You are on page 1of 14

PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

maj 2000

POLSKA NORMA PN-B-01029

POLSKI
Rysunek budowlany Zamiast:
KOMITET PN-60/B-01029
NORMALIZACYJNY Zasady wymiarowania na
rysunkach Grupa katalogowa
techniczno-budowlanych
ICS 01.100.30

Deskryptory: 0026985 - rysunek, 1126581 - rysunek architektoniczny, 0302530 - rysunek techniczny, 0586360 -
wymiarowanie (rys.)

PRZEDMOWA
Niniejsza norma zastępuje PN-60/B-01029 Projekty architektoniczno-budowlane - Wymiarowanie na rysunkach.
Postanowienia normy dostosowano do PN-ISO 129 Rysunek techniczny - Wymiarowanie - Zasady ogólne, definicje,
metody wykonania i oznaczenia specjalne oraz znowelizowanych norm PN dotyczących rysunku architektonicznego i
budowlanego.

1 Wstęp

1.1 Zakres normy


W normie podano zasady wymiarowania na rysunkach architektoniczno-budowlanych. Ustalono sposób wymiarowania
elementów konstrukcyjnych, otworów okiennych i drzwiowych, kanałów, schodów i pochylni oraz elementów
powtarzających się.

1.2 Normy powołane


PN-B-01040 Rysunek konstrukcyjny budowlany - Zasady ogólne
PN-B-01042 Rysunek konstrukcyjny budowlany - Konstrukcje drewniane
PN-EN ISO 7519 Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Ogólne zasady przedstawiania na rysunkach zestawieniowych
PN-ISO 129 Rysunek techniczny - Wymiarowanie - Zasady ogólne, definicje, metody wykonania i oznaczenia specjalne
PN-ISO 5261 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
PN-ISO 5261/Ak Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
PN-ISO 8560 Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Przedstawianie modularnych wymiarów linii i siatek

2 Zasady wymiarowania

2.1 Znaki ograniczające


Linie wymiarowe zaleca się ograniczać kreskami ukośnymi o tej samej grubości, przy czym podstawę wymiarową (bazę)
można w celu odróżnienia oznaczać kropką.

2.2 Linie wymiarowe


Jeżeli dokładne określenie wielkości wymaga zastosowania kilku ciągów wymiarowych, to należy je rozmieszczać, licząc
od wymiarowanego przedmiotu w następującej kolejności:
a) wymiary szczegółowe,
b) wymiary poszczególnych części lub rozstawienia osi (jeżeli występują),
c) wymiary modularne (jeżeli występują)

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 1


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

d) wymiary całego obiektu lub jego części.


Jako pierwszy ciąg wymiarowy należy przyjmować ciąg najbliższy wymiarowanego przedmiotu. Przykłady zastosowania
ciągów wymiarowych podano na rysunkach 1 i 2.

Rysunek 1

Rysunek 2

Dopuszcza się nie doprowadzanie pomocniczych linii wymiarowych do linii obrysu. Przykład podano na rysunku 3.

Rysunek 3

2.3 Wymiarowanie z wykorzystaniem siatki modularnej


Wymiarowanie z wykorzystaniem siatki modularnej należy wykonywać wg PN-ISO 8560.

2.4 Wymiarowanie położenia otworów okiennych i drzwiowych


Położenie otworów okiennych i drzwiowych oznaczonych zgodnie z PN-EN ISO 7519 należy wymiarować podając
odległość:

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 2


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

- krawędzi otworu do najbliższego elementu konstrukcyjnego lub najbliżej położonej krawędzi otworu sąsiedniego,
- osi otworu od najbliższego elementu konstrukcyjnego lub najbliżej położonej osi otworu sąsiedniego.
Przykłady wymiarowania podano na rysunkach 4 i 5.

Rysunek 4

Rysunek 5

2.5 Wymiarowanie otworów okiennych i drzwiowych oraz bram


Wymiary otworów okiennych i drzwiowych oraz bram należy podawać w świetle ościeżnicy lub w świetle ościeży, jeżeli
otwory są bez ościeżnicy.
Wymiary otworów należy podawać na osi w postaci ułamka: w liczniku szerokość, w mianowniku wysokość. W przypadku
otworów przesklepionych wymiar wysokości powinien być sumą wysokości otworu w wezgłowiu i wymiaru strzałki łuku lub
promienia przesklepienia. Przykłady wymiarowania otworów przesklepionych podano na rysunku 6.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 3


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 6

W przypadku stosowania w otworach stolarki znormalizowanej, liczby wymiarowe można zastąpić odpowiednim symbolem
umieszczonym na osi.
Wymiar wysokości parapetu lub ściany podokiennej, jeżeli nie jest określony na odpowiednim przekroju pionowym, należy
podawać w nawiasie, przed wymiarem wysokości otworu. Wysokość ściany podokiennej należy liczyć od wierzchu podłogi
w stanie wykończonym do dolnej poziomej krawędzi ościeży lub do wierzchu parapetu. Przykłady wymiarowania podano
na rysunku 7.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 4


