ต�ำราไวยากรณ์ฮินดี

อัศจรรย์ไวยากรณ์ฮินดี 1
Incredible Hindi 1

ดร.ปัทมา สว่างศรี
 ต�ำราไวยากรณ์ฮินดี
อัศจรรย์ไวยากรณ์ฮินดี 1
Incredible Hindi 1

ดร.ปัทมา สว่างศรี
สาขาวิชาภาษาบาลี-สันสกฤต-ฮินดี
ภาควิชาภาษาตะวันออก
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ได้รับทุนสนับสนุนจากคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
งบประมาณรายได้ปี 2559
ชื่อต�ำรา อัศจรรย์ไวยากรณ์ฮินดี 1 (Incredible Hindi 1)
ผู้เขียนและเรียบเรียง ดร.ปัทมา สว่างศรี
พิมพ์ครั้งที่ 1 ตุลาคม 2560
จ�ำนวนพิมพ์ เล่ม
พิมพ์ที่
 ค�ำน�ำ

ต�ำราเล่มนี้จัดท�ำขึ้นเพื่อเป็นคู่มือส�ำหรับการเรียนการสอนวิชาภาษา
ฮิ น ดี ส� ำ หรั บ นั ก ศึ ก ษารวมถึ ง บุ ค คลทั่ ว ไปที่ มี ค วามสนใจและรั ก ในภาษาฮิ น ดี
เหมือนที่ตัวผู้เขียนรู้สึกรัก ในขณะที่ผู้เขียนจัดท�ำต�ำราเล่มนี้อยู่นั้นการศึกษาภาษา
ฮินดีในประเทศไทยอาจยังไม่เป็นที่แพร่หลายเท่าที่ควร อีกทั้งต�ำราเรียนที่เกี่ยว
กับภาษาฮินดีก็ยังมีไม่มากนัก ทั้งๆ ที่ในความเป็นจริงแล้วไทยและอินเดียนับว่ามี
ความสัมพันธ์กันอย่างชิดใกล้และลุ่มลึกยิ่งไม่ว่าจะเป็นทางด้านขนบธรรมเนียม
ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม ภาษา ศาสนา และความเชื่อ ซึ่งในการศึกษาภาษาของ
ประเทศที่มีอารยธรรมความเป็นมาที่ยาวนานอย่างประเทศอินเดียนั้นนอกจาก
จะท�ำให้เข้าใจอินเดีย และอารยธรรมทีเ่ กิดขึน้ บนผืนแผ่นดินอินเดียได้ทางหนึง่ แล้ว
ยังเอื้อให้เข้าใจรากฐานวัฒนธรรม ภาษา ศาสนา ความเชื่อของประเทศของเราเอง
ได้ดีขึ้นอีกด้วย เพราะอิทธิพลต่าง ๆ เหล่านี้เราล้วนแล้วแต่ได้รับมาจากอินเดียเสีย
เป็นส่วนใหญ่ หวังว่าการจัดท�ำต�ำรานี้จะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาภาษาฮินดีต่อ
ไป
ท้ายนี้ ขอกราบขอบคุณเหล่าคณาจารย์ทกุ ท่านผูท้ ไี่ ด้กรุณาสัง่ สอนถ่ายทอด
ความรูภ้ าษาฮินดี ขอขอบคุณสถานทูตอินเดียทีไ่ ด้กรุณามอบทุนการศึกษาแก่ผเู้ ขียน
ไปศึกษาภาษาฮินดีที่สถาบันภาษาฮินดี เมืองอาครา ประเทศอินเดีย และที่ขาดเสีย
มิได้ขอขอบคุณคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เป็นอย่างสูง ส�ำหรับทุน
สนับสนุนในการจัดท�ำต�ำรา

ดร.ปัทมา สว่างศรี
สาขาวิชาภาษาบาลี-สันสกฤต-ฮินดี
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ก
 ค�ำชี้แจงอักษรย่อ

adj. Adjective คุณศัพท์

adv. Adverb กริยาวิเศษณ์
conj. Conjunction สันธาน
di. Direct Case ค�ำนามที่ไม่มีค�ำปรสรรคตาม
f. Feminine ค�ำนามเพศหญิง
hon. Honnorific แสดงความเคารพ
inter. Interrogative ค�ำแสดงค�ำถาม
interj. Interjection ค�ำอุทาน
m. Masculine ค�ำนามเพศชาย
ob. Oblique Case ค�ำนามที่มีค�ำปรสรรคตาม
postp. Postposition ค�ำปรสรรค
pron. Pronoun ค�ำสรรพนาม
pl. Plural พหุพจน์
sg. Singular เอกพจน์
v. Verb ค�ำกริยา

ข
 สารบัญ

ค�ำน�ำ ก

ค�ำชี้แจงอักษรย่อ ข

สารบัญ ค

บทน�ำ 1
Part 1 องค์ประกอบส�ำคัญของไวยากรณ์ฮินดี 25
1. ค�ำนาม 26
2. พจน์ของค�ำนาม 40
3. ค�ำคุณศัพท์ 58
4. สรรพนาม 82
5. กริยาที่มีความหมาย "เป็น, อยู่, คือ" 102
6. กริยาที่มีความหมายทั่วไป 114
7. ประโยคค�ำถาม 138
8. ค�ำอุปสรรค : ค�ำที่บอกความสัมพันธ์ 168
ของค�ำที่มีต่อประโยค 214
9. ค�ำกริยาวิเศษณ์ 232

ค
 Part 2 พูดคุยในชีวิตประจ�ำวัน 232
สวัสดีนะ 233
ฉันเองนะ 244
บายบายนะ 259
ขอบคุณนะ 262
ขอโทษนะ 265
กี่โมงนะ 268

ค�ำศัพท์ฮินดี-ไทย 278

ค�ำศัพท์ไทย-ฮินดี 311

บรรณานุกรม 321

ง
 บทน�ำ
ทำ�ความรู้จักภาษาฮินดี

ว่ากันว่าอินเดียเป็นประเทศเยอะ!
sf#%$*&(
*&^%#@$k; %d*2$&%!?

ภาษาเยอะ ศาสนาเยอะ

เทศกาลเยอะ เทพเยอะ คนเยอะ

เคยได้ยินมาว่า อินเดียเป็นประเทศที่อุดมไปด้วย
ความหลากหลายทางภาษามากที่สุดในโลก มีมากถึง 800
กว่าภาษาเลย ภาษาเหล่านี้มาจากไหนกัน ???
 ภาษาที่เห็นมีจำ�นวนมากมายในอินเดีย
นั้นมีที่มาจาก 3 กลุ่มด้วยกันคือ

กลุ่มที่ 1 ภาษาอินโด-อารยัน

เริ่มต้นจากการที่ชาวอารยันพวกหนึ่งได้อพยพเข้ามาในอินเดียทางตะวันตก
เฉียงเหนือ ซึ่งท�ำให้ชาวพื้นเมืองดั้งเดิมที่ใช้ภาษาดราวิฑต้องถอยร่นลงไปทางใต้ เวลา
ผ่านไปกลุ่มชุมชนของอารยันได้เจริญรุ่งเรืองขึ้น ขณะเดียวกันภาษาที่ใช้กันในหมู่ชาว
อารยันก็รุ่งเรืองขึ้นเช่นกัน อีกทั้งทวีความส�ำคัญมากขึ้นจนกลายเป็นภาษาหลักของ
อินเดียแถบตอนบน กระทั่งปัจจุบันกลุ่มภาษานี้มีผู้พูดมากที่สุดในอินเดีย ทั้งภาค
เหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันตกของประเทศ

อินโด-อารยันยุคเก่า
(Old Indo-Aryan)
อินโด-อารยันยุคกลาง
(Middle Indo-Aryan)
อินโด-อารยันยุคปัจจุบัน
(Modern Indo-Aryan)
2
ภาษาสันสกฤตพระเวท
ภาษาสันสกฤตแบบแผน
ภาษาบาลี
ภาษาปรากฤต
ภาษาฮินดี ภาษากัศมีร์
ภาษาปัญจาบี ภาษาคุชราตี
ภาษามราฐี ภาษาเบงกาลี
ภาษาสินธี ภาษาโอริยา
 กลุ่มที่ 2 ภาษาดราวิเดียน

เป็นกลุ่มภาษาที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับสองรองจากภาษาอินโด-อารยัน ประมาณ
หนึ่งในสี่ของประชากรปัจจุบัน ใช้พูดกันในบริเวณตอนใต้ของกลุ่มคนที่พูดภาษา
อินโด-อารยัน เป็นภาษาของกลุ่มชนชาวพื้นเมืองดั้งเดิมที่ต้องถอยร่นตนเองลงไปทาง
ใต้จากการเข้ามาของชาวอารยัน

ภาษาที่สำ�คัญในกลุ่มดราวิเดียนมีอยู่ 4 ภาษา
1 ภาษาทมิฬ (Tamil) ภาษาหลักของรัฐทมิฬนาดู (Tamil Nadu)
เป็นภาษาเก่าแก่และสำ�คัญที่สุดในกลุ่มดราวิเดียน
2 ภาษาเตลุกุ (Telugu) ภาษาของรัฐอันธรประเทศ (Andhra Pradesh)
3 ภาษากานารีส (Kanarese) ภาษาที่ใช้ในแถบไมซอร์ (Mysore)
4 ภาษามาลายาลัม (Malayalam) ภาษาของรัฐเกรลา (Kerala)

ชาวอารยัน ชาวพื้นเมือง

3
 กลุ่มที่ 3 ภาษามุนดา
หรือกลุ่มภาษาทิเบโต-เบอร์มัน

ภาษานี้กระจายอยู่ตามท้องถิ่นที่อยู่ทางตะวันออกของกลุ่มคนที่ใช้ภาษา
อินโด-อารยัน เป็นภาษาของชนพื้นเมืองเผ่าต่างๆ ที่ยังคงมีวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม
ภาษาที่สำ�คัญ เช่น
1. ภาษาโพโฑ (Bodo) เป็นภาษาที่พูดกันในบริเวณ บางส่วน
ของรัฐอัสสัม รัฐตรีปุระและนาคาแลนด์ รวมถึงทางภาคตะวัน
ออกเฉียงเหนือของรัฐเบงกอลตะวันตก
2. ภาษามณีปุรี (Manipuri) หรือภาษาเมเต (Meitei)
เป็นภาษาราชการของรัฐมณีปุระ

# ภาษามุนดาจัดอยู่ในกลุ่มภาษามอญ-เขมร หรือกลุ่มภาษาออสโตร-เอเชียตริก
(Austro-Asiatic)

ในเมื่อภาษาเยอะขนาดนี้ ผู้คนอินเดีย
สื่อสารรู้เรื่องกันได้ยังไงนะ.......

4
 แม้ว่าผู้คนในอินเดียจะใช้ภาษาต่างๆ กัน ตามแต่ละพื้นที่ในการติดต่อสื่อสาร
แต่ก็มีภาษากลางหรือภาษาราชการที่ทางรัฐบาลประกาศให้ใช้ ซึ่งภาษาที่ถูกเลือกมา
ใช้เป็นภาษากลางเพื่อการติดต่อสื่อสารกันนั้นได้แก่ ภาษาฮินดี โดยจะใช้ในวง
ราชการ การศึกษา สื่อและวรรณกรรมต่างๆ
ภาษาฮินดีจึงนับเป็นภาษา
สากลของประเทศอินเดียที่ชาวอินเดีย
ส่วนใหญ่รู้และเข้าใจใช้ในการติดต่อ
สื่อสารกันนั่นเอง

ท่ามกลางภาษามากมาย ทำ�ไมภาษา
ฮินดีจึงถูกเลือกใช้มาเป็นภาษากลางเพื่อ
การติดต่อสื่อสาร

ก่อนที่จะมีการประกาศใช้ภาษาฮินดีเป็นภาษาราชการ ภาษาฮินดีก็มีสถานะ
2

เป็นภาษาท้องถิ่นเช่นเดียวกับภาษาอื่นๆ โดยเป็นภาษาที่ใช้พูดกันในแถบอินเดีย
เหนือมีรัฐอุตตรประเทศ รัฐมัธยประเทศ รัฐหรยาณะ รัฐอุตตรขัณฑ์ รัฐหิมาจัล
ประเทศ รัฐฌาร์ขัณฑ์ รัฐฉัตตีสการ์ แถบตะวันตกคือ รัฐราชัสถาน และที่ส�ำคัญ
บริเวณเมืองหลวงคือ เดลี
เมื่อมีการมองหาภาษาใดภาษาหนึ่งมาเป็นภาษาราชการจึงเลือกที่จะใช้
ภาษาฮินดี ซึ่งเป็นภาษาที่ใช้กันอยู่แล้วบริเวณเมืองหลวง ณ ช่วงเวลานั้นส�ำเนียงฮินดี
มีอยู่หลายส�ำเนียง แต่ส�ำเนียงที่ยอมรับเป็นมาตรฐานที่ใช้กันอยู่ทุกวันนี้พัฒนามาจาก
ส�ำเนียง ขรีโบลี (खड़ी बोली) ซึ่งเป็นส�ำเนียงที่พูดกันอยู่ในแถบเดลีนั่นเอง
ต่อมาเมื่อมีการจัดตั้งภาษาฮินดีให้เป็นภาษามาตรฐานจึงท�ำให้คนในภูมิภาค
อื่นๆ ที่ไม่ได้ใช้ภาษาฮินดีเป็นภาษาแม่ สามารถพูดภาษานี้ได้อีกทั้งนิยมหันมาพูด
ภาษาฮินดีกันมากขึ้น
5
 รู้ไหมว่าภาษาฮินดีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในประเทศอินเดียนั้น เขียน
ด้วยอักษรที่เรียกว่า เทวนาครี ซึ่งเป็นอักษรที่รับมาจากภาษาสันสกฤตนั่นเอง

“อักษรเทวนาครี”
เป็นยังไง มาดูกัน !!!

स्वर
สระมีทั้งหมด 11 ตัว
สระเต็มรูป
ใช้ในกรณีที่สระนั้นไม่ได้ถูกนำ�ไปผสมกับพยัญชนะ

अ आ इ ई
อะ อา อิ อี
a ā i ī

उ ऊ ऋ
อุ อู ฤ, ริ
u ū ṛ

ए ऐ ओ औ
เอ ไอ,แอ โอ ออ, เอา
e ai o au

6
 สระลดรูป
ใช้ในกรณีที่เมื่อนำ�สระไปผสมกับพยัญชนะ ทำ�ให้สระเต็มรูปต้องแปลงร่าง
เป็นสระลดรูป

अ แปลงร่างเป็น ไม่มีรูปให้แปลง

आ ा

इ ि

ई ी

उ ु

ऊ ू

ऋ แปลงร่างเป็น ृ

ए े

ऐ ै

ओ ो

औ ौ

7
 व्यंजन
พยัญชนะมี 40 รูป 40 เสียง ทั้งนี้รวมเสียงที่รับมาจากภาษาต่าง
ประเทศเช่น อาหรับ เปอร์เซีย เป็นต้นด้วย
กลุ่มที่ 1
พยัญชนะที่มีฐานที่เกิดเดียวกันมี 25 เสียง

เสียงไม่ก้อง เสียงก้อง เสียงนาสิก ต�ำแหน่งที่เกิดของเสียง

ไม่มีลม มีลม ไม่มีลม มีลม

क ख ग घ ङ
1
ก ข ค ฆ ง เพดานอ่อน
ka kha ga gha ṅa

च छ ज झ ञ

จ ฉ ช ฌ ญ 2
ca cha ja jha ña เพดานแข็ง
ट ठ ड ढ ण 3
ฏ ฐ ฑ ฒ ณ งอลิ้นไปข้างหลัง
ṭa ṭha ḍa ḍha ṇa (ม้วนลิ้น)
त थ द ध न

ต ถ ท ธ น 4
ta tha da dha na ฟัน
प फ ब भ म

ป ผ พ ภ ม 5
pa pha ba bha ma ริมฝีปาก
8
 กลุ่มที่ 2
พยัญชนะที่ไม่สามารถจัดเข้ากับพยัญชนะวรรคได้มี 8 เสียง

พยัญชนะกึ่งสระ พยัญชนะเสียดแทรก พยัญชนะเสียงกึ่งพ่นลม

य र ल व श ष स ह

ย ร ล ว ศ ษ ส ห
ya ra la va śa ṣa sa ha

กลุ่มที่ 3
พยัญชนะที่เป็นเสียงที่รับมาจากภาษาต่าง
ประเทศ เช่น อาหรับ เปอร์เซีย เป็นต้น
มี 7 เสียง

क़ ख़ ग़ ज़ फ़ ड़ ढ़

ก ข ค ข ฟ ร รห
qa kha ga za fa ṟ ṟh

9
 การประสมพยัญชนะกับสระ
ในการประกอบรูปค�ำศัพท์ภาษาฮินดี พยัญชนะเมื่อต้องประกอบกับสระ
สระต้องเป็นสระลดรูปเท่านั้น
क् (k) + अ (a) = क (ka)
क् (k) + आ (ā) = का (kā)
क् (k) + इ (i) = कि (ki)
क् (k) + ई (ī) = की (kī)
क् (k) + उ (u) = कु (ku)
क् (k) + ऊ (ū) = कू (kū)
क् (k) + ऋ (ṛ) = कृ (kṛ)
क् (k) + ए (e) = के (ke)
क् (k) + ऐ (ai) = कै (kai)
क् (k) + ओ (o) = को (ko)
क् (k) + औ (au) = कौ (kau)
क् (k) + अं (aṃ) = कं (kaṃ)
क् (k) + अः (aḥ) = कः (kaḥ)

ส�ำหรับพยัญชนะที่เมื่อประสมกับสระแล้วรูปที่ได้แตกต่างออกไป คือ ร
“र” เมื่อประกอบกับสระอุ “उ” และอู “ऊ” มีรูปดังนี้
र ् (r) + उ (u) = रु (ru)
र ् (r) + ऊ (ū) = रू (rū)

10
 ตารางการประสมพยัญชนะกับสระ
क का कि की कु कू कृ के कै को कौ कं कः
ख खा खि खी खु खू खृ खे खै खो खौ खं खः

ग गा गि गी गु गू गृ गे गै गो गौ गं गः

घ घा घि घी घु घू घृ घे घै घो घौ घं घः

च चा चि ची चु चू चृ चे चै चो चौ चं चः

छ छा छि छी छु छू छृ छे छै छो छौ छं छः

ज जा जि जी जु जू जृ जे जै जो जौ जं जः

झ झा झि झी झु झू झृ झे झै झो झौ झं झः

ट टा टि टी टु टू टृ टे टै टो टौ टं टः

ठ ठा ठि ठी ठु ठू ठृ ठे ठै ठो ठौ ठं ठः

ड डा डि डी डु डू डृ डे डै डो डौ डं डः

ढ ढा ढि ढी ढु ढू ढृ ढे ढै ढो ढौ ढं ढः

त ता ति ती तु तू तृ ते तै तो तौ तं तः

थ था थि थी थु थू थृ थे थै थो थौ थं थः

द दा दि दी दु दू दृ दे दै दो दौ दं दः

ध धा धि धी धु धू धृ धे धै धो धौ धं धः

न ना नि नी नु नू नृ ने नै नो नौ नं नः

प पा पि पी पु पू पृ पे पै पो पौ पं पः

11
 ตารางการประสมพยัญชนะกับสระ
फ फा फि फी फु फू फृ फे फै फो फौ फं फः

ब बा बि बी बु बू बृ बे बै बो बौ बं बः

भ भा भि भी भु भू भृ भे भै भो भौ भं भः

म मा मि मी मु मू मृ मे मै मो मौ मं मः

य या यि यी यु यू यृ ये यै यो यौ यं यः

र रा रि री रु रू - रे रै रो रौ रं रः

ल ला लि ली लु लू लृ ले लै लो लौ लं लः

व वा वि वी वु वू वृ वे वै वो वौ वं वः

श शा शि शी शु शू शृ शे शै शो शौ शं शः

ष षा षि षी षु षू षृ षे षै षो षौ षं षः

स सा सि सी सु सू सृ से सै सो सौ सं सः

ह हा हि ही हु हू हृ हे है हो हौ हं हः

क्ष क्षा क्षि क्षी क्षु क्षू क्षृ क्षे क्षै क्षो क्षौ क्षं क्षः

त्र त्रा त्रि त्री त्रु त्रू त्रृ त्रे त्रै त्रो त्रौ त्रं त्रः

ज्ञ ज्ञा ज्ञि ज्ञी ज्ञु ज्ञू ज्ञृ ज्ञे ज्ञै ज्ञो ज्ञौ ज्ञं ज्ञः

श्र श्रा श्रि श्री श्रु श्रू श्रृ श्रे श्रै श्रो श्रौ श्रं श्रः

12
 พยัญชนะครึ่งรูป
พยัญชนะครึ่งรูป คือ รูปของพยัญชนะที่ลดลงเหลือครึ่งหนึ่ง พยัญชนะครึ่ง
รูปนี้ใช้เป็นเหมือนตัวสะกดหรือน�ำหน้าค�ำก็ได้ แต่พยัญชนะบางตัวไม่มีรูปที่ลด
เหลือครึ่งรูปจะใช้เครื่องหมายวิราม ् เขียนใต้พยัญชนะ
พยัญชนะเต็มรูป พยัญชนะครึ่งรูป ตัวอย่างค�ำ ความหมาย
क् K क्या
อะไร
ख् O ख्याल
ความคิด
ग् G ग्यारह
สิบเอ็ด
घ् ¸ विघ्न
อุปสรรค
ङ् '! गंगा, गङ्गा
แม่น�้ำคงคา
च् C अच्छा
ดี
छ् D! -
-
ज् J ज्वाला
ลุกเป็นไฟ
झ् À -
-
ञ् Á जँचना, जण्चना
ตรวจสอบ
ट् q! घट् टा
บาดแผล
ठ् Q! पाठ्यक्रम
หลักสูตร
ड् f! अड्डा
สถานี
ढ् F! -
-
ण् { झण्डा
ธง
त् T पत्थर
ก้อนหิน
थ् W पृथ्वी
แผ่นดิน

13
พยัญชนะเต็มรูป พยัญชนะครึ่งรูป ตัวอย่างค�ำ ความหมาย
द् d! गद्गद्
มีความสุขมาก
ध् X ध्यान
ความตั้งใจ
न् N हिन्दी
ภาษาฮินดี
प् P चप्पल
รองเท้าแตะ
फ् á हफ्ता
สัปดาห์
ब् B गबु ्बारा
ลูกโป่ง
भ् _ अभ्यास
แบบฝึกหัด
म् M लम्बा
ยาว, สูง
य् Y -
-
र् – कार्य
งาน
ल् L दिल्ली
เมืองเดลี
व् V व्याकरण
ไวยากรณ์
श् Z चश्मा
แว่นตา
ष् : चेष्टा
ความพยายาม
स् S ध्या
ความโกรธ
ह् h! चिह्न
เครื่องหมาย

14
 การซ้อนพยัญชนะ
การซ้อนพยัญชนะ คือลักษณะที่พยัญชนะสองตัวประชิดกันโดยไม่มีสระ
คั่นกลาง ซึ่งจะมีวิธีเขียนได้สองแบบคือ การลดรูปพยัญชนะตัวหน้าโดยเขียนเป็น
พยัญชนะครึ่งตัวดังที่แสดงไว้ตามตารางข้างต้น และวิธีการเติมเครื่องหมายวิราม
หน้าพยัญชนะตัวหน้า ลักษณะเฉพาะของการใช้พยัญชนะซ้อนในภาษาฮินดีมีดังนี้

1. พยัญชนะที่ซ้อนกันแล้วแต่ยังคงรูปเดิม โดยจะใช้เครื่องหมายวิราม
ก�ำกับหรือเขียนพยัญชนะที่ตามมาไว้ด้านล่าง ได้แก่
ङ् छ् झ् ट् ठ् ढ् द् ह्
ṅ ch jh ṭ ṭh ḍh d h

งฺ ฉฺ ฌฺ ฏฺ ฐฺ ฒฺ ทฺ หฺ

ตัวอย่าง

ङ् + ग = ङ्ग अङ्ग aṅga องค์

ङ् + म = ङ्म वाङ्मयी vāṅmayī พระสรัสวตี
ट् + ट = ट्ट मिट्टी miṭṭī ดิน
ड् + ड = ड्ड अड्डा aḍḍā สถานี
ड् + ड = ड्ड लड्डू laḍḍū ลัฑฑู
ड् + ढ़ = ड्ढ़ बडु ् ढ़ा buḍrhā คนแก่
द् + य = दय विद
् या
् vidyā ความรู้

15
 2. พยัญชนะบางตัวเมื่อซ้อนกันแล้วมีรูปที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม คือ
क् + ष ज् + ञ त् + र श् + र
क्ष ज्ञ त्र श्र
kṣa jña tra śra

ตัวอย่าง
क् + ष = क्ष रक्षा rakṣā รักษา
ज् + ञ = ज्ञ ज्ञानी jñānī ผู้รู้
त् + र = त्र मित्र mitra เพื่อน
श् + र = श्र श्रेणी śreṇī ชั้น

3. การซ้อนพยัญชนะ र
् กับพยัญชนะอื่น ๆ มี 2 ลักษณะ คือ

พยัญชนะ र ् ออกเสียงกึ่งมาตราเป็นอักษรอยู่ด้านหน้าตามมาด้วย
พยัญชนะอื่นพยัญชนะ र ् เปลี่ยนรูปเป็น “ र् ” เช่น
र ् + म = र्म कर्म karm กรรม
र ् + थ = र्थ अर्थ arth ทรัพย์, ประโยชน์

พยัญชนะ र เป็นอักษรอยู่ด้านหลังเป็นตัวควบกล�้ำกับพยัญชนะอื่น
พยัญชนะ र เปลี่ยนรูปเป็น “ ” หรือ “ ” เช่น

ตัวอย่ าง क् + र = क्र क्रोध krodh ความโกรธ

प् + र = प्र प्रभु prabhu เทพเจ้า
त् + र = त्र त्राहि trāhi ช่วยด้วย
ट् + र = ट्र ट्रेन ṭren รถไฟ
ड् + र = ड्र ड्राईवर ḍrāīvar คนขับรถ

16
 เครื่องหมายประกอบการเขียน
ในการเขียนภาษาฮินดีด้วยอักษรเทวนาครีมีเครื่องหมายต่าง ๆ ซึ่งมีชื่อ
และหน้าที่แตกต่างกันไป ดังนี้

1
อนุสวาระ (अनसु ्वार) “ ं ”
ใช้แทนเสียงอนุนาสิก หรือเสียงขึ้นจมูก มีลักษณะเป็นวงกลมเล็กๆ
อยู่เหนือพยัญชนะ มีลักษณะการใช้ดังนี้

1.1
เมื่ออนุสฺวารอยู่หน้าพยัญชนะ क् (k), ख् (kh), ग् (g), घ् (gh) รวมถึง
พยัญชนะ ह् (h) ให้ออกเสียงอนุสฺวารเป็น ङ (ṅ)
अकं ออกเสียง aṅk คะแนน, เครื่องหมาย
पंखा ออกเสียง paṅkhā พัดลม
पलंग ออกเสียง palaṅg เตียงนอน
कंघी ออกเสียง kaṅghī หวี
सिहं ออกเสียง siṅh สิงโต
1.2
เมื่ออนุสฺวารอยู่หน้าพยัญชนะ च् (c), छ् (ch), ज् (j), झ् (jh) รวมถึง พยัญชนะ य्
(y), श् (ś) ให้ออกเสียง อนุสฺวารเป็น ञ् (ñ)
पांच ออกเสียง pāñc ห้า
पंछी ออกเสียง pañchī นก
अजं ीर ออกเสียง añjīr ลูกมะเดื่อ
वंशी ออกเสียง vañśī ห่อ, หลอด, ขลุ่ย
संझा ออกเสียง sañjhā เวลาเย็น

17
 1.3
เมื่ออนุสฺวารอยู่หน้าพยัญชนะ ट् (ṭ), ठ् (ṭh), ड् (ḍ), ढ् (ḍh) ให้ออกเสียง
อนุสฺวารเป็น ण् (ṇ)
चटं ออกเสียง caṇṭa ฉลาดแกมโกง, คนโกง
कंठा ออกเสียง kaṇṭhā เครื่องประดับ
चडं ाल ออกเสียง caṇḍāl คนวรรณะต�่ำ
ठंढा ออกเสียง ṭhaṇḍhā หนาวเย็น

1.4
เมื่ออนุสฺวารอยู่หน้าพยัญชนะ त् (t), थ् (th), द् (d), ध् (dh) รวมถึงพยัญชนะ
र ् (r), ल् (l), स् (s), ให้ออกเสียงอนุสฺวารเป็น न् (n)

अतं ออกเสียง ant สิ้นสุด, ท้ายสุด, สรุป

पथी
ं ออกเสียง panthī สาวกของลัทธิ
चदं न ออกเสียง candan ไม้จันทน์
कंधा ออกเสียง kandhā บ่า
बंसी ออกเสียง bansī ขลุ่ย
संरचना ออกเสียง sanracnā โครงสร้าง
सल
ं ाप ออกเสียง sanlāp การพูดคุย

18
 1.5

เมื่ออนุสฺวารอยู่หน้าพยัญชนะ प् (p), फ् (ph), ब् (b), भ् (bh) รวมถึงพยัญชนะ

व् (v) ให้ออกเสียงอนุสฺวารเป็น म् (m)

कंपास ออกเสียง kampās เข็มทิศ

कंबल ออกเสียง kambal ผ้าห่ม
संभव ออกเสียง sambhav เป็นไปได้
संवात ออกเสียง samvāt การพูดคุย

1.6

ใช้ตามอิสระไม่ขึ้นอยู่กับพยัญชนะวรรคใด เช่น

अन्न ออกเสียง anna ข้าว

अन्य ออกเสียง anya อื่น
तमु ्हारा ออกเสียง tumhārā ของท่าน

วิสรคะ (विसर्ग) “>”

เป็นเครื่องหมายจุดสองจุดอยู่กลางค�ำหรือท้ายค�ำ ใช้แทนเสียงพ่นลม
दःु ख ออกเสียง duḥkh ความทุกข์
प्रायः ออกเสียง prāyaḥ โดยทั่วไป, ส่วนมาก
เสียงของวิสรคะเหมือนกับเสียงพยัญชนะ ह (ha) และสัญลักษณ์นี้ถ่ายถอด
เป็นอักษรโรมันเป็น “ḥ” และถ่ายถอดเป็นไทยได้เป็นวิสรรชนีย์ “ะ”

19
 3

เครื่องหมายวิราม หรือหัล (हल चिह्न) “ ् ”

ใช้เขียนใต้พยัญชนะเพื่อแสดงว่าพยัญชนะนั้นไม่มีสระประกอบอยู่ วิราม
ท�ำหน้าที่ห้ามเสียง และแสดงว่าเป็นพยัญชนะสะกด โดยจะใช้เติมด้านล่าง
พยัญชนะที่ต้องการท�ำให้เป็นตัวสะกด เมื่อถ่ายทอดเป็นภาษาไทยจะเป็นจุด
(พินทุ) ใต้พยัญชนะ เช่น
अड्डा aḍḍā อฑฺฑา สถานี
विद्या vidyā วิทฺยา ความรู้

เสียงนาสิกที่ใช้กับสระมี 2 ลักษณะคือ

4.1

จันทรพินทุ (चद्रं बिंद)ु “ ँ ”

ใช้แทนเสียงนาสิกเช่นเดียวกับอนุสวาระ แต่แตกต่างกันที่อนุสวาระใช้
ก�ำกับพยัญชนะ แต่จันทรพินทุใช้ก�ำกับเสียงสระที่ออกเสียงนาสิกหรือเสียงที่ออก
ผ่านทางจมูก และในการถ่ายทอดเป็นอักษรโรมันใช้ “ṃ” โดยจันทรพินทุใช้กับ
ค�ำที่ไม่มีเครื่องหมายสระอยู่ข้างบน เช่น
हाँ hāṃ ใช่
माँ māṃ แม่
छाँह chāṃ เงา

20
 4.2

พินทุ (बिंद)ु “ ं ”
เป็นเครื่องหมายที่ใช้ก�ำกับเสียงสระที่ออกเสียงนาสิกเช่นเดียวกับจันทร
พินทุ แต่พินทุใช้กับค�ำที่มีรูปสระอยู่ข้างบน เช่น
मैं hāṃ ฉัน
नहीं nahīṃ ไม่
क्यों kyoṃ ท�ำไม

เครื่องหมาย “ ॅ ” ใช้เขียนบนสระ आ มีรูปเป็น “ ॉ ”

ในการเขียนค�ำภาษาอังกฤษด้วยอักษรเทวนาครีแสดงถึงเสียง “ออ” ใน
ภาษาไทยหรือเสียง “o” ของค�ำว่า “top” ในภาษาอังกฤษ เช่น
जॉन jān จอห์น
चॉक्लेट cākleṭ ช็อกโกแลต

เครื่องหมายจบประโยค (पर्णू विराम) มีรูปเป็น “ । ”

แสดงถึงการสิ้นสุดประโยค หากเป็นบทกวีสัญลักษณ์ “।” แสดงถึงการสิ้นสุด
วรรค และถ้ามีสัญลักษณ์ “।।” แสดงถึงการจบ

21
 7

เครื่องหมายแสดงการย่อค�ำ (संक्षेपसचू क चिह्न) มีลักษณะเครื่องหมาย “ ० ”

ที่แสดงถึงค�ำย่อ เช่น
म० प्र० (मध्य प्रदेश) madhya pradeś พื้นที่ตอนกลาง
उ० प्र० (उत्तर प्रदेश) uttar pradeś พื้นที่ตอนเหนือ

เครื่องหมายตัวเลข
० १ २ ३ ४ ५ ६ ७ ८ ९
0 2

1 2 3 4 5 6 7 8 9

การออกเสียงค�ำในภาษาฮินดี

ไม่ออกเสียงสระ अ (a) ที่ประกอบอยู่กับพยัญชนะตัวสุดท้ายของค�ำศัพท์

การออกเสียงค�ำศัพท์ภาษาฮินดีนั้น ไม่ออกเสียงสระอะ अ (a) ที่ประกอบอยู่กับ

พยัญชนะตัวสุดท้ายของค�ำศัพท์ กล่าวคือ
घर ออกเสียง ghar ไม่ใช่ ghara บ้าน
फूल ออกเสียง phūl ไม่ใช่ phūla ดอกไม้
जय ออกเสียง jay ไม่ใช่ jaya ชัยชนะ
ग़लत ออกเสียง galat ไม่ใช่ galata ผิด
22
 ข้อยกเว้น
สระ अ (a) ที่อยู่ท้ายสุดของพยัญชนะของค�ำที่มีพยัญชนะตัวเดียว จะออก
เสียงเป็นอะเต็มเสียง เช่น न (na), व (va)
เมื่อค�ำศัพท์ลงท้ายด้วยสระ अ (a) ที่ประกอบอยู่กับพยัญชนะซ้อน เวลาพูด
หรืออ่านค�ำศัพท์นั้นจะออกเสียงสระ अ (a) ที่อยู่ท้ายสุด ซึ่งในการพูดหรือออก
เสียงค�ำศัพท์ที่มีลักษณะเช่นนี้จะออกเสียงสระ अ (a) ที่อยู่ท้ายสุดแบบเบา ๆ
ไม่เต็มเสียง เช่น
नेत्र ออกเสียง netra ดวงตา
चद्रं ออกเสียง candra พระจันทร์
अयोग्य ออกเสียง ayogya ไม่เหมาะสม
และค�ำศัพท์ในลักษณะเช่นเดียวกันนี้บางค�ำจะไม่มีการออกเสียงสระ अ
(a) ที่อยู่ท้ายสุดเลย
बंद ออกเสียง band ผูกมัด
दत्त ออกเสียง datt ถูกให้แล้ว

