὸν ἐπροσκύνησαν, μερικοὶ 17 Καὶ ἀφοῦ τὸν εἶδαν, τὸν προσεκύνησαν, μερικοὶ δὲ
αὐτῷ, οἱ δὲ ἐδίστασαν. δὲ εἶχαν κάποιαν ἀμφιβολίαν νὰ πιστεύσουν ὅτι ἐδοκίμασαν κάποιαν ἀμφιβολίαν περὶ τοῦ ἂν ἦτο
αὐτὸς πράγματι ἦτο ὁ Ἰησοῦς.

Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης


αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς.
28,18 Καὶ προσελθὼν ὁ Ἰησοῦς 18 Καὶ ἀφοῦ ἐπλησίασεν ὅλους ὁ Ἰησοῦς, ὡμίλησε 18 Καὶ πλησιάσας ὁ Ἰησοῦς τοὺς ὡμίλησε καὶ εἶπε·
ἐλάλησεν αὐτοῖς λέγων· ἐδόθη μοι πρὸς αὐτοὺς καὶ εἶπε· <μοῦ ἐδόθη καὶ ὡς πρὸς Ἐδόθη καὶ εἰς τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν μου κάθε
πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς. ἄνθρωπον, κάθε ἐξουσία εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ εἰς ἐξουσία εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
τὴν γῆν.
28,19 Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα 19 Λοιπόν, πηγαίνετε τώρα καὶ διδάξατε εἰς ὅλα 19 Λοιπὸν ὑπάγετε καὶ κάμετε μαθητάς σας ὅλα τὰ
τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ τὰ ἔθνη τὴν ἀλήθειαν.Καὶ αὐτοὺς ποὺ θὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς
ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ πιστεύσουν καὶ θὰ γίνουν μαθηταί σας, βαπτίσατέ καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος·
τους εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ
῾Αγίου Πνεύματος,
Ἁγίου Πνεύματος.
28,20 διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα 20 Διδάσκοντες αὐτοὺς νὰ τηροῦν ὅλας τὰς 20 διδάσκοντες αὐτοὺς νὰ φυλάττουν εἰς τὸν βίον
ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ' ἐντολάς, ποὺ ἐγὼ σᾶς ἔχω δώσει.Καὶ ἰδού, ἐγὼ θὰ των ὅλα τὰ ἠθικὰ παραγγέλματα, ὅσα σᾶς ἔδωκα ὡς
ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς εἶμαι μαζῆ σας ὅλας τὰς ἡμέρας, μέχρις ὅτου λάβῃ ἐντολάς.Καὶ ἰδοὺ ἐγώ, ποὺ ἔλαβον πᾶσαν ἐξουσίαν,
τέλος ὁ αἰὼν αὐτός.Ἀμήν.(Θὰ εἶναι μαζῆ μας
συντελείας τοῦ αἰῶνος.Ἀμήν. θὰ εἶμαι μαζί σας βοηθὸς καὶ παραστάτης σας ὅλας
πάντοτε διότι αὐτὸς εἶναι ὁ Ἐ μ μ α ν ο υ ή λ, τοῦ
τὰς ἡμέρας, μέχρις οὗ συντελεσθῇ καὶ λάβῃ τέλος ὁ
ὁποίου τὸ ὄνομα σημαίνει· Ὁ Θεὸς μαζῆ μας).
αἰὼν αὐτός.Ἀμήν.

207/207
Επιμέλεια: π.Αθανάσιος Εφημέριος Ιερού Ναού Αγίας Αικατερίνης Λαρίσης

You might also like