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 7

2.6 Wymiarowanie kanałów na przekrojach poziomych


Kanały o przekroju prostokątnym należy wymiarować na osi otworu, podając dane liczbowe w postaci ułamka, którego
licznik przedstawia wymiar mierzony równolegle do wymiaru grubości ściany, a mianownik - wymiar mierzony wzdłuż lica
ściany.
Wymiar średnicy kanałów o przekroju kołowym należy zapisywać nad osią, poprzedzając go symbolem ∅.
Jeżeli zachodzi potrzeba, na przekrojach poziomych należy określić odległość pierwszego i ostatniego kanału najbliższego
elementu konstrukcyjnego. Odległości te należy liczyć od skrajnych krawędzi kanału. Przykłady wymiarowania podano na
rysunku 8.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 5


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 8

2.7 Wymiarowanie schodów i pochylni


Wymiarowanie schodów i pochylni należy wykonywać zgodnie z normą PN-EN ISO 7519.
Jeżeli zachodzi potrzeba podania na rzucie wymiarów stopni, nad linią wskazującą kierunek wznoszenia należy podać
iloczyn liczby stopni przez ich wysokość, a pod linią - szerokość stopnia liczoną bez zwisu stopnia.

2.8 Wymiarowanie elementów powtarzających się


Na rysunkach przedstawiających takie same elementy (części) należy szczegółowo wymiarować tylko jeden element
(część) i oznaczyć go symbolem literowym, natomiast przy pozostałych powtarzających się elementach należy podawać
przyjęty uprzednio symbol literowy. Przykład wymiarowania podano na rysunku 9.

Rysunek 9

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 6


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

2.9 Wymiarowanie elementów konstrukcyjnych


Wymiarowanie elementów konstrukcyjnych należy wykonywać zgodnie z postanowieniami PN-B-01040, PN-ISO 5261 i
PN-ISO 5261/Ak oraz PN-B-01042.

2.10 Wymiarowanie na szkicach inwentaryzacyjnych


Wymiary uzyskane z pomiaru w naturze należy umieszczać na rysunku wzdłuż jednej ciągłej linii wymiarowej, z
zachowaniem kolejności odczytów na taśmie według zasad podanych w PN-ISO 129, p. 5.2.2.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 7


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

maj 2000

POLSKA NORMA PN-B-01029

POLSKI
Rysunek budowlany Zamiast:
KOMITET PN-60/B-01029
NORMALIZACYJNY Zasady wymiarowania na
rysunkach Grupa katalogowa
techniczno-budowlanych
ICS 01.100.30

Deskryptory: 0026985 - rysunek, 1126581 - rysunek architektoniczny, 0302530 - rysunek techniczny, 0586360 -
wymiarowanie (rys.)

PRZEDMOWA
Niniejsza norma zastępuje PN-60/B-01029 Projekty architektoniczno-budowlane - Wymiarowanie na rysunkach.
Postanowienia normy dostosowano do PN-ISO 129 Rysunek techniczny - Wymiarowanie - Zasady ogólne, definicje,
metody wykonania i oznaczenia specjalne oraz znowelizowanych norm PN dotyczących rysunku architektonicznego i
budowlanego.

1 Wstęp

1.1 Zakres normy


W normie podano zasady wymiarowania na rysunkach architektoniczno-budowlanych. Ustalono sposób wymiarowania
elementów konstrukcyjnych, otworów okiennych i drzwiowych, kanałów, schodów i pochylni oraz elementów
powtarzających się.

1.2 Normy powołane


PN-B-01040 Rysunek konstrukcyjny budowlany - Zasady ogólne
PN-B-01042 Rysunek konstrukcyjny budowlany - Konstrukcje drewniane
PN-EN ISO 7519 Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Ogólne zasady przedstawiania na rysunkach zestawieniowych
PN-ISO 129 Rysunek techniczny - Wymiarowanie - Zasady ogólne, definicje, metody wykonania i oznaczenia specjalne
PN-ISO 5261 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
PN-ISO 5261/Ak Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
PN-ISO 8560 Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Przedstawianie modularnych wymiarów linii i siatek

2 Zasady wymiarowania

2.1 Znaki ograniczające


Linie wymiarowe zaleca się ograniczać kreskami ukośnymi o tej samej grubości, przy czym podstawę wymiarową (bazę)
można w celu odróżnienia oznaczać kropką.

2.2 Linie wymiarowe


Jeżeli dokładne określenie wielkości wymaga zastosowania kilku ciągów wymiarowych, to należy je rozmieszczać, licząc
od wymiarowanego przedmiotu w następującej kolejności:
a) wymiary szczegółowe,
b) wymiary poszczególnych części lub rozstawienia osi (jeżeli występują),
c) wymiary modularne (jeżeli występują)

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 1


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

d) wymiary całego obiektu lub jego części.