ข้อยกเว้น
เมื่อค�ำศัพท์ลงท้ายด้วยพยัญชนะ य (ya) และถ้าข้างหน้ามีสระ इ (i), ई (ī),
ऊ (ū) ประกอบอยู่ เวลาพูดหรืออ่านค�ำศัพท์นั้นจะออกเสียงสระ अ (a) ที่ประกอบ
พยัญชนะ य (ya) ด้วย
प्रिय ออกเสียง priya ที่รัก
राजसय
ू ออกเสียง rājasūya พิธีบูชายัญ
निंदनीय ออกเสียง nindanīya มีความผิด, ควรรับผิดชอบ

23
 ไม่ออกเสียงสระ अ (a) ที่ประกอบอยู่กับพยัญชนะตัวที่สอง

ค�ำที่มีพยัญชนะ 3 ตัว และค�ำนั้นลงท้ายด้วยสระอื่นๆ ที่ไม่ใช่ अ (a)

लड़का ออกเสียง larkā เด็กชาย
कमरा ออกเสียง kamrā ห้อง
कपड़ा ออกเสียง kaprā ผ้า
ค�ำที่มีพยัญชนะ 4 ตัว
चमचम ออกเสียง camcam อย่างสดใส, ด้วยความสว่าง
हलचल ออกเสียง halcal การร้องตะโกน, การก่อกวน

ข้อยกเว้น
ค�ำที่มีพยัญชนะ 4 ตัวโดยพยัญชนะตัวที่สองเป็นพยัญชนะซ้อน เมื่อพูด
หรืออ่านค�ำศัพท์นั้นจะออกเสียงสระ अ (a)
नेत्रहीन ออกเสียง netrahīn ปราศจากดวงตา
मित्रता ออกเสียง mitratā มิตรภาพ

ไม่ออกเสียงสระ अ (a) ที่ประกอบอยู่กับพยัญชนะตัวที่สาม

ค�ำที่มีพยัญชนะ 4 ตัวและค�ำนั้นลงท้ายด้วยสระเสียงยาว
समझना ออกเสียง samajhnā เข้าใจ
पहनना ออกเสียง pahannā สวมใส่
अगरचे ออกเสียง agarce แม้ว่า, หากว่า, ถ้า

24
 Part 1 องค์ประกอบ
ส�ำคัญของไวยากรณ์ฮินดี
 1
ค�ำนาม
(संज्ञा)

ค�ำนาม คือ ค�ำที่ใช้เรียกสิ่งต่างๆ ในโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิต

เช่น คน สัตว์ หรือสิ่งไม่มีชีวิต เช่น สิ่งของ สถานที่ ฯลฯ

รู้ป่าว ? ค�ำนามในภาษาฮินดีก็มีเพศนะ !!
ค�ำนาม

เพศหญิง เพศชาย

แล้วจะรู้ได้อย่างไรค�ำไหนเพศหญิงหรือเพศชาย ??
 หลักสังเกตเบื้องต้น

ค�ำที่มีความหมายเป็นสิ่งมีชีวิต ถือเอาตามลักษณะตามธรรมชาตินั้นๆ

ชาย หญิง

िपता माता
พ่อ แม่

लड़का लड़की
เด็กชาย เด็กหญิง

राजा रानी
ราชา ราชินี

27
 ส�ำหรับค�ำศัพท์สิ่งมีชีวิตจ�ำพวกสัตว์ทั้งหลายจะถูกก�ำหนดไว้แล้วว่า
เป็นค�ำศัพท์เพศชายหรือว่าเพศหญิง ตัวอย่างเช่น

เพศชาย เพศหญิง

प]ी िततली
นก ผีเสื้อ

चीता कोयल
เสือชีต้า กาเหว่า

उLलू िबLली
นกฮูก แมว

में ढक मछली
กบ ปลา

28
 แต่หากเราต้องการจะระบุให้ชัดเจนลงไปเลยว่าสัตว์นั้นเป็นตัวผู้ หรือตัวเมีย
จะอาศัยการเติมอุปสรรค ถ้าเป็นตัวผู้ให้เติม नर (nar) ขณะที่ถ้าเป็นสัตว์ตัวเมียให้
เติม मादा (mādā) หน้าค�ำศัพท์นั้น ๆ ตัวอย่างเช่น

เพศผู้ नर + ค�ำนาม (ชื่อสัตว์) เพศเมีย मादा + ค�ำนาม (ชื่อสัตว์)

नर प]ी nar paksī
. นกตัวผู ้ मादा प]ी mādā paksī
. นกตัวเมีย
नर चीता nar cītā เสือตัวผู้ मादा चीता mādā cītā เสือตัวเมีย
नर िबLली nar billī แมวตัวผู้ मादा िबLली mādā billī แมวตัวเมีย
नर िततली nar titlī ผีเสื้อตัวผู้ मादा िततली mādā titlī ผีเสื้อตัวเมีย

ถ้าความหมายของค�ำไม่ใช่สิ่งมีชีวิต สังเกตจากสระท้ายค�ำ

เพศชาย → มักลงท้ายด้วยสระอะ (अ), อา (आ)

เพศหญิง → มักลงท้ายด้วยสระอิ (इ), อี (ई)

29
 เพศชาย : อะ (अ), อา (आ)

कलम राSता पÄा

ปากกา ถนน ใบไม้

ु
कमरा मोज़ा कुता
ห้อง ถุงเท้า เสื้อชาวอินเดีย

ยกเว้น

चाय भें ट मेज़ िकताब

น�้ำชา ของขวัญ โต๊ะ หนังสือ

30
 เพศหญิง : อิ (इ), อี (ई)

ु
नदी แม่น�้ำ कुसी เก้าอี้ साड़ी ผ้าส่าหรี

टोपी หมวก कुहनी ข้อศอก

चूड़ी ก�ำไลมือ

ยกเว้น

पानी น�้ำ दही นมเปรี้ยว प]ी นก मिु न นักบวช, ฤษี

31
 หลักทั่วไปในการสังเกตค�ำนามในภาษาฮินดี

ค�ำนามเพศชาย

ชื่ออาชีพ

कवि
กวี

िकसान िचÇकार
ชาวนา จิตรกร

अभिनेÇा अXयापक
นักแสดงชาย ครู
32
 หากบุคคลในอาชีพนั้นเป็นผู้หญิงจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปเป็นค�ำนามเพศหญิง

अभिनेÇी นักแสดงหญิง
कवयिÇी กวีหญิง

अXयािपका ครูผู้หญิง

วันทั้ง 7 วันในสัปดาห์ เช่น

रविवार วันอาทิตย์
सोमवार วันจันทร์
मंगलवार วันอังคาร
बुधवार วันพุธ
गुéवार วันพฤหัสบดี
शु³वार วันศุกร์
शनिवार วันเสาร์
33
 ชื่อเดือนตามปฏิทินฮินดู
चैत เดือนมี.ค. – เม.ย.
बेसाख เดือนเม.ย. – พ.ค.
काितक เดือนต.ค. – พ.ย.
पूस เดือนธ.ค. – ม.ค.

เนินเขา, ภูเขา, มหาสมุทร เช่น

िहं दमहासागर มหาสมุทรอินเดีย

िहमालय ภูเขาหิมาลัย

แร่ธาตุ, โลหะ เช่น

पारा
सोना ทองค�ำ
लोहा ปรอท
เหล็ก
ताँबा ทองแดง

ยกเว้น चाँदी เงิน เป็นเพศหญิง

34
 อัญมณี
नीलम นิล

हीरा เพชร

पख
ु राज पNना
บุศราคัม มรกต

ยกเว้น मणि อัญมณี เป็นได้ทั้งเพศหญิงและเพศชาย

ดาวเคราะห์

चंÔ/सोम शनि मंगल

सूर्य พระอาทิตย์ พระจันทร์ ดาวเสาร์ ดาวอังคาร

ยกเว้น पथ
ृ ्वी โลก เป็นเพศหญิง

35
 ชื่อของต้นไม้

पीपल पपीता
ต้นโพธิ์ ต้นมะละกอ

नािरयल
ต้นมะพร้าว

ยกเว้น

इमली ต้นมะขาม เป็นเพศหญิง बेरी ต้นพุทรา เป็นเพศหญิง

36
 ธัญพืช เช่น

चावल ข้าว मKका ข้าวโพด

मँग
ू ถั่วเขียว ितल งา

ยกเว้น

जई ข้าวโอ๊ต เป็นเพศหญิง मँग

ू फली ถั่วลิสง เป็นเพศหญิง

37
 ค�ำนามเพศหญิง

ชื่อของแม่น�้ำ เช่น

गंगा แม่น�้ำคงคา

जमुना แม่น�้ำยมุนา

सरSवती แม่น�้ำสรัสวตี

ชื่อกลุ่มดาว เช่น
अWविनी
กลุ่มดาวอัศวินี
(ดาวม้า)
प:ु य
กลุ่มดาวปุษยะ
(ดาวปู)
कृिÄका
กลุ่มดาวกฤตฺติกา
(ดาวลูกไก่)

38
 ภาษาต่างๆ

थाई ภาษาไทย

िहं दी ภาษาฮินดี

जापानी ภาษาญี่ปุ่น

अँ¢eज़ी ภาษาอังกฤษ

เครื่องบริโภค เช่น

रोटी दाल
โรตี แกงถั่ว

चपाती
จะปาตี

39
 2
พจน์ของ
ค�ำนาม
(वचन)

ในภาษาฮินดีนอกจากจะมีการแบ่งเพศของค�ำนามแล้ว
ยังแบ่งค�ำนามออกเป็น 2 พจน์อกี ด้วย คือ เอกพจน์ (एकवचन) และ
พหุพจน์ (बहुवचन)

ในภาษาไทยเวลาจะบอกจ�ำนวน เราจะใส่จ�ำนวนเลขตาม
หลังจาก ค�ำนามโดยไม่เปลีย่ นรูปของค�ำนาม ไม่วา่ จะเป็นเอกพจน์
หรื อ เป็ นพหุ พจน์ แต่ส�ำหรับภาษาฮินดี ถ ้ า ค� ำ นามนั้ น มี จ�ำ นวน
มากกว่าหนึ่ง จะมีทั้งค�ำนามที่ไม่ต้องเปลี่ยนแปลงรูปและค�ำนามที่
จะถูกเปลี่ยนแปลงรูปด้วย
 ค�ำนามที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปเมื่อเป็นพหุพจน์

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย
สระอา (आ) แต่เป็นค�ำยืม พยัญชนะและสระอิ (इ), อี (ई),
สันสกฤต อุ (उ), อู(ऊ)

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย
สระอา (आ) แต่เป็นค�ำเรียก
เครือญาติ

ค�ำนามที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปเมื่อเป็นพหุพจน์

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ) ค�ำนามเพศหญิงทั้งหมด

41
 ค�ำนามที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปจากเอกพจน์เป็นพหุพจน์

1. ค�ำนามที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะและสระต่างๆ ยกเว้นสระอา

1.1 ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะ

เอกพจน์ พหุพจน์

कलम कलम
(ปากกา)

घर घर
(บ้าน)

42
 1.2 ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วยสระอิ (इ), อี (ई),

เอกพจน์ พหุพจน์

मिु न मिु न
(มุนี)

प]ी प]ी
(นก)

43
 1.3 ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วยสระอุ (उ), อู(ऊ)

เอกพจน์ พหุพจน์

साध
ु साध ु
(นักบวช)

उLलू उLलू
(นกฮูก)

44
 2. ค�ำนามที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ) ที่เป็นค�ำยืมสันสกฤต

เอกพจน์ พหุพจน์

राजा राजा
(ราชา)

दे वता दे वता
(เทวดา)

45
 3. ค�ำนามที่ลงท้ายด้วยสระ (आ) ที่เป็นค�ำเรียกเครือญาติ

เอกพจน์ พหุพจน์

दादा दादा
(ปู่)

चाचा चाचा
(ลุง)

46
 ค�ำนามที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปจากเอกพจน์เป็นพหุพจน์

นามเอกพจน์ นามพหุพจน์

लड़का लड़के
(เด็กชายหนึ่งคน) (เด็กชายหลายคน)

लड़की लड़कियाँ
(เด็กหญิงหนึ่งคน) (เด็กหญิงหลายคน)

घोडा घोडे
(ม้าหนึ่งตัว) (ม้าหลายตัว)

िकताब िकताबें
(หนังสือหนึ่งเล่ม) (หนังสือหลายเล่ม)
47
เพศชายลงท้ายด้วยสระอา (आ) เพศหญิงลงท้ายด้วยสระอิ (इ),
เปลี่ยนอา (आ) เป็นเอ (ए) อี (ई), อิยา (इया) เปลี่ยนเป็น
อิยาม (इयाँ)

การเปลี่ยนแปลงค�ำนามจาก
เอกพจน์เป็นพหุพจน์

เพศหญิงลงท้ายด้วยพยัญชนะให้ เพศหญิงลงท้ายด้วยสระอู (ऊ)

เติมเอง (एँ) ประกอบพยัญชนะ เปลี่ยนอู (ऊ) เป็นอุ (उ) แล้วจึง
นั้น เติมเอง (एँ)

เพศหญิงลงท้ายด้วยสระอา (आ), อุ (उ),

ให้เติมเอง (एँ)
48
 กฏการเปลี่ยนแปลงค�ำนามจากเอกพจน์เป็นพหุพจน์

วิธีการเปลี่ยนค�ำนามจากเอกพจน์ไปเป็นพหุพจน์เพื่อบอกจ�ำนวนที่มากกว่าหนึ่ง
มีลักษณะกฎเกณฑ์ ดังนี้

ค�ำนามเพศชาย
ค�ำนามเพศชายเปลี่ยนเฉพาะค�ำที่ลงท้ายด้วยสระอา आ เมื่อเป็นพหุพจน์จะเปลี่ยน
อา (आ) เป็นเอ (ए)
เอกพจน์ พหุพจน์
ค�ำนาม (आ) (ए)

कुÄा कुÄे
(หมาหนึ่งตัว) (หมาหลายตัว)

घोड़ा घोड़े
(ม้าหนึ่งตัว) (ม้าหลายตัว)

चूहा चूहे
(หนูหนึ่งตัว) (หนูหลายตัว)
49
 ค�ำนามเพศหญิง

1. เติมเอง ( ेॱ) ประกอบกับพยัญชนะข้างท้ายนั้น

เอกพจน์ พหุพจน์

औरत औरतें
(ผู้หญิงหนึ่งคน) (ผู้หญิงหลายคน)

पें िसल पें िसलें

(ดินสอหนึ่งแท่ง) (ดินสอหลายแท่ง)

िकताब िकताबें
(หนังสือหนึ่งเล่ม) (หนังสือหลายเล่ม)

50
2. ถ้านามเพศหญิงลงท้ายด้วยสระอิ (इ), อี (ई), อิยา (इया)
เปลี่ยนเป็นอิยาม (इयाँ)
เอกพจน์ พหุพจน์
(इ, ई, इया) (इयाँ)

गाड़ी गािड़याँ
(รถหนึ่งคัน) (รถหลายคัน)

िबLली बििLलयाँ
(แมวหนึ่งตัว) (แมวหลายตัว)

टोपी टोिपयाँ
(หมวกหนึ่งใบ) (หมวกหลายใบ)

िचड़िया चिड़ियाँ
(นกหนึ่งตัว) (นกหลายตัว)

हािन हािनयाँ
(ความเสียหาย) (ความเสียหายทั้งหลาย)
51
 3. ให้เติมเอง (एँ) หลังค�ำนามเพศหญิงที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ),
อุ (उ),

เอกพจน์ พหุพจน์

माला मालाएँ
(พวงมาลัย) (พวงมาลัยทั้งหลาย)

क]ा क]ाएँ
(ห้องเรียน) (ห้องเรียนทั้งหลาย)

वSतु वSतुएँ
(สิ่งของ) (สิ่งของทั้งหลาย)

52
 4. ค�ำนามที่ลงท้ายด้วยสระอู (ऊ) เปลี่ยนอู (ऊ) เป็นอุ (उ) แล้ว
เติมเอง (एँ)

เอกพจน์ พหุพจน์

बहू बहुएँ
(ลูกสะใภ้) (ลูกสะใภ้ทั้งหลาย)

वधू वधुएँ
(ภรรยา) (ภรรยาทั้งหลาย)

53
ประลองความคิด ยกที่ 1

िकताब

िकताबें

कमीजें

कमीज

पैसे

पैसा

इमारत

इमारतें

मछली

मछिलयाँ

54
 ประลองความคิด ยกที่ 2

घर m.

कैं ची f.

केला m.

गाजर f.

सेब m.

जेब f.

55
 ประลองความคิด ยกที่ 3
ु
कुते गधा माला चूिड़याँ आमêद

कपड़े राजा लकड़ी िचड़िया िचड़ियाँ

दक
ु ानें जूत े चाचा आँखें चेहरा

भाषाएँ अंड े अंडा चायें अंगूर

เอกพจน์

56
 57
เฉลย
ยกที่ 1 1. कमीज़ कमीज़ें 2. किताब किताबें 3. मछली मछलियाँ
4. इमारत इमारतें 5.पैसा पैसे
ยกที่ 2 1. घर 2. कैंचियाँ 3. केले 4. गाजरें 5.सेब 6. जेबें
ยกที่ 3 เอกพจน์ गधा माला आमरूद राजा लकड़ी चिड़िया चाचा
चेहरा अंडा अंगूर
พหุพจน์कुते चूड़ियाँ कपड़े चिड़ियाँ दुकानें जूते आँखें
भाषाएँ अंडे चायें
พหูพจน์
 3
ค�ำคุณศัพท์
(विशेषण)

เมื่อเราพูดถึงสิ่งใดๆ ก็ตาม เช่น เด็กหญิง สุนัข รถ และเรา

ใส่ค�ำขยายเพื่อบอกลักษณะ สีสัน ขนาด หรือท่าทางต่างๆ เข้าไป
เช่น สุนัขสีชมพู รถคันเล็ก เด็กหญิงตัวสูง ค�ำขยายที่ให้รายละเอียด
ของค�ำนามนี้เรียกว่า คุณศัพท์
 ค�ำคุณศัพท์ (adjectives) หลัก ๆ ที่ใช้งานบ่อย ๆ มีดังนี้

1.1. บอกลักษณะหรือบรรยายคุณภาพ ค�ำคุณศัพท์ในกลุ่มนี้จะถูกพบ

ใช้อยู่บ่อย ๆ เนื่องจากเป็นคุณศัพท์ที่เกี่ยวกับการบอกลักษณะ คุณภาพ
คุณสมบัติ ขนาดของค�ำนาม เช่น

บอกลักษณะ

मोटा पतला
(อ้วน) (ผอม)

भारी हLका
(หนัก) (เบา)

59
 บอกคุณสมบัติ
(สี)

हरा (สีเขียว) काला (สีด�ำ) सफ़ेद (สีขาว)

गुलाबी (สีชมพู) नीला (สีน�้ำเงิน) पीला (สีเหลือง)

नारं गी (สีส้ม) लाल (สีแดง) बैंगनी (สีม่วง)

भरू ा (สีน�้ำตาล)

บอกคุณสมบัติ
(รสชาติ)

कड़क, कडूआ (ขม) नमकीन (เค็ม) फीका (จืด)

चटपटा, चरपरा (เผ็ด) तीखा (ฉุน) खट्टा (เปรี้ยว)

मीठा (หวาน)

60
 บอกคุณภาพ

उदार (ใจดี) अनद

ु ार (ใจร้าย)

ु
मुख (โง่) होेिशयार (ฉลาด)

61
 บอกขนาด

बड़ा (ใหญ่) छोटा (เล็ก)

चौड़ा (กว้าง)

ऊँचा (สูง) िठं गना (เตี้ย, แคระ) लंबा (ยาว)

62
 2.2. บอกจ�ำนวน ค�ำคุณศัพท์ในกลุ่มนี้จะใช้ขยายค�ำนาม โดยเป็นการ
บอกว่ามีจ�ำนวนเท่าไร หรือล�ำดับที่เท่าไร

บอกจ�ำนวนนับ

1-एक 11-Gयारह 21-इKकीस 31-इKतीस 41-इकतालीस

2-दो 12-बारह 22-बाईस 32-बÄीस 42-बयालीस

3-तीन 13-तेरह 23-तेईस 33-तैंतीस 43-तैंतालीस

4-चार 14-चौदह 24-चौबीस 34-चौंतीस 44-चवालीस

5-पाँच 15-पंदह 25-पCचीस 35-पैंतीस 45-पैंतालीस

े

6-छह 16-सोलह 26-छBबीस 36-छÄीस 46-िछयालीस

7-सात 17-सÇह 27-सÄाईस 37-सैंतीस 47-सैंतालीस

8-आठ 18-अठारह 28-अट्ठाईस 38-अड़तीस 48-अड़तालीस

9-नौ 19-उNनीस 29-उNतीस 39-उनतालीस 49-उNचास

10-दस 20-बीस 30-तीस 40-चालीस 50-पचास

63
 บอกจ�ำนวนนับ (ต่อ)

51-इKयावन 61-इकसठ 71-इकहÄर 81-इKयासी 91-इKयानवे

52-बावन 62-बासठ 72-बहÄर 82-बयासी 92-बानवे

53-ितरपन 63-ितरसठ 73-ितहÄर 83-ितरासी 93-ितरानवे

54-चौवन 64-चौंसठ 74-चौहÄर 84-चौरासी 94-चौरानवे

55-पचपन 65-पैंसठ 75-पचहÄर 85-पचासी 95-पचानवे

56-छPपन 66-िछयासठ 76-िछहÄर 86-िछयासी 96-िछयानवे

57-सÄावन 67-सड़सठ 77-सतहÄर 87-सÄासी 97-सÄानवे

58-अट्ठावन 68-अड़सठ 78-अठहÄर 88-अट्ठासी 98-अट्ठानवे

59-उनसठ 69-उNहÄर 79-उनासी 89-नवासी 99-िनNयानवे

60-साठ 70-सÄर 80-अSसी 90-नBबे 100-सौ

1,000-हज़ार

100,000-लाख

1,000,000-दस लाख

0-शूNय

64
 บอกล�ำดับ

दस
ू रा ที่สอง अठावाँ ที่แปด
सातवाँ ที่เจ็ด
छठा ที่หก
पहला
ที่หนึ่ง पाँचवाँ ที่ห้า
चौथा ที่สี่
तीसरा ที่สาม

- वाँ จะเติมท้ายข้างหลังเลขจ�ำนวนนับตั้งแต่เลข 7 ขึ้นไป

3.3. บอกปริมาณ ค�ำคุณศัพท์ในกลุ่มนี้จะต่างจากค�ำคุณศัพท์ในกลุ่ม
บอกจ�ำนวนตรงที่ว่า การบอกจ�ำนวนจะระบุตัวเลขที่ชัดเจนลงไปเลยว่า
มีจ�ำนวนเท่าไร แต่ส�ำหรับค�ำคุณศัพท์ที่ใช้บอกปริมาณจะเป็นการบอก
คร่าวๆ หรือประมาณว่ามีมากหรือน้อย

ปริมาณ
सारा ทั้งหมด बाकी ที่เหลือ
कम น้อย बहुत, ज़्यादा มาก
कई มาก कुल รวม
अनेक, अधिक มาก और อีก
हर แต่ละ, ทุก ๆ थोड़ा เล็กน้อย
अLप เล็กน้อย ज़रा นิดหน่อย
थोड़ा सा เล็กน้อย कोई จ�ำนวนหนึ่ง
कुछ จ�ำนวนหนึ่ง िकंिचत จ�ำนวนหนึ่ง, บ้าง

65
4. 4. ชี้เฉพาะ
(Demonstrative Adjectives)
ค�ำคุณศัพท์ในกลุ่มนี้จะใช้ขยายค�ำนาม ในท�ำนองที่เน้นเฉพาะไปเลยว่า คนนี้,
คนนั้น, อันนี้, อันนั้น, เหล่านี้, เหล่านั้น เช่น รถคันนี้, คนเหล่านั้น เป็นต้น

ชี้เฉพาะ

ये เหล่านี้
यह นี้

वह นั้น
वे เหล่านั้น

66
 ตัวอย่าง

यह लड़की मोटी है । ये लड़कियाँ पतली हैं ।

(เด็กหญิงคนนี้ตัวสูง) (เด็กหญิงเหล่านี้ผอม)

185
cm.

वह लड़का मोटा है । वे लड़के पतले हैं ।

(เด็กชายคนนั้นอ้วน) (เด็กชายเหล่านั้นผอม)
67
 ต�ำแหน่งของค�ำคุณศัพท์
1. วางไว้หน้าค�ำนามที่ขยาย “คุณศัพท์ + ค�ำนาม”

- काला कुÄा हड्डी खाता है ।

สุนัขสีด�ำกินกระดูก

- सुन्दर औरत लाल साड़ी पहनती है ।

ผู้หญิงสวยใส่สาหรีสีแดง

2. วางไว้หน้ากริยาของประโยค “นาม+คุณศัพท์+กริยา”

- आम कCचा है ।
มะม่วงดิบ

- मकान बड़ा है ।
บ้านหลังใหญ่

- अनार और अंगरू महँगे हैं ।

ทับทิมและองุ่นแพง

68
 ความสอดคล้องกันระหว่างค�ำคุณศัพท์กับค�ำนาม
ค�ำคุณศัพท์ในภาษาฮินดีเมือ่ ใช้ขยายค�ำนาม ค�ำคุณศัพท์นนั้ จะต้องมีเพศและพจน์เหมือน
กับค�ำนามที่ไปขยาย ซึ่งลักษณะการน�ำค�ำคุณศัพท์ไปขยายค�ำนามในภาษาฮินดีมีสอง
ลักษณะคือ

ค�ำคุณศัพท์กับค�ำนาม

ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปให้สอดคล้อง มีการเปลี่ยนแปลงรูปให้สอดคล้อง
กับเพศและพจน์ของค�ำนาม กับเพศและพจน์ของค�ำนาม

ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะ
ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ)
และสระต่างๆ ยกเว้นสระอา (आ)

1. ค�ำคุณศัพท์ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปให้สอดคล้องกับเพศและพจน์ของค�ำนาม
ที่ขยาย
ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะ

ु ु
लाल कुसी (เก้าอี้สีแดง) गम चाय (ชาร้อน)
सुंदर लड़की (เด็กหญิงที่สวย)

69
 ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระอื่นๆ ที่ไม่ใช่สระอา आ

िहं दुSतानी आदमी िवदे शी लोग

(ชายชาวอินเดีย) (ชาวต่างชาติ)

ตัวอย่างรูปประโยค

ु
हम गम चाय पीते हैं । िकताबें सफ़ेद अलमारी हैं ।
พวกเราดื่มชาร้อน หนังสือทั้งหลายอยู่ในตู้สีขาว

वह आदमी िहं दSु तानी है ।

ชายคนนั้นเป็นชาวอินเดีย
70
2. ค�ำคุณศัพท์ที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปให้สอดคล้องกับเพศและพจน์ของค�ำนามที่
ขยาย

ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระอา आ

สระอา आ คงรูปเดิม + นามเพศชาย เอกพจน์

काला कुÄा (สุนัขสีด�ำ) मोटा आदमी (ชายอ้วน)

ठं डा पानी (น�้ำเย็น) भूरा कपड़ा (เสื้อสีน�้ำตาล)

ตัวอย่างรูปประโยค

काला कुत्ता भौंकता है ।

สุนัขสีด�ำเห่า

वह ठं डा पानी पीता है ।
เขาดื่มน�้ำเย็น

भरू ा कपड़ा अल्मारी में है ।

เสื้อสีน�้ำตาลอยู่ในตู้

71
 สระอา आ → สระเอ ए + นามเพศชาย พหุพจน์

काले कुत्ते (สุนัขสีด�ำทั้งหลาย) मोटे लड़के (เด็กอ้วนทั้งหลาย)

छोटे भाई (น้องชายทั้งหลาย) भूरे कपड़े (เสื้อสีน�้ำตาลทั้งหลาย)

ตัวอย่างรูปประโยค

काले कुत्ते भौंकते हैं ।

สุนัขสีด�ำทั้งหลายเห่า

मोटे लड़के रोटी खाते हैं ।

เด็กอ้วนทั้งหลายกินโรตี

भरू े कपड़े अल्मारी में हैं ।

เสื้อสีน�้ำตาลทั้งหลายอยู่ในตู้

72
 สระอา आ → สระอี ई + นามเพศหญิง เอกพจน์และพหุพจน์

काली बिल्ली (แมวสีด�ำ) काली बिल्लियाँ (แมวสีด�ำทั้งหลาย)

पीली साड़ी (ส่าหรีสีเหลือง) पीली साड़ियाँ (ส่าหรีสีเหลืองทั้งหลาย)

ตัวอย่างรูปประโยค

काली बिल्ली सोती है ।

แมวสีด�ำหลับ

यह औरत पीली साड़ी पहनती है ।

ผู้หญิงคนนี้นุ่งส่าหรีสีเหลือง

वे औरतें पीली साड़ियाँ पहनती हैं ।

ผู้หญิงทั้งหลายเหล่านั้นนุ่งส่าหรีสีเหลือง

73
 ข้อยกเว้น

ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระ आ (ā) บางค�ำไม่มีการเปลี่ยนแปลง เช่น

बढ़िया ดี
ค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระ आ (ā) บางค�ำที่เป็นค�ำยืมมาจากภาษาเปอร์เซีย
และภาษาอาหรับ เช่น
ज़िंदा มีชีวิต
जमा ที่สะสมอยู่
ज़्यादा มาก, มากกว่า

การใช้ค�ำคุณศัพท์ค�ำเดียวขยายค�ำนามหลายค�ำ
ค�ำคุณศัพท์เพียงค�ำเดียวสามารถขยายค�ำนามหรือสรรพนามจ�ำนวนหลายค�ำได้ ดังนี้
ค�ำนามมีความหมายถึงบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตและเป็นเพศชายทั้งหมด

คุณศัพท์อยู่ในรูปเพศชายพหุพจน์ “ ए (เอ)”
หากค�ำนามมีความหมายเป็นบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตจ�ำนวนหลายค�ำ หากค�ำนามนั้น
เป็นเพศชายทั้งหมด ค�ำคุณศัพท์จะอยู่ในรูปของเพศชาย พหุพจน์ เช่น

- घोड़े और कुत्ते काले हैं ।

ม้าทั้งหลายและสุนัขทั้งหลายสีด�ำ

- दादा और पिता मोटे हैं ।

ปู่และพ่อเป็นคนอ้วน
74
 ค�ำนามมีความหมายถึงบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตและเป็นเพศหญิงทั้งหมด

คุณศัพท์อยู่ในรูปของเพศหญิง “ई (อี)”
หากค�ำนามมีความหมายเป็นบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตจ�ำนวนหลายค�ำ หากค�ำนามนั้น
เป็นเพศหญิงทั้งหมด ค�ำคุณศัพท์จะอยู่ในรูปของเพศหญิง พหุพจน์ เช่น
- बिल्लियाँ और मछलियाँ काली हैं ।
แมวทั้งหลายและปลาทั้งหลายสีด�ำ
- राधा और सीता लंबी हैं ।
ราธาและสีดาเป็นคนสูง

ค�ำนามมีความหมายถึงบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตแต่ต่างเพศกัน

คุณศัพท์อยู่ในรูปเพศชายพหุพจน์ “ए (เอ)”
ค�ำนามมีความหมายเป็นบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตจ�ำนวนหลายค�ำ หากค�ำนามนั้นเป็นเพศ
ที่แตกต่างกัน ค�ำคุณศัพท์จะอยู่ในรูปของเพศชาย พหุพจน์ เช่น
- यह लड़का और वह लड़की अच्छे हैं ।

เด็กชายคนนี้และเด็กหญิงคนนั้นเป็นเด็กดี
- वह औरत और वह आदमी पतले हैं ।
ผู้หญิงคนนั้นและผู้ชายคนนั้นผอม
75
 ค�ำนามมีความหมายถึงสิ่งของ

คุณศัพท์เปลี่ยนไปตามเพศของค�ำนามตัวที่อยู่ใกล้
ค�ำนามมีความหมายเป็นสิ่งของจ�ำนวนหลายค�ำ ค�ำคุณศัพท์นั้นจะอยู่ในรูปของ
พหุพจน์ซึ่งเปลี่ยนแปลงไปตามค�ำนามที่ใกล้ที่สุด เช่น
- ये क़लम और पेंसिलें लंबी हैं ।
ปากกาทั้งหลายเหล่านี้และดินสอทั้งหลายมีแท่งยาว

- ये पेंसिलें और क़लम लंबे हैं ।

ดินสอทั้งหลายเหล่านี้และปากกาทั้งหลายมีแท่งยาว

การใช้ค�ำคุณศัพท์ขยายค�ำบุรุษสรรพนาม
ค�ำบุรุษสรรพนาม आप และ तुम ในทางไวยากรณ์ถือว่าเป็นรูปพหุพจน์ แม้ว่าค�ำบุรุษ
สรรพนามทั้งสองนี้จะกล่าวถึงบุคคลเพียงคนเดียว ดังนั้นค�ำคุณศัพท์ที่ขยายค�ำทั้งสอง
นี้ก็ต้องอยู่ในรูปของพหุพจน์เช่นเดียวกัน เช่น

- आप अच्छे हैं ।
ท่านเป็นคนดี

- तुम पतले हो ।
เธอเป็นคนผอม

76
ส่วนค�ำบุรุษสรรพนาม वह และ यह หรือค�ำนามที่เป็นบุรุษที่สามหากใช้ในรูปพหุพจน์
ที่แสดงถึงความเคารพยกย่อง แม้ว่าบุคคลที่สามที่กล่าวถึงนั้นมีเพียงบุคคลเดียว
ค�ำคุณศัพท์ที่ขยายค�ำลักษณะนี้ก็จะต้องอยู่ในรูปพหุพจน์เช่นเดียวกัน เช่น

- पिता जी बहुत अच्छे हैं ।

บิดาเป็นคนดีมาก

- गान्धी जी बहुत बड़े आदमी हैं ।

ท่านคานธีเป็นบุคคลที่ยิ่งใหญ่มาก (มีความส�ำคัญมาก)

77
 การเปรียบเทียบคุณศัพท์

1. การเปรียบเทียบคุณศัพท์ขั้นกว่า
การเปรียบเทียบค�ำคุณศัพท์ในภาษาฮินดีจะท�ำได้โดยการเติมค�ำปรสรรค
(postposition) से (เส) ข้างหลังของค�ำนามที่ต้องการเปรียบเทียบ ดังนี้
ตัวอย่างประโยค

- सूरज राम से लंबा है । - बीना शालिनी से मोटी है ।

สูรัชสูงกว่าราม บีน่าอ้วนกว่าศาลินี

ถ้าหากว่าการเปรียบเทียบคุณศัพท์นั้นไม่มีค�ำนามที่ถูกเปรียบเทียบ
ปรากฏอยู่ในประโยคให้เติมค�ำว่า और, और भी “มาก, มากกว่า” หน้าค�ำคุณศัพท์
ดังนี้
और अच्छा ดีมากกว่า
और भी अच्छा ดีมากกว่า
और संदु र สวยมากกว่า
और भी सुंदर สวยมากกว่า
78
 ตัวอย่างประโยค

- अनुपम और भी अच्छा है ।
อนุปัมดีมากกว่า

- सूरज और सुंदर है ।
สูรัชหล่อมากกว่า

- चोर और बुरा है ।
โจรชั่วมากกว่า

ค�ำอื่นๆ ที่ใช้ในการเปรียบเทียบได้แก่ ज़्यादा “มาก, มากกว่า” และ

कम “น้อย, น้อยกว่า”

ตัวอย่างประโยค

- यह किताब ज़्यादा घनी है ।

หนังสือเล่มนี้หนามากกว่า

- वह लड़का ज़्यादा मोटा है ।

เด็กชายคนนั้นอ้วนมากกว่า

79
 2. การเปรียบเทียบคุณศัพท์ขั้นสูงสุด
ในการเปรียบเทียบคุณศัพท์ขั้นสูงสุดนี้ท�ำได้โดยการประกอบค�ำว่า सब से เข้าไปใน
ประโยค
ตัวอย่างประโยค

- तम ु सब से लंबे हो ।
เธอเป็นคนสูงที่สุด

- बिल केत सब से अमीर है ।

บิล เกตเป็นคนรวยที่สุด

- कपूर अनुपम से सुंदर है, किंतु सूरज सब से सुंदर है ।

กปูรหล่อกว่าอนุปัม แต่สูรัชหล่อที่สุด

80
 การเปรี ย บเที ย บคุ ณ ศั พ ท์ ขั้ น สู ง สุ ด มี อี ก ลั ก ษณะหนึ่ ง คื อ การวางค� ำ
ปรสรรค से ระหว่างค�ำคุณศัพท์ที่เหมือนกันสองค�ำ เช่น
ตัวอย่างประโยค

- बीना अच्छी से अच्छी हिंदी बोलती है ।

บีน่าพูดภาษาฮินดีดีที่สุด

- कपरू अजीब से अजीब आदमी है ।

กปูรเป็นคนแปลกที่สุด

81
 4
สรรพนาม
(सर्वनाम)

ค�ำสรรพนาม เป็นค�ำที่ใช้เรียกแทนค�ำนามต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นคน

สัตว์ สิ่งของหรือสถานที่ เพื่อท�ำให้การพูดคุยสื่อสารเป็นธรรมชาติ
โดยที่ไม่ต้องมาคอยพูดชื่อหรือค�ำนามนั้นซ�้ำๆ

การใช้สรรพนามจะเริ่มใช้เมื่อพูดถึงค�ำนามนั้นตั้งแต่ครั้งที่สองเป็นต้นไป

ไม่ใช้สรรพนาม → สูรัชก�ำลังคุยอยู่กับเพื่อน
เพื่อนของสูรัชจะชวนสูรัชไปเล่นคริกเก็ต

ใช้สรรพนาม → สูรัชก�ำลังคุยอยู่กับเพื่อน
เพื่อนของเขาจะชวนเขาไปเล่นคริกเก็ต
 ท�ำความรู้จักประเภทของสรรพนามในภาษาฮินดี

บุรุษสรรพนาม (पुरुषवाचक)

สรรพนามชี้เฉพาะ (निश्चयवाचक)

สรรพนามไม่ชี้เฉพาะ (अनिश्चयवाचक)
สรรพนาม
ประพันธสรรพนาม (संबंधवाचक)

สรรพนามแสดงค�ำถาม (प्रश्नवाचक)

สรรพนามสะท้อน (निजवाचक)

83
 บุรุษสรรพนาม

สรรพนามที่ใช้เรียกแทนคน ในภาษาฮินดีแบ่งออกเป็น 3 บุรุษคือ

บุรุษที่ 1 คือ

मैं (ฉัน) हम (พวกเรา)

บุรุษที่ 2 คือ

तू (แก) तुम (เธอ) आप (ท่าน, คุณ)

บุรุษที่ 3 คือ

यह (เขานี้) ये (เขาเหล่านี้)

वह (เขานั้น) वे (เขาเหล่านั้น)

84
 นิยมสรรพนาม

สรรพนามที่ใช้เรียกระบุวัสดุสิ่งของได้แก่

यह
(นี้) यह मेरी चप्पल है ।
นี้คือรองเท้าแตะของฉัน

(เหล่านี้) ये मेरी चप्पलें हैं ।

ये
เหล่านี้คือรองเท้าแตะของฉัน

वह
(นั้น) वह मेरा मोज़ा है ।
นั้นคือถุงเท้าของฉัน

(เหล่านั้น) वे मेरे मोज़े हैं ।

वे
เหล่านั้นคือถุงเท้าของฉัน

85
 อนิยมสรรพนาม

สรรพนามที่ไม่ได้ระบุเรียกเจาะจงถึงบุคคลหรือสิ่งของ ได้แก่

कोई
(บางคน) दरवाज़े पर कोई खड़ा है ।
มีบางคนยืนอยู่ตรงประตู

कुछ
(บางสิ่งบางอย่าง) उसके हाथ में कुछ है ।
มีบางสิ่งบางอย่างอยู่ในมือของเขา

86
 ประพันธสรรพนาม

สรรพนามที่ใช้เรียกคนหรือสิ่งของที่มีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันได้แก่

जो
(คนใด, สิ่งใด) जो चाहे सो करो ।
ท่านต้องการสิ่งใด จงท�ำสิ่งนั้น

जो + ปรสรรค → जिस

जिस
(บางสิ่งบางอย่าง) जिसने पीला कपड़ा पहना वह मेरा दोस्त है ।
คนใดที่ใส่เสื้อสีเหลืองคนนั้นคือเพื่อนของฉัน

87
 สรรพนามแสดงค�ำถาม

สรรพนามที่เป็นค�ำแสดงค�ำถามที่เกี่ยวข้องกับบุคคล สัตว์ สิ่งของ ได้แก่

कौन (ใคร) दरवाज़े पर कौन खड़ा है ?

ใครยืนอยู่ตรงประตู ?

क्या (อะไร, สิ่งใด) तुम क्या चाहत� हो ?

เธอต้องการอะไร/สิ่งใด ?

88
 สรรพนามสะท้อน
สรรพนามที่ใช้สะท้อนถึงการกระท�ำด้วยตัวเอง ได้แก่
आप ही, आप ही आप, अपने आप (ด้วยตนเอง)

आप ही मैं आप ही सब काम करती हूँ ।

ฉันท�ำงานทั้งหมดนี้ด้วยตัวฉันเอง

आप ही आप मैं यह कविता आप ही आप लिखती हूँ ?

ฉันเขียนกวีบทนี้ด้วยตัวของฉันเอง

अपने आप वह अपने आप हिन्दी सीखता है ।

เขาเรียนภาษาฮินดีด้วยตนเอง

สรรพนามที่เราต้องใช้บ่อยที่สุดในภาษาฮินดีคือ....บุรุษสรรพนาม
รู้หรือไม่ว่า.......
ในภาษาฮินดีมีการแบ่งบุรุษสรรพนามออกเป็น 3 บุรุษ และ 2 พจน์
คือเอกพจน์และพหุพจน์ ดังนี้
บุรุษที่ เอกพจน์ พหุพจน์
1. मैं ข้าพเจ้า, ฉัน हम พวกเรา
2. तू เธอ तुम เธอ
आप คุณ, ท่าน
3. यह เขา, มัน (นี้) ये เขา, มัน (เหล่านี้)
वह เขา, มัน (นั้น) वे เขา, มัน (เหล่านั้น)
89
 ลักษณะการใช้บุรุษสรรพนาม

मैं (ฉัน) และ हम (พวกเรา)

เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 เป็นค�ำใช้แทนตัวผู้พูดทั้งเพศหญิงและชาย
ตามหลักไวยากรณ์จะใช้ मैं เมื่อเป็นเอกพจน์ และใช้ हम เมื่อเป็นพหุพจน์

แต่ในบางท้องถิ่นโดยเฉพาะผู้หญิงใช้ हम ในความหมายเอกพจน์แทน
मैं ด้วยก็มี

ลักษณะการใช้บุรุษสรรพนาม

तू (เธอ, แก, มึง, เอ็ง)

เป็นสรรพนามบุรุษที่ 2 เอกพจน์ บางครั้งใช้กับบุคคลที่ใกล้ชิดสนิทสนม

เช่น คู่รัก บางครั้งใช้กับคู่สนทนาที่มีสถานภาพด้อยกว่า เช่น เด็ก คนใช้ บางครั้งใช้
เรียกเทพเจ้า แต่ในบางกรณีเป็นการใช้ในลักษณะของการดูถูก เหยียดหยาม หรือ
ใช้เมื่อเวลาโกรธ ควรหลีกเลี่ยงการใช้ค�ำสรรพนามนี้กับคู่สนทนาที่ไม่ได้สนิทสนม

90
 तुम (เธอ)

เป็นค�ำสรรพนามบุรษุ ที่ 2 พหูพจน์ เป็นค�ำทีใ่ ช้เรียกบุคคลทีเ่ ป็นสมาชิกของ

ครอบครัว เพื่อนฝูงที่ใกล้ชิดคุ้นเคยกัน และอาจใช้เรียกบุคคลที่มีฐานะต�่ำกว่า เช่น
คนรับใช้

आप (คุณ, ท่าน)

เป็นค�ำสรรพนามบุรุษที่ 2 ซึ่งถือว่าเป็นค�ำที่เป็นทางการและสุภาพใน
การใช้เรียกบุรุษที่ 2 ที่มีฐานะเสมอกัน และใช้กับบุคคลที่ได้รับการยกย่องเนื่องจาก
อายุ ความอาวุโส หรือฐานะทางสังคม

यह, वह (นี้, นั้น) ये, वे (เหล่านี้, เหล่านั้น)

यह และ वह เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 เป็นค�ำใช้แทนผู้ที่เรากล่าวถึงทั้งเพศ

หญิงและเพศชาย ข้อแตกต่างระหว่างสองค�ำนี้คือ ถ้าอยู่ใกล้ใช้ यह และถ้าอยู่ไกล
ใช้ वह ส่วน ये และ वे เป็นรูปพหุพจน์ของ यह และ वह

91
 รูปของบุรุษสรรพนาม

ในภาษาฮินดีนนั้ ถ้าค�ำบุรษุ สรรพนามมีลกั ษณะทีป่ รากฏเพียงล�ำพัง จะเรียก

ว่า Direct Case ส่วนใหญ่รูปนี้ใช้ท�ำหน้าที่เป็นประธานของประโยค
แต่ถ้าบุรุษสรรพนามนั้นมีค�ำปรสรรคตามมาด้วยเพื่อแสดงหน้าที่อื่นต่าง ๆ
ในประโยค จะเรียกว่า Oblique Case ซึ่งบุรุษสรรพนามเหล่านี้เมื่อมีค�ำปรสรรค
ตามมาข้างหลังบางส่วนยังคงรูปเดิม แต่บางส่วนก็เปลี่ยนแปลงรูปไป

Direct Case Oblique Case

ไม่มีปรสรรคตามหลัง มีปรสรรคตามหลัง

मैं मुझ

तू तुझ ที่มีการเปลี่ยนรูป

यह इस

ये इन

वह उस

वे उन

ที่ไม่มีการเปลี่ยนรูป तुम तुम

आप आप

हम हम

92
 1. รูปสรรพนามที่จะใช้แทนค�ำนามซึ่งเป็นประธานของประโยค

मैं हम
ฉัน พวกเรา

तू तुम आप
เธอ. แก เธอ คุณ

यह ये
เขา, มัน (นี้) เขา. มัน (เหล่านี้)

वह वे
เขา. มัน (นั้น) เขา. มัน (เหล่านั้น)

93
 การใช้บุรุษสรรพนามในรูปประธาน

मैं हँसत� हूँ ।

ฉันหัวเราะ
हम मस
ु ्कराते हैं ।
พวกเรายิ้ม

तू बैठत� है ।
เธอนั่ง

तुम सोत� हो ।
เธอนอน
आप लिखते हैं ।
คุณเขียน
94
 यह खाता है ।
เขากิน

वह पढ़ता है ।
เขาอ่าน

ये चलते हैं ।
พวกเราเหล่านี้เดิน

वे ऐनक पहनते हैं ।

พวกเขาเหล่านั้นใส่แว่น
95
 2. รูปสรรพนามซึ่งจะใช้แทนค�ำนามที่เป็นกรรมของประโยค

मझ
ु ,े मझ
ु को हमें , हमको
ฉัน พวกเรา

तुझ,े तुझको तुम्हें , तुमको आपको

เธอ. แก เธอ คุณ

इसे, इसको इनको

เขา, มัน (นี้) เขา. มัน (เหล่านี้)

उसे, उसको उनको

เขา. มัน (นั้น) เขา. มัน (เหล่านั้น)

96
 การใช้บุรุษสรรพนามในรูปกรรม

वह मुझको याद करता है ।

เขาคิดถึงฉัน

माँ हमको पैसे दे ती हैं ।

แม่ให้เงินแก่พวกเรา

यह तुझको दे खता है ।
เขามองเธอ

मैं तुमको पुस्तक दे ती हूँ ।

ฉันให้หนังสือแก่เธอ

यह आपको याद करता है ।

เขาคิดถึงคุณ
इसे बुलाओ ।
จงเรียกซึ่งเขา
तुम उसको पत्र लिखती हो ।
เธอเขียนจดหมายถึงคุณ
आप इनको हिन्दी सिखाते हैं ।
คุณสอนภาษาฮินดีแก่พวกเขาเหล่านี้
तुम उनको पैसे दे ते हो ।
เธอให้เงินแก่พวกเขาเหล่านั้น

97
 3. สรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของ

मेरा, मेरे, मेरी हमारा, हमारे , हमारी

ของฉัน ของพวกเรา

तेरा, तेरे, तेरी तुम्हारा, तुम्हारे , तुम्हारी आपका, आपके, आपकी

ของเธอ. ของแก ของเธอ ของคุณ

इसका, इसके, इसकी इनका, इनके, इनकी

ของเขา, ของมัน (นี้) ของเขา. ของมัน (เหล่านี้)

उसका, उसके, उसकी उनका, उनके, उनकी

ของเขา. ของมัน (นั้น) ของเขา. ของมัน (เหล่านั้น)

98
เวลาจะน�ำค�ำแสดงความเป็นเจ้าของเหล่านี้ไปใช้ ให้วางไว้ข้างหน้าสิ่งที่เป็นเจ้าของ
ซึ่งถ้าค�ำที่ตามมานั้นเป็นเพศ พจน์อะไร ต้องเลือกใช้ให้สอดคล้องกัน ดังนี้

मेरा, हमारा, तेरा, นามเพศชาย เอกพจน์

तम
ु ्हारा, आपका, इसका
+
इनका, उसका, उनका कुत्ता, कपड़ा, कमरा

मेरे, हमारे , तेरे, นามเพศชาย พหุพจน์

तुम्हारे , आपके, इसके
+
इनके, उसके, उनके कुत्ते, कपड़े, कमरे

मेरी, हमारी, तेरी, นามเพศหญิง ทั้งสองพจน์

तुम्हारी, आपकी, इसकी +
इनकी, उसकी, उनकी बिल्ली, बिल्लियाँ, औरत

99
 การใช้บุรุษสรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของ

मेरा कुत्ता काला है ।

หมาของฉันสีดำ�

हमारा कुत्ता भूरा है ।

หมาของพวกเราสีน้ำ�ตาล

तेरे कुत्ते पीले हैं ।

หมาทั้งหลายของเธอสีเหลือง

ु ्हारे कुत्ते लाल हैं ।

तम
หมาทั้งหลายของเธอสีแดง

100
आपकी बिल्ली सफ़ेद है ।
แมวของคุณสีขาว

इसकी बिल्ली गुलाबी है ।

แมวของเขาคนนี้สีชมพู

उसकी बिल्लियाँ काली हैं ।

แมวทั้งหลายของเขาคนนั้นสีดำ�

इनकी बिल्लियाँ नीली हैं ।

แมวทั้งหลายของพวกเขาเหล่านี้สีน�้ำเงิน

उनकी बिल्लियाँ बैंगनी हैं ।

แมวทั้งหลายของพวกเขาเหล่านั้นสีม่วง

101
 5
กิริยาที่มีความหมาย
"เป็น, อยู่, คือ"
(होना)

กริยา होना เป็นกริยาที่ส�ำคัญในภาษาฮินดี มีความหมายว่า เป็น,

อยู่, คือ เทียบได้กับ Verb to be ในภาษาอังกฤษ ซึ่งเมื่อจะบอกว่า
เราเป็นใคร เขาอยู่ที่ไหน สิ่งนั้น สิ่งนี้คืออะไร จะใช้กริยา होना นี้
 กริยา होना รูปปัจจุบันกาล
“เป็น, อยู่, คือ”

ในการน�ำกริยา होना
ไปใช้จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปให้สอดคล้องกับบุรุษ
และพจน์ของประธานในประโยคเสมอ

होना จะแปลงรูปเป็น हूँ, है , हो, हैं

मैं (ฉัน) हूँ

ใช้คู่กับ

तुम (เธอ) ใช้คู่กับ हो

यह (เขา, นี้),
है
वह (เขา, นั้น) ใช้คู่กับ
तू (เธอ), นามเอกพจน์

हम (พวกเรา),
आप (ท่าน)
ये (พวกเขาเหล่านี้,
ใช้คู่กับ हैं
สิ่งเหล่านี้)
वे (พวกเขาเหล่านั้น,
สิ่งเหล่านั้น)
นามพหุพจน์
103
 สรุปการใช้กริยา होना รูปปัจจุบันกาล

เอกพจน์ พหุพจน์
สรรพนาม กริยา ค�ำแปล สรรพนาม กริยา ค�ำแปล
होना होना

मैं (ฉัน) हूँ ข้าพเจ้าคือ हम (พวกเรา) हैं พวกเราคือ

तू (เธอ) है तुम (เธอ) हो เธอคือ

เธอคือ आप (ท่าน) हैं คุณคือ,
ท่านคือ
यह (เขา, สิ่งนี้) है เขาคือ, ये (พวกเขา, हैं เขาทั้งหลายคือ,
สิ่งนี้คือ สิ่งเหล่านี้) สิ่งเหล่านี้คือ

वह (เขา, สิ่งนั้น) है เขาคือ, वे (พวกเขา, हैं เขาทั้งหลายคือ,

สิ่งนั้นคือ สิ่งเหล่านั้น) สิ่งเหล่านั้นคือ

104
การสร้างรูปประโยคบอกเล่ากริยา होना รูปปัจจุบันกาล
“เป็น, อยู่, คือ”
สูตรโครงสร้าง
ประธาน + ค�ำนาม/ค�ำกริยาวิเศษณ์ + हूँ, है , हो, हैं#

# สอดคล้องกับพจน์ของประธาน

ตัวอย่าง

ฉันเป็นผู้หญิง

मैं औरत हूँ ।

สอดคล้องกัน

105
 ประธานเอกพจน์

मैं लड़का हूँ ।

ฉันเป็นเด็กชาย

मैं लड़की हूँ ।

ฉันเป็นเด็กหญิง
तू वहाँ है ।
เธออยู่ที่นั่น

यह यहाँ है ।
เขาอยู่ที่นี่
वह कुर्सी है ।
นั้นคือเก้าอี้

यह मकान है ।
นี้คือบ้าน
लड़का यहाँ है ।
เด็กชายอยู่ที่นี่

लड़की वहाँ है ।
เด็กหญิงอยู่ที่นั่น

106
 ประธานพหุพจน์

हम भारतीय हैं ।
พวกเราเป็นคนอินเดีย

तुम थाई हो ।
เธอเป็นคนไทย

आप अध्यापिका हैं ।
ท่านเป็นครู

ये किताबें हैं ।
เหล่านี้คือหนังสือทั้งหลาย

वे मेज़ें हैं ।
สิ่งเหล่านั้นคือโต๊ะ

लड़कियाँ वहाँ हैं ।

लड़के यहाँ हैं ।
เด็กหญิงทั้งหลายอยู่ที่นั่น
เด็กชายทั้งหลายอยู่ที่นี่

107
 การสร้างรูปประโยคปฏิเสธกริยา होना รูปปัจจุบันกาล
“ไม่เป็น, ไม่อยู่, ไม่ใช่”

ในภาษาฮินดีเราสามารถท�ำประโยคบอกเล่าให้เป็นประโยคปฏิเสธ
โดยเติมค�ำว่า नहीं (ไม่) ข้างหน้ากริยา होना
สูตรโครงสร้าง
ประธาน + ค�ำนาม/ค�ำกริยาวิเศษณ์ + नहीं + हूँ, है , हो, हैं#

# สอดคล้องกับพจน์ของประธาน

ตัวอย่าง

मैं औरत नहीं हूँ ।

ฉันไม่ใช่ผู้หญิง

वह मकान नहीं है ।
เขาไม่อยู่บ้าน

तुम यहाँ नहीं हो ।

เธอไม่อยู่ที่นี่
108
 ตัวอย่างรูปประโยคปฏิเสธกริยา होना รูปปัจจุบันกาล

मैं थाई नहीं हूँ । तम

ु जापानी नहीं हो । आप भारतीय नहीं हैं ।
ฉันไม่ใช่คนไทย เธอไม่ใช่คนญี่ปุ่น ท่านไม่ใช่คนอินเดีย

हम रूसी नहीं हैं । यह सितार नहीं हैं । ये फूल नहीं हैं ।

พวกเราไม่ใช่คนรัสเซีย สิ่งนี้ไม่ใช่ซิตาร์ สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่ดอกไม้

वह गाड़ी नहीं है । वे कुत्ते नहीं हैं ।

สิ่งนั้นไม่ใช่รถ เหล่านั้นไม่ใช่สุนัข

भाई दफ़्तर नहीं है । बहन घर नहीं है ।

พี่ชายไม่อยู่ที่ท�ำงาน พี่สาวไม่อยู่บ้าน
109
 ประลองความคิด ยกที่ 1

ให้เติมกริยา होना ลงในช่องว่างให้สอดคล้องกับประธาน

1. मैं छात्र..................................................।

2. वह कलम..............................................।

3. तुम लड़की.............................................।

4. वे मकान...............................................।

5. हम थाई................................................।

6. आप भारतीय.........................................।

7. ये बिल्लियाँ...........................................।

8. वे आदमी पंजाबी....................................।

9. औरतें मुसलमान....................................।

10. यह छाता............................................।

110
 ประลองความคิด ยกที่ 2

ให้แปลเป็นภาษาฮินดี

1. ฉันอยู่ที่นี่ (यहाँ) ………………………..………………………..।

2. เธออยู่ที่เมืองเดลี (दे ली) ………………………..………………………..।

3. สิ่งเหล่านื้คือหนังสือ (f. किताब) ………………………..………………………..।

4. สิ่งนั้นคือเก้าอี้ (f. कुर्सी) ………………………..………………………..।

5. เธอเป็นผู้ชาย (m. आदमी) ………………………..………………………..।

ให้แปลเป็นภาษาไทย

1. लड़के बड़ा मकान हैं । ………………………..………………………..।

2. वह सूरज है । ………………………..………………………..।

3. आप साधु हैं । ………………………..………………………..।

4. तुम औरत हो । ………………………..………………………..।

5. हम वहाँ नहीं है । ………………………..………………………..।

111
 112
เฉลย
ยกที่ 1 1. हूँ 2. है 3. हो 4. हैं 5. हैं 6. हैं 7. हैं 8. हैं 9. हैं 10. है
ยกที่ 2 1. मैं यहाँ हूँ । 2. तुम देली हो । 3. ये किताबें हैं ।
4. वह कुर्सी है । 5.तुम आदमी हो ।
1. เด็กชายทั้งหลายอยู่บ้านหลังใหญ่ 2. นั่นคือพระอาทิตย์
3. ท่านเป็นคนดี 4. เธอเป็นผู้หญิง 5. พวกเราไม่อยู่ที่นั่น
ยกที่ 3 1. मैं अध्यापक नहीं हूँ । 2. ये फल नहीं हैं । 3. वह होटल नहीं है ।
4. वे चोर नहीं हैं । 5. बेटा यहाँ नहीं है ।
………………………..………………………..। 5. बेटा यहाँ है ।
………………………..………………………..। 4. वे चोर हैं ।
………………………..………………………..। 3. वह होटल है ।
………………………..………………………..। 2. ये फल हैं ।
………………………..………………………..। 1. मैं अध्यापक हूँ ।
ประโยคปฏิเสธ
เปลี่ยนประโยคกริยา होना ปัจจุบันกาลบอกเล่าต่อไปนี้เป็น
ยกที่ 3 ประลองความคิด
 ให้สร้างประโยคปฏิเสธจากรูปภาพต่อไปนี้

ประโยคปฏิเสธ

รูปต้นไม้ (पेड़)
………………………..………………………..।

(हाथी)

รูปช้าง ………………………..………………………..।

(आम)

รูปมะม่วงหลายลูก ………………………..………………………..।

(कम�ज़)
รูปเสื้อ ………………………..………………………..।

รูปดอกไม้ ………………………..………………………..।
(फूल)

113
 6
กริยาที่มีความ
หมายทั่วไป
(क्रिया)

บทก่อนหน้านี้เราได้พูดถึงกริยา होना ซึ่งเป็นกริยาส�ำคัญใน

ภาษาฮินดีทมี่ คี วามหมายว่า เป็น, อยู,่ คือ ไปแล้ว มาในบทนีจ้ ะกล่าว
ถึงกริยาที่มีความหมายต่างๆ ทั่วไป เช่น ไป มา กิน นอน พูด คิด
เป็นต้น

ข้อสังเกต

ในภาษาฮินดีค�ำกริยาจะมีลักษณะเฉพาะตัว คือ รูปดั้งเดิม

ของกริยาในภาษาฮินดีทุกตัวเมื่อยังไม่ได้ประกอบรูปเป็นกาลต่างๆ
จะลงท้ายด้วย ना ทั้งหมด
सोचना गाना सुनना
คิด ร้องเพลง ฟัง

खाना पीना बोलना

กิน ดื่ม พูด

115
चलना बैठना सोना
เดิน/ไป นั่ง นอน

पढ़ाना लिखना पढ़ना

สอน เขียน อ่าน

116
हँसना मस
ु ्कराना रोना
หัวเราะ ยิ้ม ร้องไห้

उठाना रखना गिरना

ยก วาง ตก

117
उड़ना तैरना दौड़ना
บิน ว่ายน�้ำ วิ่ง

भूलना पहचाना चूमना

ลืม จ�ำได้ จูบ

118
 การสร้างรูปประโยคกริยาทั่วไปปัจจุบันกาล

กริยาปัจจุบันกาลเป็นกริยาที่แสดงถึงการกระท�ำหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
การสร้างรูปกริยาปัจจุบันกาลประกอบด้วยสองส่วนคือ

1 2
รูปกริยาดั้งเดิมที่ลบ ना กริยา होना รูปปัจจุบันกาลที่
แล้วประกอบกับ ता, ते, ती เปลี่ยนแปลงไปตามบุรุษ
ซึ่งมีหลักในการเลือกใช้ดังนี้ และพจน์ของประธาน

- ประธานเป็นเพศชายเอกพจน์ - हूँ ใช้กับ मैं

ประกอบกับ ता - हो ใช้กับ तुम
- ประธานเป็นเพศชายพหุพจน์ - है ใช้กับ तू, वह, यह,
ประกอบกับ ते นามเอกพจน์
- ประธานเป็นเพศหญิงทุกพจน์ - हैं ใช้กับ हम, आप, ये, वे,
ประกอบกับ ती นามพหุพจน์

สรุปสูตรโครงสร้างรูปประโยคกริยาปัจจุบันกาลมีดังนี้
ประธาน + กรรม (ถ้ามี) + กริยาตัด ना + ता, ते, ती # +हूँ, है, हो, हैं#
# สอดคล้องกับเพศพจน์ของประธาน
ता हूँ, ती हूँ (ใช้กับ मैं)
ता है, ती है (ใช้กับนามเอกพจน์ तू, वह, यह)
ते हो, ती हो (ใช้กับ तम ु )
ते हैं, ती हैं (ใช้กับนามพหุพจน์ हम, आप, वे, ये)

119
 ตัวอย่างประโยคบอกเล่า : सोना (นอน)

บุรุษสรพนาม กริยาหลักตัด ना + ता, ते, ती กริยา होना

รูปปัจจุบันกาล
เพศชาย เพศหญิง
मैं सोता सोती हूँ

त,ू वह, यह सोता सोती है

तुम सोते सोती हो

हम, आप, वे, ये सोते सोती हैं

กริยา होना
ค�ำนาม กริยาหลักตัด ना + ता, ते, ती รูปปัจจุบันกาล

लड़का सोता है

लड़के सोते हैं

लड़की सोती है

लड़कियाँ सोती हैं

120
 ประธานเป็นเพศชาย

ता हूँ ।
मैं खाता ते हैं ।
हम हिन्दी पढ़ते
ฉันกิน พวกเราเรียนภาษาอินดี

तू दध
ू पीता
ता है । ते हो ।
तुम रोटी खाते आप पानी पीते
ते हैं ।
เธอดื่มนม เธอกินโรตี ท่านดื่มน�้ำ

यह गाना गाता
ता है । ये फ़ुत्बॉल खेलते हैं ।
เขาคนนี้ร้องเพลง พวกเขาเหล่านี้เล่นฟุตบอล

121
 वह पत्र लिखता
ता है । वे हँसते हैं ।
เขาคนนั้นเขียนจดหมาย พวกเขาเหล่านั้นหัวเราะ

ता है ।
लड़का टोपी पहनता ते हैं ।
लड़के रोते
เด็กชายสวมหมวก เด็กชายทั้งหลายร้องไห้

122
 ประธานเป็นเพศหญิง

สวัสดีค่ะ สวัสดีครับ

मैं चाय बनाती

ती हूँ । हम थाई बोलती
ती हैं ।
ฉันชงชา พวกเราพูดภาษาไทย

तू मस ती है ।
ु ्कराती तम
ु टहलती हो । आप साड़ी पहनती हैं ।
เธอยิ้ม เธอเดินเล่น ท่านใส่ส่าหรี

यह खाँसती है । ये टी.वी दे खती हैं ।

เขาคนนี้ไอ พวกเขาเหล่านี้ดูทีวี

123
 वह चित्र बनाती
ती है । वे मंदिर जाती
ती हैं ।
เขาคนนั้นวาดภาพ พวกเขาเหล่านั้นไปวัด

ती है ।
बिल्ली मछली खाती ती हैं ।
चिड़ियाँ उड़ती
แมวกินปลา นกทั้งหลายบิน

124
 ความสอดคล้องกันระหว่างกริยากับประธาน

โดยทั่วไปกริยาในภาษาฮินดีจะเปลี่ยนแปลงไปตามบุรุษ เพศ และพจน์ของ

ประธาน แต่ทว่าในกรณีที่ประโยคมีค�ำที่เป็นประธานมากกว่าหนึ่ง จะมีกฎการใช้กริยา
ให้สอดคล้องกับประธานดังนี้

ประธานทั้งหมดเป็นบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตและมีเพศเดียวกัน

กริยาเปลี่ยนแปลงตามเพศของประธานอยู่ในรูปพหุพจน์

สวัสดีค่ะ नमस्ते
สวัสดีค่ะ
नमस्ते

मानी f.
और मीना f. थाई बोलती हैं । सरू ज m.
और कपरू m.
हिन्दी बोलते हैं ।
มานีและมีนาพูดภาษาไทย สูรัชและกปูรพูดภาษาฮินดี

125
 ประธานทั้งหมดเป็นบุคคลหรือสิ่งมีชีวิตเอกพจน์แต่ต่างเพศกัน

กริยาอยู่ในรูปของเพศชายพหุพจน์

मीना f.
और सरू ज m.
चाय पीते हैं । मानी f.
और कपरू m.
रोटी खाते हैं ।
มีนาและสูรัชดื่มน�้ำชา มานีและกปูรกินโรตี

นอกจากนี้ยังมีลักษณะความสัมพันธ์ของกริยากับประธานอีกลักษณะหนึ่ง
คือ หากว่าต้องการยกย่อง หรือแสดงความนับถือประธานในประโยคที่เรากล่าวถึง ให้
ใช้รูปกริยาพหุพจน์เสมอ แม้ว่าแท้ที่จริงแล้วนั้นประธานที่กล่าวถึงจะหมายถึงคนๆ
เดียว หรือเป็นเอกพจน์ก็ตาม ซึ่งประธานในประโยคที่มักใช้กริยาพหุพจน์แสดงความ
ยกย่อง นับถือ ได้แก่ ผู้เป็นเครือญาติที่มีความอาวุโสกว่า ครูบาอาจารย์ บุคคลส�ำคัญ
เป็นต้น

126
 การใช้รูปกริยาพหุพจน์เพื่อแสดงการยกย่องประธานเอกพจน์

माता जी खाना बनाती हैं । पिता जी काम करते हैं ।

แม่ท�ำอาหาร พ่อท�ำงาน

महात्तम गान्धी सफ़ेद कपड़ा

अध्यापक हिंदी पढ़ाते हैं । पहनते हैं ।
ครู (ผู้ชาย) สอนภาษาฮินดี มหาตมะ คานธีนุ่งห่มเสื้อผ้าสีขาว

बड़ा भाई पुस्तक पढ़ते हैं । बड़ी बहन खाना पकाती हैं ।
พี่ชายอ่านหนังสือ พี่สาวท�ำอาหาร

127
 การสร้างรูปประโยคปฏิเสธกริยาทั่วไป

ในภาษาฮินดีเราสามารถท�ำประโยคบอกเล่าให้เป็นประโยคปฏิเสธ
โดยเติมค�ำว่า नहीं (ไม่) ข้างหน้ากริยาหลัก

สรุปสูตรโครงสร้าง

ประธาน + กรรม (ถ้ามี) + नहीं + กริยาตัด –ना + ता, ते, ती, तीं#
# สอดคล้องกับเพศพจน์ของประธาน

ตัวอย่าง

मैं m. गाना नहीं गाता ।

ฉันไม่ได้ร้องเพลง

हम थाई नहीं बोलते ।

พวกเราไม่พูดภาษาไทย

वह f. पालक नहीं खाती ।

เขาไม่กินผักโขม

ये f. काफ़ी नहीं पीतीं

พวกเขาเหล่านี้ไม่ดื่มกาแฟ
128
 ตัวอย่างประโยคปฏิเสธ : सोना (นอน)

บุรุษสรพนาม ค�ำแสดงการปฏิเสธ กริยาหลักตัด ना + ता, ते, ती , तीं

เพศชาย เพศหญิง
मैं नहीं सोता सोती

तू, वह, यह नहीं सोता सोती

तुम नहीं सोते सोतीं

हम, आप, वे, ये नहीं सोते सोतीं

ค�ำนาม ค�ำแสดงการปฏิเสธ กริยาหลักตัด ना + ता, ते, ती, तीं

लड़का नहीं सोता

लड़के नहीं सोते

लड़की नहीं सोती

लड़कियाँ नहीं सोतीं

129
 ประโยคปฏิเสธ : ประธานเป็นเพศชาย

मैं चावल नहीं खाता । हम फ़ुत्बॉल नहीं खेलते ।

ฉันไม่กินข้าว พวกเราไม่เล่นฟุตบอล

तू नहीं मस
ु ्कराता । तम
ु नहीं हँसते । आप नहीं रोते ।
เธอไม่ยิ้ม เธอไม่หัวเราะ ท่านไม่ร้องไห้
2

%&as....!!