Jako pierwszy ciąg wymiarowy należy przyjmować ciąg najbliższy wymiarowanego przedmiotu. Przykłady zastosowania
ciągów wymiarowych podano na rysunkach 1 i 2.

Rysunek 1

Rysunek 2

Dopuszcza się nie doprowadzanie pomocniczych linii wymiarowych do linii obrysu. Przykład podano na rysunku 3.

Rysunek 3

2.3 Wymiarowanie z wykorzystaniem siatki modularnej


Wymiarowanie z wykorzystaniem siatki modularnej należy wykonywać wg PN-ISO 8560.

2.4 Wymiarowanie położenia otworów okiennych i drzwiowych


Położenie otworów okiennych i drzwiowych oznaczonych zgodnie z PN-EN ISO 7519 należy wymiarować podając
odległość:

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 2


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

- krawędzi otworu do najbliższego elementu konstrukcyjnego lub najbliżej położonej krawędzi otworu sąsiedniego,
- osi otworu od najbliższego elementu konstrukcyjnego lub najbliżej położonej osi otworu sąsiedniego.
Przykłady wymiarowania podano na rysunkach 4 i 5.

Rysunek 4

Rysunek 5

2.5 Wymiarowanie otworów okiennych i drzwiowych oraz bram


Wymiary otworów okiennych i drzwiowych oraz bram należy podawać w świetle ościeżnicy lub w świetle ościeży, jeżeli
otwory są bez ościeżnicy.
Wymiary otworów należy podawać na osi w postaci ułamka: w liczniku szerokość, w mianowniku wysokość. W przypadku
otworów przesklepionych wymiar wysokości powinien być sumą wysokości otworu w wezgłowiu i wymiaru strzałki łuku lub
promienia przesklepienia. Przykłady wymiarowania otworów przesklepionych podano na rysunku 6.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 3


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 6

W przypadku stosowania w otworach stolarki znormalizowanej, liczby wymiarowe można zastąpić odpowiednim symbolem
umieszczonym na osi.
Wymiar wysokości parapetu lub ściany podokiennej, jeżeli nie jest określony na odpowiednim przekroju pionowym, należy
podawać w nawiasie, przed wymiarem wysokości otworu. Wysokość ściany podokiennej należy liczyć od wierzchu podłogi
w stanie wykończonym do dolnej poziomej krawędzi ościeży lub do wierzchu parapetu. Przykłady wymiarowania podano
na rysunku 7.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 4


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 7

2.6 Wymiarowanie kanałów na przekrojach poziomych


Kanały o przekroju prostokątnym należy wymiarować na osi otworu, podając dane liczbowe w postaci ułamka, którego
licznik przedstawia wymiar mierzony równolegle do wymiaru grubości ściany, a mianownik - wymiar mierzony wzdłuż lica
ściany.
Wymiar średnicy kanałów o przekroju kołowym należy zapisywać nad osią, poprzedzając go symbolem ∅.
Jeżeli zachodzi potrzeba, na przekrojach poziomych należy określić odległość pierwszego i ostatniego kanału najbliższego
elementu konstrukcyjnego. Odległości te należy liczyć od skrajnych krawędzi kanału. Przykłady wymiarowania podano na
rysunku 8.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 5


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Rysunek 8

2.7 Wymiarowanie schodów i pochylni


Wymiarowanie schodów i pochylni należy wykonywać zgodnie z normą PN-EN ISO 7519.
Jeżeli zachodzi potrzeba podania na rzucie wymiarów stopni, nad linią wskazującą kierunek wznoszenia należy podać
iloczyn liczby stopni przez ich wysokość, a pod linią - szerokość stopnia liczoną bez zwisu stopnia.

2.8 Wymiarowanie elementów powtarzających się


Na rysunkach przedstawiających takie same elementy (części) należy szczegółowo wymiarować tylko jeden element
(część) i oznaczyć go symbolem literowym, natomiast przy pozostałych powtarzających się elementach należy podawać
przyjęty uprzednio symbol literowy. Przykład wymiarowania podano na rysunku 9.

Rysunek 9

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 6


PN-B-01029:2000 Rysunek budowlany Zasady wymiarowania na rysunkach techniczno-budowlanych
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

2.9 Wymiarowanie elementów konstrukcyjnych


Wymiarowanie elementów konstrukcyjnych należy wykonywać zgodnie z postanowieniami PN-B-01040, PN-ISO 5261 i
PN-ISO 5261/Ak oraz PN-B-01042.

2.10 Wymiarowanie na szkicach inwentaryzacyjnych


Wymiary uzyskane z pomiaru w naturze należy umieszczać na rysunku wzdłuż jednej ciągłej linii wymiarowej, z
zachowaniem kolejności odczytów na taśmie według zasad podanych w PN-ISO 129, p. 5.2.2.

INTEGRAM BUDOWNICTWO Strona 7

You might also like