यह हिन्दी भाषा नहीं समझता । ये काम नहीं करते ।

เขาคนนี้ไม่เข้าใจภาษาฮินดี พวกเขาเหล่านี้ไม่ท�ำงาน

130
 वह गाड़ी नहीं चलाता । वे नहीं झूठ बोलते ।
เขาคนนั้นไม่ขับรถ พวกเขาเหล่านั้นไม่พูดโกหก

कुत्ता मछली नहीं खाता । बच्चे कपड़े नहीं पहनते ।

สุนัขไม่กินปลา เด็กชายทั้งหลายไม่สวมเสื้อผ้า

131
 ประโยคปฏิเสธ : ประธานเป็นเพศหญิง

मैं बाज़ार नहीं जाती । हम दे र नहीं उठतीं ।

ฉันไม่ไปตลาด พวกเราไม่ตื่นสาย

तुम खाना नहीं

तू नाश्ता नहीं करती । पकातीं। आप घर नहीं रहतीं ।
เธอไม่กินอาหารเช้า เธอไม่ท�ำอาหาร ท่านไม่อยู่บ้าน

यह जल्दी नहीं सोती । ये यह सिनेमा नहीं दे खतीं ।

เขาคนนี้ไม่นอนเร็ว พวกเขาเหล่านี้ไม่ดูหนังเรื่องนี้

132
 वह नहीं व्यायाम करती । वे धूम्रपान नहीं करतीं ।
เขาคนนั้นไม่ออกก�ำลังกาย พวกเขาเหล่านั้นไม่สูบบบุหรี่

यह औरत मिठाई नहीं खाती । बिल्लियाँ हड्डी नहीं खातीं ।

ผู้หญิงคนนี้ไม่กินขนมหวาน แมวทั้งหลายไม่กินกระดูก

133
 ประลองความคิด ยกที่ 1

ให้น�ำกริยาที่อยู่ท้ายประโยคเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์

ตัวอย่าง अध्यापिका किताबें खरीदती हैं । (खरीदना)

1. मैं m.
.........................................हूँ । (करना=ท�ำ)

2. हम f.
.........................................हैं । (सीखना=เรียน)

3. तम
ु m.
.......................................हो । (खेलना=เล่น)

4. आप f.
........................................हैं । (बोलना=พูด)

5. ये औरतें .....................................हैं । (आना=มา)

6. वे आदमी....................................हैं । (दौड़ना=วิ่ง)

7. लड़की चड़ी
ू ..................................है । (पहनना=สวมใส่)

8. कुत्ता...........................................है । (भौंकना=เห่า)

9. मैं आपसे रहस........................... हूँ । (बताना=บอก)

10. यात्री m.
टिकट............................है । (खरीदना=ซื้อ)

134
 ประลองความคิด ยกที่ 2

ให้แปลเป็นภาษาฮินดี

1. เธอดื่ม (पीना) ชา (चाय) ……………………………………………..।

2. รามกิน (खाना) โรตี (रोटी) ……………………………………………..।

3. เขาอ่าน (पढ़ना) หนังสือพิมพ์ (अख़बार) ……………………………………………..।

4. พวกเราฟัง (सुनना) เพลงฮินดี (गाना) ……………………………………………..।
5. ฉันไป (जाना) อินเดีย (भारत) …………………………………….………..।

แต่งประโยคปัจจุบันกาลจากกริยาที่ให้ต่อไปนี้

1. नाच्ना = เต้น …………………………………………………………………..।

2. घम
ू ना = ท่องเที่ยว …………………………………………………………………..।

3. दे ना = ให้ …………………………………………………………………..।

4. चलना = เดิน, ไป …………………………………………………………………..।

5. रहना = อาศัยอยู่ …………………………………………………………………..।

135
 136
เฉลย
ยกที่ 1 1. मैं करता हूँ । 2. हम सीखती हैं । 3. तुम खेलते हो । 4. आप बोलती हैं ।
5. ये औरतें आती हैं । 6. वे आदमी दौड़ते हैं । 7. लड़की चूड़ी पहनती है ।
8. कुत्ता भौंकता है । 9. मैं आपसे रहस बताता हूँ । 10. यात्री टिकट खरीदता है ।
ยกที่ 2 1. तुम चाय पीते हो । 2. राम रोटी खाता है । 3. वह अख़बार पढ़ता है ।
4. हम गाना सुनते हैं । 5. मैं भारत जाता हूँ ।
1. वह नाचती है । 2. हम भारत घूमते हैं । 3. आप पैसे देते हैं ।
4. तुम चलती हैं । 5. मैं घर रहती हूँ ।
ยกที่ 3 1. मैं अभी टी.वी. नहीं देखती । 2. ये फल नहीं खातीं । 3. चोर बैंक नहीं लौटते ।

4. माता दफ़्तर काम नहीं करतीं । 5. तुम सामान नहीं खरीदतीं ।
……………………………………………………..। 5. तुम सामान खरीदती हो ।
4. माता दफ़्तर काम करती हैं । ……………………………………………………..।
……………………………………………………..। 3. चोर बैंक लौटते हैं ।
……………………………………………………..। 2. ये फल खाती हैं ।
……………………………………………………..। 1. मैं अभी टी.वी. दे खती हूँ ।
ประโยคปฏิเสธ
เปลี่ยนประโยคบอกเล่าเป็นประโยคปฏิเสธ
ยกที่ 3 ประลองความคิด
 จับคู่รูปภาพกับประโยคต่อไปนี้

รูปผู้หญิงใส่ส่าหรี वह मस
ु ्करती है ।

รูปคนยิ้ม औरत साड़ी पहनती है ।

รูปเด็กกระโดด लड़का कूदता है ।

รูปลิงปีนต้นไม้ यह गाड़ी चलाती है ।

รูปคนขับรถ बंदर पेड़ चढ़ता है ।

137
 7
ประโยคค�ำถาม
(प्रश्नार्थक वाक्य)

ก่อนหน้านีเ้ ราได้ทำ� ความรูจ้ กั กับประโยคบอกเล่าและปฏิเสธ

ในภาษาฮินดีมาบ้างแล้ว มาในบทนีจ้ ะพูดถึงการสร้างประโยคค�ำถาม
เนือ่ งจากประโยคค�ำถามนับเป็นอีกเรือ่ งทีส่ ำ� คัญในการใช้ภาษาซึง่ จะ
ช่วยให้การพูดคุยติดต่อสือ่ สารมีความลืน่ ไหล เพราะในความเป็นจริง
ของการสนทนาคงเป็นเรื่องที่น่าแปลกอย่างมากที่คู่สนทนาจะใช้
เพียงประโยคบอกเล่าสื่อสารกันโดยไม่มีการถามตอบต่อกัน เพราะ
ถ้าปราศจากการถามตอบซึ่งกันและกันแล้ว การสนทนานั้นก็คงจะ
เป็นการสนทนาที่ไม่สมบูรณ์
 ประโยคค�ำถามในภาษาฮินดีมีอยู่ 2 แบบคือ

1. Yes-No Questions ค�ำถามใช่หรือไม่ เป็นประโยคค�ำถามทีต่ อ้ งการค�ำตอบ

เพียงสั้น ๆ ว่า ใช่หรือไม่ใช่ไม่ได้ต้องการค�ำตอบที่ละเอียด

ลักษณะการตั้งประโยคค�ำถามชนิดนี้

ให้วาง क्या (กยา) ไว้ข้างหน้าสุดของประโยคจะเป็นค�ำแสดงค�ำถามว่า “ใช่หรือไม่”

สูตรโครงสร้าง รูปประโยคค�ำถาม (yes/no questions)

क्या
+ ประธาน + กรรม (ถ้ามี) + กริยา#
#สอดคล้องกับบุรุษเพศพจน์ของประธาน

ค�ำตอบมี 2 อย่างคือ

ตอบรับ ใช้ค�ำว่า जी หรือ जी हाँ ใช่ครับ/ใช่ค่ะ

ตอบปฏิเสธ ใช้ค�ำว่า नहीं หรือ जी नहीं ไม่ใช่ครับ/ไม่ใช่ค่ะ

139
 ค�ำถามที่ขึ้นต้นด้วย क्या การตอบรับ

???????? ใช่ๆๆ

क्या आप अविवाहित हैं ? जी हाँ, मैं अविवाहित हूँ ?

คุณยังไม่ได้แต่งงานใช่ไหม ? ใช่ค่ะ ฉันยังไม่ได้แต่งงาน
ใช่ค่ะ
????????

क्या अमीर खान अभिनेत्रा है ? जी हाँ, वह अभिनेत्रा है ।

อมีร ข่านเป็นนักแสดงใช่หรือไม่ ? ใช่ค่ะ เขาเป็นนักแสดง
ใช่ค่ะ
????????

क्या भारतलोग मसाला चाय पीते हैं ? जी हाँ, भारतलोग मसाला चाय पीते हैं ।
คนอินเดียดื่มชาเครื่องเทศใช่ไหม ? ใช่ค่ะ คนอินเดียดื่มชาเครื่องเทศ

140
 ค�ำถามที่ขึ้นต้นด้วย क्या การตอบปฏิเสธ

ไม่ใช่ค่ะ

????????

क्या मीना ऐनक पहनती है ? जी नहीं, वह ऐनक नहीं पहनती ।

มีนาใส่แว่นตาหรือเปล่า ? ไม่ เธอไม่ได้ใส่แว่นตา
ไม่ใช่ค่ะ
????????

क्या भारत में एक धर्म है ? जी नहीं, भारत में अनेक धर्म हैं ।
ในประเทศอินเดียมีศาสนาเดียวใช่ไหม ? ไม่ใช่ค่ะ ในประเทศอินเดียมีหลายศาสนา
ไม่ใช่ค่ะ
????????

क्या तुम जापानी हो ? जी नहीं, मैं थाई हूँ ।

เธอเป็นคนญี่ปุ่นใช่ไหม ? ไม่ใช่ค่ะ ฉันเป็นคนไทย

141
 2. ค�ำถามทัว่ ไป เป็นประโยคค�ำถามทีต่ อ้ งการรายละเอียดในค�ำตอบ เช่น คุณ
ท�ำงานอะไร ? บ้านอยู่ที่ไหน ? ท�ำไมจึงร้องไห้ ? ไปเที่ยวกับใคร ? ท�ำนองนี้เป็นต้น
ค�ำถามลักษณะนีใ้ นภาษาอังกฤษจะเรียกว่า Wh-Questions เพราะค�ำแสดงค�ำถามมัก
ขึน้ ต้น Wh ซึง่ ในภาษาฮินดีกม็ ลี กั ษณะทีค่ ล้ายคลึงกันคือค�ำแสดงค�ำถามมักขึน้ ต้นด้วย
क् (k) ดังนั้นในภาษาฮินดีจึงอาจเรียกได้ว่าเป็น K-Questions มีดังนี้

ค�ำแสดงค�ำถาม
कौन kaun ใคร किसका kiskā ของใคร
क्या kyā อะไร कब kab เมื่อใด
किधर kidhar ทางไหน क्यों kyoṃ ท�ำไม
कहाँ kahāṃ ที่ไหน कैसा kaisā อย่างไร
कितना kitnā เท่าไหร่ कौन-सा kaun-sā อันไหน, คนไหน

ลักษณะการตั้งประโยคค�ำถามทั่วไปมีดังนี้

มักจะนิยมวางค�ำแสดงค�ำถามไว้ข้างหน้ากริยาหลัก

สูตรโครงสร้าง รูปประโยคค�ำถามทั่วไป

ประธาน
+ กรรม (ถ้ามี) + ค�ำแสดงค�ำถาม+ กริยา #
#สอดคล้องกับบุรุษเพศพจน์ของประธาน

142
 2.1 कौन ใช้ถามว่าใคร
เวลาที่ต้องการถามว่าคนนี้ คนนั้นคือใคร หรือใครเป็นคนท�ำอะไร จะใช้ कौन
ในการถาม

เมื่อต้องการทราบว่าคนนั้นคนนี้คือใคร
???????? ผม...

आप कौन हैं ? मैं सूरज हूँ ।

คุณคือใคร ? ผมคือสูรัช
ผ...
????????

वह औरत कौन है ? वह औरत संध्या है ।

ผู้หญิงคนนั้นคือใคร ? ผู้หญิงคนนั้นคือสันธยา
เขา...
????????

जवाहलाल नेहरू कौन हैं ? वे भारत के पहले प्रधानमंत्री हैं ।

ชวาหลาล เนห์รูคือใคร ? เขาคือนายกรัฐมนตรีคนแรกของอินเดีย
143
 เมื่อต้องการทราบว่าใครเป็นคนท�ำอะไร
พวกเรา..

कौन हिन्दी पढ़ता है ? हम हिन्दी पढ़ते हैं ।

ใครเรียนภาษาฮินดี ? พวกเราเรียนภาษาฮินดี
ดาวิน...
????????

कौन यह चित्र बनाता है ? दाविन्ज़ी यह चित्र बनाता है ।

ใครวาดภาพนี้ ? ดาวินชีเป็นคนวาดภาพนี้
เปรม...
????????

कौन गोदान उपन्यास लिखता है ? प्रेमचन्द गोदान उपन्यास लिखता है ।

ใครแต่งนวนิยายเรื่องโคทาน ? เปรมจันทร์เป็นคนแต่งนวนิยายเรื่องโคทาน

144
 การใช้ कौन-कौन เมื่อต้องการถามว่าใคร ๆ บ้าง
ใน..

????????

हिन्दी की कक्षा में ताज, रामचित और

हिन्दी की कक्षा में कौन-कौन हैं ? जोति हैं ।
ในห้องเรียนภาษาฮินดีมีใคร ๆ บ้าง ? ในห้องเรียนภาษาฮินดีมีตาช, รามจิตและโชติ

2.2 कौन-सा ใช้ถามว่าอันไหน, คนไหน, สิ่งไหน

ค�ำถามที่ถามด้วย कौन-सा ซึ่งแปลว่า อันไหน, คนไหน, สิ่งไหน มักจะเป็น

ค�ำถามแบบให้เลือกจากจ�ำนวนเลือกที่หลากหลายว่าจะเลือกสิ่งไหน

วิธีการใช้ कौन-सा
เนือ่ งจาก कौन-सा เป็นค�ำคุณศัพท์ ดังนัน้ เวลาน�ำไปใช้จงึ ต้องมีการเปลีย่ นแปลงเหมือน
กับค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ)

145
 कौन-सा + นามเพศชายเอกพจน์

कौन-सा मकान कौन-सा अख़बार

บ้านหลังไหน หนังสือพิมพ์ฉบับไหน

कौन-से + นามเพศชายพหุพจน์

कौन-से जत
ू े कौन-से लड़के
ร้องเท้าคู่ไหน เด็กชายคนไหน

कौन-सी + นามเพศหญิงเอกพจน์และพหุพจน์

कौन-सी किताब कौन-सी कुर्सियाँ

หนังสือเล่มไหน เก้าอี้ตัวไหน
146
कौन-सा लड़का आपका बेटा है ? लंबा लड़का मेरा बेटा है ।
เด็กชายคนไหนเป็นลูกของคุณ ? เด็กชายตัวสูงเป็นลูกของฉัน
????????

सर्दी में आप कौन-से देश घूमना सर्दी में मैं भारत और नेपाल
चाहते हैं ? घूमना चाहता हूँ ।
ในฤดูหนาวคุณอยากไปเที่ยวประเทศ ในฤดูหนาวฉันอยากไปเที่ยวประเทศ
ไหนบ้าง ? อินเดียและเนปาล

????????

कौन-सी बिल्ली तम
ु ्हारी है ? मेरी बिल्ली भरू ी है ।
แมวตัวไหนเป็นของเธอ ? แมวของฉันสีน�้ำตาล

????????

मैं हिन्दी, थाई और अँग्रेज़ी

आप कौन-सी भाषाएँ बोलते हैं ? बोलती हूँ ।
คุณพูดภาษาอะไรบ้าง ? ฉันพูดภาษาฮินดี ไทยและอังกฤษค่ะ
147
 บางครั้งใช้ कौन-सा ถามในความหมายว่า “อะไร”

????????

आज कौन-सा दिन है ? आज गूरुवार है ।

วันนี้เป็นวันอะไร ? วันนี้เป็นวันพฤหัสบดี

????????

आप कौन-सी किताब पढ़ रहे हैं ? मैं उपन्यास पढ़ रही हूँ ।
คุณก�ำลังอ่านหนังสืออะไรอยู่ ? ฉันก�ำลังอ่านนวนิยาย

????????

वह लड़की तेरी मेरी का गाना

वह लड़की कौन-सा गाना गाती है ? गाती है ।
เด็กหญิงคนนั้นร้องเพลงอะไรอยู่ ? เด็กหญิงคนนั้นร้องเพลง เตรี เมรี

148
 2.3 क्या ใช้ถามว่าอะไร
ในทีน่ หี้ าก क्या ไม่ได้วางไว้ขา้ งหน้าสุดของประโยคจะเป็นค�ำทีใ่ ช้แสดงค�ำถาม
ว่า “อะไร” ซึ่งในบรรดาค�ำถามทั่วไปนั้น क्या เป็นค�ำที่น�ำมาใช้ในการถามเรื่องราว
ต่าง ๆ มากที่สุด

ถามเรื่องทั่วไปข้อมูลส่วนตัว

????????

आपका नाम क्या है ? मेरा नाम संध्या है ।

คุณชื่ออะไร ? ฉันชื่อสันธยา

????????

आपका छोटा नाम क्या है ? मेरा छोटा नाम सुरज है ।

คุณชื่อเล่นว่าอะไร ? ผมชื่อเล่นว่า สูรัช

????????

आपका फ़ोन नंबर क्या है ? मेरा फ़ोन नंबर 0815559966 ।

เบอร์โทรศัพท์คุณเบอร์อะไร ? เบอร์โทรศัพท์ของฉันคือ 0815559966

149
 ถามเกี่ยวกับอาชีพ การงาน การเรียน

आप क्या काम करते हैं ? मैं चित्रकार हूँ ।

คุณท�ำงานอะไร ? ฉันเป็นจิตรกร
????????

वह क्या काम करता है ? वह अधिकारी है ।

เขาท�ำงานอะไร ? เขาเป็นข้าราชการ
????????

तुम क्या मेचर पढ़ते हो ? मैं इतिहास मेचर पढ़ता हूँ ।

เธอเรียนอยู่เอกอะไร ? ผมเรียนอยู่เอกประวัติศาสตร์
????????

आप क्या पढ़ रहे हैं ? मैं हिंदी भाषा पढ़ रही हूँ ।
เธอก�ำลังเรียนอะไรอยู่ ? ฉันก�ำลังเรียนภาษาฮินดี

150
 ถามถึงสิ่งต่าง ๆ
????????

वह क्या है ? वह मोर है ।
นั้นคืออะไร ? นั้นคือนกยูง
????????

ये क्या हैं ? ये समोसे हैं ।

สิ่งเหล่านี้คืออะไร ? สิ่งเหล่านี้คือซาโมซ่า
????????

यह क्या है ? यह ताजमहल है ।
นี้คืออะไร ? นี้คือทัชมาฮาล

ถามเวลา
????????

समय क्या हुआ ? तीन बजकर तैतीस मिनट हुए है ।

กี่โมงแล้ว ? เวลาสามโมงสามสิบสามนาทีแล้ว

151
 ถามถึงสิ่งที่ก�ำลังท�ำอยู่

????????

तम
ु क्या करते हो ? मैं किताब पढ़ती हूँ ।
เธอท�ำอะไรอยู่ ? ฉันอ่านหนังสืออยู่
????????

वह क्या खाता है ? वह थाली खाता है ।

เขากินอะไร ? เขากินถาลี
????????

माँ बाज़ार से क्या खरीदती हैं ? माँ बाज़ार से सब्ज़ियाँ खरीदती हैं ।
แม่ซื้ออะไรมาจากตลาด ? แม่ซื้อผักทั้งหลายมาจากตลาด
????????

आप क्या सोच रहे हैं ? मैं कुछ नहीं सोच रही हूँ ।
คุณก�ำลังคิดอะไรอยู่ ? ฉันไม่ได้ก�ำลังคิดอะไร

152
 การใช้ क्या-क्या เมื่อต้องการถามว่าอะไร ๆ บ้าง

????????

मेज़ पर क्या-क्या हैं ? मेज़ पर किताब, कलम और पें सिल हैं ।

มีอะไร ๆ อยู่บนโต๊ะบ้าง ? บนโต๊ะมีหนังสือ ปากกาและดินสออยู่

การใช้ क्या เป็นค�ำอุทานแสดงความประหลาดใจ

क्या अच्छा ! क्या खूब !

ดีเยี่ยม, เยี่ยมมาก ยอดเยี่ยม, วิเศษมาก

क्या बात है ? क्या हुआ ? और क्या !

มีเรื่องอะไรหรือ ? เกิดอะไรขึ้น ? และอะไรอีก, แน่นอนทีเดียว

153
 2.4 कब ใช้ถามว่าเมื่อไร
เวลาที่ต้องการจะถามถึงวัน เวลา ช่วงเวลา หรือก�ำหนดการต่าง ๆ จะใช้ कब
ในการถาม

????????

यह फ़िल्म कब शुरू होगी ? यह फ़िल्म एक बजा शुरू होगी ।

เมื่อไหร่หนังจะฉาย ? หนังเรื่องนี้เริ่มฉายตอนบ่ายโมง

????????

रे लगाड़ी कब आएगी ? दस मिनट आएगी ।

เมื่อไหร่รถไฟจะมา ? อีกสิบนาทีจะมาค่ะ

????????

लड़के स्कू ल कब जाते हैं ? लड़के स्कू ल सुबह सात बजे जाते हैं ।
เด็ก ๆ ไปโรงเรียนเมื่อไหร่ ? เด็ก ๆ ไปโรงเรียนตอนเจ็ดโมงเช้า

????????

वे कब भारत जाते हैं ? वे अगले महिने भारत जाएँगे ।

พวกเขาไปอินเดียเมื่อไหร่ ? พวกเขาจะไปอินเดียเดือนหน้า
154
 2.5 कहाँ ใช้ถามว่าที่ไหน
เวลาที่ต้องการจะถามค�ำถามเกี่ยวกับสถานที่ต่าง ๆ ว่าอะไรอยู่ที่ไหน จะใช้
कहाँ ในการถาม

????????

आप कहाँ से आए हैं ? मैं थाईलैंड से आई हूँ ।

คุณมาจากไหน ? ฉันมาจากประเทศไทย

????????

वह कहाँ से आया है ? वह भारत से आया है ।

เขามาจากไหน ? เขามาจากอินเดีย

????????

तुम कहाँ रहते हो ? मैं छिआङमाई रहती हूँ ।

เธออยู่ที่ไหน ? ฉันอยู่เชียงใหม่
????????

हम हिन्दी भाषा छिआङमाई

आपलोग हिन्दी भाषा कहाँ पढ़ते विश्वविद्यालय में पढ़ते हैं।
हैं ? พวกเราเรียนภาษาฮินดีในมหาวิทยาลัย
พวกคุณเรียนภาษาฮินดีที่ไหน ? เชียงใหม่
155
 2.6 किधर ใช้ถามว่าทางไหน, ทิศทางไหน
เวลาทีต่ อ้ งการจะถามค�ำถามเกีย่ วกับทิศทาง ว่าอะไรอยูท่ างไหน จะใช้ किधर
ในการถาม
????????

यहाँ थाना किधर है ? यहाँ थाना उधर है ।

ที่นี่สถานีต�ำรวจอยู่ทางไหน ? ที่นี่สถานีต�ำรวจอยู่ทางนั้น
????????

मिठाई की दक
ू ान किधर है ? मिठाई की दक
ु ान इधर है ।
ร้านขายขนมหวานอยู่ทางไหน? ร้านขายขนมหวานอยู่ทางนี้
????????

तू किधर से आया ? इधर से या

उधर । मैं इधर से आया ।
เธอมาจากทางไหนทางนี้หรือทางนั้น ? ฉันมาจากทางนี้
????????

डाकघर किधर है ? डाकघर उधर है ।

ไปรษณีย์อยู่ทางไหน ? ไปรษณีย์อยู่ทางนั้น

156
 2.7 क्यों ใช้ถามว่าท�ำไม, เพราะเหตุใด
เวลาที่ต้องการจะถามเพื่อหาเหตุผลในการกระท�ำต่าง ๆ จะใช้ क्यों ในการ
ถาม ซึ่งในการตอบค�ำถามประเภทนี้ เราต้องใช้ค�ำขึ้นต้นในการตอบว่า क्योंकि
“เพราะว่า.......” แล้วจึงตามด้วยเหตุผลนั้น ๆ

????????

वह बच्ची क्यों रोती है ? क्योंकि उसका खिलौना खोता है ।

ท�ำไมเด็กหญิงคนนั้นร้องไห้ ? เพราะตุ๊กตาของเขาหาย
????????

तुम स्कू ल क्यों नहीं जाते ? क्योंकि मैं बीमार हूँ ।

เธอท�ำไมไม่ไปโรงเรียน ? เพราะว่าฉันป่วย

????????

आपलोग क्यों हिन्दी पढ़ते हैं ? क्योंकि हम भारत घूमना चाहते हैं ।
ท�ำไมพวกคุณถึงเรียนภาษาฮินดี ? เพราะว่าพวกเราอยากไปเที่ยวอินเดีย

157
 ????????

हमको भारत क्यों घम

ू ना चाहिए ? क्योंकि भारत अतल
ु ्य है ।
ท�ำไมพวกเราควรไปเที่ยวอินเดีย ? เพราะว่าอินเดียช่างมหัศจรรย์

2.8 कैसा ใช้ถามว่าอย่างไร

เวลาที่ต้องการจะถามค�ำถามเกี่ยวกับสารทุกข์สุขดิบ หรือถามถึงสิ่งต่าง ๆ ว่า
มีวิธีการอย่างไรจะใช้ कैसा ในการถาม

วิธีการใช้ कैसा

เนื่องจาก कैसा เป็นได้ทั้งกริยาวิเศษณ์และคุณศัพท์ เมื่อเป็นค�ำกริยาวิเศษณ์

มีความหมายเป็นค�ำแสดงค�ำถามว่า “อย่างไร” และเมื่อเป็นค�ำคุณศัพท์มีความหมาย
เป็นค�ำแสดงค�ำถามว่า “แบบไหน, ประเภทไหน” ซึ่งถ้าจะใช้เป็นค�ำคุณศัพท์เวลาน�ำ
ไปใช้ต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปตามเพศและพจน์ของค�ำนามและค�ำสรรพนาม เหมือน
กับค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ)

158
 कैसा + สรรพนาม/นามเพศชายเอกพจน์ ????????

कैसा मकान कैसा लड़का, लड़का कैसा

เป็นบ้านแบบไหน เด็กชายเป็นอย่างไร

कैसे + สรรพนาม/นามเพศชายพหุพจน์ ????????

कैसे कमरे कैसे लड़के, लड़के कैसे

เป็นห้องแบบไหน เด็กชายเป็นอยางไร

कैसी + สรรพนาม/นามเพศหญิงเอกพจน์และพหุพจน์ ????????

कैसी किताब कैसी लड़की, लड़की कैसी

เป็นหนังสือประเภทไหน เด็กหญิงเป็นอย่างไร

159
 การใช้ कैसा แสดงค�ำถามว่า “อย่างไร”
????????

वह लड़का कैसा है ?
เด็กชายคนนั้นเป็นอย่างไรบ้าง/ वह अच्छा नहीं है , वह बीमार है ।
สบายดีไหม ? เขาไม่ค่อยดี เขาไม่สบาย
????????

आप कैसे हैं ? मैं अच्छा हूँ ।

คุณเป็นอย่างไรบ้าง/สบายดีไหม ? ผมสบายดี
????????

आपकी छोटी बहन कैसी है ?

น้องสาวของคุณเป็นอย่างไรบ้าง/ मेरी छोटी बहन ठीक है ।
สบายดีไหม ? น้องสาวของฉันสบายดี
????????

आपका काम कैसा है ? सब ठीक चल रहा हैं

งานของคุณเป็นอย่างไรบ้าง ? ก็ไปได้ดีนะ

160
 การใช้ कैसा แสดงค�ำถามว่า “แบบไหน, ประเภทไหน”

वह कैसा कमरा है ? वह सुन्दर कमरा है ।

มันเป็นห้องแบบไหน ? มันเป็นห้องที่สวยงาม

ये कैसे कार हैं ? ये ईगो कार हैं।

พวกมันเป็นรถแบบไหน ? พวกมันเป็นรถประหยัดน�้ำมัน
????????

यह कैसी किताब है ? यह बाल कहानी किताब है ।

มันเป็นหนังสือประเภทไหน ? มันเป็นหนังสือนิทานเด็ก
????????

वे कैसी पत्रिकाएँ हैं ? वे विज्ञान की पत्रिकाएँ हैं ।

มันเป็นวารสารประเภทไหน ? มันเป็นวารสารแนววิทยาศาสตร์

161
 2.9 कितना ใช้ถามว่าเท่าไร
เวลาที่ต้องการจะถามค�ำถามเกี่ยวกับตัวเลขหรือจ�ำนวน จะใช้ कितना
ในการถาม

วิธีการใช้ कितना

เนื่องจาก कितना เป็นค�ำคุณศัพท์เวลาน�ำไปใช้จึงต้องมีการเปลี่ยนแปลงไป

ตามเพศและพจน์ของค�ำนามและค�ำสรรพนาม เหมือนกับค�ำคุณศัพท์ที่ลงท้ายด้วย
สระอา (आ)

कितना + นามเพศชายเอกพจน์
?
???????

कितना सामान
กระเป๋ากี่ใบ

कितने + นามเพศชายพหุพจน์

कितने बजे
กี่โมง

162
 कितनी + นามเพศหญิงเอกพจน์และพหุพจน์
?
???????

कितनी किताब
หนังสือกี่เล่ม
????????

कितना सामान है ? दो सामान हैं ।

มีกระเป๋ากี่ใบ ? สองใบค่ะ
??
???
???

आपके कितने बच्चे हैं ? मेरे दो बच्चे हैं ।

คุณมีลูกกี่คน ? ฉันมีลูกสองคน

ु ान कितने बजे बंद यह दक

यह दक ु ान शाम को छह बजे बंद
होता है । होता है ।
ร้านนี้ปิดกี่โมง ร้านนี้ปิดหกโมงเย็น
??
???
???

भारत थाईलैंड से 4,197

किलोमीटर दरू है ।
भारत थाईलैंड से कितनी दरू है ? อินเดียอยู่ห่างจากประเทศไทย 4,197
อินเดียอยู่ไกลจากประเทศไทยเท่าไร ? กิโลเมตร

163
 ประลองความคิด ยกที่ 1

เลือกค�ำแสดงค�ำถามที่ให้ไว้เติมลงในช่องว่าง

क्या कौन क्हाँ कब क्यीं कितने

1. तुम..............हो ?

2. फ़िल्म................शुरू होती है ?

3. तुम लोग............हिन्दी पढ़ते हो ?

4. आप..............बजे नाश्ता करते हैं ?

5. भारत की राजधानी का नाम...........है ?

6. आज छात्र....................स्कू ल नहीं आते ?

1. कौन 2. कब 3. कहाँ 4. कितने 5. क्या 6. क्यों เฉลย

164
 ประลองความคิด ยกที่ 2

ให้แปลเป็นภาษาฮินดี

1. ตอนเช้า (सुबह) ใครไปตลาด (बाज़ार) ? ………..….………………………..…..………..

2. รามกิน (खाना) อะไร ? ………..….………………………..…..………..

3. ร้าน (दकु ान) หนังสืออยู่ที่ไหน ? ………..….………………………..…..………..
4. เขาสบายดีไหม ? ………..….………………………..…..………..
5. คุณรู้ (जानना) ภาษา(भाषा) ไหนบ้าง ? ………..….………………………..…..………..

5. आप कौन-सी भाषा जानते हैं ?

4. वह कैसा है ?
ु ान कहाँ है ?
3. किताब की दक
2. राम क्या खाता है ?
1. कौन सुबह बाज़ार जाता है ? เฉลย

165
 ประลองความคิด ยกที่ 3

เปลี่ยนประโยคบอกเล่าเป็นประโยคค�ำถาม

ประโยคค�ำถาม

1. यह केला खाती है । ……………………………………………………..।

2. सरू ज पषु ्कर रहता है । ……………………………………………………..।

3. हम रात को मिठाई खाते हैं । ……………………………….…………………….।

4. बहन बैंक काम करती है । ……………………………………………………..।

5. वह आदमी कुर्ता पहनता है । ……………………………………………………..।

वह आदमी क्या पहनता है ? 5. कौन कुर्ता पहनता है ?,

4. बहन कहाँ काम करती है ? , कौन बैंक काम करती है ?

हम कब मिठाई खाते हैं ?

3. हम रात को क्या खाते हैं ? , कौन रात को मिठाई खाते हैं ?,

कौन पुष्कर रहता है ? 2. सूरज कहाँ रहता है ? ,

यह क्या खाती है ? 1. कौन केला खाती है ? , เฉลย

166
167
 8
ค�ำปรสรรค : ค�ำที่บอก
ความสัมพันธ์ของค�ำที่มี
ต่อประโยค
(परसग�)

ในบทนีเ้ รามาท�ำความรูจ้ กั กับอีกองค์ประกอบหนึง่ ทีส่ ำ� คัญอย่าง

ยิง่ ในไวยากรณ์ฮนิ ดี นัน่ คือค�ำปรสรรค เราอาจจะงงๆ ว่าค�ำปรสรรคคือ
อะไร มันคือส่วนไหนของไวยากรณ์ ไม่คุ้นไม่เห็นมีในภาษาไทยหรือแม้
กระทั่งภาษาอังกฤษเลย จริงๆ แล้วค�ำปรสรรคก็คือ ค�ำบุพบทในภาษา
ไทยและทีใ่ นภาษาอังกฤษเรียกว่า preposition นัน่ เอง ซึง่ ปรสรรคและ
บุพบทท�ำหน้าทีเ่ หมือนกันโดยท�ำหน้าทีเ่ ชือ่ มค�ำนามหรือสรรพนามหนึง่
ค�ำเข้ากับใจความหลักของประโยค เพื่อแสดงถึงความสัมพันธ์ของค�ำ
นามหรือสรรพนามนั้นกับใจความหลักนั่นเอง แต่สิ่งที่แตกต่างกันคือ
ต�ำแหน่งในการวาง เพราะในภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษค�ำที่ท�ำหน้าที่
แสดงถึงความสัมพันธ์ของค�ำนามหรือสรรพนามกับใจความหลักจะวาง
ไว้ด้านหน้าค�ำนามนั้น ๆ จึงเรียกว่า ค�ำบุพบท (preposition) แต่ใน
ภาษาฮิ น ดี นั้ น ค� ำ ประเภทนี้ จ ะวางไว้ ด ้ า นหลั ง ค� ำ นามจึ ง เรี ย กว่ า
ค�ำปรสรรค หรือค�ำปรบท (postposition)
 ความแตกต่างและความเหมือนของค�ำบุพบทในภาษาไทย
และค�ำปรสรรคในภาษาฮินดี

ความแตกต่าง

ต�ำแหน่งการวางค�ำ

ภาษาไทย

ใจความหลักของประโยค บุพบท (Preposition) ค�ำนามหรือสรรพนาม

สุนัขนอนอยู่ บน โต๊ะ

ภาษาฮินดี

ใจความหลัก ค�ำนามหรือ ปรสรรค/ปรบท ใจความหลัก

ของประโยค สรรพนาม (Postposition) ของประโยค

कुत्ता मेज़ पर सोता है ।

169
 ความเหมือน

หน้าที่เชื่อมค�ำเข้ากับประโยคเพื่อบอกความสัมพันธ์ในแง่มุมต่าง ๆ

ภาษาไทย ภาษาฮินดี

कुत्ता मेज़ पर सोता है ।

(สุนัข โต๊ะ บน นอนอยู่)
สุนัขนอนอยู่บนโต๊ะ สุนัขนอนอยู่บนโต๊ะ
จากตัวอย่าง ค�ำว่า “บน” ในภาษาไทย และค�ำว่า “पर” ในภาษาฮินดีท�ำ
หน้าที่เหมือนกันคือบอกความสัมพันธ์ในแง่สถานที่ว่าสุนัขนอนอยู่ที่ไหน
ภาษาไทย ภาษาฮินดี

सन्धया शाम को बैटमिन्टन खेलती है ।

(สันธยา ตอนเย็น ใน แบดมินตัน เล่น)
สันธยาเล่นแบดมินตันในตอนเย็น สันธยาเล่นแบดมินตันในตอนเย็น
จากตัวอย่าง ค�ำว่า “ใน” ในภาษาไทย และค�ำว่า “को” ในภาษาฮินดี
ท�ำหน้าที่เหมือนกันคือบอกความสัมพันธ์ในแง่ของช่วงเวลาว่าสันธยาเล่นแบดมินตัน
ในเวลาใด
170
 ค�ำปรสรรค (Postposition)

มีหน้าทีเ่ ชือ่ มค�ำนามหรือสรรพนามเข้ากับใจความหลักของประโยคเพือ่ บอก

ความสัมพันธ์ของค�ำนามหรือสรรพนามนั้นกับใจความหลัก ความสัมพันธ์ก็จะมีใน
หลาย ๆ แง่มุม เช่น บอกความสัมพันธ์ในแง่สถานที่ ว่าอะไรอยู่ที่ไหน ความสัมพันธ์
ในแง่การแสดงความเป็นเจ้าของว่าอะไรเป็นของใคร ความสัมพันธ์ในแง่การแสดง
เหตุผลว่าเพราะเหตุใด ความสัมพันธ์ในแง่แสดงอุปกรณ์ เครื่องมือ วิธีการ ว่าโดย
สิ่งใด ด้วยอะไร เป็นต้น ค�ำปรสรรคในภาษาฮินดีมีอยู่จ�ำนวนมากทั้งที่เป็นค�ำเดียว
และกลุ่มค�ำ ซึ่งค�ำปรสรรคที่มีค�ำเดียวและพบได้บ่อย มีดังนี้

1. ने = ไม่มีความหมาย

ใช้ ส� ำ หรั บ ตามหลั ง ประธานในประโยคอดี ต กาลที่ เ ป็ น สกรรมกริ ย า

(กริยาต้องการกรรม)

เมื่อ “ने” ตามหลังค�ำนามจะต้องเขียนแยกกัน เช่น औरत ने

, आदमी ने เป็นต้น
ำ
ข้อควรจ� เมื่อ “ने” ตามหลังค�ำสรรพนามจะต้องเขียนรวมกัน เช่น मैंने
, आपने เป็นต้น
ประโยคที่มี “ने” ตามหลังประธาน กริยาจะต้องผันไปตาม
เพศและพจน์ของกรรม

?
171
 मैंने पिया । तुमने खाना खाया ।
ฉันได้ดื่มแล้ว เธอได้กินอาหารแล้ว

आपने दे खा । आदमी ने रोटी खाई ।

คุณได้เห็นแล้ว ผู้ชายได้กินโรตีแล้ว

2. को = ซึ่ง, สู่, แก่

को ใช้แสดงกรรมตรงในประโยคที่ต้องการจะเจาะจงกรรมตรงนั้น

वह औरत आदमी को दे खती है । लड़के को बुलाइए ।

ผู้หญิงคนนั้นมองซึ่งผู้ชาย จงเรียกซึ่งเด็กชาย
(เจาะจงผู้ชายคนที่มอง) (เจาะจงเด็กชายที่ใช้ให้เรียก)
172
 ถ้าประโยคนั้น ๆ มีกรรมสองตัวคือกรรมตรงและกรรมรองมีลักษณะการใช้ดังนี้

ถ้ากรรมทั้งสองตัวมีความหมายเป็นสิ่งมีชีวิตใช้ को กับทั้งกรรมตรง
และกรรมรองในความหมายว่า
“ซึ่ง..........แก่”

वह बच्चे को(กรรมตรง) तुमको(กรรมรอง) वे चोर को(กรรมตรง) पुलिस

दे ता है । को(กรรมรอง) सौंप दे ते हैं ।
เขาให้ซึ่งเด็กชายแก่เธอ พวกเขาส่งซึ่งโจรให้แก่ต�ำรวจ
ถ้ากรรมตัวหนึ่งมีความหมายเป็นสิ่งที่ไม่มีชีวิต
และอีกตัวหนึ่งมีความหมายเป็นสิ่งมีชีวิต
ให้ใช้ को กับกรรมรอง (สิ่งมีชีวิต) ในความหมายว่า “แก่”

पिता जी माँ को साड़ी खरीदते हैं । माँ बच्चे को दध

ू पिलाती हैं ।
พ่อซื้อส่าหรีให้แก่แม่ แม่ป้อนนมแก่เด็กชาย

173
 को ใช้บอกช่วงเวลา วันและวันที่

शाम को रात को ยกเว้น सबु ह ไม่ใช้ को

ในตอนเย็น ในตอนกลางคืน सुबह ในตอนเช้า

ศุกร เสาร
เสาร พุธ พฤหัสบดี เสาร
1 2 3
ศุกร ศุกร
พุธ พฤหัสบดี อาทิตย จันทร อังคาร พุธ พฤหัสบดี
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
10 1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร

7 8 9
10
5 6 7 8 9 7 8 9
10
4 5 6 4 16 17 4 5 6 15 16 17
14 15 16 17 13 14 15 24 14
11 12
13
23 24 11 12 23 11 12
13
23 24
20 21 22 30 31 20 21 22 30 31 20 21 22 30 31
18 19 18 19 28 29 18 19
27 28 29 27 27 28 29
सोमवार को मंगलवार को बुधवार को
25 26 25 26 25 26

ในวันจันทร์ ในวันอังคาร ในวันพุธ

ศุกร เสาร เสาร
พุธ พฤหัสบดี เสาร ศุกร
1 2 3
ศุกร พุธ พฤหัสบดี
อาทิตย จันทร อังคาร พุธ พฤหัสบดี
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร 1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
10 10
5 6 7 8 9 7 8 9
10 7 8 9
4 16 17 4 5 6 16 17 4 5 6 15 16 17
13 14 15 13 14 15 13 14
11 12 23 24 11 12 24 11 12 23 24
20 21 22 30 31 23
20 21 22 30 31 20 21 22 30 31
18 19 29 18 19 18 19
27 28
27 28 29 27 28 29
गुरुवार को शुक्रवार को शनिवार को
25 26 25 26 25 26

ในวันพฤหัสบดี ในวันศุกร์ ในวันเสาร์

ศุกร เสาร ศุกร เสาร
พุธ พฤหัสบดี พุธ พฤหัสบดี
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร 1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
10 10
7 8 9 7 8 9
ศุกร เสาร
พุธ พฤหัสบดี
4 5 6 4 5 6
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
13 14 15 16 17 13 14 15 16 17
10 11 12 23 24 11 12 23 24
7 8 9 20 21 22 20 21 22
5 6 18 19 30 31 18 19 30 31
4 16 17 27 28 29 27 28 29
13 14 15 25 26 25 26
11 12 23 24
20 21 22 30 31
18 19 28 29
27
इतवार को तीन तारीख को पाँच तारीख को
25 26

ในวันอาทิตย์ ในวันที่ 3 ในวันที่ 5

ศุกร เสาร ศุกร เสาร ศุกร เสาร
พุธ พฤหัสบดี พุธ พฤหัสบดี พุธ พฤหัสบดี
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร 1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร 1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
10 10 10
7 8 9 7 8 9 7 8 9
4 5 6 16 17 4 5 6 16 17 4 5 6 16 17
13 14 15 13 14 15 13 14 15
11 12 23 24 11 12 23 24 11 12 23 24
19 20 21 22 30 31 19 20 21 22 30 31 19 20 21 22 30 31
18 18 18
27 28 29 27 28 29 27 28 29
25 26 25 26 25 26

सात तारीख को आठ तारीख को नौ तारीख को

ในวันที่ 7 ในวันที่ 8 ในวันที่ 9
174
लड़के शाम को क्रिकेट खेलते हैं । मैं रात को तारा दे खती हूँ ।
เด็ก ๆ เล่นคริเกตตอนเย็น ฉันดูดาวในตอนกลางคืน

बाहुरत

वह शुक्रवार को बाहुरत जाएगा । ये इतवार को चर्च जाते हैं ।

เขาจะไปพาหุรัดในวันศุกร์ พวกเขาเหล่านี้ไปโบสถ์ในวันอาทิตย์

ศุกร เสาร
เสาร พุธ พฤหัสบดี
1 2 3
ศุกร
พุธ พฤหัสบดี
อาทิตย จันทร อังคาร
1 2 3
อาทิตย จันทร อังคาร
10
7 8 9 10 5 6 7 8 9
4 5 6 15 16 17 4
14 15 16 17
13 14 13
11 12 23 24 11 12 23 24
20 21 22 20 21 22 30 31
18 19 29 30 31 18 19 28 29
27 28 27
25 26 25 26

मैं अगले महीने तीन तारीख को सूरज आठ तारीख को भारत से

घर वापस करूँगी । लौटे गा ।
ฉันจะกลับบ้านในวันที่สามเดือนหน้า สูรัชจะกลับมาจากอินเดียในวันที่ 8
175
 को ใช้บอกทิศทางและสถานที่

दक्षिण को उत्तर को पश्चिम को

ทางทิศใต้ ทางทิศเหนือ ทางทิศตะวันตก

पूर्व को वन को शहर को
ทางทิศตะวันออก ที่ป่า, สู่ป่า ที่เมือง, สู่เมือง

तीर्थ यात्री उत्तर को यात्रा करते हैं । यह रे लगाड़ी दक्षिण को जाती है ।

เหล่าผู้แสวงบุญเดินทางไปทางทิศเหนือ รถไฟขบวนนี้มุ่งไปทางใต้

श्रीराम 14 वर्ष के वनवास के बाद

शहर को लौटे थे ।
वनप्रस्थ वन को चलते हैं । หลังจากการประทับอยู่ป่าเป็นเวลา 14 ปี
พวกวนปรัสถ์มุ่งหน้าสู่ป่า ศรีรามจึงได้เสด็จกลับสู่เมือง
176
 3. से = ด้วย, โดย, เพราะ, เนื่องจาก, จาก, พร้อมกับ

से “ด้วย, โดย” ใช้แสดงว่าเป็นเครื่องมือในการกระท�ำว่ากระท�ำโดยใคร

หรือด้วยอะไร

चाकू से बायें हाथ से दायें हाथ से

ด้วยมีด ด้วยมือซ้าย ด้วยมือขวา

तुमसे आपसे औरत से

โดยเธอ โดยคุณ โดยหญิงสาว

वह चाकू से सब्ज़ी काटता है । तुम बायें हाथ से खाती हो ।

เขาหั่นผักด้วยมีด เธอกินด้วยมือซ้าย
Bank

राइट भाइयों से हवाई ज्हाज

बनाया गया।
चोर से बैंक लूटा गया । เครื่องบินได้ถูกสร้างขึ้นโดยพี่น้องตระ
ธนาคารถูกปล้นโดยโจร กูลไรต์
177
 से “เพราะ, เนื่องจาก” ใช้แสดงความเป็นเหตุเป็นผล

भूख से प्यास से इमानदारी से

เพราะความหิว เพราะความกระหาย เพราะความซื่อสัตย์
Bank

लालच से मदद से इच्छा से

เพราะความโลภ เพราะความช่วยเหลือ เพราะความปรารถนา

गीता के नित्य पाठ से उसे शान्ति

मिली ।
मैं भख
ू से परे शान हूँ । เขาได้รับความสงบ
ฉันทรมานเพราะความหิว เนื่องจากได้อ่านภควัทคีตาสม�่ำเสมอ

तुम्हारी ईमानदारी से उसको

सरू ज प्यास से पानी पीना चाहता है । तम
ु पर विश्वाश है ।
เพราะความกระหายสูรชั จึงต้องการดืม่ น�ำ้ เพราะความซื่อสัตย์ของเธอเขาจึงเชื่อเธอ
178
 से “ตั้งแต่, จาก” ใช้แสดงถึงการเป็นจุดเริ่มต้น, ต�ำแหน่งที่จากมา

पेड़ से थाईलैंड से भारत से

จากต้นไม้ จากประเทศไทย จากประเทศอินเดีย
ราสเ รกศุ ดีบสหัฤพ ธพุ
3 2 1 ราคงอั รทนจั ยตทิาอ
01 9 8
7 6 5
71 61 51 4
42 32 41 31 21
22 11
13 03 92 12 02 91 81
82 72 62
52

पहले सप्ताह से दो बजे से सुबह से

ตั้งแต่อาทิตย์ที่แล้ว ตั้งแต่สองโมง ตั้งแต่เช้า

वह पहले सप्ताह से बीमार है । पत्त पेड़ से गिरते हैं ।

เขาป่วยมาตั้งแต่อาทิตย์ที่แล้ว ใบไม้ทั้งหลายตกจากต้นไม้

हम थाईलैंड से आड� हैं । वह भारत से आया है ।

พวกเรามาจากประเทศไทย เขามาจากประเทศอินเดีย
179
 से “กว่า” ใช้แสดงการเปรียบเทียบขั้นกว่า

>7
सात से तुमसे मुझसे
กว่าเจ็ด กว่าเธอ กว่าฉัน

लड़की से आदमी से कघए

ु से
กว่าเด็กหญิง กว่าผู้ชาย กว่าเต่า

3<7 >
तीन सात से कम हैं । वह तुमसे अमीर है ।
สามน้อยกว่าเจ็ด เขารวยกว่าเธอ

कश्मीर तमिलनाडू से ठं डा है । गरखोश कघुए से जल्दी दौड़ता है ।

แคชเมียร์หนาวกว่าทมิฬนาฑู กระต่ายวิ่งเร็วกว่าเต่า
180
 से “อย่าง” ใช้แสดงให้เห็นถึงการท�ำกริยาต่าง ๆ ว่าเป็นอย่างไร
(กริยาวิเศษณ์)

जल्दी से ध्यान से धीरे से

อย่างรวดเร็ว อย่างตั้งใจ อย่างช้า ๆ

ज़ोर से अच्छी तरह से खुशी से

อย่างดัง อย่างดี อย่างมีความสุข

अमैनदा जल्दी से साईकिल

चलाती है । सूरज ध्यान से हिन्दी पढ़ता है ।
อแมนด้าปั่นจักรยานอย่างรวดเร็ว สูรัชเรียนฮินดีอย่างตั้งใจ

गरीब लोग शहर में मुश्किल से

रहते हैं ।
कघुए धीरे से चलते हैं । พวกคนจนอาศัยอยู่ในเมืองอย่างยาก
พวกเต่าเดินอย่างเชื่องช้า ล�ำบาก
181
 4. का, के, की = ของ

का, के, की ใช้แสดงความเป็นเจ้าของ จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปไปตามเพศ

ของค�ำที่ตามมา

วิธีการใช้ का, के, की

का + นามเพศชายเอกพจน์

आपका कमरा m.sg. औरत का कुत्ता m.sg.

ห้องของคุณ สุนัขของผู้หญิง

के + นามเพศชายพหุพจน์/นามเพศชายเอกพจน์ที่มีค�ำปรสรรคตามหลัง

अाप कमरे m.sg.

में postp.
आपके पैसे m.pl.
ในห้องของคุณ เงินทั้งหลายของคุณ

182
 की + นามเพศหญิงเอกพจน์และพหุพจน์

आपकी किताब f.sg. आपकी किताबें .

f.pl

หนังสือของคุณ หนังสือทั้งหลายของคุณ

183
 का, के, की มีลักษณะการใช้ที่หลากหลายดังนี้

का, के, की “ของ” ใช้แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์

यह अर्जुन का बेटा है । सीता जनक राजा की बेटी है ।

นี้คือบุตรของอรชุน สีดาคือธิดาของท้าวชนก

पाँच पाण्डव पाण्डु के पत्र

ु हैं ।
ปาณฑพทั้งห้าคือบุตรของปาณฑุ
का, के, की “ของ” ใช้แสดงความเป็นเจ้าของ
????????

क्या यह आपकी घड़ी है ? मैं दोस्त का घर जाती हूँ ।

นี้คือนาฬิกาของคุณใช่ไหม? ฉันไปบ้านของเพื่อน (บ้านเพื่อน)

ज़ीज़ार के कुत्ते दौड़ते हैं ।

สุนัขทั้งหลายของซีซาร์วิ่งเล่น
184
 का, के, की ใช้แสดงให้เห็นถึงความเกี่ยวข้อง ส่วนประกอบ
วัตถุประสงค์ของสิ่งนั้น

यह दध
ू का बर्तन है । वह महमान के कमरे में बैठता है ।
นี้คือหม้อนม เขานั่งอยู่ในห้องรับแขก
के ใช้แสดงถึงแบบแผนของเหตุการณ์ที่ท�ำอยู่เป็นประจ�ำ

ईसाई इतवार-के-इतवार गिरजाघर

साल-के-साल हम बौध्गया जाते थे । जाते हैं ।
พวกเราเคยไปพุทธคยาทุกปี ชาวคริสต์ไปโบสถ์ทุกวันอาทิตย์

का, के, की ใช้แสดงถึงราคา มูลค่า

2,000. 500.

हम पाँच सौ रूपये के कमरे

माँ जी दो हज़ार रूपये की साड़ी चाहते हैं ।
चाहती हैं । พวกเราต้องการห้องพักราคาประมาณ
แม่ต้องการส่าหรีราคาสองพันรูปี 500 รูปี
185
 5. में = ใน, ภายใน

में “ใน, ภายใน” ใช้แสดงถึงการอยู่ในสถานที่ใดสถานที่หนึ่ง

หรือในสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

कमरे में नदी में गिलास में

ในห้อง ในแม่น�้ำ ในแก้ว

गाड़ी में दिमाग में संदक

ू में
ในรถ ในความทรงจ�ำ ในกล่อง

भारतलोग सब
ु ह गंगा नदी में
नहाते हैं । गिलास में कुछ पानी नहीं है ।
ตอนเช้าคนอินเดียอาบน�้ำในแม่น�้ำคงคา ในแก้วไม่มีน�้ำเลยสักนิด

मुझे दिमाग में रखें । पुरानी किताबें संदक

ू में हैं ।
ขอให้เก็บฉันไว้ในความทรงจ�ำ หนังสือเก่าอยู่ในกล่อง
186
 में “ใน” ใช้แสดงถึงคุณสมบัติตามธรรมชาติของสิ่งนั้น ๆ

दध
ू में फूलों में आम में
ในนม ในดอกไม้ ในมะม่วง

आत्मा में बादल में माँस में

ในอาตมัน ในเมฆ ในเนื้อสัตว์
ตีน

เซียม
โปร

แคล

दध
ू में प्रोटीन और केल्शियम हैं । सरसों में तेल है ।
ในนมมีโปรตีนและแคลเซียม ในเมล็ดมัสตาร์ดมีน�้ำมัน

फूलों में सग
ु न्ध है । आम में मिठास है ।
ดอกไม้มีกลิ่นหอม มะม่วงหวาน
187
 में “ในระหว่าง, ในจ�ำนวน”

पाँच पाण्डवों में भीम सबसे

मज़बूत है ।
छात्रों में सरू ज सबसे लंबा है । ในบรรดาปาณฑพทั้งห้าภีมะ
ในจ�ำนวนนักเรียนทั้งหลายสูรัชสูงที่สุด แข็งแรงที่สุด
में “ในช่วงเวลา” ส�ำหรับบอกถึงช่วงสภาวะต่าง ๆ

खुश में हम ज़ोर से हँसते हैं । दःु ख में हम ज़ोर से रोते हैं ।
ในช่วงเวลาแห่งความสุขพวกเราจะ ในช่วงเวลาแห่งความทุกข์พวกเราจะ
หัวเราะเสียงดัง ร้องไห้เสียงดัง
में “เนื่องจาก” เพื่อแสดงถึงสาเหตุในการกระท�ำหรือไม่กระท�ำสิ่งต่าง ๆ
Bank

गरीबी में वे बैंक लूटते हैं ।

เนื่องจากความจนพวกเขาจึงไปปล้น ु ्से में वह तम
गस ु से नहीं बोलता ।
ธนาคาร เนื่องจากความโกรธเขาจึงไม่พูดกับเธอ
188
 में “ใน” ใช้แสดงถึงราคาหรือมูลค่า
???????? 100....

तुमने यह किताब कितने में मैंने यह किताब एक सौ रूपये में

खरीदी ? खरीदी ।
เธอได้ซื้อหนังสือนี้มาในราคาเท่าไร ฉันได้ซื้อหนังสือนี้มาในราคาหนึ่งร้อยรูปี
में “ในช่วงเวลา” ส�ำหรับบอกถึงช่วงสภาวะต่าง ๆ

प्राचीन काल में लोगों का जीवन

सादा था ।
ในสมัยก่อนความเป็นอยู่ของผู้คน दिसम्बर में हम भारत जाएँगे ।
เรียบง่าย พวกเราจะไปอินเดียในเดือนธันวาคม
में “ใน” ใช้แสดงถึงความสามารถในการใช้ภาษา หรือความเชี่ยวชาญใน
ศาสตร์ต่าง ๆ

प्रिय आप

संध्या हिन्दी में पत्र लिखती है । विज्ञान में माहिर है ।

สันธยาเขียนจดหมายเป็นภาษาฮินดี ความเชี่ยวชาญในวิทยาศาสตร์
189
 6. पर = บน, ที่

पर “บน, ที่” ใช้บอกสถานที่ว่าอะไรอยู่ที่ไหน หรืออยู่บนไหน บนสิ่งใด

मेज़ पर ज़मीन पर घर पर
บนโต๊ะ บนพื้น ที่บ้าน, บนบ้าน

किताब पर पेड़ पर बिस्तर पर

บนหนังสือ บนต้นไม้ บนที่นอน

किताब मेज़ पर है । कलम किताब पर है ।

หนังสืออยู่บนโต๊ะ ปากกาอยู่บนหนังสือ

बंदर पेड़ पर है । मैं कल घर पर था ।

ลิงอยู่บนต้นไม้ เมื่อวานฉันอยู่บ้าน
190
 पर “ใน” ใช้แสดงเวลาในกรณีที่เป็นชั่วโมง หรือการบอกว่าตรงเวลา

वह समय पर दफ़्तर पहुँचता है । चार-चार घण्टे पर दवाई खाइए ।

เขาไปถึงที่ท�ำงานตรงเวลา จงกินยาทุก ๆ สี่ชั่วโมง
पर “เนื่องจาก” ใช้แสดงถึงสาเหตุที่ส่งผลให้เกิดสิ่งต่าง ๆ ขึ้น

कड़े परिश्रम पर सफलता आपके करने पर तो मैं आपसे

मिलती है । नहीं बोलती ।
เนื่องจากความขยันขันแข็งจึงท�ำให้ เนื่องจากการกระท�ำของคุณ
ประสบความส�ำเร็จ ฉันจึงไม่พูดกับคุณ
पर “หลังจาก” ใช้แสดงถึงช่วงเวลา

हम आगरा पहुँचने पर ताज महल दे खते हैं ।

หลังจากมาถึงเมืองอาคราพวกเราก็เห็นทัชมาฮาล
पर ใช้ประกอบกับกริยาวิเศษณ์บางค�ำ
आम तौर पर ख़ास तौर पर ठीक समय पर
โดยปกติ, อย่างเคย อย่างวิเศษ ตรงเวลา

भारत में औरतें आम तौर पर रात को बाहर नहीं जातीं ।

ในประเทศอินเดียโดยปกติในเวลากลางคืนผู้หญิงจะไม่ออกไปข้างนอก

191
 ค�ำปรสรรคกับค�ำนาม

ค�ำนามที่แบ่งเป็นเพศหญิงเพศชาย เอกพจน์ พหุพจน์ ถ้าค�ำนามเหล่านี้มี

ลักษณะที่ปรากฏเพียงล�ำพังธรรมดา ในภาษาฮินดีจะเรียกว่า Direct case แต่ถ้า
ค�ำนามเหล่านี้มีลักษณะที่มีค�ำปรสรรคตามมาด้วยเพื่อแสดงหน้าที่ของค�ำนามใน
ประโยค ในภาษาฮินดีจะเรียกว่า Oblique case โดยค�ำนามทั้งเพศชายและเพศหญิง
เอกพจน์และพหุพจน์ เมื่อมีค�ำปรสรรคตามมาข้างหลังค�ำนามบางส่วนก็คงรูปเดิม
แต่บางส่วนมีรูปที่เปลี่ยนแปลงไป ดังนี้

ค�ำนามที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปเมื่อตามด้วยค�ำปรสรรค

ค�ำนามเพศชายเอกพจน์ ค�ำนามเพศหญิงเอกพจน์ทั้งหมด

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย
พยัญชนะและสระอื่นๆ ทั้งหมด
ยกเว้นสระอา(आ)

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย
สระอา(आ) แต่เป็นค�ำเรียกเครือญาติ

ค�ำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย
สระอา(आ) แต่เป็นค�ำยืมสันสกฤต

192
 ค�ำนามที่มีการเปลี่ยนแปลงรูปเมื่อตามด้วยค�ำปรสรรค

ค�ำนามเพศชาย ค�ำนามเพศหญิง

ค�ำนามเพศชายเอกพจน์
ค�ำนามเพศหญิงพหุพจน์ทั้งหมด
ที่ลงท้ายด้วยสระอา (आ)

ค�ำนามเพศชายพหุพจน์ทั้งหมด

193
 ค�ำนามเพศชายกับค�ำปรสรรค

1. เพศชายเอกพจน์ + ค�ำปรสรรค

ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง
1.1 ค�ำนามเพศชาย เอกพจน์ที่ลงท้ายด้วยสระอื่น ๆ ที่ไม่ใช่สระอา आ เมื่อ
มีค�ำปรสรรคตามมาข้างหลัง ก็ยังคงรูปดังเดิม เช่น
ชายเอกพจน์ ค�ำแปล ชายเอกพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล
कलम kalam ปากกา कलम को kalam ko ซึ่งปากกา
मुनि muni ฤษี, นักบวช मुनि से muni se จากฤษี, นักบวช
दही dahī นมเปรี้ยว दही में dahī meṃ ในนมเปรี้ยว
चाकू cākū มีด चाकू से cākū se ด้วยมีด

1.2 ค�ำนามเพศชาย เอกพจน์ที่ลงท้ายด้วยสระอา आ ที่เป็นค�ำนามแสดงถึง

เครือญาติ และเป็นค�ำที่ยืมมาจากภาษาสันสกฤต ยังคงรูปเดิม เช่น
ชายเอกพจน์ ค�ำแปล ชายเอกพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล
चाचा cācā อา चाचा को cācā ko ซึ่งอา
पिता pitā บิดา पिता से pitā se จากบิดา
दादा dādā ปู่ दादा से dādā se กับปู่
राजा rājā พระราชา राजा को rājā ko แก่พระราชา
194
 ที่มีการเปลี่ยนแปลง

1.3 ค�ำนามเพศชาย เอกพจน์ที่ลงท้ายด้วยสระอา आ เมื่อมีค�ำปรสรรคตาม

มาข้างหลัง ต้องเปลี่ยนอา आ เป็นเอ ए เช่น

ชายเอกพจน์ (ā) ค�ำแปล ชายเอกพจน์(ā) +ปรสรรค ค�ำแปล

कमरा kamrā ห้อง कमरे में kamre meṃ ในห้อง
लड़का laṟkā เด็กชาย लड़के को laṟke ko แก่เด็กชาย
दरवाज़ा darvāzā ประตู दरवाज़े पर darvāze par ที่ประตู
पैसा paisā เงิน पैसे को paise ko ซึ่งเงิน

2. เพศชายพหุพจน์ + ค�ำปรสรรค

ท�ำการเปลี่ยนแปลงทั้งหมด
ค�ำนามเพศชายพหุพจน์ที่ลงท้ายด้วยพยัญชนะและสระต่าง ๆ เมื่อมีค�ำ
ปรสรรคตามมาข้างหลัง มีการเปลี่ยนแปลงรูปดังต่อไปนี้

195
 นามเพศชายพหุพจน์ลงท้ายด้วยพยัญชนะ

เติมโอง ओं (oṃ) ประกอบกับพยัญชนะท้ายนั้น

ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

ปากกา makānoṃ ในบ้าน
मकान makān मकानों में meṃ
ทั้งหลาย ทั้งหลาย
กระดาษ บนกระดาษ
कागज़ kāgaz कागज़ों पर kāgazoṃ par
ทั้งหลาย ทั้งหลาย
ดอกไม้ ซึ่งดอกไม้
फूल phūl फूलों को phūloṃ ko
ทั้งหลาย ทั้งหลาย

นามเพศชายพหุพจน์ลงท้ายด้วยสระอา ที่มีรูปพหุพจน์เป็น เอ

เปลี่ยนสระข้างท้ายเป็นโอง ओं (oṃ)
ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล
kamroṃ
कमरे kamre ห้องทั้งหลาย कमरों में meṃ
ในห้องทั้งหลาย
कुत्ते kutte หมาทั้งหลาย कुत्तों को kuttoṃ ko ซึ่งหมาทั้งหลาย
เด็กชายทั้ง
लड़के larke लड़कों को larkoṃ ko แก่เด็กชายทั้งหลาย
หลาย
196
 นามเพศชายพหุพจน์ลงท้ายด้วยสระอาที่เป็นค�ำสันสกฤต
และค�ำเรียกเครือญาติ

เติมโอง ओं (oṃ) ต่อท้ายสระอา

ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล
จากพระราชาทั้ง
राजा rājā ราชาทั้งหลาย राजाओं से rājāoṃ se
หลาย
दे वता devtā เทวดาทัง้ หลาย दे वताओं को devtāoṃ ko ซึง่ เทวดาทัง้ หลาย
दादा dādā ปู่ทั้งหลาย दादाओं का dādāoṃ kā ของปู่ทั้งหลาย
चाचा cācā ลุงทั้งหลาย चाचाओं से cācāoṃ se กับลุงทั้งหลาย

นามเพศชายพหุพจน์ลงท้ายด้วยสระอิ, อี

เปลี่ยนสระอิ อีข้างท้ายเป็นอิโยง इयों (yoṃ)

ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

मुनि muni ฤษีทั้งหลาย मुनियों से muniyoṃ se กับฤษีทั้งหลาย
हाथी hāthī ช้างทั้งหลาย हाथियों को hāthiyoṃ ko ซึ่งช้างทั้งหลาย
pāniyoṃ
पानी pānī น�้ำทั้งหลาย पानियों में meṃ
ในน�้ำทั้งหลาย

197
 นามเพศชายพหุพจน์ลงท้ายด้วยสระอุ, อู

เติมโอง ओं (oṃ) ต่อท้ายสระอุ

ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

साधु sādhu นักบวชทัง้ หลาย साधुओं को sādhuoṃ ko ซึ่งนักบวชทั้งหลาย
सेतु setu สะพานทั้งหลาย सेतुओं पर setuoṃ par บนสะพานทั้งหลาย

เปลี่ยนสระอู เป็น อุ แล้วเติมโอง ओं (oṃ) ต่อท้าย

ชายพหุพจน์ ค�ำแปล ชายพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

आलू ālū มันฝรั่งทั้งหลาย आलुओं से āluoṃ se จากมันฝรั่งทั้งหลาย
भालू bhālū หมีทั้งหลาย भालुओं को bhāluoṃ ko ซึ่งหมีทั้งหลาย

198
 ค�ำนามเพศหญิงกับค�ำปรสรรค

1. เพศหญิงเอกพจน์ + ค�ำปรสรรค

ทั้งหมดไม่มีการเปลี่ยนแปลง
ค�ำนามเพศหญิง เอกพจน์ทั้งหมด เมื่อมีค�ำปรสรรคตามมาข้างหลัง ก็ยังคงรูป
ดังเดิมไม่มีการเปลี่ยนแปลง เช่น

หญิงเอกพจน์ ค�ำแปล หญิงเอกพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

किताब kitāb หนังสือ किताब पर kitāb par บนหนังสือ
माला mālā พวงมาลัย माला को mālā ko ซึ่งพวงมาลัย
शक्ति śakti อ�ำนาจ शक्ति से śakti se ด้วยอ�ำนาจ
सब्ज़ी sabzī ผัก सब्ज़ी को sabzī ko ซึ่งผัก
चिड़िया ciriyā นก चिड़िया से ciriyā se จากนก
वस्तु vastu สิ่งของ वस्तु में vastu meṃ ในสิ่งของ
बहू bahū ลูกสะใภ้ बहू की bahū kī ของลูกสะใภ้

199
 2. เพศหญิงพหุพจน์ + ค�ำปรสรรค

ท�ำการเปลี่ยนแปลงทั้งหมด
ค�ำนามเพศหญิง พหุพจน์ที่ลงท้ายด้วยอิยาม इयाँ (iyāṃ) เมื่อมีค�ำปรสรรค
ตามมาข้างหลัง ต้องเปลี่ยนอิยาม इयाँ (iyāṃ) เป็นอิโยง इयों (iyoṃ) เช่น

นามเพศหญิงพหุพจน์ลงท้ายด้วย इयाँ (iyāṃ)

เปลี่ยนอิยาม इयाँ (iyāṃ) เป็นอิโยง इयों (iyoṃ)

หญิงพหุพจน์ ค�ำแปล หญิงพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

บนเก้าอี้ทั้ง
कुर्सियाँ kursiyāṃ เก้าอี้ทั้งหลาย कुर्सियों पर kursiyoṃ par
หลาย
ซึ่งผักทั้ง
सब्ज़ियाँ sabziyāṃ ผักทั้งหลาย सब्ज़ियों को sabziyoṃ ko
หลาย
จากนกทั้ง
चिड़ियाँ ciṟiyāṃ นกทั้งหลาย चिड़ियों से ciṟiyoṃ se
หลาย
หญิงชราทั้ง ของหญิงชรา
बुढ़ियाँ buṟhiyāṃ बुढ़ियों की buṟhiyoṃ kī
หลาย ทั้งหลาย

200
 นามเพศหญิงพหุพจน์ลงท้ายด้วยเอง एँ (eṃ)

เปลี่ยนเอง एँ (eṃ) เป็นโอง ओं (oṃ)

หญิงพหุพจน์ ค�ำแปล หญิงพหุพจน์+ปรสรรค ค�ำแปล

pus- หนังสือทั้ง pustakoṃ บนหนังสือทั้ง
पस
ु ्तकें takeṃ पस
ु ्तकों पर par
หลาย หลาย
พวงมาลัยทั้ง ซึ่งพวงมาลัย
मालाएँ mālāeṃ मालाओं को mālāoṃ ko
หลาย ทั้งหลาย
สิ่งของทั้ง vastuoṃ ในสิ่งของทั้ง
वस्तुएँ vastueṃ वस्तुओं में meṃ
หลาย หลาย
หญิงสาวทั้ง กับหญิงสาว
वधुएँ vadhueṃ वधुओं से vadhuoṃ se
หลาย ทั้งหลาย

201
 บุรุษสรรพนามกับค�ำปรสรรค

บุรุษ Direct case Obligue case

ไม่มีค�ำปรสรรคตามหลัง มีค�ำปรสรรคตามหลัง
singular plural singular plural
เอกพจน์ พหูพจน์ เอกพจน์ พหูพจน์
บุรุษที่หนึ่ง मैं हम मुझ हम

บุรุษที่สอง तू - तझ
ु -

तुम तुम लोग तुम तुम लोगों

आप आप लोग आप आप लोगों

บุรุษที่สาม यह ये इस इन

वह वे उस उन

202
 ในภาษาฮินดีค�ำบุรุษสรรพนามเมื่อไปประกอบกับค�ำปรสรรค มีทั้งที่ต้อง
เปลี่ยนแปลงรูปและไม่ต้องเปลี่ยนแปลงรูป ซึ่งบุรุษสรรพนามบางค�ำเมื่อประกอบ
กับค�ำปรสรรคอาจมีรูปมากกว่าหนึ่งรูปให้เลือกใช้ ดังนี้
ค�ำปรสรรค

สรรพนาม ने को से में पर का, के, की

ค�ำบุรุษสรรพนามเอกพจน์กับค�ำปรสร,รค

मैं मैंने मुझको मुझसे मुझमें मुझपर मेरा, मेरे, मेरी

मुझे

तू तूने तुझको तुझसे तुझमें तुझपर तेरा, तेरे, तेरी

तुझे

यह इसने इसको इससे इसमें इसपर इसका, इसके, इसकी

इसे

वह उसने उसको उससे उसमें उसपर उसका, उसके, उसकी

उसे

ค�ำบุรุษสรรพนามพหุพจน์กับค�ำปรสรรค

हम हमने हमको हमसे हममें हमपर हमारा, हमारे , हमारी

हमें

तुम तम
ु ने तम
ु को तम
ु से तम
ु में तम
ु पर तम
ु ्हारा, तम
ु ्हारे ,
तमु ्हें तमु ्हारी

आप आपने आपको आपसे आपमें आपपर आपका, आपके,

आपकी

वे उन्होंने उनको उनसे उनमें उनपर उनका, उनके, उनकी

ये इन्होंने इनको इनसे इनमें इनपर इनका, इनके, इनकी

203
 ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ

นอกจากค�ำปรสรรคที่มีจ�ำนวนค�ำเดียวแล้ว ในภาษาฮินดียังมีค�ำปรสรรค
ที่มากกว่าหนึ่งค�ำอีกด้วย ซึ่งลักษณะการใช้ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่าหนึ่งค�ำนี้ก็เป็น
เช่นเดียวกันกับค�ำปรสรรคที่มีค�ำเดียว
ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ
.............

की ओर
ไปทาง, ตรงไปยัง
वह उसकी ओर चलता है ।
เขาเดินไปทางนั้น
.............

की तरफ़
ไปทาง, ตรงไปยัง
वह आपकी तरफ़ दे खता है ।
เขามองไปทางท่าน

की तरह
เหมือน
यह लड़की माता की तरह है ।
เด็กหญิงคนนี้เหมือนแม่

204
 ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ

के अंदर
ภายใน, ข้างใน
कपड़े अलमारी के अंदर हैं ।
เสื้อผ้าทั้งหลายอยู่ในตู้

के आगे
ข้างหน้า, น�ำหน้า, ต่อไปข้างหน้า
पेड़ घर के आगे है ।
ต้นไม้อยู่หน้าบ้าน

के ऊपर
ข้างบน, ด้านบน
तुम बिस्तर के ऊपर सोती हो ।
เธอนอนอยู่บนเตียง

के नीचे
ข้างล่าง, ด้านล่าง
वह पेड़ के नीचे बैठता है ।
เขานั่งอยู่ใต้ต้นไม้

205
 ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ
.............

के पीछे
ข้างหลัง, ด้านหลัง
वह मेरे घर के पीछे खड़ा है ।
เขายืนอยู่ข้างหลังฉัน

के बाहर
ข้างนอก, ด้านนอก
पेड़ घर के बाहर हैं ।
ต้นไม้ทั้งหลายอยู่นอกบ้าน
???
???
??

के पहले
ก่อน, ก่อนหน้า
तम
ु ने इसके पहले क्या किया ?
ก่อนหน้านี้เธอท�ำอะไร ?

के बाद
ภายหลัง, หลังจาก
मैं खाने के बाद सोती हूँ ।
ฉันนอนหลังรับประทานอาหาร

206
 ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ

स्कू ल घर के पास है ।
के पास
โรงเรียนอยู่ใกล้บ้าน
ใกล้, มี, (ไป, มา) สู่, ยัง (บุคคล)

उसके पास बहुत पैसे हैं ।

เขามีเงินมาก

के बारे में
เกี่ยวกับ
हम उसके बारे में नहीं जानते ।
พวกเราไม่รู้เกี่ยวกับเขา

के लिए
ส�ำหรับ, เพื่อ
बाँप ने माँ के लिए साड़ी खरीदी ।
พ่อได้ซื้อสาหรีส�ำหรับแม่
207
 ค�ำปรสรรคที่มีมากกว่า 1 ค�ำ

के यहाँ
ที่
मेरे यहाँ एक कुत्ता है ।
ที่บ้านฉันมีสุนัขหนึ่งตัว

के साथ
กับ, พร้อมกับ, พร้อมด้วย
तम
ु उसके साथ बाज़ार जाते हो ।
เธอไปตลาดกับเขา

के सामने
ตรงข้าม, ต่อหน้า, ข้างหน้า
दक
ु ान ऊँची इमारत के सामने है ।
ร้านค้าอยู่ตรงข้ามตึกสูง

208
 ประลองความคิด ยกที่ 1

เลือกค�ำปรสรรคที่ให้ไว้เติมลงในช่องว่างให้เหมาะสม
की से पर का में

1.लड़का कुर्सी.............बैठता है ।

2.मोबाई फ़ोन लड़की के हाथ...........है ।

3.वह बायें हाथ.............लिखता है ।

4.आप.............कूत्ता भूरा है ।

5.आप.............बिल्ली गल
ु ाबी है ।

เฉลย 1. पर 2. में 3. से 4. का 5. की

209
 ประลองความคิด ยกที่ 2

แจกรูป ค�ำนามกับค�ำปรสรรค
ค�ำนาม นามเอก. นามเอก.+ นามพหุ. นามพหุ.+
Singular ปรสรรค Plural direct ปรสรรค
direct Singular Plural
oblique oblique
डाकघर (m.) डाकघर डाकघर में डाकघर डाकघरों में

दोस्त (m.)
को को

पता (m.)
में में

राजा (m.)
से से

वस्तु (f.)
से से

किताब (f.)
पर पर

अलमारी (f.)
में में

मेज़ (f.)
पर पर

210
 ค�ำนาม นามเอก. นามเอก.+ นามพหุ. นามพหุ.+
Singular ปรสรรค Plural direct ปรสรรค
direct Singular Plural
oblique oblique
चाकू (m.)
से से

कमरा (m.)
में में

साड़ी (f.)
को को

मनु ि (m.)
ने ने

कौआ (m.)
से से

भें ट (f.)
से से

भाषा (f.)
में में

बाज़ार (m.)
से से

211
 ประลองความคิด ยกที่ 3

แจกรูป ค�ำนามกับค�ำปรสรรค

1. หนังสือf. ของพวกเรา हमारी किताब

2. เงินทั้งหลายm. ของพวกเรา ..............पैसे

3. ชื่อm. ของฉัน ..............नाम

4. สุนัขทั้งหลายm. ของฉัน ..............कुत्ते

5. หมวกf. ของฉัน ..............टोपी

6. แม่f. ของเธอ ..............माँ

7. ขนมf. ของเขาคนนี้ ..............मिठाई

8. เพื่อนทั้งหลายm. ของเธอ ..............दोस्त

9. รถf. ของเขาคนนั้น ..............गाड़ी

10. ม้าทั้งหลายm. ของเขาคนนั้น ..............घोड़े

6. तुम्हारी 7. इसकी 8. तुम्हारे 9. उसकी 10. उसके

เฉลย 1. हमारी 2. हमारे 3. मेरा 4. मेरे 5. मेरी

212
 ประลองความคิด ยกที่ 4

ใครเป็นใคร...มาดูกัน

गणेश
ऋषि लक्षमी
คเณศ ฤษี ลักษมี

शिव विष्णु
ศิวะ วิษณุ
ब्रह्म
พรหม

1. शिव के पीछे कौन है ? …………………………………………

2. कौन लक्षमी के आगे है ? …………………………………………

3. ब्रह्म की दायें हाथ कौन है ? …………………………………………

4. गणेश की बायें हाथ कौन है ? …………………………………………

5. विष्णु के पीछे कौन है ? …………………………………………

6. ऋषि के आगे कौन है ? …………………………………………

ब्रह्म 6. लक्षमी 4. ऋषि 5.

शिव 3. विष्णु 1. गणेश 2. เฉลย

213
 9
ค�ำกริยาวิเศษณ์
(क्रिया विशेषण)

ค�ำกริยาวิเศษณ์ในภาษาฮินดีก็เหมือนกับค�ำกริยาวิเศษณ์ใน
ภาษาอื่น ๆ ที่ใช้ขยายค�ำกริยา ค�ำคุณศัพท์ หรือแม้กระทั่งค�ำกริยา
วิเศษณ์ด้วยกันเอง
กริยาวิเศษณ์ที่ขยายค�ำกริยา
เร็ว วิ่ง
घोड़ा जल्दी दौड़ता है ।

ม้าวิ่งเร็ว
กริยาวิเศษณ์ที่ขยายค�ำคุณศัพท์
มาก ใหญ่

घोड़ा बहुत बड़ा है ।

ม้าตัวใหญ่มาก
กริยาวิเศษณ์ที่ขยายค�ำกริยาวิเศษณ์ด้วยกันเอง
มาก เร็ว วิ่ง

घोड़ा बहुत जल्दी दौड़ता है ।

ม้าวิ่งเร็วมาก

215
 เวลา

ท่าทาง อาการ

ชนิดของกริยาวิเศษณ์
ในภาษาฮินดี ระดับหรือปริมาณ

สถานที่

ค�ำถาม/การปฏิเสธ

216
 1. ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เกี่ยวกับเวลา

ค�ำกริยาวิเศษณ์ในกลุ่มนี้จะใช้บอกเวลาหรือช่วงเวลา

आज วันนี้ कल วันนี้
परसों มะรืน, วานซืน प्रतिदिन มะรืน, วานซืน
तभी เพิ่งจะเดี๋ยวนี้ अभि บัดนี้, ตอนนี้
अब ตอนนี้, ปัจจุบัน सब
ु ह ในตอนเช้า
हमेशा เสมอ हरदम เสมอ, ตลอดกาล
पहले ก่อนหน้า अगले ต่อไป

มีบางค�ำที่ต้องใช้ร่วมกับค�ำว่า को

रात को ตอนกลางคืน
शाम को ตอนเย็น
सोमवार को ในวันจันทร์
मंगलवार को ในวันอังคาร
बुधवार को ในวันพุธ
गरु
ु वार को ในวันพฤหหัส
शुक्रवार को ในวันศุกร์
शनिवार को ในวันเสาร์
इतवार को ในวันอาทิตย์

217
 การใช้กริยาวิเศษณ์บอกเวลา

่าง
อย
ตัว

माँ आज लाल साड़ी पहनती हैं ।

วันนี้แม่ใส่ส่าหรีสีแดง

चॉन इतवार को गिरजाघर जाता है ।

จอห์นไปโบสถ์ในวันอาทิตย์

भारत में लड़के शाम को क्रिकेट खेलते हैं ।

ในอินเดียเด็กชายทั้งหลายเล่นคริกเก็ตตอนเย็น

भारतलोग सुबह गंगा नदी में स्नान करते हैं ।

ในตอนเช้าคนอินเดียอาบน�้ำในแม่น�้ำคงคา

218
 2. ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เกี่ยวกับท่าทาง อาการ ลักษณะ

ค�ำกริยาวิเศษณ์ในกลุ่มนี้จะใช้บอกท่าทาง อาการ ลักษณะของกริยาว่า

เป็นเช่นไร เช่น

ส่วนใหญ่ประกอบกับ से

दे र से สาย, ช้า, เกินเวลา जल्दी से อย่างรวดเร็ว

मशु ्किल से ยาก, ล�ำบาก आसानी से อย่างง่ายดาย
आराम से อย่างผ่อนคลาย खुशी से อย่างมีความสุข
ज़ोर से อย่างดัง, อย่างแรง ठीक से อย่างถูกต้อง, เหมาะสม
ध्यान से อย่างตั้งใจ सावधानी से อย่างระมัดระวัง

ในการน�ำไปใช้บางครั้งอาจลบ से ออก

वह बहुत जल्दी से खाता है । वह बहुत जल्दी खाता है ।

เขากินเร็วมาก เขากินเร็วมาก

219
 ่า ง
อย
ตัว การใช้กริยาวิเศษณ์แสดงลักษณะอาการ

वह ज़ोर से चिल्लाता है ।
เขาตะโกนอย่างเสียงดัง

लड़के सावधानी से सड़क पार करते हैं ।

เด็ก ๆ ข้ามถนนอย่างระมัดระวัง

कृपया धीरे -धीरे बोलिए ।

กรุณาพูดช้าๆ

तुम शान्ति से समुद्रतट पर लेटते हो ।

เขานอนอยู่บนชายหาดอย่างสงบ

220
 3. ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เกี่ยวกับปริมาณหรือระดับ

ค�ำกริยาวิเศษณ์ในกลุ่มนี้จะใช้บอกปริมาณหรือระดับ เช่น มากเกินไป

น้อยเกินไป เป็นต้น

बहुत มาก अधिक มาก

ज़्यादा มาก अत्यंत อย่างยิ่ง

अल्प เล็กน้อย कम น้อย

थोड़ा-थोड़ा เล็กน้อย
न्यून น้อย

प्रायः โดยทั่วไป, ส่วนใหญ่

केवल เพียง, แค่, เท่านั้น

सर्वथा ในทุกๆ ทาง, อย่าง

สมบูรณ์

221
 ่าง
อย
ตัว การใช้กริยาวิเศษณ์บอกปริมาณหรือระดับ

कृष्ण अधिक हिंदी जानता है ।

กฤษณะรู้ภาษาฮินดีอย่างมาก

चॉन कम हिंदी जानता है ।

จอห์นรู้ภาษาฮินดีเล็กน้อย

चाय बहुत गरम है ।

ชาร้อนมาก

भारत में केवल आदमी बाहर काम करते हैं ।

ในอินเดียมีเพียงผู้ชายเท่านั้นท�ำงานข้างนอก

222
 4. ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เกี่ยวกับสถานที่

ค�ำกริยาวิเศษณ์ในกลุ่มนี้จะใช้บอกสถานที่ ต�ำแหน่ง หรือความใกล้ ไกล

ค�ำเดียว

यहाँ ที่นี่ वहाँ ที่นั่น

इधर ทางนี้ उधर ทางนั้น
दूर ไกล पास ใกล้
नीचे ข้างล่าง आगे ข้างหน้า
पीछे ข้างหลัง ऊपर ข้างบน

กลุ่มค�ำ

वहाँ से จากที่นั่น यहाँ से จากที่นี่

वहाँ तक กระทั่งถึงที่นั่น यहाँ तक กระทั่งถึงที่นี่
मकान में ในบ้าน के पास ใกล้

223
 ่าง
อย
ตัว การใช้กริยาวิเศษณ์บอกสถานที่ ต�ำแหน่ง

कुत्ता उधर दौड़ता है ।

สุนัขวิ่งไปทางนั้น

चूहा इधर दौड़ता है ।

หนูวิ่งมาทางนี้

मैं कमरे में सोती हूँ । तुम ऊपर हो ।

ฉันนอนอยู่ในห้อง เธออยู่ชั้นบน

224
5. ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่แสดงค�ำถามและการปฏิเสธ

ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เป็นค�ำแสดงค�ำถามจะใช้แสดงการถามไถ่

เวลา ลักษณะอาการ ปริมาณหรือสถานที่

कब เมื่อไร किस समय เมื่อใด

कैसे อย่างไร कहाँ ที่ไหน
कितना เท่าไร किधर ทางไหน

ค�ำกริยาวิเศษณ์ที่เป็นค�ำแสดงความหมายปฏิเสธ

नहीं ไม่ न ไม่

मत อย่า, ไม่

225
 ่า ง
อย
ตัว การใช้กริยาวิเศษณ์ที่แสดงค�ำถามและการปฏิเสธ

आप कैसे हैं ?
คุณเป็นอย่างไรบ้าง/สบายดีไหม ?

आप कहाँ रहते हैं ?

คุณอยู่ที่ไหน
Bank

Bank

मैं ठीक नहीं हूँ । यह औरत यहाँ नहीं रहती ।

ฉันไม่ค่อยสบาย ผู้หญิงคนนี้ไม่ได้อยู่ที่นี่

226
 ต�ำแหน่งของค�ำกริยาวิเศษณ์

ต�ำแหน่งของค�ำในประโยคภาษาฮินดีโดยทั่วไป คือ

ประธาน + กริยาวิเศษณ์ + กรรมรอง + กรรมตรง + กริยา

หากมีค�ำที่เป็นค�ำแสดงค�ำถาม เช่น कब, कहाँ, कैसे, किस समय, कितना

หรือค�ำแสดงความหมายปฏิเสธ เช่น न, नहीं, मत ค�ำเหล่านี้จะวางไว้หน้ากริยาหลัก

ตัวอย่างรูปประโยคต�ำแหน่งกริยาวิเศษณ์

वह अभी स्नान करता है । तुम हमेशा सोते हो ।

ตอนนี้เขาอาบน�้ำ เขานอนตลอดเวลา

227
 ตัวอย่างรูปประโยคต�ำแหน่งกริยาวิเศษณ์ที่แสดงค�ำถาม

????????

????????

आप भारत कब जाते हैं ? डाकघर किधर है ?

คุณไปอินเดียเมื่อไหร่ ? ไปรษณีย์อยู่ทางไหน ?

ตัวอย่างรูปประโยคต�ำแหน่งกริยาวิเศษณ์ที่แสดงการปฏิเสธ

उल्लू रात को नहीं सोते । यह व्यायाम नहीं करता ।

นกฮูกไม่นอนกลางคืน เขาไม่ออกก�ำลังกาย

228
 ประลองความคิด ยกที่ 1

เลือกค�ำกริยาวิเศษณ์ที่ให้ไว้เติมลงในช่องว่างให้เหมาะสม
ध्यान से सुबह रात को जल्दी ज़ोर से

1. बच्चा.............उठता है ।

2. बच्चा...........सोता है ।

3.वह.............किताब पढ़ती है ।

4.तम
ु .............बोलते हो ।

5.घोड़ा.............दौड़ता है ।

5. जल्दी से 4. ज़ोर से 3. ध्यान को เฉลย 1. सुबह 2. रात

229
 ประลองความคิด ยกที่ 2

ให้แปลเป็นภาษาฮินดี

1. मैं रोज़ व्यायाम करता हूँ । ……………………………………......……….

2. वह सब
ु ह गरम चाय पीता है । ……………………………………………………

3. माँ बहुत खाना बनाती हैं । ……………………………………………….……

4. बस अड्डा उधर है । ……………………………………………………

5. दक
ु ान घर पास है । ……………………………………………………

ค�ำศัพท์

उधर ทางนั้น खाना อาหาร गरम ร้อน

घर บ้าน चाय ชา दक
ु ान ร้านค้า
पास ใกล้ पीना ดื่ม बस अड्डा สถานีรถบัส
बनाना ปรุงอาหาร बहुत มาก माँ แม่
रोज़ ทุกวัน सुबह เช้า व्यायाम करना ออกก�ำลังกาย

4. สถานีรถบัสอยู่ทางนั้น 5. ร้านค้าอยู่ใกล้บ้าน
เฉลย 1. ฉันออกก�ำลังกายทุกวัน 2. ตอนเช้าเขาดื่มชาร้อน 3. แม่ท�ำอาหารจ�ำนวนมาก

230
231
Part 2 พูดคุยใน
ชีวิตประจ�ำวัน
 สวัสดีนะ

การทักทาย นับเป็นกุญแจสำ�คัญสำ�หรับไขประตูไปสู่โลกแห่ง
การสนทนาต่างๆ เรียกได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการพูดอื่นๆ ที่ตาม
มานั่นเอง จึงมิต้องสงสัยเลยว่าทำ�ไมเวลาที่จะหัดพูดหรือเรียนรู้
ภาษาใด ๆ ในโลกนี้จะต้องเริ่มที่การทักทายก่อน
การทักทายในภาษาฮินดีนั้นมีความแตกต่างจากภาษาไทย
อยู่บ้าง ซึ่งคำ�ทักทายในภาษาไทยเราแสนสะดวกสบายก็แค่พูดว่า
สวัสดี ไม่ว่าจะทักเพื่อน เด็ก หรือผู้ใหญ่ ในขณะที่ภาษาฮินดีนั้น
คำ�ศัพท์ที่ใช้สำ�หรับการทักทายมีรูปแบบที่หลากหลายขึ้นอยู่กับว่า
เราทักทายใคร หรือคนที่เราทักทายเขานับถือศาสนาอะไร และ
ทักทายเวลาไหน เป็นต้น
233
 คำ�กล่าวทักทายที่มีความหมายว่า “สวัสดี”

ค�ำกล่าวทักทายหลักๆ ในภาษาฮินดีที่เป็นค�ำทักทายที่ใช้ได้กับบุคคลทุกเพศ
ทุกวัยและทุกช่วงเวลา คือ नमस्ते! และ नमस्कार!

नमस्ते ! नमस्कार !
สวัสดี

नमस्ते ! และ नमस्कार ! คือค�ำทักทายที่เป็นสากลและใช้กันอย่างกว้าง

ขวางในกลุ่มผู้ที่พูดภาษาฮินดีซึ่งค�ำทั้งสองนี้มีความหมายว่า “สวัสดี” ในกรณีที่พบกัน
ส่วนในกรณีที่พบกันแล้วและก�ำลังจะแยกย้ายจะมีความหมายว่า “ลาก่อน” ค�ำทั้ง
สองนี้ เ ป็ น ค� ำ ที่ น� ำ มาจากภาษาสั น สกฤตโดยความหมายตามรู ป ศั พ ท์ จ ริ ง ๆ
แล้วหมายถึง “ความนอบน้อมจงมีแก่ท่าน”

234
 วัฒนธรรมการไหว้และกล่าวทักทายของอินเดียและไทยเหมือนกัน คือ
วัฒนธรรมของไทยประณมมือและกล่าว “สวัสดี” ส่วนวัฒนธรรมของอินเดีย
ประณมมือและกล่าวว่า “नमस्ते ! หรือ नमस्कार !”

การใช้ “นมัสการ” ของไทย กับ “नमस्कार” ของอินเดีย

นมัสการ

नमस्कार

235
 เนื่องจากประเทศอินเดียประกอบไปด้วยประชาชนที่มีศาสนาและวัฒนธรรม
อันหลากหลาย ดังนั้นค�ำทักทายกันและกันของชาวอินเดียนอกจากค�ำทักทายหลักที่
กล่าวมาแล้วยังมีวิธีการทักทายหลากหลายแบบแตกต่างกันไป ดังนี้
แบ่งตามอายุหรือความเคารพยกย่อง

คนที่เราเคารพยกย่อง
อาจเป็นพ่อแม่ ครู प्रणाम
อาจารย์ ฯลฯ
สวัสดีครับ/ค่ะ

บุคคลที่อายุน้อยกว่า
नमस्कार, नमस्ते
เท่ากัน หรือมากกว่า
สวัสดีครับ/ค่ะ

แบ่งตามความสนิทสนม

คนที่เราเพิ่งรู้จัก/คนที่ยัง नमस्कार
ไม่สนิทสนม
สวัสดีครับ/ค่ะ

नमस्ते
คนที่คุ้นเคย/สนิทสนม สวัสดีครับ/ค่ะ

236
แบ่งตามช่วงเวลา

ช่วงเช้า सुप्रभात
สวัสดีตอนเช้า

दोपहर के बाद

ช่วงบ่าย नमस्कार
สวัสดีตอนบ่าย

शभ
ु संध्या
ช่วงเย็น
สวัสดีเย็น

ช่วงค�่ำ शुभरात्री
ราตรีสวัสดิ์

ไม่ค่อยได้ใช้พูดเท่าไรนัก
237
 แบ่งตามศาสนา

ค�ำทักทายโดยทั่วไประหว่างกลุ่มชาวฮินดู

राम राम
ราม ราม (สวัสดี)
नमस्ते
สวัสดี

नमस्कार
สวัสดี

पालागी
สวัสดี

प्रणाम
สวัสดี
आदाब अर्ज
สวัสดี

राम राम ! เป็นค�ำกล่าวทักทายโดยเอ่ยพระนามของพระเจ้ามักใช้ในกลุ่มของ

ผู้นับถือศาสนาฮินดู โดยเฉพาะกลุ่มไวษณพนิกาย
आदाब अर्ज ! เป็นค�ำกล่าวทักทายในกลุ่มของคนผู้พูดภาษาอูรดู ซึ่งค�ำ
ทักทายนี้ถือว่าเป็นค�ำใช้ทักทายในภาษาฮินดีด้วยเช่นเดียวกัน

238
ค�ำทักทายโดยทั่วไประหว่างกลุ่มชาวมุสลิม

सलाम
สันติจงมีแก่ท่าน

बंदगी
สวัสดี

तसलीमात
สวัสดี

खुदा गाफ़िज़
พระเจ้าจง
คุ้มครองท่าน

239
 ถามไถ่ทุกข์สุข
หลังจากที่กล่าวทักทายสิ่งที่มักจะมีการพูดต่อเนื่องตามมาคือ
การถามทุกข์สุข ซึ่งการถามทุกข์สุขในภาษาฮินดี มีดังนี้

क्या हाल - चाल है ? आप अच्छे तो हैं न ?

กฺยา หาล จาล แฮ อาป อัจเฉ โต แฮ นะ
สภาพโดยทั่วไปเป็นอย่างไร ? ท่านสบายดีใช่ไหม ?

आपf कैसी हैं ? आप m

कैसे हैं ?
อาป แกสี แฮ อาป แกเส แฮ
คุณเป็นอย่างไรบ้าง ? คุณเป็นอย่างไรบ้าง ?

आपकी तबीयत कैसी है ? सब ठीक तो हैं ?

อาป กี ตะบียัต แกสี แฮ สัพ ถีก โต แฮ
สุขภาพของคุณเป็นอย่างไรบ้าง ? ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นไปด้วยดีใช่ไหม ?

240
 การตอบกลับการทักทายและตอบกลับการถามทุกข์สุข

เมื่อมีคนมาทักทายเรา วิธีการตอบกลับการทักทายและการถามทุกข์สุขนั้น
ตามปกติก็มักตอบว่า “สบายดี” แล้วอาจจะถามกลับตามมารยาทว่า “แล้วคุณล่ะ?”

नमस्ते ! आप कैसे हैं ? नमस्ते ! मैं अच्छा हूँ ।

นมัสเต อาป แกเส แฮ นัมสเต แม อัจฉา ฮู
สวัสดีคุณสบายดีไหม ? สวัสดีครับ ผมสบายดี

मैं भी अच्छी हूँ । और आप ?

แม ภี อัจฉี ฮู ออร อาป
ฉันก็สบายดี แล้วคุณล่ะ

नमस्कार ! क्या हाल-चाल है ? नमस्कार ! मैं ठीक हूँ ।

นมัสการ กยา หาล-จาล แฮ นมัสการ แม ถีก ฮู
สวัสดีเป็นอย่างไรบ้าง ? สวัสดี ฉันสบายดี

मैं बिलकुल ठीक हूँ । और आप ?

แม บิลกุล ถีก ฮู ออร อาป
แน่นอนผมสบายดี แล้วคุณล่ะ

241
 การตอบกลับในกรณีที่เรารู้สึกสบายดี, ยอดเยี่ยม

मैं अच्छी हूँ । मैं अच्छा हूँ ।

แม อัจฉี ฮู बहुत बढ़िया । แม อัจฉา ฮู बहुत बढ़िया ।
ฉันสบายดี บะหุต บะหริยา ผมสบายดี บะหุต บะหริยา
เยี่ยมยอด เยี่ยมยอด
मैं ठीक हूँ । मैं ठीक हूँ ।
แม ถีก ฮู แม ถีก ฮู
ฉันสบายดี ผมสบายดี

การตอบกลับในกรณีที่เรารู้สึกไม่ค่อยดี กลุ้มอกกลุ้มใจ ไม่สบายใจ ฯลฯ

मैं ठीक नहीं हूँ । मैं ठीक नहीं हूँ ।

แม ถีก นะฮี่ ฮู แม ถีก นะฮี่ ฮู
ฉันไม่ค่อยจะสบาย ผมไม่ค่อยจะสบาย
मैं अच्छी नहीं हूँ मैं अच्छा नहीं हूँ ।
แม อัจฉี นะฮี่ ฮู แม อัจฉา นะฮี่ ฮู
ฉันไม่ค่อยจะสบาย ผมไม่ค่อยจะสบาย

242
 การตอบกลับในกรณีที่เจ็บป่วยไม่ค่อยสบาย

เจ็บไข้ได้ป่วย

मैं बीमार हूँ । मुझे बुखार है । मेरी तबीयत खराब है ।

แม บีมาร ฮู มุเฌ่ บุขาร สบาย เมรี ตบียัต ขะราบ แฮ
ฉันป่วย ฉันเป็นไข้ สุขภาพของฉันไม่ดี

243
 ฉันเองนะ

การแนะนำ�ตัวเองไม่ได้หมายถึงแค่การพูดชื่อตัวเองเท่านั้น
ยั ง หมายถึ ง การสร้ า งสั ม พั น ธ์ กั บ คนใหม่ ๆ ด้ ว ยการพู ด คุ ย แลก
เปลี่ยนความเห็นต่างๆ ที่จะตามมา เพราะในชีวิตของคนเรามี
โอกาสพบเจอผู้คนมากมายทั้งคนที่เคยรู้จักอยู่แล้ว และคนใหม่ๆ
ที่เพิ่งจะเข้ามาในชีวิต
การแนะนำ�ตัวจึงเป็นอีกสถานการณ์หนึ่งที่ไม่อาจหลีกเลี่ยง
ได้ แล้วในภาษาฮินดีจะมีวิธีการพูดแนะนำ�ตัวอย่างไรในบทนี้เรา
จะมาเรียนรู้กัน

244
 แนะน�ำตัวกันเลยดีกว่า.......

नमस्ते, मेरा नाम संध्या है ।

นมัสเต, เมรา นาม สันธยา แฮ
สวัสดี ฉันชื่อสันธยา

नमस्ते, मैं संध्या हूँ ।

นมัสเต, แม สันธยา ฮู
สวัสดี ฉันคือสันธยา

नमस्ते, मेरा नाम सरू ज है ।

นมัสเต, เมรา นาม สูรัช แฮ
สวัสดี ผมชื่อสูรัช

नमस्ते, मैं सूरज हूँ ।

นมัสเต, แม สูรัช ฮู
สวัสดี ผมคือสูรัช

บอกรายละเอียดของตัวเรา บางครั้งในการแนะน�ำตัวนอกจากบอกชื่อแล้ว
เราอาจจะต้องบอกรายละเอียดอื่นๆ อีกด้วย เช่น มาจากไหน อายุเท่าไหร่ ท�ำอะไรอยู่
ฯลฯ

245
 मैं भारत से आयी हूँ । मैं आगरा में रहती हूँ ।
แม ภารัต เส อายี ฮู แม อาครา เมง ระหตี ฮู
ฉันมาจากอินเดียค่ะ ฉันอยู่อาคราค่ะ

า จา กไหน
ม

मैं विवाहित हूँ । ี่ไหน मैं तीस साल की हूँ ।

อยู่ท
แม วิวาหิต ฮู สถา
นภา แม ตีส สาล กี ฮู
หร่
ฉันแต่งงานแล้ว พ
อา ยุเท่าไ ฉันอายุ 30 ปี

สม
าชิก
ร ครอ
ีพอะไ บค
อาช รัว

मैं अध्यापिका हूँ । मेरे परिवार में दस आदमी हैं ।

แม อัธยาปิกา ฮู เมเร ปริวาร เมง ดัส อาดมี แฮ
ท�ำอะไรอยู่ที่ไหน

ฉันเป็นครู ครอบครัวของฉันมี 10 คน

मैं केंद्रीय हिंदी संस्थान में पढ़ाती हूँ ।

แม เกนดรียะ ฮินดี สันสถาน เมง ปะรหาตี ฮู
ฉันสอนอยู่ในสถาบันกลางภาษาฮินดี

246
 मैं थाईलैंड से आया हूँ । मैं छिआङ्माई में रहता हूँ ।
แม ถาอีแลณฎ เส อายา ฮู แม ฉิอางมาอี เมง ระหตา ฮู
ผมมาจากเมืองไทยครับ ผมอยู่เชียงใหม่ครับ

า จา กไหน
ม

मैं अविवाहित हूँ । ี่ไหน मैं तीस साल का हूँ ।

อยู่ท
แม อวิวาหิต ฮู สถา
นภา แม ตีส สาล กา ฮู
หร่
ผมโสดครับ พ
อา ยุเท่าไ ผมอายุ 30 ปี

สม
าชิก
ร ครอ
ีพอะไ บค
อาช รัว

मैं अध्यापक हूँ । मेरे परिवार में पाँच आदमी हैं ।

แม อัธยาปัก ฮู เมเร ปริวาร เมง ปาญจ อาดมี แฮ
ท�ำอะไรอยู่ที่ไหน

ผมเป็นครู ครอบครัวของผมมี 5 คน

मैं छिआङ्माई विश्वविद्यालय में पढ़ाता हूँ ।

แม ฉิอางมาอี วิศวะวิทยาลัย เมง ปะรหาตา ฮู
ผมสอนอยู่ในมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

247
 การถามตอบข้อมูลส่วนตัว

ถาม-ตอบเกี่ยวกับชื่อ

आपका (शुभ) नाम क्या है ? मेरा नाम संध्या है ।

1

อาปกา (ศุภ) นาม กยา แฮ เมรา นาม สันธยา แฮ

คุณชื่ออะไร ฉันชื่อสันธยา

आपका कुलनाम क्या है ? मेरा कुलनाम राठी है ।

2
6
อาปกา กุลนาม กยา แฮ เมรา กุลนาม ราฐี แฮ
คุณนามสกุลอะไร นามสกุลของฉันคือราฐี
3

248
 4

आपका छोटा नाम क्या है ? मेरा छोटा नाम सन्ति है ।

อาปกา โฉฏา นาม กยา แฮ เมรา โฉฏา นาม สันติ แฮ
คุณชื่อเล่นอะไร ฉันชื่อเล่นว่า สันติ

आपके पिता 4 का नाम क्या है ? मेरे पिता का नाम अरुण है ।

อาปเก ปิตา กา นาม กยา แฮ เมเร ปิตา กา นาม อรุณ แฮ
5

พ่อของคุณชื่ออะไร พ่อของฉันชื่อ อรุณ

249
 ถาม-ตอบเกี่ยวกับที่อยู่

2
1
4

आप कहाँ रहते हैं ? मैं छिआङ्माई में रहता हूँ ।

5
मैं राजस्थान में रहती हूँ ।
อาป กหา เรหเต แฮ แม ฉิอางมาอี เมง เรหตา ฮู แม ราชัสถาน เมง เรหตี ฮู
คุณอยู่ที่ไหน ผมอยู่เชียงใหม่ ฉันอยู่ราชัสถาน

2
1

आप कहाँ से आए हैं ? मैं थाईलैंड से आया हूँ ।

6
मैं भारत से आयी हूँ ।
อาป กหา เส อาเอ แฮ แม ถาอีแลณฏ เส อายา ฮู แม ภารัต เส อายี ฮู
คุณมาจากไหน ฉันมาจากเมืองไทย ฉันมาจากอินเดีย

आप कहाँ के रहनेवाले हैं ? मैं बैंकाक का हूँ । मैं पुष्कर की हूँ ।

อาป กหา เก เรหเนวาเล แฮ แม แบงกอก กา ฮู แม ปุษกัร กี ฮู
คุณเป็นคนเมืองไหน ผมเป็นคนกรุงเทพฯ ฉันเป็นคนปุษกัร

250
 3

ถาม-ตอบเกี่ยวกับอายุ

आपकी उम्र क्या हैं ?
อาปกี อุมเรอะ กยา แฮ
คุณอายุเท่าไหร่ 2
मैं तीस साल का हूँ । मैं पच्चीस साल की हूँ ।
แม ตีส สาล กา ฮู แม ปัจจีส สาล กี ฮู
ผมอายุ 30 ปี
1
ฉันอายุ 25 ปี

ถาม-ตอบเกี่ยวกับสถานภาพ
3

मैं अविवाहित हूँ ।

แม อวิวาหิต ฮู
ผมโสดครับ

मैं विवाहित हूँ ।

6

แม วิวาหิต ฮู
क्या आप विवाहित हैं ?
ฉันแต่งงานแล้วค่ะ
กยา อาป วิวาหิต แฮ
คุณแต่งงานหรือยัง मैं विधवा हूँ ।
แม วิธวา ฮู
ฉันเป็นแม่หม้าย

मैं विधरु हूँ ।

แม วิธุร ฮู
ผมเป็นพ่อหม้าย

251
 ถาม-ตอบเกี่ยวกับครอบครัว

आपके परिवार में कितने मेरे परिवार में पाँच मेरे परिवार में बारह
आदमी हैं ? आदमी हैं । आदमी हैं ।
อาปเก ปริวาร เมง กิตเน เมเร ปริวาร เมง ปาญจ เมเร ปริวาร เมง บาระห
อาดมี แฮ อาดมี แฮ อาดมี แฮ
ครอบครัวของคุณมีกี่คน ครอบครัวของผมมี 5 คน ครอบครัวของฉันมี 12 คน

मेरे तीन भाई और दो

क्या आपके भाई और छोटी बहनें हैं ।
बहन हैं ? เมเร ตีน ภาอี ออร โด โฉฏี
กยา อาปเก ภาอี ออร เบะ मेरा एक छोटा भाई है । เบะหเนง แฮ
หัน แฮ เมรา เอก โฉฏา ภาอี แฮ ฉันมีพี่ชายสามคนและน้อง
คุณมีพี่น้องไหม ผมมีน้องชายหนึ่งคน สาวสองคน

आपके कितने बच्चे हैं ? मेरा बच्चा नहीं है ।

4
मेरे दो बच्चे हैं ।
อาปเก กิตเน บัจเจ แฮ
5

เมรา บัจจา นะฮี่ แฮ เมเร โด บัจเจ แฮ

3

คุณมีลูกกี่คน ผมไม่มีลูก ฉันมีลูกชายสองคน

252
 क्या आपका सम्मिलित जी हाँ, हमारा सम्मिलित
परिवार है ? परिवार है ।
กยา อาปเก สัมมิลิต ปริวาร แฮ जी नहीं จี ฮ่า, หะมารา สัมมิลิต
ครอบครัวของคุณเป็น จี นะฮี่ ปริวาร แฮ
ครอบครัวรวมใช่ไหม ไม่ใช่ครับ ใช่ค่ะ พวกเราเป็นครอบครัวรวม

जी नहीं, मेरे पिता और

क्या आपके पिता और हाँ, मेरे पिता और माता माता नहीं हैं ।
माता हैं ? हैं। จี นะฮี่, เมเร ปิตา ออร มาตา
2
1

กยา อาปเก ปิตา ออร มาตา แฮ ฮ่า, เมเร ปิตา ออร มาตา แฮ นะฮี่ แฮ 3

คุณมีคุณพ่อคุณแม่ไหม ครับ ผมมีพ่อแม่ ไม่ค่ะ ฉันไม่มีพ่อแม่

वे हल्वाई है दका
ु न में
काम करते हैं ।
आपके पिता क्या काम เว ฮัลวาอี แฮ ดุกาน เมง กา
करते हैं ? वे दफ़तर काम करते हैं । มกะรเต แฮ
อาปเก ปิตา กยา กาม กะรเต แฮ เว ดัฟตัร กาม กะรเต แฮ ท่านเป็นคนขายขนมหวาน
พ่อของคุณท�ำงานอะไร ท่านท�ำงานบริษัทครับ ท�ำงานในร้านค้า
253
 आपकी माँ क्या काम
करती हैं ? वे स्कूल में काम करती हैं । वे घर काम करती हैं ।
4 2
1

อาปกี ม�ำ กยา กาม กะรตี แฮ เว อิสกูล เมง กาม กะรตี แฮ

3
เว ฆัร กาม กะรตี แฮ
แม่ของคุณท�ำงานอะไร ท่านท�ำงานในโรงเรียนครับ ท่านท�ำงานบ้าน

ถาม-ตอบเกี่ยวกับการงาน

आप क्या काम करते हैं ? मैं अध्यापक हूँ । मैं पुलिस हूँ ।
2

อาป กยา กาม กะรเต แฮ แม อัธยาปัก ฮู แม ปุลิส ฮู

1

คุณท�ำงานอะไร ผมเป็นครู ฉันเป็นต�ำรวจ

6
आप कहाँ काम करते हैं ?
อาป กหา กาม กะรเต แฮ
คุณท�ำงานที่ไหน
मैं विश्वविद्यालय में काम
करता हूँ ।
แม วิศวะวิทยาลัย मैं थाना में काम करती हूँ ।
เมง กาม กะรตา ฮู แม ถานา เมง กาม กะรตี ฮู
ผมท�ำงานอยู่ในมหาวิทยาลัย ฉันท�ำงานอยู่สถานีต�ำรวจ
254
 2

मैं सब
ु ह नौ बजे से शाम
को पाँच बजे तक काम
करता हूँ ।
แม สุบะฮ นอ บะเช เส ศาม
โก ปาญจ บะเช ตัก กาม
กะรตา ฮู
ผมท�ำงานตั้งแต่เก้าโมงเช้าถึง
ห้าโมงเย็น

आप कितने बजे तक
काम करते हैं ?
อาป กิตเน บะเช ตัก กาม मैं सुबह दस बजे से शाम
กะรเต แฮ को चार बजे तक काम
คุณท�ำงานถึงกี่โมง करती हूँ ।
แม สุบะฮ ดัส บะเช เส ศามโก
จาร บะเช ตัก กาม กะรตี ฮู
ฉันท�ำงานตั้งแต่สิบโมงเช้าถึง
สี่โมงเย็น
ถาม-ตอบเกี่ยวกับการเรียน

आप क्या पढ़ते हैं ? मैं संस्कृत पढ़ता हूँ । मैं इतिहास पढ़ती हूँ ।
อาป กยา ปะรหเต แฮ แม สันสกฤต ปะรหตา ฮู แม อิติหาส ปะรหตี ฮู
คุณเรียนอะไร ผมเรียนภาษาสันสกฤต ฉันเรียนประวัติศาสตร์
255
 मैं शिल्पाकॉन विश्वविद्यालय में पढ़ता हूँ ।
แม ศิลปากร วิศวะวิทยาลัย เมง ปะรหตา ฮู
ผมเรียนที่ม. ศิลปากร

आप कहाँ पढ़ते हैं ?

อาป กหา ปะรหเต แฮ
คุณเรียนอยู่ที่ไหน

मैं छिआङमाई विश््वविद्यालय में पढ़ती हूँ ।

แม ฉิอางมาอี วิศวะวิทยาลัย เมง ปะรหตี ฮู
2
ฉันเรียนที่มช.

जी नहीं, मैं संस्कृत पढ़ता हूँ ।

क्या आप हिंदी पढ़ते हैं ?
กยา อาป ฮินดี ปะรหเต แฮ
คุณเรียนภาษาฮินดีใช่ไหม
จี นะฮี่, แม สันสกฤต
ปะรหตา ฮู जी हाँ, मैं हिंदी पढ़ती हूँ ।
ไม่ใช่ครับ, ผมเรียนภาษา จี ฮ่า, แม ฮินดี ปะรหตี ฮู
สันสกฤต ใช่ค่ะ, ฉันเรียนภาษาฮินดี
256
 ถาม-ตอบเกี่ยวกับการงานอดิเรก หรือสิ่งที่ชอบท�ำ

मेरी रुचियाँ घूमना और

किताब पढ़ना हैं ।
เมรี รุจิยาม ฆูมนา ออร
กิตาบ ปะรหนา แฮ
งานอดิเรกของผมคือท่องเที่ยว
และอ่านหนังสือ

मेरी रुचियाँ खाना और

सिनेमा दे खना हैं ।
เมรี รุจิยาม ขานา ออร สิเนมา
आपकी रुचियाँ क्या-क्या हैं ? เดขนา แฮ
อาปกี รุจิยาม กยา-กยา แฮ งานอดิเรกของฉันคือการกิน
งานอดิเรกของคุณมีอะไรบ้าง และชมภาพยนตร์

मझ
ु को हिंदी के गाने बहुत
पसंद है ।
แม ฮินดี เก กาเน บะหุต
ปะสันด แฮ
ผมชอบเพลงฮินดีมาก

मुझको बॉल्लीवूद फ़िल्म

दे खना बहुत पसंद है ।
आपको क्या पसंद है ? มุฌโก บอลลีวูด ฟิลม เดขนา
อาปเก กยา ปะสันด แฮ บะหุต ปะสันด แฮ
คุณชอบอะไร ฉันชอบดูหนังบอลลีวู้ดมาก

257
 2

मुझको भारत की लड़की

अच्छा लगता है ?
มุฌโก ภารัต กี ละรกี อัจฉา
ละคตา แฮ
ผมชอบสาวอินเดีย

मुझको भारत खाना

अच्छा लगता है ?
आपको क्या अच्छा लगता है ? มุฌโก ภารัต ขานา อัจฉา
อาปโก กยา อัจฉา ละคตา แฮ ละคตา แฮ
คุณชอบอะไร ฉันชอบอาหารอินเดีย

258
 บาย บายนะ

“มีพบก็ย่อมมีพราก ลาจากเป็นเรื่องธรรมดา” เมื่อการพบ

และการพรากเป็นของคู่กัน ก่อนหน้านี้เราได้เรียนรู้วิธีพูดยามที่
พบกันแล้ว ดังนั้น ในบทนี้เราจะมาเรียนรู้วิธีพูดในยามที่จะต้อง
พรากจากกันบ้าง ซึ่งการกล่าวลากันหลังจากการพบปะหรือ
สนทนากันในภาษาฮินดีมีวิธีการพูดได้หลากหลายแบบ

กล่าวลาทั่วไป
अलविदा
नमस्कार
อัลวิดา
นมัสการ
ลาก่อน
สวัสดี
नमस्ते विदा
นมัสเต วิดา
สวัสดี ลาก่อน

259
การพูดในกรณีที่ทั้งสองฝ่ายจะมีโอกาสได้พบกันอีก หรือจะต้องเจอกัน

แล้วเจอกันใหม่

फिर मिलेंगे बाद में मिलेंगे ।

ผิร มิเลงเค บาด เมง มิเลงเค
แล้วพบกันนะ พบกันภายหลังนะ

การพูดในกรณีที่จ�ำเป็นต้องไปมีธุระรออยู่ จะขอตัวลาก่อน

ต้องไปแล้วนะ
2

मुझे जाना है । नमस्ते मुझे अभी चलना है । फिर मिलेंगे ।

มุเฌ ชานา แฮ นมัสเต มุเฌ อภี จะลนา แฮ ผิร มิเลงเค
ฉันต้องไปแล้ว ลาก่อน ตอนนี้ฉันต้องไปละ แล้วเจอกัน

260
 การกล่าวลาพร้อมกับอวยพร

सफ़ल हो
สะฟัล โห
मब
ु ारक हो ขอให้โชคดี
มุบารัก โห खुश रहो आपका दिन अच्छा हो ।
ขอให้โชคดี ขุศ ระโห อาปกา ดิน อัจฉา โห
ขอให้มีความสุข ขอให้เป็นวันที่ดีของคุณ

การกล่าวลาพร้อมกับอวยพรเมื่ออีกฝ่ายก�ำลังจะเดินทาง

होशियार रहना ।

शुभयात्रा
โหศิยาร เรหนา
ศุภยาตรา ระวังตัวด้วย
เดินทางโดย
สวัสดิภาพ शीघ्र लौट आना ।
ศีฆร ลอฏ อานา
आपकी यात्रा अच्छी हो ।
กลับมาไวๆ
อาปกี ยาตรา อัจฉี โห आपकी यात्रा मंगलमय हो ।
เที่ยวให้สนุกนะ, เดินทางเป็นไป อาปกี ยาตรา มังคัลมัย โห
ด้วยดีนะ ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพ

261
 ขอบคุณนะ

สังคมจะน่าอยู่เมื่อผู้คนรู้จักแบ่งปันกันและช่วยเหลือกัน
แน่นอนว่าเป็นเรื่องธรรมดาที่เมื่อเราอยู่ในสังคมก็ย่อมต้องมีการ
ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ดังนั้นถ้าเราจะกล่าวแสดงความขอบคุณ
ใครสักคนที่ช่วยเหลือเรา ในภาษาฮินดีมีคำ�ที่ใช้แสดงการขอบคุณ
ดังนี้

धन्यवाद बहुत धन्यवाद

ธันยะวาท บะหุต ธันยะวาท
ขอบคุณ ขอบคุณมาก

शक्ु रिया बहुत शक्ु रिया

ศุกริยา บะหุต ศุกริยา
ขอบคุณ ขอบคุณมาก
262
 आभारी हूँ । इस कष्ट केलिए धन्यवाद ।
อาภารี ฮู อิส กัษฏ เกลิเอ ธันยะวาท
ขอบคุณอย่างมาก ขอบคุณที่อุตส่าห์ช่วย

मैं आपका बहुत शुक्रगुज़ार हूँ । यह आपकी बहुत कृपा है ।

แม อาปกา บะหุต ศุกระคุซาร ฮู เยห อาปกี บะหุต กริปา แฮ
ฉันขอขอบคุณมาก เป็นความกรุณาของคุณอย่างมาก

आप बहुत दयालु हैं । आपकी मदद केलिए धन्यवाद ।

อาป บะหุต ดะยาลุ แฮ อาปกี มะดัด เกลิเอ ธันยะวาท
คุณใจดีจัง ขอบคุณส�ำหรับความช่วยเหลือ

मदद केलिए शुक्रिया । यह आपका बड़ापन है ।

มะดัด เกลิเอ ศุกริยา เยห อาปกา บะราปัน แฮ
ขอบคุณส�ำหรับความช่วยเหลือ คุณใจดีมาก
263
 การพูดตอบรับค�ำขอบคุณ

कोई बात नहीं । स्वागत है ।

โกอี บาต นะฮี่ สวาคัต แฮ
ไม่เป็นไร ด้วยความยินดี

आपका स्वागत है । मेरा सौभाग्य है ।

อาปกา สวาคัต แฮ เมรา เสาภาคยะ แฮ
ด้วยความยินดี ด้วยความยินดี

चिंता मत करो । खुशी से ।

จินตา มัต กะโร ขุศี เส
อย่ากังวลไปเลย ด้วยความยินดี

यह कोई समस्या नहीं है । हाढिर्क से

เยห โกอี สมัสยา นะฮี่ แฮ หารดิก เส
ไม่ใช่ปัญหา ด้วยความยินดี
264
 ขอโทษนะ

เราทุกคนล้วนมีเรื่องที่ทำ�ผิด ทำ�พลาด มากบ้างน้อยบ้าง

แตกต่างกันออกไป ในเมื่อทำ�ผิดแล้วก็ต้องมีความกล้า กล้าที่จะ
ยอมรั บ ผิ ด และกล้ า ที่ จ ะรู้ จั ก แสดงความเสี ย ใจโดยการขอโทษ
ในบทนี้เราจะมาดูกันว่า การกล่าวขอโทษในภาษาฮินดีนั้นจะ
กล่าวว่าอย่างไรได้บ้าง

265
 ค�ำขอโทษโดยทั่วไป

क्षमा करें
ชะมา กะเรง
क्षमा कीजिए ขอโทษ माफ़ कीजिए
ชะมา กีชิเอ มาฟ กีชิเอ
ขอโทษ ขอโทษ

कृपया क्षमा कीजिए।

मुझे अफसोस है ।
กริปะยา ชะมา กีชิเอ
มุเฌ อัฟโสส แฮ
ขอโทษ (สุภาพ)
ฉันเสียใจ
ขอโทษ

मैं क्षमा चाहता हूँ । मैं माफ़ी चाहता हूँ ।

แม ชะมา จาหตา ฮู แม มาฟี จาหตา ฮู
ฉันอยากจะขอโทษนะ ฉันอยากจะขอโทษนะ

क्षमा माँगता हूँ ।

ชะมา มางคะตา ฮู
ขอโทษ

266
 ขอโทษเมื่อจะรบกวนหรือขัดจังหวะ

Excuse me
क्षमा कीजिए माफ़ कीजिए
ชะมา กีชิเอ มาฟ กีชิเอ
ขอโทษ सुनिए ขอโทษ
สุนิเอ
โปรดฟัง

ขอโทษที่ฟังไม่ทันและช่วยพูดซ�้ำอีกที

क्षमा कीजिए, क्या आप इसे दोहरा

सकते हैं। माफ़ कीजिए, एक बार और दोहराइये ।
ชะมา กีชิเอ, กยา อาป อิเส โดหะรา สักเต แฮ มาฟ กีชิเอ, เอก บาร ออร โดหะราอิเย
ขอโทษครับ พูดอีกครั้งหนึ่งได้ไหม ขอโทษครับ กรุณาพูดอีกครั้งหนึ่ง

क्षमा माँगता हूँ इस शब्द का अर्थ

क्षमा करें , क्या आप धीरे बात करें गे । क्या है ?
ชะมา กะเรง กยา อาป ธีเร บาตร กะเรงเค ชะมา มางคะตา ฮู อิส ศัพท กา อรัถ กยา แฮ
ขอโทษค่ะ พูดช้าๆ ได้ไหมครับ ขอโทษครับความหมายของค�ำนี้คืออะไร
267
 กี่โมงนะ

การดูเวลาในภาษาฮินดี (समय देखना)

ในภาษาฮินดีเวลาที่จะบอกเวลาจะใช้คำ�ว่า बजा (bajā) แปลว่า
“นาฬิกา” หรือ “โมง” มาจากคำ�ว่า “बजाना” แปลว่า “สั่นกระดิ่ง
ของนาฬิกา หรือ บรรเลงดนตรี” และมักนิยมนำ�เศษส่วนมาใช้ใน
การบอกเวลาด้วย ดังนั้นอันดับแรก เราจำ�เป็นต้องรู้จักเศษส่วนที่
ใช้ในภาษาฮินดีกันก่อน

पौन सवा
¾ (เศษสามส่วนสี่) 1¼ (หนึ่งเศษหนึ่งส่วนสี่)

डेढ़
1½ (หนึ่งเศษหนึ่งส่วนสอง)

ढाई साढ़े
2½ (สองเศษหนึ่งส่วนสอง) 3½ (ใช้ได้ตั้งแต่สามเศษหนึ่งส่วน)
268
 11 12 1 11 12 1 11 12 1

1.00 = एक बजा है ।
10 2 10 2 10 2

9 3 9 3 3
เวลาบ่ ายโมง9
8 4 8 4 8 4

7 6 5 7 6 5 7 6 5

11 12 1 11 12
1212
1 11 1
1 11 12 1 11 12 1 11 1
10 2 10 2 10
2 10 2
2 10 2 10 2

99
3 9 1.15 = 3 सवा बजा
9 है ।
3 3 9 3 9 33
4
8
8
4
4
8 เวลาบ่4 ายโมงสิบห้8 า 4
8 4 8 4
6 5 6
66
7 7 5 5
5 7 6 5 7 6 5 7
7
5

1
11
11 1212 1 11 12 1 11 12 1
1 11 12 1 11 12 1
1
2
10
10
11 12 1 2
2
10 11
10
12 1 2 10 11
10
12 1 2
2 2

1.30 = डेढ़ बजे है । डेढ़ बजा है ।33

2 10 2 10 2 10 2
3 99 33 9 3 99
9 3
3 9 34 9 3 9 3
4 8 8
4
8
8
เวลาบ่
4 ายโมงครึ8่ง
4 8
4
4
5
4 8
7 7 66 5 4 8 7 6 5 4 8
7 66 5 4
5 7 6 5 7 5
5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

2
1 11 11 1212 1 1 1111 12
1212 11 1111 12
1212 11
1
2
11 12 1 11 1 11 1
10 10 11 12 1 2 2 1010 1010
1
2 10 2 10
11 12 1 22
2 10
22
2
1.45 – पौने दो बजे
999 है ।
10
3 2
9 99
2
33
10
333
2
3 3 999 333
43 89 3
4 4
9 เวลาบ่34 4ายโมงสี่สิบ88 ห้า
8 88 44
4 8 4 8 4 8 4
5 4 8
7
7 66 5 5 4 8 77 666 55 4 77 666 55
5 7 6 5 7 5 7 5
5 7 6 5 7 6 5

1 1
11
1111 1212 1 11 12 1
12 11 11 12 1 1111 12
12 11
12 1
2 2
10
1010
11 12 12
22
10
10
269 11 12 1 2
2 1010 22
2 10 2 10 2
3 9 3
 11 12 1

2 10 11 12 1 2

2.00 = दो बजे हैं ।

2 10 2
3 9 3
3 9 3
4 8 4 เวลาบ่ายสองโมง
4 8
7 6 5 4

7 6 5

1 11 12 1

2 10 11 12 1 2
2 10
11 12 1 11 12 1
2
3 10 9 3
2.15 = सवा दो बजे हैं ।
2 2 10 2
3 9 3
3 4 9 8 3 4 9 3
5 4 8
7 6 5 4
เวลาบ่ายสองโมงสิบห้า
4 8 4 8 4
7 6 5
7 6 5 7 6 5

1 11 12 1

2 10 11 12 1 2
11 12 1 11 12 1
2
3
10 11 12 1 2 11 12 1 11 12 1
2 10 9 2 3 10 2

2.30 = ढाई बजे हैं ।

2 10 2 10 2 10
3 9 3 2
3 4 98 3 4 9 3
3 4 98 3 9 3 ายสองโมงครึ
เวลาบ่ 9 ่ง 3
5
4 8 7 6 5 4
4 8 4
4 8 7 6 5 4 8 4 8 4
7 6 5 7 6 5
7 6 5 7 6 5 7 6 5

11 12 1

2 11
10 11 12 11 2 11 12 1

22 10
10
11 12 1 11 12 1 11 12 1
22 10 2
3 2 10 9 32 10 2 10 2
33
34 9
89
3
34
9
9 2.45 = पौने
3
3 तीन 9बजे हैं । 3
44
4
88
8
7 6 5 44
4
8
8
เวลาบ่ายสองโมงสี่ส8ิบห้า
4
4 4
77 6 55 7 6 5
7 6 5 7 6 5 7 6 5

270
1111 1212 11 1111 1212 11 11 12 1
 3 9 3 9 3 9 3 9
4 8 4 8 4 8 4 8

7 6 5 7 6 5 7 6 5

1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
2 10 11
11 12
12 11 2 10 11
11 12
12 11 2 10 11 12 11 2
11 12
3
10
10
9
22
3 9
10
10 3.00 322= तीन बजे
10
9
10 हैं । 322
4 998 33 4
9
89 เวลาบ่
334 ายสามโมง
89
9 334
5 88 7 6 5 44 88 7 6 5 44 88 7 6 5 44

77 66 55 77 66 55 77 66 55

1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
2 10 11 12 1 11 12
1212
1 2
1 11
11 12
12 11
2 10
11 11 1212 1 1
10 11
11 11 12 1 2
1 1
10 2 10 2 10
32 910
3 22 10 10 2
3.15 = 3 सवा तीन9 बजे हैं । 3
10
9 2 2 2 2 10 10

9 3 9 33
34 8 9 334 99 34 8 99
9 34 33
8
เวลาบ่ ายสามโมงสิ บห้า 8
5
4 88 7 6 5 4
44
8
8 8 7 6 5 4
4 4
8
8 8 7 6 5 4
4 4
6 5 6
66 6 66
5
66
55 7 5
5 77 7 7 5 5 7
7 7 5 5

11 12 1 11 12 1 11 12 1
1
11
11 11 12
1212 11 11
1111 12
12 11 11 12 111
2 10 1
2 10 12 1
2 10
11
11 12
12 2 10
10
10 22 10 22 10
2 10 2 1010 2 10
10 222
3 9 3
3.30 = 33साढ़े तीन 999 बजे हैं ।
33 3 9 9 3 3 9
3 99 9 999 3 333
4 8 4
4 88 8 44
4
8
88 เวลาบ่
4
44 ายสามโมงครึ
8
888 ่ง 4
444
8

7 6 5 8
7 6 5 4
7 6 5
5 77 7 66 6 55
5 77 666 55
5 777 666 555
7

11 12 1
1 11 12
1212 12
2 11 12 11 1 2 1111
12 11 1 11 1
10 11 12 11 11
11 12
12 11
2 10
10
10 22 2 1010 22 2 10
10 22
2
3 9 3 10 10

4
3
9 9
89
33 3 999 3.45 = 33पौने
3 चार999 बजे हैं । 333
4
4
88
8
7 6 5 44 4 88 8 เวลาบ่44า4 ยสามโมงสี
88
8 ่สิบห้า
44
4
5
77
7 66 6 55 5 77 7 666 55 5 77
7
666 55
5

271
11 1 11
 3 4
9 3 98 3
8 4 4 8 4
5 4 8
7 6 5 4 8 7 6 5 4 7 6 5
5 7 6 5 7 6 5

1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
1 2 10 11 11 12 1 2 10 11 12 1 2 10
11 11 12
12 11
2

4.00 = 3 चार बजे हैं ।

2 10 2 10 2
22 3 1010 9 22 3 9 9 3
3 9 3 9 3
33 4 99 8 33 4 8 เวลาบ่
4 ายสี่โมง 8 4
4 8 4
5
44 88
7 6 54
4
8
7 6 5 4
7 6 5
5 7 6 5 7 6 5
55 77 66 55

1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
1212
11
11
1
1111 11
1 11 12 1
2 10
10
12 2 10 2 10 2
2 2 10 2
22 1010 22
3
33 3
99 33 9
9 4.15 = 3सवा
3 चार 9 बजे हैं । 3
99 33
4
4
8
8
4
4
8
8 เวลาบ่
4 ายสี่โมงสิ8 บห้า
4
4
44 88 44
5 7 66 5 7 6 5 7 6 5
5 7 5 6 5
66
7
55 77 55

1
111 2 1111
11 12
12
12 111 11 12 1

222 1010
10 222 10 2
3
333 999 333 9 4.30 = साढ़े
3 चार बजे हैं ।
4

5 444 888 444 8 เวลาบ่

4 ายสี่โมงครึ่ง
555 777 666 555 7 6 5

11 1111 12
12 11

22 1010 22

33 99 33
4.45 = पौने पाँच बजे हैं ।
44 88 44
เวลาบ่ายสี่โมงสี่สิบห้า
55 77 66 55

272
 7 7 6 7 6 5 7

1 11 12 1 11 12 1

2 10 2 10
11 12 1 11 12 1 2 11 12 1 1

12การบอกเวลาที ่เป็นนาที
9 11 จะใช้
12ในสองลั
3กษณะคื อ
10
1 3 9 11 1 3
2 2
1
10
10 11 12 2 1
10

2
4 9 10
8 3 2
4 9 10
8 3 24 9 10
3 2 9
5 3 8 9 7 64 5 3 8 9 7 6 4 5 3 8 9 4 3 8

4 7 8 6 5
1.4 ก่อนจะถึ8 งเวลา
6 7 (बजने में4 )
5 7 8 6 5
4 7

5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

1 11 12 1 11 12 1

2
11
10 12 1
2
11
10 12 1
2
11 12 1 11

दो 9बजने में
12 तेरह3 मिनट बाकी हैं12 ।
10
1
3 9
11 122 1
3
10
11 2
1 10 11 2 1 10

2 10
3
โด บัชเน3เมง เตระห
2
9 9 10
9มินัฏ บากี แฮ 2 10
3 2
9
4 8 4 8 4
3 9 3 9 ออีกสิบ4สามนาที3 จ8ะถึงเวลาสองโมง
9 3
5 8
7 64 5 8
เหลื
7 6 5 4 8

4 7 86 5
4 7 8 6 5
4 7 8 6 5 4 7
5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

11 12 1 11 12 1 11 12 1 11

चार10 बजने में पच्चीस मिनट बाकी

122 हैं। 12
1 11
10 10 2
1 11 1
10
11 122 1
10
2 2 10 2 10 2
9 จาร บั3 ชเน เมง ปัจ9จีส มินัฏ บากี แฮ3 9 3 9
3 9 3 9 3 9 3
8 เหลืออี4 กยี่สิบห้านาที
8 จะถึงเวลาสี่โมง 4 8 4 8
4 8 4
7 6 5 7
8
6 5 4
7
8
6 5
4
7
5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

11 12 1 11 12 1
10
1 11 122 1 10 11 12 2 1 11 12 1
2 10
9 3 2
9 10
3 2 10 2

3 9 4 3 8 9 4 3 9 3
नौ बजने 5 में पाँच 4 मिनट 8बाकी हैं ।
8

4 7 8 6 5 4 7 8 6 4
5 7 6 5 นอ
7
บัช6เน เมอ5 ปาจ มินัฏ บากี 7แฮ 6 5

เหลืออีกห้านาทีจะถึงเวลาเก้าโมง

1 11 12 1

2 10 2 273
3 9 3
 11 12 1 11 12
11 12 1 1
1 11 12 1
10 2 10
12 1 10 11 12 1 2 10 11 12 1 2 10 11 12 1 2
2 10 3
3 9
2
3 29
10 10
9 3 9 9
2

3 9 3 834 34 8
8 9 9 4
8 4 8
4 6 5 6 7 68 5 7
8 7 4 5 6
(बजकर
8 7 4 7 5 4
6 5 7 6 52. เมื่อถึงเวลาแล้7ว 6 5
) 7 6 5

11 12 1 11 12
11 12 1 11
2
1 11 12 1
1 11 12 1 11 12 11 12
दो 10बजकर दस मिनट हुए1010 हैं ।
1 10 2 1 10
10 2 10 2 2
2 10 2 2 2
3
3 9 3 9 โด บัชกัร ดัส มิ3น39 ัฏ หุเอ แฮ99 3 9
9 3 9 3
4
4
8
8
4 8 เวลาสองโมงสิ84บ4 นาทีแล้ว8 8 4
8

6 5
4 8
6 7 6 5 4 7
6 7 7 5 7 6 5
5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

11 12 1 11 12 1
11 12 1 11

10 2 10
1 10 11 12 1 2 10 11 12 1 2 11 12 1
2 तीन 10बजकर तैतीस3 2 मिनट ह109ु ए हैं । 39
2 10 3 2 9
9
3 ดัส บัชกัร ดัส มิ43นัฏ หุเอ แฮ8 9
9 384 9 4 3 8
8
4 8เวลาสามโมงสามสิ
6 5 บ4 สามนาทีแ8ล้ว 7 6 5 4 7 68 5
4 7
7
5 7 6 5 7 6 5 7 6 5

1 11 12 1

2 10 2

3 9 3
4 8 4
दस बजकर दस मिनट हुए हैं ।
5 7 6 5
ดัส บัชกัร ดัส มินัฏ หุเอ แฮ
เวลาสิบโมงสิบนาทีแล้ว

274
 ค�ำถามเกี่ยวกับเวลา

क्या समय हुआ ?

กยา สมัย หุอา
11 12 1 เป็นเวลากี
12 ่โมงแล้ว
11 1
10 2 10 2

9 3 9 3
8 4 4
8

7 6 5
7 6 5

11 12 1
11 12 1
10 2

आठ बजकर दस मिनट हुए है ।

10 2

9 3
3 9
8 4
8
อาฐ บัชกัร ดัส มินัฐ หุเอ แฮ 4
6 5

เวลาแปดโมงสิ บนาทีแล้ว
7
67
5

2 1 11 12 1
2 10 2

3 9 3
4
अभी कितने बजे है ?
8 4
5
7 6 อภี กิตเน บะเช แฮ
5

ตอนนี้เป็นเวลากี่โมง

2 1
11 12 1

चार बजने में सत्ताईस मिनट बाकी हैं।

2
10 2

3
9 3 จาร บัชเน เมง สัตตาอีต มินัฏ บากี แฮ
4

6 5
8 4 เหลืออีกยี่สิบเจ็ดนาทีจะถึงเวลาสี่โมง
7 6 5

275
 การบอกช่วงเวลา เช้า เที่ยง บ่าย เย็น มืด

เวลาเช้าใช้ सुबह เวลากลางวันใช้ दोपहर

ช่วงเวลา
เวลาเย็นใช้ शाम को เวลาบ่ายใช้ तीसरे पहर

เวลากลางคืนใช้ रात को

आठ बजे सुबह (को) หรือ सुबह के आठ बजे

อาฐ บะเช สุบะห (โก) สุบะห เก อาฐ บะเช
पाँच बजे शाम को หรือ शाम के पाँच बजे
ปาจ บะเช ศาม โก ศาม เก ปาจ บะเช
เวลาเย็นห้าโมง

11 12 1 11 12 1
10 2 10 2

9 3 9 3
8 4 4
8

7 6 5
7 6 5

11 12 1
276
11 12 1
10 2
10
नौ बजे रात को หรือ रात के नौ बजे
นอ บะเช ราต โก ราต เก นอ บะเช
เวลาค�่ำเก้าโมง (สามทุ่ม)
11 12 1 11 12 1
10 2 10 2

9 3 9 3
8 4 4
8

7 6 5
7 6 5

11 12 1
11 12 1
10 2
10 2

9 3
9 3
8 4
8 4
7 6 5
7 6 5

277
 ค�ำศัพท์ฮินดี-ไทย
ค�ำศัพท์ ความหมาย
अ
अंगरू m. องุ่น
अँग्रेज़ी f. ภาษาอังกฤษ
अंडा m. ไข่
अख़बार m. ข่าว, หนังสือพิมพ์
अगले adv. ถัดไป, ต่อไป, ข้างหน้า
अच्छा adj., adv. ดี
अजीब adj. แปลก
अड्डा m. สถานี
अतुल्य adv. มหัศจรรย์
अत्यंत adv. อย่างยิ่ง
अधिक adj., adv. มาก
अधिकारी m. ข้าราชการ
अध्यापक m. ครู, อาจารย์ (ผู้ชาย) 2

अध्यापिका f. ครู, อาจารย์ (ผู้หญิง)

अनार m. ผลทับทิม
अनेक adj. มากมาย
अपने आप adv. ด้วยตัวเอง
अब adv. ตอนนี้

278
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
अभिनेता
अभिनेत्री
m.
f.
สวัสดีนันันกกแสดงชาย
ะ
แสดงหญิง
अभी adv. ตอนนี้, เดี๋ยวนี้
अभ्यास m. แบบฝึกหัด
अमीर adj., adv. รวย
अलमारी f. ตู้
अल्प adv. น้อย
अविवाहित Adj. โสด, ยังไม่แต่งงาน
अश्विनी f. กลุ่มดาวอัศวินี
अा
आँख f. ดวงตา
आगे adv. ข้างหน้า
आज adv. วันนี้
आदमी m. ผู้ชาย
आना v. มา
आप pron. ท่าน
आम m. มะม่วง
आम तौर पर adv. โดยทั่วไป, โดยปกติ, มักจะ
आमरूद m. ฝรั่ง
आराम m. การพักผ่อน
आलू m. มันฝรั่ง

279
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
आशा f. ความหวัง
आसानी adj., adv. ง่าย
इ
इच्छा f. ความปรารถนา
इतिहास m. ประวัติศาสตร์
इधर adv. ทางนี้
इमली f. ต้นมะขาม, มะขาม
इमारत f. ตึก, อาคาร
उ
उठना v. ตื่น, ลุกขึ้น
उड़ना v. บิน
उत्तर adv. ตอนเหนือ
उधर adv. ทางนั้น
उपन्यास m. นวนิยาย
उम्र f. อายุ
उल्लू m. นกฮูก
ऊ
ऊँचा adj. สูง
ऊँट m. อูฐ
ऊन m. ขนแกะ
ऊपर adv. ข้างบน

280
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ऊबना v. เบื่อหน่าย
ऋ
ऋतु f. ฤดูกาล
ऋषि m. ฤษี
ए
एक adj. หนึ่ง
एकवचन m. เอกพจน์
एड़ी f. ข้อเท้า
एवरे स्ट m. ยอดเขาเอเวอร์เรสต์
ऐ
ऐतिहासिक adj. เกี่ยวกับประวัติศาสตร์
ऐनक f. แว่นตา
ऐब f. ข้อบกพร่อง
ऐबी adj. ผิด
ऐश m. ความยินดี, เพลิดเพลิน
ऐश्वर्य m. ความยิ่งใหญ่, มีโชค
ऐसा, ऐसे adv. อย่างนี้, ดังนี้, เช่นนั้น
ओ
ओज m., adj. ความวิเศษ, วิเศษ, งดงาม
ओड़ा m. ตะกร้า
ओड़िया f. ภาษาโอริยา

281
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ओरिसा m. รัฐโอริสา
ओस m. น�้ำค้าง, หยด
औ
और conj., adv. และ, อีก
और अच्छा adj. ดีมากกว่า
और क्या int. และอะไรอีก, แน่นอนทีเดียว
और भी adj. มาก, มากกว่า
और सुंदर adj. สวยมากกว่า
औरत f. ผู้หญิง
क
कंप m. สั่น, ไหว
कंपनी f. บริษัท
कंबल m. ผ้าห่ม
कई adj. บางคน, บางสิ่งบางอย่าง
कक्षा f. ห้องเรียน
कच्चा adj. ดิบ
कछुआ m. เต่า
कपड़ा m. เสื้อผ้า
कब adv. เมื่อใด
कम adj. น้อย
कमरा m. ห้อง

282
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
कमीज़ f. เสื้อเชิ้ต
करना v. ท�ำ
कल adv. เมื่อวาน, พรุ่งนี้
कलम m. ปากกา
कवि m. กวี
कविता f. บทกวี
कवियित्री f. กวีหญิง
कहना v. พูด, กล่าว, บอก
कहाँ adv. ที่ไหน
कहानी f. นิทาน, เรื่องราว
का postp. ของ
कागज़ m. กระดาษ
काटना v. ตัด, หั่น
कातिक m. ชื่อเดือนฮินดู คือเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน
काफ़ी adv. พอ, เพียงพอ
काम m. งาน
कार m. รถยนต์
काला adj. สีด�ำ
कि conj. ว่า
किंचित adj. บ้าง,เล็กน้อย
किंतु conj. แต่, แต่ว่า

283
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
कितना adv. เท่าไหร่
किताब f. หนังสือ
किधर adv. ทางไหน
किस तरह से adv. ทิศทางไหน
किस समय adv. เมื่อใด, เวลาใด
किसका adv. ของใคร
किसान m. ชาวนา
की ओर postp. ไปทาง, ตรงไปยัง
की तरफ़ postp. ไปทาง, ตรงไปยัง
की तरह postp. เหมือน
कुछ adj., adv. บ้าง, บางสิ่งบางอย่าง
कुत्ता m. สุนัข
कुर्ता m. เสื้อผู้ชายอินเดีย
कुर्सी f. เก้าอี้
कुल adj., adv. รวม
कुहनी f. ข้อศอก
कूदना v. กระโดด
कृपया adv. โปรด
के postp. ของ
के अंदर postp. ข้างใน, ภายใน, ด้านใน
के आगे postp. ข้างหน้า, น�ำหน้า, ต่อไปข้างหน้า

284
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
के ऊपर postp. ข้างบน, ด้านบน
के नीचे postp. ข้างล่าง, ด้านล่าง
के पहले postp. ก่อน, ก่อนหน้า
के पास postp. ใกล้, มี, สู่
के पीछे postp. ข้างหลัง, ด้านหลัง
के बाद postp. ภายหลัง, หลังจาก
के बारे में postp. เกี่ยวกับ, เกี่ยวข้องกับ
के बाहर postp. ข้างนอก, ด้านนอก
के यहाँ postp. ที่
के लिए postp. เพื่อ, ส�ำหรับ
के साथ postp. กับ, พร้อมกับ, พร้อมด้วย
के सामने postp. ตรงข้าม, ต่อหน้า
केला m. กล้วย
केल्शियम m. แคลเซียม
केवल adj. เฉพาะ, เพียงแค่
कैं ची f. กรรไกร
कैसा adv., adj. อย่างไร, แบบไหน
कोई adv., adj. บ้าง, จ�ำนวนหนึ่ง
कौआ m. อีกา
कौन adv. ใคร
कौन सी adj. ไหน, อันไหน, คนไหน, อะไร

285
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
कौन-कौन से adj. อันไหนบ้าง, อะไรบ้าง
कौन-सा adj. ไหน, อันไหน, คนไหน, อะไร
क्क्षा f. ห้องเรียน
क्या adj. อะไร
क्या अच्छा int. ดีเยี่ยม, เยี่ยมมาก
क्या ख़ूब int. ยอดเยี่ยม, วิเศษ
क्या बात है int. มีอะไรหรือ, มีเรื่องอะไรหรือ
क्या हुआ int. มีอะไรหรือ, มีเรื่องอะไรเกิดขึ้นหรือ
क्यों adv. ท�ำไม, เพราะอะไร, เพราะเหตุใด
क्रोध m. ความโกรธ
ख
खड़ा v. ยืน
खट् टा adj. เปรี้ยว
खरीदना v. ซื้อ
खाँसना v. ไอ
खाना v. กิน
ख़ास तौर पर adv. อย่างพิเศษ
खिलाना v. ป้อน
खिलौना m. ของเล่น, ตุ๊กตา
खुश adj. มีความสุข, สุข
खश
ु ी f. ความสุข

286
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
खूबसूरत adj. สวย
खेलना v. เล่น
खोना v. หาย, ลืม
ख्याल m. ความคิด
ख़राब adj. เสีย, เลว, ชั่ว
ग
गंगा f. แม่น�้ำคงคา
गंदा adj. สกปรก
गधा m. ลา
गरखोश m. กระต่าย
गरम adj. ร้อน
गरीबी f. ความจน
गाजर m. แครอท
गाँव m. หมู่บ้าน
गाड़ी f. รถยนต์, รถไฟ
गाना m., v. เพลง, ร้องเพลง
गान्धी m. มหาตมคานธี
गिनना v. นับ
गिरजाघर m. โบสถ์คริสต์
गिरना v. ตก
गुरुवार m. วันพฤหัสบดี

287
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
गुसलख़ाना m. ห้องน�้ำ
गुस्सा m. ความโกรธ
घ
घड़ी f. นาฬิกา, นาฬิกาข้อมือ
घण्टा m. ชั่วโมง
घन m. เมฆ
घना adj. หนา
घर m. บ้าน
घी m. เนยเหลว
घम
ू ना v. ท่องเที่ยว
घोड़ा m. ม้าตัวผู้
घोड़ी f. ม้าตัวเมีย
च
चंद्र/सोम m. พระจันทร์
चढ़ना v. ปีน
चतुर adj. ฉลาด
चपाती f. จะปาตี (แผ่นแป้งปิ้ง)
चप्पल f. รองเท้าแตะ
चमकना v. ส่องแสง
चर्च m. โบสถ์
चलना v. ไป, เดินไป

288
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
चलाना v. ขับ
चश्मा f. แว่นตา
चाँदी f. เงิน
चाकू m. มีด
चाचा m. ลุง
चाय f. น�้ำชา
चावल m. ข้าว
चिड़िया f. นก
चित्रकार m. จิตรกร
चित्र बनाना v. วาดภาพ
चरु ाना v. ลักขโมย
चूड़ी f. ก�ำไลมือ
चह
ू ा m. หนู
चेहरा m. ใบหน้า
चैत m. ชื่อเดือนฮินดู คือเดือนมีนาคม-เมษายน
चोर m. โจร
छ
छाता m. ร่ม
छात्र m. นักเรียน, นักศึกษาชาย
छात्रा f. นักเรียน, นักศึกษาหญิง
छिआङमाई m. เชียงใหม่

289
2
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
छुट् टी f. วันหยุด
छूना v. แตะ, สัมผัส
छोटा adj. เล็ก
छोड़ना v. ทิ้ง, ออกจาก
ज
जंगल m. ป่า
जई f. ข้าวโอ๊ต
जमा m. การฝาก
जमा करना v. ฝาก
ज़मीन m. พื้น
जमुना f. แม่น�้ำยมุนา
ज़रा adv. นิดหน่อย
जल्दी adj. เร็ว
जहाँ...वहाँ Conj. ที่ใด....ที่นั้น
जाना v. ไป
जानना v. 2
รู้
जापानी f. ภาษาญี่ปุ่น
ज़िंदा adj. มีชีวิต
जी hon. คุณ, ท่าน
जी नहीं adv. ไม่ครับ/ค่ะ
जी हाँ adv. ใช่ครับ/ค่ะ

290
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
जीवन m. ชีวิต
जूता m. รองเท้า
जेब f. กระเป๋าถือผู้หญิง
ज़ोर adv. ดัง, เสียงดัง
ज़्यादा adj. มาก
झ
झक f. บ้า, เหลวไหล
झगड़ना v. ทะเลาะ
झण्डा m. ธง
झरना m. น�้ำตก
झाड़ू m. ไม้กวาด
झूठ adv. โกหก
ट
टं टा m. การทะเลาะ, สิ่งกีดขวาง
टट्टी f. อุจจาระ
टमाटर m. มะเขือเทศ
टहलना v. เดินเล่น
टहलान m. การเดิน
टिकट m. ตั๋ว
टी.वी. m. โทรทัศน์
टोपी f. หมวก

291
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ट्रे न m. รถไฟ
ठ
ठं डा adj. หนาว, เย็น
ठहरना v. หยุด, พัก
ठिकाना
2
m. สถานที่, ที่อยู่อาศัย
ठिगना adj. แคระ, เตี้ย, สั้น
ठीक adj. ถูกต้อง, เหมาะสม, ใช่
ठीक समय पर adv. ตรงเวลา
ड
डर m. ความกลัว
डरना v. กลัว
डाकू m. โจร
डाकघर m. ที่ท�ำการไปรษณีย์
डाकिया m. บุรุษไปรษณีย์
डॉक्टर m. หมอ
ड्राईवर m. คนขับรถ
ढ
ढकना v. ปิดฝา
ढब m. แฟชั่น, รูปแบบ
ढहना v. ตกลง, พัง
ढर्रा m. ถนน, หนทาง

292
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
त
तक adv. ถึง
तबीयत m. สุขภาพ
तभी adv. เมื่อนั้น, ทันที, เดี๋ยวนี้
ताँबा m. ทองแดง
तारा m. ดวงดาว
ताला m. แม่กุญแจ
तितली f. ผีเสื้อ
तिल m. งา
तीर्थयात्री m. นักแสวงบุญ
तीसरे पहर adv. ตอนบ่าย
तुम pron. เธอ
तुमलोग pron. พวกเธอ
तुम्हारा pron. ของเธอ
तू pron. แก, เธอ
तैरना v. ว่ายน�้ำ
तोड़ना v. ท�ำลาย, ทิ้ง
थ
थाई f. ภาษาไทย
थाईलोग m. คนไทย
थाईलैंड m. ประเทศไทย

293
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
थाना m. สถานีต�ำรวจ
थाली f. ถาด
थैला m. ถุง
थोड़ा adj. เล็กน้อย, นิดหน่อย
थोड़ा-सा adj. เล็กน้อย, นิดหน่อย
द
दक्षिण m. ใต้
दफ़्तर m. ส�ำนักงาน
दयालु adj. ใจดี, มีน�้ำใจ
दरवाज़ा m. ประตู
दवाई f. ยา
दही m. นมเปรี้ยว
दाँत m. ฟัน
दादा m. ปู่
दायें adv. ด้านขวา
दाल m. แกงถั่ว 2

दिन m. วัน
दिमाग m. สมอง, ความทรงจ�ำ
दिल्ली m. เมืองเดลี
दःु ख m. ความทุกข์
दक
ु ान f. ร้านค้า

294
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
दध
ू m. นม
दरू adv. ไกล
दे खना v. มอง, ดู, ชม
देना v. ให้
देर adv. ช้า, สาย
देश m. ประเทศ
2

दोस्त m. เพื่อน
दोपहर adv. กลางวัน
दौड़ना v. วิ่ง
ध
धन्यवाद m. ขอบคุณ
धर्म m. ศาสนา
धाता m. ผู้สร้าง
धोना v. ซัก
धोबी m. คนซักผ้า
धूम्रपान m. การสูบบุหรี่
ध्यान m. ความตั้งใจ
न
न adv. ไม่
नदी f. แม่น�้ำ
नया adj. ใหม่

295
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
नहाना v. อาบน�้ำ
नहीं adv. ไม่
नाच्ना v. เต้น, ร�ำ
नाम m. ชื่อ
नारं गी m., adj. ส้ม, สีส้ม
नारियल m. มะพร้าว
नाश्ता m. อาหารเช้า
नाश्ता करना v. ทานอาหารเช้า
नित्य adv. เสมอ
नीचे adv. ข้างล่าง
नीला adj. สีน�้ำเงิน
ने postp. ใช้ประกอบกับประธานในประโยคอดีตกาล
नौकर m. คนใช้, คนงาน
न्यून adv., adj. น้อย
प
पंजाब m. ปัญจาบ
पंजाबी f. ภาษาปัญจาบี
पकाना v. ประกอบอาหาร, ปรุงอาหาร
पक्षी m. นก
पढ़ना v. อ่าน, เรียน
पढ़ाना v. สอน

296
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
पतला adj. ผอม
पता m. ที่อยู่
पत्ता m. ใบไม้
पत्थर m. ก้อนหิน
पत्नी f. ภรรยา
पत्र m. จดหมาย
पत्रिका f. วารสาร
पन्ना m. มรกต, หน้ากระดาษ
पपीता m. มะละกอ
पर postp. บน, ที่
परसों adv. เมื่อวานซืน, มะรืน
परिवार m. ครอบครัว
परे शान adj. ยากล�ำบาก, กังวล, ยุ่งยาก
परे शान m. ความยากล�ำบาก, ความกังวล, ความยุ่งยาก
पश्चिम m. ตะวันตก
पसन्द m. ความชอบ
पसन्द करना v. ชอบ
पहचाना v. จ�ำได้, ระลึกได้
पहनना v. สวมใส่
पहले adv. ก่อน
पहुँचना v. ถึง

297
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
पाठ m. บทเรียน
पानी m. น�้ำ
पारा m. ปรอท
पालक m. ผักโขม
पास adv. ใกล้
पिता m. บิดา
पिलाना v. ป้อน
पीना v. ดื่ม
पीपल m. ต้นโพธิ์
पीला adj. สีเหลือง
पुखराज m. บุษราคัม
पुराना adj. เก่า, โบราณ
पुलिस m. ต�ำรวจ
पुस्तक f. หนังสือ
पछ
ू ना v. ถาม
पूर्व m. ตะวันออก
पूस m. ชื่อเดือนฮินดู คือเดือนธันวาคม-มกราคม
पथ
ृ ्वी f. โลก
पें सिल f. ดินสอ
पेट m. ท้อง
पेड़ m. ต้นไม้

298
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
पैसा m. เงิน
प्यास m., adv. ความกระหาย, กระหาย
प्रति दिन adv. ทุกวัน
प्रायः adv. โดยทั่วไป, ส่วนใหญ่
फ
फल m. ผลไม้
फिर adj. อีก, ครั้นแล้ว, แล้วก็
फ़िल्म m. หนัง, ภาพยนต์
फ़ुतबॉल m. ฟุตบอล
फूल m. ดอกไม้
ब
बंद करना v. ปิด
बच्चा m. เด็กชาย
बच्ची f. เด็กหญิง
बजा m. โมง
बड़ा adj. ใหญ่
बढ़िया adj. ดี
बताना v. บอก
बनाना v. ท�ำอาหาร, ปรุงอาหาร
बन्दर m. ลิง
बर्तन m. ภาชนะ

299
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
बस adv., m. พอ, รถบัส
बस अड्डा m. สถานีรถบัส
बहन f. พี่น้องสาว
बहुत adj., adv มาก
बहुवचन m. พหุพจน์
बहू f. ลูกสะใภ้
बाकी adv. ที่เหลือ
बाज़ार m. ตลาด
बादल m. เมฆ
बायें adv. ซ้าย
बायें हाथ adv. ซ้ายมือ
बाहर adv. ข้างนอก
बिलकुल adv. แน่นอน
बिल्ली f. แมว
बिस्तर m. เตียงนอน
बीमार m. ป่วย
बख़ा
ु र m. ไข้
बुढ़िया f. หญิงแก่
बुद्धिमान m. ฉลาด
बधव
ु ार m. วันพุธ
बुरा adj. ชั่ว

300
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
बुलाना v. เรียก
बेटा m. ลูกชาย
बेटी f. ลูกสาว
बेरी f. ต้นพุทรา
बेसाख m. ชื่อเดือนฮินดู คือเดือนเมษายน-พฤษภาคม
बैंक m. ธนาคาร
बैठना v. นั่ง
बोलना v. พูด, กล่าว
भ
भाई m. พี่น้องชาย
भारत m. ประเทศอินเดีย
भारतीय m. คนอินเดีย
भालू m. หมี
भाषा f. ภาษา
भी ind. ด้วยเหมือนกัน
भीड़ m. ฝูงชน
भूख f. ความหิว
भूलना v. ลืม
भूरा adj. สีน�้ำตาล
भें ट f. ของขวัญ
भौंकना v. เห่า

301
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
म
मंगल m. ดาวอังคาร
मंगलवार m. วันอังคาร
मंदिर m. วัด, เทวาลัย
मकान m. บ้าน
मक्का m. ข้าวโพด
मछली f. ปลา
मज़बूत adj. แข็งแรง
मणि m.,f. มณี
मत adv. อย่า, ค�ำปฏิเสธ
मदद f. ความช่วยเหลือ
मसाला m. เครื่องเทศ
महँगा adj. แพง
महमान m. แขก
महीना m. เดือน
माँ f. แม่
माँस m. เนื้อสัตว์
माता f. แม่
मारना v. ท�ำร้าย, ทุบ, ตี, ฆ่า
माला f. พวงดอกไม้, พวงมาลัย
माली m. คนสวน

302
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
मालूम adj. รู้
माहिर adj. เชี่ยวชาญ, ช�ำนาญ
मिठाई f. ขนมหวาน
मित्र m. เพื่อน
मित्रता m. มิตรภาพ
मिलना v. พบ, หาได้, ได้รับ
मीठा adj. หวาน
मनि
ु m. มุนี
मुश्किल adv. ยาก
मस
ु लमान m. มุสลิม
मुस्कराना v. ยิ้ม
मँग
ू m. ถั่วเขียว
मँग
ू फली f. ถั่วลิสง
में postp. ใน, ที่
मेज़ f. โต๊ะ
मैं pron. ฉัน
मोज़ा m. ถุงเท้า
मोटा adj. อ้วน
मोबाई फ़ोन m. โทรศัพท์มือถือ
मोर m. นกยูง
मोहब्बत f. ความรัก

303
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
मौसम m. อากาศ
य
यह pron., adj. เขา, นี้
यहाँ adv. ที่นี่
यात्रा f. การเดินทาง, การท่องเที่ยว
यात्री m. นักท่องเที่ยว
याद करना v. คิดถึง
ये pron., adj. พวกเขา, เหล่านี้
र
रखना v. รักษา
रविवार m. วันอาทิตย์
रहना v. พัก, อาศัย, อยู่
रहस m. ความลับ
राजा m. ราชา
रात को adv. ตอนกลางคืน
रास्ता m. ถนน, ทาง
रुचि f. สิ่งที่สนใจ
रे लगाड़ी f. รถไฟ
रोज़ adv. ทุกวัน
रोटी f. โรตี
रोना v. ร้องไห้

304
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ल
लंबा adj. ยาว, สูง
लगना v. รู้สึก, ห้อย, แขวน
लड़का m. เด็กชาย
लड़की f. เด็กหญิง
लाल adj. สีแดง
लालच m. ความโลภ
लिखना v. เขียน
लूटना v. ปล้น
लेकिन conj. แต่, แต่ว่า
लेटना v. อิง, เอนตัว, นอนพัก
लेना v. น�ำไป
लोग m. คน
लोहा m. โลหะ
लौटना v. กลับ
व
वचन m. พจน์
वन m. ป่า
वनप्रस्थ m. วนปรัสถ์
वधू f. หญิงสาว
वर्ष m. ปี

305
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
वस्तु f. สิ่งของ
वह pron., adj. เขา, นั้น
वहाँ adv. ที่นั่น
वाङ्मयी f. พระสรัสวตี
वापस करना v. กลับ
विघ्न m. อุปสรรค
विज्ञान m. วิทยาศาสตร์
विद्यार्थी m. นักเรียน, นักศึกษา
विवाहित adj. แต่งงานแล้ว
विश्वविद्यालय m. มหาวิทยาลัย
विश्वाश m. ความเชื่อใจ, ความเชื่อถือ
विषय m. วิชา
वे pron., adj. พวกเขา, เหล่านั้น
व्यायाम m. การออกก�ำลังกาย
व्यावसाय m. อาชีพ
श
शक्ति f. พลัง, อ�ำนาจ
शनिवार m. วันเสาร์
शरबत f. น�้ำหวาน
शरीर m. ร่างกาย
शहर m. เมือง

306
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
शान्ति f. ความสงบ
शाम को adv. ตอนเย็น
शीशा m. กระจก
शक्र
ु m. ดาวศุกร์
शुक्रवार m. วันศุกร์
शरू
ु होना v. เริ่ม
श्रेणी f. ชั้น
स
संदक
ू m. กล่องใหญ่
संस्कृ त f. ภาษาสันสกฤต
संस्कृ ति f. วัฒนธรรม
सड़क m. ถนน, ทาง
सप्ताह m. สัปดาห์
सफलता m. ความส�ำเร็จ
सफ़ेद adj. สีขาว
सब adj. ทั้งหมด
सब से adj. ที่สุด
सब्ज़ी f. ผัก
समझना v. เข้าใจ
समय पर adv. ตรงเวลา
समस्या m. ปัญหา

307
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
समुद्रतट m. ชายหาด, ชายฝั่ง
समोसा m. ขนมซาโมซ่า
सरकार m. รัฐบาล
सरस्वती f. พระสรัสวดี, ชื่อคน “สรัสวตี”
सर्वथा adv. ในทุกๆ ทาง, อย่างสมบูรณ์
सवेरे adv. ตอนเช้าตรู่
सस्ता adj. ถูก, ไม่แพง
सहना v. อดทน
सहेली f. เพื่อนสาว
साँप m. งู
साईकिल m. จักรยาน
साड़ी f. ผ้าส่าหรี
सादा adv. ง่าย, ธรรมดา
साधु m. คนดี, นักบวช
साफ़ adj. สะอาด
साफ़ करना v. ท�ำความสะอาด
सामान m. สิ่งของ
सारा adv., adj. ทั้งหมด, ทั้งปวง
सारे दिन adv. ทั้งวัน, ตลอดวัน
साल m. ปี
सावधानी से adv. ระมัดระวัง

308
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
सिखाना v. สอน
सिनेमा m. หนัง, ภาพยนตร์
सीखना v. เรียน
संद
ु र adj. สวย
सुनना v. ฟัง
सन
ु हला adj. สีทอง
सुबह adv. ตอนเช้า
सरू ज, सर
ू ्य m. พระอาทิตย์, ชื่อคน “สูรัช”
से postp. จาก, กว่า, ด้วย, เพราะ
सेतु m. สะพาน
सेब m. แอปเปิล
सोचना v. คิด
सोना v. นอน
सोना m. ทอง
सोमवार m. วันจันทร์
सौ adj. ร้อย
स्कू ल m. โรงเรียน
स्नान करना v. อาบน�้ำ
स्वागत m. การต้อนรับ
ह
हँसना v. หัวเราะ

309
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
हज़ार m., adj. พัน
हड्डी f. กระดูก
हफ्ता m. สัปดาห์
हम pron. พวกเรา
हमेशा adv. เสมอ
हर adv. ทุกๆ
हरदम adv. เสมอ, ตลอดกาล
हरा adj. สีเขียว
हलवाई m. คนขายขนม
हवाई जहाज़ m. เครื่องบิน
हाँ int. ใช่, ครับ, ค่ะ
हाथ m. มือ
हाथी m. ช้าง
हानि f. ความเสียหาย
हिंद महासागर m. มหาสมุทรอินเดีย
हिंदस
ु ्तान m. อินเดีย
हिन्दी, हिंदी f. ภาษาฮินดี
हिमालय m. หิมาลัย
हीरा m. เพชร
होटल m. โรงแรม
होना v. เป็น, อยู่, คือ, มี

310
 ค�ำศัพท์ไทย-ฮินดี
ค�ำศัพท์ ความหมาย
ก
กระจก m. शीशा
กระดาษ m. कागज़
กระเป๋า f. जेब
กล้วย m. केला
กลับ v. लौटना
ก�ำไลมือ f. चूड़ी

กิน v. खाना
กุญแจ f. चाबी
เก็บรักษา v. रखना
เกลือ m. नमक
เก่า adj. पुराणा
เก้าอี้ f. कुर्सी
แก่ adj. बूढ़ा
ใกล้ adv. के पास, आसपास

ข
ขนม f. मिठाई
ขวดหมึก m. दवात
ของ m., f. सामान, चीज़

311
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ของเล่น m. खिलौना

ข้อศอก f. कुहनी
ข้างหลัง postp. के पीछे
เขียน v. लिखना
ไข่ m. अंडा
ค
คนขายน�้ำมัน m. तेली

คนไทย m. थाई, थाईलोग

คนเลว m. बुरा
คนอินเดีย m. भारतीय
ครู m. अध्यापक
ความรัก m. प्यार, मोहब्बत
ใคร adj. कौन

ง
งาน m. काम
เงิน m. पैसा

จ
จดหมาย m. पत्र
จูบ v. चम
ू ना
แจกันดอกไม้ m. फूलदान

ฉ
ฉัน pron. मैं

312
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ช
ชั่ว adj. बरु ा
ชา f. चाय
ชอบ v. पसंद करना

ด
ดอกไม้ m. फूल
ด้านล่าง postp. के नीचे

ดิบ adj. कच्चा

ดี adj. अच्छा
ดื่ม v. पीना
เด็กชาย m. लड़का
เด็กดี m. अच्छा
เด็กหญิง f. लड़की
เดิน, เคลื่อนไป v. चलना

ต
ต้นไม้ m. पेड़
ตรงตามเวลา adv. ठीक समय पर
ตลาด m. बाज़ार
ตอนเช้า adv. सुबह
ตอนเหนือ adv. उत्तर
ตึก f. इमारत

313
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ตู้ f. अल्मारी

เต้น v. नाचना
แตงกวา m. खीरा
โต๊ะ f. मेज़

ถ
ถนน m. रास्ता, सड़क
ถุงเท้า m. मोज़ा

ถูก adj. सस्ता

ท
ท่องเที่ยว v. घम
ू ना
ทับทิม m. अनार
ทาง m. रास्ता, सड़क
ท่าน pron. आप
ท�ำ v. करना
ท�ำไม adv. क्यों
ที่นั่น adv. वहाँ
ที่นี่ adv. यहाँ
ที่ไหน adv. कहाँ
เทวดา m. देवता
เทือกเขา m. पहाड़

314
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ธ
ธง m. झंडा
เธอ pron. तुम, तू

น
นก m., f. पक्षी, चिड़िया
นอน v. सोना
นักเรียน m., f. छात्र, छात्रा

นั่ง v. बैठना
นับ v. गिनना
นาฬิกา f. घड़ी
น�้ำ m. पानी
น�้ำแข็ง f. बर्फ़
น�้ำจิ้ม f. चटनी
น�้ำหวาน f. शरबत
ใน postp. में

บ
บทเรียน m. पाठ, सबक
บอก v. बताना
บ้าน m. घर, मकान

ป
ประเทศอินเดีย m. भारत

315
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ปากกา m. कलम

ปู่ m. दादा
ไป v. जाना, चलना
ผ
ผัก f. सब्ज़ी
ผ้า m. कपड़ा
ผ้าส่าหรี f. साड़ी

ผีเสื้อ f. तित्ली
ผู้ชาย m. आदमी
ผู้หญิง f. औरत

พ
พระราชา m. राजा
พวกเธอ pron. तुमलोग
พวกเรา pron. हमलोग
พ่อ m. पिता
พาราณสี m. वाराणसी
พูด, กล่าว v. बोलना
เพลง m. गाना
ฟ
ฟัน m. दाँत
ฟุตบอล m. फ़ुत्बॉल
ไฟฟ้า f. बिजली

316
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ภ
ภาษา f. भाषा
ภาษาฮินดี f. हिन्दी, हिंदी
ภูเขา m. पहाड़

ม
มด f. चिंटी
มหาวิทยาลัย m. विश्वविद्यालय

มะเขือเทศ m. टमाटर
มะม่วง m. आम
มันฝรั่ง m. आलू
มา v. आना
ม้า m. घोड़ा
มาก adj. बहुत
มาถึง v. पहुँचना
มีด m. चाकू
เมือง f. शहर
เมืองอาครา m. आगरा
แมลงวัน f. मक्खी
แมว f. बिल्ली
ไม้ f. लकड़ी
ไม่ใช่ adv. नहीं

317
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
ย
ยาว adj. लंबा
ยี่หร่า m. जीरा
เย็น adj. ठं डा
แยม m. मुरब्बा

ร
รถ f. गाड़ी, कार

รถไฟ f. रे लगाड़ी
รัก v. प्यार करना
ร้องเพลง v. गाना
ร้องไห้ v. रोना
รองเท้าแตะ f. चप्पल
ร้อน adj. गरम
ร้าน f. दक
ु ान
เรียน v. पढ़ना
โรงเรียน m. स्कू ल
โรตี f. रोटी

ล
ลา m. गधा
ลุง m. चाचा
เล็ก adj. छोटा

318
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
เล็กน้อย adj. थोड़ा

เล่น v. खेलना

ส
สาย adv. देर
สิ่งของ m., f. सामान, चीज़
สิ่งนั้น pron. वह
สิ่งนี้ pron. यह

สิ่งเหล่านั้น pron. ये
สิ่งเหล่านื้ pron. वे
สีขาว adj. सफ़ेद
สีเขียว adj. हरा
สีด�ำ adj. काला
สีทอง adj. सुनहला
สีน�้ำเงิน adj. नीला
สีเหลือง adj. पीला
สุนัข m. कुत्ता
สูง adj. लंबा
เสื้อชาวอินเดีย m. कुर्ता
เสื้อเชิ้ต f. कमीज़
เสื้อผ้า m. कपड़ा

ห
หญิงสาว f. औरत

319
 ค�ำศัพท์ ความหมาย
หนังสือ f. किताब, पुस्तक

หนังสือพิมพ์ m. अख़बार
หนา adj. घना
หมวก f. टोपी
หวาน adj मीठा
ห้อง m. कमरा
ห้องครัว f. रसोई

ห้องเรียน f. कक्षा
ห้องสมุด f. पुस्तकालय
หัวเราะ v. हँसना
หิมาลัย m. हिमालय
ให้ v. देना
ใหญ่ adj. बड़ा
ใหม่ adj. नया
อ
อย่างช้าๆ adv. दे र से
อะไร adv. क्या
อ่าน v. पढ़ना
อาศัยอยู่ v. रहना
อาหาร m. खाना
อีกา m. कौआ

320
 บรรณานุกรม

ก�ำชัย อนันตสุข. ภาษาฮินดีพื้นฐาน 1. เชียงใหม่: เอกสารประกอบการสอน สาขาวิชา

ภาษาบาลี-สันสกฤต-ฮินดี ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2548.
จ�ำลอง สารพัดนึก. ไวยากรณ์ฮินดี 1. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.
_______. ไวยากรณ์ฮินดีภาคปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย, 2551.
บ�ำรุง ค�ำเอก. ภาษาฮินดี : หลักการใช้. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2542.
สถิตย์ ไชยปัญญา. ภาษาฮินดีพื้นฐาน 1. ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพฯ: ส�ำนักพิมพ์
มหาวิทยาลัยรามค�ำแหง, 2548.
Bahri, Hardev. Advanced Learner’s English-Hindi Dictionary.
Delhi: Rajpal&Sons, 1999.
Bhatnagar, P.S. Cambridge Self Hindi Teacher. New Delhi:
Pankaj Publication, 1999.
Kavita Kumar. Hindi For Non-Hindi Speaking People. New Delhi:
Rupa Publications India Pvt, Ltd., 1994.
______. Speak Hindi From day 1. New Delhi: Rupa Publications
India Pvt, Ltd., 2008.
McGregor, R.S. The Oxford Hindi-English Dictionary. Delhi:
Oxford University Press, 1993.
Mohini Rao. Teach Yourself Hindi. Delhi: Hindi Pocket Books (Pvt)
Ltd., 1990.
Shapiro, Michael C. A Primer of Modern Standard Hindi. Delhi:
Motilal Banarsidass, 1994.
Snell, Rupert and Weightman, Simon. Hindi : Teach Yourself
Books. England: Cox&Wyman Ltd, 1999.

321
गपु ्त, रवि प्रकाश एवं भार्गव, सरोज. सचित्र व्याकरण-बोध तथा रचना.
नई दिल्ली: आर्य पब्लिशिगं हाउस, 1996.
जगन्नाथन, वी.रा. स्वयं हिंदी सीखें भाग 2 पाठ और मौखिक अभ्यास.
नई दिल्ली: जनेपा पब्लिशिश ं हाउस प्रा. लि., 1991.
प्रसाद, वासुदेव नंदन. आधुनिक हिंदी व्याकरण और रचना. पटना: भारती
भवन, 1995.
वर्मा, रामलाल एवं चतुर्वेदी, अरुण एवं पाठक, राजबली. व्यावहारिक
हिन्दी संरचना और अभ्यास. आगरा: केन्द्रीय हिन्दी संस्थान,
1999.
शर्मा, पी.के. अमित स्टूडेन्ट हिन्दी व्याकरण. दिल्ली: अमित, 2008.

322
เกี่ยวกับผู้เขียนและผู้เรียบเรียง

ดร.ปัทมา สว่างศรี
Dr.Pattama Sawangsri

การศึกษา

-พ.ศ. 2549 ปริญญาตรี ศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) สาขาวิชาภาษาไทย

จากมหาวิทยาลัยบูรพา
-พ.ศ. 2552 ปริญญาโท ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ศศ.ม.) สาขาวิชาจารึกภาษา
ตะวันออก จากมหาวิทยาลัยศิลปากร
-พ.ศ. 2556 ปริญญาเอก ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ศศ.ด.) สาขาวิชาภาษาสันสกฤต
จากมหาวิทยาลัยศิลปากร
-พ.ศ. 2555-2556 Certificate In Hindi Language Proficiency from Central
Institute Of Hindi, Agra

การท�ำงาน

- พ.ศ. 2558-ปัจจุบัน อาจารย์ประจ�ำสาขาวิชาภาษาบาลี-สันสกฤต-ฮินดี

ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- พ.ศ. 2559-ปัจจุบัน หัวหน้าสาขาวิชาภาษาบาลี-สันสกฤต-ฮินดี
ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
 เหตุเกิดจากความรัก......เมื่อ
คนคนหนึ่งเกิดไปตกหลุมรักประเทศๆ
หนึ่งที่เขาว่ากันว่า Incredible ผู้คน
แต่งกายด้วยสีสนั ฉูดฉาดเก๋ไก๋ไม่เหมือน
ใคร ไม่ว่าอากาศจะร้อน หนาว ฝน ก็
ชอบดื่มชาร้อนๆ เป็นชีวิตจิตใจ
มีท้องถนนที่เต็มไปด้วยความครึกครื้นไม่ว่าจะเช้า เย็น ค�่ำ ดึกดื่นปานใด
ถึงพร้อมไปด้วยธรรมชาติ สถาปัตยกรรมที่ทั้งเก่าและน่าทึ่ง เต็มไปด้วย
ศาสดา นักคิดอันหลากหลายรูปแบบ ........ ใครเลยจะรู้เล่านี่คืออินเดีย
ประเทศที่มีภาษาพูดของตนเองที่ชื่อว่าฮินดี ความรักในภาษาและประเทศ
อันมหัศจรรย์นี้
เหตุเกิดจากความคิดถึง.......เมื่อคิดถึงว่าครั้งหนึ่งเคยใช้ชีวิตใน
อินเดียเพื่อร�่ำเรียนภาษาฮินดี ก็อยากจะถ่ายทอดสิ่งต่างๆ เหล่านี้ออกมา
เป็นต�ำราสักเล่มเพราะได้คิดค�ำนึงถึงแล้วว่าหนังสือที่เกี่ยวกับภาษาฮินดีใน
ประเทศไทยยังมีอยู่น้อยมาก คงดีไม่น้อยที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการเผยแพร่
ภาษาและประเทศที่น่ามหัศจรรย์นี้ให้ผู้คนได้รับรู้และรู้จักมากขึ้น

หนังสือเล่มนี้แบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกเป็นส่วนรายละเอียด
ของไวยากรณ์ที่จะน�ำพาไปท�ำความรู้จักและเข้าใจองค์ประกอบพื้นฐาน
ของภาษาฮินดี ในส่วนที่สองเกี่ยวกับการพูดคุยในชีวิตประจ�ำวัน ท�ำให้รู้ว่า
คนอินเดียพูดคุยกันอย่างไรนะ เช่น การทักทาย การแนะน�ำตัว ขอโทษนะ
ขอบคุณนะ ฯลฯ
See Incredible India and learn Incredible Hindi